"T LY IS AssER TIO DE MVRRHI.- NIS, SIVE DE IIS QVE MVRRHINO NOMINE E X- PRIMVNTWVR, ADVERSVS quofdam , de iis minus recté i(lerentes. : OPFSCFLEM AD MYLTIPLICEM morabilia cognitu iucunda, ffl ej CHM [36 iot fam Suslza De Myrrba, Va gna " nguen ES acetk Ü —- -— ibus fo (P , (7 "E " " 4 " ? d - d 2 PAESI Jl "m p iae docá s s corrupta réiieaMded. , Velob[cura declaranta NIC ut : AO GVIBERTO LOTHARINGO,; Doctore medico, Auctore. ^ FRZNCOFVRTI, Apud hzredes Andrex sese : Es — "Maraium,& Igaan-mi A ANNO » D "s CV1I, QM 9. RPgt26 debi j Sei QU : e. PERILLVSTRE AC VALDE GENEROSO DOMINO IOHANNI POR: CELLETO A MArriANA,Dow r- no de Valhcy, Haraucourt, Gui- Íenuille;Buifzy , &c.Balliuo : Meten.&c. mE NNvsagiturnonus(per- — FANS ilaflris ac valdé Generosé.— — e -w Dominc) ex quo Rome WAS Cinadhac e[fem, R.D. Roc chus Soranus Romani. Epifcopi Sore. : Vicarius, cuius confuetudine famtliari-. ter utebay mihi conc efsitlegédum ,pri- mum tomum :innalium. ecclefiaflico- vum , praclariffim ac llluftrifiimiviri omnique pietate ac doctrina , virtuti- bufque ornatiffimi, Caefaris Bronii,cus ius ipfe Rocchus erat Cg conterraneus, C amicus non poflremus. quem librum EbrrsTOLA cum auide legiffem,eo*auidims regu[laf" fem , percunctanti ipfi Vicario , quid de illo libro fentirem , ve[]ondi idquod res mibi-videbatur nempeilludopus effe le- éiffimum, laboriofiffimum , & fuo an- tore digniffmum , maculatum tamen aliquot errati effeyd quibu[dam princi- piss co fundamentis malé pofitis emer- gentibus, que tamen cum effent alterius difciplina corum cognitio ad medicum, € rerum naturalium perfcrutatorem potius quàm ad. T heologum pertineret. a quibus fundamentis male pofitis , ipfe praclarifimus Baronius ad alia errata pergebat conflyuenda. offendi ills locum de moyrrba. Moyrrbato vino C briflo Saluatorinoflro exhibito, Item de mur- 1 hinis antiquorum vafis, e alia in qui- bus cenfeo is lapfus erat Baronius , fiue. potius Michael Mercatus , à quo bac acceperat nimium illi in bis rebus tri- baens, . DEDICATORIA buen: , quod cum eidem Baronio fignifi- catum e[Jet yogauit ut eas rationes,qui- bus bec mformatum iri putarem, char- te crederem. Cum autem eo tempore alio fecefsilfem , intra paucos dies id bre- uiter ac fuccincle prafliti , fcriptum ad Baronium tran[mifi,vvt fiopus [uum de- nuo recuderetur quam correclifSimum, . Cg cum magno fuo decore exiret : nuper autem cum in volumen poftremo edi- tum cafu incidifJem,deprehendi,cz Da- ronium priori adbuc fententie immine- Te, C? rationes meas (nomini veropar- centem) refellere, nullis tamen legitimis rationibus,nec validioribus coniecturis, vel probatorum authorum te[limoniis. quod cum animaduerterem,ac per[Dice- "cm bunc preflantiffimum virum NH ibi Mercato quafi addiclum , c7: ni il Tatum habentem, quod ab eo,quem pro- bat G admiratur iudicatum non idet, j TEwersTOoOX&a- non contradicendi , aut cotendendi cum £anto-viro ambitione motus , non furri- piendi;veldetrahendi quicquam digni- tact, bonoriuelimmen[a gloria Baronii analitia agitatas , [ed conimuniomnibus Jlndwfis [ure excitatus , fapientieque amore, ac [be iunandi poflerutatem. 2t; ipfam adeo "veritatem defendendi fre- tus, eco quodammodo etiam ad Jcriben- dam à Baronio prouocatus,id quod iam oblisionitradideram , in memoriam ve- uocat, ac ( fepofito ad tempus, quod 4b- foluebam.flagello | Aflrologorum) vltro. meip[um patefeci,egme e[Je illum quen- | dam affert, quem Baronus fcribit, ln- dicium fuum de Muri binis in prioribus tomi editionibus reprebendiffe , ac fen- tentiam Georgii | Agricole defendiffe, hancque perpaucorum dierum operam proruli , ac quaft in publico certamine perpendendam propo[ui. bac operis bu- 1$ Li - DrEgDICATORIA. " duselucubrati vatio ,. baec fumma fuit. Itaque cum cogitarem fatura buic mee magnam ex te acce(sionem futuram, magnum etiam apud. bomines plaufum, Ji fub tui nominis [Hendore , ac gratia in lucem exiret volui (vir omnibus virtu- tibus cumulatifsimé) id tibi opetis con- fecrare, quod à me e[fet paruo quidem - tempore , fed fummo [Hudio elaboratum, idque ut facerem ,tum aliis haud certé paruis vationibus [um adduclus , tum maxime; quia in hac literaria cotrouer- fia tanquam in certamine cum tanto Gi- gante, quantus efl Baronius, (cuius no- minis [plendor atque ma ignitudo pietas infienis , doclrinaincomparabilis, gloria immortalis, fummus Cardinalatus ho- - Bosatque dignitas ,ad que ob immenfas eins virtutes,e2* exantlatos laboresnu- — per eueclus efl, vel audacifsimit quemq; po[Jent. à- dimicatione deterrere ) ego L X( 4 E105 TOO»: veluti: Pyemeus "volui te literatorum corypheum acerrimo 1udicio praeditum, pietate,cateri[que virtutibusornatifsi- gum appellare , tantique virrauxilium implorare,contra intidorum morus eo* — aculeos obtreclatorum, Accedit tuorum — dn me beneficiorum memoria cg: ma- | gnum humanitatis tua [becimen , qucd mibi prabuifli, eo adhuc prabes,ex quo reueríus ex ltalia te primum cognouit: "vut ab illo die , ea mili dete policerian- derem,qua de optimoyac pralantiffimo viro , omni genere laudis cumulatiffimo expectari | po[Jent.. lacubratiunculam igitur hanc tibi (ir prudentifsime) ob- feruantia in te mea arrabonem , lubens offero. wamuis enim cupiam pii omnes ac docti-viri ,vvt de controueriis que in €a continentur , proveritate decernere velint : tamen primum omnium officii gratia ad te. ( qui explofa voluptate, | dE) omne D;igbDICATORIA. omne ttum [Lundium in docfrina, ac fa-. pientia collocans , pro canibus & equis libros bonos tracfans , pietatem colens, | folamque. veritatem ,.. Deique optimi maximi gloriam expetens,fafligium ita atttilisti vt inillud elogium, quo virti- tes tuas pradicarunt. Mufst Pontani Jocietatis lefu T heologi , in fuinupera editione Maldonati (tomo priore com- mentariorum illius in Euangelia,in pra- fatione ad. Lecforem , conueniant om- nes docli,te nimirum e[[e f[pra Theolo- gum militem,ez [upra milttem T beolo- gum) totam banc litem flatuere "volui, quo accedet etiam commodum.nam [pe- rofore,ut cum tuo acerrimo iudiciofue- rit boc opus commendatum , faciliorem 4c liberiorem ad bominum doctorum iudicia, babere pofsit acceffum.. Flilari Vgitur fronte , banc animicultu[que mei inte qualemcumque fignificationem [n- | ErisT. DrepicarT. Jcipe ("vir ornatiffime) & Guibertum tibi mancipatum , fiquidem dignum du- ci, amare perge. V'alein annos Neft-- reos. — Tulli, ex mu[eonoflro , calend. 4lprilis, Anno Domini 1597. R: P. D. - RPDFRONTO- NI DVCJEO, INSIGNI DOCTORI THEOLOGO,. SocrzgTATIS lEsVW -— ANicolaus Guibertus , Y ^r Bsorvro libello de Mur- rhinis, cuiusclucubrádi ra» tionem in ep;ftola ded:ca- toria cognoíces , eum ad re (humaniffimé ac (apientit- fime Vir)licetnondum facie, fed virtuiis imagine, & quotidianofermone D.Ca- roli Mamburgi, Cathedralis ecclefiz TullenfisCanonici,Paternitati tuz addi- &illimi,mutuzque mihi. neccffiiudinis, & amicitiz vinculo coniundtiffimi, no- tum,mitrere volui, & zquoiudicio com- "mittere, tamquam ad Afylum & viitutis fpecimen confugiens, humanitate tua fretus, Quare ce íummoperte rogatum -. Velim , vtpoítquàm libellum attente per- legeris;iudicium tuum non deneges, & ü id in co comptereris, quod poflit tuo acti iudicio,pias & Chriftianas aures of- fendere, & przfertim Aimpliffimi Cardi- nalis Baroniitui, vcaudio;amicifümi,que in ipío difputationis curíi quandoque reprehendo, adhibita tamen omni mo- deftia,& debita (vti par eft) reuerentia, id mihi liberius fignificare non graueris, quicquid enim ingenii & laboris in hoc exhibui,t h | i i&p ] ia iu- dicandum committo. ego veró pro tan- tis beneficiis, tibi perpetuó deditifüimus ero,& immortales, quoad vixero, habe- bogratias — Vale. FRON- FRONTE OQ p V- CJEVS, NICOLAOGVI- BERTO DOCTORI "edico, $. D. » ERcR ATYV M nihi perq; ho- | norificum fuit, quod libellum &52) deMurthinis nobis perlegen- modü, quod eo tempore,quo multisoc- cupationibus przpediti,minüs potuimus accurate, quz in eo docentur,expendere. Nam fi per otium licuiffetauctorum Io- ca perueftigare,quz citas, eaqueinter fe conferre, duplicem inde vtilitatem de- cerpfiflem, tum ea obíeruando qua dili- genter admodüm eruditeque mones, tum excutiendoea de quibus ipfe mone- ri vlttó cupis, & proamicitiz quam ap- petis,officio,iudicio ít iri:at ' vtinam ita perfpicax in iudicando, ac promptus in amicitia effem contrahen- da, przfertim cum iis quieiufmodi funt, Vt corum ipfeambire familiaritatem de- uerim. profedtoefficerem, vtea opera quam pauculis horis huic lectioni im- pesdi, non indignam me tua beneuolens tia farereris, nüc iniftas coniectus X fliás, vt intraoccafum hefterni folis , oitum hodierni negotium eben: dum mihifuetit: vereor nenihilaliud fe- ciffe lucri videaris, quàm vt tot dierum dilatione przcepto pareres Horatii quot apud nosl;berfuit. Nonenim volui diu- tius recinere , ne quam moram editioni affcirem , neue commoditatem eum li- brun Lutetiam mittendi amitteresigno- fce igituraliorum librorum editioni, qui- bus nunc ab iis qui nobis imperant im- pedimur. & fi quid forte tibi maius de Dobis Pararius ille, ac proxeneta nofter pollicitus eft, illiuseffe culpam prz(tare ccnfe non noftrum. qui (i nimis fe libe- ralem laudam uoftrarum przconem ha- &tenus preft: cit, meméto dictum a Poeta: Tu ézent (g. an xs Ae. xa 2e. T icotiau, n-c ilum tantüm feedumn cupidinem. czcurm effe, verüm hone(tam eriam, & ainicos in amicorum fepe operibus cze- curire,. Ecce autem contrariam ego ra* tioocm:n eo conciliandz amicitiz, qui — | non vtille laudibus, ied ispséheniene 3 ; Bs: N : bus innotefcam. verüm in hoc, vt fcis; pateo tibi , quem fcio non aliam in par- tem accepturum , quam vr omnia hzc ftudio rebus tuis confulendi ícripta du- cas, quz non aliter mihi probabuntur, quàm (i ea fuiffe à te probata cognoue- ro. ValeMuffiponti, 2 2. Decembris, 1596. 5 p AN PETRI MILOTI PROVINC.DOCT. MEDICI PaRisiEN. AD N1COLAVM Guibertum Doct. Medicum Lotha- ringum Hexaltichon, . Judicie mf, fgnem sebibore — udibuts R7 guene 4 T Qua dinifa aliis omnia mixta ries Ad cumdem, TETAASTICHÓN: Vijae Leo.[Dbeciepstlor, Narciffus odore, ev frie machaonmia,proditur ecce Guibert, ' ANicoleos veré ditlus viiloria nomen, Vincit Áriffotelem,vincit €$ Hippocratem... . Ioan.Papigny.Champ. MEE EE Io I ise | pie 7 i3 MYRRHAM VE- TERVM ESSE L A- CHRYMAM SVI GENERIS A Beniuino lancé d;uerfam , quam vecen- ores myrrbam vecant,abea ve-.— Terum uon differre. CX BÉ l Am. EzcrtAnISsIMVSBDaronius, fre 73 in priori tomo annalium eccle- US ide fiatlicorum , anno 34.£f.170. edi- X^ tionc fecunda,in veteri fententia: 43113 1 4 1521 OM SM i Hancvanam opinionem nuncceuam reprehen- do. prout & h |! d le notior fer- , - g xpo 1 i d ftirne R-31 - (t : M 44. ames M f $ XA COR £5.:1* N veterum, à De- nimnao-df C WAT es g i,camque b are [ hon differte. Potrononinficior, quoídam extirifle noftris temporibus , qui ad patica rcfpicientes, idemante Baronium & Mercatum pron uncia- .füt, quotü Coryphazusfuit Amatus Lufitanus, . Qui in fuis in Diofcorid commencariis enarrat, xxm à A pid 4 BsssreRTIO Ip demyrrha, in ea fuit opinione, png H nu 12r l "s "2 IE " catur, 3 C habet admixtas, prz ítantiffimum effe myrrha genus purarer, quam Diofcorides à à loco narali $ nio : iam apte me fuit &à doctiffimo Matbiolo Ge Li x4 £f | dew germ p f EIS L4 « *4:-hasl AeMercarnc 6 1 » " à & y difentiens ,&l Ee t die ioni nimis fauens, 1 & BN . :4 | - * h hdi VeL21- ME in medium allatis, ( quibus fides communi doctorum ! opinioni & auctoritas ce- ; falfus eft , & ampliflimum| Baronium fefellit, hoc eftin eun- 1$ dur cum pro potiori Teen cia Baronius ius (cripti s Adh háci igitur vanam opinionem f tbt ie loris erue vt fundamento nititur, addu- censquodidem color eft Beniuino qui myrrha defcribitur, nempe maculofus , nam Martialis (inquit) 1$ Plorat Eros, quoties maculo(a pocula e Zybyrrba snjprest. à fimilitudine, coloris Dn. eftadmodum ca- —— duca & infirma: non enim eXeeed Anytime T od vtri- : que 4 Ds: MynRnHiNIS- 4 p 1 Fd PF E p vo i 9 to probaretur , Leopardum exempli gratia & canem maculofum idem effe , vtrique enim co- TX2l Tr EU» Qr pe 1 To love P j metarg » facil aíTam fiue | hebr n 3 UE MTS y 1 Íreid veterum myrrham ab ea recentiorum non di- ftingui,contra Baronium , quia idem color myr- rhz noftrz , qui mytrhz veterum defcribitur 19 nempe maculofus , & fic vera noftra fententia confirmaretur etíam ratione à Baronio in con- trariumallata. Attrantum abeft vc myrrha vete- rum & Beniuinum idem fint, quia idem colot vtrique maculoíus , quod colore illo maculofo 1j myrrha veterum à Beniuino diftinguatur & à Mathiolo , & ab aliis doctioribus: nam Myrrha Porte A : 1l lame Molle: e C Ep 2 ucs oftendit, Dioícoridc & aliis fcriptoribus at- te 1 l latad inatur, Beni- ! 3 sitae [94 10 ntnnies v i. 1 LL b SUR. tas etiam can- didas, (ed non vnguium modo , verüm amygda- arum inftar , vndeamygdalinum fuit denomi- natum, Hincmanifeftum eft myrrhamà Beni- uino effe dineríam , & hac nota etiam diftingui, 1; prout qr. 423 R* f : l : echt- mioriargumentoà fapore fumpto nititur Baro- nias confirmare fuam de myriha & Beniuino ifie - ^ad ic IE : JE TEE i i SEV VA er videtur? vinü enim in phiala ex Beniuino magnam hau- jo rienti cum odore fimul gratiam faporis habet. Minim? profe&to verum eft, ( pacetantiviri di- COE A x LI * 4 ACGOGRETIe.. xerim) Beniuini eundem effe cü (apore qui Myr- rha defcribitur, id (Te £416 05 a3b ome * nirationealienum 3 aperciffimis demonftratio- nibus , experientiis , ac tefítimoniis fcriptorum conuincitur. Saporenim Myrthz non parum f eft amarus Theophrafto, Diofcoride, Plinio, Oribafio, ACuario, omnibufquealiis atteftan- tibus, ita yridem Plinius lib.12.cap.16. de Myr- rhz adulteratione verba faciens, » dicar cucume- Beniui- I fit amartiim , quod non parum fi fit dulce, quodipía etiam experientiatc- Ítatur, & auctoritas tot tantorumque virorum . quideco fcripferüt. nec diffitetur Baronius cum dicat ,in phiala ex Deniuino magnam baurienti ! uM odore fimul gratiam faporis habere, qua — . ala dulcedinis nota, I. Ioannes Fragofus medicus hift nafcen- Q NL ME pos —- eM LÀ tm CaD e myrrha eorum E: - vy, PRU Y E * a 9f ft 20 hen fibi perfüafüm haberent. adde quod fodem Baronii argumento facile poffet pro bati | bsners fe aM colore, pore &fübltuia, vt pleri 2 MNT gr his (spoftis. afferrionis mez veritas con- rthati & t poteft, TH ROTE 3 fis: HE um s A. AS EC. 1* | 'excogitauit, be ponite intelligi pon 2 Hye acciden- Dr MvnnnmHriurISs. accidentib ,& facultatibus, & natalibus, longé diueríam. primó omnium Myrrhaantiquorum de(cribirur adeo pinguis & (uccofa, vt exea fola, nr-»ísrrgz: ANS sq 1.2531. Qe- E UN Ec 2 kd J nus fimpliciffimum , prelo facilé exprircazur anad (43 : laárinie dicirur. atodone aridum & exfuccum , vt ne gutta quidé liquoris I0 ab coquauisarte exprimi poffit, vt & experien- tia rerum magiftra teftatur. Quiigitur fieri pof- SE myrrha fit Beniuinum,& Beniuinum myr- Iha? His addo quod Beniuinurn eft adeo tenax, U$ durum, pactum,vt exea vafcula , fpherula ptecariz, & alia opera fimilia fplendida & nitida * hodie in Ind; ff, x quod & inter P * &^ a alia,(citu & digna fReiissideh da, E nhs xb DN PUE 1 Irsliat^ hyilkoobotut (rosmlss przíertim feruato fplendorc & nitore conten- erir ni E nootadg eccink: L 6r M d is à: * x * E r4 : meexercitatus? Quódctiamficoncelfero, ex 39 myrrha va(aconflari poffz & fplendida & nitida, hihil adhuc confequentur fautotes aduerfariz Pu CN pue: v x 3 ; 6 Áss$zzatTrlIe pinea am pofitis pren miffis,quis: vafa illa. da- bi contenderit? quis ea minimé effe diffolubilia ai- feuctauerit? przfertim fi in ea calidum vinum diffunderetur,prout Baronius fuiffe antiquis in f -morepofitum affirmat?, Cumnec ea quz e eniuino, materia vt ditum eft dntintt & (oli- diori, m : níuo ni» c A i xs i3.nr»íer- [d » ?r trud. 1:3 fzpi CAP ui zx qued & ipfa 1 wAslo PA. B : : van »: His ARS d Lr [-] A . $^ 3 . LL LJ dT. dE" 3 satel folds nion: efficaciter demonftratur , Myrrham & Beniuinum differre. nam datiffimà couliaks &c1f vnacum Diofcoride,Plinio,ac XÍcripto- Nu oo PEL 2 E L d chien A [. £. LE amnia vgoniionis fab vere "a 1e [1 005 — A ge ferri c vtaífeuerat Garcias ab e de. r. 25 ftor.aromat. apud Indos naícentium , capice * , myrrha. Verum tantum dictis pecnero in quibus myrrha tenes 2j quód có tat manifcfto teftimonio probem . India in regione Sian & Mattaban eius is conter- mina. quod & idem Garcias lib.cod.cap.de Be- niuino affirmat, bres non fine rei nummariz j* difpendio,fe didi lica &Mar- & Ds MvRaERHINIS B & Martaban funt fapra Regnum Malacz ad flu- minum Auz & Menan in Oceanum Indicum influxum, füpra Gaggeticum (inum.& non mo- * - attingunt Arabiam vel Ethiopiam vbi Myr- millibus ab iis abíant ex Sabzis populis eiufdem rceionis Atabiz folicis , apud quos potiffimum 'Thue 8r Mvr-h £x 1 3 8^ qui Chriftum Dominum adorale fcribuntur - in Euangelio , vt multi fapientes exiftimant, qui apertis Thefauris fuis,obtulerunt ei munera, aurum,thus & m erh mq ci E . er zs ueniebant, Dauid palmo 71.R eges Arabum,& Sabadona adducent, & inferius: Dabitur eide if — Arabiz.Virgil.lib.t.Georg. : »ogasseasa T AS de P" c Quiplura de tribus hifce Magis, fcire volet,con- Íula- 5. fr e f. SE REA RS eU commentariorum in tertia parte D. Thomz, 19 dilbutatione 14. íc&ione tertia. — Quod nos hic paucis fcribimus , fusé (atis & crudité confir- mat, non funt igitur vna cademque res Myrrha Infuperalio efficaciffimo argumento à myt- 1$ hz facul * ,& ab eius vía defi ptop fr - cuum fit myrrham à Beniuino differre. Myrrha enim facultas tribuitur feruandi cadauera à cor- Füptione propter fuum amarorem, non autem | Beniuino quod eft dulce, vtdidtum eft. Hinc B. /gyptii Syri, Arabes acaliz nationes,exinuete- fata traditione , munite folebant mortuorum À 4 ^ 8 À.ssER-TISO cadaueraex myrrha & aloe, rebus amatiffimis, aduerfus corruptionem, quod & facre & des conftat fuiffe d eliburum. corpus Oben pretio- fiffimum, vt habetur in Euang:lio fecundum $ fosutuedt. cap.19. his verbis: venitautem & Ni- codemus, qui veneratad Icíum nocte primum, ferens mixturam myrrha & aloes quafi libtas centthim,& I in Ponto ita loquitur Sil.in xiii. I Exbauflo fiuit Pontis vacuare cerebro 2 migp^t'y E: alihdc bodie ex p & ese Paesi rebuf- que fimiliter amarifIimis, veluti abf fynthio, (nó anrem ev dn llic quale eft )mixtu- I J SAPE GS ENNUB e AE wp cadauera. os quod & videre eít paflim i in libris medicorum. à Beniuino Tli : L - - idem eile 3 prourí fant, & tam benei inter fe con- a9 nenin nt, Eus - quàm 1 a E EE 1 - 11; t2. proinde nodum i in fcirpo « quarere videntur, qui myrrham in Beniuino quzrunr.. Myrrba enim quz ad nos defertur , etíi pro maiori parte 2 fic illegitima, acpingui illo carcat, & retorri ida ,& memvergens,i & viribus eius proxima, prour Ac " r remp tamen inter ^A t. H H ) ruig. f j! ra- 5e S L PES AEUT i 1 PNEU Wc € EMG do line Dr MvnRHINrYS. v L4 *. " . . N H tiquis przícripta funt, ac vnguinofa & fuauiffimi odoris, l PIENE": E M E EE l , fragrantia commendat , & ex qua przfertim re- centiori,liquor ftillans, facile prelo exprimi poí- $ fit, cuiusgeneris & habui quandoque copiam, & adhucin (crinis aliquid feruo cum multis aliis magisreconditis. Cum enim deannis1578.& 79 temporefcliciflimi Pótificatus Gregorii xiii,cle- tusellem, à Venerando Romano medicorum I? Collegio, & ài Reuerenda C poftolicaag probatus,in v.protomedicü , vt dicüt generalem omniü Prouinciarü fanctz fedi Apolftolicze me- diaté & immediaré fabieá iei sor ad cis i1 tatione Ph f ] C»pi 1 myrrhe £f. (Rx , ten.& Ariminen. nundinas quocannisconflue- BD banesciins Sz fenfbalam dnm] (criberem;a hucoftendebam D.Carole Mamburgo,Nance- 1ano Cathedralisecclefiz Tullen.Canonico,vi- Io & apprime docto & pio, cuius ego amica fol- citudine, necnoninduftria, haud temelin hoc ?j tratta íctibendo (am vfus. Optima myr- Tha fpeciem vidi etiam dum Neapoli commo- . fatet apud Ferritem Imperatum Pharmacopo- lamomnium qui (unt, qui fuerunt, & forta e 1 m ur z tu a1tinaximn us,pro- F3: 3 n - e : Á i € & indagatione rerum omnium mundi " : - E LS , Cue ugs e t e ETUR LC] À ss. xrrIe tarum quas terra & mare progignunt, quas in Mufízo ad id magnificé conftructo , monarcha quidem digno adferuat. id quod grata recorda- x1 * E Rh Ram SaL é pique. TR. c Quer NUMUC SEND morare volui. Ratum fit igitur atque firmum imnyrrham veterum & myrrham recentiorum idem effe, & id rere nihilaliud effe , quàm in rebus claris atque apcttis czcutite. cipia ede fententiam tot 19 firmatam, non dubito quin doGiffimus quifque A )H Dm Jd rt ME UEUM La mE à morofíum, vt his rite examinatis aduerfariam opinionem retinere velit, : 1 p E. SV ARILS. POTLONVYM Te incp. vel potionis genus apud Prifeas , fine Grecos, fiue Romanos, extitife , praferrim ad beris lachryma appellaremr, Carvr II. Dem Baronius vbi fupra, ftatim al ab ipfol limíne 1$ nummytrharum Saluatori noftro porre&tum, ex íua myrrha confedtis , ad faporem, emer quzrendum ponerctur. Ibiqueà(eipíe diflen- je tiensvidetur allerere vinum myrrhatum etiam apud Dr MvnnHrNwiISs. n apudantiquos appellari, quod admixtis myrrha ac aliis fpeciebus biberetur , invafisetiam Rho- diacis & fimilibus. Przterea in eodem loco affe- rit viaum myrrhatum & vinum quod antiquis f murrhina dicebatur, idem fuiffe , & fic in tanta rIepugnantia, confuftone & incertitudine opi- nionis , Baronius non mediocrem difficultatem Imp it viri : X mAeYytos us os EH potuit , VIdeucct : aodessns onn E Xon J * gH. 2.L xls EB 2 pr x 2 -Á 1 atq; Daronium damn i VOTES. ELEME x 1 i £x Ztebiss " * * c . . Pd murrhinis bibitum, nec vinum myrrha ac aliis Ípeciebus confectum , nec antiquorum murina, 3 vel myrina, fiue mytrhina, fiue murrhina, (tot modis enim legitur apud probatos authores, vt etiam videre eft in Calepino à Paulo Manutio emédatoin di&ione murina;) necquoduisaliud vinigenus apud antiquos fiue Grzcos fiue Ro- 29 man fel 13 i 4 * Pi E Adi : 4 x Wt [ey üonem deíumpferit, & ideo in hocetiam vehe- menter Baronius, & alios in ind LJ 4 T L Übosloaahl : it "wer E poets didi fui reddit, necauthoritatem celebris alicu- *5 iusícriptoris , ad rem de quaagitur proband. recteadducit, Non enimad hoc pertinet locus Citatus ex Plinio de vinis myrrhz odore condi- tis.Nam & (iveterestam Grzciquam Latini,fo- » lerent vina aromatis & odoramentis condire, idena 17 "ein aoteE4 "P 1 I i A peg tequam it ip zm cs Z4 " dita, ima & 12 : AsszrzmRTIO infz &8zaleancdarara GAS. dte À ETUTTM M isitdem memoriz proditum eft , nomine cius 1 " M Y hic halerer afhce €nmarer e, N i 1 Fr r , Give absaculireatacciniuseina uiora & gratiora quandoque vina redderent, j myrrham hue cxea expreffum liquorem ftridte quamipforum legitur " vhguenti aut vini genus, i imo & ipfum vnguentum ftadte, fi iue gutta, ex 19 Xpre —'!S pellationem non defumpfit, nec apud acci necapud Latinos. prout nec apud Iudzos vn- ,quo Mo- fes ex Dei pracepto, ipfos facerdotes, OR tabet- EY naculum illiniens purgauit. quod tamen fiebat ex myrrba ele&a , cinamomo & calamis , au- ' &or lofephus libro tertio antiquitatum. Nec hg ir I asa : HB Q t ACT [ej apud Theophraftum ,libro deodoribus, & for- 20 S. : i. - Pix n^vr rhinum. l im ibi ambigui ,0€ la - quifpiam decipiatut , ibienim Theophraftus, cum vnguentum myrinum fiue myrrhinum vocauit, non à myrrha, fed àfoliis 2$ myrti quz grace myrrhine vel myrline inim pellationem. deduxi. Jdque: esmjückn quod : qui liisvr dict Ilii curd lee quz myrta Rm x E o - fiebar,l . Q e f 9 mn oT " d Ds MvnzaRHINISs. 15 aue PST [* IBN HE -n.t ,& ab ii 13 vertus à myttha.- De vinis legimus apud. Athen. I UTHTemL 5 pellat,cuius & lib. 4- meminit his s verbis; multo. psg y anda 35,2t iftam llati ihtrhas imwleiacrdéda xerunt, vt Cie Bareriidsesiftitisuityfed ànomin di dicittt. quod TO yc dario fiat beers rcnt fciendum quod ES veteres & fuauióra & gratiora vina redderen mixtione odoram entorum & oleorum odora- torum.an * Ls 6 condcrefolebant. idque: nonnullive dictum ibe- Tent, , quod & ab aliis fcriptoribusn mem oriz Fett mádatum;& à Theoph.in co maximé commen- e "es quem de odoribus inicripfir. l(tud « vinum Turmyrines, myrites & (vt legitur eed | lias myrinites, nonimyrthaarboris lachry- majfedà myroid cft vnguento, quafi dicatur vi- i allentitur " hüiclestencis Iulius Pollux, qui myrinen appel- t iar. quodà quibufdam vnguento conditum, ab /ni$ dulce accipi dicit. adftipulatur & /Elianus qi qui lib.xii.cap. 31.de varia hiftoria d fo vinum lladabi voca myriniten, hoc eft vn- es AMARI quibufdam libris ZElianile- 3.d hiftari ,quemyr- 1 ài 14 3 Sow X T1. gitur myfrhinites, pro quo Tarnebusin annota* tionibusin librum Theophrafti de odoribus le- &liani , cui fauet Henricus Stephanus i in Theíauto linguz 2 fiquidem fità myron, hoc cft vnguéto. 1 nam vo- & à àmyrine : quod fi ignificat myrtho conditum, nonautemàmyrondeducipurat. myrrhinenin — . Mevarx aan ipa . nec dubito verbü illud ? 9 — MUN e ili Pollucem,cü myrinem H E l itat Ícribens, quod: cü üHefi ichius is Rmyrrhinenfeiba, videri 1f- myrrhiné à à myrrha ducere , vt fit vinum Eds conditi.verum ipfi: totmuáá nó o poffiim aifenti- TTA! nurrhi In na mvrina & mvrrhinal '] h 2 e ats scat D i anrhores.er inl ] re ,&nihil 29 ^" S d s ohibet, din He- ychiolecite dupli R R , idé eile eec quodlu- lius Pollux myrinen mplici R,appellat. & quin cant ctiá myrrha & Ímyrna quia multacóficiun- 2 f. ruré myrrha, vt feribit Athen.lib.sv. & nomen vnguenta fuereex nid in ZEgypto,& prefer- tim ei exeaquz vocatur ftadte, &i in omnibusí feré ,vVt etiam memoriz mandauit prater alios ille ter Lj Ds Mvnnnurxs:s 5 A. L 1: 3 PAM fnaximus. & Hieronymus Mercurialis lib. de Decoratione Cap.vlrimo.cm irii hlc 8 nn s * * Li E . fatis laudati confuetudine ante annos triginta ^vinmrnm dro Fetnc(io is addoquod coniectura Stephani quz nititur Pli- bio lib. 4.cap.13. myrrhz odore condita, & nul iibwurnownlanieL.el x : - Io35nn (eh; R-i | SES wA up SCORE d nitusà Reuerendo viro doctiflfimoque à focie- tateleía Theologo Frontone Duczo, vtlocum citatum Henrici Stephani , quem mihi quidem Ec £6 i noh. 1 Rr dos. !5 cerem vnde dicatur murrhina Latinorum , aut myrrhine Grzcorum fi non à myrtha , cum à myron non admittat Stephanus. Myrinesigitus fia yithines G liciturà myron, hoc eftabvnguento. Cui & fententiz fauet Do&if- 36 fimus Dalechampius quiin fuis annotationibus inlib.i. Athenzi nomen myrinz inde natum 1. (F^ ^1 M * timar.oanoniam ih i "Sed! lige ase cu og ves fnarik T" (T. ^ S Ly 1 s E icr uiam p j tifüauem odorem exhalaret , quod & annotauit .inlib.4.ciufdem Athenzi, necrefertan fimplici vel duplici R. (cribatur myrines , vt dictum cft. A. Myron etiam dici la.hoc eft vnguen- á : y FE * gue farine m0 n : L 36 oleaimbuit ac fpiffat, ad odoris gratiam. Hinc psc 1 Ts eft j Lu ?TTn deam M LE J iSi, id 16 cá ses Eam cie vnguentarium fiue aromaticum, nuxitem my- rifítica, hoc eft vog " ,&i genus alia. . Hisadderem ad maiorem comprobationem eorum quz dicta funt, quod ratio nominum vi- detur etiam dilfaadere MN à mytrha dedu- icta à (1 433 à 11^ (e e (qui eu a Es Mo cis dica o edam i ibóde ví iu. veluti ecier im : — € contentus odor Suyrna. 16 Poffet videri myrrhines à Smyrna appellatio- nem habetenon polfe.V erum hzcratio non eft fatis firma, vt mihi eriam f ignificauit idem. R. Fronto Duceus, p fi,cüG lenusin exeq.apud Hipp 'edam 1f Ó€ Eolico idi lici | Ímyr- erum quomodocumque fit, ex deduétis [es i perípicuum lliaftritlimü Baronium vna gummi; myrinam feu porimd due myrrhino 20 wA riautumant. Sedde ge plufquam fatis: dicamus nunc de Latinis. vina g , pri- fcosR fa&tiafle videtut colligi iex Plinio i$ lib.14. cap. 13.14. & L6. tamen nuíquam legitur, nec ecapud ipum din aee necapud quemuisali ü nigenus, anuodaà myrrha o Lo H f íc d - imp erit. quicqui illu. fizillimus Baronius: dicat cx Plinio lib.eodé cap. je I5 wA VR cu KE. vina ——— Dx MvhRREEfNUS ^| I» vinàerant myrrhz odore condita: vt apparet in Plauti fabula,quz Perfa infcribitur: quanquam in ea & calamum addi iuber. ideo quidam ato- (das al of ce ime credunt HecPliniusj f Quiquidem Pliniil 5p Baronii.auz e f-A n EN 1 ] en » ^ xt » dita,myrrhina appellati, nam & fi cóceffeco ipfi Baronio nam Lh [| f. y . v Y * E 4) EPIS antiquos: dhuc nihil aliud confeq " quam id a li lianteadivicenius exIheo- 1 Dhrailesv S S JN GI F 3 O videtur Plinius: |. Vina fcilicet folere condiri vngaentis five com- | miftionibus odoramentorum, Myrrham etiam veex eaexprcíIum li ipientibus,fed ts OGECIPESPIPRMLSC £ ibis L y juod vini genus deno- minatum, id conftanter pernego; à apud ali^ fHPBeG ees t. H 9. 4*4 : - , tá» L f r - tum abeft , vr id poflit authotitate Plinii confir- E e Przterea animaduertendum eft, quódin coloco Plauti, quem Plinius fi gnificat, myrrha mentio nulla eft, quod & ante me animaduertit ürnebus vir doctiffimus, Plauti verba fubii-- Clóàm cw CM i: : : can fina M Ep 2 em ] , tius poffit, eoq; libentius quod Baroniusper- | peram exiftimar , Plauti verbis (aá de vino myr- rhato ftabiliri fententiá,commifce (inquit Plau- tus) mulíum (iruthea , coluthea, aquam apparas benevtin Ícutris concaleat, & calamum iniice; hseDi lu 4 a NS $i: H | P — pee ; | nu y jqua "1 59 dicendum aut Plinium , verba Plauti ofcitante£ &c fupetficie tenus lectiraffe, ciufque mentem ved E h m " 1$ A acere ifle el vf 3 mg." fc vt Plauto tribuetet, .quz nufquam toto fuo opere extant. velcette dnbitádum codicem Pli- nii ec er eae illumque locum effe i vest am r anti- X anis (13 hab í non mvr- 4 [4 [^ d J rhz iquamà ftigat li fueti io matr- pO ONE 1 o " 1 vt& hincnon absre x emméu fit, icri incuria, Plinii exemplaria iam olim hic vitiatacf. 10 fe,tamenidem Pliniuslib.ead.cap.16.iniicitno- 44. P hoa cn y " eee 1 n. - E L4 rior ledio, qua habe: inim vidé mihi& dcm & caftigatior. Verum hoc non ima T3 hibet qu quod minime fenfit; prfertim fi ibiusinnf- tatz vocesítruthea & coluthea, quas nondum quifquam c grimaticorum explicare pun Tur- odo am. ao , binus explicat;interpretádz funt. rides enim ideminterpretatur cydonia quz ftrathea dicun- tur, coluthea vero tragemata, & ficnul'amyr- rhz mentioin Plauto nectacite nec exprefíc £ fie- ret. V i tamus, hori 1 lockri : «Sage i quam Plíniano fenfui Nena; MT lucem: nihil. ofüciet i in cranficu siam ig c apes . Ty 1 LER... CO PP ad nr (lf [TN ad adillam vocem ftruthea , vt tlegit Lambinus, vel flruthe, | ' 1j manos, Cuifententiz afentitur Dalec Ds MvnnaHrxwIs 16 fteuthe, vt habenc antiqua Plauti exemplaria, && credibile eft Plinium ibi legiffe ftacte,vcl fta&a; vcl fta&tea: (i (tacte vel tacta, de quo etiam mé- tionem facit idem Plautusin Moftellaria, cum f ficliquor expreffus é myrrha, non malé citauit Plautum Piinius; fi ftactea legerit Plinius, ille idem pro ftactea , myrrha illam fpeciem intelli- gere voluit, quam ipfemet Pliniuslib.12.cap.16. tacccam v rot : jette 1 ie 1o rimos Plinii caftigatores hactenus non animad- uettiífe, an veró hzc mea coniectura pro defen- SO 00 NUOCSHAT GIC TU SOMMSERIAQOCIUS SV ac ERE" $ : Sta - i CUP or potior & probabilior videbunt erudiu: Lambini enim explicatio ratione non catet , quia ex ftcu- jiis Cy n S vinum cons ditum dulciffimum , fed fenfus à me allatusvide tur certior,& quo pro Plinio pugnátut. X -Caterüm, vt loquamur de podionis genere; P233 ^ 2 LT MA E - . B 14 IX CER uaeqeoqr h vocatunt, an dixerunt, exprimere voluerint il ludvinigenus; quodà Grzcis mytinen diximus SPles vcluliud porioni facilàdis pellari, ilé AE r3 OL Ru dud woe d fin de TNT, vigi] : r T d k nigenus, nomenq; grzcum retinuiffe res Ro- ampius Vbifüpra: & in Fefto edito à Scaligero in voce murrina.le : c : P MBs 3 CROen I t wn Fu SEE el eftmyrine. narn apud vetus Lexicon Turnebus Gap.6.lib.28. aduerfar, teftatut (e vocem nectar S * d 1 XE : duorg Prem Cui EU NS 2? us diy Em Vg : . iJ : 3 x ; : : rei me etiam fubmonnit idem fxpe nominatus po ME RACE B à 20 : Aog EUN PF r5 Fronto Duczus, netantum virum fua laude de- fra "denm cít, murinam potionis genus prifcorum Roma- norum,à p nomen non habuif- e.boronrno Ba- TE ronius cum lees fentiens; iuititéduldetn. | prater eaque hactenus füper iis deducta faerür, Feítus Pompeius, cuius doctrinam atque erudi- tionem Macrobius tantopere pnidiest ^ obfer- nectar vocant, quodquequidam dici putant ab vuzmurrhinz nomine: quz quidem videntur congruere iis qua ab Athenzo lib.t. traduntur de myrine Gracorum , vbi de fententia Chzrez myrinen vinum effe Pibilené tradit, quod ne- €tar indigenz vocant. Non deíunt tamen qui. murinam à Plauto,vt ait Varro;paífum appellari ceníeanr. -qui iquidem" Varro etiam Ícriprum reli- uit, R lum vocirati. iis quz tradunturà fefto congruür eriam ea qua fcribit Plinius lib.r4.cap.13. vbico- numerar murinam, noninter vinamodo fed & inter dulcia. conueniunt & eaquz à Gellio lib. X.Cap.2 3. mulieres PROUD bibere folitas lo- rYCam ,pa ri 1m, fill r düléía.: Nectar enim dicitur vini mulfi igen us cx variis confecti, vt paulo infra dicetur. quamuis pet translationem. accipiatur pro Lm s vino - dulciori & aromatico , cuius generis eft Hippocraticum & Claretum vuleo dicirur. adi quidem. e longe melius pocuit exhilarare animum - v cro "- -— Ao — T d - Pte uiu Vs Dr MvRRHINI S. 21 animum bibentium, & mororem excutere, vi- teíau T b quam il- i ! ? , Ll lud confictum vinum myrrhatum ex myrtha confe&um. cui nec tales facultates , ex natura T myrrha competunt, necvnquam illi à doctiori- busattributz fant. Murtinam igitur vini genus Burn nanametcsceduonhicn : : I. : 4 Pop ut Ieípexit Petronius Arbiter , cüm fe ad libidinis Cisnrgite E Ra « 1 "S Rep 3 bibiífere-. 1? fert.de quo eti ; liarum Ícriptor intellexit,ecumGh dba ess : : ducit, dicentem, hi o viribus. y mihiadfer, q iribus, armis, occurfem fortiufcule. Ex his fatis fuperq; fit manifeftum , hallucinari Baronium qui nullis 1j leeitimi t^m d n : i ul- n B o ^ lis prob : aem e T entis lis probabilibus coniecturis tam abítrufam dg Vino myrrhato opini imbibit, ac aliis per- is airambiguitate,aflinitate, & vicinitateappel-. ationum deceptus, & à Mercato nialé perfuafus. Nec eft quod mihi qui(piam obiiciat etiam ex Benedicto Curtio Symphoriano lib.19. horto- Ium«ca.i.de myrrha, ficri myrrha vinum, quod. x mytrhinum & myrrhatum veteres dixere, ficut j & myrrhata potio. eiufque confectionem Dio- Icoridem in quinto docere. nullaenim ratione, 1mo nec alicuius opinione vel auctoritate niti- üit.non enim verum eft Diofcoridem vini myr- hi iue mytrhati docere confedtionem , fed | 3o ben eneve AES linfeeod.lib.c.cap.a A.ihitet vinaex di f : l S: LET. : Pe us MR vi- pu x i i4 B E] c 22 Asti RTI num medicatum, non autem sine gratia confectum,in cui myriha recipitur, illud ramen vinum nécà Dio- Ícoride necà quouis alio nomine myrrha affi- citur. Quinimo Dionyfius Vticenfis lib. 7. deagti- cult. «cap. 56. vínum etiam medicatum deícribit jn cuius compofitionem myrrhz etiam aliquid ingreditur. eva tamen myrrhatum illi abeo - mt n lb.eo d.cap. Wusbdemg dob vina facientem deíctibit, quzm yrtham recipit. fed nec illa vina nsyrrhz nomine afficit, imó (quod magis eft notandum) idemmert V ciceníis lib.8,inter varia factitia vina, quadam deícribit ad volupratem confecta, in ! quorum confe&tione myrrha etíam recipitur, quz tamenàmyrrha non denominantur. nam €ap.zr. docet confe&ionem vini Aminzi in cu- , & ca.24.do- cet Depos vini mulí iue oenomelitis, 1c EJ P s. Tes dixi)à mut. rha non ie vt hinc facile polite col- inul um Tr f eR dox d M idein: da 1f EE TUS QE PISCEM REN widgees imp nl à halach i i . Cótraquàm pies cxiftimauerint. f : Ioan- nemGe E 31 rel h em nonparüm 39 : *t (T 1 LAGU IUSTUS HOT AMOR cacutiiffe, dum inli Snirtong à medicarum in voce * D» Mvnnanurixris. 15 invocenectar, quid fit nectar docens, ex libris eiufdem Dyonifii Vticenfis de Agricultura,falsó Conftantino C zari adízripris. fal/am cofectio » Bassus d x7 410» : d Kinusehafask r F f bit Oenomeliex mufto , ex eodem V ticenfi lib. Ae wel d *- H in daarmefka ^ Cap tis, fed tantum in capiteg lenti, hoc eft 24. vVhineftae: f docet, vt làm paulo 2 Pj . H n antédi&um eft. Dehac nectaris potione myr- 10 tham recipiente fine dubio mibi intelligendus videtur Feftus in voce murthata, .dum inquit: 3e x ( [E £f Aurrat auod EY 1 ^ eaam nunc Aediles per fupplicationes Diis ad- dunt ad pulainaria. & quod duodecim tabulis 1j cauetur he mortuo indatur , vt ait Vatroinanti- quiratumlibro primo. Et Paulus apud eumdem eitum murrata potione vfi fint antiqui , fed Daftsi.lK v0 £C 5 1] . E I ideoq; duode I 922 et, ps ut 20 tur, hzc Feftus , quz fané videntur optime con üenire néctari , in cuiusconfedtione & myrrha Icapitur, & (vtinquitidem Feftus) Deorum eft potio 2.1la23 an * H . ar- x ticula wj, & emo , occido, quod non eorum qui J moriuntur , (ed immortalium deorum fit porus, & fic locus Fefti de murrata potione (qui mcfu- let, nifi idem quifüpra R.P. Fronto Duczus etamindicaffet admonens, vteum locum dili- 2n Benter eXpenderem) non videtur accuratiori 39 expofitione indigere. non enim eo inficias myt- th ixtionem in vinis & potionibus vfum - : P x 14 Ás52mRT 10 aliquem habuifle, vt gratiam faporis adiiceret, && dulcedinem (uo amarore contemperaret: fed perncgo vllum vini apud Priíco$ exticiffe quod àAmyrrhanomen haberet. Ceterum apud Athe- nzum lib. 2.legiturcirca Lydiz montem Olym- j pum quod nectar vocant;à quibuídam przpara- ri,vinofauis,& floribus qui bene olent,in vnum commixtis, - VINO MYRRHA TOia DE ! ChrifZo Saluatori noflra exhibito fecundum AMar- cumi,an ab illo felle mixto,de quo « Mattbaus , dif- ferat necne, — Quid tandem, &$ qualefuerit , vbt, quando » quomodo , € aquibus , cá qua de can[a fuerit porrettum, contra quam [ripferit Ba». 1$ oiu , ac fen[erint plerique aliá pujmi viri. * EIS S TILis 2 Ontrouertitur adhuc inter Doctiores & Celebriores Theologos, ac fcriptores Ec- 5 dd. EPIRI 1 cleiiaíHcaos tuerit ) m, Chrifto Sal i noft a de quoin Euangelio fecundum Marcum cap.tj. fueritne 2$ | gratum, fuaue & pretiofum, velamarum & in- qe M Ll : 7j enano M arrh ns : [c d leon z & ^ , IM d . Cap.27. fuerit diuerfum necne. praterea, quo- modo, à quibus, & qua de cauía fueritilli porre- étnünm.in ib nerf l Le mnl uA E pl. oq 2.05 15 VETIUMECV UE "e | Sed fuper vw o 39 d AR denen cm Dr Mvanurixrs. CAE faper iis mülta dixerunt, ac variajincerta, mini- meque probabilia multi enunciauerunr. inrer. - qua etiam quzdam principiis philofophicis, ac omniracioni fünt di neasacfcriprurz & pa j tribus parum congruentia, Et licet in cantacon- ufione & vatietate fententiarum haud facile li- - LE : » 121* diínnra ] difputa tionerantum me preftiturum fpere, quantum, quiuis ali fortaíf: ftiterit, ac ratio- EO nibusn / Lai á EE ne- asa ia a 1 VOTO PHP pe" Vetirarem ^ nr YAT £E: : FLUE : pP Aa - Ratio precipua tantz difficultatis eft, quia BAS .9-MA 2 2*- AE 2. 4TT4 1 j datum effe Chrifto vinum ad bibendum ; Mat- E ko MET Uum 3 4. Hi : thüzne vera LI Marcus autem fuiffe myrrhatum vinum. hzc Ícriptores ambiguitate acignoratione rerum de quibus fcrip&runt, quz funcalterius profeflio- 19 nie à3lusb : 295. Ms n [27] PESCE 1T AAALI r p tumin Commene tariisin E.nano M i. i adaerham n Set B [e] rre? pu Latiusapud Francifcum Suarez Commenr.in 3. partem Diui Thomz tom.2. art.12. difput.57. *$ fedt.s. ex quibus ac aliiscolligo quod Diuus Au- guftinus lib.;.de confenfu Euangel.cap.i1 Myr- rhatum, vtait Marcus vinum fuiífe putat, non : felleinfe&um; fed Matthzum felle mixtum ap- ... pellatle quod amarum effet. putat etiam idem 3? Auguftinus, quem Beda & Strabus imitantur, £6 As s*gRTIO fuiffe permixtum, &ideo Matthzum fellis non myrrhz, M Verüm bác aires Diui Auguftini AE SER infrà la 1- quic j f- ,autfel, fel T appel lare. Alteta vero » Auguftini non fic penitus io probabilis, fi i intelligi voluerimus. non enim ht idtendim ka4he- I Q ri. - Eutbymius amem exiftimat duplex Cit aliis felle mixtum cibibiuds fuiffe. Sunt qui à ater quz Chriftum lamentan: es nnebanrnr 1$ x l * AN ^ A. : tum fuiffe. q ] & S EPI ds ox 1 [P He AMORE in 1. 1.1 Is : D QU APIS Baronius, vt alibi di&um eft, cxiftimat vinum myrrháram fuiffe vinum optimü myrrha odo- ió | reimbutum, i ,idq;g I i &: 1 D» £. 1 1 H "- j DORMI uw qr 11 i c quem Lucas 23. & loannes cap. 19, P Chri- fto iam crucifixo , & extremum pene Spiritum 5f emittenti idatum fuii tradun t, vnum cumdem- Primus Chry- » f1 £. -1 v Of- | zóin intanta vatietate opinionum ac rei idifficul ulta- dut 309 einn Patrum ; ac DoGiflimorum Shmole-. gorüm, Drzr MvnnmrNtIis. 213 gotum,bis ad minimum fuiffepotum in paffio- ne Saluatori noft Po edth Ll nf emntdke ^ d TC ev dinerí Ln un. : UM, EP Y: . p 4 SO LI LI LJ dd intet alios affirmant tria illuftriffimz focictatis f lefueore dd . A4.11 Lf Frá- E [oj € i À VUi "T ra cifcus l'olerus Cardinalisanno fuperiore defun- Gustomo.2.íüorum commenr.in Euang.loan. Cap.19.annor.27. & Francifcus Suatez vbi fupra: nam Martth.& Marc.nó obfcuré fignificant , fta- 1? timatquein montem Caluariz füpplicii locum Hi xs B peruenirc, & paul i "nh Reds. ao L j - . -» 1 MOST. nad ] vinu,quod r LT Med v3 quidem Marcus vinum myrrhatum vocat thzus veró,cum fellemixtum. Lucasautem & 1j loannesnon folüm jam ctucifixo, féd eriam ex- . Wemumexhalátifpiritum, cómomnesiam ctu- ciatus perpeffus effet, illum alium potum porre- &umfuiffetradunt, quem Euangeli(tz omnes acetum appellant. Diflicultas maior eft: an Ma- thzus & M é l : 290 thzus & Marcus 1 lé com- WE az Bá 1-7 LA P ies £T ux. Qquutos. & ita fer?! uh &E lift. Ra : pU , o - eonciliant Hieronymus, Beda, Anfelmus, Augu- * . Y Cc 1 e PES os : d 1j to colligi poteft. cui& adftipulatur idem Tole- tus vbi fapra. Quod veró Matthzus dicat felle mixtum, Marcus vero myrrhatum,hoc opus,hic lboreft. Veriortamen, certior & probabilior fententia eft i jo decernitur, hosib. . ighific illa quam diximus Auguftini, qua kd | Pa Qn ^) Ls a8 AssrRkTIO alterum vinum Myrrhatum, alterum veró felle mixtü idis ein lententiam magis yeritati creui, ac | ien de & demonftrationibus, ac ,& huic molettit- f [u fun difflaritiniumlucisadtcr Solemus ipiuequiaquis mati eft, sutil autfelle mix- pud omnes feré pem appellare. Com viguit id etiam teíli- moniis fumptis ex Vetere Teitamento : nam | Deuter.29. fel v(urpatur prore amata: vbidici- | tut: Radixgerminans fel & amaritudinem. & | Deut.51.Vuaeorum,vua fellis,& botri amarifli- mi, fel draconum vinum eornun ,&c üamuis enim fel proprie fi f gnificet bumorem illum a- 1f uum contentum in d Ciftulam fcl- lis appellát, tame 4 it kie | | dre Cpl folum ex vulgari. & communi | loquendi modo, vt dixi , fed etiam veterum fcri- 29. | prorum ieftimoniis, qui nomine fellis queptg Exetaplo fitgenus herbz quz Centaurium dici- ,&à Pli- i Ly r pio, Gc abalit cri Ed 63 IE er E qu in Banc fententiam fcribit Marists .7.in malum Poetá am: : ^b d.a : Reeyiedius eue: - E d vs Ls ES ; MISI qi ep ipie eei eoi ag Dt Mvnsi&iHhtNts. 19 Simili etiam ratione apud Plautum fel pto ani ; ns iamaritudine e ponitur, dumin Tr& ait: in mel nec rntrda in fellefunt fitis Eder ctiam 1 ratione Aloes, f quod fitfi Dnró Ip Cs. met amaroreponitur, prout mclg dulcedine; quod fit dolaflizsum. Inuena] plus aloes jeans thiellish habet. E £u 1h yp £ &Á 1 Io bon cum fieni& | , i l d 'camatoris,quam dulcedinis. Hince etiam INi- ixitpró amara & noxiazin hunc modum, vtreddit Iàter- es, à x 1j Id " " y '(1 3 f ?ad Jf I'ndsuni bus i TEX "773 hs "mM " 4 ? » Besoiad S a Fert Acheron Hucetiam refpicit Syriaca verfio loci Matthei de quofit quzftio: vox enim Syriaca quam ibi T^ Mcr apr eft Marartah, qua non folum 4 * Er lid Jed & E nidescia d vA cc marar;quod eft amareícere. quod & animad- uettifle iuuabir, vrclarius elucetcat, per vinum 15 fellemixtá Gignificare voluiffe Marthaeü vinum vak Vade amarum. qua etiam rat ione et ipfitha no- minis lachrymam: tamen quia eft non parum amara, apud Hebraeos M Prise istipt eipemiiet, nei vt xm am primo oftenfum fuit: ideo pro * J je AssERTIO amarore à Menge poni potuit quemadmodum felà Matt huic iudi- ruo: Hr beca iue d ^ qued(s erat f Jd: Cor d: pota,ex coru 1 , vt colligitur Genes. cap.jo. & quo corpus preciofiffimum Chriftifuifle delibutum à Nicodemo in Euan- gelio Ioan.cap.19.traditur,quod quidem erat có- 19 fcétum ex myrrha & aloe rebus, vt dictum eft, dmaritlimis. vnde & credibile ceftillud vnguen- fr auzrpritn- T1117^ ; ciparin inco haberer,vocati, abaliis vero norine C umIif igitur wngucnttog illud eflet amariflimum y vt vulgo z My "PPS um incaront - n 5 rorem, & ingratum faporem viniillius, Marcus myrrhatum, Matthzus veri fellémixrumdixe 18 rit. £C LI E f LEY S (i: P batorum 5 uiionie qui illud vnguentum ex myrrha & aloe confe&um vocant myrrhatum elibuta ,cotpora vy MES £ H myrthata, ssa CAD,I ; indes dunsh E wai có- DX aua quo corpus Chrifti fuit delibutum ab Aegidio Maferio celebri grammatico ia com- mentin Val. She redu — PLUR reera vinum | / otepemee ten Dr MvnnanHriNISs. 3k vinum illud fuerit huiufmodi vnguento amarif- fimoinfe&: & quodin illud vinum fuetit illud - * L i , 0 92315 -yo9 vnguérc dü abimpiisillis militibus.& de- Tilaribkiuc :: J 1 facroíanétü C hri- : d «d í fi; ("513 4s 1 rin verant h- vr m Es Ps L T: bidine anad I H 1 Ifi. nnncper i i r E : : fummam contumeliam atq; ludibrium pro vn- guento fuauiffimo, quo vetercs delicatiores fo- Hi eet eed bil vina (vt fupra dictum cfteratioraac fuauiorareddere: vinum hocvn- guent Mini tunds inant. & ciil- aded itum pror , udunt,idque magis, vt fit probabile, vtrem gra- tam Hebrais facceent, & fic multiplici ratione illud i i à Marco, & felle Ten LUPRMIUMELS E 14 E x t J 5 inixtum a Matthazo vocari. Addo ad omnium predictorum corrobora- 1. qe EX £- YE tionem,quodapud ' x. Lu lent myrchz & al llationes, fi r ; ET aii eEd. i. rs VO. et, TT £2 l H] c vici- dd nitatem ;fiue propter amaritudinis notam , vel frequentem vtriufque vfum. quicquid fit habe- mus huius rei infigne exemplumin píalmo 44. vbi myrrha, & gutta,& cafia nominantur. Cüm tamen myrrha & guca inter fe nihil differant, & *$ quodibi Latinus dixit gutta, Grzce ftacte, quod expreífum ex myrrha, Hebraice dicitur aha- i densqus dottiorbushgnire aletne quemadmodumigitur ibi (epiaginta Interpre- CUN nerd 2Scond, pisces pd -. Hebraico alocs habeatur, atteflantibus Augu- [ T7yUmnuUrrnem » 3» Àss$34RAR*f?*310 ftino Eugubino, & Genebrardo; ita etiam hic fieti facile potuit , vt myrrha pro aloe à Marce poneretur, Caterüm hic notandum effe duxi,myrrham non fuiffe in tanto precio apud antiquos quàm f fibiperfuafit Baronius , nequis miretur me fcri- philein vulgari víu faits. N Nam, vt fupra capite. $3r1:13 rha eft, fodo crore quod myrrha nonfuerit di Oonius, I 9 fatis colligitur i in ipfo Euangel. loan.cap.19. vbi legi tur Nicoderum veniíIe ad lefum nocte pri- ram myrrha & aloes qua- filibrascentu ddeq dludza eft myrrbife- | ,&fere ina Arabix,fci- !f Pe dures Ito minoris fuiffc diapud . | Hebrzos ,quàmin alis regionibus ci dibile fits Quodf vaía Murthina Baronii hoc eftexeius ^! & ta ra, Ln CE ARSEP NISI oett ems pr r E UE RS " ^ num reddendum gratius & acidi. hob eumdem cffectum poruit cfficere myrrha vino immivr ra €BiiO ci P ; 4 à 1 E CP SN UM TS MPOPIHE TEN ah LInRN EOS. dr ex f ,& j Cum T» fh 1 4c an- 2g ] th " is x | coníter. vinum ) i & felle LCU, 1n Ir d i] E SHE 1: UE RV S aid 1i d'agem J la eft &: h d Da- rn Lt roni , & h 1 nOnini Matthzum & Marcum de diuerfis potibus "ie: ja loquutos putarunt. & hacnoflrafententia , nec repu- £ E: DOuds. Ds MvgnHiNISs. 351 repugnat Euangelio , nec aduerfatur communi fententiz antiquorum Patrum, quiita videntur enrslsfn eccletiz (ra^ E ditione, vh b tur eti p lenmdem Suarez J vbifupra. apud 1 inedirioneL ugdu- ^ M E POM P pope $;06 à Marcopro à à Mait thzo; ; quod erratum penne; fea potius Pt : «Te od aui rds 10 risverfatusin hoc decipi at um Reftar adhuc maior rca en & dubitandi DX " uer Sal ft rectus, &a quibus Baronius exiftimat apud 'Hebtzos eam 1$ confuerudinem viguilfe,vt damnatis ad mortem pin - dii s aliu P» Y Jul 7 ebDie ficeram mosséribus, & viaum his quí bibant 8 5 | 2o esr ma 8e Ael keie (i iz Hn | vie .confequenter colligit i idem E Baronius vi- iln veu ti mum, non aurem amarum & ingrarum, & idenilla n ex odio, EX id lexcommiferarione enean qui id atuletat, ios nane auum i etam hzc Baronii opinio nullomodo cít probabilis , nec credi- piss &E; nulla clara teftimonia. i profert " quibus 3e F Es deitpdi fuperiori illa fententia recitata. ex C x ^s $* ÀSSERT!O Pronerb.vlt. Date fic veecécibus,&c quia qois ECL Pax DAE MU RITE im dictum ficillud detotta Cüm nimi- rum nde aflli&tis, tribulatis,ac cgenis loqui videa- tur potiüs quàm deii iis qui fepplicio ftatim funt afüciendi, & & lenta, (ntque Ren ieri i antequam ille potus de malo- rum. ex animo dit polis euiamfi hnic potui H omerus ! i : ^s 1 arts rA ili ftisoi mtan PU t X r eel foi rite Vyililtl tamrribuit.vt le(t acme- 3 » ?TYif^ricnm vua T1371 itus eluat. adde r IEL-D m "CAS Ede n x antea deductis etiam crplodiit Cu üm Bien falso exi- á- 1f flimàuerit Beniuin idem elfe, vinumque myrrhatum fuiffe vinum Beninintodore conditum , in cam etiam falíam opinione em incidir, vt vinum myrrhatum d ma- 2 AT MEN rum fcd dole & ce cum Beniuinum fit pon : igit fedex cont- nra "1 S 3 ai nr petto n ere miíératione fuiffe Saluatori noftto porredtum,. 2 pun oth nía ex füpra deductis fuerunt fatis con- ütà Accedit quod difficilé eft creditu, prout bene animaduertir Suarez, praferrim n illud vinum. fi fic Baronis, tanta diligem His &c cura snm : A £ | | ] | H | -| ms] | p. | Dr MvznuriXNrISs ig. fuiffe Chrifto collatum propret (pecialemalicu- iusdeuotionem, id non fcprobsabile, cum plal. 68.dc illo ícriptum fiz: confolanrem me quefiui &noninueni; ac ftatim fnbdatur: dedcrunr in $ eícamineam £cl, & in fiti meàá potauerunt me aceto, NamiiQoieumamor fequeb 5 Lu i 1 veluon audebant illi fubuenire, vcl prz nimio dolorevix poterant, vel certéintelligebant non .. ferehocilli gratum. ope . 19... Necveri efle poteft, i verifimile Sua- Icz iudiciü,isen li € Baronii opi oeoerdudn dou "ies E^ Eu i: : p f c,vtGoad deli- cias, fed fortaffe (vripfeait) ex confuerudineali- quid mvrthz immixtü fuerit vino, vt efnicacius t; eíIoraa £ pe quls D MEQUE cu 2s. ERG T ' mne vannrpch rer lHivecenim L C P opinio (pace tanti viri dixcrim ) tot fcatet abfur- dis,vt nó digna ficalia impugnatione quid enim | eftáratione magisalienum , quid minusproba-, 29 bile, ac minus vcrifimile,; quam exiftimare po- tum fuiffe ex confüetudine füpplicio plcétendis : ibus 2Asvchidl 1 E: p Y impediendum , necapuc hominis nefcio qui va- . Poresoccuparent. profecto nemo eft tam ftu- ^t pidus qui nó videat hoc potius pertinete ad cru- €iatus exacerbandos, ac mortem differendam; | quamad dolores minuédos, & vt lenius damna- s Uintetirent, : 'Huic AE TN WE TRENT L2 d Arr10 jinioni opp i pro- zi OL n4. 139] 5, nec verifrmilis , & eft Nicolai Fabri Pa- MOL ng :d ue DELI Te ISMMRE i^ epd C 36 ÁssspmRTIO lidiffimis certe tationibus rcfutat ipfemet Ba- ronius vbi fupra. is igitur familiaribus datis ad Batophum (vt ipfe quidem refert Baronius) lite- rec à feníu, i TEpERRYR , Chrifto Do- f. mino ptopinatam. fcribit enim apud Hebrzos "antiquum moremillum viguiffe , vc omneslicet vililimi cruciarii ante füpplicium potarent pro- tusdemenrati, ac ftupore quodam i in omnibus Li confopiti , dolo- F u remat sui mcis bl io age ,a4ut 1 ( aperent, minuf- guae dec 12 idem etiam een feré verbis haberIo.Mal- donatuslocoanté citato. atque hoc ipfum qui- dem accepiíe videntur iidem auctores ex thal- mud rit. Anel.Kabbatic.2. vtidem etiam anno- tauit Baronius. ibi enim traditur folemne fuiffe, vtomnibus ad fupplicii locum perdudtis delin- quentibus, », peccatumque ibi i (aum, cuius caufa 29. tio propinaretur, antequam cruci i affigerentur, eamobcauíam, vt myrrbatum vinum bibentes, mentis alienationepafli carerent fenfu doloris. — quam opinionem poft plures alios etiam fequi- 2 tur t fupranominatus Francifcus Totus , loco Eo Dauid Kimhi cum lib.de rad. juni alliendt morte Pledendie potiorem ex facco cd ees ex Rabbinis. qui memorix manda- | —— Rom Dz Mvnamnnururs. 37 rünt;non vinum myrrha, vel abfynthio permix- tim, fed thure conditum eadem de caufa dam- natis folitá fuiffe propinari,, vt & legere eft apud fium Viginerium libro gallico quem de Zif- 5 ferisinfcripfi Gpag.294. Quidam alii, in quorum numero Caietanus & lanfenius, volunt fuiffe Coníneraidi - ex A2 t rf E YT—T crucifixos r ] h E le - M s tamen nullomodo fant verifimilia; tátüm abeft, .vtveraeffe poflint. nulla enim viseft, nec myr- Ihs.nerahí NES T : E y n h i quami lis ibuunr ifti Thalmudici, Rabbini , & quieos fequürur adde doebosfs . f Ep 1$leprzfa, Ai. E.L ci hab eftcredibile,nec vllo modo verifimile. Qued f folemne fuit Iudzisillum potum omnibus tor- deir 'eberi:pariter & latronibus cumChri- 1D -*:11 n PA: Ww - Atm : E 1:05 1 * Mater eds RE: "Sm I-] » o RARE e$ | : * - "pal le 5 $ xia: ; ife * fupplicium fübituris, oblatum fui £- - alferétiumtalem potum propinazi folitum faif- 38. AssreERTÍO 6 UCECome 1 F E CN is axe n quut x quz fibicontlantes eos fuiffe fignificarent: pla- ROUEN MH 5 exhiheri(alirum Li Fr asi Bec ad demétanduiii, nec ad ftuporem inducen- dum i cel 1 tatia. Atgechanc f£ coniecturam, qnod offii plis latronibus fucrint comminuta ctiam , vtfit credibile mortis illis ac-. celerandz gratia; non autem Chrifto fucrunt , comminütd: quiaiam expirauerar. Accedit quod . cüm effet fignificatü Pilato Chritlum iam expi- 1 falle, mirabatur. at cetfaifer omnis admirario , f mos acceleranda mo:tis viguiifet. Addo quod . a. ed d Pp od 5. & T J 2111 e(t v " ,& Iude crucitixorum accelerare potius quain retrardare, illos quidem, vt fefe expedirenr, neque cogeren- Ef H o d T H [A rnm rib d *Fr : hos veró quoniam fecandum legem oportebat eadem die crucifixosé patibulo deponere; quz coniectura magis vrgebatin morte Chrifti: tum. quia ex odio, & dümore tumultus vehementer 22 ; h :l cirbf cs i ors 209 Ly 3 : F. d erat dies fcftus, quapropter fi exantiqua Iudzo- rum traditione mos erac talem potum propinà- didamnatisad enum finem: tunc non iminutata.— ue £ 3 1*3 UN A Tt. uc EE T 2. de LI : r : nons eu M ta. quare cüm nullomodo conftet obíeruatam — | tuncfuiffe,improbáda & reiicienda videtur opi- x tp na pgs llf : &raliorum | Tedeopade ador jnadctlant Spr qun X * 3 1 -— d D roe ; : E * i P^ K3 uide E i^^ 2e CE t e dique » P^ enm erTEUES UTERE TY JEERUES Dr MvRRHINIS. 39 vnare loquatur , alter de alia. quarum ramé om- nium nulla vis exiftit, necexifterc poteft, ex eo- rum natura,vt bibentes homincs, vel demeutét, velftuporem inducant, leniüsque vr inteteant f damnati, éfficiant.. His omnibus accedit quod nullomodo fit probabile, Hebrzos ex confuetu- ine : Y. T3 f eire iz pid , o Er r : vtquz fuppl f i oftituta, minue- 1 EM mL -U b] Tec ri : rg *Vostod4icdb. 4E nM & r - » 1o noxio, icl f ,acvriuftzn - mortem accelerarent, adde qnod hocnion cflet ER 1 lad CNN D ^ 41 o£ 3EC (42 - * quo fit,vt fides deroganda fit ipfis Thalmud ift:s, & Rabbinis , qui mnira alia deli imi ias 1f ac etiam grauiora paflim effutiunt, obquz & à fummis Pontificibustoties fuerunt eorum libri damnati & rciecti. Quàd fi morte plectendis | acq MONS POUSSE 1 beri.v p 1 I ,NeC« tifimil'ne &11;t EET eIULU; d uà MIELE r rc * 20 velex ennt Im N Q4 f ücqua- dam & fortaffe ad expiationem fcclerum , velad higuificandam amaritudinem mottis, vel quid fi- mile, Quicquid fuerit, Chrifto Saluarori noftro videtur fuiffe exhibitum ex odio potiüs & ad ir- 1f tifion&,vt fup FEX Dus eq 5i bene i etiam faue: modus loquendi Lucz : illudebaot ei mili- tesa. m : ,« (r. i, &c qua *^74 Ari étoooo-. cetum oii Le DE b ta& T à : E. | wm r í m ^ À í à & pauciora confequentur ab(urda , & id lucis 9 aushtattulilTe huicloco perobícuto ac aámo- n uc p conico Mie qe e. | Te C E 40 Á su r1 te infignes viri, fuas. vires exercuerunt. Verum — — hicobitet Daro- nius, iuxta fuam illam opinionem de myrrhato vino difputationem concludens, pié admodum — — & acute hiíce verbis obíeruat: magna n L3 confideratione dignum cft, q uan- elifta Marc.1,. Dominum, myrrhatum vint non acccpitle : quippe qui prudens volensque omnes arumnas fponte füfceperat, quamlibet , quauis occafi ione oblatam cólolationem admit- 10 falcem guftaffe | (Matth.27.) & oblatum clum - n.o.) - AU 411.17 "T | harc ibi Baronius; qni aec s vinum felle m e1f Feb lere - 1 : "1 P» (xx ^ LT -í ui ere T)nminnm mni f - 4 $ertrY v7: SLE WX OTE £11 v4 g WIRT Ad eam Baronii confiderationem accedere vi- detur vbi fupra Toletus, diuería tamen — i9 non enim diftinguir vinum myrrhatum mifto,ícd Blocrfidd nit : idque adeó Chriftum Dominum gotta fatetur. Verum inionem ronii THOU M ait noluiífe Chriftum e if potum bibere, quianon paffionis (inquit) &- dolorisfeníum minuere, fed potius conferuare, vt t vehementius proa nobis s rorqueretur , — 4 - tur Maldonatusin Matth.a7. verf. Hes yi ved bird [^3 3. ue Dr MvnnnurwNrs. 4 putarefe Chriftum Dominum , necontemnere datum de more videretart , guíftare voluiffe; vt autem oftenderet (c ad ferendos crucis dolores, eo medicamento non indigere , noluifle bibere. m tA ro- TE Suatez loco fuperius citato. Sed hzc noftra verizati Euangelica , acauthoritati literarum fa- crarum ;humanzque rationiconfentanca magis videtur, nimirum quod cum guftaífet Chriitus 19 vinum illud, amaramque comperillet, amplius ebiberc noluit, quod ex deductis in hoc capire E licet. ACETO DOMINO N De abro! lef ( (hriffo, i Enangeli iffa 6$ €$ quomodo quibus, €$ quA - E: decan[a a fuerit ili porreiium. CATPVrT'IIIL * Aceto Chriftoi iamin cruce pendenti pro cdam exhibito, vtdeco iuluseitm etíi Pose: E o i decaufa, xe dy ré MUS RAD * mand xr inuenio, ptzcipuas famtbeum virorum fuifle lenten entias,qua & inter f fe vitlentur contraria & a. Primacommunis i Ciccn cse Toleti inloan.19. Ecos quibus füb(cripferunt Emanuel 5a EA "D cu Cid cap.27. Matth.nu. EAM LAE 4L A.-.£.9R3 X Tr |.96.in faisadditionibus : itemg; in ii(dem ad cap. 19.Diuilo.nu.84. necnon ex Maldonarto initio veríus 34. paulo antecitati Theophilactus. opi- nantur igitut omncs fuille confuetudinem de- ferendiacetum quopotarent crucifixi , vt citius $ | ,&à "asbl Ace-. zum enim (inquit Tolecus) valde vulneratis no- «et. ab hac opinione nó vid Irüm abhor- rere Marcus Vigerius Ca:dinalis, infüo Decha- chordo Chrifhanochorda feptima, cap.14 2. qui ! vult, vc ludzi qui mortem Domini accelerare ftudebanr, pro vino confortante, quod ex con- fuecudine,morte ple&tendis , in pana folatium darifoleret, leriut, quod cadens ex- | terius, neruos detectos lzderet: ori veró non 1f. farisfaceret: ftomachum auté poft fumptionem - lzderec. Altera eft Maldonati, quiloco proxime . * dari "SS fan : cdi: Lp d "nu E] ci&gendis acerüam vt recrearentut, fi quismetu mortisantequam in crucem füblatus e(fet exa- 2? nimaretur, ja huncenim vfum (inquit) & capi- te ple&tendis, & hisquibus fecta vena trahitur s DINE 1: v sAERdo Meus. v DNE s c (* Ba- zou, quz param videtar ad proxiine didam quodammodo accedere,pattim ab ca recedere, ?f «ontendit epim acetum (vt & fpongiam & hyf- loq e ue DIE X SNMOS i "s M , Ao i - T. ?.3 L udi L2 E c Ea: ^£ niA IS ps hd € 4 T d ui Jf ris Hs :s * * 1 laapta erant ad (iftendum fanguinem,fiue acc- — : tümpo fi li vtex Plini )& i9. SU : e Y: rj LUCI e x zn Dr Mvnanrwrs. 45 ample&itur , prf quam principiis - philofophicis magis (vtipfeloquicur) confenta- neam ícripturg & patribus non repugnantem, - nam etiam Lyranus (inquit) fuper Matth.prio- ! rem ííententiam reiicic. nec verifimile eft voluif- Íe milites & ludxos,mortem if cce D. lerate potius quàm retardate , vt (efe cicius expe- | dirent à damnatorum cuftodia; cademque die fecundum legem Iudeorum eos e patibulo de- ponerent non enim il p " rf cam confuetudinem , fi àiudicibus ftatuta eratz neq; Romaai Iudzorum legibus ad(tringeban- tur. H e pe mere m À finxarm m Io ; Vn [ 1 | i diximus communem fententiam; quz quidem 9 poteft etiam facile confatari aliis rationibus va- I dissi y o c 1 ^ UUEET URN, NIILIGR ia | ninm A e e EDUE S Ea ; vue A TEMME Et Aa 1 , d | : pu diu ad ] Corunum m Lees b. om À »» L6. d Ro. pec ce |... *? la fuifle Chrifto Saluatori noftro porrectum: - hoa , "S. . " . íi | grauifimeque falli vid qui talia opinantur, | tum ex aliis rationabilibus de caufis , tum maxi- E^ niéoani fb ds ode ac ÍeBeE io | & 2; LJ r sol ue vuln jx E 1' * LI ! i mortem eret X nds qu H I LAN US E : * 42 L. clariüs elucefcat & ratione, & quotidiana expe- na RÁ& 1 : : : 3e »*- Ícriptorum , Acetum potum aduerfari omnibus SENE. uu is $ va 1 " *-- ... $9 venenatis fer e Nera Jériali DT RE mum , aliorumque animalium | i01 E T RUAR P ^g CSOR. dio gn Iu s ame d Tos ^ 5 44 AsstfmnrIrTrOo ; des cap.17.lib. s. materi: medic tantum abeft, vt vulneratis acetum valde noceat, vt Toletus - Ld [g &oritate , & à quolibet etiam rudiori qui vfum E * E". 1 tL 2 af |n "2s Z . : I ue r : tari. Acetum eni n, & antiquis, & fi lhuc temporibus , apud omnes populos , non folum medicum in víum , & intus & extra adhibetur, fed etiam in quotidiano victu vfurpatur. quini- mo adhuc hodie in Italia, meífis tempore, &in magno ftu, viniloco, vtuntur mellores potio- RC €x aceto aquz mixto confe&a , quo potu etiamnum hodie vtuntur miferi remiges in tri- remibus & eo tecreátur , etiam panébiícocto in FE | : ePME on Y ues Pii. a4ri.perintet- ic gia: * f " . 1 SE d - X Y A "p 6s M M oae a 1 . 3x UU ROCUE .*4 e E i OR i eflem Medicus primarius Claffis maritimz fan- €&z fedis Apoftolicz, fub Franciíco Grimaldo Genueníi Archinauarchorum maximo , de me 1. . Pe Ee. y" TE" T J* P ood H TI Pasto aen Puccio Florentino y mitano. Porró apud Plautum in Rudente Grip- puspiícator parcum , & tenueprandium , quale doo detet amr s * LX Xr. | SS Rad 1m aceto pranfürus eft atque fale. hinc licet nobis intelligere cur cap.z. hiftoriz Ruth, Booz iuf- * ferit Rutham (Toribus cib capere, e — c buccellam fuam in acetum tingere. Caterum 39 potio illa, ex aceto & aqua, cerra proportione. | | confe- " -" o 19 ij | | Ds MvRRHINIS. 4j confe&a, apud antiquos pofca dicebatur , qua etiam conftat, Romanos in expeditionibus fais , acetiam vilem plebeculam, plurimum vti fuiffefolitos. vnde mirum non eft (id quod ta- f men nonnulli mirantur) cur Suetonius fcribat, Afiaticum V itellii imperatoris libertum,Pureo- | lis poícam vendidiíle. M.Catonem in militia, P LR E : J^crd ] | i : 1 à 3 b i à tet fitiebar, tunc enim acetum potaffe legimus. 1o Acerum » " irmivr i bé tin | ee rec -guit,.ac aquas prauas cotrigit. & hac dicta fint ad auerruncandam Toleti , ac fautorum fentétiam. . Infüperetiam Marco Vigetio dicimus eius opi- nionem effe nullam & inualidam , tum ex aliis Ij dedufiic Rz.1.4 4-5 EE CE SE SER. ,tum ?, I - ; YD quia tantum abeft, vt natura aceti,ftomacho ad- ueríetur, quod ipfi prodefle fcribar Diofcorides, & alii,vnde Seruius: A Er,uinai mg n VPE ei du deb arasesedse Tt1316tTO : 1 Edw : Li bL. : videatur. hicenim queritur depotu aceti Chri- f ftoiamin cruce pendenti, porrecto, nonautem - E aa Se ^ x de alio exbibito antequam crucifigeretur , quo ON C . : PT : x tamérefpicere vidétur verba Maldonati. Quod —. fverumeffecid quod à Maldonato proponitur r Bx. uo Y 47 Tp. £x D zc dl 1 : ig funie crucuis . 39 metu,& láguore perculfis, antequam ctucifige- cc Renimr: ei à; tae eig " 5 Tentur,qu £ | ob Ris « AE oc o A SSEXG (9 poffzt inferri, quod crücifixis etiam eadem dé caufa aceram eausa. non cnim milizat exdeim tà tà tio opus erat. " » | 4TA41TPI3rF vt p 3 tis, unracitnnmen vero, nónitem; Accedi: j 1 quod & ii haud fit improbabile, acerum runc in. — víu fuiffe, ad zecre andoscrucifigédos, prafertim imbecilles, & qui excimore & meerore,deliquio Í animi tenratentur , ad internecionis periculum, | nullo tamen modo fit probabile nec verifimile, 1 | in cali cafu, ace x fuitle peros exhiberi. tati nerientia lágaei - T Xp 343 A YET ait fragante, run Piedicirü irisquódin fimili catu laborans illicó recteari folet, tumaliis, tamacetoad naresad- 1$ | moto,non autem per os extis Quod fiea de caufàacecam Écopinari iine enr ir potius. acc- rum quam v im,quod & alibu inft i bri it principa-- & 3 * 9». Coon tum , n1 fatis te(tacur Me aie alibigcum 12.M eth.& 2.ad Glauconem ; quod & literz Sacrz fatis. fu- p:tque confirmare videntur, cüm vinum lzcift- care cor hominis teftentur Iad.9. & Pal. ADAE miis 34 qui amaro funtanimo,& vt füperinsi iam m didi - fuit. his omnibus addo minimé fieri dari H acerum uite. Chrifto porrectum ad iplum re- £er ^ isle in contrarium, & irre ex. Sy- , | Fe AS que DrF MvRnRaHINIS. * 47 querimonia pt pi eie Chifti Domini acetoin excema fici, felle fedi; omni Wage deftituti. fcd ne in ,ritipreftancilimi, & de Catholica fide optimé videar inquirere, &. alia ques Qe [4 A aua adf hocvnicuz tantam dicam ; deceptum nimirum fuifie bunc cele be rrinium virum - dum fxipfit s PR kcopite rietenis; & his quibus fecta vena. Y verutn c econ- : nnnernmra M OW e *14« ; Prem "X trinfecus, N83 Aa uH - Loon S ,& fis quibus fectavena (anguis tralicur, reuocan- 5 daram vidium caufa,fi i deliquio animi obs metum ES pef cs folete ege i iei id poesi aurem fuiffe Chzifto ad potum, ex- prese latis rcítantur Matth. & Marcus; Ioannes lo verü oblatum orieius, & accepilfe tradi. INec minustalluntucll! ilbuiut Baronius, necnon & Suarez, cztcrique fautores poftrema fenten- tiz,qui voluntacecum , vt & [pongiam & byffo- TY XS confuetudine e di Seen ad vitam 25 t | 1iciacus exaceiban- Z.r1 á& quod e: Hannes ,nulla Yel minima ratione X Huila probabili opinione, x im lndosis dedu£kis fatis infringiror, venit ^ e Els oo4u s Rr 1$ 1 wr Me mai RDUM Sr ie videtur , acetum vitam producere, &- ab. . A 5:3 A-oTra0 1.3 sia du cruciatus 3 d ftat fanguinem, eftipfoiure nulla. Nam ctiamfi , acetum, fiue potum, fiue vulneribus inditum fi- ftat (anguinem , non benefequitur ob id vitam R| eate ota E pons $ E : : ME huis p rte, & ld (unt ef- fectus contrarii, quinon poffunt eíIe in eodem FERGOEi xad DAP vo Pg: CNN, OR IERIS. * LU íi * fuiffe Chrifto exhibitum, vt erumpentem fan- : a UC] j] 5ü í vor LE ice. iiiv , 1 Ei " " 11; , Ek or o x r* ü c.i, 2 n fa luxus fang vulne- ribus , clauis fcilicer, nullomodo potuit ceffare — | ctus ft infe 1d 1 ione A I ziv" [ e i Quód fi eade caufa di Chrifto fuif- 1 f 2 fc exhibitum: cur potius per os fumptum quàm lIokcbe s quo 4 boasditigs : SISTI Er qon faris. Sufficiar ofte-- 3T. X uasslix H (en acetum (vc& myrrhatum feu mixtum felle vi- . | num à principio propinatum) Chrifto Domino Sal 1 aliade caufa,quam ad irri(fhonem JL - 1 - » aoa re diio GI MEE Ue -d | C EN — qun JU. qn. C use 2$ LU i | ac probabiliter colligi pofle, vas appoíitum ace-— | to plenum,de quo in Éuágelio Ioan.cap.19. nul- nut Iur Io M oe CPUS QS ie | : dpa C Ene | puo fine, vc milites fiti laborantes haberentad '"-—anns: wnde ürim de m in (lent, 19! oig Ls j Pet 3 ^ n * »w x Na d di ouv ^01!1P. La $73 á , - - J acetique Ds.MvnanRnurw:s. 49 &cetiq; miíLura, temperata, quam deferre etiam folebant ipfi milites in expeditienibus fpongiis loco vaículi, e li reimpleti ; p ftea1 dadebant parui s il depen, fü 3 € nix Ah, ics d: : iq! milites Tur- € , vc inter alios annorauit Gulielmus Choul Gallus in (ao libro Gallico de Caftrametatjoite, & difciplina militari Romanorum.vnde mirum EB E LE c3 ( i3€ aui- 1o b : EA MR C | büsacetum évaíe extraherenr. Miliresigitur il- luforespzzbuerunt Chrifto fitienti acetum,non €quidem aqua temperatum, quale eft gratum, mite,ac fitim valenter extinguens, fed per ludi- ; um prabuerunt illiacetum merum , quod cft !$ acreingratum & cortofiuum. Nonigitutex ali- quacommiferaiione,nec vt Dominus nofter Ie- fus Chriftus (iiim füam exti ngueret, fuitilli por- Yeclan e^ d t]LI I 2 (ERIS irr. oor E 2 2? nimiter , vel minüs doléter fuftinerer;nam cxhi- benteserant milites illufores ( vt fatisindicat D. | 1ca5) & inhumani , qui nulla pietate commo- , We»antur, nulla commiferatione ducebantur; Lis sciade nullum folatium poterat illi adferre ace- ^ "um ex propria natura, vclaré paulo antea dedu- -umiult. Accedit quód inhumanior potius vt- fuse d illequifquis fuilletconfolator, qui non Coi si : is nq n primbmé vi- abire - — EC E ete , fed iamipli przmortuo vitam pro- affer, ac mortem reddere longiorem, f133 - rf r t GMT ben : ied di 1 ,diu mori, —**4 SUE CK VE ae HE aca MO D-* (Gar den "0 4o CA ssirmTIO | fit illi optanda Nec minüs fuic illi porre&um acetum ad ftuporem inducédum membris, velad mortem acceleran- dum. I vt pa- tetex predictis, obítanr& multa aliz rationes f bactenusdedudtz. Concludendami gitur Ace- tum, vt&r vnum Chrifto Dómino ad ittifiorem fuiffe oblatum, quod & ex Euangel/ftis, przfertim ex Luca 25. fatis faperque fi d videtur hifce verbis: il- 1: udebàát aatem, & , & acetum * offerentes ei. quodi ita effe Cyrillus eriam docet lib. 12.cap.5; ucundó pou, nocentem, ,& acerbum at sic ibd ha- V idcbantur ; Maggi ho TI * * ebore. 5s —— 0 5 nf T " A aris 1 Hac Cr rar ioni & authori- vp HER Scripturarum effe m is confen- tanea , ac etiam confirmari steshira Sibylle 15 D«cl phice; quz adhuc extat de paílione Domini in bunc módüm: p hg Jastiabio neg, non es omar : * - eZdpponet efcam potum, immitisaceti. us : odad Chriftum Sx attinet, faffragatur P onursiucs To tus, ex párte quidem , dum ait Chrifto f cientiil- g E date pro fidi d EDS ET ERU cues Td X er e E EP ol EAE Ies n ettet acc Verüm fal- litur Toletus, "n l 1i S dE tz. ] d Dz MvRAanHINrS. * pne " 4 £T c La CN ES 5 B Yi Rud Isis fils z1 nonautem vt fiti extinguerent. j CE E 3. 'rer Rx ini & preter nó-. $ B nv f USA iant, alia forte commodior dabitur occafio pluribus de co, & de fpongia;ac hy Topo, differendi.iam ad inchoaram mutrhinorum explanationem , vnde digceífi (u- mtus, reuertamut, to EO HESGCVASIS MVRRHINIS, quidyvnde,quo patlo,02 quando Romam ; fsecint primum adatta. — — »f Carm irt lxx ope: M lleiaiepne RA. dec p actae *g i oY (X114 rater ET Lodi lxUR antiquo- rum inuenio neminem prater ipfum Plinium, 20 qui,quid (int murthina, vnde, quo pacto, & quá do Romam fuerint aduedta, tradit lib.57.cap.2« his verbis: Murrhina IS geu orco yy M l 1 d ijr. ia :E * p iX [Sa LL eder i TT. 'arthici regni: przcipue tamen in Caramania. humotem putant fub terracaloredeníari. Am- ESkÉEsde. 0 Et e uA p" rime HER AE MIL io. fplen- AC ME E À pe d EmES dor iis fine viribus q iu (plea ct PR rs 3 gi PUR onmes d luecep esto Uapis rag Am $9 Eur "vinos A 28 i o erUR CX eoe : E à aue. & ter MIPEgETUEY ty re. veluripet AMARAS MuR E o 7 ? ocu PES * a. A aao xx F6 tranfitum coloris pur befcente, auclacté candefcente. Sunt quimaximé in iis laudent ex- * 1 " Hi - (1 na2- tremirates, ; m F "P lesincoeleftiarcufpectantur. His rhaculz pin- 'gues placent: translucete quicquam aut pallere f vitium eft: item fales verruczque nor eminen- we falin - ] C lue? ali- qua in odore commendatio eft: contraria buic caufa ctyftallum facit gelu vehementiore con- creto. Hzc Plinius. qui codemin loco pauloan- !! vtea dixerat, Magnü Pompeium primoin criur- phé quem de Piratis duxit, in vrbem rmarrhina inuexiffe, & primüm fex poculaex eo triumpho €C'apirolino Ioni di j - dhorni [4 Bun ezd £& E Ae i. 4. CP el va- ff fis inde. p Ícitque (inquic)indies etus teiluxus murrbino octuaginta fefteriis empto capaci plané ad fextariostres. caliceque potauit exeo 'e hosan Lbosenk aab raío eius margine , vctamen iniuria illa pretium 26 augeret.n ft hodit hinialte:i tz- € uc al d : : ftantiorindicacura. Hzc Plinius.qui paulo infe- L2. Du y» o, 3 s . 1 riüs fübiicit hzc verba: Petronius Cófularis mo- riturusinuidia Neronis Principis , vt méfam eus iir. 1 H X:3 309. feftertiis 2f fregit. Sed Neto, vc par eft Princeps vicit omnes wc CHES d S A x eem TY): H 1 TI 11. s - 2 fo E Á Ly e x LS ^. ie in proarmio fcribit, murrhina, & cryftallina ex eadem terra effodi. Idem lib.; ; .cap.12:murrht- j x E OE: 4 € * X vcr Vi ? A : EU s à : i" d M luxutia, vt ecíam fictilia pluris conftent quàm : inuirhi- megane Nr ememom Dr MvnanAnIiNIS. Y 3 murthina, & fubiungi t:inter has opes non mur- ws1. (h.n 1f nh bL hec 7 5 us X Plinii verba eó libentius ad(cripfi quódex illis claté appareat, vafa murrhina ex materia confti- | tile lapidea, pretiofa,ac eiufdem fere generis, Gc naturz cum cryftallo, & non fecits,ato; cry ftal- 1 i631 R» Pol aWq uwucetentisn 3 2 I fenri L1 34: 3 uos is rc» DR 3 IT se Zoilum: Fa UH IPLA cu t J4 "9 i v HJ Ü 11 Iuucnal. Satyr.6.. | ^— Grandia tollantur cryfcalina , maximarur[ua eMurrbina,&c. : REFVTATIO OPINIONIS torum, qui Plnti verbia non bene perceptis , velin- — telleclis,va[amurrbinaficlilia pro- nunctarunt, id : i9 Lir VL. N Es ex his que paulo ant dicta funt,manife- A t€ appareat, murrhina fuiffe efformata ex materialapid T Mo; ! itobew meram ie ; E d JA | : cry(tallina ex cryftallo : ramen non defuezunt Viri maon; i. £2.78 f & i9D5.9-. um t : , j Plinii verba non fatis perpeudentes , murrhina fui ffe i Em s. : il a.Dernpet4am ue TS E D 3 $4 AssERTIO ex quorum numetofuerunt Hieronymus Cat- danus , & lulius Cafar Scaliger , in libris quos v- terque infcripfitdefubtilitate. Verüm ipü non past ni Ie sap Plinium legille, ac inaà &i&ilibus $ pili diting iac quod& & (acis dei vidétut, tta calore den- fatum, & reliqua.quod confirmat lib. ; $ Cap.I2« c€üm nimirum ait,non mytrbinis chiyftallinisve, fed fi&ilibus prolibari, ac có peruenifle luxu- 1 riam, vc & fickilia pluris conftent quam murrhi- na. quibus veros. & murrhina à à i fie libus fatis , piáeam, & cryftalli iE oro mde o act Jeranduseft Baronhié, qui à Michacle Mercato 1f deceptus, non allentitar dina dicenti naturam nfate, 4colebam SB UCET I uA eH iie ipolfiat: r ir É T eme io sbonm lchivma alze elo ij formata effe talso exiftimar, & eodem i in dore P) - p * p -. E * ^ $hiaahalco "PERS WZAE Re ant horitdll E e icd lib.4. eleg. j. hoc zi Cu. cg inf. L- ; E nies Yüsun Baroni io aperi docere murrhina Rif é&Hl Lei Propertium non repugn nare Plinio, ac ex | | 'optimé conciliari adhib ita diftindione paucis. ; ed ame primüm ipis, Sciédum Dr Mvnanriwrs. i cla:vera fcil: i (a, & lapidea,d ibus fi pra, ac fiditia verorumque zmula conflata ex veríicolore materia vitrea, & in fornacibus vi- ttlariorum cocta. Hoc colligiturex eodem Pli- niolib. j 6. cap.2 6. vbiinquic: fit & in tinctura geaere Obfidianum ad efcaria vafa totum rubés | vitrum , atq ] ,l de nap pellatum. fit& album, & murrhinum, aut hya- cinthos faphirofque imitatum , & omnibus aliis 1? coloribus. H zc Plinius. quibus verbis petfpicué | S4 4 1T oeil. 3a dy IPTE collieitür. mnr 3 o Ld | am d - tie fornac Lt KT UT nau in fornacibus cocta, fed ex pretiofiori materia elaborata;a4 que non videtur refpexifTe Proper- 15 tius,(ed potiàs ad T JD. tic d edu. E I H d : fta. conftat enim Pliniifeculo , murrhinorum Vaforum precia , opes multorum cüm excedc- Ient, nouo ingenio artifices imitatos effe mur- | a, ina infornacibus, prout & noflro feculo ob eamdem caufam , nouaratione artifices imirari €&petunt Porcellanea vafajin V alentinis, & ma- lOricic [x p £p pP o . [1 ". "TIIITI iii VLA 1 g [ , vnde maio: Fair Italisdenominata , deiadein Fauentinis, ^7 PE i * - 3 . E. ^ A BÉ n rimi sur Et üonk..1 2. Áimain, gens on L : E intin&is , deiade ia fornacem politis, quo aénttorem & lzuorem vitri acciperent. Quz Ei auro En scciperenc Qu s M ae v E y * - À ^ u ,.Parumtegionibus ad nos aduecta , Magni He- a rütiz. )uces huiufmodi artificis plurimüm de- "€*tl, exeorum domeltica traditione, nobili SE dg pm s 4 , i j ue cibo * TUM S EU E $6 Assragro uds Luuseri2: HS : * mis | us Pl CA 3 f I HM - o ij: Fo CTS C io. P (qx lari, E. paucis iudicari vtra ver, vttave fidtiria & ec mare ria, E] 1 fFari : , nec picturis , neclzuore, nec Pus r " * nitote, au- Egoa m dum Roma cómorarer : ph vnà cuni Ri. p. -Alphonío o Ciacono, ac Horatio Tgnsn de 1 iqui (tudiofiii A anqua hzmatinon, muribinum, & ad lapidu m pr 2?linio com- memorata vndique conquirere , Mi eciam imita- ret, mula- ti oleo. achorum virrorum , & vaforü iaa rum. fcagimenta diuerfa adhuc in fcriniis habeo chara ,' inter miíeras prateritz ruina reliquias. quibusin (tudiis ab adolefcenria fui inftructus à nunquamf. faris laudato viro in " rcbiis incom- parabil 1mamboanno 1568. inferuiremus Alexandro Kaneón Cardi- nali maximo. qui ita&dem Sebaftianus valde fe- vitam cum motte cómurauit, regnante. Magno Duce F e: ue de rebus in gratiam przdicti i Ducis E. gentemeri Re cond d adidi Maja: rid dd va » ries pg ftiani) pod ie "UM PATUSRT ag p fi, q T^ ÉL sn tue b 1. - I Bac. n 1 ' I E] Buo C1 rr CIGlHau nw :j3- * fue dwvt g Sedv p Drs MvnaRHINTISs. $2 adinftitutam reuerrar , ex his que deduximus claréapparet, Propertium authoritati Plinii, vt diximus, non derogare , & quatenus derogaret, credédum eflec m agis T Plinio de iis * qui primasios i -$ ac peculiari (t & hiftoria rerum, quim heat Poeta quem po:uitlatere exquifitailla murrhinorum cogni- tio, cüm ízpenumero. Poetwin fimilibus rebus on fint cogni- 10 tio iolay illis (acis (i o&I Bec potuit, quod Proper- tiu murrhina, quz ex Parchis Romam importabantur , excoqui ia fornacibus , perindeacilla emula, de quibus di- um ett, & fortaíIe quod is rumor fpargeretur Ex in vulgus, cüm & multa fimilia vana,& Gliafpar- or- cellaneis vafi is, qua pro veris etiam à quibufdam. ; do&iífimis viris in his rebus parüm exercitatis : todira (unt. inter quz eft illud, quod à Scalige- . 20 ro crie lib.de fubt.in Cardanum exerc.91. (0 percellaneorum vaforum compofitionem con- | dare ex ouorum putaminibus, i & marmorum Conc is.i quem ere d^ : E P Lacu -— : ; 1 : 1 (35 du dun: centcfimo anno pro perícdto effodiunt, L.ahz fn ^ia 1 Uo A io. ulii oie iier n m tam vana & ridicula, v nibil fupra. quodfacilét tantus vir de- [: artes materialia necelfarió. apdbbataatih, p ac -feiéin n nihilum redig, ediguntur. aliaqueabíur $8 AsstRILO É n or cduid eq fed L c tácrum n FR eoa We M P t.ianibus hác vanam rationem cóficiendi vaf porcellanea ac- d cepit. nunc aurem cüm totüsterrarum ambitus - | , noftris temporibus fiti nator quàm fuerit vnquam: nobis comper- Muaretepxe teftimoniis, & fcriptis ide digno- vali ilial Portccllanca vocata 4 cóformari luto quodam albo, deinde iu fornacibuscoqui: poftca piungt; Msirciffars; & denuó coqui, quod & iamdiu non frutreetiquiia hoc gn nere - .hilolim intactum xeliqui t m Baro- nius eg Pliniosad Bodo. murrbina ;: MEDLINE UE. -—- efTe in mo- o "9 H "A & s 1s Jescompertati , tum etiam lapidea vafa lincif | generis,& vafa mytrhina,qua fi Gunt Diofpoli: ex ftare km "ne d L 1 po dperea probare intendit Baronius hinacffe fictilia, & fieri m— 1. «T "aiios . potuit, 3 o eb infornacibus, prout uc fup didum E regie: his loquatur Arrianus, quanquam ni- sBUeric Sr s bi PRICES E ; : £. z f t D Id c d'ourbip l5 uM c lc MR Dr MvnnRnHINIS. 19 nullus lapis fuapte natura proueniens iis queat eíl ] necellàrió indi i ft. murrhi- U [4 3 5 nà faille olim fictilia. ad hanc obie&tionem Ba- roniid hei ] (t reíponderi Prtimó mi- nime v 1 E irpto conpfetlo. Secundó quatenus verum eflet, tamen minimé fequererur ceffarià hinafui(le olim ficti lia. nam fi muri hína váfa fuerint olim confecta ex myrrha Baronii, hoc eft ex Beniuino, prout I orsi J -Éoilslr £ L3 (T; ixcm: I ^ lo iple cum Mercat q TUXFXiLEUed (T; Hio video. ficti- ix / le enim dicitur vasex creta fiue argilla confectü . arg aex 1fre igulino,fedtorno,inftramento fib:iliquo li- gna,ebur & liq huiufi li à in vaía, & polita redduntur. | Sequitur igitur etiam ex verbis ipfius Baronii, quod aut murrhina olim non fuerüt fi&ilia, aut fifuerunt ex myrrha Ba- 2? ronii , hoceftex Beniuino, nonpotuerunt effe confecta, prout reuera non fuerunt. Adde qu his fepofitis, adhuc minimé fequeretur neceffa- rió murthina fuiffc olim fitilia, ecfiaffumptum Baronii, vc dictum eft, verum effet: nam fi mur-. ? 5 rhina non fuerint confecta ex materia lapidea prout vulc B : [ 1 I tue! ffe elab taex conchis marinis , prout non fine ratione putauit Hesllasn kp i s noa. 4 b ÍT .. tetiis quas breuitatis caufa omitto. Adde quod ECC INS ro MIDI ESSI Ape (fe ecinfi Med xs arc : 2i Kx AT PARES i * Ph RM ad . -AE.. DEF Sire 4 - € ; ww WmASS d bac pd cue iurc: À 55. £.À T I0. effz eiufmodi, vt nullas lapis fuapte natura pto- ueniens iis nobisindi- caret Ex pendit idque v veré & non *- iisindiciis omnibusprzdita fictilia, in quibus deprehendi poffecillavarieras colorum fabiade circumagé- tibus fe maculisi in purpuram, candólemque us rtium que tg T ti per tranfi- tum colori bef c bd andes f L L i * as £6 Ícente, o qu Í epar, quat Hu n Ly in ks CARRERA QUT pollent extremi- tates & repercu(fus colorum , quales in ccelefti arcu fpectantar , aliaque indicia quibus pradita ellc murrhina Plinius przdicar, REFVTATIO IVDICII HIE- 7 €$ alig- "rum * qui vaía inisiied antiquarum, efje : dts noftro feculo porcellanea va-. £Ata, pronnciarunt, ac [alis hod his d LOS .VAL H. eronymus Cardanus lib.cui titulum fecit de Sua t Plinii |verbis 2; fedi iis "e di&um eft) ! -— (aque no[tro zuo vocantur iter rd mpanit, quodi nomen apud: nos inuenerunr t pro- d dus ] abi is : zi H f. Dt MvRRHINISs. ET €odem errore veríatus eft Iulius Cafar Scaligeg Cardanomaftix, vir quidem & nobilitate & do- rina valdeiníignis, quilibro fub eodem titulo de Subrilitate ad eüdem Gardanum exercit.92. f Ion Cam de sid, & porcellanas eam- ciauit;in dd euam errorem Do&tiffimus Mer- curialisinciditlibro de Venenis, Verüm eotum .. quilibet duplicem errorem commifit. non enim 10 FRUEESICTR RES fi&ilia a, Vt paulo antea demon- tuerüt quz in ta, vt etiam fuo loco cften- Íum yb centiüsinnenta , 2 daesipiiot ago ho ree 1j &a antepatcos 1 HR el1x Q-Q; , fis. vndéad NO EDEBS itacciffás; Peibé terea noftrz porc iind non funt iis notis pra- $e quzà Plinio defcribismur. quis eniminiis illam fubinde fe - ib lisin parpurá candorem- que, & i icerum CA íc anrlacte Gondetent, ob »quas notas ipcdtabli j vtdixi- : " 3. P t pm Mis 2f tremirares OQ» "nelda4eon mM : ! ELLA s AT PT E ^ D Mis I r.o: EI o "oet dt ^ PORE , 1 Tfhihn xal RU dssiz D " 5 SAAAS valli e US SONS. n L : 3 3 Oo: AR 2 M tae |IIÉgs vs ^ 36 — Sicalidun v j BÉE2lluk— s s H arts : £c 4 Jd 3S qr sra PUPMT C- oie. You 62 AsSrxri1d Vnumenim ex altero colligitur , cüm nullus fapor odoris fit expers , nullufque viciflim odor faporis,vt (cribit T heophr.lib.de Odoribus. At in noftiis Porcellanis,quis vllum odorem vel (apo- : VE t i 2x pli- í JA Py * Edu L t x » 3 U " nii feculo vi E murrhina quz trans- lacerenr, at nosexcellentioresatque commen- di i p il; l Ouód fi m:hi hocloco quis obiiciat ex ecdem Scaligero, iudi- i : EE E: 5.3 intiq | 1 ,nonía- 16 tisfaciet : nam credible e(t antiquos in hac re a quum ac nos habui(Tz iudicium: tamen crede- rem odorem maurthinorum (íi tamen vllus fuit) fuilTe porius afcititium quàm illis à naturainfi- tum. quod ficri potuit vafis cum odoratis rebus 1f Abg z ^ 2 "- * 1 Ls phgeur. t o 1 H LJ Rrrananam hibherenr.vt P E fuoloco fufiüs cxplicabicur, CONFVTATVR DENVO IL 19 dInfiviffimi Baroni iudicium , affcerentts vaa mur- rinna elim fuiffe ex myrrha fua , bac eff ex noflro Beniuino confetla., C a5 VEIT if T5 Lánemoeft, quiexhactenusdeductisnon.— | 3 incelligar in quàto errore verfetur Baronius, — . quii Michaele Mercato deceptus, nullo prozfus 1 ro Lr ST ; T. E imed ex íua myrrha, hoc eft ex Beniuino fuiffe olim - Ea confecta: URONCCHMENEEUUWeUTTUT- Dr "vn 63 confecta : cumque perfpi h i nionem efle tam infimam, Y vt am confirmare P OEUS roniianimoin [cderit, vtnó tam mfclà anelli pof- $ fe videacur ren tam.&ipíi A 5 gr Zn c ios diu ffisosuis 2 : (lrattionibusd ftrati addendo, maiorem vim vericati,vteruatur,adhi- - bueto. ien hac opinio Mercáti fi irtam infirma - I0 & caduca,v culdubio citi videti ipei vteos qui in hi- * dj iderer potuit [ E m Eg Quidem Mercarns qu ihe € - fe vit ftudiofillimus, acrerum ueri tot acerríi- Ij pras ac c veritatis amantiflimus, prout &cà Báto- » ved tüm vt n dicam quid! fentio, mihi videtur ha- buitTe plus Lostutias quát do&inz & iudicii. anizaniud hr fe: abeft: e mene $ 55 t tir vumul 1 o [ , fen Rr culp bed - In £t: 18. h Td / Sed prallat verba iplius Baroniider re ir TNR icere, y ens elucefcar. SironiusupE o cita- i 034 ita loquitur: : Sed quanam reuera effet rns. &Cex caconfecta valía murrhina, & quod in eis condicur vinum mytihinum,,. feu myrrhatum, | *i e; queperucftigs bimus. Sed feliciter occurrit no- 2 bis Mi c : IM X NX £r Wi rine iodbsiin 2 t Ej : Aera MD s , 64 AÀs:5 ER Tor 0 ^ apoftolicus - S.D.N. intimus cta So dicitlimus,qui haud Jens Plinio dice acie ; turam vi i caloiis humórem füb terra denfare ,a€ 1* (31131 ct 1 4 í . .atboreincifa fluentem m in maffam coagmentari tradit scoloribulqueadipeciem inductis, arem liR.o- Wl T ^ xor CNET au od & put : TES : IO nd nibus, t id h in onere quod ome. nium rerum foffilium naturam completur. Vbi & demonílrat myrrham effe ( nam opinio recentiorum in hacre vatia eft) quam Indi hac no[lra tempeftate Benzui vocant , idemque ta- T len Phialam ex India per Lulitanos aducctam, donoque fibi datam 1 promebat ex fua metallo- theca Vaticana, qua areratein- — fixuxerat &c hac Baronius,in » quibus cum Mer- - F ei it, Primum, 1o. p sel Ke ib.utonexa fI. affirm "s 7 VENE : 1 rtt "p Secundó, cum 1 TUM I i i ! dicat; acd T". conditur i in vafis murzhinis, quod etiam -— Tertio,cüm 2$ | allerat vafa murrhina olim confici folere ix 3 myrrha, hoc eit ex Beniuino. sa et ex: prz- E (1 1 E. (I 7* 3 uix I" T £x colle 10 d id oi : £^ dedk [ais Ea ^ ih ldete liber, auód vafa * M Ds MexxzxHiNi:is —— Eg imüttlitnanon felàm ddir(üm bibendi; fed & a4 ' vfum edendi parabantur; ipfo Plinio atteftant& lib.57.cap.2.his verbis: Quia protinus ad homi- virraivlvzal* hars4c oriam eísalnt : Six of. nuum 2 : x confultus inquiens: Murrhea vafa, quz ad vfum edendi & bibendi (ap i ([ein fupel. LIS . LI LU ad . i le&ili b á (auit fecum feputret * F y npa! : quzío , quomodo illa vafa murrhina ad víutà 1o edendiparata efTe potuerint, fiue ex myrrha,fiue ex Beni ext E oscdids D Ls » ^ z - H fragili ac tenera, & quz facilé calido molleícat acdiffolaatur. cogitet quo pacto potuerint illa va(a e(Te durabilia, & infuo nitore ac Íplendore |: 1j permnanentia : przfertim fi calidum infundere- . tur,üfepiàs purgarentur & detergetentur.deni- ue quo pacto potuerint diu fetuare illas notas; 6 b. ind 4fo2g hopmol llla in dicia 3VAZ j] [? L2 bebantur.adde quód ipfemet Baronius,vbi fu ra Ito ex lulio Capitolino in vita Heliogabali «heit | ipfum Imperatorem in vafis murtrhinis lotíum rcddidiffe.cogitet queo vnufquifque,quomodo Vrinarsdl Ear da llt ,liexm | ris m t . ^j - : B É t confecta, nitoreque ac 31 Inl x : Lo EET M CIN ed 0:4 "s DEPT NOUN Ns of av capp d Iinquoe iudi Inimi ioh quomodo . potuerint induci colores materie myrrbz in E und aerei. x Hie E — POPE i d | Ristribuuntur,conaenirent: prout vult Merca- | tus. 2T 1.9 NP CENE Y, S. Iad 5 oawbehioxÓ E 24 -— rr. AS*SERERIIS coloribus nefcio quibus infe&is;poruerit & bibi P uu a isnortadhse Dinzmala iliacon cA A * e "P hfi 1 vrin i$ 4 m e ^ confutandis tempus teratur. Videant etiam eru- diti, quomodoilla bené interíe cóueniant,mur- f rhina vafa olim fuifle confecta ex myrrha, & ne- ID YET ] IT. Lii ied Ad. E : d ] lo i. CQ S co Baronius ex Mercato affirmat. KE az À z rd . s MIS i o * v . | rios , fiuc myrthinos, quo vafa murrhina graecis | appellantur, vtviderecft in Calepino à Paulo DUSSSOUCUNONS uu VEN UN i1onommeot svmvv 3; x my [- rhaypf: [pq EE USES Wer y fect ,necàmyr- E-it ) r] : 1 h; led potiusà 1$ yron. My ANT eue, acu pr MP SE Sm rna,à | m quo vocabulo myrrios non poteft recté deduci, (nifi quis dicat id fieri poffe zolico idiomate.) A A A. 1 -)]3* * L rz- . rp j LP d 1 f. . * . cis efmy j 2, àqui- J^ EN E x 2E T LX UO EN » : ne poteft deduci. & in ipfo Euangelio vinumil- lud myrrhatum dicitur Grzcé eímyrnifmenon, quod à (myrna deducitur, quz myrrha eft Lati- nib * di j 4 EUM drnf Li o - ^ * " rine, fiue vr emendat apud /£lianum Stephanus News fuot : ixs rhàma T eda Mmi T rs slum ticum. Long? ig ) myrthinos, quo nomine grzco murrbina vafa appellari diximus à myro, hoc cftab vnguento: aro- c DENEN 4 pu US Tl Ds MvnnHINIS 63 aromatico deduci , veluti & myrina, vel murthi- na nectaris genus, vinumque pretiofilfimum, nectefecc quod duplici R (cribatur, càm vngué- tà im my dicatur , fed & myr- f razolicoidiomate, vt fafiàs capite fecundo di- &umfuit, Fieti etiam poteft quódipfi Romani "^ 1; E PP HL.i de luxe. rincabipfa murrhina vino, vt dictum efl, pretio- fiffimo. obeam fortaffe caufam , quódin dictis vafis murrhinis pretiofiflimis, tale vinum pre- riii iles : 0E Eu de 16 Is CONFVTATIO OPINIONIS Petri Belloni afferentismurrbina va[aex con-.— charum generefuiffe covfetla. : C4q 09 IX [ pies Belloniuslib.2. obferuat.cap.7.nó abs 49 Y te, fedzquiotifané quàm alii iudicio exifti- Lo mauit val hi MT * carni cene te fuilleconfedta. & ideo ficdenominarià Mu- rice Pilce, qui per excellétiam alio nomine Con- .. chilium dicitur, nec fineratione hoc fibi perfua- ;3 fit Belloniusz X dá Concharum u o pace |. CochlearumIndicarum , adcópulchra, vifuiu- . cunda, ac pretiofa pocula, adeó Íplen- pO dida, fiue poriüs nitida, vt feré omnibus notis j Plinianz defzripioni refpondeant, nihilque in g tetarerumnatura elegantius, nihil quod magi$ d E 3! Li ua ASSERTIÓ 1 1 tn: : APlinio defcríe 1 34332 V7 VASA ted h n n Lake ] in icenim lam colorum, ac prourin Opalo uófdacs colo- . pium scita 3 qualesi in ertet arcu fpc&an- "Ade" 6 Gu 1 vicio cde rhe. fatis a .& non minus quàm Opalus gemma fpectabilia. Verüm non funt proprie va- faquz apud prifcos Romanos, myrrhina vOCa- . Ià antur, nitate vocab alorum deceptus. Marrhina enim ] P E Ínerunt ; ialapid fcéta;n uremex Con- T. UN AL C WE ziuntur Conthilia, vtéX iis poffiut confici vafa " ADpABes. eiufdem cum murrbinis said " | d "4 * * Ct) T y bu & h 1l» 11 moarerie e cir «cacolorum l ipofli Le Z impropriétamen., di QVID REVERA FYERTT | materiayex qua va(amuribina antiquius orata fuerint, De ern tpe : E C A P. » qt ^ Tf nallus fermà tam puer fir, qui ex predi- . ,Qis,modó velit intelligere non poflit , mur«- thina Mime - Dr MvRRHINIS. ^ 69 thina vafa antiquorum ex materia lapidea fuifTe lab q (Ter ill teria,& quibus aliis nominibus vocaretur, fiue Gracis,fiue Lati- nis, nemo antiquorum perípicué declarauit.vn- f de euenit, hi terinc Àu- P* MORS M E t1 ys 1 ,« legen- , : : tibusperplexionem,adcó vt multi multa,& varia fuper iis enunciauerint,ita vt quot capita,tot fen- |. tentiz fuerint: vt exiisqua fupra dicta funr,coL- | 1? Jigipoteft. interrecentiores Anthonius N:brit- Íeníis bonarumlitterarum,& Latinz lingue pri- musapud Hifpanos affertor, Achaten etle dixit, .. quem quidam alii (eqnuti funt. à (copo tamé ab- * etranerunt , quem nemo propilis attigit qnàm -. Y f virill : ibo stu GN uif : nd route E POIDS un i Ícrutator Georgius Agricola. Is igitur lib.6. de ^. natura fofloliü , Onychenin Caramania natam, nunc Oaoychanominare Plinium nunc murrhi- naícriptum reliquit. at quia Onychum fpecies ?9 quodammodo confunduntur , & ab ipíomet Georgio Agricola,& à Baronio ac aliis, larga vo- cabuli fignificatione deceptis, ita vt (epe accidat, ; Cusculbub i fw e EE Qu a deui dz Aga Tri * F í - buant, vtlucem quantam maxim am poflum,te- $ nebrishuius lociinferam, idque vt pleniori de- monílra li hodofi illud anté omnia pro cófeffo accipi cupio , nimirum Onychem multas resinter fe differétes fignificare. Primàm, Onyx Voc DETUR. VET fest aem *L. :4 igni cat, )? quod Latinis vnguis dicitur : coraeum (fcilicet il- "s Bo , 7o Aw YA T1 g lad li remis digi i (citar. nófolàm | 5i " » ES | in manibus, verüm etiam in pedibus. neque tis — X: -EY 1 is 5s PO Pe gef ci pie ERE NE a M Bare I L.L £ edum vt funcfi- 4 r o r m miz & aues, vnde Onychina pruna apud Co- f | lum.lib.12.cap.ro. quz vn; uis formam & fimi-— | litudinem habent , & Onychina pyra, apud Pli- nium lib.1;.cap.15. quz vnguiscolorem referüc Onychis nomine ctiam appellatur Concbili te- | gamentum illud purputz operculo (imile,quod 10. latinis vnguis od fficinis Blattx Bizantiz | dicuntur.de hocOnycheloquitnr Diofcorid.lib. | z.cap.8. Onyx item medicis eft oculi atfe&tus, x : aont dasesda ertuem À " 4- ünivnguem, & eftexcrelcentia , à maiori oculi !f angu O,Vt E luri u f. s d« He ronam ita procedens , vt quandoque pupillam operiat: Z»ofE IR. x f Onyx veró dequo fit quzftio; eft lapis, quitres potillimüm fpecies interíe differentes cóftituit. Prima fpecies Ony- x chis, eft] p is fa A E. q loquela- | L4 Pa EX EFE (p ; : 1 P ie idis | l a 2 AR uLÁdQiI y d MasreOnem | 1 | hc LR nd Gracam; & quia nihil fitin eo lapide rugofum, dri WI EN "P3 r1 : Po POS 1 V TV refer t, hil afperum,f r | lira. h lef: | fardam effe dicant,fardium veró,qui à Plinio vo- - " * . es xi ; QS : cati farda inuenitur. qui quidem Plinius facile i mew; Fu! n j * Est. di o & 1 hre« Aul Li | ^ . e/StIOS $i ons ?L PY. (it. rubet enim e S c icon q 5s 4 m dum. f EL o Ld -— Dr ri cranes eise 71 fardius,(arda veró alba vifitur, & vocabulo graco appellatur. harc vtraque fpecies, bes od eal- bo &lacteo colore reperitur, ub vno ida une genere collocati debet, & ideó füb vno eodem- que nomine vtramque vulgus comprehendit: Corneolam enim vrramque ipfe vocat rubram, fcilicet & albam. quod 1 nomen Corneola vide- turn AitC I, i t eodem fenfu quet Grad Onychen,! Corneo- EE SMA LO IT £s triées :e1 (t v qut iGre cisdicitur Onyx, vt didum eft. non defunt ta- men qui àcarne non à corneo hanc appellatio- nem deducant. & Carneolum non on Corneolum nominanr 1 Cor- x cca 3 : * LEE BE up a um E i1 verifimilior , & Graco fenfui accommodatior. Sardiusi sigitur & & fatda, fiue onyx gemmainter fe , nifi folo sein fardius. enim, vt dictum eft, multümn et, vel ad rubrum inclinat; farda veró qua & onyxalba eft, ac ac lactea, Quoniam vero interdü nifrrie a 66.1 . 15 Rr nri tur, & nomen C CENe inuenit. Sardonyx igitur conftarex fardio , qui Plinio farda eft, & Onychegemma, quam proprie fardam à non- j nullis à € doGtioribus appellari diximus : vulgo orncoi Secun E. 22 oÀ$ 5 BOR CTOf 0 fpecies Onychis vocatur. Onychites , & lapis, Onychinus , & dicitur etiam Onyx, propter fi- militudiaé quam habet ad Oaychen gemmam: — V ücapud mul i Caicedonius, . vulgo Gallorum Caflidoine , habet plures diffe- f. rentias, Í 1 fc ] q od gi minüs cit purior vel imputior. purior enim & nobilior Calcedonius ab Onychegemma parum differt. áp 3 fand S DESQehh. $ /* AM ar H Rn fe" 1 M LL ENG x nei ip . dam vocant Gemmamhuiam vulgo Cameum, - il. sy ns dai uA Rr 1 c (uius parsp , 1 noflris temporibus adhuc aptatur ad ectypas — Íícalpturas vulgo Cameos vocant, Eft & alaba- ft i quodàD c ide lib f-cap 110, ) vocatur ctiam Onyx, de hoc lapide egit etiam Plinius lib.eod.cap.8. Alabaftrum etiam ab aliis jose nm LI . 1L 1 "m *. . dicitur, F » Georgius Agticoe 14 f pe CIC od D : r4 hi se la,& poftipfur Baronius cáf Ony- 4 chire. Ar fz 4 wee asp TUDA | no ^ id » | , ;d Ps cet di 2:4 gis ; r6 da F tk 1 —. praíertim cüm ipfe Plinius de vtroque hoc lapi-— — de feparatim egerit, nimirum de Onychite lib. 36.cap.7. & de Alabaftrite lib.codem, capite fe- quenti. Porro exprimogenere Onychis, hox e(t exOnychegemma,(iue Corneola alba;zonis. tamé diueríis coloribus, &aliqui fimilitudinem -z 8 * * 3 E - T E -* fardonyx dida , quz potiffimiunin Caramania $0750 ABIT. ue t LE es Lc i. I ban- pm *. , Ds MvnRHINrIs. 73 bantur. veluti & ex fecunda fp 1 r ioriai biliorijac eiufdem feré cum Onychegemmage- neris & naturz , quz etiam in Caramania repe- riebatur, & adhuc hodiein eadem regione Ca- f ramaniz,quz nüc Cambaia dicitur , & in eadem terra vtraque fpecies eruitur Onyx, fcilicet gem- ma,fiue Cornalina alba, & Onychites, fiue Cal- Pa 1 : DP Dos LER 3 WAV Hu lp Cu diein eadem regione elaborantur Annuli,fphz- 1o rulz precariz , globuli adftrictorii4 Capuli en- finm. 2zi4d H : LAE zx &idg om nes feré fi T Indicarum, Ludouicus Bertomanusin fuo itinerario in-. ico fcri reliquit,in Cambaix rcgno mon- i 1j tem repeririin quo & Corneolz albz,& Calce- | donii Andreas Corfíali i 71 dauirinter Goam & Caramaniam defertam ho- die Ba(igut effe Cambaiam , in qua nafcantur . Corneolz,& Calcedonii in magna copia. Odo- . 4o ardus Barbofa, etiá fcribit, Calcedonios,& Cor- ... neolasalbaslacteo colore ad Limaturam R egni Cambaiz crui, quod & Iulius Scaliger rcfert ex- Ctcit.118, nec miror eciamnum mallas Cornco- larum alb liue Onychis gemma repetiri, 1 * " T . * 3j ciun fcribar Plinius lib. 37.cap.6. quod lndi ex 1 iardance-hk Aser 1? MOTEL. adir LE | ) ; T: , atqueex ea capulos faciebant. ibidemque vulgus gentis mor* petforatis vrebatur in collo, & Romani ealzdsts 1 Esta TÀ h fins. xc" / 30 chegemma confectis, qua Romani murrhina * 74 A$*€9RITIO 0 vocatüt,f« fecit E ipl ius lib.de di1o- decim gemmis,qua erant in vefte Aaronis, cüm dc Onychegemma verba faciés , dicat hac gem- fa plarimüm dele&ari Regum & diuitum ho- minum fponfas , quz hancgemmamin poculo- tum víüm conuertunt. idem fübiungit de non- nullorum fenteutia , Onychen exaqua coite, ac veluticong-lari. qux verba congruuntiis quz à DU i pe. Ef L £-Misars AMI , HH. 6 1 J £ z rp» fi. P. g H 1 concreto. hite lapid mí: lain fpeciem Ex Ex Ony | Onychisfecimus ; & Calcedonium nunc app*l- laridiximus, & quem Plinius inter marmorum genera reponitlib.eod.56.cap.7. iam tempore ipfius Plinii, veluti & nunc in Germania confi Mem Ou 2 (L 1 | EXP r.CO- E Fs né p. n 4 li i E 401^ - lumnz, vt ipfe tradit i: pudq Cor- d be Eum Ls uad r á o : P.Lentulus Spinter amphoras ex co & vrceos magnitudine cadorum oftendillet. poft quin- quennium deinde triginta duorum pedum lon- 11718 1 Din 4t ninm dicas in theatrum fuum pofui(le, Califtum Ca- fatis, Claudii Libertum , amphoras triginta in 2 M Foi C.ERL5^ t f T ap i nroinc Aor Ld E 3 Ü . e cola, quihzcopeta ex Onychite hoc Calcedo- n fe&taOny hig ning perp tribuit, v fpeci fundens lib.ó. & lib.7.de Ec ds qyxge ET UM lit Alabaftriten cum [2] -— Lo — " Tr MET rms CUTEM TIAE NN oe n RRDGI UR REOS ATUNQNS SEUEC ROC IARNEPERCNE LA Ca MRCRCRPEPT PRPRERUC USES rot Dr MvnmnrnmINISs. 7i eum Onychitelib.eod.7. de nat.fofs.quod qui- de: AT RP PTnmnmedieh :4 ^o 1 1 r1 uer- fis in locis cgerit Plinius de Osyche gemma,fci- licetlib.37.cap.6. de Onychitelib.56.cap.7. & 5 de Alabaflrite, quemà Diofcoride etiam Ony- chem appellari diximus lib.eod.cap.8. egericidé Plinius , vbietiam dicit cauariad vafa vnguenta- F : k uel nia uibus. i : * i r U fc dici- tur. & adhuchodie ex Alabaftrite Onyche fiunt pocula,falina & alia opera torno elaborata. R o- mz Diui Petri altare fex colamnis Onychinis, hoc eft ex Onychitelapide quem Calcedonium vocant, d 1 jue pofitis fai tup. in codem templo fuerunt quatuor aliz Onychine, 15 fednon vnoin loco, qux omnes alió translate unt. O heeti ecia Cl r r i tafuerunt ftrata, ex Onychite Germanica fiunt & nüncglobuli,quibus nuümeramus preces, ca- s ; erg ? X Io puli fhorrariola , : * . LJ duritiei, vt nnuad ] mi ,vtfuoloco diximus. Athenzuslib.tr. Deipnofoph.poculo- Ium meminir, quz Onychina vocant his verbis: » — adfaerunt & Onychini Scyphi aceruatim con- *—— gefti'adeosvíque duas Cotylas qui caperent,vbi i ;: in mure Pl T T» h 1 ex Onyche lapide facta, quem vulgus apud Gallos Caflidoine vocat. male legitur apud quofdam f.tiptores Chalcedonius cum afpiratione, pro Calcedonio. Chalcedoniusenim apud veteres D TAOCE jo RO TUS y n (^. Ode A " $;6 Àsssasario lib.G.denatut. HH Hi An. 1. 1 foffil.(cribit,quódC halcedonii appellatio primo. videtur deducta ex Chalcedoae vrbe Biihyniz; iux:ca BofphorumThracium,ex oppofito Byían- tiijad quam deferebatur, fiue ex Cappadocia, (i- uc ex aliquo alio loco vicino. ab hacenim Ciut- tate gemmam vllam denominati veterum ne- morradidit h " ly pf quid imn Cap. i L,ÍIntef emmas duodecim €alcédon numeratur. vbi Hieronymus vertit Calcedonium , & in recenti Sactotü Bibliorü T SCR Unique vo meu fcriptum eft. de quo quidem Calcedonio fui;às Arethas , apud R.. P. Francilcum Riberam com- menr.in Apocalypíin cap. 21. hís verbis: Chalce- 1 1 dpt M e n | esta gs mnrnla irs die p. LE SEISRBUN US £ Eu ior: cut £C how. 4 sr € 1 3m 1 : L 4 i [o] rU acceílis extra hos pofitis , neinpe in faxis , acíco-. pulis defertorum littorum , cum aliis lapidibus. eer : T d CES Pac -dr HSCEUDUMEO Lp r TR [1 , iti locisin- i " 2 By hj " ip f; ,&c. At fu- fpicor vocem Gracam xaxd» corruptam effe in Apocalypti, & legendum effe «a:5«42», 1d eft carchedonius , qua fpecies eft Carbunculigem- 1 mE uisa ris.à Carchedo- 4 g d:e cel ne, ideft Carthagine, vrbe totius Afric olim potentiílima ; à cuius opulentia CarchzJonius fuit vocatas,non quod circa Carch;gineminue- nitetur , íed quód à Peenis negotiatoribus Ro- mam affcrrecur, vc author ett Pijaius lib. 7.cap. 3€ ;?.X* 9 Di MvRARHINIs. 73 7. & quód in Apocalypfi legendum fit Carche- don,& non Chalcedon,faus edam colligi poteft- . €x Arethz verbis , ciim ibi manifefté appareat R| M bes. PUR TM ipfum de vocato,C - f'eaquz Calcedoniotribui videtur, Carchedonio : ttibuac PIini liis ícri ibus. Catchedo- nius euim fimilis eft coloris cum Carbunculo, non autem Calcedonius. fané miratus fum àre- centioribus,qui in Apocalypfin f.ripferant, hoc ioà Y (fi n fui naminprznomi: nato Ribera do&tiffimo, alioquin explanatore videocitarilfidorum 16.etymolog.cap.t5. qua meminerit Chilcedonii, & tamen in eius editio- ne poftcema, quam adornauit lurifcofultus qui-- 1 j dani hereticus, hoclego eodem cap.13. Carche- ; donius, acque de hoc eti preíse it ^ . K.'ronto Duczus, cuius iam antea aliquoties mendonem feci. Symphorianus Campegius, o elim Sereniffimorum Ducum Lothatingiz Ce- . 20 lebcis Medicus, lib.s.cap.2. Campi Elyfi: Gallia ptam reliquit ; in Locharingia naíci Calcedo- nios mirz maguirudinis,, vc ex vno frafto per- m3gaum Calicem apud Leucorum,hoc eft Tul- ^. lenüum (apud quos nunc vitamago, & medic $f officiofungor) Anrftitem fabrefactum vidiffe fc affirmer. fed obiter etiam notanda venit ofci- tantia Campegii,qui eo inlocofalsó quidem pu- tat, Calcedopiumab zredictum , eflequegem- rham qua Chalcopli licicür.de qua Plinius 1 LES lib.57.cap.1o. Caterüm quod ad Calcedonios Ísvcine ''ígv 23. | ÀssERTITItO Lothatingiz attinet , (cio in territorio Diui Ní- colai sit (quod mihieft natale folam ) Cal- iriel. auze ad * Xx ug Y E PA N LET CE eme ei. : SER x DE tS imans de lonidibus. Nec pratereundum ceníeo F rancif- cum Rueum,etiam non parüm hallucinati, cum lib.2.cap.5. de gemmis,dc Carchedonio, hoce tanato t. loci Sym- phoriani Campcegii, manifeftéi imponit Campe- 1d gio, cüm de Carchedonio hoc eft de granato mentionem ibi feciífe Campegium falsó exifti- met: nam apud iplamlegirur uic non € rche do- | nio Rueus,que Calcedonio » UMS econ- 14 tramagno quidem errore , ac non parua ionfus i xv * . » co. 2 ! : 4 Poéras pro iplo vafculo vnguenrario, ; quod ex UON C M NUNWNO Sow vU PEE s , vtíuolo- 29. co todium fuit. Marcralis lib.7. | »q«24 On, loparuagee - (enum Horatius lib.4. Carm. Ode 9. | "Nardi paruus Onyx elicet cadum. iio Properüus: | e menfa, ratio, voxg, inter pocula currat d Stet issiumar Ones. YR red p NE ; gs € 4 . -k, al Dr MvRRHINIS. 79 víusin poculis potoriis , nifi potiiis ipfi numero: ad(iricti, murrham pro vafe murrhino aliquan- A Jue qun pi. Y fs do víurparint A Etote Plorat Éros quoties maculofa pocula v Murrba 1 L7] i cit 3 PR à fi. ! EXET ne 13 T 4 ldem lib.14.dc Murthinis: | ? we i LU J - Conuentut C$ melior fit (apor inde mero. YE CNGAS qa: : L Lucanus: : Non auro murrbaque bibunt. Sic Martialis rc.epigram. Cryftalla pro Cryftal- lina dixit: 1$ — Caudida feptimrumpant (7yflalla nitentes, em, : PP TU IY UNI, D PE XN f 2 Va gue ut Na crpeesin. desc c S | Exhisompibus dedné&tis fatis perfpicuum fit, qua à Baronio adducuntur, cótra iudicià meum 10 demurrhinis eíTe nullius roboris vel momenti. WM E his Inir. auod ma- - * - U 2 £n . teriá murrhinorü gemmam effe Onychen cum Georgio Agricola affirmauilfem , dixit me non animaduertiffe myrrhina, & Onychina vafa fi- | ij mul vtraque commemorari ab auctoribus tan- Cup quam diuerfa, vc à lulio Capitolino in vita Helio- gabali. is enim ipfius Imperatoris luxuriam de- Ícribens.in Mvrrhini Ad er cldcieie Badio reddidi(Te tradit. Verümipfemet praclariffimus | & ampli(fimus vir, non videtur animaduerriffe p "eo ÀÁSSERTIO p Y DEA GLSNEUT Pa, cd ET f. CET. MIN ST | s fcriptores rerum Romanarum ; quod vafa mur- rhinaex ych g : fecta, apr ili ^ ' hancfortiebantur.Poculavero Onychihavulgo, — vocabantur, quz ex Onychite, hoceftex Calce- f — donio erant-cohfe&ta: veluti & qux ex Alaba- — | [a S 1 LE | gi M | ES L AVCLIiLM PEPMEM 5 735 E Yr a cicius I Lo: ü i ,Vtp eítenfum fuit. Careràm quód neget Baronius — pocula ex Oayche gemma potuille confici ob T.I duritiem , & quia Pliniizuorecentüs appareat — fuiffe inuentam rationem fcalpendi & ccelandi ingemmis,ac lapidibus durioribus, id capite fe» quenti abundé explodetur. Nec vllomodo refragantur, quz ab ipfo Ba- TI ronio ex Mercato adducuntur ad infirmandam de hiícerebus meam (ententiam. dicit enim ia Parthico regno, in quo etiam myrrhina fiunt, nullam O h ioni é(ui(fe Plinium.Sed é EOCCDSAONOLI TU ME :t LIE) AdiísCy)nve 1 : : 5 DUMERR AES v ^ chen, in quibus myrrhina prouenire , nec ipfe; p" 6 iim j ] £. ide ern Ld E . ec alive I E : EED xh lii, & £ ll M vt folec.Pli- Ll ius enim lib.57.cap.2. vtiam antea dictum eft, Ícribit,Ori itrhi i ; atqueibiin if pluribus locis, nec in(igaibus maxime Parthici regniinueniri, przcipue veróin Caramania. at idemlib.eodemcap.6. de Oaychegemma fet- monem faciens, recenfet plureslocosin Oriens — te ficos, in quibus Onyxgemmanaícitur, intef quos - Dr Mvaauiwié.* fi quos nominatim exprimit Caramaniam , in qua ips " A E 3 Lo CET: E ; r Tr ^ ias huchodie, & in Parthico regno,quod à Meridie habet Caramaniam,olim fibi fübdicam,& in ipfa Cararmanta C E 1 Vf nail ^ o . " / i. BA v a loanteprobatumtuit. vtquilibet facilé in:elli- gere poffit, quantum in hiíce rebus fidei vribui debeat Mercato, qui tales nugas períuafit Baro- nio , quas in fuos probatiffimos libros transfer- 1? ret. Miaus etiam infirmare poffunt meum de O y hei li ium, ] ld Mercato: nullam fcilicet Iafpidis,vel Achatis,vel Onycbis, velalreriusgemma variegatz fpeciem exiflerc, hax : f AD A : I fT AES - 35 & hactenus intra limites Europa conícrüatas fiue recens à Meridie, arque Oriétenobisadue- ia, cuitemp (abftantiz , & colotis peculiaritez competat, quod murrhtnis Plinius . atttibuir. ad id refpondco,Mercatum nodum ia i29 lcitp quzrer ,cüm & lard y hi fp ieb 3.2 | Oauycinisgeminis quibufd variegaris torno politis & claboratis eadem indicia, ez &iotz à l'iinio defcriprz conuenire pollint, fcire enim dxbuit colorum illos repercuffus , quos in mur- 1j rhinis maximé à quibufdam laudari tradit Pli- i D'us,in fuiithiusd fi CEGGIARIASACEY ai 1e e "IX. IIT" E -- d E. 9. agis t P T x 1^ lutiincollo columba ficrifoler , quod prout di- | Sunc fiL £f ix Lh. 4 [esM Rows A LI — dore, üic varias & diuerfas colorum differentias | deem : F [4 re. : ; 3 dxacribn xa ww ^ 8: . E SSERTIO / CM L fi lt tlaoauz fübdunturà Baronio: idem fine vitibus, niroremque veriüs quàm fplendorem qui mur- rhinisineffe dicitur, gemmez naturz non cone nenire.adid imr :] 1 h » L | EE d à uenire Onychi gemmz , vt ob cius nitorem, ac 13 ERN EAR LcrÓ ET AD WA H uenerir,vt fapta dicebamus. Cüm auterii Plinius dixerit lib. 57. cap.z. translucete quicquam in murrhinis vitium effe ; cumque nulla gemrna 16 pe ret dicifplendere nifi transluceat, ideo linius in murr inis non € appellat potiüs nitorem quàm fplendorem. De fapore & odore murrhinorum,cüm Plinius fcribat fuif i ei &1 Martialis dicat: : IR omnenit,£4 melior fit vie m mero. : Batoniusex Mercatoobiicit, faporem & odo-- rem De poffe competere ' Onychi, nec gem- 1$ exempla corporum , quz odore & "roe ca- rent. ad hoc refpondeo illud Ariftotelis intel-- ligi potifhimüm debere de lapidibus non cale- MI re & fapore (unt. tamen aliqui fua fponte Mme vt probat Georgius His lib.4. de ortu & | caufis fubterraneorum. & habetur apud Pli- [| nium, apud quem ipii — lapidem vnguenti odorem habere, attritam etiam Nat- T3 . E Dr MvkARHINIS LE di. Eidem Aromatitis in Arabia nafcitur , & iri Egypto circa Pifas; & rnyrrhze, & colotis, & odori. Mytifinites myrti odorem habet, eo- .dem authore PIU Geodcs Myfenus Alde- f bergi repertus violam vel itidis rádiceni olet Zeblicius Ophites non omnis , fed qui olet , ef- flat moftei quiddam , nónfolüm in poculis, fe etiam in mailisrudibus, Echites apud Solinum oluit vinofum quiddam, vt ipíé air; Marmor to Hildeshemium imitatur odorem cornu víli , fi ! arrerarur alii lapidi aut tnalleo feriatut. Anta- .. chates cüm vrítar , myrtham redolet. Plinius | Ib. 57. cap.16. non repugnat igitur principiis. naturalibus, nec eft à rationealienum aliquem 1$ íaporem & odorem fuiffevafis mutrhinis; id- e à natura prafertim , cüm calidum vinutri deretur: calot enim odorem & faporem clicir Praterea ficti potuit, vtfapot fiue odot murrhineram vaíorum fuerit in opiniote ho- : . 10 minum potius quàm in re ipfa ; &quod in hoc iudicium antiqnorum fuerit i iniquum , vt Sca- | liger obiicit Catdano j;idemqne antigjiis potuit 3 cuenifle; E F fiat; vt q.i vinum potant pretiofo aliquo po- $1cnlo & £uto, vinum illud &t illis fapidius ad palatum ; /& ncmo cft qui bon iudicet lac ex- velaquata fapidiorain porcellanis; & inaioticis vaíis . $ quàm in poculo vitteo & translucido; ad qucd refpexiffe inihi videtur ipic Mariialis difticho iren antea FEM Nar F « ARTEM SCALPENDI ET 84 Dd esu mue cüm devafis Chryftallinis ante egiffet , quz in frigido potu duntaxat commendantur, non au- tem in calido, càm Cryftalli materia fit caloris impatiens , cumquede eorum fragilitate verba - AN, 1 | ECNSC y ALPE TST d n eciffet j » £d at A 1:1 o ; t aua- fi dicat ipfa effe caloris patientia fubdens inde meliorem faporem vino fieri , hoceft vinum ca- lidum fapidius ad palatum videri , fi potiüs in va- fis marrhiais biberetur quàm in Cryftallynis. 19 Accedit quód fi murrhinis reuera in odore vel. faporealiqua fuit commendatio; potuit ab arte Eo d itam 1 : "3 repofitis ca cio sirt H P 1 eL" ODE SIIENLI ELS P SUR r , a di A^ calands un geynmts €$ lapidibus etiam durioribus, | Cd ex in canands va[a €$ pocula , non e[fe recens in- | : gosse uw. P wx E : » JE e nerit IHufirifimm BASSIN - PLE Ca dX EL A zclariffimus Baronius à Mercato (ni fal- lor) E] us 3-2 s 1 £ d myt- Af, 1 Iha opinionem, & ad oftendendum murrhina vaía non fuille ex Onyche gemma elaborata, loco fupra citato , negar temporibus Plinii, ar- rem fcalpendi & cclandi pocula ex aps , Íedtanrüm ex Ala- 4 m 0 E LETS AR X L Ld Ds MvRRnRxRINIS f . LEO . LJ LI à ex Alabaftrite, acaliis teneris, mollibus, & in PW ED Rrallsri n1 E F quzdam (culpta ex iis durioribus lapidibus va- . fculainprincipum deliciis haberi , & ideo Pli- f nium non tradidiífe víum fcalpendi pocula ex ycheg ,q imodum nequeex A- —— Chate,neque ex lafpide , neque Prafio , qua funt gemmz eiufdem fermé duritiei. Verüm vehe- menter errat Baronius , ac nimis ofcitanter, ac E- 3. E.o9 T » — . lam pocula vfum vetuftum inueftigaffe potue- $4 tit.isenim del fz Acíutrifra dicamWHnin : -. €Gsmeminir. & Plinio antiquior Cicero. Item -. lofephus, & alii. ita vcantiquiflima appareat in- . uentiofcalpendi, coclandi, & cauandi pocula ex t... lapidibus &gemmis durioribus. Sit igitur ipfe 2? Plinius huius litis difceptator, ac ipfemet ferat - fententiam.Ipfe igitur lib.56.ca.4. laudat Chios & Creteníes primos marmorum fcalptores. Idem ]ib.57. cap:1. fcalptores gemmarum re- 4 cenfet, & de vetuftate ícalpendi in lapidibus & mis ,Y $ Qs: ; Lh oly- € bi& ^us. d: 3 "uob$ WE. [2] » [2] E ann t. 1 LU Er Pu f ds "M [i x iam fi ula inícul- rillimis , quibush 1g pebant veteres. idem lib. codem cap.7. nom:na- —tim vaía Rx» ] Lx e E es P E F3 ic bend dui c E "Y m T 1 - T 1 ?6 A& Ct EY ribus memorat, ibique aperiüs indicat iam id tempotis vfum fcalpendivafa , & pocula ex lapi- dibus, & gemmis dutioribus fuiffe celebrem. Scribicenim Indicos Carbunculos ettam minüs fextrarii vnius menfura cauati, ex illis autem ni- f giioribus quz ia Orchomeno Arcadiz, & in Chio inueniuntur vaícula fieri. fübiicit eriam eodem in loco hzcverba: Portotia vafa; & ex hoc lapide , & ex Lychnite factitata inuenio: omnia ancem hac genera fculprurz contuma- cirer reliltanr c in " nt Poculorum etiam ex Onychite lapide in Get- mania factorum meminit idem Plinius lib.36. cap. 7. vbi & adhuc hodie conficiuntur. at Ony- chites Germanicus adtó durus eft , vt duo Ony- cos édgMeruh umma aper cede phares cde fun vt ta- V P i & fi alteta altes validiüs atteratur , in tenebris fcinrillas edunt, vnde fclopetarii eo ad ignem excutien- dum paffim vtuntur. Item ex hoc lapide confi- 7! ciuntur & morcrariola, in quibus (miris & cate- rilapides duti conteruntut, | Idem Plinius lib. 33. inproc mio: Nos (inquic) turbagemma- rum potamus. fed quid plura? fexcenti funt; — | vt diximus, loci apud Plinium , qui ceftimo- ? nio elle poffunt, id temporis vfum non folüm tornandiin vafa lapides teneros, vt perpcràm exiftimauit Baronius, fed etiam cauandi vaíd, , pocula & alia opera ex lapidibus durioribus vi- Plinius lib. cod.37. cap.9. com- pl H Dr MvnmnHiNISs [7 d. 1: 3*3 Qr. P axes. & : Li Lu i ^. . ! rata/ Inter quz Neronis effigiem thoracatam ijuXiE id e grdesa- TRES fd ciarum fcul- | tam, & lib.cod. cap.z. meminit Aluci Lufocii lati pedes tres, longi pedes quatuer à duabus gemmis, & lib.eod,cap.;. memorat Obelifcum € quatuor ímaragdis quadraginta cubitorum lengitudine, latitudine veró in vna parte qua- tuor, in altera parte duorum. Item Coloífum 1o e (maraod em cubitorum.pariter & Cylin- "59 vw t drosex (maragdo, quz omnia non alia atte cf- formari liri Am fcal di & celandi artificio. Quóàd fizuo Plin recentius . . hocappareat inuentum, vt vult Baronius, ve- . !$ im nobis indicaretur, quo alio artificio quàm ! idprura & coclatura fuerint ex Cryftailo duro ^ dapde va(a , & pocula elaborata ac ceelata, de -.. quibus & corum pretio , ipfe Plinius lib.55. : Cap.t. lib. 3 7. cap.2. vbi recenfer vas Cryftalli- 29 num amphorale, & aliud fextariorum qua- tuor, vbi etiam aperté docet jpía vafa ex Cry- ftallo ceelatura elaborati , cüm dicat vitia Cry- ftalli occultari ab artificibus coslatura. ibidem ctiam nominauit duos Calyces. Cryflallinos, *j quos Nero amiílarum rerum nuncio accepto in fuprema ira fregit illiíos, ^ Cuius rei Sueto- . . mius etiam tueminit in illius vira his verbis: nunciata etiam interim: czrerorum exerci- tuum defectione , literas prandenti ibi red- ditas concerpfit , menfam (ubucrtit, duos fcy- | : oc ES t i í $8 eÀssERTIO: phoseretiffimi vfus, quos humeticos icolatu- | ra carminum Homericorum vocabat, folo al- lifir. vides Suetonium mentionem facere cce- laturz , qua conftat vafa Cryftallina fuitle cla- borata. Poculorum Cryftallinorum Lucanus f | etiam meminit, necnon & Iuuenalis , Martia- lis & ali, vtfacilé appareat antiquitus Cryftal- lam & lapides eximiz duritiei, non autem fo- làm teneros in vafatornari & elaborari. notum €ft i'lud Pollionis , qui càm Auguítum Impe- 1d ratorem ad conuiaium quoddam inuirallet,fer- uum 3 Cryítallinis ob confra&tum vas Cryftalli- — num muglibusobiciiutlit. Antiquiffimum fuitfe poculorum vfum. ex | Gemmis, fi non-ex Plinio, faltem ex Cicerone 1j didicifle potuit Baronius. is enim orationeíex- | tain Verrem nominauit vas vinarium ex vna - gemma pragrandi, trulla excauata cum manu- brio aureo. Virgilius etiam in Carmine fuo - Georgico poculorum ex gemmis meminit bis 2 verbis: AME Fic petit exciditsurbem ,iferofa, penates . Ft gemmabibat, £c. Cyprianus in Epiftola ad Donatum ait : fu- do$estilla re dd utiutuc E Eo CSRa BAS 28 u- : r : , I2] dzorum Veteris Teftamenti fupelle&ilem, at- - que vafa facra fplendida fumprnofaque. fuiffe conítat. & loíephus fcribit Salomonem ha- | builfe multavafa, necnon pocula gemmis tor- . no elaboratis & expolitis quam artificiofiffi- - A Drs MvARHINI s. LET mis. Ab Hebrzisigitur, fi non antea artificium efformandi pocula ex gemmis , & durioribus lapidibus ad Romanos fluxiffe potuit: fed quid opus eft pluribus? nonne ipfe Epiphanius li- $ bro (uperius citato fermonem facit de poculis : ex Onychegemma confedis, vt paulo antea di- &umfuit?. . : Nec filentioinuoluendum effe duxi, Carti- .. mumilludé (maragdo apud Genuam Ciuitatem . 16 Liguriz, quo nullus pretiofior vifus vnquam . nulla gemma nobilior, nulla fpecies vafis mi- rabilior. quo dicunt Chriftum in vltima Cc- na fua yíum fuiffe ex apparatu Herodis Regis —. qui à Galilza Hierofolymam ad Agnum Pa- —. 1$ fchalem commanducandum venire decreuerir. - fed Diuina prouidentia, Confilio mutato alió - diuertetit. . In Gallia Narbonenfiin Coenobio * - quodam Lugdunenfis Agri, alia paropfis cerni- -o— tur, qua fimiliter Chriftam vfum ferunt in. ea 3 4 : 3 : a 3 ; 1 E . 39 cena, fed minor multo fuperiore , ncbilitate- - queinferior. At Clemens Alexandrinus lib. d . E c. » —i.pzdag.cap.;. difputans non nimium effe ftu- * is * e wn" £^. í n Vaioiulii Y 4 fupelle&ilem conferendum , inter alia ipfius . 1 23.5 Chri(ti exemplum producit. qui (vtipfeinquit) - X vili Catino cibum fumpfíir. vnde Brodaus Mi- fcell.lib.4.cap. 19. Vasillud pulcherrimum quod diximus Genuz fpectari , fine & (maragdo , fiue €x alia infigni gemma conftet, negat Lincem E 1 1 , llam fuifle, in quam Cluiftus manum cum luda : 99 AsssRTTO immífit, vt vulgus opinatur. Caterüm. Cup- pz,in quarum figuram Porphyrium omnium né rerum duriílimum veteres excauabant, qualis eft ad Dionyíii Francorum. Labra illa ex codem porphyrite marmore, quz adbuc vifun- f tur R omzin Diui Battholomzi in infula, & in zdefan&z Crucis in Hierufalem, in Collio ac aliis in locis: Sepulchrum illud ingens ex eo- dem lapide quod cft via Numentana, in Diuz Conftantiz zde, quz quondam Baccho dica- 19. | tà fuit. in quoàlareribus in vna parte pueri tres mutuo fcfe amplexantes , & exprimentes pe- dibus vuas ,' nudi & alati omnes cum bulla in collo, verere puerorum ornamento. extremi du ib iam bacilla ter ,incuiusal- rf. tera parte alii fantetiam pueri, partim vuascol- — igentes , partim comportantes vna cum auicu- lis , & ariete villofo.. hzc inquamteftimonio fatis effe poffunt iam antiquitus-fcalpturam & — | calaturam duriorum lapidum, & gemmarum 20 claruiffe, contra p iun n ME exiftimauerir. imo noftra atate id amplius cf- fici nulla atte poteft. quinetiam Cofmus Sere- niffimus Magnus Dux Hetruriz , xtatis fuz or- namentum , acomnium doctorum hominum zf. perfugium vix annis multis Columnam Por- ; * T 3 à 5, rum coníftru&ione terebrauit, - Hac ego habui, quz ad auerruncandas de — Murthinis przpoíteras opiniones dicerem. in.— : quibus ant OCC UTEM OTT CTUNUTS Dr MvnaRHINtfs. Dn quibus fiquid fortaffe per imprudentiam dixi, quod Catholicz , Apoftolice, ac Romaaz ec- clefiz non probetur , necmihi vnquam proba- bitur. illi enim qua fctipfi , omnia c landa, nia Rico 2 £ÉAvik ( dam, auxiliante Altiffimo, cui fit Laus honor, S gloriain fempiterna fecula.Amen. S FINIS Ü 2 T H. B 1 Wu, DE M oNBCÉR o, TESEV VNICOR" NV, EIVSQVE ADME- RANDIS VIRIBVS ET VSV, Tractatus, per Excellentifsimum & Cla-- rífsimum D. ANDREAM BACCIVM, Phi- tofoplilm, Medicum,& Ciuem ne talica Lin Em Mp vero [ tís gratia A Y OLFGANGO GA BELCHOVER, ARTIVM ET MEDLE dn Dolore; latine redditws. CVI OB ARGVMENTI feré fímilitudinem, accefsit alius, de ! S T1 A, ab Antiquís : ALC E, Qumánis &llen»/ vocato, eiuseg -— vngulze pro Epilepfia & confimilibus fagi» vue iq viribus eodem p. ANDREA BACCIO * confariptus , e disini ree it giten ap cut Rugudie Imprimebar GM Vien me Z x RNOR P UUTUERSOUESUERSSN "WDR Epp dEaSlIcs KE QR EL Lognalge aM To Ro e EE Leaf E f PT 1 princip | gularía,& à nemine rübicdenin] lucem] | pro "T a T WP. xta pA 2 RICODVCIVy BT TEC. ms Comiti Montisbelgardi Domíno. » A41713 Vki1iÀÀ " Wo p * 4 E o.domino "c " fuo. pole id MN LvsTRISSIMEPtín- ceps , Domíneclementifsíme. Semper equíd£ fui ín ílla opi- níone, illos bene agere, quire ^33) Ss A (AC EN Zh d) zc 4 th " ferüt.ea dam FOX T ig^ m If: 2 tía funt Inter qua VN iCORNV merító an, ncfa&ü e numerarí debere affero. Mens um omni LL VSTRIS^ IMO. PRINCIPI AC DOMINO DOMINO. FRIDE. SNC xod PRAEFATIO, efus foli Reges& magni princípes, illud fi- bí vendicare voluerint. qg iure meritó, Cum enim altí Mies animi fit, abieda motifsimis locís Heu b cneidia exmultís a pémillibus,vix vnus & alter adircaufit,ímó cum ín íllís quocg locís,admodum rarum infrequens exiftat:hinc fit, vc noftrís ín re gíonibus, non modó rarum É&c, fed & diff» | culter Rara ^ed omnía ubftítuere, vel í[[a varijs modísadulterare | conati (int, ld quod Vnicornu quoq acci itc Vnde fa&um e(t, vcpraccipui quídam Mar gnates , non raro , turpiter decepti isl lifsimus & Excellentifsimus vir D. A N- | DREASBACCIVS Penes aud lofophus , Medicus € cíuís Romanus; (qu* ego docentem cum apparatu Roms , an quadriennium audíui) prímus pe Ó aud Mask qe d T TWO PhaBHAT!0; fraudes detegere, & mundo manifeftarevo ít 1 1 [* 3 P Quom iE, it; E Quam cum ante alíquot annos, ín Italíca lingua fcripferit,eandemg onnul^ lis in locis, fatis obfcure tractauerít,commu- 1 il4 1 4 e S —— "ne í cu vínc inl "n ? nis tínum fermonem transferre volui , quo aus reus hic liber, ab omnibus natíonibus, latí» nam linguam callentibus , intellíoerctur, Qua ínre, id praflareetiam conatus fuí, vt Obícuri illa Ípicui auanrum T Lu — fietí potuíit,refarcírem, Cum veró hínc índ cogítarem , cuinamhos labores dedícarem, T. C, llluftrifsime prínceps, mihi occurrit, Quam naturalium rerumítudiofifsima effe video, Quod preclara aliquot opera teftan- tur, qua fub T. C, imperio, effectum nobí- lem | wA "ae EOS : [aem ny 1 í autfds ue humano generi vtilíus in hifce regioní- bus,inuentü fuit,B A LN EISiíftis BOL- LENSIBVS, fübC, T.aufpícrs , fofen- niter & magniflcé extructis, quorumadmí- rabilem efficacíam , infignis homínü multía tudo, varijs & difficilimis ín cafibus, intra biennium íam experta eft, nec quifquam fa- Us pro dísniítrate commendare porcft, Qua Inrepleroscg maxímosprincipes, vincere fuperare T. C, videtur qui peregrína & ex tranea, eo vfu ínquírunt,vt fibi folis refer» uent,aut fi israntüm Princinil regi doní loco mittant, tantüm abeft , vtomní- bus communicent: Quanquamne: hi , fua A 3 quoq Lo PRABFATIO. claude defraudandi funt,eo dum. E Talium: n rerü ü ftudiofis » clemen! rer & gratíofe,' ; aj * h d 2x . Paw e oes mal FE RD INANDVSMEÉ: -XDICES,verémagnus Hetruriz Dux cuífus. thefaurum ínfinitilvalorís , varrjs exotícis - Nnius refertum; fecunda více, pun "fne ma^ id quod. 4w|iidl rr9»eioormxrT mihi alibi git, de quibus pu to Nine effe tacere , quam. me ambítiof? ia&are,Cum igíturllluftrifsie. mec Pri nceps; abdi2 tarum prafertíni,, & qua vulgo obuía nom funt, defyderío non vulgari T. teneatul,. atqueín practica hacphilofophía fe exercere. *upíat,non en me facturti exíftimaui, It. D.ANDREAE BACII huncde Vníe- «cornu fibsum , meaqualícuncg opella latí4- nitate donatum T.C. humiliter dedícaremy vt Sicdiosai notitíam(quehactenus fere o: mneslatuír)de nobilífsimo hoc & raríísí -anímali, affequerentur multí, fimul pat ; fieret, cum multadeípfius cornu víribus;ra? tíone quorum venenis, morbísog a vencnó. prodeuntibus, refiftere valeat; preedícentuti quid ab ipfo exfpectari debeat, ac tandé ve* rum Monocerotís corau,abadulterínís pro^ be dífcernendí , rationes publíce ínnoteíce | rer,In quo tractatu ,difcurfusquacg vari]. | peregrinís & extrancís rebus,cognicu'íucu iunc nile explícantur, Der í i: | PnarrfATI5 em | A46 noftris in regionibus, AL CIS VN. - €VLA vulgó sIlenbeFlew/appellata,ma- 2ni plerum'g; fieri confueuit, paucis tamen -. deanímalihoc, eiuscg vngula viribus cona «. &ct,non abfurdum fore ratus fum, ob areu- ., menti quafi fimilitudinem;hunc tractatum, ab codem autore, Italice cófcríprum, addere & inlinguam latína paríter vertere.Ex quo E tractatü , rhultacognítu quoq dignifsima, - quedà etíam neceffaría apparebüt, Síngulas | lares eius quoq vires , ratíone quarum epí» - lepfie, vteri fuffocationi , morbo attoníto, - ftupori,verüisini,& fimilibus affe&ibus,me^ - - dericreditur, accurate explicantur,;& fimul - Ntendi modus demonftratur. Quod fi C. T, ^ meum hunc qualemcun&q laborem , non ín- - gratum fuiffe videro;curabo vt eíufdem D, acctj librum de gemmarum orígine,carum E s nES 3 ^ Le] ' bili, cod do inl - £crlicía tempora & tranquíllam gubernatíos . nemexani recanscuí me quoc hutmilí- rdia vlrtímo EC. COMMODI ANTONINI ,quíambo | €x oprimís patribus prosnati GER M A- NI CO&MARCO ANTONINO 3 « portenta guber PrasRATIO, ' portenta G& monftra generis humani. fue. sunt, Quorum veftíods inftftens M A HQ, MEBTESIILTurcarüi ImpHVDE.VN T BM lapygíz oppidum marítímum, cap. Bitte Cive^nesa obras medi T s Hi t annofalutís humane 4 80, iE Subie& simu, Wolffgege Gabe Wer, artium medicina doctor, ENS NT MERE NE TELE mU DET I m Rm RN NEPREER ON AES RURA RD ARTS ( PROEO MEN icaiapie e TE em p EFIE HQORPRERERE PROEMIVM .ANDREA Linboillsem intellectus ft 22 Um ratioue rerum intelligibilium M esca twn etiam proprie debilitatis , bené, C con yderabimus : fapienttum nonnul lorum , paiaf fimss [cilicet res mos integré cognofcere , maiorem; partem eorum qua [cimus, opinionem potius, quam eram fcientiam appellandam eje. lnter omuia enims uri medium, ex ex quibus unwn efl edo c effent "fm (quales Jimt Jubftantize [eparata & inmate» comparat Arifloteles Juntelle£tus nojier non mimece- cutit, quam fi no&tua fPlendoré Solis intueretur:aliud circa res infimas G7 buwiles werfatur, — quales funt materia a prima, aliqua prima rerum dms bw marc p inem m inte elle£tu quent , ratione Cuius à E. € comprehendi Gr intelligi tpofjert Medium uero iwpofit tarum dut fenfu expofi trum fortite font, que licet aliaratione cogritionibuwane proprie fube yaantur;ob duas tamen difficultates notabiles per fe&té e es nequemnt, Primsefl quodi in qualibet rediffc- «7 proprietates aliqua, na^ | A3 Dra EXCAISUP COWOONeDIE UR Lr Ss t 3 E ones n. A e quaj calesits, reperitur, ad quas ! a à is nofiri, alio modo, quat per cotiéturas, D fatís quidem leuter , penetrare nequit, Aha eft, . «um oris nofira cognitio à fenjibus origirtem trá- | emp LRSSCUE : f. JE T, e adetehsae vies puntur , uc intelle&tus. quoque mon raro fallatur , 9 — : ron unam pro «lia intelligat onece[Je eft, Tertiam af» A o ^" PM aude i i L c opes [upeo déducgdin upMseé sei. pce ME n Tat,cui prouideri nequt,quid jcilicet bominum maltiá | in cunis quafi rebus operetur adumbrando €7 fophe sns ut pauca reliqua etiam [cibilia con fuxdat,ne dicam deftruat. Quod fi intelletus no? flertam difficulter res Jenfui patentes percipit, quavae — tioneinfimtas. alias cognofcere dicemus , que 4 Jeu" be noftris remotae [unt Hae enim, uel quod inlongi^— - quis regioribus C7 dejertis. oriantur, aut natura [ua T4^ re admódym [mt aut quia nunquam ui fe fint,alio mo^ ^ docognite non fuerunt quam ex aliorum relatione, bominum ut plurimum indo&orum t7 barbarorum, | facile etiam malitia du£ü , unam vem pro alia, Merww pro falfo,mobis per [uadere potuerunt, Quam. adimodwm Aromatis , C7 multis animalium generibus alijsa; miracilofis rebus wu uenit quas im India C7 ul tra Autipodes , reperiri a(Jerunt, que tempws, ueritatis pater , bac nofira prajerim taie , qua totus pundué.— mani gationibus lufiratus fuit,onmia aut mae wtellecity | uel fabulo(a, aut dubia adbuc e(Je utrum [nt " 4 : ty. - NC ORE TER NEC NERONE BENT * ui. qi ey mu * Lx d E ausi S CEPE. AY dm 7 — grobationi fubie&ta , won fine multorum praiudi^ PROBMIVM; | fuit decacanit, De quibus cwm ego accurate i di jewrfibus iis DE OCCVLTIS PRO? - PRIETATIBVS egerim,aliquastamen, fa^ * PU g^ Lo ue. Ur A coRsa 407898 mobiltora Anti . x * * * - .. Vtticormu primo loco reponere non dubuawerint, Quod cwmranffumum exifiat e in ibe[auris Prin 'Cipim referuetur, occafionem prabuit [celefin boe miibus , ut auaritia duci vn eus locwm adulteria quadam €7 lapides etiam fubfütuerent, qua deinde co; PROEMIV d M; í do, fal [a &7' uana extitifJe,e wirtute aliqua prorfusde^ Ls doc nis intet eis aer . tem mouit , ut Viticomnu, finilem aliquam bominum. inwentionem, nec tanti, quanti pleruna; frt, faciendum ^ effe, exiflimarem. Proptereabuius rei ueram ( vi [d^ lor ) refolutionem, candido € [yncero animo afferre. deliberaui , quo fcilicet uirtwo fis prinapibus boc meo labore complacerem, quibws etitm negotiwm boc ma* . gis cur effe debet : deinde (pero banc quoque mate 14? 1101 erátem quam utilem futuram ob mu^ - e RE "iod * z t46 egregias confyderationes quas me buic fcripto ue. ferere neceffe fuit,twm quo melixs mobiles aliqui [criptó es mtelligerentur ,. tum ut di (cur fus meus melins pa^ teret, | Vnde breuitate 7 claritate quantum fieri po» .. terit, difficultates illas ordine quodamreconpenjare fiudens , uniuerfwm buncdifcurjum, fecundum me y? - 1 Ro a » s 25 anb ofi" Li dam, [n prima difputabo primam quaftionem utrum . Vimicornu in rerum natura exiflat , circa quam qua^. flionem , multe curio[e quafliones utriusq; partis ad^. ducentur, 9 claris dfüinciionibus adbibitis, Viicormi— reuera efje probabitur. 1n fecunda parte , qualeanimal Vnicornu [it , refoluan,, ex qua quid Antiqui & Mo" derni cun|cunque. nationis |criptores j| de eo [fcripti POE » C quodnam ueri Vnnicornu loco tenert. e Y ultimá 35 MR * , i PR OEMIVM, I ultima parte, utrum ucneris refiftere ualeat, t quibus rationibus probari posit , quod Vricornu mie raculoJas aliquas operationes ef ficere (prout creditur )uim babeat,apez Tim, OO Gore AD AD LECTOREM, Dis Ené ualeas quifquis es amici[sime m 27/2 LeGor. Minané dubitoynon defuturos E. irosbonos, qui banc meá qualemcinq;: Uu AV opellam, grato rimo accepturi mbi qii pro teu bac mea uer [ione gratias acturi fint ,e&— yq; ilii pracipué qui naturalibus difcurfibus C7 utrd- philojopbia deleGantur. uibus ego operam meam pa^ tati(simam offero, Econtra uera nonignoro futuros. quofdam , qui nigro carbone quedam dicta fignatwr.— [o erendo,minimeopus fujJe ut bunc laborem u^ feepifjem, cu reperti fen e(Jent qui hoc felicis & accuratius praflare potuifJent, Id quod minime nego». - qui mibi rem longe grati]simam pra ütiffent, [i boc me bor e [ubleuafent, utpote cummon defunt que aliis a^. à Ceoiteni tam: ntuctfli Desi dido f gi. C bal 2) 4 » PRURU B m roi LIA glori laudem ex bac qucm uer[ione nubi dicupartr, E fene gratios mbi fuiffet , bunc tra£atum ab alio r^ fum legere quá vudi mea phrafi lef ori aures tedio ape ficere, Tu qua fané re puritatt ermoms non [empet 0^ erádedi qua etiam ob rei difficultatem ion ubi; lodi gens wit, Sat mibi fuit rem implcibus 7 aptt^ tih uerbis ex plicare, quam illam longo ambitu €7 pro^ cul que fito uerborin lemoanio ob curare, Forté uero i Lo mE I $ fcm o ^P &acc3VIS 4 [cain us licei preducere wolaijfem.1d quod Ay ; ime 44 | " C DEN, LSU dp dai cr LEA , . Ce " a x we facturum promitto, fi tibi «liquo modo bac ab alio tractata, arrideant, Cur autem boc laboris fifceperum en breuibus accipe, — editi fuerunt ambobi tractatus - Rome ante decemium, quorum exemplaria cum bine . nde diffra&ta fuffeut,ut Venetijs quoq; nulli amplis uenale proftarct, propterea utrum; bunc tractatümin Et" "6 v Qe .e PT : - ttre decreui quo plures buius effent participes, Cua in - re rre latum quidem unguem ab Autoris Jenteutia, de^ - federe uolui : ut qui uebementer illos itprobem , qui . Wnitis grece libros edunt aut non prius. dr^ - 105, proprio ex cerebello truncatos C7 mutilatos [ub no D ow linda iMd " 1 p. 9 LK L B: na x IK SU RS à - luriain luct proferunt, Quod 4 nonuullis fubinde fieri - experior. Sint uerà exacte Autoris feittentiam affecutus - aton fuero, do£tiores me excu atum babebunt,qui dif- F ficultati materia id afcribent que non paucos natione ttiam Italos tovfit , ut uix genunum fenfum , m4gno — eii. i * 24 424/09. P » de ferent, Profiteor enim me quoq; natura. lum reni BTE rd api EN LUE E p. " cerubejco, quantummis [olidasves rudi etiam. Minerud. Lame edoceat..— Quod fi tibiidem cordi erit , bac etiam | parue non defPicies, uerum &quiboniq; con [ules,cogi^ "tado (prout doGé eruditus Cel ji tradit) img L.— me, fed remediis ex artis fundamentis ) S Vale, g"- n DE VNICOR. NV, EIVSQVE ADMI: r RANDIS VIRIBVS [ V us. Pars Prima. |^ VTRVM SIT Vnicornu.. * N omnibus rebus dubijs , pe declarandis & refoluen- Ad dis,ante omnia inquiren- 5X4 dum eft, Vtrum res ali- Qua i vel nó fit. Prafüppofito eaim primo hoc fundamento, ordine quo- di,confequenter declaratur, quod fít, quomodo fit & cgr fic Vulgsfub hoc nomine Vricornu, intelligit feram qua- dam, his regionibus incopnitam ,qua | locis admodum longinquis na- atur, cum vnico cornuin fronte, ab ntiquis in fummo pretio habito, € Principibus diligenter inueftigato quod mirumin tnodum venenis b aduer- p gT | Íís, de veritate aut 2 De Vuicornu, aduerfetur, Vndeà Graecis Mono Yó, à Latinis fémiliter Vnicormi. ap- pellacü fuit. Verüm quale fic hocani- 1al, haud facile explicari poteft imà . funt qui dubitent, vcrumfitin rerum natura, qui exiftimant, inuentionem. vulgarem effe, & leuem quandamo- pinionem; vnde poítea à multis vario modo defcriptum fuerit, autextim- plicitate,aut malitia , aut delectatione | qua víi fuerint nonnulli, vclibrosim': lerent rebus peregrinis & riraculo- ifi tate carum pà-- rum folliciti, Quaratione Apuleius quoque defcripfit aureum afínum; Homerus $Sirenes , Vergilius Chime- rafh, Harpyias, Minotaurum, Hyp^ pogryphum,&c. Omnia vcró quxab. Autoribus de Vnnicornu fcribuntuh: &a vulgo traduntur , rumorem tale tüm popularetn cffe,multis ra- tionibus probarí po- tel. ——. RATIO De Vaticornt, "4 3 RATIONES PR O- BANTES VNiCOR- nu non eífe, ET 4 Kincipio,nomen ipfutn, i5 manifeftam alicui dubi- Prim itio 2 Lá |* a £2 o" A m-L o uo » [e c e d a E. 2. [4 E. c C- 4 ... pe Vitcormu, | Autores, qui omnium pritni huiusa- nimalis, mentionemfecerunt,non fue; tint Authentici, Primus enim qui de. Vnicornu aliquid literis. prodidit (quantum ex Plinij fcriptisintelligi-: tur in l, 8. cap. 12.) fuit Ctefías, quem Ariftoteles in libro 8, de hiftoria a- nimalium.capite 22,aperte, Autoren | nullius fere fídei,vocat, Quod alij po- ftea fíde careant, perfpicue apparte Philoftratus enim, ex pofterioribus Grazcis vnus, nugis fe multum oble- &auít, cui librum etiam eiufmodi mi- raculis ornare placuit. Et licec videa | tur, quod Aelianus paulo accuratiti fcribere deberet praecipue cum hifto/ riam animalium conícripf: it; nihilo- minus illum dubitaffe videmus, pr« ponendo femperhos terminos;ferunt | ita praedicant, vel intelligitur, Qux € tiam caufa fuitquod ipfe, & qui illut imitati funt omnes, diuerfo modo 9€ hocanimali,locuti funt, V ndecuft: nihil certi de hoc animali inueniatule cuméG Autores ex ore aliorum icti bant, coácti fuerunt pro varia infor^ , matione, quam vnuíquisQ xe » ow f ; onm LX De Viticormu, o» omnes diuerfío quoqüe modo fcribe te,Idem affirmare licet de his qui hoc nofiro tempore, de V nnicornu, fiue audita;feu tradita fcu animo ad volu- ptatem & arbitrium concepta fcripfe- 'runt cum nullus illorum hodie fit, "qui profiteatur, vifum fibi eiufmodi animal, & vix duosreperias, qui fibi onfentiant,feu in corporis,feu in mo rum& conditionum ius defcriptio- 5... me,Quidam enim dicunt effe equum; asimuis, 'al5j afínum , nonnulli ad inftar cerui; al inftar Elephantis: INO defunt qui Mfirmát, quod V nicornu fit alia quae /dam fpecies à przdictis diuería quo- 'um nonnulli ponunt duas, alij tres, X. plures fpecies. Sunt qui referant IVnicornu przditum effe vnguibus integris, equorum in modum: Alij licunt, quod ad modum caprx fit- es habeat: alijfolidos quales ij colorem ei tribuunt nigrum ; alij alium obícurum, quod verfus fron- £m fit album, in apice nigrum, Alij E T D tradunt Quarta ra- o. - - busdam conuenire cum fcriptis Af .0 € pe Vricortn, 4 tradunt , illud fuperne puniceurm effe, vel potiusfuluum, Alij faciuntillud. ipfum politum,alij ícabrum.ficut cor- perientiam , contemplando multos Vnicornes qui hinc inde in thefauris principum videntur: nec minus tame ifli remanent confufíi & conuid confpicientes nec hxc cornua vno codem modo fe habere, fed in quF qua vl diffeminata increbueri» & veri fpeciem obtinuerit. Expreósce nim affirmant, quod refíftat venen pellat Epilepfíam,& venenum deb tet; Et quod forte adhuc tolerari po" * p k d i De Vnicornu, 7 - fet, vlterius adiungunt, quod non fo- - lumparticulari venenorcfiíftatverüm ciam contra omne genus venenortüi efficax fit. Et vt Principibus commo- 'dius.obtrudant, addunt minime o- puseffe,vt per os accieiatur, quemad- modüm theriaca &€ alia Antidota:ve- ràm fufficere, fi coram hoc cornu ap- ponatur, vbi aliqiya de veneno futpi- io fubeft,Subitó enim venenum duo* num conicctü, bullireincipit. Et qu . maior illis fídes adhibeatur, Anti- 'Suorum teftimonia citant, qui ícri- 'bunt. R eges Indix folitos fuiffe bibere xvaíis,ex hoc cornu conflatis,viquo trum ab omni morbo infíanabili fecuri | €rant,necquidq illí tuendun erat à veneno, illa die, quo bibiffent tX predicto vafe;nec etiamab alia ad- Uerlitate, imó immuncs illos redde- ant à morbis , vulneribus , dàmma toxicis. Hac& fimilia fibi dehoc Vnicornu pollicebantur qux quantó plus omnem fídem (üperant, cantó Inagis fufpicionem augeht, precipue E D. a4 viris | üt, autin calicem vino vel aquaple- vcre cm bus modisprodit, aut fudorememit. ' m Tee Aw o 8 ;De Vnicorni, -— virisdoctis, parum fídei illi rumori t i - buere. Imo nó defunt homincs mini me vuleares,qui auft fucrunt; public additis fcriptis, conuellere & negare inniaqux de hocanimali ipfíusqp co nufparguntur affirmantes nunquam mundo defuiffe nugatores qui hacfa- 1na populari vfí fint & Principibus prore maximi momenti commenda zint; vt the(íauros fuos infínita copia rerum pretiofarum & rararü plenos Vnicornu etiam ornarent. Vitin nonnulli cogitare poffent, Monoce rotem & Rhínocerotem, propter vO cisfímilitudinem,vnum & idem cfle quodanimal eftvnius in nare cornu Verám fi id effec (ublata foret omni dubitatio; fiquidem conftat, quot Rhinoceros fit,cum Romanis rerutf potientibusjin fpe&aculis publicis ne rato vifusfuerit. Quod fí V nicornt aliud genus animalis eft, hinc maio! difficultas emergit , cur inter tot fca qux ex omnibus mundi partibus Romam admiraculof(ailla fj pectacul conducebanturnunquam publicis lis (pe&aculis exhibitum fuerit he cor EX C CNUCCS Qa S NOUO NAE ERN OS 2 De. Vnicormu, ! 9. «ornu,cuius ab aliquo fíat mentio, In dedicatione Amphiteatri Imperato- xis Diocletiani, ex omnibus oris con- . duca fuit magna copia beftiarum va- . riarum;verüm non legitur, quod ma- dor fuerit adhibita diligentia in con- quirendis beíftijs quam tempore Gor- ' diani , qui cum triumphare de Perfíis - decreuiffet, & celebtare ludos fecula- xes anni gloriofifsimi qui fuit millc- fimus abzdifícatione Romx, qux - poftea celebrauit Philippus , primus - imperator Chriftianus, ipfiusin im- - perio fuceffor, fibi propofuiffet, cura- uit venari Elephantes , Alces, Tigri- -des,Leones, Leopardos, Hienas, Ca- melopardos, Onagros, Equosfylue- fires & alia genera variorum anitna- Jium,Inter que miru dignum videtur, defíderatü fuiffe Vnicornu , fi modo án illis locis inueniretur, prout affir- - maturldgj eó amplius,quia tunc tem poris habebatur pro animali tam oe- nerofo,&€ propterea tanto fpectaculo digno pra alijs ànimalibus qux vn- quam fuerunt, Quod pariterfionum cft, non inuentum fuiffe. Propter has 3 de Bn 7 igitur Argumen- tum à fama publica, po. De Vnicormt, E igitur & aliasrationcs, fírmiter con- cludi poteft V nicornu nec in rerum. natura exiftere,nec vllibi locorum re- : periri, : ü FVNDAMENTA ET RESPONSIONES QVE - bus pradictz ratíones e- .uertuntur, qux dubix videbatur pro Vnicornu.- Vnde contraríx opinionis fectatores : laudé apud me merentur, dummodo n0 pafsi fuerint fe duci ab obftinatio^. ne,vt comuni opinioni,huc víg tàce^ lebri,fe opponeret:fed folo fciendi de fyderio dui fuerint,& folümodo e9- fine difputare voluerint, vt eo clarius veritaspofsit elici et cognofci,ficut fpe. | 7e39 Vm dubiain omnibuste. ro me facturü in hac materia. Propte/ | raro falfum effe, & (atis euidens argu- eun mentuin . De Vnicorns, Pg " mentumtem fe habere exifterefi pre- | fertim cófírmetur & approbetur cum | ratione,nec ab hominibusvulgaribus. Quod nunc de Vnicornu euenit, Li- cet enim fít fera extranea, & in remo^ tifsimis regionibus nafcatur, fama ta^ men antiquifsima & comuni omniü nationum confeníu, pafsim iactatum eit , quod reuera in rerum natura exi- | ftat, Nec quifquà mihi poteftobijcere . quod hic rumor fuerit popularis , cui parum fidei fit tribuendum, Cum e nim omnis rumor popularis, in breui temporis fpacio defícere € cuancefce^ re foleat; hec camen pofthominü me^ . moriamfemper fuit illufirata à tot fa^ - mofís fcriptoribus , tam facris quam prophanis, & à celebrioribus qui vn- . quam in mundo vixerunt, nihilomi^ nus femper tamen clarior, certior & . verior, hac fama fuit habita, —.. Quoniá vero, quicquid dicitur vel - fcribitur,poteft effe verum aut fa um. | ficutimbecillitate iudicijarguitfubito credc.e quod affirmatur: ita vicifsim - temeritatis eft,rem à multis feculis,co- . muni omnium fapientum confenfu, pro TTTNECTTEPEFERE HENCE 38 "t bod dyagdt: cid *" Ms ne. bs 5 E j: tunt d. Cóut- ácduris, Amala com Paratione, dubia licet fínt per coniecturam ta4 - men tribus indici]s difcernuntur , aut : areipfa, autab'autore, aut àmodo : Quod ad primam coniecturam, cet^ ? tum eft, quodin omnibus rebus den- - tur duo extrema X vnum medium; prxcipue veró in illis qua nituntur o» pinione hominum, Alix enim funt - vera ; ali: funt figuratxe; alix funt fu* couenienria, quia tranfítus fit de vn9 genere in aliud , vnde poftea conclu É 2 : uei Vt pote? quod forfan de Vnicornu non alicct ; Ícriptum fit,quam de aurco afíno A^^ pulefj, deSirenibus Homeri, de Har pijs,de Minotauto;& fimilibus inu tionib « De Viticormu E tionibus,qua quaqua compa debent cum illis qux de Vnicornu fcribuntur. Cum enim fenfus illorum bonus fít, quia tamen extra propofi^ tum allegantur, pro nugis habentur, . nonfíne aliqua honoris detraciione, . bonorumillorum Autorum, qui in^ terdum fub his altiffima myfteria . comprehend ] t, Apuleius enim (ub concinna figura Afíni aurei . ftultam gentilium religione deridet, . & demonítrat, fi quis benc confyde^ . raret defectus & vitia fecreta,homini^ . büs, cuiufcundp conditionis inheren^ . tía, inuenirecomnces actiones huma? . nasinfinitaimpeifectione plenas effe, » licet fpeciem virtutis etiam prz fe fe^ rant. Sirenes Homeri,qua àb Vlyfíe t inuentx fuerunt;circa littora INeapo^ - lis & Siciliz , nihil aliud denotare vo^ - luerunt, quam quod per fraudes(que ; latent fub pulchro aípe&u, cantu & | melodia)& varios adulationum mo^ pdosquibus hodierno quoq tempore zillx reoiones abundanr, incautos na^ ,uigan tes à A ipiebant Qua pulcherri "maticiione ad mirabilis Poétainnue^ uu: revo kj Veta figni- ficatio Lex niaurei A» puleij, De Sirení- bus Ho. mert, "CURE 14 De Viicorm, ' re volebat;i: Y isreoionibus,et in coníuetudine quot amicorum, pru dentiavtendum, nec nimis aliorum DeHar blanditijs fídendum effe. Per Harpy^- . ias,ob oculos ponitur rapacitas X ap- gurís, petitus iafatiabilis potentiorum ver ' s inferiores, praecipue vero exteros INymphz, Fauni , Satiri fylueftres Ceatauri € Chimertx;nihil aliud funt. quá fuperftitiones aut fí&tiones poéti cx, non tamen fíne iudicio inuenit, quibus animos fímplicium homini. aut docere àut oble&tare voluerunt. - Vnde hx & fimiles inuentiones, non omnino reprchendi debent, ncc cum Vnicornu vllo modo comparari po! funt. Qux enim de Vnicornuliteds traduntur , non pro fabula aut fictio: ne aliqua fcribuntur: V erüm eft hifto ria , derelicet obícurá & extranea; if 4erü ramen natura reuera exiftentó ab omni probato fcriptore pro vef Argu- habita. Hoc fic fe habere ex argumen? M tis UD que in contrarii affcrun ise turque fimiliter rebusalijs vere exifé tibusopponipoffunt ficut aperte dé monftiabo , fingulas rationes " endo De Vnicorm 15 endo,In qua re doctiores me excufatü habebunt,qui has res melius me intel- ligunt, quibus forte videbitur, quod. ego latius hanc materiam extendam que breuius explicari poffec. He enim - rationes fccum alias adducunt ,'qux nifi fallor, pro parte affirmatiua con- cludunt € veritatem V nicornu con- - firmant. In his prxterea naturalibus . difcurfibus ( quoscgo philofophiam | pra&icam &€ yere philofophiam , ap^ pellare foleo ) non tantum requiritur btilus diale&ticus & breuis, qui vt plurimum , pracipued in hac lingua . Italica, obfcurus effe folet: verum etia | de(yderatur fermo rhetoricus & di£t- - fufusqui claris rationibus,&exemplis I familiaribus , omnem dubitationem . t£mediotoilatfímulg lectorem X dele&et & plurium fimul re^ L rum notitiam ipfi ; porrigat, : * L * R E- gurepen pcm mue - * BN C [WE i ONERE T * Co. à A : E 16. c ad De Viicormu — 4 RESPONDETVR! PRIME RATIONIL QVOD Vnicornureueraexiftat,licecfit — | íncoguítum, ) Ritnaratio fuperius alle^. J* gata,hxcfuit quod Vni^ ; cornu fít fera incognita: enim infínitis alijs rebus accidit, qux licet longinquis regionibus ex porte tur, vel quod in defertis oriantur, (ua natura rara fint, quod ad fpeciem & naturam ipforum pauciffimis funt apud nos cognitz, nihilominus tate quod ad vfum, vulearifsimx funt, & toti mundo notx. Quid hodie in fre Dea. QUentiore vfu eft per totam Europ: domus, Aromatis, rhabarbaro ligno alo ambra, & alijs arormatis nobiliffimise Nihilominus, omnium, mediocritt£ ín hiftoríjs naturalibus exercitatorih iudicio, apud Antiquos, Diofcoridé Galenum & Plinium, qui de his & prote do De Viticornu, : 37 profeffo fcripferunt, vix inuenitur ali- quid,quod veritatem fapiat:imó mul- tictiam valde dubitat. Quodad R.ha- p* Kiabar- barbarum , licet per aliquod iam tem- ports fpaciü, maxima fuerit diligentia adhibita , no conftat tamen adhuc de planta; € ín qua regione;vel orientali vel occidentali, illud proprie proue- niat.De ligno Aloés vere nobilifsimo, De!ieo nihil aud pro certo fcitur, quà quod | producatur in defertis inaccefsibilibus & vaftis,nec vnqua arborilla cofpecta - fuitexceptis ramentis, qux per inun- dationem Gangis Indi, & aliorum . Indix fluminum(que quotannis fieri - folet ) ad littora eijciuntur , & poftea o ligno odorifcro. & pretiofo col- guntur, Ambaram referunt in. Ara- De t Abos - bia nafci , aciaueniri in maris alueo,zeuj. — . qux .deinde aquis fupernatet : Mi- rum tamen eft , ipnorari adhuc, quid - fit, Sunt aliqui qui tradunt, Ambara ' naturalesin certis fontibus Indix ha- - bere venas, & fungi genus effepotius: «d talij liquorem hunc,bitumi^ . nis modó e fontibus marinis egürgi . tari,quem concretumá candore, A m- c C bar 1 * zem - ade 5. dc is. fol. d viro principe, Ambar pifcis quod^. 18 De Vnicorny, bar canum appellant: Commen autem in ti * &in ; odoratus qux. ad decorem & gra^ | arantur. INon difsimile aurem | Me cri fit quod relatum ab Indis audiui, dam effe excrementum;vt Zibettum, Catti Indici & mofchus & caftoreum, qui quarundam ad naícentium het-- barum pabulo fatur gignat aliquan-- diu abíceffum in ventre intimo. dh 1 & P bini iex diuet y fum admodiü fucci genus a prxdidii 1 ructat;aliud cerx;aliud mellis decodt ^ & concreti fpecie, aliud falerni colo. re, Vulgaris quidem res eft;à Plinij: ta men temporibus huc vfg; dubiraturb 1 nec dum determinatum eft, le 1 E mm De Vnicormu, T9. nam eius natura fícan minerale fitam arborisquoddam gummi concretum in modum coralli: aut vcrum fit fuc- cus alicuius arboris crefcentisin locis. illis Seprentrionalibus, quiccugum^ mi deftillans ex denfífSimo nemore in inferiores pelagos deuoluatur & per vndas maris ad ripas expellatur, Certumvero cft, nifi pifcetur certis re- tibus, luctibus marisobicctis, aut nifi | exarena cruatur , quocunq alio mo- . do inueniatur , nullo modo tam pre^ : tiofum & perte&um cffe, Ex quo col ligi poteft, quod proprie producatur An mari, làm veroatergo relinquam nfínita alia fímilia exempla € hoc fo: loargumento vtarQuemadmodum , Vix aene vix notitia habemus de illis rebusque in comuni víu & trite funt; Dec tamen negari poteft quod fint: | todem modo credo ; negarenos mi- , 2ume poffeVnicornu effe,licet parum , It cognitü , eó quod fit fera alpeftris, ,'Olitaria, & tamrara, vt omnes Au- in hocvno notabili conueniant de hoc animali,quod viuum. UOCFE ep di oi am T | Át, I Ca — RESPOM pm Um 20, De Vricormu, RESPONDETVR SE CVND.X€ RATION!: CVR de Vnicornuconfufahabitafue- | titia, : d. S Adem ratione refpon« i) detur fere rationibusom Y notitiam ;Q-- mm ; $m. notitia habita fuerit, quod omnib rebus mundi, qux in longinquisi gionibusoriuntur,accidit;Hoc eít; initio opera obfcurorum Autoru & quidem fatis confuse, explorari i cipiunt, vía dum prog:cíiu tempo plenius cognofcantur , ita vt iam forie de V, üicornu plenx fínc.C veró perdurationis confuf huiusa Ke bd . tut,cum(vt dictum fuit)in magnise pcs, fertis locisfolitarijs, perpetuo € Secretis , INaturz, gat. Quoloco, duo maxima natur? . fecreta confyderari debent. Primu? d ^. - De Viicormi, 21, tlt,quod natura parcifsima fítin pro^ . ducendis rebus raris € magni pretij, ita vt in illa fpecie minime abundet, t Kd paucis indiuiduis contenta fít. - Quod muitis exemplis declaràri po^ | tet, Omnipotens etiim Deusad fuo- puce át- ,rum opérum maiorem oloriam, Cid | qualibet te; aliquod fipnum,infínito- te | rum firorum miraculorum,extare vo- - luit. Vcenim taceam, quam fít mira- - bilis contemplando ingentis huius , mundi machinx, formam, ordinem - exlorum, motum & concuríum ftel- " A Elté6bbQEÉt x. - 4 oC e run * - larum , pr j : & quomodo terram in aére fuftentet, | & mari terminum pofueric in quibus - €reaturis,à minimis ad màximas, per- - fpicua figna miraculorum, aut vno, - autalio modo confpiciuntur. In qui^ - buídam rebus Deus omnipotentiam | fuàm in mundo demonftrauit circa - Benerationem e.g. ingemmmis,quas in F Occulris montutn vlfceribus produ^ | €t5 interueniente fola virtute exlefti E & Cprout fublimz fapiens ille tradi? j. dit) elemento ftellarum fimili: Alias - Véto t5, opus cxiftentelongo naturx E C 35 . conatu £i De Vricorns | €onatu, multorumannorum & fecu' lorum etiam alterationes fubire vo- | luit, vtfítin producendo auro, & in | tanta gemmarum & marmorum pre- - tioforum,varictate,vnde etiam fplen . dorem & vires cxlo fimiles obtinue^ . vunt, Eandem fuam potentiam de | monítrauit in animalibus, vbi €a, . quibus mundus ad vitam tuendam, - carere vixpoterat,vbig; & in fnaxima . copia produxit. Similiter etiam natu^ - ta delectationem affectat, generofifsi- ma videri volensmultiplicando eadé. inpluresfpecies, Aliavicifsim , aut. quia pernitiofa exifteret, mirabili i ordine, in paucaquanti:ate creaui quibus etiam huncinftin& dedit; hominum,X animalium quoq; ma (fuetiorum confpccdtum fugerent; 144. perationibus, verbi oratia, in genera- tione muícijaambrx , zibetti & feric) €x corruptione animalium , vt fic di camjimmundorum, In nonullis q Us. t . cit tam LÀ : 2$ tít tàm rudis qui non miretur otna* menta rerum, a Deo & Naturacolla^ taquoniam necSalomon(vt bené di . XitSapientia)inomnigloria fua/fíc a^ mictus eft, vt Deus ornauit lilia, & a^ liosflores terrze,& aues aéris.Qui nam maragdi non vincuntur à gratiofo «olere viridi quiin aliquib. fcarabeis elplendet? Qux gemma aut qualeo- pus non cedunt infimis vermiculis & $530 os f f ru Octm marum viridium, rubearum,cxrulea- tum;G auri ctiam in modum, mirifice - fulgentibus? Alijsanimalibus Natura upendam dedit magnitudinem, ex^ - ienda, | dum etia balenis immenfis, ex quibus nonnullas in mari videre cft, qux ma- Shitudine fua naucm equent. Alia vi^ . Cifsim ftupendx paruitatis effe voluit, - qualeinter cetera Vergilio videtur ftu D« Culice, . pendisimus culex , animal qp totü vix . oculis capias,nihilominusinftar Hip- - pogrili (ecaipfe & tuba fert,& equitis . vim Trasfieit enim, V nus tuba,equus, . €ques,volucer. Idem Pegafus Bellexo* phon, Raritas ctià quand rerü, vt ad 1 C * propefita, ^H o p - 24 De Vnicoru, ^ ee propofítaredeam,Dei & Naturx po^. tentiam miram demonftrat, Ex qu. BcPienic, busforte eft Phoenix , cuius nonnulli | autores meminerunt;qui vifus fuitin" | ter Arabiam & Aegyptum, Quinto Plantio, & fexto Papinio Cofs, Et | x quemadmodum inter plantas euenit DeEx&- Bal(amo, de quo non poteft did. quod non fít, per vniuerfum tame: inundum alibi non reperitur , quam. in fpacio 4o.ftadiorum,inter Syriatms Palxftinam &€ Aceyptit. Cuiustrat^. fplantatio licet tempore Imperator. d fxpe tentata fuerit,fic fcribere Plinio librojhiftorix fux naturalis. 1 6.capa^ & lib.12.cap.26,non prxualuic tamen nec humana diligentia, nec cultura nec aeris eledio, nec cxli benignitas | vllibi locorum producere, faftidicptt: illo alibí nafci, eó quod natura fola: illud generare voluerit, nec vllo V£- quam tempore fieri potuit, Balfamt. alibi locorumBalfamum effe,except? | paruo illo fpacio, Simili modo vidt] tur miraculofo illi Architecto, & m4" Derariat gno Dco placuiffe,vt Vnicornu inte | ^""^ Oomnesresanatura productas, raruP, c 3 De Vnicornu, T . txifteret,arpumento,ni fallormaximi fecreti nature , qux fícut rara effe fo- . ket; in producendisrebus magni mo- . menti X mirabilibus ( vt modo dixi . de Balíamo, liquore fua natura in- . comparabili, de Phznice X gemmis) . kahocquodG animal vel cornu ipfius ftupenda prxrogatiua antecellere vo^ luit. Cuius rei fíonum eft manifeftifsi- mum,quod naturxinftin&u folitariü incedat, per folitudines ambulet, &cà ' locis multum frequentatis abftineat, | ità vt pro miraculo habeatur fí quan^ dog aliquod cornu inueniri conti- gei, quod forté ( quemadmodum - dixi deligno Aloés) a fluminibus, ex - vattis illis defertis, defuncto animali, - ad littus aliquod comportatur : vnde admodum rarum exiftit. Referunt quin etiam inueniri fepulcum .—. in fluminum litto^ | ribus C $ TER E xp m TMPEEU PMECHTEN YU c E F ; ^ - | m ru d un JPlgc.t P rdíal c a RENS REL TANT Uy T UM " D P T 26 De Vricorii TERTIVM ARGVa MENTVM DILViTVR: CVR qui de Vnícornu fcribunt, ínter fe diffe rant, X Cornua patíter qua ín- ueníuntur, varía 4 fint, «d p 5 EA, À | boipnis incolas, rationem vni, modo aliud ex his cornibus vil fuerunt in poteftate illorum príaci- - um. Etfíicuti omnibus rebus n accidit Jl vt fenfim & fenfim cogno' | ili regioni viciniores, difpe Uum RESI Yd; ini animalis primi mentionem feccrunb fuerunt Chaldxi, qui omnium primt liberalibus fcientijs operam dederunt & propter Indix viciniam nomina- runt REMENA: inde tranfeundo | adHe | amà | prin p | ; (íe,que vlterius eundo fidem acquifiuerit ; 2:127 7 4 S. : fíc& à mundo recepta, & àfcriptori- - bus literiscomendata fucrit.Qui huius Incapparet illius etiamree non potuiffe reddere, €x« | L ü De Vinicoriui, - 27. ad Hxbreos(vt inaliquot Bibliorum locis videre eft) appellatur cade quafí pronunciatione,R E M IM & KR E EM quemadmodum in fecunda parte melius declarabitur. Donec quidam magís curiofi, quo tempore liter pa-- fum adhuc florebant, ceu rem me- .moria dignam, hiftorgs inferuc- . xunt: qui licet rudiores fucrint, prout | ferebat illorum temporum conditio, minimé tamen cogitandumeft,fabu- - lofà fuiffe illa qua ab ipfís annotata | fuerunt: Id quod Ctefíx imputatur, | fed quod ad minimum aliqua pars ve : ritati confentanca fuerit; qualia funt . €aqux de Vnicornu fcripfít. Viden- - tts poftea Autores proceffu temporis, - x€m ficfe in rei veritate habere, deco - femper clarius locuti funt, ad Axifto- telis vfcs tempora, qui cum tanto iu^ L icio , hiftoriam animalium, &€ qua- Eun ctiam Indix ferarum ( qux integre cognofcere potuit , fauente ! 1, fic fcribente Plinio, Alexan- F dr Magno) confcripíerit , non fo Um rationi. confentaneum eft, fi- E períe&a informatione Ad De diüe ]ua reper: ex Dae wefzp- certitudo reiautfalfitasminime debt * dirbio.pro . proinde expeditius fcribere potuerít- y. Pil De Vricórmi tfl J mu mda misuam SRL quaquam facturum, multo minus hi- ftoriam deco conífcripturum fuiffe Quemadmodum etiam de Minotau- | to,de Centauris, & alijs eiufmodi no« | uitatibusfupradi&is, nihil memori prodidit, reputando fimpliciter, fint Ed nd ^ n ro» A ; ut'etià funt ) aut fabulis & figmentis - Ad Ariftotelemreferuntur quog alij r celebres Scriptores, qui licet hocani- malin illis temporibus, non plenc& clare cognouerint, caufa hxc fuib. quod Ariftoteles €' Autores fpeciós folum in fuis fcriptis tetigerunt, d*. Pu pofteriores, vt Plinius & ali diffuse feripferunt, Etlicetioter illos. aliqua teperiátur diuerfitas,ex hacif- argui , eó quod pofteri varia fcribe. coaüi fuerüt,nó eo fíne, vt vnus altet. cótradiceret,(ed quia fubinde partic larius & certius fuerunt informati, 9. In eo poftea in quo differunt interfó. quis cft qui nefciat, veritatem y: folam effe, fibi perpetuo E dro De Vnicormi, . MB ifeplctó orationem,nec plures,con '€eptus tamen hominum, varios cffe, verbag [imiliter variati, qux tamen varictate & difsimilitudine rei bené | facile conciliari poffunt, & quod ad fenfum, omnia verifícan- tur? Caufa vero huius varietatis mani- - fefta & necefíaria quo& eft. Conce- damus enim fecundum Ariftotelem . & Aclianum, duas aut tres fpecies V- nicornueffe, vnus Auctorum loque- A tur de vna, alter vero dealia fpecie. - 1mó vnus € idem autorin vnoloco ye TO Amen E xS " " Ícribet de vna in alio de alia fpecie, Qm ra^ tione vatit liari pofsit, . Rectamen inde poteft inferri, vnum. 3 ex illis aut ambos mendacrs fe oble- zn potius xquiuocatio diftin- debet,& veritas ambarum fenten- qu , Harum parebit. Eadem diftindtione | , Conciliaur fimiliter differentia ali- - qua Recentiorum qui noftro feculo, aut-pauló ante , tefte veritate , fibi vi- . fum uiffeciufmodi anital literarum De vno fcri bit MarcusPaulus Venetus à fe vifo in & onem de duobus Ludouicus Var- tom is,in Mecha € de alio Autotes fibí pae Vni me te 3o. De Viicornu. dealio Caldamuftusiin mundo nouo. Indix continuo, ficut fuis locis diffu-. fíus dicetnus. uorum deícri tiones - : p licet nóomni ex parte conueniantfa-- cile tame conciliari poffe affirmo, hac Ícilicet confyderatione adhibita, Au Intisiio. tOrcsillos forían de vna fpecie fermo* ^ rmwui- nemnon habere, Quanquamin vna & eadem fpecie;indiuidua inter fe dif Í (fi d 1 emnia - ES p E »d VUE e ro alia animalia , plusaut minus interít | - differre confpicimus, pro varietateree « | gionum;paícuorü, aeris, xtatis quog - ratione quorum, pilos,colorem & ali: qua expart £ um futant, Multo . plus difcrepare poffunt in cornibus qux citiusaut tardius prodeunt, & in De Vnicor- crefcendo- manifefte variant. Quod. fauris Pra. patiter illiscornibus acc idit qui in. che. E meri lauris Principü afferuantur , qux licet. - non omnia eodé modo facta fint; pa- .- rum tamé refert. Arsenim fine dubio ; in aliquo,de fuo nónihil adiecit: Alia - felicia erunt inculta & inelaboratà cilc aliquis decipi pofsit, De Viicormu, IRESPONDET " n QVART X RATIONI: DE : eimibus & promifsionibus maxí- maís quae Vnícornu à fcrí- buntur, Equitur quartum argu- ) mentum, quod coniun^ 2» fece ctum cum rationibus fu^ SA Ced pradictis,alicuius mome- ti ele videtur, quod tamen bene in uü clle&tum, fatis debile cft, nec quicqua- valet.I "ierant cxcefsiua & incredibiles vires, | quas Vnicornu tribucbant,ex quibus "manifefte colligebant, fabul potius quam veri fpeciem prx fe ferre. Ouod "tamen minime fequitut.Polliceantue en bim de Vnicornu quicquid pe ! lem mo.tamen negare poteft, pro- m ifsiones illas excefsiuas.ex delent reumentum , à parte pd toti de^ Q gare, & affirmare quod remoto ac^ ente , tollatur quoque fubftantia. Meterea , vere negarinon . pote ertàs vetus & operationes rerum mi« 32. De Vnricornu, admirabiles effe; hoc eft,cuius rátio e^ tiam non conftet,quibusoccultispro-. prietatibus libri abundant, quitamen. nec etiam minimam partem tmiracu-- lorum,infínitarumrerum comprché^ dunt,& carum quidem;quas fubinde. nancifeimur Q manibus tangitmus : ur — 1.* RE ex As mirandis illis virtutibus, in V nicornu | quo& inueníri non poffe? ve tia,quod refíftat venenis, &€ quod v€- neno appofítum, fudorem fundat, | inliquorebulliat? Verüm , conceffo | hoc, virtutes V nicornu attributas, ill | minime couenire, afferere tamé quo? fcilicet abl icci dente,tollatur quo I que fubftantia , in omnibus fci | enorme & intolerabileeft. Etque | niam de his operationibus & earum. caufís, fide aliquibus conftat, ferm? | faciendus eft,fuo loco,intertia fcilict |i & vitima pani circo fufficiat hU | 1 argumento, pro neceísitate, — |! rc(ponditfe. E . e à De Vnicoru, 33 RESPONDETVR .QVINT € ET VLTIMZGLRA - tíoní: Cur Vnícornu ad fpe&acula . | omana non a jr uerit, Eftat, vt vltima ratio^ F5 nem diluam, Pro cuius folutione, fí argumenta X vltimo loco políta, mc- - liora tirmiora effe folent,conclude- . tur, infallibiliter , Vnicornu inrerum natura reuera exiftere,nec negari pof- e, Arg tum ducebatur ab admi^ . tatione, fí hocanimalin rerum natu- . raextiterít cur Romanis rer potiun- 1 tibus, nunquam tri umphis prafenta- | | etiam fuit Rhinoceros & alix ferz pe- | ftgrinz, cuius ratione fcriptores illo- | tum temporum , oculata fide, mclius | Veritatem confírmare poffenc" Cum. -- vero hoc animal vnquam vifum fuit- t fe; veris vilius fermonibus aut fcriptis, «ompertum non fit, fignum riii 'et, quod reuera non inucniatur , &C | Proind prore vera haberi nó debeat. 3 | D Qux X z Secunda a. . quod viua capi nequcat, Secunda ra-- : m s De Vriconm, - Qux tamen obie&io facile diluitur X admiratio illatollitur, fi ad triare- (pexerimus: Primo, ad beftialitatem. huius ferx qux non folum fua natura tara eft & rarifsime apparet, co quod. femper folitaría incedat & per deferta: inaccefsibilia ambulet; proríüs ved. indomita eft: Id'quod inde appare. tio eft. Licet aliquo tempore capi po^ tuerit; in tnemoriam tamen regocax | f 1 tamen acris,coeli, & pafcuum. Quoé | interdum alijs vicinarum regionum animalibus euenire cernimus, quaf? | difficutter ex natiua illorgm. rcgion£ |. educantur: & licet alio conducaBtP || breui tamé vita ibi fruuntur, vt Came | Cardinalem. Armignacum annis fu- perioribus fcriptis; quo tempore D, "Armonta fungebatur officio Legati, nomine Chiiítianifsimi Galliarum Regis, in Solymi Turcarum Kegis 'aula,quo tempore bellum Perfix Ke- imouebar.ls refert, quod dum ex il^ lis regionibus in Europam rediret, i-quantüuis etiam Dominus. Armon- j tus incredibili vfus fuiffet dilgenam b Elephantem quem 1aníuetifsi" j mum effecerat, vt fcilicet eum Regi j Galliarum, tanquam patrono fuo, y muneris loco, offerret, nunquam ta- jmen Elephantemillum Syrix limi^ es tranfíre potuiffejadeo vt non abíqs jtriftitiaexicua Domini ipfius, extin- 4 &us fuerit, Cuius rei rationem Aclia- y Rus reddit , qui libro go. cap. 18. fcri- ye conduci animaduertentes , aut ob yfen(um quo prxditifuntjautquod acr X paícua aliorum locorü illis aduerfa Int,vt plurimum in melancholiam 3€ ic fuxrorem aut fortem ipforum eífufis plurimis lachrymis acerbe deplorare, adeo, vt vtetiam excxecentur. Quam diffícul- iqua quoque animalia plar » à M x um z » L! [ txqüeomnes, plus minusüe fubeunt, qux in extraneas regiones transpor- tantur, adeo vt vixvllomodo alibi vi- » . -cin24 A uere valeant. LI Mem ee io. n: ,,, cio durentaut: a mani- Tett fefté degenerent. Prater has rationes alia quoque irrefutabilis in prompt eft, qux ab illis qui Romanorum o: feruarunt hiftorias,casque probe cuo ueruntoptime intelligitur; ex quibus conftat Roraanos per 10oo. tiliari regionibus illis abfuiffe nec vnquam |. orasillasIndix attigiffe, Quin poti? Ji ^ liquet, Romanorum arma, Parth fortitudinem , nunquam expu?n RESP EN Sie Sm Hr s iN phratem fiuuium traieceruat, & P thorum limitesinfpexerunt, qui 4f Perfico incipientes , ad marc Hi .. ntumvíque,X Orientem verfus/f mum ' Imauum, PT I au^ uium feporrigebant, & vltra Tigrim. Br rebans Parthiam, Ariam, apes ,Carmaniam , "Ba&ria* ambaiam,Aracufíam, & vitra j | | (Dr ; ps | Imauum, Hircaniam, Soedianam,& al ias Prouincias maximas , quorum | nomen Romanum Imperium vix au^ | diuít; tantàm abeft,vt vltraIndum & | Giangem fluuiosimperandi illis pote^ | tatem habuerint, quibus in locis hoe | animal reperiri fama eft. | CONCLVDITVR. 28 ) VOD fihxrefponfio- 3^w3| nes & tot alix rationes: NE AUA agat, fidem non me à -x e e CÓ zm rebunt; ego vicifsim a ir mabo;ntelledu omni prorfusdefti- um effe , nimisi obftinatum fore 1 rxfentiam, in thefauris Principum 2: Xt2ütíum,negare audeat, E EB Qnod ^" . 38 De Vricormi," P — Quod fi eiufmodi homines obr ciant , hxc tamen inter fe plurimum differre, nec etiam notis & defcrip- tionibus ab Antiquis afsignatis con^ uenire. Refponfionemiam fupra i" nuimus,qux facilis eft; animi affectio" nes exuere, nec tantüm fuis argutis confidere volenti. Sufficiet enim pru* denti,vbi ad particularia defcenditun. haec cornua in pluribus partibus fibi- ipfísconformia effe: imo rationi cOR-- fentaneum effe iudicabit, vt in aliqua. A CAR SECRETS im ow T d... AP 241 é 2i bamus vnum indiuiduum differreab altero & difcrep ietate cael» ^i is.ed ionis.quorum4 Reb cce : :aMfeima O6 liqua etiam in fpecie fpecialifsima 9 xtate interfe variabunt. Qucetma?, ames modum cornua ceruorum, à primis. mavaient. annis, exicuyorum mucronum In 177 : , dum erumpere videmus: illos poft? lanuoine pl . iri,per quam naturam nutrimentum cornu fUp| ditare verifimile eft , vía dum cr rc definant, & in 2, & s, annis rat acquirant, poftcarudia cuadunto fuccedentibusannis, in magnitu 6 | crafsitt De Vnicormi, 39 'trafsitie , & figura , multüm variant, ' Quis vero eft qui dubitet, idem quo^ . Que cornibus Vnicornuumaccidere Varieasaui poffe, vt mutationes fuas naturales Hip ' fübeant, prxcipue quantum ad colo- -—— | xemcornu, ornatum , € fímilia exte- | rioraornamenta attinet, qux abíolu^ to illo demum pateat,INon dico non- - mulla cornua , licet natura fua fínt ea^ ; dem, differentiam tamen ab arteac- .. €epiffeaut vno vel alio modo, vel fra^ .. &a,vel polita,vel ftriata;aut alia orna . menta nacta effe, prout placuerit illis, . quorum manibus cotrectara fuerunt, . Nonnulla quoque continget,non cís - fevera Monocerotis cornuaquorum . tamenpoffe(sio principibusgtata erit, 3 quibus verorum vnic. loco habe . buntur, Cumque inter omnesres ra- .'Yas & pretiofas,veras & adulterinas - Quoque inueniri nobis conftet, cuiuf- - queíolertis ingenij cura etit, vnam a - Alia diftinguere, nec pro vna falía, ea . qux fuperfuüt omnia quoqueincul- Pare. Cum ergo argumenta omnia - C inftantias fingulas, abunde mihi : "o LEca reíu- dM ies b A - AM De Viicernu,- refutaffe videar, hanc partem concu. dam , ftatuendo, Vnicornu in rerum- natura xeuera exiftete; & minimenv | gari poffe. in cuius rei vberiorem | declarationem, vt reiveritas clariuse luceícatalis fundamentisdeter^ — minabo,quale nam hoc fít animal. x* x* De Vnicorms fe 2) CEN qud SNC (A S V ASSRES. None 2-69) N dS QS LP ; DA PARS, I QVID SIT E , Vnicornu. E V Oftquam iam tot Auto* T [D ]3 rum receptis fententijs, — £N ER viuisqprationibus, con^ l uc. cluftonem hanc verifsi- » máeuicimus, V nicornu effe: cum&in tranfítu fermonis, naturam & raríta^ .. tem huius animalis tetigerimus, quo^ - que inloco nafcatur , € qua ratione, — Omniesa- iaceo cr oai É et10.COf- ;$ i » - IC 3 E Le .. Ru ipfius habitum fuerit , patcífeccri^ —— fmils. &36 13 £^ it* f f. - d bes ; pP i o5 2 bis offerre videbitur , vt demonfire imus quid fit.Cum vero proprium ge^ [ Rus eliciendum, & huius animalis de- "initio,ex Autoribus Ántiquis X Re- . €€htioribus ( qui cius mentionem fe- ; .&tunt)afsgnan dafít;ifti veroomnes inultum E De Vricrmiy multum inter fe differant, ficutit pti» ma parte intelleximus, haud citra dif. fícultatem, plena huius rei refolutio afferri poterit. Quapropter omnes & fingulas autoritates & hiftorias, hu' ' iusanimális mentionemlfacientesac curate difcutere neceffe erit,ex quibus | veritatem eliciemus, quam poftea ti de oculata Recentiórum Autorum | confírmabimus; Vnicornua quoqae varia, in thefauris Principum re hutors tàinter fe comparabimus, Dico igi. nhi : turquod ex antiquioribus memotijs - pestiow " qur à mundo condito ad hanc no- ftram víque etatem, de hoc ani extant, in multis Bibliorum locis m non exprimatur quodnam reucrage nusanimalis fít;ex verborum tamen fenfu elicitur ,quod fit fera afperrima Chi, € terribilis in Chaldaica lingua aP* pellatur REMENA, in Hebraice» | Here. voce quafí ab hac deriuata, R E EM & REMIM, licetSan&tus Hiero mus,tamrcrum naturalium quam crx fcripturx & linguarum , eritifsimus; in quibufdam lo cis v | ee a H cabe : ^ . tio Vnicornu fíasquibus in locis licet | »" | i De Vnicormi, 43 | tabulum hoc R EE M; interptetetue Rhinocerotem. Quemadmodum in Deuteron.cap, 33. Quafí cornua Rhi nocerotis cornuaeius , vbi improprie víus fuiffet vocabulo IMonocerotis, fignifícando in plurali numero, non vnum;fed plura cornua. Et R EM IM in David Pfalmo 22. Libera me Do- mine ab ore Leonis, & àcornibus V^ nicornium humilitatem meam. Et Pfalmozg. REEM, Dilectus quem- admodum filius Vnicornium, Et . Pülm 25.Exaltabitur cornu meutn fí- cut Vnicornis, Peridem vocabulum fimiliter fortitudo denotatur in Bfaia cap. 34, Defcendent Vnicornes &c. quafí viri fortes, Et in lob cap.39, A n- dreas Bullunenfís interpres hoc no- ftro feculo Auicennz fídelis & dili bens/fcribit hancvocem A.L CHER- CHED EM, in lingua Arabica fig» nifícare, animal vno folo cornu in fronte preditum ,! quod venenisrefi ftat Ex quibus Autorum fentétijs col^ . ligiturantiquitus hoc animal pro be- ibd po dei». ftiaferocifsima et ; QOuoloecae.ad DE E rr s D -— AE d non - 44 De Vricorima "——— —— en E VtmmMo- Vtrum IMonoceros aut Vnicornu | &tcom Ris forte idem fitquod Rhinoceros, ld | ao^ quod primum limilitudo vocis & rei ipííus indicat: quoniam tantá. eftdi cere; Vnicornu, hoc eft: animal vno folo cornu prxditum, quantum Rhi^ noceros,prxterquam quod ex illis cor nibus locus exprimitur , fcilicet quod in nare gipnatur, Huic (vt dixi) acce ditS.Hieronymi expofitio,vnum pto. alio accipientis,Cui ego tertium quo^ que argumentum addo, Mercatores Lufitanos (ex quibus fuerüt plures dodi Medici, qui per multos annos in India confumferunt & maximam diligentiam adhibuerunt, vt de veri- tate certi effent, &« propriam naturam | aromatum, necnon aliarum reru pretiofarum , quz ex illis locis Mo tantur;inueftigarent, )affírmare;fe di liventi de Vnicornu inquifitionc ha- bita , prater id nihil aliud refcifcert potuiffe, quam quod incolx illorum locorum fínt in illa opinione, Vni cornu eífe cornu K.hinoccrotis,quoc I 3720277195 . . * " T2 r1312. 4 De Vnicornu, 45 dbidp pro Vnicornu celebretur & pro Antidoto reputetur quod. veneno- | rum vim frangaticet nondum huius pm certi fint, Vnde mirandum nó eft, 11 oc pro | vera opinione tradidiffe, Et pofi . to,quod Vnicornu fit Rhinoceros; | hxctamen metamorphofís (vtficdi" | €am) vera non eft Rhinoceros enim i5 sec ' | panier fpecies animalis valde verocis Vio. - €xiftit, ab Vnicornutamen differen- | tis, quod Plinius particulariter lib, 8. | €ap. zo. his verbis defcribit: Pomperj - Magni ludi monftrarunt. Rhinoce- | rotem,vniusin nare cornu;qualisfepé. vifus.Alter hic genitushoftis Elephan | to: cornu ad faxa limato, praeparat fe - Pugne,indimicatione aluum maxime | petens, quam fcit fuisictibus peruiam cie, s bonpiudbrei par, crura multó Eb color buxeus.Hocidem S E £i, affírmantis, Rhinocerotem duo- : pe pcd nec vno folo gcdieum mumiíma, deiani rari huius fpectaculi curauit cudi mo- netarmm e 1 PT oc hi- 46. De Vnicornu, ifs eM vui iet P . i 1o o o META ribus extante: altero quod fuperne e tumpat, exiguo quidem, fed validifsi^ mo. Feftus dicit quofdam putaré Rhinocerotem effe bouem fylueftré Aegyptium. Quis demum dubitat. fí hxcanimalia non differrent, non. futurum quod diceretur? K.hinoceros ením antiquis noftrisanimaleratno-- tifsimum & Roma mundi Imperatri- ce adhuc exiftente;non raró in fpeda- culis illis celebribus, contra Elephan/ tem inftitutis, comparuit. Prima vict in dedicatione Amphiteatri Diode tiani, conductus fuit,quiin memori | ye noceros per quem nonnulli Sapien | | tes interpretantur magnanimitatem I & fortitudinem regiam:aut quod hot | facinore fe ustue BHO cerols cof | intellexit, quem cumImperator ling!" | lati benegolentia profequeretur; de : £anta gloria ipfi gratulans, in gut ' um | ' IDEE MC $ | dw - E De Vnicormu, 47 fumtantx fuae glorix, c duo n bpigram fít, in quo^ rum vno,ferociam & iobori ineomipa tabile huius animalis often dit, quo Taurumi in altum jaétauerit , , perinde Ppipruy (a3. E confueuerunt, dicens: Prefünit exhibitus rota tibi Cejar arena Quite non promifit pralia Rbütoceros O quam terribiles ex ar[it promus in iras. - .. Quantwserat cornu,cut pila Taurus erat? Inaltero docet,Imperatorem fi ma^ - Xime tardé irafcatur; iratum demum, furiofifsimum effe, qui non vno fed . £&mino cornu fiacinbegs Sollicitant pautdi dum Rhurocerota nagifiri, se aradl ^iDo. Sed; diu magna colligit ira fera. ^ ipe bang gromfei igrlia Martis .—.. Sed tamen is redijt cognitus ante furor. Namq; graue gemino cornu fic extulit Vr (um lactat ut impofitas Taurus in aftra pilas, Similiter noftra quog xtate , Rhhi- - hOcCros i in Europa co nfpcétus fuit, Anno i5:5.quem Emanuel Lufitanie €x, ex India Orientali adducere cu- uiis & Vlyfsipponx Elephanti in petaculo oppofuit, in qua pug pugna lephas NW ONCPTUTETMUTRRTRG- " LUCI di — Wo To cgq4ES equ cAXMEL 00-00 —— rU 005 ND E TR Bisgswene- 45. De Viticormu, | Elephas perfjt.Qui tunctemporis fpe- Rhínocero. Glatores fuerunt, afferunt, illum fimi- i205. lem effe Elephanti eiufdem fere fta' turx,cruribus & pedibus exceptis que breuiora exiftunt, vneulis bifulcis& - diuifís. Habetcaput fuillo haud abfi- mile, dorfum munitum corio durifsi-. mo, fquamofo & fcutulato,cornu ge- mino,vtiam dictum eftaltero pufillo . in dorfo, alteroin nare robuftifsimo, Vt autem me ex his diffícultatibusex pediam, dico Vnicornu & Rhinoce | rotis cornu lonoe díuerfifsima effc, Interalias enim deftillationes pretio- fi(simas, quintx effentix , bal(ami,di xit , auri potabilis , & alias res infiniti valoris,quas in delittjs habet virtuolit-- fimus & vere magnusHetrurie dux ex vniuerío fitudo ftudiosé collegit: vtrorum&g animalium cornua fini: Rhinocero. £O ftrari curauit , qua Inter fe valdt mom. differunt, Rhinocerotis enim corn! | - nigrum eft, & magnitudine & longk UC OUR Bubalí cornu exacte refpot det, praterquam quod interius V^ cuum non eft, nec curuum , fed p? | totam eius fubftantiam folidum & grauó | | De Vnicormu 49 graue, & cufpidis ín extremitate acu^ ufsimi , cum cefpite fetarum nigrifsi^ marum & denfiífsimarum, ad limaetg modum fcabrarum, vbi primum ex naío per quatuor digitosemergit. Cor nu vero Monoccerotis licet non fítin^ .tegrum, plurimü tamen ab altero dif- fert, quod album eft, & maiorénobi- litaté pre fefert,quemadmodá fuo lo^ . codemonftrabo. Ex quibusautorita- bus comparationibus inftitutis, con- - ludere oportet, vnicornu effeanitnal à Khinocete diuerfum.Et licet S.Hie. a ' Fonymus interdü vnü pro alio inter- pretur,huius rei iam afsignata fuit ra- 'tio,e0 quodin quibuídamlocis inue- niebatur fcriptum in plurali numero; plura cornua,necvnum folum. V nde | confufio orta fuiffet, (í hoc modo ver- utlet, Libera me Domine à cornibus | Vnicornuum, Similiter in alíjs quog | locis Quod veró Indix negotiatores, | * Medici cum illis affirmant, Indos Per Vnicornu nihil aliud intelligere quamcornuR hinocerotis;palàm ipfi confitentur fibi tamen hocplané nó conftare: & quando veritas clarius e^ SL Roos s lucefcet, Mo. dct. Gardeü TO M wu ro a De Vuicornu, lucefcet, tunc nosquoque fidem illi adhibebimus, exiftente pracipue ar tnuali tam raro & cornu tam pretiofo quale nunquam- Mercatoribus vill disinelig- R O TI S; quod duobus modis intd- 4 armati, intellexit, de quo qux fed pro nomine adicctiuo & gend li accepit, fí nifícansomncanimal numcornu habens, qualia in e: 1 ^. "E eet om IOSTGGORERC UGEUENUUR E * De Vicotmà, E: unt Aste» XC melo e: fimiliterinlà^ —- tino, Vnicornis, Dicornis, Tricornis. Q odex libro 2 dehift, anim, cap. j. vbi de animalibus cornigetis fermo- nem habet, manifcfte intelligitur, vbi huncin modá Ícribit:Atfolipes idem- que vnicorne eft; quanquam t2rufos zoom To. iu RMintisIndicus.llicenità & vnicornis Serene | & folipes eft. Exfubiungit; Vnicornisek. — o e. gem Vig à Ne ncedur bifulcus, Oryx eft. Po- uocerorem ta lib, 6. cap, 36 .mentionem facit ^ on grorum, hoe cf Afinorum fylue f tiu € fjt- Hari loquens Varro lib.a. de reruftica quit, multos palo in Frifia &i inLi- LocnL Ls res nullam cornuum mentione fa- nt, fíionum eftipfos per onagrum it Afinum fylueftrem , intellexiffe Ais "cse mal diuerfum ab Afino indico ceesPhuo- Onocerote, Solum Philoftratü in- "^ *nio, per errorem forían Afinum 'onocerotem, etíam onaorum ap^ lian: hoa eft, Afinü Vice ; od feris infr oie cornu, quo t tau m more, mE pugsent,- DA De Vnicormi, E! Exhis vero Autoribus przcipauis col ligimus, Afinum Indix & Orygem ambos Monocerotes,& Aftnum fl r3 ucítrem Índix, effe ; fpecies diuerfas nec ^mocerotem effe, quem nos pracciplt intelligimus. Alij referunt, vt Plinius Orygem cffe fpeciem capra fylueftris in Lybia, cum cornu vnico, nigro, €]! inftar ferri duro, In communi quog: nificato,nominat Plin.lib.5,capz? inocerotem,X cap.21.boucs Ind tf vnicornes tricornesqüe appellat, Ft] fubiungit. Indiam haberc taurosfy^] ucflres atrocifsimos, maiores agrelt-f bus,cornua mobilia habentes .bidem fi Bones, Tau- . i ri& Vaccx iw. Wüicornes, effe vnicornes, Eodem modo explic dus ne,cutn Strabon e , dum fcribunt, ff India reperiri equos € afínos vnicoF nes, Aclianus fimiliterq o dicis in Aethiopia effetauros & vaccas VT nicornes, Ad hos Autores referens funt plures alij;prxcipue Solinus, qUE in fuo polihiftore per omnia Pliniuf imíatur Horum veítigijs Ifidorts vllam proprie Vnicornu aut Mo quoque boues folidis vngulis & erit Oppianus in lib. de venat - yw x | De Vnicorimi,* 53 quoque in libro (uarum etymologia- tum infiftit, in illis qux de Vnicornu Tcipfit lib.3 2.Et ex parte eos quoque nitatur inter Recentiores Albertus , s Ícriplít, & inter alia multarum pecierum animalium terreftrium, &— marinorum vaftorum , vnicorniutn, gatenecor- mentionem facit:Sicut etiam aliquo" »'* irum ferpentumvnicornium,bicorniü - tricornium,;qualis eft ferpens veze- Ein atisimus, ob id vocatus Ceraftes, zx. Oc eft, cornutus, eó quod ex ipiius 9rpore, cornicula fxpe quadrigemi- aemineat; ob quamrationem idem omen, Afpidi quoque, Cenchrix & Ammodite conuenit. Quemadmodü tetià nonnulla animalculcula vo^ "lita, quxda'vnicornia, quxdam bi- ?rnia inftar magnx cicadx , coloris ui, cum duobus cornibus politis, od ad ramos &extremitates corni- ! T1 Edi HIE l^ TO iftr. ceru 1 LN . z "Tm " £ o - is digiti dimidij, & mobilibus, in- urcinulx diuifís, qux vt ex fíde nis hominibus accepi, conuulíio- latulentx; propriet irabilit 3; ^E 3 refiítunt s * É $4 De Vricormu, kg 1efiftant fi manu folum conclufa het - quifpiam teneat. Ex quibus omnibu autoritatibus ,X tanta diuerford ani malium varietate, perfpicue apparet vocabulum hoc M O NO C ERO T 1S,aut fi Latine vertere velimus V NICORNV,pro epitheto comut 'accipi,equisbob, afínis, capris,bef marinis,ferpetibus,& alijs animalil vnicornibus conuenienti, qucadmo- , dà Vnicorne & Bicorne appell: m strum difcurfü in pofterit dc hoc vero - & proprio V nicornu,minime vero - aljs,incelliei debere. V er htc aliquis. - ladicus.de quibus fupra dictum efbex veri Vnicornu numeroexcludantur; cum tatnen non folum Philoftratus, - fed etiam Aelianus, fcriptor tam acu" ratus eafdem virtutes his attribuant, | quas vero Vnicornu afcribunt , affir. mantes, horum animalium cornu ve* nenorü vim frangere & alia mala in^ | fanabilia curare,ex quibus ladix prin - €ipes, artifíciofifsima curent fieri po- nimfub comuni vocabulo V nicornu 3 Dlurima (ronpbpra oci m L 33 E m 2 : Es M" » - Prout di&iá fuit, minime tamen necef- iit efhbomnia ead£ excellentia predi- d ^ - -—- . "» -- taeffe.imo ex hisvnü erit verá V nicor" i» quibu(da fragmentis, que pro vero Ey 2 4 ——Vnicornu | nihi obíjciat, cur Equus & Afínus Dibitatio) . «ula, vndebibant? Huic obiectioni 2 n«ponta - modis refponderi poteft. Ponamus e- prm. Refpontio fecunda,; "ftant, vt fuo loco clarius explicabitut. titquemadmodum his vocabulisvul- | «6 DeVWücm — Vnicornu monftrantur & proptere? in magno pretio habentureuenit)plu rimüm tamen à vero Vnicornu di- Succedit huic alia refponíto eoregia, Non enim abfurdum eft ftatuerc,om« nes has fpecies Vnicornu de quibus diximus,;effe vnam folam: Aelianum. tamen ex relatione aliorum fcriben-- CE NER LUE ARS WIES : ^ à quorum vno fub forma Equi , aba. lio fub fpecie Afini aut Cerui defcri-- ptum fuerit. Nomina enim,illag pr. cipue qux per fímilitudinem rebus imponuntur , licet fpeciem non va - rient , occafíonem tamen errandi ill - prxbent , qui non probé animadutt-- sT11' P iUine garibus Lionfanto & Lioncorno, a* : cidit, ex quorum cognatione aliquis : in cam opinione venire poffet , quo? fint Leonum fpecies. Hoc verum e. fcilicet, quod Aelianus, & forte alius. rur autor, vnam folam fpeciem ub diuerfís nominibus Equi, AJÍ & Cerui, intellioerepotuerint, ex /M* ftotelej& omnibus quafi reliquis fai d ptoribu E HC s CENSOR RN E | : ptoribus patet, qui hoc animal raró inueniri affirmant. - Illi prxterea qui . hoc noftro xuo, vniueríam Indiam -luftrarunt, idem afferunt,fcilicethoc — animalrarifiimum effe. Quod fi res , Vnitorna | fe aliter haberet, € veri V nicornu plu reed . teseffentfpecicsiin tot feculorum fpa- . Cio peracto ex quo animal hocinno^ | tuit, ipfius cornuin maximo pretio fuithabitum,infínita haberentur cor- nua, qux totius etiam mundi thefau^ . YOosditaffent, Vt ergo difcurfum hunc planius declarem, hanc conclufío^ nem ponam; quod licet Vnicor^ ! nu vnum folumfit, nec de proprio . genere nobis coriftet, confulionem , finime tamen parere debeat , quod . Autores illud aut per Equum, Afiná : - b - autCeruum deícrig t.Omneenim - genus, quantumuis confufum, pro- — Drüctam 1: (C Lo s se US : a» OPI 1 I d - limitatur , quas nos exomnibus, Au^ . torum magis inter fe conuenientium, 3 teftimonijscolligemus& exalijs notis f hiftorijs concludemus, quid fit V^ . Bicornu, vbi reperiatur, quibus virtu^ RETTUUT SCRIPTIQ. ^ Z- X Autoribus próbaua ) tresinter alia hoc animal 2 clarifsime defcribüt,Phi- | D c lIctesfcilicet, Aelianusee - Plinius. Philetes autor Grxcus hoca- nimal fequentibus verbis perfecte dé- Phila a. fctibit: V nicornu eft animal calcibus. &npio. G morfu crudeliter feriens, cui cornu ferifsimt in media fronte prominetg - neceft concauum, necinftar aliorum cornutüleue;necplant, nec polit ied limafetrea afperius ad modé tameli- — macis couexum & ftriatü;telo acutius eoquod minime curuü fit, fed cotum rectum & nigrum à verticead bafem | .NÍque, fummitate vna cornu excepta: ^ Hecbteuiter defínitio & forma huius animalis & cornu ipfius exiftit. Cl | multi alíj probati Autores, prxciplt | vero Aelidnus li.16.ca.20. aftipulàtun quo loco pulcherrimá defcribit hifto | riam,qux cum propofítio noftro plu rimum inferuiat, propterea totatnr* ferreneceffe eft, Montes effe dicunb inintimis rcgionibusIndix , alpes $8 B «oS i ^YNICORNV. DE. Ácliani de- tio, crip » ! E | - Y ; f / De Vricormi, $9 mos & ferisretertos : vbi qux apud . nos beítix domefticx funt fcras aiunt effe, vt odes, canes, capras, boues, & períe € fua fponte errare,ab omni cu- . a paftoritia exolutas,Earum quidem ferarum innumerabilem multitudi^ nem, irifinitatemqüe, & Hilftorici & Indorum Sapientes teftantur; Inter quas Drachtmanes etiam numeran- - . di quihocidem fentiunt In ijs Mono '- €erotem, quem vocant Cartazonon, "^4974 "Yd joe "2 d P d i d ad co- E e firmatx xtatis equü accedere dicunt, iubag preditum & pilis fuluis cffe:pe- dum bonitate & totius corporis cefe4 ritate excellere, atque fímiliter vt Ele^ phantes, pedum digitis in diuifís efe: apri caudam habere: inter fupercilia cornu vno,codemq niero,no leui qui dem, fed veríuras quaídam naturales habente; atg; in acutifsimum mucro- ., Dem definente ornatum exifteretom^ iTT4v De ^ . m 3híonam A à Vocem & contentam emittere: & ad alias quidem beftias ad fe accedentes, 4133845 js " 1:1 ^ ft z : Vc€ro 1UI1S "Tn , 2D : pugnare. Neg tnodo mares inter fe Tfi39fnresli- 1-— x Hare xc ] oe i (ed co me 69... 4. .De Viticormi, ^ac fed contrá etiam foeminas certare,pu^ gnamd víquead mortem victi ingra- | uefcere. Nam & reliqui corporis ma? ximo robore prxditus cf; X cornu in- primisinexpugnabili armatur; defer" . fz 1 iCMqUITUI 111111 P Íoe £1: eR $1 minam manfíuete affucfcit , & pariter paícuntur;/Cumhoc tempus tranfíerit & ventrem foemina ferre cz perit, rur fus efferatur & folus vagatur, Prafío" rum Ieoi illius pullos etiamnum te nerosaiunt deportari,eofdemq fcítis panegyricis diebus ad pugnám có mitti ad roburoftendendum, Nam | integra xtatis & perfectanullum yn' quam quifquam captum fuiffe me^. minit. l'otamhancde Monocerote.— hiftoriam Aclianus recenfec, Quam Pliniusconfirmatjin cuiusetiam con- fírmationem taiorem, lib, $, cap. t» poftquam de multis admirandis re- bus in India prouenientibus, nec non de R.hinocerote , bobus Indix, alijs animalibus vnicornibs ,&de fera qua-. dam vocata Axis, hinnuli pelle, pluri- bus candidioribusqüe maculis, qux - | Baccho De Vnicoru, é: Baccho facra fít,fermonetm habuiffet, immediate fubiungit: Orfei Indi fi- . mias candentes toto corpore venan- tur. Afperrimam autem feram Mo^ nocerotem , reliquo corpore equo fí- cruor milem,capite ceruo,pedibus elephan^ to,cauda apro,mugitugraui,vno cor^ nu niero, miediafronte, cubitorum z. . eminente, Et pro re notabili, fínem his verbis facit. Hancferam viuam ca- pinecant, Ex quoloco colligo, Pli^ nium diuerfís vocabulis, per populos Orfeos , Nyfx incolas intellexiffe , vt ex alio locolib.6. cap.2 y. patet, vbi diz,. E . &it, Effenonnullosqui Nyfam vrbem aus, Indix afcribant, montemá Merum, - Liberopatri facrum:vnde origo fabu- - lx,fouis fcmina zditum. Huichifto^ . tiz de Vnicornu, Nyía € deuotione | incolarum illius vrbis erga Bacchum, | Correfpondet Moneta quedam,libro . miraculofo, PyrrhiLigorij Excellen- - tifsimi Ferrarix Ducis, Antiquaríj,ob | tam memoriam folam religiose affer" . uandajinferta.Cui infculptus eftiIMo^ iib2l4 (4529. Numifma noceros, cum fupradicis infígnibus, wysors. . inclinans caput, & cornu, cantharo 3 - Baccho é c ; De Vnicorim, Bacho conífectato itnmittens , cá hac ánfcriptioneGracalNY S E Q N.Quo Symbolo, deuotionem ipforum erga: Bacchum declarare, € gloriam fimul. & laudem denotare voluerunt, que. ob venationem tam famofi & ferocis. animalis ipfis debeatur, Quo loco. pro certo affírmare nolo, fed ex con^ lecturis. boni ionit fundatis,col- : ligo, hanc monetam Alexandri Ma^ | eni fuiffe,eco quod babeat hancinfcri- - .ptionem Nyíeon, in Graco, neci Chaldxo, multo minus Indico: Etex impertjs Gracie & Europx certü eib. nullum in illos populos ius habuifo - Alexandri Magni armis exceptis, qui - Dario Perfarum Rege debellato, vni ucrío Orientiformidabilis euafítadeo vtbonis auibus, vltraterminos Her- Hacen. culis; INyfam lndix ciuitatem; vltra qais ^ Clangem fita;peruenerit. VidicBrach" 1nannos, homines ( vt referunt) VIt4- uietifsima fruentes, ea humanitató apientia & fan&itate prxditos , qU* in homines cadere poffunt. Prax cxte ris vero, Alexander, Nyfam,& orant icliquos populos, apud quos alan | Afexandri s9Maguí mo- EEta,. : ) 7 De Vrcom. — L5 extruxit , & (acra folennia Baccho & Herculi inftituit, prxcipue tutatus cft. E: quemadmodü Magno huic Mo- . narche, quocunque feillius extende" . bati mperium, in more pofitum erat, , in memoriam excelarum fuarum vi : Coriarum,arcus, altaria &€ pyramides . €rigere, qux à Ptolomeo in R iphxis, - . in mari Cafpio, in Sogdianis& in In- dia, ad littus Hidafpis fluuij defcri- - buntur, .& à Solino , fcriptoribus | quoque modernis Alexandri arz,^ieaatd huncupantur: ita entinyie eft i ipfum ^^ wi" Vi&oriarum fama p pro iode fupra- idtàm monetá cudere curaffe.. Quae eee habeat, cuiden^ emonftrat , quale aninial Vni- - €ornu fit, & quod proprie in montibus INyfx oria- j : tur, | | | | | BEES 64. De Vricormi, ^ RECENTIORVM AVTORVM DE VNELE - cornu teftímoní a, ) RO harum fententiarf. D' probatione, & tollenda. * contrarietate , qua intet 49 Autores inuenitur , iat. ores defcendemus , Gad. cos, qui fíbi vifu fuiffe ciufmodia nimalteftentur. Aeneas Syluius Pié- colomineus,qui poftadeptum Ponti fícatum,Pius fecundus fuit cognomi natus, vir fanctifsimus & docifsimus. EN INicolaus v BistcuiPin cornu veneno mederi,at idcircoif 7 **5 honore effe, Ide narrat IMarcus Pa lus Venetus, qui Magno Cham, T | taríx Reot; per lonoü tempus feruiul». gibp 9ü temp ais | Í De Vnicornu, C cui maxima quod itinera in Indiam ESoficere, circaannum noftrx falutis .3300,neceffe fuit,qui etiam pro fcripto . t€ autentico à plerifque habetur.Is in- ! ter aliasres memoratu dignas, quas libi inperegrinationibus illis, vifas fu- dfferefert, in regno Bafmx vbi homi . hes prorfus barbari & beftiales exi^ tunt, Monocerotem inueniri fcribit, "qui fitbeftiaingens;paulo minorElc- phante, capite porcino & tamgraui, - «tillud pérpetuó inclinet , qux luto gaudet, vnico cornu, in media fronte ! E coque niero € longo , cum . lingua fpinofa , afpera € acuta, Hxc | de Vnicornu fcribit prafatus Autor, LVt vero meam fententiam proferam licec ambobus his fcriptoribus mul^ tum fidei tribuam,vt qui pereorinado | multos annos inillis regionibus con- | fumpferint: minime tamen affirmare poflum,animalab illis defcriptum,ve- rum vnicornu exiftereco quod nulla | €x illis defcriprionibus illi correfpon^ .ACat,quam nos vt veritati confentane am probauimus, Variatenim in pri^ no genere,non exiftéte animali equo ES. o 3 F fimili «6 De Vricorm, fimili, necp ceruo, imó magnitudinis eít,quin potius pigrü fio X inftar por ci luto delectetur.Infuper quod ad coe lorem cornu , minus quoque conue niunt , qui illud nigrum effe afferunt Propterea cum in india varix fpecie animalium vnicornium , vtpote, vae carum, taurorum, equorum, afino- rum & caprarum, prout dietum ej inueniantur, hoc quoque animal, d qu3 fermo eft , fpeciem quandam df ueríam eife exiftimo, qna cum litate X prxftantia. omnes rcl totius indi: er nu habere-Nec abfurdum erit, cc deratis notis omnibus ipfi attri (eite fcilicet eiufde fere magni «um Elephante, ad motum iners,d* forme,cum capite porcino) exiffimi re, verum Rhinocerotem cffe ; que ijídem quafi notis fuperius defcri| imus, & pro Vnicornu refut: z- De Viticornu, 65 fuod ad illos qui noftra xtate huius - animalis mentionem fecerunt,Ludo- tsaouteus ,uicus Cadamuftus in fuz: nauigatio- ^^" - niis defc iptione cap ;o narrat,in qua^ |. dam Noui mundi partereperiri Vni^ Cornes qui viui capiantur, Quia vcro "lic autor exquifitiore defcriptionem non adfert, necfuumiudiciuminter- — — E ; ponitideo ad Ludouici Vartomnan- Vase - hi defcri ptionem accedo,quiin itine- "»* re fuo Zthiopico, clarifsimé hoc ani- mal, cum omnibus fignis ipfrconue- -Bientibus,ab antiquis rli attributis de it. Afferit autem,in Mecha,ciui- : tate : Arabic precipua & publico por" : » omnium mercium qua ex Oriente rtantur,vifos fibi fuiffe duos Mo /DUs eratmagnitudine equina 3o menfium, alter magnitudine pulli e^ duni vnius anni, vnum cornu me-. tronte geftantes; primum erat longitudine" 3 cubitorum , alterum Pe Vero duorur, Colore prxditum eft "alio » Capite ceruino, ceruice non sümodum procera, nec valdé cri* tà, cruribus macilentis & tenuibus F4 vngui- i .€68 . De Viicormi | Ede caprinorum in modum fif [is.Et cum his conditionibus comuni ter hodie delineatur,Et fubiungit, hxc animalia, ab ZEthiopix Rege adSul tanum Meche R eoe mitfa tuiffe.Fix relatio licet bona fít, duo tamen aut: tria declaranda erunt, in quibus hic. Autor differt in ijs qux a Plinio && Z&]iano fcripta funt. Primum eft, quia forte breuitatis ftudio no refert,vtrt o f*8 €o; non effe cdm, cornu me ftriatum effe, hoceft,vt ciufmodii Rois Pauttates habeat; quales nonulii 7^» lumnis infculptze cernuntur:fed füt cit apparere aliqua figria &lineame circumuolutionis ,à bafí ad acic VIP Y tendentis,in vero vnicornu reptri^ que multi quoG non animadut runt. Maioris mométi vero ef;q hic Autor omiferit, quocolo : De Vnicormi, €9 «€ornu prditum fit, precipue cü Phi- Qr» colere Jetes & Plinius aperte afferant, nigrur prediua ar pie effe € folidum, cócauitatis ex- pers. Vbi fímiliteraffíirmo, non effe ántellisendam cam nigredinem. qu ancornu Rhinocerotis & Butali ap^ paret:fed nigrum appellatur;refpectu is oprix fubttantix cornu, qux pror-- lus alba eft,ita vt fítfufcum,X eunde 31 imol^veoen ent BUHENTM ; : ES cor- Ru reprefentat, przterquam quod in .&ractado,dum multorum manus per^ tranfeunt, vernicem naturalem amit- . turit, quem in exteriore fuperficie for" tita funt, & a calore buxeo ad album | declinat, quem ideó Solinus cum alijs | ; f Urpureum,minime nigrum appellat. 4n eo poftea hic autor ab alijs differt, dum expreffe afferit,vngues huius ani malis effe diuifos)caprinorum in mO^ vem Vai. dum, contra quam Plinius & /Elia«cm mus fcribunt illos indiuifos effe & in^ ber | gros Elephantorum ad inftar. Que . famen contradictio conciliari poteft, fi dicamus fimilitudinem vnguium, €xempli loco afferri;non quod ad a- üuísim talesfint, Minus vero cone uenit 4 By viderit, ELM RU RC cum equo , tii pedes. peromnia Elephanti pedibus refpon? - deant. Et licecElephanti pedes fínt ro. tundi & callofi, nihilominus aliquo | tamen modo diuifionem in vngulis.- fortiuntur , ratione cuius ab animali - | bus,(olidis vngulis prxditisdiffcrunt quam difterentiam,maiore cum pro- portione, Vartomanus notare volu prc Ra vngues vnicornium Ha | viforum vnguibus caprinis, Verum - quid opus eit in his differentíjs occu- - un effe vt ingenué fatear, quegnam. oria , aut cuius rci defcriptio , ani« malium| przxci ipué;petrarü,plantaruft apud vllum autorem,extat, in quibus. . inomnibus ad vnguem conucenianb. ita vt nulla inter eos diuerfitas cxiftat Imo;quod plus eft, quis datur Autor, qui non interdum. decipiatur,, i magis vbi tractant de re; aliqua di non vifa, quemadmodum cgo netnr- nem ex Antiquis à nobis allegat. | '2:- (criptoribus extare arbitror , qui Hb! - - hoc animal confpe&um fuifle ref rant, fed cx relatione aliorum id affir | s Ru rd ari Em a | De Vnicorm, o7. ment.Ex quo orta fueruntin hac ma- - teria duo abfurda, Primum quod rei . alicuius certejin rerum natura reuera - | txiftentis , Veritas in dubium vocata, ; € à nonnullis pro.fabula reiecta fue? - tit. Aliud eft, difficultas Autores in- | terfeconciliandi;qui cum in tenebris keré fcripferint, eos péromnia inter fe . tongenire, impofsibile fuit, prxcipue cum vnus aliter quam alter informa^ . tus fuerit. Que prudens le&or confide | fahs)hac inre fuo vti debet iudicio; - cogitando , fí Autores qui de vna & . tademre, fcribunt in omnibus conue hire deberent , negarentur fímul € - filfeeffent omnes vere hiftorigin qui ME UON "M : busomnibus aliqua datur contradi- . &io. Abunde futficit,illos in rebus B amic silbisisisa n ire 3 i5 D de qua | &rmo eft quas incouenientiasxquus |. kediorcontentioni non addi&us EO ile conciliabit.ft que" " damfeíe offe i 3 F4 DE NIBVS-QVA£E IN QVO. - rundamPríncíipumthefau- — —— rís confpiíciuns a tur, fex» ON obftante igitur com NAE tradictione vlla inter au i. Non toresreperta,qui de hoca^ 13»| nimali & eius cornu alk- ^e quid tradunt, equidemar - Vscemm bitror, nullo vnquam tempore Vnk-- s tem- * Li . z . T NM poribus n»- COFQU melius a curiofís & induftr 1 gnitum fuiffe , quá hot - ipfo tempore;cii nullus fítItalix pri - ceps, exteris principibus exceptis, qU - no adminimum fragmentü aliquod 1 poffideat;tum ob firmiorem cognit - onem, qux hodierno tempore de9' mnibusrebus clarior habetur: 1f) ; etiam ob comoditatem nauigation" : Indix: fumque in ea opinione firmo intrabreue tempus, vbi regio illa plé | «.. nius cognofcetur,licet deferta GCin 3€ ceítibilis exiftat, hoc quoque anim? : melius cognitum iri.Propterea confi : derando omnia & fingula cornu. pretiofa, in thefauris Principü s 1 FONS IREESHN De Vnricornu, 73, (tiaex allegationibus & diftin&ioni^ " fupradicti Heu ue Rr nm mia a fint verajadhibita cenfuraeorum;,que - aut corrupta funt & naturalem for- mam mutarunt; aut vera V nicornua non exiftuntlicet ab aliquibus pro ta ' libus habeantur. V erifsimum VV nicor- nu,& omnibus notis correfpondens . 5,quas Plinius,&lianus X Vartoman . mus afignant, eftillud,quod Lutetix dera intemplo S. Dionyfij extat, hoc eft, »» - rude,& impolitum, quod ad nigredi- nem vergit,ad inftar cornu cerui, lon- . Bitudine & aut 6 cubitorum, X rectum cum aliquibus circumuolutionibus, exampliore bafe in conum progredi- . €ntibus, quz plus decoris ipft affe" funt, Cui correípondcet illud quod | Metis in Belgio,& aliud quod Argen dr ripe | tinx confpicitur,cuius delineatio pre- teritisannis Romam miffa fuit , qux - €xquifite Vnicornu Lutetiano reípcv c... a. Er egem Polonix quoque vnicor- geaxiaenfe. . Ru fatis craffumin fua poteftate habe- Keintellipo, Vnicornu Argentinenfe, E infacrario MG TERES i : xà | Xum (prout Autor quidam illius loci tonix Regis E E B Li $ fcribit ' fcribit, qui fe illud manibus conttés &affe & diligenter dp ara e , mat) longitudine procerum homi: nem xquat& paulo erafsius we quis vna manu complecii queat. 5 lidum eft per totam ipfius fubft tiam & fine aliqua fiffura , lineis illis . exiguisexceptis,qua circumcirca pu : : chreillud circumdant, Tantxgra tatis eft vt vix quifpiatvfibiimagine pofsit,qua ratione fieri i queat, vt eiu ficExpers eft omnis odoris, C olore : habetebori inueterato fimilem, qui ao ad flauum tendit, Haxcil nde ego hoc verifsimum Mon €crotis cornu effe iudico cum ua etiam omnia IMonoccrot cornua conferri & comparari det ant, fine defc&u, fine e &t vllo 'ornatu cxiftens, x dum pretiofifsima T . Wesererum nuaque Venetijs i ins : &is cornibus any eo vedi terquam quod nec de tempore,ne modo quo expolita Ninh con | j 5 Ladeo, vthodie MR polita& a |" fummitate ad bafi m n vígi circinnata, nécamplius rudia fint, qualia Aelia- - nus X pleridgiillaeffe afferunt. Cum e^ nim primus cortex niger abrafus, &€ lineamenta illa naturalia ablata fínt, remanferunt leuigata pro proportio- neloneiora quam crafsiora, & color cornu euafit fimilis cornu ceruinore- | send pallido;minime veró nigro. bunt nonulli Germani hacin par CormHd- AMICTUS - tefíde digni, Anno 1520,! Vnicornu . inuentum fuiffe in Heluetia;ad ripam " luminis Arulx , non procül a Bruga, tal poteftatem Marchionis Ba» denfís venerit;eó quod in locis ad tet . Kitorium ipfius fpe&antibus, inuentü d'quod mihiimpofsibile vide- tr. Vtenim telinquamus,huiccorng deficere conditiones vero cornu Mo- fiocerotis attributas, fí exterius palli- . Qumjintus album exiftit, duorum«cu- . bitorum longitudine, ornatum & . €treutnuolutionibus illis deftittutum, . quod odorem mukci fpiretfí prafer. fim igni applicetur, apparet certé - attributa lonoifstmoe ab Vini* | «ornu diflare, quo fua natura omni 1 odore& fapore carere atfirmantPor«. te veró aliqua folutio fuppetit,i dica«- . mus hoc Cornu olim prxparatum € cum eiufmodi rebus odoriferis fepul- tum fuiffe; quarü ratione odoremfali. quem fibi acquifíuerit./ Verüm non. poffum cogitatione affequi, quara. . tionecornu tam pretiofum, ad ripam. fluuij, tam procul a regione fua natu- | tali, vtpote India, diftantis,qualisc | leluetiorum regio; reperiri potuctit« - Quod fi forte inlittore marino inue. | tum fuiffet,cornuaut os alicuiusexbe fu ionis; 1:3; wi 7 HS q 4 etiam coftx alibi apparent. Floc vero ; fieri no poffe hinc elicitur, quia fignis ' illis caret, nec vllo modo heri pott. - Propterea hanc rem alijs difcutiendá - relinquam, & exípectabo,vfq; dum Dominisillis melius de rationibus píorü intormer , quibus períuafi funt ' vt crederent V nicornu hoc effe.Cufm enim me Philofophum Chriftianum De Vricormu, ^77 Albertus Magnus, fcriptor doGifsi- Cormsb - mus,meininit, verum V nicornu effe, Magno áe- toquod quilibet lereb q ibufdam "* ad mirabilibus & rationi parum con- fentientibus interdum fcribat;& pro- pterea nullius lectoris iudicium, vllo vnquam tempore, dicto vllius Auto^ ris alligari debet quin imo liberü effe .& accommodare. femper fe rationi conuenit, qux in hoc omninó deficit. - »" X pen ! err AM 3WXCICILZYAIDCI lofas,quas de animalibus recenfet, vi- diffefe & menfuratum fuiffe proprijs Amanibus V nicornu;cuius bafts in Dia metro íc(íquipalmum continuerit, longitudine 1o pedum,in reliquo cor RU ccruino non erat abfimile. Quo loco fi confyderata longitudine & €rafsitie huius cornu , ex proportione Geometrica perpenderimus magni- tudinem capitis, fuftinentis X geftan. | tistam vaftü cornu, & inde coniectu- .ram de qualitate & quantitatetotius orporis ; fecerimus, fateri cogemur, hoc animal fua magnitudine xquare € Rauem,nedum Elephanto par effede* Buille, quamuis nemo ex Autoribus Eu v ; verum M fi eancniroatito 4435 ^T. id *. -— E "2 , diori ceruo maiore effe tradat; Ade litatz magnitudinis fuiffe, quib amare Germanicum,;quod ad Boreat víque fcextendit, valde abundat,qui etiam nonnunquam in mari hum liorevidenturjin quo deficiente aqu nec animalibus his diutius fe full nere valentibus, vtpote nature ipio loco improportionato , in littusal quod, eijciuntur, aut in fauces tnag miraculo, in Ecclefia S. M; pulo, aliain Ara cocli , qu De Vnicorm, . tudo erat pedum 10, latitudo vero in- Ufitata, Ex quibus ofsibus verifímile ! eft, queda hoc,quedarn alio modo ar- tificiofe elaborari;ita vcinterdum cor- . fu effigem pra fe ferant , qux poftea | aed El aut veri hae d . Vicecelebrat.Poculum hoc,quo . tritisannis Cofmo Ma o Heu en . duci aD.Aluaro MendozzaLufita- - no, quodidema Rege Narfingx in - India dono acceperat prefentatü eft - (pace ipfíus'dixerim)ex vero V nicot^ nu non eft: Id quod nec Dominusille pro certo affirmat. Eft enim per dia* metrum 5 digitorum coloris liuidi & - Obfcuri, cum macula nigra in fundo . Rec ad pondus grauius , nec denfius, . quouis alio cornu vulgari exiftit, pe WP j . Vndefaciliusinducor vt credam,hoc cornu ffe ex m animalibüs, haud ita pridem deícriptis t: | eus Paulus Venetus in Baímia '& in . Macino, Tartarix regionibus, repe: firi affirmat, Quod cum pretiofo frag Fegvesta AG T. *2 Vnicornu ento ,cuiusidem Magnus Dux mi- Nagni He- COpià fecit con ' ifefte 120€ Do» Huicenim omnes esnote có ucniung $o Be: Vuicornu, ueniunt, quas Elianus & Solinus illi, attribuunt , vtpote quod fít fubítatia folidum, vniforme, album , exterius. atum que afum. mitate ad bafím víque rcuoluuntut, | Craffítie malum aureum non excedit. Etenim € media parte vnicornu de fumptum eft, qua fumitatem verfus tendit;& propterea aliqualem c con uitatem interius habet,quam nece Vacomm yjó inomnibus vnicornibus d papa, credo.Fragmentum aliud huic in Pontificis Maximi Repobn : -- Palatio Vaticano vidi: Indea ffor E] Cardinalis loris Cardinalis Trideatin 1rdeniini. quae craffi(fima funt, ita vt quod illorum, eandem craífitiem cum de& pallidum ftrijs diftinétum, fi ftantix denfx & xqualis, cum inim poun, PAS cornu exiftat. Cui dem rait. conferri poteft poculum pretio um Car- dialis Aie. ImUm, ex vnicornu facium; ; Illu£t e», xadrini;à Portugallie Rege dono! oblatum, cuius forma fola, mar » De Vnicortu, $1 (i ex ft5n dit,cum con- " . 4^ 4. 15... 2€ fecex cornu claro & eboris in tnodü - polito,' colore qui inalbo pallefcit, - neclargiuseftquam vt ambarum ma- nuum duo primi digiti illud pofsint | cingere X ample&ti. Alia quoq Mo- . hocerotis cornua,partim integra, par | tim fracta, varijs in locisextare fama - eft, Inter alia vero pro nobilifsimo & | ! mno celebratur illud quodEx- p.i, «€ellentifsimus Mantux Dux pofsidet, err es - «t reli f ta taceam que ipfe ta. E Kz] à T Wer . met confpexi; de quibus, netot hifto^ . tias multiplicem, vt fcribam, mihi ne- "quaquam curx eft. Sat efl,vt Vnicor- .huaomnia,cum fupradictis conueni- .antEx quibus aperte concludi poteft quale anímal & cuius natura fit Mio . Boceros& eius cornu;& ex diftinctio- "ibus fupradictis etiam iudicari po- Belt nue e-nen hv ic finca» OPNS CATONE Uo BRUT UMOR dulterina, qux vera & pretiofa, ma^ .Snoque principe merit dig :quem p odum ex multis & excellentibus proprietatibus viribus;clarius, -. infequenti itla pane coL ligi pote TER. Be'ebo i la tamen iudicio le&otura diju dica ViriL&, d b Vricormi, A R. S, DE oer Sa | — Vnícornu, (COWON 2) Eliquumeft,vtdevirtuti- E^ Cds iie 1 i$) cornu aliquid vers NC Kl tx parum vere, & in principijs nat ralibus fündate, partim fabulofe,& 'cum ias» mixtx , vt lícecomne! tencantur, € magnorum fecreto , Yocoaccipiantur. Quod commun - alijsrebus, quarum virtutes inu x enim cum ab initio, per dis rum & pleror umg hominum vt rium experientia, colledie fuerint; &i quoque frequeuter cum veris re proprictatibus, vulgare aliquod cot mentum immifcere,coacti fuerunt, darelinquendo, Quomodo de leboro íciibungquod ingenium : De Vnicornu, E at ftultos. fanet , & íenibus iuuentute tcddat. Quod lapis Lazuli € Arme- nus fene&utem retardet &€ vitam bea- tam efficiat: quod lapis Bezaar Ara- bum non folum intus afíumptus ; fed . €tiam fí a carne tantüm calefíat, vir .Xutem fuam promat , € vim inde coe- le(tem fpiritibus inferat qua fe contra À Lapidis La zuli& Arme ni virtus, Lapidis Ee. Z2aa venenatu [9 2i fn Gemmarum . inis afcribant,clarü eftiita vt nihil non . polliceantur, dumodo collo appeníx * geftentur; vtreddant hotniné felicem - benion tiofum, fortunat&, diui E f -. em, victoriofum &c que hincindein . 9olino, Plinio, interdum quog Dio - Kcoride;fcripta inueniütur. V nde Ga- - lenus,fuperioribusteporibus, de facul tatibus fimpliciit,ad vfi medicü porti nentii,tra&are volés,ob multa cofufí prehendit, infínitas cé(uras adducere . €oad fuit,g quofda ob nimia yplixita E : *. ; T E 1 pederint,cá ta té rmavimo ftudio fefti nare debuiffet via incedere copendio na, pcipue ci vita breuis fít, ars vero ngajn alijs maius iudiciü defidera- : AX A. uit,quá . €reprehedit, quitépusin inutilia im. Operationcs . 9n£, d in antecefforum fuorü lib.de- Catienices- 84 De Vnicormu, qui res falfas pro vetis tradiderunt: Supraomnes vero Pamphilum vehe | menter reprechendit,qui tractatum de | plantarum viribus componere volés, ad incatati Xfafc inationes,X alias - dtolidas fuperftitiones (e vertit, qux - poftea à vulgo pro veris accepte & in- terdum male adminiftrate, & pro mi- | lofisprzedicatz funt.Etlicet Dio- p e UE mM A * s "riim E 1 perfectifsime tratatü de materia mé- dicamentorum confecerit, nihilomi^ | -nusipfum quog cenfura aliqua indi. ere cognouit, fNechodieprudento - 10mines deíunt,qui eandemreforma plurimas vires illis attributas , qu* - cum experimentis poftea non refpot- mus fi idem V nicornu accidat,quo 1 alia: hadenus cenfura caruit, prxtt" - De Vnricormt, eg quamilla qux vulgo & tempore fuit . adhibita, quod proegrefsione longio- . re, ob negligentiam, obfcuritatern &€ , Confufíonem rebus etiam clarifsimis . inducit. Qux tanto maior quog, fuit, . €o quod rarifsimé confpiciaturin ma . Ximo&pfit pretio, & tantopere defy^ . deretur;:qux omnia curiofís amplara - materiam exhibuerunt, vt pro diuer(à - ipforüintentione, veracum fí&is mi- : tuer int, & falíà & incredibiliainter, | commenti fint, INos igitur veri- . tatemdeterminare volentes,pofítis a- Pd sL. cL y : "n e - . emnium rerum virtutibus nonnullas diftin&iones clarifsimas eliciemus, - Quarum benefício,quxnam fint verae JProprietates Vnicornu patefíet, &C - Quaratione cxterc laudes € excellen^ . Ux,qux ab Autoribus ipfi attribute | fuerunt, verificentur,mon^ : MSS ftrabitur, (T PN MS Y HNIC TOR 86 De Vilicormi | VNDE NAM VIR« TVTES RERVM OMNIVM: t proficifcantur, Iquet igitur ex naturali^ bus principtjs, operatio». nesomnes & virtutes Cu» &iumop.- CUniqüe rei creat refídet, & dat efft ee. "* remconferuat ; € operationum cuf - m carum autor eft. tone poftea diffe- rentix formales dependent,qua qua fi ipfius forma miniftra exiftunt, all- qux plus, aliz minus intrinfecx aut propinqux , & hinc ad qualitatesclt- mentares & accidentia exteríora VÍ peruenitur. Adeó,vt omnes operatio- nesin quacung re reperte,alic,& qui- - dem altiores & nobiltores,àforma ifl mediate dependeant,vtpote primo gente, quafi omnium operationuft - regina; Alix fuis differentijs depe?" dent, qux tanto nobiliores exiftufit quanto principio fuo viciniores fun .&demümalicex qualitatibus eleme? | tribus. Hb "DEM LU uos d LM ari | De Vnicortu, 27 | ribus € manifeftisoriuntur, quem-. ' àdmodum funt, calidum, frigidum, - humidi, ficeum, qux omnibus rebus . Ccompofitis infunt, In quibus vltimis virtutibus, que immediate à qualitati^ - bus nafcuntur,omnis quafí fcientiar - fOftrarut certitudo coliftit,eó quod - fníu pateat, quamlibetrem calidam ES am effe« Id i xxm jT PERONT Y fal . «pt 4 rare humidam humectare,& icc fic- . Xàare& cofequenter prout hx 4 quali - tates, hoc vel illo modo, & in diuerfís . Bradib in quacung, re inueniütur va- | tiequogpoperationes prodeat. Et huc - Vía nemo fere decipi poteft.Quando - Veróintellectus nofter ad easoperatio . Bes penetrat, que à differentijs interio - tibus dependet, he quo plus fea fenfu . Boftro abfentát (qui intelle&ü noftrü - inomne (cientià ducit) & propiusad - fua principia formalia acecdüt,eó ob^ C feiiincill Ry ye E: "m Bo. dro e E * - , 3fi'obis cognofcuntur,adeó vt operas . tiones & virtutes vltime,q imediateia . €€tro fundatefüt,eta formaintrinfeca . Imox dependet,nobis prfusincognite u— fintq. pterea, pprietates occulte ap^propreuds q per folà experientiafunt no "^ due CET jlicet tx b: a- | 88 De Vnicormu licet nos aliam vat | ed: ^» md ar 2$"5 cur magnestrahat ferrum? nihil aliad | fen n ipu. es 5i eurod vit 17^ 4vY^5s 1T/( / E r E b ow ES tus formalis X intrinfeca , quein ma- gnete efitalis exiftat. Quemadmodi A IMEEQN EUN po Mptr 1 ecavibuitcd e*voros ergo deop T certi effe poffumus;nec aliquis deci poteft,cum ad fenfum pateant;ita v | cifsim circa operationes & propric superio" tesoccultas V nicornu, omnes fcreft modo potentias fenfítiuas non tr fcendat, experientia cuiufuis probatt: & caufa inueftigati poteft , verum re$ fit calida, frigida; vel alia quali quem per tenebras ambulantem, fim incedere oportet: ita intelle Quinto. ad res cognofcendas , conicdura Onfectura 7 " neceffe eft : í aiu alatur, ft : Qux quoticfc poi fun cio fano € benein illa E un pt - c dm | De Viticormi, buudato ,duciturjad illam tandem no- titiam peruenit , que fua natura nobis . erat cognitu impofsibilisnec datur re - greffus. . Quoniam vero econtra, infí4 ita ftulcorum turba, € longe maior nutmrerus deprauatorum hominum exittit , qui veritatem, varijs ipforum E recon & obfcurat:Hinc fít vt m - pelagus conturbationis & con nis intremus ,non exiftente intellectu tam felici, qui fub qualitatis occultae pretextu quaflibet ineptias narratas tcrdum non credere coactus fuerit: E E en ; Donoperam det,vt de^ E ftruat,& ea omnia que de re quapiam fal dicuntur,neget.fiue vera iam fintfiue 3 E uemadmodum etiam in hac materia de Vnicornu factum eft, De Buius virtutibus tractaturi , cum qua- vere inter proprietates occultas - Binonantur ,alix contra manifeftx finc & ordinarix , alix allegorice ex- ofitx fuerint alix merx fabulz & füperftitiones exiftant, ideo hz prius p erunt , Primum $ igitut 5 De V &* t *: icitur demonftrabimus primam orl« nem, exqua cómunis ille confenfus : * celebris fama de virtutibus Vni^ cornu attributis, orta fuit; inde veras. LO R2 -- C "t ^1 -— Ag ^ rt ) putes (o AÉ 14: fY pv— dam p - rum proprietatü mentione faciemus, & demum alias quog; defcribemus, FIGVRJE ET ALL nulatentes. eas Rimum noftrum fun mentum,cx quo prop NW SEES tates € virtutes Vnicore €d Ww nu excellentes & raras. efTe euincitur eft (criptorum antiquis tas.Huius enimvirtutes,à mundi qua fi principio, Chaldxi,& poft hos brzi, dionifsimis figuris adumbr: In quib.; fignifícationesprecipuas po PCIE A XN 1: 4 nai id" DNNUIE Eoniadice " Ts f, A4t0n€, Fortitudine & ferocia h ficatio ani i Q ; T Vito 2. malisomnesSacra Ícrípture. ritates,a nobis fupra allegate,cui confirmát;precipue Davidin Palas * Lo e -De Vuicom, 9t Salua tme Domine ab ore Leonis & à cornibus Vnicornium humilitatem mneam, Et Efaias Propheta, cap. 33. pitendens,Deum Idumxis & Afsyrt: raclitici populi perfecutoribus , era- sime fuccenfere, inquit : Et def- dent Vnicornes cum eis & tauri n pi ibus.Et Iob. cap.239. huius eltix feritatem oftendere volens, in^ e ^ "" , Lu eius, & quaficornua Monocero^ 'ornua eius : Exaltatio & praemi- amonftraturPfalm.9:, Exaltabi- cut cornu Vnicornis cornu meü 3tpíal.: 8. Dilectus Dominus quem^ dmodi filius Vnicornis, Et Pfalm, Aedifícauit ficutvnicornium fan- iit fuum in terra. Secundüi quas ficationes alid alie pulchre ficu Íymbola intelligütur, qd fimiliter lares aliquas proprietates huius : animali i alis 92 De Vricorimu, | anitalis continent,Ex prímis & antir Fig Voi- quioribus fíguris hzc vulgaris exiftit, ere : y : : miovisgiis quod Vnicornu in gremio virgin tis, depingi folet: per quam continer & caftitas adumbratur , eo quod Pli nius cum alijs fcriptoribus affirmet animal hoc ob ferocitarem fuam , vis uum capi non poffe: X propterea alf afferunt;in venatione virginem puel lam prxponi, qux venienti finumae periatiniquo omni ferocitate depolie ta,caput ponat, ficip foporatum velt inerme, capi. H anc hiftoriam Alb tus Magnus recenfet , imitatus hacif parte (quemadmodum exiftimo) Ill ' dorum, quilib. 132 cap.z,aperte dici quod vulgus noftri temporis hocita: effe , etiam iureiurando , afferere nom dubitet, € quod Vnicornu hoc t .. docapiatur, &€ fi iuuene fuerit, dorm Reel tgr Verum(paceillorum Auto fierror, di ixerim ) Allegorix huius :explic locum non habet, vt fcilicet per ha íouram caftitas adumbretur.INa cnim Mono isrepugnat,q ex /Eliano magis autentico fcrip intelleximus ) foeminas fui generis ! De Vnicorm, dio profequeretur , € propterea ie per folus per deferta, & inaccefsibilia loca ambulat , excepto illo tempore K | quo coitum appetit, quo (ficut ZElia- b mus aperte fcribit) mafculus foeminae blanditur, & vi amoris coactusomni ferocia depofita, ills conuer(atur eo^ . demg.paftu vticurvíqs dum illascon* | P Beihieifcicdt quo tempore ad prie... 1 nam ferociam & deferta cedic,Ecin ASrgortt . hoc Allegoria de Vnicornu, in finu 5; s eroso - puellae réquieienits fundata eft. Hac mee" . Quippe figura, vt. mea fert opinio vim | moris reprefentat, Quemadmodü . tnim Vinicornu , quantumuisifera'a- ctas; & foeminis inimicifsima exi- ; at; amori tamen interdum cedere iL E i&um fe tradere cogitur: eandé - Vim Amor ín corde humano obti-- (me qui dignitatem & excellentiam "hominis humiliaffe, Herculis feroci- .amplacafre Xcnocratis inhumanita- tem frepiffe,& c entaffe fcribitur. Pulcherrímum myfterium, moneta. illa Nyfeorum Indi populorum continet , cuius fü: N vicorm meminimus inqua Vnicornu ism lya (quale 9st. 94 De Vnicorma, | (quale áPlinio defcribitur)caputincli nat € cornuin canthara Bacchi imit-- tit, cum fequenti infcriptione Nye Quz fípgura duo fignificare poreft.Cá enim cornu hoc venenis refiftere , pu- blica fama afferat j/& animalhocinr | forun r naícatur. oloria hanc fibi debere, vniuerfo mundo notum. : facere voluerunt: Poteft etiam fieri, vt hoc Bmblemate,; Bachum , proprium &antiquifsimü ipforum Idolum ,if- : nuere uoluerint, qui forte virtute hur uscornu,liquorem fuutn confecraue rit. Vtautem ad noftra temporarede | Sisbolum atr, pro fymbolo proprio, Pontifice Vista quidam Vnicornu affumpferunt, X We cipué Clemens VIL& Paulus | x 7 pturx confentientes,per Vnicornu& altati fortitudinem,iuftitiamM | ftris temporibus Cardinalis Cribelis 29 — , Rr Soi. " 1: : entibs "m [12 i E SUUBRUGLOCETBOUU INL ES E - De Vuicormu, co» & fignificationibus propt íjfsimé fun^ datur:Continet enim V nicornu, cum fequenti di&terio ; àmaioribus ipforü "Acquifito; quo tempore Galliarum re Si inferuierunt, in eadem lingua. pour jauutr lesute ; innuendo valorem & ma- .gnam fidelitatem qualDominosipfo- . rum profequebátur, Particularioretn .& clariorem fignifícationem conti^ netaliud| fymbolum quod inter alia Eztoro- Paulus Iouius Bartholomeo Liuiano zesixboia,. acribit, reprxfentans Vnicornu; quod fronte inclinata,cornu riuo ali €uiinfundit, cum fequenti dicterio, g«biema -Venena pello. Quod Sambucus demum *«25»- Embl is fuisinferuit,cum fequenti ' di&o, Pretiofum quod utile, Ex quo innui- tut; res ad humanam vitam fuftenta^ dam fumme neceffarias, merto pluri- mi faciendas effe, Itaque ex his figuris & quafi per communem coníenfum concludere poterimus, virtutes Vni^ . €ornureucra magnas effe,quem- "^ . , admodum apertius fpe- E - éifícabimus, PUUGS.UXCOXEMRSwX—M Iz EUPLISY — Es E 2 PR.O- " -— X UUTHTTTERN 96 De Vnicornu, j PROPRIETATES MANIFESTE VNL . CORN Y. VARSN) Vod ad proprietes na^ turales Vnicornu, non NpAA cft dubium quin alique UwzssNA lintordinariequxama | nifeftis qualitatibus dependeant quales funt fíccare, aftingere,Sc:aliz. | funt occultz, de quibus poftea loque mut, Cornu Monocerotis ( qualefir periusátot Autoribus pracipuc veo - Vision, 4b hilete defcriptum eft, & quantum dcziptio, ego ex ctateribus pretiofís,& tragme tis, d me contrectatis, co lligere potui? quod ad colorem & fubftantia cbo haudabfimileeft,hoc efizexterius pir | lidum,& coloris quafi buxei,folidum oraueynec reli q uut: ; inftar fpongiofum,quod tamen alio- rumofsium in modum,radi X limar. | poteft, faporis &€ odoris alicuius € pers, Exfíccat,& moderate aftring/^. | cornu certi preparati & eboris moto |. olore duo maximi momenti (Uf - obferuanda.Primum,non ini 1 | .. De Vnicorn u, axe ud Antiquos nec vllum alium bo^ £»tiavos num Autorem,qui V nicornu,vel fim gon tulle v* plici vel combutfto, autin puluerere^ ^ | dacto in potione vfus fuerit, quonia ' verum femper infrequens extitit,qua^ litatibusveró manifcftis, cornu cerui & ebur, vbig; obuia,idem abunde pre ftent, Vnicornu veró reputatio vni- uería, ex occultis nata eft proprietati^ bus,qux hac noftra xtate(vt penes hi ftoricos eft)in ipfo repertx fuere: qux €tiam tanto maiorem autoritatem i^ pfi conciliarunt, quanto frequentio- rc5 € diuerfz expetientix vif fuerüt, prout ia dicetur. Hinc deceptio quo- Deere rundam , hodierno adhuc tempore ispottu, durans, manifeftatur; qui Vnicornu pleriftg admirationi cffe intelligentes auaritia ductiiin eius locum fragmen^ U quxdam ex cornu adufto;fubftitu- €runt 4X quo melius fraus illorum Ia- teat; pro medicina mirabili € pretio^ "fa contra vermes X venena prxdica- üt, Vnde nonnullos prxftantifsi- os viros qui noftris temporibus de materia fímplicium ex profeffo fcrip- fcrunt, concedentes V nicornu vene- 2- H norum Fifi vi FiG haec nihii aliud effe, quam tragmen - coruque tà eboris, autaliorum oísium combU' Obfe ^ E :; E m dag às Masus aut genus aliquod lapidis co mof $9 rn De Vinicorni, 3 norum vim obtundere X peflilenti morborum perniciem lenire,hancta^ menfraudem norigorof: c detexiffe&. mundo manifeftafie, vehementer mi- ror qua quidara male feriati vfi funt: & quod pariter nó diligenter explica- rint, quodnam Vnicornu compofiti' onesipforumingredi debeac.Cü enim. Vnicornu rariísimc, nec nii in ma^ gnorum principum gazophilacijs ob. rariratem & pretium eius, inueniatüt qui bene fragmentailla coníyderaue ftorum , forte alicuus magnx balent prxparati, manifefte cognofcet. Vidi. quodam temporc. ingentis anima maxillam,ia imis terrae viíceribuste | conditam , exhumari ; qux cum po. inulta fecula ibi delituerit, vt credibile eft , vniueríà calcinata crat , dentibt / exceptis;& quia faporearido & aftrit. ente,erat prxdica,& aque iniecia pe | longum atis tempus buiticbat; hanc | pro Vnicornu fubftitui eaque pr? pue vermces interfici ; intellexi, p qui , Circulatores hos, aliquod petra peus genus pro. Vinicornu vulgo obtru' venia dere, affírment: quod dodifsimus zredsreri- Brafauola, in examine exactifsimo, qvod de fimplicium- in publicis of- ficinisextantium víu faipfit, optime animaduertit, aíffirrnans multos, imo omnés fere phar macopxos,lapidem, Vnicornu vice, vendere, Cui rei -€go quoque, ex Romanorutn fíde . dignorum, relatione teftimonium : Perhibere poffum; quiin multis locis, Calabrix praeferim , eiufmodi lapides - effodi, affírmant, in quibus circula" tores illum conquirant , & vuloo -€«redulo,pro Vnicornu obtrudant;- .faleque effe facili negotio perfuade^ | ant,eà quod lapidum illorum. mine- à, fitinftar ofsium aduftorum fqua- moforum & ficcorum , qui iniectio- - .ntin aquam quafi bullas produ- | €&untquod fignum proprium & infal- | libile veri V nicornu effe exiftimant. Ee licet. fragmenta. ifta, fiue ex pe-, De Vicorit,. rac ^ 1:3 arte facta, autoffe vfto aut cal- adultenzá : . B " - A uS. : cinato , inillis — cafibus pofsint : e Lk víur^ TENTEUBCRITTOEWE p v .€bur & (podium vfurpantur )manife | es EO mr Ma iiie En 3 , EUer uc O- " " pe A5 we 1o0 , De Vricortm, (C $ víurpari, in quibus exficcatione opus cit X contra vermes etiatn exhiberi | valeàt (quomodo cornu cerui vítum | ftetamea concludo hoc nullo modo | verum Vnicornu appellari poffe, nec : verum V nicornu,manifeftarum qua. - litatum ratione, (edrefpeciu folum o€ ^ cultarum proprietatutn , in ipíísexi^ : ftentium, celebratum fuiffe, * m PROPRIETATES. OCCVLTXE VNLE | CORN V, | Vodad proprietates oC - $1 cultas vnicornu, ab 9' - t mnibus quafi Medicis - WA Receatioribus, inter €à medicamenta reponitur, qux contia « zi e 8 "a e ser — 5 [* £2 (:tn3 ES E ie] et - 2i - wu - lapidum fragmenta,lapis Laze licor d nu cerui, coralli ; & fímilia, qui : ratio r3 | eese me | * h- I De Vricormu, EE TT ratio nuila aliareddi poteft,quà quod - hi effectus naturali fua forma depen L déant,vt paulà ante demonítrauimus | Pxiuppo fira igitur experictia, rerum dubiarum opima magiftra , occultx | "ix proprietates , viterius bonis non^ nullis coniecturis approbari poffunt, Qu ntiene Et primum efücax argumetum mihi teevnicos Lvidetur:eífe hoc ineffe fcilicet huic zx, ^ corau magnas &ífingulares vires, cum - rene mero lore DES nas ade rebas magni momenti,nunqua abuü- dare (olea ; imo quéadmodum prin- .€eps X bonus oeconomus, thefauros luos € res maiorispreuj, noa omni- bus exponuncfed illas in ciftis;aut ftu ; dijs fecretioribus recoadunt : eodem Bodo natura non vbig;.aurum,gem- mas & lapides pretioíos producit: ve^ rum ficut maximo labore, & multorü deculorum curfu, protertiita in intimis 'terx vifceribus, aut abyfío maris,oc- «uita tenet;aut in deferta,& loca inac- €efsibiia ablegar; ficut de Vnicornu 4. s. En. : cunda rae dixi.Ea(dem proprietatesoccultaseffe so. ^ e lubitantia illius patee, Quo enim E —— Ma purior i B h : Á DOM ANT d S uy E i | ua ( j y -- i à ) D B : x De Vricontu, 1 purior & fplendidior erit fubftantia, - €ó maiores virtutes obtinebit, Gema / '" yum vero pretiofarum compofitiolí « fpecictur, in illa plurimum form pa- rum veró materix,X cius quidem pu-- rz, fplendidz, € nature ftellarum ft. milis, inuenicmus ; à quibus virtutes coeleftes & mirabiles prodire quis ne^. Orada nuo abit?YQuod autem hzc & fi1miliata- € aliquid agant virtute coclefti,alia fet quenti ratione probánt ; eo quod hx res pretiofx, tantum prxftent, exiguo pondere exhibit , quanta in magna dofí dat, & quemadmodà Magna . ferro applicitus , illud ad fe trahi;to- em modo hz occultx proprietates venenum, aut fpiritum, velalium morem noxium & vitx human. contrarium, occulté attrahunt, HX. qaoque virtutes, ex artifício exter - ori excellenti copnofcuntur , Vtp9^. tc denfítate ; ornatu , odore; fapo-. re&ccolore.- Eft enim denfii- mum graue, quale nullum 2! Cornu reperitur; alba materia con- ftans, purum, vniforme & vnum folum Quatta ratio E. De Vnicor, — 105 |: folum in vnoquoque Vnicornu L fuam ex propria natura, nec ab arte tum, quibus cornu ceruinum opus habet; Adeó vt. Acliano & Philo- | fentiant , confícere fcilicet Antiquos Us conuenientibus, pretiofe ador- -Rabant, afferentes, qui eiufmodi "poculo potauerit, neque vllis vc^ Acque fpa(mo vel morbo | cadus € Quinta ratie Étntadetn iutum , non lotum ,non prxpara- . -ftrato , omnes reliqui Autores con- . Denis Lxdi, neque. ebrium fíeri, — Nr edieorü expetícatia, ( ] przcipue Áloyfius Mundella autorf^- s dod De Vricorimi, Y quos Vnicornuaícribüt. Omnes fere. qui de venenis fcribüt, & febriüpelti- Marflius lentialiü curitradüt, illud approbant. 7 A Cuiinteralios, Marfilius Ficinus vit dociifsimus, pulcherrimis rationibus: ^. . innixus,libro 3 de vita coelitus cote paranda, cap.:2. occultas vires & cole | Ítem vím mirabiliter operandi , attri- buit, Quipofteain lib.de Antidotis: Aws, Epidemiarum idem confirmat, Bra: Muta Bra. fauolus(vtfupra dixijillud ipfum apf psa e ; v proie dumodo fyncerit haberi poP Matthioi,, Vit Matthiolus fimiliter inter ea Anti : dota, qux venenis refíftunt , reponit: Mos . Alijquog Recentioresnon pauci tate aliorum referunt ; inualuifse con^: fuetudinem vt cornu. Monoccerotis adolefcentulis quibufcun& vermium ' iniuria , € prauiscorum vexatisfyf-. ptomatis,nec nó ijs qui venenum hau - ferunt . De Viticornu, ' 10$ ferunt, autàcanerabido , alsfueani- - . fnalibus virulentis percufsi funt,mor- - - bifue alijs grauiísimis impliciti j illico ' bibendum detur,nüulla de eo confyde . ratione habita: quibus autetn rationi- . bus moti, teftimoníjfue doctor: ho- , , mini, aut laudabilibus experimétis id 3gantrefert feno habere quodvere af-,, .. i. irmet, MediciR omani excellentiorces zai, . adhucde eo dubitant;eó quod verum . àdmodum rarum fít;qux ctiam caufa | Ct vt ori vt plurimum ad eum tee ftiitiireés i] z medi 4 zd À pow . €àmento tam pretiofo vtantur,vt aut Donampliushoc medicamento indi- | ends illud nó fufficiat. Adeo vt qui , "€ DOCCOrnU experientias frequentio fé videre defyderat, confyderare de- | P&tfieri non poffe, vt hoc quotidie .E'periamurjid quod forté in gemmis, "Apidibus preriofís & auro fíeri potcft, t9 quod regias expenfas requirat GC maximum Poftulet, Prteritis annis Germani m Quidam mercatores Rotnam appule- It; vt cornu Monocerotis quibuf- .dàm Principibus offeret, quod 92090, Coronaris eeftimabit, Iulius 11 I P. M. pe H € .. «wei s 106 De Vuicortu, - '- veftigijs veterum Imperatorurh infi ftensquorüGalenus meminit, Anto- niní,Marci & Seueri,in Vatic latio, oífíci taria -dum pondere (crupuli vnius, qua q d in repetitis etiam vicibus requirente necefsitate propinauit, cum felici mU torum fucceffu,qui huius ope mag Veioma P€ricula euitarunt. Fragmentum a7 Kardnalis liud ex cornu Monoccerotis, cuius: poffeffor erat llluftrifsimus & Re uerendifsimus Catdinalís Triden- tinus, ob ornamenta pretiofifsi poomanm & auri quibus circ - . datum eft, & proptereanon abs thefauri loco habeadum eft, omne uf "n L4 EC De Vrkorm, — | ^ yov ^fiotàs veri Vnicornu habet. Bafis e him naturalis, quo corntt capiti a^ . nimalis coniungebatur, crafsitie "fua brachium humanum xquat, ex- tertius pallidum, interius album, & . Per totam eius. fubítantiam denfum .& graue. exiftens , eboris ad inftar, - Quo bonus hic Princeps, qui in o* mnibus rebus liberalem & fplendi ;Perientia ipfíus Dotini Cardinalis "affirmare poffum, qui przíentibus | :aliquot Dominis, Arfenicum dua- T & * " . c A / bus columbis exhiberi curaüit, a cu^ s z * - . Li ius oblatione vni exhis, huiusrafu-. , T* tàntum propinare iufsit, quan- Tis ab eius affumptione exfpirauit. lod poftea fxpius illis exhibuit, Su! venenum fehaufiffe fufpicati "Int:qui funoos comederunt, quife^ bribus peftilentibus & . lenticulis P(runt, .profpero vt plurimum x LE pL uM / E "quot Sy mptomatis ad fe redijt & re- Zi Uixit, altera vero duabus citciter ho- xperienf »É 1 * Li d E. -J N dum (e exhibebat ,in multis cafibusaz a? 4 magni momenti víuseft: Et hoc ex- "ors &um rO ii elsi i^ Vni tiumgroffus caperet, qui perpeísis ali Vnicoru. re pro» 108 — De Vnicorm, | cum fucceffu, Eo(dem etfe&us verum | Vaicornu prxítare poffe fperandum : ci5prxfertim vbi tempore & loco co- | ueniente, cumratione prxgrefsis vo^ tmitiuis alijs euacuationibus debitis | exhibeatur,non prxtermifsis medica - tentis corconfortantibus,fecundum | cuiuslibet prudentis & boni Medic officium. P DE SVPERSTITIO:. NIBVSQVECORNVMO - noccrotísaísiegnane. fur, £3 OlNobftantibus vero An W4j tiquorü autoritatibusRe- | NW centiorumá rationibus I.E alsprobationibusexqui - APO N9 bus pretiofí huius cornu: proprietates abunde explicare potuil-. featitanta tamen corruptio & imper". fectio hominum exiftit, vt non defue rint, qui mille vanitatibus,qux de V-. nicornu circumlatx fuerunt aurcs Ci€ dulas przbuerint.. Quoda principio. apud Indos quojp accidit, Videns q , k € E E 1 (De Vneonmm, ^ 00 e9 - enim illi Regibus € Principibus ipfo^ rum hoc cornuin delicíjs efe, SC ex cra ftratus in fuis fcri ptis meminit, Qui i- tréaito is morbis eo die atfíciebantur, nec fi vulnerati fuerant; dolebant& ex iene am incolumes egrediebantur, nei do, creuit. Sunt enim qui exiftiment, minime opus cffe,vt necefsitateid po- ulate hoc cornu, vel in infufíone;vel in puluere , per os accipiatur ficut alia uoque Antidota, verum futficere, Íí : oram apponatur, vel vt alius qui- am fecum id habeat, Quam pri- Qui niio- )um enim veneno appropinquet, delet | hoc cornu duo prarftare, aut fudare, pris ere Jt in craterem , aqua vcl vino reple- tum s r qo |. De Viicorita, E ,tum; iniecum; inibi bullire; Que bus rationibus Circulatores , ofsium. autlapidum fuorum fragmentis, ma- guam autoritatem conciliarunt. Cum; enimilla quoquein aqua builas cffi- ciant)hoc veri Vnicornu fragmeéta ef- fe vulgo perfuadent, licet eofdem hos. effectusomne fpodium & os vítá pr£- Ítent, Ex quibus miraculis ab iftis alle-- gatis (vt vetitas in qualibet re pateat). 3 dubia refoluenda funt. 1, V trum hoc €ornuomni veneno refíftat, Secum | do vtrum fieripofsit,vt prefente.vene no,fudet, aut vino vel aqux inicctum. bulliat?vltimo,que fides excefsiuis- is promifsionibu sadhi. ! ,. beri debeat, e VTRVM. ET " : uer ux ONE 7 WELCOME 1 DCUUBE Vrücormk, 6 oy 42 VTRVM VNICOR- NV ADVERSVS OMNIA ' venena pofsit efTe alexi- teríumz^ S ) Vod ad primüí dubium haud facili negotio affir- PAUA mari ftatuipoteft, V.ni PN cornu,aut quodlibetetia ntidotis, contra deleteria o- . - €edetur,omnibus veró vt refiffat, fieri - nequit, Cuius reiratio hxc afsignari | poteft; Aut enim hoc facitoperando ' Per manifeftas qualitates elementares aut per occultas proprietates. Si per ER manifeftas,v.o. quod fit ca- "didum: ioitur folum venenum, ex qualitatibus frigidis conftans, de- bilitabit, neccalidorefiftet, ——9" —— - 8i veró exvi propria operatur, vt 20€ aut occulta quadam conuenien^ .Ha,autinconuenientia quam cum ve^ enaeOh«st £2; 4Y. ft c c» m : lidl qua reci & fympa^ V p Wem : E ^ U- ,2 De Viticormu 56s Sympathian & Antipathian appel | lant, X propterea qua ratione cum vnoveneno conuenicet,cadem cum a- | lio difcrepabit: Autfe vni opponet | - alij vero non:alias dato,tninime vero | . conceffo, vt vna & eadem res, duos | contrarios effectus equaliter produce" | ; re valeat, vniuerfus naturae ordo pet^ Repone Uertetur,Qua argumenta licet validif | duo, ^ fímafint,fi bene& in vero fenfu in; telligantur , nihilominus tamen nihil | concludunt. Vt enim hanc contro- uerííam z verbis dirimam, Aliud ett | dicere, Antidotü aliquod cuicung e neri venenorum directe effe oppoli/ tum,X aliud eft affirmare illud corita 7 confirmare ac roborare, vt cius vio" | - [7] te nullum Antidotü, reuera propriam 3 virtutem habeat,vt quodlibetvenenu - deftruere pofsit,& qp contra omne vC 4 num indifferenter, fiue frigidum,cor? 1 rofiuum aut deftru&tiuum exiftat, c- $ fícax effe valeatIn alio vero fcnfu) $ »quod Antidotum fua propria & na- 4 turali facultate cor corroboret € ita | | fecun- | TE Ede Vet TUEEM zd De Vnicormu, n3 - feeundarió, (vt Medici loquuntur ) o7 mne venenum frangat hoc non eft | inconueniens. De quare inter veteres jim Zinn "PDedicos diuturna lis extitit, vt ex quod deuur, a Ga i fcriptis colligitur, vtrum dé- eias [tur Antridotum aliquod , quod con^ d "traomnevenenum exhiberi pofsit.Et -licecab vna € alia parte multzratio* . - nés adductx fuerint, &- de Mithrida- tio przcipue/quodaad illa vfque tem^ [pos Antidowum omnium excellen- : | tifsimum habitum fuit, & tame in vi^ Bberarüm aliorum venenatortü ani^ . mali morfibus,parum profuifse ani^ madueríum eft,tande Imperatore Ne rone, Andromachus Medicus cele berrimus , Theriacá com pofuit, qua €tiam tanto cü applau(u accepta&ap - Probata fuit, vtin eius comendatione | Pocmata'& elogia pulcherrima cófcri "pta fuerint, Quas virtutes poftea Ga^ lenus approbauit, qux ctíamnum mueracesi- "hodie maximi fit , adco , vt T heriaca ** / it vnum ex Antidotis excellentifsi, Ins, quod propria fua virtute € po- tentia,roburcordi addere, & cuiuf-. cunc eeneris veneni: xefiftere valeat | ^ : S4 quod [1 114 De Viicormu, Idem dicemus de Vnicornu, quod propria fua natura& vi cor tuetur;eigi tonum addit& robur,vt cuiufcunque | veneni violentix refiftere valeat;non | . f'er fecus ac vir armatus fecontra quof^- en cunque ictus defendit;ira per hoc An. repoie. tidotum cor confirmatum non abvl. ^ lovenenooffendi poterit.fíue fit cali-- dum, fiue frigidum, vel alterius gent* ris, Echoc modo intelligendum lh. quodomni venenorefiftac, c .-.VTRVM FIERIPOS: SIT, V T VNICORNV PR E fente veneno fudetaut | ulliat? I citet! Ego multorü auto. ^. xrumle&ionesillorum quoq qui o? cedunt Vnicornu effe, hoc fieri nuP | . tatione poffe,deprehedi. Sudor eni? 2 - eft effectus intrinfecus,d potentia 1€ Gent c & vegerante anima excita DeVncow, —— in -- Vnicornu veró hac potentia fentien . te € vegetantecaret , nec vllo modo - pet principium intrinfecum operari . peteft. Aut fi maxime vulgo placet,vt - fudet,hoc forte alia rationejeuenit;per . accidens fcilicet.Polita enim& lucida 1 omnia, qualia, funt vitrum fpecula, 1 & marmor d qualibet etiam; quan- P tumuis pauca aeris hutniditate altera . tafudorem emittere videntur; Idgj co . maeis , fi, menfx epulisrefertze impo^ nantur, vbi vapore ex calidis cibis e. leuatü, vitrea vafa-obumbrare,mani-- fett videmus:Similiratione V nicor- nu corama ^fitirm hac! iditat pP , quamcunque rem terfam & politam his ipforum ineo confiftit , quod fu^ dor fit effectus ab anima & viuo cor- Pore prodiens. Vnde argumentum locin illosretorquco, dicendo. Vni- - fornu non viuit, Ergo proprienon fudatnec à principio intrinfeco mo^ Uctur, fed cü (íttería & politi, ab aere - bicte & vapore, obduciionéquada Ipit, d formam (udoris p (cferre vi^ a Rh 3. Hoc ES Obumbrat. Hi tamen turpiter decipi- neponderas. : d untur. Neruus enim vniuerfus ratio- Sonde " H : " E | ad016 - De Viicorm,- Hoc fiue à proprietate occulta euet -atauta principio intrinleco hbumori Jlexecipiatur;aut ob qualitacem ve ni accidat, qux aerei contaminet, | polituram cornu obfufcer ( quemad modum maniteíle, muliercrn mendi? bus laborantem, fpeculum fanguine nube maculare, & plantas interdum per quas tranfieiit liccare, manitefl videmus)íiue aliam ob caufam fiatz fit occulia qualiícunque caufa , nihi Aponeníis Conciliator vulgo dic in lib.de venenis;qui ea propterea: principum menías terri, & inde man bria cultellorum fieri refert, qua vene num prxfensprodant, Eundem cite &um genus quoddam lafpidis;colo glauco obfturo, quem vocant - . guam fecpentinam,auclinguam Vip t 4 Ko De Vnicoriu, j E namentis aureis X argenteis elabora-- tam, ia aliquorum Principum Repo- p litorijs: de qua fcribunt, quod It cord in meüfà apponatur; fudore praefens venenum reuetet.Iratp concludónon eie impofubile vt Vnicornu fudore €mittat, verum tamen minimo X prx- y cipue, cum idem effectusin alijs quoe -que rebus obí(eruetur, M IVTRVM VNICOR- | NVPRZESENTE VENE- Es NO BVLLLA T, | leriquoque optime po^ L jq xeít, vt Cornu hoc aqua. *4 N5.9)9 autvinoimpofitum,;pre^ 29 VS 9 (fente veaeno bullas e- Buiat, (ouem effectum licet omnia F'ombu fta,ycpete offa;cornua;calx;cie tes, lateres noui, prxftent; non ta- men valeraroumentum. loitur Vni^ Xornm fimpliciter non bullit, Imo à «ontrario feníu, hocnon folum ve- m, fed bonorum fcriptorum tefti^ . onio,eifenciale fignum eft, difcere ndi verum Vnicornuáfalío;quo — ERES voa o o HERE a : , 1 km | à ^ | | ] | ! 118 De Vmncorru, 1 5 figno cognofcuntur fragmenta qux amveri Vnicornu, qux Lutetixa- pud quofdam Mercatores videre eft, praterillud integrum Sandyonifía- | num,qux non funt combufta;nec all oquin calcinata , qux tamen nihilo- minusvino iniecta, manifeftcbulliüt.- Dicemus itags quod licet bullireina- qua fit effe&tus comunis & jpprius,o^ mnibus in calce aut cinerem redactis Qn nione COrporibus; Vnicornu tamen arei- - vorum A: quisco potiísimü diftinguitur, quod | durzmis liquori inie&um,fimpliciter inibi bu | dimi" las Producat, licet minime combulli Vrcome. fit. Ex quo effectu, qualitas manifefia | sie esc huius cornu colligitur, qux eft; V^ | menter fíccare, Vnde putredini valo". | rofe refiftere & vermibus, venenisat | iculis,conferre poteft non fccusa€ | olus Arm, & multa alia Antido? qux ob id commendantur , & tn* | üt; ob 1 uà gni víus in medicina fu excellentem exficcandi vim 4 pollent, 1 : Prxterquam,quod V nicornt fiue 1 fudet, fíue non fuder fiue. bui» aut non bulliat , hxc & finira ES T | De Vricormi, "9 feo iudicio, veritati non priiudicat. Ed His lamen fidem adhibere Reipubli- trpcortus € muitum intereft, Nec quifquam possa fino iudicio praeditus, rigore rationi pe hxc refutare itudebit: fed potiustole^ : tate debet, & ín principum gratiam prudenter admittere, quibus conful- :tum eft vt hac opinione fibicompla- p Pe D P e ceant, Imó co i AX41121J E e». un M E. es o3 e D [2 "n z y Ie] t e "m c [n7] -4 em u» x 2 e E huius cornu virtute , ipforum iniqui- : jocum vituperio;X extrema illorum s" ominia,patefíat. RESPONSVM Ae .POLLONII THIANEL PRO: : mifliones éxceifiuas Vni- — cornu conccr» nens; "43 Vod defnuminrer alias 13^] virtutes,quida,pmittunt i At €odiequo quisex pocu^ UOAS sS lo.exijscornibus cofecto lavi, immunem a morbis, vul- ma | LPa4 — NUM De Vnükorm |^ — neribus , flamtna, & toxicis fore; nec vllam aduerfítatem illi nocere poffe, huic refpondebo cadem ratione, qua. vfus eft Appollonius Thiancus,qui - cum,hanc feram afpexifíer , eiua na 1 turam cum admiratione confyderaf. fet, interroganti Damidi, an fermoni, | qui de poculo iam dicto ferebatur ii | dem adhiberet? Adhibebo, inquit Apollonius, fí huius rcgionisim- mortalemR egem cíic in^ tellexero. DE À ri An" V I VR IH M E EX dns w ST 3 zd : 121 DE VIRTV/ I oed VNICOGORNV, / ET NDI MODO AD Hatuifsimam & Excellentiísimaz do- omína m Camillam De a "NGTLBLA Isa» o Sv INtuiergo gratiam, Illu« ftrifsima Domina, hanc 4 quod partem addam,& /à Vnicornu;ex digniori bus tebus .quaxin vniuerfa natura re- periri poflunt, exiftere, concludam, quod merito, cumauro , gemmis, & & quacundg; alia re, maiore quoque pretio digna, ;comparari pofsit. EGUAM LU sa Modus ici M - femper in aliqua cxiltimatione effe, * falfis veró moxfídem derogari. Cum t Sgiturhuius tam pretiofi cornu , fre" - Quens ipfis liceris fiatmentio; ; cigg - totlaude t sre 3 "dp a roboris, asd" cum- * H | que hiftorici quoq eius meminerint E di E (huc pto re magni valoris in incipd I 1epo- kaomnes iudicant , vera & bona, - .- LETT De Vricormi | repofitorijs coferuetur: virtutes ipfius, . ingenij humani captum fuperare dices mus, adeo vt minimc omaium rado^ | Deo, € reddere pofsit. Nunquam enim proonea- intellectus noitri debilitas eo víqy pe^. netrat, vt occultarum proprietatum vires, qux plus minufue, omnibus re^ bus etiam minimis infunt, perlcéte co^ gnófcere pofsit; imo plus hebetaturs quar íi aliquis Solis fplendoremin- tuerctur.Quis eft qui racionem redde — te (ciat pulchritudinis incomparabilis & in corruptibilis illius qux citin au^ — ro,gemmis pretiofis, & quod plusell, rudis alicuius minerx , qualis eft Ma. gheszIpfum tamen ferrum miraculosé. | videmus attrahere. Er quis cft quie^ Darrare pofsit,cur Vnicornu; amukct 4 tantürn vice geftatum in diito, vir. — tutes fupra naturales habeat: nifí. | quod in his € multis alijs fimilibus | €xperientix ac quiefcendum , ac cum tuba Spiritus Sancti dicendum cf Quam maena € incomprehenfibilia. 1 Domine ze. opera & iudicia tU3e Vade multi fcriptores fapiencifsimiy fpeciem quandam reuerentia efie at^. | bisam | i | " | De Vnicornu, mU bitrantur, nolle plus vltra fapere qua conuenit.OQuin ctiam in no paucis re^ bus exactum iudiciülongam experien | tiam € diuturnum rerum naturalium ftudium requirentibus, nimia & fcru* pulofam inueitigationem , maiorem . ignorantiam peperiffe, & intelle&tum , noà parum contudifte, deprehendi. - Subrilitates, fophiímata , & tot falfx - herefes omnes, ex inuidia; & á nimia - Áciendi cupiditate,ortx funt. Quod in . hac quoque de Vnicornu materia - fu venit, Cumenim nobilifsimum - hoc animal, ab Autoribus & hiftori- - is, hincinde, magnis laudibus cele - bratum fucrit, quod tamen raró vi- lum, tnultó minus cognitum erat, & - Nuilibecilla, qux de pretiofo illo cor . Du traduntur, admiratus fuerit , in - hoc cómuni defyderio(vt fupra proli Xt docuim*) mare confuftonum ortü - fuit. Ex multis enim animalibus Vn& . COrnibus. quorum Autores mentio- . Bem faciunt , fernper vche menter du^ , Pitàtum eft, quodnam prop-ie ani- . mal fit Monoceros, cui eiufmodi *Àmiabile cornuin fronte nées : g NEPTIS CRT R3. NUR ROIUAIT COMPRO YS NENI S TEENS RAN ki p" En ! UN. gadet De Vricormu, Yee te Alij putarunt, nec defunt quiadhue | cma, fintineaopinione,hocelfe I& hinoce- ^. sfotem;qui tàmen à Monocerote plu- rimum differrQuidam volunt,quod.- fit cornu Dufáli Indici,nigrum & tor- ^ tuofum exiftens. Nonnulli varias lapi? dum tineras : Alij fragmenta eboris fub terra calcinati;aut aliud genus of- fium combuítorum pro vnicornu monftrant: vel mixturam aliquam ex cornu ceruino , efííngere & formare. — illamgp tragacantho X alijs eciam re- bus glutinofis fubigere conati funt, quai in aqua bullasexcitare, idque — veri vnicornuftgnum cffe dicunt 5t- cutetiam; multo plus, circa opínio- nes & promifsiones | incredibiles, & modum quoque vtendi, deceptt fuerunt, & alijs pariter errandi occa^ fionem prebuerunt. Ne crgo idem no: bis contingat,deauo breuiter, quxn4 vera, € qux falfa fint, quibusue notis; ASocececdat-aise; : T. enienti dias dida Dipdsce d. cho s ifc dest om si . ri r ; e NL bus, diftinguantur,vtq;, cum illis qux. in multorum Principum theíauris Vl- dentur,conueniat, leícribemus Qpot . yel Veico, tet ergo , vthabeant figuram redam, | long 3 De Vnicormu, BR longitudinem 2 cubitorum , & plus, tantam crafsitiem,vt à duobus piiori- bus manus digitis, comprehendi pot fint, fubftaatiam folidam & duram; colorem buxeum : qux prxterea fint ftriata & polita, S ,/vvt.mea fert opinio, artificiose excauata Qualia cüftnt illa quxzin Vaticano conífpiciuntur; & qux in ecazophylacio 5. Marci refer- uantur, longiora & integra: magis rubeum, &ad, modum vitis ftria7 tum, Àr nfe,cuius imago apud meeft;X bild illa Parifiria, illis per o^ mnia core(padentia excepta rudita- te X vernice naturali;que à natura ob- tinuerunt, Politaenim non funt. Hxc ipitur vera cffe, decernemus, ad qux, tinqui ad reguli X amufsim rcliqua omniaexamináda funt, vnd cum alio- rum quorundam fragmentis; ; qux fí eandem fübftantiam & colorem fimi- em cum pradictis obtincant,vera illa. aautterini effe pronunciabimus. Contra veró, al- Hare terius fpeciei , aut adulterina , illa effe cornua dicemus, qua exquificé for- mam cornu prx feferunt, nigra, con- torta, & in laminas, pedinum in rud um UMS UEM T Tc eos PE hó . De Vricormi dum & rafurx cornuum, diuiía,Frag- Mihi disrupt m digi ambitum excedentia, vera effe non pofsunt; nec illa qux figuram quaft. lapidum;aut ofsium aduitorum obti* nuerunt, fquamofa,nigra;paftofaaut | friabilia, Neutra ex his vera effe pof^ funt, nec(prout mea fert opinio)vlla - virtute pollebunt, exceptailla, quam - reliqua offa vellapides combufti, aut. ad fummur, cornu cerui prxpara | ti, obtinuere. Quas vero operationes prxítent, tum integra Monocetrotis cornua,tum eiufdem vera fragmenta non eft quod quifquam d me expe &et vt res infolitas, nouas, & vtficdi^ cam,miracula deco prxdicem;qualía me videre nunquam licuit, ur qe NUM LEE QuidAutor- Nec quidquam in tantam tnc ad^ ien'fnirationem rapit,quam cum Vni- —.. €ornu ,tot facrarum literarum auto" ritatibus, & profanorum, approbató- rum tamen Íícriptorum hiftorijs, V€ rifícatum fuerit, multa quog; cornua — his defcriptionibus, per omnia corre — i£ ub . Lo id gos uem. 4 £ Kk ie S nc En EL LEE d T EIU Lu ad iM E dA c: - De Vnricormu,. 1:7 |. per tot tamen traníacla fecula noa | folum non fuerint, qui certi aliquid de hoc animali ftatuiifent,vel qualem fpeciem cornu hoc obtinuerit ,edo^ cuiitent : imo non conftat. qui prdi^ cornua,komam, Venetias X Lu» | tetias comportauerint; quando, quo» : * modo & quales operationes practer Ordinarias,praftent preterquà quod femper ia communi admiratione & maximo pretio,multorü 1000 ducato rü eltimata fuerint. Quin potius con- fpectus illorü folus admiratione parit, confyderando pulchritudine , fplen- oremque gemmarum adinítar,cum tanta fubftantix puritate, vt in tot fe- €ulis, nec maculata , nec»vllo modo decolorata ( quod in ebore accidit) . aUt contaminata fuerint, nifi quod . ih aonnullis locis, probationis gratia, |arnor do rods abraía effe videntur, ., Vnde mirum non eft principes illos, eorumque Medicos deceptos 'uiffecü in nullo Antiquo fcriptore inueniatur,vel etia legatur, Vnicor €rOs evhil iÁiur-nec copofiti e Li cop : medici. '128 De Vnicorna, | X Aes Vii nedicin arum i 9 liat ficut Medi. " cialiqui prxteritr temporis, € hodiete! ni quoque crediderunt, qui nefcien- - "Gener F5, quid effet V nicornu,deftillaion. Auorao- bus & quinque effentijs preciolis im amifcucrunt, nullam atterentesratione | autexperientiam quam vnquam vi- . ditieac Abufushic,ne dicam ignoran-. tia , vuloo quog; erroris caufa. extitit, dum vel à puluere trito, vel in potione. aliqua exliibitomiraculaexpecdtabant. | Non replicabo,me cum in aliorum - gratiam intertuiffem; vt videret ex perientiam contra venena & morfus venenatorum animalium, nullos ta-.- j men alios effcctus, preter ordinarios viditfe. Qáin imó,ex ifdem effectibus, vanis redditis ( nunquam inuentum eftAntidotum autremedium aliquod - naturale,vires venenotum aquiualé) €go decerno , & certó aífirmo , vfum nicornu minimein cius per osexnb bitione, confiftere,fíue iam in forma pulueris , fiue Antidoti vice cxhibea- tur;imó hinc, tanquam ex argumento ; demonftratiuo , euinco , hzccornu : avfam E - pictiofifsima , non aliam ob € inte E D N ai. uitae. se nioca i a LM eL ML Ll a Rr TOM EpUUUEGt gg De Vnicorum, X9 . 1 gu : Vefz virtn. intera & politaintus &foris, per mul ues vai- | tafecula referuari, abít co quod rafa ^" aut tacta vnquam fint;eó quod Anti- | quirationem non viderunt,ob quam . radi;aut Antidoti vice exhiberi debe- ret,Quin potius videtur, pro thefauro , &reirare fpectaculo,referuare voluif- . feX pro norma (quemadmodum di . Xi de Magnete, multorum pretiofo rum lapidum virtutibus)ad cuius pre . fentíam folam, fiue (ub annuli forma - Gigitis inferatur , fíue in alterius gem» . mx forma , pulfibus applicetur, con- MN ica Lar hastae Lia ide BEC een hominum mirabiliter reuelet.Et que vines: admodum in lafpide & Hxmathite, manifefte apparet, q» fanguinis: pro^ Jentis impetum reftaenent:& in vn VnesleAlia BulaAlcis, quod vertigini & epilepfie Téfiftat.& alijs gemmis,mirabili virtu 5 Prxditis,qux virtute propria, collo woaus vien üfpenf , aut cordis regioni applicite *!vnicorns. - 9perantur: Eodem modo hoccornu Pretiofo vti conuenit, nec pulueriza^ . to ; )I&€ praeparato, nec combufto, nec In podione exhibito; verum alterutro K ex t *. ». dit as :39 De Vricoriti, 4 ex duobus modis familiarifsimis hoe. eft, vc annuli, vel alterius gernmx v ceregioni pulfuüm , aut cordis; apt plicewr, vtquein venenorum, velie brium peftilentium fufpicione, eiuf modi annuli aut oemmz , crateribus | vino autalio liquore plenis, inijcian- tur, exquibus Indix Principes bibe-- refoliti fuerant. — Qua ratione, tot quoque vafa , à me fuperius enarrata víurpariporerunt,que ex Rhinocero- tis cornu, perfpicuo & colore intet - album & nigrum, medio, conftant. ld quod Mercatores quoque Indi - tcfantur , quod principibus illis in víu fínt, qui non raro quoque 9€. rafura aliquid liquoribus fuis intun^ unt: Qua ratione cornu cerui pre paratum in infufionibus, margaritas - corallos X aurümprobamus. ——. : E ye Fen .. Poftremó loco referam , cur V. nicornu ab Antiquis figuratum fu- erit manfuetum , quod virginis €^. mioincumbar. Perhanc cnim A. legoriam, fapientes philofophi 4 | D*pEE dae cuo REI CS i / | F 1 X 4 1 i DeViicormu, — HEGE CT - Rifícare voluerunt;dignifsimam illam É e gemmam, quz foeminis nobilibus & jrsis re- | aito fanguine fatisconueniat, vtpote g'i4 Ggug- benignitatem,caftitatem,& vitzpuri^ —' tatem , qua. Matronx,in autoritate conftitutz aljs prxire debeant, Cui contemplationi iam fínem imponam. tj BE TIA, A NON | BL ALC E, GERMA- . nis 3XElleno/ appellata, eiuítp ocz cultís proprietatibus, Epilepfiz re&ten- : tibus; Varijs item díuerforum aní- malíum generibus, ' P. T trasatus ^ ANDRE/BACCII, | MEDICI ET PHILOSOPHI RO: mani, in lalica lingua. con fcriptus , manc verà publice vtilitatis igrana, in Latinum à | fermonem conuer fus, WOLFGANGO GA- —» BELCHO VER, Artium € Mce- E dícinz Doctore. STVTGARDIE, Excudebat Marcus Fürftetus, M,.D,. XC VIII, " De Ale, | WNotitiam no mium necef "m Eu IUE AE. "OWENS. YU Dmonitío Galenica,- quam frequenter incul- care folet ; reru nomi- WEG V na non ade fcllicite in^ ucítipanda effefano modo intelliget | da efBprout ipfemet declarat : hoc eft quoties de certitudine rei alicuius cÓ- ftec, non admodum curandum offe, vtrum hoc, vel illo nomine , appelle tur. Non obftante veró hac exceptio- | ne,momenti fane maximi, proprietas - vocabulorum,in omnibus ícientíjsin d lipari deber;eó quod proprie Kin diode ipforum;intelle&a , vniueríam.- fubftantiam €. proprietatem eiusd de qua fermo eft,fecum ferunt, INO bene veró intellecta; errorem in term! nisindi I9 1.: T 1. D. jm e^ SEN. : o. Sev" its 1 que nominum vnius rei multiplicitàs | haud exiguam confufionem pared Quemadmodum in prxteitis diicur r bus diximus, quod fub fimplici n0^- mine, Vricorm pro adicciuo fum 03 ues, afini, equi et cerui , vno 10" | cornu prxditi , comprchendantur Quoloco alia nominum turba, H LlheeAdAhtecniib ss Ea à fe 4 nalibus impolit tj hi A E DeAle ^ : 2 offert,que partim ob regionum &idi^ Omatum varietatem;partím quod alt quain re interíe conueniant & fími^ lia iint, diuerfa vero fpecie exiftant, p ut di&um eft, magnas confuftonespa | tiunt, X dodis quog; multiplicem er- . randi occafionem prxbent.Qualia a? - pud Antiquos Grzcos € Latinos le- - gunturMonoceros,Rhinoceros,Ona 3 goouos ler fulons Miasnum, Tara us;& fubfequentes rationes, Remd$ ORen, Rangiter, Helg, C tfcnb/Suber, - lurecbg/Cotzi:Et apud nos, Vnicor nu, Afini fylueftres, Boues fylueftres, . Alees& Magna Beftia.. Quxanima- - lia cum à nobis proprié non cognof- . €antur, frequenter accidit, vt fub vno . homine ,animal quoddam, pro alio . &ccipiatnus, X. multa nomina diuerfis animalibusimpofita effe videbuntur, . Que idem fignificant, - . ld quodantiquis his duobus to? mninibus, Mlionocerotis 7. R hinocerotis vfu . tnit, qux San&us Hiero nymus ipfe . "nguarum peritifsimus , interdum Pro vocabulis fynonitmis interdum K24 peo TEN Vros, « pro diuerfis accipit, propterea quod | xos , quibus imperitum vulgus Buba- . &dicis qux reliquis in locis vifa pe De Alce: 75. i : id voce Arabica & Hebrxa , indiffe- renterícriptum inuenitur, R EM, X | R BEM:Et per Onagrum nonnunj - Bouem,interdum Atínum fylueftre intelligemus; prout nomen fonat; & V 10s pro Bouefylueftri , qui poftea. voce Germanica,corrupte appellatus fuit XurocbS. EcPlihiusin quodam | loco lib:28 cap.:$,vocat Bifontesaut Vros, quafí vnum & idem effent, Et. lib.s.cap.j5.iubatos dicit Bifontes € — ad ipfius quafí differentiam fubiun- | ; "xdi: eit, excellentiq; & vi & ferocitate, V^ lorum nomen imponit. Itag; neceffe. — eft,vt Vros)Bifons & Bubalustresfpe | cies diuerfx exiftant.Qualem vero ant malis fpeciem per Alem Antiqui intl | lexerint,exl.ó. Comment, Cafarispa- — tet, qui cum propofito ipfius inferut- re videret, fi animalium quoründam . extraneoruiin defcriptione Germa nix , mentionem faceret, in Hercinia fylua;per aliquod centena smiliariafe extendéte,mulat genera ferarum nal. f P e 3 4 | . De Alce; m fint;ex quibus de; faltem loquemur, iussione" Herciniz qux non mediocrem lucem noftro i226 pro pofito afferent, Inprimis Bouem 27 Vnicornemab Vro differente de- M - Kcibit, Qui cerui figura eft; cuius à me pois vni- 3 eil CC CI IEEE MERE - cp amete t o Lut EC S, ESHEEERERE CECCTT Gd ECTUM DET B RC PR en TW MEETS DSTUUEEUU.mempeesist uero. 7 e : à 7 s de- dia fronte inter aures, vnum cornu fcriptio,; exitit, excelfius magisgp directum ijs qux nobis nato funtcornibus,ab eius fummo ficut palmx ramig late di£- funduntur, Badem eft foemine marif^ . que natura eadem forma magnitu" doque cornuum, Sunt item (X hic -ponitfecundam fpeciem )quax appel- ais ae- lantunAlcs. Harum eft confímilis ca^ ""*"^*- pris figura & varietaspellium;fed ma- Bruce paulo antecedunt mutiligg Unt cornibus, & crura fíne nodis arti culisque habent , neque quietis caufa "procumbunt, neque fi quo afllicixca fu conciderint, erigere feíeaut fuble^ . Uare poffunt, Hisfunt arbores pro cu - bilibusad eas fe applicant , atque ita . paulum modo acclinatz, quietem ca^ Piunt, Quarum ex veftigijs cum eft animaduerfum à venatoribus, quo fe . f€cipere confueuerüt ,omnes eo loco ut aradicibus aon con pie E. $ E in- Unt CASES Un De Alc, 1 - Wüdeai: Li dunt arbor tfumta fped T ? es earum ftantium relinquatur. Hue - cum fe confuetudine acclinauerintjin | firmas arbores pondereafilipuntatg vná ipfelconcidunt. Tertium eftgenus (fubiungit)eorum, qui Vri appellant tur: Hi funt magnitudine paulo infra « Elephantós, fpecie , colore, & figura tauri, Magna vis efteorum & ma' na velocitas, neque homini, neque re quam conípexerint , parcunt hos ftudiofe foueis captas interficiüt, Hoc fe labore.durant adolefcentes, atque hoc genere venationis €xer^ . cent : & qui plurimos ex his interfici .— unt rclatisin publicum cornibusque fint teftimonio , magnamferuntlat- dem, Sed affue(ceread homines € manfucfierine paruvli quide excepit poffunt, Amplitudo cornuum,figura & fpecies,multi à noftrorum boü cox nibusdiffert. Ex quibus duo illa cor" nua efie credo,qux Reuerendus patet Ciaccomein fuo mufxo tenetlogitu- dinis fefquicubiti , crafsitici rantao VÉ. humanum brachium xquent,coloris — " 4 z a d e nigri, inftar vitisà bafí main reuoluta,& ferri more duras | : UA. ! Mi det M OUTPES ITE RU E NEN CY ! p: a, - 6 - Tria hee animalium genera in fuis : n lib. 6, Cefar defcribit, uam hiftoriam Plinius quafi imi hoimian we tando,lib.8,cap.:5.inter Scythicorum ieipi ^ . Kíeptentrionalium animalium fpe- | Ciesaliquot boum ferorum gencra re € Alcen , Bifontem iubatum, & in Pxomaferam , Onafum vocatam, Alci non abfimilem .Sed Ípecialiter 1 dict, Alcen iumento fímilem effe, ni 3 j : . proceritas aurium & ceruicis diftin* . guatLabrumceifuperius prxgrande; — J Obid retrograditurin pafcendo, nein priora tendens in voluatur, Etpauló.... ,,. inferius cap. 34. fub nomine Tarardi, acicripuos Vocis, Girxcis quoquevfitatz, cadem quafi forma cum Alce, illum defcri — bitdicendo, animal Scytharum cífe, . &ui fit maenitudo qux boui, caput 1 maius ceruino , nec abfimile: cornua - ramofa , vngula bifída, villus magni- [ tudine vrforum, Tergori tantam du- 1 ritié effe vt thoraces; 'exeo Scythz fa^ 3 ciant. Illa prxterea animalia qux Pli- j nius Bifontes iubatos appellat melio- | rum noftrx xtatis autorum iudicio, : pes Olai Magni; X Medicorum : illarum E) DeAle, /— | állarum regionum, nihil aliud funt - Rangifero- quam fpecies quxdam animalis nobi ' - pho, —. lifsimi,Rangiferi appellati, quod pro | Alce, autanimali huic non abfimili | fecundum Olai Magni Archiepifco* - pi V píalenfis hiftoriam,habitum fuit qui poftquá Romam appuliffetmag/ num volumen rerum feptentrionaliü - inlingua latina xdidit, de quib. hunc in modum fcribit; Rangiteri de cer- — uorum genere funt , fed proceriore robuftiores , velociores, quafí iug«les E oneribus non exiguis;milliaria lralica — vltra:so in díeconfíciunt, Domettict aptantur currubibus plauftris, opti mequüe graui(sima plauftra, perrura | campofqüe deducunt, qux €cdbfiteth vocant, Mofcouitx Cotzi appellant vndeltali fosCocchios nominarune e quorü vehiculorum lubricitate cuf! niue conformi, longa peragunt itine^ ra, adlocarerum comtutationibus - deputata.R efert Olaus praeterea, Ran giferos hos , caput ad inftar vituli ha- bere: collum iubatum (quale Plínius Bitontis efferefert) velutequus; CO nu2irondofa(qualia Cefari Alcis effe videntu£ D NAESDUMM De Ale, — 8 videntur) fuia, gracilia, oblonga.ad - tergum porrecta. Oxrera habita ratio" » ne; & feruata magnitudinis propor- - tlone,ceruos communcs imitantur,in lapidofís locis degunt, mufco qui in . lapidum fuperficie& arborumcortice . innaícitur,vefcuntur,ftando eundogg . melius quam fe inclinando.Caterum . Don funt admodum immites & feri, . Quando in fuis locis libere degunt: . quando autem aliquandiu apud ho- , Rinésin víu;ac veluti hofpitio fuerüt, . ft cicures euadunt, & ad quxlibet , Cam feruitia, libenter fe accommo^ . Gant, niffextra natale folüm , przci^ » PuéSueciam, deducantur: tum enim . 1 non fuperuiuunt , quin potius 1 breui temporis fpacio pereunt.Ex qui- 1 ES hiftorijs aperte cognofcere pof- , Imus, vtrum animal illud, vulgo Ma 8! Beflis, vocata, fit Alce, aut veró i3 un Inter homines iudicio prxditos, ius Caefar Scaliger , de multis eiuf- dicet" fcquamur, hiftoriam facilem -"oled veteribus aptare;no facilc effe, - i2 | Vnde * .De Ak, EM Vnde Apollonius Menabenus, qul cum multos annos in repionibusillis - confumpferit, hiftoria huius animalis | tutij Cf- defcripfitmultos errores Scaligerita- - risScaligeri E E : «tw Xatqui cum pro autore authenrico hà | ; M p 4. . 1 d 1: fu tne alij eofdé errores íncurrát. Repreben | dit Plinium, quod Alces nomine po- fíto , nihil vel figurx, vel natura eius. appofuerit.Qui tamen decipitur, cum : illum iumento fimilem effe referatper hocafiná intelligendo, & vltra figna à Cxrfare illiafsignata, quod collum. magnum& aures longas habeat;culus crura flecti nequeant,vnde quietiscat fa,arboribus fe applicet, qua fraudca E venatoribus capiatur, dumincifis illis arboribus,accliuis vnà etiam 1pfe com" cidat, vlterius adiungit, hác aut fimile. feram in(fuleScandinauix peculiarem : effe, Machling appellari, In quo cete non e:rat, fed clarius rem explicat In. peiore veró errore ipfe aene verfa tur, qui fub nomine'Alcis, Elg &bi Sy pee Sad n qui Rangifer Recentiorum. comprehendit. Poftea fe dubitat | affcrit, vum Alce fitElg 9 * : De Alc. jo - rum,velalia ab illa fpecies exiftat,qua - - Germani &llemb/appellacEt dum de- | Carare conatur,vtrü hocanímal Alce . -. fit Cefaris, aut aliud ab illo diuerfum, - longam verborü feriem;propofito pa . rumin(eruiente, adducit, Sublatis igi- | turtot confuftonibus,ex hiftoria Ceía - Kisvtpote autorisAntiquioris &Cmagis | authentici,& ex noui(simis toc Moder - Dorüdeclarationibus, nomina fecun^ - . dum Ípecies diftinguemus , &€ com^ . funifüttragio, Alcen, à Cefare appel- - latum, illud animal, quod vulgo Me « 84 Ecflam appellant , exiftece conclu^ . demus, Hoc nomen ipfi tribuunt AL bo bertus Magaus , € noftristempori- - bus Olaus Magnus lib. 18, cap. te - Medici Prutheni ,uecix vicini, An- tonius Mizzaldus , Leuinus Lem^ . mius, &€ nofter Cardanus; licet in ali» 3 "aes parte differant ab íjs qua: Caefar . Wüipfit, non abfurdum tamen eft exi- X fimare, Cxíarem, tanquam illarum eter . Ktgionum nouum capitaneum y CU Ceíaris é« tiofitate ductum , fuperfícietenus.^"* E hoc animal deícribere; voluiffe | dun quod paucis ab hinc annis , melius à ope | pofteti » f * D; d De Alte, pofteris cognitum, exactius delineati tuit. Vndenemo aliusípeciem caprx - ipii attribuit ; fed potius conueniunt - cerui fpeciem effe, SC Alberto tefte, fta tura,coloreX magnitudine,mulo,aut pompis equo parem effe,cum]labro - uperiori przgrandi, & cruribusante- rioribus inarticulatis Elephanti more qui tamen,Zkliano afferente, raro aut. nunquamin cream concidic, autla^ , Deoa? píus ditfículterfefubleuat, Idemetid : ici euenit, de cuius animalis caífu;no uum afferam iudicium , propofito : noftro non parum profuturum,Nul lus ex re« 1 d il hiftori- [ | | am hanc Cxf(aris & Plinij affirmat, 9- fcilicet , lapífum hocanimal, non am" plius fe pofsit erigere.Quod impofsi^ bile videtur & magnus defectus natu- rx cxifteret.. Quinpotius dicemus eum difficultate aliqua feerigat, qu admodum pauló ante de Elephanto diximus,quod raro in terram cócidat - lapfus veró difficulter fe eleuet,íundu - risgenuum ipfi deficientibus. Quam eandem diíficultatem,in alijsquog | animalibus , prxcipue hirundinibus ; Apodi- y dra E 3 SS ic M. De Alce: 12 - Apodibusaab Italis Rondonibus ap- tiapei pellatisobíeruamus.Qnz funt fpecies *"* quedam hirundinum fylueftritqua^ les quotidie gregatim turres. circum- üolitare videmus, abíque eo quod re- - quiefcant,. cum. natura pedes ipfís denegauerit, quemadmodum etiam talpz, oculos; vndecum volare non valeant,in terram decidunt, X perlon gum (atis temporis ípacium,víc; dum alarii motu fibi non fuppetias ferant (c(e eleuare nequeüt,Et profecto, hui- . Usanimalis cafus,cuius Antiqui men^ . tonem fecerunt;nihil aliud (proutbe . Ut pofteri adnotaxunt) quam propria . quxdam. inclinatio in Bpilepfía exi- - flitratione cuius morbo-caduco füb^ . kctum eft.Exquo certifsime patet; AL 1 - t » Veram | €nÁntiquorum & magnam beftiam vagum be- E « s : fiiam Alcca . Vhum & idem animal effe, Id quod «&« , tàm ex eo. euincitur, quod. natu- - Tia recompenfationetm: huius dcefe- | &us, alia quadam nobili proprietate - hocanimal dotauerit, quod poftqux Itàexanimatumin terram caditquam Primum pedem attollit, & vngula ca^ | Put & aures fricat , fubito ad fe redit, 1 L & ab - Dies | & ab hoc nalo liberatur: qua ratione. omnis cefíat admiratio, X vera huius animalis, eiusig vpgulx tanta virtute | s praditx proprietas demonftratur. In. Eicn gine: SueciaXprouinciaPrutheniavocata, | cis, naíci proprie fama cít, & in propin - quis Scythiz regionibus,quodq; ftex natiua fua regione eductum fueritob qualemcung aéris X coeli mutatio- - nem;,alibi uiuere nequeat,quéadmos | .dum de varijsaliorum animali ge- — neribus dictüeft. V nde progreffutem/ Vuiaroni- poris, &C ob nationi varietatem, varia — Ak» — quog; nomina fortitum eft,que rame. proptijs fignisdiftin&a, vnam & eam 1 dem animalis fpeciem;aut parumdif- ferentem fignificanc. VocaturAleaut Mad:lin, quemadmodi Plinius appd- | lat Scythis dicitur Tarandus.Olaus Ma- nus fortenon absre, hunc Ornagrum, — : oceft Afinum fylucftrem effe putat. — Quod bona coniectura, & CGalent autoritate libro fecundo de fimpl. - racdie, facult, Aetijj item, Alev xandri, Tralliani, minimé Auicen' nz aut Serapíonis, confirmatur,qui - vagulam Afíni combuftam epi; á N d Ws t E De Alc. fix opemfetreafferunt. Vnde haud tur Germanice Cllenb 7 qux dicio fi - Latine verteretur,miferiam fignificat 4 - lancholicum;vnde homines procul ol. a vulgo vero Magna beflia dicitur, Scite vero. admodum huic. animali hoc nemen, miferi fcilicet animalis ; indi^ tum eít, Miserrimum enim eft animal. multis decaufís, primum , quia fxpe- numero morbo comitíali corripitur, uo non liberatur,nifi prius appofíca erit aur altera pofterior vngula.Mi "fEREEeE Oc Unio, A liqerapndapn. come CL VL LCSO referunt; quia timidi eft valde && me^ faciens, fugit , € licet carnibus feop« ponat ab jíque vulneretur , quolibet tamen vel paruo- vulnere accepto, co^ - cidit & moritur, quin imó fi fanguine tantum proprii contepletur,;illico exa. nime,cocidic. Raro etia vni huiufmo^ di animal cófpicitur fedplura fímulim vn fefe coferüt timiditate ducti,íta ve - cp vnà alterius veftigijs infittedo, al . terüfequat. Quod infuperexceruora — tgenere; hocinde cofirmaturci p L varijs . nofci poteft * quod ab Alberto voca leno 15 a De Alce, | varijs regionum conditionibus, plus - Mom, minusüc variare illud videamus.Qute- emet. admodum etiam boucs,equos,& alia animalia pilos mutare, autin vnart- gione plus quamin alia magnitudine | inter fe dífferreceznimus;X in. Alpib. przcipue , vbi vulpesaibae , aftores & ccrui albi reperiuntur,[NNam quod Ari ftotelesde ceruorum cornibus tradk dit, in his pariter verificatur,cx anima - libus cornigeris,vnumcerui cornu;to- Decius tum folidum, & plenum(quale etiam cis eorü X : tue varieta hoc eft)nec | : q € mmo : re, quadantenus cauum cííc, aficrens, Intra biennium hxc cornua produ- cuntur, & molli quada lanugine glau €a cooperiuntur per quamnutritpCD- — | tom & augmentum illi fuppeditan- tur: Abimatu decidere incipiunt, — quotannis illa mutant; non tam bene ramificata funt, qualia ceruorum cot- nua apparent, fcd quemadmodum Ceíàr Ícriníi " c (imt. o6 COrnibus , dorfum verfus, palma ad inftar fpa^ — fis aut rmagno auis, alx extenfx more. — adeó vt minimé pro fua defenltonG cornuum feruitio vtantur, ícd curiu falutem E. De Alec; id . falutem quxrant. Antrquos his corni- Como Aide - bus,med.cíax loco vfos fuiffe, nu!libi ^ . extat; houte vero principes illarum re- gionum.prxdecefforum morem ümi- taii , & conlüilium Medicorum fccuti, his cornibus,cornu ceruini more (pro Ut credo )prz paratis vtuntur , € pul- uerem in potione Epilepticis exhibet, ldg non (ineratione, cum Ariftote^ leslib.:.de hift, anim .cap, 2, eandem X Virtutem vngulz, quam cornu cerui- . V6 tribuat, Caraibusiftorum,regionis . illius incolx & recentibus & fale con- -. ditis, vbique vefcuntur, quastamen . Do minusac ceruinam carnem,humo tes craffos X. melancholicos genera . re iudicant, j .DE VNGVL& ALCIS TEE UOTE REUCMRMEGEM. uUN MUTTFH PROPRIETATE. »w) Vod fí ergo huius ani- malis vngulz , tanta vir- De Ale, ceffe eft, quibus folutis vera ratio pa« 'tebit, P. iffa hac dubitatione, v trum hxcopinio noua fit & veritati coníona, cum veteribus hocanimal fub Alcis, aut alterius animalis nomi- ne fuerit defcriptum , nectamenatot feculis elapfis, nobilis eiufmodi pro- prietas animaduerfa,vel nota facta fu^ eritPrimum arguitur.Si autoritas Pli € nij vera eft qui pro compendio omni um bonorum autorum veterum ha^ — » benduseft,quod folushomo & cotur | poirienen hix , Epilepfia afficiantur , igitur affe seins. * Cus huius animalis,veremorbuscadu — cus non erit, qualis effe creditur;fed a^ lius quidam defectus illi fpecieipro- — prius, aut effectus non multum abii- "miliscenferi debet. Et licet notabile inuamentum huicanímali afferat, | fi Mi am aures Ícalpferit, non tamen equitur, o epilepfiam hominis iuuarepofsit,Quoloco Rubeusmceus Nori hoi ültas affert inftantias de morbis quf gumenta au - ánde wipprí vnifoli fpeciei accidunt , & alijs qu! funt fiímiles,no vero ijdem, q modumbfternutatio homini ,ppria cit 1 & E pilepfi x firnilis exiftit íccundum-- mw s os E oi NOE 1 De Ale? i Hipp.in Aphorifmis, & Ariftotelem inproblematis.Eodé modo, volatica albam, Leucen à Grecis appellatam, fluxum fanguinis narium, ructare;ca- - Refcere calcul&in vefica, homini pro- Prioseffe dicunt , quantumuis equos. etiicanefcere, I porcos calculo vefice affici contendant. Ex malis veró cum pilepfía aliquo modo cóuenientibus €tt notabilis ille defe&us hominis coi tu vtentis que Galenus ex Sabini;anti c... : n Medici autoritatejl, 3. Epid.parus samepuepai . Epilepfíam appellare nó eit veritus, E "ede reuera fimiles Epilepticis effe- 3g,4oncs &tus caufare videmus,dum refoluütur Sonne animo deficiunt, oculos cotorquent, qui defe&us in alijs animalibus nó ap paret;quin potius alacrioraa coitu ap. paretld quod equo;& multo plusgal lo accidit,qui deícendens mox cátare 4 Probi . fole.Quod Ariftin probl.copixfemi . fis, pportioneífuaredüdatis, attribuit; . Vel dicemus nos,ob magnü calore hui Usanimalis id accidere. Huius magne beftix cafus,exanimatio potig coite d y Epilepfia,dici poteft,idg eó magis, cd hs(prout referant)illo tempore fieri 3 E. íoleat LES De Alte, TA foleat,quoin venerem ferriincipiunt. — Fieri ergo poteft vt hxc vngula , exa- nimationi illi/minime vero Epilepfig | Secundum 2t CO nferat.Cui fucceditaliud EUR p/w" tum;ex medicorum doctrinadeprom . , ptum, qui epilepfíam ab humoribus - frigidis meatus cerrebri neruorumgi Obitruentibus/fíeri afferüt,quibus fpi" ritibus fenfitiuis & motiuis inclufís, homo fenfu & motu deftituitur , & propterea mortui vicein terram cadit, Quod íi res ita fe habet, qua ratione vneula hxc, vel eius qualitas tam vr^ genui caufx repugnare valebit , cum - ua natura frigida fit? Eccur quicun- que aliorumetiam animali vngue5 - vel quxlibet etiam offa aut cornua, - vel alia quedam frigida,non idem o- 3 arguments perantur! Si preterea vera proprietas illaetfe díciturqua vni foli,& femper : conuenit vngula hxc eundem effedt Pu non femper przftat, Quo loco non - togam Al ini a.u Cu : l4c au- ^ IBatrilfalll Me dire,quas Rome à quibufdam nobili? bus Polonis intellexi, Referunt nof quodlibet huius fpeciei animal,malo - hoccorripi necomnia eadem pr Mp eiae De Alc, à 26 tate prxdita effe , fed pro xtate, fexu, tempore;X ipfius etiam vnguis xatio-- . he'plurimum variare: Foeminx vngu . lam,hac facultate nequaquam polle . féverum marisfolum;nec pulli,fed a^ ."dultiidd; eo tempore,quo invenerem . ferriincipiciin fíne xftatis & autumno .* qui cadere, € hac vnoula aures fcalpere vifi fuerint, Et quod maiore . tuperftiri fapit, i adiun gunt, fcilicet; inter feftum affumptio- . Ris, Beatx Marix virginis. natiuita^ üseiufdem,hos vnguesab animali au 1 ferendos effe , aliás hac virtute prxdi^ . tos non effc, Plus etiam vnguibus po- . Tlerioribus dusmaadesorbus tribuüt - & horum quidam pedidextro , alij fí- - hiftro;aut vtriusq prxrogatiuam hác - deferunt; qua ratione, fpe&aculi vice integra etiam crura, in principum re- - Pofitorijs videntur, Sunt qui velint .*iàas vngulas, ab anitnali adhuc viuen^ te, € quo fupradictum eft tempore, Preéfcindendas effe; alioquin ad cem inutiles effe.Preterea.qua racione fieri poteft, vt vnpula hxc proprietate illa ate Pug : 5 di Quartum areat;nifi auri ab animali applicetur? inser | i. Vnde EM mU -— PHA LM IUDMPTST. T ee- Lgb p D apa duo Ld SOUPE 5 Cou SW EIER RUGOCAENERGIUEE QUAE x 522 LAN VM rc P * 23 - Vndeduoaliaargumenta emergunt) Quo enim proprietate hacpolleant; | auribus appenías geftare minime an- | nulis inclufas digitis& pulfibusadhi | bere conuenit, quemadmodá plerüg s. Argum Fit, Hec infuper pprictasjaut malü cu- "". -ratautabillo pferuat, & fi primavice vfurpatü;hoc animal no pferuat ,nec plus nec minus in eu ndem affectüre- — cidet. Quodfi curat, fi idem animaf na Hi 2 F (9ine * 1 De Alc | | 1T3 xd F Ld | &.Argamey CUtabitt NO defunt demáü qvígore pr£ nd di&orü argumentorum,no folü huius vngulx virtutem negant, fed preterea adiungunt,g no per virtute intrinítcd in ipfo reperta, fed per motum extrin- fecitoperetur, Poftqua enim hoc an» mal per lapfum cómotu fuerit , X v n caput & aures ícalpereinceperib itupore &€ prauá qualitaté in cerebro Epileptico- COntra&ta;refolui &ita animalhoc "2" citari € liberari, Quod illorum quod exemplo, qui abominando hoc ma? afficiuntur, comprobatur;qti no alio modo , quam per validas diuerfíonó - ad fe redeünt,dum fcilicecodores g^ - ues naribus adhibetur & Brernütbe, nes commouentur,quibus VOmit? ^. — - -— De Alc, - a£ Épuma per os fuccedunt,vndereleuan tur. Ali] referet, virtute huius vngulx, ' cotra malà epilepfie qualitate eo mo^ | do operari,quo alia quedá venenata, | com mentio fít à Galeno in li, de Rene2tsex bB.3. terna vene« | theriacaad Pifonem,quod morfui vi^ num ditas | perx conferat, eiufdemvipere contufe : . Caputvulneri fuperimponere,X quod | patiter Scorpio tritus X illitus , vene^ - num quod infíxit,cetrahat, qua ratio-. . Rerabidi canis morfus iuuare afferüt, - fi ciufde pili euulfi illi applicentur , & - longé quoque plus prxftare , fí eiuf d£ canis iecur à Patiente comedatur. His inftantijs refpondere nunc fuf? ficiat, me iuftà querelam contra illius * libi Autorem, qui Galeno immeritó risum a afctibitur,tenere, pofteaquam verarii 25er . demonftrationá loco opiniones vul- Guesinon - gares allegat,neceas experietia autra- . tionealiqua cofirmat. Imo quod ma- . 3orismomenti eft,Keius officium erat .. Geclarare,curccaro vipere,nobilifsimü -. hoc antidotü ingrediatur, ex tot exa- . minibus & ceníuris quas alijs rebus . adhibet,hanc partem prxcipuam,fíc- -. €o pede tranfit : fed referendome ad . 8iülcurfum, quem fuperiori TE wn I ea AS : rF De Ale, - fcripfit, € Excellentifsimo Marco Oddo tranfmifíi qui poftea illumadie dit, dicere (ufficiat,quod fiue illorum — animalium norfibusimpofíto & caro viperina intheriaca, operetur, - vel effectus fuos prxftent, aucob fimi. litudinem;aut àlem illarum par* . tium cum proprio veneno fympathiá. — vt amicum ad fe attrahendo , & quo minus per morfum illum ad venas& cor penetret,prohibendo,quod extre-. mum afferret periculum, Hoc fiue - verum fitfiuenon,quod vngulahxe - fimiliter eade ratione iuuare debeat, cadem hxc ratio non valet, verüm. maior ratio € certior experientia de^ fyderatur , & ita qux de huius vn- guisproprietate dicuntur, in dubium vertuntur. Stantibus validis hisrationibus, ne tam communis opinio in defenfa re- linquatur € fundamento careat , ofm- nes fapientes mundi cenfuiffe affero, ficri neutiquam poffe, vt omnium re^. rum integra ratio afferatur, fed qu maiori ex parte, effectibus, € ei quod. vidctur , acquiefcendum fit, quin e tu$ - p E r PUT ENS SS udo H De Ale, xd tius cum fenfus noftri,quafi in laterna - quadam inclufí fint nihil perfe&éin- . tellectus nofter cognofcere poteft, fed maiorem partem fub vmbra compre - hendit delíderando etiam vlterius fa- | pere , acumine fuo aliquo víque bene peruenire poteft,ad viuum vero pene .trare, & centrü notitix alicuiusrei in- . uettipare nunquam audebit, V nde ex €ommuni coníenfu concluditur, ma^ Jorem partem eorum qux fcimus,tni^ imam eorü partem exiftere, qux fci- totargumentis; X alijs etiá maioribus: . €ontra proprietatem vnguleAlcis ad- . - Quctis,vno verborum diícurfu, omni- E .tem,&occultam proprietatem affcrit, " Don obigatur rationem aliquam red- &ere;przterquam de affectionibus co^ munibus , qux fenfibus patent, quin Potius, có magis vera proprietas, licet occulta, appellabitur, quato plusratio . Bi prorfus cotrariari videbiturauc nul . ^4 rem plane affequens afferri pofsit, Quibus Íimilibus proprietatibus om^ Bestes totius vniuerfi ; piusaut minus ? | . . dotatx R OMDCP Nn S MEHRECIS NDS EUARTTOPRERETC ICE A 0S EET T3 3 € X qQUEUC ENBRNETUXEILG - Xe nequimus, Non obftantibus igitur AErrente é ; ^ oprieta - busrefpondetur. INam qui proprieta esescibus H Ld Notitix nou. Wuenetís vircs & proprieta? fereatm magne s De Alc, p dotatx funt, ex quibus resaliqua v^. nam alia alia, fenfibus patentem, intelle&ui noftro mirabilem, obtinet, - praterquam quod temporis fucceffu - manifeltantur & apertius delarantuts Mirandum igitur non eft, Antiquos - hanc latuiffe quemadmodum neca- METINES VIGOR EY. XXL e. 23 n coono- o wo uetunt, Vt ergo tot tedicinalia pr- r EUNT LE i ; tefufficiet;cuius minera licet rudisexi- ftat nihilominus: miro modo ftf - rumadíe attrahit, Acceditaliusciuf^ | dem effe&us notabilis & ftupendus, qui antiquos latuit, & ad fínem vfque. mundi durabit, naturalis fcilicet incl natio,qua vi quadam cxli & fyderum tractus , feptentrionem? femper 1C. fpicit; inuentum, aut potius fccretum a maieftatediainieenetationi hurt" DONT TONER TN TENN um zo xroPeE PS : dirigi poffent. Homero & Vergilio - multüm referre videbatur , nautas a pforum laudaffe & Palinurum,ob ar . tis nauigandi peritiam ex obferuatio- - ne ventorüm & ftellarum ( quand? fcilicet; prout credo;illz apparebant 1 ,€O É 1 De Alc, E " €ommendaffe,vt tetnpeftate, autden-- - faaliqua nube fuperueniente,in fentis , nam fe recipere poffent, vbi noftra x- . tate, obadmirabilem Magnetis fep^ | tentrionem infallibiliter refpicientis - dire&ionem , nauigatio fecura per . vniuer(um mare patet, Vnde ego pro . €erto teneo, huius ductu & beneficio, . houum orbem inuentum fuiffe, | . Exquibus exemplis, vt multa alía - . tàceam, in contrarium arguere mihi - fat ef,.quod intelle&tus humani capa- . Citas, dealiquo effediu, quantumuis | (enfibus obuio , bene dubitare pofsit, 1 huius tamen affírmatiue rationem - ftddere, eiusque caufas proprias afsi^ . gnare non licet, eo quod vt pluri- . müm illx occulta fint; & fenfu, ipfo | €ontentüm effeoporteat, Argumen- . tis ctiam in contrarium addudis ce- 1 pon debemus, cum bene exami- . Ratà non folum nihil demonftrenr, P lednodec ennis d cs exi* -. fant, Et primó dubitatum eft, vtrum Prism an . hic affe&us ab vngula Alciscuratus, Suv, . . Vera, vel apparens epilepfía exiftatz . Quo loco duoaffero , primüm p TR omnes De Alc, E "emnes morbos &defectus corporales | Latitud Lain animalium brutorum hominum (cx »»»»^ Medicorum doctrina)magnam lati- - tudinem habere X& indiuilibiles effe; nli Ista Alix erunt men in vno, & minus in alio indiui- - E v contingentes;& alie eruntfimiles facilefub eadem. latitudine com 1 yis quisa poterunt. Quemadmodum | pilepfía multiplex effe, & à diu caufis orirí dicitur. Cui non multum. | abfímiles (unt, ftupor; vertigo, mor | bus attonitus, d cane vteri , & cordis defe&us; ad illam etiam quein | epilepfíam effe, optime didücft, qui bus pafsionibus, huius vnguis er 1 ss | €oitus qui& COitu X fternutatione, exanimationt víq accidit, quem parua aut debilem Capram ep E lepiaeiam ment. Necíolum hominem & cotur : nicem epilepfía lübpArccon ME 4 cum capra etiam fecundum Hd [ cratis doctrinam,eodem malo tur. Vndeinlibro de morbo facro 1 ixemor per quem Epilepfíam inelligit, FP" 1 bus Hipp. eu. — lepticts , carnibus caprarum & oUF um interdicinvtpote Heo E 3 COSS ERA De Alce, T d P. ' ports .& melácholicum fuccum generanti- bus EtrPlutarchus in quxfüonibus ^ ^— — Romanisantiquamlegem edere — 023 Nt Flamines Diales,qui [oui facti erat h ES iE. PPS hf; t TY -quod animal hoc morbo comitiali obnoxi effe,i llig 1 t,& neper | contagium ferperet , tibi metuebant, : Vel refpondere poterimus, fi haec& alia quog animalia,vera cpilepfía no laborent catamenad minimum affi- €i, qux fub eadem latitudine compre: " hendipofsisquemadmodum deani-- . mi defe&u in coitu accidente , € de iernutatione dictum eft, qui affe&tus - Cum fínt debiles facilé refoluuntur. Stantibus igitur & faluis ijfdem condit Bionibusfaluabitur ctiam &€ concede tur, vngulam vnius fpecici animalis, tandem cum alterius vngula;proprie^ atem habere, quia magis.& minus fc-. &undum Logicorüm octrinàm,effe^ Uam rej non variant. Secundi quoq Semaiarga argumenti folutio clara eft, Noenim ^" Degaturepilepfíam veram, ab humo^ fibus fripidisaut fimilibus vaporibus, Qui meatus cerebri repleant, procede- em M rc;hunc 7 7*8 49 9*8. ECTETUR XR CU uMiSOUÁCUIAEERUSAY o mDMEUÁUTMT .*. toC LM GA CUOLTUOCUUPSERS SI GET qM PC EET THESES ER RIIO FR 29 De Alee, : : : -re:hunc veró defedtum fímilem effe alfeuerant, contra quem hxc vngula : non qualitatis contrarix ratione, ca^ - lefaciendo fcilicet vel refoluendo, fed ias f- à proprietate fua operetür.Nec aliquis | hic mihi obijciappofíta haclacitudine codem modo , omnes etiam diuerfa- rum rerum controueríias, faluari pof? - fe licececiam duo contrariain eodem fubiecto coníiftere nequeant.Cui pro. ut dictum eft , refpondeo, intellectus noftri acumen,vüulgarcs rationes reue - ra nontranfcendere, quia fecundum Ariftot. precepta l. j.Echic.eap.3«€ui^ Ulgg rci exactám demonftrationem af 3 ferre, minimc opus eft, verum in qui^ - bufdam intelligere fufficit quid resali qua fit,& quas conditiones obtineat. . Team - bt vtad s argumentum accedá,excep — s tcmpore operetur, quod . a maículo , minimé à foemina aufert. ^ debeat,quod diuinandum fit, quo pe de hoc animal aurcs attigerit p | De Alc. E: | qux fuperftitionem ac vanitate fapi- untfed fundamentis veris innixi,Sue- Mura ez . €ix medici bené fentiunt, dum eo an- noconpre- | hitempore,quo calor plusviget;hanc ^" |! vngulama bícindi debere iudicant,eó - M proprietatem aliqua facilius aliqua - aliaparte recipiatnec vniuerfa illa plà . Xmpore,illàreciperevalebit.Ciuarun- pariculascse (7, 2tg " vamus] s icsbaune Coa bo ndlote dus ors r : : : 3 L qualitate frigida &ficca preditü fit. Mz epilepticis Pteurid: qua confer. I 31 De Ale, epilepticis & quartanarijs fuccurtit, Similiter vngula afíni fylueftris cobu ,Kta( quatenus ex Ariftotelis fcriptis colligitur)epilepfíam, difcutit, Pleuri- tidi rafura dentis apri maxilla lucíj, - virga cerui, nec alix partes,conferunt, & omnia fuisteporibusin iofunt Non opus eft replicare, vnoulas has non femper cofdem effectus praftaro quo communi argumento proprieta tcs occultas euertunt, Quis enim eft — qui omnesres continuo mutari nefci- at: Nihil eft, quod interdum ex pee Pioscoizc iih : ar ec mriesreétione & proprietate fua, non aliqu tia. deperdat, pro varijs & manifeítis cau- lisillud impedientibus, & obagentiU.— &' nati i Mc qe M a ri ibud qua * : -» o, - x * 1 d inuicem in operando impediunt, que nec fcribi , nec ctiam imaginari qU€ urit, Quo modoMagnetem tam valo" . rofum, allio inunctum, proprietatem fuam perdere videmus , rationc culus errum non ampliusad fe adduci Eadem ratione,prxíente Adamanto vugula hxc virtutem fuam perdite - Quid verbis opus? Leo, prxíenteg?" lo,ferociam fuam amitüir, & vifo - ; | .De Ale, 32 . fc, in angulum fe proripit & rugit, Quarum contrarietatum infínita ex^ - emplain Plinio extant, qux ctiamin animalibus X rebus naturalibus ma^ . hibustanguntur. Nec etiam Pxonia - femperprout Gal.dicit, à proprietate fua, malo caduco liberat qualifcütg . iam caufa fit: Miultó minus Rhabar- - barum, bili ciendx tantopere celebra . tum,bilem femper expurgat,ob quam | Cunque partium ,& qualitatum vel . agentium vel patientium indifpofíti- , louem.Iafpis quod,qui à proprietate fanguinem firmat; interdum tamen, ne[cio quam ob rem non cohibet. V^ trum vero Alce malo caduco reuera laboret.fiue alio quodam infirmitatis — Benere afficiatur, non propterea Pli^ o5» - fij, tamaccurati fcriptoris autoritas, hifi temerarie negari poteft, quod pa . Titer coturnix € capra , eodein velli- PM alum oS PY oenr.cnemad . fhiodum neccoturnicis aut caprx cx quifíte idem morbus erit; (ed defc&tus animi illi fimilis, aut alius quidam at- Ictus epilepfix conformis exiftit, qui - 9b proprietatem coitus ipfi accidet, Ea PUT REA. WI Aicut BIB ONE NTCUPPRUTUTS S et b Alc, ite bené di&um eft, Quesadmodl [ enim canes coéuntes,per bonum tem poris fpacium annexi reftant (ob cali. ditatem quemadmodum credo/femi- 1 iliumqui nis PLETTES MIA nico £oitu euanefcerent, & na | tura abilla veneratione ceffaret) ita. Magna hecbefüa,coitustemporoaut — poftillá pera&ü in terrà cocidit, & dd. 1eftítutis fpiritibus ad fcredirinftinéu P nature i icd incitantis,vt hacproprie . tate,vngulx in ferta, vtatur,pedem c uat , in lignum ibi-hác virtutem mini- mijveró in aure confiíftere, & fefrican.— do4 in priftiná ftatá rcftuititur, Cümg : U hxc pro RE fpecifíca huius ani- ees rin in ali cula inuenietur, non ob' flatibus: iquorum fuperftitionibus 1 aut figmentis, qui non ita prid huic iilis v maiorem autora E num pee hoc Ía T inem E infignita effe pol j atnon magis in vna, quam - idolo R2 d e E : | De Al P ! Ce; 34 - Kpedes poteriores pedibus antetio- - fibus cfficaciores effe , verifimile eft, | dummodo ab animali co tempore Quouegetiora funt,auferantur, quod àb xítate media ad autumnum vf? que vfu venit, Cui rei communis o- - pinio, € venationum illarum vfus . Qüi illo tempore perfícitur, luculen* . lentum teftimonium przbet, xd Ad vltimum argumentrumrefpon* iram e . dto, operationem harum vngula. fixie. ' tum, noob extrinfccam aliquam con Xictionem, quam animal hoc capiti - Véjauribus adhibeat,prodire, cum fic . motuslentus, & ad humores illosre^ foluendos,in fuffíciens, qualis fternu- | | tatio € alie diuerlionesvalidx exiftüt | TUETE TT E quibus in caduci morbi fymptoma^ tibus proflivendis vtimur, fed in pro- pe occulta confiftere, quam in hicornu pretiofo;in lapide Bezoar, aliifque rebus per occultam proprie- . Utém operantibus, reperiri dictum .. €f, fiueiam interius fiue exterius ap» virum ws - Plicentur,/ Vtrum vérà hxc proprie Pr«sst ar PS i «is vagola re . &s prxferue t autcuret, hac diftunz pea prec SN e TEN e Y : A uet aut eurcto Ciuaquaeftio, (atis argutaeft;hic vero : non habet, €o quod , meo TETTE IE " 35 |. De Alce, 1! : " D iudicio,effectum coniunGum produ. cit, hoc eft , quod quoties hoc anima! - cadit , fiuciam ob coitum , ftue aliam -ob caufam id eueniat, toties proprie ' tatc huius v ngula lil x propte- : rea affirmant,quod aut pracíeruet,aut Éorté multum deaffe&u demat, DE COMMVyNI vSv VNGVLZ ALCIS rewmentu acoumunt - * opinione de. f fuinptum, LN ZO X Principumitag Su€ ERA ci , Prutheniae, & prout , ientia»beftiam hanc wei dn gratia przcipue venantium,& ex longisillo- à EN n. ^ri 2 4(.* obferuantionib.illius vngule propric tates negari minimé poffe conclude Experientia fus. Si Apollonius Menabenus Me Mo Miolanenfi: qui principibus illis per- —— multosannos fcruiuit, vera fcribibr€ — fert, fe multas experientias obferuaffe quibus quotidie vtuntur. Hominem enim hac pafsionecorreptum, appo" — fito hoc vngue,finiftrc manus dig" : qu De Akte, 3 etm annularem dicunt, &€ cor dire- Y nRA.: FAtusunso — Gereínicere rÍ . tit confeftim qua fí áprofundo fom: , Ro excitari € in pedesfe illico erigcre acliberum euadere. Si etiam annulus tx hoc vngue confe&dus patientis tundem digitum cinxerit;idem effíca cius prxítare.. Eundem quoque effe- &um producere fi pulfíbus alligetur, autcordis regioni applicetur, Si infu- per pars huius vnguis finiftra, palmae 1mrno »" [Xd ddesurdn een iori ens ud RTENAERUUUTT TMUDRECRDCEEEENESUNREEGTHEERT UPRUMC RIPE PR ERN , 1 TEC plicetur morbum confeftim depelli. ieiufdem quod portiuncula , in au- rem finiftram miffa,& aliquandiu ve luti (calpendo, mota fuerit, ide ipfum hon fine miraculi fufpicione feliciter prxítare, Corroborato enim corde, medianteilla virtute, & fpiritibus ani malibus ad cerebrum, ex cordeproue. nientibusilla materia craffa vaporef- 'enas 1. (1 tes, (7E OX Vitus vnguie. «xgerintegré liberatur, Huiusctiam 5,57 ** . Vnguisraíura, pueris epilepticis, cum 3qua liliorum conuallium & fpicz, . Suam lauandulam vocant ; fcrupuli - Íemis ad (crupulum vnà etiam por | M 8$ der MEUS ST C BC NRI AO RONERTAOR E THUS TT TPPESRR TS WT e "m dere fcelici cum fucceffu datur. Alio - quando ijídem puluis exx quali por^ t£ionerafure iftius vngule,radicis peo^ - nie maris, X fuccini candidifsimi,pro- o pariter cum fucceffu, exhibetur, - eum ctiam ex fuccino per deftilla- — tionem clicitum, & vel vnius 2gut- — tarum. quantitate propinatum, in - morbo caduco efficaciísimum exiftit, Morbis quoque epilepfíx conformi- bus, vertigini, tremori cordis, ftuporl. capitis, (yncopi, & alrjs cordis defe" - &ibus, hi cvnguis applicari potcft, & prxcipue fuftocatis mulieribus prx^ - fenti(sime fubuenit, addita huicra- furx cadem portione Zedoarix, cum vino aut aqua arthemifie,quo omnes. illarum rcgionum Medici ordinarie vtuntur, Vnde Principibus € nobili- bus ipforum in more pofitum cft, an 'nulos exhoc vngui confícere , eosque auro cingere, quos hinc inde muneris loco mittunt: aut rcgij doni loco, tn terdum alicui ex Europe princeps integra crura; à iun&turis fcparata , ot ferunt, qux Romx & in Vaticano — rari fpe&taculi vice inipforum peri 1 " be Ale h - videreeft, Alta funt palmos duosfic- X»pi i hi j) tamen Aids erri obiuarcer Ae PA. das inis à - liter diuifze funt, exterius politx & ni^ rifsimx, interius vero cinerex, rafu . diffícilimze, faporis & odorisexpettes, . Vbi tamen igni infjciantur , eundem . fumum cum reliquis vngulis pra fe ferunt, Romo» pro his morbis, fecreti . potiusloco tenentur,quá quod à Me dicis exhibeantur. Cumá epilepfíaad | modum rara fit, il ig : T € 1 . deri magisarrideat, ingenue cófiteor, . mihi de animalis huius experientia ni- hilconftare,nec antehac quoqppro vt . nunc valde confyderaffe, nifi fingu^ laxi diligentia Éxcellentifsimi Con- . Rantij Felicis, maioris perfpicuitatis loco tra&are,excitatus fuiffem,& meis de Vnicornu difcurfibus, in hacno- : Inisexp ; 9 F probandi verá € fal(um cuiufg rei; | &iustp proprietatis, prater tot fupradi- E Siasrationes, fi huius vnguis paris 37 De Alc, £8 RETSSAI cA v [ 4 24 TT hxc opinio proríus defeciffec: Cum veró econtra bona cum exiftimatio" ne perícueraffe illam videamus,expe- rientiam;& fenfum , fub qualicunque etiam rationisprattextu negare, Ari-^ ftotcle id atteflante, vitio noncare- 1ct,aut intellectus alicui debilis, tati afcribendum foret, SOLI DEO GLORIA, n ee" ' QvE diis cec uie. id s USENET PONO. Q V ESTIONES PR jE- " CIPV E INTRACTATV de Vnicornucontene- à 1 ta. 25 Trumfit Vnicornu, /tz» Vtrum Monoceros fit idem cum Rhíno- cerote, "Mtrum V nicornu fiflos A "habeat — £6 9« : Es Vnícornu omni veneno refitere valeat, E11] . Vtrum A ntidotum aliquod omni bus venenís vefifiere pofsit. fol.] 1 1.3 124112» - Vtrum fieri. pofsit vt Vnicornu przfente veneno fudet.£ j j 4. Ntrum Vnicornü prafente vene» no bulliat, f.117* 3 CS DAR SCAGESEDOOOETR Cae cmo net. € —EIDCMERNIENSU SUE CIRCE REESE TEC cy A T T TOM $ X TTA TA A SNC CS n w—— * XOU Xa M * n | INDEX "AIT cae UU eT M crus CUP. NES d Se NR UELANE Lu 0 NS. Ens ; x RU SM She COQEMEPHDUUSCENTUUT CREER : V " ^ INDEX RERVM NO | TABILIVM IN HOC TR A- &atu deVnícornu contentorum, fe — cundu mordinem AL phabeti, A, A Ls wngule ufus, fo. 129, Alberti Magni error, 91, Alexandri Magni. moneta, 26, Alexandri Magni. uitorie, 26, Alexandri are ubi extruétat; 6j» Ambarum (3 eins. differentia, 17; Amori uis (7 potentia 91. cete jer illorum regiombus d fRallume edua e e js Antiguos Vnicormi on. fuiffe ufos, ul rie i iffa * jx Aromata incognita 16... Miror. A Omoctrotem (Je, — SX. — Afin aura. A puleij ctio Mrd, — 1je — pie libros Pg WaTid fibi propo- Pi sro Vnicormy fcribentes. cur inter [c £d | Am qui de Vricorma primi. mentionem 1A 1 erint, | d ; | INDEX: havsgi fibi vifum fuilJe |Vricornuteften^. 2 Ll heo Recentiores Viticoritu meitionem faden- hir ide Vticormu ferip ferunt ton bene con pol]e. 7l. : em udin Viticormu Maier 126; 1 Alenarum ER | i ] Balemewnicorms. —— ^^ 0$3- - Baljemi raritas c7 quibusin lods producatur. 24 - Boues tauri, uacc& urticornes 52, Brabmancs popult qualcs, | 62, | C. | feno coria prajente ueneno fure, | Od eiiis [uyiyosuom uariaYe, 38. | Combifta, q, wievipscicdeg bilire; E gi Goniectyra qua ratione dedpiatur, $8. L onradi Ge Jneri error, 128. X. Car corroboranom omni ueneno a fer Las id | nocerotis ufus, 130; d cde Vins maxim Rome i templi hw podeis 77» | Di sd " " THE UT dk os INDEX. autorem parue fidei c[e * E bird ü M D. I5: D E[ omnipotentia (7 olorii, 31. — Diocletiani Imp, diligentiain con 2 animalibus. bes dis n Dicelerianinumi fn x : Diofcoridem licet diligentem ie "E | Dibical quid proi tg M Lc E MeE us. jc Ez falfo reliqua. minime in imalpania 39 bestiis facta de Vrricornu. 107. TM publicam raro zilà am f ie. Formam originem ape da operatio iei a 6o Quse onec feriores f fimplici " ; vnd ces rg 1 Genmuarum op pom. eli te pia fia Mr | Her] i dish - pre ORE S il M E D ADECONSO n. id b de ; Eb IND E a t R6 H, Me roii ua 1 hene Ua E. p Pme "i gura quid denotet, Xo s -». Rillebori uirtus, i i82. - Hiifloria de Elepbante, 34. ^ Hifioria Pauli Diaconi, 73à- lefbidis t7 Faemathitis vini 119; Widua inter je multis mods uaritre, | 30,38 Inábis rcbus quid declarari debeat, zs Jutellcétuscon fufio unde procedat, 123. * pe ! Loi: irme 83. M a Bet aar Dips A lots arborem iguotum effe, 17, us. ferpentine aut uipera wrtw. Y Y6 Y 17, Wict Leloicu Cadmi Vncorma dejipto, 67, flus. 67 * - Magnes cur ferrum diia £8; —— M.Paulu Venetus, 64. dicorum experientie de Vno, ^ 1X Oje Men(iruorwm pras. I 16. ModusutendVmicorà, —— — 1219.43O0- 1 ; T »^ TS T f | , nS n |. weramejJentiam latere. 16. PEE VC pm ec Mesa LÀ IIN D E X, : Multis in Bibliorum locis Vnicornu mention, 42.—— 5&5 | -— coria, P À Naponis rebus mgri ASGR nunquam dum | II, dare [oler n" Nicolaus Vene 64, — Null cx A Ani d autcribus t-flari fibi wiuwm— 30.3 Viticornu i [urn fu » Ny/a Indie ciuitas, P I Nyj eorum mom ma, 64^. Ny/corum Indie populorum fymbolum , 9i O * Onagrum unicornem effe. Ornamenta rerwm à Deo CZ nátura col »J » ; Oryx quale animal, b Orygem Monocerotem effe, : " Pbewicem varum ebrodum effe. 1j m afcribat, 109. Philofiratu Phil Stehen » [dili mutum je oblactdfje. 4 $1. Piulofirati CTOF, Philippus L, Im, Clriftianus, ludos Pa m celebr 9r n prunas i Mit, bos ex y ! Philojoplia foe pi on 7 j t S Med POE OEUPRSMPEI d 2x c L* OR eoe eo j i : 7 Muiconmi conftans, 80. L6 - Polita c7 lucida omia ab atris etiem parua bim E. "ditate altareta Judorem monfirare, 115. E: "Paflicorwm ofctantia, 104, - " Proprietos vurabilis que dicatur, 103, .— Proprictás occult nnde colligantur. | [5 M Pire Ligoriss antiquarius excellens, «— 6X. gis de Vuicorm. feribentium conclie has Y OM4S onmes prim confufo modo cog^ 20; | frsd fure quá rationes cogwojemtur, — 26, Res per SCOLANDT virtatem operantes, X Oo, es ab oceulta proprietate Gperantes tantum efficeo Te üt parua quantum in magna quantitate exhi- | Jo- I Reuerenie fpeciem ej omnia ad sium non i^ ue ligare 122,125. Rlinccrroem non cffe Vnicoruu. sh $. imocerotis dejcripno, 43. -lekcam: in fpe&laculis non ZET p fef "XIYGT 2 Rhinocerotas corm. quibus — figwis gute ! tur, 45 3; Senbuc emblema. : 955 | N.a S, Hicron, - TT GHGNISE: —- Te SNR TREO TS QUUM e PNE api ee tr qn INDEX; S, Hieron, ar interdum Rbinocerotem pro Mov. E -... Hocerote expojueri. 493... Scarabeorim EE ulc»ritudo, 24; j3 Scriptorum inter fe der fitatcm non flatimincera Sariptorum officiam circa res incredibiles, x X9» tutidinepi re anguere, Scientiss bumenas quism primi excoluerunt. 2 6. Secreta 2 natura. fimgularia , C MN Serpentes cormiti, — 1935 Sirenes Homeri quid figni ficent Subtilitatum cau[a- Sudorem uerumyanimi effectum e[Je 114 Superfütomwm origo, — — $8 ih CPUE | id Stris in Viricorm quo pacto intellioi debeant, 68. X Li | Pauli 11]. ( Eyibolus: Card, Cnbellt, T à arthol, Luiani, ^ fol.9 $- , ^ LJ T ^ Ld i * b Temeritaris effe vem ueri exiftentem , vatiombs Ue TRUST TN Lm LONE que|itis euerteres — EI Tbenaca uirtus, 103s ^ * . Marietas rei in quo confifüatz 29: Vaneta juam Monoccrcts cornu ab arte Jor Veritatem unam folayse[fe.. AM b updxeti- Vau eie c. deno Lovpviaxs 3$ din or Cdp, S coUo cS, n PR Pe ? , ERE MEMÉEP occa Ree 5 ME ce n . "1 [. " TM Ww" Ge EUENEES TT I v ua ^ icum a ere a m - TENENTE SECO UTE CBDEISHEPTT E ido INDEX, OH faljum per 4 Mat jg Virtutes occu!t uede dependen 871: Virtutés occultas ob intelle&tus noftri debilitatem, cogno[ci non pefje, 122. ix elf Ttaliee principent, qui non fragmentum 44 liguod V nicormu po[Sideat, 71 Vnicornudiuerfitas — | 8 Wicorru in. fpectaculis Rom, mutquam vijum fuffe. - 89. Yn cornu eur : "no TR dis [2 a Ln ijum uerit, : 334 Viicorny: nunquam vednjot 3 Vricormuuiuum pes non pofJe. 19 Vnicormu uoc. abu quot modis iden 59 Viicornium avirnalium plures effe [fpacs, 51. 52.123.124. Vricormu ueri plures [pedes effenon poffe. . s : Vnicornu raritas 24.34 Vnicorn naturá, 15:34 Vnmcornu proprium qualeammd, — $4.$5 Vuicorm defcriptio. 38 occtpniuiemilianudf 7 um pratum, 9 Viticorma ji n ficatiowes my[lice, ess]. cà uario modo pofJc anelligi. $5. Vnicormu fal jum quotuplex. 98.124. Viicornu ucri figna, 224.126. GS N. 3 Vricorma E d INDEX "NV nicorhua adulterina que-49. pe T - Vnicornu falfum quotupiex. 95.124. "Nnicornuadulterini víus, — 100.26v.- Vnicornu víus € dolis. 106, 5:83:9* Vnicornu venenis refiltere probe, EI 075 Vnicornu qua tatione venenum pre : 103, fens prodat, WVnicotnu abufus, e 428. "nicornu verum qua ratione ab a- ." dufterinis difcernatur, 8 Vnicornu verum Lqua tadoncex wi lis cognofcatur, , Vnicornu qualem culorem ' ái € Vnicornu qualitates mianifeftx 19? Vnicornu in gremio virginis requi eícens quid denoter.92.93.130 BP. Vnic. in principum thelaurus extat" tía cur inter fe differant. ni Vnicornuád Nícolao & Paulo ven€ tis ona noneífe verum b jd Vaicirau Parfíe: a(c & cius. dios | Vibe Nietenfiam, D. VnicornuArgcatinenfium, UP Vnicor- x . TALI: IA x A hc P TOM Qt PENNE &- C GEWOn NES TN- 3 TR APER 1 ec D od v. INDEX 'Vnicornu Polonix Regis, 2a. |, Vnicor, venetorum eorumdQ defcrie I ns5, 74. nicornu Heluetiorum eiufgy im- probatio. 75.76, Vnicornu ab Alberto Magno defcri- ptum, non effe verit Vnicornu. 77, Vnicornu fragmentum Pape-.8o.jos, | ^ Vnicornu tragmentum Ducis Hetru. " *. rix eiuique defcriptio, 79.96. Vnicornu Card,Tiidenti. — 80406. | Wnicornu Ducis Mantux. $£h: - Vulgus quid per Vnicornu intelli p "t - c A. dfe] SEXES ^"AROMATVM, " FRVCTVVM, ET SIM- | PLICIVM ÁLrIQ vor Mrpr- CAMENTORVM Ex INb1A VTRAQVE, tt Orientali et Occidentali, in Europam tJ delatorum,quorumiam eft vfus pluri- mus, HrsTORrA brevis, vü- lis, et iucunda. | CONSCRI?PTA PRIMVM (Hispanic: 4 Zoaxxs FRAGOSO Philippi 1I. Hifpan.Regis Me. dico et Chirurgo, NUNC LATINE EDITA 0PE- . A4 c $TvDIO /|SRAELIS SPACHIE — Mid. D. e Prof. I"rgentinenfis cum Noti marginalibus atque 41Ce, Plura indicat ad Lectorem Prafatio. «Se «coo esse ARGENTIN£ | Exaddat Iopocvs MARTINVS. ANNO M,DcC I0 * 1 «C Comite; llluftribus ac Generofis Dominis, DN. IOANNI CASI- MIR O Comiti Erpacenfi, et Dominoin Breüberg &c. 'Dxw CunRisTIANO. B T3. 1 wi Dx. VVaALRADO FRR.- . . Comitibus ac Dominis in Waldeck &c. Dominis fuis Clemen- tibus. gU Ru EUER m yurver[am Medicis d namnon modo vetu[tife ; | fimi quiq, Scriptores, Il luftres ac Generofi 'Dn. )fed recentiorum quod, pleriá, » Tu cte — Dij immortalibus accepta referant, tana, ob id non immerità fcientiam X2 aliti EPISTOLA antiqui[smam , celeberrimam, c7 di- inam exifliment : tum etiam pracis pud illus partem , quee medicamentos rum doctrinam pertraclat , dignam — rem Cz in'pentorem referatur , adeod, plané divina babeatur, : Vnde es illud fapientifimi He« brei Iefu Syracb Eccdlefisflia, 24b de terra medicamenta procreavit, nec abborrebit ea vir fapiens. Ipfe (jubdit) Janat per bec, tollitá, dolore bomintt«— — Heropbilus, tefle Galeno, Pbar» mata, auxiliares (Deorum manus, f do£li Medici cofilio adhibita fuerint, | veélé bis "verbis appellavit , dicens: — Qapnaxa, sa Toy xp cipacycv ig9ac eué- Ta cd dcs 7 TO $i» cicYTEp Oeooy uem. dm. Qu : "Ecyptiorum facerdotes non ignort» — runt , qui remedia. vt Anm yis : effe cenfent, quead «D EV M autbo- altifsimo manat Medicinazaltiféimus E. TECOTETWEGER UT TUTTEUUUEERTHEEEEEPEDEPCEBE DEDICATORIA. Deorum munera , ne vulgus ea proe phanaret, in Ephefijs Vulcani facnte . mo yyt Greci in -Aefculapij templo, recondebant. Pytbacoras autem clarus fapientia, primus polumen de berbarum effe£lu compofuit, Apollini, 4e[culapiod , cg m totun Dis immortalibus inven- tione «7 origine afstgnata; compofuit et Democritus, ambo peragratis Pere fidis Arabia, "Etbiopte, /Eeyptique Magis, Epax rex Arabum fcripfit de Viribus es-effeElibus funplicium mee Ucamentorum atq, etiam gemmarum 4d Neronem Imperatorem. Rei bera arie [ludium multis famam 1mraore talem attulit, Gentio rezi Hlyrie iu» Venta Gentianaz. JArtemifie regine Carie /frtemi[ia : alijs alie: quemad modum non minori induftria ac laude €itam aliori Simplicium medicamen» X53 torum EPISTOLA torüi indagarmnt facultates, modumá, compouendi ez mifcendi ea invicem, Viri doclrina, eenere, opibus, potens tia magni,quorum nomina id [ionifis cantia in bodiernit y[4 diem inaliquis — bus plantis, medicamentorii compofte tionibus, atq, antidotis confer'vantur, Non eit itad, cur cuipiam mirum videatur , quüd bunc de Simplicibus medicamentis Indicisin Europam de latis, t7 quorum estin medendi arte yfus plurimus , libellum Illuftribus V'effris nominib? dedicare voluerim: cum "yt "pere pietatis [yncereá, reli gionis amore ferieulari tenemim, infu» per etiam ita erga, literas üiteratosáy omnes animati e[His, vt [pes ea omnes firma teneat,fore yt bor Mecanatts fitis futuri eximi]. Speravi deinde,tx Hiflorie pererrinarum barum verum medicarum lectione V/os non parum ; Td rpoluptás RC WS SREWRCTASUE! «CNET ETHNIC NY Pp eaa, d NUI VH E ERRANT PRU VIS C RDMPES E NS DPPu^ wet | DEDICATORIA. - 'boluptatis fufcepturos. Plurimitquod, . emamenti atq, [bleudoris ad bauc lie - bellibuius editionem acceffurum exie [o flmayi, fi in publicum prodiret fub [C etuflifsimarit Illuftribn V'eflrarum p familiarum nomine, Accedit bis,quos |o mundam p. m. ex Illuftribus V'eftris | | | familijs erga me meosá, quonda favor - Clemens, quare et veJlram vt [emper v optanda mibijita etiam quacund. vel — bac ipfa ratione conciliandam amicis — tiam duxi, nam vt Greecus babet fe» EPISTOLA. IND ) 4. yy 7) Ses PAR 37.22 yin alijs ,ficin arte medica verfatus [it , bina fub meo prefidio noftra» in Academia doGle ingenio[cá, dedit [pee cimina , "vt ez [ic confidam magis aco ceptum 1l. Gener, Ve[tris libellum Vfium medicum futurum, uamobre fcul qud» — lena animo benigno fufcipite, C 0. MIT E S inclyti, quod teflimonium — fit mee erca., Genero[itates V'eftraé — ob[er'pantie : ned tàn id quod | mjbicite, quàm animum dantis per — podia, memores Prjeilina, foi pe Cuir &epor: (y quicquid fit. DEFSOPT. MAX.Ce mentias V eflras diuti[simà incolumes.— Jervare , €z: omnes beroicos conatué — fartunare dignetur, ren, 3 Scr, ex Mufa, j, Inno | Muf. pres | "7 r,»$ xn addu an a Y DEDICATORIA. Redemptionis bumane 16 0 o, die | 27.68eptembris, qui S. Cofme, cr S. - Damiano in fa[Dis facer erat. bi ambo - Medici apud E gram cfpitatem capite - multati [unt [ub Diocletiano, Salutis - Woflre anno 30x in perfecutione., — Chriflianorum decima,que per totum mundum reliquarum. omnium. fuit trudelifsima c7 longifsima, fiquidem Jeitia bec duravit per decennium. Clementiarum Veftrarum — addidifs. T PRAEFATIO LECTORI 4MI1CO-- Bené J4oere ... quit de fuo feculo Galenus Medicorum poft Hippocra- ' tem princeps, quaapud ma- jores non fuerunt inventa. Idem & dc noftro predicare poffumus.Certé enim rcrum cognitio acquirit vires cundo. Philofophiam iuxta Philofo- phum peperit admiratio : Nihil au. tem magis v tas mi qm fos - : ui vte-nc Haeliasies Aofiume plicium medicamentorum. Ex quo factum eft, vtinventa terra ante non quodam mundo, V" *H 1 AE nt, vy NP [2 inventa R- t quorum ante vel nulla; vel obícura cognitio extitit 5vt vira eoruminven, vfus, rationesd; medicas noftras fcli- citer,bonod;cum fucceffu defumpta vocamus. Scripferunt de his magno conumodo rci medica, & falute ho-- ; minultmn, Lurainveniuntur hodie;in- | | | | 1 | | ; 4 ADLECTOREM. . minum, qui vel in illis ipfis fuerunt - lociscommorati, vel magis tamen, . quàm nos, ijs vicini (unt. Ex horum numero etiam eft IoANNEs FKa- cosvs PhilippiII.Hifpaniarum Re- - gisquondam Medicus atq; Chirur- : ils ad Eggi Trou $ v ClIS. nii c0nmni ww ^4. I») -— . tim controverí(as ac diverfas videre . Autorum fententias, ipfe quod; in . €odem fuum voluit exercereatq; ex- . Keiri iggenium. Cüm Philippus | m pater expeditionem in Corinthios apparare diceretur, Co- . tinthij operi certatim incübere cae- . Ferunt: hicarma comportabat, ille 1 law1.. | er 1* fo1 : ftruebat, onn llip ro lafi . fabant. Eorum ftudium Diogenes : Cynicus videns, pallio fuccinitus, dolium faum vltro citrod; verfare . Fe vicinumcollem coepit. Percun- | ante quodam, Quidnam hicagis,Ó | Diogenes ? Voluo(inquit)ego quod; | dolium, ne folus ceffatoreíle videar. Simili quadam ratione Fragofus, & "m. | ip fe PRAEFATIO ipfe ver(ate vas (ui ingenij voluit, cu. lusvires& ante e fizpiüs tentaverat vt g , Obfer. ye. L EL P xo i torum, quorum in Hifpania vfus eft, Succedaneorum catalogum: ( ho- rumenim fuorum laborum ipfemet meminit in przfenti libro Capp. de Ambra, Tabaco, Amomo , Carda« momo, Lycio, Myrrha ) in hac ipa, inquam,confideratione Igdicorum medicamentorum fimpl quo- rum, 2 &aliorum cognitioncà par erm Quare de ijs librum compo: . fuit, quem fatetur libere fcri effe peridenti titulo , vti Plinius in Prafatione ad Vefpafianum — tur: quemadmodum Apelles facit — batautPolycletus:tanquaminchó^ . ante femper arte , & imperfecta, Vt.— ontra i im varietates fupet- 3 effet artifici regreffus ad veniam, - Met SUSECHMEMU US, ; ldsfidi. hacia "quito 6 NOTET UU J ADLECTOREM. ' indicaret Lvbpovrcvs DEMOv- |- LtiNvs RocHEFORTIvYS, Blefas .. Nobilis Gallus , Margaritz Valefiz, - Francifci I. Regis Gallorum Sororis . Medicus Xagj4écarer , & Emanuclis Philiberti Allobrogum Ducis quon- dam Confi liarius, ex Hifpanico f fcr- one,quó in Lati trad P oep it,&in pu. blicum edere voluit (prout patet ex autographo ) vltimam autem ma- T1111 $5^ potuit. Eum cim m ego: in füpelle&tile enm atq; in | dicio huius Viri acquiefcens &i ipfe | lucem afpicere apud nos debere fta- fuerem, tüm pluribusd de caufis salis Przclara multa in fe continet , a non habentur apud alios, & fimul Mit vtriusque Indi medica- : cem quafi eft Epitome : recogno- Kendum, &abíolvendumin manus jv PRAEFATIO modis: collatis locis Scriptorum, * quorum teftimonio vtitur Autor: 9 adhibitis inconfilium, vtitadicam, ijs qui restra&arunt & defcripferunt — caídemac fimiles: Caroli Clufij ver- Cc YI: 21 i — quas India Orientalisfert,literispro- — ditz à GarciadeHorto, quidiligen- tifimus hacinrefuit, & per triginta — annosin India medicinam Eni recis Hift hi Medic *'CilIusi 2 Ly dium& induftriamin hacipfareimie — tatus et Chriftophorus à Cofta, Me- dicus & Chirurgus Hifpanus , qui — ^ etiam in hocgencre librum fcripfit — | itidem dónatum latio à Clufio: m PME og ONT P0 ME E 127.0 - m c 1^ ; €olai Monardis, Hifpalenfis Medici, quideijsegit, quzinIndiaOcciden- — tali proveniunt, Novo orbe ab Hi- fpanis reperto. Mutaviautem ben ; fculum in quatuor Tractatusíecui: — 1 * Nx di cnt ii i£o4?4aeveemHuem 08 Lapidibus pretiofis, & aliquibus 1 AD LECTOR£EM. dam: in Secundo de Aromatibus, quz vulgus Species vocat: inTertio de Arboribus tüm fterilibus, tüm fructum ferentibus, Herbis, Radicii ou; um Lignis: in Quarto de Gum- fetu Li iquo- ribus concretis. . Annotatiunculas ia(dam appofui ad marginem, vel alis inferui, quas non ingratas forc aceffe Lectori i fpero: inomnibus vc- tfi nonorna. nis elegantiz, CCP fpi uitati ac intelligenti ftudui. Indicem füb- lunxi non omnium;qua in hoc libro l'eaiszi2! "iss P t VU ,deqi zd. "MP es Quàdfihanc meam operam (appellabit autem forté quis alie- nam: interim ego meam voco, quin | &Tuam, fiquidem literati omnes amicitie quodam iunguntur vincu- P huius autem lex quafi quzdam commtu.-« ^t^ 11£5112 L4 PRAEF. AD LECT. fcat taciturnus inerteis : «cau ee 24 Ilerdam: Vtici, autvi alia communicare, Dro dante &af. pu o PHRU, [4 — — — — —— -—— JNamd; Excitáf ipfe favor ftudium, laudata; virtus Crefcit: & immenfuüm gloria calcar vt Poéta canit. Quare. Efto procul blattis , tineisd; nocen. tior ater Mome. : Attu candideLe&tor, candidis meis conatibus fave, & Vale. WEM t " 'AROMATVM,ET. | $iMPLICIVM MzbrcCA- MENTORVM INDICORVM . ALiQvOT HISTORIA, ELO dRACIATVS [ |. DeLapidibus pretiofiset |» - quibusdamaljs. Dc Adamante, Ca». L E3 EOJR Ndicorum lapidum in dda- Adonantia A [XQUÀ mantibus d quitas prima, "yt pref, x5 d inquit Lálius Solinus, tàmob cap.s. OREL Sn duritiem , quam ob tiftones |n efetlus, Ita indee]ly quód is diunon [otii regibus , e ijs admodum paucisfaerit — [ toghitus P ocarar ZAdamas (ve [cribir jo. Nomini * mnes Camers Commentator Solinz)á nati- dd: $8 * MEDIC. IND. 1 Rupe veterisprefertitn quosnaturaelales.— rayut quia, dicunt [ndi , quemadmodum — inter mulieresanteponi debet^irgo illi que. virgo non eC :. Éodem modo Adamas à. r natura elaboratus anteferri debet illiqui arte fatius ty expolitus e$C, Refert Pli» 1 niusna[ci etiam in Zirabia,Cyproset€Ma-— cedonia: quayis id neget Garciasab Florto.— in fais Colloquijs , dicens quod fi ita effets : non adeo expeterentur à T urcis.Sed nofiro - judicio tàm infirmum ef(, argumentum, 4€. Jt quis vellet probare quód in Madrig non na[cuntur Cidonia ; quia de T'oleto compa-— rantur : ita ut pof'ibile fit,nafci 4daman- tes illus im locus quos recitat Iniusset pr M, 3 Jiicere fibi Turcos ijs ex India e pott — UMEN ? Z SE $ janttüf —— T mn)Rb. E v J ri 1 Two E m maiori Copia, Quod ad magnitudinttts 4 dicunt yix effe aliquem maiorem aucl uo mundata: cor fDecti tamen maioresfunt» — juxta relationem bommum fide dignorums p* quidem magnitudme oui parui. CL Tons EGRE ; dfe À Pos j x y m. Eo Wm 1 HISTORIA a quem illius provintid , ex qua allatus ef, -turaffe in crucem agi multos , qui de terre s eruerunt tor angulori n: ,ultrama- "yidetur , buiusmedi gemmas, que multis x amis nafci er perfici debebant, duorum aut crim annori [atio perfici. Nam fim ipfa fodina boc anno ad cubiti altitudine fodias, poten reperies. Pofl biennium, rur- , f« illic ixcanaro ibidem invenies JAda- antes, Sed certum e&( grandes non nift guitudinem conflitutam legibus, Quantum. Generatio d ipfius generationem miraculi inflar effe mira, — — : n infma rupe nafci. Generofij imus ei € vilis ferro albo er lucido, quod vergit ad PP - truleum clari, e$ relucet yt radius Solis. - Difingnitur à Cryflallo colorzi fplendore, - € daritie , que absd, vlla comparatione Maior; quàm Cryflalli efl , cui innafci qii ! amex V eteribns dixerunt. T anta autem oni efl durities;vt pro cerro babitkfuerin vis maentm , fe defendit mirabiliter, - Sta*yt null accio GN à rw "i K , à; à que ei ad €^ I MEDIC, IND. 3 Nóot4men. afAirment etiam multi, effetàm immiam | de omni J[anouimi bircinoy vt cum pofi fe defendere fimpliciter abigne e ferro : liber tamen non efl ab illa Adenante y, uime retente e calido y frquidemim e fnicligene y laitar rafertim ft hircus biberit antt PORE j T efertim "1 irtus bi erit antt 1 exPlihio, Yin, f comederit apium ef petro feli- Cawfam nume alias herbas duureticas. Dicitur. — inquire — spfofalfo , quód capiti mulieris dormientti — dpul Frá- ip/a infcia fubbofitus fr fir , fidelis ipfa - callorWh. y, jn emblexas mariti z ftn adultera; 4 Symp.c an.tp.cap. — HISTORIA. 3 - ferrummon trabat , fed «dimit illi yim. Philofophi tribuerunt ei facultates diui- Vires, fiat, quas comprebendizi interpres Dionyfj - Poftea bis duobus ver fibus * E p fefuser Dympbata. Adamas quod. pe- 3 dora Janat » | Pe miferis occulti damna veneni, 3! Hdunt amplis g auertit qualeciid, malit 3 mmium, metit, phantafmata, e oculum ; :) Hjeinatorinm,Etyocsur petu recae € effe mediatorem inter d l.fcordias. *Medici Ps indigena vtuntur Zdamante pulueri- ! 0» dtd, eum per [yringam net inj. | Guntad confrmgendum.calculum z exiffi- | mi M os exhibitus effet venenoe l propter [uam tenyitatem e 3 isi imieflina perforaret.Cuins Non. e& (& amen contrarium compertum eff m fernis deleterij Lapidariorum, qui ver beril* egregrié e ria 1 dee Je RISE dilmastet: ju- M . Excellett- tie demo- lo me- tio: bilis. Denm, non am ment, [upra Ezechielem cap.28.€7 in Epi- Pontifex populo, Quéd fiin peccato & MEDIC. IND. pretij ct excellentia iflius lapidisyvifum eff mihi allegare bíc id, quod narrat de ipfo $ Epiphanius Epifcopus,cui magnam autbe- ritatem addit S. Hieronymus lib 9. Com- m fola quadam ad F'abiolam de vefüitu fa- cerdotali, vbi tra&lans de Lyneurio lapide. — pretiofostransfert id quod de ipfoféripjerat 3 S. Epiphanius. Dicit ergó ifle S. Epipha- | nius in tratlatu , quem fecit deduodecim gemmis , qua erant in 've[le ,Aaronti , de. wAdamante , quem etiam geflabat fummus Pontifex , dum ter in anno ingrederetur San&lafantlorum,in Pafchate,n Penteco-. 2 fles ez T abernaculorum feflo. Ponebatur. 4 «autem fupra pe&us [ummi facerdots intet. duos Smraragdosyvná cii duodecim gemmtt» qua erant fuper humeros. Diel? ergó diffi zer per annum offendebatur. fic ornatit benderentur , f in precepto : *unt, eolor lapidss , & fiebat niger. Hi : /. HIST ORIA 4 zi slle.efiihiru fangumei coloris. Quod fytnx JBlenderet,agnoftebant fe non pec- . ; affe y tunc celebrabant feflum. | DeSmaragdo. Car. II. | p lib, 7. cap. s. poftqua tracfauit Smáragdi | de "A damantibus & Margaritis , dicit prefatus, ; bs iil. na iid tertiam autoritatem Smaragdis perhiberi pluribus de caufis, Prima,quia nullius co- Boon afpettus iucundior Eis Nam herbas x i firi frondesá j, auide [PetTamus. e os Yveró tanti lientno quimiem THTPETIU y Ld , Xon rta Jo li gemmarum conzuitu 0cus . Vorimplent,nec fatiant. Quin &y abinten- . done alia obfcurata , a[petu S$maragdi re- | reatur acies. Quorum vero corpus exten-. Jum eft, edemyquá fpecula vat;onefu t E dmagines rerumreddunt.. Quemadmodu E M princeps gladiatorum pugnas fella. . Pat $maragdo. Quidam genera eorum fa-. Genera; E tim duodecim : : INobiliffsmi dicuntur $cys. 5 tia , m grues tertium Mane (Me quis quidam ipforum nafcuntur in Indeaalij in. s safiin eetbiol id . etiam in flumine Indo, d Virtis inis tores. vLlbertus Magnus lib, 2. de rehus o j MBPDIQ YND ^ n. i E r p. - Gange, V nde perfbi citur,quod vix cogno. - fJeitur "vera iphus generatio, quia propter. pretij magnitudinem eg dignitat£ ewsmul- — lum quafz veftigium reliquerunt negotia- enetallicis , ey Georgius ,Igricola lib. és de nat. fiffilium narrant de ijlo lapide mi- rabilem virtutem, quid ei motus chfcena voluptatis valde ef perniciofus. fina enim, qas;[ine femina, dum commifcent corpora», | Ji eum geflet , vel in annulo, vt contingat «utem ,difrumpitur. Etnarrat Albertus. de P. vgarie quodam rege, qui ipfius regna- ; bat temporibus,quod cum faan imn digito, «mulum cum Smaragdo in jor coitus cir, "yxore f'iasin tres partes diuifus efl. tide addit probabile effe, quod dicitur, quód bie lapis geflantem ad caffitatem inclinet. Bo-.— nam efficit memoriam: evget opes: fugat. — zeprflatem. Dauca, que de germ tré- duntar velinquentur quà minus credanturo. aA E HISTORIA. $ "oratus dum (uum gregem pa[ceret , terra Lege Ce «utem magis quibusdam imbribus difceJ- liam lib... ; et.biarus inde ad eum locum exti tiffet Jin CC: uet. ll ae is Mam. riae - i -,. antid. ] uium defcendit , ibig, inter alia mirabilia ELI [ eneum equum con[bexit » cuius in lateribus tip ,— qe E. Joreseffent quibus apertis bominis mortui offic. Mes P muenitCorpus magnitudine i Vtt Ata, quod sinit Lua (— babebatin manu annulum aureum , et in cianus In 1 Er tant virtutis , vt qui p Teri, C » ferret fecum;videre poterat,fed non'videri, ^ T ; - Redeundo ad noflrum Smaragdum.dicitur | 4. Réf p enam quód cum morbo comitiali tanquam pujus ans - bite mortal; pugnat : quia fuipi m yimat, nali Gygis. |o fnanet integer: quód fi nonyrumpitur.Qui- | dam,qui imitantur dotfrinam AArabum, laudat maxime lapide bunc contra febres | po ptrídas && maligas,quos erudítifimé re- gpi.gi - felit Alloy fraus Mdundella-quód tamen con-. medic. - tra "venenum yaleat. , Z, oar "Medicus Bacdere : "rab: monflrauit, cum dixit: quód cian, F4 Comed fet. berbam quandam 'venenatam, io dms Jnpfit inos [maragdum d socii. derum appo[uit fupra ventriculum, mox & o 6, — -Yeneno liber euafit.. Refert etiam Zluen- im prologe Rear e approbat, Auerrots lib. 5. Colli-. cojli [à Es 43 E " MEDIC. IND. al Solda- get , 2uod fi de Smaragdo [umatur pondus | tum, nouem granorum hordei in aqua calida be-. KP.31. — 5n) contrito , ieiuno exifteute ventriculo, : [ 1 Jifat: fluxus *venzris qui. provenmunt ex — acrimonia alicuius medicamenti purgat- Smar4gdi. tis, aut umoris putrefatli, — Rarifama H4 vafa, magnitudinis Smaragdi exemplum babe- Porcllae musGenue,quitàm magnus e$C, , ac lanx nt. ftue patina, quam vulgo catinum yecant, Cuflodiunt illum in facrario templi mav- * Qui à 3 M. 715 eiu$ vrbis e monftrant. cum magna fo- 1 -Bierofoi lenmitate die "no in anuo : iuxta quofdam, — bmam — vt t fatiifiat populo , qus Auriga eum e j p ud 1 Polon Fi t brifà noftri redemptoris , RT 3 acm 6 mn ylima edt dicitur fuifie ex ap- dis regis... * InGallia Nara dii i eds quoda Lugdunenfis agri ; mtd - uia paropfs sisedrors Conradus Get ] filio aià. merus meminit libro de figuris lapidum. diuerterit, cap. 6. inflar patere , quam Porcellanam Erafmus mncupant , qua fimiliter Chriffum. ini | Sulle — y olupt inea cena;fed miner multo [uperw? Noundi ri,mbilitated, inferior. ipe bbf- tirca Simás nde num c teda n " BISTORIA é [ ÜDPrincipum ez Regum Eleuarium quod x | yocatur de Gemma ad paffiones cordis. In - alla autem compofitione Mefue pro Feru-. Feruxegi- Segi non intelligitur Smaragdus.fed nofler | eyulgarts T urcicus propter aliquot ratio- -fies,quas non eC, vt ventilemus ne exceda- . om propofitum,es quia de bis affum alibi, « Hicad verti debet , Smaragdos occidenta- cles Perunos no exbibendos effe per os, quia o elizuam in fe babent vim corrofiuam e - o tyenenatam. [unt eti colore inferiores ijs, qui funt ex Oriente, Rumor efC,in'Bala- Adulteras da Bifnagers ciuitatibus Indie Orienta- tio, Us adulterari $maragdos cum fragmentis litri , fed cognofcitur adulterium in eo , 9 fumma facilitate franguntur. Ex regno -mouo Granate aduexerunt ad nos multos... .- Smaragdos , qui alicuius [unt pretij, € magni eflimati inter ipfosmet Indos, yt A IDSPMENU.. VU SES vd i scm «Bl Le: Pied Le TTE c xd E: A 5d [! 2 * ID -—Imyenitur aliud genus lapidis, qui voca- tr Prafius, aur Prafrerset vulgi Plaf- ma, cuiua fecit Plinius tres [)ecies , vnam pip, su alitatis, alteram loci , tértiam eandem cap.8s Smaregdo, lnc 0n MEDIC. IND. Siml T lafma venit ex noflri Indis lepus valde pulcher ,. coloris vergenti? ad yiridem, cum mixtione albi. Cuius virtud | efl contra dolores frigidos,aut calculum rei ulim.fi eefletur brachio, Solent wmportar i perforatt , quia Indi frbi ipfos appendunt, tanqua locale vemedium ad ditlos «fetluss : e 4d dolorem ventriculi; ft ipfi imponatur, Matrona nobiles , que ipfos confequunturs faciunt ex ipfis brachialia prajervationt gratia, Certo exiflimant quidam efe get Jafpidus. ux Kapisin.— Jnveniuntur quoc, in illis loci maritime effettu fie. moflrarum Indiarum quidam Tftesadmo-— milis lapi- duy magni, ez bellicofr, in quor capitibus " 5 —ÜÀ AUR ONUS TRECIENTIT T TREE ME TON WR ONE SIONEECAE HIER zo. qu MiYentuntur lapides, quorum fragmenta wid puluis fi [umantur per os , idem faciunt fries, quid Lapis nephritidz. 7 s De Granato, Car. IIL (0 QGRentw epi tóm vili pretij He ef. «c Hyacintbus,quod [ufpitionem atto. — | Fiteffe primam feciem Hyacinthi, Get-— gius Agricola numerat inter Carbunculots D ed. n rrt suns ? uH | HISTORIA 7 jh o mautes effe ex R ubinorum genere.ue H yag Wr Gntbum ; quem flauefcentem R ubinum ap - : pellant; Granatit veró, nigricantem R&- Wb bium. Nafcuntur autem c7 in Calecut J-- Cananór regnis Indie Orientalis : licet vi- | erimus colligi im Hiifpama ,fed non rales, p^ extrauei Junt,quianon tàm bona eft loci difpofitio que ad generationem (f or- p tm rerum non parum facit. ^ . DeHyacintho. Car. IV. - C Biacnthas, vt Plinius dicit, lapzi ef 0L eooris rubei er fplendidi: quem mo- E P derni diyidunt in tres [Decies, Primam vo- $petieg]— jp tant Gránatum, qua eC Chryfolithos :fe- jp. (unda Hyacintbus efC citrinus, qué etiam E vocant Chryfolitbum: terriusefl P enetus C Cyaneus, V bi notári debet error Solini [. Solini cap. 43. qui attribuir LHyaciutho id, erro» Lo quodnon erat ipfo » Jed Sapphiri ,'vti de- b. MEDIC, IND. rerum pre, tiofarum. s z 7 618 AR aqua eis fcaturit. Sed tantum n efl, Ma E apt. 3 virtus * t ih a er S * u€ a E d S. c S- & E e 3 KR i & ha 2 ch Linius lib.s7. fue nat.bifl. docet dinerat 2OMHR C77 feces Laidnsser id£ Dioftoride lise : qua dicit quod torum genus nat | Pi ! e cll gefatum,r meum efe eoa fée — «nn HISTORIA $ | Hationet t incantamenta.cy appofitum fe-— p omorimulierá accelerat partit. Gal, lib. 9, 3 de fimpl, med. fac, laudateum, qui e&( co- rà viridi » ex quo vafa "Murrbina con- - flanzur ( Porcellana-vocant ) adei viren- | diá, ytex Smaragdo conflata videantur, Legitur quod, , quid fi portetur Jafhzs *i- Gal.lib, o, midi fupra ventriculumjita vt cutem tan- dc fimpl. - ger; mirabile ipft conciliat robur,reprimit naufcam ac vomitü,er iuuat concotlionem,, Differt bic lapis ab illo multim , qui com- | mimiter dicitur Jaffe in Caflilia , quia Ia- Vale: E 5 antiqua efl gemma rara, cuius magnis - dinem *yndecim ynciarum vidit Plinius, | formatam j, inde effigiem Nexonis thora2 I ttam Sed. quod dicirur in Hifhania Iafbe, em fpecies Marmoris tàm communis eg Yulgarps vt ex ipfa fant paffim multe coo p. mne. Solebant antiqui, vt magis Jalubris sculptura efe. , infculpere draconem , que confuetido draconis | Beditur nata effe ab Aefculapitin ventore in tafpidez Medicine, quem repreJentabant in forma "me animalis, Narrant aliqui, qud incae ve Nafpidis — quod non efe verifimile. S. Epiphanius diat fpecies; ez effe fex genera la]pidis,licez / fidorut ponat ad mez feptendecim. 9Melior vadicatur, qua imye E Lis spi ex quacund, parte flnat. Wet : g "yocant Rejlagna[engre ; fi ,finilem fat . omnes multum di dfferunt ab H cinatite fil MEDIC IND. m maxima efficacia , er accep ife indetortei. | titur in montibus Scytbie : drverfitag atio tem oritur à diver]itate coloru , refertur vyiridisad vfum medicum, DeAlaqueca Car. VL. 3 Nojenimur i nm Balagate lapidis quodin gentis quod. Z"Llaqueca, dra bd Quequi vh cant, cuitis fragmentorum paruo um librá — ya yentitur regali nummo C 4ftell lano;ré | digna admiratione maxime cum pré alijs medicamentis fatultatam habeat fi fendi cantur quidam effe ein lapidem ,guem hi tate illi qui Lf rtur ex noia H1 if nia. babetur i in officinis ad fimiles efus. dla quet ca autem videtus effe fj ees r) guia balet veneto colorum , € alos | punta. quadam 1 coloratà 3 uiice Via ifs b is ^ HISTORIA i$» uu 2 É fluxum, [ai uguintá; bumetlando ipfum. 1 gendo eum "jrmo in pugno manus dexiréy | &irerando eius bumetlationem per multas | vites, Etiam vtilis efC fi adaptetur parts 6X qua Janguis fui " fhecialiter yero in cai atis. De SPPRiOT Car. VI ^ S Appb; " csAladifa 2ü à igui "preij: i dn Bee oculis grato » fide fcriptores duo add eiga venera. P nui bjcuriga: Dlendeni,ty más tranfbérens; guid, gend vulgo Sapphi- naque fr:; iday 7 continendo ata, adflrin-.— ; ax Pesorrboidem tofreriis éc feli 5 | n e phas T: spe met ana i: lnfoler effe cm Jerem. Recentiores quidam. "HARE EAR £ ilior i hic tot ít. E terdum 4, 22. ! : Bani ita men. Nds ah 1] ? à LA "ar. Vict cab irus nt. secondi genus in Cae. PA | MEDIC IND. | Nalla ex ifl gemmis , quamuis magna c. excellens faerit, inyenietur fuperafte mille Lil37. ducatos. Sed fiinfbexerimus quod de Sap- €9«.— phiroferibit Plinius » agnofcemus eum pro. lapide Laxuli, Debet enim Sapphirus col-. lucere aurézs punélas fiue maculis s vti la- | B5 Laxuli, luxta quem poresC, dit, quid legitimus non inyenitur. T'otii genus $a]? ; pirorum babetur protordiali,eg mifcetut. etiam ineleuargjs, que conficiuntur ad-. — verfus peflem , cz omuis generi yenena. Aie multe facultates inveniuntur de feripte, quas, quód fmt ridicule, iphs ari , autoribus relinquimus , ne mendaciorum c. 2 ,'Yideamurimterpretes. Quoniam antem qui. dadas V6 Yu Sogphin efe Me e ST n al P relati faci adulteri poteC: q94- - fis digno- tuor bis mods vere à falfis diflinguuntut tionisratio gemme. Primo, in pondere: quia arte aat quadrus maiore ex. parte leues [unt legitima gra pu. MieSjeXctbto Smaragdo, Secundo,quod n , maturalium paritur lunam , exctptame- "ragdo ez T'opafi, Tertio, quantó — mtuemur eg confpicimus gemmam. (Mam, tant) megis grama eC vj C-- HISTORIE — —w 5 Ix'ipfe vifus exaturari poffit, contrárium : eic tu altera, Quarto,quod bone ez 1 egiti- me multo tempore pofiunz manere 1n gne, 4 ^ POM Wi ue P hs solli 4e " F - falfa maculantur ez corrumpuntur. De Oculo felis. Car. VII. - eatur Oculus felis, Et licet inveniantur Olbo de 3 dn Pegu, € alijs regionibus fndicis, fimiles GatoLufi» . temen non fint illis de Z eilan. 9Mulo "5 Pro-— - maioris funt apud Indos pretij , quàm in pter finite Hifana.C onflar nam, experientia quód - €im "ynpa fexcentis ducatis in Iudia eflin 2 maretur, tranfbortatus in Lufitaniam,non ; ifi nonaginta eC aflimatus, relatus au- - p otemeóynde allatus erat , prid sies eit redit. Perfuadent fibi Tndi , eris qui - banc ge AOT PEEL S UN E ; MEDIC IND. d efC de V aleriana berba. Hunc €. NN lib. de Subril. Pfeudoopalum Yon 9 : alij retentiores cum illo. : 1 ; - "De'Magnete- Cape IX. —— "1 Nomina. L^: "aoses multa babet nomina fe- T eundum drverfitatein nationum. Quia Latinis dicitur Magnes c Heraclius la- - prsBarbartr et Italis Calamits Lufs tan 1 T'etre de Cettar,Caflellanzs Piedra Ymatn. 1 Fer — Notus bené eC propter valida yim at-..— aztrabit: trabetidi ferrum » ex quo apud nonnullos | €t de eius m in vaues Lufitanori que. : Qamug in iestcitigen clauisferretiwn com- cy6u cdujis. pingi;fed ligneis, ob ftopullorum e Magnete 3 ! ARE fs frequétiam, à quo fcilicet magna td 1 attraberentur ey. raperentur naut er "ei clauis fabricata effeut. Sed reut-. 1 ra non efe bifaria autentica , cui fides ado. (odiberi debeat; quia qr in Caletut ey totae 3 i trata plaresinvenimmrur naues claum cont. — (fixe f àm lignes , ned, quifquam iban r Y d Doc BHMf$TOBRBAO — uw «Dui Cocrs ] fed. boc non fit propter metum. - Magnetis Jed ne maior impendatur fum. ; ptusin ferrum. Ad bec dicunt quidam la- | fidem banc maiori ex parteinueniri in me- j tall ferrarijs,atg, inde tantam effe cognat titnem inter Magnetem eg ferrum : cm Mmen iwyeniatur etiam lapis bicyvbi nun- quam fuit ferrum,Sunt qui putent Magne- dad m ad fe ferrum trabere ob eamfaculta-- Tm quam ferro comunicauit fen wmprefity ua ad Magnetem feratur : eamá, ob cau- Jam Mag:etem non maiorts effe ponderis, iam fimultum ferri illiaddatur , quàm Un exietta ferri quantitate in bilauce pa- à fitum. Sed contrarium docet expertentit, —— | Preterea aliud quid de Magnete in mez V[ineius — Qum prod z pr AU CIECM v ot dicentes effe fat : leeria, e bomines reddere flultos. V erm E : MEDIC IND W sur bora diei ey venti pud nos i inoffis | na fiunt cum ipfo emplafira , quorum'yfus esC ad mala veri , quibus funtovalde [ub-. tel e mulieres, Magnes autem babetur me- — lior , qui maximé attrabit ferrum , colore. vergente ad coeruleum , den[ue, e qui imt | 0o. fenon e$ valde ponderofus, "iH — Lapis "vocatus 'Theamedes, qi » Pu colligitur in quodam monte /xbiopia. Ba- -- tib. 36, et contrariam "pirtutem virtuti magnes E cap, : t: quia fupra. ferrum pofitum - f ^a lud fugit, DeLapide Bezaar. CA. - s Bezerlas NY Illu G nef, Latinorum fa- pis Beo ^ T eio mentionem lapides Bexaar ut] 1 SU. nominpin vf 9Medico apud Magnates &— osea Medici virales ern ene. feimzie m regm ii lini "€ Sadiicint iini Re EU -— Du : h. A P. HISTORIA- - t*' monem inflituens de capra filueftri feribit. pe boceffe Flebrawumycompofitum ex. Bil, quod Á gnificat Dominum, & Z, aar, | Yenenum,q. d. Dominus yenenorum, T ra-. Mitpreterea generari in capra moutana in "dia maiori » £rans fumum Gangem in dibwdam montibus vicinis Chine. Ali, eum he deg diris. Ei in Cora[one ez Perfia Hirci am genus , quod Paxam lingua Per- ever coloris ruf, aut etiam fimilis | mature , m cui ventriculo nafci- dus nis d cuuh de lon J TUR 2n a M T2rTAMA DAR Pes4A€M E prima Auf fquamas, ad modum Balbi, Kite Ceparum , "yt vna q, tunica fuperimpos : jaa fit alteri. Quod ita fe babere , conflat | EXperientia : frato enim lapide buiusmodi mud palea in centro. fite meditullio eius E own Cenficitur nemen éntut quas- roin s eiusdem cum lapide fa-- titatis, Ad bec iia dni . MEDIC. IND. j nium lib.28. cap. o. ferpentes bauriwmt yeh fpiritu narium. extrabunt: de latebris eas uernarum,quibus deuoratis aquam petant, in qua. tamdiu fe i immergunt y douec wm "veneni fedatam fentiunt. ex aqua autetn egrefít t redeunt ad pallum,et multas herbas | | eontra venenum vtiles comedunt, quas in» fhin&fu quodam naturali cognofemtz 4, H4 ex veneno y quod. comederant s Ge berbiss quas depafli fuerant , mediante m E lore interno geuerantur bi lapides i m ipfo j tum corpore: "Animal boc, vti traduntse]e- magnitudine cerui atá, tàm animefum , vt. eliquando interficiat venatores, quare beue armati prodeunt ad capiendum. ipfum am laqueis c» intricamentis multis alijs. Sunt. c sgermeni bac magna agilitate pre- - NX -- ; HISTORIA : bids Jrmiles glandibus, | [De Beze- sp«cbij hardt zA4rabum ex ceruorum lachryma adáiito, (ra. T beomneflus grauis veterinariorum - medicine au&for fcribit. Ceruosyvermes tus tefünorit inuolucris implicitos, ferpentium : | tjuenecare;quos ex cauernisuarium fpiritu elaunr: : eg ne illorum virus ipfis ob[it ; ad cem aquari accelerant, quibus ad labra: vj. (€ immergunt :- tm oculis lachryme Tem defillant;que vifcedine fua coagula- ih » M Rde oculorum smlacbrymasa nucis ANS Te j5s venemo exoneratos s fénferint aquam | ci ds »in latebras diuertunt : € vt lapis le, vifus obflaculum ; decidat s caput ar2 affricant. quem inuentum , t Beo dini quoduis veneni antidotum MES S diucid'Los dest we steering lib.g. nne tap.G. Mee apr c 4 3 ? . 163, Scaliger aduer. ( ardanum gi Beo] € Joc auno sop ., pari ratione generantur bi pretioft lapides eius complexionem , nibil eerti poteit ad. A EE us z EU. Uecy P BASSE | | : MEDIC. IND. | pereonlatus deiflo lapide , dixit quód vi- derit ipfemet [ape extrahi ex rembusqua- am cabrarum montanarum , qua [unt.— in /frabia, e quód fmt duorum generum? ynum melius ex Felici drabia:et alterum non tale;ex V accarum infula, magus ver-. fs Septentrionem. lta, fecundum bunc an renibus illorum animalium , qua im cor- — dick DE o 745 Garanrefeiints.. rale quiddam, vt Serapio, Sed plus fid wx raiequiddam;'yt Serapio, Sed plus fidet aes — bibendum efC illis, qui feripferunt de illis | regiomb?, in quibus di£us lapu generatur — € multó magis teflibus oculatis. Quod 4d. : | S ecgeigusns ; P ae gei ;:4 nifeflam; fed per virtutem fpecificam. Ind: 1 *yrumtur eo nox fecuti contra omne geni — "yeneni,t& non folüm in morfib? animalium Fübosad: Tt 3c woche ] J LI elan- : diim: 14. : rum. rT ? pisi x : f. D iuri dicm. V suntur etiam eontra (trifli- | — tiam, melancholiam,fyncopen,epilepftam, [ | morbos diuturnos ex bumore melancholico, [ lepram item Jtabiemampet:ginem,et quarg vC tanas.V alet contra lumbricosim dive odio 3 (laca: * conzra f. . «tetoje : c7 " deni, contra 'variolas y ru- : — bolas. V tendi modus varius efl, vel enim pese in potu; au abo: vel — FTTSM | due in puluere d fdandi Eu appenditur nfücculo;ye cu£im tangere pofityyti t 1 ad precautionem pefts. V niis 1 eliam fingulariter eft pulum afberfus mor- emi ferarum. virulentarum; & antbraci- - et, Sed fi ytendum petens rue Mnflrumento aureo aut m tam neterende "yirtus ipfius exbalet, titatem, s F pra I ] iU». id . Ven MEDIC IND. canis aut alterius animalculi pelerriranta. snittitur acus , 4t5, flum relinquitur it. yulrere. (C aud ilico : meipit ea fmptemeta. j babere, que folent cotmitari eos , qui Hibes. | runttoxicum. (im plané concidit cantf. atq, dcfperatns videtur , tim buius lapiéti | puluerem aqua dilut&i cani 1n os inijciumty - e fr ad priflimum fuum flatum. animal ve dierit, babetur pro legitimo: : fo minnsspro: Lapis in-. adulterato, Invenitur quod, in Malacala-. yontus in n PE venenas refiflens , qui tantaefC inelli-- : fino fiat na, mationeyyt à duobus, qui frmul reperti lees vii runt iter pro ingenti munere mifíus fit Auf Fon dept hanc omnino prec tanis digo ferunt lapidi B exaar. Nafeitur in felle. es eil Hyftries 5 y CUius dinicEs ad pepe : samarostatfa levi c in ais ay yrGallien apo. Refert : 5 qm ifurunt- | ue LE meg e ien. m m ae terta naue "i m is. i E. , j he HISTORFÁ. — oae. | dutem lapides: 77 babiti MUR femper in Pretium. ; Wiégno pretio, teflis esC autor quida Zfrabs gratie, Hifpanis , cim dicit ; fe lapidem Bexaar -vidifée apud filios Almirama cuflodus i legii e -Deupro quo lapide magnificam acproperes —— — (pim edem Corduba s rependi. Praterea — : quid ipfi R eges Indie magni bunclapidem, -efimeut,manifeflum fit ex munere quodin E o acia en rione vaifit Rex d de Hoc T fe tasi importarut in FHifpaniam, Mee rempori T4 M CSeE ipe. Pon Bezar alia Halen. extrin was iolicbin leonatum "n Jer ume JfBlendidii , & fub duabus tunicit 7077 ri albam, qui guflati fapiunt ter-- i * L-] J équidam s AP P GUERRE S4 0 f we x veloui, Generarur in quodam animalium, ines mostil Fama ge Pera- MEDIC. IND. mentu manuarijs bellicus. Invenitur laps -in quodam folliculo propé flomachum , € maioris exiflimatur efficacia efe eorum, cuntur per montes , quam qui Lepides ex o Ex nire di Dios at C "E) €— attulerunt lapides quosdam;vt faxula fw | exempli, "ij. Imyenuntur in ventriculo magni iali- cuius Lacerti , vocati Caimanes, «y funt — ampbibij, quia viuuntzn terra,cy in «que. Sunt feroces & dentati, ac tàm magnm ori» *yt deuorare poffint bominem integrutt, "leuant € quandog, tollunt quartanas, . din ynus iflorum iners ynicuió, tet d ws * De Misscids Car. XI. De con. Niter Margaritas, que hr andesfint, ebis, Mars V nione; ant PXabje T otii m es due inveniuntur , que fimiles fune magnie Pliniuslib. tudine figura, cg nitore, Minores dicuntuf : implicite Mee: Zrabibus Aliofar Natdes — COFTHpi ulo ex lulfar portu in mart. . Manger Pe, ] vli geverentr sow aio xiu EcL TNR HISTORIA. i mfra Earope. R eperiuntur etiam Mar qnte à promontorio Comorumsad ufalam wá, Z.. eilan ( vbi efC picatio regis Por-. Pugalie ) féd & minores eg vilioris pretij, | quam [uperiores, Generantur €y in infüla -urneo, qua licet magna fmt , tamen non - tàm bené formate,vt alia, V/ eniunt etiam (quriter aliqua ex Chyna , que non magnt EL pretij.. Pro yero flatuitur reperiri iam in mundo nouo , que tamen nullara- ih (ione comparari poffunt. cum Orientalibuse * dim [mt minores, non ita candide, leues,ac itinde , etiamfi pifcando ipfas multi vi. - ememiferimr, Troducir, etiam ipfas ue íÉs T Wir mon im tanta abundantia. Douj. e uero babetur , generari ipfas in omnibus | itin quibus: n'veniuntur conche, Quia N preter qui icunt - fiueniri ditifmes conchas in quodam f'»- Modiito V wotaunayvifa e$C, in T ago fln- mne T'oleti margarita in quadam concha su; qua ibi najcuntur , cum preceffiffet fari i / dt, maiori ex d é conchis, fiecitas, Origo genitura Geneflte NPDEUGTIBD, ba SAPE M aboft ] ha diffmis lius. Sed boc Mai i debet; eas que natant. (0 oam profando producere ma»garitas maio? & Tes2€g que in alto mari degunt, wixoret; d : Conchas efto voi aectperint Indi illiusre- gionis Orientalis, atri exponunt , 'yt exfeh tentür , 4tz, ita aperitnturz eg an apertis "e s margarita aliquanda ^h ure, a L] ^ de ame dian ri» magnitudinem. meris V. efjutini 3 | «fürmat, babuiffe fe concbam» ingquaie | . vente funt plures quàm 30. margaritd, Effentia, Quod: vyeró ad effentiam attinet, ei ques — 3. inter Fanterus n Margarita ht M | ; s Lib. Di- Afer A tbenaws y qudd. C Patet Mi » | pnofopb, fieus libro bifloriarum ad veu um. VAM feptimo: 1/25 vocauit offa t a. lj pitentefe | | medullam ipfius conchas alij partum y P. i ends t ant 04.qu& de feipfis produanty meri adbuc funt tenera , ey flam 2 tion em indarantur, FÉ. erior p : E. - HISTORIE . " tioni materia ab bumore craffo et yifcido, 4i redundat. ex alimento: addito tamen Mntquód non femper inveniantur in media urne , ed in alijs partibus ipftus concha, her conchas meliores babentur leves ey Ele£tio ex lla , quas eius regionis incole Cberipo ap- pretium, qllaut, ex quibus cocblearia poculad, con- Jeuntur, V erm Chertpo uon id Jt con- | dylium , quod *yulgó Matrem perlarum oramus » quam eiu loci populus vocat anco. Elabent mercatores eius regionis "übrca quedam inflrumenta multis fora- mni gera, quibus eflimant € co- ,eijtunt pretium INargaritarum, 2Nam t6 traijci poffunt per minora foramina, Wem babenr prenum , e "venduntur. per Vachmas: que tranfeunt per maiora, ma- iri ef imantur fre comparatione. Dicere | item veniri aliquas perforatas naturd- Jer, ef ridiculum,quia quas videmus cum Praminulis , (unt ita e'aborata naturali- n ( MEDIC IND... od tentum. [exaginta grana pendent, (Merger Pri babest. align , minu ip[arum. v5 UO bondus ez colorem immutari antiquitate. ire tempora. dt cognitum eic experientidy. qu, 0 noryza leuiter covfrala et[ale verjatats. priffinum vigorem c9 fu! lgorem b Et Jduerroes JIMrabs magni nominis mter ^h ofophos , e non pauce exiflimationt. uter cer Medicos t feribut,quod f 1 dentur. 2 yt tamen flatim occidenturzybà Lille pe » quia ffi 2 diutius ac per i rempat "gus in fuis verinerent ventriculi, m. ui parim decederet de pretio , & damni pus " €ollcttio, quàm lucri accederet, mer icus refatirs easnifi fit bené matura e7 cadant ex € this , non effe perfetlas e con[umi pare tempore, bocá, refpetiu babito debere c? cala E Delectus. £t» quando *yolunt excidere. Haber optime, que [unt valde candida , roti leues , tranfharentes ez put mal tarte mollitiei funt "vt facili feri in aceto , ad &eflintio rd mawfeflum facit ill fin et pretium gna c ef fratre 3 HISTORIA L-] , : Éppi quá dedit fludio fingulari Marco antiquitus. | wÍntonio y que ft computetar ad monetam. Plintu ub, prefenem, e[limabatur ducent£ quinqua- 9 cap. 35e gita millibus ducatorum , frquidem aceto HE | qiue ata, banc ob canfam J"Ira- 3n be Medici i inter cordiales medicinas eura j| a ege i i quod Jcim" : isis iioun Rotatu t. Jalent etiam contrape- fem, geli alios malignos , —— T. ta oculorum , fj puluis ipjarnm fubriliffi- dam m ip[am partem ponatur. FTabentür É ide cr ficca cnm aliqua adflrifione, - — De Ebore. Car. XIl. E Ber nibil alindeftquàm dens Elepbans s » quem yulgà. Pa ENSE quo - —MEDIC. IND. : tuntur "yt plurimum "Medici «d conforz tandum cor € beparsez re [Iringendas pur- gationes albas mulieri. Nullius in medieiz na vus [unt ipfs dentes apud [nds Qrie - 7/5 : fed duntaxat ab Arabibus er T urcit y[urpantur ex Aduicenne prajcripto m j /2 dem remedijs, quibus nos ytimur, «d drvera inflrumentorum genera tant. eius vns ek C svt ex ea parre /Eibiopue qt eC à » Sofalayv[ ad Melinde, finguli n n15 in Indiam deuehantur millies fexcent poudo, preter eos dentes qui ex pei I die regionibus conpebuntur, Habe gidum & Jiccum in primo DEC due erronea opiniones funt. P^ pua inveniri quoddam Ebur minerale : ak que vult non baberi Ebur verum , dn imyeniantur Elephantes per Indiamet thiopiam. , Alochtoli; — Jnvenitur in miris Indi juin. js vocatum Armadilla , quod. Ye dris totum coopertum. e MY i E affi Cert, e ejt , ( HISTORIA T illa, confe&la magnitudine capitis acicule, «uri indita , dolorem eius fedaz ata, tum, Sub terra viyit, yt T alpa, «7 a fefe [uflentare creditur, Sunt. quod, animalia in India Portugalia , € yoe tip/a Encubertados, à TRAcrTArVS II. De Aromatibus. De Cinnamomo five. E Canella. Car. I. 7m longa difficilig, via. pete- Cinnamiz, bantur olim bec aromata , "yt Darfeni,.- | perfetam eorum notitiam confe; Nomen, "T quvyeteribus baud facile fuerit, quoniam ingens eorum erat: pretium, Waiord, in bominibus lucri cupiditas;adul- Vrabatur aromata,er bacratione fiebat, vt verfa illus imponerentur nominastamet Perumá, eiu/dem effent generis, me Prefe Tod aroma dicebatur Caffia , € "arcbyna limgua Per fica , noflra Canella, i3: SR 1 MEDIC YN. 3 ex China. | Confpicitur quando, tn India. Orientali Canella;fed ea valde deprauata,. € commixta cum bona,qua damnatur.aut. quód non bené parata fit , aut non fuo tem-. | qure cefas quandoquidem vix aroma repe ridi corruptioni magis obnoxium, prajete Canella 48. jm, f din detineatur in navi. Quidam da- ep e : bitarunt an noflra Canella eftet vera Cafit. die inve, 4"tipuorum;an T feudoca[fia R emeandem. mitur, €f mulis probatum eC à recentioribus, | V eriim decepti in boc fünt,düm non cogita-. Teac runt, nos nullum babere Cinnamomum y fr-. Libwde: uides, Galenus ejas T beriacam par z^ VP- eller | Antonino Imperatori , accipiel ! p "T raiant --—. DW De e "MERCREDI ee TESe 5 N ES HISTORIA "ze h r edenon efi mirum, Cinnamomum perijfe E L2 Arabia, vt Balf/amumin Iudea. Zddda- 1. fedi tra barbarorum, Confirmat ey il- epas. P dud, quia ad inveniendum C mnamomum E illioui Canella fc nt ntetiam I tllud, quod maiori efC pretij. Ei cud / 1 dunr, diver/as effe res Cavellam cy Cinna- p momum. Sedfiverum effet, non inveniri - Ümnamomum , vt ifli erbitrantur , uefcio l1 ud i Galeno refponderi poffit , cum dictz | e v agery Canella feligatur Cinna. o" Womum , eg quód quandod, arbores integra I Canelle confpiciuntur ; ex quibus prove- : munt aliquot rami Cinnamomi. Quod cm ta ft, aut debemus dimittere Canellam, «ut admiztere Cinnatomum , in qued illa " abit.Et mibi quod, videtur necefiarium effe fateri, quod babeatur, licet in pauca quan-- Ren: : atq, iflud folum probant argumenta un! pari, ép non negamus, niaximé s ; parti- | Semen Madera. | quas Galenus tradit, V alde benà olet , ad tur quod tradit P linius,buius feluas incen- Lib. v2. - Canelle hiftoria, MEDIC IND. a guflum fe prabet calidum,ez non ingratum. à palato y color eius talis , ac ft mijceremus. 3 cum late colorem fufcum addito pauco ce-..3 ruleo. ZAvbor Cinnamomi magnitudineeft. 3 Oleeyinterdum minor , multis rami reu — | pradita, Folia quà ad fguram funt fimilia. 4 folijs citri ey babenttres neruos inlongitu- — 3 dinem, vt folia plantaginm , € Japorfolio- 4 rum idem efl cum fapore ipfiusmet Canelle, 2 ficuti expertus fum in. aliquot folijs eus. que babeo.F lores funt albi. fru&lusniger et. à rotundu, auellane feré magnitudine , aut. exigue oliva. lebit: id quod nos. — eyocamus Canellam; nibilest aliudymfife* ^ talore eontzabit : qui , non m P hr HISTORIA — s tandicans, frve cinerei coloris fit mimijs yreró ardoribus Solis aduflus mger. Subla- tto corzice quiefcunt arbores per tres annos (fime vilo proventu,et omnes [unt filveflres, » fao . Nafcitur arbor becin Z, eilan, * lota, bec. e& -. € Malabar : fed feletliffima e8C , que omnium. in, eilan, cum qua tamen invenitur ali. laudatifiie qua non bona , quia babet corticem nimis idpó Craffum , ned, ita 1n tubulos comvol'vitur, dapi - quid fit mimis yetus cy. non eiu/dem anni- uui p n M iL 4] K ; Ciudad x tifimus e& , extare veftigia primi parentis faxis infixa; e? . Velut infculpta ad perpetuam memoriam. i : Defüllant de radice certum liquorem , qui Liquor de Téolet Camphoram, licet fiat boc rariffime, radice caa fiia rex Portugalie probibuit , ne vulne- "elit. Tentur radicesyvt non pereant arbores.Eli- — fint aquam ex floribus in India plumbeo 44'4Cs «| &lembico aut yitreo, fed non tàm [avis ac *lorata ef , ve illa quam diftllant ex rhcibus viridibus, The exiecatzs que ad Pos veniunt , deflillant etiam aquam no2 |. rates, licet vulgus illom perperam vocet b. tam de floribus Cavella.. V tuntur ea ad Bre e Mri e Qoa rae Iz MEDIC. IND: | ex canfa frigida. provenientes illicó lenit, vu teflazum Jepius fecit experientia faciet - €olorem commendat , e oris halitum ,at2, Canelle, valde accommodata ef, ad. condiendos a- bos. Exprimunt etiam oleum ex baccis Cas nelle, ficut folet elici febiffime ex oliutíy quod efC valde vi[eidum , ez fimile japon «- Gallico, inodorumynift calefaEium fit, tunc enim ad ( anella odorem accedit, Eo vtun- tur ad'yer[/us yentriculi e£ nervorum fu-. Cale g ditatem. Ex Philippinis, in ulii conter- inel por priore. e a complexionem ipfius effe calidam m : vein $3: "ipfa jd t ream VIT ULT: minis ck Chynasattulerunt regi Hifpame Philippo aliud geunus (anelle , fed ubt. liorss, cz ad guflum tenacis , que mafheata inter dentes, non yidetur nifi picis inflat glurimofa, "Differendo de ipfius tempera-— mento € éffetlibus cum Dolore Flortgt — medico fumma autoritatu , «7 à cubiculis E Maieflatts regia , "vifum ei eC do fames — ^ ul terti graaüus,et j prin nou 1 ed[Hitlione, Ex b Ce, quibus preditum eff 1 qualitanbus colligitur, vtile effe: yrs ie 3 eoBum fecuri in febribus, morbis pone. * ; » kd HISTORI& 2» montibus qui fant circa civitatem $,.Fran- Canelle" 3j 15 nm : is E : cfc del Quito in Peru, e$Q, etiam genus [pecies alia q'oddam aromatis quod vocant Canellam, * [vberito .- ass .. Yibute € ef fru&fus aut materia florts,qui poteriz €ompa* ari copule glandium rift quod colo- "5 ei C fPadicei , eg vergit aliquo modo ad merum, ( raffins autemefl, e maioris con- c4 atacis, ata, valde [apidum, vt Canella, . ift quód nan debet comedi mifi in pulvere — quia vtentes 7) ^ pro condimentoyvt canel 4, amittit yiret (7 [aporem. (C alidum et - tordiale ei , e in Jumma vtileadea,ad - que Cancella, licet non tanta eficacia, De Calamo aromatico. Car. II. DLziw lib. 36. cap.36, e lib.24.. cap.y. Cami. tracfat viginti novem [Decies cannarum meminit : feu arundinumsinter quas mentionem facit Pliniut, vnius odorata , que na[citur in India Ori- entali. Intel ligens verum calamum aromas —— ticum Pharmacopoliorit , qui ab Arabibus — idtur Caffab Aldiriarin Guzarate P av; (m Canamm;Bache; in Malayo, Dirimgno; ts Perfía, Heger ; & in Cuicam,V aycam, Locu ubi o0 Srrütur per yniver[am Indiam :. vered, prounia, 4t ETC id. kd Efientia: quil fit - E E * "us T "i J MEDIC IND eonflat ,non nafci extra Indiam, Qui , autt quis inde füfpicetur nafci eriam ip[um in regione alia, quia Plutarchus vocat "frabicum, e Corn.C elfus ZHlexandrinum calamum : debet intelligi i ita vocari , quia ex India fertur i in Zrabiam,eg fimiliter in "Hlexandriam, poflea in 'Barut, ey T vipo- lim Syrie. Haauc proprietatem bec canna babet, quod non olet , nift pofquàm é terra extratfa fuerit ; interim quà yiridior refe. cim extrahitur, m, magis olet,licet no tám fuaviter, | Familiare medicamentum e "mulieribus Indis in paffionibus matritbh, €& doloribus auntlurarum, .V. eterinarij 2 malim »fiprar io pe bu que Ha "yopan diatd » addendo allia, cuminum; : butyrum, faccharum »& parum fala. De ifla dant [un iumentis mane contra frigidi- fates ez rorfr tones ventris Notandum, quid aromaticus, quo ytimur, non € pet quia bac parua esC , ey non deni us «liqua particula caune aut caus, Vnde "SE ded. error eorum » der i fcribunt effe UEM ?; & a tom ce. HISTORIA. 13 " maticum effe Acorum verki, Licet bocferri poffet, quod fr non efC canna Calamus vul- gara, es radix eiufdem , quemadmodum Nardus Indicus , qui vocatur Spicanardi, non quid fi Jit [pica , fed quia ita videtur, li- tet vere fit radix, Eadem canna bacodo- rata nibil babet intus fimile tele aranee, vri Arabes dixerunt; fed certam quandam fbllantiam porofam € raram , nu wide- : ; - tur ipfius cor effe... De Cardamomo. CAP. HI És vw i94 od in officinis C. «rdamomum votati, cortumse aroma esC. in regionibus India Orien- ni. for talis bené cogsitum , nift quód multitudo Arabum, sen iH fortium efl ex divenfitate s HU P4e ter fcriptores Mrabes. Seritur Toiuiuiiin | modo ,ez nafatur altitudine, quando fum- mascibiti ynius,cum filiqua que folet con- tinere v[a, ad viginti grana. Radix uis qe ua, (e amburunt primum terram , quo nafcatur etis. Eo multum vtuntur Indi, jf» iion mandant nw cum etre ad- KL Eu Ua HE ab po ear disce MATHIEU et "nbi g4te MEDIC. !ND. ; expurgandum caput «y [Iomachum , lieet etiam [yrupos ex eo faciant. Quantum attis net ad eius differen ti4 eg efien tiam»[ecune dum antiquos recentes y remitto. ad (4- - talogum fuccedaneorum, De Caryophyllis. Car. IV. Kof4 ne D^ Coridem aut Galenum mentionem antiquis aryophyllorum feciffe nufquam in- Libas.c.7. venire licet : quamvis T linius "videatur — . aliquam baliu ffe eor& notitiam , cim fcri- bit: EFC etiamnum in India Piperu grani | fimile , quod vocant (Caryopbyllon , gran- (oos iusfragiliusg. Tradunt im Indico luto id (ONbi eres gugn. AAdyehitur odoris gratia, INajcun- deno Cyrin Z eiland , € alijs multis locis » fd nullibi frutfifera efC arbor, qua mn in]i-. Arborig — li Maluccis, Arbor (C. aryopbylla profeta - deforiptio. rens fimilis Lauro efC, mal'; prad.ta rA- ^ mp» floribus copiofts odoratiftumt , imt. — cadidus deinde yiridib?,eg 1n fme rubi[eetmo tibus,quiVidurati funt Cary: phyl'a pfo Claos voce mus yulgó , Indi ( alafars .— gib. 7. in Malsecis ( bambe. Paulus dicit yorarb — -uaguóQpuDhans quafi Folium micis» [ed nis. E. d refpondet — DS ap u : * i * Ee HISTORIA. 34. - refondet nomini fubftantia , cim potins dni fipule ez flores ar boris Indice, nigri eloris, digiti longitudine , odorati , acres, | fibamariscalidi ac ficci citra tertium ordi - Omnem, multiplicis v[ua, thm in objonije, tkm W 445 medicamentis. Sufbicantur aliquis | 4u0d Flifbanorum Cedrus;ftt arbor Caryos (ophyllerum in India, quia ft accipiatur (Ce- | drus quando flore, «y abijciantur barbule | de foribus remanent yt (lavi: eg quod jud maximum illarum regioni eflum - fu "em ad Je attrabente arbore. Quo fa- 4o, flgelia" te percutiunt altioresramos | Ott trium derum [batio exiccant » poflea : M fferyant , € in di veyfas provincias mite (ont, Magi proventus augurium e. ft 4rbor plurc: flores produxerit quàm foa? A cx CÓ noz GeLc'it tmt f'«gellartar? - 165444 nimia c yvcumeas fl igcllano | feries Mosk ae Su ub T aam cata & bero, cz fi: fru&las decidit: quem duorg / MEDIC. IND flere: efficit Na|citur autem arbor [onte ex Caryophylli decidentibus. (Nam cum | | sgunqua defit pluvia , que alimentum pre- beat fru& ut, qui in terra decidit, enafcun- tur Jos yu ckRl une i » ja43 /2T93 dos adolefcunt;ac fs ulum ferunt; ty durant in centefimum. — Colliguntur Claui à medi Septembris Yi. in [anuarium eg Februa- Cayo. rium. Dubitarunt aliqui , aa producant plolloerum gummi ba arbores. Sed fi bene rem confi - gummi — derayerimusmyeniemusin multa (Cayo? phyllorum copia aliquid ex atro. rfijunt Car. cons rejet. Caryopbylla m fua bonitate cen» feret lo. feryariexiflmant.ft irrorantur cum aqu4 Aquaex Jal[aquia nonroduntur à tinezs, Lufitant (Cm. — mulieres babitantesin India , defullante& | spfis "viridibus aquam odoriferam ad p vfu: itfo- Jiones cordis, — Siccum fru&tum manam dice commendandi balitus gratia, E - Efl etiam ininfula $, Laurenti frutus. magnitudine auellane. ut aul maior cum fuo cortice y qui reblee Caryspolle ylira de eo nibil fGitur. | s SEN E. E z HISTORIA. ! 2$ S De Cofto, Ca». V. | C Oflus valde laudatus 4) antiquis ph- Nonium | rimi negoti) fecit rei berbaria fcripto- Cof va | rlbusyyt intelligerent , an legitimus inve- Titio. | Uiri poffet, Que difficultas nde maximà Wanayit , quód multa e diver/a eius con- : fituerunr generasqui de eo fcripferunt,r'àm | greci, quàm Latinity Zirabes, Vocatur | WGuzarate , V plot :in'Malaca,Pucho | 6b Arabibus, Cofl: à Latinis, (Coftus : dea. Ho nomine;ut al:qui dixerüt à Coffo rege PO CONO XD UNEURES un n Tr | Catbarinam, Deferibitur autem ab ijysqui Forma; | fom viderunt. Samb uci effigies Zfrbuti | eut luniperi magnitudine , flores odoratos | Broferens. (Certum ijs esC qui profeti funt Loan uta | Indiam ex Portugalia , inveniri iflam de adute | entamsey tran[bortari à mercatoribus in 4t | Ürmu , "vnde fébi profpicir fias adrabiay Totarielova poji MeL PTTTE Hine medicinali, eflet ee gms 0 : D wwe s MEDIC. INÉ. oramus AL la, Quod f aliquis interroget, quomodo tot poffint effe arbores (Cofli , v. Lufitani referunt, qui radicem eius rntan- ta abundantia advebunt, Rejfandemut, quod minor eius pars efC radix qua vendi- | tur, maior antem lignum ,ned, boc maioris - : Delectas, preti est quàm illa.'Pracellit i,qui intus. candidus eff, cortice cinereo : invenitur ta- | T A OA E S dor ACC m s Fani qi T AU XN E 2 s s 1 ciant amarum ( dulce , ex eo fatum effe. « dia Cum recens ef , caret amaritudinez "bi autem "yetuflate corrumpi wnepity. ftat, quàd cim p oonPe deque bus & coty gna notitia de ea , vt [atius ficvti eins uem cy oou laneo: atp, ita nun eflryt tanti atium -Zelogia, communem noftra Z7 edoariam/ft ELS | HIST OO KR I TT 26. ms quem nobi Diofcorides depingit, Deindeyvti ben? D. zfuguflinus dicitmultó m lius eC dubitare, in ee quod nonfcimus, im perrinaciter credere , quod non efe. wm, Quare, fut copiof. tifüolocodos imus , maps Jequuti fimus opinionem attbiolt , qui fubfltuit radicem berba - án pe beue Sguitequ accedit multi Co, MnLE i Au non fine aliqua Pie pa Proinde non videntur nobzs dicm efe re- pieonin xonlitaloi Cofh genere Teponunt. ad || DeCubcbis. c Vl bebe ( de quibus fecit mentionz Pia- —- eeartus cüparan ipfas granis piperti, qua gda exiflmaria efte eme 4doni caft. ) Ürientalis macerantes: ipfas 2 1m vino ad ex-. : Insee venereum, [s in coitu de- funt in. magno va apud mulieres Indie ym MEDI c IND. folveflrisem fimilis Malo vulgari;fed mi- nor folijs Piperis , fed anguftioribus , pet. arbores Hedere modo repit. Frutluras - rdi (re M * » uncus ; dum » "no communi r acemoy yz yua»fed vnoquog, Preünm. | grano pendente ex [uo pedicillo, T anta au- tem m exiflimatione eC fru&us bicetiam — te quàm efferri fiant, metuentes ne alibi vbi nafcitur, vt eum incole decoquant;4ne — Jatusnafcatur, Hine fieri puto , vt vbiá, E corruptioni mags fit obnoxius. Hac à Lu- fíizanas fide dignis accepi, qui longo tempore Pisis — inin[ula laua habitaverunt. Ioannes (0-.— fpecies eft. flaus in fuis amotat. fupra Mefuem afrerit.— In. Ele »offy as Cubebas ede efte generi cum illo ds Àromat, Pipere caudato , quod in Benin "hebiopie regno nafcens *plugato pipere longe acriid 4 Videesput catur Pimienta del Rabo, Et quia dePipere, quo, euanefcunt longiori tempore, nü par- -| -| ticipant de illa acrimonia qua requiritur, Quamim noflra differant.ab ijs , quas de- ^ Dis pepiagtlien rei | | | El |] | reperitur quod Lufitanorum — : Ü -| | | | HISTORIE . » E- graues, qui pro. Joop arripiunt, » DeFolioIndico. Car. VIL De- de Betre traBabimus, oflendetur, Poli bo quantum differat ab ipfo Folium Indi- ydia, tum, quod Indi yocant T amalapatra qua Nem Greciet Latinrimitantes Malabao — trum nuncuparunt. ERC veró Folium boc | acutius, tribus p longi difcur-. | rentibus neruis , yt 1n plantagine, bene sd E. &liquo modo ( aryephillos redolens , | Mnti tam£ odoris, vtoffendat caput, js | folent alie ves aromattce. Non aquis inn4- Errores Mtloc omerét Diofcorides & Plinius quorundia | erunt , fed na[citur in arbore valde ib | daa, longi ab ges e in déver fis locis. P2» e putarunt 9f Jeliup boc ( aryoz sd 1 other m man; fefte, ^7 |. fa regio ybi nafcuntur Caryopbilli, et 3 S racer d | uorum annorum [Datjo, quo — Won togno'yerint; ned, vix etiam vInrabess Culste Lg -— s DeGalange Car VIIL | (testé ificacie ac priors qua naf i najcens. Maior eleyatur di - sd MPÉD!C !ND. | feédef etiam error manifefltus , quia nec eff. 1n Aethiopia arbor Canelle,nec folium Ju-. dicum. Hoc quidem yerum ef(,, quod folia Canelle non differunt multum à Foliodn- dico,licet anguliora fant, n9 tàm acuta, € carent tribus illi nervis, Dema, fr ma-. sorem curam er diligentiam adbiberent.— Medici e Pharmacopei Hifpani, vti de» teret , non opus effet quarere uccedaneum buic Folto in fus compofitiombus: equidem abundanter. [atis ad'vebi poffet ex Indias eta, tanta quidem copiaque yniyerje Eu-- ropa [ufficeret, QS Inga medicamentum eC vfibw bat | — mattis valde neceffarium , licet Grec. apud quos votatur Caluegia, ESC vero du- plex. P na minor,cr odorata , qua advenit 1 ex Chbyna : Litera maior, & craffrormu ree ciae sr udine fruticat folijs Myrtis radice nodofa.]ponzt — 5 HISTORTA 5| — 18 m; folijs "Myrtbi mueronatis in modam idis lancee , radice crafra , e nodofa LE Tariadints modo; flore candidojfert feme, quo trafcitur e ferituri inbortis, licet in ca quantitate, intet im tamen tanta, yc tarijs c buius genas vfui medico fuffie at : feritur tamen bac maior duntaxat ice, vt Gingibernón femine. Loquor de iori , quia altera eC, Jemper [yluefitis, i 1 quis cupit cognofcere , quàm confufo e verto ordine traflatum fuerit m libri abum de bac fpecie egat.A vicenna cap. ^us effe vidis adn quam certum inutilem effe in vfu medico, e nafci in bia ac Caliate : Galanga yeró nn na- Jcitur nifi im provincijs Chine e& laue ab aceto forti ota tii verum facile: is etd nata; mes . 6 32). lib.2. Ceteri omnitio explo- sonas da e Monachorum , qui in"Mefueu chorum -— opinio quibus vis error, rabia procul diflantibus. A5 dulteratur à à Adultes quibu|dam, qui Cyper: radices contorquen- Alio MEDIC. IND. ! Gdanpe — Ex Florida portu S. Helene ad vehi- fimilis Ra" tuy radix rogandasque Galanga effe pttta- " tur e figur&eg virium ratione, Longain fto exortu e$, e cum nodis tanta arteyvt.— incifis fimgulis remaneat vt corona , quare jerforantet faciunt globulos feu fpharulas, quas Indi de collo fubendunt. Radix bec exiccaca eg indurata, fors nigra eC,intia. alba,et valde avomatica.P lanta buiusrhe — dicis non ef magna , fed folia [unt ampla, er notalális magnitudinis , cum ramis qut extenduntur per terram, Habetur calida | €? ficca in fecundo grada. V [us barumra- dicum inter illos Barbaros ef, , quid eas. apidibus conterunt; totumd, corpus cum — allai affricant, propter odorem grati ciné — "yalde amantes funt, yt faciant cum anim — € corpare maiora conuiuia demoni. L^ — «unt etiam fic cutim confringi, € corrolo- * tari membra, V tili ef, morbis frigido Zismiberis (C3 Iogiber planta eft folijs fomilibus Iri (ema Mores ultio, matu tons. : n 1 pg! - E Rire NE E: E l2 'À ab | | eynteis sr imim 1 ados. do- mand mentionem faciens radicis , feribit | Le - gite pondo yneiari. duodecim: "füsis profündum non iie quàm «d : Birmos yel quaternos palmos ad 1 jummi. Er Gm extrahitur, relinqui portus. | ifa s terram, radici Agger? » ceu femen | radicis , proximo anuo eruturi fra- Em Bur, e. A mgiber, Najcirur iwomn- Natdes, quas 34 me - | onim aut vadice fatum. Nam quod te nafcitur Jyluefive , exigui momenti L | reBedlu priora. "Melius & magis ut tu FEL illud de 9Malavar , demde de "c. MEDIC. IND. E tarijs edunt: 4t4, etiam coquumt Cum car ' Ginpiber nibus et pifcibus In Bengala vtuntur Lon- Virens of- ferma bum radicu recentas, lav&tesipjam- feinarum, primim fepins , eg per dies aliquot ma^ rantes, dezude [accharo condientes, fic enm fuaviffima ad comedendum efficitur, abf, acrimonia qug ingrata fit» ned, filamenta an ore relinquit dum comeditux; quemad- modum accidit in cariofa aut 1myeteratd quam macerant primum n lixiuo for fi, n deinde condiunt faccharo.. Inter alia Jm- pliciaqua auno praterito ex noftri Ináijs | miféa [unt ad R egem , fuit etiam Gingiber : quoddam recens. Et non e$ mirum, quód - "nova F'fpania adferautur quidoquite eU 0s quat confins efl China regio tàm lor. OE qua» cum ciuitate Mechico m - Aliquot fretzs, * sk ef aroma delatum - 5 etiam becradix, vt alia multa , que et- — debamus imyeniri in India Orientali do ».X. De Maci,& Mofcata nuce. — iui bowauisti HISTORIA - 3o : ferat à à Macere Gracorii, ey quod Ma- : — ter non cognoJcattr » fatis probatum dÜEd x - récenzioribus, P nde colligitur, quàmera- 2 es dÉus aliquorum error [it , qui | abs. vllo re- detta duo bec vocabula confundunt » re- ferrim in compos tionibus medicinalibus erabum , in quibus dim legitur Macis, magna. prafümpzione cuiusdam elegantia feribunt Macer , qii valde differt à Maci amfacultatibus fuit iri die ESC au- Moriflica tem arbor qua "M 1 [cbas avboris am nucem , fimilis Tyro, tàm magnitudi- forma: et me, quàm folijs, licet brevioribus ez rotun- Nuctie dioribus, Frutius $C coopertus cortice » qui per maturitatem debifcit;inmo- — .. um erinacei Caflanea ; e detegitur alius Cortex rubens , magis tenui "ve tela; qua: ducem cum fuo cortice ambit:ey bac Ma- ^0 is ef C. De primo sci exteruus eft, tim odoratus fier. grati[apora s faciune. k * E E A y - OV que bene lau tier in morbis d pes dejar quesfumis sCortex, et TER ? rubeo, có Oleums. Li A" z MEDIC INIX £riplo plus valet,quám ipfa Nux, et mter alias vrilitates,quas babet, efl oleum quod | ex ipfa faciunt valde probatum n morbis — nehm, uec communiter eifertanse ie A l| ravi, ir bac arbor z itétidin almi inveniri in Mas ntcis mfulis , [edin fruthiferam, nen (eh qu. im z ia provenit, De NardoIndico. Car. XI. N42 dubium, multó plura aromates maioriá, quantitate, minis adulte- vata 4d nos ad ferri , vilior, emi , quàm emtiquitus fiebat; quod nunc Lufitanerum — ^tayigationibus: Indie nobis aperte fnb ! Sed, regiones que aromata gignunt. eulnores nunc veterum tempore — Nardi [pi- fuerunt. In L9 Mafia É EQTET De ur ENSIS T | HISTORIA 3t | dorem, ac [erabant. Quibus fatisfit, fi di- | tatur cum Diofcoride , quód finon e$, Sy- fiacus, ad minus erit Indicus , quinon tàm fragrans efl , quorum mentionem feciz Gal. - liba. de 4fntidotis in deferiptione Miibri- datici, Lb Hfrabibus vocatur Chbambul 4, | o Spica, licet Ifutor quida barbarus illam pr Simibel ez Sumbel: quia linguam | paulatim fa ffe corrupta vocabula. 'Nafci- tir Nardus in proyincijs Regni Dely ee Decanjiuxta fluvium Gange. Genua ipfrus nmtemm daet PE MASS E M o* Jti quaft femper [eminatur , € vix fponte | PUR dns Certe radix ef€ | Nardus, extendens fuprá caulem circi E t tur, ton dy in Syria cdture ibas. i2 funt,ant quia Plinius dixit; quód vendeba- ) ' Ratuna., Commentator quidam Dioftoridit feibit ze a "Maior quantitas ipfi hus nafcitur in Mala" Males. — uy, tota ea maritima regine qua à pron 3 OGRe vocarunt noftram Piementam. i: MEDiC.: IND. tula maritimó; quo appellunt mercatores ex Perfia & LAvabia : potiffimam tamen | partem ab indigenis abfumi ferunt j atq, propterea dicunt; quód nofler Nardus ntn fit ille antiquorumaut obea quaantedida | pu» fuo tempore mano pretio: Sed ante ve Jhosfum efC s res Pajce noflris temporibaé magts effe cognitas, Fabulofum eft , quod. ex Nardo Indica fieri Pifum venenum » quia nes, e etiam bond its geom " ofla, .De S CAr. vH , E x. L Hérses , Latini Piper , € Itali Pepe. mrontorzo Comorim v4, ad pru per» 3 HISTOR I AU »* 35 ; «diee parua fL, folijs uec multis iecima- 5; fed minoribus folijs LMarantij ; gufu atribus , accedentibus ad faporem Betri, Frufus vuar& modo racematim uafcitur, . Jeàmnorset [emper yirensyv[d, ad medium , damarium, quo ad fuam maturitatem pera f emt ; & ficcatur, EC duorum generum Generé, - Bet atbor in "Mlalavar : Vnum Tipiris gris cm alterum albi. EIC e aliua Lon im t Bengala , que diflat à Malauar gentarum leucarum » fpatio, V nde ap- aret;in eundem errore incidiffe et Gracos ? Arabes , dicentes: quód tria illa Piper peer proveniant ex eadem arbore. Dio- Lib. 2 fcorides tamen , quem fecuti fant plurimi, capas. Werettr veniam ;f Sfuid? ex vfalfa«. aliorum AFTIT" ie onefer ipfit cuius c EIER ud UT LTexR - fov dy T " & MEDIC. IND. | bus,quám caflanea cum ouo. (Candidi arbor. rarior efC «y exquifita, ac vix invenitur viftin paucas locis, Ex Cartbagine, «9 toto. 4 acria trae vind gems i i d : . SBORIS PL &iatrionz qi» iiie — P Ex v omwibus pcs eribus generibus Piper mixtis cum anelle.— um Did- — compost: » otatum 3 srionpipereon , quod in omnibus morbss 1 frigidae jumidé ventriculi falubre « ad- | 3 Madii onis Min calor nontram- -— fit primas venas » fed. confortato flomatbo € rejolurss flatibus "ventris quiejcit et comb fipitur eius virtus, Invenitur aliud genus — ben: q1 7 cris á e rcp n dentium, do ad profuvie praec dte: pins 0 j, Jolebat udntuerpiam aliud g vitia Lu / HISTORIA 3 vivum depi&la mim, Efe 4b Lowe diifss multim differt Piper E d'yotant ed x1.. | Mrbor y. 1J * pw X Pl» : C quin etiam 1 apud nos »quia vix Doris i tim quo non reperiatur pro, ud in fere Cali multim, Ptelind fert ipfa viridiae minorat aliud tnittit pila colore nigro vergente ad ca- Pileum obfeurum. V Scie as "Uidimentas es iufculis etiam apud nos, Et Bie fupplee'vices TU a EMPIRE Lo Plain Pipini S eg Ps Han cafes quet pit E Tu- MEDIC ND. TRAcrarvs IIL NE De Arboribus tüm fterili- | | bus , tüm fruc&um ferenti- | : EE ; Herbis, Radicibus, ! atq; Lignis. De Arbore trifti. CAP. Pi Go« caput [N'venitur in-vrbe Goa arbor qua eMa- e i totius .. laca allatam ferunt, que non ] Or" faos flores ; x^nris vbi Sol occidit vii ade sumat ortum s [quo decidunt flores, e suta arbor. cum uis folijs quafi deretur ]195. Eton bremdi&aefC, drbor triftis, Deorigme dee *X* wominas Indi fic fabulantur. Fut ded notabili quidam? arifatico dilus,cuius pt --mafilia Sol; Mur re ab eodem n: novo alterius puelle amore « c fae fae diei Inde moeror mulieris e , ex defperattone mor» Metatiors g pud. ipfa intulit, Éx cuius cremate pbofis Sane on fitum ] HISTORIA. 34 : pir erat pulchritudine cifpicua amittit, E t folia claudit , Wi noua amita tene- 7 ] ad mut eft Ólee; folijs Prwnofimi- Forn4, ibus, floribus odoratiffimas, Nullius quod vg, ! iipbyossdi don iepiniik c | Traram texturam : ni m florum pe- liculuss qui | lutei fant,eius od incole vtun- ad tingendos cibos loco croci. Et volunt. — mnnulli 4quam piene Js oculis "yt ] ytilt effe admoto l. £n MEDIC. 18D. PL. c. zs. Lib.i.c7. Verba, advenien ^ Re . . DeAuacad CarIL . — HISTORIA. 35 dictar. Nafcitur i in montibus et olet ye wjrum T rifolium.Frutluseius valde ads. Jringit, quare magne eC ef ficacie ad flu- - SI ventri fiéews Eundem effe- & ad nprefe: cortex ar oris yti ex perien e x conft RA L4 SE T, l4 T MESR [e buius plante. cortice writoer 107 É ^ A a P É DOS EP US yenem EE En - In Orbe novyo eft Arbor quedz mag?» Anonymos : pef habet ad siat iria Lr arbor. MEDIC. IND. itidine folijs fimilibus,nifi quód fit den- r y redolet Matrifyluam.. FruGus efC. Ceo COPS CS SUO LUPO EET OB niger cim maturefcit , gratifimo vudrum fapores vt ex eo fuccum extrabant,qui loco vini fit , quemadmodit [olent facere n Hi- Jana , c vocant Cydram, vifcidus futcus 15 ef s tenax, ct colorzs laBei, Comedunt. quidam fru&Gum bunc cum fale, antequam maturetur: ata, preparant cum aceto 9g. — "ria, [uid referuant ad confortandum 1 ventriculum , e excitandam appetentiame Ouredus lib. 8, cap. 12. fue. biflorie feribit, quàd in H fbaniola infula pulchra ievem-. tur arbor , vocata Auzuba, frufum ba : deatur VUA" i. t RE - d I HISTORIX 36 1 iis inflar Erinacei , fed ijs mollibus; I tircummunitus. ;e ontinet m n fe magnum Caflaneis bote OBEN ERA »filiqua. Cor- [ tex tonus ifhus. fru&lus babes [aporem - Melonum, fed eft difficilis concotlionis, ita yt comeflus reddatur vomitu, "Nucesveró dutus nate; elixantur € (lantur, abieHlog, utamine ( qui nullius vfus efC ) caflanea- "um modo comeduntur.. Vocatur hicfru-— eem Malauar; lata: t in i ia locis;Pa- nag, Nafeitur jh Sv rap verde jen d LU yt dn eet MEDiC IND. Batequala, locis India Orientalis,nafcitur | Fon arbor, quam Indi yocant langomat; magnitudine ey proceritate Pruni; fimilis | ry a s.fed [binis multis obfita. Flores rali fata fmi Sorbo , valdead- firisigens, (m. primm prodi, Strobilo perfmilis eC. Retulerunt viri ide digni, optimam ferendi rationem efte , fi frutius, poflquám eum certa quedam a auts ederity exc etus ciliis enum io ratione e terra emergit, citiusd, PruBifera fit arbor, ues oa V'ifco quercino ("yocamus Muer? dago de Roble ) quia valde excellens & mercis ti eodem vareranid | HISTORIA 17 | quentiores maioresá, » quin & elegantiores | rena[cantur, folijs Sambuci,aliquantulum | irfutis. Flos albus, fru&us niger, Piperis (C magnitudine,aut paulo maiorsquo vtuntur - Malauarenfes i im [uis codimentis, V ulgare - tomen efC Negundoynonnulli in Balagate — Sambali appellant: in Malauar , Noche. | Mus ifa pradita e ét. Decolfum ut bec coa et trita; jani; via e lationes e Sema: CH ex "nma MEDIC. IND. rime ipe kei differentia, à A — DeNimbo. Car. VII. i'vocant Nimbum quandam arborem Fraxini magnitudine;folio Olee,acutiore tameny& per ambitum ferrato. F. los albus, €& fru&us exiguis oliums ef fimilis. F ulis efC bac arbor in v[u Medico, Nam filia trita; & yulneribus cumfucco Limonum.— smpofita ; miraculofe ea fJanant. Foliorum fuccum vtilem effe ferunt lumbricis necan-— discum Balaguate incolla, tum Malaua- renfes: getérecm rationi confonum eflctum mon- — nibil emaritudinzs s poffideant, Exprimitur ifnager et: "Malauar oleum ex eiu ar- PIE I ek | Tere Proh id efC ad ner'yorum | de- à HISTORIA 78 — Indi cibos condire cum aceto , yt palato Teddantu* gratiores, vt bic cum pomis cibt reparari i folent, Maurus boni odoris eff, | gratas, aciditate commendalilas, Operitur . €rrtice quodam duro, qui'viridzs eft a prin- - €ipio, poflea rubicundus. : Hicest, celebris - llle Rutas qui /Amba di&us efC à Ludo- Pico Romano lib. 5. INa'vigat, cap.5-- La Dc Anacardio. Ca».IX. Red recentiores , qui babuerunt ali- £ymoy, | quam cognitienem -"Anacardij ; ipfum | aset ob eam fsmilitudinem quam à; | Mberet a et colore cum corde. Magna Natdet; | tus abundontia Cin Conawors Caleont, 3 6 alijs nri Indie Orientalis. Sera- Cap.ss68 nofaljo etat Galenum , ac fé eum frutium MEDIC. IND. «fta panniculos aut filamenta [ turundas] «iq, ponunt in fuperficie voulneris aut can- £r; mox fuccurrentes poflea alijs medica- | mentis que. carnem generant eg cicatricem inducunt proarbritrio Chirurgi dotfietexe — perti. Quamvis vt verim dica, ft quis eet talis , "vt cognofceret facultates noftrorum medicamentorum ordinariorum,quibus bic. evtimur (que non fant pauca.) poffet facile iflorum e fumilium vu carere,mft effet ex. euriofitate quadam , e fieret prefertimad agendas infinitas gratias noflro Creatori — Ap ones endi, | eom Car X. dis Tndivis Orientalibus, Catde fac Decan,na[citur fruBus, qu£ vocant (0) Bere Bor, cr in Meet faena de cum cafa edfriion mid x à E. HISTORIA 4s Quidam exiflimant efe Z ixipha noftre E/Tor, Hifbanie, fed decepti funt fimilitudine, vt. multis alijs imrebus folet accidere, . De Betre. Car. XI. Etre Indicum eC folium Jimile folia Mali aurei fed Fes. Myr ipers 35 ter gratum orem». quem in eo í " ti i m yitis modo, Serendi «id ; flipire e pedamenta per qus "oda 'tbe SES a fufhneat fe inflar noftre Y Hedere, Alij maioris quaflus gratia cos cum arboribus Piperis , aut iren, | bus mentio Mis ae de Faufel: |a MEDIC IND. Errar dito» biqueey Sofala. Decipumtur qui putant rundam de e4ndcm effe vem Betre, ey Folium indicum — cf -yocarum ab antiquis Malabazrumyvt ap- paret intextu 4r abico Zfuicennasqui cap. 259. lib.z. fcribit de folio Indico , quod vo- tat (Cadegi Indi,es 707.de Betrequod yo- cat T 'embul. Sic etiam percontantiex quos — vai Zfrabe,aut Aethiope.quid fit Betredis — Cüplexio. evt (abitó T embul.Exus T'emperamentum — dicit ]fuic, effe frigidum in primo gradusst.— Jiccum in fécundo, vnde apparet librumeffe — did i X RID UM D LEE doveetla2 -— s i "E 1 zinocto fio ; pore colligere licet , conflat effe calidum EFC vfuammad- — Mixta £e . Bdif wu fitum infine und. E. Li | P ta " * P 3 ausa , js: de . J^àg s X mus Com, !f4 praeparatum dicunt 'effe " ^^ Li HISTORIA 4t inis comparere debent, fiquidem boc me incivilitatis efl apud ipfos, non ha- balitum odoratum. quare h vulgaris 44 loquitur cám aliquo maiore , epit fos obteGa manu , ne imde teter aliquis rexeat, Es mulieres quos, quando cum is debent consumbere , mandunt Betre 'einfolo Betre finoulis trig: fies ^ perci Hoc gis babent Indi pro fizgulari fructu ee i; tod abeuntes d. donant € bonore af- imple es illis faceulos ant chiro- (licentia abeundi, Tidi vdd, | MEDIC.IND. tametfi nonaulle mulieres praferantquod immaturum e5C, quippe quod maiorem fa-. . num edatin ore dum ma[licatur: vt fit proa prium ipfis velle audiri ey videri vbi, fuerint. Corrumpitur facile, fi recens col- Ene o J . * tr atletur, Cod Oc —ÁInmultis loci noftre Ind.e , ipfiincole eidentalis doodum dele&lantur quarunda radicum, ramori, € berbariiv[u, Perinde acinCo-— mar ea civitate Antiochie , in qua matt — parspopali, qui fubietlus e$ civitati Cali € Popaia tenet in ore folium fimile Myr- t0, quod vocant Coca, à fummo mare Y59, — dum eunt cubitum , cuius vfus efe im tot. Peru, ata, fic dicunt fe parum fentirefa- mem vel fim» ata, vires &r robur pi : ors : "rt 2-14mo E j ; : HISTORIA 4: ditatum, i in quibus feritur, (in Cufto; cirvi- tate Pacis , 6$ Plata ) pretia "valerent ad eoginta milia ducatorum; ey ad Jexagin- : «4 e d p! rasa pauciora, fingulis annii, wexniflri Cocz collete, llam accipiebant, 3t venderent. apud folinas. dedi ata. , elici end tulure epera a dederunt , vrmenc FF. t fit pn. hvesfbr* ! Sirad go in nprero ped; enim. p iade m^x ob oculos jéshecid 2 à E ds en "neni MED L C. IND. avers addito aneto ,. € cafeo veteri. Lib.as.c.8. Plinius fcribit pifcatores in Campania vo- care venenum terre radicem 4trifblochie Yotunde, coram fe cürujam immiflacaler, - d flatimá, exanimatos os fluitaft. DePlinj | Sed iuxta Nicolaum Leonicen&error ma-. C Md. y5fu eRC Plinij, tribuere effelum Ari-. et ffolochie, qui i debet attribui radici C oycla- | mintisqua alio nomine dicitur Panis portis | nus, e quibusda Grecis iyovcdpugin, quid fignifitat veneni pjfesum,quia pfosentcat. De Brindoncs. Car XI .3 : Boni ; in dr st ludica Lufitania. mdones, qui exirinfe- Te : | HISTORIA | 4$ I fe Cortex v fervatur , ata, mari alió tran- "un p ig ec : fuebitur à / cerunt U. liffipone Lufitani. " DeCarambolas Car. XIIL iN Goa invenitur. frutus magnitudire minors oui gallinacei , in quatuor qua partes diflin&lus , colorem babens flauum, 9Malauar Carombalas vocatur , e Es provinajs Camarix € Zolumba, ca Ue mixto fuot cliyri omm oculorum. leri, beni fap it bic fru, Podaqad din. Iter fis énruop pregio MEDIC IND. derni Siliquam /Eeyptiam-producitfloret Inteos v? Gemifla ,, Caryophyllum odore emulantes , quibus decidentibus , exiliux? ablonge filque valde virentes j que pf dini quud] palmoriet qui infras duorum, Nefütur per totam Indiam Occidentalem, | fed melior et que magis confervatur ete in — locis, qua. [Detfant Septentrionem y vt in Cambaya. Provenit in campis fmec in tanta e » vt veudatur valde paruo pretio. £ sc tentatum eft feminari& licet nafcaturyvix vifa d venire e SUR fefionem, does mA LE EE L a AN E A La CM m H /fpanie, fed toti Európe, «7 etiam. ienti y "ynde primum "venit , appellunt. ibus ; € ex ipJamet canna viridi quin ** het etiam facultatem purgandi, fi exbi-. War da quatur wncies plus mimm X lta navesonufle.Y aciuntcovfer'vam ex Conferua ^ | MEDIGO IND. erementis diets lenit vum tempu Lad d yrene, 3 pw S! ,maxit- duin: Folia; tens gd | ! met ade E I tranfit ventriculum y ata, fic datur fecuré | ApeiapsAiih wire 2 om TOUS UPesedem cmo Ter td : Nut ences. 4; THMEORINA M prino ad puces purgationem ,maximé infca- d tus caua efl Prinefalmde lima is aut quantitas n pulpa ef? adyndecim B eumes, € in cana'vsá, ad yncias qua- «Quà ad Corticeman n babeat vires pros ca CHR p GmTAU ode MK LANDE PEL R OD zi nidi proc frcenir abiti mulis " p. rds ap - MEDIC IND. eem Cafie fiflule , fed Caffiamaut Cinna-. non eft ef aliud , nift pfemet. used, nes Gum ytuntur Mes. dici vel pes ex cortice canna Dt myrrba; fe | dn hof he Salem foin] Crue nafcuntur filique Algarrovas; "Ó J I1 1 que UNT LANE I "1 Jon & hocéó cct ad Kt Xe tur vali modo; "vt comedi pofcint. lgarros ba eic fimili Canne fifltule in colore corti-. | áfemi- ; sten na ita je babere non olim t | en, in pulpa , qua inter. 1 HISTORIA 46 ur zípaT d Grecis , à Latinis dicitur imos e Fraxini fed latiora; ; dita flora, cy rotundiora. Frutfus quando co lii- tur e$C valde infipidus ad guflii,et poflea ic uber han fit dulcis. Dat fa- ! MEDIC. 1 ND. didam vocarunt Palma Indica. Flores producit familes Caflanee,et truncum tene- rmn, quali cannarum e$C,. Amat terram erenojam, e fimitimam mari NaJcitur ex L.- rufa , ey poflea trav[Plantatur, ac | poss p crefcit , atq, fert fru&um, diligenter colatur Nam byemes cinere flercorari vult , eflate aqua rigari: et fi iuxta adificia plátetur ,euadit latior, — elacrior, ata, pulebrior , ex quo apparet. gesder uto e fordibus, Ex ligni Maii setmalassele rudentes alia nece. 7272 20 dnavium fabricam, Ex rami fiunt na- — "pium er domorum tela, : Cx c£ isdisiinin Menà duo ener efe j É HISTORIA. 47? | alligant, fi plenum fuerit , continenter de- luit alius liquor , quemafferuant y colli- —— | gentsvt ex eo faciant [accbarti;in piffando Vigna, z um ad Solem veligné,e vocatur lagra. abet bic frutfus a corticem in 'valde teneríis ! P MET Sog € ess am dw rsicsar tait ned da cum m lae capra, Nuces ifle recentes c. | ficcate ata, faperiori corttce delibrate e | €on ata; ien Copra ] devebuntur faciunt fngalare medicamenti ad eundem — : 2M em enge Olei fit ex Copras | Dus yf rugas totius corpors abigunt 6r x EDIC. IND. da; quil? expreffts oleum aque — P tuntur bocad purgandum moll;ter ven- | ericuli y inteflma:ned, obflat; qud mulit addunt expreffionem "I 'amarindorum, €f. | remedium esC, ad fpafmoset Pos m mali tempor, C ognoviex erri illins regionis Ofienalir, licer amu, 1 gotum corpus lavaut folio pleno ifhus olei, | pria partemeipadó ; you Ao ipft | ibo (t 2* L1 b ; YR p -Us der parit cim fit idécum. Laos Uciderialum faciam. tapi : $ js deoleo, q yocant Fio poredr inferno , «y d t ad vehi Er, à Gelifco provincia nove Hiffanie , qud. laudant ad omnes illas res , -quas tribut dead dt aut ( ataputie à HIS TOM. 48 ica P j PWPTER fhaé 4n) nis " ms h p dere rara en cüflituere. | Redeundo itad, adnoftri propofitum, ma. &rrorques t mfeflé error eorum confpicitur , qui exi/lig undam, i-a oleum Coccorum effe Eleomeli Dio- | ftoridis , quod non manet fave exflillet ex , firn » 4M Ex ipo extrabatur, ii oed iflins fratius , con2 cocci cora it fcire , quód primus € exterior efe tex. ; eri2 ^»iloío | mes alios nauticos , quia non corrumpune tir in 4qua marina, Seruit etiam cortex exterior fiupe i loco ad commif'uras naviuns | Anplendas,q quia inflentur, " ita quaft ag- | B'atinatur Ned, vero ) miniis ex lanuginoa nllofa ifla materia fiunt cingula pro ins fortis mulieribus. Ex altero Qe Vafa ex ad M i D1C. IND. erssynift fitoleum, de 2x fupra fata eft aeo Sed uec ipft incole buiutmodi fa^ eulatem vilam admittunt;neÉ. autor pros marum germinibus(flolonibuc, ) vefemtary | | €oces de recentes , e Imites. Invenitur etiam | Waldu4. aliud cenus ( occi , quem de Maldiva ap- pellant, eit i multos adJcribunt effetfus pres | clar 01e 1 de quibus cz cim vá certa babeatur experien- iastecverifmilitudo (al exiwnd | | or- HISTORIE 49 ^. £ , 2*1. P U zesgeriu iari fei cd garib? no potefl determimarifacilé.cóm no trunci aus foliis arborss yiderit.Hot d ran J6 tur seo dei in duc efi- milem Palme, qua icone Dra- ndis. nalem,gue pofita im eius adr gh Dr4gos | E MEDIC IND. | ex quibus per incifton£ effluit illud gummi eu lachryma , quam Sanguinem Draconss Yocant s ata, quidam certà arbitrantur cffe eam Cimabarin verum antiquorum. V en- ditur vulgo alius Sanguis Draconis adal- eut mixtione alterius alicuius gummi, Di- us liguefeit HISTORIA DJ dep feribit de Cbermnes, Difcorides di- Be nmnmas5rs5nm E T. " ecies Hicsquein lia Ee es es Lailla ey Granum in*yfa, uia ex Coecbi- IC Charmefinum : Pof (cis eh n arri asi tretarius Ioannes Fernandes vnam, tanta i MEDIC. IND. vcr partibus, fricari tamen debetyyt percipiao - ges pur odar. aede SÉ Ha fes val: niodo € racemofas, vitifimles, Fred eit aliquo modo maior grano Pi» . 7 pere principio viridw, & pos, ruber,ex | quo facit vinum valde bonum , acetum, €9 mel,coquentes inaqua fufficienti, end, 4d | : Mies neceffarium vtuntur. Es T4 | as Pefutacmdiex p. sonare, ode ic] E osiii -- [^a » TN E 3 quem prae , more rituum e ceremo-. | farum ^ra j vri virent Plinius deLil. 264 - Moly Homer E eni tantam mibuchen authoritas » singers ile aliono-. Morelos ie eng ) MEDIC IND. pomi Aurantium, [zd poflea multi erefcit.. pulpam,ex qua faciunt. bucellasmagnaset condiunt cum Jaccharo pro. Conferva ad um penzrot, Dum Dominu — CuRtiUE ip Bl ap. eoe rens h aen dde | multi in fixum ventra p | Iris sees ted "U- S ie rint malri yu, HISTORIA. " lemelelonn dinis locejin quarum continetur frutlus albus non in-- ti faports, exigut oi i gallinacei magni- E quo invenitur nucleus fimilis pers Jitorum nucless licet rotundior. t olia buius Itb. 8. fue bif. cdb- g. fis de di A. ak AERE ACER | ade Exerci. MEDIC, IND. same, aus iuglandibus exiguis s fimili, intue- duro, e candidus rubentibusg, vens pido, mon plane rotundo , [ed altera parte em | fe ust Corticem haberfe | loca n maritima , ey mediterranea re[puit, : alioqui férere eam non defifterent Mauri-— tani e Moales,queilli etia a in futs jefumigs d comedunt, d. amem Betre. Habet — HISTORIA » "Delamboloins. Car. XIX. | " India Orientali eflfru&lus fimilis oli» E opis multum adfirimgens , qui vecatur ambolones. Nafcitur ex quodam arbuflo, mneflimatur à regionis illius incolas, Dc ambos. Car. XX. c Hs Myrtho eft. Fru&us bicnon MEDIC IND. 3n Europa propmiuntyveluti aurea mala, na vue, per fica, punica;et fimiles: ness af san püieu -ipacipi o iris sat e AM tur. (Colore eC fru&ua tà ex viridi rube-— P UPS EIN LN Y " 1 porción un a stem ir GM pi 3 UUTUNEO OO n c WERE C 1 S | HISTORIA 54 P. De Myrobalanis. CA». XXIL.., | pormee nperriie Ma $Myro- : Eg ppl i pets GER glans . nguentaria Latinis.Et quoniam Zhuiceng E tec Sespioms interpres" vidit bec mfra odds vertit, cim i taa 1 Pruna,quibus fmilia funt.V ocantur 4b Arabibus Delegi , licer eundum fuas - diy | fes Santi rin yniverjum q : eren Miri. MÉDIC IND: eji paululüm criffa : inouitós ] » vt Salix : Bellericorum , vt INigrorum Laurus. £r banc wulimus "m aec que producit een Tao) TAEria i | fint Pruni naguindane fy fret m senafcentet, Media eius loci vruntur in lanormis: sit aminil deihd nobis dio; rtamen non vtuntur ; mf inni $umac — É — HISTORIA. y. - — danoya Hifbania nafcitur fru&us flauus ' Yoratuó Hovos modo Datlylorü. Arbor -4deó alta e$, vt vix colligi igna in | tfi prematurus fBonté ien ne |! halanis citrinis. rám fimilis eit »»tp edem efíe contendant. . * De Tamarindis. Car. xxur IN Afimntur mulis Indie leid qi Tunaria $a en nuda ohtuue tentriont obryero nium, | 4 'orrupti. manent : quales ris quoi (; am^ Eno d In E» babent cum JAfrica "vocant | reti iral desta | dern T mer) T'amarindos "vocaríit Qxy- quorune. a, propter Japerem acerofüm , quem 4m Deceptos autem effe eos imyenie- MED'C. IND. illie comeduntur , adferuntur ex Arabia, DP Ie bryeniatur Tama P à nea. an e di rire ornatos multus folijs [ubtilitar ferratti in rorundum , palmari: - tfrullus jn arcus aut. digiti inflexi f am effor- NIST c RIA.. $6 - Sclent. etiam ipforum. infufioxe biliofum qurgare bumorem, € piruitofum incidere P4 attentare , bac ratione. eccipiune . Wlorum quatuor yncias, «y aqua ; "rel cichorij macerant [Datio trium boras. rum , deinde fatta expreffione , eximunz EAM i H Ei invnasieii en. frio Sec ex ijr cons E tjs & oprimé falis ]gratior enim palaro o* MEDIiIC IND. di&um ; "vocatur in Guzarate , Gali , efC, berba, que feminatur [mmgulss annus in m | basin cimo , Mangir, quod | e bominesnatos in i : li reginibusef illud id quod Zllbabaca, — imum;iuxta Carolum Clufium,.ta-.— c. c DEM nR l[ats , *yocata im. Caflella Paflet. Interpres ZAuicenne Nil aransfert Glaflum, quod efC ata Greco- — s. nente bcm Tundwme — jm. dts LI 1 retia bon jf P P E. T ear Mies : rerra bona 4 : HISTORIA . 57 dafluca folet , tranfbonendo ynamguamá, | planzam ribus pedibus diflantem ab alte- E D disci illinc omnem herbam'vi- ous ad latioribus , ac quiefcere finunt le iw fedimentum quod in fundo re- net efC nir. quod , diligenter prisis d mage Soli exponunt , vt exiccetur ia vendirur libra [edecim smummi : berti. ais rr " 9. m edici MED!C 1NPD. dorantgravitate flomachi , er malt conto- quunt, quale rentdium nec probo , nec ife pue n . DeAmomo. Car. XXV. Mmomun AMonum ynum e$ ex medicamenti. an babeas famplicibus , multüm celebratis aban- 2 di tiquis , c maxime ed vfum e compe fino- nem T beriace, vix cognitum neftris tem-. poribu : quare de eo non abs, can[a multi dubitarunt, veram autem fententiam do- ' cuim in afin libro Objervationum d die eig vfus in officinis mfra. H: jflanie. ^ | fi. | Qu t? Eh mra quafirum.— fcm D lex quibusdam Tudeis, qui habitaverunt. Ehierofolymisquid effet Amomum; e re-. ting Jfonderunt, due refer gem Ha- | Belnis, /^4m4;quod Pedem columbinum fignificat. lib. obo, P add bac erat multim cognita , licet 08. yif. abIndi eure s en AREIS | - Deca TE HISTORIA. 35 | T dlexipbarmacu per ferrtturAmo- ' mum etiam adferri,culua vifus ef ramus, | qui totus refpondebat. defcriptiom Dio- Li.1.e24: : feoridas , ey quamvis effet ficcus, admodum fimilis tamen erat Pedi columbino: fed non proinde fequitur , "vt fir pes columbinus, quem vbiotomi vocant; cim fit o oa dam radix colorata , que inter | | ateriarum eui caa babe Meteo : - IE e Car. XXVI. L B^e^ Indie Orientalis eC berba, ali- Bangna: [cquo modo fimilis Canabiymfi quód buine femen Cannabino minus efC necita albums aules ipfius [unt lignoft , «z quaft abomni E | Cortice s DU modo eu in Can- vae | - nali: denid, Indi femine etfoliss vefcuntur, tuis ad. | yt validiores inre venerea fiant, « cim in. adi venes. - Cannabi virtuté contrariam 1m yeniri £ra- rei; dequa miri d Ea : femen is ibi zu ex usi ILL. on pe artes Sie Indi mulivtun- turadi Gk laffitudinss remyvend foduta, omeffione Opij, b.e. m papavern. [ bere vides 4 oleto vifus eit Indus, qu i comedit offa-. tur Bague, Y41 ipfa , e alius in Hifpalt quarta. [ 3 MEDIC. IND. Indus attulerat. Non enim folum edenti-. bus, fed etiam tangentibus tani 8i genitali. Bus "vim dixerunt vehementem adeo feri, | *yt quoties vellent coire valerent , fie "yis eius mirifice omnes excederet maturata Ex quo loco ufbicanzur quidam, bancheri i bam T'beophrafli effe Bangue.. Ex fet ilius herbe mixto cum AmbrayMujco, df. nuce Mufcata, ata, [milibus reb? ond faciunt confetlionem,quam yocant Magmy. | qua milites ac bellorum Duces inprimit 'ytuntur , "yt laffi ac defatigati labori belli,lafitudine liberentur ;adecg, fecuri [terri '4ti y quare — 3 dixerunt, HISTORIA. | £9 De Coru. Car. XXVII. Üru ita vocatum lingua Canarica)frus Herba tex eic. magnitudine "hrbutiautpauló Malauaa | minor , folijs mali P'erfica , floribus albas, rict- | Periclyneni odor& emulantibus, Lufitans d qn India "yocant alio nomine berba de Ma. LE 6 m MEDIC. IND. di aut plantaginss,aut aque é pe diculis rofarum, Tuijcmnt e etiam velyferie 2 WEUUM tex fed de- - bent efte f pus fit regio Her tali- da. Quéd, ipd et neccfüitas y probunatur - Aqua bac ad morbos Juprà di&os bis 12 dies bora fexta matutina, ez iterum bora fexta vyefhertina, Sed licet bocremed: inmfemper feliciter fucceferitz: fme comparattone ta- emen matores effeEus facit berba de Mala- ver preparata «b pisse indigens, E d illas i in nerosautin aqua eryga e probé UB] liqui füccum ipfius planta bibendi pr rigunt, Ses amarus fit ac admodum in-. Hive: Mx dal cR nt ferum.ad abluendum os.Quàd f Ma» HISTORIA. 6e - « DeTIunco odorato. CAP. XXVIII. "]Z neus odoratus , qu£ vocamus Scheznan- : stbunsnafci itur communiter et imtantacos. p pra im provincus Zrabie, vtapud. nergra- . F men, Quidamip[um voraruntpaflum Ca- E. melorim licet non fiat in Jndiayvt penus : adfumant ipfam fimul cum floribus, Sunt ! qudem ibide alia animaliayvt [unt ,bouet, | equisafrai,capra, et oues, que nullum aliud - pabulum comedunt preter boc. Corn. CL Lis 2.626 [fus vocat lancum rotundi ad differentiam | yulgaras & Ojrri; »qui ef rriangulargs. | Deertur i in Indiam Orientalem , in vfum vfi icum v[urpandus. Maxima tamen co- er "fafaiculos colligatii in nayibusad- t equar tores, yt equis fab - ant, ne flercoris ey "vrine fetore of- tur, Namfimulatz, maduerit, re — ten £ Jubflernunt, &y madidit in mare abij- diocl tunt, Incolae loci eius lavagt fe cum ipfos [6 arntenta etiam z ita yt f lim Medic 4 trabes etPerje ipfo wratur in Mee 7 Ms j eic meris en, 4. pj hos, | fas quod, caulium et radi DE. m NETT y sr " E ; de pue V à ia uis pe. ; 3 " "^ 4 : T E k . Sus AE. M EDI1C. IND. 4 ipfa mn hoo dossei adedne e. * ho in den maritimis Indie : vlde parvo Monacho» :empore durat eius fragrantia, — 'olunt. rum ofci- Monachi illi, qui n Mejuem commentati tentis, funt;radicem Innci odorati effe Galangam. Sed *yalde delirant , quia Galanga "— tur "vt diximus in (bina, qua diflat ab rabia duobus millibussmilliarium, Dif- Jertetiam folijs ey radiceà Iunco ; & G4- langa non no[citur , nififeratur Tunc autem odorarus [Ponte provenit, — | De Mufa. Car. XXIX. Mufe bis Llanta bec Indie Orientali non femi — ebd ses rk i mid 1 poftea ev. Lise Truncus a 50d : me n. "nara Ps. rs it cofla fr adde | gdia nif pea.ci EET ir a $TORIXK. r3 E )*- i] ps 7 epediculi, centícinterdum ducentos aur EJ 7 een F4 4 es Jj OR ARCMED P "ul & rales Mufa ^ »'vt t conflat ex ex e Biss 4uicenna;€& Rafr,. Cognofci- ur bodie planta bec in Americas "vnde T" En: ef fruttus ad h rine Dominos bu- ors Fx iie ice provotare 'aliliter vrinam ; liberare renes à mo- ta e dolore, fi quis eos teneat, V ndefit, MEDIC. IND. HR à quodam Jeribitur, yocari | bunt fre dum AMufam » quód fit tàm excellens, » v PATI/RRA Mufarum uas finxit antiquitas, aut quia Pon Pa- : fee seen a radifi , feu pretercaseum effe fiut, quem comederunt Adaui, primi noflri parentes in paradifo terrenos Jdem vefexe Frater Brocardus. in defri- prione Terra fantfe. [ ser. Theuetis Cofmogr. - Orientis cap.s7. esr Ponta Adami ni effemagnttue bilis: vt cunftos. etiam alios s uperet Oricutis ti fre : ;] ya E ? 5 p Pisa vocauit lib.8. bif. hid.cj.- EL d S butunts lla ics iudi i fipra nni ne [ peg um | 2 HISTORIA. 6: 3 as fu CT. j/9 Qambli n*2va ittidip. Epor. ja . - | wali Punici. ER Lafate Ios attulermt ex noflris Turé Ya AIndijs Occidentalibus fPeciem fi bins dorum Fia |! quam vocant Indi be. lingua: Tune, qua ^j 14 mulum differt à F icuindica T beophra[li, - Strabonis,ér Plinij. Quid fr admiferimus, : antiquos cagnovifte alites plantas Indie K eat : Bec » chm ft nata circa Opontem , yr dicit braflus , quia fr: fymicum fclian ex . Dye in folium , e implantetur terre v/3. ad dimidium , multas producit Yadices atq, e alia multa perum gui ex e btitiuise DNA pH Hohe fan vule mein ex anb proe ie ' wd uy uci 5 T €dd e d É. fj d. 2 - rem us. fe diram ex vriridi rubentem - fedu il gat ; MEDIC IND. ficiebat colore,vt perterrefaceret illos, qus arcawum bocnon intelligebant , cum puta- rent fe meiere fanguinem. In Hifpania ad- modum magna confpicitur , aliquando fine frutfusé quando illum producit fimiln efl. paruo Cucumeri, De Tabaco. Car. XXX. Nicotiana, IW mulis locis Indie invenitur berba dio. — Pet, — Ga T abaco, opns MEME is UR AM ie adde Barguemodà | HISTORIA: $65 - &anlem producit re£fü ab imo ad fummum, 7 bracbiatum [ brachij craffitudme ] folijs | Limenum,vel Oxylapatbiyviridibus colo | fes Gy nonnibil birfutis y feu lanugincfis. - Florem fert Campanule modo candidum; J.$uo exiccato faccedunt veluti capitula pa í e m, pn ye tem fum acris ac mordax, cortice ligno, à quo tamen facile feparari potes. T'empera- Cóplexio; nentum ipfrus eC calidum in rita tes : eundo gradu,er ficcum in primo, INafcitur Serendi ex femine [Darfo in terram Zutumni temz modus. | oresatg tardis «y longiore tempore posC, p 00 ue" FÉNONEND. ) Eb c rw aad E Sv : fii féminis m fupremo conflituit. Terram | Autem, in qua Jeminari debet ,ita digerunt e£ colunt , "yt in fuperficiem inijciatur [e- ' poflea in"yertitur && circiéyoluitue | MEDIC. TND. "9 viridr & pulchra permanct,licetfolia. inferiora folcant ficcari,— Melior berba A: ad: wjum medium fant folia , quorum. | deftElu Jemine quidam vtuntur , at tanta efficace es C. Vt afferventur folia, 2m ea traietfa filo per inedium ey fu- ffendunt in "vmbra vt ficcentur: deinde ips; eur integris , aut in pulverem redattus, | vytuntur. (C alefaciunt, refoluunt, mundif- — | cant; e fimul nonnihil dflringunt, vt ex — Fffeduin fequentil? eius facultatib? patebit.T lanta : | | US " more buius folia leni igue. calefatla e imp'fit 4 tas. NU ones dolorem capitis fedantymaxime fiex- a frigida vel flatu ortu fit net ab bat | eypereer ilice fánt. qui caput oleo ali | 1 enanij j prisinungant,. Sí viridia defen, "E H [ *yigo ét dad fieri] fub x Bs P UN J nhsváA get. tet. Hi fis fecal iorfipulverts | meliores quofieri potest» modo i adbibeeo | tur mixiis alis js» que appropriata. sme cind Dentium dobren levat awe 1 linteolo m ww à; HISTORIA. 64 | filio eiusdenti imponaturyat, etiam, fr ad.. fit corruptio , ne vlterius férpet; probibet,. libus morbis ex frigidis humoribus prodeft vitijs. - decofü foliorii ex aquae eclegmaex eius deco&fo. Quidam Aflbmatici vfi funt fumo herbe per os exetpttsdt adiuti fent foh putridi, 3 dida miverjales M ; we sagit E... UM POS ! itur arbitri prudenti? Mel iti, I 22^ Splenis fricando ipfum cumfolijs contufr TE d 7 fae iba, prapofitis , aut imponendo linteolum ma- defa&lum zn ipfius [ucco mand ie'u10 ven» triculo, Si defunt folia , mifcemus paye Tem cum "ynguento "yfitato ad. aperi ^d caufa frigidacz flatibus, licantur ft. morbis, militer fila calida, fepius Map t4, Quid Jiumamusfolium viride , cg "vni mani-. 9usoleo abr mpamus ner-voset yenulasfo-. ?T oto coecmi gie remedium. pod YE J iE - Petlorzs yitijs, "vt tuf, aflbmati, ev fimi Peor — hei obftructia bflru&liones. [n dolore ventriculimaximé: Ventriculi ud x» MEDIC. IND. iriculi, y alterum à tergo? regione ipfiut, td Cruditates s puerorum , 6 eriam adulà js totam Indiam » ft folia fub fervido cinebe califa licentur ventri fene excuffione cine. Coli: Re eu Colicum cz Nephriricum dolorem eo. pum Vicri does psodo yt diximus,praparata y applia 1 cata folia cum cinere fedant mirahiliter, ft — itererzur fepius bocremedium. P teri dolor. — mon minor efficacia fedatur admotis fomio liter filis calidis 'ymbilico &y ventri: ef magna adfervent diligentia, er magni Lumbricit. cianz, "vel ob banc folam cau]am. Lumbhris | €os contra, datur fuccus clarificatus, &.— [cre een [pecié commixtus, puerta et ride et aero HISTORIA — 6 ; 6r eodem modo fatisnt fins: fetus i in in- pidam. T'er- Pernionib, mones cam bac berla ,, fricenzar bene ter : Wut (Uter, eoi aufert € adimit,vti conflat E citu maxim? in puerz , «& multó uc certis fi pos, ponantur pedes aut | manus in aquacalidam cum [ale. V engnts, v, | a Bic goctitioffte € Cannibales es | Bestia inne HE MEME infpergere 3 tulsciicfalblair pra dé? Mosandéis | 3 Zodem modo venenatis c carbunculs ivt Carbuts enm calis. edis berba heme feces indito , € füper- Bor Aus lle fes tam iem E L x pr 15 eYacuationibus *ynis MEDIC. I ND. quia per yuiverfam quaf: Indiam ,gracibué 1n $. Dominico «7 S. Loanne de porta divite frequentia. funt vlcera in vaccis »Dovibus, . e 4lijs animalibus, qua fe le mutuo yulnes rant in montibus , ey ob [ammam regions bumidiatem facile putrejcunt illa yulne- — 7, vf, «à ,vtrepleantur vermibus, Que quidem Jublimato curare erant foliti : bot autem ipfum cum tanti effet pretij , vt plua conflaret qui animal ip[um, quod uod curaba- Fur invenerunt] tiam, in fuo Y- rc V. id . "Po onm ;n fucco i| LI LLS dd vermes fid etiam mundari vlcera, & ad. cicatricem perduci. Ex illud ipfampraftat in aximal.bus domefliczs &y "veterinario — erg m sacs ug 1 - rüc tag: della eni prer 1 magnam eiecifse multitudin beers icf fpes. tr dnesias ut. feit wu, Sthtt d eres quis primm d P IA "245 P, TNNT AMONT Ld LL d nuücupa? ^ j DER fuinryeneru-t tam nta tantamYir ! HISTORIA. 66 - ionem abierit oleum de Aparicio , de qu. topiofé meminimus innoflro libro de (bia Turgiayin quo expofitus modus efÉ vtendi ipfo magis CO veniens, 'yt apparebit legenti- po uod fi quis vulneratus aut ius fuerit.tus ^ erbaet [uperpofita'yulneri,fi paru& & eff, fequéti die indu&la cru[la efl fanis, In maio- ribus att neceffe eft vino. abluere vulnus € labra coniungere , e flatim madefacere €um fucco, e alaelnn imbutum fupra toti vulnus. ponere;t5 ligare. Cogni- tum bocab illis eC, qui acquifrverunt fu- | diat ey redierunt in Hifbaniam. biretu- erunt bafce vires berba buius qua vfe funt n bella es acquirendi provincijs , ita ve multi periiffent , fi non per ipfam fervats fuiffent, Commaniter autem fecum porta- hant foliorum pulverem ,'vt eo,ipJa berba : Dus »vti poffent, Quod didicerunt ab Es Inds » qui dio modo ab[4, medico fe cura- bant, quodnon in paruum — PEN eir, 39 er dpi n tum Chrurgi- €um;qui es in i Mitis: Et oitds | bratvirtutem "eciam fifendi i n vulne- i d K d NM tur MEDIC. IN D. opus e$C, € alia operatione mand non in - termittet Chirurgusfacere quod fui eC of- ficis remittendoillum ampliiis ad berbam, Fenbey —— Eriam'ytilitatem capiunt Indiex T a- fii. E ad fedandam Eamem 4t Sirm, boe rum, ead, quei atterunt calcis mos do: buius etfolzorum T abaci partes aqua- les [umunt , manduntá, , donec ex vtri. maffa quedam vna fiat,ex qua faciunt pi-— hlós s tasás, ficcant in vmbra, Faluri auo — tem iter per loca deferta er que mon inba-.— bitantur, vhi cibum vel potum fe swventus - fof non fPerant; ex ijs ynum inter labrum inferius & dentes reponentes affidu? liquo-— rem exugunt,faumá, paulatim. zranfglu- 7j ademedesrie me md , quoi iter j 212 urare AL et tret aut t quatuor dies; quibus ne, fas memneg. AAe Hu Caufam efe puta» mus,quod [utfu illo attra&fa pituita i Px ct alis Jr jode de deni pisi abitin ventri &n nutrimenti , | Podagrs. [re ETT 2 € ' HISTORIA. 65 | berba bac'vtuntur , fumentes fjngules die- , bus mane parum de ea , eam, mandunt, vt | podagra. doloribus liberentur , fiquidem E multam pituitam in L gola " in$ partes ; | quid ifto Wurpato remedio non redit ar arti- - eulorum d.lor tàm frequenter, ned, tàm in- lementer , quam antea folebat. V enereo Venerea eriam morbo laborantes "vfi [unt bac berba lue. » India, non iflo fine vt plené curarentur, ed. 'yt non fentirent dolores , excipiendo Ene Hic non erit extra propofitum facere. Horfa los. | mentionem herbe cuiutdam, qua vfi fant ij annis We digne n li Mane je mir acid Vaf yutetudnr F3 MEDIC. IND De Turbit. Car. XXXI. E Turbith Arabum non parua efC controverfia, Nam non nulli T ripo- lium Grecorum effe "volunt : alij Pitbyu/e * Twbb pditem:alij Alypie, EfC autem Turbit.— defcriptio, planta Orientalis radice ned, magna ned, — long 4,caule per terram extenfo,digiticra[- ft egAmA L Jo» 5 : J- folijs ac flori? fimils Alshee, hyfpida eft Z eum colligitur , atá, binc eC , quód eriam. y S, tiber Tw biz legitimo, licet non purget fme moleflia,— E flverà duntaxat vtilis ergummofacan^ — hi pers inferior iuxta radicem. Non eft ; poflea no depr L3 vs : 7 1 CASU PTUS RC :Duswmiliaribi | HISTORIA ' es Bua ed RN ] : A. s n", Vade el; (ORAS non effe neceffarium gummi ad lonitatem Twhs - deolini ex qae effet fs careret illoata, ipfum baberet reinditum intus, Ned e&C berba,que ba- - destlac, vejinpis 9Mefue » qui ft de eo in- "s ea 3; tellexit;quod nobis affertur ex Oriente;non "7 minits in eius defcriptione erravitquàm in alijs pluri]? rebus; quas. ex relatione a pbi - «lorum defcripfit , quàra teflis oculatus. Deindepropraflantiori babent album, Si Jiccetur ad Solem;album eff: fi ad'ymbram, P. eb, tamen ei ) deterius et. Hare additur : : alioqui dant ipfum in E. aqua aut uere pulli. LA paucis ab- Turbitbao CLR de officinis aliud genus lia fpecitse Turbir, quod vocant de la T ierra, ey di- 3A sd prend pituitamycui fi febr Lj t year fedcibangiun efe ac fole- MENS. Maren fill Orincele, "p ua Then ta MEDIC. IND. propter magnam eius violentiamsatg pro-.— tnde fatius effe loco eius vti Agaricoaut fi-.— mili aliquo purgante pblegma. Dico, quod. ft mifceatur cum alijs medicamenti , và. | uunc fieri confüevit 1n officints y ef reme — dium fecuri , correa eius malitia tumpir.— prepenatns propriam, tum admixtionem | lib. y. de comp. med. fec, loc. alium phar- | macorii magis fortium vyires folet yifrint— gere : fed ipfo folo vti per fe , melius effet. ipfum reigcere, eg si radice Mecboacan. — De Caceras, Car. XXXIL Radio [N Goainuenitur radix vocata Cacctas, *.- Wet que T vafum modo najcitur in terre vi- | (0 feeribuss que deinde per ficitates caulem yt Gladioli , debifcente poflea terra exilit in modum tuberis, deinde fu flanea- nrsfesa FOIT ? - Z4 HISTORIA. 69 ab Iralistyocantur T rafi,ey à no[trzs Cia . Sunt rotunde eg longa , magnitudine ug ; nt quog, ipfas , € fra&as infundunt in AWiUm t cá 7 'y ; , [^ pofiea munt per pannum limeum , atq, inde unt [uccum la£eum , quo ytuntur qw ( peros ad excitandam *ye- oidisscosibiardsds vium alui iHens Batate, Auiotes, MEDIC IND. T'emperamentum ipfarumsvt per experientiam efl cognitum, e ex dulcedine percipitur , eC calidum e humidum , e Jant aliquo modo flatuofe., Camotes nofire India , qui alio nome dicuntur Batatz, fapiunt etiam caflaneas, eyt Cacere e Chiaffe. R adices funt magna € nodofe , quas Indi comedere folent loco panis; e loco carnis, Magna earum copia efC in Mexico et Mecboaca, vnde allate funt in Flifbaniam, in qua coluntur ex or- dine cannarum [acchari. In Malaga; eles Malaga, es alijs locis Afndalofie [unt duos : rum aut trium generum. Quedam rubre ps ^"as "Rakeiter : quadam [unt fave E non taleiz pedum albe ràm foris quàm in- Comeduntur crude erude e afte, & e ficem- ri qur Eiiscuden fent ^. M EX n i nauis dou MuR Dub QU OG d C cou ce Rd cue cac Eu r HISTORIAÀ : Ls. Micbatlis ferunt. er. colunt Indi ia - dam radices de Yuca, quibus "tiliter Amtricos Loyruntur ad ióbficiindai pauem & potum; rum panis E vbi deef C, Mayzum, * € potis, 1 De Chyna radice. CA». XXXIII. "dix yocata "vulga Chyna nafcitur in China E ——— Hla regione ez Coutinenti Indie , quam v Cbynenfes inbabitant apud quos dicitur Lampata, Intepit .cognoféi m Hifpania nno 3535. adferentibus eam in Lufita- am incolzs eius provincia , qua fibi in- terea dum bic negotiarentur , mederentur. £t tanquam res uova, licet cara e magni 5 , €rpit magna in exiflimarione e cui rei accedebat , quód ( arolus V, p.e a frequenter vteretur, [ Et quoniam Siitodov co Maine trium aut Te : palmorum altitudine M cd are MEDIC IND. f'écens eruta tàm tenera e[l;vt &* cruda e Prebatio | co&la poffit comedi, ata, ita coquunt eam . €hiséc — cumcarneyvt bic INapos, [er rapa] Me- lior babetur recens, ponderofa et denfán0n erofa à tinest, t qug alba es. Ex quibus colligitur, non effe bonam illam; qua attu- ,. lerunt quidam ex nova HifbaniainCafi- — liam;quia colorem tàm rubrum babet, vt pauca quantitate reddat aquam rubram, ned, eius efl efficacia, "vt illa alia. Propte- rea iflius libra vendebatur decem eene regalibus , € Orientalis quind, e fex dus Deco — catis. Decolium buius ede ireife ebilitato , fanat dolores capitis antiquos, — curat lapides et'ylcera-vefice,addut etiam WU ARCCRER. d wetulla.tumoe — SU oec tccaccsadencocrvaiss EOS. HISTORIA 7t tum ef. Jiccum in gradu fecundo cum exigua . €alore aut nullo, quod colligere licet exems .odore et Japore;quibus caret-Debet infundi Vieni |Ovyncia yna iflius radicis incifa minutim in odit, — duabus menfuris aquas per [atium 24. bo- ^ rarum, quibus elapfis coquitur *y/4, ad cono - fümptionem medietatis, eIccipitur dimi- - dim quarti mane,G alterum vefperi, va- . riando decoffum fecundum egri &y morbi . matura. V t fi efl dolor capitis aut partium v mervofari,mijciatur rofmarinus "yel rofa: | fi obflrutlio bepatzs;apium ; ft ardor adfit, | eicborium:fivleus vefice autv WCCuA | liguiritie: interd admifcetur equale pon- (— du bordei, nt 4 [4 si : equam autem buius radicis UC AN á £ » 2. ic pet JÁACE ES d i. ada ; ? J 1J , aluus fiunt clyfleres cum decollo buius rao M LMME UTOR ANEES 1 Km. n ES ut J dne, d «um slsbsiolato; et canna fiflulari. Dieta : : ; x : - à * 3 : 3 d | MEDIC. IND. eum anifo: & feniculo 6 panis i bene cof; erulla. TERM Se doniatumypiratum, € confe fio coriandri. Dentur. quod, É pafie eramygdala faechara- [yi Tw r Aem met aquacum aliqua conferva. — Et quos niam qui bocdecotlo vtuntur, inflamman- aur ad libidinem: : canjulunt aliqui, vtper - asotum id tempus, quo eius vus eflnulle at «grotos admittantur mulieres: s tpofiqua : efe veflire, calüleirlon. pietii ata, | Lorem fumpium cibum dotis, ^T eatme€—ÀÀ à ratio trigirs 1 Pee ee MEN ter in dei i intra et dies à Hr ] litas e ventriculi frigiditas in F zi. cafibus debet adequari cum difo ctfo, Add bec potis ordinarius efl ipfa. | S adis io cdd ce 15. s | HISTORIA. T | pofC quos mitefeunt paulatim, Similiter á - motari boc deber, quód maiores vires babe, Dt boc Y- bec radix in pafftonibus antiquis , € "ybi ,. ji * * . Ub. 5b- de (funt magni tumores e vlcera, quàm in no- ee . die , M morb.cons yis. Elapfo triginta dierum [batio ,bona (ag cepas - tyillusratio[ervanda ef uadragin li . P "^ - eiCprru E F Potus fi IE 7 cpoyne, | que fit , fi crude eius accipiantur menfuree | | res eg infundantur fecibus primi decoli, * - 'vfd, ad confumptionem tertie partis. Cogus 3 : Hier an » aut ad minus do | quod, die quia aliés acefcit,e perdit vires. . Dubitant aliqui , quare buius radicis da- | tur tàm pauca quantitas ad tata aquam, | £m verum fit , coqui libram "vnam l/gni | Guaiaci , &9 Sarfz parille quatuor aut | quind, vnciasmaxime cim Cbyna fit infio » I gd E E a ^, P ZA | € ET. 7; [i Ea Es JA e so dort "für J T— WAE- iino: : or Ex d CS ^ S | 3 » E) £- | j E | falius, ef s quod fi cogueremus E 4o » ee PME TUS RBUneUES, pct E C in " ! A ar m -MEDiIC IND. lignis quod attülerant Lufitani : Ita idem accidit apud nos Chine ,. ckm allata effet oelui Saría ex India Occidentali: quamyi col- duié ae ur etiam in Fifpania, que tantum dif- fp. fe » ferabill que ad'vebitur ex woffrss In- diam pof an oeeid Oi: Floride differt ele» annii 1555, Antia 9 bonitate ab Orientali, Hec. Sarfe dc. Sara parilla tàm vfitata apud iflum po- fcripto; et prlum, efl arbuflum quod producit multas an fit Smi« radices longas at, altas in profunditate lax efpera. terra. [vit bicubitalem ——— ] Yr quaféns Emittit tentis e betur tertà bro $milace affera Graecorum; | - Lu que eC panza — fimilis rubo ' án Diofc.et dis diat tubus e locus mariri- Cem, y, mb Hifpanie; Sb fein in idi ^ Curatio, €f examinavimus » at. in Continenti,quia | imonmibus efC valde fimiles eum illo nova. — Hiffanie, Quare cupientesfacere experi- mentum de n nafcitur im a: nr. Li" m4 iof le cum maxima vis | t Hu mum E: " d HISTORIA. 55 uales, Sed, vti T heophraflus feribit,lo- Lib. s, de 2 "ynus differt ab NM » 6 fepenumeró c4uf.plant; ter varietatem climatum, cali,e foli, P-5* runt radices non folim in nderit fs M. Jed etiam in figura. Quid i Sargapa- rillanoffra non eft illa posee aL eetfeploiem einfde em generti , e femi emm cas mes Sarfe des Tubi n que eflex Fondura, qua | lectus, tognofcitur, ft fit; par pescutia uud quàmillanove Hifpana SABES no pes e fabalbicans, Qu. cuná, autem Fit, deber efie d non erofa | &carie vel vermibus , quod conficitur ; fs dividatur ; fiquidem ex antiqua quan- do frangitursemitritur "15, vt ex carie? recens lenti fima eft; [ flexibilis ] ev cares | Moo vitio. T 'emperamentum eius qui dicunt "Téperies ; efie calidum & fuccum in fecundo » e pro- stre imirummar Mupeser dps i fins v genti, to r Jr exgu| ( qui magnuim prabet icis Fiestas nna p EU 1 3 V—-" E 2 | MEDIC. 1ND. aliquem odorem y € ita non potefc dici, quod tranjeat. prumum gradum ; dato etiam » quód confpiciantur. effeélus calo- tái , qii etiam deprebendunzur in Chinas | , que magn temperata babetur, Quid ff -quis mterroget , quomodo ergó speres 2 ; quandoquidem non babet qualitates mani" ; feas uon admittens rpm occulta, - 1 quam. nou poxuit Galenus negare sa muluis i medicamenti. Re, jflondemus guid juum effecti facis mediante fubtilitate pareiumy qua Cbyne radicem ey lignum Guaiacum — Juperat , e propterea copiofum fudorem movet, 6 itavidemus vnlem effe maximé | morbzs, qui totius corporis t non folitm niedetar morbo Gallico & Min Jed. són dili er | HISTORIA. 24 dem m Kay FEX ow intet poflea "m quibus elapfi t operta olla opu tur 1gne lento ad confumptionem duarum. enfurarum , € "yna que reftat capitur quatuor diebus. Firqug à in modum/yrupi éasdem affeBliones abso, vllo metn vel vimie caliditatis "yel ficcitatis , Capiendo duas »yncias Sarge , quatuor ligmi Santi Yaparati; uiubas ofodecim, pruna paff *iginti quatuor. florum borrag.et viol ana. po mediam y «y aliquotgrana bordes "dati. (Coquizur toti in tribus menfurd 4 » donec remaneat "na, qua colata » m. MÉDIC IND. syiolati, Sumitur calidus yt aqua , deter- gendo fudor&, ff provocatus fuerit. Pullum comedunt gallimateum ci altera dicla die- ta,etáquam bibunt fimplicem.TPotefl etiam alio modo fieri , "vt nempe accipiatur libra dimidia buini Sarge » € difciffa coquatur $n quatnor menfuris aque donec confumans tur trei; e reliqua fit yna, n quam imja- E tintür quatuor libra facchari , e copntur in moremfyrupi, Fluius debent [umi tres ontie mane. E: xhibetur qu f radix ke [2121/11 arge na pul parille exiccatum et minurim contüfum-et | traijciunt per. cribrum fetaceum , & fit pulvis. FIuus accipitur me vnine n re- galis mand , & alterum nota , , 1 * po : Rd it vit im iie e dus "vtend: bac radice , qui po Ur EE cem Sarge , t aliás etii raid loco i vini H comederites cibos bonos. quod ramen i I incifam infundunt in oto. menfaris aqua e fpatium trium dierum, in nqua coquatur m lento; donet manet quamus fcutelles id efl, "ot acet ute decolis ' dj folámx : t.Sarga flatim Fee ii hi ? imponitur : fuccuiá, exprimitur. $5 Aii qui fnperfuit Seen antits aug de Lento ig; ji ] füccus fervere i incipit y inijcimtur fenfim pulvere aleés optime yncia due , myrrbe | mentum d gres Lin. alo&i paid wy bibe «nir yt am - trecá vbi ventum fuerit » formabuntur pner s Ex dd de- 3 HISTORIA . ?E-. € poflea dividunt in particulas parvas, etr. (Clas quatuor aut eó amplins y. stamine | 4 de- , MEDIC. IND. Ámponatur falis, et croci momentum; etali- € grana ciceris. Potus efl aqua fimplex arge. Poffunt [urcere decima ; ez decum- — bere antequam Sol occidat. rms 4 EM d tet : oia artuum ac brachiorum t mon- — fera viz experientia. Guál4cum ^— Circa boc pr ( : cma bemus illud lignum » CHiud Jain | ME tatem obfeuravit quof Sargaparilla.V o- inciang Ctr d à noflris Gayaco & Guayactn, lnfilaves, e apud HifpamsPalus Indie; [a et " | | Ex quolos is infula 5, D WS hp sonis d LI e teten PENEE. des 2095 orb ab Hifbants o gaudiis ] | in Italiam danter nafcitur, ieu dene 1 i moa , crefcit altitudine & — * (HISTORIA. 75 nid arbor beciam Lené cognita frt per-.— Mtaliam ,maximié Genua ey. Ticini , cum | €ortice habente maculas coloris cineritij e | migri ; mediocris magnitudini cum folijs datis ev lo ngiortbu4 xS frutu fimili duobus. — Lupin fanus fimul untls.Dubitant alis Guaiacum quiandifferat Guayacazii et Santlü ligni. etSantum eff enim qui dicat Lignii feni, babere lignum «n Mor nig fed totki fia rare mult , Miferae " Mon j adfertur ex diver[is in[ului. ud "à tantur 9 vt differunt locas eeniacie generis ci d . rela. Ioanna de portu divite buic S, Dominici peras 0 SS be. |, MÉDIC IND , perapitur y effe ynam eandemá, vem: ": abfurdum efl, imveniri differentiamaligus— | mter bina ifla eh un reolore ; fipta m 0 ysribus ob e ficut 3* ^24 ] rj 2.2 F tut au- AA ;o L Eu m DON mS effe 33 a dc eirmtece- odd eaciam c lum P ene- reorum bubonum ye» cohtra alias agritudi- [SE Ao cott bydropemyepi- otiem omne,aflbma; mor- lorwies errem, — A—Óà | HISTORIE: 73 |ostlignum, Jecundi communem opinionem, ^ Demde non competunt ei | qualitates ditte in eletfionss m oni fr demeretur ex arbore buc virid. i quia 4 veteri, ttim noy; eiiis end Lob | "turat, "is viginti quatuor boras €oqui- 1 Niph lento e luculento'ysi, ad c conjam- tur aha prinies e eter Era »i- MEDIC. IND. dei Tolsbapidepewiteronttd atf, e PSPIPCCSC nM eg e — frigide. lot aque fecunde Sura. €: e corticem, tnm vq fuor menfure dcin yini uh ferventi » E obturato ore Yafis;maneat i ita per tres dits quésteleprtolonn vini, c rejerutit LI "TIJLI in fspaticimpropsatr primam deam, Vas P vnciam vnam glorie. : euias bydropici. aut tollere. dije ec mn. aei vrinam » addimus , Meth trt (o (7 CMHISTORTA: .— 98 OQ AMA D. A P LENT eque? J 1 datos ,& byffopum iededt, » 'ynius cuiusd "ynciam vnam, Decotfioni colaze mi[cetur libra na cum dimidia mellis ele&i , cum quo coquatur parum , douec confiflentiam | "A bené clari confequatur, Hoc multos phibificos curatos effe compertum efC, qui tiam de pulmonum fub[lantia particulas tiecerunt. Sed fi volumus curare [ciaticam | Wntiquam , aut magnum frigus , accipimus. | eem vyncias cant viginti yes € |mtribusmeníuris aque , coquimus po | d mediteten » & fab fnemaddimus : MEDIC. ! ND. pora » & in byeme minorem facit effetume zamen fr neceffitas "vrget ; exceffum lum zemperamus arte , mijcentes cum lignores TET QU UM TSLINS 1 uh fl ci pes 1 * onc idt AMO" a Kdobou viivdeuna Quantim ad regimen attinet , «y dietam am fer vo ccn amrsét es C dare in prit-- dio à principio pullum parvum et afar; €5 cum eo 'yuas pafías, «y amigdala, & trái *yncias bis coth ; e in cena folas pafíasy | emigdala, Inter alias ligni huius proprt- vates etiamtesU bae quod emendat n— « UCUCU, TERCIEONEP eR UedRE. NEU on Sm t YAN aliti iioc ili HISTORIA 79 tum provocat, Summo cum fucceffu propi. natur ex faccharo defluxione laborantibus, - afibmate , petlori vitis ex frigiditate, ev. emnfequenter. dolore colico «7 nepbri£idey taleulos ren& eicit, e flatus difcutit.quam ttiam ob cau/am terum ad conceptionem | Moneum reddit, Jiquide. illi bancjapiftimà | pee P rli quos, efc euomentibus Pots ( 6 15 qui non bené concoquunt, | &luumá, (übducit, Ils feriesmwm af | due geflare e odorari eit graffantis js, maxime ji prefervat tlla prefero nim fr mon negligantur aliaremedia, Dem | ib magnam eius ficcitatem et calorem paus | im, remedinm infigne e$C ad omme genus y -— sos | mov vec extentatis suu Pw Y di apum tt volen- Decocli fequens. x ch cortice eg parandi prp | : fuis pn novo duodecim borsimace- MEDIC IND. gantundem aque fuper infunditur y dos itur ad confumptionem medi fextáni. * t bec efC, fecunda aquas ordinari] po- eus loco erit, Hlud'yeró obfervandum. -: pli aut. minus digni i in deco£ionem i ies 1 ee ybi vo —: uini et ; de / - LE £ sShsvtut4À. né, rinde Judatur : nec quifquóm leto fe pee vise c Prandium fit ex aued|- quot yuis pa ftis amygdalis p in cena eadem fit itus r. ratio cum aligiibus eofervis appropriati muri Comic Singulari e: entodecó- -— &umbocpropinatum viliffmum fujfeijs | quimanus e pedes fic contortos KE : perenni vti non pof(euts d t quof, ex mpya à Hi — Jssniatohio borea unis v eraffior;ex qua profiliunt radicts alia enfi uscwihgi quad: tiodoro Amara. Me cen acrimonia r | | E. HISTORIA. $o E rheumatibus , quia ieiuno flomacbo fc tmaflicetur, corpore priuspurgato , multum humoris per os educitur. T ribuitur eiame | plissquamyis ego expertus non fum , quód. | roborat gingiuas &y dentes, € impedit cor. | Tüptionem , & [imul relinquit bonum odo» fem inore, Pulvis fumptus cum pauco yino » 4ut cum aqua adianti , aut canélle, poda prodeft purgationi ordinarie mu- | liercularum ; aperie lo'yenas , & magus fs Weder -— cum m grips i Gflerint fyrupi aperitivi, à Miferunt ex nova H i esagieenidiun fübalbicamz, que Indis nuncupatur Gua- , Catane.eam cum minis diligenter cuflod:- dam. acceperis » null; alteri comparare fumus, quàm ili, que vulgà: dicitur Pi2 jella, Laudatur ad bemorvboides bacva- ione, Lavant ip[as cum vinojn quo berba | Bieforin foe ad fit calor , quia tunc v € S cenae | & fupev infbergunt eiufdem plante pul ve-. mE; fi volunt vti onc ipn exfri- ime P iuiuape: — De 2 SG p^ LA — oe is ood es le oca - MEDIC. IND. "114. » uU "PT En. et poft AE Cus pulve 7 i dese fi pannus lineus fuper imponatu , ba- ret emplaftri modo ,. donec fedatus dolor fuerit. Dicunt etiam, quód idem pul'sispo- fitus fupra "vlcera partium pudendarumsea.— mundat e$ ad. cicatricem. perducit mira- biliter, : sna De CrocoIndico. CAr. XXXIV. . CVDoesbulafelssil . deirteside crotea. foris fimilis Gingiberi, Folia Bbabet valde denfa,tr caulem 2 folijs fimul aimplicatis conflantem, Dum recens eft 25i m] ; A di STIS L.host N HISTORIA - 8i t due DeMechoacan. Ca? xxxv. N dcm in "Aquacatban populo nova t Natdles, Compoflelle aut Galitueer non in pro- vincia Mechoacan yt D t- Mts quia qui primi eius virtutem experti € vfi funt; fuerunt 5Mechoacani. R adi- Defcria (6 buius planta folia babes magna ,rotun- ptio, des aciminatasin in mucronem per yum defi tenna "immer " qui Seprenbri "a- poem - si fiadarvantur M mms rad - Semen banc r. - Sed Bryonia radix viridi & ficca 9 ACT 15 ef Mecboacan vero infis fine acrimonia. In bortis $.M. ln Ps yide MEDIC IND. Plita buic videtur planta. nata. repens faper perti yis "0n. cum folu. Sprioiqu Jan MM Hede- Tm *« *1] im boc anno de jo odup ie — cum chulo L T, LÓ DAP GSP vido naja qua von John non Durgawit Je s fitam. adeideicebiculs quo apparet, I parum adiutum effe medicamentum à. Bites Jpofitione. buius foli. Porro. ad vexerutt ne buc ex T'erra fina aliam []eciemMechos 4canynatam circa. Nicaragua c in Quito, fue babet radicem minorem. ute fs demie riim man dr 2 - ——m] HISTORIA: & terat. e demi, morbo Gallico, e autem radicis fumenda: ratio talis efC. Purgato priiiscorpore fyrupis;clyfleribus, | (cnn spe » 6 dieta pro xe Z Vies abii restes L4 mere geniis us Soler £^ r. 4 $ p inbibet, Fatfa E irgatiohe, datur infculumycr paulo poft, bus dar tamem ijs qui purgantar. sed Moni Ton poffum diffimulare duos errores meo errores. MEDIC IND. x seli. s € "valde "vana na laus, quia idem oler magis ribi accertum in medicina bocefl quod qualifcung, modus evacuation d litat pre[entem virtutem. Secundus eC jd [umpto brodio, aut cibo aliquo come- pus non amplius purget, Quod ierit monfla vit et monflrat adbuc evidentiffimé eme experi eiie im Lace purgativo, purgente, qui« chi ex atrii | ierra Tie Ii X si cant; quia dicit, quod fi quis. ] n: vinum, aut alium irt Mum HISTORIA. 8; alie magna triawgulares , cv alie minores, teris magnitudine, Defitum quos, e[t vti Pineis nuclets Indicis, quibus jfemulti pur- gabant : tz Fabe purgarmices, qua najcun- tur. Carthagine ;« Nomine DEI. ; .De Rhabarbaro. Car. XXXVI. n id Rbabarbari quod in Indiam, Rbabara r erfiam,ez Europam importatur, na- bari locus | | | | | | fatur in. Chinarum regione , € illinc per natalis. Tartariam ad Ormus «y ,Alepum defer- «in Alexandriam , € tandem d iupsesd brevet bna E ase "mius anui tempore, a India, prejertim in maritimas, pdei- ptio. 'MEDIC. IND. ritimi » fj non ante Septembrem: im» veniat, inutile poflea ese, — yt plerag, alia aromata. fibus bybernis, qui funt Amet guflus, September, Ex Jeutentia Baptife AR amnufi 1n annotatione fera yolumen Marca Pauli P eneti, ec quei babet a daorum Mise dé; expanfa quod, ports facceftu rime € ^ ulis exit: ius £Hor digitorum. :& aliquando: nm HISTORIA: $4. Ra! arbarum ab incolis provincie Cou- thin fama perlatum eft , c eius decotfo aut «qua fhllatitia "i purgareeamá, effe cauz » Cur interdum ram facile cariem ad-. mittat. Sed baélenus nemo boc fe vidiffe affirmare aufus eC. Error quod, eC cogi- tare , effe Rbabarbaricum aut. Indicum Blues illud C. Va anale yocant Ris Feru "T nx P Bas in quadam. civitate e T 'artarie: yo- | Gata Samarcandar fcd pravum» quod [o4 lim 'yiile ese ad purgandas beflias. R ba- s vulgare quod nafcitur in bortis, erdt Sissi anyw licet babeat Páradifi dispu lbaicas, MEDIC IND. ponticum,an fit onum er idem , yti fentire "videtur Paulus /gineta. Dubitandi ri- tiones non erant , antequam N Md verum R baponticum. Inprovincia de Quimbaia, in qua fiadf vrbs magna Carthago,audimus quajda ra dices nafci arborum valde vtiles ad pur- gendum , fi earum fumatur peres infufo in «qua per no&lem, DeLignoaloés. Car, XXXVII. Doors E Rrevie eximi Dojnsidn tin -— famine, vade sit 5 Piin idoneis yen | HISTORIA. 8$ bia buc deportetur. Lignum vero IA lots, tametfi in eadem civitate natum, valet li- bra tribus ducatis. Imyenitur in promonto- tio Comorin , «7 in Z, eilan lignum odora- tum vocatum cA guilla brava , aut lignum zdbésfylyefire, quo cremari folent corpora Rogus ex anum; quibus religio e$C, llam rem om odos enimata comedere, Falfifimum e$(, quad rifero. | quidam tradidit ex Barbaris , adulterari Error | de hgnum Zllocs cum Chamelea , cum tota ea E cx nal | regione, in qua nafcitur lignum "loés, non Gold qeperiatur Cbamalea, Arbor eC Cleg jyroy, | forma, e quandoá, maior 3» » de qua non "e minm T inii geni, vs Odor, ANTORENECS ^ n2. a. TT EY i Zu e à: "DC WNUXUNDCUURUMEUIEU | eren per vabvefam ligni ma- | Ania 24 meis ad interioras difisdlim vena , etlaieo multo pingui. abundans: Probatur eius bonitas; fi imigne pofitum multum bumorz exudat , e non fi 2 aqua conieium , fundum petat atá, fal- &as notas babent etiam » aliam.que ci me. gnitudo partium: ber) J 4 duin ^ ^R 1 Í Loose Ly MP c o. Wed EU Ld TOv | fecminere | : cos aiti . De Ligno Colubrino.. sag t . Cae, XXXVIIIT. ca 6 vomosei adi in Hifrion Crede drenatamd awjfit fa ( ; esl Jidat ; magn ai autem eletfum » foperianante ' OR A P. T ROSEO DONC nem Enron HISTORIA $6 v gnumadverfas omne animalium ye. Vires mos "enatorum ,cumus ixbia necat quof, in quim d ate per bricos, tollit li chenesimpetigines,Cr papu- onm neopend las CNET, 4 mprum im uantitate ynius ibo: a; P um - induftria. tum; rieeft ad issu Tabrilers per vomitum expurgata multa veta ale, quifunt i m bubstamores E eiland,b v et Mes Mage peus fon Lx E seem GERONA E cue vq cic Teox , MP? Lots iELAS | Pipueidnhéciiiadi magnitudie " ] z rne*€-hsus deme pleafeperem egredi | por iis icenbéradie ! : i nr Hair qenairii Genera $ id d; quod accipit.ad fai * ^d k PAY MEDIC. IND. SPeheoe mal: HE c z poca Re df tes "4. u - " L us frutiu Sambuci, fed rubente & duro, 2 dix, cuius precipuus es& vfus , famil | Mix euius praecipuus ei vjus , Jmmileeit HISTORIA 3 effigie oblonga , non viridia , fed maculis ex candido nigricantibus re[perJa-R acices m tenues, nigra, ey odorata. FER TRACTATVS IV. DeGummi, feu Liquori- busconcrétis. De Aloe. Car. «E | E Ve alib Letiins s ida Granit banc Zfrabes,Per[a,ey T urci Z,. e Sabor von bar; Lufitani, Zfzeure; et Caflellani, dui- cabulocor, lar vocant, Fit ex fucco herbe , que Lufis rupto. ap. ranis dicitur Babofa , v Caflellanis Dou prs ae covttá maxima quantitas in India perdas cineri Aen dat vetari Soco- trina. j^ verà laterculis ad excipien- Errores MS MEDIC. IND. eopia : : fed quid incole negligentio in auferendis fordibus , quas bic facen fe cumrapit : ipfis emptorjbus clisiifibeie lior iudicatur, tg, ior manife fit Lib.3.c.22. Wu error Diofcoridis eg Pini) » qui | dixerunt : pe erari cum acacia; c cum bico , cum certum fit in regionibus Iadit ^ monreperiri fla gummi, e fiimvenunturs Delius, fins yalde rara. Inter veliquas autem mte tas; preflantia lots Socotrine proba E etiam inde, quod folida fit er benétompa-— coa abs, Jufbicione mixte alteriw 2 | | pee uerum Ae fert Pisae exul — HISTORIA T ijr; qui babent vlcera in renibus aut vefo- | &A5 vel qui purulentas excernunt yrinas, an finefeliai fucceffu ey agrorum commo- | dozcvti experiri licet illissqui tali fympto-. mate laborant... Quód cim fit verum, non delet dici ab[oluté,quód bac planta tantàm inferyiat Jpetlaculo ad oflentandam eua qulebritudimem , prout babet Mattbiolus Mattbioa menfis doct: fimm Cammquanr Dio- lus notas tur. : * iodliqud fimilitudimis cum fairs Ales téfert noya. Hifbanie planta , quam Indi es Allaguey 14 nobis Filagulla | l e- ine itatem. cardnorum . , ob quam t afjeri n orem lodi provinde "Mefficana vicini , fe- | v ant. MM carta ie viu vem iin F2 quia di ) excrefcit, yz mutuo. mui imtrieenrur. e Ri concatenentur vj: MEDIC. IND. — y js vtantur in fuis fa. gittis congrafurs &&i boflibus. Ét funt pine im principio valde late, e7 paulatim in aculeum abeunt, & tandem in acutiffimis mucronem defmunt, 4deó yt ijs pro acubus tantur ad fuendi, nem babent flature bumana , &* latitudinem. trium digiterum tranfoerfo- rum.Ex bac planta perficitur acetumymtl, faccharum valde peRorale,er vinum quud vocant Paclire, Folia craftiora vel ramos ficcant,et ex ijs afferes conficiunt ad -— das $2 que autem reiecerant, ex yfce canabum velut ducunz, € ex eo conficiunt Jéiforvllm Semmitaton ean det in féquentem annum , nift pratendant materiam ligneam ex ipfis folis perfert | imminuta ecran varie MISTORIA $5 pes obfirucfa cum mafía farinacea , e p mapuvepiri j^ B dors mulum. ih «ap. dec e MEDIC IND. ,. aliqua fuit , tin ea, que circa Catariat quas Fortunatas infulas dicunt , interfella e fe iei npe libras babuifewer E uu ] s hut efie dio ill rcm loannes Barrofius T Vit effe flercus avium ips E fr, lestie am c C ome. marina mesbnne "" bp oss t ru Áw oir meine ee procellis xac ptem mt à Mie P adt La HISTORIA 90 | tur rubrayvt bolus armenus: interdk alba, ytereta: Ita verifimile est s effe aliquas eU las, au£ terras , eiusdem nature cu |aeic deni | Imbra. Quod verum effesmaxima eins go- infulzbanc fiac abinde. ei invenitur, clari iffi-. Deus foc ! me demonflrat. INam va Junt ingentia luit: nevel codage «& fle » ag etiam Ke vánis cogi» rumde viginti rrnunp roi io T oc magis ex eo, quod nonnulla afeve- (i, primi darmi, repertam ejfe quandam infulami BU inuestores a am. tee — — f gu .- tadasrigatonas neferi, n furis DYADENCAOEN., Polen b,baud Yd 9 it4 : s hid 4 pe?j& ver $05 ndi Ls Er quod bus aucti io1555. aiprmmrum qi Comori? jii n 17 eft gl cha Ambra. axitigs que tó magis, 'L ima s [beciem | quá Er m MEDIC IND. feu aluesm. ex. profundo. marti manat ac j "sca qium xri cal quatenus cra/fnm eiQ, facile congela- Varie "oiiris on vertitur , velutiim Corallo experimur , quodin aqua najcenss retinet mollitiem , «9 AN plante enanet , illinc autem e. lapidefcit. Sic y ambr verum pues tini Succinum vocant t) dim in mavi lattts efg molli ; translata vero ad atrem ,du- refait, Seribit Simeon Setbi autor Gratus BTETOOGEN. EH Watt , au? quód ant veritseut ipf em col it, uw seu V fo Ama f. tá MEDIiC IND. Non reperitur inter Gracos quifquam, qui Dé cib. fax Ambre meminerit , excepti Simeone Ses cult, this eA nario, Jetio,a quibus vocatur lib.s.metb. | fpe & mpra, P alerius C ordusyvbi -—— Ó* eam defcribit, vota Halofenibos, quod f- ect 4, £ifieat florem maris. — ludicatur melior. ferm. 9 T queninda ef [magis munda] clsrta- ; | | cap. ixi, WéTitij y «V que Ji acu calida perfidiam, | Lib. prop. oleaginojum liquorem vrefide, e laur nigra, c dem 1 ER anbre ds fcis dim metr manibu, vrcem, * | HISTORIA . 92 T7 vocat Bürnflein Germani yer yicimi feti Auoflein, 7 u em. Suntetiamautores quidam , quira- quódocus 2 lis profit. x nibus. bonis ien » alijs et etiam multus " airi.P nde cola Error noe IS diem ge eorum » qui 37 didis nullorum, de ex populis defluum, FTusus K aa Genera, abe (quod xe Perfiasa fonat, vi pa- )inveniuntur tres fpecies; albas h »nipa; que varietas refultat ex Ya- wor ille quam li Teop tin venis, Autor quidamrefert,tu- Vtilitáe; Ed nari paralyfin f globuli multi filo traietti rg (0, quod gerer labor: 4t; Juperim- : : R "etiam Clarae fpecies , gummi fà- Lynguriit, e beer. á vulgà Lyncurium , quod n rope exi[limant,ex MEDIC IND. | runt efte Naphtbam anipu dm dd T'etroleum efe putant. It veritas eius rei comperta | magnam nos "veritatem. docet. nam quia : "matrix odores fatidos velut. | «al Gle, Cute bitumen. tom HISTORIA 93 e " fimilibus confe&onibus. Ef tàm gravis eius odor, yt quocund, loco fuerit. fus ipfius facild indiciumprabeat, F'irtutes que de f j ipfo fciuntur, funt s calefacere , S wis € mirigare dolorem ; fbecialiter ex caufa frigis Curat eriam mala flomachi appli- | Ta cle dia em vlt | memiuvat, /Hld becintjsdema : fe prn rama eic : TE C T E ken dre wenn kar e Towers Py osi isir LA vaut rfe MER. AAA J * z. 4A dicm calidum i in v primo medicamentum. illud;quod nos non evidenter ta- men nif illud ex: ratiocinatione d demon- | es idem: | Aadicin defi bumidzr,er queis | E fen Je ad extremum addu£&los, «v ab Impe- |, HISTORIA 94 YEpypto, ex planta omnium generofifima, ligéter dea quas produxit Deus ad iwvandum genus [cripta e& bumanum. Propter quod Iudei cum vidif- à Petro Bellonio ratorum Romanorum exercitu vig, ur "Od p non n gauderent e Reese arboribus vefioms pro "rias; in duobus tentom T : MEDIC . I! ND. Zal[amum , quod ita à principio acceptum f'ttstamá, bené placuit;yt vendereturyn- cia vna plurts quàm decem ducatis, & pon "Pon CU APIs 2s dits - Y —nisTORIA $i Navibus. recenter ex Term ferma appul-- " eius quantitas, quod ler tnr ex arbore grandi e frandofa cum duobus corticibus 2 yno craf- ffore , vt fübers , altero tenui i tenaciffimd ttus adbarenti , inter quos afferunt oriri balfamü inflar lacbryme clarifimé albe, € odoris tàm fuavis ,"vt facile poffit cuns ] MEDIC,!ND. * rade EARUM ON IRE IN 10. Hv — ef falutare Pm fel . MR RU GNE MES cabo ni aur doloribus imBurarum, ey multo. mage [edis,ef( optimum remedium adyer- E guced yulnera ; parva ynit. er glu- tinat citiffimésey quibus adiuncla. eft cm» gufio digeriz ,mundificat, carnem e cita ericem inducit, Dicitur quod, de ipfo (t4- meta non fim expertus ) quód fs in febribus » qua rigorem babent , fpina dorf eo bene calente inungatur dimidia bora ante paroxyjmum , € eger bené jefe coeperit : dire flatim quinj,. f aut e guttas entera» susc icibus s fate Kt breviter fiam, mewu. — "T'omperamentueius eC. salidumet jt 3n fecundo gradu, es fubflituitur inmedicto — mentas in locum. Opabal[ami. licis | docuimus in noflro libro de Subfhtuts me-— -dicamenti, . P iate igitur de eo, qu HISTORIA 96 denim omnibus nomina imponere ad plaa- plures exa tum: inter que efC "Balfamum compofro fant. tum tum , quod defcribit Andreas Lacuna ex ee - titboritate Matthioli , er illud quod yo- Ni bas «ant Domim loannis de Granata , excel-. Q Funde — lens vemedium ad profunda vulnera p4t^ neum. — tium carnofarum , quemadmodum copio- ffs docuimus in noflro libre de Chirurg s. | oid im bac pus em 3 De Anime. Car. III. - |onmin Europam, atq, adiseinr ex Guinea, E € alijs regionibus vIAfrice ; eg infülis cir- | €umuicino, Colligitur ex arbore admodum E grondi que babet folia; vt ali. Iryeniun. MBEDIC. IND. | pellucidum , ey baber eundem colorem.[ed 1 umma fpectofa fit , tamen nos credimus cancamum e odÀnime album effe idem. Alterum nigrefcit y fer? foimile e$ taurino wat e eilli refine, quam'yocamus Picem grecam , quam qui dam ve AES HISTORIA 97 » dormire füb noem volenti- Lais, qui fiat ab indic caufa. M va : emplafiris & ceratas , "vbi ti esC refol- ] Were & cosfortare i cum calore , fi addatur in fe- | endo, & 7 ficco in primo »eontra apnriozem | recolentes ex 5g " | Importatur ex nova Hi; (ciae gt Copd, i ww refine quod vocant Copal aut Pan- » valde albi, lucidum; ez tranfparens. | Eoviebantur Indi in ut facrificijter cim pam: Mine aeta E venire, o viam euntes i xum EE TIUCESRUEUENQCUI rm MEDIC. IND. € remperatum in ficcitate € Vien co ex tae qualitatibus poffunt collgr alu, quae dicuntur wfstin yt fi wr Tacanis | Eti rturex nova Hif) bacs. vocatum Tacamahaca, Colore eff nt,odorem babetgravem, atq. [aporemnou bonum. Elicizur yulnerata arbores ad "« * | HISTORIAE »8 Jepism est. So mifcetur cum ipfa tertia. ' Hor É € parum« ambire, in; formam, empl. 4i fri A? x i | emnfortat ed niet appetitit, eoncoBio- | isset difcutit, Levat mirabi-. deter dolorem ifchij , (Sciaticam vocant n) | maximé fes ab bumoribus frigidis , ad- | deudo tertiam partem cere, ot facilis ap». | pliari poffit. Habetur pro calida in prin. i pio tertii gradus; € ficca m fecundo. | Etiam adferturex Continenti per Nom- - | bre DEI alia refina eiufdem colores cum. quecsianie fplendidior, e teneriory ! maioris denfitatis 4uam Indi ! bif ve nelle Minen n apos ir MEDIC IND. - oria regionibus. Colligi quidam dicunt ex at , bujculaque ddoellala ii babet fola, euius fifeus et di fetis samusytruncostaudics qnod manat poni in.corio yaccimo ,yntfo priis certa quada maffa faHa ex fanguine * farina fabacea ad [ui conjersapisstut 0d bacratione, videmus inip/à alid quod videtur effe farina f. jacet s NE Saee adulterationis fed pa i. tatu. tur qui ant, IAfam fe- Laferpitio. niendifoeten Lafe: ro - quod ab anti» qui receptum fuerit in. m cibos, € A jaferi- in tota Indie, vxori ipee aim Ze d 3 2m xb o DR S LU EREE Getera, [3) di 2 ferire | HISTORIA. 99 | quod melius efl, e qui confue'verunt come-- ! dere, dicunt "yebementins olere purum e | lucidum. l/ nde forte faHii,quod Avicenna [: pis erit /Afam infetidam , er odoratam, | | Q0 Wiaximas error r exift mare e preter Error quce 3 ' fe fe- rundame i MREMeyi dupifutelesiiidebtr (fuo loco, V tuntur Indi boc ad con- V fus, | fertarion flomachisad difeuti iendos juin $ diii: xdalius, dminfiratum i m n faf- | fenig'js, refoluit totam malignitatem e corruptionem aéris ,'ynde plurimim valet mtra Crib rci eus Pte ce- » 4 d male est. E AM gr am i E J "ym MEDIC IND. um X vem deducat infirmumyvti firilit tin qui fe ea de cav[a prac 1 exal, — — Ex boc effedlu e o. fimilitudmem cun | mon Peru* eov diee err ipfrus refina, monerit à ipn : * alenum mentionem facere berba Ped A Pers, i ef nominzs, és obexce-— iigigar num mule dotatur— appellationibus. pud nos dicitar ] Flos | Solis, Gigatea [0b magnitudinem ]e D i j eyocant Salem Indicum, Corozam rtgitms — Ératerem lovis, A morts tubam; eram Hiericontzs. Nafcitur boris valde pa » fi femen minera tepore valde caldos ede erefcit'velociter ac cit, vt fex me] bus perveniat ad maiorem. altitud | | HISTORIA - 109 | füaviorsi. Similiter quacuns, parte inci-.. : datur planta, exit Cevtus liquor qui yirtu-. | e Solis e a&vis vertitur in ummi,quód fi. mifceatur cum dila iam refma ; aut diffol-.— vatur ad ignem, odore expirat gravem, d Em id Jfomilem. odori nime. Habet bec | tem inter alias, 6 elilla. pose e dm | eimmuln gestern 4 ye beram qua Sol ad occausm vergit e fms citurnift fumpta quafi p priis aJeundi. -icen centia, pofiquam autem Solocaderit, de- JU Jie T », ei 4, ad alterum diem ts eonem moda eae MEDIC IND. | aromatibus parantur pofitis in eotblears HISTORIAS: 101 | DeBdellio. Cap. V. ^: | BPellun efl lachryma-valde communis "7 nomme, rara admodum cognitu , propter quod varie de eo opiniones bos yix fci» pe quam fequi debeas , quibus plem libri noffrorum authorum [uns. V t autem Error quos ra: per (d i € obiter moneam, rundá,cirs J^ Z * nf gus m efe pr- et Myrrhá foe - verdi. Ne Yveró E: tum canere ie diim pasó, 123.2 d ico. Ade Fs rn it dt. Hiliba ue MEDIC IND. odoratum; colore veneto » putaiine duro, . guodnucleumintus continet : loc gummi — aut liquor vocatur quibusda Bdellium la- ei aue efC illud ipfum , de quonunt loquimur,ad , quod Cook Pálnito, ünfri v "vulgaris Pisenn Catalaunia. dk d € P alentia diti Margailln, seni differentiam a alterius j generis ef Mefebum vic. bL iaa , Jas Sdellium "verum plurimi«m laudati sd antiquis ad emolliendos. nunore dre "ISTORIA- 103 DeBeninino. Car. V. ^^^ B uini. an fit [Pecies illa Lafpii An fit Ide — ab antrquis vocata Suceus Cyrenaicus; ferpuiums eic contro verfta multim agitata inter an. C quid. gbores, — Et ad probandum quód non fit, anultim iuvat ; Mis Jeribitur à Strabone, vis. vlt, Theophraflo, Dwfcoride, Galeno .& Pli- Geogr, ti. Pium efe Do hri Gargie ab | Horto Lib. 6. de 1oquiji, effe valde efficact rario. lt pleut ie Hon cárrarha "emp SETTE pi lib. fimpl. sdimeta , ishegd cumin fadi Fe inm Uem eder d iul M-.EDIC. IND. | "m atrimonam vet acus Hur i facinymid 1uino, teflatur. efte ex sut (d non ee ferulaceasque eíC ferule fumi, » Leferpitium. Plinius ( dicit; quid "PET qe pese tanti ifichatà Cefare y vtcon- "ari infferit i m erario inter aurum e ergemum, F V nde po fumus co! quem poe: PERER ric "d inotasts n - * MS £1 ; db disi fs : e mes. PET onisinum Visi eaa qup , 263 Jrrveniwntur diver a genera Benitiri i winéiane $ » quod "yngues distichis ca^didas babet admixtas amygdalarum inflar : € qui P pluribus buiusmodi maculis abundat, eó habetur melius, EC er aliud geus ipft " maga nigri € minoris pretij, quod nafcitur mi md € Samatra t 1 atque etiam « jt ws novu i . ds: dh ái: J n Tox Vo TEE v ^ cci 1 Mo s D. di d pe doratins: Finda Boyel? novi e te- nellis arboribus. profluens Imygdoloide edoratita efe, ir A ccn » quod ce PC vVt- E MEDbIC INE miridia; quia: m parte inferiore albefeuntt. € que inrami maioribus feu cra furibus. gna[cuntur , magts accedunt ad folia Sali. «35 [paul js latiora; breviora], ] Nafci-. tur aliquando in irfilis da Malacan, fed. imum efl quod provenit in Siana. Has, bentinmore p fitum , findere RO 25 recentiore vocent Bes ludas V vyt f e Tudsa, jk PEU" aai cosa le. pe Cutter: Ci. VIL Caphura, SS. inter Crac mtiquok E dicitur lane qi | (OR V e : RISE: à fü ix asd il aa C NEN zi uv HISTORIA 104. e pelles. Libra capitis veiniridnie ; pisei non Indos fisguli equivas lent decem regalibus nummis ( aflellanis z libram pe&ovis vendunt viginti : crurum; duodecim : pedis quatuor, c a4 fummum quin. Curi iofiores vendunt Campboram: Camphora traietum dae per ord infirumenta cribratds mit vi 4 ; | » irca buius fiis nevdefururt d Quid fi: : x et E and radii iere rei yeri- ander don ien we p dsataeredb. ; lirullio MAVMR ^ ü vti clare ? cor fpetium ' ecd BEP e.wLCRLEVITP Ve * TN. e 45. Dicere cid den — cd pu HISTORIA: ie. bu mace albi at vir eeircm id provenit; | sreBlarione, Quod vitium facilé corrigunt . Baneanes: Siquidem colligatam in panno — lineo, in calidam aquam clàm demittunt, . eddiwo [apoue ey Limonum fucco , deinde probi eloram in'ymbra fiecant,ey fit muleà |, €andidior im fentit » nullo ferà z ME r 1C. IRD. dio de furno eximitur ; liquefeit e ie eyitaur flatim in aquam : contrá , fiecatur, cines 4771 ipfius temperament [unt contrari opiniones , dicentibus quibusdam efie tali. in Jécunda, Prires] a proje babent autoritas Tr. 5. Tem 24v i í : demedi. qj; /frabibus, e experientiam , que vion * frat ref'igerare bepar € renes , e. edjiriffione quadam retinere ijs , qui FORIEREU CELA OE ONE er iic Veg quis -eaiesrndasi, iwi nt. 1: 4 e edd rocs. lib.g, ei ha talis ad guflum apparet obodorem acutis | orcum meat e maet cn . HISTORIA —— sé repugtantia opinionum (quam multi ra- tionibus mirantur quidam ) inclino magis ed eam , que gummi boc affirmat effe cali. dumob ea qua addu&la ante Junz.Quanium edexberientiam , quod refrigerat wa i mationes eculorum eg "yredines , dicimus quód eam facultatem accipit ab ijs rebus, eum quibus tn min ve noti eft. 2 | multa medicamenta calida. i flnmatiorüatoclorum ti djs nue as PX a. PEosd d uk Qu x y J X m v4 t€ y" ^t J. "S Fue 4f dgiieiia Pie vm vtt nibus v/ualibus pharmacopoliorum qus .an hpedtop, non e&C buius tratlatus, : : De Lacca. Car. vut lrca naturam et generationen gummi p vocamur Lac j rm qui- jr Dessin, vrbe Indie llumi- re ata, alveum fuum fuperare dinde $$ adi. lutum » quod Pra i : xL MEDIC. IND. ef mveniri in India arborem 'altifimam, squodammodo Pruni , cutus rami im- ses magni formicis, qua banc Lacon elaborant , "yt apes mel conficiunt , mate- viam ex ipfa arbore fugentes. Hor dénds vamulos,ab arbore vevellunt ata, intoleim -ymbra ficeant, donec decidant ramulis — feparetur ab ijs gummi valde limpidum sitidum , licet aliquando igi] jinecd 4dbereant, vtioculi cernere lic dads eft. usioformicarhane Lacan ien Py pit imet HISTORIA. "2 quidam Tyxacentbam: "yocant, erat fuccus Cate,ex quo vnà cum Betre y Jdreca com ponunt Índi quoddam medicamentum «d eonfortandas gingivas, vrlor ex x qua bie efl Fr. f« i dine efl Fraxi- -- Ilic aut "T amarici. quod [emper viret: florere affirmant, fed feuElum ferre ffvee $oli, frve eimmerga- tar agni quam ob caufam incole lignuns femper "vivum nuncupant. t prprer Pic SECUS *'Dn:1 de oi Hie arie MK i fex [cred in gis MEDIC. TN. syocatim T amaio,ex quo eficiunt fat e fajciculos ligm ad comburendum ; 4 tofiro iudicio de Lycum verum. Suctum ; ita eliciant, Ramos minutim contifor eli- sant, dede contundunt , po cum " farina | INachan (ft femen grum e parvum) : ule Sinepi ) & eum pulvere cuidam gni "gri formant tabellas; quas m nba iccant ne $05 calore virtus earum. Qi "atur, Dens ytut Ly "on reperiatur immo eid: po Jani . e: loco ral peret ds » , O€*ow-"-n9. eric rape Gan. ois E wow Ma eff balia quidz raft dud i" M fiie € dquii à 4 Sols calore [a | HISTORIA... 168 , lieet nibil sradiderim de vi , quam babes di; conflat ex spfomet Galeno lib. E cue fac. cap. iU riii. mel ro- reum; e mel aereum, Et. ergilius l. 74 4. Georg, cantat effe donum calefle, "T beo- phrafia lib. 3. cap. 9. de ifl. plant, dicit efte bumort melleum, T limina lib ii cap.12. multa ipft imponit nomina, qualia. jest: unies ecc 5 pu A : e m Dri a fre nanuifi i interventu apum poffis coL. locas, quales Vnde, fent multimfrigidi fed ned eriam [emper in elijs, &y mon.toto anno, fed in eflate, Quémye. Galenus dicit, quód in Pergamo givitate ha fie iporudsctia rade ro- |. MEPIC. INE *yotant X irqueftc, b.e. Lac arborum, alij T ereniabin, etferuntg generari in | Cardusi, Lega Coriandri maioribus. V ulgm lante fru&lü effe putavit fed Gummi aut Refinam efe citum efC s colore inter al- bum € rubentem medio. FIuius ju pre» fertur &Perfis ei qua ytimur, quoniamne- ode M /HISTORIA- 109 5 babeant.] T'ertias veros vera €x folo inberet; que granulis Meer rer | 10; e ffmili. Manna quadam Pit Caflilia;allata ex Calabria, que conferri cii Indica poffit ,maximne illa d a ERC S a eid. dE regiones nibil » fi 1 Veipese rig dio Lade dai dee 5 i sadatodide ejns fau | * 2" &25 - — D1iC. IND, Dendde tr lauda: nnam malignam, adfe- dintonius metior frivola vt quilebet mila Ty S "VET. non tàm "yt approbaret: iflud moxium , quam propter irroga tam penam dksnlll omis tui Napsli lam collece- Facultas, runt. EE Dus , ér incole quando fe purgare ynum atq, alterum racemum p Jmul e ev unitati ct eus jernsi Z4. D URWEW à re dd f, datur ar prt pr- f. bidt aidi " p^ perlegerit. Q: vi feripfifi Add METRE I ENTER RENM UU REEL E A ERATUM ee ^W NuESRYTPM * * bs Iaideand- miis non babemus, Sos ele a 20e "De Myrrha. Car. Xl. Mr ef bie: icis ihe 1 Qm nd Jpinoja efodura, t ili cor tici i Arbuti folia Ole Jedm mas s eriffa e purgentia, -Adulterabatur Lapfus timpreGaleri v ipferefert lib; 3 de 4n. q^ oris, zidotis cit alijs gummi arborgs voee ff. Cap Me tei eer Wotatür "Opocalpafum : id lieet Mond xdi: e alia feces Verein neeind illa pr 5 [eletti Myra de agi : MEÉDIC IND. inre irae J Im 3llud confirmat, ena: fuil jar maru Porré amabo Per e Mei pr rias atri HISTORIKX ut darijssaut quado eam "runt s dian parvo "enderetur ft vere Tm per- [eon der sin tils e. ue oleo lib. alborum i imponatur. genitalibus, | Probata quo, iion e194 "y15 et: «d "rulpino. Quantim ad Storacem calamite | antiquorum. , & ad Storacem rubeum ali. -————— —Ée——————ÉE duorum modernorum , non. non efC Puius loci ipfe decline leer. |. DpeOpio Car XIL.— &iultes atio, MEDIC IND. tm dcin laudatiffamum. Ex quiim fci nom ejfe legitimi, quid "nigrum. Quod ye sa n ex loeis, qui [unt tircamare Rubrum, e mgrum [éd durum, delis id pci iudicarunt cum facea Tk mon mif redolet, e 10tA India dtes Fin.^ yer s her be annie quá n in (a 4 fiu i4 za qi t) " ds do buius « capite. ducifo vel fearifa E fifto.: Nafcitur in India cum tàm A epit aliquandoyyt c capiat triginta quind, Yvncidl Mei liquorg, V. nlgatifrimus ef apud Zphri- bis, anos & Mfjaticos Opij vfus : fiquidem end stitit (ueverunt, vt arma EE sss HISTORIA —— cv gat & domat» cums multi i Lufftani. teftes effe poft 71 ^. potentes. Quantitas.qua capiunt, eft À viginti v5, ad quinquaginta grana bor - dei. Fuit-tamen quidam Secretarina regie Noamoxa, qu comedebat t quotidie plus add mitabundus femper videretur , aptffimd 5 famen res tratlabat. tantum confuetudo.—.— 5. potuit. Narrat Bellonius lib.3. QU E tay. yy. abundantiffmé cogi cogi ex Pa, candido tota Papblegnie,t Capp. us Cilicia apudé, T urcos et Per[as Jummoeffe waflao in vfu: illus etenim efu animofiores fefe Turcas 2 feriexiflimant ned, belli pericula formis dare; vt nullus fit , etiamfi afprum folum. haberet , qui eus dimidium m Opium non. —Ámpenderet , quod pace e bello femper cir- || enmfere: non timnah Mna c (Xs p j i M C uc ok bier follet pildrieen ad pde MEDIC. IND. nenfo, inR baf, ad Alm, lib. s. cap. 16. ni T'abaxir Arabi vertit m RP ME dediferemtes Ein T abosirni — pe lac, rra rr voran tos eris illud producente, "trhorin VU. tai rmi ict 'oj ^al a^n 4. ioi alius (sif old alind) dubi et cmm ism — qun Án Pages ean f | «ut dente Elephantus adujli, et alij tantiim. HISTORIA "n2 erit ,'vt aliqui exiflimarunt, Ce- : iu ie Mefecki tum REA. tum Adribum;Perfarum,es Turcorum teflimo- iiidi nio ytiliffimáü eff T abaxir ad qualefcund,. ardores internos & externos , febres bilio- fec dyfenterias. Meminit eius Serapio cap, 343. fuorum fimpl, corrupto vocabulo T abaxir fib Saraifcir. Ex dits infertur, non effe mfi vni Spodium;idd, metallicum. ecorum atá, etiam errafie i mierpretes rabu món translatione, aut yt melyis di. cam inventione buzus vocabuli Spodionyvt I Jooene Zlrabes,qui propter loci dig Spodium . ynicum c de co quoa rundá ers rores, lantiam;plenam non potuerunt babere co-. 2o gnitionem de T abaxir, Quidam dicebant efie radices cannarum crematarum; 4lij o$ Prellarun: d de eiua facultatibus, C onijcitur 5; ^7NB A98 iie 26420 uU (34 (6 V C 87 MEDIC !ND. | — emruntantores antiqui (uod gini efl odo - riferum, e bené cognuum omnibia ) vniva ocu ,vbi vocati Zvfrabicis ez alterius Indici Sed ve- maur. riffimum eflnü nafci T bus per vmrverjam Indiam: càm quicquid T buris in illa con- fumitur et binc in Lufitaniam evehitur ex : "rabia deferatur : in quafólim najcitury. Nominis et'vocatur Lo'yan. Quare tredo illos decipi, putant vocari Lybanii Grachs dr 0by- auum in officinis, quüd nafcatur in nr | Libani. Fabulantur Greci antiqui , quid HISTORIA: "4, Ticet;vt dicit Plinius, mafculum 'yocamus. Lib. vi; eim alidsnon feré mas vocetur, "vbi non fit capa. feminasyri dicum? de Paonia,cutus fpecies eye -Hnasaltera femina, ez ide de Zfna- T de 'FMercuriali de T erebintbo, € v , ealijs mulis veb?, In plana veró nafcens Pretiutte p y 77 producit nigrumyata, adeo vile, yt eo cum aliarum arbori refimis permixto ettam delatistàm ond pet e VI id ? in magna e eius penuria adulterari p et ((O eum sibes Lcd [21 ned hun os 0 MEDIC IND. a an Mp pl Íff» n2mbé tos- | Up gru contingit farine i Jionem e bareditatem vus ac poreftascollio - €olledice gendi ac diftribuendi T bus.Narvrant quid mis tempos dum tempus efC vulnerare arborem , quà | ed obfer- Rillet liquor , totoillo tempore fjariaén ye iia thus, arcentur yiri Lab y. iim m [autfuni. di qon n quibusvis iih sed effe manibus. Novelle arborzi T buscan- didius e& maioris efficacia creditur efft. quàm veteris, Prater T bus illud legiti- mum est, etiam quod beret in yen Cof. tice, quod ferren infirumentss depeitur, — ádeog, corticofa : Pins lib, 24.cap. 6 foiigel | yocant quidam Thus terr, quod in 78 veritate nibil ef d quàm illa lerla ... "Fata à piensen er inter ns : lua arthe etica, px Iu ac o RN QD Bicccspdodt " J HISTORIA, up - dHawoflra India invenitur arbor vocate Lignii das Focot Guebit, 4. d, Lignum expetitum, fiderij, fe efl magnitudine Populi, & fumme al ied dinis. Lignum eius magni fit ad imagines, quid fit valde album, leve; e fblendidum, yr yernix : y ita Indi fabricarunt ex ipfa aliquoz idola , »r apparuit in. T ateluco Mechicano capto à "Martino Cortefío. Sub cortice iflius arboris imvenitur quoddam noflro T bari fimile, licet magni al- m; €» minoribus fragmentis. V tuntur eo dcales Jost eC; ad qua nos T bure, T buseft calidumin fecundo gradu, e free Téperista cum in primo c & parva adfiri£fione,P ti tuns vfus, pour ipfo multum Indi medici invnguentiss tarii E i raeri pets S1T Groar& : -Dro XERTM CREATOR, INDEX PRAECIPVO. RVM, Qvx Iu Hoc. LisRO CONTINENTVR. Chates. T E sEtvt.tag : ü . Puttsusstutobcf Aiocbtoli, Alaqueca. Allaquey. Algarroba. 4lo£, Ambra. Amomun. Anacardium, Anime. JébursstEtsstuzseufhtoas.s Ld e 2e da INDEX BR 49 Houos, 8f Caffe. 69 Hy«cintbid. 7? Cbyna radix. 70 . «a. 3$ Cinmamomutt. 19. lamboloins, $$ (73 4o lambos. s cbinilla. 49 langoma, 36- Coccognidium. — 49 lafpis. 34 Coccw baphic&, — 49 — loannis. Infantis berz Cocuaindic, — 46 ba * Copal, 97 lwicuodoratu; — 6o Coru A $9 Laca 106 Celn4. — as; Lare. 196 - Crocuindiw —— $0 LapisBeza. — ^m Cubebe, a6 Lapis Malacenfis, 14.- C»rífole. 5 LapiNepbritid&, 6 Doriones, 51 Laferpitiww, —98.10z Dragonalis, 4» Lignumalots. ^ $4 Ebur. 18. Lignum colubrink. 8g Faufel. si Lignumexpetitum, wg Futagulla. $8 Lignum Gualacum, 7g Polmmindium, 25 Liqwdemba, —— 9a Galanga. 28 Lycium. 106 Gingiber. 28 Lyncurium, LI Granatus, 6 Macis, 29 Guacatane, 9o Magga, 8£ Guanaban, sí Magnes. - a9 HerbaMalauric.go Mane —— —— woF