jL — -• t' V i S- 5 * ■r SS r > / NEDERLANDSCH TIJDSCHRIFT VOOR DE DIERKUNDE > NEDERLANDSCH TIJDSCHRIFT ' VOOR DE DIERKUNDE, UITGEGEVEN DOOS HET Koninklijk lonlogistlj itnootstjiop NATURA ARTIS MAGISTRA, AMSTERDAM, ONDER REDAKTIE VAN P. ELEHKER, H. SGHLE6EL en 6 . F. WESTERMAN. DERDE DEED . AMSTERDAM, M. WESTERMAN & ZOON. 1866. 1 N H O XJ D VAN H ET DERDE DEEL. OORSPRONKELIJKE BIJDRAGEN. H. Schlegel, Description d’un oiseau remarquable et inconnu des Naturalistes, Chari- tornis Albertinae. ( Avec une planche) Bladz. 1 H. A. Bernstein, Sur une espèce nouvelle d’oiseau de Paradis, Schlegelia calva. ( Avec une planche ) " 4 P. Bleeker, Systema Balistidorum, Ostracionidorum Gymnodontidorumque revisum... « 8 Synonyma Balistidorum, Ostracionidorum Gymnodontidorumque Indo- Archipelagicorum hucusque observatorum révisa, adjectis habitationibus citationibus- que ubi descriptiones figuraeque eorum recentiores reperiuntur . « 20 Deuxième notice sur la Paune ichthyologique de l’île de Ilarouko » 41 Description de quelques espèces inédites des genres Pseudorhombus et Platophrys de l’Inde Archipélagique ..... T •> 43 — — — Description d’une espèce inédite de Triacantlius de l’Inde Archipélagique. » 51 S. C. Snellen van Vollenhoven, Naamlijst der soorten van de familie der Pieriden, behoorende tot dc Fauna van Nederlandsch Oost-Indië » 53 II. Schlegel, Contributions à la Faune de Madagascar et des îles avoisinantes, d’après les découvertes et observations de M.M. François Pollen et M. D. C. Van Dam. . » 73 II. J. Halbertsma, Die Asymmetrie des javanischen Scliadel » 90 P. Bleeker, Sur les espèces d’Exocet de l’Inde Archipélagique » 113 Description d’une espèce inédite d’Exocet, découvert par M.- François Pollen „ 130 Description d’une espèce inédite de Cheilinus de l’Inde Archipélagique... » 134 Révision des Hémirhamphes de l’Inde Archipélagique « 13G Description du Narcacion Polleni espèce inédite des mers de l’île de la Réunion 171 INHOUD. P. Bleeker, Notice sur le Cirrhites punctatus CV Bladz. 174. Description d’une espèce inédite de Stolepliorus de Suriname..... » 178. H. Schlegel, Observations Zoologiques. — I » 181 . P. Bleeker, Kevision des espèces de Mastacenibelus (Belone Cuv.), de l’Inde Archi- pélagique » 214. i J. P. Van Wickevoort Crommelin, Addition à l’article des Busards Indigènes " 237. Addition à l’article de Syrrhaptes paradoxus « 239. Bijdrage tot de Vogelfauna van Nederland » 242. II. Schlegel, Observations Zoologiques. — II « 249. — Notice sur les espèces du genre Megapodius habitant l’Archipel Indien. « 259. Notice sur le sous-genre Chalcophaps » 265. Notice sur le sous-genre Tanysiptera » 269. P. Bleeker, Sur la pluralité des espèces Indo-Archipélagiques du genre Megalops Lac . « 278. Description de quelques espèces inédites ou peu connues de Clupéoïdes de l’Inde Archipélagique " 293. J. P. Van Wickevoort Crommelin, Description d’un Canard Hybride. » 309. Notes sur les Bergeronnettes observées en Hol- lande " 313. II. Schlegel, Notice sur les Cacatous blancs à huppe jaune » 318. François Pollen. (Extrait des Mémoires scientifiques de) — Un mot sur l’acclimata- tion du Canard à Bosse. Sarkidiornis Africana Eyton. . » 322. H. Schlegel, Observations Zoologiques. — III « 325. Notices sur les Nisus unduliventer et badius « 359 . J. G. Keulemans, Opmerkingen over de Vogels van de Kaap-verdische eilanden en van Prins-eiland (Ilha do Principe) in de Bocht van Guinea gelegen « 3G3. BERICHTEN UIT DE NEDERLANDSCHE DIERGAARDEN. A. Vrolik, Verslag van den toestand van het Koninklijk Zoologisch-Botanisch Genoot- schap van Akklimatatie te ’sGravenhage « 62, Levensbericht van A. Valenciennes « 71. N T v. J) VOGELS PL. 8. CHAR [TORNIS ALBERT I NAE , SçMpgel. DESCRIPTION d’un OISEAU REMARQUABLE ET INCONNU DES NATURALISTES, CHARITORNIS ALBERTINAE, ' ¥ PAR H. SCHLEGEL. (Voir la planche accompagnant ce mémoire et dont la figure principale est réduite a la moitié de la grandeur naturelle). -l-O-S- L’oiseau que nous allons faire connaître sous le nom de Charitornis Albertinae est du nombre de ceux que l’on ne peut guère classer, d’une manière convenable, dans un des genres établis jusqu’à ce jour. Au pre- mier coup d’oeil, on serait tenté de le considérer comme appartenant à celui des pies; aussi se sent-on, et d’autant plus, entraîné vers cette supposition que notre oiseau offre, en effet, de l’affinité avec la Strepto- citta albicollis de Célèbes que l’on a l’habitude de ranger parmi les pies, et qu’il habite des terres très-voisines de cette grande île, savoir l’Ar- chipel Soula. Il s’agit cependant, avant tout, de déterminer au juste le degré d’affinité qui existe entre l’oiseau de Célèbes dont nous venons de parler et les pies. Cet examen rigoureusement établi, il nous semble que la Streptocitta se rapproche plutôt des Graculae que des pies, et cela plus particulièrement par suite des proportions relatives de ses rémi- ges, des narines libres, de la forme des plumes revêtant les côtés du front, et de l’angle de la bouche dirigé vers le bas, comme cela a lieu dans la grande famille des étourneaux dont les Graculae font partie. En adoptant l’hypothèse que nous venons d’émettre, il s’ensuit que le Charitornis rentre également dans la sous-famille des Graculae et qu’il va, avec la Streptocitta, contribuer à augmenter le nombre des formes plus ou moins anomales que l’on se voit dans la nécessité de ranger à la suite du genre Gracula, y compris le Mino. Ce seraient, par consé- III. 1 2 quent, même en excluant l’Enodes et le Scissirostrum, les Basilornis, le Gymnops (Gracula calva), le Charitornis et la Streptocitta. Nous avons constaté plus haut que le Charitornis habite l’Archipel Sonia situé entre Célèbes et le groupe d’Obi. Il paraît que ce bel oiseau a échappé aux recherches de l’infatigable naturaliste Wallace qui a fait explorer cet archipel par un de ses aides, M. Allan. M. le docteur A. Bernstein, naturaliste voyageur neérlandais, a été plus favorisé que son devancier anglais: ayant expédié, l’année dernière, un de ses chas- seurs dans l’Archipel Soûl a, afin d’y faire des récoltes d’histoire natu- relle, nous eûmes l’avantage de découvrir, parmi les oiseaux recueillis, à cette occasion dans ces îles, deux échantillons de l’espèce curieuse qui fait le sujet du présent article. Ce sont deux individus femelles, tués en Février 1864 dans l’île de Soula Mangouli. Quoique en mue, ils se trouvent dans un état parfait de conservation; nous regrettons toutefois le défaut d’indications rela- tives aux teintes de l’iris de l’oeil et des parties nues de la tête. Le Charitornis rappelle, par son aspect général, notre pie; mais il est d’une taille beaucoup moins forte, il paraît être doué de formes plus grêles, les côtés et le dessous de la tête sont nus et les narines libres, les proportions relatives des grandes rémiges sont différemment modifi- ées, et le bec comme les pieds d’un jaune vif, les ailes enfin n’offrent pas de blanc, tandis que cette teinte se répand, en révanche, sur tout le dessous en avant du bas-ventre, sur la tête, le cou et une partie du manteau. La forme du bec rappelle en général celle que l’on voit aux espèces du genre Gracula. Les narines sont circulaires et assez amples. Une peau nue qui paraît avoir été, à l’état frais, d’un bleu foncé ou bleu violet, revêt non seulement la gorge et les côtés de la tête, mais elle s’étend en outre au-dessus des yeux pour occuper toute la partie laté- rale du sommet de la tête; il existe cependant, à la partie postérieure de la région des oreilles, un paquet de plumes blanches recouvrant l’ori- fice de l’ouie. Les pieds sont assez robustes et sembables, par leur forme et même par rapport aux plaques dont ils sont revêtus, à ceux des espèces du genre Gracula. Les ailes sont un peu plus longues que le tronc. Leur première rémige ne dépasse que d’un demi-pouce les grandes couvertures extérieures; elle n’est pas rétrécie comme dans les pies ordinaires, mais conformée comme celle de la Pica cyanea. La deuxième rémige n’est que de trois à quatre lignes plus courte que la troisième, la quatrième et la cinquième, qui sont à-peu-près d’égale lon- gueur, tandis que les suivantes vont en diminuant graduellement sous — 3 — ce rapport. La queue, beaucoup plus longue que le tronc, occupe en- viron trois cinquièmes de la longueur totale de l’oiseau: elle est com- posée de douze pennes et très-étagée, en sorte que la première de ses pennes n’offre que le tiers de la longueur de la paire mitoyenne qui elle- même dépasse de trois pouces la paire suivante. Les plumes, dont l’es- pace compris entre le front et les narines se trouve revêtu, sont passa- blement larges et dirigées vers le liaut. Le système de coloration du Charitornis, quoique simple et peu bril- lant, ne laisse pas d’être très-harmonieux et de prêter à cet oiseau un charme tout particulier. Le bec et les pieds offrent un jaune très-vif, et cette teinte se répand même, quoique plus ou moins ternie, sur les ongles, tandis qu'elle s’étend, sur le bec, jusqu’à une distance de trois à quatre lignes de l’angle de la bouche. Les plumes de la tête, du cou, du devant du manteau et du dessous de l’oiseau jusqu’au bas- ventre sont d’un blanc pur. Toutes les autres parties du plumage présentent un vert-noir un peu luisant, mais plus mat à la face in- férieure des pennes de la queue et des ailes. Nos deux individus du Charitornis Albertinae et leurs différentes par- ties présentent les proportions suivantes. Longueur totale environ de 16 pouces (du pied de Paris). Longueur de l’aile 5 pouces 1 ligne et demie à 5 pouces 3 lignes et demie. Queue: longueur de la paire mé- diane des pennes 10 pouces 3 lignes, de la deuxième paire 7 pouces 5 lignes, de la troisième paire 6 pouces 2 lignes, de la quatrième paire 4 pouces 9 lignes, de la cinquième paire 3 pouces 10 lignes, de la paire externe 3 pouces 1 ligne. Longueur du bec depuis le front 12 lignes à 12 lignes et demie, depuis l’angle de la bouche 16 lignes à 16 lignes et demie. Longueur du tarse 15 lignes à 15 lignes et demie. Longueur du doigt du milieu sans l’ongle 11 lignes à 11 lignes et demie, de l’ongle environ de 4 lignes. Longueur du doigt postérieur sans l’ongle 8 lignes et un quart à 8 lignes et trois quarts, de son ongle 5 lignes. L’épithète conférée à ce charmant oiseau rappelle le nom de l’une des aimables filles de notre défunt ami, le professeur van Lidth de Jeüde; qui, mainte fois, a eu la bienveillance de nous faire, avec une grâce parfaite, les honneurs des riches collections de son père. On sait que ce savant a consacré la plus belle partie de sa vie laborieuse à former, à ses frais, ce magnifique cabinet de Zoologie tant admiré des zoolo- gistes, mais qui, à notre regret, ne tardera probablement pas d’être dispersé et enlevé à la patrie. I* SUR UNE ESPÈCE NOUVELLE D’OISEAU DE PARADIS, SCHLEGELIA CALVA, PAR H. A. BERNSTEIN. (Mémoire accompagné d’une planche représentant les figures du mâle et de la femelle, réduites aux deux tiers de la grandeur naturelle.) *) Schlegelia, nov. gen. Paradisearum. Pileus ex toto fere calvus, paucis tantum striis plumatis instructus. Rectrices duae mediae in mare longissimae, reflexae, in spiram con- tortae. Schlegelia calva, n. sp. Mas: fronte, loris, mento, genis nuchaque nigris, holosericeis ; pileo calvo, obscure-coeruleo, paucis tantum striis angustis nigre plumatis in- structo; cervice straminea; dorso ruberrimo; remigibus internis margini- busque tectricum alarum externis dilutioribus; jugulo pectoreque obscure aureo-smaragdineis; abdomine uropygioque nigrescentibus; rectricibus fus- cis, duabus mediis longissimis, reflexis, in spiram contortis, aeneo-cora- cinis; rostro nigro, apice pallidiore, fuscescente; pedibus obscure coeru- leis; iridibus oculorum fuscis. Pemina: fronte, loris, genis, nucha striisque pilei plumatis fusco-nigris; pileo calvo coeruleo-griseo ; cervice olivaceo-grisea; dorso uropygioque e grisescente oliV aceo -fusco; remigibus internis aureo -rufescentibus, externis *) Ce mémoire publié en hollandais dans le Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch Indi'è Vol. 27, p. 79 et suiv., a été reproduit dans notre journal, vol. II, p. 320. Nous n’avons pas cru devoir supprimer la rédaction française que l’on vient de nous en adresser. Voir aussi l’indica- tion donnée sur cet oiseau par M H. Schlegei, : Paradisca calva, Tijdschrift, II, 1864, p. 1. N. T. v. D. VOGELS, PL, 7 SGHLEaSLfA CALVA., Bernstein — 5 rectricibusque fuscis; jugulo, pectore, abdomine lateribusque luride-fla- vescentibus, anguste fusco -fasciatis, gula mentoque dilutioribus, albidis. Longueur totale de l’oiseau, mesuré depuis la pointe du bec jusqu’à l’extrémité de la queue (sans la paire mitoyenne de ces pennes), 0.188 à 0.200 m. Longueur du bec, mesuré depuis sa pointe jusqu’aux plumes frontale, 0.015 à 0.017 ; longueur de la mandibule inférieure, mesurée depuis sa pointe jusqu’à l’angle de la bouche, 0.026 à 0.028. Longueur de l’aile 0.096 à 0.098. Longueur de la queue: dans le mâle de 0.033 à 0.037, dans la femelle et les jeunes de 0.057; les deux pennes mi- toyennes allongées du mâle, mesurées en ligne droite, atteignent au contraire une longueur de 0.153. Longueur du tarse 0.026 à 0.027; du doigt du milieu sans l’ongle 0.019, et avec l’ongle 0.025 ; du pouce sans l’ongle 0.013, et avec l’ongle 0.020. Le mâle dans la livrée parfaite est orné de teintes très-brillantes. La tête, à l’exception du vertex et de la plus grande partie de l’occiput, est noir de velours bronzé. Ces deux dernières parties sont revêtues d’une peau nue teinte, dans l’oiseau vivant, d’un bleu de cobalt très- vif; elle est cependant divisée en six compartiments au moyen de plu- sieurs bandes étroites (n’offrant en largeur que 0.001 en 0.002 m.) et revêtues de plumes en velours sembables à celles des autres parties de la tête. En examinant de plus près la direction de ces bandes, on s’aperçoit que l’une d’entre elles prend son origine à la ligne médiane du front, pour aboutir, en suivant la suture sagittale du crâne, près de la protubérance externe de l’occiput; qu’une deuxième bande venant, de chaque côté, de la région des oreilles, monte obliquement vers le devant pour se réunir, sur le derrière du vertex, avec la bande médiane; qu’une troisième, enfin, se dirige, de chaque côté, vers le devant et le dehors pour se confondre, au dessus de l’aplomb de l’orifice de l’ouie, avec la deuxième bande. Le dessus du cou est d’un jaune de soufre vif, luisant et rappelant par cela le jaune de paille, le manteau d’un rouge cra- moisi également vif et luisant ; mais ces parties sont entourées d’un liséré de plumes noires semblables à celles qui occupent les côtés du cou et dont elles forment la suite. Les autres parties du dos et la queue sont cl’un noir brunâtre; mais cette teinte passe, sur la pointe des plumes avoisinant le manteau, au rouge bronzé. Les couvertures externes des ailes sont d’un noir mat; mais les petites et moyennes offrent des bords d’un brun -jaune rougeâtre, tandis que ces bords sont rouges dans les grandes couvertures et augmentant en largeur à mesure qu’elles approchent du dos, et même de la sorte que le rouge occupe toute la partie postérieure de ces plumes. Les rémiges du second ordre. — 6 — y compris les tertiaires, offrent la même disposition de teintes que les grandes couvertures, tandis que les grandes rémiges ne présentent qu’un liséré étroit d’un brun-jaune rougeâtre; on voit, en outre, à la barbe interne de toutes les rémiges, dont la teinte du fond est un noir mat ou brunâtre, une bordure d’un jaune rougeâtre fauve. Les couver- tures inférieures des ailes sont noirâtres. Les flancs, le ventre et la poi- trine sont d’un noir tirant légèrement au rougeâtre; mais cette dernière partie est cachée sous la grande fraise formée par les plumes du jabot et du dessous du cou, et dont la teinte est un beau vert d’éméraude foncé à reflets métalliques dorés et interrompue seulement, sur le de- vant du cou, par des taches triangulaires d’un bleu-vert et refoulées vers la base de ces plumes. Les deux pennes mitoyennes de la queue sont beaucoup plus longues que les autres et tournées en spirale: elles se croisent près de leur origine pour se diriger vers le dehors; elles sont complètement dépourvues d’une barbe interne, et la barbe externe, large environ de 0.003, est sur le dessus d’un bleu-violet noirâtre, sur le dessous d’un brun-noir. Dans les femelles, les espaces nues de la tête sont couleur de schiste bleuâtre, mais tirant un peu au rougeâtre. Les plumes environnant cette partie offrent un noir tirant au brun-jaune. Le dessus du cou, le man- teau, les scapulaires, le dos et le dessus de la queue sont d’un brun olivâtre tirant vers le devant au gris, vers le derrière au rougeâtre. Les couvertures et les pennes des ailes sont d’un brun fauve, passant, sur leurs bords externes, au roux, notamment sur ceux des rémiges terti- aires et secondaires, où cette teinte rousse est beaucoup plus répandue et tire même au jaune-rouge. La face inférieure des rémiges est d’un brun-gris, et leur barbe interne est bordée, comme dans le mâle, de jaune rougeâtre fauve. Toutes les parties inférieures de l’oiseau, à partir du menton jusqu’à l’extrémité des plumes sous-caudales et y compris les couvertures inférieures des ailes, sont d’un jaune fauve, foncé sur les couvertures inférieures des ailes, passant au blanchâtre sur la gorge et le dessous des côtés de la tête, mais interrompu, de toute part, par des bandelettes en croissant, passablement serrées et d’un brun-noir. Le jeune mâle ressemble parfaitement à la femelle; on lui voit seu- lement, à la gorge et sur le bas des joues, des plumes noir de velours, propres au mâle dans la livrée parfaite. Cet oiseau se distinguant de toutes les autres espèces connues de la famille des Paradisés par son vertex et occiput en grande partie nus, je me crois autorisé à le regarder comme le représentant d’un genre nouveau pour la science. Ce genre se rattache, par rapport à la présence de deux rectrices mitoyennes allongées et coutournées en spirale, au genre Diphyllodes de Lesson, à côté duquel il convient de le ranger. Cet oiseau se trouve dans l’île de Waaigeou; mais il y habite les parties situées plus ou moins vers l’intérieur, et y est beaucoup plus rare que la Paradisea rubra que l’on rencontre, en outre, dans l’île voisine de Gemien. Au sujet de la Paradisea rubra, nous ferons remarquer en passant que les observations publiées par M. von Rosenberg sur cet oiseau dans le Natuurkundig Tijdschrift van Nederlandsch Indië, manquent d’exac- titude sous plusieurs rapports. Le bec de cet oiseau n’est pas, comme le veut ce voyageur, d’un bleù cendré, mais d’un jaune de soufre foncé, teinte qui se conserve même souvent, dans les peaux convenablement desséchées; les pieds ne sont pas d’un bleu-gris cendré, mais d’un gris olivâtre tirant au brun; l’espèce ne vit pas exclusivement dans l’île de Waaigeou, mais encore dans celle de Gemien; le village de Besir dont les habitants préparent, à la manière des Papous, pour le commerce, de temps à autre, des peaux de cette espèce, n’est pas situé à la côte Sud de Waaigeou, mais sur celle de Gémien; M. von Rosenberg, enfin, en parlant d’un pli cutané propre à cette espèce, ne peut avoir eu eu vue que le muscle cutané appelé musculus cutaneus thoracis, qui ss trouve chez tous les oiseaux, mais qui est assez considérablement déve- loppé dans les véritables oiseaux de paradis, parce qu’il sert à élever les plumes très-allongées des flancs. Je suis, du reste, d’accord avec M. von Rosenberg que la chair de cet oiseau est peu agréable au goût. SYSTEMA BALISTIDORUM, OSTRACIONIDORUM GYMNODONTIDORUMQUE REVISUM. AUCT. PETRO BLEERER. ORDO BALISTIDI. Pisces ossei acanthopterygii corpore compresso oblongo vel param elongato; ossibus intermaxillari et supramaxillari coalitis; maxillis parvis dentibus uniseriatis vel biseriatis armatis; radiis membrana branchio- stega 6 ad 3 sub cute occultis; apertura branchiali angusta rimaeformi ; • cute scabra vel scabriuscula squamis veris vel superpositis nullis ; verte- bris nunquam plus quam 30 ; vesica natatoria simplice ; pinnis dorsa- libus 2; dorsali radiosa analique radiis plus quam 20; pinnis pectorali- bus et caudali bene evolutis radiis conspicuis. Familia I. TRIACANTHOIDEI. Balisticli corpore oblongo spinulis scabro; pinna dorsali anteriore pen- tacantha vel hexacantha; cientibus maxillis biseriatis, serie interna obtu- sis grani formibus, serie externa utraque maxilla 10 ad 22; osse pelvis sub abdomine porrecto utroque latere antice spinam ventralem magnam edente; sulco ventrem inter et os pelvis spinam ventralem deflexam re- cipiente; radiis pinnis dorsali 2 a , pectoralibus analique fissis; membrana branchiostega radiis 6. — 9 Subfamilia I. Triacanthiformes. Pinnae ventrales e spina solitaria formatae. Cauda gracilis. Triacanthus Cuv Corpus oblongum. Oculi capite superne et postice siti. Dentes utraque maxilla serie externa 10 cuneiformes incisivi. Pinnae dorsales non con- tiguae, anterior spinis quinque l a vel l a et 2 a elongatis ceteris brevis- simis. Cauda triangularis parte coarctata depressa aeque lata ac alta. Linea lateralis conspicua. Sulcus ventralis laevis. Spec. typ. Triacanthus biaculeatus Cuv. Acanthopleurus Ag. = Pleuracanthus Ag. (foss.). Corpus subelongatum. Oculi versus medium caput siti. Spec. typ. Acan- thopleurus serratus Ag. Subfamilia II. Paratriacanthiformes. Pinnae ventrales e spina et radiis mollibus composita. Cauda brevis compressa, pinna integra. Triacanthodes Blkr. Corpus oblongum elevatum. Dentes maxillis serie externa conici, maxilla superiore 14, maxilla inferiore 22. Pinnae dorsales contiguae, anterior spi- nis 6 quorum anteriores crassae bene evolutae. Linea lateralis conspicua nulla. Sulcus ventralis scaber. Spec. typ. Triacanthodes anomalus Blkr. Hollardia Poey. (Characteres mihi ignoti). Spec. typ. Hollardia Hollardi Poey. Familia II. BALISTEOIDEI. Balistidi corpore oblongo vel elongato granulis, spinulis vel setulis sca- bro; pinna dorsali anteriore triacantha, diacantha vel monacantha; den- tibus maxilla superiore biseriatis, maxilla inferiore uniseriatis ; osse pelvis sub abdomine porrecto apice sub cute recondito vel nudo; spina ventrali rudiment aria unica apice ossis pelvis inserta vel nulla; radiis pinna dorsali 2 a , pectoralibus an alique indivisis; membrana branchiostega radiis 6 ad 3. Subfamilia I. Balistidiformf.s. Corpus oblongum scutis rhomboideis scabris vestitum. Dentes, maxilla superiore serie externa S serie interna 6, maxilla inferiore 8; pharyn- geales conici superiores uniseriati, inferiores biseriati. Pinna dorsalis spi- — 10 — nosa bene evoluta triaöantha. Spina ventralis rudimentaria. Membrana branchiostega radiis 6. Leiurus Swns. Caput obtusum convexum. Maxillae aequales, dentibus emarginatis mediis quam ceteris paulo longioribus, caninis nullis. Labia gracilia. Genae sulcis nudis nullis. Scuta lateribus 45 ad 50 in serie longitudinali, caudalia non aculeata. Cauda depressa parte coarctata latior quam alta. Pinnae dorsales contiguae, spinosa spinis 2 a et 3 a valde evolutis, radiosa ut et analis radiis minus quam 30, caudalis radiis marginalibus plus minusve productis. Spec. typ. Leiurus stellatus Blkr = Batiste étoilé Lac. Erythrodon Riipp. = Xenodon Riipp. == Zenodon Swns. = Pyrodon Kp. Caput acutum. Maxilla inferior mento prominens. Maxilla superior utroque latere dente subanteriore elongato ceteris multo longiore. Labia gracilia scutellata. Genae sulcis nudis nullis. Scuta lateribus minus quam 40 in serie longitudinali, caudalia non aculeata. Cauda compressa parte coarctata altior quam lata. Pinnae, dorsales subcontiguae, radiosa et ana- lis acutae emarginatae, dorsalis radiosa radiis plus quam 30, caudalis ra- diis marginalibus valde productis. Spec. typ. Erythrodon niger Riipp. = Baliste noir Lac. Melichthys Swns. Caput obtusum. Maxillae aequales, dentibus aequalibus mediis inci- sivis non emarginatis. Labia gracilia. Genae sulcis nudis nullis. Scuta lateribus plus quam 60 in serie longitudinali, caudalia non aculeata. Cauda compressa parte coarctata altior quam lata. Pinnae dorsales longe a se invicem distantes, dorsalis 2 a radiis plus quam 30, caudalis radiis marginalibus non vel vix productis. Spec. typ. Melichthys ring ens Swns. = Balistes ringens Osb. Balistes Art. — Capriscus Art. = Balistapus Tiles. = Rhinecanthus, Chalisoma, Pachynathus et Canthidermis Swns. — Xanthichthys Kp. Caput obtusum vel acutum. Maxillae aequales, dentibus emarginatis, caninis nullis. Labia carnosa laevia. Scuta lateribus 40 ad 70 in serie lon- gitudinali. Cauda compressa parte coarctata altior quam lata. Pinnae dorsales a se invicem distantes, 2 a radiis minus quam 30. Spec. typ. Balistes vetula L. Subg. Parabalistes Blkr. Caput obtusum convexum. Rostrum ex parte nudum. Scuta genis in series longitudinales distantes disposita Scuta supra-axillaria clypeata. Scuta lateribus 45 circiter in serie longitudinali. 11 — Cauda aculeis nullis. Pinnae, dorsalis radiosa et analis elevatae angu- latae, caudalis radiis marginalibus productis. Spec. typ. Parabalistes chrysospilus Blkr = Balistes chrysospilos Blkr. Subg. Pseudobalistes Blkr, Caput obtusum. Genae ubique scutatae. Scuta supra-axillaria clypeata. Scuta lateribus 36 circiter in serie longi- tudinali. Cauda aculeis antrorsum spectantibus seriatis. Pinnae dorsalis radiosa et analis obtusae rotundatae. Spec. typ. Pseudobalistes virides- cens Blkr = Baliste verdâtre Lac. Subg. Balistapus Til. — Pacliynathus , Rhinecantbus et Balistes Swns. — Caput acutum suilloideum. Genae ubique scutatae. Senta supra-axillaria clypeata. Scuta lateribus 40 ad 60 fere in serie longi- tudinali. Cauda aculeis antrorsum spectantibus seriatis. Pinnae, dorsalis radiosa et analis obtusae rotundatae, caudalis lobis elongatis nullis. Spec. typ. Balistapus lineatus Kp. Subg. Balistes Art. = Capriscus Art. ^ Ckalisoma Swns. — Caput suilloideum. Genae ubique scutatae. Scuta supra-axillaria clypeata. Scuta lateribus 60 ad 70 in serie longitudinali. Cauda aculeis antrorsum spec- tantibus nullis. Pinnae, dorsalis radiosa et analis elevatae angulatae, cau- dalis lobis plus minusve productis. Spec. typ. Balistes vetula L. Subg. Canthidermis Swns. = Xanthichthys Kp. — Caput obtusum. Genae ubique scutatae. Scuta supra-axillaria scutata nulla. Scuta lateri- bus 40 ad 60 in serie longitudinali. Pinnae dorsalis radiosa et analis elevatae. Spec. typ. Canthidermis oculatus Swns. Subfamilia II. Monacanthiformes. Corpus oblongum vel elongatum, squamis parvis irregularibus oculo nudo frequenter inconspicuis vestitum. Dentes maxilla superiore serie externa 6 serie interna 4, maxilla inferiore 6; pharyngeales superiores et inferiores uniseriati, inferiores interdum nulli. Pinna dorsalis spinosa diacantha vel monacantha, membrana rudimentaria vel nulla. Spina ven- tralis rudimentaria vel nulla. Membrana branchiostega radiis 6 ad 3. Phalanx 1. Monacanlhini. Spinae dorsales 2. Os pelvis apice nudum spina ventrali mobili vel immobili armatum. Apertura branchialis post oculum vel sub oculo. Cu- tis spinulis plus minusve conspicuis scabra. Vertebrae minus quam 20. Monacanthus Cuv. = Stephanolepis Gill. Corpus oblongum. Caput elevatum rostro acuto. Dentes utraque maxilla — 12 compressi apice obliqui vel emarginati. Corpus valde scabrum. Cauda com- pressa multo altior quam lata, masculis aculeis antrorsum directis vel setis armata. Spina dorsalis l a supra oculum inserta postice utroque latere den- tibus validis armata. Spina ventralis mobilis cum osse pelvis non coalita. B. 4. D. 27 — 33. A. 25 — 33. Spec. typ. Monacanthus chinensis Cuv. Chaetodermis Swns. Corpus elevatum dorso angulato. Caput elevatum rostro acuto. Dentes utraque maxilla compressi apice obliqui vel emarginati. Corpus spinis et fimbriis cutaneis valde conspicuis. Cauda parte coarctata depressa, aeque lata ac alta. Spina dorsalis l a post oculum inserta dentibus validis ar- mata. Spina ventralis cum osse pelvis non coalita. B. 5. D. 25. A. 23. Spec. typ. Chaetodermis penicilligerus Swns. Paramonacanthus Blkr. Corpus oblongum, dorso vix angulato. Caput acutiusculum. Dentes utraque maxilla compressi apice obliqui vel emarginati. Corpus parum scabrum. Cauda compressa multo altior quam lata, masculis aculeis vel setis majoribus nullis. Spina dorsalis supra oculum sita, dentibus parvis armata. Spina ventralis mobilis, cum osse pelvis non coalita. B. 5. D. 26 — 29. A. 26 — 30. Spec. typ. P aramonacanthus curtorhynclius Blkr = Monacanthus curtorhynclius Blkr. Amanses Gray = Trichoderma Swns. Corpus elevatum, dorso non angulato. Caput elevatum non productum. Dentes maxilla superiore compressi incisivi non emarginati, maxilla in- feriore facie masticatoria lata concava. Media latera masculis spinis elon- gatis rectis, feminis setis numerosis curvatis fasciam efficientibus. Cauda compressa multo altior quam lata. Spina dorsalis 1“ supra orbitae mar- ginem anteriorem inserta dentibus parvis scabra. Spina ventralis immo- bilis, cum osse pelvis coalita. B. 5. D. 27 — 28. A. 24 — 26. Spec. typ. Amanses scopas Blkr — Amanses hystrix Gr. PSEUDOMONACANTHTJS Blkr. Corpus oblongum, dorso non angulato. Caput acutiusculum. Dentes utraque maxilla compressi apice emarginati. Dentes pharyngeales supe- riores elongati conferti, posteriores facie masticatoria cochleariformi. Cor- pus valde scabrum. Cauda compressa multo altior quam lata, masculis aculeis majoribus armata Spinae, dorsalis l a supra oculum inserta an- tice et postice dentibus mediocribus biseriatis annata, dorsalis 2 a bene evoluta supra sulcum dorsalem emergens. Spina ventralis immobilis, cum 13 — osse pelvis coalita. B. 6. D. 27 — 40. A. 27 — 87. Spec. typ. Pseudomon- macanthus macrurus Blkr — Monacanthus macrurus Blkr. Liomonacanthus Blkr = Acanthoderma Ag. ? Corpus elevato-oblongum, dorso non angulato. Caput acutiusculum. Dentes utraque maxilla compressi apice obliqui vel emarginati. Dentes pharyngeales superiores graciles distantes facie masticatoria nulla. Cor- pus parum scabrum. Cauda compressa multo altior quam lata, masculis setosa. Spina dorsalis l a supra orbitae partem anteriorem inserta den- tibus minimis scabra. Spina ventralis immobilis cum osse pelvis coalita. B. 6. D. 33 — 35. A. 30 — 32. Spec. typ. Liomonacanthus pardalis Blkr — Monacanthus pardalis Rfipp. OxTMON ACANTHUS Blkr. Corpus oblongum, dorso non angulato. Caput longius quam altum valde acutum rostro producto, ore porrecto tubiformi rictu minimo su- pero. Dentes utraque maxilla compressi, apice non emarginati. Corpus leviter scabrum. Cauda compressa multo altior quam lata, masculis se- tosa. Spina dorsalis supra medium oculum inserta dentibus parvis armata. Spina ventralis immobilis cum osse pelvis coalita (potius deficiens). B. 6. D. 31 — 32. A. 29 — 30. Spec. typ. Oxy monacanthus longirostris Blkr — Monacanthus longirostris Cuv. Phalanx ‘2. Alulerini. Spinae dorsales 2. Dentes compressi. Os pelvis totum sub cute re- conditum. Spina ventralis nulla. Apertura branchialis post oculum vel sub oculo. Cauda compressa. Vertebrae 21 vel minus quam 21. Brachaluteres Blkr. Corpus elevatum paulo tantum longius quam altum, dorso gibboso, ventre maxime prominente. Apertura branchialis post oculum. Spina dor- salis supra oculum inserta, vix armata. B. P D. 25 — 28. A. 21 — 26. Spec. typ. Brachaluteres trossulus Blkr = Aleuterius trossulus Rich. Acanthaluteres Blkr = Balistapodus Pér.? Corpus oblongum, dorso non angulato, ventre parum prominente. Apertura branchialis sub oculo. Spinae, dorsalis l a supra oculum inserta antice et postice dentibus biseriatis armata, 2 a conspicua supra sulcum dorsalem emergens. B. ? D. 30 — 34. A. 28 — 32. Spec. typ. Acanthalu- teres paragaudatus Blkr -= Aleuterius paragaudatus Rich. — 14 Ceratacanthus Gill. Corpus oblongum dorso angulato, ventre valde prominente. Apertura branchialis sub oculo. Spina dorsalis l a supra oculum inserta scabrius- cula. B. ? D. 36. A. 39. Spec. typ. Ceratacanthus aurantiacu-s Gill — Balistes aurantiacus Mitch. Paraluteres Blkr. Corpus oblongum, dorso non angulato, ventre parum prominente. Apertura branchialis sub oculo sita et supra basin pinnae pectoralis de- sinens. Spina dorsalis l a post oculum inserta, laevis. Corpus leviter sca- brum. Cauda masculis setis aculeisque majoribus armata. B.? D. 25. A. 24. Spec. typ. Paraluteres prionurus Blkr — Alutarius prionurus Blkr. PsEUDALUTERES Blkr. Corpus oblongum, ventre parum prominente. Apertura branchialis post oculum. Spina dorsalis rostro ante oculum inserta, gracilis, dentibus par- vis scabra. Corpus valde scabrum. Cauda masculis leviter setosa. B. 5. D. 46 — 49. A. 45 — 46. Spec. typ. Pseudaluteres nasicornis Blkr. = Alute- res nasicornis Schl. Aluteres Cuv. = Alutera Swns. = Aleuterius Rich. Corpus oblongum vel oblongo-elongatutn, dorso non angulato, ventre parum prominente. Apertura branchialis valde obliqua, stib oculo sita. Spina dorsalis supra oculum inserta gracilis dentibus magnis nullis. Cor- pus parum scabrum. Cauda masculis aculeis vel setis majoribus nullis. B. 6. D. 44 — 50. A. 47 — 53. Spec. typ. Aluteres monoceros Cuv. Phalanx o. Psilocephalini. Os superum dentibus compressis; mento cirrho carnoso. Spina dorsa- lis unica rudimentaria flexilis. Apertura branchialis ante oculum. Verte- brae 29 vel 30. Membrana branchiostega radiis 3. Pstlocephalus Swns. = Anacanthus Gray = Pogonognathus Blkr. Corpns elongatum, dorso humillimo, capite valde acuto rostro producto. Spina dorsalis supra orbitae partem posteriorem inserta, laevis. Cutis coria- cea scabri u seul a. Velum ventrale osse pelvis producto sustentatum masculis tantum. D. 49 — 52. A. 57 — 64. Spec. typ. Psilocephalus barbatus Swns. = Pogonognathus barbatus Blkr. 15 ORDO OSTRACIONÏDI. Pisces ossei malacopterygii corpore abbreviato angulato pyxide solida e scutis fibroso-osseis juxtapositis composita incluso; maxillis brevibus dentibus parvis uniseriatis ; ossibus supramaxillaribus et intermaxillaribus coalitis; dorso pinna unica brevi vel nulla; pinnis ventralibus nullis. Pamilia unica OSTRACIONOIDEI. (Characteres Ordinis). Ostracion Art. — Tetrosomus, Rhinesomus et Laetophrys Swns. Ci- botion Kp. Pyxis postice integra basin pinnae dorsalis et analis includens, medio inferne plana non carinata. Pinna dorsalis. Pinna caudalis radiis 10 (1/8/1). Spec. typ. Ostracion tetragonus L. — Ostracion cubicus L. Subg. Ostracion Art. — Pyxis tetragona, trigona vel pentagona anacantha. Spec. typ. Ostracion tetragonus L. Subg. Laetophrys Swns. — Pyxis trigona vel pentagona utroque latere carina ventrali postice spina armata. Spec. typ. Ostracion trigonus L. Subg. Tetrosomus Swns. — Pyxis trigona vel pentagona orbitis, crista dorsali mediana carinisque ventralibus acanthophora ; spinis orbitalibus sursum nec antrorsum directis, ventralibus pluribus. Spec. typ. Ostracion turritus Porsk. Subg. Acanthostracion Blkr. — Pyxis trigona, pentagona vel tetragona orbita carinaque ventrali postice acanthophora, spinis orbitalibus antror- sum directis. Spec. typ. Ostracion quadricornis L. Aracana Gr. — Platycanthus Swns. = Acerana Kp. Pyxis postice in laminas a se invicem distantes divisa, usque ante ba- sin pinnae dorsalis et analis fissa. Pinnae dorsalis et analis basi cum cute caudae continuae. Pinna caudalis radiis 11 (1/9/1) vel pluribus. Spec. typ. Aracana aurita Gr. Subg. Aracana Gr. — Acerana Kp. — Pyxis pentagona ventre com- pressa carinata dorso plana vel convexa ; spinis pyxide compressis, utroque latere orbitali sursum spectante unica, carina dorsi laterali 2, mediis la- teribus 1, carina ventris laterali 2 vel 3. Spec. typ. Aracana aurita Gr. — 16 — Subg. Capropygia Kp. — Pyxis hexagona medio dorso et medio ventre elevata, carinis dorsali et ventrali lateralibus utroque latere spinis 2 com- pressis. Spec. typ. Aracana unistriata Gr. Subg. Kentrocapros Kp. — Pyxis tetragona ventre plana, carinis dorsali ventralibusque lateralibus carinaque mediis lateribus spinis armata, or- bita spina vera nulla. Spec. typ. Ostracion aculeatus Houtt. = Aracana hexagona Gr. . Subg. Anoplocapros — Kp. Pyxis hexagona dorso ventreqne acuminata, spinis nullis (aetate provecta) armata. Spec. typ. Aracana lenticularis Rich. Centaurus Kp. (Characteres incerti). Pyxis irregularis integra acanthophora basin pinnae analis includens. Pinna dorsalis nulla. Spec. typ. Centaurus boops Kp. ORDO GÏMJNODOJNTIDI. Pisces ossei malacopterygii apodes corpore oblongo vel parum elon- gato; ossibus intermaxillari et supramaxillari coalitis; maxillis psittaci- formibus dentibus incrustatis, incisivis, integris vel linea mediana divisis; radiis membrana branchiostega 4 ad 6 sub cute occultis ; apertura bran- chiali rimaeformi ; cute laevi vel spinis, cristis dentatis vel scutis armata, squamis veris nullis ; columna vertebrali vertebris minus quam 30 qua- rum dorsales nunquam plus quam 10; pinna dorsali siniplice unica; pinnis pectoralibus et anali bene evolutis radiis bene conspicuis. Familia ORTHAGORISCOIDEI. Gymnodontes corpore elevato valde compresso postice truncato sceleto molli costis nullis; pinnis dorsali, caudali et anali unitis vel subunitis, caudali brevi; cute granosa vel scutellis scabris et processubus conicis vel spinaeformibus munita; vesica natatoria nulla; ventriculo sacco ac- cessorio nullo; osse pelvis nullo; arcubus utroque latere branchiferis 4; branchiis accessoriis ; membrana branchiostega radiis 6. Orthagoriscus Bl. Schn. — Cephalus Shaw = Orthragus et Diplanchias Raf. — Mola Nard. = Tympanomium, Trematopsis et Ozodura Ranz. 17 — Pallasia Nardo = Molacanthus Swns. = Acanthosoma de Kay. (Genera Familiae adhuc parum cognita et observationibus uberioribus reconstruenda). Familia TETRAODONTOIDEI. Gymnodontes corpore oblongo cauda normali; sceleto solido costis nullis ; pinna caudali bene evoluta libera ; cute laevi vel scutellis vel spinis armata; vesica natatoria; ventre sacco ventriculi accessorio aëre replendo ; osse pelvis nullo ; arcubus utroque latere branchiferis 3 vel 4 ; branchiis accessoriis nullis. C. 1/7/1 ad 1/8/2. B. 5 vel 6. Subfamilia I. Diodontiformes. Maxillae linea mediana indivisae. Lamina dentalis ore interno utraque maxilla lata plurisulcata. Corpus ubique spinosum. Caput latum obtusum. C. 1/7/1. B. 6. Phalanx 1. Trirhizacanthini. Spinae corpore osseae solidae, singulae radicibus 3 elongatis. Chilomycterus Bibr. = Dicotylichthys Kp. Nares utroque latere laminam infundibnliformem superficie reticulatam efficientes, lamina medio crista membranacea bipartita. Spinae breves validae radicibus elongatis. Spec. typ. Chilomycterus reticulatus Bibr. Diodon L. = Cyclichthys, Cyanichthys et Chilomycterus Kp. Nares utroque latere foraminiformes in papilla concava plus minusve elevata perforatae. Spinae compressae validae radicibus elongatis. Spec. typ, Diodon alinga L. (nec Bl.). Phalanx 2. Dirhizacanthini. Spinae corpore elongatae solidae vel flexiles, singulae radicibus 2 la- teralibus. Atopomycterus Verr. Nares imperforatae utroque latere tentaculum imperforatum papillae- formem apice bifidum vel simplicem efficientes. Spinae graciles elongatae rigidae. Spec. typ. Atopomycterus diversispinis Verr. in Mus. Paris. Paradiodon Blkr = Diodon Kp. Nares utroque latere foraminiformes in papilla concava plus minusve III. 2 — 18 elevata perforatae. Spinae graciles rotundae rigidae. Spec. typ. Paradio- don hystrix Blkr = Diodon hystrix L. Tricho diodon Blkr. i Nares utroque latere foraminiformes in papilla elevata perforatae. Spi- nae gracillimae setiformes flexiles. Spec. typ. Trichodiodon pilosus Blkr = Diodon pilosus Mitch. Subfamilia IT. Tetraodontiformes. Maxillae linea mediana divisae. Lamina dentalis ore interno utraque maxilla rudimentaria vel nulla. Spinae corpore osseae elongatae nullae. C. 1/8/2. B. 5. Phalanx \. Tetraodohtini. Dorsum rotundatum non carinatum. Caput obtusum rostro brevi. Na- res valde conspicuae foraminiformes, infundibuliformes vel tentaculiformes. Tetraooon 'L. — Lagocephalus Swns. = Physogaster, Gastrophysus et Cheilichthys J. Müll. = Stenometopus, Promecocephalus, Am- blyrhynchotus, Geneion, Cataphorhynchus et Batrachops Bibr. = Anchisomus Kp ex parte — Brachycephalus et Apsicephalus Holi, ex parte — Uranostoma et Pleuranacanthus Mus. Paris. Nares utroque latere foraminiformes in papilla concava plus minusve elevata perforatae. Corpus ex parte spinulosum vel totum laeve. Pinnae dorsalis et analis breves. Spec: typ. Tetraodon testudineus L. (nec Bl.). Crayracion Klein Cirrhosomus Swns. = Arothron J. Müll. = Epi- pedorhynchus, Dichotomycterus et Dilobomvcterus Bibr. = Bra- chycephalus et Apsicephalus Holi, ex parte. Nares utroque latere tentaculum simplex vel duplex vel apice tantum bifidum imperforatum efficientes., Corpus ubique vel superne et inferne spinulosum. Pinnae dorsalis et analis breves. Spec. typ. Crayracion lae- vissimus Klein. Leiodon Swns. — Leisomus Swns. — Chelonodon J. Müll. = Apha- nacanthus, Tetrodon et Monotretus Bibr. Nares utroque latere infundibuliformes imperforatae. Corpus superne et inferne spinulosum vel laeve. Linea lateralis simplex. Pinnae dorsalis et analis breves. Spec. typ. Leiodon paioca Blkr = Tetraodon patoca Ham. Buch. — 19 — Chonerhinus Blkr = Xenopterus Bibr, Nares utroque latere infundibulifbrmes imperforatae. Corpus inferne spinulosum, ceterum laeve. Linea lateralis duplex vel triplex. Pinnae dorsalis et analis elongatae multiradiatae, longiores quam altae. Spec. typ. Chonerhinus naritus Blkr = Tetraodon naritus Rich. Ephippion Bibr. Nares utroque latere infundibuliformes imperforatae. Dorsum et latera cataphracta e scutis osseis ut in Ostracionibus composita. Linea lateralis nulla. Pinnae dorsalis et analis breves. Spec. typ. Ephippion maculatum Bibr. Phalanx 2. Canthogastrini, Dorsum compressum carinatum. Caput acutum rostro elongato. Nares inconspicuae vel depressionem membranaceam circularem imperforatam vix conspicuam efficientes. Canthogaster Swns. — Psilonotus Swns. = Anosmius Pet. = Tropi- dichthys Blkr — Rhynchotus Bibr. Corpus spinulis brevibus armatum. Linea lateralis conspicua nulla. Pinnae dorsalis et analis breves. Spec. typ. Canthogaster rostratus Blkr — Tetraodon rostratus Bl. Familia TRIODONTOIDEI. Gymnodontes corpore oblongo, cauda normali; sceleto solido costis bene evolutis; pinnis liberis, caudali bene evoluta; maxilla superiore sutura mediana bipartita ; maxilla inferiore indivisa ; naribus utroque la- tere binis foraminiformibus distantibus; cute laminis parvis polymorphis spinuliferis ubique scabra ; arcubus branchiferis 4 ; vesica natatoria; ventre sacco ventriculi accessorio aëre replendo expansione membranacea cris- tulis spiniferis scabra maxima quasi pendulo, osse pelvis longissimo sus- tentato. Triodon Rwdt. Characteres Familiae. Linea lateralis conspicua. Pinnae dorsalis et analis breves, caudalis biloba. B. G. Spec. typ. Triodon bursarius Rwdt. 2 * SYNONYMA BALISTIDORUM, OSTRACIONIDORUM GYMNODONTTDORUMQUE SPi06-ÀRCHIPELAGâ€OlilJI HUCUSQUE OBSERVATOREM REVISA, ADJECTIS HABITATIONIBUS CITATIONIBUSQUE UBI DESCRIPTIONES FIGURAEQUE EORUM RECENTIORES REPERIUNTUR. AUCT. PETRO BLEEKER. ORDO BALISTIDI. Familia TRIACANTHOIDEI. Triacanthus striMlifer Cant, = Triacanthus longirostris Holi. • — Blkr Ati. Ichthyol. Y p, 89 tab. 229 fig. 3. Hab. Singapura, Pinang, Amboina, Nova-Guinea. Malacca. Triacanthus Blochii Blkr = Triacanthus biaculeatus Blkr, Enum. Spec. nec Cnv. — Blkr, Ati. Ichth. V. p. 89 tab. 217 fig. 1. Hab. Java, Sumatra, Pinang, Singapura, Bintang, Banka, Celebes, Amboina, Nova-Guinea. Triacanthus oxycephalus Blkr = Triacanthus angustifrons Holl. ex parte = Sokan Mal. Bat. = Sunjang langit Bint. — Atl. Ichth. V p.90 t. 220 fig. 3. Hab. Java, Sumatra, Singapura, Bintang, Banka, Celebes, Amboina. Triacanthus brevirostris Schl. — • Bowree vel Abatee Russ. = Balistes biaculeatus Beun. nee BI. Triacanthus biaculeatus Cant., Blkr (Verh. Bat. Gen. XXII) nee Cuv. = Triacanthus rhodopterus et Triacanthus Russelli Blkr = Sokan Mal. — Sunjang langit Jav. — Atl. Ichth. V p. 91 tab. 231 fig. 3. Hab. Java, Madura, Sumatra, Singapura, Bintang, Banka, Bornéo, Celebes, Batjan, Buro, Àmboina, Nova-Guinea. Siam, Coromandel ., Ceylon , China, Japonia, Australia. Triacanthus macrurusWikx — SokanMal. — Atl. Ichth. v p. 91 tab. 222fig. 3. Hab. Java, Nova-Guinea. Triacanthus Nieuhofi Blkr = Hoornvisch Nieuh. — Piscis cornutus Will. App. t. 10. f. 2 =■ Batistes dorso triacantho aculeis binis loco pinna- rum ventralium cauda bifurca Gron., Mus. I n° 115 = Balistes ra- diis ventralibus binis divergentibus Gron., Zooph. n’ 194 = Triacan- thus brachysoma Blkr — Balistes bipes Gron. Cat. ed. Gr. — Atl. Ichth. V p. 92 tab. 217. fig. 3. Hab. Java, Sumatra, Nias, Singapura, Bintang, Banka, Bornéo, Celebes, Batjan, Buro, Amboina, Ceram. Pamilia BALISTEOIDEI. Leiurus stellatus Blkr = Meer-Swyn, Verkenvisch Nieuh. = Porcus ma- rinus, Apri seu Caprisci sp. Will. App. t. 1 f. 1 — Sulthan Ternate Valent, fig. 202 = Ican Radi ou le Filet Ren. H t. 33 fig. 153 = Ican Rady s. Piscis retiarius Ruysch, Pisc. Amb. t. 2 fig. 8 = Ba- listes griseus dorso maculis lenticularibus et exalbidis etc. Comm. = Balistes stellatus, Baliste étoilé Lac. = Balistes stellaris Bl. Schn. = Balistes brasiliensis Bl. Schn. Lama yellaka, Somdrum yellaka Russ. f. 22, 23 ? == Leiurus macrophthalmus et Leiurus Russellii Svvns. == Balistes Vachellii Rich. = Balistes phalliatus Rich. == Balistes forci - patus Gr. ap. Blkr Enum. p. 203 — Ikan Hajam Mal. Bat. — Atl. Ichth. V tab. 215. Hab. Java, Sumatra, Nias, Pinang, Singapura, Celebes, Flores, Buro, Amboina. Coromandel., Mauritius , Mossambica, Mare rubrum, China, No- va- Hibernia. Rrythrodon niyer Rüpp. = Balistes totus niger Comm. = Balistes ni- ger, Baliste noir Lac. = Xenodon niger Rüpp. = Zenodon niger Swns. = Pyrodon niger Kp. — Atl. Ichth. V tab. 219. Hab. Sumatra, Celebes, Ternata, Amboina, Ceram. Reunio, Mar'e rubrum. Melichthys rinyens Swns. = Guaperva lata ad caudam striata List., Wil!, t. J. 24 = Balistes lineis -striatis cauda bifurca Art. = Koffervisch Ruysch, Pisc. Amb. t. 5 f. 12 ? = Capriscus ad caudam forcipatam striatus dentibus aequaliter praecisis veluti humanis incisoriis Klein = 22 — Galafate Parra t. 11 f. 1 = Balistes ringens Osb. — Balistes niger BI. = Baliste sillonné Bonn. = Balistes niger linea alba dorsi Comm. = Capriscus niger Swns. = Balistes radula Sol. = Balistes piceus Poey. — Ati. Iclith. V tab. 220 fig. 2. Hab. Sumatra. China , Africa orientalis , Havana. Melichthys vidua Kp. — - Bruine Opblazer Valent, fig. 152P = Koken- bouti Ren. It. 17 f. 96 ■•= Balistes fimbriatus J. G. Eorst. = Ba- listes vidua Sol. — Ati. Ichth. V tab. 217 fig. 2. Hab. Cocos, Halmahera, Amboina. Otaiti, B orabor a. Balistes {Par ab alis tes) chrysospïlus Blkr = Balistes chrvsospilos Blkr, Ati. Ichth. V tab. 225 fig. 3. Hab. Celebes, Solor. Balistes (Parabalistes ?) notatus Blkr = Ikan Kandawara, Candawara- visch Valent, fig. 42 = Kandawaar Ren. I t. 18 f. 98 = Balistes rostro obtuso, radio dorsali ventralique brevi retuso scabro, cauda lu- nulata, lateribus parallele punctatis Gron., Zooph. n° 190 = Balistes notatus Gron., Cat. — ■ Ati. Iclith. V tab. 231 fig. 1. • Hab. Archipel. Molucc. Balistes (. Pseudobalistes ) viridescens Blkr = Ikan Toering betina, Wyf- ken van den Toering- visch Valent, fig. 208 = Touring Reeuw femel Ren. I t. 38 f. 194 = Cortisaan, Poepoevisch Ruysch t. 17, f. 13 t. 19 f. 7 = Balistes aculeatus major Forsk. = Balistes e fusco vi- ridescens genis aureis gula subterius pallide coer alescentibus Comm. = Balistes viridescens, Baliste verdâtre Lac. = Balistes castaneus Rich. — Ati. Ichth. V tab. 231 fig. 2. Hab. Java, Bawean, Nias, Celebes, Batjan, Amboina, Ceram, Go- ram, Timor, Nova-Guinea. Mauritius, Mare rubrum. Balistes ( Pseudobalistes ) flavimarginatus Blkr — Ikan Doeri betina, Wyf- ken van den gedoornden visch Valent, fig. 189 = Ikan Toering djan- tan, Manneken van den Toering-visch Valent, f. 207 --= Touring Reeuw Mamel Ren. I t. 38 f. 193; II t. 21 f. 103 = Touring Reeuw Ren. II t. 5 f. 20 = Balistes flavomarginatus Rüpp. = Melichthys mar- ginatus Swns. — Balistes Beeri Blkr — Atl. Ichth. V tab. 218 fig. 3, tab. 224 fig. 3. Hab. Bawean, Bornéo, Celebes, Batjan, Ceram, Amboina, Banda. Mossambica, Mare rubrum, Mauritius? Bal 'is/es ( Batist apus) frenatus Blkr = Capriscus murium dentibus minu ♦ — 23 tis duobus aculeis in cervice altero brevi tertio ex opposito in ventre, lateritii coloris Klein, Miss. III t. 3, f. 9? = Balistes frenatus, Ba- liste bridé Connu. Lac. — Balistes amboinensis Gr. = Rhinecantlius amboinensis Swns. = Balistes liihpe Rich. = Balistes Sckmittii Blkr. — Ati. Ichth. V. tab. 223 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Celebes, Amboina, Obi. Polynesia, Nova- Caledonia, China, Maday asc., Borbonia, Océ- an. Ati. Balistes ( Balistapus ) armatus Blkr = Balistes sextuplice aculeorum or- dine ad caudam utrinque cauda margine extremo et lateribus albo Comm. = Balistes armatus, Baliste armé Lac. — Balistes chryso- pterus Bl. Schn. — Balistes niger M. Park = Balistes Mungo Park Lac. Balistes subarmatus Gr = Balistes albicaudatus Riipp. = Melicbthys albicaudatus Swns. = Balistes verrucosus Gron. Cat. (nec L.) Ati. Ichth. Y tab. 216 fig. 1. Hab. Java, Sumatra, Nias, Celebes, Sangi, Solor, Timor, Obi, Am- boina, Saparua, Banda. China, Mossambica, Mare rubrum. Balistes ( Balistapus ) bursa Blkr — Ikan Paroeli jang djantan, Manne- ken van de Paroeli visch Valent, f. 377 — Ikan Bertitik, Gestippelde visch Valent, f. 403 = Poupon noble, Ican Popou Ren. I t. 1 f. 7, II t. 26 f. 127 = Poepoe-visschen Ruysch t. 19 f. 5, 6 — Balistes bursa, Baliste bourse Sonn. = Balistes communis Bonn. — Atl. Ichth. V tab. 223 fig. 3. Hab. Amboina, Ternata. Madayascar, Borbonia, Mauritius, Mare rubrum. Balistes ( Balistapus ) conspicillum Blkr — Ikan Saraza, Sarasa-visch Va- lent. f. 142 = Ikan Alata sambilan djantan, Manneken van den viscli met negen oogen Valent, f. 408 — Turin saratse, Maanvisch ou Pois- son de lune Ren. I t. 15 f. 88, II t 28 f. 138 J Maanvisch Ruysch t. 9 f. 3 — Guaperva tacheté Sonn. = Balistes niger, Baliste noir Bonn, (nec Lac.) = Balistes americanus, Baliste américain Lac. = Balistes conspicillum Bl. Schn. = ’ Balistes bieolor Shaw = Baliste du grand océan Less. = Rhinecanthus conspicillum Swns. — Atl. Ichth. V tab. 221 fig. 2. Hab. Singapura, Pinang, Natuna, Celebes, Solor, Amboina, Nova-Guinea. Carolin., Nova- Hibernia, Japonia, China, Malacca, Madayascar, Mauritius, Borbonia. Balistes ( Balistapus ) heler acanthus Blkr = Balistes heteracanthus Blkr, Atl. Ichth. V tab. 218 fig. 1. Hab. Amboina, Nova-Guinea. — 24 Batistes ( Batistapus ) lineatas Kp. = Ikan Soenoc, Soenoc-visch Valent, f. 78 = lkan Tato betina Valent, f. 343 = Poupou Royal, Klip- vischje, Casu-Casu de l’Isle de Louven Ren. I t. 43 f. 217, II t. 2 f. 7, t. 25 f. 123 = Ican Lompo Ruysch t. 7 f. 4 = Balistes acule- Batus minor Forsk. = Balistes lineatus 1. Schn. = Balistes undula- tus M. Park = Baliste ondulé Lac. — Balistapus capistratus Tiles. = Balistes Lamourouxii, Baliste Lamouroux QG. — Balistes aculeatus b viridis Benn. = Rhinecanthus lineatus Swns. = Balistes zeylanicus Lay Benn. = Balistes sesquilineatus Lay Benn. = Balistes porcatus Gron. Cat. — Toto-tambaga Ternat. = Tatu Amb. — Ati. Ichth. V tab. 229 fig- 2. Hab. Java, Duizend-ins., Sumatra, Nias, Bata, Bali, Celebes, Sangi, Flores, Solor, Timor, Halmahera, Ternata, Batjan, Obi, Buro, Amboina, Ceram, Goram, Banda. Taiti, Nukcihiva, Carotin., Japonia , China, Coromandel, Ceylon, Mossamb., Mare rubrum. Batistes (Balistapus) cinctus Blkr = Balistes cinctus, Baliste écharpe Lac. = Balistes angulatus Sol. = Balistes rectangulus Bl. Schn. = Balistes Medinilla QG. = Balistes erythropteron, Baliste à pectorale bordée de rouge Less. — Capriscus erythropterus Swns. — Balistapus rectangu- lus Kp. — Atl. Ichth. V tab. 228 fig. 2. Hab. Java, Bornéo, Amboina, Rawak, Wagiu, Nova-Guinea. Ins. Societat. Borabora, China, Oceanum indicum. Batistes ( Batistapus ) aculeatus Blkr — Schoone geele Oostindisch vaar- der Valent, fig. 422 = Ikan Batoe Japon Valent, f. 22 — Soenock, Klein Oost-indis-vaar, Sorte de Poupou Ren. I t. 28 f. 1 54, II t. 28 f. 13G = Speervisch, Bandaasvaarder Ruysch. t. 2 f. 2, t. 19 f. 8 = Capriscus fuscus ad oculos et a medio corpore ad pinnam inferiorem prope caudam lineis latis albicantibus variegatus Klein, Miss. III t. 3 f. 10 = Balistes dorso triacantho et tribus ordinibus aculeorum utrin- que versus caudam Seb. III t. 24 f. 15 = Balistes tetraodon dorso triacantho aculeo unico in ventre cauda subrotunda Gron. Mus. n°. 117 = Balistes rostro subobtuso radio dorsali antrorsum serrato ven- trali humili scabro lateribus caudam versus parallele aculeato-scabris Gron. Zooph. n°. 188 = Balistes aculeatus L. = Balistes verruco- sus, le Tuberculeux Bonn. (nec L.) = Baliste épineux Lac. = Batis- tes ornatissimus, Baliste très-orné Less. = Rhinecanthus ornatissimus Swns. == Balistes armatus, Baliste armé CV. Règn. an. éd. luxe t. 112 f. 2 (nec Lac.) — Balistes striatus Gron. Cat. = Balistapus ver- rucosus Kp = Balistes ornatus Sol. = Balistes albifasciatus K. v. H. ic. ined. — Atl. Ichth. V tab. 216 fig. 3. — 25 — Hab. Java, Cocos, Sumatra, Nias, Bornéo, Celebes, Sumbawa, Flo- res, Solor, Timor, Ternata, Buro, Amboina, Haruko, Saparua, Ceram, Goram, Banda. Australia, Nova-Caledonia, Nova- Hibernia , Borabora, Taiti, Loo- choo, China, Malacca, Mauritius, Mossambica, Mare rubrum. Batistes ( Balistapus ) verrucosus Blkr = Oostindisch vaarder Valent, f. 173 = Gros Poupou indien bigarré Ren. II t. 34 f. 157 = Grote Oostindisch vaarder Ruysch t. 14 f. 14 = Batistes cauda triplici or- dine punctorum verrucosorum, Balistes verrucosus L. = Balistes dorso diacantho unicolor microlepidotus asper Seb. III t. 24 f. 17 = Ba- listes praslinus, Baliste pralin Lac. = Balistes viridis Bl. Sckn. = Balistes praslinoides Less. — Melichthys praslinensis Swns. = Balis- tes melanopleura Blkr = Balistes praslensis Holi. — Totu Mal. = Some Wagiens. = Tato-karang Tern., Ati. Ichth. V tab. 216 fig. 2'. Hab. Java, Sumatra, Bali, Celebes, Sangi, Solor, Timor, Ternata, Batjan, Buro, Obi, Amboina, Ceram, Goram, Guebe, Wagiu. Nova- Hibernia, China. Balistes ( Canthidermis ) oculatus Blkr = Ikan Tato djantan, Manneken van de Tato-visch Valent, f. 270?? = Poüpou de Manipe Ren. II t. 11 f. 54?? — Balistes rotundatus, Baliste arrondi Marion de Procé ? = Balistes angulosus, Baliste anguleux QG.? =■■= Balistes oculatus Gr. — Canthidermis angulosus, Canthidermis Gaimardii et Canthidermis oculatus Swns. = Balistes senticosus Rich. = Balistes brevissimus Holl. — Ati. Ichth. V tab. 218 fig. 2. Hab. Banka, Solor, Batjan, Luçon, Nova-Guinea? Océan. Pacificum, Australia, China, Archipel. Sandwich. Balistes ( Canthidermis ) maculatus Blkr = Guaperva longa cauda fere quadrata et minime forcipata; capitis vertice latiusculo List., Will. tab. J. 20 = Prickle or longest File-fish Grew — Balistes aculeis dorsi duo- bus cauda quadrata Art. = Capriscus longus binis aculeis dorsalibus priori serrae in modum exasperato Klein — Sabacu Parra 17 t. 10 = Balistes maculatus Bl. = Balistes azureus, Baliste bleu Less. = Ba- listes longus Gron. Cat. — Balistes Willughbeii Lay Benn. = Balis- tes longissimus Holi. — Ati. Ichth. V tab. 218 fig. 4. Hab. Nova-Guinea. Japonia, Coromandel., Acapulco , Océan. Atlant. american. Monacanthus chinensis Cuv. = Ikan Girgadji jang biroe, Blaauwe Zae- ger Valent, f. 406 = Ican Swangi Ruysch t. 2 f. 1 ? = Balistes cauda subrotunda lateribus hirsutis pinnis ventralibus coalitis mem- branaceis monacanthis Gron. Mus. n°. 196 = Balistes radio dorsali pos- tire dupliciter serrato pinna ventrali prominente ultra radium lateri- 26 bus ad caudam pilosis Gron. Zoopli. no 189 = Balistes chinensis, Balistes tomentosus Bl. = Balistes sinensis L. Gm. = Baliste chi- nois Lac. — Balistes punctatus, Baliste ponctué Marion de Procé P = Monacanthus geographicus Cuv. = Monacanthus bifilamentosus, Mo- nacanthe à deux filets Less. = Balistes geographicus Per. ap. Cuv. = Monacanthus filamentosus Swns. = Monacanthus megalurus Rich. = Monacanthus Cantoris Blkr == Balistes granulosus Gron. Cat. = Ba- listes hispidulus Gron. Cat. = Monacanthus tomentosus Holl. (nec alior.) = Ikan Llajam Mal. Bat., Bebarat Bint. — ■ Atl. Ichth. Y. tab. 222 fig. 2. Hab. Java, Singapura, Bintang, Banka, Celebes, Ternata, Am- boina, Aru. Australia {Port Jackson , Houtman- Abrolhos), Martinica? ? Monacanthus hajam Blkr = Monacanthus tomentosus Blkr. (nec alior.) = Monacanthus surothura v. Hass- — Ikan Hajam Mal. Bat. Atl. Ichth. V tab. 230 fig. 1, 3. Hab. Java, Duizend-ins. , Bawean, Singapura, Celebes, Flores, Hal- mahera, Ternata, Buro, Amboina, Goram, Aru, Nova-Guinea. Monacanthus tomentosus Cuv. (nec alior.) = Glus, Exot. lib. 6 cap 28 ? — Balistes tomentosus L. = Balistes aculeis dorsi duobus primo postice dentato cauda subrotunda lateribus caudam versus hirsutis Gron. Mus. tab. 6 f. 5 = Balistes radio dorsali postice dupliciter serrato, pinna ventrali minore quam radiis lateribus pilosis ad caudam Gron. Zooph. n°. 191 t. 6 f. 5 = Balistes unicolor asper aculeo dorsi postica parte uncinulis serrato Seb III t. 24 f. 18 = Le velu Bonn. = Baliste velu Lac. = Monacanthus trichurus Blkr. = Atl. Ichth. V tab. 220 fig. 1, tab. 229 fig. 1. Hab. Celebes, Batjan, Ternata, Ceram, Buro, Amboina, Goram, Timor, Aru. f Monacanthus melanocephalus Blkr = Ikan Ripas, Wajervisch Valent, f. 28? = Ewauwe Ren. I t. 25 f. 134 P = Ican Swangi, Paarsche speervisch Ruysch t. 1 f. 18 ? = Balistes monoceros Lac. I t. 17 f. 3 (descr. ex parte tant.) = Balistes papillosus L. ? Cuv. == Mona- canthus janthinosoma Blkr = Monacanthus aspricaudus Holl. ? — Atl. Ichth. V tab. 223 fig. 1. Hab. Batu, Solor, Timor, Batjan, Ternata, Amboina, Goram. Monacanthus isogr anima Blkr. Atl. Ichth. V tab. 222 fig. 1. Hab. Java. Chaetodermis penicilligerus Swns. = Balistes penicilligerus Pér. ap. Cuv. = Monacanthus penicilligerus Cuv. = Balistes spinosissimus, Baliste Pellion QG — Chaetodermis spinosissimus Swns. — Atl. Ichth. V tab. 221 fig. 3. — 27 — Hab. Bali, Pinang, Singapura, Celebes. China , Nova-Hollandia {Sinus Phocarum). Paramonacanthus curtorhynchus Blkr = Monacanthus curtorhynclius Blkr, Ati. Ichth. V tab. 227 fig. 2. Hab. Amboina. Paramonaca?ithus cryptodon Blkr = Monacanthus cryptodon Blkr, A tl. Iclith. V tab. 225 fig. 1. Hab. Celebes, Amboina. Paramonacanthus choir ocephalus Blkr — Monacanthus choirocephalus Blkr = Monacanthus inornatus v. Hass, ic. ined. — Ikam Hajam Mal. Bat.-Atl. Ichth. Y tab. 227 fig. 3. Hab. Java, Nias, Sumatra, Singapura, Celebes. Paramonacanthus' nemurus Blkr = Monacanthus nemurus Blkr Ikan Hajam Mal.-Atl. Ichth. V. tab. 225 fig. 2. Hab. Java, Singapura. Amanses scopas Blkr = Guaperva hystrix List. Will. t. J. 21 = Balistes aculeis quinque in utroque latere Art. — Capriscus cornutus supra ocu- lum; tres pollices a cauda 5 aculeis coloris varii instructus, insigni hirsu- tie ad caudam Klein = Balistes scopas Comm. sec. Cuv. = Baliste hérissé Lac. = Monacanthus scopas Cuv. = Monacanthus hystrix Burt. = Mona- canthus (Amanses) hystrix, Spine-sided Monacanthus Gr. = Trichoderma scapus (lege scopas) et hvstrix Swns. — Ati. Ichth. V tab. 228 fig. 3. Hab. Amboina, Timor. Australia occidentalis , Mauritius. Pseudomon acanthus macrurus Blkr — Monacanthus macrurus Blkr — Ati. Ichth. Y tab. 228 fig. 1. Hab Nias, Singapura, Celebes, Amboina. Pseudomonacanthus tomentosus Blkr = Monacanthus tomentosus Cant. (nec alior). Ati. Ichth. V. Hab. Pinang. Malacca. Liomonacanthus pardalis Blkr == Grynzert Houtt. t. 69 f. 1 = Mona- canthus pardalis Rfipp. = Monacanthus melanuropterus et Monacanthus Houttuyni Blkr = Monacanthus microlepidotus Mus. L. Bat. = Mo- nacanthus aspersus Holi. — Ati. Ichth. V tab. 230 fig. 2. Hab. Java, Bawean, Sumatra, Celebes, Plores, Ternata, Buro, Am- boina, Ceram, Nova-Guinea. Mare rubrum. Oxy monacanthus lonyir ostris Blkr — Ikan Auwawa, Auwawa-visch, Ca- pitein Zaeger Valent, f. 92, 100 = Cornuto ou le cornu, Ticiis, Pois- 28 — son des Roches Ren. I t. 19 f. 94, t. 31 f. 170, II t. 36 f. 1 65 = Klipvisch, Horen visch Ruysch, t. 4 f. 23 t. 12 f. 18 == Baîistes rostro oblongo acuto macula nigra punctis albis varia ad os ventrale distinctus Seba III t. 24 f. 19 = Balistes varius dorso monacantho, rostro suillo, macula nigra in extrema cauda Seb. III t. 34 f. 2 = Balistes hispidus L. Gm. ex parte = Balistes hispidus var. longiros- tris Bl. Schn. = Monacanthus longirostris Cuv. = Monacanthus chry- sospilos Blkr = Oxymonacanthus chrysospilus Blkr — Ati. Ichth V tab. 224 fig. 1. Hab. Java, Bawean, Batu, Celebes, Buro, Ceram, Amboina. Mauritius. Paraluteres prionurus Blkr = Alutarius prionurus Blkr = Aluterus s. Monacanthus prionurus Holi. — At!. Ichth. V. tab. 227 fig. 1. Hab. Amboina, Banda, Nova-Guinea. Pseudaluteres nasicornis Blkr = Alutera nasicornis Schl. = Aluteres rhinoceros Yal. ap. Holi. — Ati. Ichth. V. tab. 221 fig. 1, tab. 224 fig. 2. Hab. Celebes, Buro, Ceram, Amboina. Japonia, Mauritius. Aluteres monoceros (de Bl.) Cuv. = Acaramuca Brasil. Will. t. E 2 f. 2 — Ikan Toeringa, Toeringa-visch Valent, f. 88 P = Ikan Batoe panggirgadji. Zangertje Valent, f. 310 = Touring, Klipvisch de Loeven Ren. I t. 4 f. 24, II t. 4 f. 16 = Klipvisch Ruysch. t. 4 f. 20, 9 ? = Balistes monoceros Osb. — Lija barbuda Parra t. 22 f. 1 = Balistes oblongiusculus maxillis porrectis radio dorsali primo utrinque scabro, ventrali nullo Gron. Zooph. n°. 193 = Aluthera javanica v. Hass. = Balistes serraticornis, Baliste serraticorne de Fréminv. — Alutère mo- noceros Cloq. = Aluteres Berardi, Alutère de Bérard Less. — Aleu- teres Berardi Rich. -- Alutera monoceros Swns. = Alutera cinerea Schl. = Alutarius macracanthus Blkr = Alutarius amphacanthoides Blkr = Alutarius obliteratus Cant. = Balistes linguatula Gron. Cat. = Aluterus anginosus Holi. — Alutera Güntheriana Poey — Ati. Ichth. V tab. 226 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Pinang, Banka, Batjan, Amboina, Nova-Guinea. Japonia, China, Océan. Allant, americanum. Aluteres scriptus Blkr = Ikan Panggontor, Donderaar Valent, f. 523 — Ewauwe Pangay vel Lue'y Ren. I t. 11 f. 69 = Unicornis, piscis bahamensis Catesb. t. 19 = Capriscus longus, mandibula inferior su- periore longior, hexodon etc. Klein, Miss. III p. 25 = Balistes scrip- tus Osb. = Lija trompa Parra t. 22, 21 f. 1 — - Balistes laevis Bl. — Balistes monoceros var. laevis Bl. Schn. = Balistes monoceros /5 scrip- 29 tus L. Gm. = Aluteres monoceros Catesb. 1 9 Cuv. = Alutarius laevis Cuv. = Balistes ornatus, Baliste orné Marion de Procé = Aluteres pareva Less. = Alutera laevis Swns. == Aluterus laevis Holl. = Aleuteres laevis Ri ch. Aluterus venosus Holl. = Alutera pictu- rata Poey = Ikan Hajam Mal. Bat., Mendut Bant. — Ati. Ichth. V tab. 227 fig. 4. Hab. Java, Cocos, Pinang, Celebes, Sumbawa, Solor, Halmahera, Amboina, Ceram, Banda, Wagiu. Otaiti, Nova-Hibernia, China , Coromandel ., Mauritius, Ins. Canariens., Oc. Allant, amer. Aluteres personatus Less. = Ikan Doeri djantan, Manneke van den ge- doornden visch Valent, f. 185? — Beervisch, Ours de Honima Ren. t. 36 f. 163? = Grote Beer Ruysch -t. 12 f. 6? — Alutère à mas- que noir Less. = Duson-bere Wagiens. — Atl. Ichth. V. Hab. Archip. Molucc., Nova-Guinea. Psilocephalus barbatus Swns. — Balistes (Anacanthus) barbatus Gr. == Anacanthus barbatus Gr. = Aluthera barbata S. Miill. = Alutarius barbatus Cant. = Pogonognathus barbatus Blkr — Aluterus barbatus Holl. — Atl. Ichth. V tab- 226 fig. 1. Hab. Singapura, Pinang, Bintang, Banka, Celebes. ORDO OSTRA C IONIDI. Familia OSTRACIONOIDEI. Ostracion ( Tetrosomus ) turritus Swns. = Schalfisch, Ostracion prior AL drov. Jonst. t. 25 f. 6 = Ostracion alter gibbosus Aldrov. Will. t. J 9 fig. 1 = Ikan Toetombo ekor tiga, Dooskensvisch met 3 staarten ; Ikan Karbauw jang badoeri, Gedoomde buffels- of ossenvisch Valent, f. 159, 262 = Ikan Tomtombo Ren. II t. 6 f. 24 t. 9 f. 40 — Koffervisch, Strijkijzer Ruysch t. 5 f. 5, 9 = Crayracion triangularis gibbosus Klein Miss. III p. 20 — Ostracion turritus Forsk. — Cha- meau marin Bonn. = Ostracion dromadaire Lac. = Lactophrys ca- melinus, Dromedary Trunk-fish de Kay — Ostracion gibbosus Kp. = Ikan. Peti Mal. Bat. — Atl. Ichth. V p. 31 tab. 203 fig. 3. 30 Hab. Java, Celebes, Buro, Amboina, Ceram. Japonia, Mare rubrum , Océan. Atlant. american. Ostracion ( Acanthostracion ) quadricornis Blkr = Guamaiacu ap. Jonst. t. 36 f. 3, t. 45. = Piscis triangularis cornutus Clusii Will. t. J 14 —discis triangularis maxime cornutus squamis hexagonis et radi- atis donatus List. ap. Will. App. p. 15 — Ostracion triangulatus 2 aculeis in fronte et totidem in imo ventre Art Syn. p. 85 — Cray- racion triangularis duobus cornubus curtis in fronte etc. Klein, Miss. III p. 21 = Ostracion quadricornis L. — Ostracion quatre -aiguillons Lac. = Laetophrys quadricornis Swns. — Atl. Ichth. Y p. 32. Hab. Sumatra? Promontorium Bonae Spei, Surinama, Mauritius ? Ostracion ( Acanthostracion ) cornutus Blkr = Ostracion cornutus L. = Ostracion polyodon tetragonus antice postice dorsoque spinosus L. = Ostracion quadrangulus aculeis frontalibus analibusque binis, lateri- bus dorsoque aculeatis Gron. ■ Zooph. n° 176 — Ostracion diaphanus Bl. Schn. =■ Ostracion brevicornis Schl. = Ostracion undecim-aculea- tus Smith = Laetophrys diaphanus Kp. — Atl. Ichth. V p. 33 tab. 202 fig. 2. Hab. Amboina. Japonia, Promontorium Bonae Spei. Ostracion (. Acanthostracion ) Fornasini Blkr = Ostracion Fornasinii Bianc. = Laetophys Fornasini Kp = Ostracion pentacanthus Blkr. — Atl. Ichth. V p. 34 t. 203 fig. 4. Hab. Amboina., Nova-Guinea. Mossambica, Mauritus, China. Ostracion ( Acanthostracion ) arcus Blkr. = Pisciculus cornutus v. lkan setang Bont., Will. t. J 13 = lkan Peti, Ivistvisch, lkan Toe- tombo badoeri Valent, f. 36, 333 = lkan Toetombo bezar, Groote Dooskensvisch Valent, fig. 344 = lkan Toetombo tandoe koening, Dooskensvisch met geele hoorns Valent, f. 367 = Koffervisch Pisciculus ceilanicus, zeekatje Ruysch t. 5 f. 8, 20; t. 9 f. 8 = Peti, Cornute, Zeekat Espèce de Chat marin, Tomtombo Ren. I. t. 39, f. 197, II t. 8 f. 38, t. 13 f. 60 t. 27 f. 135 = Crayracion quadrangularis pone et ante processubus 2 longis etc. Klein Miss. 3 p. 22 = Ostracion anterius quadrangulus sed dorso acuto gibboso etc. Seb. III t. 24 f. 9 — Ostracion quadrangulus minor flavescens Seb. III t. 24 f. 13 = Ostracion quadrangularis aculeis duabus in fronte et totidem in imo ventre Gron., Mus. n°. 118 — Ostracion quadrangulus aculeis fron- talibus analibusque binis Gron. Zooph. n°. 175 = Ostracion qua- — 31 — dricornis, Koekoekvisch Houtt. t. 68 f. 4 (nee. L.) = Ostracion cornutus BI. = Coffre quadrangulaire à quatre épines Bonn. = Ostra- cion quadrangulaire Lac. — Ostracion arcus BI. Schn. — Laetophrys cornutus Swus. == Ostracium cornutum cant. — Ostracion Valentini Blkr — Peti-duri Bat. = Kuda-lawut Bint. — Buntal-kumbang Sin- gap. = Tatumbo Amb. — Ati. Ichth. V p. 35 tab. 202 fig. 3, t. 204 fig. 4. Hab. Java, Bali, Cocos, Sumatra, Nias, Batu, Pinang, Singapura, Bintang, Banka, Celebes, Sumbawa, Solor, Timor, Ternata, Batjan, Obi, Buro, Amboina, Ceram, Banda, Goram, Nova- Guinea. China, Japonia, Nova-Caledonia, Madagascar, Mauritius, Mos- samb., Antill. Ostracion ( Ostracion ) nasus BI = Holosteum Bell. Ostracion Nili Gesn = Crayracion quadrangularis et productus Klein, Miss 3 p. 23 = Ostra- cion oblongo-quadraugulus tuberculis 4 majoribus in dorso Gron. Mus. n° 120 (nee Art.) = Ostracion quadrangulus inermis dorso plano laeviter excavato Gron. Zooph. n°. 174 = Ostracium tesserula Cant. = Cibotion tuberculatus Kp = Ikan Peti Mal. — Ati. Ichth. V p. 36 tab 204 fig. 2. Hab. Java, Pinang, Singapura, Banka, Nova-Guinea. Ostracion ( Ostracion ) rhinorhynchus Blkr. — Piscis quadrangularis ros- tratus Will. t. J. 11 == Piscis majusculus quadrangularis rostratus List ap Will = Ostracion oblongo-quadrangulus rostro acuto maculis in dorso et capite Art. = Crayracion rostro os in prona parte supe- vante stellatus et tessellatus Klein Miss. 3 p. 22. = Ostracion quadran- gulus tuberculis et maculis variis nigricantibus lineaque longitudinali in dorso ornatus Seb. III t 24 f. 4 = Ostracion nasus Cant. = Ostracion proboscideus Mus. L. Bat. = Ikan Peti Mal. Bat. — Ikan Buntal panjang Mal. Pin. — Ati. Ichth. V p. 37 tab. 201 f. 1, 203 f. 1. Hab. Java, Duizend-ins., Pinang, Biliton, Celebes, Solor, Ceram. Malacca. Ostracion ( Ostracion ) ornatus Guich. ap. Holi. = Ikan Peti Ren. I tab. 28 f. 152? Ati. Ichth. V p. 33. Hab. Archipel. Moluccens. Ins. Marquis. Ostracion ( Ostracion ) punctatus Lac. = Crayracion quadrangularis innu- meris stellulis ex albo coerulescentibus Klein, Miss 3 t. 1 f, 8 = Ostracion tetragonus oblongus muticus scutis testae indistinctis, toto corpore maculis lenticularibus sub ventre majoribus guttato Comm. ap. Lac. — Ostracion pointillé, pointu Lac. = Ostracion lentiginosus 32 BI. Schn. = Ostracion meleagris Shaw = Cibotion punctatus Kp. — Atl. Ichthyol. V p. 39 tab. 202 fig. 4. Hab. Ternata, Amboina, Ceram, Banda, Letti, Nova-Guinea. Taiti, Nova-Hollandia, Mauritius . Ostracion ( Ostracion ) tetragonus L. = Schnottolff, Ostracion alter Aldrov. Jonst. tab. 25 f. 7 — Piscis quadrangularis cui in singulis mediis squamis singulae maculae majusculae Will. t. J. 12 = Piscis quadran- gularis quatuor tuberculis medio dorso insignibus Will. t. J 10 = Piscis maximus quadrangularis 4 tuberculis in dorso non longe a capite insignitus List. ap. Will. = Piscis mediocris quadrangularis maculosus etc. List. ap. Will. — Ikan Peti bariska. Gestreepte kistkensvisch Valent, f. 120 = Ikan Peti Ren. I t. 28 f. 152? = Ostracion qua- drangulus variis plurimis Art. Syn. p. 85 == Ostracion oblongus qua- drangulus gibbosus Art. Syn. p. 83 -= Ostracion oblongo-quadrangulus tuberculis 4 majoribus in dorso Art. Syn. p. 84 = Crayracion in singulis mediis squamis singulae maculae majusculae Klein. Miss. 3 p. 22 — Crayracion quadrangularis ad cervicem quatuor tuberculis etc. Klein Miss. 3 p. 22 = Ostracion polyodon tetragonus inermis L. Mus. p. 59 = Ostracion tuberculatus L. = Ostracion gibbosus L. = Ostracion cu- bicus L. = Ostracion unciali minor maculis nigris varius-Seb. III t. 24 f. 1 1 = Ostracion quadrangulus inermis dorso laeviter convexo Gron. Zoopk. n°. 173 = Abu senduk Forsk. = Coffre tigré Bonn.' = Ostracion museau alongé, Ostracion moucheté, Ostracion deux-tubercules Lac. = Ostracion oblongus quadrangularis muticus tuberculo cartilagineo supra et infra os Comm. ap. Lac. = Ostracion bituberculatus Bl. Schn. = Ostracion punctatus Ehr. — Ostracion cyanurus Rüpp. = Ostracion immaculatus Schl. = Ostracion tesserula Blkr (nec Cant.) = Cibotion cubicus, Cibotion cyanurus Kp = Ostracion tulul Montroz. = Ikan Peti Mal. = Kabila Tern. — Atl. Ichth. Y p. 39 tab. 201 fig. 2, tab. 203 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Cocos, Batu, Singapura, Celebes, Sumbawa, Plo- res, Solor, Letti, Ternata, Buro, Ceram, Amboina, Saparua, Banda Japonia , M ossambica, Mare rubrum. Ostracion ( Ostracion ) Sebae Blkr — Ostracion quadrangulus nigrescens tuberculis minimis et maculis albis varius Seb. III t. 24 f. 5 = Ci- botion Sebae Kp = Ostracion bombifrons Holi. — Atl. Ichth. V p. 41 tab. 204 fig. 1. Hab. Amboina, Banda. Ostracion ( Ostracion ) Henardi Blkr, Atl. Ichth. V p. 41 tab. 202 fig. 6 Hab. Amboina, Ceram. 33 — Ostracion ( Ostracion ) solor ensis Blkr — Cibotion solorense Blkr — Ati. Ichth. V p. 42 tab 202 fig. 1. Hab. Flores, Solor, Buro, Amboina. ORDO GYMNODOJNTIDI. Familia TETR AODONT OIDEI . Chilo mycterus reticulatus Bibr. = Orbis muricatus et reticulatus Will. tab. J. 7 = Ostracion subrotundus aculeis undique brevibus tri- quetris raris Art. Gen. p. 52 n°. 16 = Crayracion oblongo-rotundus aculeorum acie obtusa punctis reticulatis in dorso Klein, Miss. 3 p. 20 n°. 16 = Diodon reticulatus L. = Dicotylichthys punctulatus Kp ? Ati. Ichth. Y. p. 54. Hab. Archipelagus indicum. Mauritius , Promontorium Bonae Spei. Diodon orbicularis Bl. = Zee-Egel Nieuh. fig. p. 275 = Orbis quidam muricatus Will. App. t. 5 fig. 2 = Ostracion sphaericus bidens acu- leis brevibus undique basi triquetris Gron., Zooph. n°. 180? = Diodon hystrix var. orbicularis Bl. Schn. = Diodon triedricus Cant. (nec Cuv.) = Holocanthus echinatus Gron. Cat. Fish. p. 27? — Cyclichthys orbicularis Kp. — Ati. Ichth. V. p. 55 tab. 205 fig. 4. Hab. Pinang, Celebes, Solor, Amboina. Promowtorium Bonae Spei, Jamaica. Diodon coeruleus QG. = Diodon bleu QG. = Cyanichthys coeruleus Kp. Ati. Ichth. p. 55. Hab. Nova-Guinea. Paradiodon hystrix Blkr = Reversus indicus squamosus, Jagfisch Jonst., t. 3 fig. 1 = Hystrix piscis Cius. Exot. 1. 6 p 138 = Histrix piscis Clusii Guamajacu Brasiliensibus Will. t. J. 5 — Histrix piscis longis- simis spinis donatus Will. t. J 6 = Ikan Doerian terpandjang doeri- doerinja Valent, fig. 357 = Troutoen, Pennevisch Ren. I t- 5 f 32 = Ostracion conico-oblongus aculeis undique longis teretiformibus impri- mis in lateribus Art. Gen. p. 60 n°. 19 = Crayracion oblongo-rotun- dus ore bidentulo superciliis depressis et laevibus Klein, 3 p. 20 n°. 14 = Crayracion capite contracto spinis longissimis Klein 3 p. 20 n°. 15 — Crayracion oblongo-rotundus ore producto diametri 3 uncialium bidentulo superciliis elatis spinisque undique horridus Klein III. 3 — 34 — 3 p. 20 n°. 13 = Ostracion (Diodon hystrix) L. Balk •■= Ostracion biodon corpore spinis undique armato L. Mus. A. F. p. 58 = Ostra- cion hystrix L. = Diodon hystrix L. (nec L. Gm.) = Hystrix piscis s. Orbis echinatus vel muricatus major americanus Seb. III t. 23 f. 1, 2 = Ostracion oblongo -ovatus aculeis undique longis teretibus et retroversis Seb. III t. 24 fig. 10 Ostracion bidens conico -oblongus aculeis undique oblongis teretibus Gron. Mus. II n° 198 = Ostracion sphaerico-oblongiuscnlus bidens aculeis teretibus praelongis subulatis Gron. Zooph. n c 181 — Diodon atinga et hystrix Bl. — Deux-dents courte épine et Deux-dents longue épine Bonn. Enc. t. 19 f. 60, 01 = Diodon atinga Lac. — Diodon Plumier Lac = Diodon brachiatus Bl. Schn. = Diodon spinosissimus, Diodon très-épineux Cuv. = Dio- don punctatus Cuv. = Diodon piqueté Cuv. — Diodon attinga Rüpp. Atl. Ichth. V p. 56 tab. 207 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Batu, Celebes, Flores, Timor, Ternata, Am- boina, Ceram, Banda. Tongatabu, Nova- Caledonia, Mare rubrum, Antillae . Paradiodon novemmaculatus Blkr = Diodon novemmaculatus, Diodon à neuf taches Cuv. = Diodon sexmaculatus, Diodon à six taches Cuv. = Iiolocanthus hystrix Gron. Cat. Atl- Ichth. V p. 57 tab. 206 fig. 3. Hab. Sumatra, Batu, Nias, Singapura, Celebes, Buro, Amboina, Saparua, Kei-major, Timor, Nova-Guinea. Insul. Sandwich., Promontorium Bonae Spei. Paradiodon quadriniaculatus Blkr = Diodon muricatum brunneum spinis albis maculis dorsalibus 5 majusculis nigris occipitali maxima semi- lunata Comm. ap. Lac = Diodon tacheté Lac. = Diodon quadrimacu- latus, Diodon à quatre taches Cuv. — Atl. Ichth. V p. 58 tab. 212 f. 2= Hab. Solor, Amboina. Otaiti. Tetraodon Honckenii Bl. = Le Tigré Bonn. = Tétrodon Honckénien Lac. = Tétrodon Honkenji Bl. Schn. = Tetraodon Honkenii Cuv. = Chelichthys Plonckenii Rüpp. — Amblyrhynchotus Honckenii Bibr. = Gastrophysus Plonckenii Blkr, Atl. Ichth. Y p. 60 tab. 206 fig. 2. Hab. Celebes. Promontorium Bonae Spei. Tetraodon hypselogeneion Blkr = Tétrodon Honkenji Rüpp. = Arothron hypselogeneion Blkr = Dilobomycterus Rüppelii Bibr. = Uranostoma guttata Mus. Paris. — Atl. Ichth. V p. 61 tab. 213 fig. 5. Hab. Bali, Celebes, Batjan, Amboina, Ceram. Mare rubrum . 35 — Tetraodon Richei Fréminv. = Chelonodon Ricliei Rüpp ? = Gastrophy- sus Richei Blkr = Amblyrhynchotus Richei — Bibr. Atl. Ichth. V p. 61 tab. 213 fig. 3. Hab. Java. Diemenia. Tetraodon oblongus BI. = Ostracion cathetoplateo-oblongus tetraodon ma- culosus ventre subrotundo aculeis densis exiguis undique scaber ex- cepto ad caudam Gron. Mus. II n° 197 = Ostracion tetraodon sub- rotundus dorso lineis nigris vario aculeis brevissimis undique Seb., Thés. III t 24 fig. 1 = Quatre-dents hérisson oblong Bonn., Ene. Ichth. t. 18 f. 59 — Tétrodon alongé Lac. = Tetrodon fasciatus BI. Schn. (nee var.) = Physogaster oblongus et Gastrophysus oblongus J. Müll. = Holocanthus solaris Gron. = Amblyrhynchotus oblongus Bibr. — Atl. Ichth. V p. 62 tab. 208 fig. 4. Hab. Java, Pinang, Singapura, Bintang, Banka, Bornéo. China , Hindostan. Tetraodon alboplumbeus Rich. = Kappa Russ. Corom. F. I n° 24 = Te- traodon patoca HB. ? Blkr ol. (nee HB.) — Gastrophysus alboplum- beus Blkr = Tetraodon niveatus Brev. = Gastrophysus microphthal- mus Blyth, Atl. Ichth. V p. 62 tab. 205 fig. 1. Hab. Sumatra, Bornéo. China, Japonia, Tenasserim, Coromandel , Mossambica. Tetraodon lunaris BI. Schn. — Kappa koorawah Russ. Cor. Fish. f. 29 — Tetrodon tepa Ham. Buch. = Tetraodon leiopleura Gr. Hardw. — Physogaster lunaris et Gastrophysus lunaris J. Müll. = Promecoce- phalus lunaris Bibr. — Atl. Ichth. V p. 63 tab. 205 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Nias, Batu, Singapura, Banka, Bornéo, Cele- bes, Amboina. Japonia, China, Siam, Tenasserim, Coromandel , Rengala, Mare rubrum. Tetraodon spadiceus Rich. — Ostracion tetraodon subrotundus albescens aculeis exiguis depressis in dorso et in ventre Seb., Thés. III tab 24 fig. 2? — Tetrodon lunaris, var. dorso antice tantum hispido BI. Schn. = Tetrodon fasciatus var. Bl. Schn. = Tetraodon lunaris Riipp. = Tetrodon spadiceus Rich. = Tetrodon asellinus Sol. Mss. = Pro- mecocephalus spadiceus Bibr. — Atl. Ichth. Y p. 64 tab. 207 fig. 1. Hab. Java, Sumatra, Banka, Bornéo, Celebes, Amboina. China , Japonia, Coromandel., Mare rubrum. Tetraodon argenteus Lac. == Tetraodon argyropleura Benn. == Gastro- 3 * — 36 — physus argenteus J. Miill. = Pleuranacanthus argentatus Mus. Paris. = Promecocephalus argentatus Bibr. = Tetraodon bicolor Brev. — Ati. Ichth. Y p. 65 tab. 209 fig. 1. Hab. Java, Bali, Singapura, Brmka, Biliton, Bornéo, Celebes, Amboina. Japonia, Nova- Hibernia, Nova-Hollandia, Coromandel., Zeylon., Ins. Sexchel/., Mare rubrum. Crayracion palembangensis Blkr = Tetraodon palembangensis Blkr = Arothron? palembangensis Blkr = Tetraodon ocellatos Mus L. Bat. Ati. Ichth. Y p. 67 tab. 208 fig. 3. Hab. Sumatra, Bornéo. Crayracion leiurus Blkr — Tetraodon leiurus Blkr = Arothron leiurus Blkr, Ati. Ichth. V p. 67 tab. 213 fig. 1. Plab. Java, Sumatra, Bornéo. Siam. Crayracion fluviatilis Blkr — Tetrodon fluviatilis Ham. Buch. = Tetrodon nigroviridis Marion de Proce = Arothron semimaculatus Riipp. = Te- trodon simulans Cant. = Tetraodon potamophilus Blkr = Arothron potamophilus et Arothron simulans Blkr = Dichomycterus fluviatilis Bibr. — Arothron dorsovittatus Blyth? — Ati. Ichth. V p. 68 t. 210 f. 4. Hab. Java, Madura, Sumatra, Singapura, Banka, Bornéo, Luzon. Tenasserim ? Beng ala . Crayracion erythrotaenia Blkr = Tetraodon erythrotaenia Blkr = Arothron erythrotaenia Blkr — Epipedorhynchus Gernaerti Mus. Paris. — Ati. Ichth. V p. 68 tab. 214 fig. 4. Hab. Celebes, Amboina. Crayracion astrotaenia Blkr — Tetraodon astrotaenia et Arothron astro- taenia Blkr, Ati. Ichth. V p. 69 tab. 214, fig. 2. Hab. Amboina. Crayracion manillensis Blkr — Tetraodon manillensis Mar. de Proce = Tetraodon virgatus Rich. = Holocanthus pilosus Gron. = Dilobo- mycter longicaudus Bibr. = Arothron virgatus Blkr, Ati. Ichth. V p. 69 tab. 208 fig. 3. Hab. Celebes, Ternata, Batjan, Buro, Amboina, Ceram, Luzon. Cambodia, Nova Hollandia orientalis. Crayracion carduus Bkr = Tetrodon carduus Cant. = Arothron car- duus Blkr, Ati. Ichth. Y p. 70. Hab. Pinang. Crayracion lineatus Blkr Tetrodon lineatus Bl. = Quatre-dents rayé Bonn. = Tetrodon aerostaticus Jen. Tetraodon lineatus Schl. = Arothron lineatus Blkr, Ati. Ichth. V p. 70 tab. 206 fig. 1, tab. 212 fig. 1. - 37 — Hab. Bali, Singapura, Celebes, Amboina. Japonia, Mossambica. Crayracion testudineus Blkr = Bontvisch Nieuh. Gedenkw. Zee- en Lantr. p. 278 fig. — Tetrodon testudineus BI. (nec L.) — Quatre-dents perroquet Bonn. = Arothron testudinarius J. Muil. == Arothron tes- tudineus Blkr, Ati. Ichth. V p. 71 tab. 212 fig. 3. Hab. Java, Sumatra, Singapura, Bintang, Banka, Bankalis, Bawean, Bornéo, Celebes, Buro, Amboina, Timor, Nova-Guinea. Coromandel., Zeylon . Crayracion implutus . Blkr = Tetraodon lacrymatus QG.? = Tetrodon implutus Jen. = Tetraodon laterna Rich. = Arothron laterna Blkr, Atl. Ichthyol. Y p. 71 tab. 205 fig. 3. Hab. Sumatra, Cocos, Solor, Timor, Batjan, Amboina, Banda. Ins. Sandwich, Vanikoro, China, Mare rubrum. Crayracion mappa Blkr = Tetraodon mappa, Tétrodon cosmographique Less. — Tetraodon calamaroides Blkr — Arothron calamaroides Blkr — Dilobomycterus mappa Bibr. = Anosmius mappa Blkr, Atl. Ichth. V p. 72 tab. 210 fig. 3. Hab. Java, Batu, Singapura, Flores, Buro, Amboina, Ceram, Nova- Guinea. Crayracion meleayris Blkr = Tetraodon meleagris Sol. mss. = Tétrodon méléagride Lac. = Tetraodon reticulatus, Arothron meleagris et Aro- thron reticulatus Blkr = Dilobomycterus meleagris Bibr. — Atl. Ichth. V p. 72 tab. 210 fig. 3. Idab. Java, Madura, Solor, Nova-Guinea. China, Ins. Marquis., Otaiti, Seychell. Crayracion stellatus Blkr = Ostracion oblongo-rotundus tetraodon aculeis brevissimis undique asper excepto ad caudam Gron. Mus. I n° 124, Zooph. n' J 182? = Tetrodon étoilé Lac. = Tétrodon moucheté Lac. . — Tetrodon Commersoni B1 Schn. = Tetrodon punctatus Bl. Schn. = Tetrodon lagocephalns var. stellatus Bl. Schn. — Calamarah kappa lluss., Cor. Fish. fig. 28 == Tetraodon calamara Rfipp. = Arothron stellatifs Rfipp. == Tétrodon panthere Eyd. Soul. = Arothron stellatus Blkr, Atl. Ichth. V p. 73 tab. 209 fig. 2. Hab. Java, Sumatra, Singapura, Ceram. Ins. Sandwich., Nova- Rib er nia, Coromandel., Mauritius, Mare rubrum. Crayracion bondarus Blkr = Bondaroo-kappa Russ. Cor. Fish. fig. 27 = Tetrodon bondarus Cant — Atl. Ichth. V p. 73. Hab. Pinang. Coromandel . 38 Crayracion niyropunctatus Blkr = Tetrodon nigropnnctatus Bl. Schn. = Dilobomycter nigroguttatus Bibr. = Tetraodon et Arothron trichoderma et triehodermatoides Blkr = Arothron melanorhynchus Blkr, Atl. Iclith. V p. 74 tab. 206 fig. 4. Hab. Sumatra, Nias, Batu, Flores, Timor, Halmaheira, Morotai, Amboina, Nova-Guinea. Tranquebaria . Crayracion immaculatus Blkr — Tetraodon immaculatus, Tetrodon sans tache Lac. = Kappa Russ. Cor. Fish. fig. 26 == Tetraodon sordidus et Arothron sordidus Riipp. — Tetraodon scaber, Tetrodon à brosse Eyd. Soul. = Tetraodon aspilos et Tetraodon Kunhardti Blkr = Aro- thron scaber Blkr = Arothron? immaculatus Blkr = Dilobomycterus immaculatus et Cataphorhynchus longispinis Bibr. = Dilobomycter sordidus Mus. Paris. — Atl. Ichth. V p. 75 tab. 211 fig. 1. Hab. Java, Sumatra, Nias, Batu, Singapura, Bintang, Celebes, Bat- jan, Amboina. Ins. Seychell . , Borbonia , Mauritius, Mare rubrum. Leiodon patocâ Blkr = Kappa Russ. Cor. Fish. fig. 25 = Tetrodon pa- toca Ham. Buch. = Tetraodon maculatus Swns. = Tetrodon dissuti- dens Cant. = Chelichthys dissutidens Riipp. = Tetraodon kappa, Arothron? kappa Blkr — Chelonodon kappa Blkr, Atl. Ichthyol. Y p. 76 t. 210 f. 2. Hab. Java, Sumatra, Nias, Pinang, Singapura, Bintang, Banka, Bali, Bawean, Celebes, Buro, Amboina, Ceram, Batjan, Kei. Coromandel., Bengala , Chma. Leiodon Waandersi Blkr = Tetraodon Waandersi et Arothron Waandersi Blkr, Atl. Ichth. Y p. 76 tab. 214 fig. 3. Hab. Banka. Chonerldnus naritus Blkr — Tetraodon naritus Rich. = Tetrodon gran- dispina Mus. Lugd. Bat. — Atl. Ichth. V p. 77 tab. 211 fig. 2. Hab. Sumatra, Pinang, Bornéo. Bengala, Begu? Chonerldnus modestus Blkr — Tetraodon modestus et Tetraodon (Arothron) modestus Blkr. Atl. Ichth. V p. 78 tab. 213 fig. 8. Hab. Sumatra, Bornéo Cantliog aster amboinensis Blkr — Psilonotus amboiuensis Blkr, Atl. Ichth. V p. 79 tab. 213 fig. 7. Hab. Amboina. Cantliog aster Valentyni Blkr = Ikan Kaskasse v. Kaskasse-visch ; Ikàn Ajam djantan v. Haantje Valent, fig. 19, 195 = Ikan Bibi jang pa- roe parue, Peersche Opblazer Valent fig. 272 ? Carcasse, Tomtombo 39 — doré, Klipvisch, Poisson des Roches Ren. Poiss. Mol. I tah. 39 fig. II tab. 6, flg. 29, tab. 49 fig. 204, tab. 53, 227 = Ican Baro, Klip- visch, Zeehaantje Ruysch, Pisc. Amb. tab. 4 fig. 19, tab. 7 fig. 7, tab. 15 fig. 9 = Ostracion cathotoplatens tetraodon compressus ma- culosos scaber Gron. Mus. n° 126 — Ostracion cathetoplatens sub- compressus tetraodon scaber Gron. Zooph. n° 184 — Tropidichthys Valentini Blkr — Holocanthus balistaeformis Gron. Càt. Pish. p. 25 = Anosmius (Tetrodon) taeniatus Pet. = Anosmius Valentini et Psilo- notus Valentyni Blkr, Ati. Ichth. V p. 80 tab. 208 fig. 1. Hab. Solor, Amboina, Ceram. Mossambica. Canthog aster ocellcitus Blkr = Ikan Toetombo eloc, Mooje Dooskens- visch Valent, f. 223 = Ikan Bintang matanja, Visch diens oog na een ster gelijkt Valent, fig. 269 = Ikan Toetombo koening, Geele Dooskensvisch Valent, fig. 275 -= Carcassin du Kaymanshoek Ren. II t. 12 f. 57 P = Ikan Ticus Ren. I tab. 25 fig. 138 = Carcasse tom- tombo Ren. II t. 15 fig. 70 ^ Espèce de Carcasse Ren. II tab. 7 fig. 32 = Koffervisch Ruysch, Amb. tab. 5 f. 8, 11, 13, 14 = Te- trodon ocellatus Benn. == Tropidichthys Bennetti Blkr = Psilonotus vel Anchisomus caudacinctus Rich. = Anosmius Bennetti, Psilonotus Bennetti et Psilonotus ocellatus Blkr, A tl. Ichth. V p. 80 t. 214 f. 5. Hab. Bali, Sumatra, Singapura, Celebes, Sangi, Ternata, Buro, Go- ram, Banda, Letti, Amboina, Ceram. Zeylon . Canthogaster margaritatus Blkr — Ikan Babintang, Gesterde Visch, Ver- kenskop Valent, fig. 21, 498 — Casucasu, Carcasse Ren. I tab. 39 fig. 200, II tab. 25 fig. 124 = Koffervisch Ruysch tab. 5 fig. 10 = Tetraodon margaritatus Rüpp. — Tetrodon cinctus Sol. et Te- trodon punctatus Sol. ap. Rich. --= Tetrodon Solandri, Tetrodon in- signitus Rich. = Anosmius ocellatus Peters = Tetrodon Petersii Bianc. = Holocanthus variolosus Gron. Cat. = Rhynchotus margaritatus Bibr. — Tetraodon papua, Tropidichthys margaritatus, Anosmius margaritatus et Psilonitus margaritatus Blkr. Atl. Ichth. V p. 81 tab. 213 fig. 4. Plab. Java (Duizend-ins ), Sumbawa, Solor, Buro, Amboina, Timor. Otaiti, China , Mossambica , Mare rubrum. Canthogaster janthinopterus Blkr — Tropidichthys janthinopterus, Anos- mius janthinopterus et Psilonotus janthinopterus Blkr, Atl. Ichth. V p. 82 tab. 213 fig. 2. Hab. Celebes, Amboina, Canthogaster striolatus Blkr = Ikan Papoewa djantan, Manneke van den — 40 — Papoeschen visch Valent, fig. 249 — Ikan Ticus Ren. II tab. 25 fig. 138 = Tetraodon striolatus, Tetrodon bariolé QG. = Tetrodon com- pressus, Tétrodon comprimé Marion de Procé •= Tropidichthys striola- tus, Anosmius striolatus et Psilonotus striolatus Blkr = Tetrodon grammatocephalus Schl ? = Rhynchotus striolatus Bibr. Atl. Ichth. V p. 82 tab. 213 tig. 6. Hab. Celebes, Solor, Timor, Ternata, Buro, Amboina, Luzon. Japonia? Familia TRIODONTOIDEI. Triodon bursarius Rwdt = Groote Opblazer Valent, tig 423. = Groote Blaser ou le Gros souffleur d’Amboine Ren. II tab. 30 tig. 142 = Grote Blazer, Hangbuik Ruysch. tab. 16 tig. 1 = Triodon bourse Cuv. = Triodon macropterus, Triodon macroptère Less. — Atl. Ichtli. V p. 84 tab. 214 fig. 1. Hab. Amboina, Haruko, Banda, Sumatra. Mauritius. DEUXIÈME NOTICE SUR LA FAUNE ICHTHYOLOGIQUE DE L’ÎLE DE HAROUKO. PAR P. B L E E K E R. Lorsque je publiai, il n’y a pas encore un an *), une première notice sur les poissons de Harouko, petite île située tout près de l’île d’Am- boine, je n’avais à énumérer que 24 espèces. Tout récemment le Mu- sée de Leide vient de recevoir, parmi des collections extrêmement riches, faites aux Moluques par les soins de MM. Bernstein, Hoedt, Lude- king et von Rosenberg, quelques poissons de la mer de Harouko dont la plupart appartiennent à des espèces qui ne se trouvent pas in- scrites sur ma première liste. Ces espèces sont les suivantes: Triodon bursarius Rwdt, Prochilus perideraion Blkr, Prochilus percula Blkr, Tetradrachmum trimaculatum Blkr, Datnia argentea CV., Pristipoma hasta CV., Lutjanus marginatus Blkr, Pseudomonopterus volitans Blkr, Centropogon fusco-virens Günth., Toxotes jaculator CV., Teuthis mar- morata Günth. et Ophisurus fasciatus Rich. — Par ces poissons le le nombre total des espèces actuellement connues de Harouko monte à 36, dont voici les noms : ') Notice sur quelques poissons de l’île de Harouko. Ned. Tüdschr. Dierk. II p. 6ü. 1. Triodon bursarius Rwdt. 2. Balistes (Balistapus) aculeatus Blkr — Balistes aculeatus L. 3. Acentrachme scutata Blkr — Centriscus scutatus L. 4. Labroides paradiseus Blkr. 5. Stethojulis trilineata Güntk. Julis (Halichoeres) casturi Blkr. 3. Julis luuaris Val. 7. Platyglossus Hoevenii Blkr = Julis (Halichoeres) lloevenii Blkr. 8. Güntheria trimaculata Blkr — Julis (Halichoeres; spilurus Blkr. 9. Cirrhilabrus soloreusis Blkr. 10. Prochilus Clarckii Blkr = Amphiprion chrysargurus Rich. 11. u percula Blkr = Amphiprion percula CV. 12. // perideraion Blkr = Amphiprion perideraion Blkr. 13. Pomacentrus pavo Lac. 14. // taeniometopon Blkr. 15. Tetradrachmum aruanum Cant. — üascyllus aruanus CV. 16. „ trimaculatum Blkr = Dascyllus trimaculatus Rüpp. 17. Glyphidodon assimilis Günth. 18. Datnia argentea CV. 19. Pristipoma hasta CV. 20. Epinephelus alboguttatus Blkr •■= Serranus alboguttatus CV. 21. Lutjanus marginatus Blkr = Mesoprion marginatus Blkr. 22. Macolor typus Blkr = Diacope macolor CV. 23. Plectorhynchus chaetodonoides Lac. 24. // lineatus Blkr — Diagramma lineatum CV. 25. Pseudomonopterus volitans Blkr = Pterois volitans CV. 26. Centropogon fusco-virens Günth. = Apistus fusco-virens QG. 27. Toxotes jaculator CV. 28. Tetragonopterus ephippium Blkr — Chaetodon ephippium CV. 29. u Rafflesi Blkr — Chaetodon princeps CV. 30. n vittatus Blkr — Chaetodon vittatus Bh 31. Zanclus cornutus CV. 32. Teuthis marmorata Günth. 33. Aulostoma chineuse Schl. 34. Petroskirtes rhinorhynchus Blkr. 35. // Temmincki Blkr. 36. Ophisurus fasciatus Rich. La Haye, Décembre 1864. DESCRIPTION DE QUELQUES ESPECES INEDITES DES GENRES PSEUDORHOMBUS et PLATOPHRŸS Dlù L’INDE ARCHIPÉLAG1QUE P AK P. B L E E K E R. Pseudorhombus malayams BIkr. Pseudorh. corpore oblongo, altitudine 2 ad 1 % in ejus longitudine abs- que-, 21 ad 2} in ejus longitudine cum pinna caudali; capite 3,lad3‘- in longitudine corporis absque-, 3 1 ad 4 et paulo in longitudine cor- poris cum pinna caudali, aeque alto circiter ac longo; linea rostro-dor- sali fronte concava, rostro convexa; oculis subcontiguis crista gracili laevi a se invicem separatis, superiore inferiore majore et paulo ante inferio- rem prominente, lineae frontali approximato, diametro 3f ad in lon- gitudine capitis; rostro oculo superiore breviore, alepidoto; naribus utro- que latere conspicuis, anterioribus valvula cirriformi claudendis; maxillis aequalibus, superiore 2 et paulo ad 2g- circiter in longitudine capitis, sub oculi inferioris margine posteriore desinente; ossibus supramaxilla- ribus, sinistro squamato, dextro alepidoto; dentibus maxillis conicis acu- tis inaequalibus, maxilla inferiore utroque latere 8 ad 12 distantibus, maxilla superiore utroque latere plus quam 30 anterioribus 4 ad G ce- teris minimis multo majoribus; dentibus pharyngealibus superioribus et inferioribus minimis singulis ossibus pluriseriatis ; praeoperculo obtusan- gulo margine inferiore concavo; squamis latere oculari et latere anoph- thalmo ctenoideis, utroque latere 85 ad 95 in serie longitudinali angu- — 44 Ium aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis; linea laterali tubulis simplicibus notata superne sub radio dorsali 8° vel 9° incipiente; pinnis, dorsali latere enophthalmo sub et post nares pos- teriores conspicue ante oculum superiorem incipiente et anali regulariter rotundatis corpore quintuplo ad plus quintuplo humilioribus, membrana inter singulos radios squamis uniseriatis: pinnis pectoralibus alepidotis, sinistra quam dextra longiore et acutiore 1 1 ad 1 §- in longitudine ca- pitis: ventralibus oppositis subaequilatis et subaequilongis pectorali si- nistra duplo fere brevioribus, sinistra squamosa, dextra alepidota; cau- dali rhomboidea utroque latere squamosa 5 ad 3} in longitudine cor- poris; colore latere oculari a uranti aco- viridi, latere anophthalmo albido; iride viridi margine pupillari aurea; corpore latere oculari punctis spar- sis fusco-olivaceis diffusis ocellisque parvis sparsis marga ritaceis; ocellis vulgo 2 majoribus fuscis margaritaceo annulatis in linea laterali, ante- riore vix post curvaturam lineae lateralis, posteriore medio circiter ocel- lum anteriorem inter et basin pinnae caudalis ; pinnis imparibus latere oculari radiis olivaceo profundiore variegatis. B. 6. D. 74 ad 76. P. sin. 2/8/2, dextr. 9 vel 10 simpl. V. sin. et dextr. 2/4. A. 57 ad 61. C. 2/13/2. Hab. Java (Batavia); Sumatra (Telokbetong, Benkulen); Singapura; Bornéo (Pamangkat) ; Celebes (Makassar) ; Amboina, in mari. Longitudo 10 specimimum 120"' ad 221"'. Rem. Le Pseudorhombus malayanus appartient aux espèces du genre à mâchoire supérieure s’étendant jusques sous la partie postérieure de l’oeil inférieur, à mâchoire inférieure armée de fortes dents irrégulières et en petit nombre et à écailles au nombre de plus de 80 sur une rangée longitudinale. Il est donc voisin du Pseudorhombus Russelli Gthr et du Pseudorhombus polyspilus Blkr, mais il se distingue de tous les deux par les écailles cténoïdes du côté droit du corps, ainsi que par la forme concave du bord inférieur du préopercule. J’ai longtemps conservé les individus que je possède de cette espèce inédite dans un même bocal avec des spécimens du Pseudorhombus Russelli, mais le nouvel examen que je viens de faire des Pleuronectéoides indo-archipé- ligiques montre que j’ai été dans l’erreur en confondant des epèces ma- nifestement distinctes. Pseudorhombus neglectus Blkr. % Pseudorh. corpore oblongo, altitudine 2 circiter in ejus longitudine absque-, 2^ fere in ejus longitudine cum pinna caudali; capite 4 fere — 45 — in longitudine corporis absque-, 4| circiter in longitudine corporis cum pinna caudali, aeque alto circiter ac longo ; linea rostro-dorsali fronte concava, rostro convexa; oculis subcontiguis crista gracili laevi a se invicem separatis, superiore inferiore majore et paulo ante inferiorem prominente, li- neae frontali approximato, diametro 4 circiter in longitudine capitis ; rostro oculo superiore breviore, alepidoto ; naribus utroque latere anterioribus valvula cirriformi claudendis ; maxillis aequalibus, superiore 2j circiter in longitudine capitis, sub medio oculo inferiore desinente ; osse supra- maxillari sinistro squamato, dextro alepidoto; dentibus maxillis conicis acutis parvis confertis, maxilla inferiore subaequalibus utroque latere 15 ad 20, maxilla superiore inaequalibus utroque latere plus quam 20, anterioribus quam sequentibus majoribus; dentibus pharyngealibus superio- ribus et inferioribus singulis ossibus conicis acutis uniseriatis ; praeoperculo obtusangulo, latere oculari margine inferiore rectiusculo vel convexiusculo ; squamis latere oculari ctenoideis, latere anophthalmo cycloideis, utroque latere 75 ad 80 in serie longitudinali angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis; linea laterali tubulis simpli- cibus notata superne sub radio dorsali 8° incipiente; pinnis, dorsali la- tere anophthalmo supra nares posteriores vix ante oculum superiorem incipiente et anali regulariter rotundatis corpore plus quintuplo humi- lioribus, membrana inter singulos radios squamis uniseriatis ; pinnis pec- toralibus acutiusculis alepidotis, sinistra quam dextra non vel vix lon- giore 1* circiter in longitudine capitis; ventralibus oppositis basi aequi- tatis, sinistra acuta squamosa quam dextra rotundata alepidota non multo longiore pinna pectorali sinistra duplo fere breviore; caudali rhom- boidea utroque latere squamosa 5 circiter in longitudine corporis; co- lore latere oculari viridi, latere anophthalmo albido; cornea coerulescente- viridi; iride fla vescente- viridi margine pupillari aurea; corpore latere oculari ocellis diffusis sparsis parcis margaritaceis; ocellis 2 majoribus fuscis punctis margaritaceis cinctis in linea laterali, anteriore vix post curvaturam lineae lateralis, posteriore medio ocellum anteriorem inter et basin pinnae caudalis; pinnis imparibus latere oculari radiis profunde violaceo variegatis. B. 6. D. 74. P. sin. 2/8/3, dextr. 11 omn. simpl. Y. sin. et dextr. 2/4. A. 57. C. 2/13/2. Hab. Celebes (Makassar?) in mari. Longitudo speciminis unici 160'". Rem. Cette espèce, dont j’ai longtemps conservé l’unique individu dans un même bocal avec des Pseudorhombus Russelli et des Pseudor- 46 — hombus maiayanus, est plus voisine du Russelli que du malaj^anus, mals en est encore bien distincte par sa mâchoire supérieure plus courte et s’arrê- tant au-dessous du milieu de l’oeil inférieur, par le nombre des petites dents des deux mâchoires dont celui de la mâchoire inférieure va jusqu’à 20 sur chaque côté, etc. Elle est cependant plus voisine du Pseudorhombus javanicus, mais dans celui-ci le profil rostro-dorsal est beaucoup plus et régulièrement convexe, le corps plus allongé tandis que la branche nuchale de la ligne latérale s’y arrête au pied du dixième rayon dorsal, et qu’il y a plus de vingt dents sur la branche droite de la mâchoire infé- rieure. Mon unique individu provient de l’île de Célèbes, mais je ne suis pas certain s’il m’a été envoyé en effet de Makassar. Platophrys ( Platophrys ) polyophthalmus Blkr. Platophr. corpore ovali, altitudine 1| in ejus longitudine absque-, vix plus quam 2 in ejus longitudine cum pinna caudali; capite 4 circiter in longitudine corporis absque-, 5 circiter in longitudine corporis cum pinna caudali, paulo altiore quam longo; oculis sinistris sulco angustis- simo alepidoto a se invicem separatis, anteriore vix ante superiorem pro- minente, superiore inferiore majore diametro longitudinali 3 et paulo in longitudine capitis; orbita superiore postice inferne-, orbita inferiore an- tice superne crista plus minusve elevata et plus minusve acuta; linea rostro-dorsali valde convexa inferne supra rostrum humile tantum con- cava; rostro oculo multo breviore alepidoto; naribus utroque latere pos- terioribus patulis, anterioribus valvula cirriformi claudendis ; rictu curvato; maxilla superiore maxilla inferiore vix breviore, 3 in longitudine capitis, sub oculi inferioris margine anteriore desinente, inferiore antice oblique truncato; ossibus supramaxillaribus alepidotis; dentibus maxillis conicis confertis parvis subaequalibus lateralibus plurimis uniseriatis, anteriori- bus biseriatis; dentibus pharyngealibus superioribus et inferioribus sin- gulis ossibus conicis acutis uniseriatis; praeperculo limbo majore parte squamoso, subrectangulo angulo rotundato, margine inferiore concavi- usculo ; squamis latere oculari ctenoideis, latere anophthalmo cycloideis, utroque latere 90 circiter in serie longitudinali angulum aperturae bran- chialis superiorem inter et basin pinnae caudalis; linea laterali utroque latere bene conspicua tubulis simplicibus notata, ramo nuchali conspicuo nullo, curvatura longitudine capitis minus duplo breviore; pinnis, caudali excepta, radiis omnibus simplicibus, dorsali et anali rotundatis corpore plus quintuplo humilioribus, latere oculari membrana inter singulos ra- dios squamis uniseriatis; dorsali latere coeco conspicue ante oculum in- 47 — feriorem supra nares incipiente, radiis anterioribus aliquot filiforme pro- ductis radiis ceteris multo longioribus; pectorali sinistra acuta radio 2° in filum pinna non vel vix breviorem producto; pectorali dextra obtusa pectorali sinistra minus duplo breviore; caudali rhomboidea postice me- dio acutangula utroque latere squamosa, 5| circiter in longitudine cor- poris; ventrali sinistra longe ante ventralem dextram incipiente eaque multo latiore et pectorali sinistra (absque ejus filo) non multo breviore; colore corpore latere oculari violaceo-viridi, latere anophthalmo flaves- cente vel albido; iride au reo- viridi; ocellis latere oculari sparsis sat nu- merosis violaceo-fuscis annulo gracili coerulescente cinctis, ocello majore postice supra flexuram lineae lateralis medio lineam lateralem inter et lineam ventralem sub fine circiter pinnae pectoralis et linea laterali me- dium oculum superiorem inter et apicem pinnae caudalis ; pinnis latere oculari aurantiaco-viridibus radiis olivaceo profundiore variegatis. B. 6. D. 83. P. sin. 14, dextr. 13. V. sin. et dextr. 6. A. 65. C. 2/13/2. Hab. Sumatra, in mari. Longitudo speciminis descripti 155"'. Hem. Cette belle espèce se distingue de ses voisines, outre la disposition en triangle des trois grands ocelles latéraux et les ocelles plus petits for- mant des rangées parallèles au profil dorsal et au profil ventral, par la con- vexité très-prononcée du profil rostro-nuchal, par l’absence d’espace concave entre les yeux, qui, presque contiguës, ne sont séparés l’un de l’autre que par une carène grêle et lisse. La distinction devient plus facile en- core parle nombre des écailles et par celui des rayons de la dorsale et de l’anale. Je dois noter ici que la concavité ou la convexité de l’espace interoculaire, ni aussi le plus ou moins d’étendue de cet espace, ne con- stituent nullement des caractères de valeur générique, comme je le dé- montrerai plus amplement dans le sixième volume de l’Atlas Ichthyo- logique des Indes-Orientales Néerlandaises. Platophrys ( Arnoglossus ) intermedius Blkr. Platophr. (Arnogl.) corpore oblongo-ovali, altitudine 2 et paulo in ejus longitudine absque-, 2f circiter in ejus longitudine cum pinna caudali; capite 3| circiter in longitudine corporis absque-, 4j ad 4 j- in longitu- dine corporis cum pinna caudali, aeque alto circiter ac longo; oculis sinistris, cornea non cirratis, minus diametro ' s a se invicem distantibus, superiore inferiore longiore 4f circiter in longitudine capitis, inferiore — 48 vix ante superiorem prominente; orbita superiore inferne, orbita inferiore superne crista humili acuta laevi; spatio interoculari concavo postice tantum squamoso; linea rostro-dorsali valde declivi parum convexa ros- trum inter et frontem concava; rostro oculo non breviore, nec cornuto, nec dentato, alepidoto; naribus utroque latere conspicuis, anterioribus valvula cirriformi claudendis; rictu curvato; maxillis sub aequalibus, su- periore 2§ circiter in longitudine capitis, sub oculi dimidio anteriore desinente, inferiore vix ante superiorem prominente antice oblique trun- cata; ossibus supramaxillaribus alepidotis; dentibus maxillis acutis con- fertis numerosis subaequalibus uniseriatis; dentibus pharyngealibus su- perioribus et inferioribus conicis acutis singulis ossibus uniseriatis; prae- operculo obtuse rotundato margine inferiore rectiusculo; squamis deciduis, latere oculari ctenoideis latere anophthalmo cycloideis, utroque latere 50 circiter in serie longitudinali angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis; linea laterali latere oculari tubulis sim- plicibus notata; pinnis, caudali excepta, radiis omnibus simplicibus, dor- sali et anali rotundatis corpore quintuplo circiter humilioribus, latere oculari inter singulos radios squamis uniseriatis; dorsali latere coeco conspicue ante oculum inferiorem incipiente, radiis 2 vel 3 anterioribus radiis sequentibus paulo longioribus; pectorali sinistra acuta pectorali dextra obtusa longiore 1* circiter in longitudine capitis; ventrali sinistra longe ante ventralem dextram incipiente eaque multo latiore, capite duplo circiter breviore ; caudali rhomboidea utroque latere squamosa 6 circiter in longitudine corporis; colore latere oculari olivascente, latere anophthalmo albido; cornea viridi; iride flavescente; corpore radiisque pinnarum latere oculari fuscescente variegatis. B. 6. D. 81. P. sin. 11, dextr. 9. V. sin. et dextr. 6. A. 62 vel 63. C. 2/13/2. Hab. Celebes (Menado?) in mari. Longitudo speciminis unici descripti 127'". Rem. Le genre Arnoglossus est si voisin du genre Platophrys que je n’y vois maintenant d’autre caractère différentiel que la plus grande largeur des écailles, dont le nombre, sur une rangée longitudinale, ne va, dans aucune des espèces connues, à plus de 60, tandis qu’il ne des- cend, dans les Platophrys, jamais au-dessous de 80. Il y a donc lieu de douter de la validité du genre Arnoglossus, et je ne le considère maintenant que tout-au plus comme un sousgenre de Platophrys. Quel- ques espèces d’ Arnoglossus sont assez voisines des Pseudorhombus, mais dans ce dernier genre les nageoires ventrales sont toujours im- — 49 plantées latéralement au-dessus du profil ventral, complètement opposées l’une à l’autre et d’égale largeur, de sorte qu’on ne saurait pas les confondre. Quant à l’espèce actuelle, elle se distingue de ses voisines, c’est à dire des espèces à espace interoculaire concave, par le peu de largeur de cet espace, par la disposition des dents des deux mâchoires sur une simple rangée, par l’obliquité du profil rostro-nuchal, par la longueur relative de la tête et de la mâchoire supérieure, etc. Platophrys ( Arnoglossus ) tapeinosoma Blkr. Platophr. (Arnogl.) corpore oblongo-ovali, altitudine 2y circiter in ejus longitudine absque-, 3-1 circiter in ejus longitudine cum pinna caudali; capite 41 circiter in longitudine corporis absque-, 5ÿad 5| in longitudine corporis cum pinna caudali, aeque alto circiter ac longo; oculis sinistris crista humili gracili laevi tantum a se invicem separatis, superiore inferiore paulo majore, diametro 3| circiter in longitudine capitis, paulo ante in- feriorem prominente; linea rostro- dorsali declivi convexa, rostrum inter et frontem ante oculum superiorem concava; rostro oculo breviore ale- pidoto; naribus utroque latere conspicuis margine elevato claudendis sed non cirratis; rictu curvato; maxillis subaequalibus, superiore 2| circiter in longitudine capitis, sub oculi inferioris limbo anteriore desi- nente, inferiore vix vel non ante superiorem prominente antice oblique truncata; ossibus supramaxillaribus squamosis; dentibus maxillis acutius- culis confertis numerosis subaequalibus uniseriatis; dentibus pharyngea- libus superioribus et inferioribus conicis acutis singulis ossibus unise- riatis; praeoperculo obtuse rotundato margine inferiore convexiusculo vel rectiusculo ; squamis deciduis, latere oculari ctenoideis, latere anoph- thalmo cycloideis, utroque latere 55 circiter in serie longitudinali an- gulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis; linea laterali latere oculari tantum conspicua tubulis simplicibus notata; spinis praeanalibus 2 bene conspicuis; pinnis, caudali excepta, radiis omnibus simplicibus, dorsali et anali rotundatis corpore minus quintuplo humilioribus, latere oculari inter singulos radios squamis uniseriatis, dorsali latere coeco conspicue ante oculum inferiorem incipiente radiis anterioribus sequentibus non vel vix longioribus; pectorali sinistra acuta pectorali dextra obtusa duplo circiter longiore, II circiter in longitudine capitis; ventralibus linea ventrali insertis, sinistra longe ante dextram incipiente eaque multo latiore pectorali sinistra multo breviore; caudali rhomboidea utroque latere squamosa 51 ad 5| in longitudine corporis; III. 4 50 — colore latere oculari viridi, latere anophtlialmo albido ; cornea coerules- cente-viridi, iride flavescente- viridi margine pupillari aurea. B. 6. D. 90. P. sin. 11, dextr. 9. Y. sin. et dextr. 6. A. 68. C. 2/13/2. Hab. Sumatra (Padang), in mari. Longitudo speciminis unici 127'". Rem. L’espèce actuelle a le corps plus allongé que toutes les espèces connues du sous-genre Arnoglossus. Elle se fait du reste fort bien reconnaître par la petitesse de la tete, par le nombre élevé des rayons de la dorsale, de l’anale et des écailles, et par la carène grêle et lisse qui sépare les yeux presque contigus. L’individu décrit ayant perdu les couleurs du corps, je n’ai pas pu en décrire les détails. Scripii Ilagae Comitis Calendis, Februarii 1865 . I [) E S C R I P T I 0 N d’une espèce inédite de ÎRIACANTHUS DE L’INDE ARCHIPÉLAGIQUE PAR I P. BLEEKER. Triacanthus macrurus Blkr. Triacanth. corpore oblongo compresso, altitudine 3} ad 3| in ejus longitudine, latitudine 3 ad 3 et paulo in ejus altitudine: capite acuto 4L circiter in longitudine corporis, altiore quam longo; oculis diametro ad 3 L in longitudine capitis, diametro f ad 1 fere a se invicem dis- tantibus; linea ros rro -front ali rostro concava fronte convexa ; rostro acuto oculo duplo fere ad duplo altiore et multo ad duplo fere longiore ; parte capitis praeoculari longitudine ad 1} in ejus altitudine ; maxillis squa- mosis, dentibus, serie externa 10 incisivis vel cuneiformibus, serie interna obtusis graniformibus maxilla superiore 4 mediis quam laterali- bus majoribus, maxilla inferiore 2 tantum mediocribus; apertura bran- chiali subverticali ante pinnam pectoralem desinente; squamis parvis sed bene conspicuis, genis mediisque lateribus iis cetero corpore mi- noribus; linea laterali conspicua, ante spinam dorsalem l m linea trans- versa cum linea laterali lateris oppositi unita; cauda partem ejus coarc- tatam inter et pinnam dorsalem radiosam 6 ad 5f in longitudine cor- poris; pinna dorsali spinosa spina l a tota scabra longitudine 31 ad 4 et paulo in longitudine corporis, spina 2 a oculo breviore; dorsali radiosa humili obtusa angulata corpore quadruplo ad plus quadruplo humiliore; pectoralibus obtusis rotundatis; anali angulata vix emarginata dorsali radiosa, altiore et multo minus duplo breviore; caudali lobis acutis 5 4* — 52 ad 5 et paulo in longitudine corporis; spinia ventrali 4£ ad 5} in longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente-griseo, inferne flavescente vel argenteo; pinnis flavescentibus, dorsali spinosa basi fusca; iride flava. B. 6. D. 5—1/22 vel 5—1/23. P. 1/13 vel 1/14. V. 2. A. 1/17. C. 1/10/1. Syn. Solean Mal. Bat. Hab. Java (Batavia); Nova-Guinea, in mari. Longitudo 2 speciminum 125"' et 170"'. Rem. Cette nouvelle espèce a la queue allongée du Triacanthus stri- gili fer, mais le corps plus élevé, la deuxième épine dorsale plus courte que l’oeil; la membrane de la première dorsale noire, l’anale beaucoup plus longue, etc. Sa place naturelle est près du Triacanthus oxycephalus, dont elle se distingue cependant par sa queue beaucoup plus longue, par sa tête plus petite, par la tache noire de la première dorsale, etc. La Haye, Mars 1865. NAAMLIJST DEK SOORTEN VAN DE FAMILIE DER PIERIDE N, BEHOORENDE TOT DE FAUNA VAN NEERLANDS OOST-INDIË, DOOR M«. S. C. SNELLEN VAN VOLLENHOVEN. — - De groote hoeveelheid voorwerpen van natuurlijke geschiedenis, die in de laatste jaren uit Neêrland’s Oost-indische koloniën overgezonden is door de heeren Ludeking, Bernstein, von Rosenberg, Wienecke en zoo vele anderen, vereenigd met hetgeen reeds vroeger door onze natuuronderzoekers was bijeengebragt, brengt ons eenigermate op een standpunt van overzicht der Fauna van die rijke landstreek, wat sommige klassen en orden van dieren betreft. Met opzicht tot de insekten kan natuurlijk ditzelfde nog niet beweerd worden ; hun ongeloofelijk aan- tal en de verscheidenheid hunner geslachten en soorten zouden ons eer het recht geven te vermoeden dat er nog wel een drietal menschenle- vens moet verloopen, eer men van die klasse in de Oost-indische Fauna een tamelijk volledig overzicht zal erlangen. Men denke slechts aan de onberekenbare menigte soorten van Microlepidoptera en hunne parasieten, waarvan ons nog zoo weinig bekend is en wier onderzoek op personen wacht, die zich uitsluitend aan 'het schier onzichtbare wijden zullen en de studie dier onzichtbaarheden reeds in Europa aangevangen hebben. Ofschoon nu de dag nog ver af ligt, waarop men met eenigen schijn van zekerheid zal mogen beweren dat men het grootste gedeelte der entomologische fauna van Oost-Indië in den laatsten vorm d.i. als vol- komen insekt kent, zoo wil ik desniettemin aannemen dat er sommige familiën in die Fauna voorkomen, wier soorten nu reeds voor het grootste — 54 gedeelte bekend zijn. Het spreekt van zelf dat de species, welke die familiën uitmaken, ’t zij door grootte, ’t zij door fraaiheid van kleur, ’t zij door zonderlingen vorm, reeds voorlang de aandacht van velen moe- ten hebben tot zich getrokken, dat zij tengevolge daarvan meer dan anderen moeten zijn verzameld en in de kabinetten der paitikulieren en openbare museën moeten zijn bewaard geworden. Daartoe hebben eigenlijk slechts drie orden haar kontingent geleverd, die der CoPoptera, Lepidoptera en Orthoptera. Uit de eerste orde zou ik de familiën der Bupresticlen, der Lucaniden en misschien ook die der Cetoniden durven citeeren; uit de tweede de familiën der Papilioniden, Pieriden en vele an- deren onderen onder de dagvlinders ; eindelijk uit de derde orde die der Mantideën en Phasmiden. Omtrent dezen geloof ik dat men zooverre gevorderd is dat daarmede tot het zamenstellen van proeven eener Fauna kan worden overgegaan; proeven zeg ik, omdat zij later altijd nog weder aanvulling zullen be- hoeven, doch waarschijnlijk aanvullingen, die het hoofdwerk niet in grootte overtreffen zullen. In de laatstverloopen maanden heb ik mij met het zamenstellen van eene zoodanige proeve, een Essai d'une Faune entomologique de l' Ar- chipel Indo-Néérlandais bezig gehouden, welke onder den naa n van Monographie des Piérides dezen zomer bij den boekhandelaar Marti - nus Njjhoff in het licht verschijnen zal. Voorloopig deel ik hier de lijst der mij bekende soorten mede, waarin ook opgenomen zijn de spe- cies welke in die Monographie voor het eerst zullen wor len 'beschreven. Alle nieuwe soorten zullen daarin worden afgebeeld. en bovendien de dikwijls nog geheel onbekende wijfjes van sedert vrij langen tijd be- kende mannetjes. Men weet dat de geknoptsprietige vlinders, Dagvlinders of Rhopa- locera, in drie afdeelingen worden verdeeld, naar de wijze waarop hunne chrysalis , hunne pop, opgehangen of vastgehecht is. De poppen der eerste afdeeling, Succincli, zijn aan het staarteinde en bovendien met een gordel om het midden vastgemaakt; die der tweede, Penduli , han- gen aan het vastgesponnen staarteinde; eindelijk die der derde, Invo- luti, zijn in een spinsel ingewikkeld. Tot de eerste dezer drie afdeelin- gen behoort de familie der Pieriden. Zij, en met haar de familie der Papilioniden, die gewoonlijk als do eerste in rang beschouwd wordt, onderscheiden zich van de vier overige familiën, die met haar de afdeeling der Omgorden {Succincti) uitmaken, door de langwerpige wormachtige gedaante harer rupsen en door zes normale, allen tot loopen en ondersteunen des ligchaams geschikte pooten in beide seksen van het volmaakte insekt, daar bij de overigen de pooten van het eerste paar, ’t zij bij het mannetje alleen, ’t zij bij beider kunne, tot loopen ongeschikt en niets dan poetspooten zijn. Vraagt men nu naar de kenmerken, die de familie der Pieriden van die der Papilioniden onderscheiden, zij zijn de volgende : De rupsen der eerste familie, kort behaard, aau beide uiteinden een weinig versmald, bezitten nooit de uitstrekbare huiduitsteeksels in den eersten ligchaams- ring, welke de Papilioniden vertoonen. De Pieriden- vlinders hebben geen spoor in het midden der scheenen aan de voorpooten, missen het kleine dwarsadertje digt bij den wortel der boven vleugels, hebben ge- spleten klaauwtjes aan de pooten, van al hetwelk het tegenovergesteld bij de Papilioniden voorkomt. Eindelijk vormen bij de meeste Pieriden de binnenranden der achtervleugels eene soort van goot, binnen welke in de rust het achterlijf verborgen ligt. Tot de familie, die ons in deze naamlijst bezig houdt, behooren ten onzent de aau iedereen wel bekende witjes. Van de 16 geslachten, die te zamen de familie uitmaken, behooren slechts 8 tot de Fauna van Nederlandsch Oost-Indië, namelijk: Pontia, Pieris , Thestias, Iphias, Er onia, Callidryas, Rhodocera en Terias. Genus I. PONTIA, Boisd. 1. Pontia Nina Fabr. Fabr., Ent. Sijst. III. t. 149, N". 604. Mant. II. 20, N°. 204 (Xiphia). Godt , Ene. Melh. IX. 162, N°. 147. Hübner, Zutrage, p. 13, N°. 24 Fig. 47 & 48 ( Leptosia chlorographa). Horsf., Cat. Lepid. of East. Ind. Comp. 140, N°. 66. 2. Pontia lignea Voll. ( Monogr ., Pl. 2. fig. 1 a et b.) Genus II. PIERIS, Doubl. et Westvv. *) 1. Pieris Cornelia Voll. ( Monographie . Pl. 2, fig. 2.) 2. P. Hombronii Luc. Lucas, Revue et Mag. de Zoologie , 2 e Sér. Tom. 4 (1852) p. 325. 3. P. Chrysorrhoea Voll. ( Monogr . Pl. 2, fig. 4.) 4. P. Crithoe Boisd. Boisd., Spéo. Gén. des Lèpid. I, p. 450, N°. 18. 5. P. Egialea Cram. Gram, Uitl. Kap. II. Pl. 189 l). E. § en 258 E. F. g. Godt., Enc. Méth. IX, p. 148, N°. 105 (Var. Pasithoe). Boisd., Spe'c. gén. p. 450, N°. 17. *) F. von Parla Schranck is do eersto geweest, die den naam Pieris in de wetenschap heeft ingevoerd; wij nemen hier echter het geslacht F. zoo als het door de Engclsche schrijvers Dou- bleday en Wesiwood is beperkt. 6. P. Peribaea Godt. Godt., Enc. Méth. IX, p. 154, N°. 124. Boisd., Spéc. gén. I, p. 453, IN' 0 . 22. 7. P. Hyparete L. Linn, Syst. Nat. IL p. 763, N\ 92. Cram, Uitl. Kap. IL PL 187, C. D. ^ et 320 A. B. $. Godt, Ene. Méth. IX. p. 153, N°. 123 Boisd, Spéc. Gén. I, p. 455, N°. 24. 8. P. Haemorrhoea Voll. ( Monogr . PL 2, fig. 5.) 9. P. Rosenbergii Voll. ( Monogr . PI. 2, fig. 6 et PL 3, fig. L.) 10. P. Candida Voll. ( Monogr . PL 3, fig. 2.) 11. P. Mysis F. Var. Lara de Haan. Boisd., Spéc. gén. I, p. 461. 12. P. Timorensis Boisd. (de Haan). Boisd, Spéc. gén. I, p. 459, N°. 30. Horst. & Moore, Cat. of Mus. East. End. Comp. I, p. 83. N°. 168. PL II a, fig. 5 { Vislinu ). 13. P. Poecilea Voll. ( Monogr . PL 3, fig. 3.) 14. P. Herodias Voll. ( Monogr . PL 3, fig. 4.) 15. P. Isse Cram Cram, Uitl. Kap. I. PL 55. E. F. en IV. PL 339 C. D. Godt., Eue. Méth. IX, p. 151, NV 114. Boisd., Spéc. gén. I. p. 462, N°. 34. 16. P. Philyra Godt. Godt., Ene. Méth. IX, p. 150, N 3 . 113. Cram, JJitl. Kap. PL 210 A. B. d" en 339 E. F. ÿ. Boisd, Spéc. Gén. I, p. 462, N°. 35. 17. P. Dorimene Cram. Cram, Uitl. Kap. PL 387. C. D. — Godt., Enc, Méth. IX, p. 147, N'. 103. (P. Ageleis). 18. P. Belisama Cram. Cram, Uitl. Kap. PI. 258 A. B. £ C. D. $>. Godt., Enc. Méth. IX, p. 147. N°. 104. Boisd., Spéc. gén. I, p. 464, N\ 37. 19. P. Aruna Boisd. Boisd., Voyage de V Astrolabe , Faune de C Océan Pacif. P. 48 N\ 4 3 et N°. 5 $ ( Bajura ). Boisd., Spéc. gén. I, p. 466, N°. 40 et 467, N°. 41. Hewits.. Exot. Butterfl. Part 37. Pieris IH, fig. 20, 21, 22. 20. P. Descombesii Rog. Boisd , Spéc. gén. I, p. 465, N°. 38. 21. P. Zebuda Hew. Hewttson, Exot. Butterfl. Part 44, Pieris VII. fig. 49, 50. 22. P. Stenobaea Boisd. Boisd., Spéc. gén. I, p. 466, N°. 39. 23. P. Autothisbe Hübn. Hübn., Samml. Exot. ScJunett. IL Pap. 2. Gentil. 3. Andropoda A. Vora- cia 5. Boisd., Spéc. gén. I, p. 452, N°. 20. 24. P. Philonome Boisd. Boisd, Snee. gén . 1, p. 453, N°. 21, 25. P. Judith F. Fabr, Ent. Sijst. III. 1. p. 202j N°. 682. Donov., Ins. of India , p. 40. PI. 27, fig. 2. (zeer slecht). Godt., Ene. Mèth. IX, p. 121, N°. 8. Hübn., Zutrage X°. 669, 670 Ç. Boisd., Spéc. gén. I. p 468, N°. 44. 26. P. Aspasia Stoll. Stoll., Suppl. Uitl. Kap. p. 148. PI. 33, fig. 3 et 3c-. Goût, Enc. Mèth. IX. p. 154, N°. 125 [Asterope). Boisd , Spéc. gén. I, p. 469, N°. 45. 27. P. Lea Doubl. Doubleday in Taylor’s Ann. Nat. Rist. XXVII,' 23. Idem, in Doubl. et Hew., Genera, Tab. 6, fig. 3. ( Glemant/ie ). 28. P. Amalia Voll. ( Monogr . PI. 3, fig. 6.) 29. P. Rester Voll. ( Monogr . PI. 4, fig. 1.) 80. P. Emma Voll. ( Monogr . PI. 4, fig, 2.) 31. P. Cardena Hew. Hewitson, Exot. Butter fl. Part 37, Pieris III, fig. 17 et 18. 32. P. Timnatha Hew. Hewitson, Exot. Butterfl. Part. 44, Pieris VII, fig. 47 et 48. 32 a . P. Temena Hew. ... ? Hew-itson, Exot. Butterfl. Part 37, Pieris III, fig. 19. N. B. Volgens Hewitson van Lombok, volgens het etiquette aan liet voor- werp op ’sBijks Museum van Van-Diemenslaud. 33. P. Coronis Gram. Cram, Uitl. Kap. 1. PI. 44. B. G. Ç, III, 221, E. G. <ƒ (Evagete). Eabr., Ent. Sgst. III. 1. p. 198, X 0 . 619 ( Coronnis ). Godt., Enc. Mèth. IX, p. 132, N°. 43. 34. P. Eperia Boisd. Boisd., Spéc. gén. I, p. 470, N°. 48. 35. P. Pitys Godt. Godt., Enc. Mèth. IX, p. 134, N°. 48. Boisd., Spéc. gén. I, p. 470, N°. 47. 36. P. Iiachel Boisd. Boisd., Spéc. gen. I, p. 469, N°. 46. 37. P. Coronea Cram. Cram, Uitl. Kap. PI. 68. B. C. en PI. 361, G. H. Ç. Eabr., Ent. Sgst. III, 1, p. 201, N°. 628. Godt., Enc. Méth. IX, p. 151, N°. 115. Boisd., Spéc. gén. I, p. 474, N°. 52. 38. P. Teutonia E. Eabr., Ent. Sgst. III, 1, p. 199, N°. 622. Donovan, lns. of New-Uoll. I. PI. 17, fig. 1. Godt., Eue. Mèth. IX. p. 152, N°. 120. Boisd., Spéc. Gén. I, p. 473, N°. 50. 39. P. laeta Hew. IIewits., Exot. Butterfl. Part 44. Pieris VIT, fig. 45, 46 rf. 40. P. Momea Boisd. Boisd., Spéc. gén. I, p. 477, NA 56. 58 — 41. P. sulphurea Vol]. ( Monographie , PI. 4, fig. 4.) 42. P. Polisma Hew. Hewitson, Exot. Butter fl. Part. 40. Pieris VI, fig. 38. 43. P. Paulina, Cram. Cram Uitl. Kap. pl. 110, f. E. P. — Pabr. Eut. Syst. III. J. p. 189. N°. 583. Godart, Eric. Méth. IX, p 142, N°. 86 et p. 132, N° 42 ( Melania ). PIübn. Zütr. 651, 652 ( Pandione ) et ($) 771, 772, (Leis). Boisd. Spéc. gén I, p. 536, N°. 144 ( Ego) p. 537 N° 145 ( Pandione ) p. 537, N°. 146 (Melania), p, 538, N°. 147 (Paulina). Lucas, Revue et May. de Zool. 2 e Série, t. IV, p. 334 ( Philonome ). 44. P. Ida Lucas. Lucas Rev. et May . de Zoologie, :2 e Sér. t. IV, 1852, p. 335. 45. P. Amasene Cram. var. Cram. Uitl. Kap. pl. 44 f. A. Boisd. Spéc. gén. I, p. 535, N°. 143. 46. P. Athama Luc. Lucas. Rev. et May. de Zooloy. 2 e Sér. t. LV, p. 336. 47. P. Neombo Boisd. Boisd. Spéc. gén. I. p 539, N\ 148. Moore, Cat : Kast Ind. Comp . I, pl. 2 a . fig. 3. 48. P, Zoe Voll. (Monographie Pl. 4 f. 5). 49. P. Hagar Voll. ( Monographie PL 4 f. 6). 50. P' Gabia Boisd. Boisd. Faun. ent. de l'Océan pac. p. 43, N°. 7, Spéc. gén. p. 478 N°. 58, 51. P. Dice Voll. (Monographie Pl. 4 fig. 7). 52 P. Ithome Peld. Eeld. Lepidopt. Fragm. in Wiener Ent. Monatschr. Eli, p. 4, N°. 2, tab. 3, fig. 1. 53. P. affinis Voll. (Monogr. Pl. 5 f. 2). 54. P. Ada Cram. Cram. Uitl. Kap. V, pl. 363. Pig. C. T). — Godt. Ene. Méth. IX, p. 145, N°. 94. Boisd. Spéc, gén. p. 479. N°. 60. 55. P. Hippo Cram. Cram. Uitl. Kap. IIT, p] 195, f. B. C. $. Boisd Spéc. gén. p. 481, N°. 65. Enyo et 64 Kleonora rfl *© P3 oder Nummer des Catalogs. Geschied in Mm. ?§ a « 1 3Ü .2 o en < Reducirte Dif in Mm. Schadelinhal euhiken C a. b. 1 Ronosentiko. S. . . Mann. 172 172 0 0.00 1460 2 Kasnierin. S Mann. 170 170 0 0.00 1570 S Diepo Mergalo. S. . . . Mann. 170 170 0 0.00 1450 4 Raksa. S. .... . Mann. 167 167 0 0.00 1470 5 Pa Rengan. S Mann. 166 166 0 0.00 1500 fi N°. 104. v. D. H. . . . Mann. 163 163 0 0.00 1310 7 JS". 91. v. d. H Mann. 162 162 0 0 00 1400 8 N°. 87. v. d. H. . . . Mann. 162 162 0 0.00 1520 9 Bagjing. S Mann. 159 169 0 0.00 1300 10 SlNGOKERTO. S Mann. 151 151 0 0.00 1410 11 103. V. G. H. . . Frau. 151 161 0 0.00 1300 12 No. 94, v. d. H. . . . Mann. 175 176 — 1 0.92 1480 13 Assim. S. Mann. 174 173 + 1 0.93 1640 14 Kerto Hito. S. . . Mann. 169 168 + 1 0.96 1430 16 Kerto Bongo. S. . Mann. 168 169 Z 1 0.96 1470 16 Kerto Drono. S. Mann. 166 165 + 1 0.97 1420 17 N°. 62. v. g. H. . Mann. 165 166 _ 1 0.97 1410 18 N°. 80. v. d. H. . , . Mann. 165 166 _ 1 0.97 1400 19 SlEDlEN. S Mann. 165 166 — 1 0.97 1330 20 N°. 81. v. g. H. . . . Manu. 164 165 — 1 0.97 1390 21 N°. 74. v. o. H. . . Mann. 163 164 _ 1 0.98 1410 22 N°. 72. v. o. H . Mann. 163 162 + 1 0.99 1490 23 N° 95 0 v n d H 163 162 X i 0 QQ l 300 24 Japar. S Mann. 163 162 ti 0.99 1300 26 N°. 75. v. o. H Mann. 162 163 Z 1 0.99 1460 26 Soeto. S Mann. 162 161 1.00 1370 27 Asnan. I. S Mann. 161 162 Z i 1.00 1510 28 N°. 71. v. o. 1-1 Mann. 169 160 — 1 1.01 1450 29 N . 70. v. o. H. . . , Mann. 158 159 — 1 1.02 1290 30 Ngaripa. S Frau. 158 157 + 1 1.02 1240 31' N°. 63, v. g. H. . . Mann. 157 158 — 1 1.02 1400 32 N°. 78. v. o. PI Mann. 157 158 — 1 1.02 1290 33 N°. 86. v. g. H Mann. 154 155 — 1 1.04 1320 34 lljAKIEM 1. S Mann. 154 155 — 1 1.04 1380 36 N°. 88. v. o. PL Mann. 174 172 + 3 1.86 1550 36 N°. 66. v. g. H Mann. 172 170 + 3 1.88 1520 37 Alie Raksa. S Mann. 169 171 — 2 1.89 1400 38 N°. 69. v. o. PI. . . Mann. 170 168 + 3 1.91 1370 39 N°. 92. v. g. JP Mann. 167 169 — 2 1.92 1430 40 N°. 64. v. g. H Mann. 164 162 + 3 1.98 1480 41 N“. 89. v. g. H Mann. 162 164 — 2 1.98 1340 42 N u . 76. v. g. H. . . . Mann. 162 160 + 3 2.00 1360 43 N°. 68. v. g. H. . . Mann. 160 162 — 2 2.00 1410 44 Pa SaKIEBA. S. . . . Mann. 160 162 — 2 2.00 1330 45 N ü . 82. V. D. H. . . . Mann. 159 161 — 2 2.01 1360 46 Kerto Lessono. S. . . . Mann. 156 158 — 2 2.05 1330 47 N u . 102. v. g. PJ. . . . Frau. 154 156 — 2 2.08 1140 46 N". 67. v. g. 11 Mann. 153 165 — 2 ; 2.09 1 1280 — 99 — ô ÖJD a s Namen der Javaner ôder 'a a> o CO Schiefe ] in A Diameter Im. ute Differenz in Mm. fl (Ù u 50 - S ^ » s "£ fl t fl S a ^ fl O P3 Nummer des Catalogs. O a. b. O < o CJ tó o ° CO 49 Alie Raksa II. S. Mann. 150 152 — 2 2.13 1220 60 Asnan 11. S. . . Mann. 171 174 — 3 2.80 1530 61 N®. 83. v. b. IL . Mann. 164 167 — 3 2.92 1400 52 N°. 90. v. D. H. . Mann. 161 164 — 3 2.97 1300 53 Kiesangoor. S. Mann. 162 159 + 3 3.01 1230 54 N°. 105. v. b. II. Mann. 159 162 — 3 3.01 1410 55 S IN GO Kromo. S. . Mann. 158 161 — 3 3.03 1310 56 Kerto Sentiko. S. Mann. 158 161 — 3 3.03 1330 57 Anon. S. . . . Mann. 157 160 — 3 3.05 1320 58 Narim. S. . . . Mann. 158 155 + 3 3.09 1 180 59 Ikan. S . . . . Mann. 149 152 — 3 3.21 1170 60 Kamboe S. . . , Mann. 166 170 — 4 3.83 1390 61 B AP a Sarina. S. . Mann. 162 166 — 4 3.93 1300 62 Abeir. S. . . . Mann. 165 161 + 4 3.95 1460 63 Kriolessono. S. . Mann. 161 165 - 4 3.95 1370 64 N u . 85. v. d. 11. . Mann 157 161 _ 4 4.05 1240 65 N°. 84. v. d. H. . Mann. 156 160 — 4 4.08 1420 66 N°. 100. v. d. IL Frau. 155 169 — 4 4.10 1400 67 Sariena. S. . . Frau. 156 152 + * 4.18 1190 68 N°. 99. v. d. H. . Mann. 163 158 + 5 5.02 1170 69 N°. 101. v. b. H. Frau. j 155 160 — 5 5.11 ; 1240 70 PlEIN. S. . . v . Mann. 159 153 + 6 6.19 1150 71 No. 93. v. b. H. . Mann. j 165 1 172 — 7 6.69 1580 72 Latjoer. S. . . 1 Mann. 163 171 — 8 7.71 1470 73 N". 73. v. E. H. . Mann. 1 174 165 "E 9 8.5 5 1740 74 N°. 79. v. e. IL . ! Mann. i r 152 1 162 i — 10 r 10.26 1240 Ta BELLE B. SCHÀDEL VON IR R EN. Keihenfolge. Namen der Javaner. Geschleclit. Schiefe Diameter in Mm. Absolute Differenz in Mm. Reducirte Differenz in Mm. Sehadelinhalt in cubiken Cm. b . 1 Langien Mann 165 165 0 0.00 1320 2 Bauveein Mann. 160 160 0 0.00 1220 3 Doela Mann. 159 159 0 0.00 1360 4 Kaneang Mann. 158 158 0 0.00 1280 5 Nakiem Mann. 156 156 0 0.00 1320 6 Dibjam F rau. 156 156 0 0.00 1270 7 P A Ero Mann. 155 155 0 0.00 1190 8 Laya Frau. 151 151 0 0.00 1150 9 Mieboen Manu. 168 169 — 1 0.96 1530 10 Warigan Mann. 165 166 — 1 0.97 1340 11 Mamoet Manu. 164 163 + 1 0.98 1500 12 Djoem Mann. 160 159 + 1 1.01 1350 100 Eeilienfölge. .... Namen der Javaner, i o Schiefe Diameter in Mm. Absolnte Diferenz in Mm. II Reducirte Differeuz iu Mm. Schüdeli ulialt in çubiken Cm. \ * in . 78; Cant., Gatai. Mal. Fish. p. 250; Blkr. Act. Soc. Scient. Ind. Neerl. II, Achtste bijdr. vischf. Amb, p. 86. Exocoet. corpore elongato quadrilatère, altitudine 5 fere in ejus lon- gitudine absque-, 6| circiter in ejus longitudine cum pinna caudali, non multo altiore quam lato; capite obtuso 4 et paulo in longitudine corporis absque-, 5| circiter in ejus longitudine cum pinna caudali, 1| circiter in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventra- lem; altitudine et latitudine capitis 1| circiter in ejus longitudine; oculis diametro vix plus quam 2 in longitudine capitis, plus diametro 1 distantibus; linea rostro-frontali valde declivi; linea interoculari or- bitis prominentibus concava; fronte media verticeque planiusculis; rostro obtusissimo brevissimo pupilla non vel vix longiore; dentibus maxillis minimis vix conspicuis apice indivisis conicis acutis; dentibus palatinis nullis; dentibus pharyngealibus superioribus ossibus 2 anterioribus acu- tis simplicibus osse posteriore plurimis tricuspidatis, inferioribus poste- rioribus majore parte tricuspidatis anterioribus conicis acutis; rictu mi- nimo; maxilla inferiore vix prominente, processu symphysiali nullo; la- biis tenuibus non productis; praeoperculo subrectangnlo angulo rotun- dato, margine posteriore non concavo; squamis lateribus...,..? in serie longitudinali; pinna dorsali sat longe ante pinnam analem incipiente, pinna anali longiore et altiore corpore non ad non multo humi- liore, obtusa, convexa; pectoralibus mediam pinnam dorsalem circi- ter attingentibus; ventralibus ante medium corpus insertis aperturae branchiali non multo magis quam ‘basi pinnae caudalis approxima- tis, capite multo longioribus, angulatis, basin pinnae caudalis subat- tingentibus; anali vix longiore quam alta, antice quam postice al- tiore non emarginata; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 4 \ circiter in longitudine corporis; colore corpore superne coeruleo, lateribus argenteo, inferne margaritaceo; iride flava margine orbitali fusca; pinnis dorsali, pectoralibus, ventralibus analique fusco vel 121 fusco-violaceis maculis vel fasciis nullis, caudali flavescente basi tantum vitta transversa irregulari fusca. B. 11. D. 1/10 vel 1/11 vel 1/12. P. 1/14 vel 1/15. V. 6. A. 1/7 vel 1/8 vel 1/9. C. 5/13/7 lat. brev. incl. Syn. Eæ'ocet aux nageoires noires Val., Poiss. XIX p. 78. Exocoetus fasciatus Ricli., Rep. Ichth. Chin. in Rep. 1 5' 1 meet. Brit. Assoc. p. 265 (an et Lesueur?) Hab. Singapura, Amboina, Nova-Guinea, in mari. Longitudo 31 speciminum 20"' ad 75"' (speciminis descripti 75"'). Rem. Je possède un grand nombre de petits exocets, mesurant 20 à 75'", et provenant de Singapore, d’Amboine et de la Nouvelle- Gui liée, qui appartiennent manifestement au nigripennis Val. Il est evident que tous ces individus, ainsi que ceux observés par Valenciennes et Can- tor, ne représentent que le jeune âge et il est probable que les adultes présentent des caractères plus ou moins différents. Peut-être même l’espèce n’est que nominale et ne représente-t-elle que le jeune âge de quelque autre espèce connue. Valenciennes décrivit un individu d’une longueur de trois pouces et demi provenant de Tourane. Cantor en observa d’autres de pres- que la même longueur à Pinang. Je suppose aussi que c est la même espèce que Richardson mentionne dans son Report sous le nom d’ Exocoetus fasciatus Les. Exocoetus opisthopus Blkr. Exocoet. corpore elongato quadrilatero, altitudine 5| circiter in ejus longitudine absque-, 7 fere in ejus longitudine cum pinna caudali, multo altiore quam lato; capite acuto 41 circiter in longitudine corporis abs- que-, 5| circiter in longitudine corporis cum pinna caudali, 2 fere in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventralem; altitudine capitis li circiter-, latitudine capitis 1 \ circiter in ejus longitudine; ocu- lis diametro 2f circiter in longitudine capitis, diametro 1 et paulo in capitis parte postoculari, diametro 1 circiter distantibus; linea rostro- frontali declivi rectiuscula; linea interoculari orbitis prominentibus con- caviuscula; fronte media verticeque planiusculis squamis aliquot venis arborescentibus notatis; rostro acutiusculo non convexo oculo breviore; dentibus maxillis minimis vix conspicuis anterioribus subbiseriatis, maxilla superiore apice simplicibus, maxilla inferiore ex parte tricuspidatis; denti- bus palatinis minimis utroque latere in vittam elongatam gracillimam III. 9 122 dispositis; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, supe- rioribus ossibus 2 anterioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspidatis ex parte acie truncatis planis, inferioribus anticis conicis mediis tricuspidatis posterioribus acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla inferiore vix prominente processu symphysiali nullo ; labiis tenui- bus non productis; praeoperculo acutangulo angulo rotundato margine posteriore obliquo leviter concavo ; squamis 48 circiter in serie longitu- dinali; pinna dorsali longe ante pinnam analem incipiente, pinna anali multo longiore et altiore, antice quam postice plus duplo alfiore, acuta, emarginata, corpore valde multo sed minus duplo humiliore; pectoralibus pinnae dorsalis partem posteriorem attingentibus; ventralibus paulo post medium corpus insertis basi pinnae caudalis multo magis quam aper- turae branchiali approximatis, capite paulo longioribus, angulatis, analem superantibus vel subsuperantibus; anali longiore quam alta, antice quam postice multo altiore, acuta, emarginata; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 4 et paulo in longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente, lateribus argenteo, inferne margaritaceo ; iride flava aureo tincta; pinnis dorsali, ventralibus analique flavescente- vel albescente -hyalinis; pectoralibus fusco -violaceis inferne dilutioribus, ma- culis vel fasciis nullis; caudali e coeruleo violascente. B. 9. D. 1/10 vel 1/11. P. 1/13. V. 6. A. 1/7 vel 1/8. C. 5/13/7 lat. brev. incl. Hab. Celebes (Makassar), in mari. Longitudo speciminis descripti 240"'. Rem. Cette espèce se distingue déjà des autres espèces archipélagh ques par l’insertion fort en arrière des ventrales, dont la base se trouve beaucoup plus rapprochée de la base de la caudale que de l’orifice bran- chial, ainsi que par sa dentition, puisque c’est la seule espèce, où je trouve des dents mixtes aux mâchoires, c’est-à-dire des dents simples à l’os intermaxillaire et des dents tricuspides à la mâchoire inférieure. Du reste elle appartient au groupe du genre où la dorsale commence fort en avant de l’anale, où les pectorales sont unicolores sans taches ni bandes, et où il se trouve environ une cinquantaine d’écailles sur une rangée longitudinale. Exocoetus speculiger Val., Poiss. XIX. p. 69. Exocoet. corpore elongato quadrilatero, altitudine 5 1 circiter in ejus longitudine absque-, 7 circiter in ejus longitudine cum pinna caudali, — 123 m sat multo altiore quam lato ; capite acuto 4 et paulo in longitudine cor- poris absque-, 5 i circiter in longitudine corporis cum pinna caudali, 1| circiter in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventra- lem; altitudine capitis 1| circiter-, latitudine 1 f circiter in ejus longitu- dine; oculis diametro 2| circiter in longitudine capitis, paulo plus dia- metro 1 in capitis parte postoculari, diametro 1 j ad l{ distantibus; linea rostro-frontali declivi convexiuscula ; linea interoculari orbitis pro- minentibus concaviuscula ; fronte media verticeque planiusculis non ru- gosis ; rostro acuto convexiusculo oculo paulo breviore ; dentibus maxillis minimis parum conspicuis conicis apice indivisis anterioribus ex parte biseriatis ; dentibus palatinis minimis utroque latere in vittam elongatam gracillimam dispositis; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertis- simis, superioribus ossibus 2 anterioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspidatis ex parte acie truncatis planis, inferioribus anticis conicis mediis tricuspidatis posterioribus acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla inferiore vix prominente; labiis tenuibus non produc- tis; praeoperculo subrectangulo angulo rotundato, margine posteriore non emarginato; squamis lateribus 48 circiter in serie longitudinali; pinna dorsali supra initium pinnae analis incipiente, pinna anali paulo altiore et longiore, antice quam postice plus duplo altiore, acuta, emar- ginata, corpore valde multo sed minus duplo humiliore ; pectoralibus basin pinnae caudalis attingentibus vel subattingentibus; ventralibus ante medium corpus insertis aperturae branchiali non multo magis quam basi pinnae caudalis approximatis, latis, angulatis, capite sat multo longioribus, radium analem posticum attingentibus vel subattin- gentibus; anali multo longiore quam alta, antice quam postice multo altiore, acuta, emarginata; caudali lobis acutis inferiore superiore lon- giore 4^- circiter in longitudine corporis; colore corpore superne coeru- lescente, lateribus argenteo, inferne margaritaceo; iride flava mar- gine superiore fusca; pinnis dorsali, ventralibus analique albescente- vel flavescente-hyalinis, ventralibus inguine macula fuscescente et radiis dimidio basali fuscescentibus; pinnis pectoralibus nigricante- violaceis postice late hyalino marginatis, medio inferne fascia lata triangulari transversa hyalina apice sursum et postrorsum spectante; caudali coe- ruleo-violascente. B. 11. D. 1/10 vel 1/11. P. 1/17. V. 6. A. 1/10 vel 1/11. C. 5/13/7 lat. brev. incl. Syn. Exocet à miroir Val., Poiss. XIX p. 09. Hab. Amboina; in mari. Longitudo speciminis unici 295'". 9 * — 124 — Rêm. Je crois avoir retrouvé, dans l’individu décrit, l’espèce dont Valenciennes a publié une description peu détaillée sous le nom d’Exo- coetus speculiger, espèce qui a été trouvée près de Java, à l’Ile-de-France, aux îles des Amis, auprès des îles de Pero-Banhos, près des côtes pa- cifiques de l’Amérique australe et au Port du Roi George. Elle se fait aisément reconnaître, parmi les espèces à miroir pectoral, par l’insertion de la dorsale vis-à-vis du commencement de l’anale. Exocoetus oxycephalus Blkr, Derde bijdr. ichlh. Geleb. Natuurk. T. Ned. Ind. Iü p. 771. Exocoet. corpore elongato quadrilatero, altitudine circiter in ejus longitudine absque-, 7 \ ad 7^ in ejus longitudine cum pinna caudali, sat multo altiore quam lato,- capite acuto 4| circiter in longitudine cor- poris absque-, 5 i ad 5| circiter in longitudine corporis cum pinna cau- dali, I f circiter in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ven- tralem; altitudine et latitudine capitis 1| circiter in ejus longitudine; oculis diametro 2f ad 2| in longitudine capitis, diametro 1{ circiter in capitis parte postoculari, paulo plus diametro 1 distantibus; linea rostro- frontali declivi recta; linea interoculari orbitis prominentibus concavius- cula; fronte media verticeque planiusculis non rugosis; rostro acuto non convexo oculo breviore; dentibus maxillis minimis vix conspicuis apiee indivisis, conicis, ex parte hiseriatis; dentibus palatinis nullis; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, superioribus ossibus 2 an- terioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspidatis ex parte acie truncatis planis, inferioribus anticis conicis mediis tricuspidatis pos- terioribus acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla inferiore vix pro- minente, processu symphysiali nullo ; labiis tenuibus non productis; prae- operculo acutangulo angulo rotundato margine posteriore concavo; squamis lateribus 48 circiter in serie longitudinali; pinna dorsali supra initium pinnae analis incipiente, pinna anali altiore sed non vel vix longiore, cor- pore multo humiliore, antice quam postice plus duplo altiore, acuta, emarginata; pectoralibus partem pinnae dorsalis posteriorem attingenti- bus vel paulo superantibus; ventralibus paulo ante medium corpus me- dio aperturam branchialem inter et basin pinnae caudalis insertis, capite paulo longioribus, angulatis, pinnae analis partem posteriorem attingen- tibus; anali longiore quam alta, antice quam postice multo altiore, acuta, emarginata; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 4 circiter in longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente, lateribus argenleo, inferne margaritaceo; iride flava superne fusca; pinnis dorsali, 125 — ventralibus analique flavescente- vel albescente-hyalinis, pectoralibus fusco- violaceis inferne dilutioribus, caudali e coeruleo violascente. B. 11. D. 1/9 vel 1/10. P. 1/15. V. 6. A. 1/10 vel 1/11. C. 5/13/7 lat. brev. incl. Hab. Java (Batavia); Celebes (Makassar), in mari. Longitudo 4 speciminum 195"' ad 225'". Rem. L’Exocet actuel a de commun avec l’JExocoetus speculiger le caractère, assez rare parmi les espèces du genre, de l’insertion de la dorsale vis-à-vis des premiers rayons de l’anale, mais il ne montre ni la bande transversale et hyaline de la pectorale, ni des dents palatines, tandis qu’aussi la formule des rayons de la dorsale et de la pectorale est différente. C’est un individu de cette espèce que, pendant mon der- nier séjour à Paris, j’ai trouvé confondu avec deux individus pour les- quels- Valenciennes avait imaginé le nom d’unicolor. Exocoetus Commersonii Lac., Poiss. V p. 401, 409; Val., Poiss. XIX p. 74. Descriptio Valenciennesiana sequens. f/ Le corps est trapu et haut de l’avant; il doit surtout cette appa- rence de hauteur à la sailie de la nuque ; la hauteur du tronc est sept fois et demie dans la longueur totale; la tête ne dépasse cette hauteur que d’un quart; le front descend obliquement vers l’extrémité du mu- seau; la mâchoire inférieure est plus longue que la supérieure. L’oeil est très-grand; son diamètre est deux fois et trois quarts dans la lon- gueur de la tête. Les dents sont d’une excessive petitesse. Le dessus du corps est gris verdâtre, avec des bandes longitudinales plombées; cette teinte descend jusque vers le tiers du côté au devant des ventra- les et jusque sur le milieu de la région caudale; le reste du corps est blanc. La pectorale est roussâtre et transparente sans aucune tache. La ventrale a les rayons à peu près de la même couleur, avec une petite tache dans son aisselle. La dorsale et la caudale sont rousses; l’anale est blanche. D. 12. A. 9.” Syn. Vliegende larder Valent., Ind. Amb. p. 501 n° 487 fig. 489; Ren., Poiss. Mol. I tab. .10 fig. 67. Exocoetus exsiliens, Exocet sauteur Lac., Poiss V tab. 12 fig. 3 (nec L. nec auct.) Exocet Commersonien Lac., Poiss. V p. 401, 409; Val., Poiss. XIX p. 74. Hab. Banda (Neira), in mari. Longitudo „ quatorze pouces” Valenc. — 126 — Rem. Je ne compte cette espèce, que je ne possède pas moi-même, parmi les poissons indo archipélagiques, que sur le rapprochement que Valenciennes fait, des figures citées de Valentyn et de Renard, de l’Exocet Commersonien. Valenciennes a retrouvé le dessin original de ces ligures, laissé par l’amiral Corneille de Vlamingh et où il est noté que le poisson fut trouvé à Banda-neira le 16 Octobre 1698. Le poisson observé par Valenciennes fut pris dans les environs de l’Ile de France, et celui de Commerson non loin des côtes orientales de l’Amérique méridionale. À en juger d’après la figure de Lacépède, l’espèce appartient au groupe du genre où la dorsale commence vis-à-vis des premiers rayons de l’anale, tandis ce que Valenciennes dit de l’excessive petitesse des dents semble justifier son placement parmi les espèces dont les mâchoires sont armées de dents simples. J’ai donc cru pouvoir la placer convenablement, dans le tableau des espèces indo-archipélagiques, dans le voisinage de l’Exo- coetus oxycephalus. PA'REXOCOETU S Blkr. Maxilla inferior symphysi leviter producta, non cirrhifera. Dentes in- termaxillares, inframaxillares, vomerini, palatini, pterygoidei, linguales. Corpus compressum. Squamae minus quam 40 in serie longitudinali. Parexocoetus mento Blkr. v Parexoc. corpore elongato quadrilatero, altitudine 4| ad 5 circiter in ejus longitudine absque-, ad 6 et paulo in ejus longitudine cum pinna caudali, multo altiore quam lato ; capite acuto 4 ad 4| in longitudine corporis absque-, 5 et paulo ad 5* in longitudine corporis cum pinna caudali, 1 f ad 1J in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventralem; altitudine capitis 1 1 - ad Ij-, latitudine capitis 2 ad 1-J in ejus longitudine; oculis diametro 2| ad 3 fere in longitudine capitis, diame- tro 1 ad 1 et paulo in capitis parte postoculari, diametro 1 circiter dis- tantibus; linea rostro-frontali declivi rectiuscula; linea interoculari orbi- tis prominentibus concaviuscula; fronte media verticeque planiusculis, non rugosis; rostro acuto non convexo, oculo multo breviore; dentibus maxil- lis minimis vix conspicuis conicis apice indivisis, maxilla superiore ex parte pluriseriatis ; dentibus vomerinis, palatinis, pterygoideis linguali - busqué parvis sed bene conspicuis, vomerinis in thurmam magnam tri- gonam apice postrorsum spectantem, palatinis pterygoideisque utroque latere in thurmam elongatam, lingualibus in thurmam oblongo-elonga- tam dispositis; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, — 127 — I superioribus ossibus 2 anterioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspidatis ex parte acie truncatis planis, inferioribus ex parte triens - pidatis ex parte acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla inferiore processu obtuso paulo ante symphysin prominente; labiis tenuibus non productis; praeoperculo subrectangulo angulo rotundato, margine poste- riore concavo ; squamis 38 circiter in serie longitudinali ; linea laterali carinam sat elevatam efficiente ; pinna dorsali supra vel vix ante initium pinnae analis incipiente, anali vix longiore sed valde multo altiore, cor- pore paulo ad non altiore, obtusa, convexa, radiis mediis ceteris longio- ribus; pinnis pectoralibus dorsalis partem anteriorem attingentibus; ven- tralibus sat longe ante medium corpus insertis, aperturae branchiali multo magis quam basi pinnae caudalis approximatis, capite non lon- gioribus, anum attingentibus; anali longiore quam alta, antice quam postice multo altiore, angulata; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 4 et paulo in longitudine corporis; colore corpore superne coe- ruleo, lateribus argenteo, inferne margaritaceo ; iride flava plus minusve fusco annulata; pinnis, dorsali maxima parte violaceo-fusca, pectoralibus violaceo-fuscis, ventralibus flavescentibus vel fuscis, anali hyalina, cau- dali flavescente vel fusca. B. 11. D. 1/10 vel 1/11. P. 1/13. V. 6. A. 1/10 ad 1/12. C. 3/13/5 lat. brev. incl. Syn. Exocoetus mento Val., Poiss. XIX p. 90; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIV Snoek. p. 21. Exocet mentonnier Vah, Poiss. XIX p. 90. Il ab. Java (Batavia); Banka (Tandjong-berikat); Celebes (Makassar, Badjoa); Ternata, in mari. Longitudo 45 speciminum 70"' ad 122"'. Rem. On doit la connaissance de cette espèce à Valenciennes, qui la décrivit sur des individus provenant de Pondichéry. Quoique cet auteur remarqua déjà le caractère du prolongement tuberculiforme de la mâchoire inférieure formant un vestige de demi-bec au devant de la bouche, ainsi que la forme comprimée, comme tranchante, du corps, il n’indiqua ni le nombre peu considérable des écailles ni aussi les détails de la dentition. Par rapport à cette dernière il se borna tout simple- ment à dire-. „les dents sont d’une petii esse excessive.” L’espèce est assez commune dans l’Inde archipélagique et s’étend à l’ouest jusque dans la mer Rouge. L’Exocoetus acutus Val. pourrait bien être une seconde espèce de Pa- rexocoetus II en est dit qu’il ressemble à une sardine à museau pointu, — 128 — qu’il a la mâchoire inférieure prolongée en tubercule, les écailles grandes et la pectorale courte, mais je ne trouve rien par rapport à la dentition. Cypsilurus micropterus BIkr. Cypsil. corpore elongato quadrilatero, altitudine 6 \ circiter in ejus longitudine absque-, 7 \ ad 8 in ejus longitudine cum pinna caudali, al- tiore quam lato; capite acuto 4| ad 4| circiter in longitudine corporis absque-, 5 1 ad 6 fere in longitudine corporis cum pinna caudali, 2 fere in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventralem; altitu- dine capitis If fere, latitudine capitis 2 circiter in ejus longitudine; oculis diametro 3f circiter in longitudine capitis, diametro 1 \ circiter in capitis parte postoculari, diametro 1 circiter distantibus ; linea rostro- frontali declivi convexiuscula; linea interoculari non concava; capite su- perne non rugoso sulcis 2 longitudinalibus postrorsum divergentibus; rostro acuto convexo oculo breviore; dentibus maxillis minimis apice in- divisis conicis acutis ex parte biseriatis; dentibus palatinis nullis; denti- bus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, superioribus ossibus 2 anterioribus acutis apice indivisis osse posteriore tricuspidatis, inferiori- bus anticis conicis mediis tricuspidatis posterioribus acie truncatis pla- nis; rictu parvo; maxilla inferiore prominente processu praesymphysiali valde conspicuo inferne cirro gemino oculo breviore; praeoperculo acutan- gulo angulo rotundato, margine posteriore obliquo; squamis lateribus 48 ad 50 in serie longitudinali; linea laterali carinam elevatam effi- ciente; pinna dorsali sat longe ante pinnam analem incipiente, anali paulo longiore et altiore, corpore multo sed minus duplo humiliore, an- tice quam postice minus duplo altiore, angulata non emarginata; pec- toralibus capite multo minus duplo , longioribus ventrales non attingenti- bus; ventralibus medio circiter apicem rostri inter et apicem pinnae cau- dalis insertis, basi pinnae caudalis magis quam aperturae branchiali ap- proximatis, capite duplo circiter brevioribus, truncatis, radio posteriore ceteris longiore anum attingente; anali multo longiore quam alta, an- tice quam postice minus duplö altiore, angulata, non emarginata; cau- dali lobis acutis inferiore superiore longiore 4^ circiter in. longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente, lateribus argenteo, inferne margaritaceo; iride flava rubro tincta; pinnis dorsali, ventralibus anali - que hyalinis dense fusco arenatis ; pectoralibus fusco- violaceis inferne di- lutioribus, hyalinis maculis vel fasciis nullis; caudali violascente. B. 13. D. 1/14 vel 1/15. P. 1/10 vel 1/11. V. 6. A. 1/13 vel 1/14. C. 3/13/5 lat. brev. incl. — 129 — Syn. Eæocoetus micropterus Val, Poiss, XIX p. 92, tab. 563; Blkr, Act. Soc. Sc. Ind. Neerl. I. Besclir. vischs. Arob. p. 63. Exocet microptère Val., Poiss. XIX p. 92 tab. 563. Hab. Amboina, in mari. Longitudo 2 speciminum 156'" et 174"'. Rem. Les individus décrits appartiennent probablement à l'espèce, dé- crite et figurée par Valenciennes sous le nom d’Exocoetus micropterus, espèce qui habite les côtes de la Nouvelle-Hollande (Port du Roi George), de la Nouvelle-Irlande, de Bouro et de Malabar. Si cependant cette sup- position est juste, Valenciennes a été dans l’erreur en attribuant au micropterus une ligne latérale tracée par le milieu du côté. Je retrouve, sur un de mes individus, où la plupart des écailles manquent, cette ligne, tracée depuis l’angle supérieur de la pectorale jusqu’au milieu de la queue, mais elle n’est manifestement qu’une ligne intermusculaire, et ce même individu montre très-bien la véritable ligne latérale formant une carène le long du ventre. Valenciennes a complètement négligé le barbillon inframaxillaire qu’on ne voit pas non plus sur sa figure, où du reste la forme de la ventrale est fautivement rendue, tandis que les écailles y sont en trop petit nombre. Je rapporte provisoirement le micropterus au genre Cypsilurus, mais je pense qu’il sera nécessaire, dès qu’on connaîtra mieux les membres de cette coupe, de la diviser en deux ou trois genres ou sousgenres. Scripsi Ilagae Comitis Calendis Julii 1865 . D E S C K I P T I 0 N d’une espèce inédite D’ E X O C E T DÉCOUVERT PAR M-. FRANÇOIS FOLLES, PAU P. B L E E K E R. Exocoelus Polleni Blkr. Exocoet. corpore elongato quadrilatero, altitudine 6 [ ad 63 in ejns longitudine absque-, 84 - circiter in ejus longitudine cum pinna caudali, paulo altiore quam lato ; capite acuto 4 4 - ad in longitudine corporis absque-, 5f circiter in longitudine corporis cum pinna caudali, I 3 in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventralem; altitudine capitis 1 | circiter, latitudine capitis IA circiter in ejus longitudine; ocu- lis diametro 3 fere in longitudine capitis, vix plus diametro 1 in capitis parte posfoculari, vix plus diametro 1 distantibus; linea rostro-frontali declivi convexiuscula; linea interoculari orbitis prominentibus concavius- cula; fronte media verticeque planiusculis; rostro acuto vix convexo oculo sat multo breviore ; dentibus maxillis conicis minimis apice indivi- sis, maxilla superiore antice tantum conspicuis quadriseriatis, maxilla in- feriore vix conspicuis lateralibus uniseriatis, anterioribus bi- ad triseria- tis; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, superioribus ossibus 2 anterioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspida- tis ex parte acie truncatis planis, inferioribus anticis conicis mediis tri- cuspidatis posterioribus acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla infe- riore vix prominente processu symphysiali nullo labiis; tenuibus non productis; praeoperculo rectangulo angulo rotundato, margine poste- — 131 — riore non concavo; squamus lateribus 48 circiter in serie longitudinali ; pinna dorsali supra initium pinnae analis incipiente, pinna anali non altiore et vix longiore, antice quam postice plus duplo altiore, acuta, emarginata, corpore valde multo sed minus duplo humiliore; pectorali- bus pinnae dorsalis partem posteriorem attingentibus vel subattingenti- bus; ventralibus ante medium corpus insertis, aperturae branchiali vix magis quam basi pinnae caudalis approximatis, latis, angulatis, capite vix longioribus, mediam pinnam analem attingentibus vel superanti- bus; anali multo longiore quam alta, antice quam postice multo altiore, acuta, emarginata; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 44 ad 4 \ in longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente, lateri- bus argenteo, inferne margaritaceo ; iride flava margine superiore fusca ; pin- nis, dorsali, ventralibus analique albescente- vel flavescente-hyalinis plus mi- nusve fusco arenatis, ventralibus inguine macula fuscescente-grisea et radiis mediis dimidio basali fuscis; pinnis pectoralibus nigricante-violaceis postice late hyalino marginatis, medio inferne fascia lata triangulari transversa hyalina apice sursum et postrorsum spectante ; caudali coeruleo-violascente. B. 11. D. 1/11 vel 1/12. P. 1/16. V. 6. A, 1/10 vel 1/11. C. 5/13/7 lat. brev. incl. Hab. Océan. Atlant. 4° 4' Lat. merid., 32° 44' Long, occid. Longitudo speciminis descripti 293 ''. Rem. Cette espèce est fort voisine de l’Exocoetus speculiger Yal. et a les pectorales colorées de parfaitement la même manière. Cependant dans celte dernière espèce le corps est plus trapu et plus large, la tête plus grande, l’espace interoculaire plus large que le diamètre de l’oeil, la longueur de la tête ne mesurant que 1| fois dans la distance entre l’o- rifice branchial et la ventrale, la pectorale dépassant notablement le der- nier rayon de la dorsale, les ventrales atteignant les derniers rayons de l’anale, tandis que la formule de la dorsale et des pectorales y est comme: D. 1/10 ou 1/11. P. 1/17. L’espèce atlantique est bien positi- vement distincte de celle des Indes et de l’Océan pacifique. C’est une forme intermédiaire entre celle-ci et l’Exocoetus altipinnis Val., qui, lui aussi, a une bande transparente et transversale sur le milieu de la pec- torale, mais qui du reste se distingue de l’espèce actuelle par la lon- gueur du museau, qui égale le diamètre de l’oeil, par des yeux plus petits, dont le diamètre va 3/ fois dans la longueur de la tête, par la hauteur de la dorsale et de l’anale, dont la première, à en juger à moins d’après la belle figure de la grande Histoire naturelle des poissons, commence fort en avant de l’anale, etc. — 132 J’ajoute ici la description d’une seconde espèce d’Exocet recueilli par M. Pollen, et dont Valenciennes a fait deux espèces en la décrivant une fois sous le nom de bicolor et puis sous celui de spilopus. C’est sous ce dernier nom que M. Guichenot en a publié une fort belle figure. Exocoetus bicolor Val., Hist. Poiss. XIX. p. 81. Exocoet. corpore elongato quadrilatère, altitudine 6f circiter in ejus longitudine absque-, 8J circiter in ejus longitudine cum pinna caudali, paulo altiore quam lato ; capite acuto 4| circiter in longitudine corporis absque-, 6 fere in longitudine corporis cum pinna caudali, lf circiter in distantia aperturam branchialem inter et pinnam ventralem; altitudine capitis 1 1 circiter-, latitudine capitis lf circiter in ejus longitudine ; oculis diametro 2£ ad 2f in longitudine capitis, diametro 1 et paulo in capitis parte postoculari, vix plus diametro 1 distantibus ; linea rostro-frontali declivi rectiuscula; linea interoculari orbitis prominentibus concaviuscula; fronte media verticeque planiusculis ; rostro acuto non convexo oculo multo breviore; dentibus maxillis conicis parvis apice indivisis, maxilla su- periore uniseriatis, maxilla inferiore symphysin versus triseriatis ; dentibus pharyngealibus numerosissimis confertissimis, superioribus ossibus 2 ante- rioribus conicis acutis osse posteriore ex parte tricuspidatis ex parte acie (runcatis -planis, inferioribus antiçis conicis mediis tricuspidatis poste- rioribus acie truncatis planis; rictu parvo; maxilla inferiore vix promi- nente processu symphysiali nullo ; labiis tenuibus non productis ; praeo- perculo acutangulo angulo rotundato, margine posteriore concavo; squa- mis lateribus 48 circiter in serie longitudinali; pinna dorsali sat longe ante pinnam analem incipiente eaque multo altiore et longiore, antice quam postice plus duplo altiore, acuta, non emarginata, cor- pore non vel vix humiliore; pectoralibus basin pinnae caudalis sub- a t tingentibus ; ventralibus ante medium corpus insertis, aperturae bran- chiali vix magis quam basi pinnae caudalis approximatis, latis, angula- tis, capite sat multo longioribus, partem pinnae analis posteriorem attin- gentibus; anali corpore multo humiliore, longiore quam alta, antice quam postice altiore, acuta ; caudali lobis acutis inferiore superiore longiore 4 fere in longitudine corporis; colore corpore superne coerulescente, late- ribus argenteo, inferne margaritaceo; iride flava margine superiore fusca; pinna dorsali flavescente-hyalina radium 5 m inter et 12 m macula maxima nigra; pectoralibus violascente- nigris, margine anteriore albescentibus, medio fascia lata transversa triangulari albescente pellucida; ventralibus — 133 - albescentibus medio inferne macula magna irregulari nigra vel profunde coerulea; caudali densissime fusco- violaceo arenata. B. 9. D. 1/13 vel 1/14. P. 1/14. V. 6. A. 1/9 vel 1/10. C. 5/13/7 lat. brev. inch Syn. Exocet aux ailes bicolores Vah, Hist. Poiss. XIX p. 81. Exocoetus spilopus, Exocet aux ventrales tachetées Val., Hist. Poiss. XIX p. 86; Guicli., Hist. Cuba, Poiss p. 152 Atl. tab. 4, fig. 2. Hab. Oc. Atlant. 9° 50' Lat. sept., 25° 5' Long, occid. Paris. Longitudo speciminis descripti 261"'. Rem. Valenciennes, dans la grande Histoire naturelle des Poissons, a décrit deux espèces d’Exocet, sous les noms d’Exocoetus bicolor et d’Exocetus spilopus, qui ne constituent qu’une seule espèce. M. Pollen a envoyé au Musée de Leide l’individu décrit ci-dessus,^ et dont la comparaison avec les descriptions de Valenciennes m’a conduit à la supposition que je viens d’énoncer. Cet individu est bien positivement de l’espèce, dont il se trouve une belle figure dans l’His- toire physique, politique et naturelle d; l’île de Cuba, sous le nom d’Exocoetus spilopus Val. Or, cette espèce avait été déjà indiquée et décrite sous le nom de bicolor, sur un individu, pris dans l’Atlantique, d’un pied de long et où la ventrale ne montrait, au lieu de la large tache bleu-noirâtre, que quelques taches grisâtres aux deux tiers de la longueur des rayons. Ne la reconnaissant pas dans les nombreux indi- vidus à large tache bleu-noirâtre aux ventrales, qu’il a eu sous les yeux, Valenciennes la décrivit une seconde fois sous le nom de spilo- pus, nom que je supprime ici comme étant postérieur à celui de bicolor. L’espèce a été trouvée sur les côtes de La Rochelle, près de Sainte- Hélène, près de Cuba, dans la mer de l’Arabie, à l’ouest de Minicoï, et non loin de la Terre de Witt, de sorte qu’elle s’étend par toute la largeur des grands bassins de l’Atlantique et de la mer des Indes. La Haye, Juillet 1865. DESCRIPTION n’uNE ESPÈCE INÉDITE DE CHEILINU S. PAR P. B L E E K E R. Cheilinus melanopleura Blkr. Cheilin. corpore oblongo compresso, altitudine 3f circiter in ejus lon- gitudine, latitudine 2 circiter in ejus altitudine; capite acuto 4 circiter in longitudine corporis, paulo longiore quam alto; oculis diametro 4 circiter in longitudine capitis, diametro 1 circiter distantibus; linea rostro- frontali declivi rectiuscula; naribus vix conspicuis; rostro acuto oculo vix longiore; maxillis aequalibus, superiore vix ante oculum desinente 3 circiter in longitudine capitis; maxillis dentibus uniseriatis conicis me- diocribus anticis 2 caninis magnis curvatis intermaxillaribus ore clauso intermaxillares recipientibus; mento humili non prominente; squamis genis biseriatis iis serie inferiore praeoperculi limbum tegentibus ; praeo- perculo acutangulo angulo rotundato; osse pharyngeali inferiore denti- bus corpore uniseriatis crista biseriatis conicis obtusiusculis ; squamis lateribus 22 in serie longitudinali; linea laterali singulis squamis tubulo simplice trunco sursum curvato cauda recto notata ; pinnis dorsali et anali basi vagina "squamosa elevata, dorsali spinosa dorsali radiosa hu- miliore spinis mediocribus postrorsum longitudine sensim accrescentibus postica ceteris longiore corpore minus triplo humiliore, membrana inter singulas spinas vix emarginata; dorsali radiosa angulata; pinnis pecto- ralibus obtusis convexis 8 circiter-, ventralibus acutis radio producto nullo 7 circiter-, caudali rhomboidea postice medio acutangula 4^ ad 4'- in longitudine corporis; anali postice acutangula dorsali radiosa non al- — 135 — tiore; colore corpore superne fuscescente-olivaceo, inferne viridescente- roseo; rostro olivaceo; labiis viridibus; iride viridi margine pupillari aurea; vittulis oculo-rostralibus et oculo-maxillaribus pluribus gracilibus rubris; regione postoperculari macula maxima diffusa nigra tota infra lineam lateralem sita; squamis dorso lateribusque singulis punctis plu- ribus rubris; pinna dorsali parte spinosa viridi superne rubro et violaceo marginata spinam l m inter et 2 m superne macula nigricante, parte spi- nosa tota fere carmosina; pinnis pectoralibus ventralibusque roseis, ven- tralibus apicem versus violascentibus; anali antice violascente-viridi postice profunde rubra; caudali violascente-rubra. B. 5. D. 9/10 vel 9/11. P. 2/10. V. 1/5. A. 3/8 vel 3/9. C. 1/11/1 et lat. brev. Ii ab. Amboina, in mari. Longitudo speciminis descripti 101"'. Rem. Cette nouvelle espèce de Çheilinus se fait reconnaître au pre- mier coup d’oeil par la grande tache noirâtre, qui s’étend au-dessous de la ligne latérale depuis l’angle de l’opercule jusqu’en arrière du bout de la pectorale. Puis aussi elle se distingue par plusieurs détails de son organisation et de son système de coloration. Elle appartient au groupe où les dents du corps de l’os pharyngien inférieur sont disposées sur une simple rangée et où il n’y a que neuf épines dorsales, groupe qui, dans l’Inde archipélagique, est représenté par les Çheilinus cera- mensis, Hoevenii, celebicus, lacrymans, orientalis (Günth. coccineus Rüpp.P Blkr), notophthalmus et oxyrhynchus, et approche le plus du Çheilinus Hoevenii; mais celui-ci a la tête plus grande et relativement moins haute, le profil concave, la mâchoire supérieure plus longue, les écailles des joues ne recouvrant pas le limbe du préopercule, l’angle du préopercule obtus, les tubes de la ligne latérale non courbés, la caudale plus petite et à bord postérieur non anguleux, etc. La Haye, Août 1864. REVISION DES HÉMIRHAMPHES DE L’INDE ARCHIPÉLAGIQUE. PAR P. B L E E K E R. Il n’y a pas encore vingt ans qu’on ne connaissait de l’Tnde. archi- pélagique que deux espèces d’Hémirhamphe, c’est-à-dire les espèces figu- rées dans les ouvrages de' Nieuhof, de Valentyn, de Ruysch et de Renaud, et dont l’une est sans aucun doute l’Hemirhamphus far Rüpp., tandis que l’autre ne diffère pas ou presque pas de l’Hemirhamphus Gaimardi. Van Hasselt fit dessiner trois espèces de Java, dont l’une qu’il avait l’intention de nommer Hemirhampkus viridis, correspond à l’Hemirham- phus Gaimardi, dont l’autre a pris depuis le nom de dispar et dont la troisième fut nommée Dermogenys pusillus, mais il ne publia de de- scription d’aucune de ces espèces et dans sa lettre à Temminck, datée du 29 Décembre 1822, dont un extrait a été publié dans le journal hollandais, intitulé Algemeene Konst- en Letterbode (Année 1823, p. 130 — 133) il ne parle même pas du dispar et ne donne que le nom de son viridis, tandis qu’il ne dit du pusillus, que qu’il est remarquable par l’expansion membraneuse aux côtés des mâchoires, caractère sur lequel il fonda son genre Dermogenys. C’est donc tout au plus ce Dermogenys pusillus, qu’on pourrait ajou- ter, comme troisième espèce archipélagique, au far et au Gaimardi. Valenciennes, qui le premier débrouilla l’histoire des H émirhamphes, et indiqua, en l’an 1846, l’existence de plus de vingt-cinq espèces de 137 ce genre, rappela aussi la figure du dispar, laissée par van Hasselt et prouva la présence du Gairaardi dans les mers d’Amboine et de la Nouvelle-Guinée, tandis qu’il ajouta aux espèces arcliipélagiques connues les Hemirhamphus Quoyi, melanurus, Buffonis et Lutkei, en indiquant en sus, sur une note de Reinwardt, la présence d’une espèce à bout mandibulaire phosphorescent, qu’il nomma Hemirhamphus lucens. Trois ans plus tard, en 1849, Cantor ajouta à ces espèces deux autres, le marginatus et le Cantori, qu’il crut être le Georgii Val. Il en énuméra cependant trois, mais son Hemirhamphus tridentifer n’est probablement pas distinct du Gaimardi. Il n’y avait donc, lorsque je commençai à publier mes observations ichthyologiques sur l’Archipel indien, que tout au plus douze espèces, qu’on savait habiter cet archipel. Dans un mémoire intitulé: Bijdrage tot de kennis der snoekachtige visschen van den Soenda-molukschen Archipel, publié en 1852, j’ai pu ajouter aux douzes espèces nommées celles, que j’y décrivis sous les noms de amblyurus (=■■ borneënsis), Dussumieri et phaiosoma, et depuis j’y trouvai quatre autres que je nommai fasciatus, pogonogna- thus, sumatranus et balinensis, mais dont le dernier me paraît mainte- nant identique avec l’intermeclius Cant. Je viens d’augmenter de nou- veau ce cadre, dans ce mémoire, par description de l’Hemirhamphus neglectus. Voilà donc en tout dix-neuf espèces actuellement connues de l’Inde archipélagique, c’est-à-dire huit espèces seulement de moins, que n’en connaissait Valenciennes, il n’y a pas encore vingt ans, du monde entier. Les espèces d’autres contrées se sont accrues cependant aussi. Moi-même je décrivis le Hemirhamphus brachynotopterus du Bengale et les Hemirhamphus guineënsis et l’ Hemirhamphus Schlegeli de la côte de Guinée, et M.M. Schlegel, Bltth, Gill et Brevoort en ont décrit aussi quelques autres des mers du Japon, de l’Asie méridionale et de l’Amérique, de sorte que le nombre des espèces du genre Cuvie- rien, actuellement connues, monte environ à cinquante. La connaissance de ces nombreuses espèces a dû attirer plus spécia- lement l’attention sur les caractères, par lesquels il serait possible de bien distinguer des formes, qui, comme les Exocets et les Orphies, se ressemblent tellement que le vulgaire les confond aisément. Valen- ciennes, tout en ouvrant cette voie, ne réussit que fort imparfaitement à rendre les caractères des nombreuses espèces qu’il croyait devoir établir. Mais depuis on en a trouvé de nouveaux et de meilleurs et III. 10 138 — bientôt aussi il devint clair, qu’on avait affaire ici à un genre com- posé et qu’il fallait l’ériger en groupe ou en sous-famille. C’est cependant à van Hasselt que revient l’honneur d’avoir re- connu le premier un genre, distinct de l’Hemirhamphus type de Cu- vier, dans la petite espèce fluviatile de Java, qu’il nommait Dermo- genys pusillus. Dans les derniers temps M. Gill, avec sa sagacité ordinaire, distin- gua plusieurs autres types génériques dans les Hémirhamphes de Cuvier. En 1859 il proposa le nom d’Hyporhamphus pour les espèces à dents tricuspides, mais à cette époque on ne savait pas encore que ces dents tricuspides se trouvent dans toutes les espèces, qui sont voisines de l’espèce type d’Hemirliamphus de Cuvier et que par conséquent, si toutefois le caractère pourrait être considéré comme étant de valeur générique, le nom d’Hyporhamphus ne pouvait pas prendre la place de l’excellent nom Cuviérien. M. Gill fut plus heureux en établissant, aussi en 1859, le ‘genre Euleptorhamphus pour les espèces à corps très- allongé et grêle, à longues pectorales, à dents intermaxillaires simples, à dents mandibulaires tricuspides, et à mâchoire inférieure très -allongée. Et en l’an 1863 M. Gill alla plus loin encore en distinguant deux autres types génériques dans l’ Hemirhamphus dispar Val. et l’Hemi- rhamphus cuspidatus Val. et en proposant pour ces genres les noms de Zenarchopterus et d’Oxyporhamphus. Et en effet, si l’on considère les différences fort essentielles et assez grandes, que présentent les types des quatre genres Gilliens, c’est-à-dire l’Hemirhamphus Brownii Val., l’Euleptorhamphus Brevoortii Gill, le Zenarchopterus dispar Gill (Hemirhamphus dispar Val.) et l’Oxypo- rhamphus cuspidatus Gill (Hemirhamphus cuspidatus Val.), on ne sau- rait pas nier qu’il y ait lieu ici à penser à autant de genres naturels. M. Gill y aurait sans doute ajouté un cinquième genre, le Dermogenys de van Hasselt, s’il en avait connu le type. J’y ajoute moi-même un sixième, l’Hemirhamphodon, qui est extrêmement remarquable en ce que la mâchoire inférieure, prolongée comme dans les Hémirhamphes ordi- naires, est armée de dents non-seulement à sa partie qui correspond aux dents intermaxillaires, mais jusqu’au bout de la mâchoire et à ses deux bords. C’est comme une transition aux orphies, mais la mâchoire supérieure forme la palette ordinaire des Hémirhamphes. Bien que les genres proposés par M. Gill soient admissibles, il est nécessaire de mieux les caractériser, que ne l’a fait et que ne l’a pu faire leur auteur. Ayant eu l’avantage de pouvoir examiner une série assez nombreuse d’espèces de Zenarchopterus, de Dermogenys et d’He- — 139 mirhamphodon, je suis à même de remplir quelques unes des lacunes, laissées par M. Gill. Voici le tableau diagnostique des genres des Hemirliamphiformes, tel qu’il résulte de l’examen, que je viens d’en faire: I. Partie pré-intermaxillaire de la mâchoire inférieure lisse, sans dents. A. Rudimentaire, de la longueur du museau. Oxyporhamphus Gill. (Forme s’approchant le plus des Exocets, spécialement des Parexocets). Mâchoire supérieure ne formant qu’une petite palette presque demi-circulaire. Corps élevé. Pectorales plus longues que la tête. Caudale bifurquée. — - Esp. typ. Oxyporhamphus cuspidatus Gill = Hemirhamphüs cuspidatus Val. B. Beaucoup plus longue que le museau. Mâchoire supérieure se pro- longeant au devant du museau en forme d’ogive. a. Dorsale commençant en avant ou au-dessus du premier rayon de l’anale. Hemirhamphüs Cuv. = Hyporhamphus Gill. Corps médiocrement allongé moins du double plus haut que large. Pectorales plus courtes que la tête (sans le prolonge- ment mandibulaire). Dents intermaxillaires et mandibulaires tricuspides ou coniques. Caudale bifurquée. — Esp. typ. He- mirliamphus brasiliensis = Hemirhamphüs Brownii Val. Euleftorhamphus Gill. Corps très-allongé, du double plus haut que large. Pectorales beaucoup plus longues que la tête (sans le prolongement mandibulaire). Dents intermaxillaires simples, les mandibu- laires tricuspides. Caudale bifurquée. — Esp. typ. Eul&ptorham- phus Brevoortii Gill. Zenarchopterus Gill. Corps médiocrement allongé, moins du double plus’ haut que large. Pectorales plus courtes que la tête (sans le prolonge- ment mandibulaire). Dents intermaxillaires et mandibulaires simples, coniques. Caudale non échancrée. Mâles à rayon ou à plusieurs rayons dorsaux ou anaux hétéromorphes. — - Esp. typ. Zenarchopterus dispar Gill — Hemirhamphüs dis- par Val. 1). Dorsale commençant notablement en arrière du premier rayon de l’anale. 10 * — 140 — Dermogenys v. Hass. Corps médiocrement allongé et moins du double plus haut que large. Dorsale notablement plus courte que l’anale et com- mençant en arrière des premiers rayons de l’anale. Pectora- les plus courtes que la tête (sans le prolongement mandibu- laire). Dents intermaxillaires et mandibulaires simples, coni- ques. Caudale arrondie. — - Esp. typ. Dermogenys pusillus v. Hass. = Hemirhamphus fluviatilis Blkr. TI. Partie pré-intermaxillaire de la mâchoire inférieure armée des deux côtés de dents jusques près du bout. Mâchoire supérieure prolongée au-devant du museau en forme d’ogive. Hemirhamphodon Blkr. Corps médiocrement allongé et moins du double plus haut que large. Dorsale commençant fort en avant de l’anale et plus du double plus longue que l’anale. Pectorales plus courtes que la tête (sans le prolongement mandibulaire). Dents intermaxil- laires et mandibulaires simples, coniques. Caudale arrondie. — • Esp. typ. Hemirhamphodon phaiosoma Blkr = Hemirhamphus phaiosoma Blkr. Les Hemirhamphifonnes s’allient aux Exocets par les Oxyporhamphus et aux Orphies par les Hemirhamphodons. Quant au premier de ces genres, qu’on ne connait que par la description et par la figure, qui en ont été publiées dans la grande Histoire naturelle des Poissons, Valen- ciennes en dit qu’il ne s’étonnerait pas qu’un naturaliste ne se décidât à placer son Hemirhamphus cuspidatus dans le genre Exocoetus, dont quelques membres montrent en effet un rudiment de prolongement man- dibulaire. Mais il est évident que les Exocets, même les espèces à rudi- ment de prolongement mandibulaire, comme par exemple le Parexo- coetus mento Blkr, se distinguent essentiellement des Hemirhamphiform.es, par la conformation ordinaire de la mâchoire supérieure, qui ne s’y dé- veloppe jamais en palette ou en forme d’ogive. Aussi sait-on que les Parexocets se distinguent encore par la présence de dents linguales, vo- mériennes, palatines et ptérygoïdiennes. Valenciennes ne dit rien de cette dentition par rapport à son Hemirhamphus cuspidatus. L’examen des nombreuses espèces de Hemirhamphifonnes, que j’ai eues sous les yeux m’a fait trouver plusieurs caractères essentiels, qui n’ont pas attiré ou pas attiré suffisamment l’attention des auteurs. Parmi ces caractères je nomme, outre les détails de la dentition, le nombre des écailles, l’insertion de la dorsale en avant ou au-dessus du premier