NATUURKUNDIG TIJDSCHRIFT 


voor 


NEDERLANDSCH-INDIË. — 


NATUURKUNDIG TIJDSCHRIFT 


VvooR 


NEDERLANDSCH-INDIË 


UITGEGEVEN DOOR DE 


KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 


IN 
NEDERLANDSCH-INDIË 
ONDER REDACTIE VAN 


deet Be CON MEIN 


DEEL LI 


TIENDE SERIE 
DEEL Il 


Mo.Bcet. Garden, 
1398, 


BATAVIA 's GRAVENHAGE 
D. TH. REGENSBURG MARTINUS NIJHOFF 
1893 


INHOUD 
VAN DEEL LIIL 


Naamlijst der Jeden van de Koninklijke Natuurkundige Vereeniging 
in Nederlandsch-Indië op 1 Mei 1893 

Verslag omtrent de werkzaamheden en den (oentind der Koninklijke 
Natuurkundige Vereeniging in Nederl.-Indië, over het jaar 1892. 
Uitgebracht in de algemeene vergadering van den 11de Februari 
1893 door Dr. J. P. Van pen Stok, Voorzitter der Vereeniging. 

Verslag omtrent de Gouvernements Kina-Onderneming in de Preanger- 
Regentschappen over het jaar 1891, door R. Van Romuspe, Directeur 


der Gouvernements ereen, 
1 Weersgesteldheid 
IH. Vermenigvuldigin 
HI, nieren sampant en huadrood 
IV. Oogst v 
& Persie Bardo 
VI. Scheikundige onderzoekingen 
VII. Toestand en Vooruitzichten. 


Bijlagen A—E. 
Bijlage ©. van het verslag omtrek fe Bou verinanks Kina- Oadiri 
ming in de Preanger-Regentschappen over het jaar 1890. 
Bijdragen tot de kennis der boomflora van Java, door J. G. BorrLace 
en S. H. Koorpens. III. Een nieuw Javaansch woudboomen-geslacht. 
Uitkomsten van Meteorologische waarnemingen in Nederlandsch-Indië 


gedurende de maanden Juli—December van het jaar 1891, door 


Dr. S. Ficee 
De formule voor de eentipik vermeng afgel uit tde daitkûien, 
door Dr. H. Oxnen. 
Kinologische studiën, door P. vas bidens 
Vulkanische verschijnselen en aardbevingen in den 0 4 Archipel 
waargenomen gedurende het jaar 1892, verzameld door Dr. S. Ficer 
en Dr. H. Osnen, Leden der aardbevingscommissie. 
A. Vulkanische verschijnselen . 
B. Aardbevingen . A 


Bravz. 


6. 


_ 


VL. INHOUD. 
Branz. 
Verslag omtrent eene reis naar den vulkaan »Awoe” op het eiland 
Groot-Sangi, door L. Hoeke, Controleur der hese. 
Talauer-eilanden [Residentie Menado). 
Verslag omtrent de Gouvernements Kaaden in de prak 
Regentschappen over het jaar 1892, door P. Van Leersum, 
Wand. Directeur der Gouvernements Kina-Onderneming . … M2. 


kWeersgesteldbeid; eten 
IL. Vermenigvuldiging … A 
III. Ontginning en dader hand 
IV. Oogst van kina 178 


V. Personeel. Geldmiddelen ver eten 
VL Scheikundige onderzoekingen en 
VIL. Kennis der op Java gekweekte inaed ene” 300. 
Bijlagen AF . 00. 
Notulen van de Vermidetnins ie ‘Koninklijke naatinadioe ee: 
eeniging in Nederlandsch-Indië, gedurende het eerste halfjaar 


van 1893. 
Bestuarsvergadering gehouden op 12 Januari 1893 . . …. 208. 
Algemeene Vergadering gehouden op 9 Februari 1893 . . 210. 
Bestuursvergadering gehouden op 9 Februari 1893 . . . 211. 
Bestuursvergadering gehouden op 9 Maart 1893. . . . 213. 
Bestuursvergadering gehouden op 13 April 1893. . . . 214. 
Bestuursvergadering gehouden op 11 Mei 1893 . . . . 216. 
Bestuursvergadering gehouden op 1 Jani 1893 . …. …. … 217. 

Uitkomsten van Meteorologische waarnemingen in Nederlandsch-Indië 
gedurende het jaar 1892, door Dr. S. Fiore … 219. 


Petrographische Studien über den Indischen Archi Sk von Karin 

Wicnmann in Utrecht. 1. ide von der Insel Celebes. 

ER TAMA oe 315. 
Neue Lepidopteren aus Sumatra, von ie L. rd Bindjei, Deli. 332: 
Notulen van de Vergaderingen der Koninklijke Natuurkundige Ver- 

eeniging in Nederlandsch-Indië, gedurende het tweede halfjaar 

van 1895. 


Bestuurs-vergadering van 13 Juli 1893. . . . …. …. « 34l. 
Bestuurs-vergadering van 10 Augustus 1893. . . . …. 343. 
Bestuurs-vergadering van 14 September 1893. . . …. -. 345. 
Bestuurs-vergadering van 12 October 1893 . . …. …. . 346. 
Bestuurs-vergadering van 9 November 1893. . …. . …. 349. 


Bestuurs-vergadering van 14 December 1893. . . . . 350. 


GORKUNDIG TIJDSCHRIFT 


VOOR 


DERLANDSCH-INDI 


UITGEGEVEN DOOR DE 


_ KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 
gm 


EN 


NEDERLANDSCH-INDIË 


ONDER REDACTIE VAN 


DEEL LUI 


TIENDE SERIE 
Il 


| BATAVIA | 's GRAVENHAGE 
_D TH. REGENSBURG ‚ MARTINUS NIJHOFF 
Zn 1893 


| 


NAAMLIJST DER LEDEN 


VAN DE 


KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 


NEDERLANDSCH-INDIË, 


op 1 Mei 1895. 


Dagteekening van oprichting 19 Juli 1850, 
Opnicurers. 

Dr. P. Bleeker, + 1878; Dr. J. H. Crooekewit Hz., + 1880; 
D. De Groot; P. J. Maier, + 1878; P. Baron Melvill Van Carnbée, 
t 1856; C. M. Schwaner, f 1851; H. D. A. Smits, + 1855; 
Dr. C. Swaving, + 1881. 


Hoxoraire LEDEN. 


Datum van benoeming. 


1 A W.P. Weitzel, 24 Februari 1859, 
2 CG. De Groot, 8 Juli 1865. 
5 W. F. Versteeg, 18 Mei 1866. 


4 A. J. G. Edeling, 

5 Jhr. Mr. J. Loudon, 

6 F. ’s Jacob, 

7 H. L. Janssen Van Raay, 

8 P. Van Dijk, 

9 Dr. GC. L. Van der Burg, 

10 Jhr. Mr. W. Baron Van Goltstein, 


Besrurenpe LEDEN. 


1 Jod. Heringa, 

3 E. Polak, 

5 Dr. C. Gutteling, 

4 A. G. Vorderman, 

5 Dr. H. Onnen, Redacteur, 

6 Dr, J. P. Van der Stok, Voorzitter, 
7 Mr. M. G. Piepers, 

8 H. J. Hardeman, 

9 Dr. S. Figee, Secretaris, 

10 Dr. R. D. M. Verbeek, 

11 Dr. M. Treub, Ondervoorzitter, 
ta BEEP. Kloòe, 

135 G. J. P. J. Bolland, 

14 Dr. CG. Eijkman, 

15 J. W.F. J. Van-Eecke, - 

16 J. CG. Th. Scheffer, 

17 J. Berman, Penningmeester , 
18 J. W. Th. Van Schaik, 

19 Dr. J. M. Janse, 

20 Dr. P. van Romburgh, 


21 Dr. J. M. van Bemmelen, Bibliothecaris 


en Directeur van het Museum, 
22 Dr. J. G. van Deventer, 


Datum van benoeming. — 


26 Januari 
18 Mei 

29 Juli 

20 April 
16 April 
18 Februari 
16 October 


17 Februari 
17 » 
17 Januari 
20 April 


19 September 


19 » 


16 September 


17 Juli 

20 November 
18 December 
18 » 

8 Juli 

12 Mei 

12 April 
Ars 

24 Mei 

15 Juni 
16 October 
12 Februari 
12 » 


14 Mei 
12 Januari. 


4 


1870. — 
1872. — 
1881. 
1882. — 
1885. — 
1886. — 
1890. _ 


1872. 


1874. — 
1878. # 


v 


1880. — 
1884. — 


ot 


CORRESPONDEERENDE LEDEN IN NEDERLAND. 


(Maximum-aantal 50). 


1 Dr. A. W. M. Van Hasselt ’s Gravenhage, 
2 Dr. GC. A. J. A. Oudemans, Amsterdam, 
5 Dr. A. CG. Oudemans, Delft, 

4 Dr. F. W. R. Suringar, Leiden, 

5 Dr. J. Bosscha Jr., Haarlem, 

6 Dr. N. W. P. Rauwenhoff, Utrecht, 
7 Dr. H. G. v. d. Sande Bakhuysen, Leiden , 
8 Dr. P. J. Veth, Arnhem, 

9 Dr. J. W. Gunning, Amsterdam, 

10 Dr. J. C. Oudemans, Utrecht, 

11 Dr. C. Ritsema, Leiden, 

12 Dr. D. Bierens De Haan, Leiden, 

15 Dr. H. GC. Dibbits, Utrecht, 

14 Dr. Th. W. Engelmann, Utrecht, 

15 Dr. Th. Mac Gillavry, Leiden, 

16 Dr. Th. Place, Amsterdam, 

17 Dr. EB. Van Rijckevorsel, Rotterdam, 
18 P. GC. T. Snellen, Rotterdam, 

19 F. M. Van der Wulp, ’s Gravenhage, 
20 Dr. A. A. W. Hubrecht, Utrecht, 

21 Dr. H. Wefers Bettink, Utrecht, 

22 Dr. P. P. C. Hoek, Leiden, 

25 F. W. Van Eeden, Haarlem, 

24 Dr. C. A. Pekelharing, Utrecht, 

25 Dr. Max. Weber, Amsterdam, 

26 Dr. A. Wichmann, Utrecht, 

27 Dr. L. Serrurier, Leiden, 

28 Dr. J. G. Boerlage, Leiden, 

29 Dr, K. Martin, Leiden, 


Datum van benoeming. 
28 Februari 1856. 
15 Juni 1858. 
16 November (867. 
2t December 1872. 
21 » » 


21 » » 
21 » » 
21 » 


21 Maart 1874. 
17 September 1875. 
17 » 


20 Mei 1880. 
20 » » 
rt AEO ON » 
20% » 
20 » » 
20 » - 
RE 1885, 
WE » 


20 November 1884. 
9 September 1886. 
9 


9 : » 
11 Augustus 1887. 
25 Mei 1889. 
EN » 


16 October 1890, 
12 Februari 1891. 
9 Februari 1895, 


+ 


CORRESPONDENEERENDE LEDEN IN HET BUITENLAND. 


(Maximum-aantal 50). 


1 P. J. Van Beneden, Leuven, 

2 L. Hyrtl, Weenen, 

5 J. Steenstrup, Kopenhagen, 

4J. K. Hasskarl, Kleef, 

5 W. von Haidinger, Weenen, 

6 J. Moleschott, Rome, 

7 0. von Struve, Pulkowa, 

8 0. Beccari, Turijn, 

9 D. J. Whitney, San Francisco, 
10 F. Baron von Müller, Melbourne, 
11 A. Russell Wallace, London, 
12 A. le Jolis, Cherbourg, 

15 A. B. Meijer, Dresden, 

14 G. J. Allman, London, 
15 G. A. Daubrée, Parijs, 

16 H. von Helmholtz, Berlijn, 

17 Th. H. Huxley, London, 

18 L. Pasteur, Parijs, 

19 Tommaso Salvadori, Turijn, 
20 Otto Finsch, Bremen, 

21 John Milne, Tokio, 
22 Michele Stefano Rossi, Rome, 

25 J. H. Kloos, Brunswijk, 

24 Wilhelm Blasius, Brunswijk, 
25 Alexander Woeikof, St. Petersburg, 
26 S. P. Langley, Washington D. C. 
27 Herman Gr. v. Solms Laubach, 

Straatsburg, 

28 Julius Hann, Weenen, 

29 K. Göbel, Marburg, 

50 E. Selenka, Göttingen, 


Datum van benoeming. — 


28 Februari 1856. E 


98 » » 
28 » » 
28 » 1857. 


10 November 1859. 
24 September 1864. 


28 Januari 1865. 
15 Juni 1872. 
21 December _» 

21 » » À 
20 December 1875. 
16 4 » f 
18 Mei 1878. 
20 » 1880. 
20 » » 

20 ” » 

20 » » 
20» » 

28 » 1882. 
19 Juli 1885. 


20 November 1884. 
20 » » 
9 September 1886. 


9 » » 
11 Augustus 1887. — 
8 Maart 1888. E 
12 Juli » 


11 October „a 
25 Mei 1889. 
12 Februari 1891. 


Gewone leden in Nederlandsech-Indië. 


Datum van benoeming. 


Dr. H. Neubronner Van der Tuuk, 


1 J. F. Den Dekker, 11 Juni 1857. 
2 G. A. Van Delden, 25 December 1858. 
5 K. F. Holle, 50 Maart 1859. 
4 Mr. M. CG. Piepers, 28 April 1866. 
5 J. Heringa, 15 December _» 

6 A. H. Hisgen, 16 Maart 1867. 
7 E. Polak, 21 November 1868. 
8 Dr. GC. Gutteling, 19 andige 1870. 
9 Dr. J. P. Kloos, 19 


19 April ves. 


11 A. G. Vorderman, 16 » 

12 CG. F. Michielsen , 20 September _» 
15 R. Fennema, 19 Juni 1874. 
14 G. M. W. Zuur, 17 Maart 1876. 
15 W. J. M. Linden, Ei» » 


16 P. Landberg Jr., 13 » 
17 P. Houtzager Jr, 17» » 
18 EB. Douwes Dekker, 17 u » 
19 J. M. Van Berckel, 21 April » 
20 H. 1. G. Van der Burch, sers » 
St: D-J. Crol, are » 
22 E. Th. Van Delden, 21e » 
25 Mr. J. J. GC. Enschedé, ain » 
24 J. P, Ermeling, 21 » » 
25 S. Everts, at. » 
26 W. H. Heijtman, 21 » » 


27 E. J. Kerkhoven, 
28 D. Ee J. Kool, 


50 Th. s. Reijneke, 
51 John L. Sarkies, 
52 J. H. P. Saijer, 
53 J. W. Th. Van Schaik, 


54 W. J. M. Michielsen, 
55 G. P. A. Renaud, 

56 A. M. J. Bolsius, 

57 J. W. Dersjant, 

58 H. F. P. Obertop, 

59 A. K. J. Kaffer, 

40 Dr. J. P. Van der Stok, 


41 J. CG. Ribbers, 

42 R. Edwards Van Muijen, 
45 F. J. Visser, 

44 H. Van Meerten, 

45 A. H. G. Fokker, 

46 A. Massink, 

47 L. J. Santman, 

48 G. C. Twijsel, 

49 Dr. K. H. Mertens, 

50 Dr. H. Onnen, 

51 Dr. C. Ph. Sluiter, 

52 J. Stormer, 

55 Dr. W. Dominicus, 

54 C. Deijkerhoff, 

55 J. Dinger, 

56 J. B. Mack, 

57 W. Godefroy, 

58 J. L. Moquette, 

59 Dr. P. A. Platteeuw, 
60 Dr. R. D. M. Verbeek, 


Datum van benoeming. 
1876. 


21 April 


29 Mei 
16 December 
17 Maart 


21 April 
16 Juni 
28 Juli 

19 Januari 
19 » 

16 Februari 
16 „ 

16 » 

16 » 

20 April 
18 Mei 


15 April 

15 °» 

21 October 
16 December 


1877. 


» 
Pel 
„ 
» 


1878. 


ERGE EPE 


Datum van benoeming. 
61 Dr. M. Treub, 16 December 1880, 


62 A. EB. Van Swieten, 16 » > 
65 F. D. Warnecke, 17 Februari 1881, 
64 F. Foringer, 19 » n° 
65 M. Ten Cate, 17 » » 
66 A. Bochart, 17 » » 
67 G. Mullemeister., 17 Maart » 
68 G Schreutelkamp, Pii » 
69 A. Mulder, | 21 April » 
70 G. J. De Waal Malefijt, 21 Juli 

71 T. Ottolander, 16 Februari 1882. 
72 -H. E. Prins, 16 » 
735 Dr. W. Burck, 16 » op 
74 A. J. C. Hazenberg, 16 Maart » 
15 D. J. Guiĳkens, 16 » » 
76 J. Julius, 16 » » 
77 A. Schmitz, 16 » » 
78 S. F. Boers, 18 Mei » 
79 Mr. C. S. Buys Ballot, 21 September » 
80 P. Van Leersum, 19 October » 
St P, Leendertz , 16 November » 
82 Dr. W. Pauw, 20 Deceinber 1885. 
85 W. J. L. Van Dissel, 21 Februari 1884. 
84 H. W. Backbaus, 25 April ” 
85 W. P. Groeneveldt, 15 Mei » 
86 H. J. Hardeman, 17 Juli » 
87 H. Faber, rs » 
88 Mr. W. De Gelder, be » 
89 Jhr. Mr. H. L, Wichers, EEn » 
90 Dr. S. Figee, | 18 September » 
91 P. CG. Van Motman, 16 October » 
92 B. J. Stofberg, 18 December _» 
95 D. F. Van Braam EE 15 Januari 1885. 


94 S. H. Koorders, 16 April » 


95 Dr. Th. Van Buuren, 
96 L. E. Van Teiĳn, 


97 W.J. Hubers Van Assenraad, 


98 H. C. Van Ruiĳven, 
99 J. S. Van Drooge, 
100 G. L. Hofland, 
101 J. G. Th. Scheffer, 
102 Mej. Charlotte Jacobs, 
105 G. L. Verver, 
104 P. J. A. Renaud, 
105 A. D. J. Groenemeijer, 
106 G. B. Lowe, 
107 J. W. F. J. Van Eecke, 
108 E. Giesbergen, 
109 Willem Kessler, 
110 George Fischer, 
111 P. A. Van der Made, 
112 Albert Mohr, 
115 G. J. P. J. Bolland, 
114 G. D. Birnie 
115 A. G. Schepper , 
116 G. L. Mens Fiers Smeding, 
117 E. Van de Roemer, 
118 G. A. Scherer, 
119 N. L. Holwerda, 
120 A. C. 0, Meine, 
121 S. CG. Van Musschenbroek , 
122 Ch. G., Cramer, 
125 Dr. J. J. Pigeaud, 
124 J. Berman, 
125 Ko Mo An, 
126 D. Van Aalst, 
127 J. A. Van Delden, 
128 J. Schülein, 


Datum van benoeming. 
21 Mei 
18 Juni 


17 December 


17 


18 Maart 


22 À 


pril 


» 


10 Juni 


» 


8 Juli 


9 September 
9 


11 November 


15 Januari 
17 Februari 


» 


1885 8 


» 


1887. 


n 


| 
E 
| 
4 
| 
E 


d 
É 
| 
| 
| 


Datum van benoeming. 


129 Maurits Charlouis, 9 Maart 1887. 
150 Liem Liong Hien, 9» » 
151 E. Engelberts, voor de Vereeniging 

van Djoejasche Landhuurders, Gia » 
152 J. A. Oudorp Kortebrant, 14 April » 
155 Dr. S. Monnikendam, 14» » 
154 Lie Tjoe Hong, 14 » » 
155 W. F. Sterk, 14» > 
136 G. P. J. Theunissen, 14 » 
157 P., Engelmaijer, VAG a » 
158 Dr. Ludwig Martin, 14 » » 
159 D. P. Jentink, 14 » » 
140 B. S. De Jong, EN, » 
141 L. Van der Est, 12 Mei » 
142 J. F. Van Win, in» » 
145 H. J. J. Hepp, 12 » > 
144 P. H. Bilgen, Maadi. : 
145 M. CG. W. Baron Van Heeckeren, 12 » » 
146 W. Buurman, vre » 
147 J. E. De Meijier, 25 Juni » 
148 W. G. Bakker, 25 » 
149 R. Wijmans, 25 » » 
150 W. M. Ottow, 25» . 
151 Mr. W. C. Veenstra, vS, » 
152 W.G. C. Bleckmann, AB» » 
155 Dr. J. G. Kramers, 14 Juli » 
154 D. P. F. Driessen, 14 » » 
155 H. W. Van Dalfsen, ik 
156 J. H, Buijten, 11 Augustus » 
157 S. P. Ham, kine » 
158 W. A. De Kanter, Ee » 
159 W. GC, Knoops, ik . 
160 Mr. J. H. Bergsma, 8 September » 


161 B. Kersjes, 8 » » 


162 W. P, S, Jansen, 
165 J. W. H. Muller, 
164 A. Buijsman, 
165 J. G. Schot, 

166 J. A. Breijmann, 
167 J. CG. Huijsman, 
168 Dr. G. Eijkman, 
169 J. S. Bowles, 
170 B. Epple, 

171 P. H. Van der Kemp, 
174 CG: B. Wi: Linck, 


175 R. C. Bakhuizen Van den Brink, 


174 M. Koperberg, 

175 G. Hoppenstedt, 
176 Lübbers, 

177 A. Stuur, 

178 J. B, Hubenet, 

179 J. Kampschuur, 
180 H. CG. F. Bakhuis, 
181 P. Koefoed, 

182 GC. J. Kok De Jong, 
185 H. E. Van Leijden, 
184 H. J. Duyvelaar , 
185 E. A. Klerks, 

186 F. W. L. Meijer, 
187 0. Netscher , 

188 J. H. Op de Coul, 
189 Dr. U. W. E. Thur, 
190 GC. J. H. Wertheim, 
191 B. C. Andreas, 

192 M. E. T. J. Dubois, 


195 Mejuffrouw E. Tydeman, 


194 J. Bensbach, 
195 A. Bijvoet, 


Datum van benoeming. 


8 September 1887. 


8 
15 
10 

8 


15 
13 


» 
October 
November 
December 

» 

» 
Januari 
Februari 

» 

» 


Maart 


Augustus 


September 


” 


8 November 


8 


» 


» 


» 


1888. 


» 


Datum van benoeming. 


196 P, J. F. Van Heutz, 8 November 1888, 
197 Mejuffrouw M. L. Schäfer , 8 > > 
198 P. J. Hijmans van Anrooy, 15 December » 
199 J. W. A. Doorenbos , 15 > » 
200 A. G. J. Fournier, 15 » » 
201 J. A. Schröder, 15 » > 
202 A. Groothoff, 13 » » 
205 Mejuffrouw GC. G. Van Geuns, 15 » > 
204 Dr. F.J. M. Fiebig, 13 > » 
205 Dr. H. W. CG. Utermöhlen, 17 Januari 1889. 
206 CG. H. D. Monod de Froideville, 14 Maart » 
207 1. B. Van der Kolk, 14 » » 
208 P. F. Verduijn Lunel, 14 » > 
209 H. B. Van Buuren, 11 April » 
210 Mr. S. J. Lagerwij, Ate » 
at4 3. J. K-Raat:, 1E: « » 
912 G. W.S. von Wedell, it: a » 
215 J. A. W. Van Bergen, 25 Mei » 
214 F. A. Bergmans, 25 » 
215 K. B. C. Groen, 25» » 
216 K., H, Van Leijen, 25e « 
217 T. H. Van Kooten, 15 » » 
218 H. Kuip, 11 Juli » 
219 P. A. M. Vermeulen, us > 
220 C. W. Weijs, EE , » 
221 F.J. L. Mersen Senn Van Basel, 8 Augustus » 
222 B. Berkhout, 8 

225 J. J. P. Cambier, 8 > » 
224 LE. N. A. De Cuiper, 8 » » 
225 H. A. Engelken, 8 » » 
226 F. Roorda Van Eijsinga 8 » » 
227 Dr. J. Godefroy, 8 » » 
228 G. Kaulbach, 8 » » 
229 J. Van Lennep, 8 > » 


250 J. K. Van der Meulen, 

231 J. W. A. Alting Siberg, 

252 H. Van Sprang, 

255 GC. L. Thieme, 

234 A. P. W. Segond Van Banchet, 
235 J. CG. Blonk, 


256 H. Van Dorp, 

2357 W. F. G. L. Haanstra, 
238 H. F. Hesselaar, 

2539 G. Hoedt, 

240 F. B. Smits, 

241 B. H. J. Spanjaard, 
242 A. EB. Kerkhoven, 

245 A. A. Heijligers Sr., 


344 F. W. Morren, 

245 Dr. C. H. D. Stratz, 
246 D. Göllner, 

247 Dr. H. Breitenstein, 

248 J. W. IJzerman, 

249 D. J. W. A. G. Coops, 
250 Dr. J. M. Janse, 

251 G. M. Johannes, 

252 H. von Oven, 

255 Z. Exc. A. R. W. Gey van Pittius, 
254 Dr. P. Van Romburgh, 
255 J. P. Janette Walen, 
256 S. B. Zeverijn, 

257 S. F. Burgersdijk, 

258 A. Ekerman, 

259 J. K. Kempees, 

260 J. Nuhout van der Veen, 
461 J.C. Van Aalst, 

262 F. Van Gulick, 

265 L. CG. A. Rombach, 


Datum van benoeming. 


1889. 


8 Augustus 


12 September 


14 October 
14 » 

14 » 

14 » 

14 November 
12 December 
9 Januari 
135 Februari 
15 Maart 

15 » 


» 


1890. 


B 


264 A. F. Bouman, 

265 Mr. G. A. Henny, 

266 H. J. Stoof, 

267 H. G. C. Van Dorp, 

268 G. W. Kiewiet de Jonge, 


269 H. G. Trip, 

270 R. G. Kroesen, 

271 G. Van Beuningen van Helsdingen, 
272 Z. W. Mullemeister , 

215 W.H. Vansde Pol, 

274 Dr. G 


‚ A. Rovers, 

278 Dr. J. F. Van Bemmelen, 
279 E‚ F. Moll, 

280 H. de Chauvigny de Blot, 
281 J. K. F. de Does, 

282 Jhr. H, de Kock, 

285 Mr. P. Maclaine Pont, 

284 G. IJmlier, 

285 C. Baumgarten, 

286 J. H. W. Graaf Van den Bosch, 
287 A. A. Maas Geesteranus, 
288 S. J. Meijer, 

289 D. F. Chlenbeck , 

290 Dr. F. A. F., CG. Went, 

291 J. A. Van Rijn Van Alkemade, 
292 M. Van Delden, 

295 Th. F. A. Delprat, 

294 Dr. B. Hagen, 

295 J. A. Van ’t Wout Hofland, 
296 Dr. H. R. Hoetink, 

297 CG. A. Kroesen, 


Datum van benoeming. 


12 Juni 1890. 
AO » 
12 » 
10 Juli » 
10 » » 
Ter » 


14 Augustus _» 
16 October » 


10 » 
16 » 

15 November » 
151 

11 December _» 
11 » 
12 Februari 1891, 
EEN » 
19 Maart > 
19 » » 
19 » » 
19 on » 
19 » » 
15 April » 
ka » 
11 Juni » 
11 » » 
iks » 
11 » » 
9 Juli » 
Gn » 
9» » 
G» » 
Gers » 
Gn » 
9e El 


298 0. M. de Munnick. 
299 D. F. S. Malder, 

500 G. Stalmann, 

501 L. P. D. Op ten Noort, 
502 Z. E. Jhr. J. A. Roell, 
505 A. Snethlage, 

504 J. Th. Gerlings, 

505 J. Bleij, 

506 Velim Bey, 

507 0. F. Mispelblom Beijer, 
508 A. Otto, 

509 L. F. Bakhuis, 

510 J. Kloppenburg , 

511 J. Ch. Lapp, 

512 Chr. E. H. Wolweber, 
515 R. Hagenaar, 

514 G. Göring, 

515 M. G. Hoekstra, 


516 Dr. J. CG. CG. W. Van Nooten, 


517 A. G. Roest Van Limburg, 
518 H. GC. Prinsen Geerligs, 
519 W. H. Bogaardt, 

520 M. A. Van der Sprong, 
521 A. M. Harthoorn, 

522 Dr. W. G. Boorsma, 
525 Dr. P. Anema, 

524 Dr. J. L, A. Brandes, 
525 P. A. A. F. Eijken, 

526 Dr. J. H. F. Kohlbrugge, 
527 P. F. Aganoor, 

528 Dr. J. G. van Deventer, 
529 Dr. J. H. Wakker, 

550 J. A. Vetter, 

55t A. C. Uljee, 


Datum van benoeming. 


9 Juli 1891. 
9 » » 
9 » » 
9 Augustus » 
8 October » 
8 x É 


8 November » 
14 Januari 1892. 
11 Februari _ » 


10 Maart n 
10 » » 
10 » » 
12 Mei » 
18: » 
12: » » 
7 Juni » 
Ben » 
ri » 
te) » 
22 Juli » 
pl » 
25 Augustus » 
25 » 
25 » » 
23 » » 
15 October » 
15 ”„ » 
15 » » 
15 » EE, 
10 November » 
10 » » 
10 » » 
10 » » 
10 PN . 


or 
oo 
Le 


ot OT Ol Ol O1 
BN Cl OU O1 OT OU OT A1 
=O OO OD al DP GH nn ol 


RN 
ar 1e 


OP OU OT OU Ot Ot ore 
CN 
© OO O al DD GH 


SE 
_— 


or 1 OT OI O1 Tt OT 1 
OO 
KO OU 19 


St GE 


lep) 


Datum van benoeming. 


Hans van de Wall, 9 December 1892. 


W. s’ Jacob, 9 Februari 1895, 
E. M. Kal, 9 Maart » 
G. Ballot, 15 April » 
W. G. Groll, 15 » 
F. Foringer, 15 » » 
J. Fürth, 15 om » 
W.C. N. van Gent, 15 » » 
F. de Jong. ta» » 
P. M. Klönne, 15» » 
AP Kok, 15e » 
M. CG. Lans, jas » 
P. Op de Laey, - 152 5 » 
M. Lüder, in » 
M. Martherus, En, » 
B. H. Merghart, la» » 
W. W. Pasteur, 15 » » 
J. A. Pecqneur, 18 jn » 
S. W. van der Ploeg, 15 » 
G. van Riemsdijk , ie en » 
A. F. A. van Scherpenburg, {3 » » 
E. Sieburgh, 19» > 
E. H. Soesman, 13 » 
A. G. Valette, tas » 
G. J. P. Vernet, 15 » » 


VERSLAG 
OMTRENT DE WERKZAAMHEDEN EN DEN TOESTAND 
DER 
KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 
5 | 
NEDERLANDSCH-INDIË, 
OVER HET JAAR 1892, 


Uitgebracht in de algemeene vergadering van den 
11de Februari 1895. 


NE Te AN VE eht d 


DOOR 


Dr. J. P. VAN DER STOK, 
Voorzitter der Vereeniging. 


Mb ACS 


Als noodzakelijk gevolg van Uwe vereerende opdracht om — 
ook gedurende het jaar 1895 het presidium van het bestuur — 
onzer Vereeniging waar te nemen, is de taak te beschouwen, À 
waarvan ik mij heden kwijt, om U een verslag voor te leggen A 
van ’t geen onze Vereeniging in het afgeloopen jaar ten bate 8 
van het natuurkundig onderzoek in deze kolonie heeft kunnen 
verrichten. 

Bijzondere feiten zijn er ditmaal niet te vermelden, maar, 
alles te zamen genomen, zal het toch blijken, dat wij ook 


17 


gedurende het verslagjaar met vrucht konden werkzaam zijn 
op het terrein, waarop zich onze Vereeniging beweegt. 

De belangrijkste mededeeling, die ik heb te doen, is niet 
van heugelijken aard; want gedurende het afgeloopen jaar is het 
ledental wederom verminderd; ik zou U hier natuurlijk een 
getal kunnen noemen, maar eene andere quaestie is het, om 
een juist gelal aan te geven: er komen toch in eene ledenlijst 
als die van onze Vereeniging tal van namen voor, die alleen 
daarom er op blijven staan, omdat zij niet door sterfgeval 
of gevraagd ontslag zijn afgevoerd, en vooral door het, uit 
den aard der omstandigheden, groot getal van leden, die 
tijdelijk in Zuropa verblijf houden en waarvan het lidmaat- 
schap derhalve ietwat problematiek is, is het moeilijk, zoo 
niet onmogelijk, het getal der leden juist op te geven. 

Een zuivere maatstaf echter wordt ons door den thesaurier 
verstrekt, die, in zijne bij dit verslag als bijlage gevoegde 
balans, eene som van f 5886 opgeeft aan contributiën geïnd, 
tegenover f 4288 in 1891. 

Veilig mogen wij dus aannemen, dat wij 10 procent in 
ledental zijn achteruitgegaan en het zal noodig zijn een ver- 
nieuwd beroep te doen op de medewerking onzer medeburgers 
ten einde te verhinderen, dat de kromme lijn dalende blijft. 

Indien wij, niettegenstaande dezen tijdelijken achteruitgang , 
toch voor het saldo op 51 December een getal vinden, dat 
weinig verschilt met dat van 1891, dan is dit voornamelijk 
te wijten aan de mindere uitgaven en in geenen deele aan 
een gunstiger algemeenen toestand. Voor het tijdschrift toch 
werd aanmerkelijk minder uitgegeven, voor de bibliotheek 
daarentegen veel meer: dit beteekent echter niet, dat er in 
het afgeloopen jaar zoo bijzonder veel boeken zijn aangekocht, 
maar eenvoudig, dat er in 1892 eene groote rekening aan 
den boekverkooper voldaan is, en indien wij, ’t geen wen- 
schelijk is, in 1895 een 45*° deel van het tijdschrift kunnen 
uitgeven, waarin meer bijzondere verhandelingen voorkomen, 
dan tot nu toe in het 42° deel, dan zal eene vermindering 


18 


van het saldo zeker niet uitblijven, tenzij het publiek tot 
hernieuwde blijken van belangstelling kan opgewekt worden. 

Behalve toch de doorloopende bijdragen nl. de kinologische 
studiën van den Heer van Leersum, de vulkanische verschijn- 
selen en aardbevingen, en de meteologische waarnemingen , die 
onze secretaris publiceert, bevat het 42*® deel, voor zooverre 
het tot nu toe is gepubliceerd, alleen de voordracht, die de 
Heer ter Brink in onze vergadering heeft gehouden over het 
Sneeuwgebergte van Nieuw-Guinea, eene voordracht ‚die bij 
uitzondering niet afzonderlijk, maar in het tijdschrift is uit- 
gegeven met het oog op het algemeen belang, dat deze lezing, 
ook in Nederland en het Buitenland voor beoefenaars der geo- 
graphie kan hebben. | 

Van dit 42° deel verschenen echter nog slechts drie afle- 
veringen, de vierde, die eene verhandeling zal bevatten van 
Dr. Kounrsrueee »Over de darmzenuwen van visschen”” en een 
»Sleutel tot de geslachten en familiën der woudboomen op 
Java”, van de hand van den heer Koorpens, is nog ter perse en 
zal derhalve de belangrijkste aflevering van het deel vormen. 


Museum, laboratorium en de gebouwen verkeeren in goeden 


toestand; in 1892 waren althans de onkosten, die aan het 
onderhoud der laatsten besteed moesten worden, aanmerkelijk 
minder den in 1891. 

De bibliotheek werd, behalve door de geregeld aangekochte 
boekwerken, belangrijk vermeerderd door geschenken, die zij 
ontving van de genootschappen, waarmede de Vereeniging in 
correspondentie verkeert, van de Indische Regeering en van 
correspondeerende leden, terwijl door de Naturforschende Gesell- 


schaft te Freiburg en de Société des sciences naturelles de l'ouest _ 
te Nantes voorstellen werden gedaan tot ruiling van uitgaven. 


Onder de boekwerken door de Regeering aangeboden noem ik : 


»Die Triangulation von Java” dritter Theil, door Dr. J. A.G. 


OupeEMANs: 


Het veertiende deel der »Magnetical and Metoorolgical 


Observations” uitgegeven door het Observatorium; 


EN 


19 


De kaarten uitgegeven door het Topographisch Bureau; 

Het gedenkboek, gepubliceerd bij gelegenheid van de feest- 
viering van het 75-jaïig bestaan van ’s Lands plantentuin te 
Buitenzorg, en de redevoering bij die gelegenheid uitgesproken 
door den Directeur dier instelling; van 

Prof. J. Kroos ontving de Vereeniging verschillende geolo- 
gische verhandelingen waaronder: »Die geognostischen Ver- 
hältnisse am N. W. Harzrande”; 

Prof. E. Srrexka. »Sludiën zur Entwickelungsgeschichte 
der Thiere, 5'“s Helt: 

Dr. GC. L. van per Bure. Eene vertaling van B. Brücke, 
„Hoe behoudt men het leven en de gezondheid zijner kinderen” 

Dr. CG. P. Srurrer. »Die Korallentheorie von Escholtz”, 
»Veber die Beweging einiger tropischen Mollusken und Ophiuren” 
en »Das Jakobsbrücke-Organ von Grocodilus porosus”: 

Prof. M. Weger. »Zoölogische Ergebnisse einer Reise nach 
Niederländsch Ost-Indiën; Bud. IL: 

Baron F. vor Mürren. »Key to the system of Victoria 
plants, Index perfeetus ad GC. Linsaer species plantarum” 
en »Second systematic census of Australian plants. Pt. I 
Vasculares”; 

Prof. Aurtvirurus. »Úeber einigen obersilurischen Cirripedien 
aus Gotland” en »Neue Cirripedien aus dem Atlantischen, Indí- 
schen und Stillen Ocean” 

Prof. A. WricnmAn. »Die Insel Roti” en »Perm- Trias- 
und Jura-formation auf Timor und Rotti von A. Rorrererz.” 


De vermelding van deze blijken van belangstelling onzer 
correspondeerende leden, die op de gewone maandelijksche 
vergaderingen werden ontvangen, geelt mij aanleiding om U 
eenige der belangrijkste zaken in herinnering te brengen, die 
op die vergaderingen behandeld werden. 

Van Prof. Husarcur ontvingen wij de mededeeling, dat hem 
van Gouvernementswege opnieuw eene subsidie van f 1000 
ten bate van zijn embryologisch onderzoek was toegestaan en 


20 


dat in alle opzichten de resultaten van dit onderzoek beant- 
woordden aan de verwachtingen, die daaromtrent door hem 
van den aanvang af waren gekoesterd, maar die bij vele 
sceptici destijds een ongeloovig hoofdschudden opwekten. Onze 
Vereeniging kon, schoon het zwaartepunt van het systeem zich 
naar Utrecht verplaatst heeft en de hoogleeraar zelf zooveel 
mogelijk de teugels van zijne veelhoofdige bespanning in 
handen neemt, toch, evenals in het vorige jaar, de behulpzame 
hand bieden bij de administratie der fondsen en het verzenden 
van gepreserveerde embryonen en van chemikaliën. 

Ook den Heer Dupors, omtrent wiens opzienwekkende 
vondsten de couranten de nieuwste berichten mededeelden, 
konden wij in zijn palaeontologisch onderzoek steunen door 
aan het Indian Museum te Calculta eene verzameling schedels 
in bruikleen te vragen, een verzoek dat op de meest hoffelijke 
wijze door onmiddellijke toezending van het gevraagde is inge- 
willigd, terwijl tevens een aanbod werd gedaan om de collectie 
slangen, die zich in ons Museum bevindt, te determineeren, 
mits de duplicaten als loon van den arbeid mochten gehouden 
werden, een aanbod, dat wij natuurlijk gaarne aannamen. 

Prof. Fraxz Ernarp Segurze uit Berlijn wendde zich 
tot onze Vereeniging met het verzoek om toezending van 
Hexudinelliden (glassponzen), die zich echter niet in het 
Museum bevonden, zoodat wij de bemiddeling in moesten roepen 
van den Resident van Ambon, Baron Van HoverL, wiens — 
welbekende wetenschappelijke neiging ons goede hoop geeft 
op het verkrijgen der verlangde diersoorten, indien dit eenigs- 
zins mogelijk is. 

Ook de Gouverneur van Celebes gaf gevolg aan ons verzoek 
om toezending van eenige schedels van Sus Celebensis, tot — 
wier verkrijging de Heer Dugors onze hulp had ingeroepen. Î 
Voorts werd ons door de Regeering, op ons verzoek, een 
gebouwtje in bruikleen afgestaan, staande te Boeniwangi, 
in de afdeeling Soekaboemi, dat als zoölogisch station op 
zeer bescheiden voet ingericht kan worden, indien òf onze 


dd 


â 
8 


21 


zoöloog, óf een vreemdeling studies van de zeefauna 
der Zuidkust wepscht te maken. Eindelijk werd door het 
Bestuur der Vereeniging aan den ondergeteekende de opdracht 
gegeven om op het gedenkfeest van het 75-jarig bestaan 
van ’s Lands Plantentuin de Vereeniging te vertegenwoordi- 
gen, eene taak, waarvan hij zich, in overeenstemming met de 
gezindheid van het Bestuur en zijne persoonlijke hoogachting 
voor die roemvolle instelling en haar Directeur, met groote 
voorliefde heeft gekweten. 

Blijkt hieruit, dat op onze vergaderingen steeds het een en 
ander te behandelen viel, ook voor de verspreiding van 
wetenschappelijke begrippen in populairen vorm gaven die ver- 
gaderingen eene gewenschte gelegenheid. Om den leden con- 
tribuanten ook iets te geven, dat, meer dan de gewone inhoud 
van het tijdschrift, genietbaar is, werden gedurende het ver- 
slagjaar vijf populaire voordrachten gehouden, waarvan het 
meerendeel later in druk gegeven werd. 

Het oudste lid onzer directie, de Heer Herinca, hield eene 
voordracht getiteld: »Eene periode uit de geschiedenis der 
Scheikunde.” | 

De Heer ren Brik droeg zijne reeds genoemde verhandeling 
voor over: »Het sneeuwgebergte van Nieuw-Guinea.” 

De Heer van BemmerenN las »Over koraalriffen.” 

De Heer Berman over: »>Meervoudige telegraphie en de 
phonopore van Lanapor en Davies.” 

De Heer Kiewier pe Jonee hield eene voordracht: »Over den 
zetel der psychologische functiën”, en de verslaggever over: 
» Dubbelsterren”” 

Wij koesteren de hoop, dat de moeite aan deze voordrachten 
besteed een terugslag moge vinden in den vorm van steun 
van de zijde van het publiek voor de goede zaak, die wij 
voorstaan. 

Indien ik U nu nog mededeel, dat wij geen verlies van 
eereleden of correspondeerende leden in Nederland of het 
Buitenland te betreuren hadden; dat van de dirigeerende leden de 


22 


H.H. Drs. Kroos, Crerien, Gresnor en Borek naar Nederland 
vertrokken en dat de verschillende functionnarissen herkozen 
werden, dan zou de eigenlijke taak van den verslaggever 
zijn volbracht, ware het niet, dat er, evenals in vorige jaren, 
nog eenige punten ter bespreking overbleven, die wel niet 
direct tot onze werkzaamheden behooren, maar die er toch 
mede verband houden, en waarop wij het oog moeten houden, 
zoowel uit zuivere belangstelling, als omdat wij vroeg of spa 
geroepen kunnen worden om hieromtrent werkzaam op te 
treden of adviezen te geven. 

In de eerste plaats kan ik U de goede tijding mededeelen, 
dat de plannen voor eene wetenschappelijke Borneo-expeditie, 
oorspronkelijk uitgegaan van den Resident van Borneo’s W. Afd. 
den Heer Troup, en verder behandeld en overwogen door de 
beide U bekende Comités te Nederland en in Indië, in het 
afgeloopen jaar een bepaalden vorm hebben aangenomen, 
en dat hoogstwaarschijnlijk nog dit jaar de wetenschappe- — 
lijke exploratie van het Boven-Kapoeas-gebied een aanvang — 
zal nemen. De Regeerings-subsidie van f 10.000 is voor 
het jaar 1895 ten bate dezer expeditie toegestaan en de 
Heer Bürrtikoren, Conservator aan het Leidsch Museum, heeft 
zich bereid verklaard als zoöloog aan de expeditie deel te 
nemen. Ook de andere leden der expeditie zijn reeds aange- — 
wezen, maar, daar zij Gouvernements-ambtenaren zijn en dus 
de sanctie van de Regeering op de gedane voorstellen moet 
worden afgewacht, zou het voorbarig zijn u hunne namen 
te noemen. 8 

Voorts is het U bekend, dat de hoogleeraar Marin in het À 
afgeloopen jaar de hem door het Koninklijk Instituut van Taal- — 
Land- en Volkenkunde te ’s Gravenhage opgedragen , moeilijke 
taak tot een gelukkig einde bracht en dat gelukkigerwijze _ 
zijne door den zwaren lichaamsarbeid, dien hij van zich gevergd 4 


had, geknakte gezondheid, zich, nog voor zijn vertrek naar 


Nederland, volkomen hersteld had: andere reizigers die onze E 


25 


kolonie en voornamelijk ’s Lands Plantentuin in het afgeloopen 
jaar bezochten waren: 

Prof. Dr. G. HarerLanpr, uit Graz, voor wiens reis herwaarts 
de Weener Akademie van Wetenschappen voor de eerste maal 
eene subsidie toestond, een feit, dat zich ook gedurende dit 
jaar wederom zal herhalen, waaruit blijkt dat bij de Buiten- 
landsche geleerde genootschappen de Indische Archipel als 
officieel wetenschappelijk jachtterrein is erkend , zoodat wij alle 
krachten zullen moeten inspannen om ons niet door vreem- 
delingen te laten beschamen. De Heer Haperzanpr heeft hier 
onderzoekingen ingesteld op botanisch-physiologisch en anato- 
misch gebied. 

Dr. J. C. Costerus, uit Amsterdam, afgevaardigd door het 
Buitenzorg-fonds, met steun van de Nederlandsche Regeering, 
heeft onderzoekingen gedaan op het gebied der planten-physio- 
logie en teretologie. 

Prof. Dr. F. Kamrenskr, uit Odessa, heeft zich bezig gehouden 
met de studie van Utricularia-soorten. 

Prof. Dr. A. Krasnow, uit Charkow, die zich heeft bezig 
gehouden met onderwerpen betreffende planten-geographie. 

Prof. Dr. R. Semox, uit Jena, die hier gedurende eenigen 
tijd embryologisch materiaal heeft verzameld. 

Het zij mij geoorloofd u, behalve deze mededeeling der namen 
van buitenlandsche geleerden, die onze kolonie bezochten, eene 
mededeeling die prikkelen moet tot eigen krachtsinspanning, 
nog een voorbeeld te noemen van de noodzakelijkheid van 
meer en meer energiek initiatief. In Juni nl. van het afge- 
loopen jaar is op eene conferentie ten huize van Lord Brassey 
en op voorstel van den bekenden astronoom Lord Rosse het 
besluit genomen om ter herinnering aan het vierde eeuwfeest 
der ontdekking van Amerika een zoölogisch-biologisch station 
te vestigen op Jamaica. Prof. Lankaster, de beroemde zoöloog, 
liet duidelijk uitkomen van hoe groote waarde zulk een station 
in de tropen voor de wetenschap zou zijn en dat de weten- 
schap op ’t oogenblik vooral organisatie noodig had, opdat 


24 


eene juiste verdeeling van den reusachtigen arbeid de volbren: 
ging mogelijk make. 

Het is niet alleen mijne meening, maar ook die van vele anderen, 
meer bevoegd dan ik, dat indien in ons land de belangstelling 
voor wetenschappelijk onderzoek zulk eene hoogte bereikt had 
als in andere landen het geval is en als de tijdsomstandig- 
heden eischen, dit marine-station hier in onzen Archipel en niet 
te Jamaica had moeten opgericht worden. Een staat, een volk 
neemt tegenwoordig de positie in, die het zich zelven toekent 


en die het weet te behouden, en in deze eeuw van reusachtigen E 


wetenschappelijken vooruitgang is-het staatsmans- en volken- 
wijsheid om wetenschap niet meer te beschouwen als onscha- 
delijk speeltuig of noodzakelijk kwaad, maar als middel om eigen 
prestige te handhaven. 

Deze mededeeling voert mij tot eene andere, die U waar- 
schijnlijk nog onbekend is, nl. dat in April van het vorig jaar 
voor de Royal Microscopical Society eene voordracht gehouden 


is over diepzeeloodingen en den aard van den zeebodem — 
in de Banda-, Harafoera-, Celebes- en Soeloe-zeeën in onzen _ 


Archipel. 

De observaties die tot deze voordracht aanleiding gaven 
waren gedaan door den marine-dokter P. W. Basser SmurH 
op eene reis van Porl-Darwin naar Hongkong. 

Ook hier komt U zeker terstond het Gidsartikel van Prof. 
Hurnecutr in de gedachte, waarin op krachtige wijze de wen- 
schelijkheid betoogd wordt van een grondig onderzoek der 
Banda-zee, en lang zal het niet duren of, indien dit onderzoek 
niet door ons wordt gedaan, anderen zullen ons vóór zijn. 

De kaart van onzen Archipel, vervaardigd door Prof. C. M. Kan, 
waarop ik U nog wijzen wil als een der merk waardigste publicaties, 
onder diegene, welke gedurende 1892 betreffende onze kolonie het 


licht zagen, eene kaart waarop alles wat tot nu bekend is, — 
overzichtelijk wordt weergegeven : diepte der zee , zeestroomingen — 
bodemverheffing, geologische gesteldheid, klimaat en bevolking, — 
toont beter dan iedere andere demonstratie, hoeveel er nog _ 


ke tete he ne helen 


An 


le ne, 


RER 
za vont alie man blbdidmndr en nete edge eden 


ee nn 


25 


in onze kolonie te werken valt en waar wij het zwaartepunt 
bij eene organisatie van den arbeid moeten leggen. 

Wat klimaat, zeestroomingen en getijden betreft is het U 
bekend, dat op last der Indische Regeering bij het Observatorium 
een werk wordt voorbereid, dat spoedig gereed zal komen 
en reeds voor een groot gedeelte gereed is, en waardoor veel 
licht zal verspreid worden over tot nog toe slechts matig belichte 
vraagpunten. Eene eenvoudiger methode van getijden-observaties, 
door den verslaggever ingevoerd, kan binnen korten tijd leiden 
tot eene niet minder volledige kennis op dit gebied van de 
wateren van onzen Archipel, dan die welke met behulp van 
veel kosten in Engelsch-Indie verkregen is van de kustlijn van 
dat land, vooral indien alle hoofden van gewestelijk bestuur 
zoo bereid gevonden worden om hunnen steun te verleenen, 
als de residenten van Borneo’s Westkust en Tapanoeli, de H.H. 
Tromp en van HasseLt. Gedurende het jaar 1895 zullen be- 
halve van de stations, die op deze wijze zijn opgericht, vol- 
ledige gegevens, verkregen met behulp van cen zelfregistreeren- 
den getijmeter, berekend kunnen worden voor Padang en 
Amboina. 

Wat het diepzee-onderzoek betreft, wij kunnen, hoe vreemd 
de combinatie ook schijne, niet anders doen dan (niet alleen 
hiervoor) wenschen, dat de nieuw ingevoerde scheepvaartregeling 
eene spoedige en geheele pacificatie van Atjeh ten gevolge zal 
hebben, waarna het eerst mogelijk zal zijn de Marine-auto- 
riteiten voor deze belangrijke quaesties te interesseeren. 

Voor ons M. H. is het zaak om niet de desespereeren en altijd 
een programma van actie gereed te hebben als het terrein 
er voor open komt. 


NVK 


R sn aq 


et 0 de 
1E en 


1vv10], 


Ke Ene omm do opIes 


PER Me “_uajsoys8uruuy 
OBI PT ER rn OE S De 
“Jord UeA sagt JOOA UOAESJIM 9SdoAY 
vn Te "__*__desseddg 
7976 of “uaanogos É ti ” 5 E . Ì dhg 
—'G/ Kk En 0 OREL 
eee, Ka BL Crgse en uoo yospuerdopon 


"“zua *uouoor 


bide ent WN Uojsoyuo ua JEELIEJILIIG 


6LEEE. + 
OENE 0 2 


_wmuenbe ua noneis yost80j007 


"WIST 
yauosplj, 
“yoopongig 


‘NAAV9LIA 


„18°CCOG 


'E6GST UVV JAN UAHAO 


<09 CBLET / 


he … 


- . . . 


“GRT Henuer 1 “vravavg 


1vY40], 


"_an9auda 
Jord UBA Suiuoyat JooA uorsSueaguo ASIOAI 

"_ Sunyoroa uea uorsoy op ur onmInsoy 
d VR dop uoBuruuodanny op ur jeopuey 
uopoj dop uoSeaplig oyosylijdeer 
sn, Mh dee opBajaq yueqaeeds op fiq uea o3UoY 
, *_ _yuowoudoanorg Jory UEA orpIsqns 
T6ZL Henuep j do sey ur opjes 


'NALSINVALNO 


ONITTOOMINVETA NAT ANINDITE 


VERSLAG 


OMTRENT DE 


GOUVERNEMENTS KINAONDERNEMING 


PREANGER-REGENTSCHAPPEN 
OVER HET JAAR 1891, 


R‚ VAN ROMUNDE, 


Directeur der Gouvernements Kina-Onderneming. 


L Weersgesteldheid. 


Het jaar 1891 kenmerkte zich door eene langdurige droogte, 
welke reeds in het midden van April inviel. De maand Juni 
was over het geheel nog al regenachtig, doch van af het 
begin van Juli tot in het midden van November bleef de 
droogte aanhouden en werd slechts door weinige regenbuien 
in het laatst van September afgewisseld. 

Gedurende het begin van het verslagjaar was de weersge- 
steldheid zeer abnormaal. In Januari en Februari toch bleef 
het weer meermalen een geheele week zeer droog: ook in het 
midden van de maand December viel plotseling eene droogte in, 
welke een tiental dagen aanhield. 


28 


Stormen deden zich niet gevoelen, daarentegen berokkenden _ 
nachtvorsten, welke herhaaldelijk werden waargenomen, _ 
eenige schade aan de plantsoenen van het etablissement Kawah- 
Tjiwidey. 

MN. Vermenigvuldiging. 


Bij het einde van 1891 waren 2.707.100 planten in den 
vollen grond, zoodat in den loop van het jaar dat aantal met 
156.100 is vermeerderd. 

De toename is te danken aan eene uitbreiding der plant-_ 
soenen te Tirtasari, Tjibeureum en Tyjibitoeng, waarvan de 
daarvoor bestemde boschgronden reeds in 1890 zijn ontgonnen, _ 
verder aan inboelingen in niet geheel gesloten plantsoenen _ 
en aan het groot aantal planten, dat voor tweede beplanting 
is gebezigd. 3 

In de kweekerijen bevonden zich bij het einde van 1891 
naar schatting 362.000 Ledgeriana’s en 480.000 Succirubra’s _ 
in verschillende stadia van ontwikkeling. 

Onder het aantal in de kweekerijen aanwezige Ledgeriana’s 
zijn begrepen 27.000 enten, geschikt om in den vollen grond 
te worden overgebracht, terwijl nog daarenboven omstreeks 
15.000 enten dier kinasoort in de kweekerijen te Tjinjiroean — 
voorhanden zijn, waarvan het slagen nog min of meer onzeker is: 

Met het enten van GC. Ledgeriana op C. Succirubra werd 
het geheele jaar onafgebroken voortgegáan. Voor entrijs 
werden genomen twijgjes van afstammelingen der moeder-_ 
boomen No. 25 en 58, die bij analyse van den bast der 6- 
à 7-jarige planten meer dan. 11 °/, kinine aantoonden, 
terwijl ook van de aan kinine rijkste hybriden van C. Led- 
geriana X C. Succirubra een niet onaanzienlijk getal enten werden 
gewonnen. E 

Het enten in den open grond van Ledgeriana op Succirubra_ 
gaf redelijk goede resultaten te Nagrak, waar , door het veel 
vuldig voorkomen van wortelziekte eene geleidelijke vervanging _ 
van Ledgeriana-zaailingen door enten noodzakelijk is geworden. 


29 


De kunstmatige vermenigvuldiging van CG. Pitayensis vorderde 
in het afgeloopen jaar vrij goed. Van deze kina-soort waren 
ult. December 1500 planten in den vollen grond , terwijl nog 
een paar duizend Suceirubra’s in den open grond verent zijn, 
waarvan het slagen echter nog niet geheel verzekerd is. 

Op het hooggelegene kina-etablissement Kawah-Tjiwidej werd 
eene proef genomen met het verenten van jonge Succirubra’s 
met GC. Officinalis, welke aan de verwachtingen ten volle heeft 
beantwoord. 

Heeft ook al de teelt van Officinalis op groote schaal geen 
recht van bestaan meer, omdat ze door den zooveel rijkeren 
Ledgeriana zoo goed als geheel is verdrongen , gewenscht blijft 
het toeh voor de Gouvernements onderneming eenige dier 
plantsoenen aan te houden, ten einde aan de weinige 
navragen te kunnen blijven voldoen, en ook omdat op het 
hooggelegen etablissement Kawah-Tjiwidej de Ledgeriana min- 
der goed gedijt. Aanbeveling verdient het alzoo de vruchtbare 
terreingedeelten in Officinalis tuinen te herscheppen en de 
minder goede grondstukken voor de teelt van C. Succirubra 
te bestemmen. 

Aan de bestaande kweekerijen van Ledgeriana- en Succirubra- 
zaailingen werden de noodige zorgen besteed, en daaruit 
worden voldoende planten gewonnen voor inboeting en voor 
het herplanten van gerooide terreinen. 

In beperkt aantal werden nieuwe zaadloodsen aangelegd. 

De bloei der Ledgeriana’s was ten gevolge van de vochtige 
weersgesteldheid van 1890 zeer gering en de zaadoogst in het 
afgeloopen jaar daardoor van weinig beteekenis. 

Dientengevolge konde slechts eene enkele veiling van Led- 
geriana-zaden worden gehouden. 

De oorspronkelijke Ledgeriana’s leverden slechts eene zeer 
kleine hoeveelheid zaad, dat tegen zeer hooge prijzen, (tot 
f 5.60 per gram) werd verkocht. Van de enten-plantsoenen 
te Tirtasari, die tot wering der insecten-plagen zeer gesloten 
werden gehouden, werden in het geheel geen zaden gewonnen. 


N 


50 


In de maanden Januari en Februari werden uitsluitend Succirubra-_ 
zaden in veiling gebracht. 
De opbrengst der zaadveilingen bedroeg f/ 1869.75. | 
In het laatst van 1891 begonnen de Ledgeriana’s ten gevolge 
van de langdurige droogte van dat jaar sterk te bloeien en_ 
de oogst van zaden belooft daardoor in 1892 zeer ruim te 
zullen zijn. 

Bij Gouvernementsbesluit van 5 December 1891 No. 20 
werd machtiging verleend tot den aanleg van drie geïsoleerde 
plantsoenen voor zaadwinning. In een dier plantsoenen zullen 
slechts de aan kinine rijkste Ledgeriana’s worden geplant, 
die wat habitus en bloem betreft in geen enkel opzicht vande 
type dezer soort afwijken, in een tweede hybriden van 6. 
Ledgeriana X G. Succirubra, en in een derde eindelijk Led-_ 
geriana’s en genoemde hybriden samen, ten einde nieuwe krui-_ 
sing in het leven te roepen. 

De voor de plantsoenen bestemde enten zijn met de meeste 
zorg gekozen, waarbij ook gelet is op vermenging van planten 
met kort- en langstijlige bloemen. De voor de plantsoenen 
bestemde enten waren bij het einde van het jaar voor een_ 
deel reeds in de kweekerijen te Tjinjiroean aanwezig, zoodat 
in het eerste kwartaal van 1892 met den aanleg dier tuinen 
een begin kan worden gemaakt. 

Door kruidkundigen en vertegenwoordigers van wetenschaps! 
pelijke instellingen of buitenlandsche Gouvernementen werden — 
geene kina-zaden aangevraagd, en evenmin werden door 
Houtvesters aanvragen voor Succirubra-zaden gedaan. 


HIL Ontginning, aanplant en onderhoud. 


Nieuwe terreinen buiten de grenzen der etablissementen _ 
werden in 1891 niel ontgonnen. B 
De in 1890 geheel of gedeeltelijk gereedgemaakte voeroca 3 
te Tirtasari, Tjibeureum en Tjibitoeng zijn en worden gaande- 
weg met Ledgeriana beplant, terwijl ook reeds een vrij be- 


51 


langrijk oppervlak steil terrein langs de rivieren met Succirubra 
werd gevuld. 

Werd ook al door beplanting van grondstukken, door af- 
ronding der etablissementen aan het Malabar-gebergle aan de 
onderneming eene niet onaanzienlijke uitbreiding gegeven, 
aan de restauratie der plantsoenen werd ook in het afgeloopen 
jaar, doch in geringere mate dan in voorgaande jaren gearbeid. 
De in het begin van 1891 gerooide Succirubra- en hybriden- 
plantsoenen werden dadelijk weder met Ledgeriana’s beplant. 

Waar in de Ledgeriana-plantsoenen openingen waren ont- 
slaan, hetzij door het ontgraven van zieke boomen hetzij door 
het verwijderen van hybriden, werden ze door typische planten 
vervangen. Op het etablissement Nagrak waar de wortelziekte 
nog steeds blijft heerschen, werden voor inboeting veelal 
Succirubra’s gebruikt, met het doel deze later met Ledgeriana’s 
te verenten. 

Voor inboeting van Ledgeriana-plantsoenen werd veel ge- 
bruik gemaakt van planten, die in oude tuinen dezer kina- 
soort onderdrukt werden en nog geen noemenswaardig product 
aan bast zouden leveren. 

Zulke planten hadden haren dienst gedaan om den bodem 
te beschaduwen en werden als inboetelingen op nieuw van nut. 
Op het etablissement Kawah-Tjiwidej gaf tusschenbeplanting van 
oude Officinalis-tuinen met G. Succirubra een volkomen succes. 

Eene proef om in eenige der gerestaureerde tuinen, waar 
de Succirubra’s een geheel gesloten aanplant vormen, deze 
met Officinalis te verenten, gaf aanvankelijk minder goede 
doch ten slotte zeer bevredigende resultaten. Het doel met 
het verenten der Succirubra's beoogd is, steeds aan alle 
aanvragen om Officinalis-bast, die langzamerhand van de 
markt dreigt te verdwijnen, te kunnen blijven voldoen, en 
ook omdat met eenig recht gevreesd wordt, dat het aanbod van 
Succirubra-bast de vraag zal overtreffen, blijkbaar uit de steeds 
hoogere eischen die aan pharmaceutische basten worden 
gesteld. 


52 


Aan het onderhoud der plantsoenen werd ook in het af- 
geloopen jaar de noodige zorg besteed. E | 
Jonge tuinen, waar het opschietend onkruid nog helem-_ 


merend werkte op de ontwikkeling der planten, werden zoo 


mogelijk voortdurend schoon gehouden. Met uitzondering van 
het etablissement Tirtasari zijn bijna alle jonge plantsoenen 
aangelegd op gronden, welke reeds vroeger met kina waren _ 


beplant. Op deze komen veel moeielijk uit te roeien gras- — 


soorten voor, en het onderhoud vereischte dientengevolge veel 
moeite en kosten. Door eene dichte beplanting der voor 


de tweede en derde maal in gebruik genomen gronden en door _— 


het gebruik van krachtig ontwikkelde bibiet wordt naar eene _ 
spoedige beschaduwing van den bodem gestreefd, waarmede 
het onderhoud der plantsoenen wordt bekort. Bedekking van _ 
het bodemoppervlak met het afgesneden onkruid en met allerlei 
afval werkte mede, om het weder opschieten van schadelijke — 
grassen te beletten. E 

Gedurende den drogen tijd van het jaar werden ouden jong — 
plantsoen eene enkele maal met den patjoel diep bewerkt. _ 
De grondbewerking gaf de beste resultaten waar ze verricht E 
was in het begin van den drogen tijd. À 

Van ziekten en plagen had de onderneming in het afgeloo- B 
pen jaar veel minder te lijden dan in de jaren te voren. De à 
Helopeltis Antonii werd in jonge tuinen onverpoosd vervolgd, 8 


zoodat de hemipteer weinig schade berokkende. De rups, die — 


in vroegere jaren zulke zware verwoestingen aanrichtte, — 
kwam weinig meer dan sporadisch voor; toch werd de ver- E 
volging van het insect niet nagelaten. Meer en meer is 
gebleken, dat insectenplagen het best worden voorkomen 
door het gesloten houden van den aanplant, waarnaar dan — 
ook met de meeste zorg werd gestreefd. B 
Te Nagrak bleef de wortelziekte zich steeds vertoonen. 
Daar, zooals reeds in vroegere verslagen is opgemerkt, de 
ziekte haar ontstaan te danken heeft aan eene overmatige 
vochtigheid van en eene onvoldoende luchtwisseling in den 


55 


bodem, zoo werden eerst laat in den Oost-moesson de gronden 
van dat etablissement bewerkt, nadat de bovenlaag in genoege 
zame mate was uitgedroogd. De langdurige droogte in het 
afgeloopen jaar heeft het hare bijgedragen tot vermindering 
der ziekte, welke zich echter bij het invallen der regens 
weder openbaarde. 

Door gebruik van eene sublimaat-oplossing van 1°/,, bleven 
wel is waar jonge aangetaste planten in het leven, doch het 
middel brengt geene afdoende genezing aan, omdat de oorzaak 
der kwaal daarmede niet wordt weggenomen. Eene toepassing 
in het groot heeft het middel dan ook niet gevonden. Aan- 
beveling verdient het vervangen van ziek geworden Ledgeriana’s 
door Succirubra’s, die beter tegen schadelijke invloeden zijn 
bestand, en het verenten van deze met Ledgeriana, zoodra ze 
voldoende zijn ontwikkeld. 

Ook ten aanzien van het bestrijden der wortelziekte geldt 
het voorschrift, te trachten den bodem zoo spoedig mogelijk 
beschaduwd te krijgen en zulks om eene sterke verdamping 
door bodemvochten, hetzij door de bladeren van het kultuur- 
gewas, hetzij door die van het onkruid, te bevorderen. 

Nachtvorsten berokkenden eenige schade aan de plantsoenen 
te Kawah-Tjiwidej in vlakke en komvormige terrein-gedeelten. 
Door het in brand steken van alang-alang-velden langs den 
zoom van een plantsoen , behoorende tot het etablissement 
Rioeng Goenoeng, werden omstreeks twee bouws Succirubra- 
tuin aldaar zwaar beschadigd. 

Wilde varkens, welke terraswanden vernielden om daaruit 
engerlingen tot voedsel te zoeken, gaven nog steeds veel last 
en zorgen voor een aanhoudend herstel der plantsoenen. | 

Voortgegaan werd met het snoeien der zich heesterachtig 
ontwikkelde planten, vooral van enten, bestaande in het 
inkorten van de zich overmatig ontwikkelde takken, ten 
einde daardoor den groei van eenstammige boomen te bevor- 
deren. 4 


Ld 


Voor reeds oudere boomen werd naar het verkrijgen van 
3 


54 


eenstammige boomen gestreefd door schraping van tweede en — 
derde stammen, zooals uit het hoofdstuk »Oogst” zal blijken. — 


EV. Oogst van kina. 


De oogst van 1891 bedraagt 572.202 halve kilogrammen 
bast, bestemd voor verkoop in Nederland. Door den Militairen 
Geneeskundigen Dienst werden geene basten aangevraagd. k 

In 1890 werden verzameld 554.562 halve kilogrammen bast, — 
zoodat de productie met 57.640 halve kilogrammen is toege- _ 
nomen. 4 
Is deze toename van weinig beteekenis, in aanmerking — 
dient te worden genomen, dat in het afgeloopen jaar een 
veel rijkere oogst werd verkregen dan in 1890. De aan- ä 
houdend dalende markt voor pharmaceutische basten was 
oorzaak, dat steeds meer en meer product, dat niet in den _ 
gewenschten vorm konde worden geoogst, als waardeloos in _ 
de plantsoenen achterbleef. 8 

De toename van het aantal kisten met pijpbasten (van 484 _ 
in 1890 tegen 511 in 1891) en de sterke vermindering van | 
het aantal balen (van 467 in 1890 tot 561 in 1891) geven — 
eenig denkbeeld van de hoeveelheid Succirubra-bast, welke _ 
als waardeloos is blijven liggen. Het verzonden product be- 
draagt dan ook ruim 15.000 pond minder dan het jaar te voren. 

Basten van C. Josephiana (C. Galisaya Schuhkraft), C. Lancifolia _ 
en C. Caloptera, waarvan nog kleine plantsoenen aanwezig — 
zijn, werden niet verzameld. E 

Ook de oogst van Officinalis, welke kina-soort nog op een _— 
drietal etablissementen en wel voornamelijk te Kawah-Tjiwidey — 
wordt aangetroffen, was van weinig beteekenis. Het sparen 
van den aanplant heeft nog sterker dan in voorafgaande jaren 
bij exploitatie der plantsoenen op den voorgrond gestaan. 

De oogst van C. Ledgeriana was vrij aanzienlijk en steeg — 
van 542.271 halve kilogrammen in 1890 tot 450.669 in 1891. _ 

In voorgaande jaren hadden op de meeste etablissementen 


55 
de Ledgeriana-plantsoenen van eene rupsenplaag veel te lijden. 
Gebleken was, dat de verwoestingen door het insect aangericht, 
gering waren in gesloten en onaangeroerd gebleven tuinen, en 
jaren achtereen werden dan ook de Ledgeriana-plantsoenen 
tot het uiterste gespaard, zoodat de meeste een dicht bosch 
van kina vormden. 

Ten einde nu de insectenplaag voor goed te keeren, bleet 
het gewenscht den gesloten stand dier plantsoenen te behouden. 
Er moest dus naar een middel worden uitgezien om de kronen 
der boomen zoo mogelijk onaangeroerd te laten en toch eenig 
product uit de tuinen te verzamelen. Als middel daartoe werd 
beproefd het schrapen der tweede en derde stammen van min 
of meer heesterachtig ontwikkelde planten. Een ander doel, 
met deze wijze van behandeling beoogd, was het verkrijgen 
van eenstammige boomen. De ondervinding, in vroegere jaren 
opgedaan, had toch geleerd, dat de schraapmethode ongunstig 
werkte op de verdere ontwikkeling der boomen in het algemeen, 
en met grond mocht dus verwacht worden, dat de onaange- 
roerd gebleven hoofdstam zich gemakkelijker zoude ontwikkelen 
ten koste van de geschraapte nevenstammen en zware zijtak- 
ken, welke des te eerder geheel zouden worden onderdrukt, 
in welk geval ze zonder gevaar zouden kunnen worden 
verwijderd. De proef op kleine schaal genomen gaf een 
gunstig resultaat en voldeed in alle opzichten aan de verwach- 
ting. De geschraapte deelen leden onder de operatie, doordat 
hunne onwikkeling werd gestoord, doch de hoofdstam bleef 
krachtig doorgroeien, bevorderd nog door eene degelijke grond- 
bewerking die onmiddellijk na de operatie werd toegepast. 

Aangenomen mag worden, dat de langdurige droogte een 
gunstige factor is geweest voor het slagen der methode. 

Vorming van nieuwen bast op de geschraapte stammen en 
takken nam al spoedig na de grondbewerking weder een aan- 
vang, en ze zullen dan ook in volgende jaren door herhaalde 
schraping en bij geheele onderdrukking door verwijdering en 
een belangrijk product kunnen leveren, 


56 


tasari, Tjinjiroean, Tjibeureum, Tjibitoeng en Rioeng Goenoeng, 
niet te Nagrak, omdat de plantsoenen aldaar door het voor- 
komen van wortelziekte niet voldoende waren ‘gesloten. 


In het geheel werden door schraping verzameld 195.558 _ 


halve kilogrammen schilfers met een gemiddeld gehalte, ver- 
tegenwoordigende 9,51 pCt. kinine-sulphaat. 

Het hoogste gehalte bevat eene partij van 17.955 halve kilo- 
grammen met 12.50 pGt. sulphaat, afkomstig van het zaailingen- 
plantsoen te Tjinjiroean. 


Gerooid en herbeplant met G. Ledgeriana werden omstreeks — 


15 bouws Succirubra-plantsoen en twee bouws hybriden van 


G. Ledgeriana xX G. Succirubra. Door uitdunning, ontgraving — 
van hybriden in Ledgeriana plantsoenen, verwijdering van zieke — 


en kwijnende boomen, en door opkapping van geheel onder- 
drukte takken, werd de rest van het verzamelde product 
verkregen. 

De oogst van 1891 bestaat uit: 


de Aantal |Netto-gewicht 
KINASOORT. in halve 
Balen. | Kisten. (Kilogrammen. 


Ee SUOEEREN et tl 561 bil 129.272 
Ge EAENEIAND, ot 4400 21 450.669 
Ke OMECRDAR ES 64 1 12.261 


Toraat. …… «:. «| 2685 555. 672202 8 


ä 
Productie-cijfers der verschillende etablissementen zijn te 


vinden in bijlage D. 


__ Het oorspronkelijk Ledgeriana-plantsoen te Tyinjiroean ‚groot 5 
ongeveer 4 houws, waaruit slechts zieke boomen werden ont- 
graven en onderdrukte takken, die dreigden af te sterven, 


À 


De behandeling werd toegepast op de etablissementen Tir- 


37 


werden verwijderd, gaf in 1891 een product van 4856 halve kilo- 
grammen bast met een gemiddeld gehalte van 5,21 pGt. chinine. 

Het product bestaat uit. 
1597 halve kilogr. gebr. pijpen, houdende 6.48°/, kinine 


1219 -…» » » » » 4,72.» » 
654 » » gruis _» » 2.72» » 
170» » » ak 2.04 » » 
812 » » vernieuwde bast » bs > 
584 » » wortelbast » 6,00 » » 


Totaal 4856 halve kilogr. bast, houdende 5.21°/, kinine 
en gevende 7.01°/, kinine-sulpbaat. 

In het begin van het verslagjaar werd een plantsoen te 
Tjinjiroean, bestaande uit hybriden van G. Ledgeriana X GC, 
Succirubra, groot ongeveer 2 bouws, gerooid. 

Het doel dier rooiing was, na te gaan of het product, in 
pijpvorm gesneden en als pharmaceutische bast behandeld, als 
zoodanig de voorkeur zoude verdienen boven basten van C. 
Succirubra. De vraag is door de markt in ontkennenden zin 
beantwoord; de pijpbasten hebben geene hoogere waarde 
kunnen bedingen dan die door hunne samenstelling werd aan- 
gegeven, met uitzondering van eene enkele kist gesorteerde 
pijpen van 100 e. m., dieeen weinig hoogeren prijs opbrachten. 

Het product uit eb oogst van 1690 werd bij tien ee 
in 1891 te Amsterdam verkocht. 

De middenprijs, bij de verschillende veilingen bedongen , be- 
droeg f 0.552 per half kilogram tegen f 0.57 in het jaar 
te voren; de bruto opbrengst was f 188.195.81. 

In den hierbij gevoegden staat Bijl. D. zijn de hoogste, 
laagste en middenprijzen, voor elke kina-soort en bij elke 
veiling verkregen, bekend gesteld, terwijl daarbij ook de unit- 
prijzen voor fabrieksbasten zijn vermeld. 


V. Personeel. Geldmiddelen. 


Het Gouvernementsbesluit van 8 Februari 1891, No. 1 
bracht eene belangrijke wijziging in de formatie van het op 


58 


zieners-personeel bij de Gouvernements kina-ondernemìng. Bij 
genoemd besluit werden ingetrokken de betrekking van boom 
kweeker en _hoofdopziener, terwijl ook de klassen-verdeeling der 
opzieners kwam te vervallen. à 

In dienst werden gesteld acht opzieners ieder op eene 
bezoldiging van / 100 ’s maands met vier driejaarlijksche verhoo- 4 
gingen van f 25 ’s maands, alleen toe te kennen bij ijverige 
plichtsbetrachting en goed gedrag, en een élève-opziener van 
J 715 's maands. q 

Bij genoemd besluit werd nog hapnaid: dat niet alleen — 
rekening zoude zijn te houden met de inkomsten der in dienst — 
zijnde belanghebbenden, doch deze, voor zoover dit billijk zoude 3 
worden geacht, al dadelijk in het genot konden worden gesteld 
van de verhoogingen, die zij zouden genieten, indien zij als 
opziener steeds onder de bij reorganisatie aangegeven voor-_— 
waarden hadden gediend. 

Nog werd bij dat besluit bepaald, dat aan den opziener, 
speciaal belast met het maken van enten en stekken van hoog 
alcaloïd-gehalte, zoude worden te goed gedaan eene premie 
van 1 cent voor elke door hem of onder zijn toezicht g 
maakte plantbare ent of stek, tot een maximum door den 
Directeur der onderneming vast te stellen. | 

Het besluit trad in werking op t Juli 1891. 

Mutatiën onder het opzienerspersoneel kwamen weinig 
voor. 

Een opziener werd op verzoek eervol uit zijne betrekking ont: 
slagen, waardoor de élève-opziener tot opziener werd be- 
noemd. 

In de vacature van élève-opziener werd spoedig voorzien. 

Over gebrek aan werkvolk viel weinig te klagen; het aank 
van werkkrachten overtrof zelfs veelal de vraag. 

Op een daartoe gedaan verzoek van de gecombineer 
Bandoengsche en Soekaboemische Landhouw-vereenigingen we 
bij Gouvernementsbesluit dd°. 25 Juni 1891 No. 6 den 
Adjunct-Directeur der Gouvernements kina-onderneming vergund 


59 


zich naar Britsch-Indië te begeven, ten einde te voldoen aan 
eene opdracht van genoemde vereenigingen, om een onderzoek 
in te stellen naar de aldaar toegepast wordende methode van 
fabriekmatige kinine-bereiding; met bepaling, dat hij ge- 
darende zijne afwezigheid uit Nederlandsch-Indië in het genot 
zoude blijven van de aan zijne betrekking verbonden bezol- 
diging. 

Bij gebrek aan voldoende fondsen, om de reis naar Britsch- 
Indië eener commissie voor dat doel te bekostigen, konde van 
de gegeven vergunning geen gebruik worden gemaakt. 

De uitgaven ten dienste der onderneming hebben in 1891 
bedragen : 

Tractementen van den Directeur, den Adjunct- 

Directeur en het verder Europeesch personeel . / 55.500. 
Schrijfbehoeften à : : 7 A 560. — 
Reis- en verblijfkosten . : . » 1.200. 
Aanplant, inzameling, vervoer, SEEN van 

kina-zaden en enten, alsmede daarmede in ver- 

band staande uitgaven : & d ‚ J  87.359.80 


Totaal . é . J 102.099.80 
Zijnde f 24.140.20 minder dan bij de begrooting voor 
1891 was toegestaan. 
Bij de uitgaven ten dienste der onderneming dienen nog 
‚ gevoegd te worden de kosten van het vervoer van het product 
van de spoorwegstations te Bandoeng en te Tjimahi naar 
Tandjong Priok f 7.455.82, zoodat de gezamenlijke uitgaven 
tot en met het vervoer van het product naar het eindstation 
hebben bedragen f 109.555.62. 
Worden alle uitgaven in Zndië omgeslagen over het geleverde 
product, dan hebben die bedragen: 
Mm INS 
v IRD en 
SINR een 
per half kilogram bast. 


40 


De gezamenlijke kosten over 1890 bedroegen 
tot en met het vervoer van het product naar 
Tandjong Priok gedurende dat jaar. & anif 119499. 00 

De kosten van verzending benevens die van 4 
verkoop beliepen . à À \ …_ » 55.982,85 


Totaal. t . f 155.182.65 & 

Het bruto provenu der veilingen, in 1891 te Amsterdam ge- 3 
houden, bedroeg f 188.195.81, zoodat uit den oogst van 1890 — 
eene winst is behaald vaa f/ 55.011.18, ongerekend eene som 
van f 2014, welke de verkoop van zaden opbracht. E 
De gezamenlijke uitgaven, berekend per half kilogram bast _ 
tot en met het vervoer naar Tandjong Priok, bedroegen in 
1890: f 0,22%, die van het vervoer naar Europa benevens _ 
die van verkoop van het product f 0.06%; totaal f 0.286. 
De brato opbrengst per half kilogram was gemiddeld 
f 0.55, zoodat het netto provenu per half kilogram bast _ 
f 0.06 bedraagt d 
Het weinig gunstige resultaat, over het jaar 1890 verkregen , 
is te wijten aan den betrekkelijk geringen oogst en de vele 
uitgaven aan de ontginning van nieuwe terreinen ten koste — 
gelegd, doch voornamelijk aan de lage prijzen voor kina-bast _ 
op de Europeesche markt bedongen. ks 


VI. Scheikundige onderzoekingen. 


De analysen van kina-bast, zoowel die van den oogst als — 
die in het belang der kultuur, werden door den Adljunet- 
Directeur verricht. De uitkomsten zijn te vinden in bijlagen 
B en C 

Uit analysen 1 —5, Bijlage C, blijkt nog eens ten overvloede _ 
het groote gewicht van het spoedig ontgraven en oogsten van — 
door wortelziekte en stamkanker aangetaste boomen. E 

Analysen No. 6—55 waren noodig, ten einde bij het verenten — 
van Succirubra-plantsoenen met Officinalis te Kawah Tjiwidej 
slechts de aan kinine rijkste exemplaren te vermenigvul-_ 
digen. gE 


41 


Het onderzoek heeft weder aangetoond, welke belangrijke 
verschillen in samenstelling van den bast onder de type-vormen 
dezer kinasoort worden aangetroffen. 

Opvallend is het hooge gehalte aan kinine, dat in den bast 
van vele exemplaren werd gevonden. Van 50 boomen, die 
werden onderzocht, kwamen er 9 voor met een hooger kinine- 
gehalte dan dat, hetwelk Moens in zijn standaardwerk als 
uiterste (7,52 %,) aangeeft. 

Twee exemplaren toonden zelfs 10,60 °/, en 10.28 °/, 
kinine aan. Aan veredeling door teeltkeus bij G. Officinalis 
is in vroegere jaren niets of bijna niets gedaan. De ontdekking 
van het hooge gehalte in den bast van C. Ledgeriana nam alle 
aandacht in beslag, en uitbreiding van den Officinalis-aanplant 
was van geen beteekenis. 

Het hooge gehalte bij eenige exemplaren dezer kinasoort is 
ook al geen toeval; daarvoor is het getal van 9 op 50 te groot. 

Er blijft dus niets over, dan die hooge cijfers te brengen 
op rekening der kultuur, op eene dichte beplanting, op gesloten 
plantsoen en een rationeel onderhoud der tuinen. Het ver- 
moeden, uitgesproken in het jaarverslag over 1890, als zoude 
de verbetering van het Officinalis-product het gevolg zijn van 
de tusschenbeplanting met G. Succirubra, waardoor een meer 
gesloten plantsoen werd verkregen, wordt door de analysen 
tot waarheid. 

De vraag of G. Robusta (eene hybride van G. officinalis x CG. 
Succirubra) voor kunstmatige vermenigvuldiging is aan te 
bevelen, werd door het chemisch onderzoek (analysen 56—45) 
ontkennend beantwoord. 

In afwachting op eene beslissing van het gedane voortsel tot 
den aanleg van geïsoleerde plantsoenen voor zaadwinning , werd 
de bast der enten van de aan kinine rijkste afstammelingen 
der moederboomen No. 25 en 58 nogmaals onderzocht. 

Gaven de onderzoekingen een buitengewoon gunstig resultaat 
(analysen 46-—75), zoo moesten van de bloeiende exemplaren 
toch nog eenige voor zaadwinning worden afgekeurd , o. a. No. 58" 


42 


analysen 56 en 57). Voor den aanleg van plantsoenen voor 
4 8 P 


zaadwinning zijn slechts de planten gekozen, die naast een 


hoog kinine-gehalte van den bast in alle opzichten, d.i. 
wat betreft habitus, blad en bloem, aan de eischen beant- 
woorden. 


Toestand en Vooruitzichten. 


Het jaar 1891 was voor de kina-kultuur niet gunstig. 

Bedroeg de gemiddelde unit-prijs voor fabrieksbasten in 
1890 nog 9 cent per half Kilogram bast en per procent 
kinine-sulphaat, in 1891 daalde die prijs tot 6%/g cent. 
Niet alleen, dat door den sterk gedaalden prijs voor kina-_ 
basten, op de Europeesche markt bedongen, de opbrengst 
belangrijk daalt, ook op de hoeveelheid te verkrijgen product 
oefent een dalende prijs eenen ongunstigen invloed uit, omdat 
daardoor steeds meer en meer product als waardeloos in de 
plantsoenen achterblijft. 

In het jaarverslag over 1890 werd de verwachting uitge- 
sproken, dat de prijs voor kina dalen zoude, en op grond _ 
daarvan werden dan ook veel minder basten verzameld, dan 
bij een unit-prijs van 8 cent hadden kunnen worden geoogst. 
Aan die overweging moet dan ook worden toegeschreven, dat _ 
de middenprijzen voor fabrieksbasten niet die daling aantoonen, 
die volgens de unit-prijzen te verwachten waren. 

Bedroegen de middenprijzen in 1890 voor het Ledgeriana- 
en _Officinalis-product f 0.47°® en f 0.456, deze prijst 
daalden in 1891 slechts tot f 0.577 en f 0.51%. 

Voor pharmaceutische basten, als Succirubra en Josephina b 
werd gemiddeld in 1890 f 0.248 en f 0.245! betaald; in 1891 
steeg die middenprijs tot f 0.51'5 en f 0.58. De midden- 
prijs dooreen bij alle veilingen en van alle te verkoop aange 


boden kina-soorten daalde slechts van / 0.57'* in 1890 we | 


f 0.55 in 1891. 


Uit deze cijfers blijkt ten duidelijkste, dat de BR 


van den oogst in 1890 niet moet worden geweten aan ver- 


E: 


45 


mindering van het productie-vermogen der Gonvernemenls- 
onderneming, maar aan de omstandigheid, dat zooveel meer 
bast als waardeloos in de plantsoenen is achtergebleven. 

Toch zijn uit den oogst van 1890, in 1891 te Amsterdam 
verkocht, nog enkele partijen Suceirubra-bast aan de markt 
gebracht, die liever niet hadden moeten worden verzameld, 
daar de kosten van oogst, droging, verpakking, verzending en 
verkoop niet of nauwelijks zijn vergoed, en die basten alzoo 
noodeloos de markt hebben gedrukt. 

Geldt deze bemerking van geen enkele partij fabrieksbast 
uit den oogst van 1890, geheel zullen zulke fouten niet te 
vermijden zijn, waar de marktprijzen aan groote fluctuatiën 
bloot staan, en vooral niet, zooals ten aanzien van de Gouver- 
nements onderneming, het product eerst een vol jaar na het 
oogsten wordt verkocht. 

Rekening houdende met den dalenden marktprijs is ook 
weder in het afgeloopen jaar de oogst zooveel doenlijk inge- 
krompen, zoodat in hoofdzaak slechts pijpbasten voor phar- 
maceutische doeleinden zijn verzameld, terwijl de oogst van 
fabrieksbasten slechts bij uitzondering, en dan nog van zeer 
kleine partijen, een gehalte aan zwavelzure kinine beneden 
5 °%/ aantoont. 

Was de oogst van 1890 geringer dan jaren te voren , vooral 
omdat ter bestrijding der rupsenplaag allerwege paar het 
behoud van goed gesloten plantsoenen werd gestreefd, en 
bastvorming, niet bastproductie, op den voorgrond heeft gestaan, 
zoodat ten rechte het jaar 1890 een jaar van overgang is 
genoemd, was de marktprijs in het afgeloopen jaar lager dan 
ooit, zoo is over de geldelijke resultaten van 1890, sluitende 
met een netto provenu van f 55.011.18, niet te klagen. Het 
jaar 1891 belooft door zijnen waardvollen oogst weder een 
zeer gunstig resultaat te zullen opleveren, zelfs al daalde in 
1892 de marktprijs nog beneden dien van het jaar te voren. 


Tinrasant, 25 Maart 1892. 


44 


Brsrace A. AANTOONING van den toestand der Gouvernements 


LIGGING EN GEMIDDELDE PLANTEN IN DE KWEEKERIJEN, 
HOOGTE BOVEN ZEE Aanwezig 
has ed - 
PLANTSOENEN. 5 = FE 
uu Ee 8 je 
(De hoogte uitgedrukt in Meters). u, 3 Z 5 


Lembang er a anr 
Geb. Tangkoeban Prahoe. 1891 75.090 ED 
1859 240.000| __ — = 
Namea oct. olene aidles: 1625. En 
Geb. Tangkoeban Prahoe. Pen dien Re de 
eik Orkaan Be 1530. he ide He EE 
eb. Malawar. ( E 
1891 27.000 — — 
188% 400.000| __50.000| __— 
EE dende 1566. |_ 1890 | _280.000| _300,000|__ — 
alawar. 1891 200.000f 300000} _— 
Tjibeurodm nn Ld TS in vrt ak En 
Geb. Malawar. 1891 30 000 30.600 dpa 
Tjibitoeng „iso | ‘50000 35000 — 
Geb. Wajang. 1891 40.000 _50.000/ _ — 
orn rhonmrind aen 1625. a En para de 
Geb. Tiloe 1891 5.000| 20.000 
Kawah-Tjiwider ………… at ir ere 
Geb. Kendeng Patoeha. î 1891 Ef 5 000 ie 


1889 1.075.000, 174.000 an 
410.000 en 


Totaal der afzonderlijke f 
rerkahi 1891 362000 __480,000} _— 


Totaal eme van alle 1890 “920 000 
soorten. 1891 ANO an 


a. Hieronder zijn he 27.000 en 
6). „000 had: en enten (buiten de + 5000 oorspronkelijke Ledgeriana' ze 


45 


kina-plantsoenen op Java over het jaar 1891. 
PLANTEN IN DEN VOLLEN GROND. aan 
EE zE B ê : generaal 
= Gele Sl E TOELICHTINGEN. 
E DE [ESA EE: 2 der 
ne ded menne aan ien 
5.000) __300/ 101.000 114 300 
5.000/ 100! 98.000 153.160 
4.000/ ___100/ 110.000 189.100 
360.200| __200/ 10.000| _ 600 — 610 800 
520.000) — | 12000 — ds 582.000 
420.000| _— | 16000| — ad 496.000 
215.000) — = wis — | _230.000 
325.000 | ha Es — |_ 335.000 
350.000 — ain zE — |_ 377.000 
225.000{ __900/ 50.000| 1.400/ 1.000} 728 300 
350.000 __900/ 50.000! 1.400| 1500} 9838 
900} 50.000, _1.400/@ 2.000f 1.041.300f (c) Hieronder behooren 
| + 1500 C. Pitavensi 
310000| —_— | 40.000 590.000 
400.000f _— [ 35000 — 535.000 
470.000f _— | 40.000) — en 570.000 
1 
70.000| _— 155.000, 6.000 486.000 
« 105.000 160.000, _ 6.000} _ — 396.000 
130000| _— | 160.000, 6.000 386.000 
150.000 1.9C0{ 90.000! _ 500 _— 247 400 
200.000/__ 1.400/ 80.000) _500 5.900 
200.0C0| 1.200} 85.600} 500} — Sil 700 
[mmm neen Ee en en 
En — | 170.000) 60000 266 000 
— — | 170.000 48.000) — 219.000 
— zÂ oi 000[ _— 205.000 
1.335 000 3200} 616 6000! 68.500, _1.000f 3.272 800 
1.905.000 05.000, 55900, 1.500f 3 489.800 
2034.000 220 621. 000, 47.90) 2.000f 3.549.100 
2.023.800 
2.569 800 
2 707.100 


Birracr B. 


Beschrijving van parti 


Aantal balen of 


Merken der balen 


Netto gewicht 
in We kilogr 


KINA-SOORT. 
kisten. of kisten. | 
Etablissement 
C. Succirubra stambast 2° soort. 1 kist. Pe Lt 166f. 
En : 2 164 
El » Gebr. pijpen. 3 kisten. » 1-3 317 
Etablisse ment 
CG. Succirubra stambast 1° soort. 1 kist. BEN, 1 174f 
2e 4 kisten » je! daal 
» din Ae » 5-10 114 
e : 2e is B » EE=15 b0) 
» „ à b . E. » » den telf 
: : ebr. pijpen. : : 1=27 Ja 
79 balen. » 1-79 11914 
C.C. Ledgeriana stambast Gebr. pijpen. 56e : 1-55 802, 
ln OEE. : 5 10674, 
dee „___109—110 od) 
» : Gruis. il p HN 1810 
A » 12-—40 5014 
B » 4l— 745| 
B » 46—51 1017f 
: wortellast. As . 1—16 bef 
24 » El 17—40 418 of 
pt » » 41—42 20 
Etablissemen! 
C. Succirubra wortelbast. ì 2 balen. Mm! )í 
C.C. Ledgeriana stambast. Schilfers. de : » 
46 Dd » 
: : Gebr. pijpen. es ‚ » 
8 » » 
» : Gruis. B : 
- 10 » 
re » 
66 » » 
10» : 
» wortelbast. 1 baal. : 
C. Succirubra stambast 1° soort. : kisten. Mm. 


Î 47 
® uit den oogst van 1891. 
j SAMENSTELLING. ‚jr 
1% ö |es velzure TOELICHTINGEN. 
v kad B Bs'E — 
| 2 35 E 258 Z _{Kinine. 
Bl 1 
059/ — 206| 3.72} 1.44! Pijpen van 25 cM. 
vet de sap td et 
210' — 280| 6.80| 255! Pijpen van 50 cM. 
» » 25 = Onbeschadigd. 
» … 25 >» Beschadigd. 
s00| — 263| 719| 2.09 : » 129 » Onbeschadigd. 
» » 128 » Beschadigd. 
3.00 | — 263| 7.19f 2.09 
3.00) -— 2.63| 7.19{ 2.09 
_n — — — 747 
— — — — 7.21 
me — — — 8.11 
Jen ide — 4.20 
Bie dt — — 494 
— —- —_ | — 4.52 
bie od —_ —- 445 
a ee — — 7.21 
Ae ae — — 7.60 
Ee oe — — 6.40 
192| — 6.62| 10.54| 2.69 | Van Ledgeriana-enten. 
aak was — : 10.14 
an a en — 8.34 
— — — _ 7.91 
—- — — — 7.40 
bl en — — 6.40 
— — — ef 10.39 
— -— — gen 3.93 
— — — _— 5.86 
| — — -— — 4 20 
ee — — = 377 
ES — — — — 446 
dk — — an _ 6.35 
{Fiinjiroean 
zee 5 Pijpen van 100 cM. Gesorteerd. 
224) — 3.78 144| 191 e Rts 


48 


el gs 
Le Esto 
Aantal balen of [Merken der balen E 2 
KINA-SOORT. bo 
kisten. of kisten. Kd 
Ed 
C. Succirubra stambast 1° soort. kisten. M°. 6—7 )ö 
» » en ) 04) 
» at WO 798 
( » » p= 20 65 
{ » » Zi-25 1026 
30 se 246 4540, 
GE » pe=62 934 
kist. + 168 14e, 
4 kisten » L— 67 JJ, 
en » _ 68—69 Jd 
25 » )—94 3513 
Ss » _95—97 451 
: » 2° soort. Marr » 27 dot 
4 » 2 2 335 1042 E 
En “1:-36-43 10 si) 
: : 3° soort. AE » —_2 26 
: ’ Gebr. pijpen. 41 balen » —41 7500 
19 » » 42—60 5D), 
» wortelbast. 30 » —30 5001; 
län „81-44 04) 
C.C. Ledgeriana stambast 1° soort, kist. ’ ä a 
] » Ld ö 1 jd Ä 
» » 4 1 ú À 
kisten » 5 zoa 
: » 8—10 Zap 
» ei Hi ze 
: ‚  13—18 Doa 
5 stef 45 
» » Schilfers, 65 balen. : 1—65 11774 
DOL » 66-121 1122 
66 « 187 13631 
ae ef . » 188-276 pr 
» » ebr. pijpen. » » 1-21 E 
ot : 22-30 1597, 
2 » ‚31-55 4500, 
» » 56— 1 | lek A 
Ae » 61-72 pen f 
je » 73-78 121 
. , Gruis. es : 1-3 0E 
4 » 4d DO 
st en 5 550: 
Eee > _46—136 166241 
8 „ . 137—144 14 Dd 5 
B » 145-149 Ln 
baal. : 174 
» . Vernieuwd. 4 balen. : —4 ii 
. wort 1 . . 1-1 dU) 


49 
SAMENSTELLING. z 
wa- 
: = dhass velzure TOELICHTINGEN. 
8 [88| 2 [Ssi ZE nm 
E= Ee e E28 2 mine, 
ms [5 ze [SS a 
Pijpen van d, cM. Gesorteerd. 
» » 5 
, —— 818 1.41 10 » » 50 » Gesorteerd. 
k44l 224 ú B 
» » 25 » Gesorteerd. 
. » 25 » 
kat ZO Se 401 7.44. 1.83 » » 25 » Zonder mos. 
» » 50 » Gesorteerd. 
» > 5) … 
EG Zl 3.46 | 7.44| 2.09 . : ee » Gesorteerd. 
‚ » 25 » Zwarte pijpen. 
tat 200 3.06| 6.82| 1.66 
428) 188) ce eh 300 eo0lS172) * TD 
TM: 2080 E 2.98| 6.20! 1 % 
150 252) — 260! 662{ 2.01 
143| 192) 5 2851 6.20 1. 
j L00f 164) — 5.76| 840 1.34 
1 072) 188 — 5,95 855| 0.96 
Ek, Pijpen van 100 cM. Gesorteerd. 
/ » =_ 100 
: » » 1e » Gesorteerd, 
464) 196) 0.20| 3.12| 992! 6.24 » » 4 » Gesorteerd. 
Ie » » 25 » Gesorteerd. 
4 » » 25 
q ; » Ld 12° df 
en rn — ie le 10.09 
— — gen Ee 9.89 
— -— hl ae 10.17 
— — dn sn 1250 
— — Ean ze 425 
ne — ie zaan 8.70 
— — Gn an 8.87 
— — ae _ 9.47 
— — ae tld 
— — a a 6 35 
— — an A 
en - Gan _— 3.66 
— — En _ 3.80 
— — ae ajal 5.54 
— — ek — | 1.82 
— — en — | 244 
— OP en an 7.69 
De eK | en 


Ea 


Mo Roet arden. 


S bb 
Aantal balen of (Merken der balen, z 2 | 
KINA-SOORT. len 
kisten. of kisten. Se Zn 
CE 
C. C. Ledgeriana wortelbast. 7 balen. | M* 12—18 
Rs » 19-20 
Etablissernentf 
G. Succirubra stambast 1° soort. 8 kisten M* kn 
Eat » _10—M 
Ke e 1215 
A „… 16-19 
EE » —_26 
5 a » 2741 
46 » vn 4-7 
1 kist » _88 
8 kisten » _89—96 
» » 97135 
1 kist » 6 
2 kisten , 1371 
35 » _ 139141 
20 » 142-161 
pie » 162—163 
Lr S » 164-180 
: : 2° soort. Sn » 1-3 
» . Gemost. 4 » » 1-4 
ks : 537 
6 » _38—43 
, » Gebr. pijpen. 75 balen , 175 
SA » _76—82 
» » Vernieuwd. As » 1-24 
Ks » 25—29 
» wortelbast. 62 > Ì —62 
C. C. Ledgeriana stambast schilfers. 100 » , 1—100 
104 » » 101-204 
48 » » 205—252 
» » Gebr. pijpen. er : 1—52 
GOE » 53—83 
. » Gruis. rf GE : 1-71 
 S » 72-112 
8e » 113-118 
. wortelbast. an : E 
HE : 46 
Etablissement 
C. C. Ladgerinne neen schilfers. EE M* 1 -61 
Gebr. pijpen. 30» ‚110 
80. » 11-20 
is »* 21-38 


51 


SAMENSTELLING. 
Zwa- 


velzure TOELICHTINGEN. 


Kinine. 


Cinchoni- 
dine. 
Kinidine. 
Amorph 
alkaloïid en 
Cinchonine. 

Totaal. 


5.77 
8.07 


Pijpen van 100 cM. Gesorteerd. 
„ 100 » 

Gesorteerd. 

Gesorteerd. 

Gesorteerd. 


Zwarte pijpen. 
Gesorteerd, 


Gesorteerd. 


Gesorteerd. 


5 
| 

2 
8 
ho 
B 


Gesorteerd. 


ee 
… 
a 
sE Me nm We Eee 


VEN EME B ee 
VEE MN RN wee 
Ed 
En 
ka 


3 
| 
3 


Pijpen van 2 Gesorteerd. 


no 
S 
| 

ho 
© 


NEERS 
betert der nettere 
ons he he 
NS 
SSSR 8 8 
Ee] 
8 


Fltelat LAG 


a al 


bide El l-Leatois 
PR en rn 


i 
EEn 
LEI 
EE 

8 


52 

Ss bh 

Aantal balen of {Merken der balen! 2 £ 
KINA-SOORT. 5 * 
kisten. of kisten. Sn 
ZR 

C. C. Ledgeriana stambast. Gruis. 10 balen. | M* 1—10 1585f 
4 » » hj Bs £ 69, ke 
Bi » _15—23 1649 
, wortelbast. 8. » —6 1026 
B » » 7—9 5 4E k 
Etablissemenif _ 
C. Succirubra stambast 1° soort. kist. Ket 120 
, . 2 12 kisten : 1- 12 1640f 
39: Se se 13-24 1381 

21: » 25-45 247 
10 » Ren 1300p 
ie » _56—59 450p 
p . » _60—84 2813f 
Gebr. pijpen. En ’ 1—10 17015 
C. C. Ledalsians siabast. Schilfers, balen il re 
b » » 95—68 7026 | 
d » . 69—97 5952 | 
Cr «98134 Er | 
: » Gebr. pijpen. 20: : 120 dak 
… pipe ph  d-2 2138f 

» » Gruis. ' ’ ’ 1-25 3873 

s » 26-40 2468 

1ö » » 41 —58 201 | 

$ » » 59—78 3165} 
€ » » 79-116 ADA 
TEE »_117—137 3631f 

: » Vernieuwd. 4 : —4 70f 

: wortelbast. 10 > S 1-10 1562} 

14 » ALA 2454} 

Etablissemen 

C. Succirubra stambast. hen, ‚Pipen. 3 balen Kk 1-3 D4L 
C, POE Mr 1° soo 1 kist. 5 1 140 

rm 5 balen te bie 

4 E) » 6—9 763 E 
» : Gruis. A5 E p B 482 | 

18 : » 26-43 D 11 

» : Vernieuwd. Ee ; ccdk 61 

. wortelbast. Ks p A 873 

hi dis soe} 690L 
E 


55 


hr amende ennn amet 


SAMENSTELLING. 
Lwa- 
Dit S [ess ___velzure TOELICHTINGEN. 
8 TEI 5 |Esel & ae 
5 25 5) 288 S |Kinine. 
5 = ss 488 © 
ef > el hi) == 
— — — —— 3.05 
— — — —- — 409 
— — — — — 2.31 
aa — _— -— - 6.51 
- — — — 6.19 
g fRioeng Goenoeng. 
Pijpen van 25 cM. Onbeschadigd. 
148 |. 220| — 2.90 | 6.58{ 1.99 ’ hd 
: » 25 » Beschadigd. 
: » 25 >» Onbeschadigd. 
140} 240 — 280{ 660| 1.88 » eri 
2 + 25 » Beschadigd. 
147 | 296) — 263\ 7.06 Kf 
— — — — —- 8.4 
an — — 9.04 
— -— — — — Je 
_ hin in enb a 17 
— — — Eend — ‚99 
He ne ae wide en 99 
— — — — — „20 
Ge hs a een ae 4.63 
Vk Gd ra Mie dt 457 
ER De 
— se — - 2.85 
En _ — — —- 419 
Se pee En ee sed. 8.20 
or met B nt se 7.15 
ea En TE — — 7.26 
awah Tjiwidej. 
Oer 0300) 177 | 6.44 2.4 
E80 188T — 0.36 | 680 613 
Leben en — — — 5.76 
Re — -— 5.22 
rn eik — — — 4.14 
ten pee Ee — —_ 5.38 
Em sien en —- …— 7.91 
‘dm — — — — 6,35 
Kn ae at eet pt 5.38 


' mre asngasetessessane 
Tero, he a an, eten ed eee ee 
EN EEE EEGELT EE EERE EERE EEEEEFEEERIS 
leent, Arni Aes Ah t  N d  de  So 
aumuoyourg 
| EN 5 es 
papa Hett ilk Tel 4 AA FRE 
SAREIRSTSSREERENRSLEERSERILEELERRNIEEE bte =d 
“aurpruoyour) SOD mi ND Da a DT il UD Da a OT Um OU Fr 
SEERDEEEEERERECEELRRE EER EEELEEEEEEENG ESTE 
onu Stairs or FEAE SPES MSFENE MON en et if Ì vins 
jon Tu 
a 
ia È 
El = p 
Db: á 2 5 
3 Fi Pm pd 
Lal Eper ennn ennen ennn nnn nn nn nnn nn nn nn nn nn nn nn nn De 
Sk 2 | 5 
5 E = 
ee) 
. es 57 
= 8 ef E: 
id © ‘a s 2 
©) 7 En ad - 8 ad El . - ed Kad el Eel had al Eel - „ ed Kad Kad - Kal ad End Kd . Kal - al Eel … ad eli - Ed El „ . ed n Ed a Kd 
el Lj E zz 5 
a z == 5 al 
Le a | à 8 Le] 
< oef Le) — 5 
pen | 
pe 
P\ rog ROE Ae 


5 
=| 
=| 
5 
ze 


DRARSREERANSASARARSAARAREREEREAEIEEE 


ml ed 5 ft . . © et et AD WOU OEE OZ OE OM OO BER en | Et ER Id . on Ee PE hd . Kd kel eR , hal Sn 
E ea 
£ 8 
= ri 
Branas nne RR aaan a aa . a = 
RA AR A-R RER ARR RR AR AAR pe 
Es - 
5 = 
z 5 Pen an Rm ANR Re rs an nana RR RR RR Nn RR 
5 … “a « « BO 5 
[<a © 
km) == an 
[de ola en RRA RARA RR RR anna nr RAAR RNR aen 
ROD AD PMD LO 
Zi s E] 
= © 
ed «S … an Pa Rae naa RR a ana an a = 
D a 2 el ARA MARR RR A MER ARR “ne 
> 
ui . . 
an À kr} haak ar NEMEN REN een KRONEN AR RR NRR RR Re RET MEEN MR AN „> 
a ra = 8 
zz 
= 2 be „Re DRR ARN AAN MRE NN BNR INNER NRN Re 5 
kem] 
3 & & 
z Be Mi 
. 
pn © 
hef ‚© 2 zi a RR Re a RR NRR RR RR RI RE De 
hard sE ip add 
2s hel ge 
SEE El 
SEO" ROR OR ROR RR R RR OR ORR RR Raan a rr WREE RTR Rn Me zee | 
= ao . 
Sn an "8 RRA ARR RRA RN ARN RR RKENEN NAR ARAI MRE RNR RR „3 
. es 
@ 
= en aen ie in Oe itn CAN Ge te TRIER In IR Rn nn RR RR en 
a Kad 
ch A a de oren ROR RNR RR RR RER RN A RN ARR RR NR AR BERNER ANR P 4 
End 
I= 5 3 
3 S Rn Ra nan a RER AR ARR RIN P a Renn RR NRA RRA ne ed 
an mal = 
en 2 4 
KE zz RMR ORR RT MEL PEN TR EA RE MENEM RR es 
a 
FR ke Ted U Ye 


Kee, 


8 z g | 85 
KINA-SOORT. GROEIPLAATS. EN 8 BE 8 8 
KE 2 KE 8 E 
ae 5 id El 
C. Ledgeriana. Tjinjiroean. 11.12 042 — 0.80 
k î 10 57 033 — 1.42 
: 10.74) 02 — 1.16 
À f TERS OB 0.57 
' : 401 045 — 0.90 
Á : 11.70) _ 045| — 0.50 
à : 1304 0 — 0.40 
; $ 10.90| _ 015 — 0.40 
à 13.961 0,30 — 0.84 
: 2 13.3 GERE: — 1.19 
b : 2 03E 1.39 
' : 1168 018 — 0.55 
À À 12801 030|: — 0.74 
, é 10.99} 044 — 0.80 
h : 1353 Ok 0.88 
ò : 13 GARE 1.16 
' \ 1 0.20 — 1.37 
N : 0 — 0.40 
k S HOF 0065 — 0.41 
Á ë 1245| 006 — 0.49 
5 : OI 0.50 
s 115| 040 — 0.75 
' Â 9871 060 — 0.83 
k 3 13.60| _ _020| — 0.90 
be ' 130 OI — 1.33 
k : 13.10 0,16. — 147 
» Tirtasari. 218 — waa 264 48 
; î 7.74) 0.05 0.08 1.65 
5 í 8.03 0.08 0.05 1.09 ‚26 
' 5 995| _015{ 0.20 0.95) 2 
é 3.501 6105 — 230 4 
é 5 EME OM 1.16 Jef 
Hybride-ent. Tjinjiroean. 9.05 0.50{ — 2.59 a 
C. Ledgeriana. i i 449| 0. 0.02 1.90 AL 
E ’ 094 02 117 BE) 
3 : 8.08 en 1.73 Ol 
» » 3.46{ spoor — 1.25 ER 
' é sa OR 137) 1008 
86 : Tjinjiroean. 648| 042) — 0.78 18 | 
87 3 ò Zaan Oi 0.40 322’ 
88 k 2.04 een 067 Le 
89 ' an OM ii 
90 É ' bee OA 1041 78 
91 . : 600| 062 — 243) 9,08 


mss” di ne 


AANMERKINGEN, 


: kat No. le Bast naan a M. wan 6. S.-stam, on Ue M. lang. 


Nt: Ld » B » » » » » „ 
Y 51 » 384 . » » » . » » » 
19 52 hd » » » » » » „ » . 
12f er » 38 » » » » . » » » 
1d 3 55 ad zl » » » » . r » » 
a ri 56 » „in » » » » > » 2 . 
Al 57 id » » » » » id » ’ 
58 » 38p : » » » » « » » 
4 59 » Sv » » » » » » » » 
8 60 ed » » « » » » » » » 
Í 3 61 » zr » » » » » » » » 
ï 4 62 » » » » » » » » » » 
Un 63 . 23e » » » » » » » » 
î 4 64 * » » » ‚» » » » » » 
af 65 » Br » El) » » E » » » 
l 66 1 . » » » » » » » » 
67 hd » » » 3 » » ki » » 
p 68 » 23w » . » » ni » » » 
Ì 69 » » » » » » » » » , 
/ 70 » » » » » » » » » . 
ei 71 » Br » » » » . » . » 
/ 72 hd » » . » » » » » . 
73 » » » » » 
74] Ent 38f oud 1 jaar Bast gesneden van 200 boömpjes op 5 cM. boven den C, S.«stam. 
LE) ars boompjes 2 jaar oud. 
16} » _» Oud 2 jaar. Bast meer ken 100 boompjes. 
3 B eN, Dezelfde boompjes 3 jaar o 


44 78 Enten van rame afsaminelingen der moederboomen No. 23 en 38 oud 1 jaar. 
ij 79 Ent 23f1 78 boompjes oud 22 maanden. Gesneden 10 cM. boven C. S.-sta 

„z Isleidcen, en 235 oud 3 jaar. ‘Da ast gesneden van 100 boomen 1/4 ex. boven den grond. 

id a van 300 u 1 jaar sad, 
zen 50 » au bevroren. 


Bast uit ade No. 27 Se onderzocht en der ober kante No. 23 en 
r. pijpen oud 415 jaa 

} wol er it het corspronkelijk Leigeriana pannen erde pijpen. 

5 grui 


’ gebroken pijpen. 
: asch bide ast, 
worle 
De analysen 1-83 rijn en op absoluut pn a 
5 8491 : luchtdrogen 


eze 
An A 


Biurace DD. Oogst va) 


Opgave van de productie der verschillend” Á 
NAMEN C. Succirubra. | C Ledgeriana. 
Eed 2 & | Netto ge- | 3 _ | Netto ge 
ETABLISSEMENTEN. 5 2 wicht in | 5 2 wicht in 
z 2 |M kilogr.{ S 2 |W kilogr. 
BANDER 5 ooo sono din aieens — 5 647| — _ me Ok 
Nagrak zo| 43 18929 203 — | 3664 
Tirtasari 2 — 207| 587) — | z10scf | 
ERROR: int eee 104| 142 39118{ 528 21| 103.530 
Tjibeureum 173) 226} 57726) 459 — 87.6 
PkiheRR be Be 130! 25810 « 
Rioeng Goenoeng … … — 9% 11914| 353 — 66 064 
Kawah Tjiwidej …… … 3 — 641) — — _ 
Totaal 371 5il) 129.272} 2260 21} 430.669 


Kali me à 
bain vat peen de 


hd hals 


Hen 
eme pmen 
Pe 


se 


1891. 


etablissementen in halve kilogrammen. 


C. Offieinalis. | Totaal. 

ä Á Netto del | Es Netto ge- 
5 2 wicht in | 8 3 wicht in 
G z |Y kilogr.j Z en Ja kilogr. 

— — 5 647 
Ser — — 282 45 55.627 
A je in 589 — 111.163 


en de — 632/ 163, 142648 
nd — 632, 226, 145.366 
wit — — 130 — 25.871 
mn _ = 353 95 11.978 

64 1 12.261 67 1 12.902 


\ 
64 1 12.261/ 2685: 533 572.202 


60 


Bijracr E. Prijzen van kina-bast uit den oogst van 1890 te A 
VELLEN \ 
K INA-SOORT. 22 Januari. | 26 Februari. | 2 April. 14 Mei. 11 Juni. 1 De 
slals,telsls.falsle.lelals leleled & 
Liesel&iGiEElkILSEIGIGIS ZIG Gi2e 8 
SIslsSslsislsalsSiSiZal8isisErsisiem 5 
je en Ken ten mda 5 ge ae |= zia lis En 
d 4 
C. Succirubra … .…... #132{ 12| 4070/1401 191 32851126 10f a5s1f 65} 13! 2732115, 11) PE Ô 
CG. Ledgeriana .…..... || 57 Aaf 5002f 63| 27, $769 48} 21| 32801 55 271 39051 57; 28 4000 jk 
Ne Weinie.... 301 27| 2918} 381 26! 3024 48 26 3608 k 
6. Calisaya Schuhkraft , 139, 47) 89% 

IN — 
ek 
Middenprijs der verschillende 

4666 | 3577 | 3486 | 3536 | 3959 
Gemiddelde unitprijzen bij elke veiling (berekend Ee 

di | 63/4 | 51 | 67) | 61/2 


| 
/ 61 
| Amsterdam in publieke veiling in 1891 verkocht. 


| 

VAN 

| MIDDENPRIJZEN 

‚16 Juli. F3 September.f 8 October. [12 November.f 17 December. 

DOOREEN 
slsla.lslsle Islsls.lelsla,pels|s „| IN ALLE VEILINGEN. 

El ol=:el 42: 6 ZIS & &lsel&| 42: 

Elie Els Eide Elis HEE 

| 44, 9 2015f114| 11{ 4840f 46} 11| 2576 je 14: 3142f 32) 15/ 2124 38 

| 58{ 27| 4007f 47| 21} 316} 45| 31| 3684| 53| 25| 358I| 44| 13} 279 9776 

| 57| 26| 34°Af 37| 36/ 3632 31} 21| 22 | 26) 2; 26f 32) 31} 31% 3126 

| 30, 18) 19 21{ 19| 20 3859 

RE: TRelele 

| kina-soorten bij elke veiling in centen. 

ET | 3718 | 3246 | 3325 | 2606 | 3521 

Ë 


ke 


per procent kinine-sulphaat en per half kilogram bast) in centen. 


61/s | 6 | 53/4 | 6 | 6 | 65/s 


BIJLAGE C 
VAN HET VERSLAG 


OMTRENT DE 


GOUVERNEMENTS KINA-ONDERNEMING 


IN DE … 
PREANGER-REGENTSCHAPPEN 


OVER HET JAAR 1890, 


In het Koloniaal Verslag van 1891 is de aandacht gevestigd 
op eenige fouten in de cijfers der analysen van verschillende kina- 
soorten, voorkomende als Bijlage C van het Verslag der Gou- 
vernements Kina-Onderneming in de Preanger-Regentschappen 
over 1890, zooals dit in het Koloniaal Verslag en ook in dit 
Tijdschrift (Deel LI, blz. 276) is opgenòmen. 

Door tusschenkomst van den Directeur van B.B. is de 
Directie der Kon. Nat. Vereeniging in de gelegenheid gesteld , om 


65 


eene verbeterde opgaaf der bedoelde analysen te publiceereù 
(zie de Notulen der Directievergadering, gehouden in 
Februari 1895). 


s S ö Sg 
8 KINA SOORT. GROEIPLAATS. ö 2 R= S8S …d 
= ema = leest kend © ==) 
= 4 5 id 8 = 
zoe C. Ledgeriana. Gamboeng. 8 60 0.25 127/ 1018 
2 Ardjasari. WD OE 0.54 1166 
3 : ; 10.80/ _ 058| — 042 1 
4 , Tirtasari. 7.81 174 — 195) 11 
5 ’ 760 1 — 1.69 11 
6 ì : 825l 180. — 184) 1190 
7 , Á 7.96) 1.34 193) 117 
8 î À 10,63) OBI 077 110 
9 : : 10101 05 — 0.78 114 
10 ; ; 1220/ 055 042 044 136 
u : é 11.80 _ 050| 038 060} 134 
12 ’ 5 11.70/ 051 040| 027) 12 
13 ä ì 10.07| “0.43 Ee 032 1116 
14 : Î 1175| 0.28 es! 0.39 128 
15 : : a Oa 04, 030 113 
16 : ; 10.83 032 031} 024 117} 
17 : ’ 9.51| 054| 018 038| 106 
18) C. Ledger. (hybride)/ __ Tjinjiroean. 108 Ee aal 7 
19 : ' BBE AB 88 84 
) : 5.22 BANE ‚66 10.8 
21 ì : KO a 62 9 
23 é : 400 aA — 70 9 
24 » » 2.60 450 — „56 8.0 
25 » » 4.00 5.25 banan „30 10.5 N 
26 n à ER 4 0s8| 120 
27 : : ER OZ 09 KN 
28 à » 450 Bi ae 16 1 
4 » » : spoor 0.40 . 10. 
30 : : 2,861 7420 1 8 
31 : 8.47| spoor 019) 056 94 
32 : , KME RME Lul B 
33 : 8 0.33 _0.66/ 035| 2.76 Á 
34 : : 0.95\ 0.72 oe 2 £ 
35 . : 3.09 Le 1.81 68 
36] : , Zo AM 102} 54 


65 


PL Ee ne 


— 
z AANMERKINGEN. 
5 
z 
1} Bast on boomen uit een gesloten plantsoen, 31/3 jaar oud; afstammelingen van enten 
n de onderzochte oorspronkelijke ledgeriana: boomen No, 23, 73 en 69. 
2{ Bast eend boomen uit zeer gesloten lantsoen, 5 jg vend oud; staon: van enten 
; zaal v an enten van No. 
3| Bast van boomen. he zeer tabe lan d's jaar oud; afstammelingen van enten 
; zaad van enten van 
d en van eenen vien ok za tak vóór het opsnoeien. 
5 » » nà » 
6 : » » » » » » Vóór … Ld 
7 » » » » 7 2 » nà . » 
8 » » » » » » » de » hl 
9 » » » » » 
10/ Bast van he van No, ch be h een per uit het donkete gedeelte van het planisöên; 
bast van 5 boomen gem 
11{ Bast van mg van No. 3Rf, Wij ha jaar oud, van randboomen aan het licht blootgesteld; 
ast van 5 boomen gemengd. 
12 Bast van Aber van No. 4, jaar oud, bast uit het donkere gedeelte van het 
plantsoen ; gemiddeld gehalte 5 analysen 
13! Bast van enten van No. Is jaar oud, bast van randboomen aan het licht bloot- 
Besteld gemiddeld gehalte 5 he 
14) Bast van enten No. > jaar oud, bast uit het donkere gedeelte van het 
plantsoen ; gemiddeld gehalte 5 analysen 
15/ Bast van enten van No. 38f, 4'/» jaar oud, hast van randboomen aan het licht bloot- 
ve gemiddeld ane 5 analysen 
16/ Enten van No. 23, 7! jaa ‚ bast ‘uit het donkere gedeelte van het plantsoen ; ge 
iden gehalte 5 analysen 
17) Enten van No, 23, 7'/, jaar oud, bast van randboomen aan het licht blootgesteld; ge- 
mldeld ge d analysen. 
5 ed de van C, Ledgeriana en Se Succirubra, 12 end ee 
20 » » » » » » » » » » 
21 » à » » Li * 2 » » » 
djs » » » » » » » » » . 
| Ld » » » » » : » » . 
| 24 » 2 » » » » » Ld . » 
25! » » » » » » id Li » . 
: 26 » - » » Ld y Ld » » » 
27 Ld » „ » Ld » » „ » » 
28 » » . 2 » » » . » . 
29 Li « » E) » . » * » » 
| 30 » ed » LJ » » Ld » n » 
ĳ 31 . : » lj » . . » » » 
8 32 » » Li » . Ll » if » » 
33 3 » » : » » LJ » » LJ 
: ad * » » » » » ek: » He meet At 
E 35 » » . F1 » * » ' » » 
36 * » Ei a » » Li a a LD 


enn nnn 


66 
E ie. 
E| KINA-SOORT. | Grogmraars. | 8 EEE 
8 eK 
Z -£ 5 z E = 
37{ C. Ledger. (hybride)| _Tjinjiroean. — — — — „65 
38 : : 3.86 2.22 — 3.29 ) 37 
99 , ’ 447 _ 190 — 0.90 27 
40 , . 3.25 204)  — 1.63 82 
41 , » 5.70 040) — 1.34 A4 
42 » , 9.95 0.83 030 1.85 6.93 
43 » d 4.27 197) — 1.37 7 61 
44 » ‚ 2.96 146| — 2.45 6.87 
45 , ’ Sai Ge 139| 6.78 
46 : : 6.00 184) — 1.69 953 
47 . , 1.84 316) — 1.90 6.90 
. ’ 1.95 225) — 2.78 6.96 
49 , : 4.36 160) — 2.34 8.30 
: : 217 223| — 1.66 5.06 
_51 : : - 3.40 213) — 2.15 68 
52 : » 3.60 3.04 — 2.36 ) 00 
53 ’ ’ 656 213) — 2.33} 11.02 
54 : » 181 119 — 2.48 48 
55 , . 5.50 053 0.48 2.49 ).00 
56 d » 5.43 1.07 — 1.20 7.70 
57 : , 6.66 072| — 1.52 8.90 
58 : » 2.80 3 — 148 8.21 
59 C. Ledgeriana. Tirtasari. 7.42 1.01} spoor 1.08 9.51 
60 , : 3.97 015f — 0.46 458 
61 ; ; 400| 015 — 0.81| 496 
62 : ’ 9.76 026 — 0.64) _ 10.66 
63 : Tjinjiroean. 644 064  — 0.60 _ 7.68 
64 » : 5.46 065/ — 1.20 7.31 
65 » : _ 4,08 017| — 0.21 4,46 
66 : ’ 5.85 072 — 211 8.68 


badted ES d EA 
nt nn 


67 


AANMERKINGEN. 


SS2S 3 


Be van s Ledgeriana en C. ant he ri jar oud, 


MEM EM er 
VN Ht see ue ee 
ev Venen nn ene 
eres ee wv 
Me EN en ee eN 
tte Ae A OEE OMR Aak Cr HER A BE OI OW ER OK ME A ME EK 
ser nessen es 
WINN ee eee bee ne 
eeens eu 
nn 0 eN ve 


Bast van enten van den menderhdenn No. 94, 6 ja ud. 
Monster van den oogst uit enten-plantsoen, 3, eea oud, hoofdzakelijk gen 5 
ruis]. 
: : : hooi kelijk verp e. 
» » , hoofdzakelijk bestaande uit 
Piven van No. 


» uithet oorspronkelijk hedgeriana-planisoen zjjn span di ebr. ed nds 
: e bast 


: : : hagen bast]. 


zen alealoid ed rene 1—58 is berekend op absoluut drogen bast. 
60—66 is berekend op luchtdrogen bast. 


BIJDRAGEN 


KENMS DER BOOMFLORA VAN JAVA. 


J.G. BOERLAGE en © H. KOORDERS. 
ur. 


EEN NIEUW JAVAANSCH WOUDBOOMEN-GESLACHT. 


Bruinsmia (*), Borrvace ef Koorpers. Novum genus ex 
ordine Styracacearum. 


Calye campanulato-turbinatus, basi ovario breviter adnatus; 
limbus truncatus, minute 5-dentatus vel fere integer, sub 
fructu auctus. Corollae petala 5, lanceolata, acuta, ulrinque 
adpresse sericea, imbricata. Stamina 10, a petalis sublibera , 
vix imae basi glabrae eorum affixa, filamentis glabris compla- 
natis, inter se liberis, cum connectivo continuis; antherarum 
loculi, paralleli, ereeti, contigui. Ovarium pro maxima 
parte (plus quam duabus tertiis) liberum, late conicum, gla- 
brum, perfecte 5-loculare; stylus erassiusculus, stigmate 5- 
lobulato; ovula in quoque loculo permulta, ex angulo interiore 
in pluribus seriebus ad placentas prominulas affixa, anatropa, 
superiora erecta, inferiora pendula. Fructus baccatus, lignosus, 
ovatus, lata basi calyci post anthesin aucto impositus, stylo 


() Opgedragen aan A. E. J. Bruiysua, Houtvester 1° klasse bij het 
Boschwezen van Ned. Indië, uit waardeering voor de aan het Boschboom- 
flora-onderzoek van Java verleende hulp. 


69 


post anthesin persistente coronatus, b-locularis. Semina 
in quoque loculo plura, superposita, angulata, irregulariter 
prismoidea, testa nigra, extus foveolata, crassiuscula , durius- 
cula; albumen carnoso-corneum; embryo in centro albuminis 
ili subaequilongus, teres, rectus, elongatus, cotyledonibus 
oblongis, radicula multo brevioribus, radicula tereti longa. 
Arbor, omnibus partibus in juventute stellato-tomentosis 
denique glabrescentibus. Zolia alterna, dentata. Stipulae nullae. 
Flores polygamo-dioici albi, brevi-pedicellati, in paniculas axillares 
terminalesque laxas disposili, bracteis et bracteolis parvis. 


Genus medium tenet inter Styracem et [lalesiam. Calyx 
fructifer auctus, stamina a petalis sublibera, ovarium 5-lo- 
culare, loeulis multi-ovulatis, characteres Halesiae sunt. Fruc- 
tus lata basi calyci impositus, nec alatus, nec costatus, ut 
inflorescentia habitusque melius cum Styrace conveniunt. Se- 
mina in magno numero aequaliter evoluta in nullo genere 
Styracacearum obviasurt. Pluribus characteribus ab aliis ordinis 
generibus noster diversum est. Discernitur Symplocos stami- 
nibus indefinitis, o-seriatis, antheris brevibus, ovulis 3, 
pendulis, fractu infero monospermo,_ 

Halesia fructu infero, plerumque alato vel costato, loculis 
non omnibus seminiferis, habitu et inflorescentia breviore, 

Styraz tam charactere indicato quam ovario 1—5-loculari, 

Foveolaria ovulis in loculis solitariis, 

Pamphilia staminibus 5 et ovulis solitariis, 

Lissocarpa staminibus 8 connatis et ovulis in loculis geminis, 

Diclidanthera staminibus brevioribus antheris rimis trans- 
versis dehiscentibus et ovulis solitariis. 


B. styracoides, BornLaar ef Koorpers; n. spec. 


Arbor 50 metros alta; ramulis et foliis juventute tomento 
stellato tenui obsitis, denique glabrescentibus. Folia petiolata, 
_petiolis 2 c.M. longis, ovata, basi rotundata vel paululum 
aculata, 10—15 c.M. longa, 5—7 c.M. lata, acuminata, dis- 


70 


tanter dentata, membranacea, in sicco supra fusca, subtus palli- 
diora, costa et nervis 6—7 utrinque venisque parum promi- 
nentibus pertensa, aetate provecta utrinque glabra, nisi to- 
mento stellato parco in costa et nervis. Bracteae et brac- 
teolae parvae ad ramificationes paniculae et ad bases pedi- 
cellorum; illie breves obconici, calycem non multum longi- 
tudine excedentes. Calyz ut paniculae rami et pedicelli bre- 
viter denseyue adpresse hirsutus, dentibus vix conspicuis. 
Corollae petala libera utrinque adpresse sericea, intus ima basi 
tamen ad insertiones staminum glabra, alba, lanceolata, 
8—10 m.M. longa, 2 m.M. lata, obtusa, sub anthesin pa- 
tentia. Sfamina 10, subaequalia, alternatim calycis dentibus 
et petalis opposita, his illa longitudine parum excedentibus 
Ovariü loculi 12—20 ovulati. Semina in quoque loculo 5—7. 

Java, provincia Bantam, in sylvis montis Poelasari (van 
Hasserr et Kuur; Koorpers) et montis Karang (Koorpens). 
Floret et fructificat in mense Junio. 


EXPLICATIO TABULAE. 
Habitus; ramuli fructiferi et floriferi (5). 
Álabastrum (5) 
Sectio floris bape). 


Petala cum staminibus (rr) 


to 


“ee 


Stamina (7-)- 


Ovarium longitudinaliter sectum ed) 


ë 5 5 4 
Ovarium horizontaliter sectum ( el 
he 
Fructus Er : 


Fructus verticaliter sectus -). 


sas 


10. Fructus loculo uno a dorso aperto bk 
A 7 re 

11, 12, 15. Semina; 11—12 (5): 15 e) 

14, 15. Sectiones seminum Ge). 

16. Folium (subtus) (5) 


5 


OR Ì 
Í 


be En en ne en 
SS TE Neri et 
ef AE | Ì oe nen A Es p< ) ka En 


| 


4 Je Kl ZE S N Len 
{ LS en Lr \ 


SS EO e AR SL 
LIDOKIN) 


Ee 8 ii Z % 


Zilk. 


S 
nf 

} 
beed 
Ld 
he 


Zoer 


Bruinsma styracoides, Beerta, 


5 
j 
en 
î 


PEP ER, 


NE BAAL Beten Eren NNT 


zr 


Hooete EN MIDDELLIJN. Door ons is een volwassen boom ge- 
meten, waarvan de afmetingen waren: tophoogte 50 Meter 
en stammiddellijn (op borsthoogte) 150 c.M. 


Sram. Meestal nogal recht, soms iels krom; steeds vorks- 


gewijze, herhaaldelijk vertakt, zonder wortellijsten, beneden 


in den regel met veel ondiepe gleuven, zonder doornen, 
zonder lachtwortels. 

Kroos. In den regel nogal dicht en nogal laag ne 
nogal breed, onregelmatig van vorm. 

Takken. Meestal de zwaardere takken min of meer schuin- 
opwaarts. 

Scnors. Buiten grauw, binnen en in doorsnede vuil-oranje, 
zonder melksap, met zeer weinig bladgroen, buiten eenigszins 
ruw met vele, nogal breede en nogal diepe, overlangsche 
barsten, zonder lenticellen , zonder reuk, smaak iets bitter en 
iels samentrekkend. 

Sixt. Wit, reukeloos. Zonder (?) kernhout. 

BLOEMKNOPPEN. Van een der onderzochte boomen waren 
de meeste bloemknoppen onmiddellijk na het opengaan afge- 
vallen, zonder vrucht te zetten. Kleur buiten zeer bleek 
grijsachtig-groen. 

Brormen. Groenachtig- wit. 

Vruenren. Buiten groen (zelfs ook geheel rijp). Zonder 
reuk. Smaak iets zuurachtig. 

Zanen. Zeer klein, talrijk, van buiten zeer donkerbruin 
of zwart. 

Jonee BLADEREN. Fraai roodbruin. 

Oupe prApenen. Boven gewoon groen, onder iets bleeker. 
Vuil-geel afvallend. 

Haprrus. De boom gelijkt zeer veel op Elaeocarpus resino- 
sus, Brume, (Katoelampa, S.), veel op Pygeum latifolium, Mia. 
(Kawojang, S), zoomede veel op een op den G. Karang in 
Bantam veelvuldig groeienden boom Litsaea penne, Juss. 
(hoeroe-manoek , S.) 

ÍsLanpscne NAMEN. Deze boom is slechts aan weinig in- 


12 
landers bij name bekend. In afdeeling Pundeglang (Bantam) 
is de naam K1-Oerang (Sundaneesch). In vele andere streken 
van Java vindt men eveneens de namen Ki-Oerang S., Kajoe 
Oerang, J.; enz. Evenwel worden met die namen in verschillende 
streken vaak zeer verschillende boomen aangeduid, en heeft dus 
de naam Ki-oerang, S. slechts weinig, en alleen locale waarde: 


GEOGRAPHISCHE VERSPREIDING. Op Java tot dusver alleen ver- 
zameld en waargenomen (ook door var Hasserrt (!)en Kuur) in 
de afdeeling Pandeglang van de residentie Bantam op de ber- 
gen Karang en Poelasari op 650—1200 Meter zeehoogte. Bui- 
ten Java tot heden niet gevonden. 


SraxpPLaaTs. Vruchtbare, diepgrondige Otiefgründig””), 
humeuze, roodbruine vulkanische kleibodem. In de vochtige, 
koele bergstreken. In dicht schaduwrijk oerwoud. 

GEZELLIG- OF VERSPREID-GRORIEND. Verstrooid tusschen een 
200-tal andere boomsoorten, uit welke de Karang- en Poelasart- 
bosschen bestaan. Aldaar echter niet buitengewoon zeldzaam, 
maar nogal zeldzaam. 

Braparvar. Is waarschijnlijk altijdgroen. 

Broer- ex vrucurrijn. Door ons werden in Juni van eenige 
boomen tegelijkertijd bladeren, bloemen en vruchten ver- 
zameld. 

Wisze vaN VERMEMGVULDIGING. Plant zich alleen voort door 
zaden, welke groot in aantal en zeer klein zijn; en waar- 
schijnlijk door vogels verspreid worden. 


Groruik. Volgens de Bantammers zou het hont (alleen locaal) 


soms voor huisbouw gebezigd worden, echter weinig, omdat het 
niet zeer duurzaam zou zijn, en de boom te weinig voorkomt. 

De afmetingen van den stam zijn echter voldoende voor vrij 
groote balken en planken. Geen ander gebruik is aan de in- 
landers bekend. 


nme 


(!) Echter niet als nieuw genus herkend. Bewaard in ’s Rijks Herbarium 


UITKOMSTEN 
VAN 


METEOROLOGISCHE WAARNEMINGEN 


NEDERLANDSCH-INDIË 
GEDURENDE 
de maanden Juli— December van het jaar 1891 
DOOR 
Dr. $, FIGEE. 
De voor Karang Anjer gedurende de maanden Januari, 


Februari, Maart en April opgegeven cijfers zijn tweemaal 
te groot. 


14 


WINDRICHTING. 


Noord en Zuil Componenten (Sommen). 


Ee, ee 5 / 
B En Jet 
Aen Serle sg STE 
s Ss [TS Ss 13 
[== one | u [=d dn, | Zi Ga ja ji = 
oi ani Juli 48 5 al nd En 22 0 21) 58 
56| 82 42! 13 26 zal 0 30 9 
NE: 59 EA 36) 43| 16 10, 14 GS ot 1e 
30—8 Augustus, Er Ai BA IL 10 8 31 41 bt 10 
a) 18 5 43| 47| 44 30 19) 24 vas Hia 
—28 5 di Gl AR 62 28 66 44 MD 
297 September. $ 569 35 MH di 34 31 12 36 
817 > e gi 4 61 2%) 53 30 * 
1827 7 61 55 ä 3 30 sal z4l 10) 7‘ 
30 Juni—-9 Juli, 4 49) 49| 14 62) 13) 37) 36) 4 
10— 1e 48 14 14 99 44  J8 5E 40 
Gj À 0 e1 bri n B 
rt Augustus. Z 39 21 26 15: 49 22 35 54 72 
9—18 z 56! 52 26 12 A9 21 A41) 20, 65 
19-—28 = 48 24 34 8 69 49) 95 
297 September. ES 55 4l 4 BO bi 48 ME 
8e-i7 : 5 42| 49 49 4 25 71 38 47 64 
18—27 . asl 46 19-10 18 4 al mk 
30 Juni0 Jul PU vi, 7 57 28 0 22 A 
37 43 35) 13| 49 13 0 63 39 ZR 
20 2 À 6-0 ati 30 Pd 0 1e 49 
Eee Augustus, E 18 4 29! 2. 54 7 11 35| 55 Ke: | 
ig z 60f-- 53). 31 43| 14) Hij as) 54 
194 58 ri 45 WEN 9 zl 60} 62} 95 
297 Sepieuhier. = 48| 40) 20/ 24l 77) 10|/ 20/20} Gl 
s 8-17 Gi dE BE 8 5 161 43. BĲ 
en 16-4 » ze et Re Mi eN 34 


75 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 

5 | ez Ee leder 8 

Er z ERIS es BBZ sels 

se ke Erle Bains le sails 

RS Ie Sin ele 
30 Juni—9 Jul 68| 85 25) 16 60 14100 7| 30 23 
1019 e 66 2 42: 17) 2 10100, 17) 50/ GS 
202) 5 68) 78 11 10, 35 24 100 42 66 23 
308 Augustus, Ep 58: 62 7 44 1 7 4 20 51 #9 
J18 5 62|- 72- 15 16 34 6 52 55 59 GA 
1928 a 62 70 21 32 30 13 42 52-29 GP 
297 Beplanber: © 47 69 21 58 2 33 0 61 A £9 
817 ’ ne 66 62 20 16) 18) 32 az) 28) 59) 29 
en 66 31 2 sn 33| 44 26 20 2 9D 
30 Juni Jul 60: TOE 66 76 Ri cn 67| 23) 68-531 
10 651 4 40 57 58 11 13/ 25 29 
20 29 À 60 O4 Wi 10 Hi AB O1 dee RB 
308 Augssius. 2 56 St MW St A B: 69 85 Ui 240 
918, = 66 72} 36} 13) 33 57 34 23, 46 
100 5 68 74 26 10 3 0 13 39) 15 GO 
20 September. | 8 65) 74 18 34 48 31 1 31-57 
B: 3 5 75 79 17) 46| z/ 31 29 A46 ‚26 
BE 72) 41, 48 18 40 4l 3 SH 21 10 

| 
30 Jani—9 Juli. 7A| 72 46 37) 62/ S2/100, 40 66 St 
an 55) 56 2 37 72 31/100| 21) 34 09 
029 , E 73| 74| 10 61 74 S1l SO 36 2%) 59 
908 Augustus. | 2 65| _74l 37 51 | Si 4S| 5 zo| 54 
Sl 5 65| 50| 35| 47 71 58 13 9 6} 35 
et ee 75 66 14 2% 15) 29-55, 23) 20| 23 
| ei: September. | 2 68| 67) A1 381 47 5S 19 20 3 55 
Er EE 88! 82 28 58 40| 58 11 83 1e 2s 
Mt ú 0 54 47| 22 23| :16| 29 


78 í 


WINDRICHTING. 
mn = 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
Z EE 1 
E : ep sz |= 5 
Eg el $ == . [mad = 
[-5) 5 DO En 
RER 3 ESA 88E ls TS: ZN 
SER Ts Raimi Sie ann 
a PS | & 5 z En Be Te 
28 Sept—7 Oct. stede Gaat mt a 19) AZ 
8—17 , 47| 90[ 26 7E 10) 25) 3 48 4 | 
1827 : % 4) 16} 18 ete SH: 37 29 AN 
28—6 November. | 5 26 9 BE IM — 27) 54 9 
7—16 , È0 4 che 4 oe 18 10 «| 12 
17—26 : E 36/ 49 3 54 10 — 20 231 6 RN 
27—6 December. et 6 13 4 28 B —= 27 59| 36, 1 
7—16 ee = ij | 28 13 He 13 1 ue) 55 
17—26 : arl- 23 ol 24 en dol 31 in 
27-—5 Januari 1592. id ME B ik IN 21 3 0 
28 Sept…—7 Oct. 26 9 1 12 53 13 53 99 
8-7 : 4if 36) 37/ 38} 24 37 6) 49 
-18—27 , # 15 3 12 44) Al 61 ne 
28—6 November. E 53 60 ” 6 30 — 35 39 
7—16 ’ = 37| 25 Of 35 B 29 
17 ’ E ot ME BE io 
27-—6 December 2 st et 10 sl — 36| 52 
ES ’ 5 1 20 7| 59 Bi 23 1 
17 —26 ’ 10 8 21 38 8 — 2 7 
27—5 Januari 1892. 14 rd 10 sl 3 — 9 1 
28 Sept—7 Oct. Set 14 6E 3 60 apt 27 16 
8—1 . 28| Al 4 13 65 23 | 36 
18—27 ; 8 22 26 2 48 39 0 20| 18 
28-—6 November, | £ 57| 44 1S8| 10} 69 — 26| _ 29 
7-16 : 5 33 OE: 18 sok Ok 19) 14 
17—26 , 5 8 86 1 2 40E et 
27 6 December. 81 14 3 DZ DEE. 30 3 
7—16 : ht Aes Ek 6 OM 23 3 
17-26 ' As ME OE 1 13 
27—5 Januari 1892. 7 ua af ni 3 — 7 
| | 


77 
WINDRICHTING. 


Ge _ Oost en West Componenten (Sommen). DR 


Í 
Í 
| 


| Ra le er, tm 3 
ber _ ) ep © 
en sIEI8lLsl8ils Elsie. 
Seles aids 3 
= © 77) [== a) Z he = Eu ea 
28 Sept Oct. 3 1 58) 43 24 u 1 u 26 
81 : 2 er 6 an 45 2 10 4 91 
18—27 : d 25\ 59 53 ee sl 2 13 10 #0 
286 November. 5 2 2e 80 er - 23 1 16, #0 
116 : 5 6 2 79 24 30 — | 10 31 2 276 
1726 ' 2 25| 54 39 40 14 — 0 35 5 94 
27—6 December. Ĳ 34 27 Hi at ie 1: 26 10 91 
116 : = 66 69 24 1 8 — 32 18 32 350 
17 —26 91 SS 10 24} 30 — | 10 1 2 9 
275 Januari 1892. ss 79 ki 51 zeil AR wel 31 100 
28 Sept—7 Oct. 6 13 57 42 mn 16 4 2 
317 : Bi MW TE 47| _23| 22/ -45|* 40 
: en 30 4 OH 51 6| al 42f- vO 
a Ee November, E: 52 40 ie et es - ee 0 
En : z ze 4 TH ee 16 2 39 
2 : Ee 33) 28) 69 42 i 3 z6f 38-10 
—6 December. n 43 38) 38 AS ak 31 33 2% va 
16 Sf sol zal 7 13 if 5 fee a0 CM 
E72 90 87) 51 44 24 — | 20} 56| 46f 28 
275 Januari 1692. hd if 20j 10 23 — eid 25| 27/69 
k d » 
| | 
} Sept—7 Oct. za) 26 56) 47 en) 16) 51 24 e3 
J17 E 461 51| 75 61 61, 13) 66 24 46 
27 b 5 ni 47 6 MD S2 18 87 31) :0 
6 November. | £ 62 67| 81 52 — | 21) | 50 z0 
—16 , E 82| 88 81 51 an 8 24 46| ze 
ue : 5 40 27 76 85) 20 36 9 42 
E76 December. 8 3 ME DE U — 24 62 10/39 
7-16 : el 2s\ 49 Gil 41 - Ki 03E 
1726 ' 83 25 47 58 — | 19, 69 11 62 
75 Januari 1802. ee zr 40 45 — | 60 48 7| 20 
à ! 


18 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
er re Rie 
È8 ep z 5 5 len 
Pr : = 5 sp ss = jd 
sten Ss Elei Sali Ss 
BIAS os Lesla | 2 [ES 
es) ui £ j=M 7 ee) = an 
30 Juni—9 Juli. 4 Jet: 0 Op 45 2 13 82 
10—19 ‚ e JE Bek WM Ae die Ge. 28 82 
20—29 » 2 Kl 91f- 30, 43 44 10, 79 
30—8 Augustus. Ep 35 4 »: Be U 14 S 88 
9—18 N 5 Al. T-A) 62- Gij 1 as 82 
1928 , ie 5ij 96 4 0 B 30 26 79 
29—7 September. & 67 87 3 71 15) 43 vi 
81 : R, äki- 9l-- W — 621 31 2 91 
18—27 : 41} 100 29 — 5ij. 38 32 
30 Juni—9 Juli. 10, 45 24 | mm 12 
10—19 , VE oe bp 12 1 BL 70 
20—29 : iN 22 81 E 26 12, 30 32 
30—8 _ Augustus. e 37| 69 1 31 17/ 69 
ERR 
od 5 d 
297 September. | Z 12 87 € 82 46 14 70 
8—17 : 12. 86 deb Wa 0 2 
1827 : ikke ON — 48 38 2 52 
30 Juni—9 tak. 14 37 4 el 78 0 10 66 
-10—19 32 sn ii 1 Di en 
20-29 EE — € zi De 59 1 66 
vage Augustus z Ait el 65 8 $ 5 
de s 10/ 33 & 65) 4 Ar 42 
10-28 a dt Sh B ME EL ZO 
29—7 September 2 13 — Hi — diie Eel 10 63 
ö. 3E Il — 34 Ed 4 
1827 » 54) 36 13) — 45: 61 22 


{ 


19 


WINDRICHTING. 
| Oost en West bomponenten (Sommen) 
E eb AS en 3 |X d 
Ee Ee - se nt ba Ù 3 
| nen SISI Ei lel 8 lSaiéri ea 
= ee oe a EN > = ee 
5 a|s|ejlsjalsIiE |= jas 
/ 
30 Juni—9 Juli 22 19 20 14 54 38 22 28 25 G9 
—19 18 5 29 35 34 44 56 42 56 66 
20-29 : À 2 28 28 33 A44 AS 23 49 Al #3 
30—8 Augustus. 4 31 4 S|/ 69 21 24 58 28 56| 58 
1 9-18 5 3 0 2% 59) 51 51 21 42 A2) 51 
1928 = 7 8 49 £9 58 90 c1 9 62 52 
207 September ES 17 2 2 — AL 95 ss 49 GO 2 
{817 5 31 16 27 — | 84/ 61) 32 7 36) 45 
18-27 » 31 0| 46) — | 41 #3 42 38 44| 38 
| | 
£ ane zis zi 6 2 25 AS 69 28 A45 35 65 
10: 7 20 1 54 31 24 22 42 G5| 62 
20 — 29 Ë Il 36 43 25 42 32 38 62 16 55 
308 Augustus, Pd 2 16 28 50, 31 #3 12 39, GS GI 
Ale z 16) 0! 24 59, 21 arl 42 42 49) 54 
192 e 20 3 19) #3 31 SS 11 20| z0| 45 
En September. ES 41) 22 I — | MM 26 14 20 22 GS 
ES 27) 26) 29 — | 10| 28 10 42) 49\ 30 
| 182 11 5) Aal — 0 23 38 52 58, 52 
30 Juni—9 Juli 16 4 1 60, 38 #4 — 42 42 GI 
1019 2 4 10 67 24 32 5 49| 20 62 
2029 » Z dn 6 As 44 18 11) 66 34 45 
308 Augustus 5 1 4 82 55 AS 52 62 62 
318 2 10: 21 51 St 7 44 22/ as aa) 44 
rd „| 30 12 3 90, 14 30| 26 20, #0 52 
497 September. | 2 3 — 4 — 12 64 — 23 23 66 
817 sies eel 14| 40| 21 42 65| 34 
1827 : 6 1u — 21 51 3 1 89 44 


80 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
Blels [2 812 
# = = je Z | A ef ë El | 
ent sl els |E. els Ss ss 
= ed 5 5 Sel 3 Ss (88 z SA 
2 Dz © AN a leen am 
| | | | 
28 Sept--7 Oct. Dl cl 21 10) 44{ 21) AS 94 
8—17 : 45 83 23 81 41 32, rd 84 
18-27 , 5 47 4 63 4 5 19 67 
28—6 November. 5 33 98 6 26 54 29, 69 50. 
7—16 , Ee 17|v= 59 3 27 1 8 25: 48 
17=-26 5 z dies 28e: 6Oks real: 4 7 22 30 
27—6 - December. EN 12 vg en bd 1 4l 48 18 21 
2-16 B ed 22 4 37 2 A4 4 35 6 11 
17—26 : Ä 6 7 3: 45 31 13 21 39 
27—5 Januari 1892. 53 Al 13 2 5 SS 55 28 58 
28 Sept—7 Oct. 0 72 36 19 62 31 34 49 
8—1 : 20 86 31. 33 78 31 2 65 
18-27 7 ss 10 82 1 1 Go Jt 
28—6 November. EE 9 10 45 58 17) 1O| 64 
7—16 p z 78 2% 23 3 5z| 58 
17-26 » s 64 22 45) 23 10 9 rd 21, 19 
27-—6 December. z 20 19 3 4 13 4l 32 
7-16 » = 31 5 22 1 45, A4 4 rd 51 
1726 » 13, 18 14 43 Al 10 18 2 5 
27—5 Januari 1892. st 12 5 11 24) 25 14 64 ziel 
28 Sept.…—7 Oct. vz inn b, 3 61 24 AE 45) 
8—17 : 43 25 20 38 62 4 2e rd 
18—27 » rl 44 39 15, 23 dá4 10 1: 17 
28—6 November. Z 58 __27/ 45/ 46/ 44 14 28 10) 39 
1—16 „ 2 Dá 1 5 Al 24 14/ 21 1 BE 
17 el 10 Ĳ 72 > 34 oi 28 3: 64 
27—6 December 2 7 6ö 24| 22 22 3 vr GL 
1 = 37 31 24 58 19 7 82, S6 
17-26 » 36 1 19, 61, 55 22 90 96 
27—5 Januari 1892. 3 1 22 13 54 ai 2 9 95 


a | 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
Eb é Ie Es 2 = 2 
ë ME B IR AN le 8 
1891. ZS | 8 ER Â s |S ALG lek 
SIE ËIS IBS 8 IEEE (88 
NE Ken ie 
[oml 

28 Sept—7 Oct. 27) 33 6 36 44 65| #3 0 _ 3 61 
J17 » 35! 40/ 12/ 41) GH 827) ai Al 31) S5 
27 ’ # 32| 31 24 10) 44 S5| 29 23| 11 20 
36 November. 5 64 1 16 5 24 39 44| 21) 33 
716 : E 87 12. vl 33 SH 5S| 5 47" 10 
17—26 » 5 4 51 3/ AS 52 Al GOE BE 
276 December. | 4 27} 56) 33| 48/ sx 4S| 62 61| 39| 65 
16 ' = 43| 68 24 5 40 46) 68 50/ 68 
[ ee 37 75 35/. 80| 3 7) 46) 85} 70} 48 
B7—5 Januari 1892. 24 74 0“ 30} 65| 28| 20| 71 56 34 
} Re Oct. 14 | II 23) 42 86 44 50 GO 28 
20 46 52 S2 38| All 32 45 59 62 

= 27 je 24 2%] 22 68 33| 59| 25 24 42 

mi Novenher. | 14 22 20 SO 52 20 10 14 59 
—l6 z Az) 22 9 20 34 A 28 10 
E 16 48 2 4 6 37/ 23} 16| 54 
mj December. £ Of -49/ 14 17 44 7f- 68 
_i6 =| 2e 72 30| 21} 13/ 24 -24 3 2 4 
—26 43\ 86| 30 24 3|- 10f 15 52 48} 44 
—5 Januari 1892. 10 44 20| 61) 34 55| 20| 44} 50} 50 
ed oet, s es 14 se il oa 26 65 60 34 
ed A7 15 12 51 52 29 28 74 62 52 
—27 38 4 11 42l 24 30) 12 64 59 6 
rj November. = 16 7 14) A6 58 49 29 A4 52 A2 
—16 5 6 — 13/ 34| 28 40| 21 64 41) 20 
—26 z 30 16 15) 44 2: 10 51 
6 December, 2 1 6: 13F7 261: 2E) 62 237 DEE AM 
Es = 21 52 14 9, 17 Be via 18 
1655 7e 24: MH 3E 26 A WB 16 MN 
Es Januari 1892, 41) - 26 9 ar Der 17 el 7 4} 44 


82 


WINDRICHTING. 


Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
5 bisses ld 
5 Ef = = z El 5 =| 2 
1S91. Bn IEN EI ein 
Bies Esmee en ESR 
Ke EE 
A 
30 Juni—9 Juli. 3 43. 47 09 10 281 70 8 
ed A6 15, 36-86): Tal, 62} 80 — f 
A : 21 21,36 24 16. 67| 78 16 
30—8 Augustus. En Zeik 90p: da Tik, 151: 54 260 10} d 
et 5 Ein te on Dek. 18 SPA 7 
19—28 : 8 ee EE TE Dn ZI PN: 
29—7 September. 2 67 70 67 53 38 69 70, 14 1 
’ 86 lln Meet 40 Val a id A 
RE 3 a 72). 61| 20/2} 64| 39 28) 1 
30 Juni—9 Juli. 28| 45 a wd tl 56| 65 27 a 
W0-10, 72} - 59| … 36. 90} 47|- 70| 86 26/ 28 
Mee > &ll_- 26 56) 2 sl 36|. , 70| °73| “35/9 
_ 308 Augustus. S dôlen dep Ah Jh: Odles 14 6 23 16 
Et z 63|.. 69 51} ai 14}. 84 88} 39 16 
ADB z ál 20h Beb. 76. 3ot 02 08 Ô a A 
297 September. | 67|. 70|- 70|. 87| 35| _s2| 82 23| 23 
ze ’ 26| 76| 75 70 48| - 82 9 6 36 
en Bil. Oka Bonn Ak AB MME 
| | 
30 Juni—9 Juli. ei 18, - 47}. 92 sl 53) 60 2 6 
Tae 74 35) 37| 88| 66} 63| 91 29) 2 
: 2 Dios 20 io: JO 19, 40L 270 1 0 
_80—8 Augustus. z 68e 03 230: 71 47. 54} 6211" 10 12, : 
918 : z 84, > 56}. 48} 43} 16/,-86| 89) 57) 24 Zil 
19—28 ‚ 2 Bij-e 13l: 64. 851 4 82-05 WM 
297 September. | £ 73 14 20 val 6 83 201 EE CZS 
Bl Vie Or ver Gat BL BOE gek b7 31 
B » 7 si 1 27) 80} 9% 23 8 


85 


WINDRICHTING. 
Gost en West Componenten (Sommen). 
| = RR EE EE Re 
159, EER 
ENECO: 
Sag sels Is ls 5 EIS 
| Des! En Wi af 3 4 
| 
30 Juni—9 Juli. Ei S2| ee 3 11 56| 60 3 94 16 
1019 ‚ 8 SO G5| SG 31 38 56 A46 22 67 
2029 : - 91 S2 S6 13 19 22 58 Il #9 2 
308 Augustus. Ep $2 66 S7 34 18 29 20 15, 90, 4l 
918 : 5 66 32 SO 31 1 61 55 7| 62 43 
92 EN 67 zo| :0, 12 3 «ol 49 7 97 72 
7 September. | 3 22 zo 22) 32 ii 69 GO 4 94 2% 
817 ‚ 5 33 56) 53 20 44 64 35 14 26 2 
18—27 : 34 52 26 64 25) 74 31 27 SS 46 
| | 
| 
30 Juni—9 Juli 36 55 sel 19 22 56 ss ge 25 20 
109 62 55 SG 14 40 65 14 il 93 S1 
2029 sl st se) es 4 2 63 45 73 23 
308 Augustus ee 53 63 SS? 29 24 64 S2 37 DG 25 
| 918 zj 40 59 st 22 4 49| 33 49 zz 51 
1926 El 64 20 22 20 12 52) 38 44 97 ss 
297 September. | 8 ez «0! 20 8 2 ae 47 38 93 sz 
a! , ie 41) 56/ 55 9} 1e 52 19 53 39) 20 
1827 7| 55! SO 40 52 58/ 20 18 SS «1 
| | | 
30 Juni—9 Juli. 54) 24 62 3 17 G3| 50 z6l 25 65 
10—19 6 61 45 Ss7 3 19 63 31 44 sol 64 
2029 k E 52 48 89 All 5 20 58 16) 25| SO 
308 Augaafus E A.| 23 bid 34 24 63 22 25 D7 69 
| Ee 8 | 33 56 s3\ 23 a6| 43 57 ze sa 
RE ä 32 63 c4 7 31 52 20 55) 94 SI 
47 September, 2 63 63 zo 7| 22 43 26 21 93 SS 
18- 17 62| 49| 61 2 2 55 20 52 42 26 
7 $ 18 68) 28 12 35) 55) 16 19) S4| 25 


83 


WINDRICHTING. 
| mn 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). E 
Fn i | me) | _— el ' 

: 2 e; © ® | & = EE À 

sl 8E IEEE SE à | EE | 

1891. 23 ERR: sle = lts g 

Eet SSS EIS ele EE Sn 

Sastre js regle Gm 
28 ’ Oct. 56 24 Jh. — 31 67 
8-1 ‚ 66 38 6 — 37 69 
18—27 : | 59 47 BL — A. 70 
28—6 November. 5 55 35 37 21 53 63 
7—16 » 4 0 71 68 ol 2s 83 
17—26 » 5 33) 27 4ll_ 2%} 60| 57 
27—6 December. z 6 37 63 33) 30/ 28 
7—16 : = 6 34 65 4 56 12 
17—26 : 2 Al 6 50 5 5 
27-—5 Januari 1892. 32 14 18 16 41 17 
28 Sept…—7 Oct. 27 4 bhi. — 46 80 
8-17 , 69 52 en 1s 82 
18—27 : A 5 58 bl — 63 88 
28—6 November. 5 10 45 58 1 61 90 
116 : z 44 50 64/ 11 30 91 
17—26 : E 23 p 53 3 82 81 
27—6 December. 2 18) 65/ 71 _ 21 49 23 
1—16 : 5 7 3 60 21, 65 60 
17 —26 : 20 AS 25 AG 28 66 
27—5 Januari 1892. 6 35 38 GI 23 23 
28 Sept —7 Oct. 42 7| 48 | 31 86 
Er ne 38 14l 45 Ede al 
a 26 45 Ak 17 86 
28—6 November =| 19 25 49 22 40 90 
7 S:| 38 37 53 27, 38 91 
17—2 : s| 3 4 20) 15 9 
27 -6 December 8 | All 68 65 Sl sr 14 
7—16 « ii 24 23 67 23 23 40 
17—26 x 241 63 31 1 57 

7—5 Januari 1892, AZ A? 58 54 40 


B 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). de 
E bil sil isla 
| Pils leg sle |álës 
| 1891, SSI besicaijmilze | & | 4E à 
| SS besl EN aje |eIEEl 8 
Í an Sers elisie ie 
Á Z er = 
26 22 28 65) #2 32 14) 22. 10 
: 2 es) 1 0 69 52 eel 72 
’ 2 33 45 24 al 20-29) 2 32 73 
8 | 53 65/ 55| 12 71 63 4m 1 22 69 
E 26 28 | 6 8 48 14 B 7 9 
5 de A 65 B NE 80 A Oak 
2 11 47 73) 49/ 8 35|- 54| 46) 64| 49 
ed a 4 B zr ie 
1726 : 18 71 48| 26 35 50 b 10 83 
—5 Januari 1892. 49 62 59 62[ d 4 A2 21 86 41 
| 
ef Oct 33 52 SO — 55 22 66j sal so 
: 69 66 23 — | 18 52 18 68| 22 S2 
; pe 68 48 57 — 65) 43 14 Gi 34 SS 
6_ November Sp 41| 49| 53 40 64) 40) 12 39 zal Sz 
: z 65} 1O/ 3} 72 COT | iefe vd e Le 
E 63 UE on WM MORE MM Bi Al an 
—6 December 5 69/. 36/ 34 707 439 Bi - 51} 70} Bir &Á 
‚16 5 bi 48| 1” 76 24 10| 36 44 29 43 
726 : 32 48| 50 30 37.46 14 97/ 94 69 
7-5 Januari 1892. Bil 59 50 5 ij 6 0 B et se 
Ì 
| 
48 63 83 — 28, A46 23 86 25 
62 SS S5 — 9 49 28 61 el 29 
je 2,2 82 — 42 46 11 47) 42 29 
2 35) 69 59 16 4ll 40 20| 34 69 65 
s il 61 36| 45 28 36 35 50 7 60 
= TE se 
5 4t| 34} 21} 69|- 40), OA = 51 67,70 B 
ke 58 21{ 38 56 10 7) 36/ 31 37 49 
oe 50 16 at 38 18 97, 64 
66 Ar HR 9 hd 18| 14| 47/ 93 58 


86 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
sl ei B 
kleikdle ileSle Len 
1891, s V2esl E sS|_8 Bl Zukef 
2 Isse als 4e 8 
30 Juni—9 Juli. 76 _59| 21 15) 68 0} 70 — ze 
10—19 : d 58 74 21 18 75 10) 70 — | 39 
20—29 : 5 GEE WM Aes, ABM 85, 
30—8 Augustus. Eo 41 70 — 10-44 38 70 — 76, 
918 : 5 bi. 78 — | 19-30 48-56} — | 9 
19-—28 : je 59 89 — WU MB — | 85 
997 September. {8 | 37 8 — | — | 44° 18 2 70 30 
817 : br 83 72 — | — 67| 11 30| 100 76 
18—27 ; 43 43) — | — 46/55) 2100/ 76 
ait 
30 Juni-9 Juli. 62 zl e_ 49) 58) ue do ’ 26 
10—19 : Eee ME 4 MD OP 
20—29 : gi se 30 Of 49° or s4- 16 0 4 
30-8 Augustus. | S | 90 29 — 51-47) 45-16 Óf 7 
_9—18 : Sr GE MRE 0-4 
1928 : B f'esf 2% — | 56 44 59 8 0 4 
_ 297 September. | £ 90 A en 67 23 0-49 19 
817 : “Se 23 — | — | 60 22 44 70 18 
BRS 23 ki af ae kl 53 0 4 4 
| 
30 Juui—9 Juli. es| 14 0 Si 69 zál 3 ij a? 
1019 : e9\ 36 0 44 75 31 19 O S4 
20—2 ’ si «sl 30 Of 49 100 22/- 20, O0 42 
30—8 Augustus. 5 29 40 — 560 54 21 8 0 25 
918 ; EL or ME | a ess 0 Ss 
19-28 » „vof 19 — | 66-44 vO) 35 0 SP 
297 September. | £[ S6| 59 — | — | 64 ze 0 0} SO 
| ; IE ee ON 
18e S$ Al et HL 38 00 ESL A 


87 


| WINDRICHTING. 
| 
Oost en West Componenten (Sommen). 
| : Ee 7 
1591. IDS Tabee ij 5 leet SRR 
Eoigala isla sissie ig 
S ISS Als s iS isal si 
jes) ea == Z 2 7 ze un 0) 7 
Juni—9 Juli. 3 24 21) 95 34100) 70 24 54 
0—19 \ 22, 64 31| SS 45 90 70 — 4 54 
29 , g 21 0 22 91 21) 63 22 — 1 52 
8 Augustus & || 41 20 — | 90 38 50 c0 — il 60 
5 6-61) — | 94 44 46| 21 — 20) 12 
= 28 34 — | 92 eel O1 PS 15) A1 
—7_ September. | £ 1. SI. — |= |:64, 72 83 4 26 
: 5 15! 62 — | 38 55 5S| 0 11 69 
: A6\ 63 — | — | 44 66 55 6) 2 
30 Juni—9 Juli. 25) 80 92 29 A4 23 SS SO| 91 51 
10-19 - 19, 94 92 SG 24 23 92100) SO 74 
029 : Zl 2s 90100 SA 14 40 96 100 99 70 
308 Augustus. | Z| 30 9 — | ZI 31. 1 96100 97 24 
9-18 4 z s| 98 — | 26 69 43 Sz 100) zz 49 
1928 : E | 20 90 — | SO 64 64 Ss 100| 97 5e 
207 September. | 2 E8 O8 | 32 36 100 279/ 94 53 
817 ’ eg 93 — | — | 40-52 44 70/ 30 AS 
1827 AS| S4 — | — | 32 12/100, 70) #7 53 
) Juni—9 Juli. 58 SS 100) SI 45 40 100) 29) zS 
19 ’ 54, 86 90) SA 45 39 94100 9| S9 
29 » zi 50 s4100| Sa 0 52 95 100 26 94 
—8 Augustus. | Ei 54 85 — | so 34l 17) 98100 35 SS 
Ell EI as s2| — | 26 67 49 79100) 4) S9 
28 , „| 49 ss — | 2s 64 44 55100 A4 92 
1 September. | 2 || 36 24 — | — | 44) 0100 100 sg 
eld : 4 60 — -— 65, 24 23 100 | 92 
an ke 60 za — | — | 41 3 100100) 9| 92 


88 


WINDRICHTING. 


de _ Noord en Zuid Cor 


nponenten (Sommen). 
8 RT en 
ES dantd ri l Ss | SE 
pe e= == 2 a ed © 5 > | 
EE | AES 
| 
28 Sept 7 Oct. U 42 25 k 28) zo| 100! el 
‚ , die. 421 54) _ 35l 73 
18—27 : 5 ee, vól 51j__60/_ 1ij - 91 | 56 
28—6 November. 5 87 Ld dl 58, 54 3 67/ 100 78 
7-16 , Ee 96 62 > 61 71} 20{ 46, 100/ 56 | 
726 jz 82| 56 S 43). 97/21} 62) 100 71 GEE 
de Se December. z 5 a g 38, 38| 54 10 ee 3 | 
Ë / 8 5 14 47 19) 11 
17—26 ; 10: © 3} en nm 
27-—5 Januari 1892, 44 ee 18 2 33 (tad 
28 8 Sept Oct. 92 42 28 34, 16 p 28). 20 
22 BI 53 36 0 zo| 1 
1827 gl S3 24 S | 64 60 50 op zo| 65 
m6 November, El ea ol 2 63| 85 SS 24 28 s 
ven z Gel. 4 E 64 _74| 5S8| sal 0 17 
je 2 E | 95) 63) à 61 _87/ 55| 4 32 
te December z 35 36 S 66 4 65) 35) 42 ed 
| = 4 SS IS) zo E 
Ee chen ss zj 24 vr 49) 20) 21 f 
275 Khuari 1892, 60 7 51 2 AS sl 20 20, Î 
| | } 
HE Sores bolket dg ded 
817 7 hest ER d 
18-27 „| 39 46 60 30 14/ O/ oj ee 38 
ee la ee AR A cal ei zo| as vol ol 
dei 3 ed dik: 64 64) 25| 91 zo| 29 a 
| 2 72 71 21) 38 z0| zij M 
he en EE 
Ene ng | as 
… #76 : | 60 21 84 13 42 48 zo| 59 
_7-—5 Januari 1892. 10/38 ee si 14 Ea 35 26 


89 


Ke WINDRICHTING. 


_ Oost en West Componenten (Sommen). 


| E E En 
4 He 5 4 eo 2 S, a oe 
1891. sasl KALE IE lest Zuka an 
KRS SARBtm stes sr el 
bz, S= = © 5 = =| DS =| ij 
5) | : SS 5 ke) 8 kend 
Bet ee Ts E Atte | P7] 07 
5 | | 
2B Sept—7 Oct. zz 63 42 AS zo 0 al 62 
8-17 7) 64 d 4 65 63 0} 24 41 
BS | 37 64 SL, 40 21 0, 16 61 
286 November. 8 | 10 48 5 is, 20, 35 3 0 49 
716 ; 5 1  , 2 2 8 4 0 11 48 
0 Os 8 4-18 8 | 25 2 35 42 Of 31 A8 
) Zt December. z 7 al E pd ef 0, E4 del # 8 
E- : z | 23 35 14) 32 31 a 
17 —26 ’ 44| 55) 24 24 31 17) 70 37 
7-5 Januari 1092. 15| 67 â2 zl 3 eN 
Î Î 
Ki | | 
28 Sept—7 Oct. Ss 63 za as) 100) 28 26 S4 
B 17) 92 … | 26 58) 24100, 70 GI #5 
18- ’ 7 21 oa) © | z4| 40, 10 100 70 5 St 
„06 November. Zi 15 98 = 23 7 0 S 58 SA 58 
716 : z 23 S4 £ | 69 34 24 39 100) 52 1 
72 : El 25 16) 2 | 38 4 31 15) 100, 3% MB 
af December. | z 15 13 3 4 er 4 À EE E $ 4 
71 : z | 42 20 3 1 1 4 Ji 
7 , Ti En 10) 24al al 79 20 2 
{—5 Januari 1892. A 57 mj 54 23) 20 45 38 
es end Oct, 16 52) 63 57 11100 100 A4 90 
vand ' 12 69, 82 58 55 ‚100 8 94 
8. ie í d 7 Si 65 ee, 76, 100 is 8 dj | 
20 November. = A 82 6: 30, A 
en En, S lij Za 8 s4| aal 55 21 ve a cr 
B : 5 Di 14 3 | ab or 51 18 PO 1 Rn 
6 December. | 2 U 1 23 21 0e 50 
Jane el Wi-- 9 ij 34 28 19 #0 40 30 
: 24| 77 Ï at s3 68 20 74 65 
Januari 1892. 0 7 6 34 10 ol 34 4 


90 


den Bril 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
| . 1 L E Ee 
RE 25 Ls e tp eb 3 
Ss | Sw is > = = 
NE Ed Sb ladig 
_30 Juni—9 Juli. MEBO BA en 50 0 on 
_ 10-19 ; 72) _ 79 68 _ 88 50| 20 | 
E00 » F4 73. 89 33 MW — 90 0 Öl 4 
_ 30-—8 Augustus. Eo 75, 59 70 2 18 90 16 27 
Ee 9-18 : z 89 85 92 84 za 70 30 4 
oe , si 891 … 00 vO HO 24-60 0 0! 
_ 29—7 September. | & 79 20 90 1A\  — 10, 33 22 
ERZ : 5 93/_ 80| 54 9 — 60| GI 34 
1827 : iS B 20 26 el 
il Ee 100) _ 25 0 
S 25/48 60} A4 — 100 7 0 
20— : 48 SE OB 100, _ 12 0 
Augustus. | 2 20 6 40 1488 B Ul 48 
0-18 ’ 5 45 9%, 3 88 sz 83 30 34 
, on 83 0 74 29 43 16 0 
3 MB FR 19 51 24 
61 81 DE Mie 66| 75 45 
1e 0 B EK deer Or, 
29| 84 9 Dj — 100/ _ 22 il 
4060 42 BR 2E 100 6 24 
z| 34 4 60 9 — | 100 A A 
5 1}. 65 54 70 68 100 14 Je 
z 94 72 88 26 100 47 34 
e 33. 87 54 DO SP 53 5 0 
2 a Bt Balm 56) 12 0 
22} 80 90 90 66: A — 
12 75 90 ii — 2 id — | 4 


vi 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
ë El BA E ê 
SISA Bl ? En 
GE z z 2 B 2 
} Juni—9 Juli. A6 14 58 39 50 90 60 4 
—19 : 62 34 53 43 — | 50 SO — 1 
29 ’ 5 55 24 34 40) — | 20100 so «8 
8 Augustus. Eb 50 29 A43 62 28 10 9 S2 5 
18 : S 29 3 16 35 0 30 5 5 6 
EE 5 34 A 24 40) 14 40 100 100, SG 
7 September. | & 39 25 0 43 — | 90 56, S2 56 
LN 7 18 20) Ss 40 — | 40 26 6 59 
27 ’ 42 38 16 40 — SO 43 à& 33 
ze | | 
0 Juni—9 Juli. 3 24 58 RR 1 100 20 
019 | 90 58 zo 1 — | 22 1090 62 
D— : di 48 48 Be 4 A 92 100 GO 
--8 Augustus. | 2 89 65 GH 43 56 40 ss s3 
lg ; z So 30 43 29, 42 31 G5 S2 
AD Es | 58 28 32 29 49 42 69100 SG 
7 September. | 8 | #2 29 40 29 — | 49) H| 68 GL 
Ee 56 4t 40 40 — 14 31 29 14 
8—27 : 95 Ss 40 4 Eil oel a 1e. 
se 19 51 â ie 0 se 36 
88 31 20 15 — 0 26 64 59 
E S4 1 B 4 — 0 99 69 
| 96 45 46 65 56 0) za aal en 
z 92 24 A40 29 56 0 41 65 S2 
5 Ss 17 40 40 42 37 S5 100 S2 
= 93 52 A40 Wi — 24 G1 40 40 
92 45 40 40} — | 14 51 — | 45 
Ed ie 40 29 — zi 64 — za 
| 


WIJ TING. in d 


7 den Bril. ke En es 


Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
ne, HR De en menen 
2 3 EN Ss 2 ep en EI 
1891. gi |\sejsel l | 8 8 5 
ZAIEEIEEN EE 8 EEE 
KEN Kaa 3 =) 2) he À 
_28 Kent. 7 Oet, 86 _91 6 A4 70 32 71 
9% 9 7 100, 21 90, s1 23 
Ei 18 7 6 dal 07 le) 90 3 59 
m6 November, 5 95 86 85 99 1 100 35 
iT 5 71 90 1 €0,19 
; 8 86) 81 72 93 39 0 32 — 
6 December. 2 44| 37/19, 9% 22 0 2e 12 
_4—16 : = le 38| 46 23 0, ar 0, 
rn ; 29 28 60 87 se 0, 33 0 
_27—5 Januari 1892. el 29 63/ 74 23 Ó-sri 10 
| ú 
288 Gi 7 Oet | 39 87 17 96 eel 40 79 
25 42 38 84 Ss, 36 29 27 
| [_38 85) GS zo 49 60 
[EN 21 44 45 06/2100 vO ae — 
z 81 67 #0 9% 94 19 28 — 
8 10 19 22 57 14 a4r 26 
z 20, 43 24 18 A4l\ es 52 18 
= 48 66 33 52 45 #0 14 14 
43 7 78 5 20 42 7 
6 A48) 54 22 34 zo 61 22 8 
| j 
ve 93 32 oa! er 49 zi 
16 58 8 100 88 BB 48 277 
19 56 16/ 9%/ 68 19 60} 4 
2 19 8&/ 38 9/ 94 15} au — k 
S et B A Mi SE B OH — a 
z 18 50 18 50 2e dl. — 5 
2 S 2 ak 49 28 Sie 
> 53 3 2 2 28 20 04 
26 » 10| nj 61 9 s2 ro s 4 
12-—5 Januari 1892, 2 15 20 er de 931 1 an 


95 


WINDRICHTING. 
Bost en West Componenten (Sommen) 
EN ê PA 5 ED | EN 
SIS les | | i ed 
1591. „3E Eel 2 8 Ien 
BASE ES dE E le 
oksel ds lesie in 
L—7 Oct. za) 26 A42 3 14 30 31 al 62 
: 22 2 19 0 2 10 138 39 4 
: 4 2 12 &1 12 4 10 6 ( 2 
November 5 15) 22 31 4 2 ol  sa u 
8 8 25, 24 4 mi 20 34 == A1 
6 = 13/ 24 16 20 49100 14 — 27 
—6 December 5 16 11 6 35 2s 160 0 10 
6 ’ = a 1i 18 u 49 100 27 90 
’ 32 38 6 3 35 100 42 78 36 
5 Januari 1892 1 29 21 24 63 100 19 6 28 
Sepl—7 Oct ea) 32 39 2 21 5 
ï ' 90, zo ar 9 35 56 43 
: 5 SS Sj 52 20 0, 0 14 
November 5 56 2 34 1 0 20 44 
: z 31 62 29) 20 14 49 70 
2 » = 2 58 24 28 28 19 
-6 December Pa 40 1 1 15 39 58 29 
Bs S 56 o 832 7 70 70 
: 28 A2 16 28 39 70 82 
5 Januari 1692 19) 31 13 36 14 2) 17 
Î 
ad Oet 90. 23 46 14 : 21 GA 
ei 96 46 34 | 28 63 23 
oe A 5 93 66 59 16j “14 49 22 
—6 November. | Z 94 32 35 4 0, 35 9 
Oe z kad 43 19) 28 14 35 
En z 13 40 32 37// 28) SA 2 
December. 2 54| … 20} 41 15, 0 59 29, 
Hee Ned 34 13: A6 20 10 08 
EL 26 13 A 28 0 
nuari 1892 2 2 21 eel 2e 0, id 


94 
WINDRICHTING. 


] 


Noord en Zuid Componenten (Sommen). 


habe 5 E d 
2 5 lr, ns : = 
3 At E BR 
Steen lg 
30 Juni—9 Juli. 6 Ee 0 94 45 64 10 _& 
10—19 8 ee 19 4 14 04 56 44 20 
2 : 8 Bij za SS St 100 Bf 57 23 
30—8 Augustus. En 62 ed 0 1 72 57 dd 
9-18 , 5 69 21 14|__ 100 651- 84} 3 
| - 88 56 14} 100 67| 51 13 
29—7 September 2 81 20 sl 10 3 3l 27 
8—17 n (9 562 00 78e bli M 
18—27 : 55) 56 48 ei 93 # 20 
| | | | 
30 Juni-9 Juli. 48 bi 23 99: 86 91 17 
10-19 , ; al 52 49 100 57 30/ aL 
20—29 : À al 35 59100 72 64 20 
308 Augustus. | £ 66 _ 27 62 __ 100} — 85l- 40 0 
918 : 3 7 6: S= 27) 25 300 69 44 2 
61 24/42) 100 58 61 13 
3 55 d 74100 57 48 37 
4 73| _ 45 107 2 og 96 24 24 
47 47 ie "8 28 0 
| 
39 2 7 oo eel 77 0 
1 42° 10/° 100 65 37 0 
À 8 1e 271 100 63: 40 2 
E ee 0 100 HE 59 0 
| 3 Sil TEEM 00 Gb 47 ik 
B > _ 13, 83 10 100} 88 30 0 
7_ September. | £ 20 35 giesz00fs= on saken 
OL 55 bid 90 60 30 4 
Ee | pe | il 1001 91 5 A 


95 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
nd KE z E 
Z =| ls der, 
Spee Als 
Juni—9 Juli. 6e Gs 40 9 Al 14 SO Ld 
—19 : zl 65 6 9 AG 14 40 49 
Z AL 54 1 6 7 ö2 Ss 
Ee 3 s GQ 13 7 22 
5 59 91 30 0 14 22 21 
5 4 26 3 38 5e 0 
ES 17, 20 3 AS 21 er) 35 
35 69 £ 19 rk 21 
65, 26 6 9 18) _60 21 
61 59 4 25 21 Sel 20 
76 SL 59 52 0, st A42 
ë 81 A45 49 ( 52 14 60 
z 66 92 42 45 0 90 22 
E 52 S3 16 24 9 20 
66 94 82 0 40 21 52 0 
E: 75. ®e| 64 0, sz 2 eo 
58) 25 10 [ 25 4 _ S4| 20 
69 32 31 18, SO 42 
16 A6 5: d 15 7 100 
A8 20 70 ( 50 7 24 
ES Al 50/ 23 55 0 91 
S 2 So 33 A2 0, 100 
z 61 23 ( 1 7 s4 
n 28 25 30 33 0, 4 
2 76 Ss 52 46 42 zo 
20 61 20 22 0 4 
sa 43 zi — 9: 


96 


Ô WINDRICHTING. 
| Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
5 5 E 3 Ie 
1591. El Sin ed MR 
SIE 2 
= & = z & ä < 4 
___ 28 Sept—7 Oct. 73 56 55 60 55 28 27 Ee 
e 8 É 45 s 37 8 48 34 30, Ei: 
ang ki 7 8 21 46 34 10, | 
286 November. | 2 49) 22 PE df 35 38 0 100% 
716 , 2e 40| 23 0 17 25 38| 10 10005 
17-26 : E 20 48 0 4 58 38 27, 10055 
__27—6 December. 2 64 73 0 7 4 34 50 1007 
ge f16 R z va 7% of 23 13, 31 20, 1000 
17—26 ; 52 5 0 as 12 38 SO 10055 
27-—5 Januari 1892. 62 86 0) 66 1 34 100 10077 
| | | la 
28 Sept—7 Oct. 78, 0 30, 100) 60 38 7 5 
B 17 : 82 2 24 EERE, 27 4 
18- 5 60 16 os 94 _ 56 arl 33 
286 November. | 2 6z| 22 Jaen! 36 47 20 BR 
7—16 = a 
17—26 : 8 37, 62 32 67 36 14 24 B 
27—6 December PA 7 64) 31 22 4 47 0 Ee 
Jin ô = zi 60 18° és 27 57 A 
he î 1e 65 20 Hi 20 54 40 x 
—5 Januari 1892 4 nebe el 
5 Er | | In 
28 Sept? Oct. 58 40 ol _100/ 52 ati dl el 
8-1 : 40, 2 it B 19 4 27 AR 
rd : Pe. 1 2 sr B 40 U 27 A 
8 November. Ei 56, 20 0 78. 9 7 10 ri 
ERR Ee 
Er 8 | Le de 
27--6 December 4 14 nj MM 34 9 10 20 
An ie 30 23 0 4 9, 10 tn 
26 : | 31 18 34 26, 4 4 
27—5 Januari 1892, 7 9% 25 16 3 17 va é 
| 


97 


WINDRICHTING. 


Oost en West Componenten (Sommen). 


E pr Ei : 
1891, 2 EE = 5 En 5 8 KE 
enn Bd he 
= & Ee z E z Be, < 
28 Sept—7 Oct. 10 26 25 0 1 18 62 14 
Eel : oe B 17 9 8 4 60 0 
2 Z 62| SS _ 4ll #8 3 14 50 0 
6_ November 2 69 GE, 3 32 30 25, 40 0 
Sd, = 65 62 0 42 CO 28 30 0 
1726 : EE 34| 23 GO 5 45 28 17 0 
24/6 December. 2 45 63 20 51 49 4 10 0 
116 : 5 49 52 50 62 93 21 0 0 
42 » 34 23 50 47 37 28 0 0 
27—5 Januari 1892 42 ar 10 50 25 14 0 1) 
28 Sept—7 Oct 58) 100 25 0 2 28 sz 4 
17 » 52 S5 14 A48 4 7 52 58 
27 : 4 70 91 12 24 0 U Bz 20 
November. ap 67 9: 78 14 8 7 14 13 
’ = 55 54 76) 20 60 38 20 40 
: = 70 71 12 26 14 64 64 
—6 December z 97) 41 50 37 79 7 60 60 
Ì 5 85 8 87 4 32 7 77 57 
275 : 94 63 83 10 45 14 40 43 
—ô Januari 1892, 97 61 83 30 0 14 30 40 
ne 
Sept—7 Oct 2 23 SO 0 2 lij So A1 
40 Ss so 22 4 5 6: 20 
Ë 54 sal Go 2 0 14 6: 14 
Ö November. | Z 38) 49 90 14 6 7| 60, A41 
S 21 60 52 32 6 10 20 10 
z 27 7 63 59 21 14 67 3 
—6 December 2 kk A40 59 56 78 de 40 0 
5. : = 1 76 50 ad Teen 1u 9 
8 1726 À 13 85 52 78 37 14 6 16 
27—5 Januari 1892 17 93 A45 73 7 17 4 11 
mmm 


98 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


Z ze ï 

5 : en 5 5 
1891. sassen 
jy © un (==) Ld) Zi jl ml el 
80 Juni—_9 Juli. Zw | WZW | WZw | NNO N o | NNW | NNO j 
10—19 » ‚ZW | ZZW| NO | ZW N [ NNO o Lzzwj og 
20—29 » 2 II wZwlwzw| No NO | WNW | NNO o | wzw| oN0 [ 
30 Juli—8 Aug. | & || wzw| z zw | ozo | Z |NNw | 0zo | zzo | 020} 
9—18 » 5 | zw l-wzwl zzw | nxo | wzwlNsw | o | ono | 0 | 
19—28 » Sh EWE % o Z20 | NNO | ZO zo | 020 |f 
29 Aug. —7 Sept. 2 zw | WZW! zo o Z20 | NO N_ | ozo | 220 | 
8—17 » wWzw | zw | 0zo | 0zo 0 NNO | 020 zo | 020 
18—27 » ZW | ZZW | Zw 0 Zw | NO | ONO 0 20 
30 Juni—9 Juli. ZW [| WZW| Zw | ZZW | NNW | WZW | WZW | NNW | WZW | 
10—19 » | ZW Zw | 220 | WZW | WNW | ZW z ZZW | ZZW | 
20—29 > én || WZ w NW | w | NNW; W | zw | WwNw| WZW | 
30 Juli—8 Aug. | S || zw {wzw| zw | wzw| Nw | wzw|wzw| zz0 | 2 | 
—18 = ll zw | zw | zw | Nw | nw | wzwl zw | nNo | ZZW | 
RO: > SH zw | wzwlwrNwl| zzo | _N z z Zo zp 
29 Aug —7 Sept. Ee Zw [wzw| z | ozo | zo hd TA ok | 2 
8—17 » WZW | WZW | zzw | 0 NNO | ZZW | ZW | ZO ZW | 
1827 » WZW | ZW | WZW| ZO | WNW! Zw z ONO | ZZW (& 
30 Juni—-9 Juli. WZW | WZW | Zw | w ZW | ONO o {wNw| W | 
0—19 » Zw Zw Z | WNW| Zw | ONO 0 zzw | ZW 
20—29 » Á w W {| ZZW | WNW|WZw| o o [wNw/ZzzWw 
30 Juli—8 Aug. E WZW | WZW | ZW | WNW[ ZZW | o | 020 | z 210 
918 » =| zw | zw | zw | w [wzw| ono | zo | NNo Z ik 

1928 … WZW | WZw| No w z o zo | 420 | 240 

29 Aug. —7 Sept. | Z || zw | wzw! zzo | wNw| zzw | o | ono l zw | 2 
utd WZW | WZW | Zw | wzw | 22w | ono | zw | ozo | 2 | 
18—27 » WZW | WZW | WZW | WNW | ZZW | 020 | zw | 0zo | zw ; 


99 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


z ep zg 

| 1891 re 

} a 5 Ep 8 n= K: 5 ze An 

| s 2 s E a Ei E S : 

5 a S 72) zz > Zi = a aa 
„28 Sept—7 Oct. zw.| zo |_zw | 0 Nw | NNO | 0 | 220 | _NNO 
j e—17 > ZZW | 2. |wzZw| 0z0 | WZ4W[ NNO | ONO | NNW | _NW 
„1827 » | ll o | ozo|wsw| o | zw | No | z | 22w | 220 
‚25 Oet— 6 Nov. B z 0 w_ | NO | _NNO 0 z | wNw 
ä 16 A EN 2 w | ò [wNxw) — | No | ONO | WNW 
‚1726 » | B | -20 z w NO OE Z 0z0 | 220 
‚2{ Nov—6 Dec. B | w | WZW| ZZW | NO w | — | 220 | NNW | _NNO 
16 » |B || o | ozo | Nw | oo | z | — | ono | wf ono 
‚26 » ozo | ozo | w | zo | o | — | zo | zzw | 220 

7 Dec —5 Jan. o- |-ozo | w ótieze li tisol o 
eS Sept? Oct. zzo | zo | zw | ozo | zzw |wzw| z | Now |: zw 
Kem » zw | z2w | wzw| N | NNW | ZW | WZW | NNW | WZW 
„ie—27 > | | wzwlwzwiwNw| N | NNO | Zw | ZW | Z ZW 
28 Oct—6 Nov. & | zw | zz w | wxwl zw | — | zw | zzo | 220 
w 116 » [3 [WZW WZW| W Ar W — | ZZW | ONO | ZW 
1726 » | B lwzw| ono |wzwl zo |wzw) — [|WZW[ 2 Zw 
à 27 Nov—6 Dec.l 2 | w | w | zzw | ozo |wsw| — | zw | NNw | zw 
18 Sf o |onol w |azzwl zwl — | a2wl wit z2w 
v 126 0 OF WEWS ZW 0D Een w W | ZZW 
27 Dec —5 Jan. o o |WZW| Z o — | Wwzwj o | ZZw 

_ 

28 Sept—7 Oct. ZZW | wZw| Zw | WZW Zw | oNo | ZÓ | WZW | WNW 
zen > wzw | wzw | wZw | WNW | ZW | ONO | 220 | WNW | 220 
z IwNwiwNwi w | 2Zw | 22w| 0 | NO | Wzw| zo 

5 | zw | wzwlwNwl.w | 22W| — | 2W| -ZW| 20 
S | WZW| _w NW | Zw | ZZW | — | 220 | WNW | WZW 

o [WNW NW [WZW WZW ZW | — [020 | _W z 
S [wzwj w | zw| w|z — | zw | WNW | ZZW 

o | oxo | w Z2W | — | 2 \W2wl 2 

o | ono | w | wzw|zzw | — | ONO | w z 

o | ono | wzw| WwNw| ZZw | — | 0 w z 


100 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


5 = ER en > 
1891. EA 4 les Are sun 
pis, 2 Hd EA = sie 4 ] 
El > 5 he 5 EZ 5 El 
ee) eÀ DA — = — ee) = 
30 Juni—9 Juli. 0zo | zZzo | zzo | zz0 z Zo ij 
10—19 » E 020 Zw z Zo ZZ0 Zo zo | 0 
20—29 » pt ONO z 210 NO Zo zo 0 
ee Juli—_8 Aug. { & || ono | zw | zzw | no zo | 0zo 0 ij 
—18 « s NO z 2 W Z0 20 0 
leo = NO z z 0 020 Zo 020 
29 Aug —7 Sept. & || ono | zzw N — | z20 o | on 
di, 
8— 17 ONO Zw z Zw — 220 0z0 w 
18—27 » ONO ZW z ONO — z0 0z0 
30 Juni—9 Juli. ZZW | __W z NNO | ZO Zo o | ox 
10—1 » ‚|| ZZW | zzw | z20 N 020 zo 0 
20—29 » ëp | 220 | NNW | ZzZ0 0 0z0 220 NO 
30 Juli—8 Aug. | 2 Zw z 210 o zo | 220 0 
— z Zw | wzwl z | wzw|l ozo | zzo | ono 
19—28 » zo W / o 0 220 | 020 
Ee Aug. —7 ien SI zw | waw zo| N | — z | oz0 
—17 Z20 | WNW | 220 w — / 020 
wand » z W z 0 — z 020 
30 Juni—9 Ju. 020 20 2 zz0 | 020 | 220 0 5 
10—19 ONO N ZZW | 220 | 020 Zo 0 ) 
20—29 » P new == z20 | 0z0 20 z10 0 
30 Juli—8 Aug. E NO | ZZW | 2 1 0 Zo 0 0 
918 » RENNO EWL EWW 0 z 0 NN 
19—28 » „ || Ono | 020 | zzw z ONo z 0zo | _0N 
29 Aug. Tt Sept. | B NO | sto | | twi fo | onol 1 
nn ONO NO — | WZw| — | zzw 0 
18—27 » NO 2 ZLW VA — Z40 zo 


101 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


8 ® s 
bee EZ : = Gl er à 4 Rn. 

1891. Rd ed 

z E 5 EE 2 ES 8 38 

2 2 zr A 5 den z ss 
& 0) & 

(28 Sept…—7 Oct. ono | zzw | zzw | zzo | 020 zo 0Z0 ONO 
8—17 » 0 Zw | ZZW | NNO | ZzZ0 zo 020 o 
1827 aen zo zw | zzw | No z zo | ozo | oNo 
28 Oct—6 Nov. 8, zo | wzw|l z z 220 zo 0zo |_NNO 
1—16 » = 020 w | zzw | ono | zw 20 020 Zw 
1—26 2 o w | wzwl z z zo 0 NW 
7 Nov—6 Dec. | z o | wrwl w | ono | w zo zo | wzw 
enen = No | wzwl w Z20 | Wzw! No Nw | zw 

| 1726 » o w w 0zo | wNwl Nw | NNW | 020 

27 Dece—5 Jan. 0 NNW | WNW | __N w NW | _NNW | _NNO 
28 Sept—7 Oct, z w ZZW | _NNO zo Z0 020 NO 
8—17 » zw | Nw | zzw o oNo | _zzo Z0 o 

B zo | wNw| zzw 0 0 220 | 020 | ONO 
se || zo | ono | zzw | ozo | ono | zo | 020 | Nw 
Z || zzo o | zzw| 22W| _N 0 | ONO-| _NNO 
= 220 NNO | WZW z N 0z0 NNO w 
2 Z20 N | wzwl zo NO ON0 N NW 
Med Z4W NO W zo w NNW NNW Ww 
ZZw | oNo | WNW| ON0 | NNW N NW | Zw 
Zw N WNW | ONO w NNW | WNW | __NO 
NO z 220 NO oNo | zz0 | 020 | ono 
NO zo | ZZw | _NNO NO zo ONO NO 
55 Zo Zw z Nw | oro | o0zo | 020 NO 
5 Zo zzo | zzw | 2Zw | No | zo 020 NO 
S || ozo z z WNW |__NO oNo | 020 Nw 
en NNO ONO w z ONO 20 N WNW 
E4 NNO | wzw z wzw | zw NO | _NW w 
S | oro | zzw | wzwl zzw | _NNw N z20 | wzw 
ono | NNW | w w N NNW | _NNW N 
NO w zw | 220 N NW | NNW | ww 


102 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


ei . 3 ep 5 el 
en. 8 z ep: = ES =| = = 
EZ EE 5 SS 5 [83 ES E CEE 
- = — on = mn) vg) Z Pp 
Je 
30 Juni—9 Juli. z10 | z20 | z0 o | ozo | ozo z NNO | 02010 
10—19 » zo | zo 0 0zo | ozo | 0z0 | zzo | 0Z0 | 20 
20—29 » @ | zzo | zo | ono | ozo | ozo | ozo | zzo | zo z0 
30 Juli—8 Aug. | El zzo | zo | zo | zo | zo | ozo | zzo | zo | 20 
918 » Sf 220 |-Z20 | 20 zo Z20 | zo | 220 | Nw | 20 
19—28 » 5 Z40 | 20 20 zo 20 ZO | ZZ0 | _NNO | 20 
29 Aug.—7 Sept. 2 || zzo | zo | ozo | zo Zo zo | zo | NNw | zó fi 
8—17 » VA Z20 | 220 | ZzZ0 zo 20 220 20 z0 | 
18—27 » z20 | 220 | 220 | zzo | zo zo | ozo | zw | z0 
30 Juni—9 Juli. 240 | 220 | 0Z0 | 20 Z0 zo | ZZW | zo zo ® 
10—19 ‚|| 220 zo | 020 Z0 20 020 VA zo Z 
20-29 » Ep Il 20 | 220 | NO Zo { zo | 0Z0 | ZW / 1 
30 Juli—8 Aug. |Z || zzo | zo Zo zo | ozo | z zzo | 20 
9-18 ‘=| zzo | zo | ono | zzo | zo | ozo | zzw | wzw| z20 
19-28 » Si zo zo | 0zo | zo zo zo | zzw | zzo | 220 
29 Aug—7 Sept, & || zo | zo | ozo | zo | zo | zo z z | za 
7 220 zo zo | wzwl zo zo z 240 | 220 
18-27 » _ 20 zo | 0z0 z zo zo w 0, 
30 Juni—9 Juli. zz0o | zo | ozo | zo zo 20 z oNo | 20 
019 » z40 | zo | ozo | zo zo | 0zo z zzo | 20 
20-29: » |l zo | 0zo 0 Zo {| 020 0 | zzw | zzw | 20 
30 Juli—8 Aug. | Z | zo | zo | ozo | zo| zo | ozo | zzw | zzw | z20 
Bei 2 zo | zo | zo | 220 | zo | ozo | zzwl|l z | 22 
19-28 » at hero 30 | Wi | 20} 10 z zo | 23 
29 Aug.—7 Sept. Z || zo | zo | ozo | zo | zo | zo z Din 
817 » zo | 020 | zo zo {| Z20 | zo z z } 
18-27 » o o 20 | 220 | 0zo | zo | ozo | zw 0 
ed 


ee 
REA ef AA 


105 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


— 
. z= kad ad | — 
8 1591 Sd re SAE ln 
& © En Ere) zE 6, Se E So jee 
É KEERDEN ER 
7 = = _ == = © vz} Ze. > 
= 
od 28 Sept—7 Oct. z z 0zo | zo | 0zo | 020 | — [ WNW| 20 
| 8—17 » z | zzo | ono | zo | 0ozo | zo | — | NNW | 20 
ì hes ld g|zewl z zzo | zzo | zo | ozo | — | Nw | z0 
î 8 Oct…—6 Nov © || Zw | z20 | 220 | zo 0zo | zo | NNW [ NW | 20 
=H an E || zw | zzw| zzo | w | 220 | ZZW | NNO | NNW | 220 
e 17-26 » | 8 lwzw| zw | zzw| zw | zzw | wzw| ZZW | NNO | ZO 
E 27 Nov——6 Dec 2 | wZw| wzwj wzwj 0z0 Zw | Zw | ZW [NNW | NW 
Ken 6 = w | wrwl wzwl wzw| zw | Zw | ZZW | N NO 
p 17—26 » WNw | wNw | WNWI w | WNW| Ww | NNO [NNW | 0 
27 an Dee 5 Jan. WNW | Nw ZW | WNW | WNW | WNW | ONO | NNW | NNW 
É 28 Sept—7 Oct. zo zo | 0 Zo o zo| — N zo 
| had » zo | zó | ono 1 zo | zo| zo | —= |“no | 'z20 
il 28 Oe » & | 220 | 020 zz0 | w z0 Zo zl NWT E80 
"Ie re Nov. 5 || zzo | 0zo o | wzw| zo Zo w Nw | ZZ0 
d bea z z 0 z Zw z z w | NNw | z20 
E or N Ss | zw | No | wzw | wzw.l ZZW | ZW | W NW z 
B ie —6 Deo 2 w | NNw | zw | wzw| ZZw | ZZW. | wZw | NW | WZW 
d AE 5 | wNwl sNw | WZzw| w Zw zl wzwinNwi Z 
3 De À » Nw | NNW | Nw | WNWI[ NW | WNW | NNW | NW | ZO 
27 Dec —5 Jan NW NW | WNWI NW | WNW! NW | NW | WNW/ ZZW. 
en 
0 No | zz0o | zo 0 0zo |= |_NW | 280 
0zo | 0z0 o 0z0 o 0zo | — zw | zz0 
„ | ozo | 020 z Zw | 0zo | 020 | — | Wzw| z20 
Z || ONO | No zo | wzwl 0ozo | zo zw | ‚Nw | 220 
zl 0 NO A, EN 0z0 VAI Zw | Zw | 220 
od NO N w w Zw ZW | WZW | WNW Z 
ES NNO N Zw | zw | ZZW {ZZW | W ij NW[ Ww 
NNO N zw | wzw| zw | ZZW | WZW | NNW | Z 
NNW | __N Nw | wNwl Nw | NNW | NNW | NW z 
N N Nw | NW | NNW | NNW | N Zw | w 


104 
GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


OE 5 
En En s 8 _ Re 5 E 
1891. mus EE 
jen ze 2e =| Se Es 5 Pi an 
5 BSS & s 1355 |l am 
= == ef [<a [zal FA — Zi en 
aj eid gan zo { NO | 020 | 'Z20 z ZO | 020 o | za 
Z20 | — { 020 | zw { zzo | zo Zo o {| 220 
ET do Si zo Zw oi 120 | 40 0z0o | 220 
30 Juli—8 Aug. Sol zo | zw | ozo | zzwl zo | zo | — o | 20 
9—18 2 zo z 01 Zw 2 20 — | 0z0 | 20 
19—28 » =| 220 | WNW| O | WZW| Zzo | z20 | — o | 020 
29 Aug 7 Sept.f & | zo | zzw | ozo | zaw| 2 | z20 | — zo |} 
8—17 » ZZ0 | WZW |{ Z20 z z zo | — | —-| 24018 
18—27 » Z20 | _NW 0 Z0 20 zo | — | -— | 20 
30 Juni—9 tuil 220 | ZW { 0Z0 | NNO | NNO | ozo | o | 0zo | 20 
10—19 „|| 220 | Zw { ozo | ozo | NNo | 0zo 0 020 | 420 
20—29 Soi 20 EW 0 Zo | NNO | 020 | 0 | 020 | 4 
30 Juli—_8 Aug. 5 || 0Z0 | WNW| 0 ZO | NNO | 0zo | — | zo | 22 
918 :=s || Zzo | Zw | 0zo | zo N o Zo 0 
19—28 8 | zzol w 0 _{ 0z0 | NNO | 0zo | — zo zo 
29 Aug—7 Sept. & | zzo [wzwj ozo | o [xNsol o | — | — | 230 
17 Z20 | W ZO’ | NNO N 020 | — | — | 230 
18—27 » 220 | NNW | 0 NO | NNO | 020 | — | — | 220 
30 Juni—9 den A w o | ONO | NO o o 0z0 
1e z20 | WZW| 0zo | zo | No | ono o | 0z0 
20—29 » Pi zo W_| 0zo | 020 | NNO | ONO 0 0zo 
30 Juli—8 Aug. | 2 || zo [wzw|l o | zo| No | ono |l — | ozo 
9-18 » z zz0 | Zw | 0zo | 0ozo N ONO zo 
19—28 „ | 220 |WZW| Oo | 0Z0 | NNo | ONO | — |- zo 
29 Aug—7 Sept. -S || zzo | zw | ozo | ozo | NNo | no | — | — 
3 di Z20 Zw Zo NNO 020 —— —— 
18-27 » An NW o NOF NO FT ORO wel 


105 


GEMIDDELDE WINDRICHTING, 


mt) 5 
E 58 sl 
ze ee es ke î Os jd 
1891. À “ |E desk (eme l 
en Ks 5e =| z geine Salm 
EE SE An 
5 Z Z z aa a = Z =d 
28 Sept—7 Oct. zzo | Zw | 0zo | ZZW z 020 0zo | 20 
8—17 » 220 020 | wzw! z Zo 0zo | zo 
Á 210 z 0 WZW | ZZW 20 - : 020 220 
© || 220 | ZW | 020 | WZwW| z 220 s zo | 220 
je) z Zw À z z Zo 8 Zo | 220 
ZS Wzzw| zw | zw l|zzwl|lzzwlzaw|l 2 220 z 
zl zw | zw |wzwl zw | Zzw | zz0 S 220 | 220 
S || ZZ0 | NNW NEW D Zw NO zo 
Z NNW IWNW| N | WZW| w ZZW.) 0 
o [wNwlwNwi NW | ZZW ij W WZw | ONO 
Z20 | WZW | 020 o N 0z0 020 | 020 
z Zw | 0ozo | 0zo | NNW | 0z0 20 z0 
& z Zw 0 020 | NNO | 020 5 AU 220 
ah 2. luwi 000 N Ee 20 z 
= | zzo | zw | z Ni GE 1 0e 
= z Zw | ZZW | Nw | _N | NN ES z20 | Z 
2 ZW | ZW [WZW| W | NNO | _NNO se ZZW | 220 
"© || zzo | w | NNwWi{ 020 | NO | ZW | 8 | ZZW} ZZW 
1—26 » z \wNwl w | No N w z NO 
71 Dec—5 Jan. ono | _w | WNW | NO N w z_\ ono 
8 Sept…—7 Oct zzo |wzwl| 0 | ONO | NNO 0 020 | 20 
8 17 zzo | zw | ozo | 0zo | w NO 20 z0 
Ee À z Zw | ONO | 0Z0 N ONO zo | 020 
29 Oct— 6 Nov. HE Z20 | ZZW | 020 | ONO N ONO 0 2 
E bs S | zzo | zw | zZ | WNW NNW | NNO 8 Zo | 20 
ae » S | ZZW | ZW | WZW | WNW | WNW| NNW | GS 220 | 220 
27 Nov—6 Dec. | 2 | zw | zw | wzwl wNw| zw | NNW zzw | 220 
b —l8 lk 20 w_ | NNW | ONO | NNO | Z2W z | ozo 
27 VNA w w NO | NNW | WZW z 020 
Dee—5 Jan. No | w Ilwrwl no | WZwi wzw z 


106 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


ö 5 
ap E ed Sp = = of Bal 
1891 Els EEE a Ee sl 
| SI 388 E ERIS oan 
À en À Dl Dl AN be 
30 Juni—9 Juli. o zo 210 zo MAU z 020 
10—19 » 0 zo z zo z0 Z10 10 1 
20—29 » 5 ONO zo — z 20 20 220 zo hd 
30 Juli—8 Aug Ep | zo Zo — z zo zzo | zzo | 220 
9—18 » S || zo dode new z 220 z zi 
19— 28 » en 0 020 en z zz0 | 220 À Z20 ‚or 
29 Aug —7 Sept. 8 020 o z z zz0o | 220 | 220 IE 
kW » 020 | _ONO 2 z zo z 210 / if 
18—27 » Zo Zo z z ozo | 220 | 220 | 220 {jg 
Í 
30 Juni—-9 Juli. ONO | 020 0 020 zo z0 Z40 
10—19 > „ { oNo | 0zo 0 0 020 | 020 Zo 
20—29 » es NO 0 0 0 20 0zo | 220 
30 Juli—8 Aug. | £ N 0 0 o | 0zo | 0zo | 20 
9—18 » kn ONO | 0z0 o 0 zo | 020 | 220 
19 —28 » NO 020 0 0 20 20 210 
29 Aug —7 Sept. ES ONO 0 020 | 020 20 020 zo 
—_27 NW NO 20 020 | 220 Zo Z20 
18—27 » NNO 0 AU 0 020 0 020 
39 Juni—-9 Juli. NO o 0 NO oNo | 0zo | z20 
10—19 » NO 0z0 0 N ono | 020 210 
20—29 » À ONO 0z0 0 NNO o 0z0 Z 
30 Juli—_8 Aug. | 5 NW 0 0 NNO | _ONO0 0 Zo 
918 _ » rd NO o 0 N oNo | 0zo | 220 
19—28 » 4 NNO | _0Z0 0 N ONo | 020 z 
29 Aug—7 Sept.) 2 N 0 o N | ONo | ozo | zo 
8—17 » NNW |_NNO o N ono | 0zo | zzo 
N 0 0 N ONO o 210 


Te ö 


107 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


en 
i eh el el Eise ee 
| 1891. Ean ala Bled 
5 Ss El „2 =| 1) cs -) 
| SLO eh Belg „Ll ES 
| ui ll u u un En besl ln! 
| 
S 28 Sept—7 Oct. 020 zo z z Zo Zzo | zz0o | 220 
| 8—17 » 020 zo z zzw | zzo | z20 j 220 | 220 
| red EA 0z0o | 220 À Z2W 20 420 z 020 
Ek Ee —6 Nor EN Zo z VÀ z 210 z 220 MAU 
| z NNO | ZZW z z Zo z 220 | _ 220 
| 120 2 | _NNo Zo z ZZW | 220 z z20 | 220 
| 0v.—6 Dee 2 N 020 | Z2W Zw z ZZW | 220 | ZZW 
Rn 6 “S || ono | oxo | zw | zzw z w zzo | 220 
| 1726 > o | wNW|I Zw | Zw w Zw Zw z 
; 27 Dee.—5 Jan. N ozo | zzw | zw | zw z Zo 210 
| 
| ei’ Sept—7 Oct. ONO 0 NW | ONO | 020 | 020 | zzo | 020 
d bne » NNO o NW | _0N0 Zo 020 | 020 zo 
d 5 N 0 NW N 020 o 020 o 
| 28 et —6 Nov se N ONO | WNW| 0 zo 020 | 020 Zo 
adh = NNW NO w 020 20 220 | ZO NNO 
E 1126 » SI _NNw |l NNw | w NO 220 N ONO |__NNO 
| gi ta 0 ee 2 IE NNW| NW | ON |. NNW | NNO | WNW| N N 
Een = N | WNW| NO | NNW | z NW N ZZW 
27 Der. E R NNW |_ WNW NO WZW | _NW | NNW NO 220 
—5 Jan. NW Zo NO | WNW[ w | NNW | _NNO | 220 
E 
3 Sp —1 Oct. N 0 0 N oNo | 020 | 220 20 
E » NW 0 0 N ONO 0 z0 0z0 
18-21 À w o o N oNo | 020 zo ONO 
28 eee: Nor 5 NNw | ono |_ono N ono | ozo | zzo | zo. 
Ea e 2 || WNW| NNW |__NO N ONO | 020 1 220 
—26 B WNWI NNW NO N N NO zo | _0Z0 
7 Nov—6 Dec. | 8 z N NO | WZW| NW ww w | WNW 
Pihe 5 DE Nw | NW NO | NNW | NNW | NNW | _NNO | ZZW 
8 Re » WNW | __NW NO NW | WNW | WNW z ZZW 
Dec—5 Jan. wzw |. Nw | oN0 | _NWw |__NW N N | zzw 
hammen 


108 
GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


== 

n E ze ep ES 5 
1891. E 2 À 5 5 5 

Z E E 3 5 5 

5 ea ee) z À 5 
30 Juni—9 Juli. Z4W — 20 0 0 020 
10—19 ZZW — 20 ONO — zo 
20—29 » ee Z4W — z 0 0 020 
30 Juli—_8 Aug. | & zw | ono z 0 0z0 0z0 
9—18 » 5 ZZW N 220 ONO 020 z0 
19—28 = ZW Z4W 210 0 0 020 
29 Aug —7 Sept. Ee ZZW | — 0 ono | ozo | 0z0 
Sit ZLW — 220 NNO vÀ 20 
18—27 » ZLW — 020 ONO z 220 
30 Juni—9 Juli. Z4W — | 2 020 0 0z0 
0—19 » z — ‚A 0 ij 20 
20—29 > B ZZW | — z 0 0 zo 
30 Juli—8 min En ZZW NO z 020 020 020 
9-17 A ZZW | _NNO z zo 0zo 0z0 
19--28 E w NNO 20 ONO o 0Z0 
Dn ag —ï Sept. Et mr ON0O | NNW | 020 | 020 
ZZW — 240 ZLW Z20 z 

BRD » Z4W — ONO 220 z 210 
8e Juni9 gi ZZW — z 0z0 0z0 020 
10—19 ZLW — z o 0z0 20 
20-29 dû ZLW — Ee o 0 20 
0 er Aug 8 Zw NO z o 0z0 zo 
9 = ZLW NO z 20 020 020 
ve ZZW NNO zo o 0 020 

5 ZZW — 240 ONO o 20 

ZZW — |“ ZZ0 z0 — 220 

ZZW — 0 020 — 210 


109 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


E 
Bd Sk Ben 
Ss e a Ë 
Z E 8 2 5 5 IC 
E 5 =) T Dn == = 
NNO 220 NO z Zo ZW 
N z NNW 020 020 ZZW 
di z NNO z NNO Z20 020 Zw 
EN z N z NO an o Zw 
= NNO 210 ONO ie 210 Zw 
} el ZZW NO 0 NNO — Z40 WNW 
E27 Nor. —6 bie a || ZZW | NO 0 N ZW | WNW | NW 
WE 7—16 » 5 ZZW NO 0 NW w WNW |_NNW 
DE 17— 26 z NN6 | 0 NW w NW NNW 
27 Dec—5 ke 220 NO 0 NW NNW NW NW 
Ee et ed ze z N 220 w z 220 ZW 
z NNO ONO NW 020 020 ZZW 
hed an Z4W N NO NNW Z40 020 Zw 
7 ont ij Nor e z N NO N en o Zw 
| z ZZW N ono | wNw | — Z20 Zw 
ee 5 z z ONO NNO ZW — ZZW WZW 
IW 27 Nov—6 Dec. 2 NO NO NW NNW NNO w w 
T—16 » 5 NO N NW N w WNW |_wxNw 
17—26 220 NO Nw | WNW w WNW |_ WNW 
27 Dec—5 ed NO NNO Nw | zzw | Nw | wnw w 
28 Sept—7 Oct. z N 220 020 z zo z 
8—17 » z NNO NO 220 020 0z0 Zw 
ee z NNO ONO 0 220 020 w 
z 7 N 020 NNO En 020 220 
= ZZW NNO 220 zo — z 210 
Pd ZZW NO o 210 — z Zo 
27 Nov—6 Dec. 8 ZZW N WNW | 020 ONo w ON0 
16 pe o Nw Nw | zzw w WNW N 
z NNO NW | WNW w WNW |__NNW 
zo NNO Nw z WNW | WNW | _Wzw 


110 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


=| : 5 
1891. E 5 e d 5 Ss | 2 
E= = =| | Kn e= EE 
z - z Ei Z < < 
30 Juni—9 Juli. ONO 0 z zw | zZw 0 N 
10—19 » 3 NO Z20 Z AD ZZW | 020 020 
20-29 z ONO NA z 220 z 0z0 ONO 
30 Juli—8 Aus. Ep ONO o z z z o N 
en = ONO | WZw z z z o NNO 
19—28 es NO WZw z 220 ZZW | 020 N 
a Ang: —7 Sept. Ee NO z z 10 Zw | 0zo ONO 
—17 020 ZLW z 210 ZLW 020 NNW 
En » NO VÀ VÀ VÀ Z4W 020 NNW 
30 Juni—9 Juli. z0 NNO z ZZW ZZW o Z0 
10—19 » Z0 Zw ZL Zo z 0 210 
20—29 » AN 20 Zw z 20 LZW | 020 10 
30 Juli—8 Aug. = 020 Zw z 220 z o z10_ 
9—18 » = 0 ZZW z 220 | 22W o 20 
281 » a 0 WZW z zo Z4w | 0240 Zo 
29 Aug? Sept. | 0 Zw 1 z0 Z2w | 020 20 
17 020 ZW z 220 ZZW 020 z0 
18—27 B 0 Zw vÀ 240 Z4W 0 z10 
5 D er de NO 020 z ZZW z 0 020 
ONO o z Zo z o Zo 
0 ON0 20 z zo z o Zo 
s 303 Jali—s Aug. B || ono | zzo z 240 2 o 20 
OE z 020 020 z z 2 0 zo 
ie ONO 020 z 220 z o zo 
e ONO 0 z 220 Zw 020 AU 
020 o z 220 z o 20 
ONO 0 z 220 z o 20 


GEMIDDELDE WINDRICHTING. 


til 


1891. Se 

jee ef 2e = 5 

B S 5 = z = = 

aa a) ie if a 5 <5 

28 Rae zoa Oct. NO ZZW z z ZZw | 020 N 

he » NO ZZW NO z ZZW 020 N 

d s ono | wzw o z ZZW 0z0 N 

| Ë De —6 Nov. 8 NO 220 zo Zw Zw o N 

k in » 5 020 N 0zo | wzw Zw ONO N 

» z 020 0 Zo Zw Zw ZZW N 

é Bai Dec. El zo o w w ZZW N N 

7 126 » ze, zo 0 WNW | WZW Zw N N 

27 » Z20 o NW | WZW Zw N N 

(27 Dec—5 Jan. 220 0 Nw w ZZW N N 

de 

8 ted Oct. 0 Zw z z Zw 0 ë 
ber » o ZZW zo z ZZW 020 WNW 
los on 6 Na eN 0 NNW 220 z Z4W 0z0 ZZW 

ET Bn: nt 5 020 W z ZZW z NO V/ 
ran 5 zo w 220 | WZW Zw NNW ZZW 
27 Nov. 5 D s z NW 220 VA VAN WZW Zw 
81-16 Tk ec. 2 ZLW WNW | WZW W VA W Zw 
1726 Ke Z WNW N Zw / w Zw 
é 7 as Ee Zw IN zo WZW | zZZw Zw zw 
9 Jan. Zw WNW NNO /À Z2W NNW Zw 
Es ì Bei Oct. ONO 0 z z ZZW 0 20 
É ze » ONO 0 220 zzw | zZZw 020 Zw 

À 8 Oe ei 0 o z z zzw | 020 z 
le No. g=| ONO 0 z ZZW Zw o ONO 
Ges 6 z Zo o ZZW | ZZW Zw NNW zw 
js z o Zw zw Zw w ZZW 

7 Nov 6 Dec. S || wzw | ono | wzw | wWzw z WNW N 
( WZW 0 w_ | wzw z zo ZZW 
deli wzw | ONO | WZW w ZZW | Zw ZZW 
T Dec—5 Jan. w oxo | wxw | wzw | zw N z20 


112 


REGENWAARNEMINGEN. 


HOOGTE BOVEN ZEE 


Hoeveelheid regen. 


Aantal regendagen. 


1591, IN 

METERS. An neat Beits Bed 
SI<i{Afsl<|# 
Soedimara. 25 26: 26 Oi 4 1 0 
Titogreg k 500 28, 49 141 2 7, 10 
Srogol. 267 6 29 77 8 7 7 
Tjikasoengka . 290 97| 46/ 46 5 5 7 
Tjirangsad 690 156) 38 i Beb 2 
ad 3 645 117{ 123) 30 7 8 5 
ì 220 30, 135/ 89 5 6 6 
ri ". ? 24{ 133/ 71 5 7 6 
Pike Salak 600 1 3| 43 3 de 
Perbawati 1160 1 eb! 1 3 4 
"ren } 602 2 26 0 1 1 0 
Baro f 495 0 4 1 
Siad Sari. 601 30 38 100 dla 2 
aat Hence } 1060 59/9: 20 1 3 4 
Leni Oe rictmika ? ait 2-2 4 
Tjipetir 593 21 0 RnB 1 
Friesland... 90 2 20 2 2 2 
_Tjikadjang 1240 0 0 11 B 1 
Rantja Wilini. 1750 2 6| 35 1 1 3 

Tjiharoes. 1345 sij? ? sl ? ? 
BEE ka Warna. — 0 9 30 0 1 1 
argapala. ® 875 O0 0 ODE 010 
ie Tjmanggerang 900 ii} 1 0 0 
_____Soeban 126 Mi 1 0 0 
en Kamaroong 79 0 0 0 0 0 
8 dE 0 
47 00 B 00 
DE 34) 0 1 oe 
565 Of 25 1 Kn 9 
942 NN nn 4 


REGENWAARNEMINGEN. 


115 


Hoeveelheid regen, 


Aantal regendagen. 


Grootste Hoeveelheid. 


1891. 
A He ae 
en) z = ie fe) = & 5 Ge z A 5 
zal 3 1065| Ol _9/ 10 751 0 23 98 98 
323| 465| 305|l 2998| 16| 22} 20| 185 82 66| 66 93 
259| 29 2488) 14| 19, 20 66 41l 90| 23/ 128 
70| 231} 236} 2585 11| 17| 16} 145| 23| 45) 62 81 
34\ 213| 340 & ek Ee 18| 52| 60 92 
14) 3 al 3377} 10| 19} 24| 160f 30/ 98} 49 98 
197) 3lëf 314f 3114) 11} 17| 18 161} 66 86 61 133 
7| 224| 370| 2431 7| 14) 16 142 14 70| 81| 120 
198| 307} 311} 2308| 17| 21} 21} 178) 42} 47 74 94 
Ol 534 474 5 8| 20| 19 166| 15 86|/ 54| 108 
26/ 206| 316| 2280 6| 15 19 il 12 37 92 92 
99) 143| 306} ? 5l 15 19) ? 53 30/ 63 ? 
48| 123, 323| 2325| 7| 15| 19\ 139| 14| 39 80 80 
57| 253 2141 2803 8| 19, 21} 1 14 91} 29 91 
55| 255! 326 2730| 9 22 2%5| 1714 | 9} 46 90 
83 136/ 338/ 7 | ôf MH 18? sot ANTI 
8| 243 439| 2219 2 18| 25 155 4 91 69 
14l 268! 283| 1858 1} 11) 17/ 121} 14) 101 101 
5 21 331 2811 A1 931 24-4751 3-6 Al 67 
40f 192 463) ? || 4 15/ 21/ ? 20 66| 53 ? 
16| 394 ? al 10 16 7 14l 89| 140{ 2 
Ol 273| 316| 189 ol 16 19 126| Ol 67| 56 74 
Ol 277| 3 1928| ol: 16| 20/ 136| Ol 53 52 114 
31 228| 265| 1567 1 13) 19 all 3/ 53} 44 
Ol 121| 258| 1042 Ol 4 1 76| _O| 38| 60 
0 21 do 5 Hu ol 23| 53 53 
Öl Mil 1771 1260 Ol HH 6 O| 50/ 40| 60 
Ol 241l 378| 1989| O| 12 2} 1 ol 53 59 59 
tif 265! 390| 3171 1| 21 23| 158/ 11 52 56 88 
58| 504 592! 4322| 5| 23| 26| 182| 30) 86/ 68 120 


114 


REGEN WAARNEMINGEN. 


HOOGTE BOVEN ZEE 


Hoeveelheid regen. 


Aantal regendagen. 


1891. IN 
METERS. is ee age wi 
SIsjalstsië 
Tjiatter 1100 28) 46/ 62 3 1 3 
Sarieredjo. 565 ie 0 1 2 
Kasso-Malang. 518 0 Of 56 0 0 2 
Boeka Negara 1162 0 98 0 0 3 
Djagernaik 628 25| 19 28 1 2 Bj 
Ardjo Sari 754 121 85f 86 2 1 Af 10/ 85 
Kersana … — 0 0 0 0 0 0 0 0 
ros . é — 13 0 1 2 0 ki Ee 0 
Proepoeg. … . — 35 0 p 1 0 1 35 0 
Ketanggoengan … 11 Oi Of -0 0, 0 Oi 
Bandjar Ardio — 9 0 3 0 1 4 0 
indang-Heu 110 60 0 2 0 If 40 0 
Kali-gogo. 4 10: 0 1 0 0 10} 0 
Balapoelang — 0 2 0 0 | 0 
Adi Werna — 0 dM 0 0 
Moengkoe — Of 0 0 0 0 0 0 
Karang Koba 1025 Or 13 0 5 4) Of 
Bandjar-Negara 290 200 1 Of 0 264 9 
_ Banjoemas 20 20 0 2 0 1 19 0 
Poerwokerto . 65 39 0 3 0 EM 0 
Djati lawang. 14 Di 8 EE 1 0 aim 
Adjibarang 148 94 9 p 1 2 In 
Wonodadi. 230 gi 8 1 di 8 Oi 
Poerworedjo 44 0 0 0 0 0 0 Oi 
Pengadegan — 20; 0 1 Of Of 20 in 
_ _Poerbolinggo . 40 88 0 1 8: Oi 
_ Bobotsari. … 176 41 0 se 8 1 361 Oi) 
720 2 4 1 si 8 24 
467 _ 28 dE Ol AOR 
156 7 0 He B Oa 


ub 


REGENWAARNEMINGEN. 
Hoeveelheid regen, Aantal regendagen. Grootste hoeveelheid. 
76| 412{ 468/ 3666/ 5/ 21f 23/ 171} 42 94/ 45 120 
14| 2103/ 326/ 3409} 1} 10/ 15f 125} 14 45/ 50 9 
65| 305 3 - Ol 18/16} 150} 0. 37| 76-150 
49| 382) 0} 1975/ 2} 19| 8} 17 25} 6 7 
51| 360| 456|- 3 4 OT ie 37 52| 62 110 
37| 406| 470/ 3540f 2 21} 23 144 26 59| 100/ 129 
33| 90} 274| 1471 1 5{ 13} 80} 13) 52 105} 105 
7/ 152/ 298| 1968 2 7} 13) 9 5 73 14 Ml 
293| 1399 1} 7| 1 95| 4 30 86 
34l 70} 251| 1252 1 2| 14} 76} 34| 52| 90 
5| 193| 404| 2381 2 6| 12 ii 3 _70| 180/ 180 
Of 126} 301| 1653| Of 9 14} 9 40| 60, 94 
12| 64f 321| 1482 1 3/ 12} 67| 12/ 41| 88} 106 
27, 127) 415) ? ata MEt 93-31 199 8 
94) 167/  ? ? 101 Wat ? 5| 64? 
? 9 P] ? 9 ? 
252 554' 384| 3360} 17/ 30, 26 202, 147 74 60) 147 
87 19} 2727 5| 15} 25} 134 71 97} 71 7 
til 18261 6 151 24 123l 64| 55 


90, 131| 162/ 157 4 8 14 112 53) 3 45 97 
167\ 410, 303{ 2670 6, 16f 19 85/ 105/ 59, 105 
64\ 342/ 318| 2459 21 13f 14 Bi 56 7 50 8l 
6: 347 1756 0 jen Ps 8 21) 66 
17, 280, 395) 2078 4 M4 122| 9-64} 57/1065 
34| 144| 272| 2144} 4} 14) 20/ 131} 20) 23} 57| 102 
117 3 359 7 8| 19 224} 54 22 59 150 
57| 372 3| 2922 Ji 20/24 44 18) 74f 84 66 

16) 156} 357| 1597 6: tal Tär 100 04E 00 
d| 64/ 218/ 1178 3 di 48 84) 4 20) 53 90 


116 


REGENWAARNEMINGEN, 


HOOGTE BOVEN ZEE 


Hoeveelheid regen. 


Aantal regendagen. 


Grootste hoeveelheid. | 


1891. IN 
METERS. sl tol 8 es |l 8 on 
Kal alatdtdiIs < n 
Kedoong Poetri . 86 bi 0 1 B 5) 0} { 
BRR 102 0 0 0 0 0 0 0 0 { 
Tedoenan voet gebergte 131 Of ak AM Ol A B OR 
Kali-Gessing voet gebergte ? BEN it oft 
Poerworedjo … 62 17-00 va 2 Of 3 15) On 
Poerwodadi 12 40 oa OO A OR 
Djogobojo 6 st 0 O- 2 Ol Of -3 ORR 
Sawangan 60 00 0- Of Of ON 0 ORN 
meren 15 7 0 1 1 0 1 7 0 5 
njoeoeri 22 On U oj 0 0 0 : | 
É 
Grabak 3 ol of 19 0 Of 3 Of ORR 
Rehook 20 0 0 2 0 0 1 0 Oi B 
Kalimeneng 20 60 3 OOM 0 ON 
Sokogelap gebergte 0-0 of 0 Of 0-0) OF RE 
gebergte 0 0 5 0 0 2 0 0 4 
Kedoong Goepit . 18 Oner 0 OR 
Premboen. … . He mt O0 0 Ë 
Wadas Lintang : gebergte en 0 0 
Ambal. ; 8 SO Of MH MN 
Alian voet gebergte Ke B 0-0 00 
Sadang . .… voet gebergte 0 MM 0, 0 
Penoenggalan. 147 00 1 0 0 1 0 0 
Keboemen. . 21 4 0 3 2 0 2 2 0 
Dorowatie. 12 3 it 12 1 1 1 3 1 
ng Wringin. gebergte 1 0 0 1 0 0 1 0 
Kretek. „ 36 En Ee ee MD si 8 2m 
Ei REA 17 00 0 Of Ok Ol 0 OER 
rang Anjar 12 0 0 4 0 0 8 0 OL 
Rin 7 OEE Ot Of MER 


117 


REGENWAARNEMINGEN. 


Hoeveelheid regen. | Aantal regendagen. Grootste hoeveelheid, 
1891. | 
it > 5 = RE > 5 | af >= EE) 5 
Die IRI EERE IS 
__Kedoong Poetri . 13 18} 236l 12321 21 3 12 zo: bi 09 
El. 49| ? E oi In, bi 142 
_ Tedoenan. . . 13 158| 368| 2092 2 13 A 99 8 36| 58 
__Kali-Gessing . . 1 1061 375{ ? A bes. 1E 45E 081 '5 
Poerworedjo . 3| 95| 155| 13401 1) 12 18 94 3 22 48 
_Poerwodadi. . 3| 121l 139/ 13331 1 12 63 _3| 30 101 
Djogobojo. 3 0| 84| 276| 1479) O\ 9 15 76l| Ol 27} 107| 1 
Sawangan. . 13) 96| 424l 16181 5| 10} 24 gel 5l dit: Ff 
Koetoardjo , 3 73 1961 1916 1 an 17 86 3} 30-33 
_Banjoeoerip . 0/ 58/ 174 965 0 10 45 0 15/- 5 
Grabak 5 106! 162 vii, 82!- 31 671 33 157 
ook s 10: 50| 202 5l 10 16 95 _3| 16| 38 
limen 3 98! 169 al 03) 211-408 3 96 ik 
Sokogelap. 0! 210, 250 0 15 16 0 71! aal 161 
ede 45| 271l 401 Hast 79| 43/ 77| 105| 137 
Kedoong Goepit . 7| 127/ 185 2 9% 15 77 4 35 106 
Bn 0: 160! 230 0 9 15 za 0 64 
_Wadas Lintang . 421 200 321. 1 16 161 326 1 35) 103 
Abal 17) 107| 157 9 10 15{ 103 15| 33/ 28 
Alam 39 si A4 161-143 49 85 110 
ang Ed 36| 238| 421 6l 14 22} 132! 20| 92 92 101 
peroenggalan. 40{ 121) 196 6! 14 18{ 120 20) 30 32 62 
mu RE 40{ 195/ 117 Ba 16 MI O4 14 88 
hb . 60| 172 1 Al 10/ 14| 103/ 28| 76 15 100 
oong Wringin 228 of 16/ 21/ 124 Ol 17| 42 56 
Kele. . 23 341 6| ?0f 14f 112) 7| 69 49 119 
Kam OR } 40{ 174 347 Bl 14/ 13| 115 106 
_ Karang Anjer . 21! 145| 279 Bi 43-16 13 105/ 263 
Poering . . . 5l 157/ 116 NRE 3l 79 31 
AR 36| 145 si 13? ? 20 47| ? ? 


118 


REGENWAARNEMINGEN. 
HOOGTE BOVEN ZEE Hoeveelheid regen. Aantal regendagen. || Grootste hoeveelheid. 
1801. IN 
METERS. Swe Fest sten 
ahstaispeleislajs 
ME 4 SM aA 
Wonosobo . 840 4 OE JE 3 2 4 8 22 8 
Kedewan. — 0 0 0 0 0 0 0 0 0 
hk Kalangan _ 37) 0 2 1 0 El 37 Di 
EE — 35 0 1 2 0 Ai 32 0 jk 
Kalidjarak. — IN 
Djatiredjo — 24 0 1 1 0 If 24 0 L 
Wonosalan — Oe 
Trawas … . — SE Dn 1 0 0 ) 0 Ge 
Tjelahet . zen 0 1 0 0 1 0 0 1 IS 
Oeroeng-Oeroeng . Aan zee. 7 0 0 1 0 0 7 0 GR Ö 
Ee 300 4-0 0 zi 0 3 ol On 
Proef-stat. 0.-Java. — EER ER 0 Gn 
Widodaren . .… — 39 1 dij 4 1 ij 25 in 
ajoemas . ae eo 0 nn 0 
Angkrek . — 0 0. Of 9 Ot Of Of OO 
Taman Aroen en U OE lie ol GR 
__Pakoeda ô — 94 68 47 6 rá 8 45/ 16) 12 fj 
Taman Gloegoe 5 — 79 62 46} 7 7| 10} 38/ 14 19 Ha 
Batang Baras. . ze ssh tort 2 fat tr | 2 27 
NE Aan zee. ? 109/ ? 5 9 52 | 
Mabar. af 72} 191 286, 17 15 41 70 49 | 
eed 8 ? ? L £ ? ? ? 
Simpangtiga . 110) 148) 338|__7| 12 17| 43 2} 
Pangkalan Brand 139 322 dl 12 161 31) 59 69 
Batang Leko. … — dt 4e 2} 45| 52 
oes Mijn N 3. 20 |F 175| 150/ 144l 10) 9 1 52 43 
en 2 ital et ‘sil 10 8 rol 5 0 
en a Ze 37 an 
_ Marawang. . … 6 174| 107| 187 6| 7 118| 29 53 


lana 


119 


REGEN WAARNEMINGEN. 


Hoeveelheid regen. 


| Aantal regendagen. 


Grootste hoeveelheid. 


1891. 
5 > z ie = 5 5 = z 5 je 
Bil ISL 8 
prs be Be ? | 6 úl ? ? | al Aolt 2 
71j 380) 454 2944| 11 ei der 7 169, 20{ 45 79 82 
Ol 174! 150| 1458 O| 15 14l 107| Ol 46l 381 107 
12/ 175| 521) 2042 2 13 6 97 7 30 145 145 
59 203/ 593 465 5 14 | 142 26f -35/ 245 189 
16} 382| 760 1 27 23| 155| 16| 65| 162 162 
0, 143| 154) - 1314 0 6 9 61 0 57| 47 93 
5\ 139) 452! a121l 21 15 19| 19 Al 35 13 113 
Of 102/ 337! 1977 0 9 17 108 0 25 80 93 
0{ 163/ 373: 2456 OE 13 19 130 Ol 36/ 48 70 
? ? 2 2 ? ? à ? ? ? 
0; 135/ 3721 1901 0 11 20 122 Ol A4t{ 89 89 
0 30 19 0 2 10 70 0 AE 3 81 
9| 387| 455 | 2702 Kd OE | nd | 139 4l 92 71 127 
Of 133) 4 | 0 20 Of 421 9% ? 
à 1; 208 9, ? 1 11 17 ? 1 53 471 ? 
ë 0{ 235 08, ? 0 Siet % Ol 55/ 75 7 
ll 2 {117} 330- 2 ? 1u 2 ve 1 1 BĲ 
? 144| 355 ? ? 11 19 ? ? 271 79 ? 
283\ 283| 239 2 21 241. 201? 95| 43, 46 ? 
? 15! 20 ? 75) 99 
At Hi 16 120 20 70 
154 Hit MAP 101f 91/ 68 ? 
17i 10 tat € Zi 30 117 rd 
et ? REN. 2 
2 ? ? ? ? ? ? 4 
19 191 27 82 96 110 
15í 15 181 15| 371 88 98 
iol 18 1d 154| 261 65/ 55 74 
5 Mi 1 14 156 25| 32} 44 118 


120 


REGENWAARNEMINGEN. 
HOOGTE BOVEN ZEE Heeveerhsd regen, Aantal regendagen. || Grootste hoeveeiheill® 
1891. IN 

METERS. ee Bl on el = BEE ED 

SISSI 3 
Koba . 5 149í 113/ 80 6 4 6 5ij 75 
Pangkal Pinang I. 12 188{ 117) 147 7 5 5 75/ 59 
Soengeislan N°, 7. 5 299, 203 47 13) MH 7 61) 61 
oboali 5 5 169; 150 3 10 4 Ii 64} 87 
Pangkal hart If 12 209; 122) 167 5 Bied DA 
Awaja En 314, 392, 251 22/ 26/ 14/ 79| 136 

ed Soela . oi 140, 111) 100 6 10 Lj 
Bat ja d pe 134l 233] ? dh Gt 47) A68 
En 9 294| 1831 10 13 


Bilit 
Mengharap Estate. 


121 


REGENWAARNEMINGEN. 
Hoeveelheid regen. Aantal regendagen. Grootste hoeveelheid. 
1891, | 
ws > ae = > ° ee De = 5) 5 
SIsläl Ss I8lsl4isI8isl4lis 
228{ 113/ 19 15/ 12 147|| 1 41l 27 


49 
ngkal Pinang II 89 154| 252) 2368 10 9 128: 35| 58 
ja ? 231 1571 ? ? 9 10, ? ? 6 64} ? 
atoe Soela 2:65 75} 7 ? SR In, ee an, 
EM. ? 45, 141 ? 4 ks TE 4d ee ? 12) 36 ? 
BR 2441 236: 16e MI Afl 50 13 164|| 40) 49| 47 1 
‘Mengharap Estate. || 242, 192 ? 18, 11 Î ? 


DE FORMULE VOOR DE CENTRIPETALE VERSNELLING, 
AFGELEID UIT DE CINEMATICA. 


DOOR 


Dr. H. ONNEN. 


Met behulp van de differentiaalrekening vindt men zonder 
eenige moeite de bekende formule voor de centripetale versnel- 
ling: 


v? 


/ == 


4 

Bij het elementaire bewijs dezer formule, zooals men het 
in de leerboeken voor de gronden der werktuigkunde vindt, 
heeft men altijd te kampen met de moeielijkheid, dat zeer 
kleine boogjes als rechte lijntjes beschouwd moeten worden. 
Zelfs als men gebruik maakt van de leer der limieten, blijft er 
voor den denkenden leerling, die niet vertrouwd is met de 
hoogere wiskunde, iets duisters, iets onvolledigs in het bewijs d 
over, ja zelfs een zekere twijfel aan de juistheid er van. Dit 
is trouwens het geval met al dergelijke bewijzen of berekenin- 
gen, waarbij eene verkapte differentiatie of integratie uitge- 
voerd wordt. 

Lamarve, Hoogleeraar te Gend, heeft in 1861 een werk ge- 
schreven, waarin de diflerentiaalrekening gebaseerd is op de 
cinematica. Hoe vruchtbaar deze beschouwing zijn kan , blijkt 
uit eene menigte door hem uitgewerkte voorbeelden. In het 
„Nieuw Archief voor Wiskunde”, uitgegeven door het Wiskundig 
Genootschap, heb ik af en toe deze methode toegepast bij 
de analyse van sommige kromme lijnen. 

Niet zelden kan van de beschouwingswijze van LamARrLE ook 


125 


met vrucht worden gebruik gemaakt om het werken met 
oneindig kleine grootheden te vermijden. Voor het bewijs van 
de formule voor de centripetale versnelling bijv. heeft men alleen 
de volgende cinematische stellingen noodig, die wel geen nader 
betoog zullen behoeven. 

a, Wanneer eene rechte lijn om een vast punt O draait, 
terwijl een punt P tegelijkertijd over de rechte lijn voort- 
schuift, zal het punt P op ieder willekeurig tijdstip eene zekere 
snelheid hebben, die door eene begrensde rechte lijn kan 
worden voorgesteld. 

b. Ontbindt men deze snelheid langs de draaiende lijn en 
loodrecht daarop, danyis de eerste ontbondene de snelheid van 
P over de rechte lijn, terwijl de tweede ontbondene, gedeeld 
door den afstand PO, de maat is voor de hoeksnelheid der 
draaiende lijn. 

ce. Wanneer een rechte hoek eene draaiende beweging heeft, 
hebben de beide beenen op hetzelfde oogenblik dezelfde hoek- 
snelheid. 

d. De versnelling (of vertraging) van P op zeker tijdstip 
is gelijk aan de relatieve snelheid van het eindpunt der lijn, 
die de snelheid op dat zelfde tijdstip voorstelt, ten opzichte 
van het beginpunt. 


r Stelt men zich 
Ë nu voor, dat een 
punt P zich over 
de rechte lijn AB 
beweegt met eene 
constante snelheid 
PQ, en denkt men 
zich het punt P 
door eene rechte 
lijn OP met een 
zeker vast punt O verbonden, dan zijn PR en PS de ontbondenen 
der snelheid van P langs en loodrecht op OP; PR is de snelheid , 


124 


waarmede P zich langs OP van O verwijdert, en PS/OP is de 
_ hoeksnelheid, waarmede OP om O draait. 

Daar de snelheid van P langs AB constant verondersteld 
wordt, zal de rechthoekige driehoek PQR gedurende de beweging 
van P steeds dezelfde hypotenusa PQ behouden; en omdat de 
hoek PRQ recht blijft, moet QR dezelfde hoeksnelheid hebben als 
OP. De snelheid, waarmede R zich daarbij van P verwijdert, 
stelt nu de versnelling van de beweging van P over OP voor. 

Deze versnelling wordt gevraagd. Zij is alleen afhankelijk 
van de relatieve beweging van R ten opzichte van P, en zal 
dus ook verkregen worden, als men de hypotenusa PQ op 
hare plaats laat blijven en de lijnen PR en QR om de punten 
P en Q laat draaien met eene hoeksnelheid gelijk PS/OP. 

Trek door Q de lijn QT, loodrecht op OS, dan volgt uit de 
gelijkvormigheid der driehoeken QRT en OPS, dat RT/QR = 
PS/OP = de hoeksnelheid der lijn QR is. Bij gevolg is RT de 
gevraagde versnelling. 

Stelt men PQ = v, / OPA =« en de loodlijn OA, uit 0 op 
AB neergelaten, = r,‚ dan vindt men gemakkelijk uit dezelfde 
gelijkvormige driehoeken: 

Ps? v? sin? 
DE 

De versnelling, waarmede P zich van 0 verwijdert, is dus 
veranderlijk. Op het oogenblik dat de beweging van P loodrecht 
is op OP, d. ì. als P het punt A passeert, is «== 90° en dus 
de versnelling — v?fr. Wil men het punt P, van dat oogen- 
blik af, steeds op denzelfden afstand van O houden, en dus 
een cirkel laten beschrijven, dan moet er eene centripetale 
kracht op werken, die er dezelfde versnelling v?/r aan meedeelt. 


| 
GRAPHISCHE VOORSTELLING | 
VAN HET KININE-GEHALTE VAN KINA-PLANTEN 
GEDURENDE DE EERSTE VIJF JAREN.- 
& ì 
Kinine purum. 
Zwavelzare kinine. 
15/5 
| 
14/5 Ln 
Ep dan af 
ef | 
12% ed 
ij bd b 
_lfs Sd 
107 Á Ee af 
| De ee ol 
9% # À e Ef e 
en Ln B 
F4 
Pe 1/ we 
of / 
jg V4 / 
En bj 
De FE) d j4 
rs 0 Á Á 
44 
ne a 
zen dn Ee Eek 
nÀ 2, Er Pe 0e à 5 - Rt 


KINOLOGISCHE STUDIËN 
poor 
P. VAN LEERSUM. 
VII. 


OvER DE TOENEMING VAN HET ALCALOÏD-GEHALTE 
DER KINABOOMEN. 


(Mer EENE GRAPHISCHE VOORSTELLING VAN HET KININE-GEHALTE 
VAN KINAPLANTEN GEDURENDE DE EERSTE VIJF JAREN 
EN EEN STAAT VAN ANALYSES.) 


In »Kinologische-studiën No. IV” werd de toename van het 
_ alcaloïd-gehalte tot op drie-jarigen leeftijd vermeld. 

Bleek daaruit reeds, dat die het grootst was in het 1% op 
het 2de jaar, herhaalde analyses, later verricht, bevestigden 
dit niet alleen, maar leerden tevens, dat ze plaats heeft 
onmiddellijk nà het eerste jaar, zoodat de betrekkelijke toename 
het grootst is, wanneer het plantje den leeftijd bereikt tus- 
schen 1 jaar en 1 jaar en 6 maanden, namelijk toeneemt van 
2.18 pCt. kinine op één-jarigen leeftijd tot 4.49 pCt kinine 
op een leeftijd van 1 jaar en 6 maanden, en dus een ver- 
dubbeling van gehalte is waar te nemen. 

Op een leeftijd van 2 jaar bleek het gemiddeld gehalte van 
een 1000-tal boompjes van enten van moederboom No. 58f 
6.90 pGt. kinine te zijn, terwijl het op een leeftijd van 5 
jaar gestegen was tot 9.60 pGt. kinine. 

Het hieronder es staatje geeft van die toename een 
duidelijk overzicht. 

— 9 


126 


LEEFTIJD VAN DE BOOMPJES. 
dn SI. 2 
BESTANDDE ELEN. El Er Dn q El 3 El 
eer = 8 _ = en ac) =t 10 
© en 
ME 2.18| 449| 515 6.90! 9.60 10.43| 10.60 
Cinchonidine. . … 0 0 0.04! 0.07| 0.21/ 030) 0.30 
MANE a bie EE ee ee, 
Cinchonine + am. 
ET 2.641 1.92/ 2.21 1.82| 1.40) 1.10/ 115 
Totaal. 482| 641| 7.40 8.79| 11.21) 11.83| 12,05 


Tot op het 4° jaar is de jaarlijksche stijging van het kinine- 
gehalte dus vrij hoog, maar daarna wordt de toename veel 
minder en bedraagt slechts + 0.20 pCt. kinine ’s jaars. 

Dit komt bovendien geheel overeen met hetgeen de praktijk 
reeds aan een der Administrateurs eener particuliere kina- 
onderneming leerde. 

Deze kwam n. l. empirisch tot de slotsom, dat een monster, 
genomen uit een vierjarigen Ledgeriana-tuin, vrij wel het 
kinine-gehalte zal aangeven van het product, dat later uit 
dien tuin zal verkregen worden. 

Bij hybriden van GC. Ledgeriana X C. Succirubra is de 
toename in het kinine-gehalte eveneens het grootst in het 
2° jaar, en blijft zich daarna vrij wel gelijk, totdat op 
7-jarigen leeftijd zelfs eenige vermindering te constateeren valt. 

Ofschoon het vraagstuk, hoe het gesteld is met de toe- of 
afname van het kinine-gehalte op verschillenden leeftijd, lang- 
zamerhand zijne oplossing nabijkomt, zullen nog gedurende 
eene reeks van jaren deze proeven moeten worden voortgezet, 
om tot eene definitieve beantwoording te kunnen komen. 

De conclusie echter, die reeds nu uit de verrichte analyses 
gemaakt kan worden, is, dat een kinaboom op 4-jarigen 


127 


leeftijd zijn maximum aan kinine-gehalte nog wel niet bereikt 
heeft, maar dat de betrekkelijke toename nà het 4° jaar niet 
bizonder groot meer is. 

Bij de beoordeeling der resultaten van de analyses No. 40—48, 
waartoe bast op dezelfde hoogte is gesneden van even oude 
enten, die afkomstig zijn van denzelfden moederboom No. 25%, 
moet niet uit het oog worden verloren, dat de enten van 
N°. 40--42 op maagdelijke gronden waren geplant (dus 
1° aanplant) en de enten van de N°. 45—48 op vroeger reeds 
beplante (dus 2° aanplant). | 

Het lager kinine-gehalte, blijkende uit de analyses N°“. 45—48, 
zal dus aan den minder vruchtbaren bodem moeten toege- 
schreven worden. 

_De richting van verder te nemen proeven zal bovendien 
moeten zijn: 

tot een vertrouwbaar resultaat te komen omtrent het voor 
de praktijk zoo hoogst belangrijk vraagstuk van de toename 
aan bast bij boomen op verschillenden leeftijd, waarbij echter 
een menigte factoren van invloed zijn, die dus bij het opmaken 
eener conclusie niet uit het oog mogen verloren worden, 
zooals daar zijn: plantwijdte, 1*® of 2° aanplant, soort van 
grond, beschaduwing, bewerking van den bodem, bemesting 
enz. enz. 

Hierdoor zal dan een op wetenschappelijke gronden gebaseerde 
leiddraad voor de Ring: kultuur verkregen zijn. 


Leunane, Mei 1895. 


128 


‘ope “ure 


le Baas d 


3 SO Te 15 3 toes 
OT en 5 5 ni Ì 
it hans Kaan. ve ed 
DH ODD Ne DO AID 1D 
nt Dei GP OND De De en CD et ve 


Ke) 
ei ep IN SEI N OT et A TT ek a ed 
) auruoyur;) 
at 
5 
. Ï 
rd ourprurg be EN Feld Ell 
= 
[2] 
ler, NSD AOS CS De alle) HD meo a CD CD De 
> 5 RNSSESR ON, SANSAARSIN 
< f-aurpraoypurg 2SSSS 5 Sese meenden 
ul 77) 
Dm De Go WO lee) Ye) on en 3 
SS SSSERRILE8 SAFANEESEES 
‘AUIUIY SS OD U De FD mf SS en 
Rf: Km nn | _ 
OD OD DD De De De EE CS MED AOD IDA LD OD COD MD 
HAEEISSEEESESEBSBERFEE rn 
Ù De ee Kn eN A ann Mo li 
gi ee Ran 
3 s 5 
ad kad ” Ld . - End al ed ed led Kal ka „ @ 
7 2 kad hal ed had ad ad f je k 
| se en 
E 5 5 a - 
> ad MA A B VE EN Dt PE a Rm a ma a a kid nn 
De 
La 
B ha nn a 
Cr . lee) 
8 A ee 5 
— pe = 
5 ä . had led - Kd Ld kl a - ad Kad ERIN EN et MM cd 1 ed - - hed - ed 
7 2 
De 2 
ZZ E=) hd ad ld led A had ” Ld - ed Kd al Kad la led kad ” kad Kad hed Ld . ad 
age | (7e) 
je ha) 
© 
> 
| a nr a a a KR RR denk nan RR a a 
vet OU ND Sf den eN LD De 
J9WUNN Ed De vl oet Dd en ol OON OEE 


Hybriden Enten Á 


Ll En OS & d 5 
Kan | 
BERENRELELECENSE ED 
HAINNANNTSE Sim NCT 
El Elden tl 
Dn | 


NS 50 en be 5 1D 3 O6 13 


SESESEIBETSLENERRS 


MAK ee MN NR ED a oe A0 


1) 

| hd 
5 e Ll ad hl ad End - led ed - ad Kel - - ” hd 5 
es 

5 8 
ke an 
pt nd ed ad kad Ka Kad Ll Ld Ll ad Ka hd ad - . 8 
if aal 
NE SS 
ee „ „ „ ” la al . - hd hd hel ad - - kl hd - 
—= 5 

3 3 = 

== Ll ld hal - . A @ 

e on an Rr ann m 
El s F5) 

ae 5 

Ce 

re RR Me MEREN RER ennn 


26/1 


RAARRARAASEREEIEE 


Ig 
Strook bast lang 158 ne: gesneden 38 cM. boven ‘len C. s onderstam oud 7 


Bast gesneden 1a en boven den C. S. onderstam ded Zi nd 


4 
129 
AANMERKINGEN, 
8 
Li 
Z 
Ì ai van 300 hoond oud 1 
y »_dezelfde boompjes (206) md 2 jaar. 
8| > _» 300 boompjes oud i jaar. 
4} » > dezelfde boompjes (296) oud 2 jaar. 
vols oompjes oud 2 jaar bemest. 
Ae, ee zonnen [78] oud d jaar. 
[78Ì > N 
Mengsel bast van 50 verschillende ad De pe Seg esn 178** van n°. ink 
elfde enten [643] o 175 » 
” Ee 0] » ern » » 171 . „ » » 
Bast van 300 donne oud 1 
»__… dezelfde nanne B oud hd jaar. 
id 300 mpjes 
A dezelde boompjes ther oud É at en RS asen, 
» : [300 
A . , E00! , d , 
» » ei » 3 e 
> 198 boompjes oud 2 j 
n Eee dezelfde boompjes oud 3e joar. 
7) et, hd 5 » 
Be > 200 boompjes rood 2 jaar 
4 dezelfde boompjes oud 3 jar. 
25 » » 4 
26/ Schilfers gesneden vlak boven de Succirubra onderstam 1 jaar oud. 
| ok Stukjes pt van ne En ae ies is on res onderstam a jaar ze 
29 » » » » » 4 
es N ed) jaar oud gesneden ig M. boven de Succ. onderstam. 
31 4 jaar oud gesneden 1/ M. rdlen de seek onderstam. 
| 32 Schilfers gesneden vlak boven. den aalten onderstam jaa 
1 ri Stnkjes aen en ne pie er zn veld ne Succ onderstam ei ap jaar. 
Ep | 35) 5 df \ » » » » Ld 4 
il 5 » . . » ’ » la a. boven den » » » if 8 
40 
4 


_ 


id. 4 j jaar oud, doek bast gemeden op Ì m. “boven verbindink met G. S, onderstam. 
Bast van 100 boomen 2° aanplant oud 6 jaar tuin N°, 1. 


in 


150 
SAMENSTELLING. 
&ö 
E 2 
5 KINA-SOORT. GROEIPLAATS. Z S | 
s Eis s |[£ 
5 Sial 1e 
Zi - pee 5) ke 
44 Hybriden Enten N°. 23° [Tjinjiroean. 6.77{- 051} — 
45 » Er » „648 050 — 
46 » » » 235 » 6.69, 0.49 ST 
47 » Een > 6.00 020 — 
48 » » » 23% » 7.89 0.40 Î iel 
Analyses van de verschillende boomen waarvan | 
Boom 38a. Rioeng Goenoeng. 1205) — | — 1.19) 1324} 
» _88f. » > 12.60 0 0 1.30; 13.90fE 
‚ 23 » » 13.00 0 0 0.80 13.80f 
M. RG. » verschillende boomen, alle boven de f 
Hybriden Langblad N°.3 10.35 0.16 | 
» _Rondblad » 32 12.56. 0.53 Ù 
sN A Rioeng Goenoeng. 1033! — 2.75, 1308f 
A, ’ : 6.06 248/ — 3.48| 1202 % 


151 


Nummer. 


AANMERKINGEN. 


BABAE 


Bast van dezelfde boomen 2° aanplant oud 7 Ed gen … HE 
» oomen 2° aanplant oud 5 j » 

» __> dezelfde boomen 2° vin qe nt oud é ile » 
knn joomen 2° aanplant oud 3 jaar ek, 
» _… dezelfde “bouten 2e pranien oud 4 jaar >» » 


entrys is genomen, 

Annen van N°. 38 ne 8 Jar, 
: 23 " 7 " 

1% Siad 


oud d jaar afstammeling van N°. 23. 


bemmel d! op Ani van otou Ben Si Ma Brandine Askar 
7 hd, Erik A 


idiaal ae dE En 


VULKANISCHE VERSCHIJNSELEN 


EN 


AARDBEVINGEN 
IN DEN O0. I. ARCHIPEL WAARGENOMEN 


GEDURENDE HET JAAR 1892, 
verzameld 
DOOR 
Dr. S. FIGEE en Dr H. ONNEN, 


LEDEN DER AARDBEVINGSCOMMISSIE. 
A. VULKANISCHE VERSCHIJNSELEN. 


Volgens maandelijksche rapporten van den Heer A. Acusreuns, 
opzichter op de onderneming Zjepago, bij Bojolali, op de 
oosterhelling van den Merapi (Res. Soerakarta), is deze berg 
het geheele jaar door rustig gebleven, en werden ook in het 
geheel geene aardbevingen waargenomen. 


Omtrent de hevige aardbeving, die den 17e» Mei den bodem 
van geheel Sumatra, van het schiereiland Malakka en van 
West-Java, tot in Cheribon toe, in beweging bracht, vermelden 
wij behalve de officieele berichten, die onder de rubriek 
Aardbevingen opgenomen zijn, nog de volgende aan de dag- 
bladen ontleende bijzonderheden. 

De Deli-Courant schreef dd. 18 Mei: 

„Gisterenavond ten ongeveer 8 uur werd hier een vrij hevige, 
»maar vooral zeer langdurige golvende beweging van den 
vaardbodem waargenomen, welke klokken deed stilstaan, hang- 


marein en 


tek ie 


ne 
E 


155 


slampen heen en weder zwaaien, deuren in beweging bracht, 
vin één woord al de gevolgen had die een aardbeving gewoon- 
»lijk heeft, doch die hier meer opgemerkt werden en meer 
„angst veroorzaakten, dan in andere deelen van den archipel, 
»omdat het een in deze residentie vrij wel onbekend ver- 
»schijnsel is. 

„Het geheele chineesche kamp geraakte dan ook in rep en 
„roer, iedereen was op straat, inplaats van bij zijne penaten 
»le vinden, en toen de bodem weer tot rust was gekomen, 
»werd dadelijk vuurwerk afgestoken en offerpapier verbrand, 
»on zoo mogelijk eene herhaling te voorkomen. 

»De richting der aardbeving, welke bijna vijf minuten aan- 
shield, was van Noord naar Zuid. 

»Ook van buiten ontvingen wij verscheidene berichten om- 
»trent dit natuurverschijnsel. Te Tandjong Morawa was de 
»daur vijf minuten, evenals hier; te Soengei Bras werd eerst 
veen hevige schok gevoeld, en bleef de bodem daarna nog 
senkele minuten in beweging: te Bindjey werd een schok 
„gevoeld, die 35 à 4 seconden aanhield; te Quala Mintjirim 
»werden drie schBkken waargenomen, een onderaardsch geluid 
„gehoord, en was de rivier hevig bewogen. Uit Assahan einde- 
lijk ontvingen wij een telegram, dat ook daar een hevige 
»schok van aardbeving was gevoeld. 

„Nergens schijnen echter ongelukken te hebben plaats 

keen. De aardbeving werd o. a. ook op Stabat Estate en 
De Lima zeer duidelijk waargenomen; op eerstgenoemde 
»onderneming duurde de schok 10 à 15 seconden, terwijl op 
»Klambier Lima, evenals op Quala- Mintjirim , de rivier in hevige 
„beweging was. 

»Uit Tandj. Balei ontvingen wij van drie verschillende zijden 
»berichten, waaruit blijkt, dat de schok daar zeer hevig moet zijn 
»geweest, zoodat het op één oogenblik zelfs zeer moeilijk was stil 
ste blijven staan. Het fraaie in aanbouw zijnde huis van Datoe 
»Bandar, waaraan reeds $& 7000 ten koste was gelegd, stortte 


154 


»in, evenals de graftombe van den Luitenant Chinees en eenige 
»oude gebouwen. Vele huizen werden min of meer beschadigd, 
»of vielen uit de loodlijn, en in een paar ontstond een begin 
»van brand, hetwelk echter door het spoedig en flink optreden 
»van den Controleur, die binnen vijf minuten met de brand- 
»spuit op de plaats des onheils was, weldra werd bedwongen. 
>Een Chinees sprong van schrik uit een venster op straat en 
»brak zijn been. 

»Volgens weder later ontvangen mededeeling moet de aard- 
»beving daar eerst eene horizontale en later eene ronddraaiende 
»heweging gehad hebben. De rivier was zeer onstuimig. 

»Sampangvoerders meenden te weten, dat aan het Toba- 
»meer een groot huis was ingestort. 

„Uit de Pinang Gazette blijkt, dat de aardbeving ook te 
»Penang, in de provincie Wellesley en op de Hills op het- 
„zelfde uur als hier werd waargenomen. De bewoners van 
seen der bungalows vluchtten uit het huis, vreezende dat 
shet in zou storten, zoo hevig werd het geschud. De duur 
»der beweging van den bodem wordt ook daar door de ver- 
»schillende waarnemers zeer uiteenloopend geschat: van eenige 
»seconden tot drie minuten. De richting was evenals hier van 
» Noord naar Zuid.” 

De Locomotief van 51 Mei deelde nog de volgende bijzon- 
derheden mede omtrent de uitwerking der aardbeving op het 
schiereiland Malakka. Zij werden ontleend aan de Straits- Times 
en de Free Press. 

‚In den nacht van 17 op 18 Mei werden hevige schokken 
»van aardbeving gevoeld over het eiland Singapore, te Johore 
en te Penang. De schokken werden tegelijker tijd te 8" 157 
»n. m. gevoeld, en ofschoon, voor zoor ver tot nu bekend is, 
»geen bepaalde zichtbare schade geleden is, was de uitwerking 
»toch van dien aard, dat te Singapore groote gebouwen als 
shet Police Bahru en het Central Police Station tot in hun 
»grondvesten trilden. De duur der schokken wordt opggegeven 
„als van 1 van 5 minuten. Een berichtgever, die zich in 


EN En 


5 A 
ke A 5 


155 


shet huis van een vriend bevond in de Tanglin Barracks, zegt 
»dat de uitwerking zeer beangstigend was: de muren, het 
»plafond en de vloer schenen letterlijk te wankelen. Te Rochore 
»schijnen de schokken van een meer zachten en golfach- 
»ligen aard geweest te zijn. In het Teluk Ajer Police Station 
»wierpen de schokken een lamp op de bureau-tafel omver. 

»Een correspondent, die van uit het Zmpounding Reservoir 
„bericht zond, zegt: de schok was uiterst ernstig, de richting 
»was van noord naar zuid, met een kleine trilling van oost 
»naar west, die bij uitzondering twee minuten 45 seconden 
»duurde. Iemand, die in Japan was toen de geweldige uit- 
»barsting van verleden jaar in dat land plaats had, beschrijft 
»den schok van gepasseerden nacht , als bijna van dezelfde kracht 
vals een aantal van de schokken, welke die uitbarsting voor- 
»afgingen, en die door het volk werden beschouwd als de 
»voorloopers van hetgeen naderhand gebeurde. In North Bridge 
»Road waren de schokken van dien aard, dat de lieden 
»bij hoopen uit hun huizen liepen. De bewoners van huizen 
ste Campong Bahru waren lang niet op hun gemak, terwijl 
»de ontsteltenis onder de Aziaten alle maat te buiten ging. 
slet weer was alles behalve opwekkend, de atmosfeer was 
»dof en zwaar en de nacht somber; zware wolken verduister- 
»den het licht der sterren. Dit wordt medegedeeld , omdat die 
»ongewone verschijnselen de ontzetting der Aziaten scheen te 
„doen toenemen... ee 

OR Schokken van aardbeving zijn te Singapore zeldzaam ; 
„ten paar jaar geleden werd een lichte schok vermeld. 

»De eenige vermeldingswaardige schok in den jongsten tijd 
»Was die in 1861 plaats had, die van dien aard was, dat ze 
vin de plaatselijke bladen druk besproken werd... de 

Re De beweging van den grond scheen in een horizontale 
vrichting te zijn, en van het westen naar het oosten. Bij 
»den eersten schok meenden de lieden eerst dat iemand in de 
»aangrenzende kamer wandelde, anderen dachten dat het de 
Wind was. Toen de tweede schok kwam, liep ieder hals 


156 


»over kop het huis uit, vooral de inlanders, die gempak tanah 
»riepen. Duidelijk kon men zien dat de huizen wankelden; 
„houten bungalows kraakten alsof een enorme druk op het 
»gebinte was aangebracht. Deuren zwaaiden voor- en achter- 
»waarts, en sommige konden niet meer gesloten worden nadat 
»de schok voorbij was. Bijzonder was de uitwerking op 
„hanglampen die letterlijk tot slingers werden gatransformeerd 
»en die minuten achtereen door bleven slingeren. Glazen 
»rinkinkelden, klokken bleven stil staan, en het water in 
»kommen en vaten bewoog als roerde men er in. 

>De nacht was volkomen stil en rustig, en geen geluid 
»(except dat door den schok veroorzaakt) scheen de aardtril- 
»ling vergezeld te hebben. 

»In het Central Police Station schijnt de schok met kracht 
»gevoeld te zijn en ontstond er een paniek onder de inlandsche 
»constabels, toen ze de ongewone trilling waarnamen. Een 
»duidelijke siddering werd gevoeld aan boord van het troe- 
»penschip Tyne en van verscheidene schepen op de werf, ter- 
»wijl in de haven de sampan-lieden ook gewaar werden dat 
»er iets ongewoons plaats had.” 

Uit Natal werd bericht ontvangen, dat aldaar voortdurend 
schokken gevoeld werden van den Beraps. 


Groote verwoesting veroorzaakte de vulkanische uitbarsting 
op den 7" Juni op het eiland Groot-Sangir. 

Volgens berichten, ingewonnen door het Bataviaasch Nieuws- 
blad, kwamen daarbij ongeveer duizend Inlanders om en wer- 
den tal van tuinen vernield; vele huizen stortten in, en de 
klapper-aanplantingen leden groote schade. 

De Heer J. W. H. Murren te Menado schreef hieromtrent 
dd. 10 Juni: 

»7 Juni ’s avonds kort na half 7 werden eenige knallen gehoord 
‚waaronder een drietal hevige. De geheele duur was £ 3 uur. 
>In vlak noordelijke richting waren van het zeehoofd vuurflike 
„keringen te zien. Ook volgens later ontvangen berichten 


157 


»van uit Koha (Tanawangkoe, 600 voet ongeveer hoog). 

»Vreezende voor een uitbarsting op een der noordw. liggende 

»eilanden is de Hecuba, eene stoomboot der Ocean S. S. Gomp., 

»toevallig op de ree liggende, door het Bestuur gecharterd 

»om tol Sangir te gaan onderzoeken. 

»9 Juni. Aschregen te Likoepang. Tagoelanda rustig, volgens 
»visschers van Bangka, Siaauw zeer donker. Enkelen meenen 
„den 8" tusschen 2 en 8 uur nam. ook hier aschregen te 
»hebben waargenomen.” 

Voorts dd. 12 Juni, na den terugkeer der Hecuba: 

»Het geheele eiland Sanger is met 6 à 7 c. M. asch bedekt, 
»Lava en modder. Aantal slachtoffers groot, doch nog niet 
»te taxeeren, aangezien de meesten in de ladangs waren om 
»padi te snijden. Begin der uitbarsting ’s avonds 6 uur 10 m. 
»Einde ongeveer middernacht. 

»De vulkaan is voortdurend in rook gehuld. 

»Op verschillende plaatsen ontstaan solfatara’s. 

»Het aantal inwoners op Rr bedraagt £ 70.000.” 

En dd. 19 Juni: 

»Volgens den kapitein van het Duitsche schip Medor was er 
»den 12 weder vuur gezien en werden knallen gehoord. Ook 
"van Amoerang meldt men zulks. Op het eiland Staauw aan- 
„houdend aardbevingen. De vuurberg laat zeer zwarte rook uit.” 

Ten slotte meldt de Heer Murver nog dd. 14 Juli: 

» Volgens ontvangen berichten is de vulkaan Zaroena nog steeds 
»werkzaam. De noordzijde van het eiland heeft zeer veel ge- 
sleden, de zuidzijde minder. 

»Het aantal slachtoffers bedraagt ruim 1500. 

»De vulkaan Siaauw is mede werkzaam. Onlangs (vermoe- 
„delijk 14 Jani) werden doffe slagen gehoord, 

»Het kratermeer Siaauw is verdwenen” 

De Resident van Zernate rapporteert over de op 7 en 
Waargenomen verschijnselen, dat »’s avonds tusschen 6 en 10 
»uur en den daarop volgenden nacht te 2 uur hevige knallen 
„werden vernomen in de richting van het Noord-westen, 


158 


»vergezeld van aanhoudende doch zachte aardtrillingen.” De 
gezagvoerder van den mailstoomer Sindoro bracht den 9°"' Juni 
te Ternate het bericht, »dat op Groot-Sangir, in de nabijheid 
»van de standplaats van den Controleur eene hevige vulkanische 
»eruptie had plaats gehad, en dat de stoomer, die op het 
„oogenblik der uitbarsting op reis was naar Ternate, op ongeveer 
»40 Engelsche mijlen van Sangir te midden zware aschregen _ 
»was geweest.” (GR. 12012/92, telegram en G. R 12728/92). 

De Gouverneur van Celebes en Onderh. deelt mede, dat te 
Makassar, Maros en op verschillende andere plaatsen in de 
afdeelingen Zwider- en Oosterdistricten en Saleier, alsmede te 
Dongala en te Tontoli in den avond van den 7°° Juni van half 
8 af bij tusschenpoozen vrij zware doffe slagen en knallen 
gehoord werden, welke aan verwijderde kanonschoten deden 
denken. In dit bericht wordt opgegeven, dat de geluiden te 
Makassar en Maros uit het Zuidwesten kwamen; dit is ver- 
moedelijk eene vergissing en zal moeten zijn het Noordoosten. 

Van Tontoli luidt het bericht, dat de knallen van dezelfde 
richting kwamen als de aardbeving, namelijk NO. (G. R. 
15018/92, 12611/92 en 11701/92). 

Te Amboina werd den 7°" Juni ’savonds te half 9 even- 
eens een geluid gehoord als van verwijderde kanonschoten in 
N. W. richting (G. R. 12011/92 en 12564/92). Zelfs van 
Timor wordt gemeld, dat aldaar ‘savonds te half 8 eenige — 
doffe knallen gehoord werden (G. R. 15474/92). 

Vloedgolven werd waargenomen te Bonthain, Boelecomba 
en Saleier, die echter alieen aan een in de rivier van Tanga- 
Tanga (Bontharn) liggende prauw eenige schade toebrachten 
(G. R. 12611/92). Voorts wordt melding gemaakt van een lichte 
vloedgolf in de baai van Ambon den 8“ Juni omstreeks te 7 uur 
v. m., waardoor het water binnen eenige minuten eenige keeren 
wisselde van den hoogsten tot den laagsten waterstand met 
een verval van ruim 13 Meter (G. R. 12011/92 en 12564/92). 

Van aschregen wordt alleen melding gemaakt door den Gou- 
verneur van Celebes en Onderh. Te Makassar viel den 8“ Juni 


159 


van 9 uur ’s morgens tot zonsondergang veel asch, waardoor 
de lucht beneveld werd. Hetzelfde werd ook te Dongala waar- 
genomen (G. R. 15018/92). 

De Heer S. E. Haacsma te Muntok berichtte, dat aldaar 
den 19°, 20 en 21° September voortdurend een dof rommelend 
geluid ten zuiden van Muntok hoorbaar was, niet overeen- 
komende met donder. De lucht was bewolkt. Luchttrillingen 
werden niet waargenomen. 

Te Lawang viel op den 50 November, des avonds tusschen 
j en 72 uur, een lichte aschregen (G. R. 24749/92). 


B. AARDBEVINGEN. 


140 


36 A 
EE 5 î Herlei- À 
2E Residentie of U ding tot ï 
zz Berichtgever. Waarnemingsplaats. |__ Gouvernement, = weg atavia-| pour, 
ge Eiland B | Locate tijd he ze 8 
5» [== ai 
ind minuten,{ __secû 
Aardbevingsberichten over Januari 1892. 
G. R. 2029/92. Bima. Celebes en Onderh,| 2} 19°, —47 160 
Soembawa 
1891/92 Kroë. Benkoelen, Sumatra.) 4 k +11 |Een 
__{G. R. 3065/92 toli. Celebesen 0, en 10 | 23° 10"./—56 | 5 
330) H. A. Engelken. Kemoening. Soerakarta 17 2 B5rf=6 | 
G. R. 5165/92. Tontoli. Celebes en Ô. Oelen 29 | 11° 30-.}—56 [10 
68| E. J, Kerkhoven. | Sinagar. Preanger Reg. Java.) 31 | 13° 12" 0 kort. 
Berichten, dat geene nbr ee dla waargenomen in de maand Januari, werd 
„ Batavia: nis Godin eq). Res, Banjoemas : Tjilatja 
: erakar : elen: Gombong. 
» Banka it ind: 278 (Muntok). _» Semarang: Willem Ll 
» Kedoe: Magelang. 
Aardbevingsberichten over Februari 1892. 
68| E. J. Kerkhoven, | Sinagar. Preanger Reg. Java.| 5/| 23° 45") O0 [ossen 
|G. R. 3244/92. Goenoeng Kentjana. ian va 10 B +3 [1â23 
G. R. 3781/92. Kroö. enkoelen, Sumatra. 11 18* 45". j+1l (3. 5 
G. R. 5786/92. Waïngapoe. Tim mor en 0, Soemba.| 21 pj —52 2. 
G: R. 5931/92. ard hoek, afd. KroëfBenkoelen , Sumatra.| 28 | 14°. +13 |J. 


via; ee 4 (Tjiog reg). en Baseren: ir latjap. 
desh kar Bagelen: Gombong. 
» _Semaran hen 1 
Ee : oe: Nice 
_ Aardbevingsberichten over Maart 1892, 
545| L. Wichers. Branggah. Kediri, Java. 17 | 1e sela | 2. 
91) G, Kaulbach. Soember Peting. Pasoeroean, Java. 17 6 Brak 10. 
GR 6785/92. gen oeng Ald. ber Distr.,| 26 Even, over |+ 7 foorveert 
a mangka. um 
|G. R. 8669/92. Vlakke en Afd. Kroë Boskaedo. Sumatra. zoal 
_{G.R. 7001/92. | Negara Bali-en Lombok, Bali, 31 5 4 OR eerd 
| ichten, dat geene aarc beringsverchijnsjen wer waargenomen in de maand Maart, werdt 
Res. Batavig: 34 zjiogreg). Res. Banjoemas: Tjilatjap. 
eenikent » Bagelen: Gombong. 
» Banka en Ond: ‘278 (Muntok) » Semarang: Willem En 
ke ; »_Kedoe: Magelang. 


C D 
Bijkomende verschijnsclen 
en 


R Intensiteit 
Richting. en aard der beweging. 


opmerkingen. 
Horizontale schok. 
Eenige eek horizontale schokken. 
Sd hevige 
sterke rans schok, 
Vn herze schok, Voorafgegaan door een onderaardsch geluid, dat aan 
den donder deed denken 
veer De schok was niet hevig. 


vangen van Hil, Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers ia de lijst voorkomen : 


„werstaanw. Genie Off. der 2e Mil. Afd. op Java. 


……… {Harde schok. Honden huilden, kippen kakelden, vogels i 
volière vlogen met geweld tegen het ee 
Zeer lichte horizontale schok. 
Eenige vege er schokken. 
Horizontale k. 

Een eig pian 


3—4 een voelbare verticale schok.|De berg sedert eenigen tijd weer aan het werken — 
veel regen. À 


Morizontale aardschok met groote 
voortplantingssnelheid. î 

ee Geen schade aan den lichttoren. 

Vrij hevige schok. Gevolgd door trillingen, die eenige Bee aan- 
a lden Zn 


(A. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in Medewerkers, wier namen onder de IE nummers in de Iijst st voorkomen: 


w. Genie Off. der 2° Mil. Ald. op Java. 


142 


ze a 
zi Residentie of Uur 
SE Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, E : 
E zÔ en Ei S= | Locale tijd. 
23 | = 
Aardbevingsberichten over April 1892. 
W. Smits. Ngarianak. Semarang, Java. 3 be — 
G. R. 6698/92. Semarang. Semarang, Java. 3 hele en 
E,‚a. Genie Officier. Willem I. Semarang, Java. 3 ee 
G. R. 6912/92. Godong, Ald. Demak.{Semarang, Java. 5 7° 15".[—16 |10. 
E. a. Genie Officier.| Willem I. Semarang, Java. 5 8 107.14 |. 
G. R. 7002/92. Pati en Djoewana. {Japara, Jav 5 7e 45.17 | 2. 
SIJ A. C. Uljee en Rembang. Re mbang, ze 5 1" 28°,—18 | 
G R. 7301/92 
CG. R. 7703/92. | Bima. Celebes en Onderh, 6} 23° 15",J—47 [60. 
Soembawa. 
G. R. 13474,92. | W pes, Afdeeling|Timor en Onderh.,{ 6 2: —52 [12. 
Soemb Ond. Soemba. 
G. R. 8669/92, Vlakke hoek, Afd. Kroë Benkoelen , te een Ed EN Rn 
G. R. 15447,92. | Memboro. Timor en Onderh EL. 49 | 1. 
mba. Ì 
G. R. 8604/9 Amhoina. A na, Amboina. { 12 | 11“ 15”/—86 [Een pa 
|G. R. 12564/92 Tepa, A Afd. Babber. Anhein, Babber. 4Al4 0. —92 |+ 180 
| G. R. 10853/92 Eiland Amblauw. m Mt 16 J—82 | 1. 
591} G. Kaulbach. Soember Peting. Pasoeroein, Java. 17 0" 15=.IN.—Z.| 8. 
|G. R. 1256492. | Tepa, Ald. Babber. [Amboina, Babber 19 |+ 0". 202 [41804 
|G. R. 867092. | Laïs. nkoelen, Sumatra.{ 20 {| 19" 28"[+19 | 5. 
Benkoelen. 18 
G. R. 6980/92. | Ilwaki. mboina. Wetter. 0 3e Gn F8. 
G. -t 12564/92. | Ritabel, Afd. Larat. Amboina, Timorlaut. 20 | 3 20-99 [15. 
G. R. 1085392. | Kajelie. D\ „ Boeroe 241 18° 30".J—81 |Een pd 


pe 
Berichten, dat geene veertig tend werden waargenomen in de maand April w 
‚ Bat iogreg). Res: anjoemas: ijn 


: onee ar 


» Banka en Ond. “278 (Muntok). 


agelen: 


» de igdlerg Willen | 


C D 
Bijkomende verschijnselen 
Richting. ien. 
en aard der beweging. opmerkingen. 
aanne. Hevige schok. Vermoedelijk verticaal, at lampen niet slingerden. 
en, Vrij hevige verticale schok. hen van een onderaardsch gerommel. 
bi ken Kendal deraid ‚in de andere afdee- 
NO. Horizontaal, relosseartjd.” Afwijking der staafjes: 
: Ee2r mM, 
ZR 
oei | ED 
4: 0,2 » 
bs0 » 
6:05 :» 
Et + » 
Staalje 5 i chijnlijk niet uitgeweken door de 
onvolko ant bev werking van het staafje, waardoor 
het klemt in de opening als het geheel is inge- 
4 bracht 
en tornen sseorsenvee) Verticaal. Geene afwijking der staafjes 
De verticale rie eging is niet gemakkelijk. Er 
a eenige kracht noodig, om eene zichtbare siijkins 
Ee te verkrijgen ü } 
He Be Een zware horizontale schok. 
id —0, Vertical schok, Ene door hori-fOok in de Afd. Plora werden op dezen datum schok- 
al beweging. ken waargenomen in de richting van N.—Z. 
Moeonisle bek. 
50. Horizontale schok. 
s Geen schade aan den lichtoren. 
Twee schokken. 
…—N0. 
: Vrij hevige schokken. 
Vrij hevige schok. 
wortel d—5 schokken. De berg sedert een tijd flink aan het werken. 
eN. Vrij hevige schokken. 
elo eed schokken, 
Lichte sc 


aanw, Genie Olt. der 2e Mil. Afd. op Java. 


gen van H.H, ere wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen: 5 


144 


_{ Eelders. 
Ae R, 10748/92. 


EE A 
zE ‚__ Residentie of ì ter dan» t 
SE Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, ES n Batavia-|__ Duur 
==! Cilan ed L sche tijd. | 
Ei ne S ocale tijd. 
ZS minuten.} _seconc 
____Aardbevingsberichten over Mei 1892. 
G. R. 9081/92. Oostelijke Districten. |Bali en Lombok. 1 1422", —33 [Enkele 
A. A. Maas Geeste-| Argasarie, Bandong. |Preanger Reg., Java.) 3 | 17° 5%, — 3 [enen de 
ranus. 
590: A. de Stoppelaar Jr. Soember Telago. Pasoeroean, Java. 4 2" 55", —24 (25. 
591 G. Kaulbach. Soember Peting. Pasoeroean, Java. 9 | 13° 30".—24 |12. 
„34 G. P. M. van Weel. | Tjiogreg. Batavia, Java 1 4e 507, 2 à3n 
A. A. Maas Geeste-| Argasarie Bandong. |Preanger Reg., Java! 11 Me Addiers e 
ranus. 
G. R. 16980/92. Woeloer. Amboina, Dammar. | 14 5 30-91 : 
Observatorium. i Batavia, Java. PETA ES Tied Ohe 
G. R. 1020992. | Indramajoe. Cheribon, Java. 7 | 20° 15",— 6 Joserverr 
G. R. 9746,92. | Padang Sidempoean.|Tapanoeli, Sumatra.| 17 | 19" 55",/+30 |120. 
G. R. 10457/92. | Mokko-Mokko. Benkoelen, Sumatra.f 17 | 20° 5",/+23 (60. 
G. R. 10594/92. atembang. alembang, Sumatra,| 17 |+21*. 8 Eenige 
Sn Bambi, +10 
714| J. G. Schot. ebing Tinggi, Deli. [Oostkust van Sumatra,{ 17 [_ 20°. +32 |15. 
S 
34 E. F. L.J. U. van) Tandjong Poena, |OostkustvanSumatra,| 17 | 19° 56".|+33 |50. 
od Langkat. Sumatra. 
Medan |Oostkust van Sumatra,/ 17 | 19" 59"./+33 |+ 60. 
Sumatra. 


145 


ib Richting. 


D 
teit … 
en aard der beweging. 


E 
Bijkomende verschijnselen 


opmerkingen. 


hdd hd ENTS 


Twee oai end kort op elkander 
volgenc 


schokken 
‚Lichte variosde aardbeving. 


vrij hevige schokken, beide 
‘gerold door lichte beving. Ver- 
ti 


Op en neer schudden. 


45 
Zeer licht 


{Lichte aardbeving. 


„3 of 4 zeer lichte schokken. 
[Lichte aardbevin 


rnerieste kakken, horizontaal 
met golvende beweging. 


Verscheidene schokken. 
Horizontale schokken. 


6. 


6. 


Golvende aardbeving. 


De Semeroe werkte in Maart en April vrij hevig, 
nu en dan zware knallen 


vorgens aanwijzing van magnetograal. Seismometer 
erkt. 


ft niet gewer 


Gedurende jr ganschen nacht lichte verticale schok- 
eerst om het kwartier, later bri 
np zenis, ‘Cont 

Residentie. bureau zwaar bedehadiek gk de beide 


Op hetzelfde tijdstip 
adang eene aardbeving waargenomen, 
med daar had zij geene schade aan gebouwen ten 


oige. 
dns ongelukken. 


Verschillende personen di onpasselijk, lampen 
schommelden sterk heen en weder. In de rivieren 


waargenomen, en opgolving tegen den En 
vie 3 D 


Tinggi. 
n. 
anders beweren dat het water in de rivier in 
ger dte beweging raakte 
legde g scheen bijna onmerkbaar te beginnen 
merhand in intensiteit toe te nemen, ed oe 
pj neden ek Daaraan is 


rr op 1 à en op — 
n_20 à 30 sec. geschat pina; De 
richting walk: beoordeeld naar de beweging ee De 


146 


8 A 
zi $ 5 Herlei- 
sE Residentie of vak Wik ding vot 
83 Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, 5 | “__[Batava-l__ puur 
Ez . 3 … Ische tijd. 
=| = | Locate tijd. 
z3 a | minuten. 
Lichtopzichter. Tandjong Kalean. {Banka. 17 
J. Hillinga. Benkoelen. Benkoelen, Sumatra. 19° 43°,/H18 |. ten 
G. R. 10593/92. | Benkoelen. Benkoelen , Sumatra. 19" 40". +18 30. 
G. R. 1176292. | Kapahiang. Palembang, Sumatra.| 27 | 20° 45". +15 (30. _-& 
G. R. 11664/92. | Benkoelen. Benkoelen, Sumatra.{ 29 2" 5.418 (Eenige. # 
ais. 19 E 
G. R. 11085/92. | District Paninggaran|Pekalongan, Java. [| 31{ 20° 30./—11 
en Doro, 


Berichten, dat geene aardbevingsverschijnselen werden waargenomen in de maand Mei, werd 
Res. Banka en Ond: 278 (Muntok). Res. Banjoemas: Tjilatjap 


» __Kedoe: Magelang. 


Aardbevingsberichten over Juni 1892. 
G. R. 13018/92. | Tontoli. Celebes en Onderh.) 1) 12° 20-156 7 
G. R. 12564/92. | Amboina. Amboina, Amboina. | 4} 21° velie 2 
G. R. 13018,92, | Tontoli. ve en Onderh. 7 { 18° 30” te , 
Celebes 
G. R. 15447/92. | Babaoe. ndr heer A 7 2 30” Eke 
Observatorium . atavia. tavia, 8 1e 17" Oden 
hd) hed 
n K a A. Maas Geeste- Argasarie bij Bandong Preanger Reg, Jav. 8 5e 45". 3 
{_ranus. f 
558, H. C. Pennink. | Soerabaija Oedjong. [Soerabaija, Java. 8 1e de RE 
a on Dd: Hillinga. Benkoelen. Benkoelen, Sumatra. 8 5 45°! 418 
__ |G. R. 1166392. nnn Tabah Pes Benkoelen, Sumatra.) 8 Bed 38 }-0 
nk nandjong . +17 
_{G. R. 13647/92, | Vlakke hoek Afd. Kroëi Benkoelen, Sumatra.l 8 6. +13 i20. 


147 
En 
ER © D 
RE Bijkomende verschijnselen 
Duf Richting. en aard der beweging. 
opmerkingen. 
second É 


del dheane, die in sterke schommeling waren. De 
meeste waarnemers spraken echter van eene N—Z.- 
richting. Op verschillende plaatsen werd sterke 


zijnd, he instor 


wigNO.ZW 
_l0.—NW. 


‚Verticale schokken. 


ristondige verticale schokken. 


‚Ko 
Lichte scho okken 


Twee lichte schokken. 


te 
Boven in den toren werd een edn beweging 
waargenomen . 


Gepaard met eers gerommel en doffe knallen, 
als van geschut 


mt 
ver tangen van H.H. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen 


Gap) 

En erst. aanw. Genie Off. der 2° Mil. Afd. op Java. 

2. Zeer hevige schok. 

E: teevee. |Eenige duidelijk voelbare verticale 

a 0—Zw. Eenige hevige schokken. 

r0. Een lichte horizontale schok. 

eten avsvee. Bemerkbaar aan magnetograaf. 


ze Sotenosroonnen 


Bette an eeen: beee.o 


Zeer lichte aardbeving. 


M tograaf vertoont eene duidelijke afwijking. 


kel 


Artronomische klok van de tijdbal-inrichting is 


Lichte beweging. 
Vrij hevige schok. 


blijven stilstaan 

Eenige menschen meenen aardbeving gevoeld te heb- 
ben, en gerommel van deuren en vensters te 
hebben gehoord. Slingervlak astr. klok NW—Z0. 
Ook de huisklok, in wijdigen stand met astr. 
klok, bleet op hetzelfde ‘tijdstip stiltstaan. 


58 A 
zE Residentie of Ee U dike al 
oled Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, z UF. {Batavia- 
Ss : 5 … |sche tijd. 
2 on S Loeale tijd. 
lee! rainuten. 
G. R. 12120/92. | Kroë. Benkoelen, Sumatra.| 8 6" 30". +11 
5 Mokko-Mokko. 2 
G. R. 11662/92. | Kotta Agoeng, Afd. [Lampongsche District, 8 DE 7 
emangka. Sumatra. 
G. R. 12489/92. | Moeara Doea. Palembang, Sumatra. 8 | 5" 50".|+ 6 
Banding Agoeng. +7 
790; H. ter Poorten. Makasser. Celebes en Onderh. 8 1" D4*1=50 
„|G. R. 11701/92. {| Makassar en Maros. [Celebes en Onderh. | 8 Dr —51 
G. R. 13713/92. | Bima. Celebes en Onderh, 8 2 5,47 
7 Soembawa. ae 
Ô 8 10° 
‚R. 12564/92. | Baai van Amboina. |Amboina, Amboina. | 8 rie —86 
R. 15447/92. | Endeh. Timor en Ond. Flores.’ 8 1". —60 
. 13474,92en Trong, Ald. Laran- Timor en Ond, Solor. 8 rr —66 
___15447/92. toeka. _ il. 
„R. 15447/92. | Waïngapoe* Timor en Onderh.) 8 | 2" 10°.—52 
Soemba. 0". 
… 15447/92. | Maumerie. Timor en Ond., Flores. 8 2" 30".1—62 | 
„ 13474/92, |. Larentoeka. Timor en Ond., Flores.) 8 2" 30". —65 


149 

C » E 
| EE Ehtandteit Bijkomende verschijnselen 
} Richting. ard d b ing 
| en aard der beweging. opmerkingen. 
: OZW. Hevige schokken. 
_NW.—70 Horizontale schok. 

veevenverrs ver voo | Vrij hevig. jat de er he gevoeld omgeveer te 
A , 30”. a i 
NZ. 34. Word nme door een regelmatige horizontaal heen 


Zeer es horizontaal. 
Minder hev. 
Zachte Koelzone beweging. 


„jLichte vloedgolf. 


Vele sterke horizontale schokken. 
Zachte horizontale schok. 


Een horizontale schok. 
Een verticale en een horizontale 


Een horizontale schok. 
Horizontale schok. 


|Voorafgegaan door geluiden als van verwijderde 


Le) 
slingeren. enkele tongtongs beginnen te staan, 
honden blaffen. Opstaande voel einig meer 
van de schudding, hoewel zij zeer enn ht. 
baar ft door gerammel lin- 


er van den tegenover het alen bisa van 
volgt beweging om eindelijk stil te staan. 


tong r Ï 
hotelbewoners merken niets en blijven doorslapen, 
somm ezetenen beweren des middags te voren 


te 
schoten gehoord te hebben a van ver verwijderde 
kanonnen, anderen ook tege Á 
Ook in de afdeelingen ig en Oosterdistricten en 
gg gs 
2" 30" tot 5* 10° werd een zeer zachte gol- 
ade ordering gevoeld, gepaard met eene zee- 
beving, die te 3° zich kenmerkte door het hevi vig — 
tin Sn Sire het water bij den ingang der baai 
van Bima, waarvan het geruisch zich tot. de 


twee uur afstands, zeer duidelijk liet hooren. Dit 
ruischen an 20 minuten ek hert opa panelen ' 
gon water zeer snel te stijgen, zoodat m 
e 5, in ga van eb En hoogsten stand zn 
het water had 
Ten gevolge van de aardbeving stortten te Reo 
eenige huizen 
Binnen eenige minuten wisselde het water eenige _ 


‘ stand met een verval van ruim 149 Meter. 


Een inlandsch huis stortte í 


anonschoten. Eene inlandsche woning Ln É 


keeren van den hoogsten tot den laagsten water- ie 


150 $ 
25 A ik 
zë Residentie of é U dea 1 de 
53 Berichtgever. Waarnemingsplaats. |__ Gouvernement. 2 se atavia-|__ Duur. | Î 
ge n Eiland. = | focale tijd. ne Bei L 8 
ES EN minuten.| seconden d 
G. R. 11955/92. an Distriet Proholinggo, Java. 9 | 10*ruim/—25 
engger. 
722 L. Stibbe. Loeboe Selassi. Padangsche Bovenlan-| 16 |_ 15° 45".| +24 
den, Sumatra. 19" 20”, £ 
17 5e 224 Face eond 
9 P. E. van Oven. | Rangkas Betoeng. [Bantam, Java. 18 | 18° 33.4 2 | 2 
G. R. 12055/92. | Tjikandi. Bantam, Java. 18 | +19", + 2 
Menes + 3 
Pandeglang. + 3 
34) G. P. M. Van Weel. Tjiogreg. atavia, Java. 18 | 18° 41/ O0 [15 
J. M. Zeper. Pangledjor Bandong.|Preanger Reg. Java.| 18 | 18° 40"./— 3 [Eenige 
G. R. 13647,92. Kroë. enkoelen, Sumatra.| 18 | 20°. +11 à 
835| E. Goedbloed. Tondano. lenado, Celebes. 18 8: 50.72 |+ 10. 
In nado lenado, Cel 18 8: 45",—72 10. 
6. Rel 92 Tentoli elebes en O., Celebes.| 20 |... | ----- | 
G. R. 15447/92. \ Endeh. imor en Ond, Flores.| 20 | 15°. —60 | 3. 
G. R. 17608,92. | Maumerie. Timoren Ond „Flores.| 23 | 14" 30".J—62 | 2. 
D. J. Hillinga. | Benkoelen. Benkoelen, Sumatra.| 24 4e 159,18 fen 
G. R. 1364692, | Kroë. Benkoelen, Sumatra.| 24 4e, +11 130. 
G. R. 13372/92. | Moeara Doea. Palembang, Sumatra.} 24 4e 10". 6 
G. R. 17608/92. | Maumerie. Timor enOnd., Flores.) 24 | 19" 30".—62 | 2. 
G. R. 15446/92. | Alor. Timor en Ond.. Alor) 30 |ruim 16°,/—70 [60. 
bil, 
Atapoepoe. Timor en Ond., Timor. 30 (ruim 16°. —72 jelk 1. Ë 
GR. 17608/92. Atlapoepoe. Timor en Ond., Timor.) 30 16°, ii È. î 
Alor. ere en Ond, Alor! 30 | 16° 5"/—70 |60. 
G. R. 15447/92. | Trong. T Be en Ond „Solor| 30 | 16" 30",—66 [| 3à4. 


Berichten, dat geene verd bertinntarsdhinkee werden waargenomen in de maand Juni, w 
Res 


„ Soerakarta: 
ein over Juli 1892. 

G. Kajelie. Amboina, Boeroe 6 0 ee Nt OR 

EN à. Heiliers Indragiri Pr ee Reg , Java. 12| 21° B ese 
A. A. Maas Geeste- Argasarie Bandong. [Preanger Reg., Javal 12 | 22" zû= —_ 3 fare «ds 

nus ä 
eK. 15447/92. Waïngapoe. Timor en Onderh} 13 2 5-52 160. MR 
G. R. 1425692. | Patji Madioen, Jav Mie 307 
B 15249192. | Vla ke hoek Afd. KroëlBenkoelen, Soit, 14 7 +13 |10. KE 

G. R‚ 14831/92. | Saleier. Ce mesje en Onderh.,| 14 9e 107.55 |10. 5 

eier . if 


EE GET BE MES 


151 
Cc D 
Elk Intensiteit Bijkomende verschijnselen 
vor} Richting. en aard der beweging. 
opmerkingen. 
vern [Twee onmiddellijk op anas vol- 
en 


A Een Ee schok. 


4 B Verticaal. 
10. (2) Lichte rd 


pe 


ende verticale scho 


Sahid Lampen slingeren een weinig. 
Nd, Schokken. 
‚N0.—zZW, 
pg. Yan NNO. schok. 
dW, Sterke schokken horizontaal. Vermoedelijk van Klobat. 
td. Vrij hevige schok. 
ZO—_NW. _ [Ren lichte akan de schok. 
Ads Lichte ci Ee e scho 
zld Je Lichte bev 
RA atontald gn 
Len Lichte horizontale schok. 
r—0. Eenige horizontale schokken. 


Ë Av, Twee lichte horizontale schokken. 
w —Z0. Twee lichte horizontale schokken. 
m0. Eenige lichte horizontale schokken. 


4. han. Twee horizontale schokken. 


Ren van H.H. Medewerkers, 


wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen : 


« Banka en Ond: 278 (Muntok). 


Lichte schok. 
{Lichte scho) 
Lichte vardbeving. 


Horizontale schok. 
sj Vrij hevige schok. 


Een horizontale schok. 


Twee lichte schokken. 


Nog een tweede zeer lichte schok volgde. DE 
veer idolldes tijd werd ag te Maros eene lichte 
“aardschudding waargenomen 


152 


| 


EE Residentie of Er Hut dln tot Ä 
ae, Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, E “__{Batavia-_ puur. 
8E Eiland | Loente ga, |W WE b: 
É AZ A minuten | seconde 
G. R. 15443/92. | Bima. Celehes en Onderh.,| 14 1 50".J—47 [30. 
he , 
G. en Boeleleng. i Laane k, Bali, 14 | 1" 45",/—33 |Eenige 
G. R. 15248/92. | Afd. Djembrana. Bali ia Lombok, Bali. 14 3, 32 [need 
G. R. 1544492. | Banda. Amboina, Banda. {16 | 10° 50"|—93 |Een pä 
A. A. Heijligers Jr. Indraciri Bandong. Preanger Reg. Java. 17 6° Br 3 Fasen 
G. R. 15447/92. ndeh. Timor en Ond, Flores | 17 | 10". —60 | 1. 
A. A Heijligers. Indragiri Bandong. Preanger 19 | 23° 10"J— 3 |aevververd 
A. A. Maas Geeste-[ Argasarie Bandong. {Preanger Reg., Java. ri Ee BRERER. daens. jt 
ranus. 
G. R. 17608/92. | Waïngapoe. neat Onderh. 22 17°. —52 |Een pa 
Soemba. 
722 L. Stibbe,  Loeboe Selassi. den prin 23 | 15° 15"./+24 (20 à 30. 
en, 
Verweij. Tasik Malaija. Praigtë Red, Java.) 24| 14° 33 Ô jaeren 
A. A. Heijligers. | Indragiri, Jason Preanger Reg. Java.| 24 | 14° 43"f— 3 nnn 
590| A. de Stoppelaar. | Soember 2e Pasoeroean. Java 25 |'s namidd. |………… | en 
G. R. 15893/92. oenoeng a: lia antam, Java 27 ge, Boke 
J.M Pangledjar Kadinaaks ed Reg, Java.{ 27 | 10°. —_3 | 6. 
G. R. 15445/92. Vlakke hoek, Afd./Benkoelen, Sumatra.! 27 8: 50°./+13 |10. 
roë. f 
G. R. 15442/92. | Bima. eed el onderh; 27 | 22° 55.47 | 5- 


ia: 34 (Tjio 
arta: 


reg). en 


_ Berichten, dat geene nr werden waargenomen in de maand Juli, w 
Res. Bat vele iog Banjoemas: Tjilatap. 
len: Gombon 


: 305. agelen qg- 
, pd je Ond: 278 (Muntok). » Sman rang: Willem 1. 
3 » __Kedoe: keen: 
Aardbevingsberichten over Augustus 1892. 
G. R‚ 17608/92. | Larentoeka. \Timor en Ond., Flores.) 4 hf —65 
a Trong. Timor en Ond, Solor/ 4 | 11° 30".—66 Ig. 
__[G. R. 15893/92. | Goenoeng Kentjana. |Bantam, Java. 9| 16. [43 |2À3 
__{Observatorium. | Batavia. Batavia, Java. 9{ 16:36 O0 | 
f 6. P. M. Van Weel. Tjiogreg. Batavia, Java 9| 16° 34-| O0 [10 àl 
rn mes, Geeste-| Argasari Bandong. |Preanger Hei, Java.l 9 | 16° 30" [ereen 
kn. 1725092. Vlakke hoek. Benkoelen, Sumatra.f 9| 16-20") 9 |8. 
8. R. 16254/92. | Garoet. Preang er Reg, Java.l 10 3, Pt 
9, 


155 


zware schok 
Lichte Bovine ‘schok. 
licht 


„Zeer 


Een lichte pont ok 
Lichte s 


[Vrij Jangurige maar niet hevige 


Drs Ben hide schok. 


{Tamelijk flinke schudding. 


C D E 

5 En intanbiteit Bijkomende verschijnselen. 

| Richting. E-dr: bowaittid 
U en aard der beweging. opmerkingen. 

À WNW, Vrij hevige horizontale schok. ín het bericht gend bean dat de phat die 
t 0,—W. was, later in N.—Z. veranderde. 
i NO. Twee lichte horizontale schokken. 

_—W, wee _elkande ee opvolgende niet 


5 minuten later weer een schokje, 


Lampen erde sterk. Deuren, ramen en 


Golvend. 

Horizontaal vrij hevige schok. 
Zeer lichte horizontale schok, 
Een hevige schok. 


Lichte horizontale aardbeving. 


plafonds kraakte 
Gevolgd door langdurige trilling. 


staanw. Genie Off. der 2° Mil. Ald. 


op Java. 


gen van H.H. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen : 


Horizontaal. 
Horizontaal. 


Een lichte schok. 


rbe ervernter 
has 

. 8 
E00 neben nes o 
5 k 
ied W . 


à SAdetvaraansune sn | 


eid golving. 
Vrij hevige aardbeving. 


Horizontale aardbeving. 
Vrij hevige schokken. 


Kort na den schok mer zich hevige donder-_ 
buien, die nooit te voren bij der. ed lijke mt 
schijnselen ter borg pn varen w. 


Vrij en beweging voostel hed magneto-_ 
graa 


Geen schade. 


E E Residentie of À bur ereen Mn 
ot Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, 2 Batavia-\_ puur. | k 
dd n Eiland. ® | Locate tijd dad E 
ER) ze minuten.| seconleg— 
G. R. 16254/92. Tjitjalengka. Preanger Reg, Java.) 10 ge Or 4 Fo 
G. R. 16255/92. Tjiamis. Cheribon, Java 10 “30".—8 | 3. 
G. R. 17256/92. Kroë. Benkoelen, Sumatra.) 15 | 21" 30°./+11 | 8. 
G. R. 16478 92. Kota-Agoeng __ Afd.|Lampongs, Sumatra. { 15 | 22" 30".J+ 6 |Z—N. 
Semangka. } 
G. R. 17550/92. Bima Cel. en O., Soembawa.| 23 |… … 45. 
722{ L. Stibbe. oeboe Selassi. Pad. Bovenl., Sumatra, 25 120 scoor 
S. J. Meijer. Friesland Afd. Ban-/Preanger Reg. Java.) 27 6* ruim) — 3 
dong. 
J. M. Zeper. Pangledjar Radjaman-|Preanger Reg. Java.l 27 6: 15"J—4 | 3. E 
| A. A. Maas Geeste- Argasari Bandong. [Preanger Reg. Java.f 27 6: 48". — 3 ’ # 
ranus. ES 
G. B. 17453/92. Tjiamis. Cheribon, Java. 27 \eenigeminj— 8 |3. fn 
voor 7°. 18 
Resident. Afd Sapoeranen Ledok Bagelen, Java. 28 ee 1E 
G. R. 17549/92, | Goenoeng Kentjana. |Bantam, Java. 30 [417 [+2 |44D 
Observatorium. Batavia. Batavia, Java. Bib age 0. haan 3 
_34| G, P. M. Van Weel | Tjiogreg. Batavia, Java. en Te + 17. 
Dr. P. Van Rom-/ Buitenzorg. Batavia, Java. 30} 17° 16") 0 peer 
urgh. 
S. J. Meijer. Friesland Afd. Ban-|Preanger Reg. Java. 30 | 17*ruim/— 3 
dong. 
ge Zen en Geeste-| Argasari Bandong. |Preanger Reg. Java.) 30 | 17" 10"— 3 paer 
5 41 c. es aen en Ald. Ban-{Preanger Reg. Java.l 30 | 17" 15".|……… 
19 A. J. Ovink. Tjmangerang Afd. | Preanger Reg. Java.l 30 | 17" 15".)— 4 
a medang. 
|G. R. 17759/92 gedoe. Preanger Reg, Java. 30 | 17° 20".— 1 


Bes 
: pi pads en ond: ‘278. (Muntok). » 
» _Semar 


»__Kedoe: Magelang. 


722) L. Sibbe. 
__{G. R. 1939292. 


Loeboe Selassi. 


Manna. 


ge Aardbevingsberichten over September 1892, 
Padangsche Bovenlan- 
arg ben 


matra 
er ag re, 


5 
10 


9e 57". +21 


6: 35°./+15 


aeeettt 


8 


en aard der beweging. 


E 
Bijkomende verschijnselen 


opmerkingen. 


…| Vrij hevige schokken. 
Horizontaal. 
Twee verticale schokken. 


Zeer lichte horizontale aardbeving. 
„Zachte trillin 
‚ {Lichte aedbeie. 


- 
- 
. 


{Vrij hevige aardbeving. 


5E. 


bevige verticale schok van 
ardbeving. 

. Lichte aardschudding. 

Vrij hevige horizontale schok. 


9 schokken. 


d ORDU Ser tserese 


L schok verticaal + 2 seconden 

kleine Eolviksel daarop onmid- 

eens een hevige verticale schok, 
l door zware golvingen. 

en paar kort op elkander volgende 

aslaanade ngen 

……{Vrij zware schok van aar lbeving. 


ï Hevige aardbeving. 
[Verticale schok, 
Een tiental lichte schokken. 


(lorizontale schokken. 


verse esaoeoven o 


Voorafgegaan door onderaardsch gedruisch. 
she nn door ee el van den Boerangrang 
 Tangkoeban Prahoe 


Ook ter gras Rangkas end vers de 
zelfden tijd waargenomen als verticale schok 
Opgeteekend doer den Seismograaf van Ewin 


Vrij sterk. Lampen slingerden ter nauwernood 
Klok ‚ bangende aan den wand O—W. bleef stil- 


15 minuten later weer twee lichte schokken. 


Lampen slingerden O—W. 


t-aanw, Genie Off. der 2° Mil. Afd. op Java. 


“vangen van H H. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen : 


veteeesereere (Ben schok. | 
NZW. Hevige verticale schok. 


156 


55 A 
zÈ Residentie of : en | ding lot 
led Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, El “__‚Batavia-l_ paus. 
S= : Bn a sche tijd. El 
zn 25 locale tijd. 
25 el minuten, ! _seco 
G. R. 19685/92. | Melolo. Timbr en 0, Soemba.l 10} 92-655 |A 
G. R. 23756/92. Larantoeka. Timor en 0, Flores.{ 11 | 18°, —-63 | 2. « 
Maumerie. Timor en O., Flores.| 11 | 17" 30".J—62 |Eenige. 
20°. BE 
34 G. P M. Van Weel.| Tjiogreg. Batavia, Java. 12 19 20 Dn 
er den eg Geeste- Argasari, Bandong. {Preanger Reg, Java.) 12 | 19" 40".j— 3 [noen " 
R. 21609. Seba. Timor en O., Savoe. | 12 | 17°. —65 | 8. 
6 h. 23756,92. Endeh. Timor en O., Flores. | 12 | 17". — 60 In : 
19". ol 
15 15°. 60 4 4 5 4 
590 A. de Stoppelaar. | Soember Telogo. Pasoeroean , Java. 22| HW 15", |+ 5 
. |G. R, 19486/92 Bima. Celebes en O., Soem-[ 22 | 22" 40"J—48 |13. Hf 
bawa. - Sn 


Berichten, dat geene aardbevingsverschijnselen werden waargenomen e de maand September. wel 
Res. Soerakarta: 305. Res. Banjoemas: Tjilatja 

agelen: Gombong. 

» Semarang: Willem 


[. 


» _Kedoe: Magelang. 


Aardbevingsberichten over October 1892. 


HR 20289/92. Mierinein. Lebak en Bantam, id 6 [+21°. +2 j4à 6 
A. A. Maas Geeste-| Argasari Bandong. [Preanger Reg, Java.| 6 | 20" 47".|— 2 
Resident en G. R.{ Karanganjer. Bagelen, Java. 7 ge ZOm Jl jee 
ER 2160892. Vlie Hoek Ald. Benkoele geen 3 te Er 
|e. r. 2155392. | Bima Celebes en O,, Soem-| 14 | 14° 30".|—48 |15. 
| 6. R. 2247292. | Vlakke Hoek Afd. |Benkoelen, Sumatra} 15 | 13° 20".|+ 9 [10 
…E. enten. Masaran Tondano. _[Menado, Celebes. 19 | 11° 51".|—72 : 
| A. A. Maas Geeste-| Argasari Bender. Preanger’ Reg, Java. 21 | 6° 15" 2 funererr 
End: s 5 
8 E Seen: Brand de. Ledok. vv od vang en ES ar Ge Ë 
A Wichers. Branggah. Kediri, Java. u ala 4 
‚ de Stoppelaar. |Soember Telogo. _ |Pasoeroean, Java. | 31} 9 55-24 | en 
E 


D 
Bijkomende verschijnselen 


Intensiteit 
en aard der beweging. opmerkingen 


Horizontale schok. 
Zachte horizontale aardschok. 
Eenige horizontale schokken, 


Lichte golvingen. 
servers Lichte aardbeving. 


Vrij hevige horizontale schok. 
Twee hevige horizontale zker: 


Lichte horizontale schok. 
Vrij hevige schok. Horizontaal. ‚Gevolgd van lichte beving. 
Lichte verticale schok, 


ntvangen van H.H. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen: 


Berst-aanw. Genie Off. der 2° Mil. Afd. op Java. 


Vrij hevige horizontale schokken. 
verenereeerser. [hichte aardbeving. 
Eenige lichte schokken. 


Twee hevige schokken. 
Lichte schokken Geen schade. 


Lichte horizontale aardbeving. 
Schokken. Geen schade. 


BN Een verticale schok. 
Lichte aardbeving. 


Schokken van korten duur, verticaal. ac met onderaardsch gerommel. de 
Volgens Di: ric oe van assistent resident moet hae op on 
ben gee 


varsnne 


het onderdistrict Gowong zwaar — 
arosdef ebben; gepaard met en winden, waar 
door 16 boomen ontworteld werden, Ee 
En 


Horizontaal, vrij hevig. Ee | 


158 


ads : 5 WHerlei- En 
as Residentie of Sl um | id 
EE Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement, 5 q atavia-|__ Duur. 
le en Eiland. B | Loeate ta, 7 Ú 
2 me minuten.|_ seconde 
G. R. 22761,92. Amboina. Amboina, Amboina. | 31{ 12°. _ |—85 |Kort. 
Banda. Amboina, Banda. sl gr 30"./—92 [Eenige, 


ene dat geene aardbevingsverschijnselen werden waargenomen in de maand October werde 
R anjuvemas: dee 
: arang: Willem 1. 
’ Kole: Magelang. 


Aardbevingsberichten over November 1892. 


jG.AR. 2121/93. rn eg Soemba en {Timor Flores. 4) 10° —59 | 40 
Onderh. 
G. R. 23660/92. Bima. Gvt. ein, en Ond, 5 8: 30°. —48 (120 
oemba 
G.-R. 2121/93. Melolo onderafd. OostTimor en hd Soemba.) 5 9. 
Soemba. 
Memboro. mor en O,Soemba.l. 5 ä, 
{G. R. 23144/92. Districten Tjiamis en Cheriben, Java. 18 24. 7 aren 
andjaloe. 
A. A. Maas Geeste-, Argasarie Bandong. |Preanger Reg, Java.| 12 | 21° 40".— 2 | 
G. R. 23885/92. _ | Amboin Amboina., Amboina. | 18 | 2°15°.J—85 | 3. 
ne G.R. 398,93. En rend Kairatoe. |Amboina, Ceram. 18 |+ 2. —87 |Eenige. 
Tifoe Masarete. Amboina, Boeroe. 18 2 —78 |[Eenige. 
_… }6G. KR. 5283/93. Kajelie. Amboina, Boeroe. 18 2° 45". 82 nd en 


vee, 1 
_ | A. A. Maas Geeste-| Argasarie Bandong. [Preanger Reg, Java. 21 | 12° 30". — 
__|_ranus. 
_ 6. R. 24906/92, Banda. Amboina, Banda. 26 10003 00. 
G. R. 3255/93. Iwaki afd. Wetter. |Amboina, Wetter. 27 |s'nachts. [—79 7à8 
De op 
En 28 
_[G. R. 25433/92. Alor. Timor en Ond., Alor| 28 { 3°, —70 | 60. 
Ee sil, 5 
Atapoepoe. Timor en Ond., Timor.f 28 2" 10°./—72 4. 


EN 


Berichten, dat geene er Ree. Batavia: 34 { werden waargenomen in de maand November werd 


34 (Tjiogreg). Res. ed Tjilatjap. } 
“oerakar : agelen: Gombong. 
» Banka en Bal: “278 (Muntok). » dh nq: Willem 1 \ 
. oe: Magelang. 


159 


Intensiteit 
en aard der beweging. 


_E 
Bijkomende verschijnselen 


opmerkingen. 


Schokken verticaa 


Vrij hevige bind schok. 


Gepaard met een onderaardsch gerommel. 


e sl-aanw, Genie Off. de 2° Mil. Ald. op Java. 


htvangen van Htl. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen ; 


PINO b verwerven s 


Eenige hevige horizontale schokken. 


Een verticale aardschok. 


3 lichte schokken. 
Lichte horizontale schok. 


Licht. 

Vrij hevige horizontale schokken. 
Vrij hevige horizontale mm 
Lichte horizontale schokke 

Hevige schokken. 

Lichte schok 

Zeer licht 

Hevige horizontale aardbeving. 
Horizontale schokken. 

Vrij hevige horizontale aardschok. 


ma vrij zware horizontale schok- 
en. 


Een uur later door een lichte zeebeving gevolgd. 


aanw. Genie Of. der 2° Mil. Afd. op Java. 


vangen van HI, Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen: 


hd 


160 


‘wma : 
EE | B ij 
pt Residentie of, Dur Le ed 
=s| _Berichtgever. Waarnemingsplaats. | Gouvernement, … & Bilova. | hal 
Ee en ° | 3 Locale tijd sche tijd. Î 
EE, f 
2 Z En minuten.| seconden. = 
Aardbevingsberichten over December 1692. Í 
G. R. 399a/93. Kroë. Benkoelen, Sumatra. 7| 19°. |+11 |Benige. ‚k 
G. RB. 1058/93. Kairatoe. Amboina, Ce am. 11 1 —87 |Een 
G. R. 5283/93. ee vi Amboina, Boeroe. 13 4° 30".—82 |Kort. Nv 
G. R. 1057/93. Amboin Amboina, Amboina. | 24 |+ 7". Te 
590, A. de Stoppelaar. een Telogo. Pasoeroean, Java. 8 | 11° 15".—24 
591| G. Kaulbach. Soember Peting. Pasoeroean , Java. 28 | 11° 20°".J—24 |8. 


Berichten, dat geene aardbevingsverschijnselen werden waargenomen in de maand December, wer 
Res torie 34 (Tjiogreg) Res, Banjoemas: Tjilatjap. 
anka en Ond.: 78 (Muntok). _» Bagelen: Gombong. 
» Semarang: Willem 1 
» _Kedoe: Magelang. 


(1) De electrische seismometers, op sommige plaatsen in de 2° Mil. Afd. op Java, volgens opdrad 
verplaatsing van staafjes de hevigheid en de richting van den schok aan. De staafjes zijn horizontë) 
beweging komt en dan de staafjes aanraakt. Tevens wordt daardoor een electrische schel bewogen. 


É 
El 
Ë 161 
EE © D E 
id Bijkomende verschijnselen 
EA Richting. : rij gran 
hi en aard der beweging. opmerkingen. 
Í 


IEN. Vrij hevige verticale schok. 
LO. NW, Lichte aardbeving. 
10—W. Lichte wierd 
N0—ZW. Lichte 

5 7 Leide selak’ beg door een vrij 

oe een: verticaal. 


dl Pntvangen van H.H. Medewerkers, wier namen onder de volgende nummers in de lijst voorkomen: 
Eerst-aanw. Genie Off. der 2° Mil. Ald. op Java. 
van d 


en Chef van het wapen der Genie, door den Eerst-aanw. Genie Officier opgesteld, wijzen door de 
heen in een kring geplaatst rondom het ondereinde van een slinger, die door den schok in 


VERSLAG 


OMTRENT EENE REIS NAAR DEN VULKAAN »ÄWOE” OP HET 
EILAND GRoOT-SANGt 


DOOR 


‚ MOEKE, 
Controleur der Onderafdeeling Sangi- en Talauer-eilanden 
(Residentie Menado). 


Sedert lang reeds bestond bij mij het voornemen om den 
»Goenoeng Awoe” op het eiland Groot-Sangi te bestijgen, ten 
einde van nabij de verwoestingen op te nemen, door de uit- 
barsting van den 7°° Juni 1892 teweeggebracht, en, zoo moge- 
lijk, ook den krater van dezen vulkaan te bezichtigen. Dat 
zoodanige tocht, hoewel niet vrij van bezwaren, zeer goed 
doenlijk was, werd mij door de hoofden van Toerana bevestigd, 
volgens welke de Goenoeng Awoe reeds meermalen door Inlanders, 
en nog onlangs, ongeveer eene maand na de uitbarsting , door 
het kamponghoofd van Zonggene beklommen was; de vroeger 
betrekkelijk goede weg naar den krater had echter volgens 
laatstgenoemd hoofd door de jongste uitbarsting veel geleden, 
zoodat ik bij eene reis daarheen mij op tal van terrein-moeielijk- 
heden voorbereid moest houden. Evenwel was volgens deskun- 
digen, dat zijn zij, die reeds meermalen op den »vuurberg” 
waren geweest, een Locht daarheen gedurende den westmoesson 
niet aan te raden, om reden de dik wijls vrij plotseling opkomende 
slagregens, die zeer zware bandjir’s of goehie’s veroorzaken 
kunnen, zoomede de felle noordenwinden eene bestijging van 
den vulkaan in dezen tijd van het jaar hoogst gevaarlijk maken. 


165 


Ik besloot daarom den voorgenomen tocht voorloopig nog uit 
te stellen, totdat de regenmoesson zou zijn geweken. 

Toen echter in den avond van Dinsdag 14/15 Maart jl. te 
omstreeks zeven uur een vrij hevige schok van aardbeving 
werd gevoeld, voorafgegaan van, en gevolgd door een lang 
aanhoudend onderaardsch gerommel in de richting van den 
vulkaan, besloot ik niet langer te wachten met de uitvoering 
van het reisplan, maar reeds zondag d. a. v. den tocht naar 
den Goenoeng Awoe te ondernemen. Reeds den volgenden 
dag deed ik onderzoek naar geschikte en betrouwbare gidsen 
wat ten gevolge had, dat mij weldra een achttal Inlanders 
uit Taroena en Kolongan werden aangewezen, die tegen eene 
matige betaling bereid gevonden werden mij tot bij den krater 
te geleiden en tevens dienst te doen als dragers voor den mede 
te nemen mondvoorraad. Een tweetal kapitein-lauts van de 
hoofdplaats Taroena verzochten mij den tocht te mogen 
medemaken, terwijl voorts de heer Braam, particulier, de 
adspirant-controleur Wiacens vAN Kerenem, zoomede de te 
Taroena bescheiden klerk zich nog vrijwillig bij mij aansloten, 
zoodat de tocht niet alleen interessant , doch ook gezellig beloofde 
te worden. 

Vermits volgens verklaring der gidsen van uit het op p.m. 
1 uur roeiens noordwestelijk van Taroena gelegen gehucht 
Anggis de krater in 4 à 5 uren te bereiken was, besloot ik 
mij zoo vroeg mogelijk op het pad te begeven, ten einde nog 
dienzelfden dag voor het invallen der duisternis weder tehuis 
te kunnen zijn. 

Dienovereenkomstig vertrokken wij op zondag 19 Maart jl. 
reeds bij het krieken van den dag van Taroena naar boven- 
genoemd gehucht, van waar uit de eigenlijke tocht een aanvang 
zoude nemen; ter besparing van tijd en krachten werd het 
traject Taroena — Anggis per prauw afgelegd. Omstreeks half 
zeven uur in den morgen te Anggis afgestapl, werd dadelijk 
op aanwijzing der gidsen een achter dat gehucht loopend tuinpad 
ingeslagen, dat met talrijke kronkelingen en langzaam stijgende 


164 


ons naar een zuidwestelijken uitlooper van den vulkaan voeren 
moest. Met de gidsen voorop en op de Inlandsche wijze, d. i. 
achter elkander aanloopend, werd dit pad circa een uur lang 
gevolgd, nu eens langs tuinen met aardvruchten, pisang of 
andere tweede gewassen, dan weder door hoeg gras en klap- 
peraanplantingen. Sporen van de jongste uitbarsting (7 Juni 
1892) waren in dat gedeelte niet meer waar te nemen, alles 
had hier weder eene frissche groene kleur herkregen, en de 
weelderige vegetatie doet mij vermoeden dat men hier, behalve 
den korstondigen aschregen, niet of weinig van de eruptie gele- 
den heeft. 

Al spoedig echter begon de plantengroei zich minder weel- 
derig te vertoonen en schemerden hier en daar door het hout- 
gewas reeds enkele bruingrauwe plekken, totdat wij eindelijk 
na ongeveer een half uur loopens uit het frissche groen in 
een dun alang-alangveld traden. Het tot dusver gevolgde 
voetpad verloor zich geheel in de alang-alangstruiken , zoodat 
thans het eigenlijke werk der gidsen begon. De bodem, waarop 
wij ons bevonden, bestond uit een dikke laag vulkanische asch, 
die zich echter reeds tot een harde en compacte massa had 
gevormd, zoodat het loopen zonder veel moeite geschiedde. 
Tusschen de alang-alang, die klaarblijkelijk eerst na de uit- 
barsting was uitgestoeld, waren hier en daar nog overblijfse- 
len van ingestorte tuinhutten te bespeuren, waarover nog een 
dikke laag verweerde asch. «Eindelijk, na ongeveer een half 
uur langzaam gestegen te zijn, verdwenen ook de laatste 
_alang-alangstruiken en stonden wij voor een kalen heuvelrug 
van bruingrauwe kleur, welke, behalve hier en daar eenig 
kort gras, geen plantengroei meer vertoonde. Zoover het 
oog reikte, werden van hier uit in den omtrek slechts kale 
heuvelruggen van bruingrauwe kleur waargenomen, waar- 
tusschen een drietal breede en diepe ravijnen aantoonden langs 
welke wegen de vulkaan in den nacht van 7 Juni 1892 zijn 
lava en kokenden modder in zee had ontlast. De grond was 
op deze hoogte bezaaid met deels nog overeind staande doode 


165 


stammen, de meeste reeds ontdaan van de schors, andere, 
vooral de stammen der boomvarens, geheel verbrand en van 
eene zwarte kleur. De helling van den uitlooper werd 
thans merkbaar steiler en daar ook de zonnehitte lang- 
zamerhand was toegenomen, konden wij slechts langzaam voort- 
marcheeren. 

De bovengenoemde en die naar de kust toe hoe 
langer zoo meer zich van elkander verwijderden, waren thans 
nog maar gescheiden door een tweetal bergruggen, op een 
waarvan wij ons bevonden. De westelijke kloof, die wij op 
zeker punt tot vlak bij den rand konden naderen, vertoonde 
eene ontzagwekkende diepte; de bodem van dit ravijn was, 
voor zoover zulks waargenomen kon worden, rotsachtig en 
oneffen, met diepe kuilen en groote rotsblokken. Van den 
vulkaan zelf was door de talrijke voor ons oprijzende heuvel- 
ruggen hier nog weinig te bespeuren. De tocht over dezen 
kalen en geheel schoongeveegden bergrug had ongeveer een uur 
geduurd, toen wij plotseling aan den voet van een tweeden 
zeer sterk hellenden bergkam kwamen, die volgens de gidsen 
moest overgeklommen worden. Daar paar het uiterlijk voor 
het beklimmen van dezen ‘heuvel veel van onze krachten zou 
gevorderd moeten worden, werd besloten hier eerst een oogen- 
blikje rust te nemen en den dorst, die zich allengs begon te 
doen gevoelen, aan een fleschje Apolinaris-water te stillen. 

Na een half uur gerust en ons vermeid te hebben in het 
prachtige vergezicht, dat beneden ons de zee met de kust 
van Grool-Sangi en andere eilanden aanbood, werd de tocht 
mel nieuwen moed hervat. Het beklimmen van dezen tweeden, 
onder eene helling van plm. 60° staanden bergrug, ging met 
veel moeilijkheden gepaard. Op handen en voeten moesten 
wij ons langzaam naar boven werken, telkens aan het in groote 
massa hier opgestapeld liggend doodhout een steunpunt zoe- 
kende, daar de mulle aarde geen voldoenden steun aanbood, 
_ Maar gedurig, onder de voeten door, chang de helling naar 
den stortte. 


166 


Eindelijk echter was ook deze heuvel overgeklommen, en 
bevonden wij ons op den top. Langzaam stijgende, werd 
thans weder eene voortzetting van den reeds genoemden uit- 
looper gevolgd; ook hier vertoonde de bodem een bruingrauwe 
kleur en was slechts weinig plantengroei te bespeuren. 

Ofschoon de helling hier niet zeer sterk was, zoo konden 
wij toch door tallooze breede, doch gelukkig niet al te diepe 
scheuren in den bodem, klaarblijkelijk door de regens veroor- 
zaakt, slechts langzaam vorderen. Links en rechts van den 
uitlooper waren nog steeds de beide ravijnen of lavageulen, 
beneden reeds door ons ontwaard, thans echter op geringeren 
afstand van elkander. Langzaam voortloopende, bemerkten 
wij dat de bodem hoe langer zoo meer van gesteldheid begon 
te veranderen; de bruine dikke harde aschlaag, waarover wij 
tot nog toe geloopen hadden, verdween meer en meer, in 
tegenstelling waarmede de steenen en rotsblokken menigvul- 
diger werden, totdat eindelijk de voet van een vrij steilen en 
zeer steenachtigen bergrug was bereikt. De plantengroei had 
hier geheel opgehouden te bestaan; op den uitsluitend uit 
steen en rots bestaanden bergwand was nergens eenig groen 
meer te bespeuren, en zelfs werd de magere grassoort, die wij 
een half uur geleden nog hier en daar in kleine bosjes groeiend 
hadden ontwaard, thans tevergeefs gezocht. Hoewel de steen- 
achtige bodem een zeer vasten steun aan de voeten bood, zoo 
ging het bestijgen van dezen top toch met allerlei moeielijk- 
heden gepaard, deels tengevolge der vrij steile helling, deels 
door de opeengestapelde steen- en rotsblokken, wier scherpe 
randen en punten de grootste voorzichtigheid vorderden. Op 
enkele punten was de rotsachtige bergwand zoo steil, dat ik 
slechts op handen en voeten kruipend, en gesteund door de 
gidsen, langzaam voorwaarts kon. Het klimmen vorderde thans 
niet meer zoo goed als een uurtje geleden; steeds menigvuldiger , 
steeds langer werden de pauzen, steeds grooter ook onze dorst, 
die, met het oog op den nog maar kleinen voorraad A polinaris- 
water, slechts spaarzaam gelescht kon worden. Tot nog toe 


167 


was het weder ons zeer gunstig geweest; d. w. z. wij hadden 
weinig last van zonnehitte gehad, en de lucht was steeds zeer 
helder gebleven; op dezen rotsachtigen bergrug echter ver- 
anderde zulks spoedig en begonnen de om ons zwevende nevels 
zich samen te trekken, zoodat wij weldra in een dichte en 
vochtige wolk gehuld waren, die het onmogelijk maakte, 
verder dan 10 passen voor zich uit te zien en een kil gevoel 
op het lijf veroorzaakte. Wij waren zoo vermoeid en afgemat, 
dat geen onzer nog lust had tot spreken; ook de gidsen 
bewaarden niet zoo zeer uit vermoeidheid als wel uit zeker 
bijgeloof een diep zwijgen. 

Toen de heer Braam, die op eenigen afstand achter mij liep, 
op zeker oogenblik door den ons dicht omringenden nevel het 
spoor bijster geworden, mij luide toeriep hem te hulp te 
komen, verzocht de oudste gids mij met een angstig handge- 
baar om toch vooral geen rumoer te willen maken, daar dat 
op dit gedeelte van den »vuurberg” »posso” was. 

Op mijne vraag wat dan wel de gevolgen van ’s heeren 
Braam’s luidruchtigheid konden zijn, deelde de man mij 
fluisterend mede, dat de vulkaan van oudsher bij de Sangireezen 
bekend gestaan heeft als de verblijfplaats van booze geesten, 
die, in hunne rust gestoord, de om de toppen zwevende nevel- 
wolken zoodanig verdichten konden dat eene terugtocht niet 
meer mogelijk was. 

Eindelijk na tal van pauzen hadden wij ook den top van 
dezen heuvel bereikt, doch vernamen hier zuchtend van de 
Sidsen, dat nog twee zulke steenachtige bergruggen moesten 
overgeklommen worden, alvorens de krater was bereikt. 

a eenige minuten rust (eene langere rust zoude de bestijging 
der beide andere heuvels wellicht nog vermoeiender gemaakt 
hebben) en het gebruik van een enkel teugje ajer blanda werd 
mel nieuwen moed voortgeklommen. Iet beklimmen dezer 
twee laatste heuvelruggen was zoo mogelijk nog vermoeiender 
lastiger dan van den eersten; ook hier bestond de bergwand uit 


168 


opeengestapelde steen- en rotsmassa’s, ook hier was hoegenaamd 
geen spoor van plantengroei meer te ontdekken. 

Evenwel aan alles komt een einde, zoo ook aan het be- 
klimmen der beide bergruggen; op de helling van den laatsten 
bergwand nog met klimmen bezig, zag ik den mij vooruitge- 
loopen gids reeds hoog boven op den top staan, en met de 
hand naar de diepte aan de andere zijde van den bergtop 
wijzen. Nog eenige minuten klimmens en ik stond naast hem. 
Wij waren bij den krater. Van de plaats waar ik mij bevond, 
d. í. het hoogste gedeelte van den zoo juist overgeklommen 
bergrug, strekte zich eene zacht hellende plm. 50 meter breede 
zandvlakte uit, aan wier randen plotseling een diep ravijn 
gaapte. Het sissend en borrelend geluid, zoomede de scherpe 
zwavellucht, welke uit dien afgrond opwaarts stegen, lieten 
geen verderen twijfel over, of wij hadden den krater van den 
vulkaan voor oogen. Alvorens mij tot bij den kraterrand te 
wagen, nam ik op mijn horloge den tijd op; het was half 
een, en wij hadden het traject met inbegrip van het oponthoud 
door rusten enz. alzoo juist in zes uren tijd afgelegd. Daarna 
daalde ik bovengenoemde zandvlakte af, die mij nog van 
den eigenlijken krater scheidde. Zes der medegenomen gidsen, 
die. ons vooruitgeloopen waren, zaten reeds bij den kraterrand 
gehurkt, waar zij met de aan Inlanders eigen onverschilligheid 
voor natuurschoon, al hunne aandacht wijdden aan het klaar- 
maken van een versche sirihpruim. 

Hoewel eenigszins huiverend stapten wij 1: toch na bepaalde 
en uitdrukkelijke verzekering der gidsen, dat de bodem waarop 
wij ons bevonden niet het minste gevaar opleverde, langzaam 
door tot vlak bij den afgrond, en sloegen een blik in de diepte. 
Het schouwspel, dat zich toen aan ons oog vertoonde, was 
verrassend schoon en grootsch. Op plm. 50 meter diepte 
beneden ons strekte zich een ovaalvormig vrij vlakke bodem 
uit van grijsachtige kleur; bij den oostelijken rand daarvan 
ontdekte ik een langwerpig meertje, waarvan het water eene 
hemelsblauwe kleur vertoonde. Om dat meertje waren tal 


169 


van sulfatara’s of slijkvulkaantjes te zien, die onder hevig 
gesis en geborrel gestadig een naar zwaveldamp riekenden rook 
bleven uitstorten. Van tijd tot tijd ontploften enkele dier 
vulkaantjes onder zacht, doch duidelijk hoorbaar geknal, en 
wierpen dan een weinig kokende modder en geelachtig water 
omhoog, om echter dadelijk daarop weder onder sissen en 
borrelen met rooken voor te gaan. Ik telde een zevental van 
die slijkvulkaantjes op den plm. 2006 M? grooten kraterbodem. 
De oppervlakte van het naar gissing plm. 10 M? groote blauwe 
meer was spiegelglad en vertoonde geen rimpel; volgens de 
gidsen is dit meertje vroeger altijd op den kraterbodem gezien 
geweest en dus geen onmiddellijk gevolg van de eruptie van 
den 7e Juni 1892. 

Van een verder afdalen tot bij den kraterbodem was geen 
sprake, daar de dien bodem omsluitende kraterwanden overal 
loodrecht omhoog rezen. Aan de westzijde evenwel was de 
kraterwand doorgebroken en vertoonde hij een plm. 5 meter 
breede scheur, deze was het begin van een aanvankelijk smalle, 
doch langzaam breeder en dieper wordende kloof, die in tal 
van bochten voortloopend zich eindelijk in de blauwe zee op 
den achtergrond verloor. Volgens verklaring der gidsen bestond 
deze kloof nog niet voor de uitbarsting van den 7e" Juni 1892, 
doch is zij eene van de vijf, eerst bij de laatste eruptie nieuw 
ontstane, lavageulen; de blauwe zee die wij, bij de uitmonding 
van: dezen lavaweg zagen, bespoelde de kusten van Kandhar, 
De oorsprong der beide reeds bij het klimmen ontwaarde 
lavaravijnen, zoomede van die, welke zich langs de oostkust 
van het eiland bevonden, kon ik van de plaats waar ik mij 
bevond niet ontdekken, waaruit ik besluit, dat bij de jongste 
uitbarsting de kokende modder en lava na met onbeschrijfelijke 
kracht te zijn omhoog geworpen op vrij grooten afstand van 
den krater op de omliggende berghellingen is nedergevallen, 
Vanwaar uit zij langs verschillende wegen verder naar zee is 
gevloeid. 

Wat de kraterwanden zelve betreffen, deze bestaan uit een 


170 


dikke laag op elkander gestapelde steenen en steentjes, meest 
graniet, waartusschen verweerde vulkanische asch. Duidelijk 
was hier waar te nemen, dat die kraterwanden vroeger samen 
een min of meer kegelvormigen top hebben gevormd, welke 
echter later ineengestort is; volgens een der oudste: gidsen die 
nu reeds voor de 2e maal eene uitbarsting van den Goenoeng 
Awoe heeft beleefd, moet zulks reeds bij de eerste uitbarsting 
in 1856 hebben plaats gehad. Tijdens onze aanwezigheid 
hadden herhaaldelijk kleine aardstortingen van den tegenover- 
liggenden kraterwand plaats. Nu en dan kwamen van de 
omliggende bergtoppen kleine nevelwolken aangedreven , die 
bij den krater gekomen zich daarin tot één dichte witte wolk 
vereenigden , waardoor de kraterbodem tijdelijk voor ons onzicht- 
baar werd. Volgens de gidsen lag het echter geheel in onze 
macht om die nevelwolken dadelijk weder te doen verdwijnen 
daar zich onder het gezelschap een grijze »toenaas’”’ bevond, 
die de kunst verstond om door bezweringen de lucht weder 
te doen opklaren. Benieuwd om te weten hoe zulks geschieden 
zou, verzocht ik den »toenaas’”’, toen zich weder een dichte 
wolk in den krater had samengetrokken, om ons een staaltje 
van zijne macht te willen vertoonen. De man was dadelijk 
hiertoe bereid en begaf zich met langzame schreden tot bij 
den uitersten rand van den kraterwand; hier gekomen haalde 
hij een naar het scheen opzettelijk daarvoor medegenomen 
witte doek te voorschijn, die hij openvouwde, waarna hij 
onder een gestadig geprevel met dien doek zachtjes over den 
krater heen en weer wuifde en inderdaad trokken de nevels 
op dat oogenblik toevallig weder op, wat natuurlijk bij het 
Inlandsch gedeelte van ons gezelschap een on wederlegbaaf 
bewijs van ’s mans bovennatuurlijke macht was. 

Ruim anderhalf uur toefden wij bij den kraterrand, in 
welken tijd ik een viertal photographische opnamen deed van 
den kraterbodem en de wanden; toen werd de terugreis weder 
aanvaard. Het was juist twee uur in den namiddag. Steeds 
door een dichten nevel omgeven, werden nu achtereenvolgens 


171 

de drie steenachtige bergruggen weder afgeklommen totdat wij 
eindelijk weder op den bovenbeschreven zandigen en kalen 
neuvelrug kwamen. Hier werd een oogenblik halt gehouden 
om het medegebrachte middagmaal te gebruiken. Daarna werd 
weder voortgestapt en zonder verder oponthoud doorgemarcheerd 
tot bij Anggis, welke plaats wij tegen half zes in den namiddag 
bereikten. De terugreis heeft dus in 45 uur of 14 uur minder 
tijd plaats gehad dan de heenreis. Van Anggis uit werd 
weder per prauw naar Taroena teruggeroeid, waar wij te 
omstreeks kwart over zevenen ’savonds doodelijk vermoeid 
arriveerden. 


Z 


Taroena, 11 April 1895. 


VERSLAG 


OMTRENT DE 


GOUVERNEMENTS KINA-ONDERNEMING 


IN DE 


PREANGER-REGENTSCHAPPEN 


OVER HET JAAR 1892, 
DOOR 


P, VAN LEERSUM, 


Wnd, Directeur der Gouvernements Kina-Onderneming. 


1 Weersgesteldheid. 


De weersgesteldheid was in het jaar 1892 zeer abnormaal. 
Van een eigenlijken oostmoesson was dan ook geen sprake. 
Van af medio Mei tot ongeveer het midden van Juli was het 
weder vrij droog, doch zelfs gedurende deze twee maanden 
moesten telkens nog regendagen opgeteekend worden. | 

In de maanden Juli en Augustus werden o. a. te Nagrak 
respectievelijk 15 en 15 regendagen geregistreerd , terwijl daar- 
entegen de maand September weder vrij droog was. 

In de maanden October, November en December wisselden 
regen en droogte elkander vrij wel af. 

In het begin van het jaar kwamen hevige stormen voor, 
welke te Nagrak op het Tangkoeban-Prahoe-gebergte belangrijke 
schade, zoowel aan de gebouwen als aan de plantsoenen, 
berokkenden. 


175 


Enkele nachtvorsten werden gedurende de maand Juni 
waargenomen te Kawah-Tjiwidei, maar konden geen schade 
meer aanrichten, omdat zij heerschten op een terrein, welks 
aanplant reeds in het vorige jaar daardoor geken vernield en 
niet meer vernieuwd was geworden. 

Over het algemeen genomen was de weersgesteldheid gunstig 
voor den jongen aanplant, doch door de vele en aanhoudende 
regens minder voor de ontwikkeling der oude plantsoenen. 


HL. Vermenigvuldiging. 


Met ultimo December 1892 bedroeg het aantal in den vollen 
grond staande planten 2.825.900, zoodat deze in den loop van 
het jaar met 118.800 zijn toegenomen. 

Deze vermeerdering is voor een deel toe te schrijven aan 
de beplanting van reeds vroeger ontgonnen terrein te Tirtasari 
en voor een ander deel aan het beplanten van ravijnen met 
C. Succirubra’s. 

In de kweekerijen bevonden zich 888.000 landers waarvan 
186.000 C. Ledgeriana’s en 702.000 G. Succirubra’s. 

Een groot deel van deze laatste moeten dienen voor de ver- 
enting met G. Ledgeriana. 

Onder de 186.000 C. Ledgeriana’s zijn begrepen 26000 enten, 
gedeeltelijk reeds geschikt voor den vollen grond, gedeeltelijk 
plantbaar in het eerste kwartaal 1895. 

Om de reeds in 1890 gekapte terreinen te kunnen beplanten, 
werden verschillende partijen, van het beste Tirtasart-zaad, 
0. a. van enten No. 23 en mengsel Rioeng-Goenoeng, te 
kiemen gelegd ‚ zoodat in den westmoesson van 1894/95 
die stukken kunnen worden volgeplant. 

Voor den westmoesson 1893/94 zullen echter in het geheel 
geen C. Ledgeriana-zaailingen voor den vollen grond beschik- 
baar zijn, omdat de 160.000 C. Ledgeriana’s, voorkomende op 
Tjinjiroean, te klein en vele van te slecht type zijn , om daarvoor 
ia aanmerking te mogen komen. 

k 12 


174 


Met het enten van C. Ledgeriana op CG. Succirubra werd 
zoowel in de kassen als in de open lacht, op de kweekerijen 
en in de tuinen, geregeld doorgegaan. 

Door het aanbrengen van verbeteringen in de wijze van 
enten, o. a. door ziek maken van het entrijs, vermeerderde 
het percentage. van slagen in de kweekhuizen en in den vollen 
grond aanmerkelijk. 

Voor entrijs werden uitsluitend twijgjes genomen van afstam- 
melingen van de moederboomen No. 25 en No. 58, welke bij 
analyse van bast van 6- á 7-jarige planten meer dan 11°/, 
kinine aantoonden. | 

Het enten van GC. Pitayensis op CG. Pen in 1888 
begonnen, werd gestaakt. 

‚ Met het oog toch op het treurig resultaat van ds onderzoek 
van 5-jarige enten dezer kina-soort, en het hoog kinine- 
gehalte, kort geleden bij Ginchona Officinalis gevonden, ver- 
dient verdere aankweeking van die soort geen aanbeveling. 
In de maanden October, November en December werden groote 
partijen zaad verkocht, welke veilingen respectievelijk opbrachten : 
J 565,25, f 1822,50 en f 819.50, of te zamen f 5207,25. 

Bij alle veilingen was het aanbod echter grooter dan de 
vraag, en waren enten o. a. wegens den hoogen limiteprijs in 
het geheel niet te plaatsen. 

De bij wijze van proef uitgezaaide zaden der verschillende 
veilingen gaven zeer gunstige resultaten, en klachten omtrent 
niet opkomen van het zaad werden dan ook niet vernomen. 

Door houtvesters werden in het afgelopen jaar geen Suc- 
cirubra-zaden aangevraagd. 

Proeven met kunstmatige bevruchting werden nog niet 
genomen, omdat daartoe de gelegenheid ontbrak; zoodra die 
zich aanbiedt, zal er een begin mede gemaakt worden. 


MIE. Ontginning en onderhoud. 


In den loop van 1892 konden door gebrek aan plantmate- 


175 5 


riaal te Tyjibitoeng en Tjibeureum de reeds in 1890 gekapte 
boschgronden nog niet worden volgeplant. 

Dit zal eerst kunnen plaats hebben in den westmoesson 
94/95, wanneer er voldoende plantmateriaal aanwezig zal 
zijn. 

Tjibitoeng, als totaal ontbloot van GC. Ledgeriana-zaailingen, 
werd door het etablissement Nagrak (voor zoover de voorraad 
strekte) aan planten geholpen, om de jonge tuinen, waarin 
door sterfte vrij aanzienlijke hiaten gekomen waren, te kunnen 
inboeten. 

Wel is waar ging dit nog al met onkosten gepaard, om- 
dat de afstand van het etablissement Nagrak tot het etablis- 
sement Tjibitoeng ongeveer 40 paal bedraagt, maar daar staat 
tegenover, dat, door de jonge tuinen niet in te boeten, de 
onderhoudskosten veel grooter zouden zijn. 

Te Tjinjiroean en te Tjibeureum waren totaal slechts 
een 20000-tal planten beschikbaar ter inboeting der jonge 
tuinen. 

Te Tirtasari werden een tiental bouws, reeds vroeger gekapt 
terrein, verder in orde gemaakt en met enten volgeplant. 

Te Nagrak en te Rioeng-Goenoeng werden de ijle Ledgeriana- 
plantsoenen met Succirubra’s ingeboet, terwijl op het eerst- 
genoemde etablissement nog een 50000-tal enten uit de kwee- 
kerijen in den vollen grond werden overgebracht. 

Te Lembang werden 12 bouws hybrideachtige Succirubra- 
tuinen (CG. €. Schukkraft x C, Succirubra) in 4878 beplant, 
gerooid, geterrasseerd, bemest en opnieuw beplant. 

Het rooien dezer tuinen was zeer urgent: 

Îe omdat er niet de minste vooruitgang in te bespeuren was, 

2° omdat de bast door den ziekelijken toestand der boomen niet 
in den gewenschten pijpvorm van deze te verwijderen was, en 

3° omdat het gehalte zóó miniem en de bast dus ongeschikt 
was tot pharmaceutisch gebruik; want de Hollandsche Phar- 
macopoea, editio altera, schrijft voor deze soort basten toch 
een gehalte van minstens 5 pCt. totaal alcaloïid voor, 


176 


Het gehalte was n. 1: 


KBE ne ane en ate OAN 
REDONIG eer dateen zi Odi 


cinehonine: I= am.:-ale. tai von aes 
Totaal de 


De 12 bouws leverden aan product slechts 5250 halve kilo- 
grammen op, waarvan 800 halve kilogrammen aan pijpbast 
en de rest aan gebroken pijpen. 

Dank zij de goede zorgen, aan oogst, droging en oke 
besteed, konden deze dunne pijpjes en gebroken pijpen, 
verpakt in kisten, nog een prijs behalen van + 20 cents per half 
kilogram. 

Met het herplanten dezer 12 bouws zijn nu alle oude tuinen 
op nieuw volgeplant en zullen dus in het vervolg geen kwee- 
kerijen te Lembang meer noodig zijn. 

Aan het onderhoud der plantsoenen werd in het afgeloopen 
jaar zeer veel zorg besteed. 

Moesten door gebrek aan werkvolk enkele oudere tuinen 
onbewerkt blijven, de jongere daarentegen werden meermalen, 
en wel met een klein soort patjoel, oppervlakkig bewerkt. 

Vooral in den drogen tijd werd deze bewerking, zoodra de 
planten in strijd geraakten met het opschietend onkruid, 
meermalen herhaald. 

Gedurende den regentijd daarentegen werd het onkruid alleen 
maar kort gehouden (babad) en om de boomjes zelven het onkruid 
met de hand verwijderd (bobokor). Niet goedaardig onkruid, 
zooals alang-alang en lalampoejangan, werd geregeld uitge- 
graven. 

Op plaatsen, waar dit veel voorkwam, werd de grond, na 
een flinke bewerking, met allerlei afval van plantaardigen 
aard bedekt, om het spoedig opschieten van schadelijk onkruid 
te beletten. 

Behalve dat de bedoelde bedekking het snel opschieten van 
het niet goedaardig onkruid voorkwam, werd zoowel de phy- _ 


134: 


sische als chemische gestelheid van den bodem er merkbaar 
door verbeterd. 

De oudere tuinen werden niet alleen gepatjoeld, maar 
bovendien werden tusschen de boomen kleine ondiepe geeppek 
geslagen, en daarin het onkruid begraven. 

Een soort groene bemesting dus, welke van zeer groot nut 
was voor den groei der boomen. 

In sommige tuinen, waar afspoeling te vreezen was, wer- 
den vóór het invallen der regens eveneens greppels geslagen, 
om de afgespoelde aarde op te vangen. 

Van schadelijk gedierte hadden de tuinen in het algemeen 
nog al te lijden. 

Het waren niet alleen de terraswanden, welke door de 
wilde varkens geregeld werden vernield, doch geheele gedeelten 
van jonge tuinen werden omgewoeld. 

Ook de Helopelthis Antonii berokkende in jonge, zoowel als 
in oude tuinen te Tirtasari, Tjibeureum, Tjinjiroean en Tjibi- 
loeng vrij veel schade. Dit jaar schijnt bizonder gunstig geweest 
te zijn voor de ontwikkeling van dit insect, want niet alleen 
vertoonde het zich op vele particuliere ondernemingen, maar 
ook op het etablissement Nagrak, waar het in jaren geen 
schade had aangericht, hadden nu de enten-tuinen een aanval 
te doorstaan. 

Ofschoon het insect bij honderdduizenden werd gevangen, 
__was het toch onmogelijk, de tuinen daarvan geheel vrij te 
houden, ook door het groot gebrek aan werkvolk. 

De enten-plantsoenen te Tirtasari hadden nog al te lijden 
van stam- en takkanker. 

Zooveel mogelijk werden de aangetaste deelen geoogst en 
het hout verbrand, om verdere verspreiding te voorkomen. 

Door de veelvuldige regens in het afgeloopen jaar vertoonde 
zich de wortelziekte op het etablissement Nagrak ook meer, 
dan in-het jaar te voren. 

Vooral kwamen veel zieke boomen voor in den 14-jarigen 
eersten en in den 8- à 10-jarigen tweeden aanplant. 


178 
IV. Oogst van kina. 


De oogst van 1892 bedroeg 619.256 halve kilogrammen, 
waarvan 616.041 bestemd werden voor verkoop in Europa, 
en 5215 voor gebruik bij den geneeskundigen dienst in Indië. 

In 1891 werden verzameld 572.202 halve kilogrammen bast, 
zoodat de productie met 47054 halve kilogrammen is toegenomen. 

Het product over 1892 werd voor het grootste deel verkregen 
door uitgraving van zieke boomen en door wegneming van 
takken, welke door schraping in het vorige oogstjaar ziek 
waren geworden. 

Van de in 1891 geschraapte takken toch zagen velen er 
na die bewerking oogenschijnlijk nag gezond uit, en de blad- 
massa, voor zoover die aanwezig was, had haar groene kleur 
behouden; maar bij nader onderzoek bleek het, dat bij de 
verbinding van tak en stam, en iets daarboven, de bast was 
afgestorven en een zwarte kleur had aangenomen. 

Om dus groot bast- en alcaloïd-verlies te voorkomen, werden 
al deze takken verwijderd, en de nog levende bast geoogst. 

De sterfte der takken had niet plotseling, doch slechts suc- 
. cessievelijk plaats, d. w. z. men moest herhaaldelijk in de 
tuinen terugkeeren, om de zieke takken te oogsten. 

Wat gespaard kon worden bleef behouden, en uitsluitend 
werden zieke en onderdrukte takken van de boomen verwijderd. 

Van schrapen zal men echter moeten afzien met het oog 
op de groote sterfte, welke dit tengevolge heeft, en de plant- 
soenen daardoor blootgesteld worden aan het gevaar, dat er 
op een gegeven oogenblik plotseling te veel licht in de tuinen 
zou komen. 

Voor het kleinste deel bestond de oogst verder uit takken, 
afkomstig van jonge 4- à 5-jarige tuinen, welke geheel onder- 
drukt waren, nagenoeg geen functie meer uitoefenden, en dus 
voor wegneming als van zelf aangewezen waren. 

De oudere tuinen te Tirtasari bewijzen, door hun meer 
slruikachtig dan boomachtig voorkomen, dat op een gegeven 
oogenblik eene matige opkapping in jonge 4- à 5-jarige plant- 


179 


soenen zeer noodzakelijk is, om niet te geraken tot een toe- 
stand, dat men krijgt een maximum aan takken, maar een 
minimum aan blad. 

Na eene rationeele opkapping, welke in den oostmoesson 
plaats had, staat dan ook elk boompje vrij, de aanplant is 
gesloten, en men heeft een maximum aan blad en geen dood 
hout. 

De oogst van 1892 bestond uit: 


| Aantal Netto gewicht 
KINASOORT. | in halve 
| 


| Balen. | Kisten. | kilogrammen. 


Ee Sadeeubrk en ns 185 120 51754 
G. Hasskarliana et 4 504 
Be Ofheinakis: : ae 143 4 26810 
G.: Ledgeriana- „istar abetuf 4689 556995 


Foa eed Rt 128 616041 


Productiecijfers der verschillende etablissementen zijn te 
vinden in bijlage F. 

Het Ledgeriana-product vermeerderde in 1892 met 106.524 
halve kilogrammen. 

Ofschoon deze vermeerdering vrij groot is (een gevolg van 
het afsterven der in 1891 geschraapte takken), zoo is toch 
het gemiddeld gehalte aan zwavelzure kinine veel lager, dan 
een jaar tevoren, 

Kon in een ‘vorig verslag vermeld worden, dat door de 
toegepaste schraapmethode een Ledgeriana-product werd ver- 
kregen van 195.558 halve kilogrammen met een gemiddeld 


gehalte van 9,51 °/, kinine-sulphaat , in 1892 werden slechts 


twee partijen van een dergelijk gehalte geoogst, afkomstig van 
het enten-plantsoen te Tirtasari, »Mengsel Rioeng Goenoeng”’, en 


180 


groot respectievelijk 26 en 5 balen, bevattende 5585 en 1042 
halve kilogrammen, inhoudende respectievelijk 9,65 pCt. en 
9,68 pCt. kinine-sulphaat. 

Dat het gemiddeld gehalte van het Ledgeriana-product zoo 
veel lager is, dan een jaar te voren , moet worden toegeschreven 
aan het feit dat: 

1e door schraping in het vorige jaar juist die deelen van den 
bast zijn verwijderd, waar het meeste alcaloïd aanwezig is, 
namelijk in de buitenste bastlaag (schors), terwijl in de bin- 
nenste laag, welke de bastvezels bevat, veel minder alcaloid 
voorkomt ; 

2e door de groote hoeveelheid kurk, welke zich na de 
schraping heeft gevormd, (verschillende proeven leerden, dat 
dit 26—50 pCt. bedroeg). Aan vernieuwden bast van geschraapte 
takken werden ruim 100.000 halve kilogrammen verkregen. 

In bijlage E vindt men het gehalte aan kinine-sulphaat 
aangegeven van de verschillende partijen schilfers, uit den 
oogst van 1891 verkregen. 

Tevens blijkt uit diezelfde bijlage het gehalte aan kinine- 
sulphaat der verschillende partijen vernieuwden bast uit den 
oogst van 1892 van de geschraapte ea S ad uit die zelfde 
tuinen afkomstig zijn. 

Het oorspronkelijk Ledgeriana-plantsoen te Tjinjiroean, groot 
4 bouws, waar evenals in andere tuinen alles gespaard bleef, 
wat niet ziek of onderdrukt was, werden enkele zieke boomen 
uitgegraven en geoogst. 

In het geheel bedroeg dat 149 stuks. 

In het hieronder volgend staatje, dat het product aangeeft, 
uit dezen tuin verkregen, valt het echter zeer in het oog, dat 
de hoeveelheid wortelbast in vergelijking met stambast zoo 
uitermate gering is. 

Dit is te wijten aan de omstandigheid, dat het grootste 
gedeelte der wortels was afgestorven, zoodat de bast niet 
oogstbaar was. 

Het product bestaat uit: 


Ld 


_181 


2598 halve kilogr. gebr. pijpen , houdende 5,60 °/, kinine 
ln, » vernieuwd (stambast) » 5,96 » » 
627 » » gruis (takbast) » 5,56» » 
460 _» » wortelbast » 5,16 » » 


4952 » » bast, houdende gemiddeld 5,47 °/, kinine, 
gevende 7,56 °/, sulphaat. 
In 1890 werd verkregen 4627 halve k.g. met gemidd. 5,56 °/, kin. 
» 1891 » » 4856 » » » 8 5,21 » » 
» 1892 » EE bod » » » DAs» 

Achteruitgang in het kinine-gehalte der basten uit dezen tuin 
is alzoo nog niet te bespeuren. 

Het product uit den oogst van 1891 werd bij tien veilingen 
in 1892 verkocht. 

De middenprijs, bij de verschillende veilingen bedongen, 
bedroeg f 0.40 per half kilogram tegen f 0,55®*in het jaar 
te voren. 

De bruto-opbrengst was f 252.706,605. 

In den hierbij gevoegden staat D zijn de hoogste en laagste 
middenprijzen, van elke kina-soort en bij elke veiling ver- 
kregen, bekend gesteld, terwijl daarbij ook de unitprijzen 
voor fabrieksbasten zijn vermeld. 


V. Personeel. Geldmiddelen. 


Bij Gouvernements Besluit dd° 15 Mei 1892 No. 1 werd aan 
den Directeur wegens ziekte een jaar verlof naar Europa 
verleend, en bij dat zelfde besluit de Adjunct-Directeur der 
Gouvernements kina-onderneming in de Residentie Preanger- 
Regentschappen, P. van Lrensum, tijdelijk belast met de waar- 
neming der betrekking van Directeur dier onderneming en zulks 
Onder genot eener toelage van f 200 ’s maands boven zijn 
legenwoordig (ractement en eene verhooging met f 25 
'Smaands van de hem reeds toegekende reiskosten. 

Onder het verder personeel, bestaande uit acht opzieners 
en één élève-opziener, kwamen geen mutatiën voor, 


182 


Het vaste inlandsch personeel bestond op ult° December 1892 
uit 5 timmerlieden, 2 pakhuis-mandoers, 24 mandoers, 212 
boedjangs en een bediende bij het chemisch laboratorium. 

Gedurende het geheele jaar was tengevolge van de groote 
koffie-productie en het bewerken der sawahs de opkomst van 
het werkvolk buitengewoon geving, wat vroeger nooit in 
dergelijke mate het geval geweest is. 

De werkzaamheden hadden er dan ook zeer onder te lijden. 

Deze slechte opkomst drong tot vermindering der dagelijksche 
werktaken, of, wat op hetzelfde neerkomt, tot verhoogde 
betaling: en, om stagnatie in den afvoer van het product te 
voorkomen, moest zelfs tijdelijk gebruik gemaakt worden van 
personen, behoorende tot het vaste personeel (boedjangs), 
waardoor de onkosten van het etablissement Tirtasart tot 
Tjikalong 10 ets per baal hooger werden, dan vroeger. 

De uitgaven ten dienste der onderneming bedroegen in 
1892 aan: 

Tractement van den Directeur, den Adjunct- 

Directeur en het verder deka personeel. f/ 29.200. 


Schrijfbehoeften . î E Î Eef 525. 
Reis en verblijfkosten. : ï En ER 1025.— 
Laboratorium-bediende. , 5 . AE 180.— 


Aanplant, inzameling, vervoer van product 
(tot Bandoeng en Tjimahi) en verkoop van 
kina-zaden en enten, alsmede daarmee in ver- 


band staande uitgaven .… > i : ‚» _61046,43° 
Toa Ff br 


Zijnde f 54.475,56% minder, dan bij de begrooting voor 
1892 was toegestaan. 

Bij de uitgaven dienen echter nog gevoegd te worden de 
kosten van bet vervoer van de spoorwegstations te Bandoeng 
en Tjimahi naar Tandjong Priok ad f 65535,02, zoodat de 
gezamenlijke uitgaven, met inbegrip van het vervoer naar het 
eindstation Tandjong Priok, hebben bedragen f_ 98.509,4ö. 


185 


Worden alle uitgaven in Indië omgeslagen over het geleverde 
product, dan blijkt, dat die hebben bedragen in: 
1890 À 


f 0.225 
taats oet eenden 
1e08. Ader ze wett 


Zijnde alzoo eene besparing van f 0.08? per half 
kilogram. — 

De gezamenlijke kosten over 1891 bedroegen 
met inbegrip van het vervoer van het product 


naar Tandjoeng Priok ' î . f 109.553,623 

De kosten van verzending naar en verkoop 
in Europa é d À k 7 37.416,53 
Totaal . ' . J- 146.969.95® 


Het bruto provenu der veilingen van het product over 1891, 
in 1892 te Amsterdam gehouden, bedroeg f 252.706,60°, zoo- 
dat uit den oogst van 1891 een winst is behaald van / 85.756,65, 
ongerekend een som van f 1869,75, welke de verkoop van 
zaden opbracht. 

De gezamenlijke uitgaven, berekend per half kilogram bast 
tot en met het vervoer naar Bd Priok, bedroegen in 


en de 

die van vervoer naar en kek van het product 
DENON en ee MR 
Totaal. Ref 


De bruto opbrengst per bel Kenan was gemiddeld 
J_ 0,40%, zoodat het netto provenu per half kilogram bast 
J 0,14% was. 


WI Scheikundige Onderzoekingen. 


In bijlage B vindt men de analyses vermeld, welke betrek- 
king hebben op den oogst. 
In den hierbij gevoegden staat Lettr C worden daarentegen 


184 


de uitkomsten opgegeven van de alcaloid-bepalingen, welke 


uit een agronomisch oogpunt van belang zijn. 

1—10 zijn alcaloïd-bepalingen van bast van verschillende 
enten, genomen met het oog op het vraagstuk der al of niet 
toename van alcaloïd met den leeftijd. 

De analyses N° 2, 5, 4 en 5 bevestigen op nieuw, dat de 
toename van het alcaloïd-gehalte het grootste is in het 2° jaar. 

Deze analyses, van zeer groot nut voor den kina-plauter, 
zullen worden voogezet, om met zekerheid te kunnen uit- 
maken, tot welken leeftijd de boom in alcaloïd-gehalte blijft 
toenemen. 

De analyses 11—15 zijn uit een zaailingen-plantsoen van de 
particuliere onderneming Ardjasari. 

Het zaad, waaruit deze planten zijn gekweekt is verkregen 
door kruising van euten van de moederboomen N° 25, 89, 
130, 75 en 94. 

De analyses 14—19 zijn van een enten-plantsoen op de par- 
tic uliere onderneming Soekawana. 

De proef werd daar in het klein genomen, om na te gaan, 
welken invloed de bemesting met RN zouten op den 
kinaboom had. 

De resultaten zijn van dien aard, dat het wenschelijk is de 
proef op grooter schaal en zoo mogelijk op de Gouvernements 
kina-ovderneming voort te zetten. 

Op dezelfde onderneming werd ook een proef genomen met 
bemesting door middel van kunstmest, en wel in een 10-jarigen 
Ledgeriana-tuin (stekken). 

Geplant in 1881, werden de boomen in 1889 half geschraapt. 
Het schrapen is niet herhaald. 

Het mestmengsel bestond uit hoornmeel, beenderemmeel, 
kalisalpeter en ijzersulphaat. 

623 Kilogram mest werden gemengd met 515 kilogram 
rijstzemelen (dèdek). 

Op een CJ R. Roe werd gebruikt 1 kilo meststof, of op 
1653 gram zouten 854} gram zemelen. 


* 


” 


185 


Het mengsel werd om den boom gestrooid en met den patjoel 
ondergewerkt. 

De boomen stonden op ongeveer één [J R. Roe afstand. 
15 Januari 1892 geschiedde de bemesting; tegelijk werd de 
bast van een honderdtal boomen geanalyseerd. 

Op 1 September 1892, dus ongeveer 8 maanden daarna, 
werd de tweede analyse gedaan. 

Hiertoe werd uit iederen boom een reepje bast gesneden van 
15 cM. lengte bij eene breedte van 1 cM. op eene hoogte van 
1,5 M. boven den grond, terwijl voor de tweede analyse naast 
de eerste insnijding een stuk bast gesneden werd van dezelfde 
afmeting. 

Voor alle zekerheid werden dubbele analyses sernieht grelkee 
resultaten zeer goed overeenkomen, doch alléén aantoonen, 
dat zoowel de bemeste als de niet bemeste boomen in 8 maanden 
tijds + 0,5 pCt. kinine rijker waren geworden. 

Waarschijnlijk is dus de inwerking van den mest van nog 
te korten duur geweest. 

De analyses 27—55 geven het alcaloïd-gehalte der boomen 
aan, gekweekt uit zaad, dat in 1882 werd ontvangen, en wel 
van de soorten Fijne en Fijnste Calisaya van Mapiri, Calisaya 
van Inquisive, Zamba Merada, Duras Milo en Gocola. 

De analyses 54—65 wijzen het gehalte aan van alle boomen van 
CG. Pitayensis, welke in een proeftuin te Tjingiroean voorkomen, 
terwijl analyse N° 64 het gehalte aangeeft van 150 5-jarige 
enten, welke van deze soort zijn gekweekt. 

Uit deze analyses blijkt, dat geen dezer soorten wegens het 
lage kinine-gehalte voor verdere cultuur in aanmerking kan 
komen, terwijl met het oog op bet resultaat van het onderzoek 
van de 5-jarige enten der GC. Pitayensis de aankweeking van 
die soort (begonnen in 1888) is gestaakt geworden. 

Het onderzoek naar C. Officinalis van hoog kininegehalte 
werd voortgezet (zooals blijkt uit de analyses N° 65—86) en 
ofschoon het gehalte van een tweetal boomen vrij hoog kan 
genoemd worden, o. a. analyse N° 79 en 86 respectievelijk 


186 


met 7,77 en 7,80 pCt. kinine, zoo blijkt uit deze onderzoe- * 


kingen, dat zij niet voor verdere kunstmatige aankweeking in 
aanmerking mogen komen. 

De analyses N° 87 en 88 zijn van monsters bast van ge- 
schraapte takken met en zonder de kurkmassa. 

De analyses N° 89 en 90 zijn van monsters bast uit een 
5- á 6-jarig enten-plantsoen. Dit product werd door opkapping 
verkregen. 

De analyses 91—94 zijn van monsters bast van moeder- 
boomen te Tjinjiroean. 

Ten slotte werden nog tal van analyses verricht van boomen 
uit het zaailingen-plantsoen te Rioeng Goenoeng, afstammelingen 
van N° 25 en 358. Zij werden gedaan met de bedoeling om 
meer afstammelingen van de uit zaad der rijkste moederboomen 
gekweekte planten aan te wijzen, ten einde voor kunstmatige 
vermenigvuldiging gebruikt te kunnen worden. 


VIE. Kennis der op Java gekweekte kinasoorten. 


De planten, verkregen uit zaad, in 1880 van den sedert 
overleden Heer Scnuukrarr bekomen, werden in den loop van 
1892 op nieuw onderzocht. ‘ 

Evenzoo de planten, gekweekt uit zaden, in 1882 ont- 
vangen, en bekend onder de namen van Fijne en Fijnste 
Calisaya van Mapiri, Calisaya van Bolivia, Cocola, Zamba. 
Merada, Duras Milo, van Jamaica, Verde en Inquisive. Uit den 
hierbij gevoegden staat der verrichte kina-analyses blijkt, dat 
deze planten om het lage alcaloïid-gehalte voor verdere voort- 
planting niet in aanmerking komen. 

Evenmin zijn de resultaten gunstig van het onderzoek van 
den bast der moederboomen van GC. Pitayensis. 

De enten van deze soort hadden op 3-jarigen leeftijd slechts 
een gehalte van 2.51 pCt. kinine. 


El 


187 


Met het oog hierop werd dan ook het enten dezer soort 
gestaakt, en zullen de jonge Succirubra-planten op het op 6000 
voet gelegen etablissement Kawah-Tjiwidei uitsluitend verent 
worden met C. Officinalis. 


LemBanec, 4 Maart 1895. 


Brsrace A. AANTOONING van den toestand der Gouvernements 


188 


LIGGING EN GEMIDDELDE 


Aan wezie 
1 WEZIg 


HOOGTE BOVEN ZEE : Er 
DER op 8 5 
PLANTSOENEN. 5 5, Z 
De hoogte uitgedrukt in Meters. aad 5 5 
=— u 
1890 — 50.000 
Lembang 1251 rif 
0 1891 ee 75.000 
Geb. Tangkoeban Prahoe. 1892 DE 
Nagrak ……… 1625 het vern 
Geb. Tangkoeban Prahoe 1892 mi 150.000 
Tirtasari… Kiel ok en 
Geb. Malawar. 1892 26.000 
ri 1890 280.0C0f _ 300.000 
be in hl peneie donnsveneenvin 1566. 1891 200.000| 300 000 
x 1692 160.000/ _ 300.000 
Tjibeureum 1560 Lee San 
Geb. Malawar. 1892 BEE 100.000 
Erde 1890 70.000 55 000 
Geb Niikoeng ie bun iter eon td svenn 1527. 1891 40.000 0.000 
 vvajang. 1192 — 52.000 
d 1890 — 4 000 
Aan Etn Goenoeng …… ……… 1625. 1891 5000! __ 20.000 
Mh 1892 — 100.000 
Kawah Tjiwidei …… a En 
Geb. Kendeng Patoeha. 1892 Sn Enk 
waaar ahonderkike 1890 {_510000| 410000 
ee doortai: ne 1891 362.000/ _ 480 000 
1892 186.000f 702.000 
1830 920 000 
1891 842 000 


Totaal generaal van alle 
soorten. 


189 


kina-plantsoenen op Java over het jaar 1892. 


PLANTEN IN DEN VOLLEN GROND. dae 
a =| 
E 8 els E re TOELICHTINGEN. 
EE 58 88 il =| planten. 
_. Ce , en _ 
5.000 100| 98.000 _— ae 153.100 
4.000 100| 110 000 189.100 
3.000 100 Dn an 138.100 
520000| _— 12000 _— de 582.000 
420.000f _— 16.000| _— ade 496.000 
000 5.000| _— 555.000 
aas ke ee 335.000 
ne a, ae en 377.000 
ed is ee 426.000 
en en 
900! 50.000| _1.400| _1.500| 983.000 
460.000 sal 50.000| _ 1.400 _ 2.000f 1.014.300 
900! 45.000 1.400|;e) 2.000} 1.029. 300 e), Hieronder behooren £ 
mmm ne Ns TE 1500 C. Petayensis. 
400.000 35.000 535. 
40.000 a 570.000 
en 40.000) _— En 650.000 
— | 160000} 6.000 396.000 
30.000f _— | 160.000| 6000} — 386 000 
“_— _{ 160.000/ 4.000 326.000 
1.400 80.000 600l S- 285.900 
120) 85.000 500 311.700 
1.000} 100.000 500 426.500 
— {170000 48.000 — 19.000 
160.000| 40.000! _ — 205.000 
— | 170.000| 38.000 208.000 
2.400 605.000 55.900} 1.500} 3.489.800 
2.200f 621-000| 47.900} _2000f 3.549.100 
2.000 „610.000 43.900| _ 2.000f 37134 
2.569.800 
2.707.100 
2.825.900 


190 


Bisrace B. Beschrijving van partijen kinabast ju 
5 em 
Aantal balen of | Merken der balen, 2 z Ile 
KINA-SOORT. ‚zo 
kisten. of kisten Ee 
28 
je 3 
Etablissement 
C. Succirubra stambast 2° soort 8 kisten. P.L. 1-8 1347} 
» » » : 2 5 : 910 352 
» » » » ij „ » 11-12 
> » : aen kist B en | 
» : » gebr. pijpen. 17 kisten » 1—17 204715 
» Ledgeriana pn : 21 balen. N 1-21 3880 
» , wortelbast. ’ » 1-12 2053| 
Etablissemenif 
C. Succirubra stambast gebr. pijpen. 3 kisten. PN. 1-3 DÛ 
» riana > gruis. 40 halen. » 1-40 56u 
: , » » Ben Alf 1004 
’ ; Á k 120 » __98—217 206771f 
. : : ’ 0 ’ . vd zat | 
» ’ : ebr. pijpen. » : ens 
’ » Er Hees (5 » _27—101 1487, 
. : : ‚ sE » _102—144 DOG 
. , wortelbast. Jb» » — E 
» » » 66 3 ë 16—81 11800 
Etablissemen 
€. Sucecirubra wortelbast. 12 belen. M'. 1—12 222 
» Ledgeriana stambast gruis E . : 141 13 
» » » B 46 » ee 42—87 en 
’ » » » en 88-102 a | 
» » » » ) » » 163-222 held î 
° ë : i Beef » 293-261 Ts | 
» , N ’ En, » 262341 15061 
» » » » » » 342 372 5776 Ë 
» . » gebr. pijpen De . 1-25 519 | 
» LJ » » d » » ee 9 Ë 
» » » » » . ) » » 3 _— vj e ; 
À il en é Bid nd 
Re 5 en 5 Ws OEE 59, 
» » » vernieuwd. 1 , . 1—16 „e 
, » » : 4: ’ ‚  "17—61 
» » » : 1 . » _ 62-76 er 
» » » . 4 . ‘ 77—80 
» . » . 2 » » 81 —112 
» ia wortelbast. & . 


TOELICHTINGEN. 


| Mm 
í Le 
| RE 
| SNS 
| s 
| aen 
| = 
Í » 
| Slad 
el | 
= Berta s 8 83 SIJSSESEN ZEREARRERAEERACRS SS 
| 5 NS ‘8 Sn BK ac EHS SES io kechochek ek Tok Kekke hoch ek Aen deed 
kh id 
DH i 
| A e=) ES 
| ES: Ee 
| "Teen, ee ett Ad et 
| 
er} en > 
Re AUIUODUT) ee. ad ' = 
Sf}. | ve pore sek ff eee B jeleheh- det debt 
ao 5 ydzouy 
wi 5d / = hann 
_ 
z — 
s| 5 | ouw ot VREDE KEA ANAAL EK 
zij 
5 KE) D= p=) haszd 
BOE £ “our 9 © 55 ee 
El ee did d afd dr tld 
5 zi et 8 5 En - e 
a) 5 & al d 
nd ‘ourury E == © || ERANNNNNNEN en, 
aanmanen EE 4 En 


192 


KINA-SOORT. 


Aantal halen of 


kisten. 


Merken der balen 


kilogr. 


of kisten. 


Netto gewicht 


C. 


Succirubra stambast 1° soort. 


u id hd hd u vw id hd Ed 


even een eenen ee ene ne eee se CD 


uee 


» 
. 
» 
Ed 
» 
» 


2° soort. 


_ gemost. 


hd u w hd - Ed id hd ve u u … - hd 


» wortelbast, _ 
Ledgeriana stambast gruis. 


» 


» 
vernieuwd. 


enne es 


wortelbast. 


Succirubra stambast 1° soort. 
» » 


gemost. 


een ee 


wort 


gebr. pijpen. 
vernieuwd. 


gebr. pijpen. 


kist. 


ne 


kisten. 


eis em 


Etablissemenljf | 


= 
Pd 


# 


ee vi ee ne eee ene ue ee ee 


195 


SAMENSTELLING. 
Zwa- 
$ - 8 =eë î velzure TOELICHTINGEN. 
8 IS 8 [E28 3 
RC] £5 RE EE E 2 Kinine. ’ 
| [rinjroen 
| Pijpen van 100 _cM. 
| 45 » gesorteerd. 
) » El 5 » d 
É 8 » » . esorteerd. 
| EE 17 — 301650 100. os Es S 
5 sh » gesorteerd. 
» » 25 El f 
: sn » (zwarte pijper). 
h » … Le 
Kk 1a0f 190/ — | 280 580 148 > 1d 
» » 3 … 
BEM 176 — | 40 7410 Or POT gesortesen. 
$ » » 25 » 
150 211 — | 259 6.20 2.01 
| 156) 088 — 3.14) 558 209 
| KEN 1 — 532 7.68 1.50 
— — _ — 4.28 
— — ae — 3.82 
— — — — 7.05 
— — _— — 4.52 
— — ee — 4 25 
EE 
— — ns ee „43 
hen ed EE 53 
— — sen — „32 
— ae ne en 77 
— — de _ 73 
— iu ae mi 97 
on ee ze zen 02 
_ — — — „36 
_ sen ande pn 94 
ak ee id as ‚26 
Zj | 5e 100 10 OE 
| ’ 25» gesorteerd. 
164 — Ko GOE KO 5 
| ba 
132 — 2.16 508, 2-15 : ‚ 25 , 
204 — 3.201” 6.80 2.09 
136) — 2.42 5.58, 2.42 
ABA 5.07 al 1.62 


194 


ZS & | 
Aantal halen of | Merken der balen 5 Ei 
KINA-SOORT. Me 
kisten. of kisten. éen 
3 zl 
z 
C. Haskarliana stambast 1° soort. 3 kisten. M 1-3 36 
s/ : . » 1 kist. : 4 137} 
» Ledgeriana stambast gruis. 11 balen » 1-11 2014f 
» 2 2 » 34 » » 12—45 5565 
: » » : 100 » » _46—145 18011 
, , » » 45 » 146—190 3069) 
: . » , Di » 1912 14032} 
„ » » » 12 » LAER 252-263 2711 
: , . ’ En, » 26426 850} 
» : » gebr. pijpen. et Ee : j En 4198 
: ’ : » Ek » 22-28 1360 
» : » ’ Öl. ze » 2965 8539 
» » : » Bs | 2216f 
: : : » RES eed 99 
» : » vernieuwd. KA » in B0af 
» » » B N 58 541 
. N : s 8% : 914 825) 
: N » > ER shad 2672} 
» ’ ’ » bd B 9934p} 
» » » . bl » » 85—135 10882 8 
» » » » 8 » hd 136 —143 183 
» » wortelbast. 6 » . —6 100 
’ ’ ’ 4 » JH 231 
’ . : ms „ $1--88 4022 
» » » 4 ed n 3942 84 í 
Etablissement 
C. edn: stambast geen, 24 balen. NK heid 4946 
» » 16 » » 07 
» : » oe 6 s » 129 
» » » gie pijpen. BE ï 
» » » ä. 18 s » 
» : » ren Bie » 
» * : 14 î s 
» » » 12 á 
» ortelbast. rd » » 
. Oftieinalis Rn gruis. 10 2» » 
» 3 » : 


… u De) 


Ledgeriana stambast gruis. 


: » _ gebr. pijpen. 


111 balen. 
32 


56 


SAMENSTELLING. 
Zwa- 


velzure TOELICHTINGEN. 


Kinine. 


Kinine. 
Cinchoni- 
dine 

Kinidine. 

Amorph 
alkaloid en 
Cinchonine 
Totaal. 


ad 

ed 
hed 
ed 

ed 
Ss 
be 

Dd 

Lil 

Ad 


Pijpen van 25 cM. 
» . 12/3 


3.47| 1.77 


ae ER 


EERDERE ERLE KELE 
KEDRE EE bEDLER EEE 
3 


ER Rd bereepekebbebebe keke t Fopd 


ce 
el LOE LD 
EH 


Ee 


BEEREN 


Oe ef OT 
BEEK 
Kb 
GO ND DD GO En AO GO 
SSRSEZRANTEE 


BERbkal EE: 


ng Goenoeng. 


Keel 
KE 
Kit 
edel 


196 


rn 
Aantal balen of | Merken der balen 2 5 
KINA-SOORT. ko 
kisten. of kisten es 
En 
C. Ledgeriana stambast gebr pijpen. 29 balen. K'. 57—85 594 
: : : ieuwd. 54 » » 1-54 890). 
» » » » 19 » beid 32581 
» : wortelbast. vR » 1—37 69811 
Etablissemen 
G. Succirubra stambast gruis. 12 balen. KK’. 1-12 208 
» _Officinalis 1° soort. 2 kisten » 1-2 
» » » € » ij » » 4 dk 
» : gruis. 50 balen. » 1-50 7 
» : 5 5 RE ER ee ee 
» : » gebr. pijpen. u » , 1 
» > » etn ee 40 » —10 1 
» » » : 3 e » 1 RD: 5 3 
» : wortelbast. 0 » ze) 171 
» » » 8 » » 1 aal 1 


ne er ee re 


197 
SAMENSTELLING. in: 
s 8, 8 laf8| ; reku TOELICHTINGEN. 
RSS a 18sal 8 lem: 
he 38 El & Kinine. 
nd en EC 
ER ele | 446 
HL || — || — | 446 
Ell || — jj 55 
 |Kawah Tjiwidei. 
12, 308, — | 192 620 161 
Ii 364 132 — | 049 5.45| 4.89 
ee 0 
DE el — 365 
B | - — |6N 
een 7.16 
Ln ee en nn A 
MES | — | — | — | 560 
BE | —— | 506 


inenen 


198 


Birace CU. 
SAMENSTELLING. 
En ol 5 ss 
Z| KINA-SOORT. GROEIPLAATS. ES Sé E SRS 
E 2 En ZS | £5Ê8 
EZ) Ke a dj 2 5 
Z Z 5 ss Gn 
1} C. Ledgeriana. Tirtasari. … 10 60 044) — 0.80 
ai : 18 — 2.64 
3 … : 449  — 002 1.90 
BRE 515| 004 004 - 217 
Bis . : 6.43 0.10 004 2.03 
6 > : » 0.70} spoor. | 1.96 
7 > , ’ 9.56 0.20 0.10 102 
Jen ‚ ’ 10.6: 033 0 20 061 
9 > » , 6.56 030 van 174 
10) > , EEn 6.60 0.04 006 2,30 
RE , Ardjasarie. 9.34 100) — 0.76 
Ee » » 798 0.82 — 101 
be , » 7.51 172) — 0.62 
z4l > » Soekawana. 1080/ 020 — 0.93 
16 > : , 11.03 0.26 En 0.90 
ei : : 11.95| - 020 — 0.95 
in » , 1197 022} — 081 
18 » » » 12.30 0 20 en 0.93 
RE , _ 468 105 — 0.86 
20 í » 416 _ 076) — 0.55 
2ij > ‚ : 5.68 101f — 0.88 
er EE ’ » 5.12 080) — 053 
23 , : 4.43 063 — 0.39 
4 > , » 8.95 046) — 0.54 
ie . : 5.17 054 — 0,49 
ke , En, 52 045| — 0.58 
27 GC. Pubescens. Tjinjiroean. 3.87 1.66 — 1.50 
28 » : : 263| 283 — 0.75 
99 » » : AB 2 — 079 
30, C.C. Mapiri fine. : 1.70 206 — 1.74 
di N ; 052 047 — 224 
32 > En, : bee! 3.60 — 1.19 
33 » _ fijnste. : 2.00 232 za 1.60 
34 > . ’ 365, _ 090  — 278 
35) > , 2.64 235/ — 0.51 
36\ C. van Bolivia. ’ 1.72 203) — 131 
37 » » id . 1.55 3.43 — 0.65 
ni, . , 4.55 210 — 0.29 
39 » Verde. » 0.76 0.82 _ 1.42 
del 0.53 B 3.17 
BE d : 14! 260 — 1.69 
42| » Cocola » 0.40 Ek 210 
43) > ë , 0.10 0.80) — 1.2 
44| > id » 0.33 1.50 _— 2.57 
45 _» Zamba Merada. , 219 036 1.20 0.96 
46) > : . . 1.18 0.84 0.20 1.38 
B » 210 094 040} 126 
48| _» Duras Milo. . 210 100 416 


199 


AANMERKINGEN. 


1 
Enten Ltr. K. niet bem 
Re genen png phosphas wegen kalicus. 


, hs : » __phosphas wi WE 
, en kalico-ammonic. magnesic. 
9 Oorspronkelijke bas van 100 boomen niet men een 


100 . 
"B » dE » wel » : 
ed Be : » 100 » . Li 
#23} Vernieuwde bast «100 s si : 
& » » » 100 . » » » 
hd » » 100 . wel » » 
» » » 100 ) . » : 


0 

Ee en een angen. men 50 aen: 3 jaar. 23 X Zo, 
3 30 3 » 23 x 120. 
es AREN toa. 


EN EN rh EEE mt | 


Enrt. òf Bast in apen oud d jaar [8.80°% kinine 22 maandeu ond). 
» » 00 » … 
» sen 000 : » 1 >» en 6 maanden, 
» E] » » 300 » » 1 » » g » 
» » » » 300 » E) 2 » 
» a » » 300 : bot » 
» 38f > >» 300 : : : : [7.74 kinine 2 jaar oud). 
» » » » 198 » 9 05 » Ei 3 , » he 
» Mengsel R. G: Bast van 350 dnunie oud 2 jaar [2. jr Rt 
» 28f ‘Bast van 292 boo oompjes oud 2 jaar Ee 


en ver 1892. 


= 
= 
as 
je 
ted 


September 1892. 
Januari 1892, 


200 


AJ UIUTIN 


kk hed anderer de denheid 


hal RRA ee SES senens ne 
mo | SSSREEABERERIEEE SETESRERAAGASSERINNIRN 
eye ydzowe |) NASA AONNTDDETNE COCOON 
- ua 
2 auruoYoUI) 
5 
Ee 
£ | -oumprury EE NL ERAAN Ted er Ln btehd 
= 
pe) Je tT rd 
ij REERSSTSENSSNEER SSEESGEBNERELAREISAERS, 3988 
ouip SDN Hs IND IODS mA EN ei DD AOT ek OU em UD ONO et sesso 
-ruoyur) 
SRESSEHRESSEESnn ZGETLBEESRERRERSRANSEEREARREE 
“aur SS MOTD ND OO OT ND HOT OT Fa DS of DMD fi ef DD OD et 5 OD De NÀ DD DAD AD De AS De De OMD AO AD 
Z 
5 3 E AE 
5 H . . a an AR RAR a a Rn a „ Ben nn nnn ken nnn nn 
5 En SH 8 
) He & en 
= e ie = = 
ida} es 
Nel 
5 ef 
Sl Z 8 hd Ei Ed 
as = E 4 md Ee 
d Ë. =| a Ee a ad hal . ad ad hed “ al 8 had ad ad - kad - - add - had kad hed Kad „ ld - ke Ll E ll al hl ed . . 
5 e Fn 
5 zen S 
za Darg nnnnan nanne mat mone nnn hehe an MR MR RR hann 
‘uwy | SEESEIESSEEETNEL SESBSLENLELEREREEIEIGERERSESEE 


201 


KANMERKINGEN. 


Bast van 150 boompjes oud 3 jaar gesneden 25 c.M. boven de scheiding van den C. S.- 
onderstam, stukjes lang 10 c.M. breed 1 c.M. 


zonder kurk. 
| 89 Monster ast tennis pijpen van een ek PE TI Rioeng Goenoeng, 


van Moederboomen ruik 
G ijpen. 
: : ernie e stambast. 


Wor 
ae 1-86 zijn berekend bid brard drogen bast. 
87-94 luchtdrogen 


MENDE 0 TAR 
Dl 
© 
== 
ZF a 
EL 
eee « 


» 
» 
» 
an 


| De 


203 
Burace DD. 


Prijzen van kina-bast uit den oogst van 1891 te (À 
VEILING? 
21 Januari. 25 Febrauri. 31 Maart. 5 Mei. 
KINA-SOORT. 
Se Sletten CAREER 
6 | & Sel &| &ISP| &| LISA & | & silk 
5 s [sal s | sisal sl sissen 
en) [5 = |Z e= eN B! em) — sl le 
Ledgeriana 49 23/ 3671} 60| 24 4549} 63} 26| 4759; 62 27| 461} 
Succirubra . . .… 114! 10{/ 295f 31| 16} 203%} 133| 12/ 50%! 47/ 15) 340/8 
Officinalis. 


Middenprijs der verschillende „ki 


mmm 


3409 | 3555 | 4825 | 4300 


Gemiddelde unitprijzen bij elke veiling (berekend 


61/a | 63/4 | 61/ | 6 


Ik 


205 


Amsterdam in publieke veiling in 1892 verkocht. 


NV AN 
9 Juni. 14 Juli. 25 Augusus. {25 September.f 3 November. | 8 December. 
63| 22) 4205| 53 4 4268} _70/ 25/ 4798} 69| 12 de 66 ze 455if 51| 24| 385 
62| 19, 2945f 39 19, 240f 30) 18) 23%0/ 25 13) 1903 54 ’ 2375 16/128| 3508 
| a 21| 2158, 49 al 3720) 34l 29| 2919 


„kina-soorten bij elke veiling in centen. 


8980 | 3785 | 4111 | 36:0 | 3924 | 3751 


F procent kinine en per half kilogram bast in centen. 


6 | 6 | 6 | 61/s | 6/5 | 6 
A 


oet ETE 


204 


Banace EE. 
gere en bast of Sinn bast of niet iede | 
ETABLISSEMENT. | , gl 1891 k pl 
he aalslaat ne: Oogst 1892 kinine- ln 
VAEEMAREKG eat 10.14 %. 6.73 % 
: 834 » 321 » 
» 4013 gh. ’ 
» 456 » 
Tjinjiroean.....… 1009 » 677 » 
: 989 » 673 » 
» 10.17 » 597 » 
‚ 12.50 » 5.38 » 
Tjibeureum … 9.74 » 5.10 » 
» 1157 … 5.14 » 
. 10.71 » de , 
» — 6.46 » 
» 6.62 » 
Tjibitoeng.. 6.62 » zel : 
: 349 » 
Rioeng Goenoeng.. 881 » 463 » 
904 » 446 » 
713. » 
717 » 


205 


TOELICHTINGEN, 


rele met kurk Enten N°, 25. 
Met ku ee at ermee 
Gedeeltelijk met kurk 


Met kurk. 


' Gedeeltelijk met kurk. 


| Met kurk. 
4 Gedeeltelijk met kurk. 


3 Ed 


206 


eene 


Burace EF. Oogst val 8 
Opgave van de productie der verschillen al 
NAMEN G. Succirubra. G. Hasskarliana. 

DER 7 
i a Netto ge- : ä Netto gf — 
ETABLISSEMENTEN. | 8 | 2 | wichtinj & { ZS | wichti® 
z el Ia kilogr.| Z Ee Ip kilogf 3 
KORDRRE eers enn 30 4282 — A | 
Raerk nn _— 3 386/ _— — ne E 
Wirlasard nn 12 2.226 =in 
Tjinjiroean………………. Oe NM Ha ee Ô 
ENDEUPEU 54 16 11.603 — Î Ke: 
ARDROGNB. en ter enn — — — es er 1 
Rioeng Goenoeng .….:..….| — — — 0 a Re R 
Kawah Tjiwidei een 2081) — | — = In 
Totaal 185 120| 51734 — | : À 
zn 


207 
alSD2. 
BK bliscementen in halve kilogrammen. 

C. Ledgeriana. | CG. Offieinalis. Totaal. 
‚EN fs Netto ge- f d Netto ge-. a Netto ge- 
if 5 Ss | wichtinf & S | wiehtim | 8 3 wicht in 
log S ie Ia kilogr.) S er Yp kilogr., 3 ee ig kilogr. 
ai ú 
— 33) — 5.933 — en — 381-230 10.215 
en 604 — 100.485/ — __ == 552 3 100 871 
=| 54 — | 109108 — | — — 596| — 111.334 
B 10 bee en 725| _ 71 _ 149.873 
B B — | 108246) — | — — 597) 20} 120.353 
NO — | 27314 18 — 4A167| 151 — 31.471 
El 6 67.190 — — == 366| _— 67.190 
Bs _ — 125 4 22653\ 137 4 24.734 
| 

ME 2829) — | 536093 143 4 26.810 3157 128} _ 616.041 


AREA Lc 5 


NOTULEN 
VAN DE 
VERGADERINGEN 
DER 


KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 


IN 


NEDERLANDSCH-INDIË, 


GEDURENDE HET EERSTE HALFJAAR VAN 1895. 


Bestuursvergadering gehouden op 
12 Januari 1898. 


Tegenwoordig zijn de Heeren: Dr. van per Srok, SCHEFFER, 
Borcanp, Dr. Van BeEMMELEN, BERMAN, Porak, HerincA en 
Dr. Fioee. 

Afwezig met kennisgeving de Heeren Dr, Treus en Dr. VAN 
Rompuren. 

1. De notulen der vorige vergadering na lezing goedgekeurd. 

IM. Van de ledenlijst worden afgevoerd de Heeren: 

A. Muer, Mr. Herinea, B. Japikse, Tm. C. van Hoor, 
D. H. Hoouer, H. W. Praastening, Mr. Taco Hexxy. L.P. 
Bépien pe Prarmte, J. van KwaweoenN, EB. pv Bors (Djember)» A 
A. Groornorer, | 


Ld 


209 


terwijl wederom tot Lid wordt benoemd de Heer G.J. M. 
Werrnerm te Banka (Soengei-liat). 

IL Wordt voorgelezen een schrijven van Professor Husnecar, 
dd. 12 December 1892, waarbij wordt medegedeeld dat het 
aan Z. Hooggel. toegezegd regeeringssubsidie is ontvangen, 
maar dat dat voorloopig eenvoudigheidshalve in eigen admi- 
nistratie zal worden genomen. 

HL Komt ter tafel het verslag omtrent de Gouvernements 
kina-onderneming over het jaar 1891, ter publiceering op de 
gebruikelijke wijze, aangeboden bij missive van -den Directeur 
van B. B. No. 7445 dd. 50 Dec. 1892. 

Gesteld in handen van den Redacteur. 

IV. Komt ter tafel een schrijven van den Bibliothecaris van 
het Bat. Genootschap voor K. en W. alhier dd. 7 Dec. 1892, 
waarbij wordt aangeboden een lijst van + 90 periodiek ver- 
schijnende boekwerken, die om hun inhoud beter te huis 
behooren in de bibliotheek van de K.N. V. waarbij zich echter 
enkele bevinden die zouden moeten worden doorgezonden naar 
's Lands Plantentuin. 

De Bibliothecaris wordt gemachtigd deze boekwerken in 
Ontvangst te nemen, en naar bevinding op te nemen in de 
Bibliotheek of door te zemlen naar ’s Lands Plantentuin en 
tevens ook alle duplicaten, die hier aanwezig zijn , aan te bieden 
aan den Directeur van genoemde inrichting. 

V. Wordt overgegaan tot het verkiezen van functionarissen 
voor het jaar 1895. 

De uitslag is dat de fungeerenden allen herkozen zijn. De ter 
Vergadering aanwezigen nemen hunne herkiezing aan, terwijl aan 
de afwezigen van hun herkiezing zal worden kennis gegeven. 

VL De penningmeester dient zijn rekening en verantwoor- 
ding over het door hem in het afgeloopen jaar gevoerde geldelijk 
beheer in, waarop de Voorzitter de Heeren Herivea en ScHrFFER 


__ Mm commissie tol nazien dier rekening benoemt, welke benoeming 


Wordt aangenomen. 
VIL Wordt met algemeene stemmen benoemd tot Dirigee- 


210 


rend Lid de Heer Dr. J. G. Van enen, leeraar aan het 
Gymnasium Willem LIL 

VIE De Heer Porak deelt mede dat hij, onlangs een ver- 
handeling over zuivering van water door Mollusken gelezen 
hebbende, er op wil wijzen dat ook de inlanders gewoon zijn 
ons met een gelijk doel vischjes in hun putten te werpen. 

VIIL De Heer Porak vraagt of er door de Nat. Vereeniging 
geen deel zal worden genomen aan de in dit jaar alhier te 
houden tentoonstelling. 

De Vergadering meent dat het doel der tentoonstelling buiten 
de spheer der K. N. V. ligt. 


Algemeene Vergadering, gehouden op 
9 Februari 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van pen Stok, Dr. Truus, 


Berman, Dr. vAN BemMeLeEN, Dr. VAN DevertErR, HerINGA en 


Dr. Fisee. 


De Voorzitter opent de vergadering met de mededeeling dat 
de kas-verantwoording van den Thesaurier, door een daartoe 
benoemde commissie goedgekeurd, ter visie van de Leden 
in het vergaderlocaal ter tafel ligt, en gaat daarna over tot 
de voorlezing van zijn verslag over den toestand der Vereeniging 
in het afgeloopen jaar, waarna hem door den Vice-Voorzilter 
den Heer Dr. TreuB namens de aanwezigen dank voor de moeite 

bij de samenstelling van dit verslag wordt betuigd. Naar 
aanleiding van de vermelding van de oprichting van een Zoolo- 


gisch station op Jamaïca, ter herinnering aan het 4° eeuwfeest A 


der ontdekking van America, dringt de Heer Treur er bij de 


Natuurkundige Vereeniging op aan om te trachten in 1895 hier j 


iels dergelijks tot stand te brengen. 


KM 


211 


Bestuursvergadering gehouden op 
9 Februari 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Srok, Dr. Treus, 
Berman, Dr. var BEmMeLEN, Pora, Dr. vAn Deventer, Herinea 
en Dr. Fioer. 


De Voorzitter opent de vergadering met een woord van 
welkom aan het nieuw benoemde Directie-Lid Dr. van Deventer, 
waarna de notulen der vorige vergadering na lezing worden 
goedgekeurd en geteekend. 

1. De Heer Treun zegt dank voor de aan ’s Lands Planten- 
tuin toegezonden duplicaten. 

2. Tot gewoon Lid wordt benoemd de Heer W. ’s Jacop 
alhier. Tot correspondeerend Lid in Nederland de Hoogleeraar 
Professor K. Manis te Leiden. 

Van de Ledenlijst worden afgevoerd de Heeren ter Poorten 
en A. J. ren Brink. 

3. Wordt voorgelezen een schrijven van het Lid der Ver- 
eeniging Ko-Mo-An te Djocja, welk schrijven zal worden toe- 
gezonden aan het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en 
Wetenschappen, als beter bij die Vereeniging te huis behoorende. 

4. Wordt voorgelezen een missive van den Directeur van 
0. E‚ en N. waarbij om spoedige toezending van de gebruike- 
lijk gegevens en mededeelingen ten behoeve van het Koloniaal 
verslag “van 1895 wordt gevraagd. 

Gesteld in handen van den Secretaris. 

5. Komt ter tafel het Renvooi No 197 dd. 15 Januari 
1895, met drie bijlagen, bevattende correspondentie tusschen het 
| Koninklijk Instituut.voor de Taal- Land- en Volkenkunde van 
Nederlandsch- Indië, Z. E. den Minister van Koloniën en Z. E. 
den Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië, betrekking hebbende 
op het wetenschappelijk onderzoek der eilanden van de 
Banda-Zee. Nadat -de Voorzitter deze stukken heeft voorgelezen , 
Wordt besloten ze onder dankbetuiging terug te zenden aan 
den Directeur van Onderwijs, Eeredienst en Nijverheid. 


® 


212 


6. De Heer Herinea deelt namens de commissie tot nazien 
der Rekening en verantwoording van den Thesaurier mede, dat 
het onderzoek is afgeloopen en alles in orde bevonden is. 

De Voorzitter zegt de Heeren dank voor de genomen moeite. 

7. De Bibliothecaris deelt mede dat hij van den Heer 
D. Kogus te Pasoeroean een volledige collectie van de publicatiën 
van het proefstation Oost-Java heeft ontvangen. 

8. Op voorstel van den Bibliothecaris wordt besloten voor 
de bibliotheek aan te schaffen: W. Savire Kent, The great 
Barrier-reef of Australia. , 

9. De Heer Herivea deelt mede dat er in het verslag omtrent 
de Gouvernements Kina-onderneming over 1890, afgedrukt 
in het Tijdschrift der K. N. V., in de cijfers van een twaaltal 
analyses fouten moeten zijn ingeslopen die van dien aard zijn, dat 
het niet waarschijnlijk is dat de scheikundige bij die cultuur 
ze zelf zou hebben gemaakt. Deze fouten komen ook voor in 
het Koloniaal verslag van 1891 (noot bijlage CG. van dat verslag). 

Het behoeft wel geen betoog dat de waarde van de genoemde 
bijlage van de juistheid dier cijfers geheel afhangt. 

Het ongeluk wil dat de gewezen Directeur der Gouvernements 
Kina-onderneming, de Heer Dr. K. W. van Gorkum, juist de, 
misschien onjuiste cijfers van kinine gebruikte in een stuk in 
het Aprilnummer van 1892 van het Ned. Tijdschrift voor 
Pharmacie, Chemie en Toxicologie om eene bewering van 
den verslaggever betreffende den invloed van het licht op de 
vorming van kinine te weerleggen. 

Daarom stelt de Heer Herinca voor dat het Bestuur der K. N. V. 
zich wende tot den Directeur van Binnenlandsche Bestuur, 
met het verzoek om de oorspronkelijke cijfers der bedoelde 
analyses te mogen vernemen, ten einde in het Tijdschrift der - 
Vereeniging de fouten te herstellen. 

Dit voorstel wordt aangenomen, terwijl er op aandrang 
van den Heer Treus zal worden bijgevoegd een verzoek om 
vooral spoedige toezending van het jaarlijksche verslag. 

10. Op voorstel van den Secretaris wordt besloten om het 


215 


Tijdschrift der Vereeniging met het oog op de daarin voor- 
komende Meteorologische en Seismische waarnemingen aan 
eenige Meteorologische instellingen toe te zenden. 

11. Op voorstel van den Heer Treug wordt besloten om 
alsnog een 200-tal exemplaren van Koorpers: »Sleutel. der 
Woudboomen van Java”, op iets zwaarder papier, doch overigens 
in hetzelfde formaat als het Tijdschrift gedrukt, gratis aan 
den auteur af te staan. 

12. De Heer Treus deelt mede dat sedert eenigen tijd door 
den ophthalmoloog Starring te Straatsburg aniline-kleurstoffen als 
antiseptica worden toegepast. Eenigen tijd geleden zag 
hij een der kinderen van een zijner boedjangs met een geheel 
rooden wang. Bij navraag bleek het dat bij dit kind fachsine, 
welke de inlanders bij het verwen hunner sarongs etc. reeds lang 
gebruiken, was toegepast tol genezing van een ziek oog en bij 
onderzoek bleek het verder dat dit zelfde middel reeds zeker 
3 jaar voor de publicatie van Srtiuuine’s methode moet zijn 
aangewend. 


Bestuursvergadering gehouden op 
9 Maart 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Stok, Dr. vAN 
Deventer, Berman, Dr. van Bemmeren, Mr. Piepers, Herinea, 
Scnerren en Dr. Ficee. 


_ De notulen der vorige vergadering worden gelezen en goed- 
gekeurd. 


1. Tot Lid wordt benoemd de Heer E. M. Kar, adj. Inspec- 
teur bjd. dienst der Post en Telegraphie alhier. 

Van de Ledenlijst worden afgevoerd 

Mr. var per Jaar, J. Perensen en S. Trien. 


214 


2. De Heer van BemmereN deelt mede dat zijn verhandeling 
over de schildpadden, waarover hij reeds het een en ander 
aan de Koninklijke Academie van Wetenschappen heeft mede- 
gedeeld, thans gereed is, en vraagt of deze in het Tijdschrift 
der Vereeniging kan worden opgenomen. Door de vele platen 
zal de uitgaaf nog al kostbaar worden. 

De vergadering ziet evenwel hierin geen bezwaar en besluit 
tot de opneming in het Tijdschrift. 

5. De Heer Piepers brengt ter tafel eenige opmerkingen 
van iemand die onbekend wenscht te blijven, gemaakt naar 
aanleiding van ’s Heeren Ten Brixk’s voordracht over het 
Sneeuwgebergte van Nieuw-Guinea. 

Wordt besloten dit stuk in handen te stellen van den 
Heer Ten Brink met verzoek om te willen mededeelen of deze 
opmerkingen geschikt zijn om in het Tijdschrift der Vereeni- 
ging te worden opgenomen. 


Bestuursvergadering gehouden op 
15 April 1895 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. Van pen Stok, SCHEFFER, 
Berman, Herinea en Dr. Ficee. 


De notulen der vorige vergadering worden gelezen en goed- 
gekeurd. 

[. Tot Leden worden benoemd de Heeren: 

G. Barror, administrateur Soekanganjon- Soekaboemi. 

W. fr, Crors, erfpachter, Buitenzorg. 

F. Forixcer, administrateur Tjikadjang, Garoet. 

J. Fúrru, administrateur Tjipopohan, Bandoeng. 

W. C. N. Vax Gexr, administrateur Tjempaka Noord, 
Tjibeber. 


F. pe Jore, administrateur Kaligoewoe, Bandjoemas. 

P, M. Krönse, erfpachter, Seketjer, Kendal. 

D. A. P. Kok, hoofdonderwijzer, Melang. 

M. C. Lars, administrateur Oentoeng , Garoet. 

P. op pe Lacy, administrateur Tjihemhar, Garoet. 

Martin Lüper, administrateur Pagilaran, Pekalongan. 

M. Marruerus, administrateur Poepoeg, Tegal. 

B. H. Merenanrt, emploijé, Poegoe, Tegal. 

W. W. Pasreur, administrateur Segoenoeng, Modjokerto. 

J. A. Pecoveur, gewestelijk Secretaris, Kediri. 

S. W. Var per Prorc, Assistent-Resident, Tangerang. 

G. Var Rremspik, administrateur Klein Getas, Salatiga. 

A. F. A. Var ScnerpPenBerG, planter, Malang. 

E. SteBureu, assistent-resident, Poerwokerto, Banjoemas. 

Epw. HL. Soesman, administrateur Modjokerto. 

A. G. Varerre, gewestelijk Secretaris, Batavia. 

Van de Ledenlijst werden afgevoerd de Heeren S. F‚ Wiseutus 
en H. B. Van Leimen. 

IL De Voorzitter brengt ter tafel een circulaire ten 
doel hebbende inteekening uit te lokken om de uitgaven van 
de verspreide werken van den beroemden scheikundige J. S. Sras 
mogelijk te maken, en zoo mogelijk een monument ter zijner 
herinnering op te richten. 

Een inteekeningsbillet wordt den Heeren aangeboden. 

UI. De Heer van Bemueren deelt mede dat hij wederom 
eenige schedels van zwijnen voor den Heer Dusors heeft 
ontvangen van den Heer Jerresma, Resident van Menado, en deelt 
verder mede, dat hij eenige noodzakelijke herstellingen heeft 
laten verrichten aan de gebouwen. 

IV. De Heer Herinca vestigt de aandacht er op dat in de 
volgende maand de Leden van de Eindexamen-commissie 
wederom te Batavia komen, en dat het dan wel wenschelijk 

‚zoude zijn om een lezing te doen houden. 

De Voorzitter neemt op zich hetzij den Heer var Rompunem 


_ hoorende bij het verslag der G ts-kina 


216 . 


hetzij den Heer Koonpers uit te noodigen een lezing te 
houden. 


Bestuursvergadering gehouden op 
11 Mei 1895, 


Aanwezig zijn de Heeren Dr. van per Stok, Dr. vaN BeuMeLeN, 
Mr. Piepers, Senerrer en Dr. Ficee. 


De notulen der vorige vergadering worden gelezen en goed- 
gekeurd. 

1. Van de Ledenlijst wordt afgevoerd de Heer W.F. Srenk. 

Tot Leden worden benoemd de Heeren: 

F.M.J. Berenuis, adwministrateur Kali Sanen, Pjember. 


_P. Cauter, » Pengadjaman , Djombang. 
K. Tr. Haase, » Goenoeg Oemboeh, Semarang. 
J. L. W. G. Kocu, » Soepit Oerang, Malang. 


G. A. F. J. Oosrnour, Adsistent-Resident, Grobogan, Poer- 
wodadi. 

M. C. Portier, opziener, Gondang, Klaten. 

H. A. SarLomoxson, administrateur, Ngrowo, Semarang. 

G. Cur. RexarpeL pe Lavarertr, Bandoe Ardjo, Malang. 

H. W. var Sreepen, administrateur Pakoeda, Banjoewangi. 
_R. E. M. Srexzer, erfpachter Germania, Magetan. 

M. J. SrisBe, adininistrateur Taman Gloegoe, Banjoewangt. 

P. Suermonpr, ondernemer, Besowo, Djombang. 

CG. Zwrervs, erfpachter, Soember Mas, Malang. 

IL. Wordt voorgelezen een schrijven van Professor K. Martin 
te Leiden, behelzende een dankbetuiging voor zijn benoeming 
tot correspondeerend Lid der Natuurkundige Vereeniging. 

HI. Komt ter tafel een Missive van den Directeur van 
Binnenlandsch Bestuur d.d. 17 April 1895 No. 2235 ter be- 
geleiding van een opgaaf van’ verbeterde kina- haken, en 


Led 


over 1890. 


217 


- 


Wordt gesteld in handen van den Redacteur. 

IV. De Heer van Bemmeren deelt mede dat hij eenige 
urgente werkzaamheden heeft laten verrichten (inrichting van 
wagenkamer en stal) aan het woonhuis van den Heer Becx, 
waarvan de onkosten + f 150.— bedragen. 

Wordt goedgekeurd. 

V. De Heer Mr. Prerpers biedt voor de Bibliotheek aan een 
»Aanteekening over een verzameling Lepidopteren van het 
eiland Flores” van de hand van den Heer SyeLLen. 


Bestuursvergadering gehouden op 
1 Juni 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Stok, Herinca, 
Dr. Kroos, Mr. Piepers, BorranD, Scnerrer, Dr. van Romsuren, 
Dr. Borek, Berman, Dr. Onnen en Dr. Fricee, benevens een 
15-tal gewone leden. 


De Voorzitter verleent het woord aan den Heer Dr. van 
Romsvren tot het houden der aangekondigde voordracht over 
» Enzymen”, welke voordracht, door eenige proeven toegelicht, 
met belangstelling wordt aangehoord. Na afloop drukt de 
Voorzitter den dank der aanwezigen uit, met het verzoek 
om deze voordracht voor de buiten Batavia wonende Leden 
te doen drukken. 

Hierna wordt overgegaan tot het houden der Bestuurs- 
vergadering. 

L De notulen der vorige vergadering worden gelezen en 
goedgekeurd. 

U. Tot Lid wordt benoemd de Heer J. J. K. pr Movumn, 
Luitenant-Kolonel van den Generalen staf te Weltevreden en 
worden van de Ledenlijst afgevoerd de Heeren: 

Mr. J. H. Beresua, P. J. A. Renaup, R. Wismans, W. van 
pe Por, Mr. P. Macraise Pont, en R. GC. Kroesen. 


218 


III. De Voorzitter deelt het overlijden mede van den Hoog- 
leeraar J. Mourscnorr te Rome, sinds 1864 correspondeerend 
Lid der Vereeniging. j 

„IV. Wordt voorgelezen het bericht van het overlijden te 
Genève van Professor ArLPuonse pr CANDOLLE. 

V. Komt ter tafel een Missive No. 2841 van den Directeur 
van Binnenlandsch Bestuur ter begeleiding van het verslag over 
1892, nopens de Gouvernements-kina-onderneming, met zes 
bijlagen. 

Gesteld in handen van den Redacteur. 

VL. De Heer Berman stelt het draagbaar telegraaftoestel 
»the Unigraph” van Burroek en Brown ter bezichtiging en 
geeft omtrent het gebruik daarvan eenige inlichtingen. Dit 
kleine en voor reistoestel uiterst geschikte instrument bestaat 
uit een seingever voor Morseschrift en een seinontvanger om 
Morse-seinteekens op het gehoor op tenemen. Te Weltevreden 
en Batavia is het op de kantoren der Eastern Extension 
Australasia en China telegraafmaatschappij voor het onderling 
verkeer dier kantoren in gebruik gesteld en vervangt aldaar 
de vroeger tusschen die kantoren bestaande telephoonverbinding. 

De Voorzitter zegt den Heer Berman dank voor zijn mede- 
deeling en sluit daarna de vergadering. 


UITKOMSTEN 
VAN 
METEOROLOGISCHE WAARNEMINGEN 
IN 
NEDERLANDSCH-INDIË 
gedurende het jaar 1892 
DOOR 


Dr. 8, FIGEE. 


ar 


Meteorologische waarnemingen op de koffie-onderneming 
Tjepogo, residentie Soerakarta, afdeeling Bojolali; 995 
Meter boven de oppervlakte der zee. 

IL. Richting van den wind. 

UL Regenwaarnemingen. 


_ Aantal regendagen. 


220 

METEOROLOGISG 7 

dt 

Kjepogo, Afdeeling Bojolalĳj R, 

Lengte 110°—49’ Oost van Greenwich. 4 

Breedte 7 —30’ Zuid. 5 

|: 

1s 92, Januari. | Februari. Maart. April. Mei. „ 

Maximum temperatuur. |29.°8 GC. 29.°0 C/29°%4 C27.°4 CG. e 
Minimum temperatuur. betere wr 165. #1 160 # 
Gemiddelde max. temp. [27.999 »|27.°07 »|27,°59 » | 2622 » 
Gemiddelde minim. temp. |/16.°75 »/16.°81 »|16.°98 » | 16.°72 » 
Laagste maximum temp. }26.%5 »{\25.°5 »|24°5 »|25°5 » 
_ Hoogste minimum temp.f17.%6 »{[17.%5 »|17,%5 »|17,%4 » 
Gemiddelde temp. schomm. | 11.°25 » 10.926 »|10.°42 »| 9.51 » 
Grootste temp. schomm.|f15.°7 _»! 12,3 »|12,%4 »|10°4 » 
Kleinste temp. schomm.|| 9.0 »|[ 827 »| 7,5 »| 8,4 » 
Gemiddelde temperatuur. 21.59 »{2225 »|21.78 »|21.65 » 
Gemiddelde betr. vochtigh. Il 764 °/ool 791 fool 800 Pool 837 “oo 
Maximum betr. vochtigh. 920 »| 950 »| 980 » 910 » 
Minimum betr. vochtigh. 530 „1 630 »l Bh 11 640 » 
Gemiddelde dampdruk. 14.48 mM. 15.78 mM.' 15.55 mM.' 16.12 mM. 
Gemiddeld dampgebrek. KRI nl OAT et SAR Kie a 
Gemiddelde bewolking. 86 At MEA die AN ol. 
Hoeveelheid regen. 422mM.| 3558mM.| 469mM.| 466mM. 
Grootste hoeveelheid regen. 58 ».| 108 » 66 » 88 » 
29 16 18 18 


IE 
TH 
1 


WAARNEMINGEN 


221 


Residentie Soerakarta. 


Hoogte boven zee —= 995 Meter. 


| d Juni, Juli. Augustus. | September. October. | November. | December. |{ Jaar. 
%% Cl29°7 Cl 291 C.l2904 Cl 2927 Cl 2924 C.l29%4 C.l29°8 GC. 
F15%0 »[156 »|14.°6 » [16.0 »[16.0 »|17.°0 »|15.°8 » [142 » 
| 2227 » | 27.266» | 27.072» | 28-21 » | 27.218» | 27010» | 27,°61 » | 27241 » 
{16268 » | 16.280 » | 16.227 » | 16.°85 » | 17.016 » | 17.247 » | 16.256 » | 16.016 » 
WL »[265 »|262 »|26,°8 »| 26,2 »| 24.6 » 2504 224,5 » 
1% [175 » [17,04 »| 17,07 »| 1708 »| 182 » 17.0 » 182 » 
10959» | 10.986» | 11.245» | 11.256» | 10,61» | 9,062» [11.205 + | 10,65 » 
di2co [12e »|14e5 »|i2eg « [1292 »|11C4 >| 154 1405 » 
Hor | oes „| oa „| 097 »{ 902 »| 13 nl 9,02 on 7,05 > 
Ja 22.55 »|22.58 »|22.00 »|21.91 »| 2232 »|22,45 » [22.04 » 
_801 Sloot 199 Jol 891 ol BOA oel 34 loot TMO Ia BO he 
870 »[ 920 »| 950 »| 990 »|[ 970 »[ 980 »|| 990 » 
630 »| 550 »| 560 »| 680 »| 610 >| 470 »||-410 » 
16.29 mM.|16.08mM.|16.26mM.| 16.89 mM.|16.68mM.15.97 mM.|15.91 mM. 
406 >| 405 »| 35.40 »| 266 »| 5.37 »| 425 »| 580 » 
60} BB %| BA | 63 Yol AB of 69 VB 
25mM.| 86mM.| BámM.| 192mM.| 575mM.| 230mM.|2812mM. 
B si 10 eli visa rt Get Eat tn 
à 7 5 13 12 9 145 


Kl 


Tjepogo, Afdeeling Bojolali 


METEOROLOGISCHE Wia 


eener 


er 


TE 


1s 92. Januari. | Februari. Maart. April. Mei, 
‚ Temperatuur. |noers C./20.°75 C.20.06 C.20.°55 C./19.°64 
Se |Betrekk. vochtig. f&| 817. 755°/oo.| 846 810 _780°/, 
3 (Dampdruk. S|15.96 [1574 [1477 [1456 [1527 
& [Dampgebrek. El 513 4.46 2.69 5.42 | 314 
8 |Bewolking. 3 Tel Gkl 50. 69 SU 
5 |Windrichting. 0 0Z0 Zo Zo ZW 
ef Hoeveelheid regen. MSmM.f _S6mM.| 57mM.j 160mM., 52 
…_\|Aantal malen regen. 10 7 8 7 4 En 
Temperatuur. 24.957 C.24.°80 C.l24°59 C./235.°89 C.|24.°86 
g Betrekk. vochtig. fE| 705°/oo| 720 718%oo|  759Joo- 6807 
5 \Dampdruk, d 15.95 {16.76 [16.51 |16.75 |15.88 
'E \Dampgebrek. El 6.74 6.52 6.48 5.51 1,48 _ 
 |Bewolking. | 4 A NE el 
je Windrichting. _ | | 0 0 40 1-20 5 f 
(Hoeveelheid regen. … 50mM.{ 40mM.\ 29mM. 0 0 
Aantal malen regen. | + 2 5 0 0 
{Temperatuur [21.69 C.22°84 C22°32 C. 
£ |Betrekk. vochtig. dl 68635 788% 168 
3 (Dampdruk. 815.18 [16.50 | 15-08 
& \Dampgebrek. El 612 4,59 4.97 
= |Bewolking. 8 9% dels Se UR le 
5 Windrichting. 0 110 
se (Hoeveelheid regen. 294mM., 252mM./ 405mM. 
__|Aahtal malen regen. 25 10 16 


ei Juli. Augustus. | September.{ October. | November.| December. Jaar. 
EE 957 Cl 20.975 C. | 19.°64C.| 20.°63C.| 20.°62C.| 21°.54C.| 20.981 Cf 20.°54C. 
OAPSIA Jol 805/ool BAB %ol 830 Tool 854 lol 780 Il 817 lool| 813 oo 
E 15,19 14.64 14.357 | 15.01 15.44 14.75 14.94 14.41 
B. 5.59 | 264 | 5.08 | 26% 4.16 5.55 5.59 
358 % 435 sl 59 % 52 % 65 % 47 % Be 
Z ZZW Z20 z0 0 VAL ZZ0 
9mM.| 55 mM.: 29 mM., 75 mM., 82 mM. 0 685 mM. 
1 | 5 8 | 6 | 5 0 53 
l 25.°25C.| 26.°27C.! W4.OR4C.| 24.°25C.| 25.07 CG. 25.49 Cl 24.094 C. 
695 “Jol 6420! 707°/ool 75Oool 752ool 679  706°/oo 
16.60 16.351 16.49 16.89 17.78 16.40 16.57 
7:38 9.09 6.84 5.65 5.87 20 6.90 
Till ABL BO % Bt Yot 1E tel an ER 
Z zo 20 zo 0 Zz0 VAL 
0) 0 0 0 0 0 99 mM. 
0 0 0 0) 0 0 9 
25.°78 C.125.°72C.| 25.907 C.! 22.°80C.| 22.°65C.| 25.°02C.f 22.°90 C. 
AAE Tl 148t MI lset Bis hot BOA toel 176 769 Jee 
16.22 16.19 16.01 16.78 17.45 16.25 15.97 
5.67 5.65 4.97 5.86 5.05 4.69 4.80 
70 Te 15 he 64 °/, sn et 1 84 °o 84 Je 10 
Z NAV zo 020 0 | 220 zo 
14 mM.! 31 mM.! 25 mM.l 117 mM. 291 mM./ 250 mM./2029 mM. 
5 2 à 9 13 9 107 


224 


WINDRICHTING. 


Noord en Zuid Componen 


en (Sommen). 


La Sm > © (a ss 
en, 3 ë ; EE cs 
1892, 8 S 3 ad DS 8 p 2. El 
Balle Slesl EIS eam 
& e=) 7 z A 8 
1--10 Januari. B MiB tE sal 37 DIE 
11-20» 25 54 41 5 &| 54 6 16 ui 
21-30 _» á &i: 32 set 4 … | 4m a6| OEL 
31 Jan—9 Febr. A 28 dM 8 19/ 28 8 3 17|- 20 PN 
10-19 ; 5 0 35} o/-40, zel arl E 31 22 00 
20—:9 En 5 14 S| 0 8 2| 22 8 | 53 es) Oi 
1—10 Maart. 8 25 38 21 —| 34 48 > | zo ez BBIE 
Ti 21 31} 28 8 85 69 62| 69 Il 
Mt 46| _ 72} EE 5 7) 48 3 30| 13: 
110 Januari. d Ot ZE Bet 28 14 
120 f taj ssl: 34 60 1 5 
2-0 > 5 ii kt 93 00 ot 
31 Jan—9 Febr, 2 81 5S8| 25 31 36| 48 4 
10—19 , 5 10| 14\ 28| 35/  60/- 2 3 
20—29 : : 26 51 14 34 49 22 2 
1—10 Maart. 2 19/ 10/ 21 —| 33 59 
1-0 > grade MR 
2-30 69 30. 49. — 2 22 
1—10 Januari. 4 5 ( 14 5 
En HE 8 
he é : 2 1 dU 
31 Jan--9 Febr. |E | 31 zal | 14 55 8 … 
10—19 ; 8 18| 48 73| 0 57 30 S 
20—29 ; = | 49) s1| 62 35 4 A5) * 
1—10 Maart. 5 23 53 52 — 33) 62 
sE gee ol sel 45 — 19 32 
HO 3 Bi -l ve 1e 


225 


WINDRICHTING. 


Oost en West Componenten (Sommen). 

mn 
Tj e sql & Etn 

| E EE se 

‚1892. ee 

sel ElS Ss EIS Issel à 
k | 5 li St AE 
tf 

1-10 Januari. 97 A40 All 61 50 G1 50 24 100 
4 1-20 9 59 11 8 19 13) 13 GG 
0 2130 = 97 2 ear 18 20 38 25 100 
0 31 Jan—9 Fel. &| Ss 92 14 sa 23, 5 A2) 17/1000 
10-19 Ss | 94 S5 14 14 Sz GS Ì | 41 A1 100 
0 20-29 = 94 98| 5ú| 48 Hz A2) S 54 16 100 
9 110 Maart. ES 19 24 25 —| Go 2 S 5 8 49 
4 1-20 â 91 SI 14 —| E22 55 35) 11 25 

1-30 : 7 dl Mh 23 65) cal 2 
; 1-10 Januari. 92 100 12 A42 6137 28) 24 27 
sil 92 s Gi 2e 1 73 9 56| 49 
3 & || 96 96| 42} 17. 15} 73 If 61 63 
55 —9 Fabr En 5 58 Ze ER JO ART ze 8 24| 39 
17 » 5 Sz 94 14 ai 14 bel S | 40 be 
1 » 69, G1| 56 20| 16} 84 2 38/-- 831 71 
3 {10 Maart. Si 10 30/ 3 — | 31 63 34| - 87} 73 
IN ie ; 63 67 14 — 32| 75 65| 34) 91 
ef » dij: 50 5 26|. 44 30 51 
® eo Januari 99 85 Si 54 GO 51 21) 10/ 20 
ol 92 vi Al 50 9 20 | 27 SG 

2130 sl 96 Er 63 © 72 Ii 26 54) 10, a@ 

Jan 9 Febr. z 61 34 35) 42 10 26 … 68/ 1) 66 

}—19 5 SA 65 63 54 1 24 3 16| 16 Az 
L } 2029 ; ne AS 4 56|. 51 Se) se 40 5hi 
8 1-10 Maart. = SH ABe 20 9 49| 43| 72 
1-20 î 60 32 41 — 1 33| 91 

el 30 4 sl 7 A? 60 64 11-- Wa 


226 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
g Eel : sla 
1892. De 
Slam Sl Sn A 
5 S Z 8 Ss sel 8 3 [SS 8. 
(an) = [= = LA 
31 Maart—9 April. 41 451 79 10) 36 45 
10—19 ’ é 55| 52 o 1 39 
0—:9 , 2 25 65 68 ee 0 
30 April —9 Mei. Ep 46] 65 38 5 17) 38 5 13 
10—19 , S 56/ 60/ £9 S 7 43 SE Al 
0— ; = 63| 25| 24 3 8 32 5 4 
30 Mei—8 Juni. ES 70| 76 42 > 0 10 > 44 4 
» en 49 54 39 0 52 57, 49 
19—28 , 81 79 42 0, 36 3 
31 Maart—9 April. al 51 7 46 1e 53 
10—19 , 2 10E: 2 56 41 59 5 
2029 , Ep 46) 38/ 14 74 20 20 
30 April—9 Mei. 2 25 55 56 5 30 SEE 29 20 
10—19 : E 39) 53 46) 3 23 A45 3 19 26 
20—29 : ee 61 55) 8 | 2 2 12 
30 Mei—8 Juni. Z 75) 52} 31 13 4 42 
918 . 54 15, 60 40, 41 29 
1928 , 27 7 64, 10 19 
31 Maart—9 April. 14 - 12) 88 10 0 51 
10—19 , Uj 14, 55 48) Al S 39 
20- 29 , E 24) 34 7 bd 20 14 
30 April —9 Mei. =| Mt 4 MA 6 5 23) 20 
10-19 Ri 28) 42 S 10) 41j © | 32 
2029 a 68 2 38 S ee Ie 5 
30 Mei—8 Juni S de 71 13 17 
—18 36, 13 60 87, 29 
19 —28 , 49, 30 s 59 20 2: 


227 
WINDRICHTING. 
«men 
Oost en West Componenten (Sommen) 
PA BE =s E: 
1892, ® 8 © E | Eb ES TE ® ® ® 
8 IE IE TeBe Rt SRR 
SISI ln zes ls sal g 
5 Silla alá la ES 
31 Maart—9 April. 29 27, 35 Eik 23 #5 GS 
10-19 : r 4 4 44 41 1 91 
0 20—29 : 8 6E Br 35 … | 26 4) 90 
Û 30 April —9 Mei. Er va Al eE 36 3 | 32 54100 
0 10—19 : 5 71 55) 495 23 3 | 42 24 100 
Ee 63| 9 18 SE 5 8 61 71100 
8 60| 56 Se > 2 S | 17) 81100 
65 4 55 100 72 25 £9/100 
37 el 82 100\ 10 2) 34 100 
131 Maart—9 April. 84 21 45, 3 82 80 
10—19 : 8 40 45 14 | 64 45 82 100 
_20—:9 ’ Ep 45| 52 56 24 dl oeh 40 
0 April—9 Mei. = 50 46 Mi 7 en st 51 80 
—9 CEE 84) 73 5 76 S | 25 70 67 
2029 » 5 38 40f. 11 8 65| 8 12 56 34 
Mei—8 Juni. 2 46, 72 35 74 | $0)  35/ 10 
—18 » 69 48 14 18 As 53 30 
, 40} 54 17 el Ee CME 
1 ep vg April 43). 18 14 10 on 20 41 
16 44 31 12 48 12 22 
Ee 25 62 53 30 31) 6} 10 
zel md se E 49 32 2 16 … 62 63 34 
z 88 85 MI 3 5d 2 25 91) 21 
et 38: 30 18 5 59 21 36) z1 
les Juni. 2 73 77 52 36 22 52 SA 
65 46 14 bs ded 3, 38 1 
EG 49/- 50 MM 83) 73 2 


228 


W TING 
Noord en Zuid Componenten (Sommen) 
ú asl sl SS 
En RES 
1892. ki lees ‚JIS Ie le 
S = ED = = ee = B, 2s 
3 Sl sla sl 8 s [88 
Za S u Z = eze == a | 
29 Juni—8 Juli. 84) 75 24 40| 10 64 53 31 Hi 
918 : n Zij 1 4 7 68 8 23 + 
19—28 » 8 57| 23 14 4 68 … | 22| ax) IPS 
29 Juli—7 Augustus.) 2 70 56 12 0 3 $ 26 8 8D Ju 
—17 , 3 67/ 53 45 14 63 S | 20 11 Sb 
18—27 Ë ze 6e A 8 e\ ar 5 | 49 23) SB 
29 Aug —7 Sept. 2 d8l _ 72 6 1 88 7 3 11 BA 
8—17 , ne Hi u ® 0) az mi 6 ib 
18—27 , 40 az 14, 85 Si 38) B 
29 Juni-8 Juli. 77 10/ 41) 3| so a 18 Ba 
9—18 é 57| 47 4 2 43 36 64 39 B 
19—28 : & 45 4 22 14) 24 26 7 hd P—: 
29 Juli—7 Augustus, 5 58 28/ MI 6G3/ 34 rd 1e 14 Ju 
8—17 î 5 6 4 44 A 4} 1 S | 50 0 RS 
18— 68 30 14 a2l ol az) È 26) à B 
29 Aug.—7 Sept ES 76 62 6/28 57 4. JA 
Sn 48 37 14: 3 13) 24 43| 16 — 
WEN oe zi 46| 59 sil 52) B 
29 Juni —8 Juli. 72 7 16 35 13 vO 51 
918 ’ 56 24 59 Of 63 © 80 
os sr 0 2e of on mi u 
29 Juli—7 Augustus.) 5 41) 33 4 0 5 Á e 
‚ 5 4 MM OO 3 19) S | ze 
6—27 : pe 83 4 4 Ot 10 50 * | an 
29 Aug—7 Sept. | 2 2 Bi 1e Ol MW B 23 
8-17 ‚ 5e ui On 18 15 
B OS ds u 1E ue 52 


edna 


1 229 
WINDRICHTING. 
en 
| Oost en West Componenten (Sommen). Heen 
ET ; a.s ; 5 = 
Ed 2e 8 | s 5 
a 5 = ep ZE | È BTS 3 
Ee ee B 
SSR Rt 3 |85| 3 
=f =) Dn Z & |© mA Eu | Au 
22 42 28 al oe 11 | 25 40 
45| 27 SsSs| z9l 83 17 Ss 91 
q 72) 88 sa z00l o1l 2 13) 46 
En 60 76 6G2/100 40 12 5 16, 66) $ 
5 53 58 49 100 49 25 È 54 56 Z 
8 36, 14) 47 100 4 AES 25 10) 8 
Es 26/ 53 20100 «3 34 > 2 > 
92 MA 77100, 46 36 52 
e 56, 14100) 26 $ 51 67 
Ë | Ee | 
® Juni—8 Juli. 43 53 1O| 59 81 54 13 59 
918 » 72). 72-81 67) 47} 66 40) 57 
28 : 8 80| 93) 38 70| 53| 53 12| 33 
« VJuli--7 Augustus. 2 73 88 41 73 10) 64 > | ae) 88 : 
8 A Sh Tt she eh Te dS It a 
_B—27 sl 48| 30, © 70 50/ 8 | 20| 39 8 
| hage Sept E böj-. 03e 20 16l-e Mie 40 25 74 
81 78| _ 82) 68| 63| 41l| 66 24| 76 
18-27 : 89) 87 85} 62 43| 72 29 75 
ik | | 
@ Juni—8 Juli 43 5 18, 29 sl 17 8 39 
18 76| 84 0. 8 0 8 33 
1328 > E 90 82 56100 3 H 2) 84 
29 Juli—7 Augustus. z 79 66 58100, 31 13 … Bi ADL 
38-17 : z 58 92 20/100| 33 26 S 27) 35) 3 
4 6 34 44 100 27 9 * VAR Ee 
rad Sept … 58 80 55100, 29) 11 27 60 
: 70| _85/ 91/1000) 12 7 60| 45 
: 84] 79 100\ 35| 22 8 75 


250 
WINDRICHTING. 
Bed ede tm ensen 
3 [en [=| Ô 
jd ov © E= Hd 5 4 
= T | $ 25 5 ä an E 
1892. De a a De 
38 ISIS IZel lS Sf 
= 5 nm Z & [9 °| EA OE 4 
28 eerd Oct. 54 7 A45 7 4 56 — | 18 25 
8—1 » ) 7il- 29 ar 0 2 60 zi GS 
18-—27 : EA 76| 47 35 0 3 VA —-i SR AE 
28 Oct—6 Nov. À 85 82 52 0 7 61 —| 60 42 8 
716 » 5 43) Ul 45 10 3 26 98 GGz 0 E 
17—26 , a 58 64 59 Of 17 S1j 94 38 52 8 
27 Nov—6 Dec. 3 83 62 31 1! A ssl 66 64 49 > 
7—16 ; 17 42\ 21 7) si 66 43 5 É 
17—26 ° 11 21 49 0 29 40 Si 21 15 
d 
28 Sept—7 Oct. det BRP EER MW B 2 31 2 
Bir N , 65| 38 42! 40 62 —| 69 54 | 
18—27 ’ EN 81 31 21 28/ 63 53 — | 34 24 Ï 
28 Oct…—6 Nov. 8 68! 27) 40 s1| 23/ 60 14 AS ; |2 
7-16 ’ 5 47 il 14 18 64 72 15) 46 54 3 
726 5 57| 14 35| 7 37 e3l 22 33 sal è Ii 
27 Nov. -6 Dec. 3 68 20| 43 A41 5 59 19 A6 59 2 
—16 : pe 9| 64 40 28| 37) 20| 12 13 55 
17-26 í 9 AG|\ 54 24| 29 NN Je 1 
28 Sept—7 Oct. 13 1 28 0 ol gez 361 n 
8-17 En 52 43/ 61 2 H se | 6% 18 
18—27 N EE gal 14t ie 0 19 46) — | 61 25 
28 Oct—6 Nov. 5 aat 121240 0 0) as) 35 34 Ji 
Ki in S|| 56 s| 14 7) 3 53 96 48 29 3 
17—26 ’ oe 55) 12. 38 17 5l 50 sal 35 66 ° || 
27 Nov—6 Dec. | 69 12 35 5 2 52 St 50 GL E 
7—16 ’ 13) 29 33 7| 10) 45 64 2 50 | 
17-26 ' 13 id 44 0 2% 20 24 12 16/ AI 
| em 


351 


4 W TING 
' _ Oost en West Componenten (Sommen). 
it ú | ssl s | S|8 
DE A es v © md es 
ERS Baleark er een 
dik Is92, ee Eh E 
El ENE EEE AKE EE 
Ss Lalsie gealsieSig 
Ì 28 ed Oct 20 65 27 92 30 2 —| 24 GO 
NM 8-1 k É 61| 89 35100 sari 8 58 
nf 18—27 2 ar 1100\ 13 4 se en 
he 28 Oet.—6 Nov & 32 0 18 100 17 Re 211 eri 8 
7—16 5 42 38 50 53 1 0; 10 65 È 
IN 17—26 - 5 49) 44 2, 40 33, 21 24 23) 26 È 
RN 27 Nov.—6 Dec. ES 3 6 2 26 21 1 Ss 21 31 > 
Wi 7—16 » 66 9 56 9 92 35 4l 48 23 
1726 : 90 91 59 100 A6 15 11 46 38 
| 
sl ei Iek ots Are dl ad 
À BE Mk 30 OM & Ae il 49 
5 ús a Su ZR ê 3 Se 2 24 
| 63) 57 42 49 4 47 88| 18 
5 63 8 70 Zi 3 59 73 19/ 48) 3 
a 54| 54 59 91 73l 57 80 72 8 
8 26| 40 42 45 4 69| 54 47| 53 
48 Ka 2 767 2 13 37 46 80 
sal 61 20 52 21 47| 47 72 64 
| 
10 40 48100 20| 60 — 79 21 
77) 71 17) S3| 19 Oee 49| 37 
F7 57| 58 41100 30 B 3 23 
z 67: 70 42/100| 40| 29 — bie 
z 52 77 70 17 A4} 16) S| 38 34 2 
0 65| 51 66 38 >} 20 16 8 66 
8 ii a oe Mid 28| 36 43| 36 
ti Ot 8| 24 9% 57 
93 40 10 100 28 40 24 70 18 


352 


HTING 


W 
Noord en Zuil Componenten (Sommen). 
Dielis ds EIA 
1892 Elte ak n 
. =| - es 
ZIS Iers Lalg | 3 [38 
EI IER teelt 2 AS 
e=) 77) £ u — ee) = TT 
1—10 Januari. 69 #3 28 4 e1 20 35 51 
1-20 » „| 49 ze) 13/ 25 «zs/ oa 0 42 28 1 
2150 ' | ë A2 55 17) 33 21 24 22) 52 es 2 
an—9 Februari.) & 2s 42 2 32 54 24 24 AS SA 3 
10-19 > 5 0 53 19, A 60 34 38 14 si 
20-29 - » : 0 53 24 23 «7 40 65 1e 14012 
1—10 Maart. E 26 64 1 22 16 39 13 20 39 
11-20 > 12 62 5| AS) 64 62 50 zr 22 1 
21-50 » 0, 33 el ze 8. 16 13 10 — 21 | 
| î 
1-10 Januari. 3: 40 14 de :1 62 0 ss So 
11-20 > 5 30 49 A| 58 aa a 14 62 S9 {1 
21-30 _» | & 27 5e 7 49 44 28 2 Se S3 2 
31 Jan—9 Februari.) Z || 25) 54 24) 34 1 sel 0 62 83 (3 
10-19  » sj 40 59 2 65 51 57 1e ES) 59 |l 
029» 5 7| 46) 34 32 31 50, 31 41 25 [2 
1-10 Maart. 2 29 51 26, A4 0/ 34 30 za 20 
11-20 > 30) 25 4) zo| 53 24 56) 62 22 |l 
21-30 « » 30 62 Il 15) A47) 38 33 40) 44 |2 
| 
1—10 Januari. 60 21 25 64 sel 44 9, se) 90 | 
1120 7 13 0 41 55 21 1 2 99 S6 |Ì 
inns he zo 4 48 69 A42 sS5 3 © 0% 
an—9 Februari.) Z Sl 20 22 55 22 SA 20, 100 9 |} 
10-19 > 5 2): 24 16) 46 A41) 59 4 S2 SO || 
ni , 5 7 4 43 34 59 38 99 S5 ] 
—10 Maart. Z &E — 21) 56 24 58 5) 94 SEj 
11-20 an 3 3) zo| 32) asl 32 o6\ 93 | 
21-305 sE: Mer on sa ze 13) 61 66%: 


pi 


253 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
‘Ep 3 G:/ 5, s es 
5 Sk ei kh 
5 Z to 5 LE ® Le] if 3 
=| Es) =| ] =.5 e 2 s 3 = 
aid |sjajs|elsie|s 
| 
pl 1—10 Januari. 6 63 54 60 54 21 40 85 71 
dn 20 0: 61 ri cab ent Nn 9! 76 53 
S 2 E2 37| 65 ai 035 A 34 Ts 
4/3 3l La, —9 Februari Ep 2) 69 16 5). 54 MA 40/0 40 05 
is 5 ol 76 20 32 40 14 4 Oa er 
42 Es 40 78 38 13 27) 20 48 61 31 
"it Kaart 2 ál Kol 4 8 4 4 deit 
Mii . = ei nn a 3 3 een 
4 | En é 34 5 4 se 4t| Aa4\ 87 34 45 
| 
| 1—10 Januari. 4 65 26 48 41 57 20 58 45 
En 10) 69 9 43 64 22 6 62 29 
EI -0.: . Ë 12) 77 sn 6 38 dat a8 
Sl Jang Februari, 3 15/ 66 9 55 Si 32 20 43 
10-19 z 20 74 28 39 61 7 3 64 
= 3 51 20| 43 81 10 2 31 36 
Ji Maart, 8 © 60 74 is Za HM 3 14 60 
ki 10 60 35 37 37 4 24 57 rk 
Ô 10 4 sit 297 87 Mi 69 sate 
—10 Januari. zál eat 15 zl ej 24 zu 3 0 
—20 17 0 tel ten at 1e a 0 
—30 ë 10) 19 8 ál 267 B MH 7 2% 
Jan—9 Februari E oct 2 AS CH 0 Mo 
1019 z 3 ele ce ee) 32 
bj 0: , pe 23 22 14 48 49 24 Al 1 
s 1-10 Maart 8 His 8 001 00m mt 0 
En ’ ii Sne sl 10 6 36 Ml MI 
% 2130 8 9 l 23 z 28 4 del 6 


Pe sem nn aten aen tn en 


254 
WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
úî 5 Ez: = se S A e 
1s92. Belle ee IE lS 
ES ZE R=| 2 =S S 3 zs 5 
2 À £ en en 
31 Maart—9 April. 3 22 10 13 4 21 14 50 61 
10—19 , É 0 1 EN 46 11 10 2 64 82 
jj ’ =| 3 9 15 21 44 21) 25 84 66 
30 April—9 Mei. Ep 34 5 2 16 Ar 4ll 34 45 41 
10-19 » s 43 62! 33 8 10 4 38 65| 78 
—29 ; 5 9 45 50 52 65 22 zo| 751 WW 
30 Mei—8 Juni. ES 60 74 7 23 75 37 62 79 56 
9—18 é 37 57\ 30 19 51 29 54 82 76 
19—28 : 76 1 59 5 49 2 85 88 | 
31 Maart—9 April. 30 d 34 32 34 10 10 3 05 
10—19 : Â 13) 19 43 MA arl ze a 30 43 bl 
en 5 A 1 18 12 4| 16| A2 A42 48 58 HO 
30 April—9 Mei. Z| 10 7 S| 16 44| 43 23/ 10 3 pe 
10—19 i F 20 2% 23 il 67) 20 19 55 75 PO 
20—29 ’ Di Ae 8 200 Re 33 GO| 69} 68 MÛ 
30 Mei—8 Juni. ES 13 51 3 6 65l asl ez 42 67 RO 
—18 » 2 87 5 14 71 18 62 52 52 PO 
19-28 > 15 77 4 4 78 14, A44 82 65 | 
31 Maart—9 April. 25 4A\ 4 10 48 62 22 a 29 
10—19 : Is 4 1 4 51 210 26 10 54 
20-29 s Z 24 47| 16, 49 9 21 GGz 21 4 
30 April—9 Mei. B 5 2 29) 85 64 59 21 23 50 
10-19 ë z 32 = 20 1 58 su 52 6 49 
02 8 is zO 3l 25 10 38 50 65 70 
30 Mei—8 Juni. = 4 7 52 2 47| 52 «0 38 56 
918 k Ki oe 2 30 72 4 Sr 62 4 
19—28 k donne sr neu & 


kane | ite 


WL 


… 


SHUT RHERER 


„k$ | avaetessts 


ze 


235 
WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
Rell s 

EA ene 5 Ei 5 ze er ; 

1892, E Ee ee |S. 5 5 [Sil S 

STe Sl En 

ee) en be if 7 aA = == = 
31 Maart—9 April. 77 22 1, 61 4) 24 14 10 d 
10—19 : ol 19 43 1 21 6 88 
20—29 , ú 4 3 En aa 1 56 10 4 
"30 April —9 Mei. 8 Ml is E38 9 17 61 16 ie 
10—i9 , 5 68| 31 32 35/ 30) 53 49 7 me 
20— , 5 14) 33) 10) 29| 35 92 25 si 
30 Mei—8 Juni. Es 40 1 11 38 45/ S2/ 53| 35 vo 
: xl 7 10/ so zo 61 24 54 28) 14 
19—28 ; 20 3. 23 24 54 v9 SS 35 3 
Maart—9 April. 0 as 4 154 HO 15 7 10 
19 : AE bi 23 27 10 8 
- : 5 4) 61 22 A49) 24 14 Ml 38 
) April —9 Mei. = se Ol nl WN eN 4 
19 : z 0 1 as 40 IA Ar EE 
—29 k 8 | zel 10 29 63 38| 49 vs 31 43 
) Mei—8 Juni. 2 17) 24 17) 26 35/ 91 44 42) 22 
18 : 1: 8 ee e9| Al 21 ev2/ 32 24 
28 , 30) 19 4) A42 38 54 Sa a2l 55 
31 Maart—9 April, 1 9 sal 98-48 4 3 18 18 
1019 : ol. 33 18 28 55| 66 70 85 0 
oi 33 47 48 47) 71 39/ Sl 52 
E 1 3 1 14 44 55 9 13 38 
S 4 B 52 38| 37) 24/ 68 23 
S Al — 41| 25/- 24 52 40) 21 A42 
ES B 7 { si 37) 62 51 22 20 
B — lol 52 9) 62 49 
1 % 1 ed 45 GO S6| 66 52 


1 
256 
WINDRICHTING. 
_ . > 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 5 
| 8 ef z EÀ | 3 E 
De Ei 5 en 5 a ep 5 
1892, she teld i® Ge kad 8 
ast st sds ls Teen 
© r = Te sE pf | =) en ® 5 
sl 0 a je | |= jes Mm 
« | 
29 Juni—8 Juli. 3 8 54 58 a 79 79 Fä 
9—18 : A ei} 1 >| 70 313 
VED 2} 67/ 98| 15) 37/ 68| 69 zo| 85 78 1d 
29 Juli—7 Augustus.) & 17 92 20 21 78 25 56 91 81 pe 
Bd 5 1 0 @& 5 78 47 51 A B 
18—27 ; 8 28 9 ë Bol 75 40 -&% GM 
29 Aug —7 Sept. ES 37 74m 18 78 46 30 88 80 #9 
» ps A ai A He 8 71 8018 
18—27 ; 24 33 A U B 48 SS 38 AM 
29 Juni—8 Juli. 12 4 1 30 7 7 29 
9—18 : MM » an 
19—28 : ël 28 94 4 75 20 23 
29 Juli—7 Anguslus.| 20 60 20 51 0 36 
817 : Z 20 77 a a Ml Men 
18—27 B ni Ea ak 3 ij 62 
29 Aug—7 Sept. 2 52 7 34 Al 55 
8-17 ; 20 56 1 A 51 22 32 
18—27 : 4 13 9 16, 53 
29 Juni—8 Juli. 31 Ae 61 eel ae 
918 , 9 8 13 HK 72 49 20 
19—28 : Ee 38 OE! 55 20/ 33 
29 Juli—7 Augustus.| 5 6 — 33 HI 48, 49 AS 
8—17 ’ z 22 0 2% 1 67 3 49 
18—27 : 2 31 2 4 61 59 
29 Aug.—7 Sept. | 2 11 one | 81 2S/ 49 
’ 59 10 14 9 48 34 29 
18—27 , 19 EM 88 zl ij 49 


357 


WINDRICHTING. 
zE! 
EE Oost en West Componenten (Sommen). 
; ; D : : 1 
| B La els ia 
5 a 5 | ep ZS | S | 
| 1S92, en Me 
| EEE ken 8 (ES | 5 
E: keb) -E) 2 ad nde — G-) 1: AN ang 
e=) 27 Ge, a Ie aS = = = 
79 29 Juni 8 Juli 27 22 và zo, a 58 za as 35 
73 9—18 : 24 5 id 4 51 2. id 0 3 
78 1928 d 17| Ss s9 z6 as 4à 13 35 39 
He Juli? Augustus, Arde 
5 61 Of 61 52 38 22 54 14 3 
Ear EN 4 MH 1 38 45) 29 «0 14 10 
19 Aug 7 Sept. 8 27) 38) 16 327/ 38 s1l 34 14 & 
DS 5 61| 36) 12 58 arl e2l 13 13 34 
: 31 36) 212 Mm 58 68 az) 14 3 
EE 4 | | | 
Es | | 
} 29 Juni—8 Juli 15 31 46 32 sel 12 a 28 53 
18 2, 15 33 64 38 33 64 20 zo 
419 28 ; £ 27 MA 34 ze 45 43 0 30 63 
PRI Juli—7 Augustus.) 2 34 1 22 20 61 A44 52 44 38 
0817 z 0) 29 a1 s1 54 22 44 22 56 
B El ae 17) 20| sa) aal aal oz as â5 
} Aug—7 Sept ES 0, 10 15) 34 34 32 13 38 32 
‚ ke 6, 48 18 et 42 17 33 0 63 
‚ 4| 18) 30 58 55 33 44 24 60 
| Í Í | 
| | | | 
| Se | 
Juni—8 Juli. | 5 7| 45 85 51 23 53 58 52 
| 6) 0 26 zes 52 34 65 23 20 
ms 5 4 — | 12 #29 55 59 10 59 23 
€29 Juli—7 Augustus, | 2 52 — | 2: 58 65 10 58 69 13 
Ë 8—17 ig 0, 10 13 49 32 22 39 32 65 
8-27 é ie B Oa & 4e zt 7 1 62 63 
hep | El 4 <7 8 20 31 25 59 49 
Ì : | 24 0 a 65 68 34 3 44 #0 
RE | 5 35 ° 40 64 61 De as) 6: 
| | | | 


258 
WINDRICHTING. | 
| 
\ 
Noord en Zuid Componenten (Somwen) LE 
Kl Sin 
jr à £ 5 ep E & ep î 
1892, = 8 KA 18 ae Ee 
i-/ ed Ep = 4 [-) Ss | = 
= Z Ee 5 RA s EN ES 5 
ä | À sie | & sE Im 
28 Sept Oct. 54 16 / 56 61 d pl 15) 74p8 
8-1 , bál 57) 10 29) 64, 48 32 1 7048 
18—27 , 5 45| 47 25 24 68 15) 39 58 GAM 
28 Oct—6 Nov. B| 50 4 18 10) z4| 41 35 _64 4008 
7—16 , 5 44 5 82 | SS 20 44 “47 ER 
17—26 ; 5 7| 44 10, 33 AS 25 30 63, _ 28|7- 
27 Nov.6 Dec. S| 18 9 14 Gij aa) 35 25) di HE 
—16 ’ 38 10 85 8 61 3 52 44 sin 
17-26 8 | 16 16 d 565 1 42 45 sel 
Bes B 
28 Sept—7 Oct. pl sol el ze Nl 4 52 42 DEB 
8-17 : 13 56 10) A8 85 13 46 27 Bi 
18-27 , Bl A£/ 40 48 Bi 57 3 58 3 4d 
28 Oct…—6 Nov. z 33, 35) 0 40 10 23 A46 2 1088 
7—16 ’ 5 0 42 18 3 BA 16) 44 1 617 
17—:6 , T ss 36 23 5) 20 3 30 30-8217 
27 Nov—6 Dec. ES 43 14 1 15) 54 41 22 14 65E 
- ’ 4 10 21 38 15 54 36 40 14 SDi 
17—26 31 56 7 18 #4 31 53 55 M= 
28 Sepl.—7 Oct. 4 ® 3 sr 51 52 5 20 
- , en a Be 20 10 Da 3/8 
27 » E 3) 9 0) 16 41 50 A42 64 8 
28 Ocl—6 Nov. 5 24 __0/ 14 42 20 16 51 60 SHM 
7-16 Sl 18 — 3 39 51 8 45 24 S 
17—26 ’ le» 4| zal 62 30) 61 
27 Nov 6 Dec. 5 20 8 27 A2 eo 23, 20 84 
716 : 24 4 3 40/ 38 7 38| 28 
17-26 , ee en 50 “ el 5 el 94 


259 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
EM 
‚5 ë 5 5 Ei z mn: 
Slet State SF 
= 5 Eed is 5 2 5 p=! 3 
ES À © A tek 4 A de 
En 
4l 20 ee ä si 22 3 
4 33 12 10 44 GS u 
51, ú 55) 56 81 19 48 60 18 
4 Er $ 0 ar JT 16 
7 5 Ie IR 0 58 55 57, 
8 E 85 74 30 8 68 55 28 
f ES it 4 6, 61 45 31 
J0 | e 38, 89 12 Es 51 15 30, 
91 478 351 AU A 75 
ii | | | 
28 is, ad Oet. al : za 45 65 14 
Wiel 3| 8 4 50 85 23 38 
1827 : 8 16 66 27 2e ae 33 2 
ORB Oct —G Nov. 5 6 JE 2 51 
b/716 ' z 19 76 12 1 48 4 41 
1726 ’ El as DD B 8 52 
7 Nov. 6 Dec. E 1! 82 68 98 54 46 28 
716 se 50 4 5 to 48 
—26 ' ss 6 16 65 
| | | | 
Sepl.—7 Oct. ei 12 2 A4 er ar) a1 
ld : 12 A 24 &n SO 10 59 
27 ’ |_# dd 19 G4 45 34 
BOeL—6 Nov. | E ge tt 4 5 0 30 6 
6 : B bi 25 12 61 23, 20 
’ ET 24 39 16 85 42 17 
Nov6 Dec. | $ 86/ 227 & A6 16 10, 
: 22 8 0 Ol 12 
: | 2 En 4 44, 48 71 14 


240 


W TING 
Neord en Zuid Componenten (Sommen). 
À 5 ep e= 5 = 2 
1892, gai 8E| 8 [EE 3 aje 
LEE EE 
ane ON 
1-10 Januari. | 2 60 13 11 i2 36 10 6 
M-0 8e 3 6 0 22 ss 3 1 o 
Mi Ed 23 S2 Al 59 GI 69 55 50 8 
31 Jan—9 Februari.) & 93 51 55 62 22 22 18 36 13 
10— 19 » S 51 32 22 3e ER 4 u 19 
20-—29 ES 16 10 2e 43 4 vol sol 1 
1-10 Maart. g A8) 88 64 65 a 25 53 45 1 
zes Ei 28 A44 28 ad 1 #1 6? 35 18 
M-50 > es 34 11 34 9 «6 63 gE 
| gars 
1-10 Januari. 3: 20 2 14 62 20 6 
1-0. 85 60 49 65 21 44 9 
SE & | 63 60 49 49 51 26 12 
31 Jân—9 Februari.) £ 63 #3 35 55 2 Al 30 
10 —19 ; 5 31, 29) 48 59 33 GG 37 
20—29 » 33 S2 31 36 19 68 1 
1—10 Maart. 3 58 Sa 2 S A4° 9 32 
0. 12) 44 65 56 4 A44 39 
1-0» 10 34 25 ô a 1 
| 
Í 
1—10 Januari. al 26 31 A2 2 4 10 
ET 83 60 :0 S3 S2 24 10 
21 : gi 63 A47 59 °9 32 13 1 
31 Jan—9 Februari. > 36, :£9 68 26 9 52 42 
10—19 » 5 51 89 45 25 S 1 10 
2029 : ee 5: 2 53 50 3 36 30 
„ 1-10 Maart. Z Bel 65 22 23 4 1 25 
11-20 » 31 68 66 46 22 25 30 
21-30 « 14 er a 20 ve 4 


| 241 
W TING 
Oost en West Componenten (Sommen). 
ie pn ns E zá = = 
2 ed 5 5 s s E S & El 
ir! op 5 a 5 pe Eh) 2 & 
Saise 8 Fardi Arae. 
lan 5 
| 
8 1—10 Januari. 61) 34 69) 60 as 8 9 5 
MW i-20 4| _68| 55| 50 a39| 43 24 Ian 
Bj : F2 sl MH DD BR 2 A 
Ae Jan—9 Februari | Eo 18 27 59 52 A40 16 19 1: 3 
(0-19 , 5 di diek 
ED : = 30 38 31 37) 31 17 62 66 38 
U 110 Maart. $ 5 A B en B oc 
R-20 . 5 88 1 82 76 66 72) 80| 46 
bi , 52 © ol 30 16/32 73 71 56 
| | 
ei 60| 65/76 38| 45 ol 58| _ 56 
2% 2} 7} 60} 63 Bi 3 1 46 
d 48 28/ 73 47 +68 AH Gel 30 Wp 
RE 18-261. 50 __H9 3| _ 65 3/ 19 20 
z 49| 35| 62. 59 4 32-10 WM 
8 si 0 0 0 DT nn 
ES ba 2 A Bn 
87| 0 55 66 zij 54 60 orn 7 
38 34 51 48 a8/ 37 O1 84 73 
| | | | 
2! sl Ee 71 A 29 20} 51 40 
B 10 4 8 2 5! 49 
E 42 18|  69/ 54 30} 41 37| 45) 46 
5 Bi HU: B Oena 
[5 49 35 60} 50 -- © 4 sn 
ke: VE zi 65 84m 
| S 47 1 Mn 
| 81 86 a Bk 
| u 8 RM Tm 
| 


. 


EE 
243 j 
WINDRICHTING. KH 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). - 
1892. ess 8 EE 8 s | 8 = — 
SER ene 
à — = Da 97) Z En E E B 
31 Maart —9 April dM 5 Ou Os a 
10—1 À 
2 8 34 4 24 71 16) GO 15) 
en RN 
wam Q : PS 
En e (8 62 2 5 HM a 1 
30 Mei—8 Juni. | À Bi 70 B Mi 0 MF 
CET ne Bl 6 4 Mdk 
in. 38 el 1 <0 ME 
| | 
31 Maart—9 April. ee sil 2 ze n 15 E 
10—19 3 d Az 
20—29 g 38|- 62 _35| 57) 18/ G1| 63 
30 April—9 Mei. | 35| _ 21 48} 48| 50 20 45 
09 5 20| 32 45) 49 &| a9| 52 
20—29 ; 4 6 Gil 8 56 13 BO B 
30 Mei—8 Juni. | 8 HE 
a , | 2 E 
19-08 41 2 23 563 51 26 56 
31 Maart—9 April. 41 21 21 59 31 3 6 
ORE eee 
Sont dE : 
1018 » > | ! 
20-29 Ì pe A TT 
se Sn 
_k ’ 9, 
19-28 > 61| 17 ai dsl 5 2e id 


WINDRICHTING. 


245 


Oost en Wes 


t Componenten ( “ommen). 


EA pi 5 8 | 5 rij kl E 
8 | Pe GE AE ne EE + = Ef Es 
8 SS 8 (DE| 5 e ln pest 
BER AE B z > 5 E 
3 be 10 14 I 25 64 75l 61 
3 49 61 o 6l _30| 28 20 
5 54 34 38 38 31 54 A1) S9al -— 
En 1 71) 4 6 14 34 31 14 
B 55) 30 25 29 3 nt wek 
= 62 52 SS|\ z1 35 2 GS AS 7 
8 23 70 79 z4 17 1 59 Sá 20 
5 65 62 66 et 3 2 aA 94 m4 
66 21) S9| 32 36 69 S5 6 
45| 57 45| 24 67 1 84l 82 62 
16| 62 14 5| 41 42) 34) 45 17 
É 10 10 s1l 58 62° 30l 39| 45 5 
8 17 19 34 EE CE 15) 10 _ 34 
z 69 16 21 59 Ul 33 52 20 0 
5 61 47 48 69 37 16) 60 AS 35 
ES 35| 60 45 24 47 7 62 65 15 
: 34l 22 31 GO 46 1 51 ss 40 
sil 35 21 28 20 12 zo| S5 9 
31 15 13 17 ol 62 16: 70l- At 
30 18 55 30| 42 36| _56| 24 2 
À 43 12 24 zal 25 49| 22 As 7 
5 20 az az 1 67 25 4 8 25 
5 64 3 62 z4l 46 10| 52 A43 46 
ie 45) 63\ ss 69| 2% All Gal 58 22. 
5 11 26) 28 z4l 67 16| 56 24 22. 
29 15 59 62 37 22 65 29 14 
52 44 AS S4 3 16| 69 zo 18 


244 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuil Componenten (Sommen). 
Pi à 5 5 ep 3 5 E= 
8 ealsiklden es 
1592. sell 8 TEE A eine 
Sg eN! pz | Ei ED eo es) pen 
je -D 5 EE E ES E S Z 
EE den s® ef 7 z > Se, 
29 Juni—8 Juli. Jo 665 21 7 47| A4 29 
9-1 ’ ; 72 73 72 — 7 5) St 
19—23 ’ Ee 55 73 69 — \ 2 25 
29 Juli—7 Augustus.| Ea 63 55 36 27 1 3! 16 
817 : 5 62| 59 24| 54 5ij A41) 63|- 13 
18-27 s ne 48 75 21 50 88 u : 30 
29 Aug.—7 Sept. 8 82 28) 57 88 Ĳ 4 
Bf : p 69 — 70 72 71 7 32 
BH > 47 el 33| 49 16) 59 49 
29 Juni—8 Juli. 0 4 ds 4 — 39 44 
918 ’ EM 761 29 
19-28  » & 54 19 42 — 46, 18 
29 Jult--7 Augustus.) 2 7 2 25 36 48 18 1 
8-17 : z 24 15 45 58 57 20, 13 
1827 ‚ es 21 8 4}. 77) 0 39 
29 Aug. —7 Sept. 2 34 — 49 70 91 4, 36 
817 : AA — 70 72 70 61 48, 
18—27 ’ 4 0 39 ad 24 3 
29 Juni—8 Juli. 18 47, 20 — 5 zel 
918 : 38 63 56 — 74, 31 
19 —28 » & 65 77 70 — —- 15 di 
29 Juli—7 Augustus.) 2 51 37 52 24 sl 22 33 
m7 » z a 3 OH 
18-27 d pn 17 31 32 40 68 15, 35 
29 Aug—7 Sept. = 61 — 28 73 73 41 2 
’ 55) — 55 64 66 54) — 
1827 : 17 — d 25 28 8 8! 


245 


WINDRICHTING. 
E Oost en West Componenten (Sommen) 
E EE 8 5 ei 5 
ol Shesl kiel E 2 
th 3EISE|EISEIE |Z 3 
Ld ES | SSS JES 8 EE es 
= En | = en) = 97) > 
9 Juni —8 Juli. ss G6 91 Ie 
4918 : 5 63 52 — | — u 
ij — ; si 88 68 KB 2 44 
WI Juli -7 Augustus.) Z cs 39 A5 6 3 
—17 : S 62 1e 84) 65 41 20 
4 ; se 42 0 S5 25 1 32 
Aug.—7 Sept. = 14 — 62 48 28 24 
17 N 29) co 48 1 12 
: en es) zo 59 6 
| ' 
59 Juni-8 Juli. „a en 15 ME > 37 
8918 : das 14 63 59 — En 4l 
9 —28 ’ A 34 15, 86 — … 59 
$P Juli- 7 Augustus. 2 2 15, 2 56 38 37 
SU oc) E| as 23.35 es al 55 
NB —27 ' Ms 45 A42 32 GS 27 54 
MP Aug 7 Sept. $ — 23 42 21 
dB —17 s ei 24 — 42 57) zo| 43 
UB 2: : 6: — 40, 68, 39 43 
449 Jani—8 Juli. 68 54 48 — | — | oil 
od E 52 83 26 — | — 41 
8 : 8 28 34 0 
IJuli—7 Augustus.) &e 35 27 52 52 49 50 
817 : Ss || 34 40 94 Ss 28 
827 ; “| -e1 sal ez 67 23 
er dod Sept. LH El 26\ 63 53 47 
el , % 25, — 45) 69 G6 2 
27 i zi 24 ed asl 22 


246 


W TING 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
5 el 
12] Ed ee wi ==} | 
Bee Eel 
1892. En tel ste 
DE 1 en 
Boa he Ie KOT & 7 Ë > Sn 
28 Sept—7 Oct. 48 47 17 33 34 6 28 52 8 
817 : k 5 73 63 64 60 27 19 25 8 
18—27 » 5 38 48 2 0 2 AZ 1 8— 
28 Oct-—6 Nov. 6 44! 44 31 49 13 : A9 25 8 C 
7-16 » 5 28 4 61 82 74 15) At 45 Ii 7 
17-26 d 8 34 39 34 14) sal 9 25 7 á- 
27 Nov—6 Dec. 8 Te 21 14 13 23 MI ZN 
J-16 : tf Mi 34 31 17 23 53 7 Fi 7— 
17-26 ' 45 1 227 43 13 22 2 7 
28 Sepl—7 Oct. 24 Rl OM U Oa se 1 
817 » 4 aen een 
18—27 » En 41 52 43 49 21 31 
28 Oct…—6 Nov, z 34 15 38 bl 38 23 
7-16 » 8 | 17 47 75 60 58 12 42 
17—26 » 17 46 40 16 8 45 AL 
27 Nov. -6 Dec. ES bi 41 14 24 6 1 
7—16 » ae 9 14 14 | 16 
17-26 » &R — 2: 33 49 20 30 
28 Sept…—7 Oct. 44 215) 10 35 5 A48 u 
8-17 : 55 34 56: En 46 1 15 
18—27 E 54 45 52) 12 9 24 
28 Oet—6 Nov 5 41 6 24 24 12 | 9 
16 z 21 Re 
5 á ee 1 at 10 4 en 
27 Nov—6 Dec = … an 25 6 5 55 4 
„16 » ei _16 33/ 39| 36 4l 
17-26 » ze wie a AA 28 19 9 


247 


WINDRICHTING. 


4 Oost en West Componenten (Sommen). 
ol ee ES = ep 5 2d pr 
Bleke Is RE 
1892. El eee Jelen 
Asis Aes s Eb Ep je si 
5 | S& En = 5 5 Z 
vl ien = &?® ES H7) z > 3 
4AS\ 20 67 59 Ee ED | 0 62 66 
: sl 63 23 8 12 20 33 0 S 
Pe aal 19 8 1e 33 1e 10 mi 4 
2 58 31 3 3 iii cash 6 
5 46| 35 45 33 4 15) 28 33 17 
E 40| _45| 54 88 68 EE Ie 
ES Bel za zi 4 ot 4 aal 16 3 
El 0 al an 10 B U 
gel + 75 | a 3 4 el 41 6 
aal 27 A4S| s54l zel 65 50 59| 36 
43 8 49 38 63 51 0 6 8 
É 1 4 ol 25 39 Bl 
Ss val 98 90 5 alt Ie ee 
z 87 Al 17 52 18 64. 17 50 MM 
7 an 48 99 si br A et 
ES 28 4 70| 54 44 2) 59 68 
4 85| — 36 08 <40 95 B zm 
72 sr 0 60 ZB Hi B 
{28 Sept—7 Oct. 34 23 52 55 S1 56 15) 69 29 
8-17 : z 28 42 63 Gl 6 7 5 3 
182 Ei 34 15) Az 8 21 27 10| 48 4 
28 Oel 6 Nov = al ys 0 ál sel Wi 26 81 40 
716 ‚ z Gi ci ar 2 OE DR 
1726 , sie es 3 3 42 6 2 
7 Nov 6 Dee 2 BR a | zo sn on a 19 as d 
716 al 4 44, 47 4 Be 
Ì 126 , val. | 61 e TI 


248 
WI TING \ 
ê Noord en Zuid Componenten (Sommen). 8 _R 
5 5 ss S: = ei = 5 el 
mek REK nn 
Sl aise nn TS 2 
im EE Me En RE En A |& 
—10 Januari. 35 14 6 18 tn 44 
0 o ss Be 0 <4 30 24 62 
di ’ 2 Al 15 8 0 0 RE 
31 Jan—9 Februari. E 30 9 10, 8 48) 10, 24 
10-19 ’ 5 49, 45 30 0 £ 60 24 10 
20—29 ; 8 12 55 40 4 8 Az 6 39 
—10 Maart. | 46 24 3 18 © 55 34 56 
1-0 id 13 3 4 1 56 7 cd 
21-30 » ce Ul db B | Gs : 64 
1-10 Januari. 39 49 vel d 35 
Hed > 32 47 53 22 15) AS 66 
si re —g9 Febraari E sa es Sr 20 k ì9 4 
ï 13 | S pe 
10 —19 : ä 43, 40 29 33 5 21 23 oa 
20—2 : ‚x 16. 62 64 30 & 14 6) _S1 
1—10 Maart. 2 48 A42 S4 26 14 30) S2 
1-20 » 9 5 58 0 1.) 10) SO 
21--30  » se 32 id 28 ma 13) 59 
—10 Januari. 15 28 14 a 49| 13 42 10 
ee : 23 1e 9 40 9 61 28, ed 1 
— ’ 7 25 31 53 14 10, 10 U 
31 Jan—9 Februari. E || 52 53 Ar 28 … lij 10} 4 an{à 
101 : zl 40, 40 36 9 2 19) 2 0 4 
20-29 sij 28 arl 21 18 zo) 1 43 
—10 Maart. 2 46 20 27 28 13| 13) 25 GR 
0: 7 17 14 1 34 104] 
21-30 « ee zal 12 35 sl 4 o 20 2 


249 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 

Ë 5 s 

S Do . =£ 

25 sn Dn El El 

1892, EE z ST En 5 5 5 E 5 83 

SE Rts Tets ia = 8 re 

ata pAn Ge Ae a 
20 110 Januari. 85 50 49 72 63 10 24 20 

À : é 76 6 Te 13 5 
Ll Jan—9 Februari.) & 85 26 «-7 64 5 39 SC a 24 
0—19 : 5 a 0E 24! 18 24 
29 5 B 6 5 67| 14) 19 50 
1-10 Maart E: el B Be sel S| 86 
: Ee 87! 66 76) 94 66 3 A44 74 
: e 77| 66 se 50 | 2 44 40 
8 | 1—10 Januari. 79 4 en sl 30) 51 18 
5ill-20  » 831 30 A a 53! A4S| 66} 75 
a l30 Lik 19 et 83 ti 69-03 
EPL Jan—9 Februari. Z 19, 21 55) & 60, 32 0 20 
p 1019 : Ae 61 55 & 3 65) 27 Mi HU 
0 0 8 AS| 54 75 8 92 0 29 40 
1—10 Maart ES si se ni B 83 Al -=63- 83 
: ir 88! 84, 73| 100 83| 18| 55| 97 
: ae 1 MW 77 8 49 50 
{110 Januari. el 16) 68 08 43 31 ze 33 
N= 88 63 6 53 A45. 88 65 
1-30 . Ei 86 Ai Ot 2 86 BA OdM 
Ll Jan—9 Februari, £ 2 18 z 4 u 35, 50 33 5 
lg z 74 35) 13 44 3 di DE 634 
2 » ne 63 0 a 00 84 105 9 
1—10 Maart 5 81 ál ae 0 Ti Hie 
je : 91 Bi A MM 91, 24l 79 70 
— : zl 4 4 85 il 10 __60| 80 


250 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Compsnenten (Sommen). Ee 
5 5 Eli == Re 5 é 2 5 
1892 GE Rt E sl 8 Sl el 
8 AET 5 > == en 5 Ed Bef 5 Sa 
SS | Ss 8 ssl 2 [85 | > 8 | SS 
An Riad ele | & 2 es 
31 Maart-—9 April. 47) 14 67 44 0 Al A2 
10—19 > 5 3 Ie 39 25 ® 0 
20-29 : 8 4 46| _ #9 1 21 4 
30 April —9 Mei. Er 14 61 59 az 6| 30 
10—19 , 5 67 4} 67 31 5 10 
20—29 : ee 50/ 30 64 68.35 0 
30 Mei—8 Juni. E ie Ji A ART, 
91 , U 03 4 ap ij 64 
19—28 ; 9 sl 47) 21) 20 6| 40 
31 Maart—9 April. 3 19 GG À | 9 Ze 
10—19 : 8 3 83 4 38 146 3 
2029 , 48 2 42) 82 14 35) 48) 14 
30 April—9 Mei. 2 1 16| Ei WB HO Al 
TE 19 5 3) A6 4 2E SR 30 
en 52 68 41 25800 40 
30 siei-8 Jun. ES e3| 18) 45 40 
91 21 0 a 
0» sei Mi a MW 3 49 260 
31 Maart—9 April. at oe 8 | 2 SO 
10—19 Re IR rs 4. as 83 63 4 
20—29 , E 42 49 32 18 41l 50) 31 
20 April_9 Mei 5 31 6 85| 53 74 14 
—19 z 12 55 dal 95 66 
20 29 Di 8 55 22 45) _56/ 14 
30 Mei—8 Juni = za 23) 26 d 49 56 24 
9-18 | 0 ss Be Bd OM 
19—28 ’ | dt ve BM 0 50 41 


251 


WINDRICHTING. 


Oost en West Componenten (Sommen). 
q == ë 
je 5 ef n 5 fe) > 
z z 5 E ed kn te =| ee el 
E 1592, z5 2 z 85 5 3 Er El 5 35 
ee TE == RE e= bid ed _ 
N aaa ses ja je en 
| | Bee: 
XBL Maart —9 April. 72. 62° 19 U 20 2 ze SL 0 
[8019 : 64 76 2 4 12 2 58 46 
M0—29 : 2 44 8 12 50 2 82 10 AS 65 
10 April —9 Mei. 5 8! 46 33 A44 46 12 30 Sz 30 
—i9 » Ss 94 62 22 2 65 0 55 62 
z 91 61 34 58 13 73) 40, z2| 69 
ES 96 48 34 63 16 ZI SL 90 A47 
“| 96 69 A47 29 51 93 44 97 49 
ed 56 25 | 85, 20 22 2 sel 56 
71 23) ol Mi 33 4öf rl ee 3 
61 #5, 29 79 A47 33 7 40 68 
Ep 48| Sz s va S3 20 28 83 
2 6 62 45 A4S\ 50 21) 10 29) 39 
E 94 52 93 25 25 30 25 52 
pe 96 s2 63 95 £6\ S5 32 30 23 
S 9s\ 69 53 28 85 58 GO 39 GO 
En 96 s= 60 £3  S3 85 S4| 69 AS 
63) s2 #3 SS 89 G9 40 59 53 
71 9 1 36| 47) 30 12 3 
78 35 14 6G3| 48 43 10 7 69 
Pe 54 12 #3 67 SO A47 14 A42 
5 1 31 327 52 38 20 ie ar 
2 95| 45 57 96 28 28 37 35 A43 
pr 98 62 22 94| 65 26| GO 29 5O 
2 9: Al 31 92 GA GS GA 42) 39 
96 :£5 42 29 SI SG GA 54 AS 
21, S4 A46) SS| so so z1 34 46 
17 


252 


WINDRICHTING. 
en Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
A é 

= Ge en ze . es 

a lS5| & ete En ; : be 5 

1592, “IS |E [EES sel ENE ed 

SISSI S ISS ZIENS E 34 

5 |= ne ete | Ad 
29 Juni—8 Juli. 56, 26 47 el 52 50 3 zl 
9—18 » © 24 65| 58 GO| 62 22 54 
19—28 , 2 el 13/ 67) 15) 35 20| _7| 48 
29 Juli—7 Augustus.| &c 28 2 51 26| 61 $ 10 68 
8—17 ’ S || 22 10/ 65|- 44 50} 55| 14 di 
OE 2 30 35) 41 18 20 23 13 41 
WAugtsen. [E/ 2 2 7 Gl 357) 65 4 84 
ER 5 BD AL TA AREN 
18—27 : 10| 14, 50} 36/ 45| 64 17/ 54 

Et 
29 Juni—8 Juli. 61) 30, 13 54 59 46 25 ad 
9—18 , ‚| 2@/ 6/ 49 -va{ 40} 49 78 47 
19-28 « É 8 Sj 63 @z| 35/ 43 67 50 
29 Juli—7 Augustus.) = Si 18) 42 24 21 46| 76 64 
817 : zi 68 20 6 54 18/ 42 51| 65 
18—27 , S | 34 30 42 SL 6 38 76 24 
29 Er a Sept. ES 63| 31) 28 67 28| 40 72 64 
81 ’ 13 9 s1 68 45 40/ 53 94 
18—27 , ed 14| 21) 29) 49| 40 63/ 54 
Ü 

29 Juni—8 Juli. de 29 4 42 59 70 26| 54 
9-18 à 2 6 60) St 51 45 Es 
0 . P 4 Rh 
20 Juli—7 Augustus.| 3 || 61 12) 61 22 12 64 73 61 
8—17 , z G1| 17) 18 23 22| 66| 63} 47 
18—27 : „| 34 28 25| G4| 31} 64 76 37 
29 Aug.—7 Sept. | 2 Ko 18 94 18) 67 Zi ME 
81 > 8 Al 43 53 26| 55 61 71 
18—27 ’ 83 5 ef 53 65 68/ 71 


255 


Ww TING, 
Oost en West Componenten (Sommen). 

md En a 4 . z pn 
B 8 ed E | 5 fe £ 
1892 uele d en 
Î Ss EIER Sissi sdeiee 
E PIAS | 85 | a lest Staten 

ee Ss iË — B ja )E En a je 
56) SO 55 a 52 62 64 40 20 53 
0 S1 5) 29 50 25 34 14 G1l 63 
Z|| 27 se 51 aal er 28) 57 as) 46| 23 
& || 28 Se 22 27 61 1 327 AS GI At 
5 2 S2 20 20 zä 16 zó A1 49) 56 
ä 0 ee 19 al 67 8 83 «1 55) AG 
ES II &/ 34 1e 40/ 40 56 24 32 16 
5 28| 51 62 36 56 32 #0 285 46) MI 
14 60 ee 23 63 13 S:| 54 En u 
#9 Juni—8 Juli. A6 90 sel z4\ 69 SG 55 30 25 30 
18 » 28 92 23 44 24 20 53 17 A42 SO 
8-28 ’ 5 15) 92 #3 52 S5| 74 58 24 75 29 
(BO Juli—7 Augustus.) 3 2 93 70 44 52 SL SL 44 70 50 
— > Z| 28 Sa S4 59 DI 36 26 55 70 62 
B 14 A42 26 36\ 57 58 53 S4 48 21 
Aug—7 Sept. 8 63 14 22 32 S4| 90 52 44 50 36 
’ 27) S5| 46 45 28 90 G4 14 22 62 
: d zal 7e 44 GS 90 GO 54 33 59 

| | | | 
| | 

42| SA SS? 45 69 GO 51 14 1 26 
: 28 92 0 46 G6/ 51 66| 7 13 55 
om : 5 38 92 51 40 94 17 GP) 31 11 SO 
Juli—7 Augustus.) E 7| 92 49 GO 95 22 58 51 32, E1 
Ì : Ss || 21) SS 93 66) S5 A4 23 57 21) 20 
Sl zA| S6| 25 54 z2j 31 Az) G7 4 24 
8 18| 22) 53 11 22 57 GA 22 Cl 25 
42| 99 63 38| 91 G1 GG| AL 59 26 
: 1s| 93 ie 2s en, so, e A1 5 54 


254 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Somwen). à 
ss |E El [8 ô 
& |8El 3 PN „| : eo 
1592. kle Aiel 8 ds 
en ss =| 5 Es = =| ZE pa 
ISES la l8slD|I28, sl 5 
3 45 = [==) [== — Zi jl 7 p} 
28 Sept—7 Oct. 14 de » N 82 56 19 85 86 
81 » 21} 48-31 36| 83 64 5 75 8 
18-27 : Er 0e 36 61| 64 6S| 37} 74 
28 Oct…—6 Nov. À 2 52 53 34 66} zel 5 74 67 
7-16 « >» ) 65/ 59 65: 32 60 28 _3| 40, 69 
17—26 : S | 1O/ 40 34 53 36 10 10| aal 33 
27 Nov.—6 Dec. 8 | 35 18 4 zi 7 ae 14 34 7 
7—16 3 “| 28 34 aa 37 1 1e) 4 60 94 
17—26 : 59 E 16 4 4e) Is 5 62 
28 Sept —7 Oct. zo 13) 61 he 78 El 73 7 So 
81 ’ 33 37 SI S9, 28 41, 53 78 2s 
18--27 , & || 60 [19 58 82 55-81 74 er 
28 Oct…—6 Nov. z 57 53 35 46 9 28 84 2e 
716 6 =| 48 47 S6| ar 18 40 55 
17—26 El 26 44 62 20 21 67/ 47/ 23) 
27 Nov—6 Dec 8 | 42 12 18) e1l 28 39 43 69 
- 16 3 13) 36/ 59| 85 35| 22 68 57 ez 
17—26 k 2 15 S5 zl 50 31 zl 54) 31 
| besl 
28 Sept—7 Oct 4 13 21 54 56 67 76 78 46 
s- 12 » 8 21 34 52 1e) 46 52 81 SA 
18—27 E Dates A 1 68 42 67 c4l on 
28 Oct…—6 Nov z 25 42 30/ 26 32 22 14 
—16 À 51 2 28 29 40 4, 30, GO 
ik si 88 5 15) 14 88| 64 _ 33 | 23 
27 Nov 6 Dec = 15 1 5 Of A43 23 56, 61 17 
7—16 , 10 54 18| 28 23 74 2 
17—26 ‚ 1 14 29 19 52 21 El 64 


255 


WINDRICHTING. 
Bost en West Componenten (Sommen). 
als 5 5 
á |8sl 8 alsal stel 2 
ps 1892. “Selassie ie 
j SISE SIS |I8Sl ISES 8 88 
de ER EN 
Sept—7 Oct. 14 52 22 15) 42| 40) SS| 21) AG 26 
sl 817 ; lil 22) 45|l 2% 21) 11 92 31 A46 22 
MEN EA 36/11 31 66 28) 22 5e 34 410 
Oct 6 Nov. 2 8 42} 15| 19 2 57 2 14 47 13 
716 ’ 5 55, 64/ 4il 36/ 21 43| 19/ 14 54 56 
26 : E 0 48 37 31 22 52 33 10 SS 
7 _Nov—6 Dec. 8 35| 79| 72 85} 49} 51 28) 74 51 16 
—16 , S |- 381 18 321 76 14. 57 59 20 20 at 
—26 ' 63| 85|- 25| 89) 64 49 G3/ 17/ 23/ 22 
Ü28 Sept—7 Oct. 45) 55 GG 18 as GS8\ 63 11 55 SO 
817 j 38| 22 15) 62 6 73 24 5s| 44 
18 : ál 75 33 29 18 51 30 41 34 42) 24 
6 Nov 5 71| 58 37 3 86 62 5 10} 22 40 
: 5 83/53 66 6 31 65 50| 14 33/62 
: 8 | 24 56 57 13 16 40 1S8/ & 15 45 
6 Dee. | 8 || 82 71 67 51| 50 76 31) 59 7 42 
î Ee 89 79 69 1 37 81 42 42 _ 70 
: 89 81 40| 30| 54 76| 40 73 
€28 Sept—7 oct. 14) 20 61 zl 66! 20 61 A4 56 20 
RON > 28| 36 6| ez 19 ve 12 29/ G1 
_#18—27 P 78| 46| 33| 36 6| 14 42| 44 4il 17 
28 Oet 6 Nov 5 8áf 54 61} 17 6 M 20| 74| 60 
716 2 gi dar arte stte a 70 3 HO Him 
26 dt 71 30 4} 12) 38) sal 0 23} 40 
2 Nov—6 Dec RE 66 
16 85l * 46| 22° 0 43 -75l _6| 37- 50|--63 
" 81 10 a 77-79) 53| 10|- 92-79" 


sen 


256 
WINDRICHTING. | 
Noord en Zuid Componenten ( Sommen). E 
=| S= == 
s Eb — Ei 8 | 5 ep | 
BEN s zis 2sl = pa | £ ; 
1892, 3|I8|8laëikelse jl | EAN 
EIS IvaiEIGe Els ai 2m 
| alie issie Siles em 
| | k 
1-10 Januari. 100 al 47 15 58 39 62 0 4, 
11-20 » | 100) 43 2 3} 49/ 66 83 42 0 3 
Ri ek 100-160 1 8 32 5 59 Op 7 
31 Jan.—9 Februari. & 8 69 15 44 11 A 23 #3 0: 
10—19 ’ 5 14 59) 31} 12 28 2 40 #3 0 
20 = 21| 66 40 | 2ol 30 2 53 0 
1-10 Maart ES 0 65 TA MAT Cie P: 
HE 56l 58 35 S| 19 31 46 4l 0 
Bike-Se 70, dl 1 1 19: 0) 1 66 _ 0 
| | | | | 
ene dea | ze | 
1-10 Januari. 20 66 6 25) 42 44 63 3 0 
0. ‚| 20 14 36 4? 73 36 11 32 63 
Mi-30 | &l| #0) 4 16 24 46 64 1 59 20 
31 Jan—9 Februari.) 3 | 20 26 12 74 GA li 26 28 70 
0—19 » Z | 63 59 34 23 28 16 64 14 20 
20 , “| 63 G3| 24 61 68) 2 23 za z0 
1—10 Maart. Z| 20 61 12 27 29 10 18 49 70 
0. » 20 48) 9 43 67 39 23 34 70 
13 > zo 52 9 53 35 58 Is) 30 56 
Í 
| | | | 
eene | 
110 Januari. 0} 39| zij 65 31 2 2 3 20 
1-0 0, 26 28 49 20 2 6 63 20 
1-30 dd 0| 17, 32 12 46 0 49 56 20 
31 Jan—9 Februari.) 5 28 20, 23) 27 40 35 S| 6 70 
10—19 : z 21 57, 63 58, 40 23 GI 14 20 
20—29 » jn 21 28 22| 30 25 46 30 54 20 
1-10 Maart. 5 42 16 22, 7 Axl 40 61 63 63 
11-20 » an 0, 11 31 21) 27 30 65 56 
ni de ) ent 32 21 en 27 49 


257 


WINDRICHTING. 
__@ost en West Componenten (Sommen). 
B En 5 

shet el sld ge ee 

1892, ESI 8 leëiëelen) : | £ cie 

á A pz) Blecsim ie B z en) zz 
1—10 Januari. 0 32 4 29 2 A45 26 A42 100 32 
1-0 0| 53) 68 76| 36) 27 16 14100| 12 
RIO 5 0 56 70} 87|/ 77/ 46/ 34 21/100| 48 
Blan Februari) | 23 4 17 44 35 56 21 63100 32 
0—19 $ 5 | 14 4 23 48 15) 43 25 49100 30 

E | 91 31 83 65/ 70 31 23 21100 12 

1-10 Maart 8 || 100 45 86} 94 71 47) 30 56 66| 53 

“| 76} 48 63 78 4 41 1 UIOO, 57 

0 4 sj 5 8 54 a4l 14 90) 39 
| | 

| | 

zo| 66 50 2 10 21 63 2 70 45 

‚| zo| 82 67 72 34 44) e3| 38} 53/- 69 

gi ve 76 66 73 39}: 58| 34/ 63) 70} 55 

— 56) 23 u 11 210) 68 46, 14 70 59 

E | 63 49 31 2 2 15) 21 28 70 56 

73 49} 77 56 48 34 46 14 70 32 

8| 70 66 69 72 B 70 63 73 7 B 

Pl 56 83, 74 78 4 al KO 2 TO De 

42) 13 29 37) 20} 20/ Ga 4 46/ 40 

| pa 

100 e zl ol 5 16 8 70) 19 

10O| 69 64 72 68) 33 A4} 31 70} 22 

s|xe0| 73 35 52 14 1 5 56 70 31 

E | 18) 10 32 9/ 10) 37 28| 14 70 18 

Ei 2 5% <2 12! 2% 42! 28) 70} 21 

à 31} 62 67| 68| 58 20} _1/ 28 70} 22 

81 42 68 72 MB bo Aj 22 73 53 31 

dn 98j_ 49| 81 64 57 0 3% WB 8 

ae | el 32 34} 27 26 29 


258 j 
\ 
WINDRICHTING. | 
4 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). de 
8 5 Ee 
aa £|3 8 gElaF EE sä s |E 
3 ES BRR msi E ES zj Sa 
Sd ke Zels) =j 
31 Maart—9 April. 70 12 5 16 el 41 17 12 0 1635 
10—19 : zo WO 50 17 62 4 53 10 0 f „À 
20-—29 , Z 40 341 32 68 Zi 73 100 2 68 af 
30 April=9 Mei. || 70 65 31 42 40| 50! 66 U! 
10-19 : 5 70 46} 16. 61) 91} 67-91 15 0 10 
20 é = 70} 77} 58| 86/ 100| 48 83 63 20 Oh 
30 Mei—8 Juni. E 70| 58! 51 91} 9 45 — 60 10 _$E 
9—18 : B 70; 89 75) 1 91 44 — 7 10 4 
19—28 : 70 87 23 - 63 86, 81 — 10 07 
31 Maart—9 April. 43 24 33 50 
10—19 , 40) 61 31 © 
20—29 » Ee 40 34 18 25 
30 April—9 Mei. al Ge 8E 34 13 
10—19 : 5 20 25 37 7 
„ij 20| 9 39 43 
Z 
0 


ee, EN 
_0 Mei—8 Juni. 
918 » 


B sel 6 5 
19-28 God 10 
| 

31 Maart—9 April. — àl 32 20 

10-19 : es 101 

» £ ner Sy ef ee 

30 April-9 Mei. | E || 63 z1l 23 4 

De z| zo 40 32 1: 

30 Mei—8 Juni. = ra A2 46 
918 : 


19—28 . — 66 


| 
Et 
me 


259 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen). 
ee el la 
B sE Sigsläsls | ? en 
1592, Be | En © Ee , En 5 
LE |E | 8 (Sales SIS 8| & 
(All &iESjpssiEslElE ES 
ik | | | 
a Maart —9 April. | 56 18 18 17 65 G5 31 AS 100 G3 
£ 10—19 à 0 4 61 S6 43 34 °|/ 50 100 972 
$ 20-29 ' 2| #0 3 63 63 22 18 0 49, 40 100 
& 50 April -9 Mei. Eel #0/ 15/ 10, 23) O0 20 3| 42/100 97 
ibo : |E zo TD 3e za ‘0 so 5% 13 so|100 
V 202 Sr 1 | | 6 3 1 1 
% 30 Mei —8 Juni Sj 20 14 40 21 4 35 — | 40/ 90 SG 
[En 14 4 55) GL 16) 11 — 29. 90 99 
1928 : 56 12 54 63 21 31 — | 13) 90100 
4 | 
1 Maart —9 April. 74, 6, 35, 25 56 38 36 44 35) 33 
0—19 ‚| 9; 41 43 S9/ SO z2| 21) 20 35 as 
| ) S Zl 90 52 GA 20 43 54 20 20 
80 April—9 Mei. 2 72, S 47) 11 44 50 25, A.| 21 53 
0—19 : z 70) #4) 23 92) 23 20 35 38 23 
de 2 70) G2 66, 28 47 43 18 31 2 53 
0 Mei—8 Juni 2 42 26 55 G3 45 66 — 21 0 54 
„ 9-18 : De 14 25 59) 23 id 55 — 19 14 53 
19-28 zo) so st\ sol 62 s2 | 21 30\ S3 
ie | | | | 
Eek eh oa be En 
81 Maart—9 April. |— | 18 8 50 43 54 28 44 18 21 
81019 Hd — | 17) oa\ 92 s9 si ze 3 15) 26 
a) 2029 : GE On ee 16, #5 29 31 62 7 | 
410 April -9 Mei. | =| 63 5 59 55 asl 2 © 2 GS 
En > zi zo oe SO S2 45 50 56 ee en à bd 
10 8 „li 20 s6\ 29 22 52 21 
4130 Mei—8 Juni. ZS 14 eo) 92 81 Aj 54 — | 21 0100 
ol 9—18 » aise A2 Zil 20 26 Z1 — 15 . S5 
1928 en 29 69 29 20 :9 — 49 50, 100 


260 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
5 5 8 . J ĳ | E . 

ak Als Sl Slesissl sf zb 

8 |Z leisten 4 | 8 5 

Ens a en isis | 

ee PT 
29 Juni8 Juli, zo 60 15) A Jij 47) 26} 16 
Ss é 5 70 52 Ke 60 ( 5 69 100 7 
— : = 70, | 2 76/ 100, 4 
29 Juli—7 Augustus.) $ 91| 35] 46 63 54 47, 90: 4 
B 81-100 48/31 35 79 19) 69 a 
18-27 ed 100 71 63/ 76 87/ 86 O1 18 
29 ei Sept ES i9| 58| 84 MA 73 47| 75 A14 
ak 65 44 60 84 87 72 90 0, 
18—27 ; el 36) 48) 58| Í el ee 14, 
| | | | | | 
29 Juni—8 Juli. 42 38/ 2} 10 31 45 10 12 
0-2: | gl 0 40 zo 18 2 âe 6 4 
ad é 2 | | | 26 42, 66 48 
29Juli—7 Augustus) S | 49 25 9 15) 9 52 60 zl 
8—17 z 70. 24/24 29 23 21 78 0 
1827 z 70 41 31 39 61 22, 74 62 
29 Aug. —7 Sept £ 21 94 56 48 41 3 80, SS 
8—17 12 22 52 30) 64) 35, 84 34 
1827 , 67) S2/ 2 7-34 62 2 10 

a det 
| | 

29 Juni—8 Juli. — ie 62-17 40 17 ee 30 
gs Oale | aes is 2 0 co as 
Be i ziet 8% 2 ‚_ 60 as) 
29 Juli—7 Augustus.) 5 || — 99 31 8 50 28 4 
8—17 : s|— | 9 58 2 42 GA 46 0 
15 gi | 20-80 46: 74 38 73 
29 Aug.—7 Sept. sl 99 38 23, 83 35 79 ss 
EN ; 12} 28 39 16 74 7} 100 14 
18-27 ’ 4 sel Ee E 44 ’ 58 10 


261 


WINDRICHTING. 
Oost en West Componenten (Sommen) 
z Ep = 2E 3 5 E ED | : 
1892, Elle enekele 3 
NE 6 |Sateslsel Oi © 5 2 
8 5 | 8 |SAISEIEE| 5 5 R= 5 
À Í | | | | | 
MD Juni--8 Juli. 70, 10 42 A40 35 10 0 50 92100 
D—18 : | 0 1 46 63 65 3 0 3100 s3 
128 : Zi 20 527 66, z4 62 28 0 4100 100 
Juli—7 Augustus! | 21) 35, 20 68 54 35 09 We DV 
7 : 5 0 20 G4 85 A44 AG ed 23 20 100 
27 : El 0 16 52 51 27 14 26) 16 SO| 73 
ug—7 Sept. | 8 || 49 8 30 14 7| 35 60} 28| 10 — 
1 ; 5 22 8 36 44 27 52 4 34 30 — 
27 : 51 19 53 58 34 14 0 66 90 — 
| 
| | | ele 
) Juni—8 Juli. 20 S5| 27 S2 26 55 10 53 35 20 
1018 8 ‚| _S5 51 29 89 z1 G5 0 25 14 90 
- 28 , £ 169 40 26 29 91 S2 29 48 0 33 
PAB Juli—7 Augustus) Z || 29 30) SA 95 94 22 10 97 23 21 
E17 : Z | #0 36) Si 89 S6 57 1100 65 66 
27 ; =| 20 65 S4 S4 66) 53 24 32 35 10 
Aug—7 Sept. Sl 91 59 G3 44 39 45 28 AA — 
17 “| 97, 22 67) S5| 59 29 B 48 21 —- 
27 ; 54 2i| 26 63 29 G2 18 90 G3 — 
ne 
| bi | | 
| Juni—8 Juli. en 22 62 85 59 84 21 16 38 12 
E16 | _ 29 £9 99 59 SS 0 G5| 31 96 
gs : en de 27 SI) 95 S4 SS 40 48 0 20 
PJuli—7 Augustus) ZE || — A 89 98 S4 SS 0, 92 26 52 
17 ’ LE — | 16 28 92 27 42 5 100 G4 100 
B—27 “|| — | 14 S9| s1 39 46 33 32) 31 42 
Aug—7 Sept Be 90 93 20 73 Al 28 Ml — 
Be 27 8 éz| 96 28 91 0 48 21 — 
; 99 A 20 hd 66 94 30 90 G3 
| | 


B 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
ee. ci E 
Siel & 2l2elösl S ef zb 
1892, 3 2 S leSlSwlev| f | © 5 
KS Ass Sis Sans 
NE EA EE Eet 
Ur 0 7 EE A 25 =) Zo 
ae | 
28 Sept Oct. 0, 75 z7 85! oe 89 
81 ' : 70 98| 9%) 89 86 83) 
18—27 Z| 70 88 59 86 68} 60 
28 Oct 6 Nov. El 70 66} _18/ 51} _50| 49 
7—16 8 5 0 9} 2192 77/32 31 
Wee Cs E | 49 53 18| 41 26 30 
27 Nov.—6 Dec. 8 88 46 18/ 36 32 31 
VE : To 100-631 Of 66-371 65 
1726 100) 52 3 4 8 7| 
| | | 
| 
28 Sept —7 Oct. 49) e9| a4il 34 ba 50 
Bir «5 f 40| 66 46 14 30 
18—27 Ë 4108 13 - 3 98 26 
28 Oct—6 Nov Z | 42 52 20 29 18 21 
7-16 : 2 | 63 33 47 5 40 sz 
17—26 , „| 35 42 9 17 18 58 
27 Nov. 6 Dec. 2 63 2% 9 te aL 
—16 ; 0 es 5 33 51 42 
17—26 : #0 23 27 21 38 20 
| 
28 Sept…—7 Oct. 0 so | sl 100 0 
8-1 . 0 99 33 4 61 33 
18—27 » E 0 53 32 12 64 24 
28 Oet—6 Nov. z 0 32 34 12 28) 24 
7—16 » 5 — | z4l 21 &8l- 30 31 
17—26 » „iej 18 18) Ul WB 37 
27 Nov—6 Dec. Zl — 34 KE/ 12 38 16, 
7—16 : — | 17 60 33 39 3 
17-26 » — | 69 34 c1 | 16 a 
| 


W TING. 
$ _@ost en West Componenten (Sommen). ne 
KE nn 
nn, = tn fe) 5 
== = ad ed a 5 = 
8ISI8 8285 ESE 8E 
| à 0 32 40 8 18 0, — | 30 4 
30 Genee 0 50 34 
2 56 O| 19/ 21 68 6 0 — 0 13 
B | 70 12 SI 21 3 © 0-31 60 5 
Rr Ei 7 B 
5 | 73 23 44 18 1 24 24 10/100| 13 
8 | 28| 56 44 31 12 8 4 23100 67 
5 0 43 45 13 3 27 0 64 100/ 45 
0| 42 27 22 26 37 0 35 20 5 
| boel | 
vanen en BEER 
42 4 63 52 49 49 O0 — | MM 15 
‚| 90 30 31 24 65 21 0 — 66 64 
| 49 5 44 5 Ss 29 Of — | 63 24 
= 3 4 8 18 38 13 BE 7 14 19 
ELC Jd AO 
= 85) Ml 12 4lj 12) 45 18 14 5 66 
SI 730 2 B U 
el 40 361 6 BME 5 4E On 
70 4i| 24 79/ 11) 24 23| 42 2 47. 
W. | 
| | 
100 0 we 96 _0 al s| — 0 22 
100 4 62 59| 63 23 0 — | 25 28 
Z|100, 13 42 63 59 34 20 — | 14 16 
El 40 6 13 ed 6 9 14 34 78 
Ee de 
si — | _18 8 2 18) & 21100 31 
zi — 6| “23 2 46. 3 © | S8 1E 
— 48| 40f: 22} 17/ 21 17/ 33) 79 16, 
— el 51 4 18) 20, 21 1 0 
| 


264 
WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). 
E | | 
8 eld 8 de 2 
1892. Sl el Seed dn 
El EE 3e 
len Bleie als 
dd ne det 
—10 Januari. | | 32 22 61 77 0 60 9 57, SO 100 | 
HE. | 18 52 42 86 0 16, 10 Gij 40 S3 k 
A0: - 31 58 34 79 0 3e 1 31 A1 100 
31 Jan—9 Februari Ep 12 29 AS 83 0, 2 20 24 Bis 
10-19 es IL 46 62 92 0, 58 50 48 A40 — 
20—29 : = 35 55 59 8 0, 65 Ss 54 40 
—10 Maart. ES 31 32 50 55 0, 82 37 52, 100 
E10 ze 2 SL 60 43 0, 60 90, 27 33 73 
1-30. - | 0 se sz si / 58 2sl 27 37 60 
een | Eer 
| RR e 4 
—10 Januari. 29 25 7 41 36 28 8 44 Sr 2 kh 
1-0: IL 36 0-28 0--15/ 18 48 54 4E Ek 
21— : | & | 34 zal 46 | 10, 23/ 20 2 52, 40 | 
31 Jan—9 Februari.) £ 31 31 14, 37 A41 49| 60 4t ae) — 
10-19 , z IS 43 30 39 53 40 31 60, — 
20—29 ’ E | 24 45| 19 43 58 30| 50 ál 58 — 
—10 Maart. ES 30 25 3 5 39 16 28 37 61 13 
H--0 Bn 37 58/ 30 45 1l 58| 59 27 & 15 
B. | 3 28/ 24 54 A47 58 20 54 23\ 63 
| | | | | 
he 
110 Januari. 22 49 11 0 18 14 30 37 sz 6 
0. Muj 42 42 3% 23 12 10 0 #0 60 
1-0. E 34 66 0 9 0 2e 60 ‚60 10 
31 Jan—9 Februari, 2 2: 46 7 15, 0 20, 10 20 — 
10-10. z 14 18 5 44 4, 43 58 7 20 —i 
EN 2 23 52 50 42 0 58 60 0 so 
1—10 Maart [2 30 32 7 27 E/ 33 60 30 20 
| 29 SL: 42 8 Ol 53 40 10 13 
ME 10 en eid 1e 7 42 40 34 40 
| t 
| | | | | | | 


5 


265 
AN WINDRICHTING. 
\ 
Er tn en ee 5 Oost en West Componenten (Sommen). ze ij jk 
| | = 
| 3 Ed 5 8 
1592, Klets liesl sie is 
Ann 
ALSrabalsrajEsla A18 

1-10 Januari. | 4 ei 1 3 20 51 14 7 0 0 
RK Zn 15/ _63| 20 30 65 40 31 Mi 7 
RO Z 91 63) PR 33 -PO 2 4 u B 

BSL Jan. —9 Februari. 27 9 2 1 30 2 14 14 3 
0-19 : 5 22 56 23 24! GO 48 0 A a 
oe 5 38 -75/ 45 40| 60| 34 18 14 30 — 
1—30 Maart. ES Til 67, 45) 4lj 50 17 8 13/ 13 0 
MI-20 . 3 58) 47 1 13} zO| 70 1 Ae 
H-50 > 1 24| 27) 51 A en 
hie ld 

| | BRR. 

—10 Januari. 2e\ 90| 07 Bij 86 21} 8 14 Al 71 
1-00. 42| 86/ 100} 68 100/- 39} 58 38| 49 37 
En d sot Ori Of O3 dal a 
31 Jan.—9 Februari.) 2 37 35 82 74 12, 34 0 21 33 — 
0—19 z 15! 40|. 91 0} 66 Si 0 ei 
029 ; 7 36 69 79 60 55 49 Op Ii 44 — 

—10 Maart. ES gE on Mb kn 
F0 > 49| 58 77| 56 88/ 53 Al 7| 40| 55 
1-30 > dd 

| | Ba 
en me Ze 

—10 Januari. 22 79 18 92 A 
0 42 82 53 85/70} 10! 30/ 0 

0 z || 89 66 38 80 se 82 10) — | 40 10 

Jan—9 Februari. E | 38 61 8 56 Gal 0/0 60} — 
19 : 2 cp 6e Se SHM 
29 : pe 29/ 66) 40) 56100 43 0 20 20 

10 Maart. ‚ | £ | 76 Gl 12 54 22! 58 10 20/30 23 
1-20 . 51 61 69 S OT 
1-30 « | 15 4 18| 82 22 80 0 al 26 23 


266 


WINDRICHTING. 


Noord en Zuid Componen en (So nmen). 
De 2) =| En | | = oe 
1592. E 5 Sels | 7 si Ss 
Ei Z = E SSR > = 5 
ZIAlalalalslissl gars 
| 
31 Maart—9 April. id 54 sel HM Sl 17 
10—19 , ll — 12 35 50 4 1 0 
—29 S= 3 18 69 14 40 0 
30 April 9 Mei. | & | 67 12} 17) 71 10 35 41 
10—19 , St OM Mn 8 
20—29 3 SO GM OB 14 A8 21 
30 Mei—8 Juni. B Zi 2 he 0j 49| 17 
dik 5 zn EE ie le 
19—28 : ad 68} 24 34 24 9 51 
| ° 
31 Maart—9 April. — 4 il 29 63 68 
10—19 : ee 24 44 50 6z 142 
perd : B 5 32 2 53 7 9 
pril—9 Mei. Z 78 1} 34 46! a2{ 19) 50 
10—19 î 5 43 6 50 A 8-63 24 
20—29 3 E 67/ 87 2 7} 44 16 25 
30 Mei—8 Juni. S= 78 57 : 49 3 Bi 
918 , En 44 59 z4| 40\ 46 38 
19—28 » ee 68) 49 19| Of A4il 45 
_81 Maart —9 April. — | 48 14 51 21 7il 30 
10—19 : = 15| Il 28) «| 19 10 
20-29 ‚ we 4 24 42 B 97 4 
30 April—9 Mei. 5 69 8 10/ 60 0 58 31 
10-19 ’ S 45! 56 1 ey B 18 
20—29 " 4 67, MM 28 24 2 70 — 
Mei 8 Juni. ZI — 59 28 S2 9 8, 8 
9—18 ’ ze 44\ _ 36/ 40) zl 58 10 
CEE So Ee di 13 18 0: 70 30 


267 
\ WINDRICHTING. 
4 Oost en West Componenten (Sommen). 
q eneen er: en nn et Car eaeeernTe nge 
5 E: É 
AE BE latei ® 
hee Se ded ee 
p PL Maart —9 April. — 0 7. 29 3 28 28| . 10 0 
p 01 . Ë — SO 51 1E 51 2 21 10 0 
g PO—29 : z I— $5 52 64 26 24 7 10 65 
> ) April—9 Mei. Er s: A6 8 54 o 31 ( 0 91 30 
p H0-19 » je) 63 59, 23 A44 3 4 7 SL 0 
Î —29 : 5 35 24 #0 44 6 A49 3 60 2 
g PO Mei—8 Juni. EE — A E21 G1 40 Koi 7, SI 16 
» $9—18 » en a S6 36 20 dd 13 13, 90 7 
D 28 » — 65 38 Gl 40 EI 6 7, 64 40 
p En | 
7Pl Maart —9 April. — 20 61 71 55: 18 14 4 7 
4 10—19 » Ë -— 64 67 8 39 28 12 35/ 6? 0 
o 1029 , Er 93 61 53 53 22 JE Of 100 
April —9 Mei. | AS A2 39, 34 46 32 57 0, SS 85 
19 » E 63 A46 60 zr 56) 22 18 20 Ss 5 
32 12 70, 91 44, 63 14 U #2 24 
$ — 3 28 : 55, 53 49 p 1 20 
df — sa 49 94 70 34 9 4 32 
— 65 id “2 4 55, 50 14, #0 35 
| a 
Eed 
— 12 20 60, S1 48| 20) 21/ 23/ 50 
— 22 36 15 27 64 20 14 61 
7 — 99 24 2 67 69 9 7 3 87 
B 44 37 38 28 60 36) 23 0 50 73 
2 60, 66 S 0 62 32 8 7 21 17 
Pe 32 14 28 24 37 28| — 13 55 50 
= — 359 28 A42 66 67 s 0 ,S7, 43 
— st 3 63 17 42 0 7, 95 A9 
— dd 10 22, 60 14 0 0 #0, 60 


268 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommer). 
$ = s À e 
1892, Kel Als 
Ella ES ee 
Arn led ea 
29 Juni—8 Juli. 4 30 26 A 018 4 29 
ik 36, 35) 42 12 16| 100 — die Ef 
19—28 : 2 65 Hil 99 asl 0100 40| — | 
29 Juli7 Augustus.) &{ 36 53 1 13 0 40| 17/20 29 
8—17 , 5 50 58/59} el 52 72 47 63) chi 
18—27 8 | 43 32 76 vo 9 23 zi 20 6 1R 
29 Aug—7 Sept Er nn 1e 64| 37 20 — EIN 
81e ie 301 Bal na 48 0 (0 -96| 40 A7 
18—27 , er dol 6 1 14 50 54 34 7 Ì 
29 Juni—8 Juli. 42 el 48 0 2 50 dl eN 
B 30 A 44 WE TOO 47) — | 
1926 f B Mi 0 40 016 00 47 — kl. 
29 Juli—7 Augustus.| £ 36, 14 _ 28) Ah) Zil 630 2 mn 
817 : ie Oi At 34 Bl GO Ba B 
18-27 5 Sial 030 et sa ne # 
20 Aut Sep. |E || 37. 63 7ij zl 67 ‘GO| 70 67 23 —HBy 
8—17 , E 50 71 bi 0 64 100 Pe 10 — 
18-27 : 0 a bi Mn 0 3 — ik 
| 
29 Juni—8 Juli. 47 sl) 15 16 48, 
918 . A 4 50 100/ — 
_ 19-28 , Z Ta, JO 
29 Juli—7 Augustus.| 2 Ee 71 33 1 160, 40 
8—17 , z Alf 51} 2t|/ 26 16| 100, 70 
En e 16 30 el ao: Ee 
29 Aug. —7 Sept. = #11 6 GE ER (6) 53 
Bit 56 17 28 20) 100 91 
18—27 , 14| 83) 44 42 al 55 


| 269 
| WINDRICHTING. 
__@ost en West Componenten (Sommen). 
; d 6 
1892. BE nne An E E 
Elen allte 
| ee B 
Juni -8 Juli. 42 SA 25 22 30| 49 Ae en 
ES ' ‚|| 21 S5| 62 67) arl 0 7 — | — 
19-28 \ zl s1 96, 48 «6 zo 0 — Bik 
MBOJuli7 Augustus & || 91) z5l 14 zo| zo| 0 10 7) sel 12 
UB 17 ) 5 | so 28 13 zo 29 12 3 73 32 
18: É El ss s 28| #0 44 4 6 O| BA A4 
Î9 Aug —7 Sept. | 2 | 22| 42 9 GA uzl 21 19 7) GO 
817 ä e 24 40 61 60 0 8 Ol St — 
18—27 À 52| 45 20) 36 46 10 18 U4| 52 
ik | 
RO Juni—8 Juli. 4 s2 61, SS 4 Ml — | — 
Ke À | va) 97, 79 92 0 — 7 — | — 
je : || 1 100 81 100 ee — 
duli—7 Augustus.) 91 94 38 9 16 5 0 sa, 32 
17 : z| se S5 69 97 19) 43 4 28 32 
B—27 =| ss) 90 73 97 12 8 3 za 36 
Aug? Sept 8 || 22 32 66 97 0l- B 7 SE — 
1d 25 Al 76 94 0 at 0 or = 
—27 : 37| 24 12 94 3 28 Ol ze — 
Ho zuni8 Juli. 36| s2\ e1l S3 41u 34 — | 20 — | — 
a en al 99 10 sz 40 0 — |= 
49-28 f si sel 92 45) S5| 67 O0 — — | — 
PP Juli—7 Augustus.) ZE || 22) 9O/ 77 26 GO O0 Of Oi ze 54 
17 5 el eel su Oi es 52 0 0 es) 4 
27 =| 26 90 3 29 67 oP SA 22 
Ed 26 58 47 20 90 0 3 0 90 — 
Sn ii 20 20 63 7 13 6: — 


270 


WINDRICHTING. 
Noord en Zuid Componenten (Sommen). en ï 
EN Be ks | z De 
1892. BIER RE | sle l SI 8 
id 54 => 2 5 en -Z 5 
ERR Een 
En = 2 En z | 5 2 <1 <8 
| hl 
28 Sept—7 Oct. 1 88) 59 70 «| 21) 49 37 23 ol 
B ne opree Ohebed SAN 
18-27 Â 7 1 | 9 Ì 
28 Oct 6 Nov & || 22 19) 33| 80 0 24! 44 40 0 95® 
m IER EERENRE: 
17 À 7 Ĳ 
27 Nov.—6 Dec. z | 16 32 59 7 0 22 34 0 ssd 
7—16 î " 9 al 52 79 0 4 za 24 481001 
Are é 10, 15) 23) 70 0 21 21 47 23 100 
ij 
28 Sept —7 Oct. Ai sl Sr 7 ot tn 
81 » ' 2 39 43 62 18 4 55 24 4 56.8 
18-27 d 10 4 5l 21 ' 1 
28 Oet—G Nov. \ Sl 4 20 78 4 B 
7-16 E 1 0! 10, 48| 23 20| 44 0 
17—26 ° 7 7 30| 42 38 18 47 10 
27 Nov. 6 Dec 8 | 30 29 21 19 2 0 20 30 
7—16 8 18 25) 0 23} 14| 21) 28| A41 23 
17—26 ’ ) 14 ’ 26! 26 ° 44 ld 
| | | | 
28 Sept 7 Oct. 0 88| 45 21 27 zel el 37| 21} 
8-1 , 18 55 24 48 10 58 A 20, il 
18—27 : en 1 66 5 zel | 
28 Oct—6 Nov. SI aal 48 10 3 10 46) 20 10 
7—16 k z et We A Ds 
17—26 be 0 48 0 ©| 10 18 1x) 30) 10 
27 Nov—6 Dec. | 2 0 41 3 5 0 0 13, 20 10 
7—16 ; rar el Af zal 21) val 20 SO 
17-26 é EK : 12 n 29 


En 


271 


WINDRICHTING. 


mf 
' 


tamme 


Oost en West Componenten (Sommen). 


stele dn 

ë 1892. KIEL SIS ls em dgn 

Fl A 

E ZI4AlsjajesialálSjal 
ed | I 

7 28| 55 28 EH U 4. 3 14 & 

| 22 sz 31 50 6 54 2e| 14 20} 22 

ál 16 #8 | 11 23) 66 7 3 47 4 

& sl a 31.26 Ml 40 18 4 dE 

Sim 21 óf el 4 oa Ie 7 DA 

Sl 10 ot sl 40 aa 7 5 9 

Ei 1 4 7 Al 7 10 B MH B 3 

96i 65 al 35} 30 1-4 14 68 0 

99 pi 2 20/ 51 59 7 E 0 

| | 

zal 22 44 59| 32 17 37 21 50 24 

| as es 23 73 39 az 14 0 1 

gl 10 ss) ál aal 91 68 16 3 57 a 

S | 10 8 40 sal 27 8 24 24 40 1 

Z | 20, 45 90} 59 62 44 29| 14 100 29 

E 2 23| 94 56 62 18 | 7 9 6 

ES 5| 54 85 94 81 100 58| 28} 70 40 

“|| 62} 80/ 100 93 77| A! Ul 88 14 

100 ee 76 “80| 65| 77 ni 14| 42 70 

| ae | 

40 28 | es 43 44 2% 7 53 5 

7 35 sa 9 40 33 13 0 26 32 

a 34 3 11 5 20 850 29 

E 9 27 50 1 57 69 21 0 9} a1 

S || 30| 40 40 75 &7 al 40 0 100, 11 

=| 10| 54 40| 66} ze 52 28 0} 9% 0 

Sl 20 31 2e 81 40 100 56 0 9% 18 

17| ol 77 76 sal zal 2 0 85 10 

60 di 13 e 40| 94 51 0 35| 70 


273 


GEMIDDELDE î 
mn E : . er | ES == = 
EEN 
ú Sem 4 an & 
des morgens. d 
1—10 Januari. o 220 0 o 0zo | 020 No | 220 o 31. 
11-20 » NO | 20 |_NNO | 20 | ONO | NNO ONo | No | oxo 10- 
21-30 _» o | ozo [ ozo | ozo | zzo \wzw| _ | No | nxo | 0/20 
31 Jan—9 Febr. ono | o | zo | zo | ono | zo | £ | o | zw | of80 
10—1 o | ozo | o [ANw{ o | ovo{ ZS | no | oso | of t0- 
20—29 » 0 o wr ë o ON Ed NW | _NNO 0 20 
1—10 Maart. RO | 320 5 NO Set de Law N N_| NN0 30 
11-20 » 0zo | 020 | ZZW | — 0 N NNW N | NNG-9- 
Bi» zzwl zz |-zw ol —*t zeb | ond w | ono | w 19- 
| —— 
des m | 
1-10 Januari 0 0 NO Zw | ZZw | wZw 
11-20 0 ONO | 20 zw | w w 
21-30 o 0 | WZW; ZZW | ZZW | wZw 
31 Jan—9 Febr ONo | _NO | ZZW | Z ZW IZEW | 
10-—19 o o 21 z ZZW | _w 5 
20-29 ONO | _NO | WZW | ZZW | ZZW | wNw| 2 
1-10: Maart. NNO | ONO VÀ Zw | Nw 
11—20 o o ZZW | — ZW | WNW 
11— 30 » ZW | WZW[ ZW | — wW_| WNW 
des avonds. 
1—10 Januari. o NO | NO w NO o 
11—20 » o ONO | 220 | WZW | 220 | NNO 
21—30 » o ONO | WZW | W | ZZW | 0z0 
31 Jan—9 Febr.l ono | Nxo | zzw | zw z 0 ee 
10—19 » ONO |_NO |-ZW | W z No | :2 
20- o N zw | Nw | o NO ze 
1-10 Maart. NNO | NNW | ZW —l- ZZW. N 
11 o NNO | ZW | — z N 
21—30 » ZZW WZW | — | oNo | ono 


273 


É WINDRICHTING. 
R j : ’ À ; 
3 1892. Ps tE ns 
zi A, gn hb 2 5 Aln = en & 2 
5 = 2 z 5 ek Ei : 5 
| nf © 97) oe) ä O5 25) & | Eu | 
mm 
N les morgens 
0 31 Mrt—9 April Zw | ZZW ‚ Z40 0 | NNW 2120 | 0 NO 
NO oe z z z 0 NW Nw | ONO o 
0 > Zw | Zzw | zo À o | NNW k o | NNW! 0 
0 EE Mei | wzw | ZZW | NNW | 8 | 024 | Nw | S | ono | ono | o 
o 10—18 » Zw zw nw iS 020 | _NNW S No | ONO o 
0 HO 29 ZW | WZW | NW 8 o N 8 | 0 | ONO o 
xo 30 Mei—8 dek ZW | ZW | ONO o o it ziw | 0 o 
Nd- 9— 8 » w Zw | NO 0 NW Z40 | ONO o 
Nn’ 19—28 » Z4W | Z4W | ONO 0__|_NNW NNW | ONO | 0 
& des middags. 
31 Mrt—9 April. wzw | ZZW ZZW | WNW Z | wzw | wNw 
10—19 » | wzw{wzw| zzw ZZW |_NW w _LwNwl w 
#0—29 Zw | ZW | ONO z ZW Z4V w w 
w 30 April—9 vel waw | zw | zZw| « | ZW [WNW[ «| WNW | WNW | WZW 
v 10-19 WZW | ZW | Z S | zzw {[wNwWwi S {| NO | WNW W 
4 20—29 2zw | zw | z 3 law wis o |wzwl zw 
30 Mei—8 Jua. zzw | zw | zo wWZw | _w zo | zw | z 
—18 ZW | WNW | ZZW zw | zzw zo | zw | ZZW 
_28 » ZW | WZW, WZW ZZW | WNW WNW | WZW |__W 
| 
des avonds. | 
Sl Mrt —9 Apr wzw | zw gl z o 220 | WZW | ZZW 
ĳ 10 —19 w_| WNW | ZZW 220 | NNW w InNwl o 
| 29 wi wWzw| 0 z20 | 20 WZW | ZZW | ZW 
80 EA ueil—9 Be wzw| zw | ZZw | _ | WZW| ONO | | WNW | WNW| ZW 
0—19 WZW | wzw| 22w|:8 | 020) N | 2 NW[ W | 050 
20 --29 NA) wizzw o o wzw | zw | 020 
Mei—8 Juni. zw | wzw | 0z0 Z | WZW 020 | ZW | 0Z0 
—18 VZW, WNW | ZZW | z 020 ss Tmerns 
28 Nn ZW | WZW | WNW | ZZW | ONO WNW | W 8: 


274 


GEMIDDELDE í 
1892. ei Slee Sen 
Tl Rs SIE sn 
5 © 7 z alarm 5 ann 
des morgens. 
29 right Juli. ZZW | ZZW | ono | No | 0 N NNO | NO } 28 
Aa » Zw | ZZW 0 0 0 | NNW z | ono f 8- 
Zw | WZW [ ono 0 0 | NNW | NNO | NOg 18- 
20 alit Aug Zw Zw | oNo 0 o | 0zo | 8 | NNo | 02028 
8—17 ZW _| ZW | NO o | ozo | nNo | 8 | ono | of 7- 
18—27 EW k 0 0 o [NNw | 8 | NNw | Noo ii 17- 
4 hug —1 Sept. zaw | zw \wsw | o | ozo | noo | ” | nno f of 27 
w w w o 0 NO NNO oki 7- 
ve » WZW | ZW INW 0 oN0 N NN0 | ono 17- 
des middags. p 
29 ar Juli. zzw | wzw | zo NW | W | Nw N50 waw 28 
9—18 » Zw | WZw | zo w | zw | WZW 220 | zw _ 8 
19—28 » WZW | _w_ [NNW | WNW | WZW | WNW oNo | wNw 18, 
29 Juli—7 Aug. Zw _| WZW [WNW | NW | ZZW | _w t No | ww. 828 
817 » ZW_|-WZW | Nw w z w S INNW[ Wis 7- 
18—27 » ZW Zw zo | WNw| w Nw | 8 0 Nw, S17- 
29 Aug —7 Sept. Zw WNW | WNW | ZZW | wW Z4w | waw 27 
8— » WZW | WZW | WNW | W_ {WZW |[ WNW NNW | WNW 8 7- 
18-27 1 WZW | ww W_ | WNW Z ‘We NNO | NW 17- 
Fama 
des avonds. 
29 Juni—8 Juli. Z4W w AN No | WZw | NNW 
918 » Zw | WZw | 220 o z N 
19—28 » w w NW o z NW 
29 Juli—7 Aug. WZW | WZW | _w 0 0 | _oN0 
8— a ZW | WZW | Nw o 0 NO 3 
18— ZZW | WZW | zw 0 | 020 N z 
29 Ag —7 ‘Sept ZW _| WZW | WNW | 0 20 | 220 
Be ZW | WZW | WZW o NNO | NNW 
des » WZW | w _ | wzw o [ono | NNw 


W TING 
en KE mmm mn ee mmm es ; 
een ‚lele 
kent EEE 
3 Z = = 5 5 E EA 
— kan) 72) Z = | zm Eu au 
E: 
des morgens. 
) aj Sept Ek, gel 440 w NNW 0 ZO | NNW NO | ONO 
0 En, ZW | WZw | WNW 0 0 [NNW | — | NNW I NO 
) vn Z4W NNO o 020 — | ONO | ONO 
0 28 Oect—6 Nov. ZW z NNO 0 020 N — | NNW | ONO 
ne » ZW | WZw N ONO o INNw| N N NO 
0 17—26 » BEW EN 0 | ONO | NNW | NNO | _NNO | _NNO 
27 Nov—6 Dec. z z NNO 0 0 N N | NNW | NNO 
tei6 » 020 0 OR 
oi 17—26 » 0 ON0 | _NO o | oxo | NNo | N_| wNwi ono 
4E 
OO mmm 
PS des middags. 
w 28 Sepl—?7 Oct. z WZW | NW w Zw | Zw | — o | wzw 
es 817 » Zw | wzw | w Nw | zw | Nw — | N | _NW 
wi 118—27 » zaw | wzw | Nw | wswl z | Nw | — | NNO | NW 
RS tiet Nok Zw | wzw | Zw Nw | wzwl Nw | — w_| NNW 
À Zw w 1 WNW | WNW | ZZW |_NW | WZW | NNO | NW 
Vv li 26 » zw | wzw | WNW | _w z Nw | wzw| No | Nw 
w_27 dr —6 Dec. zzw | waw | zw | Nw | w | Nw wzwl NW | NW 
Wo Ams 0 ZZW | WNW | Zw | WNW | WZW | WNW | NW 
KS 17-20 » 0 NO z20 | WNW| zw | Ww |WZW| W | WZW 
el | 
des avonds. 
Wo (28 Se ie — Bet zw ww [ WNW 0 0zo | 020 | — 
(18 zw | wzw | NNW o o N — 
ZW | WZW | WNW 0 020 N _ 
WZW W ZW 0 0 NNO Te 
Zw x__ | wNw | WNwl| zo | _NNO N 
zw | wxw | waw | ONO [ 020 |_NNV N 
2 WN WZW 0 | NNO | NNW | NNO 
020 N Z2W 0 NW N NNO 
0 NO 210 0 zo | oro | _NNO 


276 


GEMIDDELDE 
Ep S 
1592 Bl ers ele tue 
ei á As pa se on je) ss 
Bi ER tel isle 
des morgens. 

1—10 Januari. N NW 0 WNW | NW | NNW | WNW | WNW | NW 
11— N NW NNO | WNW | NNW | NNW | NO | WNW| NW 
21-30 » NW NW N NNW | NNW N NW | NW 
31 Jan.—-9 Febr. N WNW o N NW |_N | WNW |_NW | NNW 

—_19 » o NW W | NNW | NNW N w 
20-29 » w NW | WNW | NNW | NNW | NNO NW | WNW | WZW 

1210 Maart. WNW | NW NW | _NNO N NNW | WNW | WNW 
11—20 » WNW | _NW …| WZW | _NW | _Nw N N w NNW 
21—30 » w WNW | ZZW NO NW | ONO W | WZW | WZW 

des middags. 
—10 Januari. N WNW | ONO | WNW | NNW | NW o NW | _NNW 
Er 00 NNO NW. | WNW |_NW |_NW | NNW | NW NW | NNW 
NNO NW NNO {NNW | NW | NNW | WNW NNW |_NNW 
31 Jan—9 Febr NNW NW ÍNNW | WNW INW {NNW | W NW | NN 
NNO NW w NNW | _NW N N {NNW | NW 
20—29 » Z20 NW | NNW | NW | WNW N NNO | NW NW 

110 Maart NNO NW | WZW | NNW | Wi NNW \ NW 
1 NNO NW w NNW | _NW N NNW | NW | NW 
21-—30 » NNO NW w w NW ‚NNW | WNW NW {_NW 

| ; 
av waa 8 | 

1 To Janu NNW NW | NNW | NNW | NW | NNW | WZW N ded 
tie » NW W NNO | _NNO [ NNW NW | ONO | N N | 
21—30 NI WNW | Z N_ {Nw | NNW | w N_LnNw | 
31 Jan.—9 Febr. N NNW | _NW | _NNO | NNW: | NNW | WNW | N nf 
10-19 NNO N WZW |_NW | WNW! NW w N NNW 1 8 
20-29 VAN —- w NNO | _NW [NW [NNW | N | NE 

110 Maart NW — [WZW [NNW | WNW NNW |W ER: 

1 NNW w z Na WNW | NW | Nw NOR 
21-50 » WNW | WNW |. Z NNW | NNW | NNW w NNO | NNW 


ie 4 


277 


WINDRICHTING. 
nm JE Le 

1892 Pi 5 wl 3 Bn ber Es a 

4 z | ZE = = == j 2 z,s El 

À 2 7 En a KEE Ee 

des morgens. 

31 Mrt—9 April. w NW z 020 Z NO | NO z z 
10—19 » NO NW ONO 20 020 | NO NO | ZZW z 
20—29 » WNW | WZW NO | WzZw| zzo |. Zo | ONO vÀ z 
30 April—9 Mei. ZW | WZW | ONO ZZ0. | NNW | ZO | _NNO z 220 
10—19 » wzw | zzw NO 0zo | NO | 020 | NO z Z20 
20—29 wzw | zw | zzw | zzo | zzo | ozo | ono L 220 
30 Mei—8 Jua Z4W z 020 0zo | zzo | ozo | No | zzo | zo 

9—18 z z ono | ozo | 20 | ozo | No | zzo | z 

19 —28 » Z4W z NO zzo | zo {| ozo | ono | 220 | 2 
des middags. 

31 Mrt.—9 April. N | WNW | 2 Zw | wNw| No | Zw | WZW| NO 

10—19 » Nw | waw | zzo | NNO | NNW IN | Nw iz2wi z 

20—29 » WNW |L WNW |_NW 0 | NO N | NNo { 220 | 220 

30 April—9 Mei. ONO w | WNW {NO Nw | NO NO zw | 0zo 

10—19 » N zaw InNxw | o | NNwl No | NNO | z | zo 
20 —29 » NNo | waw | zw | ono | 0 zo | no | zzo | zz0 
30 Mei—8 Juni. NW | ZZ0 w o 240 0 NNO | 20 zo 

18 Se ONO z o o | zzo | ozo | No | zzo | 220 - 
1928 » wzw | zzw | zw o | zzo | ozo { ono | zzo | zo 
/ des avonds. 
‚31 Mrt—9 April. N waw | wzw | oxo | Nw | NW | NW [ NNO | _NNO 
bi 10—19 » N w w o |I swi w |wrw| oxsol N 
; 2029 » NO Zw N NO Wi WNW INNO | 020 o 
| 30 April—9 Mei. wzw | zw | Z2w |_NNO [ NW | NW | NNW { NNO {| _NO 
” 10—19 p Nn Lwxw ii zzw | 0 {NNW NW | NSO | 0 | ZO 
‘B 20—29 » WNW | —= w NO | oNo | NO no | z20 | 220 
30 er Juni, zo Zw z o | zo | No | No | ozof Zo 
918 » WNW | _—= NN0 | ono | zo | 020 | ONO | zo 20 
19—28 » zzw | zzw | 020 o | zzo | No | oNo | 0Z0 f Zo 
“ À 5 
ie 


278 


GEMIDDELDE 
nr ee nr rs ns eme 
Ee | ò IE Ez 3 
EE ; EI 8 Ei z ee Ps | 4 
1892. EPE 2 
en S 2 Ee) BR 2 z EN: 5 
2 À ) Ed jen 
des morgens. 
29 Juni—-8 Juli we ZZW 0 Zo z40 | zo | oNo | zzo | 220 
a 18 » Zw 220 020 0zo | ZO | 220 | ONO 20 20 
28 ZZW z 0 020 | 20 | Z20 | NNW | 220 | 220 
20 Juli—7 ken WZW | 2 1 020 | 220 | 020 | NO z 1 
8—17 » WZW z 20 440 | 020 | NO z z 
18— » Zw z WNW | 220 | 2420 | 040 NO vÀ 2 
29 Aug? Sept ZW { Z4W | NW | 0Z0 { 220 | 020 | NO 1 z 
— w 220 NO 020 | 220 WNW | ZZ 220 
18—27 » ZW ZW 240 Zzo | zo zo NO z z 
ddags. d 
ze Janis let NW | WNW | WNW | NO zo | ozo | No | 220 | zo Mi 28 
Zw z 0zo | 0zo | zz0 | 0 NO zo zo MW $ 
KeS NW À ONO 0 Z20 | ONO N 220 ‚ zo ok 16 
29 Rebel en WNw | 220 | oNo | ono | zo | ono | No | zzo | 220 fj 28 
» N 220 0 o zo | ozo | NNo | zzo | zo B 7 
ha 020 | 22W | NNW 0 zo o No | zzo | zzo fl? 
29 Aug —7 Sep N z “|wzaw | ozo | zo | No | NNo | zz0 | zzo Sp 2 
8—17 NNO | 20 | ono 0 zo | NNW | No 1 zo 7 
18—27 » zw | sw | o o | zo | ono | No | zz0 | zo fi 
| 
29 Juni—8 Juli. z zw_[wzw | oxo | zo | Nxo | No | ozo 
240 N ozo | ozo | zo | NO | NO zo 
192 N - 20 0Z0 | ZO | ONO | NNO 20 
29 Juli—7 Aug. w — | Z4W o ZO | 220 | No | ozo 
— » z 0 210 o | zzo 0 No | oNo 
1827 » ZW | _NNO 20 0 20 N N zo 
29 Aug —7 ei WZW |_NW | WNw | No | zzo | Nw N 0z0 
7 ZZW VA NO o 20 NW N o 
18-27 » 210 o z NO AD 0_{_NNO | 020 


279 


TING 
Ee ep = Z 3 
1892 dell ië Se El # 
z 5 Le B! 3 E 
2 Pl 2 in hd a le 1m 
des morgens. 

28 Sept—7 Oct. Z4w | Zw | 020 z zo | ozo | No B 
817 » zw | ZZW NO | ZZW | z0 zo NO z zo 
18—27 » Zw Zw NO NO 20 020 | NNW | ZZW VA 
28 Oct—6 Nov ZZW w NNO 20 NW | ZO NW | zzw | Zw 

1—16 » WZzw w NW z Nw | 0zo | wzw |l zw | zzw 
1126 » w WNW | ONO 220 | Nw | 0Z0 ‚ WZW | ZZW Zw 
27 Nov.——6 Dec. we w NNW z Nw | 20 NW | Zw | wzw 

716 » A w NNW NO Nw | z20 | NW | zw | zw 
‚17-26 » WNW WNW | WNW | w Nw | w N | wNwWl Nw 
des middags. 
28 het —7 Oet. WNW | _ 2 NO ono | 20 Z | NNO | zZz0 | 020 
» WZW z NNW | ONO | 220 | WNW| N 20 20 
ren NNO | ZW | WNW | NO | ZO w N o Zo 
28 Oct.—6 Nov. ZZW | WNW | w N Nw | _NNOo | NW | w NO 

116 WZW | WNW | _NO z Nw | ZZ0 | WZW | WNW | NW 
1126 NNo | wyxw | zw | ozo | wNw| Nw | WZW | WZW | NW 
27 Nov——6 Dec. N w w Lwzwl Nw | Nw | WNW WNW | NW 

— 18 ONO | WNW N NNW |_Nw | WNW | WNW | WNW | _NW 

11-26 » zo NW | WZW | WNW | NNW | NW | _NNO NW | NW 

des avonds. 

28 Sept—7 Oct. zw ww Zw NO zo o NNO 0! ONO 

8—17 » 220 240 Zw No | 020 | ZO | NN 020 | 020 
18—27 » w ZZW 4 NO 20 ZW {WNW | _NNO 0 
28 Oet…—6 Nov. wzw | w _ | wNW N N | WNW | NW N NO 

T—16 » wxNw | — | zzw | NNO | NW | ONO | WZW | NNO N 
17-26 nw Innw | wzw | 020 [| WNW | NW | WZW | NNW | NNW 
27 Nov.—6 Dec. wzw |wyw | zw | NNO | NNW | WNW | WNW | N | NNW 

—16 » NW IWNW.| W NNW | WNWI W [WNW/ N k 
17—26 » N zzw | NW NW| W|NW| N | NNW 


GEMIDDELDE 

' 5 5 : pe 

= as z B ad Es en E En HN 
1892. Rl Sel a lS € ale kel 

SS TS 5 dt et Ee v ze 

a Slagen Sheshan 

[= an) = on) EU Zi — Z = 

en Ì == == 
des mergens. 

1—10 Januari. w NNW | WZW | WNW | ONO | NNW | NNW wi wxw iel 
41-20 » N NW NW Nw | _NNO | Nw | _NN0 | NNw | wNwii0 
1—30 » NNW N NW NW N NNW w NW w_ 20 
31 Jan.—9 Febr. N NNW NW NW | ONO | _NW 20 z40 | _nxo #50 
10—19 » Nw NNw | wNw | wNw | 0zo | NNw | wrw zzw | wzwijl0 
20—2 WNW | WZW | _NW NW 0 NNW | _NW w w_ 20 

1—10 Maart NW N NNW | NNW | 0 NW | Nw iN | wzwije? 
11_—2 WNW N WNW | _NW o N Nw | wxw | wzw il 9 
2130 » w N W NW | ONO [NNW | NW wzw {19 

es 
des middags. 

1—10 Januari. WNW | NW |, Ww w | NNW | WNW| w w zw fel 
11—20 NNW I-NNW WNW | NW [WNW | NW | WNW N wxwijl0 
21-30 ee NW NNO NW NW NV NNW Ww Nw | wxw 20 
3l Jan—9 Febr. NNW 1 NNW | WNW | NW | NNW | WNW Z zo | nnw ipo 
10—19 » NW NNO NW NW |_ NW [| NNW | aw | zw | waw iid 
20—29 » NW NN LWNW | NW | WNW|N | w w_ | wzw 0 

1—10 Maart. NW _I NNW | NNW | NNW | NN waw wNw | wxw | nw PO 
11-20 » w NNO NW NW w NW WNW | WNW 9 
21-30 » WNW |_NW w WNW | 020 | _N we wzw #19 

id 
des avonds. 

1—10 Januari. NW [NNW [ WNW | WNW/ N W | WNW| W 
Âde 20e NNW NNW | _N NNW | NNW | WNW | NO N 
21 0 NNW | _NNO NW NW | _NW | WNW W | WNW 
31 Jan.—9 Febr. NW | NNW | NNW | NNW | WNW | NNW z z 
10— » NW NNO | WNW | NNW [_NO | NNW | WNW { WZW 
20-29 _» NW N NNW | NNW |_ W N | WNW | WZW 

1-10 Maart. NW N NNW | NNW | WZW! W | WNW! wrw 

_ 1 WNW |_N NW | WNW | NW | Zw waw | w 
21-30. » WNW N | WNW [WNW ZW | w w | WZw 


| zo 
WINDRICHTING. 
P Blad Zl En 
ee sl fg BE 5 = vn en 
8 1892. sul sat 2 [esi Gain sal % 
n _…_ 5 == = …_ 5 ZZ àp Á Û ed 
5 SA EE SIE Alda 
5 =- en => me) | Ze = Z z 
des morgens. 
vwjSl Mrl—9 April, 2. | eN0 z ZZW | Z [NNW NW| w | .zw 
vw 0—19 » 1 WZW | 020 | 020 | NNW | WNW | WNW | Zw 
yv #20—29 0z0 ONO 020 020 |_NV 0z0|. 020 |: —e 
vo #30 April _—9 Mei. Z w z z ZO [NNW | NNO | 220 | Zw 
zw 110—19 » zo 220 | 020 0Z0 | 220 | Nw | oNo | 020 | — 
yv _M20—29 » zo 0z0 20 Zo N 0 zo | zw 
zw 190 Mei-—8 hs z0 zo 070 Zo 1 4EW IN 0 020 0 
zw 9-18 zo | 020 20 20 z VÀ 020 o ONO 
‚w {19—28 » 020 | zo o 020 | wzw | Nw o | 0zo | zz0 
EN des oj lags. | | 
w iel Mrt— 9 April. ZW_| WNW [ WZW | ZZW | WZW| _N Ww_| WZW | wzw 
vw l0—19 » 210 w 0 ZW | WZW | Nw | ZW | ZW | NNW 
vw piE229 » 210 Zw 20 Zo [| WZW | NNW | 220 | ZO N 
w PO April-—9 Mei ZLW ZW 20 7 Zw | WNW[ ZZW | ZZ Zw 
vw 0-19 020 | ZZW | zz0 zo [WNw{ Nw { zo | zzo | _n 
zw RO0—29 20 20 0 zo ZW | NNW | 20 20 NO 
w BO Mei—8 Juni 20 20 210 zo | zw N zo | 020 | NNO 
v B 9—18 20 020 zo Zo | 24W N 20 0 NO 
‚w 19 —28 » 020 0 NO | zo | 22W | NNW | zo | ozo | NNo 
es avonds. à 
v #81 Net —g een ER IRW REN LEWS w Wij wi 
f10—19 zo | _NNo 0 ZO | WZW[ NW | w | zzw| Nn 
20 ZW 0 zo |- Zw | w | zz20 | zo NW 
ZW zo 20 Z | WZW | NNW | Z z Zw 
zo [wzw | zo 20 w NW | 20 zo NO 
zo 20 o zo | Zw |wzw| zo | zo |-_NNo 
z 220 { 020 | 020 | WZW | WNW | 020 | 220 | NNO_ 
zo 210 20 0Z0 | ZZW {wzw| zo | 0zo | o 
20 020 zo 020 | ZZW | NNW | ZO zo | No 


282 
GEMIDDELDE 
7 Eler 
lelie AE IES Lan 
1892. ee OO Oe s | S ml 
28 | Ss == IES á an ED pes 6 
Sa ISS | 8 | 53 | ES = 7 IE s id 
des morgen | d 
29 Junis Juli 020 20 020 | 020 z NNO | ono | oNo | No RS 
zo z0 20 — z 0Z0 | ONO 0 N | S8— 
» zo zo z0 — | — | 020 0 NO 020 | _oNOMS-— 
29 Juli—7 Aug. |l ozo | zzo | zo | 0zo | 220 z w_ | ONO o No BS 
8S—17 ZO | 220 | 020 | zo ZO | _NNO | NNW | ONO | zo | NNOR 7— 
18— » AU zo | ozo | zo ë 1 ox NW NO 0z0 NMT 
a rk ae 7 — | 020 | ZO | Z20{ 020 [Wz2w{ ozo | zo | zzwpi 
220 | — | 20 | zzo |zz20 | z zo | 220 | zo | zv 7 
18-21 » 20 | — | oz | 020 | Zo | 24W | NNW | N | zo | _Nveli7- 
des middags. 
29 Juni—8 Juli. | o Zo | 220 | 20 | — | Zw N 020 | NO No PS 
918 » zo | 0zo | zo mart zo | zo | 0zo | wNwi 8- 
19—28 » 220 | zo Diet eek EW WNW | 20 Zo | wNwilS- 
ed del zen Aug. | _o 0 | ozo | 0zo [| zo | WNW| o | 0zo | zz0 | N EP8 
» 020 | WZW | zo Zo ZO | WZW | NO VAN Z20 | NNOET7-— 
ah 0z0 Zo | 020 | 0zo | 220 | W | NNW | Zzw | zo NNO HT 
29 Aug. —7 Sept. z {20 150} E03 SW INNG z Z20 | zw RT 
8—17 zzo | — | 220 | zo | zo | zw | zzw | zo zo | wNwi 7 
18—27 » 0 es o | 020 | 220 | WZW | NNO | 0zo z N M7- 
des avonds. 
29 Juni—8 Juli. | ozo | zo | ono | — | — | wzwl nw | zo | ovo 
918 » zo | zo | zo Ze Pati tet zo | zo 
19—28 220 | 220 40 —_ | — z NNO | 020 z0 
29 Juli—7 Aug zo 20 zo | 020 | 0zo | wzw | zzw | zo zo 
817 zzo | zo o 020 | 220 | wz N 020 | 220 
1827 » 0zo | ozo | 0ozo | 0zo | z20 | N NW z Z10 
29 Aug—7 Sept.f zzo | — | ozo | zo | zo | zw |lwxw\ z z 
817 » 80 tt == | 20 Zo | 20 | ZZw Zo | z0 
1827 » z — | 020 | 0zo | 0zo | wzw | wzw| ozo | zzo 


285 
Ì WINDRICHTING. 
7 Baek ZEER 
= Slk Se eh 
EN 1892. vale 3 SE 2 Bt 1E Bl & 
3 ZEE ESE SlE IE EI ENe 
: ESES EE já ll Els 
des zr | | | | 
NO PS Sep 7 Oet. zo | 220 | 620 | 020 | 240 | 020 | 7 | zo zo | zw 
N zi » 20 zo 20 zo | 220 | ZW WNW N 210 | ZZW 
gl z20 | zzw |.ozo | 20 | W | NO Ì NNW | NNW 
NO Db Ds Ra ZW | ZW z ZW | WNW OWNW ON [WNWjWZW| 2 
NOR 7—16 » Ilwzw: ZZW | 20 | ZZW | Z4W |_zo | NNo | zw | zzw | ZW 
NBT—26 » Zw | ZW | WZW| ww [waw | NNW ON |WZW[ 2 \ 
ZWRT Nov —6 Dec w ge A w | wNw | zzw | NN NW zl zw 
WE T—16 wawt =d 2W ZW WNW EO | NNo | wzw | ZZW | ZW 
NVERLT —26 “>p nw l — |wrwiwrwl NwjNNoj-220 | W | Z2Wj ZW 
| | 
| 1 
des vn dn | | 
No RS Sep en 020 | WNW | 20 zo | ozo | waw | wNw | 20 | 220 | WZW 
‚NW BE o \zzwl\l zo | 220 | 20 |W2wj N o | zl zw 
‚NWLS —27 ZZW | _W z z Z20 \WNw | N [WNW ZZW | ZW 
N PS a ef Re waw | wl zzw| zw | 220 | Waw [WZW [WNW | ZW | ZW 
NOF T—1 w | zzwlzzw| zw | 220 | WOjNNW | ZW [ZW WZW 
NO 1-26 wzw | Zw | ZW | WZW | ZZW | ZW N Zw V/ NW 
EWIBT Nov6 Dec. wl — | ZW LWAW|WZW| W N w | WZw| wzw 
NWE 7—16 WNW | — | WZW | WZW | WZW | WZW | NW v | ZZW 
N M7—26 » Nw | — | WNW [WNW NW | WZW | NNW hee w 
des avonds. | | | | 
Septl—7 okt ki se lose oto 
ek z 10 zo 20 20 w_|zzw | ZZW 2 | WZW 
—2 » | zzw | zzw | ZO 020 | WNW | 240 [WZW z | zw 
M2S8 Oct—6 Nov. | zw v PE Á Zw ZW | WZW 
N16 »_ lwzwl z z | zzw | ozo | zw |zzw | ZW |2ZW | WZW 
U7— 26 » wzw! zw | zw | WZW | NNW | ZW, ZW 1 ZINNW 
ER7 Nov—6 Dec. || wzw| — [WZW W {WNW ZZW | WZW | WNW wzw| wo 
„6 » v zet wew) AW NO NW OGEN NEN ZZW | OW 
— 26 » NW | == NW wr NNW WZW | WZW wWZw | ZW[ W_ 
8 
d be 


284 
GEMIDDELDE 
E 8 5 REE Ee 
5 5 5 Á 5. a Ius |: zi 5 
en SEE EEE en 
ARL Sk Sass KSA | 5 
z <5) el | RS - Zi == 7} — 
des morgens. | ee 
E10 Januari. WNW [_WNW[__W_| WNW WZW | NO | NNW | _NOf31 
11—20 WNW | WNW | WZW , WZW WNW |__NO wii 
21-30 _» WNW | WNW A À N_| _NNO N wi 20 
31 Jan—9 Febr. WNW | WNW| zw | WzZzw| È NW | _ox0 N ww. 
10—19 » WNW |__NW ZW | w z NW _|_N0 | oNo | WZW 10 
20—29 » WNW | _NW Zw N 5 NW {WNW | NNO | WN 
1-10 rh WNW |_ WNW wl wNw| ® | NNw | Zw |N 5 do 
11—20 wW | wzw| w Vv NW | 220 | ZO wi g 
2130 » NNW | WZW| ZW | WZW NW | ONO |“ Z0 wf 2g 
des midlags. | Be 
1—10 Januari, WNW N NNW | _W | Zw 0 NW | NW 31 
11-—20 WNW [__NW | _NNW | WNW | WNW |_NO NW | WNW 10 
21-30 _» WNW [_WNW |_NNW | WNW | WZW | ONO |_NW | WNWE 20 
31 Jan.—9 bet NW | __NNO | _NNO | _NW S | WZW| 0 N NNO | 30 
0—19 WNW |__NO N NW S | WZW | NO N wiio 
20-29 » WNW |__NO NO | wNwl 2 v Z [NNW 20 
110 Maart. WNW !__NNO N | WNW ww Z {NNW WiE30 
11—2 w w NW / WNW | ONO | NW | Wij g 
11-30 _ » NNW WNW |__NW | WZW w_|_NN0 | NW | wf 18 
Î 
des avonds. ; 
1-10 Januari. w NNW | WNW [| _w ZW | ONO 
0 ie WNW | _ WNW N__| WNW w NO 
WNW | WNW | NNW | _NW pe | ONO 
oe Jan sg ebr NW _|_NNO N__[ WNW wzw | 020 
10 WNW |__No | _NNW [WNW| S [| wzw | ono 
20 WNW | NNW | zw | wrxwl = w_[_Nw 
1-10 Maart. WNW ÍN NW_| WNW wl zw 
11-20 _» W | WNW| WNW| w w 0 
21—30 » NNW | WNW | wzw | wzw WZW | _0N0 


WINDRICHTING. 
5 5 $ ae 
Ee 2 pe EEn en 5 
1892. asl Sl stil SISI S |E les 
a = ef zs d BS A= = SS 
is) A z z am Pd he DA 5 

a des La s. | | 

{31 Mrt— Apt WZW | WNW |_ ZZW | ZZW | W W. | _NNO | zo z 
10—19 WZw  Wzw| zz0 | zo | 7 ono | zw | zo | 220 
20—2 » Zw | 2Zw 7 zo | No 0 | _NNO | zo | 020 

ke 30 ne zee Z4W | WZW | 220 Zo | WNW| 0zo | ZW | O0 0zo 

1101 o ZW 20 20 N o 020 | zo zo 

VNV 20—29 » 020 Zw 70 zo N ONO o 20 zo 
Wi$30 Mei—_8S Juni. o zw | 0zo | zo | NNO o ozo | 0 20 
Wij 9—18 . 0 0zo | zo | 020 | ONO | 0 zo| o | zz0 

[2928 » 0 20 Z20 | 020 | No o zo | zo zo 
E des middags. 

“ISL Mrt—9 April. WZW |__NO N | _NNO |_W w No | NNo | 2 
{10—19 » w o NNO o 220 | 220 | wzw! No | 020 
E20—29 » WZW | 020 NO o 020 | 020 | NO | 220 o 

30 April_—9 Mei. z40 | 020 | _NNo | oNo | zo z zo | No | No 

a 1019 o 20 NO 0 20 zo zo | ozo | zz0 

NoE 20—29 » o 020 NO o 020 | ozo | zo | ono [| ozo 
#30 Mei—8 Juni. 0 020 No | ozo | ozo | ozo | z0 NO 20 

18 . 0 ONO o zo | ozo | ozo | 0z0 o | 220 

1828 » NO 0 oNo 0z0 0z0 0 Z10 0 zo 

des avonds. 

31 Mrt —9 April WEWI ON ZZW | NNW | ZW | WZW | NO w_[ ZZW 
ig w 020 | 0zo | ono | zzo | zo | 0z0 2 o 
29 Zw z No | oxo | ozo | ozo | ono | ozo | 020 

20 April —9 Mei. 1 0 ono | No | zzo | zzo | z | No | _NNO 

Da o zo o o zo | zo | zo | zo | zzo 
o 20 NO o zo zo | oxo | _NNw | 020 

130 Mis BuG o 020 |__NO0 o zo | zo | ozo | No | zo 

| 9 » o oxo | oxo 1 020 | 020 | 020 | 20 | ONO | 220 
19-28’ » oxo |L ono | ono | o | 020 | 0zo | 020 | NNO | 220 


286 


GEMIDDELDE 
5 d 5 s i _ 
ss B dk 
25 | 3 aen pd. Sin Ei ES 
1892. En | = SLE Lie E = 2E 
ER , z EN 5 ns ZZ z 2 
OE 
a | = < [|= E ien — eZ = 
des morgens | | 
29 Juni—8 Juli. ONO | 20 o 20 NO 0 ZW | 20 zo | 28 
— 020 ZW | zzo ZO ! NNW | ONO | 220 | 20 zo 8 
Ene o ZW 020 020 |_NNO o 20 220 zo | 18 
29 Juli—7 hak 020 | ZZW 20 Z0 N ONO 20 20 | 220 | 28 
8—17 » o 20 NA ZO | NNW o 220 | 220 20 7 
18—27 0Z0 { ZZW | 220 020 |_NNW o 0zo 20 210 | 17 
Ja Aug. —?7 Sept. Z20 | ZZW | 220 ZO | NNW | 0 | 220 '| zzo | 22W B 27 
—_17 0 20 ZLW Zo NNO o 220 | 220 VÀ 7 
18 » 020 | 020 | 220 ZO | _NNO 0 zo | zz0o z 17 
des mr 
29 Juni—S gan ONO ONO NO 20 020 | 020 Z0 | _NNO | 220 sl 28 
9-18 o 20 NNO 020 20 10 | ZEW | zZô 020 | 8 
1928 » o zo NO 020 | 020 | zo | 220 o { 0zo {18 
ee Juli—7 Aug. o 020 | NNO | 020 | 020 | z0 20 NO zo | 28 
—17 » 020 0 NO 0 zo 20 20 0 zon 7 
iës zer 20 | 020 | NN0 o | 0zo | zo | ozo | No | zo R17 
29 Aung—7 Sept 210 ONo NNO 020 | 020 | zo Zo | NNw{ zo 827 
817 o NO NNO { 020 | 020 | zo z NNW | zo | 7 
18-27 » 0 ONO | _NNO zo | 0zo [| zo zo | NNo | oNo | 17 
des | 
29 ais dun, ONO o NO 20 zo | ozo | zzw |_N 210 28 
918 o Zo |-NNO | zo ‚ zo |-zo | *z N 205 6 
91—28 » o zo ONO o 220 | zo | 220 N 020 18 
29 Juli—7 Aug. o 20 ONo 0 210 | 20 20 No | 020 — 9 
5 Rett » o o ONO | ONO VÀ 20 20 ‘| _NNO zo fi 
18—27 » 020 020 NO [ ONO | 220 | Z20 | 0zo | Nw | 20 àl 17 
_ 29 Aug. en Sep 020 _|_ON0 N |-ONO | 20 | 20 | zzo-| N 20 {27 
817 o NO NO | 0Z0 | zo | zo | 220 | wNw| 020 | 7 
Ee 18—17 » o No NNO | _z0 10 zo | 220 | _NNw.| ONO H17 


| reta EN 


287 


WINDRICHTING. 
e= L5 EN 
EL e OE eb EE 
1892. Eid dl toel sian 
5% = ad Es 5 DS = E = 8 
SE | 8 ed B 
= de) A | ee [2 & A |& 
des morgens. 
28 Sept…—7 Oct. 020 20 z z40 | Nw [ 0z0o | 220 | 240 | 220 
17 » N/ 20 ZW VNAU N 0 220 | 220 | 220 
18-—27 7 LLW ZW 440 | NNW | ZO 120 20 | ZZW 
28 Oet—6 Nov, Zw ZZW | ZZW „À Ny 120 ‚| zo 140 
1—16 Zw ZZW Zw 220 : WNW | __W 220 zo NW 
17—26 Zw Zw Z4W 210 w ONO | ZZW z 210 
27 Nov.—6 Dee. w WZW w w NW | WNW [ WZW | 20 210 
1—16 ZW NW | WZW w Il wrxwl w | zzw | zzo | zo 
17—26 » Ww (NW Wi w NW | WNW | ZZW | 220 | 220 
des middags. 
28 Sept…—7 Vel. 020 NO N zzo |-30 | -20 | 2 NO | oxo 
be di » zo N N 020 VA zo. | 220 | NO NO 
— » Zw | wNw | _NNO No | zzo | 220 | 220 | NNO | W 
â os Nov. Zw NW N ONO | WNW |- Z z NNO | _NW 
1—16 » w NW N NNO | WZW | ZZW | 220 | NNO { NW 
17—26 » PAN NW N ON NZW | 220 À NNO | _NW 
27 Nov—6 Dec w waw | Nw | WNW | WZW | ZW | ZW | WZW NW 
1—16 » WZW NO N NW | WNW { ZZW z NNW |_NW 
17—26 » w NNO | NNW Nw | WNW | ZW Z | WNW NW 
des avonds. 

28 ag —1 Oct 0 NO NNO zo | zzo | zo L NW | ONO 
en » 0z0 NNO N oNo | ZZW | Zo | ZZ0 | NNW | NO 
hae Zw w__| wzw N {z2zwl zzo | zo | Nw w 
ee dons pe, Nov Zw | WNW | NNW N LwNwl z | zzw! w | Wzw 
w NNW NW N | WZWií Zzw | 20 Nw | WNW 
W WZW ZW NNW | ZZ4W zo Z NW Zw 
w w w NW | wzw| zw | Zw | zzw| ww 
w NNO Nw | WNW wzwl z zw | wzwl NW 
w N wNw |_NW [WNW | Wzwl Z w | WNW 


GEMIDDELDE 
ee | EE E 2e, Bn pan En ME 
Bl En î z | PA = 
A 5 5 [35 Ss | = zi, 
1892. EN 5 kt 5 
es Í el Ss b- | SS © = C ed _ È 
Se 5 GIS As 2 5 3 
F | 2 e Ee N= '= 2 8% 
Hen D 97) as | = S p=, =| ) 
des morgen | | | | 
1—10 danunrt EL Zw | 7 bi 
Ee d WZw | w o | zzo | no o bl 
Tad » z Zw w | W | ZW | ZZW | zZz | NNw| OMm0- 
rn À si d z WZW W | w w [_Nw 0 NNW | o f20- 
ra ebr. WZW z ZW | zo | 0zo w 20 NO o #50 
101 » ZW | -z ZW | WNW| ZZw | w Z20 | NO o #10- 
20—29 » WZW | ZZW | WNW W_ | WNW| ZW | oNo | _NNO o #20- 
1 Febr. 10 Mrt wl zw | wr En B 
À Met. W_ [WNW | w w JZW | 020 w_[ ono de 
Ee 2 ZW ZW [WZW | _w [WNw[ Nw 4 \zzw[ of 9- 
ee 7 r 7 id Í Î en > Ï | 
» AN VAN Wzw | w Zw Nl Ò | 22Wi Om 
| 
| IN | | 
des middags. | | | 
Sg Januari. NO NW w NNW | _NNO | zzo [_No | 020 [_NW 51! 
» NO Wv [WNW WNW | NNW NW | 0 | NW Nw {10- 
21-30 NO [WNW | WNW [ WNW Nw | Nw | w w vw_{20- 
Es he 4 ; | NW |_w | Nw | NW 
if Wo ebr. NW | NNW | ONO N_|_N | Wzwl ono | _nNo | Nw 50 
— NWE NW EENWEE NNW NW | NNO | Wzw | Nw g10- 
en rie gort Nw Nw WNW |_Nw |_NW | Zw | ono | Nn Nw _[20- 
e id NW NW w WNW | WNW | w 0Z0 | _Nw | _xw 150 
È En NW WNW w WNW | NNW N NNO | Nw | Nw E 9- 
21—30 » NNO | NNW | WNW | _NW | NNw | NNW | ONO z xw_H19- 
enden 
des avonds. | 
1-16 hank. o N NW N N 1.220 mn 0zo 
1420 » o WNW | WNW \W WNW | W 27 
| Z20 |_NNW 
21-30 » o WZV N WNW | ZZw at 7 NW 
hi Ô \ ï ï CN : 
31 Jan—9 de NNW [NNW | NNW | _NNO | NNo { zw | ono | waw 
10— NW | _N NNV N _E_NNo | Nw | no | wz 
202 NW__[ WNW [WNW | WNW | waw | zzw | z NNW 
1 Febr.—10 Mrt. Nw_| waw | wy wil wel ae | NL ew 
1 ka0 En W [WNW | WNW { wxw | wzw |z| vw 
aten 7 rte \ ë | 
» W NW NW W | WNW | _NNO | ZZW 
| 


269 
WINDRICHTING. 
3 = à EE ® 
EN Ei En 5 zel 2s z =D 
1892. S 2 8 8 |S&leel 2 |-2 
a z EE =| B 2 ESE © ne d 
ER 5 5 8 RLR Le CE 
el ez} ui D u = NS & ce (==) 
des morgens. 
o Bl Mrt. —9 BRE zo Zo 0 zo | ozo | ozo | 020 | 020 | 0 
oi aen zo V/ 20 0 20 20 vÀ 070 0 
o — » zo z 020 20 1.230 RWE 020 | 220 
0 ho Be Mei. Zo ZZW | 220. | ZZ0 z | 220 z ON o 
o #10—19 » zo VNAU 020 20 VA Zo | Z4W | ONO | 020 
o #20—29 zo z Z10 210 vÀ 20 | ZZW | 220 | 0Z0 
No #50 Mei—8 Juni. 20 ZZW 20 AAN z 20 — | 220 0 
o | 9—18 » z z zo z0 z z20 | — | 020 0 
o #19—28 » Zo z 0z0 zo |-220 | 220 | — | 240 o 
des middags. 
welstMrt.—9 April. |[wNw | _NNO | NO | NNO |. NO |_NNO | NO o | waw 
w 10 —19 » WNW |_NO zo o | oNo | oNo o | NNO | 0Z0 
w_120—29 WNW | ONO | ONO | 0Z0 0 ONO | 220 o z 
w_f50 April—9 Me NW | _NNO Zo zo o | ozo | zo | ONO | ZW 
w_B10—19 NW | ONO | 020 o 020 | 020 | ZW N | 0Z0 
w E02 NW 0 0zo { 020 | 220 | ZO Z {| NNO | 2 
w E50 Mei- 8 Ee NNO o zo zo | 220 | 020 | — | NNW | 2 
W De o NO 20 0 zo ONo — NNO | ZZ0 
w _f19—28 » 020 0 0 020 | ZO 0 —— w | 220 
des avonds. 
w |l es a April. — |_NNO | NNW | ONO j 0 o | oxo | ONO | NNW 
Wo Rt en NNO | ONO 0 0 ono | z20 | NO o 
W » — N o 020 | 220 0 À 0 À 
Wd 5 Ano ze NO N ONO zo z 020 z No | Zw 
10-19 NO NO ONO o 220 | ONO | ZV N zo 
Wo ne NO N ono | ozo | zzo | 020 | ZZW | NNO | 2 
450 Mei—-8S Juni ND NO o 020 z VAL ens W A 
Wij 9—18 » — NO | ONO o | z20 o — | NN z 
w_ 19 —928 í er NNO oro ZO | 220 o — | WZW{ 20 


290 
GEMIDDELDE 
= = eamnnnrnnen Se 
EN Ee E élus kalle 
1892. all 8 letlselsel ft St 
5 E Bart El Sal ® 5 8 
B &| ZS SEE 
des morgens. 
29 Jun i—8 Juli. ZW ) 020 z40 | 220 | z2w z 020 o {8 
918 » z vÀ 240 zo 20 z z 220 o f8- 
19-28 » zo 020 | ONO 0zo | zo | zzo z ZW o f8- 
29 Juli—7 Aug. 220 20 020 | 20 20 zo z 0 o 
8—17 » Z 210 020 020 | ZZ20 | 020 Z o ozal 7 
18-27 » z 210 20 10 | 240 | 2 zzw | zo | ozdkd- 
29 Aug —7 idd ZZW | 2 240 z 7 Zo | ZW | wzw | 
Be14 ZiwW | zZz Z10 220 | 240 AU z o z2087— 
19-37 » Zw | Z40 Zo ZO | 220 | 22W | z 0zo | _oNT- 
des middag 
29 Juni—8 Jut 020 ONO 0 0 0zo | No ZW | oNo ‚ ozoÎ8 
918 020 NO 020 0z0 20 NO z ono | z20}8- 
19—28 0 NO ONO | 0Z0 | 0Z0 | oNo | zzö | No z I8- 
En nm Aug 0zo | _NNo 0 0 0 NO 1 o no f8 
zo {“NNo ONO 0Z0 | 020 | ONO vÀ 0 ono f7 — 
Ser » 20 ON0 { 0zo | 0Z0 { zo | oro | zzw | Nno | ozolt— 
29 Aug —7 Sept. 020 N 20 zo | zo o | ZZW { NNO | z20M7 
BEL 0 NW AU 020 | Zo | ono z NO | z40M-— 
18221 » ZW | NNO | 0z0 o 020 | NO 20 o No 7 
des avonds. : 
29 Juni—8 Juli. — NNO NO 0zo [| zo | ozo [ wxw | NNo en & 
91 » — | _NNO ONO o 20 o z NO zo |8- 
19-—28 » — _{_NO oN0 o 020 0 Z40 NO /À En 
29 Juli—7 Aug. — N ONO 0 | 0z0 | ono AE Oe, vo 8 
EE de N NO 0zo | ozo | no z o ozo | 7- 
18-21 ‚ nd N ONO | 0Z0 { zzo | ro |,zzw | nxo | zo [I- 
Ea Aug. —7 en — N ONO | 0Zo | Zzo | ono | zzw | NNo | zj 
ek kg 020 N ONO o | zzo 0 Z | ono | z20N- 
1 B » OEREN NO 0 Zo 0 Z20 | 0 NO 
| 


291 


WINDRICHTING. 
= 5 
St 8 Sid Sen 
=| o = 5 Ve jk se = © =| 
El é 7 7 NAE teach a ek 
f__des morgens. 
of8 Sepl—7 Oct z20 |zzw | zzo | zzo |l z 2 1 — | 220 
o fS—17 » 20 7 Z z20 | 220 1 z ge zo 
o 18—27 ; Zw z 210 220 o z VA — 7 
o88 Oct.—6 Nov FAN z. | ozo Z10 7 z Z_| +N0 20 
ozdk7—16 » Zw | Z2W ZW z ZZW | Z4W | ZZW | _N 0 
ozaf7— 26 » ZW | ZZW | WNW | ZZW | Z ZW | Z4W | NNO | Q 
z #7 Nov.—6 Dec LW Zw vNw | zw | 220 z 2-1 40 0 
za08T—16 » z Zw W_| 220 2 | 22w 2 _| ONO o 
oÂ7—26 > 1 ZW Ww | zw | 220 | W 2 | NNC 110 
| | 
des middags. 
ozoÎS Sepl.—7 Oct. PAD N 0zo | 0zo | zzo | NO 7 se 40 
240 f8—17 » 020 | _NNO zo 0 20 | ONO 7 dert 
2 18—27 » 0 N ozo | wzwl| ozo | zw | z we dE 
No BS Oct—6 Nov. N N NNO | ZZW | oNo | NNW | ZZ0 N NNO 
ono f7—16 » Nw | NNo | 220 wl NNO IN 2 N Nw 
02087 —26 » wNw | NNW Zo | WZW | NNO | NO | ZZ0 w N 
z4081 Nov.—6 Dec. NW | NNW | WZW | WNW | NO [_NNW 2 LWNW/ _N 
z10 PT —16 » NW | NNW w NW | _NNO | ZW | NNW {ONO | WNW 
no P7—26 » NW | WNW zo WNW | NNO NW | ZZW | NO zw 
| | 
des avonds. 
ozokS Sepl—7 Oct. o N ONO 0 1 0 z _ z 
20 fö— » o N ONO o Zo zo Z — zo 
z 1827 » o NNW |_NO o zot nw | 'izol it re 
No 8 Oet…——6 Nov. o N NNW | _NNO z Z4W z NNW | ONO 
o}7--16 » — SINNW [NW N z20 | 020 z N | NNW 
zo [T—26 Eu nw | rw | zzwl zzo | zzo | 2 w o 
z |? Nov.—6 Dec in z rw | wawl zw 2 | zzo |l Nw | 0 
— LwNw [NNW [| NNW | ZZW | W | Z20 | ONO f WNW 
> — Ianw [Nw | sw | zzw| zo | 220 | NO | ZZW 
| 


293 
GEMIDDELDE 
à 5 e 3 
1892. Stee 
Sn ess 
2 À ES = 2 e 2 IES 8 
des morgens. | _d 
1s-10 sande, NO | ONO | WNW | _N z fj | Nw | wxw) zi N 
11-20 NNO NW | NW | NNW | 2 o | w | wzw| ze 
21—30 NNW [_ WNW | NW N ZZW | _0 {WNW IN zw — 
831 Jan—9 Febr o | WNW| NNW |_NNO |Z 0 N_ | NNW | zzp À 
10—19 » 0 WNW | NW | _NNO | 220 0 NO N.| zz 
20-—29 » NNO NW | _NW NO | 220 0 NNO | NNW | Za 
1—10 Maart. WNW WNW | WNW |_N0 Zw OI NNW! N zaad N 
11-20 » 0N0 | WNW | Nw NJ 22w |. 0 NW | _N | za 
21-50 » NO v INW [NNW | 220 | _NNO { Nw | NNO | 228 — 
des middags. Û 
1—10 Januari. Zw No_| waw | _w | wzw | wswl No | nw | za Á 
11-20 WNW |_ WNW | WNW W_| WZV wl wzw | wzw | zw 
21-30 » NW | WNW WNW |_NW w W | WN N [wai 
31 Jan—9 Febr. w NW _|_NW w_ | WZW | NNw | No N | zzw A 
10— » WZW |_NW | NW WI WZwiwNwl No N | 248 
20— » NNW |_NW [WNW | WNW | Zw w_{ ONO N 18 — 
110 Maart. WNW | WNW | WNW w Zw |_NW N N zij 
11—20 » NW NW NW [_ ZW w NW N Z4— 
21-30 » WZW | WZW | NW | WNW| ZW | NW | NNW N Zi — 
| ie 
| B 
1— To “amar NW | NO | WNW | WZW ONO we N Z1\ M 
11—20 NW | WNW | WNW | WNW | WZW [ONO w w wb 
21—830 : NNW | WNW |_NW ww o \wzw\ Nn #- 
31 Jan.—9 Febr. NO NW |_NW ZW | WNW | 0 w N Kd 
EO : WZW |_NNW | WNW | wl wNwl 0 Nw N Aen 
20 —29 é NNW |__NW INW | Nw Nw ii 0 kw ER of 
__ 110 Maart. NNW | _WNW | WNW [ WZW | WZW[ o | WNW | N zu À 
11-20 » NNW | WNW [| NW | NW | w o | nw {nNwb sk 
21—30 . zw |_ Zw | NNW LNNWw | waw | 0 |I wNwl N À man 


VIN GHTING. 
=p ë : EN s Â zj 
El 1892. 5 5 E E E z : z 5 8 
des morgens. 
zl Mrt—9 gan ONO N N | 220 | NNO | WNW ZW | ZW 
za —19 0 — | .0 NO 220 w | 0zo | zzw | zw 
zw 29 » 0 — 0 ONO Z0 ONO | NNW We ES 
za® April-—9 Mei. 0 20 NO { 020 |-Z0 | 020 | NW | Zw z 
zw —19 » 0 NO 20 20 20 | 020 z Zw / 
z7® 29 » 0 220 | 220 0Z0 | 220 | NNO | ONO Zw vÀ 
z4® Mei—8S Juni. 0 zzo | ozo | 20 o | NNwlwzwi z 
zz —18 » 0 —— 020 0 20 020 | Nw VA 20 
zz —28 » 0 — Zo 020 | 020 | oNo | Nw { 220 | ZZW 
des Er ee 
ZIN EE April. WNW — | _NNO | WNW | WZW| NW | ZZW | WNW | ZZW 
zw 0 — | ONO | Wz 420 | NNW | 020 ZW | ZW 
wai Ed » o _— o WZW |- Z NW 0 | WNWj ZW 
za April —9 Mei. 0 220 o zw | 20 | Nw | 0zo | zw z 
zi —19 » NNO zo Zo Zw o NW | 220 | zo | 020 
za —2 » o Z10 1 WZW | 0 NW | 0zo | 220 | ZZW 
z8 Mei-—8 Juni. ONO de | 280 | ZEW 0 NW 0 w vÀ 
zi 18 » ONO — | 0Z0 VAN 0 [WNW| 20 | 220 | ZZW 
zw 28 » 0 _ 20 ZW | ONO W zo |: 20 BEW 
me nn: 
F_des avonds. 4 
Z1\ Mrt.—9 April. ONO — NN NO NW | ONO z NNW | ZW 
w a » 0 — ONO 0z0 NNO o WNW | WZW | — 
0 is 0 zo N 0 | WZW | wzw | zZw 
o z20 | ozo 020 |_NNO o Zzw | ZW VA 
0 zo zo zo N Ü ZZW | ZZW vÀ 
0 210 2 20 NO o ZZW | — 20 
0 VAL zo NNO 0 Ww zo Z 
o _ 0z0 VA ONO | ONO | ZW N ZW 
0 _— zo ZW | ONO o z z z 


294 B 
dE 
GEMIDDELDE 5 
1892. Oee OE 
3 E En zE | B 5 [353 
2 RB 2 = z a ss JES 
ne © 
des morgens. | | | | | 2 des 
29 Juni—8 Juli. 0 AN | 020 0zo | ozo | o iele ; 4! Se 
He18 » o 020 | 070 Zo 0 ONO 7 | El 
19—28 0 020 0 0 OND o | zz | „2 
29 sit ee köt. 0 020 | Zo | 20 bi 0 | z | L4W | Z4W. Oe 
en Te o 020 20 | ZZW 0 | 0 | zzo | 120 À el 
18— at o | 0zo | 020 | ZZW | NO [ ONO | Nw | Now | 4 2 
29 Aug7 sopt == | Zò | 220 | Z 020 | _o | wzw| zzw | 24 No 
deit _— 1 30 TIW diet 7 arl 
18 —27 an _— ad 240 | ZZW | 220 | 0z0 VA 220 | Z4WI 
| | de 
des middags. | € de 
29 Juni—8 Juli, NO zo ozo | zw o |[wzw| z DAE ! Se 
Lise 020 | 020 Ek z El 
ad » NO_| 020 0 wzwl o |wzwl z 2 
nd Tar Aug. NNO | 0z0 0 Wzw[ 0 | WZW | 220 Ede 
za » oNo | 0zo | 0zo | wzw! 0 | zw | zz20 8 1 
18—27 » NNW | 020 | ozo |wzwl o | wzw zzw | 2 
29 Aug. —7 Sept. — | 20 210 | Aa f 
8—17 ì {320 | zo | aw 0 | en 
18—27 ' ee | zo |zzw| o | zo z 
B | 
des avond. | | | | 
29 EES ju NNO zo 0zo | 020 [0 | ONO | zw 
Sel o 220 Bel tet 
19—28 » 0zo | 020 o |WZW| o bo 
29 rn Aug. ONO | 020 | 020 | w |_oxo (6 E 
—17 » o 020 | 020 Lwaw| ONo | ozo | z | 
18-27 0 020 020 | NNO | ONO 0 À 
29 Aus. —7 Sept zo | zo | 210 o 0 LW 
id — 210 | ZO __{ WNW | ONO | oNo 2 
in) ze — ZW 210 Zo ONO | o z 
| een 


295 


WINDRICHTING. 
ep 3 : 5 s Ë 5 
5 5 E dl Sis state 
de 
eel nn En = ea — as <> [=| 
Ae En 
N | W 210 ZW | ZZW | O0 | NNW | ZW 1 
ONO zo Zo z1w | zz0 | zzw | o | zzo | zzw 
o WNW 020 NW z 020 ONO | WNW z 
NNO 1 110 N {| 220 | ’w |wawlzzw/ z 
| N W__| WZW N | zZz |wzwf w | zo | z2w 
22 NNO w Zw N z [wzwl| NNo | zo z 
Ivor —6 Deo 0 NNW w N zw | zw Wi WNW | ZZW 
7 WNW | _W w N | zzwl w | ZZw | NNW | ZZW 
zak 26 » z W [WZW | NO zw | W | WNW[ WNW| zZz 
des middags 
—7i Oct. ZLW w zz0 | ZZw | zo | WNw|zzw | zw | z2w 
» WNW | 220 | 020 z 240 | WZW| zo | zz20 | Zw 
» Zw |- zw | 0z0 ZW , Zo |Wzw| zo | NNW | 2 
el. B Nov. ZZW | Z4W | 22W | wzw| zzo | wzwl ozo | zw | zzw 
WZW | WZW | W w ZW NW| Ww zo | ZZw 
WNW | NNW | WZW | w | WZw| Nw | ZZ0 z z 
tNov—6 Dec. WNW N INW [| WNW | WZW | W WNW | ZW 
» WNW [WNW | wNw | w {wzwl w | WZW | NNW | ZZW 
» ZW w zw | w | WZw | WNW WNW ZZW 
des avonds. 
Sepl—7 Oct. VAU W VNA 20 ONO | 020 ZW | ZZW 7 
» 220 | ZZW | zzo | 0z0 z 0zo | zzo | 220 z 
210 -— zo zo | 220 z Z10 N 20 
Oet…—6 Nov 0zo | 220 | zzw | 0z0 z 0 W | ZZW A 
VÀ w zw | wzw| w | vzo | wzw| zo VÀ 
» 20 w Zw o w o | wzwlwNw[ Zz 
Nov—6 Dec. ONO w NW o w o w | WNW[ Z 
» NNW [WNW | w w w o {WZwiNNWI Z 
» z w_ [wzw | ono | wzwf 0 w IWNW[ z 


296 


GEMIDDELDE 


Rade . 


a - ha . 
1892. 8 2 1892. 5 En 
E Ë E 5 
< < < Si 
1d 
des morgens. î des morgens. J 
1—10 Januari. N N 31 Mrt—9 April. NNW | 
11-20 » NNW N 10—19 » Zw 
2180 » NNW N 20—29 20 
31 Jan —9 Febr. N — 30 April —9 Mei. 020 
10—19 » NNW — | 10—1 » 020 
Eee NW _— 20—29 » 20 
En Maart. NNW N |_30 Mei—8 Juni. 0 
H— WNW NNW | —_18 » 0 
BEEM » NNW N | 19—28 > 20 
des middags. des middags. 
1—10 Januari, N w 31 Mrt —9 Apes WNW 
112 NW Zw —19 ONO 
E06 NNW AN 20-29 z 
31 Jan—9 Febr. NW —- 30 ai il—9 Me ONO 
_10—19 » N zE 10— o 
20—29 » NW — din ONO 
1-10 Maart. N WNW 30 Mei—8 Jua 020 
11—20 „ w WZW 918 020 
Bi 30 » WNW ZW 19 —28 » o 
des avonds, des avonds. EE 
1—10 gnart N oN0 31 Mrt—_9 Ape 0 NW_h 
jh ), NNW N 10—19 020 NW fh 
21—30 NNW Zw 20—29 z wi 
31 Jan —9 ‘Febr. WNW — 30 april Mei 020 NW 
10—19 kn WNW _ 10 o wW. 
20-29 » NNW en 20. Za 020 020 
1-—10 Maart. NNW WNW er ei —8 ek 020 220 
11—-20 » WNW NW » o 20 
21—30 » NW NNW 020 10 


297 
WINDRICHTING. 
=| 1892. 8 E 1892. 5 E 
E Dl Bl <5 < 
an ee morgens. | des morgens. 
Ni ni—S Juli. — | — 28 Sept.—7 Oct. 210 NNO 
4 8 > ek —17 » ZW NNW 
ee „28 » —_ 1827 » W N 
“an Juli—7 Aug. 020 | N 28 Oet—6 Nov w N 
tl » NO 220 otesle w N 
B 0 | ZLW 17—26 w N 
vi Aug. —7 Sep! ozo | [27 Nov6 Der w N 
Nin » Dio leid Zw N- 
not » 020 | ee 17—26 » WNW N 
des middags. . | des middags. 
9 Juni—S Juli. — | _— | 28 Sept—? Oct. 020 210 
118 » — | — S—17 » /À z 
28 » sn ze 18—27 w 1 
Juli—7 Aug 020 210 ee ii —_6 No. w VÀ 
ONO 210 w Z4W 
o 240 de: » w VÀ 
Aug. —?7 Sept 020 — 27 Nov—6 Dec WNW NW 
o — 1—16 » WZW ZW 
» 0 — 17—26 » NNW zw 
des avonds. des avonds. 
Juni—S zals — — 28 Sept—7 Oct. 020 1 
18 - — _— 8-17 » 020 20 
— _ 18—27 » w 110 
Juli—7 Aus. 020 zo 28 Oct—6 Nov w z 
ONo 7 1—16. » w 2 
o 210 17—26 » w En 
Sn Sept 0 — 27 Nov—6 Dee w ZW. 
» on 1—16 » WzZw WNW 
» Ole 17—26 » NNW ZW 


298 


REGENWAARNEMINGEN. 
IOEVEELHEID REGEN IN MILLIMETERS. 

de 48 ub 

= 5 ie Eel 5 

1892. BISt ei SIStalats 

Dlt In baatte 

5 3) Go zi Er) se e= En) es) © 5 5 

Alesis leisiaTs ei ais ls 

Soedimara. 318{ 136| 151| 225} 33/ 10/ 161f 20f 67| 143) 263| 187 
Tjiogreg 570| 463| 212| 427| 166 325| 364} 380| 337| 338| 359 
Srogol. 303/ 310[ 309/ 448| 296/ 74} 138} 163f 270[ 331[ 367} 250 
Tjikasoengga 305{ 315| 180} 531| 127/ 1iI[ 254| 505 409 324| 305| 326 
Tjirangsad 319 7| 231} 653| 98} 135| 165| 415f 677 258| 410} 237 
Tjipatat … 44al 714| 297| 743) 346) 231} 279| 452} 571} 790| 56: | 242 
valera : 446| 344| 199 755| 220/ 185| 241} 247| 46GA| 515} 299) 274 

Jas 306| 353| 2631 524 356 128| 238| 342| 317} 284) 17 54 
than Salak 429) 271{ 189/ 428| 195, 146/ 172/ 167) 236f 511} 420f 247 
Perbawatie a73| 573| 337| 803| 264{ 112f 220| 228| 285/ 400[ 510} 274 
Artana . … ? ? 4 ? ? | 147| 13| 257} 2 03) 295 
Soekaboemi … 525} 402[ 334} 6G92| 246| 14 149| 265f 332| 350/ 333 

315| 424f 209} 513/ 120) 141) 158/ 116f 183f 356 289 281 

Sindang g Sari. 360f 181f 437| 147) 146) 13: 3ö 148) 2 51 52 

Noord Pjempaka . 477| 319 319} 423) 39i| 161) 112) 232} 189) 497| 399 230 

Zuid Tjempaka . 4 13| 346 109} 250f 171| 507f 429f 437 
Tjipadalarang. 205/ 201} 210| 329| G5| 2s| 40| 74} Gsf 295| 242} 168 
viesland . 540| 362} 265| 392| 254\ 158/ 150/ 141f 80} 255| 290) 162 
Pangledjar Î ? | 278l 537| 186/ 208/ 91{ 137} 155} 380f 346) 268 
'jimah 289} 304) 179} 276/ 104} 82/ 68| 15} 1O1f 155f 30z| 154 
kanhand 2} 331| 227) 410) 131} 74| 56} 2} 7if 272| 326) 214 
Rantja Welini 404) 489| 464| 507) 198| 141| 108) 176/ 166/ 327} 442/ 285 
Garoet . . 280/ 319 220 236| 7 5ij 98 272} 229) 263 
Tjiharoes … 328| 369| 4ri| 470| 354} 245) 138) 199 185| 573) 401| 334 
dlikadjang 425| 274} 418| 376| 266| 66| 91| 153} 81} 389 271| 212 

Tj ka W. . | 728| 470| g21| 587 384| 34| 93/ 1öf 176 386f 516| 480 
Margopala. … … | 554 366| 245} 404} 129) 65| 166) 75 352} 398] 353 
Tjinanggerang 569| 310| 338l 474| 153/ 66/ 200 99 191 360| 352| 345 
Soebang … 422| 307| 188) 398| 93| GO| 87/ 34f 31| 387| 283| 674 

Kamaroong ; 349| 196| 175| 161) 78| O| 40| 40[ 0} 177} 335 
ek 285| 211} 172} 67| 154| 70| 71| 68} 12} 36| 287| 256 
ae Wende JON 272) 227) 158/ 22} 60 36f 77| 202} 240| 356 
____ Wangoen Redjo ; | 390[ 538[ 211| 339/ 140/ 52 87) dif 101} 270f 436] 539 
ee Panaroekan …. 28) 819| 396| 653} 431| 174) 389, I2| 153| 397} 571} 574 
Ee 336| G64| 554) 256 zal gif 98{ 260| 519[ 734} 
Dn ieredjo. . . | 936, 647| 674/ 586/ 260, 44) 208! 54l 1E4| 3001 528| 720 
 Keseddlanz. : | 608 573) 326) 42) 518 73l 175) sol 70| 388) 430 

____Boeka N 562} 523} 491| 679| 478\ 85| 52 189} 156| 411| 4321 391 
Djagernaik … 798 494{ 695| 329 80} 310, 76} 146} 237| 5041 787 


299 
REGENWAARNEMINGEN, 
HOEVEELHEID REGEN IN MILLIMETERS. 
en En . 
Re E 2 RE 5 
1892. Oe en 
SIS IslElsIsisiesieislsiëls 
Sik islaiaistalalsieiktlei s 
Ardjo Sari 1008| 818) 419 754) 243l oal 3ool s7| 143) 576| 736] 657| 5874 
Kersauns 3o1l 299/ 456) 72| 44| 45/ GI| 179| 2} 185) 300f 229/ 2266 
Bar . | 307[ 365| 267| 234) 159| 43} 67} <06 Of 70} 147} 263} 2128 
etong doeld . | 333| 351} 388} 140, 39| 24l 74/ 190} 9 198} 154) 190/ 2090 
Bandjar Ardjo 465| 494| 656} 226, 136| 73| 79| 217) 8 H 51} 307| 3029 
Sindang- Heula 557| 311| 507| 308! 161| 59} 180/ 138| 113) 260f 380} 218/ 3192 
__Kali- 220| 414} 387) 38| 99| 46} 69} 196| 15[ 107f 405} 149) 2145 
ir 7221 592| 315} 192 97| 23| 63| 116} 20|/ 79 131} 291f 2541 
or: 370| 494l Ali} 236! 117| Ga} 95[ 157|/ G5| 75| 158| 189 2431 
Balapoelang … 551} 530{ 353) 482| 170) 97| 104| 120} 44f 202| 232} 4 3368 
Adi Werna … 277) 168| 331} 111} 73| 63| 58| 145| 27} 83/ 267| 258} 1861 
; 730| 336| 471| 540/-309| 122| 117} 512} 127f 321| 13) 2 | w.o. 
Wonodadi. 638| 346) 471} 478| 265| 149) 194l 286| 950| 378| 676| 170/ 5001 
Poerworedjo . 624} 239{ 349 4351 153 164| 217} 114| 284f 206} 102f 2887 
Boekateidjo 573 aasl 3o1l 330| 135{ 120} 256) 112| 457| 380) 207/ 3912 
Poerbolinggo. G34l 488| 470} 470) 312| 135| 115| 268} 202| 534f 508} 234| 4370 
Poerwokerto . 575| 555! 447} 459) 357| 120| 190} 187} 463| 441 408} 146f 4288 
jati Lawang. 282| 231| 336| 443/ 288} 45 166f 193/ 399f 363f 291} 3023 
Adjibarang 496| 353| 405| 599| 402} 131} 154| 353| 265} 542 275| 4321 
__Sapoera 745l 679| 385} 572| 338| 141{ 148| 270f 285/ 622| 856) 473) 5514 
Kedondoug 427| 336| 422} 478) 143| 6G9| 77} 105} 48f 377| 440} 217| 3139 
Kalihoto 573| 374| 635| 578) 230| 65| 50| 112} 37| 408/ 621} 224f 3907 
Tedoena 505} 524l 560| 532} 339) 127{ GO} 104f 54f 422} 491f 258) 3976 
Kelong Poetri 402| 376| 321 277| 111) 29} 35{ 55} 40} 207f 103} 26 
Kali-Bawang 823| 771} 456 394} 135| 319| 154} 179{ 436/ 831| 359| 5373 
Kali-Wiro. 62ol 495! 510 620! 342| 127| 78| 203} 187| 386 687} 294f 4558 
Kedoeng-Kebo 465| 409| 448| atal G2| 31} 40f 23| 20} 288} 419| 131| 2750 
Kali-Gessing 743| 565| 491} 517| 129} 28| 113} 92| 16} 622} 499| 133) 348 
_Djogobojo. 362} 319| 356| 394} 216} 39| 80| 92} G3| 319) 613} 234) 3087 
k Sawangan. zaal 427) 515 172| 44l 56{ 119} 10f 211f 598f 118) 3954 
Ô Aida saal 288) 38el 256l cel 13| 24l 82| 20} 318} 467} 142| 2488 
Banjoe. 432} 389| 455) 354| 78| 34} 7 7| 386} 420} 193/ 208 
glekoelon 427| 375/ 452| 370{ 78| 25} 20/ 112 495} 419} 231} 3053 
Poerwodadi 301| 372) 441l 236| 77| 18| 35| 33| 70} 316| 400} 224f 2613 
Reboek … 469f 317} 480) 15| 20| 52| 83} 12} 212} 405} 186) 2559 
In allie, asl 3i8l aal 366| zal 30| zo| 27| 18} 314} 426} 140) 2722 
f_ Soemogede 491| 435| 326| 524l 153} 72| 84| 152} 21} 665| 716} 194 zE 
_Sokogelap. 521} 360| 529{ 531| 149/ 17| 161| 65| 43| 833| 6O9f 132f FIM 
_Kedoeng Goepit . | 450| 363| 375} 464| 135) 31| 84} O4f 37} 770f 373| 93 3264 
_Premboen, | 373l 2541 zel 250} 55l 24 171 1631 Sal 744t 358L 112\ 2004 


500 


REGEN WAARNEMINGEN. 


HOEVEELHEID REGEN 


IN MILLIMETERS, 


en Gempol | | 


> El 7 Le = A 
18592. 5 | E il | 5 ne 8 2 El £ E 5 Ee 
=| npe] bend _— kad 
IEEE ZIELE lEIË | EN 
Wadas Lintang . | 761| 561 480{ 627{ 139} 115/ 134} 178) 98f 692f 745| 253 
Ambal.__. … … | 449f 327/ 324| 356| 63 2f 49 134| 545| 481{ 370 
ABaN 553} 319| 592| 505| 98} 46| 168} 149/ 50| 597| 564| 161 
Sadang 782| 674l 528| 461} 192{ 93} 98f 135/ 152} 659} GO3| 325 
Penoenggalan. 3ië| 194| 277| 41 62} 54f 50 74 62| 264} 55 
Keboemen. 428| 360| 417| 433| 96} 75} 59| 173} 72} 482| 546 
Dorowatie. 434l 299} 308[ 319| 38[ 74| 39 83| 98} 673} 356) 236 
Karang Anjar 467| 435| 4431 378| 166/ 46| 185| 245| Ief 631} 550| 24o 
Kedoong WW ringin. 622| 279} 641 577| 301f 142 186f 155| 11G| 549) 465| 250 
Gombong 474l 387| 51ë| 437| 233/ 41f 163/ 132 169, 688) 512) 237 
Kretek 64 04f 337| 401} 91} 109} 195) 194f 732 1} 265 
Poering 331} 461{ 450[ 509} 249} 67} 1OIf 169} 130} 828| 462| 330 
Bedegolan n.w.l 164l 360f 431} 26f 19} 2ef 106} 20) 597| 324) 106 
Pesoetjan . 9581 3231 384 377| 31} 44f GOF 160f 37, 374| 198[ 99 
Wonosobo. 556f 472} 321} G3:| 312| 140) 183) 358[ 378| 682} 573) 304 
de „ | 438| 321} 468| 425{ 47| 82/ 27} 131} 57} 661| 375} 206 
Waw. ‚… … | 449| 30t| 509f 353| GE| 34f 71} II 143 543) 494 235 
Tijdatjap é 32 257{ 492} 31ef 228| 503| 499} 343} 705[ 647) 332 
Sitiredjo 384f 322 385) 449| 7if 74| GO} 177| GBf 53:} 461f 168 
Dia ikalangan. 997| 459{ 33| 363| 139/ 55} 97{ 196f 7E} 105) 237} 45 
Medini G54| 803| 404} GO2[ 270} 43} 307| 165) 61} 132/ 5lij 44 
Magetan 364| 238} 272} 332| 97| Iz} 12} 129/ 59| 140/ 254} 249 
Slagreng 135| 133| 153/ 106) 4 sij 38{ 109 8{ 1Gf 124) 9 
Sarangan 349f 271| 221} 322 219} 58f 59 50| 14) 298} 252) 227 
Papringan. 419f 270f 322| 3. 24f 92} 27} 74| If 26C| 219 242 
___ Redjosa 285| 191f 198( 193, 13Gf 6E} 22f 92 81 HOF 2 164 
À Scot se, 415} 185} 264} 205 216f 53| 6| 109f 1} 214} 217} 127 
de r Prada 431| 136/ 359| 196/ 74f 69} 52f 54} 15| 196 349) 143 
Kali Djarak 807} 522f 389| 505/ 165| 7 | ? ? ? ? tit 
Djati Redjo 230f 201f 193) 9 dt: Ot Of Of 101 42E MOE 20 
Wonosalam 615, 429; 464| 353} 187f 65} 13| 14f 56} 219} 264) 124 
rawas 592) 428| 4C6| 419| 180} 2} 69f 15f 21} 63} 294} 273 
Tjelaket 702| 405| 645| 241| 159} 28| 15f 78/ 3:{ 126/ 320} 348 
DOE 694) 357| 522| 154} 110} 20} 1O[ 55f 11} 111 258| 312 
Djati Djedjer . 309f 43:| 257| 270} 67f 3| 6} 1O0f Of 236/ 183} 185 
Wonomerto … 98{ 362| 347| 371 13:| 83} 46f 1I| G| 251} 245} 174 
Proef-stat. O.-Jav. | 158) 116| 299 fl 107f 16} 1} Of Of 36/ 143| 35 
Prigen. . 517) 351f 423} ? | 145) 25/ 133f O| O| 145| 245} 253 
Kasrie 377} 359 373) ? | 67} &|f 40 6f 0} 117| 310} 245 
167; 3161 3881 ? 1 110 Ot Ot ot 80: 302} 155 


501 


REGEN WAARNEMINGEN. 


HOEVEELHEID REGEN 


IN MILLIMETERS. 


BR 


; “| 5 Ss |K 
: Ee  E : ® 
Be eh lelal dali 
SISIEIEIEIE SIEIEIEIEIËN 8 
sja sisi is Afs<ialie sia Ss 
Banjoepoetie . ? | 167f 309f 204f 73} 148/ 38| Of Of 243| ? | ? | w.o. 
Bandoeroto ? ? ? ? 87 102f 54 ? 2 27? ? w. 0. 
ibermangis . | 280f 309f 291{ 320/ 146/ 417| 1CO/ 448| 384[ 617| 364! 189| 2925 
De Maas (Kalak) ? ? ? ? ? ? 4 ? ? Ai 4 iN 
Widodaren . | 442/ 527f 496f 676| 193/ 180{ 178/ 131/ 47/11011 5881 3, 4897 
Pakoed: … 238/ 250| 308/ 285/ 302/ 605| 107} 110) 112/ 344{ 317) 421| 3399 
Soekaradja ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? 78| 135/ w.o. 
Tangarang ? ? ? ? ? ? ? ? ? 1 163/ 152/ 303) w.o. 
Leedjadjar is ? 4 2 ? ? ? ? tr M2f 152) 2121 w.o 
akr 379} 342| 232} 319, 142) 128/ 44) 35| Of 89 262 2171 
Kajoemas 658| 503| 468| 191{ 85 70f 4l 4| O| 46| 266| 443) 2738 
Taman Afben 507| 257| 344) 236) 84| 55 0| _0/ 63/ 278, 366/ 2193 
\ajoe Tanam ? ?f ? | ? | 177) 403/ 55/ 431} 548) 423} 274| 451) w.o. 
Loebve Raij: 459 231| 283/ 284! 277/ 260f 143/ 233! 470! 365| 226| 334) 3565 
Gadong Batoe. 567| 262} 212{ 170, 63| 159) 83/ 155/ 286, 266| 170) 405/ 2798 
nr Baros. 330} 231} 2C0f 136) ? f 205} 57, 224) 407| 233/ 309/ 303) w.o. _ 
Segli 675) 84} 20} 397) 47| 152/ 21/ 191 41) 264} ? | Pf wo. 
Simpang Tiga „ { 205f 151) 138/ 275, 177| 124) 167) 232, 123, 130/ 244/ 229 2195 — 
Ajer aard 8 ? | _? f 146) 381| 170f 149) 186) 344 140, 273) ? |P ? | w.o. 
Petan . { 320/ 276} 392{ 301{ 281} 3121 392 a 401| Al? 231j 4491 
Mabar Est 177{ 131} 101) 161} 88f 36/ 15f 91) 175, 220, 76) 325 
Mijn \.3 Djboes 767| 204} 391} 319 155} 274) 271} 254 237| 265} 329, 463 
Blinjoe | 708} 270f 363/ 469, 303} 176, 190f 179, 217) 244| 293 424 
Soengei Liat 741} 172 261 231! 175) 143, 46) 256, 171} 170) 163 313) 
Marawa 304| 291} 209} 233 93/ 215/ 51 eel 146/ 151{ 268 al 
ijn hes 294f 388| 175 zor 71} 220f 190f 206, 224f 184 300 
derd 402| 222} 34l| 465) 179/ 341f lof 250, 120/ 387| 235 289 
9 176| 141) 312) 158/ 353| 121/ 169: 232| 163) 177 <00 
E En Pinang 1. | 294! 246| 246 209! 1681 265{ 174| 289, 176} 179{ 352: 251 
__Pangkal Pinangil. | 290} 245| 244) 7? | ? | 234f 150 zi 160) 208, 331, 251 
_ Pabo . 2 |. |? f. ?-1 254 2471 212 263, 229 212) 276 
Kotta . et ret af 214/-289, 162 126) 403-240 
Awaija 159| 102| 175| 403) 222} 120| 161| 233| 130| 149| 54| 99 
Madewang 267{ 73f 131/ 228, 199f 165) 167 229, Bl Bnds e 
roa. ; 536} 219/ 461 74) 231| 279 sik 67| 211} 266, ? 
_Ajer Madidi . 452| 145! 404{ 330| 260| 107} 169/ 138, 51} 187) 426 ? | 
_Bilit saal 93} 273} 371) 153| 197| 134| 128, 192) 156) 14 546 
Ea gekr ab ? | 110/ 272) 319; 151) 150f 173, 191 4 184 504 
_ Melapi Estate ? | _? f 206} 262/ 176/ 181} ? 205, AS ae 
_ Segalind . | 472| 158/ 209} 359/ 151/ 182) 251f 365, 232} 191) 251) 566 
3 dd Estate. En a Ad | titie 71098 


502 


REGENWAARNEMINGEN, 
AANTAL REGENDAGEN, 
i | EA 5 Els | 
1592. Rials (EISEN ELS 
= = EN E an Ie ie Ô Pe Ei @ 5 | 
IES IEIEIEIS IEI JENË 
Soedimara. …. … 151. 12 MM Bae Med 7 
Tjiogreg k 215 40 TE zee EA Ik 1D 17 10) 21 
Srogol. 26/ 23| 24/ 28 8 ol 21 
Tjikasoengka e 261 ARE ae 10 10-13) 17 61 23 
Tjjrangsad . . TO 141 F6) 261 9) 7| 101 15| 19} 22 
Tjipatat . . . | 26 25| 18| 30 20| 15\ 13) 19) 22| 28 
rs AA 40 ee 16 40 40) 10/ 101 13 16} 24 
inga î zit det 211 25 16) 0} 151 181 161 21 
Pab Salak . |. 24 21/ 29/ 26 18| 15) 19 16 19 26 
Perbawatie . … 24( 24 23). 20 2-14 131 19) 4 
REE ? ? ? ? ? ? 10, 11 14) 20 
Soekaboeni En 23). 21} 19/ 26 15 0 10, 16/13} 20 
Bar 8 22 23f 18/ 251 12 B 10 10 11 19, 
ba sari 23 22f 18 25 16} 10) 11} 131 19 
Noord. jepaka. 25 22f- -19/- 25} 181- 10} 11 H3/ 121 20 
Zuid Tjempaka . | 27| 25} 25| 25| 15| 12 12| 15! 14l 26 
rede i Zal Alf HAL TO rad Ol Die 8 1 
Friesland . % 341 201-261 Bi 36K TOP HI PU Ht 19 
angledjar . Plek be MB Oekr ktt 61 Iet MM 
Taman. ve 8 
Lembang. . .… 2E 4 MT ABE Pd 18 
_Rantja Welini .… 251: 24 251. 21-49 Het OAT MEP 38 
BEG a 251-224: 23) 20 A2 BD 6| 17 
Tjiharoes. 3E 20E eit DO det 40 137 207 161 22 
Tjikadjang . . | 21} 20 21l 21l 11l 91 7| 14} 9} 19 
jempaka Warna. det el Zet a 1e 6-8 7E 13) 10 
Lenen beater Zil 22 bi J0l Di -6t 19 
Foar. ' det ait her 24E HOP 7E OI 71-81 16 
Soebang . . ai 40 10 1 Bi Bt 6-4 6 18 
Kamaroong . … Kof A2 HO 2 OF MH 
Pamanoekan . MME BD A B 
Passir Boengoer 21 ie FAI dt AE DE DE Ll 
Wangoen Redjo 24 19, 15 dt Bk 
Tenger Agoeng 311 23 2 B 19 A 1 HI MH 10 
p. GE 25| 25 or 19, 10/ 16) -9| 14/ 20, 
IN 28/ 20 29 18 9 131 10 H 1 
Sarie-redjo 29| 18/ 23| 2| 17| 5| 10| 9} 9 18} 
5 Malang 20 2 22 Wit df BEDE Dl M 
_ BoekaNegara 2) 21 14 23 16 4} Sf u} 7| 16 
_ Djagernaik . . 20: 24 25: 16! 8E 1D 81 0} 18 


505 


REGENWAARNEMINGEN. 


AANTAL REGENDAGEN. 


| 


en Kana Ons lmao thnaren df MRE denenn delen ercten: eeen Hr. tre Nee ent en te nh OO On RER Es 
hard El zen A de 


f fn PL, ‘ 
zE, ke) © E © 5 
1892. GIR zIallele: 
STEIN IEI 
sies lais iaisiaie elisie ® 
Î _Ardjo-sari. 31 zel 25 20 17) ol 15 13 11| 17) 22) 25 242 
48 Kersana … dl 161: 911.19 Sl: ble Helt 1 DR 
Een 23| 19} 19) 13| 7| 7} 6} 10/ 0| 4| 17/ 14/ 139 
WR _Ketangeergan 101191 201-131. SB et Or MAAND 
8 _Bandja-ardjo . LE 4 181 8hAA Bl ABe AM A DE 
_ Sindang-heula ab daie ak 48: ele: Blo: Aat vl Or da Mb 
WM Kali-gogo. .… 201 14 16f- 6) 4-51 bf 8. 3 5-1 9 
_ Ketjapi 16. a8l tof of Ted ae IB 113 
Mi Notog. … . jol zel 161 6 6 6 a 4 ELD 
8 Bala-poelang . 22 18| 20} 22 7 u 10| 12} 4} 14{ 17) 12 169 
Adiwerna. aol 12l 2ol 13| 9 6| 7| 9 29 10 15. 9 134 
Toewel 27) 25| 26} 27| 14 1| 14, 22} 12) 23| ? | ? | w.o 
Won gal 19} 21| 19/ 34 10) 9 12/ 7) 13| 20, 8 176 
Poerworedjo . 95| 18| 22 23} 11 Of 10/- 5! 8} 16 17, 7| 162 
Boekatedjo 97\ 21} 22 24} 13, 9 9-32} 10} 17 21} 15/ 200 
Poerbolinggo . 25 22 23| | 15| 12 12 16/ 13 19/ 23/ 12, 218 
Poerwokerto . 96| 22} 29| 24) 13 17| 11 13 13 U 21| 10/ 246 
Djatilawang 191 131-101 181 A11. 6-61 A- 6 Ie 20E MERS 
Adjibarang 95 17| 23 23 14 14| 10f 21} JI 18 17) 1 204 
_ Sapoeran 59| 22} 25| | 14 6| 12/ 14} 13 19 dl 18) _ 220 
Kedongdong . zl iz asl 22 13 5| 5-8 6-12) 18/43 1E 
Kaliboto … 96l 25| 2 A | 5| 5 8 5f Mi 21} 13 HO 
Tedoenan. . . | 29 #9 | Af 1 5| 7} 12} 6} 15, 18/ 15} 177 
_ Kedoeng Poetri . | 18, 17| 20| 19) 6| 2 4 6f 4} 12 15) 8 HL 
Kalibawang . . | 25) 27! 24| 25| 13| 7 13) 1} 15) 22 24) 19) 225 
Kaliwor 30| 2al 21) 2| 16 9 13| 15| 15 ei 22 18/ 226 
___Ketoengkebo DEE A6 23 11 EEE Mak Te ak 170 
…_Kaligessing 97l 171 25 29 12 5} 8 5 3} 16/ 2 MME 
__Djogobojo. 20| 14f 17) 16/ A0 6, 11} 6| 6f 16/ 18) 13) 163 
__Sawangan. u zo| 25 22) 9 © 4 _9| 3} 10| 16| 1ij 161 
o-a 21 13| 20| 12 8| 2 5| 5} 4 MH 16 7 IA 
Banjoe-oerip 20\ 14l 15/ 14) 7 2! ; sl. 2-9 18 34 UB 
k Koelo 22 18 18 13-84 He 
wodadi sil 12} 13 16| 8} 3 6 4 2} 12 16/ WO, 13 
KS: 28l 17) 2 161 61 4 Bd u 18} 10, M5 
Kalimeneng … del dit 951: 101 1 Ar BDE 13 Mie UB 
_Soemogede ga 17 13 ole Ma LI 10 
Bangers 231 18 A Rt st 8 zig À ne ELS Ee A 
_ Kedoeng-goepit 24| 15 ah 15E Dt RR 
BPremboen. 22 14 ze al al al 21-100 15-9118 


504 


_REGENWAARNEMINGEN, 
AANTAL REGENDAGEN. . 

7 silt 
1592. nd El é z =| Kd IE rf 
SIE il idlalkie es 88 
SIZISI<ISIE SIIA S IE 
Wadaslintang. …. | 28| 21| 23} 24 11) 6} M| 11 Bf 16} 20} U 

Amtat «| 201 ie dm 9E 0} 81 18 20 
Alie. Mt we Un 0 8 br 16 191 
Sedang … «198 A oa A B 6-9 UH 15 2416 
Penoenggalan, … ii 118 GE bl 8 BH 
Keboemen . - | 27| 19, 23| 19 10 4| 7| 9 G| 19) 2 13 
rowalie. … … | 18| 13 19} 17, 8 5} 6} 9} 6| 18 19 A 
Karang-anjar. . { 25/ 23, 21j 21 | 8 Di 0 0 B 
Kedoe ak elaicnek 27, 22, 22 27 Hj 12| HI 12 13} 22 25/ 19 
Gombong 25 ee 23| 24 13 6} 12} 10 10} 22} 24} MH 
Kretek 18, 20} 18/ 10/ 4| 6} g8| 10f 18/ 19f 10 
ing . 14 13) 18 19/ 8 al 9 12 19) 19| 12 
Bedegolan. ee et 17 13, 3 ri be 5 ni It 20 

Pesoetjen. … TM 0 9 12 
Wonosobo el A 25 27|/ 19) 16} 28/ 18, 18} 22 24| 21 
eagen : vfat Ie JE Zn idd 18, 20f 11 
Wawa ein 61-51-81 6 20, 17) 13 
Tjilatjap : te 11816 16 Mt 16 2 16 Mi 15E 43 24} E8 
Sitiredjo {25/19 26} A 4 6 8 9 7 16 2} 10 
Beelthinngn: 6 Ne SR GR 10 
Medi 29 22 a 251 12 st-121 10 6 19/ 19 
Magetan 25 U 18 18 9 4 3 6 3} HU 15 13 
Slagreng 20, 18 ‚13 Br 2 12 IH 
Sarangan Dn OM B 4f 13 181 13 
Papringan. | in 0 HE MN 2 4 1 16| 10 
Redjosari . | 26| 19, 18/ 16} 9} 5| 3 6 3 10} 16} 13 
Goran garen 7 29 19, 18 15 rd Min 
: 2 2u 20} 10} 12 17 9 11 of 18 

Koledjarak ' st B Mtr et 
Djati Redjo vm ot 0 00 hm 
Wonosalam … … | 26! al BiA IE HH a ak HH 
TE 26-19 20 10- H 1 6 des 8 161 24 
Tielaket 5 Mr 1 B 1e B 4 4D 0 
Me a Se MTA 
Diettdjedjer … … |} Ml 16, 1 15 Bi A A 3 Ol 7 13 e 
_ Wonomerto … … zl 8 Ber HM 18 
“SProefstat, O-Java. | 14 19: 181 11E 6 4 1 0 Of 3 9 
Pile zet 10 Mr se pt 10 47 18 
kras. 25 ie tm st a an ot 6 zalt 
Gempel 36 16-244 FT AH 0 O0 6 B 


3505 


REGEN WAARNEMINGEN. 


AANTAL REGENDAGEN. 


1 


. — bd . 
nl KZ B 5 En En 
1892. Oe sigils l8 
BIEIEIE sl glgtehelSie Se 
SIS EIS EIEISIËIë IZA $ 
Banjoepoeli sl Sell 1e et al 4 td rime mn 
Bandoe ? ? ? ? 6 HRE di dit ? w. 0. 
an berimdnidis : Zit 2 2425 9 2 12 14 12 18 10 9 209 
De Maas (Kalak) } Ene ? ? ? ? ? ? ? HI Wen 
Wilodaren 33 301 10E Mk 12 SA En di Hi Zoi 16 207 
Pakoeda zál tal 981 161141 40 B A Bt 16 A MD An 
Soekaradja ? ED ? ? ? ? ? ? ? 15) 14/ - w.o. 
angarang ? BAE ? tret ? Ae U 
Lodjadjar 2 EE en een ? At kt MME We 
Angkrek . Sit ei 18 TI 7 2 Er 10{ 24 20f w.o 
Kajo 26, 181 14 8 5 5 | df 4 151 164 w‚e 
Hainan Rn oe 1 B 6, 16/ 16/ w.o. 
ajoe tanam ? ? 2-4 Mt 154-720 16 MB 20 20E Wb 
Raija . zh A4 el 3418 13 ME 1 18 27E 2 Je 
Gadong-batoe. 20/ 12} 16} 17/ 17/ 1 10/ 16} 17} 23) 23/ 22 204 
Bpeebaroe 5 16 1 1 MT 14 4 Ib 18 al 21 14 w.o. 
egli i 3 6 A ABE Oan { | w.o. 
| Sirene 15| 1} s0f 15/ 13/ MIJ 10) 18) 13 1 5| 18{ 160 
Mierke de 10/ 19, 12 HE mei er ? w.o, 
| 12 ii 1020 9 9 19/12 7 11 123 
‚__Mabar 9 16 7 bi 10: 11 12} 17} 14 19). 193 
Mijn No. 3D: eboes. 99\ 11l -18| 17| 19) 15/ 12) 18{ 12/ 13) 19) 24, 200 
|_Blinjoe 91l zo| 20} 15j 21 10| 11 16/ 12 14 17) 21 188 
HE Soengei Liat . 93 12| 20f 14 13: 16f "MH 16/ 14/ 13 20, 24 195 
991 zel 20f 19} 12 154 8 17) 13 8 16 188 
Soengei Slan. 19| 24| 16| 20| 14/ 16/ 10) 18/ 12) 12 16 
__Tobo-ali 161 1 15E 2 MEIR 7: 20 11 18l 15 
__ Koba art 131 ae 17 10 B ML MEE DS 20 
E nt pinang L 95l | 24 “0 16} 15} 10 22} 14 MM 19 
‚ Pangkal pinangit. | 19| 37/ 22f ?| ?| M/ H/ | Bj B U 
Daho siet tt rr Bi Mi 
Kotta . ? ? ? Rr 15/ 10/ 20{/ 10, 10/ 19 
Awaija 14| 16| 22/ 20 19f 18 t 23- Mt 191- 0 
Madewang 15| 11} 13| 21f 17f 16f 16f 27} ? 1 
__Karoa. 20 22/ 26} 28/ 24f 25 Mi A Het 
E AAT ann Â 23l 19/ 24 20} 21} MH 16{ 15/ Bf 16/ 22 
_Bilit 131 10| 13/1 24 14 16f 13 17 Hi} 9 12 
_Mengkarab 2? | 10l 14l 24l 17} 15 Mi 2 12 2} B 
Mela: hsate ved sat MU ME MIE MME 
Se “| 291 13} 161 23 13| H| 18} 22/ 10 12 15 
jr Dl she vr PE en 


306 Ei | 
d IE 
REGEN WAARNEMINGEN. b 
GROOTSTE DAGELIJKSCHE HOEVEELHEID REGEN IN MILLIMETERS. 
| A | 5 ki 
1892. ES Ee ì Z El SR B 
Mn REC 
Re ee 
Sovedimara, Je 48 Jt ot 19 1 BĲ 5 21f 44 8 
Tjiogreg 55l 74 45| 63} 50| 20| 71 59101 91 & 
Srogol. : 26 60 7 68| 50} -14/ 53, 46/1210, 58| 105 
Tiikasoengka . 45 60, 50f 81 4 al 79 85, 180, 102 62 
Tjirangsad 65 90, 50f 102 28} 42} 40 1OIKGI| 60 8 
Tjipatat 51 n 464 o4t 391. 31} 55-63 Off DW EU 
Dramaga . 40 BS: 33. Of 40|- 45 BZ EO 67 Fit dl 
4e 83 56) 114 od 45 5l| 74 81, 100 57 
Parakan Salak 641. 62} 42} -_48f - 52 38|--26/ 39 50 SS 84 
Perbawatie … 65/73) … 54 118 106) 32}. 59 81: 56 - Ht 
Artana . .… n. w w.l_n.w wl n.wij.n.w.l 36) 19: J4f J9f 69 
Soekaboemi KOG 66 69f IIf G5f 43| 40, 39 59 48} 68 
EN 48| 74 bit 2 38 451 20: 4 ORM 
Sindang Sari. | 74) 9®| 38f 67|f 46| 44| 27 43} 42} 65} 4 
Noord Tjempaka.) 77/ 83) 88| 51 32/ 61/ 28/ 72 80) 4 113 
Zuid Tjempaka ‚l- 56l 80{ 54}: 45f :-97f 20} 27) 104 43) AET ADD 
Tjipadatarang.- . 38) 34. 44 ZAL: 24 Re EIER dE 
Friesland . 77} _60f- 33/ _42f SS|- 74/ 56| 75 23} 68f 32 
Pangledjar Bwin. wl dal 00 6 GA PO AA Bt Be 
jimahi bij 24 -34f 35) Mi 40 16 107 Of 20 33 
Lembang. ? ? 334: 471 301 19 12 nor att An BR 
en Welini 49| 73[ 2&| 65} 32} 39/ 38 50/ . 26f 45f 50 
Garoe : 32. 6 A Bil 24 In 2 20 Db) 47 
Tjiharoes 54 57/ 44f 71/139| 40 40 28) A42| IM} 45 
Tjikadj jang 40 69 40/ 98 22 33/ 30/ 22 58 - 54 
LS a ee Warna.l 78/1382) 125f 65/ 110/ 14f 37|/ 57/ 45f 90} 64 
apala. 60, 50 55f _D2t 27} 26 44 34 SP 71 GB 
5 Timanggerang bei 44 bot. Bij  5Of 30/ 39) 44 -70/ OBR 
Soebang 84. JEL 42 OI} Aat 23 42 18 MI OREN 
Kamaroong 41 | dl 30} 34f 46 Gi 16 20 0 32 20 
Pamanoekan . 104} 38|__9%| 15/ 53| 23| 33| 51) 1| 10| 133 
ir Boen 106/ 41/120| 56| 80} 22} 20/ 18|/ 46/ 49/ 49 
Wangoen Redjo 58 79 A44f 6 351 19 38} 4 42) 40f 64 
Tenger Agoeng 72| 121 103/ 128f 89/ 21} 100 25) 24) 64} 64 
Pa ban 146 150/ 50) 8 75) _45/ 100/ 24 40, 66} 7 
Tier 97} 102} 45f 69 107 IIS 42 ji 61j 56 
__Sarieredjo. 100, 120{ Göf 62f 66/ 22 48 10) 62 40f 60 
__Kasso-Malang. 40 de 89 4e Bt 48 ME 
Boeka Negara, dif 53) 75/ 123/E80| 30, 25| 50, 52) 55f 86 
Djagernaik . …| 1092 94 4sl 66 27 52 37 56 


en 


507 


REGEN WAARNEMINGEN, 


GROOTSTE DAGELIJKSCHE HOEVEELHEID REGEN IN MILLIMETERS. 


a dE Sn 
en, Es Kaf en Es 5 
EL Ee 
= Er! 5 = 5 = = = — EK 2 
Sela isialsistaisisin ® 
rdjo Sari 89|189| 55| 78| 35| 56 38| 55| 75| 81 
rsan 66 67 67 15 18 26 2 42 37: 
NO. 54 62 51 50 50 11 0 41 3 6 
‚ Kelanggoengan … 4b1 971 62} 30-36) MM ij 55| 50f 38 
# Bandjar Ardio 80/150| 8&5| 74| 51 18 5| 51 40 
Rae Heult 90 92 80 90 80 26 56 72 114 
di Kali-g 35| 87| 54} 19{ 40| 20 10) 74| 79 38 
Ee: 95| G65| 75| 50| 46| 10 20) 25| G5l 66 
WNotog. . . 112 74 73| 6i| 46 28) 24 33| 58 
Balapoelang 12al 110 45| 95} 19} 50 18| 56 51133 
5 Ali w, chi 50 5 94 ? 18 24 26 22 55 82 
ET, 82 38 58| 62[136| 36 mi att 
ir wonodad; 192 50 71 56| 59} 40 lsso:| 67) 87 
\Poerworedjo 109 H 46| _ 30 0 31f 9 26 
® Boekated 66| 94l 85| 72 GO| 48 30 102 
Poerbolinggo . 82| 101} 77f 136f 68/ 34 65f150/ 70} 
Poerwokerto . 70/ 152| 84 7if 102| 37 99-51 43f 
Djati Lawang. 41 43| 76f 90f LAI 12 42 51 
Adjibarang 93| 82 93| 142}168| 38 135| 91 47 
r } 76| 78| 70| 7ol 68| 52 85) 113/ 10/1420 
edondong 50 ARL 801 201 2 15/1145) 4 40 
Kiboto . 72 56 1z4l 115) 112| 25 11{ 105) 118| 4t 
doenan. 78) 65166 1G1| #3} 9% 2 Hi Je 
edong Poetri 50 71 76}122| 37} 27 12 af 6 
Kali-Bawan 131) 78| 90f 106f GO} 55 28| 111) 126f 61 
0 |Kali-Wi (ai 20 701 691 Zi 8 52/1231) 87f 67 
Ölkedoeng-Kebo ‚| 107| 100| 98| 104| 19/ 16 10/1215) 93 
nf Kali-Gessing zl 77| 140f 150f 37 H 8/ 213) 139 
RI! Djogobojo aol 131l 67| 72} at 13 48) 119f 134| 
Sa wangan 85| 52 79| 83} 40f 10 4 | 
1 Koetoard 67| 65| 65| Gil 23} 12 | KIE{ 107 
4 B 63| 134| 100| 115| 26/ 18 alaeof 98 an 
© fe gil 122 83| 124 25| 12 1 83f 40 
ed 6ol 115/ 87} 72f 19 10 4slaa9| 84 86 
7 112) 62) 79 77 Bf 7 65f 47 
OK zo| 64l 63| 88| 19 12 1OS8/ 83} 20 
es e 5al 91 59 100 52 32 if KS2| 100} 82 
KL Bokogelap. . ‚| 100 127| ugl 58| 12 il 212) 148 
1 Kedoeng Goepit | 73} 104 s8l 37 13 16/220| 6 
Ie ka bai 821 87l 1251 22 24 52{20al 86 


8 4 Waarnemingen waarschijnlijk tienmaal te groot in deze maand, 


508 


REGENWAARNEMINGEN. 
GROOTSTE DAGELIJKSCHE HOEVEELHEID REGEN IN MILLIMETERS. 
od EN NEN 
4 ze Ee 3 Es De A 
Elte DEDEN NEN 
Sila Elsie leit SMN 
=> == = 5 = = = 5 9) a, Zi A RE 
ront 18501-92116 ERR SIE 47P 00 Bap BO Á 
mbal SI 3 81/ 123| 38} 24 24f 17| 104 12480 
tiek. / : 70| 48/145| 66} 23{/ 35| 38f 81 Jake 
Sadang ND 76| 102 83| 37} 56} 61 40 52 GA 
Penoenggalan. | -33| 27} 40f SO| 14f 40 29/ 40 1 ; 
Keboemen …. | 62} 55| 52/160| 32) 33| 26|/ 74} 38 
Dorowatie. . | 140/ 84{/ 72} 168) 12) 33/ 1| 39| 64 
Karang-anjar . 105/ 67/ 102f 110} 53} 20 CO} 101 43 
Keloeng-wringin, MEL 0 BEA 141 62}: 66} 49} Gij 31 
Gombong 67| 77|/ 120/13S| 50/ 22/ 46f 64f 56 
Kretek 20 126/ 85| 130} 43/ 31} 39/ 50 
Poering 82| 128/ 7Ij1S1| 91 50| 2f 53 
Bedegolan ? 2 74 10 15t 2 407 2 
Pesoet jen 39/ 118f 9B| 14 1 19 48f 58} 32 
Wonosobo 9 6 34i- Zil 64 42) “491 66t 9 
Koetowinangoen 72) 126 AE IE 40 
53) 75/ 79/194A| 29 18 25 if 126 
Shiren Di ME 731 81 11) 106{ 112 
Sitirec 3163 261 31 Zi 
Diktikalangan’ 15/1124) 1 141 <94 KOE DA OM 4 
Medini. 61 KAS| 124/ 105) 70| 21| 109) A47} 34 
41| 6 6 35| 44 ël 54 
Slagreng 34l 29} 32} 35 9 36f 44 8 
rangan . 64| 46 34 56| 112 32 27 16 
Papringan. 63| 9 54f 6 4 47| 25f 33} 28 
GSR 31 43 Bil 48) 32-17} 61 
Gorang-gareng .…J 58) J3{/ 78) C6| 9S[ 47 ad 
or Prada. …f- S@{ 35| 69f. 40f 21} 20} 25| 24 
Kali-djarak . …./ 112{ 64f 59f 101} 63} ? Î ? 
jati Redj .l 32 85/ 47) 27| 13 0 0 0 10 
Wonosalam 142| 85) 74| 80f 86/ 20f 13} 10/ 44 
rawas 12 50 4 Bid 0 14 
Tjelaket SS| 69/ 87 46f 34 13/ 10}. 7 21 
unt. . JXGO/ 62 69 20 0 18 31 ij 
Djati-djedjer ‚ | 51f13S| 63| 80f 24 3 4 5 0 
Wonomerto MAO, 73 6 BH Bit 18 18 5 6 
es. 110 :68/ 67f 65} 31} 1D 59 0 0 
__Kasrie. k 65 60 6 5 hj 0 
Gempet :. . ‚pf 31} 83} 14 20} 56 0 0 0 
_Banjoepoelie at 46 65t 35| 861 24 2} 2 


509 
REGENWAARNEMINGEN. 
ë Groorsre DAGELIJKSCHE HOEVEELHEID REGEN MILLIMETERS. 
an EREN if en Ag | 
. : dv 5 En AE 
3 a E 2 2 Ee í 2 LE) 
ER AENENENN. 
= id EN ET = = | 5 
ataelsidiala sits laisinns 
En | 
zBandoe ae. | 21 B 40? il 64 tif 
Oi eaitermasgis dl 00 DE 151 2 Bis 194/ 229| 53 50 
e Maas ) shet? Ean iiet 3 
idodaren Gal: Bat or os B set A 13 25S| 86/77 
koeda 2 54 36| 44) 56l2zs| 2 661 1 84| 99 
pekarad ja Krt en ti at B 
angarang ? ? ? ? ? ? ? ? 36, 34) 60 
ljadjar ? ? ? ? ? ? ? 32) 42 74 
krek 42| 70| 58/1300 30| 29| 36 ?| 2%} 40|/ 22 
mas 87| 98| 9%| 70 25| 30 4 | 22) | "5 
aman Aroem 78/ 51/-102/115| 35 1 3 ? 30/ 42 50 
oe tanam 7 el 40 2 3 4 ? 2 5l 85 
veboe Raja 9| 70 44 45| 62l 51 42 125| 39) 22 101 
g-bat trrt Be 40 13| 41} 39220 
langbaros (Bl Di Jt 2 25 133) 26/ 93 96 
ee 185/- 30 47| 140/ 16| 60} 1 15/ 46 ? | Ë 
angtiga 3l 52 51 zo| 35 25 25 18) so 42 
ijerkesoengei ? | 50/ 72 30} 42 49 4 4e 
De 48) 140) 106/ 56/ 92/ 78 95/203| 129 120 88 65 
abar Estate 5 ze 32 26! 33 il 2 42) 78 us 
Bnno. a IS 83 51 4 63, 74, 
45\ 120 |_45| 43| 70 53| 103) 
Áo age Liat 15% 35| 44 4ó| 76 36 13 46| 17 
à 88 38/ 39 43 27 42 U 50 
bemgei San: 46 40 21| 54 36| 31 5 sl 48 
pTobo-ali zi 41 37| 98 63 73| 85 
zdoba 32 - 36, 18|/ 59 38/1158 37 79 50 
ar al pinang LL 63 ei I3 ; ad ee pe e 
angkal pinang II. 82 di MP d 
Di 5 ee EL ? ? 38 id 63 zi 4 
pkotta . datt 48| 52} 
waija 40, 2/ 32} 50 38/ 2 al 30) 28 
ewang 80, 16 25/ -48} 46} 47: 45 4 4 5 
Men ete 61 48| 45 68 si / 
jer Madidi . .| 67| 31 83) 69 33) 47 S5 32 82 Ë 
j lit 306: 36-97 46. 2 50 4 82 59 [15 
engkarab ? st? B 68 80 ? 105 
Ee sir asl at B mr ail 2 ze 
galinde dd es 35) 81 34 55 50 62 1:20 
ang-Estate.| _ ? ti ? ? EEE ? ? _ 98 


“e83 SLEEE SSTES 


8 


510 


REGENWAARNEMINGEN, 


LIGGING DER PLAATSEN. 


Hoogte boven zee 


STATIONS. Residentie. Afdeeling. 
in Meters. 
Svedimara, 25 Batavia. Meester-Cornelis. 
Tjiogreg . 500 : Buitenzor 
Srogol. 267 » ’ ï 
Hiikdaeneka. 290 : » e 
Tjirangsad 690 : : 
Len 645 : : jr 
een zen » , d 
Roka Salak 600 Preanger Regentschappen. Soekaboemi. 
Perbawatie 1160 : l 
Artana . … 700 : » d 
geeneen . 602 » . 0 
Baro ’ 495 » N V 
Bihdand Sari. . 601 : » 0 
Noord Tjempaka. 1060 : Tjiandjoer, o 
Zuid Tjempaka … ? : : 0 
fiipadalarang ' Ì » Bandoeng. D 
Friesland. 1000 ’ : f 
Pangledjar 600 ’ » d 
Tjimahi 600 : ’ ì 
arr 5 ' 1251 : : £ 
Rantja Welini 1750 » Soekapoerakolut. à 
Garoet 710 : ’ e 
Tjiharoes . 345 » , € 
Tjikadjang 1240 » » k 
td Warna. ? : : 
Margapa 875 : Soemedang. 
Tioanggerang 900 » , 
Soeban 126 Krawang. Pamanoekan en 
Kantorocns 79 : Tjiassemlanden. ì 
Pamanoekan … 8 » s 
Passir Boen $ 47 ’ . ka 
Wangoen Redjo . 94 ’ : 
Tenger Agoeng . 565 » . 
Panaroeban . 942 ° s 
Tjiatter 1100 ‚ N 
Sarieredjo. 565 : n 
Kasso-Malang. 518 » : 
Negara. 1162 : » 
en 628 : 4 | 


REGENWAARNEMINGEN. 


511 


LIGGING DER PLAATSEN. 


Hoogte hoven zee 


STATIONS, Residentie. Afdeeling. 
in Meters. 

_frdjo-sari. 754 Tegal. P, en Tjiassemlanden. 
jersana . 11 » Brebes. 

_ Bros . . . ? cd » 
fetangoengan 11 : : 
andja-ardjo . ? » » 

_Sndang-heula 110 : , 
dali-gogo. 4 ’ : 

à tjapi 21 : » 

tog. .-. . ? 2 » 

_hla-poelang . ? : » 
Ádiwerna. ï » Tegal. 
foewel ? ‚ Een 

__Nonodadi 230 Banjoemas. Bandjar Negara. 
foerworedjo . 44 : Banjoemas. 

_foekatedjo 42 ‚ » 

40 : Poerbolinggo. 
65 : Poerwakerto 
14 : 
148 : » 
720 Bagelen. Ledok. 
467 Kerloe. 
156 Bagelen. Poerworedjo. 
voet gebergte. , . 
580 , : 
420 » : 
voet her te. . » 
5 zi: : Koeto-ardjo. 
€0O » » 
15 : : 
22 : Poer woredjo. 
3 » 
12 : Koeto-ardjo. 
20 ‚ » 
20 , . 
gebergte , » 
18 , . 
7 : Keboemen. 


REGENWAARNEMINGEN. 


512 


LIGGING DER TLAATSEN. 


Hoogte boven zee 


Residentie. 


STATIONS. Afdeeling. 
in Meters. 
Wadas Lintang . gebergte. Bagelen, Ledok. | 
Khel Bn , Keboemen. | 
Alian . voet gebergte. od . | 
Sadang … .… voet gebergte. » : | 
Penoenggalan. 147 : Karang-anjer. | 
Keboemen 21 , Keboemen. 
Dorowat 12 ‚ Karangranjer. 
Karang Anja 12 » . 
Kedoeng W ringin. gebergte : » 
oek 17 : : 
Kretek. 36 : ì 
rr. 7 : » 
Bedegolan. . … 21 » 5 
Pesoetjan . \ 13 : 3 
Wonosobo. 840 : Ledok. 
k 
Koetowinangoen „ DA , : 
Waw 7 . : 
Tjilatjap . . … ger” ij Banjoemas. » 
Eee » » 
Djatikalangan . ? Semarang. Kendal. 
Medini ? Er : 
Magetan … 361 Madioen. Magetan. 
greng 627 , Magelan. 
rangan . 1285 ’ Magetan. 
Papringan 602 ‚ Magetan. 
edjosari 150 ’ Magelan. | 
Gorang Gareng 75 : Magelan. j 
DE r Prada 4 , 
Kali Djarak ? Kediri. Blita 
Djati Redjo ? Soerabaija. Modjokerto. Á 
la ' ? , ’ 
Tra d Ë , » 
riekt 3 Li » : 
Pat atjet 300 » » 
Djati Djedjer . ? : » [ 
Wonomer! s 330 , 
Proef-stat. Onde, aan zee Pasoeroean. Pasoeroean 
ei . é 600 : Bangil 
Kasrie. 200 . . 
Gempol 3 : : 


515 


REGEN WAARNEMINGEN. 


LIGGING DER PLAATSEN. 


Hoogte boven zee 


STATIONS, Residentie. Afdeeling. 
in Meters. 

_pjoe Poetie ? Pasoeroean. Bangil. 
mdoeroto ? » : 
embermangis 700 » Malang. 
Maas (Kalak) ? Bezoeki. d 

je ren ? Bezoeki, Djember. 
Koed: 2 5 Banjoewangi. 
…___ Pkaradja ? ‚ : 
arang ? : -_Bondowoso. 
jadjar ? à » 
k 7 » Panaroekan. 
as . ? : » 
an Aroen ? » » 
poe Tanam 150 Pad. Benedenlanden. Priaman. 
fe Maga. ? , 
_flong Batoe, 1000 Pad. Bovenlanden. XX Kota’s. 
Kang Baros. 1400 , XIII e IX Kota’s. 
El aan zee. Grt. Atjeh. egli. 
| pang Tiga . ? Oostkust Sumatra. Deli 
rage f ? R : 
8 ‚ : 
r Esta State. ? » » 
Ee 3 Djeboes. 20 Bangka en 0. Djchoes 

3 8 é Blinj 

5 ge ae. 12 : Soengeiliat. 

à 6 ’ Merawang. 

oj se. 5 . Soengeislan. 

5 s Tohoali. 

À Pp; ï 5 » opa. 

a al inang |. 12 » Pangkalpirang. 
Bil skal Pinang II. 12 » 5 4 
0 bij zee Riouw en 0. Lingga. 

? » . 
? Amboina. eiland Ceram. 
? Amboina. Batjan. 
300 Menado. » 
250 . 
? » Kudat. 
? Britsch N. Borneo. Kinakatangan. 
. en nd 7 » 
€ ? . Sandakan. 
g Estate. ? » Beneden-Kinabatangan. 


514 


REGEN WAARNEMINGEN — MADIOEN. 


GROOTSTE DAGELIJKSCHE En 


HOEVEELHEID REGEN. AANTAL REGENDAGEN. HOEVEELHEID. 
5 ep El 4 En 5 ED 
E 5 Ei E 5 Ep E 5 
Ep En 2 Eo Ep 2 Eo Ee 
= 7 Ë = 7 De = 7 
1859, 
Juli 0 fe ? 0 ? ? 0 ? 
Augustus. …… 25 41 ? 2 3 ? 21 21 
pAn it = 45 …? 3 3 ? 7 19 
KODER Ar 103 71 32 7 10 15 73 48 
November … …. 169 200 288 15 20 19 bl 59 
a 91 140 27 13 15 17 30 38 
Bn 231 243 171 20 Da 22 50 46 
rl Ot Oe 201 206 212 7 17 18 42 52 
176 64 391 22 19 Fi 52 26 
April: ovssseree 86 117 185 11 11 15 49 47 
On 238 217 409 20 17 19 64 62 
uni 64 161 187 10 8 18 24 29 
uli 25 6 6 6 ö J6 20 
Augustus. … 17 8 9 6 4 7 5 8 
September … …. 9 115 | 226 5 4 12 48 75 
ENRODEE reen 101 62 271 13 9 21 44 db 
November 217 1371 276 20 6 ej) 51 43 
December 126 131 3 18 de 25 17 16 
Jaar. 1681 1607 | 2751 168 134 215 64 75 
1891. 
APE al 267 238 285 22 16 23 35 30 
Februari … ……. 40 | 274 19 B 25 57 2 
276 244 598 19 24 35 92 
ANSI oaeen 214 59 | 239 16 10 18 52 13 
MEL nnen 8 6 14 et 1 4 4 6 
uni 1 | 26 Ì Ë 3 1 11 
uli 3 8 12 1 2 o ch 6 
Augustus. …… 0 3 1 0 1 I 0 hj 
gk iede 0 0 0 0 0 0 0 0 
Oetober … … 2 5 2 1 2 1 1 
November dees 127 129 110 7 6 10 69 33 
Decemb 221 11 286 20 17 22 71 3 
Jaar. 1426 | 950 | 1850 115 | 86 | 135 71 92 


In de maand ole hg vielen te Prigen, kasri en ct ze resp: 399, 138 en 93 millimelf 
regenwater in 18, 12 en 11 regendagen. Hierdoor worden de jaarsommen voor die plaats 
2636, 2010 en 1641 walilikieters in 147, 114 en 103 dagen. 


A Wichmann. Leucitgesteine von Celebes. 


PE 
5 


tuog ue 


Á 


0 OL. Gr. 


AIS Dee 
v 


den 


12 


Prof durch die Westküste von Celebes unfern Maros. 
Längenmaasstab 1: 400.000. } 


PETROGRAPHISCHE STUDIEN ÜBER DEN INDISCHEN 
ARCHIPEL. | 


VON 


ARTHUR WICHMANN 
in Utrecht. 


RS 
LRUCITGESTEINE VON DER INsEL CELEBES. 
(Mit Tafel). 


, 

Der Ausspruch Alexander von Humboldt’s, dass der Leucit 
weder in den Gebirgen der neuen, noch in dem asiatischen 
Theile des alten Continents bekannt sei *), hat zwar seit dem 
Jahre 1875 seine Gültigkeit verloren, doch beschränkt sich 
das Auftreten dieses Minerals in aussereuropäischen Ländern, 
trotzdem inzwischen seine universelle Verbreitung nachgewiesen 
worden ist, auf eine nur geringe Anzahl Fundorte. Auch auf der 
Inselwelt des Indischen Oceans kennen wir Leucite bisher nur 
von Bawean und Java. Das Vorkommen auf der erstgenannten 
Insel ist von H. Vocersane entdeckt und nach dessen Hin- 
scheiden von F. Zinken beschrieben worden *). Vier Jahre 
spâter führte J. Lori den Nachweis, dass unter den Erup- 
lionsprodukten des Gunung Ringgit in Ost-Java sich einige 
finden, die dieses Mineral enthalten ©. Weitere derartige 
Gesteine mit zum Theil recht grossen Leucit-Individuen lehr- 


1) Kosmos. Bd IV. Stuttgart 1858. p. 479. 
2) Leucitbasalt von Gunung Bantal Susum ad der Insel Bawean bei 
Java. Neues Jahrb. f. Mineral. 1875. p. Ì 
3) Bijdrage tot de kennis der oerhanalkt erupt: eenn Inaug. 
Diss. Utrecht. 1879 p. 247. 
21 


516 


ten R. D. M. VerneekK und B. Fennema vom Gunung Muria in 
der Residentschaft Japara (Djapara) kennen *). 

Handstücke von den beiden genannten Fuundorten sind noch- 
mals einer Untersuchung von H. Beurens unterzogen worden *). 
Alle Bemühungen auf den in der Fortsetzung von Java liegenden 
Inseln der Sunda-Kette Leucitgesteine aufzufinden, haben bisher 
ein durchaus negatives Resultat ergeben, dagegen war es mir 
vergönnt gelegentlich meines Aufenthaltes auf der sûdwest- 
lichen Halbinsel von Celebes im Jahre 1888 derartige Gesteine 
an verschiedenen Orten aufzufinden, die den Gegenstand 
der nachfolgenden Zeilen bilden sollen. Zur Erleichterung der 
Uebersicht sind die verschiedenen Fundorte auf einem K ärtchen 
(Fig. 1) eingetragen worden. Es verdient noch hervorgehoben 
zu werden, dass die Vulkane von Celebes, soweit ihre 
Produkte einer Untersuchung unterzogen worden sind, kein 
einziges Leucitgestein, sondern vorherrschend Augit-Andesit 
geliefert haben. 


a. _Palagonitischer Leucittephrit-Tuff von Parang-Lowe 
bei Makassar. 


Wenn man sich auf die grosse Heerstrasse begieht, welche 
Makassar mit den Nord-Distrikten verbindet und die den breiten, 
flachen, hauptsächtich der Reiskultur dienenden Küstensaum 
durchschneidet , so gelangt man nach einer guten halben Stunde 
an den Ort Tallo. Rine Fähre geleitet ûber den Fluss 
_gleichen Namens, worauf sich der Weg am jenseitigen Ufer 
in Gestalt eines, in den Rhizophoren-Sumpf aufgeworfenen 
Dammes fortsetzt. Nach dem Verlassen dieses Morastes steigt 
die Strasse ein Wenig an und gewahrt man alsdann zur 
Linken ein _Fhonablagerung aufgeschlossen, welche eine so 


h Nieuwe Ne ontdekkingen op Java. Natuurk. Tijdschr. v. Ned. 
Indië XLI 1 

2) eng zur Pela des Indischen Archipels. Zweites Stück. 
Verhand. K. Akad. v. W‚, Amsterdam 1882. p. 37— 


. 


517 


ungeheure Menge von Molluskenschalen in sich birgt, dass 
dieselben zur Beschotterung der Strasse Verwendung finden. 
Herr M. M. Scnepman zu Rhoon bei Rotterdam hatte die Gûte 
die folgenden Arten zu bestimmen *): 

Conus magus, L., var, raphanus Bruc. 

Strombus canarium, L. 

Purpura (Cuma) carinifera, Laa. 

Strombus ureeus. L. 

Strombus sp. 

Murex martinianus, Reeve. 

Nassa (Zeuxis) livescens, Puin. 

Natica mamilta, Lam. 

Gerithium sp. 

Melania sp. 

Ostrea sp. 

Cardium flavum , Lin. 

Arca granosa, Lin. 

Arca sp. 

Anomia sp. 

Pecten (Vola) ef. pyxidatus, Boon. 

Tapes virginea, Lan. 

Venus (Anaites) isabellina, Prur. 

Venus (Cryplogamma) squamosa, Lin. 

Cytherea (Circe) scripta, Lin. 

Tellina timoriensis, Lam. 

Tellina sp. 

Psammobia Lessoni, Brainv. 

Solecurtus sp. 

Pinna sp. 

Tapes sp. 

Sämmtliche sicher bestinmten Arten sind noch lebend bekannt. 

Ausser ihnen schliesst die Ablagerung noch viele Balanenfrag- 


1) Hiermit ist zu vergleichen das von K. Marrix mitgetdieilte Verzeichniss, 
der von ihm hestimmten Gasteropoden. Tijdschr. v. h. Kon. Nederl. Aardrijksk. 
Genootsch. (2) VIE. 1690, p. 264. 


518 


mente, namentlich aber zahllose Foraminiferen ein. Ihr Alter 
ist jedenfalls ein sehr jugendliches, ja man möchte sogar 
geneigt sein die darin enthaltenen organischen Reste als suhfossil 
zu bezeichnen. 

Dieser Thon überlagert discordant ein eigenthümliches Gestein, 
welches bereits nach wenigen hundert Schritten direkt zu 
Tage ausgeht und überall in dieser Gegend unter dem Namen 
Kuristein bekannt ist t). Dasselbe gleicht äusserlich einem 
mürben, schmutziggrauen Sandsteine. wofür es auch wieder- 
holt angesehen wurde. Der in dieser Gegend ûbliche Stein- 
bruchbetrieb ist der denkbar einfachste, indem die Grabsteine 
in der gewünschten Gestalt und Grösse direkt aus dem Boden 
herausgeschnitten werden. Auch zu Bausteinen, chinesischen 
Oefen u. s. w. findet das Material geeignete Verwendung. 

Bis zu dem 4 Km. von Tallo enlfernten Parang-Lowe 
(Parangloë) und noch darüber hinaus steht der Kuristein 
ununterbrochen oberflächlich an. Seine Schichten streichen 


1) Der Kuristein (Batu Kuri) hat seinen Namen den beiden KurieInseln 
(Pulu Kuri tjadi und P. Kuri lompo d. i. Klein und Gross Kuri), wo 
derselbe gebrochen wird, zu verdanken. Diese Inseln liegen etwas südlich 
von der Mündung des Maros-Flusses in der unmittelbaren Nähe der West- 
küste von Celebes. (Tijdschr. voor Nederl. Indië. 1654. IL, p. 371) 

F. von Ricurnoren erwähnt dieses Gestein aus der Umgegend von Maros. 
(Zeitschr. d, Deutsch. geolog. Gesellsch. XXVI, 1874, p. 248). 

Auch unter dem Boden der Stadt Makassar findet sich diese Felsart. 

Wie nämlich aus einer Mittheilung von A. van per Hart hervorgeht, erteufte 
man dieselbe bei Gelegenheit einer Brunnenbohrung in 23 M. Tiefe. (Natuurk. 
Tijdschr. v. Nederl. Indië. VII 1854, p. 485). Als bei einer Tiefe von 203 M. 
die Sehichten noch nicht durchstossen waren und auch das gewünschte 
Ziel nicht erreicht worden war, was bei der geringen Wasserdurchlässigkeit 
derselben nur zu begreiflich ist, wurde die Arbeit eingestellt. 
‚Im peuester Zeit hat man abermals den vergeblichen Versuch gemacht 
unter Makassar Wasser zu erbohren. Ueber eine im Beginn des Jahres 1890 
angestellte Untersuchung ist nur ein sehr kurzer Bericht veröffentlicht 
worden, aus dem nichts Anderes zu ersehen ist, als dass »die geologische 
Zusammenselzung des Terrains eine eigenthümliche ist” (Jaarboek v. h. 
Mijnwezen in Ned. Oost-Indië. Jaarg. 21. Deel IL, 1892, p. 16). 


519 


NS und fallen schwach (10—15°) gegen Westen ein. Als 
ich am 28 September 1888 das in Parang-Lowe befindliche 
Artillerie-Cantonnement unter der freundlichen Führung des 
‘ontroleurs Herrn W. J. Coenen besuchte, war man gerade 
mit dem Ausmauern eines kürzlich fertig gestellten S,5 M. tiefen 
Brunnens beschäftigt, der indessen nur spärliche Quantitäten 
Wasser lieferte. Am Boden desselben stand noch Kuristein 
an. Bemerkenswerth sind noch die zahlreichen Strudellöcher, 
welche in der Umgebung: von Parang-Lowe sich in diesem 
Gesteine eingegraben finden. 

In Betreff des petrographischen Gharakters dieses Kuristei- 
nes lassen sich zwei Varietäten unterscheiden, die jedoch durch 
mannigfache Uebergänge mit einander verknüpft sind. Die eine 
derselben ist lichtgrau, sehr feinkörnig, fühlt sich rauh an und 
lässt mit dem blossen Auge keinerlei Gemengtheile, mit Aus- 
nahme einiger kleiner Biotitblättchen, die ganz vereinzelt auf 
den Bruchflächen liegen, erkennen. Wie der äussere Habitus 
bereits erwarten lässt, erweisen sich die Geste'nselemente bei 
der mikroskopischen Untersuchung als zum grössten Theile 
völlig zersetzt. Man erhält bei schwacher Vergrösserung nur 
das Bild von einer Anbäufung schmutziggrauer Partikelchen. 
Bei Anwendung stärkerer Vergrösserung gewahrt man, dass 
dieselben im Wesentlichen aus Fragmenten eines lichten, mit 
zahlreichen Hohlräumen erfüllten Glases bestehen , das in Folge 
eingetretener Zersetzung stellenweise getrübt ist. Das Glas 
erscheint zuweilen durch verschieden gefärbte, fluidal ange- 
ordnete Stränge differenzirt. Ausscheidungsprodukte sind kaum 
vorhanden. 

Zwischen diesem Haufwerk von Glasscherbcehen treten nun 
vereinzelte Mineralien auf und zwar zunächst zahlreiche, fast 
vollständig gebleichte Biotitblättchen, die nur noch Spuren von 
Pleochroismus aufweisen, ferner kleine, wohl ausgebildete, 
flaschengrüne Kryställchen von Augit, sowie unregelmässig be- 
grenzte Körnchen desselben Minerals. Hier und da findet sich 
ein Magnelitkörnchen vor. Endlich aber stellen sich. Indivi- 


520 ae 


duen eines farblosen in scharf hegrenzten achtseitigen Durch- 
schnitten auftretenden Mineralsein. Die kleineren Kryställchen 
erweisen sich als vollständig isolrop, bei den grösseren — deren 
Durchmesser auch nicht 0,1 mM. ûberschreitet — ist das 
Gleiche der Fall, falls sie nicht, wie dies häufig zu beobachten 
ist, in ein feinfasriges, zeolithisches Aggregat umgewandelt 
worden sind. Wie die regelmässigen und konstanten Contouren, 
sowie die zuweilen zonare Anordnung der als Einschluss auf- 
tretenden Nädelchen erkennen lässt, liegt hier Leucit vor. 

Weitaus besser lässt sich die Zusammenselzung des Ge- 
steines in der grobkörnigen Varietät ermitteln. Auch diese 
setzt sich aus verschiedenen Gesteins- und Mineralfragmenten 
zusammen, welche aber bei Weitem nicht so stark zerrieben 
und zersetzt sind, als bei der soeben beschriebenen. Bereits 
makroskopisch lassen sich lichtere und dunkle durch ein Ce- 
ment zusammengehaltene Gesteinspartikelchen unterscheiden, 
ausserdem vereinzelte, scharf ausgcbildete Augitkryställchen 
bis zu ft mM. Länge, sowie wenige Biotitblättchen. 

Die meist abgerundeten, zuweilen eckigen Gesteinsfrag- 
mente bestehen zu einem grossen Theile aus Leucit-Tephrit- 
In einer stark zersetzten, braunen Basis liegen Plagioklas und 
Leucit. Die Plagioklase finden sich in Gestalt kleiner, schmaler 
Leisten von 0,04—0,06 mM. Länge und 0,005 —0,01 mM. Breite 
regellos im Gesteine zerstreut. Die Viellings-Individuen sind 
unter vollständiger Erhaltung ihrer Form meistens völlig 
zerselzt. Das Umwandlungsprodukt ist theils farblos, sehr 
feinschuppig und mit schwacher Doppelbrechung behaftet, theils 
ist ihre Substanz mit einem feinen, trüben Staube imprägnirt. 
Nur selten stösst man auf Gesteins-Bruchstüke in denen die 
Plagioklasleistchen noch deutlich erhaltene Zwillingsstreifung 
zur Schau tragen. Die Auslöschungsschiefen. erweisen- sich 
in derartigen Fällen sehr klein und überschreiten nicht 
den Betrag von 5°. Die Leucite erscheinen stets in den 
wohlbekannten, scharf begrenzten, achtseitigen Durchschnit- 
ten, und obwohl die Kryställchen sammt und sonders der 


521 


Umwandlung erlegen sind, ist an der ursprünglichen Iden- 
tilät mit diesem Minerale nicht wohl zu zweifeln. In der 
Regel besitzen die Individuen einen Durchm-sser von 0,05— 
0,008 mM., derselbe sinkt aber in einzelnen Gesteinsfragmenten zu 
0,01 mM. herab und erreicht in seltenen Fällen den Betrag von 
0,15 mM. Das Umwandlungsprodukt ist in ähnlicher Weise, 
wie bei den Plagioklasen, ein äusserst feinschuppiges Aggregat 
mit schwacher Doppelbrechung, während die kleineren Indivi- 
duen durchaus isotrop erscheinen. Ihre trùbe Beschaffenheit 
gestattet indessen den Schluss, dass auch sie gänzlich der 
Umwandlung erlegen sind. 

Die Basis ist farblos, ebenfalls völlig zersetzt, aber auf das 
Reichlichste mit staubförmigen, schwarzen, dabei unregelmässig 
gestalteten Erzpartikelchen, die zum Theil einer Umwandlung 
in Eisenhydroxyd anheimgefallen sind, erfüllt. Stellen weise sind 
ausserdem stab- und keulenförmige, opake Gebilde sehr ver- 
breitet. 

Augit fehlt den Tephritfragmenten als wesentlicher Gemeng- 
theil, nur ganz vereinzelt treten hier und da einige säulen- 
förmige Individuen in der Basis auf. Desto reichlicher tritt 
er in dem Cement auf und zwar sowoll in Krystallen bis zu 
1mM. Länge, als auch namentlich in Gestalt unregelmässig 
begrenzter Körnchen, die im Dünnschliffe eine flaschengrüne 
Farbe zeigen. Sie beherbergen vereinzelte grössere Glasein- 
schlässe, sind durch ihre charakterische prismatische Spalt- 
barkeit und Auslöschungsschiefen genügend gekennzeichnet, 
dabei durchaus frisch, ohne Spuren von Umwandlungserschei- 
nungen. Ein ähnliches Auftreten kommt dem Biotit zu, der 
indessen weniger verbreitet ist. 

Sehr bemerkenswerth sind nun die neben den Tephrit- 
fragmenten im Dünnschliffe zu beobachtenden, unregelmässig 
gestalteten Fetzen und auch gerundeten Körnchen eines leder- 
gelben Glases. Gleich den Sideromelan-Körnern der Palagonit- 
tuffe ist dasselbe auf das Reichlichste mit rundlichen, sowie 
langgestreckten Glaseinschlüssen erfüllt, welche von einem 


522 


braungelben Ringe umgeben sind, der aber nicht wie in 
anderen Vorkommen eine radialfasrige Struktur aufweist, 
sondern isotrop ist. Während manche Körner frei von 
Ausscheidungs produkten sind, enthalten andere ausgezeichnete, 
wohl ausgebildete Leucitkryställchen. In dieser Hinsicht 
bietet das Vorkommen ein Seitenstück zu dem von E. 
Hussak entdeckten leucitfghrenden Palagonittuff von Steffeln 
in der Eifel 1). Magneteisenerz fehlt durchaus, ebenso wie 
Augit und Olivin, dagegen stellen sich dann und wann ver- 
einzelte Plagioklasleistchen ein. 

Schliesslich ist noch derjenigen Substanz zu gedenken , welche 
die Rolle des Bindungsmittels der Gesteinsfragmente übernom- 
men hat. Sie füllt die Zwischenraüme zwischen ihnen völlig 
aus oder erscheint wenigstens als Umrandung der Partikelchen. 
Ihrer _mikroskopischen Beschaffenheit nach ist sie farblos, 
erscheint dabei aber durch einen fein vertheilten, selbst bei 
stärkeren Vergrösserungen nicht auflösbaren Staub, imprägnirt. 
Hier und da auftretende braun durchscheinende Anhaüfungen 
dürften als Eisenhydroxyd betrachtet werden. Die Hauptmasse 
des Gements erweist sich als optisch-isotrop ‚, nur einzelne Fäser- 
chen zeigen zwischen gekreuzten Nicols Farben niedriger 
Ordnung. Die Annahme einer zeolithischen Substanz erscheint 
nicht allein nahe liegend, sondern ist als fast erwiesen zu 
betrachten, da das Gesteinspulver bei Behandlung mit Salzsäure 
unter Abscheidung flockiger Kieselsäure zerzetzt wird. Nach 
Entfernung der letzteren bleibt ein fast ausschliesslich aus 
Augit bestehender feiner Sand übrig. Kalkspath fehlt allen 
Handstücken. 

Was endlich die Entstehung dieses Tufles anbetrifft, so hat 
derselbe wahrscheinlich submarinen Eruptionen seine Entstehung 
zu verdanken. Dafür spricht seine petrographische Beschaffen- 
heit, seine mehr oder weniger deutlich ausgeprägte Schichtung , 


) Die basaltischen Laven der Eifel. Sitzgsber. der Akademie der W. 
Wien 1878. 1 Abthlg. LXXVIL p. 354. 


525 


vor Allem aber seine Lagerungsverhältnisse. Auf dem Profil 
Fig 6 finden sich dieselben unserer Auffassung gemäss 
dargestellt. Dem longitudinalen, der Westküste parallel 
streichenden Basalt- und Andesitgebirge sind die neogenen 
Korallenkalksteine vorgelagert, die sich zudem in Gestalt 
isolirter Felsmassen aus der Ebene selbst erheben. Bereits 
F. vor Rrcuruoren hat es als wabrscheinlich erachtet, dass 
die beschriebenen Tuffe von ihnen überlagert werden und 
demnach älter sind. Der direkte Verband scheint bisher noch 
nicht beobachtet worden zu sein. 


b. Leucitbasalt aus dem Fluss von Pangkadjénc. 


Während meines Aufenthaltes in Makassar wurde meine 
Aufimerksamkeit wiederholt auf grosse Haufen von Geröllen 
gelenkt, die in der unmittelbaren Nähe des Hafens deponirt 
worden waren. Dieselben erschienen bereits an und für sich 
bemerkenswerth, als Geröllablagerungen in der Nähe der Stadt 
überhaupt fehlen, noch mehr Interesse erweckten dieselben 
dadurch, dass sich in diesen Anhäufungen zahlreiche Frag- 
mente von krystallinischen Schiefern vorfanden, die bisher noch 
nirgends auf der südwestlichen Halbinsel von Celebes anstehend 
angetroffen worden waren. Eingezogene Erkundigungen be- 
lehrten mich, dass diese zur Beschotterung der Strassen von 
Makassar _dienenden Geröllmassen von den Bewohnern des 
Spermonde-Archipels von der Mùndung des Pangkadjéné-Flusses 
herbeigeholt werden. Ein in Folge dessen veranstalteter Aus- 
flug nach dem 55 KM. nordwärts gelegenen Paugkadjéné ergab 
die Bestätigung dieser Angabe. 

Die flache Ebene, aus welcher die wunderlich gestalteten, 
wabrhaft grotesken Kalksteinfelsen hervorragen, baut sich aus 
alluvialen Ablagerungen und zwar aus mit marinen Thonen 
wechsellagernden Geröllbänken auf, die in einer Mächtigkeit 
bis zu 5 M. im Flusse aufgeschlossen sind t). Das Material, 


1) Eine eingehendere Darstellung findet sich in Tijdschr. van het K. 
Nederl. Aardr. Genootsch. (2, VII. 18690, p. 979 und (2) IX. 1892, p. 267. 


524 


aus welehem diese Schottermassen bestchen, zeigt eine sehr 
mannigfaltige Zusammenselzung. Unter den Fragmenten von kry- 
stallinischen Schiefergesteinen findet man Gneisse, Glimmer- und 
Turmalin-Quarzite, Glaukophan-Glimmerschiefer; Eruptivgesteine 
sind durch Basalte und Andesite verlreten, ferner stellen sich 
Gerölle von neogenen Orbitoidenkalksteinen 1) ein und endlich 
zahlreiche Mergelknollen, die eine marine pleistocâne Fauna 
enthalten, aus welcher Herr M. M. Scuepman die folgenden 
Arten freundlichst bestimmte: Arca efr. antiquata L., 
Cytherea meretrix L, Venus (Cryplogamma) squamosa L., 
Dosinia (Artemis) sp., Batissa sp., Natica cfr. maculosa, 
Cerithium sp., Purpura sp., Balanus sp. 

Unter den erwähnten Basalten fand sich Feldspathbasalt, 
sowie ein Stück Leucitbasalt, welches des Näheren beschrieben 
werden soll. | | 

In dem schwarzen, dichten Gesteine lassen sich mit dem 
blossen Auge nur vereinzelte winzige Augitkryställchen erken- 
nen. Ausserdem enthält dasselbe kleine Hohlräume, die theil- 
weise mit Sphaerosiderit, welches aber auch nur in Gestalt 
warzenälnlicher Krusten auftritt, erfüllt sind. In der Regel 
ist derselbe bereits“ einer Umwandlang in Eisenhydroxyd 
erlegen. 

Von der mikroskopischen Beschaffenheit dieses Basaltes sucht 
Fig. 4 ein Bild zu geben. Die Grundmasse setzt sich aus 
Leucit, Augit, Magnetit und einem braunen Glase zusammen, 
aus der Augit und Olivin porphyrisch hervortreten. 

Die kleinen und sehr kleinen Leucite erscheinen entweder 
mit deutlicher -krystallographischer Begrenzung oder sie sind 
nur in Gestalt gerundeter Körnchen verhanden. Die Indi- 
viduen besitzen durchschnittlich nur einen Durchmesser 
‚von 0,03 mM., sind vollständig frisch und wasserklar, dabei stets 
optisch-isotrop, wie dies im Allgemeineu bei Leuciten, die nur 


ee 


1) K. Martis. Tijdschr. v. h. K. Nederl. Aardr. Gen. (2) Vil. 1890, 
p. 265. 


3525 


sehr kleine Dimensionen besitzen, der Fall ist. Hervorzuheben 
ist die Armuth an Einschlüssen. Man findet nur vereinzelte 
Augitmikrolithen und Glaskörner, tetztere alsdann in der 
charakteristischen kranzförmigen Anordnung. 

Augit trilt in zwei Generationen auf. Die älteste ist vertreten 
durch die porphyrischen Individuen, die eine Länge von 0,8 mM. 
und eine Breitg von 0,45 mM. erreichen. Dieselben sind krystallo- 
graphisch fast stets scharf begrenzt, ohne merklichen Pleochrois- 
mus, grün von Farbe, und gleichen auch hinsichtlich ihrer übrigen 
Eigenschaften volkommen denjengen der normalen basaltischen 
Augite. Bemerkenswerth ist jedoch der stellenweise grosse 
Reichthum an Einschlüssen. Während Magnetitkörnchen und Glas- 
einschlüsse, letztere zuweilen zonenförmig angeordnet, weniger 
häafig sind, erscheinen manche Kryställchen geradezu gespickt 
mit Basisfetzen, die auch in netzförmigen Verzweigungen das 
Mineral durchsetzt Dabei kann wan deutlich gewahren (Fig. 3), 
dass die Ausscheidung aus dem Glase erst nach der Injection 
statlfand. Hier haben sich Augite nnd dann Leucite in der Mitte 
des Einschlusses gebildet, während in den entferntesten Buchten 
es nicht weiter, als zu einer globulitischen und krystallitischen 
Entglasung gekommen ist. Die zweite Augit-Generation tritt 
in Gestalt kleiner, säulenförmiger Kryställchen und Mikrolithen 
auf, die häufig von einem strahligen Ansatz von dunklen 
Trichiten und schwarzen keulenförmigen Gebilden umgeben ist. 

Olivin (ritt in den charakteristischen Krystallen oder in 
Krystallkörnern auf, ist indessen selten noch unversehrt erhalten 
geblieben, sondern zum grossen Theile in lichtgrünen Serpentin 
umgewandelt worden. 

Magneteisenerz bildet scharf ausgebildete Oktaëder, deren 
grössere Individuen von einem lichten Hofe in der Basis um- 
geben sind, bei den kleineren Körnchen, die unregelmässig 
zerstreut vorkommen, trilt dies wenig oder gar nicht zum 
Vorschein. 

Die Basis stellt ein dunkelbraunes, globulitisches Glas dar 
und bildet einen Teig in welchem die übrigen Gemengtheile 


526 


schwimmen. Nicht allein in der Umgebung der Magnetite, 
sondern auch derjenigen der Augite der zweiten Generation 
ist sie eisenärmer geworden und daher die Hofbildung. 


ec. _Leucitit aus dem Fluss von Masépé. 


Der Fluss von Musépè entspringt am Ostabhange der west- 
lichen Gebirgskette und mündet in der Nähe von Tétéadjt, dem 
Hauptorte des Fürstenthums Sidenreng, in den See von Sidenreug 
(Tapparang Uraë). Die in der unmittelbaren Nähe des Kampong 
Masépé aufgelesenen Gerölle stellen zumeist vitrophyre Augit- 
Andesite und Augit-Glimmer-Andesite dar, ausserdem kommen 
neogener Korallenkalkstein, Khyolith und sodann das zu be- 
sprechende Leucitgestein darin vor. 

In einer, auf dem frischen Bruche, aemeindet Grund- 
masse, die mit Eisenkiespünktchen übersäet ist, treten zahl- 
reiche Leucitkryställchen von weisser Farbe und porcellan- 
artigem Aussehen auf. Im Allgemeinen besitzen die Individuen 
nur die Grösse eines Stecknadelkopfes. An porphyrischen Aus- 
scheidungen gewahrt man ausserdem nur noch bis 5 mM. lange, 
etwas gebleicht erscheinende Augitsäulchen. Ein Hohlraum 
in dem Gesteine fand sich mit tropfenförmigem Hyalit ausge- 
kleidet. 

Unter dem Mikroskop tritt der Leucit vor allen anderen 

Gemengtheilen scharf hervor. Die achteckigen Durchschnitte 
sind mit grösserer oder geringerer Regelmiässigkeit stets wahr- 
nehmbar, in Folge des ausgezeichneten zonaren Baues sieht 
man die Form derselben sich stetig wiederholen. Die ursprüng- 
lich wasserklare Leucitsubstanz hat eine wolkige Trübung, 
regelmässigen Zonen entsprechend (Fig. 5), erfahren. Man 
kann bis zu 12 derartiger Zonen zählen, die besonders 
im auffallenden Licht durch ihre milchig-weisse Färbung her- 
vortreten. Selbst bei stirkeren Vergrösserungen (Imm. 10) 
lassen sich die trüben Partien nicht in befriedigender Weise 
auflösen. Anscheinend stellen sie ein dichtes Gewirr kleiner 


527 


Nädelehen dar, doch liess sich nirgends Doppelbrechung der 
Substanz constatiren. Diese Umwandlung der econcentrischen 
Schalen lässt sich nicht im Zusammenhang bringen mit den 
regellosen Klüften, die die Leucit-Individuen durchziehen. Auf 
diesen zeigt sich, wie so häufig, ein schwach doppeltbrechendes 
Produkt. Entweder besassen die Schalen ursprünglich eine 
elwas abweichende chemische Zusammenselzung, um auf diese 
Weise einer Umwandlung leichter anheimzufallen, oder aber 
es sind ursprünglich einschlussreiche Zonen gewesen, die ihr 
auf diese Weise zum Opfer gefallen sind. Auch in den ganz 
frisch erscheinenden Leuciten sind nur selten die diesem 
Minerale eigenthümlichen Doppelbrechungserscheinungen wahr- 
zunehmen. 

Die theilweise verzwillingten Augite bieten nichts Bemer- 
kenswerthes. Sie sind ausserordentlich einschlussarm , enthalten 
nur wenige Erzpartikelchen, ausserdem beobachtet man von 
Spalten ausgehend den Beginn einer Umwandlung. Die weit- 
gehende Umwandlung der Grundmasse dokumentirt sich bereits 
durch das verbreitete Auftreten des Pyrits, der in vereinzelten 
Hexaëdern, weit mehr aber noch in klumpenförmigen Anhäu- 
fungen oder regellos zerstreuten Flittern vorkommt. Die 
spärlich vorhandenen Olivinkryställchen sind in Serpentin 
umgewandelt, ausserdem erscheint ihr Leib geradezu voll- 
gepfropft mit Eisenkiespartikelchen. Ferner birgt die Grund- 
masse kleine, der Form nach gut erhaltene, sonst aber total 
zerselzte, braune Hornblende-Individuen. Sie sind als solche 
durch Form, Pleochroismus, Spaltungsrichtungen und Aus- 
löschungsschiefen ausreichend charakterisirt. Die übrige Sub- 
stanz der Grundmasse erscheint trùbe, von Staub erfällt, nur _ 
hier und da treten büsschelförmige Aggregate von gerade 
auslösechenden, farblosen Nädelchen auf, die oft direkt an die 
grossen Leucit-Individuen angeschossen erscheinen. Vielleicht 
gehören dieselben dem Natrolith an, denn mikrochemisch 
lässt sich, neben Kalium, eine nicht unbeträchtliche Quantität 


528 


Natrium constatiren. Das Gesteinspulver wird zwar von 
kochender Salzsäure zersetzt, gelalinirt aber nicht. 

Zu bemerken ist noch, dass in dem Bett des Flusses von 
Masépé eine Reihe warmer Schwefelquellen hervorbrechen. 
Wenn es auch nicht gerade diese gewesen sein werden, so ist 


ee | 


es doch wahrscheinlich dass 
in irgendeiner Form mit der Ausscheidung des Eisenkies und 
anderen Umwandlungsprocessen in diesem Gesteine im Zusam- 
menhange stehen. 


d. Leucitit von Tempé. 


Von diesem schönen Gesteine wurde nur ein Handstück in 
dem Kampong Fempé, dem lauptort des Reiches VW adjo und 
zwar an dem Ufer des Bila-Flusses gefunden. Dasselbe ist 
zweifellos hierher verschleppt worden, als wahrscheinlich darf 
immerhin angenommen, dass es als Gerölle an dem Uuterlaufe 
des ganz in der Nähe in den Minralang mûndenden Walannaê 
aufgefunden worden ist. 

In einer dunkelgrauen, mikrokrystallinischen Grundmasse 
liegen ausser vereinzelten, kleinen, schwarzen Augitkrystäâllehen, 
sehr zahlreiche, vortrefllich ausgebilde Leucit-Individuen, die 
durchschnittlich einen Durchmesser von 5 mM. besitzen , hei 
einzelnen erreicht derselbe jedoch den ansehnlichen Betrag 
von 11 mM. 

Auch hinsichtlich ihrer mikroskopischen Beschaffenheit und 
namentlich ihren optischen Eigenschaften kann man die Aus- 
bildung der porphyrischen Leucite als eine geradezu ideale 
bezeichnen. Die grossen Ikositetraëder sind in üblicher Weise 
unregelmässig zerklûftet, dabei arm an fremden Gästen, unter 
denen Augit, sowie einige Glas- und Schlackeneinschlüsse, an 
den äusseren Rändern der Krystalle zuweilen zonenfórmig 
angeordnet, hervorzuheben sind. Zwischen gekreuzten Nicols 
geben die sich durchkreuzende Systeme von Zwillingslamellen 
sich stets auf das Deutlichste zu erkennen. 


529 

Die porphyrischen Augite (reten in der gewöbnlichen Com- 
bination co.P.P.co ‘Poco. oo -P-ce auf. Tm Dünnschliffe erscheinen 
die Individuen grün in verschiedenen Abstufungen. Zonarstruktur 
ist eine verbreitete Erscheinung, wobei der innere Kern meist 
viel lichter erscheint als der Rand, doch wechseln auch dun- 
klere und hellere Schichten mit einander ab. Häutig stellen 
sich in der Randzone reichliche Magnetitkryställchen ein. 
Der Pleochroismus ist verhältnissmässig ziemlich stark : c lauch- 
grün, ab gelbgrûn. Ausser den bereits erwähnten Mag- 
nelitlen umhûllen die Augite nicht sehr zahlreiche, aber grosse 
Glaseinschlüsse, sowie Apalite. Die letztgenannten sind stets 
mit einem mehr oder weniger regelmässig vertheilten Staube 
erfüllt, der die Individuen stellenweise schwarz erscheinen 
lässt (Fig. 2 a). Querschnitte der hexagonalen Säulen zeigen 
eine grosse Aehnlichkeit mit denjenigen von Nosean (Fig. 2, b 
und c). 

An der Zusammenselzung der Grundmasse, die vollständig 
krystallinisch ist, betheiligen sich Leucit, Augit, Sanidin, 
Magnetit und Apatit. Augit, Magnelit und Apatit sind auto- 
morph, erstere in derselben Weise ausgebildet, wie die por- 
phyrischen Individuen, nur fehlen die abwechselnd gefärbten 
Zonen. Leucit und Sanidin sind xenomorph, sie erscheinen 
als »Fûlle”. Leucit lässt sich häufig leicht durch sein charak- 
teristisches Verhalten im parallelen polarisirten Lichte unter- 
scheiden, meistens ist derselbe jedoch optisch-isotrop. Sanidin 
könnte leicht mit Nephelin verwechselt werden. Die zuweilen 
deutlich erkennbaren Spaltungsrichtungen, die Auslöschungs- 
schiefe von 5’ auf @ Po genügten bereits zur Feststellung 
seiner mineralogischen Natur. Das Gesteinspulver wird durch 
_Behandlung von Salzsäure, ohne Abscheidung gelatinöser 
Kieselsäure zersetzt. Nach Reinigung mittelst Kalilauge bleibt 
ein Sand zurück, der ausschliesslich aus Splittern von Augit 
und Sanidin besteht. In Folge seines Sanidingehaltes nähert 
sich das Gestein den Leucitphonolithen. j 


550 
e. Leucitgesteine aus dem Walannaë. 


Der weit im Süden der Halbinsel am Bulu Bonte Uhu ent- 
springende Walannaë strömt in süûdnördlicher Richtung, um 
sich zwischen Tempé und Sengkang in den Minralang, d. i. 
der obere Lauf des Tyjenrana, zu ergiessen. Seine Zuflüsse 
erhält jener sowohl von dem Ostabfall der Westkette, als 
auch von dem Westabfalle der im östlichen Theile streichen- 
den Hügelkette. Seine Geröllführung ist in dem Unterlaufe 
(La-Palapu oder La-Paduppa genaunt) eive recht spärliche, 
da er bereits lange vorher in die Ebene hinabgestiegen ist 
und sein Gefälle eine recht beträchtliche Verminderung erfahren 
hat. Auch besitzen die transportirten Gesteinsfragmente nur 
noch geringe Dimensionen. Neben solchen von Andesiten und 
Feldspathbasalt wurden auch drei Leucitgesteine von unter- 
einander abweichendem Habitus gefunden : 

1. Leucitbasalt. Kin aschgraues, ziemlich bröckeliges und 
zerselztes Gestein, in welchem vereinzelte porphyrische Augit- 
siulchen bis zu 4 mM. Länge auftreten, neben zahlreichen kleinen, 
weissen und trüben Leucitkryställehen, deren Durchmesser 
höchstens 22 mM. beträgt. Die mikroskopische Untersuchung 
lässt in der Grundmasse Leucit, Augit, Olivin, Melilith, 
Nephelin und Magnetit erkennen. Basis ist nicht vorhanden. 

Während die porphyrischen Leucitkrystalle den Aufbau aus 
vielfach verzwillingten Lamellen zeigen , erweisen sich diejenigen 
der Grundmasse als isotrop. Die letzteren sind gleichfalls 
vollkommen regelmässig ausgebildet und enthalten Schlacken- 
einschlüsse in den bekannten kränzchenförmigen Zonen. Die 
Augite beider Generationen stellen allerseits scharf ausgebildete 
Krystalle dar, die porphyrischen führen als Einschluss Magnetit, 
sowie mit dunklem Staube erfüllte Apatite. Melilith ist nicht 
selten, meist xenomorph und von dem gleichfalls als »Fülle” 
auftretenden Nephelin hauptsächlich durch die charakteristische 
Pfloekstruktur zu unterscheiden. Olivin ist ausschliesslich in 
Gestalt intensiv gelber Krystallkörner, die sämmtlich der 
Umwandlung bereits anheimgefallen sind, vertreten. 


531 


2. Leucitit. Ein dankelbraunes , chokoladenfarbenes Gestein 
von dessen Grundmasse sich die zahlreichen weissen Leucit- 
krystalle (bis 5 mM. im Darchmesser) scharf abheben. Ausserdem 
geben sich vereinzelte bis 4 mM. lange Augitsäulchen zu erkennen. 
Die porphyrischen Leucite sind wiederum doppeltbrechend, 
längs Spalten ist der Beginn der Umwandlung zu beobachten. 

Die Grundmasse besitzt eine sehr gleichförmige Zusammen- 
seltzung und stellt ein Gewebe von Leucit, Augit und Magnetit 
dar, dem sich hier und da hervortretende Flecken von Nephelin 
zugesellen. Diese kleinen Leucite sind optisch isotrop, ihre 
àussere Gestalt aber häufig deutlich erkennbar. 

5. Leucitit. Dieses Gestein lässt aus seiner dunkel grau- 
braunen Grundmasse lichtgraue Leucite mit einem Durch- 
messer bis zu %, cM., scharf hervortreten, ausserdem sind 
in derselben wenige schwarze Augitnadeln zu unterscheiden. 

Wie das Mikroskop enthüllt sind die Leucite bereits sämmt- 
lich einer vollständigen Umwandlung anheimgefallen. In der 
farblosen, von regellosen Spalten durchzogenen Substanz 
findet sich ein fein vertheilter Staub, der sich stellenweise 
zu gänzlich trüben, zusammenhängenden Ballen anhäuft. Es 
scheinen -diese Massen ein Zwischenstadium zu der sich voll- 
ziehenden Zeolithisirung darzustellen. Von den äusseren 
Rändern ausgehend dringen nämlich feinfasrige Bündel eines 
Zeolithes zackenförmig in die Krystalle ein. Die Augite geben 
zu besonderen Bemerkungen keinen Anlass. Sie sind von 
grûner Färbung, frisch und halten wenige Einschlüsse (Magnetit 
und Glas). 

Die Grundmasse besteht aus einem Aggregate kleiner Leucit- 
individuen, die gleichfalls sämmtlich der Umwandlung erlegen 
sind, ferner Augitkryställchen, sowie Magnetit. In kleinen 
Hohlräumen von unregelmässiger Gestalt finden sich Ansiede- 
langen von Zeolithen, deren successives Wachsthum sich 
durch concentrische, z. Thl. durch Beimengung von Viridit 
grùn gefärbte Zonen dokumentirt. 


22 


NEUE LEPIDOPTEREN AUS SUMATRA 
VON 


Dr. L. MARTIN, 
Bindjei, Deli. 


1. Ornithoptera Honrathiana, mihi, nov. sp. 

Das 8 steht am nächsten dem £ von Ornithoptera darsius 
aus Ceylon. Vorderflügel tief sammt-schwarz, nur zu beiden 
Seiten der Median- und Discoidaläste lässt sich eine ganz 
schwache, graue Aufhellang der Grundfarbe erkennen. Auf 
der Unterseite ist diese Aufhellung bedeutend stärker und zieht 
sich, einen grünlich-weissen Ton annehmend, längs der Median- 
und Discoidaläste sowie längs des äusseren Randes der Median- 
ader, von den schwarzen Aesten durchbrochen, hin. In der 
Zelle findet sich eine Andeutung dieser Aufhellung nur in 
ihrem äussersten, apicalen Theile. Gilien über den Zwischen- 
räumen der Aderäste weiss, über den Aderästen schwarz. 
Die Hinterflügel, mit grosser, schwarzer und schwarzgefranzter 
Analdupplicatur versehen, sind auf ihrer Oberseite sowohl am 
Costal- und äusserem Rande, wie auch an Basis und Abdomi- 
nalrand tief sammt-schwarz; Geäder schwarz. In der Mitte 
des Flügels befindet sich, die äussere Haälfte der Zelle und die 
Räume zwischen Costal- und Subeostalader , Subcostalast 1 und 
2, Subeostalast 2 und Discoidalast, Discoidalast und Medianast 
5 und zwischen Medianast 5 und 2 einnehmend ein länglicher, 
goldgelber Fleck, in welchen die schwarze Färbung des Aus- 
senrandes in den Zellen keilförmig hineinragt; in dem Raume 
zwischen Medianast 2 und 1 am inneren Rande des ersteren 


355 


nur noch ein dünner gelber Strich. Die Grenze zwischen 
schwarzer und gelber Fárbung verliuft am Abdominalrande 
parallel zu diesem, also schief von innen und oben nach aussen 
und unten, während bei Ornithoptera darsius diese Grenze in 
ihrer oberen Hälfte parallel dem Abdomen, also senkrecht 
verläuft. Am Gostalrande ist die schwarze Begrenzung deutlich 
aber schmal, nur oberhalb der Costalader. Unterseite ebenso, 
nur finden sich noch einige spärliche, gelbe Schüppchen, fast 
einen Analocellus vortäuschend zwischen Medianast 1 und 2 
am Analwinkel des Flügels, während die schwarze Färbung 
des Aussenrandes nicht ganz so weit in den gelben Fleck 
eindringt wie auf der Oberseite. Basis der Hinterflügel viel 
weniger behaart wie bei Ornithoptera darsius, Gilien wie an 
den Vorderflügeln. 

Ein nur wenig sichtbarer, bordeauxrother Halskragen; 
Fühler, Beine und Analklappen schwarz; Thorax und Abdomen 
ebenfalls völlig schwarz und dicht schwarz behaart, welche 
Behaarung auf der Bauchseite des Abdomens ihr Maximum 
erreicht. In der Einschnürung zwischen Metathorax und 
Abdomen steht seitlich rechts und links eine sehr zierliche, 
nur bei genauer Untersuchung bemerkbare, nach hinten und 
aussen gerichtete und spitzig zulaufende (Quaste bordeauxrother 
Haare, welche dem Q völlig fehlt. Die seitlichen Thoraxtheile 
im Vebrigen ohne jede rothe Färbung. 

Der Vollständigkeit halber lasse hier auch die bereits vor 
einem halben Jahre in der Berliner Entomol. Zeitschrift 
Bd. XXXVII. 1892. Heft IV. pag. 492 von mir veröffentlichte 
Beschreibung des Q folgen: 

© Vorderflügel in der trüben, bräunlichschwarzen Färbung, 
_ den weissgrauen Umsäumungen der schwarzen Rippen im 
Aussenrandtheile und dem ebenso aufgehellten , âusseren Drittel 
der Mittelzelle kaum von weiblichen Formen von Ruficollis 
und verwandter Arten verschieden. Basaltheil der Hinterflügel 
schwarz, in dieser Färbung ein Dreieck bildend, dessen 
âussere Seite von der Mitte des Vorderrandes nach der Mitte 


554 


des grùn-bräunlich gefärbten Innenrandes fast in gerader Linie 
nur in der Mittelzelle etwas nach aussen gebogen verläuft. 
In dem hellgoldgelben Felde ausserhalb der Mittelzelle eine 
schwarze Fleckenbinde, deren oberstes Glied sich unmittelbar 
mit der oberen Keke des schwarzen Dreiecks verbindet. Der 
Aussenrand von grossen, schwarzen zusammenfliessenden 
Mondflecken umsäumt, von denen die unteren drei die Flecken- 
binde berühren. Die Zellen zwischen der Submedianader und _ 
Medianast 1 und zwischen Medianast 1 und 2 zum grössten 
Theile weisslich aufgehellt. 

Mit Ausnahme des rothen Halskragens der ganze Körper 
schwarz behaart, ohne eine Spur von rother Behaarung unter- 
seits; auch der Hinterleib zeigt allenthalben kurze,schwarze 
Behaarung. Beine ebenfalls ganz schwarz. 

Flügelspannung & 125 mm. 

Q 152 mm. 
_ Länge des Vorderflügels Ò 81 mm. 
87 mm. 

Nach 6 QQ und und 1 Î aus den Bergen des Gebietes der 
Karo-Battaks, bei den Kampongs Beras Tapoe und Soekanaloe 
gefangen (circa 4000’ über See). Die Thiere fliegen meist 
hoch und konnten nur mit durch Bambusstangen verlängerten 
Netzen erbeutet werden. Wie allgemein bekannt besteht bei 
vielen Papilioarten ein grosses Missverhältniss in Bezug auf die 
Zahl der erbeuteten Exemplare der beiden Geschlechter, bald 
sind es die 88, bald die QQ, welche aus uns noch unbe- 
kannten, aber in ihrer Lebensweise zu suchenden Gründen 
nur selten in den Besitz des Forschers gelangen. In unserer 
neuen Art nun erscheint das 8 das seltenere Geschlecht vor- 
zustellen. 

Ein Q legte noch in der Gefangenschaft ein Ei, welches 
sich als glatte Halbkugel von 2,5 mm. Durchmesser mit abge- 
flachter Basis darstellte und eine lachsrothe Fárbung zeigte. 

Da ich erst nach 11 jährigem, ziemlich intensiven Sammeln 
die Bekanntschaft dieser neuen Art machen durfte, welche 


555 


meinem Collegen, Herrn Dr. B. Hacen, einem nicht minder 
eifrigen Sammler und Bearbeiter der gleichen Localität, im 
langen Zeitraum einer 14 jährigen Thätigkeit unbekannt ge- 
blieben ist, so darf unbedingt sowohl auf sehr locales Vor- 
kommen, als auch auf grosse Seltenheit dieser interessanten - 
Ornithoptera geschlossen werden, welche mit ihrem schwarzen 
und behaarten Leib und den schwarzen, etwas metallisch 
glänzenden Analklappen des sich nicht nur sofort und vollstän- 
dig von allen anderen Arten ihres Genus unterscheidet, sondern 
auch in gewisser Beziehung einen Uebergang zu der im gleichen 
Gebiete heimischen Ornithoptera Brookéana bildet. 
…_Benennung zu Ehren meines unvergesslichen, für entomo- 
logische Erforschung der Malaienländer leider viel zu früh 
dahingeschiedenen Freundes Epvarp G. Hoxrarn. 


2. Papilio Forbesi, Grosre Suirn, Q. 

Ende Januar 1881 erbeutete der Englische Naturforscher 
und Reisende H. 0. Forges an den Ufern des unter dem 
5° S, B. gelegenen Ranau-See’s im äussersten Süden Sumatra’s, 
in der Residentie Bencoelen einen damals noch unbekannten, 
ungeschwänzten Papilio, der van Grose Smrru (Entom. Month. 
Mag. pag. 254; 1882—85) beschrieben und zu Ehren seines 
Entdeckers benannt worden ist. Dieser der Memnongruppe 
angehörige, nur selten nach Europa gelangende Papilio scheint 
innerhalb des ausgedehnten Indo-malayischen Gebietes allein 
auf der grossen Insel Sumatra und dort auch nur im Bereiche 
der durch die ganze Insel von Süd nach Nord ziehenden 
Bergkette der Barissan’s vorzukommen und ist desshalb als 
ein ächt alpines Thier zu beschauen. Seit zwei Jahren erhalte 
ich regelmässig von jeder Excursion meiner Battakfänger nach 
der die Residentie Oostkust van Sumatra im Süden begren- 
zenden Kette der Barissans und nach dem Hochplateau des 
Gebietes der Karo- und Tobah-Battaks, also ungefähr unter 
4° N. B., mehrere && des wohl das ganze Jahr hindurch 
fliegenden Papilio’s, während erst im Januar 92 das erste © 
des seltenen Schmetterlings in meinen Besitz gelangt ist, 


556 


welches bisher unbekannt und unbeschrieben geblieben ist, 
Da sich dasselbe sehr vom & unterscheidet, so lasse ich 
seine genaue Beschreibung folgen. 

Q , Vorderflügel auf der Oberseite von tiefschwarzer Grund- 
farbe, welche zu beiden Seiten der Adern und ihrer Aeste in 
graubraunen Längsstreifen aufgehellt ist. An der Basis der 
Mittelzelle, das innere Drittel derselben einnehmend, ein 
dreieckiger Fleck von elfenbeinweisser Farbe, äknlich wie bei 
dem Q von Papilio miemnon. In der nach aussen gerichteten 
Basis dieses dreieckigen Fleckes entspringen in denselben hín- 
einragend fünf, innerhalb der Zelle gelegene, ebenfalls 
graubraun umrandete, schwarze Streifen. Am Aussenrande 
zwischen den schwarzen Aderästen eine Reihe von neun 
weissen, sehr schmalen Mondflecken. Unterseite wie oben, 
nur blässer; an der unteren Hälfte des Aussenrandes findet 
sich eine schwache Andeutung einer submarginalen, weissen 
Fleckenreihe. 

Hinterflügel auf ihrer Oberseite von tiefschwarzer Basis; am 
Aussenrande zwischen den Aderästen eine Reihe von sechs 
weissen Mondflecken, welche grösser und breiter als die des 
Vorderflügels sind. Vom Analrande gegen den Apex ein breites, 
elfenbein-weisses Band, welches im Zwischenraume zwischen 
dem ersten und zweiten Subcostalaste mit einem gelblichen 
Fleeken endet. In diesem Bande befindet sich eine Reihe von drei 
marginalen und vier submarginalen, keilförmigen, schwarzen 
Flecken, welche Flecken zwischen den schwarzen Medianästen 
und dem ebenfalls schwarzen Discoidalast liegen. Die schwarze 
Färbung umgibt die Medianäste gegen den Aussenrand hin 
keulenförmig. Der oberste schwarze Fleck der marginalen 
Reihe fliesst mit der äusseren Begrenzung des weissen Bandes 
zusammen, welche am Apex und am Gostalrande breit mit 
der schwarzen Basis verbunden ist. Die Unterseite ist im 
Allgemeinen wie oben gezeichnet, nur reicht hier das weisse 
Band bis in den Zwischenraum zwischen erstem Subcostalast 
und Costalader und findet sich an seiner basalen Begrenzung 


557 


ein zarter Anflug von blassblauen Schüppchen. An der Basis, 
wie beim & über dem Beginne der Costalader ein länglicher , 
rother Fleck, in welchem die Praecostalader verläuft; unter- 
halb des Beginnes der Gostalader ein kleinerer, vother Fleck. 
Am Analrande oberhalb des untersten, mehr rundlichen 
schwarzen Fleckens der submarginalen Reihe ein kleiner, nach 
aufwärls gekrümmter, schwarzer Fleck, welcher nach oben 
mit der schwarzen Basis zusammenhängt. Der Analrand ist 
stark concav ausgeschnitten und steht-in Folge hievon weit 
vom Abdomen ab, ragt aber auf Höhe der submarginalen 
Fleckenreihe wieder etwas convex hervor, um gegen. den 
Analwinkel hin sich nochmals und stärker concav ausgeschnit- 
ten zu zeigen. 

Kopf und Thorax schwarz mit einigen weissgelben Flecken ; 
Abdomen schwarz und behaart mit zwei weissen, lateralen 
Längsstreifen; Fähler schwarz; Beine auf der Streckseite- 
schwarz, auf der Beugeseite gelbweiss. 

Flügelspannung = 95—102 mm. 

Linge des Vorderflügels = 60—64 mm. 

Erst im April des laufenden Jahres konnte ich ein zweites 
und im Juli ein drittes Q erbeuten und stehen diese 5 Q? 
einer Serie von mehr als 100 5 gegenüber, so dass bei 
dieser Art wie bei vielen anderen Papilioniden, das Q bedeutend 
seltener erscheint als das Ö,d. h. in Folge seiner uns noch unbe- 
kannten Lebensweise, zu welcher nach Aussage meiner Fánger 
ein sehr hoher Flug gehört und welche sich offenbar sehr 
von der der 5 5 unterscheidet, kommt das Q vigl seltener in den 
Bereich des Netzes. Die beiden letzten Q Q bieten ein grösseres 
Interesse, weil sie, sonst völlig dem ersten; beschriebenen , 
gleichend, doch nicht den elfenbeinweissea Basalflsck auf dem 
Vorderflügel besitzen, wodarch die Zigehörigkeit unseres 
Thieres zur Memnongruppe, in welcher die polymorphen Q Q 
die Regel sind, deutlich illustrirt wird. Auch der kleinere 
rothe Fleck auf der Unterseite des Hinterflügels unterhalb der 
Costalader ist in einem Exemplare nur angedeutet, fehlt aber 


558 


völlig bei dem dritten. Bezüglich des B möchte ich schliess- 
lich auch noch auf einige Abweichungen meiner Exemplare 
von dem von Grose Smuru beschriebenen- Typus aufmerksam 
machen. Obwohl ich auch völlig diesem gleichende Exemplare 
besitze, so fehlt doch manchen anderen auf der Oberseite der 
Hinterflügel die submarginale Reihe von 5 grauen Flecken, 
während bei wieder anderen der graue Fleck über dem Anal- 
winkel zu einem röthlichen Analocellus wird. Das gelbe Band 
auf der Unterseite der Hinterflügel zeigt sich auch manchmat 
mehr weisslich und erinnert dann an die weibliche Zeichnung. 
Wie beim Q kann auch der kleinere, rothe Fleck unterhalb 
des Beginnes der Costalader auf der Unterseite des Hinter- 
flûgels völlig fehlen. Papilio forbesi ist demnach ein sehr 
variirendes Thier. 


5. Cynthia battaka, mihi, nov. sp. 

Seit mehreren Jahren schon fiel mir auf‚ dass alle 
Exemplare von Cynthia, welche ich von den Battakbergen 
(5— 4000’ Elevation) erhielt, sich durch bestimmte und constante 
Merkmale von der in der Alluvialebene Deli's sehr gemeinen 
Cynthia deione, Ericson, unterschieden. doch wagte ich, da. 
mir die bei Bestimmung der Arten aus diesem Geschlechte sor 
sehr wichtigen, weiblichen Formen fehlten, nicht, an eine 
neue Species zu glauben, sondern dachte, dass eine alpine 
Aberration vorliege. In diesem Früjahre nun erhielt ich aber 
von der Battakhochebene auch zwei Q © des Íraglichen Thieres, 
welche sich so_sehr von den © @ von deione unterscheiden, 
dass ich nun keinen Anstand mehr nehme, dem Genus Cynthia 
hiemit eine neue und gute Art einzuverleiben, welche ict 
entsprechend ihrem Vorkommen »battaka’”” nenne. Wohl ist 
mir bekannt, dass die in Continental-Indien vorkommende 
Cynthia erota, Fapricius, zweierlei Formen, eine für die 
Regenzeit und eine für die kalte, trockene Zeit, besitzt und 
dass auch innerhalb dieser beiden Formen noch manche Varia- 
tionen vorkommen; aber Deli und die Battakberge besitzen 


559 


keine so lief in das Insektenleben eingreifenden, klimatischen 
Unterschiede und niemals habe ich ein Exemplar von battaka 
aus der Ehene erhalten können, während ebensowenig ein 
Exemplar von deione aus den Bergen in meinen Besitz gelangt 
ist. Beide Arten wurden auch immer gleichzeitig vorkommend 
gefunden. Die unterste Grenze, auf welcher battaka noch 
fliegt, scheint auf einer Elevation von 5000’ zu liegen und 
wurden bei meinen Expeditionen nach den Bergen die ersten 
Exemplare immer nahe dem Battakkampong Bekantschan 
(53400'), an der Súdgrenze des unter Holländischem Protectorate 
stehenden Gebietes gefangen. Cynthia battaka unterscheidet 
sich von deione auf den ersten Blick durch den Schnitt des 
Vorderflügels, welcher am Apex weniger nach aussen gekrümmt 
und dessen Aussenrand viel weniger convex eingeschnitten, 
sondern fast gerade verläuft. 

Ö Vorderflügel in Farbe und Zeichnung wie bei deione, 
nur sind alle schwarzen Linien und Bänder deutlicher und 
dunkeler und ist die Verdüsterung des Apex mit russfarbenen 
Tönen eine prominentere. Auf der Unterseite findet sich auf 
beiden Flügeln das Gebiet von der Basis bis zu der sehr deut- 
lichen, schwarzen Discallinie lebhaft roth gefärbt (deione gelb), 
welche Färbung an den feinen Linien nahe der Basis ihr 
Maximum erreicht. Unter dem grossen, silberweissen Apical- 
Doppelfleck befinden sich immer zwei kleinere, silberweisse 
Flecken wie bei erota, während deione constant nur einen 
besitzt. 

Hinterflügel wie bei deione; jedoch statt des den Apex des 
oberen Medianastes bildenden, spitzen Schwänzèhens nur eine 
kleine Hervorragung in stumpfem Winkel. 

© Zeichnung beider Flügel wie bei deione, jedoch ist die 
breite, centrale Binde nicht weiss sondern dunkelrauchgelb. 
Das Gebiet ausserhalb der Binde ist statt olivengrün (deione) 
rothbraun. Die Zeichnungen auf der Unterseite sind dunkel- 
violett im Gegensatze zu braun bei deione. Apicalflecken und 
Sehwänzung wie beim Ö. 


540 


Die übrigen Körpertheile wie bei deione. 

Ö Flügelspannung 72—75 mm. 

Länge des Vorderflügels 40—42 mm. 

© Flûgelspannung 80 mm. 

Länge des Vorderflügels 48 mm. 

Battaka gehört zu der von pe Nreëviure aufgestellten Gruppe 
A der Species von Cynthia, bei welcher die centrale Binde 
der Oberseite der OQ die Submedianader der Hinterflügel 
erreicht. In der Lebensweise gleicht battaka völlig deione:; 
die 5 sind häufig, erscheinen gerne an Pfützen auf Wegen, 
haften an einer Loecalität und lassen sich auch leicht mit 
Fäkalien ködern; die Q Q sind grosse Seltenheiten und werden 
nur sehr vereinzelt, im Walde fliegend, manchmal an Blüthen 
gefangen: sie streifen über grössere Gebiete und besitzen keine 
Lieblingsplätze. Vergl. auch Dr. B. Hacen, die Pflanzen- und 
Thierwelt von Deli auf der Ostküste Sumatra’s, Separatabdruck 
aus »Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijks- 
kundig Genootschap’, 1890, pag. 205. 


NOTULEN 
VAN DE 
VERGADERINGEN 
DER 


KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 


IN 
NEDERLANDSCH-INDIË 


GEDURENDE HET TWEEDE HALFJAAR VAN 1895. 


_ Bestuurs-vergadering van 15 Juli 18983. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Stok, Scuerren, 
Dr. van BeumerLen, Dr. Kroos, Herixca en BERMAN. 

De notulen der vorige vergadering worden gelezen en goed- 
gekeurd. 

L. Worden voorgelezen twee briefkaarten van het lid den 
Heer J. Brey omtrent de toezending van het Tijdschrift en van 
den Catalogus. 

Aangenomen voor kennisgeving. 

IL. Tot leden worden benoemd de Heeren: 

J. E. Birsarr, Kolonel, Chef der artillerie te Batavia, en 

E. Constant, Assistent-Resident te Tjilatjap. | 
23 


542 


HI Van de ledenlijst worden afgevoerd de Heeren J. À. 
_Senröper, Gervines en J. K. Keurees. 

IV. Wordt voorgelezen een schrijven van bet »Essex-Insti- 
waarin wordt voorgesteld onderlinge ruiling van Tijd- 
schriften. _ 

Wordt gesteld in handen van den Bibliothecaris. 

V. Wordt voorgelezen het schrijven van de Koninklijke 
Academie van Wetenschappen te Amsterdam dd. 16 Mei 
N°. 57, houdende verzoek aan de K. N. V, om de door de 
Academie uit te geven werken voortaan in ontvangst te willen 
nemen en door te zenden aan haar leden in Ned.-Indië. 

Wordt goedgekeurd, dat door den Secretaris reeds is geant- 
woord, dat de verzending, te Butavia kosteloos, naar buiten 
tegen vergoeding der onkosten kan geschieden. 

VL. Wordt voorgelezen het schrijven van den Rector der 
Kon. Universiteit te Upsala dd. 15 April 1895 ter begeleiding 
van een stel der door genoemde universiteit uitgegeven werken 
en met verzoek om toezending van een compleet exemplaar 
van het Tijdschrift der Kon. Nat. Vereeniging. 

Wordt besloten een exemplaar van ons Tijdschrift, zoo 
compleet mogelijk, te zenden. 

VIII. De Voorzitter stelt eenige afdrukken van houtsnee- 
figuren ter bezichtiging, welke door middel van een aniline- 
procédé direct positief zijn afgedrukt, en geeft omtrent deze 
methode eenige inlichtingen. 

VIII. De Voorzitter doet mededeeling omtrent de in Nieuw- 
Zeeland genomen maatregelen tot bescherming van inheemsche 

vogels. 

IX. Wordt voorgelezen een schrijven van den Heer J. Beck, 
gericht aan de Kon. Nat. Vereeniging en de Maatschappij van 
Nijverheid en Landbouw, omtrent uitbreiding en herstelling van 
het aan hem verhuurde woonhuis en schoolgebouw. 

Ín beginsel wordt besloten geen ruimte in het hoofd- 
gebouw meer af te staan en tot geene uitbreiding over 
te gaan, welke alleen voor de school zou kunnen dienen, 


543 


en wordt verder aangenomen een voorstel te doen aan de Mij. 
van N. en L. om een comimissie te benoemen, waarin 
van elk der beide vereenigingen drie leden zitting nemen, aan 
welke wordt opgedragen de zaak te regelen en daaromtrent 
aan eene vereenigde vergadering een definitief voorstel in te 
dienen. 

Voor de Nat. Vereeniging zullen in die commissie zitting 
nemen de Voorzitter, de Secretaris en de Commissaris voor de 
gebouwen. 

X. De Bibliothecaris leest een lijst der ten geschenke ont- 
vangen boekwerken voor. 


Bestuurs-vergadering van 10 Augustus 1895. 


Aanwezig zijn de Heeren Dr. van per Stok, Dr. Kroos, 
Scuerrer, Dr. vAn Deverten, Dr. van Bemmeren, Dr. Onnen, 
_ Herinca, Berman en Dr. Fricke. 

De notulen der vorige vergadering worden na lezing goed- 
gekeurd en geteekend. 

TI. Tot lid wordt benoemd de Heer C. J. A. Gorkker, leeraar 
a/h. Gymnasium alhier. 

IL. Van de ledenlijst worden afgevoerd de Heeren J.A. W. 
VAN Bereer, Mr. W. pe Gespen, L. P. D Op rex Noort, P. 
Leenpertz en Dr. Tu. van Buuren, welke laatste verzoekt in zijn 
plaats de Bibliotheek van de Hoogere Burgersschool te Soerabaija 
te willen stellen. 

IL. Naar aanleiding van de aangekondigde liquidatie der 
firma Erysr en Co. zijn ontvangen missiven van de firma vaN — 
Dorp & Co., Arprrenr & Ruseur en Korrr & Co., allen uit- 
gevers alhier, zich aanbevelende voor het drukken, uitgeven 
enz. van het Tijdschrift der Natuurkundige Vereeniging. 

De vergadering benoemt de Heeren Oxsex, Herrvaa en Ficker 


544 


in commissie om in deze een onderzoek in te stellen en naar 
bevinding een definitieve beslissing te nemen. 

De Heer van Bemmeren heeft een brief ontvangen van 
het lid den Heer L. Martin te Bindjei, waarbij deze verzoekt 
om opneming in het Tijdschrift van een manuscript, getiteld: 
Neue Lepidopteren aus Sumatra, alsook van een lijst van vlinders 
van Nederlandsch-Indië. 

Wordt besloten den Heer Martin te antwoorden, dat de 
Vereeniging gaarne zijn arbeid wil uitgeven, en dat de platen 
in Europa zullen kunnen worden geteekend en gekleurd. Zoo 
hij er bezwaar tegen mocht hebben om de vlinder-exemplaren 
naar Europa te zenden, dan zouden de teekeningen hier te 
Batavia, doch ongekleurd, kunnen worden vervaardigd. 

Vv. Wordt voorgelezen een schrijven van den Heer Juues 
DE Sorenies te Brussel, gericht aan den Consul van België te 
Batavia, waarin inlichtingen gevraagd worden over het voor- 
komen op de groote en kleine Soenda-eilanden van twee soorten 
van bijen, de Apis dorsata en zonala, die een langeren slurp 
zouden bezitten dan de Europeesche soorten, weshalve het 
van belang zou zijn te trachten, die dieren in Europa in te 
voeren. Voorloopig is de wensch van den Heer pre Sorestes 
alleen om eenige goed geconserveerde exemplaren van die soorten 
te verkrijgen. De Belgische Consul roept hierbij de hulp van 
de Ki NV ins. 

Wordt besloten naar aanleiding van dit verzoek te schrijven 
aan de Heeren Dr. TreuB en Horre te Buitenzorg , alsmede 
aan den Heer Apùr te Garoet. 

VL. Wordt voorgelezen een schrijven van het Kon. Ned. 
Aardr. Genootschap, waarin wordt medegedeeld, dat tot 
Voorzitter van dat Genootschap is benoemd de Heer Dr. C. 
M. Kan te Amsterdam. 

Aangenomen voor kennisgeving. 

Daar er niets meer aan de orde is, sluit de Voorzitter de 
vergadering. 


345 
Bestuurs-vergadering van 14 September 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van pen Stok, Mr. Piepers, 
Dr. van BeuamerLen, Scuerren, Berman en Dr. Fiote. 

Na voorlezing der notulen van de vorige vergadering worden 
deze goedgekeurd en geteekend. 

1. Van de ledenlijst worden afgevoerd de Heeren: Mr. C. 
ManverL, L. J. SANTMANN, G. L. Horrann, A. van per Mape, 
B. Eprre, J. W. A. Doorensos, A. Groornorr, Mr. CG. A. Henny, 
Z. W. Murvemeister, H. G. (l. van Dore, O. M. De Munmck en 
A. Lúgpens. | 

IL. Wordt voorgelezen een circulaire van den Directeur 
van 0. E. en N., waarbij de toezending wordt verzocht van 
eene opgave betreffende de samenstelling van de Natuurkundige 
Vereeniging. 5 

De Secretaris deelt mede, dat deze opgaaf bereids is toe- 
gezonden. À 

HI. De Heer van per Stok brengt namens de in zake 
Sechool-Breek benoemde Commissie verslag uit nopens een samen- 
komst met twee Bestuursleden van de Maatschappij van Nijver- 
heid en Landbouw, gehouden op Zondag 15 Augustus. 

De uitslag van die bespreking is, dat de achtergalerij van 
het woonhuis van den Heer Brek een zeer noodzakelijke 
verbouwing zal ondergaan. Aan den Heer Beck is te kennen 
gegeven, dat de beide Vereenigingen niet geneigd zijn om ver- 
bouwingen toe te staan, die alleen ten doel hebben de school 
uit te breiden. Daarentegen is den Heer Beck medegedeeld, 
dat, wanneer zich onverwacht eene gelegenheid voor hem 
mocht voordoen om voor zijn doel geschikte localiteiten te 
krijgen, de Besturen der beide Vereenigingen zeer waar- 
schijnlijk daartegen niet zouden difficulteeren , ook binnen den 
termijn van het loopende contract. | 

IV. De Secretaris deelt mede, dat door de Commissie in 
zake de uitgave van het Tijdschrift der Vereeniging voorloopig 
besloten is den loopenden jaargang te bliiven uitgeven bij de 


546 


firma Reeerspvre, die de drukkerij van de Arma Ernst & Go. 
heeft gekocht. De ervaring gedurende dit jaar op te doen 
zal dan wel den weg aanwijzen, die verder te volgen 
zal zijn. 

V. De Heer van Bemmeren brengt nogmaals ter sprake de 
vervanging van den mandoor, die thans zelf met het oog op 
zijn hoogen leeftijd ontslag heeft aangevraagd. 

Wordt besloten een voorstel te richten aan het Bestuur van 
de Maatschappij van Landbouw en Nijverheid om: 

fe den mandoor het gevraagde ontslag te verleenen en 
hem toe te kennen een onderstand van f 10.— ’s maands 
door de beide Vereenigingen te betalen, onder voorwaarde, 
dat hij niet meer op het erf van het gebouw blijft wonen; 

2e tot mandoor te benoemen den looper der K. N. V 
Oepsin, die reeds vele jaren de Vereeniging trouw en eerlijk 
heeft gediend. 

VL. Komt ter tafel een schrijven van het correspondeerend 
lid der Vereeniging Prof, Wicnmann te Utrecht, waarbij wordt 
aangeboden een bijdrage voor het Tijdschrift, getiteld »Petro- 
graphische Studiën über den Ind. Archipel, 1. Leucit-gesteine 
von der Insel Celebes” De Heer Wicunmaxn verzoekt een 120tal 
afdrukken te mogen ontvangen. 

Besloten wordt deze bijdrage in het Tijdschrift op te nemen. 
en het gevraagde aantal afdrukken aan den Heer WicHManN 
toe te zenden. 


Bestuurs-vergadering van 12 October 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Stok, HeRinGA, 
Scnerrer, Dr. Kroos, Dr. van Bemmeren, Berman en Dr. Ficte. 

Lì. De notulen der vorige vergadering worden voorgelezen 
en na goedkeuring geteekend. 

IL Van de ledenlijst worden afgevoerd Mr. J. J. C. En 
Dr. W. Pauw en J. Nunour van pen Veen. 


547 


IL. De Heer van Bemmeren heeft een schrijven ontvangen 
van Dr. L. Marrix te Bindjei, waarin deze mededeelt, dat hij 
de afbeeldingen van de door hem beschreven vlinders (zie 
notulen Augustus 1895 IV) in Europa zal laten vervaardigen, 
welke dan in een latere aflevering van het Tijdschrift zullen 
kunnen worden opgenomen. Verder belooft de Heer Mantin 
nog tegen het einde van October een volledige lijst van de 
Delische _Rhopalocera-fauna met biologische aanteekeningen. 
Evenzoo stelt de Heer Mantin nog een vervolg op zijn »Neue 
Lepidopteren aus Sumatra” in het vooruitzicht. 

IV. Wordt voorgelezen een missive No. 9862 dd. 22 Sept. 
1895 van den Directeur van 0. K. en N. ter begeleiding en 
aanbieding van een schrijven van den [eer L. Pasteur te Parijs, 
hetwelk luidt als volgt: 


Moxsieur Le Direoreur pe L'INSTRUCTION PupLique 
à BATAvia. 


Monsieur ! 


Dans la pensée de rendre plus facile aux jeunes étrangers qui 
viennent en France continuer ou terminer leurs études, Vacrès 
de notre Enseignement supérieur, quelques hommes appartenant 
pour la plupart au monde de la science et des lettres, ont 
formé à Paris, un »Comité de patronage des étudiants élran- 
gers” Leur but est de fournir pendant leur séjour à ceux 
qui visitent nos grands centres universitaires un appui moral 
et toutes les informations nécessaires. 

Convainu, Monsieur le Directeur, de la sympathie avec la- 
quelle vous accueillerez une oeuvre qui ne peut que resserrer 
les liens d'estime et d’'amitië réciproques qui unissent nos 
deux pays, je viens au nom du comité faire appel aux senli- 
ments de haute bienveillance qui vous animent et vous prier 
d'user de votre grand erédit, pour que par des relations 
régulières entre vos universités et les notres nos jeunes gens 


548 
apprennent à se connaitre et à s'estimer chaque jour 
davantage. 

Veuillez être notre interprète auprès de la jeunesse qui 
fréquente vos hautes écoles et assurer de toute notre sym- 
pathie. Dites lui quelle sera la bienvenue quand elle voudra 
venir user des ressources que met à la disposition de la science 
notre enseignement supérieur. 


Veuillez agréer, Monsieur le Directeur, lassu- 
rance de ma haute considération. 


hi L. PASTEUR. 


Wordt besloten dit schrijven in de Notulen op te nemen. 


V. Wordt voorgelezen een schrijven van den Heer J. D. 
Konus te Soerabaija, waarin namens de redactie-commissie van 
het »Archief voor de Java-suikerindustrie”” dank wordt gezegd 
voor de toezending van een za exemplaar van het Natuur- 
kundig Tijdschrift. 

Naar aanleiding van dit debindden deelt de Bibliothecaris 
mede, dat hij aan den Heer Korus, redacteur van genoemd 
Tijdschrift, een zoo volledig mogelijk exemplaar van het nn 
schrift heeft gezonden. 

Wordt goedgekeurd, en bovengenoemd schrijven aangenomen 
voor kennisgeving. 

VL. De Bibliothecaris geeft kennis van de ontvangst van: 

1e een exemplaar van het Statistiek Verslag voor Spoor- en 
Stoomtramwegen in N, L over 1892, aangeboden door den 
Directeur van het Departement der B. O. W. en 

2° van een exemplaar van het Jaarboek van het Mijnwezen, 
met een portefeuille met kaarten, aangeboden door den Directeur 
van het Departement van 0. E. en N, 

VIL. Naar aanleiding van het schrijven dezerzijds zond de 
Heer Apèn te Garoet een doosje met verschillende soorten van 
bijen, gezocht tot zelfs aan het Zuider-zeestrand. 


549 


Wordt besloten den Heer Apèr den dank der Directie te 
betuigen en de geheele verzameling aan te bieden aan den 
Belgischen Consul alhier. (Zie Notulen Augustus. VI). 


Bestuurs-vergadering van 9 November 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. van per Stok, HerinGa, 
Mr. Piepers, Dr. Kroos, Scurrren , VORDERMAN, Dr. vAN BEMMELEN , 
Porak, en Dr. Fricke. 

De notulen der vorige vergadering worden na lezing goed- 
gekeurd en geteekend. 

1. Wordt voorgelezen een schrijven van den Heer Corn* pr 
Groor, eerelid en mede-oprichter der Vereeniging, waarbij op 
een onjuistheid in de ledenlijst wordt gewezen, en tevens om 
toezending van het Alphabetisch Register op deel T—XXX wordt 
verzocht. 

Aan dit verzoek zal door den Bibliothecaris worden 
voldaan. 

IL. Wordt voorgelezen een schrijven van het correspon- 
deerend lid Professor A. Wicumann te Utrecht, inhoudende 
het verzoek om de op het Museum van de Kon. Nat. Vereeni- 
ging bewaarde mineralen te zenden naar Utrecht, ten einde ze 
op het Mineralogisch-Geologisch Instituut aldaar aan een nader 
onderzoek te kunnen onderwerpen. 

Wordt besloten om den Heer Wicumans te antwoorden, dat 
het Bestuur bereid is hem toe te zenden wat bruikbaar is, 
met zooveel mogelijke toelichting, hem verder te verwijzen 
naar het Bureau van het Mijnwezen alhier, waar hij de beste 
inlichtingen zal kunnen ontvangen, en verder aan de toezending 
der mineralen dezerzijds de voorwaarde te verbinden, dat die 
mineralen , welke in de verzameling van het Mijnwezen alhier niet 
worden aangetroffen, zullen moeten worden teruggezonden. 

IL De Heer van Bemmeren deelt mede, dat eenige dagen 
geleden de bliksem in het schoollokaal van den Heer Beck is 


550 


ingeslagen en eenige schade heeft aangericht, gelukkig zonder 
eenig letsel te hebben toegebracht. De Heer van BemmErLEN 
oppert de vraag of het ook wenschelijk zoude zijn het gebouw 
van een bliksemafleider te voorzien. 

De vergadering meent, dat het niet noodig is om een der- 
gelijk toestel aan te brengen, daar het lang niet zeker is, dat 
een bliksemafleider tegen alle elektrische ontladingen beschermt, 
en daarenboven een slecht of onvoldoend aangelegde bliksemaf- 
leider het gevaar eerder vergroot dan verkleint. 

De uitgaven tot reparatie van de door den bliksemslag ver- 
oorzaakte schaden aan het dak enz. worden goedgekeurd. 

IV. De Heer Vorperman vraagt of het niet wenschelijk 
zoude zijn om voor de bijdragen voor het Tijdschrift een 
renumeratie te geven, zooals bij de Geneeskundige en andere 
vereenigingen geschiedt. Misschien dat dit het aantal bijdragen, 
die thans maar schaars toevloeien, zou vermeerderen. 

De vergadering, hoewel in principe niet afkeerig van dit 
idee, besluit om de beslissing hierover tot nader aan te 
houden. 


Bestuurs-vergadering van 14 December 1895. 


Tegenwoordig zijn de Heeren Dr. vaN per Stok, Dr. vaN 
Bemmeren, Herinca, Scuerrer en Dr. Fioec. 

De notulen der vorige vergadering worden na lezing goed- 
gekeurd en geteekend. 

1. Van de Ledenlijst worden afgevoerd de Heeren: J. A. 
VAN Rvyn ‘van ArkeMape, A. EreRMAN, W. J. L. van Disse, 
G. J. P. Venner, J. H. Burren, H. van pe War, A. Bisvoer, 
J. A. van Derpen, CG. T. Barvor, L. CG. A. Rompacu, J. Jurrius, 
A. Corvren, A. Pa. W. Seconp van Bancner, en de Dames: 
Mej. van Geuns, en Mej. EB. Trspeman. 

IL. De Voorzitter leest uit een door hem ontvangen schrijven 
van Professor Wicnmass een gedeelte voor , betrekking hebbende 


söt 


op de voorgenomen expeditie naar Borneo. Genoemde geleerde 
had zich disponibel gesteld om den tocht mede te maken onder 
voorwaarde, dat hem vergunning werd verleend tot den geheelen 
doortocht door genoemd eiland, »Juist het laatstgenoemde 
»eiland (Celebes)” schrijft Z H. Gel. » was mede de aanleiding om 
»als voorwaarde de vergunning tot den geheelen doortocht te 
»verlangen. De verhoudingen tusschen het oostelijke gedeelte 
»van Borneo en West Celebes zijn van een bijzonder belang. 
»Ik twijfel er niet meer aan, dat die doortocht zal plaats 
shebben nu de Resident geen principieel bezwaar daartegen 
»heeft. Voor de leden der expeditie moet het nu heeten: 
»» Where there is a will, there is a way”. De groote gevaren 
»bij doortochten in Indië zijn in de meeste gevallen denkbeel- 
»dige. Dit is nu weder gebleken met het meer van Posso, dat 
»in het midden van Celebes ligt en nog nooit door een Euro- 
»peaan bezocht werd. Nu schrijft mij dezer dagen de zende- 
»ling Ars. GC. Kruit, dat hij zonder noemenswaardige 
„bezwaren, eenige moeielijkheden wat het terrein betreft niet 
»in aanmerking genomen, dit meer bereikt heeft. Eenige bij 
»die gelegenheid verzamelde gesteenten zijn reeds onder- 
» weg.” 

UL Verder leest de Voorzitter voor de volgende. »Medee- 
»deeling uit Tjitjalengka (Preanger- Regentschappen).” 

»Een 14 dagen geleden (7—12 Nov. 1895) kwam K., die Ingeert 
»in de pasangrahan Pasek, ’s avonds tegen 7 uur buiten en zag 
»tot zijn verbazing in de sawahs rondom de pasangrahan overal 
»lichtjes. Het waren vuurbollen, met sterk lichtgevend ver- 
»schijnsel als van lamplicht. Nu en dan flikkerde het licht 
»op, soms (doch zelden) verplaatste het zich. Een uur later 
»begon het te regenen, als wanneer het licht verdween. 

»Na den regen doemden de vuurbollen weer op. Na 10 uur 
»waren zij niet meer te zien. 

„De inlanders kennen het verschijnsel, dat zich nog al eeus 
»voordoet. Een verklaring kunnen zij er niet van geven. 
„Over het algemeen schijnt het verschijnsel zich voor te doen 


552 


„boven drassige plekken, bijv. sawahs; naar de Kontroleur mij 
»mededeelde kwam het af en toe ook in Midden-Java voor. 
»Eens zelfs op de Joana-rivier in Japara. Op het gezicht van 
»dien lichtbol, over de rivier zwevende, werd overal het 
»alarmsignaal geslagen. Dit laatste gebeurde in Pasek echter 
„niet. Men noemt het eenvoudig: spookverschijnsel, hantoe 
»of kewong-wang. 

„Volgens K. zou er onweer aan de lucht zijn geweest, het 
» weerlichtte echter slechts heel in de verte. Het licht van den bol 
»was geel als lamplicht, niet blauw als dat van elektrisch licht.” 

Nadere mededeeling. 

»Ge meendet, dat de lichtjes in de sawabs wellicht dwaal- 
slichtjes waren. Dit zou waar zijn als ze alleen op moerassige 
»plaatsen voorkwamen doch de sawahs van Pasek zijn berg- 
»sawahs en bovendien, — het licht boven de Joana-rivier? Het 
»is echter wel mogelijk” 

IV. Wordt voorgelezen een schrijven van den Heer M. van 
Bruecen te Tegal, waarin voor het Museum der K. N. V. ten 
geschenke wordt aangeboden eene verzameling vlinders, door 
hem zelven gevangen op de noordelijke helling van den Slamat 
op een hoogte van 500—5000 voet. »Hoewel de collectie niet 
»groot is,” schrijft de Heer v. B, »kan ik echter mededeelen, 
»dat er bijna geen andere soorten voorkomen. In de verza- 
»meling bevinden zich twee boomkrekels, die alleen voorkomen 
»op hoogten boven de 2000 voet” Verder is er nog een 
vliegend blad of sprinkhaan, waarvan de voelhorens beschadigd 
zijn. Deze hadden een lengte van 7 à 8 centimeter. 

Wordt besloten den Heer var BrucereN dank te zeggen voor 
deze toezending. 

V. Wordt gelezen een schrijven van den Heer L. Sronmen, 
benoemd Assistent-Resident van Banda, waarbij deze mededeelt, 
dat door hem eenige kisten met boekwerken , meest jaargangen 
van tijdschriften als Nature enz., aan de Kon. Nat. Vereeniging 
ten geschenke zijn toegezonden, hopende dat het gezondene 
althans van eenige waarde voor de Vereeniging moge zijn. 


555 


Wordt besloten den Heer Sronmer den dank der Directie 
voor deze toezending te betuigen. 

VI. Wordt overgegaan tot de verkiezing van functionarissen 
voor 1894. De uitslag is dat de tegenwoordige worden herkozen. 
De ter vergadering aanwezigen laten zich die herkiezing wel- 
gevallen, terwijl aan de afwezigen van hun herkiezing zal 
worden kennisgegeven. 


BOEKWERKEN 


TER TAFEL GEBRACHT IN DE VERGADERINGEN VAN DE DIRECTIE 


DER 


KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING 


150 


130a 


a 
ad 
oe 


IN 
NEDERLANDSCH-INDIË, 


GEDURENDE HET JAAR 1892. 


Astronomie (Aa). 


Observations (Astronomical and Meteorological) at the 
United States Naval Observatory. 

1884—1888, 5 Vol's. 4°. 

Appendix I, Catalogue of Stars, observed at the U, S. 
Naval observatory during the years 18451877. 

3" Edition, 1889. Washington. 

Report of the Superintendent of the U. S, Naval Oras: 
vatory, for the year ending June 50. 

1889, 1890. Washington. 

Y'Astronomie, Revue mensuelle d’astronomie populaire. 
11° Année, Paris, 1892. 

Revista do Observatorio do Rio de Janeiro. | 
Anno VI 1891 No. 12. Anno VII 1892 No. 1. Rio de Janeiro, 1892, 
Bulletin de la Sociëté astronomique de France, 

5e année 1891, Paris. 


149 


1494 


S- 


8 


9 


© 


5 
5 


8 


nd 


119 


12 


et 


LI 


Transactions of the Astronomical Observatory of Yale 
University. 

Vol. 1, Pt. IV 1889—93. New Haven 1889 —95. 

Report for the year —, presented by the Board of Ma- 
nagers of the Observatory of Yale University to the Pre- 
sident and fellows. 

1886—1887, 87 —88, 88—89, 89—90, 90-91, 9192. 


METEOROLOGIE (B). 


J. P. var per Stok. Regenwaarnemingen in Neder- 
landsch Indië. 

Dertiende Jaargang 1891. Batavia, 1892. 

Observations made at the magnetical and heteen 
observatory at Batavia. 

Vol. XIV 1891. Batavia, 1891—1892. 

Observazioni meteorologiche all’ Össervatorio della R. 
Università di Torino. 

1888. 89, 90, 91. Torino. 


PHYSICA (0). 


PEleetricien, Revue générale d'Electricité. 

T. XVL et XVII (2° Sér. T‚ II et IV). Paris, 1892, 

Electricité, Revue scientifique illustrée hebdomadaire. 
16° Vol. Paris, 1892 

Die Fortschritte der Physik im Jahre 1885, 

Dargestellt von der Physischen Gesellschaft zu Berlin, XLI Jahrg. 
3e Abth. Physik der Erde. Berlin 1891. 


CHEMIE (Da). 


Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft. 
25°" Jhrg. Berlin, 1891, 1892 

The Chemical News. 

Vol. 65, Vol. 66. London, 1692. 

Photographische Mittheilungen. 


Nerausgegeben von H. W. Voce. 28 Jhrg. 21-23. 29 Jhrg. 
Berlin, 1892. 


181a 


9ja 


9 


_l 


10 


Dad 


6 


oo 


142a 


142b 


142c 


HI 
H. W. Voeer, Handbuch der Photographie, I Theil 
Photochemie und Beschreibung der Photographischen 
Chemicalien. 
Berlin, 1890. 


Recueil des Travaux Chimiques des Pays-Bas. 
Tome X, No. 5 et 6, Tome XI, No. 1—3. Leide, 1892. 


LANDBOUW (Db). 


Mededeelingen van het Proefstation »Midden Java” te 
Semarang. 

1892, 6 Afleveringen, 2 jaarverslagen. Semarang 1892, 
Sourweper — Benecke. Saccharum Officinarum,, L. 
Folio Atlas, 8°. Text. Berlin 1892. 

Mededeelingen van het Proefstation voor Suikerriet in 
West-Java te Kagok-Tegal. 

1892. 2 afleveringen. Semarang, 1892. 

Proefstation Oost-Java. Publicaties. 

44 stuks, ontbreken No. 1, 8, 13 en 18. Semarang, 188892. 


GEOLOGIE [E). 


_ Jahrbuch der K. K. Geologischen Reichsanstalt. 


Jahrg. 1891. Bd: XLI, wal 1 -3. Jhrg. 1891, Bd. XLIL. Hit, 1. 
Wien, 1891—1892. 

Verbandlungen der K. K. geologischen Reichsanstalt. 
1891 No. 15—18, 1892 No, 1—16. Wien, 1892 

Jaarboek van het Mijnwezen in Nederlandsch Oost-Indië. 
20 Jahrg. 1891, 2 deelen, 21 Jahrg. (1° ged.) Amsterdam, 1892. 
Memoirs of the Geological Survey of India. 

Vol XXIII, XXIV Pt. 1—3. Calcutta, 1892. 

Memoirs of the Geological Survey of India. 

R. Lypexker, Palaeontologia indica. 

Ser. XIII, Vol. Pt. T, IL. Calcutta, 1891. 

A. Manual of the Geology of India, Pt. IV : Mineralogy 
by F. R. Maurer, 

Calcutta, 1887. 

R. D. Orpnau. A Bibliography of Indian Geology. 
Calcutta, 1888. 


145 


295 


299 


IV 


in rde Ered, EG ite 


Records of the Geological Survey of India. 

Vol XXII, XXIII, XXIV;Vol XXV. Pt. 1-4. Calcutta, 1889—92. 

Contents and Index to the first twenty Volumes of the 

Records of the Geological Survey of India. 

1868 to 1887, Calcutta, 1891. 

U. S. Geological Survey. 9", 10% Annual Report. 

Part [ and IL, 1888—1889, 1889 —1890. Washington, 90—91, 

U. S. Geological Survey. Bulletin. 

No. 65, 67—81. Washington, 1890, 1891. 

Verein für Erdkunde zu Leipzig, Mitteilungen. 

1891. Leipzig, 1892. 

Mitteilungen des Vereins für Erdkunde zu Halle a/S. 

1892. Halle, 1892. 

Notizblatt des Vereins für Erdkunde zu Darmstadt. 

Herausg. v. R. Leestus, IV Folge, 10 u. 11 Helt. Darmstadt, 1889, 1890. 

XIV Jahresbericht des Vereins für Erdkunde zu Metz 

für 1891—92. 

Metz, 1892. 

Finlands Geologiska Undersökning. 

Beskrifning till Karbladet No. 9, 18-—21. 

Mémoires du Comité géologique, St. Pétersbourg. 

Vol. XIII No. 1. St. Pétersbourg, 1892. 

Bulletin du Comité géologique, St. Pétersbourg. 

Vol. X No. 6—9, 1891. Vol. XI No. 1—4, 1892 

Transactions of the Geological Society of Australasia. 

Vol. I, Part V. Melbourne, 1891. 

A. Rorurrerz. Die Perm-, Trias- und Juraformation auf 

Timor und Rotti im Indischen Archipel. 

Sep. Abdr. aus: Palaeontographica Bd. XXXIX. Stuttgart, 1892. 

J. H. Kroos. Die geognostischen Verhältnisse am nord- g 

westlichen Harzrande zwischen Seesen und Hahausen- 
t iellen Berücksichtigung der Zechsteinformation. 

Sep. Abdr. aus: Jahrb. der K. preuss. geolog. Landesanst. für 

1891. Berlin, 1892. 

J. H. Kroos. Die Höhlen des Harzes und ihre Aus- 

füllangen. 

Halle, 1892. 


501 


502 


9 


me 


29 


zi 


450a 


Vv 


J. H. Kroos. Zur Entstehung des lössartigen Lehmes. 
Sep. Abdr. aus: Zeitschr, d. Deutschen geol. Gesellsch. Jrg. 1892. 
J. H. Kroos u. W. Brass. (Aus den Verhandlungen 
des Ortsvereins für Geschichte und Alterthumskunde 
zu Braunschweig Wolfenbüttel vom 7 März 1892). 
Braunschweigische Anzeigen, 1892. No. 71-72. 
J. H. Kroos. Die Harzer Höhlen, ihre Ausfüllungen und 
Thierreste. 
Sep. Abdr. aus: Harzer Monatshefte, Maiheft 1892. 
C. W. S. Aurrvirrrus. Ueber einige Ober-Silurische 
Cirripeden aus Gotland. 
Sep. Abdr, aus: Bihang till K. Svenska Vet-Akad. Handlingar Bd. 
18. Ald. IV. No. 3. Stockholm, 1892. 
BOTANIE (F. 

Acta Horti Petropolitani. 
T. XI, Fasc. IL. T. XII, Fase. 1. Petersburg, 1892. 
Flora oder Allgemeine Botanische Zeitung. 
Neue Reihe, 46 Jahrg. 1888. Regensburg. 
Frora Barava, Afbeelding en Beschrijving van Neder- 
landsche wap door J. Kors en F. W. van Eepen. 
Afl. 285300 Leide 
Nederlandsch Kruidkundig Archief. 
2° serie, 6° deel, 1° stuk. Nijmegen, 1892. 
F. CG. Scrügerer, Tillaeg til Viridarium Neplesieum, L 
Sep. Altr. al: Nyt Magazin for Naturvid. XXXII 1891. Kristiania 1891. 
Mededeelingen uit ’s Lands Plantentuin. 
’sLands Plantentuin te Buitenzorg, 18 Mei 1817— 
18 Mei 1892. 
Feest publicatie ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan. Batavia 1892, 

r ‚ Taxo. De beteekenis van Tropische Botanische 
Tuinen. 
Redevoering op 13 Mei 1892. Batavia 1892. 
Teysmannia. Et 
Onder redactie van H. J. Wremas, 3% Jaarg. Batavia, 1892. 
FE. vor Mürren. Select extra-tropical plants readily 
eligible for industrial culture or naturalisation. 
8 Ed. Melbourne, 1691. 8°. (Zie ook F 256). 


VI 


445 F. vor Mürren. Key to the System of Victorian Plants. 
1 & II. Melbourne, 1885—1886. 

444 PF. von Mürren. Index perfectus ad Caroli Linnaei. 
Species plantarum. Melbourne, 1888. 

445 F. vor Mürrer. Second systematic Census of Australian 
Plants, Pt. 1, Vasculares. 
Melbourne 1889. 


ZOOLOGIE [G). 
HANDBOEKEN ENZ. (GA). 


45 H., G. Bronn. Klassen und Ordnungen des Thier- 
reichs, wissenschaftlich dargestellt in Wort und Bild, 
Leipzig, Heidelberg, 1859—1892 

„IL, Abth. 3, Lief. 15, 16 
Bd. IV, Liet. 18—27. 

. V, Abth. 2, Lief. 32—34, 
Bd. VL, Abth. V, Lief. 57—39. 


TiDSCHRIFTEN MET GEMENGD ZOÖLOGISCHEN INHouD (Gp). 


> Tijdschrift der Darten Dierkundige Vereeniging. 
2° ser. Deel III, afl. 3, 4. Leiden, 1892. 
Catalogus der Bibliotheek 3de lis: 1e vervolg. Juni 1884— Dee. 1891. 
Wet der Nederlandsche Dierk. Vereeniging vastgesteld op 13 
Dec. 1891. 

6 Zeitschrift fùr wissenschaftliche Zoölogie. 
Herausgegeben von A. Körriker und E. Enters. Bd. 53 Heit 4 
Bl. 54, 55 Helt 1—3. Leipzig, 1892. 

7 _Zoölogischer Jahresbericht für 1890, 
Red. von Dr. P. Maver, herausgegeben von der Zoölogischen Station 
zu Neapel. Berlin, 1892. 8 

10 Proceedings of the Zoölogical Society of London forthe 
vear 1892. B 
Pt. EHL London, 1892. 

11 Transactions of the Zoölogical Society of Löndór. 
Vol. XIII, Pt. 4. London, 1892. 

20 Nouvelles Archives du Muséum d’Histoire Naturelle. 
(De Paris) publiés par les Prof. Administrateurs de cet établisse- 
ment, 3° zaad T. UL, Fasc. [._ Paris, 1691, 


2 


ll 


Le 
© 


to 
_— 


an 


DN 
te 


VII 


Archives de Biologie. 

Publiées par E. v. Bexepen et Cu. v. Bauneke. Tome XIL, Fasc. 
TIL. Gand, Leipzig, Paris, 1692. 

Bergens Museums Aarsberetning for 1891. 

Bergen, 1892. 

Journal of Mor sela: y. 

Ed. by €. 0. Warrvas, Vol. V, No 3, 4. Vol. VI, No, 1, 2. Boston, 1892. 
Annales de Sociëté royale Malacologique de Belgique. 
T. XXIV. 

Procès Verhaux des Séances, T.- XVIII, 1890. pag. CXXXIII— 
CCXIV en T. XIX pag. 1—-LXXXVII 1890. Bruxelles, 1889, 1890. 


VERGELIJKENDE ANATOMIE EN ONTWIKKELINGS- 
GESCHIEDENIS (Gc). 


E. SerenkA. Studien zur Entwicklungsgeschichte der 
Tiere. 

Hit. 5 Zweite Hälfte. Wiesbaden, 1892. 

Dr. J. Tu. Oupemans, Die Accessorischen Geschlechts- 
drüsen der Säugethiere. 

Natuurkundige verhandelingen van de Hollandsche Maatschappij 
der Wetenschappen 3% verz. Deel V, 2° Stuk. Haarlem 1892. 
Da. O. Kaiser. Die Functionen der Ganglienzellen des 
Halsmarkes, eine von der Utrechter Gesellschaft für 
Kunst und Wissenschaft gekrönte Preisschrift. 

Haag 1891. 

Dr. C. Pa. Sturen. Das Jacobson’sche Organ von 
Crocodilus porosus (Schn.). 

Sep. Abdr. aus: Anatom. Auzeiger Jhrg. Vil. 1892, 


Zoöroeisene Rerzen (Go). 


‚ Seuren. Reisen im Archipel der Philippinen. 
7 Theil, V Bd. 7* Lfg. Die Taglalter von Grone Seuren. Wies- 
baden, 1892. 
u Theil IL Bb. Malacologische Untersuchungen van Dr. R. Benen. 
XVIIE Helt, 1892. 
Report on the scientific results of the Voyage of H. 
M. S. Challenger, Deep-Sea Deposits. 
London 1891. 


26 


Vil 


Max Weser. Zoölogische Ergebnisse einer Reise in 
Niederländisch Oost-Indien. 
Bd. II, Hett II. Leiden, 1892, 


MaumaLia (Gr). 


J. Anperson. Catalogue of Mammalia in the Indian 
Museum, Calcutta. 

Pt. 1, Calcutta, 1881. - 

W. L, Serarer. Catalogue of Mammalia in the Indian 
Museum, Calcutta. 

Pt. IL, Calcutta, 1891. 


Aves (Ge). 


The Ibis, a quarterly Journal of Ornithology. 

6* Series, Vol. IV, Vol. V No. 17 London, 1892. 

Catalogue of the Birds in the British Museum. 

Vol. XVI, XVII, XX. London, 1892, 

E. Harrterr. Katalog der Vogelsammlung im Museum 
der Senkenbergischen Naturforschenden Gesellschaft in 
Frankfurt a/M. 1891, 


RePriLia, AmeuipiA (Gu). 


Dr. 0. Boerreen. Katalog der Batrachier-Sammlung im 
Museum der Senckenbergischen Naturf. Gesellsch. in 
Frankfurt a. M. 

1892. 

W. L. Scrarer. List of Batrachia in the Indian Mu- 
seum. 

Calcutta, 1892. 


Everterata (MisceLLanea) (Gw). 


Dr. C. Ph. Sluiter. Ueber die Bewegung einiger tro- 
pischen Mollasken und Ophiuren. Overdruk uit: Tijd- 
schrift der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging. 


2% Reeks. Deel III 1892, 


ot 
Go 


Ee 
li 


St 
ct 


5 


=t 


26 


IX 
Morrusca (Gr). 


Marrist und Cremairz. Systematschen Conchylien- 
Cabinet. | 

Bd. MIL, Hft. LIT, LIV; Bd. VIII, Hit, XX — XXV Bd. XI, Hit, ‚XX, 
XXI. Nürnberg, 1891-92. 


Insecta (MisorLLanea) (Ga). 


Tijdschrift voor Entomologie. 

Uitg. door de Nederl. Entomol. Vereeniging, Dl. XXXIV, afl. 4, 
DI. XXXV afl. 1—3. ’s Gravenhage, 1892. 

Annales de la Société Entomologique de Belgique. 
Tome XXXIII, XXXIV., Bruxelles, 1889, 1890. 

Entomologisk Tidskrift af Entomologiska Föreningen i 
Stockholm. 

Arg. 12, Hält 1—4; Arg. 13 Häft 1--4 Stockholm, 1891. 


Lerimorrera (Ga. II). 


M. SaarmürLer und L. von Hermen, Lepidopteren von 
Madagascar, neue und wenig bekannte Arten zumeist 
aus der Sammlung der Senckenberg’schen naturfor- 
schenden Gesellschaft zu Frankfurt a./M. herausgege- 
ben im Auftrage der Gesellschaft. 

TL Abtheilung 1884. IL Abth. 1891, Frankfurt a./M. 


Crustacea (Go). 


C. W. S. Aurrvirrrus. Neue Cirripeden aus dem Atlanti- 
schen, Indischen und Stillen Ocean. 

Sep. Afdr. uit: Ofversigt of Kongl. ;Vetenskaps-Akademiens För- 
handlingar, 1892, No. 3. Stockholm 


COELENTERATA (Gr). 


Dr. C. Pu. Srurrer. Eine geschichtliche vedienen 
Die Korallentheorie von Eschscholz. 
Sep. Abdr. aus: Zoöl. Anzeiger No. 400, 1892. 


le} 
© 


kid 
Sr 


8 


526 


X 
Mepiscne vARKKEN (H). 


Geneeskundig Tijdschrift voor Nederl. Indië. 

Uitgegeven door de Geneesk. Vereeniging in Nederl. Indië, DI, XXXIL 
Beknopt Alphabetisch Register van het Geneesk. 
Tijdschr. v. N. L 

Deel 1—XXX. Batavia, 1892. 

Mémoires couronnés et autres mémoires, publiës par 
Académie Royale de Médecine de Belgique. 

Collection en 8°, Tome XI, Bruxelles, 1892. 

Bulletin de l'Académie Royale de Médécine de Belgique. 
IV Sér. T. VL, No. 6, An. 1892. Bruxelles 1892. 

Jaarverslag van het Laboratorium voor Pathologische 
Anatomie en Bacteriologie te Weltevreden over 1891. 
Wetenschappelijk gedeelte. 
Batavia 1892. 

E. Brücke. Hoe behoedt men het leven en de ge- 
zondheid zijner kinderen. 

Vertaald door Dr. C, L. van per Bure, Leiden, 1892. 

C. L. var per Bure. Verloven wegens ziekte van 
ambtenaren uit Oost-Indië. 

Overgedrukt uit: Vragen des Tijds 1892. 

CG. L. van per Bure. Boekaankondiging (G. W. T. pe 
Vos. Indische Bouw-hygiëne). 

Overdruk uit: Ned. Tijdschr. voor Geneeskunde 1892 Deel Il 
No. 19. 


GESCHRIFTEN VAN AKADEMIËN EN GENOOTSCHAPPEN, TIJDSCHRIFTEN 
MET GEMEN D (IJ. 


GDEN INHOU 


NeperLanpscr-Inpië (IA). 


la Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van 


Kunsten en Wetenschappen. 
Deel XLVIL, 1e stuk. Batavia, 1892, 


15 Notulen van de algemeene en bestuurs-vergaderingen 


van het Bat. Genootschap van Kunsten en p Mislanschanpen. 
Deel XXX, afl, LIV. Batavia, 1892, 


ee ee dr 
TE es OE 


kid 
= 


oo 


eel 


© 


en 
_— 


XI 


Tijdschrift van het Koninkl. Instituut van Ingenieurs. 
Ald. Nederl. Indië, 1889—1890. Batavia. 1891. 

G. W. F. pe Vos. Indische Bouw-hygiëne; proeve van 
eene toepassing van de gezondheidsleer bij het bouwen 
in Nederlandsch Indië. 

Met altas. Uitgegeven door de Afdeeling Nederlandsch Indië van 
het Koninkl. Instituut van Ingenieurs. Batavia 1892. 
Veeartsenijkundige bladen voor Nederlandsch Indië. 
Deel VI, aflev. 1—4. Batavia, 1892. 


NeperzanD (IB), 


Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Akademie 
van Wetenschappen te Amsterdam, Afd. Natuurkunde. 
83° Reeks, Deel 9 stuk 1—3 Amsterdam, 1891, 1892. 

Archives Néerlandaises des sciences exactes et natu- 
relles. 

Publiées par la Soc, Moll, de Sciences à Harlem. Tome XXV, 
Livr. 5; Tome XXVI Livr. 1-3 Harlem, 1892. 

Provinciaal Utrechtsch Genootschap van Kunsten en 
Wetenschappen. | 

Verslag der Alg. Vergadering van 16 Juni 1891, Aanteekeningen 
van het verhandelde in de Sectievergaderingen. Utrecht, 1891. 
Tijdschrift van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. 
1890—1891, Verhandelingen enz. 5 afleveringen, Notulen der Ver- 
gaderingen 5 afleveringen. Algemeen Verslag; 's Gravenhage, 
1891—1892. 


Album der Natuur. 


1892 Afl. 4—12, Haarlem, 1892. 

Indisch Genootschap. 
Algemeene Vergaderingen, Jan—-Nov. 1892. ’s Gravenhage, 1892. 
Annales de Fécole polytechnique de Delft. 

Tome- VII, 1891, 2°—4° Livr. Leide, 1892. 

Maatschappij ter bevordering van het natuurkundig 


onderzoek der Nederlandsche Koloniën. 


Bulletin No, 7, Statuten enz. (12 stukken). 


ee 


be 


et 


Ed 


oe 


= 


lez) 


lt 


li 


kde) 


ek 
en | 


XII 
Noorp-Durrscuranp (Ip). 


Sitzungsberichte der Königlich Preussischen Akademie 
der Wissenschaften zu Berlin. 

Jahrg. 1891, No. 41—53; Jahrg. 1892, No. 26—40. Berlin. 
Physikalische Abhandlungen der Kön. Akademie der 
Wissenschaften zu Berlin. 

Aus dem Jahre 1891. Berlin. 

Abhandlungen der Königl. Gesellschaft der Wissenschaf- 
ten zu Göttingen. 

Bd. 37 vom Jahre 1891. Göttingen, 1890. 

Königliche Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen, 
Nachrichten aus dem Jahre 1890. 

No. 1-16. Göttingen, 1890. 

Göttingische gelehrte Anzeigen. 

1891, Bd. T u. IL. Göttingen, 1891. 
Bericht über die Senckenbergische naturforscbende 
Gesellschaft in Frankfurt am Main. 

1892. Frankfurt a, M. 1892. 

Verhandlungen der Kais. Leop. Carol. Deutschen Aka- 
demie der Naturforscher. 

Bd. 55,56. Halle, 1891 —92. 

Leoroupisa. Amtliches Organ der Kais. Leop. Carol. 
Deutschen Akademie der Naturforscher. 

Jahrg. 1891, Hit. 27; Halle, 1891 

Katalog der Bibliothek. 

Lief. 3, 1891. 

Archiv für Naturgeschichte. 

Gegründet von Wirecmann, herausgegeben von F. HiLGENDORFF. 
Berlin, 1891. d 
Jhrg. 55, Bd. II, Hit. 3; 

Jhrg. 58, Bd. 1, Ht. 2, 3; Bd Il, Hit. 2. 

Jhrg. 59, Bd. IL, Alt. 3. 

Annalen der Physik und Chemie. 

Herausg. von G. Wirpemass, Bd. XLV, XLVI, XLVH. Leipzig, 1892. 
Beiblätter zu den Annalen der Physik und Chemie. 
Bd. XVI. Leipzig, 1891. 


XI 


17 Jenaische Zeitschrift für Naturwissenschaft. 
Bd. XXVI, Hit. 3, 4; Jena, 1892. 

18 Schriften der Physikalisch-Oekonomischen Gesellschaft 
zu Königsberg in Pr. 
32er Jahrgang, 1891. Königsberg, 1891, 

25 Abhandlungen heransgegeben vom Naturwissenschaft- 
lichen Verein zu Bremen. 

Bd. XII, Hít. 2 Bremen, 1892. 

27 Sitzungsberichte und Abhandlungen des Naturwissen- 
schaflichen Gesellschaft Isis in Dresden. 
Jhrg. 1889, 1890, 1891. Dresden. 

50 Berichte über die Verhandlangen der Königlichen 
Sächsischen Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig, 
Mathematisch-physische Classe. 

1889 11, III, IV, 1890 1—IV. Leipzig 189091. 

50a Abhandlungen der Mathematisch-physischen Classe der 
Königl. Sächsischen Gesellschaft der Wissenschaften. 
Bd. XL, XIII, XV, XVI, XVII, XVIIL Leipzig 1883—1891 

55 Jahrbücher des Nassauischen Vereins für Naturkunde. 
Jahrg. 45. Wiesbaden, 1892, 

54 Oberhessische Gesellschaft für Natur- und Heilkunde. 
28ter Bericht. Giessen, 1892. 

57 Monatliche Mittheilungen aus dem Gesammtgebiete der 
Naturwissenschaft. 

Organ d. Naturw. Ver. d. Reg. Bez, bars 9 Jhrg. 11, 12. 
Societatum Litterae. 6 Jhrg. No. 1—8. Frankfurt a/0. 1892. 
41 _Abhandlungen ee sieht re ge em rg Zoolo- 


gischen und A Ï Mu- 
seums zu Dresden. 
91. 


1890; 

42 Preisschriften gekrönt und herausgegeben von der Fürst- 
lich Jablonowskischen Gesellschaft zu Leipzig. 
No. IX, X, XI der Mathematisch-Naturwissenschaftlichen Section 
Leipzig 1886, 1889, 1891 


Zuip-DurrscuLAnD, OosSTENRIJK, ZWiTSERLAND (Ir). 


id K. Bayerische Akademie der Wissenschaften. Joseru vox 


to 


Ci 


RN 


ad 


1 


al 


en 


Go 


ee 


te 


kde) 


XIV 


Fraunnorer’s gesammelte Schriften. 


Im Auftrage des math. phys. Classe der K. Bayer. Akad. d. Wiss. 


herausgegeben von E. Louwe. München 1888. 
Sitzungsberichte der Physikalisch-Medicinischen Societät 
in Erlangen. 

Hft. 24, 1892, Erlangen 1892. 

Biologisches Centralblatt. 

Herausgegeben von Dr. J. RosentwaL unter Mitwirkung von Dr. 
M. Reess uud Dr. L. Serenka, Bd. XII. Leipzig, 1892. 

Pollichia Naturwissenschaftlicher Verein der Rheinpfalz. 
Festschrift zur fünlzigjährigen Stiltungsteier. Dürkheim a. d. Hart. 
1892. 


Jahreshefte des Vereins für vaterländische Naturkunde 
ia Württemberg. 
Jahrg. 48. Stuttgart, 1892. 
Sitzungsberichte der kais. Akademie der Wissenschaften, 
Math. Naturw. Klasse, Abth. I. 
Bd. C. Hft. T—VIL Jhrg. 1891. Wien. 
Idem, Abth. Ha. 
Bd. CG. Hft. VII. Jhrg. 1891. Wien. 
| 


Bd. C. Hft. 1—VII, Jhrg. 1891. Wien. 
Idem, Abth. III, een 

C. Hft. TVI. Jhrg. 1891. Wien. 
Almanach der Kais. Akademie der Wissenschaften. 
Jhrg. 41. Wien, 1891. 


Denkschriften der Kais. Akademie der Wissenschaften, 


Mathem. Naturw. Klasse. 

LVIII. Wien, 1891. | 
Schriften des Vereins zur Verbreitung Naturwissen- 
schaftlicher Kentnisse in Wien. 
Bd. XXX, XXXI, XXXIL, Jhrg. 188992 (mit Nachtrag.) Wien, 
1889—92. 
Verhandlungen der k. k. Zoöl. Bot. Gesellschaft in Wien. 
Jhrg. 1892, Bd. XLI [1,2]. Wien. 
Gewerbeschule zu Bistritz. 
XVI Jahresbericht. 1890. 


20 


to 
ken) 
5 


20° 


EN 
er 


12 
dl 
» 


2, 


oo 


ar 
nf 


Xv 
Jahresbericht der Kön. Böhmischen Gesellschaft der 
Wissenschaften. 
F. d. Jahr. 1889—1890, Prag, 1890—91. 
Sitzungsberichte der Kön. Böhmischen Gesellschaft der 
Wissenschaften, Math. Naturw. Klasse. 
1889 IL; 1890 1, II, Prag, 1890—91. 
Abhandlangen d. Kön. Böhmischen Gesellschaft der 
Wissenschaften, Math. Naturw. Klasse. 
VII. Folge, 3 Bl. Prag, 1890. 
Spisüv, poctenych jubilejai Genon Krälovské Ceske 
Spolecnosti Nauk V Praze. 


Úislo IL, IV. Praze, 1890. 


Bolletino della società adriatica di seienze naturali in 


Trieste. 
Vol. XIII, Trieste 1891. 


Memoires de la Sociëlé'de Physique et d'Histoire 


naturelle de Genève. 

Volume Supplémentaire. Centenaire de la fondation de la Société. 
Genève, 1891. 

Actes de la Société Helvétique des sciences naturelles 
réunie à Fribourg. 

1891, 74e Session. Fribourg 1891. 

Mittheilungen der Naturforschenden Gesellschaft in 
Bern. 

Aus dem Jahre 1888, 1889, 1890, 1891, No. 1195 —1278. Bern. 
Vierteljahrschrift der Naturforschenden Gesellschaft in 
Zürich. 

Jhrg 36, 37 (1). Zürich, 1891, 92. 

Generalregister der Publicationen, 1892. Neujahrsblatt aut das 
Jahr 1892, XCIV 

vörlandfnagen der Nitrischonden Gesellschaft in 
Basel. g 

Bd. IX. Hett 2. Basel, 1891. 

Annalen des k. k. naturhistorischen Hofmuseums. 
Redigirt von Dr. Frass Rurren von Haven. Bd. VI, No. 1—4 Bd. 
Vil, No. 1 u. 2. 


te 
zo 


ler) 


li 


de) 


de) 
ES 


a 
La) 


men 
End 


_ 
Led 


DN 
ol 


md 
Ed 


kama 


te 


XVI 
NOORWEGEN, ZWEDEN , DENEMARKEN (Ir) 


Bihang till kongl. Svenska Vetenskap-Akadimiens Hand- 
lingar. 

Bd. XII (LIV) Bd. XIII (LIV). Stockholm, 1887, 1888. 
Forhandlingar i Videnskabs Selskabet i Christiania. 
1889, No. 1—12; 1890, No. 1—7:; Oversigt over Vid, Selsk. 


Möder i 1889—1890. Christiana, 1890—91. 


Nyt Magazin for Naturvidenskaberne. 

Bd. XXXI, XXXIL Christiana, 1887—1892. 

Det Kgl. Danske Videnskabernes Selskabs_ Skrifter. 
Naturv, og math. Afd, 6te Raekke, Bd. VII, No. 5 Kjöbenhavn, 
1891. 

Fortegnelse over de af det k. Danske vid. Selskab í 
tidsrumet 1742—1891 udgivne videnskabelige Arbejder. 
Kjöbenhavn 1892. k 

Oversigt over det Kong. Danske Videnskabernes Sels- 
kabs Forhandlinger. 

1 Aaret 1891 No. 3, Idem 1892 No. 1. Kjöbenhavn. 
Videnskabelige meddelelser fra den naturhistorisk Fo- 
rening i Kjöbenhavn. 

For Aaret 1891. Kjöbenhavn. 1892. 

Den Norske Nordhavs-Expedition 1876 — 1878. XXI, 


__Zoölogi, Crinoida. Echinida, ved D. CG. Daniellsen. 


Christiania, 1891. 

Stavanger Museum, Aarsberelning for 1891, 
Stavanger, 1892. 

Bergens Museums Aarsberetning for 1890. 
Bergen, 1891. 


_ Eneerasp (Ie). 


Proceedings of the Royal Society of London. 

Vol. 46—52 No. 279 316. London, 1889-—1892. 

Philosophical Transactions of the royal Society of 
London. 

For the jaar 1888, 1889, 1890. Vol 179, 180, 181, (A) & (B.). London. 


„ 


XVII 


9 Proceedings of the Royal Physical Society. 

Session 18911892 Edinburgh, 1893. 

Proceedings and Transactions of the Liverpool Biolo- 

gical Society. 

Vol. VL, 189192, Liverpool, 1892. 

16a Transactions of the Royal Society of Edinburgh. 
Vol. XXX (Pt, IV), XXXI, XXXII, (Pt. H‚, II, IV), Vol, XXXIII 
(Pt. L, ID, Vol. XXXIV, Vol. XXXVI(Pt. I). Edinburgh 1882—1891. 

17 The scientific Proceedings of the Royal Dublin Society. 
Vol. VL CN. S} [3—10), VIL [1—4). Dublin, 1888—92. 

18 The scientific Transactions of the Royal Dublin Society. 
Vol. IV [Ser. IL) No. IL—XII[. Duhlin, 1889 —92, 

19 Proceedings of the Cambridge Philosophical Society. 
Vol. VL, Pt VI; Vol VIL, Pt. IL—VI, Cambridge, 1889—92. 

19a Transactions of the Cambridge Philosophical Society. 

Vol XIV, Pt. IV; Vol XV, Pt. III. Cambridge, 1889—91. 


_— 
et 


Frankrijk (In). 


Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’ Aca- 
démie des sciences. 

Tome GXIV, CXV. Paris, 1892. 

Bulletin de la Sociëté philomatique de Paris. 

8e Série, Tome 1 (No. 2.3.4), T. IL, III, IV (No 1,2) Paris 1889—91. 
Compte-rendu sommaire des Séances, 1889—92 (incompl.) 
Annales de Chimie et de Physique. 

Par BeerneLor, Pasreun, Frieper, Mascarrt. 6° sér. T, XXV. XXVI, 
XXVII Paris, 1892. 

Bulletin de la Société des Sciences de Nanèy; 

Sér. IL T. IX, Fasc. XXII; T. X. Fasc. XXIII, XXIV; T. XI, Fasc. 
XXV. Année 21,22,23,24; 1888,89, 90,91; Bulletin der Séances. 
12 Mémoires de l'Académie des Sciences, arts et belles- 
lettres de Dyon. 

4° Série, Tome II, Années 1890—91. Dyon, 1891. 

Mémoires de la Société des Sciences physiques et na- 
turelles de Bordeaux. 

de Série T. II Appendice: Observations pluviométriques et ther- 
mométriques 189091 Bordeaux, 1891. 


Ene 


kend 


Go 


es 
_— 


DN 
Lod 


17 


17 


& 


DN 
Go 


eN 
de) 


to 
an} 


2 


Le 


6 


1 2 


© 


ro 


XVIII 


Feuille des jeunes naturalistes. 

22° Anné No. 254-264 Paris, 1892. 

Feuille des jeunes naturalistes, Catalogue de la Biblio- 
théque. 

No. 15. Paris, 1892. 

Revue biogique du Nord de la France. 

Publiée par Barrors, Haurez, Moniez, 4° année No, 5 —12, 5° année 
No. 1-4. Lille, 1891-—92 

Bulletin de la Société d’ études scientifiques de Paris. 
14° année 1891, 1° et 2° Sem. Paris, 1892 

Bulletin de Société d’étude des Seiences naturelles 
de Béziers. 

Comte rendu des Séances, Vol. XIII (1890). Béziers, 1891. 
Bulletin de la Société des Sciences naturelles de |’ ouest 
de la France. 

Tome I, [No. 1—4), Tome II (No. 11. Nantes, 1891,92. 


Spanse, PortvcaL, Irarië (Ik). 


Rendiconto dell’ Accademia delle Secienze fisiche e 
matematiche., 

Ser. 2 Vol 1, II, HIL, IV, V, VI (asc. 16) Anno XXVI-XXXI, 
Napoli 1887—1892. 

Atti della Reale Accademia delle bonte fisiche e ma- 
tematiche, Sezione della Società reale de Napoli. 

Ser. 2 Vol L IL, HIL, IV, Napoli 1888—92 

Auti della Academia dei Lincei. 

Anno 1892, Ser. 5. Rendiconti. Classe di scienze fisiche, matema- 
tiche e naturali. Vol I. 

Cosmos, Comunicazioni etc. del Prof. Guino Cora. 

Ser. IL Vol. XI (I-VIJ Torino, 1892, 


RusLanp (Ir). 
Mémoires de Académie Impériale des Sciences de St. 


Pétersbourg. 
Vil Sér. T. XXXVII [No. 9—13). St. ih 1892. 


or 


St 
Ee) 


go 


Go 
D 


Le | 


© 


eme 
ee 


re 
to 


DN 
ot 


ek 
ler 


te 
en 


te 
ke | 


XIX 


Sitzungsberichte der Naturforscher-Gesellschaft bei der 
Udiversität Dorpat. 

Bd. IX, Ht. 3, 1891 Dorpat, 1892. 

Schriften, herausgegeben von der Naturforschenden 
Gesellschaft in Dorpat. 

No. VI, 1891. Dorpat, 1891. 

Mémoires de la Société des Naturalistes de Nouvelle 
Russie (Odessa). 

Tome XVI (II). Odessa, 1892. 

Mémoires de la section mathématique de la société des 
naturalistes de la nouvelle Russie (Odessa). 

T.… XII, 1892, 


Noorp-Amerika (Im). 


Proceedings of the Academy of Natural Sciences of 
Philadelphia. 

1892 Part 1, Philadelphia, 1892. 

Proceedings of the Boston Society of Natural History. 
Vol. XXIV Pt, EI, IV; Vol. XV Pt, I, II. Boston, 1891. 
Memoirs of the Boston Society of Natural History. 
Vol. IV No. V[l—IX. Boston, 1890. 

Proceedings of the American Academy of Arts and 
Sciences. 

Whole Series, Vol. XXVI Boston, 1891. 

Annals of the New-York Academy of Sciences. 

Vol. VI No. 1-6 New-York, 1891. 

Transactions of the New-York Academy of Sciences, 
1889/90, Vol. X [7—8] Vol. XI (1—5) New-York, 1891—92. 
Transactions of the Wisconsin Academy of Sciences, 
Vol. VIII, 1888-1891 Madison, 1892. 

Bulletin of the Essex Institute. 

Vol 19, 20, 21, 22- Salem, 1887—90. 

Smithsonian Contributions to knowledge. 

Vol. XXVIII, Washington, 1892 

Annual Report of the Smithsonian Institution. 

For the year 1890, 1, Washington, 1891, 


Lea 
lep) 


- 


me 


- 


to 


to 


Le 


Ld 


ao 


ed 


XX 


Proceedings of the American Association for the Ad- 
vancement of Science. 

Vol, 40 1891. Salem, 1892. 

Proceedings of the California Academy of Sciences. 
2nd Series, Vol. III, Pt. 1891 San Francisco, 1891. 

The American Anthropologist, publ. by the Anthro- 
pological Society of Washington. 

Vol. V No. 3. Washington, 1892. 

The Journal of Comparative Medecine and Veterinary 
Archives. 

Ed. by W. A. Coxkuis. Vol. XIII [2-3], New-York, 1892. 
Geological and natural-history Survey of Canada, An- 
nual Report. 

Vol II (Pt I, II) & maps. Vol, IV, Maps. Montreal 1889. 
Memoirs of the National Academy of Sciences. 

Vol. IV (Pt. 1,2). Washington, 1888—1689. 

Bulletin of the Minnesota Academy of Natural Sciences. 
Vol. II [No. 2) 1887—1889 Minneapolis, 1891. 


Zum-Amenika (Is). 


Boletin de la Academia nacional de ciencias en Cordoba. 
Tomo X Entrega 4. Buenos Aires, 1890. 

Actas de la Academia nacional de ciencias de la Re- 
publica Argentina en Cordoba. 

Tomo V Entrega 3. Buenos Aires, 1886. 

Verhandlungen des deutschen wissenschaftlichen Vereins 
zu Santiago. | 

Bd. IL, Hit. 3 Santiago, 1891. 

Actes de la Société scientifique du Chili fondée par un 
groupe de Francais. 

Tome Il (1892) 1° et 2° Livr. Santiago, 1892, 


Azië, Ausrrauië (lo). 
Journal of the Asiatic Society of Bengal. 


Vol. EX (Pt. Il, No. MH, III, IV} Vol. LXI [Pt If. No. FE, Mm. 
Calcutta, 1891, 92. 


la 


| 


Ed 


Sr 


kep} 


oo 


ame 
en 


ib 
to 


DN 
La 


_— 
ot 


hed 
Go 


ek 
ee) 


XXI 


Proceedings of the Asiatic Society of Bengal. 

1891 No. VIX, 1892 No, 1--IX, Calcutta 1891—92. 
Mittheilungen der Deutschen Gesellschaft für Natur- und 
Völkerkunde Ost-Asiens in Tokio. 

Bd. V, Helft 47—50 Supplementheft Il u. III. Yokohama, 1892. 
Transactions of the seismological Society of Japan. 
Vol. XVI Yokohama, 1892. 

Transactions and Proceedings of the New-Zealand Insti- 
tute. 

1889, Vol, XXII; 1891 Vol. XXIV. Wellington, 1890—1892. 
Colonial Museum and Geological Survey of New Zealand. 
Twentvy-fifth annual Report, 1891 [ontbreken 21—24). New 
Zealand, 1891. 

Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. 
Ser. 2, Vol. V, Pt. 2, 3, 4 [ontbreekt Pt. 1). Svyaney, 1890/91. 
Transactions (and Proceedings and Reports) of the 
Royal Society of South-Australia. 

Vol. XIV, Pt. 2 Vol. XV (ll & II). Vol. XVI. Adelaide, 1891-—92, 
Journal and Proceedings of the royal Society of New 
South Wales. 

Vol. XXV 1891. Sydney, 1892. 

Imperial University of Japan (Teikoku Daigaku), The 
Calendar for the year 189091, 1891—92, 

Tokyo, 1891—92. 

Mittheilangen aus der Medicinischen Facultät der kai- 
serlich-Japanischen Universität. 

Bd. L, No. IV, V, Tokio 1891—92. 

Australian museum of New South Wales, Report of 
the Trusties for the year 1891. 

Sydney, 1892. 

Report of the third Meeting of the Australasian Asso- 
ciation for the Advancement of Science at Christchurch. 
Sydney 1891. 

Annals of the Queensland Museum. 

No. 2, Zoology of British New Guinea. Brisbane, 1892, 
The Year-Book of Australia. de 
11* year, 1892, Melbourne, 1892. 9 


5 


eN 


be, 
Go 


er 
© 


XXII 
_ GEOGRAPHIE (M). 


Report of the Superintendent of the U. S. Goast and 
Geodetic Survey. 
Showing the progress of the work during the fiscal year ending 
with June, 1884, 1887, 1888, 1889, 1890. Pt. T& IL. Washington. 
U. S. Coast and Geodetic Survey. 
Bulletin No. 9—25. Washington, 188) —92. 

Dr. J. A. C. Oopemans. Die Triangulation von Java. 
3th Abth. Haag 1891. 
Tijdschrift van het Kon. Nederlandsch Aardrijkskundig 
Genootschap te Amsterdam. 
2e Ser. Di. IX. Amsterdam, 1892. 

Mittheilungen der k. k. A Gesellschaft in 
Wien. 

1891, Bd. XXXIV 1892, Bd. XXXV. Wien, 1891, 92. 
Proceedings and Transactions of the Queensland Branch 
of the Royal Geographical Society of Australasia. 
7th Session 1891—92, Vol. VII, Pt. I, If. Brisbane, 1892. 
Boletin del Instituto geografico Argentino. 
Tomo XI, Cuadernos VIL-XII; Tomo XIII, Cuadernos LVL. 
Buenos Aires, 1891—92 

r. A. Wicnmany, Die Insel Rotti. 
Sep. Abdr. aus: Petermann’s Mittheilungen 1892, Hit. V. 
Dr. C. M. Kan, Kaart van den Nederlandsch-Indischen 
Archipel. Met toelichting. 
Uitgeg. door »Het Nieuws van den Dag”. Amsterdam, 1892. 


ETRNOGRAPHIE EN REIZEN (N) 


Bijdragen tot de Taal- Land- en Volkenkunde van 
Nederlandsch Indië. 

Uitgeg. door het Koninklijk Instituut voor Taal- Land- en Volken- 
kunde van Ned. Indië, 5de Volgreeks DI. VIL Afl. 1-4. ’sGraven- 
hage, 1892. 

Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde. 
Uitgegeven door het Bat. Gen. v. Kunsten en Wetenschappen, 
Deel XXXV, XXXVL, All. 13. Batavia en ’s Hage, 1891—93. 


VEE 


Milen ie NEE edn VE EGELS St Ae 


185a 


228 


=_l 
a 


4 


S= 


277 


294 


XXII 


5 and 6% Annual Report of the Bureau of Ethnology 
to the Smithsonian Institution. 

1883-1885. Washington, 1987/88. 

Bureau of Ethnology; Smithsonian Institution. 

J.C. Pirvise, Bibliography of the algonquian languages. 
L. Serrurier. Uittreksel uit het Verslag van den 
Directeur van ’skijks Ethnographisch Museum te 
Leiden, 1821. Vervolgen op den Catalogus. 


TECHNOLOGIE (0). 


Tijdschrift voor Nijverheid en Landbouw in Neder- 
landsch Indië. 

Uitg. door de Nederl. Ind. Mij. van Nijv. en Landb. Deel 44 
en 45. Batavia, 1891—1692. 

Tijdschrift, orgaan der Nederlandsche Maatschappij ter 
bevordering van Nijverheid. 

Jaarg. 1892. ’s Gravenhage, 1891. 


MISCELLANEA [P). 


J. A. van per Crus. Nederlandsch-Indisch Plakaatboek 
1602—1181. 

Deel X, 1776—1787. Batavia, 1892. 

Koloniaal Verslag. 

1891 met Bijlagen, O No. 16, TT. No. 46 ’s Gravenhage, 1892. 
Cur. Huveens. Oeuvres Complètes. 

Publiées par la Société Hollandaise des Sciences, Tome IV, Corres- 
pondance 166263. La Haye, 1891. 

P. H. van per Keap. De Quarantaine- en epidemie- 
Voorschriften in Nederlandsch-Indië. 

Batavia, 1892. 


NATUURWETENSCHAPPELIJKE WERKEN MET GEMENGDEN INHOUD (R]. 


78 


Unser Wissen von der Erde. 
Allgemeine Erdkunde und Länderkunde von Europa, HI Bd. 2ter 


_ Teil, Lf. 152-164. Wien, Prag, Leipzig, 1892.