PLANTAR UM BRASILIENSIU. vi
Dscas Pina. f

QUAM
VENLA EXP. FAC. MED. UPSAL. :
PRESIDE
CAROL. P.'T HUNBERG
COMMENDATORE RES, ORD. DE WASA,-— —-- —

Mz», Docr, Por. Map. gr Por. «Rec. ex Osp. Rea. Corr. SaxrT. MEMB.
How. Acap. Cesan. PerROPOt, &E1 INaT. CunIOS. ReG. Sciex T. Losp, Horw.
Acnic. MEeD. gr EvAxG. Socrer. OECON. Puitap, Parg. Hoiw. £T Civ,
Oscow, Fivi, HoNon. WenMEL. WEsTMAN. ET ÓREBR. BsRor,
Nar. Scnur. Panis, HarN, Moscov. &r Harews. Hisr. Nar. GORENKENS.
Los». Hanrew. .AMsTziD. OxcoN.ET [wSm. Lrr T. ZryawD. NiDROSIENS,
TURICENS. [sNeNs, LiNN, Lowpis, Rc. ScieNT. Puivs. cr PuvzoGgapu, Gór-
TiNGeNS, MoauN T. ERL ANG, Wr TER. NascteNs. Mzp. PARIS. ÉMUL.
Mossrst. Mzbo. Ma-TnarTENS, MzpiC. ET Nar, Srop:0s, EniMEURG. ET
PgTRoP.Mknicó Cui n. Mewsno sec woN: Acap. Scie, Panis. eT Inst
TvT. NaT10N. MoNssErIENS, AGRicULT, Panis, Manic, LoNpiN "oan:
: FronswTIN, ET BaTaviN, wp, Om. 'Gosa sien. -

w E

Mu malo a /MODESTE- PROPONIT — Poor
IMMANUEL BTLLBTRUG —
"VESTROGOTNUS "

IN AUDIT. BOTANICO D. XIV JUNII MDCCCXVIL

H. S. fr

UPSALI;JE
TYPIS ZEIPEL ET PaArLiMELAD

KONUNGENS TROMAN
- GENERAL-INTENDENTEN, KAMMAR-RÁDET
OCH RIDDAREN AF KONGL. NOEIUS IRR ORDEN

HÜÓGADLE HERR

— JOHAN PETER BILLBERG.

SAMT

FRU ANNA SOPHIA BILLBERG

Fó»p EHINGIER,

VónDADE FanBRnoR ocH Mosrkn!

;M$nga och stora üro de vilgürningar jag af Eder hulda orn-
várdnad &tnjutit, men svag deremot min fórmáiga att derfó-
re visa den tacksamhet, som mitt bjerta lifligen skulle ón-
$ka. Emottagen dock med Eder vanliga -godhet dessa blad,

som med yürdnad och erkinsla tillegnas Eder af

IM. BILLBERG.

ue

ja » Quibus profperis lzetatur aetas noftra, difciplinarum
profectus, vel ftudiis quorundam doctorum, faventioris
paturze ope fauítis(imis, vel vegetioris fzeculi genio, fin-
gulari Lnperantium cura, fagaci prudentiorum induítria,
arrectisque vulgi animis faufte nutrito, vel denique pro-
grediendi necesfitati, quam in fe natam efficacemque in-
teligit animus humanus, porisiimum tribuendi íint, id
nos pro eo, quod neitrum elt, ingenii modulo judiesre
non áudemus. At hoc íaltim facili. conjectura. colligere
nos posfe nobis videmur, quod ,' cum (tare loco neícia
eft arrecta mens humana, ftrenua iita circa difciplinarum
cultam ftudia, quibus caluere proxime pizeterlapfa de.
cennia, haud exiguum ipfis di ciplinis attulerunt emolu-
mentüins praefertim cuim €ze, inter multas, exiftant (fci-
enti2 , quae, ut proliciant, non tam novam fibi velint
cogitationis formaun ;, vom er eem jatujemn —— res
3 3h- -

) a f

eolligendi indaftriam, colle&taque fideliter examinandi fa-
gacitatem, Id, quod de Hiftoria Naturali przecipue va-
lere nobis videtur; quz, poít ordinatum ab immortali
Liwwxo Naturz fyítema, fauftisfimis crevit fuccesfibus,
et non fingulis tantuin gentibus, fed fingulis utique ho-
minum clasfibus, culturam fectantihus, cura fuit. At li-
cet eximia ifta jare admiremur ftudia, quae huic difcipli-
nz jafndiu dicata fuerunt, qus in boc Athanswo inde a
reformata [ícientia doéctisfimorum Virorum cura et dili-
gentia letisfima -viguerupt, quanta et quam inulta re-
Ítent, quz nondum diligentize humane innotuere! Si-
quidem fert fnos quaeque terrarum plaga fibi proprios
fetus, et übi primum vifitatze fuerunt incultze vel ab i-
gnotis hominibus habitatz?e terre, exítitit certe nova
necdum nota, five animantium, five herbarum, five mon-
tium foboles. Jam vero quantum [fupereft terrarum no-
bis ignotuin? quantum hze forfan olim fubminiftrabunt
materiei Hiftorie Naturalis problemata folvere conatu-
ris? Feruntque regiones, nobis jamdiu cognitze et vifi-
tato, fetus, quos noftra primum mirata eít et examii-
navit ctas. bipes !

M 4 dent

.. JBrafilia quidem:iatet terras Naturos arcana riman? -
tibus ignotas non.eft habenda; at nihilominus Celebr, -
FnEvnEvs, Germania oriundus, noa fine magna impen-
1a opera et pecunia, magnam ex hac terra rerum Natu-
ralium copiam doctis Viris plane ignotam - adfportavit.
In eos fümtus pecuniam ex fuo penu liberalisfime ero- -
gavit Vir Hiítorizs Naturalis amantisfimus, Svecorum et
ANorvegum apud Brafilienfes Con(ul . Generalis LAUR.
'VESTIN, qui, Svecia natus, nec umquam caritatis .ób-
litus patrii foli; in quo ipíe nutritus educatusque. fuit ,

s^ ea
^ ^

—

*
y» 3 X

id in animum induxit, ut eximie liberalitatis et in. Hi-
ftoriam Naturalem amoris indicia ferrent Mufarum A.
thzenzea, in quibus ad pleniorem adamata fibi Scientize
intelligentiam formantür Populares Juvenes.

Cum vero jam, non folum ut perfpe&a omnibus
foret laudati Viri in IMofeum Upfzlienfe munificentia;
fed etjam ut novum adferret Scientize incrementum,
donstionis hujus indicem exhibitum vellet Celeber, D.
Praes, expofitionem Plantarum primum faciendam du-
.Xit. Cujus quidem primam Decadem Scientiz ftudiofis
jeanjain exhibemus, lstisfimo augurio capientes, fore,
ut, quae illam fequantur, non minora ailatura fint Scien-
ti:22 emolumenta, quando cura et impenfis de Patria o-
ptiime meriti Con(ulis Generalis arcana interioris plagae
Americee Meridionalis inveftigaturus- jamjam &biit. Celeb.
D. FnaEvREYS. » |

*

Nos vero, quorum colere eft et veneratione profequi -
tanta in Patriam et in Scientiam perdilectam, quantum
juvenili animo esfe poteít, rara merita, cum nulla alia
re posíumus, brevem opellae noftrae fumus appofituri
expofitionem eorum, quae de vita tanti Viri nobis inno-
tuerupt. Scilicet Holmize natus a Parentibus, Summo
in legione Urbis excubiarum Pr:zfecto (Stads - Major), -
Regii Ordinis Wafzi. Equite Jon. WrsTiN et ejus
Uxore defuncta Er:isan. NogpriNG, poft prima in pa-
terna domo facta litterarum rudimenta, Upfalienfes IMu-
fas, füb du&u et aufpiciis Viri in litteras et przecipue
Scientiam, quam Ííuam fecerat, mmeritisfimi, Chemiz
Adjuncti ExEenERG, vifitavit; poftea vero Lisboz ip cu-
biculo rationario Anglico, quas in patria paravit, noti-

as 2 tias

*

1) 4

tias tanto per fex annos fuccesfü excoluit et auxit, ut
non folum ipfe idoneus fit factus ad mercatoria munera
gerenda, fed etjam , qoum quzreretur, qui rebus Mer-
catura Svecanae apud Brefilienfes praeesfet, adeo fpe-
&atus fuerit. Regi noftro clementisfimo, ut Conful Ge-
neralis nominaretur. Quo munere ab anno i$:1r non
minori fide quam prudentia functus e(t in. Brafilia, quam,
facta invafione | Gallicaruin copiarum per. Portugalliam
anno 1$09, petiverat.

Ut honeftis et laudabilibus tanti Viri pro Patric
utilitate, Scientiarum incrémento et Athaenzeo hujus
commodo ftudiis faventius adípiret Numen, diuque pro-
vehat fenectam et integras vires Celeberrimi Prze(idis
ad pleniorem Naturze intelligentiam et Hi(toride INatura-

lis florem, infücate et pie mentis votis, qualia gratis-
fimos decet alumnos, paci(cimur !

7T 4$ «€

t. LosEttA — Westiniapa.

L, caule frutefcente; foliis. ternis, oblongis, acutis, fer-
ratis, : :

Creftit in locis humidis montium ad. Villam Ricam.
Cauli; fuffruticofus, erectus. Rami teretes, pubefcentes.

Folia verticillata , terna, petiolata, oblonga, acuta, in:ze-
qualiter ferrata, fupra glabriufcula, fubtus te-
nuisfime "villofa, tripollicaria, internodiis Jon-
giora, pollicem lata. Peiioli teretes, villofi, fe-
miungviculares.

Flore axillares, pedunculati, folitarii, erecti, — Pedunculi
villofi, uniflori, ungviculares. -

Calyx gibbus, pentagonus, pubefcens,. 5 partitus; laciniis
linearibus, perfiftentibus, brevisfimis. ^" -

"Corolla coccinea, erecta, bipollicaris. ^ Tubnur pentagonus,
inferne angufítior, dein parum latior. Limbur
irregulariter fistus: Larimiz lineares; binae füpe-
riores erectae, tres inferiores profundius fisíze,
media paullo longior , omnes reflexze. dinéEMacnib-

Znilerz exfertze, gibbze, coerülese, connatz, binze infe-
riores breviores, apice ciliis niveis terminatze.

Sugma fub dorfo Antherze ipseditemk, bilobum, gla-
bram.

Cap/ula turbinato-clavata, 1o-coftata:

Obf. Pulchra fane fpecies et titulo fuo digna ab omnibus
facile diftinguitur foliis ternis.

«ei ic - M Lo-

I. 6$

'4. LonzriaA facropoda.

L, caule frutefcente; foliis elliptico.oblongis, obtnfis, fer:
rulatis, villofis; floribus axillaribus, pedunculatis

Crefii in montibus juxta Villam Ricam.
Cauli: füffruticofus, erectus. Romi angulati, pubefcentes.

Folia s|Kterna, petiolata, eliiptieo-oblonga, obtufiufcula,
ferrulata, tenuisfiine pubeícentia, patentia, pol-
licem fere lata, bi - et tripollicaria, —Jezioli te-

"retes, villofi, ungviculares,

Klare: axillares, peduncullati, folitarii, ereCti. Pedunculi
filiformes, villofi, patentes apice reflexo ; uni-
flori, folis ne iongiores.

Calyx gibbus, pentagonus , brevisfimus, perfiftens, s-par-

titus: .Lacisiz lineares, acutze, erect. M

Corolla cylindrica; parum ventricofa, coccinea. "Tubur

" mferne anguftior, curvatus. ^ Zimb: lacirnize li-
feares; undulatze,

yl eDawafve; exfertze, CUEVa. citeréze?: duae infe-
riores apice albido- ciliatae.

Süigma fabinclufum, ciliatum , albidum , bilobum.
Cap/ula reflexa, pentagona, calyce coronata.
Oif. Diftinéóa a L. furinamenf, fulgenti et avborea,

hec d AL dee

L7 X
4. EnjocavLoN Frteyreysii.

E. culmo trigono; foliis fétaceb- linearibus; capitulo lie:
mifphzerico.

Crefáit in; montibus prope villam Ricam; in locis udis
fphagno repletis.

Radix cefpitofa, fafciculata, capillaris.

Folia radicalia, plurima, lineari-fetacea, integra, ftriata;
glabra, patenti-diffufa, pollicaria vel paullo ultra.

Culmi capillares, plures, usque decem, trigoni, ftriati,
glabri, erecti, fiecatione fpiraliter torti, ingequa-
les, fpithamzei. :

Florum capitulum folitarium, terminale, Écmibstricom;
pipere minus, niveum; Zeptaculum floribus ar-
(te congeftis et£ numerofis, oculo armato dis-
fiugvendis, monoicisque obfitum. -

—á commünis e fquamis Obovatis, imbricatis, circiter
12, ciliatis, cinereis vel fufcis , nitentibus, capi-
tulo dimidio-brevioribus. ^ Perianthium proprium
füperum, triphyllum: foliola obovata, fufca, mar-
gine et imprimis verfus - m pilis longis ni-

veis orDat$* ..
xi) o

Corolla cilycé brevior, siba, tds umo

-

Filamenta tria, limbo coPalise lébgioet, erecta, alba. f;-
ihere ovatze, didymze , fufcae.

Siglur trifidus. Sügmaís tria, linearia, exferta.

OP. Flores feminei cuin mafculis in difco mixti, nec ia
radio fiti, ut in E. fzxangulari,
Eriotaula omnia monoica esfe videntur.
4. BER-

- 9 €
4. BERBERIS. laurína,

B. racemis fimplicibus, pendalis; foliis ovatis, tnucro-
natis, integris,

Lwftenir: Pao de Spintio.

Crefzit juxta villam Ricam.

Caulir fruticofus, — Rami et ramuli alterni, teretes, flexu-
ofi. glabri, fpinofi, erecti, "Spimz ad bafin ramu-

. lorum et ramorum intra folia ternze, interme-
dia longiori ungviculati, ^ ^

eme n

Folia e gemma fipngulá terna, b-evisfime petiolata, obo-
vata, mucronata, integra injargine fubrevoiuto,
€oriacea, obfolete nervó/a, glabra, !ub':us palli-
diora, patulo-erecta, inzequalia , poilicaria.

Flori: racemofi. Pedumwuli ex axillis fpinarum, inferne
patentisfimi, apice. cernui, filiformes, glabri,
"digitales, multillori. aremi fiimplices, pedicelis
capillaribus, ungvicularibus.

Corollz flavicantes.

Obf. Facies omnino B, ew/gari;, at folia ut in B. eretita
integerrima.

-

Difert 2B. fnenfi ramis flexuofis, albis, folüsque cras-
— .. fioribus, margine revolutis. |

cem Tee

- —3 9 €
5. ANDROMEDA coriifolia. -

A. racemis axillaribus , fecundis; foliis oblongis, acutis;
integris; ramulis teretibus, giabris,

Li

Crefcit. prope villam Ricam.
Caulit fruticofüs. Remi teretes, glabri, erecti, brunnei,

Fola, alterna, petiolata, sctta, mucronata, integra mar-
gine prs caes utrinque glabra, coriacea, ere-
€to-patentia, reticulato- venoía, bipollicaria vel
ultra, fuperioribus minoribus, pollicem fere lata.
Petioli tevetes, upgviculares.

Flores racemofi. Aerei axillares, fubfecündi, cernui,
digitales. — Pedunculi D deme. Peittili feimiun-
gviculares. , " : :

Calyx 5. partitus, perfifens. -

oa de

Corolla ovata, pentagona collo , énidiatél TC contra-
6tus, 5 fidus; Laciníis ovatis, obtufis,' . patenti-
bus.

Filamenta decem. Zatherg ovatae, loculis apice foramine
.A— oblique dehifcentibus.

Casi fübrotundum, depresfum, deéeralulcatüm. 2:
Íur filiformis, pentagonus. | Sigma obtuífum.

Difert ab A, mariana € scitis, longioribus, mucro-

1
117

B masas 6. RuE-

» ce t

6. RHgxiA imbricata,

R. caule fruticofo; foliis imbricatis, ovatis, carinatis, ci -
liatis; floribus terminalibus.

Creftit prope Villam Ricam, juxta Aurifodinas.
Floret Augufto.

Frutex erectus, cinereus, totus glaber, ramulofus. ami
et ramuli alterni, fubdichotomi, teretes, erecto-
patentes, fübfaftigiati, inzequales, foliis tecti,
fpitham2ei ramulis ultimis digital;bus.

Folia . decusfatim oppofita , fesfilia, ovata, acuta, fupra
ennaliculata, fubtus carinata, ciliata, imbricata
ken inferioribus magis remotis, lzete virentia , rigida,
uugvicularía, - |
Flores terminales, fesfiles, folitarii.
Perianthium. folis fummis inclifüm, campanulatum, b«fi
-54s JDBispidum,. viride, pertens, fexpartitum: Jaci-
mi ovatz, cufpidatee, apice meinbransacese, co-
rolla duplo breviores. :
Corolla G petala, rubra. Peiala ovata, obtufa, integra,
— — - collo perianthii. inferta, patentia, ungvicularia.
Filamenta Yo vel 12, perianthio infra lacinias inferta, bafi
latiufcula, erecta, medio geniculata, feperne re-
—. *rollexa. | Zinthere oblofigze ,. erectae, purpurez ,
75g Spice pallidiore contracto pertufo. AC
Germen inferum, calyce cinctum, ovatum. Síyfas erectus;
: fübelavatus, ftaminibus dimidio brevior. Stigma
— finplex, obtufuüm. |
Prricarpium 6 -loculare, polyfpermum.
.Obf. Species valde fiogularis, Rhexiis jure adnume-
—. —- randa, Generi habitu et nuimneéro polymorpho.

"i

e. da C

7. BEGoxi1A. tufa.

B. caulefcens foliis femicordatis, lobatis, ferrulatis, to«
mentofis; capfulae ala rotundata.

Creftit locis hamidis juxta Villam Ri.am.

Caulis frutefcens, teres, flexuofus, erectus, infra glabriu-
fculus, füperne ferrugineo-tomentofus. ^ ami
cauli fimiles.

Folia alterna, petiolata, oblique cordata, angulato- lo-
bata lobis inzqualibus, acuminata, tenuisfime
denticulata, quinquenerviaà, fupra hirfuütie rario-
ri fcabriuícula, fubtus tomentofa, utrinque fer-
ruginea, crasfiu(cula, inzequalia, pollicaria usque
tripollicaria. — Petioli teretes , ferrugineo- hirfuti,
fübpoilicares.

Supe petiolos bafi amplectantes (e e extus
hirtae.

Flores terminales, panioglati. rtis tesi s eredpus;
dichotomus, hirtus; Pedicelli fübumbellati. —JMa-
ftuli fiores: Petala quatuor, duo majora exterio-
ra rigidiora et ferrugineo-hirta; duo interiora

* oppofita, oblonga, tenera, albida. herz lu-
tege, erectee. —Feminei: Petela quinque, duo fub.
rotunda, exteriora majora, hirta; duo interiora
ovata, alba. Styli tres, bipartiti.

Capfula ovata, trigona, angulis membranaceis, binis inte-
rioribus fere obfoletis, exteriore exferto ala par-
va rotundata; magnitudine pifi majoris.

Obf Foliorum forma "fimilis B. acutifolir, fed ab illa et
a copgeneribus hirfutie ferruginesa diftintisfira.

ue do $ Xv-

J Ce UX
$9. XvroprHYLLA obtüfata.

X. foliis distichis, lanceolatis, obtufis, ferratis; ramulis
ancipitibus; floribus fesfilibus.

Crzit in montibus Villam Ricam adjacentibus.

Caulis arborefcens, cinereus, glaber. — Rami et romuB al
terni, teretes, a caíu foliorum nodulofi, cine-
reo-fufci, glabri, fummi compresfi.

Felia alterna, fesfilia, lanceolata, bafi attenuata, obtu-
.la, remote ferrata, ítriata, glabra, coriacea,
. digitalia.
Plors in ferraturis foliorum alterni, fesfiles, folitarii,
Calyx s-phyllus.
Capíula globofa, ftylo trifido coronata, fexvalvis, trilo-
| cularis. :

Oif. X. mouíawz proxima, a qua foliis anguítioribus.
et obtufioribus divería videtur,

ox | | 0x6 9$ STE:

A NM €
9. SrEV1IA urticaefolia,

S. herbacea foliis ovatis, acutis, ferratis; c eri pani-
culatis.

Crzftit in montibus circa Villam Ricatm,
Fjoret. Augufto.

'Caulir herbaceus, fimplex, teres, villofus, erectus, fu-
perne florens ramo(us, tripedalis.

' Folia oppofita, petiolata, rhombeo ovata, acuta, ferrata
ferraturis obtufis, bsíi attenuata et integra, pa-
tentia, nervofa nervis villofis, pollicarvia" [n
axillis folia minora. Peiioli brevisfimi, fenfim in
folium dilatati.

Flores paniculati. Panmicuíz axillares et terminales. — Padi.
. teli capillares, ungvieulares.

Calyx cylindricus, fimplex, s-phyllus: foliolis lanceolatis,
carinatis, glandulofo-hirtis.

Corolle $, infandibuliformes, calyce longiores, albs,
limbo 5 fido, patenti.

Zntherz inclafze.

Stylus elongatus, bipartitus. Stigmata laxa, fubclavata,
pubefcentia.

Senima fubulata, fuleata, sngulis fcabra, nigra. ^ Pappur
paleaceus, 4 vel 5-dentatus. absque ariftis, al-
bicans, brevisfimus.

Receptaculum nudum.

— 10, Tnr-

Ah ^ €

Io. TRiPTENRIS Íloribunda.

T. foliis oblongis, obtufis, glabris; patisuis terminali-
bus.

Crefit in montibus prope viam ad Villam Ricam.

CaL; fruticofas, erectus, totus glaber. Rawii ramulique
teretes, inermes, divaricato- patentes,

Filia oppofita, petiolata, oblonga, obtufiufceula , integra,
rigidula, fubtus reticulato-venofa, patentia, bi-:
polliearia et ultra. —Petiolus vix ungviculatis,
fapra fulcatus,

Forum panicula terminalis, amplisfima, erecta. X Pedun-
culi oppofiti, fubpollicares. Pedicelli capillares,
ungviculares,

Calyx 5-partitus, bafi externe poris binis melliferís.
Pstaía excifa, lutea. : j m
Styli tres, fubalati , erecti, Siigmatibur capitatis.

Samara alata, alis binis- minoribus.

Q4f. T. cirifolim et atuminatz proxima; notis vero allatis -
- .- fatis dignoicitur.

Xie ves

uy 1$ e

Ex»Pr:icAT:10 Tanuramvus.

Tab. xz. fig. 1 fiftit Dordiet S PAMTHLUARAHE magnitudine
naturali.

Tab. x. fig. 3. Eriocaulon Freyreyfii maguitudine natu-
rali repraefentat. ;

a. capitulum avctum.

b. foliolum calycis communis.

c. flos mafulus,

d. iderh cum Corolla et Staminibus.
e. flos femineus, magnitudine auctus.
* unicum ex foliis, tnagnitudine aucta.

Tab. 2. fig. 1. Ramus Berberidis laurinae cum floribus
-foliisque, rpagnitudine naturali, ^-^ |

Tab. 2. fig. 2. exhibet fruticem Rhexiz imbricatze, babi-
tu naturali.

,&. flos calyce 5 partito, füpero, petalis demtis prze-
ter unum, et cuim &aminibus binis relictis.

|
-—

b. Stamen ilimento geniculato , Antheraque apice
pertufa. RT

c, Pittilium.

d. ovarium immaturum, fransverfe fectum, fexlo-
culare.

Partes omnes magnitudine auctze.

THESES RESPONDEN TIS.

I,

C pida, qua flagrant Homines, novi quidquam difcendi o-
piüme fatisfacit, prxter alias; Scientia Hiftorim Naturalis.

II.

Clasfes quo magis naturales, eo difficilius genera et fpe- -
cies in iis dignofcuntur.

Itt.

. Quo brevior eít rerum . Naturalium | defcriptio, fi. preci-
puas notas characteriflicas contiaeat, eo perfectior e(t ac utilior,

-

IV. |
^. Alimenta, quz e regno vegetabili capiuntur, utiliora: esfe
corpori humamo, quam ex animali cenífemus, |

V.

Inter tria Naturz regna juflros ardbosque determinare limi-
6, 0b nimiam affinitatem, arduum admodum esfe videtur,

* A -

mmetMÀ9 : ie ndi

S
NN

T

POL UT.

Aut

PT. piedi y/ ^

bj

Ja6£2. .

-)

LEA
um Nov

( b
V rd
S eR
(S

A
Eros ct ;

$e

e e E CCS S

m jm. ON

1
7

ES WES