VOOR x 3 NEDERLANDSCH-INDIË — KONINKLIJKE NATUURKUNDIG TIJDSCHRIFT VOOR NEDERLANDSCH-INDIE. NATUURKUNDIG TUDSCHRIFT NEDERLANDSCH-INDIE KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING IN NEDERL.-INDIE ONDER REDACTIE VAN Dr. W. VAN BEMMELEN. DEEL LXIV. TIENDE SERIE. DEEL VIII. WELTEVREDEN AMSTERDAM BOEKHANDEL VISSER & Co, P. ROEM Jan 1905. INHOUD VAN DEEL LXIV. Naamlijst der Leden van de Kon. Natuurk. Vereeniging in Nederl.-Indié, op 1 Januari 1904. Lijst van Vereenigingen en Genootschappen el "s de Kon Natuurk. Vereeniging in betrekking staa Verslag omtrent den toestand en de a p YA Natuurk. Vereeniging in Nederl.-Indië, in het jaar 1903 . Verslag der Commissarissen voor de gebouwen uit de Besturen der Maatschappi van Nijverheid en Landbouw en der Kon. Natuurk. Vereeniging in Nederl.-Indie, over het jaar 1903 . Perioden in den regenval op Java; door Dr. S. FIGEE Magnetische opneming van Nederlandsch Oost-Indié; door e W. vAN BEMMELEN. (Eerste mededeeling) . Lichtende Meteoor, waargenomen op de Fede iiini È Magnetische opneming van Nederlandsch Oost-Indië; door Dr. W. N BEMMELEN. (Tweede mededeeling). a van Meteorologische Wia der aan het Proefstation Oost-Java te Pasoeroean gedurende het jaar Vulkanische verschijnselen en aardbevingen in den Oost-Indischen Archipel, waargenomen gedurende het jaar 1903; verzameld door het Kon. Magn. en Meteorol. Observatorium te Batavia. Aanteekeningen over den Regenval op de Koffie-Ondernemingen ter Sumatra’s Oostkust; door Dr. AW E Alphabetische lijst der Koffie-Onderneming ES = E van Nolsrlandseh > viali pee Ix W. van BEMMELEN. (Derde mededeeling). De pe" een ia door Dr. H. D. Trim WILLINK. . Regenbuien fie" n aan YA Otsen te Batevis met een zelfregistreerenden regenmeter gedurende het tijdvak 1879 tot 1901; doof Di 3 Ra... ..., BLADZ. 162, II B Contribution to the knowledge of the influence of solar eclipses on terrestrial magnetism; by Dr. W. van BEMMELEN . Uitkomsten der aardmagnetische waarnemingen te Batavia en Buitenzorg verricht gedurende het jaar 1903 . Notulen der vergaderingen van de Kon. Natuurk. Vereeniging in Nederl.-Indië gedurende 1904 . Begrooting voor 1905 Verslag der Guetta voor de N di di oline . en L. en der K. N. V. over het jaar 1904 . Lijst van boekwerken toegevoegd aan de Bibliotheek . 271. 275. NAAMLIJST DER LEDEN VAN DE KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING IN NEDERLANDSCH-INDIË op 1 Januari 1904. Dagteekening van oprichting: 19 Juli 1850. Beschermvrouw HARE MAJESTEIT DE KONINGIN DER NEDERLANDEN, OPRICHTERS: Dr. P. Bleeker, | 1878; Dr. J. H. Croockewit Hz., + 1880; Corn“. De Groot, + 1896; P. J. Maier, T 1878; P. Baron Melvill van Carnbée, 7 1856; Dr. C. L. A. Schwaner, | 1851: H. D. A. Smits, 7 1853; Dr. C. Swaving, + 1881. HONORAIRE LEDEN. Datum van benoeming. M 1 W. F. Versteeg, Amsterdam, 18 Mei 1866. 2 H. L. Janssen van Raay, Haarlem, 20 April 1882. 3 P. van Dijk, ’s Gravenhage, 16 1885. 4 Dr. C. L. van der Burg, Utrecht, 18 Pabraan 1886. 5 Jod. Heringa, Utrecht, 14 Juni 1894. 6 Dr. A. W. Nieuwenhuis, Leiden, 9 September 1897, LXIV. 1k — E BESTURENDE LEDEN. 1 Dr. S. Figee, voorzitter, 2 Dr. H. Onnen, ondervoorzitter, 3 Dr. H. D. Tjeenk Willink, Secr., 4 Dr. W. van Bemmelen, redacteur, 5 J. K. F. de Does, penningmeester, 6 E. A. C. F. von Essen, directeur. der gebouwen, 7 Prof. Dr. M. Treub, 8 Dr. J. P. Kloos, 9 Dr. J. G. van Deventer, 10 A. P. Melchior, 11 Dr. J. €. Koningsberger, 12 M. G. Hoekstra, 13 J. de Haan, 14 H. F. Roll, 15 M. J. Doppenberg, 16 J. J. K. Enthoven, 17 G. W. Kiewiet de Jonge, 18 F. L. Lash, 19 S. R. J. Onnen, 20 Dr. P. Anema, 2] Dr. Th. Valeton, 22 R. J. Boers, 23 Dr. H. J. van Lummel, ÜORRESPONDEERENDE Datum van benoeming. 20 November 19 September 1878. 13 8 S 1900. ” " <11 December 1909. 11 Augustus — 1901. 18 December 1884. 8 Juli 1886. 12 Januari 1893. 11 Juni 1896. 9 Augustus 1900. 11 Juli 1901. i 1901 12 September 1901. 11 December 1902, 11 : 1902. fi >, 1902. a 1902. 11 ; 1902. 8 Januari 1903. 12 Februari 1903. 8 8 October 1903. 1903, ” LEDEN IN NEDERLAND. Maximum-aantal 30. Datum van benoeming. 1 Dr. €. A. J. A. Oudemans, Arnhem, 15 Juni 2 Dr. J. Bosscha, Haarlem, ADEN W.P, Rauwenhof, Utrecht, 4 Dr. H. G. van de Sande Bakhuyzen, Leiden, bo 2 1 pun 21 December 1878. 1 872. 1872. 5 Dr. J. A. C. Oudemans, Utrecht, 17 dap iiber 1875. —3— 6 Dr. C. Ritsema, Leiden, 7 Dr. Th. H. Mac Gillavry, Leiden, 8 Dr. Th. Place, Amsterdam, Dr. E. v. Rijckevorsel, Rotterdam, 10 P. C. T. Snellen, Rotterdam, 11 Dr. O. Finsch, Leiden, 12 Dr. A. A. W, Hubrecht, Utrecht, 13 Dr. H. Weters Bettink, Utrecht, 14 Dr. €. A. Pekelharing, Utrecht, Dr. Max Weber, Eerbeek, 16 Dr. A. Wichmann, Utrecht, Dr. K. Martin, Leiden, 18 Dr. C. Ph. Sluiter, Amsterdam, 19 Mr. M. C. Piepers, 's Gravenhage, 20 Dr. J. F. van Bemmelen, 'sGravenhage, 21 Dr. M. E. T. J. Dubois, Haarlem, 22 Dr. F. A. F. C. Went, Utrecht, e 23 Dr.J. D. van der Waals, Amsterdam, 24 Dr. M. Greshoff, Haarlem, 25 Dr. J. P. van der Stok, Utrecht, 26 Dr. R. D. M. Verbeek, 'sGravenhage, 27 Dr. J. G. de Man, Ierseke, 38 Dr. W. Burck, Leiden, 29 Dr. J. J. A. Muller, den Haag, 30 Dr. P. van Romburgh, Utrecht, Datum van benoeming. 17 September 20 Mei ito 10 Juli 20 November 9 September 11 Augustus 23 Mei 23 „ 9 Februari 12 April 13 Juni 12 Maart UP rae 20 Mei 8 September 13 October 9 Januari 9 » 9 HH 10 December i 10 ” CORRESPONDEERENDE LEDEN IN HET BUITENLAND. Maximum-aantal 30. O. von Struve, Karlsruhe, O. Beccari, Florence, A. Russell Wallace, Londen, 4 A. le Jolis, Cherburg, 5 A. B. Meijer, Dresden, o» N ri Datum yan beno 28 Januari 15 Juni 20 December 18 Mei 1875. 1898. 1898. 1902. eming. 1865. 1872. 1873. 1876. 1878. RL us i Datum van benoeming. 6 Tommaso Salvadori, Turijn, 28 Mei 1880. 7 John Milne, Shide, Isle of Wight, 20 November 1884. 8 Wilhelm Blasius, Brunswijk, 9 Es 1886. 9 P. P. C. Hoek, Kopenhagen, 9 1886. 10 Alexander Woeikoff, St. Petersburg, 11 huod 1887 11 S. P. Langley, Washington, D.C. 8 Maart 1888, 12 Hermann Graf zu Solms Laubach, Straatsburg, 12 Juli 1888. 13 Julius Hann, Weenen, 11 October 1888, 14 K. Goebel, München, 23 Mei 1889. 15 E. Haeckel, Jena, 11 Januari 1894, Med. A F Shins Pretoria, 12 Maart 1896, 17 F. Montessus de Ballore, d’ Abbeville, Somme, 20 Mei 1897. 18 G. Haberlandt, Graz, 20 Ts 1897 19 J. Wiesner, Weenen, BN eee 1897 20 J. Massart, Brussel, BO 1897 21 W. Kükenthal, Breslau, 20 45 1897 22 R. Semon, : 20 5, : 1897. 23 Antonio Berlese, Portici, 10 Augustus 1899. 24 J. H. van 't Hoff, Charlottenburg, 14 December 1899. 25 E. Stahl, Jena, 9 Januari 1902. 26 H. Molisch, Praag, 9 hi 1902. 27 M. Schlagdenhauffen, Nancy, 8 E 1903, GEWONE LEDEN. 1 Dr. J. P. Kloos, Weltevreden. 1870 2 N. I. Levensverz.- en Lijfrente-Mij., Batavia. 1876. , 3 E. J. Kerkhoven, Tjibadak. x 1876. 4 W. J. M. Michielsen, Weltevreden. 1876. 5 H. F. P. Obertop, Modjokerto. 1877 6 J. C. Ribbers, Soerabaia. 1877 i Dr. H. Onnen, Weltevreden. 1878. 8 J. Dinger, Weltevreden. 1880. 9 Prof. Dr. M. Treub, Buitenzorg. 1880, 10 Dr. W. Dominicus, Indramajoe. 4 È i d E i D A È, i lu 11 F. A. Th. Warnecke, Semarang. 12 T. Ottolander, Pantjoer, Sitoebondo. 13 Dr. S. Figee, Weltevreden. 14 Hoogere Burgerschool, (Bibliotheek), Soerabaja. 15 Dr. S. H. Koorders, Handeelià 16 Mej. Charlotte Jacobs, Weltevreden. 17 G. D. Birnie, Djember. 18 Ch. G. Cramer, Sidhoardjo. 19 Vereeniging van Djokjasche Landhuurders, bakte 20 J. Schülein, Pasoeroean. 21 Mr. C. W. Baron van Heeckeren, Semarang. 22 Dr. D. P. F. Driessen, Weltevreden. 23 S. P. Ham, de Bilt. 24 W. P. S. Jansen, Weltevreden. 25 M. Koperberg, Menado. 26 P. Koefoed, Prigen. 27 O. Netscher, Salatiga. 28 P. J. Hijmans van Anrooy, Solo. 29 K. E. C. Groen, Welteveden. 30 E. H. van Kooten, Weltevreden: 31 C. W. Weys, Soerabaia. 32 P. A. M. Vermeulen, Weltevreden. 33 R. H. J. Spanjaard. Weltevreden. 34 A. E. Kerkhoven, Bandoeng. 35 J. P. Jannette Walen, Weltevreden. 36 A. F. Bouman, hab da 37 C. A. Kroesen, Makasser 38 TN, EA. ie Amsterdam. 39 J. Bley, Kendal 40 J. Ch. Lapp, Bandoeng. 41 M. G. Hoekstra, Weltevreden. 42 H. C. Prinsen Geerligs, Pekalongan. 43 W. H. Bogaardt, Buitenzorg. 44 Dr. W. G. Boorsma, Buitenzorg. 45 Dr. J. H. F. Kohlbrugge, Sidhoardjo. een er len len om Oo ot i» SES E E AT SS STRENG On OU De OU or CR DD o aon 79 80 Concordia (Bibliotheek der Societeit), Weltevreden. 81 D UR + Dr. J. L. 4. Brandes, Weltevreden. Dr. J. G. van Deventer, Weltevreden. E. M. Kal, Makasser. F. de Jong, Poerwokerto. J. Fürth, Bandoeng. M. Lüder, Soerakarta. G. Chr. Renardel de la Valette, Malang. G. A. F. J. Oosthout, Bandoeng. Dr. E. C. de Vries, Semarang. Dr. J. €. Koningsberger, Buitenzorg. H. F. Roll, Weltevreden. J. W. van Eek, Weltevreden. Dr. A. Bijlert, Nederland. Dr. J. van Breda de Haan, Buitenzorg. J. D. Kobus, Pasoeroean. Dr. Th. Valeton, Buitenzorg. A. P. Melchior, Weltevreden. Dr. L. J. Eilerts de Haan, Atjeh. W. de Kempenaer, Malang. Mr. J. Schoutendorp, Weltevreden. Dr. L. Zehntner, Salatiga. Dr. Asajiro Oka, Tokyo (Japan). P. M. L. de Bruijn Prince, Weltevreden. E. F. Jochim, Weltevreden. A. A. de Wolff, Lahat. r. J. G. Kramers, Buitenzorg. A. Ouwens, Soekaboemi. F. Onnen, Soerabaia. A. Oettinger, Weltevreden. J. Wigman, Buitenzorg. C. Arends, Soerabaia. J. van Putten, m.v. Sijthoff, Semarang. H. M. la Chapelle, Weltevreden. enmmosrs Pa Dr. J. Godefroy, Weltevreden. RN Spi hall a a gi, SE 82 H. J. Krugers, Atapoepoe (Lahoeroes). 1898. 83 Dr. W. van Bemmelen, Weltevreden. 1898, 84 Lim A Ng, Muntok. 1898. 85 M. J. Doppenberg, Weltevreden. 1898. 86 Dr. M. Raciborski, Dublany bij Lemberg (Oostenrijk). 1898. 87 J. J. Smith, m.y. 1898. 88 S. R. J. Onnen, Weltevreden. 1899. 89 H. R. de Vries, Weltevreden. 1899, 90 J. L. van Gennep, Kraksaän. 1899. 91 W. Witsen Elias, Malang. 1899. 92 Ds. A. W. Carpentier Alting, Weltevreden. 1899. .93 J. J. K. Enthoven, Weltevreden. 1899. 94 W. C. B. Wintgens, Belawan Deli. 1899. .95 N. J. C. van Polanen Petel, Buitenzorg. 1899. .96 E. L. Kruseman, Weltevreden. 1899. 97 Mr. A. C. J. Helfrich, Weltevreden. 1899. 98 A.J. A.M. Ridder van der Does de Bije, Weltevreden 1899. 99 Dr. A. Halbertsma, Tjimahi. . 1899. 100 J. K. E. Triebart, Bandoeng. 1899. 101 E. A. C. F. von Essen, Weltevreden. 1899. 102 Dr. J. Th. Terburgh, m.v. 1899. 103 J. W. Mesman, Cheribon. 1899. 104 P. F. Sijthoff, Semarang. 1899. 105 L. C. A. F. Lange, Soerabaia. 1899. 106 H. Hissink, Weltevreden. 1899. 107 P. B. Haag, Weltevreden. 1899. 108 A. Limburg, Tomohon. 1899. 109 Dr. H. €. van den Vrijhoeff, Weltevreden. , 1899. 110 C. O. Heuvelink, Weltevreden. 1899. 111 Mr. J. H. Abendanon, Weltevreden. — 1899. 112 R. P. O. D. Wijnmalen, Bandoeng. 1899. 113 F. F. G. Muschter, Weltevreden. 1899. 114 M. E. G. Bartels, Pasir Datar, Halte Tjisaát. 1899. 115 Dr A. W. Nanninga, Buitenzorg. 1899. 116 G. G. Wren, Weltevreden. 1899. e om 117 Dr. L. Gorodiski, Weltevreden. 118 Prof. Dr. A. Zimmermann, Amani (Oost-Afrika) 119 Dr. Z. Kamerling, Kagok, Pekalougan. 120 Dr. Ed. Rose, Soerabaia. 121 Dr. S. Lykles, Lawang. 122 Dr. N. Adriani, Amoerang (Celebes). 123 J. K. J. Chambry, Weltevreden. 124 Dr. J. H. Simon Thomas, Buitenzorg. 125 A. D. J. Penn, Weltevreden. 126 M. H. Damme, Soerabaia. 127 J. de Haan, Weltevreden. 128 D. de Jongh Hzn., Weltevreden. 129 A. J. G. A. Wiemans, Weltevreden. 130 Louis E. Papelard, Weltevreden. 131 Mr. C. B. Nederburgh, Buitenzorg. 132 Z. Exc. J. B. van Heutsz, Koeta Radja. 133 Mr. J. A. van der Chijs, Weltevreden. 134 A. E. J. Bruinsma, Weltevreden. 135 P. J. Roosegaarde Bisschop, Hongkong. 136 Mr. B. H. P. van der Zwaan, Weltevreden. 137 F. L. Lash, Weltevreden. 138 Dr. H. D. Tjeenk Willink, Weltevreden. 139 H. J. M. Baumann, Weltevreden. 140 D. H. Nije, Weltevreden. 141 Dr. J. A. N. Swaters, Weltevreden. 142 G. C. W. Langenbergh, Weltevreden. 143 L. P. J. Vermeulen, Weltevreden. 144 R. J. H. Neumann, Weltevreden. 145 A. R. Kuipers, Bolang (Buitenzorg). 146 J. K. F. de Does, Weltevreden. 147 Dr. F. W. T. Hunger, Buitenzorg. .148 E. van Assen, Amboina. 149 Dr. W. R. Tromp de Haas, Buitenzorg. 150 F. de Meyier, Mr. Cornelis. 151 €. Rogge, Weltevreden. 152 N. J. Kollewijn, Salatiga. we ss 153 L. J. Ginjoolen, Weltevreden. 154 L. van Rijn, Singapore. 155 J. C. van den Belt, Weltevreden. 156 Mr. P. R. Hoorweg, Weltevreden. 157 J. W. van Dijk, Weltevreden. 158 R. A. Meyer, Weltevreden. 159 Dr. A. J. A. Prange, Soerabaia. 160 J. F. A. Pool, Welteyreden. 161 Dr. N. de Haan, Soekaboemi. 162 B. J. Pas, Weltevreden. 163 R. J. Broekhoff, Weltevreden. 164 Hoofd-Administrateur Billiton-Maatschappij, andjong Pandan. 165 A. A. de Jongh, Weltevreden. 166 Dr. €. J. Neeb, Palembang. 167 Ch. R. Bakhuizen van den Brink, Weltevreden. 168 J. Douwes, Weltevreden. 169 J. A. F. van den Houte Willems, Weltevreden. 170 Th. J. de Grave, Weltevreden. 171 C. H. P. van Diggelen, Ngimbing. 172 J. J. F. Pino, Weltevreden. 173 H. M. van Haften, Weltevreden. 174 G. W. Kiewiet de Jonge, Weltevreden. 175 T. Rinses, Weltevreden. 176 W. Budding, Weltevreden. 177 M. H. van Heekeren, Weltevreden. 178 Dr. N. F. Lim, Weltevreden. 179 B. Frijink, Weltevreden. 180 J. J. M. Maas, Weltevreden. 181 Mej. S. J. James, Weltevreden. 182 H. Wamsteker, Garoet. 183 H. de Chauvigny de Blot, Pamekasan. 184 N. J. Roelfsema, Weltevreden. 185 A. L. J. C. van Hasselt, Weltevreden. 186 H. U. S. Boerma, Weltevreden. 187 A. H. W. van Toen Maas van Oosterveen, m.v. 1902. = 10 — 188 H. P. Mensinga, Weltevreden. 1902. 189 C. L. van Steeden, m.v. 1902. 190 J. Haga, Weltevreden. 1902. 191 Mr. D. W. Stibbe, Weltevreden. 1902. 192 A. J. Kuiper, Semarang. 1903. 193 P. C. Adrian, Weltevreden. 1903. 194 W. Freundlich, Weltevreden. 1903. 195 Dr. J. B. Kolthoff, Semarang. 1903. 196 D. G. Krol vàn der Hoek, Weltevreden. 1993. 197 J. A. Koenen, Semarang. 1903. 198 C. W. H. Louws, Semarang. 1903. 199 Mr. A. J. Andrée Wiltens, Welteyreden. 1903. 200 Dr. P. Anema, Weltevreden. 1903. 201 Mr. C. Lydius Rahder, Soerabaia. _ 1903. 202 L. H. de Lange, Semarang. 1903. 203 C. A. E. van Leeuwen, Soerabaia. 1903. 204 J. Th. Andriesse, Soerabaia. 1903. 205 J. Bijker, Weltevreden. 1903. 206 J. G. C. de Boer, Weltevreden. 1903. 207 A. G. Laminga, Soerabaia. 1903. 208 Dr. H. J. van Lummel, Weltevreden. 1903. 209 Mr. S. J. Lagerwey, Weltevreden. 1903. 210 Dr. K. H. Mertens, Soerabaia. 1903. 211 Zijne Exc. W. Boetje, Weltevreden. 1903. 212 Dr. S. Boorsma, Soerabaia. 1903. 213 R. J. Boers, Weltevreden. 1903. 214 C. JJ. Habnit, Soerabaia. 1903. 215 Dr. G. van Houtum, Weltevreden. 1903. 216 Dr. M. Albricht, Soerabaia. 1903. 217 Mr. M. L. Andrée Wiltens, Soerabaia. 1903. 218 A. F. van Beek, Soerabaia. ; 1903. 219 D. O. J. de Bruyn Kops, Weltevreden. 1903: 220 G. Beerman, Soerabaia. 1903. 221 B. ten Brink, Soerabaia. 1903. 222 J. de Boer, Soerabaia. 1903. 223 Dr. J. C. Y. Bussingh de Vries, Soerabaia. 1903. A, ds 224 J. F. Baerveldt, Soerabaia. 225 J. Bouwens, Soerabaia. 226 W. G. A Brewer, Soerabaia. 227 F. C. le Comte, Soerabaia. 228 W. G. A. C. Christan, Soerabaia. 229 K. H. Corporaal, Soerabaia. 230 Edward Jacobson, Semarang. 231 Mr. H. 's Jacob, Weltevreden. 232 J. W. Maronier, Soerabaia. 233 Mr. D. Mounier, Soerabaia. 234 H. C. Meerburg, Semarang. 235 P. H. Meulemans, Semarang. 236 F. Meyjes, Semarang. 237 Mr. €. L. Dankmeyer, Semarang. 238 P. van Drimmelen, Semarang. 239 Dr. €. E. Benjamins, Semarang. 240 H. Bruins, Semarang. 241 F. W. van Bloemen Waanders, Semarang. 949 A. F. G. Becker, Semarang. 243 Mej. W. J. Bosch, Semarang. 244 E. du Bois, Kalie Soeko (Tanggool). 245 P. M. van Bosse, Weltevreden. 246 A. L. C. Beekman, Weltevreden. 247 F. Charls, Semarang. 248 Ch. G. Cramer, Semarang. 249 M. Trousselot, Semarang. 250 H. Mars, Soerabaia. 251 F. Nobel, Soerabaia. 252 P. Nieuwenhuis, Soerabaia. 253 L. G. Castens, Soerabaia. 254 Dr. H. Onnen Jr., Weltevreden. 255 D. Olthuis, Semarang. 256 Dr. W. P. L. van Ouwerkerk, Semarang. 257 L. C. F. Polderman, Weltevreden. 258 H. C. Pennink, Soerabaia. 259 A. K. W. Prins, Semarang. 1903. 1903. si HE 260 V. A. Petkovic, Semarang. 261 N. Rusting, Weltevreden. 262 J. van Rijn van Alkemade, Semarang. 263 Mr. H. Rahder, Semarang. 264 A. Rosendahl, Soerabaia. 265 W. van der Rest, Weltevreden. 266 H. Rudolph, Weltevreden. 267 I. Regenbogen, Weltevreden. 268 L. J. de Rochemont, Weltevreden. 269 J. W. E. van Silfhout, Mr. Cornelis. 270 Mr. W. F. Schimmel, Soerabaia. 271 P. Steigerwald, Sao abaia 272 Dr. Max Schöppe, Soerabaia. 273 G. Scherer, Soerabaia. 274 Th. H. Swindells, Semarang. 275 Th. Steinmetz, Semarang. 276 G. F. Soeters, Semarang. 277 J. Sypkens Brouwer, Weltevreden. 278 F. W. Sanders, Semarang. 279 E. Tielenius Kruijthoff, Semaran g. 280 H. F. Tillema, Semarang. 281 Mr. J. H. Tobias, Soerabaia. 282 Zijne Exc. A. P. Tadema, Weltevreden. 283 J. A. Vriesman, Kalisat (Banjoewangi). 284 J. H. W. Voigt, Weltevreden. 285 G. L. Verver, Soerabaia. 286 F. J. W. L. Canter Visscher, Soerabaia. 287 C. J. van Vliet, Soerabaia. 288 G. J. Voorwijk, Soerabaia. . 289 Dr. W. Th. de Vogel, Semarang. 290 N. Wing Easton, Weltevreden. 291 W. T. de Wilde, Soerabaia. 292 Dr. J. A. Wilkens, Semarang. 293 A. M. Wessels, Semarang. 294. B. A. J. van Wettum, Soerabaia. 295 J. F. Young, Soerabaia. 296 297 298 299 300 301 302 303 304 317 318 C. E. Hoorens van Heyningen, Semarang. 319 320 Dr. S. T. W. van Hasselt, Soerabaia. 321 322 323 324 — 13 — F. A. Ypes, Semarang. G. Ymker, Semarang. J. Dekker, Weltevreden. J. F. H. Koopman, Weltevreden. (x. J. van Kooten, Weltevreden. D. A. P. Koning, Soerabaia. Arn. C. Kuyt, Soerabaia. W. Elenbaas, Lamongan. J. W. H. van Eede, Soerabaia. R. H. Ebbink, Malang. ; U. von Faber, Soerabaia. G. A. Fokker, Soerabaia. H. van Gelderen, Soerabaia. M. van Geuns, Soerabaia. ) A. H. van Geyt, Weltevreden. W. Godefroy, Weltevreden. E. A. A. Gobée, Semarang. 3 J. P. W. Houtman, Soerabaia. L. van Haften, Semarang. Mr. S. J. Hirsch, Semarang. J. Herzberg, Semarang. J. Hoek, Semarang. D. A. Hooyer, Weltevreden. J. J. V. Haak, Soerabaia. J. H. Junius, Weltevreden. Dr. M. Jacobs, Soerabaia. Dr. E. Bonebakker, Semarang. LIJST VAN VEREENIGINGEN EN GENOOTSCHAPPEN, e te MET WELKE DE KONINKLIJKE NATUUR- KUNDIGE VEREENIGING IN BETREKKING STAAT. 1. Nederlandsch-Indié. Algemeene Secretarie, Weltevreden. Archief Java-Suiker-Industrie, Soerabaja. Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, Weltevreden. Departement van Onderwijs, Eeredienst en Nijverheid, Weltevreden. Gymnasium Willem III, Weltevreden. Kaiserlich Deutsches General-Konsulat, Weltevreden. Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Afdeeling Neder- landsch-Indié, Weltevreden. Koninklijk Magnetisch en Meteorologisch Observatorium, Weltevreden. 's Lands Plantentuin, Buitenzorg. Militair Hospitaal, Weltevreden. Hoofdbureau van het Mijnwezen in Serge h-Oost- Indié, Weltevreden. Nederlandsch-Indische Maatschappij van Nijverheid en Landbouw, Weltevreden. „Proefstation Oost-Java", Pasoeroean. Proefstation voor Suikerriet in West-Java „Kagok”, Pekalongan. Scheikundig Laboratorium, Weltevreden. Topographisch Bureau, Weltevreden. — vd he ya m | SE Vereeniging tot Bevordering der Geneeskundige Weten- schappen in Nederlandsch-Indié, Weltevreden. Vereeniging tot Bevordering van Veeartsenijkunde in Nederlandsch-Indié, Weltevreden. 2. Nederland. Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, Amsterdam. Koninklijke Akademie van Wetenschappen, Amsterdam. Koninklijk Zoölogisch Genootschap „Natura Artis Magistra”, Amsterdam. Natuurkundig Genootschap „tot Nut en Genoegen”, Arnhem. Polytechnische School, Delft. Indisch Genootschap, 's Gravenhage. Koninklijk Instituut van Ingenieurs, 's Gravenhage. Koninklijk Instituut voor de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indié, ’s Gravenhage. Natuurkundig Genootschap, Groningen. Universiteit’s bibliotheek, Groningen. Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen, Haarlem. Koloniaal Museum, Haarlem. Nederlandsche Maatschappij ter Bevordering van Nijver- eid, Haarlem. Teyler’s Stichting, Haarlem. Botanisches Centralblatt (E. J. Britt), Leiden. Nederlandsche Dierkundige Vereeniging, den Helder, 's Rijks Geologisch-Mineralogisch Museum, Leiden. 'sRijks Herbarium, Leiden. Sterrenwacht, Leiden. Universiteit's Bibliotheek, Leiden. Bataafsch Genootschap van Proefondervindelijke Wijs- begeerte, Rotterdam. Leeskabinet, Rotterdam. Nederlandsche Entomologische Vereeniging, Rotterdam. Koninkl. Nederl. Meteorologisch Instituut, de Bilt. TE e = o zw - ae 16 ER Provinciaal Utrechtsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, Utrecht. 3. Belgié. Académie royale de médecine de Belgique, Brussel. Académie royale des sciences, des lettres et des beaux- arts de Belgique, Brussel. Etat indépendant du Congo. Département à l'intérieur, Musée, Brussel. Musée royal d'histoire naturelle de Belgique, Brussel. Société entomologique de Belgique, Brussel. Société royale malacologique de Belgique, Brussel. Bibliographiseh Tijdschrift, Gent. Société géologique de Belgique, Luik. Société royale des sciences, Luik. 4. Duitschland. Archiv für Naturgeschichte, Berlijn. Kaiserlich Deutsches Gesundheitsamt, Berlijn. Königlich Preuszische Akademie der Wissenschaften, Berlijn. Königliche Bibliothek, Berlijn. Deutsch Physikalische Gesellschaft, Berlijn. Redaction der Meteorologischen Zeitschrift, Berlijn. Naturwissenschaftlicher Verein, Bremen. Verein für Naturwissenschaft, Brunswijk. Verein für Naturkunde, Cassel. Verein für Erdkunde und verwandte Wissenschaften, Darmstadt. Naturwissenschaftliche Gesellschaft ,,Isis”, Dresden. Verein für Erdkunde, Dresden Naturwissenschaftlicher Verein, Elberfeld. Physikalisch-Medicinische Societát, Erlangen. Verein fiir Geographie und Statistik, Franktort a/M. (Stadt-Bibliothek). Senckenbergische Naturforschende Gesellschaft, Frank- fort a/M. N EE Naturwissenschaftlicher Verein des Regierung-Bezirks, Frankfort a/O Naturforschende Gesellschaft, Freiburg i/B. Ober-Hessische Gesellschaft für Natur- und Heilkunde, Giessen. Königliche Gesellschaft der Wissenschaften, Göt- tingen. Redaktion von Petermann’s Mitteilungen, Gotha.. Geographische Gesellschaft, Greifswald. Kaiserlich Leopoldino-Carolinische Deutsche Akademie der Naturforscher, Halle a/S. Verein für Erdkunde, Halle a/S. Verein für Naturwissenschaftliche Unterhaltung, Ham- Wetterauische Gesellschaft für die gesammte Naturkunde, anau. Naturhistorische Gesellschaft, Hannover. Medicinisch-Naturwissenschaftliche Gesellschaft, Jena. Universitäts Bibliothek, Jena. Naturwissenschaftlicher Verein für Schleswig-Holstein, Kiel. Physikalisch-Ökonomische Gesellschaft, Koningsber- gen. Fürstlich Jablonowskische Gesellschaft, Leipzig. Königlich Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften, Leipzig. Naturforschende Gesellschaft und Naturtistarisoltos Mu- seum, Leipzig. Verein fiir Erdkunde, Leipzig Geographische Gesellschaft in Lübeck, Lübeck. Verein für Erdkunde, Metz. Ornithologischer Verein, München. Universitäts-Bibliothek der Königlich Bayerischen Aka- demie der Wissenschaften in München, München. Naturhistorische Gesellschaft, Nürnberg. Offenbacher Verein für Naturkunde, Offenbach a/M. XIV. 2k Botanischer Verein „Irmischia” für das Nördliche Thü- ringen, Sondershausen. Verein für Vaterländische Naturkunde in Württemberg, Stuttgart. Nassauischer Verein für Naturkunde, Wiesbaden. 5. Engeland. Cambridge Philosophical Society, Cambridge. “Royal Physical Society of Edinburgh, Edinburgh. Royal Society of Edinburgh, Edinburgh. Liverpool Biological Society, Liverpool. British Association for the Advancement of Science. Londen. Linnean Society, Londen. Meteorological Office, Londen. Royal Astronomical Society, Londen. Royal Society of London, Londen. Zoological Society, Lon der Manchester Literary and Philosophical Society, Man- chester. 6. Frankrijk. . Société Linnéenne du Nord de la France, Amiens. Société d'étude des sciences naturelles, Béziers. Société des sciences physiques et naturelles, Bordeaux. Société des sciences naturelles et mathématiques de Cherbourg, Cherburg. Académie des sciences, arts et belles-lettres de Dyon, D yon. Faculté des sciences de Marseille, Marseille. Société des sciences de Nancy, Nancy. Société des sciences naturelles de l'Ouest de la France, Nantes. Feuille des jeunes naturalistes, Parijs. Institut de France, Académie des sciences, Parijs. Musée d'histoire naturelle, Pa rijs. Société aeadémique indo-chiñoieb de Roueg, Parijs. 1 1 | j j | | i | 13. zl 2:7. we, un en Fdo sed e H S o c bo ee uc dg ae Société astronomique de France, Parijs. Société géologique de France, Parijs. Société philomatique, Parijs. Société zoólogique de France, Parijs. 7. Italië. Museo civico di Storia naturale di Genova, Genua. heale Accademia delle scienze e belle lettere, Napels. Stazione Zoologica, Napels. Rivista di Patologica Vegetale, Portici. Direzione del Cosmos di Guide Cora, Rome. Reale Accademia dei Lincei, Rome. Reale Comitato geologico d'Italia, Rome. Regio Osservatorio, Turijn. Reale Accademia delle Scienze, Turijn. *. Luxemburg. Institut royal grand-ducal de Luxembourg, Sciences naturelles et mathématiques, Luxemburg. 9. Oostenrijk — Hongarije. Societas Historico-Naturalis Croatica, Agram (Zagreb). Gesellschaft zur Verbreitung wissenschaftlicher Kennt- nisse, Baden (bei Wien). Direktion der Gewerbeschule, Bistritz (Zevenbergen). Hungarian Central Bureau for Ornithology, Buda-Pest. Naturwissenschaftlicher Verein für Steiermark, Gratz. Kön. Böhmische Gesellschaft der Wissenschaften, Praag. Verein für Vaterländische Naturkunde, Pressburg. Naturwissenschaftlicher Verein des Trencséner Comitates, Trencsén. Museo Civico di Storio naturale, Triest. Kais. Akademie der wissenschaften, Weenen. Kön. Kais. Geologische Reichsanstalt, Weenen. Kön. Kais. Naturhistorisches Hofmusenm, ” eenen. Kön. Kais. Zoologisch-Botanische ,Weenen, — gt men 2» h má per — . Zt D "Mi Ornithologischer Verein, Weenen. Section für Naturkunde des Oesterr. Touristen-Club Weenen. Verein zur Verbreitung naturwissenschaftlicher Kennt- nisse an der Universität, Weenen. d 10. Portugal. Accademia reale das Ciencias, Lissabon. 11. Rusland en Finland. Naturforscher Gesellschaft der Universität, Dorpat. Administration de l'Industrie en Finlande, Helsin gfors. Commission géologique de la Finlande, Helsin gfors. Université de Helsingfors, Helsingfors. Société des Naturalistes, Kiew. Société impériale des naturalistes, Moskou. Club. Alpin de Crimée, Odessa. Société des naturalistes de la Nouvelle Russie, Odessa. Académie impériale des sciences, St. Petersbu rg. Comité géologique de Russie, St. Petersburg. Jardin impérial botanique de St. Pétersbourg, St. Peters- urg. Physikalisches Central-Observatorium, St. Petersburg. 12. Spanje. Real Academia de Ciencias exactas fisicas y naturales, Madrid. 13. Zwitserland. . Naturforschende Gesellschaft, Bazel. Bernische Naturforschende Gesellschatt, Bern. Schweizerische Gesellschaft für die gesammten Natur- wissenschaften, Bern. Société de physique et d'histoire naturelle, Genève Naturforschende Gesellschaft, Zürich. * miu -1 2: QU DIO o . . H Pos g — a ui — — D Li. i DE a 14. Zweden, Noorwegen en Denemarken. Bergens Museum, Bergen. Bibliotheque de l'Université royale de Norvège, Christiania. Videnskabs-Selskab, Christiania. Göteborgs Kungl. Vetenskaps- och Vitterhetssamhället, Gothenburg. Kongelige Danske Videnskabernes Selskab, Kopenhagen. Naturhistorisk Forening, Kopenhagen. Conseil international pour l’exploration de la mer Kopenhagen. Lund’s Universitet, Lund. Stavanger Museum, Stavanger. Entomologiska Föreningen Stockholm, Stokholm. Institut royal géologique de Suede, Stokholm. Kongelige Svenska Vetenskaps Akademien, Stokholm. Kongl. Universitet, Upsala. , 15. Noord-Amerika. University of California, Berkely Cal. American Academy of Arts and Sciences, Boston, Mass. Boston Society of Natural History, Boston, Mass. Buffalo Society of Natural Science, Buffalo, Mass. Harvard College, Cambridge, Masa Field Columbian Museum, Chicago, Ill. Davenport Academy of Sciences, Davenport, Jowa. Essex Institute, Essex, Salem. Mass. Indiana Academy of Science, Indianopolis, Ind. University of Kansas, Lawrence, University of Nebraska, Lincoln, Nebr. Wisconsin Academy of Sciences, Arts and Letters, Madison, Wis. Tufts College, Massachusetts. Meriden Scientific Association, Meriden, Conn. University of Montana, Missoula (Montana). Connecticut Academy of Arts and Sciences, New-Haven. ho ze > iu New-Orleans Academy of Sciences, New-Orleans. American Museum of Natural History, New-York. New-York Academy of Sciences, Columbia University, New-York City. Oberlin College, Oberlin, Ohio. Geologieal Survey Department, Ottawa, Canada. Academy of Natural Sciences of Philadelphia, Phila- delphia, Pa. American Philosophical Society, Philadelphia, Pa. Journal of comp. Medicine and Surgery, Philadelphia. Wagner Free Institute of Science, Philadelphia, Pa. American Association for the Advancement of Science, Cincinnati, Ohio. Rochester Academy of Science, Rochester, New-York. Augustana College, Rock Island, Ill. Academy of Sciences, San Francisco, Cal. Missouri Botanical Garden, St. Louis. Illinois State Laboratory of Natural History, Urbana, Ill. Anthropological Society of Washington, Washington, Signal Service, Washington, D. C. Smithsonian Institution, Washington, D. C. U. S. Geological Survey, Washington, D. C. U. S. National Museum, Washington, D. C. Ohio Agricultural Experiment Station, Wooster, 0. 16. Zuid-Amerika. Instituto Geografica Argentino, Buenos Aires. Academia nacional de ciencias de la Republica Argentina, Cordova. Museo nacional de Montevideo, Montevideo. . Museo Goeldi de historia natural et ethnographia, Para (Amazonas). Observatorio de Rio de Janeiro, Rio de Janeiro. Sociedad Cientifica Alemana, Santiago, Chili. 22 N = — Row — — 23 — 17. Britsch-Indié. Asiatic Society of Bengal, Calcutta. Geological Survey of India, Calcutta. Royal Botanic Garden, Calcutta. IS. Japan, Deutsche Gesellschaft fiir Natur- und Vólkerkunde Ost- Asiens, Tokyo. Science College, Imperial University, Tokyo. Seismological Society of Japan, Tokyo. Zoological Society of Japan, Tokyo. 19. Philippijnen. Manila Central Observatory, Manila. 20. Australië. Royal Society of South Australia, Adelaide. Royal Geographical Society of Australasia; Queensland Branch, Brisbane. Royal Society of Queensland, Brisbane. Geological Society of Australia, Melbourne. Royal Society of Victoria, Melbourne. . Australasian Association for the Advancement of Science, Sydney. ` Australian Museum, Sydney. Board for international exchanges, Sydney. Linnean Society of New South Wales, Sydney. New South Wales Chamber of Mines, Sydney. Royal Geographical Society of Australasia, Sydney. Royal Society of New South Wales, Sydney. Colonial Museum and Geological Survey Departement, Wellington. . New Zealand Institute, Wellington. ; 21. Afrika. South African Museum, Kaapstad. VERSLAG OMTRENT DEN TOESTAND EN DE WERKZAAMHEDEN DER KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING IN NEDERLANDSCH-INDIE in het jaar 1903, uitgebracht in de Algemeene Vergadering van den 21sten Januari 1904. —— —- ——— M. H. In voldoening aan Artikel 5 onzer statuten heb ik de eer, heden voor de eerste maal, het volgende verslag uit te brengen nopens den toestand en de werkzaamheden der Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in het afgeloopen jaar. Personalia. Het aantal leden bedroeg op den eersten Januari 1903 217; hiervan hebben er 35 bedankt, wegens vertrek of om andere redenen, terwijl het aantal leden werd vermeerderd met 142, zoodat het aantal contribueerende . leden op ultimo December 324 bedroeg. In het bestuur hadden groote mutaties plaats. In de eerste plaats verloren wij onzen voorzitter den Heer Dr. J. J. A. MULLER, die in Juni voor goed naar Nederland vertrok. Gedurende de vier jaren, waarin Dr. MULLER het voorzitterschap onzer ER, ae ya CR SE EE e EN Ze 9E Vereeniging bekleedde, heeft hij in vele opzichten goed aan onze Vereeniging gedaan en ons allen zal de prettige en degelijke wijze, waarop hij onze maandelijksche bestuurs- vergaderingen wist te leiden, in aangename herinnering blijven. Het bericht, dat onzen voorzitter in het begin van dit jaar door de Utrechtsche Senaat het doctoraat „honoris causa" in de Wis- en Sterrenkunde was toegekend, werd dan ook door ons allen, en ook van vele kanten buiten onzen kring, met sympathie begroet en aan het verzoek om hem namens het bestuur der Vereeniging collectief te zijnent te gaan complimenteeren werd algemeen gevolg gegeven. Bij monde van den ondervoorzitter der Vereeniging, den Heer Dr. H. ONNEN, werden den Heer Mutter de hartelijke geluk- wenschen van bestuur en bestuursleden aangeboden, waarna de jonge doctor door ons mede-lid, den Heer ExTHOVEN, op hartelijke wijze werd toegesproken, waarbij niet alleen gewezen werd op de verdienstelijke wijze, waarop de jubilaris de Nederlandsche Zoneclips-expeditie heeft voor- bereid en geleid, maar tevens ook, en dit kon door geen competenter persoon geschieden, op de waarlijk wetenschap- pelijke wijze, waarop zijn hoofdwerk in Nederlandsch-Indië, de Triangulatie van West-Sumatra, door hem werd aangevangen en doorgevoerd. egens vertrek naar Europa traden nog uit het bestuur de Heeren Dr. P. van RomBureH, Dr. W. Burck, J. W. van. Eek en Dr. Cus. vas Deventer; de beide laatsten hopen wij evenwel dit jaar weer in het bestuur te zullen zien terugkeeren. De Heeren A. P. MeLcHior en Dr. J. G. VAN DEVENTER namen wederom als bestuurslid zitting. terwijl daarenboven de Heeren Boers en Dr. van LummeL nog als zoodanig toetraden. Tot corresparzieotand- lid. in het buitenland werd benoemd ee Prof. Scar de pathologische anatomie te Weenen, terwijl ma de heeren Burck, MULLER en VAN RomBURGH het ]-lidmaatscl izer Vereeniging werd aangeboden, waardoor de band tusschen deze en genoemde heeren bleef voortbestaan. = a Financién. Dank zij het zorgvuldig financieel beheer, dat in den loop van dit jaar uit de handen van den Heer VAN EEK in die van den Heer pe Does overging, bleven de geldmiddelen dit jaar in goed evenwicht. Er werd meer ontvangen dan geraamd was, maar er werd ook meer uitge- geven dan waarop bij het opmaken der begrooting voor 1903 gerekend was. Die meerdere uitgaaf evenwel is ér eene die gelukkig elk jaar niet voorkomt, namelijk die voor de grondige herstelling van het hoofdgebouw en van het westelijk paviljoen. Deze kon evenwel geheel uit het batig saldo van het vorig jaar bestreden worden en zelfs sluit ook nu weer het jaar 1903 met een klein voordeelig slot. Voor het jaar 1904 werd een zorgvuldig overwogen be- grooting ingediend en aangenomen, waaromtrent eenige pun- ten moeten worden gereleveerd: 1°. betreffende de voor de verbouwing uitgetrokken som, die, na de afgeloopen grondige reparatie van het hoofdgebouw en de niet minder erondige herstelling van het westelijk paviljoen in het afgeloopen jaar, vrij hoog moet voorkomen. De uitgetrokken som is evenwel het gemiddelde van de bedragen in de laatste 94 jaren voor onderhoud en verbouwing uitgegeven. Het is niet de bedoeling om die som geheel te verwerken en allerminst om een eventueel batig saldo van die post voor andere doeleinden aan te wenden; maar het voornemen is daarmede een reserve te vormen, die als zoodanig naderhand op onze balans zal moeten voorkomen en bij gelegenheid voor zwaar- dere herstellingen de noodige fondsen zal moeten leveren, zonder dat daarvoor het hoofdkapitaal der Vereeniging zal moeten behoeven te worden aangesproken. . Een tweede post, die-voor het drukken van den catalogus uitgetrokken, moet juist in tegenovergestelden zin worden opgevat. Het geraamde bedrag voor de uitgave van den catalogus overtreft de thans daarvoor uitgetrokken post; daar deze catalogus evenwel voor een tiental jaren moet strekken is het niet meer dan billijk, dat ook de begrootingen voor de volgende jaren daarvoor eveneens worden belast. De mW a kosten van de uitgaven van den catalogus verschijnen dus op onze balans aan de debetzijde, welke post in komende jaren langzamerhand zal moeten worden verevend. Gebouwen. In dit jaar kwam de verbouwing van de bijgebouwen van het westelijk paviljoen alsmede de herstelling van het hoofdgebouw geheel tot stand. Door het geheele hoofdgebouw werd een eenvoudige mozaikvloer gelegd, alles kwam netjes in de verf, terwijl het oude aquarium van Dr. SLuITER werd weggebroken, waardoor een nette en geschikte kamer voor den secretaris en voor de bibliotheek werd aangewonnen. De bibliotheek der Maatschappij van Landbouw en Nijverheid werd overgebracht naar een der westelijke groote kamers, zoodat de achtergalerij, waarin alle schotten en schutten verdon weggebroken, geheel vrij kwam voor het houden der populaire voordrachten, voor welke de binnengalerij een zeer ondoelmatige gelegenheid aanbood. De achtergalerij, met een oppervlak van 144 M?., zal daarvoor een uitmuntende en luchtige gelegenheid aanbieden wanneer de electrische verlichting er zal zijn aangebracht. Er werd overwogen of niet verlichting met het zooveel goedkoopere lichtgas zoude te verkiezen zijn, maar het bleek dat, van wege de hooge kosten van aanschaffing der noodige lampen en geleidingen het verkregen of liever het te verkrijgen voordeel niet zoude opwegen tegen het meerdere gemak dat electrisch licht bij dergelijke lezingen kan aanbieden. ogingen om een kamer met gebruik van de groote locali- teiten te verhuren aan de Vereeniging „Nederlandsche Kunst- kring” hier ter stede werden met geen goeden uitslag be- kroond, daar het Bestuur dier Vereeniging meende dat ons gebouw te ver uit de buurt lag om bij tentoonstellingen op een ruim bezoek te mogen rekenen. Verder verwijs ik naar het Verslag door de directeuren der gebouwen uitgebracht (zie hierachter pag. 34). Bibliotheek. Van de Bibliotheek werd te Buitenzory, hoofdzakelijk door de beambten en bezoekers van ’s Lands Plantentuin, een ruim gebruik gemaakt. Aanvraag van buitenaf met uitzondering van het proefstation Kagok kwam evenwel slechts weinig voor. Door ruiling en schenking wordt onze bibliotheek steeds meer en meer uitgebreid, ook werden eenige zeer waardevolle vermeerderingen door aankoop verkregen, waarmede ik hier bedoel in de eerste plaats de supplementsdeelen van de British Enciclopedia, de nieuwste uitgaaf van WIEDEMANN'S Blectrieität, GMELIN— KRAUT's Anor- ganische Chemie en ENGLER und Prantl die Pflanzenfamilien ; ook werd nog ingeteekend op de nieuwe uitgave van WINKELMANN's Handbuch der Physik, welke uitgave in 1906 zal zijn afgeloopen. Het is een zeer verblijdend verschijnsel dat van meerdere zijden te Batavia behoefte wordt gevoeld aan goede en nieuwe standaardwerken op natuurwetenschappelijk gebied. Het is, naar aanleiding daarvan, het voornemen, waaraan alreeds eenige uitvoering is gegeven, om te Batavia, in de kamer van den secretaris, een afdeeling der Bibliotheek aan te houden, bevattende Encyclopedién en de nieuwste standaardwerken op natuurwetenschappelijk gebied, benevens enkele periodica, die te Buitenzorg niet of slechts uiterst zelden worden geraadpleegd. Wijders werd besloten een geheel nieuwen catalogus te drukken en wel in Nederland, waarvoor ons reeds de zeer gewaardeerde hulp van onzen afgetreden voorzitter is toe- gezegd. Een gedeelte van het manuscript is reeds aan den Heer MULLER toegezonden, de rest volgt spoedig. Tijdschrift. De vierde aflevering van Deel LXII en de drie eerste afleveringen van Deel LXIII zijn verschenen. Deze bevatten, behalve de uitkomsten van meteorologische waarnemingen en de gewone aardbevingsstatistiek o.a. een beredeneerd overzicht van de bijdragen door wijlen ons mede- bestuurslid Dr. VORDERMAN aan ons Tijdschrift geleverd en verder hoofdzakelijk Bijdragen van Botanischen aard van de Heeren Koorpers en Ham. Zuiver wetenschappelijke bijdragen blijven voor ons Tijdschrift dringend gewenscht en het is niet de kleinste plicht van ons bestuur om te trachten meer weten- schappelijke bijdragen te leveren of te krijgen, maar het moet worden erkend dat dit zeer moeielijk te bereiken is, waar hier te lande elke wetenschappelijke instelling een eigen orgaan bezit waarin bij voorkeur wordt gepubliceerd, terwijl voor de verslagen van wetenschappelijke expeditién, zoowel die uit het vaderland als uit den vreemde naar onzen Archipel afgezonden, evenmin een plaats in ons tijdschrift wordt gevraagd. Vergaderingen. De bestuursvergaderingen werden maandelijks geregeld gehouden, behalve in de maand Juni. Daarentegen werd den 305" September een buitengewone vergadering gehouden, waarbij ook aanwezig was ons corres- pondeerend-lid Prof. WicHMANN uit Utrecht, chef der Neder- landsche Noord-Nieuw-Guinea-Expeditie, benevens de andere leden daarvan, bij welke gelegenheid Prof. Wichmann enkele mededeelingen omtrent de op de reis op geologisch gebied verkregen uitkomsten mededeelde. Ook de andere leden der expeditie gaven nog eenige inlichtingen ten beste. De vergaderingen werden over het algemeen trouw bezocht en ook door niet-leden bijgewoond. Een poging om door oproeping in de plaatselijke bladen met kennisgeving der agenda meerder bezoek van de zijde der gewone leden uit te lokken, leverde niet veel resultaat op. Zooveel mogelijk werd getracht de behandeling der zuiver administratieve aangelegenheden der Vereeniging te beperken, waardoor meer tijd overbleef tot het doen van wetenschap- pelijke mededeelingen en discussie daarover. Daarvan werd dan ook een ruim gebruik gemaakt, waarvoor ik, zonder meer, naar de notulen in de laatste aflevering gepubliceerd, wensch te verwijzen. Te vermelden valt hier evenwel. dat, naar aanleiding van een voordracht van Dr. vaN BEMMELEN over het magnetisch onderzoek van onzen Archipel, aan laatst- genoemde een crediet werd toegestaan van 300 gulden ter bestrijding van de onkosten voor het verrichten van eenige = e voorloopige magnetische bepalingen in afwachting van de magnetische waarnemingen die in de volgende vier jaren vanwege het Gouvernement zullen. worden verricht. Met behulp van dit subsidie werden door Dr. van BEMMELEN waarnemingen verricht op Boompjes-eiland, Karimon-Djawa- eilanden, Japara en Padang-Pandjang daar dicht bij gelegen, Soerabaja, Madoera, Boeleleng, Ampenan, | Laboean- Hadji , Banjoewangi, Poespo en Tosari, Klaten, Maos, Garoet, Tjibatoe en Buitenzorg. Deze waarnemingen sluiten aan aan dergelijke in den loop van 1903 verricht te Telok-Betong, Kota-Agoeng, Kalianda, Ondiepwater-eiland en op Billiton (zes plaatsen). De bedoeling is deze waarnemingen te doen aansluiten aan de magnetische opnemingen, die thans in Zngelsch-Indi? en in Australië worden verricht. Populaire voorlezingen werden in 1903 driemaal gehouden en wel de eerste door Dr. KONINGSBERGEN op 9 Maart over Mimicry, de tweede door den Heer KIEWIET DE JONGE op 30 April over Malaria en Muskieten en de derde door den Heer J. F. H. Koopman op 25 September over Spreekmachines. De vierde beurt zoude worden vervuld door den Heer WiGMAN uit Buitenzorg, die evenwel door ambtsbezigheden, in verband met de afwezigheid van den Directeur van 's Lands Planten- tuin, verhinderd werd. Afdeeling voor voordrachten met debat. In de bestuursvergadering van Januari werd door eenige leden voor- gesteld om eene afdeeling „Voordrachten met debat” op te richten. De behoefte aan zulk een afdeeling werd noodzakelijk gevoeld door de medici hier ter stede, die een naderen omgang met wetenschappelijke personen op het gebied der natuur- wetenschappen zochten. De gewone bestuursvergaderingen boden daartoe niet altijd genoegzame en zeker geen geregelde gelegenheid aan. Deze afdeeling werd in Februari opgericht, een reglement werd vastgesteld, terwijl een voldoend aantal personen als deelnemers toetraden, zoodat een rooster van = Uc T ade nt ohh) Y i cuu ra A ES a GO NS enon sprekers voor het geheele jaar kon worden vastgesteld. De afdeeling werkt tot nu toe met groot succes, de voordrachten worden trouw bijgewoond, terwijl veelvuldig gebruik wordt gemaakt van het recht tot debat. Gelukkig bleek de vrees ongegrond, dat deze bijeenkomsten afbreuk zouden doen aan het trouw bezoek der gewone bestuursvergaderingen. De volgende voordrachten werden gehouden: op 23 Februari door den Heer J. mr Haan, over de genees- kunde als natuurwetenschap; op 30 Maart door den Heer MuLLeR, over de zonstheorie van SCHMIDT; op 27 April door den Heer S. P. Haw, over den regenval ook in verband met den plantengroei en cultures in het bijzonder in Oost-Java; op 27 Juli door Dr. P. ANEMA, over de analyse van bruinsteen ; e op 24 Augustus door Dr. H. ONNEN, over centrifugale kracht enz.; op 26 October door Dr. van BEMMELEN, over de ruimte; op 30 November door den Heer KIEWIET DE JONGE, over de bestrijding der Lepra in Ned.-Indië, terwijl in de bijeenkomst van 28 December, door slechts enkele heeren bezocht, de Heeren KIEWIET DE JoNGE en van HarrEN eenige mathematische mededeelingen deden en ondergeteekende den Sphintariscoop vau CROOKES demonstreerde. Afdeelingen der Vereeniging buiten Batavia. Als een zeer heugelijk verschijnsel mag worden begroet de welgeslaagde poging tot oprichting van afdeelingen onzer Vereeniging te Soerabaja en te Semarang, welke pogingen werden gedaan op initiatief onzer Vereeniging en door de goede zorgen vooral van de Heeren MERTENS en ONNEN te Soerabaja en van Dr. DE Vries te Semarang met aanvankelijk groot succes werden ten uitvoer gebracht. De door de op- richting dier afdeelingen noodzakelijk gemaakte wijzigingen in het Huishoudelijk Reglement werden vastgesteld in de bestuurs- vergadering van 17 September. Laat ons hopen dat dit succes blijvend mag zijn, hetgeen in hooge mate zal afhangen van den ijver en de toewijding van de bestuursleden der afdee- lingen. Wetenschappelijke publicatién en tijdschriften voor verzendingen geschikt, worden nu maandelijks aan de afdee- lingen toegezonden. Onvermeld mag ik niet laten, dat het tot stand komen dier afdeelingen in de allereerste plaats te danken is aan het krachtig initiatief van onzen secretaris. Wanneer wij dus nu terugzien op het afgeloopen jaar, dan hebben wij vele redenen van tevredenheid: het ledental is toegenomen, gebouwen en finaneiön zijn in orde, afdeelingen zijn opgericht, populaire lezingen zijn gehouden en werden goed bezocht enz. enz. Wanneer wij echter overwegen dat alle deze dingen slechts factoren en geenszins doel zijn, dan verandert wellicht onze opinie. Vragen wij of de Vereeni- ging beantwoordt aan het in Artikel 1 onzer Statuten genoemde doel „de bevordering der natuurwetenschappen in den uitge- breidsten zin”, dan kunnen we zeggen dat de Vereeniging tracht de belangstelling in de natuurwetenschappen op te wekken en te vermeerderen in engeren of ruimeren kring en dat zij in deze richting met succes werkt, daarvan getuigen de opkomst op de bestuursvergaderingen en de toeneming van het getal harer leden, maar het deel dat de Vereeniging aan de bevordering der wetenschappen behoort te nemen en waarvan in de allereerste plaats het Tijdschrift moet getuigen, is minder dan weleer. Zeer zeker ligt dit aan de omstandig- heden. De natuurwetenschappen worden hier meer dan vroeger en in meerdere richting beoefend, het aantal weten- schappelijke instellingen is grooter dan weleer, maar elk daarvan heeft meestal haar eigen orgaan en buiten het per- soneel dier instellingen komen weinig of geen wetenschappelijk werkenden voor; Indi? wordt meer dan vroeger doorkruist en onderzocht, getuige de reizen van NIEUWEKHUIS, WICHMANN, Weber, de Gebr. SarassiN enz., maar het deel dat de Natuur- kundige Vereeniging aan de voorbereiding en de uitvoering Zh RM LAM NST Se PIE RES se a A tU EE IN e EE om a — van zoodanige tochten heeft genomen is nihil, ofschoon derge- lijke werkzaamheden geheel op haar weg liggen. Omtrent de oorzaken dier isolatie wil ik hier zwijgen, doch acht ik het mijn plicht toch even daarop te wijzen. Omtrent de wijze waarop, tegenwoordig, chez nous et sans nous, de hier bedoelde reizen zijn voorbereid en ten einde gebracht kan ik niet anders dan lof hebben, alleen komt het mij voor, dat wij zullen moeten trachten ten deze wederom een meer werkzaam aandeel, overeenkomstig het gesprokene in de Vergadering van 24 Mei 1888 (zie Deel XLVIII, blz. 331, alinea 3) te verkrijgen. Moge het jaar 1904 in alle opzichten voor de Vereeniging een gelukkig jaar zijn, en moge vooral in wetenschappelijke richting door haar en ook door hare leden in het bijzonder veel en met succes worden gearbeid! FIGEE. LXIV. 3k VERSLAG DER Commissarissen voor de gebouwen uit de Besturen der Maatschappij van Nijverheid en Landbouw en der Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in Ned.-Indië, over het jaar 1903 Het tijdelijk gebouwtje, waarvan | in de voorlaatste zinsnede van het vorig verslag sprake was, “dat ten behoeve van de bedienden van de bewoners van het westelijk paviljoen werd opgericht, is door den Heer Gaston voor den aannemings- prijs van f 400.— voltooid. . Het, evenzeer in het vorig verslag ter sprake gebracht voorstel, om de nog te verrichten herstellingen aan het hoofd- gebouw en de vernieuwing der daarvoor in aanmerking komende gebouwen in den loop van het jaar 1903 uit te voeren, werd aangenomen. Naar aanleiding daarvan werd een ontwerp opgemaakt voor het grootendeels sloopen van de bijgebouwen van het bedoelde westelijke paviljoen en voor het verbouwen van de overige. Volgens dat ontwerp zou in het verbouwde gedeelte de bad- kamer worden vergroot, een nieuw priyaat en eene nieuwe keuken worden gemaakt, terwijl het gesloopte gedeelte ver- vangen zou worden door een wagenkamer, een stal, een grashok, een koetsierskamer en een bedienden-privaat. Een en ander was begroot op f 4735.— (waaronder f 200.— voor toezicht). Eene oproeping van aannemers in de dagbladen had niet het gewenschte gevolg. Daarop is omtrent de uitvoering in onderhandeling getreden met den Heer Gaston, waarvan de uitslag was, dat door hem niet alleen het bovenbedoelde werk, maar tevens de nog noodzakelijke herstellingen van het hoofdgebouw werden aangenomen. Die herstellingen bestonden in: 1°. Het vernieuwen van 473 M?. vloer in het hoofdgebouw door belegging met zeskante tegels van Portlandcement beton Het herstellen van den vloer in de oostelijke zijgalerij, ter oppervlakte van 57 M?. te beleggen met de oude tegels van het hoofdgebouw en ter oppervlakte van 55 M?. opnieuw op te voegen; 3°. Het vernieuwen van 4 paar vaste jalousieén in het ho o ront; 4°. Het verven van 1402 M2.; een en ander te zamen begroot op f 2150.—. Het werk aan de bijgebouwen van het westelijk paviljoen, dat aan het hoofdgebouw, als boven omschreven, benevens het herstellen van de goot achter het oostelijk paviljoen, over- eenkomstig de inzichten van den rooimeester van Batavia, werd gezamenlijk door den Heer Gaston aangenomen voor f 6600.—. Tijdens het werk werd nog besloten de oostelijke voor- kamer van het hoofdgebouw, die vroeger als aquarium dienst deed, als zoodanig op te ruimen, waarvoor ongeveer 18 M?. metselwerk moest worden afgebroken, en 36 M?. bevloering van zeskante Portlandcement tegels op eene nieuw aan te brengen zandaanvulling moest worden aangebracht. Eveneens werden aan de afwatering nabij het westelijk paviljoen zelf nog eenige kleine verbeteringen aangebracht, en een kleine keuken voor de bedienden van den bewoner gebouwd. Het contract met den Heer Gaston werd den 13%” Augustus van het verslagjaar geteekend, en al het bovengenoemde werk overeenkomstig de daarin opgenomen bepaling op 15 November voltooid. De betalingen zijn geschied door den penningmeester der Koninklijke Natuurkundige Vereeniging en wel ten bedrage van: e SOME ue Voor het opmaken van het ontwerp aan den Heer J. W. P. VRUBERGEN, architect B. O. W. f 50.— Aan den Heer Gaston: Voor den bouw van het bamboe bijgebouw. ,, 400.— Voor het overige werk de bovenbedoelde aannemingssom, verminderd met f 250.— (in het contract bedongen voor zekerheid van goed werk) . , 6350.— Voor het iude Mivar aan westelijk paviljoen . a qm < p BO Rekening Mürinibater VU pua qeu nd Ap Kosten van toezicht . . .... t: a OO. — 7101.40 *) De Directeur der gebouwen van de Maatschappij van Nijverheid en Landbouw. die de gewone bijdrage voor onder- houd, enz. à f 1000.— niet toucheerde, had blijkens het vorig verslag, in kas een batig saldo van. . . f 197.13 betaalde nog: voor post- en plakzegels . . zu f L90 voor zegel van dispositie op vetuit verbouwing ,, 1.50 Advertentién inschrijving . . .'. . , 21.70 ig . 35.10 latende dus een batig saldo van. . . Do f 19,03 Ten slotte wordt nog aangeteekend, dat ten gevolge van de groote verbetering, die de gebouwen in den loop van het verslagjaar ondergingen, de jaarlijks voor het gewoon onder- houd, enz. der gebouwen toegestane som van f 1000.—, naar onze meening thans zonder bezwaar tot f 500.— kan worden teruggebracht. J. H. DE VRIES. E. A. C. F. VON ESSEN Batavia, 20 Januari 1904. *) De Heer Gaston heeft nog eene vordering van f 138.— voor de verandering van het aquarium en eene van f 250.— voor het nog niet betaalde gedeelte van de aannemingssom. De eerste rekening is dadelijk opvorderbaar; de tweede ná 15 November a.s. Extract der Rekening en Verantwoording van den Penningmeester over het jaar 1903. ONTVANGSTEN. UITGAVEN. I. Saldo in kas op 1 Januari 1903. uf 3876.05 E BMR nsen‘ | f E II. Gouvernements-subsidie. . „ 2000|— I. Toei .-. .|, 1589/17 III. Contributién . . .|, 2778— | II. Wetenschappelijke doelbinden |, 500/60 IV. Rente van belegde golden; + |, 502/48] IV. Vergaderingen en populair- | V. Aandeel huurpenningen. . . |, 755— wetenschappelijke voordrachten lm 351/84 | VI. Verschillende ontvangsten. . |, 5465| V. Gebouwen en verlichting. . , 370508 3 Vi, Bee la 847 80° | P VII. Inningskosten . . . . ch 188 45 SS VIII. Bediendenloon . . T di. 30070 N Saldo Ult. December 1903. . |, 914 585 S | | | f 9966/185 f 9966 18° AFDEELING SOERABAIA. Jaarverslag over 1903. Op Maandag 24 Augustus 1903 had in het Gebouw der Loge de oprichting plaats van onze afdeeling. Er waren destijds 13 leden der Koninklijke Natuurkundige Vereeniging te Soera- baia gevestigd, doch staande de vergadering meldden zich 21 nieuwe leden aan, zoodat de nieuwe afdeeling kon beginnen met een ledental van 34. Gaandeweg nam dit aantal toe tot 64, doch verminderde wederom een weinig, zoodat op ultimo December 1903 het aantal leden 60 bedroeg. De vergadering verkoos de heeren Dr. K. H. MERTENS, J. C. Rippers en M. F. ONNEN resp. tot voorzitter, penning- meester en secretaris van het afdeelingsbestuur. Eene regeling werd getroffen om de tijdschriften, die de Koninklijke Natuurkundige Vereeniging geregeld ontvangt, ook aan de leden onzer afdeeling ter inzage te verstrekken. Aan deze leden werd een rondvraag gericht, welke der periodieken zij ter inzage wenschen te ontvangen en naar aanleiding der ingekomen antwoorden, werden de periodieken verdeeld in drie trommels, n.l. één voor Physika en Chemie, één voor Land- en Volkenkunde en Cultures, en één voor Geneeskunde en Natuurlijke Historie. Einde October begon de circulatie dezer trommels, welke nog als een voorloopige moet worden beschouwd; met 1 Januari 1904 kan eene definitieve regeling hiervan worden getroffen. Het is te hopen, dat elk lezer voor zich alsdan zal medewerken tot eene geregelde circulatie. In het afgeloopen jaar had ééne lezing voor de leden der afdeeling plaats. Het lid A. C. Kuur behandelde op den BEER 3 : gu ieu a SE = x SE dii Chi Lisa ETA NITTI TE E E E EE S ST A O a > T WA a ió "ate dida 19°" October het onderwerp: „Het essayeeren van goudertsen”, welke voordracht door een 30-tal leden der Vereeniging met belangstelling gevolgd werd. De financieele toestand der afdeeling is bevredigend, zooals uit de hieronder volgende Rekening en Verantwoor- ding blijkt. Aldus goedgekeurd door de Algemeene Vergadering op 6 Januari 1904. De Voorzitter, Dr. K. H. MERTENS. o 40: = EAT E ein Al de lu Y REKENING EN VERANTWOORDING OVER 1908. DEBET. CREDIT. Aan geïnde contributiën van 46 nieuwe leden Kosten van vergaderingen, lokaal- | over het 2e semester 1903 ad f 6.— per lid. .|f 276/—] huur, f 38110 Eee: Advertentitn sonvoctibiietten met porto's daarv 4 4808 Aanmaak ec voor tond: zending. „ 29— Transportkosten bodbentrotimil i naar Weltevreden (uus y qut. ES 2/50 ohraa » 10— Diversen, als schrijfbehoetten, drake werken, ereicht kosten voor ums 7 en ens. . i l, Bü aldo in ; ; = a. pe re de I. S. en — ì alhier ; 100) — ër b. Contanten in kas. . » 57/65 I, 157/65 TOTAAL If 276|— TOTAAL, | j 276|— | BEGROOTING VOOR HET JAAR 1904. ONTVANGSTEN. UITGAVEN. Te innen contributién van 60 leden à f 12.— TOTAAL. . f 720 Af. 790— Restitutie aan het Hoofdbestuur de helft der contributién. at 2 Yo ee over f 130. — Kosten Vergaderingen Lokaalhuur voor 6 vergaderingen f 15.— Oe lezingen, diteutenle honoraria daar à f 20.— Advertentiën en Qua atie-biljetten voor de vergade dem alsmede no SR ee á 7 " P 1 A op 12 trommels à f 2.50 . Schrijfloonen, globaal. . . Diverse kleine uitgaven, als ‘schrijf- behoeften, bediendenloon, innings- cana Eg des trommels, Tr Mep vitgaven, siens ToTAAL. | | . |f Sr 40f 345 210 = Ki 60 PERIODEN IN DEN REGENVAL OP JAVA DOOR Dr. S. FIGEE. In deel XXIV der Regenwaarnemingen in Nederlandsch- Indië, jaargang 1902, zijn op blz. 480 en volgende, in Tabel VIII een reeks van getallen opgenomen, die den gemiddelden regenval voorstellen op Java voor elken dag der periode 1879—1902. Zij zijn verkregen door het gemiddelde te nemen van den gevallen regen op elken dag voor zooveel stations als waar- voor volledige waarnemingen voor de betrokken maand beschikbaar waren. Waar een enkele dag, of slechts een paar dagen ontbraken, werd zoo goed mogelijk geinter- poleerd. Het aantal dier stations, telkens aan den voet van genoemde tabel opgegeven, is in den loop der periode lang- zamerhand toegenomen; als men de eerste maanden van het jaar 1879 niet mederekent, van 70 tot 110. Een tweede tabel, welke waarschijnlijk in den volgenden jaargang der Regenwaarnemingen zal worden opgenomen, geeft, voor elken dag eveneens, het aantal stations, pro mille herleid, waarop het dien dag regende. Die getallen zijn dus een maat van de uitbreiding van den regen over Java, men zou ook kunnen zeggen van de regenachtigheid van den betrokken dag. Hier zullen zij ,,regendichtheid” worden genoemd. Verder werden, in dienzelfden jaargang, in de tabellen IX, X, XI en XII maand- en halfjaars-gemiddelden, alsmede gemiddelden voor elken dag des jaars medegedeeld, voor den regenval zoowel als voor de dichtheid. = Doordat al die getallen gemiddelden zijn voor een groot aantal stations (100 ongeveer) is aan te nemen, dat j 3 3 i | 1 : | : È E 1 i A e A plaatselijke en toevallige invloeden grootendeels geélimineerd zullen zijn. De regenval op de verschillende stations van Java loopt zeer uiteen, niet alleen wat de hoeveelheid regen aangaat maar eveneens, hoewel in mindere mate, wat betreft de verdeeling in intensiteit over het jaar. Die verschillen worden veroorzaakt door verschil in ligging in lengte en breedte en in hoogte, door plaatselijke gesteldheid, nabijheid van bergen, ligging aan noord- of zuidkust enz., zoodat aan de beide laatste tabellen, de daggemiddelden voor elken dag des jaars, geen klimatologische beteekenis kan worden toegekend. Wanneer men evenwel den invloed van algemeen werkende oorzaken wenscht na te gaan, invloeden bijv. van kosmischen aard, dan wel wil onderzoeken of het eene jaar van het andere verschilt wat betreft den regenval en waarom, dan zullen deze getallen bruikbaarder zijn dan die voor een enkel station zooals Batavia, ook al zijn de waarnemingen op zulk een plaats op de meest onberispelijke wijze verricht, omdat, zooals reeds gezegd, alle toevallige en lokale invloeden uit de gebruikte getallenreeks zijn verwijderd. Daar de waar- nemingen zich uitstrekken over 24 jaar en over 100 stations mag de waarde der verkregen resultaten gelijkgesteld worden aan die verkregen voor een station gedurende 24 eeuwen. De regenval en regendichtheid houden te zamen vrij wel gelijken tred; zij nemen gezamenlijk toe en af, doch loopen niet geheel parallel. De verhouding (R/D) verandert in den loop des jaars als volgt: Jan. Febr. Mrt. April. Mei Juni. Juli Aug. Sept. Oct. Nov. “Dee. 530, 529, 519, 483, 453, 465, 441, 411, 438, 494, 520, 522 of van 456 gedurende Mei/October tot 519 gedurende November/April. Sterker nog is natuurlijk die verandering in verhouding wanneer men haar berekent voor de afzonderlijke halfjaar- lijksche perioden van oost- en westmoesson voor elk jaar van het tijdvak 1879—1902, zooals uit tabel I hierachter blijkt. Hieruit volgt de regel: naarmate er over Java cen grooter hoeveelheid regen valt, valt die regen ook dichter, d.i. over Led een grooter gedeelte van Java, het laatste neemt evenwel iets minder snel toe. Met die onderlinge afhankelijkheid is rekening te houden bij het afleiden van bepaalde resultaten, daar van wege die afhankelijkheid de resultaten met het eene element verkregen, ook per se met het andere zouden zijn bekomen; zij bevestigen elkander dus wel, maar de waarschijnlijkheid van het resultaat wordt er niet door verdubbeld. In de onderstaande tabel zijn gegeven de grootste dage- lijksche waarden voor de beide elementen in de verschillende maanden waargenomen. Maand-Maxima. Hoeveelheid. Per dag. Dichtheid. 1883 10 Jan. 28.9 m.m. 1879 16 Jan. 971 gl 1885 9 Febr. 984. ,, 1879 5 Febr. 960 ,, 1885 11 Maait314 „ 1885 11 Maart 969 ,, 1896 14 April 25.1 ,, 1887 22 April 881 „ 1879 11 Mei 235 „ 1879 11 Mei 918 „ 1882 18 Juni 254 ,, 1879 25 Juni 863 „ 1895 3 Juli 264 „ 1895 31 Juli 802 „ 1879 7 Aug. 936 „ 1879 11 Aug. 961 „ 1893 25 Sept. 918 ,, 1879 26 Sept. 789 ,, 1894 . 31 Oct. 264 ,, 1894. 31 Oct. 894 ,, 1894 t Nov. 985A, 1894 1 Nov. 905 ,, 1885 22 Dec. 938.8 „ 1894 18 Dec. 962 ,, 1883 11 Maart 314 „ 1879 16 Jun. NI, De grootste hoeveelheid regen, 31.4 m.m., viel dus den 114er Maart 1883 (over een uitgebreidheid van 556 pro mille), terwijl de regendichtheid het grootste was, 971, op 16 Januari 1879 (met een hoeveelheid van 18.9 millimeter). Perioden van te hoog en te laag. In de bovengenoemde tabel VIII van deel 1902 der Regenwaarnemingen zijn de waarden welke hooger zijn dan de vijfdaagsche gemiddelden (voor den betrokken dag uit tabel XI afgeleid) met een "s asa sterretje geteekend. Langere of kortere perioden van te laag en te hoog wisselen met elkander af. Die perioden van te hoog en te laag worden zeker veroorzaakt door zeer algemeene invloeden welke over het oostelijk deel van den aardbol werken en zouden wellicht nader aan te geven zijn door de bestudeering van synoptische weerkaarten voor dat gedeelte van den aardbol en waarschijnlijk zou die studie aanleiding kunnen geven tot voorspelling, langeren of korteren tijd van te voren, van natte en droge perioden. Dergelijke kaarten zijn evenwel niet ter beschikking, zoodat van een voorspelling van te veel of te weinig regen, van hoeveel waarde die ook voor deze gewesten zoude zijn, voorshands geen sprake kan zijn. Hieronder evenwel zijn eenige resultaten medegedeeld van een onderzoek naar eenige algemeene eigenschappen dier perioden van te hoog en te laag. In de eerste plaats wat de frequentie betreft. In de tabel II vindt men, voor het droge en het natte jaargetijde afzonderlijk, opgegeven hoevele malen perioden van verschillen- den duur van te hoog en telaag zijn voorgekomen gedurende het tijdvak 1879—1902. Men ziet daaruit dat de natte tijd, November tot April, veel minder afwisseling vertoont dan de droge tijd, Mei tot October. De langste periode van te veel regen in den westmoesson was eene van 16 dagen, tegen eene van 47 dagen in den oostmoesson. De langste periode van te droog in het eerste tijdperk was eene van 36 achter- eenvolgende dagen, tegen eene van 125 dagen in den drogen tijd. Uit de tabel ziet men dat perioden van een enkelen dag te hoog of te laag het veelvuldigste voorkomen en dat de andere perioden des te zeldzamer zijn, naarmate zij langer duren; hun aantal volgt de gewone wet der waarschijnlijkheid. In de ommestaande tabel vindt men de waarschijnlijkheid van het voorkomen van elke periode, tot in percenten afgekort. Er is dus meer dan 50 percent kans dat een periode te hoog of te laag niet langer dan twee dagen aanhoudt. De waar- schijnlijkheid dat een periode van te veel regen vier of meer PME ou dagen zal aanhouden is minder dan 10 °/,, dat het tien dagen achter elkander te veel of te weinig zal regenen slechts een tegen honderd enz. Waarschijnlijkheid van den duur eener periode. Regenval, | Regendichtheid. Perioden Mag E p Jaar. "M EN Jaar. April. Oct. Apr. Oct. 1 dag. 33 | 30 %| 39 | 31 Yo) 24 %| 28% 2 dagen. 20 20 20 17 17 17 3 e 15 10 13 12 11 12 E 9 7 8 9 8 9 kn 6 5 6 6 6 6 B ua ES 4 4 5 5 5 Li 3 4 4 4 4 4 db... 3 3 3 3 3 3 da 3 3 3 3 4 3 TS 1 1 1 2 2 2 11 en meer 2 12 6 side | 10 dagen. | Ten einde na te gaan of de perioden van te hoog geleidelijk in die van te laag overgaan en omgekeerd zijn de beide volgende tabellen opgemaakt, welke verkregen zijn door de perioden van 3 dagen, van 4 dagen enz. afzonderlijk bij elkander te voegen en te middelen. Voor perioden langer dan 8 dagen was het aantal niet groot genoeg om eenigszins betrouwbare gemiddelden te verkrijgen. SA Sat " Wa epp O MT C Gemiddelde hoeveelheid regen op Java op elken dag eener periode (m.m.). Hoog.| Laag. | Hoog. | Laag. | Hoog.| Laag. | Hoog.| Laag. | Hoog.| Laag. | Hoog.| Laag. 1° dag. [10.7 6.4| 9.5| 6.1 11.2) 5.6 | 10.0| 5.4 10.8) 4.9 | 10.7) 5.0 ge ,, |12.0 5.7|12.4] 5.3 |13.7| 4.2 11.9| 4.2 | 13.1| 3.6 | 11.8| 4.3 3 , [109, 6.5|11.9 5.3 13.6| 4.0| 11.3 4.4 | 19.1) 3.9 | 12.5) 4.2 dui 11.0 6.4 | 13.6 4.6 | 11.8| 4.2 | 19.7| 3.6 | 19.6| 3.6 ge Us 11.8 5.5 | 12.7| 4.5 | 12.3] 3.4 | 14.1| 3.4 Be 10.1| 5.2 | 19.7, 3.7 | 13.5| 3.4 9j 11.3| 5.0 12.6) 4.4 e 11.2| 5.2 Gemidd. |11.9, 6.2 11.2 5.8 12.8 48/113 4.7 | 12.1| 4.0 12.4 4.2 Gemiddelde regendichtheid op Java op elken dag eener periode (^/,.). Hoog. | Laag. | Hoog. | Laag. | Hoog. | Laag. | Hoog. | Laag. | Hoog. | Laag. | Hoog. | Laag. a c 544 | 376 | 626 | 281 | 636 | 942 | 637 | 250 | 591 | 235 d'a 542 | 336 | 615 | 250 | 641 | 268 | 633 | 235 e s 565 | 312 | 623 | 277 | 639 | 227 I" 543 | 323 | 556 | 950 ge 508 | 323 Gemidd. |563,372 375 | 338 | 586 | 305 608 268 610 271 580 | 256 m d ue Men ziet hieruit dat de overgangen niet geleidelijk zijn; terwij de regenval, en ook de regendichtheid, slechts weinig meer is in het midden eener periode van te hoog dan aan het begin en het einde daarvan, is er steeds een groote sprong, van gemiddeld 6 millimeter en 184 °/o. bij den overgang van te hoog tot te laag en omgekeerd en zulks onverschillig welke de duur is van-de opvolgende periode. In de volgende tabel vindt men die grootheden voor den eersten en den laatsten dag der periode gemiddeld, waarbij dus de perioden van een en twee dagen ook nog konden gevoegd worden. Gemiddelde regenhoeveelheid en regendichtheid voor den eersten en laatsten dag eener periode van te hoog of te laag. Hoeveelheid regen Regendichtheid PERIODE. ius , e Hoog. | Laag. | Verschil. || Hoog. | Laag. | Verschil. | 1 dag 8.9 58 | 31 464 371 93 2 dagen 10.1 5.4 4,7 488 350 138 2 5 10.8 6.5 4.3 544 385 159 4.7.4 10.3 6.3 4.0 548 | 370 178 E 11.5'| 5.6 | 5.9 | 538 | 341 | 197 Bu 10.1 5.3 4.8 534 312 222 T Ux 10.7 5.0 5.7 547 308 239 hos 11.0 | 5.1 | 6.0 | 521 | 301 | 220 | Gemiddeld [11.7 | 5.6 | 6.1 | 526 | 342 | 184 į | | Deze gemiddelde hoeveelheden van te hoog en te laag zijn - blijkbaar vrij standvastige grootheden, waarvoor gemiddeld 11.7 en 5.6 voor den regenval en 526 °/oo en 342 */,, voor de regendichtheid kan worden aangenomen. De verschillen evenwel nemen geleidelijk toe. POG EE es ae REGEN. te hoog te laag verschil verschil i M, ee Om na te gaan hoe het met die grootheden gesteld is in de verschillende tijden van het jaar zijn de tabellen III en IV opgemaakt, welke de gemiddelde hoeveelheid regen en regendichtheid geven voor telkens twee maanden en voor de beide moessons. Hoewel die getallen voor dezelfde maand- groep eenigszins verschillen voor de kortere of langere perioden, komt het toeh waarschijnlijk voor dat zij wijzen op een standvastige grootheid, het aantal perioden is evenwel te klein om die standvastigheid goed tot recht te laten komen. Duidelijker komt die uit in de serién voor de halve jaren. Wij mogen voor dat standvastige getal de algemeene ge- middelden nemen aan den voet der tabel opgenomen en hieronder weergegeven, n.l.: DICHTHEID. te hoog te laag Deze gemiddelde waarden nemen geleidelijk af naarmate men dieper in den oostmoesson komt, opmerkelijk ook is dat de verschillen tusschen te hoog en te laag door het geheele jaar slechts weinig veranderen, zoodat die twee reeksen van getallen evenwijdig loopen. Uit het vorenstaande mag het volgende besluit getrokken worden: De regen over Java valt in perioden van te hoog en te laag van langeren of korteren duur, die van korten duur evenwel zijn verreweg het veelvuldigst; zij gaan sprongwijze in elkander over met een verschil in den regenval van 6 millimeter gemiddeld. Gedurende die perioden valt gemiddeld per dag een nagenoeg standvastige hoeveel- heid regen, onverschillig welke de duur dier periode mag LXIV. 4k ? E AA md 8 im AP Sen e vide i Jan.Febr. Mrt.jApr. MeijJuni. JuliAug. Sept.Oct. Nov/Dec. Nov./Apr. MeijOet. 15.6 12.8 8:9 6.2 13.6 14.0 9.2 BS. 6S I8 . 00 18 s0 b6- 18 1.4 7.0 7.1 5.6 6.5 7.6 8.4 1:9 761 668 511 355 400 675 7103 431 513 388 145 58 102 371 422 96 248 280 366 297 298 304 281 336 TT zijn, welke hoeveelheid slechts met den tijd des jaars ver- andert. Alleen in het midden der periode is een kleine verheffing (resp. vermindering) waar te nemen. Hetzelfde geldt voor de regendichtheid. Op een dergelijke wijze kan men uitzoeken de afwisselende perioden van te hoog of te laag yan een maand, twee maanden en meer duur. Het blijkt alweder, (zie bijstaande tabel): f oA iin REGENVAL. DICHTHEID. van a | as + | i 1 maand BE SUM de: | .94 2 maanden eo eg Ba poa 3 a 11 uil .] 54 4 2 3 IL £ 9 5 i 4 ES RA 6 x 1 8 oi 1 9 7 " 9 1 3 1 8 i 1 en | 1 2 9 ” gen 1 | Se Ber 10 D a 2 | u i p — — | SS 12 ” M Sm | FEF Er 13 de La ra 1 Totaal maanden Mi DI | ii 144 dat de kortere perioden van te hoog en te laag verre de. overhand hebben boven die van langeren duur. De kortste periode, die van een maand, komt verreweg het meeste voor, de waarschijnlijkheid van voorkomen van deze staat tot die van twee maanden als 32 tot 9. Het aantal perioden van E 415 te hoog en te laag is voor het tijdvak 1879 tot 1902 vrij wel hetzelfde (141 tot 147), voor de regendichtheid geheel en al (144 tot 144). Hieruit volgt, dat langdurige droge of natte perioden betrekkelijk zeldzaam voorkomen, zooals ook nog blijkt uit bijstaand lijstje, voor perioden van een half jaar en langer opgemaakt. 1879 achtereenvolgens 7 maanden te veel. 1883 ii 9 i te weinig 1888 W 6 b te weinig 1889 m 8 a te veel 1890 E ' 6 = te veel 1891 e 10 m te weinig 1896 » 7 n te weinig 1900 W 7 is te veel. 1902 is 11 5 te weinig (Januari 1903 incl.). Verband met het voorkomen van zonnevlekken. In de tabellen V en VI vindt men de afwijkingen van het algemeene maandgemiddelde voor elke maand der periode 1879 tot 1902. Zij geven een overzicht van de veranderlijkheid van den regen in verschillende jaren, welke veranderlijkheid nog grooter in den drogen dan in den natten tijd blijkt te zin. De schommelingen, d.i. de verschillen tusschen den grootsten en den kleinsten regenval, bedragen toch in de twaalf maanden 147, 192, 176, 218, 214, 283, 322, 212, 162, 234, 198 en 201 mm. Waaraan deze enorme verschillen zijn toe te schrijven is een vraag, waarvan de beantwoording- zeer gewenscht, maar moeielijk te geven is voorloopig. Zeker is het dat bij zulke groote variaties, zooals blijken zal, de veranderingen van algemeen kosmischen oorsprong vrij wel in het niet verzinken. De tabel VII geeft de afwijkingen van de regenelementen in pereenten, zoowel voor den drogen als voor den natten moesson, welke tabel een beter overzicht over die perioden Rz — 5 e ER geeft dan de getallen in de laatste kolom der tabellen V en VI voor het geheele jaar. . Tevens zijn in die tabel VII gegeven de Wolfsche betrekkingsgetallen voor de zonne- vlekken en de afwijkingen van den gemiddelden barometer- stand voor de periode 1879 —1902 te Batavia waargenomen. Men merkt bij de natte moessons (November— April) een langdurige periode van te veel regen op, van 1883 tot 1888, gevolgd door een even lange te droge periode, van 1888 tot 1893, wederom gevolgd door een zeer langdurige periode, in 1897—1898 even afgebroken, van te veel regen van 1895 tot 1902. Deze langdurige perioden van te nat en te droog zijn uiterst merkwaardig en daarvoor moet zeker een oorzaak zijn te vinden. Het is niet waarschijnlijk dat zij met het bedrag van het aantal zonnevlekken samenhangen, gelijk onmiddellijk blijkt uit de vergelijking met de getallen in de kolom zonnevlekken, waarvan die grooter dan de gemid- delde vet zijn gedrukt. De perioden van 5 à 6 jaar toch coincideeren in geenen deele met de perioden in den regenval. Ware het dat het zonnevlekkengetal inderdaad zulk een overwegenden invloed uitoefende, dan zoude die ook zeer zeker merkbaar moeten zijn bij den regenval in den drogen tijd, Mei tot October, maar juist in die maanden omen de in den natten moesson zoo scherp aangegeven natte en droge perioden veel minder duidelijk te voorschijn en loopen zelfs tegengesteld aan die in den drogen moesson. Om deze zaak nog nader te onderzoeken heb ik uit de tabellen V en VI de maanden uitgezocht overeenkomende met verschillende toenemende waarden van WoLr's zonnevlekken- getallen, deze laatsten ontleenende aan de nieuwe serie die door WOLFER onlangs op meerdere plaatsen, o.a. in Meteorologische Zeitschrift 1902 op blz. 193, is gepubliceerd. De groepen van vlekkengetallen zijn van vijftig tot vijftig genomen, en daarna nog eens in hoofdgroepen elk van 250 bij elkander gebracht. In de tabel VIII vindt men, in extenso, het resultaat dier groepeering, voor de droge en natte moessons Ari ME alsmede voor het geheele jaar. Het resultaat is inderdaad niet veel zaaks. Voor het geheele jaar, dat is voor alle maanden te zamen genomen, zou gedurende den tijd van een zonnevlekken-minimum (0—250) meer regen vallen, en over een grooter uitgebreidheid, dan gedurende de periode van grootere zonsactiviteit. Maar wanneer men de resultaten van de beide moessons afzonderlijk beschouwd, blijkt het dat deze diametraal tegenovergesteld zijn; November— April geeft een minus, Mei— October een plus gedurende de minimum- periode. Het kan toeval zijn, dat in den drogen moesson de minimum-jaren een overmaat van regen brengen en in den natten moesson niet, het kan evenwel ook zijn dat in den natten tijd andere oorzaken een meer overwegenden invloed uitoefenen en den invloed van de zonnevlekken bedekken. In elk geval zijn de uitkomsten niet zeker daar hiervoor het materiaal zich niet als het onderhavige over slechts twee zonnevlekken-cycli, maar over meerdere dient uit te strekken. Er kan wellicht bedenking tegen bestaan om bij een onderzoek als het bovenstaande gebruik te maken van de maandelijksche afwijkingen, daar toch het bedrag dier afwijkingen onderhevig zoude kunnen zijn aan in den loop van het jaar veranderlijke invloeden. Dit zal wel zoo wezen, want het gemiddeld bedrag dier afwijkingen, voor de verschillende maanden is niet hetzelfde. Deze toch bedragen in de twaalf maanden in millimeter uitgedrukt, 36, 40, 40, 43, 42, 78, 59, 36, 45, 64, 44 en 44. Slechts de maanden Juni en October vertoonen grootere afwijkingen, overigens zijn deze tamelijk gelijkmatig en het komt mij derhalve geoorloofd voor om de methode toe te passen op de afwij- kingen in stede van op de maandsommen zelve, die toch ook aan den veel grooteren jaarlijkschen gang onderhevig zijn. Het aantal zonnevlekken is over de grootere groepen, nl. die van 0/250, 251/500, 501/750 en 750/rest tamelijk on- regelmatig over de maanden verdeeld, behalve in de eerste groepen, a fortiori in de kleinere groepen van 50 nog on- regelmatiger, zoodat een invloed van de zonnevlekken- periode of een verband daarmede door de jaarlijksche variatie zeker zoude worden bedekt. De methode is ten overvloede ook nog toegepast op de maandsommen, met het hieronder- staande resultaat, het aantal malen voor elke maand periode der 1879/1902 is daarbij gevoegd. Mei - Oct. Nov.— April. Mei—Oct. Nov.—April. Jaar. i Aantal maanden. m.m. oo. 9/00 m. | 0/250 | 11, 11, 11, 11, 10,11 | 11, 12, 11, 10, 11, 12| 126, riam 574| 212, 251/500 | 59.5984 54.1, 4, 5$ 81108, 573 | 204, 50/750 |.4, 3, 8, 4,10, 5 3, 2, 4 6, 7, 8 90, 203 327, .610 200, 151/rest| 55.5 1 3| 3, dA, 61790, 323 559 | 190, In de onderstaande tabel zijn de uitkomsten, langs beide wegen verkregen, naast elkander gesteld en het blijkt dat deze over. het algemeen vrijwel met elkander overeen komen, zooal niet in grootte dan toch wel wat het teeken tref betreft. Uit afwijkingen. Uit maandgemiddelden. Zonnevlekken- Regen Dichtheid Regen Diehtheid getal. Dan, n D Nov. —- April 0-30, — 4 — ' 6 —5 251—500 — 7 — 9 — 3 m6 501 - 750 +20 +19 +26 +31 51—rest + 0 + 3 — 16 — 20 Mei— October. 0— 250 +15 +31 16 +32 251— 500 eil — 22 — 8 —20 501—750 —17 — 25 —20 —38 A 751--rest —17 —30 = A —18 Jaar. 0—250 +6 +14 +6 +16 251—500 — 8 —16 — 2 — B 501— 750 + 2 — 5 — 6 —18 Dezelfde handelwijze heb ik toegepast op materiaal voor- komende in een publicatie van Guipo LAMBRECHT, eene Wissen- schaftliche Beilage zum Jahresbericht des Gymnasiums zu Bautzen, Ostern 1897, getiteld: Wetterperioden, waarin de schrijver maandsommen produceert van den regenval voor een zevental landstreken, waaronder als 6° en 7° voorkomen Sumatra met 20 stations en Java en Madoera, Celebes, Borneo enz. met 66 stations. De tabel IX bevat de uitkomsten van dat onderzoek. Uit de uitkomsten voor het geheele jaar zou volgen dat, voor alle landstreken, behalve voor Italië, gedurende den tijd der minimum-zonsactiviteit, er meer regen valt dan gedurende de maximum-periode. Neemt het zonnevlekkengetal evenwel zeer hooge waar- den aan dan neemt de regenval wederom iets toe, hetgeen het duidelijkste uitkomt voor de beide afdeelingen van Pruisen. De percentages verschillen voor de onderscheiden landstreken aanmerkelijk, zij zijn het grootst voor de afdee- lingen Java— Celebes enz.; er moet evenwel worden opgemerkt, dat de percentages voor Java en Madoera hierboven ver- kregen, aanmerkelijk minder zijn. Het algemeene gemiddelde der percentages voor alle landstreken hier beschouwd te zamen is voor de vier groepen der vlekgetallen: 2.7 %, —2.5%, —2.2% en —0.7%. De loop dier getallen doet denken aan meer dan een invloed, waarop ook het onderzoek van Dr. BucHax: The rainfall of Scotland in relation to Sunspots, in Symons Meteor. Magazine, Aug. 1903, blz. 116 wijst. De uitkomsten voor de twee seizoenen voor de hierboven genoemde landstreken, neergelegd in tabel IX geven weinig overeenkomende, zooal geen tegenstrijdige resultaten. Of dit nu moet worden toegeschreven aan het werkelijk niet bestaan van eenig verband tusschen zonnevlekken en regenval, dan wel aan het bestaan van twee tegengestelde invloeden hierbij, is voorshands niet uit te maken. Zeker is het, dat de invloed van de zonnevlekken op den regenval zoo gering is, dat zij niet mag worden verantwoordelijk gesteld voor misoogsten, hongersnood en meer dergelijke rampen. (Een volledig overzicht over de litteratuur ‚betreffende het verband tusschen regenval en zonnevlekken wordt gegeven door PAUL SCHREIBER in Das Klima des Königreichs von Sachsen, Heft VII, die Schwankungen der jährlichen Niederschlagshöhen und deren Beziehungen zu den Relativzahlen für die Sonnenflecken, uitgegeven in 1903. Dit werk wordt gerefereerd in Gaea, Februari-nummer 1904, blz. 65. Zie ook nog KLEIN in Gaea 1897, blz. 548, Gaea 1903, blz. 476 (Sonnenflecke und Regen, en Sonnenflecke, Barometrische Depressionen und Niederschläge). Krein maakt gebruik van de getallen in de bovenaangehaalde verhandeling van Gupo LAMBRECHT en vond eveneens dat in de jaren van minimum-zonnevlekken meer regen viel dan in de maximum-jaren. BucHan vond, in de bovenaangehaalde verhandeling, eene dubbele periode in den regenval gedurende een vlekkenperiode van 11 jaar, welke dubbele periode anders van aard was voor de stations in Schotland dan voor die in de zuid-oostelijke Engelsche Graafschappen. Dit laatste onderzoek kwam ter sprake bij de Afdeeling Astronomy and Meteorology van de Vergadering van de British Association te Southport in 1903 gehouden, en er werd aldaar een sub- comité gevormd om deze zaak nader in studie te nemen. . Zie Nature, November 12, 1903, blz. 43). Verband met den Barometerstand. Blijkens tabel VII is er niet het minste verband tusschen de veranderingen in den luchtdruk en de meerdere of mindere hoeveelheid regen, tenzij men wil aannemen dat dat verband in den natten tijd juist tegenovergesteld is aan dat in den drogen tijd. In de laatste periode toch (Mei—Oetober) komt een surplus van regen overeen met een te lagen lucht- druk in 19 van de 24 gevallen, terwijl in den natten tijd (November— April) in 16 van de 23 gevallen een overmaat van regen met te hoogen luchtdruk, of omgekeerd, samen- Wel oo o EE ni, x 4 È È $ Invloed der maan op den regenval. Het onderzoek naar den invloed der maan op den regenval heeft zich bepaald tot: apogeum en perigeum, 2°. maansphasen of schijngestalten en 3°, maansdeclinatie. Apogeum en perigeum. Dit onderzoek is geschied door uit te zoeken en bij elkander te voegen de dagen van apogeum en van perigeum der maan, waarbij dan ook nog werden genomen de daaraan vooraf- gaande en de daarop volgende dagen; hierbij werden wederom de beide jaargetijden afzonderlijk gehouden. De uitslag van dit onderzoek is neergelegd in onderstaande tabel: Apogeum (318 dagen). Perigeum (319 dagen). REGENVAL. Nov./April. 9.94 m.m. 10.33 m.m. per dag. Mei/Oct. $59. QAM . noo Jaar. 6.13. , D V cu. x DICHTHEID. Nov./Aprll. 578 pro mille. 590 pro mille. Medea; di. ro . Jaar. 405 ” m 408 5 ” De uitkomst is dus, dat de afstand der maan tot de aarde geen merkbaren invloed heeft; gedurende de 319 dagen van het perigeum werd in den regentijd 0.39 m.m. meer regen gemeten dan gedurende de 318 dagen van het apogeum. In den drogen tijd evenwel werd daarentegen 0.05 m.m. minder opgeteekend. Voor de geheele periode 1879—1902 (637 dagen) bedroeg ` het verschil apogeum min perigeum slechts — 0.16 m.m. Voor de regenuitbreiding zijn die verschillen (in denzelfden zin) resp. —12 "foo, 7 “foo en —3 °/oo- Maansphasen. In 24 kolommen werd opgeschreven de regenval waar- genomen op de dagen der verschillende maansphasen en j ehi ue octanten, benevens de regenval waargenomen op den daar- aan voorafgaanden en daarop volgenden dag, waarbij niet alleen wederom de beide jaargetijden, maar ook twee perioden van elk twaalf jaar afzonderlijk werden gehouden. Het resultaat van dat onderzoek, dat ook is toegepast op de regenuitbreiding, is neergelegd in tabel X, waarin men voor elk der 24 phasen de afwijkingen van den gemiddelden correspondeerenden dagelijkschen regenval en regenuitbreiding vindt. Deze gemiddelden zijn aan den voet der tabel gegeven, terwijl daarin tevens te vinden zijn het aantal lunaties voor elke periode. Een invloed, zelfs een vrij sterke, is niet te miskennen vooral ten tijde van den natten moesson, alsook in de beide perioden van twaalf jaar, en deze invloed openbaart zich zoowel in den regenval als in de regenuitbreiding. Die invloed komt evenwel eerst zeer regelmatig te voorschijn, wanneer men alle waarnemingen bij elkander voegt. Voor de 297 lunaties vindt men dan, thans in percenten van de midden-dag-waarde uitgedrukt: Phase. | Regen. er , Phase. | Regen. a % oo % % pe 4.6 i9 — 1.8 0.2 N.M 3.7 3.4 V.M. 2.5 1.3 FE 2.8 2.7 e 3.7 0.1 ~ 2.6 ds | = 3.2 1.2 1° Oct 3.2 2.2 3° Oct. | —1.5 eat uem 2.6 Io cum —2.6 — 6 = 0,0 — 0.7 e — — 2.9 EK — 4.3 —17 | LK — 6.2 —2.6 -c T gs n = cag 08 — | —40 | —28 | — —38 | —15 2° Oct. | 07 | —04 | 4° Oct. | —3.8 —0.7 o «LU —0.2 | 2.4 1,4 a 59 — Ten tijde van nieuwe en van volle maan valt er dus . meer regen en over een grootere uitgestrektheid dan ten tijde der kwartieren. Dit verschil bedraagt tusschen nieuwe maan en laatste kwartier gemiddeld 7.4 °, van den gemid- delden dagelijkschen regenval en 5 % van de gemiddelde regendichtheid. Hoe belangrijk dit percentage ook is, een praktische waarde kan men er niet aan toekennen, daar 6 °/, van den gemiddelden dagelijkschen regenval slechts 0.4 mm. bedraagt, welk bedrag in het niet verzinkt of onmerkbaar wordt tegenover de groote buien die men hier opteekent. Voor de praktijk is de invloed der maanstanden: Nihil. Maansdeclinatie. Het onderzoek naar den invloed van de declinatie der maan op den regenval werd op de volgende wijze ingesteld. Uit den Nautical Almanac werden gezocht de datums op welke de grootste aansdeclinatie viel, en die datums werden tot Batavia herleid, daarbij rekening houdende met het tijds- verschil tusschen Greenwich en Batavia, en tevens met de omstandigheid dat de regen op Java gewoonlijk wordt ge- meten des morgens ten acht uur ongeveer, en dus de opgeteekende hoeveelheid en derhalve ook de gemiddelde hoeveelheid voor Java betrekking heeft op de ten acht uur van den betrokken dag verloopen 24 uur. Die datums wer- den aan het hoofd van opvolgende kolommen ingeschreven en daaronder de gemiddelde regenval voor dien dag en voorts verder naar beneden, die van de volgende dagen tot en met den 28%" dag toe. Daar de tropische omloopstijd der maan bedraagt 27 dagen, 7 uur en 43 minuten valt de 28* dag meermalen samen met den datum boven aan het hoofd van de volgende kolom geschreven, zoodat om die reden de regen van den ggsten dag meermalen tweemaal wordt gebruikt, hetgeen ter zake evenwel niet afdoet. Op den eersten dag dus heeft de maan de grootste noordelijke declinatie, die gedurende de volgende dagen afneemt, op den Vier dag nul is en van noord an BO en tot zuid overgaat, den 144° maximum zuid wordt om daarna wederom af te nemen, den 215" wederom nul en van zuid noordelijk te worden en den 28??? ongeveer wederom maximum noord te worden. Hetzelfde werd gedaan met de regendichtheid. De getallen in dezelfde horizontale rei der naast elkander opgeschreven kolommen werden opgeteld, waarbij wederom de beide jaargetijden alsook de verschillende jaren uit elkander konden worden gehouden. In de laatste tabel worden de gemiddelden gegeven, voor de twee seizoenen en voor de geheele periode voor den regenval zoowel als voor de regen- dichtheid. Het is duidelijk dat de meeste negatieve getallen vallen na het midden der periode; wanneer dus de maan zich van het zuiden naar het noorden beweegt valt er minder regen en over een kleiner uitgestrektheid dan wanneer de beweging is van noord naar zuid. Gedurende de maanden November tot April schijnt de verandering dubbelperiodiek te worden. De getalleu loopen evenwel niet zeer gelijkmatig, zoodat de maansinvloed ook in dit opzicht zeker niet groot genoemd kan worden. Hierbij moet nog worden opgemerkt dat de maansdeclinatie in het tijdperk 1879 tot 1902 verandert van 19° tot 29°, zoodat eigenlijk, wanneer de kolommen zonder meer bij elkander opgeteld worden, de aldus verkregen uitkomsten slechts een gemiddelde geven en geen regelmatig verloop met de maans- declinatie mede. Daar de jaren met groepen van twee afzon- derlijk werden opgeteld is het eenigszins mogelijk geweest met deze omstandigheid rekening te houden en de middenwaarden voor de verschillende waarden der maansdeclinatie bij elk- ander te voegen. In; de hierachtervolgende jaargroepen, telkens van 24 lunatién, verliep de maansdeclinatie als daarachter aangegeven. 1879—1880 van 27°—24° 1884—1886 van 19"— 18^ 1880—1882 , 24—21 | 1886—1887 , 18 —20 1882—1884 „ 21 —19 |1888—1889 „ 20—23 SOT S EUN 1889—1891 van 23*— 26^ | 1895—1896 van 299—927? 1879—1880 , 23 —26 |1896—1898 , 27 —25 1891—1893 „ 26 —28 1898—1900. „ 25—22 1893—1895 , 28 —29 1900—1902.,, 22 —19 Naar aanleiding van die waarden zijn de bovenstaande jaargroepen tot twee hoofdgroepen gecombineerd, de eerste groep voor een maansdeclinatie van 18 tot 23 en de andere groep voor een maansdeclinatie van 23 tot 29, waarbij de jaar- groep 1898 tot 1900 zoowel bij de eene groep als bij de andere werd genomen. Het resultaat dier combinatie vindt men in de beide laatste kolommen van tabel XI, zoowel voor den regenval als voor de dichtheid. De variatie is in de beide “gevallen dezelfde, bij de beweging van zuid naar noord werd minder regen geconstateerd, de getallen loopen evenwel niet regelmatig genoeg om er eenige gevolgtrekking omtrent de amplitude van het verschijnsel uit te kunnen trekken. Taper |. VERHOUDING TUSSCHEN REGENVAL EN REGENDICHTHEID. Taper N. AANTAL MALEN DER PERIODEN VAN TE HOOG EN TE LAAG. E E nee | MEI —OCTOBER. | Regen. —— MÀ mji m.m. 29 — D Kal ke EA © | x | | NOVEMBER Amt: Dagen. | | Dicht- | | | Di | heid. | R/D. | | Regen. xd ni °/oo | | i mm. °/oo 80 | 0.364 | 1889—1890 | 954 | 538 110 | 0.397 1897—1898 | 257 | 532 107 | 0.410 1882—1883 | 262 509 108 | 0.419 1890—1891 | 978 | 549 155 | 0.387 1889—1890 | 285 | 562 140 | 0.437 1892-1893 | 285 228 | 0.381 1879 —1880 | 290 173 | 0.343 1891—1892 | 290 193 | 0.401 1888—1889 | 290 | 234 | 0.448 1894—1895 | 300 220 | 0.470 1898—1899 | 300 | 298 | 0.469 1900—1901-| 301 | 253 | 0.468 1880—1881 | 302 279 | 0.439 1896 —1897 | 307 290 | 0.440 1901—1902 | 310 274 | 0.479 1899—1900 | 314 983 | 0.474 1886—1887 | 315 337 | 0.444 1883—1884 | 318 292 | 0.515 1893—1894 | 318 341 | 0.480 1887—1888 | 329 330 | 0.507 1884—1885 | 332 370 | 0.461 1885—1886 | 336 369 | 0.491 1895 —1896 | 342 451 | 0.461 ege NOVEMBER— APRIL. | MEI— OCTOBER. REGEN. | DICHTHEID. REGEN. Hoog. | Laag. | Som. | | Hoog. | Laag. |; Som. Hoog. | Laag. | Som. 1 |212| 195| 407 146 179 | 325 111 | 125 | 236 2 | 134) 109 243 74,107 | 181 95, 65 | 160 3 87 | 95 | 182 71| 59 [130 45, 31¡ 76 4 52| 57|109 48 48, 96 36| 23| 59 5 41| 36, 77 37| 29| 66 18| 23| 41 6 25| 20| 45 33| 16| 49 20| 14| 34 T 33, 20, 43 23; 14| 37 111 201 31 11| 22| 33 15| 14, 29 A 171: 26 11, 23; 34 12| 16| 28 12| 14| 26 41-01. 18 10| 12| 22 6 5| 11 4 73 LE 9 5, 14 6 5| 11 1 5 6 6 6, 12 5 3 8 3 4 7 7 1 8 3 4 7 6| 3 4| 4| 8 3 3 6 1 1 2 X 2) 9 gi 2 4) 2 6 5 2 7 2 7 9 am 1 1 1 1 2 2 3 5 um 2 2 aj 4 = 61:6 —| 1| 1 aa =| -3| 2 ~| 8| 3 1 5 “rl eit id md 1 ti 3 4 —|-|- E 11 s —|-|- lello 1 — 1 3| 1| 4 —-—|—|- E 1 Li en 1 — | — — zj — 1 1 3 dii] 1 — 1 T7 4| 4 ut 1 1 — || — 1 1 —|—|— — = 1 I a bod oF C) DO + 0) ra iI: N Ol ra rd bi Va Ot ml | DICHTHEID. ‚Hoog. Laag. Som. 167 — ` bel DO Pa bei ER e ri be bi Ein 3 On Ot C | MEI— OCTOBER. Hoog. Laag. | Som. | se - (Vervolg). DICHTHEID. NOVEMBER—APRIL. AANTAL MALEN DER PERIODEN VAN TE HOOG EN TE LAAG. REGEN. | Hoog. Laag. Som. | i | | | Dagen. [PIE IV ILL LIE SARRI S 4° 1) 0L 0 d rl & 198 Vp gp ELLE ELLE te en | | t { | N | t 2 1 I 520 525 11045 | ‚619 619 1238 ERR EEDE GEen 2 3 6 T 8 9 1 6 7 48 9 0 1 54 7 3 1 2 87 90 91 101 125 : GEMIDDELDE DAGELIJKSCHE HOEVEELHEID REGEN BIJ TE HOOGE PERIODEN VAN VERSCHILLENDEN DUUR. OF TE LAGE TE HOOG. TE LAAG. PERIODE. Jan. | Maart| Mei | Juli | Sept. | Nov. | Nov. | Mei Jan. | Maart| Mei | Juli Sept. | Nov. | Nov. | Mei Febr. | April. | Juni. | Aug. | Oct. | Dec. | April. | Sept. Febr. | April. Juni. | Aug. | Oct. | Dec. | April. | Sept. m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m m.m. m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. | m.m. 1 dag 13.9| 11.3| 6.6| 3.6 | 5.0 12.1: 12.6) 5.1 9.6| 7.8| 3.8| 1.7, 2.8| 8.2| 8.6| 2.9 2 dagen 15.3| 12.0 8.1| 44| 5.9, 13.5) 13.8, 6.4 9.51 66) 3.21 151 2.6| 7.6| 821 26 3 y 15.01 12.2) 9.11 5.7) 7.1) 13.3) 13.4! 7.3 9:11 A6 3.11 1:31 2.6| 69| 7.5| 2.6 A 15.4 12.61 9.7| 5.8| 6.8| 13.4 13.8] 7.4 8.44| 7.1| 2.5| 1.2| 2.3| 6.4, 7.3| 2.0 B ag 16.31 13.7, 7.9| 5.8| 11.2 14.6 14 8| 8.3 701 6.4| 3.0} 1.0] 2.0| 6.2| 6.6| 2.1 6 17.1) 12.2! 7.6| 4.1| 7.1|14.5| 14.9) 6.9 8:2: 60| 2.2) 191 1.9) 6.3, 6.6| 1.9 (gig 16.31 13.5) 7.5| 7.1| 8.2 13.7 14 4| 7.7 71.61 4.1) 9.4| 0.6| 1.3] 7.2| 6.7| 1.5 8 y 17.1 14.5! 8.9| 4.9 | 10.6) 13.1| 14.3, 8.2 81 61] E810.7| L6| 5.9| 6.6) 1.3 9 4 16.0, 148 11.0; 5.9| 5.9 15.0| 15 5| 7.2 si 591 £31 0.9) 1,51 5.1, 6.1| 1.3 10% 17:8 13.9 10.8 6.8| 8.1 10.3) 13.0} 9.2 6.6| 6.4| 2.11 0.7} — | 5.4| 6.1| 1.2 31 5 16.0 10.8 9.6, 6.1| 10.6, — | 13.4 8.6 8.7| 3.9] 0.71 0.8] 1.5| £6| 4.7| 1.1 B j — | — | 8.9 5.8| 8.3| 15.7) 15.7| 7.5 7.1| 42| 14| — | — | — | 5.4) 1.4 8 75 — 114.8, 10.7| 6.9] — | — |14.8| 9.5 7.9| 2.9| 2.2| 0.3| 1.8| 5.2 5.3 | 1.9 14 T 15.9 19.1; — | 5.6| 6.9: 14.6, 14.8, 6.5 5.9) 5.8| 1.61 0.9| — | — | 5.8| 14 36 j 13.5 92 =|=|— 135 9.2 —|-—|—|—i|—|—145|— el. meer | — | 15.7] 10.0] 7.7 112.3! 14.11 14.7) 9.6 7.21 aal 1.0| 0.5! 0.9! 45] 4.7| 0.7 | | | e À | * Alg. gemidd. 15.6 19.8. 8.9| 6.2 m 13.5 14.0 9.2 | 8.2 | 5.8 1.8| 0.6] 1.4| 6.0| 5.6 | 1.3 | | | | | | e nn RTE eh Taser IV. GEMIDDELDE DAGELIJKSCHE REGENDICHTHEID BIJ TE HOOGE OF TE LAGE PERIODEN VAN VERSCHILLENDEN DUUR. | TE HOOG. TE LAAG. PERIODE. Jan. | Maart| Mei Juli | Sept. Nov. | Nov. | Mei Jan. | Maart Mei | Juli | Sept. | Nov. Nov. | Mei Febr. | April. | Juni. | Aug: | Oct. | Dec. o | April. Sept. Febr. Usi Juni. | Aug. | Get. | Deo. | April. | Sept. S "uo ci Dim | Oo | joo | 0/00 | 9/00 üm | Ooo | Moo | Owo | Mon | “se | Yoo | Wo 1 dag 713 eli 358 192 | 246 | 635 657 269 597 | 484 | 282 | 1511 188 | 493 | 527 | 214 2 dagen 726 | 621 411 | 329 579 448 266| 91| 171 |482 | 508 | 191 3 * | 742 | 616 495 312 | 348 | 653 | 616 | 386 562 467 227 | 101 | 151 | 432 | 483 | 166 | & 5 (150 615 482 | 320 375 | 674 679 1394 | ^ |504/391 236 | 106 | 144 | 369 | 436 | 154 2 6 3 159 | 634 | 533 359 | 357 | 663 | 681 | 399 | 480 403 | 200 65 | 114 | 432 | 438 | 127 | 6 0 767 | 700 | 533 | 319 | 329 | 691 | 715 | 390 | 490 392 | 173 73| 59|424,439 | 107 iih 794 | 690 | 462 | 342 | 346 | 659 | 723 | 393 467 393 | 296 81 | 119 | 346 | 403 | 139 MS 770,671 514 325 | 372 | 605 | 678 | 434 | 468 | 351 | 136 | 50 | 102 | 287 379, 112 dik 761,763 | 512 | 335 418 | 715 | 749 | 435 | 495 | 448| 97| 81} 89|282|393, 89 46 1s 781 | 687 | 531 355 | 391 | 662 | 748 | 436 542 |377 155 | 63| 44|487 | 432 | 96 LE 35 755 | 705 | 465 | 366 | 560 681 | 714 | 476 394| 319 | 145| 79| 170 368 353 | 120 A ERES 798| — |527 | 387 | 388 | 705 | 720 | 434 522,281 103, 25| — |343 | 382 87 1B 4 758 | 756 | 516 | 447 457 | 725 | 743 | 484 — | — |165| 65| 156 | 346 | 346 | 114 if 54 764 | 7701525 | — | 358 | 731 | 757 | 441 — |329| 95| 69| 47,299 321; 70 15 p. 671|531| — |495 | 679 |673 | 507 496/307| — | 74| — | — |402| 74 16{ gu mer 779 | 705 | 558 | 420 | 463 | 697 | 725 | 487 451|312| 74| 40| 791931/320| 60 Alg. gemidd. 761 |668 511 355 400 675 |703 aat 513 |388| 145| 58/102 3711417 95 o We 97 = Taser V. AFWIJKINGEN VAN DEN GEMIDDELDEN REGENVAL VOOR ELKE MAAND EN VOOR HET JAAR. (in mM.). Maand van 30 dagen. | | | | | | Januari. | Februari. | Maart. April. Mei. dunk | ul. Augustus. September. October. November. December. Jaar. | | | | | | | | | | | | | | d | | | | | 343 | — 23.5 36.6 | — 16.7 98.9 155.7 | 61.9 156.4 | 91.9 $3.4 | 17.8 | — 36.7 600.0 — 44.1 | — 272 44 | 25.3 | — 211 15.5 | 41.8 6.1 | 54.9 7146 — 77 15.6 204.1 26.6 | — 378 | — 46 19.3 | — 573 29.5 |.— 37.9 | — 55.6 | — BAM Te 244 | — 10.8 — 282.1 — 19.7 | — 965 | — 29.6 | — 27.1 49.0 155.3 | 79.8 | — 7.9 | 16.9 80.6 ` 39.8 —114.6 187.9 87.0 | — 419 | — 98.1 | — 487 | — 417 | —115.3 || — 749 | — 231 | — 956 | — 110 33.1 — 32.7 — 442.9 342 | — 13.1 30.9 | 56.6 EES | 007 | SER 152930 | — MIO | — 466 45.1 | -— 90.9 - 61.8 a 1505 119,9] 649 | — 245 | 06.| —197.6 |— 7182 | — 489 | — 512 | — 833 | — 32 29.6 — 203.4 - 89 | 71.1 74.1. | 50.2 | = 116 | — 36.1 | — 53.2 8.7 | — 363 110.0 83.8 86.5 345.5 PK B59 | o E RES 9 Bl 85.5 | 198 + 154 | — 190 | BL 375 38.6 65.9 131.2 47.7 | — 508 | 49 | 67.6 | 22.2 | — 808 ||— 788 | — 19.3 | — 239 | — 83.1 | —1145 21.6 — 987.2 Srel T eC IE 0.9 90.7 151.0 | 66.1 Ka 25.8 | 66.8 56.3 |t- B0 T 499.4 — 188 | — 723 | — 466 | — 75.4 | 47.5 | 644 | 25.9 | 219 | 81.1 844 | — 2.4 | — 441 4.9 — 86.5 i4 | tu 10 | 11 | dba ee oe DEO | — B5 | —143 | — 8891 | 682 — 123.1 44,1 | — 21.6 | 13.2 | 62.5 | 0.8 | — 43.7 | 137 | 57.7 | 23.8 112.4 48.2 | — 70.6 240.6 10.1 | 263 | — 982 | — 60 | 33.9 | 22.0 | — 40.4 35.8 55.3 | — 20.2 48.2 15.4 71.5 46.7 | — 133 | — 22 | 164 B5 | — 680 |} 61.6 | — 395 BL 59.0 22.4 15.0 47.3 60.9 | — 59.4 43.0 | — 81.5 40.4 21.0 243.1 13.9 | — 55.6 — 358 — 55.6 50.8 ' 202.1 21.6 | 34.6 158 | "JA95B8 | ^: 108 | etor ¿85666 | — 493 | 6 = 947 — AL 51.9 — 116.8 = BAB 59.6 | — 30.1 | 60.4 | —.98.1 | —109.4 | 8.3 | — 342 | — 15.6 38.7 | — 35.1 | — 221 — 240.4 = 65.8 | + 417 | — 044 | — 313 | 194 | — 12.7 |: 40 | — 178 | 33.1 109.0 33.8 65.5 13.7 — 16.4 | 53.5 | — 97.2 | — 35.6 | — 69.0 39.3 |:— 43.1 17.8 12.1 58 | — 796 | 81.1 — 131.3 Wila ra 343 | 33.0 48.4 105.4 | BAB |. 119.2 309 | — 19.8 | 22.3 | — 13.7 436.3 85 9 94 43i | — 3 102.9 | 1000 | — 15.7 | — 398 | — 25.0 | 182.288 96.7 48.5 | 66.6 | = 45 = 9ET | — ¿49 | — 699 | 76.7 | — 35.3 | — 699 | —100.1 | —1031 | — 39.0 — 522.0 ci | | | | | | | | | | | | 346.1 | 347.5 | . 306.2 231.4 | 154.6 | 136.4 | 86.0 | 62.1 75.7 144.1 | 250.1 | 317.7 2457.9 WA o TaneL VI. AFWIJKINGEN VAN DE GEMIDDELDE REGENDICHTHEID VOOR ELKE MAAND EN VOOR HET JAAR. (pro mille). | | | | | | | | | | SS Januari. | Februari. Maart. April. Mei. | Juni. — Juli. | Augustus. September. October. | November. December. Jaar. SET o | a Ee | | | | | | | | | | | | 1879 116 12 iM) 22 215 313 189 304 162 17 | 13 | —23 131 1880 — 21 — 22 1k 61 = 178 al 102 17 126 164 | 10 . 32 54 1881 61 —19 | — 10 |j 5 77 75 — 47 — 129 —108 —228 | | 6 — 35 1882 9 — 41 — 53 | —36 119 238 184 11 35 185 | 7 | —189 39 1883 3 muc — 65 --196 — 933 —154 — 70 — 85 u | el — 74 1884 38 6 | 16 | 86 80 —164 — 69 — 97 — 35 — 74 | Mi — 96 a 1885 16 u7 | 60 — 25 — 8 — 258 —165 —119 —100 —153 | — 30 | 44 — 52 1886 — 31 / 88 85 97 — 20 = 7] — 91 13 — 64 158 94 | 117 31 1887 — 68 — 33 | 15 48 143 53 — 5 — 25 129 — 1 5 | 92 34 1888 107 — 79 — 14 110 59 —199 —158 — 23 = 90 —146 — 201 14 — 4d 1889 — 23 33 | 29 45 180 285 97 — 6 58 102 97 18 69 1890 =t ca eh —119 74 121 48 78 124 155 69 te M 31 1891 —126 ==. a — 94 —941 —129 | —152 —119 —131 — 195 —119 | — 86 — 116 1892 54 — 48 | 23 108 — 46 cn A 18 124 63 139 a | 89 27 1893 — 12 17 | —198 — 9 64 98 | — 63 74 76 — 18 62 66 19 1894 49 16 | 11 — 14 — 8 —124 | —120 — 55 113 I 30 | 6 — 2 1895 WA o su M o —lis 79 o o EI —H18 Ni bk |. 83 22 1896 39 49 | 73 166 — | 480) — 97 — 113 187 — 152 — 86 103 — M 1897 —125 71 | — 59 49 —204 | —991 42 — 70 — 44 92 — 989 | — 36 — 45 1898 — 68 — 26 — 76 — 40 41 — 33 — 5 — 16 61 149 44 45 6 1899 — 10 30 —125 — 72 —140 98 — 79 43 17 21 —136 84 — 2 1900 — 15 — 10 | 81 84 102 | 134 141 180 56 — 76 10 — 18 . 56 1901 B 124 | —146 | —188 in cib h -u 21 | 31 7 1902 1 71 — 8 — 188 — 89 | —148 —152 — 13 —150 —179 — 152 — 82 — 98 | | | | | - Gemiddelden. 653 | 658 | 890 | 479 341 | 293 | 195 151 ia. 292 | 481 608 410 x AE S HALFJAARLIJKSCH OVERZICHT. November—April. Mei—October. fond | | | Regen | Dichtheid | Regen |Dichtheid va ! a B. | ie ee | | | Zonne | Pare 0% van | vlekken. lafwijking. | | D | vlekken. | afwijking. gemiddelde. | | | | gemiddelde. | WA AI ad | | | , mam. | | | 1879—1880 |— 3.6| 2.2 184 —0.44 1879 1.07.90 BIA 1880-1881 | 0.3, 2.1|.422 | 0.62| . | 1880 | 3834| 398 1881—1882 |— 5.2 — 9.9; 633 |—0.22) | 1881 |—49.4 —35.7 | | 1882—1883 |—12.9 —13.3| 598 —0.15 | 1882 | 604, 535 | 1883—1884| 58, 69 836 | 0.33) | 1883 —48.2 —41.9| | 1884—1885| 10.31 5.0| 505 | 0.38| | 1884 |—32.2|—199| 1885—1886| 11.9 7.1) 383 0.08. 1885 —65.1,—55.6 1886—1887|. 48 48; 79 |—0.50 1886 |— 2.9|— 5.4| 1887—1888| 93| 7.8| 101 | 0.88| | 1887 | 17.6| 203 1888—1889 — 3.7|— 3.1 63 | 0.73| | 1888 —43.5 —38.2 1889—1890|—15.7|— 7.1! 33 |—0.65! | 1889 | 664, 494 1890—1891 |— 7.1,|— 5.2 140 | 047 1890 53.6| 415 1891—1892|— 3.5! 0.2) 564 —0.26, 1891 |—80.0 |—66.8 1892—1893 — 5.3 — 5.9 743 —0.27 ÓN 4 973) 1730 1893—1894 an 54 784 —0.07 1893 | 125| 15.7 . 1894—1895 |— 0.2 — 12) 642 0.09 1894 — 6.2|— 8.7 . 1895—1896; 13.9| 10.0| 508 | 0.05 | 1895 40.1| 21.1 1896—1897; 22 0.7) 351 0.20 1896 —64.9 —55.2 1897—1898 —14.7 — 8.1 269 —0.49 | 1897 |—34.7 |—38.9 1898—1899 — 0.1 — 2.6 174 —031, 1898 | 194| 13.7 1899—1900 | 44| 24| 110 | 0.51 1899 |_ 6.1,— 2.9 1900—1901: 0.2|— Lë 20 | 0.03 |. 1900 | 57.0| 36.9 h 1901—1902) 3.2/— 22| 42 | 0.26 1901-4006 | | | 1902 —65.5 —54.4 | | Gemiddelde| 300.7. 579 | 340 — 70 — | ‘Taser VIII. l VERBAND TUSSCHEN REGENVAL EN ZONNEVLEKKEN. (Java). Aantal malen. Sommen regenval. tege ZONNEVLEKKEN SECH a ; GETAL. November Mei | November| Mei November Mei April. | October. | | ape A "CC 1E | veve ON m.m. m.m. m.m. UN Ooo 0/00 1 0— 5.0 21 19 40 50 2661 315! 115 475 590 5.1— 10.0 21 19 40 |—136 560| 494|— 14| 1160) 1146 10.1— 15.0 15 11 96 |-—184 196 12|—331 318— . 3 15.1— 20.0 5 7 12 |— 51 39| — 12 23 59 82 20.1—25.0 5 9 14 62|— 50 12 69|— 14 55 25.1—30.0 7 6 13 107 |— 162| — 55| 118|— 309|— 191 30.1— 35.0 7 8 15 |— 72 30| — 42 | —123 16— 107 > 35.1—40.0 5 2 7 |— 76 — 14) —916|— 82|— 253 — Hof 40.1— 45.0 9 5 14 | —144|— 163 — 307 | —218|— 240/— 458 45.1—50.0 6 10 16 |— 50 1600 110|— 7 104— 29 50.1 —55.0 1 6 13 52 |— 376! —324 47 |— 102,— 655 55.1— 60.0 4 6 10 147|— 106, 41, 163,— 196— 33 60.1— 65.0 3 6 9 142 |— 114 28 82 |— 143— 61 65.1— 70.0 7 7 14 |— 59 78 19|— 24 191 167 70.1—75.0 4 4 8 206 ill. 8171 205 Hi 316 75.1— 80.0 6 8 14 |—102|— 88 — 190 | —174 — 223|— 397 80.1— 85.0 6 4 10 74 |— 190| —116 89 |— 337 — 248 85.1— 90.0 3 2 5 Bee IND 3 73 35| 108 90.1— 95.0 2 + 2 50] — 501. 104| — 104 95.1—100.0 1 1 2 |— 97|— 68 — 95|— 36|— 124 — 160 100.0— — £l 4| + suU dali 70 10.4 0—25.0 67 | 65 | 132 |-260| 1010 750|—128| 1998 1870 ` 25.1—50.0 34 31 | 65 |—235|— 275| —510 | —380 |— 682 —1062 50.1—75.0 25 i9 cr 64 488 |— 407 81| 473|— 739,— 266 © 15. b. — 18 19 | 37 7|— 328| —321 56|— 579— 523 — A ss TABEL IX. VERBAND TUSSCHEN ZONNEVLEKKEN EN REGENVAL. (Andere Landen). PRUISEN I PRUISEN II OOSTENRIJK ITALIE JAVA, CELEBES, ete. SUMATRA Zonnevlekken (20 stat) 34 jaar. (20 stat.) 34 jaar. (20 stat.) 29 jaar. (13 stat.) 40 jaar. | (66 stat.) 16 jaar. (20 stat.) 16 jaar. eta POS | ; : Aantal malen. | Lie Aantal n malen, Gemia. Aantal Tae. | Gemidd, ‚Aantal malen. Gemidd. Aantal malen Gemidd. Aantal malen. Gemidd. en en EU | a == = === m juo cg = Sr = | ——S ET T en | | m.m. | | m.m. | | m.m. | | m.m. | | m.m. | m.m. * 0—95.0 | n 0.72 WM. | eog 8m o 0m — 82 | 108 35 31.77 35 13.90 & | 25.1—50.0 46 | —186 46 —1.87 | 39 — 0.94 56 3.48 19 | —16.14 19 — 14.25 3 | 50.1—75.0 35 — 1.86 36. | —s.él.. SL. #16, 44. |. 200 3 | —19.96 | 23 — 6.90 E lpi 46 2.06 d | 20 €! 31 —4.52 58, | 490 19 — 19.09 19 — 8.95 Peet win} u | 1960 Ss 67.6 Se 918 | — 65.8 ue 120.9 = 211.5 ES ee a m4. 48 Re. & 1251-500 | 49 —1.78 | 49 918 | 4l —2.33 53 HM 3 | — nas 20 — 4.50 i£ ]501—750 | 33 — 3.58 33 —3.32 | 24 —5.49 46 —1.92 19 9.56 19 6.75 | Br | 48. | —0,38 | 48 135 | 35 —1.58 61 0.13 17 4.00 17 1.70 Ge . E Ii ” di - | pano = — SE PRISE, coe € - sc degens pi \ | ug | 35.3 | | 51.9 | | 541.9 13.8 283.2 288.5 0—95.0 | 181 | 1.85 ui | n ded i 162 —1.05 75 13.42 75 5.65 = | 25.1—50.0 95 | —1.82 9% |. —203 | 80 | —1.65 109 2.70 39 —11.62 39 — 9.30 = | 50.1—75.0 68 | —2.69 68 | —347 | 55 | —0.06 w 1.31 42 — 6.23 | 49 — 0.15 15.1— | 94 0.82 94 | 316 | 66 —2.96 119 | —202 | 36 — 8.18 36 — 0.95 Gemidd. maandelijksche " SE | 46.6 SS BOB | — | 14.5 — | 698. | GE 202.1 en | 250.0 | pM | | | | | | | | | i Gemidd. 0—350 | = LI 40°, B UU B nu | —15% 6.6%. 23*4| - 2.7% 95.1--80.0 | | x48. E ue | —29 39. —5.8 —3.7 | —25 501-7150 | | —5.8 | —58 | (SP | 19 | | CAT | (^ —0,3 —2.2 75.1— | po AB ER | | se —29 | —40 | ((—04 | —07 zw oque TADEL X INVLOED DER MAANSPHASEN. Regen val. Regendichtheid. MEI--OCTOBER. NOVEMBER—APRIL. MEI—OCTOBER, NOVEMBER—APRIL on de anand 1879-1801 | 1891—1902 | 1879—1902 | 1879—1891 | 1891—1902 | 1879—1902 | 1879-1891 | 1891—1902 | 1879—1902 | 1879—1891 | 1891—1902 | 1879—1902 EN ] 3. | H4 .. oe: | .*9 a EC WEN SS Y EA IA | 74. 158. 76 | 68. | 144. — ; i | m.m. | m.m. | mm. m.m. m.m. | m.m. MI MIT | Din "loo 9 loo | foo 0.57 | 0.16 | 0.86 0.34 0.16 | 035 27.8 5.9 Wo) << 57 23 -| ^c N. M. 0.21 019 | 0.0 0.09 Ql 032 25.0 2.3 13.7 6.6 23.7 | MN GD y al | 069 — 0,22 0,13: | 2005 34.5 16.1 25.4 -— 16.8 59 | — 0 049 | 0.72 0.56 —0.58 0.14: |. — 0.94 32.0 22.9 27.6 104 — 3.8 | — 1° OCTANT. 0.18 | 0.49 0.33 —0.13 ONT] 0.10 4.5 34.8 19.2 —14.3 ui | — 2 0.03 | 0.53 0.97 —0.20 038 | 0.08 — 16.3 30.0 6.1 — 67 93 4 LO 007 | 038 0.11 — 0.45 0.16 —0.16 —10.6 25.4 6.9 — 96.0 — 19 | M LE — 0.69 | 0.95 | —0.24 —0.46 —0.99 — 0.35 —95.1 29.3 14 Md —18.6 . |. M —0.44 O37 | —006 0.94 —0.15 — 0.95 — 18.0 30.3 5.4 184 DN -i —0.30 —0.14 | —0.23 —0.39 0.23 | —0.31 — 5.0 38 = 38 — 31.3 — 62 | 3 2° OCTANT. 0.15 “O05 F 008 0.42 —0.06 | 0.19 12.1 —16.3 100 1.4 — 39 | — 125 0.20 —0.51 | —0.14 | —0.10 614 | 0,02 8&0 —18.0 — 4.5 — 4.7 11.8 | 3.0 9 —0.24 008 | —0.11 0.52 0.20: | 0,87 —15.0 5.2 — 5.2 7.8 iL 1 9.6 4 V. M. 0.10 —0.48 | —0.04 0.40 0.40 | 0.40 1.3 08 1 46 14.1 18.5 | 164008 0.31 1048 | —005 0.32 0.86 | 0.58 — 9.8 —998 1 —16.0 18.2 191-8 | 0.38 0.38 | 0.88 0.99 —090:. 008 16.6 — 96 4.0 14.7 v 25 4 64 ` 3* OCTANT. —0.20 037 | kho 0.76 003: 619 m 09 — 97.6 —18.4 32.4 —117 | 1 —0.97 -0,77 | 51 0.49 —0.15 0.19 —18.8 — 35.2 — 26.7 29.0 er 613 an | 048 | bo 0.69 —0.19 0.94 —29.3 —28.8 —29.0 25.4 — 36 | 1M LE 0.41: | -0 AA — 0,24 — 0.75 — 0,48 — 95.6 —119 —19.0 1.3 — 94 | — NM 065 | Oe | -ip | 0n (05 —008 | 19.9 ar id 93 | —119 | — M aan | 00 |. (MI coro | —043 | — 18 | 04 ' — 59 8B. | —169 | Mi 4* OCTANT. 018 | —0.21 | 2002 — 0.60 —0.43 —0.52 qo- WB 0.3 — 6.1 -72 | — in 0:78 | 006 | ops | 018 |. 006%). 007 er 8 i146 | —as LC | u | | | | - | Gemiddeld. 3.94 3.52 3.74 10.05 10.03 10.04 262.5 | 395.8 244.7 587.4 572.9 at Wb nak — 73 — - Tasi XI. ; INVLOED MAANSDECLINATIE. REGENVAL (in m.m.). | REGENDICHTHEID (in */,,). Maans- Mei Nov. | | Mei |. Nov. | declinatie. _ | °_ | Jaar. 1190230 230—990 — 7 x Jaar. 190—230 230—290 UE Oetobor.i April. | — | ie E o E — |] 8 | | | | (Max)N. 1 —0.15,— 0.13 0.14 — 0.06 |— 0 26 — 6 | —2!—4 —3|—T— 9 » 2| 021] 0.83); 038. 0987 010 o 4 1j 7 6 » 3| 048|—0.09, 0.19| 018| 0.28 olen AB AY 10 » 4| 651! 0082| 097) 0541 038 sid | 14.187 4 » 5! 045| 0.28| 0.37| 0.48| 041 34 | 13 | 24) 26 24 » 6|..0.451:.0,39/-.0,42!..0.53.1..0.36 26 | 7 17 12 21 0 7|.045| 0.15| 0:15! .0.08| 0.21 9 1 bid 7 Z. 8| 0.09|—0.21|—0.07|— 0.25 0.04 81 — 8 0 — 4 3 » 9/—0.21/—0.21|—0,21/—0.35|—0.15 1 0 ki <&i 4 „ 10|'0.16|—0.39|—0.11|—0.42| 0.05 19.4. 10 Li 6 , 11) 0.60/|—0.45 | 0.08 (0.37 0.49 17 | — 10 4 |.—13 21 » 12::0.38|-006| 0.18; 0421... 0.25 13 1 J0.| "A8 8 , 131: 0.09} 0,37| 0.23| 0.34| 0.15 8 16 le | n GE ‚14 0.16| 0.84| 0.50). 0.38| 0.56 12 26 19; ni „15 0.33} 0.75/,0.54| 0.54| 0.50 12 18 5) 16, 5 » 16/—0.07|..0,02/--0.02|--0.13| 011 j 11 Hi ae » 17—0.34| .0.38| 0.02| : 0.06 | 0.01 —20) A m Bet ell y , 18/—0.35| 0.24 |—0.05 |—0.03.|- 0.07 | . |, —19 Els Alon „ 19 —0.46 |— 0.27 |—0.37 |— 0.38 |—0.26 —23 | —11 | —17 | —19 | —13 » 20 |—0.68 |—0.52 |—0.60 |— 0.71 |— 0.28 —95|-—-19| —19 | —-26 | — 7 0 21 —0.06 |—0.05 |—0.05 —0.03 | 0.05) | — 6 2|-2|—1| 0 N. 22 |—0.25 |—0.18|—0.21 |—0.12|—0.18|.. | 11 21-4 -6 —2 » 23| ..0.02 |-—0.18 |—0.08 |—0.31| 0.23 Ad oR om | 18 | — È „ 24 —0.05 |—0.23 |—0.14 —0.16 |—0.19 —7|—6|—6|/—5|—8 » 25 |—0.40 |—0.48 |— 0.44 |— 0.28 |— 0.70 2-90 1-94 | | —16 | —-36) » 26|—0.41|— 0.36 mO moo —0.91 —18 | —17 | —17 | —10 | —34 » 27|—0.42| 0.22 —0.10 0.13 |J— 0.58 zu Be —1]| —98 » 28|—0.28|—0.03 |—0.16| 0.02/—0.45 |. | — 9| —3| — 6| —5 | —18.- Aantal Lun. | 161 | 159 | 330 | 168 | 168 | | 161 | 159 | 390 | 168 | 168 Gem. perdag.| 3.71 | 9.89 | 6.78 | — = SES 53 | 407. | — o MAGNETISCHE OPNEMING VAN' NEDERLANDSCH-00ST-INDIÉ DOOR Dr. W. VAN BEMMELEN. —— — EERSTE MEDEDEELING, Voor de kennis van den aardmagnetischen toestand der aarde, waarmede, zooals meer en meer blijkt, vele uiterst belangrijke geophysische vraagstukken nauw samenhangen, is het een vereischte de gemiddelde waarde der magnetische elementen over het geheele aardoppervlak voor een bepaald tijdstip nauwkeurig te kennen. Naar dit uit den aard onbereikbare ideaal dient gestreefd te worden; maar het moet bekend worden dat betrekkelijk weinig pogingen hiertoe in het werk zijn gesteld. Wanneer nu evenwel, door samenloop van omstandigheden, binnen een kort tijdsverloop in onderscheidene streken magnetische waarnemingen zijn verricht, zal het een werk van dadelijk wetenschappelijke waarde zijn, het bijeen- ‚gebrachte materiaal zooveel mogelijk door waarnemingen in eigen gebied uit te breiden. De aanvang dezer eeuw mag nu zulk een tijd genoemd worden. In Europa toch hebben onlangs verscheidene staten hun ` gebied magnetisch opgenomen, en andere zijn daarmede nog bezig; evenzoo de Vereenigde Staten, Britsch-Indië, Philippijnen, ieuw-Zeeland en Japan. Behalve op de pool-expedities der laatste jaren hebben kortelings geleden ook reizigers in Afrika en Azië op vele punten waargenomen, terwijl de marine van sommige rijken het hare heeft bijgedragen. Helaas is het verrichten van waarnemingen op onze, wel alle . oceanen doorkruisende, maar van ijzer gebouwde oorlogsschepen en mailbooten nutteloos. De opneming van onzen Archipel, die in een 10-graad breede strook, niet minder dan over één achtste van den evenaar zich uitstrekt, mag ongetwijfeld een gewichtige bij- drage genoemd worden, en daar het doen van een voldoend aantal bepalingen een taak is, wier uitvoering binnen het bereik der beschikbare krachten van het Observatorium te Batavia valt, werd in 1903 aan het Gouvernement een voorstel daartoe gedaan. Hierop werd gunstig beschikt en de moge- lijkheid tot het volbrengen der noodige reizen gedurende de jaren 1904, 1905, 1906 en 1907 geschapen. In April en Mei 1903 waren evenwel door schrijver dezes magnetische bepalingen op Billiton en aan den Zuid-Sumatra-wal verricht en om nu het reeds aangevangen werk niet te onder- breken, werd door het bestuur der Kon. Natuurkundige Vereeniging in Nederl.-Indié een geldelijke ondersteuning ver- leend, met behulp waarvan de waarnemingen in datzelfde jaar over Java, Bali en Lombok konden worden uitgebreid. In de jaren 1874—1877 werd onze Archipel door Dr. vax RIJCKEVORSEL opgenomen. De seculaire variatie, waaraan de elementen der aardmagnetische kracht zonder ophouden onder- - hevig zijn, maakt het bezwaarlijk de uitkomsten dier opneming op onzen tijd te herleiden, maar omgekeerd maken zij het mogelijk die verandering zelf grondig te leeren kennen en zoodoende bij te dragen tot de kennis van dit voor de scheep- vaart van zulk ingrijpend belang zijnde verschijnsel. Talrijke waarnemingen in de jaren 1847—1849 door den Engelschman Eruor in den Archipel verricht (gelukkig dat wij tegenwoordig zelf die taak ter hand hebben genomen) zullen de studie van dat vraagstuk ongetwijfeld steunen. Door de welwillendheid van den chef van den dienst der opiumregie, den Heer A. A. pe JonGH, kon de waarnemer een drietal dienstreizen der bewakingsschepen ,,Cycloop” en „Argus” medemaken, wat ongetwijfeld de opneming zeer ten voordeele is geweest. e AA un De waarnemingen werden verricht met: een nieuwen theodoliet-magnetometer van ELLIOT— BROTHERS N°. 94 en een inclinatorium van Barrow N°. 36, welke instrumenten met de standaard-instrumenten te Welterreden vergeleken zijn. Een apparaat, volgens des schrijvers aanwijzingen wel- willenderwijze door den Heer LasH, directeur der N. I. Electriciteit-M?., vervaardigd, dat hier in 't kort beschreven zal worden, is gebleken een hoogst doeltreffende aanvulling te zijn voor de uitrusting van den waarnemer. Het bestaat uit een kistje (24 X 16 X 14 cM.), dat 6 K.G. wegende, gemakkelijk aan een hengsel meegedragen kan worden. Het bevat in de eerste plaats een accumulator van het lichte soort bij automotoren in gebruik, met 2 cellen, verder een «lraadklos, waarin van buiten af een houten laadje kan geschoven worden. In dat laadje is een gleuf, waarin de inclinatie-naald gelegd kan worden, terwijl het nu voldoende is den stroom gedurende een onderdeel van een seconde te sluiten om de naald om te magnetiseeren. Deze werkwijze is oneindig veel handiger, sneller en veiliger dan het bestrijken met groote hulpmagneten. Verder bevindt zich in het kistje een schijf met lange soupele toeleidingsdraden, waarop twee draadwindingen ziju bevestigd, onderling tegenovergesteld gewonden en ieder met een drukcontakt. Deze solenoide dient tot het dempen der slingeringen van den collimator-magneet en heeft het voordeel, dat men geen hulpmagneet daarvoor behoeft te gebruiken, welks aanwezigheid altijd een gevaar voor de ongestoordheid van het aardmagnetische veld is. Ten laatste bevat het kistje nog een klein eleetrisch hand- lampje (4 volt); ook aan een langen buigzamen draad, met een drukcontakt. Dit lampje geeft niet alleen een uitstekende verlichting als bij donker weder onder de tent de verdeelde cir- kelranden bijna niet af te lezen zouden zijn, maar maakt het ook mogelijk ’s nachts te arbeiden; een vereischte, waar de waarne- mer, zooals in deze streken, voor zijn werktijd geheel van de bestaande scheepsgelegenheid afhankelijk is en het korte Re. verblijf van het schip op een of andere zelden bezochte, ver verwijderde reede geheel moet benutten. Het stroomverbruik is zoo gering, dat eerst na een paar waarnemingsmaanden een nieuwe vulling van den accumulator noodig is. ` De onderstaande waarden der magnetische elementen op de verschillende stations, zijn met behulp van de zelfopteeke- nende magnetische instrumenten, tegenwoordig te Buitenzorg in werking, op het jaargemiddelde van 1903 herleid. Evenzoo op de standaard-instrumenten, waarmede te Batavia de abso- lute bepalingen worden verricht. Voor deze laatste herleidingsgetallen werd gevonden : Horizontale Intensiteit — 0.00040 c.g.s. Oostelijke Declinatie —1.7 — Zuidelijke Inclinatie +1.’3 Epoche 1903.5. lijk | Hori | | STATION. ice Zuidelijke aa Ke Hike es, os i Breedte. .. + | Declinatie. | Inclinatie. Greenwich. Intensiteit. | “a = Kota Agoeng. . .|104° 36' 2011 Be 29’ 0” 0.36506 | 0° 50.47 | 29° 59.00 Telok Betoeng. . .|105 15 54 |5 27 20 6727 | 0 40.2 |29 41.2 | Kalianda -= .. LES 36. 0. D 44 p 6786 — 30 91 |... Ondiepwater-Eiland . 107 12 15 |3 19 10 7629 | 1 6.2 |24 53.7 ! Tandjong Pandan. .|107 37 5 |2 44 20 7108 | Lb. 22.0 1233 35.8 = Dendang . . . .|107 pSr SB 139.5 2% 7600 1 22.124 20.6 |. Boeing . . .. .|107..59 20 |9 49 0 7751 | 1 23.2 |23 31.0 | Gantoeng. . . 4108. 9 30 [2 58 30 7670 | 1, 20.9 |94 1.8 , Manggar 108 15 40 |2 52 20 7695 | 1 24.8 |23 47.4 Kebatoe . 108 3 50 |3 47 30 7434| 1 18.5 |25 47.3 Weltevreden . 106 50 20 |6 11 0 | 669 | 1 0,0 |30 23.8 Bulmeoy. ioan A106 X 15 |6 34 44 6614 | 0 37.3 130 10.4 Sod... 210). 54 M-|17 ad 6584 | 0 47.1 [32 20.6 — TR — | | | | t ) Jo nd CD OD m EA et id iri Tana | Zuidelijke |Horizontale) Oostelijke | Zuidelijke x oi, Breedte. | Intensiteit. pena. | Inclinatie. Greenwich. | | | | Tjibatoe . 107° 59' 15" 7° 5'46"| 0.36456 | 1* 2/9 | 39° m. Boompjes-Eiland . . 108 22 35 |5 56 0 6955 | 1 46 29 33000 KarimonDjawa . Ho 26 15 |5 52 50 7013 | 1 25.8 |29 18.91 Japara. . (110 40 10 {6 35 10 6866 | 1 9.1/30 39.00 Poeloe Pandje 110 38 12 |6 34 27 6901 | 1 16.6 an 32.0 Maos . 1109 8 47 37 09 6611 | 1° 4.9 32 46/40 Ngoepit |110 35 45 |7 39 40 | chi | | Lela 14 | | | ) 6746 f! 2 Soerabaya (Oedjong) JEM 11.7 139 0 6947 | 1 310/31 8 oespo . Jus 83. 0 |7 50 40 he ag "E Tosari . [112 55 0 |7 53 50 — 89 . 4 Branta. . < ns 99 90 |Y 19 54 1086 1 ate ist B Banjoewangi . . .|114 23 3 (8 12 28 6895 | I 33:3133 Q Boeleleng . e E Be Ik 5 40. 6864 | 1 44.21/32 27 Ampenan . (116 4 9 8317|. 6816/92 5.1|32 23 „Laboean Hadji . .|116 84 16 8 | | 1 38.933 56.6 | | | | Op de meeste plaatsen is dubbel waargenomen, zooveel mogelijk op twee verschillende punten. De overeenstemming was meerendeels zeer bevredigend, alleen niet te Ngoepit en op Boompjes- Eiland, Te Ngoepit waren de twee waarnemingsplaatsen enkele honderde meters van elkaar; gevonden werd: Ngoepit I. Ngoepit 11. H 0.36619 0.36758 D PC ro r L5 I. 32° 18.14 32° 15.'5 Daar de declinatie en inclinatie overeenstemmen, is wellicht de onopgemerkte aanwezigheid van een vreemde magneet tij- dens één der H.- bepalingen de oorzaak van het verschil. | 1 i È «x NE SL Op Boompjes-Eiland is eenige honderde meters oostelijk en noordwestelijk van den ijzeren vuurtoren waargenomen. Boompjes-Eil. I. Boompjes-Eil, II. H. 0.37033 0.36941 D. - 0%. 57.13 12. 14.1 I 39" 19,9 39" 38.'9 De gevonden afwijkingen zijn moeilijk te verklaren door de onderstelling dat de toren als een lange, vertikale magneet te beschouwen is, terwijl aanwezigheid van magnetisch ge- steente niet waarschijnlijk is. EICH TIENDE METEOOR; WAARGENOMEN OP DE BANDA-EILANDEN. De Resident van Amboina rapporteert, bij zijn schrijven van den 4° Februari 1904 N°. 591 (G. B. 4662/04), het volgende: Ik heb de eer Uwe Excellentie beleefd mede te deelen dat, volgens bericht van den Assistent-Resident van Banda op den 23°" Januari jl., 'savonds omstreeks ten half zeven ure, op de Banda-eilanden een sterk lichtende meteoor met een schijnbare middellijn van ongeveer twee decimeter en voorzien van een lichtenden staart van oogenschijnlijk twee meter lengte, is gezien, die, komende uit het zuidoosten, zich al wente- lende evenals een uit een kanon afgeschoten lichtkogel door het luchtruim voortbewoog en in zuidwestelijke richting verdween. = Ongeveer drie minuten later werd, in de richting waarin de meteoor verdwenen was, een doffe knal gehoord en van tijd tot tijd volgende daarop een duidelijk waarneembaar onder- aardsch gerommel. Sommige waarnemers verklaren den meteoor in zuidweste- lijke richting uit elkander te hebben zien spatten in meerdere kleinere bollen van de grootte van een rijksdaalder en bij die gelegenheid den knal te hebben gehoord. MAGNETISCHE OPNEMING VAN NEDERLANDSCH 00ST-INDIÉ DOOR Dr. W. VAN BEMMELEN. TWEEDE MEDEDEELING. Als eerste reis in 1904 tot voortzetting der magnetische opneming van den Archipel, is een Sumatra-rondreis volbracht. De keuze is op dit deel van den Archipel gevallen, ten eerste om eene aansluiting tusschen de Java-waarnemingen en die in het Britsch-Indische gebied (waar de opneming reeds verder gevorderd is) te verzekeren, ten twcede, omdat in Straat Malakka en Noord-Sumatra de voor de waarnemingen gunstige weersgesteldheid in Februari en Maart heerscht, ten derde om in de gelegenheid te zijn de ringvormige zon- eclips van den 17%" Maart te Sabang waar te nemen. Met het oog op de bestaande scheepvaartverbindingen is de residentie Palembang voor later bewaard en is Singapore als aanvangsstation gekozen. De uitkomsten zijn niet, zooals die in 1903 verkregen, met behulp van de photographische opteekeningen der magnetische elementen te Buitenzorg, op het jaargemiddelde van 1903 herleid; de nog onbekende seculaire variatie in Noord-Sumatra verschilt zonder twijfel te veel van die te Batavia om dit toe te laten. Voorloopig zija de gevonden waarden alleen, met behulp der Buitenzorgsche opteekeningen, voor de dagelijksche schommelingen verbeterd, en verder op hun onderling gemid- delde teruggebracht. | De instramenteele verschillen met Batavia (zie 1° mede- XIV. 6k wa BF cu deeling) zijn alleen voor de declinatie en de horizontale intensiteit in rekening aangebracht, daar die voor het incli- natium, bij het groote verschil in inclinatie met Batavia niet meer mogen aangenomen worden geldig te zijn. De hieronder volgende uitkomsten gelden dus voor 1904.2, het midden van het waarnemingstijdvak en zijn verder dadelijk vergelijkbaar met die voor Java en omringende eilanden in de eerste mededeeling opgenomen. Terwijl de gevonden waarden der magnetische elementen op Java zeer wel overeenstemmen met die op de magnetische kaarten der Britsche Admiraliteit voor 1900, zoo zijn in het nu onderzochte gedeelte vrij belangrijke afwijkingen gevonden. De agone of lijn waar de afwijking nul is (en van oostelijke in westelijke overgaat), loopt op de Engelsche kaart nog 1400 K.M. westelijk van Atjeh, maar werd in 1904 aldaar aangetroffen; in plaats van de te verwachten afwijkingen van ongeveer 2° oost werd een bijna rechtwijzend kompas gevonden. Te Olehleh, Melaboeh, Singkel en op Nias werden zelfs westelijke afwijkingen aangetroffen. Dat de seculaire variatie in 4 jaren tijds 2° zou bedragen hebben, is niet aan te nemen, zooals de waarnemingen op naburige plaatsen leeren. Aan locale afwijking door magnetisch gesteente mag niet gedacht worden; ten eerste toch verloopt de gevonden ‘declinatie over west- en oostkust van Sumatra zeer regelmatig en ten tweede zouden de lijnen van gelijke horizontale intensiteit en helling in dit geval een onregelmatig verloop moeten vertoonen, wat niet zoo is. Wel vinden we ook, evenals bij de declinatie voor de horizontale intensiteit vrij groote verschillen met de Engelsche kaart, die in Atjeh tot 2% klimmen, terwijl de intensiteit tot in 0.02 % nauwkeurig wordt gemeten, maar de af te leiden isodynamen en isoclinen vertoonen een regelmatig verloop. ‘ Voor de inclinatie bedraagt het gevonden verschil in Atjeh 3°. - Deze verschillen zijn daaraan. toe te schrijven, dat bij het + a co opmaken der Engelsche kaart recente gegevens voor deze streken ontbroken hebben, alhoewel dit voor de afwijking vreemd schijnt. Vooral bij het aanloopen van Straat Malakka, door zooveel snelloopende mailstoomers bevaren, is het van belang de afwijking van de kompasnaald nauwkeurig te kennen, want al kan niet tot op graden nauwkeurig worden gestuurd, zoo zal toch een: afwijking van 2°, dat is op 100 mijl drie en een halve mijl, invloed kunnen hebben. | | Ligging der Stations: Lo aem os M STATION. | ae Declinatie.| zontale. Fao | Breedte. | dan Down: eat | | Singapore . I 18’ 0"N 103° SU" 30''|1° 5.'2 E.|0.38488 | 16° 1/1 Djohore Ji 48 0 „1108-4720 (1:43, |. 8090: | 1b 00 Ban. a, 0 47 30 e 3 30 |0 27.3 „ 8271 | 17.866 Laboean Bilik. . .2 50 10 „/100 1 30 |0 14.4 ,, 8612 | 13 57.5 Tandjong Balei . d 57 30 „| 99 49 0 |0 34.6 „ 8697 12 55. 2 ` Belawan Deli. .la 46 20 , 98 42 0 |0 30.3,,| 8836 | 11 9.8 Seroewai . a 21 30 „| 98 12 30 |026.1,| 8795 | 955.4 Pinang .5 97 0 Ie 19 9 10.4% L, 9169 1-3 NL. .4 87 50 „| 97 42 90 |0 5.6, 9151 | 8 36. 3 Samalangan .15 13 10 „| 96 20 45 |0 15.5 ,, 8842 | 8 1.0 Olehleh ‚Js 33 45 „| 95 17 0 |0 7.9 W. 8788 px ON bang. . ls 53 55 „| 95 18. 0 .|0 26.9 E.| 897 | 652.1 Melaboeh . la 935 „| 96 7 30 |0 45W. 8683 | 10 50.4 Sinabang . |a 98 0 „| 96 23 30 |0 2.6 E.| 8348 | 14 15.9 Singkel lg 16 85 | 97 46 50 |0 2.6, | 841 | 14 53.8 - Goenoeng Sitoli «li i7 20 „ 97 37 0 |0 9.9 W. 8130 | 16 46.0 Telok Dalam. ‚0 32 40 «| 97 49 50 |O 14.6 ,| 7987 | 18 19.1 djo lo 36 30 S| 98 21 30 |0 4.2E.| 7707 | 20 42.8 Padang lo 56 23 „100.22 49 |0 15.6 „| 7584 | 21 35.9 Pajacomboh lo 15 0 ,|100 37 10 |0 26.3 , | 8062 | 19 29.7 Benkoelen 13 47 28 ,|102 14 49 |0 25.9 ,| 6863 | 27 18.4 roë ‘lp 11 0 -|103 56 0 [035.6 „| 6689 | 29 33.9 Meteorologische Waarnemingen VERRICHT AAN H HET PROEFSTATION OOST-JAVA PASOEROEAN gedurende het jaar 19093. Jan. | | | | Mei. Juni. | | Juli. | Aug. Sept. | Oct. Nov. Barometer-Druk | Yu. gereduceerd op 0° C. | 12u. (in m.M.) IA id. Gemiddelde. id. Maximum. id. Minimum. Luchttemperatuur | Fea (in graden Celsius) | bo: id. Gemiddelde. | id. Maximum id. Minimum. | id. Gemiddeld maximum. | id. Gemiddeld minimum. id. Laagste maximum. id. Hoogste minimum. id. Gemidd. | dazetifksch id. Saar A id Klein to | schommeling. Gem. wind-snelh. in K.M. p. uur 760.22 759.29 157.63 159.05 762.91 154.82 25.1 30.4 29.5 28.5 32.5 21.5 Febr. | Maart.| April. 760.72| 758.86! 759.20 759.86 159.84. 758.05! 758.37| 759.03 758.22 756.44 756.79) 757.46 159.59| 751.19! 758.12 758.78 762.44 760.19 761.69! 761.16 756.87 Bog 155.17 24.2 | 24.2 | 24.0 | 93.5 | 30.2 | 30.2 | 30.4 | 30.3 | 97.9 | 28.3 | 28.6 | 29.1 | E | 27.4 | 27.6 |. 97.7 | 27.6 | 32.5 | 32.0 | 32.0 | 31.5 | 99.5 | 23.0 | 22.0 | 20.0 | | | | | 30.7 | 30.9 | 31.0 | 30.5 | 23.6 | 93.6 | 93.3 | 229 | 29.5 | 98.5 | 29.5 | 29.0 24.5 | 24.5 | 245 | 94.5 | DLF T) 11 1.6 9.5 | 9.0| 9. | 10.5 | 5.5 5.5 | 6.0 5.0 2,05 sal 1.37 1.84 21.9 30.3 2.16 760.14 759.39 751.94 759.16 761.58 756.62) 756.74 | 759.91) 760.94 758.93) 759.86 757.34) 758.10 758.73| 759.63 761.29) 762.26 755.84) 756.74 99.8 | 31.9 29.8 | 30.3 29.4 | 29,9 27.1 ; 274 32.5 | 32.5 20.0 | 19.5 30,5 | 31.2 21.8 | 21.3 29.0 | 30.0 24.5 | 23.0 761.00 160.081 759.68| 758.37| 759.91 759.751 758.79 757.83) 757.16 759.53) 758.66 762.09) 761.72 756.67) 755.14, 23.0 | 948 | 30.9 | 31.6 | 30.2 | 30.6 | | | 28.0 | 99.0 | 33.0 | 33.5 20.5 | 21.5 31.7 | 32.3 29.1 | 23.3 29.5 31.0 24.0 | 26.0 9.6 9.0 12.0 | 12.0 1.0 | 60 2.72 2.90 758.45| 757.36| 758.92 756,85) 755.86) 757.30 758.33| 757.19 758.71 761.74| 761.61) 762.91 1755.69 753.62| 753.62 | 95,1, | 93.7 | 23.54 31.0 | 29.2 | 30.38 29.9 | 26.9 | 29.12 28.7 | 26.6 | 27.72 S 33,5 | 32.0 | 33.5 : 22.5 | 21.5 | 18.5 98.5 | 26.0 | 26.0 95.5 | 94.5 | 96.0 8.2 | 7| 8.18 10.5 | 9.5 | 19.5 55. 3.04 9.0 2.13 1903. Betrekkelijke vochtigheid of . der lucht in procenten Usu id. Eiemiddelde, i Maximum id. Minimum. S Spanning van den water- Ké damp (in m.M.) id. Gemiddelde.! id. Maximum. id. Minimum. f | Tu. Verzadigingsgebrek (in u) fizu 5u. id. Gemiddelde. Verdamping | m.M. RENE Tu. Bewolking (10 — bedekt) 412u. > bu. id. Gemiddelde. _ Hoeveelheid regen m.M. -Grootste ESL. p. din: s 12u. 12u. lu Jan 89 66 21.22 21.88 21.22 21.44 24.17 -17.73 . 9.50 11.41 9.55 7.82 0.80 | ^ | E vo 94 | 65 | 17 80.0 | 96. | 60 20.99 23.00 21.42 21.47 24.13 19.43 1.43 9.89 6.56 5.96 0.55 148 59 13 Las? 303 89 20.97 22.23 21.82 21.67 25.27 19.47 1.43 9.61 6.75 5.93 323 62 ET IS TT Maart. | April. | | ES 93 71 74 21.32 24.30 18.14 1.58 10.33 7.75 171 52 19, 21.07 21.10 20.59 23.75 16.23 1.89 10,77 8.89 7:18 Juni. 18.62 22.17 13.87 2.18 12.95 10.73 a | | | Léi | Juli. | Aug. si 12.21 9.57 1.15 AH mp dd Sept. | Oct. | Nov. | Dee. | Jaar 80 77 86 | 93 87.6 53 55 61 71 62.8 56 59 65 80 67.4 63:0. 637. rte 33 726 92 89 94 98 98 . 41 45 53 58 40 16:63) 18.20! 20.27) 20.32 19.07 17.68! 19.20! 20.45| 20.93! 20,18 18.65 19.09 20.17) 20.89| 20.00 17.65| 18.83) 20.30! 20.71| 19.75 20.09) 21.19 22.63, 23.27) 25.27 14.58| 15.68| 18.60 17.65 13.81 | d 499 5.01 3.07, 1.43) 2.63 15.50) 16.13) 12.91 98.80, 12.19 14.41 13.29 11.11 5.56 10.03 11.38 11.48 9.03. 5.96| 8.28 1.51 141 102 048 0.92 9.9 3.9 | 5.2 1.8 4.1 Et 8.2 | 54 7.6 3.9 3.1 5.0 | 8 1 9.9 6.3 43| 401 ea 89 4.17 CS 9. 74 ar 3 | 99 nm RETE T E iur nafs vineta mi 1903. Jan. | Febr. | Maart.| April. | Mei. | Juni. | Juli. | Aug. | Sept. | Oct. ¡ Nov. | Dec. | Jaar. gu — 8u30 56 43 50 56 50 | 41 51 49 43 43 30 97 44.3 8u30— 9u 65 51 57 61 60 54 60 | 49 55 48 37 30 59.9 9u — 9u30 65 46 61 10 60 64 59 41 61 50 46 36 55.4 9030—10u 65 46 58 10 69 13 74 52 64 56 51 | 3I | -59.1 Ou —10u30| 68 55 60 68 69 72 71 | 56 64 53 51 | 30 59.7 10u30—11u 72 56 56 69 | 65 73 E BD | OF 54 | 48 | 25 59.0 liu —11u80| 71 | 49 | 52 10 v 566 67 19 | blt e4 | 09 39 24 55.6 Zonneschijn |} 11u30—12u 69 54 52 70 50 66 69 ha. | Sëch 59 39 | 19 54.1 (inprocenten)] 12u —12u30| 65 | 35 | 40 | 77 | 65 | 63 | 72 | 56 | 65 | 55 | 31 | 13 | 53.1 12u30— lu 73 41 52 78 73 72 69 WB}. 79 | 59 37 | 20 60,5 fu 1080.80 | 37 | By |. 79 | 79 | 88 | 68.| 81 | 77.| 62 | 51 | 98 | 667 ius de | 43. E 971 Bach 1 | 739. eek 0-89 -|- 22, |. 69 |. 88 | 94 | 642 | ĝu — 2u30 60 99 48 62 79 78 za | 92 | 8l 13 58 20 62.7 9 2u30— 3u 51 93 41 54 72 78 65 | 90 15 11 48 | 90 57.3 nnd | 30 | mà | 43 | el | v8 | 60 | 8M | 66 | 64 | 43 | 15 | som! 35 35 18 51 69 59 49 98 | 12 36.9 3u30— 4u 40 | 14 24 | Kwik-Bol- ; Danone Max. | 41.2) 41.6| 41.0 in vacuo 40.2| 40.2) 40.4, 41.5] 42.1| 41.7 | | i id. van 8u— 4u 63.6 ME 49.6 | 645| 63.5| 65.9| 65.9| 64.3| 65.9| 56.9| 43.4| 23.1| 55.5 | | Stralende y | | "hon E es | dap | Zwarte Bol- | 9u. 45.0) 42.7| 419| 43.3) 42.7 424| 40.6) 43.3) 44.7| 45.9, 43.6) 395| 429 Be cep i hermometer 130.0413. 48.1 47.3 48.7), 47.2) 48.1| 46.2) 47.4| 485| 49.1, 46.7| 42.9) 47.3 Golsin i| in vacuo. \ 4à. 33.0 | 35.4 | 33.5) 35.5| 37.3| 38.6 39.9| 415| 410 38.7| 33.2 29.5 | 36.4 | | id. id. Maximum. 53.0 | 53.7 | 538.3) 62.5) 51.1| 50.2| 49.5) 50.2) 50.5) 51.3) 50.7| 49.3) 513 | | | 1903. van den grond Temperatuur | op 30 c.M | 7u (in graden Celsius) id. p ‘a E M. D id. e 90 c.M. fcn. 5 Ee id. yn 190 c.M. LU diepte je ‘1190. | su 29.6 29 6 99.6. 29.7 29.7 29.7 29.9 29.9 29.9 beh AA Te E E A itid ER E. 3 E | i EHER RE EEE ea mag” ri AS A AT Er. ATEO in s Lou Wen. Sons s AI o PAGES an a TEMPERATUUR-SCHOMMELING in graden Celsius. 1903. T 1 2 JU 4 5 6 7 8 9 10 11 il . | Oct. | i. | Dec. Jan. | Febr. Maart. April. Mei. Juni. Juli. Aug. | Sept Nov 7561851. 7.5 |. 801-501-:953:-80 1-85] 19.0 | 100 ]- Lo DA 651 8O 70 | 9.0 | 7.0) 80 | 90] 85 | 100] 105 | 856] 86 5170| 7.0.) 801 55] 8511051 751 081 980) 70180 EB 951] 801 76 1.661.95.1:868 1.90 11101 951 1015 TO |: 101 71701 801.781.801 95] 90110! 941.00 ae 65. 651 851.75] 601 "70. 11007. 95 111011001 95 155 95 | 65| 80 | 65 | 6.5 | 9.5 | 10.5 | 10.5 | 110 | 9.0 | 9.0 | 6.5 1001-65 701 651 601 15] 351.951105 Ho 90 LAN 85.1 701 701.80 | 80[|. 85 1465| 95-| 100 | IEO -10.5 | 68 En] 70% Tet TAL Tat 85) 901.907 9511001 100 TAR ES. SSi tsi tot BO] 95] 95b, 95] 7.04 25| 70] T4 Boi 551] 60] 85.1 70] 80] 90] 90] 95 | 95] 90 1.89 761701 704 75) 4151105. 901001 95 |. 80) 85368 66.710, 75 50t to} 95. 55]-90]-95| 907 85178 ES 70 sol 768, 7511081501105 1115. |. 7.0486 1 & Oo | 801 Tol 125. 751100 |: TB 115405 | V4 757.0 ÉE 301.80 1-80. 90105 | 7011201901 90 i 80 LAN ER! 65| 651.851.801 11.0 | 9511151 95 95 | 10) EE BO! 65| 161760 + 70 11001. 710.1004 901.857 651959 1017561 65] 60| 458]125| 90: 9561 95, 1905 85 | 19 Soi. 420] 551. 151,801: 951. 901 SE TO] a 95] 851.801 65| 85; 95.85] 105 | 90] 90) 55] 55 T0| 60| ag 60| 90| 100| 80,105 | 85 | 90 | 85| 5.5 RT 55| SE | 751105 7100.17 15.100115 |. 95 - £01 70 £04 &0 901-9011001 651 75 { 110] 95! 90] 85:1 5.0 66 fol 661-660 58 75 | 95) 95. 80 ¡120 |. 90. 80 &0| 701 701 90] £51.90] 100) 10.5.) 85] B5, 85 | 80 NB 20 758 1:90 1.90] 98105100: 161 10] 80 9.5 Zoi 851.05 |- 7.6 1001 1L0| 90-80-85 | 95 201-710! 80 | 85| 9.0| 115 | 10.0 |-90| 9.0 | 8.5 7.5 10.5 9.5 | 11.0 6.0 7.5 dat +71 161 911.871 99] 96] 90) 8.2 | 67 VULKANISCHE VERSCHIJNSELEN "AARDBEVINGEN IN DEN Gost-Indischen Archipel waargenomen gedurende het jaar 1903 VERZAMELD DOOR HET Koninklijk Magnetisch en Meteorologisch Observatorium te Bataria. A. VULKANISCHE VERSCHIJNSELEN. I. Vulkaan Merapi (Midden-Java). De Merapi is het geheele jaar meer of minder werkzaam geweest, zonder dat van een bepaalde uitbarsting gesproken kan worden. Eerst in den aanvang van 1904 is het daartoe, zij het in betrekkelijk geringe mate, gekomen. De mijningenieur van Boss heeft den krater in 1903 tweemaal bezocht; zijn verslag omtrent de verhoogde werking van den vulkaan in de jaren 1902 en 1903 volgt hieronder. Een photographische opneming van den top, welke bij dat, in het Tijdschrift van het Mijnwezen afgedrukte verslag is gevoegd, is hier niet overgenomen. De geschiedenis van den vulkaan Merapi en de eigenaardige verschijnselen die deze berg te zien geeft, zijn reeds door de mijningenieurs VERBEEK en Fensema in hunne Geologische beschrijving van Java en Madoera (zie pagina 319, deel Ien de figuren 33 tot 35 van Bijlage XXI) beschreven geworden. — GL xx . Het volgende moge dus als een vervolg op hunne mede- deelingen worden beschouwd. Tot heden werden door steller dezes twee excursies naar den Merapi-top ondernomen, den 2°" Januari de eerste, den 19%" April de tweede. Zooals op den platten grond van den vulkaantop, in boven- genoemd werk voorkomende (figuur 35, Bijlage XXI), is aangegeven, is van den ouden kraterrand alleen het Noord- oostelijke deel intact gebleven. In den uiterlijken vorm van dezen rand is sinds het jaar der opname, 1885, geen verandering gekomen. Reeds bij het eerste bezoek was echter op de aschvlakte, die den overgang tusschen ouden en jongsten kraterrand vormt, waar te nemen dat er nog niet lang geleden eene uitbarsting, zij het ook van zeer geringe beteekenis, moest hebben plaats gehad. | De vlakte was bezaaid met kleine en groote steenblokken die den indruk gaven, geruimen tijd in den krater aanwezig te zijn geweest; de meeste waren sterk gemetamorfoseerd, enkele zelfs nog van een zwavelkorst voorzien. Door de gidsen werd dan ook, als de oorzaak dezer verande- ringen, eene uitbarsting in den aanvang der maand Februari 1902 genoemd. | Hoofdzakelijk alleen door de naastbijwonenden opgemerkt en zooals reeds gezegd van geringe beteekenis, moet aan deze uitbarsting meer het karakter eener op zich zelf staande explosie worden toegeschreven. . Slechts een klein gedeelte van de zoogenaamde , prop", de puinkogel welke door haar afwisselend stijgen en dalen in den krater de vulkanische werking van den Merapi karak- teriseert, kan er door uitgeworpen zijn geworden en de steile piek, welke zich tegenover de Blonkeng-kloof in het meest Westelijke deel van den krater verhief, is er zelfs niet door ingestort. Enkele der op de aschvlakte voorkomende steenen hadden een eigenaardig voorkomen. uc Bg. Aan den buitenkant geheel door eene glasharde steenmassa omkorst, bevatte de kern eene puinsteenachtige draderige massa, die geleidelijk in de compacte korst overging. Dit verschil van kern en korst kon worden waargenomen in reeds voorhandene eigenaardige spleten, die alleen in het aan de lucht blootgestelde gedeelte voorkwamen. De barsten hadden de steenen, gedeeltelijk slechts tot aan de puinsteenachtige massa, gedeeltelijk tot diep in deze, gespleten en in het laatste geval waren bij de fijnere spleten de beide wanden door glasdraden aan clkaar verbonden. De gevolgtrekking, die hieruit gemaakt moet worden is dat deze kern dus nog taai vloeibaar was toen in den steen om de een of andere reden barsten ontstonden. Of het ontstaan der spleten aan contractie dan wel aan den schok bij den val op den grond, moet worden toegeschreven, is niet met zekerheid uit te maken. Te betreuren is het dat de fotografische opname van het Noordelijk deel van den krater niet geslaagd is. Daardoor kon van de kamlijn van den Merapi-top, die van het Noorden gezien zulke karakteristieke herkenningspunten vertoont, geen blijvend beeld bewaard worden. Daar het voor latere vergelijkingen van groot nut kan zijn, zal van dit panorama op het Noordelijk deel van den vulkaan- top eene korte beschrijving worden gegeven. Het Noordwestelijke gedeelte van den jongsten Kader: daar waar deze door de Blonkeng-kloof wordt doorbroken, bestaat uit eene steile piek. Naar het Oosten sluit zich aan den loodrechten wand dezer kraterpunt de eveneens zeer steile piek aan welke als het staan gebleven gedeelte eener grootendeels weder weg- gezakte prop moet worden opgevat en die door haar eigen- aardigen vorm en grootere hoogte van uit de vlakte gemakkelijk is te onderscheiden. Tegen deze piek werkt zich in het Oosten de prop op. waarvan de top op den 2%" Januari 1903, zooals eene meting uitwees, reeds eene grootere hoogte dan die der piek had bereikt. SE = Ten Oosten daarvan vormt dan weder de jongste, vervolgens de oudste kraterrand het overblijvende gedeelte der kamlijn. Wat het Oostelijke deel van den Merapi-top betreft slaagde eene op den 20**" April 1963 gedane opname beter en geeft de bij deze beschrijving gevoegde reproductie eener fotografie een interessant beeld van de prop weer. Genomen van een punt op den top van den ouden krater- rand, ongeveer 100 Meter lager dan de rand van den jongsten krater en Noordoost ten Oosten van het midden der prop gelegen, geeft deze reproductie een panorama van den top van den Merapi, dat zich van het Zuidzuidoosten tot het Noorden uitstrekt. Duidelijk is hierop zichtbaar dat de jongste kraterrand ten Noorden van de prop geheel intact is gebleven, daar deze laatste zich aan deze zijde niet zoo hoog heeft: opgewerkt dat de rand onder de steenafstortingen is geraakt. De kloof tusschen. prop en Noordelijken kraterrand bestaat dan ook nog steeds en bedroeg op 20 April de diepte beneden het vaste punt, op dezen rand gelegen, ongeveer 45 Meter. Ook ten Oosten van de prop is de jongste kraterrand nog aanwezig. Ten Zuidoosten en Zuiden van deze is hij echter òf onder de propafstortingen bedolven, òf door deze weggedrukt en ingestort. Bij het eerste bezoek op den 2**" Januari 1903 beperkte zich de eigenlijke werking der prop uitsluitend tot de Noord- zijde. - Geregeld en betrekkelijk zeer spoedig na elkander hadden steenafstortingen plaats, die voor een groot deel veroorzaakt werden, doordat zich nabij den top der prop groote gesteente- blokken van deze los maakten. Daarbij kon zelfs bij daglicht worden waargenomen dat het inwendige dezer propmassa zich in roodgloeienden toestand bevond, en ’savonds gaf de vulkaantop van uit Bojolali en Solo gezien, dank zij deze lawines van gloeiende steenen, een grootsch schouwspel te zien. Kort daarna schijnt zich de werking over het Oosten naar het Zuidoosten te hebben verplaatst, want bij het tweede bezoek bleek dat de kloof tusschen prop en Noordelijken kraterrand slechts weinig was opgevuld en gaf alles aan de Noordzijde den indruk yan in rust te verkeeren, de steen- blokken hadden een vochtig aanzien, uit de spleten der prop steeg waterdamp op en aan de randen van deze hadden zich sublimaties van zwavel (ijzerchloride?) afgezet. Eene hooge temperatuur hadden de steenen aan deze zijde van de prop dus niet meer. De afstortingen hadden op dat tijdstip alleen aan het Zuid- oostelijk deel van de prop plaats en was tegenover het ravijn, waarin deze afstortingen terecht kwamen een inham in de prop ontstaan. Het gesteente aldaar had in tegenstelling met het donkere uiterlijk vän vochtige steenen eene witgrijze kleur en zichtbare waterdamp werd in de nabijheid niet ontwikkeld; de tempe- ratuur moet daar dus veel hooger geweest zijn en was het afstortende materiaal dan ook, evenals indertijd aan de Noord- zijde roodgloeiend. Deze steenafstortingen, aan de Zuidzijde niet meer door een kraterwal tegengehouden, kunnen zich tot groote diepte voort- zetten. Vooralsnog zullen de aanwezige ravijnen worden opgevuld, doch is de vrees geenszins ongegrond dat eene afschuiving van een grooter deel der prop eene steenlawine op groote schaal veroorzaken zal welke, hetgeen reeds in vroegere jaren is gebleken, groote gevaren met zich kan brengen. Aan de Oost- en Noordzijde door den jongsten kraterrand en aan de Westzijde door de staangebleven piek beschermd, worden voorloopig alleen de kampongs en koffietuinen aan de Zuidzijde gelegen door een dergelijk gevaar bedreigd. Wat de beweging van de prop betreft, deze is eene regel- matig stijgende, Door helder weder begunstigd kon, bij het eerste bezoek aan den vulkaan van uit de pasangrahan te Selo het bedrag der stijging in het tijdsverloop van twee dagen worden gemeten. ir E at Dit bedroeg ongeveer 1!/ Meter. Ook de hoogte der prop boven een, sinds den aanvang der metingen aangenomen vast punt op den jongsten kraterrand, is bij de in 1888 opgemeten hoogte van 34 Meter vergeleken aanmerkelijk toegenomen. Deze hoogte bedroeg den 2°" Januari 1903 70 Meter en den 19%" April 80 Meter. In aanmerking nemende dat de uitstekende punten, den 21° Januari bij de hoogtebepaling aangemeten, den 19%" April reeds bleken afgestort te zijn, is deze stijging vrij aanzienlijk te noemen. Nochtans blijft het verloop der vulkanische werkingen regelmatig en kalm. Explosies zijn niet meer voorgekomen en de uit de onmid- dellijke omgeving van den vulkaan gerapporteerde aschregens werden blijkbaar door niets anders veroorzaakt dan door het stof, dat bij de afstortingen en afschuivingen ontstaan, tegelijk met de verhitte lucht omhoog steeg om verderop weder neer . te vallen. Aardbevingen traden zoowel in Bojolali als in Solo en Djocja- karta op, doch bleven bij enkele niet belangrijke gevallen beperkt. Alles te samen genomen is dus de werking van den Merapi naar het schijnt niet intensiever dan in het jaar 1888. Of ook ditmaal, evenals toen, de verhoogde werking een ongevaarlijk verloop zal behouden, is echter niet te voorspellen. II. Vulkaan Lamongan. Uit Loemadjang wordt in Februari bericht (G. R. 5264/03), dat de Lamongan, sinds 1898 rustig, door onderaardsch ge- rommel teekenen van werking geeft. III. Vulkaan Smeroe. Uit Loemadjang wordt 26 Maart bericht (G. R. 9534/03), dat de Smeroe verhoogde werking vertoont. De dagelijks voor- komende uitbarstingen volgen elkaar met kortere tusschen- poozen dan gewoonlijk op en zijn van langeren duur. De rookkolommen bevatten veel asch. a x Den 18% Mei bevestigt de Heer DE KEMPENAER, die van het koffieland Wonokerto het uitzicht op den top heeft, dat een vijftal gaten, die zich ongeveer 100 M. onder het hoogste punt van den kraterwal bevinden en rook uitstooten, in den laat- sten tijd zich sterker afteekenen, zoodat wellicht een instorting van dat gedeelte van den kraterwal en daardoor verlegging van den afvoerweg van steenen en asch niet onmogelijk zou zijn. Ook een instorting met verstopping van den krater en daardoor ds vitbarsting ware misschien niet buitengesloten. eer van Bosse, naar zijn gevoelen gevraagd, meende, dat e gaten op een oude spleet konden liggen en dat een instorting langs zulk een lijn van geringe consistentie even- tueel mogelijk kon zijn, maar dat de oorzaken van een grootere vitbarsting meest dieper waren te zoeken dan in een opper- vlakkige verstopping. IV, Vulkaan Sindoro. Nopens een verhoogde werking van den Sindoro op de grens van de afdeeling en Temanggoeng en Wonosobo, deelt de Resident van Kedoe het volgende mede: Voor zoover kon worden waargenomen, bevindt zich de werkende krater aan den Zuidoostkant van den bergtop. Op 16 October jl. werd ter hoofdplaats Wonosobo eene aardbeving en gerommel waargenomen, terwijl den volgenden dag aldaar een zeer lichte aschregen viel. In de onder- districten Kedjadjar en Garoeng viel op den 17%" een vrij zware aschregen, waardoor in eenige dessa's van eerstgenoemd district de tabaksaanplantingen door een vrij dikke laag asch werden bedekt en de aanplant vermoedelijk als verloren moet worden beschouwd; indien 't echter spoedig regent, zullen zij wellicht behouden blijven. Op den 20*'*" d, a. v. rookte de berg, ofschoon goed zichtbaar, nog sterk, terwijl op !/ van den eigenlijken top zwaar werkende solfataren zijn ontstaan. Den volgenden dag echter waren de opstijgende dampen ijler en witter en was de werking veel verminderd. Deze dampen stegen 't meest op uit de solfataren CORP ESTRUM ei i EET ET A ot a an aan de helling van den top aan de zijde van Wonosobo. In de nabij den berg gelegen streken der afdeeling Temanggoeng werd in den nacht van den 16°" op den i dier maand gedurende ongeveer 30 en 50 minuten een gerommel gehoord. Aschregen noch aardbeving werd echter in die afdeeling waargenomen. Volgens nader bericht van dien Resident werd in den avond van 21 op 22 October j.l. ter hoofdplaats Wonosobo wederom een vrij sterk gebrom gehoord, waarna onmiddellijk daarop een aschregen viel sterker dan die op den 17%” en 18 te voren. Voor zoover kon worden waargenomen moet een nieuwe krater zijn ontstaan, waaruit de meeste dampen opstegen. Van uit het distriet Paraän der afdeeling Temanggoeng werd een verkenningstocht gemaakt naar den bergtop. Een nieuwe krater werd ontdekt aan de helling onder het gebied van de dessa Katekan, terwijl de oude werkende krater op den top belangrijk in grootte was toegenomen. Ten gevolge van den dikken damp, die het westelijk gedeelte van den kegeltop bedekt, kon niet worden nagegaan of zich ook daar nieuwe kraters hadden gevormd. De mijningenieur van Bosse bezocht ook den vulkaan Sindoro; het hier volgende is ontleend aan zijn rapport omtrent zijn bevindingen aan den chef van het mijnwezen uitgebracht. Den gster December kwam de berg voor een kort oogenblik uit de wolken te voorschijn: , Wat het eerste opviel, was ,een rij van stoomwolken (fumarolen), welke in ééne, naar „den top gerichte lijn uit de berghelling ontsnapten. „De onderste dezer fumarolen bevond zich op een hoogte ,van naar schatting 2450 M. boven zee, de bovenste, welke ,met minder kracht schenen te worden uitgestooten, op eene ,hoogte van ongeveer 2800 M." De oorspronkelijke krater is opgevuld en de top is nu vlak; alleen op één plaats oostelijk van het middelpunt bleef een eruptie-punt bestaan. Twee spleten doorsnijden het plateau in noordzuidelijke XIV. E en oostwestelijke richting, die elkaar in bovengenoemd eruptie-punt snijden. Het eruptie-punt is een dubbelkrater: „alleen de noordelijkste helft van dezen dubbelen krater heeft „in de plaats gehad hebbende eruptie een werkzaam, zij het dan ook niet het grootste aandeel gehad." De beide kraters hebben loodrechte wanden, en bezitten op den bodem een meertje; de diepte tot aan den waterspiegel bedraagt resp. in den N. en Z. krater 160 en 80 M. In ’t oostelijk deel van den N. krater ontsnappen uit enkele spleten even boven den waterspiegel dampwolken. De eruptie van het noordelijk deel heeft voornamelijk uit een aschuitwerping bestaan. e kraterwal, door de uitgeworpen steenbrokken va verrijst slechts hoogstens 15 M. boven het plateau. De verwoestingen, bij de laatste uitbarsting op den top aangericht, zijn zeer gering. De plantengroei heeft bijna geen schade ondervonden. Een tweede tocht naar de westelijke helling werd door den Heer van Bosse ter bezichtiging van de fumarolen uitgevoerd. Nabij het zadel tusschen den Sindoro en den Goenoeng Kembang kwam hij al in het gebied der ergste verwoesting. Hooger op waren de boomen meer en meer geknakt en ontworteld. De wolken veroorloofden alleen uitzicht op de drie onderste fumarolen, die uit een jonge, onaanzienlijke lavastroom bleken te ontsnappen. Die lavastroom zou volgens de gidsen van de uitbarsting in 1883 afkomstig zijn. „De onderste drie fumarolen hebben hunnen SEH „dus niet in een krater, doch de massa van versch verbrokkelde „en scherpkantige steenblokken, die zich boven deze fumarolen „voordoen, wettigen de gevolgtrekking dat zich niet veel „verder bergopwaarts eveneens een uitbarsting heeft voor- gedaan.” Het slechte weer verhinderde een nader onderzoek van den berg. Uit Wonosobo kon nog worden waargenomen, dat niet ver DE M S onder den top en in het verlengde van de rij der fumarolen zich twee gaten in de berghelling bevonden, en daaronder een groote opeenhooping van kleine steenblokken was. De hoofduitbarsting heeft dus blijkbaar uit die gaten, op een radiale spleet gelegen, plaats gegrepen. V. Vulkaan Zaoeng. Van 28 Nov. tot 2 Dec. werden door nabij den vulkaan wonende personen geluiden als donderslagen gehoord en lichtverschijnselen waargenomen, terwijl de berg veel rook uitstootte. (G. R. 36701/03). VI. Vulkaan Kokon. De Resident van Amboina gaf den 8° Dec. telegraphisch bericht van verhoogde werking van den berg Kokon op het eiland Nila van de Zuidooster-eilanden. (G. R. 36240/03). Als meer onbepaalde verschijnselen zij vermeld: dat op 5—6 Mei te middernacht op verschillende plaatsen in Zuid-Soebah en Boewang (residentie Pekalongan) onderaardsch gerommel werd gehoord in de richtingen NO.— NW. en ZO. (G. R. 14758/03); dat in Juli te Gedong Tetaän (residentie Lampongsche Districten) uit het Oosten zware knallen werden gehoord (G. R. 21395/03), en wel: den 9** ten. 20" 16u 30" 11 00, 10u, 12% 30m, 14%, 14" 30%, 20" 12 18" 13 Gu en dat volgens mededeeling van den Kontroleur der Ranau- distrieten, 10 Dee. 1903 (G. R. 35848/03) sinds 9 Dec. buiten- gewone natuurversehijusclon op het Ranau-meer zijn waar- genomen. Het water was deels lichtgroen, deels donkergrijs; duizende visschen dreven bedwelmd rond; tot op honderden meters afstand van den over was zwavellucht te ruiken, maar het water vertoonde geen temperatuursverhooging. — 100 — | A | B | | | Residentie of | Î (ov x eg | - E | Waarnemingsplaate. | Gouvernement | g | Bees | Intensiteit | ee re ee | | E | Uur | tavia. | Richting. i | en | en Eiland. P | | | en aard der beweging. | - | | Minuten) Seconden. | opmerkingen. Aardbevingsberichten over Januari 1903. E G. R. 2441/03 ‚Kro ¡Benk ; eee oel 5 | : à : G. R. 178/03 Boer Betong. Sch SE i 13" 20m Hr 11 | SG, | Schok Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 13u 40m.0 B.T. | | gs » da | Dae rr 9 6 A N—-Z. alentado aardbeving. ; : ; | | png = Ook waargenomen in de afdeeling Sepoeteh | | | | x Sekampoeng en Semangka, ter hoofdplaats | | | ; | laatstgenoemde afdeeling duur 30 secunden G. R. 996/03 'Seman | | . R. 996/03). | gka. H . | Ku i | d = Li - 9 E 9.6 ..... | Verticale schokken | G. R. 995/03. Te | ees | ae | ; g. P l 4 | e . . G. R. 1642/03. Kota in de embang, Sumatra, 4| 380998 --17 neo... Lichte horizontale aardschokken. | goeng, ampongs, Sumatra. EE NR aes | m Z—N Horizontal hokk | Op 5—6—7 en9J i werden derti l hori | Semangka, Telok! | bs fe N. orizontale schokken. | Op 5—6—7 en 9 Januari werden dertigmaal hori- 4 Betong. | | | ® zontale schokken van zeer korten duur waar- . G. R. 2994/03. Kota A goeng, | da | | | of e ` Semangka. | i | eebe [t 8 ern BRE AI PRO an | 10—11 en 14 Januari werden vier schokken G. R. 1750/03. Lom Bali en Lombok, | sl oe | gevoeld. Rer. ud A gue | 10 W- 0. Twee sehokken. | Werden over het geheele eiland gevoeld. A. Limburg. E Td | | G. R. 4376/03. en Menado, Celebes. | Di 22u 30m K Dl... cere iii. Lichte verticale schokken. | A. Limburg TONS Lv : | How UM E 7" 5 ? Twee liehte sehokken. | b is od ` 118] 200 45m = 72 | + 20 Verticaal Flinke aardbeving. | i G. R. 4353/03. Amoerang | e E | = | 17u 50m Ke 72 oe wi ee tee eene 6 0 ee Lichte schok. il G. R. 4355/03 Bah peser 7 perc c UNE TI 3 NO—ZW Vrij hevige sid | ' | ; g | Eu. | Amboina, Banda- È (dm o T MUR Zeer lichte se G. R. 9368/03 Tandj |20| Un Om — ...... +» y: OD Seil 2. o Le | NEM ) se * ee SCC e eee se eee em. € et afl Borneo, — | hi en Bir av HEUS Drie schokken. waarvan E vrij Des voormiddags ten 9" 45m nog een lichte .. G. R. 5889/03 'Bima | | | bijna onmerkbare schok. ; | . Cel b S e rer : | en a le on 45m = 48 | 5m 0s Z—N. Één vrij hevige horizontale wed | Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 5" 20m, 5 B.T. Cia heen Dai .. Aardbevingsberichten over Februari 1903. . B. 8432/03. IKaiel à gg | ajeli. ‘A [01 € G. R. 4219/03. ¡Blitar en Ratti dere | x 4u 30m = | Korte hevige horizontale schok. | 6 | | Toeloeng Agoeng. dde | dor m qu = verticale schok. | - R. 5927/03 Bim | d | | e p 55m im Vrij hevige schok. ‚Beide horizontaal, met een tijdsverloop van | 5 secunde Celebes en Onderh, Soembawa. | Lichte schok. OR EEE MERI VE t "uas aye EM IR dol eU Pe A pA, — 103 — — 102 — A | B : Residentie of | | > Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gonvernement ü ies | Dunr. | | 8 Uur. | favia. | 5 | | en Eiland. È | | EN pou Seconden. ` 1 eta over Februari 1903 (vervolg). +. R. 8470/03 Tontoli. Celebes en Onderh., | 6 gu 15m ¡— 57 | 40 Se G. R. 5 pa. Celebes | | 2 929/03. Bima. Celebes en o le ou om —48|^ 379 Gk | embawa.| | | ; R. 7364/03. ‘Atapoepoe. ‘Timor en Ondek, | 8 |+ gu _ 79 | a MAA WEE BE ©: G. R. 9218/03 Mamm | Timor. | : . erie, | : F Timor en Onderh., ie 8 gu 30m |-- 65 | Enkele G B. 8469/08 arantoeka. Timor. | | | : > Amboina, Babber. e 10| 28u 30m E: 92| 10 Resident | | | | DOREM Soekapoera. ‘Pr -R ou: = = = Bosscha Mala alabar | OE Së in im = i | E 569 ou |— Er... se zelt: Tjiamis. Cheribon, Java. 14u 30m |— 6 | Eenige x | ima. Celebes = Marks ii 23u 55m | — 48 | 5 G. R. 9236 mbawa. | [08 en Tino en Onderh, Dia Qu 30m |_- 72 | Eenige G R. 8462/0: Ù hu PA ‚Toeal. Amboina, Noe. 12 Qu 30m |—104 SN G. R. 8469/03 M = |» Dammer. |12 + ou 87 | Fenige - eira. | » Banda. | 14| 15u 20m - 93 Ruim 60 ` | | | | : | ru | » à ls 22u 10m |— 98 | , SE F Bosscha. Malabar, Preanger-Reg., Java. 15| 22u 24m |— 3 et res . ¡¿Jlamis, heribon. Java. 15 23u Om |_ 6 pe paar a ed P o were Im wer reanger-Reg., Java. 18 Lin Om |— 4 joer. wa e ? ? | Assistent-Resident, Bere Ternate | en Desen p 2iu 6m /|—]103 ? wc Nieuw-Guinea. + Controleur. p Ternate en Onderh., te 14u 45m |. 83 ? G. R. 8310/03. i eren) ÚS Eee ux jen Sher Benkoelen, Sumatra, 27. 7u 30m & 17 | 5à6 € INFOR, » > El 7u 30m +11 | 4min. | | 5 as € | D | fiel Kehing. | Intensiteit en aard der beweging. NW—ZO, | Vac Be EEN ZN. | Lichte horizontale schok, RE Ke EE Ee Eenige lichte schokken. ZO—NW Horizontale schokken. A Hevige verticale schok. WU Eenige hevige horiz. schokken. E weed Hevig. 0—W. Vrij sterke horizontale schok. Z—N. Lichte horizontale schok. W—-0 Horizontaal. N—Z. Eenige schokken ” Twee lichte Bali nite schokken. - Vrij hevige horizontale schok. hi Idem. ss Vrij hev W_-0. Lichte u... schok. Z—N. 0—W. Één se ^ SE N—Z. | Lichte horizontale schok. eeen Lichte schokken. N—Z. Drie schokken. Bijkomende verschijnselen en | opmerkingen. Ook op Solor waargenomen. Na 30 min. gevolgd door een lichte schok in Ce wW richting O—W. | Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 13u 380,7 B.T. | | | | Eenige schokken. | Gepaard met cnderaardsch gerommel. ‚Hanglampen slingerden, losse voorwerpen vielen | van tafel. | Seismogr.-Milne, Be aanv.= 144 12m.4 B.T, | — 20u 59m,1 B.T. Eenige de. hevige horiz. schokken. | gps zu 45m volgde p een schok, welke + 3 anhield, en te 8" 30m een van T - 2 sec. | Peen meren a aanv.=7051m,6 B.T. A B Residentie of 5 | | ás 8 Uur. wia. | en Eiland. a E | Minuten) Se Aardbevingsberichten over Februari 1903 (vervolg). ES E ne iones Palembang, Sumatra} 27 zu 30m + 9 AE RSS > i 27 7u 30m T da Bangka, 27 za 48m + 6 Le : Afdeeling res Zeene Sumatra 27 qu 48m + 9... 4 Ogan Oeloe- en a GE Radja. en 27 m 48m + 12 elok Betong. Lampongs, Samatra | 27 Tu 55m + 5| gu 21m ee e su 45m Lin 6m Palembang. (Palembang, Sumatra. 27, 7u 54m + 8 ueneno «Bantam, Java. 27 7a 50m + 3 |... Bijkomende verschijnselen en opmerkingen. — 10 © D I itei Richting. | ntensiteit | en aard der beweging. 0—W. | Horizontale aardschok. de ZO. Horizontale schokken. 0— | Aardschokken. BUT OILS pa VIP Mis qi y d | Z—N. Vrij hevige aardschok. Draaiend. Sterke schok. Bot rees coo Korte gebak, ” WO. B 9o» n sos a B o5 5 a 9 ov 9 | | | | | | | Horizontaal. Vrij hevige sehokken. Vrij hevig. Idem. Te Negri Ratoe een sterke schok met prier beweging waargenomen, richting W—O., 11/2 minuut; ook te ier Doewa ai doch van langer duu | Te Banding Agoeng in s Hekel g ZO—NW. 12 horizontale schokken RR waarvan drie vrij hevig. Horizontaal met draaiende beweging, vooraf- gegaan door een vertikale schok. Vok te Tandjong Karang gevoeld. | | | | | | | | | Ook te Tandjong Radja gevoeld. Waargenomen te: rang 45 sec. Z-N. 1 schok. | Tjilegon 30 , ZW—NO.1 „ Pandeglang 5 ZW—NO.1 „ | Anjer Kidoel 30 1 n ZW-—NO, > gu Om schok N—Z. | Rangkas-Betoeng 4 11% 7m O -- W. 10 sec. | in. 13 | | zu 50m ER 10u 15m | | Menes {iu Om schokken. 11" 30m en 16u Om Geringe scheur in muur kantoor Assistent- Resident te Menes. Pa ua EU PN vis d E > 06 — 107 — Berichtgeyer. Waarnemingsplnats. Gonvernement Residentie of Datum. | en Eiland, 6. R. 7146/03 H. van Meerten. Aardbevingsberichten over Observatorinmwachter. ¡Weltevreden. Batavia. Buitenzorg, Soekaboemi. Buitenzorg. Soemedang. Indramajoe. Tee: . Malabar Kro&, Malabar. Pangkal-Pinang. Bank Februari 1903 (vervolg). ‘Batavia, Java. 27 | | | | | > E 27 ” » 21 ¡Preanger-Reg.. Java. Pri Batavia, Java. Preanger-Reg., Java. 2 Cheribon, Java. SE Pekalongan, Java. reanger-Reg., Java. a. 2 Preanger-Reg., Java. 97 Benkoelen, Sumatra. 27 | qu 51m 508 1lu 1m 20s 27m 358 11u 15" 39m 508 Richting. D Intensiteit en aard der beweging. E Bijkomende verschijnselen en opmerkingen. #3 e T 710—NtW. ZO— NW. Horizontaal, sterk. a licht. 2 ” n Horizontale schok. Idem. em. Schommelende beweging. Hevige horizontale schokken. Vrij hevige schok. Horizontaal. Lichte schokken. Horizontale schok. Hevig en langdurig. Één lichte schok. Licht. -| Aardschok. | ismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 7" 51m,8 B.T. e: Aanvang. Maximum 10u 10m 10u 11m,0 10 47,6 10 47 11 1.8 Ji 84 63 11 240 IP £I 12 15.5 12 16.3 14 274 14 28.4 15 89 15 401 Sei Standaardpendule Hohwü 16 stil 7u 53m 14s. Nabevingen opgeteekend door den seismogr. Miln Bovendien werden opgeteeken Klok halte Batoe Toelis stopte Opgeveer 11u 7m weder een beweging, geringer dan de voorgaande. Kort daarop een derde schok. Ook te Tjitjoeroeg gevoe oeld. pes te Tjiandjoer in riehting Z —N. te onge- er SU waargenomen. ces te Pucrwakarta en Krawang EEN in laatstgenoemde plaats riehting Eenige op elkaar volgende > hevige sickle Tusschenruimte één minuut. an A È E N — 108 — » € | D | E Residentie of Gai | | | : d | engte | T si Berichtgever. Waarnemingsplaats.| Gouvernement | van Ba- p | Intensiteit | — — ug E | Uur | tavia. Richting. | | en en Eiland. SI | | en aard der beweging. - | e | 'Minuten| Seconden. | | Legen Aardbevingsberichten over Februari 1903 (vervolg). ja en: Kepahiang. Palembang, Sumatra. 28| mm 15m + 17 NW-Z0. |Korte hevige horizontale schok. | ; R. 6898/03. Sekajoe. È i 28 ujom + 11 | Eerst N—Z | | : | A later O—W. | | G. R. 9109/03. Bima. Celebes en Onderh. | 28 108 pm i 481 i Z—N | Lichte horizontale aardbeving. . | G a : : Soembawa. | * | | . R. 7148/03. Blitar. Kediri, Java. 2 17u qm |— 922} 5 N—Z | Verticale Sek | Aardbevingsberichten over Maart 1903. en dn le |Telok Betong. Lampongs, Sumatra.| 1 15u 30m ¡+ 5 B eed ee veces eke | Hevige schokken. = | 22u 50m 2 | . . 23u 50m 5 G. R. 65 ; | S en id g n nj ij Sau tom r-- 5 2 ? | Licht, horizontaal. WA WA und onderaardsch gerommel. | rna meermalen onderaardsch gerommel, E wijl en ra 23u 8m en 23u 16m ee lichte bevingen deed penes G. R. 6985/03. Kepahi > ; : ; ; Seismogr.-Milne, Batavia, aany m,7 G. R. 6642/03. E ss = a 1" 150 +17 3 : Hevige horizontale schok. Gevolgd door twee zeer korte a e — , E UA E o leks schok Met onderaardsch gerommel, welk geluid den geheelen dag en nacht lidia gehoord G. R. 6985/( i werd. G. R wee "uero Palembang, „ 2| 18" 15m (+ 17 2 NW—ZO Vrij hevige horizontale schok. ee elok Betong. Lampongs, D 3 oe I E Bl a eee e a end kapen Zachte aardbevingen van zeer korten duur. 2u = Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. — Ou 16m.1 B.T. a. a eg Preanger-Reg., Java. 13 5u 3m 3 Eus e icht. : | ontroleur Laboeha. Ternate e en 13 Ju 55m |— 83 1 N-z. pus opvolgende lichte schokken. È dn: | : A n nang Mab P ipsius. pen 13 Zu 3m 3 eS or fen lichte stoot | K. de R, ae? ien Amboina, Amboina, |13| gu a, v | Horizontale schok. | ` E dors a. Malabar. Preanger-Reg., Java. 16 10u 43m ¡— 3 er .. | Lie | Wa. Kontroleur re ee C EE ER Hevige aardschok | SERM : "rm Ternate on Onderh., 21. WE gu | Bo D Vrij hevige wek er d door D , Batjan. | | | lichte horizontale schokken | 3 Ternate en Onderh., 21 ga iom | 83 E Lichte horizontale schok. | Batjan. | | | € = DO — A | Residentie of Berichtgever. Waarnemingsplaats. ^ (Gouvernement g l B Uur en Eiland. & Aardbevingsberichten over Maart 1903 (vervolg). 6. R. 11659/03. Tais, Benkoelen, Sumatra | 25 Qu 45m G. R. 10116/03 Lais 25 ju Qm G. R. 11659/03 an 5 26 u G. R. 11977/03 Tifoe, Masarete Amboina, Boeroe |30) 11u 30m > - 11978/03. Kajeli. S E 30| 12u om GR 14809/08. lat. Amboina, Groot-Kei. 30| 13u 30m g Aardbevingsberichten over April 1903. epu K. A. R. | | : Bosscha. Malabar. PPreanger-Reg., Java. 3| ipi 32m | 8 i = n | ” » | 4| E 47m oe z E E Benkoelen, Sumatra. 4! Tu 30m + 17 Em Kepahiang. Palembang.Sumatra. 4| zu 35m + 17 10 Mocara Doewa 4 Tu 50m + 1 Malabar ‘Preanger-Reg., Java. 5 13u 44m — 3 Kota Baroe ‚Palembang, Sumatra. 12 22u 15m (+ Malabar, Preanger-Reg., Java. 14 gu 7m |— D | 14 d SE 11u 39m T Batavia. Batavia, Java. 15 22u 9m Malabar. Preanger-Reg.,Java. 17 14u 33m Tifoe, Masarete. Amboina, Boeroe. 20 v.m. ? Landa: Palembang, Sumatra. 20| 2]u 55m Lahat. È „ |830| 2920 Qm “scono Preanger-Reg., Java. 21 lu om jiaudjocr. È » 121 11" Om at. Palembang.Sumatra.| 21 ]8u 15m — 111 € Richting, D Intensiteit en aard der beweging. versen eee eee à ow o 9 eee NW EN) Lie hte sehok. idee nn schok. Schokken. Drie hevige horizontale schokken. Vrij hevige schok. E Bijkomende verschijnselen en opmerkingen. Ms onmiddellijk gevolgd door eene a velke ongeveer ?/, unr aanhield. He i hoogste peil van klimming was- 1 meter. Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 104 34m.0 BT. Horizontale schok. | Flink. Licht. Lichte schok. Lichte horizontale aardschokken. em. ink. Eenige lichte horizontaleschoxken. | Tamelijk- Licht. chok. Vrij hevig. Schok. Lichte horizontale schokken. Twee snel op elkaar volgende zeer hevige verticale aardschokken. " E Licht. Horizontale schokken Korte hevige veriis aardschok. | Qok te Ogan Oeloe-Emin waargenomen. On ierg een kwartier voor deze aardbeving eek de magneetnaald van de bonssole af en blest eenigen tijd onrustig schommelen. | "Te 22u 14" opnieuw een schok. | | | | Te Der Kikim waargenomen. Te 12u 15m opnienw een korte verticale aard- schok, gevolgd door lichte trillingen. Herhaalde zich ten 22u 30m, terwijl g gedurende den geheelen nacht trillingen gevoeld werden. P y AIAR OO Nm ES Ra ED I Uva SM ULL f — 112 — — 113 — Zeg A ` | B € D E Residentie of | | | | jd g ET v : È | | | one | SEN Bijkomende verschijnselen erie : aarnemingsplaats. ja van Ba- ntensitei TT | Gouvernement | E | Uur. | tavià. | Riehting. en | en Eiland. |& | A en aard der beweging. ; ; ER | | ci | tinaten Seconden. | pa ee EN Aardbevingsberichten over April 1903 (vervolg). Resident. (Tasik-Malaja. [Preanger-Reg., Java | 23 | Qiu 15m |— 5 | Enkele 2 Twee snel op elkaar volgende | | I Ln | schokken. K. A. R. Bosscha. Malabar. | » Jag) 210 10m = 3 du LEE ink. G. R. 12790/03, ‚Lahat. Palembang, Sumatra. 29. 100 40m (+ 13 |... eS SN (Twee vrij hevige op elkaar vol- | Gedurende de laatste dagen trillingen waar- Ei unis ES | 1 | | | F gende verticale schokken. genomen in richting WNW nn over Mei 1903. + 3 5 R. 13887/03. ¡Kangean. Madoera. Kangean. | 1| 13u Om |— 85 ? 1 W—0 Korte, vrij krachtige aardschok. G. R. 15546/03, Manna. Benkoelen, Sumatra. 5| 10u om. + 16 | Eenige ? Schok. G. R. 17980/03 Gorontalo. Menado, Celebes. ` I. i— 6 2 N—Z. Vrij sterke schok. A. R. Bosscha. Malabar Preanger-Reg. Java. 7, 4u 52m j|— Leer = eso e Tamelijk. | | 160 ën |— 83]... En Licht. +. R. 14108/03, Telok Betong. Lampongs, Sumatra. 11 17u 15m + 6 5 BR er ens Mois schokken. K. A. R. Bosscha. Malabar Preanger-Reg., Java. 11 2lu 50m |— 3)......... EE ic ^ ” » » |16 6u 10m |-- B8]|.....-»* ori. : = E * 201- 19m 4m |- BJ Flink. G. R. 16065/03. 3 Kediri, Java. 21 3u 30m |— 21 ? ? Horizontale schok. Ook te Trenggalek gevoeld. Ue G. R. 16703/03. iGondangredjo en Djocja, Java. 21 3u 57m ¡— 14 | Kort van N-Z. Hevige ivan schok. In den voorgaanden nacht 100—122 lichte asch- i Ngandong. ` duur. regen, afkomstig van den Merapi. G. R. 17675/03, Bima. Celebes en Onderh., 21| 18u 30m |— 48 8s gl Z-N. Liehte horizontale schok. | oembawa. H. A. Engelken. ¡Kemoening: Soerakarta, Java. 24 gu 37m |— 9, 80 à 40 Base, ... | Lichte verticale schokken. Gevolgd door N zwekke trillingen gedu- rende 2 à 3 | Eenig ia van deuren en vensters. G. R. 16886/03, Djocjakarta. Djocja, Java. 94 Lichte horizontale aardbeving. | Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. — 3" 15,3 B.T. G. R. 19324/03, Gorontalo. Menado, Celebes. |24 Vrij hevige verticale aardschok. |Gelijktijdig ook te Limboto waargenomen. K. A. R. Bosscha. Malabar. ¡Preanger-Reg., Java. 29 Licht Aardbevingsherichten over Juni 1903. GR 17970/03. Neira. ‘Amboina, Banda. 1.2] | Hevig, „verticaal. Gevolgd door horizontale aardschokken. K. Bosscha, Malabar. Preanger-Reg., Java. 4| 6. R. 16803/03, ee Betong. Lampongs, en 6 P Lichte verticale sehok. Te 7" 10m gevolgd door een tweeden van 3 sec. por e MART n MH | IEEE AA s Sk BR — 115 — d — 114 — A | B © D E E Residentie of | | | E Bük de verschiinsel ; Berichtgever. |Waarnemin ii b I itei gen gsplaats. ^ Gouve | van Ba. Duu Y Jes ntensiteit z rnement 8 | Uur. patos E Riehting. : an en i ; aard der beweging. ; en Eiland. & 3 EM opmerkingen. ` | | |Minuten| Second à ; e em over Juni 1903 (vervolg). : DI i P G. R. 18238/03 orang, Anjer en |Bantam, Java. | 9| 21u 30m j+ 2| Fenige | m Ee | Goed voelbare verticale schok. 4 andeglang. | * Observatoriumwachter. Weltevreden. Batavia, Java. 21u 38m 90s | — | +30 | eH Vrij hevig. Draaiende beweging, voornamelijk horizontaal. i e 1 Een zestal schokken, gevolgd door trillingen. à : Hangende voorwerpen slingeren, grootste af- — vo : N wijkingen N—Z. 2 > R. 17449/03. Buitenzorg. i A 9| Sta 30m oL: A. | nn Een zware schok. ^ "Op het land Bolang werden drie zware schokken | = waargenomen. E = È man Malabar. Preanger-Reg., Java. 9 u 38m I 31. 00m | ERA a ink. | rix 2 Serwaroe, . Amboina, Letti. 19) 91» om |— g3| 9 F NW- Z0. kin schok. E vius MED Malabar. Preanger-Reg. Java. 14 Qu. far Ll. 8 : i Licht. = EX n e Serang. Bantam, Java. 14 17u 3m | dad Er Eres Lichte vertikale schok. = ee resur Preanger-Reg Java, 14, 17u 9m | 3 a |o tee Licht. E ù ; Eius | e ; WA gie Qm [3 | mc LOSS Idem. 19501/03. Atapoepoe. Timor en Onderh., |21 4u 45m |— 72 $2 ? Eenige liehte schokken. G. R. 9 a imor. 3 G. R. 20846/03 ” Timor en du 23 Su 95m |— 72 2 W-0. |Eén hichte schok. Wd. K , ? : : ontroleur. Laboeha. Ternate en Onderh. 24 ulsm |— gi ; ENZ Eenige lichte horizontale schok- | | 16u 15 83 2 Gewestelij e Batjan. ; r elijk Secretaris, Ternate, Genee en Onderh., 24| 16u 15m |— 83 5 3 Ww +O: Vrij hevige horizontale schok. fan | Tern ate. . isi Bee Die ¡Presnger-Reg., Java. 26 + 22u 0m |— 3 |....... 2 EY Zi d Licht, | 9646/03. ted ana Java, led di imm | 38 e 1e cca Één verticale schok. D [Wonosobo. a | 29 | bu Om |— 13 9 3 TNO, Bü hh sk 5 0. | o. o 00 * Aardbevingsberichten over Juli 1903, | ¡Pasoemah-landen. rica i ? SE iu | a È Wu, Twee vrij hevige schokken. G. R. 2155803, Tai i CE SCH Steg lom Benkoelen, Sumatra. 4| zu + 17 | Fenige | : t Liehte horizontale schommeling. - 2105503, Bandi 2 : 1 Sa be. (tl, Te ; pregio ne R 21519/03. "m ing Agoeng. Palembang, Sumatra, 4| 3u 15m (+ 12 | ? Acht horizontale schokken. ; R. 20471/03, Bait Se oelen, Sumatra. 4| u 90m |+ 19 | ? Eenige vrij hevige horiz. schokken. i: Kepahiang.. P. alembang, Sumatra, 4| 3u 25m |+ 19 | Vrij hevige verticale schok. A B € D E Residentie of | e . i L 1 .. .. “4 Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement | 8 De = Duur. ` ; UA Intensiteit veut tom P; : E | Uur | tavia. 4 I Richting. en = en Eiland. & | | * È en aard der beweging. à i | | ¡Minuten cid SCH opmerkingen. S Aardbevingsberichten over Juli 1903 (vervolg). a 3 _G. R. 21558/08, Bi | 3 | | intoehan. Benkoelen, Sumatra.) 4| gu 30m H 14; 90 E A E Se Ook te Manna waargenomen als hevige horizon- E G. R. 21055/03. tale schok van 15 secunden. (G. R. 21443/03). G. R. 214 Be was Doéws. Palembang, » 4 4u 16m |+ 10 10 0—W. Horizontale schokken. EIE Kostner “prev aoe À 5 gu ¡+ 16 | Enkele I ? Zachte horizontale schok. | ernate en Onder, 6| 170 E 83 2 M N-Z. Hevige horizontale schok. Vergezeld van onderaardsch gerommel. atjan. e Y 4 n - | » [Ternate en Onderh, 6| 23u 98m |— 83 1 ee E iss Eenige lichte horizontaleschokken. = » » » à 1 tjan E $ GR 20817/03. G ar | sl ; i oenoeng Kentjana. Bantam, Java. Tu i +3 | 1 ES ? Sehokken. Ook te Malimping en te Goenoeng Kendeng a | T King als schokken van 1 sec., richting E . R. 27544/03. i | E resp. N—Z. en O—W. (G. R. 21090/03). R SS Iwaki. Amboina, e | 7| Qiu om |— 79 | 8 È 0—W. Hevige horizontale schok. + Be 103, Goenoeng Kentjana Bantam, J | | S x i Masci g a 8 ¡+ 10u + 3 1 B ? Schokken. Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 10u 5m,3 B.T. D » 8 11" 19m |+ 3 | ? E N—Z. Schok. Ook te Malimping en te porre Kendeng | = ee, als schokken van 2 sec. viia | Wd. Gewesteli | 4 p. NZ. en O--W. (G. R. 21090/03). esteljk [Tornate. (Ternate en Onderh.,{ 14| 13u30m Lol 3 | Z—N Korte hevige schok a Secretaris, | Ternate d : BS? : 9 E ines OO OM Cele: Lichte schok. ER. 2195/03. E B ear, 16 En. Licht. : 2 G. R. 23744/03, Kajeli un ee en 5 L ar . Horizontale schok. S G. R. 22385 : : Tu recie 1 i ige schok. p- GR a ra Genen Jaja Een dë ich ; RR. 22414/03. elk Bet [Batavi o 7 em. Seismogr.-Milne, osi anne, — 14u 18m.0 B T. fen jbampongs, Sumatra. 29 Drie kort op elkaar volgende ` ny.—21u 37m.6 B.T. | | | schokken. Horizontaal. 4 E Aardbevingsberichten over Augustus 1903. .. A. R. Bosscha. Malabar. : ‚Preanger-Reg., Java.| 1 = Qu Om |— riga en licht. | R. 2951 : ý 1 + Län 30m |— Lic d 9516/03. Taboekan. Menado, Sangi- en 2 di Om Es pee schokken. Talant-eilanden. Ternate en Onderh. 3 Qu om — Celebes, osthouder, lei i ggaal. à e > Lichte horizontale schok. gud. LEER n — 118 — C PE = | B © | D | E Residentie of | Las GN | | Biik d hijnsel : : JA | ijkomende verschijnselen Berichtgever. |Waarnemingsplaats. Gouvernement | é ivan Ba- Duur. | Intensiteit | e S U | tavia Riehting. | i | en . en Eiland. = | en aard der beweging. | i SALSE | A ¡Minuten| Seconden. | | ee oe ae Aardbevingsberichten over Augustus 1903 (vervolg). p 5 500 reis: ¡Menado, Sangi- en) 3] 3u Om |-75| 1 Ce S Lichte schokken. | | Talaut-eilanden. | 3 Posthouder. ¡Banggaai. Ternate en Onderh., 5, 23u 30m |— 64 2 ZN. Lichte horizontale schok. | | Celebes. | à E 5 usd R. 24944/08, Kota Agoeng. 'Lampongs, Sumatra. | 11 È 3u + 8 E95 x Drie vrij hevige horiz. schokken. d. Kontroleur. Laboeha. (Ternate en Onderh., Hn l7u 80m |-- 83 2 P N—Z. Een hevige horizontale schok. = atjan. | È 5i - oe Banda Neira. Amboina, Banda. 18) 23u 45m |— 93 | ruim 60. NW--ZO. Vrij hevige horizontale schokken. : 3 ren Bondowoso. Fer Java. LH De m EE LEE Eric schokke x G. R 32182/03. Siauw. Menado, Sangi- en 14.4 13u SSC | c6 N—Z. Lichte TR Ook te Tagoelandang als lichte schokken waar- é = | Talaut-eilanden | a genomen, duur + 2 min., riehting Z—N. 3 . G. R. 29516/03, Taboekan. Menado, Sangi- en/14| 13u Om |— 75 | Zeer lichte schokken. s S A È | i | aut-eilanden,' | i E GR. 25750108, Menado. Menado, Celebes, |14| 13u 20m |. 73 Horizontaal. > G. R. 25765/03. Tondano. poU. > | 4 13u 94m |— 73 Vrij st aardschudding. : : A sn Amoerang [ita SE ¡14 | in den nm, |— 11 Lichte aardbeving. A —— Tomohon. » » (LI 13u 25m |— 72 Vertieaal, vrij sterk. . R. M Ratahan " á |14| 13u 30m |— 73 Horizontaal. 6. R. 25765/03 Ajermadidih. i * Hr gea G ee 4 9 — | o. ns S€e——V-———5.G-. Te Singkil en Maoembie Res. Menado ook als E oc 05 doe l EM ^ — |o Monto m horizontale aardbeving waargenomen. | Singkil W— Ə ger ; | Msoembie „ T9 , = Ss | G. R. 26650/03. E . G. R. 29516/03. Tamako. Menado, Sangi- en 14 13u 30m |— 75 Lichte schokken. 2 po Talant-eilanden.| | ki 3 È a Bondowoso. Besoeki, Java. 15) iu 35m | 98 Verticale schokke T ^ hang D * " 17) Je 15m |— 98 Lichte verticale si : G. R. 25916/03 Tontoli. Celebes en Onderh., 17, 13u 30m |. 57 Twee horizontale schokken. i à elebes. en 23u 30m : : G. R. 29940/03. ; Soemalata. Menado, Celebes, E pi 78 — 68 Hevige aardschok. Voorafgegaan door een duidelijk hoorbaar onder- G c | aardsch gerommel. Re Taboekan. Menado, Sangi- en 22 S UM 5 Lichte schokken. Talaut-eilanden. È 2 z ce | La va EED ens : l — 121 — Cc | D | E RK rd | D i Residentie of | | Lasi Bijkomende verschijnselen x. Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement E Bur Richting. | Peer | en : en Eiland. á | | FL Menu | er A - = — È = - mE AS = TITTI on S ; Aardbevingsberichten over Augustus 1903 (vervolg). E 3 = GR 32182/03, Tagoelandang Menado, Sangi- enj38/.......... cbe un 4 .Z-N. |Lichte schokken. i E -eilanden Lë ct ; GR 28115/03, Kota Baroe, Menado, Celebes. | 23 Ju 47m |— 69 ZZW-—NNO. | Vrij hevige horizontale aardbeving. | Een S-tal elkander apart: bra gol- 5 | | vingen werden waargen E G. R. 26619/03, Menado. á * 3 2u 30m |— 73 4 N—Z. Horizontaal. Te Tondano waargenomen 2u “45m als aard- — — i E | schommeling van 20 sec., richting N—Z. ^g E ; e ge ten wë E Ween van 4 ES |" E | richting NO— E. Banggaai. Ternate en Onderh.,| 23 gu 30m — 64 de d Z—N. ee horizontale schok, 15 min. | m Cel choc E r door een tweede gevolgd. | | 2 A. La Tomohon. Menado, Celebes. | 23 gu Om |— 72 EM o Ve sts hevig. : S a 6. R. 32182/03. |Tagoelandang. |Menado, Sangi- .en za Ben ee T Z—N. Lichte schokken. | E. Ta la t-cilanden. Ss = | i > Amoerang. Menado, Poder 24 gu 90m |. 71 8 al NO—NW. Lichte horizontale aardbeving. | a Tomohon. » 5 24) gu 95m | 72 a. E ? Licht. = Laboeha Ternate en Onderh., 24 gu 20m |— 83 18 NZ. Een lichte schok. . Gewestelijke Secretaris. Ternate. Ternate en Onder, 27 12u 30m |— 83 2 E W-O. . | Lichte schokken. 3 Ternate. 4: 5 Laboeha. Ternate en Onderh. 27| 12u 45m — 83 4M eoe Op elkaar volgende liehte schok- di; Batjan. f = je | | A = = : i È i chten over September 1903. F 2 Bantarkawoeng. Pekalongan, Java. | 4| 12u — 9 Vier schokken. Niet zeer hevig. E. E e S gi su — 9 én vrij hevige schok : Ja ” e 5 6u 30m — 9 Een lichte schok Boenidjawa. ” D 6| 20u Om |— 9 Eén lichte horizontale schok. erg È š 7| 23u -— $ Één schok. ” » 8 lu — 9 em, ; $ » 8 gu 30m — 9 Idem. | "uiis Ne Amboina, Banda. 8 5u 30m |— 93 Lichte verticale schok. . |Gepaard met onderaardsch gerommel. Bantarkawoeng. - Pekalongan, Java. 8 5u — 9 Een schok. | a ^ " 8 7u — 9 : : Saves schok. | n : ” Er 8 gu pv 9 T AR E Idem. | 123 — © Richting. D Intensiteit en aard der beweging. E Bijkomende verschijnselen en opmerkingen. — 122 — A B Residentie of | È | È ; | engte | i Berichtgever. |Waarnemingsplaats.| Gonyernement | 8 van Ba- Duur. — Seet E Uur | tavia. | | en Eiland. | È | | Eu y QU T SM Minuten >, Aarabevingsberichten ove over E Septemba 1903 (ver volg). G. R. 29524/03 Banda-Neira. ¡Amboina, Banda. | 9, 20u 30m :— 93 " à 5 | m » 10! 290 Om |. 9 G. R. 28430/03 Bantar Kawoeng. reen Java. TE He 0m |— 9 1.08 A. R. Bosscha Malabar anger-Reg., Java. 11; 18u 43m |— 3 ..... G. R. 36430/08. Bantar Kawoeng. Pekalongan, Java. |12 lou Qm j— 91... G. R. 29999/03 Amoerang. nado, C 14 Qu 15m |— 72 G. R S Bintoehan, Benkoelen, Sumatra. 14| 10u Om + 14 G. R. 2925303 na. i i 14, 10u 30m ¡+ 16 e Y 31561) Moeara Doewa. na a 14| 100 44m +1 Er uua Krop, Benkoe 14) iu II. M stiva Tomasa. mem Cata: 16 lu 30m — 57 *. R. 28561/03, Bantar Kawoeng. Pekalongan, Java. za Tegen 9 $3 middernacht G. R. 30708/08 Atapoepoe. Timor en Onderh., 26 5u 72 = imor. G. R. 31415/03. Letti. Amboina, Letti, 28 gu 30m |— 84 E = È Bosscha. Malabar. Preanger-Reg., Java.| 28 gu 98m | 8 L... A G. R. 32182/03, Tamako. Menado, Sangi- en |30|-- 170 2L 5 | Talaut-eilanden. Wd. Kontroleur. Laboeha. Ternate en Onderh. 30 | 22u 90m |— 83 Batjan. , Aardbevingsberichte over October 1903. en 29327 ampang. Madoera, Madoera. | 3! 20u 15m |— 26 WANAE Bantu Ternate. Ternate en Onderh, 4| 15u Om |— 83 | QE y ernate. R. 31414/03. Neira, Amboina, Banda. | 7| 13u 45m |— 98 TEE, e > A 7| 15u 55m ¡— 93 m E SALONS Atapoepoe, Timor en Onderh, | 8| 9u 15m |— 72, ET imor. G. R. ‘2182/08. Taboekan. Menado, Sangi- en | 8 + 20u Sm Talant-eilanden. | ............... HERR RS 39 3 a 9 s Dues. Ré. "ou: hs e ue Sean SERIE EEE Men verticale schok. A EES Licht. Lichte aardschok. Lichte aardbeving. Schokken. én sehok. Li SÉ horizontale schokken. Een korte schok. Twee horizontale schokken. Liehte aardschok. Eenige lichte schokken. Eenige zwakke horizontale aard- schokken. Licht. Lichte schokken. H i lichte horizontale bewe- cd ‘ar ingen. | Gepaard met onderaardsch gerommel. ” ” ” ” ^5 ” TU 29 Ook te Banding Agoeug gevoeld. Vergezeld van onderaardsch gerommel, hetgeen ook te Boemiajoe werd gehoord. 2 min., richting W— min., richting Gepaard met EEN gerommel. Lichte horizontale sehokken. Lichte schokken. Vrij a vertieale schok. Ide iu ‘lichte schokken. Lichte schokken. Gepaard met onderaardsch gerommel. + BIER LER A EE yi E RE WERE SN ges E NA NN TEL e MORES ne Zee ay en, Te oo waargenomen als: lichte schokken, _ duu 0. M Te Margit als: lichte schokken, duur + 2 o Viu 2e ilico ONERE tora RE ee gl — 124 — — 125 — 3g | B D E Residentie of | P A Ké engte SO T e E ET Berichtgever. Waarnemingsplaats. Gouvernement g : [e ge) Duur. E Intensiteit RR E T E Uur. | tavia. | Richting. sh en Eiland. £ en aard der beweging. y Minuten Seconden. | opmerkingen. | Aardbevingsberichten over October 1903 (vervolg). 6. ; p 31414/03. Que ¡Amboina, Banda. |11 3u ]5m Vrij hevige verticale schokken. 4 $ | A SE ” | 12 gu 30m Liehte horizontale trillingen. "a "ndi : A » Amboina. |13| 19u 14m Horizontale scho R. 2. i Sap en Saparoea. |13| 194 30m schok. rg Kee Timor en Onderh., u 11u 45m Horizontale, goed merkbare, kort i imor| | op elkaar volgende sehokken : : Là. Serwaroe. Amboina, Letti. 14 eh 12u om |. T i dw bg g EM sn Bintoehan. Benkoclen, Sumatra. 14 2iu 30m |+ 14 | Eenige jJ -.............. Vail sa er er » n 119| 100. 15m +19| 10 3 NO—ZW. |Schokken. Te Kro hokken gedurende 25sec BY er -Milne Batavia, aanv. — — 10u 18m.0 B. T. GR 33123/03 ; : "GR Sen I » ^ 19 10u 30m |+ 16 25 ? Horizontale schokken. ER. 316 48/03 M = Do n 19 10u 30m |+ 17 2 N—Z. Lichte horizontale aardbeving. oeara Doewa. Palembang, „ 19 11" 15m + 10 | + W--0 5 A schokken. Volgens G. R. 32271/03 ook te Banding Agoeng GR 33123/03. | waargenomen. KAR ay A "ere Benkoelen 19, 12u 15m ¡+ 16 | Enkele ? heise schokken. Y G. R ME mg Malabar, Preanger-Reg., Java. 20 1805 ée cB usse Ben: =R. 103 Bintoehan. Benkoelen, Sumatra. | 21 gu 30m |+ 14 Eenige a ? bia schokken. | Dä : 21) 11n 30m |+ 14 3 ? dem | A unct- u | " erg Labocha. Temate en Onder, 23 Tu Om — 83 1 3 N—Z Één lichte schok. | Voorafgegaan door onderaardsch gerommel. tjan 3 | ” D {Ternate en Ondern 23 lu m Large 3 ; Één hevige schok. | Gepaard met onderaardsch gerommel. W, | i Batjan | A eene o Ternate en Onderh, 26 9u 55m |— 83 2 | Eenige lichte horiz. schokken. | " è Gar | | = = ei Benkoelen. Benkoelen, Sumatra. 27| 13u 42m |+ 16 Verticale schokken. | 6. R. Daer qum ` 27; 18u 55m (+ 19 Idem. | mba i Kepek: Palembang, „ |27 4 14u +12 Horizontale schok. | g. Tomohon. Menado, Celebes. |28| Gu 15m |— 72 Niet hevig pen erg waarvan de slinger O—W. gaat, stond | | ei G. R. 33812/03 als horizontale aardschok | waargenomen te Ajermadidih omstreeks 6%, | richting N—Z. | Volgens G. R. 33811/03 ook te Menado en te | Maoembie waargenomen; richting ZO— NW.. | duur: een paar secunden. DICE = Saar a "E $ SR " VOUS Soe ET c iir eM on a UE EN EN Mer P NOIL A ee Quo T a SI E SS Berichtgever. — 126 — A i | Residentie of | Waarnemingsplaats. ` Gouvernement en Eiland. € Richting. G. R. 32385/03. . Wd. Kontroleur. GR 32385/03. G. R. 2563/04. G. R. 33811/03. _ A. Limburg. G. R. 32385/03, Amoerang. _ Tomohon. Kota Agoeng. Siauw Aardbeyingsberichten over October 1903 (vervolg). Kota Agoeng. Laboeha. Lampongs, Sumatra.| 28 Ternate en Onderh., 28 Batjan. Lampongs, Sumatra.| 29 mem Sangi- 31 Da Menado, Celebes. 31 29 29 3 1 Kota Agoeng. Lampongs, Sumatra. 31 Gm +8 1... $ 7u om Ae En i Freres over November 1903. RM R. 33811/03, rang. Menado, Celebes. 7u 30m — 72 1 Assistent-Resident. shee cd Ternate en Onderh., 2 20u 55m | 109 ijs | N. Nieuw-Guinea. | z Tomohon. Menado, Celebes. 4 An 30m — 72 | + 10 08. Celebes en Peri 4 6u 50m |— 51 e ele | | n Makasser. Celebes en Onderh, 4| 6u 30m |— 51 2. R. 33770/03. |Pangkadjene. Celebes en Men. 4 7u Om |— 51 5 | E Cele n | G. R. 2563/04 Manganitoe. gg Boii 9 gu qm |— 7) + de. von, G. R. 36821 /03. Tifoe. Amboi a | A. 36 e. } ica Boeroe. 10 v.m. — | 2: . B. 824/04. Masarete. i 3 10 Pe Sie [na ee: Lombok. Bali en Lombok, |14 4u 30m — 38 [LL Md Lombok. | | y | Horiz. schokken van korten duur. D Intensiteit en aard der beweging. | Horiz. schokken van korten duur. chok, | Één lichte horizontale se ‚Horizontale schokken. Zwak, verticaal. Horiz. schokken van korten pd 1 b s Ea eine d V ^ * v | | Zeer licht. 4 Licht horizontaal. | Lichte aardbeving. Een lichte ue » 9 eee 9 9 9 * è * c » s * 9 9 4 9 eee r ha | | | | I | | | | | | | 1 ” Idem. A A Kg vrij better aardschokken. | Vrij hevige TETE schokken, | E Bijkomende verschijnselen en mania Gepaard met onderaardseh gerommel. F ur SARA UV € Te eee ee ei RE E ae cw E ai | Volgens G: R: eriy omstreeks middernacht | ook te Aje en Maoembie waarge- | nomen, dach a Richting resp. N—Z. | en 0—W. | Volgens G. R. 33810/03 vijf min. vóór midder- = UN ET EEE | i | | | ken, duur 1 minunt: richting ZO— ue |De aard der er was minder duidelijk ` — waar te nemen Met den berg Rendjani als middelpunt. — 129 | Residentie of © D Intensiteit en aard der beweging. | E | Bijkomende verschijnselen | | en | | — Berichtgever 'Waarnemin | bs . Sebaa Gouver zd l van Ba. Duur. nil i rouvernement ` ` B | Ue. | M ME Richting. | en Eiland. | & | ; | CRAT a } | Aardbevingsberichten over November 1903 (vervolg). : = E Se Malabar |Preanger-Reg., Java. WE iqu 67m |— 31.00 ae E sm ¡Sigoegoer en : Pekalongan, Java. | 16 Lin Qm | 11 23 ner ER | Paninggaran.| E B in: ques | Wates. ¡Djoeja, Jay 16| 14u 20m |— 15] + IS ? 3 Rantja Cheribon, hok 16 14u 30m E 7 Enkele Z-N. | d i; E. A. Genie-Officier in'Kedong K | | g Kebo. NI S p (de? Milit Afdeeling ! emanag, Jara. 6| deam | - 14)... S 002 op Jav | 1 A E Bo Malabar | | | | 3 . Preanger-Reg., J 16 fu 33 | £ tee | dii ia g g.,Java. i4» 83" Sn EE een ve e agelang. i CO Our de 2e Milit. Afdeeling g Semarang, Java. 16 Lin 45m Sg 14 sl NO—ZW op Java. | G. . J Od e R. 33989/03, ¡Temanggoeng en Kedoe, Java. 16| 14n 45m Wonosobo G. R. 34103/03. i: | x 34103/03, Djocja. Djocja, Java. 16 15u 10m G. R. 34787 , G. È i 87 Han Watoekoempoel. Pekalongan, Java. |16| 15u 30m 34400] Kepahiang. Palembang, Sumatra. 31 10u 14u 15 6. R. 3621/03, n, 22u 15m zl andes orn ¡Bolaang Mongondon, Menado, Celebes.” |24| 21u 55m G. R. 2563/0: | SEH E [04. Manganitoe. Menado, Sangi- en[24|+ 22u mm Talaut-eilanden. ...oo.o........o.o.oo.....s Lichte horizontale Twee lichte schokken. Tamelijk langdurig. LERTA CENAE tte ae Ce T Vrij hevige horizontale aardschok- Vier schokken, de 2 laatste nogal hevig. Eenige lichte schokken. Flinke verticale schok. Idem. em. Horizontaal. e O le E a o PT | Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. = 14" 29m.0 B.T. | | te Bandjernegara verticaal -+ 30 sec.; e Feieren en minder hevig gedurende eenige Bar van Lepsius. Kwikstorting aan de ZW. zijde. : | Seismograaf van Lepsius. De staafjes zijn 2 m.m. verschoven. nzi te Djocjakarta waargenomen als vrij hevige schokken Te Magelang gelijktijdis SE snel op elkaar vol- vende schokken waargenomen ; duur + 21 sec. Ook te Soerakarta en te Bojolali waargenomen als een schok van eenige sec. (G. R. 33993/03). Voorafgegaan door onderaardsch gerommel. Ving aan met eene trilling. Seismogr.-Milne, Batavia, aanv. — 20" 50m, SBT: Te Taroena werden flinke schokken waarge- nomen, richting W—O., duur 1/2 min. Te Tagoelandang verdad drie schokken waar- genomen, respect. van 2, 1 en !/o min, richting NW-—ZO DORSET EEE ek i 130 — — 131 — wa er B | » | E esidentie o | | | Dana P | Lengte ; ; ij ii Berichtgever. ; Waamemingsplaats. Gite Lu | S van Bo. | T2 TM | Intensiteit | Bijkomende verschijnselen E ur. tavia. | I cc . en | en Eiland. È a =Z | en aard der beweging. | ti ' : i = | Minuten Sec | | opmerkingen. . Aardbevingsberichten over November 1903 (vervolg). wa. K : ontroleur. aboka. [Ternate en Onderh.| 24; 22% 10m |— 83 | N—Z. | Lichte op elkaar volgende hori- | | : zontale schokken. kat E l | ewesteli jk Secretaris, pl Ternate en "gii NET 22u 20m | 83 | Z-N. Ge horizontale schokken. G. R. 362 h | mate, | | 10/08. Menado. ‘Menado, Celebes. |24] tusschen — 72 DW, Twee horizontale schokken. Ook waargenomen te: | 22u en Maoembie (N—Z.); ! 2u 30m Ajermadidih (verticaal). sé Tondano, — » x 24) 22u Am E 18 30 ` NW—ZO. Sterke schok. Gevolgd door korte verticale schok en vier ` X | | kleine trillingen. S LT : A ” ” - á 15 SEIE N È € 0 0 0 0 46 00000 mE m imburg Tomohon. = » 94, 22u 19m |— 72 Verticaal Hevige schok. Tijdens den schok werd door sommigen in de lucht een geluid gehoord als 't loeien van en wind; toch was het bladstil. De eerste | schok werd in den loop van xs nacht nog door = 4 andere gevolgd. Ook op 25 en 26 N d zijn nog liehte schokken er omen. i naburige Geo was de richting hori- - taal en begon de kerkklok te Iniden. Hier ^ | apes twee klokken stilstaan. eem aut Banggaai. {Ternate en Onderh., 24 | 22% 30m |— 64 ? Lichte horizontale schok. G. R. 2563/04 i - Celebes. : | jos. Sianw. Menado, Sangi- eu85............|— 75 | N—Z. Tamelijk flinke schokken. P ; alant-eiland dd ee | " ..— Manganitoe. pes Sangi- en|25 + iu Om |— 75 Z—N. DER NOLAN UICE x Tal chi "e | G. R. 36210/03. - | ege o. | Amoerang. = kas Fe. 25 gu 40m |— 72 NW—ZO0. Horizontale schokken. | : A . |Kota Baroe. 9% hai Na it het ZOtO. | Bijzonder hev | Een 5-tal horizontale golvingen. der, dii VE n 25| 9n 25m |— 72 t het ZOtO. | Bijzonder hevig. | x Ternate en Onderh., 25 liu m |— 64 W—NO. Lichte horizontale schokken. | R. 356520. Man | comu Fi Med v. | E e TS Benkoelen, Sumatra. 25 + 18u + 16 jt T wee horizontale schokken, 1 zacht | R. 35113/03. en 1 hevig. | Kis dE e GE [08 c ducent i Palembang, Sumatra.| 95 18u 30m + 16. ? Horizontale schok. "Te Kepahiang waargenomen in richting NW— ` en —Tanding. | Se, Z0.; daur 5 i e e ge ; Menado, Celebes. |26 gu 15m | Bl = ees. Korte verticale schok. Sat; os as = = i: > E » d E | Residentie of | p i : que q i È e Bijkomende versehijnselen T eet DEE: Gouvernement | £ | van Ba- Duur. Ae | Intensiteit : ; 3 E | Uur. | tavia. ; Riehting, | en E è c | ing. 3 en Eiland. LÍ | | en aard der beweging PAES | | Aardbevingsberichten over November 1903 (vervolg). SE H. R. 2563/04. Vig an de pico Sangi- en|27 -j- 9n (Qm : Z—N. T A EIER ee | aut-eilanden. È | » Manganitoe, Menado; Sangi- en 27 2]u 30m "s EE, à Ook te apuro src eee duur 2 min., Talaut-eilanden. | richting NW— roeno werden waar- | genomen, GE sue, uit alle rich- | tingen; duur + 40 sec D Siauw. Menado, Sangi- en za LN N-Z ‚Tamelijk flinke schokken. Talant-eilanden. Ze | ” Manganitoe. Menado, Sangi- en 28 + 8u Om Z—N. CECI ML RA Paa E > S ; Talant-eilanden. | | 6. R. 3531303 T jiamis. Cheribon, Java. 29, 3I" 30m NO—Z. par ler schok. K. A. R. Bosscha. iere _Preanger-Reg., Java. 29; Qin 25m lie "Tam. = ` Aardbevingsberichten over Dende 1903. E 6. R. 3682203. Banda. Amboina, ey 4 12u 45m |— 93 | 4 NW- ZO. | Vrij hevige schokken. > R. 2564/04, Elas. = root-Kei. 4 13u Om —104 | ZO0—NW.. | Horizontale schok. | 6. R. 823/04, Toeal. Ma in-Kei. 4 ? 1104 | WO. Één horizontale schok. p + A. R. Bosscha. Malabar. Polos Java. 12 -+ 23u Om ink. i È | ; „ |14| 13u 30m Licht. Fi R. 2565/04. Paleleh. Menado, Celebes. (15) 19u 50m Tem verticale aardschokken. > K. A. R. Bosscha. bar. |Preanger-Reg., Java. 19 gu 58m _ "eios e Serwaroe. Amboina, Letti 19 9 de alee schok. E . R. 36995/03. Buitenzorg. Batavia, Java 19 ú kh Lichte schokken. R. 37402/03 ge | € [o3. enes Bantam, Java. 19 10u 10m Schokken : K. A. R. Bosscha Malabar. |Preanger-Reg ‚Java. 22 3u om link. | en p» ” » |22): jin 97m Idem. > Ee G be ee Tondano. Menado, Celebes. |28| a 15m Lichte horizontale aardbeving. |Seismogr. Ehlert, Batavia, aanv.—3" 1m.5 B.T. — — G. R. 1453/04. Tontoli. . {Celebes en Onderh., 29| un 5m Eenige horizontale schokken. = ul. ) Cele eben. > dea _ Telok Betong. Lampongs, Sumatra. 29 un 30m Voortdurend korte schokken waar- | Vergezeld van onderaardsch gerommel. tot onder twee hevige. 23u Om | AANTEEKENINGEN OVER DEN REGENVAL OP DE KOFFIE-ONDERNEMINGEN TER SUMATRA'S 00STKUST DOOR Dr. F. W. T. HUNGER. Voor het welslagen van elke cultuur is de regenval een onmisbare faetor, die zich zoowel ten opzichte der qualiteit als der quantiteit van het product laat gelden. De afhankelijkheid der koffie-cultuur van regen is bij de planters overbekend, want algemeen is de meening, dat in den regel een betrekkelijk nat jaar een middelmatigen of kleinen oogst oplevert, terwijl omgekeerd een overvloedige oogst wordt gemaakt gedurende een betrekkelijk droog jaar. r. W. Burck, destijds wetenschappelijk adviseur voor de gouvernements koffie-cultuur, heeft het vraagstuk betreffende een verband tusschen de koffie-producties met den regenval nader bestudeerd, om te trachten de bij vaklui algemeen gevestigde opinie omtrent dit punt, met resultaten van een speciaal daarop ingericht onderzoek te bevestigen. Dit onderzoek werd uitgevoerd met het oog op Java-koffie, hetgeen niet wegneemt, dat het ongetwijfeld ook voor de Liberia-koffieplanters ter Sumatra’s Oostkust zeer veel wetens- waardigs bevat. Daarom heb ik gemeend geen ondienstig werk te doen, in dit voorbericht een zeer beknopt uittreksel te geven van deze verhandeling 1), waaruit meermalen geheele brokstukken woordelijk door mij werden overgenomen. 1) Burck. Over koffie-producties in verband met den regenval. Teysmannia, 1896, Bd. VI, pag. 1—29, met 12 Bijlagen. De toenmalige koffie-adviseur was als botanicus en daarbij als goed planten-bioloog, in staat de bestudeering dezer quaestie van den juisten kant aan te pakken, door het zwaarte- punt te leggen op den invloed, welken de regenval uitoefent ten opzichte van den bloei en de vruchtzetting. Daardoor bleek reeds dadelijk, dat het niet zoozeer de jaarlijksche regenval betreft, als wel aandacht moet worden geschonken aan den regen in die maanden, welke boven- genoemde bijzondere processen voorafgaan. Aan ieder koffieplanter is genoeg bekend, welk een weldadige invloed uitgaat van een paar regenbuien direct vóór den bloei na een min of meer langdurige droogte; waardoor een regelmatige bloei verzekerd wordt, terwijl aanhoudende droogte een zeer ongeregelden bloei ver- oorzaakt. Voor deze in de praktijk algemeen bekende feiten, geeft Dr. Burck de volgende uitlegging. „Dat bij excessieve droogte de bloei vaak later dan RB intreedt en nu eens deze, dan weder die bloem „zich opent, en vele in het geheel niet zoo ver komen, „laat zich verklaren wanneer men bedenkt, dat een aanzien- „lijke weefselspanning vereischt wordt voor het uit elkander „wijken der in den knop dicht ineengedraaide slippen van „de bloemkroon en deze weefselspanning afhankelijk is „van een voldoende gelegenheid tot wateropname in de „cellen, waaruit het weefsel is samengesteld.” (l.c. pag. 13 en 14). Zoo gewenscht de regen vóór den bloei is, zoo weinig zijn de planters er tijdens den bloei op gesteld, omdat zij meenen, dat de bloesem gemakkelijk verregent en daardoor de bloei niet tot zijn recht komt, waarvan een misoogst dan het noodzakelijk gevolg is. Deze planters-opinie ontzenuwde Dr. Burck met ver- wijzing naar andere tropische gewassen, die evenals de koffie genoegzaam zijn aangepast tegen regen, waardoor „noch de onopengesprongen bloemknoppen, noch de pas — 136 — „geopende bloemen van een regenbui iets te lijden hebben." (Le. pag. 14) De bewering, dat de koffiebloem gemakkelijk door regen van den boom wordt geslagen is even weinig aannemelijk als het denkbeeld, dat het bevruchtingsproces door een regenbui benadeeld zou worden, want Dr. Burck toonde door eigen opzettelijk daartoe ingestelde onderzoekingen aan, dat de bevruchting der Java-koffie niet afhankelijk is van bijen en hommels, zooals voorheen door vele biologen werd aan- genomen en verdedigd, maar „dat de koffiebloem geheel „onafhankelijk van insectenbezoek zich zelve bestuift en dat „dit direct plaats vindt na de ontluiking zoo niet tijdens „het van elkander wijken van de slippen (Le. pag. 15). „Hieruit volgt nu, dat het voor de bevruchting van gansch „ondergeschikt belang is of er kort na de opening der bloemen „een regenbui neervalt, aangezien e bestuiving dan toch „reeds heeft plaats gehad.” !) (Le. p Heeft éénmaal de bevruchting Ss SCC dan kan het afvallen der bloemkroon door een regenbui bespoedigd worden, doch dit is geenszins identisch met het begrip van het „afregenen van de bloem”, want het bestoven vrucht- beginsel, d.i. de toekomstige vrucht — blijft aan den boom bevestigd. De direct nadeelige invloed die door den regen zelf wordt veroorzaakt kan dus in het algemeen geélimineerd worden, behoudens speciale uitzonderingen, waar individueele ver- schillen in weerstandsvermogen van hetzelfde gewas mochten optreden. Dr. Burck komt dan ook volgens eigen waarnemingen tot de conclusie, dat de nadeelige invloed van een nat jaar moet !) Deze meening werd ten opzichte van Liberia-koffie kortelings volkomen bevestigd door Prot. ZIMMERMANN, waar hij verklaart: „dat „de bestuiving van Coffea liberica geheel onafhankelijk van insecten, wind wem kan plaats hebben, dat dus in de vrije natuur reeds in het begin anthese zelfbestuiving plaats heeft.” (Med edeelingen wit "s Lands Pinna 1904, No. LXVII, pag. 96 en 97) — 197 — worden toegeschreven: „niet zoozeer aan den regen, dan wel „meer aan bedekte luchten, overmaat van vocht en gebrek aan „zonneschijn tijdens de ontwikkeling der bloemen van af het „tijdperk, dat zij als jonge bloemknoppen te voorschijn komen „tot aan den tijd, waarop zij als volwassen bloem zich ontluiken.” (l.c. pag. 18). In streken waar het gedurende de bloei-perioden erg veel regent en waar dikwijls weken achtereen de zon niet doorkomt, waarvan een enorm hooge relatieve luchtvochtigheid het gevolg is, mislukt de koffie-oogst herhaaldelijk en alleen omdat de bloemen reeds openspringen voordat zij tot volledige ontwikkeling zijn gekomen. b De noodige weefselspanning om het openen der bloemen te bewerkstelligen is hier te vroeg reeds in hooge mate voorhanden, zoodat deze mechanische prikkel reeds werkt vöördat de bloemen tot normale grootte en vollen wasdom zijn gekomen. En de gevolgen van die te vroegtijdige opening der bloemen zijn de bij Java-koffie algemeen bekende „sterretjes-bloemen”; die nimmer vrucht voortbrengen. Zoover als mij bekend, is het optreden van z.g. „sterretjes” in de koffie-plantsoenen op Sumatra’s Oostkust een zeldzaam- heid, hoewel ze even goed ook bij Liberia-koffie kunnen optreden. !) De klimatologische omstandigheden tijdens de ontwikkeling der bloemknoppen schijnen dus in hoofdzaak het welslagen van eenen koffie-oogst te beheerschen, waarbij aan de relatieve luchtvochtigheid meer invloed moet worden toegeschreven aan den regen qua falis. Het is dus een uitgemaakte zaak, dat het aanbeveling verdient om op koffie-ondernemingen opmetingen te doen van den regenval en daarbij vooral aanteekening te houden van het aantal regendagen. ?) 1) Zie hierover o.a. ZIMMERMANN, l.c. 82, 2) Daarom is het zeer te betreuren, dat deze kleine moeite voor vele koffüeplanters ter Sumatra’s Oostkust nog te veel werk schijnt te zijn, getuige de spaarzame opbrengst van gegevens, die ik mocht ontvangen + AB —: Uit het voorafgaande blijkt, dat behalve opmeting van den regenval, ook nog twee andere metcorologische waarne- mingen voor de koffie-cultuur bepaald noodig zijn, n.l.: bepaling der vochtigheid van de lucht, door middel van psychrometers; opteekening van den zonneschijn, door middel van zonne- meters. Deze beide laatste waarnemingen worden naar aanleiding van het onderzoek van Dr. Burck reeds veelvuldig op Java uitgevoerd !) en het nut, dat men daarvan heeft, is niet twijfelachtig. De opinie van het meerendeel der planters, dat al zulke waarnemingen „heel aardig”, doch niet belangrijk genoeg zijn, om zich er mede af te geven, omdat er toch geen direct praktisch voordeel uit getrokken kan worden, is een zeer kortzichtige meening. Juist de ambitie om een cultuur aan de hand van dergelijke wetenschappelijke gegevens te willen leiden, maakt haar minder eenzijdig en verheft den beheerder eener onder- neming boven zijne machinale werkkrachten. Degenen, die op Sumatra’s Oostkust belang stellen in der- gelijke waarnemingen, kan ik voor de vochtigheidsbepalingen het best verwijzen naar een korten leiddraad van Dr. Monk: „Over de relatieve vochtigheid der lucht en hare beteekenis voor de tabakscultuur” 2) in Deli, terwijl van mijn hand indertijd een klein opstel verscheen over de wijze om in Deli zonnewaarnemingen uit te voeren. [Huxcer: Een ene over Zonneschijn-waarnemingen]. ?) Aan ieder, op een aan alle ein ter Oostkust verzonden circulaire om opgave hunner regenwaarnemingen. Wat ik tot dusverre ontving wordt in achterstaande tabellen gegeven, aangevuld met enkele opgaven die uit de rubriek ee der beide plaatselijke dagbladen nog konden worden verzamek 1) Zie b.v. Mededeelingen uit 's Lands Plantentuin, No. 51, pag. 48— 50 en ng behoorende tabellen. Kort n uit ’s Lands Plantentuin, in Teysmannia, 1900, DI, XL sE afl. TO, pag. 531— 3) Teysmannia, 1902, DI. XIII, afl. 8—9, pag. 401—405. die in het belang eener algemeene kennis omtrent den regenval ter Sumatra’s Oostkust mij hunne PRECISO toezonden, betuig ik mijn besten dank, terwijl ik mij aanbevolen houd voor mogelijke verbeteringen of aanvullingen der hierachter _ volgende tabellen. Buitenzorg, Juni et | Low 1o | = | sg op ar | | | 2 251 [eb] ; op mes | 2 = 2 3 = = | 3| | un g D | = g mi JAAR. SEEN $ pies es | 2 M eee aa ee ASAS a E & | = mor a en D 2 | © D i ado ra | EC Sr duit NM Aantal regendagen. | Langkat. ONDERNEMING 1901 |10] 2| 3) 6|17|]14]| 11] 19 as ] 12 | 15] 10 | 28% ONDERNEMING i 1902 |19| sin | 17 | 16 | 12 | 12 | 20|16|21 |23|15| 190 1903 [18,12 | 15 | 7|11|16]| 6 | 22 | 14 | 18 | 19 | 21 179 ONDERNEMING 1898 |11/|15| 9| 15 | 10 | 17 | 14 | 15 | 15 | 34 | 20 | 24 189 | | | 9 | 21 | 23 | 15 165 — 00 - (er 1902 |21 | 9116 | 12 10 | 21 | 21 | 25 | 22 | 15 | 208 1903 |18 |10 | 10 {13 | 15 |21| 9|22 20 | 21 | 26 | 22 207 ONI {ING 1902 19 | 13 | 17 | 20 | 17 | 12 | 12 | 21 | 22 | SEM 208 1903 |18 |12 |10 |12 |13 19 | 6| 93 | 90 [ar [14115] 27% Serdang. ONDERNEMING 1898 Lo | | 6ju]1]|14[16| 19 | 23 | 13. | 22 1899 |12 , 12 114 15 | 9| » 18 | 13 | 20 | 21 | 10 | 164 1900 c0 ee 129 1901 ¿l ilal vli 7|16|15| 19 22 | 17 | 17 156 ` ONDERNEMING 1902 |12| 7,11|16 | 16| 16 | 13 19 | 22 | 32 | 12 | 16 | 182 1903 111, 3 71 | | | | — 141 — | RER KSE epi | Ke) 3 | m KL ||. Te ee : a; 1721.91 9 JAAR. SI EI EI | iom |! 8| 8; 2) © | © | Totaal. a}; 2 3 E | Bu St El - >) e LIE > Ee = = E OI = 2 AAA LES AI ER A YA | Hoeveelheid mM. regen. | Langkat. »BLANKAHAN”. 1901 [198 wun 64 121 394 274 189 | 485 | 463 | 529 |316 |158| 3294 „GOENOENG MERLAWAN”. 1902 | 335 182 137 306,323 188 207 397 336 340 581 397| 3729 1903 |262 212 244 81 211 279 203 348 326 548 390 700] 3804 - „SOENGEI ROEAN". 1898 |286 352 321/374 301 | 293 318 | 278 333 616 328 629| 4429 1899 |433. 309 241/304. 367 | 387 | 52 |279 239. 649 642 299| 4101 | | u 7 | | | | ha 1900 |195 126 473 | 210 | 663 430 | 367 [347 | 319| |212 295 192 3829 1901 |120 198 34 140 456 255 292 601 544 678 529 298] 4145 1902 |519 134 244 442 358 265 148 429 647 556 419 300| 4261 1903 |331 1295 218 184 267 415 189 449 300 487 707 983| 4825 „TANDJONG KLELING". 1902 |341 172 174 235 Green | 433 | 507 jede 3339 . 14903 |239 187. 38 193 243 | 419 228 |: 305 | 397 |415 1476 709| 3779 — Ne Serdang. »BALOEWA”. 1898 | | an 408 | 219 | 358 248 | 277 544|1 114 | 259 1899 |358 165 | 131 | 124 309 | 136 | 150 310 325 472 |417 |203| 3100 1900 |120| 23 |138 123 |285 | 133 208 | 161 293 | 236. 118 216| 2054 1901 115 | 100 | 98 | 69 159 118 434. 301 | 524 | 352 | 238 243] 2751 „BANDAR MARIA”. | 902 180, 56 | 198 | 130 | 207 | 275 | 261 | 281 244 286 166 219| 2452 _ 1903 |129/188| 49/267, 26513681440 |193| 418 143 = "m O e Ba ds CHEN CG = Saa S xcu € à adea Ed El El yA yA YAA mo YA e SG pi = - a SG d DOR "Ioquio2o(T[ A poe WE e A m M ad a ro re m A = a : — y xa ger n m LB u-————- Os O ©) gm. ESE den suec ha Saa . vens Bigg © > — 1900320 an Rus ^ oO m Si = m | ER IH x Can 'toquaydog = FB en SA = eA P | & 1 pane S MOD. Vu tup P WA ES u DUE A —— 8 SZ | S = 'smsuSny | = a 0 Taz a bas un Ls a rino ae te RO EI MS = un BEN ) ss HAL, © Pa de M A m A mo icc ic HM E iur ue one EA Dr LE E cepa RR aa | o : SC ıunf há pe m uc ombra m D M € or NEP MEET e oca Er. — . e e Oo RSA a ERESHE oe ^ E + man ON Ag a pui e nen E Kë Lu d a A du E EDER une Er BE au dy 2 om © Anan sero = ^ a HEEN q al un m (Ce EN 00 Es Dì 10 ‘IENA H ue = NO OM cC» 00 GI OO en D= ri n I | | ELA Aue Li SUE PSOE Eeer — ent "penu f | d ata rr a NOW + Mo 10 ji E nn mn — E | $ no DO — N ODO — eN E | È ooo oooo oooco o hi: | E Onn ODD eo eo o e ONDERNEMING > D ~ Ada mi N DI mi ori 2 OM m Len ri rn rei Sea m mim ri oo C» o i e mi m — 10 + m" e N — t^ CR? — CO 10 ON o om tO e^ e 00 QUT En REED Spe US TIC he sale e NE ops . »RAMBEY ESTATE". ! l173| 87138 | 144 | 31| 128 20, 68 | si | 194 | 25 100 | 238 | | | 343 | 166 | 74| 23|143 | 120 | 999. EN 239 170, 212 | 75 274 136 182 | 330 | (909. 129 301/152 81 il — | | nai = T 5 e.) E E UE | | | E E | = Gë | 2 ELS I. ud il A E | S| Totaal 5 | KAS A|» Pele) eju e, Hoeveelheid mM. regen. e | Serdang. |. „BATOE GINGGING". . 1899 248 48 | 134 | 58 | 260 124 99. |237 |138 Sai 171| 2073 1900 | so 11 [100 1110269 155 | 257 | ai 8/290, 72| 1760 1901 | 11| 75, 49| 36| 71|164| | |269]|340 |249 | 193 NN 1899 16 | d 3596 1900 ge) 88 | 163 | 131 | 396 100. 970 | 146. 336. 230. 174 | 185| 2301 1901 83. 97 | 78 | 89,165, 78 361, 149 | 514 201 218 195| 2228 1902 |145| 35| 74|1132| | | „BAH BLUA”. 1898 |i142/276 70 136 203|262 246 183 268 490|156 212| 2644 1899 [356 115 128. 97 | 316 | 163. 150 | 308 230 | 470 | 321/272] 2926 1900 72 115 156 123 | 396 | 201,325. 154 299 | 260 236 166 2503 1901 38|119| 77| 89! 218 | 156 392 222/529 515 292 212| 2859 1. „GREAHAN”. 1902 |227| 29, 66 182/227 135 |205 | 415 | 364 | 261 321|219| 2644 283| 59| 75/144 215 | 96 176 244 176. 298 | 232 | 104 2102 74| 4124 207 282 134 194 134 283 202 165 124] 1927 12| 97| pm. n 80,370 193,529 267 312 174| 2389 62 | 354 Sita ES | | ae eee id = | ee M Lo | JAAR. | 8| =| Eee Totaal. 313] 532 2 21ers 5 | = | [5ia|= ¡2 (S| 2ial Sg regendagen. Serdang. ONI ING te pig gl 10129138 H i 1903 | 6! 4, 12 8|11] ONI G 1898 |ı3 |ı7 | 13 | 16 |-17 | 17 | 20 | 13 | 234 188 1899 | 15 9 te art 161 ROO |. 9| 5, 8110 | 11 | 182 | 90 | 16 | 1781 138 1901 EI T Fi 10, 16 | 91 | 14 EE 902 116) 4 12 | 18 | 13. | 14 ONDERNEMING 1899 1161 9| 11 1:13 1:21 l 18%} 24 ] 27 |. 90 300 1900 |w 7 FIORE s as | A 157 LIGUE | 6) 8 8 MOI janet 1608: 3 Bedagei. ONDERNEMING 1900 mr elas) ioie 1901 41 4| 6| 9|11,|10|18|325 | 16 | 119 1902 |12]| 3| 1| sel 18 | 15 | MOMS I o 419110112] 16 duo Batoe Bahra. ONI G 1898 |11| 4| Li] 9J17 16 16/1114]. 132 1899 | 9; 4 8| 5|13) 7|94|22 | 13] 121 1900 Luis 8\16| 8115116 | 16 1192| 148 1901 5| 3. sim EE RE II 1902 |12 10 10|10|13,14 |15|18 | 17 | 18 1903 |14| 6| 13 1-8 | 12 | 13 | 12 | 18 | 15 | 240 stà Duc RE BT Te — 145 — ez | d | ®| | B5B = E | E = SS = i A 3 2 = E Totaal E c z SE E E AI mim x «ux di5i5 dia SIA Hoeveelheid mM. regen Serdang. „SOENGEI POETIH”. | 1902 | | |189|192 | 198 | 247 | 199 | 346 | 268 | 145 106 1903 |112/133| |107 |141 | 270 | 164 | 187 | SERE „SOENGEI KAREI ESTATE”. 1898 [212 272| 98 175 | 306 | 239 | 278 279 237 511 218|253| 3078 1899 327 | 83 | 101 | 120 |313 | 66 152 248 281 | 444 273|155| 2563 1900 | 67| 57/107 100 233. 128 | 231 | 177 | 301 | 251/181; 97| 1980 1901 73 |103| 84 98 99|106 413 230 389,361 264/219] 2439 1902 |127| 63 102 228 352 304 341 198 „SOEKALOEWEY ESTATE”. 1899 |342 71/136 103/265 92|157 320|228|505|313|237| 2769 1900 | 61/118 114 75 321 138/262 140 275 222 173,154] 2053 _1901 |106| 99 wun 58 192 113 390 221 425 | 426 | 231 | 204| 2565 Bedagei. „LIBERIA ESTATE”. | 190 po 200| 96 137 115 132 63 1901 [41 167 45) 61 112 72 75|110,172|453,398|152| 1858 1902 |267| 9| 73 152| 73| 50 100 | 159: | 644 | 362 _1903 16. 31| 6| 61|172|128|117]|183 CL Batoe Bahra. „DOLOK ESTATE”. | | 1898 |126 105 25) 61 135 110 161 175 206 259 169 249) 1781 | 533 109 140 186 68 161 73/276 207 159| 1781 199 170. 38 184 | 65 218 228,175, 98| 1623 127! 86/144 290 74 175 342 160 192| 1711 110 158/186 94 233 219 337,334 170| 2201 142 70 222 185 182 140 | 354 | 299 186] 2133 : 8 EX "l9quio2o(T "IOQUIAON “1900390 "Joquio3dog 'snjsnan y mr. ung “e "ud y "ep “Lengo "Lien f e o ap c © = © Sp o > — 3 + = e 4 . ONDERNEM Totaal. December. Augustus. ‚September. | October. | November. „Januari. | Februari. Hoeveelheid mM. regen. TTAN ESTATE”. RE | 208 | 129 | 120 | 334 | 296 208 85 | 214| 200 92| 39,140 184 232 392 109 |241 127 32 162 495 112 | 58 183 196 334 283 302 61/112 | 114 |447 bus pie] ui Alphabetische lijst der Koffie-Ondernemingen. BAH BLUA. BALOEWA. BANDAR MARIA BATOE GINGGING. BLANKAHAN. DAMAH GLOEGOER. DOLOK ESTATE. GOENOENG MERLAWAN. TANDJONG KLELING. MAGNETISCHE OPNEMING VAN NEDERLANDSCH OOST-INDIE DOOR Dr. W. VAN BEMMELEN. DERDE MEDEDEELING. de uitvoering der magnetische opneming van den Archipel heeft dit jaar het streven voorgezeten om van een z00 groot mogelijk aantal punten over het gansche gebied verspreid, de waarden der magnetische elementen te ver- krijgen. Dit toch is de beste wijze om den storenden invloed van de seculaire verandering, die in de meeste gedeelten van den Archipel onzeker of geheel onbekend is, tot een minimum te herleiden. Dientengevolge is in dit jaar (1904) na de reis rond Sumatra (zie 2° mededeeling), behalve twee kleinere reizen, resp. naar Engano en 't Kerstmis-eiland, een uitgestrekte reis naar de Molukken en Nieuw-Guinea uitgevoerd. Het is voorshands nog onmogelijk de waargenomen waarden der magnetische elementen voor dagelijksche en andere schommelingen te verbeteren. Alleen die op het Kerstmis- eiland zijn daarvoor, volgens de opteekeningen te Buitenzorg verkregen, voorloopig herleid en wel op het onderling gemid- delde van die schommelingen Een onvoorzien ee verblijf op dat eiland is ten slotte gebleken een zeer gunstige omstandigheid voor het doel te zijn geweest, daar de waarneming op meerdere punten — 150 — het bestaan van lokale aantrekkingen hebben aangetoond. De aanwezigheid van bazaltlagen, waarvan het bekend is, dat ze meestal magnetisch zijn, verklaarde het bestaan dier aan- trekkingen, en gaf ook tevens aan, dat alleen het gemiddelde van de waarden op verspreid gelegen punten een benadering tot de ongestoorde waarde kon geven. Ware het mogelijk geweest punten te bezoeken op andere gedeelten van het eiland, dan alleen op den noordoostelijken hoek, waar de nederzetting is, zoo zou dat gunstiger voor het doel geweest zijn; maar dit was onuitvoerbaar. Ook op andere plaatsen zijn lokale magnetische aantrek- kingen gevonden, zoo op Ternate, dat reeds door VALENTUN wordt vermeld, en verder op Banda-Neira, Gani en Mios-Nom. Evenals bij de Sumatra-waarnemingen zijn de waargenomen waarden der horizontale intensiteit en declinatie op die met het standaardinstrument te Batavia waargenomen, herleid. Deze herleiding bedraagt voor: de horizontale intensiteit 40". y en voor de oostelijke declinatie —1.'7. Ook ditmaal is de inclinatie onveranderd gelaten, omdat een herleiding, te Batavia bij een inelinatie van 30° gevonden, niet geacht mag worden te gelden bij daarmee veel verschil- lende waarden der inclinatie. Met nadruk zij er op gewezen, dat de hieronder vermelde uitkomsten als voorloopige moeten beschouwd worden. WAARDEN DER Wa ELEMENTEN ba HET KERSTMIS-EILAND aargenomen in Juli 190 STATION. [range van | “late | Horizonte neien | Ziel Greenwich. 1 Flying-Fish-baai. . .|105° 43° 0" 10° 25' 18" = 37° 59/1 n/m Smith-punt 40 37 25 13 | 0.34617 O TOW 88.4850 1v/v Chineesch Kerkhof . 42 19 24 19 663 O41 -E 38 27.9 vi Waterval . 42 59 26 51 783 2 45. 5 W 38 29.5 vu (Noordkust) . 39 39 26 43 441 MEISTE W 1.38 23.7 vm Irvine Hall . 41 51 25 49 738 0 42.5 W| 38 17.3 ix (In het bosch) . 41 25 25 4 769 1 13.3 W | 38 33,4 IST LIGGING DER STATIONS. Ce El — j Eiland Eilandengroep Oostelijke Waarnemingsplaats. Basi “Gf Indie of Lengte van hoofdeiland. Greenwich. Adoewe. Noord-eiland. Engano. 102%23'36" Kifajoek. Engano. e 102 22 20 Java's 1ste Punt. Java. Java. 105 14 18 _ Soerabaja Oedjoeng. ^ i 112 44 11 Makassar. Celebes. Celebes. 119 24 40 Tandjong Lero. Pare-parebuai. » 119 35 48 ~ Donggala. Palosbaai. » 119 45 0 — Tontoli. Celeles. = 120 48 30 Poeloe Oelawa. Soemelata. 5 122 30 43 Menado I. Minahassa. = 124 50 2 IT. 124 50 2 Taroena. Groot Sangir. Sangir-eilanden. 125 28 19 Liroeng. Salibaboe. Talaut ` 126 41 25 Ternate I. Ternate. Ternate. 127 22 28 dl. 127 22 25 ni MT. 127 22 20 Dodinga Dodingabaai. Halmaheira. 127.37 0 Gani. Halmaheira. » 138 1130 Patani Si > 128 44 10 ong. Doom. Nieuw Guinea. 131 14 0 Saonek Saonek besar. ` Waigeoe. 130 46 40 Manokwari I. Dorehbaai. Nieuw Guinea. 134 4 0 » 134 4 0 Jendei. Roon. a 134 31 0 Jamna I. Jamna. 139 13 0 ad De oer tos, _ == 1655 — UITKOMSTEN DER MAGNETISCHE WAARNEMINGEN. Lù Lokale Waarnemingstijd. amd Oostelijke Zuidelfke Waarnemingsplaats. Decli- eli- 1903. HL D. L ee natie. natie, Adoewe. 23 Junij 3°38™p| 3°26™p! 5°29™p| 0.36425 | 0° 4 | 29°57’ Kifajoek. 21:5, HB aj 7 59 4110. 10.8 6379| 0 2 | 29 55 Java's iste Punt. |25 , |10 39 a 8 53 ajll 36 a 6177| 0 11 | 32 28 Soerabaja Oedjoeng. | 6 Aug. 10 40 a/10 24 all 42 a 7006. |. 1 91 | 31 11 Makassar. 10 , | 4 59 pi 4 49 pl 2 53 p 76451 32- 1 [36 4 14 Oct. | 8 34 al 8 4 al 936 a 765% | 8.5 126 3 Tandjong Lero. H Aug.| 5 0 p 4 47 p 5 49 p 7763| 2 25 | 24 13 Donggala. l4 ,, 6 44 a 6 57 al 7 49 a 8327 | 2 24 17 15 Tontoli. 15%; 128 p 146 pi11 27 a 8650| 2 5.|18 E Poeloe Oelawa. 16, 411153 0p 95M p 8198 | 2 20 | 12 25 Menado I. Ho 3 58 p| 3 44 p 4 51 p 8527| 2 33 | Ib 46 [E I8 4 52 p| 4 34 p 3 38 p 8456 | 2 32 | 11 49 Taroena. 9 2 52 pi 2 40 pj 147 p 8626 | 2 14 7 21 Liroeng. 23 , | 9 30 alo 10 all 24 a dik 9.5 5 53 Teruate I. 26; 3:32:93 39 p 439 p 8468| 2 80 112 39 e MH. 7... 7 bb aj 7 38 ajlo 21 a 8023| 2 87 | 12 46 HT. 30 , |10 52 .a 11 34 al 8351 12 31 1 Sept 917 a 2 16 Dodinga. 28 Aug.| i 53 p| 2 0 pilo 9 a| gs99| 2 33 | 12 19 ° Gani. 2 Sept.| 7 31 aj 7 16 ajl0 4 al 8945 | 2 37 | 16 4 Patani. Bee 33.2 603 al ab a 711935] 2 13 14 30 Sorony. 4 9 34 a! 9 15 allo 39 a 82411 2.39 | ib 39 Saonek. 6 „ 14013 2110 3 alli 3a 8184 | 2 42 | 15 12 —. Manokwari I. 6, 1313 p,328p 4399 p 8086| 3 4 | 15 40 » II. E s 223 pl 239 p 3 6 p) 8068| 3 4 | 15 39 Jendei. B 192908 7 04 all Da 8074| 3 12 | 18 22 Jamna I. 10: 4 59 p| 2 42 p 7663 | 3 36 17 40 OE E RE I SEL i 3 is vn GR, ies I.M $ — 154 — LIGGING DER STATIONS. = Waarnemingsplaats, Eiland, baai of landstreek. Eilandengroep o hoofdeiland. Oostelijke ‚en va Greenwich. ` eed Pea AA a PE Jamna IT. Meto Delie. -Taudjong Tjeweri. Mios Nom. (Groot Kanari). ( Gomoemoe ). Sanana. Legitoli. ( Barabaai ). Ambon T. Boela Toewakoepale. Sekar. Fakfak. Jamna. Humboldtsbaai. Sopiori. Geelvinkbaai. Groot Kanari. Gomoemoe. Soela besi. Taliaboe. Barabaai. Ambon. 33 33 Saparoea. Banda Neira. ” Geser, ` Boelabaai. Maccluer-golf. Nieuw Guinea. . Kei-Doelah. Wamar. Nieuw Guinea. 7 x "99 - Scheuten-eilanden. Nieuw Guinea. Misool. Obi. Soela-eilanden. ” Boeroe. Ambon. > Kr Ceram. Banda-eilanden. 39 Ceram. > Nieuw Guinea. ” Kei-cilanden. 33 Aroe-eilanden. 13913" 0" 140 42 29° UITKOMSTEN DER MAGNETISCHE WAARNEMINCEN. — 155 — | : Lokale Waarnemingstijd. bag edd Zuidelijke Waarnemingsplaats, Niens Decli- | Incli IE D. sit natie. | natie. Jamna IT, SEN 3"39"p 8° 36 Meto Delie. 9"42™a| 9:29 all aj0.37340| 4 3 | 18°38’ Tandjong Tjewe:i. 262 E3575] p 195.4 9. 19 30 Korido. 10 46 a) 2 40 p a 1954 | 3:24 | 15 12 Mios Nom. 9 ar Oa oe a {loot 3 To 16 37 (Groot Kanari). 8 54 al 8 Oa a 8266 2 47 17 51 ( Gomoemoe ). 9 57 al 938 a a 82911 2 40 ¡182 Sanana. 6 24a S 73 a 8375 | 2 40 18 28 ( Legitoli ). 9 1a| 844a a 8340| 2 36 | 18 52 ( Barabaai ). BIO 4| 75503 a 8139 | 2 41 21 14 Ambon T. 4 2 p 3 48 p p 8265| 2 55 | 21 53 s H. 3 54 p 2 51 „> 248. 5 3p 4 50 p p 8228| 2 52 | 21 50 Saparoea. 6 41 p| 5 16 p p 8029 | 2 30 | 21 41 Neira I. 10 4 al 9 36 a a 7546 | 2 55 | 23 27 = U: 3 39 pi 3 25 p p 7693 | 2 32 | 23 48 Geser. 8 Lu Tija al 8008| 3 4 | 22 14 4 51 pl 4 37 p p 7991 3 B :22 B Boela Toewakoepale. 2 46 p| 2 36 p p 8064 | 3 0 | 20 26 Sekar. 753 al 7 45 a a: 8030F J 3.419 39 Fakfak. 815 3 5 U à a 8045| 3 1 19 57 356 pl 342 p p 8000) 3 6 | 19 53 Toeal I. 3 44 p 3 30 p. a Withee EL. | 20 ES n. HM. 10 32 a 10 18 a a 7845| 3 14 | 25 8 Dolo. 10 0a|9 8a 939 al 7772| 3 14 | 35 22 4 23 p | 3 36 pl 7684 25 18 ar al 7170. 8 18 | 26 19 DE „SONGKEAT”, EEN VISCHPARASIET. Van den Resident van Cheribon, den Heer J. W. MESMAN, werd de volgende mededeeling ontvangen: | „Zoowel in de lagere als de hoogere streken van Cheribon, doch uitsluitend in zoetwater, komt een vischje, bekend onder den naam van „beunteur” veelvuldig voor. Deze visch wordt aangetast door een parasiet, de „songkeat”, die tot dusver alleen gevonden werd in de beunteur van een balong (vijver) in het gehucht Tjilengek van de dessa Djalaksana, district Beber der residentie Cheribon, welk gehucht gelegen is nabij den grooten weg Cheribon— Koeningan, ongeveer 18 palen ver van de gewestelijke hoofdplaats op een hoogte van ruim 1700 R. voet. . Deze vijver, bekend onder den naam Balong Dalem, vroeger behoord hebbende aan den tak Kanoman van de Cheribonsche Sultansfamilie, gaat voor heilig door en wordt bewaakt. Van de daarin voorkomende visschen mag de „kantjra” evenals die visch in de andere heilige balong’s van dit gewest, niet gevangen worden. Het vangen van de beunteur daarentegen is niet verboden, doch zou het nuttigen van de visch hevige buikloop, vaak met doodelijken afloop, veroorzaken, indien zich daarin een songkeat bevond en die parasiet vóór de toebereiding niet zorgvuldig was verwijderd. De Balong Dalem, die door een nabij gelegen bron gevoed wordt, heeft een oppervlak van ongeveer 2500 M?. Er staat niet veel water in, nog geen twee R. voet en de bodem is modderig. Merkwaardig is het, dat, hoewel in deze streek de beunteur schier overal voorkomt; de songkeat uitsluitend wordt gevonden in visschen van de Balong Dalem. — 157 — Deze parasieten worden echter niet in elken beunteur aangetroffen, van de tien die gevangen werden, waren er twee met parasieten. De parasiet van een dezer visschen ter lengte van ongeveer 5 m.m. werd gemakkelijk daaruit gedrukt; de visch bleef leven. De andere visch moest open- gesneden worden, daar de opening te nauw was om de songkeat er door te laten; er kwamen toen voor den dag zes parasieten, waarvan één ter lengte van 12 en de andere van 2 m.m. ongeveer. De parasieten komen het geheele jaar door in de visschen voor. Of zij ook buiten de visschen leven is niet bekend, tot dusver werden zij steeds in de visch aangetroffen. De pogingen om de visschen in den vijver te observeeren bleven zonder resultaat, waarom eenige exemplaren met en zonder parasieten in een groote stopflesch met water werden gedaan en met rijst gevoed. Binnen enkele dagen waren echter alle visschen dood. De parasieten bleven nog een dag of wat leven en gingen in en uit de visschen ook nadat deze gestorven waren. Enkele visschen hebben meer dan een parasiet, die vaak tegelijk de gastvrije woning verlaten om na eenige minuten te hebben rondgezwommen, weder daarin te kruipen. Hoe de parasiet zich voedt is niet waargenomen. Van twee vischjes, waarvan er één met en de andere zonder songkeat, werd de eerste gedood en daarna beide in een stop- flesch met water gedaan. De parasiet verliet daarna hare woon- plaats in het gedoode dier en hechtte zich aan het andere levende vischje vast; zij stierf echter na een paar dagen.” Deze mededeeling van den Heer J. W. Mesman gaf mij aanleiding om na te gaan wat omtrent de songkeat bekend was. Inlichtingen te Soekaboemi ingewonnen leerden, dat de songkeat in de Preanger vrij algemeen schijnt voor te komen en ook daar gevreesd wordt wegens de ziekte- verschijnselen, die zij teweegbrengt. Deze eigenschap heeft e songkeat dus gemeen met andere crustaceeën, die maar al te dikwijls vergiftingen veroorzaken. — 158 — Wordt de songkeat: verwijderd, vóór de toebereiding van de visch, dan is deze vermoedelijk geheel onschadelijk. De eigenaardige wijze van parasiteeren van de songkeat is echter niet onbekend. Zoo vindt men in „die Klassen und Ordnungen des Tierreichs von Broxx” opgegeven, dat „Tehthyoxenos Jellinghausi HErkL. parasitiert in einer taschen- fórmigen Aushöhlung der Bauchhaut von Puntius (Barbodes) maculatus BLEEKER, ein Süszwasserfisch Java’s.” Het geslacht Ichthyoxenos komt overeen met dat van Livoneca (LEACH) behoorende tot de fam. Cymothoidae. 3 BLEEKER geeft in zijn „Atlas Ichthyologique des Indes Orientales Néerlandaises T. III" (1863) de volgende mededeeling betref- fende. Puntius (Barbodes) maculatus syn. bunter: „Elle aime surtout, à Java au meins. les eaux limpides des régions montagneuses et j'en ai méme trouvé des individus dans les lacs du plateau de Ding, à une hauteur de plus de 1700 mètres au-dessus du niveau de la mer.” „Le Bunter, dans quelques parties de Java, est attaqué d'un erustacé isopode d'une espéce inédite de Cymothoadiens, qui perfore la peau de l’aisselle des pectorales ou des ventrales et se loge dans la cavité abdominale du poisson, sans toutefois attaquer les viscères. M. le Baron SLOET VAN DE BEELE, actuellement gouverneur-général des Indes orientales néerlandaises, a récemment enyoyé quelques individus de l'espéce aetuelle, péchés prés de Tjikerang à Java, qui tous logent de ces Cymothoadiens dans la cavité abdominale. Tous ces crustacés y ont pénétré par l'aisselle des ventrales. Moi-méme, aprés un examen nouveau de mes nombreux individus de Bunter, j'en ai trouvé deux, logeant chacun deux de ces Cymothoadiens, une femelle et un mäle (ce dernier est beaucoup plus petit que la femelle). Les poissons semblent n'avoir rien souffert de ces parasites étranges, vu qu'ils sont bien développés et pas du tout amaigris. Aussi parait-il, que ces Cymothoadiens ne pénétrent dans le Bunter, que pour y vivre doucement et à l'abri de leurs ennemis. L'ouverture dans les parois de l'abdomen — 159 — qu’ils ont faite ne se fermant pas, l'eau y entre et circule librement et c'est dans cette eau que les erustacés doivent trouver la nourriture nécessaire. Ce sont done plutöt des hótes que des parasites. On peut attendre une description détaillée de cette nouvelle espéce de crustacés de M. le docteur HERKLoTS.” De mij toegezonden vischjes, die te Cheribon onder den naam van ,beunteur" bekend zijn, komen geheel overeen met de bunter (Puntius maculatus) beschreven door BLEEKER in zin Atlas, De naam ,bunter" wordt echter niet aan één soort gegeven, maar vele nauw-verwante soorten zijn onder dienzelfden naam bekend bij de inlandsche bevolking. De Puntius maculatus Bux. is een klein vischje, dat zelden grooter dan één decimeter wordt en dikwijls groote verschillen in vorm, kleur en teekening vertoont. Bij de jeugdige exemplaren komt een donkere streep voor van kop naar staart gaande over de rij schubben, die onmid- dellijk boven de rij van de zijlijnschubben gelegen is. Het aantal schubben in de zijlijn bedraagt van 23 tot 27. De songkeat, die in de vischjes gevonden werd, is een Isopood en behoort tot het geslacht Livoneca (LEACH). Het lichaam is convex, het achterlijf bestaat uit 6 afzonder- lijke segmenten, waarvan het laatste groot is. De aan- hangselen aan het laatste segment zijn groot, min of meer puntig en vormen een dekschild over de aanhangselen van de voorgaande segmenten en tevens een soort van zwem- staart De sprieten zijn bijna even lang en de klauwen van de 7 paar pooten ongeveer evenveel gekromd. Deze klauwen zijn zeer geschikt om er zich mede vast te haken aan de visch. Aan de buikzijde van het dier wordt door 5 paren schub- vormige aanhangselen van de pooten een broedholte gevormd, waarin de jonge dieren een veilige plaats vinden. Er kunnen een groot aantal larven in voorkomen, daar ik . bij één individu 115 jonge larven verwijderd heb. oe 180 — Men treft in de zakvormige ruimte van de beunteur dikwijls twee en zelfs meer individuen aan. De Cymothoideeén zijn hermaphrodieten met een tijdelijke scheiding van geslachts- rijpheid. De jonge individuen hebben volkomen ontwikkelde manne- lijke geslachtsklieren en onontwikkelde vrouwelijke organen; op lateren leeftijd echter zijn de mannelijke geslachtsklieren gereduceerd, terwijl de vrouwelijke zich volkomen ontwikkeld hebben, zoodat het dier in de jeugd mannelijk en later vrouwelijk is. Bij onderzoek van de zakvormige holte, die in de beunteur aan de songkeat tot woning dient, blijkt, dat zij gevormd wordt door een direkte voortzetting van de huid en niet met de inwendige organen van de visch in verbinding staat. Hierdoor laat het zich verklaren, dat de songkeat blijkbaar zoo weinig nadeelig voor de keunteur is. De exemplaren, die ik gezien heb, zagen er alle gezond uit en van een vermageren was geen sprake, waarop BLEEKER ook reeds gewezen heeft. Het is onjuist, zooals wel eens gezegd wordt, dat de songkeat door de anus in het darmkanaal naar binnen zou zijn gedrongen. De opening waardoor de songkeat bij de visschen, die ik gezien heb, naar binnen was gekomen, lag in den hoek gevormd door de buikvin in °t lichaam en iets ter zijde van de mediane lijn. De anaalopening bevindt zich daarentegen direkt voor de aarsvin en in de mediane lijn. De wand van de zakvormige holte is zoodanig, dat het niet te verwachten is, dat de songkeat eenig voedsel aan de visch zelf ontleent, zoodat men hier ook niet met een eigenlijk geval van parasitisme te doen heeft, maar evenmin met een zuiver voorbeeld van symbiose, daar men niet kan aannemen, dat de beunteur eenig voordeel van het aanwezig zijn der songkeat zou hebben. De songkeat zelf vindt echter een veilige woonplaats. Zij moet haar voedsel uit het water opnemen, en daar zij blijkbaar willekeurig de woning kan — 161 — verlaten en daarin terugkeeren, levert dit geen bezwaar, ook wanneer het voorbijstroomende water geen voldoende voedsel zou aanvoeren. Ik heb geen enkel geval gezien, dat de songkeat in den oksel van de borstvinnen naar binnen was gedrongen, zooals door BLEEKER aangegeven wordt, dat gebeuren kan, maar door hem zelven niet waargenomen is geworden. Trouwens in aanmerking genomen de ligging van de borstvinnen onmid- dellijk achter de kieuwen, en de grootte van de songkeat kan men niet verwachten, dat in den oksel van de borstvin een instulping zou kunnen gevormd worden groot genoeg voor de songkeat. Evenmin is het juist, dat de songkeat in de lichaamsholte zelf zou verblijf houden. Een open vraag is het echter op welke wijze de zakvormige instulping van de huid in de lichaamsholte ontstaat. Om deze op te kunnen lossen is het noodig de beunteur en de songkeat in een aquarium op te kunnen kweeken. Dr. H. D. TJEENK WILLINK. Regenbuien waargenomen aan het Observatorium te Batavia met een zelfregistreerenden regenmeter gedurende het tijdvak 1879 tot 1901 DOOR Dr. S, FIGEE. Sinds Januari 1879 worden te Batavia aan het Meteorologisch Observatorium waarnemingen van den regenval verricht met een zelfregistreerenden regenmeter, model Becker, in hoofdzaak bestaande uit een siphon, die op kwik drijft en daarin dieper inzakt naarmate er meer hemelwater in wordt opgevangen. Deze syphon ontlast zich automatisch wanneer er vijf milli- meter regen is opgevangen. De op en nedergaande beweging van den syphon wordt door middel van een schrijfstift aan- geteekend op een met papier bespannen cylinder, die door een uurwerk eenmaal in het etmaal rondwentelt. De lengte van de opgeteekende lijn langs den cylinder is ongeveer 22 centimeter, zoodat men zich bij de aflezing van den duur der regenbuien tot 5 minuten als tijdseenheid heeft moeten bepalen. In 1902 werd aan het Observatorium een tweede zelf- registreerende regenmeter model HeLLMANN geplaatst en wel op het open veld, terwijl de eerste op het dak van het Observatorium is geplaatst op een hoogte van ongeveer 16 meter. De nieuwe regenmeter heeft een grootere tijdschaal, welke veroorlooft om den duur der regenbuien tot op minuten nauwkeurig uit te meten. Bovendien wordt, of liever werd tot einde 1903, de regen aan het Observatorium nog uurlijks direkt gemeten, door aftappen van het regenwater elk uur uit een vergaarbak, waarin het water werd geleid, dat door een grooten trechter boven het bureau van het Observatorium geplaatst, werd opgevangen. Deze uurwaarnemingen zijn in extenso gepubliceerd in het jaarboek dat door het Observatorium wordt uitgegeven onder den titel Observations made at the Royal Magnetical and Meteorological — 163 — Observatory at Batavia, waarvan deel XXVI thans ter perse is. In het 25° deel van genoemd jaarboek werden tevens de afzonderlijke buien van het jaar 1902 opzenomen, terwijl daarenboven ook nog daarbij werden gevoegd de regenbuien die te Buitenzorg en te Pasoeroean werden gemeten met regenmeters systeem HELLMANN. In den laatsten tijd is de aandacht der meteorologen mcer gevestigd op den regenval wat betreft duur en sterkte, waaromtrent uurwaarnemingen natuurlijk niets kunnen leeren. Waarnemingen in de tropen verricht, worden bij die studie ` van zcer veel belang geacht, om welke reden ook in dit jaar nog op drie andere plaatsen in onzen Archipel zelfregis- treerende regenmeters werden in werking gesteld, en wel te Padang, Pontianak en Amboina, -plaatsen met overvloedigen ` en typischen regenval. De uitkomsten dier-waarnemingen zullen eveneens in het jaarboek van het Observatorium worden opgenomen. De afzonderlijke regenbuien te Batavia tot 1902 opge- teekend, werden tot nog toe nog niet gepubliceerd; met het oog op het groote belang voor de wetenschap echter moge de gedetailleerde opgaaf dier regenmetingen in dit Tijdschrift een plaats vinden. en samenvatting van de uitkomsten van hetgeen met den zelfregistreerenden regenmeter in het tijdvak 1879 tot 1900 verkregen werd, vindt men in een Appendix tot deel XXIII der Observations onder den titel On Rainfall at Batavia etc. Bij het gereedmaken voor den druk zijn eenige fouten enz. voor den dag gekomen, vooral wat betreft den duur. Deze fouten hebben evenwel geen noemenswaardigen invloed op de uitkomsten welke in bovengenoemde verhandeling On Rainfall zijn medegedeeld. De met een sterretje geteekende buien zijn die welke volgens RicGeNBacH tot de stortbuien of plasregens worden gerekend, namelijk die van minstens vijf minuten duur en met minstens 20 millimeter regen per uur. — 164 — REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DE " di xt hi È > — 165 — ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879711901. Hoe- Hoe H Hoe- o Ho Datum. Begin. Duur. Mer Datum. Begin. Duur e Datum. Begin. Duur. | | Datum. Begin. Duur. per Datum. Begin. Duur. De Datum. Begin. Duur We $ 187 min. | m.m. || 1879 min. | m.m. | 1879 in. | 1879 in. | m.m. | 1879 | min. | mam. | 1879 min. | m.m. Jan. 1| 2"— 0% 240 28.0 |Jan. 28/16%—55%) 35 92.0 Febr. 19 13*—10?| 10| pril 1| 2"—40", 10| 1.0 \Juni13 16"— 0" 110| 6.0 |Aug.13|19"—40"| 45| 2.5 13 —40 | 80| 9.0 0 —20 | 80| 7.5 201 5 —20 | 10| 316 — 0 | 20| 2.5 15117 —30 | 60| 5. 15| 6 —30 | 90| 15 4 1— 0 | 40| 25 2 —90 | 40 13.5 17 —20 | 40} 819 —50 | 10| 1.2 1613 —45 | 15| 0.6 16,10 —40 | 20| 0.8 6 —20 |105 |15.1 30| 5 —40 | 90| 1.0 dit = 70| 5 917— 0| 10! 10 18/18 —10 |170| 8.0 12 —20 | 20| 2.0 815 — 0 |180|11.2 31/17 — 0 | 30 10.0 25113 —50 | 70/18. 10/15 —50 | 10| 1.0 1917 —50 | 80| 5.0 16 —15 | 45| 4.0 10] 3 —50 |130| 4.3 : 12/22 —50 | 10| LO 2115 —55 |185| 7.5 17 —50 | 10| 1.0 3— 0| 60, 2.0 cae 13114 — 0 | 125 (43.0% 22115 —55 | 260} 27.0 24/21 —50 | 20| 1.2 11 0 — 0 |180| L8 Mrt. 1115 — 0 | 60/174) 1616 —50 | 90/11.0 | 24/15 —20 | 160 | 24.5 25 0 —40 | 200 | 14.0 12113 —50 | 10| 1.0 Febr. t| 3 —30 5| 10 3 1 —40 WA 21123 —40 | 20| 2.0 | 27/20 —30 | 210 | 18.0 2918 —25 |125| 9.0 8— 0 | 60| 1.5 2:13 —40 | 130 |13.5 10 —50 | 10; 2 22 0 — 0 | 50. 2.0 | 29112 —35 | 110 110.0 2— 0,150| 15 16| 8 —50 |130| 4.5 4 1—35 | 25| 2.0 15 —40 | 80| Mi 23116 —50 | 10| LO | 21 — 0 | 180/13.3 6 —20 | 160 38.5 A 8 —10 | 10] Mi 25112 —50 | 30|/48.5*| Sept. 6118 —25 | 35| 4.0 17 0— 0 | 60! 7.0 18 —50 | 95| 8.5* 5115 —55 |265/588f — 26 5 —10 | 10| 2.0 |- 2118 — 5 | 35/23.0* 1811 —50 | 10) 1.0 510 —50 | 70| 5.0 711— 0 | -10} 53 8—5 | 10| 2.0 Juli 10/23 —10 | 80| 2.5 922 —55 | 10| 4.0* 19 0 — 0 | 180/11.8 6 3 — 0 |240 25.0 17 —50 | 10| ! 2914 —55 | 70| 2. 14/23 —30 | 30| 7.0 11118 —25 | 10; 5.5 20| 0 —55 | 315 66.5 7112 —15 | 35| 2.7 8 4 —55 | 65,114) 15117 —10 | 25 10.0" 17: 0—10 | 20| 1.0 21116— 0 | 30| 2.2 9 8 — 0 5| 10 913 —50 | 204 ` 16/13 —10 | 170 |21.0 1822 —25 | 20| 2.5 22 3 — 0 | 20| 3.0 10} 8 —15 |215 16.5 15 — 5| Di EER 2 8— 0 1120| 2.3 17.30 5| 3.0 19| 2 —15 |225| 3.0 13 —55 | 165 |38.0 12 3 —40 | 10| 25 110—5| 15| Sif 21 — 5 | 55| 1.8 18— 0 | 10| 05 3117 —35 | 115 |65.0* 21 —55 |185| 3.0 16 —20 | 20 12.0* 17— 0| 40108 314 —15 | 45| 15 18113 — 0 |. 701 15 24113 —55 | 45, 3.5 23/13 —30 |195| 2.5 1317 — 0 | 10) 20 12/13 — 0 | 5) 814 — 0| 30, 6.1 26| 0 — 0 | 15| 40 25/14 — 0 | 15| 20 21 —40 |140| 7.0 14 0 — 5 |175 24.0 16/19 —10 |170/68283| li 0 —50 | 70| 0.6 4 —10 | 65| 5.0 2613 —50 | 35 11.5 24 0 —12 | 30| 7.0 8 —40 | 70| 90 20/14 — 0 | 15| 9 12/10 —30 | 40 21.0“ 30123 — 0 | 150| 3.0 28 11 —50 5| 4.0 2 —45 | 15, 22 17 —15 | 15 | 15 31 6— 0| 1013 13 0 —40 | 20| 2.5 14 —20 |110| 3.5 25, 3 — 5 145 18.0 15| 2 —10 |545 35.0 22/16 —10 | 200, 94] 15 —45 |135 21.0 Aug. 2/14 —30 |450| 8.0 30113 —10 | 10| 5.0* 17 —10 | 25| 45 18 —50 | 60 15.7 93115 —40 | 10| 23] 16/16 —35 | 30| 4.5 9/11 —50 | 10| 1.5 17 —50 | 25| 1.0 26 5 — 0| 30} 15 16} 1—40 | 30, 7.0 95 1 — 0 | 10| M] 1916 — 5 |345/18.0 1019 —5 | 25 | 4.5 7 —30 |. 10| 0.7 20 —20 | 40| 7.0 7 —40 |260|43|] 20) 9 —20 | 50| 0.5 11 3— 0 | 60| 5.0 (Oct. 12 9 — 0 515 44.0 10 —50 | 15| 2.0 17, 0 — 320 |48.0 91 — 0 | 10| 23] 2316 —20 |165| 4.5 5 —10 | 80| 2.5 14419 — 5 | 35| 7.0 {14 —40 | 20 |13.0* 12 —30 | 10| 18 2711 — 0 | 100; 154) 12| 6 — 0 |120| 1.5 17117 —30 | 30| 3.5 28| 7 — 0 [100/18.5 23 —30 | 20| 1. 30 9 — 0 60| 3 1 13117 —50 | 70|20.0 18,22 —20 | 10| 0.8 | dg E ea id A LA vlt ACL Bes REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND METD = AB] — I ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY E KS 4 j E E ^s meld Ae PER MON TL BE BER Ee X i ursa RA E peer EE ENG MER RER a O SA Pu I ino s Duur. Datum. || Duur. Datum. min. i 3" —10"| 30 1879 in. m. | 1880 m 1—15 | 15 Dec. 27 30| 2.5 Jan. 7 3.0 15 — 10 20 10 0 12 —15 | 45 5 12 —20 10 50 13 — 5 10 28 15 16 — 0 | 30 100 8 19 —40 | 55 29 50 18 —50 | 10 10 17 —15 25 5 9 230 ] 14 —40 50 30 5 10 25 10 100 10 180 30 11 70 5 12 70 180 is 5 31 15 60 30 16 65 1880 17 an. 2 15 10 20 20 5 55 3 40 18 110 | 110 20 | 4 19 130 45 22 80 5 23 110 435 10 6 30 24 25 140 25 20 30 26 Begin. Begin. Begin. ae Ra SO e tO > rito ps po os BO e BO = m zech m LoT bo 20 —30 12 —40 e 0) -] C» Qt si NO RSI EE M aee E SE ei II Sr oo de 3 O E we = Si f E dm: 2 e EE c rt 5% : d x ZAR Dn ee ES t pp 2 ae Es ya reae lat ERUNT PR NIE A KE em A LE MTM ede e de TAPA USERS SE fo MRS E aic er caf os p Ne MENS e REPE RET NM EMT E SET QUT E beet? wë i m Ef gé 2 tee A E a ee ANS — 168 = REGENBUIEN TE BATAVIA, Datum. Hoe- veel- || Datum. Juli 28.0* 24 Sept. 2 18 Nov. 2 Begin. Duur. in. 2]1"—30" 70 19 —40 | 50 15 —55 5 12 —40 | 20 13 --45 | 70 11 —40 | 10 15 —55 | 10 14 —55 5 20 —50 | 15 —40 | 20 18 —15 | 45 20 —55 5 16 —55 | 10 18 —50 | 30 0 —40 | 60 13 -10 | 50 8 «503-10 20 —50 | 70 12 —55 | 105 16 —55 11 —40 | 25 11 —55 5 AR — 51 95 IZ —— 0-15 ig — 0| 20 16 —20 | 15 15 — 585 | 130 ag = 0 1150 ud ded e t 14 ctu 24 91 ER 0.2 Febr. 1 7.8 | 13 32.4 | 11 2,5 | — 170 — eN eee : de Hoe- Hoe- : Hoe- : Hoe- | Hoe- Begin. Duur. m Datum. Begin. Duur. | pal Datum. Begin. Duur. vai Datum. Begin. Duur. Meri Datum. Begin. Duur. DE | Datum. Begin. | Duur. ed 1881 min. | m.m. | N 1881 min. | m.m. | 1881 min. | mm. | 1882 min. | m.m. 1 min. | mm. "Mrt a 16"—50™ 85| 0.5 | 1881 min. | mmfPuli 5/29%— 0" 120| 3.5 |Nov.30| 8"—55"| 75| 0.5 Jan. 4 12% - 10% 245 | 3.0 1i 10m 1601 9,6 || 20 —30 |165| 0.5 /Apr.99,14*—25" 45| 054 60 — 0 lar Db 18 —25 151. AT 5 — 0, 50! 0.5 2, 2 —10 185 1124 2115. —50 | 73): 5.5 30/14 — 5 | 55, 0.304 aci 6 —35 | 85| 2.0 5 —25 |173| 9.0 18 —30 |210| 1.4 | | qe pus 11 —30 |140| 5.4 29/11 — 5 70| 0.4 [Mei 6:23 — 0 | 60! 25 ppt. 18121 —15 | 165 |19.0 Dee. 318 — 0 | 90, 3.7 6 6 —15 |105) 1.5 23 —20 | 40| 1.1 13 — 5 |100| 3.6 71 0— 0 | 75, 2.011 19 0 — 0} 50! 1.0 4112 —30 30| 0.4 17 —30 |110, 0.4 13 0 — 0 60, 0.1 i4 —55 1295. 30 19 —35 955/9260] ` 3—30 1 30] 0.5 20 —40- |. 351 0.3 4| 9 —40 | 55, 2.8 11 —30 |240| 6.7 95/10 —25 |380| 3.3 17/18 —10 170 2908 29119 —25 | 45| 2.1 7116 —20 |950| 3.0 13 —30.|.30| 03 17 —55 951 2.5 20 — 0 | 240/10.8 21/22 —10 (110 15.1] - 9111 —25 35| 3.0 15 —50 |400| 4.5 0 —30 | 140|.0.7 26 0— 0 ¡480| 9.9 2818 —15 | 75 0.4 Vet. 22/10 —45 | 105 | 11.9 10/11 —50 | 70| 0.5 8/17 —55 |155/32.5 18.9113 10 — 0 |.30| 0.3 21 —30 | 40 06]| 1614 —45 | 45| 1.4 12117 —30 |320! 8.6 91 — 0; 30| 2.5 15 — 0 11151 44 9914 — 45 | 55| 6.5 | Jd 18 —20 |340] 0.6 15/14 —35 | 565 |22.5 9/13 —45 | 155 125.5 16 —15 | 55| 6.3 30/17 —40 | 20| 0.1 Juni 1114 — 0 | 80! Lome 17115 —30 | 45] 1.7 10 9— 5 | 70! 0.8 14 —25 | 201 0.3 21 15 1.90] 14 16 —40 | 90] OREM. 5118 —35 | 70| 14 31 —30 |150| 1.1 19 —45 |955| 4.2 18 —20 | 130 21.9 3116 —15 | 60 105 du —35 | ao| 10 217 30 | 30| 1,5 18 0— 0 30| 02 lil 0-20 [1301 40 22 —40 | 38 | 40 1017 — 0 | 28| 64 18 —50 1-26] 0.3 10 —55 | 35| 2.0 12} 4— 0 | 45| 11 Apr. 5/13 —20 | 25| 0.7 1615 — 0| 20| 50 814 —50 | 40| 0.4 19 —20 | 200 | 15.6 6 —20 | 85| 1.0 16— 0| 30! 17 711 —55 | 35| 0.5 18/13 —15 | 55| 06M 13114 — 45 | 136 |20.0 — 0 1210| 04 8 —55 | 40| 0.5 3 — 5 |115| 0.8 9,13 —40 | 25| 0.5 19,6 —.0 | 9018 18 —25 | 75| 1.0 3114 —35 | 40| 0.8 21 —40 |140 18.0 17 —58 | 99| 3.6 15:16 — 0 | 175 [28.6 11 —25 65 0. 15117 — 0 |150| 2.6 23/11 —50 | 40| 0.6 131 3 —3 151 L5 0 —45 |105] 1.5 22120 — 5 | 85/89.0* 21/90 — 30 | 210/22 16 0 — 0 |150| 0 13 —15 |135| 6.0 6 — 0 |120] 0.5 | 18 —40 | 30| 0.2 22 —30 | 30| LO 210-0131) 17/10 —40 | 85|124 2419 — 0 |100| 0.8 9—50 | 70| 1.6 1419 — 0 | 75| 13 23 —20 | 401 08 9 45 | o i 1999 —30 | 90| 14 27/12 — 0 |200| 1.6 22 —31 | 90| 0.3 19 —40 200) 3.1 23| 1-30 | 90| 42 15920 | es | TEE. 20, 3 — 0 | 151 12 28,21 —15 | 165 | 0.3 14 0 — 0 |230 115 0 — 01210, 04 3 —95 65| 1.6 9416 — 0 75! 8 10 1110) 2:8 29 5 —10 | 310 20.8 6 —45 1581-05 21 —25 |155] 2.5 | _ 26/12 —45 | 30| 0.2 | 3012 —20 | 15| 159 22114 —10 [165 49.0 | 30115 —35 (145 | 5.0 9 —10 | 85 10.0 6 —50 | 74 Li is —90 |120| 08 JU 2417 —35 |185| 40 18 —50 |145| 1.0 19-01 551 14 | 12 —30 | 20| 0.2 297117 — 5 | 70| 46 Juli aıı — 0 | 30| 04M 26115 —40 | 60121.2* 3116 —45 |210| 3.0 15 —40 | 45|18.3* 5 21 —30 |150| 0.3 39 —50 | 95| 0.4 al 6 —50 | 78, 22]] 2712 —30 | 70| 2.0 | 1882 91 —20 | 25| 04 1—30 | 92| 5.0 28116 —50 | 55| 5.0 8—30 | 90| LEM 123 — 0 | 60| 0.1 Jan. 3/10 —50 | 85| 2.4 1517 — 0 | 30| 0.2 10163155 17 —55 (125 | 13 11—55 | 45-00 28 0— ol 90| 0.2 14« 0| 15| 01 16| 4 —35 |315/17.6 18 —55 | 95| 1.0 | . 9912 —40 | 40| 18 517 —20 |2601750] |19 —30 |270| 1.0 16 — 0 | 20| 0.1 17 0 — 0 | 20| 0.1 — 172 — REGENBUIEN TE BATAVIA, — 173 — OPGETEEKEND MET DEN ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879 1. > Hoe- Ho us 5 YA Hoe | Hoe- Datum. Begin. |Duur. I Datum. Begin. | Duur. i Datum. Begin. |Duur. PM Datum. Begin: | Daur. veel. S Datum. Regio Daur. i Dea Begin bici 1882 min. | m.m. || 1882 min. | m.m. 1882 min Jon min. | m.m 82 min. | m.m. 1882 min. Jan. 17, 3"— 0™| 120| 0.7" Febr. 91113" — 07 115 [10.0 |Mrt. 9 10"—40™) 35| 94 April S/11"—55" 110 26.4 Juni 2|17"—40™| 65| 5.4 Sept. 16) 15"—35%| 165 u = 5 | Ob 26 22| 4 —30 |330| 6.0 18 —40 1320/21 15/99 -45 | 30! 1.8 3118 — 0 | 255)11.8 17| 1 —30 | 200 |! 14 —15 | 70) 64 1120| 10 04 10) 0 — 0 1100) I jean — 0 | 30! 04 4116 —55 | 65 | 9.0 18/12 —20 | 50 19 — 5 | 10| 10 18 —35 | 25| 2.0 11 — 0 | OPA 17923 —40 | 20| 40 5| 9 —30 | 301 0.6 21/22 — 40 5 20 —45 | 45| 4.2 20 —35 | 205 | 18.3 18 —45 [1201 48 isi 9 — 9 | 90| 40 15 —30 | 260 |71.0 24118 — 5 | 130 18| 2 —15 | 105} 0.3 23 0 — 0 |135| 1.0 22 —40 | 80| S 91114 —20 | 85 17.6 8:1 —10 | 80/250 25/16 —45 | 85 8 —47 | 43|17.1* 7— 01.60| 47 1112 — 0 | 30| 094. 18 —30 | 80| L0 18 —50 |180/25.0 | 9 —57 | 23| 03 12 —20 | 20| 0.7 13 —15 |120| 49° 2416 —20 | 401105 9113 —45 | 25/10.0*Oct. 4 9 —50 | 195 2211 —45 | 30| 0.3 13 —40 | 35| 0.8 16 —30 |160| Lif 20 —30 | 210 1545 * 10/14 —40 | 70| 4.0 16 —30 | 65 13 — 0 |100,30.2 21 —50 | 30| 3.5 21 —30 ¡1051 WE 95 0 — 0 | 140113 13116 —35 |235|11.0 5|18 —15 | 45 2318 — 0 | 60| 0.3 2416 — 0 | 30| 1.2 12| 1 —10 | 290)93M ae o 45 | 30| 95 16114 — 5.| 15] 5.0* 6112 — 0 | 30 24/22 —30 | 90| 4.0 19-25 | 65] 0.8 6 —25 | 95| Lä 19 — 0 [250 925.1 24190 —30 | 30| 3.0 8/17 —30 | 180 251 0 — 0 595 17.5 29 —15 5| 0.3 13 9 —40 | 65| 74 9819 —95 11051128 26119 —45 | 75|11.0 13113 —35 | 30 27120 —30 [210 12.5 25114 —10 | 651 6.3 20 —15 [195 2% 30115 —20 | 70 995* 30116 —55 | 75|35.0* 17118 —30 | 7907 29/18 —30 |105| 1.2 2615 —30 | 45| 7.0 1418— 5 | 35| 94 18— 0| 9201 0.5 25/11 —30 5 27/14 —25 | 65/190 21 — 0| 60| u Juli 7114 —25 | 10| 2.0 19 lo Febr. 3/14 —28 | 9918.5 16 —20 |175| 5.0 15/19 —10 |110| Mei 2 8 — o |130| 42 10 —40 | 45] 10 29/16 — 5 | 85 4 2 — 0 |285| 1.5 28/14 —40 | 400 |13.0 17 6 —40 | 50 1" |19. i5 | 15| 08 8/18 — 0 | 60| 1.0 30/19 —40 | 160 5| 2 —35 | 55) 14.0 e 19| 2 —40 370 WE 3111 —50 | 501949? 10/23 —20 | 190 | 28.0 16 —50 | 100 |16.4 |Mrt. 1113 —15 |255 ¡18.6 22/19 —25 | 65 164 6-35 BT OF 14113 —925 | 191 LO Nov 3117 —35 | 55 18 —55 | 45| 0.4 | 21.5 ke 12— 0| 60| 13 21| 9 —30 |210|11.0 5118 — 5.1.35 20 —50 |100| 1.9 0.4 | 15 —25 | 50| 24 271 0 —50 | 110| 5.0 7115 — 0 | 30 617 --50 | 50| 7.6 31 12 —30 | 30| 7.2 12117 —15 | 25 20 —45 | 45| 10 1.5 14 —30 | 30| 0.4 |Aug. 11/13 —20 | 50|20.0* 14/17 —35 | 130 116 — 0 |. 80| 35 5.5 8—40 | 30]. 1.0 $2439 50| 16) 70" 22111 —20 | 20 10117 —25 | 35| 6.0 37.3 17 — 5 980 66.5 24 9 —40 5 17/15 —20 |160| 2.4 a 18 — 0 | 70} 3.5 |Sept. 1/22 — 0 | 175|20.0 25110 —45 | 15 1817 —40 | 20, 0.2 21 —30 | 30| 0.4 5| 1 —25-| 45|18.0* 26/12 — 0 | 85 19 3 —55 | 45! 0.8 4— 0 1210| 14 12:9 50 | 501 20 14 —25 | 135 20/16 —30 | 125 24.0 13 —50 | 25| 5.0 14117 —55 |115/19.0 Dec. 3110 —45 | 110 22 —20 | 20| 1.0 16/13 —55 | 35 |18.0* 8/13 —50 | 25 : — 174 -— & — 175 — 5 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DENSZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879 : Hoe- Hoe- | Hoe- zi ` Hoe- | Hoe- Datum. Begin. Duur. | veel- | Datum. Begin Duur. | veel- | Datum. Begin Duur. | veel ||] Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. Duur. | veel Datum. Begin. Duur heid. eid. | heid heid. | heid. | ; 1883 | min. | m.m. | | 1882 n. | man. 883 min. | m.m 1883 min. main 1883 min. | mm. [Noy.28 168— om 110. 7.0 | 1884 | min. Dee.16/15"—30"| 30| 1.0 |Jan. 19/231 — 40"| 90| 2.0 [Fcbr. 9/14" - 25") 80, SOQIUCE 10|14u— 40") 160 | 11.5 Jan. 11/14*— 50", 310 17111 — 5: 20/10.0* 201 | —50 | 10| 0.5 1015 —15 | 15158 11116 — 20 | 100| 6.0 |Dec. 11/12 —10 51:18 12/12 — 20 | 70 r 18/13 —30 | 20| 0.8 211:0— 5 | 75/15.0 —40 | 20) @ 164 1 — 0 | 30| 3.0 13 — 25 | 105 | 24.0 15| 6 —25 | 285 21/14 —20 | 40| 6.0 4 —50 | 130 | 30.0 1220 —55 | 105 5.01] 201 3— O | 60, 2.0 20 —15 510 19 —50 | 20 18 — 0 | 125 137.0 22) 2 —55 | 55 10.0 3} 3 — 0 0, 45 26/20 — 55 | 35 [10.0 22 —55 | 85| 2.2 16 2 — 5 | 180 22 0 — 0 |220| 2.0 4 —40 | 35| 7.0 s— | 151708 27121 — 0 | 140 32.0 13:4 — 0 1120] 2.7 17| 2 —50 ¡280 23/14 —50 | 10| 1.0 6 —20 5| 2.0 ai — 01190/940] — 28/14 —50 | 160 |38.0 14— 0 | 60, 0.5 11 —40 | 15 peo 25121 —25 |155| 1.0 11 — 0 |180| 2.0 14| 6 —15 5| 2.01] 15 —50 | 10| 0.3 20 —20 5 = 29/11 —35 | 155 |17.0 23| 1 —55 | 65| 1.0 10 —30 | 40| 5.0 13114 --25 |125| 9.6 31 —40 | 110 = 1 24117 — 0 |190 | 2.5 16 — 0 | 10. 5.0Nov. 1113 —15 5| 0.3 15/23 —25 | 35 | 0.9 18| 1 —40 | 100 Jan. 6| 3 —20 | 75| 15 25| 9 — 0 | 120110.0 16 —55 | 25 100M .— 5/17 — 0 |140 55.0" 16/11 — 0 |150130.0 4— 0 |140 —40 | 20| 0.6 16 —50 | 60| 5.0 16, 9 —30 | 90 12. 6119 —10 | 10| 1.0 19116 —50 | 110 125.0 5h 9 : — 5 5| 0.6 33 -40 | 15 | 1.5 1710 —55 | 10) 45M 7117 —50 | 70/18.0 21191 —20 | 10| 3.0 19.4 — 5 5 1-10 | 2 26| 4 —40 | 40| 2.0 21/21 —50 1190| 16 20 —30 | 40| 2.0 22 0 — 0 | 340 |39.0 10 —30 | 90 3 —30 |. 90 60.0” 27/17 --40 |160| 7.0 22 4 — 0 | 160 3 8118 —20 | 310 24.0 11 —40 | 20| 45 18 — 5.1.45 6 —90 | 30! 0.8 2911 — 0 | 60| 60 | 11 —10 | 15113.0* 19 —20 |140| 7.0 23 —20 | 20 7 —30 |210/51.0 30/16 —35 | 60|30.0*|Mrt. 3| 5 —15 | 15, 1 12 —40 | 15,16.0* 293] 1 — 0 ; 30| 0.6 20) 2 —45 | 200 5 —55 |1801180*| — 31|19 —30 | 30 30.0* 6 —15| 5/9 1011 — 0 | 180| 95 18 —40 |310 9 —90 | 10| 0.8 | 90 1614 —30 | 35| 6.0 | 1884 21/16 —20 | 330 1 —25 | 165 21.0 |Febr. 1119 —90 | 55 115.0 tot en met Ju] ^ 19/8 50 | 23] 1.0 {Jan 2112 — 5| 25|11.4*| 22123 - 55 | 5 6 —10 |110| 1.5 90 —50 | 70| 4.0 met waargenomen. 20113 —55 | 25/ 18.0% 4111 —20 |100, 7.3 23| 8 —30 | 40 3 — 0 1240,50.0 23 —30 | 30| 1.0 | Juli nihil. B 19 —30 | 60) L8 6119 —30 |270, 2.7 19 —580 | 20 2 —40 | 10| 5.0 2 1-35 | 65| 3 s E 2113 — 0 | 60) 0.6 7119 —20 |470| 3.6 24 0— 5 | 65 34-901 40! 120 i8 — 9] 80! 50 Augustus nihil. Ei 21 —50 |140| 25 9 5 —40 | 20; 0.4 18 —90 | 30 6 —55 | 45|10.0 5| 4 —10 | 30 15.0" Sept. 15/20 —40 | 80| ON 22,16 — 50 | 190 |48.0 7— 5 | 45| 48 25| 4 —50 | 40 9— 5.115| L5 23 —40 | 80| 2.0 E 1.23.9 —40 | 20| 1.0 15 —45 5] 0.6 96112 —40 | 10 9 —20 | 20| 4.5 6 3 —40 | 80, 2.0 Oct. 6/21 —20 | 110 22.01] JA 5 5| 0.5 910 — 0 | 180 | 10.3 28/14 —15.| 25 22 —40 | 80/21.0 7| 4 — 0 | 420! 183.0% 7:90 —10 |100| AM .6—0 60| 03 14 —40 | 80| 2.1 | 29/22 —50 | 95 4 —45 | 195.|47.0 8 5 —55 | 95110.0* g11— 0| 65/204 I — 01-90 0.8 92 —15 | 140/ 13.3 | 19 —30 | 400 69.0 14 —40 | 80/15.0 17 —-10 | 90} I: HT =o |. 10| 10 10119 —40 | 260! 3.6 Febr. 2/12 —30 5 5 —30 | 30| 3.0 9 18 — 0 | 50/15.5 i $—30] 301 7.0 | 3121 —50 | 150 2 —30 |190 12.0 915 —10 | 10|100]! 27 REGENBUIEN TE BATAVIA — 176 — , — = OPGETEEKEND MET DEN ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY MS er El KH E NGC mM STR 18794901. Begin Duur veel- Datum Begin Duur oer D * i en | i ` Wie "d i Duur. mk S déet? um. gin. TM atum. Begin Duur. heid tum. Begin. Duur. in pe Begin. Duur. et Datum. Begin. uur. bet min -m. 15*— 15", 1101: 3.2 | 1884 min. | mm. | 1884 min. | mm f 1884 in. | mm. | 188 min. | mm. | 1884 min. | m.m. 9 —55 |185| 3.9 Febr.26| 4"—50" 30| 1.3 |Mrt. 31/20u— 25%, 100 | 15Wuni 3|14"— 20m 45| 3.5 Oct. 6|91"— 10m 55 13.9 [Nov.29|18"—50% 140 | 1.5 19 —50 | 200 31.3 7| 0 —40 | 35| 5.0 = 6) 3 —50 | 25) 0.2 7121 — 10 |160| 8.3 30117 —10 | 80| 0.6 17 —50 | 90| 1.0 2 —50 | 60| 5.0 Apr. 5|20 —40 | 30| 04 10 7 —50 | 25| 9.5* 12/10 — 5 | 50| 8.7 | - 15 —55 | 15| 13 15 — 0 [300 [15.2 6116 —40 | 10, 04 10 —10 | 30|18.1* 18/15 —50 | 20| 1.9 |Dec. 2/19 —40 | 85| 0.5 23 —10 | 80| 3.7 28/16 —55 | 70| 7.9 817 —50 160) 0.6 13/20 —25 |305| 6.8 19/20 —40 | 15| 0.2 3118 —50 | 25| 0.6 10 2 —20 |540 53.1 2917 —15 | 60 20.8* 9| 2—30 | 20| 028 15115 —50 | 15) 03 20118 —50 | 40| 6.3 9111 —50 |300| 8.2 13) 4 —40 | 30| 04 1011 —20 | 5} 0438 16/14 —30 5| 01 2111 —50 | 30, 5.3 10/16 —20 |110| 0.5 14/11 —50 | 20| 0.1 |Mrt. 2 5 —20 | 70| 11 15 —20 270, 828° 17 — 0 5| 0.8 0— 5| 80| 05 11| 1 —40 | 30| 0.3 18 —50 |610| 8.7 15 —30 | 95| 1.5 1918 —30 (200) 35] 23123 —10 | 55 13.5 24| 1 —40 | 25| 3.0 20 —30 | 48| 0.4 15110 —20 5|. 02 4| 3 —55 |945| 5.6 22| 3 —45 | 25| Oh 2420 — 45 |150,14.1 26 0 —20 5| 0.2 12/23 —50 ¡120| 0.7 18 —50 5| 0.9 16 —50 | 20| 1.0 25114 —40 | 0 OSM 2515 —55 | 95| 2.2 28/15 —50 | 10, 0.2 14117 — 50 |150| 6.3 150 | 20.9 5116 —20 |190| 2.8 27123 —35 | 25! 20 22 —35 | 5| 0.7 160 | 9.0 617 —35 | 20 | 8.0* 29112 —15 | 10| 63]Juli 214 —35 5| 0.2 |Nov. 1118 —30 | 40 27.5 15111 — 5 | 55/131 10| 0.5 7115 —55 | 75| 1.5 A 16 —20 | 30| 38 314 —40 | 40126.0* 17 — 20 |200| 3.3 235 | 5.9 101 0-50 | 15| 0.9 [Mei 3113 —25 | 50121 + 23 — 15 5| 0.1 9119 —40 | 90 |15.2 16 3 —35 | 70; 5.1 85| 2.9 11| 2 —20 |420| 2.3 4123 —10 |200 10 4116 —40 ¡250| 6.1 1517— 5 | 30| 1.0 6 —50 | 70| 1.6 55, 5.0 16 — 10 07 5113 —55 | 25| 408 5/21 —40 !210| 2.9 17115 — 0 | 70! 5.6 11 —35 | 45 |15.2* HO El 20 — 90 5| 0.2 6115 —20 | 45|I1008 6 3—30 | 90| 1.7 18 —40 | 30| 0.3 1713 —25 | 40, 3.9 40| 0.6 12114 —50 | 10| 0.2 7112 — 5 | 25| 68M 27/19 — 0 | 90|75.0* 18) 0 —55 | 40| 3.3 13 —30 |100| 5.2 140| 1.6 14/12 —40 | 15| 0.2 811— 5| 10) TE 19 3 —30 | 35| 2.7 92 —40 | 25| 04 100 | 26.1 17 3 —20 |170| 1.1 1018 — 0 | 35|10515ug.12 3 — 0) 70| 6.7 21|16 — 40 5| 0.9 18 5 — 0 | 55, 0.9 40| 2.8 18115 — 0 245 151.4 22 —30 |940| 145 6—20 | 10| 05 9941 —5 35| LI 15 —35 5| 0.5 240 | 5.0 19/19 —30 | 40| 4.3 129/14 —20 | 15| 26M 24/15 —50 5| 0.1 13 —40 | 25| 7.9 196 —10 71701 Da 5| 0.6 20/13 —50 | 100 |13.4 16122 —55 | 10| 0284 2611 —95 | 40| 44 23114 — 55 | 60/12.8 12 —45 | 195 34.5 170 | 12.3 2113 — 5 | 55/11.5 21114 —55 | 10; Log 94114 - 40 | 50| 5.8 21 —15 | 115/12.8 145| 5.3 22/11 —35 275 12.1 292117 —40 | 70, IMP 23118 — 0 | 35| 2.1 25/16 —50 | 20| 0.3 21 6 —10 | 90| 8.3 315 |27.6 23/12 —35 | 7516.7 27113 —30 | 10) 08M 27116 —10 | 10| 8.0* 26/15 — 5 |120| 8.2 8 —35 | 90 27.3 100| 1.5 24| 5 —20 |110| 3.9 2814 —30 | 30| WB 28 5 — 5 | 25|10.2* 19 —55 |115| 1.8 21 —35 | 5| 04 130 | 60.0 * 25/16 —20 | 50, 0.5 30116 —10 |180| 58 - 27/14 —35 |260| 9.5 24 9 — 25 | 100 |19.3 210} 5.0 30111 —50 5| 0.8 31 5 — 5 |105| OMR 6117 —30 | 50 18.5* 28115 —40 | 205 |20.7 2522 —50 | 30| 0.8 195 | 4.5 | | 29/13 —25 | 10| 3.0 30118 —40 |205| 4.4 ‘ XIV 12k -— 378 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN — 179 — ELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879-3901. : Hoe- à oe eun Hoe- Hoe- Hoe Begin. Duur. pe Datum. Begin. Duur yapi Datum. Begin. | Duur. EN Begin Duur.| veel- | Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. |Duur.| veel Sea ers eid be `? heid. heid. | heid 1885 min. | mm ff | min. | m.m 885 min. | mm. Febr. 22|90"-—95»| 220 | 3.14 1885 min. | m.m. | 1885 | min. | m.m 1885 min. | m.m. 8"— 10", 235 |14.7 |Jan. 22) 0"— bm 555 |38.5 3116 —30 | 170] GMMMrt. 101 11° —40® 15| 4.5 [Mei 2,18"—30"| 60| 2.0 |Nov. 10) 18"— 20", 165 | 5.4 21 —10 | 170/38. 23| 9 —50 | 230 | 17.0 2| —15 |115| 0% 17 —30 | 480 |44.7 24: 1.46) 17 12/1.— 5 | 10, 1.2 24| 9 —30 | 35| 2.1 au 9 — 5 |375|309] 11] 5 — 0 |180 |34.1 5| 5 —50 |130| 1.7 21 - 30 | 70/101 0 — 0 | 190 | 20.8 27/10 — 5 |. 10} 507 14 —25 | 145 | 558] 13 —50 | 60] 10.2 8 —10 | 120} 2.3 13112 —55 | 15! 4.8 23 —50 | 350 |20.3 28| 3 —50 | 10| 1.2 17 —50 |180| 33] 129/10 — 5 1345 41.5 61 3 —40 | 60| 0.3 14/18 — 5 |375| 2.0 2| 8 —50 | 240 44.0 9 —30 | 40|21.4* 35| 3 —50 | 85-188 ^ 13| 0— 5 |145| 6.2 7| 3-—55 1185] LI 18120 —40 | 80| 7.6 14 —10| 5| 1.0 29/16 — 10-| 165 | 29.2 7— 5.120] 98 14 1 —40 | 50| 2.7 LU 0—235 | 65| 3.5 21117 —50 | 135|19.0 17 —30 | 25| 0.7 20 — 30 |180| 0.9 23 — 30 | 240 123.3 B —50 | 40. 2.3 17112 —50 | 10} 5.2* 23111 —40 | 15/12.2* Al 1—50 | 20] 0.6 31| 0 —30 | 9510.2 26|91 —30 | 120/225] 10 —50 | 50| 3.0 19-50 | 261 43 95|17 — 5 | 55/10.5 22 —50-| 75| 1.2 3 —55 |555 27.3 271 1 —55 | 50/1 17 4 —10 | 160 15.0 18} 6 —30 | 90| 18.1 27| 5 —55 ¡380 |20.6 519 —30 | 25 | 2.0 4 —10 | 90] E © —301| 301 20 19} 7 —15.| :10| 65% 28/10 —25 100| 4.0 6 4 —45 | 80| 2.9 |Febr. 1112 — 5.0 98) 0 — 5 | 75 69 10 —40 | 95! 9.9* 20118 —40 | 20| 0.6 3011 — 10 | 70 13 16 —50 |180| 0.9 22 — 0 |390 72.5 14 —30 | 240 | 104 23 —35 | 185 |127.0* 8/23 —10 | 380 | 84.0 2/21 — 0 | 660 | 49.0 8— 20| 15| 4 18 4 — 0 |230| 3.0 [Juni 5/14 —50 | 20|12.5*,Dec. 5/10 —50 | 30| 4.0 9117 —30 | 40} 0.4 3111 —20 |130| 2.3 19 —55 | 70| 30 2013 —30. | 101 0.3 19 — 0 | 186,144 10| 1 — 5 |160|15.2 18 —45 | 35| 0.9 a 293116 —40 | 30| 10 Juli 7 4— 0 | 10| 05 6110 —40 | 60| 6.0 7 —50 | 10| 10 5| 3 —35 |135| 3.2 Mit. 3| 6 —45 | 45 27119 —40 |145| 4.4 19 —50 | 20| 0.6 7115 — 30 5| 12 18 — 5 |365| 9.7 610 —50 | 15| 14 4| 9 —10 | 100 30112 — 5 | 55 10.0 8111 —55 | 10| 5.0* 11| 6 —40 | 30] 4.9 10/22 — 40 |265 |31.1 6 —30 | 80 Ex Aug. 1/23 —50 | 60|11.8 16 — 5 Gë ll 12) 7 —25 | 10| 2.0 11/17 —50 | 140 | 16.9 8 —10 | 55 April 3/17 —30 | 30| 8.5 10| 4 —40 | 140 | 10.7 23 — 0 | 95| 69 12/17 — 0 |175 25.0 5 7-—95 | 29 4111 —50 | 60/10.0 |Sept.15/21 —18 | 40/ 10.0 11 3 — 5 |125, 5.0 13, 6 —50 | 15| 2.1 13| 8 —30 | 190 19.9 8 —55.| 55 5112 —50 | 120) 1.7 12 —50 | 15/10.0* [22 — 85 | 430 | 13.2 17 —50 | 40! 6.2 11— 5 |135 7112 — 0 | 65| 5.0 Oct. 7| 2—55 | 45/12.8 19— 0| 20, 52 17112 —45 | 5| 0.3 23 —50 |180| 6.5 6| 4 — 0 |370 14/11 —45 | 25| 3.5 26) 1 — 5 | 251170" 13116 —20 | 20 1.0 15 —35 | 95 | 5.9 14118 —50 |100| 2.5 13 —45 | 25 = |18 — 0| 30| 0.5 3 —30 5| 2.0* 14113 —50 | 20| 04 18| 6 —55 |115| 94 15| 1 —30 |110] 6.3 7 9 — 5.| 185 15123 —40 | 85| 2.5 3091 — 5 | 15138" 15| 8 —50 | 251 9.0* 19 3— 0| 15| 0.2 18/12 —50 | 60| 4.9 8 7— 5 | 55 18/11 — 0 !665 | 9.7 12 —20 | 70| 1.0 8 —40 | 150 |10.0 19| 2 —45 | 20| 49 9— 5| 60/2498 .23|20 —30 | 35 |22.0*Nov. 2/12 —15 | 10, 2.6 19| 1 — 25 | 335 |52.0 299 — 5 [795441 20) 2 — 30 |240 28.0 30 —45 | 20| 1444 25/18 —50 |495 |12.7 519 -30 | 20| 0.7 90114 —40 | 740 |18.3 20122 — 50 | 30| 8.0 17 —45 | 20| 20 9| 1 —10.| 887 —98|16 —20 | 10| 0.5 Gill 301 35| 33 91112 —35 | 685 | 30.0 21| 0 —55 | 775 |32.8 23 — 30 | 90| 3.1 18 —20 | 40 30113 — 55 | 35 [10.9 9120 —40 | 15| 1.2 92/14 —15 '110! 0.6 — IND — REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET D N — 181 — ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879-3901. Hoe- Hoe | Hoe- | Hoe- Hoe- Duur. ee Datum. Begin. Duur. ven Datum. Begin. Duur. Datum. Begin. Duur. 22 | Datum. Begin Duur heri Datum. Begin. | Duur. ks id. 3 id. ei min. | m 188 min. | mm. | 1886 min. | mu. [| 1886 in. | mm. | 1886 in. | mm. | 1886 min. | m.m 20”| 160 | 12.5 | Jan. 31) 8"— Om 240 | 0.4 |Febr. 22) 4u=45" 15) 0 .29,17"—50"| 310 | 4.4 ¡Mei 27, 3*—30"| 10| 0.3 Oct. 15|15"— 55"| 30/21.5* 12 —40 tOr 3.5 6 —30 |3001 0.9 10 —20 51:01 30/18 —50 | 250 17.7 29/13 — 20 80 |39.2* 17| 4 —55 85 127.5 11 —20 10| 2.5 18 —55 | 495 | 24. i 8 —20 |105| 4.5 19 —25 |1055! 22.7 |Febr. 3| 9 —30 45| 2.6 23 4 — 0 70 14 April 1111 — 10 6! 0.3 Juni 4| 1 — 0 60| 5.0 22/16 —10 15| 4.5 0 —40 |290| 19 6:4 —30 301 0.5 11 — 0 | 145 11. 3110 —50 |100' 2.2 1117 —30 50 |30.0* 23/19 —50 10 | 0.2 16 —30 40 | 0.7 71112 —10 10| 2.0 24| 2 —15 10, ll 417 —50 70 | 0.8 10/13 —25 35 | 4.1 24 19 —35 35| 1.2 1 —35 | 240 | 64.0 18 —15 45 | 8.3 18 — 0 60, 1.01) 1113 —30 30| 0.6 12/19 —50 30: 9.0 25117 — 5 |175112.5 3 —45 | 150 | 10.0 $F? — 35 | 1351123 25| 2 —35 |205 25.4 ; 22 —30 | 120| 4.4 18/23 —40 7960 | 9.6 26117 —30 90| 2.5 19 —50 |660 2.7 9.0 —25 1275113.9 96/13 —25 | 105 , 8 2 —20 |110| 8.6 24/22 —50 |130| 3.5 11 —10 10 | 0.6 9113 —15 45 |. 2.0 Nov. 1,18 —20 10| 5.0* 9 —35 20| 9.5* 14 —20 50| 3.1 ‘Mrt. 2/16 —30 | 180 3. à 20 — 0 10| 0.4 Juli 1111 —50 3b, 45 2| 3 —50 25| 2.0 5 —55 |155110.0 i7 — 0 191.02 3116 —10 | 170| 23 10122 —40 | 170 | 20.0 15/13 —50 20; 2.6 31/17 —55 | 180] 10.0 0 —50 1210| 5.0 18 —55 1351 5.4 4|99 —30 |870 119. 11 "= 10| 0.4 18 6 — 5 I0 13 4119 —30 | 140, 6.0 I0 —20 1235] 5.0 101.9 — 0 30| 5.0 5122 —30 | 210 12.1 13 —40 10 | 5.0% 7 —50 107-071 5116 —25 45| 2.2 16 —25 | 805-[52,8 11/10 —50 20, 0.3 65 —45 85 | 17 — 50 JUI O 31/18 —35 | 305/19.7 914 — 5 95 | 10.0 14 —30 Wr L8 17 —40 20; 4.6 11 —50 |1090, 36. iE — 5 10| 4.5* 10/17 — 0 60, 0.7 23 —45 |170, BA 14| 6 —45 15| 4.8 7| 8 —55 15, 54 13/13 — 5 85| 6.5 Aug. 5 22 —55 |125| 5.3 15115 —30 70113.3 18 —10 20| 4.0 $20 301 81 8| 1 —40 | 300 15115 — 20 10| 9.8* 6/13 —30 30): 2.2 18| 2 —10 5| 0.8 13-35 17951 3.7 15/18 —45 | 25 |18.5* 9 —50 | 10} 04 + 18 95-[-60]1 0.2 19/19 —40 | 60/|12.5 21114 —50 | 40| 7.8 2-45 10 0.7 16) 1—15 1 0.7 11 —15 5 4, 19:23 0 80, 3.0 2522 —15 5, 0.6 22115 —25 |515 |28.4 10 —30 | 115 [30.2 13.3 18] iot 93 —50 | 70| AM 2212 —30 |100| 14 29/18 —50 | 10) 0.6 93/15 —90 | 50| 8.2 2 —15- 1355 117.3 17 —30 18101 50 9| 4 —50 | 140 | I7: 27113 —10 40| 2.0 17 —50 |130| LI 2 —25 | 285 | 13.0 18 2 —25 51 09 22 —35 40 4. 28/12 —50 50| 5.0 Sept. 1111 — 5 |115| 6.2 26111 —35 10| 1.2 17 —50 30] 3.6 8 —40 5| 0.4 11110 —15 | 335 (4% S 14 —40 10| 3.3 28113 —50 |160| 2.0 18 —15 hi 01 16 —50 | 150 915 12 1 — 30 | 380 | 14 & 2117 —10 | 500 30.0 8/14 —10 30 |21.3* 30/10 — 50 20] L9 40 |175| 9.3 22 —30 | 25| 3.9 1412 —50 | 0/0 — 5 2—35 | 25) 3.2 20 3 —50 | 25| 3.3 12 —10 30| 24° 19| 4 —50 |190 13.7 18/21 — 0 70 31. 3 1419 —30 |320| 7.5 29/17 —10 5| 0.5 Dec. 7,23 —50 |140| 1.0 8 — 0|110,22.1 20 —50 | 430 23.5 19 9 —30 | 20| 088 20/13 —25 |105 11.1 8| 4—50 | 10| 0.3 2 —30 | 30! 0.5 21| 0 —40 |170 294 23119 —90 |220| 4898 992 —40 | 10| 0.3 (Oct. 5|20 — 5 | 10| 0.1 814 —20 | 40| 3.0 17 —10 {245 | 5.0 10 — 0 | 120) 3.6 265 — B 60 d P 21/13 —30 40| 6. 1018-50 20| 9.8* 1013 —35 10| 0.3 15 — 0| 60| 59 22, 2 —40 | 20} 0.3 27/11 —40 | 25| 20% 26/18 —30 |330| 8.3 13/14 —50 | 25 |16.0* 19 —40 | 301 0.7 B re. i rl REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DENZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY PER a ER AER IPS £L a, e 1879-119 o Hoe- Hoe- Hoe ff ` i Hoe- : Hoe- i | Hoe- E Begin. Duur. I Datum. Begin. Duur. pet Datum. Begin. Duur. i EU Begin. Duur. n Datum. Begin. Duur. | po Datum. Begin. ni UE | - | S m.m. | Wc 3"— 07 1201 1.9 | 1887 . | min. | m.m. || 1887 min. Oh 1887 min. | m.m. | 1887 min. | m.m. | 1887 min. | m.m.. d | 2 —20 |160/15.5 (Jan. 9| 2"—95", 35| 1.4 |Febr. 15) 1*—307, 90 /20.0Mrt. 24| 16u 0% 5j] 0.2 [Mei 25,17"— 50"| 10| 1.0 Sept. 20 22% — 20" 40! 0.4 d 20 —15 | 45| 0.8 1019 —55 |185| 7.1 8 —45 | 10| OL} 28115 —50 | 50, LO 22118 —30 | 60 32.0* — — 14 —80 |-80| 75 1211 --858 | 101 04 19— 5 | 305 443] 19 —40 |100; 1.0 {Juni 1| 2 —30 | 160! 5.0 2415 — 10 | 350 | 22.6 s 20 —40 | 20| 1.2 15 — 5 5| 0.6 16,28 —50 | 80 HH — 2/10 —50 | 10, 2.1 9517 — 0 | 60| 4.0 a 223 120.1 851 30 16 —50 | 45) 2.0 18 —30 | 80, 49R] ril 5112 — 0 |420 110.8 14 —35 5| 0.2 2620 — 5 | 45 a = B5 — 0- 120p LO 14 17 — 5 |200 10.0 17, 1 —50 | 190 44 812 —10 | 50| 1.8 6/19 —40 | 230 40.0 29:18 —30 | 25|11.0* di 8 —50 | 30| 0.3 16, 6 —40 | 80| 2.3 10 —50 | 30| 99% 11/20 —30 | 30| 14 10/10 —20 | 25 0.5 e 15 —20 1985] 13 2— 0 5 8 18/12 —30 | 20| AN 12! 0 —50 | 55| 05 16/16 — 0 | 15| 2.0 |Oct. 916 —25 | 35, 5.6 4 —40 | 90| 6.7 23 — 0 | 240/11.8 15 — 0 | 10 u 1315 —15.| 60| 8.0 20117 —40 TOA 10, 0-45 | 10, 2.4 18.980 1.801 LT 28/19 10.1 65| 47 21116 —25 10164 1415 — 0 | 60 1 21119 —10 3041 EI 3 —15 15 | $20: a 16 —50 |190| 3.3 24118 —50 |250 111.7 94119 —25 | 35| 5 1512 — 0 | 30/14.9% 24113 —30 | 5| 1.8* 11116 — 0 | 10, 5.0* : 16 —Bb5 |. 30/10.5* 2601 6 —35 | 75: 2.2 96118 — 5 1215|16% |14—50 | 20| 5.1 1216 —20 5| 0.3 | 19 —55 |200 14.6 98/14 =25 | 151 3.7 q 2119 —40 |500| 8.6 Juli 2/14 —35 | 95, 1.5 13/13 —20 5i 14 12 — 51105; 49 29:16 — 5 |185115.2 Mrt. 3115 —50 | 150 0. x 22112 — 20 | 100 |45.0* 5117 —35 | 85 26.3 15 —10 51 0.4 yA 0.11101 0.6 30/15 —20 |400 | 7.4 4 5 —50 | 10| 04 UN —50 101 8.0* 14116 —40 | 15 |11.5* 17 —20 | 10| 2.4 Ne 17 30.1: 901 18 12 —30 | 210 19 —40 | 10] 0.3 24 1— 0 ; 100) 6.5 1414 —20 | 30| 2.7 1 —35 | 30| 3.1 (Febr. 1115 —50 !280| 4.8 22 —50 | 110 3020 — 0 | 75, 9.2 117 —10 | 70, 2.3 A. Il — 5.|205130.0 2 == 4.1:90| 03 5115 —25 [215 |L 16 —55 | 30 40.0” 18:11 —40 51 0.5 D. 17 — 0.420|21.1 3 9 —30 | 50| 0.4 6| 3 —30 | 90 12 —35 5| 1.1 [Aug. 8/22 — O | 60| 6.5 22 6 — 5 | 55] 2.0 | 10 — 5 75 | 20.0 415 —20 | 10| 0.4 7— 0 | 60 17 —30 | 90112.6 29/19 —20 | 160| 2.4 23113 —30 | 10| 3.0 13 —20 |.60| 5.0 619 -lo | 75 35 10 — 0 | 50 718 — 0 | 30| 6.0 31/18 —20 | 80, 8.6 17 —50 | 10, 2.0 2 —50 |310/16.5 111 —45 | 25: 9.0% 7112 —15 | 45 17 —50 ; 80| 2.1 28:19 —20 | 100 | 25.0 j 41 -50 10 8:10 —25 | 65 | 14.0 19 — 0 1300/1 22 —30 | 10| 1.9 |Sept. 3| 1 —40 | 80| 8.9 SÉ 18 —30 | 4513007 18 —.0 |. 80| 5.0 8| 9 —40 ¡155 13 — 20 101: 4.4" 90 —30 | 150} 3.7 |Nov. 1117 —20 | 70| 3.5 za 21 —40 | 805 ¡165.6 20 —20 |420| 8.2 9| 9 —10 |350/5 118—15 | 5| 0.2 4/19 —50 | 140 | 26.4 514 —30 | 30| 1.2 E 19 — 50 11501 49 9 4 —45 | 195 338.9 10118 —30 | 120 |1 015 —25 95 37.5* 9 2 — 5 |180| 8.2 615 —50 | 40, 2.0 T ID — 5.1105] 50 17 —25 | 65/22.3* 171 3 —30 ; 30, V —< bi Shi 18 16/16 —35 | 195 27.5 817 — 2p 155 132.3 10; 0 —30 280 34.0 18117 —50 | 40/12 15 —10 |530 | 7.6 22 —50 | 20| 0.9 18| 14 — 0, 10 6 14 5 —50 | 20| 4.7 19/23 —30 | 30|. 18 —15 | 15| 0.3 17/14 —30 | 60 10.0 19.11 —45 20| 4.6 14 —20 | 30| 49 13 — 0 |220195.5 21 2 —10 | 350 |9--10 12301 3.4 18; 2—40 | 30, 0.6 20 9 —50 | 160 15.0 17-30 51 16 18 — 50 | 70/128 2214 —40 | 150 14 —40 | 80| 2.3 19/19 —30 | 30| 5.0 10 —20 | 120/18.7 — 184 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET D ses 185 — N ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879-4901. : Hoe- : o i Hoe- 9 oe- | | Hoe- Hoe- Begin. | Duur. oe Datum. Begin. Duur. na Datum. Begin. M pet Datum Begin. Duur. des Datum. | Begin. En e? Datum. Begin. | Duur. ne min. | m.m. | 1888 min. | mm. | 1888 min. | mm} 1888 min. | m.m. | 188 min. | mm. | 1888 min. | m.m. ]1"— 0% 10| 1.0 |Jan. 1| 31—557,365 14.1 Jan. 15/22%—30% 90 134.5 Webr. 3| 8"— 40" 370 16.6 Mrt. 11) 12u— 55” 5| 0.1 Mei 4144-40" 30| 5.5 16 —50 20| 4.0 18 —40 10, 6.0 6| 7 —40 | 20) 024 5| 1 —30 |180 20.5 17 —55 |115| 2.0 7 — 0! 90| 0.7 20 —30 10}: LO 19 —40 10 | 10.5* 8 — 5 |115| 2.0) 8 —10 50} 5.0 23/10 —20 | 40| 4.7 5113 —35 | 45/10.7 11 —10 10| 0.6 2 4 —10 65 | 21.0 23 — 5 5, 05 11 —50 ID] L3 13 —20 35 | 0.3 1415 —55 | 185| 8.2 17 —30 | 90| 4.0 20 —-40 |380| 9.1 17 1— 0 10| 244 6 8 —20 | 40, 2.0 2410 —55 | 140| 7.1 16/18 —50 5| 0.2 18 —10 | 200 | 29.2 4 6 — 0 |120| 1.2 7— 0 10| 0.0 11 —50 20| 4.5 25/16 — 0 | 60 200" 2512 —50 70| 8.0 14 —50 | 20| 8.5* 11 —30 30| 0.7 18/15 —30 | 150, 6.77) 7123 — 0 30 0.3 27118 —30 10, 0.2 18— 5| 35/1567 14 —45 10| 1.8 17— 5 50 | 12.3 19/11 — 0 | 170) & d 8 3 —10 190 3. 28/20 —50 70| 4.0 99| 6 —30 |450 18.9 17 —50 5j 0.9 19 —10 50, 3.8 17 —20 | 20| LM 9| 2 —50 | 220 102.3” 29/17 — 0 | 180| 3.1 31115 —20 | 30, 3.0 18 — 5 10] 13 5, 1 —50 |125¡ 8.4 20| 9 —15 |175 11525 10) 3 —10 60 | 15.0 301 5 — 0 15| 0.3 15 —50 |140, 9.8 21| 5 —30 10, 6.10 23 —40 | 470 | 25.0 Juni 3| 4 — 25 15| 2.6 6 2 —50 10; 0.2 29| 1 —10 | 20 049 11110 —50 | 110 | 10.0 April 1116 — 0 60 | 16.0 — 0 201 0.6 11 —10 10| 0.1 6 — 0 30 | 2.0 4 —30 | 200 13 i 13| 0 —40 107 34 3118 —30 30 | 13.1* 6,23 —50 1 1.5 20 —40 | 50| 0.5 7 —15 | 25) 10 19 —40 | 110 | 10.04 4 — 0 |410 84.7 4115 —50 | 420 |38.5 15/21 —15 | 105 | 14.9 18 —50 | 310 | 14.6 7| 4 —20 10} 1.0 21 — 25 75, 26 12 —20 | 20! 1.2 5111 —35 101 L3 20| 3 —25 | 40, 5.2 16 —39 | 601 13 816 —20 | 40; 1.0 25113 —20 |230| 5.0 14| 7 —90 30 | 9.0 16 — 0 5| 0.2 21 — 0 10| 0.2 14 —55 | 45| 3.5 19 —40 201. 3.9 26| 7 —50 |120| 24 21 —10 | 180! 6.8 12119 — 30 30| 0.6 23| 4 — 50 10| 0.5 16 —30 | 90| 1.1 9113 —45 |135| 9.4 19 —30 10, 19 17/19 —30 30| 0.6 13116 —15 15] L3 29/23 —50 | 150 |20.0 17 —50 70 |38.0* 10/13 — 20 b, 0.5 9112 — 5 10, LU) 19/19 —45 75 | 14.0 17 —50 | 160 |18.3 ; 1 —30 20| 4.8 14 —45 90. 13.5" 20 —20 | 180 95 21113 —50 | 260 | 14.8 14116 —30 |330/29.0 {Juli nihil 17 —10 10| 2.5 11/14 —30 bi YA 28) 7 — 0 | 40, 9% 24112 —45 | 145 27.7 19/16 —55 10/11.4 17 —50 | 50| 0.7 12/10 — 30 30| 6.0 8 —10 | 90, 8 26/16 —30 | 110| 2.8 20116 — 0 | 55| 2.5 Aug. 9/19 —50 | 190 3.5 16 — 5 |190| 3.4 17 —35 10; 25 20 — 0 |130 27/12 — 50 20 .0 22117 — 55 10| 0.5 11116 —30 5| 0.5 12 — 01135, 2.4 19 — 0 251 3.5 29/10 — 5 15 28/15 —50 | 250 | 11.0 23|14 —45 |195| 5.0 1421 — 40 10| 0.5 2 —10 10| 1.5 20 —55 10| 2.9 30 4 —20 | 80| 29/19 —55 10| 0.4 95112 —50 | 80| 6.5 14 —10 | 90/28.2 13} 6 —50 15: L3 90 —50 | 150 : 17 —45 |265| 5.2 Sept. 3 0 —10 15] LU. 1 —30 | 30, L8 8— 5 MII 0.2 irt. 2117 —10 | 20| 3.1 26/13 —30 | 110| 4.6 2 —80 | 30| 15 15 —30 | 50) 2.0 1413 — 5 35, 3.0 |Febr. 2| 5 — 0 |100 420 — 0 |110| 1.6 17— 0 |180 45.9 14 —20 15| 2.0 12 —10 | 40| 1.6 15| 4 —55 10 7.0% 9 —45 | 45 6119 —55 5| 1.0 28/17 — 0 | 50) 4.0 7117 —35 | 285) 7.8 14 —50 | 70| 7.1 6 —50 | 15]. 03 3 0 — 25 5 7114 — 55 | 235 31.8 29 3 —30 |180 7.0 14 6 —30 | 45] 2.8 14 —15 5| 0.8 8 —30 | 90/110 | 5 —55 | 20 9,17 —45 75 | 20.0 17 —10 107 0.4 941 0 —15 | 155 10.0 + We + DÈ na REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY ; 187911901. > i Hoe- , Hoe- | Hoe- |]. Hoe- Hoe- i | | Hoe- atum. Begin. |Duur. pel Datum. Begin. |Duur. zer Datum. ‚Begin. ee veel |] Datum. Begin. | Duur. Mel Datum. Begin. Duur. pe Datum. Begin. | Duur. wer 1889 min. | mm || | | i 1888 min. | m.m. | 1888 min. | m.m. Jan. 29| 11«— 20™ 40 10.6 | 1889 min. | m.m. || 1889 min. | m.m. || 1889 | min. | m.m. = Sept. 25/13*— 0m 10| 0.4 Dec. 22 19"—40" 260 | 31.2 30) 6 — 0 |180 4091Mrt. 17| 9"—30", 70| 3.2 [Mei 23| 6"—30"| 90| 2.4 [Aug.10/18"— 0", 10, 0.3 i 23114 —50 |100| 2.5 [mehr 1118 —55 =; 24,22 —30 | 300 |49.2 1a 4 — 0| 851170 55 Oct. 7/18 —15 | 50 140.0? 24/15 —30 |150| 4.7 “alit iso 9711 — 0 |115| 5.3 aa 0 —40 |140| 65 1411 — 0 |135 18.5 26/15 —40 | 80| 6.6 ila g 28116 — 0 | 60| 1.3 24 0 —50 |420 17.0 n. Bl | 551.04 28/14 —40 | 200 25.0 93 80 31115 —10 | 60| 41 " 3 —90 1.1 19 —50 |130| 0.5 10-1 —98 Sept. 9,91 —55 | 30| 4.0 : 19 0 — 0 | 360/80.0 30119 —.8.] 309 38 1918.30 Juni 611 —40 | 40 11.5 1612 — 5. 5 08 | 29/23 — 0 | 60} 2.5 16 —40 | 5| 2.0* iio LAB 14 —20 |150| 3.5 17114 —40.| 101 3.6° 31116 —20 |150| 3.0 5 —50 1115 — 5 | 5, 2.6% 1917 —10 | 60| 5.2 Nov. 9 1 — 0 | 30| 6.4 | 1889 im 19 —30 |120| 4.4 2018 —50 | 10| 0.4 11/20 —35 | 40|29.5* Jan. 1120 —30 |190| 1.9 18/16 3% 1217 —40 | 200 |13.0 98/11 —40 | 470 |14.0 am Gi 5 Le —55 | 365 18.5 el E à 11 1 —50 |190| 45 30| 4 —50 |190| 44 | 13 —30 | 30| 3.8 3118 — 0 | 40| 4.0 ch E 21118 —20 | 70| 1.2 10 —50 | 70/15.5 | 25/16 — 0 150 115 Opi 50.09 = T 22116 —50 |140 11.0 2915 —40 | 8013.3 4 4—50 |140| 08 Qi er 93/14 —25 0.5 (Oct. 3113 —30 | 150 114.0 Hos 381 04 HT 94 9 — 0 | 10| 0.5 1—50 | 85/300* | Dec. 118 —10 | 20! 8.2 611 —50 110) 6.6 er 2613 — 0 | 30|13.0*| 6 250 | 10108 — 3 —10 | 20} 3.0 14 —50 |240| 8.3 Mit. 1| 0 —35 29114 — 0 | 10| 05 6 —30 | 80| 3.8 S 7111 —55 | 20) 6.0 Et a!l 15 ib 301 2 —10 | 10| 0.5 718 — 0 | 60| 0.2 £ 15 —50 | 10| 1.0 9117 —20 | 45 112.0 3| 0 — 5 6—10 | 5| 05 9/13 — 5 | 30, 5.0 918 — 0 | 35| 9.0 1417 — 5 | 10| 20 7 —90 0 10115 —50 | 20| 4.0 1013 — 0 | 15| 0,5 16/20 —10 | 10) 0.2 5 8 — D 3 Juli 2113 —40 | 20| 1.5 19— 0 | 60| 2.0 6—0] 15! 15 21115 —50 | 310125.8 12 — 30 17 —15 | 15 |14.0* 1213-10. | 5/08 119-380 | 301.04 22113 —55 1105| 4.0 14 —*0 417-061 161 45 13112 — 0 | 30| 0.5 12/11 —40 | 80|23.6 23119 —50 |250 95.5 4112 —20 7118 — 0 |120|11.5 18/16 —50 | 20| 2.0 : 13116 —51 |260| 48 24| 4 —90 | 80| 90 13 —30 8| 3 —50 |340 |95.3 20113 —30 | 230 14.0 1416 —35 | 15| 5.0% 9 —20 | 55| 0.8 5113 —25 9 6 — 0 |180| 3.0 9114 — 0 | 15| 4.9 15113 —30 |165| 7.0 14 —40 | 90| 0.2 6113 —20 12 6 —30 | 30| 0.5 95| 1 —50 | 10| 0.5 17 —30 | 270 | 13.0 25| 4 —35 | 155 137.6 9120 — 0 1917 — 5 |115| 9.2 14 0 11801 10 1613 — 0 | 60114.5 17 —35 | 10| 2 11118 —40 20114 —90 | 10| 4.0* 97 6 —50 | 70! 9.5 22114 —40 20| 0.5 361 4-30 501 0.5 13| 9 —90 28/23 — 0 10; 0.3 ze VAE NET | EL DE A a aie RISE — 188 — REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN | 1 à d ex $89 — ELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 4879-11901. : : : Hoe- | loe- Hoe- | Hoe- | Hoe- Hun Begin. | Duur. Mer Datum. Begin. |Duur.| veel- | Datum. Begin. | Duur.| veek veel- | Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. |Duur.| yeel- eid. nerd. heid. | heid. | eid 1889 min. | m.m. Nov. 4|18"— om 15| 0.6 1890 min. | m.m 1890 min. m.m. | 189 min. | m.m 1890 in. | m.m. 614 — 0| 10| 2.0 Jan. 15/142—30"| 10| 0.7 [Febr.20114%— 02 30 6.1 Junil4|29"— Om) 60! 1.1 Sept. 4|14"—20"| 15| 5.5* 10 8 — 5 | 35| 2.5 13 — 0 | 10] 0.5 93113 —55 | 245 3. Goo: 101.08 16 —50 | 35120.0* 111 3 — 0 |430/38.4 92114 —30 | 30] 15 24117 — 0 |200 18.1 18— 0 | 90 |32.5* SET —10 18 15 15113 —30 | 5| 1.5 23116 — 0 | 30| 0.8 25|14 —20 |175 6.3 18 0 —50 | 90| 1.1 9| 4 —40 | 20| 0.5 17112 —40 | 10| 2.0 2413 — 5 | 55/12.0 26117 —40 | 100 2.9 21/18 —10 |120| 3.0 10/20 —30 |390| 9.7 18/13 —40 | 230 | 10.5 261 4— 0.| 101 0.6 27118 —10 |110 2.2 951 9 —10 |-10] 1.2 11 6 —40 | 80| 0.3 21/22 — 0 | 60| 0.6 10 —50 | 501 7.5 30114 —20 | 190] 3.5 17 —40 | 40| 2.0 22/15 — 0 |540| 7.3 27| 2 —50 | 20| 1.1 Mr. 4/12 —10 | 60 5 12/21 — 0 | 40|18.0* 2423 —40 |200| 9.0 16 — 51175 20.9 514 —10 | 20 0 [Juli 2| 9 — 0.|145| 7.7 14/18 — 0 | 30| 1.2 $8 1 240... 150 115.6 6120 —30 | 150 ha 17-80. 40] 05 15111 —50 | 20| 1.3 Dec. 2/15 — 5 | 25| 23 29| 4 —40 | 20| 1.4 7111 30 1:98 0 9118 — 0 |180| 2.9 16 —30 1::90| 18 3112 —30 | 30| 3.0 3117 —30 | 10795 15 —50 | 20 2 10122 — 0 | 60! 45 20 -- 0 1:60] L9 624 —30 | 5| 5.4* 21 —90 | 160 0 20115 — 0 | 120 113.6 22 — 0 | .30| 0.2 t .3 |Febr. 1121 —10 | 10| 1.5 151 3 —50 | 20 3 99116 — 5 | 55| 6.8 16119 —50 | 201 0.8 0 10 —30 | 15| 2.7 16/12 —55 | 15 0 23} 2— 0 |19| 3.2 2021 —20 | 40; 0.9 15 —40 | 150 23.8 17) 0 65.103 1 90-9801] Go! 02 21115 —45 | 35 10.5 3| 3 —40 | 90| 1.2 3 —50 | 90 24114 —50 | 10! 0.2 26121 —45 | 55| 6.0 19 —40 | 95| 5.0 21/18 —10 | 50 99 — 0 |300| 44 28 9 — 0 |180|37.3 4| 2 —50 | 35| 5.0 22/12 —30 | 30 13.2 uis 01701 L3 5 —30 | 90) 5.0 24116 — 0 | 120 0.4 99118 — 0 | 60| 7.5 Oct. 31122 — 0 | 60| 0.1 6112 —20 |130 13.5 25113 —50 | 10 2.5 30120 — 0 | 180 |35.0 9.3 — 0 |120| 09 711 —10 | -5| 0.7 2613 —90 | 20 5 3119 — 0 | 60) 09 12 —50 | 75| 55 17 —50 | 18 30.2* 612 — 0| 75| 2.2 15 —55 | 20| 2.3 97 4— 0 | 220 0.8 lAug.15,13 —15 | 55 14.0 9113 —01.90] 68 8 5 —10 |110| 15 13 —50.1 18 10.7 18| 5 —20 | 40| 0.9 1111 — 5 | 35|14.5* 8 —50 | 90| 0.8 98| 3 —15 | 85 19/15 — 30 0| 1.0 19| 2 —30 | 90| 0.5 10 —10 | 10| 0.8 7— 0| 60/8 60.2 20| 9 — 40 200 | 27.0 13 —40 | 20| 2.5 17 —20 | 10| 0.5 14 510-1. AN 4 18 —30 | 30 | 4.0 18 —40 | 20| 15 9 8 —50 | 20| 0.3 93 —90-| 10 24.7 99115 — 0 | 50| 1.6 21 — 50 | 370 |60.6 15 — 5| 60! 45 29| 9 —30 | 30] : 3.8 17 +18 5| 0.1 18| 5 — 0 | 180] 2.0 111 3 — 0 |160| 8.2 6 —20 | 10/8 20.0 26119 —20 | 40 |14.0* 1617 — 0 | 15| 0.7 ee d EEN PUES aia Aten Ben ee LENTE landi 3 d bp REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DENZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY | 1879-4904. | Hoe- A ; oe- Hoch ` Hoe- | Hoe- Hoe- 1 MEN BE Da. E Datum. Begin. | Duur. Med Datum. Begin. |Duur. Datum. Begin. | Duur. end Datum. | Begin. |Duur. bed Datum. Begin. | Duur. De | | | ! | 1891 min. | m.m. | 1890 min. | m.m. | 1890 min. | m.m. | 1891 min. | mmff 1891 neinn + 1091 min. | mm. (Juli 3| 38—50™ 70| 5.0 | Oet. 20/19"— 0™| 240| 7.5 Dec. 4/11"—30"| 10! 1.0 Jan. 6117%— 0", 60| 0MPebr.13 15%— 0m 15| 0.5 Mrt. 25/17u—40%| 20| 0.3 | 6 —30 | 60| 1.1 21116 —40 | 90| 5.0 8| 6 —30 | 30| 9.2 821 —40 | 10| H 16 —40 | 60, 2.9 2614 — 0 |190| 5.5 | 420 —50 | 100 |50.0* | 23/20 — 0 | 60 33.0* 16 —10 0.6 23 —25 | Sm 15 5— 5 | 10| 1.0 | 93/21 —30 | 45|12.5 ee ded hoe 23 —40 |150| 3.3 9 0 —20 |120 |404 7—30 |100| 7.0 [April 1122 — 0 |180| 1.3 94 5 —25 |105| 3.1 i 30,0 —30 | 25! 1.6 9/15-- 5 | 10| 2.0 410 084 1610— 0 | 15| 1.0 3115 —40 |910|945 | 31 0 — 0| 75| 4.7 1314 — 5 | 55|180 | 1011—0 H 12 —30 | 30| 0.5 4115 —55 | 195 |43.0* 1 Nov. 2116 —45 | 15| 8.5* 14/13 — 0 | 25| 9.6 11 6 —30 | 150/3048. 17, 4—30 | 30| 0.5 6116 —15 |105| 9.0 Aug. 6,19 —30 | 55|13.0 E 3 6 —50 | 10| 15 14 —35 | 40| 3.6 15 —40 | 20| 03 1811 —10 | 80| 1 7113 —25 | 65| 5.8 — 0 | 201 80 " 4/17 —20 |100 | 15.0 1717 — 0 | 20| 2.5 23 —20 | 190 |10. 21 —50 | 50|18.9* 9—0| 50| 03 16 —50 | 10| 1.3 } 517 —10 |290 |19.0 23 —20 |190| 2.5 13116 —50 | 280! 7.0 93 —40 | 85| 3.6 13116 —35 | 10| 0.8 2 6/11 —40 140 | 1.0 20114 —35 | 55 | 8.0 ]515— 0| 5| OM 20 2— 0 | 60| 0.5 1420 — 0 | 150 75.5” Sept. 818 —30 | 10| 0.4 E 819 — 0 |180| 4.3 211 5 —50 | 20| 05 20,18 —50 | 10; Olijf b= 6 1.001 aa 151 5 — 0/120! 15 loct nihil = 9/20 —30 | 90) 0.6 I3 0/00) 6.5 3113 —50 | 10! AN 3t —01l 191 13 Ja —95 | 5| 0.6 10 5 — 0 |180| 40 22115 — 0 | 30. 10.0? 3811 — 0 |. 101 @ 33 9 ol 20| 2.4 16| 0 — 5 |355|11.5 ‚Nov. 3| 2 —45 11| 9 —50 | 70/145 23 6 —20 | 10| 0 16 —55 | 10] 48) 17 —30 | 30| 1 14 —55 | 185 |65.0* 5117 —40 14 —10 | 5| 05 10 —20 | 65 112.5 2411 —30 | 10 E. 35.1 —55 | 15| 6.1* 20| 3 —50 |130 39.0 | 6| 2 —50 14 0 — 5 [9295| 3.2 15 —35 !215| 2.2 14—25 | 5/0 27/21 —20 | 40! 0.6 24116 — 5 | 10] 5.0% 13 0 E 000 24 9 —30 | 10| 2.5 | . 30/15 —15 | 30) 33) 28 0 — 0 | 170/25.9 98/1250 | 5| 03 | 713 —50 15| 0 —40 | 40| 0.5 19 —20 |105 |12.9 3 14 —40 | 80| 45 99111 —55 | 10| 0.6 | 10/12 —45 12 —40 | 20| 05 25/17 —20 | 50|18.0*Febr. 2/11 —25 | 45| 6 ; 30118 —40 | 80| 3.4 | 91 —40 20 — 0 1120 LI 26 4— 5 | 45| 1.5 17 —20 |200|29128Mrt. 115 — 0 | 601 35 | 19113 — 0 1712 — 0 | 10, 0.6 19 —35 | 10| 1.2 3 1-- 0 |400/8%% — 817 — 0 | 15| 2.0 [Mei 10115 —50 | 10| 0.6 15/21 —20 ee 15 — 0 |420 10.5 5117 — 0 | 180 | 35! 9 5 —30 |150| 4.0 399 — 0| 10| 1.0] 20116 —50 18/12 —40 | 30/10.7* 27/10 —25 | 10| 1.0 17 —40 |340| BEE 13/123 — 0 | 40| 2.2 33 —30 | 30; 3.4 24) 3 — 0 15 —30 | 90| 1.9 11 —30 | 30| 6.0 9116 — 0 |120 |22 14 3 —50 |190| 2.4 1113 — 0 | 10| 0.5 26/15 — 0 20 —20 | 10| 0.6 14 — 0 | 15| 7.0* 23 — 0 40020 1514 —20 | 5| 2.5* | 17 —40 * 19 3—15, 86| 14). 29)14—5| 5| 06 10/11 —20 | 5| 24 1612 —50 | 10| 2.2 Juni 5118 —10 1125 15.0 | — 28/16 —30 „2.1182 — 0 112801 10 17 —10 | 15| 4.3. 19 —30 | 30| 4) 2011 —30 | 10| 0.6 el91—50 | 85/145) 29/15 —30 ! 2 9120105 3015 —30 | 40/20.0*| 11 3 —40 | 20/35% |18 —45 135 13.9 14/20 —10 | 110 14.8 | „2012-0, 10| LO 17 —45 | 95| 5.0 13| 0 —50 | 10] SM — 2114 —50 | 70| 4.5 2113 —40 | 20| 0.4 Dec. 213 —40 | | 11 —15 [105/216N 2415 —30 | 100 |34.3* 30| 0— 0| 50; 2.1 | 5113 — 0 0 = 1 C e REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DE VIZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 187914901. S Hoe- | Hoe- Hoe- H SEI e / - j Datum. Begin. | Duur. m Datum. Begin. gege cr? Datum. Begin. | Duur. veel- i : Begin. Duur. ved. | Datum. Begin. Duur. ven || Datum. Begin. Duur. veel a 1891 min. | mm. || 1892 min. m. : i 81—307"| 370 | 2.1 || 189 m.m. |} 1892 min. | m.m. || 1892 min. | m.m. || 1892 min. | m.m ; 11 —50 |505|24.4 |[Febr.27|15"—25" 55) 66/Bpr.11| 5\—35™ 215 | 14.0 Juli 5|23"— 0"|540|27.3 |Sept. 22/21"— 0" 60| 1.0 ) 7—0|3|1L1 28110 —50 | 20| 09 12/14 —50 | 10| 0.5 6 8 —50 | 70| 3.5 2719 —15 | 15| 3.5 | 10 — 0 |190| 7.2 13/17 —40 |390| 4.9 2014 — 45 5| 5.0 38 5 — 0 | 90| 0.5 E 14 —-25 5| 2.6 [Mrt. 11 9 — 0 | 60/29 16/15 —50 | 20| 3.8 21112 —40 | 40| 3.6 29/19 — 0 | 10| 0.4 x 18 —25 |215| 5.2 9/9 —45.| 1078 90 —15 | Bl 1. 23117 —30 | 30| 0.6 | E 15 —40 | 745 216.5 * 3| 8 —20 |280| 9.0 17/20 —50 | 95| 2.6 94/22 —40 | 210 |16.1 Oct. 13/22 —30 |390| 1.5 e 6— 0 |120| 98 7| 7 —30 | 301509 22| 0 —50 | 30| 4.2 95116 —20 | 60|28.0* 1414 — 0 | 30| 0.5 9 —35 | 85| 3.0 8|15 —55 | 185 |20.2 9— 0| 151-0.6 19 — 0 |190 141.4 16 — 0 |180 16.8 ! 4 —40 | 35| 1.9 9 x — 90| 158 23/20 —15 1.9 26 6— 5 |115| 24 1515 —90 | 55| 7.5 7 —b0 | 50 10.1 14 —30 | 30| 07 2419 —10 |220| 1.3 27116 —20 | 10| 5.5* 16/22 —50 | 40| 1.8 23 —10 |160| 5.0 10/13 —25 | 730150.0 25119 — 0 | 70| 25 30113 — 0 | 20| 1.0 18/14 —10 |. 10] 1.6 2 —40 | 95 124 13114 —15 | 50| 42 26 9 — 0 |210| 1.6 17 —40 | 10| 2.0 1919 — 0 | 20|18.5* 0— 0 | 80| 3.4 15| 1 —20 180/2598 ^ 98 0 — 0 | 1920] 0.9 19 —20 | 40|11.0 23115 —20 |470| 8.1 10 —30 | 90! 2.6 16/15 —50 | 70| 14 — 0 |120| 1.5 2r — Ô | 30| 10 25118 — 0 | 60] 0 16 —40 | 80| 46 17 2 — o| 70| LOM 2912 —30 | 30] 1.0 26115 —30 | 30/13.5* | 12 —95 | 35| 8.0 16 —30 | 15| 21 30 7 —50 | 30| 1.7 Aug. 819 — 0 | 601 0.5 28119 —30 | 30| 0.6 14 —40 | 90| 1.0 20116 — 0| 60| 8.2 15 —0 | 301. 17 17-91 W 30 39 2 — 0 | 30| 0.6 10 —50 | 95| 0.6 221 9 —50 | 50/10. 10/12 —30 | 10| 2.5 31111 —50 | 85| 85 | 16 —45.| 18 el 1116 —30 | 30| 2.6 $$ 40| 30:08 23 —30 |210| 5.0 E 24112 —20 | 10| 2 5119 — 0 | 30| 4.0 13} 4— 0 | 10| 0.5 | Nov. eo 13 — 0 | 15| 5.0* 25/10 — 0 | 25| 40m 6116 —40 | 20! 9.9* 29/20 —20 | 15| 5.0* 119 — 0 | 55; 5.0 B 3119 — 0 | 110| 75 30/15 — 0 | 15, 02 11116 —50 ; 10} 0.8 21 — 10 |470| 49 15 —50 | 70| 6.5 31117 — 0| 90] 18 12113 —40 | 20| 0.5 Sept. 1113 —50 | 10} 1. 210 —10 | 140 17.0 16 —50 | 350 | 10.0 21 —10 | 35| 2 15111 —45 | 85123. 16 —35 | 40/32.5* 24 —50 | 300 |17.0 | 12 —10 | 10| 0.8 {April 19/17 —15 | 105 132.5 2119 —50 | 10| 3.0 420 —50 | 10| 0.4 12 —30 120, 8 2/21 — 0 | 2010 29 —95 | 35| 40 6,15 —10 | 230 (60.0 | 14 — 0 | 600 10.1 3114 —50 | 10} 5 hi 111 —50 | 100 18.5 14 4 —30 | 150 119.0 9.20 —40 | 20 | 5.0 18 — 0 |240| 5.0 bile) 20 2116 —10 | 90| 6 19 —45 | 30| 3.0 10.17 —20. | 101 2.5 17 —40 | 80 20.0 6/20 — 0, LE 12 9—40 |170| 74 18119 —5 | 19] 1:2 17:16 —15 | 25| 1.0 16 —30 |210 40.2 7119 —15 (120 2498 — 1817 —40 | 50,48.0*| . 16/15 — 0 | 75| 6.3 18 20 — 0 |120| 0.2 i 14 —45 |315| 8.0 8/17 —50 | 10012659 ` 21/10 —40 | 10| 1.0 2016 —15 | 15| 0.5 | - XIV. 13k = IE — REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEI — 195 — 'ELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879— 4904. Begin. | Duur. se Datum Begin. |D on A Séil i oe | i pue i og heid. . gin. uur. d Datum. Begin. Duur. Me c Begin. Duur. heid Datum. Begin. Duur. eid e Datum. Begin Duur. heid. : 1 189 min. | mm. ff 3 min.| mm. || 189 min. | m.m. |Jan. 1914" — 50", 250 | 14.6 || 1893 min. | mm. | 1893 min. | mm. | 1893 15"— 5,935 18.5 Jan. 1| 1"—10*| 90|10.0 20,20 —30 | 390 |3L5 Febr. 6,227—25" 240 | 8.0 Mrt, 10, 8"—25™ 0.2 |Mei 17 9 —30 |240 15.0 7 —15 |120| 8.5 211 6 —50 | 30| 8. —45 | 75| 5.0 11. 3.— 0 |206| 7.2 9 15 —30 | 60 26.5” 10 —50 | 10] L0 17 —25 | 165 (134 19 —40 |140| 54 15 — 0 |145| 6.0 25 | 15 —50 | 90| 0.3 16 —20 |160| 1.9 22) 0 —20 | 180 | 165 8| 4 —5Ó |135| 44 16/10 —50 | 50, 5.0 29 17 — 0 | 10, 5.0* 20 — 50 | 20| 1.1 19— 0 | 90; H 10 —40 | 35' 5.0 13 —55 0.7 1 —40 |200| 3.0 2| 0 —40 |440 |94.6 33| 0 —10 | 50| 05 12 —35 | 40| 8.5 18| 2 —55 0.9 Juni 1 10 —30 |120| 5.0 3 —20 | 20| 1: 9| 0 —45 |955| 8.2 25, 3 —10 14.9 41 0 —30 |270| 2.6 15 —30 |360 15.0 24119 —10 |300| 1. 10} 3 —20 | 340 | 116.2* 6 9 —30 | 30| 8.4 3 0 — 0 690 63.1 23 — 50 | 201 1114 —40 | 20| 7.0*'Apr. 1114 —30 g9 de 7 13 —20 | 10| 0.2 43—1| 5| 04 25112 —10 | 5, 091 16 —50 | 5| 3.0* 2114 —25 | 235 16.5 9 15 —40 | 80| 44 5 —10 | 10| 1.8 96| 9 —10 | 401 WA 12/17 —40 | 25| 9.2* 418 —30 1.0 14 —40 | 20| 1.0 19 —15 | 15, 3.5 17 —30 | 40| LR 13 9 —50 | 10| 1.8 518 — 0 |180| 4.2 16 —50 | 40| 0.4 21 —10 |530 |17.1 97117 — 5 | 25 08] 14/11 —20 | 75| 3.2 6/23 —50 7.5 15 —30 |190| 8.0 6.9 — 01140! 50 20 —40 | 20| 0. 15/22 — 20 |100| 9.0 7| 4 —20 13.5 3—35 | 10| 0.3 6—50 101 ES 30 7— 0| vi 17 7—.0 | 30] 1.8 811 — 0 3.0 10 15 —30 | 90 16.0 10 -o E 31190 —25 | 25, TH 20119 — 0 | 70|52.5* 10/17 —50 5.5% 14 —35 | 25| 4.1 23 —30 '210 14.0 WE 21/15 —30 | 30| 13 11114 —20 1.4 17 + 0 | 20] 08 7 4 —20 |460 131.8 |Febr. 1 6 —45 | 5 | E 22115 — 0 | 240/11.0 12/15 —25 17.0 2 —30 |170| 5.0 8.6 —30 | 30| 1.0 9 —10 | 45| 2 23118 — 5 | 55 97.5* 16/12 —55 9.6* 21 16 —50 | 80 15.0 8 —10.| 70] 20 17 — 0 192001208]|] 24 1 —20 |180| 9.4 22 14 —30 1.3 22 10 — 0 | 80/10.3 10 4— 0 | 20! 14 al 1 —30 | 30| 041 6 —50 | 65| 1.0 2514 — 0 6.0* 24 16 —40 | 20, 04 11/21 —50 | 40, 4.9 3 —40 | 2609| 17 —50 | 250 |18.5 28/13 — 30 5.5%). 95 18 —25 |155 47.0 12 7 —50 | 70| 8.5 16 —10 | 5| 08) 25/22 — 0 |300 21.3 26 2-10 5| 05 15| 9 —25 | 50 11.0 17 — 0 | 30| 9M] 5—15 | 5| 0.5 [Mei 1/13 —55 8.0* 11 —30 | 30| 7.0 12 —30 |210| 9.0 391 —20 | 10| 20) 27/16 —30 |210| 1.1 419 —50 1.3 27 23 —40 |200| 1.8 16| 4 —30 | 90| 1.0 23 —50 | 90 TI 521— 5 11.4 28 15 — 5 1475 115.2 1—99.|-40| 47 414 —10 |110|124] rt. 2| 1 —50 [115 7.5 8 2 —40 15] 115 —10 | 10| Lë 23 —40 | 50 31.5” 5. 3 —30 90 PEE 415 —50 | 10| 1.0 18 —15 23.0 Juli 13 15 —45 | 90| 5.1 17, 7 —10 | 30| 1.5 T sl 1E 7116 — 0 | 65/29.1* 10/20 —20 44.0* 18 2 — 0 |200 |12.9 18 4 —50 | 190 16.5 ei 9 —15 35 a 910 — 0 | 10, 03 12/18 —40 17.0 14 14 -50 |250| 2.9 10 —30 | 30] 201. 23 —50 |490 |24.2 13/18 —50 3.4 18 a — 197 — Begin. Duur. Zeg Datum Rost 3 Hoe- : wani i ng T heid. ; TERN Duur. Begin. Duur. N Datum. Begin. Duur. pe Datum. |. Begin. | Duur. m min m.m. 13"—10™ 410! 4.9 min. | mm 1894 min. | m.m 1894 min. | m.m. 2113 — 0 |400/13.1 | 1893 | min. | m. j 0"—40", 10| 0.6 Jan. 15 23%—30% 210 | 0.8 |Febr. 8/,15"—30", 15, 5.0* 14 —20 |140 44.2 (Oct. 16 150— 20m 130 | 28.5 : 5! 5| 03 8— 0 |180| 2.0 171 3 — 180| 1.3 17 —30 | 90| 0.2 18 —30 | 40| 0.4 25|19 —55 | 10 | [] 16 — 0 |240| 8.0 9116 —50 | 7017.0 | 16 —20 | 20 11 —40 | 95|10.7 18/11 —15 | 10| 1.7 10114 — 5 |235| 9.0 : 0 —40 | 10| 4.5* 30112 —20 | 20 15— 0 | 70| 3.4 19/16 — 0 | 55| 4.3 11| 7 —10 |110| 4.5 4 —50 | 280/ 11.8 16 —45 | 30 16— 5 | 55| 40 au 3 —20 | 40| 0.2 15 —40 | 140| 4.6 : 2— 0| 60| 0.5 21 —50 | 20| 0.4 11 —15 | 205 | 10.0 12/13 —25 | 95| 3.5 1 14 —30 | 10| 1.2 |Nov. 2112 —10 | 50 1 —50 |370| 9.1 18 —15 | 285 12.5 19 —50 | 10| 1.0 er 12 — 0 | 10| 05 80 —95 | 19 8 —50 |205| 2.8 22| 9 —35 | 10| 2.0 13| 1 —10 |400 |44.0 A 17 —30 | 10| 03 14 —95 | 95 11 —10 | 35 |21.0* asilo — 5 | 5| 5.1* 17 —10 |11022.7 vm 12 —55 |185 10.0 6113 —50 | 10 21 —25 | 605 |64.0 21 —10 1.10] 41” 14| 2 —55 | 300 [41.5 E 5 — 10 |410 15.0 739 — 0 | 60 8 — 0 | 160 |33.3 23 —55 | 90|42.8* 18 —45 | 15| 2.1 m 16 —50 | 10| 3.6* 9| 4 —90 | 20 14 — 0 |140| 5.0 aal 6 —15 | 45|97.6*] 16. 7 —.0 |-60115,2 | 31—10 |175 5.9 11117 —50 |: 35 18 —50 |130| 3.6 7—10 | 20| 7.6* 8— 0| 85|19.0 | 2 —30 |165 | 13.0 13| 6 —20 | 330 23 — 0 |110| 9.6 8-30 | -00) 8.0 10 —50 | 50] 2.4 E 14| 5 — 0 |180 5-20 | 65/10.3 11 —30 | 75|10.5 171 6 —20 | 95| 8.7 - . Sept. 4323 — 0 | 60! 5.0 15118 —30 | 30 20 — 0 |120| 0.9 21 — 0 |400| 14 8—40 | 25| 43 È 9— 0| 15| 3.2 1612 —40 | 95 21 — 0 |180 |10.7 2515 —20 | 10| 5.0 19 —25 |155 15.7 : 16113 —35 | 125 |17.0 17112 — 0 | 50 1:0 | $40: 4.0 96115 —20 | 20|15.0* 12 —55 2.5 m 24/16 —30 |210| 8.0 Ean ios 6-30 |..5| 08 97112 —40 | 20| 04 19/16 —10 | 60| Lë E 25/13 —50 | 10| 1.3 18/11 —20 | 40 33 —30 | 30| 0.3 98} 9 —10 | 15| 1.3 20116 — 0 | 15| 2.0 20114 —30 | 50 &—01.30] 41 13 —30 | 90 |16.3 22| 0 —50 | 50 10.0 21118 -40 | 20 5—10 | 60| 3.0 go 6 — 5 |135 17.8 39 — 0 | 15| 4. 25/19 — 0 | 60 1— 0 | 420/ 75.0 23 — 5 |295| 6.0 23| 4 —40 | 40 |18.0* 211450105 11 —10 1.1 30119 — 0 | 80| 2.0 7-50 | 1 5 6 —30 | 85 21 —55 | 65|12.3 24| 2 —30 [510 29.6 9 — 0 | 660 3 —15 1985|31.7 Febr. 1| 1 — 0 |520 21.1 13 —30 | 40| 0.5 Oi 236. 1415 10-5 61 1 22 —30 | 165 |13.7 3516 —20 | 20| 1.0 28] 6 —20 19 —20 |120| 4.0 2123 —40 | 660 | 84.5 26120 —20 190| 4.1 12 — 5 | 715 9 —40 | 290 39.8 5| 5— 0 | 20, 2.0 28/15 —50 | 10 0.5 18 —40 |200| 1.0 6| 7 —30 | 150 |34.2 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND ME — 198 i = 19 = T DENLELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879 | e Hoe Ho YA | lai 8 | - Datum. Begin. Duur. er) Datum. Begin. Duur. er Datum. Begin. por JS Datum Begin pe held. | Datum Begin. Zëtteg I | Datum. Begin. Duur. n T | i | | Ke | 1894 in. | mm 1894 in: Pu 1894 nis i 189 | in. | m.m. | 1894 | min. | “man | 1895 | min. | m.m. rt. 1:11°—40™ 20| 0.9 Apr. 22| Q"—99"| 30| 15 Sept. 11202— 40" 20| 1 Nov.21,11:—402, 30 18.6 ‚Dec. 27 141— 0% 60; 3.0 Jan. 18} 2"— Om, 120, 1.4 214— 5 | 50/10.0 16 —25 | 35| 6.5 a 3 —90| 60| 3j 2418 — 0 | 60; 1.2. 22 — 0 | 30, 2.0 19/11 — 0 | 60| 34 16 —25 | 25| 0.5 26| 3 —40 | 200 39.8 sıo —10 | 30 49 26 7 —30 | 50/15.6 | 28| 5 —40 | 80| 48 21 0 —40 | 15) 1.2 711 —40 | 170/111 27116 — 0 | 300 110.0 1318 — ol 60| 74§ 27113 — 0 | 10 08 29| 4 —40.| 60! 5.0 3 —50 | 10| 3.1 816 — 0 | 35 21.0* 28114 — 5 |355 40.9 1418 — o | 80/1158 . 28| 7 —20 | 10| 0.2 14 —20 | 20) 2.8 22) 1 — 0 | 180 | 4.0 10/17 —30 |210| 2.9 2919 —35 | 20| 2.7 19/21 —10 | 90| 50] 29) 4 —20 | 240) 1.2 30,0 — 0 |320| 2.7 19 —50 | 40|15.0* 13 15 —30 |120| 3.0 30| 3 —40 | 50| 2.3 20 1 —50 | 30| 4 19 —20 | 20, 2.8 23/12 —10 | 55| 8.0 1416 —50 | 40| 8.7 aal 0 —10 | 190 193 ec. 2/18 — 0 | 60| 3.7 31/23 —45 | 15| 1.0 23 —50 | 10} 0.9 15 0 —45 |315| 2.6 [Mei 9/14 —30 | 10! 1.0 3112 — 0 | 15| 9.0% 24) 4 —10 | 30 11.0* 1610 —10 | 85 18.0 17 —50 '445 342 Oct. 7117 — 30 4,14 — 0 120, 4.0 | 1895 25| 6 — 0 ¡120| 5.2 20 —50 | 25| 1.3 3120 — 50 1250 23.3 8 16 —10 5|12 — 0 | 5| 1.0 Jan. 3112 —30 | 40| 5.3 31— 0 | 10} 2.5 17/10 — 5 | 205 23.4 493 — 0| 60| 04 1318 —40 13 —20 | 5| 0.6 7 —40 |260| 7.7 26 1 —50 | 290 97.0 18,15 —20 |160 57.7* 519 —20 | 551 9.6 146 —30 16 —35 | 5, 0.5 519 —10 | 10) 0.2 10— 0 | 30| 3.0 1912 —55 | 5| 0.6 16113 —25 | 35| 36 1614 — 0 18— 5| 95| 2.0 6| 1 — 0 |350,31.3 20 —50 |120|18.2 14 — 0| 40| 1.5 17/23 —25 | 5| 10 19} 4 —20 9/9 — 0 | 25} 15.5* 16 —50 | 10) 3.4 27) 5 —10 | 110; 15.9 20/16 —25 | 160 23.6 1999 — 0 | 60! 05 14 —10 11110 —30 |450 |14.0 7110 —50 | 70, 0.8 8—:9 | 10.9.0 2213 — 0 | 35| 19 20117 —90 |160 35.1 2016 — 5 12/23 —30 | 30, 9.0 9} 0 —50 | 240! 5.5 28 5 —20 | 10| 1.0 2419 —10 | 55) 2.0 21117 —50 | 130 25.5 21112 —50 13} 0— 0 | 30) 10 16 709-4 7304:2. Fr 2 290,0 a A 25/15 — 0 | 60; 13 29|91 — 0 | 190! 05 99/11 —90 15| 3 —50 | 250 | 10.0 19 — 0 | 60.3.1 3 —25 | 45| 5.0 2615 — 0| 5| 03 23| 1 — 0 |120] 1.0 22 —10 16/17 — 50 | 25| 0.3 10/13 —10 | 150/435 gt — 0 | 10| 10 27/14 —40 |130| 8.2 26117 —10 |170| 29 3019 20 17116 —25 | 125| 2.6 11116 —50 | 10| 0.6 30| 2 —50 |170/29.0 30 7 —30 | 30| 1.0 ; 18 —50 BEE +6.) 8] 00 12113 —25 | tö: 1.2 au 2 —30 | 50/36.0* 31/12 —15 | 60 11.9 Juni 3/14 — 0 | 140 80.0? 31 6— 0 3 —50 | 10} 0.6 18117 —.0. | 60) 28 7-— 0.140] 13 : 616 — 0; 70) 19 4—30 | 10! 0.7 21 —40 | 10| 0.4 20 —50 | 10| 2.0 April 110 —40 | 140 | 19.0 7119 —20 | 10! 03 Not. 4117 — 0 5— 0 65 10.0 14113 — 0 | 120 117.8 19 — 0 |240| 2.8 9| 0 —30 | 10. 03 5110 —50 17 — 0 | 230) 15.0 1611 —40 | 80| 1.1 Febr. 1] 0 — 0 | 360 |26.0 416 — 0 | 60| 0.3 16 1 — 0 |100| 13 1118 — 0 20118 — 0 | 60| 1.0 0 — 0 |120|51.2 14 —40 | 50| 5.3 5,19 — 0 |190| 0.3 7 1511 — 0 21115 —55 | 5| 5.0* 17|.3 —40 | 80112.1 9119 — 5 | 25) 45 11/17 —20 |150/14.2 [Juli 15/15 —30 | 90! 0.9 Jea —30 22118 — 0 | 90] 9.0 29 — 0 | 120,|. 7.9 3 6—0| 10| 0.8 1818 — 5 | 15| 04 | 7 17119 — 40 26] 2 - 50 | 10| 0.5 8 — 0 | 30| 25 21111 —40 | 20| 0.5 [Aug.27/21 — 0 | 90/11.0 20| 5 — 0 5— 0 | 70| 5.0 7| 2 —20 | 250 |30.5 — 200 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN — QUI — LFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY Hoe- Hoe- Jp Hoe- Hoe- oe- Datum. Begin Duur. | veel- | Datum. Begin. Duur. | veel- | Datum. Begin Duur. | veerl Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. |Duur.| veel- heid. ei h 2 eid. | heid. heid. 1895 min. | m. Il 1895 min. | mm. Febr. 7|12"—-20" 40:18.9 | 1895 min. | mm. | 1895 min. | mz.|| 1895 min. | mm. | 1895 in. | mm. [Dec.25| 1%—15™ 120 | 10.0 22 — 5 | 45! 3.0 Mrt 22/19*—307"| 100 |50.0* Mei 28| 184- 50"| 80 Wuli 30, 4"— 0% 90| 1.5 ¡Noy.20/15%—50%| 15| 0.6 —30 | 10| 0.9 23 —20 10; 3.0 23120 — 0 60 | 4.0 29115 — 0 |280 10 — 0 480| 7.0 23111 —45 15| 0.4 26 0 —50 | 250 25.6 810 —50 10| 9.0* 25117 —40 | 90| 8.2 30/14 —10 | 55 13 —20 15| 6.2* 10 —15 3 7.8 9 2 —50 15| 1.8 2719 — 0 60| 3.7 31114 —30 | 260 Aug. 1114 — 0 240) 2.2 2411 — 0 | 90 22.3 20 —30 | 330 30.2 10/12 —50 | 90) 16.0 2823 —10 | 50| 14 | 8/17 —20 | 285 39.6 25 1— 0! 70| 2.7 27115 — 0 | 85,835.5* 111 5 —10 | 40 8.0 29 0 — 0 |190| 1.8 ¡Juni 2117 —40 |570 27,20 —50 251. 0.6 28/11 — 0 MAAS 3.8 29/14 — 20 | 20 |10.6* 17 —55 | 45! 6.0 3013 — 0 | 60/13.8 4 2 —20 40 29| 4 —30 | 25| 2.8 30117 —30 |215| 0.9 12/10 —10 | 40 18.0 31/18 —30 | 30| 9.5 8 —30 | 30 Sept. 22119 — 25 | 35| 9.3 13— 5| 5| 09 13 —25 251 3.6 23 — 0 | 60 30117 —40 20; 0.3 || 1896 18 —50 | 25| 5.1 [April 1115 —40 | 30/12.8* 8111 —25 | 45 Oct. 17/12 —15 | 20 114.5” an. 11 9 —30 | 70| 5.2 15/13 —10 | 110 16. 2114 —15 | 25 23.5" 10123 — 5 | 45 189 — A 5| 1.0 Dec. 1113 — 5 5| 0.7 315 — 0 | 60/17.5 16 4— 0 1320 47.7 3119 —40 | 95! 5.5 20120 —10 | 35 14 — 25 5| 0.7 14 —45 5| 0.5 410 —50 | 20/11.0* 20112 —30 | 90| 6.5 422 — 0 | 60| 1.2 23/18 — 5 60 20113 — 30 51 05 2111 —50 5| 0.6 816 —20 50 '11.0 22116 —20 | 160 26.8 10/18 —30 3107.10 24 9 — 0 :300 b—5: 45| 5.5 12 —55 65 |55.0* 9115 —15 65 | 20.5 24118 — 0 60; .1.5 1417 —40 | 380 | 34.5 27121 —35 | 90 21; 2 —10 10| 2.5 93 — 5 51 0.3 10/16 —30 1 0.3 26/11 — 20 | 90| 5.3 15 0 — 0 | 90! 20 98116 —45 20 15 — 0 | 240/19.9 3| 3 —10 20| 0.8 19 0 —30 |110| 6.6 27115 — 15 10! 3.2 20113 — 0 15| 1.0 23 —55 | 45| 25 13 — 0 20, 3.0 4 —50 | 30, 2.6 28111 —30 | 30|18.9* 21118 — 40 15| 9.0* Juli 1118 —40 | 50 2212 —30 1011.0 18 —10 50| 1.5 11 —35 | 30, 3.2 19 — 0 | 250 [63.6 28| 4 —10 | 30/11.0% 2123 — 30 | 640 2312 — 0 | 55/14.6 7112 —30 |240| 6.9 19 —35 405| 9.9 bill — 5 |535 17 — 5 | 2905 234 19 —50 | 40; 1.0 8 —50 70: 23 Mrt. 1117 — 0 |175| 9.3 [Mei 1117 —40 |190 10.3 6: 2011000 24 18 — 40 |320 5.7 8/21 —15 | 15| 0.5 13| 8 —45 5| 0.7 2| 4 —15 | 60/12.4 2114 —40 | 5016.8 7| 4 —45 |135 10/12 —30 | 30| 1.0 18 — 35 |100| 5.3 al 2 —40 | 20| 1.6 3114-50 | 20| 1.5 814 —20 | 20 Nov.10/19 —15 |195| 3.3 11| 9 —30 | 10} 0.3 14 1 —45 | 60| 45 7| 8 —50 |140118.5 18 —50 | 40| 15 9111 —55 | 10 15| 9 — 25 |160]11.3 12| 1 —30 | 20| 0.3 6 —45 | 10| 0.5 8 3 —40 |340/13.5 10/18 —40 | 90 11.0 10 2 —95 | 40 14 —55 | 245 |20.8 14| 7 —30 | 20| 0.1 12 — 5 | 35) 3.2 1114 — 0 | 10| 12 11] 0— 0 | 60| 9.0 19/18 —30 | 30 16111 —40 | 80| 3.6 16/13 — 15 | 105 |55.6* 19 — 0 |240| 2.3 16/17 —40 | 35 23.5” 12/14 —50 | 70| 8.4 34 3 —35 | 90 16 —95 | 35| 2.4 19/13 — 0 | 15! 0.6 15, 4 —40 | 20| 0.8 19 3 —50 |440 65.2 14/20 —50 | 70 45.0? 35 2— 5 | 50 ^. 422 —90 | 30| 03 20118 —30 | 20 0.2 19 —40 | 560 31.9 20118 — 0 | 15 16.0* 23/15 —50 |110| 5.0 27112 — 5 | 75 17 1 —50 | 70| 04 22111 —30 |210 214 1611—40 | 15| 11 21/11 —30 | 10| 0.9 25/13 —40 | 30| 1.2 31 —40 | 20 5 —10 |110| 2.2 23| 5-30 | 60) 0.8 19-25 | 35| 16. 22 — 0 | 10| 10 26/12 —45 | 25| 0.9 28| 1— 5 1180 20110 —15 | 75| 7.1 24| 3 -20 |190| 6.5 17) 4245 | 15| 0.3 REGENBUIEN TE — 202 — — 203 — Datum Begin D ei? Dat Badi e : | 08- Ho ; ue? ` egin. uur. hei. atum. egin. Duur. VA Datum. Begin. Duur. Begin. ur: veel: Dati Begin Ditur - Datum Begin ind er min. | m.m 1896 min. | m.m. 189 min. | m.m. 6"— 0™ 80| 5.1 Oct. 219:— OP) 45| 1.6 [Dec.16 16"—25" 15| 0.8 189 min. 1896 min. | mam. | 1896 min. 2-40 | 20; 1.0 27112 —20 | 10| 1.5 17117 —55 | 20| 14 Jan. 17| 7"—40"| 20| mm. |Febr.11/22u—35™ 95| 9.8 |Mrt. 7 150— 5™ 535 10 —45 | 35| 4.0 29811 —40 | 45 9.0 18112 — 0 420 17.1 19 —15 | 25| 2.0 21 7 —30 | 95| 2.8 12 —40 | 20 17 —15 | 5| 2.0* H9 7248| 1.0 20| 4 —30 210 12.5 18| 7 —40 | 20| 6.5 19 — 5 |430 149.0 bdi 11 —30 | 80 110 17 —20 | 20) 4.8 19 1 —40 | 500) 1.0 13/18 — 0 | 300} 16.6 10/14 —10 | 170 14 —30 | 10| 2.5 |Nov. 4119 —30 | 30| 3.5 2119 —30 | 5| 0.9 17 —40 | 5045.0 14115 — 0 |240| 7.6 11/12 —55 | 95 10 —55 | 95| 1.7 15116 —30 | 30| 2.0 33 3-40 | 10| 0.3 21 —50 |540| 5.0 15/14 —40 | 90|. 1.0 17 — &| 10 i9 —30 |“ 5| 03 17112 —50 | 160 |16.5 26} 9 — 0 | 30| 1.7 21| 3 —50 | 200) 10.1 16 —35 | 85| 2.7 12| 1 —40 | 80 5 —80 | 10| 0.2 18/17 —10 | 10| 5.1* 13 —55 | 10; 0.8 22/10 —40 |145 |17.1 16112 —50 | 15| 4.5 12 —3 30 17 —55 | 945112.5 20) 3 — 40 5| 0.7 27111 —40 | 20| 1.2 26/12 —55 | 10 20.2 15 —45 5, 0.5 ¡17 —35 | 405 36.1 13 —55 | 10| L6 2219 — 0 | 10| 05 19 —50 | 10! 0.6 14-40 | ib) 04 17/21 — 0 |180| 3.2 13/17 —40 | 15 17 —20 |100/10.5 | - 20 —50 | 20| 0.5 doj è -15-|^75| RI 291 0 — 5 |145| 1.0 18/11 —40 | 19| 1.5 21 —50 | 70 21 — 0 | 25| 2.0 2411 —15 | 85| 5.0 8 —50 |190| 2.5 30/17 —10 | 90|11.3 21 — 5 | 60| 34 16/14 —35 | 85 17 —10 | 10) 2.0 15 — 5 |100 31.5 SB 0 m L2 19,9 —40 | 5| 15 1714 —55 | 75 11 —20 | 280 30.0 95/11 —35 | 25 | 3.0 3912 — 0 | 65| 2.7 13 - 30 | 30| 1.2 2013 —30.| 55| 35 19,15 —25 |215 14 —40 |440116.4 14 —50 | 25] 0.6 30110 — 0 | 10} 0.1 17 —20 | 10| 1.0 211 0 — 5 | 5u0/ 29.8 22118 —50 | 250 15 —35 | 145 | 13.0 18 —15 | 15| 0.3 11 —15 | 10] 0.6 0.2 10 —40 , 40| 0.4 24/14 —15 |405 17 —25 1110] 2. 26111 —20 | 50, 3.5 31/18 —15 | 225 1285 12 —55 5, 1.1 99 — 0 | 80135.5^ 28/10 — 0 | 70, 9.6 Febr. 1116 —50 | 55 117.0 22 1-40 | 5| 6.5* 17 01260 | 04 17 —25: 165, 6.0 | 1897 2111 —40 | 50| 3.0 2 —30 | 10| 0.2 [April 1111 —55 | 95 29112 —10 | 70| 0.8 Jan. 2/12 — 0 | 60| 1.0 | fae = 6-1 2-647 LO 3—55.| 16} 1.2 215 —50 | 200 16 —10 | 95| 8.5% 17 —55 | 90| 14 819 —50 | 10! 3.0 412 —55 | 10| 0.4 7 —95 | 5| 10 390 — 0| 60 30/16 —20 |980 81.7 15 —50 | 50| 6.0 5} 1 — 0 |190| 1.8 26110 —40 | 20| 2.8 7115 —55-| 26 19 —15 |385 |41.4 15/16 —15 | 345 13.0 615 —15 |165| 9.9 27116 —15 | 15| 5.5 918 — 5 |205 3 —55 | 15| 0.5 (Deo. 316 — 0 | 30| 0.5 17112 —50 | 40 14.6”? 7117 —30 | 30) 1.0 28/14 —20 | 10| 6.5* 11/16 —35 | 205 18 —25 | 35 | 5.5 17 — 0 | 60/47.7* 12 —40 | 25, 6.0 811— 5 | 55) 40 29113 —10 | 90| 3.5 1219 — 0 | 60 12 —30 | 90, 2.2 18 —50 | 50| 3.1 20118 — 0 | 60| 0.3 15 — 0 | 60| 10 16 —55 |305 28.5 13/12 —50 |240 613 —40 | 30| 2.1 gil 5 — 0 | 15| 0.7 10117 — 0 |100 | 15.5 20 — 0 |360 23 —50 | 15| 2.1 8117 —55 | 65 |37.1*%) 23110 —20 | 40| 3.3 AMES — 5 1:54:03 Mri ¿4147 25 145804 0 14 20 —40 | 140 | 10/14 —50 | 85 |10.6 24 1 —15 |435 |38.4 8—20 | 40| 3.0 5116 —10 125 | 7.0 15,18 — 60 nihil 12112 —10 | 15| 4.2 27 0 —40 | 30| 3.0 13 —45 | 25| 1.7 712 — 5 | 85/37.5%| | 17| 0 —25 | 4551168 16/11 —40 | 25| 1.6 28| 9 —20 | 15| 0.2 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN — 204 — — 905 — ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879 —|1901. Hoe- Hoe- Hoe- Hoe- oe - Datum. Begin. | Duur. m Datum. |» Begin. | Duar. d Datum. Begin. | Duur. "d Datum. Begin. | Duur. pe Datum. Begin. | Duur. na Datum. | Begin. | Duur. De 189 min. | mam. | 1897 min. | mm. | 1897 in. | m.m. 897 min. | mm. | 1897 min. | m.m. Jan. 29/15"—50"| 60 13.0 |Mrt. 2|14%—40%| 90| 0.4 April 4141-35” 13%— 45") 60 42.07 Oct. 20| 11—30% 240 | 2.7 |Dec. 8|16"—20"| 40| 6.2 17 —20 | 40| 6.1 . 6122 —30 15 — 5| 55| 2.0 21114 —30 | 60| 0. 913 —30 | 10| 5.5* Febr. 221 — 0 | 60| 05 14 — 0 0.9 7115 —40 2 —40 | 10, 3.5* 25117 —40 | 20 116.5” 10 3 — 0 | 60| 0.6 5113 —30 | 95 | 5.5 3| 1 —50 | 280 16.9 9114 —40 5 —20 |160| 1.3 28115 —50 | 10| 1.0 14 —10 |170| 0.7 6/11 —40 | 20! 0.2 4 7--25 | 35| 2.0 10/11 —30 29/17 —50 |250 130.8 | 11 0—5| 15| 04 7113 —40 | 20| 10 9— 5| 10| 06 14 7 —15 nihil | 18/15 —15 | 50|50.0* 8/13 —20 | 460|12.8 6| 6 —30 | 240 18.3 12 —10 Nov. 3112 —25 | 15| 4.7 | 1415 —30 | 15| 5.0 9/13 —55 |115| 7.8 71121 —20 | 20] 0.5 15 14 —40 2 —15. | 216: 0.6 14 —40 | 90| 0.7 | 17/12 —50 |130| 2.7 19 —10 | 50| 0.2 8/17 —30 |110| 1.9 1613 — 5 15 —20 | 20| 5.0 819 —30 | 30| 1.2 | 21/15 —50 | 10| 2.6 11| 2 —30 |130| 2.3 21 — 0 | 60! 6.3 17114 —15 19— 0 | 60| 9.5 29 — 5 |175| 9.2 17 — 0 |140|10.4 8 — 0/150} 05 9115 —30 | 30| 1.8 19/21 —30 20 —15 | 45 16.1* 1117 —40 | 50| 1.9 39 5 — 0 | 190| 4.5 22 —30 | 90| 0.7 17 —30 | 50| 1.4 22117 —40 23 —20 | 90, 0.4 14117 — 0 | 60! 05 31 1 — 0| 601 13 12/18 —45 |170 |16.0 16/18 —10 | 60/14.9 25/11 —45 1 —40 | 20| 0.8 15111 —40 | 20, 0.5 4 —:0 | :901:0.5 1415 —50 | 25| 2.0 18/18 —50 | 60| 0.5 gi 1 —10 17 —50 | 10| 0.2 16 — 0 | 20| 0.7 1511— 5 | 5| 05 23 — 5 |145 13.0 49.3 —:0 1 —30 | 30| 48 17/16 — 0 | 60| 0.5 || 1898 18/13 —30 | 20| 0.5 20112 —40 | 50) 4.0 21— 5 5 —20 | 40| 5.9 18116 —45 | 45/24.0* Jan. 1| 5 —30 | 90| 0.7 19,11 —50 | 10| 9.1 15 —50 | 70| 7.4 20 0 —15 13 —50 | 70! 8.0 19| 5 —40, 50, 2.0 —80 | 60| 7.0 16 —35 |370 42.5 0— 0| 20| 1.8 13 —30 18 —30 | 30| 1.5 19 —30 | 60/14.5 16 —40 | 10, 0.2 23| 4 —45 | 35| 5.7 2113 —15 | 25| 9.7 15 —10 2011 —50 | 20| 2.7 312 —15 | 10, 0.8 19 —35 |-95| 2.5 17 —15 |405|11.5 20 —50 | 80 23.5 25116 —50 | 90/49.5* 16 —50 | 40| 1.2 21 —15 | 5 0.5 22/21 — 0 | 10| 0.6 [Mei 14119 —30 23 —20 | 45 | 27.0% 2620 — 0 | 60| 0.3. 5115 —30 |390 21.2 23 —20 | 160 13.9 2311 —50 | 95| 0.7 21 — 30 19 —55 |125 58.5 27111 — 0 | 80130.87 6| 5 —50 | 20| 0.5 24,14 —55 | 10| 1.1 2410 —50 | 30| 0.4 11— 0| 10} 2.0 13 —40 | 10| 0.6 916 — 0 | 20| 0.5 25 0— 5 | 5| 0.7 25/19 —45 | 15, 0.6 [Juni 4:4 —50 12— 0| 5/10 18 — 0 | 15| 0.7 17 —80 | 45 |36.1* 2 —15 | 10| 0.3 21 —45 | 25| 1.5 3314 — 0 18 — 5-51: 1.0 28114 —30 | 330 |39.5 10: 1 —55 | 65| 4.5 26| 4 —20 | 10| 2.5 27 9 —40 | 380/13.1 20 —40 | 50| 2.5 2915 —50 |280 |14.0 9 —30 |210 11.7 27116 —30 | 380 32.6 28/16 —25 |155| 7.7 Juli 3123 — 0 1—5|25| 21 30115 —55 |305 14.2 15 — 0 | 60| 0.6 28117 —10 | 10| 40 31/13 —40 | 260 16.9 B|14 —15 6 — 0 110| 04 | . 12/21 —30 |390 | 14.8 | Bib 2 —50:! 30| 0.4 "Dee, 1118 — 0 |150| 5.3 | 16|13 —30 | 650 39.9 Mrt. 1116 —30 | 90| 0.4 [April 119 —15 | 15| 10 6| 2 —45 10 —50 | 130) 0.8 | 5|14 —15 | 45,16.5*, 18/21 — 0 |540 24.5 2,13 — 8 | 5| 0.6 411 —20 | 10! 04 6— 0 22 —25 |115| 2.6 | 814 —25 | 55| 5.1 | 19/19 — 50. | 620 |59.3 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN — 206 — — 404 — ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY Ho Hoe- Hoe- | Hoe- | Hoe- Hoe- Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. Duur. veel- | Datum. Begin. Duur. Begin. Duur.| veel- | Datum. Begin. Duur.| veel- | Datum Begin. Duur.| veel- heid. heid. heid. heid. heid. 189 in. | m.m. 1898 min. | m.m. Febr. 11, 4"—40"; 60| 0.7 | 189 in. min. | m.m. | 189 min. | m.m. | 1898 min. | m.m. Jan. 20] 8"—35™ 10! 0.5 12/14 —40 | 20. 1.0 |Mrt. 7/10"—25" 10 5|20"—30"| 10 | 1.0 Sept. 3|12"—207", 30| 0.8 (Noe, 5|11"—50^, 3 8.0 9 —30 | 30] 1.6 21 —30 | 30| 2.6 — B 5 22116 —50 15| 0.7 16 —45 | 285 19.6 14 —25 | 10| 1.3 23 — 0 | 60, 0.6 1— 5] 10 17 —50 |110|12.0 23115 — 30 |195| 9.0 6111 —20 | 50, 3.0 21| 5 —55 1-15] 1.2 13117 —35 | 95| 1.3 8/11 —15 | 45 14 —55 1 0.5 27/19 —40 | 80 |45.1* 18 — 5 |145 22/14 —50 20117.0* 14 5 —25 501. 2.7 12 —50 | 130 19 —20 |160| 18 1118 — 0 15 18 —50 50| 1.4 8 —40 20| 1.0 94 — 0 10 18 —10 |170/22.0 Oct. 2/19 — 0 80 24.0 8 1 —30 30 - 25/15 —50 | 130| 6.4 13 —40 | 35| 1.9 13/16 —30 | 10 16 — 5 5; 0.8 4:1 —30 10 | 0.6 10118 —50 | 70 26| 1 —40 | 500 |35.4 15 12 — 30 30 | 2.5 14115 —35 10 19 —50 |130| 3.6 2 —25 10 22 11/16 —20 | 100 23 — 0 |130| 4.3 14 —20 | 130114.0 15/15 —25 | 10 1—45 25, 1.0 8 0 —30 | 20; 0.5 16118 — 0 | 120 28| 0 —20 | 190110.5 16,12 — 0 | 240; 8.6 17/18 —55 5 11 — 50 (UE dE 4 —25 BI 10 17118 — 0 ¡220 29 3 — 0 1200| 2.1 17/14 —50 10| 3.5 19 —50 | 160 15 —35 25| 0.9 6 —50 15 | 9.6* 18/13 — 0 40 22 —30 |215130.5 15 —30 10| 0.5 20116 — 30 5 16 —35 26 L3 9/17 —50 60| 3.6 | 16 —30 60 30/17 —55 185 [11.4 19 —50 20| 0.5 24115 — 5 5 10/11 — 40 | 140 | 24.0 21/15 —40 | 110 20117 —50 70|13.5 28/14 — 0 60 16— 0 70112.0 15 —30 101 1.0 | 23116 —25 | 400 Febr. 2| 6 — 0 | 110! 10.0 211 5 —50 | 20) 2.5 30115 —10 | 55 8 — 0 ¡360 40.0 17— 0 | 90| 9.0 | 29114 —35 10 3117 — 20 25| 6.5 8— 0 804: 3.2 13 — 0 15| 5. 0* 11/12 —40 10| 25 | 15 —35 45 417 —55 10| 4.5* 13 —50 20, 0.4 April 2/13 — 15 15 5 —10 Bal 13 16 —25 65 | 10.5 | 30/14 —50 10 T| 6 —45 20| 0.5 22| 9 —10 |140 | 12.3 15 —30 | 110 6 —55 15| 0.8 12/11 —50 10:13.57 8 —10 | 30] 6.2 25| 3 —50 | 20| 0.2 4117 — 01 46 5 1 01 06 4 —90 | 40| 2.5 ee, 3| 5 —50 | 280 10 — 0 "1210 | 9.0 26| 7 —10 |170/19.3 10/16 —40 25 23 -— 0 301.10) 13112 —30 | 120 16.7 13 — 0 30 8 4 —45 45| 2.0 18 —10 15 1: 2.8 11117 —10 | 140 0 —50 10:.0.3 20115 —50 90 | 32.0* 20 —50 20 6 —50 70| 3.6 27, 1 —50 | 370(|21.4 99/19 —30 | 170 2 —30 10) 0.6 91/21 —50 | 190 12.5 21 — 0 80 9 —15 905131.0 28/17 —30 60 | 32.0* 24118 —25 5 15 —10 30] 2.0 22/18 — 20 |185, 4.0 22 —50 | 150 S 22 —10 20| 6.5 | 2718— 0 15 17 —20 80 17.6 25 7 —45 315 124 4| 2 —40 | 300 | 12.0 9 1 —25 51.0.7 ¡Maart Hit? — 0 | d 5.0 30118 — 5 10 20 — 5 5; 0,6 37|.0 —45 105. 41.8" 8 — 40 30| 2.0 5 —20 90 | 25.0 18 —35 | 50 0.9 20 — 40 5 29/11 —30 |115/160 | 13 —50 101 10 T —35 | 25| 9.0 2/16 —30 | 10| 0.5 17 —45 | 75, 98 30/12 — 0 | 30| 5.5 | 19 —55 | 375 67.5 23 — 30 5, 0.5 3/14 —15 | 65|30.0*/Mei 3) 0 —20 | 130 2417 —15 | 45! 3.6 14 —45 10; 0.5 | 5110 —20 | 60; 4.5 10) 1 —40 | 560 99.0 15 — 0 | 15 18.0 421 —45 | 615 19 — 0 | 10| 0.6 | 14-20 | 40| 1.2 20 — 30 | 150 19.8 411 —50 | 15| 8.8* 611 — 0 5 | Nov. 1114 — 0 19; 1.6 | 12 — 50 20 0.4 11; 0 —30 |150/12.3 616 —25 | 15|12.1* 12 —25 | 10 pt. 11 3 —40 11001 1.2 | 3116 — 0 !205 |17.0 | 6| 0 —50 | 10| 0.3 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN — 208 — = 309 — FREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879 Datum Begin Duur sch Datum Begi E i i d i pr | i E : j "| heid. y gin. Duur. heid. Datum. Begin. Duur. Begin. Duur. Herd Datum. Begin. Duur. heid. | Datum. Begin. Duur. yoni | | 1899 min. m.m. 1898 mi - | 1899 min... m.m. | 1899 | min. in. | m.m 1899 min. | m.m. Apr. 13| 4—50", 10| 0.3 Dec. 6| 4°—45™ 120 |57.0* Jan. 3/11"—40™ 100| 8.0 Jan. 18|11°—= 50"! 15 23"—55™ 5| 0.1 ¡Maart1 161— 02 270 13.4 20114 —50 |220| 2.4 —10 | 50, 1.6 4 7-35! 20| 45 19| 2 —30 | 330 0 —40 |460 88. 2 —15 | 50/16.0 31 1— 0 |180| 14 8— 0 | 60| 12 13 —50 | 60| 4.0 20| 2 —40 | 20 10 +0 5| 0.5 15 —50 | 60| 45 22115 —50 | 40 |26.0* 10 —30 | 170 25.1 5| 0 —30 | 10| 0.3 4 —30 | 20 17 —10 | 30/13.0* 6114 —30 | 15| 1.2 29714 — 0 | 60, 2.7 14 —15 | 145 33.0 1—55 | 35| 2.5 2068-1 Cie 18 —45 | 115 99.5 “116 —30 | 60} 1.5 17 —30 | 870 |79.6 5—55 | 65| 19 21112 —30 | 40 32 — 0 |120| 6.8 7110 —50 | 10| 1.1 [Mei 3| 1—40 |370| 29 7 8— 5 |115| 19 14 —30 | 10| 0.3 9091.4 — 8$ 1 120 10 —30 | 30| 0.4 19 —20 |130| 1.6 5| 4 —40 | 60/14.6 10/18 —50 | 10 2.0 16 —20 | 10! 2.0 7 —80 |395 16 —55 5| 0.2 8|11 —40 | 260 13.7 12/17 —55 | 75| 6.9 6,9 —30 | 10| 12 20 —10 5. 18 —10 | 110 13.0 9| 8—15 | 10| 6.0*Juni 418 —20 | 55 10.0 15,12 —50 | 10; 1.0 14 — 40 5| 0.2 ¿9813 61118 11 —:0:1:20| 9.0* 16 —45 | 35| 45 20 —50 | 205 51.0 17| 1 —40 |170 47.0 21 —55 | 95| 95 15 —20 | 40 16 —40 | 10| 0.7 10) 3 —50 5| 0.5 5119 —50 | 90/43.2* — 0 | 60| 25 8/10 —35 | 10| 2.8 2515 —15 150 19 — 15 5| 1.5 21 —35 | 35, 48 22 —15 ! 45! 2.0 10 —25 | 50: 6.0 15 —10 | 10| 0.8 26114 —40 | 40 20 —15 | 15| 9.5* 15/14 —45 | 15, 4.0 6 0 —20 |160 34.0 18/ 2 — 5 5| 0.5 21 —20 5| 0.6 16 —45 | 15 0 —20 |980| 2.6 16/13 —50 5| 1.0 8 7 —30 | 10| 1.5 18— 5 | 60! 50 23 —40 5| 0.5 27/16 —35 | 50 11 —90 15101 0.4 17/14 —50 5! 1.0 13/21 —30 | 90, 0.8 22 —40 | 95 31.0 10| 9— 0| 50| 2.0 20— 5 | 55 14 —15 | 60, 5.0 9014 — 5 | 15| 0.6 15119 —:0-1;60] 1.8 19 2 —15 5| 0.5 10 —40 5| 0.4 29/22 —50 | 30 10 —50 | 40| 4.0 91113 — 0 | 10| 5.1* 17) 2 —20 | 10| 0.5 4 —10 | 50! 5.0 12 —10 5| 0.7 31| 5 —10 | 10 20 —40 | 200 |17.8 15 —50 | 10, 0.8 18/17 60} 0.4 5 —30 | 90; 3.0 12/11 —10 | 10) 5.0* 10 —40 | 20 13 — 5 | 10} 6.0 93112 —20 | 25|11.0* 20117 —50 | 40| 8.0 20/15 —25 | 30 12.0? 15 —20 5| 4.2* 15 — 45 |185| 2.6 27115 —40 | 20|11.0* 21118 —30 |105127.5 18 —10 | 10| 10 13} 2 — 0 | 140/ 10.4 (Febr. 3| 2 — 275 17 —10 5| 1.6 6 —20 |160| 1.5 24113 —50 | 20| 4.0 | 19 —35 | 25| 0.8 — 60 12.0 93 —45 | 120 8 —50 | 10| 1.6 28119 —40 | 20} 0.5 25| 4 — 20 1220| 6.1 21/18 —35 | 30| 5.1 14, Geen opteekening 4| 4 —50 | 160 16 —40 | 80/33.5* 29/17 —15 5, 0.7 30117 —10 | 25] 4.2 19 —40 | 50| 9.0 15/15 —55 | 165/99.1 10— 5 5 22 —45 | 45| 28 29| 4 —50 5| 1.0 16| 9 —40 | 80| 4.0 5 0 — 0 | 420 3 —50 | 250 111.5 [April 2116 —25 | 95 24.8 Juli 417 —20 | 70/17.0 20 —50 | 25| 1.2 20 — 40 | 100 117.2 6 Uurwerk stil ges 2—0| 60) 8.0 3-9510 0. 5| 2 —10 | 65| 85 . 2316 — 0 | 60| 2.0 17| 1 —20 | 120 10.0 Ts — 0 | 115 4 —30 | 210] 1.8 16 —20 | 40, 43 9/16 — 0 |150/21.0 2410 — 0 |360 16.6 6 —20 5| 0.6 11 —20 | 20/2 3 —40 | 20| 1.0 5115 —20 | 160 | 32.6 10/16 —40 | 110 20.8 25 12 —30 | 15! 13 22 —20 |100| 3.2 20 — 0 | 700 | 40.9) 15 —30 | 30| 0.5 7123 — 0 | 60) 1.0 27/20 —30 |150 20.0 26 3— 5 | 80! 99 18| 6 —30 | 10! 0:6 8 9—40 | 20| 04 17 — 0 | 120/ 25.1 10/19 — 5 | 35 10.0 28/19 —10 | 50/13.2 31, 6 —30 | 50| 1.2 10 —20 | 40| 2.1 13 — 0, 15| 09 12118 —30 | 30| 0.6 21 —20 | 20| 1.2 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET D == AIO — 211 — LFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY Ds. E E Dens: dicioni DK d i ns i | nd i sa . . hei . egin. Duur. heid. Datum Begin. Duur, | V id m. Begin. Duur Mota Datum. Begin. Duur. heid. | Datum. Begin. Duur. heid. | 1899 min. | mm 1900 i. | mm. 1899 min. mm. | 1899 in. | mm. (Dee. 1110"— 0™| 240| 28Pa0. 7|14"—55"| 5| 1.0 | 1900 min. | mm. || 1900 min: | m.m. Aug. 1119%—50"| 20| 0.6 |Oet. 25|12n—30"} 5/ 0.8 15-25 | 5/09 8/17 —30 |100| 4.5 [Febr. 8/17"—30"| 150| 8.0 (Mrt. 7|18"— 0%, 20| 1.5 2122 — 0; 60| 5.0 18 —45 | 55|16.7 12 0 —35 | 25] 0.1 9112 — 0.1120, 3.3 3 —50 | 70]: 2.7 8| 4 —15 |125]| 2.7 10| 0 —20 | 225 | 20.0 26112 —35 | 55 | 25 1 —50 | 70) 98 14 —45 | '75| 1.3 23 —45 | 70| 2.3 8— 5 |175| 1.6 12 4 —40 | 110| 7.5 27) 5—30 | 60| 3.1 16 —50 | 10) 09] 10 2— 0 |360| 3.4 10/14 —30 | 10, 4.5* 9 3 —50 |330| 5.9 17119 —20 | 35 | 8.8 29/13 --10 | 10) 0.9 19 —50 | 10! 07] 14/23 —30 | 0.4 111 9 —30 | 30| 6.0 10/19 —50 | 15} 5.5* 18/21 — 0 | 70/37.2* | 13114 —40 | 30| M] 15 Regenmeter verstopt 12/12 — 0 | 370143.1 11/16 — 0 |350]|26.5 28 —40 | 80, 0.5 [Nov. 1116 —20 | 210 /| 25.6 17 —40 | 25| 208° 16 E 13/17 —30 | 100 |13.0 12/13 — 30 | 450 | 17.6 19/20 — 5 5| 14 621 — 0 | 60] 0.6 21 —45 5 04) 17/16 —10 |110| 6.5 15, 2 —40 |280| 4.1 13/14 —35 | 85| 8.6 22 —40-|-8B0.| 27 71112 —10 | 150 14.8 22 —15 | 15, 046 18 —55 | 545 35.0 12 —35 | 25] 2.5 1618 — 0 |180| 0.9 24| 3 —55 | 65| 15 15 —-0 | 90/10.4 14|1 —40 | 10) 04 2018 — 0 | 240) 6.4 14 —35 | 25| 1.4 32 —30 301 05 4 990.1545 06 817— 0 | 60! 0.6 15/15 — 5 | 35| 5: 31 4 —10 | 70| 1.2 16; 2 —35 | 25| 3.0 TAS — 04 2107 09 10117 —40 | 20.2.3 16/16 — 45 Bu I 6 —30 |390168.0 4— 04:99] LI 18/18 —20 41951 5.3 Sept. 11119 —30 | 30| 2.2 14/18 —20 | 15 10.8” 18} 3 —30 5113 22 9 —15 | 65| 1.8 11 —40 |110/12.2 21:17 —804 1104 0.7 120 — 5. 55| 40 17112 — 40 | 30 |11.3 4-4 —25 |915|139 23) 7 —15 |235|10.5 19/17 —30 0| 2.0 22/16 —55 | 10| 0.9 15/20 —50 | 115 |22.0 19/15 —30 | 450 |80.7 8 — 5 | 5b) ME 2414 —15 | 45118.5* 20) Regenmeter verstopt 25/17 —30 | 170/19.8 18/21 —50 | 10| 0.6 20122 — 0/120} Lë 19, 6— 0 | 15, 0. 2512 —25 | 35 12.0” 2114 —45 | 75| 6.2 28 5 — 0 | 40| 4.2 22 —50 | 130 16.0 22/19 —30 | 45 53.7? 19 —50 | 10, 05 14 —35 | 25| 0.7 22116 — 0 |420| 5.2 30 8 —40 |140| 2.5 2413 —40 | 80/31.0* 23/20 —20 | 10| 0.5 20113 — 5 1295 459 2611 —15 | 15! 0.4 23/12 — 5 5| 0.4 31/12 —15 | 85/108 25/23 — 0 | 60| 6.4 24118 —15 | 125 16.8 21115 —20 |400/254] ` 16 —30 | 10| 1.0 3—15 |4256] 7.7 27) 1 —30 | 60118.0 25111 — 0 | 60 26.8? 22113 --40 |270 1644 27 1 —40 | 20| 1.0 94| Uurwerk stil e April 2/13 —20 | 10| 0.8 29/20 —50 | 50| 6.5 30/11 — 20 | 170 |17.5 90 — 0 |180 169 3 —50 | 10| 0.2 26/10 — 2.5 15 — 5! 55| 05 23 —30 | 270 13.0 26/15 —50 | 107 04 3910 —90 5| 0.2 11 —50 + 2.5 413 — 0 | 15| 2.7 Dec. 4|13 —40 | 30 | 1.5 98111 —30 | 30| TE 11 —30 | 10| 0.4 3— 0 | 40| 46 16 —35 | 15| 1.2 Oct. 1122 —50 | 10| 1.6 6/14 —50 |140 |14.1 14 —10 | 20| 79 12 —20 | 40| 0.9 27 5 —40 | 20| 18 512 — 5 | 55! 6.2 2120 —40 | 40/18.0* 19— 5 | 25| 0.6 31120 -0 | 201 An 30 0 —30 | 40| 1.2 9—0| 55/22.2* 15 —40 | 45| 4.2 23 20.110) 1.0 711 —40 | 50| 53 i 23 —30 |120| 3.8 15 — 5 | 120/ 18.6 19 — 0 ¡270| 2.9 4113 —10 | 10| 0.5 15 — 0 ei 9.4 | 190 | Pl 28116 — 0 | 60| 2.0 10116 —50 | 20| 2.5 6 1 —40 | 20| 15 8| 3—10 | 20! 0.3 Jan. 216 —20 | 20| Me, 1| 0 —55 | 40| 15 111 1 — 5 |190/16.1 6 -—80 |.90| 7.3 16 0 |270| 55 315— 0 | -30| 094 223 —30 510: 1.9 Mrt: 1110 —25 | 6510.5 15/15 —35 | 45 | 34.9 * 8 —10 | 50| 0.8 9/12 —30 | 60| 1.1 19 —30 | 30| 28 416 — 0 5| 0.6 6 2—50 | 10; 0.8 16117 — 0 | 20| 2.5 20/18 —50 | 40 |16.0* 10/21 — 0 |120: 1.0 7113 —50 | 10] 98 6/23 —20 | 340 149.5 714 — 5 | 10, 2.0 18| Uurwerk stil gestaan — 919 — — 213 — REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DE ` FREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY 1879-1 Hoe- Hoe- Hoe Hoe- | Hoe- Hoe- Datum. Begin. |Duur. Herd Datum. Begin. |Duur.| veel- | Datum. Begin. |Duur. ii| Datum. Begin. |Duur. | veel- | Datum. | Begin. | Duur.| veel- | Datum. Begin. |Duur.| veel- ` heid. heil fl | heid. | heid. heid. 1900 min. | m.m. 1 ; 1900 | | u TS April 20/21"—50", 75) 2.0 | 1900 min. | mm. | 1900 Dec. 29! 8u— OP, 60! 0.2 | 1901 min. | m.m. 3 —10 | 55| 1.5 Juni 14/|16"—35"| 55| 2.7 |Sept. 21]23"— 15^ Jan. 27 425", 101 1.5 22 0 — 5 |145 12.4 15/17 —15 | 20| 5.2 1901 15 — 0| 101 3.5* 19 —15 | 45, 1.0 17/16 —50 130 21.4 Oct. 5/12 —40 Jan. 3118 —40 | 40 |29.0* 98| 3 — 0.|800, 2.1 3 — 28.1 18/21 —25 | 225 |14.3 14 —30 416 —50 | 20| 0.5 21 —20 | 55 11.4 25| Uurwerk stil gestaan 21) 2 —30 | 60| 0.6 7115 — 5 | 5| 5—50 | 80| 0.6 2913 — 0 | 351! 64 6 y " 23| 4 —30 | 50 21.4” 10119 — 0 7| 4 —50 | 10| 14 6 —35 | 85| 9.4 1 —20 |270, 5.2 27, 9 —55 851! 1.1 12119 —55 12 — 0 15| 3,5 — b | 55, 1.2 30/23 — 0 |.120/10.8 21118 — 0 15 —35 20| 6.5 11-25 25| 0.3 Juli 3| 0 —55 | 25| 1.1 25 15 —40 8! 0 —15 | 225 15.0 21 —25 25 | 9.0* 2 — 5 3a LI 21 — 0 9 3 — 01270 9.5 30117 — 0, 30| 0.5 Mei 2 5 —20 10 .0 6 5 —40 |110| 2 26|15 —30 10) 4 —55 95 | 16.0 31 2 —15 5| 0.7 8 —40 | 25110.0* 9,8 —20 1225| 4.4 27/17 —40 11 6 — 0 | 60/11.2 11 —30 | 30) 0.5 6/17 —50 | 135| 7.3 2013 — 0| 60| 09 14 —25 | 40|14.2* 14 —30 | 60) 3.6 7116 —45 15 |11.3* 16 —10 | 25 116.5*Nov. 5/17 — 0 | 14| 4 —40 95 |11.0* 16 —25 | 50) 3.3 21— 0 | 20 3 25/18 —40 | 30115.9* 6116 —40 10 —35 | 40, 2.0 10/14 —20 | 25 19.7” 29123 —35 | 95| 2.2 $9 4 15110 —35 |145|20.6 |Febr. 11 4 —20 | 40! 1.1 11112 — 5 bi 9.1* 8/11 —55 16,17 —15 | 135 sE 9| 5 —10 |260 35.7 12/13 —25 | 35|21.0*/Aug. 6 4 — 0 | 60| 2.0 9112 — 0 20114 — 5 | 30/22.5* 22 —40 | 90 26.9 14 —40 | 50 14.0 20 —40 | 20| 0.9 11118 — 20 21/11 —40 10! 20 3| 3 —50 | 260 |39.6 15 22 —45 15| 0:5 7120 —55 75 | 22.4 12| 8 —40 13 —25 15 | 5.0% 9 —10 0.6 18 16 — 0 10| 6.3 10/21 — 0 | 100 |20.0 13| 2 —30 9211 —40 25 | 0.3 11 —20 | 100 14.0 19/14 —35 | 325 | 74.6 15/19 —45 | 40| 6.0 16; 1 — 50 15 —15 | 20| 2.7 21 —40 | 2 5.0 20117 —30 | 150| 9.7 26 4 — 0 |120| 1.0 12 — 40 23 +0 60, 0.3 23 —15 br LO 27117 — 0 | 30| 45 8 — 0 1420| 7.8 17/20 —15 15 —30 10| 1.6 4| 2 —40 5| 0.5 28| 5 —15 15 | 6.1" 28| 0 — 30 | 150 18.0 20112 —50 24 4 —30 | 90: 1.9 99 —50 | 10; 1.3 i 15 —30 5 7 —15 | 45, 5.5 5| 0 — 5 |160/25.5 Juni 6120 — 0 |305/25.7 Sept. 3119 —10 | 110} 4.5 22 —30 115 5| 0.8 6 3— 5 | 65 29.07 7115 —50 | 10, 04 6 2 —35 95 5.5 31112 —40 17 — 0| 15| 05 17 —:0 | 90] 2.8 8114 — 55 10! 6.5* 11 4— 0 | 60| 0.6 9911 — 55 26 6 — 5 |235 11.3 813 —20 | 65, 5.0 9114 —10 | 30/13.0* 17/21 —30 | 30| 1.0 21 — 5 12 —50 10| 0.2 10} 4—' 0] 60! 14 16 —10 | 80, 7.0 21| 2 —25 KI 19* 94/10 —30 18 —10 |230| 4.9 91 —50 '190/34.8 REGENBUIEN TE BATAVIA, OPGETEEKEND MET DEN 4879-1 - Het — = 315 — ZELFREGISTREERENDEN REGENMETER VAN BECKLEY > Hoe- | ; Hoe ; ; | | Hoe- | | “dl oe- || oe- Datum. Begin Duur. rt Datum. Begin. Duur. Ni Datum. Begin. | Duur. Begin. m n Datum. | Begin | pen. ner | Datum. Begin. Duur. er | 1901 min. | m.m. y 1901 min. | m.m. |Febr. 28) 5°—55™ 15) 0.5 | 190 min. in. | mm. | 1901 min. | mm. || 1901 in. | Febr. 12} 0?—25m 155! 7.2 | 7— 0 10; 0.3 Mrt. 18}16"—35™ 55 13"—50™ 50| 8.0 |Sept. 17] 11*—10?| 530| 1.4 (Dec. 3| 4"—20"| 220 | 11.0 5—95 | 10| 14 22 —20 | 460 ; —50 | 85, 2.3 4 Uurwerk stil gestaan 19 —30 | 270/29.1 ¡Mrt. 11 6 — 0 60| 0.2 . 19 9 —30 | 150 20 — 0 240 | 41.6 221 7— 5 55, 6.3 8 15 — 301 7.6 13} 2 —55 | 85 16.8 8 —40 |115/10.0 14 —55 15 5— 0/180) 0.4 25 6 —50 | 20| 2.7 9115 —30 |140| 2.0 22 — 0 70 | 10.0 11 —40 | 20| 1.5 1; —10 | 20 21 — 0 | 180/20.3 8 — 0 |270| 2.2 11/15 —40 | 190 21.0 14 2 — 0 5| Lë 9|.4 —35 | 45|14.1 99 —30 |360 0— 0 |720|16.5 16 2 —40 | 35/13.0* 3 —20 10| 0.5 6 —-45 15| 4.0 11 —55 |335 17 —15 2405); 0.6 (Oct. 7/19 — 6 1100 14. 17, 2 —20 |340|17.5 6 —20 | 40| 4.5 3 1— 5 | 35, 5.2 |29 —25 Onvoldoende optee 14 — 5 [595 | 25.7 15 21 —15 | 65 17.6 |18—30| Uurwerk stil gestaan IN 2 —35 65! 5.0 5 —30 | 30| 1.1 26 —30..| 10 18 —15 | 165 20.8 24| 6 —30 20 0.5 7.35.4 325142.1 22 —30 | 30 0 27, 0 — 0 10 6 —25 95, 1.4 | 23 — 0.1520138.1. 5 2 — 8 niet aangsteekend 28/15 —25 | 35 8 — 0| 45| 0.6 Nov. 9/18 —15 75 | 12.2 16; 8 —40 80; 0.6 8 —10.|140115.2 31113 — 0 10 8 —20 191. L3 11:12 —20 | 200 | 25.0 17110 —55 | 65! 2.6 31 90. 130] 06 BUE. gs 12,23 —40 | 20, 0.4 18—19|Regenmeter verstopt 17 —35 | 40, 4.5 [April 2/20 —20 | 40 13112 —40 | 5| 24" 19 8 — 0.2141 9.1 23 — 0 | 60! 0.6 3} 5 —30 | 90 8 —20 | 220; 0.8 14/10 —15 | 585 21.5 SO 2 —50 | 50/1 14.5 6 8 —3 60 | 2.0 10 —50 10 0— 0 4850| 2.2 17/16 —20 10) 0.7 4— 0 | 20! 8,0% . | Uurwerk stil gestaan 5115 —40 | 200 17 —45 | 10) 5.1* 18/11 —40 | 95| 49 7-45 | 161 0.6 8 —40..1::901- 0.7 6118 —55 | 20 18 — 0.1240, 6.1 19 9 —15 |180 | 95.0 8 —10 | 135 |45.0* 11 —10 15| 9.8* 10/13 —30 10 22 —30 90| 8.7 21110 —45 | 5.4 2231 9 — 0 | 351 10 12 —30 | 30| 0.8 11119 —50 | 90 18 —10 30| 0.1 24 Uurwerk stil gestaan 17 — 5 60 | 18.5 9/20 — 40 20} 0.5 14113 —20 10 6 — 0 15 | OI 25110 —50 | 350 |25.0 231 7 —50 | 10! 0.6 10/16 — 0, 15: 0.6 16 0 —10 5 16 —45 435| 8.9 26/15 —40 | s 1.5 241 3— 5 |175,34.5 ll; 7 —50 10 | 6.0* 2 —95 | 35 8 —50 | 40| 05 20 —40 | 10| 3.5 4—?| ? | ov 20 — 0 | 120) 1.0 23111 —30 | 60 22 — 0 | 120! 3.0 27| 0 — 0 | 420/17.9 25115 —10 |110| 5.2 12/22 — 50 Bit 1.2 2416 —35 | 85 0 — 0 |480| 4.6 Uurwerk stil gestaan 26/18 —20 | 100 20.5 13, 9 —40 10} 1.6 1—20 400| 7.7 28 O |190] 5.0 23 —55 |485 113.3 21 —20 | 35, 50 Mei 1620 — 0 | 40 19— 5 | 65| 09 29/12 —95 | 10| 0.2 27| 9 —50 | 10| 0.2 16/13 — 5 | 55/25.0* 2218 —20 | 60 20 —30 |210| 0.7 30112 — 0 | 40| 5.2 10 —55.1:301 12 16 —25. | 220 ¡18.0 93117 — 0 | 70 ; 18 —10 |470137.1 17/18 20; 2.0 2418 — 5 40 7—15 | 75/17.5 Dec. 1| Uurwerk stil gestaan 18/10 —55 | 245 | 11.0 301 3 —15 | 15 7 —15 | 30 |10.0* ars u ” CONTRIBUTION TO THE KNOWLEDGE OF THE INFLUENCE OF SOLAR ECLIPSES ON TERRESTRIAL MAGNETISM BY Dr. W. VAN BEMMELEN. The magnetic observations performed under the supervision of Dr. L. A. Bauer of Washington on the day of the total solar eclipse of May oer. 1900 in the United States have made evident the existence of a slight effect of a solar eclipse on the magnetic needle. The results of international coöperation during the eclipse of May 18%, 1901 have confirmed the reality of this effect and BAUER, giving a résumé of the output of a systematic treatment of the whole material of observations, concludes !): „the establishment of the facts that an observable magnetic variation „makes itself felt during the time of a solar eclipse, and that „this variation is analogous in its nature to the solar-diurnal „variation, differing from it only in degree.” This conclusion is drawn from the result, that 2): „the „Precise effect of the eclipse magnetic variation is: (1) opposite for „the two magnetic hemispheres > (2) opposite for the morning and „afternoon hours”; and this result is founded on the effects, observed at different stations summarised in the following table. 3) 1) Terrestrial Magnetism, Vol. 7, p. 192, 7 » " Vol. 7, p. 189. » - " Vol. 7, p. 189. — hi = Tabular Summary of the Principal Magnetie Facts thus far obtained during Tota Solar Eclipses. ;|L. M.T.|g | Deflecti EX * Date 2f SH = I wein PNE Vert. ei S of STATION FE rer or. "n^. lInt. ato d E 4 N, SEI Maxim. El of needle Total-|8 ® È Beli Ee axim. (3 otal- 8$ BCH DSC. "e Obscur; 2 Before After | Before After ity. ki ij DSCUF. Totality. Totality. s A S 1870,Dec.22| Terranova, Sicily. Ni 1P57PpW| E | W| — | —| —- {8S | 1901, May 18| Manila, Philippines. |N| 2 38 p E| E | W |Iner. Deer.| Deer. S I 1901, May 18) Batavia, Java. S|1 7 pE| W | E {Deer Incr. | Iner.| N A 1901, May 18, Karang-Sago, Sumatra. S| 0 25 p EJ W | E | Deer.) Deer) — IN 1901, May 18| Sawah-Loento, Sumatra S| 0 23 p E| — | E | — | — | — IN 1900, May 28| Union Springs, Ala. |N17 53 ajE| W | E | — | — | — IN 1900, May 28| Rocky Mount, N. C. |N| 8 40 aW| W | E |Deer.Iner.. — IN 11/1900, May 28| Toronto, Canada. N|9 0 aW| W | E ¡Decr.¡Incr. |Deer.!N | 1901, May 18| Mauritius. S|753 aW] E | W Mu — Sc | 1871, Dec. 19: Batavia, Java. S 10 98 a e E|W|-|—!-—18 The conclusion as to the nature of the eclipse-effect deserves much confidence, it being very plausible, that the interception of sunlight by the moon has an effect analogous to that originated by the interception of sunlight by the earth itself during nighttime; but the observed effects, put together in the table above are rather incomplete and in some cases uncertain. Besides, if the effect is opposite for the hours before and after noon, as well as for the two magnetie hemispheres, it must be zero or of a more intricate character for an eclipse : at noon and for a locality on the magnetic equator. E Now totality occurred practically at noon at Karang-Sago : and Sawah-Loento in 1901; hence it is that these stations are not to give a place into this table without further restrictions — but without them this table becomes rather incomplete. — 218 — Only the knowledge of the effect connected with other eclipses can elucidate the question, but opportunities for observation being rare and the eircumstances generally in- favourable, it will be of importance to examine the magnet- . ograms and observations during recent eclipses. There appears to be no necessity for us to confine ourselves to total eclipses only, because a partial eclipse will, no doubt, give an effect as well, as an effect has been observed beyond the time and belt of totality. For this reason I have made use of the opportunity afforded during my stay in Atjeh in March 1904, whilst occupied with magnetic surveywork, to take observations at Sabang on the ` day of the annular eclipse of March 17%. This eclipse also offered the peculiar circumstances of being observed from a spot near the magnetic equator and occurring at noon; but it is to be expected that, later on. when the effect has become better known, these very circumstances will prove to be extremely useful. For the sake of comparison copies of the magnetograms of Manila and Zi-Ka-Wei have: been asked for; from the latter observatory also for the eclipses of 1882, 1887, 1894 and 1896. The direetor of the Manila observatory has had the kindness to send a calque of the curves of March 17, 1904, together with tables of hourly values for a certain number of days in February and March in behalf of the magnetic survey. The Rev. Father J. pe Moiprrr of the Zi-Ka-Wei observatory has been so kind as to forward a copy of the magnetograms for March 16—18, 1904, together with the original sheets for the eclipse-days in 1882, 1887, 1894 and 1896. Besides hourly values for Zi-Ka-Wei are to be found in the Bulletins of the latter observatory. The best plan will be to treat the eclipses in chronological order, confining ourselves to the observations at stations in ast- Asia, D — 219 — Total Eclipse of the Sun of August 18, 1868. Jourse of central line: Cochin-China, North-Borneo, North- Celebes. Minimum distance from Batavia + 12°. Maximum phase at Batavia + 0" 15" p. Available are eye-readings of Declination at Batavia. !) Hourly values of D at Batavia give much indication as to the course of the variation in D, because this element. is commonly very quiet in these regions except on days of greater disturbance. Besides, the year 1868 was magnetically quiet. Below are given the hourly deviations from the daily mean for the eclipse-day and of the average hourly values for the month (Easterly deviation is.reckoned everywhere positive, westerly negative). How. WS" A. Mut eter. E 6^ a 1.'8 1.'0 1"p —1.'8 —0.'8 7 1.9 R5 2 —0. 7 0. 1 8 0. 4 0. 6 3 0.3 0:4 9 — 1.1 —0.9 4 152 Ka 10 —1.8 —1.7 5 Li 0.7 11 —2.1 -—1.9 . 6 0. 4 0.3 Noon —9.5 —1L4 In the plate I have plotted both curves, not by joining the points representing the hourly values by straight lines, but by drawing the most probable curve through them; this iving a nearer approximation to the true curve than a broken line. Looking at the curve of August 18' the most striking feature is the deviation from the normal at noon. Til 11ba the two curves are closely parallel, but afterwards ) Observations made at the magnetical and meteorological observatory at Batavia, Vol. I. : — 220 — an increasing deviation shows itself, lasting till 4^ p, being however mixted up at that time with a difference in the daily course by which the evening maximum occurred at a later hour than for the average monthly eurve. e only conelusion we can draw from these hourly values is, that we can associate with the eclipse some effect of westerly deviation of the needle, inereasing and decreasing with the obscuration. The amplitude of this deviation seems to have been between 0.5 and 1.'0. Total Eclipse of the Sun of December 12, 1871. Course of central line: Ceylon, Buitenzorg, North- Australia. Contact-times at Buitenzorg I 9" 6" a, IT 10^ 98" a, III 10^ 31"a and IV OP 5" p. Eye-readings of D have been taken at Buitenzorg and Batavia under the supervision of Berasma, who deals with them in this journal Vol. 33, 1873. In this paper Breresma comes to the conclusion that the observations did not show any magnetic effect to be associated with the total solar eclipse, looking apparently for larger effeets or sudden perturbations, but plotting the curve of the Buitenzorg-readings together with the one of the readings taken at Rocky Mount during the eclipse of May 28, 1900, as was done first by Bauer, the similarity of the curves is surprising, giving a strong evidence as to the reality of the eclipse-effect. The effect at Buitenzorg was an easterly deflection before and a westerly one after totality. The range amounted to 0.7. I have plotted in the plate the curve of residuals as given by Beresma. — 221 — Total Eclipse of the Sun of April 6, 1875. Course of central line: Nicobars, Bangkok, North of Luzon (nearly parallel to that of the corresponding eclipse of March 17, 1901). Minimum distance from Batavia + 20°, from Zi- Ka-Wei + 10°. Maximum phase at Batavia + 2h 54" p, at Zi-Ka-Wei + 4h 15" p. Available are hourly eye-readings of D at Batavia and half hourly ones at Zi-Ka- Wei, Batavia. The normal curve has been constructed after the average hourly values on the following days, which were magnetically quiet at St. Petersburg: March 18, 24, 25, 27 and April 3, 20, 22, 30. E. D. — 1° 50 + Hour. April 6. Normal. Hour. April 6. Normal. 8 a 3.54 4.05 3 p 5.49 5.85 9 3.33 3.97 E 5.49 5. 56 10 9. 97 4. 48 5 5. 49 5.34 11 4.41 5. 20 6 5. 49 5. 13 12 4. 69 5. 70 7 5. 34 4.91 Ip 5.34 6. 06 8 5.27 4. 77 2 4.17 5. 92 9 5.05 5. 69 The curve of April 6 (see the plate) seems to be rather normal till 1^ p, also the evening maximum is reached in a normal way, abnormalities occurring betweenwhiles, but it is rather difficult to associate them with the eclipse. Perhaps the westerly deviation during the first half of the eclipse, resulting from the abnormal value at 2^ p. may be ascribed to eclipse-effect. Zi-Ka-Wei. The curve for Zi-Ka-Wei does not show the abnormality just mentioned, nor does it exhibit any other features pointing to an eclipse-effect. «= EY ce Total Solar Eclipse of May 17, 1882. Course of central line: Afrika, Arabia, Central- Asia, Westerly-China. Minimum distance from Zi-Ka-Wei + 2°. Minimum phase at Zi-Ka-Wei + 5" 9" p According to the magnetograms of Zi-Ka- Wei the eclipse-day was magnetically quiet, and no obvious waves in the part of the curves registered during eclipse-time are to be observed. The average values for the period 6-9 May, (quiet at St. Petersburg) have been used to obtain a normal curve. The deviations of the daily means follow hereafter; they are plotted in the plate. E. D. H. Z. May 17. May 6—9. May17. May6—9. May17. May6—93. Noon —1.7 — 2/5 47 167 —19» —15 7 1* —2.6 —3.8 8 28 — 6 —10 2 33. —4.0 2 32 — 2 sree: 3 —3.3 —3.2 6 23 ri i 3 B —2.8 —2.0 15 14 —17 7 4 30" —2.3 5 ie —0.1 13 8 —17 9 530 —0.5 6 0.4 ' 0.8 5 —38 —12 9 7 1.0 —0.3 6 — 6 — 9 6 8 0.8 —0.5 T — 8 — 9 5 9 0.5 —05 2 —8 2 7 10 04 —0.4 —6 — 6 3 3 11 0.1 —0.2 —4 5 7 4 The D-curve shows a slight wave of westerly deflection to an amount of some tenths of a minute between 4* and 5h p- The H-curve differs strongly from the normal one and shows maxima at 1" p, 4^ p and 8^ p, minima at 2" p, 6* p and 10* p. The amplitudes of these waves are large and it is probable, that we have to deal with the effect of a defective application of temperature correction. This question will be treated later on. ' If we assume the waves before and after totality to be | PO EN EE 3 a i — 223 — eclipse-effect, this effect is an increase before and a decrease after totality, but it is difficult to say how much, if any, of the departures shown are attributable to the eclipse. The Z-curve shows a strong depression during eclipse-time, but here again it is uncertain whether this decrease is to be associated with the eclipse. Total Eclipse of the Sun of August 19, 1887. Course of central line: Russia, Siberia, Japan, Minimum distance from Zi-Ka- Wei + 15° N., maximum phase + 1* 55” p. The three curves for Zi-Ka- Wei are quiet, only the D-curve shows some irregularity, the needle moving from 12» 46" —51" for 0/15 to the West, discontinuating the easterly movement; but the next day the same irregularity, only a bit smaller, occurs at 12^ 40", I have plotted the D-curve with the aid of readings of the eurve taken by myself together with the published hourly readings. The average hourly values of the month (the year 1887 being magnetically quiet) have been used for the construction of a normal curve. The ordinary daily variation on the eclipse-day is larger than the average one for the month; the maximum is reached at noon, but this is nothing particular. After the irregularity at 19^ 46"— 51", a slight wave is to be observed from 1^ p till 3^ p; which may be looked at as an eclipse-effeet. Again this effect is a deflection increasing and deereasing with the obscuration, ranging over 0.5. The H-curve of the magnetogram looks fairly regular and of a smooth course, but the hourly values for that day, published in the Bulletin are not regular. Perhaps these irregularities are the consequenees of a defective correction for temperature. - According to information received from the Rev. DE Mowrey the change for 1° C amounted to 48 y and 49 7 resp. for H and Z. The readings of the magnetograph-thermometers were: 7h a 30.8 C 10 31. 5 rog 32. 7 4 33. 3 7 33.2 31. Accordingly large errors will have originated from a slight discrepancy between the temperature of the magnet with the thermometer-reading. Such a difference is very probable to have existed in case of notable daily changes as have occurred. Also it is to be remarked that the daily variation for the months of August of the two years of small solar activity 1887 and 1901 differ strongly, which is without doubt -the consequence of defective temperature correction in 1887, as the temperature-change in the magnetograph-room in 1901 was very small, whereas it was great in 1887. (Windows were opened during the night in 1887!) I have taken readings of the H-curve for every fifteen minutes between noon and 4" p and made them agree with the hourly values published in the Bulletin with the aid of linear changing corrections. Departures from the daily mean on August 19, 1887. = D H. D. H Z a 35 -ilay 09» Pop 85 — 1087 —057 1.1 —164 0.1 15 —2.0 — 9.8 B — 74 0.0 30 —1.7 98 .9 —180 0.0 45 —1.4 — 94 I 215 6.1 3 0 —1.3 — 90 —0.5 sl — 94 15 —(0.8 — 8.2 .9 —11.5 30 —0.6 — 5.7 B 18:3 45 —0.1 — 25 ‚BI —01 .4 0.3 Lë —0.2 .9 —13.9 5 1.3 — 25 —032 .5: —13.9 6 0.9 — 6.5 | —0.3 .0 :—12,3 7 0.1 — 49 —1.0 8 0, 4 13.9 — 0.3 — 225 — In the plate the curves for D, H and Z are plotted together with the normal ones. In the H-curve a slight wave occurs between 1» 30” p and 4^p; with a crest at 2^0" and a trough at about 3^ p. Perhaps this wave may be associated with the eclipse and accordingly the effect may be assumed to be an increase of H before | the maximum phase. a decrease ,, H after | The range amounts to about 4 y. The Z-curve shows a remarkable decrease of + 7 7 WALA 1» p and 4^ p, which perhaps too may be regarded as an eclipse-effeet. Annular Eclipse of the Sun of April 6, 1894. Course of central line: Bengal, East-China, Beringstreet. Minimum distance from Zi-Ka-Wei + 13°, maximum phase + 0^ 33" p. Departures from the daily mean on April 6, 1894. H. 2. D. H. y D. 8h 3.2 — 8» 6 12 30" —0.'8 7 9 3.3 —25 5 45 —1.4 6 10 3.1 —27 =.» I 90 68 7 — 12 y HU. bg > 8 iD | di 7 15 u °$ 390 —30 11 30 Di p 45 ^ —3.8 12 45 04 — 1 2 —3. 9 14 see 12 12 0 —01 2 ee 10 3 —3.0 21 2730 15 0. 1 4 4 —1, 6 24 — 6 5 ER 18 ~ 9 The magnetograms show that the eclipse-day was not very quiet, as was to be expected in a year of high solar activity. LXIV, 15k — 226 — The D-curve (see the plate) exhibits a slight wave at 11^ a and afterwards a larger one at 19^ 15"; but such waves also occur on other days and at other hours of the day. Comparison of the eclipse-day curve with the average one for April allows two interpretations. The one is that an easterly deflection of the needle took place during the hours of greater obscuration 11^ a— 1^ 30” p, the other, that before the middle of the eclipse a westerly, afterwards an easterly deflection occurred; but the latter inter- pretation seems rather constrained and I will stick to the first. The amount of easterly deflection may be esteemed not to exceed 0.'5. In the H-curve we notice a wave between noon and 2^ p showing an increase before the middle of the eclipse and a decrease after it. The value of H at the secundary maximum at 12:30" equals that at the secundary minimum at 1" 15" p, but the normal curve requires an increase of 5 y, accordingly the amplitude of the eclipse-effect may be esteemed to amount to 5 y. The eurve of the Z-magnetogram shows small and rapid oscil- lations, typical for.a disturbed equilibrium of temperature, and probably the consequence of air currents within the instrument. As far as can be judged the curve does not show any wave during eclipse-time. Notwithstanding the comparison of the curve, which is drawn with the aid of readings and the published hourly values, with the normal curve obviously points to an increase of Z of about 4 y during eclipse-time. Total Eclipse of the Sun of August 9, 1896. Course of central line: Norway, Siberia, China, Japan. Minimum distance from Zi-Ka-Wei + 22°. Maximum phase at Zi-Ka-Wei + 0^ 52" p. As may be seen in the D magnetogram the lamp or the recording-cylinder was displaced six times between 0% 30" p i E | | 4 a P — 227 — and 2% 30” p, probably for instrumental purposes; also the part of the H-curve for 0» 30"—1* 30" p is missing. Readings taken as far as the registering part allowed do not show any large deviations, and slight departures from the normal are not reliable on account of the above mentioned disturbance; henee no conclusion at all shall be drawn from the magnetograms. Total Eclipse of the Sun of May 18, 1901. Course of central line: Mauritius, Sumatra, Borneo, New- „Guinea. The preliminary results drawn from the observations taken at Karang-Sago and Betavia have been published in this journal (Vol LXI, p. 173) !), but now, after the appearance of BAUER'S paper containing all the observations taken in international coóperation during the eclipse, it is necessary to treat these Karang-Sago- and Batavia observations anew. Karang-Sago. Lat. 1° 19.4 S Long. 6^ 42" E. First contact: 10" 45" a, Totality 0^ 19"55*—26" 16° p. Last contact 9h 1" p. Declination. In order to have a normal curve to compare with the curve of the eclipse-day, Bauer makes use of the registrated values on the 17*", because that day was fairly quiet and also because he had received fifteen minute readings. But the 17 was not magnetically normal, as may best 1) In the Table on p. 176 (Vol. LXI) occurs a typographical error. The third column ought to be read: Loeal time. Reading. May 11 9h 10m 27.26 16 10.0 28. 00 17 9 51 | oe. Mean 9 40 27. 45 In the Tables on p.p: 179 and 183 under the heading HdD increasing numbers denote deereasing phar force. — 228 — be seen from the behaviour of the H-curve, which at 2% p exhibits a secundary maximum, accompanied by an easterly excursion of the needle: Noon 1h p gh gh 4h —0.'1 0.1 0.8 0.0 —0.4 But this movement towards the East at that hour is exactly the particular feature exhibited by the curve of the eclipse-day; accordingly we are not allowed to associate it with the eclipse without further restrietion. Comparison with the eurves of other stations may give more certainty, as I already remarked in 1901, but was not able to carry out until now, after the appearance of the results of observations published by BAUER. Consequently I have plotted in the plate the H-curves for Colaba, Dehra Dun, Zi-Ka-Wei, Manila, Karang-Sago and Batavia after Greenwich-time. Looking at these curves we see that the above mentioned wave between 16^ and 21^ Greenwich-time is absent in the curves for Colaba, Dehra Dun and Zi-Ka-Wei. It is clearly seen in the Manila-curve, still more so in the Batavia one and most strongly developed in the Karang-Sago-curve, accordingly increasing with approach to the line of central eclipse. Though this is not an absolute warrant for it being an eclipse-effect, the probability may however be esteemed to be strong enough. The D- and H-curves for Karang-Sago of the 13'^ of May are quite normal, free from secundary maxima and minima, and may be taken as normal ones to compare with the eclipse-day curve. he D-curve for May 18'^ differs much from this normal one. As was mentioned in my first report, owing to instrumental ill-luck, there is a discontinuity in the D-readings of the 18', caused by transition of record on a cylinder rotating in 24 hours, to a 6-hours cylinder, O — The earlier part of the records procures the following readings: M. civil T. Gry. AD M. civil T. Grw. AD I" atu —1.'3 25 45% a —2.'3 15 —1.5 ds. —1.7 30 —L 1 15 —1.3 45 —1.7 30 —1.0 2 0 —1.8 45 —0. 6 15 — Ch 4 0 —0.3 30 —2.0 15 0.0 The degression to the eastward from 2" 45"—4" 15" is not shown by the normal movement on the 13**; nor does the eastward movement, following the noon-minimum (ef. my first report), continue, the curve coming back to the same height after the production of the wave between 6" and 8" mean civil Time of Greenwich. Consequently we are not allowed to compare the curves of the 18'* and 13'* beyond the hours of the eclipse. The readings on these two days were given in my first report as relative ones; to reduce them to the same average value we may use the values for every fifteenth minute from 4^ 15™—9" 0" p. (M. civil T. of Greenwich). M. eivil T. AD M. eivil T. AD of Grw. May 13th May 18th . of Grw. May 13th May 18th 4^15"a —1.'5 1.26 715" a —0.8 1.91 30 —1.6 1:38 30 —0. 6 1. 66 45 —1.7 1.28 45 —0. 4 1.55 5 0 — 1.8 EE 8 0 — 0.2 1:36 15 —1.8 1.03 15 Ot 1. 60 30 —1.7 1. 05 30 0.3 1. 11 45 — 1.7 0. 82 45 0.6 1. 60 6 0 —1.5 2.30 9 0 0.8 1.30 15 —1.4 1. 56 Mean —0.9 1.5 30 —13 1.79 —0.9 - 45 —1.1 2.01 Difference 2.4 4. 9 —1.0 2.07 — 230 — Applying this difference = 2.'4, we find the following deviations from the normal for D. M. civil T. AD M. civil T. AD of Grw. May 15th—May 13th of Grw. May 18th— May 13th 4^ 15" a 0.34 6^45" a 0.76 30 0.61 10 0. 76 45 0. 61 15 0. 34 5 0 0.51 30 — 0,09 15 0.43 45 — 0. 40 30 0. 42 sU — 0. 89 45 0. 10 15 0 18 6 0 0.41 30 1,89 15 0. 59 45 SE MN 30 0. 69 y. weg YO The curve which represents these deviations is to be found in the plate above the corresponding curve for Buitenzorg 1871, but in a reversed position with regard to the latter curve, having easterly deviations downward, westerly upward. The resemblance of the two curves is obvious; exactly as in the case of the Buitenzorg-curve, a secundary maximum is reached at the time about totality, but the next minimum occurs at Karang-Sago one hour later than at Buitenzorg. The range from maximum to minimum being 0.'7, is the same for both curves. Horizontal Intensity. According to what has been said above, we may associate the large wave from 4^"— 7^ m. e. T. of Greenwich with the eclipse. ; It is easy to draw a curve parallel to the normal which might have been the course of the curve in case no eclipse should have occurred. It is represented in the plate by a dotted line, and the deviation of the real curve from the assumed undisturbed line, consists in an increase, in maximo 9 7, chiefly during the first half of the eclipse, followed by IEE E N eg — 231 — a decrease to an amount of 6 7, during the latter part. The whole range being thus 15 >. But some doubt prevails with regard to the reliability of the scale-value of the H-curve as registered at Karang-Sago, because the variation deduced from the H-curves for the period 9—17 May, so strongly exceeds the movement observed at Batavia on the same days. This. discrepancy, however, exists only for the morning hours, the amplitude between the maximum of H about noon and the afternoon-minimum showing. a fair agreement at both stations, just as the amplitudes of corresponding waves of short duration. Attention being den to this fact after the instrument was already dismounted, it is impossible to find out the cause of this disagreement, especially because the lightspot was often moved to some other part of the recording sheet by a very slight change in the angle of torsion of the suspension thread. Registering the H-curve on the days previous to the eclipse my object was not to obtain full curves for the 24 hours of the day, but only for the day hours. For the hours of the night the object of registration was to study the phenomenon of pulsation. Notwithstanding this uncertainty the scale-value of 1 mm. — 1.0 y used for the readings during eclipse-time must be reliable, as is shown by the following corresponding readings at Karang-Sago and Batavia: Karang-Sago, May 18". OP 49" a reading 128 mm., temp. 26.°70. db p » BER oos o LAE Difference 46 mm. Temp. eorr. —4 „ 49 mm. = 42 y The Batavia-curve gives a range of 39 y and the small difference of 3 y may be ascribed to the difference in site of the two stations. — 932 — Batavia. In my first report I accepted the average of the readings for the period May 9—17 as a normal, especially to obtain corresponding results for Karang-Sago and Batavia; now will take the average values of the quiet days in May 1901. For the vertical intensity, however, no other curve than the one for May 1887 is at my disposal, because the Z-curves in 1901 are too much disturbed by the currents of the electric cars to take any readings from them. The curves in the plate are plotted after the following readings. Departures from the daily mean. D. H. Z. Bat.Aime. May 18th. Normal. May 1Sth, Normal. May 18th. Normal. , l'a —0.'2 0/0 —19» — 7y 3 y 2 y 2 4), 1 0,0... —10 $ 1 1 3 0.0 WR ek -— | 1 0 4 0.0 0 4. 8 — 6 2 0 5 00.—01 —7 — 4 3 Se) 6 1.0 Dt. — 1 0 | — 4 7 1.0 0.7 3 3 — 1 > | 8 0.1 0.0 9 9 e — 4 9 —0.7 —0.9 15 18 c $ — 6 10 -le —1.1 29 26 —11 —10 11 i4 ge 29 29 —12 mE | 12 —0.4 —0.6 22 23 10 TEM 1 0.0 .—0.2 12 15 ene 0 2:10 9 0.8 0.4 9 6 — 8 = 8 3 1.0 0.7 4 — 1 e y su» 4 0.7 1.0 — 6 dq 3 1 5 0.4 LO. «<= 10 25 8 6 —0. 1 0.5 | —10 —11 26 12 7 —0. 2 0.4 —19 —12 5 10 8 0.0 0.4 —10 —12 1 11 9 — 04 —01 —9 —11 1 10 10 —0.3. —0.1 —7 “I 0 8 11 —0. 2 0.0 ` 13 0 6 12 00 0.1 —9 —10 — 3 4 Departures from the daily mean on May 18". D H. Z. Min. 10^ 2: D o Up 19^ IP gh 11^ 12% 1^ gh 0 —1/4 —0.4 0.0 0.9 297 999. Wer: 10% —12y —10» —9» — 87 5 - —0.4 00 L0 = <3, E 10 4-19. 9 09 10 =: =0.4.0.0: 1.0 xc x If 1 Rel) =<9 5B 15 = 203.68 Li s aS 19 At 2 +30 | 20 = +09 08 PÈ — 11290108 — ao —8 -—i0 8 25 = —01 68 bI iur 19 rl: +8 10 | 30 st: 20.064201 ee, 141955540 27 2210 35 kt 00 = iq 4 8. — PLE elt —7 + 40 LO 0008 — oT 315 Dos EOL E 228 : + 45 (7. 00.00 # $7 18 95x ae — QW 48 Ze 50 +67 00.01 = B 18 —9 = A cq. 3-8 > 55 ~pe OOUT = M 13 D = en e € — 234 — Looking at the D-curve for May 18 we see that the westerly maximum is reached one hour later, than in the normal curve, the easterly maximum being two hours in advance. Such deviations from the normal curve are not uncommon and we are not allowed to take the differences between the values for May 18 and the normal and to consider these residuals as being connected with the eclipse. But the deviation from the normal course exhibited by the curve for the part of it which extends between the two turning points just mentioned we may trust to be the effect of the eclipse. his deviation is very conspicuous being an accelerated easterly movement after first contact, followed by a slackening, resulting in a slightly westerly movement, before the middle of the eclipse. It seems to be most in accordance with the course of the curve to accept the effect to be a westerly deviation increasing and decreasing with the phase of the eclipse. If we assume an easterly deviation in the first part and a westerly one in the second part of the eclipse, we do not meet with a lagging behind the phase of the eclipse, but on the contrary a going in advance, which may be considered to be less probable. The H-eurve is like the Karang-Sago one, as marked above, but the effect of the eclipse is less developed. Just as for Karang-Sago we may easily draw a curve representing the undisturbed course (see dotted part of the eurve in the plate) and measure the departure of the true curve from it. We obtain an increase amounting to 3 y before the middle and a decrease 5 Heer E of the eclipse; the whole range amounting thus to 6 7. The deviation of the Z-curve from the normal (see also curve in plate first report) reaches an amount of 4 y three quarters of an hour after the middle of the eclipse. — 235 — Annular eclipse of the Sun of March 17, 1904. Course of central line: Indian-Ocean, Sabang, Siam, North of Luzon. Sabang. Contact-times for Sabang (p=5" 53’ N, à= 95° 18’ E). I. 10% 4" 26° a. Mean local time. iL]. u RD DE 345 «M IV. ENS Max. Phase 0 4 28 ,, Altitude sun 83°. Half diameter of the sun 16' 4."1 ww Mon ID A. 1. Obscurated yari of the sun's disc in maximo 0.877. Declination. The instruments at my disposal at Sabang allowed only to observe either the variations of H or of D. The difficulty of being certain as to the exact temperature of the magnet in the open air during an eclipse, and the more quiet character of the declination in comparison with H, made it advisable to choose D as the element to be observed. _ I made use of the reading of the small magnet for deflection- observations of the ELLIOT-theodolite. In the field of the telescope is seen the image of the ivory scale reflected by the mirror attached to the magnet. Each division of the ivory scale represents one minute; tenths of minutes may be estimated. During the first hours the readings were taken by an assistant, being myself occupied with electrical and astro- nomical !) observations, but from 1" 35" I observed myself. The readings follow hereafter: D Th e observation of = moment of contact failed for each of the four contacts by floating cumuli clouds. — 236 — Local time. E. Deel. Local time. E. Decl. Local time. E. Decl. gh 34m 0-00. 19° 48 —0.4 IP 3-405 —0.'7 40 EK) 5 —0.45 9 —0.75 49 0. 15 o. 0) U x8 55 0.3 7 — 0. 6 18 —0s 8 10 3 0.35 8 —0.6 23 —0.75 8 0.25 11 10° —0.8 28 —0. 75 13 0.2 12 40 —0.85 33 —0. 7 19 0.15 13 — 0. 85 38 — 0. 65 24 0.15 14 — 0.85 45 10 — 0.5 28 —0. 05 15 —0. 85 49 40 —0. 6 33 —0. 05 16 — 0.9 54 —0. 4 38 —0. 05 17 — 0. 85 58 —0. 3 43 um SRL 18 —0.85 2.5 —0.2 48 —0. 15 19 — 0. 85 13 — 0. 2 53 —0. 2 20 — 0.9 B — 0. 2 58 — 0.2 21 — 0. 85 23 — 0.3 id — 0. 15 22 —0.9 28 — 0.3 8 —0. 1 23 — 0. 85 34 —0.2 13 —0.1 24 —0.8 43 —0.1 18 —0.5 25 — 0.8 48 — 0. 15 23 —0. 1 26 —0.8 53 —0.15 28 — 0.5 27 —0.8 58 —0.1 33 —0. 1 28 —0. 75 d. d — 0. 15 38 — 0. 15 29 — 0. 75 18 — 0. 15 43 me 30 — 0. 75 23 — 0.1 48 —0. 2 31 —0. 7 28 —0. 15 53 0. 25 32 —0. 7 33 —0.1 58 —0. 35 33 —0. 7 38 — 0.1 13 9 <03 38 —0. 7 43 — 0.1 2 40° —0.3 42 —0.7 48 —0.1 3 —0. 4 57 —0. 65 53 — 0.1 To obtain a normal curve for Sabang, we are not allowed to make use either of the registration at Batavia, or at Manila, the situation of both stations being too much different in latitude. I thought it best to take the average March — 237 — curve after the observations made from 1853—1864 at Trevandrum (British India), which station is situated only ^ 24° more to the North than Sabang and not too much differing in longitude 4), Mean daily variation of D at Trevandrum for March, 1853—1864. Time. AD "Time. AAD Q^ 30" a 0.'053 Oh 30" p 0.114 1 80 0. 046 1 30 0. 088 2 30 0. 042 2 80 0. 273 3 30 —0. 155 3 30 0. 371 4 80 — 0. 292 4 30 0. 207 5 30 —0. 345 5 30 —0. 004 6 30 — 0. 420 6 30 0. 025 7 80 — 0. 356 7 30 0. 007 8 30 — 0. 146 8 30 —0. 024 9 30 0. 114 9 30 —0. 051 10 30 0. 312 10 30 —0. 058 11 30 0. 946 11 30 0. 041 From these values it is easy to deduce half-hourly values, which we can compare with those observed at Sabang. Saban. Trevandrum. Saban. Trevandr um. 9" 30% 0.'0 f ge 5 0.09 10:0 0.3 0. 23 1l 90^ 04 0. 09 10 30 0. 0 0. 31 2 0 0.8 017 IE 0 —0,2 0. 25 2 30 —0.3 0. 27 11 30 . —0.1 0. 19 3 0 01 0. 34 120" 0.3 0. 11 3 390 3 —0.1 0. 37 12 30 —0.7 0. 09 4.0 —0.1 0. 32 Mean —0. 24 0.22 If we apply the difference of the average readings, —0.'24 and 0.'22, ie. 0'.46 to the Sabang values, the latter may be considered to be converted into departures from the daily mean. 1) Trevandrum magnetical Observations. Vol. I (1874), p. 107. — 238: — I have plotted the curves for both stations with the aid of the readings obtained, the given hourly averages and the values taken from them for every five minutes. They follow hereafter, together with the difference Sabang— Trevandrum, which may be regarded to be the departure from the Bor for Sabang. El, td H b IN: Loeal d è Ls Local | 3 E | Li | og e È {3 Local o Si Time 2 |È 2 3 || Time. 1 S DIE Time. | Š SIS SI Time | 3 È 3 $ MIES |e [ESSEN Là 18 las a |S |25 9830", 05/01 0.4 118 10m 0.4.0.3 0/1119 gend? 0.10.'1—0.'2| 22302 0. 35 | 0.60.2 0.4| 15 | 0.40.3) 0.1| 55 E 0. 1/0.1--0.2| 35 “0; 40 | 0.60.2, 0.4| 20, 0.10.3—0.2; 1 0 1-0.20.1-0.3' 40 O0. 45 | 0.60.2| 0.4 25 | 0.3/0.3! 0.0 5 -0.20.1-0.31 45 | 0. 50 | 0.7/0.2 0.5; 30! 0.10.3—0.2| 10 —0.30.1—0.4| 50! 0. 55 | 0.80.21 0.61 35 | 0.40.21 0.2 15 -0.30.1-0.4| 55 | 0. 0.90.3| 0.61 40 0.30.21 0.11 20 -0.30.1-0.4 3 olo. 0. 8/0. 3| 0.51 45 | 0.30.21 0.11 25 |-0.30.1-0.4| 5| 0. 0.70.3 0.4 50 | 0.30.2 0.11 30 —-0.9/0.1—0.3| 10|0. 0. 710.3] 0.4) 55 | 6.20.91 0.01 35 [-0.2/0.1—0. 3] 1510. 0.7/0.3| 0.412 0) 0.20.21 0.00 40 L0.10.1-0.2 2010. 0.60.3 0.3} 5|0.00.2-0.2 45 | 0.00.1-0.1| 25|0. 0. 5/0. 3) 0.2 10 4-0. %0: 2—0. 4 850 | 0.0/0. 1—0. 1| 3010. 0.40.3| 0.11 15 0.40.2-0.6| 55|0.110.a-o.11 35 |. 0. 0. 4/0. 3} 0.1] 20:4-0. 40: 1—0. 5/2 0|0.20.2 0.01 401 0. 0. 40. 3} 0.11 25 -0.310.1-0.4 51030201 45 | 0. 0. 3/0. 3; 0,0} 30 +0. 210. 1-0.3 10! 0.3/0.9] 0.1 .50 |. 0. 0. 3/0. 30.01 35 -0.2,0.1-0.3| 15|.0.380.2 0.1) 55 | 0. 0.30.3 0.0 40 20.210 1-0.3| 20] 0. 310. 2 0.1 0.40.31 0,11 45 Lo. 20. 1-0.3/ 25 | 0.20.3-0.1 These deviations I have plotted in the plate under the curves for Buitenzorg (1871) and Karang-Sago (1901), in order to make clear the corresponding character of the three curves. The Sabang-curve too shows the seeundary maximum about — 239 — the time of maximum obscuration, but it is reached earlier, and during annularity the curve is already descending rapid!y. The minimum preceding this maximum is not well developed; perhaps the oscillation between 11^ 13" and 11* 33” is con- nected with this minimum. The Sabang-curve is more like the Buitenzorg one and hence also more like that for Rocky Mount (1900) than the Karang-Sago one. The chief features of the eclipse effect are: an easterly deflection before a westerly 5 after the middle of the eclipse. Ld | The amplitude of the wave amounts to 0.8. | The agreement between the amplitudes for the three eclipses dealt with, is very striking, viz.: 871 Buitenzorg. ¿Ed O 1901 Karang-Sago . . . 0. 1904 Sabang. EN: 45.74 0 Buitenzorg. Minimum distance from central line 17°. Rib cone. . . IP 487 4 Maximum phase. . 1 5 p. Last contact. . 42.96 P These times are calculated for Batavia; those for Buitenzorg 44 K.M. south of Batavia will differ only slightly from them. Magnitude of obscuration 0.47. The values for D, H and Z for the day of the eclipse and the average ones for the quiet days of March 1904 follow hereafter and are plotted in the plate. Quiet days: March 6, 15, 16, 18, 24, 28. Average departures from the daily mean for the quiet days in March 1904. |. ] Ba gp koup pitied Noon | Tp [|| 2° beas 4.4 | 5 D ,—1/3|—1/5 men 0747 | 107 ii | 0/8 | 0/7 | 0/6 Hi 8» 20 30 | 37 15 #49 —T Z | 107 0 |—11 |—21 See |—32 |—21 | —9 | 1 6 — 240 — Departures from the daily mean on March 17, Di; Hi Z. 11° | 19^ | 1h | 2^ | 3^ [112/19 | 1^| Qh] ga 11^ | ]9h | In | 9h | gh 0m —0.'8 | —0.'4 —0:6 0.'4| 1/4 | 33 y| 33 7| 30 | 22 | 11|—928|—37|—36 5 |—0.8|—0.4|—0.5/0.7/1.5|33 |33 |99|91| 9|—29|—37|—35 10 |—0.8|—0.4/—0.4/0.8/1.4/34 |33 |29 21 | 8 l—30l—371-—32 15 | —0.7|—0.4|—0.4 1.0/1.3/34 |33 |99|19| 9|—31|—37|—39 20 || —0. 6 | —0.5 —0.311.111.3133 |33 |98|18| 7|—32|—37.—31 25 |—0.4|—0.6|—0.2/1:2/1.3/33 Lag l28|17| 6-32 37-30 30 |—0.4|—0.6|-—0.111.2|1.3133 |32 |97|15| 5|—33|—37.—99 35 | —0.4| —0. 6 —0.11.3/1.3|33 |32 |97|15| 5|—34|—37.—98 40|—0.3|—0.6| 0.111.3/1.3/33 |32 |26|13| 4 |-34—37|—97 45 |—0.3|—0.7| 0.2.1.3 1.2133 |32 |95|12| ak al ag a 50 [—0.4|—0.7| 0.21,4 1.2133 |32 |94| 11! 2-36 —37-96 55 [|—0.4|—0.6| 0.3)1.4/1.2133 |31 |94|11| 2 —37|—36 —93 60 Li 1 The D-curve, as usual, perfectly calm, shows, however, a striking wave, not exhibited by any of the other quiet curves of March. : After first contact the eastward course of the curve changes to a westward one, till a quarter of an hour before the greatest obscuration the eastward course is retaken; this wave being very similar to the one shown by the curve for May 18 1901, only much larger, notwithstanding the distance from the central line was much larger this time. The curve teaches that the effect was a deviation to the west to an amount of + 1'.0, following the rate of obscuration. Horizontal Intensity. Looking at the H-curve it seems, that, compared with the normal curve, the summit of the curve about noon is considerably flattened and spread over nearly one hour and a half. The steady ascent of the curve has suffered an inter- — 241 — ruption at 11" 10", i.e. 18 minutes before the first contact. From 1^3" p the curve seems to be affected by a slackening of the normal decrease, reaching its maximum 36 minutes before the last contact. Accordingly we have again: a decrease before the maximum phase of + an increase after „, HEE The total range thus mans to the same value viz. 6 y as that during. the eclipse of 1901. Vertical Intensity. The Z-curve shows some minor waves, which have no marked relation to the eclipse; the considerable positive wave during the eclipse of 1901 has not repeated itself. This is remarkable indeed, because this time the D-wave was larger and the H-wave the same as in 1901. Zi-Ka-Wei. Minimum distance of central line south of Zi-Ka-Wei + 10°. Maximum phase at + 3» 0” p. Declination. In the pencil copy of the magnetograph-curves may be clearly seen that'the D-curve has a secondary wave during eclipse-time. Having no readings for other days in March 1904 at my disposal to deduce a normal, I have compared the curve with the one for the next day, also drawn in the copy. I have connected the points of the curve of March 17* for 2Mp and 5^p by a curve parallel to the one for the next day and measured the deviations of the true curve from tbis one (see dotted part in the plate). 4 y. 29. gh ("p 0.'0 gh 45m 0.5 15 0:3 A u 0. 5 30 SE 15 0.4 45 0.2 30 0.2 9 9 0.4 45 0.1 vi max. phase ni IA 0.0 30 0.4 — 949 — Hence the largest deviation of 0.'5 is reached after the time of maximum obscuration. Horizontal Intensity. The H-curve seems to have suffered a slight increase at 3^p, followed by an equally small decrease, but the wave is so shallow, that the unavoidable errors of a pencil calque make any conclusion too uncertain. Vertical Intensity. The Z-curve exhibits no minor waves at all. Manila. Minimum distance of central line + 5° NW. Time of maximum obscuration + 3^ 0" p. The normal hourly values have been calculated, after omitting disturbed days, with the aid of the hourly readings at the following dates: March 1, 2, 8, 9, 10, 13, 15, 16, 18, 19, 20, 22, 23, 25, 30, 31. Departures from the daily mean. For D the residuals show an irregularity at 3^ p, which, however, is not to be observed in the pencil calque received. D. à ; March 17. Normal. Dif. March 17. Be * Dif. | March 17. Normal. 1/25 —0.'35 42 y 40 y 2 —14 —17 0. 75 0.78 —0. 03 59 51 8 —21 —2 —0.39 —0.18 —0.21 60 50 10 —29 —29 —1,39 —1.17 —0.22 49 40 9 —20 —23 —1.54 —1.39 —0.15 33 25 8 —11 —12 —0. 68 —0.80 0.12 15 11 4 —6 —1 —0.39 —0.13 —0.26 | — 1 1 — 2 1 5 0. 04 0.27 —0.23|— 6 — D — 1 6 8 0. 18 0.22 —0.04 | —14 — 7 = í 10 9 0. 18 0.12 0.06 | —18 - HI — 7 11 11 0. 18 0. 16 0. 02 20 —20 — 0 14 12 Declination. II AA Y A AN rr lirici TRI a HI — Taking the difference between the departures at 3^ and 4» as the amplitude of the disturbing wave, the range is 0.'4. It seems, looking at the positive value of the departure at 3n p, that the deflection of the needle has been an easterly one. This easterly deflection at Manila is remarkably opposite to the westerly one at Batavia; the stations being situated at opposite sides of the magnetic »quator; but it is to be remarked that the needle at Manila, so much nearer to the central line than Batavia, has suffered a deflection two times as small. Horizontal Intensity. The H residuals indeed exhibit a transition from positive to negative values at about the middle of the eclipse, but this probably is the consequence of the diurnal variation having been smaller that day than the normal. Vertical Intensity. In the contrary the Z residuals point to a decrease between 2^ and 6^ p, with a maximum of 5 y between 3^ and 4^ p, which may possibly be considered as an effect of the eclipse. SUMMARY. Putting together the facts obtained in a tabular summary I think it best to separate results obtained for localities situated on or near the central line from those observed at stations at a considerable distance, though still within the belt of partial eclipse. The table has the same arrangement as Baver’s one (quoted on p. 217), only a third column, with the heading "during eclipse" has been inserted between the two con- taining the effect observed “before” and “after” the maximum phase. — 244 — Tabular Summary of the Principal Magnetic Facts obtained during Solar Eclipses i East-Asia. n + EE cs Maximum du ee ya Beruf Ka a3 Date of Eclipse. STATION. CR: sity i Bf "mH phases | betoro | auring| after | before | during| Mer | during m line. ase, | olipse. phase, | phase. eclipse. p ase, | eclipse. 1868, Aug. 18 Batavia. Hi 12%| 0hj5"p W 1875, April 6 ^ 81720 | 264 pi W ? 3|{1901, May 18 S Sif 157 W Deer. Iner. | Iner. < || 1904, March 17" Buitenzorg. € AT E ip W Deer. Iner. Nihil E 1901, May 18 Manila. N -15 | 2:42 bi E W |lner. Decr. Deer. ei || 1904, March 17 i^ Bi Era oop E ? Bag. 111875, April 6| Zi-Ka-Wei. |N| 10 | 4 15 p Nihil £ || 1887, Aug. 19 # N 15 155 p E Iner. Deer.) Decr. 1894, April 6 E N: 13 | 033 p E | Incr. Decr. Incr. 1904, March 17 si N 10 8.0 p E ? Nihil 2 {{1871, Dec. 12, Buitenzorg. |S| 00/10 28 aj E W « | 1901, May 18 Karang-Sago. |S 012023 pi W | E | Deer. Iner. o 1904, March 17 Sabang. 8 0|0 4p| W E $| 1882, May 17, ‘Zi-Ka-Wei. N 2| 5 9p| W i E Incr. Decr. | | — 245 — It is obvious that for localities at a greater distance from the central line, the declination suffers a deflection to W or E only, pacing the eclipse, and that opposite deflections before and after the maximum phase occur on or near this ine. Notwithstanding a wave of this latter kind has been registered on May 28°", 1900 at Toronto situated near to the outer borders of the eclipsed area. The law of opposite effects for opposite magnetic hemi- spheres also holds good in this table, only the effect for Z in 1894 and for D in 1882, both registered at Zi-Ka- Wei being in discrepancy. With regard to the contrast between eclipse-effect observed before and after noon, we have met with the difficulty that eclipses about noontime have to be considered as occurring in the afternoon, which difficulty still awaits its solution. UITKOMSTEN DER Aardmagnetische Waarnemingen TE BATAVIA zx BUITENZORG VERRICHT gedurende het jaar 1903. Gemiddelde Oostelijke Declinatie 0° 59.69. » Zuidelijke Inclinatie 30° 23.73. " Horizontale Intensiteit 0.366960. i N/Z. Component 0.366905. = 0/W & 0.006375. " vant = 0.215256. » Totale Kracht 0.425435. Gemiddelde dagelijksche schommeling. in de Declinatie 2.67. » + Inelinatie !) 3.'67. » » Horizontale Intensiteit 0.000376. . » » N/Z. Component 0.000377. o UC, Wd 0.000273. " » Vence … 0.000321. 1) De gemiddelde dagelijksche en der Inelinatie in 1902, die verleden jaar niet werd opgegeven, bedroeg 3/.82. — 247 — Seculaire verandering 1902— 1903. Oostelijke ^ Declinatie; afneming 2.'71. Zuidelijke Inclinatie; toeneming 6.'23. Horizontale Intensiteit; afneming 0.000211. Component; » 0.000205. 0/W. " 0.000291. Verticale = ; toeneming 0.000760. Totale Kracht : As 0.000181. NOTULEN VERGADERINGEN VAN DE KONINKLIJKE NATUURKUNDIGE VEREENIGING oo gedurende 1904. Algemeene Vergadering op Donderdag 21 Januari 1904. Aanwezig zijn: Dr. S. Frere (Voorz), Dr. H. J. VAN LummeL, Dr. W. van BEMMELEN, J. K. F. px Does, H. U. $. BoERMA, J. DE HAAN, H. M. van Harren, J. J. K. ENTHOVEN, R. J. Boers, Dr. J. G. van Deventer, E. A. C. F. von ESSEN en Dr. H D. TJEENK WILLINK (Seer.). Nadat de notulen van de vorige vergadering zijn gelezen en goedgekeurd, leest de Voorzitter zijn verslag voor over den toestand van de Vereeniging in 't jaar 1903. Naar aanleiding van dit verslag worden opmerkingen gemaakt over de geringe samenwerking, die er heerscht tusschen de vereenigingen, die zich het natuurkundig onderzoek van Indi? ten doel stellen. Getracht zal worden wederom nadere aansluiting te krijgen met het Indisch comitee voor wetenschappelijke onderzoekingen te Batavia. — 249 — Bestuursvergadering op Donderdag 1 Januari 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. S. Freee (Voorz.), Dr. H. J. van LummeL, Dr. W. van BEMMELEN, J. K. F. DE Does, J. pe Haan, J. J. K. ExrHovEN, R. J. Boers, Dr. J. G. VAN Deventer, E. A. C. F. von Essen en Dr. H. D. TJEENK WILLINK (Secr.); en verder de gewone Leden: H. M. van HAFTEN en H. U. S. BOERMA. Leden. Bedankt hebben als Leden: Dr. J. K. P. Kercxnorr, M. H. H Bertrams en A. C. ZEEMAN. Tot Leden worden benoemd: L. Coster van VoorHoUT, Mr. P. W. Fuer, Mr. G. J. NorsT Treniré, T. F. van Dorssen en C. J. M. WERTHEIM. Ruiling Edita. Aangenomen wordt het voorstel om aan Prof. Dr. E. A. GoELDI te Para (Brazilië) en aan de „Geological Survey of W. Australia” het tijdschrift in ruil voor het gezondene te doen toekomen. Verbetering van het reglement op de bibliotheek. De volgende veranderingen worden in het reglement op de bibliotheek aangebracht: 1. daar waar „onder-Voorzitter” staat, moet gelezen worden Lid van de Bibliotheek-Commissie te Buitenzorg; 9. wanneer na een leestijd van vier maanden de boeken nog niet terugontvangen zijn, zendt de Bibliothecaris de bonnetjes van deze boeken op aan den Secretaris. Deze z dan trachten de boeken terug te krijgen. Montessus de Ballore. Een verzoek van het Correspondeerend- lid F. Moxressus DE BaLLore om driemaandelijksche toezending van de berichten betreffende de aardbevingen wordt ter afdoening gesteld in handen van Dr. W. vaN BEMMELEN. — 950 — Boeken. Aangeschaft zullen worden: 1. Zeitschrift für Physikalische Chemie von van 'r Horr und OsTWALD. Herman von Helmholtz von Leo KÖNINGSBERGER. Mededeeling. De Heer van BEMMELEN vraagt aan den Heer ENTHOVEN of deze meent, dat goede resultaten met den pedograaf van FERGUSON te krijgen zullen zijn, wanneer het instrument zuiver is afgewerkt en van goed materiaal ge- maakt is. De Heer ExrHovEN beantwoordt deze vraag bevestigend. De Heer van LummeL merkt op, dat de spanen doos reeds door een van aluminium vervangen is, hetgeen een groote verbetering genoemd mag worden. Bloedregen. De Heer DE Haan laat bloedregen zien, die ontvangen is van den Officier van Gezondheid te Telok- Betong. Hij verwijst naar hetgeen Dr. VoRDERMAN over bloedregens geschreven heeft in Teysmannia 1899. Filaria. De Heer pr Dors laat eenige foto’s zien van de preparaten, die hij gemaakt heeft van de gezwellen gevonden op het borstbeen van runderen. Ook deelt hij nog het een en ander omtrent de Paria mede. In een ader is een larve gevonden, zoodat aangenomen mag worden, dat de larve zich door het geheele lichaam door middel van het bloedvatenstelsel verspreidt. Bestuursvergadering op Donderdag 11 Februari 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. S. Fiere (Voorz.), Dr. J. P. Kroos, Dr. W. van BEMMELEN, R. J. Boers, Dr. J. G. van Deventer, J. K. F. pe Does en Dr. H. Ds: TJEENK WILLINK (Secr.). — 251 — Leden. Voor ek Lidmaatschap heeft bedankt: I. L. ANDREE WILTENS, terwijl als Lid Se aangenomen: H. H. van BERKEL. Bibliotheek. Van de Cambridge Philosophical Society zijn ontvangen eenige deelen van de Proceedings en de Transactions, waarvoor een dankbetuiging gezonden zal worden. Prof. Ruge. Het doodbericht van Prof. Ruge, Voorzitter van de „Verein für Erdkunde zu Dresden” wordt voor kennis- geving aangenomen. Kasverslag. De Commissie tot nagaan van het geldelijke beheer deelt mede, dat de boekhouding volkomen in orde is beyonden. Op haar verzoek heeft de Penningmeester nog twee staten opgemaakt, één om aan te geven de achterstallige contributies en één om den stand van de rekening met de Mi. van Nijverheid en Landbouw te doen kennen. Het verslag wordt goedgekeurd en de Commissie onder dankbetuiging gedechargeerd. Mededeelingen. De Heer FicEE laat de opteekening van den regenmeter zien, waaruit blijkt dat in den afgeloopen nacht 187 mm. regen gevallen is. Dit cijfer is in de laatste jaren niet voorgekomen. De Heer van BEMMELEN doet eenige mededeelingen betref- fende de storingen in het aardmagnetisme. Het een en ander werd opgehelderd door eenige platen. De Heer Ficer laat nu zien eenige strooken, waarop aange- teekend zijn zeer fijne horizontale bewegingen van de aard- korst. De groote horizontale slinger volgens EHLERT, op het observatorium opgesteld, is door zijn groote gevoeligheid onge- schikt om krachtige bewegingen te registreeren. Onmerkbare aardschokken komen veelvuldig voor; en voortdurend worden — 252 — regelmatige bewegingen opgeteekend, waarvan de oorzaak onbekend is. Ook laat de Heer Ficre de spinthariscope van CROOKES zien. Bestuursvergadering op Donderdag 10 Maart 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. H. ONNEN (W*.- Voorz.), E. A. C. F. von Essen, J. J. K. ENTHOVEN, G. W. Kiewiet DE Joxek, Dr. H. J. van LuMMEL, Dr. J. G. van Deventer, S. R. J. ONNEN, M. J. DOPPENBERG, Dr. P. ANEMA en Dr. H D. Trap WILLINK (Seer.); de gewone Leden: H. U. S. Boerma, H. M. van Harren en J. J. M. Maas. Leden. Voor het Lidmaatschap hebben bedankt: E. van Assen, H. WAMSTEKER en J. C. VAN DEN BELT. Tot Leden worden benoemd: F. E. Cottarp, J. Hournuysen, P. J. J. A. GEESINK, L. A. MARTENS, Mr. A. F. van BLOMMESTEIN, Mr. W. J. M. PLATE, M. J. A. Kruseman, Mr. N. B. H, F. ARRIENS, M. VIERHOUT en J. H. P. van KERKHOFF. Dr. K. Schwaner. Van het gezantschap te Berlijn is bericht ontvangen, dat omtrent den levensloop van Dr. K. ScHWANER slechts zeer weinig vernomen is, daar de laatste berichten omtrent de familie Scuwaxer dagteekenen van 1851. Besloten wordt aan Dr. van BEMMELEN te verzoeken te pogen nadere inlichtingen in te winnen. Correspondeerende Leden. Ingekomen zijn brieven met dankbetuiging van de nieuwbenoemde Correspondeerende Leden: Dr. W. Bunc& ; Dr. J. J. A. MULLER en Dr. P. VAN RomBure. sue GEK 2a Boekenkast. Van den Heer KONINGSBERGER is bericht ont- vangen, dat een aan te schaffen boekenkast ongeveer de volgende afmetingen zal hebben: 4.80 M. lang en 3.10 M. hoog. Besloten wordt de kast voor een somma van f 180.— te laten maken. Ruiling edita. De aanbieding van het „American Museum of Natural History” om de ontbrekende deelen in de bibliotheek van de K. N. V. aan te vullen wordt aangenomen. Opmerking Dr. van Lummel. Dr. H. J. van LummeL maakt eenige aanmerkingen aangaande het verslag van zijne mede- deeling in de Bestuursvergadering van 12 Nov. 1903, opge- nomen in de 4% afl. van het tijdschrift. Op blz. 300 regel 7 van onder staat „geluidgevend lichaam”, hetgeen moet zijn „lichtgevend”, zooals volgens opmerking van den Voorzitter ook uit het zinsverband volgt. Bovendien komen nog verschillende onduidelijkheden voor. De Heer VAN LUMMEL zal daarvan schriftelijk opgave doen. Mededeeling. De Heer TJEENK WILLINK verkrijgt het woord om mede te deelen, dat hij uit Cheribon ontvangen heeft eenige vischjes, die door parasitaire Crustaceeën aangetast zijn. Verder deelt hij het een en ander mede betreffende de proeven om plantenziekten door middel van inspuitingen te voorkomen dan wel te genezen. Bestuursvergadering op Donderdag 14 April 1904. Aanwezig de Bestuursleden: Dr. S. Fier (Voorz.), Dr. E. Anema, Dr. H. ONNEN, Dr. Tu. VaLeTON, Dr. J. C. KONINGSBERGER, Dr. J. G. van Deventer, Dr. H. J. van Lummet, Dr. W. van BEMMELEN, M. J. Doppenperc, R. J. Boers en Dr. H. D. TJEENK Wirunk (Secr); de gewone Leden: J. J. M. Maas, H. M. van Harten, L. P. J. VERMEULEN, C. J. M. WerTHEm, Dr. A. — 254 — L. J. C. van HasseLT; terwijl geïntroduceerd waren de Heeren: F: P. H. Prick, J. Z. van Duck, Je J. VAN: DE GEYN, J. VonENKAMP, W. van DER Buro, D. A. Keuper, H. Pu: KoTTMANN en Dr. J. G. Smits. Nadat de notulen zijn gelezen en goedgekeurd stelt de Voorzitter voor een brief van dankbetuiging te richten tot r. J. J. A. Mutter voor de toezending van zijn portret. Aangenomen. Leden. Tot Leden worden benoemd: W. van DER Bure, M. E. Bervoets, J. van HasseLr, Dr. J. F. VrRHOEFF, Mr. F. J. E. A. Bape, R. van Eck en Mej. B. A. CH. WEEHUIZEN. Bibliotheek. Besloten wordt aan te schaffen: Sven Hepix. Central- Asien und Thibet en R. Semon. Im Australischen Busch und an den Küste des Corallen Meeres. Mededeeling. Hierna verkrijgt de Heer Anema het woord om het twistgesprek met den Heer TJEENK WILLINK over de methode van het onderwijs in de zoölogie in te leiden. Nadat nog de Heeren ONNEN, VALETON, KONINGSBERGER, VAN DEVENTER, WERTHEIM, VAN BEMMELEN en van LUMMEL aan het debat hebben deelgenomen, sluit de Voorzitter de discussie. Bestuursvergadering op Donderdag 16 Juni 1904. Aanwezig zijn de Heeren: Dr. S. FicEE (Voorz.), Bestuurs- leden en gewone Leden (van de aanwezigen is geen aan- teekening gehouden). Leden. Tot Leden worden benoemd: J. P. C. HARTEVELT, A. A. WirricH en A. J. A. MEERUM TERNOGT; bedankt hebben: Se W. MICHIELSEN en J. HouTHUYZEN. — 25% — Brief Geul. Ingekomen is een schrijven van de Ned. Ind. Maatschappij van Nijverheid en Landbouw, waarin mede- gedeeld wordt dat door het Bat. Genootschap ontvangen is een brief van den Heer GeuL te Blitar, waarin deze inlich- tingen verzoekt betreffende een collectie houtsoorten in blokjes. Daar aangaande een dergelijke collectie niets bekend is, wordt besloten dit aan het Bat. Genootschap te melden. Mededeeling Dr. van Bemmelen. De Voorzitter geeft nu het woord aan Dr. van BEMMELEN, die de resultaten mededeelt van waarnemingen door hem verricht gedurende zijn reis rondom Sumatra, op welke hij op verschillende plaatsen magnetische waarnemingen heeft verricht. Ook geeft hij een verslag omtrent de ringvormige zoneclips door hem te Sabang op het eiland Weh, den 17%" Maart van dit jaar waargenomen. Mededeeling van den Heer Onnen. Hierna verkrijgt het woord de Heer F. M. ONNEN uit Soerabaja, die een historisch overzicht geeft van de ontdekkingen van BECQUEREL en de Curie’s betreffende ‘de radio-actieve stoffen en in het bij- zonder meer over het door het echtpaar Curie ontdekte nieuwe element radium; een beschrijving van de bereiding en van de eigenschappen van deze stof wordt gegeven, waarna wordt overgegaan tot de demonstratie van de electrische en optische eigenschappen van dit zonderlinge element. Na afloop doet de Heer ONNEN nog eenige verdere mededeelingen omtrent hetgeen de proeven hebben geleerd betreffende de zoogenaamde emanaties of gasvormige voort- brengselen van de nieuwe radio-actieve stoffen. Hierna neemt de Voorzitter het woord en doet deze eenige mededeelingen omtrent de quantitatieve bepalingen van de massa, snelheid en het bedrag der electrische lading der electronen, welke volgens de theorie ter verklaring der nieuwe verschijnselen door de radio-actieve stoffen worden uitgestooten. In het bijzonder worden beschreven de proeven ter bepaling dezer grootheden van KAUFMANN te Göttingen, — 256 — waarbij verder gewag wordt gemaakt van het resultaat door dezen verkregen, dat de massa der electronen grooter wordt naarmate hun snelheid grooter wordt, en spreker nog nader uitweidt over het begrip electrische massa in tegenstelling tot de gewone of traagheidsmassa. Verder wordt gewezen op de overeenkomst van deze metingen met die verkregen door middel van Lenarps stralen en van het ZEEMAN-verschijnsel, waarvan een korte verklaring wordt gegeven. Spreker besluit met de vermelding van de proeven onlangs door Crémrru en PENDER gezamenlijk verricht in de lokalen der Sorbonne te Parijs om uit te maken, of een snel bewogen geëlectriseerd lichaam al dan niet een electromagnetische werking uitoefent, waaromtrent tegenstrijdige resultaten door deze beide geleerden waren verkregen. Het resultaat was positief, waardoor de nieuwe electronen-theorie een gewenschte en noodzakelijke bevestiging heeft verkregen. Bestuursvergadering op Donderdag 14 Juli 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. S. Per (Voorz.), Dr. H J. van LummeL, J. DE Haan, J. W. van EEK en Dr. H. D. Tyrenk Wink (Seer.). Leden. Tot Leden worden benoemd: M. J. J. Bertrams, Mej. J. M. van DER Voort, A. H. E. VAN DER Dors DE Bie, J. Z. van Duck, Dr. J. G. Smits en J. P. LANCEL. Voor het Lidmaatschap hebben bedankt: J. VAN Hassett, R. Meier en Dr. DE RocHEMONT. Bibliotheek. Besloten wordt de volgende werken voor de bibliotheek aan te schaffen: das Tierreich herausgegeben von der Deutschen Zoölo- gischen Gesellschaft; — 257 — 2. Archives de Psychologie; 3. de Volksgezondheid ; 4. Jahrbuch der Radioaktivität und Elektronik; 5. H. Kaiser. Lehrbuch der Spectroscopie. Bedankbrief Koningin. Ingekomen is een schrijven namens H. M. de Koningin om te bedanken voor de toezending van het tijdschrift. Ruiling edita Institut ,, Amani”. Aangenomen wordt het voorstel van Prof. Dr. ZIMMERMANN om in ruiling van edita te treden met het Biologisch Landwirtschaftliches Institut zu Amani. Penningmeester. Door het bedanken van den Heer J. K. F. pe Dors als Penningmeester van de Vereeniging wordt de verkiezing van een nieuwen functionaris noodig. Met algemeene stemmen op één na wordt tot Penningmeester verkozen de Heer J. W. van Eek, die deze benoeming aan- neemt. Verkoop vitrines. Medegedeeld wordt dat de verkochte vitrines netto hebben opgebracht f 18.70. Reglement bibliotheek. Na lezing wordt het nieuwe reglement op de bibliotheek goedgekeurd: Art. 1. Boeken en tijdschriften worden aangevraagd aan de bibliotheek der K. N. V. te Buitenzorg. Art. 2. De aangevraagde werken worden tali toege- zonden, mits de onkosten niet hooger zijn dan f 5.—. De ontvanger is gehouden onmiddellijk na ontvangst der boeken het ingesloten recu geteekend en franco naar de bibliotheek te Buitenzorg terug te zenden. Dit recu wordt hem teruggezonden, nadat de boeken te Buitenzorg terugontvangen zijn. Art. 3. Wanneer men boeken langer dan drie maanden wenscht te houden, is hiertoe de toestemming van het Bestuur LXIV — 958. — noodig. In bijzondere gevallen kan het Bestuur toestemming verleenen tot het uitleenen van boeken voor een langeren termijn dan één jaar. Art. 4. Indien een uitgeleend boek door een ander Lid wordt aangevraagd, zoo kunnen, indien er urgentie is — te beslissen door het Lid der Bibliotheek-Commissie te Buitenzorg — ook binnen den sub 3 genoemden termijn van drie maanden boeken worden teruggevraagd. Art. 5. Indien na een termijn van 4 maanden, te rekenen van den datum der verzending uit Buitenzorg, de boeken niet door den Bibliothecaris zijn terugontvangen, zendt deze ` de betreffende recu's aan den Secretaris. Art. 6. Geen nieuwe boeken worden toegezonden, voordat de vroeger geleende terug zijn ontvangen. Op aanvrage bij het Bestuur kan toegestaan worden, dat hiervan wordt afge- weken. Art. 7. Een Lid aan wien boeken zijn uitgeleend, en door wiens schuld zij in het ongereede geraakt of beschadigd zijn, is gehouden den prijs dier werken aan de Vereeni- ging te vergoeden, dan wel ze door nieuwe exemplaren te vervangen. Art. 8. Tijdschriften en andere periodiek verschijnende werken worden eerst uitgeleend, wanneer jaargangen (respec- tievelijk deelen) zijn ingebonden. Art. 9. Leden, die op de bepalingen van dit reglement, ook na bekomen aanmaning, inbreuk maken, kunnen daarna geene boeken uit de bibliotheek der Vereeniging meer in leen ontvangen. Art. 10. Encyclopedién, woordenboeken en plaatwerken worden niet uitgeleend. Art. 11. In urgente gevallen, waarin bij dit reglement niet is voorzien, beslist het Lid van de Bibliotheek-Commissie te Buitenzorg. c 209. = Mededeeling Dr. van Lummel. De Heer van Lumet laat enkele photographieén van de zon zien, genomen bij ver- schillende soorten van licht, zooals dit door HoLLER en ELLERMAN gedaan is. Bestuursvergadering op Donderdag 1 Augustus 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. S. Fiere (Voorz.), M. J. DoPPENBERG, Dr. H. J. van LummeL, G. W. KIEWIET DE JONGE, J. K. F. pe Does en Dr. H D. Tjeenk WILLINK (Seer.). Leden. Voor het Lidmaatschap heeft bedankt: T. F. van Doßssen. Tot Leden worden benoemd: H J. N. Kar, E. E. W. G. Scaròper, Mr. A. J. Conen STUART, F. James, H BLok WYBRANDI, J. W. LE COMTE, E. T. VAN ZANTEN JUT, J. C. CASTENS, A. D. CONRADI, F. A. LIEFRINCE, W. A. van DER Ext, D. J. Reese, C. Horsman en G. Buys. Bestuurslid. Met algemeene stemmen wordt tot Bestuurslid gekozen de Heer N. Wing Easton, Hoofd-Ingenieur bij het Mijnwezen. Bibliotheek. Ter sprake wordt nu gebracht het oprichten van een centrale bibliotheek op natuurwetenschappelijk gebied, waartoe ook andere vereenigingen zouden moeten medewerken. In de eerste plaats zal de K. N. V. zich tot het Bat. Genootschap van K. en W. wenden met het verzoek om de boeken betrekking hebbende op de natuurwetenschappen aan de Vereeniging te willen afstaan. Na eenige discussie wordt besloten de verdere behandeling van het inrichten van een centrale bibliotheek uit te stellen tot een volgende vergadering. Voordrachten. De Heer van LUMMEL stelt voor om vanwege de K. N. V. een reeks van voordrachten te doen houden, waarin één bepaald onderwerp op populaire wijze besproken — 260 — wordt. Deze voordrachten zullen toegankelijk zijn ook voor niet-Leden, en gehouden worden in het gebouw der Vereeniging 'savonds van 6!/, uur tot + 8 uur en wel des Vrijdags om de veertien dagen. De Heer van LummeL stelt zich beschikbaar voor de eerste serie van voordrachten. Dit voornemen vindt algemeene instemming. Mededeeling J. K. F. de Does. De Heer be Does geeft nu een korte inleiding tot de demonstratie van enkele ééncellige bloedparasieten. Tot de meest bekende bloedparasieten behooren de Malaria- plasmodien, die bij den mensch, vogels, apen, runderen en vleermuizen aangetroffen zijn; zij dringen in de bloedcellen, consumeeren den inhoud er van, terwijl de overblijfselen in en vorm van pigmentkorrels terug te vinden zijn. De Piroplasma’s, die het eerst bij runderen maar vervolgens ook bij honden, paarden, schapen en menschen gevonden ziin, komen ook in de bloedcellen voor, maar vormen geen pigment. Zij veroorzaken koortsen, waarvan de z.g. Texaskoorts het meest bekend is. j Tusschen de bloedcellen in zwemmen de Trypanosomen rond, die eveneens geen pigment bezitten. Zij waren oor- spronkelijk alleen bij ratten en paarden bekend, waar zij bij de laatste de zoo gevreesde Surra veroorzaken. Tegen- woordig kent men echter deze parasiet ook van de schapen, geiten, runderen, vogels, kikvorschen, hagedissen en van de menschen. Er bestaat groote waarschijnlijkheid, dat een Trypanosoom de oorzaak is van de slaapziekte bij de negers, daar men deze parasieten steeds in aantal aantreft bij de lijders aan die ziekte, terwijl zij bij den gezonden mensch niet worden gevonden. Moeilijker aan te toonen zijn de Spirochaetae, daar zij zich niet gemakkelijk laten kleuren, en zich als kleine gegolfde streepjes voordoen. — 261 — Al deze bloedparasieten veroorzaken koorts, waarbij die door de plasmodia teweeggebracht een typisch verloop heeft. De Piroplasma's veroorzaken daarentegen geen typische koort- sen, maar doen door de plotselinge verwoesting van zeer vele bloedcellen het urineeren van bloedkleurstof ontstaan. Bij de Trypanosomen heeft men geen typische koortsen, en ook geen bloedurineeren. Na deze uiteenzetting laat de Heer DE Does verschillende preeparaten zien. Bestuursvergadering op Donderdag September 1904. Tegenwoordig zijn de volgende Bestuursleden: Dr. S. FIGEE (Voorz.), M. J. DorreNBERG, N. Wing Easton, E. A. C. F. von Essen, Dr. H. J. van LummeL, R. J. Boers, J. K. F. DE Does, J. W. van Eek en Dr. H D. TJEENK WILLINK (Secr.). Leden. Tot nieuwe Leden worden benoemd: C. Brom, H. van BEUSEKOM, H. L. VERNHOUT, H. A. C. VAN DER Jaar, Dr. Mr. A. STUURMAN, Dr. J. W. VAN Barr en H. GRONDIJS Voor het Lidmaatschap hebben bedankt: G. WREN en M. BERTRAMS. Bestuurslid. Ingekomen is een schrijven van den Heer N. Wixc Easton, waarin hij mededeelt het Lidmaatschap van het Bestuur gaarne te zullen aanvaarden. Redia. Besloten wordt om in te gaan op het verzoek van Antonio BkRLEsE, Direkteur van het R. Stazione di Entomo- logia Agraria di Firenze, om ruiling van edita. Een aflevering van het tijdschrift Redia is reeds ontvangen. Bibliotheek. Voor de bibliotheek zullen de volgende werken aangeschaft worden: — 262 — . Dr. M. WeBER: die Säugetiere, Einführung in die Anatomie und Systematik der recenten und fossilen Mammalia. M.M. Lorwy et Puiseux. Atlas Lunaire, Euis£r RecLus. Carte authentique des volcans. Gesammelte Abhandlungen von Robert Bunsen, von W. OsrwaLp und BopENsTEIN. the Proceedings of the Microscopical Society. Aanteekeningen Vorderman. Besloten wordt om verdere navraag te doen naar de aanteekeningen van Dr. VORDERMAN. Meteorieten. Door Prof. Warp is aan de K. N. V. toege- zonden de catalogus van meteorieten, waarbij tevens verzoek gedaan om mededeeling betreffende de meteorieten, die in Indi? gevallen zijn, terwijl Prof. Warp genegen is eventueel hiervan aan te koopen. De catalogus wordt in handen gesteld van de Heeren Borers en Wing Easton, om na te gaan of alle bekende Indische meteorieten er in opgenomen zijn. Mededeeling Dr. S. Figee. De Heer Fiare laat de opteeke- ningen zien van den seismograaf, waaruit blijkt, dat de krachtige aardbeving van Wellington op Nieuw-Zeeland op den 9%" Augustus zich hier ook nog heeft laten voelen. Op den 31**" Augustus is een aardbeving waargenomen, waarvan het centrum onbekend is. Dr. H. D. Tjeenk Willink. Door den Heer TJEENK WILLINK wordt nu een mededeeling gedaan betreffende de mogelijke veranderingen, die in de natuur kunnen voorkomen. Nadat zich nog een discussie ontsponnen heeft over de draaiende beweging van de maan om haar eigen as sluit de Voorzitter de vergadering. — 263 — Bestuursvergadering op Donderdag 13 October 1904. Aanwezig zijn de volgende Bestuursleden: Dr. S. FIGEE (Voorz.), N. Wine Easton, J. K. F. DE Dors, Dr. H. J. van LummeL, J. W. van Eer, J. DE HAAN, Dr. H. ONNEN en Dr. H D. TJEENK WILLINK (Secr.) en het gewone Lid: H. M. van HAFTEN. Leden. Voor het Lidmaatschap hebben bedankt: de Heeren W. FREUNDLICH en J. A. F. van DER Houte WILLEMS, terwijl als Lid wordt aangenomen de Heer J. A. MAINGAY. Bibliotheek. Aangenomen wordt om zooveel mogelijk te voldoen aan het verzoek van de Reale Accademia dei Lincei te Rome om toezending van het Natwurkundig Tijdschrift deel 1—34 en van de Acta deel 1— 8. Eveneens zal aan het Naturforschende Gesellschaft te Basel gezonden worden het Natuurkundig Tüdschrift Bd. 39 en de Acta 7 en 8. Dr. Vorderman. Van Mevrouw de Wed. VORDERMAN is berieht ontvangen, dat de nagelaten papieren en teekeningen van Dr. VorDERMAN door de termieten zijn opgegeten. Meteorieten. Bericht is ingekomen van den Heer N. Wina Easton, dat alle bekende meteorieten van Java in den catalogus van Prof. Warp zijn opgenomen. Subsidie, Ook dit jaar zal aan den Direkteur van O. E. en N. geantwoord worden, dat de jaarlijksehe subsidie groot f 2000.— dringend noodig is voor de - V. Hawaiian Sugar Planters Association. Aangenomen wordt om in ruiling van edita te treden met de Hawaiian Sugar Planters Association. Fauna van Ned.-Indië. Aan den Heer TJEENK WILLINK wordt opgedragen om in overleg met Prof. SLurrer en Prof. WEBER — 264 — verdere stappen te doen om te geraken tot de uitgave van een werk, waarin de dieren van Ned.-Indië en in de allereerste plaats de gewervelde dieren beschreven worden. Dit werk zal op dezelfde wijze ingericht zijn als de Fauna van Britsch-Indië door BLANFORD. De onkosten aan deze uitgave verbonden zullen over eenige jaren verdeeld worden. Bibliotheek, De duplikaten en eenige andere werken, die niet bepaald noodig zijn te Buitenzorg, zullen van daar naar Batavia teruggebracht worden. Radio-activiteit van grondsoorten. Aan den Heer M. F. ONNEN zal geantwoord worden, dat de K. N. V. gaarne bereid is hem hulp te verleenen bij zijn voorgenomen onderzoek naar de aanwezigheid van radio-actieve stoffen in Ned.-Indie. Verder zal hem gevraagd worden nader op te geven, welke hulp hij van de Vereeniging verwacht. Mededeeling van Haften. De Heer van Harren krijgt het woord om het een en ander mede te deelen betreffende zee- mijnen en de daartoe te rekenen torpedo’s. Nadat hij de verschillende soorten van mijnen besproken heeft, licht hij de inrichting van de onderzeesche torpedo- booten, waarvan er een te Vlissingen voor de Ned. marine gebouwd wordt, nader toe. Enkele Leden vragen nog nadere inlichtingen; ook wat betreft de plaatsing van het kompas, daar dit van alle zijden door staal omgeven geen inwerking van het aardmagnetisme zal ondervinden. Bestuursvergadering op Donderdag 10 November 1904, Aanwezig waren de Bestuursleden: Dr. S. Fire (Voorz.), Dr. W. van BEMMELEN, N. Wing Easton, E. A. C. F. von Essen, J. W. van Eek en Dr. H D. Tyxenk WILLINK (Secr.). = ES = Leden. Bedankt voor het Lidmaatschap hebben: de Heeren J. Douwes en D. W. STIBBE. Als Leden worden aangenomen de Heeren: L. M. Kwatb, W. AssÉ, J. E. HERMAN DE Groot en L. D. J. Reeser. A. F. le Jolis. Voor kennisgeving wordt aangenomen het bericht van de Société Nationale des Sciences naturelles et mathématiques de Cherbourg, dat Mr. A. F. LE Joui is over- leden. Bibliotheek. Bij het schrijven van 19 October 1904 N°. 325 verklaart het Bataviaasch Genootschap. v. K. en W. zich bereid om ‚de boeken, die in 1898 teruggezonden zijn aan het Genootschap wederom aan de K. N. V. af te staan. Het toezicht over deze boeken wordt opgedragen aan den Secretaris. Begrooting. Besloten wordt de begrooting vast te stellen in de Bestuursvergadering van December a.s. Lezing. Dr. W. van BemMELEN verklaart zich bereid op 24 November e.k. een populair-wetenschappelijke voordracht te houden over: Magnetische reizen door den Archipel. Wegens het vergevorderde uur stelt de Heer Wing Easton zijne wetenschappelijke mededeeling uit tot de volgende vergadering. Bestuursvergadering op Donderdag 8 December 1904. Aanwezig zijn de Bestuursleden: Dr. S. Frarr (Voorz.), J. K. EwrHOvEN, N. Wing Easton, R. J. Boers, Dr. H. J. van LUMMEL, J. W. van EEK, Dr. W. van BEMMELEN, Dr. H. ONNEN Sr. en Dr. H. D. TJEENK WILLINK (Secr.). Leden. Voor het Lidmaatschap hebben bedankt: G. F. Soeters, K. CorPORAAL, A. W. NANNINGA en Mr. S. J. HirscH; ; — 266 — als nieuwe Leden worden aangenomen: W. C. DickHorr, W. H. Ruteman VOGET, G. P. van HECKING COLENBRANDER, Mej. M. S. van DER WILLIGEN, L. F. C. ALERS H. KOTTMANN. Voorlezingen Dr. van Lummel. De Voorzitter brengt den Heer van LummeL den dank van de Vereeniging voor het houden van een reeks van 5 voordrachten, die zoowel door de Leden als door niet-Leden bijgewoond konden worden. De opkomst van ongeveer 60 toehoorders bewees, dat de voordrachten op prijs gesteld werden. Bataviaasch Genootschap. Besloten wordt een brief van dank- betuiging te zenden aan het Bataviaasch Genootschap voor het afstaan van de boeken op natuurwetenschappelijk gebied. Correspondeerend-lid. Prof. Dr. A. ZIMMERMANN wordt benoemd tot Correspondeerend-lid. Jhr. Gevers van Endegeest. Van Jhr. L. A. C. GEVERS VAN ENDEGEEST is een schrijven ingekomen, waarbij hij verzoekt om een maandelijksche toelage yan f 20.— voor de werk- zaamheden, die hij als Bibliothecaris van 's Lands Plantentuin voor de K. N. V, verricht. De Voorzitter merkt op, dat bij het overbrengen van de boeken naar Buitenzorg in 1898 door den Direkteur van 's Lands Plantentuin op zich genomen is de zorg en het beheer van de Bibliotheek der K. N. V. zonder dat daarvoor de Vereeniging eenige vergoeding ver- schuldigd is. Het schrijven van den Heer Gevers van EnpeGEEST zal in handen van den Heer Treves gesteld worden. Begrooting. De begrooting wordt voorgelezen en goed- gekeurd. Evenals verleden jaar is ook dit jaar gerekend om een bedrag van + f 500.— af te zonderen voor de vorming van een fonds, waaruit eventueel belangrijke reparatién. van de gebouwen betaald kunnen worden. — 267 — Besloten wordt de consumptie op de vergaderingen niet aan de Leden in rekening te brengen. Verkiezingen. De uitslag van de verkiezingen van func- tionarissen (art. 9 H. R.) is de volgende: Tot Voorzitter wordt herkozen de Heer S. FiGEE; Als Onder-Voorzitter wordt bij her- stemming gekozen. . . de Heer J. J. K. ENTHOVEN; als Secretas se an EE VOS: Penningmeester . . , y J. W: VAN EEK; Redacteur . . » » W. VAN BEMMELEN; Direkteur der ee » 9» BAU F. von Essen. Bibliotheek. Aan de Maatschappij van Nijverheid en Landbouw zal gevraagd worden de steun bij het oprichten van een biblio- theek te Batavia door verschillende boeken te willen afstaan. Mededeeling van den Heer Wing Easton. Daar het voor de porselein-fabricage en voor de metaalgieterijen van zeer veel belang is hooge temperaturen te kunnen meten, heeft men verschillende pyrometers gemaakt, die echter alle groote gebreken hebben. De Heer Wing Easton geeft de volgende principes, waarop pyrometers berusten: 1. Inkrimping van klei bij hooge temperatuur. Daar deze imkrimping niet regelmatig is, zal de aanwijzing van de temperatuur onnauwkeurig zijn. 2. Uitzetting van metalen door warmte. De metalen zetten niet regelmatig uit, zoodat groote fouten niet te vermijden zijn, ook niet wanneer men de temperatuur waarneemt naar het verschil in uitzetting van twee metalen b.v. ijzer en koper. Het koper heeft men wel vervangen door graphiet. 3. Uitzetting van vloeistoffen. De ruimte boven het kwik- zilver heeft men gevuld met stikstofgas; slechts temperaturen tot 400° kan men waarnemen. 4. Bij gassen is de druk omgekeerd evenredig met het volume. Men laat of de drukking hetzelfde blijven en leest de temperatuur af voor de volume-vermeerdering of men — 268 — houdt het volume constant en meet de toename in druk. Het toestel is breekbaar en volumineus. 5. Dissociatie. De koolzure kalk begint bij 500° koolzuur af te geven, en houdt daarmede op bij 1000°. Deze dissociatie is zeer afhankelijk van den aard der koolzure kalk en daarom geen goed middel om de temperatuur naar te beoordeelen. 6. Vermeerdering van den weerstand in een geleider voor een electrischen stroom bij verhooging van temperatuur. Een stroom wordt in tweeén gesplitst; een tak wordt verbonden met een bekende weerstand en de andere wordt verwarmd. 7. Calorimetrisch. Een bepaalde massa, die verhit is geworden, wordt in water gebracht en uit de stijging in temperatuur van het water die van de massa bepaald. 8. Smeltpunten van metalen. Men maakt kleine blokjes van verschillende alliages van tin (228°), zink (412°), aluminium (700°), zilver (954°), goud (1035°) en platina (1770°). Deze blokjes worden op een rij in de te meten warmte gezet en gezien welke smelten en welke niet. De methode is kostbaar en vooral boven 1200° niet meer nauwkeurig, door het onge- lijke gedrag van platina. 9. Geluid; een warme fluit geeft hoogere tonen. 10. Licht; meestal omschrijft men de kleur van het gesmoltene; moeilijk is het uit te maken of iets donker of lichtrood van kleur is. De optische pyrometer van WANNER, die tusschen 900°— 2300 zeer nauwkeurig werkt en zelfs tot !/;,° nauwkeurig berust op het meten van de intensiteit van een bepaald soort van lichtstralen. Men neemt hiervoor de roode lichtstralen van de Fraunhofersche strepen in C. De gesmolten massa straalt licht uit, dat in een kijker wordt opgevangen en door een prisma in het spectrum ont- leed. Door een diaphragma worden alleen de roode stralen verder doorgelaten. Evenwijdig aan het licht van de gesmolten massa valt een lichtbundel van een elektrisch lampje van bekende sterkte, daar voor den kijker een scherm met twee spleetvormige openingen geplaatst is. Door een systeem van — 269 — lenzen en een nicol worden juist boven elkaar twee roode plekken gevormd, een van het te onderzoeken licht en een van het licht van de elektrische lamp. Door draaiing kan men de beide vlekken een gelijke intensiteit geven; deze draaiing geeft dan een maat van het onderzochte licht. Daar de intensiteit bij hooge temperatuur zeer snel toe- neemt, is het mogelijk een groote nauwkeurigheid te krijgen. Mededeeling van den Heer J.J. K. Enthoven. In 1884 werd begonnen West-Sumatra in kaart te brengen. Men gebruikte dezelfde schaal van kaarten als voor Java, hetgeen echter voor Sumatra volstrekt niet noodig was. Deze schaal van 1: 20.000 werd dan ook vervangen door die van 1: 40.000, 1: 80.000 en eindelijk voor het woeste Benkoelen door 1: 160.000. Deze getallen zijn onpraktisch bij het lezen van de kaart, omdat men dan met 8 of 16 moet vermenigvuldigen. Voor Zuid-Sumatra is het niet mogelijk te trianguleeren, daar het land te vlak is en geen uitstekende punten heeft. Men moet zich dus behelpen met astronomische plaatsbepa- lingen, maar die kunnen alleen op groote afstanden b.v. van 40 K.M. plaats hebben, terwijl dan nog de fouten tengevolge van de schietloodafwijking zeer belangrijk zijn. In de onbe- woonde bergachtige streken van Benkoelen kon men door de triangulatie punten vastleggen op afstanden van 5 K.M., terwijl in de bewoonde en belangrijke vlakten dit eerst op afstanden van 40 K.M. kan gebeuren. De schaal, waarop de kaarten ontworpen zullen worden, moet minstens 1: 100.000 zijn; alleen enkele gedeelten kunnen door partieele metingen op een grootere schaal uitgevoerd worden. Afscheid Dr. Onnen. De Voorzitter zegt Dr. ONNEN, die voor de laatste maal een vergadering bijwoont, vaarwel en hij beveelt de Vereeniging in een voortdurend aandenken aan den Heer ONNEN aan, wanneer deze in Nederland zal zijn. De Heer Onnen heeft als Redacteur, Penningmeester en ing en er de K.N E -voortdural den pene hij. vooral op het 00g heeft den bloei van mower Le SE go bo BEGROOTING VOOR 1905. ONT VANGSTEN. Gouvernements-subsidie . . et 2000.— Contributiën 360 Leden à f 12. AA DO. Mente. Us. a en e E O ces Huurpenningen . . Vo.» c. 5 WEE DAMM Verschillende SAS nee aru a dn f 8050.— UITGAVEN. I. Bibliotheek. Aankoop AA en boek- werken . ... co. a egt f HOO a PGW |. 15 3. 4. 180 Branden. <> 10 Catalogus . via DOS Verschillende SS en d Aankoop kasten ... 2... 180. f 29490 — II. "iati en Toelage Redac : f 240.— ce utens datae „ 105.— Drukloon, tekst en platen. . . „ 1200.— Versendingskosten .. oe en WA Kleine Wigaven . - . «o «* 9» Woo y 1040. III. Vergaderingen. Bestuurs- en Alg. da f 70.— Populaire voordrachten. . . » 200.— Kleine uitgaven . . . . 5» 75.— , 845.— e f 4415.— — 312 — IV. Gebouwen. Onderhoud en herstellingen . Onderhoud meubilair Brandassurantie . LEE E Verlichting . : V. Secretariaat. _ Toelage Secretaris . Kleine uitgaven . VI. Bedienden-loon. Loon van mandoer en kebon. VII. Wetenschappelijke doeleinden . VII Onvoorziene uitgaven . IX. Restitutie Soerabaja 80 Leden . » Semarang 68 Leden . X. Financiën. Inningskosten . Transport f 4415.— f LA 480.— 408.— „ 1086.25 stia E 168. 2 A „ 302.75 i we VERSLAG DER Commissarissen voor de gebouwen uit de Besturen der Maatschappij van Nijverheld en Landbouw en der Koninklijke Natuurkundige ori: over KS jaar 1904. De gebouwen der crio vereenigingen verkeer- den, na de in het verslag van 1903 besproken groote herstel- lingen en bijbouwingen, in bevredigenden toestand. Het eigenlijke gewoon onderhoud der gebouwen werd, even- als in vorige jaren, verricht voor eene ronde som van f 200.— Bovendien waren enkele herstellingen noodig Voor het hoofdgebouw bestonden die hoofdzakelijk in het herstellen van eenige gebroken ruiten; voor het westelijk paviljoen in het aanbrengen van een nieuw plafond van Buitenzorgsche matten in de overdekte loods en in het herstel- len en verbeteren van goten. In het oostelijk paviljoen werd de voorgalerij en de daar- aan grenzende kamer opnieuw geverfd. Voorts onderging de overdekte gang tusschen het hoofd- gebouw en het oostelijk paviljoen eene herstelling, terwijl er nog kosten werden gemaakt voor de opruiming van op het achtererf liggend puin. Door den Penningmeester der Koninklijke EE Vereeniging werd betaald: Aan gewoon onderhoud, waaronder f 25.— A 7.3 Ee Herstellingen. a. Hoofdgebouw . . pa IS 10.40 b. Westelijk a: Nieuw. plafond: ann x oo cana +e 2 20.— DON. E wl) 37.50 č. Oostelijk pano ee oe . e s . P 80.— f 347.90 ` () Betaald in Januari 1905. LXIV. — 2374 — Bovendien werd de in het vorig verslag bedoelde vordering van den Heer Gaston ad f 138.— door den genoemden Penningmeester betaald, terwijl voor de tweede vordering ad f 250.—, die thans verschuldigd is, nog geene rekening werd aangeboden. De Direeteur der gebouwen van de Maatschappij van Nijverheid en Landbouw, die, blijkens het vorig verslag nog f 172.03 in kas had, welke som (*) geene vermeerdering onderging, betaalde nog: voor reparatiön aan de paviljoens. . 14.— . herstelling v/d. overdekten gang NN hoofdgebouw en oostelijk paviljoen ee E voor het schoonmaken van het achtererf . .- ,, 40.— 134.— terwijl als opbrengst van de verkochte oude tegels door hem werd ontvangen een bedrag van f 9,— en aan rente v/d. N. I. Escompto-Maatschappij „ 12— zoodat op 31 December 1904 bij hem in kas bleef een bedrag van f 172.03 — f 134.— + f 9.— + f 12— = f 59.03. Ten slotte wordt nog aangeteekend, dat de in het einde van het verslag over 1903 voldoende geoordeelde som van f 500.— voor jaarlijksch onderhoud enz. door de in 1904. gedane en noodzakelijk gebleken uitgaven niet werd over- schreden en dus mag worden aangenomen, dat ook in de eerstkomende jaren geen grooter bedrag daarvoor zal worden vereischt. E. . F. VON ESSEN. H A. C . R. DE VRIES. Batavia, Januari 1905. (*) Behoudens de na te noemen f 21.—. Behalve de geschriften van Genootschappen, waarmede de K. N. V. in ruiling staat, tijdschriften en vervolgwerken zijn in dit jaar aan de Bibliotheek toegevoegd: R. ABEGG. Versuch einer Theorie der Valenz und der Molekular- Verbindungen. G. ADLERZ. Lefnadsförhallanden och Instinkter inom der riae Pompi- lidae och Sphegidae. G. C. AMDRUP. Observations astronomiques, météorologiques et magnétiques de Tasiisak, dans le district d'Augmagsalik. 1898— 1899. H W. BaKHUIS RoozEBOOM. y De tegenwoordige stand van de problemen der chemie. (Rede 8 Januari 1904). S. BRANDES. Astigmatische accomodatie onder den invloed van éénzijdige inwerking van homatropine en eserine. Kr. BIRKELAND. On a new electric current breaker. d. 1. BUL. Bijdrage tot de kennis van de parthogenese der haemato- salpinx bij gynatresieeén. A. A. BsornHo og C. S. PETERSEN Fyenboen Claudius Clausson Swari Nordens aeldste Karto- graf. 1904. P. E. A. BLEEKER. È Prodomus Ichthyologiae Archipelagi Indici. 1860. ete — W. M. I. Borst Pavwkrs. Bijdrage tot de kennis der Surinaamsche vischvergiften. C. H. BRINKMAN. De bepaling van den druk met een gesloten luchtmanometer. 1904 IDEM. Isothermbepalingen voor mengsels van chloormethyl en koolzuur. K. BRUGMANN. Die demonstrativ Pronomina der indogermanischen Sprachen. R. Bussen. Gesammelte Abhandlungen von W. Ostwald und M. Bodenstein. (3 d.). O. CARLGREN. Studien über Regenerations- und Regulationserscheinungen. I. IDEM. Über die Korrelationen zwischen der Regeneration und der Symetrie bei den Actiniarien. A. CHRISTENEN. Om chinaalkaloidernes dibromadditions-produkter og om forbindelser of alkaloidernes chlorhydrater med hojere metal- chlorider. CH. CLEVELAND NUTTING. American hydroids. P. II. the Sertularidae. Dr. Ernst Conen. - Allotropieën. (Rede). H. CREDNER. Der Vogtlándische Erdbebenschwarm von 13 Febr. bis zum 18 Mai 1903 und seine Registrierung durch das Wie- chertsche Pendelseismometer in Leipzig. A. W. CRONANDER. Om Ytström och Bottenström i Kattegatt. — HT — C. P. VAN DILLEN. Verslag der verloskundige kliniek en polikliniek van het Academisch Ziekenhuis te Leiden. 1895— 1897 J. ERIKSON. Über das vegetative Leben der Getreiderostpilze. (3 d.). O. FiscHER. Der Gang des Menschen. T. V. Die Kinematik des Beinschwinges. T. VI... Über den Einfluss der Schwere und der Muskeln auf die Schwingungsbewegung des Beins. P. vaN GEER. De herleving der mathematische wetenschappen. (Rede). EMIL A. GOELDI. Against the destruction of white herons and red ibises on the lower Amazon. H J. GRIJZEN. Mededeelingen omtrent Beloe of Midden-Timor. J. GRONEMAN. Oudheidkundige aanteekeningen. Jogjakarta. A. GULDBERG. Ueber Integralinvarianten und Integralparameter bei Be- rührungs-Transformationsgruppen. H. Haas. Geschichte des Christentums in Japan. (Deel II). M. HALLOCK GREENEWALT. Pulse and Rhythm. H. E. HAMBERG. - Die Sommernachtfróste in Schweden. 1871—1900. OLOF HAMMARSTEIN. | Om lefvern säsom blodbildande och blodrenande organ. — RIS — J. Hann. Ueber die Temperaturabnahme mit der Höhe bis 10 km. nach den Ergebnissen der internationalen Ballonaufstiege. Sven Hen. Im Herzen von Asien. (2 Deelen). K. HEILBRONNER. Ueber die Aufgaben der klinischen Psychiatrie. (Rede). H. HELD. Ueber den Bau der Neuroglia und über die Wand der Lymphgefässe in Haut und Schleimhaut. O. L. HELFRICH. Bijdragen tot de kennis van het Midden-Maleisch. J. HENRICHS. En undersogelse af boligforholdene i norske landdistrikter fra sanitaert standpunt. O. Horn. Beiträge zur Kenntniss der Alcyonidengattung Spongodes Lesson. H. KAMERLINGH ONNES. Methods and apparates in the eryogenic laboratory. H KAMERLINGH ONNes and H Harper. The representation of the continuity of the liquid and gaseous conditions on the one hand and the various solid aggregations on the other by the entropy volume-energy surface of Gibbs. B. Kersjes en C. DEN HAMER. De Tjandi-Méndoet voor de restauratie. A. KIJLSTRA. Ruimtebeschouwing in verband met den Pascalschen zeshoek. (Diss.). — 279 — H. KAYSER. Handbuch der Spectroscopie. (Deel I en ID). G. F. KNAPP. Justus von Liebig nach dem Leben gezeichnet. Leo KOENIGSBERGER. Herman von Helmholtz. (3 Deelen). J. W. LANGELAAN. Over de methoden der morphologie. (Rede). E. C. vAN LEERSUM. De arts en de geschiedenis zijner wetenschap.. (Rede). K. J. A. LIGTVOET. Spoorwegverkenning in Zuid-Sumatra. M. Longest, A. Hagers et H. Fon, La geologie et la reconnaissance du terrain houiller du Nord de la Belgique. J. P. van Loon. Eenige waarnemingen over benzidine-omzettingen. (Diss.). . P. J. F. Louw. De Java-oorlog 1825—1830. J. G. DE Man. Beschreibung einiger MEE aus rr Schichten der Minahassa. IDEM. Ein neuer freilebender Rundwurm aus Patagonien (Plectus patagonicus). IDEM. Résultats du Voyage du S. Y. Belgica, Zoölogie, Nématodes libres. IDEM. Crustacés Décapodes terrestres et d’eau douce de l'Indo- Chine. (2 Deelen). — 880 — K. MARTIN. Reisen in den Molukken. (L. 3). L. MELICHAR. Homopteren-Fauna von Ceylon. F. DE MONTESSUS DE BALLORE. 1. Sur les régions océaniques instables et les côtes à vagues sismiques. 2. Considerazioni a proposito dei terremoti della vallata del Po. 3. Essai sur le rôle sismogénique des principaux accidents géologiques. 4. Relations géologiques des régions stables et instables du Nord-Ouest de l'Europe. J. J. A. MULLER. De Triangulatie van Zuid-Sumatra. DANIEL DE Niet. De noodzakelijkheid van het onderwijs in de physische therapie. (Rede). E. NORDENSKIÖLD. Ueber die Saügetierfossilen der Tarijatals Süd-Amerika. I. Mastodon Andium. CH. A. van OPHUYSEN. Het maleische volksdicht. (Rede). C. A. PENNING. Trypanosomen in Ned.-Indië. M. C. Piepers. Ueber die sogenannten Schwänze der Lepidoptera. H. Rermr. Anatomie der tubaire graviditeit. G. Rerzius. - Skrifter i skilda Ämnen Jämte Nigra bref af Anders Retzius. — 281 — H. REISHAMER und Cun. März. Beiträge zur Biogeographie und Morphologie der Alpen. P. E. RICHTER. Litteratur der Landes- und Volkenkunde des Königreichs Sachsen. (Nachtrag). H H RISLEY. Census of India. 1901. Report P. I. Tables P. II. Ethnographic Appendices. P RUITINGA. De tuberculeuze infectie bij den mensch. (Rede). J. SCHOUTE. Die Stelür-Theorie. (Diss.). R. Semon. Im australischen Buseh und an den Küsten des Korallen Meeres. L. H. SIERTSEMA. De eleetrieiteitsgeleiding in gassen in verband met de electronentheorie. (Rede). J. SILLEVIS. Iets over de stofwisseling der gravida. (Diss.). B. SJOLLEMA. De taak van het Rijkslandbouw-proefstation te Groningen. (Rede). J. A. SNIJDERS C. JZN. Het nieuwe gebouw voor toegepaste natuurkunde aan de Polytechnische School te Delft. H. Grar zu SoLms LAUBACH. Die Strukturbietenden Pflanzengesteine von Franz-Josefs- d — 282 — E. STAHL. Die Schutzmittel der Flechten gegen Tierfrass. H. N. STUART. Catalogus der munten en amuletten van China, Japan, Corea en Annam behoorende tot de numismatische verzameling van het Bat. Genootschap v. K. en W. FR. STUDNICZKA. Tropaeum Trajani. Ein Beitrag zur Kunstgeschichte der Kaiserzeit. TINE TAMMES. Die Periodieität morphologischer Krschointl dl bei den Pflanzen. H. A. P. M. TERVOOREN. Handboek ten dienste van de Suikerriet-cultuur en de Rietsuiker-fabricage op Java. Deel I. P. J. Vern. Java, geographisch, ethnologisch, historisch. 2% druk door J. F. SNELLEMAN en J. F. Niermever. 3 Deelen. G. C. J. VosMaER. Zoölogie en Geneeskunde. (Rede). H. A. Warp. Catalogue of the Ward-Coonley Collection of Meteorites. E. WARMING. Bidrag til Vademes, Sandenes og Marskens Naturhistorie. M. WEBER. Die Säugetiere. Einführung in die Anatomie und Systematik der recenten und fossilen Mammalia. J. Wo, F. R. G. S. Altitudes in the dominion of Canada. 1901. DEM. Dictionary of altitudes in the dominion of Canada. 1903. — 983 — A. WICHMANN. Ueber die Vulkane von Nord-Sumatra. A. R. WIERDSMA. Over den aard van den phloridzine-diabetes in verband met het vraagstuk van den renalen-diabetes. G. WILHELMY. Onderzoekingen over de zes dinitrophenolen en dinitroani- solen. (Diss.). A. WINKELMANN. Handbuch der Physik. 2° Auflage, B. 6. H. 1. Optik L B. 4. H. 1. Elektrizität und Magnetismus I. K. A. von ZITTEL. Ueber wissenschaftliche Wahrheit. MAGNETIC CURVES REGISTERED DURING SOLAR ECUPSES. Local time. Declination. Imm-0.1. Local time. 6 8 g 10 I 12 1 2 3 A KR 12 | 3 4 5 6 went? f CREEKL ESS CAI SAR EAE MRM 1 TERED ENE ERAS EEEN MAMET Ii ms ZY TPs VOR MMM GSM Ye rar AAA SA BATAVIA 18-VIII-1868. Zl KA WEI 17-V - 1882. 8 3 8 8 BATAVIA ZI KA WEI 6 -1V -1875 p | 19-VII1-1887. eq? n S ¿BENE > “SRS Rae BN RE T "os AEn Reeg gl SAS. AAA TOS mama DO Beas Birma ADA GL? FES eee SASS EET: peer tt FR ui iii i evi TITO TILL ee Tt tet cht ett te et ote RE CO ee ee ee ET eer haha T! PT LATO ETF Ee EE DS | D De D BATAVIA >. SE 18-V-1901.| 7 Le" ette ^ . . . pi .. D vennoten D . D DT Ee: Teens tele m T REEK Ean A BATAVIA 17-111-1904. UL 10 Be Pe M Za K ZI KA WEI ENN eg | MANILA —* 6- IV - 1894. ` 18-V-1901 MANILA 17-11-1904. = ZI KA WEI 17-1V -1904. KARANG SACO 18 - V - 1901. [4 Curves BUITENZORG ` ` E of 11 -X11 -1871. Ww Residuals. - SABANG E HE Sp 11-1904. — Ww - HIDE 10 LITH. MILIT. TOPOGR.OFF. BATAVIA. ZI KA WEI 17-V - 1882. f ZIKAWEI > 19-VIII-1887.| ZI KA WEI 6-IV- 1894. BATAVIA 17-11-1904. MANILA 17-11-1904. MAGNETIC CURVES REGISTERED DURING SOLAR ECLIPSES . Horizontal Intensity. Imm = 0.00001 cs. Local time Mean Greenwich astronomical time | HEERE LM DM d | | COLABA 8 DEHRADUN Zi KA WEI MANILA KARANG SAGO BATAVIA MAGNETIC CURVES REGISTERED DURING SOLAR ECLIPSES. SE j . Imm- 0.00001 e rn 21,20 E LEE 5 7 à. 10 | DILE TEE ser LE FF samt Lad ABN TUBERIA ERW. it Gh PSM ACR RETE CES "LEMUBENSZENAGSENSAESSERUNSORNENESRNONM., Ei t FIX oe wett ZI KA WEI — “=> 19-VII1-1887. | EE (ot LIP d'EM CT: WEI | 6-IV-1894.. CA S S hoo — e 18-V - 1901 ! MANILA” 18 -V-1901.. ANILA 17-11-1904, i TBUITENZORG. — | 17-11-1904, ¡DEA E we BERICHTEN: en, die daarin ter completering Soles ste ilen, kau het volgende ae un mede gedeeld: n Deel I van het Natwurkundig Tijdschrift is niets meer voorhanden. TI d worn iue eut, HI afl. 1, 4, 6 e - TV—XV zijn precem © compete 1 obe aanwezig. XVI af. e 2, A ad. 2 as : = jI—LIX eenige Seen Deelen. ee Voor Sortem EE wende men zieh tot den Secretaris,