6866800 1921 € 


1 


יל 


פישע לענחער; קאַלאָסאַקע נעביירעס, מיט וועלכע רי טעביטיעס 
פון אונזערע מוראַשקעס קאָנען m‏ ווייט נישט פאַהגלײיכן. ראָ 
האַלט זיך אויף די טעהמיטן-מלוכה. און ווירער איו עס א ליבע- 
מלובכה. מענער, וועלכע באַופרוכטיקן. 8 , סענצין", BUS Dam‏ 
איישר, און אס דערגרייכט רי גהויס פּו אַ קליינער פאַרטאָפֿל, 
ווען זי איז פול מיש אייער. DR‏ עטלעסע מינים גשושלעכטלעך. 
אומפעיסע קריפּל-אינריווירואומם, וועלכע דינען והער מטמה DR‏ 
אאַורבעטער" Tu‏ , פאָלדאָטן". האַחעם, פריסים, פונקט MI‏ דאָרט. 
א זאקהגא פון הער ליבעדאַנטװויקלונג --- אקן אין אַלע דריי 
N‏ --- ביי די טעהמיטן, מוהאַשקעס אזן ובינען --- אוויפן העכסטן 
פּונקט פון דער אינטעליגענץ פון דעם גאַטצן נלירער-ישטאַס. 

Term Dam rn.‏ שטאַם איז ווייטער נאָרנישט גשװאָר. 

PR רער נליהער-חיה, נאָר דער חוטזהשחרהרייקער חיה‎ BR, 
באישערט געוװען או יופצוהויבן רי וועלט פון זומפּ. די חוט-הישרההריקע‎ 
פון װושפבע סאי שפּעטער אַרױסגעפומען הער טענטש,‎ mn 

בער רא חויבט Pr‏ א ניי ליר.. ‏ - 


232 


אַ הוז רער בינעןשלוסוז זעסטו נאָך צוויי גרויסע פּרװון פון 
Di‏ דאַזיפן מקכה-לעבן אין בער אינסעסטךוועלט. ביירע ya‏ 
אויך מער אָדער ווייציסער ,ליטע-מלוכות". און ביידע זענען 2°8 
אזעלכע, m DD‏ רי בינען-מקוכה, אומפרובטבאַר. 

איין BD‏ איז די טור א שטע-מ ?וכ ה. להיפּוך דער בי- 
טען-מלוכה האָט די דאָזיקע מלוכה ניישט IP‏ שום שיין פון מאָ- 
גאַרכישער קאָגסטיטוציע. אָבער אַ חוץ דעם איז דאָרט אַלץ DONE‏ 
אי איינגעאררנט, וו PR‏ דער בינען-זמלכה. דרייערליי בירגער: 
מענער, Warn‏ און נעשלעכטלעךשאַרסריפּלטע ,אַרבעטערינגס", 
אָפט טיילן זיך נאָך דרי אַרבעשטערינס איין אין אמתע קינדער-דער- 
DUMM‏ און גהיססעפּיסע, ‏ שטאַרסע פֿאַרטיידיקונגס-כאלראַטן. 
אָכער דאָס אין פאַר אונוער ליכע-פהאַנע טישט וױכטיק. m‏ 
רש בלייבט רער שטרענגער קאָנטראַסט צווישן די אינריווירואוטס. 
רער ,ער" וושטענס Inu‏ קולטוראויפגאַבע (מיט דער דאָזיקעױי 
אינטעקט-טלוכה נעפינסטו זיך שוין War‏ אין אַ נעוויסער , קולי 
טור") סיפאנציענטרירט זיך אויסשליסלעך אויף רעם באַהעפטונגס- 
מאַמענט, די ,זי" וועלכע טוט מער נישט, וי זי לאוט זיך באַ- 
פרוכטיקן DR‏ לייגט אייער. דאָס שאַפט 8 האַרעם-לעבן פפאַר כיידע 
אהרים. און דרי גאַטצע אייגנטלעטמע מלוכה-אַהבעט לינט אויף די 
אייביקע נאַטיהלעכע סכסוכיס, פאַר וועקסש די ליבע בלייכט אִב- 
BY‏ פרעמר. 


דער צווייטער פֿאֵל א די מלוכה פון די אַזוֹי גערופענע 
טערמיסןן. ח פעעסט די שװאַרצע בהואים pp‏ דיין ww‏ 
קאַמער, וועלכע מען רופט ,פרייסן". רי באַלעבאָסטע פלענט זיי 
האַלטן ED‏ זשוסעס. אָבער דאָס זענען נישט pp‏ זשוסעס, הגם 
זיי זעטען ma‏ אינסעקטן. זיי בילרן אַן אינסעקטןגרופע, װאָס 
שטייט פיל נענפער צו רי אויער-:װוערים אן הי ש/ע- 
ריסן, זי צו רי ױשוסעס. נאָנט צו דער דאָזיסער גהופּע שטייען 
די ליבעלן און לי איינטשַנזפלינן, צו vr‏ קאָנסטו צורעכענען די 
טערמיטן, וועלכע זענען אין ול פּרטים ענלעך צו רי מוראַושקעס- 
אָבער וועלכע וענען פּונסט שי טורטשקעם, my‏ רי פּרייסן זענען 
דשוסעס. רו װאָסט פעהערט וועגן רי טערמיטןצעביירעס אין רי טראַ- 


231 


וועג. גישט פיקנרים אויף זיינע אוטגעהויערע סאציטלע אינסטיפו- 
ציעם, DRM‏ זענען אויפגעבויט me frage‏ דעם נעשלעכטלעכן 
לעבן, אויף חער פרוכפערונג, אויף דער ליבע, ישטעלט ער מיט זיך 
RD‏ גראָר אין רער ראַזיקטער ליבע אין ודער נייסטיקער אַנשוויקלונג 
פון דער דאָויסער ליבע א שריט rs‏ 

דאָס איז באַלערנד נישט נאָר IRB.‏ דער בין צווישן די לאָטקע- 
בלומען. Dam‏ די בינען-מלוכה איז ניישט קיין מלסה Das‏ געווייגלעבן 
טענטשלעכן זין, שטעלט זי אָבער מיט ויך map‏ אַ ביישפּי? דערפון, 
Di)‏ מען װואָלט געקאַנט אָנרופן ,די מלוכה-רעגולירונג pe‏ נע- 
שלעסטלעכן קעבן". -פון פיל טויזנשער איינצלנש פליבע-איטדיווידו- 
DENN‏ שמיחט זי אויס 8 העכסטזשוטסטפולע אייעהייטלעכע געזעל- 
ישאפט. אָבער שטיצטדיק "PR‏ אויף אַ פעלערהאפטער ליבעסימעטאָר 
בוש זי אויף, אָנשטאָט צו הינען דער השכערער פריײער אַנטװײקלונג, 
אַ ריזיסע תפיכּה, אין WIM‏ חער אינריווידזאלם, וװאָס רייסט זיך 
פֿאָרויס צום ליכט, װוערט אומברחמטיתדיק אונטעררריקט. ודאָס אין 
א מין װאָרנונגסחטאָוו?. פון איין זייט רער גרויסער, זיכשרער נוצן 
PS‏ דער סאַצייאַלער פאַרייגיסונג, פון דער רייזיסשר שורגעזיעלישאפט 
ווו ישרשר אוינדיוויחואום שטייט זיך אויף פיל סױיזנטער אַנרערע, 
און וו סאיז איינגעפיהט די גליקלעכסטע אַרבעטס-טיילונג PR‏ 
חשר ווירטשאופט. אָבער אויף ודער אונדערער זייט די שווערע געפאַר, 
אז גשוויסע געוװוינהייטן --- צום בייישפּיל? ביי די בינען די נאָך וויי- 
ניס אַנטֿװיקלטע געשלעסטלעכע פאַרחעלטנישן --- By‏ באַשטימט 
ווערן DR.‏ מלוסהחגשזעץ און דערמיט וױעשט זייער אינערהלעכע באַ- 
ווענלעכסייט און דער רהאַנג פאָרויס אָפּגעטױט ווערן אוּן זיי וװעלן 
בלייבן ליגן װױ א טויטער קלאָץ אויף די סמיטגלירער פון פאַר" 
באַנד, דריקטדיק אַלץ אונטער זיך. 

די בין אַליין האָט מער נישט נגעפונען קיין אויסוועג פון דעם 
ליבעזטעמפּל, וועלכן זי האָט זיך נששאַפן. זי איז אויף אייביק, וי 
פאַרשליוזערט געװואָרן אין רעם Tommy‏ טעמפּל. און ניישט נאָר זי, 
נאָר די גאַנעיע העכסטע אַנשװיקלונג פון דעם נלירער-שטאַם האָט זיף 
אָנגעשטױיסן Na‏ רער פעסטער וואַנט פון וְזִי דאַנייקע ,ליבערמלוכות" 
און איז הערויה שטיין געבליבן, 


= 


un to Freie 


ee 


חתונה אַליין אי פעווע: אויפגעקלערט. און הער דאָזיסער שריט 


איז TR SD‏ געווען פאַטאַל. 

רי בינעןזמלובה האָט געאט 6לס אױיסנאַנגס-פונקט די פעסטע 
אינדיװוירואַליױירונג פון מאַן און DU‏ והעם דאָזיקן פּרינציפּ האָט 
זי אינגאַנצן אפּגעהיטן. אבער וי האָט גאָהנישט נעטון, כרי אים 
צז פֿאַרטיפן. די מאַהעפטונג פיהט צוטויף מאַן און ווייב אויף אַ 
קורצער וויילע. דאָס PR‏ די גאַנצע ,חתונה". אַ חוץ העם פרעס- 
קאַנפליקט, האָסטו ראָי דייזעלבש לאַגע, װואָס ביי העם שפּינעןשּאָר. 
דרי פאַנצע עלטערןצעפילן בלייבן ans‏ דער זייט פון דעם ווייב. 
רער ‚ED‏ די הראָן-בין פלייבט גראָד אויף והער העכסטער שטופע, 
ביי אונזערע האָניק-בינען, איננאַנצן נלייכנילטיק צן דער פרוכפּע- 
רונג נאָך רעם קורצן באַהעפטונגס-אַקט. פויל DR‏ צוועקלאָו פאַר- 
ברענטט ער אָפּט pin‏ גאַנץ לעבן, א זיין טראַנישער DR MD‏ 
אָופמזמאָל ניישט שענער, N‏ ודער סוף פון DI‏ שפּין-,ער", וואָס ווערט 
אויפגעפרעפן חורך דער , זי". אַזוי אויך WORT ar‏ נישט קיין שם 
שריט פאָרוים. 

אייצט נעם ראָס PM‏ האָס ווייכ רערשיינט ביי רי כינען 
DIN‏ טאָפּלטדאיגדיווזדזאום: Dt PR DD‏ די קעניגין, פון רער 
צווייטער זייט חי וועפטאַלין. דו זעסט אָבער, אַז ביי דער צעטיילונג 
האָט יערער פוֹן די האָזיקע איטדיווידואומס געקיטן א שיוערן פאַר. 
פוסט. רי קעניגין DEN‏ אינגאַנצן אָנגשוווירן אירע מוטערלעכע-געפילן 
און נראָר רערין PR‏ דאָך געלענן א ריזיפער נייסטיסער שרים aD‏ 
‚on‏ אַ חיץ דעם איז זי נאָך גשװואָרן ווייניקער פריי צוליב רעם, 
װאָס זי האַרף, אַז מען זאָל זי שפּייזן. פאַרקערט, רי װעסטאַלין 
האָט פאַרלוירן DET‏ נאַנציע נששקעכטלעכע לעבן, זי איז בכלל אַהױיס- 
געווארפן געװאָרן פון דיעם העכערן לעבנס-קרייז פון , מאַן און ווייב" 
הי סען דעם מאַן גאר DAR‏ פױילן ‚Boa‏ וועלכן זי ברענגט אום, 
ווען זי האָט DIR‏ טישט פיט װאָס צו שפּייזן, TR‏ לעבן DW‏ 
זייער וו ציס. מיט איין װאָרט, פאַרלוסטן און פאַרלסטן. 

אין רעזו?טאַט: אַ פאַראָרעמונג פון אינדיווידואום IR‏ יעדער 
הינזיכט. אָרעם איז הי דראָן-בין. אָרעם רי קעניגין. און PRIOR‏ 
אָרעם די וועפטאַלין. רי דאָזיסע גאַנצע ליבעזטכה איז 8 פאַלשער 


292 


אינריווירואומס האָכן שפעטער BT‏ געסאָנט שנטשטיג נייע, 
העכער:אָרנאַניזירסע כאָציאַלע פאַהכאַטרן. Wa‏ אין 
N‏ גאנץ אנרערער, פריײערער פּאָרם. און זיי דעטען אַנטשטאַנע. 
דערמאָן זיך רי אייטפאַכע חתונה. און נאָך ווייטער. מיר מענטשן 
װענען רערצו רער בעסטשר ביישפּיל, דער ביישפּי?, װאָס הויבט 
זיך צום הימל. און האָס ms‏ באמת Bu‏ אַ העכערע שטופע, N‏ 
פיל העכערע, וי רי קערפּערלעכע צונו'פיװאוססונג פון רי סיפאָנאָ- 
פּאָרן. אויך אין רעם דאָויקן פרייען פארבאגר איז נאָך פאַראַן 
זייער פיל אונטערדריקונג, IND‏ מיר מענטשן ווייסן דאָס צים 
בעסטן פון אונזער סאַציאַלצששיכטע. MN‏ רעם געביט אין נאָך 
זייער פיל ראָ אויפצוטון. איין נאָט ווייסט, וויפל... 


NM‏ מיר גייען צוריק צו דער PD‏ איך האָוב געזאָגט: צו דער 
סיפאַטאָפאָרן-מלוכה האָט m‏ זיך אויך נישט אינגאנצן צוריסגעקערט. 
זי האָט האָס DWB‏ נישט געקאָנט. טויזנטער בינען-אינדיווירואומס 
זאָלן זיך פּשט צונויפוואססן --- דאָס ME‏ מער נישט מעגלעך געווען. 
Won‏ צי האָט זי העריכער שוין געפוגען דעם אומתן וועג צו יענער 
העכערער, פרייערער סאַציאַלער פאַרייניקונג? צי האָט זי רער- 
גרייכט דעם דאָזיקן אירעאַל מיט איר ,מלוכה" פון אַזױ פיל טוי- 
זועטט'ער אוינדיווירואומס? מען מוז זאָגן: גיץן. ודי בינען-מלוכה אַר- 
בעט DO‏ אַװי פיל און אַזוי פיל טויזגטער אינגריווידואומס וועל- 
כע Baur‏ נישט קערפערלעך צונויפגעוואקסן וו די סיפאָנאַפאָרע. 
Muß‏ דאָך שטעלט זי מיט זיך פאָר גנישט קיין שריט פאָרוים, נאָר 
אַ שריט צוריס 


די בינען-מלוכה האָט זיך נעגריטדעט --- אה ראָ לינט איד 
דחי ז/סטקייט און איר טראַניק --- אויפן באָדן פון רי נעשלעכטלעכע 
באַדערפעגיישן. אויפן באָרדן פון יענע באַרערפענישן, פון וועלכע 
סיהאָט זיך ביי דער װאַנצער השסעהער חיותחושלט אַנטוױקלט 
רי חתונה אין העכערן זין. פיל שפּשטער, ביים מעסטש, האָט -י 
דאָזיקע חתונה געזאָלט ווערן 8 װויכטיס פּראָבלעם אויך אויפן ווע 
צו דער אַנטװיקלונג פון רער מלוכה. אָבער די בין האָט נלייך אֲנ- 
געהויבן פון דער מלוכה, ya‏ איידער ראָס פּראָבלעם פון רער 


228 


וועלכע ווילן זיך צוכאַפּן צו די אייע-, און וי סיט עס אאיך אַ 
צייט נשכדיעם, וי אַלע סעמערלעך זענען שױן אויפגעבויט און באַ- 
ליינט מיט אייער. עס פאַרשטייט זיך, DIOR IR‏ הויבכט נן רי 
מוטער צוצושפּײיזן רי שלייערלעך בשעת זיי קריכן אַרױס. און IE‏ 
הער ראָזיסער דערציונגסהאינסטיטסט הויכט IR‏ ביסלעכווייז איבער- 
צוניין בירוישה צו רי ווייטערדיקע דורות DR‏ אייוערנער לעבנס- 
כלל, שאַפט זיך שוין רער wu‏ באָרן, אויף וועלכער סהאָט זיך 
שפּעטער אויפגעבויט רי בינשן-מלוכה. חי גאַנציע אַנטװיקלונג IR‏ 
ראָ זייער לייכט צו פאורשטיין. 

יבלייכט נאָך די צווייטע פּראַנע. די ראָזיקע גאַנטעיע בינען- 
געשיכטע איז זיכער אַ +ייער אינטעהעפאַנ טער IND‏ אָבער עס פרעגט 
זיך;: צי Dan‏ דערין באמת נששטעקט א פּראָגרעסיווער פרינציפ? 
נישט ווילנריק ווערט מען פאַרפירט רורכן געראַנק: ראָ MO‏ עפּעס 
pm‏ אַ גרויסער שריט פאָרויס, Sm‏ סיר זעען האָך אין פלוג אַזאַ 
פאָלאָסאַלע סא ציש לע פא רײיניסונג. 

דאָס DR‏ נישט קיין פאַרייניקונג לויטן אַלטן סיפאָנאָפאָרן 
פּרינציפּ. חו הערמאָעסט זיך: רי אַקאַלשפן וועלכע זענען זיך, וי צ 
ישטשורע-פעציג, צונויפגשװואַקסן DIE‏ א PD‏ איכער-חיה. איך האָב 
זיך דאָהט נישט אָפּנעשטעלט אויף רער סריטיס פון הער הראָזיקער 
סיפאָנאָפאָרײישער איבערזחיה. זי DIN‏ אויפגעבויט געװאָרן אויף 
פולישטעטדיסער אַרחבעטס-טיילונג. נאַנצע אינדיווידזאומס זענען N‏ 
רער Tamara‏ , אַרגאַנען", טייל זענען געװואָרן מאָגנס DR‏ מיילער, 
אַגדערע שווים צלאָסן און MR‏ ווייטער. אין דער העכערער mn‏ 
וועלט ‚ma‏ גאַטירלעך, אַזעלכעס מער נישט מענלעך געוועץ. DEN‏ 
פער רי אינדיווידואומס BR‏ גשװאָרן אָפּטעטײקט, אַלץ שווער 
און אוממענלעכער איז Bm‏ אַזאַ סאָציאַלע קערפּערלעכע "SD‏ 
רייעיקונג. רו האָסט טשון, וי גראָד איין געשלעכטלעכן לעבן איז דער 
דאַוייסער קאַנפליקט נאָך DER‏ נעקומען צום אויכדרוק. אָבער TR‏ 
הש האָט טער נישט געקאנט פאָרקומען קיין צונויפװואַססונג אויף 
א לענטערער צייט. יערער אינדיווידואום האָט געמווט בלייבן "PR‏ 
גאַעצן פריי. Wan‏ די האָויקע פרייהייט האָט בשום אופן נישט 
אזיכגעשלאָסן DIT‏ באַגריף , סאָציאַל". פון די באַזונדערע ,פרייע" 


227 


=. 


וט 


שטע?ל זיך פאָר, אַז רי קליינגע צאָל פארמערט זיך IE‏ א ישיעור, 
שטעל דיר פֿאָר, אַז אין אַלעם ווערט ביסלעכווייז אריינגעבראַכט 
= באַשטימטע WO DAN UNE‏ ראָס אַלטע צױיב, די , קענינין" 
ווערט באַפרייט פון רער פליכט צו שפּייון ר" ya‏ אַלץ מער 
און מער וואַקסט איר קראַפט צום אייערלייגן. ש טייל פון די 
געהילף-דערציערינס הוֹיבט אויך PR‏ איבערצולעבן העם ווינטער, 
אצי אַז די אין האַרבסט באַפרוכטיקטע קעניגין געפיעט jnw‏ 
Aa‏ ביי ודי ערישטע פרילינגס-אייער. רי דאָזיסע קעניגין נגשווינט 
פון דשר חילף אַזױ פיל קראַפט, אַז זי ווינטערט איבער נאָך SO‏ 
און נאָך AR‏ דערפאַר נעמט זי אָבער אַליין איבער אויך די 
פֿארטענשנעטישע טענער-פּראָרוסציע „RS‏ אַז די סינטדער.וושכטערינס 
ווערן איטגאנצן פרוכטלאזע װעסטאַליגס. גלייכצייטיק בילרן זיך 
אויס רי אַלע סקאַמפּליצירטע זאַפּאַסהאון דעחציוטגסזאייגריכטונגען 
Ti‏ רי טאַטצע טעכניס פון הער ,סלטכח". אויך ידי דאָזיקע אלע 
שטופן קאָן מען היינט זען ביי ענגערע קרוֹבים DD‏ אונזערע האָניק- 
בינען. שטהלעך קומט “un‏ מעטטש און שאַמט פאר חי אַ גוטע, 
פיינסטלעכע היים און... רו ביסט ביים ציל, 

מען האָט די זאַך נאָכגעפאָרשט נאָך BED‏ אונטער די שיר" 
בינען, כיז צו רי ערשטע שטופן, ווען מוטער pe‏ קינדשר זענען 
זיך בכל? קעבשריק צוטויפנעקומען, אַװױ שז ס'חאָט זיך געקאַנט 
apa‏ די' ,קיטדערזרערציזנג". ביים שפּין האָסטו געזען די 
מוטער DAR‏ וװשכטערין פון אירע אייער; דערנאָך אויך די ייטיע 
פריכן אַרױס פון די אייער, איז זי שוין טויט. PR‏ געוויסע "sy‏ 
טערע סינים פון בינען, וועלכע זענען נאָך היינט NT‏ אויף דער 
װועלט, רערלעבן נײישט צו זען זייערש קעבעדיקע פיטדער. די אַלטע 
בויט אויף שי קשמערל, ליעט אַהין אריין אַן איי, לייגט צו צים 
איי אַביס? שפּייזן און שטאַהבט. אויף אַ ווייטערדיקער שטופע 
Hy‏ מען, װי די פוטער בויט נאָך אַ רייע שוף-קעמערלעך פאַר 
רי אייער, וועלכע זי האַרף נאָך לייגן, בשעת פון דעם עחשטן איי 
קריכט אַרױס דאָס שלייערל; זי הערלעבט אַזױ Dun DE‏ ערשטן 
מאָל Ya‏ זשן איר לעביעריק MD‏ ווייטער נשוװייסט זיך רי טלטע 
mW‏ פאודטרייבן פון אירע פעטערלעך בישע פּאַראַויט-אינסעקטן, 


216 


מעטום wos‏ מיט זיישך גאַנצער ענערניע און האָבן ao‏ 
פירט, אַז נעבן די פאַרקריפּלטע ברואים אין ענדלעך אויסגעוואקסן 
אַ NE‏ נײשטפּאַרקריפּלטע, געשלעכטלעך-פעיסע ביגען. און דער- 
מיט איז די ווייטערדיקע עקזיסטענץ פון מין גשווען געזיכערט. 

פון DIT‏ פּונסט צו אונזער פאַרצוויינטער , בינען-שלוכה" איז 
נאָך זיכער א גאַנץ גרויסער, שריט. אָבער דו פאַרשטייסט שוין, אַז 
אין משך פון דער לאַנגער אַנטװיקקונג האָט דערפון געקאָנט קימען 
צו דער דאָזיקער מלוכה. דו פאַרשטײיפט, אַז די צוטיילונג פון דער 
מוטער אויף קענינין און װעסטאַלין Dan‏ געקאָנט געשען גאנץ 
אײינכּאַך, DW IN‏ באַזונדערטן כשוף. 

עס איז אָבער אינטערעפאַנט, אַז איך דערציי? ודיר 87 נישט 
פתם אזיפגעטראַכטע זאַכן. ביי קרובים פון דער בין, וועלכע לעבן 
שוין, IN ‚DON‏ אין גרויסע פּאַמיליעס, אָבער נאָך נישט אין אַזעל 
כע ריזיקע מלוכות, ביי די 9 ר ר"ב ינ ען, זעסטו נאָך היינט נע" 
וויסע פארשטיינערטע שטופן פון דעם דאָזיקן אַנטשװוקלונגס-פראָ- 
צעס. אָס זעסטן אַן אַבסאָלוט אַנטוױיקלטע ערר-בין -- , זי", וועל- 
ע לאָזט זיך PR‏ הערבסט באַפרוכטיקן פון אַן , ער" און ווינטערט 
PIE ART‏ איבער. אין פרילינג לייגט זי די ערשטע שיכט אייער; עס 
קומען DIMS‏ די ערשטע שלייערלעך און די מוטער שפּייזט זיי, 
לויט איר מוטסערלעכן אינסטינקט, אַזוי גוט, וי זי קאָן נאָר. RI‏ 
טירלעך, קשֶׁן זי זיי נאָר קנאַפּ שפייזן. TB‏ די אייער קומען אַרױס 
נייע ווייבער, וועלכע זענען אָבער קלענער, װוי די ונשויינלעכע. קליי- 
נע און ווייט פון דראָנען, שמען די דאָזיקע ווייבער נישט צו קיין 
באַהעפטונג. רערפאַר אָכער WON‏ ביי זיי באַלד צום HN‏ בי 
מוטערלעכע אינסטינקטן; זיי נעמען איבער די שפּייזונג פון די וויי- 
טערדיקע שלייערלעך און DIR‏ הערכסט דערציען זיי פון די שפּע* 
טערריקע שלייערלער wm‏ גרויסע, אמתע וייבער. די דאָזיקע 
אמתע Warn‏ נעפינען זיך ווידער זייערע דראָנען, וועלכע EN‏ 
פּאַרטענאָגענעסיש BIN‏ אי דורך דער אַלטער שטאַם-מוטער, אי 
דורך די קלייגע am‏ זיי באַהעפטן זיך, ווינטערן WIR‏ און 
הויבּן אָן אין נרינעם פריליננ רי געשיכטע פונדאָכגיי,. דו האָפט 
ראָ זיכער אַ בריק צו דער נרויסער בינעןזמטסה. 


געדונג. דאָס לאָזט זיך געשיכטלעך זייער טיף נאָכפאָרשן. געשיקטע 
און גייסטרייכע זאַך-קענער EIN‏ באמת געלונגען RANK‏ ווונדעדלעך- 
קלאָרן אופן פאָרצזשטעקן די נאַנצע היסטאָרישע אַנטוױקלונג פון 
אונזער היינטיקער בינען-מלוכה. בוטעלרעעפען אין ברעמען האָט 


רערפון אין דער לעצטער צייט גענעבן דאָס קלאָרסטע, װאַרשײנ- 


לעכסטע בילד, איך נעם דאָ נאָר DIS‏ די הויפּט-ליניע, אויף a‏ 
פיל זי IND‏ אונז צונוץ קומען. 

עס איז אַמאָל געווען IS‏ אור-בין, וועלכע Ban‏ געהאַט, פּונקט 
וו פאַרשידענע אַנדערע אינסעקטן, די אייגנשאַפט צו לויגן אומ- 
געהויערע מאַסן אייער אויפן גרונט פון אַ באהעפטונג TS DS‏ דעם 
נאָך פּאַרטענאָגענעטיש, IN‏ 8 באַהעפטונג; DR‏ ערשטן פאַל זענען 
דאָס געווען ווייבלעכע אייער, אין צווייטן מענלעכע. די שלייערלעך, 
וואָס זענען אַרױכגעקראָכן פון די אייער האָבן געדאַרפט האָב; אין 
NS‏ געוויסער מאָס גוטע דערנערונג. די אַלטע בין האָט גשהאַט אויך 
גענוג מוטער-געפילן און זי האָט צונויפגששלעפט שפּייז וויפיל זִי 
. האָט נאָר INDIA‏ \ 

NT WIN‏ האָט זיך אַרױסגעשטעלט אַ פאַטאַלער פּלום. 

איר פדוכפערונגס-קראַפּט איז WI‏ גרעסער פון דער דער" 
ציונגם-קראפט. דער IND‏ האָט נישט גשװואָלט העלפן, װאָס זאל 
זי טון? אַפילן ביי דער גרעסטער פלייסיקייט איז געווען אוממעג- 


לעך װוי געהעריק צו פאַרשטופּן US‏ פיל הונגעריקע מיילער. אין אַ / 


וויילע DIS‏ זענען אַרױסגעקראָכן די ערשטע פּאַרטיע יונגע בי 
נעלעך. אָבער N‏ אומנליק! די קנאַפּע דערנערונג האָט vr‏ פאַר" 
קרײפּלט. זייערע געשלעכטלעכע טיילן זענען Den)‏ פעיק נעווען w‏ 
קיין באַהעפטונג. זענען זיי זיך אַזױ געזעסן, די אָרימע קריפלען, 
װאָס זאָלן זיי טון? אָבער זיי האָבן געוען די אַלטע מוטער, וועלי 
כע האָט נאָך אַזױ פיל אַרבעט DIE‏ די קיטדער אין די וויקעלעך. 
און פריי פון אייגענע ליבע-בענקשאַפֿט, האָבן זיך די נעשלעכטלעכע 
קריפּלען גענומען העקפן דער אַלטער מוטער. זיי je‏ איך נע- 
בדאַכט צו טראָגן שפּייז. זייערע אינערלעכע מוטער-געפילן האָבן 
אויך אויפגעװואַכט, OST Din‏ זענען געווען נישט זייערע א יי ; ענע 
קינדער. קורץ, זיי האָכן אַרױסגעהאָלפן דער מוטער, האָבן אי אן- 


224 


: 


װאָס זי דעד ציט די DR WIR‏ יונגע, װאָס זענען דורך יענעם אַנ- 
דערן ווייב נעליישט DEN DET ‚N‏ די שפּין-,, זי" פאַרייניקם איז 
זיך אין איין און דערזעלכער פּערזאָן: א ווייב, װאָס ליבט און פי ב- 
פערט זיך, און 8 מוטער, װאָס דערציט, DET‏ איז ביי דער בין צי- 
Din‏ אין צוז יי פּערזאָנען --- אַ ,זוייב, DAN‏ ליבט און פרוספערט 
זיך", די קעניגין,. און אַ ,מוטער, װאָס דערציט", די װעסטאַלין. 

רער דאָזיקער איינפאַכער פאַקט PB‏ רער פאָנישער שליס? 
פֿון רער נאַנצער בינען:מלוכה. ביים שפּין האָפטו צוויי פּערזאָן מיט 
אַ גשויסער אַרבעטס-טײיקנג אינעװוייניק PR‏ דעם לייב. דאָ האָסטן 
רעם מאַן מיט זוימען. דאָרט דאָס ווייב Did‏ די אייער. די מיטער- 
ליכע דערשיינט דאַן DAS‏ באַזונדערע צונאָב-אַרבעט פון דעם ווייב 
אַלֿיין. ביי רער בין זעסטו די דאָזיקע אַרבעטסרטײלונג דורכגעפירט 
צווישן דער דראָן-נין און דער קענינין. אָבער אַחוץ דעם האָסטו NT‏ 
נאָך אַ נייע אַרבעטסטײילונג אויף דער ווייבלעכער זייט: די 8 
טאב-אַרצעט פון דעם DIS PN‏ דערציערין פון אירע קינדער ווערט 

אַרױפגעלײגט אויף א מין ווייב פון צווייטן גראַר, וועמענס גאַנץ 
לעבן סבאַשטייט PN‏ רער דאָזיקער אַרבעט. עס קומט אַרײן אין 
דער רייע דער טיפּ פון דער אומגעשלעשכטלעכער װעסטאַלין, וועלכע 
פרוכפערט זיך אַליין קיינמאָל נישט, אָבער וועלכע איז זיך מקריב 
SD‏ דער דערציונג פון די פרעמדע קינדער ביז DIE‏ לעצטן שטיי- 
בעלע פון איר קראַפט. 

דו זעסט איצט, װאָס די בינען-מלוכה אַליין האָט אויפגעטון. 
NT‏ אַנטשטייען אָבער גלייך צוויי נייע פראַגן;: ערשטנס, וי אַזױ 
האָט דאָס געקאָנט ווערן? און צווייטנס, צי ma‏ עס געווען זייער 
נוצלעך און פּראָגרשסיו? 

אויף דער ערשטער פּראַנע וושסטו דיר אַליין מסתמא נלייך 
ענטפערן, ווען דו וױעסט זיך דערמאָנען, װי אַזױ די װעסטאַלינ 
אנטשטייען נאָך היינט אין דער פאַראַנענער בינשטאָק. יעדע "DEN‏ 
טאַלין אי אייענסלעך, פיט איר נאַטור-קראַפט, אַן אמתע ,זי". 
ביי איר איז נאָר דער געשלעכטלעכער ISIN‏ פאַרקריפּלט. די ET‏ 
זיקע פאַרקריפּלונג איז אָבער, װי דו האָסט געזען, נישט קיין x‏ 
Wer‏ פעלער פון נעבורט, נאָר אַ פּראָדוקט פון צו קנאַפּער דער" 


223 


ואָרהט IND Toms‏ ווייב. 9 WIN‏ נישט קיין באַװונדערע , קינ- 
דער-דיערציערינס". דו האָסט נעזען נאָר פאָלגנדעס; מאַן און ווייב 
פאַדייניקן זיך אויף אַ וויילע אין באַהעפטוננס-אַקט. דער מאַן פאַר- 
שוזיגרט נאָך דעם דאָזיקן ‚DER‏ נישט זאָרגטריק זיך פאַר די פאָלגן. 
דאָס זויייב בריענגט אָבער DIS‏ די יונגע און DM‏ זיך פטר זיי ווי- 
פיל זי קאָן; זי בויט פֿאַר זיי אױף אַ זיכער אייער-נעסט און באַ- 
DIR‏ עס DIR‏ טרייש פאַרטייריקערין ביז צו איר אייגענעם ווינטער- 
טויט. דו האָסט IS‏ ארום שוין דאָ אויך די קינדער-וועכטערין, 
אָבער -- זי פאַלט אײנפאַך צונויף מיט דעם וייב, BD‏ 
רער מוטער. 

מיר האָבן אין אַ פרעמדן, אָבער אינערלעך ענלעבן פאַל, ביים 
שטעך-פיש נעזען, אַז אויך דער פאָטער IND‏ איבערנעמען די אויפּ- 
זיכט איבער די קינדער, און איך האָב דיר געטעבן צו פארשטיין, 
DM‏ דעחפון לאָזּט זיך אַרויפדרינגען אין העכערן זין פאַר דעם באַ- 
גריף ,חתונה". אָבער דאָס DVI‏ אונז דאָ נישט אָן. מיר וועלן איצט 
ווייטער ניין אויפן a‏ פון דעם שפּין און זען, װאָס די בין האָט pa‏ 
דעם דאָזיקן פּרינציפּ געמאַבט. 

װוי מען קאָן גלייך זען vs‏ די בין פון דעם דאָזיקן פּרינציםּ 
גלייך אַרױפגענאַנגען וי פון אַ מין אור פּראָגראַם. די דראָן-בין, 
דאָס הייסט דער בינען-מאַן זאָרגט זיך אויך אַבפאָלוט נישט פאַר 
די קיטרשר. עס IND‏ נאָר אַזױ אַרום קיין רייד נישט זיין וועגן שטעך- 
פיש-פארהשלטנישן אָרער נאָר וועגן נאָך העבערע פאַרהעלטנישן, 
m‏ ביירע עלטערן ווידמען זיך דער קינדער רערציונג. אויך ST‏ 
בלייכט די פינדער דערציונג אויסשליסלעך ביים ווייב דוֹ האָסט 
ראָך געזען, אַז די וועקטאַלינס זענען אויך געווען ,ווייבער"; ווען 
אפיל פאַהקריפּלטע. אָבער דערצו האָט די בין צוגעגעבן דאָס מערק" 
וויהריקע: די דאָזיקע װעסטאַלין דערציט נישט אירע איינענע 
קיגדער, נאָר די קינדער פון דער קעניגין. דו האָסט דאָ MS‏ אַדום 
איינפאַך צ וו יי ערל יי פאָר טן װײבער. 

איין ווייב, די קעניגין, אין מוטער נאָר אין דעם זין, װאָס 
זי לאָזט זיך באַפהוכטיקן און ? יי ג ט WIR‏ דאָס אַנדערע ווייב, 
m‏ װעסטאַלין, ‚Wim HN‏ פאַרקערט, מוטער נאָר אין דעם +}, 


222 


:אמוזער קעניגין IP‏ נאָר קיין רייד נישט זיין. דאָס נאַנצע װאָרט 
פענ יכין" איז נאָר אַ מטוישטש בילר. און פּונקט nme‏ וייניק זע- 
m‏ הראָן-צינען אַ הערשנריקער, פוילער, העכסטער קלאַָס און 
די אַרבעטערינס" עקספּלואַטירטע , פּראָלשטאַריער". 

רי בלומרשטע ,קעניגין" איז איינפֿאַך נישט wo‏ און נישט 
WEM‏ וי דאָס , ווייב" פון דער מלוכה. DET‏ ווייב! 

די כלומרשטע דראָנען אַריסטאָקראַטן זענען די , מענער" פון 
װער מלן ה. ר י מענער! 

די כלומרישטע אַרבעטערינס זענען די , קינדער-דערציערינם" 
פון דער ist‏ ודי דערציערינס, וועלכע דאַרפֿן זיך Ps‏ זאָרגן פאַר 
די זנגע דורות; און נאָר SM‏ צונאָב צו דער דאָזיקער קינ 
דערציעונג האָבן זיי נאָך איבערגענומען די זאָרג כּאַר די אמתע על 
טערן, פּאַר די דראָגען און דער קעניגין, אַזװי, אַז זיי טראָנן באמת 
AN‏ זייערע פּלייצעס די נאַנצע אַחבעט אין בינשטאָקן — אחוץ 
דער באהעפטונג און דעם אייער-לייגן. 

אַלזאָ; אַ ווייב, מענער, קינדער-וועכטערינס HR‏ קינדער. דו 
זעסט: די גרונט-עלעטענטן פון דער דאָזײקער מלוכה זענען אייננט- 
לעך די טיילן פון אונזער באַנריף , פאמיליע". דער דאָזיקער נגאנצער 
ריזיקער AN Sp‏ די צענדליקער טויזנטער סאַציאַל-פאַרײיניקטע 
חיזת PN‏ אין זיין אינערלעכפטן נעבוי נישט עפּעס אַנדערש, יי 
א יין א יינ ציק ע אומג עהויערע פאַמיליש 

גכער די פּרטים זענען פונדעפטווענן זייער אויסטערליש. זיי 
em‏ דיר די בין DER‏ אַ משונהדיק הרייסטע אינדיווירועלע עקם- 
פּערימענטאטאָרין פון דער גרויסער זאַך, וועלכע באַהאַלט זיך אונ- 
טער די ווערטער ליבע, חתונה, פאַמיליע. אַ דרייסטע, WR‏ נישט 
קיין גליקלעכע. 

כרי קלאָר צו פאַרשטיין די זאַך, מוואפטו דיר קױרם 2 פעסט- 
שטשלן Dam‏ אויפגאַנגפ-פונקט, פון וועלכן די בין Ban‏ געקאַנט 
TWIN‏ איר עקספּערימענט. דערמאָן זיך IN‏ דעם שפּין. אויך ע- 
איז אַ נלידער-חיה, וועלכע שטייט נאָך, אמת, פיל נידריקער פאַר 
דער בין, אָבער וועלכע איז, אויב נישט קיין דירעסטער קרוב פון 
רער בין, דאָך װי עס איז DIN‏ צו אירע אור-עלטערן. DEN‏ האָפּטו 


221 


i 
E 
2 


= 
= 


דער או מאװויסישעפּלעכער צויכערזצרונעם פון לעבן שעפּט זיך אויס, 
דער זוימען-טאַש ליידיסט זיך אויס און די קהאַפט פון דער a‏ 
פרוילעכער פרוכפערונג שטאַרבט אָפּ. דאַן שטאַרבט אָפּ אויך דער 
איייגעגער לעבגס-נערון MD.‏ 


,> אָבער נאָך אַ וילע פילאָזאָפירן ארום דער בינע" 

מלוכה. ' 

אין דעם אויפדרוק , מלוכה" ליגט, װוי דו האָסט pw‏ געוען 
פון דער גאַנצער נגעשיכטע ביז איצט, אַ געפערלעכע קוועלע פאַר 
מיספאַרישטענרניישן. באַזונדער, pm‏ רו האָסט דיך נאָך דערביי 
BAM‏ צו רעדן ועגן 8 , קעניגין". די פאַנטאַזיע שטעלט Tr‏ 
גלייך פאָר אַ באַשטימטע פאָרם פון אַ מאָנאַרכישע מלוכה, לויטן 
משנטשלעבן שטייגער: אַ קענינין, װאָס שטייט אָן דער שפיץ און 
הערשט אײבערן גאַנצן פאָלק, די דראָן-בינען — אַ מין פוילע אַריס- 
טאָקהאַטיע און די איבעריקש --- דאָס ריזיקע פאלק פון אונטער- 
גשדריקטן אַרבעטער-פּראָלעטאַריאַט. די פאַנטאזיע קאָן דאָ האָב! S‏ 
קך אַרבשט: די דראָנעןדשחיטה IND‏ איר פאָרקומען װי אַ RNIT‏ 
ציע פון המון קענן דער אַריסטאָקראַטיע בשעת אַ הוננער, און די 
אַנאַלאָניעס קאָנען זיך נאָך WON‏ אויסמאָלן אָן אַ צאָל. אָבער 
גראָר מיט אַזעלכע אַנאַלאָגיעס זעסטו נישט DIT‏ גרונט פון דער 
זאַך, --- יאָ, דער שיקר, דו זעסט נישט דאָס נראָד, װאָס ס'א"ץ 
MOND‏ באַלערנד DB‏ דשר גאנצער געשיכטע פון אונזערע מענטש- 
לעכע פארהעלטניישן. 

עס מוז IND‏ דיר קודם 2כ? בלייבן אינגאַנצן קלאָר: די בינען- 
מלוכה — דו קאָנסט זי אָנרופן , סלוכה" אין זין פון אַ סאַציאַלער 
פאַרייניקונג ID‏ פיל יחידים — איז אוזפנעבויטם אין איר שצם אויף 
איין איינציקן פּרינציפּ: אויף דער ליב ע, ליבע, נאטירלעך, ווי- 
רער אין זין PD‏ דעם ya‏ פרוכפערונגם-פּראַצעס. 

דאָס איז אַ , ליבע-מלוכה" אין אייענטלעכפטן זין פון דעם 
DER‏ 

פ? קיין אמתער מאָנאַרכיע מים אַן אַכפאָלוטזהערשנדיקעי 


20 


נעשיכטע. אָבער מען זעט שוין, אַז די קראַפט פון דער פּאַטריאַרכין 
ווערט שװאַכער. אַזױי פיל טויזנטער אייער, וי DR‏ ערשטן יאָר, 
ליינט זי שוין נישט. אָכער לייגן לייגט זי דאָך נאָך אַלץ. און דאָס 
רריטע יאָר מאַכט זי אויך דורך: צום פערטן מאָל קאָן זיך אָנהויבן 
דער קרייזלויף! באַטראַכט נאָר: דאָס דאָזיקע אַלטע אינסעקט האָט 
TS‏ איבערגעלעבט דעם גרעסטן טייל פון אירע קינדער, DEN‏ לעבן 
גשויינלעך נישט מער וי זעקס [DEN‏ און אָפּטמאָל נאָך װייניקער, 
װי אַ מענטשלעכער פּאַטריאַרך, DEN‏ װאָלט דערגרייכט אַן עלטער 
פון אַכט הונדערט יאֶר. 

אזן אין רער דאָזיקער בריאה לעבט דורך דער נאַנצער en‏ 
קער צייט, ערישטנס, די פעיקייט, וועלכע זי האָט געירשנט פון ר 
עלטערן צו געבוירן פּאַרטענאָגענעטיש IE‏ אַ באַהעפטונג נייע בינען, 
מענלעכע דדאָנען, און צווייטנס, דער זוימען, וועלכן זי האָט באַקו- 
מען ביי דער באַהעפטונג אין ער'שטן פרילינג פון me‏ לעבן, און 
וועלכער באַפרוכטיקט די אייער און לאָזט פון זיי אַרויסקומען ווייב- 
לעכע בינען, װועסטאַלינס און קענינינס. 

דער דראָנען-דור, DEN‏ האָט פון זיך ארויסגענעבן דעם זוימע;, 
איז שוין דריי יאָר טויט. דאָס זוימען-חיהילע, דאָס אומפארענדער- 
טע, קיין שריט ווייטער נאָך נישט אַנטװיקלטע זוימען-חיהילע, האָט 
איבערגעלעכט זיין ,כאשן", DET‏ הייסט װיין פריערדיקן טרענער 
אויף נאַנצע דריי יאָר. DET‏ איז פונקט MS‏ װוי ווען ביים מענמש 
זאָל דער זוימען איבערלעבן רעם פאָטער, וושלכער איז געשטאָרבן 
צו זעכציק יאָר, מיט העכער 700 יאָר, און נישט דער ;זוימען" 
אין ביכבלישן זין, וועלכער מיינט סימבאָליש די מענטשלעכע דורות- 
סייט, נאָר טאַקע דער זוימען אין אייגנטלעכפטן זין פון דעם װואָדט. 
דו צאַרשטייסט, אַז מיר ישטייען WIN NT‏ פאַר איינעם פון די 
נרעמטע Sram‏ פון דעם MS‏ אומענדלעך ווטדערלעכן ליכער 
לעבן... 

די בינען-געשיכטע אַליין ענדיקט זיך Do‏ דעם דאָזיקן לעצטן 
ועמדער, אין טייל Fa‏ לעבט און פרוכפערט זיך אַזאַ פּאַטרישַר- 
כישע בינע-קעניגין נאָך ma‏ פינפטן יאָר, אַזױ אַז אַלע ציפערן 
Open‏ נאָך Wa‏ אויס. דערנאָך קומט זי אָבער DE WW‏ ציל, 


219 


ייט ינב יי עי יי יי יי יי 


Pe 


Be, 0 


8 


Knie Du 


, 
2 


1 


זענען די דראָנען, װאָס פליען אַרױס צהאַמען vo‏ דער קענינין 
VOR‏ אירע ברידער. WAR‏ גראָד פליען די הראנען גשוויינלעך פריי 
פון איין בינשטאָק DIS‏ אַנדערן, און אויפן פרייען אויספלוג, וועלכן 
די קעניגין מאַכט, באַנעננט זי אויך פיל דראָנען פון די פרעמדע 
בינשטאָקן. IST‏ לייגט די נייש קעניגין ווירשר DR‏ משך פון אַ נאַנצן 
זומער נאָך הער באַהעפטונג ווייבלעכע אייער, וועלכע באַקומען אַ 
קנאַפּע דערנערונג און װאַקסן אויס DAS‏ װועסטאַלינס. 

אויב אָבער אין מאָמענט פון דעם Doms‏ פון דער ער- 
שמער קעניגין באווייזם זיך אויך א צווייטע, וועהט באלד נזיטיק א 
צווייטער ,פרילינגסרקרבן". די ערשטסגשבוירענע יונגע. קעניגין 
חאמלם צוטיף א טי? Mb‏ פאַראַנענעם שווארעם IN‏ 
פליט אַרױס DAN MI PN‏ , צווייטער שווארעם". 

פי? מערקוויהדיקער איז אָבער דאָס, DEN‏ עס נעשעט דערוויי? 
מיט יענער ערשטער מוטער-קאָלאָניע DD‏ דער אַ לט ע ר קענינין. 
די ג אַ נ צ ע פרוכפערונגכ-פעיקייט פון דער דאָזיקער אַלטער מוטער 
דערשיינט דאָרט אין דער פולער קראַפט. DIT‏ גאַנצן זומער לייגט 
זי PAR‏ ווידער DS‏ ווידער אייער, טויזנטער און אָבער אַמאָל טויזנ- 
טער. און דעם נאַנצן זומער באפהוכטייקט זי די דאָזיקע טויזנטער 
אייער מיט דעם ‚DAS‏ איצט אָנדעהטהאַלבןיעריקן זוימען. 

עס קומט מער נישט IND‏ קיין באַיהעפטונג, די דאָזיקע צניעות- 
דיקע אלמנה ריירט מער נישט IS‏ קיין בינען-מאַן. און דאָך האָט זי 
IN‏ אַלץ אין איר טאַש פון דער ערשטער אַלטער פרילינגס-באַהעם- 
טונג גענוג זוימען אויף צו באַפרוכטיקן יעדעד איי, ts ns‏ פון 
יעדן איינעם קומט DIS‏ אַ וועסטאלין. און ווירער ווערט N‏ 
טער, און ווידער ווינטעהט זי איבער מיט אַ טייל פון רי קעבנס- 
פשיקסטע װעסטאַלינס. און ווידער איז ביי איר DR‏ פרילינג FR)‏ 
דעם דריטן פרילינג פון איר לעבן) פאַראַן די פּאַרטעטאגענעטישע 
קראַפט צו געבוירן אומבאפרוכטיקטע דראָנען. און WIN‏ קלעקט 
טאָך אין דעם זעלבן פרילינג איר זוימען זאפֿאָס אויף צו געבוירן אַחוץ 
דועם נאָך באַפהוכטיקטע קעניגינס. ווידער קומט אַלזאָ ID‏ די RE‏ 
טרייבונג פון 8 , פריליננפדקרבן". די אור-אַלטע קעניגין פלים ווידער 
אארויס IN‏ דער שפּיץ פון אַ שווארעם פאַרטריבענע װעסטאַלינס. 

צום הריטן מאָל, אין דריטן יאָר חורט זיך אוכער רי גאַנצע 


218 


אין בינשטאָק איז איצט 11 שפּעטע פרילינגס-צייט. רי זעסט 
DA‏ די אַלטע, נאָך פאַראיאָרן באַפּרוכטיסטע בינען קענינין, א 
ריזיקן שטאַם װעסטאַלינס, וועלכע פּאַרמערן זיך נאָך אַלץ Ss je‏ 
שיעוֹר, אַ קליינעם שטאַם נייע, נאָר DEN‏ געבוירענע דראָנען און 
מינרעסטנס אין איין ,קעניגלעכער "WORD‏ אַ נייע קעניגין, Den‏ 
פרעסט און אַנטװיקלט זיך; עס קאָנען זיין אויך עטלעכע. ו 2 זאָל 
איצט וערן? PR‏ דער לאָניק DR‏ דאָ פאַראן א גאַנץ איינפאַכער 
אויסווענ. 
רי נייע קליינע קעניגין זאָל אין איין שיינעם טאָג אַרױם- 
קריכן, זיך באַפריינדן מיט די דראָנען און איבערנעמען פון איצט 
IN‏ די גאַנצע ווייטערדיקע פרוכפערונג: זומער געבוירן = וועסטאַ- 
לינס DIN‏ פרילינג נייע דראָנען און א נייע קעניגין. און די אַלטע 
;פרוי קעניגין-מוטער זאָל נאָך אַזאַ אומדערמירלעכער פרוכפערונגם- 
ארבשט פון פאַרגאַנגענעם יאָר איצט פאַרשוינדן פון דעם שיי- 
פּלאַץ נאָך די אַלע דורות פון די װעסטאַלינס, וועלכע זי האָט ביז 
איצט איבערגעלעבט. 
אָבער דו מאַכפסט דעם חשבון אָן דעם באַלעבאָס. דוֹ דער- 
שאַצכט נישט צוויי זאַכן: ערשטנס, די רה פון דער דאָ- 
זיסער קענינין-מוטער; DR‏ צווייטנס, אינעװוייניק, אין דער א 
קער קעניגין-מוטער די נישט Wa‏ לשבנס-פעיקע זוימען-חיה* 
לעך פון דער פאַראַיאָרעדיקער באַהשפטונג, וועלכע לעבן יש 17 
אין זייער זוימען-טאַיש און וועלכע קאָנען נאָך נשבוירן IS‏ פיל 
נייע װעסטאַלינס און פעניגינס. באמת DIN‏ נאָר פאַרווירקלעכט 
רער ערשטער טיי? פון דיין לאָנישער השעחה. נישט מער DAN)‏ 
ר מוז צוליב דעם לעבגסטוילן פון דער קעניגין-מוטער FIRE‏ 
לעכט ווערן אזיף אַ רשװאָלוציאָנערן וועג. 
צוויי פרובפערונגס-פעיקע קעניגינם אין איין מלוכה קאָנען 
נישט זיין. די צאֶל פון די װעסטאַלינס װאָלט דערפון געמווּט 8 
אויסוואַקסן און סעװואָלט אַנטשטאַנען אזא מוטערלעכעה em barras‏ 
de richesse‏ , אַז יערער אֶררטונג װאָלט צושטערט געװאָרן. 
שוין איצט אין רער שטאק DO‏ דער נייער פרילינגס-טעטיקייט 
פון דער WER‏ קעניגין איבערנעפילט. וגאָס נאָל am a‏ עס 


217 


nz 1 U m 


4 


מוז פאָרקומען אַ צוטיילונג, --- אַ צוטיילונג פון דעם נאַנצן פּעַר- 
סאָנאָל אין צ וו יי שטאַמען, פון וועלכש נאָר איינער קאָן בלייבן 
אויפן אָרט, דער אַנדערער אָבער מוז אויסװואַנדערן: ביי ישרן שטאַם 
מוז, פאַרשטייט זיך, בלייבן א יי ן קעניגין;: ביי איינעם די אלמע 
און ביים צווייטן די נייע. װוי די אַלטע איטאַלישע שטאַמען פלעגן 
אין שווערע צייטן אַװעקגעבן DIS‏ , פרילינגסיקהכבן ( ver sacrum‏ 

פריי. אין דער האַנט פון די געטער אַ נאַנצן דור רייפע יינגלעך און 
מיידלעך, צווינגענדיק זיי פּשוט אויסצװואַנדערן, אַזױ מוז TS‏ 
ראָ איינע פון די צוויי העלפטן פון בינען-שוואָרעם אדויס אין MI‏ 
אַלס פריליננס-קרבן, זיך זוכן אַ נייע היים. עס איז דערביי IS‏ 
אַלְטער מנהג אין דער בינעןעועלט, אַז עס פאַרלאָוט דעם בינשטאָק 
האָס. עלטערע געשלעבט, נישט דאָס נאָך נישט רייפע, יונגע. 

אַן ערך אַכט טעג נאָך דעם, װױ עס אין געליישט דאָס 
איי אין דער קעניגלעכער קאַמער, ענדיקט זיך די שלייערל-צייט 
פון דער גוט דערנערטער WU‏ קעניגין. DIS‏ פּופּע גרייט זי זיך 
זוידער אויך אַזױי לאַנג DI‏ צו איר דערשיינונג אין דער גאַנצער 
פּהאַכט. דאָס דינט IND‏ אַ סיגנאַל פאַר דער אַלטער קעניגין. זי 
זאַמלט צונויף אַרום זיך אַ שטאַם פון צען ביז פופצן טויזנט BEN‏ 
טאַלינס (ביי געריכט באזעצטע בינשטאָקן נאָך פיל מער) און די 
חברה פלים אַרױס. דער , פאָרשווארעם" אָרער דער , ערשטער RI‏ 
רעם" פאַרלאָזט דעם בינשטאָק. לייכט BUND‏ זיך דער דאָזיקער 
שװאָרעם כאַפּן פון מענטש און איינשפּאַרן אין אַ נייע הויז, IN‏ 
כעס BUN‏ באַלד אינעװוייניק אויסגעבויט און באַפעלקערט אויף 
8 יאָר. 

און אין אַלטן הויז קומט דערווייל אַלץ SD‏ ווייטער לויטן 
נלייכן פאָדים פוֹן דער DNS‏ אין אַכט טאָג DRS‏ דערהעהט Tr‏ 
פון דער פאַרמאַכטער קעניגלעכער WORD‏ אַ קלאָרער: ,זעם-זום". 
דאָס איז אַ צייכן, אַז די נייע קעניגין איז אַרױס פון פּופּעדשטאַנד 
און איז אין פולער קראַפּט. אויב סשיז נאָך פאַראַן איין קעניני;, 
טרעט זי נלייך DE DIE‏ איר קעמערל און הויבט IN‏ דרי נייע עראַ. 
זי פלים אַרױס און באַהעפט זיך מיט די דראָנען. עס קאָן רערביי 
96 זויילע באַומרויקן די פראַנע N‏ אינצוכט, MIN‏ הז ווייסט, 


216 


אייערשטאָק און אים פעיק צו מאַכן צו אַן אייער-פּראָרוקציע. אצת, 
אין ?עצטן פאַל קאָן זי אַרויסגעבן נאָר אוטכאַפרוכטיקטע, ד. ה. 
רראָנען-אַייער. אָבער פון דעם נאַנצן פֿאַקם DEN‏ קלאָר, א די 
װועסטאַלין איז נאָר אַ קינסטלעך-פאַרקריפלטע פאָרם פון רער , זי", 
וועלכע IND‏ אַפילו שוין דערוואַקסעגעההײיט ביי IS‏ ענדערונג פון 
דעד דיעטע ווידער ביז צו א נשויסער מדרגה אַנטוויקלען אין זיך 
רי ווייבלעכע אײיגנשאַפטן... 


איצט זעסטו, װוי רי בינעןנששיכטע אַנטשפּרעכט איננאַנצן 

אונזער פריערדיקער טעאָרעטישער קאָנסטרוקציע. אין אֶנְהוֹיב אַן 
אמתער באהעפטונגס-אַקט צווישן מאַן און ווייב: דראָן-בין אוֹן קע- 
ניגין. פון דעם דאָזיקן באַהעפטוננס-אַקט קומט אַרױס נישט אַ IT‏ 
פון מענלעכע און ווייבלעכע ברואים, נאָר צוויי דורות, איינער נאָכן 
אונדערן, MD‏ פאַרשירענע געשלעכטער: אַ ווייבלעכע בינען-קעניגין, 
וועלכע געבוירט פון זיך אָן אַ נייער באַפרוכטיקונג WEN‏ מענלע- 
כע דראָן-בינען. דער SR‏ ווערט נאָר REIN‏ קאַמפּליצירט דאַדורך, 
Dan‏ דיזעלבע קעניגין, איידער זי נעמט זיך צו דער פּאַרטע:אָגע- 
נעטישער פרוכפערונג, באהעפט זיך מיט אַנדערע מענער און נע- 
בוירט פון דער דאָזיקער באַהעפטונג ווייבלעבע בינען. 

ווען דו באַטראַכ סט אויף MR‏ אופן דעם וווגרערלעכן יונג" 
פרוילעכן נגעבוירונגס-אַקט פון די דראָן-בינען, פאַרלירט ער וי" 
ניקססטנס אַ טייל פון זיין פֿאַראַדאָקסאַלן און צושטערנדיקן כאַראַק- 
טשר. דער באַהעפטונגס-פּדינציפּ מיט זיין אַלטן רעצעפּט פון דער 
צונויפגיסונג פון איין און װימען Dom) Daum‏ צושטערט דורך דעם 
דאָזיסן אַסט: דו זעסט, וי דורכאויס נויטיק סשיז נאָך אַלץ די 
באַהעפטונג, כדי די מאַשין זאָל קאָנען בלייבן איץ גאַנג. 

און DI SD‏ סוף BUND‏ אונז די דאָזיקע פֿאַרװיקלונכען איינגט- 
לֶעך נישט איבערראַישן אין אַ געשיכטע, וועלכש באַשטײיט פון ES‏ 
פיל ווונרער, װאָס האָבן נישט זייער גלייכן אין דער נאַנצער NM‏ 
וועלט. לאָמיר דיך ווייטער דערציילן די דאָזיקע ווונרערלעכע בינען- 
מעשה. 


215 


= 
= 


פּאַקם האָט, וי דו פּאַרשטייסט, אַ קאָלאָסאַלע באַרײיטונג פאַר דער 
באַאורטײלונג פון דעם גאַנצן װונדער ha‏ דער דאָזיקער בינען- 
פאַמיליע בכלל. דו זעסט גלייך חערמיט די לעזונג פון דעם פריער- 
ריקן רעטעניש: פאַרװאָס פון די באַפרוכטיקטע אייער זענען אַרױס- 
געקומען וועסטאַלינס DR‏ נישט קיין נגעשלעכטלעך-רייפע וויזבער. 

פאַקטיש קאָן זיך פון יעדן באפהוכטיקטן איי פון דער 
פעניגין אַנטװיקלען אַ נאָרמאַלע ,זי". אָבער לויט דעם, וי עס ווערט 
געשפּייזט, ווערט דאָס דאָזיקע אײי באַלד DR‏ אֶנֹהוֹיב פון דער אַנט- 
וויקלוגג פאַרקריפּ?ט אַלס װעסטאַלין na‏ ער עס ווערט רייף אס 
סעניגין. 

מיט אַנדערע װוערטער: די וועסטאלין איז, אַלס אזעלכע, אַ 
קינסטלעכער פּראָרוקט, וועלכער Bm‏ ערשט שפּעטער נעשאַפן 
דורך אַ קנאַפּער דערנערונג. אין דער גאַנצער פריעריקער צייט האָבן 
די װעסטאַלינס פון בינשטאָק, DON‏ קינדער-וועכטערינס, בכיון נע- 
DINO‏ אַנטשטײן נאָר נייע װועסטאַלינס. און איצט צום ערשטן San‏ 
זענען זיי ווידער בכיון אָפּגעטרעטן פון זייער פּרינציפּ און האָבן 
הורך רער בלומרשט ,,בעפערער", אָדשר בעסער גשאַנט צום עדשטן 
מאָל דורך דער נאָרמאַלער שפּייזונג פון דעם איי, געלאָזט אוֹיס- 
וואַקסן 8 ,קעניגין". 

דער דאָזיקער פאַקט DIN‏ אינגאַנצן זיכער. אַן אומצוויידייטו- 
קער צווייטער פאַקט באַשטעטיקט נאָך שטארסער העם ערשטן. עס 
מאַכט זיך, אַז דער בינשטאָק פאַרלירט די קעניגין דורך אַ NE‏ 
לונדיקן טויט אין פרילינג, נאָך איידער זי האָט געלייגט אירע אייער 
PS‏ די קעניגלעכע קאַמערן. INT‏ ווערט איינפאַך איינס פון די יונ- 
גע שלייערלעך, פון וועלכן סיהאָט געזאָלט אַרויסקומען אַ װעסטאַ- 
לין, דורך פּריווילעגירטער לוקסוס-שפּייז דערצויגן DIS‏ קענינין; 
יהאָס איינפאַכע קעמערל, אין וועלבן דאָס דאָזיקע שלייער? האָט 
זיך געפונען ווערט נאָך שפּעטער איבערנעמאַכט אויף א קעניגלע- 
כער קאַמער. עס מאַכט זיך, אַז די קעניגין שטאַרבט און DR‏ נאַנצן 
בינשטאָק IN DIR‏ יענער צייט נישטאָ קיין יונג וועסטאַלין-שלייערל, 
הויבט IN PD‏ צוצושטעלן אינטענסיווע דערנערונג שוין אַ פארטי- 
סער װעסטאַלין, וועלכע באַװוייזט דאַדורך ענדלעך אויסצונלייכן איר 


24 


באַלר זענען שוין די שיינע קעניגלעכע קעמערלעך, אמתע 
קעניגלעכע קינרער-ציימערן, פאַרטיק. איצט WIN‏ אַ:טשטײט וי- 
דער אַ פּראַגע: ווו Di‏ די כינען-קעניגין נעמען קענינין-אייער? 
די אַלטע קעניגין האָט דאָך ביז איצט שוֹין געבוירן און געליינט OR‏ 
װאָס סיאיז נאָר נויטיק נעווען, װעט זי מסתמא אויך דאָס דאָזיקע 
לעצטע נזיטיקע קונץישטיק באַווֹייזן. אָבער נישט וילנדיק an‏ 
סטו דאָך: וי אזוי? די נייע צוקונפטיקע קעניגין דאַרף דאָך יי 
רער pr‏ 8 , זי", נישט אַזױ? דעריבער וועט RS‏ איר נישט DD‏ 
קיין אומבאַפרוכטיקט איי, וויי? פון אים װאָלט אַרױפנעקומען 
PIE 6‏ אַן ,ער". אָבער צי DIN‏ אויך DET‏ באַפרוכטיקטע איי 
גענוג זיין? ביז איצט זענען פון די באַפּרוכטיקטע אייער (דו האָפט 
עס נעזען אויף אַזױ פיל טויזנטער ביישפּילן) אַרױסנעקומען, אמת, 

ווייכער", WR‏ כפדר נאָר דעפעקטיווע, DO‏ אַן איינגעראַרטן 
אזישרשטאָק און פאַרקריפּ?טע באַהעפטונגס-טיילן: וװועסטאַלינס. צִי 
זאָל די קענינין אין זיך האָבן נאָך א באזונדערן סאָרט אייער, DEN‏ 
וועלן דעם דאָזיקן פאַל אויך בייקומען? 

אומזיסט. זי האָט נישט מער קיין ,דריטן קװואַל", פון וֶועלכן 
זי זאָל קאַנען שעפּן. אָבער דאָסם ,נייע", דאָס נויטיקע , דריטע" 
IN DO‏ נאָר פון IS‏ אַנדערער אומדערווארטעטער זייט. 

די בינען-קעניגין ליינט Pas‏ אין דעם קעניג-קעמערל א נע- 
וויינלעך ‚N‏ פונקט װוי סײואָלט דערפון געדאַרפט אַרויסקומען IS‏ 
איינפאַכע װעסטאַלין. דאָס איי באַקומט זיין שפּריץ מענלעכן nr‏ 
מען פון דעם אומשטערבלעכן זאַפּאַס, און דערמיט האָט די קעגינין 
DON‏ מוטער איר זאַך אָפּגעטון. WIN‏ איצט קומען WIM‏ מיטאַמאָל 
די דערציענדיקע וועסטאלינס פון בינשטאָק DS‏ הויבן אָן דאָס mE‏ 
ווילענירטע קינד פון אֶנהויב אַנדערש און רייכער צו שפּ ייזן. 

דער רשאלטאַט פון דער דאָזיקער אינטענסיווער שפייזנג 
DR‏ די אַנטװיקלונג פון אַן TER‏ געשלעכטלעך-פעיקער u,‏ 
אָנשטאָט N‏ װעסטאַלין אַנסטשטײט אין דער קענינלעכער קאַמער אַ 
נייע סענציז, דאָס vom‏ בינעך זי" מיט אַ  DU‏ אַנט- 
וויסלטן איישרשטאָק, מיט אַ באַהעפטונגסדפעיסער, OBER‏ 
93 עפענונג און טיט 8 נאָרמאַקן ווימע-טאַש. דער דאָזיקער 


211 


זאַר SE‏ זיך, ווענן וועלכער מיר וועלן נאָך רערן. RER‏ נעבוירם 
די בינען-קעניגין אויפן געשלעכטלעכן וועג warm‏ און דערמיט 
דערפילט זי די אויפגאבע פון צווייטן רינג פון דער דורות-קייט. 

אישט שטעלט זיך אָבער נאָך איין פראטע. צי שטאמט אויך 
אונזער בינען-קעניגין אַליין פון IS‏ אמתער געשלעכטלעבער באַ- 
העפטונג אווישן מאַן און ווייב? און צי פירן דורך די , פּאַרטענאָ- 
גענעטיש" געבוירענע מענער, דאָס הייסט רי פרילינגס-דראָנען פון 
דעם צווייטן יאָר, WEN‏ אַמאָל די באַהעפטונג מיט ווייבער, IS‏ 
אַז די קייט הויבט זיך IS‏ פונדאָסניי? דאָ זענען מיר WEN‏ גליקלעך 
צוגעקומען צו דער ווייטערדיקער פאָרטזעצונג פון אונזער בינען- 
געשיכטע. און איך דארף דיר נאָר פּשוט די דאָזיקע געשיכטע 1 
טער צו דערציילן, IS‏ דו זאָלסט זען: יאָ, עס איז אויך אין די ET‏ 
זיקע ביידע פּונקטן FOR‏ פּונקט MS‏ זוי VO‏ האָבן זיך עס טעאָרע- 
טיש פאָרגעשטעלט, 


DM ID‏ 2כ? גלייך IN‏ אזיפקלערונג. אונזער קענינין האָט ב"יז איצט 
וגשבוירן MD‏ די באופרזכטיקטע אייער נאָר װװשסטאַליטס, BEN‏ 
בע זענען, אמת, WI‏ ווייבער, אָבער נישט קיין געשלעכטלעף- 


פעיקע. איצט, נאָכדעם m‏ עס זענען געבוירן געװאָרן פון די אומ" . 


באַפרוכטיקטע אייער די דראָן-בינען, קומט אַלס קרוין פוֹן דער 
גאנצער נעשיכטע די דריטע דערשיינונג: די בינעךקעניגין נער 
בוירט גע ש?לעכט? עד-פ ע יק ע ווייבער. דאָס דאַרף מען אָכֶּער 
פאַרשטיין אויף פאָלננדן אופן. 

קוים זענען די דראָןזקשמערקשך אויפגעבויט און אָנגעפילט DO‏ 
אייער, נעמען זיך די פלייסיקע װועסטאַלינס WIM‏ צו אַ הריטן DE‏ 
געבוי. זיי בויען אויף פלאַשן-פאָרמיקע, נאָך גרעמערע DR‏ נאָך פעכ" 
טשרע קאַמערן. און דאָסמאָל נאָר אַי פּאָר אַזעלכע קאַמערן. WIN‏ 
די דאָזיקע עטקעכע קעמערלעך האהפן ווערן די ויכטיקסטע פן 
דשם גאַנצן בינשטאָק. אין זיי דארף אויפװאַקפן נישט RIM‏ 
װי . נייע קעניגינס, מינרעסטנס איינע, מעגלעך אָבער, DIS‏ 
לעבע. 


22 


זא מת+" ר ירא ישר יי 


DARM‏ פון איין זייט ng‏ נעשלעכטלעכער באַהעפטונג ווייטער גע- 
בוירן די , ער"ם, פנ דער צווייטער זייט װאָלט זי אָבער צעאַמעי 
מיט רעם ,ער" נעבוירן די אזי"ס, וועלכע װאָלטן ווירער געקאַנט 
IN‏ באַפדוכטיקונג ( DAR‏ רינגען פון דער נייער קייט) msn‏ נייע 
טענער. מיר װאָלטן NS‏ אַרום באַקומען אַזאַ קייט: געשלעכטלע- 
| כע באַהעפטונג פון מאַן און װייב; DIS‏ רעזחלטאַט א ווייכ; דאָס 
דאָזיקע ווייב קאָן אָן אַ נייער באַהעפטונג דירעקט פון זיך אויף 
N N‏ האַלב-געשלעכטלעבן אופן (ד. ה. דורך אומבאַפרוכטיקטע אייער) 
געבוירן מענער; אָבער עס קאָ | אויך דורך WI‏ באהעפטונג מיט 
אַ מאַן אין דערזעלבער צייט געבוירן נייע ווייבער אויפן שטרענגן 
געשלעכטלעכן. וועג, ד. ה. הורך באפרוכטיקטע אייער. רי מענער 
דארפן אומבאַרינגט האָבן צו דער וױייטערדיקער פרוכפערונג די 
i‏ באַהעפטונג Do‏ נייע Warn‏ און קערן דערמיט צוריק צו דעד צו- 
i‏ שטאַנד פון ערשטן רינג פון רער קייט; די ווייבער בילרן ראַקע; 
רעם צווייטן רינג און פירן זיך אויף און פרוכפערן זיך אַזֹױי וי 
זייער מוטער. 

עס הוכט Tr‏ דיר, אַז PR‏ נייט שוין אין אַחדנונג. אָבער 
באַטראַכט זיך: דו ביפט דאָך צוגעקומען צו אונזער ARD‏ מיט דער 
בינען-קענינין. אונזער בינעדקעניגין, װי מיר האָבן זי אויבן נע- 
זען, שטעלט מיט זיך פאָר אייגנטלעך דעם נעשילדערטן צווייטן 

רינג פון דער רדורות-קייט. 
זי DR‏ אַ. ווייב, DEN‏ קאָן פון זיך, DR‏ נליד פון דער דורות- 
קיים, געבוירן אָן באַהעפטונג אויפן האַלבזגעשלעכטלעכן וע 
(רורך אוּמכאַפרוכטיקטע (RR‏ נאָך אַ דריטן דור: די מענלעכע 
דראָן-בינען. זי קאָן אָבער אין דער זעלבער צייט אַחוץ דעם Tr‏ 
באַהעפטן מיט אַ מאַן. דו האָפט געזען, m‏ אונזער קעניגין האָט 
DIET‏ ?עצטע טאַקע געטריי אויפגעפירט DR‏ איין שיינעם פרילינגס- 
טאָג מיט די דשמאָלטפאַראַגענע מענלעכע דראָגען. און דערנאָך 
לייצט אונזער בינען-קעניגין 7703 באַפרוכטיקטע אייער, פון IN‏ 
בע סקוטען DIE‏ ווייבער. אין אונזער בינען-פאַל זענען דאָס דער" 
ווייל שלעכטע, געשלעכטלער-פאַרקריפּלטע ווייבער: אונזערע סויזנ- 
טער און OS WORD‏ װועסטאַלינס. WIE‏ דאָס WINDE‏ אַ 


211 


2 


ישר 


= 


= 
גייט 


שטעל דיר נאָר ‚EB‏ אז דאָס דאָזיקע PR,‏ איין און רעף 
זעלבער צייט" פאַרואַנדלט זיך אויך אין רעם דאָזיקן ya‏ 
שלעכטלעכן אל דורך וועלכער סיאיז ווונדערלעכער פאַרוויקלונג 
פון די אומשטענדן DIR, SDR‏ נאָבן אַערערן'. איך סיין, רו 
זאָלסט דיר עס פאָרשטעלן אַזױ: די צוויי אלטע אינסעקטן, רער 
ער" און רי ,זי" באַהעפטן זיך גששלעכטלעך, אַלס פּראָרוקט 
12 דער באַהעפטונג קומט Way‏ נישם אַרױיס אַ הויפן יונגע פון 
פֿאַרשידענער געשלעכט, וועלכע קאָגען זיך ווייטער באַהעפטן, 
נאָר פאַגטשטייען, mM‏ ביים באַנהװאָרים, איינער נאָכן אַנדערן 
צוויי דורות: פרישר די ,זי", וועלכע האָט אָבער די פעיקייט אין 
א געוויסער צייט אַרום צו נעבוירן DB‏ זיך IE‏ באַפהוכטיפונג אן 
,ער", דאַן DOW‏ דער באָר שא נייע באַהעפטתנ, וועלכע הויבט 
IS‏ רי קייט פונדאָסניי. 

אַזױ PO m‏ ווילן זיך דאָ נישט פֿאָרשטעלן קיין קנאָספונג, 
בלייבט אונז ביי NIS‏ קאַגע איבער נישט עפּעס אַנדערש, וי זיך 
פאַרצױשטעלן אַן METER‏ דוֹרך דרײי דורות, פון וועלכע 
איינער פרוכפערט זיך נעשלעכטלעך, דער צווייטער פֿאַרקריפּלט- 
אָדער האַלב-געשלעכטלעך און דער WIN WET‏ געשלעכטלעך. 
פריער האָבן מיר דאָס אַלטע גשויינלעכע געשלעכטלעכע פּאָר. 
1 זיי קגמט DNS‏ איין איינציק זוייב. פון דעם דאָזיקן ווייב 
קומט ארויס דורך אַן אומבאפרוכטיקטן איי DET)‏ הייסט דורך 
עהאלבער" געשלעבטלעכער פרובפערונג) אַן ,ער". דער דאָזיי 
קער האלבצגעשלעכטלער געבוירענער , ער" מוז זיך וידער אִפּ- 
זוכן אַ פרעמדע , זי", כדי מיט איר אויפסניי אנצוהויבן רי Ru‏ 
צע דורות-פייט פון אֶנהוֹיב. 

ריר איז נישט שווער זיך פאָרישטעלן טעאָרעטיש אַזאַ קייט? 
עס קאָנען דערביי, נאַטירלעך, אויך פאָרקומען קאַמפּליקאַציעס. >" 
מיד זאָגן, אַז די ערשטע ווייבלעכע בריאה, וועלכע האָט אין זיך 
די קראַפּט צו נעבוירן אָן אַ באַהעפטתג מענלעכע יוננע, באהעפט 
זיך אָבער אַהוץ דעם אויך מיט אַ גראך אונטערגעקוטענעם ,ער". 
זי Dam‏ מיט זיך אַזוי אַרום נלייכצייטיק פאָרנעשטעלט DIT‏ 
צווייטן און דעם ערשטן רינג פון דעם רורות-קייט, דאָס הייסט, זי 


210 


ארער פירסן חור האָט זיך ערישט זוידער צוריקגעשטעלט רער פרינ- 
ציפּ ,מאַן און וייב" און סאיז WIN‏ איינגעסשרשטן די גע- 
שלעכטלעבע פרזכפערונג. m‏ געזאָגט, פּאַסט דער דאָזיקער SD‏ 
נלייך נישס אינגאַנצן צו אונזער פאַל. 

דרי גנע דראָ"בינען [DER‏ נישט אַרױס פון דער בינען- 
פעניגין N‏ אַ קנאָספּע, נאָר זיי אַנטשטײען AN‏ אַ האַ לב | ג ע- 
שלעכבטלעכן װעג. נישט ‚WO‏ װאָס װי נאָר זיי מאַכן דורך 
דעם דאָזיסן האַלבן וועג, שטעלן זיי אַרויס רעם געשלעכטלעכן פּרינ- 
ציש אַ נאָז, DIR‏ אנטװױקלען זיך ווייטער אֶן צווייטן האַלב! וועג, IS‏ 
דעם מענלעכן yon‏ אָבער אױב די פאַלן זענען VER‏ נישט 
אינטאנצן אידענטייש, האָסטו MD RT WAS‏ זיך אַ גשױסע אַנאַ- 
לאָנִיע. 

ביי די היררע-פּאָליפּן האָסטן נעזען דרי געשלעכטלעכע פרוב- 
פערונג און די קנאָספּךפרוכפערונג ביי דער זעלבער חיה אין 
אײן און דער זעלבער צצייט. ביים באַנחװװאָרים זענען דרי 
דאָזיקע ביידע אופנים פֿאָרגעקומען איײינער נאָכן אַנדערן. 
כאָן אַ מינוט אין רער זייט רע אונטערשיד צוישן רער נע- 
שלעכטלעבער פרוכפערונג און דער קנאָספּן-פרוכפערונג אוֹן באַ- 
טראַכט נאָר דעם דאָזיקן צייט-אונטערשיר. 

אָט האָסטן IS PT SD‏ אינסעקט. עס פרוכפערט זיך פריער 
לוים אַלע כללים פון דער גרויסער דערגרייכונג פון אונזער was‏ 
קאַרליק-מעשחלע: ריין גששלעכטלעך. דער מאַן געפינט DET‏ ווייב, 
כיידע ניסן צונויף 8 זוימען-קעמערל מיט אַן איי-קעמערל, און 
פון דעם צונויפנעגאָסענעם קעמערל, אין וועלכן דער זוימען און 
ואָס איי האָבן זיך, אַזױ צו ‚Bar‏ קעגנזייטיק גאויפגעפרעסן" 
DNS DDPEN‏ אַ ניי, יונג אינסעקט. דאָס דאָזיקע נייע אינסעקט 
(דעחמאָן זיך IN‏ דעם קאַדליק-מששהלע) אין WR WEN‏ מאַן 
אָדער ווייב. דאָס אַלטע אינסעקטןפּאָר געבוירט יונגע פון ביירץ 
געשלעכטער אין אײן און דער זעלכבער ציט פֿארואָם 
פן רעם אָדער יענעם איי קומט אַרױס אַן ,ער" אָדער אַ אי" 
בלייכט דערוויי? אַ סוד, אָבער ראָס שטערט איצט נישט דירעסט 
אונזער נשראינקענגאַנג, 


209 


john. : 


כראָמאָזאָמען אין יערן קשמערל, טיט רער צונויפמישתג פון ד' mE‏ 
פֿאַרשירענע העלפטן, כרי DIN‏ צוויי איגריװווירזאַליטעטן, איז 
De)‏ קקנריג AIR‏ אַלע געזעצן פון רער געשלעכטלעכער פרוכ- 
פערונג, ראָ פּשט נישט נילסיס: כיי MO‏ פון רי ראָזיסע יונג- 
פרוילעכע אייער-ליינער חוי געזאָנם, געפינען זיי זיך נישט נאָר 
ביי די האָניק-ביגען, AU‏ אויך ביי פארישירענע מינים לייז, וועספן, 
קרעבסן) איז באַװױיזן געװואָרן, IS‏ דאָס יונטפרוילעכע איי FEN‏ 
בירט נישט זיינע כראַמאָזאָמען, אויב עס DOWN‏ נישט באַפרוכ- 
טיקט. ביי אונוערע בינען האָבן טייל מיקראָפקאָפּ-פאָרשער באַ- 
מערקט, TS‏ פריער DOW‏ אין רעם NIIT‏ פאָר 8 האַלבירונג 
פון די כראָמאָזאָמען, דערביי DOWN‏ איין העספט, װי געויינלעך, 
אָפּגשװואָרפן, און די אַנדערע װאַרט, אַזױ צו זאָנן, אַ וויילע אויפן 
זוימען. קומט WIN‏ נישט רער ראָזיקער ווימען מיט זיין ou‏ 
צווייטער העלפט DO‏ די כראָמאָזאָמען, PA OWN‏ רי כראָמאָזאָ- 
מעןזהעלפט DD‏ איי ווידער פאַרטאָפּלט, כדי and‏ זיך קאָגען אָנ 


הויבן די אַנטװױקלונג פון דער דראָן-בין. דאָס איז אַלץ זייער טערק" / 


Ham 

איך װעל Da‏ דיר צו געבן 8 קליינע הילפס-קאנסטרוסציע, 
וועלכע װעט דיר מענלעך מאַכן בכל? צו טראַכטן וועגן רער דאָזי- 
קער רערשיינונג, אָדער וועלכע BIN‏ דיר יערנפאַלס באַלױכטן די 
איבערגאַנג מאַמענטן צו דער דאָזיקער דערשיינונג. קיין אמתע 
דערקלערוינגען דערפון זענען איצט נאָך נישט פאַראַן. 

ביים הידרע-פּאָליפּ זענען, װוי חו וייסט, אויך אַרויסגער 
top‏ קינדער, װי קנאָספּן דירעקט פון קערפּער, אָן שום באַ- 
ציףנג צו די ווייבלעכע אָדער מענלעבע נעשלעכטלעכע אָרגאַגען פון 
הער חיה. ביי דער מעדוזע DIN‏ נאָך בעסער, ביים באגתותאָרים 
האָסטו געזען, װי די דאָזיקע פרוכפערונג דורך קנאספונג קומט 
DIN‏ יטװוענדיקער עטאַפּ נאָך דער געשלעכטלעבער פרוכפערונג. 
דו האָסט געזען חיות, וועלכע האָבן זיך באַהעפט לויט אַלע כּללים, 
IND‏ און זוייב, זוימען און אייער. אָבער פון די יוננע, װאָס WET‏ 
אַננשטאַנען פון דער דאָזיקער באהעפטונג, זענען שפּעטער "DIS‏ 
טשוואַפסן נייע יונגע IT‏ קנאָספּונג. און ביי PT DIT‏ דריטן 


208 


נאָך אין זיך פון דער פאַדאַיאָרעדיקער באַהעפטתג אַ ריזיקן ואַפּאַס 
מענלעכן זוימען, Dam‏ קאָן נאָך קלעקן MIN‏ צו באַפרוכטיקן מינ- 
דעסטנס אַ מיליאָן אייער. DON‏ בלייבט WIR‏ אין זין פון דער פּאַר- 
טענאָגענעזיס יענער פּאַקט: אַז די דראָנען-איער, וועלכע זי ליינט, 
שטעלן מיט זיך פאָר יונגפרוי-אייער, וועלכע קיין שום מענלעכער 
ווימען האָט נישט אָנגערירט. 

די דאָזיקע ווונדערלעכע דערשיינונג איז SED‏ אונזער פּאַל 
אינגאַנצן DI‏ 

עס לינט דאָ פאַר אונז איינער פון יענע פאלן, m‏ דער נאַ- 
טור-פאָרשער וויל אויסשרייען דעם אַלְטן פאַרצווייפלטן פּאַראַ - 
דאָקס: TS‏ האָב עס נעזען, אָבער TR‏ גלויב עס נישט. אָבער IS‏ 
פאַקט IND TON‏ מען היינט שוין Dem‏ צווייפלען. די גענויעסטש 
פאָרשער האָבן עס ווידער און ווידער פעסטגעשטשלט. עס אין אַ 
חוץ דעם פעפטגעשטעלט גשװאָרן אַ גרויסע צאָל ענלעכע פאַלן אויך 
כיי אגרערע גלידער-חיות, וועסכע שטעלן אַריין דעם דראַנען-פאל 
אין איין אלגעמיינער ליניע. 

טעאָרעטיש wort‏ אָבער WE NT‏ זיך דעם נראָבסטן אויסנאַם 
פון דעם כלל, וועלכער איז אין דער נאַנצער חיות- און צמחים-וועלט 
IS,‏ אייזערנער געזעץ פון דער געשלעכטלעכער פרוכפערונג". 8 
אויסנאָם פון דעם כלל, אַז צו דער פרוכפערונג PR‏ אומבאַדינגט 
נויטיק 8 צונויםמיישונג פון 8 מענלעכן זוימען-קעמערל מיט x‏ 
ווייכלשכן איי-קעמערל. מיר ווייפן, אַז צוזאַמען מיט דער דאָזיקער 
גששלעכטלעכער פרוכפערונג איז ווייט ביז אין די רייען פון די 
פילקעמערלדיקע באַשעפענישן דערהאַלטן נעװאָרן אויך יענע אַלטע 
איינפאַבע טיילונג, זוי מיר האָבן DET‏ געזען ביי דער הידרע DE‏ 
אַפילו ביים יםישטערן. אָבער נישט אין דעם נייט דאָ, נאָר אין אַן 
אומבאַפרוכטיקט אַיייקעמער?, DEN‏ ווערט אַפילו נישט גערייצט 
רורך קיין שום קינסטלעך מיטל, NN‏ נעמט זיך דאָך צו דער באַישאַ- 
פונג פון אַ נייער בריאה, פּונקט װי עס װאָלט יאָ געווען באַפּרוכ- 
טיקט. 

עס איז זיך שווער דערין אַרײינצוטראַכטן! די גאַנצע אומנע- 
הויער-פאַרוויקלטע געשיכטע מיט דער אָפּוואַרפונג פון 8 העלפט 


207 


= .2 וו אט י- 


65 יע יי 


זאָל דאָס זיין גאָר אַ קינדער-שפּיל? זאָלן די דאָזיקע yon‏ סעמער- 
לעך זיך נישט EIN‏ מיט לעבן? 

אָבער DEN‏ זעסטו! די װעסטאַלינס שטעלן צו אויך רי דאָזי- 
קע אומבאַפרוכטיקטע אייערלעך די זיסע שפּייז-קאַשע, זיי דער- 
װואַרטן, m‏ דו זעסט, נישט קוקנדיק אויף דעם אַלעם, IS‏ אַנטוויק- 
לונג פון די דאָזיקע אייער. און זיי זענען גערעכט: פון אומבאַ- 
פרוכטיקטן איי קומט אַרױס דאָס ווערימל, DEN‏ ווערט ווייטער 
געשפּײיזט, עס ווערט אַ פּופּע DIN‏ אויפן פיר DNS‏ צװאַנציקסטן טאָנ 
שפּאַצירט אַרױס פון דעם גרויסן קיטדער-קעמערל אַ דיקע 877 
בין. 

רעטעניש איבער רעטעניש. רי קעניגין קאָן באַפרוכטיקן אירע 
אייער מיט מענלעכן זוימען, ווען זי וויל. װוי? זי עס נישט (ד. ה. 
שטעלט זיך אײר אַקעגן אַ געוויסער באַשטימטער אינסטינקט), באַ- 
פרוכטיקט זי נ י ש ט געוויסע אייער, וועלכע זי לייגט אַריין אין באַ- 
זונדערע גרויסע קאַמערן פון בינשטאָק, און פון די דאָזיקע אייער 
קומט ארויס אַלשמאָל, לויט IN‏ אייזערנעם געזעץ, אָנשטאָט רי מאַר- 
סריפּלטע װועסטאַלינס, אמתש געשלעכטלעך-פעיקע דראָן-בינען, ד. 
ה. ,ער"ס. לאָז אויף א מינוט צו רו די גאַנצע בינען-מלוכה און 
פּאַרטראַכט זיך גוט WIN‏ דעם איינציקן וווגדערלעכן פאַסט, וועלכן 


דו האָסט נאָר װאָס געזען. 


אָד טשנאָג ענעזיס רופט TE‏ דשר נאַטור-פאָרשער די דאָ- 
4 דערשיינונג. 

פון פּאַרטענאָס, DEN‏ באַרייט אויף גריכיש יוננפרוי, און גע- 
DS‏ --- די אַנטשטײונג אָדער פרוכפערונג. יוננפרוי-פרוכפערונג. 
רערמיט מיינט מען נישט, אַז פעוערן געבוירן יוננפרויען, נאָר אַז 
יתנגפרוייען, Dem‏ באפרוכטישטע פרויען, גשבוירן קיטחער. אַזױ אַרום 
פּאַסט דאָס SD DANN‏ נישט אינגאַנצן פאַר אונזער ביישפּיל. 

ווייל, זוי מיר ‚Dim‏ אין WINE‏ פרוי בינען-קענינגין שוין 
לאַנג נישט קיין יונגפרוי, --- זי, וועלכע האָט אין איין INT‏ געלייגט 
Yin‏ פיל און a‏ פי? טויזנט באַפרוכטיקטע אייער און YET)‏ השָט 


206 


ישטאַרבן פון הונגער. רי קינדער-פּראָדוקציע הערט, נאַטירלעך, אויף. 
WI‏ רי קעניגין און דער לעצטער הערבפט-דור פון ל?עבנס-פעיקע- 
דע װעסטאַלינס, פאַר װועלכע ס'גילט נישט מער, װי ס:וייזט אויס, 
רי לעבנס-נרעניץ פון זעקס װאָכן, קומען נליקלעך איבער די שווע-ע 
DV‏ און דערלעבן אַ נייעם פרילינג. װאָס איצט?! איצט קומט 
אייגנטלעך דאָס מערקווירריקסטע. 

אינדרויפן לאַכט די זון און סיווינקען די בלומען, די װעסטאַ- 
ליינס װאָס האָבן איבעדנעלעבט דעם ווינטער, פליען ווידער אַרױיס און 
ברענגען פרישע שפֿיי! פון דעם ניי-געעפנטן מאַרק, און די קעני- 
נין... הויבט אויפסניי אָן די אייער-פּראָדוקציע. יאָ. אַלין נאָך מיט 
אמתע באַפּרוכטיקטע אייער. וויי? רער אַלטער זוימעדטאַש האָט 
נאָך POS‏ אין זיך זיין גרויסע קראַפּט. אויף יעדן איי פאַלט נאָך 
אַלץ, וו ‚WIE‏ דאָס נויטיקע שטויבעלע מענלעכע קראַפט. לעבע- 
ריקע מענלעכע קראופט פון די אַלְטע, שוין לאַנג געשטאָרבענע און 
באַגראָבענע דראָנען-מענער פון פאַרגאַנגענעם יאָר, זוימען-חיהילעך, 
וועלכע האָבן איבערגעלעבט AN‏ אַ IST‏ דעם ליבעדאַקט MN‏ אויף 
אַ האלב יאָר די לעצטע דראָןךבינען אַלֵיין. ! נייע װעסטאַלינס 
וואַקסן אויף. POS‏ הויבט זיך, דוכט IR ‚Tr‏ נאָר MD‏ אֶנהוֹיב. WAR‏ 
מיטאַמאָל אינגאַנצן אַ נייעס. 

אונזערע וועסטאלינס, וועלכע ברעננען נישט נאָר DIS‏ אין 
בינשטאָק ברויט און נעקטאַר, נאָר בויען אויך DIN‏ פאַריכטן "EIN‏ 
אויפהערלעך אינעװוייניק אין בינשטאָק, האָבן PN‏ דער שטיל אוים- 
געבויט אַ געוויסע צאָל קינדער-קעמערלעך, וועלכע זענען גדעסער, 
װױ די נעשוויינלעכע. און בשעת אונזער געטרייע פרוי קעניגין נעמט 
זיך באַשענקען אויך די דאָזיקע גרעסערע קעמערלעך מיט דער 
לעבגנס-מתגה, פירט זי אָבער דערביי דורך אַ רעװאָלוציאָנער נייעס. 

זי ליינט אויך PR‏ די דאָזיקע קעמערלעך PIE‏ אַ געוויינלעך 
איי. אָבער נעם WI‏ דאָס איי אונטערן מיקראָספּאַק: די בינען-קע- 
נינין האָט עפּעס פֿאַרגעסן. זי האָט רעם איי נ י שט געגעבן דעם 
נויטיקן טראָפּן זוימען! זי קאָן, ווייזט אויס, לויט איר אייגענעם 
ווילן עפענען ר האַלטן פאַרמאַכט דעם אינערלעכן זוימען-טאַש, 


און דאָס טאָל האָט זי אים נישט געעפנט. אומבאַפרוכטיקטע אייער: 


- 


25 


אומגעהויערער מאַסן-פּראָדוקציע האָבן דער ראָזיקער קענינין גע- 
געבן די הראָן-בינען. אָבער איצט אַנטשטײט דאָך אַ נייע פראַנע. 
פון װאַנען האָט Tr‏ גענומען די בינען-קעניגין? pa‏ װאַנען war‏ 
געקומען די דראָן-בינען, וועלכע האָבן זיך פּלוצלונג אין אונזער גע- 
שיכטע באַוויזן אין פריליננג? און פון װאַנען האָט זיך, ענדלעך, 
גענומען דער ער שט ער הור פון די װעסטאַלינס? עס איז דאָך 
פאַרשטענדלעך, אַז א יי ן אַזא דור האָט שוין געמוזט זיין, איירער 
די קעניגין האָט געקאָנט אָנהויבן לייגן אירע אייער. דער דאָזיקער 
WORD‏ הור האָט געמוזט פריער האָבן אויפגשבויט די קונהער" 
קעמערלעך, אין וועלכע אונזער פרוי-קעניגין זאָל שפּעטער קאָנען 
אַרײעלײיגן אירע אייער. און TS‏ די דאָזיקע ערשטע אייער זענען 
שוין געווען געלייגט, האָט ער געמוזט די ערשטע אומבאַהאַלפענע 
ווערימלעך שפּייזן, אַנדערש װאָלט דער נאַנצער שיינער מעכאניזם 
באַלר גאָרנישט געקאָנט צושטאַנד קומען. 

כדי צו לעזן די דאָזיקע דריי נייע פראַגן, זואָלטן מיר אייגנט- 
לעך זיך געדאַרפט נעמען צוריק. אָבער אין דער דאָזיקער ווונדער- 
װועלט מאַכט נישט אויס, אַז PD‏ וועלן צו דעם זעלבן צוועק וויי- 
טער איינפאַך גיין פאָרויס. NT‏ ביסטן אַלעמאָל ווידער אין DER‏ 
וו ביים יאָר, DON DAN‏ פון פרילינג און גייט דורכן זומער, 
הערבפט HN‏ ווינטער WIN‏ צום פרילינג. 

אַלזאָ ווייטער צו דער געשיכטע. DR‏ הערבסט הויבט זיך 
אָן אין בינשטאָק אַ קרייץ-צוג קעגן די ביז-איצט נאָך געדולדעטע 
דראָן-בינען. WIN‏ זיי שטאַרבן אַלֵיין פאַר הונגער, ווייל, װי נ 
דער אַלגעמײינער פּראַװײאַנט הויבט IN IE‏ קנאַפּער, הערט מען 
זיי אויף צו שפּייזן; אָדער זיי ווערן איינפאַך ברוטאַליזירט, דער- 
שטאָכן צום טויט און אַרױסגעװאָרפן פאַר דער טיר. פון קיין הע" 
בערע זיטן ווייסט מען נישט אין דער דאָזיקער ביעען-מלוכה. דער 
מענטש IN DEN‏ דעם דאָזיקן פּפּעקטאַקל , רי דראָנעזדשחיטח". 

נאָך דער דאָזיקער באַרטאָלאמעאוס-נאַבט, וועלכע ווערט INT‏ 
נשפירט צוליב שפּאָרזאַמקײט, הױבט זיך IN‏ ראָס ווישטער-לעבן. 
רער גוט פאַרמאַכטער בינשטאָק און די צונוײפנעפֿיעסטלקײט פין די 
ביגען באַשיצן זיי פאַרן פראָסט, די אָנגעזאַמלטע זאַפּאַסן לאָזן נישט 


204 


DI‏ ווייטער. ווען די פרוי קענינין איז אַהיימנעקומען פון איר 
ווילדן אויספלוג, איז זי שוין אויף אייביק געווען פרוי. אָבער רעם 
מאַן DT‏ זי מער נישט געדאַרפּט. איינמאָל NOIR MS‏ איר 
אָנגעפילטער זוימען-טאַש האָט צוגעשטעלט פרוכט-שטאָף פאַר רי 
אומצייקיקע אײיער. אויך אין דער מענטשלעכער פרוי לעבט רער 
מענלעכער זוימען 8 לאַנגע צייט, מען זאָגט אַפִילו ne‏ פיל װאָכן. 
ביי דער הון לעבט ער באַשטימט צוויי װאָכן. ביי די פלעדערמייז 
אַפילן פיל חהשים. שטע? ריר פאָר, אַז SIE‏ זוימען לעבט זעלבסט- 
שטענדיק יאָרן לאַנג, און דו האָסט די לאַגע פון רער ,איינמאָל 
RD‏ אַלעמאָל" באַפרוכטיקטער בינען-קעניגין. 

TR יאָרן ?אַנג. ווייל מיט דעם איינעם זומער, וועגן וועלכן‎ AN 
האָב דיר דאָ כפדר דערציילט, איז דאָס לעבן פון דער ווונדערלע-‎ 
בינען-קענינין", נאָך נישט געענ-‎ , ID בריאה, װאָס ווערט‎ WI 
דיקט. זי האָט נעליבט. איר זוימען-טאַש איז פול. זי האָט געליינט‎ 
אייער. די װעסטאַלינס, וועלכע זענען אַרום איר געווען, נאָך איידער‎ 
דערצויגן דעם‎ aa דער ערשטער ליבע-אַקט איז פאָרגעקומען,‎ 
זייער‎ DD ערשטן קינרער-דור און זענען אַליין נאָך די זעקס וואָכן‎ 
אָרימען אַרבעטזאַמען אומנעשלעכטלעכן לעבן אַווועק-פון דער וועלט.‎ 
געבליבן אויף‎ PR אַוועק. דער נייער‎ PR וועפטאיס ערשטער הור‎ 
נעבליבן. און דערנעבן אויך‎ PR זיין אָרט. אָבער אויך אַפּראָריטע‎ 
און אַזױ ווייטער. אַ גאַנצער‎ WIN דראָךבינען. ווירער געלייגט‎ 
פון אומאויפהערלעכער שטאָלצער מוטער-אַרבעט פון דער‎ WON 
די‎ DE איינציקער קענינין, קרבנות.פולער אַרבעט פאַר די יוננע‎ 
און טויזנטער שנעל? אַװעקשטאַרבנדיקע יונגפרויען און‎ WEITE 
Pr EIN DEN די דראָן-בינען.‎ DD דאָס אומרערהערטע פוילע לעבן‎ 
ווייטער?‎ 

איך רעכן, אַז דו האָסט שוין אַליין ביי דער גאַנצער געשיכטע 
אביסל נעווונקען צו אַ נייער פּראַנע. צו דער פראַנע: װי אַזױ האָט 
זיך רי גאַנצע געשיכטע אייגנטלעך אָנגעהויבן?} די WERD‏ גע- 
שלעכטלעך-פאַרקריפּלטע יונגפרויען זענען קינדער פון דער קאָנ- 
פעקוזענטזוייבלעבער בין אין בינשטאָק: פון דער קענינין. DB‏ 
דאָפ פאָסטו פאַרשטאַנען. דעם מענלעבן װימען צו דער PET‏ 


> 


אָבער װאָס זעסטו ווייטער: אַ זוימען-חיה'לע! דאָס איי אין IE‏ שום 
ספק, אין מאָמענט, ווען סאיז געלייגט געװאָרן, באַגאָסן געװאָרן 
מיט מענלעכן זוימען. פון וואנען? 

הו נעמסט S‏ קעניגין און שניידסט איר אויף דאָס לייב. a7‏ 
האָסט די לעזונג. ביי די איי-טרויבן געפינסטו אַ גרויסן דיקן , זוי- 
מען-טאַש", אָנגעפילט מיט מענלעכן זוימען. דערמאָן זיך אָן די 
נאָרטן-שלימאַקעס DIN‏ שפּינען. אויך זיי האָבן דעם זוימען נישט גלייך 
געלאָזט קומען צו די רייפע איי-קעמערלעך, נאָר האָבן Tr‏ אָנגע- 
זאַמלט אין 8 באַזונדערן ליבע-טאַש אַ זאַפּאַס זוימע;, וועלכ! זיי 
האָבן שפּעטער אַלעמאָל אױיפנענאָסן איבער די רייפע אייער. דו 
הויבסט I‏ צו פאַרשטיין: אונזער פרוי קעניגין מעג זיך לייגן דורכן 
יאָר זעכציקטויזנט אייער, אָבער' באַפרוכטיקט איז זי נאָר א יינ 
מ אל געװאָרן. ביי דער באַהעפטונג האָט מען איר אָנגעפילט דעם 
זוימעןדעזעהוװאַר. און זייס דעמאָלט איז זי, אַזױ צו זאָנן, א er‏ 
אַ העכערן Pr‏ טאָפּלט-געשלעכטלעך: דאָס הייסט, אויפּהאַלטנד 
לעבעריק די איינמאָל באַקומענע זוימעןזחיה.לעך אין איר 6 
גענעם טאַש, האָט זי צו יעדער צייט WENN‏ דער האַנט גענוג 
,מאַן", כדי VOR‏ אירע זעכציקטויזנט אייער איינס נאָכן אַנדערן, 
לויט דעם ווי זיי ווערן רייף און קומען אַרױס אין משך פון חדשים, 
א יי ן IE‏ ווייטערדיקער דירעקטער מענלעכער הילף צו , באַפרוכ- 
טיקן", דאָס הייסט, צו פאַרזאָרגן מיט דער נויטיקער , כאַראַקטער- 
שפּייז" אין זין פון אונזער אַלטן קאַרליס-מעשהלע. 

און אַזױ DIN‏ עס טאַקע. אין פרילינג אין אַמאָל געוען אַ 
טאָג, ווען דאָס פרייליין קעניגין האָט פאַרלאָזן איר שלאָס. 

,ווען געפּלאַצט האָבן די געקנאָספּן" האָט זי זיך פריי נע- 
טראָגן אין די לופטן. אין דערזעלבער צייט זענען דאָ און אין שכנות 
גראָד אַרױסגעפלויגן די פוילע דראָן-בינען. און די דאָזיקע דראָן- 
בינען האָבן זיך אַ לאָז נשטון צו איר. ביז צו דעם דאָזיקן חתונה- 
טאָג איז זי געווען אַ וועסטאַלין, אָבער נאָר ווייל סיהאָט איר Ya‏ 
פעלט די נעלעגנהייט צו זינדיקן, נישט וי די טויזנט אַנדערע פוז 
דער מלוכה, וועלכע האָבן געלעבט IE‏ ליבע צוֹלִיב דער פאַרקריפּלטען 
קערפּערלעבער אומפעיקייט, ביז צו דעם דאָזיקן חתונה-טאָג, אָבער 


202 


לעכע קריפּלען, אַ דור נאָך אַ דור, מיס אַ רירנדיקער זאָרנפעפי- 
פייט. זי דאַרף נאָר לייגן אירע אייער און זיך לאָזן שפּייזן, כרי עס 
זאָלן קלעקן רי כוחות. דאָס איבעריקע ניים שוין אַליין, װי אַן 
אױיטאָמאַט. 

יאָ שפּישן!.. דאָס אייער-לייגן פאָרערט זיכער א גרויסע אָנ- 
שטרענגונג און דארף האָבן אַ גוטע דערנערונג און דער אייביקער 
קימפּעט פון דער פַרוֹי קעניגין. אָבער IT‏ דערמאַנסט זיך: ראָס 
וואָרט , שפּייזונג" Dan‏ אין דער ליבע נאָך אַ גאַנץ באַזונדערן זין. 
כדי סיזאָל קאָנען אַנטשטײן אַ נייע בריאה, פאַרלאנג WIN‏ ווייב- 
לעך איי נאָך אַ גאַנץ אייגנאַרטיקע ספּעציעלע ER‏ אַ מענלעך 
זוימען-קעמערל. און די דאָזיקע געהיימניפפולע שפּייזונג DS‏ מענ- 
לעך נאָר ביי דער באַהעפטונג, 

נו גוט. דערצו האָסטו דאָך פריער אַנטדעקסט אין רער בינען- 
מלוכה די עטלעכע הונדערט מענער. עטלעכע הונדערט WE‏ איין 
איינציק DIN DM‏ דאָך זיבער קלעקן. מיט דיין WITT‏ פאַנטאַזיע 
מאָלסטו דיר באַלד אויס, װוי אין DIT‏ דאָזיקן וועסטאַ-טעמפּ? מיט 
די צװאַנציקטױזנט אַלטע DR‏ יונגע װעסטאַלינס געפיעט זיך PR‏ 
איין ווינק? אַ קליין הייליקטום פון אַפּראָריטע, ווו די ליבע ווערט 
געפירט מיםט אַ טעמפּ, װאָס זאָל אנטשפּרעכן דעם אומנעהויערן 
שאַפונגס-אַקט. WIN‏ רו קאָנסט דיר איצט די אוינן אויסקוקן. קיין 
איינער DD‏ די פוילע מענער באוועגט זיך נישט. און די פרוי קער 
ניגין, וועלכע איז אין DE‏ אייער-ליינן פּונקט אזא סוסטער פון 
פלייסיקייט, וי די איבעריקע אַרבעטנדיקע מיטגלידער פון בינ- 
שטאָק, זאָרגט זיך DANS‏ אַזױ ווייניק ווענן דעם דאָזיקן פוילן ווינקל 
פון דער פלייפיקער געזעלשאַפט. װאָס זאָל DET‏ באַריטן? זענען 
VD‏ אויך דאָ נאָך נישט אינגאַנצן אויפן FEN‏ 

דו גריבלסט ווידער אזן פאָרשסט. און (דו וועסט שוין DIR‏ 
האַרפן שטודירן אַ IB‏ יאָר) ווירער באַמערקסטו אַ נייעס. 

קורם 53 באַטראַכסטו גענוי די אַרבעט פון דער קענינין, אט 
לינט גראָד װוירער אַ פרישגעלייצט איי. דו נשמסט עס אינטערן 
מיקראָסקאָפּ, דו זעסט דאָס איי-סעמערל. דאָס האָט דער קעניגלעך- 
ווייבלעכער איישרשטאָק אַרױסגעגעבן אַליין, אָן יעדער מיטהילף. 


201 


AR u .טיס‎ 


6 


י- א ישי" 


NND שפּייזינ;‎ MR נישט פאַר דער דערציונג‎ TR און זאָרג|‎ AND 
יונגע, זיי לעבן זיך פויל און זאָרגלאָז.‎ 

WON‏ נאָך א לאַנגן אַרומװוכן געפינסטו אַ נייעס. דו באַ- 
מערקסט, וי IS‏ איינצלנע בין, וועלכע שיידט זיך אויקערלעך כמעט 
נישט אונטער פון אַ געוויינלעכער געשלעכטלעך-פאַרק-יפּלטער בין 
און DNS‏ העכסטנס. נאָר אַביסל? גרעסער אויסגעוואקפ;, לאָזט זיך צו 
אַ ליידיקער קינדער-קאַמער. עפּעס דאַרפ מיט איר געשען אַן אומ- 
נשוויינלעכע זאַך. די אַנדערע בינען DIE‏ באַציען זיך צו איר איי- 
סערנעוויינלעך-ליבנסווירדיק, גלעטן זי און צערטלען זי און שפּייזן 
זי. און מיטאַמאָל שטעקט דיין פאַרדעכטיקע בין Pas‏ דעם הינ- 
טערשטן טייל פון קערפּער PR‏ דער ליידיקער קאַמער און ואַרפט 
דאָרט אַריין א שיין, קליין, מילך-ווייס IN‏ 

רו האָפט אַנטדעקסט די סודותיפולע בריאה, וועלכע מיר רופן 
,בינען-קעניגין". אָבער נאָך דעם, DEN‏ דו האָסט נעזען, פאַרשטיײי- 
סטו, DANN)‏ דאָס איז אייענטקעך: דאָס איז דאָס בינען-ווייב. , דאָס" 
ווייב. אומזיסט זוכסטו אַרום PR‏ דעם נאַנצן בינשטאָק נאָך א 
יצווייטע בין פון דעמזעלבן מין. 

אויף צװאַנציק טױזנט און מער נעשלעכטלעכע קריפּלען a‏ 
IS‏ ערך זעקסהונדערט מענער איז דאָ א יין א ײינציק װוײב. 

די גאַנצע קינדער-פּראָרוקציע, וועלכע דו האָסט געזען אין בינ- 
שטאָק, שטאַמט אויסשליסלעך DD‏ דער דאָזיקער איינער נישט- 
ופּאַרקריפּעלטער , זי", פון רער PS‏ און איינציקער אמתער מוטער. 
בשעת די ארימע, פרוכטלאָזע פלייסיקע ברואים אַרום איר, טויזנט 
DIN‏ טויזנט און אָבער טויזנס קומען און נייען, װוי בלעטער פון אַ 
בוים, זיצט זי Sa‏ מיט לעבן און פרויען-קראַפט אין בינשטאָק און 
טוט פון פרילינג אָן PS‏ דיזעלבע אַרבעט: לייגט און לייגט אייער, 
אַלץ מער און מער אייער, אָן אַ ברענ. טויזנט, צווייטויזנט, צװאַנ- 
ציקטויזנט, פופציקטויזנט, זעכציקטויזנט און WO‏ אייער אין דעם 
איינעם פרילינג און זומער. דרייטויזנט IND‏ זי אין טייל פאַלן לייגן 
18 משך פון איין AND‏ עס IND‏ גאָר קיין רייד נישט זיין דערפון, 
אן ביי אַזאַ , זאַמד-ביידים"-פּראָדוקציע זאָל זי קאַנען TOR‏ זאָרגן 
SB‏ אירע יוֹנגע. אָבער ראָס מאַכן פאַר איר די דאָזיקע געשלעכט- 


200 


שפּייזט דורך איינער פון רי עלטערע געשלעכטלאָזע בינען, מאַכן 
דורך זיישר נאַטירלעכע אינסעקט-אַנטװיקלונג אַלס װאָרים-ענלעף 
שלייערל IN‏ איינגעשפּונענע פּופּע, קומען אַרױס DR‏ דריי am‏ 
אַרום פריי אין בינשטאָק, אַהבעטן, העלפן WIM‏ דעהציען די קינ- 
דער פון אַנדערן MT‏ און שטאַרבן אין זייער ציים. געשלעכטלאָן 
עבוירן, נעשלעכטלאָז געלעבט און געשלעכטלאָז געשטאָרבן. ניין, 
ס'יאיז קיין DIE‏ פפק נישט: זיי זענען ערשטקלאסיקע קינדער-וו ע ב- 
ט ערינס, װאָס ווידמען זיך אינגאַנצן זייער באַרוף, Was‏ פון 
רער אייננטלעכער קינדער-פּראָדוקציע זענען זיי אינגאַנצן ווייט, די 
דאָזיקע פּראָדוקציע קומט RD‏ אָן זייער מינדעסטן מיטהילף; 8 סוך 
אין פינסטערן בינשטאָק. 

דו פאָרשסט און פאָרשסט אין דער דאָזיקער זאַך און באַ- 
מערקסט ענדלעך פאָלגענדעס. 

קודם-כ? DIE‏ צו דיין אויפמערקזאמקייט WIN‏ קרייז בי- 
נען אין בינשטאָק, וועלכע שיידן זיך אַביס? אונטער לויטן אויסר 
זען און דער גרויס פון דער איבעריקער מאַסע. זעקפהונדערט ביז 
העכסטנס טויזנט אזעלבע בינען זענען פֿאַראַן צווישן דרי צענדלי- 
קער טויזנטער אַנדערע. זיי פליען, דוכט זיך, נישט אַרױס, זיי אר- 
בעטן נישט און לאָזן זיך דערנערן פּונקט וי די יוננע, הגם זיי זע- 
נען אינגאַנצן אױיסגעװואַקסן און זענען נאָך דערצו באַזונדער גרוים 
DIN‏ שטאַרק. אַ משונהדיקע פוילע באַנדע אין א ריזיקער װוירטשאַפט, 
זוו PO‏ שוויצט און קרעכצט פון אַרבעט. 

דו כאַפּסט אזא ליידיק-צייער און באַטראַכסט אים: דו רער- 
זעסט אַן ,ער". אַן IS‏ גערופּענע , דראָן-בין". אינגאַנצן נאָרמאַל, 
מיט אַלע מענלעכע אַרגאַנען. דו ביסט אויף 8 וועג. צו די צװאַנציק 
טױיזנט און מער נעשלעכטלאָזע האָסטו געפונען 8 פּאָר הונדערט 
נעשלעכטלעך-פעיקע מענער. אָבער דאָס DR‏ נאָך נישט קיין נאַנצע 
לעזונג. יאָ, מענער! om war‏ קאָגען די דאָזיקע מענער טון מיט 
די געשלעכטפאָזע כרואים? זאָלן TO‏ טראַכטן, אַז די ראָזיסע מע- 
נער זיצן זיך אַלֵיין אויס יונגע? WIR‏ דאָס איז דאָך אומטענלעך. 
און דו זעסט גאָרנישט קיין אָנװייזונג AUT‏ די דאָזיקע פוילע 
, הראָןזבינען" טוען פאַקטיש נאָרנישם. זיי זוכן נישט קיין באַהעפ- 


= 


199 


האָט נעוויינלעך ט נאָרמאַלער בינשטאָק. גאַנץ דייטלעך באטערקסטו 
אָבער, אַן ביי זיי איז באמת, ניט קוקנדיק אויף זייערע פאַרקריפּלטע 
געשלעכטלעכע אֶרנאַנען, איין זאַך נישט פאַרקריפּלט: זייערע =D‏ 
טערלעכע ‚PEN‏ מיט אַ דירנדיקער זאָרגפעליקייט ווערן דורך די 
נישט-ארויספליענדיקע בינען די יונגע פון דעם בינשטאָק גע- 
שפּייזט און געהיטן, ביז זיי קריכן ענדלעך אַרױס פון זייער am‏ 
DIS‏ פאַרטיקע בינעלעך. דער אופן DD‏ דער שפּייזונג IND‏ אונז 
אויסזען אביסל? משונהדיק. אין דער בינען-װירטשאַפּט ווערט נישנ: 
געקאָכט, גאָר ,איבערזפארדייט". דאָס הייסט, דרי אַלטע בין עסט 
פריער אויף די רויע שפּייז, וועלכע זי שלינגט באמת איין און אַר- 
בעט אינעוױיניק איבער PR‏ ריינעם שפּיידעקסטראַקט, וועלכער 
DANN‏ שוין געקאָנט אַרײן אין איר איינענעם בלוט, IST‏ שפּייט זי 
עס אָבער אויס (די בין DANN‏ געזאָגט אין גערייניקטן און פאַר- 
איירלטן צושטאַנד) אוּן גיט עס דעם קינד. 

אָבער נאָך דער גאַנצער ליבע װאַקסן די נייע יוננע WIM‏ 
אויס DIS‏ געשלעכטלאָזעש ברואים, ווייבלעכע בינען מיט איננגאַנצן 
פאַרקריפּלטע געשלעכטלעכע טיילן. זיי פילן אויס די לעכער, וועל- 
כע דער טויט מאַכט גיך DR‏ די רייען פון די עלטערע. אָט זענען זיי 
שוין PO‏ רייף צו דער אַרבעט, שפּייזן פריער דעם נייעסטן קינ- 
רער-דור, און פליען ענדלעך אויך אַרױט נאָך שפּייז. WIN‏ אַלץ 
ווידער די אַלטע פראַגע: פון װאַנען קומט די דאָזיקע קינדער- 
ברבה? 

דער שטאָרך אַרבעט דאָ, „DIN DPD m‏ אינגאַנצן אָן דער 
מיטהילף פון דעם עלטערן בינעזזדור. זעקס װאָכן הויערט העכסטנס 
אין דער דאָזיקער זומער-צייט דאָס לעבן DD‏ אַזאַ בין. WIR‏ אין די 
זעשקס װאָכן זעט זי אַרום זיך PN‏ בינשטאָק אַזאַ גרויסע קינדער- 
פּראָדוקציע, אַז איר טויט IND‏ זיך אויפן בינען-דור גאָרנישט BR‏ 
‚jan‏ די קורצע צייט דערלויבט גענוי נאָכצופאָלגן דאָס לעבן פון 
אַזאַ בין. מען זעט נישט קיין שום סימן דערפון, אַן די דאָזיקע 
זעקפװואַכעריקע בינען זאָלן קורץ פאַר זייער טויט אָדער ווען עס איז 
בשעת זייער לעבן וי עס איז ווייטער דערהאַלטן זייער געשלעכט. 
זיי װאַקסן אויף אין איינעם פון די קינדער-קעטערלעך, m‏ 


198 


אַראָפּ, וי אויף 8 קליין צייט-שטויבעלע. ער PN‏ דאָס יונגסטע 
קינד NE‏ דעם פּלאַנעט, דאָס גרינסטע. און זי די זקנה. זייט דער 
קרייד-צייט (וועלכע האָט ערשט נעזען נאָר שנאָבעל-חיות און בייט?- 
חיות און אפשר אויך נאָדל:הויטיקע אינסעקטןזפרעסער, אָבער 
בשום אופן נאָך נישט קיין מאַלפּעס און מענטשן) זענען פאַראַן יע- 
נע בלומען-געװויקסן, DAN‏ דאַרפּן האָבן די אינסעקטן צו זייער באַ- 
פרוכטיקונג. אַזױ לאַנג זענען מסתמא אויך רי בינען און אָנהויבן 
פון די בינען-מלוכות דאָ אויף דער ערד. אויף זיכער װוייסט מען, 
TS‏ געוויסע געזעלשאַפּטלעך-לעבנדיקע בינען, וועלכע שטייען זייער 
DIN‏ צו אונזערע האָניק-בינען, האָבן געלעבט אין דער ערשטער 
העלפט פון דער טערציער-צייט, ד. ה. אַ פּאָר מיליאָן יאָר פאַר 
ונזער צייט-רעכנונג. DEN‏ זענען קשנן DIT‏ די מענטשלעכע מלן- 
‚MS‏ די עטלעכע טויזנט יאָר, וועלכע האָבן צושטערט בבל, "PEN‏ 
מעקט פון דער BAM‏ פּערסעפּאָליס און פּאַלמיראַ און פאַרװואַנדלט 
אַטען און רוים PR‏ אַרכעאָלאָגישע מוזעען? 
דאָך, אונזער קליינע בין קומט אַרײן אין איר בינשטאָק. 
רום איר זומט און ברומט, איבער די קעמערלעך און קאָרידאָר- 
גענג גייט SOWAS‏ אַרױף און אַראָפּ. אַן ענג צונויפגשרריסטע 
פּשסטונג, כמעט וי דאָס אַלְטע טראָמאַ, װאָס שלימאַן האָט אויס- 
געגראָבן. קאַמער ביי קאַמער, קעמערל ביי קעמערל. אָנגעפילטע 
שאה ווו סיליגט אָנגעזאַמלט דער געשמאַקער בלוטען- 
שטויב און דער שמעקעדיקער גאָלדענער האָניק-געטראַנק; נלייך וי 
דו קוקסט PN‏ איינעם פון די ריזיקע קרוגן טאַקע פון WII‏ טראָ- 
יאַנער פעסטונג, וועלכע זענען גרעפער געווען װוי דער מענטש. און 
קינדער-ישטיבעלעך, ווו די קליינע הונגעריקע ווערימלעך באַוועגן זיך, 
אָדער שלאָפן אין ווייסע זיידענע וויגעלעך. קינדער, יאָ פון WIEN‏ 
נעמען זיך די קינדער? 
אומעטום, ווו דו נייסט און שטייסט, אין דעם גאַנצן געווימל 
ביי די קעמערלעך, אין די דורכנענג, ביים גרויסן WW‏ פון שלאָס, 
ביי די אַלע, DEN‏ קומען אָן און ‏ פליען אַוועק — אוסעטום זעסטו 
נאָר די זעלבע נעשלעכטלאָזע ברואים. טויזנטשר ציילסטו pp‏ און 
אָבער אַמאָל טויזנטער. צווישן צװאַנציק טויזנט HR‏ דרייסיק BAND‏ 


197 


וי די בין אַלײן צו דער שטויבנדיקער בלום. ער העלפט איך או 
נעמט דערפאַר פון איר אַלס באַלױנונג אַ געוויסן טייל פין איר 
אַרבעט אין געשטאַלט פון זיסן האָניק פאַר זיין פּריװואַטן געברויך. 


אין פלי-לאָך DD‏ אַזאַ. בינשטאָק פאַרשװוינדט אונזער אָנגעלאָ- 
דע:ע בין. זי PN‏ אינדערהיים. אינדערהיים PR‏ אַ ווונדער-ועלט, 
וועלכע לעזט אויך איר רעטעניש, ראָט רעטעניש פון דער אַרימער 
געשלעכטלאָזער ברֵיאה. אין פאַרגלייך HS‏ דעם דאָזיקן sem‏ 
פון דער נאַט,ר PN‏ אייגנטלעך VOR‏ װאָס כהאָב דיר בין BEIN‏ 
דערציילט פון דער קיבע-וועלט, אַ ;קינדער?פּי? אַפילו דער ב }; - 
װואָרים IND‏ זיך דערמיט נישט פאַרנלייכן. אין ווען אונזער IRB‏ 
װואָלט גאָר נישט מער געשאַפן קייי העכערס: קיין טענטשן, קיין מענ- 
טשן-גן-עדן און קיין מענטשן-משונעת — װאָלט ער צוליב דעם 
אַלײן אויך געקאָנט באַצײיכנט DIN WI‏ װװונדער-פּלאַנעט, װאָס 
האָט דערגרייכט דעם העכסטן פּונקט פון דער אַנטוויקלונג. 

אַלזאָ אונזער געשלעכטלאָזע בין קריכט אַריין אין בינשטאָק. 
אין דעם דאָזיקן קינסטלעכן הויז לעבן פיל טויזנטער בינען אין אַן 
עננער געזעלשאַפט. ווען דער מענטש װאַלט נישט זיי געגעכן דאָס 
הויז, װאָלטן זיי זיך געמוזט ארויפהעלפן מיט אַ הוילן בוים אָדער 
וועלכער ס.איז WIEN‏ זאַך. דער מענטש גניט זיי דאָס הויז שוין זייט 
טויזנטער יאָרן. אָבער דאָס, װאָס די בין טוט אינעווײיניק אין דעם 


דאָזיקן קינסטלעכן הויז איז נ אָר א יר א ייג ן ווערק. דער מענטש 


סאָן זיי טאר מיט א געוויסער בעגרענצונג אָנרופן , הויז-בעלי-חיים". 


ידעם ‚Dan‏ וועלכער DIN BIT‏ נעטריי און וועמענס פאַרשטאַנד 
ס'איז וי אויפגעוועקט פאַר אייניקע, דעם מענטש נוצלעכע, צוועקן, 
האָטֿ דער מענטש אין אַ נעוזויסן זין באמת ,נעמאַכט", די בין 
האָט ער אויפגעהאַלטן, אָבער ער האָט אויףה איר אינערלעכער אַר- 
בעט נישט געקאָנט האָבן קיין DW‏ איינפלוס. אַלץ, DEN‏ מען דער- 
ציילט 1m‏ ,, דרעסירטקייט" פון די בינען, וועגן צוגעבונדנקייט 
צום , בינעז-פאָטער", איז אויסגעטראַכטע מעשיות. עס איז קיין ספק 
נישט, אַז די בין קוקט מיט איר וילדן ליבע-ראָמאַן און מלוכה- 
לעבן, אויף די עטלעכע מענטשלעכע קולטור-יאַרטױונטער DD‏ אויבן 


196 


יעדער ya)‏ און מוטער-פרייד. DE‏ דאָך האָט די אָרימע בריאה 
געזאַמלט? פאַר וועמען? 
אַ דירנדער געדאַנק: אפשר האָט זי, אַלֵיין DD‏ דער נאַטור אַ 

קריפּל, געהאָלפן אַרבעטן פאַר פרעמדע קינדער, אין דעם טונקעלן 
דראַנג אויפן וועג צו דע * פאַדאָנע?... 

אָבער װאָס PN‏ דאָס? דו כאַפּסט אַ צווייטע פון די דאָזיקע 
זאַמלערינס, אַ דריטע. און ווידער און WIEN‏ דאָס זעלבע טרוי- 
ריקע רעטעניש. זיי זענען אַלע פאַרקריפּלט, אַלע אַזױ DW‏ װי נע- 
שלעכטלאָז. זיי אַלע דאָרט, די הונדערטער, די טויזנטער, וועלכע זו- 
מען NN‏ זומען און טראנן יִיך DD‏ דער לאָנקע דורכן װאַלד צו דיין 
בלומען-גאָרטן... אומפרוכט-אַר, געשלעכטלעך-אומפעיט. 

גלייך m‏ 8 פינסטערער שאָטן װאָלט באַדעקט דאָס פריילעכע 
בילד. אומעטום ברויזט די ליבע. יעדער באַזוך פון דער בין אױף 
אַ רייפער בלום TS‏ אַ באַהעפטונ;ס-יום-טוב. אומעטיס יאָגן זיך 
זשוקעס, פליגן, ליבעלן, כאַפּן זיך און באַהעפטן זיך. דער פילפאַר- 
ביקער שמעטערלינג ווייסט נאָרנישט פּוּן קיין שום אַנדערער Et‏ 
אַחוץ ליבע. אין דער בלויער לופט טראָנן זיך אין איין הייסן ליבע- 
טאַנץ, 11 נאָלדענער בלומעז-שטויב, די אינסעקטן. HN‏ צווישן דעם 
אַלעם — אַזאַ שאָטן. ראָס ליבע, באַווענלעכע, פלייסיקע געווימעל 
MD‏ די בינען -- אַ געזעלשאַפּט פון פאַרקריפּלטע ברואים, וועלכע 
ווייסן נישט און וועלן קײינמאָל נישט וויסן פון קיין ליבע... אָבער 
איצט ווערט נאָך ערנסטער די פראַגע: פאַר וועמען זאַמלען זיי? 
אַז זיי זענען POS‏ געשלעכטלאָז: SD‏ וועמענס קינרער זאַמלען gr‏ 
און וי אַזױ פרוכפערן Tr vr‏ בבלל? 

הער אויף צו מאָרדן און לאָז נאָך אייניר פון דִי 2 
נען לעבעדיקערהייט. זי האָט שוין גענוג אָנגעזאַמלט. אָנגעלאָרן מיט 
לאַסט הויבט זי זיך אויף און פליט אַהיים. DIN‏ ביים גרינעם 
פלויט, וו מיר האָבן פריער נעזען רי שפּינען, שטייען די אַלגעמיין 
באַקאַנטע בינשטאָקן: קינסטלעכע וווינונגען, וועלכע דער מענטש 
האָט אויפגעשטעלט RD‏ רי בינען, און וועלכע די דאָזיקע פלייסי- 
קע ברואים האָבן זיך אינװוייניק אַליין וי געהעריק BITTEN‏ דער 
מענטש האָט זיך נעשטעלט צז רער בין PR‏ אַן ענלעכער באַציונג, 


195 


בי א א א רע 5 a ie‏ אט 


u 0 Fe רורב יט‎ 


7 un 


זיי, דעם זוימען-שטויב, און שטעקן DYN DIN‏ אַסעגן די בא- 
פרוכטיקונגס-רייפע ווייבלעכע טיילן אויף אויפצונעמען דעם 
פרעמדן זוימען. אויך די בין BIS DE‏ אייביקער ליבעס-פּאָסט- 
טרעגער, וועלכער באזאָהגט די בלומען מיטן נויטיקן פרעמרן װוי- 
מען-שטויב DIS‏ פאַרגעלטונג דערפאר, װאָס ער נעמט ביי זיי 
צו פאַר זיין אייגענעם געברויך גאנצע פּעק בלומען-שטיב און 
האָניק. אָבער דאָס נאָר אגב, כדי דיר צו ווייזן, װי די בין שלעפּט 
נאָך זיך אפילו אין איר איינפאכער ניכטערער ברויטאַרבעט אַ 
לאַנגן קאָמעטן-עק MD‏ פרעמדער ליבע. m‏ האַלט עס אָבער ביי 
איר מיט דער איינענער ליבע? אויב זי האָט אינדערהיים קינדער, 
פיל קינדער מיט הונגעריקע מיילער, IND‏ וועלכע זי זאַמלט אזוי 
פלייסיק, דאַרף מען דאָך פאַרשטיין, אַז זי האָט הינטער זיך pw‏ 
פיל שיינע ליבע-שעהן... 

כאַפּ נאָר אַזאַ בין, װאָס זאַמלט דאָרט אויף די בלומען. זי 
לאָזט זיך נישט, שטע:=י. WAS‏ דערמיט איז זי IN‏ פאַרלוירן, 
אַ גוסס, וויי? דער שאַרפער שפּיז, מיט וועלכן זי פאַרטיידיקט זיך 
DIR‏ וועלכן זִי לאָזט ביי דיר שטעקן אין דער ווונד, אין נישט קיין 
אויסערלעך נגעווער, נאָר DD DIS‏ איר איינענעם לייב, װאָס רייסט 
זיך BN‏ און מאַכט איר אליין אַ ‏ שטערבלעכע ווונד. דעריבער צו- 
שנייד זי שוין אינגאַנצן און באַטראַכט אירע אינערלעכע טיילן, 
די ליבע-אָרנאַנען. באַטראַכט: מאַן אָדער ווייב? 

אַ משונהדיקע זאַך,. דיר טוט שוין באַנג די נאַנצע געשיבטע. 
דו זעסט, אז דו האָפט דײ כאָררעט 8 באַשעפעניש, EST DEN‏ 
זיך אַזױ אויך שוין מסתמא גענוג אָנגעליטן אין לעבן, אַ פאַר- 
קריפּלט באַשעפעניש. 

דו דערקענסט לויט אייניקע סימנים, IS‏ דאָס דאַרף זיין אַ 
ווייב. אָבער גראָר אין געשל:-טלעכן Dr‏ אַ מוראדיס פאַרקדיפּלט 
ווייב. פאַרקריפּלט דער אייער-אָרגאַן, אין וועלכן מען דערקענט נאָר 
קוים דעם אייערשטאָק, מ'ט אַ IRB‏ איינגעדאַרטע ליידיקע פעדים- 
לעך, אָנשטאָט די דיקע פולע טאַשן, וועלבע מען װאָלט געקאַנט 
רערװואַרטן. פאַרדאַרט און פאַרקריפּלט איז ‚PAR‏ װאָס קאָן דינען 
דשר באַהעכטנג. NEN‏ 8 צװאַננסס-פּרוש, אָפֿ;עריס! פױ 


194 


ירייניסשנג צו א פר יי ער רנאַניזירטער שוץ-פאַדייניקונבֿ 


שווישן ,ער" און , זי", צו דער אייגנטלעכער חתונה אין אונזער 
גרויסן pr‏ 

איך האָב דיר שוֹין געוויזן, ביי װאָס דער דאָזיסער ווייטער- 
ריקער פאָרטשריט האָט זיך אָנגעהוֹיבן? ביי דער זאָרג פאַר די 
יונגע. דו האָסט געזען די איינזאמע שפּי-מוטער, דעם איינזאַ- 
מען שטעך-פישדפאָטער. דערמאָן זיך אָבער נאָר אָן אַ פויג?-פּאָר?, 
ווו די העכערע mann‏ קומט NR‏ בולט DM‏ אויסדרוק: NT‏ שפּין 
שוין, דערציען DR‏ באַשיצן ב יי דע עלטערן... דו האָסט NT‏ פאַר 
זיך DIT‏ גאנצן וועג, וועלכן די דאָזיקע שטרעבונג צו דער נייער 
פאַרייניקונג האָט דורכגעמאכט. 

מיט דער בין ביסטו, אמת, נאָך נישט ביי דער שוואלב SUR‏ 
נאַכטיגאל. אָבער דו ביסט מיט איר פיל העכער, וי דו ביסט 
נשווען מיטן קרייץ-שפּין. דו ווייסט אויך, אַז IT‏ בינען און =D‏ 
ראַשקעס לעבן אין גרויסע געזעלשאפטן, אינגאנצן פאַרקערט וי 
רי שפּינען, און אַז זיי גיבן זיך זייער SB‏ אִפּ דער דערציאונג 
פון זייערע יונגע. דו רעכנסט דעריבער, אַז הו ביסט מיט איר 
לכל הפּחות אַ שטיק ווייטער אויפן זועג צו יענער העכערער חתונה. 
די בינען, NT‏ אויף די לאָנקעשבלומען, , זאמלען" עפּעס, וי דו 
האָסט געזען. זיי ווילן עפּעס מיט זיך אַהיים ברעננען. דו פאַר- 
שטייסט, אַז מסתמא זאַמלען זיי פאר זייערע יונגע, פאַר זייערע 
שלייערלעך? 

דער צופא? וויל, אַז דאָס דאָזיקע זאמלען אליין זאָל שוין זייז 
N‏ פּעהמאנענטע ליבע-האנדלוננ, ניישט פאַר די פלייסיקע בינען 
„TOR‏ נאָר פאַר דיי בלומען, אויף וועלכע זיי שטעלן זיך אֶפּ. איך 
האָב חיר פריער שוין אַפטאָל דערציילט IN‏ דער באַפרוכטיקונג 
פון די צמחים: I‏ דאָס געזעץ װענן חער אינצוכט שטערט זיי 
זיך TOR‏ צו באַפרוכטיקן, נישט קוקנדיק דערויף, DEN‏ זיי האָבן 
ביידע געשלעכטלעכע טיילן (די מענלעכש שטויב-פערימלעך און 
דאָס ווייכלעכע פרוכטזבייטעלע) אין איין NR‏ דערזעלבער בלום. 
און װי זיי, װאָס קאָנען זיך דאָך נישט צונויפסומען, כרי זיך 
צו באהעפטן, העלפן זיך אויס מיט דער ליבעספאָסט פון רִי 
אינסעקטן. זיי פּאקן ארויף אויףה דעם אינסעקט, DIN‏ באװכט 


193 


4 
; 


in 


זיך מער גאָרנישט אויפגעהויכן. ווען הו זאָלסט וועלן דרייסט 
פאַרגלײיכן, װאָלסטו געמעגט זאָנן, TS‏ די בין און די מיט איר 
ענג-פאַרבונרענע מוראשקע אין דער ,מענטש" פון איר שטאַם, 
זי איז, ביי VS‏ זעקס-פיסיקן גלידער-פאָלק. פּונקט אַזױ דער INN‏ 
אֶן, װי דו, דער צווייפיסיקער מענטש, ביסט דער אױבנאָן פון 
שטאַם פון די חוטזהשררהדיקע חיות (פיש, אַמפיביעס, שרצים, 
פויגל, זויג-חיות), נישט מער DA‏ דו, אַלס מענטש, האָסט זיך 
אויפגעהויבן אַ Du‏ שטיק העכער, וי די קליצסטע הויט-פליגלריקע 
בריאה. 

דאָס אַלץ פון דארוויניסטישן שטאַנדפּונקט. איצט WIN‏ 
צו דער ליבּע. ו 

די בין איז זיך אַן אינסעקט פון אַזאַ און אַזאַ ראנג; DEN‏ 
אין זי Pa Wax‏ שטאַנדפּונקט פון דער ליבע אין יעדן באַזונ- 
דערן פאֵל? איז די דאָזיסע בין אַן , ער"? איז זי אַ ,זי"? אין זי 
איינער פון יענע , זידערס" פון הערמאַפראָדיטן-געשלעכט? יאָ, מיר 
זענען NT‏ גלייך צוגעקומען צו אַ BUN‏ 

ודו DORT‏ פריער באַטהאכט די עראָטיק פון דעם קרייץ-שפּין. 
דאָס איז גשווען נאָך אַ Du‏ שטיק טיפער PN‏ דעם שטאַם פון 
רי גלידער-חיות. דאָך האָסטו ביי די דאָזיקע ברואים שוין געזען 
אינגאנצן בולס די געשלעכטלעכע סימנים. דו האָסט געזען רי 
שאַרפע פֿאַנאַגהערטײלונג DD‏ די געשלעכטער. ,ער" און , זי". און 
ער" און , זי" אינגאנצן אָפּגעזונדערטע אינדיווידואומס. ER IMS‏ 
‚DUMM‏ אַז סהאָט גאָר אפילו נישט געקאָנט זיין קיין TI‏ 
וועגן ,חתונה". נישט מער װױ אַ גאנץ קוהצע באַהעפטונג. און 
פאַר און נאָך דער באַהעפטונג די גרעפטע שנאה פון נעשלעכט 
צץ געשלעבט. 

TR WER‏ האָב דיר דאָס געװויזן טאַקע DONE‏ עקסטרעם. 
איך האָב דיר געזאָגט: די שארפע אינדיווידואליזירונג פון ביירע 
געשלעכטער איז נשוזען אַ גרויסע נויטװענדיקייט. א שטיק ON‏ 
נערלעכער פּראָנרעס, אַ שטיק פרייהייט. די דאָזיקע צעשיירונג 
האָט געמוזט פריער קומען, כדי שפּעטער זאָל זיך װויד ער אָנ" 
הויבן צוויישן די גששלעבטער אַ קעננזייטיקע שטרעבונג צו BES‏ 


192 


דאָס אינסעקט אין דער העכסטער פּונקט פון זיין שטאַם, 
פון רעם MS‏ גערופענעם שטאַם פון די גלירער:חיות. מסתמא 
אין ‚DE‏ ענלעך צום ‚Bw‏ אַנטשטאַנען פון וועלכע Ivo‏ אַפטל- 
ענלעכע ‏ ברואים. די אומצייליקע פיס פון אַואַ מין אסטל-ענלע- 
כער נלידער-חיה האָבן Tr‏ ביסלעכוויין צוֹזאמענגערריכט, אַזי 
IS‏ סאיז פון זיי געבליבן נישט מער וי זעקס פּאָר. פון vr‏ זענען 
ביי די אינסעקטן חריי פּאָר פאַרװאַטדלט געװאָרן אין פרעסיגע- 
צייג און דריי זענען געבליבן צום קריכן. אַזױ ארום זענען גע- 
בליבן זעקס אמתע פיס, לויט וועלכע דו קאָנסט דערקענען יעדער 
אמתן אינסעקט. די ‚dd‏ וועלכע דו געפינסט PS‏ דעם ביי פיל 
אינסעקטן, זענען נישט אַנטשטאַנען פון קיין פיס: זיי זענען DIS‏ 
שטאַנען פון הויט-קנייטשן פון רוקן, להיפּוך די פליג? פון רי 
חוט-השדרהדיקע חיות, צ. ב. פון די MD‏ אָדער פלעדערמייו, 
וועלכע זענען TION‏ נאָר פליגל-אַרטיק אומגעפאָרמטע פאָדערשטע 
פיס. 

איצט שמעל דיר נאָך פאָר, אַן די דאָזיקע אינסעקטן האָבן 
זיך נאָך אַ נעוויפער בשותפותדיקער אור-פּאָרם צוטיילט IN‏ 
פארשיודענע JE‏ אַזאַ נרופש זענען נעווען די שמשטערלינגשן, 
אַזאַ נגרופּע זענען נעווען די זשוקעס, די פליגן, די וואנצן, די 
היישרייקעס און דרי Die‏ דרי טשהמיטן, ליבעלן און איינטאָג- 
פליגן. 

און אַזא גרופּע זענען געווען נעבן די אַנדערע אויך די אַזי 
גשובשטע הויטפלינלדיקע WIR‏ בינען 

צו די דאָזיקע הויט-פליגלדיקע פאַררעבנט דער נאַטור-פאָר- 
שער, אחוץ דער בין, אויך די ערד-בין אזן וועספּע, און ער פאַ- 
BP‏ צו זיי אויך רי מוראַשקעם. 

די דאָזיקע הויט-פלינלדיקע קאָן מען באַטראכטן אַלס דעם 
העבסטן אַנטװיקלונגס-פּונקט פון דעם גאנצן איגסעקטן-געשלעבט. 
DIN‏ אַזױ DET I‏ אינסעקט אַלֵיין איז PO‏ דער העכסטער DR‏ 
װױיקלונגס-פּונקט פון רער גלידער-חיותזועלט, -- שטייען מיר 87 
מיט דעם זומענדיקן בינעלע אויפן שפּיץ פון העבסטן טורעם אין 
דעם דאָזיקן Spam‏ פון דער חיותזועלט, איער װעלכן סקאָט 


11 


וועלבכע האָט זיך 787 ענרלעך אין דעם פֿארשטאַרטן געבוי מון 
רער דאָזישסער מלוכה אֶנגעישטויסן אויף אַ וואנט. 

אַ טרויעריקע מעלאָריע אין נרונט גענ טען. IS WIN‏ אוי- 
סערג שויינלעך-מעכטיקע. הו קענסט זי קוים. דו האָסט מסתמא 
נעהערט פון הער pa‏ און איר מלוכה. פון הער דראָןבין, פון הער 
בינען-קעניגין. אויכעחפלעכלעך, וי מען הערט היינט פון טויונ- 
טער ואכן. דאָס כאַראַקטעריסטישע פון אונזער מאָדערנער בילרונג 
אין ראָך טאַקע דאָס, DEN‏ זי ווארפט דיר אַלץ PIE‏ אין BED‏ 
פון INN‏ בין צו דער אינבוזאָריע, DS BIN DAS‏ מיט דעם 
DIS‏ ענדיקט זײ; די זאך אליין בלייבט דיר פרעמד, נלייך. וי 
ראָס DEN‏ װואָלם זי אַוועקגעהרגעט. וועגן דעם אייננטלעכן ליבע- 
ראָסאן פון דער כין ווייסטו גאָרנישט. דו ווייסט נישט, אַז ST‏ 
הויכט זיך וידער אָן אַ גרויס קאפּיטל, װאָס נרייכט ביזן האַרץ 
פון ריינע טיפסטע מענטשלעכע פראַגן. הער אויס. 

אָט פליט זי הורך, די קליינע האָריקע שיינע בין, DIN‏ אָט נאָך 
איינע און נאָך איינע. פון בלום צז בלום, אויפן באַקאַנטן בינען- 
שטייגער, וועלבן ס'קאָן יעדער קינד. האָס אין נישט סתם 8 נע- 
לווינהיים. אויך Beam‏ סתם קיין דערנערונג. זיי זאַמלען עפּעס, 
זיי ‏ אַרבעטן". דאָ ווערט בלומעןהאָניק אַרײינגעזוינט, N DIET‏ 
סער. ST‏ ווערט בלומען-שטויב (זוימען) צוגעקלעפּט צו די בערש- 
טעלעך פון רי הינטערשטע פיסלעך און אַזױ ארום אַװועקגעטראָגן 
האָרט — פמאָלע. אָבער קודם כל: DS‏ אין בכל? אַזאַ מין era‏ 

אַן אינסעקט. 

טו ווירער אויף גיך אַ לויף דורך די גרויסע לייטער פון 
רשר איינסעמערלריקער איור-חיה צו דער גאסטרעא, וועלסעש האָט 
די ערישטע באַקומען אַ מאָגן. DD‏ האנען איז עס אַװועק לינקס צו 
רי [Erin‏ און רעכטס DIE‏ וואָרים. פון דעם וֹאָרים האָבן Tr‏ 
ווייטער אַנטװיקלט אייניקע העכערע חיות-שטאַמען. איינער DEI‏ 
געפירט צו דער חוטהשררהדיקער mn‏ צו דיר. אַן אנדערער 
האָט זיך WIN‏ נעצוינן דורכן רעגנװאָרים צום קרעבס, צו רער 
DIE ‚Sun‏ שפּין. און ענדלעך איז עס אויף דער דאָזיקער ליניע 
גי עס אין רערגאננען צום אינפעקט. 


190 


.און רי אופבאנרייפּלעכע 
IN‏ אלץ נאָך RN‏ 
תונגעריק און בעלסטנריק 
80" רעם אוזפרערגרייכלעכן". 
„DONE‏ צװוייסער 60יל, 
A‏ ראָכ אַרײן דיין קאָפּ אין די וויפרע לאָנקע-בלומען, Dam‏ 
אַ דערנער-קראנץ. רעם מירן מעגסשלעכן ‚BRD‏ אויף וועלכן 
סלינט אַזאַ שווערע לאַסט פון פילאָזאָפיע. 5m om‏ די וועלט 
באגרייפן, פון פייערריקן Soma‏ פון ER‏ ביז DIE‏ װאַָלװאָקס, 
וועלכער שווימט מיט זיין וועלט-קויל רורך אַ קליינעם טראָפּן ער- 
רישן וואסער. 
צי הערסטו ראָס שטילע געזאנג פון דער בין, וועלכע טראָגט 
Tr‏ פון בלום צו בלום? אָט פֿארישװױערט װײ אין 7?'כם, Sm‏ 
Das‏ זון-ישטויבעלע, ארן אױר צאַרטע פלשל-טעלאָדייע קליעגט 
17% ווייט-ווייט. פילאָזאָפיע, FOR‏ פילאָזאָפיע. WIM‏ אַ וועלט 
N5‏ פּראָבלעמען אין דער דאָזיקער קליינער בין צווישן די won‏ 
בלומען. און ווידער די טיפסטע ליבעפילאָזאָפיע. 
רו קענסט רי לעגענרע yo‏ דעם הייליקן, DEN‏ האָט זיך נע- 
קלאָגט פאַר זיין „DNS‏ אן די וועלט PN‏ פאר זיין נגעראנק צו ענג? 
האָט DIN‏ גאָט נעשפנט די RB NN‏ דעם MO‏ פון 8 זון-שטטױ- 
בעלע. טויזנט יאָר איז אַוועק, DEI WEIN‏ איז WIN‏ צו DR‏ 
נעקומען אויףּ דער. ערד. און רער הייליקער איז נאָך אַלץ נעזעסן 
און נאָכגעקיסט דעם זוןישטויבעלע, ער איז געווען נאָך נאָר ביים 
אֶנהוֹיב... 
קום מיט אין געדאנק DD‏ דער בין. און אױך איר שטיל, 
טרוימענדיקרצארט זומען DM‏ זיך פאַר דיר אַנטפלעקן וי אַ רי" 
yo‏ מעלאָריע. רער עפּאָס פון דער ליבע, וועלכע איז נעװאָרן אַ 
מלוכה. וועלכע האָט זיך אין דער DD‏ פאנאַטדערגעבליט. און 


189 


= אי יי 


ראָס דאָזיקע שטיקעלע צופאל װאָלט נישט גשוען, װאָלטן מיר 
היינט דאָ אויבן גשהאט נאָר IN‏ אַנדערן שפּיל! 

אָבער װאָס זעען מיר באמת? די אנטוויקלונג װאָלט חאָך 
סוף 55 סוף PINS‏ אויף איר וועג, און דער רעזולטאַט BORN‏ 
פוף כ? סוף געוען דערזעלבער. דער , צופאל", ווען ער זאָל 
אויספאלן אַנדערש, Da‏ נישט געענדערט די ג אַגצע גריסע 
ליניע; ער װאָלט בלוין געענדערט די אַרדנונג פון די BI‏ 
זונדערע קאַלײדאָכקאָפּזבילדער. טייל זאכן, וועלכע זענען אַזױ 
שוין פרי דערגרייכט גשװאָרן, װאָלטן ערשט שפּעטער געמוזט “INT‏ 
געמאכט ווערן, דערפאר װאָלטן מפתמא אַנדערע געקומען פ-יער. 

איך רעכְן, אַז דו פארשטייסט מיך Bu‏ גְראָד ‏ װען רו 
טראכטסט דורך די אַנטװיקלונג אויף אַ פארקערטער ליניע אין 
זין פון דזעם שטאַכש? שלױזביישפּיל, פילסטו m‏ פעסט שס rs‏ 
רער שאָדן פון די אמתע דעראָבערונגען פון דער מענטשלעכער 
קולטור, דיין באַװוסטזײן זעט, m‏ גלייך און זיכער סציים רער 
לאָנישער , פאָרויס" הורך אַלע מעגלעכע ענדערונגען פון קאליי- 
ראָסקאָפּ און דורך אַלע אויסערלעכע , צופעליקייטן". אָבער יוען 
דו קומסט און כאַפּסט זיך אָן IN‏ וועלכער PRO‏ אויסערלעכער 
מאהאל -פאָרם, אָן וועלכן סיאיז אויסערלעכן געשעעץניש פון דעם 
מענטשלעכן קולטור-וועג, װאָס ליגט הינטער אונז, אין -- BE‏ 
מאכנדיק די אויגן HIN‏ רער אַנטװיקלונג -- וילסטי דערין DD‏ 
גשואלט זען דעם צייבן כּין דער אַכסאָלוטער , װעלט-אָהדנונג" 
אין זין פון אַן אייביקן וועלטגעועץ -- פאַלסטו זיכער IS‏ 
אין ט טעת. 


188 


יי יש יל 


MON‏ דער ליבע די נאַנצע נילטיקש מאָראל, װאָלְט קיין שארפערן, 
קיין אומגעהויערן ביישפּיל נישט געקאָנס געפינען, m‏ , זאָלסט 
ליבן אפילו ריין מוטער..." דער ים פון זיין צייט װאָלְט זי- 
כער אױפּגעקאָכט אין ווילדן שטורעם און װאָלט DIN‏ איינגע- 
שלוננען TED‏ דער דאָזיקער ווילדער פאָדערונג. שפּעטער אָבער 
DANN‏ מען עס דאָך ביסלעכווייז אָנגעהויבן צו גלויבן, מען BSR‏ 
זיך שווער אָנגעהויכן צוגעוווינען צום נעהאנק, פּונקט וי SD‏ 
האָבן פוף כ? MD‏ פאַרשטאַנען, אָדער הויבן װוייניקסטנס IN‏ צו 
פארשטיין, אַז מען הארף א לע מענטשן ליב האָבן.. 

און דאָס אינטערעסאנטסטע PN‏ דעם דאָזיקן טרוים איז 
דאָס, DM‏ ר ער רעזולטאַט פן דער אַנטויקלונג װאָלט 
mb‏ כ? סוף געבליבן ד ערזשלב ער. די מענטשהייט Da‏ 
אפשר נאָר געהאט מיט אַ INS‏ טויזנט יאָר מער מאָראלישן DB‏ 
הייטס-קאמף. דאָס, DEN‏ זי האָט ביי אונז שוין געירשנט פון דער 
חיה, DOM‏ זי ערשט SS‏ נעמוזט אויסקעמפן אין TR‏ קולטן- 
רעלער אַנטװיקלונג. אָבער אויפגעקעמפט DOM‏ זי עס דאָך, דאָס 
איז אינגאנצן זיכער! ער וואָלט סוף 53 mo‏ געמוזם קומען, יענער 
גרויסער נביא פון דער מוטער-ליבע. די מוטער-ליבע IS TR‏ עטאַפּ 
פון דער מענטשהייט-ליבע. מיר האָבן זי Ta‏ באַקומען DE‏ 
אויסנאננססדפּונקט. דאָרט BONN‏ מען אָבער ערשט אויך דעם דאָ- 
זיקן עטאַפּ געמוזט געווינען. אָבער קומען BON‏ ער געמוזט אויף 
רערזעלבער לאַגישער ליניע. 

און דערפאר האָכ איך דיר אייגנטלעך אַנטױקלט דעם דאָ- 
זיקן נאנצן געראנקענגאנג. געשיכטלעך איז עס, ‚DON‏ געווען א 
עויטװוענדיקייט, אַן נישט פון שטעךרפיש, נאָר פון אַן אַנדערער 
קיניע זאָל ארויפקומען דער מענטש. אָבער טראָד די, וועלכע האָבן 
זיך אוויבערפלעכלעך אָנגעהערט מיט דארוויניסטישע געראַנקען, האָבן 
אָפּט ליב צו רערן N‏ דער ,צופעליפייט" פון דער גאַנצער "DIN‏ 
ap‏ ראָס שטיקעלע ביין אָרער נעחוו-סובסטאַנץ, אָדער רי 
אנדערע מעטאָרע פון אִטעמען, WIN WIN‏ פאיז אַנדעדער 
קליינער , צופאל" האָט אוועקגעפירט די אַנטװױקלונג פון מענטש 
נישט הורך דעם שטעך-פיש, נאָר דורך דעם סאָלך-פיש. און BR‏ 


187 


eg יכ ייא‎ 
: A R 


ער שמאַכעלינסקי איז א פיש פון דעם ms po‏ גערופענע 

, כײנעריפיש". אַביסל וייטער נאָך רעם דאָזיקן vo‏ 
DT‏ זיך די אַנטויקלונגסצווייג DB‏ מענטש אָפּגעטײ?ט פון דער 
אַנטוויקלוננס-צווייג פון פיש. דער פיש, װאָס האָט זיך אַנטװויקלט 
MI‏ צום שטאַכעלינסקי, PN‏ געבליבן שטיין,. דער מאָלךזפיש האָט 
זיך אָבער ווייטער אַנטװיקלט, DR‏ געװואָרן אמפיכיע, שרץ, זיג- 
חיה. מענטש. היינט זעסטו די דאָזיקע צוויי צוויינן פון ריזיקן 
בוים WIN‏ איינגע נעבן דער אַנדערער. און איינע איז דער הער 
פון דער ערד, פון Pr‏ גוטן ווילן איז as‏ אָפּהענניס די עקזיס- 
טענץ פון דעם אַנדערן. ודער קליינער שטעךפיש we vun‏ 
געגעסן פון מענטש; טייל האלטן DIN‏ אפילן פאַר אומגעזונט. 
דעריכער DIN IND‏ דער מענטש אַמאָל אױיסראָטן צוזאמען מיט 
זיין גאַנצער וװנדערלעכער ליבע-טראדיציע. 

אָכער ווען מען גיט אַ מינוט אַ טהאכט: װאָס װאָלט געווען, 
IM.‏ די מענטשלעכע אַנטוויקלונג DANN‏ געגאנגען פאַרקערט, דורך 
דעם שטאַכעלינסקי? ווען היינט װאָלט נישט דער מענטש, אַזױ 
m‏ מיר זעען אים איצט, געווען דשי הער פון דער ערר, נאָר N‏ 
כער סיאיז אור-אייניק? פון דעם שטעך-שיש? 

דער שטאַכעלינסקי ואָלט דערביי, נישט קוקנדיק אויף דער 
גאנצער העכערער אַנטוויקלונג, מיטגענומען זיין משנהדיקן אופן 
פון ליבן טיף אין זיין שלטור PIE‏ װאָס IRB‏ אַן אנדעדע לאנע 
װאָלט דעמאלט אױף דער vom‏ נשוען! 

די קולטור-געשיבטע װאָלט Tr‏ אָנגעהויבן DO‏ אַ RIND‏ 
קאר וועלכער רי מוטער װאָלט געווען רער נאַטירלעכער שונא 
פון אירע קינדער. די געזעצגעבונג, וועלכע BONN‏ זיך אויפּגעבויט 
אויף דער דאָזיקער מאָראל, װאָלט געדארפט שארף אָפּטײלן: 
זאָלסט ליב האָבן דיין פאָטער און פיינט האָבן דיין מוטער. און 
N‏ נביא פון דער דאָזיסער שטאַבעלינסקי-מענטשהייט, WIN‏ 
Dom‏ נשװואָלט פּארשטיין די ליבע אַזױ ברייט, m‏ קיינער האָט 
ראָס WB‏ אים נישט געטון, וועלכער װאָלט געװאָלט איבערקערן 


126 


זאַכן, צוזאַטענהאנגען, אידעאלן און האָפנוננען, וועלכע װעלן אצנז 
לאַננ-לאַנג איבערלעבן. די שאַנסן פון אַ אינדשוידועלן לעבן נאָבן 
DW‏ אין וועלכער סאיז פאָרם זענען פאר אונז פאַרבאָרגן אין 
אַ טיפן געפּל. אַזױ ארום זעען מיר פאַר TI‏ די אומשטערבלעב- 
סייט אין קיטד DIS‏ דעם איינציקן גאָלדענעם פּאָדעם, מיט וועלכן 
VO‏ ציען זיך צו דער אייביקייט. מעגן טיי? צווייפלען דערין, צי 
קאָנען מיר אינגאנצן זיכער זיין, אַז אוטזערע אָנגעהזיבענע DEIN‏ 
וועלן צונוץ קומען די קינדער, TS‏ דאָס אייניקל Bam‏ לייענען רעם 
פערז, וועלכן מיר האָבן געדיכטעט, און וועט Tr‏ פרייען מיט רער 
פאַרבעפערונג, פאַר וועלכער מיר האָבן זיך נעאָפּפערט: was‏ מען 
סאָן 787 נישט אָפּלײקענען, אַן מיר האָבן דאָ פאַר זיך דעם 
אײנציקן בלק אין דער צוקונפט, -- דעם אייגציקן בליק, 
פון וועלכן סשואָלט אונז אַזױ PB WW‏ זיך אָפּצוזאָגן. רי 
דאָזיקע נויטווענדיקייט פון קינד SD IND‏ אונזער פאנע אֵלס 
אינדיווידואום צושטערט יענעם גאנצן פריערדיקן געראנקעננאנג. 
און דעריכער דארפסמו זיך נישט שרעקן פאַר DIT‏ טאגצן קאַמף 
פון דעם אינדיווידואליזם אין אונזער צייט אויף דעם INT‏ 
פועסט;: דעם אידעאַל Aw‏ דער חתונה קאָן ער נישט ag‏ 
קענען, 


דער קאַמף וועט אַזועק, די RIED‏ וועלן זיך ווידער אויס- 
נלייכן. עס װועט קומען אַ צייט, און דאָס אַלץ DIN‏ ווידער קומען 
צו אַ העכערער מדרגה. דעמאָלט וועסט דו זיין דער דיפּלאָצאָאָן 
און סינגאַמוס, די באָנעליא און דער װאָרצל-קרעכס, דער שפּין 
און שטאַכעלינסקי. שטויס דעריבער נישט BE‏ די דאָזיקע אַלטע 
קעמפער. לערן פון זיי. פאַרישטעל ריר Dem‏ רי אויען רעדמיט, 
TS‏ דאָס, װאָס דו זעסט אין נאָר אַן Das‏ סשוגשת פון דער נאַ- 
טור. עס אי ר יי | משונעת, אויב עס איז א סשוגעת. גלויבסמט 
אָבער אָן ליבט, ליכט אין דער אחמענרלעכער DONE‏ פון 
לעבן, — ליכט, פון וועלכן די וועלטן ריכען, וי זילבערנער שטויב, 
ליכט אין ריר, אין דיין DW‏ -- דאַן אין עס דיײין ליכט, 
װאָס ציטערסט Per‏ אויך דאָרט שטיל, m‏ 8 בטי שטערנרל.. 


אַדבעט פון בכ יי דע נעשלעכטער — דעמאָלטם Bam.‏ וִיך ns‏ 
בויען די העכעריע שטופע פוֹן דער חתונה. mr‏ די לאָניק פון איר 
אנטשטייאונג איז נישט געלעגן אין |דער פארגוואלטיקונג DD‏ איין 
טייל, נאָר אין דער געמיינזאמער ארבעט DD‏ ביירע. דער נוצ; 
פאַרן קיגר האָט אין Du‏ געשאפן די צוטיילונג פון רי נע- 
שלעכטער, צוליב דעם דאָזיקן קינד און פאַר זיין טובה (דאָס 
הייפט פאַר דעד טובה פון דער גאנצער אַנטװיקלונג) זענען זיך 
שפּעטעד די געשלעכטער וידער צונויפגעקומען אין 8 העכערער 
פאַרייניקונג. DR‏ בוכשטעבלעכסטן זין האָט ד אָס קינד -yı‏ 
שיכטלעך נעשאַפן אי די עלטערן, אי די חתונה. עס DR‏ 
אָבער אויף דער דאָזיקער ליניע נאָרנישט נויטיק געווען, אַן איי- 
WE‏ פון די עלטערן זאָל דערביי דעגענערירן, פארקערט. 

גאָר ווען דו שטרייכסט אויס, לשם אינדיווידואליזם, די אי- 
דעע פון דער אַנטװיקלונג, דאָס הייסט, דאָס קינד DS‏ די גאנצע 
ווייטערדיקע דורות-קייט, Dim pa‏ קורצן אינדיווידועלן לעבן פון 
דעם מאן און פון רער פרוי, קאָנסטו קומען צו דער אפּלייקענונג 
פון דער חתונה. עס אין איבעריק נאָך צו ערקלערן, אַז SS‏ 
אינדיווידואליזם װאָלט באַטיײט דעם טויט פון רער מענטשהייט, 
מיר ווייסן, אַז אַזאַ מין אינדיוידואליזם וועט Tr‏ תמיד אָנ- 
שטויסן Ars‏ דעם פאקט, PS‏ אַ נעזונטע פרוי, װעט (נישט קוקנ- 
דיק Amin‏ אילע ווייען פון הער עשבורט) זיך קיינמאָל ניישט וועלן 
אָפּזאָנגן פון קינד, ווייל TR‏ דאָס WPD‏ איז איינער פון די שענס- 
טע טיילן פון איר אינדצוירואליטעט. און MD‏ כ? MD‏ גילט דאָס 
DET DIT -- NN‏ ווערט DEN‏ אָפּגעלײקנט -- אויך פאַרן מאַן. 
און אונזער גאנץ לעבן, מיט וועלכן vo‏ זענען אַזױ פארבונדן, 
PN‏ צו וווטדערלעך אויפגעבויט נראָר אויף דעם דאָזיקן באָרן, אַז 
מיר זאָלן זיך קאָנען DIN DE‏ אָפּזאַנן. פון איין זייט PN‏ דאָס 
דאָזיקע לעבן אין רער איינציקעד פּאָדם, וועלכער מיר קאָנען בא- 
גרייפן פאַר אונז, DIS‏ אינדיווזדואומס, אויסערגשויינלעך קורץ, 
— אינגאנצן עטלעכע יאָר דיערט עס. DD DS‏ דער צווייטער 
זייט --- וי עגאאיסטיש מיר זאָלן נישט װיין — שאַפּן מיר און 
[pm‏ אין wo‏ פון די ראָזיקע עטלעבע יאָר ms‏ פיל װערטן, 


געהאט אין זיך אַזאַ דאָפּלטע קראפט, װאָס האָט איר געגעבן רי 
מענלעכקייט קייכט אַריבערצוטראָגן רי רערמאַנטע צוגאָב-לאסט. 
דערמאָן זיך אין די צירקחפרויען און הו וועסט פאַרשטיין, Dan‏ 
עס IND‏ אינדשוידועל געמאַכט ווערן פון דער מוסקולאַטור פון דעם 
פֿרוױיעיקערפּער. דערמאָן זיך אָן דעם mm‏ פון דער ריכטערין 
הראָפטע-הילזהאָף WIR‏ פון דער מאַיעמאַטיקערין סאָניע קאָ- 
װאַלעווסקי און 'פרעג זיך, צי ס'איז מעגלעך צו רעדן װענן אַן 
אַלגעמײנער פרויעןזדעגענעראציע. אַ לייכטע באוועגונג צו דער 
פּשוואכונג פון דער פרוי איז פאָרגעקומען 'ערשט אין דער צייט 
פון WIN‏ קולטורעלער אַנטװיקלוננ; ראָס האָט 
בער געדויערט נאָר אַזאַ קורצע ויילע, אַז קיין טיפע ענדע- 
רונגען האָט עס נישט געקאָנט אַרױסהופן. vo per pw pm‏ 
W‏ עס ווערט געאַרבעט, כדי די פאגע ווידער אויפצובעסערן. מען 
הויכט IN‏ צוצוברעכן די אויסערלעכע, צופעליקע פארבאריקארי- 
רונגען פון אונזער סאַציאלן און מאָראלישן לעבן, וועלכע האָבן 
געװאָלט פאַרשטעלן דער פרוי דעם וועג צו דער העכערער אַנט- 
וויקלונג. די פרוי אַליין זעט איין, אַז זי מוּז עפּעס דעריאָגן, אָבער 
א סיאוז נאָך לאַנג נישט צן שפּעט un‏ 

פיל דוכט זיך היינט, TS‏ דאָס אי די חתונה אליין DIE‏ 
אַזעלכע, שולדיק אין דער ירידה פון דער טרוי. מען מוז פאַר- 
ניכטן די חתונה — זאָגט מען -- אוב מען 9m‏ באמת באַפרייען 
די ID‏ ראָס איז אָפּהענגיסט דערפון, N‏ אַזױ רו וילסט פאר- 
שטיין דעם באגריף ,חתונה": צי דו זעסט אין איר נאָר אַ באַ- 
שטימטע טויטע נעשיכטלעכע טראדיציע, WER‏ דו פאַרשטייסט, 
18 אויך אין איר שלאָגט אַן אינערלעכער לעבעריקער אֶדער. איך 
האלט, אַז די חתונה האָט אין זיך אַ ON‏ געהוו, וועלבן מיר 
מענטשן טאָרן נישט איבערשניירן. אָבער רי אמתע חתונה אין 
נאָך דערווייל אַ אידעאַל. זי גייט ערשט DIR‏ דורך אונז צו TR‏ 
העכערער אַנטװיקלונג. דו מוזסט זי זוכן פּאָרויס, נישט הינטער 
ריֹר. ווען די געפערלעכע, שעדלעכע אוניזעררריקונג פון an pre‏ 
שלעכט Dun‏ אויפהערן; ווען די מענטשלעכע קראפט Tr DM‏ 
אין PR‏ נאנצער פּראַכט פריי אַנטװיקלען רורך הער ג לײ כ עם 


183 


A יש‎ + 6," 
rn 


אינטעליגענץ פאַרשטיין דעם „23m‏ אויף וועלכן ער דאַרף sp‏ 
ראָם, DEN‏ ער Damm‏ אַליין זיין אייגענע ,פייע נוצלעבסייט" 
וועלכע האָט שוין פאַרשטאַנען DIT‏ , נאַטירלעבן "non‏ און 
DIN‏ אפישר פאַדישטיין נאך אַנדערע וויכטיקע נעועצן פון דער 
אַנֿוױקלונג, און וויעלבער DIT‏ אָן די דאָויקע געזעצן צו באַ- 
הערשן, אָנצװוזעמרן און צו רעגולירן. דערין לינט דער ווערט פח 
דער היסטאָרישער באַטראכטונג,, דער פּהאקטישער נוצן פון רער 
באצוו-סטזיניקער פאָרישונג פון דער דאָזויקער גאנצער אור-אלטער 
אַנטװיקלזננ. אויך אין אונזער פּראָבלעם פון דעם ליבע-לעבן. 

ווען מיר הערן װידער אינמיטן פון אונזער העכסטער Sp‏ 
טור די באַהױפּטונג, אַז די מענטשלעכע פרוי אין ביי In‏ , דאָס 
שוואכערע געשלעכט"; TS‏ דאָס האָבן מיר צו פאַרדאַנקען דער 
ב יוזזאיצטיקער אַנטװויקלונג, און אַן IS‏ אין עס אייביק געוען 
און ס'מון TTS‏ אייביס זיין; אַז מיר mo‏ זיך פַּשט רעכענען 
מיט דעם דאָזיקן פאקט און סיר דארפן נאָר פעסטשטעלן גענוי 
אויף ווישיל די פרוי TR‏ אָפּגעשטאַנען, כרי von)‏ צו שטעלן צו 
איר קיין צו גרויסע פפאָדעדונגען — פאַרשטייסטו, װאָס מען 
NT I‏ פאר דיר אַרויסשטעלן IR DIR‏ אייביקע וועלט-נויטווענ- 
ריקייט? דאָס איז איינע פון יענע געפארן, וועלכע דראָע; מיט x‏ 
שריט צוריק אונזער נאנצער אַנטװויקלונג. צום נליק DR‏ אָבער 
די ;עשר ניישט ‚Demo num‏ 

אמת, שוֹין ביי דער זיג-חיה, פון וועלכער PB‏ ארויסגע- 
שמען דער מענטש, זעען מיר, mi‏ אויף דעם ווייב ווערט ארויפ- 
געװואָרפן די שווערע צוגאָב-לאסט פון דער פאננער שוואנגער- 
DEN‏ און דער געפערלעכער געבורט פון דעם רייפן קינד און 
שפּעטער די שפּייזונג פון דעם דאָזיקן סינור מיט דער אייגענער 
מילך (װוי אחי די דאָזיקע לאגע איז געשיכטלעך אנטשטאַנען 
וועלן מיד נאָך שפּעטער אויספירלעך דערציילן), אָבער גראָר דאָם 
האָט פון אֶנהוֹיב אָן בשום אופן נישט געפירט צו קיין רעגענע- 
ראַיציע DD‏ ווייב: פאַרקערט, עס האָט אין איר נעשאפן א ראָפּלטע 
קראפט, אַ קראכט פון רער חיה און פון רער מוטער. עס PS‏ 
We‏ מעגלעך, אַז אױך ביים מענטש האָסם די פרי אין אָנהוֹיב 


22 


BD אַ נעפאר, װאָס דדאָט צוּריקצופירן צו דעם צושטאַנר‎ PN 
פון װאָרצל-קרעבס. דאָרט זענשן די מענע-‎ TE דער באָנעליא‎ 
אין אֶנְהוֹיב‎ PR געווען דענענערירט. אין אַלנעמײין, ווייזט אויס,‎ 
די ווייצ-‎ Prime טשטרענץ צו‎ 8 Ba DDR דער‎ TR 
לעכע זייט; מיר וועלן נאָך וועגן רעם וי ווייסער. אָכער האָס‎ 
אױך געקאַָנט איכערנעמען די שוואכערע ראָל.‎ DEN ווייכ‎ 
בייט שפּין איז דאָס ווייב פיזיש שטאַרקער. אָבער ביים שטעך‎ 
a עס שוואכער. אמת ביי דער ראָזיקער גאנצער‎ PR WE 
שירנקייט פון דרי רוחות-פאַרהעלטנישן פון רי געשלעַכטער, אי‎ 
געבליבן דערועלבער: די צונויפגיסונג פין א‎ Ton דער עיקר‎ 
איייק!,מער? און א זוימעדקעמערל פון צוויי נאַנצע אינדיווידואלי-‎ 
BONN פײַן צוויי נקייכע העלפטן‎ DOREEN מעטן אין הער‎ 
איינס פון די דאָזיקע קעמערלעך פלענט קומען פון אַ פאדי‎ WON 
אַנדערע פון אַ גוס אַנטװיקלטן. און איצט‎ DET סרילטן מין און‎ 
באַטראכט, אַז די דאָזיקע חיהשדיקע אַנטװוױיקלענג אין אין איץט‎ 
דעם ליכטיקן קרי"ן פוֹן ,{מענטש'. ה‎ PN שיינעם טאָג אַריין‎ 
דאָ נאָך אַלץ פירן דעמ‎ MD פאַרשטייסט, אַז די מענטשהייט‎ 
אלטן קאמף, דעם קאסף קעגן דעם דאָזיקן שונא?‎ 
האָט די דאַזישע מענטשהייט געפירט‎ MON אַן א די‎ 
מיט דער חיה: פיט דער אױסערלעכער חיה, וועלכע איז נששטאַ-‎ 
פּלאנעט. דעם ואָלף אה‎ TR שונא, אויף‎ 8 WM נען קענן איר,‎ 
DER העם בער האָם זי אוױיסנעראָטן אין אירע קולטור-לענרער.‎ 
באַזיגט זי דעם טינער און די ניפטיקע שלאנ:. אויך אין דעם‎ 
wa שװוערסטן קאַמף קעגן רי געפערלעכע באקטעריעס שטייט זי‎ 
הער ישוועל פון אַ זיגרייכער פּאָזיצײע. אָבער אין והעחועקכער צייט‎ 
נאָך אַ פיל שוװוערערער קאמף: דע-‎ 18D קומט אין איר א‎ 


MORD‏ קענן דער אינערלעכער געירשנטער mn‏ אין דעם מענטש 
גופא. אין גרונט גענומען DIN‏ מען רעם IP‏ אינערלעבן קאמף 
געמעגט א TOR), DIT‏ אויסוואל", וועלכער האָבֿ 


דער פענטשהייט נשהאָלפן זיך אַזױי הויך אַנטװױקלען און ppm‏ 
אים אויך ווייטער העלפן. אָנער פאר רעם מענטש איז דאָך גראָר 
בבלראאקטעריסטיש דאָס, װאָס ער וויל פליין DD‏ זין איצעמער 


181 


j 
j 


4 


ביידע צונויף שינדעסטנס צוֹ א יין אַקט, צו דער כבאַהעפטונג. 


אין טייל פאלן אי נובר ודער פאַריינישעגס-אינסטינקט. עס אנט- 
שטייט דער דיפּלאָצאָאָן, דער סינטאמוס און נאָך פיל אנדערע. 
WIR‏ דערביי באַמערקט זיך גלייך אַ נגעוויסער שרישט צוריק. אויף 
איין זייט קומט IND‏ אַ ירידה פון דער אינדיווידואליטעט. צום 
ביישפּיל ביי די זוימען-,, ער"ס פון די װאָרצל-קרעבסן; די לע- 
כערלעכע. טאַנהײיזער אין רער גרינער באָנעליא. דאָס איז א שריט 
צוריק! גראָר דער אַנדערער, דער שאַרפער, דער איזאָליהנדיסער 
אינדיװוידואליזירונגסדפּראָצעס ווייזט אויס Ye‏ זיין דער העכע- 
רער וועג. אָבער אויך דער WOHNT‏ פּרינציפּ ברענגט אַ שאָרן, 
ווען ער ווערט דורכגעפירט צו שטאַרק עסשסטרעם. די איזאָלירונן 
דערגייט אין טייל פאלן אי וייט, אַן די געשלעכטער man‏ 
במעט אינגאנצן אַועקגעטריבן איינס פון דעם אַנדערן. עס >" 
מען נאָר פאָר קורצע געפערלעכע באַהעפטונטס-מאָמענטן, אָבער 
ניישט pm‏ ליבע-לעבן. שפּינען מאךאון-וייכ, DEAN‏ פרעסן זיף 
AIR‏ די שטעך-פישר, זי", DEN‏ ווערט אַריינגערזפן אין MP‏ 
אַ פּראָסטיטוטקע, און נלייך ווידער ארויסגעטריבן. 3a WAS‏ 
דעסטוועגן PN‏ דאָס שוין אַ ברוך צן עפּעס העכערס. די זאָרג 
פאַר די יונגע באַקעמפט די שטרעננע איטרווידואליעדונג. די 
זאָרג I8D‏ די קינדער האלט צוזאַמען די עלטערן אויך נאָך דעם 
באהעפטונגס-מאַמענט. די שטרעבונג צן אַ גששלעכטלעכער פאַ- 
רייניקונג באקומט דערמיט א נייע, העכערע, אידעאַליזירטץ 
מאַכט. עס אַנטשטײט דאָס פרייע צוזאַמענלעבן פון די עלטעהו 
אױך אין דער ערשטער, קינדערלאָזער געשלעכט-צייט, אַן אבי 
טמאָלוטער שלום צװוישן די געשלעכטער, וועלכער איז אָבער זייער 
וֵוייט פון אַ קעדפּערלעכן צוװיפוואַקסן, וועלכשר כאַשמט רעם 
כאַראַקטער DD‏ 8 העכערן פאַרגייסטיקטן סאַציאלן פאַרבאַנד; רי 
חתונה. ' 

א ח שאַטראכסט Anl‏ אתא RN‏ געשיכטטעך האָס 
רונה-צוזאמענלעבן, פאַרשטייסטן בעסער די נעפארן, וועלכע 
דראַען נאָך איצט אונזער העכערער אַנטװיקלאנג. די שוערסטע 
DR‏ די פאַרנװאַלטיקונג פון א יינעם פון די נגעשלעבטער. ראָס 


152 


קר רי "a‏ און רשר Dean wenn‏ רוס נעסט 
נאָר אויך דער שפּין-, ער" און דרי שטאַבעלינסקאַ-,זי" װאָלט זיך 
דערמיט Dass‏ פאַראינטערעסירן. זעסטו, m‏ סיצושוויסט זיך דער 
געדיכטער נעפּל און סיבאווייזם זיך רער רוימער מאָרגן-האנד פון 
וימל?... 

Dem)‏ א m‏ פנטאמהס חותתנה, WANN YO‏ מאַן-אילווייב 
זאָלן קערפערלעך זיין צוגעקלעפּט איינער צום אַגדעדן, sn‏ 
צונויםגעופאקסענע וװרשטן. נאָר אַ גאנץ נייע שוץ-פארייניקונג 
פון אוזיי שארף אָפּגעטיילטע געשלעכטלעכע אינדחזוידואוטס, אַ 
פאדייניקננ אוה צו באַשיצן די יונגע, צן בויען דאָס נעסט און 
עס צז פאַרטידיקן. און אין DYT‏ דאָזיקן אירעאַלן פאַרבאַנד, 
וועלכער װאָלט אייגנטלעך נשוען דער Tem‏ פון דער קע-פּערי 
לעכער צונויפוהאקסונג, wm won‏ זען די איינפאכע ליב; 
etw‏ מאן DE‏ ווייב, נאָר אַ פארכשסערטע, דערהויכענע, SB‏ 
נייסטיקטע, ביי WONDER‏ אכטונג פון ביידע אינדיווידואלי- 
טעטן: די העכערע חיהשדיקע חתונה. א העבערער חיה: רער 
טענטש! : 

װאַרף נאָכאמאָל אַ קורצן בליק אויף דעם גאנצן ועג ביז 
צום Say)‏ פון דעם אַלטן פשארליק-מעשהלע. דער אֶנהוֹיב IN‏ שום 
געשלעכטלעכער אעטי יסצג. רי שרישטע מרוכטערנגג קומט BD‏ 
TI‏ דער שפאלטונג פון אַ קעמער?. INT‏ קומט DI‏ פון דער 
ראָזיקער שפּאלטונג די נױיסװענדיקייט פון 8 העכערער צונוים- 
גיסונג. ma‏ קעמערלעך זוכן זיך אויף און גיסן MMS PT‏ איינס 
א פלייעם, א מענלעבס און דאָס צווייטע אַ DM‏ אַ ווייבלעכס. 
פון די איינצלנע קשמערלעך ווערן קשמערלעך צאהנאַנדן פאָוט 
אַרױס אַ באַשטיפסן סכום מענלעכע WIR‏ ווייבלעכע קעמער- 
לעך, וועלכע ניסן Tr‏ צונויף: עס קומען אויף די העכערע פיל- 
קשמערלדיקע מענ"עכע און ווייבלעב! אינרשוידואזמס. אין די 
Ya“,‏ מענצר בה ווייכער קעמפן איצט צויי פּרינציפּן. דער 
טראָגרעסיווער אינריווידזאכיזירוננסיפֿראָצעס, DEN‏ ט יי 5 ט EN‏ 
mn‏ פון ‚ma‏ איערישוידואום פון DAMIT‏ און, Sy‏ 
PAR RD‏ און דער DOSE‏ ליבעדאינסטינסט, DO WA‏ 


179 


גע 1 


6 
u 


אינדיווידואום אויפגעשטעלט א בריק צו א העכערשר צוזאמענ- 
אַהבעט צווישן IND‏ און DS DM‏ צו אַ מער אידעאלער נייער באַ- 
רייניקונג פוֹן חי געשלעכטער אויך נאָך דעם אייגנטלעכן געשלעַנט- 
‚BOB 1397‏ וועלכע האָט ווידער געדארפט אויסבעסשרן די עקס- 
טרשמע אינדיווידואליזירונג אזן איזאַלירצג. 
שפּין NN‏ שפּינעכע, שטאַכעלינסקי In‏ שטאַבעלינסקא זענען 
RD "BIER‏ זיך די שארפסטע איגדיורדהאליטעטן, Yan‏ שקסטרעם, 
אַז זיי לייסענען כמעט אִפּ אפיט די ליבעצענקשאפט, די גע- 
שלעכטלעכע באַציאזננען, — אינדיווידואומס, ביי וועלכע די הויב- 
TUN‏ פֿרעס-אינסטינקטן פֿאַרטרייבן אפיל DT‏ ליבעררגנגער. הער 
געשלעכטלעכער אקט, אַלס אַזעלכער, אין אפילן בֵיי זיי אױך 
אומפאַרמיידלעך, וויי? אַנדערש װאָלט דער גאנצער ID‏ אויפגע- 
הערט צו עקזיסטירן, Wax‏ ער באַגרענעצט Tr‏ נאָר אויף אַ קוך- 
צער וויילע, און דערביי רינגלט DIN‏ אויך DIE‏ דער קאָנפליקט 
פון די אינסטינקטן מיט אַ לעבנס-נעפאר. דיר דוכט זיך, אַז דו 
NT BONS‏ זיישר ווייט פון דער גאַנצישר אנטוויקלוטג ra‏ חתונהי 
צוזאמענלעבן. אָבער דאָך. אינמיטן פון דער נאנצער איזאל- 
רונג פון רי נעשלעבטער קומען פּלוצלוננ DIE‏ ביי דער eu‏ 
זי" רי שטאַרקע מוטערצעפילן, ביים שטאַכעלינסקי די פאָטער- 
געפילן צו די קינדער. : 
דער אינדיווידואום, ואָס אין אין איין פּונקט נאָנט זיך 
אינגאנצן צו עמאַנציפּירן פון דער געשלעכטלעכער פאַרייניקונג, 
Dam‏ אויף א צוייטן DEN Dane‏ געהערט זיך אֶן מיט דעם 
געשלעכטלעכן לעבן, ווידער צוגעבונדן צו עפּעס, DEN‏ מאכט 8" 
נישט זיין טאנצע אױזאָלירונג אַלס אינדשוידואום, און DEN‏ װאָלט 
געוען, ווען DB‏ דעם דאָזיקן פּונקט זאָל WIN‏ אַדויפוואקסן די 
נויטווענריקייט פון אַ פארייניקטן דאָפּלט-לעבן? PN‏ סזאָל זיך 
IIND‏ אַז די MID‏ שפּין און דער הער שטאַכעלינסקי Jam‏ נישט 
קאָנען אַליין װי געהעריק אויספירן די עלטערן-פליכטן אזן זיי Dam‏ 
רערצו באַדאַרפן די הילף PD‏ צוויישער בריאה?! DI‏ אין קלאָר, 
אַז אין אַזא mE‏ װאָלם די צווייטע עלטערלעכע samen‏ 
Bgm‏ געווען דער בעסטער פארטנער. און דשמאָלט װאָלט נישט 


דיווידואימס 12 געסאָנט אַנטשטײן ערשס אױף אַ געװיסשי 
Ti‏ פון רער וייטעדדיקער, גייסטיקער BR‏ פון דער 
, חיות-עועלט. 

די דאָזיקע אָפּזונדערונג פון די אינדיוזירגאגמס האָט FR‏ 
אָנפאנג אאבכגעזען m‏ אַ שארפע צושיידנג פון די געשלעבטער. 
NE‏ דער אומכאַהאָלפענער צושיפּוואקסונג TB‏ דער דיפלאָצאאָן 
און סינגאמוס DEN‏ דער אַנטװיסנגס-וועג געפירט צו דער אמתער 
באַװוסטזיניקער הילפס-גרייטער, סאַציאלער פאַרייניקונג פון צוויי 
העכערע זעלבסמ:שטענדיקע אינריווידואומס. אָבער אוה דעם דאָ- 
זיקן אַנטװיקקונגס-װועג האָבן War‏ געמאוט זיין אַזעלכע שטופן, 
װאָס האָבן איבערגעלאָוט זייערע שפּורן אין די ליבע-קאמעריעס 
פון שפּין TR‏ שמאַבעלינסקי. 

דו זעסס דָאָ נאָר די פאַרשטיינערטע עקסטרעמען פון דעם 
נויטשוועעדיקן איבערנאנג. און דעם עקסטרעם פון רי עקסטרעמען, 
ביי וועלכן די געשלעכטער פון איין און רעמועלכן מין האָבן זיך 
אזוי שאַרף אָפּנעטײלט DIN‏ פון אנדערן, אַן ביי דער ליבע- 
באַגעגנונג DOW‏ צום קאָנפליקט פון די אינסטינקטן: ,פרעסן" 
און SENDE‏ 

WIN‏ אַז דו נעפינסט זיך דאָ, ניישט קוקנדיק אויף דעד, נָאנ- 
צער ווילדקייט, שוין WITT‏ נאָגם צו דער אידעאַלער חיהשדיקער 
חתונה, דערקענסטו דערפון, װוי שמטרק עס קומען שוין אין רי 
ביירע Pa‏ צום אויפרהוק די עלטערן:געפילן 

אמת, די דאָזיקע געפילן זענען אין יערן פון די ביידע פאלן 
פאַראַן נאָר ביי איינעם פון די געשלעכטער, אָבער -- און דאָס 
יז ווערט צו באַמערקן — אין איין פא? ביי דער מוטער און PR‏ 
אַנדערן ביים פאָטער. DO WM TE‏ דיר ביי IE‏ אַטרערער נע- 
לעננהייט, ווען מיר ועלן צוקומען נאָר נאָנט צום מענטש, נאָך 
רעדן ווענן די עלמערךנעפילן. איצט נעם דערווייל אָן די ראָזיקע 
געפילן איינפאַד פאַר איינער פון די גרונ:ט-ערשיינונגען NE‏ חיזש- 
דיקן לעבן, וועלכע TI PR Den‏ שוין אַ גרויסן טייל ,נשמה: 
ap‏ 

אלנפאלס האָס TI‏ הורך רער ראָזיפער נייער אויפטאכע je‏ 


177 


קעמפט מיט אַנדערע מענער, צושטערט ראָס נעסט און אע - 
FO‏ די אייער. ארי ID‏ אין ביטער". 


ו בײמעדקפט, פּארװואָס כ'האָב דיר דערציילט ווענן שטאַר 
כעלינסקי נלייך נאָך דעם jew‏ 
דאָרט האָסטו געזען די קאָנקורענץ צווישן דעם אינפּאַכן 
פרעס-אפּעמיס און DIT‏ עראָטישן געפי?: דאָס ווייב, װאָס פרעסט 
אוה דעם IND‏ אין מאָטענם פון דער צאַרטסטער אומארמונג. דאָם 
זעלבע ווֹייב ווערם אָבער שפּעטער IS‏ אידעאַלע מוטער. דאָ אָבער 
האָסטו דעם קאָנפליקט צווישן דעם פרעס-פאַרלאַנג טיט די מוטער- 
געפילן: די מוטער, DEN‏ פרעפט אויף אירע אייגענע קינדער. דער- 
פאַר אָבער וואַקסט דאָ אומגעהויער DET DIE‏ פאָטער-נעפיל. 


אין ביידע פאלן לעבן די געשלעכטער וייט DIR‏ פון אַנ- 


רערן, אַזױ TE „DM‏ מאן און ווייב באַגעגענען זיך, אחוץ איין 
גאַנץ קורצן מאָמענט, m‏ שונאים, װי ווילרע פאָֿנקורענטן. 

DAN‏ פאַר אַ געוואלטיקער אונטערשיד: דערטאָן זיך אָן דעם 
משונהריקן סינגאמוס און פווגל-האַלז, ביי וועלכן מאןאוןזוייב 
קעבן זיישר גאַגץ לעבן אין רש- עננסטאר גששלשנכטסעכשר בטוהעפ- 
פונג; דערטאָן זיך IR‏ דעם משונהווילדן דיפלאָצאאָן, ביי וועלכן 
אוויי העהמאַכּראָריטן ואַססן זיך נאָר צונויףה אין דער באַהעם- 
טונג אױיפּן גאַנצן לעבן. 

רער שפּין און דער שטעך-פיש שטייען פיל העכע- אין דער 
אַנטװױיקלוננ, װי דער דיפלאַצאָאָן און דער פינגאַמוס. זאָל DET‏ 
נישט זיין אַ סימן, אזן די העכערע אנטויסלענ האָט געשטרעבפ 
צו א צששיידונג פון די געשלעכטער, צו 8 צששטערונג פון רער 
חתונה? האָב way‏ נישט קיין טעות. 

מיר זענען נאָך דאָ WOHIN‏ גאָרנישט צוגעקומען צו דער 
Sms‏ חתונה. הו געפינסט שוין, אמת, די המונה אין דער חיות- 
Day‏ לאנג פאַרן מענטש. מיר Pan‏ נאָך רערפון נענוג nm‏ 
WE‏ די חתונה WORD PR‏ געװאָרן ערשט ביי צויי אינגאנצן 
גפגעזונדערטע, זעלבסטשטעגריקע איטוירואוטס. אין אזעסכע "IR‏ 


16 


האָט נאָך בשום אופן נישט נעקענט דורכמאכן און וועלכע mm‏ 


ווייטער צונוץ קומען ניײישט אים, נאָר דעם נייעם m‏ פון רי ערשט 
אַרױפשפּראָצנדײקע אינדיווידזאנימס... 


ענרלעך פּיקן זיך רי san‏ אויס, אויסערנשויינלעך קליינע, 
OD‏ געוויינלעכן אויך נאָהנישט צו דערזען, — ברואימלען, Sn‏ 
כע דאַחפן אין Dun‏ נאָך גיכער האבן אן אפוטרופוס, װי פריער, 
רי אייער. דאָ הויבט זיך IE‏ דער פֿאָטער אויפצופירן אויף אַ 
באמת רירטריקן N‏ ער ברעכט רוּרך דעם דאך פון דעט נעסט, 
אָבער דערביי DR‏ ער נאָך נישט DIR‏ די קליינע פריי PR‏ 
צן שטאַרק באַוועגטן וואסער. אויב זיי Km‏ זיך ארויפבאקומש, 
u vom‏ רער אַלטער נאָר, שלינגם זיי משום איין, ברענטט זיי 
NE‏ ארום DR PINS‏ נעסט און שפּייט זיי דאָרט אויס. 

MM‏ 8 זילבערן פינטעלע זעט DAN‏ דאָס געריכט-צונויפנע- 
דריקטע פליינע נעווימל, באַװאַכט פון דעם א8לטן ריקן שטאַכעלינ- 
סקי מיטן pm‏ בויך. 


ערשט ווען די יוּנגע דערגרייכן אַ נשוויסע נרויס און קאָנען 
זיך אַליין הערנערן די ייטנש פישעלעך rem‏ זיך פרישר מיט רעם 
אייגעלעכ?, װאָס זיי שלעפּן מיט מיט דעם קלינעם קערפּערל), 
ווערט IBAN Diva‏ אויכגעלאשן רי פאָטער-ליבע, און דרי פאַלאַניע 
ווערט צושטויבט אין פרייען וואסער. 

װוי שטאַרס ס.זענען די פאָטער-געפילן, וועלכע באַהערשן דע 
שטאַכעלינכקי, באווייזן נאָך געוויסע איינצלנע פאלן, װאָס זענען 
באַמערקט געװאָרן דורך אייניקע פאָרשער. אזוי האָט yo‏ געזען, 
וי אַ שטעךפיש, וועלכער האָט צופעליק אויאגענויט זיין נעסט 
PB Din Ma‏ ים אמפשש פסענט nn 02 BEN‏ 
ים - צאפלום צוריששחמען Im‏ אוויספטשפערן un vs‏ 
ישעדיקונגען פון נעסט. אַן ‚WEN‏ וועמענס Dom)‏ מען wo Dan‏ 
געוואלט אַריבערנעטראָנן פון איין אסומאריזם-בעקן אין אַנדערן, 
האָט עס אויסגעזוכט און זיך וידער רערין באַזעצט. דערזעלבער 
נגעטרייער WORD‏ האָט ויך שיער נישט אזנגעבדאכט ‚BD WE‏ 
ווען זייכגע אייגענטע ווישיע ווייכער האָבן ‚DR‏ כשעת ער האָט u‏ 


US 


רא יי 


און לֿאָזט אויך זײ לייגן א פּאָר אייער. פון פאפאשאמיישע באטייפן 
איז ער איעגאנצן ווייט. האָס "arm,‏ האָט TREO‏ אים נאָר DR‏ 
צוושק: צו ליען אײיער. וושנן איטדוזהואַליטשט װאָרגט ער Tm‏ 
שבסאלוט נישט, שוין ‚ae Ordner‏ ואס אַטדערע, אינטאעצן 
גאַרישע, וועלכע טויגן אַפילו נישט DIN‏ אייער-נעשעפט, ווערן IR‏ 
גאַנצן אַװעקגעיאָנט. קוים איז דערגרייכט די געהעריקע צאֶל איי- 
ער, נעמט די נאנצע ווייכער-פריינטשאפט אַ MO‏ 

װויי איז דער , זי" --- צי זאָל דאָס זיין אַזעלכע, DEN‏ האָט 
פּאַר DIN‏ געליינט אייער, WIR‏ אַ פרעמדע, --- DAN‏ דערנענטערט 
זיך שפּעטער צום Dom)‏ מיט דער העכסטער בהוטאַליטעט ווערט 
זי פארטריבן. רי דאָזיקע ברוטאַליטעט איז, איבריקנס, אינגאנצן 
באַרעכטיקט, Sa‏ די דאָזיקע ווייבער, און הויפּטזעכלעך נראָד 
די, װאָס האָכן זייערע אייער DR‏ נעסט, דערנענטערן זיך נאָר, 
סדי דאָס טשסט צױציששטשרן ‚fast‏ פריי פון אלע מוטער-טעפיקן, 
צזצורויבן די אייער און זיי אויפּצופרעסן... 

װי נאָר דער שטאַבעליעסקי באפרייט זיך פון די אַלע גע- 
88‚ הויבט ער ווידער אָן אַ נעוויסע צייט צו לעבן EM‏ שטרענ- 
גער פּרוש, פּונקט m‏ דעמאָלט, pm‏ ער האָט געבויט דאָס נעסט. 

אַן ערך צען טאָג דאַרפן די אייער אָפּלינן אין רער Ra‏ 
מאַכטער נעסט, כדי צו שענקען האָסם לעבן קליינינקע יונגע m‏ 
שעלעך. 

Tr‏ דער גאנצער צייט פאַרלאָזט דער אַלטער אויף קיין איין 
מינוט נישט DET‏ נעסט. 

ייעדע מינדשסטע באַשעדיקונג, וועלכע דאָס װאַסער מאַכט 
אין os‏ ווערט מאָמענטאַל אויסגעבעסערט. DEN‏ ערשיינט ע 
ביים אַרײינגאנג און פידט אַריין מיט אַ לייכטער באַװענונג פון די 
פפוסיפערערן פּריש Den‏ אין נעפט, פדי צז EU‏ די BON‏ העם 
זויער-שטאף, וועלכן זיי דארפן האָבן IND‏ זייער פאַרבאָרנן שפּראָצל- 
לעבן. 

עס זעט אויס, וי יעדער פון די דאָזיפּע שטעך-פיש-פאַטערס 
Ws‏ שוין געהאט אַ לאנגע קייט נוצלעכע רעחפארונגען, --- "ער" 
פאַרוננען, וועלכע ער אַלײן, אין זיין אינריוויהועלער עקויסטענז 


174 


ליבטער, אַז זי זאָל מיט אים אַריין אינשוויניק. אויב זי פאַרשטייט 
נישם, Den‏ כיי אים 8 שטריק פון זיין am‏ טעמפערא- 
מענט: ער דריפט זיך צו צו איר און הויכם זי אֶן גראָב אַריינצן- 
שמופּן אין דער עפענעג; ער קיצלט זי מים די נאָדלטן און שלאָנט 
זי לייבט מיטן muy‏ 

אויב DET‏ העלפט NR‏ נישט, 08אצט ביי אים דאָס געי 
דולר: ער קאָן באַקומען אַנדערע Sam "Warm,‏ זיין הארץ 
‚DD‏ און ער פֿאַרטרײיבט ברוטא? די נאַרישע שטאַבעלינסקה 
און ברעעםט Tr‏ צו פירן אַן אַנרערע. 

MD‏ כ? סוף לאָזט זיך Wa‏ די ערשטע IS ws‏ אַטדערע 
אײבעררעדן, טוט זיך אַ לאָז PR PS‏ נעסט, און באַגרייפט md‏ 
אַמאָל דעם אייגנטלעבן זין פון דער גאנצער געשיײטע. זי דארף 
דאָ ליינן אירע אייער.. 

DONE‏ וי ביי אַלע פיש, דאַרף אויך ראָ די , זי" דערצו האָבן 
אַ נעוויסע געשלעכטלעכע אויפרענונג, וועלכע זאמלט Tr‏ ביי איר 
אָן אין אַ געוויסער מאָס שוין חורך די לאנגע צונרייטונגען, איידעױי 
זי קומט, ענדלעך, אריין אין נעסט. דער ,ער" העלפט איר אויך 
מסתמא רערצן, נאָכשווימענדיק נאָך TR‏ אין רעם נעסט mas‏ 
DIN‏ רייבנדיק זיין קערפּער IN‏ אירן. אַלנפאלס: שטאַכעלינסקא 
פאַרלירט האפטיק צוויי WIR‏ דריי אייער. באלד דערנאָך טוט זי 
אַ זעץ DIS‏ די וואגט קענגאיבער דעם אריינגאנג DR‏ אנטלויפט 
‚DIR‏ צו אירע הברטעס, אין דעם פרייען ציניינער-לאנער פון 
די שטעך-פישיזוייבער. 

שטאַכעלינסקין באַהערשט דרערווייל TE‏ רער העכסטער עראָ- 
טישער תענונ, און קוים DET‏ רי ,זי" אַרױסכעלאָזון אירע אייער, 
ניסט ער איבער זיי אויס דאָס נויטיקע ביסל זוימעךמילך צו דער 
באַפרוכטיקוננ. דאָס זיב אַלֵיין STR DIN DIN‏ מינוט ארום מער 
נישט אֶן. 

גאָר איינס ווייסט ער: רי עטלעכע אייער זענען נאָך ווייט 
נישט AU)‏ פאר זיין פרוכשערונג. נישט נאָר ער IND‏ נאֶר ער 
מוז נאָך משר Warm‏ אַהערברעננען. אויפן צווייטן טאָג לאָוט 
ער זיך ווירער ארויס, שאַפט זיך ווידער אויפן זעלבן אופן אַ כלה 


173 


- -אל 


װאָס ער, DON‏ שפּעטערדיסער פאָ טער, DI‏ אוֹיף דאָס an‏ 
קע נעסט אינגאנצן אומאָפּהענגיק pa‏ דעם וו יי ב. 

שטאַכעלינסקאַ DIT‏ ווייב װאָלט עס גאָר קיינמאָל נישט איזין- 
גשמאַסן. די שטע-פזשזויימער שטיפן Tab‏ אַלץ פריי pa Dis‏ 
‚SEN‏ בישעת um‏ , ער" רשרמילט Re MT‏ טעזיימטיספולן אוםן, 
אַז ער דאַרף געבוירן יונגע און נעסט זיך צו דער אַרבעם פאַר זיי, 
פאַר דער דערהאלטונג פון מין. און MI‏ נאָר דאָס נעסט אי פאַרטיס, 
פארלאַנגט דיזעלבע פליכט פון אים, אַז ער זאָל Tr‏ ווייניססטנס 
אויף אַ וויילע באַשעפטיקן מיט דער , זי". האָ העלפן pw‏ נישט 
קיין DW‏ אַרױסדרײעכצן. 

און שטאַכעלינסקי מוז זיך טאַקע פאָזן אויפן ביטערן an‏ 
ער מוז אויף 8 וויילע אַװעקלײיגן DR‏ דער זייס זיין גאַנצע שטע- 
כעדיקייט און זיך װי עס איז אַהעדברענגען אַ צווייט באַשעפע- 
נַישׁ. 6 פזוייב",. ער DID‏ דאָס IS „IS WON‏ עס אין אינגאנצן 
נישט ענלעך צו קיין ,חתונה", נאָך גיכער צו דער אויפפירונג פון 
אַ פארביסענעם בחור, DEN‏ אֶרדְנט זיך איין א שיונע שטוב, כדי 
נאָר אויף א נאנץ קורצער וויילע זיך אַריינצזברענגען אַ פרוי פון 
רער נאַס... 

שטאַכעלינסקי שווימט np Pays‏ נעסט און קױמט צוריק 

אין אַ קורציער צייט ארום מיט א שטאַכעלינסקא. צי באַנענגט ער 
אַ צופעליק פאַחביישווימענריקש, וועלכע Dam‏ צונעצויגן דורך זיין 
געהיימניספולער בוי-ארבעט, אָדער ער קומט אַרין אין סאמע מיטן 
פון ווייבערישן לאגער און DEN‏ דאָרט איצט (אפשר צוליב זיין 
הערלעכן חתונה-סלייד) נישט ארוים קיין געשלענ, נאָר אַ געוויסע 
ניינונג און צוציאונג -- האָס האָט מען נאָך נישט נענוי פעסט- 
געשטעלט, 

WIR‏ נאָר ער אִיז DO‏ זיין ציניינערין אונטער DE‏ אויגן, 
פילט זיך, װי ס:זעט אויס, רער שטאַכעלינססי נישט זייער שלעכט. 
ער שוימט ארום דער ,זי" און שטױיסט זי צו ייין ,נעצעלט". 
פאַר אירע אויגן טוט ער זיך א רוק אַרֵיין DR‏ אפענעם אריינגאננ 
און DOM‏ צו נאכאמאָל m MER‏ געהעריק. INT‏ הויבט ער 
DD 1%‏ פאַרישידיענע באוהעמגנען צו געבן צו פאַחשטיין הער ya‏ 


172 


"אע 0 וברי 


קער. האָס ער אויפגעשטעלם 8 טייל פון דער Ben‏ הויכבט ער 
שֶן אַלע וויילע אָפּצושװימען אַ שטיק? און Tr‏ דאן א זעץ טון 
מיטן נאנצן קערפּער אָן דער וואנט, כדי צוֹ זען, צי זי אין גענוג 
פּעסט אוה אויסצוהאלטן דעם הרוֹק. wi‏ ער Dumm‏ דורך 
אַ האסטיקער באַװעגונג פון די פלוס-פעדערן איבער TR‏ דאָס 
װואַסער, אַזױ אַז אלע נישט מט צונעקלעפּטע SD‏ ווערן אַועק- 
געשווענקט, און דער קליינער בומייסטער זעם, װו ער דאַרף 
נאָך צונעבן אַביסל קלעפעכץ. 

די נאַנצע אַרבעט Dit‏ אויס נאָך ווונדערלעכער צוליב דעם, 
DAN‏ דער בוי-מייסטער איז אַ פיש, וועלכער האָט אַלס אינסטרו- 
מענטן נאָר זיינע פלוס-פעדעדן און MD‏ זיך אַרויפהעלפן טיילמאָל 
מיטן מויל און מיט דעם נאנצן קערפּער. 

אַ שעה נאָך אַ שעה דויערט אַזױ רי אהמערמירלעבע אַרבעט 
פון אונזער פרוש. פיר שעה דארף ער האָבן AN‏ אויפצדשטעלן 
די רויע נעביידע, די פיינע פארענדיקונג דויערט ביי אים DEN‏ 
פיל נאנצע טענ. ענדלעך PS‏ די קונסטרגעביידע פאַרטיק: אינ- 
נאַנצן זעט זי איצט אויס, m‏ 8 מין קויל, אַזי נרויס װי א פויסט, 
פון אויבן איננאנצן געשלאָסן, און נאָר אין דער זייט האָט זי אַ 
שמאָלן אַריינגאננ, WISE‏ ברייט װי 8 שטעךפישל. טיילמאָל פאר- 
שיט נאָך הער שטאַכעלינסקי זיין גשביזרע DO‏ שליים "DR‏ זצמד 
‚TS‏ אַז מען זעט פון איר WO‏ נישט ‚IN‏ װי דעם שמאָלן אַרײנ- 
נאַננ. 

ישטאַכעלינסקי האָט ניט פאַר זיך אַליין אויסגעבויט MIN ORT‏ 

ער האָט נאָרנישט אין זינען DRM‏ זיך אויפצושטעלן Ss‏ 
פרוש-געצעלט. עס האָט זיך אין DE‏ דערוועקט דער נרויסער סור: 
דער בליק אין דעד צוקונפט, ווו סץועלן זיין נייע, ינגע ברואים, 
וועלכע זיין אייעענער זוימען וועט נעבוירן, און וועלכע וועלן וויי- 
wo‏ פירן דאָס לעבן פון זיין מין. ראָס געצעלט, Den‏ ער האָט 
מיט אַזױ פיל מי אויפנעשטעלט, איז 8 נעסט, -- mm DNS‏ 
וננע וועלן זיך אויפהאלטן RS‏ רער ערשטער צייט פון וייער 
אגצויקלונג. 

MO‏ איז RE DI IN‏ אָרינינעל בלויט רעהמים, 


1ד1 


ר אע ( יי 


אומאויפהערלעכש אויפרענונג, לאָזט אים דאָס דאָויקע הערהפעכע 
פארבן-קלייר נישט אִפּ: DIT‏ דאָויקן צושטאנד רופט מען אָן: 
חתוגה-קלייר"י. WR‏ אונזער שטאַכעלינסקי טואַכט נאָך דער- 
ווייל נארנישט ווענן חתונה. 

אויב פריער האָט ער נאָר געזוכט מיט וועמען זיך צו שלאָגן, 
באפאַלט אים איצט א פולשטענדיקע והעסטרפאראוכטוינג. ‏ ער 
השרט פּלוצילונ; ' AN‏ פריי ואַהומצושטיפן אין וואסער. ער זוכט 
זיך אִפּ ערגעץ אַ הארטן פּונקט, וועלכן ער ‚Sm‏ ווייזט אויס, מער 
גטיישט פֿאַרקאָזן. DON‏ עמיץ אַהערצו --- אַלץ Dane‏ מאַן צי װוייב --- 
ווערט ער גלייך וויקד פאַרטריבן. אָבער I‏ נאָר עס ווערט ארום 
אַלץ רואיק, הויבט ער je‏ אַ געהיימניפפולע ארבעט. 

קודם כ? הויבט ער אָן צונויפצושלעפּן פארשידן מאַטעריאל, 
DAN‏ דער וואסער-נרונט DIS DI‏ נאָר: װאָרצלען, שטיקער פון 
וואסער-געוויקסן, שטרויעלעך. טייל זאכן רייסט ער נישט אַליין 
DU‏ און לאָזט זיי פריער אַראָפּפאלן, כדי צו זען, צי זיי זענען 
גענוג שווער. נאָר דעם שווערן בלאט, די שווערע שטרוי נעמט 
ער מיט. MN‏ דעם געהעריקן אָרט, אין טייך (דער שטאבעלינסקי 
לעבט To pe‏ פּועקם MUS‏ באַקוושם, וי אין ים) נשווייגלער 
אויפן זאמדיקן גרונט, איבער וועלכן DET‏ וואסער שטייט נישט, 
נאָר פליסט אין אייביקער באוועגונג, DM‏ דאָס רוי-מאַטערוא? 


אָנגעזאמלט, און DOWN INT‏ פון דעם אויפגעשטעלט אַ קונסטפולע, 


גוט-באַפעסטיקטע געביידע. 

די געביידע DM‏ אויפגעשטעלט WIR‏ 8 גריבל most ps‏ 
DAN‏ װערט באפעסטיקט דורך קליינע שטיינדעלעך. די ווענט 
שטעלט אויף דער קליינשר בויזמייסטער (שטאַכעליטפקי האָט נישט 
קיין צען צענטימעטער DR‏ דער לענג, DER‏ נאָך פיל וייניקער) 
שיכט ביי שיכט פון די שטיקער װאָרצל, בלעטער HN‏ שטרויעלעך. 
די באַזונדערע שטיקער קלויבט ער צונזיף Di‏ געוויסער op‏ 
פּעדיקער פליסיקייט, וועלכע ער האָט ביי ps Tr‏ קערפּער: pm‏ 
די שיכט Dir‏ אַװעקגעלײגט אויפן געהעריקן אָרט, שפּרײט ער 
איבער איר אויס זיין קערפּער און גיסט אויס 8 דיקן טראָפּן פון 
דער סובסטאַנץ, וועלכע קלעפּט באלד צונויף די באַזונדערע שטי- 


178 


ראָס , ווייב" אין זין פון אַ געליבטן באַשעפעניש אָריער נאָר 
פוז אַ געטריישר העלפערין אין קאַטף און DR‏ רער אַרבעט, עקזים- 
פירט נאָרנישט SD‏ דעם דויבערישן שטעךאינריזוידושליסט. ער 
פאט אכעאל צופעליק אַריין mm‏ אַ man‏ ,והיבער', וועלכע 
האַסטן זיך געוו יגלעך אויף באַטגרע-, פאַנט צו דער אוזבערפלעך 
MID‏ װאַסער, כשעת די מענער שווימען אַרזם נאֶר טיף. אַנשטאט 
לזבע Dan‏ זיך האַן באַקד אן א געשלעג אאון א געשטשכבש-יי, ביז 
דער מאַן אנט Wine‏ די ווייבער אצן רייסט כיי זיי אויס 
087 הויב, אַדער אַ שטארק ID‏ צששטעכט גאט און טרייבט אוועס 
רעם מאַן, און שֶר פוז זייך צחדיקקערן אין Pa‏ ראַיאָן, וי 8 שלשכטער 
יעגער, וועלכן דער הירש האָט צשביילט DO‏ די העחטער. 

WIN‏ נששען עס טאָג-איין טאנזאוזס. שס סימט WIN‏ אַ ששה, 
וױען שטאכעלינםפפי — דער מאַן רערפילט אין Pr‏ אַן אחמטעיוייע- 
לעכע אויפרעגונג. יענע אויפרעגונג, וועלכע שניידט זיך אַװי מעב- 
PS PD‏ אין דעם לעבן פון די באַשעפענ"שן. פון רעם גרויסן 
קעמערלעך-פּאַהנא;ור פון Dim‏ מענלעכן קערפשר האבן זיך BE‏ 
געשפּאָלטן געוויסש איינצלנע קעמערלעך;: אויף א געויסן אָרט 
אינעװוייניק WERD DR‏ האָט זיך אָנגעזאמלט 8 וכסטאַנץ, אין 
וועלכער אומצייליסע קליינע קעמערלעך-אינריזויהואלמסם וימלען 
אַרום און ווילן באַפרייט ווערן: דער זוימען ‚DW any‏ כדי שטאַ- 
כבעלינסיס אינדיוויהועלע עקויסטענץ אַריבערצופירן צו דער m‏ 
שטערבלעכקייט פון מין. די נעבענטשטע wo‏ ווען רי a‏ 
נלייכנילטיסע , פרויען-פאראַכטונג" ווערט OMAN‏ אין דעם 
זיסן און ליירנס-פולן זבן און נעפינען דאָס , אייביס-ווייבלעכע"! 

ביי אונזער שטאַבעלינסקי נייט עס WÄR‏ נישט צו NR‏ איין- 
SD‏ די אַרומברויזנדיקע זוימען-קעמערלעך לאָזן אים, אמת, נישט 
בלייבן קאַגט. שוין פריער האָט ער נשהאַט די פעאיקייטס, N‏ עס 
פלענט אים באַפאַלן דער צאָרן PR‏ קאַמף, פונסט וי אַ כאלעריײשער 
פענטש 1978 אַ איצריק, מיט אַמאָל צו פאַרענדערן רי בלאַסע “ID‏ 
קייט פון זיין קערפּער אין די שרייענריקסטע IRB‏ דער בויך 
פלעגט PR‏ דער רנע Tem‏ בשטדויט, דער הוקן טונקלגרין, די 
ווייסע אוינדאפלען — טיף-נרין. איצט, ווען אים באַהערשט um‏ 


169 


נאָר אַלס שטהאף Ss‏ דיין שטעכשדייקער פשמה, טאר וױ?ל דער דאָ- 
זיקער שטעך-פיש האָט אונטן, טיף אין װאַסער שוין לאַנג פאַר- 
ווירסלעכט האָס DEN Yo‏ דיין פרויען-פיינטלעכע פאַנטאַזיע האָט 
ריר אויסג עמאלט DIS‏ אוטאָפּיע RD‏ דער גאָלדעגער צוקונפט. 

א, אונזערע מענטשלעכע טרוימען! מיר שטעלן אויף די גרויס- 
פורטי ססטע אוטאָפּיעס, א נייעם הימל איבער די העססטע אויסנע- 
טחוימטע װאָלקנס, אַ פאַנטאויע פון יאָר 3000 אָדער נאָך שפּע- 
סער. די נאַטור האָט דאָס אָבער באמת שוין לאַנג פריער פאַר אוגן 
געמאַכט, האָט עס אױכגעפּהוווט און הורכגעזיפּט אין דער on‏ 
פאַרונג פון די לאַנג פאַרשוװונדענע יאָר-טױזנטער. זי האָט ar‏ 
נישט געהאַלטן, אַז עס איז ווערט מיטגענומען צו ווערן אויף דעם 
גרויסן ליכטיקן וועג, DAN‏ האָט געפירט פון חיה צו מענטש. און 
DIN‏ קוקט עס נאָר MIN‏ אונז, וי אַן אויסטערלישע איבערבפיי- 
בעכץ, פון אַ פארוואחפן שו;מפזויטסל.. 

דער מאַן און ווירער דער מאַן איז דער העלד אין דעם לעבגס- 
עפּאָס פון דער שטעך-פישזוזעלט. דאָס ווייב איז אין בעסטן פאַלֿ 
גאָר אַן עפּיזאָד אין איר. דער מאַן איז דשר פאַרטרעטער פון דער 
גאַנצער מאָראַל פון מין; שֶר עסזיסטירט נישט נאָר DIS‏ אינדיווי- 
דואום פאַר זיך אַלין, נאָר אויך אַלס בירגער pa‏ אַ מין העבערער 
געזעלשאַפט, וועלכע ציט זיך אַלס געשלעכט דורך די טויזנטער 
יאָרן. דאָס DM‏ איז נעבן אים באמת נישט מער וי אַן אַרומבלאָנ- 
דזשענדיקע ציגייכערין, וועלכע לעבט זיך פריי אָן שום פליכטן. כדי 
עס זאָל אָבער מענלעך זיין אזא מין usb‏ אין נויטיק 8 פאַר- 
וויקלסער ראָמאַן, װאָס שפילט זיך צֶפּ DR‏ די גרינע BORN‏ 
טיטענישן. 

הער re DDr‏ פון דער נאטוד אַ בייזע בריאה. ער 
ווערט נאָרנישט PD‏ זיך צו שלאָגן מיס זיין ‚Da‏ און נאָר ווען 
שס DOW‏ אָן 8 נעמיינפאמער נרויסער DB‏ רויב-פיש, וועלכע 
האָט נישט סיין סורא פאַר די נאָדלען פון די קליינע ברואימלעך, 
שטעסט זיך צווישען הער man‏ שטאכשלינסקיס איץ צייטוויילי 
39 פּאַליראַריטעט צום צוועק פון רער געמיינזאמער פארטי- 
ריפוננ. 


אװמאָפּהענגיקע, גייסטיק-שטאַרקע מענער. און איזאָלירט פון זיי, 
צעװואָרפן איבער דער נאַנצער ערד, אַ פין גרויסע ציגיינערלאַ- 
נערס, NM‏ ס;האַלט זיך אויף DET‏ באַשעפעניש , פרוי". פון צייט 
צו צייט no‏ דער מאַן דערפילן דעם שווערן חוֹב אויף 8 קורצער 
וויילע צו האָבן צו טון מיט דער דאָזיקשר פרעמדער וועלט. אָבער 
באמת נאָר DIS‏ חוב און אויף דער קורצסטער וויילע. דאן קערט ער 
WIM‏ צוריק אין דער אמתער נייסטיקער וועלט, וי א קולטור- 
מענטש DOW DAN‏ צוריק פון א צפוןפּאָל. און די נאַנצע קינדער- 

ציזנג נאָר ביי די מענער. די צוקונפט מוז דאָס ברעננען... אָן 
שום ספק. DIN‏ עס אין פאַר DIN‏ געוען אַ גרויסע טרייסט דאָס, 
DAN‏ ער האָט נעוווסט אויף זיכער, אַז rs‏ וועט זיין אין דער 
צוקונפט... 

איך זע אים נאָך אַזױ זוי היינט, וי ער האָט VD‏ אַמאָל אוועק- 
געליינגט די דאָזיקע דרשה, PN‏ א גרויען MONO TTS AND‏ 
סיאיז נגעווען א רעננדיקער טאָג DR‏ אין דרויסן האָט אַלץ געווייקט. 
איך האָב אָבער נעטראַכט זועגן אָװוידיוס מעטאַמאָרפאָזן. TR‏ האָב 
נעטראַכט: PN‏ װאָס װאָלט רער נייסט פון דעם אַלטן פריילעכן 
דיכטער פאַרװואַנדלט די דאָזיקע גאַליקע בריאה. 

דיין קערבּער, מיין ליבער, וועלכן די נאַל האָט שוין אַזױ אויך 
גענוג פֿאַרקריפּלט, װאָלט איננאַנצן צונויפגעדריקט נעװאָרן US‏ 
RE‏ ער װאָלט דערגרייכט קוים DIN‏ צענטימעטער אין רער לעננ. 
פון הינטן װאָלט דיר אַרױיסגעװאָקסן אַ שיין פּאכער-יעקל, דייטע הענט 
אדן פים וגאָלטן פאַרוואַנדט געװואָרן אין פטסזפעדיערן, איבער ריין 
רוקן און איבערן נאַגצן קערפּער DAN‏ זיך אױיקגעטאפן אַ צאַרטער 
גרינער זילכעשרצלאנ'ץ. AN‏ די גאַנציע ישטעכשדיסייט פון ריין נישמה 
און די נאַנצע פרויען-פאַראַכטונג װאָלט פון דיר אַהױסגעקראָכן אין 
דיער געשטאַלט פון לאַנגע, דינע, שפּיציקע נאָדלען, — אַזעלכע מער- 
דעריישע שטעך-נאָדלען, אַן NER‏ דער שזשקלעכסטען העכט 
BIN‏ דיך נלייך געװואָלט אױיסשפייעץ, N‏ דו װאָלסט DIE‏ צו- 
שטאָכן דעם נומען, m‏ נאָרל-חיה'לע צושטעכט אַ הינטישע נאָז. 

מיט איין װאָרט, דו װאָלסט געװאָרן אונזער וווילער פיש: 
דער שטעך-פיש ER‏ הער שטאכ עלינססי. אה נישט 


167 


5 פּרוֹי איז ביטער,,‎ NW 

Ti‏ שפּינען-פלויט ביים סאָסנע-וואַלר צום ים-צברעג. 

נישט מער וי אויף אַ וויילע. איך ול דיר נעבן די שפּין- 
מעשהלש אַװעקשטעלן אַן אַנדערס 058 8 קאָנטראַסט. Din‏ פון אַ 
טאַגץ אינדשרן געביט. זאָלן וידער ירי טליודער-חיות פאַרישווינרן אין 
בקיען וועלט-נעפּל. מיר Ham‏ באַלד צו זיי צוריקקומען. איצט נאָר 
אַן אינטערמעצא. פון אַ גאַגין אטהערן שטאַם, פון די חוט-חישררה" 
דיקע חיות. פון דער גאַסטרעאַ איז געװאָדן אַ וואָרים. פון Dan‏ 
איז משואָרן פון איין זיזט אַה קרעבס, אַן אַסטל, אַ שפּין, ps‏ פון 
דער צווייטער אַ אור-פיש, אַ ניי-אויג-פיש, IE‏ אקולע, IS‏ אמתער 
פיש, VON?‏ זאָגן אַ הערינג. דן דערמאָנסט זיך IT RE‏ הערינגען --- 
וי זיי ליבן, דאָ אַהער לאָז איך אַראָפּ אויף א וויילע DD‏ מיר, צו 
די קרובים pe‏ הערינג. לאָמיר זיך אונטערטוקן WIDE‏ ואַסער- 
גרינקייט, דער שמאַראַנד-גרינקייט פון די טיפענישן, m‏ סשוימלען 
DNS‏ די WET‏ פיש. ווידער אַ שווערער קאָנפליקט., און ווידער 
די WM‏ פון דער מאַדאָנע, אויך ET‏ 

8 האָב נעהאט אַי באקאנטן, וועמענס נאַנצע לעבגס-פילאָ- 
זאָפיע סיאיז באַשטאַנען אין דעם פערז: ,97 פרוי איז ביטער". 
אין זיינע ישוערסטע שעהן האָט ער נעטראַכט, צי איז נישט די פרוי 
18 איבעריק באישעפעניש. אַ שטערונג SD‏ דער קולטור. אַי בייזער 
שאָטן פון מענטשלעכן ליכטיקן נייסט, וועלכער שלעפּט זיך נאָך 
נאָכן מאַן און ברומט אים נאָך. WON‏ דאַרװיניסטיש נאָר By IS‏ 
געקומענער מין, וועלכן דער מענטש שלעפּט נאָך זיך װי אַן אי- 
בעהבלייבעניש פון דרי אַמאַליקע צייטן, DAN‏ איז צו אים דארך IS‏ 
אומגליק פון דער אַנטװױקלונג צונעבונדן נעװואָרן. דאַן האָט ער זיך 
נענגמען אַרינלאָפן אין אוטאָפּיעס, װוי אַזױ מען װעט קאָנען דעם 
מאַן ראַטעותען פון דער דאָזיקער , פרוי". אַבסאָל'טע סאַציאַלע 
צושיירונג. 8 ,מעגטשהייט", װאָס DM‏ באַשטיין Rp‏ נאַציעס 


166 


אום. דערזעלכער פּראָסט, וועלכער BUS‏ אויך DE‏ די אַלטע, 
פאשרוועלקטע שפּין-מוטער: DIS‏ אויסגעהונגערט, געפרוירן הערבסט- 
בלעטל פאַלט זי אַנידער DR‏ איין שיינעם טאָג נעבן אירע אייער, 
וועלכע DET‏ זי נישט משר... 

זעסטו, m‏ פילויכטן WOW‏ דעם אַלטן נרינעם נאָרטןפּלויט 
די אוינן פון דער מאַדאָנע? RE‏ איר אומענדלעכן וואנדער-וועג 
הורך די מיליאָנען יאָרן, פון בלוט צו נייסט? די ווילדע שפּין פרוי, 
ONN‏ איז פון רי שרעקלעכע מאָרד-רויבערייען נהויס געװאָרן, DEN‏ 
DDR‏ זיך נאָך, צי זאָל זי נישט רעם מאַן, וועלכער ליינט TR‏ 
פָאָר זיין ליבע, איינפאך קאַלטבלוטיס אָפּקוילענען, פּונקט וי זי 
האָט עס נעטון DD‏ אַלע פרישרדיקע, DEN‏ זענען אין איר מערדער" 
גרוב אַריינגעפאַלן... און די סוטער, DEN‏ באַוואַכט TR‏ קינדער- 
‚Sr‏ ביז ס:נייט TS‏ אויס דער אָטעם... פון די דאָזיסע קעגנזאַצן 
האָט די TOR)‏ אויסנעשמידט דאָס, װאָס דו רופסט היינט ig‏ 
2% 


איר נאָר. ווייל דער מענלכער זוימען גיזט ביי איד אינגאַנצן אָרער 
טיילווייז PR IS‏ אַ מין רעזעחוו-סקלאַד, אין א אַזױ גערופענעם 
זוימען-טאַש, ווו די זוימען-חיה'לעך קאָנען אויפגעהאַלטן ווערן 
לעבעדיס DAS‏ , זאַפּאַס" u‏ לאַנג, ביז VOR‏ אייער ווערן רייף. אוֹן 
MON‏ ביז זיי ווערן געלייגט. יול מען באַמערקט DON‏ אַן די 
שפּינען, נאָכדעם, )91 זיי לייגן EN‏ זיישרע אייער, באַשפּריצן זיי נאָך 
אַביס?, ווייזט אויס, Dip‏ יענעם זאַפּאַסדװוימען; אַ. שיינער RB‏ 
לעל צו דער צוגרייטונגס-האַנדלונג פון שפּין-, ער", וועלכער שפּריצט 
זיך אַליין DIS‏ דעם mr‏ 


דער דאָזיקער לעצטער אַקט, WIR‏ אייננטלעך עפּילאָג פון 
דער גאַנצער טראַגי-קאָמעדיע, --- די באַציונג DD‏ דער שפּין-מטער 
צו אירע קינדער, DR‏ פון שטאַנדפּונקסט PB‏ דער העכערער ליבע- 
אַנטװויקלונג, באומת רירנדיק. נאָך דער גאַנצער פּראַבלעמאַטישקייט 
פון דער געשלעכטלעכער ליבע ביי די דאָזיסע שוירערלעכע ברואים, 
Dim Dion‏ מויטשער השפי? ‚pn‏ אָן שום קאַנבּליקט. דער גאַנצער 
קורצער רעשט פון דעם שפּינס הערבסט-לעבן ווערם אוועקגענעבן 
די דאָזיקע מוטער-פליכטן. מיט דער גרעפטער געשיקטקייט גרייט 
צו די מוטער IND‏ אירע אייער S‏ נעסט פון פיינסטן שפּיטוועבס. 
נאָכדעם m‏ די אייער זענען שוין געלייגט און אויפן רערמאָנטן 
FI‏ נאָכאַמאָל זאָרגפעלטיק באַפרוכטיקט, ווערט דאָס נעסט צו- 
געוועבט, און די אַלטע מוטער נעמט זיך צו איר לעצטער לעבנס- 
Saar‏ מיטן גרעסטן מסירת-נפש באַװאַכן און פֿאַרטײידיקן אי" 
רע יורשים. 

די געטרייע מוטער דערלעבט אָבער שוין נישט צו זען אירע 
אַרויסקריכנדיקע יזנגע. די זון-בטמען פאַרוועלקן און בוינן זיך איין, 
די אַסטרעס ווערן איינגעשהומפן. די , אייז-צייט" WM DOW‏ אֶן; 
ווינטער און וושלט-אונטערגאַנג. 

דרי יוננע דאַרפן שוין איצט נישט מער קיין שוץ. אין זייער 
גצריכטן שפיגנזעבס-פעלץ שלאַפן זיי הוק און פילן נישט די סעלט; 
זיי שלאָפן זיך אי צופרירן ביז Das‏ פרילינג; און די שונאים, IN‏ 
כע וואָלטן vr‏ געקאָנט באַדראָען, ברענגט רער פראָסט וייער שנעל 


154 


ווידער גובר געווען דעם פיינעם ליבעזוננער און האָט je‏ רעם 
גאַנצן שפּיל אַ תל נעמאַכט, די שפּין ,זי" איז אויפנעשפּרונגען, 
און דער ,ער" אוז אַקס אָרימער זיעדיקער שוין געווען געפּאַסט, 
אַריינטעהרייט PR‏ נעץ, דוהכגעשטאָבן DR‏ אוזפפעװוינן. ביי געווי- 
סע מינים שפּינען, כיי וועלבע דער , ער" DR DE‏ פאַרגלייך מיט 
הער , זי" גאָר קליין, שפּרינגט רער קליינער שפּין-נונטער אַרױיף צו 
זיין דראָענדיקער ברונהילדע אויפן רוקן און Bann‏ זי פון דאָרט 
ערשט אָן צו נלעטן; דאָרט איז ער אינגאַנצן זיכער, וויי? דרי בייזע 
שפּין-פחזי DIS IND‏ פון דאָרט נישט אַראָפּכאַפּן, ווען זי זאָל עס 
אַפילן פּלוצלונג וועלן טון. אין אונזער פאַל האָט WIE‏ רער ,ער" 
נישט דעם דאָזיקן אויסוועג. 

ביי DIN‏ איז טאַקע דער דאָזיקער לעצטער מאָטענט דער נע- 
פערלעכסטער. דאָס אין דשר העכסטער Done‏ פון דעם נאַנצן 
קאָנופליקט, וועלכשר הערישט אויפן דאַטד פון די ביירע אנסטינקטן 
פון דעם שפּין-לעבן. 

אויף דעם דאָזיקן העכסטן פּונקט פון דעם מוראדיקן קריזיס נעמט 
IE Tr‏ דער ,ער" פּלוצלונג DD‏ דעם גאַנצן מוט, ווייזם ‚DE‏ 
געטריבן פון 8 דראַנג, וועלכן ער קאָן נישט באהערשן, און מאַכט 
דעם אַנטשידענעם שריט. מיט אַ ראַשער באַזועגונג טוט ער זיך אַ 
דריי אום DIN‏ שפרינגט צו מיטן גאַנצן פערפער צו דער אראפּהענגנ" 
דייקער , זי". אין העמזעלבן מאַטעטט הוסן זיך אַריין I‏ אונטערישטע 
שפּיצן פון זיין קיחבאק, וועסכע טראָגן חי זװימען זפראַכט, אין דער 
װוייבלעבער נששלעכטלעכער עפענגנג. אין דער ראזיפער עפענונג ne‏ 
דער ,זי" באַװוייזט Tr‏ — א ששוטהריסע DIS OS -- I‏ 
ישטארעדיקער באהעפטונמפזליוד, ואס Dog‏ אויף רי Or‏ 

דאָס איז דער מאַמענט פון דער אמתער באַהעפטונג, וועלבער 
הויערט אַן ערך א האַלבע מיט. RS Done‏ שנעל WM‏ אין 
נעקומען שפּרינגט דער ,ער" באַלד צוריק; ער אַנטליפּט אַביסל 
פון זיין פרוי ברונהילדע. ערשט אין אַ פערטל שעה אַרום ווערט דער 
Saw‏ איבערנשחזרט, און דערנאָך וױידער, DM‏ אויס, ביז דאָס 
לעצטע ביסל זוימען De‏ ,ער" ווערט Dem‏ געבראַכט אויפן גע- 
Dun‏ אָרט. רי , זי" קאָן אויפנעמען ms‏ פיל, וויפיל מען DU‏ 


163 


ai 


Fe a‏ יי 
גי אי 


נישט ליב באַקומען. דאַן איז די לאַנע פון אֶנהוֹיכ אָן פאַרצווייפלט. 
רי פרוי-שפּין לויערט אויף DIS‏ ווי MIN‏ א פליג. 

עס דאַרף WON‏ אַזױ נישט זיין. די ,זי" באַטראַכט דעם , ער" 
DNS‏ ער BONN‏ איר אַביסל אָן צו געפעלן. פּאַמעלעך קריכט זי אַראָפּ 
פון איר טראָן נענטער צום ראַנד פון נעץ, ווו עס װאַרט אויף איר 
באַשײידן דער מאַן. עס איז קיין ספק נישט, זי פילט אַליין ליבע- 
בענקשאַפט. די אומגעהויערע ליבע-נייגונג שלעפערט איין אויף 
אַ שעה די פרעססטייגונג. מיט (דעם רוקן אַראָפּ צום קאָפּ xD‏ 
אויס, די פיס אויסגעצויגן װי פאַרישטאַרט, הענגט די פרוי שפּין 
אין נעץ, זי װאַרט אויפן שפּין-מאַן... וועט ער זיך דערוועגן און 
זיגן? re‏ װעט אים גיין וי דעם אָרימען קעניג גונטער, וועלכן 
די פרוי ברונהילדע האָט אויפגעהאַנגען אין דער חתונהצאכט?.. 

אָבער עס Dow‏ נאָך נישט די אַנטשײידינג. אַ נייע מעגלעכב- 
קייט. אויף א יי | שפּין-פרוי קומען אָן מיט אַמאָל פ"? ואַרטנדיפע 
און האָפנדיקע שפּינען. אין אַילנעמײן קומען זיך אַזױי אֵן אויף איין 
,זי" א טוץ ,ער'ס"! דאָ דאַרף זיך INDIE‏ אַ קאָנקורענץ-קאמף. 
אומדעהווארטעט, נאָכדעם Mi‏ ער האָט pw‏ באַקעמפט כיי זיך 
די גאַָגצע מורא און ספקות ווענן די נוטע און שלעבטע כונות פון 
דער העלדין, דערזעט דער העלד, פּונקט וי יענער טינטענפיש אין 
אַקװאַריום, TS‏ אַ קאָנקורענט 911 DIN‏ אױסכאַפּן זיין זיג. קאַמף, 
פאַרטיידיקונג, געשלעג. די העלדין װאַרט. vom wm‏ זיגן? דער 
MT‏ אין זיכער דער ענערגישפטער מאַן. אַלזאָ, גאָטס אורטייל. 
נו, אונזער ערשטער שפּין איז טאַקע דער שטאַרקפטער. דער קאָנ- 
קפרעסט ציט אָפּ. און איצט: פון קאַמף צו דער ליבע. 

פארזיכטיק, כסרר פֿאָרזיכטיק גייט דער הער psy‏ צו זיין 
ראַמע, ro‏ רוקן פון אונטן, פּונסט זוי זי. ער כאפּט זי 8 מיט 
רי פיס ביים לייב. זי RE‏ זיך. א נוט פערטל שעה גלעט ער זי 
נאָר, װי אַ מענטש, וועלכער באַרױסט ביסלעכווייז און שטילט DIR‏ 
א וײלדע חיה. : 

Tr‏ פונדעסטוזעגן: גשיבנסווערטיקע צושויער האָבן שוין אײן 
דעם דשזיקן לעצטן ליבע-פערטל-שעה מיט אַמאָל רערזען די קאַ- 
מאַסטראַפע. רער געוויינלעכער פרעס-אינסטינסט האָט מיט אַמאָל 


162 


: אויבן צוויי און אונטן צוויי. די אױיבעראָרימס פון די ראָזיקע הענט" 


לעך כאַפֿן אָן, וי ציין, און אַרבעטן, מאָלנדיק, אויך פּונסט וי ציין. 
די אונטעראָרימס און די הענטלעך זענען אָבער דערביי פריי און 
קאָנען נאָך טון TE‏ אַנדערע BIS‏ 

גאַנץ ענלעך איז עס ביים שפּין. די קליינש מויל-פיסלעך אָרער 
פינבאַקן דענען צעגלירערט, פּונקס וי דיין האַנט, WER‏ נאָך מער. 
רי אינערלעכע טייקן (לאַמיר זאָגן רי אױבעראָרישם) דריקן זיךף 
צונויף I‏ אמתע פרעס-קינבאַקן. די פאָרערישטע גלירער אָבער (לֹא- 
מיר זאָגן די אונטעראָרימס און הענט) שטעקן אַרױס פוֹן james‏ און 
אונטן װוי פיינע שפּיצן פון די דאָזיקע אייננטלעכע קינבאַקן. די 
אויכערשטע זענען אַ מין קליינער שפּיציקער צאָן, דורך וועלכן עס 
ווערט אַרױפנעלאָזט פון אַ דריז? ניפט אויף צז באַטויבן NS DIT‏ 
נגעפאַלענעם קרבן. די אונטערשטע שטאַרן אָבער נאָר אַרױס פון SYD‏ 
וי צוויי אַהויסגעשטעקטע ליפּן, וועלכע באַוענן זיך va‏ בשעת 
די קינבאַקן קייען. 

און מיט די דאָזיקע אונטערשטע שפיצלעך כאַפּט רער שפּין 
Pr‏ אייטענעם אױיסגעגאַפענעם זוימען-טראָפּן און זוינט IR DIE‏ 
די ?יפן-שפּיצלעך זענען הערצו פּונקט צוטשפאסט: זיי טשמען אַרײן 
יחעם טראָפּן אין אַ קליינעם ‚San Ham‏ וועלבן ve‏ האָכבן אין זיך, 
נײישט אַריינפירנדיק DIN‏ װוייטער אין מויל. ארי האַלט דער ver‏ 
pr‏ איינענעם mr‏ מיט הער גוטער mat ns‏ צדצוטראגן DRS‏ 
מתנה זיין געליבטער שפּין-קעניצין... 

און אַז דאָס איז זיין כונה, דאָס WORD‏ גלייך שױן m‏ 
רער זען. 

מוטיק גייט ער WIE‏ אויפן ראַנד פון WS‏ נעץ. די נרויסע 
דיקע שפּין-פרוי לאָזט אים. איצט זענען פאַראַן פאַרשירענע מעג- 
לעכקייטן. 

עס איז מעגלעך, אַז ער געפעלט איר נישט. אפשר איז ער פון 
אַ באַשטימטער געפערלעכער Du‏ נישט. RD‏ גרויס, כדי צו 
אײמפּאָנירן, און נישט גענוג קליין, כדי נישט צו רייצן רעם אַפּער 
טיט; WEN WIE‏ איז ער נישט nam‏ שיין --- פורץ זי קאָן אים 


161 


FTP TFT 


ne 


דער קאָפּ שוין נישט אָפּנעטײלט פון דער ברוסט, נאָר אַלץ איז 
ביי אים וי צונויפנעוואקסן, און נאָר צוישן דער דאָויזער , קאָפּ- 
ברוסט" און דעם איבעריקן טייל פון קערפּער נעפינט זיך נאָך אַן 
אַלטער וואָרים-קארב. 

אָבער די DE‏ זענען ביי DE‏ נאָך געבליבן אין אַ נרויסער 
צאֶל. IM‏ דער קאָפּ און די ברוסט האָבן זיך צונויפגענאָסן אַלס 
איין קערפּער-טייל, זענען אויפן דאָזיקן קערפּער-טייל נאָך נעבליבן 
זעקס MB‏ פיס. דאָס איז געווען פאַר אַזאַ צונויפגעפּרעסטן קער- 
‚WB‏ זוי דעם שפּינס, צז פּיל. און אַזױ אין עס געקומען דערצו, אַז 
דער שפּין האָט ביסלעכווייז אָנגעהויבן צו באַנוצן DIS‏ גיין נישט 
WO‏ וי פיר WB‏ פיס. און די ביידע ערשטע פּאֶר האָבן זיך נע- 
שטעט אין דינסט פון מיל, נעבן וועלכן זיי האָבן זיך געפונען: 
זיי האָבן זיך פאַרװאַנדלט אין כאַפּ- PN‏ בייס-אָרגאַנען פון מויל: 
זיי זענען געװואָרן קינבאַקן. באַטראַכסטו IS‏ אַנדערע, נאָך העכער 
אַנטװוקלטע גליר-חיה, וועלכע שטאַמט WEN‏ אוֹיך ‚BE‏ פונקט וי 
די שפּינשן, פון דער ‚DDR‏ דעם זשוֹק, דערקענסטו ביי ,DR‏ ווי 
דער פּראָצעס איז נאָך ווייטער געגאננען: ביי DIN‏ זענען אַפילו 
דריי פון די זעקס RB‏ פיס פאַרנוצט געװאָרן DON‏ קינבאַקן און 
נאָר דריי זענען געבליבן אמתע לויף-פיס, דער זשוק BT‏ זעקס 
פיס, אָנשטאָט אַכט, וי דער שפּין, דערפאַר האָט ער אָכער דרייער- 
ליי קינבאַסן, אָנשטאָט צוויי. דער שפּין האָט זיך, ווייום אויס, 
איבערנעלאָזט אַכט DD‏ דערפאַר, DEN‏ ער באַנוצט צזויי פון זיי, 
א חוץ צום ‚Pu‏ אויך אַלם ,וועב-הענט" צום שפּיכען. מיט דעם 
דאָזיקן שטיקל דאַרוויניזם וועסטו איצט שוין EIN‏ פאַרשטיין די 
זאַך, װאָס אונזער שפּין ‚DO‏ --- אַ אויסערגעוויינלעך ווונדערלעכע 
זאַך. 

הצם די קינכאַקן פון Pa‏ דינען נאָר DAR‏ קינבאַקן צום 
עסן, האָבן זיי אָבער נאָך די אַלנשמײנע פאָרם פון גלידער DO)‏ 
WR‏ ארעמם, וי דו ווילסם זיי אָנרופן). מען קאָן מיינען, אַז 
זיי האָבן די מעגלעכקייט צו דינען אין אַ נויט-פאַל אויך צו אַנ" 
דערע צוועקן. ניב דאָס 8 טראַכט דורך מענטשלעך: רז האָסט, 
אנשטאָט קינבאַפן און ציין, ארום רעם VD SD‏ סליינע הענטלעך, 


160 


BR עס אויפעסן. דאָס‎ Sm עס דוכס זיך, אַז ער‎ SEEN DET 
באמת געווען אַ זיישר שיינער אַקט צו דער דראַמע פון ,ליבן און‎ 
פרעסן". אָבער אַזױ ווייט דערגייט עס נישט.‎ 

דו זעסט אַפילו, m‏ דער טראָפּן WERE‏ ערגעץ ביים 
מויל, און עס דוכט זיך אַ וויילע, אַן ער איז באמת אויפנענעפן. 
די זאַך שטעלט Tr‏ אָבער IND‏ אַנדערש. דו מוזסט דיר קודם בל 
TI MM‏ פאָרשטעלן די באַלנדערע מויל-שייננשאַפטן פון אַזאַ 
139 

דאָס מויל פון שפּין איז אייננטלעך די פּאָרערשטע עפענונג פון 
דעם פאַרדייאוננסאַפּאַראַט, דורך וועלבן די שפּיין קומט PS‏ 
אין מאָגן, DNB‏ וי ביי דיר, ד. ה. אַ לאָך. אַרום דעם דאָזיקן לאָך 
ענען פאַראַן צום כאַפּן, ‚END‏ באַהערשן די שפּייז פאַרן מאָגן 
שטאַרקע באַווענקעכע I DNS ‚RED‏ רו האָסט 8 באַוואַגלעכן 
אונטערשטן קינבאַק, און צוויי ריישן שטאַרקע ציין פאַר דעם דאָ- 
זיקן צוועק. 

די קינבאַקן פון שפּין האָבן WIE‏ אַביפל אַ משונהדיקע פאָרם 
און שיידן זיך שטאַרק אונטעד פון דיינע.--און DET‏ פּשוט דערפאר, 
ווייל מען דערקענט נאָך אין זיי אינגאנצן זייער אָפּשטאַמונג פון פים. 
יאָ, MD‏ פיס! דער אויבערשטער קינבאק און דער אונטערשטער 
קינבאק פון אַזאַ שפּין זענען אייננטלעך נישט עפעם N‏ 
דערש, וי צוויי RB‏ קליינע פיסלעך, Dam‏ נעפינען זיך פון פאָרנט 
נעבן דער מויל-עפענוננ, פּונסט זוי Wer‏ אונטן נעפינען זיך 
די פיר פֹּאָר נעוויינלעכע שפּין-פיס. דער שפּין, פּונקט וי אלע 
העכערע נליד-חיזת, שטאמט געשיכטלעך פון נשויסע Yon‏ 
לעכע באַשעפענישן, וועמענס נאַנצע לייב מיטן קאָפּ איינשליסלעך 
סאיז באַשטאַנען DD‏ געריננלטע, , איינגעקאַרכטע* טיילן, און ביי 
יערן פון די דאָזיקע ריננ-טיילן איז געווען ש פּאָר פיס. די MDR‏ 
שפּינלט דיר נאָך BR‏ זייער געגוי די דאָזיקע שטופע, DM‏ זי אין 
שוין נישט קיין װאָרים, נאָר שטייט שוין זייער נאָנט צו אונזער 
שפין און איז WDR‏ מסתמא אַ נאָנטער קרוב פון זיינע אור-עלטערן. 
ביי רי העכערע גליד-חיות WIDE‏ דאָזיקער וואָרים פערפּער, אַיװי 
צו זאָגן, "ענג צונוייפגעפהעסט פעװואָרן. na‏ ביים PER‏ אַליין DR‏ 


159 


צובהּאָכן האַרץ. דער דרייסטער גליק-זוכער ווערט אַרײנגעכאַפּט אין 
נעץ, -- נישט DR‏ 93 פון דער ליבע, נאָר אין a‏ רעאַלן גראָבן 
שטריק-נעץ, און דאַן סומען נישט קיין ליבע-אָרעמס, נאָר אַ שוראדיק 
מעסער, DAN‏ מאַכט די זאַך גאָר קורץ. אָבער די הערבסט-זון לאַכט, 
און דרי בענקשאַפט NT ‚DIS‏ קעגנאיבער DIV‏ זיך די געליבטע 
שפּין-קעניגין DR‏ זילבערנשם נעץ; ער מוז זיך דערווענן, ער מון 
פרווון, אויף טויט און ליבע. 

אָבער איידער ער קאָן זיך דערצו נעמען, דאַרף ער נאָך דורכ- 
פירן א שווערע זאַך DAR‏ נויטיקע צוגרייטוננ. 

רו האָסט געזען דעם טינטענפיש, וועלכע האָט געטראָגן זיינע 
זװיטען-פּאַטראַנען אין איינעם פון די פיס. עס DS‏ פאַראן אי קאָמיש 
האַלובקרעטס, האַלב-ישפּין זענלעך חיהקע אין ים, רער אַװי גערופע- 
WI‏ קרעבס-שפּין, ביי וועלכן די פיס שפּילן אויך אַן אנטשידענע 
ראָל אין דעם נעשלעכטלעכן אַפּאַראַט; דער גרעסטער טיי? פון 
זיינע אומצייליקע פיס טראָנט DR‏ זיך צו איין געשלעכטלעכן אָרגאַן 
אין יערן; און אַזױ וי זוימען און אייער קומען ביי זיי אַהױים 
דירעקט פון די לאַנגע שפּין-פיס, IND‏ משן ווענן די דאָזיקע גע- 
שפּענסטערישע פיס-חיות (פּאַנטאָפּאָדאַ אָדער נאַנץ-פיסיקע הייסט 
די גרופּע וויסנשאַפטלעך) זאָגן, WITT‏ גאַנצע ליבע na Br‏ 
פוס צו פוֹס. עפּעס ענלעכעס מאַכט אויך דורך אונזער שפּין-, ער" 
ביים נאָרט-פטיט. נישט מער װאָס ער נרייט זיך צו PS‏ ראָס, 
װאָס יענע האָבן שוין פון דער נאַטור. 

זע, DAN‏ ער טוט. ער גייט נאָך נישט צו זיין שפּין-קעניגין, ער 
באַשעפטיקט זיך פריער DO‏ זיך אַליין, זיין נששלעכטלעכע עפענונג 
אין 8 איינפאך לאָך, 8 סימן פון 8 באַרעכטונגסצליר. אין װי 
ער DEM‏ אַזױי, רייבנדיק דעם הינטערשטן טייל פון קערפּער אָן אַ 
קליין שטיקל שפּיטועבס, טראַכטנדיק און מורא האָבנדיק, צי זאָל 
ער זיך אַריבערכאַפּן צו דער שפּידװייב WIR‏ נישט, -- זע, רינט 
אים מיט אַמאָל אַרױס פון דער עפענונג די זוימען-פליסיקייט און 
פאַלט אַלס קליין טראָפּנד?ל אויפן שפּינוועבס. נלייך דערויף ענרערט 
אוטער הער זיין אָרט DE‏ דרייט זיך IS DIN‏ אַז דער אונטער- 
שטער טייל פון קאָפּ, וו סעעפינט זיך דאָס סויל, קאָן MUS‏ 


158 


TR‏ זיינע געשלעכטלעכע arg‏ זוימען און אייער. זוימען ביי דעם 
,ער" און אייער ביי דער , זי". און שַ נייער פּאָדעם פון אַן אומ- 
פארשטענרלעכער שטרעבונג הויבם זיך אָן צו ציען pa‏ זוימען צום 
איי. אַלס רעזולטאַט פון דעם נאַנצן פרעסן מיט זיין נאַנצער וויל- 
דער פאַדאַכטונג Ya‏ פרעמדן לעבן --- פּלוצלונג ליבע-ב ענסשאַפט 
נאָך פרעמדן לעבן אַלס ?עב |.. 

דאָ הויבט TI‏ אָן ביי די שפּינען 18 אמתע טראגעדיע. מאַן 
און זוייב זענען Darm‏ דערצו, TR‏ אַ קלענשרע בריאה, װאָס קומט 
אונטער, פרעסט מען אומברחמנותדיק אויף. WER‏ אַ. צווייטן שפּין. 
אויך אַ טענלעכן שפּין. דאָס DRM‏ די ,זי", אַזי צו זאָגן, אקטיוו, 
רער ,ער" Arosa‏ ווייסט, אַז אַזאַ קליינעם שפּין-מאַן, אוב 
ער קומט נֹאֶר צו גענוג נאַנט, שפּינט BD‏ אַריין אין נעץ און מען 
עסט אים אויף. ער ווייסט, אַן מען האַרהּ זיך פאַר דער ריקער ve‏ 
שפּין DW‏ היטן, און ער אַנטלויפט פון איר, ווי ער קאָן נאָר. איציט 
מיט אַמאָל דער קאַנפליקט: די ליבע. ביירע דאַרפן זיך פלוצלונג 
צוזאומענקומען , אין ליבע", ביידע דאַרפן Tr‏ זוכן. 

די שפּינען זענען שטרענג פאַרשידן-געשלעכטלעך. ער האָט 
צוויי לאנגע זוימען-קישקעס אין לייב, זי צוויי טרויבנפארמיקע 
אייער-שטאָקן. איינפאך אַרױיפװאַרפן די זוימען, N‏ עס טוען DET‏ 
די אויסטערן, קאָן משן הא נישט, FIN‏ אַזעלכעס איז נאָר מענלעך 
DIN‏ װאַכער און ביי חיות, DEN‏ זיצן גהופּטװווייז האַרט איינע נעבן 
דער Barnes‏ עס העלפט גאָרנישט. ביידע MD‏ זיך צונוישקומען. 

די נעשלעכטלעכע אֶרנאנען פון ביידע שפּינען האָבן איינפאַ- 
כע עפענונגען אויף דער בויך-זייט; נישט DE‏ פאַמע MO‏ פון לייב, 
Sm‏ דאָרט געפינען Tr‏ די שפּיאָרגאַנען. דאָס בעסטע DEN‏ 
דעריבער נשוען, ווען ביידע זאָלן צוליב אַזאַ RD‏ שליסן EN‏ 
שטילשטאַנד און TI‏ צונויפקומען אויף איין נעץ אַזױ DAS‏ אַן 
אויין געשלעכטלעכע עפענוננ זאָל באַרירן די אַנדעדע. יאָ, וען 
סיזאָל נאָר נישט זיין אַזװי געפערלעך. דער הער שפּין האָט "DES‏ 
לעך זייער מורא. 

ווען ער דערווענט זיך, ענדלעןי, מאַכט 8 פאָרשלאַג און DES‏ 
זיך AIDS‏ אויפן פרשמרן נעץ... אן ta‏ באַרייט רצָ מער SEM‏ 


157 


ענדערן, אַ פעאיקיים יערן קרבן נשהעריק אָפּצושאַצן, זיך was‏ 
געבן א חשבון פון m‏ אייגענע ‚mm‏ אויסרעכענען ראָם וועטער 
און DO DIT‏ 18 אמתער הייליקער גייסטשיין mw‏ די דאָויקע 
סלייגע, WON‏ שאַרפע און קאַנצענטרירטע נעהידן. אָבער אַלץ צו 
איין ציל: פרעסן, פרעסן, כדי צו „Das‏ פרעסן אין יענעם זין, 
DAN‏ צװשטעהט פריער Dim‏ אַעדערן אזמבהחמנותהיק, ואס פוז 
פריער פרעמר לעבן טױיטן... טױיטן... צושטערן... 

א ווילד געיענ. תמיד וי WETTE‏ אין זיין רויב-שלאָס. DEN‏ 
סישמט אונטער ווערט געכאַפּט, אוב די כוֹחוֹת דערלויבן נאָר, 
נאָר פאַראויס, צו דער נויטיקער גרויס. אָט איז נאָר DEN‏ געווען אַ 
פליג אין נעץ, װאָס האָט נעמוזט אַװעקגעבן איר בלוט פון האַרץ. 
אָט IS DOSE‏ אַ קלענערער שפּין pa‏ דעמזעלבן מין. װאָס קרוב- 
שאַפּט: רער קליינער ווערט פּונקט אַזױ געכאַפּט, אַרומגעװיפלט 
מיט דעם שטריק, נעדריקט, אויסגעזויגט. דאָס איז געווען 8 מענ- 
לעכער שפּין, די מענער זענען קלענער. אָבער DEN‏ מיר געשלעכט! 
הונגער. פרעסן. װאַקסן,. אין פינף חדשים דאַרף פון קאָמישן קליי- 
נעם קאַרליק? Jam‏ רי גהויסע שרעקלעכע בריאה. דאָס דערלויבט, 
DET‏ רערסלערט FIR‏ איז דער טיש זייער רייך, פרעסט מען זיך 
אָן MN,‏ זאַפּאַס'; רער פאָנן האָט באַזונרערע זאַפּאַס-קאַמערן, 
וושלכע הענגען אַרום אים וי ליידיקע ווורשטהויטן, און וועלכע 
קאָנען אָננעשטאָפּט ווערן פו? צום פּלאַצן מיט זאַפּאַס, וועלכן די 
זויג-קעל האָט, גאָרנישט פרעגנדיק, אַראָפּנעשיקט אונטן, און וועל- 
כער ווערט ערשט שפּעטער PD‏ איין ווורשט נאָכן אַנדערן DIS‏ 
געצוינן און איבערגעאַרבעט אין די גערערים. 

גאָקרענער השחבסט. הויטעחש פעפטעמבער-שעג און מיטאַמאָל 
רי נרויסע פאַרענדערונג, רער WON‏ פאַמום. נאָך MDR‏ דער 
שפּין איז IV‏ אויסגעוואססן. דער ציל איז רערנרייכט. דער מאָגן 
האָט זיינס געטון. Way‏ װואָס ווייזט זיך DU‏ דאָס גאַנצע 
װאַקסן איז נאָרנישט נשוען קיין צי? פאַר זיך. דאָס MODE‏ געווען 
אַ נירעריפערע שטופע צו עפּעס העכערס! אין רעם מאָמענט, un‏ 
דאָס וװאַקסן איז נעענריקט, הויכט זיך אֶן אָנצומערקן עפּעס נאַנץ 
נייעם. דער דעראואקסענער, רייפשר קערפּער טיילט מיט אַמאָל אוי 


IT MI‏ פאַר דיין מענטשלעכן זין איז עס SER‏ נישט קיין גאַנץ 
יאָר. איין קרייז פון דער ערד אַרום דער זון. 

אָבער פאַר דעם שפּין איז דאָס געווען א וועלט-אייביקייט, 
זי האָט זיך איינגעטיילט אין צוויי גרויסע קאָסמישע עפּאָכן. פרי- 
ער אַ שרעקלעכע אייז-צייט. ווינטער. דעמאָלט זענען נאָך די אַלע 
שפּינען געלעגן האַלב איינגעשלאָפן אין קליינטשיקן איי. הונדערט 
אַזעלכע געלע איער זענען געלענן צװאַמען אין איין women‏ 
אייער-נעסטל. 

דאַן אַ נייער אומנלויבלעך-פאַרענדערטער ערד-טאָג. די שניי- 
קאַסט איז צונאַננען, גרינש קנאָספּן זענען אויפגענאַנגען. פרילינג. 
די זון האָט דערגרייכט צום איישרצעסט, און די שפּינדעלעך האָבן 
צזריסן זייער אייזהויט. אַכט מאָג האָבן זי זיך גאָך נעהאלטן צו- 
זאַמען. INT‏ איז זיך VOM DET‏ פֿאַנאַנדערנעלאַפן. קיינער האָט 
מער נישט געטראַכט וועגן אַנדערן. 

דער שפּין װייסט נישט פון קיין לעבן אַלס שלייערל, וי דאָס 
העכערע אינסעקט, וי די איעטאָנ-פליג אָרער רער שמעטערלינג. 
פון דעם איי קריבט ער אַרױס, וי ער איז, נאָר נישט אױפנעפּאַרבט 
DIN‏ זייער קליין. אויף זיין נעץ ואקסט ער ST‏ אויס אין TED‏ פון 
דעם איינעם זומער PN‏ דער נאַנצער נרויס DIS‏ שרעקלעכע רויב- 
DAN ‚mn‏ פעטער קרייץ- שפּין, וועלכער דערשרעקט דיך אַליין. אַזי 
וואהסט ער אָבער אויס נאָר Dass‏ דעם, Dam‏ ער פרעסט און 
פרעסט SR IN‏ שיעור. 

געפּלאָנט פון אײיביקן הוננער ווערט ער אין משך פון די פּאָר 
זומערזחדשים IS‏ אמתער מעררער-קינסטלער. 

דאָס הערלעכע נעץ בויט ער אויף נאָר צו דעם דאָזיקן צוועק. 
איין קרבן נאָכן אַנדערן פאַלט צו DIN‏ אַרין. אַן אָרגיע פון טאָרדן, 
פרעסן אין , שפּייזן -זין" --- דאָס איז DET‏ דאָױקע גאַנצע 1297 פון 
מאַי בין סעפּטעמבער. אַ. ריזיסע אַהבעט פון אינטעלעקט, אינגאַנ- 
צען געווידמעט דער דאָויקער איינציקער אויפנאַכע. פורם כל דרי 
ירושה פון די עלטערן: דאָס קענען בויען א נעץ. און NET‏ איינענער 
אינטעלעקט פון יעדן אינדיווידואום, וױעלכער סשז זיך אויסטכן 
& פּאַפנדיק אָרט TED‏ רעם נעץ, דאַן עס אין טויאם Bsp‏ נעהעריק 


דיק פאַרבליכענע געואיינהייטן, דאָס אַהאַספערפנים, װאָס טראַנט 
דיך אַוועס אין גרויסן פאַרצייטנס. עס זעט אויס, וי ווען wo‏ 
Dam‏ געבויט 8 בריק, אוֹן בשעת מען van‏ אַרײנגעשלאָגן דעם 
ערשטן סלופּ איז דערביי געווען 8 מענטש, וועלבן מען האָט פאַר- 
היפּנאָטיזירט. איצט DR‏ שין די בריק לאַנג פאַרטיק און שטייט 
אין איר גונצער פּראַכט, אָבער ראָרט ביי PR‏ אֶנהוֹיב שטייט נאָך 
אַלץ יענער מענטש און שלאָגט fra‏ דעם ערשטן סלופּ, טוט 
כסדר נאָכאַנאַנד דעם ערשטן קלאַפּ. רער שפּין איז אַזאַ מענטש... 

דער שפּין האָט נאָך ביז היינט נישט גוט פאַרשטאַנען, אַז דעם 
אָביעקט פון זיין ליבע, מיט וועלכן מען Sm‏ זיך לעבעדיק באַ- 
העפטן צום אירעאלסטן ליבע-מאלצייט, טאָר מען נישט גלייכציי- 
טיק באַטראַכטן אַלס פעטן שפייזזביסן פאר דעם געוויינלעכן 
טאָג-מעגלעכן IND‏ 

,שפּין, שפּיגרל, שעכטערל, מאָרגן קופט דיין x "Tann‏ 
מערקווירדיק טעכטער? און באמת 8 געפערלעכע פאַרלאָבונג! 

אָט אין אַ שפיניכש און S‏ שפּין. ביידע פון רעם מין קרייץ- 
שפּינען. ו 

ער מעג שטיין Fam‏ צווייטן אָרט, וויי? ער איז פיל קלענער 
פון איר, אומגעפער נאָר צוויי הריט? פון איר נרויס. אַ שיינער 
סעפּטעמבער-פרימאָרגן. אין נאָרטן שטרעקן אזיס די רייפע זון- 
בלזמען זייערע טאָלדעגע קעפּ צן דעם קלאָרן הערבסטיסן בלויען 
הימל. אַסטרעס פויכטן אין גראָז װי רויטע און בלויע שטערן. אי- 
בער דעם אלטן צופזילטן גרינעם פלויט זעם זיך דער ערנסטער 
סאָסנע-ואַלד, די בױימעד-שפּיצן m‏ איינגעהילט אין אַ גהויען רויך, 
N‏ פאַרנשפלט מעשהילע. און ביי DIT‏ דאָזיקן פלויט DIN‏ זיך דאָ 
און דאָרט אַ גרויפּ ניעץ. זייט קאַנגע חדשים פירן דאָ שפּינען זייער 
לעבן, אַן , ער" און אַ , זי". אָבער יעדיער WIN‏ פאַר זיך, MEN‏ 
זינריערט, פיינטלעך געשטימט DIE INS‏ אייגענעם פאָלק. 

יערער פוֹן די דאָזיסע שפּינען איז אויפּ דעם העכסטן פונקט 
pm‏ זיין רייפקייט. זיי האָבן אַ לאַנג לעבן הינטער זיך, אַ לעבן 
פיל טיט סראפט און ארבשט. לאנג, נאַטירלעך נאָר אין שפֿיי 
געןזין, וועלבער מעסט די צייט פון אַ מאַנץ אַנרערן שטאַנדפּגנקם 


154 


װאָס מער דרי חיות האָבן זיך צוטיילט אויף באַזונדערע מינים, 
אלץ שטאַרקער DET‏ זיך אין ליבע-זאַכן איינגעבירגערט DEI‏ נע- 
זעץ: צום , ליבע-פרעסן", ד. ה. צו דער געשלעכטלעבער פאשדייני- 
קונג מיירט מען, אמת, אויס שוועסטער און ברורער און מען זוכט 
,פרעמדע", אָבער די דאָזיקע פרעמרע Ton IND‏ געהערן אומ- 
געפער צום זעלבן מין; די זשאַבע קאָן נישט ליבן קיין פליג, און 
דער ים-שטערן IND‏ נישט ליבן קיין אויפטער. ליבן קאָנען זיך 
נאָר אויסטער און אויסטער, ים-שטערן אוֹן ים-שטערן, פליג און 
„won‏ זשאַבע און זשאַבע. פרעסן אין משוויינלעכן זין קאָן אָבער 
הויק אויך דער ים-שטערן די אויסטער, די זשאַבע רי פלינ. אַזױי 
ארום איז ווייניקסטנס, לויט רער מענלעכקייט, אייננעשטעלט גע- 
IN‏ האָס געזעץ: קיינמאָל זאָל אַי זישאַבע נישט אויפעסן Ss‏ 
זשאַבע און אַ ים-שטערן — ים-שטערן. דערפאַר מעג רער ים- 
שטערן רויק עסן די אזייסטער, די זשאַבע --- רי פליג. מיט אַנדע- 
רע ווערטער: חברים פון רעמזעלבן מין באַגרעניצן Tr‏ אין זייער 
פאַרקער מיט דער שיינער האַרמאָנישער פרעס-פאָרם פון רער > 
בע, קענן נישט דיזעלבע הערשט אָבער פריי דאָס גשויינלעכע 
שפּייזדפרעסן; DR‏ דעם לעצטן SD‏ קאָן צו קיין קאַנפליקט מיט 
רער ליבע נישט קומען, Sm‏ רי ליבע קומט אין RB DI‏ בכלל 
ניישט אין באַטהאַכט. 

WON‏ אויך אזעלכע נעזעצן פאַלן נישט מים SON‏ אַדאָפ 
פון הימל. דאָס האָט Tr‏ ערשט מיט גרויס מי נאָך WORTE‏ 
זאַמענשטײסן נשמוזט אױיסקריסטאַליזירן. אין אַ געזויסן זין IP‏ 
מען זאָגן, IS‏ דאָס ,געזעץ" האָט WERNE WO‏ ריי מינים עקזיס- 
טירט נאָר טעאָרעטײש; עס איז ביי זיי DER‏ געקומען צו ONE‏ 
מען, וועלבע , באַשטעטיקן", NY‏ באַקאַנט, , דעם כלל". נאָך היינם 
זענען פאַראַן חיות, וועלכע זענען מיט זייערע נעוװויטהייסן געבליבן 
װוי פאַרשטייגערט אויף דער גרעניץ פון דעם דאָזיסן געזעץ. עס 
איז נישטאָ קיין ווונדערלעכערע זאַך וי די דאָויקע לעבעריקע RD‏ 
/שטיינערטע איבערבלייבעכצן. אנשטאָט אַלטע WII‏ טיף אין 
דער עֹרד, לעבעדיקע ברואים, --- ברואים DM‏ ווילן נישט "BE‏ 
שטאַרבן. און דאָך זעסטו אין חעם דאָזיקן לעבן, אין רי עקשטת- 


153 


קעמערל-שטאָף. נישט קיין לעבעריקן, נאָר נאָר װאָס געהרנעטן, 
18 זי האָט דערנעבן געוויקסן, DR‏ נאַטירלעך ראָס איינפאַכסטע 
מיטל צו נעמען געװויקס-שטאָף. זי זויגט, רייסט, צובייסט, פאַר- 
DIS DI‏ איינכאַכע שפּין די געװיקסן: זי וװוערט געויקס- 
פרעסער, 

TON‏ איצט איז נאָך רערווייל POS I‏ נישטאָ קיין קאָג. 
פליקט מיט דער ליבע, Din‏ דער אונטערשיר DD‏ דער געוויקס- 
מעטאָדע DIN‏ אַליין פאַר זיך נעוואלטיק. רי חיה פרעסט, כרי זיך 
צו דערנערן, געוויססן, און דערביי געוווינט זי זיך זייער אייגן 
לעבן מיט נעוואלט צו צושטערןן. צו דער ליבע ,פרעסט" זי 
אָבער קרובישן חיהשדיקן שטאָף, וועלכער דאַרף אָבער חלילה נישט 
צוישטערט נוערן, נאָר מיט וועלכן עס קומט פאָר אַן אַבסאָלוט- 
פרידלעכע , לעבעדיקע" צונויפניסונג. דו זעסט: דער קאַנטראסט 
אִיז שוין געוואלטיק. אָבער נאָך PAR‏ נישט קיין קאָנפליקט! 

רער קאַנפליסט קומט ערשט מיט דעם פאָלננדן מאָמענט, 

א נרויסע צאָל חיות נשװינט זיך אויך יענע אָרנאַנישע טוי- 
טע , איינפאַכע "TER‏ נישט צו נעמען פון געוויקס, נאָר na‏ 
דער חיה אַליין. חיות הויבן אָן נישט נאָר מיט mn‏ זיך צו ליבן 
און צו באַהעפטן, נאָר אויך חיות DNS‏ איינפאכן הונגער צו כאַפּן, 
הרגענען און אויפפרעסן DIS‏ איינפאַכן שפּייזדשטאָף. איצט האָסטו 
שזא קאַנע: איין חיה זוכט די אַנדערע, כדי זיך לעבעריק מיט איר 
צו פאַרייניקן צו דער העכסטער האַרמאָניע ביי רער אבסאָלוטער 
שוינונג פון פרעמרן לעבן; און איין חיה זוכט די אַנדערע, כדי 
זי צו הרגענען און אויפנעמען אין זיך DIS‏ שפּייזדשטאָף -- ביי 
אבפאָלוטער דיפהאַרמאָניע און צוישטערוננ פון פרעמרן לעבן. 

און ביי דעם דאָזיקן קאָנפליקט PR‏ װי דו ווייסט, די חיות- 
וועלט נישט אונטערגענאננען, נאָר זי האָט ‚Tr‏ פאַרקערט. DIS‏ 
װױקלט ביז Ye‏ הער גייסטרייכקייט פון מענטש: א סימן, אַו דעד 
דאָזיקער קאַנפּליקט האָט איר נישט געשטערט אין דער אַנטװיקלונג. 
Nr‏ אין דער חיות-וועלט האָבן Tr‏ רערצו נעשאפן געוויסע נע" 
וװינהייטן, ענלעך ווי ביי יענעם געפערלעבן קאָנפּליקט פון דער 
זעלבפטבאפרוכטישונג, וועגן וועלכן איך האָב ריר שין דערציילט. 


152 


בריאה. און אַזױ אַרום איז דרי ראָזיקע נעשלעכטלעכע ליבע מיט 
איר צונויפגיסונג באמת גשוען 8 מין העכער פרעסן. 

ה עכ ער פרעסן! מיט איין גאַנץ פיינעם אונטערשיד. ביים 
איינפאַכן פרעסן שליננט דאָס באַשעפעניש איין , טויטע" שפּיין. 
צי זענען DET‏ לויטן שטייגער DD‏ די צמחים, דירעקטע אוטאָר- 
גאַנישע, מינעראלישע שטאָפן, וועלכע עס נעסט אין זיך PR‏ 
און אַרבעט WIE WIN‏ עס דערהרנעט, לויטן שטייגער פון רי 
חיות, שוין פאַרהאַנענע לעבעדיקן קעמערל-שטאָף און עסט אים 
AN‏ יעדנפאלס האָט NT‏ דער אָרנאַניזם די קראפט דעם טויטן 
אויפגעגעפענעם מאַטעריא? אין זיך ווידער איבערצוארבעטן אויף 
לעבעדיקן בוי-שטאָף. אָכער די דאָזיקע שפּעטערדיקע איבעראר- 
בעטונג איז שוין IS‏ אייגנשאפט פון אינערלעכן שטאָפףזועקס?, 
די בריאה POS‏ נעמט אין זיך אַרײן נאָך ,טויטן" שפייז-שטאָף. 

ביי רער נעשלעכטלעכער ליבע Don‏ זיך Was‏ צונויף לעבן 
מיט ‚my?‏ לעבן פרעסט FUN‏ 12399 אלס אַועקכעס, DIN‏ רער "DIN‏ 
דרוק (וועלכן איך SM‏ ווייניקסטנס האלטן אויף דער גרעניץ פון 
רער בילרלעבקיים) איז ערלויכט. אָדער עס Tr Dem‏ פון דעם 
אַנרערן אויפפדעסן, װאָס סאיז אין דעם פאַל אַלץדאיינס; קיין 
איינער פון די ביידע צדדים DRM‏ דערביי נישט צושטערט, נאָר 
ביידע ניסן זיך צונויף צו 8 רייכ ער לעבן, ואָם נעמט אין 
זיך DD‏ איצט IE‏ אַריין אַ דאָפּלטע כאַראַקטער-ירושה. 

רו זעסט, אַז אויך NT‏ האָסטו לאָניש א געוויסע קייט, אָבער 
אין דערזעלכער צייט אויך דעם קערן פון אַ געוזיסן קעגנזאַץ. באַר 
טראַכט נאָר די TER‏ ווייטער ביז אַרױיף אין דער חיותזועלט. דאָ 
מוז דער קעגנזאץ אָננעמען אַ קריטישע שארפקייט. 

האָס גשוויקס נעמט אויף אַלס שפּייז נאָר אומאָרגאַנישע מי- 
נעראל-שטאָפן. DIS‏ , ליבע-שפּייז" אָבער לעבעריקן קעמערל-שטאָף 
NE‏ אַ קרובישן געוויקס-אינריווידואום. דאָ איז צווישן ביירע שטאָפן 
פּאראַן IS‏ אונטערשיר, אָבער נישט קיין מעגלשכקיים פון אַ קאָנ- 
פליקט. איצט קומט אָבער DR A‏ דער חיות זועלט יענע אַנדערע 
מעטאָדע פון איינפאַכן עסן: דרי חיה דארף האָבן DAR‏ שפּייז (איך 
רעד דאָ נישט װענן אָטעמען און טראַכט איצט נאָר ווענן מאָגן!) 


151 


זייענע גאַרדינען זעען מיר אויס, 8m‏ יינגע לוסטיקע הברה 
לצים, וועלכע ווערן קיינמאָל נישט DON‏ 

איצט װאָלט איך געטראכט פאַרקערט. IN‏ רער מענטש, װאָס 
האָט געטראָגן דעם דאָזיקן שארבן זאָל אפילן Do‏ אַכצנהזטחערט 
יאָר צוריק באמת האָבן נעליבט, האָט ער געליבט אַלס מענטש, 
DAR‏ קולטור-מענטש. דער שפּין אָבער איז I8‏ אמתער זקן, זיין 
ליבע איז גרייץ-גרוי, וי אַריכערגעטראָנן פון אַ פרעמרן פּלאַנעט. 
IS‏ אור-אַלטער פּלאָנטער שטעקט אין VS‏ וועלכן ער קאָן vo‏ 
מער נישט בייקומען. 

מיט דעם ליבע-לעבן פון דעם שפּין, װאָס ציט זיך צוזאַמען 
מיט דעם דאָזיקן שפּין WER‏ ביז צו דער שטיינקוילן-צייט, איז 
פאַרכוטרן אַ נאָך נישט רעכט געלעזּט פּראָבלעם, -- אַ פּראָבלעם, 
װאָס באַרירט דעם תוך pa‏ יעדער ליבע. דאָס פּראָבלעם פון דעם 
אונטערשיר צװישן פרעסן און ליכן 

דערמאָן זיך א וויילע אָן עפּעס DD‏ פריער. IN‏ דעם קארליק- 
מעשהלע. דו דערמאָנסט זיך, וי אַזױי די ליבע האָט Tr‏ בכלל 
אָטגעהוייבן. פרעסן האָבן שוין די אור-קעמערלעך געדאַרפט. זיי 
האָבן העחמיט צוריזקגששטעסט Dam‏ פאַרברויכטע, מענלעך גע- 
מאַכט DIT‏ שסאָף-וועקסל, רי דערהאַלטוננ פון קערפּער. אַחוץ 
דער איינפאכער דערהאַלטונג פון אַלטן קערפּער-באַשטאַנד האָט 
ראָס פרעסן נאָך גענעבן אַ פּאַזיטיוון צונאָב: דער קערפּער אין 
גשוואקסן. און DET‏ דאָזיקע וואַקסן האָט WIN‏ געבראכט צו דער 
צױשפּאַלטונג DD‏ קערפּער אויף צוויי טיי?: צו דער איינפאַכסטער 
DIEB‏ פון דער פרוכפּערונג, 

אין דעם דאָזיקן זין זאָנט מען, DET ES‏ פרעסן אי נגעווען 
אן אוד-בארינג פון הער ליכע; נישט קיין קעגנזאַץ, נאָר WIR‏ 
לאָנישע פאָרויסזעצונג. 

דעמאָלט אין אָבער נעקומען רי נעשלעכטלעכע ליבע. מיט 
איר צונויפגיסונג פון לעבן מיט לעבן. סעטערל מיט קעמערל. N‏ 
סשמערל Din‏ זוימען-סעטערל. קערן מיט קערן. כראָמאָזאָמען מיט 
כראָטאָואָמען. ירושה פיט ירושה. און פון דער דאָזיקער any‏ 
סונג איז אויסנעוואאסן אַ נייע בריאה. א רייכערע, פילזייטיקערע 


150 


Ale‏ נרויסער וועלטינײיסט, oem man‏ געטאַןן 
אזזי נלייך צו בויען און ווילר 183 פאדקרוסעןן 
אין דיין גרויסן קענינרייך 
OWN‏ אַלץ פֿאַרפלאַנטערסם און פאפרחרייט 
N‏ נאָר ס'הערט אויף רער טענטש 
צ טראַכטן און צז ליכן". 
| פון ווישערס , אויך BSR‏ 
"| מיין ‚Din DIWONSD‏ ביים שיינעם ריין DR‏ אויף אַן אלטן 
פֿאַרשטויכטן WON‏ שעס? אין N‏ האלב-פאַרגע- 
סענעם הוידזוינקל נגעשטאַנען אַן אַלטשר נעלער פענטשלעכער 
שאַרבן. 4 
ער איז מיט אַ לאַנגער צייט צוריק נעפונען געװאָרן אין רער 
נאָצוט NE‏ רי רוימיישע טעראקאָטן, DIR‏ וושר סיהאט טעואָלט גלויבן, 
האָט אין אים נעזען א שטרבן פון אַ רוימער. גאַנצע דורות לעבנס- 
לוסטיקע רינסטר-מיירלעך האָכן מורא נשהאט זיך צו אים wi‏ 
רירן צו רי עישן. און vn‏ איז ער געװאָרן אַ פרייע מריטה פּאַר 
אויך אַזאַ לאנגער דורות-קייט פון נרויע אַכטפֿיסיקע ברחאים, וועל- 
כע זענען אין DIN‏ אַרײננעקראָכן פון פינסטערן ווינקל און האָבן 
זיך ראָרט אויפגעבויט זייערע נעסטער, די אַלטע אזיספענלאצטע 
אויגן-לעכער האָבן זיי פאַרצוינן DD‏ נייע, צאַרטע, מאַט-וייכע 
נאַהרינען, און אונטער זיי האָבן זיי אויפגעשטעלט זייער חתונה- 
בעט און קינדערזוינל. 
ווען איך טראַכט ווענן שפּינען, האָב איך FON‏ ראָס דאָזיקע 
פרייע שפּין-גאַסטהויז ,אונטערן טויטן שארבן" ווירער פּאַר רי 
IN‏ איך בין א קינר און ווייס נאָך נאָרנישט וועגן ליבע. נישט 
וועגן דער ליבע פון מענטשן און נישט ווענן רער ליכע פון Bw‏ 
נען. נאָר דער שאַרבן זעט מיר אויס צו זיין אוּר-אַלט און רי קליי" 
נע אַרומווימלענריקע אַכט-פיסיקע הינטער זייפרע שמויכיקזרויע 


149 


ערשט אין ווינטער פון איר פערטן לעננס-יאָר שטאַרבט ענר- 
ליך אֶפּ אויך די װאָרצל-טוטער און פאַלט אַוועק פוֹן איר קראַב 
אין ים אַרײן. 8 שיין שטיק לעבן פון אַ חיה, BON‏ 


! גונוס אַ פארשידענע. טייל מינים הערן נישט אויף אויך נאָכדעם, 


װי דער קאַרליקמאן האָט Tr‏ צו זיי צוגעסלעפּט, וייטער צו 
פּראָדוצירן אי אייער, אי זוימען, און זיי לאָון נאָר רעם פרעמדן 
IND‏ אַרײנטװואַרפן דורך דער האך-עפעגונג WITT DD‏ האַרטן קער- 
פּער-הויז פון ציים צו צייט אַביסל פרעמרן זוימען און אַזױ DIE‏ 
ווייגיפסטגס שטאַרק פאַרקלעגערן רי נעפאַר פון רער זעלבסט- 
באַפהובטיפונג. 

DE‏ דעם 85> רופט מען דעם קליינעם , ער" מיט ראַרװינס 
נאָמען ,רערנאַנצועגס- WR‏ קאָמפלשמענטער-שר". 

אַנדערע מינים דערפילן רי הילף, װאָס DOW‏ זיי פונדרויסן, 
און שטעלן ER‏ זייער געשלעכטלעכע פּראָדוקציע אויף רער העלפט, 
ד. ה. זיי הערן אויף צו פּראָדוצידן זוימען. אַלע אייער ווערן דאַן 
באַפרוכטיקט דורך די פרעמדע קאַרליקעס. און אַזױי וי דער אום- 
באַנוצטער זוימען-אַפּאַראַט ON‏ באַלד אינגאַנצן איינגעטרוקנט, 
ווערט פון אַנדרוגונוס אַן אייגנטלעכע , זי"; אַ DEI‏ ווייב, DAN‏ 
שטייט אויפן קאָפּ, DIN‏ טראָגט אויף זיך אירע מעכער, וי פייז. 

אַזױ קומט אוױיך NED‏ די זאַך ביים ווייבלעכן ווארוצל-קרעבס. 

ביי דער עפענתנג פון יענעם רויטן פראַנקפורטאר וורשט 
זעצן זיך DIE‏ פון הריי ביז זעקס אָננעקומענע פאַרליק-מענערלעך 
און באַפרוכטיקן DIN‏ זיינע אייער אין MD‏ פון צוייטן DB me‏ 
זיין אינטערעסאנטן לעבנםזועג. 


פון די דאָזיקע אייער קומט אַרױס (און דאָ האָבן מיר ווירער 
8 נאַנץ װוונדערלעכע ערשיינונג) קודם כ? אַ דוֹר יונגע וועלכע 
אַנטוויקלען זיך אויפשליסלעך DR‏ ווייבלעכע װואָרצ?-קרעבסן. אין 
פרילינג און זומער פון נאָנטסטן יאָר װוערט IT‏ געלייגט אַביסל 
אייער, פון וועלכע מען ווייפט נישט אויף זיכער, צי זענען זיי 
ככלל באַפרוכטיקט אָדער נישט. און פון די דאָזיקע שפּעטערריקע 
אייער קומען אַרױס אויסשליסלעך רי פרייע קאַרליק-מענערלעך... 
א נגעהיימניספולע ערשיינונג, רי פיבות na‏ וועלכער ס'זענען נאָך 
ביזן היינטיקן טאָנ נישט אויפנעקלערט. TR‏ על דיר דערצו I‏ 
wu‏ אונטן, בֵיי די בינען, נאָך עפּעס צונעבן. 


147 


זיסט רי בעסטע לעבנס-צייט אויפן קאָפּ. אָבער זייער ליבע-לעבן 
איז ראָס זוונרערלעכסטע, װאָס זיי פאַרמאָגן אין זיך. מען װאָלט 
עס קוים געקעגט נטיבן, ווען נישט אַזאַ פאָרזיכטיקער באַאָבאַכ- 
סער, m‏ דער אַלטשר דאַחװױן וואָלט ראָ די גאַנצע RT‏ טאָכגע- 
פשרשט. 

אין אַלגעמיין WET‏ די װאָנסע-קרעכפן, װי דו האָסט עס גע" 
pm‏ ווייניקסטנס PR‏ אגהויב ביים ווארצלזקהעבם, אנדרהטנוסן 
אָרער הערמאַפּראָריטן. דו קאָנסט מיינען, אַן ביי די דאָזיקע IE‏ 
גשואַקסענע ברואים, mr‏ צום ביישפּיל ביי יענע ,נאַנמושעל", 
Down‏ אָנשטאָט אַ באַהעפטונגס-פּראָצעס יענע מעטאָדע פון די 
אויסטערן: די זוימען-חיהלעך און די אייער ווערן איינע נאָך די 
אנדעהע אַרױסלאָזן אין װאַסער און זיי געפינען זיך אין פרייען 
װואַסער IE‏ אונטער די אױפּגעפּראַלטע שאָלן. עס אין אָבער 
קלאָר, אַז די דאָזיקע מעטאָדע BONN‏ פאַר זיי נישט געסויגט. עס 
װאָלט נישט גשווען קיין געהעריק באַװאָרעניש קעגן דער זעלבסט- 
באַפרוכטיקונג. און TE‏ האָט זיך איינגעשטעלט אַזאַ הערלעכער 
עראָטישער סיסטעם. 

ביי אַ גאַנצער ריי װאָנסע-קרעבסן עקזיסטירן צוזאַמען מיט 
רי טאָפּלט-געשלעכטלעכע אַנדרוגונוסן נאָך באַזונרשד מענלעבע, 
וועלכע פּראָרוצירן נאָר זוימען. די דאָזיקע מענלעכע קרעבסן זע- 
נען (ענלעך צו יענע באַריסטע באָנעליאַוס) זייער קליין, אַזױ אַז 
WIND A‏ זיך באַזעצן DAS‏ פּאַראַזיטן אויף זייערע וייבער, די 
אנדרוגונופן. אוב די אנחרוגונוס-חיה אַליין איז אויך נישט גרויס, 
אין די מענלעכע ברישה נישט מער 1 מיקראָסקאָפּיש. לויט זייער 
נעבוי באַשטײען זיי מערסטנטיילס נאָר פון 8 זעלבסטשטענדיק- 
לעבעריקן מענלעכן געשלעכטלעכען אַפּאַראַט; זיי זענען מענלע- 
כע ליבערברואים אין דער פולסטער באַדייטתג פון דעם װאָרט. 
נישט נאָר איינע, נאָר DON‏ צוויי און נאָך WO‏ אַזעלכע קאַרליק- 
מענער פלעפן זיך צו צו איין גרויפן העהמאָפּראָודיטײשן אינדילוי" 
דואום, און זאָרנן זיך דערפאַר, אָפּצוהיטן זייער באַלעבאָס פון 
רער נעפאַר פון רער זעלבסטבאפרוכטיקונג. 

ביי פאַרשירענע מינים איז די אויפפירונג פון דעם אַנדר" 


146 


שטענדיקע האַנדשנג בלייבט דעם דאָוױקן נאסט, פונסט EI m‏ 
באַגרװאָרים, WDR TS‏ צו טון: צו ליבן. 

דאָס קאָן ער אָבער נישם מאָן וזיצעריס אין קרב. אמת, ער 
האָט געשלעכטלעכע טיילן, און אין אֶנהוֹיב אפילן אָנצייכנונגען 
פון ביירע: מענלעכע DR‏ ווייכלעכע. אָבער דו גערענקסט דאָך דאָס 
אלטע שטרעננע געזעץ: נישט באַפרוכטיקן זיך אַלֵיין. און באמת 
פאַרשוויערט ביי אים. רער מענלעכער RO ENTE‏ לאַננ, איירער 
ער קאָן DIN‏ אֶנהוֹיבן צו נגעכרויכן, און ווען ער ווערט איננאַנצן 
A‏ צו דער ליבע פילט ער זיך נאָר DAB‏ וייב. DEN‏ זאָל ער 
טון? ער Demo‏ זיך wm‏ אַרױס און קריכט DS‏ מיט רעם 
גרעסטן טיי? פון זיין פאָרמלאָזן קעדפּער פון קאַדב. נאָר די , זויג- 
“m‏ בלייבט איגעװיניק DR‏ קראַב. און סיפריסט אהויס רער 
קאָמיישער BUN‏ פראַנקפוהטער צערשט Pas‏ ער wir‏ זיינע 
אי יערישטאָקן און Dir‏ זוייבלעכע געשלעבטלעכע an‏ 

Ss זאָל ער נעמען‎ WM סשנטשטייט אַ נייע פראַנע.‎ Wax 
דיך ביז איצט בכיון נישט רערציילט פון קיין‎ 387 TR מאַן}‎ 
פאָרשטעלן אויך‎ DIN מענלעכן װאָרצלזקרעבס. ווען דו זאָלפט זיך‎ 
DIS צוגעסלעפּט צום הינטעהטייל פון 8 קראַב, וואלט נעמװוט‎ 
זאָל איצט איין פּאַראַזיט‎ I אמתע דאָקטאָר-פראַנע:‎ IS שטיין‎ 
אַנדערן, כדי דורכצופירן די כאַהעפטונג. יאָ, צויי‎ DIE צוקומען‎ 
צו ליבן,‎ Tr װאָלטן פריער געמוזט זיך צונויפקומען, כרי‎ asp 
און בשעת די צוויי גרויסע װאָלטן אויסגעפּירט זיישר ליבע-אַסט,‎ 
װאָלטן די צוגנעקלעפטע קליינע געקאַנט אַדײנכאַפּן זייער פּראָגראם.‎ 
ראָס איז א נוטער פּלאַן — אָבער עס איז דערביי פאַראַן נאָך אַן‎ 
אאמנליק. דער קראַכ, וועלכן סבאַפּאַלט רער װאָרצל-קרעכס,‎ 
װי געזאָנט, אָבער ער ווערט אַװי אֶפּנעשוװאַכט,‎ ‚BE שטאַרבט נישט‎ 
או ער נשמט זיך מער נישט צו ליכבע. און אַזױ װאָלט די זאַך‎ 
גשווען ענהנילטיק פֿאַרפאַלן, ווען עס זאָל נישט אױנטערקומען אַ‎ 
אַנטשטײן‎ WIN נאָר‎ IND DANN בּאַזוכרערע הילף, — הילף,‎ 
פון דער נאַנצער ווילדקייט פון דעם דאָזיקן װאָרצל-קרעבס-לעכן.‎ 

די װואַנסע-פיסיקע צװאַמען מיט זייער פוילסטן ברױרער, DIT‏ 
װואָרציל-קרעבס, זענען 8 מעשהפאָלק, Dan‏ שטייט נישט אוםר 


145 


מין פון פויג?-אייער, פון ועלסש סשנטשטייען הורך 8 מין אור- 
געבוירונג די רויטע צפון-גענז. די ניכטערע פאָרשוֹננ האָט ענדלעך 
נעפּאַקט אין דער סודותדיקער בריאה דעם קרעבס, און נאָר דער 
נאָמען , נאַנזזמושל" איז דעם In‏ נאָך געבליבן. 


אַן איינצלנער פאַל DD‏ די דאָזיקע וװאָנסעזפיסיקע קרעכסן 
איז אויך אונזער װאָרצליקרעבס. אויך ער טראָגט Tr‏ פריער DIS‏ 
DIS‏ אַ נשוויינלעך קרעכס-שלייערל אין דעם פרייען WDR‏ אָבער 
מיטאַמאָל קומט אויך אויף NS DIN‏ צייט, ווען ער דאַרף זיך שטעלן 
אויפן קאָפּ. WIN‏ אָנשטאָט דעם שיף-ברעט WIR‏ דער דיקער פעפ 
פון אַן אַלטן װאַלפיש, װאָס איו נישט פיל איידעלער DD‏ האָלץ, 
DOW‏ ער זיך אויס עפּעס נענטערס; דעם קראַב. ער וויל נישט נאָר 
זיך צוקלשפּן. אָנשטאָט זיך צוצוקלעפן via‏ צעמענט, קריכט ער 
אַרונטער דעם קראב אונטערן עק (ער BAND‏ זיך דערצו DIN‏ 
נאָך אַ נאַנץ יונגען) און שטעלט Pr‏ מיט DIN‏ אין IS‏ אומגע- 
הוישר-ענגער פאַרבינרונג. 

ער רוקט אַרין אין קראַב אַ מין הוילן טאַש, אין וועלבכן ער 
Bin‏ זיך שפּעטער IN‏ אַליין אַרײינצורוקן, אַרויסקריכנדיק פון זיין 
שלייערל-הויט. 

שטעל דיר פאָר 8 מענטש, Dam‏ קלעפּט Tr‏ צו צום צווייטן 
מיט אַ הייסן קוש, קריכט דאַן אַרױס פון זיין אייגענער הויט און 
רוסט זיך אַרײן יענעם אין מוי? Pr‏ און פארשוינדט BET‏ 
אינעוױיניק. עס MS‏ זיך נישט אַזױ לייכט פאָרצושטעלן. WIE‏ 
פּרװו נאָר מיט גוטן וילן. 


אַרייננעשקומען אינעװייניק, לאָוט אונזער קלינעע שלעבטע 
זואָרצל-בריאה פון זיך DAYS‏ יענע , צונג", וועגן וועלכער מיד האָב; 
דערציילט, אַז זי , פלעכט אַרום" רי געדערים פון זיין אומפייי- 
װיליקן באַלעכאָס און הויבט זיך IS‏ זאָרגלאָז צו זויגן. כמעט צוויי 
יאָר לעבט ער זיך אַזױ. קיין איינענע אָרנאַנען ראַרף ער דג ביי 
נישט האָבן. דער קראַכ, וועלכער TI BIN‏ נֵאךְ זיין רויב, פרעכט, 
פאַרדייעט און שאַפט זיך זיין לעבנס-ואַפט, טוט דאָס אַלֵץ נלייכ= 
צייטיק אויך פאַר זיין גאַסט. און נאָר איין איינציקע זעלבסט: 


144 


גלייך דערקלערן, פּאַרװאָס מען האַלט אים נאָך, נישט שוקנדיק 
אויף זיין ווורשט- JM‏ װואָרצל-סטאריום, פֿאַר IE‏ אמתן קרעבס. 

דער וואָרצל-קרעבס גשהערט צו אַ גדופּע פרעבס-חיות, וועל- 
בע מען IS Den‏ פילער-פיסיפע. 

אין זיישר DIN‏ קאָן מען זיי קוים אונטערשיידן פון אַנדערע 
יונגע קרעכסלעך. לוסטיק שווימען זיי אַרום אין פרייען ים. wo‏ 
זעט אפילו אָן, אַז זיי זעטען נאָך נישט PURE‏ אַז זיי זענען נאָך 
N‏ מין שלייערל?, אָכער אַלץ ‚I Das‏ אַז פון דעם דאָמיקן 
שלייערל װאַקסט אַן אמתער קרעכס. אין איין שייגעם טאָג גע- 
שעם אָבער DO‏ די דאָויקע שלייערלעך עפּעס 3 סמשונהריסע 
זאַך. 

ודער יישנער, ID‏ איצט US‏ לעבעדיקסבאַווענלעכער וואגטע- 
פיסלדיקער קרעבס געפינט IN‏ אָרט, װאָס געפעלט אים: מיטאַמאָל 
טוט ער זיך אַ שמעל אויפן קאָפּ, ?אמט ארויס פון אַ באַזוערערן 
דריוז?ל ביי די קאָפּזפילער, װאָס ווערט גערופן צעמענט-דריזן, א 
מין פעסטן קיט, מיט וועלכן ער קלעבט Tr‏ צן אין בוכשטעבלעבן 
זין פון דעם װאָרט, כדי אויף ווייסער שוין צו בלייכן װי אַ נע- 
DDP‏ אויף DIT‏ אויסנעװויילטן אָרט. מערסטנטיילס איז דאָס האָ- 
זיקע Dom‏ אַ שטיק האָלץ אָדער N‏ קאָראַל WIR‏ נאָר די ריפע 
הויט פון דעם לעבעדיקן ואַלפיש. PN‏ פיל פאַלן mar‏ רער צונע- 
לעפּטער קרעבס DIN‏ וי אַן אַרױפגעואקפענע בלומעןקנאַספע, 
פון - וועמענס עפענונג פישטעסן ארויס די קרומע קרעבספיס, װי 
די שטויב-געפעסן פון צ בלום, ORT‏ לאָוט זיך פאַנאנרער. 

מען האָט זיך גוט געדארפט ברעכן דעם ‚BNP‏ איידער מען 
האָט אין דער דאָיִיקער צונשואַקסענעשר בריאה דערקענט רעם 
יסרעבס. 

מען האָט שוין 2385 DE‏ געקאָנט די בריאה, נישט האָבנדיק 
קיין באגריף, װאָס דאָס DIN‏ אַזױינס. אין רער DER‏ זאָאָלאָניע 
ו פאָלק האָט זיך, איין גאָט ווייסט וי אַזױי, פעסט אייננע- 
BITTEN‏ די מיינונג. אַז די דאָזיקע נעהיימניספולע BORD‏ וועל- 
כע מען פּלענם זען אין נאַנצע בוקעטן אַראָ:העננען DE TE‏ 
געװאָרפענע צושלאָגענע שיף-ברעטער, זעַנען אַ געתיימניסמולער 


143 


פון איין זייט פּון ווורשט כויערט זיך אריין אין Ep‏ פון 
פראַב אַ פאַרצװויינטע צונויפבלעכטונג, אינגאַנצן וי א וװאָרצל פון 
אַ נגשוויסס. רער ואָרצל שפּינם זיך סיף DR‏ אין בויך פון קראָב, 
פלעכט אַרום רי גערערים און די לעבער, און עס IND‏ אַנדערש 
נישט זיין: ער DON‏ פון דרי דאָויקע אָרגאַנען, טרינקט דעם שפּיין- 
זאפט פון קראַב, פּונקט װי מיר האָבן דאָס געזען ביים באַנד- 
װואָרים. רער קראַב DEN‏ דערפמיט נאטירלעך אין זיין דערגערונג 
באַשלהט, אָכער דער געשפערלעכער וװאָרצל, DEIN‏ שטעקט ביי אים 
אין דער לעבער וי דער שנאָכל פון פּראָמעטעאוס-אָדלער, באַדראָט 
נישט זיין לעבן. 

דער וּוורשט און דער זיג װואָרצל -- POS DET‏ צאמען 
איז דער וואָרצל-קרעבס. 

N‏ קרעבס, פּונסט װי דער קראַב. בלויז DEN‏ דער ערשטער 
פירט אויפן לעצטן 8 פּאַראַזיט-לעבן. שטעל דיר IND‏ אַ מענטש, 
אויף וושמענס קערפּער IND‏ זיך אָנגעהאַננען און פעסט אַריע- 
געביסן מיט די ציין אַן אַנדער גאַנץ קליין מענטשעלע. עס האָט 
דורכגעביסן דעם מענטשס בויך און אַרײינגעשטעקט אַהין אַ IR‏ 
גע צונג, Do‏ וועלכער Damp‏ אַרוטגענומען דעם מענטשס נע- 
רערים DR‏ ציט DD‏ זיי אַרױס האָס ריינע שפּייז-בלוט. קיין איי- 
גענעם מאָגן און געדערים און 2592 קיין אייגענע עס-פאַבריק דאַרף 
ראָס פּאַראַזיטזמענטשעלע נישט האָבן און BET‏ עס טאַקע נישט. 
נישט מער m‏ אַ געשלעכטלעכן אַפּאַראַט האָט עס אין זיין זאַקי 
אַרטיסן ליידיקן קערפּער. 

אין DYT‏ כילד האָב איך ריר דעחציילט ווענן 8 , צוננ". אין 
אמתן MN‏ דער העסלעכער ואָרצל, וועלכן דער װאָרצ?-קיעבס 
(אָדער די סאַקולינאַ, וו ער הייסט אויף לאַטיין) האָט "YES‏ 
רוקט װי אַן אומזיסטן שפּייזדציער אין אָרימען קראַב, נישט דער 
צתנג נאָר דער דערטערונגסקאַנאַל פון רער סאַקולינאַ. די אײי- 
דעלע סאקולינא האָט נאָר נישט קיין צונג, פּונקט וי זי האָט 
נישט קיין אמתן מאָגן און קיין מויל. כדי צו פאַרשטיין, װוי אַזױ 
רער וואָרצליקרעבס אַנטשטײײט, דאַרף מען באַטראַכטן, צו װאָס 
פּאַר אַן ענגערן פרעבס-געשלעבט ער געהערט, און ראָס TR DIN‏ 


142 


8 װעלט, m‏ די געהירן הויבן אָן צו Fam‏ באַזונדער מעכטיק, 
עחוזאַרטן rm PR‏ פי? נייזע איטטערעסא נטע ליבע:ע- 
שיכטעס. 


אָס ליבע-לעבן פון דעם קרעבס קאָן איך דיר צום בעסטן 

שילדערן ביי אַ. בריאה, WORMS MEETS DAN‏ שטופע 
פון איר עקויסטענץ איננאַנצן ליבע. אמת, אין אַ פאָרם, 
וועלכע װועט מסתמא נישט יעדן צוטרעפן צום נעשמאַק. 

דאָס איז דען ואָרצל-קרעבס. 

דער דאָזיקער ואָרצל-קרעבס נעהערט צו די חיות, װעלבע 
איך פאָן דיר נישט Ts‏ פּישוט באַשרײישן; חו ממוט Tr‏ אין איה 
אַביסל ,אַרײינטיאַכטן". 

שטעל דיר IND‏ קודם כ? 8 מין רויטן פראַנקספורטער ווזרשט, 
אָן נלידער, בלויז מיט איין עפענונג. אינשוייניק געפינסטו נישט 
קיין נערערים, קיין האַרץ, נאָר בלוין אײיער-שטאָקן. די עפענונג 
איז דער ווייבלעכער גנעשלעכטלעבער קאַנאַל. 

דער דאָזיקער משונהדיקער זװורשט שווימט נישט אַרום פריי 
אין ים. כדי אים צו ‚BRD‏ מוזסטו פריער פאַנגען גשוויסע קרעבסן 
NE‏ באַקאַנטסטן מין, צ. ב. די נעוויינלעכע ברענ-קהאבן ביים באַל- 
טישן ים. ביי אַ טייל פון די דאָזיקע קראבן געפנסטו אונזערע 
פראנקפורטער וװורישטן באַהאַלטן אאָנטן אויפן To‏ טעבן דעם 
קורצן עק (ביים קרעבס IN‏ דאָס, DEN‏ מען רופט גשוויינלעך 8 
,עס" אייננטלעך נאָך דאָס אונטערלייב). עם זעט אױס, וי ביים 
קראַב װאָלט NT‏ אַרױסנעװאַקסן 8 באַזונרערער ווייכבלעכער גע- 
שלעכטלעכער אֶרגאַן פון קערפּער. אָכער דער קראַב Dan‏ באמת 
זיין איינענעם געשלעכטלעכן אַפּאַראַט, און TON‏ נאָר איין IR‏ 
ציקן מענלעכן אָרער ווייכלעכן טיף אינשוייניק אין איינענעם 
קוערפער. הער ווורישט, Damm‏ הענטט אים נאָך, איו הוראדיס gs‏ 
פרעמדע זאַך. 

מיר קוקן זיך אַזױי צו צום אַראָפּהענגגדיקן זוורישט, און מיר 
רשהזעען עפּעס העסלעכעס, 


141 


u א טי אע‎  e 0 D 


און נאָך איין זאַך קומט דֹאָ צו, וועלכע סיר זעען פון אײצט 
IN‏ נישט נאָר ביים קרעבס, נאָר ביי אַלע מינים, לויט רעם וי Yo‏ 
הויבן זיך אויף PAR‏ העכער: דאָס זענען די אויסערלעכע DU‏ 
דריקן פון די ליבע-אינדיזוירואומס, וועלכע vo‏ האָכן שוין געזען 
ביים שלימאק און טינטענפיש, און וועלכע מען רופט גשוויינלעך 
,גייסטיקע". אַ קרעבס, WER‏ נאָר אַ מוראַשקע DR‏ 8 גאַנץ IR‏ 
דערש באַוועגלעכע בריאה, װי א פּיאַװוקע WR‏ אַ באַטואָרים. 
די ליכע ווערט דאָ -- INN‏ מיר PORT‏ געברויכן א WO‏ רעאַליס- 
טיש װואָרט — אַלְץ מער און מער אַ ג עהירן:ענין 

ווען מען זאָגט װעגן מענטש, אז נעהירן און געשלעבטלעך 
לעבן שליסן זיך קעגנזייטיק אויס, אַז די ליבע מאַכט נאריש און 
איז אַ שכרות, DM‏ נעמט צו ביים מענטש די בעסטע פעאי- 
קייטן, -- MN‏ דאָס אפשר צונעפּאַסט נאָר צום. מענטש, PR‏ וועלכן 
די באַזװוסטזיניקע באַהערשונג פון דער נאטור און דער נאַטיר- 
לעכער דראַנג פירן שוין זייט אַ פּאָר DW‏ יאָר א מין קאַמף; 
און אַפילן DIE‏ מענטש DR‏ עס צוגעפּאַסט נאָר איינזייטיק און 
האַלב. 

02 דער נאַנצער אַנטוויקלונג DB‏ דער חיותזועלט זעסטי 
an‏ הי די געהירן און דער געשלעכטלעכער Dumas‏ זענען 
ענג צונויטנעבונדן און געפינען זיך אין אַ העכסט פהװכטבאַרער 
צוזאַמענאַרכעט. גראָד די ליבע דאַרף אין דער ערשטער ריי In‏ 
רי גשהירן, און, פאַרקערט, DR‏ אויך קיין PAD‏ נישט, אַז װאָס 
באַװועגלעכער, DEN‏ שטאַרקער און , איינגעאָרדנטער" עס DIN‏ ראָס 
ליבע-לעבן מיט אַלעם, װאָס איז דערמיט פֿאַרכזנדן (רי זאָרג פאַר 
רי יוננע א. אַז. וו.), אַלץ בולטער בילרן זיך אויס ביי דער חיה 
די נעהירן, אס איינהייטלעכער אָנפירנדיקער צענטר פאַר רי דאָזיקע 
אַלע האַנדלונגען, DAS‏ העכסטע אָנפירונג, וועלכע רעאַנירט יעדעס 
מאָל װי עס איז נויטיק TR‏ די אויסערלעכע פֿאָרע- 
רוטגען. 

געהירן-חיות זענען אויך פיל פיינערע ליבעחיות; דאָס איז 
אַן אייזערנער געזעץ. 

PN‏ רעריכער קאָנען מיר איצט, ווען מיר נייען pre‏ אין 


140 


ך רעכן, אַז דו קאָנסט TB‏ מינים קרעכסן און ווייסט זיי 

אונטערצושיירן איינעם פון אַנדערן. דעם סייך-קרעבס, ר. 
ה. דעם , קר עבס" פּֿשוט, וועלכער DR‏ אונזער רויטער טיש- 
העלר אין די חדשים אָן א ,ר" (פון מֹאַי ma‏ אױיגוסט). דעם 
א ט אַ ר, וועלכער PR‏ אייננטלעך נאָר אַ שטאַרק פאַרגרעסערטער 
טייך-קרעבס פון ים. רי נאַרנע?ל, נראַנאַט, WIE‏ אַזױ גערופענער 
,קראַב", די שיינע, כמעט דורכזיכטיקע קרעבס-עלפע, וועלבע ניט 
ודעם פיינשמעקער אזא mu‏ ביסן. און עטדלעך דעם TEN‏ טאַשן- 
קרעבס, דעם אייגנטלעכן קראַב, וועלכער באלעבט אַלע ים-ברעגעס 
און ווערט געגעסן נאָר דורכן פאָלק, בשעת אין די רעליקאטעס- 
נעישעפטן Dam‏ ער אינגאַנצן. 

פיר מינים. די וויסנשאפט ציילט אָן אזעלכע מינים 18 ערך 
אַבט Dario‏ און אַלֶע ליבן, an Was‏ (אויכ תֵיי זעגען rw‏ 
היינט אױיסנעשטאָדבן) אַמאָל אין פאַרצייטישע קואלן אזן DI‏ 
יזבטעם „HAN‏ 

די א פון רער קרעבס-ליבע, Fan‏ פון רער 
BR‏ ליבע פון גליודערפיסיקע ביז צום העכסטן אינטעפט, איז, 
נאַטירלעך, ריזעלבע, וועלכע מיר האָכן אַלשמאָל ווירער און וו" 
רער באַגעגנט. צוויי געשלעכטלעכע חיוֹת: ;ער" און אזי". דער 
,ער" האָט זוימעך-אַפּאַראַטן, אין וועלכע סצוערן פּראָדוצירט מענ- 
עכע זוימען-חיהלעך (זוימען-קעמערלעך). די זי" האָט אַן איי- 
ערשטאָק, W‏ עס אַנטשטײען די איי-קעמערלעך. די באַהעפטונג 
ברענגט צונויף די זוימען און די אייער. DR‏ פון דעם באפרוכ- 
טיקטן איי קומט אַרױס אַ נייע חיה. דער שאַבלאָן אין ווירער 
דערזעלבער איינפאַכער, אַן אייביקער RE WORDS‏ וועלכן 
מיר האָבן שוין איינמאָל מורא געהאט, IE‏ ער ווערט לאַנמזײליק. 

אָכער די נאַטור שאַפט פון דער דאָזיקער איינפּאַכער טעמע 
אַלעמאָל נייע און נייע איבערראַשטדע וזנדער. DIR‏ טויזנט שינים. 
ווען מען זאָל קאָנען ביי זיי אַלע באַטראַכטן די בונטסטט FTIR?‏ 
פון זייער לעכן, די פרוכפּערונג: עס װאָלט זיכער געװע! נישט 
מויזנט און איינס, נאָר DIR‏ טױזנט טעשהלעך, אַזעלכע III‏ 
„Ir‏ אז קיין שום סולטאַן װאָלט ביי פַיי נישט געקאַנט אייטשלאָטן. 

193 


אינגשװײיניק, mM‏ מיט ציין, נאָכאַמאָל די איינגעשלוננענע שפּײן. 

NS‏ וי אינסעקט, ‚Pal‏ סקאָרפּיאָן, איסט? Hi‏ קהעבם זעגען 
אין אַגעמײנעם נעבוי פון קערפּער צווישן זיך זייער ענלעך, ven‏ 
מען זיי Im‏ סיסטעם פון די min‏ פאַרייניקט אַלס שטאַם אָרער 
קרייז פון די נלידפיסיקע, פונסט װי מען האָט די ir‏ 
חיות, ‚and‏ שרצים און פיש פאַרייניקט צווישן זיך DIR‏ חוט- 
הישדרהריקע. 

דו טאָרסט דיר WAR‏ אויך דאָ די זאַך נישט פאָרשטעלן 
אַזױ, אַז גששיכטלעך האָבן זיך אַלֶע הויפּט גרופּן פון שטאַם פשוט 
איי ינע MD‏ דער אונהערער אנטוויקלט. די גאַנצע גרופּע פון די גלו- 
דעהפיסייקע שטאמט אויך ai‏ מסתמא פון די װװערים: יענע השססטע 
װװאָרים-ערופּע, די ‚DEAN‏ צו וועלכע ס'געהערן דער רעננ- 
DIN‏ און די פּיאַווקע, שטייט צו זיי נאָך היינט MN‏ נאָנט, אַז 
זיי זענען דורך אייניקע פאָרשער פאַרויניקט געװאָרן צוזאַמען מיט 
רי נלזהערפיפיקע אין PR‏ גרופּע (2 לידרח יות). 
DUMM‏ האָבן זיך, DEM‏ אויס, שוין אין רי עלטסטע צייטן zip‏ 
99 אַנטװײקסט די קרעבטן. זא דאָבן זיך אומאַפּהענ;יק רע-- 
פון פון זיי אַנטװיקלט די אַסטלען, וועלכע האָבן אין זיך נאך 
אויפערלעך עפּעם DT‏ זואָריםיענוקעסס. RR‏ דירעקטע, זייש- 
לעררייכע אױבערנאַנגס-פאָרם DB‏ װאָרים צו רער אַסט? לעבט נאָך 
איצט אין רי הייספע לענדער: דער אַזױ גערופּענער פּ עריפּאַ- 
טום. 

פון די אַסטלען האָבן זיך געקאָנט ווייטער, מינדעסטנס אין 
צזויי אומאָפּהענגיקע רייען, אַנטװויקלען DD‏ איין זייט די סקאָר 
פּיאָנען און שפּינען און פון דער צווייטער זייט די אייננטלעכע 
אינסעקטן, אינגאנצן קלאָר איז אָבער די זאַך בשום אופן נישט. 

ראָס FOR‏ נעם דיר מיט DIS‏ נאָר גראָכן אַריאדנע-פאָרים אין 
לאַצירינט פון די ווילרע חיות פאָרמען, וװועלכן דו דאַחפסט איצט 
ווירער אויף דיין ליכעיוועג an‏ מיר הויבן אָן פון אונטן; 
כיים קרעבס. 


NE anne 
=ון אַועלכע‎ 


ווייטער Do‏ דעם פקסאָרפּיאֶן, וועלכער אין גענוג באַקאַנט. 
און ענדלעך אומגעפער אויך מיט איינעם פון רי גרעסטע "on‏ 
ריפטן צווישן די חיות, דעם ק ר עב ס. 

דער קרעבס געהערט צו די באַשעפענישן, וועגן וועלכע רער 
פּראָפאן ווייסט געוויינלעך נישט, צו וועלכן מין DIN‏ זאָאָלאָגישן 
סיסטעם זיי צו פאַרעכעי:ז. WEN‏ איז אויך אין פי? הינזיכט; 
אזא אייננארטיקער לץ, IS‏ עס אין DIN‏ נאַנץ שער צו פאַך- 
רעכענען צו וועלכן סיאיז מין. פון דער צווייטער DIT‏ איז אָבער 
באַקאַנט, אַז אויך דער קרעבס האָט אין נאָהמאַלן צושטאַנר דרי 
וויכטיקסטע סימנים פון אינסעקט, שפּין, סקאָרפּיאן און אַסטל. 
זיין כלומרשט אויסשליסלעך לעבן wos Im‏ (קודם 2? PR‏ ים, 
וווהין סידעהוושנט זיך נישט אַרײנצולאָון כמעט קיין איין X‏ 
סעקט) פאַרלירט די באַדײיטונג, IN‏ דו ווערסט RW‏ אַז קרעבס- 
חיות לעבן נישט נאָר אין ריין נאָרטן-קװאל, נאָר אויך הינטער 
די פעסער און קאַסטנס פון דיין פייכטן קעלער. דאָ באַהאַלט Tr‏ 
אַן אַלְטער ליבער הויזזפריינט, אַ באַשײרןצרויער און אָן באַזוֹנ- 
דערער ניינונג זיך צו באַקענען מיט דיר ביים ליכט-שיין; די ק ע - 
לער.-חיה אָדער דער סעלער-אייז?. דאָס איז נישט עפּעס 
אנדערש, װי א קאַרליק-קרעבס, DEN‏ אין פאַרבלאַנדזשעט נע- 
TI)‏ אויף דער יבשה און מוז נעבעך אָטעמען vo‏ לופט, -- אַ 
כּריאה, DAN‏ נעהערט צו די מערשוירדיקסטע mm‏ פון אונזער 
הויז, הגם ער באַקוסט הערפאַר PD‏ אונז נישט קיין שום אַבטונג. 
ריר BIN‏ נישט אויסזען INS‏ שווער צוצורעכענען די קעלער-חיה 
Ye‏ די אינסעקטן, אָדער 95 הפּחות צו רי אַסטלען. wm‏ 
מענסטו עס אויך פּרווון מאַכן מיטן קרעבס, וועלכער ניט ד"ר 
נאָך דערצץ א בולטן מוסטער דערפון, װאָס מען רופט הויט-סקע- 
לעט ביי די אינסעקטן: זיין כיטיןהויט PR‏ צוליב DIT‏ קוילן- 
זויערן קאַלך, Dam‏ נגשפינט זיך אין איר, אַזױ האַרט, אַַו ביי די 
גרויסע ים-קרעבפן האַרף מען האָכן אַ האַק, סרי צוצוקוטען צו די 
אינערלעכע ווערטע טיילן. דערביי דריננען אַריין ביי די דאָויקע 
אִמאַרן די כיטין-טיילן בין DR‏ מאָנן, ME‏ אַן מען פאָן זאָגן, 
טז זיי האָבן א סקעלעט אויך אין מאָגן, וועלכער צוסייט פאַר זיי 


27 


וויקלען פון 8 אינסעקט, אַפילְן פון אַזאַ קלוגן, װי די מוראַשקע 
(וועלכע האָט אגב ריזיקע געהירן). פון אַ מוראַשקע האָט זיך 
גאָר געקאַנט אַנטויקלען I8‏ ,איבערזמוראַשקע" מיט מענטשלעך- 
פּיינע געהירן, אָבער דאָך מיט אַ הויט-סקעלעט, בויך-מאַרך און 
דוקןהאַרץ; דאַקעגן די מאַלפּע MN‏ אין TR‏ אינערלעכן סקעלעט, 
THRON,‏ און האַרץ שוין כמעט געווען מענמש און ס'האָבן PR‏ 
נאָר נאָך געפעלט שטאַרקערע געהירן, כדי באמת מענטש צו 
ווערן. 

רערפאַר אָבער איז דער אינסעקט עננ פאַרבונדן מיט נאַנץ 
אַנדעיע arm‏ 

הו זיצסט ערנכט פֿאַרטיפט vo‏ הער אַהבעט. פלצלנג 
הויבסטו אויף דיין בליק. פון דעם באַלקן פון דיין אַרבעטס-צימער 
TREO‏ זיך צו דיר BIN‏ צוויי פאַרפּאָרעטע באשעפענישן. זיי פאָון 
79 אַראָפּ אױיף אַ לאַט;ן פּאָחעס, און אײן זייער, DW‏ אויס, 
זייער וויכטיקער באַשעפטיקונג, זאָרגן זיי Pr‏ נישט פאַר קיין שום 
TR‏ אין דער וועלט. אָט זענען זיי אַ רגע צוזאַמען, און De‏ הוירן 
זיי זיך שוין ווידער באַזוּנדער. און מיטאַמאָל הויכט איינס IE‏ 
בליץ-שנע? צוריק צו קריכן אַרהױף, און סיזעט דערביי אויס, IS‏ 
עס שלינגט איין זיין אייגענעם פאָדעם. DIN‏ אַ וויילע DIE‏ לאָזט 
זיך נאָך DE‏ שנעל DENT‏ אַטדערע. 

דאָס איז אַ SINE‏ שפּינען ביים ליבע-שבּיל, 

דער שפּין DR‏ נישט קיין איטסעקט. ער דערטיבט pr‏ צו 
האָבן, אָנשטאָט זעקם, DIN‏ פיס, DNS DS‏ אויך, אַחוץ דעם, אין 
פיל פּרטים שטרעננער אינדיווידואליסט. אָבער PN‏ מען פאַר- 
נלייכט אים מיט דער חוט-השדדהדיקער חיה, אין ביי DIN‏ אַלץ. 
דער בויך-מאַרך, רוקן האַרץ, כיטין-סקעלעט אַזױ DIN‏ צום טיפּ 
אינסעקט אַן מען פון DIN‏ יעדנפאַלס שטעלן אין ענגער שבג 
מיטן אינסעקט. ראָס זעלבע אין Bio‏ אַן אַטדערער בריאה, aM‏ 
כע איז ביי MIN‏ אַ גאַנץ אופשעדלעכע, אָבער וועלכע קאָן IN‏ 
די טראָפּישע לעטדער אַמאָל אַדאָפּפאַלן פון באַלקן צום רייזנדן 
אין טעלער אַריין אין דער נרויס פון איבער אַ פערטל מעטער די 

נג, און וועלכע בייסט דאָרט נאָך דערצו גיפטיק -- די 8 ס טל. 


16 


פונקט אַזוי אין עס ביי יענער פלעדערמוין, ביי ריין הונט און 
דיין קאַץ, ביים האָן אין DIT‏ הינערהויף, ביי רער יששטשורקע 
אויף ודער נאָרט-מויער, ביים קאַרפּ אין ריין טייך. זֵיי זענען 
אַלע, פּונקט אַװי װוי דו, אחוט-השדרהדיקע חיות', וועלבע mm‏ 
אַזױ גערופן לויט דעם וויכטיקסטן טייל פון דעם אינערלעכן סקע- 
לעט, דעם חוט השררה. 

דער אינסעקט האָט אָבער נישט קיין שום שפּור פון sw‏ 
אינערלעכן ביינער-סקעלעט. רערפאַר האָט זיין גאַנצע אויסערלעכע 
הויט אַ נעוויסע אייגנאַרטיקע פעסטקייט, פֿאַר WIN‏ מען האָט 
געמוזט שאַפּן דאָס DRM‏ {אויטערלעכער סקעלעט" Du Bm‏ 
סקעלעט". אין דער דאָזיקער הויט געפינט זיך אַ האָלץדאַרטיקער 
האַרטער שטאָף, דער כי טי ן, װאָס שפּינט רורך רי נאַנצע בריאה 
און IS DATE‏ פיל WED‏ אין דעם אינערלעכן אינסעקטן-לייב; 
דאָס ניט צו דעם נאַנצן קערפּער אַ גרויסע פעסטקייט, אפילו ווען 
די כיטין-הויט אַלין איז פאַר אונזער גשפיל נאָרנישט אַזױ BIST,‏ 
PDS‏ איז פאַר WIR‏ כמעט אַ ביישפּי?ל פון דער גרעסטער קער- 
פּערלעכער ווייכקייט. און דאָך האַלט זי זיך אויך זייער פעסט 
IND‏ אירע קליינע פאַרהעלטענישן אין דעם הויט-סקעלעט. 

ווייטער: דו, אַלס מענטש, האָסט 8 רוקן-טאַרך, DEN‏ פאַר- 
בינדט זיך דירעקט DD‏ די. געהירן. ביים אינפעפט געפינט Tr‏ דער 
אַנטשפּרעכנדער מאַרך-טייל אויף דער בויךזייט, אַזױ אַז ביי 
אים איז אָנשטאָט 8 רוקן-מאַרך פאַראן א בויך-מאַרך; דער ראָ- 
זיקער מאַרך נעמט אַרום פון פאָרנט די קעל-עפענונג מיט 8 ריננ 
און פאַרכינרט זיך WIR‏ איר מיט אַ מין נשהירן. פאַרקערט I‏ 
דער, ביי דיר נעפינט זיך דאָס האַרץ פון פאָרנט, פון ד ער זייט 
DE‏ רוקן-פאַרך אין דער ברוסט, ביים אינסעקט WIN PR‏ פֿאַראַן 
א ,רוקןך-האַרץ". איצט DI‏ נאָך דערצו דעם אונטערשיד, DEN‏ 
דו האָסט פיר נליזדער אין קערפּער (קיין DW‏ זיג-חיה, פויגל אָרער 
שרץ האָט נישט מער), דער אינסעקט האָט TON WIN‏ זעקס 
גלידער: דו זעסט, אַז צװוישן דיר DR‏ אינסעקט אין פאַראן אין 
אַלעם N‏ קאָלאָסאלער אונטערשיד, IR‏ עס קאָן גאָר קיין מיינונג 
נישט זיין, אַז רער מענטש האָט זיך געקאָנט אַמאָל דירעקט DIS‏ 


135 


יו 


Me ee‏ יי ,יט 


קאַנט, אַן אינסעקט איז די װאַנץ, DEN‏ װוי? מיט דיר נערן טיילן 
ריין געלענער. אינפעקטן זענען די בלאַט-לײז, Dan‏ זויגן DNS‏ 
דיינע בלומען אויפן פענסטער, IN‏ אינפעקט איז DET‏ שיינע רוי- 
טע nem,‏ הביטוס קיעלע", ואס שפט ריר אויף דיין ב?אַט-לױיז, און 
װאָס Bm‏ פון ריר מיט דער אַלטער אומגערעכטיקייט, וועלכע 
רי מענטשן ברענגען אַקעגן זייערע וװוילטעטער, אומבאַרמהערציס 
צושועטשט DER‏ כלומרשטער בלומען-פיינט. אינסעקטן WOHNT‏ 
אויף אַלס האָניק-ליבהאַבער אין דיין בינשטאָק, אינסעקט איז דער 
גראָז-גרינער היישעריק DE‏ די האָרניס, IB‏ וועלכער מען זאָגט, 
אַז סיאיז WI‏ אַ פּאָר אויף צו מאַכן דעם מענטש קאַמפס-אומ- 
פעאיק, אַן אינקעקסט DR‏ דער ריסער טעהמיט, DNY‏ שטעלט Tr‏ 
אויף אין די טראָפּישע לענדער הייזער פון פינף מעטער די הויך, 
אַן אינסעקסט TS‏ די צאַרטע ליבעלע, DEN‏ באַנלײיט ריך װי אַ 
בלוי מלאכל, ווען רו שיפסט זיך אויפן טייכ? פון אַ בלומען- 
לאָנקע. 
די דאָזיקע אַלַע אינסעקטן זענען צווישן זיך אין זייער אי- 
נערלעכן נעבוי זייער ענלער. זיי זענען VOR‏ נעמאַכט וי אויף איין 
מוסטער, SE‏ א מודיטער, DEN‏ איז כמעט דער היפּוך פון -עם, 
לויט ייעלכן סיא'! אויפנעבויט דיין אייגענע געשעצטע WB‏ 
לעבקייט. 

דו, 398 כענטש, ביסט IS‏ אַזױ נערופענע חוט-השדיהי ק! 
ה"ה he‏ נעהערכט צו אַ גאַנץ אַנרערן טיפּ חיות, וי דער עי.- 
כעקט. IN DIS‏ דער נרויס האַנרלט Tr‏ דאָ: די פלערע"ט', 
וועלכע אין אייד ‏ חט-השררהדיקע ‚mn‏ פּונקט וי דו, אי" 
גשוויינלעך נישט גרעסער פון דעם ריז צווישן די שמעטערלינגען, 
רעם ציטרינג-דויטן כינעזישן אַטלאַס-שפּינער, וועלכער איז אַ נאָנ- 
טער קרב MD‏ דעם באַרימטן זייר-שפּינער, און וועלכער דערגרייכט 
אַ נרויס פון רריי PR‏ צוואנציק צענטימעטער. ווען סזאָל pr‏ אַ 
אינסעקט ME‏ גרויס װי אַ מענטש, װאָלט עס דאָך צוליכ Pr‏ 
איײנאַדרטיקן געבוי געבליבן אינסעקט. 

רו, DIN‏ מענטש, האָסט אַן אינערלעכן שטאַרקן כיינער-סקע- 
לעם, וועלכער האַלט אונטער די ווייכע טיילן פון ריין קערפּער. 


134 


כע. די נאַנצע יבשה פון דעם דאָזיקן פּלאַנעט איז רורך דער אַר- 
בעט פון מיליאָנען יאָר פּאַרוואַנדלט אין קולטור-לאַנד. ריזן-שטעט 
מיט קופּאָלן און נעביירעס פון די פאַרשירנסטע פאָרמען. עס 
צים זיך אַ נעץ פון נלייכע שאָסייען. ביז DE‏ האָריזאָנט ציען 
זיך אומענדלעכע איינפּאָהמדיקע פעקרער פון באַשטימטע קולטור- 
נעוויקסן, וועלכע וװערן נאָר ST‏ און דאָרט איבערגעריסן הורך 
לאַנקעס, ווו ספּאַשן זיך משנהדיקע PM DEN ‚Mona‏ פון צייט 
צו צייט נעמאָלקן. די הערן פון דעם דאָזיקן קולטור-פּלאַנעט זע- 
נען אָבער נישט די צויי-פיסיקע מענטשן, נאָר פיל קלענערע, 
זעקס-פיסיקע, איינגנאַרטיק געגלירערטע באַשעפענישן: די מוראַש- 
קעס. מוראַשקעס פון יענע העכסטע, נאָך היינט ביי Bm‏ פאַר- 
האַנענע מינים, וועלכע לעבן PN‏ ברייטע סאָציאַלע פאַרבאנדן, 
שטעלן זיך אויף אייגענע נרויסאַרטיקע נעביידעס, לאָזן װאַקסן 
און באַשיצן 8 מין גראָז, װאָס PR‏ פאַר זיי אָנגענעם, האַלטן 
אויף בלאַט-לײז DIS‏ פטאַרעס DIN‏ נעמען ביי זיי צו דורך מעלקו 
זייער צוקער-זיסע אורין, און וועלכע דאַחפן נישט מער, וי אַםב- 
סאָלוטע קאָנקורענץ-פרייהייט DR‏ די נויטיקע צייט, אויף צו פאַר- 
װאַטדלען זייער גאַנצן פּלאַנעט אין , זייער ווערק", פונסט וי דער 
קולטור-מענטש טוט עס IS‏ ענערניש DIT‏ אַ mE‏ טויזנט AS‏ 

דו קענסט די מוראַשקע, DIN‏ דו ווייסט אפילו נישט דער- 
פון, אַז זי שטייט אַזוי היך; דו קענסט אויך דעם שמעטער- 
לינג. מוראַשקע און שמעטערלינג -- האָס זעטען אינסעסטן 

דאָס װואָרט IND‏ מען אויף יידיש איכערזעצן , קאַרב-חיות", 
דאָס הייכט חית, Dim‏ האָבן טשויסע קאַרבן TUN‏ איינשניטן 
אויף זייער לייב, וועלכע צוטיילן DET‏ ראָזיקע לייב אויף שאַרף- 
אָפּנעגרענעצטע טיילן. ‚mn‏ אַחוֹץ רעם שמעטערלינג און דער 
מוראַשקע, װאָס נעהערן צו די אינסעקטן, ריננלען ריך אַרום אויף 
שריט און טריט. די פלינ, DEN‏ האָט זיך דיר נאָר DEN‏ געזעצט 
AN‏ רער נאָז, TR‏ 8 אינסעקט. אַ אינסעקט אין די גריל, DEM‏ 
זינגט אין דיין קיך, IS‏ אינסעקט איז רער WORD‏ שװאַרצער 
,פּרוסאַק", DEN‏ רויבט ביינאַכט אין דיין שאנק, אַן אינסעקט 
איז רי געטרייע פלוי, וועלכער רער מענטש אין אַזױ גוט באַ- 


133 


גאַנץ ניי בילד. 

WIR‏ דער בלומע-באצירטער לאָנקע פלאַטערן שטיפעריש 
שיין-פֿאַרביקע שמעטערלינגען, I‏ אָפּגעריסענע לעבעדיק-געװואָרע- 
נע בלימעלעך. DR‏ אונטער דעם שאָטנדיקן װאַלד-דאַך, אין דער 
געהיימגיספולער האַלבער פינסטערניש פון אוראַלטע סאָסנעס, 
באַוועגן זיך באַשעפענישן, קליינע, אָבער װווטדערלעך-שלאַנק גע- 
בויטע, -- Bam DEN ‚mm‏ אין שטעט, װאָס באַזיצן אַ pp‏ 
שפּראַך, אַ מין מאָראַל, DEN‏ לעבן נישט פאַראיינצלט, נאָר צו- 
זאַמען אַלס פעסטע מלוכה-פאַרבאַנרן און פירן צוזאַמען מלחמות, 
-- חיות, DEN‏ זעטען איבערגענאנגען צו 8 קולטור-שטופע פון 
באַאַרבעטן די ערד און אויפהאלטן פטאדעס.. 

אונז BEIM‏ זיך אָן צו דוכטן, rs‏ מיר דערנענטערן זיך צו 
דער גרויסער גרעניץ פון דער אַנטװיקלונג, ווו די חיה וערט 
מענטש. אָבער דאָס DR‏ נאָך נישט דער מענטש. מיר גייען אַפיֿן 
שוין נישט אזיף דער ליניע, אויף וועלכער דער דאָזיקער מענטש 
איז אויף דער וועלט נעקומען. מיר זענען Pas‏ אין יענעם הריטן 
רוים פון DyT‏ אויבערשטן שטאָק פון דער חיותזועלט, אין דעם 
העכסטן ‚am‏ וועלכער האָט זיך געעפנט אין משד HD‏ די אומ- 
ענדלעבע יאָרן, זייט דער דאָזיקער פּלאַנעט ערר עקזיסטירט און 
טראָגט אויף זיך דאָס לעבן, נעבן דעם לעצטן און גאָר דעם העכסטן 
DAN‏ האָט דערפירט צום מענטש. 

דאָס איז די ליניע, DEN‏ ענריקט זיך BD‏ דער מוראַשקע. 

אויכ דו זאָלסט ריר פֿאָרישטעלן די וועלט אָן דעם מענטש 
און רער נאַנצער ענגער חיות-קייט, DET DM‏ צו DIN‏ געפירט: 
דעם פייש, די יאַשטשורקע, דעם SD‏ און די נידעריקע און DD‏ 
טעלע זויג-חיה, װאָלט די מוראַשקע געווען דער אינטעלעקטועלסטער 
העכסטער פּונקט פון דער נאַנצער ערד. מען קאָן זיך זייער גוט 
פשרשטעלן אַַ פּלאַנעט, אויף וועלכן די לאַנע װאָלט גשוען אַזעל- 


12 


3 


נישט אַרױס קיין איינפאַכע אייזערנע קוילן, נאָר אוישרייסנדיקע 
כאָמבעס, אַזױ לאָזט אויך דער דאָזיקער עראָטישער האַרמאַט, דער 
העקטאָקאָטילוס אַרױס אויף זיין ציל נישט קיין איינציקע ווימען- 
חיהלעך, נאָר זוימעפּאַטראָנען, אמתע ווימען-קאַרטעטשן, לעננ- 
לעכע קוילן, וועלכע זענען אָנגעפילט מיט אַ נאַנצער מאַסע זי- 
מען-היהלעך; PN‏ מאָמענט, IN‏ דער דאָזיקער ווימען-קאַרטעטש 
ווערט אַרױסגעלאָזן, פּלאַצט דאָס פאָדערשטע ווענט? פון פּאַט- 
ראָן אוֹן די זוימען-היהלעך ווערן, װי דורך IS‏ אויפרייס פֿון אַ 
סייוול-מאַשין, אַרױפגעװואָרפן אויפן ציל. 

פאַר דער דאַזיקער געװאַלטיקער קאַנאנאַדע מיט די Da‏ 
רייס-באָמבעס קאָן ‚Th‏ נאַטירלעך, נישט באַהאַלטן קיין איין 
AN‏ איי פון רער , זי": נישט קוקנדיק אויף די אַלע אומענדלעכע 
שווערע אומוועגן, שפּילט זיך אויך RT‏ ענדלעך BE‏ רער גרויסער 
‚MO‏ וועמענס עדות מיר זענען שוין DER rs‏ געווען. דער גרוי" 
סער סוד פון דער נאַטור, צו וועלכן אַלע BEN‏ דערפירן ענדלעך 
אַפילו נאָך דער אוממענלעכסטער פאַרפּלאָנטערונג, דער ‚MD‏ מיט 
וועלכן דער אינדיווידואום נייט אַריכער אין לעבן פון רִי יאָר-" 
טויזנטער. 


131 


לעבנס-שטאָף אויף דעם נויטיקן אֶרט, װו דער אייערשטאָק האָט 
זיין עפענונג. אויף IM‏ ווייט דער דאָזיקער איבערטראָגונגס-אַקט איז 
פאַד ביירע טיילן אויך פאַרבונדן מיט תענוג-געפילן, אין שווער 
צו באַשטימען; מען זעט נאָר, אַז גלייך נאָך DIT‏ װי דער באַ- 
השפטונגסזפום טוט אֶפּ זיין אַרבעט, קומט אָן אַ באַרואיקונג, 
וועלכע לאָזט נלויבן, אַזן די חיות האָבן דעהמיט דורמנעמאַכט דעם 
העכסטן סמאָמענט DB‏ דער קעננזייטיקער וצוציאונג. אָבער גער 
מיטלעך אין מעכאַנישן זין קאָן דער דאָזיקער אַקט זיכער נישט 
זיין, 1m‏ רער מענלעכער פוס קריכט אַריין דעם ווייב אין דער 
לופט-רער. 

מען IND‏ זיך פאָרשטעלן, אַז די פאַרשטאָפּונג פון אָטעם זועג 
ראַרף װאָס שגעלער ווידער אויפהערן. ביי א גרויפער צאֶל טינ- 
טענפיש ר ייס ט Tr.‏ דער באַהעפטונגס-פוס אין דעם מאָמענט, 
זוען די ,זי" האָט DIN‏ שוין אין זיך, פּשוט DIN BN‏ פאַלט IS‏ 
וי אַן איינגעשלונגענער קרבן PN‏ דעם הויטן-חלל פון דער ,זי"; 
DR‏ דער פאַרווונדעטער , ער" שווימט זיך IST‏ רואיק אַװעק, פּונקט 
װוי סשואָלט נעמוזט אַזױ זיין. 

719% ווילדער ליבע-ראָמאַן WIR MS‏ דערמיט נאָך נישט גע- 
עטריקט. רער אָפּגעריסענער מענלעכער DE‏ דרייט Tr‏ אַרום אין 
חלל פון ווייבלעכן קערפּער זעלבנסטשטענדיק, וי אַ װואָרים, און 
רי ערשטע באַאָכאַכטער, צווישן זיי דער גרויסער קווויער, האָבן 
DIN‏ אויך גאַנץ נאַאיוו אָנגענומען פאַר אַ געדעריםזואָרים, װאָס 
9395 אינעװוייניק וי א פּאַראַזיט, און האָבן פאַר DIN‏ אַפילן 
צזנעטראכט אַ באַזונדערן שיינעם נאָמען: העקטאָקאָטילוס, ד. ה. 
דע- DIR‏ מיש די הונדעדט זויגזבעכערלעך. 

פאַר DIT‏ דאָזיקן ,העקטאַקאָטילוס' ליגט דאָרט אין דעם 
ווייבכלעכן חלל אָפן דער אייעראַפּאַראַט און ער קאָן זיך נעמען 
צו דער באַפּרוכט קונג. ער טוט m ‚DET‏ אַ קליינער האַרמאַט, וי 
אַ קילנווארפער, וועלכן דער מאַן האָט נאָר, װי אַ yo won‏ 
כאַניקער נעראהפט אנשטעלן, און איבערלאָזן אַליין ווייטער אַר- 
בעטן: ער הויכט IN‏ אַרױסצולאָזן אױטאָמאַטיש איין ליבע-שאָס 
גאָכן אַנידערן. און פּונקט וי די נייעסטע האַרמאַטן, וועלכע לאָזן 


130 


u 4104 Kr) 


רורך דעם שפּאַלט װאַסער פּרעסט דאַן צו פעסט דעם שפּאַלט 
און לאָזט אַהױס דאָס װאַסער דורך דער קליינער רערמאַנטער 
רער, DAN‏ נעבן דעם שפּאַלט, אַנטשטײט אַ קרעפטיקער שטראָם, 
װאָס שטויסט דעם נאַנצן לייכטן טינטענפיש בליץ-שנעל צוריק. 
ווען דער מענלעכער ma‏ זאָל דאַרפן צייטװוייליק פאַרשטאָפּן רעם 
שפּאַלט פון רעם דאָזיקן הוילן רוים, װואָלטן דורך דעם אַנטשטאַנען 
גרויסע שוועריקיישן פאַר דעם באַוועגוננסזמעכאַגיזם און דעם 
אָטעמען. DET‏ װאָלט WI‏ אומגעפער אַזױי, װוי ווען ביי אונן 
מענטשן BONN‏ די לופט-רער פון דער פרוי געדינט גלייכצייטיק 
אַלס נעשלעכטלעכער אֶרגאַן און ביי דער באַהשפטונג װאָלט איד 
דער מענלעכער אֶרנאַן געדאַהפט אריינגעפירט וערן אין האַלז! 

רער טינטענפיש מאַכט אָבער, וי געזאָנגט, ראָס אוממעג- 
לעכע מעגלעך. 

אויפן ערשטן אויסערלעכן בליק שיינט ‚BR‏ אַז דער טינ- 
: טענפיש-ער האָט בכלל נישט, נישט קיין לאַנגען און נישט קיין 
| ורצן, געשלעכטלעכן נליד אויפן קערפּער. זיין קערפּער-זאַק DR‏ 
: פּונקט אַזױ קיילעכיק און נלאַטיק, וי דער קערפּער פון דעם טינ- 
טענפייש-זי, מיט אַ שפּאַלט און אַ רער, IS WAR‏ שום רמז אויף 
אַ באַזונדערן מענלעכן אַפּאַראַט. דערפאַר דערזעט אָבער דער 
צושויער פון יענעם װוילדן ליבע-קאַמףּ פון די טינטענפישימאַן-און- 
ווייב שפּעס נאַנץ אומדערװואַרטעטעס. בשעת דער אומארעמונג 
שטעקט דער , ער" פלוצלונג Pas‏ אין דעם שפּאַלט פון דער ,זי" 
אײינעם פון זינע פיס און זי ps Deu‏ זיך אַריין דעם 
דאָזיקן פוס, m DENE‏ ס'װואָלט זיך נעהאַנרלט אין אַ באַהעפ- 
טונגסצליר... 

רעד פוס. איז S‏ באַהעפטוננסעליד. 

אַזוי וי DIT‏ טינטענפיש-, ער" פעלט אַ ריכטיקער באַהּשפ- 
טוננסהאַדנאן, איז איינער MB‏ זיינע פיס איינגעאָרדנט אַוֹי, אַז 
ער קאָן אין כאַזונדערע הויט-רונצעלן אַדֶער לעבער אַרײננעמען 
די זוימען-חיהלעך. אין אַנטשפּרעבנדן מאַמענט טוט ער אַ wor‏ 
אַרײן דעם דאָזיקן פוס, װי אַ ריקן. מעריציךלעפל, אין DET‏ 
הוילן חל? פון ווייבלעכן קערפּער און ניסט אויס רעם ווערטפולן 


19 


דינען DS‏ הינטערשטער אַרױסנאַנג און נעשלעכטלעכע עפענונג. 
אָבער NT‏ הינטן איז אַלץ קיילעכיק און גלאַטיק װי אַן עפּל. דער" 
פאַר DIDI‏ זיך האַרט אונטער דעם קאָפּ אויף דער זיים פון בויך 
8 מין שפּאַלט, IND DEN‏ זיך עפענען און פאַרמאַכן, און װאָס IN‏ 
ענלעך צן 8 זשאַברע-שפּאַלט, מיט ועלכן פיש אִטעמען. נעב; 
רעם שפּאַלט געפינט Tr‏ נאָך אַ קליינע עפענונג, וייזט אויס 
פון עפּעס אַ Sun‏ דער שפּאַלט און די רער פירן אַרײן אין אַ 
מערשוירדיקן הוילן רוים פון לייב, וועלכער איז Ya mM mE‏ 
טשעפּעט צוםי בויך וי אַ קעשענע. עס ווייזט זיך אַרױס, ווען מען 
אַנטדעקט די דאָזיקע קעשענע, IS‏ ודער גאַטצער קערפּער-זאַק na‏ 
טינטענפיש באשטייט אייגנטלעך פון צוויי זעק; איינעם אַן אי- 
נערלעכן, אמתן קערפּער-זאַק, וועלכער האַלט אין זיך די נע- 
דערים, געשלעכטלעכע אַפּאַראַטן א. אַנר., און א צוייטן IS‏ 
סערלעכן הויט-זאַק, וועלכער נעמט DIE‏ דעם אינערלעכן, װי אַ 
גערוימער מאַנטל. די כלומרשטע קעשענע mn‏ נישט עפּעס אַנ- 
דערש, װי דער הוילער רוים אויפן בויך צוויישן דעם אינערלעכן 
קערפּער-זאַק און דעם אויסערלעכן מאַנט?. ערשט אין דעם NT‏ 
זיקן הוילן רוים אַדיין עפענען זיך פוֹן אינערלעכן par‏ דורך ריכ" 
טיקע לעכער רי געשלעכטלעכע אַפּאַראַטן. IN‏ דער טינטענפיש- 
ער זאָל דאַדפן אַריינפירן זיין זוימען בשעת דער באַהשפטונג די- 
רעקט PN‏ ווייכלעכן אַפּאַראַט, װאָלט ער געדאַרפט זיין אֶה;אַן 
אַריינפֿירן רורך דעם דערמאָנטן שפּאַלט אין דעם הוילן רוים 
און פון דאָרט אין דער אייגנטלעכער געשלעכטלעכער עפענוננ. 
הו שטעלסט דיר פאָר, װואָס פאַר 8 עשואלטיקלאַנגן באהעפ- 
טונגסאָרגאַן ער וואָלט הערצו געדאַרפט האָבן. 

די זאַך ווערט אָכער נאָך מער קאָמפּליצירט, ווען דו זעסט, 
אַז דער דאָזיקער הוילער רוים DR‏ זיין אויפערלעכע עפענונג די- 
גען גשויינלעך דער חיה נאָך פאַר אַנדערע וויכטיקע צוועקן. זיי 
העלפן איר קודם 2כ? צום אִטעמען. אין דעם הוילן רוים עפענען 
זיך אירע זישאַברשס. צו וועלכע עס וועהט mm‏ העם שפּאַלט צונע- 
DNT DIE‏ נויטיקע DEN‏ ווייטער BIT‏ דער הוילער רוים °8> 
זייער קל;-אייננעאָרדנטער שוויםאַפּאַהאַט;: אַזו ער נעמט DB‏ 


128 


העכערן er‏ זייער לעררייך. זיי ווייזן, אז די וועלט אאז נישט ,גע- 
בויט" געװאָרן לויט אַ פאָרויס:באַשטימטן קלוגן שעפערישן De‏ 
גאָר, אַז זי איז אַ. רעזולטאַט פון אַ קאנגער און שווערער , זעלבסט- 
אנטװיקלונג". אין דער פּראַקטיק בלייבט אָבער אַלנפאַלס די אום- 
באַסוועמלעכקייט. מיר זעען ביים טינטענפיש די באוועגלעבקייט 
פון אינדיווידואום שטאַרק דערהויבן איבער דער אויסטער, WIN‏ 
דאָפּלט און דריימאָל אַזױ נרויס איז ביי DIR‏ דעריבער די שווערו" 
קייט פון דער איײיטואַרצלונג פון דעם ,ער" און רער ,זי" בשעת 
דער באַהעפטונג. 

רער טינטענפיש-ער און דער טינטענפיש-זי האָכן זייערע 
אינצנטלעבע גששלעכטלעכע MD TINTE‏ אין קערפּער, ענג פאַר- 
קניפּט מיט די אינערלעכע געדערים. דער טינטענפיש-ער האָט 
זיין זוימען-אָרנאַן (נאָר איינעם),. אין וועלכן פץוערן פאַבריצירט 
די זוימען:היהלעך, דער טינטענפיש-זי האָט זיין (אויך נאָר איי" 
(DIS‏ אייערשטאָק, וועלכער שטעלט צו אומבאַפרוכטיקטע אייער. 
:דער זוימעךדאַפּאַראַט און דער אייער-אַפּאַראַט האָבן זייערע עפע- 
נונגען, דודך וועלכע די פּראָדוקטן קאָנען ארויסגעפירט ווערן, און 
דאָס בעסטע BONN‏ געווען, ווען דער טינטענפיש-ער זאָל בשעת 
דער ווילדער אומאָרעמונג, וועלכע איז פריער נעשילרערט TEN‏ 
פּשט צודריקן זיין זוימען-עפענוננג צו דער ווייבלעכער אייער-עפע- 
נונג און אַזױ אַרום דורכפירן די באַפרוכטיקונג. 

אָבער אַזױ פּשוט נייט דאָס, צום באַדויערן, נישט צו; NT‏ 
דאַרף מען טאַקע נעמען אין DIS‏ רעם גאַנצן פאַרפּלאָנטערטן, 
ווילדן געבוי פון דעם טינטענפיש-קערפער. דער טינטענפיש האָט 
אויכן אַ קאָפּ, AN‏ וועלכן מען דערקענט צוויי אױיסגעגלאָצטע 
אוינן און אַ מויל. אַרום דעם מוי? געפינען Tr‏ די פיס. רער 
איבעריקער טייל פון קערפּער DR‏ אַן איינפאַכער, אויסערליך מער 
נישט צוגלירערטער, זאַק, וועלכער הענגט איבער דער mn‏ וען 
זי לויפט מיטן קאָפּ אַראָפּ אויף אירע פיס, וי IS‏ איינציקער 
גרויסער היטטער-טייל. קויוט דעם מוסטער פון רי אַנדשרע nen‏ 
װאָלט מען געקאָנט ערװאַרטן, אַז אויף דער אַנדערער זייט פון 
קערפּער נעפינט TI‏ מינדעסטנס נאָך איין עפענונג, וועלכע זאָל 


127 


ארי רצ 2 


אָכער די ראָזיקע וויקדקייט איז נאָר סיין ווונדער נישט, ווייל 
די באהעפטונג פון די טינטענטפיש מאַכט, אין אירע אויטאָנאָמי- 
שש דשטאַלן, וי אייבסענס בוימיזסטער פאָלנשס זאָנט: דאָס "DIN‏ 
מעגלעכע מעגלעך. 

רי אינערלעכע באַהעפטונג פון די דאָזיקע חיות ווערט, 
אויסגעפירט אַזױ, אַז אַ קערפּער-טיי? פון דעם , ער" וושרט אריינ- 
געפירט אין לייב פון דער ,זי". עס PN‏ גאָר קיין ספק נישט, ns‏ 
דער דאָזיקער מעטאָד IND. DS‏ דעם באַהעפטונגס-צוועק זייער א 
זיכערע. אָבער ער האָט אויך זיינע שאָט-זייטן. 

וװאָס מער רי חיות Pr Fam‏ קאַמפּליצירט און זענען געוואָרן 
גרויסע, פרייע באַוועגונגסזמאַשינען, אַלץ אומבאקוועמער איז פאר 
- זיי געוואָרן דער דאָזיקער פארייניקונגס-פּראָצעס. אין דער גאנצער 
העכשרער אַנטויקלונג פון הער חיות-וועלט זעען מיר אומעטום 
די טענדענץ אָפּצורייסן זיך DD‏ איינװאָרצלען, אָנסלעפּן. דעם טײנ- 
טענפייש שטעלן מיר אַזװי הויך איבער דער אויסטער טאַקסע דער- 
‚IND‏ ואָס ער האלט זיך שוין נישט מער פעסט צונעקלעפּט צו 
רער ערד, נאָר ער באווענט זיך ארום זיין נאנץ לעבן װי אַ פרייער 
אינדיווידואום. און אין דעם העכסטן שטאַם פון דער גאנצער 
חיותזועלט, ביי די חוטזהשדרהדיקע nyn‏ זענען איבערהויפּט 
שוין מער נישט פאראן קיין צונעוואקסענע אָדער איינגעװואָרצלטע 
ברואים. דער באהעפטונגס-אקט איז אָבער אומעטום דאָס לעצטע 
אָרט, װו עס PR N ID‏ יעדן פאל איף איין פ אָמ ענט 
פֿאָרקומען אַזאַ. צוקלעפּונג DIN‏ אייטואַרצלונג. סאיז פאַרשטענד- 
לעך, אַז DET‏ רופט DER‏ ארויס די גרעסטע אומבאסוועמלעכקייטן, 
אוסמענלעכע אקטן, לאַגעס און שטעלונגען. רער מענטש קאָן מיט 
רעכט זאָגן וועגן דעם ראָװיקן אינטערמעצאָ פון העכערן חיהשדיקן 
1205 האָס, ואס העלמטהאלץ Bay‏ געזאגט וועגן מענטשלעכן m‏ 
איך װאָלט א מענטשלעבן מעכאַניקער, DORT DEN‏ מיר געבראכט 
אַן אפּאראט מיט אַזױ פיל פעלערן און איבעריקע בששווערונגען, 
נישט קגקגוריס אויף Ya‏ זיינע פאהרינסטן, פשוט אַרױיפנשוואָרפן. 
אזעלכע , אומפראקטישקייטן' פון רער נאַסר זענען אָבער אין 


126 


נייסטיק, ‚NONDO‏ זיין פיל נענטער און פֿאַרשטענדלעכער. אָבעף 
װי DON IN‏ דער אַפט אַליין פארלויכן ביי די דאָזיקע משונה- 
Om‏ לייבער? ביי הי קלייטע סעפּאַרהעלפאַנטן, m‏ איך האָב 
זיי געזען אין נעאַבּאָל, האָט זיך דער , ער" געדרייט ארום זיין גע- 
ליבטער ,זי", האָט זי שטיפעריש אביס? נעטריבן פאַר זיך, און 
ענדלעך זיך אַװעקגעשטעלט קעגן איר קאָפּ צו קאָפּ. ביידע האָבן 
זיי אָנגעהויבן ארומצונשמען. WAR‏ ווען דו שטעלסט דיר פאָר, . 


אַז ביי דעם ראָזיקן משונהדיקן פאלק DRM‏ די פיס אַרױיס פון קאָפּ, 


פאַשטייסטז, IS‏ כדי זיי זאָלן זיך קאָנען ארומנעמען, מוזן זיי זיך 
פריער צובויגן צו Tr‏ מיט די קעפּ, m‏ זיי װואָלטן זיך געװואָלט 
איינער דעם אַטדערן קראצן דעם שפּיץ קאָפּ. אַ גאנצע וויילע זענען 
די ליבטדע געבליבן שטיל, װי פאַרזונקען אין געדאנקען. די זאַך 
האָט נאָך אין דעם דאָזיקן פאל אויסגעזען גאנץ געמיטלעך. אָבעד 
פון נרעסערע מינים DIN‏ עס שוין פיל ווילדער דערציילט. 

הארט ביי דער אינערלעכער פלאכקייט פון אַקוװואַריום-פענס- 
טער האָכן זיך געפּאקט צוויי ליבעזדורשטיקע , רראַקאָנען" און IE‏ 
געהויבן ‏ - װי אַ צושויער דערציילט -- אַזאַ טאנץ, אַז yo‏ 
האָט נעמיינט, DVTD IS‏ אויף לעבן און טויט. די חיות האָבן זיך 
געשאָקלט האלב פריי אין וואסער, אַזױ װי אַ שפּין, BIN DEN‏ 
זיך אויף זיין נעץ. רי ראָל פון נעץ שפּילן דאָ אייניקע פון רי 
לאננע אָרעמס, וועלכע כאפּן זיך IS‏ מיט זייערע זוינ-באנקעס PN‏ 
איין זייט ביי רער שויכ, DR‏ רער צווייטער זייט ביי אַ שטין 
און לאָון YES‏ דרי דיקע לייכער פריי באלאנסירן. און די איבעריקע 
Dom‏ כאַפּן דערוויי? ארום PR‏ דריקן אַזױי צונויף די פרעמדע 
חיה, וי זיי aa‏ זי נשאלט הערשטיקן. די an‏ בלישטשען, 
רי פיילעכיקע בייכער באַפּאַחבן זיך איינהייוטלעך טונקל-ברוין און 
בלאָזן זיך אַזױ שטאַרק, אַז דאָס WON‏ הויבט IE‏ צו קאָכן. אי- 
בער א שעה דויערט אַשִי דער פארליכטער טאַנץ. DIN DE‏ דער 
געליכטער אומברחמננתריק צונויפגעפּרעסט, אַז ער פּלאצט שיער, 
אָט DEM‏ דער אָדער יענער אַרײנגעזויגענער אָרעם DO‏ אזא 
סראפט ווידער אפּגעריפן, אַז די הויט DEM‏ צוריסן mm‏ 
פער. 

125 


זיך באלר אֶן אַ ווונדערלעכער פארבן-שפּיל. ער האָט יענע אייגנ- 
שאַפט, וועלכע DET‏ בארימט געמאסט דעם כאַמעלעאָן; בליץ, 
שנעל אױיטשפּרײטן און צונויפציען געוויסע פארב-קעמערלעך AR‏ 
זיין קערפּער, אַװי אַז די פארב ONE DOW‏ און ווערט באלד 
וויידער צוגאנגען און פאַרשווינדט. אין זאמד איז ער געלברוין, 
וא אַ האָן . איצט אָבער ניט ער מיטאַמאָל אַ מאַך: און רער 
העלפאנט אין אָפּענעם וואסער װערט א זעברע, מיט שוארצע 
שטרייפן איבערן גאנצן קערפּער. דו באַמערקסט אָבער שוין גלייף 
אַן די דאָזיקע פארב-עגרערונג האָט אַלס סיכה אַן שפעקט. NT‏ 
אונטן איז די האָדגעלקייט געווען אַ שוץמיט?, די זעבראַ-צע- 
שטרי יפטקייט PN‏ אין אַ גרימצאָרן. עס איץ אַ ספּעקטאַקל- 
פֿאַרב, װי ביים צורייצטן אינדיק. זעסטו דאָרט אויבן, הויך PR‏ 
װאַסער, דעם אַנדערן העלפאנט זיך געמיטלעך באוועגן. עס אין 
שי ייה Pa‏ ווטלכט דער קליינער זעבראטינטער ליבט, 
און וועלכע ער האָט, ליגנדיק אונטן באַהאַלטן אין זאַמר, מיט 
דעם אַרױסגששטעקטן אויג אייפערזיכטיק געהיטן. איינער פון רי 
אַנדערע טינטערס האָט זיך אויך ערשט נאָר DEN‏ אַרויפגעגראבלט 
פון זאַמד, און זיך גאנץ געמיטלעך, װי אַ נוטער פאַרטרויסטער 
WON‏ ליבהאבער, נעלאזט שווימען אַרױף צו דער ,זי". דאָ איץן 
TIME‏ מאַמענטאַל דער , געזעצלעכער" פאַרליבטער נאָכגעשאָסן וי 
אַ בליץ. און אין צאָרן אֹיו ער נעװואָרן זעברע. נו, איצט קום 
אַהעֵר, אויב דו דערוזעגסט זיך, דו אַטדערער קעגן מיר, ביי וועמען 
DAN‏ זעט, IS‏ מיהאָט DIN‏ געפּאַסט, יל זיך De) Was‏ 185 
DAN‏ זעט, TS‏ מהאָט DIN‏ נעפּאַקט, יל זיך WER‏ נישט 85 
אויף קיין אַװאַנטורע, און אזוי לאט ער זיך WEN‏ שטיל אַראָמ 
PN‏ זאַטר. | 

אַ שטאַרק שטיק פון העכערן ליבע-לעבן שטעלט זיך שוין ראָ 
פֿאַר ריר פאָר. אינריוידגעל באַזיץ-רעכט, ריוואליטעט-קאמפן, אַ 
שפּיל פון נעפילן, וועלכע דערמאָנען שוין אונז אָן אונזערע איי- 
געגע, WIR‏ דאָס אַלץ ביי דרי דאָזיקע משונהדיקע אָפּנעהאקטע 
העלפאנט-קעפּ פון דעם אוממענלעכסטן אויסזען. נישט וילנדיק 
זאָנט מען DIN NT mE, PT‏ שוין אונז רי גאנצע ליבעגעשיכטע 


124 


ים-טיפענישן געמוזט אַנטפּלעקן זייערע דיסקרעטסטע הארץ-סודות, 
קאָנסטו אויך באַקװעם צוזען דעם ליבע-פלירט און די חתונה BE‏ 
רי טינטענפיש. 

דאָרס זעסטו דאָס טינטענפיש-פאלק PR‏ זיין נאַנצער 
פרישקייט, אומגעבונדנקייט DR‏ וויק-קייט. עס DR‏ גאר קיין פאַר- 
גלייך נישט מיט די אָרימע פרױשים פון אונזערע אקוואריוטס. 
אין נעאַפּאָל קאָן זיך דיר באמת דוכטן, אַז דו רייזסט מיט זשול- 
ווערנס אונטערוואסער-שיפל מיט די דורמזיכטיקע שפּיג?-שויבען 
MT‏ די בלויע טיפענישן פון ים. דאָ שוועבן איבער דיר די קאַ ?- 
מאַדן, די שואלבן, אזוי צו זאָנן, פון רעם טיעטעןגעשלעכט, 
די פרייסטע שווימער פון פרייען ים. אַז מען DPA‏ אויף זיי, פאַר- 
שטייט מען, וי NS‏ ראָס פאָלקס-בילד, װאָס זעט דאָך תמיר 
רעאַליסטיש, האָט געקאָנט קומען ביי די דאָױיקע מאָלוסקן צום 
פאַרנלייך מיטן פיש. מאמת שיפן זיי NT‏ נראַציעז ST‏ פאָרויס, 
RT‏ צוריק, וי שקאנקע ראָזיק-רויטע הערינג, די קורצע BEI‏ 
אָרעמס צונויםגעליינט, וי דער שפּיציקער פּיסק פון אַ שטערלעט, 
די ברייטע דרייעקיגע פלוס-פערערן רורערן מיט אַ סוואליע-אַרטי- 
קער באַוועגונג, — אזוי שווימען זיי ‚ID‏ לוסטיק, לופטיק, פּונסט 
װוי אמתע פיש, אין קעגנזאץ צו די אַלע גראָבלענדיקע, געוויקסיק- 
אומבאַוועגלעכע, אומגעלומפּערט-אַנגעבלאָזענע און ואַפעהריקע אנ" 
הרוגוטוס-ברואים פון הער טיפענייש. נעבן רי (-אזיסע yon‏ פלינקע 
ברואים זייצן באהאלטן נאָנט DIE‏ זאמר-גרונט די קליינע ריקע 
טינטער פון דעם שטאַם ס עפיט. פריער WORD‏ קוים נאָר- 
נײישט באַמערקן, אַזױ ליגט ער אַריינגעגראָבן אין זאַמד פון ים- 
רעק. Dam‏ ער זיך אָבער פּלוצלונג mas‏ און שוועבט Diva‏ 
אין פרייען װאסער, װי אַ דערשראָקענער פוינגל, זעסטו פאַר זיך 
דעם עלעגאנטסטן חברה-מאַן. דאָס איז אַ מין רונד אָפּגעטאָקט 
שווימענדיק העלפאנט-קעפּל: די נאָו ביסרן דערביי די צונויפגע- 
רריקטע קאָפּ-אהעמס. ווען ער זאָל אָבער זיין באמת mE‏ גרויס 
װי א העלפאנט, װאָלט עס נעווען די שוירערלעככטע ערשיינונג. 

אויף דעם דאָזיקן העלפאנטל je‏ פיס אה אָן קערפער הויבט 


' 
% 
0 
“ 


זיקן מין קאַנצענטרירט די אינטעליגענץ פון רעם ווייך-היות- 
שטאַם. פון אלע מינים חיות, וועלכע מיר. האָבן ביז איצט באַ- 
‚DINO‏ זענען זיי איבערהזיפּט חי , נשמהדיקסטע". אָבער דאָס איז 
אַ וויקדע רויבער-נשמה, אַן אינטעלעקט, װאָס אין געשפּאנט נאָך 
Jar‏ אומברחמנותדיקן קאַמף UP‏ פרשמהחע HN‏ אויך קענן m‏ 
גלייכן. PN‏ דעם דאָזיקן קלונן, אָבער אייביק קריגערישן באַשע- 
פּעניש קאָן אויך רי ליבע נישט זיין קיין אידיליע, -- דאָס קאָן 
מען פאָרויסזען. און באמת זעט זי אויס װי א פּראַכע DD‏ דער 
גאנצער כאַראַעטערײפטיק פון ריער חיה. הער אינטעלעקט קומט אין 
איר DIS‏ אויסדרוק. די רויבעריישע נאַטור. און דאן אויך די דער- 
מאָנטע ווייך-חיה-ירוישה, DET‏ ווילדע, אומגעלומפּערטע. 

שטעל דיר פאָר, אַז דער געשלעכטלעכער אקט האָט נישט 
נאָר פאר אַ ציל אַרײינצוניסן די מענלעכע זוימעןפליסיקייט אין 
DIT‏ ווייבלעכן געשלעכטלעכן אַפּאַראט, נאָר אַן די ענדגילטיקע 
קאטאַסטראָפע איז די, DET ME‏ מענלעכע נליד טוט Tr‏ מיט אַ 
מצדאריקסער Damp‏ אַ. ריס Bis‏ און פארישווינרט אויף אייביס 
אין ווייבלעכן אַרגאן. דאָס PR‏ אויפערלעך די קאגע פון דער טינ- 
מענפייש-ליבע. 

אין DRM‏ גענומען אין דער סינטעטפיש אויך געשלעכטלעך 
אַ הויך-אַנטװויקלטע חיה. | 

דעד געשלעכטלעכער הערמאַפּראָריטיזם, וועלכן די שלישאקעס 

שטעלן אצי בולט פאָר, DNT‏ פרימיטיווע אויסגיסן דעם וימע;, 
וועלכן מען זעט ביי די אויסטערן -- דאָס אַלץ אין ביים m‏ 
טענםיש מער נישט IND‏ דער טינטענפיש TON PN‏ געשלעכט- 
לעך צזטיילט: טינטען-מאַן און סינטעןזוייב. און ביירע נעשלעכ- 
טער מיט זייערע פאנגע DAS TR DOSE‏ װי באַשאפן פאַר אַ 
ריכמיקער באהשפטונג אײַן מאָמענט פון דער ענגסטער אחמאַרמצנג. 
און באמת זעט מען זיי, ווען עס BORD‏ זיי אָן די געהעריסע שטי- 
RD‏ זיך אַזױי אויפפירן. אבער שוין אויסערלעך נייט עס mw‏ 
נוג גוילר. 

אין דעם מראכטפולן באסיין פון רער זאָאָלאָגישער סטאַנציע 
אין נעאַפּאָל, וו סיהאָבן שוין אװוי פי? סשונהריסע nen‏ פון רי 


12 


PORNN‏ רי צוויי ברואים; דער נידעריקער און דערצו נאָך רעגע- 
גערירטער אזיסטער PN‏ דעם הויך אַנטװויסלטן טינטענפיש. 

דער טינטעגפיש איז PT‏ פון זיין שטאַם. 

שטאַרקע נעהירן צענטראליזירן אין קאָפּ זייעע נייסטיקע 
קרעפטן, Din MN‏ ער האָט אין קערפּער נאנץ וייניס הארטע ביי- 
נער, ווערן אָבער די דאָזיקע נעהירן ביי אים, פּונסט װי ביי רער 
העכערער חוט-השררהדיקער mn‏ ביי דער זשאבע, פוינל אָדער 
מענטש, באַשיצט דורך אַ באזונדערן ווייכבייטרלדיקן רינג, װי אַ 
מין שארבן-הילע, וועלכע DANN‏ זיך זיכער נישט אַנטװיקלט, EN‏ 
עס װאָלט דאָ נישט WA‏ צו באַשיצן עפּעס ערגסטעס און DEN‏ 
פולעס. אינטעלעקט איז אָבער תמיר — IND DET‏ טען כמעט זאָגן 
וו 8 נעזעץ — S DO IIND‏ שטאַרפער באַווענלעכקייט. רער 
טינטענפיש שטיינט אויך אין דעם פּרט אומגשהויער WIR‏ די 
אויסטער: דער טינטשנפיש קאָן שווימען, לויפן, קריכן, יאָ, WER‏ 
בויען: ער פאַרבאַריקאדירט זיך wo‏ שטיינער, ווען W‏ זוכט אין 
זיין עלעמענט, דעם יםזואסער, זייננלייכן. נאָר אין דער BONN‏ 
לעכער נעשטאַלט לינט AN‏ אים נאָך אַביס? pır‏ שטאַםצייכן, 
עס שטעקט עפּעס אוטנעלומפּערטס, ווילרס אין זיין נאנצן געבוי: 
די אָרעמס ואַקסן ארויס פון קאָפּ, WDR‏ רי BR‏ און ארום 
דעם פרעסערישן ‚MD‏ און זיי כאפּן זייער רויב, פעסט צוהאלטנ- 
דיק DIN‏ מיט אַ רייע זויג-באַנקעס. 

די ווילדקייט פון דער DSB‏ ווערט נאָך אויפפאלנדיקער ביי 
דער נהויס, וועלכע דערטיים צו אַ קאַלאפאַלער mr un‏ רער 
טינטענפיש איז אין זיין ריזיקסטן PD‏ דער ,רראקאָן" פון די 
פישער-לעגעטרעס, פון וועסכן מען געפיטט עפויעמפלארן ביז צו 
צוואנציק מעטער אין דער לענג. אַ שפּין פון אַזאַ נרויס װאָלט 
זיכער געשווען דרי מיאוסעסטע פון אַלע פאַנד-חיות און רי שרעק- 
לעגענרע פון אַלע פעלקער. 

ורי טינטענפיש זענען אור-אַלט. זיי ערשיינען IR‏ אומגע- 
הויערע מאסן שוין דעמאָלט, m‏ פאר PM SHE‏ לאָוט Tr‏ 
5532 אַראָפּ דער פאָרהאנג איכערן לעבן אין רער שרד געשיכטע. 
פון די עלטסטע ציישן אָן האָט זיך, HN‏ אוים, אויףּ רעם ראָ- 


121 


DI‏ 8 שפּין. זעץ DIN‏ אַרײין רי פארשטאַרטע נלעזערנע 

אויגן פון 8 שעלפיש. גיב דעם קערפער די נאסקייט, די 
נליטשיקייט, רי ווייכקיים, גשרונצלטקייט און אבסאָלוט נאַקעט. 
קייט פון שלימאק. I‏ צו ביי די פיס רי געלענקען, אַזױ אז זי 
זאָלן TEN‏ שנלעך צו קישסעס, זיי זאָלן זיך אומבאָהאָלפן דרייען, 
און I‏ אַראַנק אַ געהייסניספולער זויג-קראפט, וועלכע גיט זיי 
די מענלשכפיזט אַלעמאָל זיך ערגעץ אַגדערש אָנצוכאַפּן, זאָלן. זי 
קאָנען אװועקסשלעפּן פון אָרט דעם דיקן קערפּערזאַק פון דעם שפּין. 
אַחוץ דעם לאָז דעם שפּין איבער די נאנצע ווילדקייט און רויבע- 
רישקייט DD‏ זיין נאַטור, לאָז WIN DIN‏ זיין קראפט און עקשנות 
DIN‏ זיין אינטעליגענץ, DEN‏ גיט DIE‏ די מענלעכקייט צו באהערשן 
יעדע לאגע. און גאר צום סוף DIN RD‏ נאָך נרויס: זי אַ פויסט, 
ווי AS‏ קאָפּ, וו אַן אקס, ענדלעך וי א וואַקפיש. 


DET‏ איז דער טינטענפיש. 


דער טינטענפיש איז זייער ענלעך צו אַ שפּין. ער DS‏ אָבער 
נישט קיין שפּין, ער איז אפילו נישט קיין קרוב פון שפּין, פּונקט 
אַזױ װי ער DR‏ נישט קיין פיש. 


ער איז אַ ווייך-חיה, אַן אוממיטלבארער NW‏ פון יענע מו- 
שעלן און שלימאקעס, N‏ שטאַם-ברודער DD‏ דער אויסטער און 
דעם גאָרטן-שלימאק. נישט מער װאָס ער האָט זיינע חברים שטאַרק 
איכבערגעשטיגן. צוברעך אַן איי מיט 8 הינדעלע, װאָס האָט זיך 
נאָר DEN‏ אָנגעהויבן אױיסצופּיקן, ME‏ גיס ארויס די מאַסע אויף 
N‏ טעלער: דו זעסט אַ װיסטן פּלאָנטער פון אַ פארנליווערטער 
מאַסע, וועלכע בלייבט ליגן װי טױט; און שטעל דיר פאָר דער- 
געבן רי דעהוװאַקסענע m m ‚nn‏ קוקט דיך pp‏ מיט אַ בליק 
DAN‏ קחפט פון געהירן און גייט צו געהירן, װו זי לויפט, שאַרט, 
סװאָקעט און פליט; אַזױ אומגעפער זעט אויס רער קאָנטראסט 


1:0 


בעפקע: 18 WER‏ קומט אין יעדן פון די YET‏ שלימאקעס נלייב- 
צייטיק WEN RD‏ שוידערלעכער שפּיל פון די יונגע לעבער-פּיאוו- 
קעס, און דו װעסט באקומען אַ שיינעם באגריף דערפון, DEN‏ 
דאָס אַלטע װאָרט פון דער ,ווילדער פרוכפּערונגס-קראפט פון רער 
נאַטור" Sm‏ באמת זאָגן. DW‏ דו ביזסט 1191 שטארק WE‏ קוקן 
דער נאטור נלייך PR‏ פַּנים אריין, האהפסטו ראָ פילן אַ שוירער 
פאַר DIT‏ ערהאבענעם, :;עװאַלטיקן, פּונקט mM‏ וען דער REDE‏ 
פיברויזט דאָ פאר דיר אויף, TR‏ דער אָקעאַן פון לעבן, די לאַװױינ 
שטורעמט אָדער די פאווינע פון שניי-קאָלאָסק דונערט. דאָס, ואָכ 
פון אומערשעפּלעכן ,ווערן", Dan‏ קייקלט זיך איבער דיר. 


ציעס, וועלכע שמייגן נאָך ווייט אַריבער די מעשים פון נאָרטן- 
שלימאק. 

די צוטיילונג פון אַפּאַראט האָט DIS‏ ערשטן רעזולטאַט קורם 
כל דאָס, װאָס נישט קוקנדיק אויף זייער דאָפּלט-געשלעכטלעכקייט, 
באַגעגענען זיך די געשלעכטער געוויינלעך נאָר אזוי, אַז איינער 
BIO‏ אַרױיס אַלס , ער" און דער צווייטער אֵלֶם ,זי". זיי באַ- 
השעפטן זיך אזוי אַרום קיינמאָל נישט אזי, אַן יערער שלימאק 
גיט דעם אַנדערן און נעמט ביי DIN‏ אין דער זעקבער צייט. איין 
שלומאק כאַפּט IN‏ דעם אַנדערן נאָר אזוי, אַן זיין מענלעכע (ד. 
ה. די DAN‏ געפינט זיך פון פאָרנט) געשלעכטלעכע עפענונג Dam‏ 
צוגעדריקט צו דער פרעמדער ווייבלעכער עפענונג. 

ראָס װאָלט אויף אַזאַ אופן אפילו געווען איינפאכער, װי דרי 
פריערדיקע נעשיכטע PR‏ װײינגאָרטן. אָבער שטע? דיר נאָר איצט 
IND‏ מאַטעמאַטיש-שארה דעם ווייטעהדיקן המשך. איין שלימאק 
באַהאַנדלט דעם אַנדערן מענלעך. דערביי בלייבט זיין אייגענע ווייב- 
לעכע געשלעכטלעכע עפענונג, וועלבכע ליגט pa wenn‏ הינטן, 
נאטירלעך, אין דער ראָויקער אקטיווער האנדלונג נישט באטיי- 
ליקט. איצט Wa‏ קומט צו צו זיי אַ הריטער שלימאק, וועלבער 
איז אויך DI‏ צו פונקציאַנירן אלס מאַן. ער געפינט די פרייע 
ווייכלעכע עפענזנג פון צווייטן שלימאק DR‏ הייבט אָן זיין אַר- 
בעט. דער דאָזיקער צווייטער שלימאק, וועלכער האָט אייגנטלעך 
BON‏ זיין פאַרן ערשטן נאָר ‚IND‏ וערט איצט פיט געואלם 
פארן דריטן ווייכ. דערביי בלייבט אָכער ידע" ביים דריטן די 
ווייבלערע עפענונג פריי, און דאָ נעמט Tr‏ וידער אַ פערטער 
שלימאק צו דער מענלעכער אַרֹבעט. אזוי אַנטשטײט, ענדלעך, א 
גאנצע קייט. ערשט נאָר דער לעצטער שלימאק כלייבט מיט זי 
ווייבלעכער זייט אינגאנצן פריי HN‏ שליסט DIS‏ דער איינציקער 
באמת נ אָר מענלעך-אַנגאזשירטער MD‏ די ריי, ‏ בשעת דער 
ערשטער גליד פון דער קייט אין אַלס געגךױפאָל נאָר ווייב און 
אַלע איבעריקע נלידער זענען נלייכצייטיק אַקטיוו מאַן און פּאַ- 
סיוו ווייב. 

איצט מאָל דיר נאָך אויס צו דער דשָזיקער נראָטעסקער אַראַ- 


118 


TOR‏ דיר דאָס בילד פון דער שלימאַק-ליבע פּאַרענדיקן נאָך 

מיט אַ זוילד שוי-שפּיל, וואָס רוקט זיך ארויס פון וואסער 
IN N‏ אמתער דיפיראמב פון רער נרעסטער ליבע-ענערגיע. 

שוין ביי די דאָזיקע ערר-שלימאקעס Dow‏ נישט זעלטן פאָר, 
אַז אָנשטאָט צוויי באַגעגענען זיך דריי ליבעזהורשטיקע שלימאַ- 
קעס, וועלכע טרעט דאן אַלע דריי אַרין PR‏ ליבע-שפּיל. ביז, 
ענרלעך, צוויי DD‏ זיי, װאָס 125 גראָר נענטער איינער DIE‏ אַנ- 
דערן, קופען צום העכסטן אקם. 

רו דערמאָנסט זיך WAR‏ אַן דער קליינער לעבערפיאווקע, 
וועגן וועלכער TR‏ האָב דיר דערציילט. פון דעם גאלאַנג פון 
שעפּס זענען יענע יונגע חיות אַװעק DD WERD PR‏ די וואסער- 
שלימאקעס פון מין לימנעאוס, װאָס האלטן זיך אויף DR‏ שליים 
פון אונזערע טייכן. דאָרט איז אין יעדן קליינעם פּיאווקעלע אויס- 
געוואקסן אַ WII‏ פּיאווקע-דור, וועלכער האָט די מוטער אַָרער 
DS‏ אינערלעכן צוסוועטשט, און אין די קליינע פּיאווקעלעך האָבן 
רא גענומען אַרױסשפּראָצן, נאָך איירער זיי האָבן דורכגעריסן רי 
הויט פון דער טויטער מוטער, ווידער נאָר קליינינקע פּיאווקעלעך. 
רי דאָזיקע שרעקלעכע פּיהאמידע האָט זיך אויפגששטעלט, וי גנע- 
זאָנט, איגשװוײיניק, אין שלימאק, DR‏ דער שלומאק אַלֵיין האָט זיך 
נאָרנישט I‏ רעם געזאָרגט. 

איצט לאָמיר אָבער ווידער אינדרויסן בלייבן ביי די דאָזיקע 
שלימצאקעס און זען, װאָס IN IND‏ אייגענע ליבע-פּיראמירן זיי בוי- 
ען אויף צווישן זיך. 

רי דאָזיקע זומפּ-אייטװוינער זענען אמתע שלימאקעס. פונקט 
וי אונזער גאָרטן-שלימאק, און זיי זענען אינערלעך אנדרוגונסן, 
ר. ה. ישרער איז DE‏ דער זעלבער צייט מאַן און פרוי, אויך פּונקט 
זוי אונזער נאָרטןךשליפאק. נאָר זיי שיידן WENN TI‏ פון די 
גאָרטן-שלימאקעס רערמיט, DEN‏ זיי האָבן, אָנשטאָט איין געשלעכט- 
לעכער שפענטעג, פון וועלכע ס'קומען ארויס ביירע שטאָפן, צוויי, 
— אַ מענלעכע, נענטער צו די ,פילער" NN‏ אַ ווייבלעכע, ווייטער 
ביים אָטעם-לאָך. די דאָזיקע אויסערלעכע צוטיילוננ DI‏ אָבער 
אישט רי ראָזיקע שלששצסעס רי טעגלעכקייט צו ליבע-קאָמפּליקא- 


117 


געבליבן, און ער נעמט זיך צו דער מוטערששפט מיט דער נאנצער 
קראופט. ער דארף אויסערלעך אָפּליינן די רייפע אייער. 

אונזער נאָרטןדמוטער לייגט דורכשניטלעך אַ בערגעלע אייער 
פון זעכציק ביז אַכציק שטיק, איינם נאָכן אַנדערן. איידער זי 
נשמט זיך אָבער דערצו, בויט זי זיך אַליין אויס דערצו אַ זיכערע 
וויג. זי, וועלכע ווייסט קיינמאָל נישט DD‏ נראָכן, שטופּט זיך ארויס 
מיט דעם פאָדערשטן טייל פון קערפּער, m‏ ווייט זי קאָן נאָר, 
DD‏ איר הויז און נראָבט TI‏ אַרײן אין דער פייכטער ערד, ביז 
זי מאַכט אַ קיילעכיק לאָך פון אן ערך זיבן צענטימעטער אין דער 
טיף. זי זעצט זיך INT‏ אַװעק ביי דער עפענונג פון דעם דאָזיקן 
IND‏ אזוי, TS‏ איר שלימאק-הויז דעקט פון אויבן צו און באהאלט 
דעם גאנצן אקט. איצט DOW‏ וערן די אייער אין משך פון איין 
אָדער צוויי טעג אַרײינגעװואָהפן, און וי נאָר דאָס אין אָפּנעטון, 
שאַרט די באַזאָרגטע אלטע ANNE WIN‏ די ערד און דעקט צו 
די נאנצע וויג אזוי, TE‏ מען זאָל קיין שפּור WO‏ פון איר ven)‏ 
קאָנען געפינען. אין אַ חורש אַרום קריכן, ענדלעך, ארוים די יונגע 
פון זייער קבר, פארטיק אנטוויקלט צום פרייען לעבן אויף דער 
לופט. 

ווידער שטייט אויפן לייטער פון דעם ים-"שטערן צו דער 
מאַדאָנע אַ ניי שטאפּל פאר דיין בליק... אויפן DE‏ פון DIT‏ 
וויקדן אומקומען פאַר די קינדער, וועלכע דער װאָרים האָט ריר 
פּאָרנעשטעלט אין אזעלכע שוידערלעכע בילדער, --- די רירנדיקע 
זאָרג פון דער ? עב עדיקער WED‏ פאר די נאָך נישט "DIN‏ 
געפּיקטע וונגע. די מוטערלעכע זאָרג, די ראָױקע גהיסע גע- 
שלעכטלעכע ליבע, DEN‏ פירט צו נייע צילן, גייט איבער m‏ 
פּאסיוון טוט צום אַקטיוון לעבן, -- IS‏ אנווייזונג, װי אחי אין 
דער ליבע פלעכטן Tr‏ לעבן און טוט צונויף, און די העבערע 
ליבע-פאָרמען פאַרװואַנרלען דעם טויט אין IR‏ איבערגאנג צו אַ 
העבערן לעבן... 


16 


האָט דער טעלעסקאָפּ זיין אַרבעט אָפּגעטון און ער קאָן זיך ווידער 
ארויסצ א 
ין קעסל װועט זיך דער פּאטראָן איצט עפענען, און די פרעמ- 
רע וי en‏ וועלן ארויפווימלען. זיי װעלן זיך וייטער 
זעלבסטשטענדיק אַװעקלאָזן וואנדערן דאָך נאָר ביז DEN DIE‏ 
וו עס הויכט Tr‏ אָן דער ווענ ארויף צו דער אמתער גרויסער 
אייער-שאכט. איצט IN‏ זיי זיך אַרײינבאַקומען אין דער MET‏ 
קער שאכט. און װי נאָר Tr DVD‏ אַזאַ רייפן און דרייסטן זוי- 
מען-חיהלע טרעפן ביים אויבערשטן ראנד פון דער שאכט א דייף 
איי, DIN‏ ער דאָס דאָזיקע איי באפרוכטיקן: קערן װעט קומען 
צו קערן און, לוים דעם WS‏ מעטאָד, זיך צונויפגיסן. װי אָבער 
DIN DNT‏ נאָר נעשען, DM‏ זיך DET‏ באַטרעפנדע איי נלייך אי- 
בערציען מיט אַ מין נאָרל-קלייד, װוי אַ קליין נאָדל-חיהלע, כדי אַ 
אווייט צו היציק זוימען-חיהלע זאָל אין אים נישט WIND‏ אריין. 
לויט דעם, WW‏ דאָס דאָזיקע נאָדל-חיהלע DIS?‏ זיך אראָפּ PS‏ 
טיפער און WED‏ אין שאַכט, שלייפט DIN Tr‏ אלץ מער אֶפּ דאָס 
נאָר?-קלייר, און עס ציט זיך איבער SE DD‏ שיינער הארטער קאלך- 
שאָל, וועלכע מאַכט עס ענלעך צו אַ שנייזוייס פלינלאיי. ביי 
אונזערע היימישע שלימאקעס קאָן מען עס פארנלייכן נאָר מיט 
אמתע ל:ליפוט-פויגל. אייער, פון העבסטנס זְעקַם מילימעטער די 
לעננ. עס זענען WON‏ פאַראַן דרום-אמעריקאנישע פאנר-שלימאקעם, 
וועלכע לייגן באמת IN‏ איי, ואָס MS PR‏ גרויס וי א נאָרמאל 
PN‏ 
דערזוייל אָבער, ביז דאָס געשעט, קאָן דער גרויסער שלי" 
מאק נאָך עטלעכע מאָל האָכן איבערגעחזרט דעם גאנצן קאָמפּל 
צירטן ליבע-אקט. נייע ליבע-פיילן, נייע זוימעפאטראַנען זענען 
אין DIN‏ אויפגשוואקסן און צוזאמען מיט זיי נייע אומגעצוימטע 
ליידנשאפט.- אזוי קומט POS‏ אין יענעם פעס? נֵאך פיל נייע 
זוימען, וועלכע מאכן דורך דעם זעלבן ועג, בײ, ענדלעך, אלע 
אייער פון דעם דאָזיקן פעזאָן זענען באַפרוכטיקט. און וי נאָר 
ראָס DR‏ פאַרעטריקט, האָט שוין רער גוטער שלימאס נישט מער 
קיין פּאָטערלעכע פליכטן. נאָר די מוטערלעכע אי אים נאָך 


115 


אַריינגעפירט TEN‏ אין דער פרשמדער עפענונג פון דער אייער- 
שאכט. WAR‏ דערצו NO‏ איצט, ענדלעך, באמת שוי די געשלעכט- 
לעכע עפענונג פון איין שלימאק, פון וועלכער עס שטעקן ארויס 
דער מענלעכער טעלעסקאָפּ און דאָס ווייבלעכע SD‏ גענוי זיך 
צונויפקומען מיט דער אַנטשפּרעכטר-דאָפּלט-אויפגעפּראלטער עפע- 
נונג פון צווייטן שלימאק. נאָך IS‏ עקשנותדיקער אַרבעט, נאָך 
אומצייליקע אומגעלונגענע עקספּשרימענטן, לייגן זיך די העלזער 
ארויף קרייצאַרטיק איינער אויפן אַנדערן אזוי, אַן די געשלעכט- 
ירלעכע טיילן קומען זיך צזנויף. פון ביידע זייטן רוקט זיך דער טע- 
לעסקאָפּ POS‏ טיפער און טיפער אריין אין דער ווייבלעכער שאכט. 
נאָר ווען ביידע אָרגאנען זענען איננאנצן פאַריײיניקט, DET‏ הייסט, 
ווען בייידע שלימאקעס זייען אין דערזעלבער צייט DIS‏ מאן און 
ישניירן DON‏ ווייב, טרעט איין א פולשטענדיקע בארואיקונג, דער 
העכסטער פּונקט פון גאנצן אקט פאַר ביידע. די פריערדיקע שטאַר- 
סע נשמה-אויפרענונג מיט איר אומרואיקייט לאָזט נישט איבער 
קיין ספק דערין, IS‏ אויך אין נשמה-זין איז BON‏ אין דער אינדי- 
ווירועלער ליידנשאפט דערגרייכט דער העכסטער פּונקט פון תענוג, 
הנם די וויקדע אויסערלעכע באווענונגען הערן DS‏ דעם DET‏ 
מאָמענט כמעט אינגאנצן אויף. דער אייגנטלעכער DDR‏ ויערט 
אזוי פון פיר ביז זיבן מינוט. 

ווען הו װאָלסט געקאָנט גלייכצייטיק אַרײינקוקן אינעװייניק 
אין קערפּער פון די פאַרחלשטע שלימאקעס, װאָלסטו געזען, m‏ דער 
מענלעכער טעלעסקאָפּ האָט זיך פעסט אַרײינגערוקט אין דער ווייב- 
לעכער BORD‏ דודך 8 בלוט-פארהאַלטונג איזן ער דאָרט אָנגע- 
שװאָלן נעװאָרן אזוי, אַז ער קאָן זיך נישט גלייך צוריק ארויסציען. 
ער האָט זיך אָבער אריינגערוקט נישט דירעקט אין דער אייער- 
שאַכט, נאָר איןדעד זייס אין יענעם ליידיקן רעזערוװאַר, וועגן 
וועלכן מיר האָבן פריער נישט געהאט קיין אַנונג, צו װאָס ער 


סאָן דינען. 
נאָנט ביים אַריינגאנג DIT DR‏ דאָזיקן רעזערוװאַר DEN‏ איצט 
הער װײמּעךפאַטראָן גליפלעך אַרױפגעלאָזן פון טעלעסקאָפּ. דערויף 


114 


ליירנשאפט, 8 ,ליבעזאיינשפּריצננג". איננאנצן אויפגעקלערט איז 
רערוויי? אָבער די ראָויקע ווונרערלעכע געשיכטע פון דער ליבע 
פון דער שנאָבל-חיה נאָך אויך נישט. עס אין BUN‏ דערצו צו 
באַמערקן, אַז, הנם די ליבעזפיי? פון די שלימאקעס אין נישט 
DEM ‚rn‏ זי אָבער תמיד אויסגעשאָסן PR‏ אַ גאנצן װאָלקן פון 
ווייסלעכן דריז?-זאפט. דאָס דריזל, DM‏ ניט אַהױס דעם דאָזיקן 
‚Dan‏ שטעלט מיט זיך פאָר 8 ריזיקן אֶרגאן, און ס'וואָלט גע- 
ווען אַ װוטדער, ווען אַזאַ גרויסער אֶרנאן זאָל צושטעלן נישט mo‏ 
צוי , אַ פּאָר טראָפּן ON‏ אויף אויסצושמירן דעם פייל-טאש און די 
פייל. ווען מען זאָל Joy)‏ מיינען, אַז דער דאָזיקער זאפט איז אויך IS‏ 
אַפּראָדַיזיאַקום, פון וועלכן סאיז גענוג אַ קליינער טראָפּן אויף 
צו דערוועקן די גרעסטע ליידנשאפט PR‏ בלוט פון דעם געטראַָ- 
פענעם שלימאק, װאָלט מען זיך געקאָנט פאָרשטעלן, אַז די פייל 
טראָגט מיט זיך תמיד אַריבער אַביסל? פון דעם דאָזיקן זאפט 
און רופט אַזױ ארום ארויס דעם גשהעריקן עפעקט. מען קען אָבער 
נישט אָפּלייקענען, אַן די זיכערע באַאָבאַכטונגען האָבן ביז איצט 
אין ערגעץ נישט געגעבן קיין דירעקטן אָנהאלטס-פּונקט פאַר רער 
ראָזיקער דרייפטער השערה, NN‏ דעריבער בלייבט די גאנצע [Er‏ 
נאָך אַביס? טונקל. נאָר אַז נאָך דער פייל קומט אַן עראָטישער 
אויפרענונג --- דאָס איז אינגאנצן פעסטנעשטעלט. 

דער ערפאָלג באמערקט Tr‏ נלייך, וי געזאָגט, אין דער וויי- 
טערדיקער פירונג פון ליבע-שפּי?. מיט אַ נייעם שטורעם, וועלכער 
DIN‏ שוין איצט נישט איבערנעריסן, הויבט זיך IS‏ דאָס ww‏ 
פון רי ליפּן DIN‏ דאָס פּרעסן זיך אייַנער DIE‏ אַנדערן. פּלוצלונג 
רוקן זיך ארויס ביי ביידע ליבנדיקע די געשלעכטלעכע טיילן, און 
איצט שוין נישט נאָר די ווייבלעכע, נאָר אויפן ערשטן פּלאן אויך 
דער גרויפער , טעלעסקאָפּ", מיט וועלכן סיקומען ארויס די זוי- 
מעןבאַהאַלטער. פּונקט וי IN‏ אמתער טעלעסקאָפּ רוקט זיך דער 
מענלעכער TA‏ פריער נאָך האלב אַרױס, דערנאָך שרויפט Tr‏ 
ארויס פון אים אַ צווייטער SO‏ ביז ביידע טיילן נגיסן זיך נישט, 
ענדלעך, צונויף DR‏ איין רער. די דאָזיקע רער דארף ארויסלאָמן 
רעם זװימען-פּאטראָן. זי no‏ דעריכער דורך ישרן ליבע פּאויטנער 


113 


8 קויל, כדי שפּעטער זאָל אויפפלאמען די ליירנשאפט? 

איך בין זיך מודה, אַז גראָד. דער דאָזיקער געראנק ברענגט 
SDR DIS TO‏ ספק. איך האָב אַ צייט געטראכט, צי איז נישט 
אַמאָל די דאָזיקע ליבע-פייל IS‏ אנדער מיטל, צי פירט זי נישט 
שמאָל אויס א מין איינשפּריצונג, DEN‏ פירט אריין אין בלוט 
וועלכן סשיז שטאָף, װאָס DPI‏ אַלס אַפּראָדיזיאַקום, אלס ליבע- 
רייץזמיט?. אַן עס זענען פאראן אַזעלכע רייץזמיטלען ווייסטו שוין 
מסתמא, אַלע ליבע-געטראנקען שטיצן זיך שוין פון די אלטסטע 
צייטן אָן דערויף, און דער איינפאכער אַלקאָהאָל אין ביי DIN‏ 
איינער פון די זיכערסטע בלוטזפארפירער, וועלכער האָט שוין אומ- 
צויליקע עראָטישע קאַטאַסטראָפּעס אויפן נעוויסן. אַן אויך חיות 
ווענרדן בכלל אָן ביי פרעמדע אַזעלכע איינשפּריצונגען, ווייזט דיר 
יעדע גיפט-שלאנג, וועלכע שטעכט אַריין אַ דורכגעלעכערטן צאָן, וי 
א מאָרפיום-שפּריץ, אין פרעמדן פלייש און שפּריצט דאָרט אריין 
רורך דעם קאַנאַל פון דעם דאָזיקן צאָן דעם זאפט פון אַ גיפט- 
דריזעל, DEN‏ ווירקט אין דעם פאל, אמת, אלס טויט און צושטע- 
רונג. אין איין איינציקן פאל רעכנט אָבער די וויסנשאפט ביי אַ 
נעוויסער חיה, אַז זי ווענדט אָן אַזאַ הוילן שפּריץדשטעכער אויך N‏ 
אַרײנצזשפּריצן אין דער פרשמדער חיה אַ געשלעכטלעך-אויפרעננ- 
ריקן ריידזאפט, אַן אַפּראָדיזיאַקום. דאָס DIN‏ יענע משונהדיקע 
אויסטראליישע בריאה, וועלכע שטייט אויף N‏ גנעוויסער שטופע 
נאָכט צן אונזערע אייגענע מענטשלעכע אור-עלטערן, די שנאָבל- 
‚mm‏ דאָס הייסט, וי ארום, אַ זויגזחיה, הנם אפיל NS‏ גאַנץ 
נידעריסע. די מענלעכע שנאָבל-חיה האָט אין די הינטערישטע פיס 
א הוילן ‚Sm‏ אין mo‏ פון וועלכן סגעפינט זיך אַ דריזל, װאָס 
גיט אַרױיס אַ שארפן זאפט. דער דאָזיקער זאפט אין DON‏ פאַר 
אטדעדע זוינ-חיות גישפטיק, אָכער אין קיין אמת גיפטגעווער איז 
‚By‏ וי סשוייזט אויס, נישט, IN)‏ עס DIR‏ פאַראַן אַ גרויסע INN‏ 
שיינלעכקייט, אַז דער ,ער" סהאצט Din‏ דעם דאָזיקן נאָנל די 
, זי" כישעת דעם באהעפטונגס-אקט, און מאכט איר ME‏ ארום 
מיט דשם רייץ-טיטל, Dam‏ דארף פֿאַרנרעפערן רי גששלעבטלעכט 


112 


אז דאָס איז אזוי, האָכבן שוין רייטלעך באמערקט רי עלטערע באַ- 
אָבאַכסער פון רער ראָזיסער שלימאקליבע, HN‏ רער נייעסטער 
פאָרישער האָט עס mi)‏ געקאַָנט באַשטעטיקן; מען האָט רי פייל 
רעריבער שטרענג פֿאַכמעסיק אָנגערופן ,ליבע-פַייל". רער גענויער 
געבוי פון די דאָויקע ליבע-פיילן איץ ביי די פשרשירענע מינים 
שליפאקעס זייער פארשירן און גיט רעם פאַרישער S‏ שטארק-סיס- 
טשמאטיש רערקעןזמיטל. נאָר אין דער לעצטער צייט האָט En‏ 
- נעס מייזענהיימער אין זאָאָלאָגישן אינסטיטוט פון מארבורגער או- 
ניװוערסיטעט נישט נאָר נאָבאמאָל גענוי נאָכגעשפּירט דעם ליבע- 
ראַמאן פון דעם גאָרטן-שליסאק, נאָר אזיך אויפנענומען TS‏ 8 גאנ- 
צער סעריע באַרימטע פאָטאָגראפיעס DENT‏ פייל-שיסן און 8לע 
איבעריקע מאָמענטן פון דער דאָזיקער הויך-דראמאטישער האנר- 
לונג. ביי דעם אלעם מוז איך זיך פאר דיר מורה זיין, אַז די פיי?- 
געשיכטע איז פאַר מיר ET‏ נישט אינגאנצן קלאָר. 

מיר הארפן גלויבן, IN IS‏ אױיסגעשפּראָבענער שמערץ-אקט, 
אַן אָפּטמאָל נעפערלעכע פארווונדונג, שפּילט דאָ די ראָל פון אַ 
רייץזמיט? פאַר דער העכסטער נייסטיקער ל יב ע-אויפרעגונג. פרו" 
ער האָט מען נערעכנט, אַז די Maya‏ ווערט יעדער מאָל אויס- 
געשאָסן מיט דעם צי? צו טרעפן גענוי אין דער פרעמרער ליבע- 
עפענונג. DANN DET‏ פון איר געמאכט 8 דירשסט קיצל-נעציינ, 
װאָס מען װאָלט נאָך געקאָנט, נישט קוקנדיק אויף דער קאָמפּלי- 
צירטקייט, באנרייפן צוליב ענלעכע פאלן אין דער חיות זועלט. אָבער 
DD:‏ דער דאָזיקער מיינונג DR‏ נאָך דער קלאָרער נייער אויספאָרשונג 
גאָרנישט געבליבן. דו ווייסט אָבער, IE‏ שמערץ און תאוה-תענוג 
האָבן זיישר סרובהשע שטריכן. דו ‚DOWN‏ אַז IR‏ ביי אונז מענטישן 
זענען פאראן קרענקלעכע פאַרקרישלונגען פון געשלעכטלעכן לעבן 
ביי װעלכע נאָר דער שטמערץ קאָן ארויסרופן דעם תאוה-תענוג, 
Dies‏ השכסטער עדאָטישער SE‏ איו מעגלעך נאָר ביי דער שוי- 
דערלעבקייט פון קערפּערלעכן שמערץ. די אומגליקלעבע פארקריש- 
פונגען פון פאריזם, וועלכע פארוואנרלען דאָס אניקע פאנר פון 
אמתן ליבע-געפיל אין אַ בלוסטיקער ליבעאשינקוויזיציע, געהערן 
אַהער, צי זאָלן טיך זיך פאָרשטעלן, א ביי די דאָזיפֶע טטע Ten‏ 


אין דער ליבע-עפענונג. זי האָט געדארפט נאָר װו עס איז טרעפן 
דעם צווייטן שלימאק. אין דער גרעסטער צאָל פאלן טרעפט זי DIN‏ 
איינפאַך אין ראנד DD‏ רעם אויסגעצויגענעם קערפּער. אָבער דער 
מוסקול-שטויס, וועלכן די פיי?ל האָט באקומען, DS‏ געווען u‏ 
שטאַרק, אַז זי זאָל זיך אַרײנבױערן פעסט אין קערפּער פון דעם 
ליבע-פּארטנער. די דאָזיקע שלימאק-ליבע איז אויך אין דעם פּונקט 
זייער ערנסט., זי שיסט, I‏ עס מון שוין אין מיטן פון ליבע- 
שפּיל געשאָסן ווערן, מיט אמתע קוילן. גאנץ דייטלעך באמערקסטו, 
וי דער געטראָפענער שלימאק ניט אַ צאפּל, SD‏ א מאָמענט = 
DEN IND‏ דרינגט אַרײן די שארפע SD‏ אין דער גאנצער לענג 
אין פרעמדן קערפּער און עס קאָנען, אמת אין זייער זעלטענע און 
אומבאַרעכנטע פאלן, פאָרקומען קאָמפּליקאציעס, ווען די פייל לע- 
כערט דורך די לונג און מאַכט אַ לעבנסגעפערלעכע am‏ 

נאָכדעם קומט נלייך דער אומדערווארטעטער ליבע-ערפאָלנ; וי 
אויפנערעגט דער געטראָפענער שלימאק איז שוין פריער נישט נע- 
ווען, דערגרייכט WIN‏ איצט צוליכ דעם שאָס, נישט קוקנ- 
דיק אויף דעם נאנצן װייטאָג, זיין ליידנשאפט די העכסטע מדרגה. 

דאָס אויסשיפן רופט WON‏ ארויס אין ערשטן מאָמענט ביי 
דעם רעװואָלווערצעליבטן אַלֵיין א מין פאַרמאַטערונג. אויף אַ קור- 
צער וויילע פאלט זי אַנידער װוי טויטזמיד, און ווען ביידע פּארט- 
נערן האָכן אָפּנעשאָסן, דאַרפן זיי קודם כל האָבן IS‏ אֶפּרו-פּױזע. 
האָט WIN‏ נאָר איינעד געשאָסן, לאָזט זיך דער צווייטער, דער 
פאַרווונדעטער, נלייך נאָך דעם שמערץצצאַפּל מיט אַזאַ ברען צו 
רעם ערשטן, אַז ער ניט DIN‏ קוים צייט צו זיך צו קומען. און 
דער דאָזיקער ברען דערפירט ענדלעך צוֹ דעם העכסטן אקט, צו 
רער געשלעבטלעכער פארייניקונג פון ביידע שלימאקעס. 

וי אַזױ האָט די פייל נעהאט די דאָזיקע ווירקונג? זי אליין 
ווערט אין נאָרמאלן פאַל שפּעטער איינפאַך ווידער ארויסגעשטויסן 
פון דער ווונד און פאַלט, אלס אומנוצלעכע זאַך, אװעק. ביידע 
שלימאקעס האָכְן אין זייער נאָד?-טאַש די קראפט צו פּראָרוצירן 
8 נייע Sub‏ שוין אין משך פון עטלעכע טענ. WIE‏ וי אװי 
האָט דער שאָס אַפֿיין נעקאָנט אדויסרופן אַן עראָטישע אויפרענוננ? 


116 


קוננ ארויסלייען די דאָזיסע אייער אינדרויפסן אויפן קערפער? 

ניין, אױך ראָס me‏ עס נישם. צושאמען מיט רעם זוים ps‏ 
דער אייער"שאכט, אין װעלכן עס Mm‏ זיך גאָר איצט נישט 9 
אוייער, קומט אַרױס -- און DET‏ איז, וי סשווייזס DIE‏ איצט 
רער נאָנטסטער ציל -- AM‏ דער ליכטיקער וועלט יענע געהיימ- 
ניספולע ‚Rt‏ וועלכע IN TE‏ דאָ פריער באצייכנט Ha DR‏ 
DR‏ און DR‏ וועלכער סינעפינט זיך רי קלייעע שארפע שפיצי- 
קע פיי? פון קוילקיערן קאַלך. דער דאָזיסער טאַש און זיין גע- 
היימניספולע פיי? אין DER‏ פאד די פאַרליבטע שלימאקעם רער 
עיקר. נאָכאמאָל און נאָכאמאָל OWN‏ גשפמרװוט, געענרדערט DEI‏ 
אָרט, געקוועטשט, געפּרעסט, פּוגקט m‏ די ברואים װאָלטן זיך 
געצילט איינער DR‏ אַנדעדן. צוויי שעה קאָן עס וויערן, איידער 
סינעליננט איינצושטעלן די זאך אַזוי, m‏ מען װויל. דאן אָבער טוט 
מיט אַמאָל אַ פלאץ, דער פייל-טאש טוט TI‏ אַ רוֹק אַדױס אין 
זיין נאנצער גרויס, און איצט סהםט אַמאָל פאָר די וילדסטע 
ערשיינונג. 


רער , פייל-טאַש" שיסט אויס. 


ביז איצש אין עס געווען נאָר אַ טאַש, איצט BWIN‏ עס מיט 
אַמאָל אַ זעלבפטשטענדיקער הארמאט. װי אַ רויךזואלקן פון x‏ 
פּיסטאָלעט. אזוי פּלאַצט אַ ווייס װאָלקנד? פאַר DIT‏ פייל-טאַש, 
עס איז אָבער נישט קיין אמתער רויך, נאָר IS‏ אויסברוך פון אַ 
צושויסטער ווייסער פליסיקייט. דער עראָטישער האַרמאַט שיסט, 
Dr‏ אוים, DE‏ וואסער. אִבער DD WON‏ רער פליסיקייט 
פליט אויך DIS‏ אן אמתער קויל DIE‏ צווייטן שלימאק. 

צי האָבן מיר נישט געהאט קיין טעות? WS‏ האָט WEN‏ 
נאָר אױיסגעשאָפן יענער זאָרנפעלטיק צזנענרייטער װימען-פּאטראָן? 
האָט אפשר דער שאָס געצילט אין דשר WRITE‏ אייער-שאַכט-עפע- 
נונג, אַזױ אַז דעחמיט אין שוין, ענדלעך, פאָרַנעקומען די אמהע 
באַהעפטוננ? ניין, ווידער נישט. אַרױיסנעפלױיגן און געפראָפן דעם 
צווייטן שלימאק האָט גאָר די שפּיציקע קליינע פייל פון יענעם 
טאַש. און סץוייזט אויס, אן די פייל האָט נאָרנישט געצילט גראָר 


109 


.— 


אויך דעם זעלבן פאַרלאנג. אָבער מען זעט באלר, אַז מען אין 
Dim)‏ ביי גאנץ נידעריסע חיות. מען זעט באַשיינפּערלעך, װי עס 
מישט זיך אריין אַ פאהוויסלטער נשמה-עלעמעגט. 
ביידע שלימאַקעס נייען זיך אַסענן מיט א באשיינפּערלעבער אוים- 
רענונג. פריער דרייען זיי זיך איינע DIS‏ רער אַנדערער אין Po‏ 
אזיסטערלישן שלימאק-טאַנץ. INT‏ ציען זיי זיך ביירע אויס, װי 
גרוים זיי זענען, איינער נעבן אַנדערן, דריקן Tr‏ צונויף מיט די 
קערפּערס, אָנלענעמריק DD TI‏ די DIE‏ אויף זייערע , הייזער", 
און גיסן זיך צונויף אינגאנצן m‏ מענטשן, מיט זייערע דיקע ליפן 
אין אַ הייסן קוש. לעבהאפט ווערן באַװענט די wma‏ רער 
אָטעם פליט. די לייהנשאפט ברענט. 
RT WIN‏ טרעט ווירער איין אַי פּויזע. די אויפרעגונג ווערט 
נישט פארשווונדן, נאָר זי שטעלט זיך אִפּ אויף א וויילע. עס גייט 
רורך נאָך אַ האלבע שעה, אין וועלכער עס זעט אויס, וי BORD‏ 
זיך געגרייט עפּעס אויסערגעוויינלעכעס, אָנשטאָט די זאך At‏ 
נלייך, לויטן אַלטן נאַאיוון נאַטור-פדר, דערפירט ווערן ביזן MD‏ 
און, באמת, נאָכדעם װוי עס נייט דורך די דאָזיקע וויילע קומט 
INH‏ רער משונהריקסטער אינטערמעצא., זיי ציען זיך אויס פונ- 
Dam‏ ציטערטדיק פאַר אויפרעגונג, דערנענטערט זיך איין שלִי- 
AN‏ צום אַנדערן טיט דער נעשלעכטלעכער עפענונג, און עס זעט 
אויס, וי ווען ביי אונז מענטשן װאָלט איינער פון די פאַדליבטע 
מיט דעם נאנצן ליכעזשטורם געשטופּט און געפּרעסט די רעכטע 
זייט פון זיין האלז צו דעם צווייטן. אָט.טוט עס נאָר איין I‏ 
מאַק ‚IS‏ אָט טוען עס באַקר ביידע. אָבער DI‏ מאצט זיי נישט 
אויס (און דאָס MN‏ דערווייל דאָס מערקװוירדיקסטע), צי דריקן 
זיי זיך דערביי צונויף גראָר. מיט רי געשלעכטלעבע עפענונגען. 
אויך DW‏ פון די ברייט אויפגעפּראלטע עפענונגען נישט ארוים- 
געשטעקט יענער באהעפטונגס-טעלעסקאָפּ, הינטער וועלכן די װי' 
מעןזחיהלעך װאַרטן אויף דער געלעגנהייט אַרױסצוניין, נאָר עפּ 
band‏ זיך נאָר ארויס דער זוים פון דער אייער-שאכט. צי וילן 
רי דאָויקע משונחדיקע ברואים זיך אויסטוישן, אָנשטאָט די ווי" 
מען, מיט די אייער? WIR‏ זוילן זיי זיך נאָך WED‏ דער באַפ-זכטי- 


108 


עפּעס פֿונדרויסן ורך יענע muyay‏ און דערפון װעלן מיף 
באַלד עפּעס הערן, 

הארט ביי רער געשלעכבטלעכער עפענונג געפינט זיך אָבער 
נאָך S‏ צווייטע זאך, און DR DENT‏ דאָס מערקוירדיקסטע. דאָס 
m‏ אַ קליינינק שעכטעלע, אַ מין גילזע, DEN‏ עפנט זיך אין דער 
זייט פון דער געשלעכטלעכער עפענונג; PR‏ אים ליגט א קליינער 
געננשטאַנד פון 8 קאלך-מאַסע DIN‏ נעשטאַלט פון S‏ שאדף פיי- 
לעכל. אויך די דאָזיקע געהיימניספולע Dan et‏ צו די אייער 
און צו די זוימען אבפאָלוט נישט קיין שייכות: זי מוז אויך ווארטן 
אויף עפּעס אַזעלכעס, װאָס זאָל קומען פון דדויסן. 

לאָמיר איצט פארלאָזן דעם קערפּער פון אונזער שלימאק, אין 
וועלכן מיר האָבן אַנטדעקט די אלע צייכן און װונדער, און זיך 
צוקוקן 8 וויילע פונדרויפן צו דער גאנצער חיה. אירע מענלעכע 
געשלעכטלעכע פּראָדוקטן באווענן זיך אַלֵץ שטארקער אין איר 
קערפּער, WON‏ זי אליין IND‏ מיט זיי נאָרנישט טון. ווען זי זאָל 
װועלן, BORN‏ איר, נישט קוקנדיק אויף דער נאטצער קאַמפּליצירט- 
קייט פון געשלעכטלעבן אַפּאַראט, ET‏ נאנץ לייכט נעווען זיך אליין 
Ir‏ באפרוכטיקן. דער באוועגלעכער באהעפטונגטסגליד מיט זיין 
רייפן זוימעפּאטראָן װאָלט זיך נאָר געדאהפט אויסבוינן און 
אַרײינרוקן אין דער נרויפער שאַכט, וו עס ווארטן די רייפע איי- 
ער, DIN‏ אויסשיסן אַהין זיין פּאטראָן. 

אָבער אןנזער שלימאַק איז ווייט פין אַזא ,פארבאַטענער" האנר- 

לונג. ער בלייבט אויפן באָדן פון רער ,מאָראל", Dan‏ נישט IMS‏ 
פיל צוליב זיין רעספּעקט IND‏ דעם טאטורגעזעץ, וי צוליב IN‏ 
גענשמלעכקייט-מאַָטיוון. ער Dann‏ אױף עפעס באזונדער אויפ- 
רייצנדיקעס און אנגענעמס, DEN‏ די זעלבסטבאפרוכטיקונג BIN‏ 
אים קיינמאָל נישט נעבן. און דאָס דאָזיקע ,אנדערע" באווייזס זיך 
טאַקע נלייך איינפאַך אין געשטאַלט DE‏ אן אַטדערן שלימאק na‏ 
רשמזעלבן מין.. 

אָט קומט ער Pe‏ אין דעם הייסן יזני-טאָג Om OO‏ 
וואקלדיקן שליפאקזאַנג. פון דעם זעלבן געבוי m‏ זיין פארטנער 
(די ווערטער כלה און חתן לאָזן זיך דאָ נישט אָטענרן), האָט על 


06 Ni 


לעך, גייען אריין אין לינקען ענגערן טייל פון קאנאל, בשעת רער 
רעכטער פאראלעלער טונעל DR‏ רעזעהוזירט נאָר פאר שעפּסן, ראָס 
הייסט פאַר איי-קשמערלעך און WE‏ פרעמרע ווימען-סעמערלעך, 
DAN‏ קומען אריין פון דרויסן. דער ענגערער זוימעך-קאַנאָל פירט 
אַריין BONUS PN‏ רעזשרוװאַר, וועלכער אין נישט עפּעם 8 
רערש, mM‏ אַ ריזיקער מענלעכער באַהעפטונגסצליד, װאָס ליגט נע- 
וויינלעך NO‏ אַרײינגעצויגן אין קערפּער. דער דאָזיקער באַהעפ- 
טונגס-גליר עטדיקט זיך מיט 8 פרייער עפענונג הארט ביי דעם 
אויסערלעכן ראנד פון דער געשלעכטלעכער עפענונג, אין דער אנ- 
דערער זייט פון וועלכן ס'עעפנט זיך אוֹיך ברייט דער גרויסער 
אייער-רעזערוװאַר. אין נויטיקן פאל האָט דער מענלעכער רעזער- 
װואַר די פעאיקייט זיך אַרױסצושטופּן אינדרויסן און זיך אומצו- 
הרייען, אי אַן ער רוקט זיך, ענדלעך, ארויס, וי אַ פאננע- 
טעלעסקאָפּ, פון דער גרויסער ליבע-עפענונג און זעט איצט rw‏ 
אויס װוי אן אספתער מענלעכער נליד. DAS‏ אזא גליד IND‏ ער ארויס- 
ציען די אָנגעזאמלטע זוימען-חיהלעך פון דער עלטערלעכער חיה און 
זיי עווענטוע? אַריינווארפן אין IN‏ אַנדערן שלימאק-קערפּער. 

ופריער אָבער, וי נאָר זיי קומען Pas‏ אין דעם מענלעכן 
רעזעחווואר, בלייבן די זוימען-חיהלעך נאָך אַ וויילע דאָרט רואיק 
לינן און טאַכן פריער, אזוי צו זאָנן, זייער טואלעט. דורך אַ באזונ- 
רערן קלעפּיקן שליים ווערן זיי צונויפגענומען אין איין קגוֹי? און 
פאַרװואַנדלט אין MS‏ גערופענעם זוימען פּאטראָן,. דער דאָזיקער 
זוימעןזפּאטראָן האָט ווידער זיין באזונדערן צוועק, וי מיר A‏ 
DNT‏ גלייך זעען. 

מיט דעם אַלֶעם אין נאָך דער אַפּאַהאט פון שלימאס נישט 
אינגאגצן פארענדיקט, ער האָט נאָך צוויי פארוויקלטע נעבן-מאַ- 
שינען. קודם 2כ? איז דאָ נאָך אַ ליידיקער קעסל, וועלכער איז דור 
א באזוטרדערן קאנא? אויך פארבוטדן מיט דער אויסערלעכער געי 
שלשבטלעכער שפענונג און נלייכצייטיק נאָך ענגער מיט דער אי- 
נערילעכער אייער-שאַכט. פון אינעװוייניק DEN‏ אָבער דער דאָזיקער 
סעסל נישט אָנגעפילט — נישט מיט קיין אייער און נישט מיט 
pr‏ ווימען. ער אין אָנגענרייט, BIN‏ אויס, אױף אויפצונשמען 


105 


אהױס, אָנשטאָס דייטלעכע אויגן און אויערן, יענע אויסטערליש- 
אויסגעשטרעקטע ,פילער", וועלכע נאָר אתמװויסנדיקּע פיגרער רופן 
N‏ ,אויערן". אויף די פילער געפינען זיך ביי רי גרויסע שלימא- 
פעם, באמת, אַי פּאֶר קליינע, נאַנ'ץ שלעכטע Jan‏ 
הארט אָבער נעבן העכטן WOHIN‏ געפינט Pr‏ אַ קליין 
DET IN, 789‏ --- אויףּ דעם דאָויקן אויסטערלישן אָרט, DIR) PS‏ 
פון קאָפּ --- TR‏ נישט עפּעס 8נרערש, װי דרי געשלעכטלעכע עפע- 
נג. ווען דו EDEN‏ דאָס וועלן נאָבוען ביי 8 לעבעריקן שלימאק, 
WDR‏ עס נאָר נישט צונויפמישן מיט דעם נרויסן אָטעם-לאָך פון 
רי לונגען, װאָס נגעפינט Tr‏ אַביס? ווייטער. 
נישט לייכט װעט מען ביי אַ צווייסער mn‏ געפינען הינטער 
אזא איינפאבער עפענונג אַזאַ פארוויקלטן אַפּאַראט, m‏ ביי דעם 
ראָזיסן שלימאק הינטער זיין נששלעכטלעכער עפענוננ. DR‏ גרונט- 
פאקט קודם כל פאָלננדעס: יעדער גאָרטן-שלימפאק אין אן אנדרוג- 
‚DU‏ פּונקט וי די אויסטער. MD‏ אין לייב האָט ער אַן אזי גע* 
רופן ,אנדרוגנוס-דריזל", אין וועלכן עס ווערן אין אַ וגוגרערלעכער 
צונויפמישונג פּראָדוצירט ביירע שטאָשן, רי מענלשכע זימען און 
זוייבלעכע איישר. פון דער דאָזיקשר פאבריק פיהט צו יענער IR‏ 
סערלעכער געשלעבטלעכער שפענונג אַ השכסט-פאחוויסלטער קאַנאַל, 
NT‏ וועלכן סצוערן אַרויסגששיקסט אי די רייפע אייער, אי די 
אונטערנ עמערישע זומען-חיהלעך, און סץוערן אויך אויפגענומען 
רי פרעמדע ווימען-חיהלעך RD‏ דער באפרוכטיסנג פון די איי- 
גענע אייער. ווייל, לויטן אלטן נעועץ, טאָר, נאַטירלעך, אויך דאָ 
נישט קיין אייצענער WON‏ אין רעמועלבן קערפּער באפרוכטיקן 
רי אייגענע אייער, הנם זיי וגאקסן אויף אין אֶנהוֹיב, װי עפל אויף 
איין און רעמזעלכן בוים פון דעם אנחרוננופדריזל. דשר טיי? פזן 
קאנאל, DEN‏ ליגט רירעקט ביים דריזל? איז נאָך פאר די אייגענע 
אייער און זוימען- קעמערלעך אינגאנצן אַ בשלתפותריפער, U‏ 
19% די ביירע פּראָרוססן באַגעגענען זיך ראָ, זענען די "Por‏ 
. חיהלעך נאָך נישט אינגאנצן AI‏ צו רער באפרוכטיקונג, און הע" 
ריבער קאָן ראָ דערווייל נאָך נאָרנישט נעשען. ווייסער איז Pe‏ 
אָבער דער RD‏ פאנאַגרערגעטיילט; רי בעס, רי וויטען-פעמער" 


105 


7 


אֶל דיר אויס אַ פיין בילדל אין וואטא-פארבן. אויף נאָלך- 

נרינע ווייטבלעטער קומען זיך Pas‏ פון פארשירענע זייטן 
צוויי נרויסע שלימאקעס פון דעם באקאנטסטן מין מיט זייערע 
דיקע ברוינע שלימאקההייזער. זיי גייען Tr‏ אסייגן מיט אי וואקל- 
דיקן טריט און הויבן אויף די קעפּ. WIN‏ מיטאַמאָל דערזעסטן; 
רי גרויע שלימאקעס-לייבער זענען געװאָרן ראָזע מלאכימלעך, קליי- 
נע כיטרע אַמאָרעטן, וועלכע האָבן נאָר אויף שפּאס אָנגעטון די לאנ- 
נע פילזהערנער, DAS‏ קלאָאוןזמיצן. און איצט ציען די ביזרע שעל- 
משם DD DNS‏ אונטער זייערע שוץזדעכער קליינינסע, שיינע 
בויגנס, צילן זיך אָן איינער אויפן אַנדערן און באַשיסן זיך מיט 
קליינינקע זילכערנע פיילן, ליבעהפיילן, וועלכע טרעפן ma‏ אין 
הארץ, הנם זיי מאַכן נישט קיין אמתע בלוטיקע ווונדן... 

kan‏ דער כשוף איז פארשזוונדן: עס זענען ווידער נאָר צוויי 
אלטע פרעפעריישע נאָרטן-שלימאקעס. און דאָך האָסטו איצט מיט 
רי אזײגן פון דער פּאעזיע געזען שפּעס אזעלכעס, װאָס די נאַטור- 
געששיכטע ווייס אויך אויף איר אופן צו דערציילן. 

DIN‏ דער ליבע-נששיכטע פון דישלימאַקעס דערציילט אויר די 
ישטרענגע וויסנשאפט פון , ליבע-פיילן", מיט וועלכע די ליבנדיקע 
באַשיפן זיך. נישט מער, DEN‏ די געשיכטע נייט דאָ איך, וי 
תמיר, גיכער DNS‏ אַריפּטאָפּאן, וי פויט פּעטראַרקא... 

אזאַ שלימאַק DIN‏ פאַרן INENTE‏ כי? פאַרשטענדלעכער אין זיין 
קעהפּערלעכן געבוי, וי IS‏ אויסטער. אויפן אָרט פון דער בלומרשט 
צונויפנעמישטער קאישע פון דער נעשפנטער מושעל, וועלכע זעט 
סמעט אויש וי שוין איינמאָל צוסייט און אויכעעשפּינן, זעט אויס 
רער שלימאק Du‏ פּראַפאָרציאָנירט. דו דערסענסט, ווו ס'איז דער 
BED‏ און ווו דער סוף פון קערפּער, ווו סאאיז דער רוקן און רער 
בויך. קיין פיס האָט ‚Di‏ אמת, נישט, און פון רעם קאָפּ שטאַרן 


104 


אַגררענסן; זיי ביקדן אויס אין DIT‏ זעלבן קערפּער אי אייער, 


אי זוימען. WAR‏ די באפהוכטיקונג קומט SD‏ נישט קוקנדיס 
רעדויף, פּונקט mM „US‏ סשיז אויבן געשיקדערט געװואָרן. וויי? די 
נאַטור האָט דאָ אויך שטרענג דורכגעפירט TR‏ נעועץ קעגן דעה 
זעלבסט-באפרוכטיקונג. ? 

דערזעלבער אֶרגאן DR‏ 25 פון רער אויסטער-חיה בילדעט 
אויס זוימען און אייער, WAR‏ נישט אין דערזעלבער צייט, נאָר 
איינע נאָך די אַנדערע. היינט שפּראָצן ארויס אייער, וועלכע ווערן 
אַרױפנעלאָזן DIN‏ קומען אריין אין די זשאברעס פון דער מוטער, 
INT‏ שלינגט די מוטער אריין וואסער, DM‏ איז SB‏ מים זוימען 
נון אַ שכנותדיקער אויסטער, DR‏ די באפרוכטיקונג קומט פאָר. 
מאָרגן BIN WIN‏ אונזער מוטער-אויסטער מיטאַמאָל ווערן פאָטער 
DIN‏ פּראָדוצירן נאָר זוימען. ביי איר שבנטע איז DEN WIN‏ פּונקט 
פּאַרקערט, רער , מוטער-טאָג", ‏ ביי DE TR‏ היינט פאראַן אייער 
אָנשטאָט זוימען, TR‏ דער זוימען DD‏ דער ערשטער אויסטער ווער 
גערן איינגעשלונגען צוזאמען מיטן וואסער פון דער אַטרערער DS‏ 

פרוכטיקט יענע אייער. 

7 צאָל אייער, וועלכע יעדע איינצלנע אויסטער קאָן ביי 
אזא דאָפּלט-ארבעט ארױיסלאָזן, איז כמעט אומגלויבלעך: איין איינ- 
ציקע עלטערע ליבע-ערפארענע אויסטער קאָן אין משך פון יאָר 
פּראָדוצירן מער וי אַ. מיליאָן אייער. צו דער פולשטענריקער אנט- 
וויקלונג קומט דערפון נאָר אַ קליינער פּראָצענט. 

עס איז אָבער קיין ספק נישט, IS‏ דורך אַ ראציאָנעלער אויס- 
טערן-קולטור, וועלכע זאָל זיך שטעלן פאר IN‏ אויפגאבע mt‏ 
קודם כ? פאַר די ארויסווימלענדיקע DR var‏ מען געקאָנט 
ביי אוגזערע ים-ברענעס אַזױ פאַרמערן די אויסטערן, אַז זיי װאָלטן 
aa‏ די ביליססטע פאָלקס-שפּייז אין נאַנצן לאנר. מען זאָנט; 
א פולער בויך שטודירט נישט נערן. סאָציאג גערעכט איז דאָס we‏ 
אונזין. א זאטער, פארניפטיק-געשפּײיזטער בויך BI‏ בכלל ערשט 
אָן צו שטודירן. צי װאָלט נישט RD‏ דער בילדונג פון דער מענטש- 
הייט די פאראינטערעסירונג מיט די אויפטערן נישט DSB‏ א8טאָל 
אַ גרעפערן נוצן, m‏ דאָס שטורירן די אומרענלמעסיקע em‏ 
צייטווערטער אוררעאלע באַרינגונגס-נגצן?... 


. 


א VE‏ א א ער א א א אי 


ציילן אפילו קיין פארהעלטניסמעסיק אינטערעסאנטע ליבע-נעשיכ- 
טע. 

רער טרעסטער טייל פון רי מושעלן וענען ראָפּלטגששלעכט- 
לעך, זיי האָכן Way‏ נישט קיין DW‏ באהעפטונגס ארגאגען און 
העלפן Pr‏ ארויס mm‏ דעם פּרימיסיווסטן אופן, וועלכער איז 
מעגלעך נאָר אין באַודעגלעכן וזאסער. רער , ער" און רי ,,זי", װעל- 
כע זיצן נאָנט איינס נעבן אַגרערן אין זייערע שאָלן, לאָזן אַרױים 
win‏ רעכטער ציים זוימען און אייער. 

רי ,זי" האַלט נאָך אָפּט רי רייפע אייער ביי זיך, אריינציענ- 
דיק זיי אין איר אָטעם אַפּאַראט און האלטנדיק זיי דאָרט אַ גע- 
וויסע צייט. 

דער , ער" דאקענן לאָזט DIR‏ זיין פראכט פריי DIN‏ וואסער און 
נעמט צייטווייליק ארום די טאנצע אויפגעקלאפּטע שאָלן פון זיין 
yo‏ מיט רער זוימעןשליסיקייט. רי ,זי" אָטעמט דעמאָלט אריין 
טיף: דאָס הייסט זי ציט אריין אַ גרויסן שלוק וואסער אין אירע 
זשאברעס, און רי זאך אין ערלעדיקט: זוימען און אייער האָבן 
זיך געטראָפן. 

ישפּעטער In‏ זיך די יוננע ארויס מיט 8 נעווימעל פון רער 
מוטערס אָטעם-טאַיש. זיי ווימלען ארום, ווייל דו מוזסט דיר RB‏ 
שטעלן, אַז די יונגע פריש-אװיסגעפּיקטע מושעל האָט שוין, אמת. 
א קליינע ששאָל, אָבער זי האָט נאָך ניישט די נייגונג פון דער על" 
טערער חיה צו זיצן אויף איין אָרט. באזונדער די יוננע פון די 
ים-מושעלן שוימען און ווימלען ארום נאָך אַ לענגערע צייט zn‏ 
זייער דאָפּלט-שעלעכ? DR‏ אָפּענעם וואסער און זוכן אַ באקוועם 
אָרט צום באזעצן זיך, ביז זיי ניבן נאָך דער וואקסנדיקער שווער- 
קייט פון זייער נאַטירלעכן הויז און באזעצן זיך, ענדלעך, פעסט 
Re‏ אִן אָרט. די יוננע DIT NE‏ נרעסטן טייל פון די mb‏ 
שעלן סשעפן זיך ווייניססטנס IE‏ אָן פיש און לאָזן זיך דורך זײי 
פיל חרשים לאננ ארזמפירן שפּאצירן DR‏ פרייען וואסער. 

ma אַלגעמײן איז דאָס אויך דער איינפאכער פארלויף‎ PR 
רעם ליבכע-ראמאן פון אונזערע אויסטעדן. נאָר איין אייגנאַרטיקע‎ 
אוייננישואפט האָבן זיי. נראָד זיי זענען, אין זייער באקאנטסטן‎ 
זייערע שועסטערן,‎ RS צפון-אײיראָפּעאישן מין, אלס אויסנאם‎ 


102 


צוויי שאָלן, וי אַ שטיק? ווורשט om‏ צוויי שטיקלעך ברויט, 
רי נעשטאקע אויסטער אין PR‏ כאשיידענעם רעקל אין אזא מושעל 
אוֹן דאָסזעלבע איז אויך די ב לויע מיזמושעל מיט איר נעלן 
פערן. ראקענן איז רער שלימאק אָדער אינגאנצן נאַקעט, וי אונ" 
WM‏ רויטער, שווארצער אָדער ווייסלעך-גרינער וועג-שלימאק. אָדער 
זי האָט, 1 אונזער עפבארער וויינבערג-שלימאק אַן איינצלנע, 
מערסטנטיילס נעררייטע שאֵָל, 8 ,הויז", פון וועלכן ער קאָן, ווען 
ער וויל, ארויס אָדער אַריינקריכן. 

דער שנעק איז אין WERT‏ הינזיכט די העכערע חיה אין פאַר- ‏ 
נלייך מיט דער מושעל, ער האָט אַ דייטלעך-אָנגעמערקטן ‚END‏ 
פערסטנטיילם מיט באוועגלעכע ,פילער" DR‏ אויגן, און ער האָט 
נישט נאָר פאַרטרעטער אין וואסער, וועלכע אָטעמען מיט זשאב- 
רעס, װי אלע מושעלן אָן אויסנאם WW‏ דאָס, נאָר עס זענען 
אויך פאראן שלימאקעס, װאָס לעבן אויף דער טרוקעניש, און װאָס 
אָטעמען רורך די לונגען, אזוי וי מיר מענטשן. 

Pr PN‏ פון דער נעשיכטלעכער אַנטװיקלונג קאָן מען זיך 
ראָס פארהעלטעניש צװווישן די נרופּן פאָרשטעלן MIN‏ אז מיט אַ 
צייט צוריק זענען DE‏ די ווערים אַנטשטאַנען געוויסע אורישלימא- 
סעס, פון וועלכע סקאָבן Ir‏ אַנטװיקלט פון איין זייט דרי I‏ 
טיקע שלימאקעס, בשעת פון דער צווייטער זייט זענען דורך דער 
צופּאסונג צו 8 קאָנסעקװענטזיצנדיקן לעבנס-שטייגער און דורך 
אש דעגענעראציע, וועלכע PR‏ דערמיט פארבונדן, אנטשטאַנען די 
מושעלן. בשעת דו עסט, אֵױ ארום, אויף מיט דעם וויינבערג- שלי" 
מאק דעם שפּיץ און די צירונג פון דער ווייך-חיותטועלט, שלינגס- 
טו איין מיט דעם אומפאָכעריקן SD‏ פון דעם אויסטער-לייב דעם 
פאַרשטאַרטן DIN‏ אָפּגעשטאַנענעם יורד און פיליסטער פון דער 
זעלכער וועלט. 

און דער דאָזיקער קעגנזאץ שפּינלט זיך זייער ER TWIN‏ 
אויך אין ליבע-לעבן פון די ביידע, פון די שלימאקעס און מושעלן. 

וויפי? פּאָעזיע עס זאָל ביי דיר PR‏ זכרון נישט דערוועסן די 
אויסטער: DIN DD‏ אַלֵיין טאָן מען כיים בעסטן ווילן נישט = 


11 


4 


= ,ישי ייא 


— אויב די מענטשן pam‏ זיך נאָר וועלן העלפן, װעלן זיך נאָף 
וועלן פארשטענדיקן... 
זי אין דער מוט? דער הײיליקער ים 
ווײישוטיק טרוממענדיק קליננט, 
שזוי דורך מיין men‏ 
טרוימענד די בענקשאַפט זיננטי" 
רי אויסטער SB DN‏ חיה. UMS‏ פיל ווייסטו ווייניססטנס != 
בער, נישט אזוי? 
אמת, אַן אויפערגעוויינלעך רואיקש חיה, זי לאָזט ISDN‏ פון 
דיר לשבעדיק אויפעסן און באַװועגט זיך נישט. צוליב דעם שלאָפנ- 
ריסן צושטאַנד, אין וועלכן זי נעפינט ‚Pr‏ קאָן ביי דיר אפילן 
אנטשטיין אַ ספק, צי דאָס איז באמת א חיה. ווייניסשסטנס, שטויס" 
סו זיך ‚Me‏ מוז עס זיין א נאנץ נידעריקע חיה. שטעל דיר פאָר אַ 
װאָרים, WM‏ װאָלט זיך נעררייט, ווען דו זאָלסט אים אדויסציען 
פון זיין באַהעלטעניש און DIN‏ אַוועקלײגן לעבעריקערהייט אויף אַ 
שיס? אין DIT‏ עלעקטרישזהעל באלויכטענעם זאל פון אַ גרויס- 
שטעטיישן רעסטאָראן. און דאָך איז די דאָזיקע אומבאווענלעכע מאַר- 
טירערין העכער אֶרגאניזירט וי IN‏ איינפאכער DEN‏ 
מיט איר קומסטו אריין אין צווייטן פון יענע פיר שטמופן פון 
רער העכערער חיותזוועלט, וועלכע שטייען איכער DEN DIT‏ 
דו געפינסט Tr‏ ביי די וו יייך-ח יות, ביי די מ אֶל וס קן. 
זויי גרופּן HD‏ די דאָזיקע ווייך-חיות באַגענענען דיך אין 
לעבן אויף שריט און טריט, --- צוויי גרופּן, וועלכע דו פלענסט 
אפיל TON‏ צונויפמישן. אונזער שפהאךגעברויך טיילט זיי פו- 
נאַנדער אינטאנצן ריכטיק דורך צוויי ווערטער, Ve‏ דער פּראָפאן 
נעברויכט נישט רי דאָזיקע ווערטער ריכטיק און האלט זיי פאַר 
סינאַנימען. 
איין DEN‏ איז --- מושע? און DET‏ צווייטע -- שלי- 
מאַק. 
IM‏ פאַטאַנדערטײלן קאָן מען די דאָזיקע צוויי מינים אויף 
אַזאַ אופן: דרי Send‏ איז אַ וייך-חיה, וועלכע שטעקט צװישן 


10 


אויך אַזױ געטון און האָבן פונקט אזוי נישט נגשװוסט, DEI Da‏ 
אין פאַר אַ באַשעפעניש. זיי האָבן WAS‏ געקאָנט די אוררעאַלע 
בארינגונגס-זאצן און האָכן זיי אונז איבערג עגעבן בירושה, PR‏ איצט 
געהערן זיי, אַלס אומכאדינגט-נויטיקער באַשטאַנדטייל, צו אונזער 
הומאניסטישער בילרונג. דעריבער קאָנען I‏ פארשירענע מיינונ" 
נען. 

די אויסטער איז אָבער אויף אַלע פאלן אייננטלעך א צו 
ליכנסווירדיקע זאך, אַז מען זאָל מענן DM‏ איר זיך ארומקריגן, 
DIN‏ רעריבער ווילן מיר עס טאַסע נישט טון. 

פּאַר מיר האָט יעדע אויסטער א וט שטיק פּאָעזיע. TE‏ 
געדענק שטילע לעבנס-שעהן, וועלכע איך DAN‏ אהי נישט גע" 
װאָלט האָבן DR‏ זכרון. שעהן, ווען דער איינפאכער נענוס אין 
פארוואנדלט men‏ אין א מין געבענטשטער באגייסטערונג. > 
בע מיידל-קעפּ טויכן פאַר מיר אויף... און אַלערלײי... פון DU‏ 
לינארישע געריכטן איז די אויסטער WIR‏ איינער TB‏ די אירע" 
אַלספטע. גאנץ זייניק געריכטן קענען זיך TR DD‏ פארמעסטן, -- 
‚MR‏ כאַראַסטעריסטיש POS‏ נאָר ED "PP,‏ וועלכע דארפן 
נישט האָבן קיין DW‏ אייננטלעכע צונרייטוננ. צום ביישפיל רי 
טריפ?. און וו דער ריח TB‏ די טריפל ציט דיך DM‏ אוזעק PR‏ 
ווורצל-פארפלאכטענעם פאַרכישופטן וואלד DW‏ סבר פון מערלין, 
וועלכער שלאָפט אונטער די פלאמענדיק-צרינע טוטנט-יעריקע סאָס- 
IMS ‚DI‏ פארשלעפּט דיך אויך די WED‏ ווייט אוועק פון רער 
יבשה צום ים סמיט זיין זאלדאָטעם, מיט זיין שוים, טיף אין 
אָפּגרונט פון דער שווארץ-גרינער ריזןדמששה פון אייביקן ים, וועל- 
כשר ווארפט ווייסע קאמען און איבער וועלכן עס פליען, m‏ ווייסע 
פלעקן, די מעוון. 

און דער נייסט שוועכבט מיט דער מעווע פון איין מעשהלע 
צום אַנדערן. װי אלע מענטשן ON UN‏ פאריתיקט און ברי- 
דערלעך זיצן צונשמען ביי אויסטערן און אַלטן רייץזויין, און װי 
אלע וועלן זיך ענרלעך באמת פילן אינדערהיים אויף רער ET‏ 
שער רייכער ערד, וועלכע האָט אזא שפע פגן אויסטערן און מחויבן, 


99 


EEE יי‎ 


nn = 


BETRETEN 


syoıyyı פון דערמיט פון‎ MD פאר אַ‎ DEN 
וויל זיך פאר אוֹנזערע אוינן אַנטפּלעקן?‎ 
רום נאַלאַסעעס פיס?‎ ‚ern פלאמט אַרום דער‎ DI 
פלאמט עס אויף מעכטיק, באלר ליבלעך, באלד זיס,‎ TI 
װוי ס'וואלט עס דער פולס פון דער ליבע באוואגט"‎ 
פאַאוסט (קלאסישע וואלפורניסינאַכם)‎ 
א האָסט אין שול געלערנט אַלערלײ שיינע זאכן. איך על‎ 
וועסטו גלייך‎ panis, piscis אָנהויבן‎ TS דיך אויפוועקן פון שלאָף‎ 
מאן וועסטו נאָך, אויב‎ WER .פחוז אַלס‎ finis ווייסער זאָגן;‎ 
רו האָסט צו שטארק אָנגעגעסן, אטהוֹיבן זאָגן פון שווערן שׂלאָף‎ 
אומרעגלמעסיק גריכישע צייטוועהטער אָרער אורהרעאלע באדיננונגם-‎ 
זאוצן, שטעסן בלייבן אין רערמיט און איינגעזעצט ווערן אין קאר-‎ 
צער. און מיט די דאָזיקע זאכן האָסטו דאָך פאַרהבראכט ריצע‎ 
שענסטע יאָרן, ווען די פאנטאַזיע האָט אין דיר אָנגעהויבן אוים-‎ 
בליען, וי אַי יונגער גאָרטן, די דאָזיקע זאכן זענען געווען דער הו-‎ 
IR מאניסטיישער יסור, אויף וועלכן רו האָסט שפּשטער נגעדאחפט‎ 
בויען דעם אידעאַלן טיי? פון דיין וועלט-אנשויאונג.‎ 
ריך אָבער פרענן, און נישט אין שלאָף נאָד אין‎ BMI ווען איך‎ 
די מאמענטן ווען דו ביסט אינגאנצן ואַך: װאָס אין אזעלכעס די‎ 
לשון.‎ m אויסטער פון ריין סיש, וועסטו בלייבן שטיין‎ 
און דו וועסט דיך העכסטנס טרייסטן, אַז דרי אויסטער קאָנען‎ 
פיינגצאל נישט השֶבן קיין צוזאמענהאנג מיט דיין וועלט-אנשויאונג.‎ 
פארדינט געלט, כדי פֿאַר זיי צו באַצאָלן. און רערנאָך‎ DU שס‎ 
אָן ציטרין; אֶן ציטרין איז אַ נע-‎ war זיי נגעגעסן, מיט‎ en 
שמאקלאָזיקייט. דאָס האָבן דִי אלטע שכורים ביי האָראצעס טיש‎ 


| 6 = טייל 6 ,טויט", ביי וועלכן איין אינדיווידואום , שטאַרבט", 
| === אָדער איז זי אַ שריט פאָרויס צו אַ פארברייטערטן לעבן, א פרוכ- 
WB 4‏ ביי וועלכער דאָס אינדיווידואום נייט איבער צו אַ העכע- 
רער פאָרם? 
אפשר באנוצסטו די פרייע צייט פון JE‏ אויספלתג DIE‏ באל- 
end‏ ים, ווו די כוואליעס ווארפן דיר אַלע טאָג אַרױס גרויסע און 
קליינע, רויטע. און נעלע ים-שטערנס פון זייער בלויען וואסער- 
‚on‏ כדי אַביס? צו טראכטן וועגן די דאָזיקע פראנן. פאַרלאָז דיך - 
רערויף, אַז וווהין זיי זאָלן דיך נישט פאַרפירן, וועלן זיי דיך דאָך 
ברענגען ווייטער, װי SON‏ בענדער פון דֶער שפעקולאטיווער פי- 
לאָזאָפּיע TR‏ טעאָלאָגיע. 


זעסטו אין אַ באהעלטעניש אונטער שטיינער דאָס יםישטערןזוייב 
לינן מיט פארשפּרייטע אָרעמס WIN‏ אירע באפרוכטיסטע אייער 
און אַרויסקריכנדיקע יונגע, -- אַ ווונדערלעך בילד און אין דער- 
WIRT‏ צייט אַן ערשטע שטופע DD‏ דער אומגעהויערער לייטער, 
וועלכע ענריסט זיך הויך אויבן מיט דעם קינד ביי דער ברוסט 
פון דער מאַראָנע. ביי געוויסע מינים שטערן און אַנדערע N‏ 
הויטיקע געפינען זיך אויך באַזונדערע טאַשן אין לייב, אין וועל- 
כע די עלטערלעכע חיה שלעפּט ארום אירע יונגע, וי א קעננורו 
זיינע בייטל-יוננע. 

און דאָך: דער דאָזיקער ,גנוטער אידיווידואום" קאָן Tr‏ נישט 
קוקגריק אויף PT‏ גאנצער קאָמפּליצירטער אינדיווידואליטעט, פּונקט 
װוי יענע אָרגאנלאָזע אור-חיות צושפּאלטן אויף צװויי אינריווי- 
דואומס. ביי אַ ווילדן צאפּל גייט רורך דורכן נאנצן שטערן מיט- 
אַמאָל אַן אינערלעכער ריס. איין טיי? פון די שטערן-אָרעמס װוויל 
זיך אָפּדײיסן פון דעם אַנדערן. אָבער ער IND‏ עס נאָר מאכן אויף 
אַזאַ אופן, אִז אויך האָס מ. ?סטע שטיק DM‏ צוהאקט. אַלֵץ 
פּלאצט: די נערוון זפאָרעמס DS‏ די גשפעסן ווערן צוריסן, די הארטע 
טיילן ווערן צובראָכן, אפילו דער מאָגן ווערט צושפּאָלטן און בלייבט 
לינן צוטיילט אויף צוויי אָפענע העלפטן אָבער יעדער העלפט 
לעכט. איז דער שטערן געווען אַ פינפשטראליקער, פלענטם אין 
העלפט באקומען צוויי און די אנדערע דריי אָרעמס. ביי BIN‏ 
DOWN‏ ווערט צוטיילט פיר אויף פיר, ביי זעקס -- דריי אויף 
רריי. אביסל שפּעטער ווערט רי שרעקלעכע Tan‏ פארקלעבט און 
היילט Pr‏ אויס אויף אַזאַ אופן, אַז די פעלנדיקע העלפט וואקסט 
גאנץ איינפאך צו. און אין אַ קורצער צייט ארום זענען ביירע 
אינדיווידואומס WIN‏ ,גאנץ". 

נאָר עס זענען איצט UST‏ אינדיווירואומס, אויפן אָרט 
פון דעם פריערדיקן איינעם. נו, זעץ זיך אריין אין דער אינדיזוי- 
דועלער נשמה פון רעם דאָזיקע ערשטן ים-שטערן און מאך צוזא- 
מען מיט איר דורך די טיילונג... DEN‏ זאָל זיך די חיה דערביי 
, טראכטן"? װי לאנג זאָל ,, זי" טראכטן DIN‏ ,איינע", און פון 
ווען אֶן זאָלן איר , טראכט-איך" בילדן צוויי פשמות? איז די צו- 


96 


האָט געשיכטלעך געקאָנט אַנטשטײן אויף BIS‏ אנפן: HD‏ רעם או" 
נויפוואקסן זיך פון פינף איינצלנע װערים; רי ראָויקע היבאַטשע 
האָט מען WIN‏ הייצט אַװועקגעװואָרפן. 
אַזאַ יםדשטערן אין דערוואפסענעם, געשיכטלעךררייפן SS‏ 
שטאַנר איז אומצזויידייטיק 8 פולשטענדיס WORTEN‏ איינ- 
הייטלעכער ,אינדיווידואום". זיין יתנט-אנטוויקלונג RINDE‏ 
נען ענלעך ווי ביים יםגאָרל-חיהלע: אויך ער האָט שוין אַמאָל 
ביי זיין TB DE‏ לעבעדיקן לייב ארויסגעצוינן רעם מאָגן און DEI‏ 
איבעריקע מוטער-לייב אװועקגעװואָרפן IR I‏ אלט נאבט-טיצל. BR‏ 
זייט דעמאָלט איז ער געבליבן ,איינהייטלעך" אין רער עננסטער 
כאדייטונג פון דעם װאָרט, ד. ה. פּשװט אַן איטריווידואום, פונקט 
אזוי וי דו. 
is Dan‏ ים-שטערן זעט אוֹיס PR‏ דער פאָרם, mW‏ מען גע- 
פינט DIN‏ ארויסגעװאָרפן אויפן ים-ברעג, טויט פארגליווערט וי 
N‏ פאָמעראנצן-שאָל, דארף מען WIN DIE‏ נאָר איינמאָל האָבן 
געזען פריי אין וואסער, כרי צו פאַרשטיין, אַז ער האָט זיין איינן 
גאנץ DU‏ אנטויקלט חיהשדיק נשמח-לעבן. אַ קאָמפליצירטער 
נערוון-אַפּאַראַט מיט אַ גרויסן נערוון-דינג, פון וועלכן סגייען אַװעס 
נערוון-פערים, N‏ שטראלן, זאָגט ערות EN‏ דער שטרעננער נשמה- 
איינהייטלעכקייט. אין קעננזאץ DIS‏ נרעסטן טייל אַנדערע FIR)‏ 
הויטיקע האָט ער אפילו דייטלעך-אַנגעזעענע אויגן אין געשטאלט 
פון נלאנצעריקע רויטע פונקטן אזיף די שפּיצן פון די Dos‏ 
נאנץ צוייט פון צו זיין אַ פאסיווער גאסט אין די טיפענישן DE‏ ים, 
פירט ער דאָרט DON IE‏ רויבער-לעבן, באפאלט און פרעסט אויף 
קליינע קרעכפ!, אויסטערן און פיש SEM‏ זייץ הארץ נלוסט. און 
רערצו נאָך געפינסטן ביי טייל מינים אזעלכעס, DEN‏ לאָזט איבער, 
אפשר מער נוי אַלץ, דעם אייטררוק פון Ss‏ נשמהריק- און קער- 
פּערלעך-פעסטן אינרץזידואו 
רער דעדוואקסענער ווייבלעכער ים-שטערן, וועלכער איז אליין 
אַרויפגעקומען פון דער אופברחמנותריקער צוישטערונג פון זיין 
אם-פאָרם, ווייזט ארויס זייער בולט נשויסע מו טערלעכע 
נגעפילן בננע זיינע איינענע סינדער, װוי 8 הון אויף רי אייער, 


va‏ פרייהייט. עס ליגט 8 נגרויסער געדאנס DR‏ אזאַ שטעבן, 
ווען עס דערשיינט נאָר אין אַ ריינער נעשטאַלט, Sm wa‏ איז 
גענונ שטארק דערצו? דער רודשטערער ויצט DR MO‏ דעם אי- 
גערלעכסטן “N,‏ אליין, און רו ועסט, m‏ דעם קאָנסעק- 
IN)‏ איטריווידואליסט באכאלט אַ ניי בענסשאפט: PM‏ עמיץ 
זאָל מיך נאָך איצט באפרייען DE‏ מיר אַליין, מיך פון מיר אליין 
אָפּשיידן! 

אומזיסט! 17 קאָנסט אין נשמהזין זיין נאדלזהויטיקער ווי- 
פיל רו וילסט; אלם מענטש האָסטו נאָך, m‏ בוש זאָגט, רעם 
,אייגענעם טויט-פאל" DAN‏ לעצטן אויסוועג, WIN‏ קיינמאָל קאָנס" 
טו נישט Bow‏ צו רער לעבעריסער זעלבסט-צוטיילונג. 

דו דערמאָנסט זיך אָן די איינסעמערלדיקע אור-חיהלעך, N‏ 
כע as‏ זיך געפרוכפּערט אייטפאך דארורך, DEN‏ זיי זענען זיך 
צופאלן אויף צוויי WR‏ מער שטיק. פאר DIT‏ פּראָבלעם פון אינ- 
ריווירזאום, ביי וועלכן FD‏ האָבן זיך נאָר װאָס אזוי DEN‏ 
טערט, איז דאָס שוין אויך אַַ גענוג פאַרװיקלטע זאך. אָבער BT‏ 
PR) BD ED‏ זאָגן, אַן ביי די דאָזיקע נירעריקסטע ברואים איז 
דער נאגצער באנריף פון אינדיזוידואום נאָך אזוי נעפּלדיק און 
רי נאטור פון רי נשמה--איבערלעבונגען נאָך אזוי ווייניק אויס- 
געפּאָרשט אַן מען דארף דערפון נישט פיל ארויסדרינגען. איצט 
באמראבט DIT WIN‏ פאלנערן פאל. 

דער נאָנטסטער קרוב פון ים-נאָדל-חיהלע איז דער ים-שטערן. 

אויך אַ שאדל-הויטיקסע ‚mn‏ הנם שוין IR‏ דער קיילעכיקער 
שטעבעריקער פרוכט-שאָל פון דעם יםארל-חיהלע. אויב איך האָב 
ריך ביים ים-טארל-חיהלע געכעטן TI‏ פאָרצושטעלן DNS‏ 
וועלכן מען האָט צוכעקוושטשט אין דער פויסט און גשמאכט פון 
אִים א דיקן mp‏ מוז איך דיך איצט בעטן Tr‏ פאָרצושטעלן אַ 
וװאָרים, וועלכן מען האָט צוריסן אויף אַזאַ אופן, אַן עס זעט אויס, 
m‏ ער װאָלט פון זיך געבוירן פינף יונגע ווערים, וועלכע זענען אין 
צענטר נעכליבן פארבונדן אזוי, אַן זיי שטעלן Tr DD‏ פאָר אן 
אמתן גאָרים-שטערן, אַזאַ בילד איז RI‏ מער ערלויבט צוליב דעם, 
װאָס די נאַטנר-פּאָרשער האָבן אַמאָל גענלויבט, שז דער ים-שטערן 


er בי‎ 


,אַם-פרוכפּערתתג" פון באנחװאָרים באלד לכתחילה pas‏ אין דעם 


רעכגונג, און דערנאָך וואנדער WON‏ צו רעזולטשטן, וי דו 
ווילסט. דעמאָלט ביזטו דער הער פון דער לאנע. די פאָרשונג אין 


רעמאָלט דער זיכערער פּלאנעט, Dam‏ שיצט און טראָגט דיך. אין 
קעגנפאל בלייבט זי תמיד רער מאגנעט-בארג, DEN‏ צים דיר וי- 
דער און ווידער ארויס די נעג? DD‏ דיינע פילאָזאפישע jew‏ 

רעם נרעסטן טיי? דענקער גייט עס היינט נאָך m‏ אין 
זייער דענקען פאלט די נאַטור-פאָרשונג אריין װי א קלאָץ, DD‏ 
וועלכן זיי קאָנען זיך קיין עצה נישט נעבן. אלץ שוימט, וואסלט 
זיך און ווערט דערטרונקען. און דאָך איז זי נראָר דאָס באמת “DIN‏ 
געהויערע PN‏ נוטן זין, DEN‏ אונזער צייט ניט דיר אַלס דיין אייגנם, 
PR MW‏ וװועט דיין דענקען אויפסניי אויפבליען. פאַרשטיי דאָס 
גום: דיין דענקען אין יעדן זין. מיט רעזולטאַטן, וועלכע קאָנען 
זיין אזוי דרייסט, 1 דו BDA‏ נאָר אַליין. אויך אין דעם פּראָב- 
לעם פון אינדיווידואום. פון דער אומנעהויערער פארוויקלונג, N‏ 
כע דער נאטור-פאָרשער ברעננגט אין DIN‏ מיטאַמאָל אריין, דארף 
ער ערשט אויפסניי אויפשטיין, װי א יונגער פעניסס.. 


ערווייל, כדי דיר צו נעבן נאָך אַ שיינעם מוסטער, SW‏ 

צווייטע געשיכטע פון אַ נאָרל-הויטיקן. 

אי ליבעזגעשיכטע אין עס אפילו שווער MER‏ װוייל -- 
אויב עס קומט דאָ אפילו IND‏ אַ פארמערונג, DIT‏ עס אבער WI‏ 
אויס BIS‏ איידער א חתונה. DBIS‏ פון אַ באווטדערן מין, 
וועלכן קיין DW‏ מאָדערנער זיטן-ראָמאן האָט נאָך נישט באַהאַגדלט; 
רהיינו, א בריאה, ער אָדער זי, נט זיך מיט זיך אליין. 

מיר שיינט טײילמאָל IS‏ אזא צושיירונג טיט רעם איינענעם 
TR‏ װאָלט געווען זייער ווינטשנסווערט פאַר טייל צו קאָנסעקווענ- 
טע אינדיווידואליסטן צווישן אונז מענטשן. 

זיי צוימען זיך BE‏ פון זייערע מיטמענטשן, און חתונה DE‏ 
פאַר זיי אַ נרויל, Sm‏ זי װאָלט געקאָנט פאַרנװואַלטיקן זייער "IR‏ 


93 


ר 


די" -שע -"*" 
er,‏ 


אישסטרירט מיט אזעלכע פאַקטן. WI‏ פאַרשטיי מיך גוֹט. PR‏ 
וויל דיר גאָרנײישט צױשטערן, װאָס סאיז ריר ליב, DM)‏ סשן 
דיד, mM‏ ריר הוכט זיך, נויטיק פאַר דיין לעבן. PR‏ האָב ריר 
נאָר גשואָלט געבן בלויז פאַקטן, די אויספירן פון זיי קאָנסטן, 
ווען דו װועסט הארפן, אליין מאכן. נאָר DIR‏ מוז פאַר ריר קלאָר 
ווערן. דו מוזסם דאָס, DAN‏ דער נאַטור-פאָרשער ניט ריר, אריינ- 
ציען אין דיצע באטראכטוננען און השערות. דו קאָנסט רא נישט 
פּאַרבייגיין, װי דער פאריזייער פאַרביי דעם פארוװגרעטן מאן, 
װאָס איז געלענן אין מדבר. דו מוזסט דיר אינגאנצן סלאָר מאכן, 
8 דער גאנצער קאָטװעטציאָנעלער אונטערבוי DD‏ דיינע אירעען 
וועגן וועלט, אינדיזוידחאום, אייביקייט, אומשטערבליכקייט, לעבן, 
טויט, איך, דו, סוסער, קינד א. אַ. וו. איזן צו דיר איכערגענאנ- 
גען פון צייטן, DR‏ וועלכע מען DET‏ נאָך נישט געהאט די מינד- 
סטע אַנונג פון די רעזולטאַטן פון אונזער נאַטוד-פאָרשונג. 

MIN‏ דעם דאָזיקן שלעכטן פונהאמענט זענען was‏ אין 
משך פון רער צייט אוישנששטעלט געװאָרן ווונדערליכע געביירעס 
פון השערות, און דער נלאנץ פון דער מענטשלעבער לאָניק האָט 
גשמאבט פארנעסן אָן דעם שלעכטן פונדאמענט. WIN‏ אין דער 
זעלכער צייט האָס זיך די פאָרשונג פאר זיך שטיל געאַרבעט, 
סדי DIET‏ אונטן אויפצוכויען אַ נייעם פונהאמענט, און ענר- 
לעך, DEN‏ זי אים אויפגעבויט. איצט מון מען פארלאַנגען, אַז 
רער ראָזיקער נייער פונראאמענט זאָל וייניססטנס רעספּעקטירט 
ווערן. 

זייער פיל מענטישן מיינען, אַז DET‏ טאנצע דענקען, יערע פי- 
לאָזאָפיע, יערער פרייער שווונג Ha‏ געדאנק פאַרלירט יעדן זין, אין 
רעם מאַמענט, וען רער נאַטור-פאָרשער באקומט אזעלכע ברייטע 
רעכט. DT‏ איז די גרעסטע טפּשות. דאָפ, װאָס רער נאיטור-פאָר- 
שער גײט דיר, איז פאר זיך אַליין ווידער אַבסאָלוט פריישר מאטער- 
יאל. נאָר נעמען דארפסטו דעם דאָזיקן מאַטעריאל. װאָס דו ווילסט 
מיט אים מאכן, DREI‏ איז ריין זאך. בוי דיר, װי פריער, די דרייסט- 
סטע געבאנקען ווענן דעם איטריזוידואום, איך ווינטש דיר DA‏ 
EN‏ בוי זי אזיף און מיט רעם נייעם מאַטעריאל. נעם די 


92 


ער איז, אַלס הוסהשרדחריקע חיה, אַנטשטאַנען פון אועלכע 
ווערים. און rs‏ רער Die‏ פון יענער אאַם-פרוכפערונג" אין 
וואַרשײיגלעך ערנעץ געלענן אויך אויפן וועג פון זיין אַנטוויקלונגס- 
געשיכטע, DAT‏ ער Dan‏ אים הייגט שוין אָפּנעװאָרפן DIS‏ דורב- 
וגעמאַכטע סטאַריע. 

װוען, פרעג איך דיך, איז אין דער דאָזיקער אַנעװיקלונג דער 
אינדיזוידואום געווארן אזוי װויכטיק, שו ער האָט פאַרדינט אַ 
באיזזנרעריש אומישטערבלעכקיים, אַ חוץ דער איינפאַכער פאַדויאַנד- 
2005 אין זיינע קינדער? אָדעד צי זועהט דיר DD‏ יענע ממישטותדיקע 
גראָבע ביישפּילן נישט קלאָר, VD IS‏ מוזן דאָס גאַנצע פּראָבלעם 
פון אינדיווידואום באַטראכמן DIE‏ אומענדלעך מער פאַרװיקלט, 
װוי עס דוכט זיך אונז נשוייצלעך? 

מיר באַלעבאַטעוען IST‏ מיר זעען, פילאָזאָפיש מיט אַ באַ- 
נריף, וועלכער פאַרפּלאנטעדט זיך נאַטורצששיכטלעך אין 8 נאַנצן 
ישטישורעזקעניג פון איינצעלנע פּראַשלעמען. דו קאָנפט דיד פּרע- 
דיקן: דער אינדיווידואום דאַרף זיין אהמשטערבלעך. E28‏ װען 
רער דאָזיקער אינריוזידואום אַליין צעשויסט זיך דיר אוּנטער 
m‏ הענט IT VID Dim‏ דרינגסט Ps‏ אין דער היות אצ 
צמחיםזזעלט? נישט צעשוימט זיך -- פאַרשטיי 7D‏ גום -- 
אין טויט, נאָר צעשווימט אין לעבן. 

עלטערן צעטיילן זיך אין קינדער, קינדער וואלקתן אריין re‏ 
עלמעדן, עלטערן DR‏ קינדער מישן Tr‏ צונויף a‏ האָבן x‏ כשות- 
פוחריקן אָרקאַן, װוי דער „nen‏ אאמעטום באַװוענונג, א, מעמום 
איכערנאַנג פון לעבן צו לעבן, און פון דער דאָזיקע- גאנצער באַ- 
װענגונע קומט אין איין שייכעם טאָג DEE‏ רער טענטש OR‏ 
אַ חיה פון אַ נאַנץ בַשטימטן מין, אַ קאָמפּלעקס פזן קעטערלעך, 
DM‏ פרוכפּערט זיך געשלשכטלעך דורך זויסעןדפעמעדלעך אין אייי 
קעמערקעך אַ חזט-הישררהדיקע חיה, א זוינזחיה.. עס איז דאָך 
נישט Ten Traun‏ אים צו סמאַכן כפּעציעלע ערפינדונגען, נאָר 
אלץ, Ten DAN‏ זילן באישאַפן ‚DIN IND‏ מוז זיך לאָזן פונקט אַאזי 
אַריינפּאסן אײן דער דאָזיקער וועלט אונטן, אומעמים. 

רן וגאקלסט ‚pr‏ דו האָסט דיר בין DER‏ דאָס אַלץ נישט 


mi; 


יז דרי" 
‘ 


אָדער שלייערל, נאָבאמאָל זיך מער אָדער ווייניקער רייטלעך 7 
1919 די גאַנצע רייע פאָרמען, וועלכע זיינע אור-עלטערן האָבן 
דורכג עמאַכט. דער מענטש ווערט אין מוטער-לייב נאָכאַמאָל א פיש 
ענלעכע בדיאה מיט פפטס-פעהערן און זישאַברעס-שפּאַלטן, דו 
זשאַבע װוערט, אַלס קעפּלעקל, נאָכאַמאָל פיש DIN‏ מאָלק-חיה. AS‏ 
רעכנט מען, מוז אויך דאָס יינגע יםנאָדל?-חיהלע נאָכאַמאָל ווערן 
וזאָרים-שלייערל, כרי mw‏ צו זאָגן, DS‏ זיינע אור-עקטערן װענען 
אמאָל געווען ווערים. דאָס PN‏ אויף אַלע פאַלן גענוג אינטערעסאַנט 
און באַמערקונגפװוערט, די פולשטענדיקע לאַנישע אויפקלערונג DR‏ 
אָבער נאַר דעם פאָרשער אַ האַרטע ‚DU‏ וועלכע ער װעט נאָך 


לאַנג נישט קאַנען צעבייסן. אונז אינטערעסירט די NT TER‏ אייגנט- 


לעך DD‏ גאנץ אויסערלעכן שטאַנדפּונקט; זי אינטערעסירט אונו 
DAR‏ נייע פאַרצווייגונג אין לאַבירינט פון באַנריף אינדיווירואום. 
רי דאָזיקע גאַנצע געשיכטע ביז צום סוֹף, ווען דאָס יינגע עסט 
נישט נאָר אויף די מוטער אָחער די אאַם" אָדער האָס ,איבער- 
שלייער?", אָדער זי דו ווילסט DI‏ דאָרט אָנרופן, DIN‏ פרעמדן 
אָביעקט, נאָר נעמט נאָך ביי איר צו איין אָרגאַן און לאָזט אים 
אין זיך אַריינוואססן — צי זאָל די דאָזיקע געשיכטע נישט באַװענן 
דעם פילאזאָף זיך אויפסניי טיף צו פאַהטראַכטן אימער דעם עצם 
פון אינריווידואום? 

און חאָ קומט אונזער באַטדאַכטוגנ, נאָך אַזױ פיל באַנדװערים, 
לעבער-פּיאווקעס, פאָדים-וועריפלעך און, ענדלעך, ים-נאָרל-חיהלער, 
אַלײן צוריק צו דעם, DAN‏ איך השָב דיר פריער געזאגט ווענן דער 
אומשטערבלעכקייט. ' 

דו האָסט שוין איצט געזען געגוג SD‏ ווען איין אינדיווי- 
דואזם האָט געמחזט איננאַנצן פאַרברויכט Mm‏ כרי מענלעך צו 
מאַכן די עקזיסטענץ פון דעם אנדערן, ביז צו אונזער נאָר?-היהלע, 
ווו איין איסרץזוידואום האָט נעמוזט איבערלאָזן DIT‏ אַנדער! זיין 
‚TE‏ סרי דער דאָזיקער אַנדעדער זאָל ווערן לעכנספּעיק. און 
איצט זאָנסטו אפּשר: DEN‏ גייט דאָס אַלץ אָן דעם מענטש, פּאַד 
וועלכן סענען אייפּנטלעך, געבויט יענע אומשטערבלעכקייט-נע- 
דאַנקען. אָבער פאַרגעס נישט, אַן דער מענסש אין אַ חיר. אַז 


90 


די פּיק?-הויב PN‏ געווען נאָר א מין , פארלויפיקער" אינ- 
דיוזידואום, PN‏ וועלכן פ'איז ערשט דורך א מין קנאָספּונגס- 
פּראצעס אויסנעוואקסן די אייננטלעכע בריאה. 

דאס קנאָספּע-אײניק? איז, mM‏ מען קאן נלייך דערסענען, m‏ 
אמתדיק-קליין ים-נאָרל-חיה'לע. דאס דאזיקע שאַכטל-ענלעכע ים- 
גאָדל-חיה'לע וואקסט אזוי אריין אינעווייניק, אין דער לעבערי- 
קער פּיקל-הויב, אז עס נעמט אין זיך אריין איר מאָגן. 
די פּיקל-הױיב, ביי וועלכער דער נייער גאסט האָט צוגערויבט איר 
‚IND‏ שטאַרבט, נאטירלעך, אפּ און פאלט אראפ פארטרוקנט, 
וי א פארוועלקטע בלום, פון דעם יונגן נאָד? חיה'לע. מינכהויזגס 
בער PN‏ איינגעשפּאנט אין צוים! דאס יםגאָרל-היה'לע, נאָך 
דער דאזיקער האַלבירונג פון זיין , מוטער" און מיט רעם m‏ 
טערס ארבעטנדיקן מאָגן, זארנט זיך גאנץ וייניק פאר דעם BE‏ 
שטארבנדיקן געשפּענסט: עס פרעסט, וואקסט, פארפולקאָמט זיך 
און BIN‏ ענדלעך נעשלעכטלעך-רייף, m‏ זיין זיידע-באבע PR‏ 
געווען. 

איך װי? דיך דאָ נישט אַריינפירן PR‏ דער פאַרוויקלטער 
זאָאָלאָנישער דיסקוסיע אַרום דעם, צי אין דער דאָװיקער וװנ- 
דערלעכער פּראָצעס אַן אטתע ,אט -פרוכפּערגנג" אין דעם זין po‏ 
דער באַגדװואָרים-געשיכטע (מיט דער פיקלחויב אַלס ‚(DE‏ 
אָדער זי כּאַרדינט אַן אַנדערן נאָמען. דאָ זענען די מיינונגען נאָך 


ביזן הייצטיקן טאָג נישט איגנאנצן קלאָר, און די ענדגילטיקע 


אַנטישיידונג איז א סך אָטּהענגיק דערפון, וי אַזױ מען װיל זיך 
יפאָרשטעלן די אָנפאַנגכ-אַנמװיקלונג פון אש ים-נאָדלדחיהלע פון 
א װאָרים-ענלעכע חיה. פּאַר דעם הענקענדיקן נאַטור-פאָרשער, IN‏ 
כער וויל ירערלערנען די ,געשיכטע" פון דער חיותזועלט און דעם 
גרויסן צוזאַמענהאַנג צװישן די איינצלנע גרופּן, DET‏ די דאָזיפע 


| פּאַרװױיקלטע געשיכטע, זע?כסטפאַרשטענדלעך, אויפערנעגויי. לעך- 


באַלערנדע מאָמענטן. ער הערמאָנט TI‏ ווידער אָן יענעם װיכטיקן 
פּרינציש פון דער אֶרנאנישער אנטויקשנג, דעם ביאָנענעטישן 
צרונט צעועץ, װאָס הייסט יעדער כריאה אין איי, DIS‏ שפּראָצעלע 


מענלעכע ניסט pP)‏ איבער זיי אויס זיינע זוימען. צו קיין איי- 
גנטלעכער באהעפטונג קומט צװוישן די ברואים נישט. די דאזיקע 
איינפאכפמע פארם פון דער געשלעכטלעכער ליבע, וועלכע איז נאַ- 
טירלעך syn‏ נאָר אין דעם פייכטן עלעמענט, געפינסטו 
שטארק פארשפּרייט אין דעם מיטעלן שטאַפּל פון דער 
חיות - וועלט, און נאָך ביי די פיש, הי דו. װײסט 
עס שוין פון די הערינג, הערשט דער דאָזיקער סיסטעם. אין דעם 
אפענעם שטיאם פרעפן זיך צונויף דאס זוימען-קעמערל און דאס 
איידקעמערל? AN‏ צו גרינדן אַ ניי נאָרל-חיה'לע. אבער איידער ראָס 
דאזיקע חיה'לע DAWN‏ פארטיק, קומען נאָך פאר די משונהדיק- 
סטע זאכן. 

פון דער צונויפגיסונג פון porn‏ און איי DS Bo‏ א 
קליין דורכזיכטיק בריאה'לע, וועלכעס איז, וי ס'וייזט אויס 
איננאנצן פארטיק אין זיין געבוי, WAR‏ וועלכעס איז מער ענלעך 
צו אלעם אין דער וועלט, איידער צו א. נאָדל-בריאה פון דעם po‏ 
ים-נאָדל-חיה'לעך. דאס פארנליווערט-ווייכע קערפּערל ben‏ אַ 
AND‏ נערערים און אן אונטערשטן אַרױסגאנג און שווימט ארום 
לוסטיק אין אפענעם ים. מיט דער הילף פון באוועגלעכע וימ- 
פּער-הערעלעך, לויט דעם גאנצן געבוי, מון מען עס האַלטן פאר 
אַ N‏ ווארים, און ווען עס Sr‏ אין איין שיינעם טאג mm‏ 
געשלעכטלעך-רייף און זאל געבוירן יונגע ענלעכע חיה'לעך, וואלט 
מען עס פּשוט געדארפט דירעסט צורעכענען צו געוויסע ווערים. 
אבער עס ווערט נישט געשלעכטלעך-רייף. 

עס אנטוויקלט זיך דורך משונהדיקע שפּיצן און ארויסשפּרא- 
צונגען, אין וועלכע עס שטעלן זיך אריין קאלך-שטעקעלעך, וי 
דראטן פון א שירם, אלס א בריאה, וואס זעט כמעט אויס, m‏ 
IN‏ איבערגעקערט פּיק?-הויב. און אין איין שיינעם טאָג הויבטאַן 
אינעווייניק, אין דער דאזיקער פּיקל-הױב צו וואקסן א קנאָספּע, 
אין רעם Sn‏ צווישן דער הויט פון לייב און דעם RD‏ וואקסט 
PINS‏ א גאנץ נייע חיה, וועלכע PR‏ לויט איר געכוי איננאַנ- 
צען נישט ענלעך צו דעם ערשטן חיה'לע. 


ארויסנגעווארפן געווארן פוֹן ים, נאָר א חיה. 

אז דו קוקסט זיך נענטער צו, באמערקסטו ביי די באקאנ- 
סטע מינים אין ביידע עקן פון דעם קנויל שפעטנגען, Dan‏ פירן 
אריין אינעװוייניק. די אויבערשטע עפענונג--דאס איז דער אונטער- 
שטער ארויסגאנג פון דער חיה, די אונטערשטע DNS‏ דאס SYD‏ 
און צװוישן דעם דאזיקן אונטערשטן ארויסגאנג און דער מויל 
לִיגט אין דער שאָל באמת א גאנץ BU‏ אנטויקלטע חיה, DEN‏ 
שטייט שוין אין Sa‏ הינזיכטן, העכער HB‏ דעם ווארים. צום בע- 
סטען וועסטו די דאָזיקע חיה פארבינדן מים דעם ווארים, ווען 7 
וועסט דיר פארשטעלן DIT‏ ווארים צונויפנשוויק?ט אין SS‏ 
מיט דעם מוי? פון אונטן און דעם אונטערשטן ארויסגאנג פון 
אויבן, מיט א פארהאַרטעוועטע הויט װי א פין פּאנצער, איף 
וועלכן ס'געפינען זיך נאָך צום בעסערן שוץ באווענלעכע TR)‏ 
די איבריקע זאאלאנישע פּרטים קאָנסטו דיר איצט מוח? זיין, 
זיי זענען, אנטשפּרעכנד דעם איינאַרטיקן נעכוי pa‏ דער mn‏ 
נאנניץ פארוויקלט. 

אונזער חיה'שדיקער קאַשטאַן DET‏ אויך זיין ליבעגעשיכטע, 
און דערצו נאָך אַ גאנץ משונה'דיקע. 

דער איטאַליענישער פישער כאַפּט ים-נאָרל-היה'לעך פון א 
באַזונדערן מין, אנדערע וועלכע פאלן צו DIN‏ אריין, ווארפט ער 
ארויס. יענע קאָן ער געברויכן, ער צעברעכט זייער שאָל און 
נעמט זיך ארויס פינף טרױיביקע גאָלדגעלע קױלן, וועלכע גע- 
הערן צו די נעשמאקסטע מאַכלים פון זיין טיש. די געלע קוילן-- 
דאס זענען די אייער-שטאָקן, און דער באזונדערער PO‏ ים-נאָדל- 
חיה'לעך---דאס זענען די ווייבלעכע. די אוועקגעווארפענע וענען 
געווען די מענער. אזוי ארום זעסטו: מיר זענען, נאָך די אַלע 
אנדדונוניס'ן װידער אין דעם קעניגרייך פון דער געשלעכטלעבער 
צוטיילונג. 

ווען די לבנה צעשיט איר זילבער-שטויב איבער דעם MD‏ 
מענדיקן ים, ווארפט ארויס אין דער טיפעניש פון דעם וואסעה 
דאס ווייבלעכע ים-נאָדל-מיה'לע אידע רייפע אייער, TR‏ ראם 


87 


פאר זיך WIM‏ אנטוויסלט, נישט צונויפקומענדיק זיך שוין מע 
אויך PR‏ דער ווייטערדיקער אנטוויקלונג. פון דעם שטאַם, וועלכער 
DOW‏ זיך IR‏ (אויבערפלעכלעך גערעדט) מיט חעם שלימאק, DR‏ 
אלס העכסטע פארם ארויסגעקומען דער טינטענפיש. פון דעם 
פארצייטישסטן אינסעקט איז די ליניע געגאַנגען ביז, לֿאָמיר 
זאגן, דער מוראשקע. דער פיש איז אין משך פון מיליאנען יארן 
נעווארן מענטש. PM‏ פון אלע האָבן זיך אבער ווייטער 
אנטוויקלט ים-נאָדל-חיה'לעך און די ים-שטערן; דאס יםנאָך?- 
חיה'לע אליין איז כמעט געבליבן דער שפּיץ פון איר גאנצן אַנט- 
וויקלונגס-צווייג. דאָס דאָזיקע פאַרהעלטעניש: די פיר העכערע 
Wr DAN‏ פארשירן-לאנגע פּאראלעלן אויף איין געמיינזאאמער 
ווארים-באזע, מוזסטן אױיף וויישער כסדר האלטען פאר די אויגן, 
כדי זיך נישט צו פארפּלאנטערן. 

נאָכדעם, וי מיר זענען איצט פארטיק געווארן מיט די 
ווערים, האָב TR‏ דיר פון די דאָזיקע פיר אויכבערשטע פּאראלע?ל- 
שטאמען, פון די ליבע-געשיכטעס פון די ים-שטערן, שלימאַקעס, 
פרעבסן, אינסעסטן און חוט-השדרהדיקע חיות, צו דערציילן א גאנ- 
צען דעקאַמעראן; עס מוז פאר דיר אבער קלאר זיין, אז אינגאנצן 
מאכן מיר דוֹרך MD‏ איצט IN‏ פיר היכטראמאַנען, וועמענס 
פשפיטלען עס גייען אפילן אפּטמאָל געשלאסן איינס נאָכן אנדערן 
אבער מישן זיך קיינמאָל צווישן זיך נישט m‏ 

מיר הויבן-אן ביי דער ליניע פון די ים-שטערן, וייל די 
דאזיקע פירט אונז ווייטער ארויף אויףּ דער ליניע DB‏ די גרע- 
סטע ווונדער-מעשיות פון דער ליבע. 

שטעל דיר פאר א ים-נאָדל-חיה'לע, m‏ דו האָסט עס wm‏ 
אין אקוואריום אדער אויפן ברעג פון ים. דו פארשטייסט גלייך, 
פארוואס מען DEN‏ די דאַזיקע גאנצע גרופּע אננערופן ,נאָדל- 
הוסטיקע". DO NT‏ פאר דיר א חיה, וואס זעט אויס, וי א שטע- 
כעדיקע פרוכט, א קניל פון הארטער שאל מיט שארפע שפּיצן 
אין אלע זייטן. ערשט דערפון, וואס די זאך באוועגט זיך, פאר- 
שטייסטו, אז עס אין נישט קיין אמתע קאשטאןך-פרוכט, וואס אין 


85 


ענרלעך, די נאנצע חיה PR‏ זיך אריינגעפרעסן, און אין נעכבליבן 
WENN‏ דעם הייליקן אדער דעם ריטער DIN‏ רייט-חיה, איינגע- 
שפּאנט אין צוים DE DIN‏ זאט?. דער אייז? PR‏ אין אונזער פאל 
די מוטער, חער בער--דאס קינד און דער צוים---די נאָז פון דער 
מזטער, נישט מער וואס די לעצטע וואקסט זיך נאָך צונויף DD‏ 
דעם קינד, וואס ס'איז אזוי ווילד, אז אפילו די לענענרע האָט 
Tr‏ נישט דערוואױנן עס אויסצוטראכטן פאר אירע נאָאיווסטע 
קינדער. IM TR‏ דיר אבער פארשטעלן א wa ‚nn‏ וועלכער עס 
קומט פאר עפּעס זייער ענלעכעס. 

אמת, מיר IND‏ דערצו אדויס פון דער ווארים-ודעלט. 

שטעל דיר וידער פאר דעם נעבוי פון דעם העכערן nn‏ 
ספיסטעם. פון דער איינפאַכער אור-מאָנן-חיה, דער נאסטרעא, 
זענען געקומען פון איין זייט די פַּאְלִיפְּן און מערוזן און פון דער 
אנדערער זייט די ווערים DR‏ דריי הויפּטגרופּן: די פּלאטווערים 
(צ. ב. באנדווערים), די מיטעלע ווערים (צ. ב. די פאהעםווע- 
רים, וי די טריכינען) און די ריננלווערים (צ. ב. דער רעננ- 
ווארים). 

אויף די ווערים שטייען דאן די TB‏ העבסטע שטאמען פון 
דער חיות-וועלט: די וייק-חיות (שלימאקעס און אנדערע), די 
נלידדפיפער (רעקעס, אינסעקטן א. אנד.), די חוטדהשדרה ריסע 
חיות (צו וועלכע דו אליין געהערסט צוזאמען DD‏ די פיש, פויצל, 
רעפּטיליען א. (DIR‏ און די אַזױ-גערופענע נאָרל-הויטיסע, וי 
דאָס ים-נאָרל-חיה'לע אָדער דער ים-שטערן. אַלע פיר גרויסע גרופּן 
זענען נגעשיכטליך ארויסגעקומען פון די וושרים, BAR‏ נישט איי- 
נער פון דער אנדערער, נאָר פּאראלעל איינע נ עבן רער אַנ- 
דערער. קיינמאָל אין א ים-שטערן נישט נעווארן א שליםאס, 
א שלימאַק-א קרעבס, WIR‏ א קרעבס-- א פיש. אין DE‏ פון רי 
דאזיקע נרויסע אפּטײלונגען איז די ווייטעדדיקע אַנטװיקלונג TO‏ 
ווארים געגאַנגען אויף איר איינענעם וועג. און אין איין טאָג זע" 
נען אויף דער ועלט שוין געוען ים-שטערן, שלימאסעס, קרעבסן 
און נירעריקסטע אינסעקטן און פיש, וועלכע האָבן זיך יערערס 


85 


8 


יר זענען טיט דעם ליבע-ראמאן פון דער רהאַכדיטיס-מזטער 
8 גליקלעך צוגעסומען צו דעם פּאַל, ווו די פרוכפערונג פארלאנגט 
נישט-נאָר דעם טוט DON‏ נויטווענדיקן קרבן פון דעם מוטער-אינ- 
דיווידואום, נאָר DET I‏ יונגע עסט פּשוט Ann‏ די מוטער, פונסט 
MM‏ 8 הינרעלע פארשלינגט ביסלעכווייז DET‏ שפּייז"געלעכל פון 
איי. די אינערלעכע ארגאנען פון דער מוטער האָבן מיט זיך פאר- 
געשטעלט א מין ספּעציעל צוגעגרייטן שפּיידזאפּאס פאר דעם 
„DM‏ און די הוט פון דער מוטער האָט א ויילע געדינט אלס 
אויבערשטע שוידהויט פון דעם קינד, אלס א PO‏ ארנאן, וואס 
איז DIE‏ פון דער מוטער איבעדגעגעבן געווארן. 

מען DOM‏ זיך אין דער ריכטונג נאָך ויישער געקאנט 
פארשטעלן, IS‏ דאס יונגע באשעפעניש וואקסט, ענדלעך, אריין 
אין דער מוטערס הויט אויף אייביק, אדער עס נעמט WIN‏ פאר 
1 וועלכן ס'איז אנדער ארנאן פון דער מוטער. מען וואלט זיך 
דאָס געקאנט פארשטעלן, ווען מען זאל זיך וועלן אויסמאָלן ראס 
ווילדסטע בילד, וואס אין נאָך אין די דאזיקע פאדהעלטנישן 
מעגלעך. 

שטעל דיר פאר א מענטשלעכע פרוי. אין TR‏ וואקסט אויס 
א קינד. דאָס UP‏ באקומט שוין PR‏ מוטער-לייב ציין, און הויבט 
IN‏ אויפצופרעסן רי מוטער. אבשר עס עסט זי נישט אינגאַנצן 
אויף. עס לאזט איבער, לאַמיר זאגן, די הענט און דאס פּנים. 
און די דאַזיקע הענט און DET‏ פּנים נעמט עס צו פאר זיך, לאזט 
זיי צו זיך צווואקסן און ווערן זיינע איינענע. 

דו קאנסט די נעשיכטע, וױעלכע ווערט דערציילט רעליניעז 
ווענן הייליקן אנטאניוס פון פּאַדוא און וועלטלעך ווענן ריטער 
פון מינכהאאוזן: װי א בער DET‏ זיך MD‏ הינטן אריינגעפרעסן 
אין זיין MIN‏ אדער PR‏ זיין פערד, בשעת דער רייטער איז נאָך 
דערויף געזעסן, און האָט עס אזוי לאנג נעפרעסן, ביז ער האָט, 


84 


איינגציקער אַרצעטס-טיילונג, וועלכע Dan‏ פװיש צעטיילט רי -I‏ 
רצוידגאומס, האַלט ויך רער טענטש אין אלע װאָרצלען אין Da‏ 
רער נאַנצער פאנאטרערבלאָענג TO‏ זיין קראפּט. 

ווילסטו צו די ראָויקע פארהעלטעגישן צוגיין מיט דיינע צו- 

קונפט-געראנקען, מו:סטו זיך לאָזן אויפן װעג פון רעם גייסט, 
געוויס, אין נייפט-זין טויכט פאַר אונז אויך שוין אויף אַ בלאַסער 
שיין, אַז רער דאָויסער קעגנזאץ IND‏ װױדעדאַמאָל פארשוינרן, 
ג אָ כר ע ם װי ער וועט שוין האָבן ביזן MID‏ פארענדיפט זיין גרויסע 
אַרבעט פון רער מענטטדשאַפּנג. WIN‏ דאָס קאָן דשמאלט נישט 
געשען IB IT IR‏ אַ DPI‏ צום אַלטן. דורך דעם BON‏ 
מוז עס ץ, נאָר אין רעם ראָזיקן העבכטן שכאָפּל קאָן עס ma‏ 
ווירקלעכט „Dan‏ און ווען עס Dan‏ פון דאָהט צוריקקומען צום 
קערפּער, uam‏ אַלץ זיין ניי, איננשנצן אַנדערש. DEN‏ פאר אַ ווערט 
DEN‏ אָבער IT‏ קערפּער, װאָס פאַר אַ PN DIN‏ האָבן אַלע 
אונזערע היינטיקע באַגריפן SDR‏ צוקונפט, אין וועלכע- סטזעט 
jenen‏ דער נייסט: זיי וועלן WER‏ זיין נישט מער וי ?יײידיקע 
פאָרמען פון דער פאַרנאַנגענהייט, פאָרמען, וויעלכע די אַנמוו פלונג 
האָט אָפּגנעװאָרפן, פּונקט וי זי האָט נעמוזט אָפּווארפן ‚DIR DIT‏ 
כדי צו DIE BAD‏ מענטיש... 

דאָך, איך האָכ דיך אייננטלעך נאָר געװאָלט האלטן א ויילע 
ביי דער אמ פרוככּערונג און ענלעכע קרובישע זאַכן, בדי הו 
זאָלסט אינגאַנצן צעקייען DIT‏ דשויקן אינטערעכאַנטן MEINE‏ 
ביזן אין אַלע זייבע פילאָװאָפישע טיפענישן. 


יי עי 
. * 


= : 


19880 האָכן m‏ גישט, און דער זוימען ווערט דידעקם 71 x‏ 
באה /פטונגס צליד אריינגעפירט אין דעם ווייבלעכן געשלעבמטלעכן 
אָרנן, 

אוב ביי די האָזיקע אנדרונינוסן זענען, פּונקט װי ביי דרי 

העכערע נישטהערטאָפהאָדיטיישע ‚nun‏ ביידע געשלעכטלעכע 

טיילן באַזאָרגט men‏ דעם אַקט Din)‏ באַזונדערע שטאַרקע הענגן- 
געפילן, פילט יערע פּיאווקע גלייכצייטיק דעם ראָפּלטן תענג, 
רעם געבנריקן און נעמענדיקן, 

מען דערמאָנט זיך אָן דעם רוימישן קייזער העליאָגאַבאַלוס, 
וועלכער האָט אין זיין קייזערלעכער משוגעת באַשטימט אַ פרעמיע 
NED‏ דעם, DM Dam‏ אים צו זיין מענלעכקייט צונעבן נאָך די 
ווייכלעכקייט, אין זין |פון רדעם נעשלעכטלעכן תענוג-געפיל. עם 
איז אָכער נאָר קיין פראַגע נישט, IS‏ חי גריגטלעכע פאַנאַנדער- 
טיילונג פון רי געשלעסטער, וועלכע רער ראָזיקער געקרוינמאער 
טיפּוש האָט אַלס העכערע חוט-השהרהדיקע mn‏ אויך געירשנט, 
איז נשווען גראָד איינע פון |די וויכטיקסטע באַרינגוננען פון דער 
העכערער, אידעאַלערער אַנטװיקלונג, פון וועלכער מיר װאָלטן זיך 
נאָר צו אונזער שאָרן געקאָנט אָפּזאָגן. דער הערמאָפּראָריטיים איז 
6 פטאדיע פון דער ליבע, וועלכע לינט אויף דעם אַנשװויקלוננס- 
UN‏ הינטער אונז, און וועלכע מוז דאָרט ליגן. קוק זיך צו צו דער 
קונסט, פוּן וועלכער מען װעט bin‏ דער צייט, מסחמא, פיל מער 
לערנען, ווייל אין איר שטייט אונז פאַר די אויגן, וי אין אַ 
ישפּיג?,, די איילנטלעכע נאַטור-געשיסטע, די נאַטירלעכע אַנט- 
װויקלוננסגעשיכטע פון דער מענטשהייט. m‏ האָבן זיך נאָך די 
גריכן געמאַטעדט, פאָרצושטעלן DR‏ מאַרמאָר-פינורן הערמאָפראָ- 
דיטן, אַ אידעאל געשמאַלט, װאָס זאָל אין זיך פארייניקן מאַן 
און פרוי. עס האָט. אָבער נאָרנישט געהאָלפן, דער הערמאָפראָ- 
ריט איז פֿאַרישונדן, אוב וסיהאָט זיך אמאָל באַװויזן IE‏ אנד-ונינגס 
איז עס נאָר געווען N‏ פארזעעניש. ביי דער פיאווקע איז עס נאָך 
אמתע פאָרויכ-שטויכגריקע נאַטוֹר. ביים מענשש פון דער צייט 
פון DT‏ איז עס נאֶר אַ האַפּנוננסלאָזער קריפּל. 

אויף רעם קעננזאץ DD‏ פרוי און כאַן, אויף דער דאָזיסער 


82 


אין דעמזעלבן צענטן רינג, ווו עס געפינען זיך די זוימען-אַפּאַראַטען, 
געקאָנט TEN‏ העל-דורכזיכטיק, וואָלסטו נעזען פאָלננדעס. 


PN‏ צענטן און עלפטן רינג פון יעדן קערפּער (געציילט na‏ דעם 
קאָפּדעק, ווו סגעפינט זיך דאָס (AD‏ ליגן ביי יעדן אַ RB‏ זיימען- 
אַפּאַראַטן, פון וועלכע עס MID‏ גרויסע זוימען-רערן ביז צום פופ- 
צענטן רינג און פון דאָרט אַרױס, צו דער אויסערלעכער יועלט. 
אין דעמזעלבן צענטן רינג, ווו עס געפינען זיך די ERBEN BON‏ 
און אויך אין ניינטן געפינט זיך אַ INS‏ זוימען-טאַשן, וועלכע זענען 
גרייט אויפצונעמען די פרעמרע מענלעכע זוימען און צו דער 
רשכטער צייט זיי צו שיקן ווייטער צו די איי-שרויבן, m‏ די 
ווייבלכע אייער TEEN‏ אויף דער באפרוכטיקוננג. ישרער אגדרונינוס 
וואָרים באמיט זיך איצט אַזױ צוצודריקן DIE‏ פּאַרטנער מיט דער 
קריטישער נענגט פון ניינטן ביזן פופצענטן רינג, אז דער N‏ 
נענער ארויסשטארנדיקער וזוימען-קאנאל זאָל אױסקומען ביים 
ליידיסן זוימעןהטאַש פון דעם אַנדערן, און דער אייגענער זוימען- 
טאַש זאָל זיין צוגעפּרעסט צום זוימען-קאַנאַל פון דעם אַנדערן. 
אין דער מאַָמעגטאַלער אויפרענונג הויבן IS‏ די הויט-דריזן פון 
רי אַנששפּרעכנדיקע ריננען אַרױסצולאָזן אַ פליסיקייט, וֶועלכע 
וערט שנעל פארטרוקנט און בילדעט אויף דער צייט פיז אַקט 
אַ מין שוץװואַנט DIE‏ דער גאַנצער געשלעבטלעכער געננט pa‏ 
קניבּט צונויף דאָס פּאָך ‚TS‏ אַז עס DIT‏ זיך, אַז זיי זענען 
זיך באמת אויף אַ וויילע צונויפגעוואקסן. אַן דער III TE DDR‏ 
ריקט, רייסן זיך די DM‏ גלייך BE‏ איינער פון אַנדערן, יערער 
װאָרים PR DIN‏ איצט באַכּרייט פון זיין אייגענעם זוימען, WEITET‏ 
אָבער טראָגט ער אין זיך אַ רעזעחוװואַר פון פרעמרן זוימען, וועלכן 
ער וועט פון אייצט IN‏ אָן הער געפאַר פון זעלבפטבאפרוכטיקונג, 
צושטעלן לויט דער נויטווענדיקייט די אייצענע ווייבלעבע אייער. 

IDEE דער ליבע-אַקט פון די‎ NND DON עגלעך‎ mar, 
Tr האָס פּיאַװקעבּאָר לייגט‎ DEM אָכער, נאטירלעך, אין‎ 
איינע 1293 דער אַנדערער, אַז די קעפּ‎ 8 IE אין פריליננ-צייט‎ 
צונויפנעפרעכט. קיין באזונדערע זייטעך‎ DR און די עקן. זענען‎ 


81 


דער רענגוװאָרים און די פּיאַװוקע זעען אונז דאָ אויס וי 
פאַליהע הערן, ווען מיר קומען pa‏ דעם גאַנצן װיסטן נעווימל 
פון אונטן. 


מיר BAND‏ די דאָזיקע ביידע מינים Sm ‚Bi‏ זיי Den‏ 
אי צו װאָנן, אַ חלק אין דער מענטשלעכער קולטורגעשיכטע. 
די פּיאַווקע שפּילט NIS‏ אין דער אַנטװיקלונגס-געשיכטע פון 
דיער מעדיצין. דער רעענװואָרים ווידער, דער דאָזיקער שטילער 
רזרכקנ עטער און דורכאַקערער פון דער TU‏ - ער איז זייט 
טויזנטער יאָר געווען רער שטילער העלפער פון דעם אַרכעאָלאָג: 
אַדאַנק זיין אַרבעט זענען מאָזאַיק"שטײינדלעך, קאָלאָנעס-שמיקער, 
מטבעות און צירונגזאַכן באגראָבן נעװאָרן AD‏ אין דער ערד און 
דערהאלטן גשװאָרן פּאַר די שפּעטסטע דורות. זייער ביידענס ליבע- 
לעבן איז זייער way‏ צווישן זיך DS‏ אין פאַרהעלטניסמעסיק 
איינפאך. 

דער רעענװואָרים און די פּיאַוויקע זענען אַטדרוגינוסן אָדער 
הערמאָפּראָריטן. יעדער DIS‏ האָט ביירע געשלעכטלעכע אַפּאַד 
ראַטן אין דעמזעלבן קערפּער. אָבער דו דערמאַנסט זיך IS WIM‏ 
רעם נרויסן נעזעץ, DEN‏ גייט רורך דער אֶרתנאַנישער וועלט, אָן 
רעם געױעץ: דו זאָלפט IPOS PT‏ נישט באַפרוכטיקן. אויך דער 
רעננזואָרים און די פּיאַזוקע שטייען פעסט אונטער דער ווירקוננ 
פון דעם דאָזיקן געזעץ. 

אין רער קילקייט פון אַ פייכטער נאכט, ווען ס'באװעגט זיך 
נישט פיין שום בריאה, EN‏ קיין ליסט-שיין שרעסט נישט זייערע 
קאָפּישפיצן, DAN‏ האָבן נישט קיין WIN‏ און זענען דאָך זייער 
עמפיטדלעך אויף ליכט, קריכן DIS‏ צוויי רעגטווערים פון דער 
שוזארצער ערד. זיי שלענגלען זיך האַרם צו איינער DIS‏ אַנדערן, 
‚Trab‏ 18 די פּאָרערישטע עקן ליגן פאַחוואָרפן DR‏ צוויי באַזוטרערע 
זיימן. און איצט קוק זיך צו זיי גענוי צו. די BER‏ לייבער 
זעגען צזנויפנעשטעלט פון די באַקאַנטע פלייש-רויסע ריננען. קיין 
אויסערלעכע אונטערשיידן במאַמערקפטו ניישט, ווייל עס אין האָך 
נישט כשן און פרוי, נאָר יעדער Dim‏ א"ז סאן און wa‏ 


80 


TEEN‏ אין בויך פון דעם וװאַלפיש, 8 Ta map‏ אויך אונוערע 
ליליפּוטן מיט Dim‏ גאַנצן קערפּער, DAR‏ אַנטישלאַסענע ווענ-זוכער, 
DIE‏ אין דער טיפּעניש פון דעם ווייבלעכן געשלעכטלעכן ‚uns‏ 
און איינמאָל אַרײן, בלייבן זיי שוין אויףה אייביק אינעװייניק. 
זיי באועצן זיך פעסט אין רי אינערלעכע געשלעכטלעכע mm‏ 
פון דער פרוי, דאָרט NM‏ סגעפינט זיך רער פרוכטהאלטער m‏ 
די אייער וואַרטן אויף דער באַפרוכטיקוננג. די דאָויקע פליינע 
זועריכילעך, וועלכע זענען מער ענלעך צו זוימעךחיהלעך wm‏ 
גאַנצע זעלבסטשטענדיקע מענער, געפינען זיך אײצט אזיפן זיכערסטן 
Di‏ און קאַנען הויק דודכפירן די באַפרוטיקונג. דער ריזיקער 
קערפּער פון. דער גרינער פרוי באשיצט דעם Im‏ אַקט me‏ 
באַהאַלט די מענער און די אייער פון אַלֶע עולמת פון ים mr‏ 
2289‚ ביז ישדער איי באַקומט נישט זיין נוײטיקן הלק פון רער 
פּאָטערלעכקייט. די פּאַהטיקע אייער 189 זיך שפּעטער, נאַטירלעך, 
אַרױס אויף דער פריי. די קליינע טאַנהײזער פאַרכלייכן אָבער שוין 
MD I‏ פון זייער לעבן אין דער פרוי DB‏ בערנ. 


ד י פילאָזאָפן רייסן זיך שוין אַרום זייס יאָרן, צו וועלכן 

שטייג HD‏ דער גרויפער וואָרים-מענאזשעריע צזצזרעכענען רי 
באָנעליאַ. פרייער האָט Ivo‏ זי צוגששטעלט צום פּרואַפּולוס, -- א 
זואָרים, וועלכער האָט זיין משונהריקן נאָמען (טענלעכער (FR‏ 
צו פאַרדאַנקען זיין השכפט-איינגארטיקן אויסוען. מען האָט פון 
ביידע נשמאַכט 8 װאָריםערופּע ,נ עפ ירע ע |", DEN‏ סיבאַרייט 
,בריקזווערים"; די בריק האָט Damm‏ ניין RD‏ רי ווערים צו דרי 
ים-אוגערקעס; סהאָט זיך אָבער שפּעטער אַרױסגעװויזן, ME‏ דאָס איז 
געווען אַ טעות. דאַן האָט מען נשואָלט די גאַכצע נרופּע צורעכענען 
צו די רינגלזוערים; דאָס האָט זיך IE‏ אויך לאַנג נישט נע- 
קאָנט האַלטן. היינט רעכנט מען, אן נאָר די באָגעליש אַליין DE‏ 
א שטאַרק דענענערירטער ריננזואָרים. אַזױי אַרום Bam‏ מיר 
מיט איר PO‏ ארײינגעקומען אין דער הדריטער, השנסטער גאָרים" 
גרופּע, HD‏ וועלכער איך האָכ דיר WIE‏ דעהּצייכם. 


79 


7 


גשואָלט". דאָס איז WON‏ נאָך אַלְץ גארנישט קעגן די פאַרהעל- 
יטענישן אין דעם באָנעליאַ-הױיז. נעבן דער פרוי, וועלכע דער- 
גרייכט צוזאמען DD‏ דעם אויפגעשטרעקטן WEDER‏ העכער 
דרייסיק צ ענ טימ עט ער אין דער לענג, שטייט דער מאַן na‏ 
העכפטנס צוויי מיליט עט ער די גהיס. דאָס איז, מענטשלעך 
נעמאָסטן, אומגעפער דער אונטערשייר צווישן אַ מענטיש און אַ 
פלוי. דער זיכערסטער אופן , מיטצוגיין" איז ביי אַזאַ מיניאַטור- 
מענעלע באמת Tr‏ צו באַהאַלטן ערגעץ אין אַ פאַלר פון זיין 
,גרויסן "Darm‏ קלייר. און דו מוזסט טאַקע רי מענלעבע ליניע 
פון באָגעליאַ-שטאַם It‏ אין בוכשטעבלעכן זין אין די טיפענישן 
פון דער ווייבלעכער. 

ראָס גרויסע גרינע ווייב זאַמסט אָבער IN‏ אונטער איר שוץ- 
דאָך נישט איין Died)‏ נאָר פיל. מען נעפינט ביי איר טיילמאָל 
ביז צו אַכצן שטיק. אין אָנהויב, ווען די ,ער"ס war‏ נאָך יונג 
און אָן הערפארונג זעט זיי אויס דאָס ברייטע מוי? פון זייער 
ראַמע אלס די בעסטע טיר, אין PR‏ שפּייודרער DIDI)‏ פּונקט װוי יע- 
נער באַטאַקחפארליבטער) זויגן זיי זיך, װוי באטדווערים, פעסט RS‏ 
און פידן אַ וויילע אַ זאָרנלאָז פּאַראַזיט-לעבן. זאָט אָנגעגעסן, 
הויכט זיי אָבער באסר אָן צו ציען צו דער ליבע, אויף WIN‏ 
אַ געוואלטיק-נרויסער זוױימעךבלאָז אין זייער קליינינקן קערפּערל 
ניט זיי דאָס פולע רעכט. די שפּייזזרער באַפריריקט זיי מער נישט. 
זי קריכן ווידער אַרױס פון דעם צוקונפטיקן אָביעקט פון זייער 
ליבע דורכן מויל, לאָזן זיך אַראָפּ DIN‏ נירעריקער אויף דער 
גריבּער אזגערקע און אַנטרעקן אַ בעסערע טיר, רי ווייבלעכע גע- 
שלעבמלעכע עפענונג. 
- ביי דעם אונטערשיד אין דער גרויס PR‏ אויך די דאָזיקע 
שפענונג פאַר דעם , ער" א גאַנץ גרויסער טויער, פונקט וי דאָס 
פאַרלאָזענע מויל, פון אַ באַהעפטונגס-אַקט אין גשוויינלעכן זין קאָן, 

נאַטירלעך, נאָר קיין רייד נישט זיין, ווייל רי געשלעכטלעכע 
שפענונג פון דער , זי" אי ברייטער וי דער גאַנצער ,ער" אויף זיין 
joop)‏ אָרט. War,‏ מוז עס פאָרקומען אַנדערש. 

וי מינבהאען PN‏ הרייסט מיט זיין שאנצער שיף אַרייע- 


18 


N‏ שטעל דיר IND‏ די כ אָנ עליא, ועלכע DM‏ נאָך 

גערופן די ,גרינע", און וועלכע איז אין אַלע הינזיכטן איינער 
פון די | ווונדערלעכסטע ווערים אויף דער וועלט, 

עס איז פאַראַן אַ פריילעכע לעגענדע ביי די באַטאַק-פעלקער 
אויף דעם אינזל סומאַטרע. אַ שלעכטער הויזזפריינט וויל דורכויס 
צוגעמען ביי זיין פרייגט די פרוי. אומזיסט, ער קאָן נישט געפיגען 
קיין טיר צו PR‏ האַרץ. DM‏ טוט ער? ער פאַרװאַנדלט pr‏ אין 
א זיסן עפּל און װינקט צו איר אַראָפּ DD‏ בוים. רער פרוי פאַךר- 
נלוסט זיך גראָד אַן עפּל, זי רייסט אים DIN BN‏ עסט DIN‏ אויף. 
ראָ טריומפירט, הייסט עס, דער שלעכטער חברה-שאַן טיף אינע- 
SEND PN PM‏ , הוראַ, 28773 מיינס דאָך דערגרייכט!" דעם 
גוטן באַכאַק מאַקט DIN‏ זיין אױטאָנאָמיע נישט פיל אויס, צי 
איז עס DET‏ האַרץ אָדער דער מאָגן. װוען דו שטודירסט אָבער 
די ליבע-פּערהעלטנישן פון דער באָנעליא, הוכט זיך דיר, אַז די 
שיינע טעשיכטע איז נראָד פאַר זיי אוױיסגעטראַכט געװאָרן אַלס 
ישאַפונגס-לענענדע. 

די באָנעליש איזן אין איר געוויינלעכער פאָרם ענלעך צו 
8 קליינער טונקלצרינער עסינ-אונערקע פון IS‏ ערך פינף צענ- 
טימעטעד די ‚u‏ פון וועלכער עס װאקסט נאָך אַרױס א מין 
פיסל אָדער שפּראָצונג, IND DEV‏ זיך אויסציען און דערגרייכן 
אַ פיל גטרעסערע לענג װי די אייגנטלעכע ‚mn‏ און Dam‏ קרייזלט 
זיך פון פּאָהנט, ווי אַ וויינטרויכ-ישטענגל. אַזזי DS‏ זי BONN‏ 
ישטיינער DIN‏ שליים פון אַדריאַטישן ים, דרי אוגערקע איז דער 
קערפּער, דאָס ,פיסל" איז אַ , כאַפּ-פיננער", און די נאַנצע מיאוסע 
בריאה אין דער דאָזיקער טעשטאַלט איז דעחווייל גאָר די IN‏ 
לעכע ‚mn‏ די באָנעליאַדפרױי. דאָס כּדאָבלעם צו געפינען m)‏ 
איר IND DIT‏ איז פיל שווערער פון דער באַקאַנטער פּראַנע פון 
רי זויצןדבלעטער: ,ווו איז רי קאַץ?". 

17 קענכט דאָס ליד פון דער גרויסער פרוי, וועלכע NR‏ 
געגאננגען טאַנצן, און דעם קליינעם ‚IND‏ װאָס ,האָט אויך PD‏ 


דד 


לעכער ליבע און דעם מענטשלעכן אַלץזאַרומנעמענדיקן רחמנות, 
IN‏ נישט מער וי אַזאַ געשפּענסט. איין איינציקער בלוט-ערות, 
וי די רהאַבדיטים, און עס ווערט צעשווומען. די פּילאָזאָפיע פון 
דעם קליינינקן ווערימל Damm)‏ אום און מאַכט צונישט די גאַנצע 
קלוגע מענטשלעכע פילאָואָפּיע אין רער האָזיקער ריכטונג.. 


3 די ווערים אין אַלגעמײן קאָן מען נאָך שרייבן נישט איין 
ווונדערלעך ליבע-קאפּיטל. גלייך נעבן דער רהאבריטיס גע- 
פינסטו צווישן די פאַדיםזווערים דעם סיננאַמוס. סין הייסט אויף 
טריכיש צוזאַמען און Dias‏ הייסט חתונה. NT‏ האָסטו באמת אַ 
באַשעפעניש, DEN‏ נעמט זיך די חתונה אויסערגעוויינלעך צום 
האַרצן. דער סיננאַמוס DI‏ אויך אין דער זעלבער צייט אַ זעלטענעם 
MIND‏ דערכאַר, rs‏ מען קאָן אומעטום לעבן. רער סיננאַמוס 
באַזעצט זיך אין האַלז פון אַ גרויסן טייל פויגל: סראָקעס, פּיק- 
העלצער, פאזאנען, קאטשקעס א. אנד. I‏ קליינע ווורשלטעך, רויטע 
װוי פייער, הענגען די ווערימלעך אין דעם גרויסן ווענטילאַציעגאַנג 
פון דער לופטדרער און פאַרשטאָפּן טײילמאָל US‏ דעם נאַנצן 
קאַנאַל, אַזן דער BUN SD‏ דערשטיקט. צי האָבן די דאָזיקע 
ווערים מזרא, אַז די לופט, וועלכע שפּאַציהט אומאויפהערלעך אין 
זייער היים, קאָן זיי צעשיירן, אָרער צי האַלטן זיי בכל? אַזױ 
שטאַרק פון דער ליבע: אַלנפאַלס, געפינט מען דעם , ער" תמיד 
צאגעקלעפּט מיט דער געשלעכטלעכער עפענונג צו דער געשלעכט- 
לעכער עפנונג פון דער , זי". דו האָסט פאר זיך א חיה, Bm‏ 
וועלכער מען קאָן מיט Nom Dam‏ זאָנן, אַז זי לעבט אין 
אייכיקער באַהעפטוננ". עס פעלס נאָר, דוכט זיך, איין שריט, 
און די געשלעכטער װאַקסן זיך צונויף און pa‏ ביידע ווערט 
צהאמען א טאָפּפטזצעשלעכטלעכער הערמאָפּראָדיט, וועלכער 
װואָלט שוין אָבער צוליב דעם באַקאַנטן געזעץ נישט געקאָנט Tr‏ 
אַליין באַפרזכטייקן און ואַלט Tr‏ נשמוזט זוכן IS‏ אַנדערן אַנדרו- 
‚DU‏ באַהאַלט PN‏ חכרון דעם דאָזיקן אויסטערלישן SD‏ מיר 
1 נאָך שפעטער ווידער אַהער זיך אומקערן., 


16 


קשאַבמע צוריס אין שליים און ווערן רי פארשירןגעשלעכטלעכע 
רװהאבדיטיס-פּאָרלעך פון דעם פריעהריקן מין. 

רי העססט ווונדערלעכע פאַרוואַנדלונג, ביי וועלכער איין זיר 
באַישטײיט תמיד פון שטרענג געטיילטע , ער"ם און ,זי"ס, ראש אַנ- 
דיערע דאַקעגן פון הערמאָפּראָריטן מיט ביידע טיילן arm‏ איין און 
דעמזעלכן קערפּער, DIN‏ ערישט DET‏ דריטע ווידער פון , ער"ס און 
,זי"ס, רעכנט צז דער פאָרישער צו רער Yu‏ גערופענער ,ה עט ע- 
ראַנאָניע". ; 

אפשר וועסטו ריר אָבער נשמען אין זין אַריין רעם רהאַכדיטיס 
פאַל PN‏ צוליב אַ באַזוגרערער סיכה. ווען yore‏ נשמות װעלן 
ייר אָנהויכן אַכיסל צו התלהבותדיק און אַביס? צו לייכטאיניק 
נאָרצושטעלן, װי די נאַטור DR‏ אויפגעכויש אויף רער ליבע אין 
IN‏ פון דער זאָרגנדיקער גוטסקייט. ווען ט.וושט ריר אַטהוֹיבן פרשריקן 
אַז יעדער קלענסט וועריטל לויבט די ליכע פון דעם, Dam‏ האָט עס 
באַשאַפּן. דעטאָלט זאָל פאַר דיר אויפטויכן די גששטאַלט פון דער 
אָרימער קליינער רהאַכדיטיס PR‏ שלייםצרונט, m‏ זי דרייט זיך 
785 יסורים אַלס קאַניבאַל-סעוחה פון אירע אייגענע קינרער... 

איך האָב דיר פּריער אַמאָל נעגעבן אָנצוהערן, אַז איך אַליין 
גלויב ביי זיך טיף אין האַרצן, אַז די ,ליבע" קאָן אויך אונז אין 
אַ Pa‏ באַשטימטן זין ברענגען צום יסוד Pa‏ דער וועלט. m‏ מיר 
וועלן אין איין שיינעם טאָג פארשטיין, װי DET‏ דאָזיקע DRM‏ 
גאַנ'ץ רעאַליסטיש נענומען, איז WIR‏ טיפספער סימבאָל: דער 
סימבאָל?ל דערפון, װוי אַזױי סװוערט אוױיסנעהאַלטן רי שווערסטע 
צעשיידונג, די טרויעריקסטע איזאָלירונג פון ‚Darm‏ רער 
סימבאָל פון דעם שמייצלענדיקן טויט, וועלכער אי nem‏ נאָר 
Dem)‏ קיין טויט, נאָר TE‏ אַנגטװױקלוננ... פיר RO‏ דאָס RI‏ 
איצט מיט דעם געדאנק, מיר פילן עס נאָך נישט, אָבער דאָס 
קאָן קומען, נאַנץ זיכער. אזמענרלעך וויזט WON DM‏ שטיין wa‏ 
פאַרלייקענונג פון טויט פון די אַלטע נששפּענסטער, וועלכע זענען 
נאָך איצט NT‏ צװוישן אונז m‏ זאַמר אויפן ברעג פון ים. אויך 
רער נלויבן, אַז די נאַטור איז אין פישוטן זין גענרינרעט און IE‏ 
געאָרדנט געװואָרן אויף דער פיינקייט NE‏ דער העבמטער us‏ 


װוייבלעכער, נאָר עס העלפן אים צו אויך גאַנץ באַזונדערע ur‏ 
נוצלעכע באַהעפטונגס-שַפּאַראַטן, זייער DDR‏ האָט דעד , ער" אַ פּאָר 
פעסטע שטעק-כאַפּערלעך, וועלכע ליגן געוויינלעך באַהאַלטן אין 8 
באַזונדערן טאַש און ווערן נאָר ביי אַ נויסווענדיקייט אַרױסגערוקט. 
טײילמאָל צעשפּרייט זיך אויך די נאַנצע געשלעכטלעכע עפענונג פון 
דעם ,, ער" און נשמט ארום די ,זי', װי א זױגצלאָק. / 

קוים אָבער איז ביי אונזער רהאַנדיטיס דער גאָלדענער ליבע- 
מאָמענט ‚DM‏ הויבן זיך IN‏ אין קערפּער פון דער ,זי" צו באַ- 
ווייזן סמנים און ווונדער פון געפערלעכסטן מין. װי אלע פאָדים- 
זוערים, האָט אויך די רהאַבדיטיס-,זי" אין איר בויך אַ פרוכט- 
האלטער, וועלכער האָט אין זיך איצט נאָך דעם פאַרענדיקטן ליבע- 
אַקט, באַפרוכטיקטע אייער, עס דויערט נישט לאַנג, און פון די 
אייער RM‏ יינגע קליינינקע רהאַבדיטיסלעך, וועלכע װאָלטן mw‏ 
געקאַנט TON‏ פריי אַרויסקריכן אין שליים. האָס געשעט Yan‏ 
נישט. ניי זענען אין דעם פרוכט-האלטער נישט ‚Sa‏ העכסטנס פיר 
אָפטמאָל אפילו נאָד איין איינציקס. אָבער זיי ציען זיך אויס, 
װױיקלען זיך פאַנאַנדער, טוען אַ ריס איבער די הויט פון פרוכט- 
האַלטער, און --איצט ווערט נישט היימלעך, 

DIT‏ הייסט, פאַר הער מוטער. די קליינע וואָרים-פּעליקאָנען 
הויבן אָן צו פרעסן, צו פרעסן אין בוכישטעבלעכן pr‏ פון דעם 
װאָרט די גערעדים DD‏ זייער אייגענער מוטער. און זיי רוען נישט 
Pi‏ פריער, ביז רי מוטער רהאַבדיטיס PR‏ אויפנעפרעסן 
ביז צו דער הזיט און סיבלייבט פון איר נאָך אַ ליידיקע, טויטע 
הילע אַרום אירע מערדערישע קינרער... 

נאָך אַ וויילע DEM‏ אויך די מוטערהויט צעריסן און די 
יינגע חהאבדיטיסלעך m‏ זיך אַרױס אין דעם שליים. זיי זענען 
He‏ נאָך געשלעכטלאָז, און BD‏ זיך קודם כ? אַרײן אין די 
לונגען פון אַ זשאַבע. DIN‏ פּאַראַוױט-חיות פון אַ גאַנץ אַנדערער 
טעשטאלט לעבן דאָ די ווערים אַ לענגעדע צייט און אַנטייקלען 
יעדערס ביי זיך ביידע געשלעכטלעכע טיילן אזיף איין און דעם 
זעלבן קערפּער, להיפּוך די פטרשידן-געשלעכטלעכע עלטערן. ne‏ 
ערשט זײערע יונגע וואַגדערן ארויס רורך די נעדערים פון דער 


24 


נאָן פ'איז נעווען אַזױ לאנג, RS‏ זי אין TON‏ גשוען אויף 8 מייל 
פאָרויס אוֹן איז NDR‏ אנגעקומען מיט צוויי שעה פריער a‏ 
אים DIS‏ שטאָט-טויער און איז אַרעסטירט [RER‏ ווייל זי האָט 
נישט נעהאט ביי זיך קיין פּאַס. 

אלץ קלענער און קלענער פארלירט זיך די מוטער, פאַרשווינ- 
רענדיק אונטער הער לאַסט DR‏ שוידערלעכקיזט TB‏ פענאָמען. נאָך 
N‏ וויילע: DR‏ זי פאַלט ‚BES‏ זוי IN‏ איבעריק מיקראָסקאָפּיש אויס- 
געטרוקנט רעשטעלע DD‏ איר אייגענעם וילד-אויפנשוואקססעטעם 
שָרטאַן, און אין דער בין פאַלט אַריין, װוי אַ רייפע ארכעס-שויט, 
רער קאָלאָפאַלער געשלעכטלעכער אֶרנאַן מיט אַ פריישן פריילעכן 
געווימ? פון נאָר DM‏ אויסגעפּיקטע IB‏ פפעראריאַזוערימ- 


בער POS DET‏ איז ווירער נאָר אגב. דער אייצנטלעך N‏ 

טיקער פאַל, צוליב וועלכן איך האָב דיך אַריינגעפירט אין רער 
ראָזיקער נגעזעלשאַפט, איז דער פאַָדיםזואָרים פון יענעם מין, 
וועלכן דער זאָאָלאָג רופט אָן מיטן נאָמען רהאַכדיטי ס EN)‏ 
האָס הייסט אויף גריכיש אַ שטעקן); זיין אייגענער נאָמען PR‏ 
רי שוואַ ר זדאָר ע רד י קע (נינראַװועגאָזאַ) רהאַבריטיס. 

די הרהאכדיטיס-, ער" און ההאַבדיטיס-,, זי" געפינט מען ps‏ 
אָנהויב שטרענג פאַרישירןדגעשלעכטלעך און שליים אין זייעד אַ 
קליינער גרויס: דער , ער" איז 8 האלבן מילימעטער, די , זי" במעט 
א נגאנצן מיליפעטער לאננ. זיי געפינען זיך ניך און ליבן זיך שנעל, 
אַלץ אין ווייכן שליים, DAS‏ פרייע, אבסאָלוט נישט פאַראזיטיטע 
זועלט-בירנער. 

ביי דעם דאָזיקן נאַנצן פאלק פון רי פּאָריםזוּערים PN‏ דער 
באַהעפטוננס-אַקט זייער באַקוזעם איננגעאָרדנט. די גרעסערע ,זי" 
האָט איר געשלעבטלעכע עפנוננ אזומנעפער אינרעהמיט פוֹן קערפער, 
רער קליינער , ער" האָט די דאָזיקע עמענונג אין עק פון קערפער 
צוזאמען מיט רעם הינטערשטן אַרױיסגאַנג. DW‏ געישלעכטלעבן DAS‏ 
ווערט WIN‏ נישט נאָר די מענלעכבע עפענגנג צונשרריקט צו דער 


73 


זי DEM‏ דאָרט אינעװוײיגיק אָפּלייען אירע אייער, טראַסטסט 7 און 
סיזעט אויס, ms‏ זי POS‏ טראַכט אויך US‏ נאָכדעם, m‏ זי האָט 
זיך באַקוױעם איינגעאָרדנט PN‏ דער נייער היים, הויבט זי אָן 
אַרױסצורוקן איר געשלעכטלעכן אָרנאַן דזרך דער געשלעכטלעכער 
עפענונג מיט דער כונה אויף אַזאַ וועג פּטור צו ווערן װאָס שנעלער 
פון דער באַפרוכטיקטער לאַסט. אָבער װאָס DR‏ האָס? 

אָנשטאָט די באַפרוכטיקטע אייער זאָלן אַרױס DR‏ לאָזן די 
מוטער צו רו, ווייזט גאָר אויס, אַז דער אַרױסגערוקטער Eng‏ 
ווערט אַליין לשבעדיק. 

ער ציט זיך אויס, ‚DDP‏ ווערט אָנגעשװאָלן, בלאָזט װִיך 
אָן וי אַ באַפרייטער באַלאָן, װאַקסט אַלץ מער ארויס פון דער נער 
ישלעכטלעכער עפענונג און שלעפּט מיט זיך מיט דאָס מוטער-לייב 
און דעם אייער-שטאָק. דער רייז-טאָפּ פון מעשהלע! Ds‏ אין mw‏ 
אזוי לאַגג װי די גאַנצע געפּײניקטע מוטער, אָט אין ער pw‏ 
לעננער, אָט איז ער שוין צװויימאָל אי לאַנג, דריימאָל, צענמאָל, 
אין דער זעלבער צייט װאַקסט ער אויך אין רער דיק, ער איז שוין 
פגפציק מאָל אַזױ גרויס, הונדערט מאָל, טויונט מאָל, "DIN IS‏ 
געהויערע קישקע DD‏ דער אוסבאַגרייפלעכסטער גרויס, און ער 
װואקסט נאָך אַלץ! I‏ דאָס דארף אין רייז, אזוי פאַרשווינדט די 
מוטער אונטער m DIN‏ אַ קליין בלעזעלע, ער איז שוין פופצן מויזנט 
מאָל אַזוי גרויס, און סעשמט נאָך נישט קיין MD‏ ער ואַקסט 
אויס צום MD‏ ביז העכער צװואנציק טויזנט מאָל IS‏ גרויס וי 
הער מוטערס קערפּער... דער נעשלעכטלעכעד jeans‏ אַליין האָט 
זיך דאַן אין פאַרנלייך DO‏ זיין פריעחדיקער גרויס פאַרערעסערט 
AN‏ זעכציק טױיזנט מאָל. | 

ישטע? דיר IND Dy‏ מענטשלעך און טראַכט נאָר ווענן דער 
לענג. דאָס מוטער-לייב פּאַלט אַרױס און ואַקסט אױף אוף אַ 
מעטער, |צען מעטער, הונרערט מעטער, אַ קילאַמעטער אין רער 
לענג... ביז עס שטיינט ענרלעך אַריכער {אויב צו רעכענען די נרויס 
פון מענטש, אויף אנרערשהאלבן מעטער) הרייסיק קילאָמעטער, ר. 
ה. פיל מער וי רי שטרעקע פוּן בערלין ביז פּאָטפראַם. די דער- 
מאָנמט זיך די געשיכטע פון זשאַן aa‏ פון רעם un‏ וועמענס 


12 . 


אין 8ַ ברוינער ששָל, וועלכע שטעקט שטייף און טויט אין רער 
והאָרצל-הויס. און אין איין שיינעם טאָג פאַלט די דאָזיקע שאָל 
אוועק, SM‏ רייפע פרוכט, פון דער דיבן-הויט, די יינגע ווערימלעך 
רייסן זי דורך HR‏ ווימלען אַרױס פריי אין דער שװואַרצער ערר, 
זוכנדיק א נייעם ריבן-װאָרצל. די , ער"ס, וועלכע זענען ארויסגע- 
טריבן געװאָרן פון זייער היימיישן ריב, זענען pw‏ דעהוויי? אויך 
לאַנג אומגעקומען. און MID DIS‏ קומט נאָך אַלס לעצטער טייל פון 
דער טראַגעדיע דאָס אַלגעמיינע איינטרוקענען פון דעם גאַנצן 
גרויסן ריכ, די ,ריב-מידקייט": וועלט-אונטערנאַנגן 


ן אַנדער קאליידאָפקאָפּיבילד. די קפ ערו?אש ריאבאָמב. 
מיט קיין באָמבע האָט עס נאָרנישט צו טון, באָמבוס הייסט 
רי ערד-בין. דאָס איז, הייסט עס, דאָס ערד-ביןזווערימל. 


דו קענסט דאָס פאָלקסחמעשהלע פון רייזטאָפּ, וועלכער איז 
פאגרכישופט נעװאָרן צו קאָכן אַזױ and‏ ביז מען Dim‏ אים נישט 
אָפּשטעלן דורך אַ צױיבער-ישפּרוך? דעם שפּרוך האָט מען פאַרנעסן, 
און דער טאָפּ האָט געקאָכט DIN‏ געקאָכט US‏ לאנג, 172 ראָם 
גאנצע דאָרף איז דערטרונקען WI‏ אין דשר זיסער רייז. די 
שרעקלעבע נגעשיכטע, Sm TR Dam‏ דיר ST‏ דערציילן, דערמאָנט אֶן 
דעם דאָזיקן מעשהלע, זי WE DR‏ נאָך פיל ערגער. רער אֶנהוֹיב 
קליננט אפילן מילד, װי אַ פרילינטס-איריליע. 

די יינגע ערד-בידווערימלעך האַלטן זיך אזיף rm‏ פון עהר- 
בינען, פון אַלֶעם נוטס און שלעכטס און mi‏ --- אין דער ערד, 
Pam‏ דאָרט רייף און ליבן זיך צווישן זיך. די באַהעפטונג קומט 
פאָר, די ,זי" האָט זיך אירע נאַפרוכטיקטע אייער אין לייב, און 
דער , עד" שטאַרמט. דאָ ערשט הויכט זיך IR‏ די ווילהסטע זשול- 
זוערניאַרע פון דער וואָרים זועלט. 

רי וי" צוזאַמען מיט אירע אייער נגבעם זיך אַריין שטילער- 
DOW‏ אין אַן ערד-בין-זי", וועלכע האַלט זיך אויפּ ווינטער אין דער 
ערד, און באַזעצט זיך MD‏ אינשוייניק אײַן ליב פן דער ערר-בין. 


11 


Bu 


י ױט : 
על 


2 


רי ואָרצל-הויט און דער שפּיץ כּון דער ציטרין רוסט זיך אַרױס 
אינדרויסן. DE‏ אמחן אין דער Women‏ שפּיץ דער לעבעדיקער 
זינטערטייל פון דיעם וואָרים. אין אים מאצוייזט זיך IN‏ עפענתג. 
אַ געשלעכטלעסער טויער. אַ ווייפלעכער. דאָס ציטרין חיהלע איז 
זיך טאַנץ אינדערישטיל געװארן אַ ,זי'. און ‚ve‏ סיס am‏ היג- 
טערטייל און דער געשלעכטלעכער עפענונג פריי אינדרויסן, DR‏ 
עס אוכבאַווענלעך אויףה רעם, arm AST Dim‏ קומען. 

DIN‏ דאָס, DEN‏ דאַרף קומען, DR?‏ אויף זיך לאַנג נישט װאַרטן. 
נײשט אַלע ריבןוועלט-רייזנדע זענען גשװאָרן ווייכלעכע ציטרינען. 
אַ טייל האָט ‚I:‏ נאָכדעם m‏ ער האָט רערגרייכט די באַקאַנטע 
פלאַש-פאָרם, גלייך פון אונטן אַרויסטעצוינן DD‏ זיין איינענער 
פלאַיש-הויט, וי א ווורשט, DEN‏ פריכט ארויס פון דער איינענער 
הוים. WIN‏ א רין פאָדים-ווערימל, WW WR TR‏ אייעער פון 
רי. דאָזיקע אומרויקע נשמות נאָכן בייטן רי הויט גשװאָרן “pp.‏ 
מיט אַן אמתן מענלעכן געשלעכטלעכן ern‏ און איצט, באַויצנדיק 
די דאָזיקע נייע קריאַפכ, DEN‏ דעם טייל באמת נמאס דער אַלטער 
ריבן-ואָרצל; די פריש-געבאַקענע , מענער" שטעכן דורך די Seren‏ 
הוים, קריכן אַרױס AN‏ דעם האַך פון זייער געפענגעניש און 
קלעטעדן אויכן אַרום, געטריבן דורך הער אַלטער סודותפולע- עדא- 
טישער , צוציתג", און זוכן ליכנדיק דאָס , אייכיק-וייכלעכע". עס 
ליגם פאַר זיי אָנגעגרייט אויפן ועג; אומעטום שטעקן אַרױס די 
ציטריךן-, פרויען". שנעל איז רי געלעגנהייט אויסנענוצט. 

עס איז אָבער נאָר אַ צו קורצע באַרוישונג! ,די בלום בָלִיט 
אָפּ, די פרוכט "Dam nn‏ 

קוים זענען אין דער ציטרי-, זי" די אייער באַפּרוכטיקט, 
הויבן אֶן אַלע אירע אינערלעכע אָרנאנען איינער נאָבכן אַנדערן צו 
פאַרשוויגרן. דאָס מוטערלייכ פּלאַצט און DEREN‏ אַרײן די אייער 
Ta‏ אין בויך פון דער מוטער, דערפאַר פאַרשווינדן אָבער פון 
דאָרט די גערערים. און די טראַגעריע DD‏ דער מוטערשאַפּט נייט 
שנעל פאָרויס: נאָך האָכן זיך DD‏ די אייער נישט ארויסנעפיסט 
קיין נייע וועריסלעך, און די נאַנצע "BD,‏ איז שוין פאַרוואַנדקט 


70 


גיק, מיט לעבן, ליבע און מוימ, — אַלץ mw‏ דעם on‏ פון אַ 
ברוכטיי? פון אַ דיב. 

אין געזונטער שטאַרפער קראַפּט װאַקסט הער ריב אין ערך- 
מדונט. אין זיינע דינסטע װאַרצל-עקן בויערן Pas Wa Tr‏ 
קלייניטקע ווערימלעך, וועלכע העדגרייבן נישט אפילו קיין האַלבן 
מיײלימעטער אין רער לענג, DO‏ אַ שפּיציקן שטאכ?, וועלכער Da‏ 
אין דערזעלבער צייט א זויג-רער?. לאַנגזאם רוקן זיי זיך ארויף אין 
דער זאַבּטיקער קער-מאַסע פון דעם צוקער-ריב. וי DET‏ קינד 
אין די לעקעך-בעחג פון מעשהלע פרעסן זיי זיך דורך, נייען דורך 
דעם גאַנצן װאָרצל-קערפּער און געפינען TI‏ אין איין שיינעם 
שאָנ, Sm‏ קאָלומבוס פון זייער גאַנצער פּלאַנעטע, הארט ביי 
דער אויסערלעכער „DRM‏ אויף דער גרענעץ פון אַ נייער וועלט. 
N‏ לעצטער שטויס, DR‏ אויך די װואָרצל-הויט װאַלט mn Im‏ 
געריסן און רי סיר אין דער נייער, אויסער-ריבישער וועלט אויפנע- 
מאַכט, 

Im‏ גראָד איצט, IE‏ האַרט אויפן שייהוועג פון ,דער 
וועלט" און ,י עג ער וועלט", באַפאַלט די וועלט-רייזנרע א מאָך- 
גע אויפרענונג און בענסשאפט: נאָך אינשוייניק, אין דעם ריב 
כאָפּט זיי אַרום הער ליבע-טרוים. ביז איצט האָבן זיי נאָרנישט 
געהאט אַזעלכעס, װאָס זאָל זיי שטויסן צו ליבע: קיין איינם DIN‏ 
נישט נשווען מאַן Wis‏ פרוי, האָט זיי בכסל געפעלט ישרער סימן 
פון נעשלעכטלעכע טיילן. אָבער איצט בייפן זיי פלוצלוננ רי הויט: 
PN‏ פון רעם פּשוען ווערימל װערט אַ גאנץ ניי באַשעפעניש. 
השרט צגגערריקט צו דער אויפערלעכער וואָרצל-הויט, בלאָזט זיך 
Dem‏ פון די קליינינקע לעבעדיקע פערימלעך אֶן און הויבט אָן 
צו רערמאַנען אַ קליין פלעשעלע. די פלעישעלעך ווערן ואס אטאל 
דיקער, און שוין הויבט זיך IN‏ איכער זיי אִנצובלאָזן רי עלשסטישע 
װואָרצ?-הויט. עס זעט אויס, װי דער אלטער דיבן-קעדפּֿער RN‏ 
גשואָלט פון זיך גשבוירן אַ גששלשכט פון משונהדיקע יוננע ריבעלעך. 
און באמת: א טייל פון די פלששעלעך ווערט אלץ מער און מער 
אָנגעשװאָלן, ביז די פּלאַש IN Damm‏ אויסצוזעצן װי אַ בייכיסע 
ציטרין, די ציטרין שטויפט און שטויסט, און טיש אַמאָל פּלאַצט 


69 


ne A ee א‎ 


דאָ האָסטו דערנעבן דאָס װייצןזועריםל, װאָס האָט DS‏ 
שלייערל IS‏ אמתע מומיען-אױיסגעהאַלטנקײט: עס לינט זיך יאָרן- 
לאַנג אין טרוקענעם ווייץ, װאַרט, האָפט און לעבט איבער, ביז דער 
Bm PM‏ ענדלעך פאַרזייס ווערן, און עס Dam‏ וידער map‏ 
אָנהויבן דאָס העכערע ליבעילעבן אין די פרייע גאנגען-קנאָספֿן. 


אָט איז די העטעראָדעראַ, דער NS‏ גערופענער ,פּאָריםזואָ- 
רים פון דער ריבן:מידקייט' -- א װאָרט. Da)‏ אין ערשט גע- 
שאַפן געװואָרן אין די זעכציקער יאָרן pa‏ דעם לעצטן יאָחהונדערט. 
DRM‏ איז געווען אַן אמתע פּלאָג DD‏ דער לאַנחוזירטשאַפט, וועלכע 
מען האָט געקאָנט פאַרגלייכן מיט דעם רוף פון די אַלטע לענען- 
דאַרישע צייטן; ,די הונען גייען". פון דער ערד איז ער דאָסמאָל 
געקומען, דער שרעקלעכער שונא. אומעמום האָבן די צאקער-ריבן 
אנגעהויכבן איינצוטרוקענען. עס האָט אויכגעזען, וו די געטרייע 
ערד, וועלכע vr Den‏ ביז איצט אויפגעהאלטן, Sm‏ זיי מער נישט 
ישפי יון. אַ רעזושלוציע פון דער ערד קעגן די ריכן. דער באָדן DR‏ 
אויסגשזינט, האָט מען געאָנט, ער zo, PR‏ און די כע- 
מיקער האָבן אַרױסגעפונען, IS‏ דאָס פעלט אים הער האַלי, וועלכער 
1% הורך דער לאַגגער ריבן-קולטור פון אים אַרױיסגעצױגן געואָרן. 
אַזוי זענען מיליאָנען אַריננשװאָרפן גשװאָרן אין הער סאלי-מיסטי- 
קונג פון באָרן, ביז איינער האָט ענדלעך אַנטרעקט רעם אמתן 
‚pen‏ אַ באַהאַלטענעם פּאַדאַזיט אויף די ריבןזואָרצלען. אַ 
װואָרים, והעמעטס ליבע-דאָכאַן סישפּילט זיך אִפּ אויף דעם קורצן 
ונעלטישפּאַן פון דער Dim‏ פון ריב ביז צו זיין אינערלעכער מאַפּע 
און ווירער ביז צו דער הויט. 


הו, מענטש, לעכסט PR‏ קאָסמאָס, |דיין בליק זוכט די ווייטסטע 
שטערן, און די אומגשקויערע ערד הויבט ריר שזין אָן צו קליין צו 
וװערן. צו קליין איז זי שוין לאַנג פּאַר דיין געהאַגק. זי איז שוין 
אָבער כמעט באַלד צו קגיין אויך פאַר אַ פּשוטער חתונה-רייזע. 
הא אָכער האָסטו דעם רוים פון אַ צוקער-ריב, און אויף אַ ברוכ- 
A‏ פוּן דעם ראָװיקן רוים א נאַנצן אויפערגעוויינלעך פאַרװויקלטן 
לעבנס-ראָכאַן, טיט רער העכפטער פרייד אגן ביטערסטער טראַ- 


לעכע פּיאַווקע... גרויס-אַם... Print „DS‏ פּיאַומקע-קינד, אויך 
ראָ קוסט צו אַ צווײימאָליקן אומגעשלעכטלעכן לעבן, צוויי מאָל 
טויט אַלס קרכן און העכסטע WR VB‏ עס DOW‏ 8 איינמאָל 
אין דער DD‏ דרי אכפתע ליבע. נאָר 87 קוסט דער טיט פון העם 
שלטערלעבן אינדיוױדזאום נישט בלויז צוליב אויסערלעכע DIR‏ 
שטענדן, וועלכע זענען נאָר ED‏ דעם ייגנן גינסטיק, װי ס9+ז געווען 
רי פאַרניכטונג אין Wie Dom Prisma DIT‏ אין דער mp‏ 
זװיערקייטם: הו זעסט 87‚ װי דרי סוטער ווערט צעסװשטשט הרך 
אידע איינענע קינדער אין איר איינענעם לייב און חורך זיי BB‏ 
DW‏ אין אַ פשוטן טויטן שוץישירעם... BIN‏ זִיךְ דיר נישט, 
IS‏ עס לאָזט זיך TI WIR‏ אַראָפּ דער באַרימטער פּעליקאַן פון 
דער געטרייער קריסטלעך זאאלאַגישער לעגעטרע, וועלבע ניט רי 
קינדער אויסצוזינן OD DET‏ פון זיין אייגענעם האַרץ).. 


T‏ יי נייען אפילן אִיזי וויים, די אָרימע ווערימלעך, וועלכע לעבן 
ביי רער מוטערס ברופט, אין דעם דרייסטסטן זין פון רעם 
װואָרט... : 
DET TR‏ דיר נגעזאָגטט: די מיטעלע, פאַרשפּרייססטע שטופע 
פון DT‏ ליבן וװארים-געשלעכט DO‏ ארום, אַ חזץ אַנדערע אום-! 
צי יליקע גרופּן, אויך די ns‏ גערופענע פאָריםזוערים, צו וועלכע 
סצשהערט די טריכינע און דאָס שסיכעגעריטל. אין רער DI‏ פון 
דעם דאָזיקן עסינזוערימל וועלן מיר זיך ווירער אויף א װיילע 
אפּשטעכן, פרי צו דערנאַנצן דאָס באַגחוואָרים-בילד. | 
139% דו טוסס אַ Spa‏ 1777 עס לאש ‚WW‏ אַלס באַרופף- 
שריפטשטעלער דיין קלייסטער-טאָפּ, און הויבפט זי אויף צו רער 
ליכט, כדי צו באַטראַכטן די אויפגערגרערטע קליינינקע חברה-לייט, 
װואָס האלטן זיך דאָרט אויף Dan DR‏ שרעתן זיך נישט נישט פאַר 
פיץ זיערקייט, נישט SB‏ קיין קלעפּיקײיט, באַנרייפסטו זיכער 
ניײשט, DM‏ פארא הערלעכער געועלסשאַפט דו האָסט האָ פאַר 
‚Tr‏ --- אַ הערלעכע אין יענעם RO‏ זין פון דער נאַיווער נאַטור, 
וושלכע אין אַזױי אובערשעכּלעך אין Var‏ ליבעדאמאַנען. 


€7 


יא לייט 
יק Ber‏ 
וי 
2 
אי 


א ם אַרױס. טיט רעם װאַכער ווערן זיי איצט פאַרטראָגן En‏ 
איה כאַרפלייצטע „DIOR?‏ אויף 8 [DU‏ אָרט, ביי וועלכן ס'אין 
כשויקס שמעלס מען TI‏ אֶפּ. דאָס עקעלע DEM‏ אַװעקגעװאָרפן, 
א באַמונדער דדיזל פון קערפּער גיט אַרױס אַ קלעכּעריקן שליים, 
וועלכער שאַפט זייער שנעל איינטרונקנריק, אַ האַרטע שאָל אַרום 
דעם גאַגצן בריאהלע. איצט ART‏ מען ON‏ רי שאָל שיצט פונסט 
‚DU "8‏ וי ס'חאָט אַמאָל די באָבע באַישיצט דאָס איי. אָביער פריער 
ya‏ שפּעמער, IN‏ דאָס גליק ‚N‏ קומט אַ שעפּס און עסט 
AM‏ ראָס נעוויקס צװאַמען DD‏ דעם קליינעם אייעלע. רי שאָל 
צעגיים, די לעבער-פּיאַוויקע קריכט אַרײן TB‏ מאָגן PR‏ די גע- 
רערים, פון די געדערים PN‏ גאַלגאַנג... דריי RO‏ געראטעוועט, 
רי עררישטע פּאָזיציע איז דערגרייסט, דער שעפּס באקומט די לעבער 
פזילעניש, און די ליכע אין גאַל-גאַנג שיקט DIVE‏ מיליאָגען אייער 
אויפכגיי צו דער וואַנדערשאפט. 

דאָס PR‏ דער ראָכאַן DO‏ דער לעבער פּיאַווקע. טראַכט DIN‏ 
ריר BI‏ נאָבאַמאָל שנעל דורך , מענטשלעך". 

רו 00034 DNS‏ און געבוירסט מיט איר א קינד, DEN‏ אין 
אָבער צו דיר אינשאַנצן נישט ענלעך. יאין אַ געוויסער עלטער זעסטו 
פּלוצלוגג DEI‏ קינד אַװװועקבּאַלן אויף פֿאַהרעכטיקע ווייען. אִ 
DW‏ ליבע ואַקסן DR‏ אים איגעוױיניק אױף אין א פראדיקער 
צאָל אייניקלעך, וועלכע פּרעסן עס צונויף אין אייגענעם לייב צן 
ריער Dr‏ אַזױ לאַנג, ביז עס בלייבט דערפון נישט m wo‏ 
בלויזע הויט, װאָס הילט DIS‏ די בייזע חברה. אינעייניק אין 
ירי אייניקלעך אָבער ואַקסן שוין ווירער נייע אור-איעיקלעך, 
וועלכע צעקוועטשן די מעדערים פון די אײניקלעך, אצי או די 
לעצטע מאַכן אויף og‏ זייערע סידן, כדי פּמוּר צו ווערן פון by,‏ 
דוילרן אנישיקעניש, ביז דער דאָזיקער נאַנצער שרעסלעכער קנויל 
פּלאַצט, און די אוראייניסיעך טוען זיך אַ לאָט אַהױס Om‏ אַ גע- 
רויש אויף הער פרייער וזעלט. זיי ואאקסן דערנאָך אויף DAR‏ נייע 
ms‏ אטוי ודי דו, וועלכע זוכן rm‏ פרויען-ליבע מיט זייער 
זיסער אויך ME‏ 

פּונסט DIS m‏ באַנהװואָרים האסטו דאָ די קייט: געשלעסטי 


אויף 8 העכסטגעהיימניספולן אופן פון אומבאַפרוכטיקטע קע- 
מערלעך, ya‏ חיהלעך פון 8 לענגלעכער נעשטאַלט, DAN‏ אַמאָל 
PS‏ מער און מער. סידויערט ניישט לאַנג, און זיי פילן אויס ראָס 
גאַנצע לייב פון אַלטן װאָרים, וועמענס אֶרנאַנען סשוערן פאַר- 
שווונדן, די הויט DEM‏ אָנגעבלאָזן, די גאַנצע מוטער:חיה, אין 
דועלכער סיװואַקסט אויף דער שדעקלעכער דור, שטאַרבט אָפּ און 
סצבלייבט פון TR‏ נאָר אַ גרויסע, אַרום און אַרום פאַרמאַכטע 
ווורשט-הויט, אין וועלכער עס ליגט דעהויי? גוט באַהאלטן דער 
נייער װאָרים-דור אין דער נעשטאַלט פון 8 me‏ קליינע 
לעבעריקע ווורשטלעך. 

קרבן-טויט, ניי לעבן... דו דערווארטסט, אַז די קליינע ווורשט- 
לעך וועלן צו דער העכטער צייט צערייסן די הויט און זיך לאָזן 
צו זייער אייצענעם לעבנס-ציל. זיי זענען נישט קיין בלויזע „Bw‏ 
נאָר זעען אויס איננאנצן פיקם TR‏ פאַרטיק צו זיין צום אינדיזוי- 
רועלן לעבן, מיט Sm‏ און נעדערים, m‏ סיהאָבן עס געהאַט די 
ערישטע לעבער-פּיאַווקעס אין גאַלזאַנג פון שעפּס, און אפילן 
מיט S‏ באזונרערער עפענונג אין לייב, וועלכע IPOS IND‏ אויף 
דער מעגלעכקייט פון ריכטיקער ליבע און ריכטיקן אייער לייגן. 
WON‏ זיי קריכן נישט אַרױס. נאָך ליגן די קליינע פּיאַווקעזװדשט- 
לעך IR‏ באַועגונג אין דער גרויסער הוילער מוטער-הויט, Pens‏ 
הויבט זיך PR IN‏ די לעבעדיקע, נאָר DEN‏ לעבנפפארטיק-געװואָרענע 
ווורשטלעך צז באַוועגן אַ ניי לעבן. יינגע װאַקסן אין זיי אויס אויף 
דיעם זעלבן נעהיימניסמולן אופן IN‏ שום נעישלעבטלעכן אַקט; דאָס 
מאָל זענען עס גאָר קלייגינקע פּישווקעלעך DD‏ אַ רורער-עקעלע, 
Diem‘‏ דערמאָנט כמעט איננאַנצן אָן די קעפּ?ל-עקעלעך. און ווידער 
ואססן די דאָזיקע קליינע פזן דריטן AI‏ אויס אין NIE‏ צאָל, 
אז די אָרגאַנען פון דער מוטער ווערן אינגאַנצן אזומבהחמנותדיק 
אַװועקגעקוועטישט אין דער זייט. אָבער די זאַך איז דאָסמאָל AIR‏ 
אַזױ פיל נליקלעכער, DEN‏ די איינגעשלאָסענע יינגע נעפינען PS‏ 
רער העכסטער VIER IE DU‏ נאַטירלכע טיר. באַפּרײיט פון דער 
סוטער, שטעכן זיי אויך דורך די דערווייל אינטאַנצן פאַרטרוקנטע 
באָבע, ווימלען פריי אַרױס DR‏ דעם שלימאַק און דערגאָך אויך פון 


wen 


1 


מיט דער ליבע. אַלע טאָפּלט נעשלעכטלעך, באַפחוכטיסן זיי זיך, 
m‏ די באַנדעווערים, WIR‏ דעם אַכדערן,, און ווארפן IS‏ מיליאָ- 
נען באַפרוכטיקטע אייער אין רי גערערים פון שעפּס, פון ואנען 
vr‏ קומען DES‏ אומנעשטערם צוזאמען מיט די אָפּפאַלעכצן אויף 
דער פרייער וועלט. 

דער שעפֿס האָט איצט פֹאַר דער ליבעצעשיכטע vum‏ נעטון 
און קאָן ניין. דער רעגן Damm‏ אֶפּ די לאָנקע, אויף וועלכער יענע 
פֿאַבריקראָפּפאַלעכצן זענען פאַנאַנהערנשגארפן. די פּיאצוקע-אייער 
פאַלן אַרײן אין װאַסער, און DD‏ דער געפּלטצטער שאָל לאָזט זיך 
אַרױס אַ לוסטיקער קליינער עמבריפָ, אַ פּיאַווקע-שלייערל, װאָס 
באַוועגט זיך פריי pr‏ װאַסער מיט רער הילף פון א נעריכטן ראָק 
וױמפּער-האָר, און DEN‏ האָט אפילו אַן אױינ אויף צו נעניסן pa‏ 
רער ליכטיקער וועלט -- אַ טעלה, מיט ועלכער די עלטערע לעכער- 
פּיאַווקע סאָן זיך נישט רימען און וועלכע זי דארף אויך גאָרנישט 
אין איר פינסטערן גאַל-לאַנר. דער דאָזיקער ליכט-און פרייהייטס- 
IND‏ איז אָבער זייער קורץ. הער װימפּער-פּעלץ פאַלט אַװעק, און 
SM‏ אמתער װאָרים BIP‏ דאָס פּיאַווקעלע אריין אין לייב 
פון איינעם פון יענע טייך-שלימאקעס פון רעם מין לימנעום, װועגכע 
סיר געפיגען אופֿעמום אין שליים פון אונזערע טייכן. דו פאַר- 
שטייסט שוין, DM‏ עס געשעט וייטער: עס װערט, פּונקט וי 
סיאיז פאָרגעקומען ביים באַנחװאָרים, דערפון אַ , פינע". אָבער זי 
TO‏ דאָך וידער אַריין אין שעפּס. און שעפּסן עפן דאָך נישט, 
וי באַקאַנט, קיין טיידזמושעלן. די זאַך אָכער אַנטװיקלט זיך דאָ 
נאָך פיל ראפינירטער. 

וי ;אֶר ער DIN JS DOW‏ שלימאַק, הויכט IN‏ מיט אונזער 
וואָרים כּאַרצוקומען אַ משונחדיקע זאַך. אויב זיינע עלטערן האָבן 
פריער באדדאָט די כעמישע פאכריק HD‏ שעפּס, Bann‏ זיך 
אין אים אַלין איצט אָן צו באַמערקן עפּעס אַועלכעס, DEN‏ ווירקט 
וו אַ נעמעזיס. קיין אייגנטלעכע ליכשרייד DS‏ עס war‏ נישט, 
Sm‏ ער דאָט נאָר דערצו נישט קיין אַרנאַנען. און קיין פרייר 
איז עס, װוי מען קאָן פארשטיין, מסתמא איבערהויפּט ניישט, 

אין זיין לייב הויבט זיך אָן אַ באַועגונג; עס װאַקסן אַרױס 


קרענק"; בילהאַרץ איז נשוען א ריימשער ראָסטאָר אין ‚Ta‏ און 
נאָך אים הייסט רי משנגהריקע בריאה "Sf,‏ 


WI‏ דאָס איז אַלץ נאָך WIE‏ נישט jun‏ ראָוס, װאָס 
איך BT‏ דיך DSB.‏ צוגשבן צום "Dad, MD‏ 
דו מוזסט ווידער אַריין TR‏ דער שונסטפולער כעסישער m‏ 

בריק פון N‏ פאַהרייענדיקן קערפער, ראָסמאָל פון שעפּס. אַ MEI‏ 
דער וויכטיקע אָפּטײילתג פון דער דאָויקער para‏ הייסט די 
לעבער. DIN NT‏ דעפטילירם זיישר אַ טייערער עקסטראקט, וועלכן 
רי גאַנצע פאַכריק האַרף אוכבאַדינגט MET‏ רי Se‏ אין עק פון 
רער דאָזיקער אָפּטיילונג 8 אַ גרויסער רענערווואר WE‏ רער 
דאָזיקן עקסטראַקט, דער אאַל-בלאָז, און פון דער אֶפטיישנג, װי 
אויך DD‏ דעם דאָזיקן רעזערוװאַר פירט 8 כאַזונדערער פאַרבינ- 
זהונגס-קאַנאַל צום הױיפּטאַל, װװ עס אַרבעסן די פֿארדייאונגס- 
אָפּאַראַטן: דער נאָל-שאַנג, WIM‏ ענדיקט TI‏ אין די געדערים. 

‚NT‏ אין רער דאָזיקער וויכטיקער רער פון דער פאיבריק, האַלט 
זיך אויף די לעבערפּיאַווקע, אַ בל ים, וועלכער איו ראָ, 
נאַטירלעך, DONE‏ אַזאַ WIN‏ און אומגעכעטענער מיסשסער, וי 
דער באַנרװאָרים PR‏ דיינע געהערים. 

די לעבער-פיאזוקע HR‏ אַפילן זעלבמסטשטעמדיקער וי דער 
באַנדװאָרים: זי האָט נאָך איר אייצן מויל TR‏ געדערים. גראָר 
הערפאר איז זי אָבער RED‏ דער פאַבריק, אין וועלכער זי האָט Tr‏ 
שאריינגעשמונלט, נאָך געפּערלעכער: זי זוישט נישט aa‏ נור רי- 
רעקט לעבער-בלוט און באשעדיקט די ווענטלעך פון קאַנאל. די 
דאָזיקע פּאַראַזיטן זאַמלען זיך צונויף מחנותווייז RANK‏ איין אָהם, 
רופן ארויס פאַרשטאָפּונגען, אגטצינדונגען, אנסקרעפטיקונג פון 
גאַל-אַפֿאַראַט און דערפירן AD‏ כ? סוף די טאַנצע Dry Primus‏ 
באַנקראָט: די שעפּסן שטאַרבן אויף דער אַזױ גערופענער פעבער- 
פוילעניש. 

WER‏ כ? זמן דער שפּיידישטאָף DIT‏ זיי נאָך אין מויל אַרין, 
קוויקן זיך די לעכער-פּיאַואעס רעויי? ביים טעדעקטן טיש אויך 


כאפט דעם צווייטן מים אַ קליינעם זוינ-לאָך פון זיין בויך אָן 8 
קליינעם צאַפּן, וועלכן ישדער איינער DD‏ זיי האָט אויפן רוקן; 
זיי זענען Tr‏ אַזױ אַרום צונויפגעוואַקסן m‏ 8 סיאַם-צווילינ 
און זעען אויס פון איצט אָן וי איין חיה. איצט ערשט, DIN‏ , טאָפּלט- 
חיה" Tem‏ זיי געשלעכטלעך-דייף: יעדע הע?פט באַקומט אַ מענ- 
לעכע, אי ווייבלעכע אָרגאַנען. דאָס נעזעץ קעגן דער זעלבסט- 
פרוכפּערונג פאַרלאַננט אָבער, אַז די חיה זאָל זיך נישט אַלֵיין 
באַפרוכטיקן. כרי צו והערפילן ראָס האָזיקע געזעץ דינט טאַקע 
WI BOTEN WEI‏ פאָרשפּיל, אין וועלכן זיי כאַפּן זיך MS‏ 
הארציק ‚DIS‏ אַז זיי ווילן זיך מער נישט אָפּלאָזן. כדי אָבער 
די זאַך אינגאַנצן צו זיכערן, װאַקסן צונזיף ביי דעם קינסטלעכן 
סיאַמישן צװילינגפּאָר די ווייבלעכע אֶתנאַנען פון איינעם מיט 
רי מענלעכע זוימעןאָרגאַנען DD‏ אַנדערן. ITS‏ אַנטשטײט אַ בריאה, 
וועלכע באפהוכטיקט ‚Pr‏ װי מען קאָן אין פלונ מיינען, אַלין 
אין געשלאָסענעם, איינהייטלעכן ליבעאַקט; באמת לעבן אָבער 
PN‏ דעם דאָזיקן אָרגאַניזם צוויי אינדיווידואומס, וועלכע קרייצן 
זיך נששלעכטלעך... אַ ווילדער ראָמאַן, . אַן עראָטישע טאָפּלט-חיה 
מיט פיר געשלעכטלעכע טיילן, וועלכע באַפרוכטיקן איינער דעם 
אנדערן אין דעם טאָפּלטן קערפּער.. 


’N‏ איז IS‏ אַנדערער, נאָנט-קרובישער פלאַטװואָרים, וועלכן 

מהאָט אַמאָל גאנץ ריכטיק גערופן רערנינעקאָפאָרוס, אָרער 
רער װו ייב -טר עג ע ר. ער איז נאָר אייננגעשלעכטלעך, אָבער IE‏ 
ליב זיכערקייט בליינט די ,זי" אויף אייביק ביים , ער" DIN‏ האַלט 
זיך אויף ביי איר באַשיצער אין אַ באַזונדערן באַהעלטעניש אויף 
זיין בויך, אַזוי אַו מען קאָן במעט זאָנן; דער ,ער" שטעלט מיט 
זיך MED‏ אַ מין קענמרו, וועלכער טראָגט אַלֵיין זיין געליבטע, וי 
אַ יינג חיהלע אין בייטל. די דאָזיקע געטרייע חיה DORT‏ זיך AR‏ 
זוננדיק וי אַלע פּאַראַזיטװערים, אין דעם אורין"פענכער פון די 
PR DIS‏ אַפריקע און רופט ביי זיי DYW‏ נשװױיסע שוערע 
בלתטעננען, וועלכע זענען באַקאַנט אונטערן נאָמען די ,כילהאַרציאַר 


62 


א 


אַלע פאקאנט; דער רעג נװאָרים און די פּ יאַװ קע. און אװי 
קאָנסטו דיר איצט ווייניקסטנס אין אייצעם אָדער צוויי ביישפּילן 
פאָרשטעלן אַלע דריי הױיפּט-גרופּן פון דעם ווערים צעשלעכט; דאָס 
איז פאַר אונזער צוועק אינגאַנצן NY‏ 

איך ווי? נאָר פריער נאָך איינס באַמערקן: א מאנצע מעננע 
חיות, וועלכע דו רוכּסט נעוויינלעך IN‏ מיטן נאָמען ,װואָרים", די 
אַלע חכרה-לייט אין דעם פוילנדיקן פלייש, אין , לעבעריקן" לימ- 
בורגער-קעז, DR‏ ,, ווערמיקע" עפּל זענען בבל?, זאָאָלאָניש נערערט, 
גאָר קיין ווערים נישט: דאָס זענען שלייערלעך WR‏ אומאַנט- 
וויקלטע יוגנט-פאָרמען פון אינזעקטן; און ווען דו באַטראַכטסט 
אַזױ NS‏ געוויסע צייט 8 קעז-,װאָרים", אָדער אַ פלייש-,װואָרים", 
זעסטו, װוי ער פאַדװאַנדלט זיך ענדלעך אין אַ פליג, וועלכע שטעלט 
פיט זיך IS IND‏ אומענדלעך העכער-אַנטװיקלטע חיה, וי NIS‏ 
רים. די פאַרפירערישע װאָריםצעשטאַלט פון די דאָזיקע אינזעקט- 
ישלייערלעך באַוזייזט נאָר (מיט רער הילף פון ביאָגענעטישן גרונד- 
געזעץ), אַז די דאָזיקע אינזעקטן האָבן אַמאָל הורמגעמאַכט געשיכט- 
199 די פאָרם פון װאָרים. 

מיר בלייבן אָבער נאָך אַ וויילע ביי די פלאַט-װואָרים, ד. ה. 
גאַנץ אועטן. משונהזוילדע ליבע-נעשיכטעם איז נאָך דאָ פאַראַן 
גענוֹג. 


אָ איז די טאָפּלט-חיה אָדער דער ד יפ ?א צ א אָן, אַ קליי- 
7 נע אויסטערלישע בריאה, וועלכע DM‏ וי אַ פּאראזיט אויף די 
זשאַכרעס פון קאַרפּן,. שטעל דיר פּאָר, נאַטירלעך שטאַרק פאַרקלע- 
גערט, צוויי אונערקעס, וועלכע זענען זיך צונויפגעשואַקסן קרייצי 
אַרטיק. יעדע אוגערקע DIN‏ אייננטלעך DIS SR‏ פאַר זיך. יערער 
איינער האָט טאקע IE‏ מיט אַ וילע פריער איננאַנצן זעלבסט- 
שטעטריק אַרומגערודערם. Ds‏ האָט ער נאָך נישט געהאַט קיין 
שום סימן פון נעשלעכלעכע טיילן. און דאָך DR DET‏ איינמאל 
אַרומגעכאַפּט אַ מישועהריקער פאַרלאַנג. ער האָט Tr‏ צונויפנע" 
פּאָרם מיט אַ צװייטן פון זיין סין. יעדער איינער Ben‏ אֶנגע- 


a» 


שוין אביסל רי חוט-השררהדיקע חיות, ד. ה. זיי ניבן אן N‏ 
דייטונג אויף דער ווייטערדיקער אַנטװיקלונג צום מענטש, וועלבער 
האָט זיכער אַמאָל געמוזט דורבמאַכן געשיכטלעך אויך Dan‏ דאָזיקן 
זואָריםחוואַלד. נעבן יענעם ריז זעסטו ודעם קליינינקן, אינפּוזאָריע- 
ענלעכן קאַרליק אין דער געשטאַלט פון דעם מיקראָסקאָפּישן ר ע ר5- 
ח יהל ע. DIS‏ משונהדיקע געבן-מינים זעסטו די מ עך-חיהלעך, 
וועלכע בילרן פּונקט I‏ די קאָראלן קאָלאָניעס, די מושלדיקע 
אָרע-פיסלעך, װאָס לעבן אין הילצערנע טעשעלעך, וועלכע 
זי מאַכן זיך POS‏ און די מאַ נ טלזח WIEN‏ אַסצידיען, 
וועלכע זענען אויך נענטער וי די אַנדערע ווערים צו די חוטזהשחרה- 
דיקע חיות. DON‏ פּראָפאן קאָנסטו, וי איך בין כמעט זיכער, פון דעם 
ראָזיקן ווילדן פאלק פאַקטיש נאָר איין איינציקע גרופּע, דהינו 
אייניקע פאָדעם-ווערים: דאָס איז די מענטשנפריינטלעכע טריכינע, 
דער שפּולזואָרים, וועלכער לעבט אויך. SM‏ פּאַראַזיט PR‏ דיינע 
געדערים, דאָס עסיגזוערימפ, DAN‏ מאַכט אַ לעבן אין דיין פלאיש. 
דאָס זענען vos‏ וי געזאָגט, אמתע DIN‏ פוֹן ,, מיטעלן שמאנר"'. 

און איצט טייל דיר 58 נאָך אַ דריטע גרופּע, רי ,ר יננל- 
וו ע ר י ם". אייגנטלעך שטייען זיי שוין אַביסל העכער פון דעם 
רורכשניטלעכן ווערים-טיפּ. הו טאָרסט נישט פאַרנעסן, אַז פון 
די אמתע וערים שמאַמען געשיכטלעך אִֶפּ אַלֶע העכערע חיות- 
גרופּן;: די מושעלן, רי שלימאַקעס, רי טינטענפיש, דרי ים-שטערן 
און ים-נאָדל-חיהלעך, די ראַקעס, שפּינען און אינזעקטן, רי פיש, 
אמפיביעס, רעפּטיליען, פויגל און זוינזחיות (ר. ה. אויך די שפּע- 
טערע נאָנטע מענטישן-קרובים). דעחביי זענען נאַטירלעך, אויך גע- 
ווען איבערגאַנגס-נרופּן, וועלכע זענען נאָך נישט אינגאַנצן אַדױיס 
פון װאָרים, אָבער נישט אינגאנצן געווען מיט אים. אַזאַ איבער- 
גאַנגס-גרופּע בילדן, לויט דער מיינונג De‏ דעם גרעסטן טייל פאָר- 
שער, די רינגל-ווערים; זיי ציען זיך פון רי אסתע ווערים ag‏ 
במעט ביז צו די קרעבסן און אינסעקטן. אַנדערע ווילן זי נאָך אַ 
חוץ דעם פֿאַרביגדן Dion‏ די אור-עלטערן pa‏ די חוט-הישררהדיקע 
חיות; דאָס איז זיי WIN‏ ביז איצט נישט אינגאַנצן געלוגנען. יערנ- 
פאַלס געהערן אַהער גראָר די ,ווערים", װאָס זענען ריר מער פוז 


6 


יש יס 7 ;יי A‏ : 


DIT‏ וי 17 האָסס זיך איצט באַקענט מיט דער אם-פרוכ- 

פּערונג אויף אַ גרויסן ביישפּיל, קאָן TR‏ דיר DEIN‏ צו דעם 
לעצטן געדאנק צולייגן נאָך 8 פּֿאַר ליבע געשיכטעס, וועלכע דריקן 
נאָך קלאָרער אויס DET‏ פּאַרהעלטניש ann‏ מוטער צו amp‏ 

מיר כבלייצן ביי די ווערים. 

איך קאָן דיר דאָ נײשט פאַנאַנדערװיקלען DIT‏ נאַנצן ווערים- 
פיכטעם. דאָס PN‏ אַ פאַרצזוייפלט-שווערע זאַך. די זאָאָלאָנן DE‏ 
פּערן IPs Tr‏ שטאַרק דעריבער, און שוין DO‏ א צייט צוריק 
האָט הער דיקער קאַרל פאָגט פון נענף געזאַנט, TS‏ עס איז 
כמעם דאָס גלייכסטע זיך אויפצוהערן דאָ TS‏ פאדנעמען מיט דער 
נאַגצער סיכטעמאַטיק און זיך צן אייניקן אויף דעם פערז פון 
כוש, אַז ,דעם DON‏ לענג DR‏ פֿאַרשידן". דעריבער נאָר צוויי 
ווערטער צו דער נויטיקסטער פאַרישטענדיקוננ. צשװואַרף דיר די 
ווערים אין קאָפּ נאַנץ SUR‏ אזיף דריי גרופן. 

אין איין גרופּע זאָלן Pr‏ די פ ?א טזוערים. אַהער גע" 
הערן די באַנדווערים אַלֵיין. די דאָזיקע נרופּע שטייט אויפן טיפסטן 
שטאַפּל: זי DEN‏ זיך ואַרשיינלעך אַנטװיקלט דירעקט פון יענער 
אור-מאָנן-חיה, פון דער נאַסטריא, DM‏ טייל מיטנלירער פון דער 
Women‏ נרופּע האָבן, װי דו. האָסט עס געזען ביי די באַנהוערים, 
שפּעטער ווידער ביי זיך אָפּגעשאַפט דעם באיקומענעם מאָנן. 

פון רי פלאַשוועדים INT‏ זיך האַן נעשיכטלעך ערשט DIR‏ 
געבילרעט די מיטעלע וערים-קלאסן, אַ ריזןגרופּע פון די SB‏ 
שיידנסטע געשמאַלטן. DON‏ אַן איבערנאַנגס-גרופּע פוּן די אמתע 
פּלאַטחווערים NT WORT‏ די שנ ו רחו ער י ם, ביי וועלכע סיזענען 
פּאַראַן ריזן פון זיכן און צװואַנציק מעטער לאַנג. דאַן נייען די 
פֿײילװװוערים, פֿאָדימזוערים און קרא'עזוערים; 
שט ערװחוערדים DR‏ אייכ לװוערים; בִּי לעצטע רערמאַנ:ט 


?יי 


Ve יע"‎ a 


מאָגךזויערקייט — אַלץ, כדי דער קאָפּזבאַנחװאָרים זאָל זיך אַרײנ- 
קריגן אויף זיין באַשטימוננס-אָרט, אין די מענטשלעכע נעדערים. 

אמת, איין דור לעבט און לעבט זיך ווייטער, נישט קוקנדיק 
אויף דעם אַלעם, װאָס קומט IND‏ מיט זיינע קינדער און אייניקלעך; 
DNI‏ איז דער קאָפּיבאַנחװואָרים. ער זיצט וביים קװאַל פינף, צען, 
אין אויסערגעוויינלעכע פאַלן, װי מען ‚DIRT‏ אפילו צװאַנציק יאָר, 
לאָזט פון זיך אַרױסװאַקסן POS‏ נייע און נייע דורות BIN DNS‏ 
זיך נישט וועגן זיי,---אַ פּאטריארך, IR‏ וועלכן דער טויט האָט ווייזט 
אויס, נאָר פאַרגעסן. יערשט ווען זיין מענטש שטאַרבט, כאַפּט אים 
דער הונגער-טויט. און דאָך איז גראָד ער נאָר אַ באַשעפעניש TE‏ 
צווייט גראַד, אַן ‚"DS,‏ וועמען סאַיז איננאַנצן פרעמד די הויבע 
ליכע, די ליכבע פון , דו" און ,דו"... 


y 
י‎ 


DPI‏ אוראייניקג2 NEN‏ פּאָסט אַהער נישם אינגאַנצן. 
אין אונזער בילר TI OR‏ רי PR‏ פאָרגעשטעלט אוכגעפער RE‏ 
צאצטער... WINTER‏ זן... גאָזדקינד... אַקפל-קינר... עגלעכער 
זון. רער זאָאָלאָג פירט אַרײן ביים באַנחװואָרים דאָס ואָרט "DE,‏ 
ער (ציילט;: אכתער ב אַנדװװואָריםזפאָטער (ראָכ זעגען די 
פאַרקייטלטע באַנדזוערים אין די מענטשלעכע גערערים), נרויס- 
DS‏ (דאָס אין די פינע), אַ ם IR DET)‏ דער קאָפּבאַנהװאָרים אין 
רי מענטשלעכע געדערים), אמתריק באַנחװהאָרים-סינד (דאָס זענען 
די נייע פאַרקייטלטע באַנחווערים, DEM‏ פוטען Dis‏ פון קאָפֿ" 
באַנדװאָרים). 

דו זעסט. דער דאָויקער ליבעדאָמאַן קאָן קײינמאָל אין רעם 
געלבן דור נישט (קומען צום גוטן סוף, אַז vr,‏ נשמען זיך". ער סוז, 
כדי צוצוקומען צו דעם דאָזיקן גוטן פוף, אומבאַדינגט פריער רורב- 
גיין דורך עטלעכע דורות און --- m‏ שונהריס דאָם זאָל נישט 
קליננען: איידער דער באַנהװואָרים DON‏ צום. אמתן געשלעכטלעכן 
‚Sy‏ מוז ער מינדעסטנס איינמאָל שטאַרבן DIS)‏ פינע DER DIN‏ 
קאָפּיבאַנחװאָרים) דורככאַכן אַ שטרענג לעבן אָן געשלעכטלעבער 
ליבע. 

ריר דרייט זיך דער קאָפּ.. אָבער לאָז ריך נאָך אױיף va‏ 
זאַך אויפמערקזאם סאַכן. באַמערק גענוי, DS m‏ דעם רדאָזיק 
ראָמאַן קומט צװײימאָל פאָר רער פאֵל, אן איײיןאינדיװידואובם 
מוזשטאַרכן, כרי רער קוסםענדיקער זאָל 1275 
דער קייטבאַנדװאָרים, וועלבער איז אָן שום ספק אין SB‏ הינ- 
זיכטן די העבסטע שטופע פון דעם אַנצן מין, די איינציקע גע- 
שלעכטלעכע פאָרם, מוז כּאַרלאָזן די ליכע װאַרימע גערערים, ווו 
עס פליסט פון אַלֶע זייטן דער מן אין נעשטאַלט פון די מענטשלעכע 
שפּיידזאַפטן, HD‏ אַראָפּ אין תהום פון Dim‏ מענטשלעכן אַרױיס- 
גאַנגס-קאַנאַל, אַרינפאַלן אין דעם שרעקלעכן פוילגדיקן לאַבאָראַי 
טאָריום און דאָרט האָפנונגסלאָז אומקומען, כרי דאָס נוט-פּאַחאַנ- 
צערטע איי זאָל נאָכדעם אֶנהוֹיכן דע? רעטונגסזועג בורך רינר 
אָרער חויר. און די פינע מוז וויײרער DRS‏ פון דעם רינר און חזיר, 
מוז אַריין PR‏ מענטשלעכן מאָנגן, כרי דאָרט אומצוקומען אין רער 


57 


מאָר IND‏ ווונרער 1325.29 באַטראַכט נאָר איצט נאָבאַמאָל רעם 
TERN‏ באַל. 

רער ליכע-ראָמאַן פון באַנחזאָרים אויף דעם וועג דורך דער 
פינגע מאַכט m ,TWT‏ דו האָסט געזען, Dow.‏ װייניקער, mM‏ פיר 
רורות. אשתע געשלעכטלעכע ליבע BON DO‏ אייער און 
באהעפטונג אין דער אויסערלעכער סימן פון דעם ערשטן, העכסטן 
HT‏ דאָס DR‏ די ליבע פון דער באַנדװואָרים-קייט אין די מענטש- 
לעכע געדערים, 

מון די באַפדוכטיקטע אייער DNS DOM‏ די פינע. 

פון רער פינע קומט אַרוױס אַלס קנאָספּע רער קאָפּיבאַנד- 
‚On‏ 

פון דעם באַגהוואָרים וואַססן DAB DIS‏ קנאָכפּן די צוויי- 
געשלעכטלעכע צונויפגעקייטלטע באַנהווערים, 

שטעל זיך Dy‏ פאָר אַװי ביים מענטש. דו געבוירסט DO‏ 
דיין פרוי אויפן נאַטירלעכן װעג אַ קינד. דאָס קינר פירט זיך 
פריער אויף אינגאַנצן מענטשלעך, אָבער ווען Da‏ ווערט גרויס, 
זשסטו, TS‏ עס אונטערשיידעט זיך שטאַרק פון דיר און ZUM‏ אויך 
לעבן אינגאַנצן אַנדעריש וי דו. רז קופסט אויף DIN DIN‏ שאקלסט 
מיטן ‚BED‏ --- און פּלוצלונג זעסטו, וי DIN‏ וװאַקסט אַרױס פון 
דער נאָז אַ ניי PM DEN MP‏ צו DIS‏ שוין אינגאַנצן נישט 
ענלעך. דאַקענן WON‏ צו ריר אַיביס? ענלעכער. דו קוקפט זיך 
צו DIS‏ אייניקל און זעסט מיט אַמאָל, װוי DIN‏ וואַקסט אַרױס (פון 
אַקסל א ניי נאַשעפעניש, ואס איז שוין אינגאַנצן ענלעך צו דיר, 
און זוכט זיך PR‏ אַ ווייב, כרי אויפן אָרט פון דער (משנהריקער 
HINTEN)‏ אַקסל-קינדער-פרארזיסציע, אַרויכגעצויגן אויף דעם אַלטן 
ליבעזועג, אויף וועלכן רו אַליין ביסט געגאַנגען. 

רו באַמעריססט די עגלעכגייט מיט דער געשיכטע פון רער 
מערוזע. אָבער איר פארלויף PR‏ דאָסמאָל נאָך פאַרוויקלטער. ודער 
זאָשלאָג האָט נשמוזט געפינען אַ װאָרט, DM‏ זאָל אַביסל DIR‏ 
קלערן דעם דאָזיקן {פּלאָנטער. ער האָט איינגעען (און דו PR‏ 
Tun‏ דו װאָלסט געווען אויף זיין אָרט, װואָלסט אויך DET‏ זעקבע 
גשטוזט אָנערסענען), אַן דער אַלטער רורות רד: פאָמער... צוֹן... 


56 


רעם פינע-כלאָן און |באַנדװאָרים-קאָפּ אין יאַטקע. און סקומט 8 
שעה, און דער העכט ווערט געפאַננען. איצט הויכט TI‏ אָן א נייע 
נעישיכטע. 


אויב רו הייצסט, אַלס אָרימער דיכטער אויף DIT‏ בוידעם- 
שטיבל דיין מוזע מיט דעם ביליקסטן לעבערזוורשט, אָרער ana‏ 
הו זעצכט TI‏ אַוװועק צופרידן ביי דיין פרייטאָגדיקן פיש: דו 
עסט, האָסט הנאה, און -- כאַפּפט דעם באַנחװואָרים. די פינ 
פון דעם פיש אָדער פון תזיר ווערט צוזאמען מיט דעם פלייש 
איינגעשלונגען NN‏ קומט IS‏ אין מענטשלעכן מאָגן. זי האָט 
דאָ דערגרייכט איר לעבנס-ציל; דער פאָנךןזאַפט צעשטערט די 
האַרטע שאָל פון דעם בלאָז, ער ,פאַרדייעט" זי, פּונקט וי ער 
פטרדייעט DNT‏ פלייש, PN‏ וועלכן דער בלאָז, DEN‏ געפינט זיך 
אינשװוײיניק PN‏ דעם בלאָז, רערפילט באַלד די נייע לאַנע, דרייט 
זיך איבער און שטופּט זיך DIS‏ פון בלאָז. ער זעט איצט אויס, 
וי אַ קנאָכבּע, װאָס װאַקסט אַרױס פון דעם פאַרכליכענעם רעשט 
פון פינע-בלאָז; TORI‏ אָבער פּאַרשווינדט אויך דער ראָזיקער רעשט 
און ס.בלייכט נאָר רי באַנדװאָרים-קנאַכפּע אליין. זי גייט אַריבער 
פון מאָנן אין די נשרערים נישט אַלס אומפאַחדייעטער רעשט, 
נאָר אַלס פריילעכער הער פון דער לאַגע, DIN‏ איצט... כיסטו ווידער 
ביים אֶנהויב. זויגנדיקער קאפ באנדווארים, ניי קנאַספּונג, בא- 
העפטונג פון די קנאָכפּןבאַנדווערים, פופציק מיליאָן אייער אין 
דעם אָרימען דיכטער, WR‏ נאָר --- ווען די ברכה האָט געבראכט 
רער העכט וועלכער ברענגט מיט נלייך דאָס באַנחוגאָרים-קעפּ? -- 
צוזייקונדעהט IND‏ 


רו דארפכט זיך כאַר דער Da‏ נישט אהי שטארק שרעקן. דו 
הארפפט דיר נישט פאַרישטעלן, אַז די באַנדווערים NEN)‏ פארמערן 
זיך אַזױ שטאַדק DIN‏ פאַרפלייצן רי וועלט. פאַקטיש DNS DOM‏ 
פון יעדן באנרוואָרים מינרעסמנס נאָר א יין נייער. פוּן די צוויי- 
הוטרערט מיליאָן איער מאַכט נאָר DIR‏ געוויינלעך גליפלעך דורך 
די נאַנצע פאַרוויסלטע בריק אוויישן איין מענטש און BIT‏ אַנדערן, 
DIN:‏ פּיאיז ביי דער קאַמפּניצירסקייס פגן דער דאָויקער בריס 


55 


ווידש+ מיט אַ האַרסער שאָל. 92 אַ זוע רים אָרער פינ ע רופט 
אים איצט רער פּראָכאַן, ווען ער שטויסט זיך אויף DIN‏ אָן, נישט 
וויסגריק, RS‏ ער האָט ראָ SD‏ זיך אַ באַהאַלטענעם באַטהװואָרים. 

די פינע זעם אויס צו זיין פאַרורטיילט IS‏ אומעטיקייט. זי קאָן 
ויך TOR DI‏ ארויסקריגן פון איר מאַלעבאָס. סיין נעשלעכטלעכע 
אֶתאַנען האָט זי אויך נישט, אַזױי אַז אין דער ריכטונג IND‏ זי 
אויך נאָרנישט אויפּטון. DR WIM‏ אַ וויילע DR‏ באַװייזט זיך 
ראָך אין איר אַ געהיים לעבן. 

פונקט װי פון דעם מענטשלעכן באַנדװאָרים איז אין אֶנהוֹיב 
פון אונזער ליבעראָמאַן אַרױסגעװאַססן דער ערשטער דור פון 
רי באַנטדוואָרים-קינטדער דורך קנאָפפּירונג, IS‏ ואַקסט איצט אַרױס 
אינעװוייניק אין DIT‏ פינעדלאָז 8 קעפּעלע DO‏ אַ ‚Ay‏ װאָס 
שטעלט DD‏ זיך איצט ווידער פאָר נישט עפּעס אַנדערש, װי יע- 
נעם ערשטן קאָפּ-באַנהװאָרים, וועלכן דו קענסט שוין פון דיינע 6 
אייגענע גערערים. ביי טייל DINO‏ באנדווערים ענדיקט עס זיך נישט 
פיט איין כאַטרװואָרים קאָפּ אין דער פינע, נאָר עס ואַקסן אַרױס 
נאָך MB‏ און פּיל, הוטרערטער און טויזנטער, זיי וואקסן אַרויס 
אויף צזויי אופּנים; WR‏ איינפאַך אינשווייניק אין דער אייג- 
ציקער פינע, wi‏ די פינע Dia?‏ פון זיך אַרױפװאַקססן NT‏ 
קנאָספונג גייע טאָכטער-פינעס, און אין יעדער איינער וואקסט 
אויס אַ קאָפּיבאנהװואָרים. TON WAS‏ זיך האַלטן ביי דעם 
איינפאַססטן פאֵל, סיט רעם איינעם BSP‏ אין דעם איינציקן בלאָז. 

רי לאַנע איז שוין אַזױ אויך נענתג טשונחדיק. די פינע זיצט, 
אָפּנעריסן פון דיער Drama‏ וועלט, אין דעם מוסקולזפלייש פון אַ 
חױר אַדער פון אַ רינד; ביים העכט קומט דאָס אַלץ פאָר אויף 
אַן ענלעכן אובּן, נאָר עס גייט צו אַביסל איינפאַכער. TE‏ אין דער 
דאָזיסער פינע שטעסט DIN‏ קנאספּע-קינד דער באנדװאָרים אין דער 
פאָרם, וועלכע קאָן זעלבסטישטענדיק לעבן און ווייטער פירן דאָס 
באנחוואָרים-געשלעכט נאָר אין מענטשלעכע נעדערים. DR‏ זאָל דאָ 
ווערן? די פינע און דער באַנהװאָרים קאָפּ האָכּן און FERN‏ און 
סיקומט אַ שעה, און דאָס רינד און דער חזיר ווערן נעשאַכטן און 
הענגען אין שיינע מוסקול-ישטאַרקע הינטעחפערטלען צוזאַמען bo‏ 


-' "אהת 


54 


דערמיט דאָס, DEN‏ סעגעשעט מיט דעם, אין DEN‏ עס ליגט. 
NT‏ קאָנען שוין זיין פאַרשיידענע מזלות. טייל ווערן פאַרװאָרפן 
PN‏ פרייען פעלד, אויףּ דער ליבער אָפּענער גרינער נאַטור. טייל 
פּאַלן אַרין PR‏ לויטערן, פליסנדיקן שטראָם און IN‏ פאַרטראָגן 
אין קרישטאָל-נרינע אָזערעס, אין בלויע טייכן, טיי? MIN‏ אויפ- 
געפרעסן פון חזירים, מיט דער נאַיװויטעט פון דעם הונגעריקן, פאַר 
וועלכן FOR‏ איז דיין. טייל ווערן, נאַטירלעך, אויך פאַרװאָרפן AIR‏ 
דעם נאַקעטן פעלזן, ווו קיין DW‏ לעבעדיקע בריאה קאָן לאַנג 
נישט אויפהאַלטן. אָבער אויף די ערשטע דריי געלעננהייטן, ווייזט 
אויס, האָט דער דאָזיקער דריטער באַנחװאָרים-דור נאָר געװאַרט. 
אַ רינד פּאַשעט זיך אויף דעם גראָז. מיט אַמאָל איז אַזאַ איי מיט 
זיין אינערלעכן באנחװואָרים-עמבריאָ פלינק אריין PR‏ דעם רינד- 
IND‏ אַ העכט כאַפט אַ גוטן שלונג... און דער באַנדוװאָרים-עמבריאָ 
וועלכער איז מיט דעם איי אַרײיננעפאלן אַהער אין קלאָרן וואסער 
„DIS‏ און האָט שוין דערוויי? אפילן באַוויזן אַדאָפּצוװואַרפן זיין 
איי-שאָל, און פריי אַרומגערודערט DR‏ װואַסער, זיצט שוין אין 
פיש-מאָגן. דאָס פעטע אַלטע חזיר נישטערט אַרום אין מיסט.. 
DIN‏ אַ הריט באַנדװאָרים-אײי, DEN‏ האָט נאָך WDR‏ נאָרנישט באַ- 
וויזן אדויסצוקומען פון זיין אָפּשטאַרבנדיקער מוטער-חיה, פאַלט 
אַריין צזאַמען מיט איר, נאָכדעם וי ס'האָט ערשט נאָר װאָס 
דורכגעמאַכט די רייזע אַראָפּ DR‏ שרעקלעכן תהום, נלייך דערויף 
אין א נייער WERBEN‏ טיפקייט; אין דעם חזיר-מאָגן. 
און אין אַלֶע דריי ערטער וייסט Tr‏ באַלד רער קליינער 
עמבריאָ. װוי אַזױ אויפצופירן. לינט ער נאָך DET)‏ איז געוויינ- 
קעך ביי די באַנדוערים-מינים, װאָס פאלן DW PR‏ רינד אָדער 
צום חזיר) DR‏ זיין אייישאָל, צענייט די דאָזיקע שאָל טלייך אין 
דער פאָנן-זויערקייט און באַפּרײט אים. מיט זייעע האַקנס, aM‏ 
כע ער האָט שוין, שטעכט ער זיך PAS‏ אין דער BRAD‏ 
בויערט זי דורך און קריגט זיך DIT PR PS‏ בעסטן מופקול- 
פליייש. דאָרט באזעצט ער זיך פעסט, DENE‏ אֶפּ די האַפגס און 
װאַקפט זיך פאַנאַנדער פון DIT‏ מיקראָסקאָפּישסלײנינסן בריאהלע 
אין אַ פעטן בלאָז, אַזוי גרזיס װי אַן אַהכעס, און באַדעקט IR‏ 


DIN‏ פון דיין קעדפּער קאָן פון זיך אַרױסלאָזן דורך קנאָספּוננ 
איזעלכע טויזנם יענע טאָפּלטצעשלעכטלעכע באַנחווערים, דער 
קאָלאָכאַלער , ברייכער באַגדװואָרים" Dre‏ אָבער DIS Tr DE‏ 
העכער פיך טויזִנט, און יערער איינס פון די האַזיקע יינגע 2אנר- 
ווערימלעך Ban‏ נאָך צום באהעפטוננסיאַקט אין In‏ ביז פופצן 
טויזנט באַפּרוכטיקטע אייער: DET‏ מאַכט צװזאַמען אויס ביי דעם 
פרוכמבאַרסטן מין IS‏ ערך צוויי הונדערט מיליאָן אייניקלעך. 

SM איז די‎ WIN דעד אויכבילדונג פון די פאַרטיקע‎ DO 
טיקפטע לעכנס-אויפנאַכע פון דעם שווייטן באַנחװאָרים-דור דורכ-‎ 
IND געפירט. די נאַנצן קייט מיט אירע טויזנט און מער גלידער‎ 
אין דעם לעכעריקן מענטיש.‎ jmd בשם אופן נישט לאַנג בלייכבן‎ 
זיך, אַדאַנק זיינע האַקנס און זינזבעכער-‎ IS? END אוב דער‎ 
לעך, פעסט האַלטן אין די געדערים און אין טייל פאַלן דאָרט‎ 
אָבער די‎ Tr בלייבן אפילן צװעלף יאָר און נאָך לענגער, רייפן‎ 
דער קייט אַלעמאָל אִפּ און פאַרשװוינדן אין דער‎ m עקסטע גלידער‎ 
עפעגונג, דורך וועלכער די גרויסע כעמישע פאַכריק װאַרפט אַרױיס‎ 
אירע איבערפליסיקע, אומנוצלעכע אָפּפאַלעכצן. אָפּטמאָל זענען זי‎ 
נאָך דערביי פיל אָנגעשטאָפּט מיט רייפע אייער, טיילמאָל זענען‎ 
זיי אָבער דעמאָלט שוין ליידיק: אין לעצטן פאל קומען די אייער,‎ 
נאַטירלעך, אַליין אַרױיס דורך דעם אָפּואַרפנדיקן אַרױיסגאַנג. דו‎ 
BEIN פארשטייסם, ווזהין די געששיכטע פירט‎ 

די יינגע באַנדווערים, וועלכע האָכן Tr‏ אֶפּגעריסן פון דער 
באטיליע-קיים, — וועלכע זענען אַרױסנעװואָרפן געװואָרן פון דעם 
איײביק-גערעקסטן טיש פון דעם גרויסן לאַכאָראַטאָריום DR‏ פּלוצ- 
לונג אַרײינגעוואָרפן mw‏ אין אַ שרעקלעכן ‚Dim‏ באַווענן זיך 
נאָך אַ ויילע קאָנואלסיזו דאָרט אונטן, וו סאיז אַזױ מוראריק... 
און דאַן קומען זֵיי אוּם, אײבערלאָזנדיק DAS‏ ערות פון זייער עק- 
זיסטענץ די אייער. 

אזא איי TED‏ לענגער אויסהאַלטן. עס ראַרףּ דערווייל נישט 
קיין שפּייז, און DyT‏ צששטערנדיקן איינפּלוס DD‏ דער פוילנדיקער 
אומגעבוננ שטעלט Tr‏ זיין האַרטע DD Sm‏ רערפאָלג אַקענן. 
אָכער װאָס זאָל BD ?2 MD‏ דשױמיט וװערן? נו, DW‏ כל געשעט 


52 


פלעכלעכן בליק ראָס בילר פון 6 ריזןזוּשָׂרים מיט אַ קאָפּ און 
רינג-צלידער. דאָכק אינטערעסאַנטסטע WI DR‏ דאָס IRRE‏ 
= די ‚m Zar‏ וועלכע זענען אַנםּשטאַנען דורך רער גע- 
ישילרערטער BO‏ זענען נישט אינגאנצן ענלעך צוֹ נייער 
פאָטער. זיי 1280 אויך זייערע נערוון און גשויסע ne mer‏ 
אָרגאנען, זיי זוינן אין זיך אריין דעם שפּייזדזאפט און זענען אייננט- 
לעך נאַנץ געוויינלעכע יינגע באַנדווערים. אָבער זיי האָבן נאָך 
אַ Pin‏ דעם אינגאַנצדאויסגעבילרשטע געשלעכטלעכע אָרגאַנען, 
מענלעכע און ווייבלעכע אין איין און רשמזעלכבן קערפער. יעדער 
ייעגער DM‏ האָט אין זיך זוימעךךחיהלעך, וועלכע קאָנען אַרויס- 
נעלאָזן N‏ דירד IS‏ אַרױסשטאַרנדיקן באַהעפטונטסאָהנאַן, און 
רערנאָך IS‏ איי! רשטאָק DD‏ 8 ווייבלעכן געשלעכטלעכן Be‏ 
אונטער וועלכן סיליגן נרייט די אייער. און בשעת דער 8לטער 
באנדוואָרים הערפ נאָך PAR‏ נישט אויף פּלייסיק צו פירן זיין 
ליבעדארבעט לאָזּט זיך שוין אין די דאָזיקע קנאָכפדווערים אויך 
פילן די זעלבע ליבע, נאָר DO‏ דעם אונטערשייד, NT DAN‏ גייט 
זי שוֹין נישט אויף דעם קנאַָספּעזוע;, נאָר MN‏ דעם העכערן 
גע שלעככט5 עכ | ליבעזועג. די באַנחװאָרים-טלירער וי זיי לינן 
זיך ME‏ איינער נעבן אַנדערן אין די מענטשלעבע נערערים באַ- 
העפטן זיך איינער מיט דעם אַנדערן און רערביי גיט יערער 
איינער דעם אַנדערז דעם זוימען צו דער באפרוכטיקונג פון DES‏ 
אייער, DR‏ נעמט ביי יענעם דעם ווימען צו דער באפהוכטיפונג 
פון דרי איינע:ע אייער. זעלכסטכאפרוכטיקונג איז אויך דאָ, זי 
סזוייזם אויס, IS‏ אויסנאמסשאַל, װי בכלל ביי הערמאָפּראָדי- 
טישע DIRT‏ : 

פריער אָרער שפּעטער נאָך דער באפרוכטישנג ציען ויך 
די אייער איבער מיט אַ האַרטער שאָל; ביי די באַקאנטסטע 
מענטשלעכע באַנדווערים מעשעט DET‏ ערשט נאָכדעם, װוי ס;;אָט 
זיך אין זיי שוין אין מוטער-לייב אַנסװױיקלט א נייער אייניקל- 
בע רוואָרים DIS‏ שמבריאָ. די צאָל פון די אייער, וועלכע ווערן ביי 
רי vom‏ ליבע-אַקטן פון די קנאָפּפּן באטרווערים באַפהוכטיסט, 
אין כשום א:מגענט-ער. דער US‏ גערופענער באַװאָפּנטער באַנר- 


51 


יע 


עי יו שואי 


מוט. ער האָט Tr‏ זאַט אָנגעגעסן און פילט זיך אויפגעליינט צו 
דער רייפּסטער האנדלוננ. אויףה דעם אָרט, mM‏ דער כלומרשטער 
האל (כאמת IM‏ דאָס דער הינטערשטער ראַנד פון קערפּער פון 
דעם גאַנצן (mm‏ פּצַרענדיקט זיך שטומפּיק, הויבט אים in‏ מיט 
אַמאָל אחיסצושפּואָצן אַ ניי, 8 יינג באַשעפעניש. ער אשפּראָצט 
DIS‏ קיין בעסערן אויסדרוק קאָן סען אויך דאָ נישט באַנוצן, 
ווייל דאָס ייננע באישעפעניש אַנשטײט פשַקע gs m ‚ms DENE‏ 
קנאָכפּע ביי אַ געווילס: עס װאַקסט פּשוט אַרױס פון דעם הינ- 
טערשטן עק פון דער אַלטער חיה IN‏ אַ באַזװנדערן געבוירונגס-אַקט. 
און פּונקט m‏ אַ קנאָספּע, רייסט עס זיך דערווייל נאָך נישט אָפּ 
פון דער אַלטער היה. עס בלייבט אויף איר הענגען, אַזױ אַז סיזעט 
אויס, וי ביים קאָפּיוואָרים װאָלט איצט גנאר ארויפגעוואַקסן פון 
הינטן 8 נייעד וואָריב וגליר. 

די ענלגכקייט הערט אפילו דעסאָלם ie)‏ נישט mm ‚ans‏ 
NS‏ דעם עלטער} װאָרים װאַקסט אַרױיס אַ צווייטע וואָריםזקנאָספע, 
וועלכע רוקט זיך DIS‏ צווישן דער ערשטער קנאָספּע און דעם ass‏ 
וטאָרים. ביידע קנאָספּן, וועלכע זענען פאַנאַנדערגעגרענעצט mn‏ 
RS‏ אויבערפ?עתלעכן שניט, האַלטן זיך was‏ צוזאַמען און שטעלן 
זיך אויס איינע נאַך דער אַנדערער, װוי רי ערשטע גלידער פון 
דער קייט. 

עס דיערט נישט לאַנג, און די קייט נשמט open warn‏ 
די ליבע-ענערניע פון דעם אַלטן באַנדזואָרים זעט אויס צו זיין 
פּשום אומדע,ישעפּלעך: ער לאָזט פון זיך אַרױיפוזאסקסן איין קנאָס- 
פּע נאָך דעד אנדערער, איין גליד נאָכן אַנרערן רוקט Pas Tr‏ 
אין דער קייט, ביז דאָס ערשט-נעבוירענע באטתונארים-קינד, DEN‏ 
איז שוין דערוויי? אַלַיין זייער דיק אױיסגעוואַקסן, וװערט אָפּנעטײלט 
פון דעם SS‏ ואָרים דוֹרך אַ לאַנצער קייט פון זיינע שפּעמער- 
בּשבוירענע כרידער. אושטאָט איין װאָרים-אינדיווידואום האַלט 
איצט אין זיך אויף די כעמישע פּאַבריק HD‏ דיינע נעדערים א 
ג אַנצע פאַמיליע, ועלכע שטעלט מים זיך EB‏ ענג צזזא- 
מענגעשלאָסן, דאס, DANN‏ דער פּראָפּאַן Den‏ ערשט "SB‏ דעם 
אייצנטלעבן ,באנדגאָרים", גייל ערשט איצט Du‏ ער דעם אויכער- 


50 


נעדערים מיט אן אומפאַרנלייכלעכעד ענעתניע, תנם אַביק? אויף אַ 
משונהריקן אופן. 

רז האָסט מפחמא אַ SPD‏ אַנונג, וי NS‏ א באַנדזואָרים 
זעט אוֹיס. פ-יער דע: אזוי גערופענער קאָפּ, מיט באַזונדערע אַפּאַ- 
ראַטן, זוינ-בעכערלעך (וועלכע ווערן בטעות אָנגענומען RD‏ אויגן) 
און ביים באַיואָפנטן מין, DO‏ האָקנס, סדי זיך פעסט צו האַלטן 
אין מאָגן. אונסן איז דער ,קאָפּ" אַביסל שמעלער, און ס'זעט 
אזיס, װוי ער DON‏ געזעסן אויף א האלן. האן קומט רי אומענרלעכע 
קיים פון די אַזײי גערופענע גלידער, וועלכע ניבן דער us‏ 
בריאה ערשט דעם אויסזען פון אַ װואָרים", m‏ מען פארשטייט 
DIN‏ נעוויינלעד, און וועלכע לאָזן זיך, וי באַקאַנט, לייכט אַפּרייסן 
איינס פון אַנדערן. האַרט ביים קאָפּ זענען די דאָזיקע רינגען צום 
קלענסטן, און DAN‏ ווייטער ווערן זיי אַלץ ריקער און גרעסער. 

אָכער דו -וזסט דאָס דאָזיקע אַלגעמײעצע אויכערפלעכלעכע 
9% איצט נאָך 18י2? זאָאָלאָגיש באטראכטן, ן 

DEN קאָפּ און האַלז איז שוין דער‎ IN DIET. דו‎ DEN ‚DET 
לעכער באַנד-װוצָרים. אַן אמתע װאָרים-חיה פון דעם מין אַזוי נע-‎ 
רופענע , פּלאטווערים", וועלכע שטייען אין אלגעמיינעם סיסטעם‎ 
נאָך פיל נידערילער בּיַן די באַקאַנטפטע פאַרטרעטער פון וואָרים-‎ 
באַנהװאָרים-‎ SIE און דער פּיאַווקע.‎ DISS DIT געשלעכט:‎ 
זיינע זוינ-בעכערלעך און זיין האלז קאָן זיצן און דיינע‎ DO קאָפּ‎ 
געדערים איננאַנצ אִי דער גלידער-קייט, און שטעלט מיט זיך פאָר‎ 
אַן אמתן, פעסט-נעשלאָקענעם באַנהװאָרים-אינדיזוידוזאום. ער האָט‎ 
א נעוויסן איינפאַײַן שפּור פון געהירן, אַ קאָנצענטרירטן נערזו-‎ 
Pre אויגן און אויערן), דערנערט זיך, װי סיאיז‎ DE אַפּאַדאַט (אָבער‎ 
פון דיין צוהאַננס‎ DVB מיט דעם‎ Im פריער געשילדערט‎ 
געווען איננאנצן קאָמפּלעט, ווען ער זאָל‎ Dann באלעבאָס, און ער‎ 
Den האָבן נאָך איינס: געשלעכטלעכע אֶתנאַנען. אָבער דערפון‎ 
עד נאָר קיין שפּור נישט!‎ 

רער דאזיקע- ציפרידענער מיטעסער PN‏ נישט men) ‚vo‏ 
כּרזי, און אויך ניקט קיין הערמאָפּראָריט. און דאָך; זע DEN‏ ער 


6 


Pe 


ליין לעבנסישטיינער אין דעם אינערלעכסטן הייליקטום פון רער 
דער פּרעמרער פאבריק דערלויבט אים זיך אָפּצוזאָגן פון פיל met‏ 
וועלכע זענען נעוויינלעך זייער נויטיק. ער דאַרף נישט האָבן קיין 
אָשן נעשעפט, DEN‏ זאָל DIN‏ האַלטן אין שטענריקער פאַרביגרונג 
מיט רער אָפענער BA‏ און אירע רייכטימער: ער ART‏ נישט 
קיין מזי?, DEN‏ זאָל פריער אויפנעמען די גראָבע שפּיין און ער 
האָט עס טאַקע נישט. ער דאַרף נישט קיין אייגענעם מאָגן און קיין 
נשרערים: דער שפּייז זאַכט וערט DIN‏ דירעקט צונעשטעלט חורך 
DIT.‏ מענטישלעבן מאָגן און די מענטשלעכע געדערים שוין אין דער 
נויטיקער פאָרם. POS IN‏ און אָן אַ מאָנן, שוויצט ער פשוט אין 
זיך אַרײן די פרעמדע מענטשלעכע שפּייזפליסיקייט מיט רעם 
נאַ:צן קערפער-אױיבערפּלאַך. אַן אידעאַל-טיפּ DO‏ פרייען ליידיק- 
נייער, פייפט ער אויף דעם כלל, SM TE‏ עס אַרבעט נישט, דאַרף 
NN‏ נישט עסן. SD‏ צעליינט אינמיטן פון דער אינטענסיווער 
אַדבעט, DM‏ ער פון טאָג צו טאָג POS‏ דיקער. באַהאַלטן אין רער 
פינסטערניש DE‏ דער דאָזיקער נרויסער מענטשלעכער פאַבריק, 
בלייכט ער זייער bay‏ לאַנג אומבאמערקט, און די אָנפּירער פון 
רער פאַבדיק, דאָרט אויבן אין די נעהירן פאַצייכענען נאָר פון 
צייט צז ציים אַן אוסבאַגרייפלעכן דעפיציט אין דעם אונטעף' 
שיר צוזישן דעם קראַפט-צופיר און דעם ווירקלעכן בלוטגעצוין: 
ver‏ רעכענען אויס אין די דאָזיקע ציפערן דעם מיטעסער, wer)‏ 
med‏ ווענגן דעם בלינדן פּאַפאַנשיד אונטער דעם לאַכאָראַטאָריע- 
פיט. ער אָבער, אַזױי דיק אָננעפרעפן וי ער איז, און העססט 2 
פרירן פון זיין weg‏ לעזונג פון דעם סאַציאַלן פּראָכלעם, פריי 
פון vos‏ אַנרערע זאָדנן, נעמט Tr‏ צו דער רערפילונג פון זיין 
לעבגכ-אזיפנאבע, צו דער ליב ע. 

אין דיר, טיין ליבער, אפילו mM‏ דז ביסט דער פרומסטער און 
רייססטער אַפּמעט, וועלכער האָט MIN‏ אייביק אַ TU‏ געטון נישט 
Ye‏ וויסן to pa‏ ליכע קאָנסטו Dim‏ דאָזיקן לייכטיניפן נאַסט 
נישט שטערן, אינמימן פון ריין נאַנצער שטרעננקייט אזן נאַמצר- 
פיינטלעכער הייקיפיים, צו דערפילן דאָה גרויסע געזעץ פון פּלן" 
נאַיווער נאטור. און שי דערפילט עס אין די גי 2גנישן פון ZT‏ 


קאָלאָסאלע אומוואנדלונגס-אַרבעט פאר דער אויפהאלטונג פון 
ודער גהיסעאַרטיקער מאַשינעריע, DIN PN‏ אינגאנצן N‏ ילטיק, 
ער געפינט A‏ אין דער לאגע פון אַ קליינעם פאבריקאנט, וועלכ 
PD‏ געלוננען דורך אַ האפינירטן שווינדל צו פארבינדן זיין איי- 
גענע יע טאש מיט אַ גרויסן פרעמדן מאָטאָר אזוי, אַז ער 
אַליין זאָל נישט דארפן הייצן DIN‏ פארנוצן די טייערע מאַטעריאלן 


Sr 
עי‎ 


אויף צו יז זא פיז פאר ז יין מאַשין קו ראופט; קיין רעכט דערויף האָט ע 


= [ENG 


נישט, אָבער סאיז גראָר געווען אַ געלעגנהייט, מאכט ער עס װי 


הִ 


אַזױי DIWB‏ און לאכט זיך נאָך דערביי אין די פויסטן. פּונקש אזוי 


טוט עכ דער באנד-וואָן רים אין דיינע געדערים. 

DIS‏ חיה פין אַ געוויסער הויך און אַנטװיקלונג, DIS‏ ,װאָרים" 
האָט ער זיין אייגענעם קערפּער-שעכאַניזם. אױך ער דאוף האָכן 
פּאַר רער ל?עבנס-הייצוננ געוויסע שפּיידישטאָפן, וועלכע ער דאַרף 
Wa‏ אַליין אַרײיננעמען צו זיך דורכן מוי?, פאַראַרכעטן אין 
די גערערים DR‏ ווייטער איבערנעבן אַלס קראַפּט-שואַל דעם גאַנצן 
Dr‏ אָבער צו DEN‏ טויג אים Pro‏ צו אַרבעטן! בשׂעת אין 
דער נרויסער פאַבריק פון די מענטשלעכע נערערים קאָכן די רע- 
רעמאָחטן, אַרבעטן די ‚oe‏ און דער ריינער שפּייזזאַפּט רינ 
פון דעם הדעסמילאַציע-צפּאָרטט, לינט זיך אוטבאַמערקט אין = 
פינכטערניש דער כאַנד-ווֹאָרים אין א ווינקל פון רעם פאַבריק-רוי 
האָט זיך CI‏ אינדעדשטי? צונעסטעפעט Pe‏ יש א 
אדשר פאַרבינדוננס-דראט צן דער WORDEN‏ אױיטאָמאַטאָרן- 
פאבריק און ציט די ריינע, אויסגעלייטערטע שפייז-קראפט טאנץ גע- 
שמאַק אין זיך אריין, פּונסט וי ער DEN‏ אויך נעוזען אַ בלוט-רעזער- 
in‏ פון דער נרויסער פאַכריק, וועלכן טען האַרף האָכן צו רער 
נאַנצער מאַשינעריע. עפּילנרדיפ DET‏ דער דאָזיקער כיטרער man‏ 
IND‏ אונטעד DIT‏ טיש Dam DIT‏ נרויסע פאָציאַלע פּראָבלעם; 
וי אַזױ די קליינע Pr m Prem‏ האַלטן נשבן דער צעשטערנ- 
דיקער נרויסער פאַבריס; ער האָט זיך פּשט אַרייננעשמנלט PN‏ 
דער נרויסער פאַבריק און לעבט זיך װי אירס PR‏ אַרנאַן, בלייבנד 
DR WON‏ דערזעלכער צייט זע?בפטשטענפףיק עקויכטירן מיט m‏ 
אײיבענעם קליינעם MEN‏ 


זי 


מיקאלן, שין מער אָדער ווייניקער באַצרבעט פאַר דער ווייטער- 
דיקער פאַכדיקאַציע. באלד כאַפּט זיי די גרויסע מאַשינעריע מיט 
אירע רעמאָרטן און פּלומפּן, פאָרטירט, פאַרענדערט און שיקט זיי 
WO‏ א רעשט, װאָס קאָן נישט פאַרנוצט N‏ ווערט אָפּנע- 
וואָרפן אין אַ טיפן קעלער. דאָס איבעריקע WON‏ ווערט אַזױ לאַנג 
דיסטילירט און אופגעענדערט, ביז עס OWN‏ דורך זייער פיל, 8 
סערנעוויינלעך-קוגסטפולע זויג-אַפּאַראַטן אַריינגעפירט, DR‏ ריינ- 
סטער עקסטראַקט, אין PDS‏ העכסטער אָפּטײלוננ פון דער נאנ- 
צער פאַבריק, אין וועלכער עס צירקולירט אין S‏ באַישטימטן ריטם 
דורך אַ פאַרצווייגטן רער-סיסטעם אַ פּרעכטיקע רויטע פליסיקייט. 

די ראָזיקע פליסיקייט --- DET‏ איז דיין בלוט. דורך דער כע- 
סישער און מעכאנישער אַרבעט אין לאַבאָראַטאָריום פון דיינע גע- 
דערים ווערט די שפּייז, וועלכע איז שזין PN‏ מוי? און אין מאָנן 
פריער געהעריק צערעבטנעמאַכט, אומריסטילירט אין ריינעם שפּייז 
עקסטראַקט. רער דאָזיקער עקסטראקט ווערט דאַן אַריינגעפירט 
PN‏ דעם בלוט-קרייזלויף, װוו ער דערפילט זיין אייננטלעכע באַשטי- 
מונג, DIS‏ הייץ- HN‏ טרייכ-קראפט DD‏ אַ נאָך אַ גרעפערן מאַשינען- 
סיסטעם. דאָס ווונדערלעכסטע אין דעם אַלעם איז דאָס, וי 7 
ראָזיקע גאַנצע קאָמפּליצירטע פאַבריק-מאַשינעריע פונקציאָנירט, 
וו סעוייזט אוים, ריין-אויטאָמאַטײש: זי דאַרף אפילו נישט האָבן 
PP‏ באַלױיכטתנ; PR‏ דער טיפער פינסטערניש אַרבעטן אירע רע" 
טאָרטן, זוינן די פּלומפּן, לעזן זיך אויף, צעטיילן זיך, רייניקן זיך 
די שטאָפן, ביז דער גאַנצער רויער כאַאָס BWIN‏ אויסנעלייטערט 
DR‏ רויטער שטראָם און פליסט פון דאַנען אַװעק. אַ טיפער שוידער 
פאַר DIT‏ ערהאַבענעם בילד װאָלט נעמוזט אַרומנעמען דעם באַ- 
זוכער, ונעלכער BORN‏ דורך דעם אַלעם דורכגעװואַנדערט, וי אַ 
מענטש אין IE‏ אמתן לאַבאָראַטאָיום: אַ פּראַכטפול-אײננגעאָרדנטע 
פאבריק, DIN‏ וועלכע אַלֶע אױיטאָמאַטןךאידעאַלן פון דער צוקונפט 
זענען שוין רערפילט. 

נו, און אײצט;. אין דער דאָזיקער הערלעכער פאַכריק האָט Tr‏ 
אַרייעצגעשמאגלט דער בטנחװואָרים. 

די גרויסע באַבויג, וועלכע ריננגלט DO ‚DE DIN‏ אירע 


46 


אַ השרלעך צויבער-טעשהלע אין מייסטער לגראַוויקאָס mm‏ עראָ- 
טיישע לעבנסצנאַנדערונג פון באַנחוגאָרים אַליין pm‏ נאָך געבן. 

לאָמיר זיך פאָרשטעלן, DR TS‏ די טיפענישן פון רדיין לייב 
לעבם זיך צופרידן אַ באנדװאָרים. VO‏ מוזן די זאַך איצט באַ- 
טראַכטן פון זיין שטאַנדפוגקט, און דעריבער לאָמיר זיך פאָרשטעלן 
אז הו ביסט נישט קיין מענטש, DD DEN‏ דעם באַנהואָרים ביי 
זיך אומאָנגענעמלעכקייטן, נאָר אַז דו האָכם DIR‏ ביי זיך אינעווי- 
ניק און לעבסט Tr‏ נאָרמאַל. 

דו קאָנסט דיר נאָך אויסוויילן, DEN‏ פאַר 8 כאַנדוגאָרים רו 
ווי?לפם: דעם IS‏ נערופענעם בא זואָפנטן באַנהװואָרים, וועל- 
PN WS‏ הורשניטלעך נישט מער וי דריי און א האַלבן מעטער, 
לאנג, רעם אומבאַװאָפנטן, וועלבער דערגרייכט בין אכט מעטער, 
אָדער רעם ב ר יי ט ן, וועלבער ר יפווטקפן ביז צו צוועלף yo‏ 
טער אין רער לעננ. אַלֶע דריי האָבן זייער ליבע-לעבן, נאָר מיט גע- 
וויסע װאָריאַנטן. הז מוחסט זיך 21 DIN‏ אויף אַ וויילע DAR‏ 
Kai‏ פון רי אַלע זאכן צו מיאנפן. סוף כל mo‏ איז דאָך ריין 
אייגענער קערפּער אין זיינע אינטימע לעבנסשראצעסן נישט uw‏ 
אָפּשטויפנדע RT‏ 

וי רער װורישט, DIN‏ שליננט TI‏ אליין איין, פוזסט הו זיך 
איצט אריינטראכטן אין ריין איינענעם קערפּער אַריין. אין ריינע נע- 
חערים, און אין די דאָזיקע געדערים, בישעת זיי פארדייען. דו וועסט 
זיך עס פאָרשטעלן, m Done‏ מיר האָבן דאָס פריער גשמאכט פיט די 
איטרויבן, נשואלטיק פאַרנדעסערט און den‏ באַלױיכטן דורך zu‏ 
בלויען שיין פון עלעקטרישן „wa‏ 

IND‏ אויף די אויגן. דו וואנדערפט אין אַ ריזיקער גאלעריע, 
אין וועלכער סיקאָכט פון אינטענסיווער Ba‏ אַ כעמישע פא- 
בריק פון נרעסטן פארנעם רינג?ט PT‏ ארום קאבאָראטאָריומס, װוי 
ישטאָפן ווערן פארוואנדלט, ווו סירוישט און דונערט און סצעיסט 
זיך, פאָהמט זיך און פאַרענדערט זיך. פּאָמפּרמאַשינען, װאָס jr‏ 
IS‏ ווערטפולע פליסיקייטן און שיקן זיי אֶפּ ווייטער DIN DIS‏ 

ויפהערלעכן קרייז-לויף פון אַנדערע מאשינען. פון אַ נרויכן mM‏ 

(פון מאָנן) ווערן ארויפגעװואָרפן פּאַרטיעפװײיז די געהעריקע כע- 


45 


וואקסן א לעבעדיקע חיה. פארקערם, די בייזע משטעריאליסמן 
האָבן אָנגעהויבן צו פרענן: אוב דער באנדװאָרים קאָן זיך אזוי 
יעדער מאָל אנטשטיין אליין פון זיך אן א באזונדערן שאפוננם- 
אקט, צי אין נישט מעגלעך, אז אויך דער גאנצער מענטש האָט 
זיך פּונסט אזוי מיט א צייט צוריק פּשום און נאַטירלעך פון זיך 
אליין אנטװויקלט, אזוי שפּילן זיך די אנשויאונגען געשיכטלעך 
מיט די ערטער. די ענדגילטיקע לעזונג האָט Wax‏ געמוזט געבן 
די פאך-נאטור-פארשוננ, וועלכע האָט אויפגעסלערט רי גנאנצע 
אור-געבוירונגס-לעגעמדע פון באנדװואָרים אַלס זייפנבלאָז. און דער- 
ביי אין זי ארויף MMS‏ דעם שפּור פון דעם אמתריקן ליבע-לעבן 
פון דער דאזיקער באהאַלטענער בריאה DR‏ האָט אַנטדעקט א קייט 
פון אַזעלכע רעטענישן, וועלכע האָבן גאָר דעם דרייפטפטן פילג..:ף 
אויפן געדאנק נישט געקאַנט קומען. 

אין געביט פון דער וויסנשאפטלעך אַזױ נערופענער ,אם- 
פרוכפּערונג" פירט, אונז אוועק די דאזיקע ליבע אין דער לעבע- 
דיסער הייל. דו דארפסט דיר אבער דערביי נישט פארשטעלן, אז 
עס האַנרלט זיך דא אין אייננטלעכן זין וועגן IN‏ אם. דער זאָאָלאָג 
ניט דיר דא ווידער דעם ערגסטן נאָמען, פון וועלכן דו מוזט ערשט 
אַלײן אװעקשפּינען אַ געהאנקען-פאָדעם מינדעסמצם IR‏ לאנג, וי 
א גרויסער מענטשלעכער באנהװואָרים פון אן ערך צוועלף מעטער 
רי לענג, כדי ערשט דערנאָך צו פארשטיין, וואס הער דאזיקער 
נאָמען Sm‏ דיר זאגן. און אז דו DOM‏ אזוי ‚NO‏ װעסטו אין סוף 
פון דעם געדאנקען-פאדעם געפינען עפּעס אזעלכעס, וואס ס'איז 
ווערט געווען צו זוכן, און am‏ וועלכן דו װועסט DIN‏ באנדייפן, 
אז ס'איז נישט אזוי לייכט עס אנצורופן מיט אַ גוטן, וויסנשאפט- 
לעך אינגאנצן קלארן נאָמען. 

די געשיכטע הויבט IN Pr‏ נאַגץ איינפאַך, כדי שפּעטער 
אַרינצופאַלן PR‏ אַזעלכע פאַרפּלאָנטערוננען, וועלכע שטייגן נאָך 
אַריכער די ליבעילאַכירינטן פון אַריאָסטס ווילרן Em „REN‏ 
וועקכע מען האָט שוין Ss‏ געזאַנט, אז זיי זענען אַװי INS‏ 
חי די באנז-ווערים, נישט גאכגריק קיין אַכונג דערפןן, DM‏ פאַר 


44 


פאַרשטייט איר, באמת, נגאָרנישט. דער באטהװאָרים DS‏ טאַקע 
אונזער שטערבלעכער שונא, WIN‏ זאנן, אז ער איזן דערפאר א 


נישט אינטערעסאנט באשעפעניש, IND‏ מען נור, ווען מען ווייסט 
ווענן DIN‏ נארנישט. 

פון שטאַנדפּונקט פון דער נאאיווער נאַטור-פארשונג, וועלכע 
זארנט זיך נישט ווענן קיין שום קרינס-צושטאַנד, איז דער באַנד- 
װאָרים איינס פון די לעררייכסטע באַשעפענישן אויף דער ערד 
און IN‏ אמתדיק ווונדער פון דער נאַטור. ער האָט שוין פיל שטאָף 
פאר אומערמידלעכער ארבעט געגעבן די פארשער DIN‏ פילאזאפן. 
DT‏ א לאננגער צייט BIP‏ ער Tr‏ דורך דער געשיכטע פון דער 
פילאזאפיע. מען האָט אמאָל באהויפּטעט, אַז ער באשטייט פון 
זיך אליין דורך אור-געבוירונג אין די מענטשלעכע געדערים. ווען 
די מאטעריאליסטישע אדער טעאלאנישע פילאזאפיע פלעגט דארפן 
האָבן די אור-געבוירונג IND‏ אירע באווייזן, פלעגט זי גלייך ארויס- 
ציען DON‏ עדות דעם באַנחװואָרים. אין מיטלאַלטער און נאָך א 
קענגערע צייט שפּעטער האָט זיך EI‏ די אָרטאָדאָקסישע קריפטלעכע 
קירכע נעהאלטן פעסט ביים שטאַנדפּונקט, TS‏ נעוויסע קליינע בא- 
שעפענישן אנטשטייען נאָך ביזן היינטיקן טאג דורך אוד-געבוירונג. 
מען האָט דאס באוויזן פון דער ביבעל, וועלכע דערציילט אין דער 
באקאַנטער שמשון-געשיכטע "BD PN‏ שופטים, אז פון דער נבילה 
פון לייב זענען געבוירן נעווארן בינען. נאַטור-פארשער, וועלכע 
זענען דערין מסופּק נעווען, האָבן דעמאָלט נעשמט BEN IND‏ 
זורסים. שפּעטער, ווען קיין DW‏ זאָאָלאָג האָט שוין מער נישט 
גענגלויבט, אז א בין IND‏ באמת אנטשטיין IS‏ אן איי, דירעקט פון 
פוילנדיקן פלייש, האָבן גראד דיזעלבע זאאלאנן אליין נאָך א לענ- 
גערע צייט עקשנותדיק באהויפּטעט, TS‏ ביים באנרזואָרים האָבן 
מיר דעם פא? פון אור-נעבוירונג. מיר האָבן שוין איינמאָל דער" 
פון דערציילט, אַז דאָס איז אװוי געבליבן ביז MO‏ אין ניינצנכן 
יארהונדערט אריין. דעמאלט איז ווידער דעם מאָדערנעם טעאלאג 
געווארן נישט היימלעך פון דעם דאָזיקן געדאנק: IS‏ ביים מענטש 
אין לייב זאל אזוי פּשוט פון זיך אליין WIRD‏ פלוצלננג ארוים" 


ישר a‏ ר w‏ > 
יי 
: ץ 7ו,ץ 


בה'שע אינדיווידואומס שטעלט מיט זיך IND‏ אין משך פון טוי- 
זגטער יארן איין און דעמזעלבן אנדיוידואום, וועמענס 
ריזיקע לעבן ווערט אַלעמאל דורכנעשניטן דורך געוויסע מאמענטן 
פון טיפן, באַנייענדיקן , איך"-שלאף, פּונקט וי אַונזער איינצל- 
לעבן ווערט דורכגעשניטן דורך אזוי פי? און אזוי פיל נעכט פון 
געוויינלעכן שלאף, אין וועלכע דאס באוווסטזיין ווערט אויך אויף 
א מאמענט איבערגעריסן. און, ענדלעך, וואלט א פּערזענלעכע 
אומשטערבלעכקייט ביי אַ זאַ קינדעד-אומשטערבלעכקייט באמת 
מער נישט געווען נויטיק. 

אבער, גיט צו דער טרוימער DO‏ א זיפץ נאָך דער דאזיקער 
נאנצער פאנטאסמאנאריע, עס איז INT‏ נישט א זוי. דער אינ- 
דיווידואום פון די עלטערן Bam‏ ביי די העכערע חיות נישט 
איננאַנצן אוועקנענעבן דעם קינד, נור עס בלייבט נאָך איכער 
יענער ריזיקער טייל, עס בלייבט נאָך WIN‏ גאנצער געטע-פאל, 
וועלכער איז אויבן געשילדערט געווארן, און וועלכן די וואלוואקפן 
האָבן אויפן געוויסן. און ווייל עס איז נני ש ט אזוי, און ס'וואלט 
נעדארפט י א אזוי זיין, מוז זיך אונזער אַפּטימיזם זוכן אנדערע 
פאַרזיכערונגען. 

דאָ איז דאָס אָרט, ווו איך TITAN‏ פון דער אוטשטערב- 
לעכקייט און פון געטע'ן אַריבערטראנן צו עפּעס אנדערש, צו אונ- 
WI‏ ליבן באַנדװאָרים. 

דעם צוזאמענהאַנג וועסטו שוין אליין געפינען. 

דער באַנדװאָרים איז פאַר אונז מענטשן אַ שלעכטער II‏ 
ער נגעהערט צו די ערנסטע אַויסנוצער פון אונזער קערפּער, IN‏ 
כעד Dass‏ זיך אריין אין די טיפענישן DD‏ אונזערע גשדערים און 
לעבט זיך דאָרט זארנלאז אויףּ אונזער חשבון. און דאך נייט עס 
מיט אים, פּונקט m‏ מיט דעם מענטשך-פלייש אין אַנעקדאָט. דער 
מיסיאָנער דערקלערט דעם ווילרן, אַז מענששן-פרעסעריי איז IS‏ | 
עבידה DIE‏ אַ געשמאקלאזיקײיט אין דערועלבער צייט. יא, יא, : 
זאגט דער גערידטער ווילדער, IS‏ עבירה איז עס אפשר טאַקע, 
דאָס זענט TR‏ גערעכט, אבער אַז עס שמעקט שלעכט, דערין 


TR 


42 


באשעפעניש. מען קאן זיך פארשטעלן, אז ביי אזא ראדיקאלן אקט 
וואלטן אויך די אייננשאפטן פון פאטער אדער פון דער מוטער 
(רי געשלעכטלעכע מישונג װעלן מיר דערווייל נישט נעמען אין 
אכט) מיט א נדעסערער זיכערקייט איבערנענעכן נעווארן דעם 
קינד, דער נייער אינדיווידואום וואלט TON‏ נעהאַט אין זיך די 
גאטצע הויפּט-ירושה פון דעם אלטן. דער מויט װאָלט אין רעם 
פאל נעווען א PD‏ טיפע שלאףנאכט, פון וועלכער מען וואלט 
זיך אויפגעכאפּט PR IM‏ אנהזיב פון לעבנסווענ און DD‏ א 
נאנץ באנייטער לעבנסרקראפט. אמת, דערביי וואלטן אונזערע 
פּערזענלעכע ערינערונגען נישט אַריבערגעטראגן נעווארן אױף 
דעם נייעם אינדיווידואום, זיי וואלטן נעמוזט פארלוירן גיין. וואס 
זענען PR ‚Was‏ תוך גענומען, אונזערע ערינעדוננען? איינגע- 
קריצטע צייכן PR‏ די געהירן, וועלכע ווערן טיילווייז pw‏ אין 
TOD‏ פון אונגער איינענעם לעבן שטארק אפּנעמעקט. אמתע, 
אויפערלעכע שריפט-צייכן, וועלכע מיר מאכן ביי PR TI‏ נאָ- 
טיצן, DIN‏ טאנ-ביכער, האָבן שוין איצט פאר אונז אפּטמאָ? א 
גרעסערן ווערט, באַנגטדער ווען מיר דארפן זיי RAN‏ לענגערע צייט, 
אפשר BYN‏ דער צוקונפטיקער טענטשהייט געליננען דעם פּערזענ" 
לעכן זכרון, לאמיר זאנן, אויף א פאטאגראפישן אופן אויסער- 
לעך צו פאראייביקן, און אזוי ארום DIN‏ ווייטער איבערצונעבן, 
נאָכדעם, m‏ די געהירן, וועלכע האָבן DIN‏ אין זיך געהאַלטן, וועלן 
אויפהערן צו עקזיסטירן. דעמאָלט DIN‏ דער ניי-געבוירענער, DE‏ 
געלעכטער WIN TR,‏ קאַנען צוריק באקומען אויך אַלע אַלטע אי- 
בערגעלעבטע עדינערונגען. מען קאָן אין דער ריכטזנג נאָך פיל RD‏ 
טאַזירן. נאר אינטערעסאנט וואלט נאָך דערנאָך נעווען אלס צו" 
גאב זיך פארצושטעלן, וי אזוי מאַן DR‏ פרוי וואלטן זיך אויף 
אזא אופן צונויפגענאפן אין א דדיטן נייעם אינדיזידואום. אבער 
גאר בילדלעך קאן מען זיך די נאנצע זאך פארשטעלן אין זין 
פון דער אלטער מעשהלע װזענן פארכשופטן ברונעם, אין וועלכן 
מען טוקט זיך אונטער און מען קומט ארויס ני-געבױרן; און 
אויף אזא אופן וואלט אויסגעקומען, אן א נאנצע קייט Ra‏ קרן" 


41 


יי יי יי 


1789‚ ווען אױגוסט האָט זיך פון Dis‏ אפּנעשפּאלטן, אין ‏ עס 
נישט דער ווערטפולסטער טייל, וועלכער וואלט PN‏ א קלונ-בא- 
שאפענער וועלט געוויס געהאָט דאס בעסטע רעכט אויף אן אַנ- 
דערער, באזונדערער נשמה-אומשטערבלעכקייט מיט 8 גרעסערער 
שטאַנדהאפטיקייט NN‏ מער זיכערקייט, m‏ עס ניט אים יענע 
ליבע-ליניע? 

NN‏ דערפון מאכט מען געוויינלעך אזא אויספיר: עס פון 
עקזיסטירן נאָך א באזונדערער מין אומשטערבלעכקייט, 8 חוץ 
דער ספק'דיקער אומשטערבלעכקייט דורך דער ליבע,--אן אומ- 
שטערבלעכקייט, וועלכע Sat‏ רערהאלטן דעם טי? mm‏ 
אינדיווידואום, וואס בלייבט נאָך איבער נאָך דעם באהעפטונגס- 
אקט. דער BSD‏ פון דעם וואלוואקס קאן נישט 1859 אויך פאר 
אונז מיט אונזערע גייסטיקע פאדערונגען. יאָד-זאגט מען--ווען 
BRD‏ נעווען אַנדערשן ווען דער באהעפטונגסאקט זאָל ביי 
MIN‏ תמיד זיין דער לעצטער לעבנס-אקט פון אינדיווידואום — 
BONN INT‏ דאָס בילד געהאט נאָר אַן אנדער אויסזען.. א מענטש 
לעבט, אַנטװיקלט זיך, גיט דער וועלט, װאָס ער IND‏ דערגרייכט 
די העכסטע רייפקייט, געבויהט אַ קיטד, און אין דעם מאָמענט 
יפאלט ער אַנידער טויט, אָדער נאָך בעסער, ער פארוואנדלט Tr‏ 
איינפאך דירעקט אין דעם קינד, די מוטער פארשווינהט DS‏ אַ 
כישוף-ברונעם און אנשטאָט איך, קומט ארויס פון דאָרט אַ 
קליין קינד, PN‏ וועלכן ס'איז צונויפנעזאמלט ‚PAR‏ וואס ס'האָט 
פריער צונויפנששטעלט DIT‏ אינדחוידואום פון דער מוטער. דאָס 
וואלט אויך נישט איננאנצן באפרידיקט. WAS‏ מען וואלט דאך 
דא באשיינפּערלעך Dany‏ פאר די אוינן איין מענלעכקייט פון 
דער אומשטערבלעכקייט: דער טױט BONN‏ אין אַ געויסן זין, 
ווייניקסטנס, פאר דעם אינדיווידואום, וואס וואלט Tr‏ געפרוכב- 
‚DIVE‏ פארוואנדלט געווארן אין אַ מין ,ניינעבוירן". דאס איינ- 
ציקע זוימעז-קעמעדל? אדער דאס איינציקע איי-קעמערל, וואס PR‏ 
נוישיק צוּם באהעפטונגס-אקט, וואלט איינגעשלוננען דעם גאנצן 
עלטערלעכן אינרדיזוידואום און DIR‏ פארוואנדלט אין דעם נייעם 


4) 


לעכסייט, וועלכע נעפט DI‏ מיט און לאזט נישט פארלוירן ניין 
טיילעכלעך פון דעם באשטימטן מענטשן. עס איז דערביי, נא- 
טירלעך, פיל אפּהענגיק פון דער לעזונג DD‏ יענער פַריער באהאַנ- 
דלטער פראַנע: AB‏ פון אונזערע אייענטלעבכע און העכסטע אינ- 
דיווידועלע איבערלעבונגען, פון אונזערע נעהירן-איבערלעבונגען, 
באקומען צוטרים צו די ליבע-דקעמערלעך, ד. ה. אויף וויפי? , דער- 
ווארבענע אייננשאַפטן" קאנען איבערגעבן ווערן בירושה. 

אבער דער נריבלענדיקער נעדאנק קאן TI‏ דערמיט נישט 
באפרידיקן. ער פרעגט זיך: אפילו אין נינסטיקן MB‏ איז WI‏ דאס 
מער וי IN‏ איינזייטיקע DS‏ האלבע לעזונג פון דער פראנע. היינט 
שפּאלט זיך פון מיר BN‏ א וימענקעמערל, א מיקראסקאפיש- 
קליין טיילעכל פון מיין קערפּער. TR‏ אליין אבער בלייב לעבן 
נאָך דעם דאזיקן אקט נאָך דרייסיק, פערציק אדער נאָך מער 
יאר, אלס פעסטער , איך", לעב ווייטער, אנטוויק? מיך, טראכט, 
באַרײיכער מיך, ניב דער וועלט און VD‏ אליין אין די דאזיקע 
יארן אפשר ערשט דאס בעסטע, אָדער 232 ערשט עפּעס 
ערנסט.-און דער דאזיקער נאנצער לעצטער גרויסער , איך" זאל 
גאר זיין אויסנעשלאסן פון דער אומשטערבלעכקייט? 

לאמיר נעמען דעם באקאַנטן ביישפּיל גע ט ע. געטע האָט 
מיט כריסטיאנע ווולפיוס געבוירן דעם זון אוינוסט, וועלכער אין 
געווען, װי באקאנט, אזוי שיין PR TE‏ דערזעלבער צייט אזוי 
אומנליקלעך. דער זון איז נעשטארבן זייער יונג, דער פאטער 
האָט אים איבערנעלעבט; אבער DIN MD‏ זענען נעבליבן צויי 
קינדער,, די שפּעטער גוט-באקאַנטע וויימארער , פעטערס", ווע- 
מענס בעסטע טאט PN‏ לעבן ס'איז נעווען זייער צואה, און וועל- 
כע האָבן שוין נאָך זיך קיינעם נישט איבערנעלאָזן. דערויף רייסט 
זיך WIN‏ געטע'ס , אומשטערבלעכקייטס-ליניע", א גאנץ קורצע 
, אומענדלעכקייט". אבער לאמיר אפילו אננעמען, אַז זי BORN‏ 
זיך נאָך ביזן היינטיקן טאג ווייטער נגעצוינן. איצט פארגלייך. 
שטעל דיר IND‏ דעם אינדיוױדואום וואלפנאנג געטע מיט דעם 
אַלעם, וואס ער האָט נאָך נענעבן דער וועלט אין די יארן נאָך 


39 


יר הויב"אָן ביים באנהװאָריט. אָבער פריער לאָמיר נעבן 
א נאָך איין שלוק פּילאָז;'?יע, כדי זיך צוצוגרייטן צום שווערן 
וועג. באװואָפן "PT‏ צום קאמף מיט אַ געראנק, DO‏ אַ פּראָבלעם. 

איידער m TE‏ דיר שילדערן דאס ליבע-לעבן פוֹן באנרי 
ווארים, ערלויב מיר צו מאכן מיט דיר א קורצן אויספלוג אין דער 
גאַנפבארער טעאָריע איבער דער אומשטערבלעכקייט פון דער 
נשמה. 

דערמאָן זיך אָן איינעם פון די שטארקסטע פונדאמענטן 
פּון דער דאזיקער טעאריע, DIT IN‏ זייל, אויף וועלכן זי האלט 
Tr‏ שוין אזויםיל פויזנטער יאָרן אין דעם מענטשלעכן דענקען ns‏ 
אין רער מענטשלעכער בענקשאפט. מען N‏ זען דעם אינדיווירו" 
אום, די נשמה, דעם אי ך פון איינצלנעם מענטשן געראטעוועט 
נישט 70 An‏ דעם--נישט Ton‏ זיכערן אופן--אז ער בלייבט 
ווייטער לעבן אין דער עקזיסטענץ פון זיינע קינדער און אייניק- 
לעך, טור מען Sm‏ א י ם אליין זען לעבן ווייטער נאָך זיין איינע- 
נעם „DD‏ און מען לאזט זיך דערביי אוֹיףה אזא גאַנץ פּשוטן גע- 
דאנקענגאננ. מען זאגט: נאַטירלעך, קאן מען זאגן, אז דער מענטש 
לעבט ווירער אין זיינע קינדער. אין די קינדער לעבן, ווייניקסטנם, 
טיילווייז אוּנזערע אייגנשאפטן, געוויסע טאַלאנטן, געוויסע שלעב- 
טע אדער גוטע נייגונגען, מיט איין ווארט, שטיקער פון אונזער 
אייגענעם , איך", וועלכע זענען פון אונז איבערגעגאנגען צו די 
קינדער בשעת דעם באַהעפטוננפ-אסט. בשעת דעם דאזיקן אַקט 
רייסט 74 דאך פון אונז טאקע אפּ א רעאל טיילעכ? pa‏ אונזער 
קערפּער, א זוימען-קעמערל אדער אן איי-קעמער?: ס'אין אזי 
DIS‏ גאר קיין ווונדער נישט. עס איז אויך מעגלעך, אז ביי נאָר- 
מאלע אומשטענדן אפילן ווארשיינלעך, אז די דאזיקע קינדער 
וועלן ווידער געבוירן קינדער, צוֹ וועלכע סוועט ווידער איבער- 
גיין א טייל פון אונזער ,איך" און MS‏ וייטער; עס ק א | זיך 
אזוי ארום אויף דעם 3m‏ באמת ציען א קייט אין דער אומענר- 


ווייל די גרונדדזאך איז אויך ביי די דאזיקע וונדערלעכע 
ברואים דיזעלבע: א זוימע-קעמערל און in‏ איייקעמער? פון 
ME‏ פארשיידענע ‏ איבער-חיות" מוזן זיך געפינען און צונזיפּ- 
גיסן, NR‏ דערויף הויבט זיך IN‏ דאס שפּיל פון SIERT‏ פון דעם 
צזנויפגענאסענעם קעמערל פון אזא , מלוכה-זוימען. און אזא 
, מלוכה-איי" קומם קודם כל ארויס גאַנץ געוויינלעך איין חיה, 
איין אקאלעפע. WIND‏ דאזיקער איינעד אַקאַלעפע וואקסט 
דאן ארויס דורך קנאָספּונג (ד. ה. אומגעשלעכטלעך!) א som‏ 
נייע אקאלעפן, וועלכע שטעלן דאן AM‏ דרי געשילרערטע 
, מלוכה". 

יענעם וועג פון איי DIS‏ פּאָליפּ און INT‏ פון פּאָליפּ צו רער 
אַקאַעפע, וועלכן עס מאַכן דורך די איינצלנע אַקאַלעפעס, דארפן 
שין די סיפאָנאָפּאָרעס נישט האָבן; פוז דעם איי פּיקט זיך באלר 
ארויס. די טרשטע אַקאַלעפע, און פון TR‏ קומע: ארויס דורך 
קנאָספּונג די איבריקע, אי! דאן בוט זיך אויף דער גאנצער 
אַקאַלעפן-פארבאַנד מיט זיין ארבעטס-טיילונג. די איינצלהייטן 
פון דער דאזיקער אינדיווידועלער אנטוויקלונג זענען נאָך ביזן 
היינטיסן טאג נישט נענוי נאָכגעפארשט. דערווייל מוזסטו דיך 
באפרידיקן מיט דעם איינעם פעסטגעשטעלטן פאקט: אז פון א יין 
באפרוכטיקטן ספיפאַנאָפאָרע-אײ DOW‏ ארויס די נאנצע IIND‏ 
קלטע N IISDNINDYD‏ 

דו דארפסט דיך נארנישט אזוי RI‏ דערויף, וואס איין 
קינד נעבוירט דאָ פפון זיך אליין אַ נאנץ נעווימל ברידער- BR‏ 
שוועפטער-אַקאַלעפן. NT‏ ווערט נאר אויף א העכערער שטופע 
אײבערנעחזרט דאס זעלבע, וואס דו האָסט שוין נעזען פריער ביים 
װאַלװאָקס. PN‏ פּרינציפּ זענען WIR‏ איצט דיינע אלע פיר מענטש- 
לעכע גרונדזאצן שאַכמאַט, נישט אזוי? אלע פיר איבערגעזוננען 
מיט איין מעלאדיע, DD‏ פ אָליפּ TR‏ מעדוזע.. 

פּאָליפּ און טעדוזע זענען אבער DET MI‏ שרשטע קליינינקע 
שטערנדל PR‏ נעװים?ל פון דעם, וואס עס טוט זיך אויף דער ליי-" 
טשער איבער דער נאפטריאַ אין דער היות-וועלט. 

לאָטיר צוגיין צום צווייטן פרינציפּ, BERN DIS‏ 


37 


אזוי באשרייבט זיי זייער גענויסטער קענער, היקעל. זיי ua‏ 
נען דיך אין פרייען טראפּישן אקעאַן DÖS‏ די אזוי גערופענע י ם - 
ב לאזן אדער פיזאליעס: דער שוים-בלאז, אזוי גרויס וי 
א קינדס א ‚END‏ טראנט זיך איבערן וואסער, וי שווימענדיק 
זילבער, און שפּילט זיך מיט אַ היסל-בלויע, פיאָלעטע און פּורפּור- 
פארבן, אים באקרוינט א קאַם פון קאַרמין-דויטער פארב, pie‏ פון 
אונטן הענגען אראפּ די געשלעכטלעכע, די פארטיידיקוננס- און די 
פרעס-אקאלעפן -- געפארבט אין אַ צארטן אולטראמארין-בלוי. 

און דער דאזיקער גאנצער וונדערלעכער פארבן-טעמפּ? 
ליבםט נאַטירלעך אויך. די דאזיקע ליבע WIN DS‏ באזונדער 
אינטערעסאנט, SM‏ זי וייזט דיר קלאר, וי אזוי די דאזיקע 
ווונדערלעכע בריאה קומט צושטאנד אינדיווידוע? (אויף Sam‏ 
מען קאָן NT‏ באטצן דאס ווארט). 

צווישן די. פרעס-חיות, באוועגונג-חיות, פארטיידיקונג-חיות 
זיצן, וי דערמאָנט, אויך ריין-מענלעכע און ווייבלעכע געשלעכט- 
חיות. ביי טייל סיפאָנאָפּאָרעס ביידע געשלעכטער צוזאמען, ביי 
אַנדערע --- נור ווייבלעכע אדער טר מענלעכע. אויסערלעך האָבן 
זיי אינגאנצן דעם אויסזען DD‏ א געוויינלעכער אַקאַלעפע מיט דעם 
שווים-נלאק און א מין צאפּן פון אונטן, וועלכער זעט אויס, וי 
א מויל-עפענונג. אבער אז דו קוקסט זיך בעסער איין, באמערק- 
סטו, אז דאס כלומרשטע SD‏ איז צוגעוואקסן; הי געשלעכטלע- 
כע אַקאַלעפע שפּייזט זיך אויך, װי אלע, מיט דעם שפּייז זאפט 
פון די פרעפ-חברים פון דעד קאלאניע. דערפאר Was‏ שפּאלטן 
זיך EN‏ פון דעם צאפּן זייער פיל מענלעכע אדער ווייבלעכע קע- 
מערלעך. און דער באזונדערער שוויםגלאָק גיט רי מעגלעכסייט 
דער געשלעכבטלעכער אַקאַלעפע אין דער צייט, ווען זי איז שוין 
אינגאנצן AI‏ זיך אַפּצורײיסן פון דעם אלגעמיינעם פארבאנד 
אזן זיך אוועקלאזן זעלנסטשטענדיק אַביסל וואנדערן PR‏ פרייען 
ים, כרי צו נעפינען אן אפּזאץימארק פאר אירע געשלעכטלעכע 
פּראדוקטן, a‏ 


36 


צונויפּגעװואָקסן האָבן זיי טאַקע ביי זיך אייגנעפירט די אַרבעטס- 
טיילוננ. 

אַ טייל אַקאַלעפן האָט זיך גענומען נאָר DIS‏ פרשסן. אַ טייל 
DIN‏ גענומען אַרכעטן נאָר מיטן שװיםבלאָן,. איין Sm‏ 
האָט נאָר גענומען פאַרטידיקן און איין טייל אין נע- 
בליבן נאָר ביי דער פרוכפּערונג. MR DEN‏ דערפון אַרויסגעקומען? 
ביסלעכוויין זענען ביי אלע צונופגעוואַססענע אַקאַלעפן פאר - 
שוווטרן די איבערפליסיקע אָרגאנען. „I‏ וועלכע האָבן Tr‏ געפונען 
פון אויבן DIN‏ האָבן DEIN‏ פאר אלע שווימען, זענען געבליבן 
גאָר שווים-בלאָזן, ms‏ מאָגנס IN‏ גששלעכטלעכע טיילן, אָן ברען- 
פעדימלעך. די ווייטער, וועלכע זענען נעווען pe‏ אונטן, war‏ 
געבליבן נאָר DIN BRD‏ מויל; זיי האָבן ביפלעכווייז פארלוירן די 
שוויםזלאָקן און זענען יואר ריינע פּאַליפּזענלעכע מאנן-חיות. 
און אזוי ווייטער. אַנדערע זענען געבליבן נאָר ברעך-פעדים, אַנדע- 
הע זוייסער נאָר BER‏ טיילן מיט זוימען און אייער. 

דו האָסט ביז איצט נעהערט Ton‏ דער פּילקעמערלר- 
קער חיה. דאָ האָפטו פאר דיר אַ פיל:חיהרדיקע IN‏ 
אין דער פילקעמערלדיקער חיה האָבן זיך די קעטערלעך צוליב 
רער אַרבעטס-טיילונג איינגעטיילט PR‏ אָרגאנען. NT‏ זעסטו רי 
פי?-חיהדיקע ‚mn‏ אין וועלכער אַזעלכע פילקעמערלדיקע חיות צו- 
טיילן זיך ווידער אויף אֶרגאן-חיות און בילדן ES‏ ארום TON‏ 
,איבער-אָרגאניזם", אַ מין צערבער, א מין הונדערטקעפּיקן Mm‏ 
ררייסטער, I‏ סהאָט DIN‏ ווען עס PN‏ אויסנעטראכט די ררייסטסטע 
לענענרע. DA:‏ איז נגעבליבן פון דיין פערטן מענששלעכן m‏ 
האץ? 

כדי דו זאלפט האָבן פאר די אוינן א בילד פון די דאזיקע 
ווונדערלעכע סיפאנאַפאהעס, דארפסטו דיר נאָך פארשטעלן, אז זיי 
געהערן צו די עסטעטיש-הערלעכסטע דערשיינונגען פון דער נאַ- 
טור. װי לעבעדיקע גארטנס פון דורכזיכטיקע פילפארביקע קרים- 
טאלענע בלומען שווומען זיי איינע נאָך דער אַנדערער, שורות-ווייז 
אין די טיף-בלויע ים-דורכגענג ביי AUDIO‏ ווו די נאַטור BEN‏ 
שוין PIE‏ דעם פארשווענדעריש אנגעזאטלט אלע אירע ווונדער. 


35 


a | 


פריי צירקולירן דורך די פערפּערן פון אלע שטשורעס, byn‏ גאנץ 
גענוג זיין, אַז פינף PP‏ זיך אַנעסן WO‏ אלע. DE‏ אזוי װי די 
פארטיידיקונג פון AD‏ װועט זיכער קלעקן אויף צו באַשיצן פופצן 
vn!‏ אויך גענוג זיין ראָס בייסן פון פינף. און די הריטע פינף 
וועלן ווייטער גאגץ לייכט קאָנען שלעפּן די איבעריקע. יעדער 
איינע פון די שטשורעס BIN}‏ זיך פון איצט IN‏ פארנעמען נאָר 
מיט איר זאך, און זי DM‏ דערויף קאָנצענטרירן איר נאנצע 

אין אַ קודצער צייט אַרום וועלן זיך שוין באַמערקן רי פאָלגן 
פון רער קאָנסעקוועגטער אַרבעטס-טײלונג ביי אונזערע סאַציאלע 
שטשזרעס. רי פינף, וועלכע a)‏ נאָר פרשסן, pam‏ באַקומען 
זייער אינטענסיוו אַרבעטנדיקע מאָגגס, הערפאר ועלן אָבער זיי- 
ערע אומניצלעכע פיס IM)‏ שרעקלעך ‚SD‏ אָפּגעשוואכט און זיי / 
וועלן גאָר אֶפּחארן. די אַנחערע פינף, וועלכע וועלן נאָר דארפן 
בייסן, וועלן באַקומען Din‏ אַמאָל yo‏ לוסט און DM‏ צו הער 
ראָזיקער ארבעט, אָבער זיי וועלן טאָר אָנווערן דעם אומנוצלעכן 
מאָגן. און צו װאָס ES‏ דאָס ברעננען גאָר DIS‏ סוף? טייל שטשו- 
רעס פון Pam "ram,‏ ווערן נאָר ‚Dam‏ די אנדערע וועלן ווערן 
נאָר בייסנדיקע קעפּ און די דריטע נאָר שפּרונג-פיס. ווען עמיץ 
זאָל זיך דאן פּלוצלונג אָנשטוֹיסן אויף אזא בריאה, װאָלט ער גאָר- 
נישם געקלערט, אַז ער האָט NT‏ פאר זיך צוואנציק שטשורעס, 
נאָר אַן איתהייטלעך משונהדיק באַשעפעניש מיט פינף קעפּ, 
פינף מאָגנס, פינף מאָל פיר פיס און אזוי ווייטער. דער צוזאמעג- 
געוואָקסענער קנויל HD‏ די עסן אינדעחמיט וואָלט DIN‏ אויסנעזען 
mM‏ דער אישנטליכער גרונדיקערפּער פון דער דאָזיקער ווילרער 
בריאה, פוֹן דער דאָזיקער צערכער-שטשורע. 

נו,, ביי רי שטשורשס קומט אַזעלכעס נישט 2 דערפאר 
IR‏ זשסטו ראָס פּונקט TS‏ ביי אונאערע סיפאָנאָפאָרן. 


דאָס איז 68 הויפן אַקאַלעפן, וועלכע זענען זיך אַיװי עננ צו- 
גניפגעוואקסן, אַז רי לעבנס-זאפטן קאָנען פריי צירקולירן פון איין 
app‏ אין אנדערן. נאָכרעם, mM‏ די אַקאַלעפן זענען Tr‏ אי 


א בוסעט, א מלוכה, 8 קאָלאָניע, א WTIND‏ פארבאַנד. אָדער 
m‏ דו ווילסט עס אֶגרופן, פון פיל חיות. 8 קניל איעצעלנע 
כמערוזשס האָט זיך אין איר, ווי א ששששרע-שעניג, צוזאטענגע - 
פּלאָכטן. 
האָכט געהערט פון דעם ליבן באַשעפעגיש, וועלכעס רי 

נאַמור-ליבע רופט IN‏ , שטשורע-סענינ". אין א הוילן באַלקן Tr‏ 
אין א לאָך DD‏ אן אַלטן שפּייכלער הערסטו 8 לענגערע צייט 
נאָכאַנאַנד -- אַזוי ווערס דערציילט -- אַ DIR‏ געקלאפּערײי 
און געקווינ:שעריי. ענדלעך, פּלאצט ריר דאָס געדולד, רו כאַפּסט 
DIR DT 8‏ ברעכסט אויף די פּאָרלאָנע אָדער דעם באַלקן — טוט 
אויף ריר א לויף אַרױס פון דאָרט אַ משונה-ווילדע בריאה, וועלכע 
DIN‏ אַנטשטאַנען אין דעם ענגן שמוציקן שטשורעלאָך צוֹליב אַן 
עקלדיקע פארקריפּלונג אָדער NS‏ קראנקהייט; DET‏ זעגען צוואנציק 
אָרער “u‏ שטשורעס, וועלכע האָבן זיך אַװֹי צונויפגעפלאכטן 
און צוזאמענגעקלעבט DO‏ די עקן, TS‏ איינע קאָן m mm Pr‏ 
הער אגדערער נישט אָפּרייסן און זיי IND‏ שוין ms‏ צוחאמען 
זייער גאנץ לעבן לאנג בילדן אַזאַ מין סיאמישן צוואנציגלינג. דאָס אין 
(אין הער וויסנשאַפטלעכער וועלט צוייפלט סען DER‏ אפילן 
PR‏ דער ריכטיקייט פון רער דאָזיסער רערשיינונג) דער באַרים- 
טער , שטשורע-קעניג". 

רער דאויקער ,קעניג" איז אייגנטלעך נישט קיין מאָנארכיע, 
נאָר ניכער NEN‏ מין. העכסט-אומפּראקטישע צוואנגס-רעפּובליק, 
וועלכע קאָן באטראכט ווערן IN)‏ אלס אַ צייטווייליפע קרענסלעכע 
דערשייגונג אין שטשורע-לעבן. אָבער ווען סאאָל זיך מאַכן RE‏ 
אַז SIR‏ צונוישגעוטשססענע שטשורע-קעניג זאָל זיך פילן Du‏ אין 
זיין צושטאנד. אין זדערביי זאָלן די עקן זיך אזוי צזנויפוואקסן, 
א עס זאָל זיך איינשטעלן א בלוטײצירקולידונג פון איין שטישורע 
צו רער אנחערער. און האן זאָלן די צונויפנערשוקטסענע שטשורעס 
נעמען און איינפירן צווישן זיך IE‏ אַרבעטס-טיילונג. 

פינף שטשורעס זאָלן נאָר פרעסן און פאהררייען. פינף Fat‏ 
נאָר בייפן, ווען דער פיינד װעט זיך דערנעגטערן. אוּן פינף זאָלן 
נאָר פויפן און שלעפּן רי איבעריקע. שי װי האָפ DI‏ וועט I‏ 


מאָנגס מיט מיילער, דאָרט 8 הויפן ברעןזפעדימלעך, דאָדט ווייטער 
אַ הויפן מענלעכע אֶדער ווייבטלעכע גששלעבטלעכע טיילן. און 
דאַן האָסטו די דאָזיסע הויפנס אַלע צונויפגעבונרן און געמאכט 
פון זיי א גרויסן בוקעט, אַן אַקאַלעפןךבוקעט, וועלכער האָט איז 
איין עק צוועלפּ שווים-גלאָקן, אין אַנדערן צוועלפ מאָגן-מײיסער, 
אין דריטן צוועלף מענלעכע DIN‏ ווייטלעכע געשלעכטלעכע טיילן 
און אין פעהטן FR‏ אומגעהויערן קנויל בריעטדיקע כאַפּיפעריטלעך. 
די אַקאַלעפן זענען אין וואסער פּונקט אַזעלכע שיינע, פילפארביקע 
באַשעפענישן, וי די בלומען ביי אונז: פארוואָס זאָל נישט עפּעס 
אַ צאַרטע Da‏ אין דער יםזטיפקייט צונויפישטעלן פון זיי אַזעַל- 
כע בוקעטן? 

DR‏ װאָס אין דאָס? צי לעבט אין די טיפענישן פון די 
קריסטאָל-בלױיע אפעאַן-שלעסער Dom‏ 8 ים-טענטש, ועלכער 
פלעכט אין זייגע פרייע שעהן אַזעלכע בוקעטן פון פילפארביקע מע- 
דוזשס, כדי זיי צוצישפּיליען זיין גטעליכטער גרישגאויניקער ווא- 
סער- ימע צו דער ברוסט? און צי האָט DIN Fr‏ אזאַ Sana‏ 
ארוֹיסגעגליסשט פּון רער האַנט און האָט זיך איצט הערטראָגן 
צו דיר, צו דעם זוכגדיקן נאַטורפאָרשער? ‚Bun om‏ ואס דו 
האָסט באַטערקט DAN‏ אַ טשונהריקע מערוזע אזן והאָס סילינט איצט 
פאר דיר ‚Drama‏ דאָפּ DIN‏ נישט מער און נישט װיציקער, m‏ 
מאַסע אש מין מזיקעט". נישט מער װאָס רער דאָזיקער va‏ 
"as,‏ 

נישט קיין ואפסער-טענטש האָט אים צזנויפגעבונדן און נישט 
קיין טעסער האָט DIN‏ קינסטלעך אויפגעשניטן פון Ye‏ פיל me‏ 
Ya‏ פיל מערחזעס. ער איז פאר זיך אַ זעלבסטישטענדיקער, לענגם- 
און ליכעפעיקער אִרשאניזם, װאָס האַלט זיך אויף אין ים. פאר דיר 
ליגט אַן אצוי נערופענע סיפ א נאָפּאָרע אָדער אַ 3150 
אַ סא לע פע. 

רי פּיפּצנאַפאָרע שייירט זיך אונטער פון אלע אַטרערע אייע- 
צעלע אַטּאַלשפעס אט מיט ‚Dan‏ יענע לעבן מתנותזוייז, אָבער 
vor‏ איינע פוֹן דער מחפה איז א באַאנדערע חיה פאר זיך. די 
סיפּאָנאָפּאָרע אָכער איז DM‏ איין חיה: זי איז שוין a‏ 


32 


N‏ ט Damm‏ אַן אקאלעפע WIN‏ אַ מערוזע, אן איינצלנער 

אינדזוירואום. DET‏ אין אַ זעלבסטשטענדיסע, איינהייטלעכע 
בריאה, פונקט NIS‏ וי דו. 

זי באַשטײט פון אַ קנויל קעמערלעך, פּונקט וי דו. די דאָזיקע 
קעמערלעך זענען פּאַרײיניקט אין אַן ענגן פאַרבאַנד, פונקט אַװי 
M‏ דיינע, און דער דאָזיקער פאַרבאטד שטעלט TI DD‏ פאָר 
TR‏ געשלאָסענעם אינדיזוידואום. צווישן די קעמערלעך איז איינ- 
געפירט אַן אַרבעמסרטײלזנג, פּונקט m‏ צווישן די קעמערלעך אין 
ריין קערפּער. זיי בילדן אֶרנאַנען, IMS DEI‏ פיל װי די קעמער- 
לעך פון דיין קערפּער, WIN‏ דאָך אייניקע גאַנץ בולטע, צום 
ביישפּיל דעם מאָגן, דעם שװוים-בלאָז, NS‏ געוויסן איינפאכן נערוון- 
אַבּאַראַט און, דער עיקר, געוויסע גרופּן, וועלכע שפּאַלטן פון זיך 
BE‏ זוימען און אייער. DD‏ איין װאָרט, די איינצעלנע מערוזע 
איז DAS‏ חיה נישט IS‏ הויך אַנטװיקלט, װוי דו, אָבער אַ באַ- 
זונדערער אינדיזוידואום איז זי פּונקט MS‏ װוי דו, זי איז פרוי 
אַקאַלעפע אזעלכע און אַזעלכע, פּונקט אזוי וי דו ביסט דער און דער 
באַשטימטער מענטש,מיט דיין אײיצענעם נאַמען, מיט ריין איי- 
נענעם ‚DSB‏ 

אַזעלכע אַקאַלעפן געפינסטו, I‏ געזאָנט, אין ים מערסטנטיילס 
אין גרויסע מחנות. פּאַרװאָס נישט? זיי שויסמען מחגותזוי", 
אָצער יעדע ISDN‏ אינדיווידואום פאַר זיך. און מיט RI NDR‏ 
מערקפטו אין דער שיינער בלויער אָדער אראַנזש:עלער רייע ID‏ 
די שווימענדיקע אַקאַלעפן אַ בריאה, וועלכע DIN‏ דיר אויס צו 
זיין פון אַ נאַנץ באַזונדערן מין, דו כאַפּסט זי אַרויס פון ואַסער 
און באטראַכטסט זי. עס MN‏ אַ מעדוזע DR‏ נישט קיין מערוע. 
װאָס אין עס? 

שטעל דיר פאָר, אַז דו. האָסט אַרויקגענומען פון WE‏ אַ 
מוץ משדוזעס און יעדע פון זיי. צעשניטן אויף באַוונדערע אַרצאַנען. 
און דו DORT‏ חי דאָזילע אֶריָאַנען פון דעם נאַנצן טוץ warn‏ 
צונויפנעלינצט נרופּנוױייו: דאָ Ss‏ הויפן שזויםצלאָקן, דאָ אַ הויפן 


31 


פערטער גרונדזאץ. דאָ האָסטו RD‏ דיר איינס פון די גרעסטע 
אָרגאַנישע UM‏ וועלכע עקזיסטירן בכל? אויף דער דאָזיקער 
אַלטער ווונדער-ערר. 

װוען די לערע ווענן דער חיותזועלט Bm‏ בין איצט נישט 
געווען אַזאַ פארשלאָסענער טורעם, אין וועלכן סקאָנען אָנקומען 
נור אייניקע אֶנכּאַרטרױיטע, TOO‏ שוין פאַנג אַלע פּאַליטיקער, 
כאַציאָלאָגן און פילאָזאָפפן געמוזט זיצן ביי דער איינציקער זאַך, 
וועלכע PR‏ דאַרף דיר באַלד ווייזן, DR‏ טראַכטן און לערנען. איך 
ווייס אָבער נישט, Man‏ מענטשן סװענען בבל? דאָ אויף דער 
וועלט, DM‏ האָבן אפילו נור דעם בלויזן נאָמען דערפון געהערט. 
דוֹ האָסט זיכער קיינטאָל נישט געהערט דערפון, און ווען TR‏ זאָל 
וועלן כאַכן מיט דיר אַ בייזן DSB‏ און דיר זאָנן, אַז איך דערצייל 
דיר אַ מעשה פון פאַרס, װאָלסטן עס זיכער געהאלטן פאַר אַ 
העבסט-פריילעכע סאַטירע, DEN‏ לאכט DD BEN‏ אונזער מענטש- 
לעכער געזעלשאַפט, און עס DANN‏ פאַר דיר זיכער קיין ספק נישט 
געווען, אַז אין דער וירקלעכקייט IND‏ קיינמאָל גאָר אַזעלכעס 
נישט פאָרקומען. 

דיין פעהטער גרונדזאץ האָט געזאָגט, אַז גאַנצע מענטשלעכע 
אינריווידואומס קאָנען זיך קיינמאָל נישט צונויפוואקפן איינער 
מיט דעם אַנדערן. קיין DW‏ סאַציאַלער פאַרבאַנד, קיין Deo‏ 
פריינטששיפט, קיין DW‏ הייסע ליבע קאָן דערצו נישט דערפירן. 
דער פיאַמישער צווילינג IS PN‏ אומנאָרמאַלע געבורט, אָבער בשום 
אופן נישט קיין העכערע אַנטוויקלוננ. גראָד אויף דער אומאָפּהענ- 
ניקייט און קערפּערלעכער זעלםסטשטענדיקייט פון די מענטשלעכע 
באַזונדערע אינדיווידואומס האלט זיך דער סאַציאַלער אידעאַל 
אין דער מענטשהייט און אַזױי ווייטער. דיר גלוסט זיך אַװעקצולאָזן 
אויה אַ סאַציאָלאָגישן אויספלת און איך דריק דיר לכתחילה שוין 
די האַנט: DET‏ איז אַ גאַנץ גוטע זאך. איך וויל דיר נור דערווייל 
ווייזן עפּעס אַ זאַך PN‏ איין TB DPI‏ דעם נרויסן טורעם פון דער 
היותזועלט, איבער וועלכער דו וועסט מוזן זייער אַ פך טראַכטן. 


נו, הייסט עכ, אַז אונזער פאָליפ-ענלעבער מעדוזע-עמבריאָ 
פרוכפּערט זיך, ער געבוירט פון זיך אַ נאַנצן הויפן יינגע ID‏ 
זעלעך. און די דאָזיקע מערוזעלעך באַקומען ערשט די געשלעכט- 
לעכע WENNS‏ פאר דעם אַנדערן פרוכפּרוננס-אופן: זיי טיילן 
פון זיך אויס זוימען און אייער און הויבן אָן רי געשיכטע פון 
דאָס ניי.. 
דו פארשטייסט, װאָס פאַראַ קאַלאָפאַלוער אונטערשייר עס איז 
דאָ צווישן דיין פרוכפערונג און דער פרוכפּערוננ פון די דאָיקע 
מעדוזעס. ריין פיש-ענלשכער עמבריאָ פאַרוגאַנדלט זיך אין אַ מענטש 
און ווען דער מענטש וערט אַלט אַטױי פי? און MS‏ פיל יאָר, 
ווערט ער נעשלעככלעך רייף אן קאָן גשבוירן נייע מענטשן. דער 
פּאַליפּ-ענלעכער מעדוזע-עמבריאָ. אין WEN‏ שוין DIS‏ אַזעלכער 
רייף און געבוירט פון זיך אַ נאַגץ געוויסל פארטיקע מערוזעס. 
און דו זעסט. אַז מיר. זענען דעדווייל צונעקומען צו דיין 
הדיט; מענטשלעכן גרוגר-זאץ און האלטן אים צואאומען מיט דיין 
צווייטן גרונד-זאַץ אין שאַך. איינס פון די צוויי: אָרער דו נעמסט 
„IN‏ אַז פון דער כיעדוזע DIN‏ געבוירן 18 אַנדערע חיה, N‏ פּאָלִיפּ, 
AN‏ פון DIN‏ ווייטער ווערן געבוירן טעדוזעם. דאַן פאלט DIN‏ דיין 
צווייטער נרונד-זצץ; דאָס קומט אזיס ES‏ וי ווען PT‏ פרוי REN‏ 
געבוירן אַ שנאָכל-מיה און די חיה וואָלט ווייטער פון זיך געבוירן 
N‏ טענטשן. אָרדער דו נעמסט IN‏ דעם פּאָליםּ, וועלכער איז אויסגע- 
ואַססן פון מערזזע-איי, פֿאַר IS‏ עמבריאָ, א שלייערל, פאַר IS,‏ 
אומרייפער מעדוזע", און דאַן פאַלט אום דיין הריטער גרונדזאץ, 
ווייל דו האָסט דאָ פאַר זיך IN‏ אגטרייף יונגבאשעפעניש, DEN‏ 
ווערט שוין Das‏ אַזעלכעם רייף און פרוכפּערט זיך. 
‚DEN...‏ עס ררייט Pr‏ דיר דער קאָפּ? DD‏ דו dw‏ נאֶך 
וויישער ניין. Dr‏ בוּך פון דער ליבע אין דער נאַטור האָט אויך 
איזעלכע ערטעד, m‏ דער לענער פאַרלירט אײכנאַנצן דעם קאָפּ, MR‏ 
וי דער וווילער פפצנטשאָ, ווענן וועלכן פרערציילט סערװאַנטעס 
,און ער האָט רויק נענוספען Pe‏ וזייטער, eu‏ ער na pw ma‏ 
איצט אָן נעווען אימאַנצן זיכער, אַו זיין הער אין men‏ משיונע 


נעבוירן אַ פּאָלים און פון דעם פּאָליפ ווידער א מעהוזע.. 

דו געדענקסט War‏ נאָך עפּעס פון פריער און ביסט מיט 
מיר NT‏ נישט כככים. דאָ אין נאָר סיין Div‏ װונרער wer)‏ 
פאַרנעקומען, זאָגפטו, דאָ איז פּשוט דורכגעפירט געװאָרן bar‏ 
ביאָגענעטישע POTT‏ די מערוזע שטאַמט אִפּ געשיכטלעך 
פוֹן פּאָליפֿ, העריבער חורט זי איבער אין איר אינדיווידועלער 
אנמוויקלונג די פאָרם פון פּאַליפּ, און חאן ערשט bay‏ זי מע- 
דוזע. ביים מענטש, זאָגסטו, קומט דאָך אויך פאָר האָס זעלבע 
ווונדער, ווען ער באַקומט PR‏ מוטערלייב זשאברעס-שפּאלטן, m‏ 
אַ פיש, אָדער אַן עֹק, װי אַ מאַלפע. 

און דו ביכט אפיל DB‏ איין זייט אינטאנצן גערעכט. די 
מעדוזע שפאַמט טאַקע געשיכטלעך אֶפּ פון פאָלים, און אויב 
אין איר אינדיווירועלער אַנטװיקלונג מאַכט זי נאָכאַמאָל דורך די 
פֿאָרם פון פֹאָלִים, איז עס זיכער אַ געשיכטלעכע ערינערונג DR‏ 
דעם זין NE‏ ביאָגענעטישן גרונד-געזעץ, פּונקט אַזוי װוי עס איז 
מיט די זשאַברעם און דעם עק, וועלכע דו באַקומפט אין מוטער- 
לייב. 

אָבער פונדעסטווענן איז ראָ נישט אלץ אַזױ איינפאך. 
באַטראכט דיך נאָר נוש... | 

מיר וילן זאָגן, אַז דער פאליפ, ועלכער קױמט אַרױס פון 
מעדוזישן איי, איז נאָך אַן שמבריאָ, א שפּראָצעלע פון דער קינם- 
טיקער רייפער מעדוזע. אָבער דער דאָזיקער , עמבריאָ" איז דאָך 
שוין אין דער זעלכער צייט אַ ר ייפּע בריאה! אונוער מענטש 
לעכער עמבריאָ. פארענדערט זיך, ווערט געבוירן, וואקסט אזיף 
און ווערט ערשט דאן אַ רייפער מענטש. װאָס טוט אָבער דער 
פאָליפ-עמבריאָ פון הער מערחזע? ער פירט זיך אויף שוין וי 
אַ רייפע חיה: ער א ליין פרוכפּערט זיך. 

יאָ, דאָס איז דאָך זיכער אַזױ. Dany‏ אין דען די נאנצע 
אָפּשפּאלטונג פון יענע שעלעכלטך, אויב נישט קיין פרוכפּערתנ? 
נאַטירלעך, נישט קיין געשסעכטלעכע. מיר האָכן דאָך אָבער נע- 
זען, אַז די הידרעפאַליפּן פרוכפּערן זיך אויך Bag‏ אויף דעם 
אומגעשלעכטלעכן אופן, ' - - 


גערע שעלעכלעך איינס אין דעם אַנדערן. און חאן טום אַ קנאַל, 
דאָס אויבערשטע ברעכט זיך ‚BEN‏ פאלט אַראָפ און בלייבט שטיין 
אויפן טיש DAS‏ א גיי, ייעג שעלעכל, און באַלד נאָך DIN‏ טוט 
דאָס זעלכע דאָס מיטלסטע. און אזי וי DET‏ אונטערשטע 
בלייכבט אויך שטיין, DIS‏ קליין שעלעכל, האָסטו אָנשטאָט דער 
פריערדיקער איינער שאָל, דריי נייע, קליינע שעלעכלעך. 

ביי אמתע קאַװע-שאָלן וועסטו אזעלכבעס קאָנען זען אַפשר 
נאָר DIN‏ אַ כארכישופטן סערווין ערנעץ אין א צויבער-שלאָס, 
יאָבער ביי יענע פּאָליפן, וועלכע קומען אַרױס פון דעם מעחזישן 
איי, קאָנקטו דאָס זען יערן ID‏ 

DM‏ זיצט זיך דער פאלופּ, וועלכער אין באמת גאנץ ענ- 
לעך צו א קאַװע-שאָל. דער הוילער חלל פון דער שאֶל -- דאָס 
איז זיין מאָגן. די עפננג --- דאָס מוי?. און איצט — BNP DEN‏ 
DD‏ אים פאָר? 

אין דער ברייט פון מאָנן וואקסן POS DIN‏ נייע ווענטלעך. 
די נאנצע בריאה קנייטשט TI‏ אביסל אריין PR‏ די ערטער, m‏ 
עס וואקסן אדיין די ווענטלעך. אָנישטאָט איין שאָל, זעסטו באַלד 
פיל, אַ נאַנצע רייע, DAN‏ שטייען איינע אין דער אַנדערער. 
WS‏ האָט נאָר די אויבערישטע דעם קראגץ כאַפּפינגערלעך. 
באַקד אָבער שפּראָצן אַרױיס אזעלכע פינגערלעך אַרום יעדן ראנד 
פון די נייע שעלעכלעך. DD NN‏ אַמאָל -- אַ קנאַק. די אויבער- 
שטע Ser‏ מים DIR Dir‏ מױיל Dia HN‏ דעם אַלטן קראנץ 
כאַפּ-פינגער רייסט זיך BE‏ און BEN‏ אַ זעלבסטשטענדיקע MN‏ 
נאָך DW TR‏ דאָס זעלבע די צווייטע, די דריטע און אי ויי- 
טער. 

און זע נאָר: די אָפּנעריסענע שעלעכלעך זעצן זיך נישט 
אוועק אויפן דעק פון ים DÖN‏ נייע פּאָלִיפן. זיי דרייען זיך אי- 
כער PN‏ וואסער, TS TE‏ דאָס SD‏ מיט די כאַפּיפינגערלעך 
פומט אויס DD‏ אונטן, און הויכבן אָן צו שווימען. Ten vr‏ מע- 
רוזעס. 

וו איז דאָ דיין צווייטער מענטשלעכער נרונרזאץ? פון א 
מענטש ya‏ געבוירן א מענטש. Wan‏ פון הער מעדוזע ווערט 


DW‏ אייער, רערמיט זענען זיי אפילו wo‏ ענלעך צום מענטש. 
וי דער הידרע-פּאָלִים. 

נישט MS‏ מענטשלעך אין SDR‏ דאָס, DEN‏ זֵיי ווארפֿן 
פי? מאָל ארויס רי געשלעכטלעכע פּראָדוקטן דורכן way SD‏ 
ראָס מויל -- ראָס איז האָך ביי זיי רי איינציקע עפנונג ! פון 
קערפּער, און IP‏ אונטערשטן אַרויסגאנג האָבן זי נישט, אַזױ 
TS‏ דאָס דארף דיך נאָר אזוי נישט װונדערן. hs‏ אַ באַשעפעניש 
ווארפט DIS‏ די אומנוצלעכע פארדייאונגסזרעשטלעך ודורכן 
מויל, פארװאָס זאָל עס נישט אויך IT‏ דער זעלבער עפנוננ 
אַרױפלאָזן זיינע געששלעכטלעכע פּראָדוסטן און קריגן קינדער; my‏ 
דיר קומט דאָך דאָס אויך פאָר דורך דעם זעלבן קאַנאַל, וועלכער 
פירט אַרױיס פון קערפּער די אורין, ד. ה. אויך אַזאַ איבעריקן 
פארדייאונגס-רעשט. און דאן גייט שוין אַלץ צו גלאטיק. ווייטער 
אַ זוימען-קעמערל גיסט זיך צונויף מיט אַן איי-קעמערל, און 
איצטער ווערט -- דו מיינפט אַ נייע מערוזע? יאָ, INT‏ אלמ 
איך דיר דאָ די גאנצע געשיכטע גאָרנישט דערציילט.. 

MA‏ דעם באַפרוכטיקטן איי פון דער מעדוזע וואקסט אַרױם 
IE 182)‏ אנטאָגענעטישער איבערחזרונג פון דער װאָלװאָקס און 
גאסטרעא-פאָרם) אַ פּאָליפ, וועלכער זיצט פעסט אויפן דעק פון 
ים. ער זיצט זיך װי א בעכער, האָט זיך אינעווייניק אַ מאָגן 
פון אויבן א DD SID‏ כאַפּיפינגער ארום ‚DIN‏ און לעבט און 
פרעסט און זעט אויס צו זיין איננאנצן א רייפע בריאה. עס 
איז פּונקט אַזױי, זוי ווען דיין געליבטע זאָל אין איין שיינעם טאָג 
געלעגן ווערן און ברענגען אויף דער װעלט אָנשטאָט אַ ייננ 
מענשטישעלע, אַ רייפן MD‏ אָדער אַ שנאָבל-חיה. DEN‏ זאָל 
דאָ זיין? ווארט צו. 

שטעל דיר IND‏ אַזעלכעס. אָט שטייט אַ קאַװע-שאָל. די 
דאָזיקע קאַווע-שאָל DO‏ דיר מיט אַמאֶל אֶפּ אַזאַ מין yon‏ 
זאך. זי באַסומט קלייגע קאטועדשעלעכלעך. און מאַכן מאַכט זי 
עס אויף אַזאַ מין אופן. אינדערמיט וואקסט איר אריין אַ נייע 
דנאָ. און האן en‏ דער נייער דנאָ און דער אַלטער נאָך אַ 
דריטע. ענדלעך, האָסטו פאר דיר, אָנשטאָט איינער, דריי קלע- 


U‏ נום. דו קענסט די הערלעכע Dymo‏ און אַקאַלעפן, 
זועלכע שווימען אַרום פריי אין ים. דו נעפינסט זיי ans‏ יערן 
ים-ברעג. נאָך אַ שטורעם לינן זיי DIN‏ גלאטע דורכזיכטיקע פאר- 
פליווערטע שייבלעך אויפן ווייסן זאמד און טרוקענען, און 
שטאַרבן אָפּ. אין פרייען ים זעסטו זיי אָבער פון שיף אין זייער 
גאנצער לעבנס-כּראכט, וי זיי שווימען זיך DR‏ לאנגע רייען, 
די ווונדערלעכסטע באַשעפענישן פון ים, פילפארביקע, מיט זיי- 
ער עלאסטישן שוים-קערפּער כמעט אָן א פּינטעלע האַרטן שטאָף, 
אויף צו להכעיס דעם וועלט-ים, War‏ צוברעכט דיין ריזי- 
קע מענטשן-שיף, אַזױי װוי שטרוי. 


אַזאַ מערוזע אין א חיה, וועלכע שטייט מיט אַ שטאַפּל 
העכער פון דער נאסטרעא. דאָס גאנצע באשעפעניש זעט אויס 
װוי א שוויטענדיקער נלאָק. די אויסערלעכע טיילן פון דעם ראָ- 
זיקן גלאָק שטעלן מיט זיך IND‏ אַ זעלטענעם שװױיםאַפּאַראָט. 
אַז ער ציט Tr‏ ריטמיש צונויף, שווימט די נאנצע חיה אין 
וואסער. פון דעם אונטערשטן INN‏ פון דעם נלאָק הענגען אראָפּ 
פיל דינע, בריענדיקע כאַפּיפערימלעך, וועלכע זענען אינגאנצן 
ענלעך צו רי אנטשפּרעכנדיקע כאַפּיפינגערלעך פון הידראפּאָ- 
לֵיפּ. PN‏ מיטן פון נלאָק זיצט, WM‏ א דיק צינגל, דער גאסטרעא- 
‚IND‏ וועלכער גרענעצט Tr‏ מיט די כאַפּזשעדימלעך. אין עצם 
זעם עס אויס אַזױי, N‏ דו זואָלסט דעם קליינעם היררעפּאָליפּ 
אָפּנעריסן פון DIN Pr‏ און געלאָזן פריי שווימען אין ים. דו 
פארשטייפט דאָך אַז די ראָזיקע מעדוזע שטאַמט BEN‏ נעשיכט- 
לעך פון יעדער הידרע. איצט באַטראכט די אַנטװיקלונג פון 
אַואַ ‏ היינטיקער מעדוזע, די נעשיכטע פון איר ליבע און איר 
פרוכפּערונג. די אזוי גערופענע לאפּךדאַקאלעפע (דאָס אין א מין 
מערוזעס, צו וועלכן עס נעהערט אויך די באַקאַנטע אויער- 
אַקאַלעפע פון די דייטשע ים-ברעגן) זאָל אונז דינען אַלס מוס- 
טער. 


כמעט אַלע די דאָויסע מערוזעס װענען נאָר אייענעשלעכטיק. 
עס זענען פאראן מענלעכע מעהוזעס מיט זוימען און ווייכלעכע 


25 


אויפן אָהט פון דעם זעסטו m way‏ די בשזונדערע שטיקער 
פון דער קאלאָניע נעמען זיך פלייסיק צו רער ארבעם און הויבן 
אָן אויפצוכויען נייע טאנצע קאָלאָניעס. האָסטו די הידרע גע- 
Den‏ צושניטן Am‏ פיר שסיק, לאָזט יערער שטיק? Tr‏ באַלך 
צווואססן רי פעלנדיקע דריי פעדטל פון קערפּער, און אין s‏ 
קוריצער ציים אַרום האָסטו שוין Wen‏ פיר גאנצע לעבעדיקע 
היהרע-קאָלאָניעס. עס אין כמעם אוכצלויבלעך, וי ווייט yo‏ 
א ביי די דאָװיקע הידרעס pa‏ מיט דעם צושנידן; Bo‏ קאָן 
זיי צושניידן mm‏ אַדעלכע ברעקעלעך, ya‏ מען קאָן קויִם 
מיטן אויג נאָך דערזען, און דאָך וואססט כמעט פון יערן פון 
רי דאָזיסע ברשקעלעך צנריק אויף דרי נאַנצע בריאה. ביי אזא 
ווייך שוואך באַישעפענישל, וועלכעס קאָן זייער לייכט אין ווא 
WO‏ צוריסן ווערן, איז m‏ מעגלעכקייט זיכער אַ גלענצנדער 
שוץ. נאַטירלעך, אין די האָזיקע דערשיינונג מעגלעך ביי דעד 
בריאה יאר דערפאר, DE‏ דער נאגצער געבוי פון איר פילקע- 
מערלריקעד סשלאָניע איז נאָך נישט קיין צו קאָמפּליצירטער, mp‏ 
צו געשלאָסענער. ביי רי השסערע אַרנאניזמען, װאָלט די דאַזי- 
קע איגנישאפט נישט נשקאַנט פיל העלפן, Sm‏ די צושניירגג 
DARM.‏ גיכער געבראכט DIN‏ פולשטענריקן ‚Dim‏ איזדער פץואָלט 
געקאָנט צההאקסן וועלכער סאאין אָפּגעישניטענער אֶרגאן. דערי- 
בער האָכן די העכערע ארנאגיזמען אינגאנצן מער נישט דרי דאָ- 
זיקע איינשאַפט. me‏ מען שניירט דיר אִפּ אַ ‚DE‏ וואקסט דיר 
שוין נישט אַרױס קיין נייער. דערסיט Dim‏ אָכער אויך אויף 
דאָס נעבוירן דורך DE‏ אִָן גששלעכטלעכער באהעפטתנ. 
און דעם aba‏ צו פארדאנקען DEN ‚DT‏ דו קאָנסט היינט 
גשבוירן קינדער נאָר דארך דעם ליבעאקט, און Diem‏ עס וואיקסן 
דיר אָדער דיין כּרוי Dis Dem)‏ אַ חוץ דעם נאָך קליינע מיי- 
דעלעך און יינגלעך פּון רעם רוֹקן, פון דשר קני אָרער פון פוס, 
אַזױ וי סאלאטהי'שטלעך פון א פרוכטבארער נאָרטן-בייט. 
ראָך מיר pe‏ איכער צו דיין צוויישן מענטשלעכן m‏ 
זאץ. NE‏ מענטשלעכן מומער-לייב קומט אַרזיס א מענטשךקינד. 
DIT‏ איז דאָך, דוכט Tr‏ איגנאנצן זעלבסעפארשטענדלער. 


דעם דאָזיקן דאָפּלטן פרוכפּערזנגס-אופן צונגשװינט אוֹן דעריבער 
ונדערט עס אונו נישט. 

דו האָסטו פאר זיך 8 דערשיינונג, וועלכע אין זייער כאַ- 
ראקטעריפטיש פאדר דער נאנצער אנטויקלונג פון אֶרגאנישן 
לעבן און באַזונדער פון ליבע-לעבן. דער פאָרטשריט קומט פאנג- 
זאם. פריער מאַכט ער א MB‏ איינצושטעלן עפּעס אַ נייעס 
אין לעבן. דאן IN‏ עס טויג, אַנטװיקלט זיך עס וייטער. האָס 
איז נישט קיין באװװסטזיניקער גאנג צו א באַשטימטן העכערן 
ציל. NE‏ עס ווערט געפונען עפּעס נייעס בעסערס, וי DET‏ 
DANN‏ ס'עקזיסטירט, מוז זיך עס ערשט ביסלעכווייזן דורבשלאַנן 
אַ ועג, אַ לאננע ציים בלייבט אָבער צוזאמען דערמיט גילטיק 
אויך DET‏ אלטע. אן איבערבלייבעכץ פון דעם אלטן וועהט אפיפן 
אָפּטמאָל פאדשלעפּט ביז אין די ווייטסטע אנטויקלונגסרצייטן 
װוי א מין שטענדיקער באַהאַלטענער רעזערזו.. 

אַזוי השָט זיך די איינפאכע, אַלטע טייל-ליבע אויפגעהאַלטן 
נאָך אַ לאַגגע צייט נאָכדעם, װי די געשלעכטלעכע ליבע איז שוין 
געווען אויףּ דער וועלט און ווען אין די פילקעמערלדיקע סאָ- 
ציאלע קאָלאָניעס האָט זיך שזין לאנג נעהאט איינגעשטעלט די 
צורבעטסכ-טיילונג אויף ליבע-קעמערלעך און נישט ליבע-קעמער- 
>‚ האָבן די לעצטע דאָך לאנג נאָך איינגעהאלטן אין זיך רי 
קראפט ביי נעוויסע אומשטענדן צו קאָנען פון Tr‏ אַלֵיין לאָזן 
אַדױיכאואַססן אַ נאַנצע קאָלאָניע. בישעת די ליבע-קעמעדלעך האָבן 
כסרד גענרינדעט נייע קאָלאָניעס אויפן שטרענגגעשלעבטלעכן 
וועג, האָכן די נישט-ליבע-קעמערלעך נעקאַנט פון צייט צו צייט 
רורך קנאָספוננען ad‏ ארויסוואססן אַ נייע NED‏ אויס - 
שיידנדיק די ליכע-קעמערלעך און דיעם נעשלעכטלעכן N‏ 

TR‏ פארשטייסט, וי נוצלעך Da‏ קאָן זיין פּאר דרי דאָזיקע 
ברזאים. שטעל דיר פאָר, אַז דו צזשניירסט אַזאַ הידרעלע war‏ 
עטפלעכע שטיק. װאָלטן די געוזיינלעכע קעמערלעך פון דער היר- 
רע-קאַלאַניע נישט ועהאט יענע איינג'שאפט, BE Tr DEN‏ 
אויפגעהעדט דאָס ואנצע לעבן אין דער קאַלאָניע און אפילן די 
ליבע-פשמערלעך Dam) Sen‏ אוכיומען פון הונטער-שויט. 


ו 
: 
| 
: 
| 


ביחנער קיין לעגענדארישן ריז מיט הונרערט קעפּ און הונדערט 
הענם. אוּן דער נאָנטסטער געזעלשאפטלעכער פארבאנד האָט נאָך 
קיינמאָל DW")‏ געששַפן קיין מענטשלעכן , שטשורע-קעניג', m‏ 
פופציק מענטשן זאָלן Pr‏ צונויפוואקסן, זאָל זיין, מיט די הינ- 
טערשטע טיילן פון די קערפּערס. און אפילו די ברענענדיקפטע 
ליבע פון צוויי מענטשן, וועלכע וילן Tr‏ אויפפרעסן איינער 
DIT‏ אַגדערן, vr Day?‏ זיך נישט צונויפגיסן DIN‏ געשלעכטלעכע 
דאָפּלט-חיה. 


אָנגעלאָרן מיט די דאָזיקע פיר גרונדזאצן, קלאפּ איצט אָן 
אין אַ צױיבער-שלאָס. ער איז קריסטאַל-בלױי, און עס וווינען אין 
אים שיינע, פיקפארביקע דורכזיכטיקע עלפן. טייל זיצן אַזוֹי וי 
ווונדערישיינע בלומען-בעכערס אויפן דעק. אַנדעדע שווימען ארום 
אין דער בלוישייט וִוֹי גרויסע ליכטיסע I‏ דו בײזט ביי "ya‏ 
ws‏ און מערוזעס. און איצט קייג צו דיינע פיר גרונט-זאצן 
)4 אן אייל און מעסט. 


רער קליינער גרינער הירדאפֿאָליפּ אין זיסוואסער ווארפט 
באַלר אום ריין ערשטן זאץ. דער זעלבער אינדזוידואום אַנט - 
von?‏ פון כארנט, ביי דעם קראנץ פון די מוילפינגער, מעג- 
לעכע זוימען און זזייטער פון הינטן ווייכלעכע אייער. נאַטירלעך 
מוז אויך דאָ די באַפדוכטיקונג פאָרקומען צוויישן צוויי אינדיזוי- 
רואליטעטן, דו גערענקפט דאָך דאָס געזעץ וועגן דער אינצוכט. 
VORN BET TION‏ דאָ אַ טואלטיקן אונטערשייר קעגן דיר. 


איבעריקגם, איז די זאך, אויב דו ווילסט, נאָך פיל פאר- 
וויקלטער. די קליינע היהרע קאָן זיך פרוכפּערן נישט נאָר אויפן 
געשלעכטלעכן אוּפן. זי קאָן פון זיך לאָזן אַרויפוואססן קליינע 
פּאַליפּעלעך, אַזױ m‏ קנאָספּעלעך, וועלכע טיילן זיך דאן BE‏ און 
הויבן נלייך IN‏ צו פירן אַ זעלםפטשטענריק לעבן אַלס פּאָלִים, 


נישט דארפנדיק דורכגאאכן פריער קיין צונויפמישונג און אוי . 


ווייטער. פּונקט אַזױ m‏ פארשידענע געוויקסן BIRD‏ זיך פּרוכ- 
פּערן וישט נאָר דירך צויטען, נאָר אויך דורך דער איינפאכער 
צשוריגזקנצ כפּונג; נישט מער Dim‏ ביי געװויקסן זענען סיר צו 


22 


לעבן, אָן וועלכע ריין גאנץ ליבע-לעבן BA‏ גאָר אוממענלעך 
געווען. 

קודם כ?: דן ליכסט פּאַרווייז, מאַן און פרוי. די פרוי האָט 
רי אײיערשטאָקן, דו האָסט רי זוימען-חיהטעך, יעדער נאָר איין 
טייל פאר Tr‏ 

DIS ווייטער: אז איר ביידע, מאַן און פרוי, ליבט זיך,‎ INT 
שטייט אַלס פּראָרוקט פון אייער ליבע ווירער א נייער מענטש,‎ 
מענטשעלע, אבער‎ "mp, נאָך אַפילו א‎ PS א קינד, וועלכעס‎ 
,מענטש" און‎ 8 IE ספק פון זיין גשבורט‎ DW דאָך שוין אָן א‎ 
נישט קיין אנדער בריאה.‎ 

רריטגם: DET‏ קינד, DAN‏ איר געברויכט, מון ערשט פיל 
יאָרן לשבן אױף דער וועלט, עס מון ערשט באקומען די פולע 
רייפקייט פון קערפּער, איידער עס IND‏ אָנהויבן POS‏ צו גע- 
בוירן קינדער. קיינמאָל אָבער מאַכט זיך נישט, אַז אַ נאָך נישט 
געבזירן קינר IN‏ מוטער-לייב, WR‏ אַ נאָרזואָס געבוירן קינר 
זאָל Pre‏ פון זיך ווייטער געבוירן קיטדער. 

און עערלעך: דו, מענטש, ביזט טאַקע, m‏ דו nom,‏ שוין אַ 
מין מלוכה, אַ פאַציאלער פארכאַנד פון מיליארדן איינצעלנע קע- 
מערלעך, WR‏ דו ביזט פאר זיך, DER‏ מענטש, איין פעסטצע- 
שלאַסענער אינריווירואום. פון אזעלכע אינדיווירואליטעטן ביל- 
דעמ זיך רי טענטשהייט. עס IND‏ זיך מאַכן, אַן פיל אַזעלכע 
מענטשלעכע אינריווירואומס נעמען זיך AU‏ כדי צו טון צו- 
זאמען עפעס. א געמיינזאמע זאך. איר מעגטשן DIRT‏ זיך צוזא- 
מען אס קריין פון פריינט, אַלס געזעלשאַפט, DIR‏ סאַציאלער 
קערפּער, DIS‏ מלוכה. איר האָט אויך צװוישן זיך איינגעפירט אַ 
נשוויסע ארכעטס-טיילונג, אַזױ TE‏ איינער צב. נייט פאר פיל 
די שיך, איינער שרייכט IND‏ פי? די צייטונג, און איינער מאַכט 
פאר פיל ווורשט. יערער ליבע-בונד פון צוויי מענטשן איז אויך 
אזא מין פארייניקונג. קיינמאָל DON‏ זיך אָבער נישט, אַן מאנ- 
צע מענטשןאינדיווידואומס זאָלְן זיך כיי אזעלכע פארייניקוננען 
באמת ‚DEREN‏ אַזױ װי די קעמערלעך פון איין אָרגאניזם. 
YO‏ דער ערגסטער פלוכה-פארבאנד מאַסט נישט פון זיינע 


21 


' 
5 4 . 4 
DE‏ ןב א אע" עג 6 


== האר‎ ae u 


{5 a 


מאָל נאָכאַנטנד דעם אַמאָל טיפזיניק אויסגעטהאכטן אָבער 
איצט אוכעטדלעך באַנאַלזגעוװאָרענעם שפּרוך: DE,‏ מאַני טפּאך- 
דע הום" ,דער אוצר אין לאָטאָס, אמן". אַחי זאָל אויך ביי אונז 
כסרר קלאפּן דאָס רעדל: מאַן און פרוי, איי-קעמערל, yon:‏ 
קעמערל, מישונג, טיילונג, קנויל פון קעמערלעך, ma ‚Dia ‚Din‏ 
DN, ‚MID‏ מאַני פאדמע הום" פון דער ליבע. 

אָבער אזוי לאנמזייליק איז INT‏ דִי נאַטור נישט. ניי צו 
DIN‏ טעלעסקאָפּ. ראָרט זעסטו פּלאנעטן, גרויסע, קליינע, ווייסע, 
הויטע, נרינלעכע, געלזוייסע, ווענוס, מאַרס, נעפטון, יופּיטער, 
פאטורן, אַלע האַלטן זיך אויף דעם זעלבן גהאוױטאַציעגעזעץ, 
DEN‏ טראָגט זֵיי ארום דער זון. DET‏ ואאלט NE INT‏ געקאַָנט 
ווערן לאנגװוייקיק. און ראָך איז יערע פלאנעט א וועלט DD‏ איר 
באַזונדערער הערליכקייט: די ווענגס מיט איר וייסער pen‏ 
דעק, דער מאַרס מיט זיינע רויטע מרבריות און גרינלעכע לעבנס- 
פּאסן, דער אזמגעהויערער יופּיטער מיט זיינע לאקס-פארביקע 
דאמף-בענדער אוֹן כלוטיקע פלעקן, דער Tre‏ פיט זיין m‏ 
דערפולן רינג-סיסטעם, אַן אומערשעפּלעכער Sep‏ פאר דער 
פאָרישונג, וועלכער DIN‏ קלעקן דער מענטשהייט נאָך אויף טויזנ- 
טער יאָרן. 

און ישרע איינצעלגע גרופּע פון דער חיותזזעלט, אַפילן יע- 
דער איינציסער מין שטייט פאר דיר DIN‏ אַזאַ איינצעלנע פּלא- 
געט, וועלכע אין פאר זיך די ווונדערפולסטע איגריוזירזאליטעט, 
הגם זי האַלט זיך צהאמען מיט אַלַע אַנדערע אויף דעם זעלבן 
נרונט-געזעץ. און פּונסט אַזוי וו דיין ערד Bam‏ פאר דיר ערישט 
באזונרער אינטערעפאנט און קלאָר, ווען הז כבאטראכסט זי אין 
צואצמעטתשנג מיט רי פארישירנאַרטסיקײיטן, ווט"כע דו געפינסט 
ביי די אנדערע פּלאנעטן, אַזױי ווערט פאר דיר Bere‏ די מענטש- 
לעכע ליבע באַלויכטן דורד די אלע וואריאנטן און ליבע-טענלעכקייטז 
פּון דער איבעריקער חיותזועלט. און װי ווייט ד' דאָויקע ווא - 


ריאנטן קאָנען ניין, ראָס וושלן מיר באַלר DIS‏ אנלייטיננ אַ קוק 


I)‏ טאַקע ביי די פּאָליפּן, וועלכע מיר האָכן WON‏ דער האַנט. 
דו ליבמט אַלם מענטיש. DIN‏ פיר Parma‏ פון דיין ליבע- 


20 


DIND‏ פון דער טאסטרעאַ וועהט נאָכגעמאַכט ביי הער אנמאַנענע- 
טישער אנטוויקלונג פון די העכערע DEN‏ באַמערקט so‏ 
פארשידענע עגדערונגען. איך האָב דיר טשאָגט, װי Bo me‏ 
קאָן זיך פּאָרשטעלן די געשיכטלעכע אַנטויקלונג פון רעם Rn‏ 
DON‏ ביז צו רער נאסטרעא: די פרעס-קשמערלעך האָבן זיך אָנ- 
געהויבן אַריינקנייטשן אינשוייניק אין דער קויל אריין, אַזױ אַז 
רי גאנצע בריאה האָט אָנגענומען די פאָרם פון א בעכער BO‏ 
אַ טאָפּנטער וואנט. פיס העכערע חיות סאַכן נאָך ma‏ איצש 
אַנכאָגענעטיש נאָך די זאך פּונקט אַזױי. ביי אַנדערע ראקענן, 
לאָזן שוין דזרך די שפּראָצליקעמערלעך געזויסע פּונקטן פון רער 
האָזיקער אַנטװיקלונג און שטעלן אויף אויף אַ קורצערן ווע די 
נאָסטרעא-פאָום. DI‏ גייט ראָ צו פּונקט וי אין NS‏ טעאטש- 
שפּיל, וז יעדער פטאַטירט ID‏ זיך DIS PR‏ נענוי האַלטן 
ביי זיין כּאָרג עשריכענעם מאַרשרוט; ווען מען אין שוין אָבער 
רורכטענאננען אַזױ MB‏ און אזוי פיל פאָרשטעלונגען, און יע- 
דער פארשטייט שוין גוט די וויכטיקסטע הויפּטצילן, מאַכט 
נישט אויס, IS‏ איינער לאָזט זיך BE‏ העם WIR‏ יענעם 
נלייכערן 2 אָדער דערלויבט זיך 5530 וועלכע סאיז זעלבסט-. 
שטענדיקע האַנדלונג: דער עיקר איז, אַו דער צי? זאָל זיין דער- 
נרייכט. און אזוי גייט עס ווייטער. נאָר גראָר דערפאר, װאָס דו 
באַגרייפסט שוין DI‏ דאָס נעזעץ און וייסט שוין וי אזוי די 
צילן" ווערן רערגרייכט, וועלן די דאָזיקע וואריאנטן דיך נישט 
לאנג קאָנען פאחוויילן. 

און דיר דוכט זיך: צי װעט ביי אזא פּרינציפּיעלער ענלעכ- 
קייט פון איצט IN‏ די נאנצע ליבענאטורצגעשיכטע נישט IBM‏ 
שרעקלעך-לאנגװזייליק? צי זאָלפטו מיר נישט מוח? זיין די wu‏ 
צע ווייטערדיקע אומנוצלעכע איבערחזרונג -- DET‏ דאָזיקע כי- 
נעזישע דאזון-הערי 5? 

אין כינעזישן דאוון-רשרל טשװהאַן DEN)‏ איז א גליקלעכע 
רערפינדוננג פאר כּרומע, וועלכע פוילן Tr‏ צו דאווענען, א מאַ- 
179‚ װאָס איפדוכטחיאליזירט,, NEE‏ צו זאָנן, דאָס דאווענען) 
ררייט זיך כפרר דאָס זעלבע צעטעלע און BAM‏ איבער ward‏ 


19 


819נ אונז, פאַטער, וו מיר וואנדערז! 
זאנ אונן, גוסאר, װער מיר זענעןן 
גליקלעך וענען ‚mp‏ אלע, אלע, -- 
סאיו דאָס לעבן DIR IS‏ 

פאאוסט, Wenns‏ טייל, 


N‏ יר װעל דיך נאָך אַ מאָמענט האַלטן ביים פּאָליפּ. ביים 

BYONE‏ און זיינע נאָנטסטע קרובים. 

TR‏ קאָן דיך NT‏ באַלד באפרייען פון א פעלער, וועלכער 
דראָט WENN‏ גאנצע ווייטערדיקע ליבעגעשיכטע צו מאַכן לאנג- 
ווייליק. 

דער קליינער גרינער זיפוואסערפּאָליפּ, וועלכער לעכט רא 
אין טייך אויף זיין לינזעןךבלאט, און דו, האָמאָ סאפּיענס, בער 
העכסטער שטאַפּל פון דער לעבנס-לייטער: איר בייחע האָט ביז 
צו דער נאסטרעא DEM‏ די זעלבע אור-עלטערן. און אזוי וי 
ראָס ביאָגענעטישע גרונד-געזעץ גילט IND‏ אייך ביידע, איז אויך 
אייער. ערשטע אַנטויקלונג אַלס אינדיווידואום ביז צו MN‏ 
פער שטופע זייער ענלעך. מענלעכער אֶחגאן און ווייבלעכער אֶר- 
גאן; זוימען-קעמערל גייט צו איי-קעמערל; דאָס באַפרוכטיסטע 
איישפּאלט זיך; עס אַנטשטײט אַ פארבונהענער קנויל קעמער- 
לעך און אזוי ווייטער און ווייטער, ביז עס ווערט פון איינעם 
N‏ פּאָליפּ, פון צווייטן DIN IT‏ אַזױ גייט עס צו נישט נאָר ביים 
פּאָליפּ DIN‏ ביים מענטש, נאָר אויך ביים DE DEN‏ קרעבס, 
ביים שפּין און זשוק, ביים ים-שטערן און שנעק, ביים טינטענ- 
פיש און אמתן פיש, ביי זשאבע און פוינל. 

איך IE‏ דיר אַפּילו רערציילט, אַז ראָס ביאָגענעטישע גרונט- 
נעזעץ ענדערט אין מישך פון SB‏ דורות דאָס בילר פון דער 
אַפאָליקער אור-אַנטװיקלוננ. שוין אין דעם אופן, m‏ אַװי רי 


18 


vr‏ נאַקעטע פרויען, זוי שוידערלעכע מיאוסקייטן, משונה- 
IP‏ ברואים, האַלב סקעלעט, האַלב עמבריאָ, האַלב נאָד?-חיה, 
האַלב אַלט-גערונצעלטע מכשפה. און דער פרומער זיצט הילפלאָז 
| ביי זיין מוסר-ספר.... איצט נייט IND.‏ אונז אויך אויף רי רויטע 
ׂ' לבטה פון אזא געשפּענסטער-נאַכט. און די שרים-היגט און נישט- 
נוטע-חזרים BP‏ און גרעכצן אויפן שיידזועג. סיר האָכן 
אָבער אַ צױבערץואָרט, װאָס האָט אין דעם טופר-טראקטאַט פון 
: הייליקן אַנטאָניוס געפעלט: דער האחויניסטישער באַטראכ - 
טונגס-אופן, וועלכער זעט אין רעם דאָזיקן שוידערלעכן נע- 
שפּענסט די נרויסע אַלץזבאַהערשנריקע אַנטװיקלונג. און צום 
סוף צופאלט זיך דער נאנצער שדים-טאַנץ, און סבלייכט לינן 
8 לויטערע פרויען-געשטאלט אין דער צניעותדיקער נאַקעטקייט 
פון א נעטין: אַפּראָריטע, די מענטשךליבע, רי זיסע לאָטאָס - 
בלום, וועלכע בליט אַרױס פון דעם שווארצן ישטראָם פון די אלע 
טויזנטער שוירערלעכע היהישריקע ליבעספאָהמען. 


* 
בר א א 


זײטיק לױם דעם זעלבן פּרינציפּ לוים וועלכן ישערער בוי- 
מייסטער שטעלט היינגט אויף אַ שיף אָדער RN‏ באַטראכט 
ריך: דו אליין ביסט אויך אַזי צווי-זייטיק נעבוים, אַזױי זי 
א לאַננע אויסגעצויגענע פלוים, וועלכע IN) DET‏ איין מאָגן DD‏ 
אַ SYD‏ און מיט אַן אונטערשטן אַרױסגאננ אין רערמיט, און 
רעכטס און לינקס PN‏ ביידע זייטן ?ו איין האַנט און צו איין 
פּוס, צו איין ניר, צו איין זוימעןאַפּצראַט אָרער צז איין אייער- 
שטאָק, צו איין אויער פון ביידע זייטן צום הערן, און וועמענם 
געהירן אַפּילו ס'זענען אויך אייטנעטיילט אין צוויי נלייכע 
העלפטן פון ביירע זייטן. מיר וועלן נאָך שפּעטער גענויער וועגן 
דעם רעדן. ביי דיר PN‏ אָבער אלץ פונקט אַזױ, װויי? דו אליין 
שמאַמסט ענדלעך דירעקט פון דעם צווייזייטיק-סימעטריש אוים- 
געבויטן װאָרים. דער וואָרים, וועלכער האָט זיך ערשט אָנגע- 
הויבן צז אנטוויקלען פון דער טאסטרעא, האָט אָבשר נעמוזט 
דעם דאָזיקן באַקװעמען קערפּער-געבוי אַליין דערפינדן, און דער- 
מיט האָט ער זיך שאַרף אָפּנעטײלט סיי פון זיין אור-פאָטער, פון 
רער גאכטרעא, סיי פון רי איבערגאסטרעעס, די פּאַליפֿן. 

דו פארשטייסט איצט רעם. ווייטערדיקן וועג, וועלכן רי 
ליבע-אַנטוויקלונג האָט דורכגעמאַכט אין דער כאנצעשר היות - 
וועלט? פון רעם איינקעמערטריקן אורבאַישעפעניש, וועלכעס האָט 
געשאַפן די פילקעמערלדיקע ואָלװאָקסזקױל -- און ראן ווייטער, 
דורך הער ווייטערדיקער אַרבעטס-טײילונג, צו דער טאסטרעאַ, און 
פון איר ווייטער צו דער העכערער אַנסװוױקלונג, וועלכע לאָזט 


זיך אַוושק אין צוויי צוויינן: די זיצטדיקע, RE‏ וי א DPI‏ 


צזגעסלענטע בעכער-פאָרם, דער Bone‏ און רי רערפאָרמיקע, 
צווייזיימיק סימעטריש אויפנעבויטע קריכעשריקע MR‏ שווי- 
מענדיקע נאסטרעא, וועלכע! ווערט אַ ‚DIE‏ און ווייטער אַלץ 
העכער HN‏ העכער, ביז עס קומט צו ריר, צום מענטש. 

אויף ביידע זייטן ווימעלט עס פּשוּט פון געשטאַלטן פאר 
אונזער ליבע-כאַטראכטונג. (באמת שוידערצעישמאַלטן פון רער 
ליבע. דו האָסט נעזען אמאָל די שיינע אַלטע בילרלעך פון טע- 
ניער: m‏ דער הייליקער שנטאניוס ווערט נעפּרוומט? נישט אַזי 


קעביט. אין דעם ווייטערדיקן כארלויף dam‏ זיך דאן פון רי 
פּאָליפן אַנטװיקלט רי אַקאַלעפּן און די טעדוזעס. דעם טיפּ קאָן 
מען אָבער אין די דאָזיקע אלע פאלן נלייך דערקענען: דער קער- 
פּער, וועלכער האָט זיך אַנטװיקקט DD‏ רער נאסטרעא, האָט רי 
DIND‏ פון א בעכער, ער Dan‏ נאָר איין עפנונג --- DET‏ מויל, 
די צווייטע זייט זיינע DR‏ אָבער נאָך אינגאנצן פארשלאָסן: קיין 
אונטערשטער אַרױיסגאנג אין נישטאָ. 

אָכער דער פּאָליפ ווייזט ריר WI‏ איין מעגלעכקייט פון 
דער ווייטעדדיקער אַנטויקלונג פון רער גאסטרעא. אין דעם 
זעלבן PD‏ וז IT‏ געפינסט די הידרע, שטויסט דו זיך IN‏ אויף 
היות, וועלכע זעגען נאָך זייער נידעריקע און גאנץ ענלעבע צו 
דער נאסטרעא; טייל קריכן, אַנדערע שווימען, אַ געווימעל פון 
געשטאַלטן, וועלכעס סינעסט אַרום איין װאָרם: װואָרים. 
אין דעם װאָרים זעסטו די זעלבע ווייטער אנטוויקלטע גאסטרעא, 
וי אין דעם פֹאָלִיפ, נאָר זיין קערפּערזגעבוי, PN‏ צוגעפּאסט צו 
דעם באַוועגלעכן צושטאַנד, PN‏ וועלכן ער הארף Pr‏ געפינען. 

Pr‏ קערפּער DIN‏ אויסגעצויגן, MD DET‏ האָט ער פון 
פאָרנט, אָבער אונטן האָט זיך שוין ביי DIN‏ איינגעשטעלט IS‏ 
אונטערשטער אַרויסגאנג, אַזױ אז דער גאנצער קערפּער שטעלט 
מיט Tr‏ שוין IND‏ נישט קיין בעכער, נאָר אַ רשר. דער WENN‏ 
שטער ארויסגאנג ווארפט ארויס רי נישט פארדייעטע אֶפּמא- 
לעכצן. און DEN‏ מער עס ווערט איינגעשטעלט די ארכעטסשיי- 
לונג אין די דאָזיקע פיל-קעמערלריקע פארכאנדן, DE‏ מער אֶר- 
נאנען עס בילדן זיך אויס ביי די ווערים און די וייטערריקע 
העכערע ברואים, --- צי זענען ודאָס אָרגאנען פאר חושים (צב. 
אויגן), אָדער אַ באַזונדערער אֶחנאן אויסער DIT‏ מאָנ"חל? RD‏ 
רער פּרוֹכפּערונג, אָדער באזונדערע גשפעסן RB‏ צירקולירנריקע 
שפּיידזאפטן (בלוט), ak‏ ענדלעך, אויסערלעכע באַווענונגס - 
אָרגאנען (פּלוס-פערערן, פיס) --- אַלִץ דייטליכער נרופּירן זיך די 
דאָזיקע DANN‏ פּאָרענזוייז אין Ort FI‏ פון DIT‏ קערפּזר. 
רי נשרערים בלייכבן אזוי װוי א לאננע הויפּט-אַקס פון קערפּער, 
און רעכטס און לינקס נרופּירן זיך די איבעריקע אחהנאנען 2 


15 


"א = 


די דאָזיקע אַרבעט ווערט אויסגעפירט דורך באַטנדערע , ברען- 
קעמערלעך'; אַזױ ארום האָבן טיר RT‏ פאר Tr‏ שוין אַ ווייטער- 
ריקע אַרבעטס-טײלונג. ביי איינעם, א זייער איינפאכן מין פון 
די ראָזיקע הידרעס, ביי דער פּראָטאהידרע, געֶפוּנען מיר די ראָ- 
זיקע ברען-אייננשאַפט; די פּראַטאָהידרע האָט נאָך אָבער אין - 
מאַנצן נישט קיין , כאַפּ-פיננער". זי איז YES‏ ארום נאָך א מער 
טיפּישע אוןצאסטרעא. װי איך האָב שוין רערמאַנט, אי נאָך 
ביז איצט נישט פעסטגששטעלט, צי זענען נאָך היינט פאראן 
פריי-ששוימענדיקע גאסטרעעס. DT‏ אין בין איצט נאָך אַ 
ישטרייט-פראנע אין הער וויפנישאפטלעכער Dam‏ צוליב א גאַנץ 
אייגנאַרטיקער סיבה. די ענלעכקייט פון דעם אינהאלט פון רער 
פילאָנעניע און דער אַנטאָגעניע אין ביי זייער פיל נידעריקע ים" 
חיות אַזױ גרויס, אַז מען קאָן די ביזרע דערשיינונגען פּשוט צו- 


גויפמישן. דאָס, DEN‏ טייל זאכקענער האָבן באשריבן DS‏ נאָך 


איצט לעבעדיקע שווימעעדיקע גאסטרעע, האָלטן אַנדערע נאָר 
פאד א שלייער? פון א העכער באַשעפעניש, וועלכער Bar‏ נאָך 
היינט דורך אנטאָגענעטיש די גאסטרעאַפאָרם. דאָך IB DIN‏ 
פאלס זיכער, TS‏ אַמאָל אין דער ערשטשר אַנטװיפלונגס-צייט 
האָכן עקזיסטירט אַזעלכע {פריי-שווימעטריקע נאסטרעעס. 

פון די איינפאכסטע פריעחריקע ביישפּילן פאַנסטו זעען זיי- 
ער קלאָר, וי אזוי עס אין צוגענאנגען די ווייטעדדיקע אנטוויק- 
לונג נאָך דער גאסטרעא. עס האָבן זיך נגעביפדעט פון איין זייט 
די פעפטזיצנדיקע מאָג-פלוימען מיט א קראנץ פאַפּיפינגער 
ארום דעם מויל: די פ אָליפּן די היהרע לעבט ביי אונו 
אין זיס-וואסער, דער גרעסטער טייל אַטדערע פּאָליפּן האַלט זיך 
אויף אין ים. די שיינע פילפארכיקע ים-דױז, וועלכע דו האָסט 
געזען אין אקוואריום, נעהערט אַהער. ריזײקע קאַָלאָניעס פון די 
ראָזיקע ראָליפּן שטעלן אויף די , קרעלן", וועלכע דינען פאר א 
צערוּנג דיין פרוי, און ווזעלכע בילדן אין דעם הייסן טראָפּישן 
ים גרויסע אינזלען און האָבן אין די אוד-טענ פון דער ערד- 
געששיכ מע אויפזגעכבויט ריפן, וועלכע מיר ראַװאנרשרן היינט אַלם 
די העכפטע בערג, וי צב. די דאַלאָמיט-שפיצן פון אונזער BSR‏ 


14 


Er 


פארנדעסער-נלאָז. האן וועסטו אויףּ זֵיי באַמערקן קליינינקע גרי- 
גע אָדער ברוינלעכע קנאָפּפּעלעך WIE‏ געעפגטע בעבערלעך, 
וועלכע זעען אויס, װווי פּאראזיט געויקסן אָרער װי א מין גע- 
היימע בליעכץ פון דער טייך-לינזע אַלֵיין. זייערע באוהעגוננען 
און אנדערע האַנדלונגען PN‏ דיר WIR‏ באַלר, YES‏ האָסט 
דאָ IE‏ טון נישט מיט קיין גשויקסן, נאָר DD‏ חיות; חיות, Syn‏ 
כע זיצן, אמת, תמיד פעסט צונעפלעפּט צו איין DR‏ אָבער 
וועלכע באַזיצן דאָך פיל חיהשריקע איצנשאַפטן. ' 

דאָס איז די אזוי גערופענע הידרע, WER‏ דער װיסזואסער- 
פּאָליפּ. איינע פון די לעררייכסטע חיות פון דעם גאנצן האַלבן 
מיליאָן באַקאַנטע מינים פון חיות אויף דער ערד. 

נעם זי איצט WENN‏ א שטאַרקער פארערעסערונג, בא - 
טראכט זי, צונלידער זי. DEN‏ זעסטו? די פלוים. מכמעט א שי- 
פּישע נאסטרעא. אַ חיה, וועלכע באשטייט אייענטלעך נאָר m‏ 
אַ מויל, אַן אינעווייניקסטן מאָנןךחלל? א מאָנדוואנט, אַ הוט 
און א באזונדערע אָפּטײלונג IND‏ איי-קעטערלעך BE‏ זוימען - 
קעמערלעך. צווישן די קעמערלעך פון דעד הויט הויבן זיך שוין 
IN‏ אַדױסצװײיזן עטלעכע סימנים פון א וייטערדיקער ארכעטס- 
טיילונג, אָכער זיי זענען זייער שוואך. )8 אייטס DR‏ וויכטיק: 
די דאָזיקע נאכטרעא שווימט נישט. זי DW‏ זיך צו צו עפּעס 
אין וואסער, צב. צו א בלאט פון א נשױקס, און ?עבט IE‏ 
און צוליב דעם האָט זי מער נישט קיין באַװעגוננסאַפּאַראַט, 
וועלכער זאָל זי טראָגן פאראויס און איר אריינטרייכן די שפּייז 
אין מויל; אויפן DIN‏ פון דעם DET‏ זי אחוי געדופענע ,פּאָליפּ- 
פינגער", ד. ה. קליינע פעדעמלעך, ons‏ דעם מויל, וועלכע כאַפּן 
פאר איר די שפּייז און END‏ זי אריין אין MD‏ 

די דאָזיקע פעדעמלעך האָבן IN‏ אייננאַרטיקע אייננשאַפט צון 
,בריען": vr‏ שטעכן זיך אַריין אין פרעפרן קערפּער, מאַכן אין 
MN N DIN‏ און ניסן איר re‏ אַ ברענענדיקע פליסיקיים 
(אויב דו האָסט זיך אַמאָל געבאָדן אין ים, האָסטו war‏ נע- 
פילט אויף זיך די דאָזיקע איענשאַפּט פון די יםאַקאַלעפן); רי 
אייננשאַפּט העלפט דרי , פּאַליפּ-פינגערלעך" צו כאַפּן די שפּיז. 


13 


זיך אֶפּ פון איר דאָפּקטער הויט. דו קאָנסט דיך פאָרשטעלן אויך 
וו יבלעכע פּלויכען, וועלכע לאָזן פון DISS Tr‏ גרזיסע אומבאַ- 
וועגלעכע אייזקעמערלעך. און דו קאָנסט ריר נאָך פאָרשמעלן 
אַועלכע פלוימען, וועלכע tag‏ פון זיך אַרױס אי מענלעכע, אי 
ווייבלעבע קעמערלעך. 

DAN ‚DET >‏ איך האָב ודיר אין דעם דאָזיקן בילר באַ- 
שריבן אַלס א פלוים, איז נישט עפּעס אנדערש, וי אונזער שוין 
דערמאָנטע אור-גאסטרעא, ודי אור-מאָנן-חיה, די שטאַםצרונד - 
MN‏ אור-פאָרם פון אלע העכערע אמתע חיות. אַ Sp‏ פון קע - 
מערלעך, וועלכע האָבן זיך פארייניקט, בדי צו בילדן א נייעם 
העכערן אינדיזוידואום, און ביי וועלכן די אַרכעטס-טיילונג איז 
שוין אַװעק אַביסל ווייטער, וי ביי דעם װאַטואָקס. קודם 2ל 
jan‏ די קעמעדלעך פון דעם דאָזיקן סאַציאלן פארבאנד זיך צו- 
טייקט אויף , הויט" {וועלכע באַשיצט און באַוועגט רי גאנצע 
בריאה) און , מאָנן" (וועלכער BOY‏ און פארדייעט). און דאן איז 
כיי זֵיִי פארבליכן אויך די ארבעט-טיילונג, וועלכע איז שוין גע- 
זוען ביים װאָלוװאָקס: נישט יעדער קעמער? פון דער גנאנצער 
שװוימענדיקער קויל שפּאלט DD‏ זיך אֶפּ זוימען-אָדער איי-קעמער- 
לעך, נאָר אייניקע קעמערלעך נעמען אויף זיך איבער די דאָזיקע 
אַחבעט פאר דער נאנצער קאַלאָניע; זיי פירן דורך די פרוכפּע- 
רונג IND‏ דער שאנצער קאָלאָניע, -- די פרוכפּערונג, וועלכע 
בלייכט WR‏ אין EM‏ אַלץ רי זעלבע.. איין אייקע- 
מערל ניסט Tr‏ צױויף PN DD‏ זוימען - קעסמערל x po‏ 
פרעמדן אידיווידואום, און DD‏ דעם דאָזיקן צונויפנעגאסענעם 
קעמערל אַנטשטײט שפּעטער אַ גייע בריאה, וועלכע אַנטװיקלט זיך 
זעסבסטשטעגריק, לויט דער ביאָגענעטישן גרונר-געזעץ, פון דעם 
איינציקן צונויפנענאָסעגעם קעמערל ביז צו דעם יא 
פארבאנד PR‏ דער פאָרם פון א נאסטרעא. 

גיי צו א TO‏ אזן BSD‏ אַרױס פון וואסער אַ קנוי? פון די 
באַקאַנטע שווימנריקע נשוויקסן, וועלכע מען רופט טייךלינזען. 
ווארף זיי PIE‏ אין דער היים PR‏ א וואש-בעקן, און ווען זיי 
וועלן זיך דאָרט ווידער אויכגלייכן, באַטראכט זיי מיט אַ שוואך 


12 


As 
6. 


אין א שטילער בין-חישטישות-שעה. דאָס וועלט-קינד פון דער Tu‏ 
צז די אלטע קאַרליקלעך, DEN‏ האָבן עס גשוינט! זיי געגען yı‏ 
רונצלט. אָבער דו טראכסט, און דער נעראנק װערט אַ שטיל, 
גרויסם נעהיימניספו? wa‏ מיט דױיזן-שטריכן, וגעלבכע בליען 
און דאָרנען איבער דער מאנצער אַנטשװיגענער ליבע. און צוצישן די 
רויון ליכטן די איביקע שטערן. עס אין נישטאָ פין 
וױנקעסע אױף רער ערד, tm‏ זאָלן נישם zn‏ 
און פון זייערע מילכווענן זינגט אַרױיס דאָס WANN‏ פון נייסט: 
DIN,‏ זע, איך בין ביי FIR‏ אַלע מאָל, ביזן MD‏ פון |רער וועלט"... 

שטעל דיר פאָר א פלוים. 

POS DU IE זי‎ De איין עק‎ PR מין פלוים:‎ NIS 
און אינעװוייניק איז זי אינגאנצן הויל. דאָס מויל פארביטדט טאַ-‎ 
מיט דער אויסעדלע-‎ San דאָזיקן אינשװוייניקסטן הוילן‎ DIT קע‎ 
my חלל באשטייט פון‎ DIT כער וועלט. און די וואגט ארום‎ 
הויטן. און די אויסערלעכש הויט איז באַדעסט מיט קליינע הערע-‎ 
אַמאָל הויבן‎ DD אין אָקעאַן. און‎ PINS לעך. דרי פלוים פאלט‎ 
"IS זיך אָן די הערעלעך צו באװוענן אין א באַשטיסטן מאַקט,‎ 
אלקענן‎ TR DON אַז רי פאנצע פלוים הויבט אָן צו שווימען. עס‎ 
- לאָך האָט עס שוין איינגע‎ DET Dan עפעס א קליין חיהלע:‎ 
ישלוגנען. אין דעם אינשוייניקסטן חלל קומט דאָס איינגעשלינ-‎ 
אמתן מאָנן; די אינערלעבע‎ IN PR גענע חיהלע אריין אַזױ ווי‎ 
דעהמיט אויפצופירן‎ IE זיך‎ Damm און‎ DIN עס‎ Dog) הויט‎ 
אונזער מאָגן און די געדערים פירן זיך אויף מיט‎ I פונקט אַזױי,‎ 
- אַן אייננעשלונגענעם בעפשטיק אָדער א שטיקל נעבראָטן גענ‎ 
- קיין אונ‎ m זענם: זי אהבעט עס איבער, פארדייעט עס. אַזױ‎ 
IRB די נישט‎ IND טערשטן ארויסנאנג האָט נישט די פלים,‎ 
m רייעטע רעשטלעך אַרױפגעשפּיגן ווערן הורך דעם זעלבן‎ 
װוי די עפענונג דינט שזוי ארום אי פאר א מויל, אי פאר‎ UN ון‎ 
אונטערשטן ארויפנאנג, איז דאָך אַלץ איינס, ווו דו ווילסט‎ IN 
ריר רי דאָזיקע עפנונג פאָרישטעלן: פון פאָרנט צי פון הינטן.‎ 

אַ חוץ דעם DINS‏ אַרויס DD‏ זיך די דאָזיקע פלוים פון צייט 
צו צייט באַווענלכעכע מעגלעכע זוימען-קעמערלעך, וועלכע רייסן 


11 


גאנצן נישט. און דאָך איז אויך MD‏ דעם אַלעם אויסנעוואקסן דער 
מענטש, DIS‏ אַ גרויסער ווונדערלעכער איינצעלנער פאל. 

אונז שטייט איצטער מער נישט פאָר צוֹ גיין נאָך אַ פעם- 
טער, נלייכער ליניע; עס IND ms‏ אונז קאַלײדאָכקאָפּ-בילדער, 
HINEIN‏ זיי ומאָלן דיר אויס אין פלוג די נאנצע לעבעריקע 
חיות-וועלם: עס גייען פאר דיר דורך שנעק, אַזי וי ויזיעס, 
איינצעלנע בילדער, אָפּגעריסענע ביקדער. NT‏ אַ ליכט-שטראל, 
דאָרט אַ ליכט-ישטהאל, מיר וועלן באַלד צוריקקומען צום מענטש. 
און INT‏ װעט זיך IND‏ אונז WEN‏ עפענען דער an war‏ 

זיי גרייט! עס װעט זיך דיר פיל מאָל אויסדוכטן, אַן מיר 
מאַכן אַ שפּאציר איבערן ניהנום. און דאָך איז ער נישט mp‏ 
גיהנום. 

עס אין א שטילע רייזע דורך די אלטע רוימען, דורך די 
אלטע לאלקעס-רשענק פון דיין אייגענער BT‏ אין טייל האָס- 
טו אַלײן אַמאָל געלעבט. אַנדערע זענען געלעגן נעבן דיר אין 
שכנות און שטייען נאך היינט, אַזױ װי אַמאָל, אין דער הויז- 
ווירטשאַפּט. צי האָסטו נישט איבערנעלעבט אַמאָל אַזעלכעס: 
אין די ערישטע יאָרן פון דיין רייפקייט ביסטו צוריקגעקומען אין 
רער אלטער שטאָט, ווו סיאיז דורכגעגאנגען דיין יוגנט, דיינע 
קינדער-יאָרן. אַלץ אַזױ ווונדערלעך, קליין, פארשטויבט, דעם 
עלמער-זיידנס הויז. דו, נאָך אַזױ פיל הייסער וועלט-טן, נאָך 
NT‏ פיל שטערןץואנדערונג. די אלטע באָבעשי אין איר ענגן 
שטיבעלע מיט די בלייכע, אָפּנעמעקטע שטיקערייען פון א צייט, 
ווען די וועלט PN‏ נאָך אפשר געשטאַנען אויף IS‏ אָרט, וואנט 
אין DIN‏ מיט קאָפּערניק, דארווין און דער סאַציאלער פראגע . 
דו שמייכבלסט, באַגרייפסט, DIN‏ שטייסט INT‏ גערירט. דיין יוגנט 
וועבט זיך דאָ, די ערשטע ליבע, וועלכע איז צו דיר געקומען, 


און די ערשטע, וועלכע איז פון דיד אַװעק. דעמאָלט אי דאָס / 


פלץ נשוען גאָרנישט לעכערלעך. 

אַזױי קוק אָן די אלטע חיותזועלט. m‏ מעדוזע, דער ‚Damp‏ 
די מוראישקע, דער ים-שטערן, דער פיש; האָס זענען yo‏ אַלטע; 
8לטע באָבעשיס, צו וועלכע דו, דאָס וועלט-קינד, קומסט צוריק 


10 


גוג דשר טיפער ערד-גרונט מיט זייצע פינסטערע לעכבנסציים- 
טער, נאָר וועלכער הארף שוין האָכן פאר זיין עקויסטענץ ראָם 
איבערגעארבעטע העלע לעבן אליין. פון רער חיה אין TS‏ העבס- 
טער מדדגה וואקפמט דאן ארויס רער מענטש, וועלכער געט 
ארום אין זיך אַלס די אבסאָלווטזהעכסטע נייסט-ברישה די חיה, 
DE‏ וי די חיה נשמט אַרוֹם דאָס געװוויקס און DET‏ געװיקס 
דעם ערדערונט, 


אויך אין דער ליבע זעען מיר באַשינפּערלעך, וי די היה 
נייט כפרר נאָך דעם העכערן פּרינציפּ. זי גייט אַלְץ העכער און 
העכער ציז צום מענטש, אין וועמענס ליבע עס בויט זיך ערשט 
באמת אויף יענער העככטער שפאָל: דרי מענטש|ליכע, רי שע- 
פערישע קונסט-ליבע. 

מיר Ja‏ זיך איצט לאָזן אויף דעם דאָזיסן אייגזייטיקן 
זועג ניין פאָרויס, אָבער נאנץ נאנץ לאננואם. 


מיט דעם ביאָגענעטישן גרונדזגעזעץ האָב PR‏ ריר wi‏ 
זוי דער מענטש פון היינטיקן טאָג, װוי דו אליין און דיין געליב- 
טע צחזאמען מיט ריר זענט אוממיטלבאַר ענג פארבינרן מיט 
רער נאנצער עלטפטער אַנטװיקלונגס-קייט פון דעם אֶנאנישן 
לעבן אויף דער ערד, נראָר דער דאָזיקער , עלטסטער" טייל פון 
אייער ליכע זעט PIN‏ אויס וי דער ויכטיקסטער. ער נעמט 
אַרום דעם נאנצן באַהשפטונגס-אקט און זיינע אלע נאָנטסטע 
‚NE‏ אָבער פארשטיי: מיט דער אויפקלערונג DD‏ דעם דאָזיקן 
זויכטיקן צוזאמענהאַנג איז |אונזער טעמע RS‏ בשום אופן נישט 
אוױיכנגעשעפּט, VD‏ זענען נאָר דערמיט ערשט צוגעקומען צו איר 
IM‏ דו זעסט איצט די נאנצע גרויסע 225 אָבער נישט 
מער. אַ נייע אַרכעט עפנט Pr‏ איצט פאַר אונז. צווישן רער 
גאסטרעא און דעם מענטש שטייט די טואלטיק-ריזיקע רייע פון 
די העכערע חיות מיט זייערע טויזנטער WORD DR‏ ליבעפאָר- 
מען. אַלע האָבן צווישן In‏ עפּעס געמיינשגצמעס, WON DET NN‏ 
שוין. אָבער די וואריאנטן, די טויזנטער און טויזנטער מענלעכ- 
קייטן פן דער איינער, דער זעלבער טעמע קאָנסטו נאָך אינ- 


ראן דער פילקעמערלדיקער פארבאַנד, אַזוי װי עס שטעלט אים 
ריר WE‏ דער װאָלװאָקס. און דאן אזעלבע פילקעמערלריקע un‏ 
באַנדן. וועלכע קלעטערן אַרוֹיהה העכער mm pe‏ 8 געוויקס, 
אַ נארןיבלאט, א סאָסנע, אַ נוס-שטרויך פון דעם ראשָזיקן וואלר- 
זוים. אָדער וועלכע צוגלידערן זיך אויף jap‏ און הוים, ma‏ 
ביי זיך אֵיין 8 באַשטימטע אַרבעטס-טיילונג DU 8 TEN DR‏ 
טריא, IS‏ אור-מאָגןזחיה מיט א ‚SD‏ מיט 8 ‚IND‏ מיט 8 הויט. 
און נאָך דער גאסטריא די נגאנצע שפּעטערדיקע פילנעשטאלטי- 
קע Dam‏ פון חיות, א לייטער נעבן א לייטער, ביז ענדלעך אויף 
רער העססטער שטאַרט אַרױס רער מענטש מיט רעם זניק- 
העלן אויג פון ג עט עי 

IR DW‏ דיינע לענדן, מיר שטייגן איצט אַרױף אויף דער 
ראָגזיסער לייטער צוזאמען מיט דער גאסטרעאָ. 

רי עלטסטע אור-פאָרמען פארזינקען ווירער אין נעפּ? אונ- 
טער אונז. 

נעבן אונז באַהאַלט זיך אָבער אויך אין נעפּ? די אומצע- 
הויערע פּאראלעלע לייטער DB‏ דער צמחיםזועלט. 

אַ סיפער תהום שיירט BS‏ דאָס העכערע גשויקס פון רער 
העכערער חיה RI‏ דעם װאָלוואקס און דער גאסטרעש. ראָס נע- 
וויסס נעמט צו (אלנפאלס בײיטאָג) פון דער לופט דעם "Sp‏ 
זויער און לאָזט צוריק אַרױס דעם זויער-שטאָףּ. ד. ה. גראָר דעם 
עלעמענט, וועלכער קרעפטיקט די חיה ביים אָטעמען. דאָס גע- 
וויקס Din‏ זייגע װװאָרצלען טיף אין דער עהר און שפּייזט זיך 
דירעקט BD‏ אירע מינעראל-שטאַפן; די חיה IND‏ דאָס בשום 
איפן נישט. DET‏ קעמערל פון דער חיה דארף האָבן צום שטעג- 
דיקן ווידעראזימכוי און צום וואקסן דעם שוין אֶָהנאניש-איבער- 
געארצעסן שמְאָףּ DR‏ דער פאָרם פון א חיה אָרער פון אַ נע- 
װויקס; די פעיקייט דירעקט אויפצונעמען די מינעראל-שמאָפן איז 
אים נישט געשאַנקען Dem‏ די חיה איז אי ארום אויסגע - 
שמעלם אויפן געוויקס אין די באַדיננונגען פון איר עסזיסטענץ. 
אכער דערסיט אין זי נישט קיין נידעריקערער, נאָר א העכערער 
‚Fam‏ דאָס אין דאָס לעבן, פאר וועלכן סשיו שוין נישט גע- 


און דאָס וועווערקעלע, דעף זילבערנער פיש אוֹן דאָס גרויסע 
פיל-פּארביקע ים-אויג, די מערוזע, -- POS‏ ליבט, פונקט אַװי 
m‏ דו אַליין, װאָס טרויסמסט ועגן דיין געליכטער. אַלץ איין 
איינהייטלעכע נרויסע ‚pays‏ ליבע-קייט. 

שפּאר אָן ריין קאָפּ DIT TS‏ גראניט-שטיין, וועלכער אין 
אמאָל ווייט פון שווערן פארישלעפּט געװואָרן Do‏ די גלעטשערן 
פון דער אייז-צייט אַהער, אין דעם דאָזיקן זאמד-טאָל אַרײן, 
און מאַך צו אויף אַ מינוט דיינע NE‏ 

די אלטע לעגענדע: און יאקוב DS‏ געקומען אויף IS‏ אָרט, 
DIN DIS‏ נעבליכן דאָרט איבערנעכטיקן, SON‏ די זון אין אונטער- 
יגעגאנגען DIN.‏ ער האָט גענומען אַ שטיין פון דעם DIN‏ און האָט 
זיך DIN‏ נעלייגט צוקאָפּנס און זיך געלייעט שלאָפן. און סיהאָט 
זיך אים נעחלומט: אַ לייטער האָט זיך אױײפנעשטעלט פון דער 
ערד און איר שפּיץ האָט בארירט DIT‏ הימל, און DON‏ מלאכי 
זענען נענאננען DIT WIN‏ לייטער ארויף און BEIN‏ 

דער מאָדערנער נאַטור-כּאָרשער רירט IS‏ מיט דער DIET‏ 
דיין שטערן, און IND‏ דיר שטעלט זיך אויך אויף אַזאַ הימל- 
לייטער. 

דער מענטש איז דער Som‏ פון ייער ערד, ער האָט דער 
ערשטער אָנגעקוקט דעם גאָלדענעם שטערן-הימל BD IN WIR‏ 
באוווסטזיין. ער DET‏ זיך אַליין אויפגשבויט N‏ וװינאָרט אין דעם 
איבערערדישן נייפטיקן הימלצעוועלב. ער האָט נאָט געשאַפן, 
PN‏ דער קונכט, אין אידעאל, אין דער עטפקייט, PR‏ דעם אמת, 
אין זיך אַליין. און צו דעם דאָזיקן מענטשן אַרױף ציט Tr‏ די 
אומגעהויערע לייטער פון דעם עחדישן לעבן. אַ געשטאַלט נאָך 
N‏ נעשטאַלט, נאָך איצט לעבעריקע און שוין 2389 פארשווונדענע, 
נייען איבער דעם לייטער אַרױיף און אראָפּ: די אלע לעבנס- 
פאָרמען, וועלכע זענען אויף דער my‏ טיפער, וי דער טמענטש. 
אַ ריזיקער בוים, דו מאָדערגנער טרוימעד, איז דיין חימל-לייטער, 
א שטאַפּ? נאָך א שטאַפּל, אַ צווייג נאָך WER‏ 

אונטן האָס אור-קעמערל, די ערשטע לעבעדיקע בריאה, 
וועלכע DIN‏ נאָך נישט קיין חיה און נאָך נישט קיין געװױקס. 


7 


was! 
טי‎ 
, 


גער ברוינער רייע. הינטער זיי שיט מיט זאמד א משוגהדיקער 
אינסעקט, דער מוראשקע-לייב. אין דער לופט, אין דעם ליכטיקן 
וואלר-נעפּל פליט אַהין און אהער א געװױמעל פון אנדערע איג- 
סעקטן, -- און צווישן זיי BA‏ זיך שטיל אין דער לופט דאָס 
געוועב DD‏ א שפּין. 

אומענדלעכע וװעלטן פון לעבן נעמט אַרום דיין בליק. און 
רו אליין Bons‏ אוינדערמיט, ענג פארקניפּט מיט רעם man)‏ 
לעבן ארום. N‏ איינהייטלעכע לעבנס-כוואליע אויף דער ערד: 
די פאַפנע און דאָס פארןצראָז, דער אינסעקט און דער SD‏ 
און דו. איר אלע, DRM‏ הורך דעם זעלבן נעזעץ. די זון טרינקט 
אייך אָן מיט קראפט, -- די זון, אַרום וועלכער איר וואנדערט 
צוזאמען מיט אייער אַלטער ערד. קינדער פון ליכט. וויגעלעך 
פון גיזסט. ברידער פון די ערישטע טעג IN‏ פון אייער פּלאגעטע, 
פארקנ יפט דורך די אורמיליאָנען יאָרן. נאָר דורך פארשידענע 
מזלות געקומען צו פארישידענע צילן: סאָסנע און פאָרןצראָז, מו- 
ראישקע, שוואלב, וועווערקע און מענטש. 

איר אלע זענם קינדער פון דער ערר, שוין דעהמיט אַליין 
זענט איר ענג פארבונדן. קינדער פון די גרויסע ערדאינזלען, 
ארום וועלכע עס שווימט דער בלויער ים, RR‏ וי די אייננט - 
לעכע פארצייטישע אור-ערד. אָט דער הימל, וועלכן דו זעסט 
איבער דיר, דערמאַנט דיך אָן די דאָזיקע בלויע ריזיקע ווא 
סערחוייטקייטן, וועלכע ספארשטעלט פון דיר דער והאלד. אויך 
ראָרט ווימלט דאָס אומענוהלעכע לעבן. עס שמאַרן ארויס פון די 
טיפקייטן קאָראלןזבוימער און פארשפּרייטן אין אַלֶע זייטן נישט 
קיין גרינע בלעטער, נאָר אַדאנזישגעלע מיילער פון רויבערישע 
פּאַליפּ-חיות. עס שלענגלען זיך שטיפעריש זילבערנע פיש. און 
סישווימט אָן שטיל, אין א לאננער קייט, אַ רעננבויגן-פארביקער 
חיל פון גלאָקן. מערוזעס, די וואונדערלעכסטע פון אלע קיגדער 
MD‏ ים. לעבן, לעבן אין דער כוואליע און אויף דער ערד. אין 
טוי-טראָפּן לעבט אַ וועלט. מיריאדן ציטערנריסע נשמות. און או- 
מעטום רי בענקשאַפט פון ‏ דו" צוֹ ,דו". רי פאָסנע און פארן- 
בלאט, דער פינקדפויגל און הער סוהאשסע-לייב, דער שוואלב- 


,דער גאָט, דער אייביקער 
װושהם אין רעם לויף פון צייט, 
ואס ער TR‏ נישט געוען 
אין נאָר דער „Drama‏ 
אַנגעלוס סילעזיוס. 


יא אין זיין זומעד-איינזאמקייט. דו לינסט אויפן 


עראָז און קוקסט DR‏ זיידן-בלויען הימל אַרײן. אַרום IR‏ 
ארום, זי DET DIN}‏ אויג כאפּט נאָר אין אלץ AN‏ הויכע 
שמאַמען מיט זייער טונקלצעשפּאָלטענער רויטער קאָרע. איבער 
זיי DNT‏ װאָליקע, גרויליך גרינע נאָדלצעוועב, אין וועלכן רי 
זון ווארפט אומעטום אַרײן איר בריענדיקע בראָנז-פארביקע 
ליכט. אונטן פאר דיר שפּרײיט DIE Fr‏ וי אַ קליינער צויי- 
טער פמעשהזואלד, דער שפּיציק-אויסגעשניטענער ריזיקער m‏ 
פיך פון פארן - גראָז. PN‏ דער טיפקייט פון BR‏ ציטערט אַ 
עאָסרדערויער דונסט -- און סיזעט אויס, DET mM‏ װאָלט ww)‏ 
די היץ ‚TOR‏ וועלכע ציטערט WIN‏ אלעם. 

רו ליעסט און טראכסט אריין, טראכסט אַריין אין די אלע 
שטילע קולות, וועלכע דו הערסט אַרום זיך: DET‏ לעבן פון 
וואלד, װאָס הערט זיך קוים, DAN‏ קלאפּט אָבער און פולסירט 
אומאויפהערלעך. אַ וועלט פון חיות. אַ וועלט פון צמחים. פינק- 
פייצל שוועבן פלינק אַהין און אהער צווישן די שטאַמען. רער 
קוקוק רופט, m‏ א ווייט פארטראָגן נלעקעלע הינטער וואלד און 
‚Toni‏ ווייט --- ווייט. אונטער דעם בלויען הימכפאס בליצט 
פּלוצלונג דורך דער ווייסער בליק פון א שוואלב. א וושוער- 
קעלע פליט דורך װי IN‏ אָפּנעריסענער WON‏ פלעק פון איין 
רויטן DSB‏ צום אַנדערן איבער דעם גרינעם פארן-טעפּיך. נעכן 
זיך הערכטו א שטי? גערויש. מוראשקעס מאַרשירן TR‏ א לאג" 


5 


אי 


ידי 


ש 


יט יש רג 
Are 6 u‏ 


דאָס פערטע 72« 
דער קאַלײַדאָסקאָפּ NB‏ דער 92:5‚ 


u‏ יש 
a ei‏ 
iur. x‏ 
ר ee‏ 
> 8 


se 
: 


eur 
Fo 


er 


N ——_————_— — 


mm nn 
Prinmtieid in Poland 
Em 


Wilhelm Bölsche Milose w przyrodzie 


= ריא = יו הע אב וע וע EEE‏ 
Wydawn. .Di Welt‘, Warszawa 1927‏ 


ee ac Ve 


Druk. „Di Welt“, Nowolipie 7 


m 


ווילהעלם בּעלעע 


די לִיבּע +- נאטוּר 


ענטװיקלוּנגס:געשיכֿטע כֿוּן דער ליבּע. 


איִבּער;עצט פוּן דער לעצטער דייטשער אוֹיסגצַבּע 
פוּן יאָר 1921 דוּרך י. מאַיסקי 


ערשטער טייל, 
ערשטער בּאַנד. - pa‏ 4. 


פאַרלאַג ,דיַ װעלט" װאַרשע, 1927. 


ie שי לט"‎ 
ER 
DENE 2 \ 


u (ee 


אוּן די פֿרוֹי װאָס נעמט.--די NIMrR‏ אוּן IT‏ איי:טעמים---ד! זוֹימען:קעמער. 
799 זוּכען עפּעל-זוֹיער.---דער געגענזאַץ צװיַשען מאַן אוּן פֿרוֹי אַלס אַנ'אוֹיסע= 
רער היִלפֿסמיַטעל.--װ? האַלט'ס?מ;ט דעם איִנדיַװיִדוּעלען אָנטײל.--געגען דער 
מיִנדערװערט;קײט פֿוּן דער פרוֹי.---דער טריָאוּמף פוּן פּערזענליָכֿקײט.--ד; אַנט= 
שטייאוּנג פוּן ד! געשלעכטס2אָרגאַנען.---װאָס טײלט אָפּ די אינפֿזאריע פֿוּן מענ= 
שצן,---װצגען קעמערל:מוֹיל אוּן זיין אוּנטערשטען טײל.---ס'בּלײבּט אַ געגענזאַץ! 

ז!, 104-74 דאס ווערטעל .סאציאל: TS‏ דער געשיכטע 
פוֹן ליבּע,--װעגען לעבּען MB‏ װאוּנדערבּאַרען װאָלװאָקס---דער נײער בּע= 
גרֹיִף פֿוּן אַרבּײטס:טײלוּנג.---ד; אַרבּײטס:טײלוּנג בּיים פֿרעסען.---איִן דעם דאָז!= 
גען בּעגריָף שטעקט ניִשט PP‏ שוּם אַנטראָפּאָמאָרפֿיַזם.---דאָס אַנטשטײן פֿוּן דער 
גאַסטרעאַ אַלס ערשטער טריוּמף פֿון אַרבּײטסטײלונג.---װי אַזוֹי איִז בּעשאַפֿען גע 
װאָרען זיין נשמה.---דאָס רעטעניש פֿוּן IR‏ בּאַװאוּסטזײן 73 די 928 קאַמערד!= 
גע בּרוּאים.---װ? אַזוֹי 77 װאָלװאָקסען ליבּען..--דאָס פּראָבּלעם פֿוּן יוּנגלעך- אוּן 
מײדלעך?געבּוּרטען.---דער סאָציאַלער פּערבּאַנד פֿוּן שװעסטער JR‏ געגענזאַץ צױּ 
ללבּע.---װעגען דעם הערמאַפֿראָדיַט אוּן זיין אוּרגעש;כטע.--נאָך אַמאָל וועגען 
געגענזאַץ פֿוּן 9229 IR‏ טוֹידט.--דעף ענטשטעהוּנגס?מאָמענט פוּן נאַטיִרליִכֿען 
טוידט.---אַ טראַגעדיע PR‏ גן2עדן.--איבּער דער נאַטוּר-געשיכטע פֿוּן דער מוֹרא 
פאַר'ן טוֹידט.---וועגען דעם פֿרײװיָליַגען טוֹידט אַלס קרבּן.---ד;! בּעדײטוּנגס:פֿוּלע 
רעזוּלטאַטען PB‏ דער גאַנצער מחלוֹקתּ.---אַנ'אַרבּײטס:פעלד פֿאַר פּעדאַגאָגען--- 
װעגען אײנקלאַנג צװיִשען שטאַםענטװיִקלוּנג אוּן אײנצעלן?אַנטװליָקלוּנג.--דאָס 
בּיָאָגענעטיִשע גרוּנד2:געזעץ.---זיין אָנװענדוּנג אוֹיפֿין מענשען,---ד; גרענעצען פֿוּן 
בּיָאָגנעטיִשען גרוּנד-געזעץ.--ד; געש;כֿטספּערספּעקטײ:װ IR‏ מענשליַכֿען עמבּריאָ. 

ז; 7150-105 ערװערבּליכקײיט, די ערווארבּענע IN‏ 
שאפטען DD‏ אינדיװידואוֹם,--ד; אַרבּײטס-טײלוּנג איַן ליבּעס-קעמער- 
לעך אוּן ניִשט ליַבּעס:-קעמערלעך.--דער DIRITIMTIR‏ לעבּט איִבּער אוּן ער= 
װערבּט מאַנכֿערלײ.---װאָס זײײנע ליַבּעס-קעמערלעך לעבּען-מיט אוּן ערװערבּען 
דערפֿוּן.---דאָס DB‏ װיָרקט בֹּיִז אוֹיף 77 ליִבּעס-קעמערלעך.--געגען אַלקאָהאָל 
TR‏ ליבּעס:לעבּען.---די געשיָכֿטע PB‏ שמעטערלינג אינ'ם אײזקעלער.--ד; װיָר= 
קוּנג PB‏ איִבּען PT‏ ענדערוּנגען אין געהירן דוּרך לעױנען.--צ; װערען 
IR‏ 77 דאָזיַגע ערװערבּוּנגען איִבּערגעגעבּען בּירוּשה---דער קריָגס-ראַט PB‏ 
נוּצלײ;כֿקײט.---דער װאַרשײנליַפֿער בּעשלוּס.---װײסמאַנס עקספּעריִמענט Bm‏ די 
אָנװײדעלדיִקע מײז.--ד; ספיקוֹת אין דער ערבּליִכֿקײט PD‏ ערװאָרבּענע אײגענ2 
שאַפטען.---דער איַנסטיַנקט PB‏ אַוּנזערע יאַגדײה;נד.--דאָס לערנען רעדען Fair‏ 
זערע קיִנדער.---געירשנ'טע געהיֵרן:דיִספּאָזיִציעס.--די טעאָריע פֿוּן ריִכאַרד סע: 
מיאָן.---ד;! מעטאָדען פוּן ערבּליכֿקײט.--פּאַנגענעז;ס---װעגען דער יעגערפֿרײו 
פיים זוּכען דעם אמתּ, 


152 


אינהאלט:-איבערזיכט 
פֿון ערשמען מייל, 


דאס דריטע בּוּך,. -- דאס קארליק-מעשהלע, 
זייטעל 26-5 וועגען דער ליבּע פוּז רומפעל:שמילצלער.- 


דער אויסגעלאָשענער שטערן--דער כֹּשׁוּף-רינג.---וועגען דער פֿײע , נוּצלעפֿקײט*.= 
װי אַזוֹי 77 רוּמפֿעלשט;לצעלעך זענען געקיּמען צוּ קיַנדער.--די שפּאַלטינג Pb‏ 
ריָנג.---צװײ קאַרליקלעך, װעלכֿע עסען זיך אוֹיף לעבּעדיקערהייט.--דער װײטעף= 
דיקער גוֹרל פוּן ריַנג---אַ געש;כטע פֿוּן צאָן-װײטאָק. --ד: צעטיילטע קאַרליִקעס 
אוֹיף דער נסיעה.--זײער בּאַגעגניַש מיַט 277 אײנגעזעסענע גרוֹיסע קאַרליִקעס.--- 
װײָ אַזוֹי ד; רוּמפֿעלשט;לצעל האָט אַלץ אַמבּעסטען אײנגעאָרדענט אוּן זי איִז אַם= 
צענדע געװאָרען סאָציאָל. 

ז, 47-27 וועגעז דער דריטער מלוכה- אוּן אור:ליבּע.-- 
I DIET En‏ אָפּ די קאַר?יַקען=מעשה'לע?--דער בּעגריִף פֿוּן TR‏ איינקעמערל* 
דיִקטר בּריאה.--אַ מלוּכה פֿוּן ריִזען.---דער בּראשית PB‏ איִנדיִװיִדוּעלען.---די ירוּשה* 
סוּבּסטאַנץ.---ד? אוּר2ליבּע איִז געשלעכטסלאָז.---דאָס װואַקסען אוּן פרוּכטפּערן זיִך.--- 
77 צענוױפֿג;סוּנג פֿוּן צװײ קעמערלעך.---װוצגען דעה שאַכט-קוּנסט פֿוּן די דיאַטאָמע? 
צס.---די געבּוּרטס-שעה פֿוּן דער געשלעכֿטס:ליַבּע.---די: געשלעכֿטסליבּע אַלס אַ 
פֿאַרפֿײנערטע פֿאָרם פֿוּן פֿרעסען.--כֿאַראַקטער-פרעסער.--װאָס בּאַדײטען 27 רײכֿטוּנגס- 
קערפּערלעך.---די צוּנופֿשמעלצוּנג פֿוּן די כראָמאזאָמען 972 IT‏ אײינצעלקעמערר;קצי 

ן, 7248 דאם געזעץ קעגען דער בּלוטמישונג.-- פאַי 
װאָס טאָר מען ניַשט חתוּנה האָבּן DM‏ אַ שוװועסטער,--אַ בּלעטעל נאַטוּר-חוּמש.--- 
װאָס די פֿליַגען מוּזען איַבּערלעבּען TR‏ אַהרנס-שטעקען.--די ליִבּע איִן דער מוֹיז; 
לאָך. װעגען דער בּאַליַסנעריצ.---ד:! שעדלעכקײט פֿוּן איִנצעסטצוּפֿט.---ד; בּרכה 
פֿון אַ נײער התּחלה---ו; אַזוֹי די מעשה מיט'ן צאָנשמעיץ װערט געלעזט ”a‏ 
דעם רפּמפּעלשטילצעל.--ד; 9379 שטעלט TR Ir‏ דיַנסט פֿוּן דער אַנטװיִקלוּנג.--- 
77 געשלעכטס?פֿאַרשיַדענקײט װערט אַ פֿעסטע איִנסט;יטוּציע.---דער מאַן װאָס 873 


151 


אַז ער זאָל דאָרט דאַרפען בּייסען אוּן עסען ‚Pin Ton‏ און 
m >irg‏ עס געפּינען TI‏ נאָך היינט װאַלפיִש:ענליכע ים:זויג. 
חיוֹת, וועלכע האָבּען אוּן בּענוּצען PR‏ משך פֿוּן wer‏ גאַנץ 
לעבּען אמת'דיגע ציין; אוּן אַזוֹי m‏ דיי עלטסטע װאַלפ;שעף 
װעלכֿע װערען געפוּנען PN‏ די אויסגראָבּונגען פוּן דער טער* 
ציער צייט אוּן װעלכֿע מיַר האַלטען צוּליִבּ פֿערשײדענע סיבּוֹת 
פאַר די געשיכטליכֿע אוּר:עלטערן פוּן דעם גרענלאנדישן AR‏ 
wo‏ האָבּען IR‏ זייער גאַנץ לעבּען געהאַט שטאַרקע ציין-- 
קאָנסטוּ איִן דעם דאָזיָגען פאַל אַזוֹי גוּט m‏ אוֹיף זיָכער קוּי 
מען DIN‏ אױספיָר, אַז די דאָזיגע ציין פוּן דעם היינטיגען RN‏ 
פֿיִש-עמבּריאָ שטעלען מיַט Tr‏ פאָר אַנ'א;בּער'חזר'וּנג פוּן “IR‏ 
אוּר-אייגענשאַפּט לוֹיט דעם ריִכט;גסטען זיַן פֿון דעם בּיאָגע* 
נעטישען גרוּנד:געזעץ. \ 

ערשט DER‏ זעסטוּ דעם גאַנצען סוֹד. 

בּעגרייפסטוּ איִצט, פאַרװאָס TR‏ האָבּ דיך אַװעקגעפּ;רט 
DIN‏ אַלגאָנקיַש-קאַמבּריִשען בּרעג אוּן נאָך װײיטער? זעסטוּ װי 


ער שיינט אוֹיף, דער דאָזיָגער בּרעג, אוּן דער יוּראָגבּרעג, ART‏ 


ס'האָבּען געלעבּט די אוּר:זוֹיג:חיוֹת אוּן 97 בּייטעל-חיוֹת, אוּן 
לאַנג פאַר בּיידע דער אוּר-בּרעג מיט דער גאַסטרעאַ, BIT Din‏ 
אוּר-װאָלװאָקס, Dom‏ די אוּר:איינקעמערלדיַגע - זעסטוּ ORT IM‏ 
שיינט אוֹיף PR‏ דעם מאגיִשען רוֹיטען 0923 פוּן דעם מענשי 
19323 מוּטער-לייבּ אוּן בּעהערשט נאָך דאָרט היינט IT‏ ענטויקײ 
לוּנג, בּעהאערשט די טיִפע, סוֹדוֹת'דיָגע ערד:מלוּכה, פֿון ועלגער 
עס הוֹיבּט Pr‏ אוֹיף אוּן װאַקסט אַרוֹיס 37 יוּנגע פֿרוּכט פון 
מענשליכען לייבּ...? 


= 


מען מוּז נוּר דערבּיײי פערשטיין mM‏ געהעריג אָפּצוּשאַצען 
דאָס, װאָס מען זעט, מען מוּז קאָנען אָפּטײלען ד; פּלעװע פֿוּן 
ווייץ, אַזוֹי דאַרפֿסטוּ ניִשט צוּרעכֿענען צוּ דעם בּיאָגענעטיַשען 
גרוּנד:געזעץ דאָס, װאָס די נאַטוּר האָט שפּעטער געשאַפֿען אַלס 
שוּץ:מיַטעל פֿאַר דער ya‏ חיה, פֿאַר דעם איי אָדער פאַר 
דעם עמבּריאָ. דאָס, װאָס דאָס יוּנגע פוֹיגעלע װערט רייף IR‏ 
טער דעם שוּץ פֿוּן אַהאַרטער פֿערקאַלכֿטער איישאָל, בּעווייזט 
גאָרניִשט, אַז די אוּרעלטערן PD‏ דעם דאָזיגען פױיגעַל האָבּען 
אֲמאָל געלעבּט PN‏ אַזעלכֿע האַרטע קאַלך:שאָלען, DPI‏ זוּמער? 
פֿוֹיגעלע דערמאָנט 97 רוֹיפע זיִכער איִן אַ געװיִסען זיַן אָן NIE‏ 
אַמאָליָגע ענטװיִקלוּנגסשטוּפע; דאַגעגען איִז די בּעשיִצענדיגע 
שאָל פֿוּן דעם שלייערל, PR‏ װעלכֿען עס קוּמט פאָר די ויי= 
טערדיָגע אוּמװאַנדלונג פֿוּן דער רוֹיפע 773 צוּם זוּמער:פוֹיגעלע, 
בּשׁוּם אוֹפן ניִשט קיין אנטאָגענעטישע איִבּער'חזר'ונג, װיָ עס 
האָט דאָס אַמאָל געמיינט דער נאַטוּר:פּ;לאָזאָף אָקען, בּשעת 
ס'זענען אַרויסגעשװאוּמען דיַ ערשטע אַנוּנגען וועגען דעם בּיאָ= 
גענעטישען גרוּנד+געזעץ; אָקען האָט געמיינט, IR‏ די דאָזיַגע 
ענטװיַקלוּנגס:פֿאָרם פוּן דעם זוּמער:פֿוֹיגעלע דערמאָנט אָן דעם 
הארט:הוֹיט;יָגען ראַק אַלס כּלוֹמר'שטען אוּר:פֿאָטער פֿוּן דעם 
איִנזעקט; דאָס TIR‏ אָבּער דוּרכֿאוֹיס אוּנמעגליִך. מיָר װעלען די 
שפּוּרען פוּן דעם דאָזיגען געזעץ געֶפֿיַנען גראָד PR‏ אַזעלכע 
פאָרמען, װעלכֿע זענעַן בּשׁוּם אוֹפֿן ניִשט נוֹיטיָג DIN‏ שוּץ:מּיִטל פֿאַר 
דעם עמבּריאָ, אוּן װעלכֿע 920 געפֿיַנען איַנגאַנצען ניִשט בּײ 
דער דערװאַקסענער חיה. אַזוֹי בּעווייזען זיִך בּיים עמבּריאָ פֿוּן 
דעם ריזיִגען גרענלאַנדיִשען װאַלפיִש איַן מוֹיל ריִכֿטיִגע האַרטע 
ציין. ‏ דער רײפֿער װאַלפֿיַש האָט אָבּער ניִשט קיין שׁוּם שפּוּר 
פֿוּן קיין ציין, ווייל דעֶר בּעקאַנטער פֿיַשבּיין, װעלכער װערט 
אַרוֹיסגענוּמען פֿוּן זיין ריִזיָגען פֿרעסער, איִז בּאמת ניִשט קיין 
ציין, נוּר האַרטע גוּמען:שטעקעלעך. TR‏ דער עמבּריאָ דאַרף 
ד; דאָזיַגע ציין בּשׁוּם אוֹפֿן ניִשט האָבּען, PN‏ ער בּעקוּמט 
זי נאָך בּשעת ער געפּיַנט TI‏ אין מוּטערלײבּ IR‏ פּערליָרט 
זיי דאָרט בּאַלד, אוּן ס'קאָן דאָך קיין רייד ניִשט זיין דערפון, 


149 


א אי יי 


שי 
X‏ 


פערבּייט אַסאָציאַציעס, רוּקְט אַרױס פאָראויס אַלטע געשעענישען 
אוּן פעררוקט צוּריק שפעטערדיגע. מען פילט תּמיד, אַז "IN‏ 
זער זכּרון איז נישט קיין טויטער צילינדער מיט שריפט:צײ. 
כענס, נאָר אַז ער שטעקט PR‏ לעבּעדיגע געהירען, אויף װעל. 
כע עס װירקען כּסדר טויזענטער אינדרוּקען, אוּן אַז ער מוּן 
yon FIR‏ אָנטײלנעמען PR‏ דעם לעבּען ID‏ די געהירן 
אויך נאָך דעם, װי ס'האָבּען זיך אין DR‏ אריינגעקריצט די 
ערשטע אֵינדרוּקען. פּוּנקט אַזױ האָט אויך די אינדיװידוּאַל- 
געשיכטע DIR‏ אזעלכע אין משך פוּן דער צייט פיל ,איבּער: 
געלעבּט", זי האָט זיך געמוּזט צוּ פיל זאַכען צוּפּאַסען, פוּן 
פיל איבּער'חזר'וּנגען זיך אָפּזאָגען. אַזױ װי מען האָט אין דער 
אנטאָגעניע צוּ טוּן מיט פיל אַזעלכע שפּעטערדיגע ,שטערוּנגען", 
DEN‏ מען גענוּמען צוייפלען, צי מעג מען NT‏ בּענוּצען ORT‏ 
װאָרט ,געזעץ", װען עס זענען פערהאַן אַזױ פיל אויסנאַמען, 
אָבּער מיר דוּכט זיך, IN‏ אין פּרינציפּ האָט NT INT‏ דאָס 
דאָזיגע װאָרט פּוּנקט דעם זעלבּען זין, װי בּיי די ערשיינונגען 
פוּן אוּנזער געהירן-לעבּען, Ann‏ מען קאָן זאָגען, נישט קוּקענ- 
דיג MIR‏ אלע נישט פּינקטליכקײטען, אַן דער גרונד'געזעץ 
פוּן זכּרון ORT PR‏ איבּער'חזר'ן די אַמאָליגע איבּערלעבּוּנגען, 
וועלכע האָבּען זיך אים איינגעקריצט. 

אוּן נאָך אַ זאַך: אוּנזער זכּרון איז נאָך מיט אַ מערקוויר. 
דיגער ערשינוּנג ענליך צוּ דעם, װאָס מיר זען בּיי דער אַני 
טאָגענעטישער ענטװיקלונג, בּיי בּיידע זענען גראָד די פריסטע 
אײנדרוּקען די דויערחאַפטיגסטע אוּן פולשטענדיגסטע. שפּעטער 
ווערט פיל פערפּלאָנטערט אוּן פערגעסען. די ערשטע עטאַפּען 
אָבּער ליגען קלאָר אוּן שאַרף אַזױ װי די ערשטע גרויסע 
שריפט MIR‏ אַ װײיסען בּויגען. דעריבּער זעהט מען אַזױ בּוֹלט 
בּיי דער ענטװיקלוּנג פוּן דעם מענשליכען שפּראָצעלע די ערשטע 
בּילדער פוּן דעם ערשטען קעמערל Pa‏ צוּ דער קויל פוּן קע. 
מערלעך, ד. ה. בּיז צוּ דער װאָלװאָקס-שטוּפע. דערנאָך גײט 
שוין אַלץ צוּ. נישט אַזױ קלאָר. אָבּער דאָך איז עס אינגאַנצען 
נאָך אַ פּראַכטפוּל בּילד פאַר דעם, וועלכער פערשטייט נאָך זיין זין. 


148 


זיך זשאַבּרעס-שפּאַלטען: עס דוּכט זיך. אַז פון עמבּריאָ װערט 
אַ פיש אָבּער שוין פיהרט די שנעלע אױיטאָמאַטישע ענטװיק: 
לוּנג צוּ פאָרמען, װעלכע דערמאָנען אין פערשידענע פּרטים 
דעם שרץ, די שנאָבּעל:חיה, די בּייטעל:חיה. אַ װײלע שטייט די 
װאָג אַזױ, אַן מען DON‏ נישט, װאָס DYNO‏ ענדגילטיג װערען 
פון עמבּריאָ: אַ מאַלפּע צי אַ מענש. INT‏ פאַלט אַװעק דער 
לעצטער ספק: ער װערט אַ מענש. IR‏ בּיסטוּ געװאָרען 
אַזױי איז געװאָרען דיין געליבּטע, אַזױ DIN‏ װערען יעדעס 
פוּן דיינע קינדער, יעדער מענש. דער קעניג אוּן דער בּעט. 
לער. שפּינאָזע אוּן היעראָנימוּס יאָבּס. דער הייליגער אוּן דער 
מערדער... 

דוּ װערסט נאָכאַמאָל דאָס, װאָס דוּ בּיסט געװען. דײ: 
נע אוּר-עלטערען זענען דאָס אַלץ געװען, בּשעת דוּ ,ווערסט", 
דאָס הייסט: בּשצת דוּ ריסט זיך אָפּ, אלס אינדיוידוּאוּם PD‏ 
דעם ריעזעןבּוים פוּן דער מענשהייט, טוּט דיין אינדיװידוּאוּם 
נאָכאַמאָל אַ לויף דוּרך די גאַנצע ריעזיגע ליניע פוּן דער Na‏ 
צילע בּין צוּם מענש, 

אמת, די זאַך גײט צוּ אין טייל פּרטים צוּ שנעל, IR‏ 
TR‏ גאַנצע ליניעס קומען DR‏ נוּר װי אין אַ נעפּעל, װי אין 
אַ שאָטען, דער װעג איז צוּ ריזיג, די צייט צוּ אוּנגעהיער, 
דעריבּער װערען FD‏ שטוּפען איבּערגעהיפּערט, פאַרװישט, 
העקעל האָט שוין PR‏ זיין ערשטער ערקלערונג פוּן דער 
בּיאָגענעטישען גרוּנד:געזעץ, בּאַטאָנט אַז דער אינהאַלט פוּן דער 
אינדיװידוּאַל:געשיכטע PR‏ בּעזוּנדער בּיי די העכערע בּרוּאים 
נישט קיין פולשטענדיגע איבּער'חזרוּנג פוּן דער שטאַם-געשיכ* 
טע, נאָר אַ מין קאָנספּעקט, אַ פערקירצטער MINOR‏ פון דעם 
אינהאַלט פוּן דער שטאַם:געשיכטע, 

אוּן גראָד PR‏ דעם פאַל װײזט זיך װידער דיטליך 
אַרױס די ענליכקייט פוּן דער דאָזיגער אנטאָגענעטישער ענט- 
װיקלוּנג מיט די ערשינוּנגען, װעלכע קוּמעןפאָר בּיי אונז 
אין זכּרון. אוּנזער זכּרון איז אויך גענײגט בּיי ערינערונגען 
טייל זאַכען צוּ פערענדערן. ער פערקירצט, דריקט צוּזאַמען, 


147 


נאָך אַ קלענער איינציג קעמערל: אַ בּעוועגליך זוֹימען-קעמערל. 
בּיידע קעמערלעך (דוּ האָסט זייער סוֹדוֹת'דיגען שפּיל גענוֹי 
געזען) גיסען Pr‏ צוּנוֹיף אוּן געבּוֹירען פוּן Pr‏ 797 צוּ- 
שפּאַלטוּנג אַ געווימעל נייע קעמערלעך. דאָס דאָזיגע געװוימעל 
בּלייבּט פעראייניגט PR‏ אַ סאָציאַלען פּערבּאַנד, אוּן אין דעם 
סאָציאַלען פערבּאַנד ענטשטייט אַ געוויסע אַרבּייטס-טײלונג; 
בּעשטימטע גרוּפּען פוּן קעמערעך בּילדען DIR‏ אָרגאַנען... 

דוּ בּעמערקסט? דער מענש PR‏ שוֹין נישט PP‏ װאָל- 
װאָקס. אוּן דאָך מאַכט ער אוֹיך נאָכאַמאָל דוּרך אין מוּטער* 
295 די גאַנצע ליניע, וועלכע דער װאָלװאָקס חזר'ט היינט 
איבּער אינד:װוידוּעל לוֹיט דעם בּיאָגענעטישען גרוּנד-געזעץ. 
ער מוּז דאָס טוּן.. וייל PR‏ זיין געשיכטליכער ענטװויקלונג 
האָט ער אַמאָל דוּרכגעמאַכט די שטוּפע פוּן װאָלװאָקס: PT‏ 
עקזיסטענץ MIR‏ דער ערד נעמט אײינפאַך אַרוּם אין זיך די 
עקזיסטענץ פוּן דעם װאָלװאָקס אַלס אַמאָליגע, פריע ענטויק- 
לונגס-שטוּפע. 

אָבּער ער בּלײבּט נישט שטין בּיים װאָלװאָקס. דער 
מענשליכער עמבּריאָ אין מוּטער-לײיבּ מוּז אַרוּמנעמען, מוּז אי- 
בּער'חזר'ן לוֹיט דעם בּיאָגענעטישען נרוּנד-געזעץ נאָך מער 
ענטװיקלוּנגס-פאָרמען, װי דער ואָלװאָקס, ווייל זיין געשיכט- 
ליכע ענטוויקלונג ציט זיך דאָך דוּרך אַ לאַנגער קייט, וועלכע 
גייט אַװעק פיל וייטער פוּן װאָלװאָקס, העכער, בּיז צוּ דיר, 

אָט זעסטוּ, װי פוּן דעם אינפאַכען קנוֹיל פוּן קעמער. 
לעך וערט אַ גרוּפּע פוּן אייניגע ‏ שיכטען קעמערלעך, פּוּנקט 
אַזוֹי װי די גאַסטרעאַ איז געװען א גרוּפּע פוּן צװיי שיכטען 
קעמערלעך: הוֹיט אוּן מאָגען. פוּן די שיכטען בּויען זיך אוֹיף 
אָרגאַנען, װעלכע דערמאָנען זייער די אָרגאַנען פוּן װאָרים. 
אָט ווייזט זיך דער ערשטער שפּוּר פוּן אַ חוּט-השדרה, אַ רוּ= 
קען-מאַרך נאָך אָן אַ שאַרבּען IB‏ װי בּיי ‏ דעם אַמאָליגען 
אַמפיאָקסוּס-פיש. דאַן בּילדעט זיך דער שאַרבּען אֶבּער נאָך 
אָן די קינבּאַקען, וי בּיי דעם ניינאויג-פיש. בּיידע פֿאָרגלידער 
דערמאָנען די פאָרם פוּן פֹלוּס-פעדערען, בּייט האַלז בּילדען 


146 


יויקלוּנגס-שטאַם האָבּען געלעבּט לאַנג פאַר יענער אַלגאָנקיש- 
קאמבּרישער צייט, וועלכע איז דאָך שוֹין אוֹיך געװען מיט 
מיליאָנען יאָרען צוּריק. פוּן דער גאַסטרעאַ (מיר וועלען נאָך 
שפּעטער גענוֹיער רעדען װעגען דעם דאָזיגען געשיכטליכען 
ענטװויקלוּנגס-גאַנג) PR‏ ערשט נאָך פערשידענע איבערגאַנגען 
געװאָרען אַ װאָרים, פוּן דעם װאָרים איז געװאָרען אַ פאַרצייטישע 
איינפאַבע חוּט-השדרה'דיקה חיה אוּמגעפער פוּן דעם סאָרט, 
m‏ עס שטעלט מיט זיך פֿאָר דער אוּריפיש אַ מפיאָקסוּס, 
אַפיש, װאָס דערמאָנט לוט דער פאָרם אָן דעם ניינאוֹיג-פיש. 


- פוּן דעם אַמפּיאָקסוּס איז געװאָרען אַ מין פיש, װאָס PR‏ ענ- 


ליך צוּ אוּנזער היי פיש, פוּן דעם היי-פיש -- אַ מאָלך:פיש, פוּן 
דעם Tan‏ אַ שרץ, פוּן אים וייטער אַ אוּר-זוֹיג-חיה. ענליך צוּ 
אוּנזער שנאָבּעל חיה, דאַן אַ בּייטעל-חיה, דאַן צוּם סוֹף אַ האַלבּ. 
מאַלפּה, אַ בּריאה. װאָס PR‏ זייער ענליך צוּ די היינטיגע מאַל= 
פּעס, דאַן אַ מאַלפּעימענש. אוּן דאַן איז ענדליך געקוּמען דער 
מענש. דער מענש, װאָס האָט אוֹיסגעשמידט פוּן דער נאַטוּר קוּל- 
PR MD‏ דעם רוֹיטען גלאַנץ פוּן זיין קינסעליך אָננעצוּנדענעם 
פלאַם... 

אַנ'אוּמגעהוֹיערע ענטוויקלונגס:קייט, אַ ריזיגע אין פער. 
TA‏ מיט יענער קליינער קייט, וועלכע ציט זיך פוּן דער 
איינקעמערלדיגער אוּר-בּריאה בּיז צוּם װאָלװאָקס אָדער DI‏ 
צוּ דער גאַסטרעאַ. און דאָך! דער װאָלקאָס מאַכט דוּרך דעם 
בּיאָגעגעטישען גרונד-געזעץ. אוּן דער מענש טוּט אוֹיך דאָס 
זעלבּע. דוּ האָסט עס געטוּן, װען דוּ בּיסט געװען אין מוּטער- 
לייבּ. דיין קינד, װאָס דוּ געבּוֹירסט מיט דיין געליבּטער, טוּט 
דאָס. 

פוּן דיין פּרוֹי שפּאַלט זיך אָפּ אין דעם פרוּכפּערוּנגס- 
אָרגאַן פוּן איר קערפּער (ד. ה. אין דעם געבּיט פוּן איר 
פיל-קעמערלדיגען קערפּער, אין וועלכען די קעמערלעך דינען, 
לוֹיט דער אַרבּייטס-טײלוּנג, נוּר דער פרוּכפּערוּנג) אַנ'אײינצעלן- 
קליין, שװער-בּעוועגליך איי-קעמער?. איין איינציג קעמערל! 
צוּ דעם דאָזיגען איינצעלנעם קעמערל קוּמט צוּ מיט דיין הילף 


er 65 


- די א,' 7 


יי 


האָבּען 22 אָבּער איִצט DD‏ דער נייער בּעהויפּטוּנג אַרונטער. 
072092 אוּנטער דעם דאָזיִגען געועץ FEN‏ גרעסערען קרײן 
לעבּעדיגע בּרוּאים. mn‏ האָבּען פּערשפּריײיט דעם דאָז;גען גע 
זעץ אויך אוֹיף דעם Pa‏ כוּן דער היוֹת:װועלט, וועלכער רדוּפט 
PT‏ ,, מענש". ו 

שוֹין דאָס װיִפעלטע מאָל מוּן PT PR‏ בּעטען צוּריִקְצוּ 
קערען צוּ אוּנזער איינפאַכֿער מענשליַכֿער האַנדלוּנג, וועלכע 
קוּמט:פאָר צװיִשען דעם זוֹימען:קעמערל אוּן DIT‏ איי:קעמערל, 
צוּ דער דאָזיִגער בּעריִמטער האַנדלוּנג, פוּן װעלכער ס'האָט 
TI‏ אָנגעהוֹיבּען אוּנזער לִיִבּע-שפּאַצ;ֶר אוּן וועגען וועלכער TR‏ 
האָבּ דיָר געזאָגט, TR‏ אוֹיף DE‏ רוּט איין עק פוּן דעם גאַנ= 
צען גרוֹיסען רעגענבּוֹיגען פוּן דער ליָבּע, װעלפֿער נעמט אוּנז 
MIN BIN‏ אונזער פּלאַנעטע ערד. אוּן דאָס מאָל קוּמסטוּ צוּ= 
ריק צוּ דער דאָזיַגער געשיַכטע שוֹין מיָט דיין נייעם גאָלדע: 
נעם צוֹיבּערשליַסעל איַן דער האַנט, 

דוּ װײסט שוֹין גוּט, אַז IT‏ אַליין DD‏ אַלע דיינע en‏ 
ריאַדען:קעמערלעך, מיָט דיינע אָרגאַנען, איִן װעלכע די דאָזי= 
גע קעמערלעך פירען דוּרך זייער אַרבּעטס:טײילוּנג, 10022 ניִשט 
מער 21 אַ הערל;כסטע אוּן העכֿסטע פאָרטזעצוּנג פוּן יענער 
קוֹילענטװיַקלונג, װעלכע איז אָנגעהױבּען געװאָרען דוּרך דעם 
װאָלװאָקס. mM‏ דוּ זאָלסט ניַשט זיין אַנדערש פֿוּן DIT‏ װאָל= 
װאָקס, זענען דאָרט בּיי דעם װאָלװאָקס אוּן ווייטער בּיי דער 
גאַכטרעאַ שוֹין פאַרהאַן TR‏ אַ געװיַסען TI‏ אַלע גרוּנדפֿאַקטאָ* 
רען פוּן דיין עקז;ַסטענץ: קעמערלעך, ועלכע זענען פעראי? 
DI‏ אֹיִן אַנ'ענגען סאָציאַלען פּערבּאַנד; אַרבּעטס- טײלוּנג, 
װעלכֿע פֿיִרט צוּ דער בּיִלדוּנג פוּן אָרגאַנען; אוּן צװיַשען די 
דאָזיַגע אָרגאַנען קוֹדם:3? ד; פרוּכפּערוּנגס-אָרגאַנען, PT PB‏ 
מענל;יכע אוּן בּיי דיין געליַבּטער װײבּליָכֿע. 

אוּן נאָך: צװיִשען דיָר אוּן דעם װאָלװאָקס, INS WITZ‏ 
שען 07T‏ אוּן דער גאַסטרעאַ ל;ָגט נאָך אַ גאַנצע אוּמגעהוֹיערע 
קייט MD‏ װײטערדיָגע היִסטאָריִשע ענטװיַקלוּנגען. דער 
ערשטער װאָלװאָקס אוּן דיָ ערשטע גאַסטרעאַ פוּן 7777 ענט= 


144 


6 6 


*א 


ha 


793999299 פוּן די העכערע לעבּעדיִגע בּווּאים 
אוֹיף דער ערד. 

דוּ האָסט זעלבּסשטענדיג TR‏ דעם דאָזיגען אײינפֿאַכסטען 
פֿאַל געפוּנען דעם אַזוֹי גערוּפענעם , בּיאָגענעטישען גרוּגד: 
ג עזעץ" 

דער דאָזיַגער געזעץ איז DIS‏ עֶרשטען מאָל גענוֹי ענט= 
װויַקעלט געװאָרען דוּרך העקע ל'ן. ער האָט DIR‏ אָנגערוּפען 
,בּיאָגענעטיִשער* פוּן 97 גריִכֿיִשע װערטער ,בּיאָס* (לעבּען) 
אוּן , גענעא* (אוּמגעפֿער; אָפּשטאמונג); העקעל בּענוּצט דאָס 
װאָרט , גענעא" TI TR‏ פוּן ענטװיקלוּנגס=-געש;כֿטע; דאס גאַנצע 
װאָרט בּאַטייט אַזוֹי אַרוּם: ORT‏ גרוּנד:געזעץ ID‏ דער ענטװיַק? 
לונגס=געשיַכטע PD‏ לעבּען. אוֹיף דעם אייגענטליכען פאַקט האָט 
נאָך פאר העקעלן ענערגיִש אָנגעויִזען פֿריִץ מיַלער, אוּן Bw‏ 
רען געפיַנט מען שוֹין PR‏ דער צייט פוּן אָקענ'ען און נאָך 
פּריַער. די ענטשײידענדיגע פעסטשטעלונג פוּן דעם געזעץ גע" 
MIR 77 DD‏ דעם דריהוּנדערטסטען זייטעל פוּן צװייטען 
בּאַנד פוּן העקעלס , גענערעלע מאָרפאָלאָגיע" פון יאָר 1866, 

העקעל רוּפט דערבּיי אָן די לערע װעגען יענער אַלטער 
ענטװיַקלוּנגס:גײסט איִן דער געשיִכטע MD‏ יעדען הינטיגען 
מיַן פוּן דער חיוֹת:אוּן צמחים:וועלט , פֿיַלאָגעניע" אָדער ,שטאַם: 
געשיכֿטע* (פוּן גריִכיִשען װאָרט , פּיַלאָן* -- שטאַם אוּן , גענעאַ"). 
97 לערע װעגען דער ערינערוּנגס-קייט, VON‏ חזר'ט Tr‏ 
DI‏ איִבּער בּיי דער ענטשטייאוּנג פוּן יעדער אינצעלנער 
בּריאֹה DEIN‏ ער אָן ,אנטאָגעניע', דאָס SFRITIMTINR, DOT‏ 
געשיכֿטע* פוּן גריָכיִשען װאָרט , אנטאַ* — אַנ'אײינצעלנע בּריאה 
אוּן , גענעא"), דאָס ,געזעץ" זאָגט דעריִבּער קוּרץ: דער SIR‏ 
האַלט פוּן דער אנטאָגעניע PR TER‏ זיין גרוּנד:פערלוֹיף TR‏ 
יעדען איינצעלנעם ARD‏ אַ קורצע אוּן שנעלע איִבּער'חזר'וּנג 
פֿון דעם איִנהאַלט פֿון דער פֿיַלאָגעניע. 

בּײ יעדען פוּן די הײנטיגע PR DIA‏ דער חיוֹת? 
אוּן צמחים-װעלט! אוֹיבּ מיַר האָבּען 12 DIR‏ גענוּמען פאַר 
אַ בּיישפּ:ל נוּר דעם װאָלװאָקס, DIR‏ דעם אֵיינפֿאַכֿסטען ‚IND‏ 


143 


קירצער װײילע, אוּן דערבּיי גייען ד; עריגערוּנגען איינע נאָך 
דער אַנדערער PR‏ דעַר בּעשט;מטער אַמאָליקער אָרדענוּנג, 


אוּן Wa m‏ זאָלען נישט בּעטראַכֿטען די זאַך: 23 אַלס 
אַ גײסטיגע ענליַכקייט WIE‏ אַלס אַ רעזוּלטאַט פֿוּן דער FI‏ 
vr‏ פוּן 97 מאַטעריעלע יסוֹדוֹת פוּן בּיידע פּראָצעסען; יעדענ* 
פאַלס מעגען m‏ רוּאיִק זאָגען, אַז די איַנדיַװיִדוּעלע א;ִצטיִקע 
ענטװיַקלוּנג אוּן 97 אַמאָליגע היסטאָרישע ענטװיַקלוּנג געפינען 
Tr‏ צווישען TI‏ אין דעם זעלבּען פערהעלטעניש, װי RR‏ 
סערליַכע ריי פוּן ערשיינוּנגען אוּן איינדרוּקען אוּן אַנ'אינערי 
ליִכע, שפּעטער אוֹיפװאַכֿענדיגע קייט פוּן עריַנערוּנגען. װיַ נוּר 
דער װאָלװאָקס DIR?‏ אַרוֹיס אוֹיף דער פֿרײ זיינע רײיפֿע ליִבּעי 
קעמערלעך, געפיִנען זי Pr‏ שוֹין אוֹיף דעם דאָזיְגען צווייטען 
,עריִנערוּנגס=וועג", זי הוֹיבּען vum IR‏ אַפּעסטער זיַכערקײט 
זייערע האַנדלוּנגען, אַזוֹי 3 אַ זײגער, וועלכען מען האָט אָני 
געדרייט אוּן געלאָזען Ta‏ 

פּרוּב DER‏ דעם דאָזיגען איינפאַכען פאַקט, ועלכען ד: 
װאָלװאָקס:קויל ווייזט דיָר, אוֹיסדריִקען PR‏ דער פאָרם פוּן אַ 
װויַסענשאַפֿטליַכֿען זאַץ, פוּן אַ ,געזעץ"י 

יעדע איינצעלנע װאָלװאָקס:קוֹיל---װעסטוּ זאָגען -- מאַכט 
דוּרך Tea, PR‏ פוּן x‏ אינד;װיִדוּעלער ענטװיקלונג גאַנץ 
שנעל אוּן אויטאָמאַטיֵש PR‏ דער אַלטער אָרדענוּנג נאָכאַמאָל 
97 זעלבּע ענטװיקלוּנגס-שטוּפען, וועלכֿע IR‏ אוּר-עלטערן 
האָבּען אַ מאָל געשיכֿטליך דוּרכגעמאַכֿט, װען זי האָבּען Tr‏ 
ערשט צוּם ערשטען מאָל ענטװיַקעלט בֹּיַז צוּם װאָלװאָקס. 

דוּ דאַרפסט שוֹין DEN‏ פערשטיין נאָך דעם גאַנצען פער* 
לוֹיף פוּן די געשעעניִשען, װעלכע ART PR‏ דיַר דאָ פאָרגע* 
שטעלט, אַז PN‏ דעם דאָזיְגען געזעץ" שטעקט אייגענטליך ניִשט 
קיין שוּם כּישוּף. 

PR‏ דעם דאָזיָגען ,געזעץ", װעלכֿען דוּ האָסט אַליין ענט. 
דעקט, האָסטוּ געפיִנען אַ װערטפֿולען אוֹצר: דוּ האָסט געפונען 
אַשליסעל צוּ אַלע ענטװיִָקלוּנגסיפאַקטען איִן דעם 


142 


אייערלעך 738 חִיוֹת אַרויסרוּפען דעם דאָזיִגען דערמאָנענדיָגען? 
שטויס: מען האָט דאָס אײי:קעמערל גערייצט Bm‏ מאגנעזיוּם? 
כֿלאָריַד, DD‏ שװעבּעל:זויער אָדער מיַט פּשוּט'ן מאַסאַזש. דאָס 
נאָך ניַשט בּאַפּרוּכטיַגטע איי:קעמערל האָט דאַן אָנגעהוֹיבּען 
דוּרכצופירען 97 צוּטיילונג. עס איִז פעסטגעשטעלט, אַז די צוּ= 
נוֹיפמיִשוּנג פוּן בּיידע קערענדלעך פוּן די קעמערלעך (דעם אי 
קערן אוּן דעם זוֹימען-קערן) רוּפֿט בּאַלד אַרוֹיס די נאָנטסטע 
האַנדלונג, נוּר פּונקט אַזוֹי, װײָ בּיי אוּנזערע עַריַנערוּנגען דאַר= 
פֿען mn‏ ניַשט האַבּען דעם דיַרעקטען אַלטען איינדרוּק, אוּן עס 
איִז גענוּג DIT‏ אַ סוּראגאַט אַ װאָרט, MIR‏ אַזוֹי קוּמט RD‏ 
ווייזט אוֹיס, אוֹיך איַן דעם DD RD‏ דעם איי, דײַ קרוֹב'ישע 
כעמ!קאַליען דערמאָנען אפשר אָן דעם ריח פוּן דעם נאָנטען 
זוֹימען:קעמערל. דער מאַסאַזש דערמאָנט אפשר DIT IN‏ גערן= 
דער, װאָס קוּמט פאָר TR‏ דער אימאַסע בּשעת דער צוּנוֹיפ= 
PD A909‏ די קערנדלעך. דעם אײגענטליַכען עצם און DIT‏ 
צוועק פוּן דעם בּעפרוּכטיגוּנגס-אַקט: דיַ צוּנוֹיפמיַשוּנג פוּן צוויי 
איִנדיְװויַדוּאוּמס אוּן PD‏ זייערע כראָמאָזאָמען=מאַסען קאָנען נאַ= 
טיַרליַך די סוּראָגאַטען ניִשט פֿערטרעטען. WAR‏ דעם סיגנאל 
RD‏ דער נאָנטסטער האַדלונג היִבּען זיי JM‏ געגעבּענעם מאָ= 
מענט. 

JAN‏ פּונקט װ; עס קוּמט פֿאָר 92 אַנ'עריַנערוּנג, װאוּ 
איין אײינדרוּק רוּפֿט אַרוֹיס דעם אַנדערען, IR‏ רוּפט אוֹיך דאָ 
אַרוֹיס דער צוּטיילונגס:אַקט 97 נאָנטסטע שטוּפע: לֹיַ קעמער= 
לעך שטעלען 71 אוֹיס PR‏ אַ בּעשטיַמטער אַרדנוּנג, איַן IT‏ 
פאָרם פוּן א הוֹילער קוֹיל, אוּן דאָ קוּמט װייטער די לעצטע 
שטוּפע -- ד; אַרבּייטס=טיילונג, די געשיַכֿטליַכֿע ענטװיַקלוּנג בּאַ= 
שטיִמט 77 אָרדנונג PD‏ 97 האַנדלוּנגען; HR‏ סטאַציע װעקט 
MIR‏ בּאַלד נאָך TI‏ ד; אַנדערע. פּונקט m‏ עס קוּמט IND‏ בי 
אוּנז PR‏ זכּרוֹן, װען עס ערװאַרט FIR‏ אַלטע געשעעניַשעךּ 
DIR‏ עריָנערוּנגען, װאָס זענען פערקניפּט INT‏ אַסאָציאַציעס 
דאָס, װאָס ס'איַז אַמאָל פאָרגעקוּמען IN‏ משך PB‏ זייער אַ 
לאַנגער צייט גייט IT IT‏ אוּנזער זכּרוֹן איִן משך פֿוּן אַ 


141 


4 שיט - 


Be 
Eu 


אוּן 7 אױספּרובען פאַר דער נוּצל;כקײט. די par‏ װאָל: 
װאָקס:קול מאַכט שוֹין דוּרך דעם דאָזגען װעג גאַנץ זיַכער 
אוּן קאָנסעקװענט, 

דוּ קאָנסט 077 ד: פערהעלטניִש צװיִשען די צוויי ערשיינוּנ: 
גען ערקלערען m‏ דוּ ‚vom‏ לוֹיט דעם, װעלכֿע אָנשוֹיאוּנג דיּ 
האָסט TR‏ דער ערבּליכקייט:פראַגע. דוּ קאָנסט בּעטראַכֿטען די 
SAT‏ ערשיינונגען אַזוֹי װיַ אַ טוֹיטען אָבּיעקט אוּן גאַנץ רוּאיג 
זאָגען; דעמאָלט האָט זיך פוּן אַ פּערפּלאָנטערטען שפּיֵל פוּן צוּ 
פעליג-ענטשטאַנענע כּוֹחות:פערהעלטניַשען געדאַרפט בּיַסלעכ= 
ווייז אוֹיסבּ;לדען אַ לעבּענס:פעאיַקע זאַך, ‚DIR‏ דאַגעגען, PR‏ 
שוֹין דער מעכאַנִיָזם איינגעשטעלט PR‏ דער געהעריַגער אָרך: 
נוּנג אוּן דער גאַנצער זייגער גייט שוֹין דעריַבּער ריַכטיג, 

אָדער דוּ קאָנסט די איינצעלנע קעמערלעך PR‏ בּיידע פאַלען 
בּאַטראַכטען אַלס לעבּעדיַגע בּרוּא:ם, דאַן װעסטוּ זאָגען: אַ מאָל 
זענען די בּעזונדערע איִנסט;נקטיוװוע האַנדלונגען )27 צוּנוֹיפגֵי= 
סוּנג פֿוּן בּיידע קעמערלעך, דער סאָציאַלער פערבּאַנד, די IR‏ 
בּייטס:טײלוּנג) ערשט בּיַסלעכװײַז אוֹיף װעלכען ס'איַז װעג 
אַרײנגעשלאָגען געװאָרען די איינצעלנע בּרוּאיִם ESP PR‏ 
DIN‏ זענען שוֹין די דאָזיִגע איַנסטיַנקטען איינגעשטעלט 92 די 
בּרוּאיִם TR‏ אַ פעסטער אָרדנונג, זיי שטוֹיסען די בּרוּאיִם צוּ 
אַבּעשטימטער האַנדלוּנג אוּן איין פּערענדיגטע האַנדלוּנג רוּפט 
בּאַלד נאָך זיַך אַרוֹיס 7? אַנדערע. 

אוּן MI‏ געוזאָגט, TR‏ דער דאָויַגער הינטיַגער גלאַטער 
פערלוֹיף פוּן די האַנדלונגען לוֹיט Pr‏ געזעצמעס;גקייט שטאַרק 
72929 צוּ אַנ'עריַנערוּנגס-ערשיינוּנג. אַ בּעשטימטער שװאַכער 
שטוֹיס רוּפט אַרוֹיס אַנ'עקװײָואַלענט פוּן די אַלטע געשיכֿטליכע 
געשעענישען פּונקט אַזוֹי, 31 עס װעקט Tr‏ אוֹיף PR‏ אוּנזערע 
געה;ָרען אַנ'עריַנערוּנג. די צוּנוֹיפמיִשוּנג ID‏ דעם איי:קעמערל 
מיִט DIT‏ זוֹימען=קעמערל גיַט דעם שטוֹיס, ועלכער , דערמאָנט* 
אָן DEIN IN ‚DIT‏ דאַרף פאָרקוּמען 77 צוּשפּאַלטונג אוֹיף פיל 
קעמערלעך, 77 37972 פוּן אַ סאָציאַלער קאָלאָניע. מען האָט 
געפּרוּבט דוּרך קיִגסטליבֿע מיִטלען בי נאָך ניֶשט בּעפּרוּכֿטיִגטע 


140 


געווען אַנ'אײנצ;ג קעמערל, אַנ'אוּמבּעװעגליך איי-קעמערל. צױּ 
דעם דאָזיִגען אײנציגען קעמערל TR‏ צוּגעקוּמען נאָך אַ קלענער 
צווייט קעמערל: אַ בּעוועגליַך זוֹימען:קעמערל. בּיידע קעמערלעך 
האָבּען זיִך צוּנויפֿגעגאָסען אוּן געבּוֹירען פוּן IT TI‏ שפּאַל: 
AB‏ אַ געװיַמעל נייע קעמערלעך. די דאָזיִגע נייע קעמערלעך 
האָבּען זיִך בּאַלד פֿעראײנ;גט איִן אַ סאָציאַלען פּערבּאַנד. אוּן 
TR‏ דעם דאָזיִגען פּערבּאַנד איִז ענטשטאַנען אַ געװיַסע אַרבּעטסי 
טײילוּנג, וועלכע װעט בּעשאַפען TER‏ דער װאָלװאָקס:קל 373 
איי+קעמערלעך פאַר דער װײיטערדיָגער פרוּכפּערונג, 

דוּכֹט TR‏ דיַר BON‏ אַז ד; דאָזיִגע בּיידע ערשײנוּנגען: 
איינע פוּן דער אוּר-אַלטער צייט, פוּן פאַר דעם קאמבּריַשען 
בּרעג, פוּן פאַר דער עקזיַסטענץ פֿוּן מענשען, אוּן די צווייטע, 
וועלכע קוּמט פֿאָר היינט פֿאַר דיינע אוֹיגען --- זענען פּוּנקט 
דיַ זעלבּע? 

יאָ, זייערע ענטװיַקלונגס-שטוּפען זענען טאַקע איַנגאַנצען 
דיַ זעלבּע. יעדע װאָלװאָקס:קוֹיל BORD‏ דוּרך היינט PR PR‏ 
איִנדיַװוידוּעלער ענטװיַקלונג גענוֹי די זעלבּע קליינע קייט פוּן גע: 
שעעניִשען אוּן פאָרמען, װעלכֿע זענען פארגעקוּמען IN‏ דעם 
אַלטען פאַרצייטענס, װען ס'האָבּען זיַך צוּם ערשטען מאָל גע+ 
נוּמען ענטװויַקלען פוּן איינקעמערלדיָגע בּרוּאיִם פּיִלקעמערלדיָגע 
װאָלװאָקס;ִישע פערבּאַנדען. 

אוּן עס TIN‏ פּערהאַן נוּר איין אײנציַגער אוּנטערשייד. 
דאָס, װאָס עס קוּמט היינט פאָר בּיי דער װאָלװאָקס:קױל PR‏ 
אַגאַנץ שנעלען אוּן גלאַטען טעמפּ, אַזוֹי mM‏ לוֹיט אַנ'אָנגעדרײטען 
מעכאַניַזם, דאָס איִז אֹיִן יענע אַלטע טעג, PR‏ די טעג, װען די 
װאָלװאָקס:קוֹילען האָבּען זיִך ערשט אָנגעהוֹיבּען צוּ ענטװיַקלען, 
פֿאָרגעקוּמען זייער לאַנגזאַם, שטוּפע נאָך שטופע TR‏ משך פוּן 
אַנ'אוּמגעהוֹיערער צייט, PR‏ משך PD‏ אַ לאַנגער קייט דוֹרוֹת. 
גאַנץ, גאַנץ לאַנגואַםס האָט יענע אַלטע דוֹרוֹת:קייט געדאַרפט 
געפֿיַנען פאַר זיִך יעדע נייע סטאַציע בַּיי טוֹיזענטער פארויק? 
לוּנגען, פּרוּבען, אוֹיסװאַלען, שטערוּנגען, גאַנץ לאַנגזאַם האָט אַדוֹר 
נאָך אַ דוֹר געמוּזט ענטדעקען יעדע װײיטערדיגע איינצעלנע שטופע 


139 


Yu געווען זיין געשיָכטליִכע ענטװיִקלונג! פריַער זענען‎ TER 
געווען איינקעמערלדיגע בּרוּאִים. די דאָזיִגע איינקעמערלדיגע‎ 
האָבּען נאָך אַ געװיַסער ענטװיקלוּנגס-צייט זיִַך גענוּמען אוֹיפֿ:‎ 
אַ בּעװעגליִכֿע‎ NE געזוכט צוּ‎ PT פיָרען אַזוֹי, אַז זיי האָבּען‎ 
N אַגרוֹיסע,‎ DOW קלענערע איינקעמערלדיגע בּריאה האט‎ 
צוּנוֹיפּגעגאָסען אוּן געבּוֹירען‎ TI שװער-בּעװעגל;ָכע. זיי האָבּען‎ 
געװ;ָמעל נייע אינקעמערלדיגע,‎ N דוּרך אָפּשפּאַלטונג‎ IT פוּן‎ 
עס האָט געקאָנט דוּרכגײין זײיער אַ לאַנגע צייט, אוּן דער‎ 
מער אוֹיף קיין האָר ניִשט געריָרט פוּן‎ IT האָט‎ BINDEND 
געקוּמען אַ נייע ענטװיַקלונגס-שטוּפֿע.‎ DIR דערנאָך‎ DIR דעם‎ 
צוּנויפֿגענוּמען איַן א סאַציאַ=‎ TI פיל איינקעמערלד;גע האָבּען‎ 
אָנגעה=‎ TI דעם דאָזיגען פּערבּאַנד האָט‎ PN לען פּערבּאַנד.‎ 
ערשטע אַרבּייטס:טײלוּנג. עטליַכע קעמערלעך האָבּען‎ ?T בּען‎ 
די פּרוּכפּערוּנג פאַר'ן גאַנצען פֿער:‎ PT א;בּערגענוּמען אוֹיף‎ 
האָבּען פוּן זיַך אָפּגעשפּאָלטען פֿאַר דער‎ TOR בּאַנד, נוּר זיי‎ 
גאַנצער קוֹיל זוֹימען:קעמערלעך אָדער אייקעמערלעך.‎ 

דוּ האָסט געזען, 2 אַזוֹי די דאָזיַגע שטוּפען האָבּען זיַך 
ענטװיקעלט איינע פוּן די אַנדערע. 97 דאָזיַגע איינפאַכֿע ענט? 
װויִקלוּנגסליַניע האָט IT‏ פאַרנוּמען אַ שטיִק געשיַכטע, װאָס 
האָט געדוֹיערט אַ לאַנגע צייט אוּן װאָס TR‏ שוֹין IT‏ זייער 
אַלט, 925 עלטער, 21 יענער אלגאָנקיַש:קאמבּריִשער בּרעג... 

DEN‏ בּעטראַכט נאָך אַ מאָל די איינצעלנע װאָלװאָקס= 
קוֹיל. אָבּער דאָס מאָל פערגעס איַר גאַנצע געשיַכטליכֿץ בּעִי 
דייטונג, פערגעס אַלץ, װאָס קאָן איַן DR‏ דערמאָנען דאָס 
אַמאָליַגע לעבּען אוֹיף דער ערד, די אַמאָליַגע ענטװיַקלוּנג. נעם 
די קליינע קוֹיל בּלוֹיז אַלס איינצעלנע בּריָאה פֿוּן היינטיגען 
ARD‏ אַ בּריָאה, װאָס לעבּט איִנדיְויִדוּעל אוּנטער דער זעלבּער 
זוּן, וועלכע שפּיַנט אוֹיך 777 אַרוּם מיַט DR‏ גאָלדענער נעץ,.- 
נעם ?T‏ אַלס גריִן פּיַנטעלע, װאָס טראָגט TR TI‏ דער מיָנוּט 
IR 22007‏ דעם קריסטאליבּלוֹיען שטראָם. I‏ אַזוֹי ORT PR‏ 
דאָז;ְגע בּעשעפענישל איִנד;יְװיִדוּעל, פֿאַר TI‏ , ענטשטאַנען"? מיַט 
אַ פערהעלטנ;סמעסיג גאַנץ קוּרצער ציט צוּריִק IR‏ עס נאָךף 


138 


= װיִדער אָנהוֹיבּען בּיים װאָלװאָקס. PR‏ מיין, אַז די 
! גרויסע ליַניע, דיַ גאַנצע ליַניע איַז דיַר שוֹין איִצט אי 
גאַנצען קלאָר. פוּן דעם אוּר-בּעשעפעניש, װאָס האָט DM‏ זיַך 
פאָרגעעטעלט ניִשט מער PR m‏ קעמערל, װאָס TR‏ נאָך 
ניִשט געװװען Dom‏ מאַן אוּן ניִשט פרוֹי, PR‏ װאָס האָט TI‏ 
געפֿרוּכפּערט צוּשפּאַלטענדיָג TI‏ אוֹיף צװיי העלפט. 72 צוּ 
דעם העכערען בּעשעפעניָש, װאָס בּעשטיט פוּן אַ מיַן פֿער: 
בּאַנד כּוּן 95 קעמערלעך אוּן װאָס שטעלט I Bm‏ דאָך פאָר 
TR‏ אײנהײיטליכֿע איִנד;ַװיָדוּאַליַטעט. אַבּעשעפעניש, װאָס האָט 
92 זיִָך איינגעפּ;יָרט די אַרבּייטס:טײלונג אוּן האָט אַזוֹי אַרוּם 
פֿערטײלט זיינע קעמערלעך PR‏ בּעזונדערע אָרגאַנען. אוּן װאָס 
22193 אַ ספּעציעלען אֶרנאַן RD‏ דער פרוכֿפּערוּנג, וועלכע 
געפֿיַנט PT‏ אָדער געַפֿיַנט זיַך ניַשט PR‏ אַ געװיַסער פֿערבּיג= 
Om AT‏ דעם לעבּען פוּן די איַבּעריַגע קעמערלעך פוּן אָרגאַ? 
TR ‚DM‏ דער דאָזיַגער אָרגאַן קאָן זיין אַ מענליַכער אָדער אַ 
װײבּליַכער. ער קאָן אוֹיסטיילען כּוּן זיָך איינצעלנע זוֹימען-קע: 
מערלעך אָדער איינצעלגע איי-קעמערלעך. ווֹימען-קעמערלעך 
אוּן איי:קעמערלעך, וועלכע מיַשען זיַך צוּנוֹיף בּיי דער ya‏ 
העפטוּנג, שטרענג אויסמיידענד;יג דערבּיי IT‏ איִנצוּכט. אוּן PD‏ 
זייער צוּנוֹיפמיָשוּנג װאַקסט ערשט שפּעטער אוֹיס די נײיע 
בּריאה. 
אוּן װעגען דעם לעצטען, װעגען דעם אויפֿװאַקטען pa‏ 
דער נייער בּריאה װיִלען m‏ דאָ זאָגען נאָך אַ װאָרט, - אַ 
װאָרט, װאָס בּעריַרט, אמת, װיִדער דאָס שװערע פּראָבּלעם 
7% דער ערבּליִכקייט, אָבּער TR‏ אַ מער קלאָרען פּונקט, 
בּעטראַכט נוּר אוּן פערגלייך זאָרגפעליג NS‏ ערשינוּנ= 
גען. אָט האָסטוּ דאָ אַ װאָלװאָקס:קנול, אָדער וועלכען ס'איַז 
מער ענטװיַקעלטען, ענליכען פֿ:7:קעמערלד;גען פערבּאַנד. װאָס 


137 


MN am לעצטן פֿאַל מוּז די פּראַגע‎ m אָגעשטאַבען!.‎ ar 
-אוֹיפהוֹיבּען ד: מעגשהייט אוֹיף אַ העכערע מדרגה, איבּערגעי‎ 
לאָזען װערען דעם זעלבּען נאַטיַרליַכען אוֹיסװאַל, װעלכער‎ 
לעבּענס:‎ DIS ראָט בּיַסלעכװײז אוֹיס די װײניגער צוּגעפּאַסטע‎ 
-קאַמף אוּן לאָזט נוּר איִבּער די צוּפעל;ג:ענטשטאַנענע גוּטע‎ 
פראַגע װערט נאָך היינט דוּרך דער‎ BIST יװאַריאַנטען. די‎ 
AIR טאַקע‎ TER לעזונג‎ MR געלעזט. אוּן‎ DON :װיַסענשאַפֿט‎ 
ג;ג איַן אַ גרוֹיסער מאָס 75 די ערפֿאַרוּנגען, פוּן די ערפאָל‎ 
גען פֿון דער זעלבּער פּעדאַגאָגיִק, קוּרץ: עס שטײט:פֿאָר א‎ 
-גרוֹיסע, כּמעט נאָךְ גיִשט אָנגעהוֹיבּענע פּיאָנער-אַרבּעטי=‎ 


פּינקטל;כֿקײטען* בּיי די ריַנג-אָפּטפּאַלטונגען, אָדער אַדאַנץ 
פּערשיִדענע צוּפעליגע קרייצוּנגען בּיי ‏ דער געשלעכּטליַכער 
ליבּע, אָדער אוֹיךְ 22933 יענע דערמאָנטע דוּרכדרינגליָכע 
DD‏ אָדער טעמפּעראַטוּר:ענדערוּנגען, װעלכֿע האָבּען זיִך אַרײ? 
געגעסען IN‏ די צוֹיבּער:ריַנגען. פוּן דעם דאָזיִגען 193299232 
פּערשיַדענאַרטיַגען מאַטעריאַל האָט דאַן דער דאַרװיִניסטיִשער 
גאַטיִרליִכער אויסװאַל געדאַרפט אוֹסויילען נוּר 37 װאַריאַנטען, 
וועלכע זענען געװוען מער צוּגעפּאַסט צוּ די אוֹיסערליִכֿע בּע= 
דיַנגוּנגען פוּן לעבּען; 97 ניַשט:צוּגעפּאַסטע זענען אויסגעראָט 
געװאָרען. דער דאָזיגער מעטאָד איַז, נאטיָרליך, FD‏ אוּמזיַכע? 
רער, m‏ דער ערשטער. לוֹיט דער ערשטער טעאָריע האָט דער 
נאַטיַרליִכֿער אוֹיסװאַל געדאַרפט נוּר אויסראָטען פערשיַדענע 
אָפּנײגוּנגען פוּן דער גלײכֿער ענטװיַקלוּנגס-ליניע. לויט דער 
צווייטער האָט דער נאַטיָרליַכער אוֹיסװאַל געדאַרפט DIR TÜR‏ 
בּוֹיען דאָס גאַנצע העכערע לעבּען. היִסטאָריִש קאָן מען דאָס 
אַזוֹי בּעצײכֿענען: דיי ערשטע טעאָריע נייגט TI‏ מער צוּ דער 
עלטערער לערע לאמארק'ס, 97 צווייטע שטיַצט MIR TI‏ דאַר= 
װיַנס לערע, אָבּער זי גייט וייט אַרוֹיס פוּן די גרעניַצען פוּן 
דאַרװיַנס אנשויאוּנג; זיַ איַז אַ מיַן היַפער:דאַרװיַניָזם. דער 
הוֹיפּט:פערטרעטער פֿוּן דער לעצטער אָנשוֹיאוּנג, ‚RAD‏ 
העלפט זיַך אַרוֹיס בּיים בּעווייזען די ריַכטיַגקײט כוּן זיין טע= 
אָריע DIA‏ אַ גאַנצען בּיַננטעל היָלףהיפּאָטעזען. WR‏ קאָנען אָבּער 
TR DW)‏ אוּנזער בּעגרענעצטען שמוּעס װעגען דער 9273 Tr‏ 
אַרײנלאָזען PR MD IR‏ דער דאָזיַגער פּראַגע, 

77 לעזונג פוּן דער דאָזיַגער פראַגע האָט אוֹיך אַ גע* 
װאַלדיגע בּעדייטונג IND‏ אוּנזער מענשליַכער פּעדאַגאָגיִק. עס 
שטייט אַ פּראַגע: ציַ װעט אוּנזער ערציַעריַשע אַרבּיט ענדליך 
נאָך אַ געװיַסער צאָל דוֹרוֹת בּכלל העכער אוֹיפהוֹיבּען דעם 
גייסטיגען מצב פֿון דער גאַנצער מענשהײט! אָדער ציַ BIN‏ 
TR‏ אוֹיפגאַבּע כּסדר זיין, וי בֹּיִז איִצט, צוּ ענטװיַקלען va‏ 
צוּ דער העכסטער מדרגה נוּר דיַ נאַטיָרליַכֿע גוּטע װאַריאַנטען; 
דיַ טאַלאַנטען, בּשעת די ערגערע װאַריאַנטען װעלען כּסדר 


135 


,ג*, WII‏ וערט דוּרך דיַ אוֹיסערליַכע איינדרוּקען אוֹיף אַ 
געהעריגען אוֹפן פֿערענדערט. 

נאַטיַרליך, איִז אוֹיך אוֹיף אַזאַ אוֹפן נאָך ניִשט אַלץ קלאָר. 
אָבּער עס שאַדט ניִשט אוֹיך TR‏ אוּנזער געש;כטע פוּן דער 9275 
אָנצוּווייזען פֿון צייט צוּ צייט MIR‏ דעם שאַרפען קאַמף, װעל* 
כער װערט געפ;ָרט TR‏ דער וװיַסענשאַפּטליַכער װעלט אַרוּם 
Yyomya‏ פראַגען. PR‏ גיַבּ 97T‏ 99552 ניִשט PR‏ דעם דאָזיָגען 
בּוּך קיין פעלזען:פעסטע מיינונגען פוּן דער װײַסענשאַפטליַכער 
וועלט. זאָל זיין TIER‏ אוּנזער שמוּעס אַ שטיָק יעגער:פרייד. דער 
יעגער קוּקט MUST‏ אוֹיס די געלעגענהיט צוּ געבּען אַ שאָסן 
אַזוֹי יאָגען מיַר אוֹיך אוּן זוּכען די װיִלדע חיה, װאָס ענט= 
לוֹיפט אוּן בּעהאַלט TI‏ פּאַר אוּנז - דעם אמת. אָבּער ORT‏ 
יאָגען לוֹינט Tr‏ שוֹין צוּליִבּ דער ריינער לוּפט, צוּליִבּ דעם 
װאַנדערן אוּן אַרוּמבּלאָנדזשען איַן דער װאַלד:פֿריַשקײט, PR‏ 
דער אוּנבּעריָרטער נאַטוּר=הערליַכֿקײט. 

IR‏ 1 אוֹיך בּעמערקען, IR‏ דערפֿון 9 IR‏ די פראַ: 
גע װעגען דעם איִבּערגעבּען בּירוּשה די ערװאָרבּענע אייגענ= 
שאַפטען װעט געלעזט װערען, PR‏ אָבּהענגיג אַ צװייטע זייער 
װיִכטיגע פראַגע: די פֿראַגע װעגען דעם טעמפּ פֿון דער ענט? 
וויִקלוּנג פוּן דעם העכערען אָרגאַניַשען לעבּען אוֹיף דער ערד, 
797 מען זאָל אָננעמען, אַז דיִרעקטע פערענדערונגען פוּן אָרגאַ= 
נען צוּליִבּ דעם שװאַכֿען אָדער שטאַרקען געבּרוֹיך, אַז איִבּונג 
אוּן איַנדיַװיִדוּעלע ערפֿאַרונגען האָבּען זיִך בּיִסלעכֿװײז - זאָל 
זיין גאנץ לאַנגזאַם-- סוֹף כֹּל סוֹף איַבּערגעגעבּען די וייטער* 
9227 דוֹרוֹת, -- װעט מען מוּזען אנערקענען, IR‏ די ענטװיַקלוּנג 
TR‏ דעם זיִן פוּן כּסדר'דיָגער צוּפּאַסוּנג אוּן בּעהערשוּנג פֿוּן 
דער אוֹיסערליִכֿער װעלט איַז צוּגעגאַנגען פערהעלטניסמעסיג 
גאָר שנעל אוּן קאָנסעקװענט. אוֹיבּ אָבּער די דאָזיַגע ערװאָר= 
בּענע אײגענשאַפֿטען זענען ניִשט איַבּערגעגאַנגען בּירוּשה, 
האָבּען 77 נייע, העכֿערע בּרוּאים געקאָנט ענטשטיין נוּר אַ 
דאַנק פערשידענע צוּפעליגקייטען, אַדאַנק די דערמאָנטע DON.‏ 


134 


Tr‏ שפּעטער מיַט דער Pan‏ פוּן דעם גאַנצען נערװעסיַסטעם 
פּערשפּרײטען איַבּער דעם אָרגאַניִזם אוּן אַלס אָפּגעשװאַכֿטער 
אָפּקלאַנג אָנריָרען אַלע איִבּעריְגֶע קעמערלעך פוּן דעם אָרגאַ? 
ניָזם, אוּן אוֹיבּ מען נעמט-אָן, אַז די 92279299 ליַבּעיקעמער= 
לעך האָבּען אוֹיךְ ד; פעאיגקייט אַרײנצוּגראָבּען TER‏ זיך ערי: 
נערוּנגס-צײיכֿענס - איָז 97 הוֹיפּטיזאַך ערקלערט. אוּן עס PR‏ 
פערשטענדלעך, אַז עס איַז 201 אַ לאַנגע, אוּנאוֹיפהערליכע 
PN‏ פוּן 097 זעלבּען אוֹיסערליַכען איינפלוּס, פּדי דאָס, 
װאָס ס'האָט זיַך PR‏ די געהיָרן - איַן דער ערשטער איַנסטאַנץ - 
בּאַלד אַרײנגעגראָבּען DIR‏ אַ מאַטעריעלער שפּוּר, אַלס ,אַנ'ע: 
ריַנערוּנג", זאָל אַלס אַזעלכע Mm Tr‏ עס TR‏ אַרײנגראָבּען 
אוֹיךְ PR‏ די ליִבּע=קעמערלעך. 

עס האַנדעלט TI‏ דאָך ניַשט דער עיקר PR‏ דעם, m‏ 
IR‏ דער דאָזיַגער װעג גייט פוּן דיַ געהיַרן 38 דעם X‏ 
קעמערל, נוּר PR‏ דעם, IN‏ דאָס אייקעמערל דאַרף זיין אַזוֹי 
סענסיטיָװו אוּן Der PR‏ געהיָרן:ענליַך, אַז עס זאָל PR‏ וי 
עס איַז פּיַלען 97 אײנפּלוּסען, וועלכע טרעפען דיַ געהיָרן 
דערמיַט האָבּען Tr mm‏ אוּנבּעמערקט דערנענטערט צוּ אוּנזער 
פּריִערדיַקען בּיישפּ;ל מיָט DIT‏ בּער:זוּמער-פֿויגעלע, בּיי FIN‏ 
כֿען 97T‏ קעלט האָט פערענדערט 97 פאַרבּ פֿון 7 פּליַגעל PR‏ 
געװיִרקט ווייטער בּיַז'ן צווייטען MT.‏ אוּן דער דאָזיִגער 92= 
Far‏ ענטפערט אונז PIR‏ אוֹיף דער װײטערדיִגער פראַגע: צי 
בּאַהאַלט שוֹין ORT‏ איי:קעמערל אָדער דאָס זוֹימען=קעמערל PR‏ 
Tr‏ דיַ געהיָרן פוּן דעם שפּעטערדיָגען קיַנד, PR‏ װעלכע עס 
קאָן פאַר דעם דאָזיִגען קיַנד צוּנוֹיפזאַמלען די ,עריַנערוּנגען". 
די געהיָרן זענען נאָך PR‏ דעם איי ניִשטא, פּוּנקט PR mM‏ 
097 בּער:שלייערל איַז נאָך DON‏ געװען דאָס שפּעטערדיַגע 
9992990 פוּן דעם ינגען זוּמער:פויגעלע. אָבּער מיַר האָבּען 
דאָרט בּיִלדליִך געזאָגט: עס TR‏ געװען אַ ירושה:צייכען ,פ' 
אוֹיף DIT‏ ריַנג, אוּן דער דאָזיגער צייכן IR‏ פּערענדערט גע: 
װואָרען. דטָ איִז ווייטער פאַראַן דער ענטשפּרעכענדיַגער ציכן 


133 


ii he u a ı Dee 


בּעיקעמערלעך, MN‏ אין אַזאַמעל:קאַסטען. דוּ בּעמערקט דאָ 
מסתּמא בּאַלד, IN‏ די דאָזיגע היַפאָטעוע TERM)‏ בּאריָמט ya‏ 
װאָרען אַלס ,פּאנגענעזיס') מאכט אייגענטליך PR‏ דער שטיל 
אַתֹּל ID‏ דער גאנצער אַרבּײטס=טײלונג צװיַשען די ליבּע:קע: 
מערלעך אוּן די ניַשטליַבּע:קעמערלעך: אלע קעמערלעך פוּן 
דער קאֲלאָניע, אוֹיבּ זי שפּאַלטען פוּן זיך אוֹיך אָפּ לעבּעדיָגע 
טיילעכלעך, בּלייבּען, אַזוֹי 13 זאָגען, ,פאַרשעמטע" ליִבּעיקע? 
מערלעך, אוּן ד; אמת'ע ליבּע:קעמערלעך זענען אייגענטליך נוּר 
אַזאַ מיַן זאַמעל:פּונקט, RN‏ ד; אַלע בּעזוּנדערע אָפּשפּאַלטוּנגען 
קוּמען זיִך צוּנוֹיף אוּן װערען, גלייך m‏ איַן דעם פּאסט-אַמט, 
געבּראַכט TR‏ אָרדענונג. די בּעזונדערע שפּאַלטטײלעכּלעך 
מוּזען TEN‏ אַרוּמװ;מלען מאַטענװײז TR‏ דעם גאַנצען קערפּערן 
די אמת'דיגע ליבּע:קעמערלעך האָבּען נוּר די אײיגענשאַפֿט צוּ 
פאַרהאַלטען ד; דאָז;גע ארוּמװיָמלענדיגע טיילעכלעף, 

FIIR‏ וי מען קאָן זיִך ד: דאָזיגע טײלעכֿלעך פאָרשטעלען 
DIS MM‏ קלענסטען, האָט גוּסטאַו יעגער, דער בּאַריִמטער גייסט? 
רייכער זאָאָלאָג, זיִך פאָרגעשטעלט, אַו זײי שטעלען vn‏ זיך 
פּאָר נישט מער װ! אַ ריח: יעדער קעמערל גיט אַרוֹיס זיין אינ: 
דײַװידוּעלען MI‏ אוּן די דאָזיְגֶע רִיחוֹת האָבּען די אייגענשאַפט 
(וויָ אַזוֹי דאָס קוּמט ‚IND‏ האָבּ IR‏ קיינמאָל רעכט ניַשט פער: 
שטאַנען) אוֹיפצוּבּוֹיען אוֹיך אַזעלכע קעמערלעך vom‏ אַלע זייערע 
ערפֿאַרוּנגען; דערבּיי זענען די RR‏ זוֹימען:קעמערלעך אוֹיך 
נוּר אַזעלכע זאַמלער פוּן די דאָזיגע ריחות. 

מיָר דוּכֿט זיִך, אַוֹ 7: דאָזיִגע אוּן ענליַכע מער אָדער 
װייניָגער גײסטרײכּע טעאָריעס זענען מער קאָמפּליַציָרט, וי 
ס'איִז נוֹיטיג, אייגענטליך געפינען TI‏ דאָך די ליַבּע=קעמער: 
לעך 722 צוּ זייער רײפֿקײט PN‏ א רעאַלער ענגער פערבּינדוּנג 
DD‏ דער גאַנצער קאָלאָניע. אַלע אויסערליַכע איינפּלוּסען, װעל. 
5 טרעפען וועלכען ס'א;ז פונקט פוּן דער קאָלאָניע, קאָנען Pr‏ 
בּ;סלעכֿװײז פּערשפּרייטען WER‏ דער גאַנצער קאָלאָניע אוּן 
אַזוֹי אַרוּם טרעפֿען אוֹיך 77 ל;בּע+קעמערלעך. יעדער איינדרוק, 
DIS‏ בּיישפּיל, װעלכֿער pr PR TI DENN‏ די געהיָרען, קאָן 


132 


גאַנצען 97 ערשיינוּנג, װעלכע מיָר 79299 איִבּער בּיי AIR‏ 
נערוּנג. סעמאָן איַז געקוּמען צוּם BON‏ אַז, אַלענפאַלס 
בּנוֹגע די מאַטעריעלע יסוֹדוֹת פֿון בּיידע פּראָצעסען, האָבּען מיָר 
דאָ צוּ טוּן ניִשט נוּר מיַט אַנ'אַנאַלאגיע, DM‏ אַנ'ענליַכקײט, 
נוּר DD‏ אַנ'אידענטיַטעט: IR‏ בּיידע פּראָצעסען קוּמען IND‏ אוֹיף 
איין אוּן דעם זעלבּען אוֹפֿן, די ליִבּע=קעמערלעך בּוֹיען אוֹיף 
די נייע ‚Ra‏ 97 נײיע פּיַל:קעמערלדיַגע קאָלאָניע לוֹיט די 
זעלכּע געזעצען, װעלכע מיַר קאָנען שטרענג װיַסענשאַפּטליַך 
בּעצייכענען אַלס ,עריִנערוּנגס:געזעצען". 

דער דאָזיִגער אוֹיספִיֶר, געגען װעלכען איַך געפין איי= 
גענטליַך ניַשט קיין שטאַרקע ערװיִדערוּנג, װעט אוּנז לייכטער 
מאכען I‏ פאָרצוּשטעלען דעם װעג, װאָס קאָן פיָרען פוּן די 
געהיָרען צוּ 97 ליִבּע=קעמערלעך. די ערינערוּנגען, ועלכע RD‏ 
פען PR TI‏ די געהירען, געפּינען אַ געװיַטען אָפּקלאַנג IT TER‏ 
עריָנערוּנגען פוּן די ליִבּע-קעמערלעך. 

װעגען דעם, וי אַזוֹי מען קאָן זיך פאָרשטעלען דעם 
דאָזיִגען װעג - װען מען זאָל אָננעמען, אַז ער RB TR‏ 
האַן- איַז TR‏ זייער 95 געקעמפט געװאָרען איִן דער וװיָסענ= 
שאַפּטליָכֿער װעלט. װײיסמאַן, װעלכֿער האָט אָפּגעלײקענט ?T‏ 
דאָזיַגע גאַנצע טעאָריע, האָט געזאָגט, אַז די אוּממעגליבֿקײט 


שאט - פאָרצוּשטעלען דעם דאָזיָגען וועג PN‏ אַליין זייער אַ גוּטער 


אַרגוּמענט געגען דער גאַנצער טעאָריע. די אָנהענגער פוּן דער 
דאָזיָגער טעאָריע האָבּען, 22998 דער שװעריגקייט פעסטצוּשטע: 
לען דעם װעג, זיַך געלאָזען אוֹיף זײער דרייסטע' השערוֹת. 
דאַרװיַן, װעלכֿער האָט שטארק געגלוֹיבּט IR „DIT TR‏ די עלטערן 
גיִבּען איִבּער בּירוּשה ד: אײיגענשאַפֿטען, װעלכע זיי האָבּען ער? 
װאָרבּען, האָט אַרוֹיסגערוּקט אָהשערה פוּן אַמיִן לעבּעדיִקער 
פּאָסט: יעדער קעמערל פֿוּן דער קאָלאָניע, האָט ער געזאָגט, 
שפּאַלט אָפּ פוּן זיך אוּמבּעמערקט קלײניַנקע לעבּעדיִקע טײלעפֿ: 
לעך, װעֶלכע ענטהאַלטען די כֿראָניִק MD‏ זיײיערע איבּערלעבּונ: 
גען, פוּן זייערע ערפֿאַרוּנגען אוּן פערענדערוּנגען, אוּן די RT‏ 
yar‏ קליינע ,ידיעוֹת* זאַמלען זיך צוּנוֹיף כּסדער PR‏ די ל:= 


131 


.יי יו 


אָבּער MI‏ נוּר דער דאָזיִגער אוֹיסערליִכער שטוֹיס חזר'ט 7 
NER‏ װאַרט זיַ אוֹיף אַלס אמת'ע , ערינערונג". אָבּער דאָס 
כֿאַראַקטעריָסטיִשע איִז דאָס, אַז די דאַרף גאָרניִשט, IN‏ דער 
דאָז;גער אויסערליִכער שטוֹיס זאָל TI‏ איבּער'חזר'ן איִן דער 
פולער קראַפט. עס FOR MY TIN‏ אַ פערבּיַנדוּנג, וועלכֿע 
, דערמאָנט* אָן עפּעס פוּן יענעם שטוֹיס. mn‏ האָבּען געזען x‏ 
מענשען. ער TR TR‏ געבּליִבּען PR‏ זכּרוֹן. איִצט בּעגעגענט 
ער אוּנז ניִשט. מיַר הערען נאָר זיין נאָמען אָדער מיַר בּע- 
געגענען איינעם, װאָס אֹיִז צוּ DIR‏ 72939 מיָט אַ קלײניגקייט. 
אָדער Ra‏ הערען זיין בּעליִבּטע מעלאָדיע, מיָר זעען זיין ya‏ 
בּליִבּט מאכל. בּאַלד װעקט Tr‏ אוֹיף די עריַנערונג, מיָר זעען 
WTN DIR‏ איִנגאַנצען, אינערליך, IR PR‏ 

דאָס זעלבּע זעען WA‏ בּיי יענע גע'ירשנ'טע נײגוּנגען. די 
מאַטעמאַטישע פעאיקייט ליָגט 9772 אוּמבּעװעגליִך, זי דרי: 
מעלט. WR DARM‏ בּעזַצער קײנמאָל ניִשט געקומען ya PR‏ 
ריָרוּנג DIA‏ מאַטעמאַטיִק, װאָלט זיי קיינמאָל בּאמת ניַשט אוֹיפגעײ 
װאַכֿט. אָבּער N‏ נוּר עס קוּמט דער שטוֹיס, טוּט בּאַלד א קלונג 
די איָנערליַכע סטרוּנע. װאוּ זי TER‏ פערהאן, קאָן דער שטוֹיס 
זיין אוּמפערגלייכליך קלענער, m‏ בּיי עמיצען, וועלכער בּעזיִצט 
bw‏ די ZART‏ גע'ירש'נטע אײגענשאַפּט. דעם לעצטען מוּז 
ד; גאַנצע RT‏ ערשט אוֹיפסניי אַרײינגעגראָבּען ווערען TER‏ זכּרוֹן, 
TR‏ ערשטען פּאַל װעקט אָבּער אוֹיף דער שװאַכֿסטער שטויס 
די שוֹין פערהאַנענע קראַפט, פּונקט m‏ אַ פונק, װעלכֿער רייסט 
אוֹיף אַפאַס פּוּלװער. די אַנאלאָגיע איַן אַ פוּלשטענדיָגע; 39% 
הר נויר רי מ; זי DU‏ דוּרכצוּטראַכֿטען. אַ געניאַלער פֿאָרשער, 
778579 סעמאן, האָט ניִשט לאַנג געמאַכט MER‏ דוּרכצוּפיָרען 
אַזאַ אַנאַלאָגיע צװויִשען אַ לע ערבּליִכקײט:ערשיינוּנגען אוּן גע? 
וװוענליִכע עריַנערוּנגען. ער האָט I‏ אראָפּגעלאָזען ID‏ די גע: 
היָרען:ערשיינוּנגען בּיִז דעם, װאָס ס'קוּמט פאָר איִן בּעפרוּכ- 
TR PN und‏ עמבּריאָ. IT‏ אַלע װאַנדלונגען פוּן דעם עמ 
BI‏ שטיצען דאָס זיִכער אוֹיף דער ערבּליכקײט. אוּן ער האָט 
אויפֿגעװיִזען, אַז אַלץ, װאָס עס געשעט דאָרט, דעָרמאָנט אֹיָנִי 


10 


7 4 an 
ET )ר‎ 


אַז עס װאָלט געלוּנגען צוּפעליג צוּ ענטדעקען אַזאַ ספּעציַפיַשע 
גע'ירשנ'טע נייגונג 38 אַ געװיָסען מוּזיִקאַליִשען איַנסטרוּמענט, 
לאָימיַר זאָגען צוּ דער פּיאַנע. קיין שוּם קיַנד קאָן ניִשט Bw‏ 
לען פּיאַנע אָן אַ לערער. אַזוֹי DM‏ גיִבּען זיִך די פעאיקייטען 
פוּן די עלטערן בִּירוּשֹה ניִשט WER‏ אָבּער עס קאָן PT‏ 
אפשר בּיי DIR‏ אַרוֹיסװײזען TR‏ אַ זייער כֿאַראַקטער?סטיִשער 
מאָס דער אַקעגענקוּמענדיָגער טאַלאַנט, פּוּנקט m IR‏ בּיי יענע 
שיַלער - DIS‏ דייטשן סטיַל, אָדער צוּ מאַטעמאַטיִק. דֹיַ פּיאַנע 
איַז אַנ'ערפּיַנדוּנג פוּן היָסטאָריִשער צייט, איר טעכֿניִק איִן 57 
95 ערשט PR‏ דער דאָזיַגער צייט ערלערנט געװאָרען. אפיָלוּ 
דער דרייסטסטער סקעפּטיקער װעט דאָך ניִשט בּעהוֹיפּטען, IR‏ 
עס איִַז שוֹין פוּן דיַ עלטסטע צייטען אָן, נאָך פאַר דער ey‏ 
פּיִנדוּנג פוּן דער פּיאַנע, געװען אַבּעזוּנדערע מענשעראַסע, 
וועלכע האָט געהאַט אַספּעציעלע ניגוּנג צוּם פיאַנע-שפּיַלען, 
אַנ'איינצי:גער זיַכֿערער געװיַנס אוֹיף דעם דאָזיִגען געבּיִט װאָלט 
אוּנז העל בּעלוֹיכֿט דעם גאַנצען גרויסען ענטװיַקלוּנגס-װעג פֿון 
דעם װאָלװאָקס 772 צוּ אוּנז. די געשיַכטע 735 דעם ליִבּע:לעי* 
בּען PR‏ אוֹיף דעם געבּיט אַ פּראַקטיִשע אוֹיפגאַבּע RD‏ יעדען 
איינעם. אָבּער צוּ װאָס די דאָזיַגֶע פֿאָרשוּנגען זאָלן ניִשט 
IN? ‚7921993‏ מען שׁוֹין DEIN‏ אָנװוייזען אוֹיף דעם פאָלגענדען פּאַקט. 

דער גאַנצער אוֹפן, אוֹיף וועלכען אַזעלכֿע געײירשנ'טע 
געהיָרן:נײיגוּנגען װעקען TI‏ אוֹיף, האָט אַ מערקװיָרדיַגע עב 
ליַכקײט דערמיט, װאָס מיָר לעבּען איִבּער, װען עס װעקט TI‏ 
92 אוּנז אוֹיף אַ געװענליכע עריַנערונג. 

אַנ'אוֹיסערליכער אײנדרוּק שאַפט אַנ'עריַנערוּנג EIN FIR‏ 
זערע געהיָרן, m)‏ געזאָגט לאָזט איַבּער דיַ עריַנערוּנג TR‏ 
די געהיָרן אוֹיךְ אַ געװיָסען מאַטעריעלען שפּוּר). די עריַנע= 
רוּנג בּלײיבּט, נאָכדעם, װיַ דער אוֹיסערליִכֿער איינדרוּק, FIN‏ 
כער האָט זי אַרוֹיסגערוּפען DIR‏ איִנגאַגצען אַװעק. אָבּער זי 
בּלייבּט נישט פּערמאַנענט טעטיג. זיַ טרעט אַרײן AIR PR‏ 
סטאַדיע. אוֹיבּ דער אוֹיסערליִכער שטוֹיס Tr DIN‏ מער ניַשט 
איבּער חזר'ן, mar‏ זי MIN‏ אייבֹּיְג בּלײיבּען TOR TR‏ שלאָף. 


19 


rn { 


: 


קיז יי ייר יי 
cafe‏ 4 יש 


יז" A‏ יא עג 


השגחה איִבּערן געמלטן אוּן נעמט DIR‏ אַרוּנטער אוּנטער JR‏ 
שוּץ. 

ד!; מילהװ ערט פּאַרװ אנד לט איַן אַן איִבּער 
גאַטיָרלעכן פאַרבּיִַנדוּנגס. אַ קט. ) װאָס בּאַקוּמ; 
אַ פייערלעכן רעליָגיעזן כאַראַקטער, אוּן ‚BIN‏ װאָס ווייטער אַלץ 
מער אַרוּמגענוּמען DA‏ פאַרשיידענע צערעמאָניעס אוּן לסוף אוֹיך 
פאַרבּוּנדן Da‏ אַלערלײ בּלוּט קרבּנוֹת אוּן בּלוּט מיַשוּנגעָן. דאָס 
0178‚ װאָס לוֹיפט. אָפּ פוּן מעֶנער-גליָד ווערט Da‏ גרוֹיס פאָרזיַכט 
צוּזאַמענגענוּמען אוּן געבּראַכט DIR‏ קרבּן דעם טאָטעםגאָט, 2» 
געוויִסע אויסטראַליִשע שבטים DR‏ פאַראַן אַ מנהג, IR‏ ווען מ'איַז 
m‏ עטלעכע יוּנגעלייט מיָט אַמאָל, מיַשט מען צוּזאַמען אַ טייל פוּן 
זייער בּלוט אוּן מ'בּאַשמיָרט דערמיַט יעטוועדנס מענער:גליָד; דוּרך 
דעם דאָזיִקן אַקט װערן זי , בּלוּט-בּריִדער", --- אַ מיִן פאַרבּיִנדוּנג, 
װאָס TR‏ אָפטמאָל נאָך שטאַרקער Mm‏ די לייבּלעכע בּלוּט קרוֹבה. 
שאַפט. אַזאַ 772 , בּלוּט-בּרוּדערשאַפט' ווערט TR‏ איינגעשטעלט 
לוֹיט דעם מנהג פוּן אַנדערע שבטים -- צװיַשן דעם סנדק, PR‏ 
קװאַטער-פּאָטער DM‏ דעם געמלטן:; זיי זענען Pr‏ נוֹהג, אַז דער 
קװאַטער-פאָטער עפנט-אוֹיף אַ קליינעם אָדער אוֹיף דער האַנט, 
אַ טייל פוּנם בּלוּט ווערט אַרוֹיסגעשפּריִצט DAR‏ קרבּן צוּ גאָט JR‏ 
פוּנם איַבּעריִקְן גיִבּן זי אַ טרוּנק-טוּן די געמלטע, 

אַזאַ מיַן איינגעשטעלטע , בּלוּט-בּרוּדערשאַפט!, װאָס שטאַמט 
פוּן בּלוּט מיַשוּנג אָדער בּלוּט-טריַנקען טרעפן m‏ ניִשט Pisa‏ 
בי די אויסטראַליער, נאָר אוֹיךְ בּיי אַ סך שבטים, oem‏ װוֹינען 
בּיים דרוֹם-ים, PR‏ צפוֹן-אַמעריַקע אוּן אַפּריִקע. ד; בּלוּט-בּריִדער 
דאַרפן ניִשט בֹּלוֹיז שיצן איינע די אַנדערע, נאָר זיי קאָנען אוֹיך 
נעמען איינער Da‏ צווייטן פאַרשיידענע חפצים, װאָס זיי האָבּן 


') אוּן איר זאָלט Jr‏ מל זײן, אוּן זאָל דאָס זיין א פֿאַרבּיִנדוּנגס-צייכן-- 
לאוֹת —n?N2‏ צװיַשן אײך אוּן מ;ר" -- אַזוֹי האָט גאָט געזאָגט צוּ אברהס'ן. 
(בּראשית, לך?ל ך, קאַפּ. י"ז, פּסוּק י"א). 
דאָס װאָרט גר יֵת, pin‏ װאָס ma‏ ייִדן װערט אָנגערוּפֿן די צערעמאָניע 
פֿון מילה איִז טייטש--פֿאַרבּיִנדונג, / 
דער איִבּערזעצער, 


128 


טעלעך Yomıyı DA‏ יאַגד:אײגענשאַפּטען: דאָס T?N‏ צוּ פער* 
דאַנקען נוּר דער אויסגעהאַלטענער ריינקייט פוּן דער ראַסע 
אוּן דער אוֹיסגעהאַלטענער ריינקייט פֿוּן 97 ראַסעאיַנסטיַנקטען. 
מען ווייסט אָבּער ניִשט, ווען די דאָזיַגע ראַסע האָט בּאמת צוּם 
ערשטען מאָל בּעקוּמען די בּעטרעפּענדיַקע איגענשאַפּטען. דער 
געגנער קאָן זאָגען, IR‏ די דאָזיַגע אייגענשאַפטען זענען בּיי N‏ 
טייל פוּן דיַ DI‏ ענטשטאַנען אַ דאַנק אַ צוּפּעליָגער ניִשט פּיַנקט- 
ליִכֿער אָפּשפּאַלטוּנג PD‏ די ,ריִנגען"; דער מענש האָט ענט= 
דעקט, IR‏ די דאָזיגע אײגענשאַפט קצָן DIR‏ בּרענגען אַ ניצען, 
אוּן האָט דעריִבּער אוֹיפגעהאַלטען די ריינקייט פֿון דער דָאָזי= 
גער צוּפעליַג:ענטשטאַנענער ראַסע; דאַן DRM‏ ער נאָך אוֹיסגע= 
נוּצט די אייגענשאַפט פוּן די היַנטיִשע געהיָרען אוּן האָט יעדען 
איִנדיְויָדוּאוּם בּעזוּנדער צוּגעלערנט, אָבּער בּירוּשה האָט TI‏ 
ווייטער איִבּערגעגעבּען DON)‏ דאָס דאָזיִגע צוּגעלערנטע, נוּר די 
אַלטע אוּר-אייגענשאַפט פוּן דער ראַסע; DR‏ די יוּנגע היַנטע: 
עך װערען אזויײאַרוּם געבּוֹירען מיַט געװיַסע נײגוּנגען צוּ 
דרעסוּר, איַז עס ניַשט PINTN‏ דעם פאָטערס לערנען נוּר אַ 
דאַנק דיַ אַלטע שטאַס-אײגענשאַפֿטען, DM‏ וועלכע ס'איַז גע* 
בּוֹירען געװאָרען IR‏ דער פאָטער. 

עס איָז אַזוֹי אַרוּם IR‏ דאָ נוֹיטיָג אַ געװיַסע פֿאָרזיפֿ; 
טיַגקײט. דאָך דאַרף Tr‏ אָבּער קיינער פוֹן אוּנז ניַשט לאָזען 
אָבּשרעקען אוּן אָבּיעקטיוו זוּכען אוּן נאָכֿפאָרשען דעם דאָזיָגען 
אָפענעם פּראָבּלעם פוּן דעם ליִבּע:לעבּען 

איָךְ PR‏ רעכֿען, אַז די פּראַגעַ Tr DIN‏ לאָזען לעזען 
נוּר נאָך אַ זאָרגפּעליַגער בּעאָבּאַכֿטוּנג פֿון אוּנזער מענשליַכען 
געהיַרן-לעבּען. װער עז האָט אָבּיעקְטיָו נאָכֿגעפֿאָלגט די ענט* 
װיַקלוּנג כּוּן קיִנדער פוּך די ערשטע טעג בּיַז דיַ RAD‏ 
IN?‏ זיִך ניַטט בּעפרייען ID‏ דעם אינדרוּק, אַז די קיִנדער 
אָפּעריָרען DD‏ פיל ירוּשה:מאַטעריאַל. בַּיים לערנען Da‏ די 
קיַנדער בּעמערקט מען MIN‏ שריַט אוּן טריָט, mM‏ עס קיוּמט 
זיי אַקעגען אַ מין איַנערליַכע היָלף, װעלכֿע פערלייכטערט זיי 
דאָס בּעגרייפען איַנגאַנצען נייע זאַכֿען; m MIN‏ האָט דאָס 


17 


.א 


- 


PR‏ מען לייכט גענוֹיגט אָנצוּװייזען, אַז דער פלעק שטאַמט פוּן 
אַ װאוּנד, װעלכֿע דער פּאָטער האָט IN‏ אוּמגעפער MIR‏ דעם 
זעלבּען אָרט. עס קאָן אָבּער זיין, אַז דער פֿאָטער האָט אוֹיף 
דעם DIN‏ אוֹיך געהאַט דעם מוּטער:פלעק, אוּן אַז דער דאָז= 
גער פלעק האָט 77 איִבּערגעבּען בּירוּשה, ניִשט די װאוּנד. 
אוּן דער מוּטער:פלעק האָט געקאָנט איִבּערגיין פוּן פאָטער צוּם 
זוּן גאָר אוֹיף אַנ'אַנדערען IT MAIN‏ דעם איִבּערגין 
בּירוּשה אַ בּעקוּמענע אייגענשאַפט. דערמאָן זיַך אָן די צוֹיבּער= 
79939 פוּן 97 קארליִקעס. עס קאָן זיין, IN‏ בּיים אָפּשפּאַלטען 
די ריַנגען איַז איַן די ליִבּע+קעמערלעך פֿאָרגעקוּמען עפּעס N‏ 
ניַשט-פּיַנקטליַכֿקײט, אוּן דאָס האָט געקאָנט שאַפען דעם מו 
טער:פֿלעק. דאָס האָט געקאָנט זיין אַזוֹי אַרוּם אַנ'איַנערליַכֿער 
פאָרפֿאַל פֿוּן דעם ליִבּע:קעמערל WIN ‚PAR‏ האָט זיַך, DAR‏ 
אַזעלכֿער, נאַטיָרליָך, געמוזט איַבּערגעבּען אוֹיך ווייטער. אַז דוּ 
װעסט וועלען דִיָר צוּנוֹיפזאַמלען בּיישפּילען פוּן. דיין אייגענער 
ערפאַרוּנג, כּדי 777 צוּ שאַפען אַנ'אײיגענע מײנוּנג איַן דער 
דאָזיִגֶער פראַגע, װעסטוּ זיִך מוּזען שטאַרק היִטען פאַר אַזעלכֿע 
טעוּתים, 

נאָך שטאַרקער וייזען אָן די אָנהענגער פוּן דער דאָזי= 
גער מיינוּנג דערוֹיף, אַז לאַנגע כּסדר איִבּערגע'חזר'טע איִבּער? 
לעבּונגען פוּן די געהיָרען גיִבּען Tr‏ בּעשײנפּערליך איִבּער 
בּירוּשה. מען מוּז אָבּער אוֹיךְ בּיי אַזעלכֿע אָפּשאַצוּנגען זיין 
שטאַרק פאָרזיכֿטיג. היַנט:דרעסיַרער בּעהוֹיפּטען אָפט, אַז די 
קיַנדער פוּן דרעסיָרטע יאַגד:היַנט װערען בּאַלד געבּוֹירען מיַט 
געװיַסע דרעסוּר:אייגענשאַפטען. דערמיַט האָט מען געװאָלט בּע+ 
ווייזען, אַז דאָס, װאָס די היַנט לערנען PT‏ אוֹיס, 79223 זי 
איִבּער בּירוּשה די קיַנדער. דאָס איִז אָבּער אַטעוּת. DT‏ אַ 
לאַנגער צייט זענען כּסדר אוֹיסגעזוּכט געװאָרען אַזעלכע היַנט, 
וועלכע האָבּען געהאַט געװיַסע אייגענשאַפטען, װאָס האָבּען גע* 
נוּצט צוּ דער יאַגד, די דאָזיִגע היַנט זענען TEN‏ ריינער קוּל. 
טוּר כּסדר געפּאָרט געװאָרען. עס איַז דעריִבּער קיין װאוּנדער 
ניִשט, װאָס פוּן דעם גוּטען יאַגדי:הוּגט װערען געבּוֹירען הינ: 


126 


‚DD’iX 792‏ אַז עס TIR‏ אַזאַ וועג איַנגאַנצען ניִשט געשאַפען 
געװאָרען, אַפיָלוּ איִן זיַן פוּן יענעם קאָמפּראָמיָס:פאָרשלאַג. די 
דאָז;ְגע געלערטע בּעהויפּטען, אַז בּיי די העכערע פּיָל:קעמערל. 
9277 בּרוּאיִם איַז אַבּסאָלוּט DW‏ געַווען אוּן ס'איִז ניִשטאָ קיין 
מעגליַָכקײט, קיין וועג (אַפיָלוּ ניִשט קיין טיילווייזער, צוּפעלֵי 
גער, בּעגרעניַצטער), אוֹיף װעלכֿען 97 אייגענשאַפט פוּן די ניִשט: 
ליִבּע-קעמערלעך זאָלען 7 קאָנען איַבּערגעבּען דיַ ליַבּע+קע+ 
מערלעך אוּן דוּרך זיי די װײיטערדיגע דוֹרוֹת. אַנ'אַנדערער טייל 
אוֹיך אַזעלכע קלוּגע אוּן אָבּיעקטיָווע געלערטע גלוֹיבּט דאַגעגען, 
אַז אַלס אוֹיסװעג האָט 7? לעבּענס-אַנטװיַקלוּנג אָנגענוּמען טאַקע 
יענעם פּשרה?פאָרשלאַג, יענעם מיַטעל.װעג, אוּן אַז דער דאָזי= 
קער װעג גיִלט נאָך בּיִז היינט. זיי האַלטען, אַז פוּן אַלע ער" 
פֿאַרוּנגען פֿון איִנדיְוװויָדוּאוּם WER TI DI‏ בּירוּשה די ויי= 
טערדיַקע דוֹרוֹת נוּר אַ געװיַסער פּראָצענט; דערבּיי סוּמיָרען TI‏ 
אוּן 793992 MIR‏ װייטער נוּר אַזעלכֿע ערפאַרוּנגען, ועלכֿן 
ווערען אוּנאוֹיפהערליך געמאַכט דוּרך אַ לאַנגער קייט דוֹרוֹת. 
אוֹיסערליכע בּעשעדיגוּנגען, וועלכע זענען מערסטענטיילס נוּר אַ 
צוּפעליגע זאַך, גיִבּען I‏ צוּם שװאַכסטען איִבּער בּירוּשה; 
אָבּער די קליינע עקשנוֹת'דיִגע וװירקוּנגען פוּן אַ שטאַרקערען 
אָדער שװאַכערען געבּרוֹיך פוּן אַ געװיַסען אָרגאַן אוּן די כּסדר 
א;בּערגצ'חזר'טע עריַנערוּנגען אוּן צוּנוֹיפֿבּיִנדונגען TR‏ 19299 
פֿון די געהיָרען האָבּען די בּעסטע שאַנסען TI‏ איִבּערצוּגעבּען 
בּירושה. אַזאַ אוֹיסװעג ענטשפּרעכֿט דעם מאַקסיָמוּם פוּן דער 
מעגליַכֿער נוּצליִכֿקײט; ער TR‏ דעריִבּער איַן זיַן פֿון דעם דאַר? 
װיַניַסטיִשען געדאַנק װעגען דער דערהאַלטונג פוּן דעם נוצײ 
7900279“ טעאָרעטיִש דער אוֹיסגעהאַלטענסטער, 

דֹיָ אָנהענגער PD‏ דער דאָזיַגער לעצטער, געמעסיַגט:פּאָײ 
SYD‏ מײנוּנג פאַררוּפען Tr‏ דערוֹיף, IR‏ בּעשעדיגוּנגען מוּזען, 
אמת, ניִשט TION‏ איבּערגעגעבּען װערען בּירוּשה, דאָך קען מען 
אָבּער פֿאַלען, װען אזעלכע בּעשעדיגוּנגען װערען ?8 איִבּער= 
געגעבּען. איַן דעם בּעאָבּאַכטען מוּז מען דאָ זיין זייער פֿאָר= 
ויֶכט;ג. אַז דער זוּן האָט ערגעץ אוֹיפ'ן לֵייבּ אַ מוּטער:פלעק, 


125 


Sn יי‎ ne יי‎ + 


% 


יי 


ti יו‎ 


. .אט 


fr As‏ יי ,עי 


a זדד‎ + 


FRA! 


פּיאַנע, װייל די מוטער האָט עס געקאַנט, איז כּמעט צוּ בּאַנאַל 
איבּערצוּ'חזר'ן,. דוּ קענסט טענהן, אַז דאָ װירקט די מישונג 
פון די געשלעכטער: די העפטען פוּן פאָטער גלעט אויס אויף 
דעם פּנימ'על פוּן קינד דאָס גלאַטע פּנים פוּן דער מוּטער; די 
מילה האָט TR‏ תּמיד געטראָפּען נוּר די פאָטערליכע זיט; 
דאָס לאַטײן פוּן פאָטער PR‏ אויסגעמעקט געװאָרען פוּן דעם 
נישט לאַטײן פוּן דער מוּטער. דער לעצטער זאַץ PR‏ שוין 
פּשוּט קאָמיש, אוּן מען קאָן בּעװייזען, IS‏ אין זײער פיל פאַ: 
לען האָבּען די דאָזיגע טענות קיין DW‏ גרוּנד נישט. בּיי אונז, 
קוּלטוּרעלע מענשען, שטאַמט די גרעסטע מערהײט קינדער פוּן 
עלטערען, װעלכע האָבּען Pr‏ בּיײדע געלערנט רעדען; און 
דאָך װערען די דאַזיגע קינדער געבּוירען אָן דער שפּראַך 
718 די עלטערן. בּיי חיות האָט מען דוּרכגעפירט סיסטעמאַטישע 
עקסכּערימענטען, כּדי פעסטצוּשטעלען אויף װי DM‏ די בּעשע- 
דיגונגען קאָנען זיך איבּערגעבּען, דערצוּ האָט מען כּסדר גע* 
פּאָרט אַזעלכע עלטערען, ועלכע האָבּען בּיידע געהאַט די זעלבּע 
בּעשעדיגוּנג. ‏ דער נוֹּר װאָס דערמאָנטער גרויסער פאָרשער 
װײיסמאַן האָט PR‏ משך פוּן צװיי אוּן צװאַנציג דורות געפּאָרט 
מייז, 2” װעלכע ער האָט כּסדר אַפגעשניטען די עקען. ער 
האָט בּאַקומען 1502 יוּנגע מייזלעך--אוּן אַלע מיט עקען. ‚DAR‏ 
אַז צוויי אוּן צװאַנציג דורות זענען, בּעזוּנדער בּיי Ta‏ וועלכע 
װערען זיײיער שנעל געשלעכטליך ‚I‏ נישט אַזאַ לאַנגע DR‏ 
אָבּער דער דאָזיגער עקספּערימענט בּעװײזט אויף זיכער, 38 
אַלענפאַלס קאָן מען נישט זאָגען, אַז די בּעשעדיגוּנגען פוּן 
די עלטערען טוּזען זיךְ אוּנבּעדינג איבּערגעבּען די קינדער. 
אַזואַרוּם קאָנען מיר פעסטשטעלען MIR‏ זיכער, אַז דער ער. 
שטער פאָרשלאַג, וועלכער PR‏ געמאַכט געװאָרען אויף יענעם 
געמײנדעיראַט, -- דער פאָרשלאַג, IN‏ עס זאָל איינגעשטעלט װע- 
רען אַנ'אוּמבּעגרעניצטער װעג פאַר דער ערבּליכקײט, אין אֲפֹּי 
געװאָרפען געװאָרען, 

פוּן דעם דאָזיגען זיכערען BAND‏ האָט אַ געװיסֶע ריי נאַי 
טוּר-פאָרשער (מיט װייסמאַנ'ען בַּראשׁ געמאַכט דעם װייטערדי- 


== 124 — 


מיט אַרבּײיטס:טײלוּנג, דאָס הײסט אויך 2” אוּנז מענשען, 

איך האָבּ דיר בּכּיון פריהער צוּגעפירט צוּ דער דאָזיגער 
פראַגע ריין טעאָרעטיש, דוּרךך דער לאָגיק פוּן דער זאַך, 
װײל דער ענטפער פוּן די פאַקטען אויף דער דאָזיגער IR‏ 
סערגעווענליך װיכטיגער פראַגע PR‏ בּיזין היינטיגען טאָג נאָך 
נישט אינגאַנצען קלאָר, מיר שטייען NT‏ 2” אַ כּוּנקט, װאוּ די 
געשיכטע פוּן דעם ליבּע:לעבּען שטעלט נאָר פאָר בּיז דעם 
לעצטען טאָג N‏ קאַמפס:פּלאַץ פוּן אַ שטאַרקער מײינוּנגס:פער. 
שידענהייט צװישען די ערליכסטע אוּן גײסטרײכסטע געי* 
לערנטע. 

אינגאַנצען זיכעף PR‏ דערװיל איינס. נישט אַ לע 
העפטען אוּן װאוּנדען פוּן פאָטער אוּן פוּן דער מוּטער װערען 
איבּערגעגעבּען די קינדער בּירוּשה. אוּן אויך נישט אַלע 
ערפאַרוּנגען, נישט אַלע געװאוּנענער ערינערוּנגען אוּן קרעפ? 
טיגוּנגען פוּן די אָרגאַנען װצרען איגערגעגעבּען פוּן די דאָ= 
זיקע עלטערן די קינדער. 

מיר קאָנען זעען אוּנאויפהערליכע פאֵלן בַּיי אוּנז מענשען 
אוּן בּיי די העכערע חיות. װען דער פאָטער אָדער די מוּטער 
בּעקוּמען 8 שטענדיגען װאוּנד אוּן דאָך װערט ORT‏ קינד פוּן 
זיי געבּוירען IN‏ דעם דאָזיגען װאוּנד. אַלטע סטוּדענטען, װע* 
מענס געויכט ס'איז בּעדעקט מיט העפטען פוּן אַמאָליגע דוּעלען, 
קאָנען האָבּען קינדער, בּיי ‏ װעלכע מען זעט נישט קין שוּם 
שפּוּר פוּן אַזעלכע העפטען. װען מען זאָל אוּנז דערציילען EIN‏ 
גען אַ ליבּ טעכטערל, װאָס האָט האָט בּעקוּמען בּירוּשה פוּן דעם 
פאָטער אַ רויטען העפט אויף דעם נעזעל אוּן אויפ'ן בּעקעל, 
װאָלט דאָס אוּנז אויסגעװיזען שרעקליך (װי װײסמאַן האָט שוין 
אַמאָל לאַכענדיג געזאָגטו, קיין כּלל אין עס אַזױ אַרוּם אַלענ* 
פאַלס נישט. די מילה, הגם זי אין שוין זײער אַנ'אַלטער מנהג, 
האָט בּיז איצט קײינמאָל נישט דערפירט צוּ די פעלקער בּיי וועלכע, 
אַלע יוּנגלעך זאָלען געבּוירען װערען שוין אָן דער ערלה. אַז 
דער זוּן קאָן נישט קין לאַטײן, װײל דער פאָטער DEM‏ עס 
געלערנט, 78 די טאָכטער קאָן נישט פוּן געבּוירען IR‏ שפּילען 


+= 123 — 


א 


פאַר די ווייטערדיגע דורות, אוּן אַנ'ערפארוּנג, וועלכע PR‏ בּאכת 
ניצליך, װײל זי שטיצט זיך אויף אַ דויערענדיגען, 29ע:דיגען 
איינפלוּס. עס װעלען אַזױ אַרוּם בּאנת איבּ?רגעגעבּען װצר;ן 
בּירוּשה נוּר די ערפאַרונגען, װעלכע אַ לאַנגע רײע דורות BIN‏ 
כּסדר מאַכען, נוּר אַזעלכע ערפגרונגען װעלען איבֹּעל. ען 
אַ װירקליכען עפּוּר אין די ליבּע קעמערללך, װעלען זיך אַוײב: 
קריצען DIN‏ אַנײער פעכטער צײכען אין DIT‏ צױבּער-רינג. 
אוּן דאָס ענטשפּרעכט דאָך דער העכסט.ר נוּצליכקײט: יעדער 
בּאַלאַסט פאַלט אַװעק אוּן עס בלײבּט נוּר דער אוּנצװײכ.ל. 
האַפט:זיכערער מאַטעריאַל, װעלכער PR‏ זאָרגפעליג דוּרך אַלע 
דורות דוּרכגעזיפּט געװאַרען. און דצָס לעצטע קאָן אָנג;װענ. 
דעט װערען אויך בּנוגע יענע דערכאָנטע פאַט.לע איבּערלע: 
בּוֹנגען. װען עס זאָל זיך מאכען אַזױ, אַז TR‏ משך פוּן דורות 
זאָל זיך אַ געװיסע פאַטאלע איבּערלעבּוּנג כּסדר איבּע הזר ן, 
לאָ'מיר זאָגען, װען עס זאָל דך מאכען, TS‏ אין מעך פוּן הונ* 
דערט:טויזענט דורות זאָ"ען 2" אַלע אינצעלנע בּרוּאִים כּכזר 
אָפּגעריסען װערען די עקען, זע איך גאָרנישט קײן אוּמגליק 
דערין, אַז די דאָזיגע פאַטאַלע זאַך זאָל, ענדליך, אויך איבּער- 
געגעבּען װערען בּירוּשה, ד. ה. אַז יעדע ניע בּריאה זאָל 
בּאַלד געבּוירען װערען אָן אַנ עק; װײל DIR‏ די פאר'עקשג טע 
אויסערליכע ערשינינג װיל נישט אויפהערען, מוּזען מיר זיך 
אוּנטערגעבּען; מיר װאַרפען אַװעק דעם עק אוּן העלפען זיך 
אַרױס אויף אַנ'אַנדערן אופן". 

די דאָזיגע רעדע גיט זײער אַ קלאָרען אויסװעג. IR‏ 
װען דוּ דערמאָנסט זיך, אַז די אמת'ע ענטװיקלוּנג איז, אמת, 
נישט פאַרגעקוּמען TERN‏ סמך פוּן בּעשלוּסען פוּן פער אַמלוּנ* 
גען פוּן די קעמערלעך, אָבּער דאָך אויפ'ן סנך כּוּן אַ געװיסען 
לאָגישען שלוּס פוּן דער דאַרװיניסטישער , דערהאַלטונג פוּן דעם 
נוּצל כען", מוּזטוּ TFT‏ געשפּאַנט, װאָס אין דעמאָלט אויף דער 
פאַ-דזאַמלוּנג דוּרכגעג:נגען, װעלכע 'עוּנג פוּן דער פרצגע PR‏ 
דעמאָלט אָנגענוּמען געװאָרען, -- אַ לעזונג, װאָס DET‏ פוּן דאן 
אָן געזאָלט הערשען בּיי אַלע פילקעמעולדיגע בְּרוּאִים 


ZA = 


מעגליך זיין. DIN?‏ פּוינציפּיעל יעדער ליבּע:קעמערל נעמען אַ 
געװויסען אָנטײל אין די איבּערלעבּוּנגען פוּן יעדען אַנדערן 
קעמערל. אָבּער זאָל דער דאָזיגער אָנטײל בּעטרעפען, לאַימיר 
זאָגען, נישט מער װי אין פּראָצענט פוּן הונדערט. דערמיט 
װעט איר שטאַרק פערקלענערען די געפאַר ID‏ איבּערגעבּען 
בּירוּשה די נישט געװאוּנשענע ואוּנדען און העפטען. אין I‏ 
שטעקט TAN‏ עפּעס צוּפעליגעס, אוּנרעגעלמעסיגעס. בּיי אַזאַ קליי. 
נעם פּראָצענט. אָנטײל װעלען זיי װאָס אַ מאָל װערען קלענער, 
I‏ װעלען זיך נישט סוּמירען, נאָר אינגאַנצען צוּשפּליטערן, אוּן 
דערבּיי װעט דאָך װירקען די געגענאַרבּײיט פוּן דער געשלעכט: 
ליכער ליבּע. 2” דער שטרענגסטער אויסמײדוּנג פוּן דער SIR‏ 
צוּכט; דאָס אַלץ װעט פירעֶן דערצוּ, אַז פוּן זײער DT‏ װעט 
כּמּעט מער נישט TI‏ קײן געפאַר. אמת, די גוּטע זאַך װעט 
בּיי דער רעדוּצירוּנג TR MIN‏ פּראָצענט אויך לידען. WAR‏ 
NT‏ װעלען כּסדר פאָרקוּמען סוּמירוּנגען. איבּונג אוּן ערפאַרוּנג 
זענען געװײַנלעך אָבּהענגיק פוּן רעגעלמעסיגקייטען, פוּן אויסער: 
ליכע איבּערלעבּוּנגען, װעלכע חזר'ן DON Pr‏ איבּער. דער Pr‏ 
װעט מיט אין פּראָצענט פוּן פאָטערס חכמה זיכער װייניג װאָס 
קענען מאַכען. אָבּער MIR‏ אים װעלען װידער װירקען די זעלבּע 
רעגעלמעסיגקייטען, אוּן אַז ער װעט דעם איניקעל װידער אי 
בּערגעבּען איין פּראָצענט פוּן זיינע נײע ערפאַרוּנגעצן װעט 
דאָס זיין PR‏ דער זעלבּער ריכטונג, אַזױ, IN‏ דאָס אײניקעל 
װעט אייגענטליך בּעקוּמען שוין NE‏ פּראָצענט פוּן דער נוצ* 
ליכער יְרוּשה. אוּן אַזוי װײטער. אויך אויף די ;זי"ס אוּן די 
,ער'ס" װעט, נישט קוּקענדיג MIR‏ דער זײער בּערעכטיגטער 
אויסמיידוּנג פוּן דער אינצוּכט, מוזען װירקען די דאָזיגע SIR‏ 
געמיינע רעגעלמעסיגקייט, אַזױ אַז די געשלעכטליכע מישוּנג װעט 
דאָ מיטהעלפען אין פּאַזיטיוען זין. PR‏ ענדליך, איו די RT‏ 
זיגע אױיסרעכענוּנג MIN‏ לאַנגזאַמע סוּמירוּנגען אין משך פוּן 
פיל דורות אַ גוּט מיטעל, אויף אוּנטערצוּשײידען צװישען אַ IE‏ 
פעליגער ערפאַרוּנג, װעלכע איז צוּגעפּאַסט נוּר צוּ אַ געװיסען 
מאָמענט, אוּן װעלכע האָט דעריבּער נישט קיין שוּם בּעדײיטוּנג 


= יע עי 


a a ya Dini, Ui 


געקאַנט זיך פּשׁוּט בּעטײליקען אין די דאָזיגע ערפאַרוּנגען 
אויף זײערע רינגען האָבּען זיך די דאָזיגע ערפאַרוּנגען איני 
גאַנצען נישט אָפּנעשפּיגעלט. צוּן די נייע בּרוּאים, ‏ װעלכע זײ 
האַבּען שפּעטער געשאַפען, Van‏ אויך דאָ אַלץ געמוּזט N‏ 
הױבּען פוּן דאָס נײ. אַװױיאַרוּם האָט אין דעם 989 ערשט 
געמוּזט געשאַפּען װערען אַבּריק, װעלכע זאָל אויסבּעסערען 
דעם דאָזיגען חסרון פוּן אַרבּײיטס-טײלוּנג, 

אָבּער פאַטאַל: װערט געשאַפען די דאָזיגע בּריק, װעט זי 
INT‏ מוּזען אַריבּערטראָגען צוּ די ליבּע:קעמערלעך אויך יענע 
שלעכטע העפטען, װאוּנדען. אָבּנעשניטענע פיס, אָפּגעריסענע 
אויערן, אָפּגעהאַקטע עקען אוּן איבּערגעבּען די אַלע פעלערן 
פוּן די עלטערן די קינדער און איניקלעך: RT‏ שטײט אַ די= 
לעמע, װי זאָל געטוּן װערען איינס אוּן אויסגעמיטען װערען 
דאָס אַנדערע. : 

לאָמ ר MIN‏ אַ שפּאַס זיך פאָרשטעלען אָטװאָס. אין דער 


געגענד פוּן די אַמאָליגע װאָלװאָקסען אין פּאָרגעקוּמען אַגע*. 


מײנדע:ראַט פוּן די חברים קעמערלעך, אויף װעלכען PRO‏ 
בּעטראַכט געװאָרען די דאָזיגע פראַגע. עס האָט זיך ענטװי= 
קעלט אַ הייסע דיסקוּסיע װעגען דעם, װעלכען מאָדוּס מ'דאַרף 
אָננעמען אוּן בּיי װעלכער שטעלוּנג מען דאַרף אין די אינטע- 
רצסען פוּן פאָרשריט זיך האַלטען בּנוגע דער דילעמע. איינער האָט 
אין אַ זײער לאַגישער רעדע אויפגעװיזען, אז עס דאַרף אינ. 
געשטעלט װערען אַנ'אוּנבּעגרעניצטער װעג פוּו יעדען קעמערל 
פוּן דער קאַלאָניע צוּ יעדען ליבּע:קעמערל., אַנ'אַנדערער האָט 
זיך שאַרף אַרױסגעזאָגט געגען דעם אוּן אויפגעװיזען, װעלכע 
אוּנגעהויערע שאָדענס BIS‏ װעג װאָלט געמוּזט בּרענגען, װײל 
ער װאָלט INT‏ צוּזאַמען מיט די נוּצליכע ערפאַרוּנגען געמוּזט 
מאַכען "אוּנשטערבּליך" אויך די נעגאַטיוע, די װאוּנדען אוּן 
הענטען, IST‏ האָט זיך אויפגעשטעלט אַ קלוּגער זקן, אַנ'אַלט 
ערפאַרען קעמערל אוּן האָט אַזױ געזאָגט: ,קינדער, זייט פאָר* 
זיכטיג, אוּן לאָזט זיך נישט MIR‏ בּיידע עקסטרעמען. שטעלט 
DIT TR‏ װעג, אָדעז ב עַשװצרט אים װי עס װעט נאָר 


== 120 — 


: 


דיװידוּאומס מוּזען בּאַמערקען, אַן געװיסע געפאַרען אָדער גע* 
װיסע גינסטיגע ערשיינונגען חזר'ן TI‏ איבּער רעגעלמעסיג PR‏ 
בּעשטימטע צייטען. אוּן דער געװינס פוּן די ערפאַרוּנגען בּע- 
שטייט טאַקע אין דעם, װאָס זײי װערען בּיסלעכװײז בּעהערשט, 
אַזװי IR‏ די עלטערע ,קליגערע" איינצעלנע בּריאה האָט זי 
שוין PR‏ זיך, זי BIN‏ זיי שוין פאָרויס. דאָס זעלבּע קומט 
פאָר בּיי די איינצעלנע בּרוּאים מיט די פּערשטאַרקונגען פוּן 
אַגעװיסען אָרגאַן דוּרוך דעם געבּיויך. דער דאָזיגער פער? 
שטאַרקטער געבּרויך קוּמט אויך פאָר צוּליבּ געװיסע רעגעל. 
מעסיגע ערשינוּנגען פוּן דער אויסערליכער װעלט. אוּן מ'קאָן 
דאָך זאַגען אויף זיכער, TR‏ דאָס, װאָס ס'האָט זיך געטראָפען 
די עלטערען, װעט זיך זיכער שפּעטער טרעפען אויך די קינדער 
אוּן די אייניקלען, אוּן דעריבּער װאָלט דאָך III‏ נוּצליך גע 
װען פאַר דער גאַנצער ענטװויקלונג, JUN‏ דער יוּנגער דור זאָל בּאַלד 
מיט זיך בּרענגען אויף דער וועלט בּירוּשה פוּן די עלטערן די דאָזיגע 
אַלע I‏ ערפאַרוּנגען FIR‏ פּערשטאַרקוּנגען פוּן די אָרגאַנען 

דערצוּ האָט אָבּער ערשט געמוּזט געשאַפען װערען אַ ספּעציע- 
לער װעג, װײל אַז אַ געװיסער בּעװעגוּנגס:אָרגאַן האָט PR PT‏ 
דער קאָלאָניע צוּליבּ װעלכער סאין סיבּה פּערשטאַרקט, האָט 
דאָס בֹּשוּם אופן נישט געקענט דירעקט בּאַרירען די ליבּעיקע* 
מערלעך. אנת, דערפוּן האָט געקאָנט אַרױסקוּמען אַ געװיסער 
נוּצען אויך פאַר די ליבּע:קעמערלעך, 93 זמן זיי זענען געװען 
אין דער קאָלאָניע מיט דעם פערשטארקטען אָרגאַן. אָבּער װען 
די דאָזיגע ליבּע+קעמערלעך האָבּען זיך שפּעטער גענוּמען IR‏ 
אײגענער האַנד אויפבּויען די 93 בּרוּאים, האָבּען זי אין 
זײערע כראָמאָזאָמצן. אויף זייע-ע צױיבּער-רינגען נישט געהאַט 
קיין Div‏ נייעם צייכען, װעלכער זאָל ענטשפּרעכען דעם ניעם 
פצרשטאַרקטען אָרגאַן: זיי האָבּען געמוּזט שאַפען DI‏ בּרוּאִים 
לוט דעם אַלטען מוּסטער, IN‏ דעם פּערשטאַרקטען אָרגאַן, אוּן 
די געשיכטע האָט זיך געדאַרפט אָנהױבּען פוּן דאָס ניי. TR‏ 
פּונקט אַזױ האָט געמוּזט זיין מיט די געהירן, אַז די געהירן 
האָבּען בּעקוּמען ערפאַרוּנגען, האָבּען די ליבּע-קעמערלעך נישט 


— 219, 


Zt 
>» 


N‏ שטיין,. ער פערקניפּט די דאָזיגע ערינערוּנג מיט אַ צװײפער; 
,װײטאָג* אוּן אַנטלױפט. די ערפאַרוּנג האָט אים געשליפען, זי 
װאָרנט אים פאַר דער געפאַר, דוּ קאָנסט דאָס זעלבּע זעען 
בי פיל אַנדערע נידעריגערע בּרוּאים, בּין צוּ די אינזעק: 
טען, למשל, 2” די בּינען, מען האָט פעסטגעשטעלט} װי די 
בּינען דערקענען אַן אָרט, װאוּ עס װערט פאַר ”T‏ רעגעלמעסיג 
צוּגעגרײט אַ געשמאַקע זאַך; מען האָט בּעמערקט װי זײ נעמען 
גיך אין זינען אַרײן, װען זײ פליען אָפּ DIE‏ ערשטען מאָל 
פוּן דעם בּינשטאָק, װאוּ דער דאָזיגער בּינשטאָק געפינט ‚Pr‏ 
אוּן פאַרװאָס זאָל עס נישט גין אַזױ: די בּיידע חיות, דער 
הוּנט אוּן די בּין, האָבּען דאָך שוין יעדע אויף PR‏ שטיגער, 
גוּט ענטװיקעלטע געהירען. די געהירען זענען בּיי אוּנז בּע' 
שײנפּערליך די ספּעציעלע אָפּטײלונג פאַר ערינערוּנגען אוּן 
צוּנויפבּינדוּנגען פוּן ערינערונגען. פאַרװאָס זשע זאָל בַּײי די 
חיות די אַרבּעט אויך נישט צוּגיין אויפ'ן זעלבּען שטיגער, 
װען מיר זעען בּיי זי בּעשײנפּערליך די זעלבּע געבּײַדע, 
דאָס זעלבּע מיניסטעריום, אַזױ צוּ זאָנען, אוּן די געהירען 
זענען 2” TR‏ פּינקט װי בּיי דעם הוּנט Pa PR‏ דער ‚Pa‏ 
אַנ'אָפּטײלונג פוּן ק עמערלען: פוּן קעמערלעך בּאַשטײען זײ 
אוּן פאַר קעמערלעך אַרבּײטען I‏ 

אוּן זיכער אין, אַז די דאָזיגע ערפאַרוּנגען, װעלכע די 
חיה מאַכט מיט דער הילף פוּן איהרע געהירען. שפּילען זייער 
אַ גרויסע ראָל פאַר איר לעבּענספעאיגקייט, RD‏ פעאיקיט צוּ 
בּעהערשען די װידערשטאַנדען פוּן לעבּען, פאַר איר DI,‏ 
אוּן דעריבּער פרעגען מיר זיך: צי װאָלט נישט געװען זײיער 
געװאונשען דעם דאָזיגען געװינס װי עס אין צוּ פערבּינדען 
מיט דער אוּנשטערבּליכקײט פוּן דער ליבּע', ד, ה. מיט די 
פרוּכפּערוּנגס:קעמערלעך פוּן דער קאָלאָניע. 

די ערפאַרוּנגען װערען געמאַכט דורך דער איינצעלנער 
בּריאה אויפ'ן סמך פוּן ערשינוּנגען, װעלכע חור'ן Pr‏ אָפט 
איבּער אין דער אויסערליכער װעלט. די דאַָזיגע ע-שינונגען 
קוּמען געוויינליך פאָר גאַנץ רעגעלמעסיג, די בּעזונדערע איג* 


= וו = 


דייט אַ מין בּעשעפטיגוּנג, אַ פערװאונדונג. די דאָזיגע פיינע 
אַרײנקנײטשוּנגען אין די געהירען, זענען, פערקערט. אוּמגע- 
הויער נוצליך. 18 עס חזר'ט PT‏ איבּער דער אויסערליכער 
איינפּלוּס, װעלכער האָט IT‏ אַרױסגערוּפען, ערװאַכען זי FR‏ 
TR‏ ערװאַכענדיג װעקען זי װידער אויף אַנדערע אַרײנקנײ= 
טשוּנגען, װעלכע זענען מיט זיי װי עס PR‏ פערבּוּנדען. אַ קינד 
האָט עפּעס איבּערגעלעבּט,-אַ זאַך װאָס האָט שלעכטע פאָלגען. 
לאָמיר זאָגען אַ הוּנט PR‏ עס בּעפאַלען אוּן האָט עס געװאָלט 
בּיײסען, אַן עס בּעגעגענט עס װידער אַ הוּנט, דערקענט עס 
אים אַדאַנק דער אַרײנקנײטשונג אין די געהירען, װעלכע די 
ערשטע בּעגעגעניש האָט אַרױסגערוּפען, אוּן בּאַלד רוּפט זיך 
אָפּ אויך די צװייטע אַרײנקנײטשונג, װאָס איז מיט דער ערשטער 
פערבּוּנדען : , בּייסען", דער הוּנט PR‏ בּיין, מען מוּן אַנטלויפען. 
ערינערונג אין די אינערליכע צוּנויפבּינדוּנג פוּן די ערינע* 
רוּנגען זענען די גרויסע כּשׁוּף:מאַכער, וועלכע לאָזען די לאַל. 
קעס טאַנצען. דאָס גאַנצע דערקענען דאָס לעבּען אין מעגליך 
נוּר אַ דאַנק דער דאָזיגער אײגענשאַפּט; אוּן דער מענש האָט 
דערצוּ נאָך אַזױ פיל מיטלען, װעלכע העלפען דער דאָזיגער 
אייגענשאַפט: די לערע, די שפּראַך, די שריפט אוּן אַזױ ווייטער 
אוּן IN‏ דערמאַן זיך, װאָס אַ קוּלטוּרעלער מענש לערנט 
TI‏ אַלץ אויס 772 די יאָרען פוּן זיין רייפקייט! אוּן דאָס מאָל 
אַלץ נישט אַלס בּעשעדיגוּנג, אַלס פערװאוּנדוּנג, MI‏ אַלס ריינע 
הילף PR‏ זיין פילגעשטאַלטיגען לעבּען. 

מיר האָבּען דאָ אָנגעהױיבּען בּאַלד בּיים מענש, אָבּער די 
דאָזיגע ערשינוּנג זעען מיר אויך בּיי חיות, װעלכע שטײען 
פיל נידעריגער װי דער מענש, TAN‏ װעלכע האָבּען נישט אַזאַ 
וואוּנדערליכען אַפּאַראַט װי די מענשליכע געהירען, דוּ װײסט, 
װאָס עס קען Tr‏ אויסלערנען PR‏ משך פוּן TI‏ איניװידעל 
לעבּן אַ הוּנט, אַ פערד, אָדער אַ פּאַפּוּגײ. דער װעג פוּן דעם 
דאָזיגען לערנען PR‏ בּיי זיי אויך פּונקט דער זעלבּער, װאָס 
בּיים מענש. אַ הוּנט, װעלכער PR‏ אײינמאָל בּעװאָרפען געװאָרען 
מיט שטיינער, דערמאָנט זיך, װען אַ מענש הױבּט פאַר אים אויף 


= 447 -= 


DOOR NAT‏ די אָרגאַנען, טייל לעבּחאַפֿטער, אָפטער, אַנדע= 
רע שװאַכער. בּאַלד װייזט IT‏ אַרוֹיס, אַז ד; אָרגאַנען, די 
איינצעלנע קעמערלעך:אָפּטײלוּנגען, װערען דערפֿוּן בּעאײינפּלוּסט. 
דער לעבּהאַפטער געבּרוֹיך מאַכֿט טײל אָרגאַנען שטאַרקער, 
דער שװאַכֿערער געבּרוֹיך DIRT‏ אָפּ די ענטװיִקלוּנג פוּן אַב= 
דערע אָרגאַנען. דערמאָן זיך אָן די פיס:אוּן הענד:מוּסקוּלען 
פוּן דעם טוּרנער, PT m‏ װערען אָנגעשװאָלען, װיָ זײי װערען 
פוּן דער אַרבּייט האַרט װיָ שטאָל; אוּן נעם דערנעבּן דעם 
נעבּעכדיָגען אַפּאַראַט פוּן דעם שטובּ:זיצער. אָבּער ניִשט נוּר 
ד; גראָבּע קראַפט װאַקסט TR‏ אוֹיך די נערװװעזע פיינקייט, 
77 סענסיבּיַל;טעט. דערמאָן זיִך אָן דער האַנד פוּן דעם פּיאַי 
ניָסט. 77 אוּנאוֹיפהערליִכע איַבּונג מאַכֿט פוּן דעם אָרגצַן עפּעס 
SON‏ זע mM‏ שנעל זי אָריענטיָרט זיִך, MM‏ רעאַגיָרט אוֹיף 
יעדען גריַנגסטען אוֹיסערליִכען שטוֹיס, מיָר ווייסען אָבּער, IR‏ 
ד; סיָבּה דערפוּן 0229 ניַשט PR‏ דער אוֹיסגעשוּלטער האַנד, 
היִנטער WR‏ שטייט דער גרוֹיסער נערוועזער צענטראַל:אַפּאַראַט 
פוּן דיַ געהיָרן:קעמערלעך, ועלכען 7? אַרבּייטס:טײלונג האָט 
בּיי אוּנז אַזוֹי װאוּנדערליך געשאַפען; דאָרט װערט געטוּן דאָס 
העכֿסטע, דאָס גאַנצע, DIRT‏ װערט איגענטליך געהערט, געי 
זען, געהאַנדעלט, בּעװעגט. PR‏ די דאָזיִגע געהיָרען װערען 
געקרעפֿט;גט דוּרך דעם געבּרוֹיך; אַלע זײיערע אַפּאַראַטען וע 
רען אַ דאַנק דעם רעגעלמעסיָגען געבּרוֹיךְ נלאַטער אוּן אַרבּייטס- 
פעאיָגער, אוּן בּיי דעם דאָזיָגען רעגעלמעסיגען געבּרוֹיך Day)‏ 
קלאָר אַנ'אוּנגעהוֹיער YAM‏ איגענשאַפט פוּן די געהיָרען: 
ד; געהיָרען לערנען זיַך PD‏ לעבּען 

77 געהיָרען בּעקוּמען אינדריַקען פוּן דער אוֹיסעליִכער 
וועלט. אוּן אַדאנק אַ העכֿסט:מערקװיָרדיָגער אײגענשאַכֿט פוּן 
דעם לעבּען פוּן די קעמערלעך קאָנען די געהיָרען די דאָזיִגע 
איינדרוּקעְן TI TR‏ בּעהאַלטען, דוּ קענסט גראב זאָגען, אַז עס 
קנייטשען זיך איִָן זיי PAR‏ געװיָסע דויערהאַפּטיגע העפטען 
יעדענפאלס קוּמט טאַקע דערבּײי פאָר עפּעס מאַטעריעלס. ניַשט 
מער, װאָס דער Maya‏ ,העפֿטען" איִז דאָ צוּ גראָבּ: ער בּעי 


116 


אוֹיפֿין 297 דערמאָן WEM ‚IT‏ מענשען עס זענען פאַראַן 
מיַט פערהיילטע מלחמה-וואוּנדען, MOM‏ פוּן דיינע בּעקאַנטע 
פעלט אַ פּיַנגער?גל;ד. װאָס בּעסער ס'ווערט איינגעשטעלט SIR‏ 
זער געזעלשאַפכל:ך לעבּען, אַלץ בּעסער I Da‏ אַנ'עצה PR‏ 
לעבּען אַַמענש DA‏ אַ היַלצערנעם פוּס. IR‏ כיָרוּרגיִשע 
טעכניָק ענטװיקעלט PT‏ פוּן טאָג צוּ AND‏ אוּן אַלץ אָפטער 
שניידט דער דאָקטאָר אַװעק בּיים קראַנקען אַ גליָד, ער 
שניידט אַװעק די 972292 קיִשקע אָדער װעלכֿע ס'איז אַנדערע 
קיִשקע, ער שניידט אַרוֹיס דעם זאָבּ, זעגט אַרוּם אַלע בּיינער. 
זאָל דאָס FIR‏ איִבּערגיין בּירוּשה, זאָל דאָס אַלץ פּעראײבּיָגט 
װערען! דער דאָזיָגער שרעקליכֿער צוּג PD‏ װאוּנדען, העפטען 
אוּן היִלצערנע פיָס, - זאָל DIN IND‏ ספעציעל געשאַפען װערען 
אַ בּעזוּנדערער וועג, װעלכער זאָל די דאָזיַגע גאַנצע אוֹיסער* 
?9 קאסמּףצוּפּיִצלונג פוּן קערפּער איִבּערגעבּען אוֹיךְ די 
ליבּע:קעמערלעך FIR‏ בּעשעדיִקען אוּנדיַרעקט 77 צוֹיבּער-שריַפט 
735 זײערע כֿראָמאָזאָמען? זאָל זיין, אַז די בּרכה פוּן דער 
געשלעכֿטל;כֿער צוּנוֹיפמיִשוּנג נעמט שפּעטער צוּ בּיי דער דאָ: 
זיגער געפֿערליִכֿער ערבּליכקייט TR‏ שאַרפע AP‏ אָבּער 
מען דאַרף דאָך נישט אוֹיפבּוֹיען אַ ספּעציעלען װעג פאַר שעדי 
9579 װיַרקוּנגען TR‏ דער האָפֿענוּנג, IR‏ דאָס YET‏ שעדליַכע 
װעט שפּעטער בּיִסלעכװייז אוֹיסגעראָט װערען.. 

דוּ טאָרסט אָבּער DW?)‏ פֿערגעסען, אַז עס זענען פער= 
האַן נאָך אַנדערע איִבּערלעבּוּנגען, ---איַנגאַנצען אַנדערע, N‏ 
77 אוֹיבּערפּלעכֿליכע, וועלכע WR‏ האָבּען נוּר װאָס אַרוּמגע= 
רעדט. DER Din‏ בּאַלד אָן ‚PR WT PD‏ אַלס מענשליַכע 
פּיִלקעמערלדיָגע קאָל;ניע. דערמאָן זיַך, װאָס אַ קוּלטוּרעלער 
מענש לעבּט FOR‏ איבּער, אַחוּץ פּערגיַפטוּנגען אוּן בּעשעדיָגוּנ* 
גען. װען דוּ װערסט געבּוֹירען TR‏ שוֹין די פּיִלקעמערלדיַגע 
קאָלאָניע פוּן דיין קערפּער איַנגאַנצען צוּגעגרייט צוּם לעבּען, 
זי האָט שוֹין אַלע ויַכֿטיִגסטע אָרגאַנען. MI mM‏ דאָס קיַנד 
טרעט אָבּער אריין PR‏ דער װעלט, שטעלט DIN‏ די װעלט 
בּאַלד איָרע אַרבּייטס=פאָדערוּנגען. זי DIS‏ אריין TER‏ דער NT‏ 


115 


מוז Pr‏ 97 דאָזיִגע איַבּערלעבּונג אוֹיך איִבּערגעבּען די ליַבּע" 
קעמערלעך, צי מוּז זיַ אוֹיך אַרײנבּרענגען PR‏ זײיערע 193329 
אַנ'ענדערוּנג, װאָס זאָל TI‏ א:בּערגעבּען די קיַנדער אוּן אי 
ניִקלעך! עס דוּכט זיַך, אַז עס קאָן גאָרניַשט זיין קיין מער 
,זעלבּסטפּערשטענדליכע* זאַך, װײָ דאָס, 

9 אַזוֹי האָט TI‏ אָבּער די דאָזיַגע איִבּערלעבּוּנג געי 
קאָנט איַבּערגעבּען די ליִבּע:קעמערלעך? אוּנמ;טעלבּאַר האָבּען 
I‏ דאָך IT‏ דאָויַגע איִבּערלעבּוּננ ניִשט געקאָנט מיַטמאַכען. 
מוּן מען אַזוֹי אַרוּם רעכענען, IR‏ די ,פייע ווּצליכקייט" (ד, 
ה. 77 דאַרװיַניָסטישע , דערהאַלטוּנג DIT PD‏ בּעסטען") האָט 
געשאַפען אַ ספּעציעלען וועג, אַ מין פּאָסט, װאָס זאָל איבּער= 
געבּען די איַבּערלעבּונגען פוּן 97 געװענל;כע קעמערלעך צוּ 
ד; ליבּע+קעמערלעך. צוּ װאָס האָט אָבּער די , דערהאַלטוּנג פוּן 
דעם בּעסטען" געדאַרפט אוֹיפֿבּוֹיען דעם דאָזיַגען װעג, װאָס 
זאָל איִבּערגעבּען די פֿאַטאַלע איִבּערלעבּונגען פוּן דער RD‏ 
לאָניע די!ַ קיַנדער אוּן אײניִקלעך? פערקערט, זי װאָלט 
דאָך געדאַרפט DD‏ אַלע מיַטלען אויסראָטען דעם דאָזיָגען 
וועג, װען ער זאָל 77 צוּפֿעליג האָבּען איינגעשטעלט געגען 
TR‏ װיָלען. אוּן װײטער: װאָס גרעסער, װאָס קאָמפּליִציָרטער 
עס זענען געװאָרען די קעמערלעךקאָלאָניעס, אַלץ אָפְטעַָר 
האָבּען געקאָנט געשען אַזעלכע ,בּעשעדיִגוּנגען". NN‏ די בעי 
שעדיגוּנג געװען אַ שװערע, איַז די גאַנצע קאָלאָניע אָפּגע= 
שטאָרבּען אוּן צוּזאַמען מיַט איָר, נאַטיָרליִך, אוֹיךְ די 32:3 
קעמערלעך, WER‏ איַן װיָפיֶל פאַלען בּעקימט אַ העכערע חיה 
בּעשעדיַגוּנגען פוּן WR‏ קערפּער, װעלכע פּיַרען ניַשט בּאַלד 
צוּ IR‏ טוֹיט! דאָ בּעקימט IT‏ אַ ריָס איַן דער הוֹיט, װעלכֿער 
לאָזט איַבּער אַ העפט אוֹיפ'ן לײבּ. אָדער דער עק װערט בּײ 
IR‏ אָפּגעריָסען. אָדער, װען עס TR‏ אַ זוּמער:פויגעלע, װערט 
DIN‏ אַ שטיַקעל פליַגעלע אָפּגעריָסען, אַ בּיִסעל פאַרבּ-שטוֹיבּ 
אָפּגעװיִשט. דאָס לעבּען DIN‏ קאַמף, אוּן יעדער קוּמט דערפון 
אַרוֹיס מיַט א בּיִסעל אוּנטערגעהאַקטע אוֹיגען. בּעטראַֿט אוּנז, 
מענשען. װער האָט ניַשט פֿון די קיִנדערײאָרען קיין העפט 


114 


Seh‏ 1 יט 


2 
BY:‏ 1 
2 יע יי = - +ִ 
6147 יי 


ריט 


| שאַפען בּיי די קיַנדערזוּמער:פֿויגעלעך PIR‏ אַזעלכֿע פערענ= 
דערטע פֿליָגעל. אַלענפֿאַלס איִז דער בּיישפּיל זייער איַנטערע? 
סאַנט אוּן גִיִט אַ סך 32 טראַכֿטען 

אוּן עס בּלייבּט קלאָר: ניִשט קוּקענדיג אוֹיף דער אַר+ 
בּייטס:טיילונג זענען 77 ליִבּעיקעמערלעך ניִשט געבּליבּען אָפּי 
געשניַטען פוּן די איִבּערלעבּונגען פוּן אָרגאַניָזִם. כֹּל זמן דיַ 
ליבּע+קעמערלעך זיִצען צוּזצַמען DA‏ דער גאַנצער קאָלאָניע 
בּיי דער גרוֹיסער שיַסעל זוּפּ, מוּזען זיי PIR‏ אַרײננעמען PR‏ 
PT‏ דעם ‚DD‏ װאָס פאַלט צוּפעליג אַרײן TR‏ דער וּפּ. בּיים 
מענש קאָנסטוּ זען גאַנץ דייטליך, mM‏ דאָס איי (ד. ה. דאָס 
װײיבּליַכע ליִבּע:קעמערל) ווערט אַזוֹי לאַנג, װ! עס האַלט Tr‏ 
איִן אײיערשטאָק, געשפּײזט דוּרך בּעזוּנדערע זעמערלעך פוּן 
דער קאָלאָניע; דאָס זענען IT‏ אַזוֹי גערוּפֿענע פאָליַקעל:קעמערלעך 
פוּן דער שוֹין פֿריֶער דערמאָנטער קנאָספּע, איַן װעלכֿער דאָס איי 
האַלט Pr‏ אוֹיף: דיַ דאָזיַגע שפּיז:קעמערלעך שטעקען אַרײן 
דוּרך יענע שמאָלע קאַנאַלערלעך, װעלכע 739% שפּעטער די 
מעגליָכֿקײט 97 זוֹימען:חיה'לעך אַרײנצוּדרינגען PER‏ איי, IT‏ 
9277 הערעלעך, שפּיַציַגֶע ציַנגעלעך, פֿוּן װעלכֿע עס טריַפט 
כּסדר דער שפּײז:זאַפט, װאָס קוּמט פוּן דער שפּײז:אָפּטײלונג 
פוּן דער קאָלאָניע. דערמיָט ערקלערט זיך, פאַרװאָס ס'איז 
אוּממעגליִך אָפּצוּגרענ;צען דעם ליִבּע:אַפּאַראַט פוּן די פאַטאַלע 
איִבּערלעבּוּנגען, װעלכע עס מאַכט דוּרך די גאַנצע קאָלאָניע. 
דאָס ליבּע:קעמערל דאַרף זוּפּ, עס דאַרף װאַרעמקײט. קאָן מען 
עס דעריִבּער ניִשט אָפּשליַסען הערמעטיַש פוּן די איִבּערלעבּוּני 
גען פוּן דער גאַנצער קאָלאָניע. עס זענען אָבּער פֿאַראַן נאָך 
אַנדערע איַבּערלעבּוּנגען פוּן דער קאָלאָניע, װעלכֿע מוּזען TI‏ 
איִבּערגעבּען די ליִבּע+קעמערלעך. 

לאָמיָר IT‏ קוֹדם 93 פֿאָרשטעלען אַזעלכעס. אַ װאָלװאָקס 
DRM‏ בּעקוּמען PR‏ אַ געװיָסען אָרט PD‏ זיין קוֹיל, גאַנץ וייט 
פוּן 77 ליִבּעיקעמערלעך, אַ שטאָך, װאָס האָט בּעשעדיַגט עט= 
ליִכע קעמערלעך. די גאַנצע קאָלאָניע DRM‏ וייטער געאַרבּײט, 
m‏ פּריֶער, אוּן בּעזאָרגט מיָט אַלעמען 77 ליִבּעקעמערלעך. 23 


113 


פוּן ד: אייערלעך ווֹיפען POTT PR‏ שלייערלעך, PR‏ האלט 


מער ניִשט IT‏ דאָזיַגע שלייערלעך איַן קיין קיַנסטליָכֿע קעלט, 
װאָס זעסטוּ דאַן? די זוּמער:פויגעלעך, וועלכע קריכען אַרוֹיס פוּן 
די שלייערלעך, האָבּען אוֹיךְ פערמעקטע 592255 ד; קעלט האָט 
דאָ בּעשײנפּערליך געװיָרקט בּיַז PR‏ צווייטען דוֹר. 

ד; דאָזיגע ערשיינוּנג מוּזסטוּ פערשטיין SIR‏ װען די 
קעלט האָט געװיָרקט אוֹיף 37 אַלטע זוּמער-פויגעלעך אוּן האָט 
פערענדערט זייערע פּליִגעל:קעמערלעך, זענען TR‏ דער פּיִלקע? 
מערלד;גער קאָלאָניע פוּן די דאָזיַגע אַלטע שוֹין געלעגען די 
ליבּע:קעמערלעך, פֿוּן װעלכע ס'האָט TI‏ שפּעטער געזאָלט בַּיֵל 
דען דער צװייטער דוֹר, אוֹיך צוּ די דאָזיַגע קעמערלעך איז 
אַרײינ:עדרוּנגען LIND IT‏ אוּן האָט דאָרט עפּעס געענדערט אַזוֹי, 
TR‏ ס'האָבּען פֿון זיי געמוּזט אַרוֹיסקוּמען זױּמער-פויגעלעך מיַט 
פערענדערטע פּליַגעל. דוּ פרעגסט: צי TITTEN‏ דאָרט שוֹין 
געלעגען דאָס קיַנדער:פֿליַגעלע גרייט אַזוֹי, אַז ס'האָט שוֹין גע- 
קענט דוּרך דער קעלט איַבּערגעפֿאַרבּט װערען? אַזוֹי גראָבּ 
טאָרסט MT IT‏ די זאַך PR‏ קיין פֿאַל ניִשט פֿאַרשטעלען דאָס 
ליַבּע-קעמערל NN‏ נוּר איין איינציג קעמערל. PR WAR‏ דעם 
דאָזיַגען קעמערל ליַגט אַ געװיַסע פעאיגקיט, ועלכֿע דאַרף 
דערנאָך בּעשאפען אַלע איִבּעריַגֶע קעמערלך פוּן דעם שפּעטער: 
דיָגען זוּמער:פוֹיגעלע, ד. ה. אוֹיך דעם שפּעטערדיַגען פֿליָגעל, 
אוּנזער מעשה'לע רוּפט אָן די דאָזיַגע פעאיגקייט ,די צוֹיבּער* 
שריַפט פוּן דעם רינג'. בּיי דיַ אמת'דיַגע קעמערלעך 0223 7 
דאָזיגע סוֹדוֹת:פֿוּלע פעאיגקייט בּעהאַלטען IT TR‏ כראָמאָזאָמען. 
אַ געװו;ָסער צייכען פוּן ריַנג, אַ געװיַסער פּוּנקט PD‏ ריַ כֿראָמאָ. 
זאָמען מוּן Pr WII TI PR‏ קראַפט PD‏ ענטהאלטען דעם 
שפּעטערדיִגען פֿליגעל, אוּן דיַ קעלט Jap‏ אוֹיף דעם דאַזיִגען 
פּוּנקט װיַרקען פּונקט אַזוֹי, MM‏ װיִרקט אוֹיף דעם שוֹין ענט= 
װיַקעלטען 392298 שטעָל 7 פאָר, אַז דעם איגענטל;כען 
פּליַגעל ענטשפּרעכט אוֹיף דעם ריַנג אַ צוֹיבּערצײכען ,פ". די 
קֶעלט, װעלכע ענדערט דאָרט אַבּיִסעל 097 פּליַגעל, mm‏ אוֹיך 
אַבּיִסעל פערענדערען דעם צויבּער:צייכען ,פ" אַזוֹי, אַז עֶר זאָל 


112 


BB... 


הויפּטונג אוֹיף אַ זייער איַבּערצײגענדיגען אוֹפן. ער האמ 
קיַנסטליַך אָפּגעקיַלט 97 שלייערלעך פוּן דעם זוּמערדיגען דוֹר 
TR‏ אַנ'אייז-קעלער, אוּן האָט, ענדליַך, MO TR‏ זוּמער spa‏ 
מען 77 װיַנטער?פאָרם פוּן דעם זוּמער:פויגעלע, די , לעוואנא". 
מען קאָן איַן דעם פאַל ניִשט זאָגען, IR‏ די קעלט האָט גע: 
DIT DIRT‏ זוּמער:פויגעלע. דאָס א זוּמער:פויגעלע 
TOR‏ געווען פּונקט אַזוֹי לעבּענס:קרעפטיג, װיַ די ווּמערדיָגע. 
דאָס 7922 פוּן דעם WER DR PD‏ 6 אַרוּם געװאָרען רײ= 
כֿער, אוּן דאָס איַז TAN‏ עפּיִס װערט PR‏ דער ענטװיַקלוּנג, 
WAR‏ דיַ קעלט האָט דאָך איִן געװיַסע קעמערלעך עפּיִס גע* 
ענדערט, זיַ האָט געטריִבּען 97 992295 צוּ אַ גאַנץ בּעשטיַמטער 
אַנדערער בּעפאַרבּוּנג. 

מען האָט שפּעטער די דאָזיַגע ערשיינונג אויסגעפּרוּבט 
אוֹיף 979 זומער-פויגעלעך. מען האָט אוֹיף אַזאַ אוֹכי 23> 
קיִנסטליַכער קעלט אוּן Par‏ ,נאָכגעמאַכט" 97 װאַריאַנטען פוּן 
אוּנזער ,קליינעם פוּקס", װעלכֿע זענען בּעקאַנט געווען איַן 1193 
אוּן איַן דרוֹם:אייראָפּע אוּן וועלכע מען האָט IR‏ געהאַלטען פֿאַר 
זעלבּסטשטענדיַגע נאַטוּר:פּראָדוּקטען. דערבּיי האָט מען אָבּער =y2‏ 
מערקט אַ װיִכֿט;גע זאַך. דוּ קענסט DIT‏ געװענליַכען , בּער", אוּנזער 
זוּמער=פויגעלע, װאָס קוּמט אַרוֹיס ID‏ דער פאָריָגער בּערען:רוֹיפען 
זיינע אוֹיבּער-פליגעל זענען גאָלדיבְּרוֹין געפאַרבּט DR‏ ווייסע אָדע? 
רען, אַזוֹי RM‏ שיינער מאַרמאָר, די אוּנטער-פּליָגעל זענען רוֹיט מיָט 
בּלוי-שװאַרצע פלעקען, אַז IT‏ האַלטסט אוֹיס דיַ שלייערלעך פוּן 
דער דאָזיַגער הערליַכער בּריָאה PR‏ אַ קעלט PD‏ מינוס 
אַכט גראַד, קוּמט אַרוֹיס גאַנץ DER‏ אַ בּערזוּמער=פוֹיגעלע, בּיי 
וועלכען די פֿלעקען אוֹיף די אוּנטער:פּליַגעל זענען אַזוֹי 38 
שװואוּמען אוּן פערמעקט, גלייך עמיַץ װאָלט זיי מיַט גראָבּע 
TR WAND‏ דעם שלײיעָרע? אָפּגעװיַשט. דער דאָזיָגער פיַנגער 
איַז געװען די קעלט. DER‏ נעם אַ פּאָר זוּמער = פּוֹי= 
געלעך מיָט אַזעלכֿע פערמעקטע 792298‚ אַנ',ער" Fa PR. TR‏ 
פערמאַך זיי ערגיַץ צוּזאַמען, אַזוֹי אַז זײ זאָלען זיַך פּאָרען, 
נעם 37T‏ אייערלעך, װעלכע די ,זי" לעגט דאַן אָפּ אוּן בּעקום 


11 


nn ae rn 


דער חיוֹת וועלט, בּיי וועלכע דאָס דאָזיגע פריָרען רוּפּט-אַרוֹיס 
געװיִסע פערענדערונגען PR‏ לעבען פֿוּן אָרגאַניָזם, --- פערענ= 
דערוּנגען, װועלכע זענען, אמת, ניִשט געפערליַך, אָבֹּעֶר װעלכע 
גיִבּען WAR PT‏ אוֹיך די קיַנדער אוּן אײניִקלעך אוּן בּלייבּען 
MIR‏ זייער 293 אַלס מערקװיָרדיַגע פֿראָסט:סימנים, ניִשט em‏ 
קענדיג דערוֹיף, װאָס די דאָזיַגע קיַנדער אוּן אייניקלעך האָגּען 
קײינמאָל קיין פראָסט ניַשט איַבּערגעטראָגען 

מיָט אַ געװיַסער צייט PIE‏ האָט TI‏ די זאַמלער פוּן 
זוּמער:פויגעלעך געטראָפען אַ גאַנץ זעלטענער פאַל: זיי האָבּען 
געמוּזט פוּן דעם זוּמער?פויגעלע:סיסטעם אוֹיסשטרייכען איין 
מיַן פוּן אונזערע בּעקאַנטסטע דאַטשע זומער:פויגעלעך, די 
אזוֹי גערוּפענע , שװאַרצע לאַנדמאַפּע*, אָדער די ,פרארוא". 
77 זאמלער האבּען געקאַנט צויי DM‏ , לאַנד:מאַפּעס* IR)‏ 
TIP‏ די דאָזיִקע זוּמער:פויגעלעך גערוּפען, צוּליַבּ א מיַן גע 
אָגראַפיִשען נעץ, װאָס I‏ האָבּען אוֹיף די אוּנטערשטע זייטען 
פוּן 77 פליַגעל): דיַ , שװאַרצע לאַנד:מאַפּעַ", אָדער די SIND.‏ 
זא", אַ שװאַרץ זוּמער:פויגעלע מיָט ווייסע שטרייפען, וועלכעס 
ווייזט זיַך געװוענליך Mio PR‏ זומער, אָדער PR‏ הערבּסט, נאָך 
די גרוֹיסע זוּמערהיַצען, אוּן די , לעוואנא", אַ רוֹיט זוּמער:פוי= 
געלע vn‏ לייכטע שװאַרצע פלעקען, װאָס TI EIN‏ געועג? 
PR 777‏ פריַלינג, נאָך דיַ װיַנטערדיַגע פרעסט. אינמאָל האָט 
אַ געװויַסער נאַטוּר-פאָרשער בּעויַזען, אַז די , לעוואנא" אוּן די 
,פרארזא" זענען אייגענטליַך איין אוּן דער זעלבּער מיַן זוּמער? 
פוֹיגעלעך, פּאַר װעלכען עס PN‏ גענוּג אַזױ DIR‏ נוּר PR‏ 
נאָמען, MAR?‏ זאָגען, דער נאָמען , לעָוואנא*. די פֿערשיַדענ: 
אַרטיָגקײט פוּן די פאָרמען MI TEN‏ אַ פּראָדוּקט פוּן דער טעם: 
פּעראַטוּר, אַז אוֹיף דעם שלייערעל פוּן דעם דאַזיַקען זוּמער: 
פֿויגעלע װיַרקט די זוּמערדיגע ‚FI‏ קריכט DIR‏ דאָס זוּמער; 
פֿויגעלע מיַט שװאַרץװײסע פּליַגעל. װען אָבּער, פארקערט, 
דאָס שלייערעל פריָרט PR‏ דער װיַנטערדיקער קעלט, קריַכט 
DIR‏ איִן IF‏ דאָס בּלאַס-רוֹיטע זוּמער-פֿויגעלע מיַט a3‏ 
טע שװאַרצע פלעקען. דער פאָרשער האָט בּעװיִזען זיין a‏ 


110 


דוּ דאַרפֿסט דאָ גאָרניַשט וייט זוּכען 37 בּיַלדער: דוּ 
האָסט די ממשוֹת'דיַגע בּיישפּילען פאַר די אוֹיגען אַז די פיל. 
קעמערלדיגע קאלאָניע פוּן דיין קערפּער נעמט אוֹיף דוּרך דעם 
מאָגען אַסם, װעלכע עסט TI‏ בּיִסלעכװײיז אַריין איַן דעם גאַב? 
צען קערפּער, פּערדאַרבּענדיַג אַ קעמערל נאָך אַ קעמערל, mm‏ 
ער ענדל;ך דערגרײכֿען אוֹיך צוּ די ליִבּע:קעמערלעך. דער סם 
קוּמט אוֹיך צוּ 77 כראָמאָזאָמען:ריַנגען אוּן עסט PR PAR PT‏ 
דעם מעטאַל פוּן דיַ צוֹיבּערריַנגען, אַזוֹ װיַ N‏ שאַרפע זוֹער+ 
קיט; דערפוּן װערט די צוֹיבּער-שריִפט צוּשטערט, צייכענס syn‏ 
רען אָפּגעמעקט אוּן די איידעלע טראַדיַציע פֿוּן די עלטערן 
װערט געפעלשט, DIT TR NM‏ אוּמגליַקליִכען שפּאַלט:פּראָדיקט 
פוּן NIE‏ קראנקען ליַבּע:קאַרליַק, דוּ וייסט, אַז אוּנזער מערדי= 
ציַניַשע וועלט ערקלערט היינט אײינשטימיג, אז דער אַלקאָהאָל= 
‚DD‏ צוּם בּיישפּיָל, DIR‏ אַזאַ פּראַקט;:שער פּערדאַרבּער, וועלכער 
עסט TI‏ אַרײן ניִשט נוּר PR‏ די מאָגען, ניַרע:לעבּער:אוּן YA‏ 
היָוען:קעמערלעך פֿוּן דער פּערזענליכֿער קאָלאָניע, נוּר ער 
זר;נג אוֹיך אַרײן TR‏ דעם געהיימען שלאָס פוּן די אייער:אוּן 
זוֹינען:קעמערלעך אוּן צוּעסט TR‏ דיַ כראָמאָזאָמען:רינגען, 
אַז די אוּמשוּלדיגע קיִנדער װערען בּאַלד געבּוֹירען מיָט אַ גרײ. 
טען פעלער, צוּם גליִק בּרענגט TR‏ דעם פּאַל די אויפפריַשונג 
DD‏ געזוּנט בּלוּט זייער גוּטע פאָלגען. 97 געשלעכטליכֿע ליִבּע 
טרעט דאָ אַרוֹיס איַן קאַמף געגען דעם געזעץ, IR‏ פאַר דעם 
פּאָטערס זיִנד דאַרפען געעטראָפּט ווערען די קיַנדער אוּן אייניִק- 
לעך. די זעלבּע ערשיינוּנג (אַלענפֿאלס, m‏ עס שיינט, נאָך א 
מער פֿערװ;ִקעלטע (זעט מען בּיים סִיִפיליָס. m‏ װעלען נאָך 
רעדען װעגען דעם. 

דעם דאָזיַגען פאַקט: אַז די ליַבּעיקעמערלעך מוּזען spe‏ 
מאַכען אַלע ערפאַרוּנגען PD‏ דער גאַנצער קאָלאָניע, קאָנסטוּ 
זעען ניִשט נוּר בּיי סמ'ען, נוּר אוֹיךְ בּיי פִיֶל אַנדערע, װייניגער 
געפּערליַכֿע טרשיינונגען, אַז אַנ'אָרעם מיידעל פּריָרט, פּריָרט 
DR TR‏ אייערשטאָק. מיַר קאָנען אָבּער אַזעלכע פֿאַלען IR‏ 


109 


: 


בי 


גאָר PR‏ אָנהוֹיבּ, ווען דאָס ליבעיקעמערל איז נאָך אַלײן 
19993 ד; גאַנצע בּריאה, דער גאַנצער איַנדיְוּיָדוּאוּם, DR‏ עס 
זיַכער אַזוֹי געװוען; 375° איַנד;;װיִדוּעלע ערפֿאַרוּנג TR‏ אוֹיך 
געווען WR‏ ערפֿאַרוּנג, װי אַזוֹי האָט I‏ אָבּער דאָס איינגע: 
שטעלט בּיי דער אַרבּייטס:טײלונג? אָדער Da WIN‏ דער 
שפּראַך ID‏ אונזער קאַרליק:מעשה'לע: אַז די גאַנצע קאָלאָניע 
האָט פּערזענליך עפּעס איִבּערגעלעבּט, TR‏ עפּעס געװאָר ya‏ 
װאָרען, האָט TI‏ ערװאָרבּען עפּעס אַנײע אײגענשאַפט, - צי 
האָט דאָס געקאָנט 20 עס איָז DIR‏ נייע שריִפט, אַלס נייער צוֹיבּער? 
צייכען אוֹיסגעקריִצט ווערען אוֹיף ד; ריַנגען פוּן ד; ליבּעיקעמערלעך, 
וועלכע האָבּען שפּעטער געפאָדערט אוֹיפבּוֹיען דעם נייעם דוֹר; 

אוֹיפן ערשטען בּליִק ווייזט אוֹיס דער ענטפער צוּ par‏ 
אייגענטלייך זעלבּסטפערשטענדליך; וו!ַ לאַנג די ליבּעצקעמערלעך 
האָבּען נאָך געהערט צוּ דער גאַנצער קאָלאָניע, האָבּען זיי גע: 
מוּזט איִבּערלעבּען אַלץ, װאָס די דאָזיגע קאָלאָניע האָט איִבּער: 
געלעבּט. אוּן אַז זיי האָבּען שפּעטער איפֿגעבּויט נייע קאֲלאָ: 
ניעס, האָבּען זײי piv‏ די דאָז;גע קאָלאָניעס איבּערגעגעבּען 
אוֹיך די דאָזיִגֶע נייע ערפאַרוּנגען. װען די גאַנצע קאַלאָניע 
הוּנגערט pr‏ װערט MT‏ דעם שװאַך, מוּו עס טרעפען PIR‏ די 
ליבּע:קעמערלעך, m‏ לאַנג זי װערען צוּזאַמען Don‏ דער גאַנ: 
צער קאָלאָניע געשפּײזט. וען 77 קאָלאָניע װערט דורך אוּן 
דוּרך נאַס, מוּזען אוֹיך BEN‏ 083 77 ל;בּע:דעלעגאַטען, אוּן 
ווען פֿוּן דער דאָזיגער נאַסקײט װערען פֿערזשאַװערט אַלע eig‏ 
בּער?ריִנגען, מוּזען ir‏ ד; צוֹיבּער:ריִנגען פוּן די ליבע:דעלע= 
גאַטען פֿערושאַװערט IM‏ אוּן דערפֿוּן na‏ אַרוֹיסקוּמען x‏ 
פֿערדאָרבּענער נייער דוֹר, אוֹיבּ די קאָלאָניע איַז BD IR‏ 
דיג PR‏ דעם, װאָס זי TR‏ נאַס געװאָרען, ליידען 22938 דעם 
פאָטערס זיַנד די קיַנדער אוּן אײנ;קלעך, בֹּיַז די שפּעטערדיגע 
דוֹרוֹת בּעפרייען זיִך דוּרך נייע איַבּערלעבּונגען פוּן דעם אומ. 
גליַק, אָדער בֹּיז עס מיַשט von I‏ אַרײן די בֹּרכֹה po‏ דער 
צוּנוֹיפגיְסוּנג, װעלכֿע בּרענגט Tan‏ אַריין אַפריַשען warn‏ 
ריַנג, אוּן ראָט ענדליך אוֹיס דאָס שלעכטס, 


108 


מיידעל טראָגט אַרוּם DD‏ זיַך PR‏ לײיבּ דעם אײערשטאָק, 7 
בּעהאַלט TR DIN‏ אַ פּערבּאָרגען װיַנקעל איַן TR‏ לייבּ, אוּן דער 
דאָזיְגער אײיערשטאָק האָט ניַשט קיין בּעזוּנדער Pin‏ צוּם אָטע* 
מען אוּן עסען, ער האָט ניִשט קיין מאָגען פֿאַר זיַך און קיין 
לונג, נוּר דאָס גרוֹיסע אַלגעמײנע מוֹיל, דער אַלגעמײנער מאַ: 
גען, די אַלגעמײנע לונג ארבּייטען פאַר DIN‏ דאָס TR‏ אַלץ 
קלאָר. 

די דאָזיַגע קאָלאָניע פירט אָבּער IR‏ משן 75 יאָרען 
אַנ'איַנדיְװויִדוּעל לעבּען, פּוּנקט אַזוֹי װיַ ס'האָט פריַער געטוּן 
יעדע איינקעמערלדיַגע בּריָאה, יעדערס פֿון ד; פריִערדיַגע iR‏ 
קאַרליַקלעך. זיַ האָט פּערזענליַכע איבּערלעבּוּנגען, זיַ טראָגט 
איִבּער גוּטס אוּן שלעכטס. בּיי אַזאַ קליינעם גרינעם װאָלװאָקס 
IM‏ זיין בּלאָטע זענען די דאָזיַגע איַבּערלעבּונגען ניִשט אַזעלכע 
געװאַלטיגע, אָבּער טוּ IT‏ אַ טראַכט װעגען PT‏ אַלײן: װאָס 
לעבּט אַלץ איִבּער אַ קיִנד פוּן מוּטערלײיבּ אָן 772 צוּ זיין ער= 
שטער INTER‏ זוֹימען:רייפקייט. אוּן IT‏ דאָזיַגע ערשטע רייפ? 
קייט איַז נאָך DM‏ ניַשט 7? לעצטע איי=אָדער זוֹימעףאָפּשפּאַל: 
טוּנג 732 מענשען. וען אַנ'עלטערער מענש פוּן אַיאָר זעכציַג 
געבּוֹירט נאָך אַ קינד, - וויָפִיֶל איַנטענסיוו לעבּען, ערפאַרוּנגען 
אוּן איַבּערלעבּוּנגען האָט דאַן מיַטגעמאַכט ORT‏ לעצטע זוֹימען? 
קעמערל, װאָס ער האָט פוּן TI‏ אָפּגעשפּאָלטען! 293 נאָך אַ 
טראַכט III‏ אַזוּמער:פויגעלע: ערשט DIR‏ אַזאַ פֿיִלפאַרבּיָג, 
אַרוּמפּליִענדיַג בּעשעפעניַש װערט עס PP)‏ צוּ דער ליַבּע, אָבּער 
װאָס האָט עס שוֹין אַלץ איַבּערגעלעבּט דוּרך דער לאַנגער צייט, 
װען עס TIR‏ אַלס קליינע רייפעלע אַרֹיסגעקראָכֿען פוּן דעם PR‏ 
איִז אַלס רוֹיפע געוואקסען אוֹן TI‏ געשפּײזט, אוּן ענדליַך DIR‏ 
שלייערל װיַדער איינגעשלאָפען, װיַ PR‏ אַנ'ענגען מתים-אָרוֹן! 
ד; רוֹיפעס פוּן טייל זוּמערפֿויגעלעך דאַרפען DDR‏ האָבּען גאַנצע 
דריי יאָר פאַר WR‏ ענטװיַקלוּנג. װאָס פֿאַר אַ צייט פאַר 93 
הּמינים אינד;ַװיַדוּעלע איבּערלעבּעניַשען! ציַ בּעקוּמט DORT IN‏ 
ליַבּעיקעמערל װאָס עס איֵז פוּן די דאָזיגע פּערזענליַכע NIS‏ 
רוּנגען פוּן דער גרוֹיסער קאָלאָניע! 


107 


קאָלאָניע, mM‏ הפָט, פאַרקערט, געװירקט 37 גאַנצע קאַלאָניע 
אוֹיף די דאָזיגע ל;בּע=קעמערלעך! 

אָגעװ!;ַסע ציט, בֹּיַז צוּ דער רייפקייט, ד. ה. בּיז צוּ 
דער 9220979 ליָבּע:צייט, האָבּען דאָך דיַ ליַבע:קעמערלעך 
TR‏ געהערט DIS‏ גרוֹיסען פערבּאַנד פוּן דער קאָלאָניע. בּיים 
װואָלװאָקס איִז עס געװען נישט אַזאַ לאַנגע צייט. אָבּער מאַך 
נור דאָ אַ שפּרונג בּיִן צוּ דיַר אַלײן (דער שפּרוּנג DR‏ דאָך 
דאָ TR‏ דעם פּוּנקט שוֹין זיַכער בּערעכטיגט): שוֹין PR‏ מוּטער: 
לייבּ ווערט TR‏ דער פּ;לקעמערלדיָגער קאָלאָניע פוּן דיין קערפּער 
אויסגעבּיַלדעט 77 פרוּכפּערוּנגס:אָפּטײלונג; פוּן צווייטען יאָר אָן 
זענען שוֹין בּיי יעדען מײידעל אויסגעטײלט די אײער, ד. ה, 
ד; אײגענטל;כע Yardarn‏ ליבע:קעמערלעך, יעדערס בּאַזוּנדער 
TR‏ זיין היָלע, און עס דוּכט IR ‚IT‏ יעדע BAM‏ קאָנען זי 
Piz‏ אָנהוֹיבּען ד. ואנדערשאַפֿט; דאָך דוֹיערט עס ar‏ װײַ 
BON IT‏ נאָך פֿיַל RP‏ אונזערע צפוֹן:לענדער אָפֿס 
נאָך פוּפצען אוּן מער יאָר, בֹּיִן די ערשטע מענכטרואַציע:בּלף 
טוּנג בּעװייזט, IN‏ עס האָט 727 ענדליַך, דאָס ערשטע N‏ ארויס: 
געלאָזען אוֹיף דער װאַנדערשאַפט אוּן האָט געװאַרט אוֹיף אַ 
זוֹימען:קעמערל ID‏ אַנ'אַנדערע קאָלאָניע װאָס האָט געטוּן אוּן 
װאָס טוּט TER‏ משך פוּן SD vi‏ יאָרען די גאַנצע קאַלאָניע 
IR IND‏ איי? 

ז; בּעוועגט עס. דאָס Piv TER‏ בּיים װאָלװאָקס אוֹיךְ אַזוֹין 
PN‏ דער װאָלװאָקס:קוֹיל דערקענט מען טאַקע דאָס ליִבּע+קע: 
מערל דאַדורך, װאָס עס Don Dan‏ קיין בּעװעגוּנגס:עקל, קיין 
,שװויִם:הערעלע", נוּר עס לאָזט TI‏ בּעװעגען דוּרך די אַנדערע 
קעמערלעך פוּן דער קאָלאָניע. די קאָלצָניע טוּט נאָך עפּעס 
פאַר דעם ליבּע+קעמערל; DIN DAT‏ אַ בּעשיִצט אָרט אינעװײיניג 
TEN‏ דער קאָלאָניע; ORT‏ טוּט דער װאָלװאָקס אוֹיך. וייטער 
אוֹיף דער גאַסטרעאַ-שטוּפע, INN)‏ עס בּילדעט PT‏ אוֹיס א בּע. 
זונדערע כּרעס:אָפּטײלונג פֿאַר דער גאַנצער קאָלאָניע, װערען, 
נאַטיָרליך, ד; ל;בע-קעמערלעך iR‏ געשפּײזט דוּרך דער דאָ. 
977 אָפּטײלונג, דאָס אַלץ TR‏ בּיי דיֶר PIR‏ פּונקט אַזוֹי: דאָס 


106 


פאט יַלקעמערלדיָגקייט אוּן אַרבּײטס-טײלוּנג: דאָס FIR‏ יעדעני 
a)‏ פֿאַלס געווען SATIRE‏ פֿאָרטשר;ט אוֹיפ'ן װעג פוּן דער 
לעבּענס-אַנטװיַקלוּנג. 087 גאַנצע העכערע לעבּען האָט זיַך 
אוֹיפֿגעבּוֹיט אוֹיף דעם דאָזיגען יסוֹד. ערשט אוֹיף דעם דאָזיגען 
יסוֹד האָבּען שפּעטער געקאָנט אַנטשטײן געשלאָסענע איַנד;װויִדוּאוּמס 
פוּן אַזאַ קאָלאָסאַלער גרוֹיס, װיַ דער בּראָנטאזאוּרוּס, װעלכֿע 
האָט געהאַלטען הוּנדערט פוּס דיַ לענג, אָדער דער ואַלפיָש. 
אוּן ערשט MIR‏ דעם דאָזיגען יסוֹד AA TER‏ געװאָרען TR‏ 
אָרגאַניִזם SIR‏ אָפּטײלונג פוּן קעמערלעך, אַזאַ װאוּנדערליָכֿער 
אָרגאַן IND‏ קאַנצענטריָרטער עמפּיַנדוּנג אוּן בּעװעגוּנג, פאַר 
אָריענטירונג FIR‏ גײיסט;ַגער העכֿסטער אָנפיָרוּנג, m‏ עס שטעײ 
לען 00 זיַך 82 אוּנזערע מענשליַכע געהיָרען. אוּן אַזוֹי װי 
דער דאָזיַגער גאַנצער פאַרטשריַט TR‏ ענג פּערקניפּט DM‏ דעם 
ליַבּע:לעבּען, שטייען מיַר PIR RT‏ פֿאַר אַ געוואַלטיגען װענדע? 
פּונקט TR‏ דער ענטװיַקלוּנג PD‏ 097 ליַבּע-לעבּען אליין. פֿאַר 
דער דאָזיגער ענטװיַקלוּנג האָט PT‏ אָבּער פוּן אָנהוֹיבּ אָן גע= 
Dr‏ אַרוֹיסרוקען זייער אַהאַרבּע פראַגע, ועלכע האָט בּאַלד 
געמוּזט Im‏ עס TR‏ געלעזט װערען. 

| די קעמערלעך פוּן DIT‏ סאָציאַלען פּערבּאַנד האָבּען TI‏ 
| בּאַלד איִן אָנהוֹיבּ איינגעטיילט TER‏ ליִבּע+קעמערלעך אוּן ניִשט* 
| ליַבּעיקעמערלעך. נוּר די ליַבּע:קעמערלעך האָבּען כּוּן זיִך אַרוֹיס* 
| געגעבּען כראָמאָזאָמען, נוּר זיי IR‏ האָבּען, לוֹיט דער ed‏ 
W273‏ קארליִק:מעשה'לע, אָפּגעשפּאָלטען פוּן זיַך די צוֹיבּער= 
| ריַנגען אוּן האָבּען 09 דער Ma‏ פוּן די דאָזיַגע ריַנגען אוֹיפי 
4 גענוֹיט אַ נייעם דוֹר. 

: 87 איַז ענטשטאַנען אַ פראַגע. 

77 ליבע:קעמערלעך האָבּען געליַבּט RD‏ דער גאַנצעו 


105 


איינצעלנער קעמפט DIR‏ מערטיָרער אוֹיפ'ן שלאַכס:פּעלד פֿאַר 
דער דערהאַלטוּנג פוּן אַגרעסערער געזעלשאַפט. די בּיישפּיִלֶען 
בּיי אונז מענשען זענען יעדען בּעקאַנט. אָבּער אוֹיך בּיי די 
חיוֹת, װעלכֿע פּיָרען אַ געזעלשאַפטליך לעבּען, קוֹדם 53 ma‏ די 
בּיַנען אוּן מיַלבּען זעען מיַר די זעלבּע ערשייגונגן אוּן דאָ TER‏ 
77 דאָזיִגע אַבּסאַלוּטע זעלבּסט-אָפּפערוּנג פוּן דעם איינצעלנעם 
RD‏ דעם װאוילשטאַנד פוּן דער גאַנצער געזעלשאַפּט נאָך 
בּוֹלטיער, קלאָרער, ווייל דאָס איִמפוּלסיוע, ORT‏ איִנסטיַנקטיָוע 
טרעט דאָך 92 די דאָזיִגע בּרוּאִים אַרוֹיס 929 דײטליַכער: פוּן 
איין זייט די מוֹראָ פאַר'ן win‏ אַלץ אַ ריין שוּץ:מיַטעל, װעל: 
095 די נוּצליַכקײט האט אַרײנגעשלאָגען איִן קאָפּ דער איין= 
צעלנער 8202 FIR‏ פוּן דער צווייטער DT‏ 97 פעראַכטוּנג פוּן 
טוֹיט אַלס TR‏ אַזאַ שטאַרקער אוֹיסדרוּק PD‏ דעם סאָציאַלען 
איַנסטינקט. אוּן עס איַז װיִדער איַנטערעסאַנט גראָד דאָ צוּ 
בּעמערקען, אַז אוֹיךְ די גרוֹיסע גרוּנד-פֿאָרם פוּן דעם איִנדיַווי= 
דוּעלען איַנערליכען טוֹיט DIR PR TR‏ געװען א רעזוּלטאַט 
פוּן דעם ערשטען סאָציאַלען אַקט, אַ געשעעניַש, וועלכע האָט 
IT‏ אַרײינגעריָסען FIR‏ דער בּרכה פוּן דער ערשטער אַרבּייטס= 
טײלוּנג, ואוּ דער איינצעלנער TR‏ צוּם ערשטען Ian‏ גערוּפען 
געװאָרען צוּ אַרבּײטען פאַר אַנדערע. דאָס, װאָס איין טייל פוּן 
דיַ קעמערלעך פוּן דעם װאָלװאָקס:פּערבּאַנד האָט זיַך אוֹיסגע? 
שלאָסען פוּן דער פֿרוּכפּערוּנג אוּן האָט TI‏ אַזוֹי DIR‏ אָפּגע= 
זאָגט פוּן WR‏ אוּנשטערבּליִכקײט פאַר דעם װאוילשטאַנד pa‏ 
דעם גאַנצען מין,- דאָס TR‏ שוֹין PAR INA‏ זעלבּסט:אָפּכע= 
רוּנג. אוּן אַזוֹי אַרוּם קאָן מען זאָגען, TR‏ בּיַז היינט PR‏ יעדער 
איַנערליַכער טוֹיט אייגענטליך אַנ'אײדעלער מערטיָרער?טוֹיט, 
אַלענפֿאַלס לוֹיט זיין טיִפסטען עצם. די מוֹרא פֿאַר'ן טוֹיט PR‏ 
דאָ יעדענפאַלס ניִשט אויסגעשלאָסען געװאָרען: אוֹיך די קע: 
מערלעך, וועלכע נעמען Bw‏ קיין דיַרעקטען אנטייל TR‏ דער 
פרוּכ?ערוּנג, זאָלען IT‏ אוֹיפהאַלטען אַזוֹי לאַנג, 7m‏ ס'אנְז I‏ 
מעגליך, 


104 


דער דיָכֿטער, DIN‏ װעלען צוּ דער דאָזיַגער ערשיַטערן. 
דיַגער גן:עדן-טראַדיִציע צוּגעבּען דעם שװאַכען מאָרגען:שין 
פֿוּן אַ פערגעלטונג, װעט דערצוּ נאָך אַרײנפּיָרען אַ שטיָם, וועלכע 
װעט זאָגען עפּעט ענליִבֿעס דערצוּ, װאָס גאָט זאָגט צוּ אייֹב'ן: 
TR‏ אוּנזער גאַנצע שרעק שטאַמט איגענטליך דערפוּן, װאָס מיָר 
מיינען, אַז מיַר ווייסען, װאָס ס'איִז אַזוֹינס דער טוֹיט; בּשעת 
m‏ ווייסען PR INT‏ טיִפסטען עצם צוּ וייניג דערפוּן, װאָס 
ס'איִז אַזוֹינס לעבּען, װאָס ס'איז אַזוֹינס איִנדיְװיִדוּאוּם, a IR‏ 
זאָלען בּאמת קאָנען פערשטיין דעם טוֹיט. דער נאַטוּרפאָרשער 
דאַרף דערצוּ נאָך צוּגעכּען, IR‏ עס TIR‏ פאַרהאַן אַ גרזיפע וואר= 
שײינליכקייט, IT IR‏ דאָײַגע מוֹראָ פֿאַר'ן טוֹיט, די דאָזיַגע DIR‏ 
פאַרשטענדליַכע שרעק פֿון דער איִנדיַויָדוּאוּם פֿאַר דעם טוֹיט 
DIR‏ אַנ'אוּמגליַק, איַז ניַשט עכּעס אַנדערש, mM‏ איינס פוּן די 
קליינע שפּיַצלעך פוּן דער נאַטוּר, איינס פֿוּן די צוועקמעסיג? 
קייט+מיָטלען פוּן דער ענטװיַקלוּנג אַליין, װצלכע DIT DANS‏ 
איִנדיַויָדוּאוּם צוּ דערהאַלטען אוּן פאַרטײידיגען זיין איִנדיווי= 
9977 79299 אַזוֹי לאַנג, m‏ לאַנג ORT‏ איַז נוּר מעגליך. דאָס 
TON‏ אײיגענטליַך 2993 דער אינציַגער פֿאַל, IR‏ ד; נאַטוּר 
האָט געשטעלט אַפאָדערוּנג צוּ קעמפען RD‏ אַזאַך PR‏ אַ גע 
?790 מאָמענט DIN‏ דער גרעסטער ענערגיע 772 צוּ פערצוויים= 
לונג, DAT‏ די דאָזיִגע זאַך שטעלט מיַט זיַך ניִשט פֿאָר דעם 
אַבּסאָלוטען װערט אוּן PR‏ געגענטייל — דאָס ערגסטע, װאָס עס 
קאָן נוּר געמאָלט זיין. IR‏ זען מיָר, mM‏ די בּעזוּנדערע מינים 
בּיי די non‏ אוּן געװיַקסען האַלטען TI‏ אוֹיף pr‏ משך פֿוּן 
דער לעבּענס:ענטװיַקלונג מיַט אַלע מעגליַכע שוּץ:מיַטלען, אוּן 
דאָך פּיָרט דער פֿאָרטשריַט, ענדליך, צוּ דער פּערניכֿטוּנג פוּן 
730 די אַלטע מינים, װועלכֿע מוּזען TORI‏ רוּמפוּלען װיַדער: 
שטאַנד סוֹף כֹּל סוֹף אָפּטרעטען דאָס DAN‏ 37 נייע מינים. עס 
TR‏ אוֹיךְ זייער איִנטערעסאַנט צוּ בּעמערקען, װיָ די מוֹרא פאַר'ן 
טוֹיט הערט איַנגאַנצען PR MIR‏ אַזעלכע פאַלען, וען די אוּמ= 
בּעד;נגטע זעלבּסט:אָפּפערוּנג פוּן דעם איַנדיַויַדוּעלען לעבּען 
0377 אַ העפֿערן 53 Nm‏ בּעמערקען דאָס אוּמעטוּם, ואוּ דער 


103 


EEE 


די קלעפּ פוּן לעבּען אוּן ענטפערן אוֹיף I‏ מיַט מענשען האָפ= 
נונגען, מענשען טרערען, מענשען:געמיט, אַזוֹי m‏ די לעגענדע 
האָט זיִך אויסגעמאָלט אדם אוּן חוה'ן; אוּן װען עס קוּמט 7 
אוּנטער ד; דאָזיגע טראַגעדיע; װאָס פאַר אַנ'אוּמגעהױערער, 
ערש;טערנד;ָגער קאָנפליִקט װאָלט דאָס געװען Rn‏ 
שטאָלצער האָפענונג זענען די דאָזיִגֶע גן-עד:לייט אַרוֹיף 
אוֹיף אַ נייעם AM‏ זיי האָבּען פוּן בּוֹים פוּן דער ענטװיַקלוּנג, 
פוּן בּוֹים פוּן דעם פאָרטשריַט אָפּגעריַסען אַ געשמאַקע פרוּכט: 
די בּרכֿה פֿון דעם בּשוּתּפוֹת'דיַגען לעבּען, פוּן דער געמיינזאַ: 
מער אַרבּײט, פֿון דער געגענזייט;גער היָלף, פוּן דער אַרבּייטס: 
טיילונג. עס דוּכֿט WISE ‚pr‏ װעלט:טאָג אֹיַז אופֿגעגאַנגען. 
NT PR‏ רייסט זיִך IS‏ עפּעס אַ מוֹרא'דיגס. PR‏ דעם AR‏ 
גן-עדן 0223 דער ערשטער טוֹיטער קערפּער. דער טוֹיט האָט 
! צוּגענוּמען זיין ערשטען קרבּן. דער טוֹיט, וועלכער DR‏ פּלוּצ: 
לוּנג אַרוֹיס פֿוּן אוּנטער דער בּלוּמען:װאַנד פוּן יענער גרויסער 
בּרכֿה, וי דער מלאך DD‏ דער פײערדיַגער שװערד. DR‏ אַלע 
מוּזט פֿון BER‏ אָן שטאַרבּען, װײל TR‏ האָט פוּן דער נייער 
פּרױּכט געגעסען. דאָס, װאָס NND‏ בּיִז DER‏ נוּר געהאַנגען, 
וּויַ אַ וויײטער צוּפאַל, WER‏ אייך, ORT‏ ואוינט פוּן ve‏ אָן 
צוויִשען אייך, דאָ ליגט דער ערשטער קרבּן פוֹן דעם איִנער: 
ליַכֿען טוֹיט. דער ערשטער זקן. מיַריאַדען װעלען קוּמען נאָך 
DR‏ אוֹיך דער גרעסטער געניוּס װעט װערען אַלט אין װעט 
זיִך ענדליך 7932593 אוֹיף דאַר מטה. זאָלען SWR‏ מענשען 
דערגרייכען 27 העכסטע מדרגוֹת, זאָלען זיי איַן די שטערען 
לעזקן, זאָלען זי iD‏ די טיִפסטע טיַפענישען פוּן דער מענש? 
?ער בּרוּסט זינגען. דאָס געזעץ פוּן דעם װאָלװאָקס בּלײיבּט 
WER‏ אייך. ער שנידט דעם שטערענזעער אוּן דעם דיַכֿטער 
אַזוֹי װיַ גראָז, װען עס קוּמט זײיער שעה.. 

אונזער DE‏ האָט ניִשט װענ;ַגער שטאָף פֿאַר ערהאַבּענע 
מיִסטעריעס, mM‏ ד; פֿריִערדיַגע. ז; איִז נוּר צוּשפּליַטערטער, אוּן 
אוּנזערע דיָכטער האָבּען נאָך קיין אַנוּנג ‚DON‏ װאו ד; נייע 
קװואַלען שפּרוּדלען גאַנץ pr‏ דייר שטי 


102 


בּיי אוּנזערע װאָלװאָקסען. כּדי נוּר אײן קעמערל זאָל 279 
MIR‏ נײן אוּן נײנציָג זאָלען בּעפֿרײט װערען פוּן דעם 
דאָזיגען ,געשעפט', מוּזען די דאָזיִגע נין אוּן ניינציג 
אוֹיסגעשלאָסען װערן אוֹיךְ פוּן דער אוּנשטערב: 
5 קיט. נאָך דעם 97m‏ ליִבּע:קעמערלעך לאָזען TI‏ אַרוֹיס 
פוּן דער קוֹיל, כּדי זיַך צוּנויפּצוּגיִסען מיט אַנדערע אוּן צוּ 
גריִנדען נייע װאָלװאָקס:פֿערבּאַנדען, פּלאַצט די גאַנצע קוֹילן 
זֹיַ דעגענעריַרט און שטאַרבּט אָפּ. אוּן אַזוֹי Am m‏ מענשען 
שטאַמען דאָך אָפּ געשיכטליך, אַלס פּילקעמערלדיָגע פערבּאַנדען, 
פֿון די דאָזיגע װאָלװאָקסיַשע בּרוּאים, PN‏ דער דאָזיַגער טוֹיט 
דער אָנהוֹיבּ פוּן אוּנזער איַנדיַװיִדוּעלן איַנערליַכֿען טוֹיט. זעל: 
טענער װאָלװאָקס, דאָס האָט דיין שריַט אוֹיף דעם דאַזיגען 
אוּמגעהויערען װענדע-פּוּנקט פֿוּן די געשעעניַשען געפּיָרט דער צוּ, 
אַז געטע האָט געמוּזט שטאַרבּען 

ניַשט װיַלענדיג פּיַלט מען דאָ אַ בּאַדערפּעניַש צוּ מאַכען 
אַ שטילע פּוֹיזע פֿון געדאַנק. אוּנזער צייט DET‏ ניַשט 229 צוּ 
פּאַרשלײיערען אירע אמת'ן אוּן װאַרשײנליַכֿקײטען. איַן DIT‏ 
געװאַנד פוּן מיָסטיַשע בּיַלדער, וועלכע דער דיַכטער זאָל װיִדער 
שענקען IN‏ לעבּען, דער ערשטער האָט דעם דאָזיַגען איִדעענ= 
גאַנג, וועלכען איִך ART‏ דיַר דאָ דוּרכֿגעפֿיַרט, אַרויסגעזאָגט 
איינער ID‏ אוּנזערע בּעסטע אוּן ניִכטערסטע נאַטוּרפאָרשער 
אוֹיגוּסט װייסמאַן,. װאָס װאָלט געװאָרען DD‏ דער דאָזיִגער 
איִדעע, 791 דוּ זאָלסט זיַ דיַר פאָרשטעלען PR‏ לבוּש פוּן ערי 
האַבּענע סיִמבּאָליַשע בּיִַלדער, װעלכע זענען געשאַפּען RT‏ 
אַזאַ קיַנסטלער, 91 מיַלטאָן אָדער דאנטע! אייגענטליך האָט דאָך 
איִן יענער װאָלװאָקס:שטוּפע שוֹין געשטעקט דער מענש PR‏ די 
ערשטע טעג פוּן זיין ענטװיַקלוּנג. ווען דיַ קלאָר-זעענדיַגע 
מאַכֿט פֿוּן דיַכטער װאָלט פאַר דיַר אייפגעשטעלט דיַ דאָזיַגע 
אוּר?-בּרוּאִים DIR‏ לעגענדאַרישע אור:מענשען פוּן דיַ ערשטע 
טעג פוּן דער וועלט-געשיכֿטע אוּן װאָלט זיי צוּגעגעבּען DO‏ 
בְּאָליֵש אַנ'יאמת'ע מענשליַכע פֿאָרם, DIN‏ נאַקעטע מענשליַכע 
קערפּערט אוּן פּיַלענדיַגע מענשל;כע נשמוֹת, װעלכע פערנעמען 


101 


גצװאָרען דוּרך דער אוּר:געבּוֹירוּנג. בּאַלד אוּמגעקומען צוּליָבּ 
דער דאָזיִקער איִנערליַכער סיבֹּה, 72 NND‏ ענדליך ניִשט ער? 
פונדען געװאָרען די דאָזיגע קלוּגע רעטונג: די צוּשפּאַלטונג. 
אוּן דאַן TER‏ שוֹין די אוּרגעבּוֹירוּנג געװאָרען אוּמנוּצליַך, ווייל 
ד; פּרוּכפּערוּנג האָט דאָך אַסוֹף געמאַכט צוּ דעם איַנערליַכען 
טוֹיט. איַן IN‏ פּוּן די אוּר:בּאַשעפעניִשען האָבּען אָבּער שוֹין 
געמוזט שטעקען בּיידע פאַלען: דער טוֹיט אוּן דיַ רעטונג דוּרך 
דער פרוּכטפּערוּנג, אוּן דעריִבּער בּלייבּט דער קערן פוּן דער זאַךאויף 
יעדן FD‏ פאַרבּאָרגען TER‏ דעם לעצטן סוֹד פוּן דעם לעבּען בּכלל. 

ד; דאָזיגע געדן:לאַגע TOR‏ אָבּער שׁוֹין בּיי אוּנזערע אוּר= 
קעמערלעך געשטערט געװאָרען דערמיַט, װאָס געװיַסע אייב= 
קעמערלד;גע האָבּען אָנגעהֹיבּען אָפּשפּאַלטען נוּר אַ קליינעם 
טייל פוּן זייער קערפּער צוּם צװעק פוּן דער פּרוּכפּערוּנג, PR‏ 
דאָס גרעסערע שטיַק האָט TI‏ מער PR‏ די ווייטערדיגע לִיִבֹּע= 
געשעעניִשען PR)‏ די צוּנוֹיפגיִסוּנגען FIR‏ װײיטערדיגע טיילונגען) 
ניִשט בּעטײליגט. PR‏ האָבּ 97 פריִער געזאָגט, IR‏ שוֹין ER‏ 
דעם DIN IND‏ עס בַּיי די איינקעמערלדי;גע געװוען אַ מין פּרל= 
9112023 אַרבּײטס:טײלוּנג, IT‏ דאָז;גע אַרבּײטס:טײלוּנג האָט דוּרכ+ 
07033 דעם גרוֹיסען אוּנטערשיד צװיַשען דער אוּנשטערבּליבֿ= 
קייט פוּן די ליִבּע:טיילעכלעך אוּן דער איײנפאַכער צייטויילי= 
גער איִנדיְװויִדוּעלער עקזיַסטענץ פוּן דעם איָבּערגעבּליבּענעם 
גרוֹיסען עלטערליכען שטיַק. דער דאָזיגער פּערבּליִבּענער עֹל= 
טערליַכער טייל האָט אוּנבּעדיַנגט שפּעטער געמוּזט Papa‏ 
פוּן דער האַנט פֿוּן דעם איַנערליכען טוֹיט. פאַר דער בּעקוע= 
מער אַרבַּייטס:טײלוּנג האָבּען PD‏ ד; אוּר:קעמערלעך בּעצאָלט 
דערמיָט, װאָס נוּר איין שטיק פוּן DIT‏ קעמערל איַן געבּליִבּען 
אוּנשטערבּליַך, דעם אַנדערן דאַגעגען האָט אוּנבּעד;נגט געמוּזט 
טרעפען דער טוֹיט. אוּן איַצט זעסטוּ, mM‏ די זעלבּע לאַגע גע- 
DIM‏ אַנ'אוּנגעהוֹיערע בּעדײטוּנג IRB‏ דעם גאַנצען וייטערךי= 
גען לעבּען נאָך דעם, 911 זי שטעלט TI‏ איין בּיי די ערשטע 
סאָציאַלע פֿערבּאַנדען פוּן קצַמערלעך, וװעלכע IIND‏ איין בי 
זיך די אַרבּײיטסטײלוּנג אוֹיךְ PR‏ דעם זעלבּען פּונקט, BT‏ 


100 


פּריער PR‏ בּיי דעם שטאָף:װעקסעל, דוּרך דער ערנערונג אוּן 
דער אָפּװאַרפוּנג, ניַשט נוּר צוּר;ִקגעשטעלט געװאָרען כּסדר 
דער שטענדיגער בּאַשטאַנד פוּן קערפּער. עס NN‏ אוֹיךְ פאָרגע? 
קוּמען אַ געוויָס פּאָזיַטיָװוע פֿערמערוּנג: דער PR DIRITIMITER‏ 
געװאַקסען. איּן עס זעט ‚DIR‏ אַז עפּעס אַנ'אַלטער געזעץ pa‏ 
לעבּען ערלוֹיבּט דעם אינדיְויָדוּאוּם צוּ װאַקסען נוּר בֹּיִז צוּ 
אַ געװיַסער מאָס. אוֹיף אַ געװיַסער הוֹיך מוּן דער SEHR‏ 
װאַקסענער קערפּער אָדער זיַך פוּנאַנדערפאַלען IR NS MIR‏ 
דיַװיָדוּאַליַטעטען, אָדער די מאַשין הוֹיבּט-אָן צוּ Ta‏ שלעכט, 
דיַ אַרבּעטענדיַגע קרעפטען װערען אָפּגעשװאַכט, דער לעבּענט 
פּראָצעס דעגענעריָרט אוּן שטעלט זיַך, ענדליך, BR‏ עס וייזט 
דעריַבּער אוֹיס, אַז די פּרוּכפּערוּנג דוּרך צוּשפּאַלטוּנג אין אָנ 
געװענדעט געװאָרען דוּרך די אוּר-בּעשעפענישען נוּר אַלס 
אַנ'איינפאַך שוּץ:מיִטעל געגען דעם דאָזיָגען פאַטאַלען אוֹיסגאַנג. 
בּיי דיַ ערשטע איינקעמערלדיגע איָז דאָס דאָזיִגֶע שוּץ-מיִטעל 
אָנגעװענדעט געװאָרען גאָר ראַדיַקאַל. װיַ נאָר די װאוקס פֿון 
דעם קערפּער האָט דערגרייכט דעם קריַטיַשען פּוּנקט, איז TI‏ 
דער גאַנצער קערפּער צוּפאַלען (דערמאָן IT‏ אוּנזער קאַרליַק= 
מעשה'לע) אוֹיף צוויי אָדער ‚Dow MD‏ אוּן יעדערס פון די 
דאָיִגע שטיַקער האָט TI DIA‏ פּאָרגעשטעלט אַ נייע אינדיוי+ 
דוּאַליַטעט. דערמיַט איַז דער NEW‏ איַנגאַנצען װיִדער געואוּ? 
נען געװאָרען. די 3229 האָט TR‏ דעם מאָמענט, וען ס'האָט 
געקאָנט אוּנטערקוּמען דער WER‏ טוֹיט, געשאַפען פֿוּן 
דעם אַלטען לעבּען, נייע לעבּענס. 

PR‏ האָבּ דיַר פריִער אוּנזער קאַרליַק:-מעשה'לע אָנגעהוי 
בּען דערפוּן, אַז די דאָזיַגע מעטאָדע איִז שוֹין בּיי IT‏ קאַר= 
ליַקלעך געוען TR‏ פֿוּלען גאַנג. אפשר האָט טאַקע דאָס אייני 
קעמערלדיָגע לעבּען בּאַלד בּיי זיין ענטשטייאונג שוֹין מיִטגע? 
בּראַכט מיַט 77 די דאָז;גע צװעקמעסיַגע זעלבּסט-רעגוּליָרוּנג, 
אָדער אפשר האָט די ,פייע ווּצליִכקייט* ערשט בּיַסלעכװײן 
דוּרכֿגעפּ;רט די דאָזיגע מעטאָדע בּיי די איינקעמערלדיגע, 
אפֿשר זעגען די קָעַמערּלעךְ, װעלכע זענען כּסדר געשאַפען 


אוּנזער ערד פערטרעטען געװוען נוּר דוֹרך די איינקעמערלדיגע 
בּרוּאימלעך, אוֹיף יענעם עלטסטען אוּר:בּרעג, NR‏ אָן א ספק 
אַ געװיַסער טייל פוּן דעם דאָזיַגען לעבּען 7703 פערניַכטעט 
געװאָרען דוּרך געװאַלטזאַמע אוֹיסערליכע שטערונגען. יעדער 
שטורעם יעדע קלענסטע צאַטוּר-געשעעניַש, יעדער גרעבּערע 
ענדערונג PD‏ די ליַכט; טעמפּעראַטוּר:פאַכקײט-פאַרהעלטעניַשען 
האָט זיִכֿער צוּקוועטשט, פֿערבּרענט, פּערטרוּקענט אוּנצעל;גע 
איינקעמערלדיגע. דאָס איִז היינט אַזוֹי, TRAM WIRT TR ORT‏ 
געװען IN‏ אָבּער אוּנצעל;גע האָבּען דאָך כּסדר אוֹיס= 
געהאַלטען. די ליבּע=קייט פוּן זייערע טײל:פּראָדוּקטען האָט 
זיך קיינמאָל ניִשט איַבּערגעריסען. אַנדערש װאָלטען SIR VD‏ 
גאַנצען ניַשט געהאַט דאָס העכֿערע לעבּען אוֹיף דער ערד, 
וועלכעס האָט NT‏ געמוּזט TR‏ די ערשטע טעג פֿון דער לע 
בּענס-געשיִכטע שטעקען PR‏ אזעלכֿע איינקעמערלדיגע בּרוּאים. 
אוּן די דאָזיגע בּרוּאימ'לעך האָבּען DI‏ אַלע זײיערע רוּחוֹת 
געקעמפט געגען דעם דאָזיָגען צוּפאַל:טוֹיט. אוּמערשעפליך זע= 
נען ד; אוֹפנים MD‏ װיַדערשטאַנד, וועלכע דיַ דאַזיַגע איינקע= 
מערלד;גע קאָנען אַרוֹיסװײזען. אוּנזער מעדיצין, װעלכע 
שטרעבּט צוּ פערני:כטען געוויסע בּייזע בּאַציִלן, קאָן POT‏ 
מעשוֹת דערציילן. 920 האָבּען דאָ פריַער גערעדט, למשל, 
וועגען געװיָסע בּאַקטעריעס, וועלכע קענען פּערטראָגען אַנ'= 
אוּמגעהוֹיערע קעלט. 

אוּן אוֹיבּ זי DR‏ געלונגען TI‏ 38 בּעשיִצען געגען MIN‏ 
אוֹיסערליַכֿען געװאַלט:טויט, האָנען זײי, IR‏ לאַנג, װיַ זייער 
גאַנצער קערפּער האָט זיַך צוּם צװעק פוּן דער ליַבּע געשפּאָל? 
טען, DV?)‏ געהאַט PP‏ איָנערליִכע ניטװענדיקייט פוּן 
טוֹיט. מיָר זעען DIT‏ אַז דער דאָזיגער איַנערליַכער טוֹיט 
TR‏ בּיי אוּנז מענשען פאַרקניִפּט DIA‏ אַ געװיַסער עלטער, IH‏ 
כע אַנ'איִנדיְוויִדוּאוּם קאָן דערגרײכֿען, אַ צייט האַלט אוּנטער 
דער מענטש PT‏ קערפּערליִכען בּעשטאַנד דוּרך דעם שטאָף: 
װעקסעל, פּוּנקט אַזוֹי, m‏ עט טוּט דאָס אַ בּרענענדיַקער פּלאַם, 
בּ;סלעכווייז הוֹיבּט זִיִך אָבּער אָן אַ מיַן זעלבּטט:פֿארבּרעכונג. 


א א א א ער א ר ר אט 


ae ne 


אַזוֹי לאַנג m‏ אַלע קעמערלעך פוֹן אַזאַ קוֹיל האָבּען 
PR‏ נאָך אַליײן געפרוּכפּערט, האָבּען אַלע געקאָנט גלייבּען 
אוּנשטערבּליך. די װאָלװאָקסען לעבּען נאָך הינט; זיי לעבּען 
‚Piz‏ װאַרשײנליַך, מיַליאָנען יאָרען. געװיַסע גליַקליַכע קייטען 
פוּן אַזעלכע טײל:פּראָדוּקטען האָבּען געקאָנט דוּרכלעבּען די 
אַלע מיַליאָנען יאָרען. DT WER‏ די אַרבּייטס-טײלונג האָט 
אַזוֹי 929 אוּן אַזוֹי 98 הוּנדערט קעמערלעך בּעפרייט פוּן דער 
ליַבּע אוּן איַבּערגעבּען די דאָזיִגע אַרבּיײיט Wi‏ עטליכע, TR‏ 
RD‏ די דאָזיִגע בּעפֿרײיטע די אוּנשטערבּליַכקײט מער ניַשט 
מעגלייך געוען. יענע אוּנשטערבּליִכע ליַבּע=קעמערלעך האָבּען 
אוֹיך געקאַנט 229313 עפּעס אַנ'אוּמגליִקליַכען צוּפאַל אוּמקוּמעןן 
פּצַר דיַ קעמערלעך אָבּער, װעלכע זענען בּעפרייט געװאָרען 
פוּן דער ליַבּע, איַז דער טוֹיט מער ניַשט געוען קיין צוּפאַל; 
אַר זיי איַז ער אויפֿגעטרעטען אַלס דער לאָגיִשער גוֹרֹל זֵיי? 
ערער אַלס דער שניַטער, װעלכֿער מוּז זיי אַלעמען אוּמבּרענגען, 
DIR‏ דער אוּנפּערמײדליַכֿער פּוֹעלייוֹצא פוּן זײער גאַנצען סאַ= 
ציאַלען לעבּענסקאָנטראַקט. 

דאָס DR‏ אַזוֹי אַרוּם אַנ'אויסערגעװענליַך=װיַכטיגער נאָ= 
מענט ניַשט נוּר פוּן דער געשיכטע פוּן ליַבּע-לעבּען, נוּר פוּן 
דעם גאַנצען לעבּען בּכלל,. טיפע פיַלאָזאָפּיִשע פּראָבּלעמען 
אַנטשטײען ST‏ פאַר MT‏ װען דוּ בּאַטראַכסט דאָס קליינע 
גריַנע װאָלװאָקס=קײלעכל. די אַרבּעטס:טײלוּנג ערשיינט ניִשט 
נוּר אַלס אַ גרוֹיסע ענטװיַקלוּנגס-סטאַדיע פֿון דער ליִבּע. נאָר 
עס DIR Tr DIN‏ אַ בּעזוּנדערע בּאַציְאוּנג צװיִשען MIR‏ אוּן 
DyT‏ טוֹיט. 

דוּ דערמאָנסט זיך, װאָס mM‏ האָבּען גערעדט װעגען 
דעם גרוֹיסען געגענואַץ צװיַשען דעם פּערזענליַכן טוֹיט Pr‏ 
דער אײבּיַגער איּנשטערבּליכֿקײט דוּרך דער ליַבֹּק. גאַנץ גע* 
װיָס האָט דער טוֹיט PR‏ אַ געװיָסען זיִן עקזיַסטיַרט אוֹיף אוּנ5 
זער פּלאַנעטע, DIT‏ ס'איִז אוֹיף DR‏ געװען לעבּען. אוּן שוֹין 
אפיָלוּ דעמאַלט, װען ORT‏ דאָזיַגע גאַנצע לעבּען איִן אוֹיף 


97 


וי די סאָציאַלע קוֹיל זאָל ניִשט זיין, ריין-מענליך אָדער 
ריין:װײבּליך, אָדער זי זאָל TI TER‏ פעראייניגען בּיידע גע= 
שלעכטער, זעען mM‏ אַלענפאַלס בּיי MR‏ דאָס, װאָס 12m‏ האַי 
בּען פריֶער בּעטראַכט אַלס דעם אויסגאַנגסיפּוּנקט פֿאַר דער 
גאַנצער העכֿערער ענטװיַקלוּנג פוּן די לעבּעדיַגע בּרוּאים: מיָר 
זעען בּיי ?!T MN‏ ערשטע אַרבּייטס = טיילונג. ניִשט אַלע קעי 
מערלעך פֿרוּכפּערען זיָך אַלײן RD‏ זיַך, נוּר עטליכע son‏ 
דערוויילטע קעמערלעך טוּען די דאָזיגֶע אַרבּייט פאַר אַלע. די 
דאָזיַגע אויסדערװיילטע קעמערלעך בּיַלדען די ספּעציעלע פרוּם: 
בּערוּנגס:אָבּטײלונג PR‏ דער קוֹיל, יאָ, מען קאָן שוֹין ver‏ 
אַפִילוּ איַן אַ שטאַרק בּעגרענ:צטען PT‏ זאָגען: זי בּיִלדען דעם 
פרוּכפּערוּנגסײאָרגאַן פוּן דעם פֿיִלקעמערלדיגען DBIS‏ זײי 
נעמען מער נִיָשט קיין אנטייל איַן די בּעװעגוּנגען PD‏ דער 
קוֹיל, איַן TR‏ פרעסען, זי בּעהאַלטען TR PR‏ דעם אינעויי: 
ניִגסטען הוֹילען חלל פוּן דער קוֹיל אוּן פערנעמען Pr‏ דאָרט 
DM‏ זייער פרוּכפּערוּנגס:אַרבּײט, בֹּיִז זי רייסען ענדליך IT‏ 
די קוֹיל, לאָזען זיַך אֲרוֹיס דוּרך דעם ריס אוּן פײַרען דוּרך 
77 אײיגענטליַכֿע בּעפֿרוּכטיָגוּנגס-אַרבּײט, 

נאָכדעם, mM‏ די דאָזיַגע ליבּעס-קעמערלעך האָבּען אָבּנע: 
טוּן זייער אַרבּײט, נאָכדעם, m‏ זיי זענען אַרוֹיס פוּן דער 
קוֹיל דוּרך דעם דערמאָנטען שפּאַלט, זעסטוּ m‏ דיַ גאַנצע 
קוֹיל װערט Dia‏ אַמאָל אַזוֹי m‏ פערװעלקט, זי זיַנקט אַראָבּ 
DIS‏ דעק אוּן שטאַרבּט PR AR‏ אײבּיַגקײטטראָל PT PR‏ פֿוּן 
דער אוּנשטערבּל;כקײט דוּרך דער 9229 ענדיַגט זיַך, נאַטיָר: 
לעך איִן דעם מאָמענט, װען זי לאָזט אַרוֹיס פוּן pr‏ די 7 
זיגע ליבּעיקעמערלעך. Da‏ דעם מאָמענט ענדיַגט TI‏ דאָס 
איִנד;װוידוּעלע לעבּען פוּן אַלע קעמערלען: די ליִבּעיקעמעלעך 
פערענדיגען מיָט דער A587‏ פֿוּן נייע איַנדיַויָדוּאוּמס, די 
אַנדערע קעמערלעך, ועלכע האָבּען זייער ליַבּע:ראָל איבּערגע= 
געבּען די ערשטע קעמערלעך, פֿערענדיַנען זייער איִנדיְויְדוּעל 
לעבּען בּכלל. בּעפרייט פוּן דער 9229‚ הייסט אוֹיךְ בּעפֿרײט 
פֿון דער עקזיסטענץ! 


96 


ציָאוּנגען, זי האָבּען נאָך געלעבּט TR‏ סאָציאַלען פּערבּאַנד אוּן 


האָבּען פּראָדוּציִרט דעם פרוּכפערוּנגס:מאַטעריאַל, װעלכען זי 
האָבּען איבּערגעגעבּען MD‏ קוֹיל צוּ קוֹיל. 

עס זענען אָבּער פּערהאַן TR‏ געװיַסע העכֿערע װאָלװאָ: 
צינעען, װעלכֿע ענטהאַלטען ZT TI PR‏ געשלעכטער, 
ד. ה. אין PR‏ קוֹיל האַלטען Tr‏ אוֹיף קעמערלעך, װעלכע 
פּרוּכפּערען Pr‏ װײבּליַך, אוּן קקמערלעך, ועלכע פּרוּכפּערען Tr‏ 
מענליַך, גראָד איין מין פוּן די אמת'ע װאָלװאָקסען וייזט PAR‏ 
אַרוֹיס די דאָזיַגע אייגענשאַצט. דעריִבּער מוּזען מיַר אָננעמען 
PR IR‏ די פֿריַסטע צייטען פוּן דער ענטװיַקלוּנג האָבּען געקאָנט 
ענטשטיין אוֹיך אַזעלכע סאָציאַלע פערבּאַנדען, װעלכע האָבּען 
TI PR‏ ענטהאַלטען מענליכֿע FIN‏ װײבּליַכע קעמערלעך. דוּ 
קענסט דיָר פֿאָרשטעלען, אַז אַזעלכע קוֹילען זענען ענטשטאַנען 
אוֹיף אַזאַ אוֹפן; געװײַטע איינצעלנע קעמערלעך האָבּען געהאַט 
אַנ'אײגענשאַפֿט זיַך צוּ פרוּכפּערען אַמאָל מענליַך אוּן אַמאָל 
װייבּליך, אוּן פוּן אַזעלכע קעמערלעך האָט לוֹיט דער פריער? 
73277 מעטאָדע געקאָנט ענטשטיין אזאַ קאָלאָניע. דוּ טאָרסט 
אָבּער דערבּיי קיינמאָל DW‏ פערגעסען, אז די מענליַכע PR‏ 
77 װײבּליַכע פּרוּכפּערוּנגס:פּראָדויקטען, װעלכע זענען ענטשטאַ: 
נען PN‏ איין קוֹיל, האָבּען Tr‏ בֹּשׁוּם אוֹפן ניַשט צוּזאַמענגע= 
גאָסען צװיַשען זיָך, נוּר זיי האָכּען DIR‏ צװעק פוּן דער פּרוּכ? 
פּערוּנג אוֹיפגעזוכט ד; פּראָדוּקטען פוּן אַנדערע קוֹילען. דערצוּ 
האָט זיי געצװאוּנגען דאָס געזעץ געגען דער אינצוּכט. דער 
פאַל PR‏ זייער ויַכֿטיַג IT FIR‏ מוּזט איִם געדענקען צוּליִבּ 
דעם, װאָס עס זענען פאַרהאַן פיל העכערע non‏ אוּן געװיִק= 
סען, װעלכֿע זענען אַזעלכע ,הערמאפראָדיַטען* N TIN OST)‏ 
DIOR‏ װאָרט, װאָס בּעצייכענט אנדרוֹגוֹנוֹס'ען, ד. ה. בּרוּאים, 
וועלכע טראָגען בּיידע געשלעכטער פעראיינ;גט איַן איין קער- 
פּער), אוּן װעלכֿע מוּזען זיַך דאָך צוּם צװעק פוּן דער 3273 
אוֹיסזוּכֿען אַ צווייטען הערמאפראדיָט, כּדי צוּזאַמען DIR DIA‏ דוּרכצוּ5 
פּיַרען די בּעפּרוּכֿטיגוּנג, אוֹיסמיידענדיג די איִנצוּכט. TR‏ װעל זיַך 
בּאָך שפּעטער דערצוּ צוּר;קקערען, דערווייל נוּר דער פֿאַקט TR‏ 


5 


| 
; 
L 
f 
4 
[ 


FR TE 
5 = 
: 2 


7173 פּראָפּעסאָר ש ענק און נאָך 979 אַנדערע), עס בּלײבּט 
9929997 נוּר דער פעסטגעשטעלטער פאַקט. 

װען PR‏ זאָג אָבּער, אַז PR‏ דער קאָלאָניע האָבּען די 
קעמערלעך צװיַשען זיַך Diva‏ אוֹפן ניִשט געהאַט קיין ליִצַעסי 
בּעציאוּנגען, דאַרף מען דערצוּ פערשטיין נאָך פאָלגענדעס. נאָן 
דעם, m‏ די קעמערלעך האָבּען TI‏ אָנגעהוֹױיבּען פרוּכטפּערען 
אוֹיפֿ'ן געשלעכטליִכען אוֹפֿן, האָבּען זי אָבּער ניִשט איַנגאַנ ען 
פּערװאָרפען דעם סיַסטעם פוּן צוּשפּאַלטען זיך. קוֹדם 93 האָבּען 
זי Pr‏ דאָך געמוּזט שפּאַלטען, כּדי אַרויסצוּלאָוען פוּן TI‏ די 
זוֹימען:קעמערלעך אוּן די איי?קעמערלעך. אוּן אַחוּץ דעם זעען 
m‏ 999 פֿאַלען, ווען דאָס אויסגעװאַקסענע קעמערל לאָזט ניִשט 
פוּן PA PT‏ אַרוֹיס קיין געשלעכֿטליכע מענליכֿע זוֹימען:קע: 
מערלעך אָדער װײבּליַכע איי:קעמערלעך, נוּר עס צוּשפּאַלט זיַך 
פּריִער אוֹיף צוויי נייע איינקעמערלדיגע, אוּן יעדערס פּוּן די 
דאָזיגע איינקעמערלדיגע, פרופֿפּערט TI‏ דאַן װייטער אוֹיפֿין 
געשלעכּטליִכֿען אוֹפן. אוּן עס טרעפט אוֹיך אַז יעדערס פוּן די 
דאָזיגע NE‏ נייע איינקעמערלדיגע, צוּשפּאַלט זיַך PR‏ נאָך 
פֿריִער, אוּן ערשט דער ניער, דריַטער דער פווּכפּערט Pr‏ 
אוֹיפ'ן געשלעכטליכֿען Dir‏ אוֹיבּ IT‏ װעכט דיַר דעמדאָזיגען 
פּערלוֹיף פאָרשטעלען צַבּיִסעל װייטער, װעסטוּ פערשטיין, אַז 
עס האָט געקאָנט אַמאָל אוֹיף איין אָרט ענטשטיין אַ גרוֹיסע 
קאָלאָניע בּרוּדער:קעמערלעך, װעלכע האָבּען געקאָנט דאַן כֹּיֵל= 
דען די ערשטע סאָציאַלע קוֹיל. אוּן אוֹיבּ דאָס ערשטע קעמערל, 
ועלכעס האָט געגעבּען DIT‏ אָנהוֹיבּ דער דאָזיַגער קאָלאָניע? 
איַז געווען לוֹיט AI PR‏ אַ װײבּליַכע, האָבּען אַלע שװעס: 
טער:קעמערלעך פוּן דער גאַנצער קוֹיל IR‏ געמוּזט בּליבּען 
װײיבּליִכֿע. אוּן TR‏ פערקערט. אווֹיאַרוּם זענען ענטשטאַנען 
שטרענג:אײינהײיטליכע בּריִדער:קוֹילען אוּן שװועסטערקוֹילען. PR‏ 
אוֹיף אַזאַ אוֹפֿן ווערט אוּנז דער פּאֵל ,עאוּדאָריָנאַ נאָך זעלבּסטי 
פֿערשטענדליַכער. קיין איִנצוּכֿט האָט דאָ ניַשט געקאָנט פאָרקו, 
מען. דיַ שװעכטער אָדער די בּריִדֶער פוּן PR‏ קוֹיל האָבּען 
דאַך vw‏ געקאַנט צװיִשען TI‏ קוּמען IR‏ געשלעכטל;כע בּעײ 


94 


7959 אוֹפן. TR‏ 287 דיָר דאָרט דערצילט: די אַך 
האָט Pr‏ ,אײנגעאָרדענט גאַנץ געמיַטליַך*., לוֹיט געװיַסע 
אוּמשטענדען, װעלכֿע זענען לוֹיט דער צװעגמעסיגקײט גע 
װען אַמאָל אַזעלכע אוּן אַ מאָל אַנדערע האָט TI‏ דער" 
גײ=ענטשטאַנענער קאַרליַק געפרוכפּערט אַמאָל MIN‏ דעם, אַ 
מאָל אוֹיף דעם אַנדערען אוֹפן, אוּן אוֹיף אזא אוֹפן PR‏ 
תּמיד געווען פּונקט אַזוֹי 99 מענליַכער, WEN mM‏ נייער 
מאַטעריאַל. N‏ האָבּ TI‏ דאָרט ניַשט אַרײנגעלאָזען וייטער 
PR‏ דעם, RM‏ דיַ דאָזיַגע רעגוּליַרוּנג איִז דוּרכֿגעפֿיַרט 
געװאָרען. גענוּג, IR‏ די WPD,‏ נוּצליִכקײט* האָט עס אַוֹי 
איינגעאָרדענט, FM‏ אַנדערש װאָלט דיַ זאַך װייטער ניִשט 
געקאָנט גיין. קיין בּעזוּנדער װאוּנדער PR‏ נאַטיָרליִך, דערצוּ 
DOM‏ ווֹיטיַג געװען, עס האָט MI‏ געמוזט בּיי ‏ דער צוּ" 
זאַמענשמעלצוּנג פוּן דיַ כראָמאזאָמע-ריַנגען איַבּערװעגען אַ 
געװײַסער גרוּנד, װעלכֿער האָט דאַן געצװאוּנגען דיַ SI‏ 
בּריאה Pr‏ צוּ פֿרוכפּערען IR‏ אָדער אַנדערש. ועֶן TR‏ 
האַבּ ערקלערט DORT‏ קאַרליִק-מעשה'לע אוֹיפֿ'ן סמך פוּן דעם 
אמת'ן לעבּען פֿון דיַ איינקעמערלדיגע, האָבּ TR‏ זיַכער 
געדאַרפט אוֹיךְ ד; דאָזיַגע זאַך ערקלערען. נאָר PR‏ האָבּ 
עס ניִשט געטוּן פּשוּט דערפאַר, ON‏ 7772 היינטיגען טאָג 
אוּן בּיַז צוּ אונז מענשען איז אוּנז די דאָזיגע RT‏ אַבּיִסעל 
002 קלאָר. 

אוּנזער פאָרשוּנג DOM‏ בּיִז היינט ניִשט, פאַרװאָס פוּן 
אַ בּעפֿרוּכֿטיגטען מענשליכֿען איי ענטשטייט אַ מאָל אַ מענליך 
אוּן אַ מאָל PIDME‏ קינד. 92 ווייסען נוּר, אַז די זאַך PR‏ 
אַזוֹי רעגוּליִרט, אַז PR‏ יעדען דוֹר זענען דאָ כּמעט פּוּנקט אַזוֹי 
פיל מענער m‏ פרוֹיען. װאָס פֿאַר אַגעזעץ עס רעגוּליָרט די דאָי 
Ya‏ פּערהעלטעניַש אוּן mM‏ אַזוֹי דאָס דאָזיַגע געזעץ װיַרקט, 
MIR‏ דעם בּעפרוּכטיַגטען איי, דאָס ווייסען m‏ דערװײל 
ניַשט. מיַר האָבּען אייגענטליַך אַפֿיֵלוּ ניִשט וועגען דעם קיין היפּאָ 
טעזע, איִבּער וועלכער ס'זאָל Tr‏ לוֹינען צוּ דיַסקוּטיָרען (ניִשט 
קוקענדיג דערוֹיף, װאָס ס'איִז געעריַבּען געװאָרען אַוֹי פּיָל 


3 


אָדער נאָך ניִשט איַנגאַנצען דוּרכֿגעפֿיַרט, 92297 קאָנסטוּ 
בּעטראַכטען ניִשט נוּר דעם פֿערענדיגטען שריַט, נוּר אוֹיך די 
בּעזונדערע שטוּפען, וועלכע האָבּען צוּ DIN‏ געפיַרט, 

אַזוֹי TR‏ פּערהאַן אַ גרוּפע װאָלװאָקסיִשע בּעשעפעניִשען, 
וועלכע מען בּעצײכענט Da‏ דעם נאָמען פאַנדאָריַָנאַ: דאָס 
איִז אַ סאָניאַלע קוֹיל פוּן זעכצען קעמערלעך, בּיי װעלכער 
ס'איז נאָך אָבּער ניַשטאָ קיין PD MED‏ וועלכער ס'איַז ig‏ 
בּייטס:טיילונג בּנוֹגע דער פּורוּכפּערוּנג. כּדי Tr‏ צוּפרוכפּערען 
צוּשפּאַלט IT‏ יעדער איינע PD‏ די זעכצען קעטערלעך פאַר 
זיִך, אוּן די טילעכלעך גיִסען TI‏ צוּנוֹיף on‏ טײלעכֿלעך 
פוֹן אַנדערע קוֹילען. 

בּיי אַ צווייטען קרוֹב'ישען װאָלװאָציַנעע:מין, בּיי דער 
עאוּדאָריַנאַ, װעלכע שטעלט TI Don‏ פאָר אַקוֹיל 
פֿון עטליַכע דרײס;ג קעמערלעך, PR‏ דיַ אַרבּייטס-טײ: 
לונג אוֹיך נאָך איַנגאַנצען ניִשט איינגעשטעלט. אָבּער בּיי 
איַר TR‏ שוֹין רעגוּליִרט אַנ'אַנדערע זאַך, װעלכֿע האָט אַ 
גרוֹיסע בּעדײיטוּנג פאַר דער װײיטערדיָגער ענטװיַקלוּנג. יעדער 
קעמערל פוּן דער סאָציאַלער קוֹיל פּראָדוצירט נאָך דאָ 
זעלבּסטשטענדיָג פּרוּכֿפּערוּנגס:קעמערלעך, אָבּער טייל גאַנצע 
קוֹילען פּראָדוּציַרען שוֹין נוּר קליינע בּעװעגליַכֿע מענליַכע 
קעמערלעך. דיַ אַנדערע וייטער גיִבּען אַרוֹיס פוּן זיִך נוּר 
װאַרטענדיגע גרעסערע װײבּליַכע קעמערלעך. דאָס הייסט: 
טייל גאַנצע קוֹילען זענען IR ‚Piz‏ צוּ זאָגען, ,מענליִכֿע* 
TR‏ טייל IF,‏ 

כּדי דיַר קלאָר צוּ מאַכען, m‏ אַזוֹי די דאָזיַגע לעצטע 
רעגוּליְרוּנג DET‏ געקאָנט צוּשטאַנד קוּמען, Ba PR mn‏ 
7 אַבּיַסעל צוּריִקגיין. PR‏ האָבּ דיָר שוֹין PR WB‏ 
דער קאַרליִק:מעשה'לע געזאָגט, אַז דער צונוֹיפגעשמאָלצע: 
גער קאַרליִק (אָדער צוּנוֹיפגעשמאָלצענע אינקעמערלדיַגע 
בּריָאה) װעלכע אי ענטשטעאַנען פוּן דער צונוֹיפגיְסוּנג פוּן 
אַ מענליַכען PR‏ אַ װײבּליכֿען פּאַרטנער, האָט TI‏ שפּעטער 
TOR‏ געפרוּכפּערט אָדער אוֹיפ'ן מענליַכֿען אָדער אוֹיפ'ן װײבּ. 


2 


פּאַל געגעבּען אַזעלכֿע גוּטע רעווּלטאַטען, פאַרװאָס זאָל מען 
זי ניִשט אָנװענדען IR‏ צױּ DIT‏ צוייטען FOND‏ עס װעט דאָך 
זיין אַ געװאַלטיגער געװיַנס IND‏ דעם גאַנצען פֿערבּאַנד, וען 
ניין אוּן 223373 קעמערלעך ועלען איַנגאַנצען אוֹיפהערען PO‏ 
זיִך אָפּצוּשפּאלטען שטיַקלעך אוּן װעלען די דאָזיָגע גאַנצע SIR‏ 
בּייט איַבּערגעבּען איין קעמערל. אַ געװיַנס PR‏ דעם ‚IT‏ װאָס 
דיַ YET‏ צוּשפּאלטוּנג אוֹיף זוֹימען-אדער איי:קעמערלעך PR‏ 
דאָס צוּנוֹיפגיַסען TI‏ מיָט אַנדערע DR‏ דאָך אוֹיך אַנ'ארבּײט. 
אַ געװויַנס DIT TR‏ זיַן, PRO mM‏ נאָך DIR‏ בּיי TR‏ דאָס, 
װאָס דאָס האַרץ, 97 לוּנגען, דער מאָגען קאָנען זיך מער אָדער 
YAM‏ רוּאיָג טוּן זייער אַרבּייט PR‏ דער זעלבּער צייט, IN‏ 
דער געשלעכֿטליַכער אָרגאַן ענטװיקעלט די איִנטענסײוסטע טע: 
ס;יָגטייט. 

דאָס איַנטערעסאַנטסטע איָז אָבּער דאָס, װאָס דוּ קאָנסט 
נאָך היינט זען איַן לעבּען די ערשטע אָנהוֹיבּען פוּן דער דאָ= 
זיַגער אַרבּײטס:טײלוּנג אוֹיפ'ן געבּיַט פוּן דער פּרוּכפּערונג. דוּ 
זעסט עס גראָד בּיי דער װאָלװאָקס:קוֹיל, װעגען װעלכֿער a‏ 
רעדען דאָ. 

TR‏ האָבּ דיר פּריֶער דעם דאָזיָגען װאָלװאָקס אָנגערוּפען 
נוּר אַלס אַ בּיישפּיֵל פוּן דעם ערשטעָן סאָציאַלען פערבּאַנד 
בּכלל. די אַרבּייטס-טײלונג בּנוֹגע דעם פרעסען זעסטוּ נאָך 
איַנגאַנצען נישט בּיי דעַם דאָזיִגען 739 בּרוּאים; קיין שוּם 
װאָלװאָקס איַז נאָך ניִשט קין גאסטרעא. אָבּער 92 די װאָל. 
װאָקסען TOR‏ שוֹין איינגעשטעלט איינע, אַ זייער ויַכֿטיַגע SIR‏ 
בּייטס-טיילוּנג. אוּן דאָס איִז טאַקע דיַ אַרבּייטס-טײלוּנג בּנוגע 
דער ליַבּע: די אוֹיסבּיַלדוּנג פוּן אַ בּעזונדערער גרוּפּע קעמער? 
לעך, װועלכע דאַרפען דיַנען פאַר דער פרוּכפּערוּנג פֿוּן דער גאַנ= 
צער געזעלשאַפט. מען זעט דאָ, אַז די אַרבּײיטס=-טײלוּנג בּנוֹגע דער 
NN 3279‏ געשיַכטליַך פריער דוּרכגעפיַרט געװאָרען, וי די 
אַרבּײיססטײלוּנג בּנוֹגע דעם פרעסען. אוּן אַזוֹי IT I‏ געפּיַנסט 
נאָך פּערשיַדענע װאָלװאָקסיַשע בּרוּאיִם, בּיי וועלכע אַפֿילו די 
צרשטע אַרבּייטס:טײלוּנג TR‏ נאָך איַנגאַנצען ניִשט דוּרכגעפֿיַרט 


9 


0 


אַנ'אָפּטײלונג פוּן קעמערלעך, װעלכֿע דאַיף לוֹיט דער איינגע* 
שטעלטער אַרבּייטס-טײלוּנג פּראָדוּצ;ָרען SD‏ אַלע אַנדערע די 
זוימען:קעמערלעך, פּונקט Mm IR‏ ד; געדעריִם:אָפּטײלוּנג פער. 
דייעט פאַר אַלעמען, דיַ געהיָרען:אָפּטײלונג אָריענטיָרט זיַך ARD‏ 
אַלעמען, ד; רוּקענמאַרך=אוּן פ;ס:אָפּטײילונג פוּן קערפּער גייען 
פֿאַר אַלע אוּן אַזוֹי ווייטער. PR‏ אַזוֹי PR‏ אוֹיך בּיי דער פֿרוֹײ 
מיָט איָרע אייעריאָרגאַנען 

דער דאָזיַגער נייער ,סאָציאַלער* פאַקטאָר מאַכט די גאַנצע 
געשיכטע אַבּיִסעל קאָמפּליציַרטער. WAR‏ בּעװנדער האָט די 
לאָגיַק פאַר דעם ,ליַבּע:עק' געמוּוט זיין דיַ זעלבּע, m‏ זי איז 
געװען DIT TR‏ פריַערדיָגען בּיישפּ:ל DIT SD‏ ,פרעס:עק". 

A‏ האָבּען DD‏ געזאָגט: דער װעג צוּם מענשליַכען 
מאָגען איִז DW‏ געגאַנגען די;ָרעקט פוּן דער איינקעמערלדיַגער 
בּריאה, װועלכע האָט PR TT‏ איַר קערפּער געשאַפען אַ מאָגען; 
זיין ענטװיִקלוּנג האָט TI‏ אָנגעהויבּען דערפוּן, װאָס אַ װאָלװאָקס? 
ענל;כֿער פערבּאַנד פוּן קעמערלעך van‏ בּעשטיַמט אַגעװיִסען 
טייל חברים פוּן דעם פֿערבּאַנד פֿאַר ,פרעסער" אוּן ORT‏ אַזוֹי 
אַרוּם געשאַפען איִן פערבּאנד אַ פּיִלקעמערלדיַגען בּשוּתּפוֹת'ךי2 
גען מאָגען. אַזאַ בֹּשׁוּתֹפוֹת'דיְגער מאָגען איַן דעם פּיַלקעמערל: 
דיָגען קערפּער TR‏ נאָך 172 DRIN‏ אוּנזער מאָגען. 

אוּן DEIN‏ מיַט דער ליַבּע איַז געשען פּונקט דאָס זעלבּע: 
NIE‏ װאָלװאָקסיִשער פּערבּאַנד האָט געמוּזט 2 דער אַרבּייטס= 
טײילוּנג אויסװויילען IR‏ חברים DIR‏ ,פֿרוּכפּערער", וועלכע 
האָבּען געדאַרפט די דאָזיָגע אַרבּייט טוּן פֿאַר אַלע,- אוּן IR‏ 
איַז עס געקוּמען צוּ אוּנזער פרוּכפּערוּנגס-אָרגאַן איַן דעם מענש: 
79979 פּיָלקעמערלדיָגען פּערבּאַנד, 

אוּן בּאמת: פֿאַרװאָס זאָל דאָס, װאָס ס'איִז געשען בּיים 
פרעסען, ניִשט קאָנען געשען אוֹיךְ בּיי דער 9229 יעדער קע: 
מערל פֿון פּערבּאַנד האָט פריִער געפּיַלט דיַ בּעדערפעניש 98 
פרעסען אוּן אָפּצוּװאַרפֿען פּונקט אַזוֹי שטאַרק, m‏ די פּליכט 
אָפּצוּשפּאָלטען פוּן זיַך אַ טיילעכעל צוּם צװעק PD‏ דער פּרוּכ? 
פּערונג. אוּן אַז ד! אַרבּײטס-טײלינג האָט אין דעס ערשטען 


90 


זי TON‏ אייגענטליך אַ זייער אײנפֿאַכֿע זאַך. 95 אײנפֿאַכֿער, 


m‏ די נשמה-פראַגען. אוּן PR‏ תּוֹך װיִדער נור אַ קאָני 
סעקווענץ. 

ware האָבּ דיַר די אוּר-געשיַכטע פוּן דער 9229 שוֹין‎ PR 
דערציילט, אַז דוּ האָסט געזען: די אײנקעמערלדיַקע‎ Don 
האָבּען אוֹיפגעהערט בּיי דער פֿרוּכפּערוּנג צוּ שפּאַלטען דעם‎ 
גאַנצען קערפּער אוֹיף צװיי גלײכֿע טײל, זיי האָבּען דערצוּ‎ 
בּענוּצט נוּר איין עק פוּן זייער קערפּער, װעלכען זיי האָבּען‎ 


בּעשטיַמט אַלס פרוּכֿפּערוּנגס-עק, דערמיָט האָבּען I‏ איינגע= 


שטעלט גראָד בּנוֹגע דער ליַבּץע דיַ ער שטע אַרבּעטס=טײלוּנג: 
ניִשט דער גאַנצער מענליכער קערפּער צוּפאַלט PT‏ אוֹיף זוֹימען= 
קעמערלעך, נאָר עס טוּט דאָס פאַר דעם גאַנצען קערפּעַר PR‏ 
צק פוּן דעם דאַזיִגען קערפּער. מיַר האָבּען ORT‏ פערגליכֿטן 
מיַט דער העכֿערער חיה, DM‏ דיַר אַלײן, אוּן האַבּען געזען, 
אַז בּיי PT‏ האָט זיַך PD‏ דעם דאָזיגען רעזערװיַרטען פֿרוּכפּע= 
רוּנגס=עק ענטװיקעלט בּיים מאַן אוּן דער ID‏ דער פפרוּכפּע= 
רוּנגס-אָרגאַן", 

דערווייל זענען מיַר איִצט געקוּמען צוּם שכֿל, אַז דיין 
אָרגאַניזם האָט TI‏ ניִשט דיַרעקט ענטװיַקעלט פֿוּן דטם איינ? 
קעמערלדיגען אור:בּעשעפּעניַש, נוּר אַז דוּ שטעלסט DM‏ דִיָר 
פּאָר אַ ריִזיגען סאָציאַלען פּערבּאַנד פוּן אַזעלכע איינקעמערל? 
דיָגע. PR‏ דעם דאָזיִגען פּערבּאַנד DIR‏ יעדער אָרגאַן אוֹיךְ נוּר 
אַ געװיַסער קנוֹיל פוּן קעמערלעך, וועלכע זענען פערבּונדען מיַט 
77 אַנדערע אוֹיפ'ן סמך פוּן דער אַרבּייטס:טײלונג. דאָס הייסט, 


.אוֹיך דיין געשלעכֿטליַכער אָרגאַן, דיין מענליַכער אָרגאַן, IHN‏ 


כּער פּראָדוּציִרט דעם זוֹימען, איַז שוֹין ניִשט קיין רעזערװיַר. 
טער עק TR‏ אַנ'אײנקעמערלדיגען קערפּער, נוּר ער DR‏ אַבּעי 
זוּנדערע אָפּטײלוּנג TR‏ אַגרוֹיסען פערבּאַנד פוּן קעמערלעך, 


89 


> Bea. 


ee er ee 


דוּרכצוּטראַכֿטען, מיַר טאָרען ניִשט 38 MD‏ אַרײן איַן דּער 
דאָזיִגער זאַך, FM‏ אַנדערש פֿערליָרען מיַר גאָר אֹיִן דעם גע= 
װויַמעל פוּן פראַגען אוּנזער גאָלדענעם פאָדעם, די 9225 דעי 
ריַבּער: אָנשטאָט אַװעקצוּלאָזען זיִך אוֹיף דעם נשמה'דיגען געָ= 
בּען:וועג, IKT)‏ דער אָנגעװאָקסענער טוֹיזענטײיאָר;גער געדאַנקען? 
מאָך פֿערדעמפּט דיינע PR DPD‏ פערשלינגט דיין שפּוּר, na‏ 
דוּ פערל;ָרסט PT‏ גאָר TR‏ דעם סוֹדוֹת'פוּלען גריַנעָם צוֹיבּער= 
װאַלד פֿון מערליִן.. שטעל 27 97 פּראַגע: װאָס TOR‏ געװאָ= 
רען vn‏ דער ליִבּעס-ענטװיקלוּנג נאָכדעם, m‏ ס'זענען צנּט? 
שטאַנען די סאָציאַלע פּערבּאַנדען פוּן ד; קעמערלעך מיָט דער 
אַרבּייטס:טיילונג} 


גלייך זיי וואָלטען ,געמיינזאַם געטראַכט", ,געמיינזאַם געװאָלט*. 
אָבּער דוּ קענסט זאָגען? איִז עס דען אַנדערש, 1 בּיי SONDER‏ 
פּאַניע סאָלדאַטען, װעלכע מאַרשיָרען FIR‏ געמיינזאַמען טאַקט} 
יאָ, עס מוּז זיִכער TI‏ עפּעס אַנדערש, עס Im‏ זיין עפּעס ey‏ 
כערס. דיַ קערכּערליַכֿע בּעריְרוּנג אוּן צוּנוֹיפקייטלונג פוּן די 
קעמערלעך, װעלכֿע האָט געבּראַכֿט דערצוּ, IR‏ דער לעבּענס? 
DORT‏ האָט געקאָנט פֿרײ אַריִבּערפליסען פוּן איין קעמערל PR‏ 
דעם אַנדערען, האָט בּיַסלעכװײז געמוּזט דערפירען צוּ אַזאַ Ta‏ 
צוּנוֹיפגיִטוּנג פֿון ד; נשמוֹת (איִצט, נאַטיַרליַך, בּיִלדליִך גערעדט), 
וועגען וועלכער די סאָציאַלע פֿערבּאַנדען 735 מענשען צװיַשען 
PT‏ גיבּען דיָר גאָר קיין 79232 ניִשט. אוּן דער רעזוּלטאַט איַן 
געווען (שוֹין ניִשט רעדענדיג וועגען דער אַרבּײטס:טײלוּנג? 
וועלכע האָט ענדליך בּיי דיַ העכֿערע חיוֹת געשאַפען אַבּעזוּג= 
דערען ,נשמה-אָרגאַן" PR‏ די געהיַרן, פּונקט TOM‏ האָט ID‏ 
געשאַפען אַ בּעזוּנדערען פרעס-אָרגאַן איִן מאָגען), IR‏ דער IRA‏ 
צער פֿעובּאַנד פֿוּן די קעמערלעך האָט ענדליך בּעקוּמען אֵנ'=? 
אײינהײיטליכען , איִך"=בּעװואוּסטזיין: דעם זעלבּען ,איִךְ"=בּעװואוּסט= 
זיין, װעלכֿען דוּ פילסט, DIN‏ איַנדיַװיָדוּאוּם, PR TR‏ 21 אַזוֹי 
DIN ORT‏ צוּגעגאַנגען... IR I‏ מיַליאָנען נשמה'דיגע ON,‏ 
האָבּען 7 פעראייניגט PR‏ אַ מיַן געהײמניַספוּלער נשמה:בּע= 
העפּטוּנג, 122 RO‏ ענדליך, געבּוֹירען געװאָרען אַ נייער SIR,‏ 
בּער:איִךְ", ועלכער האָט TI TR‏ װיִָדער אַרוּמגענוּמען אַלס 
איינהייט דעם איִנהאַלט פוּן די אַלע מיליאָנען.. דאָס איַז דאָס 
אײיגענאַרטיגסטע, דאָס, װאָס TINO‏ נאָך 72 DIR‏ אַ רעכעניִש. 
יעדע פּיַלאָזאָפיע, וועלסע איַנטערעסיָרט זיך בּעזוּנדער DO‏ דער 
דאָזיָגער נשמה'דיָגער DIT‏ פֿוּן דער ועלט:ענטװיַקלוּנג, מוּז אוֹיף 
דעם MD Tr DAR‏ פֿערטראַכטען. אוּנז װאָלט דאָ דאָס דאזיַגע 
פערטראַכטען זיַך אַװעקגעפיַרט PR‏ דער אוּנענדליבֿקײט פון די 
שווערסטע פראַגען. עס װאָלט אוּנז אַװעקגעטראָגען אוֹיף גײסטיגע 
מיָלך:וועגען, פּונקט WR mM‏ זענען פריער אוֹיף קערפּערליִבֿע 
אַװעק. אפשר װאָלסטוּ MT‏ דאָ דאָ דאָזיַגע DIN‏ אָנגעמערקט 
טיט אַרוֹיטען שטריך, כּדי עס שפּעטער בַּיי אַ געלעגענהייט 


1 


קאָנען 79 77 פאָרשטעלען, אַז זי זענען קערפּערליִך געוואַ= 


רען אַ העכערע איינהייט, אָבּער וען מיַר װיַלען זיִך עס פאָר: 
שטעלען גײסטיָג, נעמה'דיג? 

יעדעס איינצעלן קעמערל האָט TR‏ אָנהוֹיבּ זיִכער געהאט 
IR‏ קליינע איַנדיְװיָדוּעלע ,נשמה", IR‏ ,קעמערל:נשמה". נאָך 
היינט האָט יעדע בּאַציִלע, יעדע אַמעבּע, יעדע איִנפוּזאָריע 
איֶר אייגען נשמה'לע. TI‏ מעגסט דיֶר װיִדער פאָרשטעלען דעם 
Ya‏ ,נשמה* m‏ דוּ װיִלסט: אַלענפאַלס אַנשמה האָבּען אַלע. 
אוּן דאָס TR‏ דאָך גאָרניִשט קיין װאוּנדער, פערקערט, עס PR‏ 
גאַנץ זעלבּסטפערשטענדליַך, יעדע אײינקעמערלדיָגע בּריאה פֿילט, 
ז; אָריענטיְרט TI‏ אוֹיף אַנ'אײנפֿאַען אוֹפן IN‏ אַלעם, װאָס 
ריַנגעלט זי אַרוּם; זי שטעלטפֿאָר PR Pr Dim‏ איַר געפיל. 
לעבּען פּונקט אַזאַ איינהייט, וו זי אֹיִז ER‏ קערפּערל;כען I‏ 
דאָס אוּן DW‏ מער האָט דאָ צוּ זאָגען דער ya‏ ,נשמה", 
אָבּער TR‏ ניִשט װײיניגער, אַז אַ נשמה" זאָל Pr‏ קאָנען 
האלטען TR‏ אַ קעמערל, דאַרף דיַך בּעזוּנדער גאָרניִשט ואוּנ: 
דערען, PR TTS PM‏ האַלט זי Pr‏ אוֹיך נוּר PR‏ קע? 
מערלעך, TER‏ געװענל;ַכע קעמערלעך. דיינע קלוּגע מענשליַכע 
געהיָרען בּעשטייען iR‏ נישט iD‏ עפּעס אַנדערש, m‏ פוּן 
געָװענל;כע 92279299 קעמערלעך. 

דאָס מערקװיָרד;גע בּעשטייט אָבּער אָט PR‏ װאָס. אַזעלכע 
איינקעמערלדיָגע שטעלען Pins‏ א װאָלװאָקס:קוֹיל. PR‏ אָנהוֹיבּ 
האַלט זיִך יעדער בּעזוּנדער קעמערל pR‏ דער קוֹיל זיין ya‏ 


זונדערע עקזיסטענץ, ד. ה. אוֹיך זיין בּעזוּנדערע *"נשמה*. ag‏ 


בּאַלד זעסטוּ שוֹין אַנ'אָנהוֹיבּ פוּן אַ נשמה'דיָגער צוּנוֹיפמיִשוּנג, 
אַזוֹי צו זאָגען, פּונקט אַזוֹי װיַ דער קערפּערל;כֿער פערבּאַנד 
טרײיבּט צוּ WOMYAR‏ ענגערעַר קערפּערל;כער פעראייניגונג, 
צוּ דער בּיַלדוּנג PD‏ אַהעכערער קערפּערליכֿער איינהייט. דוּ 
זעסט, אַז דער גאַנצער קְנוֹיל קעמערלעך װערט אַזוֹי צוּ זאָגען, 
,בעגייסטערט" PR NT‏ ציָל, אַלע טוֹיזענטער קעמערלעך ya‏ 
װעגען די קוֹיל TER‏ איין ריַכֿטוּנג, גלייך PR mM‏ אַלע טוֹיזצנ: 


טער נשמה'לעך װאָלס געהערשט אַ געמיינזאַמע אָריענטיָרוֹנג,. 


צעווייזען, אַז דער מענש האָט TI‏ ענטװיִקעלט דיִרעקט פון 
אַנ'אינפוזאָריע, װעלכע האָט WR PR TI‏ אײנקעמערלדיָגען 
קערפּער געשאַפען אַ מוֹיל. אָבּער DOMAIN‏ קיינמאָל װאָלט IT‏ 
גיִשט געלוּנגען צוּ בּעווייזען דעם צוּזאַמענהאַנג צװיַשען אַזאַ 
איִנפוּזאָריע אוּן דעם מענש, PN‏ זי זאָל TI TR‏ האָבּען ענט? 
װיַקעלט אַפִּילוּ הוּנדערט אָרגאַנען. עס DIN‏ אַפילוּ אוֹיס, אַז 
דער סאָציאַלער פערבּאנד פוּן פיל קעמערלעך האָט געלעמט 
אוּן אַװעקגערוּקט DIR PR‏ די װײטערדיקע איִנדיְװיִדוּעלע 
צנטװיַקלוּנג פוּן דיַ אײינקעמערלדיַגע. ניַשט פוּן דער איִנפוּזאָ= 
ריע אַלס אַזעלכער איִז ענטשטאַנען ORT‏ גאַנצע העכערע לע: 
בּען אוֹיף דער ערד מיַט דעם מענש PR‏ דער שפּיִץ. דאָס 
העכערע לעבּען האָט Tr‏ אוֹיפגעבּוֹיט אוֹיף דער אֹיִנפוּזאַ= 
ריעס:מלוּכֿה, אוֹיף דעם סאָציאַלען פּערבּאַנד פוּן פיֵל IR‏ 
פֿוזאָריעס, פוּן װעלכען ס'זענען בּיִסלעכֿװײז ענטשטאַנען דיָ 
העכערע איִנדיַויָדוּאוּמס. 

פֿון די סאָציאַלע פּערבּאַנדען RD PD‏ איִנדיװי= 
דוּאוּמס זענען ענטשטאַנען נייע אײנהײטליִכע אֹיַנדיִװי= 
דוּאוּמס. דאָס DIR‏ אַ טיִפער װאוּנדערליַכער פּראָצעס, FIN‏ 
בער TR‏ װערט MO‏ דיּרכֿגעטראַכט צוּ װערען. 

דוּ בּיסט אַנ'איִנדיַוװויִדוּאוּם, אַ ‚TR,‏ ניַשט אַזוֹי? דוּ בּיסט 
פּאַר דיַר אַפילוּ דער בּיישפּיָל, די אוּר:פֿאָרם פוּן דעם FTIR‏ 
װיִדוּאוּם איִבּערהוֹיפּט. אוּן דאָך בּיַסטוּ ענטשטאַנען דערפוּן, 
װאָס 928 מיַליאָנען קלײניַנקע איינקעמערלדיגע איִנדיְויָדוּאוּמס 
האָבּען זיך פּעראייניגט איַן איין סאָציאַלען פּערבּאַנד אַזוֹי ענג, 
אַז דער דאָזיגער פּערבּאַנד ערשיינט פֿאַר דיֶר װיָדער PR MI‏ 
I TR‏ איין איַנדיְויָדוּאוּם. 

97T‏ זאַך אֹיִז בּעזוּנדער מערקװיַרדיג פֿוּן נשמה-שטאַנד= 
פונקט. שטעל דיָר פאָר! פוּפציָג קעמערלען, לאָמיַר זאָגען, 
שליָסען צװיַשען TI‏ אַזאַ סאָציאַלען פערבּאַנד. זיי דאַרפֿען TI‏ 
דערצוּ ניִשט צוּנויפֿגיַסען; זיי לאָזען נוּר אַ פֿרײען דוּרכֿגאַנג 
MD‏ איין קעמערל TR‏ דעם אַנדערען, װעלכֿער זאָל לאָזען 
פֿליִסען דעם דערנערענדיַגען זאַפט דוּרך אַלע קעמערלעך. אַווֹי 


5 


וועלכעס בּעשטײט pa‏ אַ מוֹיל, הוֹיט אוּן געדעריִם. אן ערשט 
דאַן הוֹיבּט זיִך עס אָן ווייטער צוּ קאָמפּליַציִרען, בּיַז עס שאַפט 
TR‏ דאָס גרוֹיסע הוֹיז: דער װאָריִם אָדער דער ים-שטערען 
זי װײיטערדיַגע ענטװיַקלוּנג זעט מען ניִשט אַזוֹי דייטליך. 
WER‏ דער אויסגאַנגס-פּונקט פוּן יעדער װײטערד;ָגער ענטװיַק. 
לונג TAN TR‏ דער דאָזיַגֶער אוּרצוּשטאַנד DM‏ די צוויי 370 
טען קעמערלעך. אוּן DI sig‏ עס בֹּיַז צוּ דיָר אַלײן. דער 
גאַנצער העכֿערער ענטװיַקלוּנגס:שטאַם האָט געמוּזט געשיִכטליך 
דוּרכמאַכען, דוּרכלעבּען די דאָזיַגע הוֹיט-מאָגען:פאָרם, 

העקעל, װעמען דער דאָזיגער געדאַנק DIE DR‏ ער. 
שטען אײנגעפאַלען, האָט די דאָז;ַגֶע ענטװיַקלוּנגס:פאָרם KIN‏ 
799 געגעבּען ,;גאַסטרעא*. פֿון דעם גריכיַשען װאָרט 
(גאַסטער, דער מאָגען. ד; אוּר:מאָגען:חיה. פּונקט m‏ עס לע. 
בּען נאָך היינט װאָלװאָקסען אוּן ענליִכֿע היה'שדיַגע פערבּאַנ. 
דען פוּן קעמערלעך, אַלס לעבּעדיִגע איבּערבּלײבּעכצען פוּן 
דער דאָז;גער היָסטאָריִשער ענטװיַקלוּנגס-שטוּפע, IR‏ בּעהויפּ; 
טען טייל נאַטוּרפֿאָרשער, אַז געװיַסע לעבּעדיַגע בּעשעפעני. 
שען שטעלען DI‏ זיִך נאָך היינט פאָר פּערבּליבּענע גאַסטרעאַ= 
פאָרמען; אַנדערע נאַטוּרפאָרשער זענען DM‏ זי WII‏ מסכּים. 
אָבּער עס איַז איַנגאַנצען קיין ספק ניַשט, PR IR‏ אָנהוֹיבּ פוּן 
DIT‏ ה;;סטאָריַשען ענטװיַקלוּנגס:װעג האָבּען דיַ שפּעטערדיגע 
העכערע לעבּענס:פאָרמען דוּרכגעמאַכט די דאָזיַגע גאַסטרעא* 
שטוּפע. DPD‏ אַזוֹי, װיִדער װאָריִם אוּן דער ראַק PAR‏ דער איָני 
זעקט, די מוּשעל-בּריאה אוּן דער טיַנטענפיָש, דער פֿיַשׁ אוּן די 
זשאַבּע אוּן דער פוֹיגעל, דאָס נאָדעל-חיה'לע, אוּן דאָס פערד אוּן 
די מאַלפּע, אַזוֹי שטאַמסט דוּ iR‏ פוּן אַ:'אוּר-גאַסטרעאַ, פוּן 
אַנ'יערשטען פערבּאַנד פוּן קעמערלעך, װעלכֿער האָט אָנגעהו 
בּען דוּרכצוּפֿיִרען ד; אַרבּיטס:טײלונג צװיִשען די בּעװעג-קע= 
מערלעך אוּן פרעס+קעמערלעך, צװיַשען דער win‏ אוּן וי 
געדעריִם,., 

בּעמערקסטוּ DEIN‏ דעם אוּנטערשיד? דעם II)‏ אוני 
טערש;ד! MT‏ האָט PT‏ געדוּכט, אַז דוּ Dora‏ אוֹיף אַ װעג צוּ 


854ן - 


Ne‏ דער קוֹיל בּעשטייט פֿוּן צוויי שיִכֿטען קעמערלעך: די פרל= 
ערדיַגע אוּן 7?, וועלכע זענען בּיִסלעכװײז פוּן דעם INS‏ אַרײנ* 
געקנייטשט געװאָרען. דיַ קעמערלעך פוּן דער אוֹיסערליַכער 
װאַנט שװיַמען, די קעמערלעך פוּן דער איַנערליַכער פֿרעסען 
אָנשטאָט דער אײנפאַכֿער פריַערדיַגער סאָציאַלער קוֹיל בּעקויּמט 
Pr‏ אַ פערבּאַנד פוּן קעמערלעך DD‏ דער ערשטעָר DIR‏ 
טײלוּנג בּנוֹגע דעם פרעסען אוּן בּעוועגען. דאָס לאָך איִז שוֹין 
פאַקְטיַש אַ מוֹיל; גלײכֿצײטיג איז עס נאָךְ אָבּער TÜR‏ דער 
אונטערשטער אַרוֹיסגאַנג, וועלכער װאַרפט אַרוֹיס 77 אונפער: 
דייעטע אָפּפאַלעכצען. די אוֹיסערליכע װאַנט TER‏ אַ הוֹיט vn‏ 
בּעװועגוּנגס-אָרגאַנען, די איַנערליַכע װאַנט איז אַ מאָגען אוּן 
0799792„ פֿון דער דאָזיִגער MI MR‏ צוּ דיַר TR‏ שוֹין אַ 
98 קלענערער שריַט. TR NT‏ שוֹין די אַרבּייטס:טײלונג TR‏ 
פוּלען גאַנג. אַ מוֹיל, ‚Din‏ געדערים---פּונקט m‏ בּיי דיָר. דאָס 
vor Piz TOR‏ קיין פּשוּט'ער קנוֹיל פוּן קעמערלעך: דאָס זענען 
שוֹין, iR‏ צוּ זאָגען, צוויי פֿעראײניַגטע ציִמערען, פוּן װעלכע 
איינס TR‏ אַנ'אוױיסגעשפּראָכען עס:ציַמער אוּן עס האָט TOR‏ 
עס איַז שוֹין אַ הוֹיז, װאָס בּוֹיט זיַך, אַ קליין, פּריִמיַטיָוו הייזעל, 
אָבּער צװיַשען 97T‏ אוּן DIN‏ בּעשטײט שוֹין דער אוּנטערשיד 
נאָר איַן דעם, װאָס דוּ בּיסט מער קאָמפּליִציַרט, װיַ דאָס. 
אַלע העכערע ,חיה'שדיַגע הייזער'; דער הוּנט-אוּן AT‏ 
דער רעגען-װאָריִם, דער ים:שטערן: אַלע האָבּען IT‏ גאַנצע 
קאָמפּליַקאַציע פוּן זאַלען, קאבינעטען, בּאַלקאָנען אוּן לוּקסוּס* 
שטוּבּען ענטװיַקעלט פוּן יענעם ערשטען היזעל, PR‏ װעלכֿען 
ד; אַרבּײיטס:טײלוּנג האָט זיך אָנגעהוֹיבּען. נאָך היינט זעט מען 
בּיי פיֵל חיוֹת, ווען זיי ענטװיִקלען TI‏ איַנדיַיַדוּעל פוּן אַ 
בּעפּרוּכטיָגטען איי, mM‏ זיי מאַכֿען דורך דעם צוּשטאַנד פוּן דעם 
ערשטען איינפאַכסטען הייזעל. פוּן דעם בּעפֿרוּכטיגטען איי?קע? 
מערל שטעלט PS Tr‏ אוֹיף אַ הוֹילער קנוֹיל פוּן קעמערלעך, 
וועלכער דערמאָנט איַנגאַנצען דעם װאָלװאָקס. איַן דעם דאָויָגען 
קְנוֹיל Darin‏ 777 אָן אַרײנצוּקנײיטשען אַגרוּבּ, בֹּיַז עס װערט 
דערגרייכט ד; פאָרם פוּן דעם דערמאָנטען , אײנפֿאַכען הייזעל", 


שטעלען, AN‏ פערקערט, דער היַנטערשטער עק האָט געקאָנט 
פאָרשטעלען TI DIA‏ אַגוּט DIN‏ צוּם פרעסען, 9 די שויִם? 
הערלעך יאָגען דאָך כּסדר אַװעק מיָט זײיערע בּעװעגוּנגען די 
אַקײגענקומענדיַגע שפּײז צוּם הינטערשטען עק פוּן דער קוֹיל, 
אוּן אַחוּץ דעם איִז דאָך דער דאָז;גער עק מער בּעשיִצט, וי 
דער פּאָדערשטער. דאָס קאָנסטוּ 97 פּאָרשטעלען, m‏ דוּ 
װיַלסט. אַלענפאַלס האָט TI‏ געמאַכט אַזױ, אַז נוּר PR‏ עק 
פֿון דער קוֹיל האָט געטוֹיגט צוּם פרעסען. דער רוֹים PR‏ דעם 
דאָזיַגען עק פוּן דער קוֹיל DR‏ אָבּער געװען שטאַרק בּעגרע- 
נעצט. אַז די קוֹיל איִז געװאַקסען, האָט דער IST‏ פרעסענ? 
19177 פּוּנקט געמוזט פערגרעסערט IR m IN‏ אָבֹּערוּ 
שטעל דיַר פאָר אַנ'ערד:קוּגעל. אוֹיף DIT‏ נאָרד:פּאָל זאָל גיין 
אַ רעגען פֿון געבּראָטענע טוֹיבּען, אוּן נוּר די עטליִכע מענשען, 
וועלכע געפּיִנען זיִך דיַרעקט אוֹיפ'ן ‚IND‏ קאָנען זי כֿאַפּען 
פערפעלט זיי דערצוּ הענט, גייען די טוֹיבּען פערלוֹירען. װאָס 
װאָלטען קלוּגע קעפּ אוֹיפגעטוּן, כּדי צוּ פערגרעסערען IT‏ צאָל! 
הענט אוֹיף דעם דאָזיִגען בּעגרענעצטען שטיִקעל ערד! זי 
װאָלטען אויסגעגראָבּען אַ גרוּבּ, DIT PR‏ גרוּבּ אַװעקגעשטעלט 
אַ לייטער, אוּן מענשען װאָלטען PT‏ אוֹיפגעשטעלט אוֹיף דער 
לייטער איינער WER‏ דעם אַנדערען אוּן װאָלטען געכאַפט 
די טוֹיבּען. מען װאָלט Tr‏ געקאָנט בּעגיין אוֹיךְ אן אַגרוּבּ, 
אָבּער 77 ליײיטער, װעלכע מען װאָלט אוֹיפגעשטעלט אַרוֹיף, 
װאָלט DON‏ געקאָנט אוֹיסהאַלטען דיַ לאסט פוּן די מענשען. 
אַ גרוּבּ אֹיִז בּכלל זיַכערער. PR‏ אַזוֹי האָבּען TR‏ געטוּן די 
פרעס:קעמערלעך אוֹיפ'ן Ann‏ פוּן זײיעֶר קוֹיל. זיי האָבּען Tr‏ 
אַריײינגעקנײטשט, געבּיַלדעט אַגריַבּעל, דאַן אַ לאָך; די װענט 
אוּן די דעק פוּן דעם לאָך האָבּען זי אָבּער געדיַכט בּעזעצט, 
צוּזאַמען מיט דעם װאַסער דריַנגען PAR‏ די שפּײז:טײלעכלעך 
TR‏ דעם לאָך. DIRT‏ וװערען זיי אוּנגעשטערט איִבּערגעאַרבּעט. 
װאָס קוּמט אַרוֹיס דערפון; 

פוּן דער קוֹיל װערט אַַבּעכֿער. די קוֹיל בּעקוּמט אינע= 
222 אַ לאָך, וועלכעס עפענט m PT‏ אַ מוֹיל, IT PR‏ װאַנט 


82 


צעשיַצט דערפאַר דיַ היִלפלאָזע בלאַט:לוז. ראַקעס לעבּען אַזוֹײ 
צוּזאַמען מיָט חיוֹת, וועלכע שטייען געװאַלט;ג ניַדעריָגער פוּן 
זיי: Da‏ פּאָליפּען (ים-רויזען). אוּן עס זענען פּערהאַן חיוֹת, 
װעלכֿע לעבּען אַזוֹי vn‏ צמחים. אוּן נאָך מער: אוֹיךְ בּיי צמחים 
זעט מען שוֹין אַזעלכע פּערבּאַנדען. געװײיַסע שװאָמען לעבּען 
אַזוֹי ענג פּערקניַפּט Da‏ געוויסע װאַסער:געװיַקסען, IR‏ די באַ= 
טאַניַקער האַבּען אַ לאַנגע צייט דעמדאָזיַגען פּערבּאַנד געהאַל. 
טען RD‏ אַ:נ'איינהייטליך געװיַקס, װעלכעס איַזן האלבּ שװאָם 
אוּן האַלבּ װאַסער:געװיַקס. IR‏ האָבּען DIN‏ אַ נאָמען געגעבּען 
,פּלעכֿט:געװיָקס*. אַזעלכע פערבּאַנדען BEIN‏ מען װיָסענשאַפּטליָך 
, סיִמבּיאָזען". דאָס װאָרט בּעדייט: צוּזאַמענלעבּען, אָדער גע* 
נוֹיער: בּשוּתּפוֹת'דיַג לעבּען, װאָס האַלט MIR TI‏ געגענזייטי= 
גער an‏ דעם דאָזיַגען בּעגריף געפּינסטוּ שוֹין pr‏ יעדען 
בּעסערען שוּל:בּיַכעל פוּן נאַטור:געשיַכטע. שװאָמען און RN‏ 
סער?געװיַקסען זענען אָבּער גאָר די ניַדעריַגסטע צמחים, אוּן 
‚ORT‏ װאָס מיַר זעען 2 זיי, דאַרף אוּנז גאָרניַשט IIND‏ 
דערען TR‏ בּיי דיַ אמת'ע אײנקעמערלדיַגע. אוּן דעריבּער; 
װער עס װעט דיַר זאָגען, IN‏ דער בּעגריִף ‏ אַרבּײטס:טײלוּנג" 
איַז דאָ אַנ', אנטראָפּאָמאָרפיַסטיַשער", אַ פערמענשליכֿטער, BIT‏ 
זאָלסטוּ אָבּשיַקען TI‏ לערנען דעם אַלף-בּית פוּן דער מאָדער* 
נער נאַטור-געשיכטע, אוּן TÜR‏ פאָלג ווייטער נאָך דעם טעקסט. 

בּאַלר איַן צוּ דער ערשטער אַרבּײטס:טײלוּנג צוּגעקוּמען 
נאָך די פאָלגענדע זעלבּסטפּערשטענדליַכֿע זאַך. 

אַז די קוֹיל האָט TI‏ אַלץ בּעוועגט מיַט איין עק פאָרוֹיס, 
האָט דער דאַזיַגער פּאָדערשטער עק, ד. ה. דיַ קעמערלעך, 
װעלכע האָכּען PR Pr‏ דעם דאָזיַגען עק געפוּנען, בּעקוּ ען 
דעם גרעסטען טייל פוּן דער אַקײגענקוּמענדיַגער שפּײז. TR‏ 
דעם דאזיַגען עק האָט TI‏ דעריַבּער איינגעאָרדענט אַ פעסטער 
שטאַם פּיּן אויסגעשפּראָכענע פרעס:קעמערלעך איַן דעם פריִער*' 
דיָגען זיַן. זיי האָבּען פערזאָרגט די גאַנצע קוֹיל מיָט דערנע* 
רענדיַגען „DORT‏ אוּן דיַ אַנדערע האָבּען זי 27933 DYT‏ אַלגע* 
מיינעם נוּצען 7703 בּעוועגט פֿארוֹיס. מען קאָן TI‏ אוֹיךְ פאָר+ 


81 


גוּנג אַלץ נייע אוּן נייע שפּײז, װעלכע װאָלט דאָך אָן DIT‏ 
בּעװעגוּנג פאַר DIN‏ פערלוירען געגאַנגען. AN‏ דערפוּן 789 זיִך 
דאָך אָנהײבּען די אייגענטל;ַכע אַרבּײטס:טײלונג, 

לאָמיַר זאָגען איינפאַך PTR‏ 735 פֿיָנף קעמערלעך נעמט 
אוֹיף Tr‏ איינס, זאָל זיין דאָס מיַטעלסטע, צוּ דערנערען Tr‏ 
אוּן די 775 אַרוּמיִגע, אוּן דערפֿאַר װערט עס אינטענסיו בַּע= 
וועגט IT‏ די אַנדערע קעמערלעך. ORT‏ ערשטע קעמערל דאַרף 
ניר פרעסען אוּן דְעֲרוֹיף קאָנצענטריָרען PR‏ גאַנצע קראַפט. 
די אַנדערע ווייטער דאַרפען נוּר בעוועגען אוּן דערוֹיף אָנװענ= 
דען זייערע אַלע פעאיגקייטען. דער נוּצען RD‏ אַלע איִז גע* 
וואלט;ג גרוֹיס. PR‏ דעם דאָזיִגען אײנפאַכסטען פוּן אַלע em‏ 
797927 זעסטוּ זיכער דעם קערן פוּן דער גאַנצער וייטערךי 
גער ענטװיִקלונג, וועלכע האָט זיִך געצוֹיגען פוּן דער װאָלװאָקס= 
קוֹיל בּיִז צוּם מענש, : 

DER‏ דוּכט 727 דיָר, PN TS‏ דעם דאָזיִגען געדאַנקענגאַנג 
קלינגען דיי װערטער: אַרבּײטס:טײלוּנג, געגענזײיטיַגע היָלף, סא- 
ציאַלער פּערבּאַנד צוּ מענשל;ך! אָבּער גראָד RT‏ זענען די דאָ= 
זיַגֶע װערטער געבּרוֹיכט ניַשט mM‏ אַ בּיִלד, ניִשט mM‏ אַ פער? 
TA‏ פאַר דער קלאָרקײט װענען. די דאָיגע בּעגריִפֿען זענען 
ניִשט קיין ספּעציעל מענשליַכע אויפטוּעכצען, זי גיַלטען שוֹין 
בּיי בּרוּאיִם, װעלכֿע שטייען PD‏ ניִדעריַגער, 1 דער מענש: 
בַּיי nom‏ אוּן בּיי געװיִקסען. דוּ קאָנסט ‚non‏ וועלכע לעבּען 
TR‏ סאָציאַלע פערבּאַנדען: דערמאָן 727 אָן די קאַלאָסאַלע מלוּ: 
כוֹת פוּן די מיַלבּען, פוּן די בּיַנען. דוּ זעסט דאָרט 37 װייט= 
גײענד;ָגסטע געגענזײיטיגע היָלף, דוּ האָסט DIRT‏ דיַ ראַפיָניָר: 
סטע אַובּייטס=טײלונג. IT‏ בּיַנֶען-קֶעניְגיִן פרוּכפּערט זיַך פאַר אַלע 
אוּן IM‏ װערט דעריִבּער דוּרך אַלע אַנדערע בּירגער פוּן דער 
בּיִנען:מלוּכה געשפּײזט. מיָר װעלען װעגען דעם RI‏ רעדען. 
עס ענדיגט Way Tr‏ ניַשט דערמיַט. געװיַסע מילבּען לעבּען 
איִן אַ מיִן פּערבּאַנד Da‏ פֹיֵל ניִדעריַגערע איַנזעקטלן, vn‏ 
די בּלאַט:לײז: 77 בּלאַט-לוֹיז גיָט דער DR an‏ צוּקער:זיִסע 
PR‏ װעלכע DR‏ בּיי די מיִלבּען אַ נאַשערײ, אוּן די am‏ 


װועלכֿער דרייט אוּן בּעװעגט 97 גאַנצע קוֹיל. דאָס איז, פערי 
שטייט ‚77T‏ נאָך ניַשט קיין אַרבּייטס:טײלונג, עס PR‏ נור די 
ערשטע סאָציאַלע האַנדלונג. אָבּער קוֹים IR‏ דיַ ART‏ 
בּשוּתפות'דיָגע אַרבּייט איינגעשטעלט, מוּז זי שוֹין Ir pe‏ 
אַלײן פֿיִרען ווייטער צוּ דער ערשטער אַרבּייטס:טײלונג. 

אַלע קעמערלעך פוּן דער קוֹיל פרעסען PR‏ אָנהוֹיבּ 
יעדע „TI IND‏ אָבּער אַזוֹי װיַ די קעמעלעך 79275 פעסט 8 
נוֹיפגעפּרעסט איינס HM‏ דעם אַנדערען, אָדער אפֿילוּ צוּנוֹי: 
געקייטעלט מיַָט דער היָלף פוּן בּעזוּנדערע הערעלעך, וועלכע 
קאָנען פריי דוּרכֿלאָזען פּליַסיגקייטען, קאָן וֹיִך דאָךך IT‏ 
0595 מאַכען, IR‏ דער איַבּערגעאַרבּײיטער זאַפט זֹאָל אַריבּער= 
פֿליַסען פוּן אַ קעמערל, וועלכעס האָט גראָד עפּעס אוֹיפגע= 
פרעסען אוּן פערדייעט, PR‏ די אַרוּמיַגע קעמערלעך, װעלכֿע 
פרעסען ניִשט. דאָס IR‏ נאָך אַלץ ניִשט מער I‏ אַנ'אײינפאַכֿע 
קאָנסעקװענץ פֿוּן דעם סאָציאַלען לעבּען, דאס קאָן אָבּער 
בּיי געװויַסע אוּמשטענדען בּרענגען פיל ניצען דיַ קעמערלעך, 
װאָס פרעסען גראָד ניִשט. DEIN‏ אָבּער וייטער אַ נאַטיַרליַכע 
זאַך: די קעמערלעך, וועלכע פרעסען אוּן פערדייען יאָ, מוּזען 
זיין PR‏ זייערע בּעװעגוּנגען פוֹילער, װיַ דיַ אַנדערע, זי בֹּע: 
וועגען צייטװוײיליג. TREND‏ אוּן טײילמאָל TIER‏ איַנגאַנצען ניִשט 
זייערע שויַם:הערעלעך. אוּן I‏ דאַרפען עס גאָרניַשט. וייל 
ווידער אַנ'אײינפֿאַכֿע קאָנסעקװענץ פוּן דעם סאָציאַלען פער: 
בּאַנד: 77 אַנדערע קעמערלעך אַרוּם זיי, וועלכע צאַפּלען אוּן 
רוּדערען לעבּהאַפט 970 זייערע שויִם:הערעלעך, טראָגען דאָך 
Tr‏ אוֹיךְ מיָט ‚Tr‏ 

דוּ בּעמערקסט! דאָ מערקטוֹיך שוֹין אָן אַ ג עג ענזײ. 
טיָגער נוּצען: אין קעמערל פרעסט פאַר די אַרומּיָגע, 
דערפאַר אָבּער בּעװועגען עס די אַרוּמיִגע אַזוֹי לאַנג, װיַ עס 
פֿרעסט פֿאַר זיי. דאָס שװיַמען פֿאָראוֹיס בּרענגט אָבּער כּסדר 
נייע שפּייז; דעריַבּער װערט דאָס פרעסענדיַגע קעמערל װייניג 
וואס אָן: עס פּערליַרט אַבּיַסעל דערנערענדיַגען זאַפֿט לטוֹבת 
די שכֿנים, דערפאַר ליַפערען זֵיי DIN‏ צוּ דוּרך זייער בּעװע- 


79 


= 
= 


IR‏ אַלע אַנדערע קעמערלעך, װעלכע פערנעמען 7 ניִשט 
דיָרעקט Lin‏ דעם פרעסע PR‏ דיַ זעיקעמערלעך, הער:קע: 
מערלעך, בּעוועגונגס:קעמערלעך א. אַז. װו. די דאָזיִגע אַלע 
פּערשיִדענע גרוּפּען קעמערלעך פֿון דעם מענשליכען לײבּ װע. 
רען אוּנדיָרעקט געשפּיזט אוּן געשטאַרקט דוּרך די קעמערלעך פוּן 
די געדעריִם. די קעמערלעך פֿון די געדעריִם פרעסען פֿאַר DIR‏ 

די דאָזיִגע װאוּנדערל;כע אַרבּײיטס:טײלונג DIN?‏ נאַ= 
טיַרל;ִך, בּיי דער אַמעבּע אָדער בּיי דער בּאַציַלע נאָך ניִשט 
זען, IT PN‏ האָסט דאָך דאָ פאַר TI‏ נוּר איין אינציג 
קעמערל, װעלכעס בּיִלדעט דעם גאַנצען קערפּעַר אוּן מוּן דע= 
79279 אוֹיךְ אַלץ RD‏ דעם דאָזיִגען קערפער אַלין טוּן: פֿרע: 
סען, אָטעמען, פּילען א. אַז. װ. אָבּער אוֹיךְ בּיי דער װאָל- 
וואקס:קוֹיל זוּכסטוּ אוּמזיַסט סימנים פוּן דער דאָזיִגער הערלי: 
93 אַרבּײיטס:טײלוּנג (מיָט איין אײנציגען אוֹיסנאַם, װעגען 
ועלכען 0 װעלען בּאַלד רעדען). דאָ האָסטוּ שוֹין אַ סאָציאַ: 
לען פערבּאַנד. אָבּער יעדער קעמערל פוּן דעם דאָזיִגען פער- 
בּאַנד פרעסט נאָך פֿאַר זיִך. עס MR‏ נאָך ניַשט געשאפען 
קיין ,געדעריַם? TI PR‏ פֿון אַ גרוּפּץ קעמערלעך, וועלכע 
זאָלען אַלס אויסגעטײילטער אָרגאַן פרעסען פאַר דער גאַנצער 
קוֹיל. די דאָזיגע פערװיַקעלטע אַרבּײטס:טײלונג האָט זיַך בּאַ: 
TIER‏ ערשט שפּעטער ענטװיקעלט אוֹיפ'ן װעג צויִשען 
די װאָלוואקס:ענליכע קוֹילען אוּן דיָר. 

אוּן אַז דוּ טראַכֿסט זיַך JR‏ װערט IT‏ דער דאָזיַגער 
צנטװיקלוּנגס:גאַנג אויסערגעװיינליך קלאָר, כּמעט זעלבּסטפער: 
שטענדליך. טראַכט נוּר דוּרך איין בּיישפּיֵל. דעם בּיישפּיֵל Pb‏ 
פרעסען. 

עטליִכע טוץ קעמערלעך נעמען Tr‏ צוּזאַמען, בּיַלדען 
אַ סאָציאַלען פערבּאַנד אוּן שטעלען אוֹיף אַ שװיַמענדיַגע wir‏ 
יעדערס פוּן די דאָזיגע קעמערלעך האָט PTR‏ צאַפּעלדיג 
הערעלע, מיט דער nn‏ פוּן וועלכען עס פלעגט פֿריִער OR‏ 
איינצעלנע בּריאה שװיַמען איִן װאַסער. DEIN‏ שװיִמען אַלע 
צוזאַמען, אוּן זי געואוינען PT‏ צוּ IE‏ אַ געװיִסעָן טאַקט, 


לעךְ. PT‏ קערפּער DR‏ אַ ראַפַיַניִרט:איינגעאָרדענט PR Tin,‏ 
דעם דאָזיגען Pin‏ בּיִלדען די קעמערלעך, פּוּנקט אַזוֹי װיַ די 
ציָגעל TB‏ אַ מאָדערנער גרױסשטעט;ַשער געבּיידע, בּעזוּנדער 
,צימע-ען" פאַר פערשידענע בּעדערפעניַשען: זיי בּילדען 
אַגאַנצע מאַסע אָרגאַנען. געדעריַם, TR‏ װעלכע די PIED‏ 
װערט פערדייעט, לונגען, איַן װעלכע דאָס בּלוּט װערט געריי= 
Dam‏ אוּן בּערײכֿערט, געהיָרן, ועלכע פּיַרען מיָט אַלעמען “IS‏ 
אוּן עס DR‏ פערהאַן אַ זיער איינפאַך װאָרט, װאָס לעוט דאָס 
גאַנצע רעטעניַש פוּן דער דאָזיגער ראַפּיַניַרטער אײנאָרדנוּנג 
פוּן ד: העכערע קערפּער:געבּיידעס. 

צוּ דעם װאָרט ,סאָציאַל* קוּמט צוּ דאָס צװייטע גוּטע 
װאָרט: 37 אַרבּײטס-טײלוּנג, 


? מיָריאַדען:קעמערלעך, װעלכֿע שטעלען צוּנוֹיף דיין מענש. 
4 19229 קערפער, בּיִלדען ניִשט נוּר אַ סאָציאַלען פֿערבּאַנד, 
נוּר עס איַז אוֹיךְ צװיַשען זיי איינגעשטעלט אַנ'אוֹיסערגעװוענ? 
ליַך קלוּגע אוּן גליִקליַכע אַרבּײט:טײלוּנג. פוּן די מיריאַדען 
קעמערלעך, װעלכע בּיִַלדען דיין קערפּער, זענען נוּר אַזוֹי 7233 
אוּן אַזוֹי FD‏ בּעשעפּטיַגט DM‏ דעם פרעסען; זיי שטעלען 
צוּנוֹיף דיינע ערנערוּנגס-אָרגאַנען, צ. בּ. די געדעריִם, IR‏ 
פֿיל אוּן אַזוֹי BD‏ וייטער הערען נוּר;: זיי Wa‏ דיינע 
שמיעה-אָרגאַנען בּיַז צוּ די געהיָרען. אַזוֹי פיל אוּן IR‏ פיל 
בּעשעפּטיַגען TI.‏ נוּר מיָט זעען; זיי בּיִלדען דיין זע-אַפּאַ= 
ראַט, וועלכער 08 Pr‏ אוֹיך פוּן דעם אוֹיסערליַכען אוֹיג בֹּיַז 
77 געהיָרען. אוּן אַזוֹי וייטער. אַזוֹי m‏ אָבּער אַלע איינצעלנע 
קעמערלעך אוּן אַלע איינצעלנע אָרגאַנען, װעלכע בּעשטײען 
פוּן די דאָזיַגע קעמערלעך, געפּיַנען PR TI‏ אַנ'ענגען סאָציאַ* 
לען פּערבּאַנד צװיַשען זיִך, דעריִבּער דיַנט די אַרבּײיט פוּן 
יעדער בּעזוּנדערער גרוּפּע:קעמערלעך אַלע אַנדערע: אַז דיַ קע? 
מערלעך פוּן די געדעריַם זוֹיגען TI PR PR‏ דעם ערנערענ? 
‚DORT 19277‏ שטראַמט דער דאָזיִגער זאַפט בּאַלד אַריִבּער IR‏ 


77 


אויפצושטעלען געבּיידעס פון א העכערען 72 2 קליינע 
מוֹיערלעך, שפּעטער הייזעלעך, נאָך שפּעטער פּאַלאַצען און 
727739 הוֹיכע טורעמס, פוּן וועלכע דער גייסט פוּן דעם מ ענש 
קוּקט DIS‏ שטערעףהיִמעל... 

ד; דאָזיגע װאָלוואקס:קויל שטייט אפיל נענטער wis)‏ 
דעם 1„ ז: שפּײזט (Pr‏ צוּ געװיַקסען, m‏ צוּ חיוֹת, פֿון 8 
האָט TI‏ דיַרעקט געקאָנט ענטװיקלען ניִשט דער מענש, נוּר 
גאָר די שפּעטערדיַגע צמחים:וועלט. אָבּער אוֹיךך דער שװאַר: 
צער קיַפּאַריס, וונלכען דוּ זעסט דאָ קייגען DR MT‏ אוֹיך 
אַזאַ ‏ געװאַלטיַגער טוּריִם פֿון פּיָל מיליאָנען קעמערלעך. אוּן 
אַחױץ דעם האָבּען מיר גענוּמען דעם װאָלװאקס נוּר אֵלס 
אַ צוּפֿעליגען בּיישפּיל5, עס זענען פֿערהאַן אַזעלכֿע פערבּאַנדען 
פוּן קעמערלעך ir‏ בי די אינפּװאָריעס, ד. ה. ביל די 
איינקעמערלדיגע, פֿון װעלכֿע ס'האָט PT‏ דירעקט ענטוויַקעלט 
די חיות=וועלט, צ. בּ. דיַ מאַגאָספּעכֿא אָדער די נאָרװע= 
גיִשע פּליִמער:קוֹיל, וועלכע העקעל האָט בּעשריבּן: דאָס 
TR‏ אַ פֿערבּאַנד פון עטליַכע דרייס;ק בֹּיִז זעכֿציִק בּארג ע:פאָר? 
מיגע קעמערלעך, וועלכע בּיִלדען צוּזאַמען איין קוֹיל אוּן גי: 
סען 77 דערבּיי נישט איִנגאַנצען צונויף, 

איִצט אָבּער PT PP‏ נוּר װיִדער גוּט צוּ צוּ דעם, װאָס 
PM PN‏ דיָר. דוּ זעסט די אַמעבּע אָדער װעלכע ס'איז אַנ2 
דערע אײנקעמערלדיגע בּריאֹה, זעסט 77 װאָלואקס:קויל pr‏ 
97 בּעטראַכֿסט דיַך TIR PR‏ װאָס בּעשטייט דער אוּנטערשיַר 
צװויִשען TR‏ אַלעמען? צי בּלוֹין TR‏ דעם, װאָס דיַ אמעבּע 
איז MI‏ איין איְזאָליָרטער לעבּעדיגער ציגעל, די װאָלוואקסי 
קוֹיל-אַ פערבּאַנד פוּן עטליכע טוֹיזענט אַזללכע ציַגעל, וועלכע 
197922 צוּזאַמען אַ שװיָמענד;גע ‚ip‏ אוּן דוּ אַלין - אַ ריִזיגע 
געבּיידע פוּן מיַריאדען:ציגעל? WIM‏ ניין. 

דערמאָן זיִך, װאָס TR‏ האָבּ דִיֶר שוֹין פֿריֶער דערציילט. 
TR‏ האָנּ UT‏ געזאָגט, IR‏ דיין מענשליַכער קערפּער ‚MR‏ פּונקט 
אַזוֹי M‏ דער קערפּער ID‏ אַ הוּנט אָדער פוּן אַ רעגענװאָריִם, 
גיִשט בּלוֹין אַ קאָלאָסאַלער פֿערפּלאָנטערטער קנוֹיל פוּן קעמער- 


26 


דעס דאָזיַגען מיַטעל פוּן דער 3229 ניִשט 229% ליִבּע:צוװעקען. 
זיי האָבּען זיַך ניַשט געװאָלט צוּנוֹיפגיַסען. זיי האָבּען זיַך 77193 
צוּגעדריִקט איינס צוּם אַנדערען, זיי האָבּען אוֹיסגעצויגען DIR‏ 
צוּם אַנדערען דיַנט פעדעמלעך, װעלכֿע האָבּען פּערקניפּט זֵיי= 
ערע קערפּערס, אָבּער ניִשט מער. 

RD‏ דער דאָזיָגער בּעגרענעצוּנג איִן איין היַנזיבֿט האָי 
צען זי אָבּער בּעצאָלט דערמיַט, װאָס PT‏ האָבּען זיִך פעראיי: 
DON DAN‏ נוּר צוּ NS‏ נוּר צוּ צען, הוּנדערט, טוֹיזענט, יאָ 
אֲפיָלוּ 72 צוּ צװעלף טוֹיזענט, mM‏ מען זעט עס TR‏ דעם 
געװענליַכֿען װאָלװאָקס:קײלעכעל, דער געװענליכֿער ליבּעס:פער: 
בּאַנד אֹיִז אַנ'אײמבּעגרענעצט איָנערליַכעי, ער נעמט אָבּער אַרים 
DW‏ מער, NY mM‏ בְּרוּאיִם; 77 װאָלװאָקס-בּעשעפענישען RT‏ 
בּען בּעשאַפען אַ מער אוֹיסערל;כען פּערבּאַנד, דערפאַר האָבּען 
זי WER‏ געגעבּען די מעגליַכקײט טוֹיזענטער בּרוּאים צוּצוּשטיין 
צוּ דעם דאָזיַגען פֿערבּאַנד. 

בּעטראַכֿט אָבּער װיִדער PT‏ אַלײן, דוּ אַלס מענש, צוּ 
וועמען 30092 מער ענליַך לוֹיט דיין קערפּער-געבּוֹי: צוּ אַנ'אייג= 
קעמערלד;קער אוּר-בּריְאָה, אָדער צוּ אַ װאָלװאָקס:קױל? דערמאָן 
זיִך, װאָס Nm‏ האָבּען גערעדט וװעגען דעם פֿיל-קעמערל'דיָגען 
געבּוֹי פוּן דיין קערפּער; װאָס PR‏ אַנ'אײנקעמערל'דיגע אײנ: 
צעלנע בּריאה, אַנ'אײינצעלנע אַמעבּע אָדער אַנ'איינצעלנע בֹּאַ- 
ציָלע? איין קעמערל, RT‏ הייסט: איין לעבּעדיַגער ציַגעל. ואס 
90093 אַ פֿערבּאַנד פוּן מיַליאַרדען קעמערלעך, דאָס הייסט: אַ 
Pin 379%‏ פוּן אוּנצײיליַגע אַזעלכע ציַגעל. אוּן װאָט איַז די 
װאָלװאָקס:קוֹיל? אַ פערבּאַנד פוּן עטליַכֿע טויוענט קעמערלעך,. 
דאָס הייסט: אַ קליין הייזעלע פוּן עטליכע טוֹיזענט ציַגעל, 
וועלכע זענען גאַנץ שװאַך צוּגעקלעבּט אײנער צוּם אַנדערן. 
װאָס קאָן זיין קלאָרער! די װאָלװאָקס=קױל וייזט I‏ דעם 
וועג, וועלכער DET‏ געפּירט פוּן דעם איינקעמערלדיָגען SR‏ 
בּעשעפּעניַש צוּ דיָר. דער דאָזיִגער װעג האָט געפ;ָרט דוּרך DIT‏ 
סאָציאַלען פּערבּאַנד פוּן פִיָל קעמערלעך, פֿוּן פיל 
לעגעדיַָגע ציַגעל, וועלכע האָבּען זיך צוּזאַמענגענוּמען, 72 


73 


יִן האָבּ איַן סוֹף פוּן דער קאַרליַק:מעשה'לע דיָר שוֹין אָנ 
א געװיִזען אוֹיפ'ן סאָציאַלען מאָמענט. דאָס, װאָס דער קאַר= 
ליִק (אָדער דאָס אוּר-בּעשעפעניִש) האָט ניַשט בּאַלד אָפּגעלאָזען 
זיינע זוֹימען-קעמערלעך אָדער די אײי:קעמערלעך פוּן ‚Pr‏ נוּר 
ער האָט צוּזאַמען DIA‏ זיי DER‏ געװאַנדערט, איַז שוֹין פאַק= 
טִיַשׁ געווען אַ גאַנץ איינפאַכער ס אָ ציאַלער אַקט. אַזעלכע 
אוּן העכערע סאָציאַלע אַקטען זענען שוֹין אָבּער איַן יענער 
צֵייט, ווען די אוּר:קעמערלעך זענען געקימען צוּ דער דאָזיִגער 
העכסטער שטוּפע פוּן זייער 299-9225‚ געװען איַן אַלגעמײן 
TIR‏ גאַנג PR‏ דער דאָזיָגער אור:װועלט; אוּן זיי האָבּען בּאַלר 
געוואוּנען אַ געװאַלטיגע בּעדייטוּנג איִן דעם לעבּען פֿון די ER‏ 
קעמערלעך, מיַר האָבּען Tr‏ שוֹין כּריֶער אָנגעשטוֹיסען צוּפעליג 
אוֹיף אַזאַ סאָציאַלען פֿערבּאַנד פוּן דיַ אוּר:בּרוּאימלעך, בּע- 
טראַכטענדיג דאָס לעבּען פוּן די היינטיגע איינקעמערלדיגע 
MIR‏ דער ערד. דאָס TER‏ געווען די װאָלװאָקס:קול. װאָס זעען 
WM‏ בּיי דער דאָזיָגער קוֹילג 

עטליַכע טוֹיזענְט קלײינ;נקע איינקעמערלדיגע, וועלכע לאָזען 
זיִך נאָך DR‏ דערקענען אַלס בּעזונדערע איַנדײַװיַדוּאוּמס, 72 
דען צוּזאַמען דוּרך אַ געװיַסען שװאַכען פּערבּאַנד איין פער* 
העל:ניָסמעסיג גרוֹיסע גריַנע קוֹיל, וועלכע שװיַמט PR‏ װאַסער, 
לעבּהאַפטיָג בּעוועגט, וי איין גאַנצער אָרגאַניזם. פערשטיי גוּט: 
דאָס איַן ניִשט קיין ליבּעס-אַקט פוּן עטליכֿע טוֹיזענט איינקע? 
מערלדיגע, װעלכֿע 799m‏ זיַך WERD PN “yore,‏ איין 
גרוֹיסע איינהייטל;כע קוֹיל. עס זעט אפּיָלוּ אוֹיס, IR‏ דאָס האָט 
77 9229 געלערנט די װאָלװאָקס:בּרואימ'לעך זיַך האַלטען צוּ: 
זאַמען. זיי האָבּען פערשטאַנען דעם פּריִנציָפּ, ועלכען די ליַבּע 
האָט מיָט זיי DA‏ איינגע'חזר'ט: IR‏ איִן צווייען מאַכט מען תּמיָד 
m 9092‏ אַלײן, אָבּער דאָסמאָל האָבּען זי TI‏ גענומען צִוּ 


14 


199m‏ זוּכט מען בּיי העכערע איַנפוּזאָריעס צװיִשען דער 
קעל אוּן דעם אוּנטערשטען אַרוֹיסגאַגג אַ רערעל אָדער אַ בּלץ= 
זעל, װאָס זאָל שׁוֹין פֿערטרעטען דעם מאָגען אוּן די געדעריַם. 
אוּן 78 מען װעט דאָס געפינען, פאַרװאָס זאָל מען TI‏ ניִשט 
קאָנע; פאַושטעלען, אַז איַן דעם אײנקעמערלדיגען קערפּער 
קַנען אוֹיסגעבּילדעט װערען נייע אָרגאַנען, IR‏ יס'קאָן דורכ= 
געפּירט ווערען אַ װײיטערדיגע ,אַרבּײטס:טײלונג? צװיִשען די 
בּעזוּנדערע טיילעכלעך פוּן קערפּער פּוּנקט אַזוֹי m‏ ס'איַז שוֹין 
געמאַכט געװאָרען DIA‏ דעם טילעכעל, װאָס איז אָבּגעגעבּען 
געװאָרען פאַר דער פּרוּכפּערוּנג ... אוּן דאַן אַ גלײכֿער װעג 
פֿון דער איַנפוּזאָריע בּיַז אַרוֹיף צוּם מענש? 

ניין. דיַ אמת'ע ענטװיקלונג פוּן דער אוּר:בּריאה בּיז 
צוּם מענש PR‏ בּכֿלל בֹּיִז צוּ דעם העכֿערען אָרגאַניִזם איִז גע* 
גאַנגען ניִשט אוֹיף דעם דאָזיִגען איינפאכֿען, נאָר אוֹיף אַפֿיַל 
קאָמפּליִציַרטערען PR AN‏ דאָס טאָרען WR‏ דאָ ניִשט לאָזען 
אוּנבּעמערקט, PM‏ אַנדערש װעט PR TI‏ אוּנזער לאָגיִשען 
פאָדעם כּוּן דער ליַבּע+געשיַכטע מאַכֿען אַ שװערער קנוּפּ אָדער 
גאָר אַ ריס. 

די אָרגאַן:התחלוֹת בּיי די סיפאָנעען אוּן איִנפוּזאָריעס 
זענען געבּליַבּען פּרוּבען, וועלכע זענעֶן DW) YO)‏ ענטװי= 
קעלט געװאָרען נאָך לאַנג איידער זיי האָבּען Pi‏ בּעװיִזען 
אוּן TI‏ אָנגעהוֹיבּען צוּ ענטװיִקלען, האָט Tr‏ אָנגעמערקט 8 
נייער, זיַכערער וועג פאַר דער וייטערדיגער ענטװיַקלוּנג, - 
אַ װעג, װעלכֿען נוּר איין װאָרט קאָן ריָכטיג בּעצייכענען: דאָס 
װאָרט .סאָציאַל 2 


= 


אַנ'אַטעבּע? האָט אַ מאָגען אוּן געדעריַם, אַזוֹי m‏ מיָר! גאָט 
בּעהיְט: ער פרעסט TR‏ בּוּכשטעבּליַכען PT‏ מיָט דעם גאַנצטן 
קערפּער אוּן װאַרפט DR‏ דאָס אוּנטויגליַכע צוּם געבּרוֹיךְ ig‏ 
072 097 גאַנצען קערפּער. אַז דוּ שפּײיוט אַנ'אַמעבּע מיט אַ 
קערענדל ‚man‏ װאָס האָט אַ געװיִסע פֿאַרבּ, זעסטוּ, װיָ דאָס 
דאָזיַגֶע קערענדל קאָן אַרײן PR‏ דעם וייכען לײבּ כוּן דער 
אַמעבּע TR‏ יעדען אָרט, אוּן וי די אַמעבּע קאָן PR‏ יעדען 
אָרט פוּן IR‏ קערפּערל אַרוֹיסװאַרפען אנ'אוּנטויגליִך פערבלי: 
בּען שטלקעלע אַלס עקסקרעמענט,. פונקט הַּוֹי TR‏ מיַט דעם 
לוּפט-פרעסען, מיַט דעם אָטמען, פּוּנקט אַזוֹי va TR‏ דעם 
פּיָלען, IT MR‏ האָסט דאָס זעלבּע געוען אוֹיך בּיי דער ER‏ 
צונויפשפּאַלטוּנג אוּן בּיי דער צוּנוֹיפגיָסוּנג, בּיי דער ליַבּע הייסט 
צס, וי די דאָזיָגע אַמעבּעלעך 19229 728 בּיכשטעבּל;בסטען זיַן פוּן 
װאָרט, מיִט DIT‏ גאַנצען קערפּער* PR FM)‏ דער ליבּעט:טעטיג? 
קייט בּעטײיליָגטזייך PIR‏ דער קערן, װעלכער נעמט דאָך ניַשט 
PP‏ אנטייל TR‏ אַלע איִבּעריִגע האַנדלונגען פֿוּן דער אַמעבּע), 

ניִשט NR IN‏ אָבּער בּיי יענער העכערער אינפוּזאָריע. 
אײינקעמערלד;ג איַז זיַ פּונקט אַזוֹי, m‏ די אַמעבּע. אָבּער קוק 
זיִך נאָר איין, IM‏ פרעסט אוֹּן פערדייעט. AT‏ בּעמערקסט 
בּיי TER MN‏ ערשטען בּליִק אַ שטענד;גע אמת'ע מוֹיל-עפֿע= 
-גונג, TR‏ װעלכֿער זיַ נעמט PS‏ די האַרטע אוּן 7? פליסיַגע 
שפּייז, דאָס דאָזיָגע ,קעמערל:מוֹיל* W939‏ מערסטענטיילס Ps‏ 
TR‏ אַ קירצען קאַנאַל, אַ קעל, װאוּ ס'געפינען DON TI‏ אַזעל= 
כע שטעקעלעך, װעלכע קאָנען אפשר שפּיַלען די ראָל פוּן ציין. 
אָפּטמאָל האָט דאָס Pin‏ שוֹין ליַפען PR‏ אפילו אַ לאַנג ציַנגעל 
DIS‏ זוֹיגען, אוּן מען DEN DIT‏ אוֹיך אַ געגענזעצליַכע עפענונג, 
אַנ'אוּנטערשטען אַרוֹיסגאַנג פוּן דעם קעמערל. ניִשט מער דער 
מאָגען פעלט נאָך. צװיִשען דער קעל אוּן דעם אונטערשטען 
אַרוֹיסגאַנג געפינט זיך די שפּייז דיַרעקט PR‏ דער אָפֿענער 
קערפּער:מאַסע. אָבּער דוֹ זעסט, m‏ די שפּײיז װערט דאָרט 
אַרומגענומען דוּרך אַ טראָפּען װאַסער, 71 זי װערט בּעװעגט, 
MM‏ װערט בּעהאַנדעלט פּונקט PR m‏ אַ מאָגען, אוּן ניִטט 


72 


היה ,מענש". אוּן עס דוכט זיך, IR‏ דא הוֹיבּט PT‏ אָן פאַר 


-דעם בּליִק פוּנאַנדערװיִקלען אַ פּערספּעקטיָו, 


77 אײינקעמערלויַגע בּריאה הוֹיבּט:אן ענליך צוּ ערע 


צוּם מענש: זֹיַ האט שוֹין DON‏ נאר דאס זעלבּע לעבּען, ואס 
ער, נאָר אוֹיך DIT‏ זעלבּען אוּנענדליךװיכֿטיגען אָרגאַן. װאָס 
TR 0939‏ נאָך, כּדי איִנגאנצען צוּ װערען מענש? די גרוֹיס. 
קאָן זי אוֹיפוואקסען אוּן דערגרייכען ד; נוֹּטיַגע גרוֹיס. עס 
זענען פּערהאַן נאָך היינט אַזעלכע איינקעמערלדיגע בּרוּאים, 
וועלכע זענען גאָרנישט מיַקראָסקאָפּיִש קליין; עס זענען פער* 
האַן געװיַסע איינקעמערלדיגע אַזיײגערוּפענע סיַפּאָגּעען, 
וועלכע דערורייכען א מעטער די לענג. װאָס נאָך? אַ גאַנצע 
ריי אנדערע אָרגאַנען. דער מאָגען אוּן די געדעריַם, די גע= 
היָרן אוּן דער חוּט השדרה, די לוּנגען, ORT‏ האַרץ, די אָדע= 
רען אוּן נאָך אוּן נאָך. אבּער פאַרװאָס זאָל זי ניַשט קאָנען 
עקוּמען אוֹיך די דטױיגע אָרגאַנען, נאָכדעם, mM‏ זי ORT‏ שוֹין 
איינעם אַזאַ װיִכטיגען בּעקוּמען; עס זענען פֿערהאַן איינקע= 
מערלדיַגע אוּר:געװיַקסען אוּן איינקעמערלדיַגע אוּר:חיה'לעך 
(איִנפוּזאָריעס), ד. ה. אמת'ע, DAT‏ פערהעלטניַסמעסיג ei‏ 
ענטװיַקעלטע איינקעמערלדיָגע, וועלכע האָבּען שוֹין איַן זייער 
איינקעמערלדיגען קערפּער הֹתחלוֹת פוּן פּערשיַדענע אַנדערע 
אָרגאַנען. בּיי געװיַסע מינים פוּן ד; נוּר װאָס דערמאָנטע RN)‏ 
טער:אוּר=געװיִקסען, בּיי די סיַפאָנעען, ענטװיַקעלט אין זיָך 
דאָס YA?‏ קעמערל אַ גאַנצע רײי בּעזוּנדעדע טיילען, ועלכע 
דערמאָנען איַנגאַנצען אָן די אָרגאַנען פֿוּן הוֹיך-ענטװיִקעלטע 


װאַסער=געװיַקסען; אוּנטערערדיַשע װאָרצלען אוּן איִבּער-ערדיַשע. 


גר;ָנע צווייגען DM‏ צוּנג-פאָרמיַגע אוֹיסגעשניִצטע בּלעטער. און 
אײיניגע אַזעלכֿע סיפאָנעען ווייזען אוֹיך אַרוֹיס אַ העכסט-ענטוו;: 
קעלטע געשלעכטלי;כע פֿרוּכפּערונג. RI‏ איַנטערעסאַנטער PR‏ 
אָבּער דאָס, װאָס ס'וייזען 927 די איִנפוּזאָריעס, די איינקע* 
מערלד;גע אוּר-חיה'לעך. 

מיָר האָבּען פריִער 929 גערעדט װעגען דעם פרעסען 


IR‏ אָבּװאַרפען בּיי די איינקעמערלדיָגע. אָבּער IR IM‏ טוט 
דאָס אַזאַ איינקעמערלדיגער חברה:מאַן, m‏ א בּאַצילֶע WIR‏ 


71 


דאָז;גער אָרגאַן פערנעכט 77 בּיים מענשען פּוּנקט vn‏ דער 
זעלבּער אַרבּײט, mM‏ דקָּס דערמאָנטע קליינע טיילענל פוך 
קעכערל-קערפּער: ער גִיֵט אַרוֹיס ענל;כע קעמערלעך N IR‏ 
?932 קעמערלעך. War‏ דערבּיי האָט ער נאָך אַנדערע 39393 
כע אוֹיפגאַבּען. צוּם בּיישפּ:?, ער va‏ דיַ מעגליַכקײט דעם 
מענל;כען קעמערל צוצוקוּמען צוּם װײבּליִכען: ער vo TR‏ 
נוּר אַנ'א;ְנערליכער רעזערװאואַר פֿון ד; פּרוּכֿפּערוּנגס:קעמער: 
לעך, וועלכע דאַרפען זיִך בּאַלד אָבּשפּאלטען נוּר ער פוּנקציאָ: 
ניִרט TR‏ אוֹיסערליִך DR‏ מענליכֿער אָדעַר װײבּליכער בּעהעפֿ: 
טוּנגס:(פרוּכפּערוּנגס:)אָרגאַן פֿוּן יעדען איַנד;װידוּאוּם. אוּן אַזוֹי 
„IBM‏ אייגענטליך איִז דאָס אוֹיךְ DW‏ קיין נייעס, אוּן אַלס 
איינפאַכע קאָנסעקװענץ קאָנסטוּ עס דֹשַי mm‏ צוּגעבּען צוּ 
אוּנזער מעשה'לע. 72 האָבּען זיִך דאָך, אַלץ איינס, פאָרגע? 
שטעלט אוּנזערע רוּמפעלשט;לצלעך איִן מענשליַכען געשטאַלט; 
װאָס קאָן אוּנז דאַן אַרען, אַז a‏ וועלען פערענדיגען דאָס 
מעשה'לע אַזוֹ: בּיידע רוּמפּעלשט:לצלעך, דאָס מענליכע אוּן 
דאָס װײבּליִכע, האָבּען ענדליך בּעקוּמען אמת'דיִגע איַנערליכֿע 
אוּן אוֹיסערל;כֿע געשלעכטל;כֿע אָרגאַנען פּונקט אַזעלכֿע, m‏ 
מיַר זעען בּיים מענש, אָבּער אַז Sm‏ װעלען װעלען דאָס 
אַר;בּערטראָגען אוֹיף די איינקעמערלדיגע, אוֹיף די אמתע 


MN‏ + בּרוּאימ'לעך... יאָ, דאָ קוּמען מיַר צוּ אַ קריַטיִשען 


פּונקט. | 

װאָס קאָן זיין אײינפֿאַכער? נאָכדעם 3 27 איינקעמערלדיָגע 
בּרוּאים האָבּען TI‏ אײנמאָל איינגעטיילט MIR‏ מענער אוּן 
פרויען, האָבּען זי בּעקוּמען בּעשטיָמטע געשלעכטליכע אָרגאַ: 
נען SINN DIA‏ זוֹימען:אוּן אײער+רעזערװאואַרען אוּן ÄR‏ 
סערליכע געשלעכטליכע אַפּאַראַטען, װעלכֿע האָבּען געדאַרפט 
אריבּערטראָגען די זוֹימען צוּ IT‏ אייערלעך. אוּן IR‏ די RT‏ 
גע אָרגאַנען זענען ,ענטװײקעלט* געװאָרען, איַז די איינקעמע: 
רעלדיגע אוּר-בּריאה TR‏ דעם פּונקט PD‏ דער געשלעכטליַכער 
פּרוּכפּערוּנג גייען שוֹין איַנגאַנצען גלייך צוּ דער שפּעטסטער 
גייס??בּריאה פֿון דער ערך, צוּ דער הוֹיך-ענטװיַקעלטער איבּער- 


70 


ORT‏ דאָזיַגע שטיקעלע בּעשטײט בּיים מאַן פֿון אַ גאַנצען גע 
Sram‏ קליינע בּעװעגליַכע קעמערלעך: די זוֹימען.חיה'לעך. 
אוּן בּיי דער פרוֹי בּעשטייט עס פוּן איין גרוֹיסען רוּאיְגען 
קעמערל, װעלכעס בּעװעגט זיַך כּאַמעליִך צוּ דער הוֹיבּמוּטער: 
דאָס איִז דאָס אק עמ ערל. דער IND‏ אוּן די ID‏ װײ: 
סען, אַז זיי טאָרען ניִשט אַרוֹיסלאָזען זייערע אָבּגעשפּאָלטענע 
פּראָדיקטען, כּדי זיי זאָלען IT‏ אַליין אוֹיפזיכען איינע די 38 
דערע. בּיידע גרויסע עלטערן-מענשען מוּזען זיִך דערצוּ סהַפֹּע= 
ציעל דערנענטערען איינער צוּם אַנדערען: זיי קוּמען TI‏ 38 
זאַמען, 79728 PT‏ אוֹיף אַזוֹי, וי זיי װאָלטען גאָר געװאָלט 
צוּנוֹיפגיַסען זייערע גרוֹיסע קערפּערס, IR‏ װיַ ס'האָבּען אַמאָל, 
אַמאָל געטוּן זייער אוּר:אוּר-עלטערען; זי טוּען דאָס אָבּער 
ניִשט, נוּר גיַבּען בּלוֹיז די געלעגענהייט איינעם פוּן די מענליכע it‏ 
מען:קעמערלעך צוּ דערגרייכען דאָס װײבּל;כע איי=קעמערל אוּן 
DIRT‏ איַנעװײיניג בּאמת דוּרכֿצוּפיַרען די צוּנוֹיפגיַסוּנג; בּיידע 
קעמערלעך גיִבּען בּיי דער צוּנוֹיסג;סוּנג איינס דעם אַנדערען, 
אַזוֹי צוּ זאָגען, די , לעבּעדיגע שפּייז', װעלכע TR‏ זי גוֹיטיָג 
כּדי צוּ קאָנען אוֹיפבּליֶען אַ נייע לעבּעד;גע בּריאה. 

איִז דאָך שוֹין דאָ גאָרניִשט דאָ קיין אוּנטערשיִד? DOT‏ 
צס; דיַ לעצטע שטוּפע MD‏ אוּנזער קאַרליַק:-מעשה'לע איַז PR‏ 
דעם פּוּנקט פוּן דעם ליַבּע:לעבּען שׁוֹין געװען דער מענש:ּ 

יאָ, TR‏ אַ געװיָסען TI‏ זעט עס טאַקע אוֹיס IR‏ 
טראכֿט אָבּער דוּרך נאָך איין אוּנטערש;ד. דאָס איינצעלנע 
קעמערל (אָדער זאָל זיין, דאָס קאַרליִקל) בּענוּצט PR m‏ 
קליין טײילעכֿעל פוּן זיין קערפּער צוּ דער פֿרוכפּערוּנג. פוּן 
דעם דאָזיָגען טיילעכעל װערען TR‏ איין פאֵל פיל מענליִכֿע 
קעמערלעך, TR‏ אַנדערען עטליַכע אָדער איין פרוֹיען:קעמערל, 
בּיים מענשען זעסטוּ שוֹין דאָס ספּעציאַליזיָרטער. בּיי DIN‏ 
בּילדעט דאָס דאָזיגע טיילעכעל אַבּעזוּנדער DIR‏ פוּן קערפּער, 
-איִבּער װעלכען עס הענגט, IN‏ צוּ זאָגען, אַ ספּעציעלע שילר 
מיָט דער אוֹיפשריַפט: NT,‏ פֿרוכפּערט מען זיִך", דאָס דאָזיַגע 
DR DW:‏ דער מענשליכער פֿרוּכפּערוּנגס-אָרגאַן דער 


69 


2 


נעצטען טייל פוּן PR‏ לײבּ; בּיי PR‏ קעמערל צוּפאַלט זיף 
דער דאָזיִגער טייל אוֹש פֿיַל מענליכע װאַנדער:קעמערלעך, 
בּיים אַנדערען בּלייבּט עס זיִצען אַלס עטליַכע אָדער נוּר איין 
רוּ:קעמערל, 

דאָס קאַרליק:מעשה'לע דערציילט דערנאָך נאָך אַלס 238 
גאָבּ, M‏ אִזוֹי די מענליכע FR‏ װײבּל;כע קאַרליִקעס האָבּען 
PT‏ דאַן גענוּמען אוֹיפפיִרען 92 דער פרוכפּערוּנג; פֿריִער x‏ 
בּען זי PD BIOS‏ זיִך אַרֹױסגעלאָזען זײיערע אָבּגעשפּאָלטענע 
טײילעכֿלעך, דערנאָך האָבּען I‏ אָבּער אָנגעהוֹיבּען איינהאַלטען 
זי TI Pa‏ אוּן צוּזאַמען DM‏ זיי צוּ װאַנדערען; דער גרוֹיסער 
19529197 קאַרליק האָט אָבּגעזוּכֿט דעם גרוֹיסען װײבּליִכען, 7 
האָבּען TER‏ דערנענטערט IR‏ צוּם אַנדערען, זיי האָבּען TI‏ 
אַזוֹי צוּגעדריִקט איינער DIS‏ אַנדערען, גלייך זיי האָבּען ya‏ 
װאָלט Ir‏ צוּנוֹיפגיִסען, אָבּער > האָבּען דאָס נישט געטוּן, 
זי האָבּען בּלוֹיז צוּזאָמענגעפֿיַרט זײערע אָבּגעשכּאַלטענע טײ: 
לעכלעך אוּן געזען, אַז זיי זאָלען זיך אַ כּאָר נאָך אַ כּאָר 
צוּנוֹיפגיִסען. דוּ בּעמערקסט, ORT TR‏ איַז MI‏ אַ ציּגאָבּ-ערשֵי= 
נונג, װעלכע ענדערט איגענעליך 0023 דעם Tin‏ פוּן דער 
גרונד-ערשיינונג. 

מאַך אָבּער NIT‏ מיַט אַמאָל אַ שפּרוּנג פוּן דער דאָ= 
YAM‏ אוּר:בּריָאה 73 צוּ דיַר, דעם מענשען. PR AR‏ דער 
אוּנטערשיָד! אָט האָסטוּ צװיי מענשליכע איִנדיְויִדוּאוּמס. אַ 
מאַן IN‏ אַ פרוֹי. בּיידע גייען Pr‏ פרוּכֿפּערען. m‏ אַוֹי טוּען 
זי דאָס! קוֹדם כֹּל שפּאַלטען זיַך בּיידע. דוּ פֿרעגסט: װיַ אַזוֹיף 
דער מענשליִכֿער מאַן AN‏ ד: מענשליכע פרוֹי צוּרייסען I‏ 
דאָך ניִשט בּיי דעם ליַבּע:אַקט איינפאַך NE MIR‏ העלפֿט, 
אַזוֹי 1 רוּמפּעלשטילצעל אָדער MM‏ אַ בּאַציִלע! ניין, אוֹיף NZ‏ 
העלפטען ניִשט. אבּער די קאַרליקלעך פוּן אוּנזער לעצטער שטוּ: 
פע טוּען דאָס שוֹין אוֹיך ניַשט. דער מאַן אוּן די פרוֹי שפּאַל: 
טען TT‏ אוֹיך בּיים מענשען, אָבּער I‏ שפּאַלטען TI‏ בּיידע 
MIR‏ ניִשט גלייכע טיילען, דער מאַן שפּאַלט 28 פוּן זיין ר?: 
a‏ לײבּ אַ קליין שטיקעלע, אוּן דיַ פֿרוֹי טוּט אוֹיךְ ig‏ 


68 


פּונקט PR‏ דער געשיכטע פוּן דעם 792993229 אוֹיף דער 
ערד. 

אוּנזערע דיַקע ווארט?קאַרליקעס גרייטען וּיִך אוֹיפצוּנע= 
מען די אָנקוּמענדיָגע װאַנדער-קאַרליִקעס: זיי װאַרפען אָבּ 18 
איִבּעריְג שטיַקעל פוּן זייער 295 אוּן צוּזאַמען דערמיַט אוֹיךְ 
זייער האַלבּען ריִנג. דאָס קאָן אפשר ערקלערען, פאַרװאָס דאָס 
איי:קעמערל שפּאַלט נאָך היינט פוּן TI‏ אָבּ די בּיידע ,32% 
טונג:קערפּערלעך". איִך האָבּ שׁוֹין דערציילט וועגען די אמת'ע 
לעבּעדיָגע איינקעמערלדיַגע, וועלכע שפּאַלטען פוּן זיִך AN‏ פאַר 
דער צוּנוֹיפגיסוּנג אַזעלכע , ריכטוּנג:קערפּערלעך*. דאָ איָז אַלץ 
FIR‏ אָרדענוּנג, 

איִצט אָבּער ווייטער. בּיידע מיָניִם קאַרליִקעס הוֹיבּען Tr‏ 
TR‏ צוּ טיילען אוֹיפ'ן זעלבּען ein‏ יעדער עלטערן-קאַרליַק 
שפּאַלט פוּן Pr‏ אֶבּ איין גרוֹיס שטיק אָדער פיל קלענערע 
7997907 אוּן לאָזט איִבּער אַלס רעשט אַ הױפּט:שטיק. דאָס 
גרוֹיסע שטיַק שטעלט מיַט TI‏ פאָר דעט װײבּליָכען זיַץ:קאַר: 
ליִק, די קליינע - דיי מענליַכע װאַנדערקאַרליַקעס. נאַטיָרליַך, 
בּעקוּמט דערבּיי יעדער אָבּגעשפּאָלטען שטיַקעל דעם גאַנצען 
ריַנג )77 פוּלע צאָל כראָמאָזאָמען), אָבּער 0959 דער גרוֹיס פוּן 
קערפּער איַז ORT‏ איִבּערגעלאָזענע הויפּט:שטיִק איַנגאַנצען ניִשט 
77719 צוּ די אָבּגעשפּאָלטענע קליינע שטיַקעלעך. װאָס הייסט 
דאָס DIN‏ אַנדערע װערטער? 

עס הייסט: פֿון איִצט IR‏ צוּפאַלען זיִך מער ניִשט די 
קאַרליִקעס (ניִשט די מענליַכע, ניִשט די MIN (Fan‏ אַ גאַנ? 
צען געווימעל פוּן קיַנדער, נוֹר זיי שפּאַלטען אָבּ אַ געװיסען 
טייל פוּן זײיער קערפּער FAR‏ בּיִלדען פוּן DIR‏ זייערע קיַנדער. 
בּיים מאַן צוּפֿאַלט זיַך דער דאָזיָגער טייל אוֹיף קליינע לוּס? 
YA‏ װאַנדער;יוּנגען, בּיי דער IND‏ בּיִלדעט ער איינע אָדער 
עטליַכע גרוֹיסע רוּ:טעכטער. IN‏ , קעמערליַש? איִבּערגעזעצט 
װעט עס הייסען: צוויי אײינקעמערלדיַגע אוּר;בּרואים, אַ מענ- 
927% אוּן אַ װײבּליִכֿע, פֿרוּכפערען זיִך פֿון איִצט אָן אַזוֹי, IR‏ 
יעדערע גיָט אַװעק פֿאַר'ן גייעס דוֹר נוּר אַ געװיסען בּעגרעַ= 


6 


דער בּעהעפטונג איינער אַ מאַן אוּן איינע אַ פּרוֹי, דאָס PR‏ 

נוּר, אַזוֹי צוּ זאָגען, אַנ'ערשטער אוֹיסערליִכער סימן פוּן דעם 

אוּנטערשיָד. דער גאַנצער שניט צװיִשען מאַן אוּן פֿרוֹי איַן 

TR‏ בּלייבּט, שטרענג גענוּמען, נוּר אַזאַ מיַטל פֿוּן דער נאַטוּר 

שארפער אוּנטערצוּשיידען איין איִנדיְויְדוּאוּם פוּן דעם אנדע= & 

רען. אָבּער אַז די דאָזיגע איַנדײװויִדוּאומס מיַשען TI‏ צונוֹיף, 6 

צּרענגט יעדער פוּן זיי צוּ דער דאָזיִגער צוּנוֹיפמיִשוּנג זיין 4 

גלײכען טײל, אוּן עס קאָן בֹּשׁוּם אוֹפן ניִשט זיין קיין אי2 

בּערגעװיִכט PR‏ איינעם פוּן דיַ בּיידע טיילען 7192 דערפֿאַר, 

װאָס איין טייל שטאַמט פוּן אַ מאַן אוּן דער צוייטער פוּן 

אַ פרוֹי. TR‏ דעם דאָזיגען TR‏ אֹיִז ניִשטאָ קיין AR, DW‏ 

שפּרינגליִכֿער אוּנטערשיַד פוּן די געשלעכטער*' וועלכער נעמט 

אַרוּם אַלס אַ העכערע מאַכט דעם אוּנטערשיִד צװיַשען SIR ?T‏ = 

ד;װויָדוּאַליַטעטען אוּן מאַכט דעם לעצטען אוּנטערשיד פֿון זיַך = 

אָבּהענגיָג. די פּעוזענליִכקײט שטײט קוֹדֶם כֹּל warn‏ 

מאַן PR IND PR‏ דער העכסטער געשלעכֿטליַכער אַקט 

געבּרוֹיכט ערשט פּוּנקט צוויי האַלבּע פּערזענליַכקײטען צוּ דער 

-בּעהעפֿטוּנג, 
עס TR‏ ניִשט איִבּעריְג דאָס 38 דערמאָנען איַן אַ צייט, Pr‏ 

799 מען 9m‏ 223 די נעבּענערשיינונגען פוּן דעם געשלעכט: En;‏ 

79279 געגענזאַץ בּיי אונז מענשען דרינגען, אַז די פֹרוֹי האָט 3 

9952 אַ קלענערען װערט אַלס פּערזאָן, אַז זי קאָן ניִשט ya‏ 

זיִצען די פוּלע רייכקייט PD‏ דער פּערזענליַכקײט שוֹין דער: 

‚IND‏ װאָס זי איִז אַ ‚ID‏ די נאַטוּר האָט געשאַפען די פרוֹי 

DIR‏ פּערזענליִכֿקײט, פוּנקט װיַ דעם מאַן. אוּן דוּ ‚DOWN‏ װאָס 


עס שטעקט PR‏ דעם בּעגריִף , פּערזענליכקײיט", PR‏ איַר שטע= 3 
קען די גרעסטע סוֹדוֹת, די העכסטע בּרכה, װעלכֿע TR‏ דעם : 
מענשען געשאָנקען געװאָרען; TR PR‏ שטעקט די מעגליכקייט ; 
פוּן געניוס, je‏ 


דער mio‏ פֿוּן דער קאַרליִק:מעשה'לע MN‏ גאַנץ פערשטענך? 
729 אַלס אײנפֿאַכע קאָנסעקװענץ. אָבּער איגענטליך איָז די 
דאָיְגֶע קאָנסעקװעגץ װיִדער געווען אַ געװאַלט;גער װענדע: 


36 


78 צו דער צוּנויפֿשמעלצוּנג צװיי פר עמ דע איַנדיַװיְרוּאֲלי= 
שצטען, צוויי איַנדיַװיָדוּאַליטעטען מיָט װאָס מער איַנדיװידיקל. 
פּערשיַדענע כראָמאָזאָמען. דער עיקר, הײיכט עס, TR‏ נור גע+ 
װען דיַ איַנדיַװיִדוּעלע פערשידענהיט PD‏ די כראָמאָ= 
זאָמען. בּיי דער צוּנוֹיפשמעלצוּנג איז פוּן די כֿראָמאָזאָמען? 
פֿאַסען פֿון בּיידע איַנדיװיַדוּאַליִטעטען גענוּמען געװאָרען פּוּנקט 
די העלפט. דעם דאָזיגען עיקר האָט דער געשלעכטליָכֿער 
געגענזאַץ, װעלכער TOR‏ שפּעטער ענטשטאַנען, אַבּסאָלוּט ניִשט 
געשטערט. דער דאָזי;גער געגענזאַץ האָט גאָרניִשט אַרײנגע? 
בּראַכֿט קיין נייעס PR‏ דער צוּנוֹיפמיָשוּנג פוּן די כראָמאָזאָמען; 
צר האָט ניַשט אינגעפּירט, אַז בּיי דעם אייי:קעמערל זאָל צוּ= 
399 זיין גרוֹיס גענוּמען װוערען מער כראָמאָזאָמען (ד. ה. 
אַ גרעסערע שטיַק ,ריַנג"!) mM‏ בּיי דעם קלענערען ווֹימען= 
קעמערל (אוּן דאָס װאָלט געגעבּען PR‏ די װײטערדיַגע דוֹרוֹת 
כּסדר אַנ'איַבּערגעװיַכט דעם װײבּליִכען געשלעכט); אָדער, ID‏ 
קערט, IN‏ בּיי דעם זוֹימען:קעמערל זאָל צוּלִיבּ זיין שטאַרקע? 
רער DIDIMDPR‏ אוּן בּעװעגליַכקײט גענוּמען װערען דער גרעס: 
טער טייל כֿראָמאָזאָמען, אוּן דערמיַט װאָלט װייטער געשאַפען 
געװאָרען איִן דער DT‏ אַ ,שטאַרקער געשלעכט". דער גע= 
שלעכטליכֿער געגענזאַץ האָט גאָרניַשט אָנגעהוֹיבּען צוּ גין 
אַזוֹי PR DM‏ עצם פוּן דער געשלעכטליַכֿער ליַבּע DR‏ גע- 
בּליַבּען, פּוּנקט mM‏ פֿריִער, די צוּנוֹיפמיַשוּנג פוּן NS‏ איַנדי- 
יװיַדוּאוּמען, װעלכֿע בּרענגען דערצוּ פּונקט דיַ העלפט פוּן 
9° ערבּליִכקײט=סוּבּסטאַנץ. אוּן AM PR‏ בּאַלד ווייטער בּע- 
מערקען: די דצָזיִגע גרוּנד:ערשינוּנג איַן קינ מאָל אפילוּ 
בּיי דער װייטסטער ענטװיַקלוּנג פוּן דעם ליַבּע:לעבּען אוֹיף 
קיין האָר DON‏ געענדערט געװאָרען. נאָך היינט DIR‏ בּיי אוּנז 
מענשען דער מאַן NND‏ דעם קינד זיינע צװעלף כראָמאָזאָמען 
אוּן די כֿֿרוֹי איַרע צװעלף כראָמאָזאָמען. דער עיָקֶר איז, אַז 
97 דאַזיַגע צייעלף MINE TR‏ זאָלען שטאַמען פוּן צוויי פער" 
שיִדענע, געגע:זעצליַכֿע מענשליַכע אינדיַװיָדוּאַליַטעטען, דאַס, 
װאָס די דיָו..ע צװיי איִנדיָװיָדוּאַליטעטען זענען TAN‏ בי 


65 


שטאַרק PAINY2‏ אוּן אַמאָל איִנגאַנצען אוּמבּעװעגליִך. וען 
אַנ'אײינקעמערלדיָגע בּריאה פֿערדײעט 27 ED‏ אָדער וען זי 
FM‏ זיִך בּעשיַצען פוּן װעלכֿער ס'איַז אוֹיסערל;יַכער געפאַר, 
הערט זי פּלוּצלונג אוֹיף Tr‏ צוּ בּעוװועגען אוּן בּלייבּט זיִצען, 
וי צוּגעקלעבּט צוּם אָרט. 9 ד; געפֿאַר גייט אָבּער פערביי, 
שפּריַנגט דאָס קעמערל Dia‏ אַמאָל MIR‏ אוּן הוֹיבּט װיִדער אָן 
אַרוּמצוּרוּדערען, עס TR‏ דערל;בּער קיין װאוּנדער ניִשט, װאָס 
ד; איינקעמערלדיגע האָבּען די דאָזיַגע געואוינהייט זייערע 
אוֹיסגענוּצט אוֹיך פֿאַר דעם ליבּע-לעבּען; עֶרשט PR‏ דעם 
ליִבּעילעבּען האָט זי אָבּער געװאונען YO WR‏ בּעדייטונג, 
די אײינקעמערלד;גע האָבּען PT‏ גענוּמען אוֹיפפּיָרען IR IR‏ 
צוּ דער צוּנוֹיפגיִסוּנג האָבּען זיי געפּאָרט אַנ'אוּמבּעװעגליִך 
DIA‏ אַ בּעװעגליך קעמערל. אוּן אַז דאָס TIR‏ צוּזאַמענגעפֿאַלען 
DR‏ דעם אוּנטערשיד PR‏ דער גרוֹיס, האָט די בּעװעגליַכקײט 
געקאָנט װערען אַלס רעזולטאַט אַ בּעשטימטער סימן פון PR‏ 
געשלעכֿט פוּן דעם מענליַכען) אוּן דיַ אוּמבּעװעגליכקײיט 
װיִדער אַ סימן פוּן דער װײבּליִכקײט?, 


פּשׂעדענפאַלס האָט TI‏ אָנגעהוֹיבּען אָנצוּמערקען אַנ'אוּנטערשיָד, 
אוּן דאָס איִז געװען דער עיקר. צוּם ערשטען מאָל האָט 
זיך בּעװיִזען אַ בּלאַסער שיין פֿון אַ געשלעכטליַכען אוּנטערשיָד, 
פוּן אַ געשלעכטליִכֿען געגענזאַץ. דער געגענזאַץ צװיִשען מאַן 
אוּן פֿרוֹי, פריִֶער איִן דער איינפאַכער פאָרם, 2 דאָס איינציגע 
קעמערל, דאָס זוֹימען-חיה'לע בּיי דיַר IR‏ שטעלט היינט 
מיַט IND TI‏ אַ “IND,‏ אוּן דאָס אייקעמערל פוּן דײַן פרוֹי - 
אַ ,פרוֹי*. נוּר איין זאַך מוּזסטוּ 927 גראָד MIR‏ דעם DIR‏ 
נאָכאַמאָל נעמען PR TI TR‏ 
דער דאָזיַגער אוּנטערשיִד, דער דאָזיִגער געגענזאַץ INS‏ 
שען פרוֹי אוּן מאַן איִז PR‏ זיין אויסגאַנגס:פּונקט געװען ניַשט 
מער, װיָאנ'אוֹיסערליִך היָלף-מיַטעל פאַר אַ בּעשטיָמטען 
אַנדערען PINS‏ דער דאָזיגער HER PINS‏ נעװען; צוּזאַמענצו 


64 


טי 1 אט ךיג ee‏ חי 5 


ניִשט ווייט Pa‏ דער הוֹיבּמוּטער אוּן עֶרשט דאָרט 727 צוּנוֹים? 
גיסען. האָט מען אַװעקגעלײגט DDR‏ שטיַקעל שליים:הויט 
פוּן .8 װײבּליַכער הוֹיִבּמוּטער אוּנטערן טֿ;ִקראָסקאָפּ אוּן אַרײנ* 
געלאָזען דאָרט לעבּעדיַגע היַנטיַשע זוֹימען:חיה'לעך; די זוֹימען: 
חיה'לעך האָבּען זיִך בּאלד גענוּמען בּאַװעגען צוּ דעם UV‏ 
קעַל:הוֹיט; דערנאָך האָט מען געפּרוּבט אַראָפּלאָזען די זוֹימען: 
חיה'לעך אוֹיף אַ שטיַקעל לעבּער אָדער mis‏ שטיִקלעך pa‏ 
אַנדערע אָרגאַנען; ד; זוֹימען:חיה'לעך האָבּען זיי ya vw‏ 
מערקט. עס TR‏ דעריִבּער געבּליבּען העכסט װאַרשײנליך, אַז 
77 הוֹיבּמוּטער װיַרקט אוֹיף עפּעס א חוש פוּן די זוֹימען:חיה'? 
לעך Din‏ אַ בּאַשטיַמטען ריץ:מיַטעל. 37 קענסט 797 אַזֹי 
אַרוּם מיַט דער שפּראַך פוּן אוּנזער מעשה'לע ערקלערען, IR‏ 
דאָס זוּכענד;ַגע קאַרליַקעל האָט געפּיַלט פוּן דער ווייטענס דעם 
ריח פוּן דעם װאַרטענריַגען קאַרליִק, אָדער ער האָט פערנוּמען 
דעם טעם, װעלכֿען דעם װאַרטענד;ַגער קאַרליִק האָט אַרוּם Tr‏ 
פערשפּרײיט איַן װאַסער, 

TR‏ וואלט דיַר געקאָנט דערציילען נאָך אַ מאַסע פאַלען, 
וועלכע איַלוּסטריָרען די דאָזיגע זייט פוּן דער קאַרליַק-מעשה': 
לע. אָבּער אַלע ענדיגען Tr‏ מיט דעם זעלבּען, אוּמעטוּם 
זעסטוּ קוֹדם 53 די פּערשידענהייט iD‏ 7? געשלעכֿטער DIR‏ 
N‏ פערשיַדענהייט פוּן דער ג רוֹיס. דאַן קוּמט צוּ דערצוּ די 
בּעװעגליִכקײט: בּיי PR‏ געשלעכֿט אַ גרעסערע, בּיים 
צװוייטען אַ קלענערע. אוּנזער מעשה'לע דערציילט דיָר, וי 
אַזוֹי בּיידע פאַלען האָבּען זִיִך געקאָנט ענטװיַקלען פוּן דעם 
איינפאַכסטען גרוּנד. PR MOIN‏ אָבּער דערצוּ נאָך צוּ װיָסען 
פאָלגענדען פאַקט. 

בּיי דעם גרעסטען טייל PD‏ 97 הײיינטיַגע איינקעמערל: 
3377 זעען mM‏ די דאָזיגע פּערשיַדענאַרטיגקײט פֿוּן בּעוועג? 
79579 אוּן אוּמבּעװעגליִכען צוּשטאַנד IR‏ אוּנאָבּהענג;ג פוּן 
זייער ליִבּע:לעבּען. עס וייזט אוֹיס, אַז די דאָזיָגע פּערשיַדענ: 
אַרטיָגקײט איַן שוֹין פוּן פריער געװוען בּיי 7? איינקעמערל. 
2077 דוּ זעסט אינקעמערלד;גע, װעלכע 79299 אַמאָל 


63 


ר עי 


kn‏ טי .אש עייר א = ור = 6 אשי טע 
" א ec k Mr‏ 0 אי 


718 פּארטנער, האָבּען 27 אַרוֹיסגעהאָלפען מיָט כעמיַשע רייץ* 
799079‚ װעלכֿע האָבּען געװיַרקט אוֹיפ'ן גערוּך אוּן אוֹיפ'ן ss‏ 
שמאַק (דערמאָן זיך דערבּיי, אַז די דאָזיגע רייץ:מיטלען שפּילען 
נאָך אַ גרוֹיסע ראָל אוֹיךְ איִן דעם v2‏ :לעבּען פוּן ד: העכסטע' 
אָרגאַננִזמען, װעלכֿע האָבּען שוֹין גוּטיזעעװדיגע אוֹיגען). DIT‏ 
פאָרשער VER PN‏ געלונגען נאָכצוּמאַכֿען דיי צוציֶענדיָגע 
,איי:ריחות" אוּן , איי:טעמים" פוּן YAIPR‏ ניִדעריגע געװיִקסען. 
מען האָט ענטדעקט, אז די פאַרן:קרייטעכצער ציען צוּ דל 
זוֹימען:קעמערלעך מיַט עפּעל:זוֹיער. מען האָט געפּרוּבט זיי דער= 
IR DIR‏ קיִנסטליך צוּציֶען. PR‏ אַ טראָפּען װאַסער, איִן FIN‏ 
כען עס האָבּען פריי אַרוּמגעװ;ָמעלט זוֹימען=קעמערלעך פון אַ 
פאַרן-גרעזעל, DRM‏ מען אַרײנגעלײגט אַ קליין אָפען רערעלע, 
װאָס האָט ענטהאַלטען TI TER‏ אַפּליִסיָגקײט DIA‏ 0,05 פּראָצענט 
עפּעל-זוֹיער; TR‏ איין רגע האָבּען ד; זוֹימען:קעמערלעך בּעמערקט 
דאָס רערעל, זיי זענען דערצוּ צוּגעשװאוּמען אוּן אָנגעהוֹבּען 
אַרײנצוּקר;כען PR‏ דער עפענוּנג פוּן רערעל, פּונקט אַזוֹי וי 
I‏ װאָלטען געהאַט פאַר TI‏ אֲנאמת'דיג אײי:קעמערל. PR‏ 
משך פוּן צװעלף Dum‏ זענען פוּן די 24 זוֹימען-קעמערלעך, 
וועלכֿע זענען געווען איין טראָפּען, אַלע בּיִז איינעם אַרײין דוּרך 
דער שמאָלער עפענונג IN‏ דעם צוּציִענדיָגען עפּעל:רערעל, וי 
פיין האָט געמוּזט זיין דער win‏ בּיי ד; דאָזיָגע קלײניִנקע קע 
מערלעך, וועלכע האַלטען PR‏ דער לענג קוֹים 0,015 מיַליִמע= 
טער, אַז זיי האָבּען ניִשט נוּר דערפֿילט PR‏ דעם גרוֹיסען טראָ? 
פּען דעם עפּעל:געשמאַק, נוּר זיי האָבּען אוֹיך בּעמערקט פוּן 
װאַנען ער קוּמט אוּן TI‏ מאָמענטאַל געלאָזען צוּם רערעל 
דוּרך א צוּפעליְגער ענטדעקוּנג בּיים הוּנט PR‏ אוֹיךְ 
פעסטגעשטעלט געװאָרען, אַז TR‏ דעם שפּיַל צװיַשען דעם 
זוֹימען:חיה'לע אוּן DIT‏ איי=קעמערל בּיי 37 העכֿערע חוּט 
השדרה'דיָגע non‏ (ד, ה. 92> ספק אוֹיך בּיי אוּנז מענשען) 
פערמיטלען IR‏ אַזעלכע רייץ-מיַטלען, מען Dom‏ אַז דער 
זוֹימען אוּן דאָס TR‏ מוּזען PT‏ בּיי די דאָזיַגע הוֹיך:ענטװי: 
קעלטע Hin‏ פריֶער אַרײנבּעקוּמען TR‏ דער הוֹיבּמוּטער אָדער 


62 


אַ גאַנצען געװיַמעל נײע בּרוּאימ'לעך, זעסט צוּנוֹיפֿגיסוּנג 
(קאָניוּגאַציע) MB‏ אַזעלכע איִנגאַנצען גלײיכאַרטיגע קעמערלעך. 
אוּן INT‏ בּעמערקסטוּ צװיַשען די קעמערלעך, װאָס גיִסען Tr‏ 
צוּנוֹיף, דעם ערשטען איַנטערשיַד PR‏ דעם זיַן, װאָט איינס 
TOR‏ גרעסער IND‏ דעם אַנדערען. אוּן ענדליך געפּיַנסטוּ אוֹיך 
דעם שאַרפען געגעֲנזאַץ. בּיי איין PA‏ פוּן די אײגענטליכֿע גע= 
װענליִכע װאָלוואקס:קוילען װערען אויסגעבּיִלדעט TER‏ דער קוֹיל 
נוּר גרוֹיסע, - אוּמבּעװעגליִכע, זיִץ:קעמערלעך, בּיי אַנ'אַנדערען 
מין ווייטער נוּר קליינע, לעבּהאַפּטיג:בּעװעגליכע, אוּן די קליינע 
בּעװעגליַכע זוּכֿען דאן אוֹיף די גרוֹיסע אוּמבּעװעגליִכֿע אוּן 
0m 7 79092‏ זי צוּנוֹיף. 

37 קאָנסט דאָס זעלבּע זער קלאָר זען אוֹיך בּיי אַבֹּי 
סעל מער ענטװיקעלטע אמת'ע געװיַקסען. גי IT‏ אַװעק 
DIS‏ בּרעג פוּן צפוֹן-ים אוּן זוּך PT‏ אוֹיס איינס PD‏ די זער 
פערשפּרייטע געװענליכע װאַסער-בּלאָז-געװיִקסען (פוּקוּס), אַ גאַנץ 
ניִדעריג געװיִקס. מיָר האָבּען שוֹין אַמאָל גערעדט ועגען זיין 


- ליַבּעילעבּען. אוֹיך דאָ שפּאַלטען BR Tr‏ פוּן איין זייט נוּר 


גרוֹיסע, רוּאיְג װאָרטענדיַגע קעמערלעך, אוּן פֿוּן דער צווייטער 
DT‏ נוּר אַרוּמװיִמלענדיַגע קליינע, װיַלד:בּעװעגליִכֿע. אוֹיך דאָ 
זוּכֿען אוֹיף די בּעװעגליַכע די דאָזיגע אַנדערע אוּמבּעװעגליַכע 
אוּן גיָסען Pr‏ מיט זיי צוּנוֹיף. מען רעכֿענט, IR‏ די גרוֹיסע 
רוּ:קעמערלעך פערשפּרייטען אַרוּם TI‏ איַן וואסער געװיָסע 
שטאָפען (אָרגאַניִשע זוֹיערען), װעלכע ציִען צוֹ די אַרוּמװיִם= 
9277197 קליינע קעמערלעך )97 ליָבּע=צוּציְאוּנג בּענוּצט Pr‏ שוֹין 
דאָ IR‏ אַרוּם DM‏ אַ װיַרקוּנג אוֹיף די חוּשים). TR‏ אוּנזער 
קארליִק:מעשה'לע האָבּ TR‏ כּסדר סיִמבּאָליִֶש דערציילט, אַז די 
קארליִקלעך האָבּען TI‏ ,געזען". אָבּער דוּ מוּזסט IT‏ דאָס, 
נאַטיָרליִך, בּנוֹגע 97 איינקעמערלדיַגע אוּר-בּעשעפעניִשען אָדער 
בּנוֹגע די ניִדריַגסטע געװיַקסען פארשטעלען איִנגאַנצען אַנדערש. 
די בּרוּאים, װעלכע האָבּען נאָך ניִשט געהאַט קיין אוֹיגען אוּן 
בּיי װעלכע דער זע-חוש PN‏ אַלענפאַלס נאָך ניִשט געוען 
אַזוֹי ענטװיקעלט, TR‏ ער זאָל זיי קאָנען איבּערגעבּען דאָס 1922 


61 


אוּנזער מעשה'לע. אַפילוּ דעד אוּנטערשיַד פוּן קליין אוּן גרוֹיס 
אֹיַז TR‏ בּיידע פאַלען דער זעלבּער. אין זוֹימען=חיה'לע PR‏ 
אַרײן TEN‏ איי. אוּן דאָ האָסטוּ װיִדער דאָס זעלבּע בּיִלד: בּע* 
טראַכֿט DORT‏ איי=קערענדל אוּן דאָס ווימען:קעפּעל. בּיידע בּע= 
וועגען Pr‏ אָבּער דאָס קערענדל גאַנץ פּאַמעליך, ORT‏ קעפּעל- 
שנעל PER m‏ אוּן דאַן ענדליך די צוּנויפשמעלצוּנג אַלס 
שלוּס-אַקט, װעלכֿער פֿערענדיגט איִן בּיידע פאַלען אַלע געגעג? 
זאַצען: פוּן גרוֹיס אוּן קליין, בּעװעגליִך אוּן אוּמבּעװעגליך, 
מענל;ך קאַרליִקל, מענליך קעמערל אוּן FAN‏ קאַרליַקל, za‏ 
777 קעמערל, 

אוּן דאָס װאָס דוּ זעסט בּיים מענשען נאָר PR‏ דעם 
איִנטימסטען איַנערליכען אַקט, זעסטוּ נאָך היינט בּיי אַ גאַג= 
צער מאַסע Yarıyayd‏ איינקעמערלדיגע, DIR‏ אוֹיסערל;כֿער 
אוֹיסדרוּק פוּן IT‏ ליָבּע. DR‏ זעסטוּ אַ קליין גריִן קײילעכֿעל, 
װ!ָ ס'דרייט 7 92799 אוּן טראָגט IR PT‏ װאַסער: ס'איִז ניִשט 
קיין גאַנצער מיַליָמעטער דיִַק, ד. ה. אַזוֹי גרוֹיס װ!ָ אַ שפּיִלקע? 
קעפּעל, דוּ בּעטראַכסט עס אוּנטערען מיַקראָסקאָפּ אוּן דער+ 
זעסט: עס איָז ניִשט קיין איינצעלן קעמערל, קין איינצעלן 
בּעשעפעניש, נאָר אַגאַנצער קנוֹיל בּעשעפעניִשען. טוֹיזענטער 
קעמערלעך, װעלכע האָבּען צװיִשן PAR TI‏ זער איינפאַכען 
סאָציאַלען פֿערבּאַנד. װאָ לװאָקס, דאָס קוֹיל:חיה'לע אָדער 
דאָס װאַסערקײיל-געװיִקס - אַזוֹי רוּפט דער פאָרשער די דאָ- 
זיַקע זעלטענע בּריאה: IN‏ אמתן PR‏ עס ניִשט קיין חיה אוּן 
ניַשט קיין געװיִַקס, MI‏ אַ קנוֹיל אוּר-בּרוּאימ'לעך, וועלכע לע: 
בּען צװיִשען זיִך געזעלשאַפּטליַך, אוּן וועלכע שטייען נענטער 
צוּ געװיַקסען וי צּוּ חִיוֹת. לאָז אַ וויילע אָן דער DT‏ דעם 
סאָציאַלעָן מאָמענט, װעלכֿען דוּ זעסט דאָ צוּם ערשטען מאָל, 
בּעטראַכֿט נוּר 97 איינצעלנע בּרוּאימ'לעך פֿוּן אַזאַ װאָלוואקס? 
קוֹיל. אוּן בּעטראַכֿט זייער פרוּכפּערוּנג. בּיי פֿאַרשיַדענע מינים 
פוּן די דאָזיגע װאָלואצינעען זעסטוּ )31 בּיי די איינקעמערל- 
9227( פּערשיִדענע פרוּכפּערוּנגס-מעטאָדען. דוּ זעסט די גע= 
װענליִכע שפּאַלטוּנג פוּן ד; קעמערלעך, זעסט אַ צוּפאַלוּנג אוֹיף 


טס 


מעשה'לע, פוּן דער מעשה'לע וועגען דעם בּעװועגליִכען קעמערל= 
װאָס זוּכט, אוּן װעגען דעם אוּנבּעװעגליכֿען, װאָס זיַצט PR‏ 
װאַרט. PR‏ דעם אוּמגעהוֹיערען לעבּענס=װיַרװאַר פוּן דער הייב= 
טיָגער קוּלטוּרעלער מענשהייט, געפיַנט Tr‏ די פרוֹי אוֹיך אומע= 
שום PN‏ בּעװעגוּנג, 7 נעמט אנטייל PR‏ טוֹיזענטער אוּן id‏ 
זענטער קערפּערליִכֿע אוּן גײיסטיִגע בּעװעגוּנגען, אוּן גראָד PR‏ 
דער לעצטער צייט װאַקסט די דאָזיגע בּעװעגליִכֿקײט איַרע פוּן 
טאָג צוּ ARD‏ האַלט אָבּער דיין 9292 אַבּיִסעל ענגער, נוּר בּיים 
געשלעכטליַכען לעבּען, בּיים געשלעכֿטליִכען אַקט. דאָ אֹיִז דער 
מאַן נאָך אַלץ דער געבּענדיגער טייל, די פרוֹי - דער נעמענ? 
דיָגער. לאָז צוּריִק דיין פאַנטאַזיע צוּ יענעם געהײמניספוּלען 
+ אוּר:פענאָמען פוּן דיין מענשליכֿער בּעהעפּטוּנג, PR‏ פּיַנסטערען 
גרוּנד פוּן דעם װײבּליִכֿען געשלעכטליַכען אַפּאַראַט זעסטוּ 
פּונקט דעם זעלבּען געגענזאַץ. דאָס איי=קעמערל DVD‏ זיין 
אייגען לעבּען. עס רייסט זיך ER‏ פוּן דעם אײערשטאָק פוּן 
דעם ריזיִגען װײבּליכען אָרגאַניִזם דוּרך אַ שפּאַלטוּנגס-אַקט, 
פּוּנקט אַזוֹי Mm‏ יענער זיַץ=קאַרליִק האָט זיַך אָפּגעריִסען פוּן זיין 
עלטערן:קאַרליִק דוּרך אַנ'ענערגיַשען בּעװעגוּנגסאַקט. עס IN)‏ 
דערט זעלבּסטשטענדיג דוּרך אַ שטיַקעל ועג בּיַז צוּ דער הוֹיב2 
מוּטער; עס װאַנדערט אַקײגען דעם מענליכען ווֹימען, איִנע? 
װייניג, PR‏ דעם דאָזיַגען איי:קעמערל, קוּמען פאָר בּעװעגוּנ= 
גען פוּן דעם קערן. דער פּיַנקטל;כֿסטער בּעטראַכטער פוּן דעם 
מענשליכֿען איי, נאָגעל, האָט, אַגב, זייער דייטליך געזען, אַז 
PN‏ דעם אייײקערן קוּמט פאָר עפּיַס אַ געהײמניַספוּלע בּעװועגוֹנג, 
Mm‏ עס װאָלט דאָרט אַרוּמגעקראָכֿען עפּיַס אַ בּעשעפעניַש, אָבּער 
אוֹיך די זיַץ-קאַרליִקעס פוּן אוּנזער מעשה'לע האָבּען TI‏ דאָך 
געמוּזט אַבּיַסעל בּעוועגען. נאַטיָרליִך, mM WEIN‏ דל en‏ 
דער-קאַרליִקלעך. אָבּער זע נוּר איִצט, וי די זוימען-חיה'לעך 
בּעפאַלען בּיי דעם איינגאַנג PR‏ דער הוֹיבּמוּטער, דאָס PR‏ 
זע זייער געװיַמעל, זע, װ?; זיי װיָלען אַרײן: DPD‏ דאָס 
792‚ וועלכעס ענטשפּרעכֿט ערשט דער אַקטיווער, בּעװעגליִכער 
מאַכט, — דער מאַכּט פוּן דיָ לוּסט;גע װאַנדער:בּרוּאימ'לעך Do‏ 


MAN |‏ אָבּער װיִדער גיין וייטער. די קליינע קאַרליקלען 

האָבּען געדאַרפט געפיִנען פרעמדע חברים, כּדי זיַך um‏ 
> צוּנוֹיפצוּגיַסען, אוּן זײי האָבּען דעריבּער אנגעהוֹיבּען צוּ 
װאַנדערען. אוּן דאָ האָבּען זי געפֿינען געװיַסע פרעמדע SIR‏ 
בּעװעגל:כע קאַרליִקעס, װעלכֿע זענען ענטשטאַנען פוּן SWR‏ 
כער צוייטיילונג, אוּן זיי האָבּען זיִך Dom‏ זי צוּנוֹיפגעגאָסען. 
זי האָבּען געזען, אַז דאָס איַז זײיער גוּט, אוּן זיי האָבּען PT‏ 
צוּגעוואוֹינט צוּנוֹיפצוּג;ְסען זיִך נוּר מיָט אַזעלכע פרעמדע גרויסע 
קאַרליקעס. אַזוֹ איִוענטשטאַנען די פערשיַדענהײט 
פֿוּן ד:; בּרוּאים, װאָס גיִסען 727 צוּנוֹיף: עס האָט 
TI‏ דערמיט אָנגעהוֹיבּען די צוטײַלונג אוֹיף צװײ געשלעפֿ: 
טער IR‏ דעם ‚I‏ װאָס דיַ געשלעכֿטער האָט מען שוֹין גע= 
קאָנט אוֹיך אוֹיסערליָך אוּנטערשיידען איינעם פוּן דעם אַנדערן: 
אַ קליין בּעװעגליִך, זוּכענדיַג געשלעכֿט, אוּן אַ גרעסערס, אַ 
רוּהיָגערס, אַנ'ערװאַרטענדיגס. 

בּעטראַכט װידער PR PT‏ די העכֿסט:ענטװיַקעלטע חיה 
739 דער ערד. 73 זעסטוּ ניִשט MT TR‏ אַלײין דעם פֿערבּלי: 
בּענעם שאָטען פוּן דער דאָזיַגער ערשיינוּנג פוּן דער אוּר:קע= 
מערל:וועלט, 

קוֹדם כֹּל די פערשיִדענע געשטאַלט PD‏ די אינד;װיַד 
DAN“‏ װעלכֿע בּעהעפטען זיִך געשלעכּטליך. DON‏ נוּר אַבּרוּי 
דער מיידט אוֹיס דעם בּרוּדער אוּן זוּכט Pr‏ צוּ דער בּעהעפ: 
טונג אַ פרעמדען מענשען. נאָר יעדער זוכט TI‏ אַ צווייטען SIR‏ 
דיַװיָדוּאוּם, װעלכער זאָל Pr‏ קערפּערליך געבּוֹיט איַגגאַנצען 
אַנדערש פוּן אֹיִם: אַלס מאַן ױּכֿט ער Pr‏ אַפֿרוֹ, אוּן אַלס 
פרוֹי -- אַ מאַן, קוּק WAR TI‏ נוֹּר בּעסער איין איִן דעם גע* 
גענזאַץ. 

3? זעסטוּ בּיי NT‏ אַ שפּוּר פוּן דעם אוּראַלטען קאַרליַקײ 


קייט פוּן דעם פריַערדיַגען לעבּען, ואוּ די קיַנדער אוּן IR‏ 
ניַקלעך אוּן אוּר-אייניִקלעך האָבּען כּסדר געײרש'ענט דעם 
זעלבּען פּערשטאַרטען כֿאַראַקטער פֿוּן זיײיערע אוּר:עלטערען, 
האָט 97 צוּנוֹיפמיִשוּנג אַרײנגעבּראַכֿט אַ װענדע פּונקט: זי האָט 
געבּראַכט מיַט זיַך די בּרכה פוּן אַ נייעם אָנהוֹיבּ, די מאָרגען? 
שעה פוּן אַ װײיטערדיגער ענטװיִקלוּנג. בּעטראַכֿט די דאָזיַגע 
זאַך װיָדער אַמאָל פוּן דעם מענשליכֿען שטאַנדפּונקט. ‏ שטעל 
977 פאָר, PP mM‏ ס'װאָלט ya‏ וען דיינע קיַנדער 
װאָלטען PN‏ אַ לץ געװען פּונקט דוּ אָדער פּונקט זייער ea‏ 
טער. דאָס לעבּען װערט אַזוֹי רייך ערשט דוּרך דעם, װאָס די 
נאַטוּר שמיַדט אוֹיס פוּן אייך בּיידען אייער קינד, אַלס אַ גע= 
היימניָספוּל נייעס. 

טראַכט דיִך דאָ PR‏ איִן דער ראָל פוּן דער ליִבּע 
DIT MR‏ דאָזיָגען װענדעפּונקט. (יאָ, מיָר האָבּען דאָס רעכט 
דאָ צוּ בּענוצען דאָס דאָזיִגע װאָרט, TIER FM‏ דעם גאַנצען 
ליבּע:לעבּען PN‏ דער נאַטוּר בּיַז צוּ 127 איינשליָסל;יך שפיַלען 
נאָך אַלץ אַ ראָל די דאָזיִגע איינפאַכסטע געשעהעניַשען: די 
צוּשפּאַלטוּנג פוּן קעמערל אוּן די צוּנוֹיפגיַסוּנג פֿוּן צוויי קע 
מערלעך), TR‏ דער איינפאַכער צוּשפאַלטוּנג פֿון די קעמערלעך 
אוּן PR‏ דער אײנפֿאַכסטער צוּנוֹיפֿגיְסוּנג פוּן NS‏ קעמערלעך 
אֹיִז די ליָבּע אייגענטליך נוּר געװען אַ מיַטעל צוּ דערהאַלטען 
איִן לעבּען דעם סטאַטוּס קואָ, די פריִערדיגע גלײכגעװיַכט, זי 
איִז געווען PAR‏ העכערער שטאָף=װעקטעל. אָבּער נאָך דעם 
װענדע?פּונקט, ווען צויי איִנד;ְװויִדוּעלע כאראַקטערען האָבּען 
זיִך צוּנוֹיפגעמיִשט אוּן געשאַפּען איין נייעם כּאַראַקטער, האָט 
זיִך די ליִבּע צוּם ערשטען מאָל געשטעלט צוּם דיַנסט פוּן 
דער ענטװיַקלוּנג. זיַ האָט געהאָלפֿען שאַפען ניעס, זי 
האָט געַהאָלפֿען ענדערן דעם סטאַטוּס NP‏ 


= 57 - 


a) De a ר‎ 


האָט TI‏ אָנגעהוֹיבּען: זי האָט PT‏ אָנגעהוֹיבּען IT DO‏ 
שטער צוּנויפֿג;סוּנג פוּן NS‏ איינקעמערלדיגע, וועלכע האָבּען 
גלײכֿצײיטיג צוּנוֹיפגעשמאָלצען אוֹיךְ יערע קערענדלעך אוּן 
דערבּיי אָבּגעװאָרפען אַ העלפט פוּן זייערע כֿראָמאָזאָמען. DIA‏ 
דער דאָזיִגער צוּנוֹיפשמעלצוּנג פֿון די כראָמאָזאָמען?מאַסען NR‏ 
איבּערהוֹיפּט צוּם ערשטען מאָל ,393“ געקוּמען צוּ גבּלוּט", 
אוּן TR‏ פֿאַמיַליען:בּלוּט איִז געקוּמען צוּ פאַמיַליען:בּלוּט אוּן 
Dan‏ שלעכט געװיַרקט, אוּן פרעמד בּלוּט TR‏ געקוּמען צוּ 
פרעמד בּלוּט אוּן האָט DA‏ געװיַרקט, אֹיִז דאַן געמאַכט געװאָ= 
רען די ערשטע ערפאַרוּנג. איינקעמערלדיגע פֿוּן דעם pa‏ פוּן 
יענע זוּן:חיה'לעך, וועלכע מיִשען שוֹין צוּזאַמען זײיערע כראָ= 
מאָזאָמען העלפט MIN‏ העלפט, האָבּען די ערשטע געמוּזט מאַ= 
795 די דאָזיגע ערפאַרוּנג; זיי האָבּען געמוּזט געבּען TR‏ דער 
339599 דעם ערשטען שטוֹיס דער גפייע ווּצליבֿקײט* (לאָמיָר 
זאָגען;: דעם דאַרװיִנ;סטיִשען אוֹיסװאַל פוּן פּאַסענדיַגסטען, פוּן 
790097933( אַרויסצוּגעבּען N‏ געזעץ. אוֹיפֿין סמך פֿוּן װאָס 
זיי האָבּען געקאָנט זען, װאָס ס'איִז ,גוּט" אוּן װאָס , שלעכט", 
האָבּ PR‏ דיַר שוֹין אָנגעמערקט איִן דעם מעשה'לע. נעגאַטיָו 
DM‏ דעם משל פוּן צאָןװוײיטאָג, פּאָזיִטיָוו DIA‏ דעם משל syn‏ 
גען דעם כֿאַראַקטער. די אוּר:קעמערלעך, וועלכע האָבּען נאָך 
בּכלל ניִשט געהאַט קיין DIV‏ העכערע אָרגאַנען PR‏ אוּנזער 
727‚ האָבּען, נאַטיָרליִך, אוֹיך vw‏ געהאַט ניִשט קיין ציין TR‏ 
ניִשט קיין ציין:װײיטאָג. אָבּער I‏ האָבּען פֿונדעסטװעגען שוֹין 
געקאָנט האָבּען געװ;ַסע שװאַכקײטען אוּן שלאַפקײטען אוּן זיי 
איַבּערגעבּען בּירושה די קיַנדער. אוּן עס TR‏ קלאָר, אַז 
אַזעלכע פאַמיַליען-שלאַפקײכע זענען דוּרך דער אינצוּכט" 
FIR‏ מער קאָנסערװיָרט געװאָרען, אַלץ פעסטער איינגעהאַלטען 
געװאָרען, אוּן אַז נוּר דוּרך דער צוּנוֹיפגיִסוּנג ID‏ ,פרעמדע" 
ק יַמערלעך האָבּען זי געקאָנט בּיִסלעכֿװײז בּעזייטיגט װערען 
אוּן פוּן דער צווייטער DT‏ האָט די צוּנוֹיפמיִשוּנג פוּן צװיי 
איִנד;װויִדוּעלע כאַראַקטערען געשאַפען אַ נייעם דריַטען כאַראַק? 
טער DA‏ אַ דאָפּעלטער רייכקייט, איָן דער גרוֹיעֶר אײנטאָניגי 


- 56 = 


שיינל;ך", װען 97 דערמאָנכט זיַך, אַז דער מענש TR‏ דאָף 
נוּר איינער פוּן ד; מיָניִם, װעלכֿע WR‏ זעהען PR‏ דער לעבּעֵי 
1997 װעלט, PN‏ אַז ד; פעראוּרטילוּנג PD‏ דער אינצוּכט 
גייט דוּרך 7m‏ אַ בּרוֹיזענדיגער שטוּרעם דוּרך אַלע חיוֹת, דוּרך 
אַלע געװיַקסען MIN‏ דער ערד. 

אוּן DEN‏ פרעג דיך: װאָס בּאַדײט דאָס אַלץ? װאָס 
בּאַדײט דער דאָזיִגער מוֹרא'דיַגער װיַדערשטאַנד פוּן דער „RI‏ 
טוּר? אַז מען קוּקט PT‏ צוּ צוּם לעבּען פוּן די העכערע ‚nen‏ 
בּעמערקט מען, אַז פֿאַר זיי האָט די נאַטוּר דוּרכגעפ;רט דעם 
דאָזיַגען פערבּאָט DM‏ דער גאַנצער שטרענגקייט. TER‏ פיל RD‏ 
לען װיַרקט DVI‏ מער די איַנצעסט-בּעפּרוּכטיגוּנג. איַן אַנדע= 
רע פאַלען װיַרקט זי בּאַלד אַזוֹי שלעכֿט אוֹיף די קינדער, 
װאָס װערען פוּן אֹיֶר געבּוֹירען, אַז מען זעט בּעשײנפּערליך: 
דאָ DE‏ שוֹין אַלץ איינגעאָרדענט TR‏ אַז IT‏ נאַטוּר לײגט 
Piz‏ ניַשט אָבּ די שטראָף אוֹיף די איניַקלעך אוּן אוּר-איי= 
ניקלעך, נוּר טרעט בּאַלד אַרוֹיס DD‏ דֹעֶר אוּנמיַטעלבּאַרער 
יוּסטיִץ געגען דעם פאַרבּרעכער אַלין. אָבּער אַזעלכע פערק;רצ= 
טע האַנדלוּנגען קוּמען PR‏ דער נאַטוּר קײנמאָל ניַשט מיט 
אַמאָל, זיי אַרבּייטען TI‏ אוֹיס בּיַסלעכֿװײז TR‏ משך פוּן דוֹרוֹת, 
נאָך דעם, mM‏ די זאַך װערט מיַט אַלע SUR‏ קאָנסעקװענצען 
גוּט דוּרכגעפּרוּבט. IR‏ װערט היינט דאָס קליינע היַנדעלע 
PR Pin‏ פֿיַנסטערן איי געבּוֹירען DM‏ אוֹיגען; זינע PR‏ 
עלטערן האָבּען TI‏ אָבּער לאַנג געמוּזט אַרוּמשלאָגען מיִט דעם 
געגענזאַץ פֿוּן ליַכֿט אוּן פּיַנסטערניַש, בּיַז זיי האָבּען, ענדליך, 
בּעקוּמען אוֹיגען. די נאַטוּר האָט געמוּזט TEN‏ משך פוּן IR‏ 
אוּמגעהויערלאַנגער צייט אַ דוֹר נאָך אַ דוֹר אַרײנשלאָגען TR‏ 
TR ‚BNP‏ איִנצוּכט IN‏ סוֹף כֹּל Mio‏ שעדליך, PR‏ אַז דוּרכֿמ!: 
שונג Um‏ פֿרעמד בּלוּט DR‏ דאַגעגעַן, זער נוּצליִךְ. דערבּײ 
האָט 7 געלערנט, IN‏ דאָס בּלוּט טאָר אָבּער ניַשט זיין צוּ 
פֿרעמד,. עס מוּזען זיין געװיַסע שטאַם:ענליַכקײטען, אָבּער ER‏ 
דעם שטאַם מוּן עס זיין פרעמד פאַמיַליעןבּלוּט. מיָר קאָנען 
אָבּער פעסטשטעלען דעם פּונקט, װאוּ ד; דאָז;גע ערפאַרוּנג 


דירי אי 
2 


ליל 8 3 א 5 דג 8 a‏ 


קראַנקער, זיי ווערען קוּרץ-לײבּיָג, זיי װוערען, ענדליך, PR‏ 
79529192 אוּן וװײבּליִכען געשלעכֿט איִמפּאָטענט (זיי קאָנען 
זיִך מער ניִשט פּרוּכפּערען). יעדער בּהמוֹת:האָדעװער וייסט, 
אַז די איִנצוּכֿט איִן N‏ עקסטרעמער פֿאָרם TR‏ אוּמבּאַדיַנגט 
שעדל;ך, ער וויסט, IR‏ ער מוּז דעריִבּער בּיי דער פּאָרונג 
זיין זער פֿאָרזיַכטיג, אוּן ער זאָגט דיָר פּשוּט: 77 איַנצוּכט 
גייט געגען די געזעצען פוּן דער נאַטוֹר, די נאַטוּר האָט אוֹיף 
TR‏ געװאָרפען אַ קללה, וועלכע פיָרט ענדליַך צוּ דעם אוֹיס? 
שטאַרבּען פוּן דער בּעטרעפענדער גאַנצער פֿאַמיָליע. 

אוּן DEIN‏ דערמאָן TI‏ אָן IR PT‏ װעסטוּ חתונה 
האָבּען מיָט דיין שװועסטער, DA‏ דיין בּרוּדער? ORT‏ יוּריִדיִשע 
,געזעץ? PR‏ דער מאָדערנער קוּלטוּרעלער מלוּכה לייגט דע- 
רוֹיף אַרוֹיף אַ שטרענגען פֿאַרבּאָט. MIR‏ װאָס שטיצט IT‏ דאָס 
דאָזיָגע געזעץ? אוֹיף מאָראַל-אנשוֹיאוּנגען, ועלכע זענען אוּנ= 
7277119 עלטער 2 אוּנזערע אַלע מאָדערנע מללוּכוֹת, יאָ עלטער 


יאֲפילוּ פוּן אוּנזער גאַנצער קוּלטוּר. װיַלדע פעלקער, וועלכע 


האָבּען ניִשט קיין מלוּכוֹת אוּן PP‏ געזעץ:פּאַראַגראַפען, ‏ וועלכע 
שטייען נאָך כּמעט אוֹיסער דער גאַנצער מענשליַכער קוּלטוּר, 
דערלאָוען פּונקט אַזוֹי vw‏ קיין חתוּנוֹת צװיַשען שװעכטער 
אוּן בּריִדער TR‏ צװיִשען עלטערען אוּן קיַנדער, װיַ Ma‏ 
ציַ זענען די דאָזיִגע אָנשוֹיאוּנגען, וועלכע שטיען צװיַשען 
אוּנז לענגער אוּן פעסטער װי פּיַראַמיִדען, רעליגיעס אוּן טראָ= 
נען, DOM‏ מער m‏ אַ פּערבּליַבּענער פאַנאַטיִשער מנהג בּײי 
דער מענשהייט?! די מעדיִצין, װאָס TR‏ מאָראַל=קאָדעקס איז 
7 סטאַטיָסטיִק, ענטפערט דִיָר דערוֹיף: ניין. זי וייזט PT‏ 
איִן ציַפֿערען, IR‏ ס'איִז העכסט װאַרשײנליָך, אַז איַנצוּכט אוּן 
איִנצעסט זענען בּיי מענשען כּוּנקט IR‏ געפּערליַך, m‏ בי 
חזרים. די דוֹרוֹת, וועלכע קוּמען אַרוֹיס פוּן חתוּנוֹת צװיִשען 
97772 אוּן שוועסטער אָדער פאָטערס אוּן טעכטער א. אַז. װ. 
דעגענעריָרען בּיי מענשען פּוּנקט mM IR‏ בּיי חזרים. IR‏ 
זאָגט דיֶר אַלענפאַלס אַ דערדריַקענדע מערהייט פוּן דער syn‏ 
דיִציִניִשער װעלט, IT‏ זאַך װערט אָבּער גאָר ,מוֹרא'דיָג װאַר: 


28 = 


אַ :לכע פאַנג:הערעלעך PR‏ קעפּעל: איין ריי פֿאַר דעם EIN‏ 
גאַנג צוּ די מענליכֿע בּלוּמען אוּן אַ צווייטע צװיַשען די מענ. 
999 און 97 װײבּליכֿע בּלוּמען. די אוּנטערשטע ריע האַלט 
פּריַער איין 77T‏ פרעמדע בּעפּודערטע פליגעלעך Pr va‏ בַּיי 
די װײבּליַכע בּלוּמעלעך, דיַ צווייטע האַלט איין דיַ פּליַגעלעך 
אַבּיַסעל בּיי 97 מענליַכֿע זוֹימען, בִּיִז זי װערען בּעפּודערט 
פאַר אַ נייער 0392‚ 

אוּן אַזעלכֿע קוּנץ:שטיִק זעסטוּ, 1 געזאָגט, IN‏ אַ שיָעוּר. 
וואוּ עס פֿערמיַטלען ניִשט די איַנסעקטען, דאָרט טוּט עס דער 
װײַנט.---דער װיַנט, וועלכער בּעשטוֹיבּט 77T DER‏ אַלײן ba‏ 
זוֹימען, װען דוּ גייסט דוּרך PR‏ פּריַליַנג פֿערבּיי די DI‏ 
קוּסטעס. איַן זעלטענע פאַלען איִז אַפִיָלוּ העכערע געװיַסקען 
געלוּנגען איִנגאַנצען צוּ בּעקעמפֿען איִן דעם פּרט זייער שטיי= 
פע אוּנבּעװעגלי;כֿקײט. PR‏ די בּלוֹיע װאַסערען פוּן דער גאַרדאַ: 
אָזיערע זעסטוּ די שיינע בּאַליַסנעריע, N‏ װאַסער:געװיַקס, װאָס 
טראָגט קיינמאָל ניִשט בּיידע געשלעכט-טיילען TR PR‏ בֹּלוּם, 
אוּן דאָס דאַרף זי ניִשט האָבּען קיין איִנסעקט, װאָס זאָל TR‏ 
העלפֿען צוּ דער בּעפרוּכטיִגוּנג. איין בֹּלוּם איָרע, וועלכע 
טראָגט נוּר דאָס וײבּליַכע פרוּכט-בּייטעלע, װאַקסט MIR‏ אַ 
לאַנגען שצענגעל פוּן דעק אַרוֹיף 72 צוּ דער אוֹיבּערפלעך 
פוּן װאַסער, N‏ אַנדערע בֹּלוּם אָבּער, װעלכע TOR‏ נוּר מענ- 
ליַך, ד. ה. זי DR‏ אַווֹיס פוּן Pr‏ נוּר דעם קלעבּיַגען מענ= 
19299 זוֹימען, Tr DON‏ שוֹין DAR‏ קנאָספע איַנגאַנצען אָבּ 
735 דעם שטענגעל, שװיִמט אַרוֹיף אוֹיפ'ן װאַסער אוּן טראָגט 
זיַך אַזוֹי לאַנג אַרוּם, 722 WM‏ געפּינט 27 װײבּליַכֿע בֹּלוּם PR‏ 
בּעפרוּכטיַגט זיָ. / 

גי אָבּער נאָך ווייטער. צוּ העכֿערע חיוֹת. פרעג אַ גע" 
ניַטען בּהמוֹת:האָדעװער, װאָס ער קלערט װעגען איַנצוּכט, 
(בּלוּט:מיַשוּנג), אָדער נאָך ענגער וועגען איַנצעסטצוּכט. אַז 
מען פּאָרט חיוֹת, צ. בּ. חזרים, פוּן דער זעלבּער פאַמיָליע, 
קוֹדם 99 בּרוּדעֶר אוּן שװועסטער צװיַשען זיַך, זעט מען TR‏ 
משך פוּן דוֹרוֹת, m‏ די בּרוּאים װוערען אַלץ שװאַכער PR‏ 


ווערען 97 זעלבּסטבּעפרוּכֿטיגוּנג! דאָס געװיִקס WAR TI DIR‏ 
אַנ'יעצה: 97 בּיידע בּלומען=קרענץ װ ערען ניַשט רייף 
ג לײי כ צ יי טיָג, נור אײנס נאָכ'ן אָנדערן. פריַער דער 
װײיבּליַכערּ RI PR‏ דעם ערשט דער מענליכער, בּשעת די 
געפּאַנגענע װיַמלען נאָך IR‏ אַרוּם אוּמרוּהיָג, קוּמט גראָד 
IR‏ די צייט, װען די מענליַכע בּלוּמען װערען אוֹיך I‏ 
זיי טיילען פוּן TI‏ 28 דיִקע מאַסען ,בּלוּמען-שטוֹיבּי, דאָס 
הייסט: אמת'ען מענליִכען זוֹימען פֿון דער בֹּלוּם. די 72270 
99971 דיק בּעפּודערט מיַט דעם שטוֹיבּ, ניִשט בּעמערקענד;יג 
גאָר דאָס, ווייל עס ציַט זי בּאַלד צוּ עפּעס אַ װיִכטיָגערע זאַך. 
0m‏ די הערעלעך, ועלכע האָבּען זי פערמאַכֿט דעם ועג 
געשעט עפּעס אַזעלכֿעס, גלייך 21 ORT‏ רייף-ווערען Po‏ 
דעם זוֹימען װאָלט בּיי זיי צוּגענוּמען די גאַנצע קראַפט. זיי 
װיִקלען Tr‏ פּלוּצליִנג איין אוּן װעלקען אָבּ. דער ועג צוּ 
דער 99220279 שיין PR‏ װיִדער פריי, די איַנסעקטען 19279 
פרייל;ך אַרוֹיס. הייסט עֶס, איַן עס גאָרניִשט אַזוֹי שלעכֿט מיַט 
דעם ;אַהרוֹנס שטעקען"! IM‏ זענען נוּר אַרוֹיס, זעסטוּ זי 
שוֹין װיִדער 7995 צוּ אַ צווייטער בֹּלוּם.-ועלכע 028 זיי צוּ 
DM‏ אֹיֶר ריח. אוּן PR PR‏ אַרײנקריַכֿען. װיִדער אַרײן ER‏ 
דעם רערל, אוּן זיי זענען WIM‏ איִנעװיינ;יג. װיָדער עטל;כע 
טאָג תּפיסה ! 

אָבּער איִצט זע נוּר, װאָס דאָ קוּמט: פאָר. TR‏ דעם 
מאָמענט, װוען די געסט זענען אַרײן איִן דעם דאָזיִגען נייעם 
קעסעל זענען נאָך די מענל;כע צּלוּמען ניִשט רייף, דערפאַר 
איִז WAR‏ דער װײבּליִכער בּלוּמעףקראַנץ TER‏ דער פֿילער 
רייפקייט אוּן PR‏ גרייט צוּ דער בּעפֿרוּכטיָגונג. אוּן פֿאַר דעם 
דאָזיגען רייפען װײבּליַכען קראַנץ בּרענגען איִצט די פּליגעלען 
vn‏ דעם רײפֿען מענליַכען זוֹימען פוּן אַנ'אַנדערען פֿרעמדען 
,אַהרוֹנס שטעקען'"; פּשוּט אַרוּמװיָמלענדיג קלעבּען זי צוּ דעם 
דאָז:גען זוֹימען, אָן זייער IN‏ צוּם געהעריגען אָרט. 8 
איַז דאָס DW‏ אַנ'אוּנפּערגלײכליַכֿע ראַפֿיַנירוּנג! בּיי טייל 
מינים ,אַהרוֹנס שטעקענס" זענען פֿאַרהאַן אַפיָלי צװויי רייהען 


- 52 = 


ח אָבּען זי זיך דאָרט גענוּמען? דוּ האָסט פּאַר דיר איינעם PD‏ 
די ואוּנדערליכסטע מעכאַניזמען פוּן דער גאַנצער צמחים-װועלט; 
אַ מעכאַניזם, וועלכער האָט פאַר אַ ציל אײינצוּשטעלען די ep‏ 
צוּנג אוּן אוּנמעגליך צוּ מאַכען די בּלוּט-מישונג. 

דער ,, אהרוֹנס שטעקען" לאָזט אַרוֹיס Pr pa‏ אַ פוֹילֶען 
ריח, ווצלכער ציט צוּ קליינע שװאַרצע מיסט.פליגעלעך. זיי גע 
פינען דאָרט אַ אַנ'אָפּען גרין רערעל AR‏ קריכען דאָרט אַרײן; 
דאַן שטויסען זיי MIR IN Pr‏ אַ דיקען קעפּעל, װאָס שטעקט 
אַרוֹיס פוּן דעם אָפּענעם בּלוּמען=קעסעלע: דאָס PR‏ דער שבּיץ 
פוּן דער אייגענטליכער 0392 ואָדער בּעסער געזאָגט פוּן דער 
בּלוּמען-קאָלאָניע, ווייל דוּ האָסט דאָ צוּ 739 נישט מיט PR‏ 
0193(„ וועלכע שטייט אַלס נאַקעטע אַקס, אָן אַ בּעזוּנדערער אי. 
נערליכער הילע, אינדערמיט PD‏ דעם קעסעל. דאָרט מוּז va‏ 
זיין : אין דרוֹיסען פאַלט אַ קילער ‚ID‏ אוּן דאָ איז אַזױי EINEN‏ 
אוּן די אינערליכע ווענט פוּן דעם קעסעל האָבּען אַזוֹי פיל זאַפט 
צוּם עסען. אָבּער װאָס PR‏ דאָס? אַ פליגעלע װאָס האָט Pr‏ שוֹין 
אָנגעװאַרעמט אוּן אָנגעגעסען צוּ דער זעט, װיל אַרוֹיס פוּן דעם 
פריינדליכען גאַסט-הוֹיז, -- אוּן עס בּעמערקט, אַז די נאַש-חברה 
איז געפאַנגען אין קעסעל. זיי האָבּען גאָרנישט בּעמערקט, אַז 
זײ זענען אַראָבּגעקראָכען דוּרך אַ קראַנץ בּוֹיגעוודיגע הערעלעך, 
וועלכע האָבּען זיך איצט צוּריק אוֹיפגעהוֹיבּען אוּן פֿערשטעלט 
דעם וועג אַרוֹיס. ס'איז שלעכט! די קליינע געפֿאַנגענע ווימלען? 
אַרוּם עטלעכע טעג אוּמרוּהיג IT PR‏ תּפיסה, זיי ווערען אָבּער 
כּסדר געשפּײיזט אוּן געװאַרעמט. דערווייל קוּמט:פאָר אין געװיקס 
עפּעס אַ נייעס, װאָס די פליגען בּעמערקען גאָרנישט, וייל עס 
גייט זײי, דוּכט „Pr‏ נישט אָן. 

אוֹיף דער אַקס פוּן דעם קעסעל זיצען ענג אײנער נע. 
בּען דעם אַנדערן פריער אַ קראַנץ מענליכע אוּן דאַן אַ קראנץ 
װייבּליכע בּלימעלצך. זיי זיצען אַזוֹי ענג איינער נעבּען אַנדע- 
רען אוּן PR‏ אַזאַ געפערליכער פאָרם איינער איבּעין אַנדע? 
רען, אוּן דערצוּ נאָך דאָס אַרוּמװימלען PD‏ די פליגען! װאָס 
קאָן נאָך זין געפערליכער ! װי ig‏ זאָל דאָ אוֹיסגעמיטען 


בּעפּרוּכטיגט מ;ָט דעם שטוֹיבּ פוּן אַנדערע בּלוּמען, װעלכער 
װוערט אַריִבּערגעטראָגען פוּן איין בֹּלוּם אוֹיף דער אַנדערער 
דוּרך ד; אַרוּמפּליִענדיַגע איִנסעקטען, די דאָזיַגע איִנסעקטען 
(בּיַנען, 792298‚ זוּמער:פֿויגעלעך) װערען ציגעצוֹיגען צוּ דעם 
געװויִקס דוּרך אַלערלײ פאַרבּען, ריחוֹת אוּן זיִסע האָניג:קװע- 
לען. כֹּדי צוּ דערגרייכען צוּם האָניָג מוזען זיי אַרײנקריָכֿען 
TR‏ דער בֹּלוּם; דערבּיי בּעפּודערט זיי די בּלוּם X Din‏ 
בּלוּמען:שטוֹיבּ, ד. ה. מיט איָרע זוֹימען:קעמערלעך, PR‏ אַז 
אַזאַ בּעפּוּדערטער איִנסעקט פֿליט אַזוֹי ווייטער אַרוֹיף MIR‏ אַ 
צווייטער בֹּלוּם פוּן דעם זעלבּען מין, קלעבּט ער צוּ ניִשט m‏ 
77227199 דאָזיַגע זיימען:קעמערלעך צוּ DIT‏ װײבּליִכֿען גע 
שלעכט:טייל אוּן פערמיטעלט אַזוֹי אַרוּם די בּעפֿרוּכטיגוּנג פוּן 
צוויי פרעמדע (ניִשט בּריִדערליַכע) בּלוּמען פוּן דעם זעלבּען 
מין; דער איִנסעקט העלפט אַזוֹי אַרוּם די בּלוּמען דוּרכצוּפיָרן 
77 קרייצוּנג, וועלכע אאז בּעשײינפּערליָך אַ װיַכֿטיגער, SEHR‏ 
מײידליָכער בּעדינג RD‏ דער גאַנצֶער עקויסטענץ פוּן די דאָ: 
var‏ געװיַקסען. דער זעלבּער RD‏ דאָ אוּן דאָרט (זאָל Pr‏ 
MDR‏ מער קאָמפּליִציַרטער): דער בּרוּדער-זוימען פוּן דעם איי= 
גענעם בּלוּמען = שטאָק ווערט דוּרכאוֹיס אוֹיסגעמיַטען, דאַגע? 
גען דער פרעמדער זוֹימען, װעלכֿען דער איַנסעקט בּרענגט ‚Om‏ 
DIN‏ אַ ליִבּער גאַסט אוּן װערט גערן אוֹיפֿגענוּמען צוּ דער צוּ= 
נוֹיפֿשמעלצוּנג. PT PN PR‏ נאָך איין בּיישפּיֵל גענוֹיער פֿאָר= 
שטעלען, ווייל די זאַך DIR‏ איִן יעדער 3310599 זער איַנטערעסאַנט, 

נעם דאָרט PN‏ דעם גראָז, אוּנטער 97 אײל-בּוֹימער, 
איינס פוּן יענע זעלטענע בּלייךגריַנע שטענגעלעך, בּיי װעל? 
799 גרוֹיסער בּלאַט היַלט אַרוּם וי אַ פוּנאַנדערגעװיַקעלטער 
פֿאָן די בּלוּם. דאָס איָז אַנ'אַזוֹי גערוּפענער ,אהרוֹנס שטעקען", 
פוּן דער גרוּפּע אַראָאיִדע ען. צוּרייס דעם גריַנעם אַרוּמ? 
היִלענדיִגען בּלאַט. די בֹּלוּם אוּנטער PR DIR‏ געהאַלטען 17> 
איִן אַ קעסעל. אוּן אַז דוּ צוּרייסט ‚DIN‏ טוט אַ פליַ אַרוֹיס אַ 
גאַנץ געװיִמעל שװאַרצע פּליגעלעך, עס זעט דיַר אוֹיס, אַז IT‏ 
האָסט זיי פּלוצלונג בּעפרייט פֿוּן אַ תּפֿיסה. אָבּער פוּן װאַנען 


Te יט ואל אצ‎ 62 vo 
: : 


שי 


791 אַ פּאַרטנער 38 דער צוּנוֹיפגיִסוּנג. זיי זענען אמת'ע בּרי= 
דער פוּן איין צוּשפּאָלטענעם קעמערל. זיי בּעגעגענען ‚Pr‏ 
אָבּער זיי מיידען זיִך DR‏ עס זעט אוֹיס, װיַ עפּעס SINN‏ 
טיָפּאַטיע װאָלט זיי DIA‏ אַמאָל אַװעקגעטריַבּען איינס פוּן דעם 
אַנדערן, אַנ'אַנטיִפּאַטיע, וועלכע בּעהערשט זיי אוּנ'רחמנות דיָג. 
אַזוֹי m‏ אַנ'עלעקטריַשע אָבּשטוֹיסוּנג, בּאַלד האָט אָבּער יעדערס 
פֿון זי בּעגעגענט אַ פרעמד, ניִשט בּריִדערליִך, אַרוּמשװיַנדענ? 
277 קעמערל, אוּן בּאַלד קוּמט פאָר די איִניִגסטע צוּנוֹיפגיְסוּנג, 
פּאַרװאָס אַנטלוֹיפֿט עס בּרוּדער פון בּרוּדערןּ 

זע נאָך עפּעס. העכערע געװיִקסען. דאָ האָכטוּ שוֹין אַ 
צוּטײלוּנג אוֹיף געשלעכטער, NINE‏ טייל PR‏ דער בּלוּם; 
דאָס פּרוּפֿט:בּייטעלע, אוּן מענליִכע טילען: די שטויבּ-פעדעמ. 
לעך. WEN‏ דאָס אֹיִַז ניִשט װיַכטיג. יעדענפֿ;ַלס DORT‏ זער 
8 פאַלען, וואוּ בּיידע געשלעכט:טײילען, וועלכע דאַרפען בבּײ 
דער בּעפֿרוּכטיְגוּנג צװישען I‏ עפעס צוּנוֹיפֿמיִשען, זיִצען 
DIR‏ איינער נעבּען דעם אַנדערן TR‏ דערזעלבּער בֹּלוּם. די 


! דאָזיַגע העכערע געװיַקסען שיַקען ניַשט אַרוֹיס פוּן Pr‏ קיין 


בּעװעגליִכע קעמערלעך אַזוֹי װיַ יענע װאַסער?געװיַקסען. די 
בּלוּם זיִצט פעסט איינגעװאָרצעלט, פּונקט אַזוֹי IM‏ דאָס גאַנצע 
געוויִקס. װאָס װאָלט בּיי אַזאַ לאַגע געקאָנט זיין לייכטער, ויָ 
N‏ פעראייניגוּנג פוּן בּיידע געשלעכטיטײלען PR‏ איין אוּן דער 
זעלבּער 20392 די שטויבּ:פעדעמלעך דאַרפען נוּר צוּ דער 
רעכטער צייט אַראָבּשיַטען זײיערע שטוֹיבּעלעך, װעלען זיי 
אַראָבּפֿאַלען PR‏ דעם װײבּליָכען פרוּכטיבּייטעלע אוּן דוּרך דער 
צוּנוֹיפשמעלצונג עס בּעפּרוּכטיָגען. 

אָבּער IN‏ זעסטוּ אַזעלכֿעס? איַן ניין אוּן נײינציג פאַלען 
זעכטוּ 2” דער 0393 די ראַפיַניִרטסטע אוֹיפטוּעכֿצען, כּדי צוּ 
שטערען די בּעהעפטוּנג פוּן בּיידע געשלעכטליכע ניילען TR‏ 
דערזעלבּעַר בּלוּם. PR‏ אוּנצעליַגע פאַלען איִז די גאַנצע 0392 
איינגעאָרדענט אַזוֹי, אַז, ניַשט קוּקענזיָג אוֹיף דער גרעסטער 
נאָנטקײט, איָז דיַ זעלבּסטבּעפרוּכטיִגוּנג בֹּשׁוּם אוֹפֿן 903 מעג? 
729. דאַגעגען װערען דיַ אוּנבּעװעגליִכע בּלוּמען אונפֿערמײדלעך 


N, €‏ אט 


א 


= 
== 
; 

65 
0 


E:; 


ווך דעם גאַנצען ליַבּע:?עבּען איַן דער נאַטוּר גייט דורף 
7 אַנ'אוּנגעהוֹיערער געזעץ. װען דער מענש האָט ערװאַכֿט, 
װען ער האָט זיינע אוּמפּערשטענדליַכֿע איַנסטיַנקטען WAR‏ 
געמאַכט אוֹיף פעסטיבּעשטיַמטע געזעֶצען, TOR‏ דאָס דאָזיִגע גע= 
זלץ געװען איינס פוּן דיַ ערשטע, װעלכֿעס ער האָט פער? 
שריַבּען. אָבּער פערהאַן DIN‏ עס געווען אַלס אייזערנער געַ= 
בּאָט פוּן דער נאַטוּר לאַנג DIN IRB‏ ער PR‏ װאָלט קייב? 
מאָל אוֹיף דער װעלט ניִשט געװען, וען דאָס ART‏ געזעץ 
יואָלט ניִשט דוּרכגעפּיַרט געװאָרען אוֹיךְ אָן טאָװעל אוּן שריַפט. 

דאָס דאָזיָגע אייזערנע געזעץ פעראוּרטיילט די בּ לוּט- 
333922 (איַנצוּכט). דוּ זאָלסט 0023 געבּוֹירען קיין קיַנדער 
DR‏ דיין פאָטער, מיַט דיין מוּטער. IT‏ זאָלסט נישט געבּוֹירען 
קיין קיִנדער מיָט דיין ‚ir‏ מיַט דיין טאָכטער. דוּ זאָלסט ניִשט 
געבּוֹירען קיין קיַנדער מיִט דיין בּרוּדער, מיָט דיין שװעסטער. 
דאָס 1227‚ װאָס DIN‏ געבּוֹירען װערען פוּן אַזאַ ‏ בּעהעפטונג, 
װעט זיין אַ פֿערשאָלטען קיִנד. װײל עס איָז אַ קיַנד פֿון דער 
בּלוט:מיָשוּנג, פוּן דער בּעהעפֿטונג פוּן בּלוּט מיט צוּ נאָנטען 
קרוֹבה'שען בּלוּט. 

MD‏ אוּנטען TR‏ דער DIN‏ פוּן דעם לעבּעדיָגען קליַנגט 
שׁוֹין דער דאָזיִגער רוּף, הערשט שוֹין די דאָזיַגע קללה. 

ער קליִנגט פוּן דער בּיִבּעל פֿוּן דער נאַטוּר, וועלכע 
אִיִז מיַט מיַליאָנען יאָרען עלטער, m‏ די מענשליַכע 3272 

קוּק זיִך נאָכאַמאָל צוּ צוּ די פֿײערדיַגע קליינע גריַנע 
פּעדיִם פוּן דעם װאַסער;געװיִקס, װעלכֿע שטייען, אמת, אַבּיַסעל 
העכער פוּן די אינפֿאַכֿע איינקעמערלדיגע אוּר-בּרוּאים, אָבֶּער 
בּיי װעלכֿע דוּ האָסט נאָך געזען די איינפאַכסטע צוּנוֹיפגיַסוּנג 
פוּן גלייכע איִנדיְוויָדוּאוּמס. אָט זעסטוּ צװיי אַזעלכע קליינע 
טייל-קערפּערלעך, m‏ זיי בּעװעגען PR TR‏ װאַסער אוּן זוכען 


יע = 


װאָס די צוּנוֹיפגיַסוּנג האָט זיי בּיִז דאַן געקאָנט געבּען; עס 
האָט זיַך בּיי זיי אָנגעהוֹיבּען גאָר אַ נייע עראַ. 

דער דאָזיגער זאַץ בּעדייט איִן דער װיַרקליַכער געשיפֿ: 
טע פוּן די אינקעמערלד;יגע אָט װאָס: צוּ דעם איינפאַכען 
פאַקט פוּן דער צוּנליפגיסונג פון צװויי קעמערלעך איז צוּגע* 
קוּמען איינס פוּן די גרעסטע פּראָבּלעמען פֿון דעם גאַנצען 
אײינקעמערלדיִגען לעבּען אוּן פוּן דעם ליִגּע:לעבּען בּכלל: דאָס 
פּראָבּלעם פֿון דער קרייצונג אוּן פוּן דער נ;יִשט דערלאָזגאַ= 
73% בּלוּט:מיָשוּנג, 


נאָך היינט זעהר שװער; דעריבּער PR‏ אויך שװער 32 זאָגען 
אוֹיף זיִכער, אוֹיף 3297 דער דאָזיִגער העכֿסטער שטאַפּעל איז 
פּערשפּרײט בּיי די אײינקעמערלדיגע בּרוּאיִם, וועלכע וייזען 
שוֹין אַרוֹיס קאָניוּגאַציע, ORT‏ הייסט צוּנוֹיפגיְסוּנג; עס איז 
אָבּער װאַרשײנליך, אַז די דאָזיגע הוֹיכֿע שטופע איִן זער 
ווייט פּערשפּרײט, 

TR‏ פלוּג קאָן PT‏ דוּכטען, אַז דיַ דאָזיַגע קלוגע רעגו? 
ליַרוּנג DR‏ נוּר אַ נעבּענזאַך, אַ פאָרם:זאַך. זי בּעװאָרענט פּשוּט 
BD‏ צַנ'אוּמנוּצליַכֿען איִבּערפלוּס פוּן כראָמאָזאָמען. אָבּער דער= 
מאָן דיך, אַז זי טוּט:אויף נאָך עפּעס. װען בּיידע ,ריִנגען", 
ד. ה. בּיידע כֿראָמאָזאָמען:מאַסען פון די צונויפגעגאָסענע קע* 
מערלעך װאָלטען געבּליִבּען בּעזוּנדער בּיי דעם נייעם TR‏ 
וויָדוּאוּם אוּן זיי װאָלטען ווייטער איִבּעיגעגעבּען געװאָרען בּיי 
דער פרוּכפּערוּנג, װאָלט קיינמאָל, בּיי קיין DD‏ קעמערל von‏ 
צוּשטאַנד געקימען קיין אמת'ע צוּנוֹיפשמעלצוּנג פוּן די כראָ= 
מאָזאָמען, קיינמאָל װאָלטען דאַן נישט , גע קרײצ ט*" געװאָ= 
רען NS‏ ערבּליָכקײט:מאַסען צוּ איין נײער איינהייט PD‏ 
פּערשיָדענאַרטיָגע ירושה:טיילען. מיָט דער צוּנויפשמעלצונג פוּן 
ד; NS‏ ,האַלבּע 7792277 איז אָבּער די דאָזיגע איַנערליִכע 
מיָשוּנג דוּרכֿגעפּירט געװאָרען איִן אַנ'אָננעמבּאַרער אוּן ענד= 
גיִלטיָגער פֿאָרם, אַלע אײיניקלעך אוּן אוּר:אײניקלעך ירש'ענען 
פוּן אֹיִצט אָן אַלץ פוּן דעם דאָזיִגען נייעם ,ריִנג*, PD‏ דער 
דאָזיגער געמיַשטער ערבּליַכקײט:מאַסע. עס פעראיניגען PT‏ 
איִן זי דיַ כאַראַקטערען אוּן די שיקזאַליבּיִכער פוּן NY‏ 
איִנד;ְוויָדוּאוּמס, האַרמאָניִש דוּרכגעפלאָכטען DIRT‏ אוֹיף האַלבּ, 
אוּן װאָס דאָס בּעדייט, דערציילט דיָר DORT‏ קאַרליק:מעשה'לע 
בּאַלד WON‏ 

די קאַרליִקלעך האָבּען זיִך צוּגעוואוֹינט 2792 נוּצליִבקײט 
זיִך ניִשט צוּנויפצוּגיָסען DIR‏ זייער אונמיטעלבּאַרע בּלוּטי 
קרוֹבה'שע בּריִדער, נוּר Pr‏ צוּ זוּכען דערצוּ פרעמדע בּרוּאים 
פון דעם זעלבּען שטְאַם. אוּן ORT‏ האָט זיי אוּמגעריִכט געגף- 
בּען גאָר אַ נייעם ‚oda‏ װעלכעס האָט איִבּערגעשטיָגען אַלץ, 


= 46 = 


,האַלבּען 73371( ORT‏ זוֹימען:חיה'לע, דאָס זוֹימען-:קעמערל, 
האָט ORT‏ זעלבּע שוֹין פֿריִער געהאַט געטוּן. IR‏ אַרוּם PR‏ 
צנטשטאַנען אַ ניי צוּנוֹיפגעשמאָלצען קעמערל, װעלכעס האָט, 
ניִשט קוּקענדיג אוֹיף דער צוּנוֹיפשמעלצוּנג, געהאַט ניַשט מער 
N‏ ד; נאָרמאַלע צאָל כראָמאָזאָמען, װעלכֿע עס דאַרף האָבּען 
איין אײינציָגער איַנדיִװיָדוּאוּם; 27T‏ דאָזיִגע צאָל TER‏ צוּזאַמעג- 
געשטעלט געװאָרען פוּן צװיי העלפטען, װאָס די קעמערלעך 
האָבּען TI DM‏ צוּ דער צוּנוֹיפגיַסוּנג מיַטגעבּראַכט. דאָס TR‏ 
פּונקט דער אוֹיסװעג, וועלכען אוּנזער געש;כטע האָט דערציילט 
וועגען די בּיידע האַלבּע ריִנגען בּיי אוּנזערע קאַרליִקלעך. 
PR‏ אוֹיך IT‏ דאָזיִגע אַלע ענטװיִקלוּנגס:-שטוּפען קאָנע. 
מיָר נאָכפאָלגען נאָך הײַנט בּיי אוּנזערע אמתּיע איינקעמערלדיגען 
מיַר קאָנען אַזעלכע אײינקעמערלדיגע, בּיי װעלכֿע די קערענז לעך 
שמעלצען TI‏ ניַשט צוּנוֹיף PR‏ דעם צוּנוֹיפגעגאָסענעם אינךל= 
װיָדוּאוּם. דאָ פֿערבּלײבּען IR‏ אַרוּם נאָך בּיידע ,צוֹיבּער:רי= 
גען*. דאַגעגען זעהען m‏ אָבּער, צוּם בּיישפּיֵל, בּיי דעם IR‏ 
גערוּפֿענעם זון:היה'לע, אַ װאוּרצעלכּײַסעל, װאָס האַלט TI‏ 
אוֹיף TR‏ אוּנזערע װאַסערען, אַ צוּנוֹיפגיְסוּנג, וועלכע איַן שוֹין 
ענטװיַקעלט ma‏ לעצטען שטאַפּעל: מיָר זעהען m‏ בּיידע 
איִנד;ְוויִדוּאוּמס װאַרפען אָבּ פאַר דער צונויפג;סוּנג צוּ איין 
ריַכטוּנג-קערפּערל", דערנאָך װערען בּיי דער צוּננוֹיפגיְסוּנג 
בּיידע קערענדלעך איַנגאַנצען צוּזאָמענגעשמאָלצען. 0m‏ די 
דאָזיַגע ריָכטוּנג:קערפּערלעך װערען אינפֿאַך דוּרך בּיידע 
בּרוּאיַמ'לעך אַװעקגעװאָרפֿען זייערע ,האַלבּע ריַנגען" (דאָס 
Down‏ אַ העלפט פוּן דעם כראָמאָזאָמען-מאַטעריאַל), אוּן ER‏ 
דעם ניי ענטשטייענדיגען צוּזאַמענגעשמאָלצענעם קערענדל האָט 
דער נײיער צוּנויפגענאָסענער אינדיַװיָדוּאוּם זיין אײינציגען 
נייעם ,ריַנג", וועלכער איָז צוּזאַמענגעשטעלט פוּן בּיידע 92 
בּליַבּענע העלפטען; דאָס הייסט: די בּיידע פֿערבּליִבּענע טיילען 
פֿוּן כראָמאָזאָמען:מאַטעריאַל בּיִלדען איַן איִם איין נייע אײינפֿאַכע 
כֿראָמאָזאָמען:מאַסַע פוּן זיין נייעם קערענדל, גְענוֹי נאָכֿצוּפאָר= 
שען ד; דאָזיגע האַנדלוּנג בּיי אוּנזערע איינקעמערלדיגע IR‏ 


= 45 — 


רוּכֿט ‚Tr‏ הוֹיבּט דאָ אָן פאַר אוּנז קלאָר צוּ װערען: אַז די 
לעצטע בּעגריָפען זענען ערשט דיַ שפּעטערד;ָגע, דיַ העכּערע, 
די קאָמפּל;ציָרטערע MIR‏ דער זעלבּער ענטװיקלוּנגס:לײיטער 
פוּן 77 לעבּענס:ערשיינוּנגען. 


אַלד 97 װייטערדיגע שטוּפע PB‏ אוּנזער מעשה'לע wen‏ 
)= דיָר, mM‏ אַזוֹי 27 9229 האָט דאָס , לעבּעדיַגע פרעסען" 
שוֹין בּיי די איינקעמערלדיגע אַזוֹי פערטיַפט, אַז עס איִז IT‏ 
פוּן געװאָרען אַ גאַנץ נייע ערשיינוּנג. װיִלדע פעלקער גלוֹיבּען 
נאָך היינט, אַז װען אַ מענש טריַנקט דאָס בּלוּט 73 אַ לייבּ, 
בּעקוּמט ער עפעס פוּן זיין כאַראַקטער, פוּן זיין Din‏ אוּן pa‏ 
זיין קראַפט. דערמאָנסט דיִך דאָ דאָס זעלבּע איִן אוּנזער קאַר* 
ליִק-מעשה'לע? פֿון דער איינפאַכער צוּנוֹיפגיִסוּנג, װעלכע האָט 
געדאַרפט ניַשט מער וי פערגרעסערן דעם װאוּקס, TR‏ בי 
97 קאַרליִקעס בּאַלד געװאָרען אַנ'אמת'דיָג , כֿאַראַקטער=פּרעסען". 
אוּן דערמיט איִז ערשט די גאַנצע צוּנויפגיַסוּנג-געשיַכטע אַרוֹיף 
MIR‏ אַָהעכערער מדרגה, 

בּיי אוּנזערע קאַוליקלעף איַז ענטשטאַנען 77 BIRD‏ 
װאָס זאָלען זיי טוּן DO‏ בּיידע ריַנגען, װען צויי איִנדיְוויָדוּ 
אוּמס 79022 PT‏ צוּנוֹיף, אוֹיף דער שפּראַך פֿון אוּנזערע 
קעמערלעך איַן דער אמת'דיָגער נאַטוּר, DIN‏ עס הייסען: װאָס 
זאָל װערען בּיי אַזאַ צוּנוֹיפגיַמוּנג פוּן צװיי קעמערלעך vba‏ 
דעם כראָמאָזאָמען:איִנהאַלט פוּן בּיידע קערענדלעך? די Sg‏ 
מאָזאָמען האָבּען PT PR‏ ענטהאַלטען ערבּליכקײט:מאַטעריאַל 
IND‏ צוויי גאַנצע איִנדיְויִדוּאוּמס. װאָס זאָל אַלזוֹי װערען ER‏ 
װען פוּן די בּיידע דאַרף DIN‏ װערען נוּר איין איִנדיְויָדוּאוּם! 

770 דערמאָנען TI‏ אָבּער װיִדער IR‏ אוּנזער אייקעמערל 
איַן דער פֿיַנסטערער שאַכט. איידער עס האָט זיִך צוּנוֹיפגעגאָ: 
סען vn‏ דעם צװייטען קעמערל, Din‏ דעם זוֹימען-קעמערל, 
האָט עס אָבּגעװאָרפען איִן דעם אַזוֹי גערוּפֿענעם ,3130377" 
קערפּערל* אַ העלפֿט פֿוּן זיינע כֿראָמאָזאָמען (דאָס הייסט, pr‏ 


66 


כּוּן פרעטען), װאָס האָט דעם צװעק צוּ בּעזייט;גען די דאָזיגע 
אוּנטוֹיגל;כֿץַ טיילען אוּן צוּזאַמען דערמיט אוֹיך די DW‏ פער: 
דייעטע טיילען פֿוּן דער INT TED‏ קוּמט:צוּ אַלס פּאָזיַטיווע 
פאָרטזעצוּנג פוּן דעם איינפאַכֿען צוּריִקשטעלען די אוּנטוֹיגליך. 
געװאָרענע טיילען פוּן קעמערל-דאָס װאַקסען, אוּן דאָס דאָזיִגע 
װאַקסען ווייטער בּעשאַפּט װיָדער PAR‏ פּאָזיַטיָווע פאָרם פוּן אַ 
העכערער, לעבּעדיַגער אָבּװאַרפּוּנג: 97 פרוּכפּערוּנג ד. ה. דאָס 
צוּשפּאַלטען 27 אוֹיף צוויי טייל אָדער וויינ:גסטענס דאָס אָבּשפּאַלטען 
פוּן זיַך אַ קנאָספּע, אוּן DIN‏ קאָנסטוּ ORT‏ אָן בּעזוּנדער Mm‏ אַװעק: 
פיָרען נאָך ווייטער אוּן זאָגען: פּונקט אַזוֹי װיַ דאָט איינפאַכע פרע: 
סען מוּז אַלעמאָל צוּריִקשטעלען ‚ORT‏ װאָס עס TR‏ דוּרך דער 
איינפאַכער אָבּװאַרפוּנג פאַרלאָרען געגאַנגען. אַזױ מוּז אוֹיך בּיי געי 
העריִגע אוּמשטענדען אַ בּעזונדערער נײער מין פרע= 
ס ע | צוּריקשטעלען ORT‏ װאָס ס'איַז דוּרך דער 32533 איַנטענס;װער 
פרוּכפּערוּנג אָבּגעװאָרפען געװאָרען. אַזוֹי װיַ די פֿרוּכפּערוּנג PER‏ 
אָבּער אַ ,לעבּעדיָגע אָבּװאַרפוּנג*, מוּז NT‏ פאָרקוּמען אוֹיך אַ ,לע: 
בּעדיָג פרעסען", דאָס הייסט: לעבּעדיגער שטאָף אַלס אַזעלכֿער 
מוּז אַרײן PR‏ דעם קעמערל, אוֹיבּ דוּ װיַלסט עס גאַנץ גראָבּ 
אוֹיסדריִקען, קאָנסטוּ זאָגען: די ערשיינוּנג פוּן , קיַנדער האָבּען" 
TR‏ נוּר אַ העכֿערער פאָרם פוּן דער אָבּװאַרפונג FD‏ אַנ'עקס: 
קרעמענט; אוּן די ליַבּע אין זיַן פוּן דער צוּנוֹיפגיַסוּנג פוּן 
צוויי איִנדיְװוידוּאוּמס, כּדי צוּ שאַפען אַ דריַטען איַנדיְװיָדוּאוּם, 
איָז נוּר אַפערפײנערטע פֿאָרם פוּן פרעסען. דוּ 
בּעגרייפסט אָבּער, װאָס RT‏ װערט אייגענטליך געמיינט, אָן 
שׁוּם פּאַראַדאָקסיַשען שפּאַס. דאָס NN‏ אַנ'אוֹיספיִר פוּן אַ העכֿסט? 
ניִכטערן געדאַנקענגאַנג. אוּן ענדליַך וייסען 10 אייגענטליך 
װעגען אָנהוֹיבּ פוּן דעם פערגלייך פּוּנקט אַזוֹי פיל m‏ װעגען 
סוֹף, מיַר וייסען פּונקט אַזוֹי ‚Bw‏ װאָס עס איז אַזעלכעס 
דאָס , איינפאַכֿע", MI‏ מיַר וייסען ניִשט, װאָס עס איז דאָס 
,פערפיינערטע", פרעסען אוּן עקסקרעמענט זענען Mio‏ כֹּל mio‏ 
פּוּנקט אַזעלכֿע טיַפע אוּן ערהאַבּענע רעטעניִשען PD‏ דעם לע* 
m ‚me‏ די פֿרוּכפּערוּנג אוּן 97 9229« אוּן נוּר איין זאַך, 


- 43 - 


AB,‏ יא זט ' 5 יי .עי 
ne es‏ 
Sk‏ 8 ’ 


עס פאָר נאָך BI‏ בּיי אמת'ע װאַסער=געװיִקסען! פאַר װאָס 
זאָלען A‏ ניִשט זאָגען (די זאַך TEN‏ דאָך ‚WARF IR‏ אַז 
SIR‏ איִז PR‏ געגאַנגען דער וועג גאָר TER‏ די אוּר:צייטען, 
װען עס pr DET‏ נוּר װאָס אָנגעהויבּען די צוּנוֹיפּגיסוּנו, ד. 
ה. ד; געשיִכֿטליכע ליָניע, וועלכע האָט שפּעטער דערפּיַרט צוּ 
דער געשלעכטליַכער פרוכפּערונג? 

נאַטיָרליך, בּלייבּען דאָ פאַר אוּנז אוֹיך געװיִסע סוֹדוֹת. - 
אָבּער אַזעלכע סוֹדוֹת בּלײיבּען דאָך פאַר אוּנז אוֹיך PR‏ תּוֹך 
פוּן אַלע לעבּענס = ערשיינונגען. m‏ איִז מעגליך, IR‏ צויי 
זעלבּסטשטענד;ָגע איַנדיװויָדוּאוּמס, FOR‏ איינס, ציַ זענען זי 
גרוֹיס אָדער קליין, גלייך אָדער DO‏ גלייך, זאָלען איִבּער? 
הוֹיכּט זיִך קאָנען לעבּעדיגערהייט צוּנוֹיפגיַטען? װאָס פאַר אַ 
סיִמכּאַטיע? קוּמט NT‏ פּלוּצלונג אָן, װעלכע צװיַנגט די צװיי 
92279297 קעמערלעך זיִך צוּנוֹיפצוּשמעלצען, sg > IR‏ 
גרונד-שטאָפֿען בּיי דער בּיִלדונג פוּן אַ כעמיִשער פערבּינדונג? 
דאָס ווייסען מיָר, נאַטיִרליַך, ניִשט. אָבּער דוּ Dora‏ דאָך דיָר 
קלאָר מאַכען: מִיַר ווייסען אוֹיך אייגענטליַך ניִשט, פֿאַװאָס עס 
TR‏ נוֹיטיג פאַר'ן לעבּען פוּן דעם קעמערל דער שטאָף:װעק? 
סעל, פאַרװאָס דאַרף דאָס קעמערל אָבּװאַרפען אוּנטוגליִכֿע : 
טיילען און פערדייען נייע, פאַרװאָס איִז נוֹיטיָג דאָס פרעסען : 
אוּן זיין געגענטייל, פֿאַרװאָס קוּמט פאָר דאָס װאַקסען אוּן 
דאָס צוּשפּאַלטען זיך. מען האָט דעם איינדרוק, אַז אוֹיך 2 
דער צוּנוֹיפגיסוּנג פוּן NS‏ לעבּעדיִגע קעמערלעך איַן דער 
פּריִמיִטיַװוער פאָרם, װיַ מען זעט זי בּיי יענע דיאַטאָמעעס, 
קוּמט-פּאָר נוּר אַ מין פּאָזיַטיָווע פאָרטזעצוּנג אָדער פערענדעי 
רונג פוּן איינער פֿוּן יענע אוּנפערשטענדליכע גרוּנד:ערשיינונ? 
גען פוּן לעבּען. TR‏ האָבּ MT‏ שוֹין געזאָגט: די איינפאַכֿסטע 
געשעהעניִשען PN‏ לעבּען פוּן די קעמערלעך שטיצען זיַך בּע. 
שײינפּערליַך אוֹיף דעם איינפאַכען שטאָף:װעקסעל; דאָס זענען: 
דאָס אוֹיפנעמען שפּייז (פרעסען), װאָס האָט דעם צװעק צוּי 
ריִקצוּשטעלען די wm‏ פוּן דעם קעמערל, וועלכע טוֹיגען 
מער ניִשט צוּם געבּרוֹיך, אוּן דאָס אָבּװאַרפֿען, (דער געגענטייפ 


רשיי יט זא a‏ רג 


יי ,י.י יי זי 


= 4 += 


האָבּען 87 געזען WIND‏ אַלס אַנ'אוֹיסער ליַכֿע ערשיינונג, 
האָט זיִך מיָט דער צייט אוּנגעהוֹיער פערטיפט, 

װײיל עס קאָן קיין צוייפעל ניִשט זיין, IR‏ מיַט אַזאַ 
ערשטער צוּנוֹיפגיְסוּנג פוּן צוויי איִנדיְויָדוּאוּמס איַז די ענט- 
וויַקלוּנג פוּן דעם ליִבּעלעבּען TR‏ דער נאַטוּר אַרוֹיף אוֹיף אַ גאָר 
נייעם A,‏ 77 דאָזיגע אײנפאַכע קאָניוּגאַציע (אַזוֹי האָט 
מען די צוּנויפֿגיסוּנג אָנגערוּפֿען) פוּן NS‏ ענגע איינקעמערלי 
דיַגע בּרוּאִים פוּן דעם זעלבּען מין האָט געמוּזט געבּען דע ם 
ערשטען שטוֹיס צוּ דער געשלעכטליַכער 2:93„ 
אוּן דערמיַט אוֹיך צוּ דער 9229 איַן ענגערן 127 
איִבּערהוֹיפּט. 

נאַטיָרליִך, זענען נאָך דערבּיי איִנגאַנצען ניִשט פערהאַן 
געווען קיין ,געשלעכטער*, וועלכע זאָלען זיַך אוּנטערשיידען 
איינער פוּן דעם אַנדערן לוֹיט דער פאָרם, בּיידע בּעשעפעני= 
שען, װאָס 79072 זיַך צוּנוֹיף, האָבּען איין אוּן די זעלבּע גע= 
: שטאַלט. דאָס קאָנסטוּ נאָך היינט איִן טייל פאַלען זען אפילוּ 
בּיי בּרוּאים, װאָס שטייען העכער פוּן 97 איינקעמערלדיָגע. IT‏ 
װייסט דאָך, אַז די חיוֹת אוּן די געװיִקסען האָבּען זיך boy‏ 
שפּעטער געשיַכטליַך ענטװיַקעלט iD‏ דער אוּר:וועלט פוּן די 
איינקעמערלדיגע. קוּק זיִך צוּ צוּ IT‏ צאַרטע שמאַראַגד:גריִנע 
װאַסער:געװיִקסען אוֹיף די שטיינער PD‏ טייך אוּן אוֹיף נאַסע 
עִרטער בּיים בּרוּנעם. יעדער פאָדעם בּעשטייט פוּן אַ לויזער 
קייט פֿוּן קעמערלעך, צוּ דער רעכטער צייט צוּפאַלט ey? I‏ 
דערס פוּן די דאָזיַגע קעמערלעך TR TI IND‏ אַ גאַנצער eg?‏ 
לאָניע, איַן אַ גאַנצען געװיָמעל ID‏ נייע קלייניִנקע קעמערלעך. 
גאַלד לאָזען TI‏ ד; דאַָָגע נייע קעמערלעך לעבּהאַפט אַרוֹיס 
TR‏ װאַסער, אוּן אַז עס בּעגעגענען TR‏ דאָרט צוויי, וועלכע 
שטאַמען, אמת, פוּן פּערשיַדענע קאָלאניעס, אָבּער וועלכע האָ= 
בּען פּונקט דעם זעלבּען אוֹיסערליָכען אוֹיסזען, מיידען זיי TI‏ 
נִיִשט אוֹיס, נוּר דריקען זיך צוזאַמען, גלייך עס װאָלט זיי 
מיִט אַמאָל בּעהערשט אַ געגענזײטיִגע סיַמפּאַטיע, אוּן זי גי= 
סען TI‏ ענדליך צוּנוֹיף PN‏ װערען TR‏ קערפּער. אַזוֹי קוּמט 


:צווייטער, דער קלענערער PIR DR‏ אַואַ קײילעכיגער אונטער= 


שיִסעלע. אַז אַזאַ דיאַטאָמעע צוּעפּאַלט ‚TI‏ בּעקומט איין טייל? 
TIP‏ דאָס גרעסערע שאַכטעל:דעקעל און דאָס אַנדערע-דאָס 
קלענערע שאַכטעל:שיַסעלע, בּיידע נעמען Tr‏ בּאַלד אַרבּייטען 
אוּן שטעלען Pr‏ אוֹיף גאַנצע שאַכטלען אָבּער בּיידע בּוֹיען 


32 נוּר דאָס אוּנטערשטע שיַסעלע. IN‏ דער קלענערער טיל, 


וועלכער האָט בּעקוּמען דאָס אוּנטערשטע שיַסעלע, בּענוּצט עס 


װײטער אַלס אַ דעקעל, TR‏ װעלכען ער Dia‏ אַרײן נאָך אַ 


קלענער אוּנטער-שיסעלע. DIN‏ רעוּלטאַט האָט די דאָזיִגע 
צווייטע דיאַטאָמעע אַ קלענער שאַכטעל, PR‏ וועלכען עס קאָן 
7 ענטװיקלען U‏ אַ קליין קערפּערל, אוּן IR‏ די צוּשפּאַלט= 
טוּנג גייט אַזוֹי װוייטער, װערען די קיַנדער אַלץ קלענער PR‏ 
קלענער. שטעל דיַר עס פאָר אַזוֹי אָן אַ סוֹף, װעסטו זען, אַז 


די שאַכֿטלען ווערען PR‏ איין ליִניע אַלץ קלענער אוּן קלעַ= 


נער, זיי װוערען טעשעלעך אוּן קאַרליַק-שקעטעלעך אוּן ענדליַך 
אַזעלכע ליִליִפּוּטפ;לעכלעך, אַז קיין שוּם נאָרמאַל-קעמערל קאָן 
איִן זי מער von‏ לעבּען PN‏ אַזאַ פֿאַל געשעט פאָלגענדעס: 
צוויי איינװואוֹינער פוּן אַזעלכע אוּנמעגליִך:פערענגטע הייזעלעך 
װאַרפען פּשוּט אַװעק זײער גאַנצע שאַכטלען אוּן נאַקפט, 
אַזוֹי rm‏ קריִכען אַרוֹס, 790% זיי TI‏ צוּנוֹיף. דערמיט 
דערגרייכען זיי װיָדער אַנ'ערטרעגליכע גרוֹיס אוּן זיי בּוֹיען 
IT‏ טאַקע בּאַלד דערנאָך אוֹיף אַ שאַכטעל אוּנגעפער פוּן דער 
פריִהערדיגער מאָס. 

"PR‏ מיין, אַז ma‏ קאַנען Tr‏ דעם אָנהוֹיבּ פוּן אַזעלכע 
צוּנוֹיפשמעלצונגען ערקלערען מיַט אַזעלכע אָדער ענליָכע 
פּשוטע בּיישפּילען. PR‏ אָנהוֹיבּ אֹיִז עס IR‏ אַרוּם געװוען MI‏ 
אַנ'אוֹיסװעג בּשעת אַנוֹיט, אוּן די דאָזיַגע נוֹיט האָט 77 אַ 
לאַנגע צייט אַלעמאָל װיִדער געקאָנט איַבּער'חזר'ען, 

אוּן דערנאָך האָט זיִך געקאָנט, m PR‏ עס געשעט 
אָפֿט TR‏ דער נאַטוּר, פֿון דער דאָזיָגער איינפאַכער זאַך ענט? 
װיִקלען עפּעס נייעס, אוּנגעהויערס אוּן אוּנערװאַרטעטפ. עס 


= 40 - 


:האָט Pr‏ געקאָנט עֶנטװיִקלען דערפאַר, וייל דאָס, װאָס vn‏ 


2 
יי טל יי יי 


97 גרוּנד-ערשיינוּנג פוּן אַזאַ צוּנוֹיפגיַסוּנג פוּן צװיי 
איינקעמערלדיגע בּרוּאים קאָנכטוּ נאָך היינט אוֹיפן בּעסטען 
אוֹפן נאָכֿפֿאָרשען בּיי אוּנצײיליגע פערטרעטער פוּן דער אוּר= 
וועלט, בּיי די אַזוֹי גערוּפענע: קאָניוּגאַטען, דיאַטאַמע=+ 
ען, ריַזאָפאָדען, ספּאָראָזאָען, בּײטש:איַנפֿוּזאָר* 
יעס, װיָהע:איִנפוּזאָריעס N‏ פיֶל אַנדערע, װאָס מער 
מען PR TR‏ דער לעצטער DPI‏ אַרײנגעדרוּנגען איַן דער 
וועלט פוּן די דאָזיִגֶע משוּנה'דיַגע בּעשעפענישען. האָט מען 
FOR‏ דײטליכער געוען, אַז די דאָזיִגע צוּנוֹפֿגיַסוּנג TOR‏ פּצַראַ= 
לעל צוּ דער איינפאַכער צוּשפּאַלטוּנג אַזוֹי פערשפּרײיט PR‏ 
דער דאָזיִגער גאַנצער אוּר:װעלט, װיָ מען האָט TI‏ גאָר 
ניִשט דערוועגט פֿריִער פאָוצוּשטעלען. אוּן עס DIN?‏ זיִך ניַשט 
אָבּלײיקענען, אַז TR‏ אַ גאַנצער ריי אַזעלכע פאַלען האָט דער 
דאָזיַגער וװאוּנדערליַכער צוּנוֹיפגיְסוּנגס-אַקט קוֹדם כֹּל דעם 
פּשוּט'ען צװעק צוּ פערגרעסערען דעם געפֿערל;ִכען ואוֹקס. 
בּיי 95 פוּן דיַ דאָזיִגע משוּנה'דיַגע בּרוּאִים זעט דער גאַנצער 
שפּיַל אוֹיס אַזוֹי, װיַ זיי װאָלטען אַלעמאָל געלאָזען בּיי Pr‏ 
גיין ד;? פּראָגרעסיווע פערקלענערונג בּיַז צוּם קריַטיִשסטען 
פּונקט, אוּן דאַן DM‏ אַמאָל אַרוֹיסגעלאָזען ORT‏ רעטונגס:מיַטעל, 
אַזוֹי m‏ אַנ'עָבּגערעדטע זאַך. זיי שפּאַלטען זיַך IR‏ לאנג, 
72 די גרוֹיס פוּן יעדען בּעזוּנדער קוּמט צוּ בּיַז דעם מיַניָמוּם, 
דאַן הוֹיבּען I‏ אָן דוּרכצוּפיִרען די צוּנויפגיַסוּנג PD‏ צוויי 
איִנד;ַװויָדוּאוּמס אוּן בּרענגען דערמיט אַרײן אַ נייע ואיוקט= 
כװאַליע אוּן דערמיַט TR‏ אַ נייע כװאַליע ענערגיע איַן זייער 
גאַנצען פאָלק. 

PUR ערשינונג זעסטוּ, למשל, זער קלאָר בּיי‎ MIN 
ערנערען 77 אַזוֹי 9 גע*‎ BON איינקעמערלד;גע,‎ 27T פוּן‎ 
דיאַטאָמעעס. יעדע דיאַטאָמעע‎ DEIN וויַקסען, אוּן װועלכע מען‎ 
אַ בּעװעגליַכֿער דאָפּעלטער שאָל פוּן האַרטען‎ PN TT געפּיִנט‎ 
פאָר אַזאַ מין‎ TI קיִזעל:שטאָף. 77 דאָזיגע שאָל שטעלט מיט‎ 
ניִשט גלייכע טיילען,‎ NS פּיַלען:שאַכֿטעלע: זי בּעשטייט פוּן‎ 
קײילעכיָג דעקעל, דער‎ PAR TR טייל, דער גרעסערער,‎ TR 


שיט י.י 
יי wir‏ 
7 ר 


האָט איינער פֿון Pr‏ אָבּגעשפּאָלטען ניִשט קיין העלפט, נוּף 


א קלענער שטיִקעל, דאָ TI TR‏ איינער גאָר צוּפאַלען אוֹיף 
אַ גאַנצער מאַסע קלײניַנקע טײלעכֿלעך. בּיידע פאַלען געפּיִנסטוּ 
נאָך בּיי 327792399 איינקעמערלדיגע. 

בּיי אַ גאַנצער מאַסע אַזוֹי גערוּפענע איָנפוּזאָריעס, 
ד. ה, בּיי אַ גרוּפּע בּעשעפֿעניַשען, ועלכע געהערען נאָך אוֹיך 
איַנגאַנצען צוּ דער איינקעמערלד;יגער DIENEN‏ זעסטוּ אָנ 
שטאָט דער צוּשפּאַלטונג MIN‏ צװיי העלפֿט 97 אײנפֿאַכֿסטע 
פאָרם פֿוּן דער אַזוֹ גערוּפענער אקנאָספונג". דיַ גאַנצע אֹיָנפוּ. 
זאָריע שפּאַלט TI‏ נישט בּיים ,קיִנדער-האָבּען? MR‏ 8 
גלײכֿע טיילען, נוּר זי טיילט אָבּ פוּן דעם גרעסערען הויפּט:טײל 
N‏ קליינעם נעבּענטייל, אַזוֹי 1 PAR‏ קנאָספּע: 97 טיילונג PR‏ 
דאָ, ‚DAR‏ נאָך , צוויי-טיילוּנג", אָבּער אַלס רעוולטאַט גיַט זײָ 
צוויי שטאַרק ניִשט גלייכע פּראָדוּקטען. 

אוּן װײטער; בּיי אַ נאָך גרעסערער מאַסע אוּר-בּרוּאיָמ" 
לעך זעסטוּ מער איִנגאַנצען WII‏ קיין צװייטײלונג, נוּר די 
גאַנצע אויפגעװאַקסענע בּריאה צוּפאַלט PT‏ מיַט אַמאָל אוֹיף 
אַ גאַנצען בּאַרג זעלבּסטשטענדיגע טייל:שטיקעלעך, איַן דער 
מער ענטװיַקעלטער אַבּיִסעל פערענדערטער פֿאָרם רוּפט מען 
שוֹין IR‏ די דאָזיָגע צוּפאַלונגס-מעטאָדע , ספ אָר עףביִלדוּנג"; 
דער איינקעמערלדיגער קערפּער פוּן אַזאַ. אוּר = בּעשעפֿעניַש 
פּלאַצט אוּן פּערװאַנדעלט זיַך PR‏ אַ גאַנצען שטובּ:װאָלקען 
פוּן ליַליפּוט:קעמערלעך (,ספאָרען"), אוּן יעדער איינס פוּן די 
דאָזיגע קלײנינקע קעמערלעך DIN‏ פאַר TI‏ אַ זעלבּסטשטענדיָגער 
אֹיִנדיַוויָדוּאוִם. געװיָטע אינפוזאָריעס צוּפאַלען זיַך IR‏ אוֹיף 
0 אוּן נאָך מער ספֿאָרען:קינדער. איַן עצם PN‏ דאָס דער 
צווייטער פֿאַל פוּן אוּנזער קאַרליָק:מעשה'לע. 

אוּן דאַן ION‏ אוּנזערע קלײנינקע שװאַכע צוועלם: 
ליַנגלעך האָט גאָר געדראָט אויסצוּשטאַרבּען, װען 0023 דיַ 


רעטוּנג, וועלכע NIS‏ געפוּנען געװאָרען איַן לעצטען מאָמענטג 


77 צוּנויפגייסוּנג, 


- 238 — 


בּערפוּלען אַלע אָקעאַנען אוּן בּעדעקען די ערד מיט הוֹיכֿע 
צערג: IR‏ ערשיינט פאַר אוּנז די דאָזיגע שוֹידערליַכֿע 09229 
טעטיגקייט, פּונקט אַזוֹי WR m‏ זעען TR‏ אַזאַ גראָבּ:ריָזיַגען, 
דעמאָניַשען שיין אַלע נאַטור-ערשײנוּנגען PR‏ דער װעלט 73 
די דאָזיַגע כּלוֹמרשטע בּעשײידען:קליינע קאַרליִקלעך, 
איין זאַך WER TR‏ װיִכֿטיג אוֹיךְ בּיי די דאָזיִגֶע אַלע 
שפּאַלטוּנגען. דער ,ריַנג* מיָט דיַ אוֹיסגעקריצטע הײליַגע פאַ: 
מיַליען-צײכֿענס mm‏ יעדערס מאָל איבּערגעגעבּען װערען a‏ 
דע אָדער אַלע אָבּגעשפּאָלטענע טיילען. װער עס װאָלט דעם 
דאָזיַגען ,3379“ DON‏ בּעקוּמען, װאָלט געװוען אַנ אוּמגליקלי= 
33 פערלאָזענער, IR‏ שוּם היֵלף אוּן אָן DIDI‏ צוּזאַמענהאַנג 
- מיָט דער װעלט, פוּן װעלכֿער ער שטאַמט, אַלס ראַדיאָלאַר 
װאָלט ער ניִשט געװאוּסט, וי אַזוֹי אוֹיפֿצוּבּוֹיען זיין מושעל- 
שיסעלע, DIN‏ אַמעבּע װאָלט ער ניִשט געװאוּסט װי אַזוֹי צוּ 
קריָכען, וי אַזוֹי אוֹיפצוּנעמען שפּייז אוּן װיָ IR‏ צו אָטעמען 
צר װאָלט גאָרניַשט געװאוּסט װעגען די אַלע שוּץ-מיטלען, 
וועלכע זיינע אוּר:עלטערען האָבּען PR‏ משך PD‏ אַזוֹי פיל 
דוֹרוֹת געשאַפען אַלס 77 ענטשפּרעכֿענדיַגסטע פאַר זייער אומ? 
געבּוּנג. איִן אמת'ען TER‏ דער A‏ מיָט זיינע ירושה:צייכענס-- 
דער קערן DM‏ זיין ר אָ מאָזאָמ עסובּסטאַנץ. דעריִבּער 
מוּז בַּיי דער שפּאַלטונג דער דאָזיַגער קערן PT‏ אוֹיךְ צו? 
שפּאַלטען, אָדער בּעסער געזאָגט: ער Tr mm‏ פערדאָפּלען PR‏ 
זײן גאַנצער קראַפט. מיר האָבּען געזען בּיי DIT‏ איי-קע- 
מערל, וי עס פּערדאָפּעלט פאַר אַזאַ שפּאַלטונגס:מאַָמענט זיינע 
כראָמאָזאָמען: זיַ נעמט אַראָבּ פוּן יעדען ערבּליכֿקײטס:קערפּערל 
אַנ'אָבּצוּג, אַזוֹי צוּ זאָגען, אַ קאָפּיע, װעלכע טראָגט איִן זיַך 
דיַ גאַנצע קראַפט. אוּן דאָס זעלבּע װערט אוֹיךְ דאָ געמיינט 
DM‏ דעם אָבּשפּאַלטען אַ צווייטען , רינג", 


: : יִצְט ווייטער לוֹיט אוּנזער מעשה'לע. דיַ קאַרליקלעך האָי 
3 בּען TI‏ אָנגעהוֹיבּען ניִשט m‏ געהעריג צוּ שפּאַלטען: NT‏ 


= 37 - 


נויטװענדיגקייט אוּן גרוּנד:אייגענשאַפט פוּן דעם איינקעמערל- 
דיַגען לעבּען, פּוּנקט אַזוֹי m‏ דאָס פרעסען אוּן װאַקסען 97 
דאָזיגע אייגענשאַפט מוּז TI‏ אוֹיך האַלטען אוֹיף 97 גְרוּנד5 
קרעפֿטען 712 דעם דאָזיִגען לעבּען, װעלכֿע מיַר קאָנען נאָך 
ניִשט, אָבּער וועלכע מיָר מוּזען אָנערקענען אַלס אַ פעסטשויר. 
79227197 געזעץ. TR‏ אַ געװיַסען PT‏ זעט אוֹיס, אַז די דאַזי: 
גע ,צוּשפּאַלטוּנג", די דאָזיַגע אײנפאַכֿכטע פאָרם פוּן דער 
פּרוּכפּערוּנג, TIN‏ פּונקט אַזאַ פּאָזיִטיווע פאָרם פוּן דעם san‏ 
װאַרפֿען PR‏ דעם שטאָף:וועקסעל, װיַ דאָס װאַקסען TR‏ אַ 
פּאָזיִטיווע פאָרם ID‏ דעם פערדייען. אָבּער mM‏ ס'אָל ניִשט / 
זיין: דער פּאַקט בּליײיבּט שטיין מיַט אַנ'אייזערנער פעסטקייט, 
אַנ'אײינצעלנע אַמעבּע מאַכֿט דיָר היינט MT‏ דעם גאַנצען 
שפּיֵל: אַז איֶר װײכֿער שליים-קערפּער דערגרייכט אַ געװיִסע 
גרוֹיס, װאַקסט זי מער ניִשט וייטער, נוּר זיַ ציַט זיַך איין 
איִנדערמיַט, די קארבּען פוּן בּיידע זייטען װערען FIR‏ טיפער 
IN‏ טיַפער, ON‏ האַלט נאָך PTR‏ פֿעדעמעל לעבּעדיִגער עט ף 
בּיידע טיילען צוּזאַמען אָט צוּרײיסט TI‏ אוֹיך דאָס YAIST‏ : 
פעדיָמעל: אוּן אָנשטאָט דער אַלטער גרוֹיסער אַנעבּע, 329 5 
פֿאַר דיָר IS‏ נײע בּעשעפענישען, יעדער פּוּנקט אַ העלפֿט 5 
ID‏ דער אַלטער אַמעבּע, אָבּער יעדערס פאַר TI‏ בּעזוּנדער 
אַנ'איִנדיְוויָדוּאוּם, װאָס DW TR‏ דוּרך דעם פרעסען װיַדער 
אוֹיפצוּװואַקסען אוּן דאַן TI‏ װיִדער צוּ טיילען, בּיי 97 בֹּצַציִ= 
לען גײט DON‏ צוּ דער גאַנצער פּראָצעס פֿין װאַקסען, שפּאַל. 
טען זיִך, MIT‏ אַמנָּל װאַקסען אוּן װיִדער I‏ שפּאַלטען מיַט 
אַזאַ ‏ געװאַלט;גער שנעלקייט, אַז דוּ זעסט די דוֹרוֹת Tr‏ אָבּטיילען 
איינע פוּן די אַנדערע PR‏ משך פוּן שעה'ען, אפילוּ איַן משך 
פוּן טיילען פוּן אַ שעה, mM IR‏ אוּנטער'ן מעסער פון אַ : 
בּליִץ:שנעל בּעוועגטער מאַשיַן, װען דער דאָזיָגֶער בּעקװעמער 6 
אוּן אוּנגעהוֹיער:שנעלער פרוּכפּערוּנג זאָלען זיַך WII‏ אַ קי= 6 
גענשטעלען געװיַסע נאַטיָרליַכע שטערוּנגען, װאָלט אַזאַ. איינ" 
93 בּאַציִלען:קולטור TER‏ משך פוּן עטל;כע טעג געקאָנט אי= 


צוּצוּשפּאַלטען MIR‏ צוויי קינדער* TR‏ אוֹיך אַנ'אינערליכפ 


ניין; זיי האָבּען גאָר ניַשט קיין צװיי געשלעכטער. אַלע זע* 
נען גלייך צװיִשען זיָך, אוּן הגם זיי , האָבּען קיִנדער', האָבּען 
זיי אָבּער אַזאַ אייגענשאַפט, אַז זי כבּעקוּמען די דאָזיַגע קינ" 
דער אָן אַ שוּם שפּוּר פוּן געשלעכטליַכער בּעהעֶפטונג. זיײ 
מאַכֿען עס פּוּנקט m IR‏ יענע קאַרליִקלעך. 

זיי האָבּען אַ פעהיקייט אוֹיפצוּנעמען פרעמדע שטאָפען 
איִן זיך אַריין אוּן זיי בּאַלד איִנגאַנצען איַן TI‏ איִבּערצואַר. 
בייטען אוּן פּערװאַנדלען איִן זייער אייגענעם לעבּענס:שטאָף. 
די דאָזיִגע אוֹיפנאַמע אוּן פּערװאַנדלונג איז נוֹיטיָג פאַר דעם 
אַזוֹיײגערופענעם , שטאָף:וועקסעל", וועלכער PR‏ בּעשײינפּערליך 
אַ גרוּנדיערשיינוּנג פוּן דעם גאַנצען לעבּען. TAN‏ װערען PR‏ 
לעבּענס:פּראָצעס די אַלטע בּעשטאַנד:טײלען PD‏ קערפּער אוני 
טוֹיגליִך פאַר'ן געבּרוֹיךְ אוּן זיי מוּזען אַרוֹיסגעװאָרפען ווערען, 
עס מוּז דעריִבּער אוֹיפ'ן DAR‏ פוּן די דאָזיַגע אַרוסגעװאָרפֿע* 
נע טיילען געשאַפען װערען נייע, PR‏ דאָס געשעט דוּרכֿין 
פֿרעסען אוּן פערדייען. אוּן אַזוֹי m‏ מיָר מענשען, די העכסט? 
ענטװײיקעלטע חיוֹת, טוּען עס נאָך היינט, אַזוֹי האָבּען עס גע* 
טוּן MIN‏ טוּען עס נאָך איִצט אוֹיךְ די אײנקעמערלדיגע: זיי 
פרעסען, פערדייען אוּן האַלטען זִיָך אַזוֹי אוֹיף איִן דעם שטאָף* 
װועקסעל, 

אָבּער עס ענדיָגט זיִך ניִשט בּלֹיז von‏ דעם דאָזיִגען 
איינפאַכען שטאָף-װעקסעל. אַ קיִנד, IR‏ עס עסט, טוּט עס 
דערצוּ נאָך עפּעס פּאָזיִטיָוועס: עס װאַקסט. אוּן פּוּנקט אַזוֹי 
האָבּען געטוּן אוּנזערע אוּר:איינקעמערלדיָגע, די ,קאַרליִקלעך". 
זי האָבּען געגעסען צוּפיל, IN‏ זענען דערפוּן געװאָרען 
פּאָזיַטיָוו גרעסער: זיי זענען געװאַקסען. 

DEIN‏ אָבּער וייטער: IR‏ דאָס דאָזיגֶע װאַקסען האָט 
דערגרײכֿט אַ געװיָסע גרוֹיס, האָט TI‏ פּלוּצלוּנג אַרײנגעמיַשט 
PAIN‏ װאוּנדערליִכע קראַפט: דער קאַרליִק האָט TI‏ געשפּאָל. 
טען, ער האָט 7 צוּריַסען אוֹיף צוויי טייל.,. ער האָט ,בַּע? 
קוּמּען קיִנדער*, דאָס הייסט: ער TI TER‏ צוּפאַלען פּשׁוּט אוֹיף 
צוויי קיַנדער. עס TR‏ קלאָר, אַו IT‏ דאָזיִגע פֿעהיגקײט זיך 


Ba = 


דאָס געװאָרען װאַרשײנל;ך ID‏ דעם מאָמענט אָן, וען sa‏ 
האָט פערשטאַנען דעם 777 פון דעם דאָזיִגען קערן אַלס אַ 
זאַמעלפּוּנקט פוּן די כֿראָמאָזאָמען, אוּן אוֹיבּ דער קערן איז 
TR‏ אונזער מעשה'לע דער ,רינג', זענען די כּראָמאָזאָמען, 
װאָס איִן איִם, די צוֹיבּער'דיַגע ,צײיכענס" פֿון דעם דאָזיִגען 
ריִנג. דאָס װאָרט , צוֹיבּער" דאַרף דאָ, נאַטיָרליִך, פערדעקען 
אונזער אוּנװיִסען װעגען דעם, װאָס עס שטעלען TI vom‏ 
פֿאָר די דאָזיִגע כֿראָמאָזאָמען אוּן IR mM‏ זיי WO‏ דוּרך 
זייער טעט;גקייט PR‏ דעם קעמערל. Da‏ אַ געדיַכטען סוֹדוֹת'? 
19397 שלייער DR‏ נאָך בּיִז היינט אוֹיך פאַר דער שטרענג? 
סטער פֿאָרשוּנג פערצוֹיגען די ערבּליכקײט אַליין אוּן דער OR‏ 
גענטליכער מעכֿאַניִזם פוּן N‏ אַרבּײט. אוּן דאָס סיִמבּאָליִשע 
מעשה'לע קאָן DIN‏ אוֹיך WI‏ בּעצייכענען DM‏ אַזאַ. װאָרט, 
װאָס בּעהאַלט אוּנטער זיך אַזאַ אוּנפֿערשטענדליכע, אוּנבּע: 
PFAD‏ װיָרקוּנג, 

לאָמיֶר אָבּער צוּריִקקערען צוּ דער ליִבּע פוּן אוּנזערע 
קאַרליַקלעך, 

m‏ האָבּען זי בּאַלד איַן אָנהוֹיבּ פוּן דער געשיבטע 
געזען איִנדיְװויִדוּאַליִזיִרט, אָבּער WAT‏ זענען זיי נאָך גע? 
ווען איִנגאַנצען געשלעכטלאָז; מיַר האָבּען ניִשט גע: 
זען בּיי זיי ניִשט קיין IND‏ אוּן ניִשט קיין פרוֹי. אוּן דעם 
דעם דאָזיגען צוּשטאַנד זעסטוּ אוֹיךְ נאָך היינט בּיי אוּנצעליְגע 
איינקעמערלדיגע; יאָ, דער דאָזיִגער געשלעכטלאָזער צוּשטאַנד 
איִז PR‏ דער DIN‏ פוּן די אײינקעמערלדיגע IR‏ פערשפּרייט, 
TR‏ ער בּיִלדעט איינעם פֿון איָרע הוֹיפּט:סימנים. אוּמזיָסט 
זוּכֿסטוּ בּיי איינעם פוּן יענע אונפאָרמיגע שליים?קנוילעכלעך 
איִן זאַמד פוּן אונזערע טייכלען, בּיי דִיַָ iR‏ גערוּפענע 
אַמעבּעס, אָדער בּיי װעלכער ס'איִז פוּן די אמת'ע בּעריָמ? 
טע בּאַציִלען סימנים פוּן , מענליִכקײיט* אָדער וײבּליִכֿקייט*, 
זי זענען ניִשט דאָס אוּן ניִשט יענץ. זי זענען אוֹיךְ ניִשט 
קיין IN‏ גערוּפענע הערמאַפּראָדיטען אָדער אַנדרוֹגנוֹס'ען, 
וועלכע פעראייניגען בּיידע געשלעכטער איִן איין קערפּער. 


+= 24 = 


האָט PR‏ זיַך אַזאַ ערבּל;כקײט:סובּסטאַנץ, װעלכע האָט אַלס 
פעסטער קאָדעקס רעגוּליָרט דאָס 79299 כּוּן 77 דאָזַגע קע= 
מערלעך. עס איִז לײכֿט I‏ איבּערצוצייגען דערין בּיי די 
-איינקעמערלדיגע, װאָס לעבּען נאָך היינט. עס זענען פערהאַן 
למשל, אַזעלכע אײינקעמערלדיַגע, װעלכֿע ,מען טרעפט מער: 
סּטענטיילס אַרוּמשװיִמען PR‏ אָקעאַן און װעלכֿע מען רוּפט 
ראַדיאָלאַריעס. די איַנדײיַויִדוּאוּמס פוּן DIT‏ גרעסטען טייל 
פוּן דיַ דאָזיִגע ראַדיאָלאַריעס קאָנען פוּן דער האַלבּ:פליָסיָגער 
פּערגליַװערטער מאַסע, װאָס בּיִלדעט זייער גאַנצען קערפּער, 
אוֹיסטײלען העכסט קוּנסטפולע מוּשעל:שיַסעלעך פוּן האַרטען 
פערשטיינערטען שטאָף. מען צילט דערבּיי פֿיַר 72 פֿיָנף 
טוֹיזענט פּערשידענע הערליכע קוּנסט:פאָרמען, װעלכע די דאָ: 
זיִגע מוּשלעס נעמען אָן;: שטערן, קרייצען, קוֹילען, געשטריק= 
טע MM‏ אַ נעץ אוּן TR‏ ווייטער, FIN‏ מען בּעמערקט, װיַ די 
בּעזונדערע ראַדיאָלאַריעס חזר'ן כּסדר WER‏ עקשנות'דיג 
יעדע TR‏ מוּסטער פוּן די דאָזיִגע עטליָכֿע טוֹיזענט פּערהאַנע* 
גע פּאָרמע?: טייל כּסדר דעם קרייץ, אַנדערע כּסדר די קוֹיל 
אַ. אַז. װ. דא זעהען מיַר בּעשינפּערליַך אַ טראַדיַציע, אַ 
מאָדעל, אַזוֹי צוּ זאָגען, װאָס װערט TIT‏ דער ערבּליִכקייט? 
סוּבּסטאַנץ כּסדר ווייטער איִבּרגעגעבּען די קיַנדער אוּן TR‏ 
ניִקלעך. 

אוּן 19 זענען DIN‏ איַמשטאַנד אפילוּ צוּ בּעשטיַמען 
דאָס אָרט, ואוּ דאָס קאַרליַקעל האַלט דעם דאָזיַגען װיַכטיגען 
ריָ ג בּיי אונוער איי:קעמערל TR‏ עס געװען דער קערן, 
INN‏ ס'האָט TI‏ אויסגעשפּרײט 97 געהײמניַספוּלע נעץ, װעלכע 
האָט שכּעטער פֿוּן זיַך, אַרֹיסגעגעכּען די כראָמאָזאָמען, די 
אײיגענטליַכע ערבּליִכקײטט:קערפּערלעך. אוֹיך בּיי ‏ די איינקע= 
מערלדיגע קאַרליַקלעך זעהען Wan‏ אַזאַ ק ערן. מען האָט זיַך 
לאַנג געשפּאַרט דעריִבּער, ציַ NIE MN‏ קערן פּערהאַן בּײ 
אַלע איינקעמערלדיָגע; היינט װעגט איִבּער די מינוּנג, אַז 
פּאַקטיַש עקזיַסטירט דער קערן אוּמעטוּם (הגם PR‏ טייל פאַלען 
איִז DIN‏ שװער 33 בּעמערקען); FIN‏ אוֹיבּ טעאָרעטיִש PR‏ 


+= 33 — 


ET ee 


דער װיִסענשאַפֿט אוּן װעלכע שטייען היינט 38 עפענטליכער 
דיִסקוּסיע, 


ור צוּ דער זאַך. Wa‏ האָבּען געזען אונזערע SIR?‏ 
1 לעך פֿוּן אָנהוֹיבּ אָן אֹיִנדיִװיָדוּאַליַזיִָרט: DIR‏ אַ 
געװיִמעל פוּן איינצעלנע בּרוּאים. אַזוֹי מוּזען mm‏ 77 אוֹיך 
פּאָרשטעלען די איינקעמערלדיגע פוּן דער ציט, װוען דאָס 
לעבּען TR‏ אוּנזער זיַן האָט TI‏ אָנגעהוֹיבּען אוֹיף דער ערד, 
IR TR‏ זעהען VD‏ נאָך היינט אוֹיף דער ערד 97 איגקע? 
מערלדיָגע אַלס אַ געװימעל פוּן מיָריאַדען אוּן אָבּער KIM‏ 
דען פוּן איינצעלנע בּעשעפעניִשען. װעגען קין אייגהייט: 
79329 , אוּר-שליים? פֿון װעלכען די דאָזיגֶע אוּריאינדיְווידוּ? 
אוּמס זאָלען IT‏ האָבּען אָבּגעטײלט, וייסען 1m‏ ניִשט: ניִשט 
פּוּן דער טעאָריע, ניִשט פוּן דער פּראַקטיִק, נישט פוּן דער 
פּערגאַנגענהייט, ניִשט פוּן דער געגענװאַרט. אוֹיבּ ‏ עס PR‏ 
אַמאָל בּאמת געװען אַזאַ שליים, איִז דאָס זיִכֿער געװען נאָך 
פאַר אוּנזער , ליַבּע-צייט", 

יעדער קאַרליִק האָט אָבּער, אַלס אַזאַ איַנדיַויָדוּאוּם, 
זיין ,ריַנג", װעלכֿער TR‏ זיין שיִקזאַל:בּוּך אוּן די כראָניִק פוּן 
זיין אָבּשטאַמוּנג. װעגען דעם דאָזיגען ריַנג האָסטוּ מסתּמא 
בּאַלד פערשטאַנען, IN‏ דאָ האַנדעלט PR TI‏ אַ געװיַסען בּע* 
שטאַנד ID‏ יענער װערטפּוּלער ערבּליכקײט:סוּבּסטאַנץ, וועלכע 
מיר האָבּען פריִער אַרוּמגערעדט בּײי ‏ דעם אי:קעמערל TR‏ 
דעם זוֹימען:קעמערל. PR‏ דער דאָזיגער סוּבּסטאַנץ איַז בּאמת 
אוֹיסגעקריִצט אַלץ, װאָס 97 עלטערען האָבּען איבּערגעלעבּט 
אוּן נאָך TI‏ איבּערגעלאָזען, IT‏ ערפאַרוּנג אוּן דיַ לערע 
IND‏ די קיַנדער, אַלס רעזוּלטאַט פֿוּן דער דאָזיַגער ערפאַרונג, 
די דאָויִגע לערע בּעװאָרענט דעם נייעם איִנד;יַװיַדוּאוּם דערי 
פֿאַר, אַז ער זאָל ניִשט דאַופען אַלץ װיִדער אָנהוֹיבּען פוּן 
דאָס ניי. עס איַז קיין ספק ניִשט, אַז אוֹיך די דאָזיַגע SIR‏ 
צעל:קעמעו לעך פוּן ד; איינקעמערלד;גע בּרוּאִים האָבּען גְעַ- 


פאַר דיַר PR‏ בּיִלדער דעם דערמאָנטען וועג. 37 קאָנטט דעם 
אָדער יענעם פּרט אָבּוואַרפען, אָבּער איַן אַלגעַמיין קאָנסטוּ 
7 פאָרשטעלען, אַז די זאַך איִז צוּגעגאַנגען אַזוֹי. ווייל די 
בּעזוּנדערע טיילען פוּן דעם פאָרגעשטעלטען Ay‏ געפינסטוּ 
היינט נאָך אַלע בּיי די פערהאַנענע אינקעמערלדיַגע בּעשע? 
פּעניַשען אוֹיף דער ערד. 

ניִשט אוּמנוּצליִך PN‏ אַפשר נאָך דערבּיי אוֹיסדריָקליִך 
צוּ בּעמערקען DAN)‏ דאָס דאַרף אײיגענטליך זיין 920 זעלבּסט: 
פֿערשטענדליַך), אַז די אַנטראָפּאָמאָרפּיַסטיִשע, פערמענשליַכענדיַגע 
פאָרם, וועלכע האָט פאָרגעשטעלט װיָ די ,קאַרליַקלעך! האָבּען 
יעדער מאָל איִבּערגעטראַכט 97T‏ לאַגע אוּן אָנגענוּמען דעם 
קלוּגסטען בּעשלוּס, איַז אוֹיךְ נוּר געוען אַזאַ מין מעשה? 
פּאָרם. דיַ װעגען פֿון דער ,פייע ווּצליִכקייט* קאָנסטוּ IT‏ 
אָבּיעקטיוו פּאָרשטעלען לוֹיט דער דאַרװיִניִסט;יִשער טעאָריע 
מיט IN‏ ,נאַטיָרליִכען אוֹיסװאַל* אוּן Da‏ דעם , צװאַנג:קיום פוּן 
דעם אַממערסטען פּאַסענדסטען* m‏ דוּ װיַלסט; PR‏ דעם געבּיַט 
לאָז PR‏ דיַר איַנגאַנצען פרייע IM PR BIT.‏ דאָ מאַכען 
אַ בּעמערקונג, װעלכע װעט דיִנען MIR TR‏ וייטער פאַר 
פיל אַנדערע שילדערוּנגען איִן MIND‏ פון אוּנזער שמועס 
וועגען דעם ליַבּע:לעבּען. IR‏ איִך פּערזאָניִפיִציִר װען עס PR‏ 
געװיַסע האַנדלונגען, ווען TR‏ זאָג, למשל: 97 non‏ האָבּען 
געװאָלט IT‏ ענטװיַקלען IR‏ אָדער אַנדערש, זיי האָבּען Ja‏ 
שלאָסען דאָס, ענטדעקט דאָס---איִז עס נוּר אַזאַ ‚DINO RIED‏ 
כּדי צוּצוּגעבּען דער היסטאָריִשער געשעהעניַש וועלכען IIND‏ 
פּנים, װעלכֿע ס'אֹיִז ממשוֹת'דיַגע געשטאַלט. דערבּיי רעד TR‏ 
אָבּער גאָרניִשט װועגען דער אמת'ער איַנסטאַנץ, וועלכע פיַרט 
אייגענטליך אָן DD‏ דער ענטװיקלונג (סיידען TR‏ פערטיף Pr‏ 
TIN‏ טייל פאַלען ספּעציעל איַן דער דאָזיַגער פראַגע); אוּנטער 
דער סיַמבּאָליִשער פאָרם, וועלכע TR‏ 222 קאָן מען ויַך אוֹיפ? 
שטעלען ויעלכֿע מען 9m‏ ערקלערוּנגען װעגען די אײיגענטליַכע 
װעגען PD‏ דער ענטװיִקלוּנג,-ערקלערונגען, וועלכע װערען 
פּערטײידיגט דוּרך פֿערשיִדענע שאַרפזינ;גע פערטרעטער PD‏ 


= יע 7 
. 


רען, אַלערלײ נייגוּנגען, אַלערלײ װאַריאַנטען, װעלכע פּלאָנ5 
טערען Tr‏ דוּרך צװיִשען DTM Pr‏ דוּכט DIOR IN ‚TI‏ 
סדר. אַז דוּ קוּקסט T?7‏ אָבּער בּעסער איין, קוּמט דיָר אוֹיפ'ן 
געדאַנק אַ השערה, עס הוֹיבּט DT TR‏ אָן צוּ דוּכטען, אַז די 
דאָזיִגע פערשידענע, לפּנים אוּנבּעדײטענדיִקע װאַריאַנטען, שטע: 
לען Tr vn‏ פֿאָר אַלע מעגליִכֿע עריַנערונגען" פֿון אַ געװי- 
סער דוּרכגעמאַכטער ענטװיַקלוּנגס-ליניע, -אַנ'ענטװיקלוּנגס:ליָניע, 
וועלכע איַן גאָר PR‏ דער פריסטער צייט דוּרכגעגאַנגען דוּרך 
דער 225 

ניִשט װיַלענדיג, הוֹיבּסטוּ אָן פאַר TR‏ װיִדער אוֹיפְצַוּ 
שטעלען די דאָזיִגע גאַנצע ליַניע. עס זעט אוֹיס, 1 יעדע 
בּעזוּנדערע אײנקעמערלד;ָגע בּריאה װאָלט נאָך 772 היינט bin‏ 
עקשנוֹת איינגעהאַלטען PR‏ װעלט;כּרוֹן דאָ די, דאָ יענע, דאָ 
אַ דריטע שטוּפֿע TR‏ דער ענטװיקלונג PD‏ דער 9229 צי איִז 
ניִשט אַמאָל מעגליך NT‏ צוּריק אוֹיפצוּשטעלען אַ גאַנצע 
לאָגיִֶשע קייטוּ 

דוּ בּעמערקסט בּאַלד פאָלגענדע הויפּט:זאַך. PR‏ די פער" 
שיִדענאַרטיגע ליִבּע:מעטאָדען פוּן די הײינטיגע איינקעמערלדיגע 
זעסטוּ, אַזוֹי צוּ זאָגען, אַלע פֿערבּליבּענע צוּבּראָכענע שטיִקער 
TR ID‏ גרוֹיסער אוּר;אַלטער בּריִק: פוּן דער בּריִק, װאָס 


האָט געפיָרט פוּן דער אײינפאַכסטען אוֹפן פוּן דער פרוּכפּערוּנג. 


בּכלל צוּ דער געשלעכטליִכער ליָבּע. בּיי די העכערע 
געװיִקסען אוּן nen‏ (נעם דיָר פאַר אַ בּיישפּיָל (IR PT‏ 
גייט די דאָזיגע געשלעכטל;כע 3229 71 געשִמיָרט. פיי די 
ניִדעריגערע חיוֹת אוּן געװיִקסען גייט זי ניִשט צוּ אַזוֹי גלאַ: 
טיָג. די איינקעמערלדיגע אָבּער האָבּען, וייזט אוֹיס, אַמאָל 
גאָר די ערשטע ענטדעקט דעם װעג, װעלכֿער האָט ג עפּיָרט 
1% דער געשלעכטליִכער לִיָבּע. 


לעז אָנשטאָט , קאַרליִקעס" , קעמערלעך", איינקעמערלדיָגע 
בּרוּאים — IR‏ דוּ פֿאַרשטײיסט מיין מעשה'לע. 


דאָס N‏ געװען אַ סיִמבּאָליִשער 2198 פאָרצוישטעלען 


- 30 — 


קיַנדער פוּן דער דריַטער וזעלט. פוּן דיין ענטשטעאונג 8 
װען IR‏ 097 העכֿסטען אָרגאַניִזם בּעװוייזען TI‏ דאָס איי 
אוּן דער זוֹימען, צוויי ,איינקעמערלדיגע בּרוּאים', כּדי דיך 
צוּ געבּוֹירען, אוּן Pa‏ צוּ דיין טוֹיט, ווען איינקעמערלדיגע 
בּאַקטעריעס הוֹיבּען אָן די פוֹילוּנג, כּדי צוּ פערװאַנדלען 
דיינע קערפּער:שטאָפען איִן די אוּרשפּריִנגליַכע עלעמענטען. 

אָכער נישט בּלוֹיז צוּליבּ דעם, װאָס זיי זענען נאָך אַזוֹי 
פאַקטוּעל* פאַר אוּנז, דערװעקען 92 אוּנז די דאָזיַגע SR‏ 
קעמערלעך דיַ גרעסטע פעראינטערעסירוּנג. זיי זענען פאַר 
אוּנז נאָך כער. IT‏ זענען PN‏ דעם JR‏ פוּן דעם פּריִער גע= 
זאָגטען נאָך היינט זייער געטרייע, 22 אָדער איַנגאַנצען 
ניִשט פערענדערטע קאָפּיעס פוּן אוּנזערע עלטסטע אוּר:עלטע- 
רען אוֹיף דער ערד. 

צי זענען זיי דיָרעקטע אוּנפֿערענדערטע אוּר:אוּר-איי= 
ניַקלעך פוּן יענעם ערשטען 799273299 דוֹר אוֹיף דער ערד, 
פּונקט אַזוֹי m‏ 77 געװיִקסען אוּן m‏ חיוֹת זענען זיינע אוּנ= 
דיַרעקטע אוּן פֿערענדערטע אוּר:אײיניקלעך; אָדער זיי זענען 
PT‏ אוּן װיִדער מיַליאָנען מאָל לוֹיט דעם אַלטען מוסטער 
ענטשטאַנען דוּרך אוּנאוֹיפהערליַכער איּרגעבּוֹירוּנג; אָדער זי 
זענען גאָר. m‏ אייניגץַ פֿאָרשער מיינען (דאָס דאָזיַגע געבּיט 
איז נאָךְ IP IT‏ אוֹיסגעפאָרשט געװאָרען) טיילעכלעך פוּן 
yomıya‏ העכערע פאָרמען, װועלכע זענען זיך פוּן אַ כיַלקע? 
193779792 צוּזאַמענשטעל צוּריִק פוּנאַנדערגעפאַלען אוֹיף SIR‏ 
צעלנע קעמערלעך: װיַ עס זאָל ניִשט זיין זענען זיי פּ?רטרע= 
טען פוּן אוּנזערע עלטסטע אוּר:עלטערען. אוּן זײערע 5 עבּענס= 
געוואוינהייטן קאָנען אוּנז אפשר מער אָדער AN‏ דער= 
מאָנען די געוואוינהייטען Pb‏ יענעם ערשטען לעבּעדיְגען דוֹר 
אויף דער ערד. 

אוּן TR‏ זייער 9293 IR PR‏ אַרוּם אַנ'אָפּשפּיְגלונג, 
אַ לעצטער פערבּליבּענער זכֿר פוּן דער , אוּר:ליבּע* אוֹיף דער ערד, 

אוּן די דאָזיַגע ;ליַבּע", אַז IT‏ קוּקסט TI‏ צוּ A MR‏ 
DIN‏ דִיָר אַ גאַנצע רײ פֿערשיִדענע פאָרמען. אַלערלײ מעטאָ= 


= > 


צוֹם עטען אַנדערע חחֹת אָדער געװיִקסען. אָבּער עס זענען 
IR‏ פערהאַן פּערשיַדענע אַנדערע אוּנטערשיַדען איַן DIT‏ 
פּריִמיִטיָווען קערפּער:געבּוֹי 735 די בּרוּאים אוּן PR‏ זייער. 
אוֹיפפּיְרוּנגען. דוּ זעסט, m‏ געזאָגט, פֿאַר Pr‏ אַ ריִזיגע װעלט 
פוּן בּרוּאִים, װעלכ2 נעמט אַרוּם 97 גאַנצע ערד, פּױנקט IR‏ 
37T m‏ צמחים?אוּן היות-װועלט; אוּן די דאָזיַגע צמחים:וועלט 
אוּן די חיוֹת:װועלט שטעלען מיט זיַך פאָר ניִשט עפּעס אַנדערש, 
וו!ָ צוויי פּאַראַלעלע צוייגען פוּן יעֶנער גרוֹיסער דריַטער 
וועלט,-- צווייגען, װעלכע האָבּען PT‏ זייער הוֹיך אוֹיפגעהוּ: 
בּען, בּשעת די מאַסע פון יענע איינקעמערלדיגע בּרוּאִים וי 
מּעלט נאָך היינט אַרוּם MIN‏ דעם ערד:קוגעל גאָר איִן DIT‏ 
אַלטען אוּר-צוּשטאַנד, 

אוּנאויפהערליַך שטוֹיסטוּ זיך אָן, IT‏ אַלײן, וועלכער 
רופסט זיִך אָן דער הער פוּן דער ערד, אוֹיף דער דאָזיַגער 
אוּמעטוּם פערהאַנענער װעלט פוּן די קאַרליַקלעך. קיין PR‏ 
מוֹיל לוּפט, קיין איין שלונג װאַסער איַז פוּן PT‏ ניִשט פריי. 
וויי איִַז דיָר, אוֹיבּ עס ענטשטייט װעלכֿע ס'איַז געגענזעצ: 
ל;כֿקייט צװיִשען די קעמערלעך PD‏ דיין קערפּער אוּן דער 
מחנה פוּן אַזעלכע איינקעמערלדיגע בּרוּאים, װאָס PR TR‏ 
MT‏ אַרײן! אַלס כֿאָלעראַ:בּאַציַלען שניידען די קאַרליִקעס 
„TR‏ מענשען, Im‏ געלען קאָרן, אוּן PP va‏ שוּם אַנדערע 
בּריאה אוֹיף דער ערד, נישט Din‏ דעם טיגער אָדער DM‏ 
דער גיַפטיגער שלאַנג אוּן ניִשט Da‏ דער בּעלאדאָנע DR‏ 
דער קאַמף נאָך היינט פאַר דעם קולטור:מענש ניַשט אַוֹי 
הייס אוּן אַזוֹיי שװער, m‏ מיַט די דאָזיַגֶע איינקעמערלדיגע : 
אוּרקאַרל;נקלעך. פוּן דער אַנדערער זייט אָבּער װאָלט די 4 
דאָז;ָגע גאַנצע מענשעןקוּלטוּר TR DIA‏ לאַנדװיִרטשאַפט PR‏ 
פּראָדוּקציע געוען כּמעט אוּנמעגליך IR‏ דער MT‏ פוּן געװי: 
סע נוצליכע קאַרליַקלעך פֿון דעם דאָזיָגען מין; DIN‏ פערדאַנקען 
972 דיי װיָכט;גסטע פערמענטירוֹנגס:אוּן גערונגס:ערשײינוּנגען. 
וואוהין דוּ קוּקסט ‚DIR TE‏ 10073 פּערפּלאָנטערט אוּן פער. 
װעבּט איִן דעם נעץ PR PN‏ דער אַרבּייט פֿון די דאָזיִגע 


- 28 -- 


אט 


3 עם נוּר אַראָבּ די מעשהיבּריִלען. װאָס האָסטוּ געזען? ס'איז 

געווען אַמאָל.,,? יאָ, אָבּער FINN‏ 

TR‏ אמת'ען זענען די דאָזיגע קאַרליִקעס אַ מין בּרוּאים, 
װאָס 7990 IN‏ אוּמעֶטוּם 97 גאַנצע ערד. זיי זענען יענע 
איינקעמערלדיַגע אוֹר-בּעשעפּעניַשען. ניִשט קיין PR non‏ 
ניִשט קיין געװיַקסען. נאָך ניִשט קיין ‚nen‏ אוּן נאָך von‏ 
קיין געװיַקסען! קאַרליַקלעך, קלייניַנקע קאַרליִקלעך זענען זיי, 
DIR‏ דוּ פערגלייכסט זיי מיַט דיָר PR‏ (ד. ה. DD‏ אַ הוֹיך* 
ענטװיקעלטער חיה) אָדער ‚WIEN DIA‏ אָדער DM‏ אַ קאַרטאָ: 
פּעליגעװויִקס. ערד, לוּפט אוּן װאַסער זענען אוּמעטוּם WER‏ 
געפוּלט פוּן די דאָזיגע בּרוּאימ'לעך, הגם זיי זענען מערסטענ? 
טיילס אַזוֹי קליין, אז דוּ קאָנסט PT‏ גאָר מיט'ן בּלוֹיזען אוֹיג 
ניִשט בּעמערקען. ; 

לאָמיֶר 2793 אײנפֿאַכקײט װידער בּענוּצען דאָס װאָרט 
בּאַציַלען. PR‏ האָבּ אָבּער שוֹין געזאָגט, אַז דאָ האַנדעלט TI‏ 
וועגען אַ גאַנצער װעלט פוּן די פֿערשיַדענסטע בּרוּאים. נישט 
קוּקענדיג MIR‏ דעם אויסערגעװענליָך-איינפאַכען געבּוֹי פוּן 
זייער קערפּער (איין איינציג קעמערל, איין איינציגער RAIN‏ 
ניִשער ציגעל:שטיין בּיִלדעט בּיי זיי ‏ דעם גאַנצען קערפּער), 
ניַשט קוּקענדיג MIR‏ דעם, וייזען אַרוֹיס צװיַשען PT‏ ד; 
בּרוּאים פֿערשיַדענע אוּנטערשידען. קוֹדם כֹּל אוּנטערש;ָדען, 
װאָס זענען נוֹגע זייער לעבּענס:סדר. טייל שפּייזען זיַך "IR‏ 
? געוויקסען (אוּן מעגליך, אַז די געװיַקסען האָבּען זיִך פוּן 
זיי טאַקע ענטװיַקעלט) אוּנמיַטעלבּאַר מיָט אוּנאָרגאַניַשע שטאָ= 
פען. אַנדערע ווייטער שפּײיזען 77 נוּר מיַט דעם 2787 
ערשטען PD‏ בּרוּאים, ד. ה. זיי פּיָרען Pr‏ אוֹיף פּוּנקט אַזוֹי, 
איַ ד; ‚non‏ וועלכע קאָנען קיינמאָל ניִשט דיַרעקט פעראַרבּײ= 
- טען אוּן פערזייען געװיִסע עלעמענטאַר.שטאָפען, נוּר בּענוּצען 


- 27 - 


געווען די פערמיַטלעריִן בּיי אַזאַ ‏ דערנענטערונג;ן די קלייגע 


צוּנוֹיפּגעפּאָרטע בּרואיִמ'לעך אַלין האָבּען זיִך געדאַרפט בע= 


מערקען אוּן דערקענען גאָר TR‏ אוֹיסערסטען מאָמענט. ואוּנ* 
דערליכע נייע אײנפּ;;רוּנגען, ועלכע האָבּען געדאַרפֿט TR‏ דער 
דאָז;ָגער קאַרליָק:מדינה אוֹיפבּוֹיען גאָר אַ נייע װעלט... 

דאָך 792992 מיָר דאָ איִצט אַ בּיסעל שטיין. DIRT‏ נוּר 
גוּט איין TR‏ זכּרוֹן נאָכאַמאָל ראָס שלוּס:בּילד. צװײַ קאַרלי= 
קעם. איינער שפּאַלט פוּן IN PT‏ ניינצען זייער קליינע קאַר? 
ליִקלעך; דער אַנדערער נוּר איינעם אָבּער אַ גאַנץ גרוֹיסען 
דער ערשטער קאַרליִק לאָזט PT‏ אַװעק צוּ דעם צוייטען אוּן, 
צוּקוּמענדיג גאָר נאָנט, לאָזט ער DAR‏ מיַנדעסטענס איינס 
פֿוּן זיינע ניינצען קאַרליִקעס MIN‏ דעם אַבּגעשפּאלטענעם טייל 
פוּן צווייטען קאַרליק. פוּן דער דאָזיגער צוּנוֹיפגיִסוּנג װאַקסט-אוֹיס 
אַ נייער קאַרליַק, וועלכער געהערט צוּם ערשטען אָדער צוּם 
צווייטען מין... 


: א יי 


- ארויסגעלאָזען Tr PD‏ די דאָזיַגע מונטערע בּאַנדע אוֹיף אַזאַ 
1% טען אוּנבּעקאַנטען װעג. ער אַלײן האָט אָנגעהוֹיבּען RS‏ 
מען מיָט דער גאַנצער קאָלאָניע צוּ װאַנדערן. ער Tr OST‏ 
געזוּכט אַ קאַרליִק פוּן זיין ‚Pa‏ װעלכֿער האָט גראָד jr pa‏ 
אָבּגעשפּאָלטען אַ העלפט. אוּן אַז ער איֵז צוּגעקוּמען גאָר 
האַרט צוּ יענעם אַנדערען קאַרליָק, פלעגט ער גיַך אַרוֹיסלאָזען 
פוּן PT‏ איינעם אָדער עטליכע פוּן זיינע ניינצען קיִנדער-קאַר= 
ליִקלעך אוּן זען, װיַ דער WIR PR‏ פוּן עטליִכע דער 
פּליַנקסטער, גיָסען זיַך צוּנוֹיף Da‏ דעם צװייטען אָבּגעשפּאָל? 
טענעם קאַרליִק. 
די זאָזיִקע מעטאָדע איַז געװען אַ פערבּעסערוּנג PR‏ 
דעם I‏ װאָס זי האָט געמאַכט די גאַנצע זאַך זיַכערער. PR‏ 
דער זעלבּער צייט האָט דאָס געבּראַכֿט צוּ אַנ'ענדערוּנג PRO‏ 
דעם גאַנצען לעבּענס:סדר 735 די קאַרליִקעס. די צוּנוֹיפֿגיסוּנג 
9952 האָט בּאַלד פוּן אָנהוֹיבּ IR‏ אײנגעבּראָכען די געוואוינ: 
היט פוּן דעם אָבּגעזוּנדערטען לעבּען אַלס פּרוּש, װאָס האָט 
זיִך בּעמערקט בּיי 77 קאַרליקעס. DET DEIN‏ עס אָנגעהוי= 
בּען צוּ פירען גאָר צוּ אַ נייעם לעבּען. איַן יענער געזעל. 
שאַפט פוּן ניינצען װאַנדער:קאַרליקעס אוּן איין גרעסערען 
פאָטער=קאַרליִק האָט 77 געמוּזט אוֹיסבּ;לדען עפּעס אַ a‏ 
ענגערער סאָציאַלער פערבּאַנד, TOR‏ העכערע בּרוּדערשאַפֿט, 
PR‏ װעלכֿען DR PA TOR‏ געוען אַזוֹי m‏ אַנ'אָנפיַרער. אוּן 
ענטשפּרעכענד Tr DET‏ געמוּזט איינשטעלען אוֹיךְ אַזאַ ענגע= 
רע פֿערהעלטעניש צװיַשען די NE‏ גרעסערע זיָץ:קאַרליַקעס, 
אוּן נאָך אַ פיל אײגענאַרטיגע נייע פֶערבּיַנדוּנג האָט TI‏ גע 
מוּזט איינשטעלען צװיַשען יענעם אָנפיַרענדיָגען פֿאָטער:קאַרליק 
אוּן יענעם גרעסערען זיַץ:קאַרליִק, װעלכע האָבּען TI‏ געגעב? 
37097 צוּנוֹיפגעפּאָרט זייערע קינדער-קאַרליַקלעך. זיי אַלין 
פלעגען ‚Pr‏ אמת, ניִשט צוּזאַמענגיַטען; אָבּער כּדי זייערע 
קליינע זאָלען זיָך קאָנען צוּנוֹיפשמעלצען, האָט 777 דאָך גע= 
פֿאָדערט צװיִשען זיי אַ געװיַסע דערנענטערונג. עס DIT‏ זיַך 
-געמוּזט בּיַסלעכֿװײז פּערקניפּען N‏ סימ פּאַטיע, ועלכע IR‏ 


- 25 - 


2 ר 


ייר שי 


* 


4 עו די 


I Zu לא א וע ר שי‎ "ze 


אע בא 1 


% :: 7 יי 


6 4 


4 


IT‏ נײי:ענטשטאַנע קאַרליַקעס זיִך געטײלט אַמאָל לוט אײן 
מעטאָדע אוּן אַמאָל לוֹיט דער אַנדערער. אוּן סוֹף כֹּל סוֹף PR‏ 


תּמיד געװען אַזוֹי PD‏ קאַרליִקעס Dim‏ פֿיַל:טײלונג אוּן אַזוֹי 
פיל mn‏ צויי:טיילונג, וי ס'איִז נוֹיטיג געװען, כּדי אוֹיף 
ווייטער 1% גאַראַנטירען די דערהאַלטוּנג פוּן שטאַם 739 בּיי+ 
דע גרוּפּען. 

אוּן 1792 נאָך איינס TR‏ צוּגעקוּמען, דוּ דערמאָנסט 
זיִך; יענע קאַרליקלעך, ועלכע האָבּען Tr‏ געפרוּכפּערט דוּרך 
אוּנגלײיכער צװייטײלוּנג, האָבּען פוּן אָנהוֹיבּ-אָן אַלס רעזוּלטאַט 
פוּן דער טײלוּנג תּמיד אַרוֹיסגעגעבּען אַ גרוֹיס מוּטערשטיק, 
אַזוֹי צוּ זאָגען, אוּן אַ קליין טאָכֿטער=שטיק. די דאָזיִגע מעטאָ= 
דע פוּן דער ;אוּנגלייכהייט* בּיי דער טײיילוּנג איַן זייט דע- 
מאָלט דוּרכגעפּירט געװאָרען בּיי אַלע שפּעטערדיָגע בּרוּאים, 
MDR‏ בּיי ד;, װאָס האָבּען TI‏ געפרוּכפּערט דוּרך N‏ צוּשפּאַל= 
טוּנג אוֹיף MIN‏ אוּן צװאַנציָג שטיִק. אוֹיך זיי האָבּען אָנגע= 
הוֹיבּען דוּרכצוּפיָרען די צושפּאַלטונג IR IR‏ דער אַלטער 
רוּמפּעלשטיַלצעל האָט פֿוּן זיִך אָבּגעריִסען אַ גאַנצע מאַסע em?‏ 
נע טיילעכלעך אוּן האָט דערבּיי איִבּערגעלאָזען איינעם א פיל 
גרעסערען טייל אַלס רעשט. אַזוֹי אַרוּם איַז געבּליִבּען אַזאַ 
לאַגע: פֿוּן DT TR‏ כּסדר צװויי:טײילוּנג; איין גרוֹיסער טייל 


אוּן TR‏ קלענערער, פוּן דער צוייטער זייט, זאָל זיין, SINE‏ . 
ציג-טיילוּנג: TR‏ גרוֹיסער טייל אוּן ניינצען קליינע. בּיידע 


הויפּט:טײלען זענען Pr‏ געבּליִבּען גענוּג גרוֹיס, אוּן האָבּען 
געקאָנט אוֹיך אָן אַ צוּנוֹיפגיַסוּנג זיַך אָנערעסען בּיַז דער פוּלער 
גרוֹיס. PR‏ בּיידע פאַלען זענען זי Pr‏ פּשוּט געבּליִבּען זיִצען 
אוֹיפ'ן אָרט, אוּן נוּר די ניינצען קליינע אָבּגעשפּאָלטענע קאַרי 
ליַקלעך פלעגען I‏ אַװעקלאָזען PR‏ װעג, אוּן איינס פוּן > 
פלעגט ענדליך דֶערגרייכען דעם קלענערען אָבּגעשפּאָלטענעם 
טייל פוּן דעם אַנדערען קאַרליִק Tr IR‏ מיַט אֹיִם צוּנוֹיפֿגיִסען. 

IR‏ שפּעטער PN‏ דערצוּ צוּגעקוּמען נאָך PR‏ פערשטענד: 
ליִכע אוֹיסבּעסערוּנג. דער גרוֹיסער קאַרליִק, װאָס האָט גע 


דאַרפט פֿון זיר אָבּשפּאַלטען 77 ניינצען, האָט מער ww)‏ 


- 24 - 


א ר בי וז עי די א ר יט בע ר א א 2 
RE ER‏ 6 | ו 


פאָרבּערײטוּנגען. DR‏ זייער קערפּער:מאַסע האָט זיי אוֹיסגע+ 
זען צוּ TI‏ אַבּיַסעל צוּ דיַק, אוֹיף זיַך צוּנוֹיפצוּגיִסען מיָט אַני 
אָנקוּמענדיגען קאַרליַקעל, האָבּען זיי פוּן PR TI‏ דער לעצ* 
טער מינוּט נאָך אָבּגעשפּאָלטען א קליין קאַרליַקעל, װעלכֿעס 
IN‏ אָבּער געוען אַזוֹי שװאַך, IR‏ ס'איַז גאָרניַשט פּעהיג געֵי 
ווען אַליין צוּ לעבּען: דאָס איִז בּיי זיי געװען אַזאַ מין SHARP,‏ 
סבּאַדער קוּראַציע*, וועלכע האָט נוּר געדאַרפט מאַכֿען DIR‏ 
PR‏ דעם אַלטען קערפּער פאַר דעם קליינעם אָנקוּמענדיָגען 
קאַרליַקעל. בּשעת אַזאַ אָבּשפּאַלטוּנג פלעגען די גרוֹיסע קאַר: 
ליִקעט שוֹין לכתּחילה אָבּװאַרפען פֿון זיך דעם איִבּעריְגען 
האַלבּען ריַנג. זיי האָבּען שוֹין דאַן געװאוּסט, TR‏ די אָנקוּמענײ 
9277 װאַנדערקאַרליִקלעך בּרענגען DM‏ 727 צוּ דער צוּנויפֿגי= 
סוּנג TR‏ נוּר אַ האַלבּען ריִנג. די אײיגענטליכֿע צוּנויפגיסונג. 
פֿלעגט דעריִבּער צוּגיין זייער גלאַטיג, 

דער דאָזיִגער צוּשטאַנד האָט TI Da‏ פאָרגעשטעלט, 
ווייזט אוֹיס, אָ העכסטען שטאַפעל. איַן פּרינציִפּ האָט דאָס מער 
DW?‏ געקאָנט ניַשט פּערשװיַנדען, BON‏ נאָך מער פֿערפוּל? 
שטענדיָגט וערען. אוּן עס זענען טאַקע מיַט דער צייט דער= 
צוּ נאָך צוּגעקוּמען WII‏ מער m‏ געװיַסע אויסערליַכקײטעף 
דהיינוּ פאָלגענדע. 

קוֹדם כֹּל Dan‏ בּיי דיַר שוֹין געמוּזט ענטשיין דִיַ פראַ= 
גע: יאָ, mM‏ האָבּען INT IT‏ געשפּאָלטען די קאַרליַקעס, FIN‏ 
כע זענען ענטשטאַנען פוּן דער צוּנוֹיפֿגיִסוּנג פוּן אַזאַ קליינעם 
װאַנדער=צװעלפֿליִנגעל מיָט אַזאַ גרוֹיסען זיַץ:קאַרליָק. דוּ DOWN‏ 
דאָך, דאָס װאַנדער:קאַרליִקעל איַז ענטשטאַנען דערפוּן, װאָס אַ 
גרוֹיסער קאַרליִק האָט Tr‏ צוּשפּאָלטען אוֹיף MINE‏ אָדער 
צוואנציק אָדער נאָך מער גלײכֿע טײל:שטיקעלעך; דער זיַץ* 
קאַרליק װוייטער איָז אַרוֹיסגעקוּמען פוּן אַ צוּטיילונג פוּן AR‏ 
סען קאַרליִק אוֹיף צװיי שטיק. יאָ, די דאָזיגע פראַגע האָט 
זיִך אוֹיך PR‏ קוּרצען גאַנץ געמיַטליַך פערענטפערט, 

לוֹיט געװיַסע אוּמשטענדען, וועלכע זענען לוֹיט דער 
צווצקמעסיגקייט געווען אַמאָל אַזעלכע, אַמאָל אַנדערע, האָבּען 


a :‏ 
' 6 
יי יי דק" 


mon‏ יעדען אוּנטערקוּמענדיגען פרעמדען, U‏ אָבּזוכען יענע 
גאַנץ אַנדערע רוּהיָג:זיִצענדיָגע פרעמדע קאַר. 
ליַקעס, װעלכע זענען זיכער די נוֹיטיָגע ,געגענזעצליַכֿע* 
פּאַרטנערען. : 

mM‏ דער צייט האָבּען זיִך בּיידע פּאַרטײען אַזוֹי צוּגע- 
ואוֹינט צוּם צוּנוֹיפגיִסען TI‏ איינע DA‏ די אַנדערע, TE‏ > 
עס ואלט גאָר אַנדערש ניִשט געקאָנט זיין. דיַ גרוֹיסע קאַר- 
ליַקעס האָבּען געװאַרט אוֹיף די קליינע, אוּן די קליינע האָ: 
בּען געװאַנדערט, זוּכענדיָג די גרוֹיסע. DRIN‏ ערשט TR‏ דער 
גוֹרל פוּן 27> קליינע קאַרליִקלעך געװען געזיַכערט, יאָ, זי 
האָבּען דרייסט געקאָנט װערען אַפילוּ נאָך קלענער: דיַ גרוֹיסע 
האָבּען INT‏ תּמיד אַרוֹיסגעהאָלפען מיַט זייער דויערהאַפּטיָגען 
ריזיָגען װאוּקס. היי, וי שיין אַלץ האָט איִצט געקלאַפּט! דאָס 
פֿריַערדיָגע איינפאַכע קיַנדער:קריַגען DEIN TER‏ גאָר געװאָרען 
אַ קאָמפּליִציַרטער ענין. עס TIN‏ מער bw‏ געװען פּשׁוּט: עס, 
װאַקסט אוּן צוּשפּאַלט זיך. בּשעת דעם װאַקסען האָט זיַך איִצט 
אָנגעהוֹיבּען די ניע סדרה: 97T TR‏ 8 חבר, װאָס זאָל PT‏ 
אַבּיִסעל אַנדערש פוּן דיָר, אָדער DIRT‏ אוּן האָף, אַז ס'וועט 
צוּ דיַר אָנקוּמען BIN‏ װאַנדערנדיגער חבר, אוּן דאַן TI AR‏ 
DIN‏ איַנגאַנצען אָבּ, בַּיִז דוּ װעסט 727 ניַשט איַנגאַנצען IR‏ 
גיַסען איַן איִם; ערשט פוּן אייך בּיידע װעט דאַן אַרוֹיסקוּמען 
די נייע, רייפע בּריאה, וועלכע TI DIN‏ דוּרך צוּטיילוּנג וויי= 
טער פרוּכפּערן. אָבּער ויָפיֵל שענער, REM‏ זיַכערער PN‏ דער+ 
PR DM‏ גרוּנד אוֹיך געװאָרען דער גאַנצער לעבּענס:שפּילו 
פּריִער NT TR‏ דאָס געװענל;כע פרעסען געװען דער אי 
גענטליַכער לעבּענס:איַנהאַלט פֿון אַ קאַרליִקעל פוּן זיין געבּוי- 
רען אָן 72 צוּ דעם טײלוּנגס:מאָמענט: DEIN‏ אָבּער DIR PN‏ 
צוּגעקוּמעַן דער גאַנצער ראָמאַן מיַט זיין זוּכען, האָפֿען, װאַר- 
טען PT Bm PEN MIN‏ תּענוּג'פוּלער צוּנוֹיפגיַסוּנג. IR‏ 
ס'איִז אָנגעקוּמען 27 שעה, װען IT‏ קליינע װאַנדער:צװעלפ? 
ליַנגלעך פֿלעגען געװוענליך אָנקוּמען צוּ די גרוֹיסע זיַץ:קאַר= 
ליִקעס, האָבּען די לעצטע שוֹין פּריער געמאַכט אַלע מעגליִכע 


- 12 = 


BET TR ARE‏ דיָר שוֹין פּריַער געזאָגט, אַז דעם קלענערען 
פּוּן בּיידע קאַרליִקעס איַן אוֹיךְ אָנגעקוּמען גאָר שװער 3 
אָנצוּפֿרעסען בּיַז דער נאָרמאַלער גרוֹיס. אָבּער די צוּנוֹיפגי= 
סוּנג TOR‏ נאָך דאָרט ניַשט געוען TR IR‏ דער מאָדע. אַזאַ 
קלענערער טייל פוּן דער צוּשפּאַלטוּנג איַז דאָך נאָך אַלץ גע* 
ווען IN‏ געגען יענע דערמאָנטע צװעלפל;נגלעך אָדער גאָר 
צװאַנציָגליִנגלעך. ער האָט ניִשט געדאַרפט אוּמבּאַדיַנגט האָבּען 
דיַ דאָזיגע צוּנוֹיפגיסונגס:מעטאָדע, כּדי TI‏ אויפצוּהאַלטען SIR‏ 
צוּנוֹיפֿג;סונג האָט בּיי די דאָזיגע קאַרליִקעס גאָר געקאָנט VER‏ 
בּרענגען צוּ אוּנגעװאוּנשענע רעזוּלטאַטען, PM‏ בּיידע בּרוּאים, 
האָבּען נאָך דער צוּנוֹיפגיְסוּנג געקאָנט דערזען, אַז זיי זענען 
שוֹין אַריִבּער די נאָרמאַלע גרוֹיס. קוּרֹץ; זי זענען פּריַנציִפּיעל 
ניִשט געװען געגען דער צוּנוֹיפגיִסוּנג, אָבּער זיי האָבּען זײ 
ניִשט געזוּכֿט. אוּן אַזוֹי װיַ קיין בּרוּדער:פערמישונג האָט דאָ 
TR‏ ניִשט געקאָנט זיין (וייל ס'זענען דאָך דאָ ניַשט געװען 
PP‏ בּריִדער פוּן דער זעלבּער גרוֹיס), Pr warn‏ די דאזיַגע 
קאַרליַקעס אָבּגעהאַלטען פוּן ואנדערען, זיי זענען געבּליִבּען 
געדוּלדיָג זיִצען אוּן האָבּען געשפּ:לט אַ רוּהיגערע ראָל, m‏ 
יענע אַקטיָווע רוּמפּעלשטילצעלעך. 
אוּן INT‏ איִז עס געשען! אוֹיף אַזעלכע גרוֹיסע, רוּהיַגע 
קאַרליַקעס DET‏ אָנגעטראָפֿען אַ װאַנדערנדיַג צװעלפֿליַנגעל. היי, 
זע נוּר אַבּיִסען! ער DR‏ דאָך זיַכער אַ פרעמדער, דער RT‏ 
זיָגער גרוֹיסער אָנגעפֿרעסענער חברה:מאַן. עס פרעגט Pr‏ נור, 
8 װעט ער װעלען זיַך צוּנוֹיפגיסען. אָבּער זע נוּר;: ער Ma‏ 
DIR‏ פעלט דאָך צוּ זיין גרוֹיס גראָד אַזאַ. קליינער צוּגאָבּ. 
אוּן דאָ TR‏ דאָס פרעמדע בּריאה'לע mM‏ פוּן היָמעל אַראָבּגע- 
פאַלען. עס װעט אַקוּראַט פּאַסען, ניִשט צוּ גרוֹיס אוּן ניִשט צוּ 
קליין. אָפּענע אָרעמס, דריָק, צוּזאַמענגוּס: אַ שיינער קאַרליַק איִז דאָ. 
דאָס איַז בּאמת געווען אַ מציאה פאַר בּיידע. אוּן דאָס 
האָט געמוּזט אויסגענוּצט װערען. עס איֵז אַרוֹיס אַ נייער פּאַ= 
ראָל: מען דאַרף זוּכען נוּר אַזעלכע גרוֹיסע שװער-בּעװעגליַכע 
קאַרליַקעס! DOM‏ צוּזאַמענגיַסען זיָך מיָט בּריִדער, אוּן ניַשט 


EL 
vs van אל‎ ? : 1 rg 
gi ea: "IR 
h nr 5 


יי 


הי 


, א 


u % 


Li > יי‎ a ra ce 


בּי;לדוּנגס-פעה;גער! אַזאַ. אוּנגעהוֹיערער געװינס: IR‏ דאָס צוּ= 
נוֹיפגיָסן Din Pr‏ אַ פרעמדען קאַרליִקל מאַכט ניִשט נוּר בּלוֹיז 
שטאַרקער דעם קערפּער, נוּר מאַכט IR‏ דֹיָ גאַנצע בּריאה 
געזוּנטער, פרייער, שענקט MR‏ אַ נייעם ירוּשהאוּן כאַראַקטער: 
אייגענטוּם, מאַכט זי בּעװועגליַכער, DIA‏ איין װאָרט, אַז אַזאַ 
צוּנוֹיפגיְסוּנג מאַכט די בּריאה PR‏ עצם אייגענטליך ,נײַ", -- 
אַזאַ געװיַנס האָט ניַשט געקאָנט לאַנג בּלײבּען אוּמבּעמערקט. 
צוּ דעם איינפאַכֿען מנהג 735 צוּנוֹיפג;ִסען Tr‏ איִז צוּגעקוּמען 
אַ נייער, IR‏ מען דאַרף אַנ'אײגענעם בּרוּדער וי DM‏ מעגליך 
אוֹיסמיידען אוּן גלייכער 777 19023571138 DIE‏ גאָר אַ פרעמדען. 

אוּן דאָס האָט INT‏ נאָך 77 DRIN‏ א נייעס. די 
פּיִציִנקע קאַרליִקלעך, װעלכֿע זענען PD iR‏ איין נעסט 
האָבּען I‏ גאָר גענוּמען צוּם וואנדערען. אַזוֹי 7 זײער אוֹיס: 
זען איז געװען גאָר אַנ'ענליַכער, TR TEN‏ ערשטען מאָמענט 
שװער 797192 צוּ ענטשיידען, צי אֹיִז דער אוּנטערגעקוּמענער 
אַ בּרוּדער WIR‏ אַ פרעמדער, אַז מען DR‏ אָבּער אַװעק RN‏ 
גאָר DOM‏ פוּן אַלע בּריִדער איבּערהוֹיפּט, PR‏ די דאָזיַגע גע= 
פֿאַר כּמעט מער vo‏ געוען. אוּן אוֹיבּ אַזוֹי, קוּם װאַנדערען 
דאָס װאַנדערען אֹיַז אוֹיף אַזאַ אוֹפן געװאָרען אַ לעבּענס:צוועק. 
אוּן די 3737373 רומפּעלשט;לצעלעך זענען געװאָרען אַזוֹי לע 
PN 22792‏ זײיערע בּעװעגוּנגען, אַז מען האָט זיי קוֹים, PR‏ 
פערגלייך מיט זײער פריַערדיגער קנאַפּער בּעװעגליכקייט, גע= 
DIN?‏ דערקענען, ניִשט לאַנג האָט אָבּער געדוֹיערט, אוּן דאָס 
דאָזיגע װאַנדערען האָט דערפּיָרט צוּ אַ נייעם פאָרטשריָט. 

מֹיֶר האָבּען דאָ IT‏ גאַנצע צייט גערעדט נוּר װעגען דיָ 
3722323 קאַרליַקלעך, װעלכע זענען ענטשטאַנען פוּן אַ מאַסען= 
טײילוּנג פוּן דעם אַלטען קאַרליַק MIR‏ צװעלף אָדער מער טי 
לען. אָבּער דוּ דערמאָנסט GR‏ עס זענען דאָך פֿריִער געווען 
דערמאָנט נאָך אַנדערע קאַרליִקעס, װעלכֿע האָבּען Tr‏ צוּ 
MIN 790%‏ צװיי שטיַק: איינס אַ גרעסערס PR‏ איינס אַ 
קלענערס. אַזעלכע קאַרליִקעס האָבּען ערגעץ דאָרט PR‏ 
אַנ'צק פוּן דעם קאַרליִקילאַנד געלעבּט IR‏ אַגאַנץ גרוֹיסער 


- 20 = 


יט 


קען 715 דער פּאַמיִליע". קײינמאָל TIN‏ אַזאַ. משפּחה'לע, װעלכע 
איִז Tan‏ געבּליבּען צװיַשען זיך, DOM‏ אַרוֹיסגעקראָכען פוּן 
דעם צאָן:װײיטאָג. 

אוּן פערקערט: KIN‏ צאָן:װײיטאָג:יוֹרש TIN‏ צוּנוֹיפגעװאַק? 
סען מיַט אַ פרעמדען אוּנטערגעקוּמענעם חברה:מאַן, װעלכער 
האָט קיין DW‏ שײכֿוּת ניִשט געהאַט צוּ צאָן-װײיטאָג. אַלץ, 
װאָס ס'איִז איַן DIR‏ געװען קראַנקס, mM TR‏ פערגלעט גצואָי 
רען דוּרך דעם צוּפלוּס פוּן דער נייער געזונטקייט. זיין שׂיָק* 
זאַל:ריַנג, ועלכער PR TER‏ דעם פּונקט געװען זיין אוּמגליִק? 
ריִנג, האָט אָנגעואוירען אַ העלפט פוּן זיין קראַפט. אַלס אַזעל: 
כע האַלבּע קראַפט האָבּען DIN‏ בּעקוּמען אוֹיך זיינע אייגענע 
טייל:קינדער. אוּן אַז זיי האָבּען זיַך װיִדער צוּנוֹיפּגעגאָסען 
מיָט אַ פרעמדען קאַרליִק, וועלכער איָז איִנגאַנצען "PIE,‏ 
געװען פֿוּן דער דאָזיגער שמערצליכער A‏ האָט TI‏ די 
אוּמגליִקירוּשה שוֹין פערקלענערט גאָר MIR‏ אַ פערטעל. אוּן 
אַזוֹי ווייטער. איַן די נייע דוֹרוֹת איַז דאָס טראָפּען:קראַנקהײט 
דוּרךְ דער אוֹיפפּריַשוּנג DIR‏ געזוּנטען בּלוּט" אָלעמאָל געװאָ* 
רען אַלץ האָמעאָדאַטיִשער, גלייך m‏ אַ טראָפּען קאָניאַק, צוּ 
װעלכען דוּ מיַשסט אַזוֹי לאַנג צוּ אַ װעלט:ים ריין װאַסער, 
73 עס פּערשװיַנדט ענדליך זיין גאַנצע װיָרקוּנג. נאַטיָרליַך 
האָבּען זיַך געקאָנט טרעפען שלימ'מזל'ען. אַ יוֹרש פוּן אַ צאָן= 
װײיטאָג:פאַמיַליע האָט צוּפעליַג געקאָנט אָנטרעפען אוֹיף אַ 
פּרעמדען צאָן:װייטאָג:קאַנדיַדאַט פוּן אַנ'אַנדער פֿאַמיָליע. אָבּער 
דאָס TOR‏ דאָך געוען IR‏ אוּמװאַרשײנליַך, אוּמפערגלײכליַך 
אוּמװאַרשײנליַכער, 91 בּיי בּריִדער PD‏ איין פאַמיַליע! 

דער משל DIA‏ צאָן:ווייטאָג אֹיָז נוּר אַ נעגאַטיוער. N‏ 
פיל פּאָזיִטיָװוען פּאָרטשריָט האָט אבּער געגעבּען אַזא צוּנוֹים= 
גיסוּנג 735 ד; ערפאַרוּנגען פֿון פּערשיִדענע פֿאַמיָליעס, אַזאַ 
צוּנוֹיפמיִשוּנג פוּן PD WII IT‏ זייער גאַנצער פַיַלְזֵי? 
טיָגקײט! אוּן דאס, װאָס דער פֿעסט:בּעשטיִמטער כֿאַראַקטער 
פוּן יעדען יחיד האָט געקאָנט אוֹיפֿין גרוּנד פוּן דער ניער 
ריִנג:העלפֿט זיַך אוֹיפסנײ אוֹיפפריִשען, װערען בּעװעגליִכֿער, 


= 19 - 


רוּמפּעלשטילצלען בּכלל, אַז אַלע אַנדערע ציַלען פוּן דער 8 
זאַמענגיסוּנג האָבּען DIR IND TI‏ געמוּזט גאָר אָבּטראָגען. 

אוּנזערע קאַרליִקלעך האָבּען פוּן אָנהוֹיבּ אָן, m‏ כ'האָבּ 
927 געזאָגט, געלעבּט I‏ פּרוּשים. זיי האָט ניִשט געאַרט, צִי 
זענען די אַרוּמיַגע פרעמדע אָדער בּריִדער, DEIN‏ אָבּער זיַנט 
97 צוּזאַמענגיסוּנג איִז געװאָרען--װיינ;גסטענס פאַר די צוּ קליי: 
נע-אַ לעבּענסיפּראַגע, האָט זיי דאָס לעבּען בּאַלד געגעבּען צוּ 
פֿערשטײן, אַז TINO‏ פּערהאַן אַנ'אונטערשײיד צװיִשען עענגצ 
קרוֹבים אוּן פרעמדע. 

איִן אַלגעמײן פלעגען די Ya‏ קאַרליִקלעך Tr‏ גלייך 
פוּנאַנדערפּליַען פֿוּן דעם זעלבּען נעסט אוּן מער ניִשט אָנזען 
איינער דעם אַנדערן פאַר די אוֹיגען. אָבּער DT‏ דאָס צוּזאַ: 
מענגיַסען זַיִךְ DIR‏ אַרײן PR‏ דער מאָדע, האָט TI‏ דאָך, XI‏ 
טיָרליִך, גאַנץ DEN‏ געקאָנט טרעפען, אַז צויי בּריִדער האָבּען 
זיִך נאָכאַמאָל בּעגעגענט איִן קריִטיִשען מאָמענט FIR‏ זענען 77 
וויִדער צוּנוֹיפגעוואקסען. אוּן דאַן האָט אָנגעהוֹיבּען כּסדר קלאָר 
צוּ װערען, אַז אַזאַ. צוּזאַמענג;סען זיך אוּן צוּנוֹיפשמעלצונג 
פֿון די ריִנגען מיַט אַנ'אײגענעם בּרוּדער PR DA‏ אַ גאַנץ 
בּעשטיָמטען זיִן RIP‏ גיַנסטיגע שאַנסען, 7 דאָס צוּנוֹיפֿ. 
װאַקסען DA‏ אַ גאַנץ פרעמדען קאַרליִקעל, װאָס TIER‏ גראָד 
אונטערגעקוּמען TER‏ וועג, : 

שטעל 927 דאָס פאָר MIN‏ אַזאַ פּשוּט'ען בּיישפּיִל, לאָ: 
מיָר זאָגען אַזוֹי!; אַנ'אַלטער קאַרליִק, וועלכער איִז צוּגעטרע: 
טען צוּ דער זעלבּסט:שפּאַלטונג, האָט איָן זיין שיַקזאַל:ריַנג 
געהאַט DIR‏ ירוּשה פוּן זיינע אוּר:-עלטערן אַ שמערצליכע SIND‏ 
3339993 צוּ צאָן:ווייטאג. אַלע זיינע ,קיִנדערלעך", אַלס טיילען 
פוּן איִם, האָבּען, נאַטיָרליִך, אוֹיך פוּן DIN‏ בּעקוּמען די דאָזי: 
גע שלעכטע ניגוּנג צוּ צאָן-װײיטאָג. אוּן איִצט קוּמט פאָר בי 
97 דאָזיגע יונגע בּרוּאימלעך די צוּנוֹיפגיסוּנג. װאַקסט זיַך צוּ2 
נוֹיף אַ בּרוּדער DA‏ אַ בּרוּדער, קוּמט צאָן-ווייטאָג ET?‏ צוּ 
צאָן:ווייטאָג. דער פּריִנציִפּ, IN,‏ דער פאַמיִליע צוּ בּליײבּען", 
האָט PR‏ דעם פֿאַל אוֹיך געהייסען , בּלײיבּען TER‏ אַלע אומגל;* 


יי ,שידיי EU‏ - -ײ-ונץ WEB‏ — יי }.+}- ר אש" יז יי א .7 = uns‏ 
Va en‏ יט טי שער טי ער 
RT a 1 a FRE IR 2‏ צ "; 
a‏ 


יי דרי DAWIEWEE‏ 


Fur 
א‎ R . 

ae.‏ : יע אי וק 

N di Ar ר‎ 


דער ריַנג TI PR‏ געמוּוט אָבּשפּיַגלען, FM‏ ער האָט דאָך 
אוֹיף Pr‏ געטראָגען m‏ אַכּשׁוּף-שפּרוּך די גאַנצע געשיכטע 35 
דער פאַמיִליע. וועלכער פֿון די צװיי WI‏ זאָל 
אַװעקגעװאָרפען װערען, װען עס 790% זיך צוּזאַמען צויי 
קאַרליַקלעך, װאָס טראָגען אוֹיף TI‏ איַנגאַנצען פערשידענע 
ריַנגען? 
די פֿיַיִע ,נוּצליִכקייט* האָט ענטשידען PTR‏ קיין איינערּ 
זאָל איַנגאַנצען ניַשט געאָפּפערט וֹנרען. אָבּער אַזוֹי װיַ עס 
קאָן דאָך נוּר בּלייבּען איינער, זאָל פוּן יעדען איינעם אַװעק= 
געװאָרפען װערען אַ העלפֿט. אוּן PD‏ די NS‏ פערבּליבּענע 
העלפֿטען זאָל צוּזאַמענגעשטעלט װערען PR‏ נייער גאַנצער 
ריַנג פאַר דעם צוּזאַמענגעגאָסענעם בּעשעפעניַש. אוּן פוּן דִי 
NE‏ העלפטען װעט TI‏ זיַכער צוּריִק אוֹיפשטעלען דער IR‏ 
צער פריַערדיַגער צוֹיבּער:כתב, וייל עס האַנדעלט זיַך דאָך 
דאָ וועגען צװיי רוּמפּעלשט;ָלצעל:רינגען. MIR‏ אַזאַ אוֹפן װעט 
07 זיין די אוּמנוּצל;כע איִבּער'חזרוּנג. אוּן דאָס, װאָס ס'אין 
פאַראַן ,פּערשיִדענס", איִן די דאָזיגע NS‏ ריִנג:העלפטען, מוּן 
PR TI‏ דעם נײיעם איײנהײיטליַכען ריִנג TR‏ צוּזאַמענג;ַסען 
אַלס אַנ'אמת'ע ניע איינהייט. צוֹיבּער מוּז זיִך Da‏ צוֹיבּער 
צוּזאַמענגיָסען, ‚RM IR DNB‏ רוּמפּעלשטילצלעך, האָט 
קערכּער ניָט קערפּער צוּזאַמענגעגאָסען. 
אוּן די yon‏ פיְיֶע האָט שוֹין דאַן בּאַלד געמוּזט Won‏ 
דאָס, װאָס עס T2N‏ ערשט קלאָר געװאָרען נאָך דעם, װי ד;ָ 
רוּמפּעלשטילצלעך האָבּען 77 בּאמת גענוּמען אוֹיפפיֶרען לויט 
- דער מעטאָדע. 
עס װאָלט בּאמת געװען אַ קללה PD‏ גאָט, ווען ד; רוּמ= 
פּעלשט;לצעלעך װאָלטען איינעם פוּן די בּיידע ריִנגען איָנגאַנ. 
צען אַרויסועװאָרפּען! FM‏ גראד דיַ פֿעראײניגוּנג פֿוּן די 
אוּנגלײכהײיטען פוּן ME‏ אַזעלכע ריַנגען (װאָס NND‏ 
מעגליך געװאָרען בּיי דער נוּר װאָס פאָרגעשטעלטער צוּזְאַי 
| מענשמעלצונג פוּן בּיידע העלפטען) האָט געגעבּען אַזאַ נישט? 
פֿאָראוֹיסגעועענעם גֹלֹיִקיּאוֹצֵר פאַר דעם לעבּען פֿוּן אונזערע 


אי » *אך 3 א וי De, 3 > u‏ - 


7 


קאָן IT‏ אָבּער Da‏ אוֹפן ניִשט בּעװאָרענען ARD‏ געװיספ 
גאָר, גאָר פיינע אוּנטערשײידען. דאָ DIR‏ אַבּיִסעל דער גלאַנץ 
העלער, דאָרט IR‏ די שאַרפקײט גרעסער, דאָ האָט די PORN‏ 
שלעכט DAWN‏ געטוּן אוּן ס'איִז אוֹיפגעשפּרוּנגען אַ בּערגעלע. 
RD‏ אַזעלכע פיינע אוּנטערשיידען TR‏ מען דאָך בּיי דער 
שפּאַלטוּנג פוּן די ריִנגען אוֹיך זיִכֿער DW‏ בּעװאָרענט. DER‏ 
נעם נאָך אַזעלכע צוויי בּרוּאימ'לעך, וועלכע זענען געקוּמען 
מיָט זייערע ריַנגען פוּן צװיי פּערשיַדענע שפּאַלטוּנגען. NT‏ 
קאָן מען זיִכֿער זאָגען, אַז די ריַנגען זענען בּכלל צװיַשען 
7 אַבּיִסעל פֿערש;ִדען. זײיער אַלגעמײנע געשטאַלט TR‏ זי 
כֿעַר די זעלבּע. דערפאַר געהערען דאָך ענדליַך די דאָזיַגע 
אַלע בּרוּאימלעך צוּ דעם אמת'ן פאָלק ,רוּמפּעלשטילצלעך". PR‏ 
כֿאַראַקטער, אָדער לאָמיֶר זאָגען איִן דער פאָראוֹיס:בּעשטיָמטער 
בּיִלדוּנגספאָרם פוּן דער נאָז אָדער פוּן דער DIRT‏ (כּדי IR‏ 
מענשל;ך 38 פּערגלײיכֿען) זענען צװיִשען TI‏ אַלע רוּמפּעל: 
שטילצלעך זיַכער איִנגאַנצען גלייך. דאָס TR‏ דאָך בּיי אוּנז 
מענשען אוֹיך פּונקט IR‏ אָבּער FIR‏ דערזעלבּער צייט קאָנסטוּ 
דיַר פאָרשטעלען בּיי פיל פוּן זיי, וועלכע האָבּען געשטאַמט 
פוּן גאַנץ ווייטע טײל:דוֹרוֹת, גאַנץ פּערשיַדענע פֿאַמיִליען: 
געגענזאַצען, פּוּנקט Mm‏ בּיי אוּנז. IT‏ קאָנסט דיָר די ענט. 
שטעאוּנג פֿון די דאָזיַגֶע געגענזאַצען ערקלערען MIR‏ פערשי= 
דענע װעגען. דיַ ערשטע קאַרליַקלעך גאָר PR‏ אָנהוֹיבּ האָבּען 
געקאָנט זיין צװיַשען זיַך אַבּיִסעל פּערשיַדען, אוּן דאָך האָט 
שוֹין געקאָנט אַזוֹי אַװעק וייטער TR‏ אַלע פּצַראַלעלע פאַ- 
מיַליען:שטאַמען. אוּן עס האָבּען געקאָנט זיין סיבּוֹת צוּם פער= 
7970 װ ערען TR‏ דעם פּערשיִדענעם לעבּענס:גוֹרל, װאָס TR‏ 
אַוֹיסגעפּאַלען די איינצעלנע פּאַראַלעלע פאַמיליעןשטאַמען פוּן 
די בּרוּאיִמלעך. געװיָסע געשעהעניִשען IR‏ לעבּען פוּן דער 
אָדער יענער פֿאַמיִליע, גליִקליִכע אָדער אוּמגליִקליכֿע, האָבּען 
געקאָנט נאָך זיִך בּרענגען געװיַסע פעסטע פאָלגען, גליִקליִכע 
אָדער אוּמגליִקליִכע. 

אוּן דאָס אַלץ, m‏ סזאָל ניִשט האָבּען געקוּמען, האָט 


- 16 = 


TR‏ האָט שפּעטער בַּיי ‏ דער טילונג געדאַרפט אַװעקגעבּען 
יעדען אָפּגעשפּאָלטענעם קאַרליקעל אַ טייל פוּן זיין אינװענטאַר, 
האָבּען לויט דער אַלטער שפּאַלטוּנגס-מעטאָדע. די דאָזיגע PIE‏ 
פערשידענע רינגען זיך אויך געדאַרפט צוּ שפּאַלטן, IR‏ יע. 
דער טייל:קאַרליקעל האָט אַזױ אַרוּם געדאַרפט בּעקוּמען שוין 
צוּ צװיי רינגען. אוּן TR‏ צװײ אַזעלכע טײיל:קאַרליקלעך האָבּען 
זיך װידער צוּזאַמענגעגאָסען, האָט דער ניער צוּזאַמענגעגאָסע. 
נער קאַרליק געדאַרפט בּעקוּמען שוין גאַנצע פיר רינגען. PR‏ 
אַזױי װאָלט עס געגאַנגען אַלץ װײטער אוּן װײטער. אין אַ 
פּאָר דורות אַרוּם װאָלטען זיך די קאַרליקלעך שוין געמוּזט 
אַרוּמשלעפּען מיט גאַנצע בּערג רינגען. דערבּײי PR‏ דאָך דער 
גרעסטער טײל פוּן די צײכענס געװען MR‏ אַלע רינגען 
דער זעלבּער; אַזױ אַרוּם װאָלט זיך בּעקוּמען אין צװײפאַכיגען 
זין אַנ + מ::צליכער בּאַלאַסט. 

דעריבּער האָט די פייע /נוּצליכקייט" ענטשידען פּשוּט, 
אַז בּיי דער צוּזאַמענגיסוּנג מוּן יעדער מאָל אַ טײל פוּן דעם 
פאַמיליען:אוצר אַװעקגעװאָרפען װערען, אוּן דאַן װאָלט דאָך 
צוּם פּשוּט'סטען געװען צוּ דעקרעטירען! PR‏ מאָמענט פוּן דער 
צוּזאַמענגיסוּנג מוּן איינער פוּן די בּיידע רינגען אַלס איבּע. 
ריגער אַרױסגעװאָרפען. װערען, ענטשטײט אָבּער די פראַגע: 
װעלכער ID‏ די צװײז אוּן די דאָזיגע פראַגע ענטשטײט N‏ 
דער דערפאַר, װאָס די צװיי רינגען, װעלכע שטאַמען דאָך 
פוּן צװײ פערשידענע אינדיװידוּאוּמס, זענען, נישט קוּקענדיג 
AIR‏ זייער גרויסער ענליכקייט, פאַקטיש נישט TAN‏ אינגאַנ" 
צען די זעלבּע. 

אמת, װען צװיי קאַרליקלעך, װעלכע זענען ערשט דוּרך 
דער שפּאַלטוּנג ,געבּוירען* געװאָרען, זאָלען זיך בּאַלד דערויף 
װוידער צוּזאַמענגיסען, װאָלט מען געקענט רעכענען, אַן זײערע 
רינגען זענען געװען אַזױ גוּט װי די זעלבּע. אָבּער אפילוּ 
שוין אין דעם SRD‏ זאָגען מיר גאַנץ פאָרזיכטיג: PR,‏ גוּט 
N‏ דו האָסט געזען פרישע גאָלד-שטיקלעך פוּן דער דרוּקי 
מאַשין. זיי דאַופען זין צװישען זיך אַבּסאָלוּט ענליך. מצן 


= 


/ טאטש‎ 4 
I 


פּעלטע קראַפּט. איצט, IR‏ דער נײער קערפּער װעט דערגרי. 
כען די פוּלע גרויס, װעט זיך װידער אָנהױבּען דער שפּיל, 
בּאַלד קוּמט טאַקע די דאָזיגע גרויס, אוּן דאַן הױבּט זיך N‏ 
דער אָן; דאָס צוּרייסען זיך, ORT‏ קינדער האָבּען, די פּרוכפּע. 
רוּנג פוּן דעם קאַרליק:פאָלק IR‏ אַנ'אויפהער, הוראַ! 

NT‏ האָט געמוּזט זין עפּעס אַ ספּעציעלע אײגענשאַפט 
פוּן די קאַרליקלעך, װאָס האָט מעגליך געמאַכט אַזאַ סאַלטאָ 
מאָרטאַלע פוּן לעבּען צוּ לעבּען. אָבּער צי טראָגסטו נישט אַרי 
בּער, דוּ אַלס מענש, שפּראָצענדיגע צװייגלעך פוּן TR‏ געװיקס 
אויף דעם אַנדערען אוּן לאָזט זי דאָרט נישט לעבּעדיג צו. 
זאַמענװאַקסען! צי גיסט דיר נישט אַריבּער דער דאָקטאָר בּײ 
דער אַזױ גערוּפענער טראַטפוּזיע לעבּעדיג בּלוּט N PD‏ 
פרעמדען מענשען אין דינע אָדערען! אָדער צי װערט PT‏ 
נישט PR‏ דער מעדיצינישער פּראַקטיק פוּן דער ד ערמאָ. 
פּלאַסטיק פּשוּט אַרײנגעזעצט אַ לעבּעדיג שטיק הויט, כּדי 
1% פערדעקען אַ אַנ'ענטבּלױזטע װאונד: פאַרװאָס זאָלסטוּ עס 
נישט קאָנען פאָרשטעלען אויך אין קאַרליק:לאַנד! 

אַז די IST‏ האָט זיך אַזױ בּיי ענליכע געלעגענהיטען 
נאָכאַמאַל אוּן נאָכאַמאָל איבּערגע חזר'ט, האָט זי זיך בּיסלעכ: 
ויז פּערשפּרײט אַלס טראַדיציע בּיי אַלע קאַרליקעס, װעלכע 
האָבּען געהאַט AIR‏ צוּ פיל-טיילונג, אוּן די צוּזאַמענגיסוּנג 
אין פאֵל פוּן אייגענער שװאַכקײט איז בּיי זיי געװאָרען פּונקט 
אַזאַ פעסטע געואוינהייט, װי דאָס קינדער האָבּען. נוּר איינס 
האָט מען PT‏ דערצוּ נאָך אויסגעלערענט, אוּן דאָס אין אַלענ: 
פאַלס געװען IT‏ ויכטיג, 

דוּ האָסט PT‏ שוין זיכער אַליין געשטעלט די פּראַגע, 
װאָס איז בּיי דער דאָזיגער צוּזאַמענגיסוינג געװאָרען מיט בּיידע 
צויבּער-רינגען! צי זענען זײ, אַזױי װי זיי זענען געװען, 
געבּליבּען DIN‏ איגענטוּם פוּן דעם ניעם צוּזאַמענגעגאָסענעם 
קאַרליקעל! PR‏ אָנהױבּ PR‏ טאַקי אַזױ געװען אָבּער דאָס 
האָט געקאָנט בּרענגען צוּ גרויסע אונבּעקװעמליכקײטען. אַז 
יעדער ניי קאַרליקעל האָט שוין געהאַט אויף זיך צװי רינגען 


= 16== 


ניִשט געקאָנט בּריינגען 7 נוֹיטיַגע גיִכע en‏ אוּן מיט 
אַמאָל איַן דעם דאָזיָגען בּריַלּענדיַגען לייבּעלע ענטקגענגעקומען 
אַ צווייט בּעשעפעניַש פוּן זיין גלייכען, אוֹיךְ אַזאַ נעבּעכדיַגע 
שװאַכֿע בּריאה. דער צווייטער חברה?מאַן PR PIR DR‏ דער 
זעלבּער לאָגע, 21 אוּנזער פריינד, ער טרוֹימט PIR‏ װעגען אַ 
הוֹיפּט:בּיַסען, װאָס זאָל DD‏ אינמאָל ארינבּרענגען אַ בּרכה 
TR‏ זיינע קוּרץ:געװאַקסענע פֿיס, אָבּער ער געפּיַנט ניִשט 
אַזעלכעס. בּיידע קוּקען IR‏ אָן IR‏ דעם אַנדערען PR‏ 
טראַכֿטען זיִך: אָט דאָס װאָלט דאָך געװען פאַר מיָר אַ גוּטער 
79092„ אוּן אָט- דוּ זעסט IM‏ רוּקען 77 צוּ איינער צוּם 
אַנדערען, כֿאַפּען זיִך אַרוּם. דוּ טראַכטסט זיך, איינער DIN‏ 
דאָך זיין שטאַרקער, װעט דעם אַנדערען דער'הרג'ענען אוּן 
אוֹיפפרעסען, -- אָט N‏ קאַניִבּאַל, פלייש PD‏ אַ קְרוֹב--אַ קאַרליַק 
זאל פֿאַר DIN‏ זיין דער לעצטער שטאַרקסטער עֶליִקסיָר, װאָס 
קאָן DR DIN‏ אַמאָל העלפען. 

אָכּער װאָס געשעט? בּיי די דאָזיַגֶע קאַרליִקעס זענען, 
ווייזט אוֹיס, פאַרהאַן עפּעס משוּגע'נע מידוֹת. בּיידע האָבּען 
זיִך פעסט אַרוּמגענוּמען; אָבּער IM‏ זיי דריִקען IR PT‏ איינער 
דעם אַנדערען איִן די אֶועמס, לוֹיכט זיי, װייזט אוֹיס, דוּרך 
גאָר אַ נייער געדאַנק. צוּ װאָס הרג'ענען! 28 זענען זיי דען 
נ;יִשט פלייש פוּן גליײיכען פלייש אוּן בּלוּט פוּן זעלבּען בּלוּטּ 
פּאַרװאָס זאָלען זיי ניַשט אַרײן איינער PR‏ דעם אַנדערען אוּן 
צוּזאַמען בּלײיבּען לעבּען}; שטאַרקער אוּן שטאַרקער דריַקען זי 
PR‏ צוּזאַמען. אוּן מיָט אַמאָל--בּיידע קערפּערלעך פּלאַצען, 
דער לעבּענסזאַכּט פוּן בּיידע Ping Tr Don‏ נאָך PR‏ 
פרעס... אוּן בּיידע זענען איינס געװאָרען. אַ גרוֹיסער תּענוּג 
נעמט זיי דורך: דער תּענוּג פוּן דער בּעגערטער אָנזעטיַגוּנג, 
I‏ האָבּען זיָך בּאמת אוֹיפגעפֿרעסען, 977m‏ צװיי לײבּען, אוּן 
אפֿילוּ די עקען ניִשט איַבּערגעלאָזען, אָבּער קיינער פוּן זי 
DRAN‏ דערבּיי ניַשט געפּילט קיין טוֹיט=-שמאַרץ, איין לעבּען 
האָט IT‏ איַנגאַנצען צוּזאַמענגעגאָסען מיַט דעם אַנדערן. PR‏ 
PR‏ דעם ניעם דאָפעלטיקערפּער פּוּלס;ָרט DER‏ אַ נייג דאָ* 


TE = 


די מאָס געבּראַכט נאָך מער שאָדען װי די פוילקײיט. די אַני 
דערע קאַרליקעס, װעלכע זענען זיך אַ לאַנגע צייט רוהיג געַ* 
זעסען איבּער זײיערע טעפּ מיט פלייש פוּן מצרים, האָבּען ע די 
ליך, װען זײ זענען צוּגעטרעטען צוּ דעם ,קינדער:האָבּען", 
זיך גענוּמען דערצוּ מיט אַזאַ ענערגיע, אַז זי האָבּען זיך מיט 
איינמאָל צוּהאַקט נישט אויף צװײ, נוּר אויף פיר, אויף אַכט, 
אפִילוּ אויף צװעלף IR‏ נאָך מער יוּנגע רוּמפּעלשטילצעלעך, 
אין דעם פאַל TR‏ אַפילוּ אַרײנגעקומען אַבּרכה אין דער צאָל 
קינדער, אָבּער אין דער זעלבּער צייט זענען דאָס געװען אַזעלכע 
שװאַכע װערעמלעך אוּן פּיצינקע קאַרליקלעך, אַן אפילוּ דער 
פעטסטער פליש:טאָפּ האָס זי שוין נישט געקענט אויפהױיבּען 
773 װעלכער ס'איז אָנשטענדיגער גרויס, אוּן דערצו נאָך האָט 
די דאָזיגע פּיצינקע חברה אויך נישט געװאָלט זיך אָבּזאָגען 
ID‏ קינדער האָבּען; שוין צוּפיל דורות פאַר זי האָבּען TI‏ 
אַזױ געפירט, אוּן USE‏ װי דער SPD‏ ,נוּצליכקייט" PR‏ עס 
געפעלען, האָט זי עס געלאָזען אויסקריצען אַלס געבּאָט PR‏ 
אַלע געזעץ-צייכענס פון די מאַגישע רינגען., די ליליפּוּטען 
האָבּען זיך דעריבּער גענוּמען שפּאַלטען, נישט דערגרייכענדיג 
די נאָרמאַלע גרויס; אוּן דאָס PR‏ שוין געװאָרען גאָר שלעכט. 
דערפון אין שוין אױיסגעװאַקסען די געפאַר, IS‏ דאָס גאַנצע 
פאָלק פוּן די רוּמפּעלשטילצעלעך זאָל אין איין שינעם טאָג, 
אין מיטען פון דעם בּעסטען װאױלטאָג, אויפפ'ן שויס pa‏ 
אַ לאַנד, װאָס פליסט מילך Jin‏ האָניג, אַלְץ מער אוּן מער 
אַראָבּװאַקסען אוּן דאַן בּאמת שטאַרבּען פאַר אויסצערונג בּים 
געדעקטען טיש. PN‏ דער פּיצינקער װאוּקס אוּן די שװאַכקײט 
האָט MO INT‏ 93 סוף געדאַרפט מאַכען אוּנמעגליך אויסצופיי 
רען דעם געבּאָט פונ'ם רינג. װאָס זאָל דאָ זיןז 

אוּן מיט אַמאָל--אַ לוסטיגער אויסװעג, 

עס איז זיך געװען אַזאַ אָרעם שװאַך קאַרליקעל, װאָס 
האָט שוין DT‏ אַ געװיסער צייט געמאַכט פערצװייפעלטע אָני 
שטרענגונגען אַבּיסעל אױסצוּװאַקסען, ‏ עס DET‏ געזוכט PR‏ 
געזוּכט און געגעסען און געגעסען, אָבּער קיין שום בּיסען האָט 


װי ס'זאָל נישט זין, אַזױ TR‏ געװען, אוּן דאָס פאָלק 
פון די קאַרליקעס איז געװאַקסען װי דאָס זאַמד פוּן ים. ערשט 
אין אַ צייט אַרוּם האָבּען זיך אַרױסגעװיזען געװיסע אונבּע* 
קווצמליכקייטען, װעלכע האָבּען געקאָנט שפּעטער װערען גע* 
פערליך. געװען PR‏ עס אַזױ. 

אַז אַקאַרליק האָט זיך צוּריסען אויף דער העלפט, PR‏ 
TR‏ אָנהױבּ געװען אַ הויפּט-בּעדינג אַז בּיידע שטיקער זאָלען 
האָבּען פּונקט די זעלבּע גרויס. װײל נוּר דאַן האָבּען די בּײיי 
דע צוּשפּאָלטענע העלפטען געהאַט גענוג כֹּח, אין אַ קוּרצער 
וילע אַרוּם צוּריק אױפצוּװאַקסען בין צוּ דער פריערדיגער 
גרויס. שפּעטער האָט זיך אָבּער אָנגעהױבּען צוּ טרעפען, IS‏ 
טייל קאַרליקלעך האָבּען זיך גענוּמען צוּ דער זאַך גאַנץ לייכט. 
זיניג אוּן אָן דער נויטיגער פּינקטליכקײט. עס האָט געקאָנט 
זיין, אַז טייל האָבּען געפּרוּבט זיך צוּרייסען, נאָך נישט האָ. 
בּענדיג זיך גענוּג אָנגעגעסען, אַנדערע װידער האָבּען זיך 
גענימען דערצוּ ערשט דאַן, װען זי האָבּען שוין געהאַט צוּפיל 
איבּערגעגעסען: װי סזאָל נישט זיין. עס האָט זיך אָנגעהױיבּען 
מאַכען אַזױ, אַז טײל האָבּען בּיים צוּרייסען זיך אָנגעװענדעט 
צוּ װײניג קראַפט אוּן אַנדערע צוּפיל. טייל קאַרליקעס האָבּען 
זיך צוּריסען אַזױ פויל, אַן TR‏ שטיק האָט בּעקוּמען אַנ ערך 
פוּן דריי פערטעל פוּן אַלטען קערפּער אוּן ORT‏ צװײטע נוּר 
TR‏ פערטעל. שוין אין דעם פאַל האָט דאָס צװײטע שטיק 
געמוּזט אוּנטערהינקען אין דער ענטװיקלונג, נישט קוּקענדיג 
דערויף, װאָס ס'האָט מיטבּעקוּמען אַ גאַנצען רינג. נאַטירליך, 
דעם רינג האָבּען די צוּריסענע קאַרליקלעך Tram‏ בּעקוּמען, 
אָבּער די כאַראַקטערענערגיע אוּן די קלוּגע אָנװײזינגען PD‏ 
די עלטערען האָבּען דאָך נישט געקאָנט אַרויסהעלפען פון דער 
דאָזיגער פּלוצלינגער אָבּצערוּנג. דאָס שװאַכע קאַרליקעל האָט 
געמוּזט דוּרכמאַכען אַנ'אוּנגעהױער שטאַרקע , שפּײיזיקוּראַציע", 
כּדי זיך װידער אָנצוּעסען בּין צוּ דער פריערדיגער גרויס. 

אָבּער דער דאָזיגער ARD‏ אין נאָך נישט געװען דער 
ערגסטער, װי גאַנץ Dog‏ אין לעבּען, האָט דאָס איבּערכאַפּען 


= 11 - 


קאַרליק-װעלט גערעכענט פאַר נישט אָנשטענדיג: ריס, האָט ער 
זיך PR‏ מיטען אליין איבּערגעהאַקט אוּן געבּליבּען ליגען pa‏ 
צװײ העלפט. 

אָבּער מאָדנע: דאָס אין גאָרנישט געװען אַזױי, װי װען 
מען װאָלט איינעם פוּן TR‏ איבּערגעהאַקט אויף דער העלפט 
מיט אַ האַקמעסער,. יעדער העלפט PR‏ געבּליבּען פאַר זיך 
לעבּעדיג, אוּן PR‏ אַ קוּרצע PN‏ אַרוּם, נאָכדעם, װי זי האָט 
אַרײנגעהאַקט אַפּאָר גוּטע מאָלצײטען אוּן גענוּמען שנעל צוּ" 
װאַקסען, אין שוין IND‏ אוּנזן אױיסגעװאַקסען אַ נײער קאַרליק, 
װעלכער PR‏ פּונקט אַזױ גרויס געװען, װי דער פריעריגער 
נישט צוּריסענער רוּמפּעלשטילץ. אוּן דאָס (שטעלט זיך פאָר) 
האָט די חברה גערוּפען קינדער האָבּען 

נוּר איינס האָבּען זײ בּיי דעם דאָזיגן בּעקװעמען אַקְט 
שטרענג אָבּגעהיט, אוּן דאָס האָט די גוּטע פיע ,נוּצליכקיט* 
בַּיי זיי אַבּסאָלוּט דוּרכגעפירט. יעדע פוּן די בּיידע העלפטען 
האָט מיטבּעקוּמען אַ גאַנצען פאָטעררינג. װי אַזױי איז דאָס 
מעגליך געװען! דערצוּ האָבּען די דאָזיגע צויבּע:רינגען גע* 
האַט אַ גליקליכע אײגענשאַפט. יעדער רינג איז אייגענטליך 
תּמיד בּעשטאַנען פוּן פיל רייפען, װעלכע זענען געזעסען X‏ 
נע PR‏ דער אַנדערער, אוּן יעדע פוּן די דאָזיגע רייפען האָט. 
אויף PT‏ געהאַט אַנ'אָבּדרוּק פוּן די צויבּער:צייכענס, װעלכע 
זענען געװען אויפן רינג. פאַר דער שפּאַלטוּנג האָט PT‏ דער 
גאַנצער רינג פוּנאַנדערגעטײלט MIR‏ צװײי אָדער מער רייפען 
אוּן יעדע פוּן זי האָט מיטבּעקוּמען דעם גאַנצען צױבּער, 
וועלכער PR‏ געװען בּעהאַלטען אין די אויסגעקריצטע צייכענס. 
די מאַסע פוּן דער MI‏ האָט דאָך דאָ זיכער קײן ראָ* נישט 
נישט געשפּילט; אפשר האָבּען די צוּשפּאָלטענע קאַרליקלעך-- 
שפּעטער געדאַרפט TOR‏ דיקער מאַכען די דינע רינגען, 
װועלכע זי האָבּען בּעקוּמען, אָדער אפשר PR‏ טאַקע געװען 
געװאוּנשען. די רינגען אַלעמאָל לײכטער צוּ מאַכען, דאָס 
הײסט די פאַמיליען-כראָניק. אַזױ צוּ זאָגען, צוּ פירען אויף 
אַלץ אַ דינערען פּאַפּיר, 


== 10 -- 


אויך דאָס, װאָס די קינדער האָבּען צוּזאַמען מיט דעם רינג 
בּעקוּמען אַ פעסטען פאָרויס:בּעשטימטען כאַראַקטער, האָט זיך 
אָפּט אַרױסגעװיזען אַלס שטערונג פאַר זײער בּעװעגליכקיט, 
IND‏ זײער צוּפּאַסוּנגס:פעהיגקײט צוּ גאַנץ נייע פאָדערוּנגען 
פוּן זײער אייגענעם לעבּען. אָבּער דאָך האָט דער נוצען פוּן 
די רינגען זיכער איבּערגעװאויגען די דאָזיגע אונבּעקוװעמליכ: 
קייטען, װײל אַנדערש,װאָלט דאָך די פּערבּאָרגענע שיקזאַל.פייע, 
װעלכע האָט אוּנבּעמערקט פוּן די פריסטע צייטען IN‏ כּסדר 
געפירט אירע קאַרליקלעך PR‏ דער ריכטוּנג פוּן דעם ,נוּצליכ. 
סטען*, אינגאַנצען "IT‏ נישט געגעבּען די מאַגישע רינגען. 

דאָס מערקווירדיגסטע בּיי אונזערע קלינע בּרוּאימלעך 
איז אָבּער גאָר געװען דאָס כּאָלגענזע עס PR‏ בּיי זי נישט 
געװען קיין ,ער" אוּן קיין ,זי". הגם Wr‏ קערפּערליכער PR‏ 
גײיסטיגער כאַראַקטער האָט שוין אַרױיסגעװיזען קליײינע פּערי 
זענליכע פערשידענהייטען, זענען זיי דאָך אין געשלעכטליכען 
פּונקט אַלע געװען PR‏ עצם אינגאַנצען גלייך; מען האָט בּײ 
זײ נישט געזען קיין שוּם פוּן די אוּנטערשײדען, װעלכּע לאָזען 
אונז פעסטשטעלען דעם גרויסען געגענזאַץ צװישען אַנ', ער" 
אוּן אַ ,זי*. אוּן קינדער האָבּען זיי געבּוירען אויף אַ משונה. 
װילדען אופן. 

דוּ האָסט געלעזען דאָס מעשה'לע װעגען דעם בּייזען 
קאַרליק רוּמפעלשטילצכען, װעלכער האָט אין פערצװייפלונג 
זיך אָנגעכאַפּט מיט איין האַנט בּיי דעם שפּיץ בּאָרד און מיט 
דער אַנדערצר בּיי דעם גראָבּען פינגער פוּן DID‏ און מיט איין 
ריס זיך אַלײן צוּריסצן אויף NE‏ שטיק?! נוּ, זענען אונזערע 
קאַרליקעס אַלע אייגענטליך געװען אַזעלכע רוּמפעלשטילצ, 
לעך. נישט מער, װאָס זי האָבּען דאָס נישט געטון פוּן 
עגמת:נפש אוּן פונ'ם װילען זיך אַלײן אוּמצוּבּרענגען. MI‏ זײ 
האָבּען זיך פוּן דעם אַלײן:צורייסען זיך געמאַכט אַ פרייליכען 
ספּאָרט, װעלכער האָט גאָרנישט געהאַט קײין שוּם טראַגישע 
פאָלגען. האָט זיך אינער פוּן I‏ אַזױי קיילעכיג אָנגעפרעסען 
אוּן דערגרײיכט אַ װאוּקס, װעלכע האָט זיך שוין PR‏ דער 


= 9 -- 


AN 


"I‏ האָבּען זיך געלעבּט יעדער פאַר זיך אַלס אָבּגעזוּג. 
דערטער פּרוּש; "IT‏ האָבּען געפרעסען אוּן געפרעסען, װיפיל 
זײער האַרץ האָט געגלוסט, אוּן האָבּען זיך געלאָזען אויפּ. 
װאַקסען גאַנץ קיילעכיגע בּייכלעך, 

עס זענען נאָך דעמאָלט קײן שוּלן נישט געװען, װאוּ 
זײ זאָלען בּעקוּמען אַ געזעלשאַפטליכע ערציאוּנג. אָבּער יעדער 
קאַרליקל האָט פוּן געבּוירען אָן געהאַט MIR‏ זיך אַ װאוּנדער. 
ליכען רינג, MR‏ װעלכע עס זענען געװען אויסגעקריצט 
צױיבּער-צייכענס. די דאָזיגע צײכענס האָבּען אין אַ געװיסען 
זין פּאָרגעשט.לט זײער פאַמיליעןכראָניק אוּן זײער גאַנצען 
וייטערדיגען גורל אין דער פאָרם פוּן אַ פעסטען לעבּענס:סדר, 
עס זענען דאָרט געװען אַלע ערפאַרונגען פוּן זייער ‚pm‏ אַלץ 
DEN‏ ס'האָט זיך אין דעם שװערען לעבּענס:קאַמף פון אַ לאַני 
גער קייט פוּן דורות אַרויסגעװיזען אַלס דאָס נוּצליכסטע. װען 
דאָס לעבּען האָט אַרוּם זי געברויזט, PR‏ דער דאָזיגער קלוּ' 
גער ספר.זכרונות פאַר זיי געװען דער קוּרצער סך-הנּל פון 
די לעבּענס-ערפאַרוּנגען פוּן זײערע אורעלטערען, זײער פאָ. 
טערליכע בַּרכה אין עס געװען, װעלכע האָט זי געלערנט Pr‏ 
די װיכטיגסטע פאַלען גײן MIR‏ דעם בּעסטען װעג, ניסט 
דאַרפענדיג פריהער אַלײן אַלע גוּטע אוּן שלעכטע װעגען דורכ. 
צוּפּרוּבען. אָבּער אויך זײיער גאַנצע קראַפט, זײיער געזונטקײיט 
איז אין די דאָזיגע צייבּער-צײכענס געלעגען בּעהאַיטען, ey‏ 
ער גאַנצע אויפפירונג, װי זי האָט געדאַרפט אין פערשידענע 
פאַלען זיין. מיט אין װאָרט, אין די דאָזיגע צײכענס אין 
אויך געגעבּען געװאָרען זײיער גאַנצער כאַראַקטער, דער פּערי 
זענליכער כאַראַקטער פוּן יעדען בּעזונדער, 

נאַטירליך, האָט אין KIN‏ פעסטען לעבּענס:רינג געקאָנט 
גיין בּעהאַלטען נישט נוּר אַלע מעגליכע פערלייכטערונגען PR‏ 
לעבּן, נור אויך אַ געװיסע געפאַר. זענען די עלטערען אַמאָל 
זעשטרויכעלט געװאָרען אין לעבּען, זענען זי אַרײנגעפאַלען 
TR‏ אַ קרענק אָדער אין אַנ'אַנדער אומגליק, האָבּען I‏ דאָס 
בּאַלד איבּערגעגעבּען צוזאַמען מיט דעם רינג די קינדער, IR‏ 


2..אַזוי, אַז נאַטוּר PR‏ האַס אין 19279 
האָט גאָטפוּן זיך אַלס בֹּלוּם געבּוֹירען". 
(פוּן לענאָאוּ'ס. פאַאוּסט). 

מעשה'לע. עס איז געװען אַ מאָל אַ ליבּער גרויסער שטערן 
אין דער װעלט. די אַסטראָנאָמען פוּן אַ שכנוּת דיגען 
װעלט-שטערן האָבּען אים בּעטראַכט שוין DT‏ לאַנגע, לאַנגע 
צייטען. זי האָבּען אים נישט גערעכנט פאַר קין זעלבּשטענ- 
דיגען שטערן, נוּר פאַר אַ פּלאַנעטע פוּן אַ גרעסערן סיסטעם, 
עם איז בּיי זי געװען אַנ'אַלטע, אַלטע מסורה, אַז דער שטערן 
איז אַמאָל בּלוּט-רויט געװען. אוּן אַן מען האָט געקאָנט מיט 
דער הילף פוּן דעם ספעקטראַל-אַנאַלין בּעװײיזען, אַז ער 
שטראַלט DIS‏ פוּן זיך אייג"ן ליכט. אָבּער דאָס האָט געמוּזט 
זיין שוין זײיער לאַנג,. דאָס שװאַכע ליכט, װעלכעס מען האָט 
איצט בּיי אים געזען. PR‏ זיכער געװען נוּר אַנ'אָבּשײן פוּן 
אַ נאָנטן אוּן פיל גרעסערען ליכטיגען שטערן, DIR‏ װעלכען 
אוּנזער קלענערער שטערן האָט זיך געדרײיט אוּן געמאַכט 
אַ גאַנצען קרייז פּוונקט אין משך פון אַ יאָר צײט, . 
אוּן MIR‏ דע! דאָזיגען שטערן האָט PT‏ מיט אַ מאָל 
בּעװויזען אַ געװימעל פוּן לעבּעדיגע קליינע קאַול קעס. 
קיינער האָט נישט געװאוּסט פוּן װאַנען זײ האָבּען זיך 
גענוּמען. צי זענען זי אַמאָל פוּן 799192 הימעל אַראָבּגעפאַלען, 
װי פערשטאַרטע מוּמיעס, PR‏ װעלכע דאָס לעבּען אין װי אין 
אַ היפּנאָטישען שלאָף געװען בּעהאַלטען! אָדער צי זענען 
אייניגע פוּן די שפּיציגע, האַרט-קאַנטיגע בּאַרג:קריסטאַלען פוּן 
זײער געגענד מיט אַמאָל PN‏ אוּן בּעװעגליך געװאָרען און 
האָבּען זיך פערװאַנדעלט אין אַזעלכע קאַרליקלעך מיט aD‏ 
ציגע היטעלעך! דאָס DRM‏ קײנער נישט געװאוּסט; מען האָט 
מיט אַמאָל דערזען, אַז זײ זענען דאָ. : 


Be, 


: SR לע‎ 


Ps 


Pe AR 1 
E32 ER, VER יע וט‎ 

2 טייטעג רש ייג יט 

4 ra Pr 


,אָט מיַר האָבּען זיִך בצּעװיזצן, 

װײסען m ‚von‏ ס'איִז געשעתן. 

פֿרעגט ניַשט, nm‏ אַזוֹי געקוּמען, 

װײל מיַר זענען דאָך Pie‏ דאָ! 

פֿאַר דעם לעבּענס פרײען װיַמלען 

טוֹיג דאָך, װײסטוּ, יעדער אָרטן 

װײזט Ir‏ װאוּ אַ פֿעלזען-שפּעלטעל, 

TR‏ שוֹין דאָרט אַ קאַרליק דאָ. 

קאַרליַק .. ער* PR‏ קאַרליִק .זיַ* -- 

האָסטו Pin‏ אַ לִיִבּע-פּאָר. 

כּ'יװײס ‚Don‏ צי אַזוֹי איִז טאַקצ, 

איִן גן=צדן אוֹיךְ געװען. 

אָנּצר זעה, m‏ גוּט אַזוֹי איז, 

אין 2719 דאַנקבּאַר אוּנזער שטערן; 

װײל nun PR‏ אוּן TR‏ מערב 

גצצּוֹירט ד! מוּטעױ ערד דאָך גערן". 
פֿאַא ו ס ס, צװײיטער טײל. 


m 9 
D 

יי יי 
nr +‏ 
5 א 
ק 5 
25 }4 
5 = 


WILHELM BÖLSCHE 
MILOSC W PRZYRODZIE 
Wyd. .DI WELT” 
Warszawa 1922 
DRUK. „DI WELT: 
WARSZ. NOWOLIPIE 7 


יי יש ר =. ז' ER ee Zr U u a‏ יא Te A‏ ע"יב - 
er‏ א ןג יהי אשי די = היאר :יש 
יע אט א SET‏ | | | 
Er ‚de‏ 3 
י.י I‏ 


ווילהעלם בּעלשע 


די ליבּע OR."‏ 


ענטוויקלונגס-געשיכטע פון דער ליבּע 


איבּערזעצט פוּן דער לעצטער דייטשער אױסגאַבּע 
פוּן יאָר 1921 דוּרך י. מאַיסקי 


ru ערשטער‎ 


ערשטער ms‏ - בּוּך 3. 


פאַרלאַג ,די װצלט" װאָרשע 1922 


EN‏ טי יש יי 
סאב ייגן N Fer‏ 


אי א וי 2 4 וי 4 : : : 1 אי ; וט : : 
ee EEE Ä .‏ 


עיל אנ 
RE‏ 
= וס ER‏ 


< 
0 


בּעמערקטע טעותים, 
Mon:‏ 22 שורה 16 פֿין אוֹיבּען שטײט רעש דאַרף זן ven‏ 


u. . IR‏ אולסאָס 
pb‏ געהיַרען , , פוּן די געהירען 
איִפּטיאָזאַוּרוס , , אאַכטיאָזאַוּרוס 
אַטלאַנטאָזאַרוױער , אַטלאַנטאָואַגריער 
איָכטיאָזאַיריעחן .. איכטיאָזאַנריער 
דעם מענשענס גײסטער שפּיִרט איַר נאָך 


pp 4 ,‏ אוּנטען 
le Vin‏ 


pe 12 _‏ אוֹיבּען 


זאַרף זײן דעם מענשענס גײסט ער שפּירט TR‏ נאָך. 


קלעטערריג געװיקם - 6 געװיקס, װאָס װוקעלט זיך אַרוּם 
אַנדערצ געװיִקסען. 
MID‏ - זע בײטל:חיות, 


}עפעלעקעל — אַניענטװיִקליּנגס:פֿאָרם PD‏ אַ פֿראָש; אַ בּריאה'לצ, 
װאָס בּעשטײט Pb‏ אַ קאָפּ PR‏ אַנ'צק. 


קראָנאָס - זע איראַגאָס. 
קרייד:צײם - זע ערדגעש;כטל;כצ עפּאָכצן. 


שטײנקוילען:צייט -- זצ צרדגצ ש יֵכֿ טליָ5צ עפּאָכֿצן 


שלײערלעך -- אַ רוּהיגצ צנטװיקלונגס = פֿאָרם הוֹיפּטזעכֿליך בּײ 
איִנזצקטען; ‚SEID‏ 


שנאָבּעל:חיה -- אַ זעלטצנער מיִן חיוֹתן האָט אַ װײכע פעל, אַ 
992819 אוּן לײגט אײער. האַלסט זיך אוֹיף JR‏ אויסטראַליען אוּן IR‏ דרוֹםי 
IPB‏ , 


שנעק - אפֿערשפּרײטצר מין װײך?לײב:גע בּעשעפֿענישעןן שלימאַק 


== 


on‏ יא Be 4 4 : " > a‏ אל = = E neh Alan ut‏ יא 
ר 4 5 יט 1 יי Tr a‏ א - 2 : אש די EN‏ 


פֿאַטאַמאָרגאַנאַ - מיראזש; אַניאַטמאָספֿער:שע ערסײנינג, אַ 
דאַנק װעלכֿער עס קאָנען בּײ געװיסע אימשטענדען געזען װערען זאַכען, װצל5 
5ע געפֿיַנען Pr‏ זײעױ װײט PB‏ דעם אָרט, װאוּ מען זעט זײ. 


פּאַטראָקלוּם -- אַ העלד פֿין דער טראָיאַניישער מלחמה; gi TR‏ 
הרג'עט געװאָרען דוּרך DIT‏ גאָט אַפּאָלאָ. 


פּאַנצער:חיה - זֹיג-חיוֹת, בּעשיצטע bin‏ אַ רוּקען-פּאַנצער; sun‏ 
טען TI‏ אוֹיף TR‏ דרוֹם:אַמעריִקע. 
פּאָליִם -- אַ ניַרער;ג-ענטװיִקעלטע ים?חיה, 


פאַרנען:בּוים - פאַרנען זענען TER‏ אוּנזצרע לענדער גראָזגע? 
װיַקסצן, איִן די טראָפּיַשע לענדער טרעפֿען TI‏ אוֹיךְ פּאַרנען=בּױמער, אין די 
אויסגראָבּינגען טרעפֿען NE Tr‏ שפּוּרען פֿוּן אַמאָליַגע מעכטיגע פֿאַרנען-בּוֹימעח 
(פּאַפּאָראָטניַק, 06ז220). 


פֿױליאַקעם -- מאַלפּען2ענליַכע ‚non‏ װאוֹינען TR‏ דרוֹם=אַמטריַקע 


פֿיאָרל - ‚ya‏ װעלכע שנײדצן pr‏ טיף אַרײן pr‏ לאַנד 
אוּן פֿערצװײגען Pr‏ דערבּײ. די בּרעגען פֿוּן סקאַנדיַנאַװיַשען האַלב=איַנזעל, פוּן 
שאָטלאַנד, אירלאַנד, איִסלאַנד זענען שטאַרק צוּשניַטען דוּרך אַזעלכע פיאָרדען. 


פּלאַטאָן -- אַנ'אַלטער ya‏ פֿיַלאָזאָף (געבּוֹירען אַנ"ערך TR‏ 
0 ען יאָר פֿאַר כריַסטוּס'ן). 


פֿערד:בּאַנד-װאָרים — זע בּאַנד:װאָריִם. 


IB‏ - א לאַנד PR‏ דרוֹם-אַמעריִקע; אַ לאַנד מיַט אַנ'אַלטער געשי5ֿצ 
טע אוּן vn‏ אַנ'אײגענאַרטיָגער קוּלטוּר, 


פֿעפֿנער - אגערימטער דײטשער פילאָזאָף (געבּ. 1801 געשט. 1887). 


27 דער הוֹיפט-טײך פֿון דעם נאָנטען אַזיען; גרענעצט?אָבּ‎ - MB 
פוּן דער אַלטצר קוּלטוּר--מעסאָפּאָטאַמיען.‎ DE 


ציקלאָפּ -- זע אָדיִסײע. 


קאַמבּריִשע עפּאָבֿע  -‏ צערדגעשו:כטלי:כע צפּאָכט. 
קאָסמאָם - די װעלט, די אַלװעלט. 

קוֹילען:שמאָף -- אַ כֿעמיַשער עלעמענס. 

קײטל:גראָז -- א זײער פערשפּרײטצר PB‏ גראָז. 

קירקע - ע אָדיסײע, 


ר 


דיי 


עאָצען:ציים -- זע ערד:געש;כטל;כֿע עפּאָכען. 


ערד:געשיפֿטליבֿע עפּאָבען -- די געשיכטע PD‏ דער ערד װערט 
אײנגעטײלט אוֹיף אַ ריע עפּאָֿען, װעלכע װערען דערקענט אוּן אבּגעטײלט 
איינע PD‏ דער אַנדערער לויט דיַ אוֹיסגראָבּונגען, װאָס װערען געמאַכט PR‏ 
עֶרד:שיִכטען פֿוּן אַ פֿערשיִדענער עלטער. די אײנטײלוּנג איז פֿאָלגענדע. אין 
דער געשיפֿטליפֿער ענטװיקלוּנג פֿון דער ערד שײדט מען קוֹדם2כל אינטער MD‏ 
ערען: IT‏ אַ ר כ! ע א יֵש ע עראַ, די פ אַל ע אָ זאָאיֵש ע, די מ עזאָ= 
{אָאיֵש ע און די ק אַ יֵנ אָזאָאיֵש ע עראַ. די אַ ר 5 ע א יֵש ע עראַ 
ווערט װײטער איינגעטײילט TIR‏ צװײ פּעריאָדען: דער 7 אַ װ ר ענט יֵש ע ר 
סיסטעם אוּן דער ג וּ ר אַניש ע ר. PR‏ די ערשטע שיכטען פוּן ד; דאָזיגע 
בּײידע פּעריאָדען זעט מען ניִשט קײן שוּם סימנים פֿוּן אָרגאַניִשען לעבּען אוֹיף 
דער ערד, דערפֿאַר געפֿינט מען אָבּער שוֹין PR‏ 77 נאָנטסטע שפּעטערדיַגע 
שיַכטען PR)‏ דצם אַ 5 ג אָנ ק יִֵש ע|, ק א מ ב ר יֵש ע |) wien‏ פֿוּן 
גאַנץ Pin‏ ענטװיַקעלטע לֶעבּעדיְגע בּרוּאים.--די פּ אַ לע א ז אָ א יִש ע עראַ 
װערט איינגעטיילט WE PR‏ פּעריאָדען; דער ס יל וּ ר יש ע ר, ד ע װ אָ נ != 
ש ע ר, דצר ש ט ײ Pipe‏ ל ע ן-פּעריאָד אוּן דער פ ע ר מ ע ר-פּעריאָד. פֿין 
דעם דאָזיָגען פּעריאָד געפֿיַנט מען שוֹין Me‏ איבּערבּלײבּעכצען פֿוּן געװיִקסען 
פֿון װאַסערחיוֹת אוּן צוּם סוֹף פֿין דער עראַ--שפּוּרען פֿוּן אַמפּיִבּײיס אוּן פֿין 7? 
צַרשטע שרצים. -- די מ ע ז אָ ז אָ א יִֶש ע עראַ װערט אײנגעטײלט PR‏ דרײ 
פּעריאָדען: דער ט ה י אַ סײפּעריאָד, דער י וּ ר אַ-פּעריאָד אוּן דער ק ר אַ ד= 
פּעריאָד. PR‏ דער דאָזיַגער עראַ געפיִנט מען שוֹין ד; סאַגאַ = פֿאַלמען PR‏ ד; 
גאָדעל2בּוֹימער; עס בּעװײזען זיִך די עישטע זוֹיג?חיוֹת PR‏ געשטאַלט 75 בּײי= 
שעל:חיוֹתן צוּם סוֹף 75 דער עראַ בּעװײזען Tr‏ 7? ערשטע פֿױיגעל, װעלכע 
האָבּען נאָך געװיִסע סימנים פֿין שרצים. -- ד;? ק אַ י נ אָ זאָ א יֶש ע עראַ, 
וועלכע װערט אַנדערש גערוּפֿען, 77 ט ע ר צ י ע ה עראַ, אָדער IT‏ טערציער 
עִפּאָבֿע, קוּמט נאָך דעם קראַד?פּעריאָדן דאָס איז ?T‏ עפּאָכע, װעלכע איִז געװען 
דיִרעקט פֿאַר דער הײנטיגער. ד! אויסגראָבּינגען פֿוּן דער דאָזיָגער עפּאָכֿע זע? 
נען זײער רײכֿע אוּן זײ זענען נאָך 772 איִצט ניִשט איִנגאַנצען סיִסטעמאַטיזיָרט. 
די עפּאָכֿע װערט אײנגעטײלט TR‏ פאָלגעַנדע פּעריאָדען: ע אָ צ ע | אָ ל יָג אִ* 
72% מיאָ צ ען DR‏ פ ל י אָ 3 ע |, דערנאָך קוּמט די אײז-עפּאָכֿע (אָדער 
bu }‏ ד יִלװוּיאַ לע פפּאָכע) PR‏ דאַן שוֹין 77 נײעסטע צײט. TR‏ דעף 
טערציער עפּאָכע האָבּען 77 בּיִסלעכֿװײז בּעװיִזען 998 העכֿערע צמחים אוּן 
NR‏ אוּן ענדלייך אוֹיך דער מענש. IT‏ עישטע אוּנצװײפֿעלהאַפֿטע שפּוּרען פֿין 
מענש געפּינט מען ערשט PN‏ דעם אײז?פּעריאָד, אָבּער מען רעכֿענט לוֹיט גע= 
װיִסע סימנים, אַז דער מענש האָט Tr‏ בּעװיִזען PB‏ פֿריִער, דהײנוּ נאָך Im‏ 
דעם עאָציִן:פּעריאָד אָדער אַלענפאַלס איִן סוֹף PB‏ דער טערציער עפּאָכֿע, 


- 196 — 


: מענאַטעריע — ריזיַגֶע פֿאַרצײטישע אויסגעשטאָרבּענע חיה, װעל* 
3 דצרמאָנט לוֹיט זײן קערפּצי-געגּוֹי אַבּיִסעל דֹיַ הײנטיגע פוֹיליאַקעס (זע). 

מעװען - אַמיַן רוֹיבּ-פויגעל, װצלכע װוֹינען אוֹיף ר! בּרעגען PB‏ 
77 צפֿון:ימים (טשאַיקאַ .(mewa,‏ 

מעמנאָס-זאַל -- דאָס איִז אַ קאָלאָסאַלע סטאַטוּע פֿין אַ עגיפּט;ישען 
קעניִג, װעלכע זאָל זײן אויפֿגעשטעלט דוּרך מעמנאָס'ען (מעמנאָנ'ען), 8 לעגענ= 
דאַריִשצן העלד (אַזיּן פיּן דעם פריַמאָרגען=שײן) נאָך אַנ'ערד2ציַטערניש TR‏ 
דער דאָזיַגער זאַל געפּלאַצט, iR‏ דאַן האָט מען אַלע טאָג בּײם זוּן?אויפֿגאנג 
געהערט PB‏ איִם געװיַסע קלאַנגען. צס האָט Ir‏ פּערשפּרײט אַ לעגצנדצ, אַז 


מעמנאָס ענטפֿערט BD‏ דיַ דאָזיַגע קלאַנגען אוֹיף דער בּעגריִסוּנג פוּן זײן מיטער, 
דעם מאָרגענשיין. 


נאָז:האָרן — גרוֹיסע זעלטענע זוֹיג:חיה, װצלכע האַלט זיך אוֹיף 
איִן אַפֿריִקע אוּן איִן דרוֹם?אַזיען; TOR‏ נאָמען האָט זי צוּ פערדאַנקען אַנ'אײנצ!= 
גען אָדער אַ דאָפּעלטען האָרן, װצלכען זי האָט אוֹיף דצר נאָזי 

נאַטריום -- אַ כֿעמיַשער גרוּנד - שטאָף, אַ כעמישער טײל PB‏ קאָך= 
זאַלץ. 

ניל, ניִלום -- דער היוֹפט:טײך PD‏ אַפּריִקע; דער תײליגער טײן 
פוּן מצרים (עגיִפּטען). 


סאַגא-פּאַלמע — אַ פּערשפּרײטער AR‏ זײער אַנ'אַלטער מיִן RD‏ 
מעס, װצלכצר װאַקסט איַן אַלע טראָפּיַטע לענדער אוֹיף דער װעלט. 


כאָלייטער - זע ב אַגד+װ אַָריס 


פיריוּס:װײטקײיטען -- סיִריוּס PR‏ דער ליַכטיַגסטער שטערען 
אוֹיף דעם היַמעל2געװעלבּ; ס.װײטקײטען--הײסט אוּנגעהוֹיער װײטע שטרעקעס. 


סירענעס - זע אָד יָסצצ. 


ספֿאָלאַסטיקער — om‏ דעם דאָזיגען נאָמען װערען אָנגערוּפֿען די 
מיַטעלאַלטערליכע פֿיַלאָזאָפען, װעלכע האָבּען 7 מערסטענטײלס געגריבּעלט PR‏ 
רעליגיעזע פּיַלאָזאָפּיִשע פֿראַגען. 

ספּעקטראַל:אַנאַליז -- דאָס TR‏ אַ מעטאָדע, לויט װעלפֿער דער 
כֿצמיַשער צוּזאַמענשטע PD‏ קערפּערס װערט פֿעסטגעשטעלט אוֹיפֿין סמך פֿוּן 
דע לַיִכט, װעלכע די דאָזיגע קערפּערס גיִבּען PB‏ זיך אַרוֹיס. די דאָזיַגע פעסט. 
שטעלוּנג װערט דוּרפֿגצפֿיָרט Din‏ דער הילף פֿוּן אַ ספּעציעלען אָפּטישען אַפּאַראַט, 
יעם אַ. ג. ספּעקטראָסקאָפּ, 

ספּעקטראָכקאָפּ - זע ס פ ע ק ט ר אַ ל:אַג אַ ליה 


= 195 = 


טעלעסקאָפּ — גרוֹיסע זע-רער (שפּאַקטיִו) אוֹיף צוּ בּעטױאַכֿטען 
זײער װײטע קערפּערען, למשל די שטערען PR‏ היִמעל. 
טערציער:עפּאָבֿע - זע , ערדגעשיִכטליכע עפּאָבֿעס". 


טרילאָבּיַטען --- פֿאַרצײטישע ראַקעס, שבּוּרען PD‏ װעלכֿע מען 
געפֿיַנט הײנט בּיי אויסגראָבּוּנגען. 


יאָבּסיאַדע -- אַ קאָמיִש העלדען?געדיִכט פֿוּן דר. קאַרל אַרנאָלה 
קָאָרטוּם, אָנגעשריִבּען איִן דער צװײטער העלפֿט פֿוּן 18:טען יאָרהוּנדערט. 

יוראַ-עפּאָכע - זע , ערדגעש:כֿטל;כע עפּאָכעס!. 

ים:הונם — אַ גרוֹיסע ים'יַטע זוֹיג:חיה; האַלט Tr‏ אוֹיף אין דיָ 
צפֿון=ימיִם. 


במעטישע קרובה'שאַפֿט --- די אײגענשאַפט פֿוּן איין כעמיַשען 
צלעמצנט 7 צוּנוֹיפצוּגיִסען vn‏ אַ בּעשטימטען אַנדערען PAR‏ צוּ בּיִלדען דערבּיי 
אַ נײצט, איַנגאַנצען פֿערשידענעם פֿעמיַשען שטאָף. 


לאָמאָפֿאַגען — זע אָדיַסעצ, 


מאַגנאָליע -- מאַניאָליע; אַ מין גרוֹיסע, שיינע בּוֹימער, װאָס װאַק= 
סען PR DER‏ צפֿון:אַמעריִקע, PR‏ כיַנע אוּן TR‏ יאפּאַן. 

מאָלעקולען — אַ טײלעכֿל, אַ גרוּפּע אָדער אַ סיסטעם פֿין אַטאָמען (זצ} 

מאַמאָנט -- אַנ'יאוֹסגעשטאָרבּענע Ya?)‏ פֿאַרצײטיַשע חיה, װעלכע 
איז געװען זײער ענליך צוּם הײנטיגען העלפֿאַנט. 

מוּסקוּס-ריח -- אַ שאַרפער ספּעציִפֿיִשטער ריח, וועלכען ס'גיַט-אַרױס 
דער זוימען פֿוּן 8 געװלָסער חיָה, קאַבּאַרגע, װעלכֿע האַלט PR AIR PT‏ אַזיען. 

מײלעפֿל -- דער װײבּליכער אָרגאַן פוּן אַ בּלוּם. 

DEI‏ פֿעליִקם — אַ רוֹימיִשער אַדװאָקאַט (געשטאָרבּען אַניערך 
TR‏ יאָר 210 נ. כֿר.). ער האָט אָנגעשריבּען אַ בּערימטע אפּאָלאָגיע פיּן קריס? 
טענטוּם JR‏ דער פאָרם PD‏ אַ דיאַלאָג , אָקטאַװיוּס". 


מיקראָסקאָפּ - אַ שטאַרק פערגרעסערענדיגער שפּאַקטיָוו, DD‏ דער 
הילף פֿון װעלכֿען ס'װערען בּעטראַכֿט אַזעלכע קערפּערלעך, װאָס װערען om‏ 
דצם פּשוּט'ען אוֹיג von‏ געזען. 


מיַקראָקאָסמאָס - דאָ TR‏ דעם זין ,א גאַנצע קליינע װעלט'י. 


הויב:טומער — געבּער-מוּטער; אַ טײל פוּן װײבּ?כען געשלעכטלי= 
?צען אַפּאַראַט, װאי עס ענטװיקעלט PB Tr‏ בּעפרוּכֿט:גטען אײ דאָס Tarp‏ אוּן 
עס האַלט Tr‏ אוֹיף בֹּיִז צוּם געבּיּרט. 

הומער - אַימיראַק. 

הײפֿיש - WIE ya‏ (אַקוּלעס), 


העליום -- א כעמישער עלעמענט; לוֹיט די נײעסטע פאָרשינגצן קאָן 
Tr‏ דער צלעמענט ראַדיוּם פֿערװאַנדלען TR‏ העליוּם. 

העקאַטאָמבּע -- אַ גרוֹיסער פֿײערליכער אַקְט בּײ די אַלטע גרי= 
פֿען, בּשעת װעלכען ס'זענען געבּראַכֿט געװאָרען מאַסען קרבּנוֹת; om‏ דעם גאָ= 
מען ,, העקאַטאָמבּע'" בּעצײכענט מען IR‏ 8 מאַסען?מאָרד. 


װאַלד:װײנשטאָק -- אַ זײער פֿאַרשפּרײט שטרוֹיך = געװיַקס Don‏ 
שטאַרק-שמעקעדיגע בּלוּמען אוּן זאַפֿטיגע פֿרוכטען, װעלכֿע װאַקסען זיך אָפֿט 
צוּזאַמען. 

װאַלפֿיש — ya‏ ים?זויג-חיה (קיִט (kit,‏ 


װאַסערשטאָף -- אַ כעמיִשער עלעמענט, אַ פֿאַרבּלאָזער גאַזן אַז 
מען פֿעראײניגט DIR‏ מיַט זויערשטאָף בּיִלדעט ער װאַסער. 

װיַנעטאַ:גלאָקען — װיַנעטאַ TR‏ געװען פֿין 210טן ra‏ 212טן 
יאָרהוּנדערט אַ בּעלטבּטע שטאָט בּיים בּאלטישען ים. שפּעטער איִז IT‏ שטאָט חרוּב 
געװאָרען. ס איִז 79229291 אַ לעגענדע, אַז די שטאָט איִז אײנגעזינקען געװאָרען 
איִן ים, אוּן אַז יעדען יוֹם:טוֹב הערט מען פֿון ים דעם געקלאַנג פֿוּן איַרע 
קלויסטער:גלאָקען, 


זאַורום, זאַנריער - זע איִכטיאָזאָורוּס. 
ויערשמאָף — אַ פֿאַרבּלאָזער za‏ צוזאַמען DD‏ װאַסערשמאָף 


ציִלדעט ער װאַסער, 


חוט:השדרה'דיגע חיות - ‚non‏ װאָס האָבּען אַ חוט-השדרה (אַ 
דוּקֶען?מאַרך?בּיין). 


טאַשען:ראַק -- קראַבּ; אַ מין PB‏ די אַזוֹי: גערוּפֿענע צענפֿיַסיַגע 
דאַקעס. 


מטורבּינע - אַ ראָד, װאָס װװרט בּעװעגט דוּרך DIT‏ װאַסער2לוֹיף, 
טיטאַנען - זע קראָנאָפ 


- 193 = 


2388 שפּיַלט אַ גרייתע ראָל TR‏ דער איִנדישער מיִטאָלאָגיע, PR‏ דער SITIIR‏ 
שער רעליגיעזער פילאָזאָפֿיע. 

גאָריִלאַ - די גרעסטע מענשען?ענליכע מאַלפּען האַלט pr‏ אוֹיף 
TER‏ איִנזעל נײ2גװיִנצע. 

גאַרנעל:ראַק -- אַ מיִן קלײנע װײן?הויטיגע ראַקעס, װעלכצ 
האַלטען IT‏ אוֹיף בּײ ד; בּיעגעס פֿיּן ים. 


: 
1 
i 

ü 


1 Me 


גײזער — yorn‏ װאסער?קװאַלען, פֿין װעלכע דאָס װאַסער Werarin‏ 
אַלצמאָל צוּ שפּריצצן, װײָ אַ פאָנטאַן, צוּזאַמען DIN‏ װאָלקענס פּאַרע. 


גײער -- אַ רויבּ2פֿויגעל (קאָרשוּן). 
געא -- זע אוּראַנאָס. 


דאַנמםמע -- דער גרעסטער JR‏ בּעריִמטסטעױּ DIR‏ = איַטאַליענישער 
פֿאָעט (געשטאָרבּען אין יאָר 1321(„ דאַנטעס טרוֹים--דאָס איַז זײן אינשטערבּייך ו 
װערק ,,ד! 9579098 קאָמצדיע'י, װעלכֿע טײלט Pr‏ אײן PR‏ דרײ טײל: ,,גיהנוֹם"', 
,,רײניִגוּנגס-מדוֹר'" אוּן , גן-עדן". מיט דער קראַפֿט פֿון געניאַלען קינסטלער | 
DVB‏ דאַנטע אַרוֹיס אַ ריזיגע רײע געשטאַלטען, נעמט-אַרוּם אַלע פֿראַגען PD‏ : 
דעמאָלטיגען לעבּען אוּן MIR BDA‏ זײ אַנ'ענטפֿעף. 

דאַקס:היַנט. - אַ מין יאַגד:היַנט, קלײינע, שטאַרקע, װעלנע זוּכען= 
אָפּ TR‏ די נאָרעס די חיוֹת, װאָט בּעהאַלטען IT‏ דאָרט, אוּן טרײבּען זײ אַרוֹיס. 

דאָרשען - צַ מין ‚vo‏ װאָס האַלטען Pr‏ אוֹיף PR‏ די צפֿון=ימים, 

דזשונגלען -- סטעפּעס, 

דיָלוװיאַלע צײים - זע , ערדגעשיפּטליכע עפּאָכֿעס". 

דעװאָנישע BTL‏ - זצ ,ערדגעשיפֿטליִכע עפּאָכעס!. 


דעלפֿיַנען -- א מין רוֹיבּים?חיוֹת פֿוּן דער משפּחה װאַלפֿיִשען, װעַל: 
כּע געפינען זיַך TR‏ די אָקעאַנען PR PR‏ אָלע ימים. 

דראַקאָנען — אַזוֹי װערען גצרוּפען געװיַסע מינים צגדיַשען, װפל: 
כע לעבּען נאָך DEN‏ אוּן האָבּען אַמאָל געלעבּט MR‏ דער ערד: פֿערשידצנע 
פֿלקער גלוֹיבּען איִן לעגענדאַריַשע דראַקאָנען, װעלכע שטעלען vn‏ זיך פֿאָר 
927779 װאַסער:שלאַנגען אָדער פֿליִענדיַגע שלאַנגען; TR‏ דער מיַטאָלאָגיע זצנען 
עס קרוֹב'יִשע בּריָאיִם צוּ די טיטאַנען (װעלכע האָבּען אוֹיף זײערא פּלײצעס געי 
האָלטען די ערד). 


זיר ".7 '?י "יי ראי" יפ 


האָמונקולוּם — זע ns,‏ 


- 192 = 


et 


nr 


אַקאַלעפּען — מעדוּזען; גאַנץ אײינפאַך-געבּוֹיטע INT ‚DIRINE=D?‏ 
זַיִכּטיקֶע, TR‏ דער פֿאָרם פֿוּן אַגלאָק אָדער פֿוּן אַ שעלעכֿל Dom‏ אײן עפֿנוּנג, 
װעלכֿע פֿערּאײנ;גט DIT‏ איִנערליכֿען מאָגען DM‏ דער אויסערליִפֿער װעלט. 

אֲרֹץ - שטײןאָדער ערד?שיַכטען, װעלכע ענטהאַלטען TI TR‏ מע- 
טאַל (1042). 

אַרפֿעאָפּטעריקם - אַ פאַרצײט:שע חוּט: השדרה'דיגע בריאה, 
װעלכע van‏ סימנים פֿוּן אַ שרץ (אַנ'עק, צין) און PB‏ אַ פויגעל (פצוערען, 
פּליגעל). 

אראנגאומאַנג, אָראַנג:אוטאַן - אַ מענשען = ענליכצ מאַלפּע, 
װעלכֿע האַלט IT‏ אוֹיף איַן די װעלדער פוּן ד; איִנזלען סוּמאַטראַ און בּאָרנעא. 

אַראַוקאַריען - אַמין גרוֹיסע, אײבּיג:גרינע נאָדעל.בוֹימער, װצל. 
39 װאַקסען איַן דרוֹם-אַמעריַקע אוּן IR‏ אויסטראַליען. 


בּאַנד = ווערים - סאָליַטער; װעריִם, װעלכע 9399‚ װ! פאַראַזי= 
טען, PR‏ די געדערים פוּן פערשידענע חיוֹת; דער 9 ער ד:ב אַנד-װ אָריִם 
האַלט זיַך PR MIR‏ דיַ געדעריִם פֿוּן פֿערד. 

בּוּכֹבּוֹיס-װאַלד -- אַ װאַלד ID‏ בּוּכבּוֹימער; אײבּיֵג=גריִנע בּוֹימער, 
װעלכֿע װאַקסען איִן ?T‏ װאַרעמע געגענדען פֿין דעם מיַטעלמעסיגען קליָמאַטיִשען 
ערד=גאַרטעל, 

בּײטעל : nun‏ -- אַ מין זוֹיג-חיוֹת, װעלכעצ מען געפֿיַנט כּמעט 
אויסשליִסליַך איַן אויסטראַליען; זײער נאָמען האָבּען זײ בּעקוּמען דערפאַר, װאָס 
זײ טראָגען די געבּוֹירענצ נאָך ניַשט ענטװיִקעלטע קינדער PR‏ אַ בּעזוּנדערען 
בּייטעל, װעלכֿען זײ האָכּען אוֹיפ'ן לײבּ. אײײנע פֿוּן די גרעסטע בּײטעל2חיותם 
IT TR‏ קענגִירוּ איַן אוֹיסטראַליען. 

בּלאָז:װאַסער:געװיַקס — פֿוּקויס; אַ װאַסער:געװיִקס, װאָס מען 
בּעגעגענט זײער אָפֿט בּײ די בּרעגעס פֿין די צפוֹן:ימיִם. עס כאַראַקטעריִירען 
DM‏ בּלאָזען, מיָט דער היַלף פוּן װעלכֿע עס קאָן Tr‏ לאַנג האַלטען 
אויפֿין װאַסער. 

בּראַמא - אײנער PD‏ די ענטפּלעקיּנגען פֿוּן דער איַנדיַשער געט? 
ליִכקײט. זי איַנדיִשע געטליִכֿקײט בּעשטעהט פוּן דרײי געטער: בּראַמאַ, שיַואַ 
אין DON‏ בּראַמאַ איִז די שאַפֿענדיַגע ענטפּלעקוּנג PD‏ דער געטליכֿקײט, 


דער בּעשעפער פֿוּן דער װעלט, 77 װעלט?נשמה, דער איִנערליבֿער עצם פֿון 
אלעם װאָס צעקויסט;ָרט. 


גאַננ - דער גרעסטער טײך PTR PS‏ הײליָגער טײך. דער 


- 191 = 


אַטאָמען - אנטײלגאַרצ טײלצכלעך, PB‏ װעלכע ס'בּעשטײט יע= 
רצר שטאָף. 

אידענטיפיצירען -- גלײכֿשטעלען, בּעטראַכטצן צװײ זאַכֿצן אַלס 
איינס אוּן דאָס זעלבּע. 


אײערשמאָק - אַטײל פוּן װײבּליכֿען געשלעכטליכען אַפּאַראַט, TR‏ 


װעלפֿען סיענטװויקלען זיִך PR‏ װערען רײיף די אַייערלעך, פוּן װעלכע עס קוּמט? 
אַרוֹיס נאָך דער בּעפּרופֿטיגינג דער מענש, 

אײקאַליִפֿטען:װאַלד - אַ װאַלד DB‏ אײקאַל;פֿטען בּוֹימצר; שײ: 
נע, הוֹיכע מיָרטען?בּוֹימער, װאָס װאַקסען JR‏ אויסטראַליען AR‏ אוֹיף 37 שכנוּת* 
9277 איגזלען. 

אײבּען:װאַלד -- אַ װאַלד פֿוּן אײבּעןצוימער; דאָס זענען נאָדעל- 
בּוֹימער, װעלכֿע װאַקסען PR‏ מיִטעל אוּן דרוֹם-אײיראָפּע )828 015). 

איִכמיאָזאורום, איִבֿמיאָזאַװר -- בּעדייט PR‏ דער װערטליכֿער 
איבּערזעצוּנג: פֿ יש (איפֿטיאָ)-ע ג ז יֵש (זאַיּרוּס), דער פֿיַש-עגדיִש; אַ ריַזיַגער 
פאַרצײטיַשער װאַסער:שרץ, װעלכֿער האָט Jr‏ געפֿונען PR‏ די ימים פן דעם 
יוּראַ:פּעריאָד אוּן פֿין דעם קרײד:פּעריאָד (זע) האָט דערגרײכט 9 מעטער די 
פענג. 


גַיִנדיְוויִרוּאוֹם — אַיחיד, אַ פּערזאָן, TOR‏ בּריאה. 


איִנפֿװואָריעם -- קלײנע בּעװעגל;כע אײנקעמערלדיגע בּרוּאים; 


זײ בּעװעגען זיִך זעלבּסטשטענדיג מיִט דער היֵלף פֿוּן העיעלעך אָדער עקעלעך. 

איִליִמאָס -- אַ קלײן טײכעל PR‏ גריִכענלאַנד בּיי אַטעןן בּײ די 
בּרעגען פֿון דעם דאָזיגען 7b‏ האָט Tr‏ אָנגעהוֹיבּען שאַפֿען די גריכישע קיּנסט, 
דער יסוֹד פוּן דער שפּעטערדיָגער גרויסער אײראָפּעאישער קוּנסט. 

אַלקען -- ים2פויגעל. 

אַלגאָנקישע עפּאָבֿע - זצ ,ערדגעשיכטל;כֿע עפּאָכֿצן". 


אַלפֿיִמיע -- אַ פאַלשע װיִסצנשאַפֿט (בּיִזן 17-טען יאָרהוּנדערט), װעל2 
כֹּע IT DEN‏ צװיַשען אַנד. בּעשעפֿטיגט מיט אָבּזוּכען אַזאַ pn‏ שטאָף, װאָס זאָל 
קאָנען פֿערװאַנדלען אַלע מעטאַלען אין גאָלד PR‏ זיִלבּערן די אַלפֿיִמיִקער האָבּען 
IR‏ גַעפּרוּבט צוּ שאַפֿען אַהאָמוּנקיּלוּס ד. ה. אַ קיַנסטליכען מענטש. צוּ 
דעם צ »7 האָבּען זײ אַרײנגעלאָזען מענליכֿען זוימען IR‏ אַ ספּעציעלען קעסעל, 
װעלכֿער האָט געדאַרפֿט פֿערטרעטען דעם געשלעכֿטליכֿען אַפּאַראַט פֿון דער פֿרוֹי, 

אַמפֿיבּיע — װאַסער=לאַנד-שרץ; אַ שרץ, װאָס לעבּען TR‏ װאַסער FAR‏ 
PM‏ דער ערדן למשל, זשאַבּעס, פֿרעש. 


אַפֿראָריטע - זע אוּראָג+- 


ווערמטער-:בּוֹך. 


ערקלערוּנגען פוּן טערמיִנען FIR‏ איינ;גע שטעלען, װעלכֿע טרעי 
פֿען PR TI‏ די בּיַכער 1 אוּן 2 (צוּנוֹיפגעשטעלט לוֹיט'ן א"בּ), 


אָבספערװאַטאָריע - אַטוּרעם אָדער א הוֹיכּצ געבּײדע, פוּן װעל. 
95 עס װערען בּעטראַכֿט דיַ שטערען איַן היִמעל. 

אָדיִקעע - אַבּעריִמטע עפּאָפּעע פֿוּן אַלטען גרוֹיסען גריכישען פּאָעט 
ה אָמער. TR‏ איַר װערען איִבּערגעגעבּען די פּאַסיַרוּנגען, װעלכע דער העלד 
צוּן דער עפּאָפּעע, אָדיַסײ, האָט דוּרכגעמאַכֿט צוּריִקפאָרענדיַג אַהײם פֿון דער 
זיַגרײך?פֿאַרענדיַגטער טראָיאַנישער מלחמה. צװ. אַנד. TR‏ ער אַרײן TR‏ אַ הײל 
פֿין אַ ציַק לאָפּ DORT)‏ זענען לעגענדאַריִשע אײנאוֹיגיְגע ריַזען), װעלכער האָט 
איִם געװאָלט אוֹיפפרעסען; אָדיִסײ האָט אָבּער דעם ציַקלאָפּ אָבּגענאַרט, BR‏ 
אויסגעשטאָכֿען זײן אײנציג אוֹיג, אין אַלײן האָט ער זיַך אָנגעהאנגען אָן DIT‏ 
בּוֹיךְ פוּן דעם ציַקלאָפּיס אַ בּאָק אוּן PR‏ אַזוֹי אַרוּם אוּמבּעמערקט אַרוֹיס פוּן דער 
הײל.---אדיסי איז נאָך צוּזאַמען DD‏ זײנע בּעגלײיטער פערנאַרט גצװאָרען IT‏ 
די לאָטאָפֿאַגען, אַפֿאָלק, װאָס האָט געװאוינט איַן 992279 (אַפֿריִקע) PR‏ 
װאָס האָט Ir‏ געשפּײזט מיַט די פֿרוּכטען פֿוּן לאָט אָס (זע װײטער); אָדיַסײס 
כּעגלײטער זענען אַזוֹי ענטציקט געװאָרען פֿין IT‏ זיַסע לאָטאָס-פֿרוּכטען, אַז זײ 
האָבּען גאָר פֿערגעסען זײער פֿאָטערלאַנד. --אָדיִסײ אוּן זײנע בּעגלײטער זענען 
אוֹיך בּשצת וי װאַנדערינגען ארײנגעפאַלען אוֹיפ'ן איַנזעל עאַ PR‏ דָי הענט פֿון 
דער כּשוּף-מאַכֿערין קיִרקע, װעלכֿע האָט זײנע בּעגלײטער פערװאַנא 
דעלט TR‏ חזירים. 

אוראַנאָס -- אין דער גריכיִשער מיַטאָלאָגיע דער גאָט פֿוּן „aan‏ 
ער האָט חתונה?געהאַט Din‏ זײן אײגענער מיּטער געאַ (דיַ געטיַן פֿון דער ערד), 
װעלכֿע האָט פֿוּן אים געבּוֹירצן די טיַטאַנען, ציִקלאָפּען א. אַנד. אוּראַנאָס האָט 
זײינע קיַנדער געהאַלטען פּערשלאָסען PR‏ טאַרטאר (אַ תֹּהוֹם אוּנטער דער ערד, 
שפּעטער דאָס גִיהנוֹם). די Jr‏ האָבּען געמאַכֿט אַנ'איפֿסטאַנד געגען זײער געט2 
*יִכען פֿאָטער. דער טיַטאַן קראָנאָס האָט אָבּגעשניַטען Dr3‏ פֿאָטער זײן מענלו2 
כֿען 72791 אוּן אַרײנגעװאָרפֿען דעם אָבּגעשניַטענעם גליִד JR‏ ים. פוּן דעם שוֹים, 
װאָס האָט Tr‏ אוֹיפֿגעהוֹיבּען אַרוּם דעם גלֹיִד, איִז געבּוֹיױּצן געװאָרען די געטין 
שין 327 אַפראָדיָט ע. 


= 189 - 


es; . u i ’ u 
) Er { Ni : = 


טעקסט,--דאָרט, װאו זי אַלע האָבּען געמוװ פערפאַלען װערען .. / 


PR‏ גריִבּלען זיִך אוּן כאַפֿען חדוּשים אוּן רמזים, דאָ הוֹיבּט 
אָן פאַר דיָר היינט 97 נאַטוּר-פאָרשוּנג פוּנאַנדערצוּװיִקלען א" 
װאוּנדערבּאַרען װיַסענשאַפּטל;כֿען פּראָבּלעם, - דעם צוייטען. 
גרוֹיסען פּראָבּלעם פוּן דֹעֶר גאַנצער ליבּע:5:1טונג נאָך דער. 
אוֹיפקלערוּנג פוּן דעם געשלעכטליכען געבּוֹירונגס:אַקט IB‏ 


, = : 
at ר 1 1 1562 6 6 וב‎ ui 


5 יט אי‎ Ne 
יב ן, אי רנ רמ וא‎ 


a : 


* 


: 


בי א 4 6 2 ול 


שטייגערונג SR‏ אוּר-געבּוירוּנג, דיין איינפאַכע געבּוֹירוּנג אָן דער 
צװײיעריָגקייט פוּן די עלטערן, דוּרך אַ מין אַרויסשפּראָצוּנג דירעקט 
פון דעם 299 פֿון אַנ'איינציגען איִנדיְװויָדוּאוּם, אוּן ענדליך 27 BI‏ 
997909990 געבּוֹירונג, װעלכֿע ווערט דוּרכגעפ;רט דוּרך אַ מאַן אוּן 
אַ פֿרוֹי. די לעגענדע שטעלט, אמת, פֿאָר די שטוּפען איינס אוּן צוויי 
TR iR‏ מיַסטיַשען שטייגער. אָבּער דאָס קאָנען מיַר TR‏ 
מוֹחל זיין. דוּ האָסט געזען, m‏ דער ya‏ פוּן דער PR‏ 
געבּוֹירונג, לאָזט Tr‏ אוֹיך אָן דעם איִבּערנאַטיִרליַכֿען ריין sy‏ 
סענשאַפֿטליַך אַרוּמנעמען. דער אמת'דיִגער געשלעכטליַכער אַקט 
PR TR‏ דער 9922 אוֹיך פֿרײ פוּן אַלעם איִבּערנאַטיָר. 
ליִכען. פאַרװאָס זאָלען DW TO‏ 8 טראַכט:טון, WER‏ 
װעט Pix Pr‏ די שטופֿע צויי לאָזען אוֹיפקלערען גאַנץ 
אײינפאַך DIR‏ אַ סיַמבּאָל פוּן אַ װיַרקליכֿער אוּר = ערשיינוגג! 
אוֹיבּ ניִשט קיין מאָדערנע װיַסענשאַפּט, שטעקט דאָך TAN‏ 
TR‏ אַזעלכע אַלטע פעלקער:לעגענדעס אוֹיף אַלע פאַלען אַ גע* 
װיַסע לאָגיִק MID‏ גריַבּלען זיִך. אונזער אדם TR‏ די אוּר:בּאַי 
ציָלע, אַנ'אײנקעמערלדיָגע פֿאַרצײטיַשע בּריאה, PR‏ װעלכעוּ 
ס'איִז שוֹין לוֹיט דער פאָרינייגונג געלעגען דער מענש, פּוּנקט 
אַזוֹי m‏ אַלע שפּעטערדיַגע לעבּעדיַגע בּרואיִם, װעלכֿע האָבּען 
TR‏ פוּן TR‏ ענטװיַקעלט. ציַ האָט TI‏ ניִשט די דאָזיִגע EUR‏ 
בּאַציַלע בּאמת אַזוֹי DIR m‏ פוּן דער לעגענדע אין אָנְהוֹיף 
געפרוכּפּערט אָן דער צװײיגעשלעכֿטליכקײט1ּ ציַ האָט זן Pr‏ 
WE‏ פריַער איַן אַ געװיַסער מאָס ערשט אַלײן צוּטיילט FIR‏ 
אָדם און ‚mn‏ דאָס Tr ‚Down‏ צוּשפּאָלטען אוֹיף אַ מענ= 
ליכער TR‏ אַ װײיגּליִכצר בּאַציִלעז 

דו זעסט דעריַן עפּעס אַ סכֿאָלאַסטיַשע גריִבּלוּנג, PORN‏ 
אוּן דאָך: דאָרט, MT‏ דער סכֿאָלאַסטיַקער, דער גריַבּלענדיַגער 
פילאָזאָף, דער גלּוֹיבּיְגֶער איְגער דעם אַלט.פּערשיָמעלטען 12 


- 187 = 


צי Din‏ אַ גאַנצע אינקעמערלדיגע בּריאה Pb‏ יענער צייט 
זין אָ :עזוכט, IE‏ װיַ STR‏ זוֹימען:חיה'לע, אַ ציייטע ER‏ 
קעמערלד;גע בּריאה אוּן האָט אוֹיסגעדריִקט זיין 9229 דערין, 
DEN‏ זי האָט זִיַך מִיט IR‏ איַנגאַנצען צוזאַמענגעגאָסען, אַוֹי 
װ; עס ג;ָסט זיַך צוּואַמען דאָס זוֹימען:חיה'לע vn‏ דעם DR‏ 

דוּ מוּזט דאָ קוֹדם כֹּל נאָך איינס נעמען ‚DER PR‏ 

דער אַקט, IN‏ װי דוּ זעסט DR‏ בּיי דיָר אַלײן DR‏ 
ניִשט בֹּלוֹיז אַ ליבּע:אַקט, אַ געבּוירונגס:אַקט איִצּערהוֹיפּט. ער 
TR‏ שוֹין מער: ער איִז אַ געשלעכטליַכער אַקְט. NE‏ געשלעכ. 
טער זענען דערצו ווֹיטיָג. מאַן אוּן an‏ יעדער DD‏ בּעזון- 
דערע געשלעכּט:טײלען אוּן געשלעכט-שטאָפּען, די דאָזיגֶע גע: 
שלעכטער פיָרען:דוּרך אַלס אַזעלכע דעם אַקט פון אַ גע שלעכט. 
39929 געבּוֹירונג, 

אַנײיע גרויסע פראַגע װאַקסט פאַר דיַר דאָ איף. צ 
האָט די 3277 TR‏ דעם Jr‏ פֿון דער געבּוֹירוּנג, פון דער 
פרוכפּערוּנג, פון דעם אוּנשטערבּליכקייט:פּריָנציפּ, װאָס הערשט 
DIT PAIR‏ איִנדיְװויָדוּאוּם, שוֹין פוּן די ערשטע טעג Pe‏ דעם לעבּען 
אוֹיף דער ערד I‏ אָנגעהוֹיבּען DD‏ אַ צװײענדיַגקײט פֿון 
ד; געשלעכֿטער Dia IR‏ אַנ'אמת'דיָגען געשלעכטליכען אַקטו 
שָדער צ! איִז די HART‏ צווייענדיגקייט פוּן די געשלעכטער שוֹין 
אוֹיך געווען אַנ'ענטװיַקלונגס:פאָרם, ניִשט נוּר PR‏ אַלגעמײן po‏ 
דער 9277 איַבּערהוֹיפּט, נור שׁוֹין איַן דער MD‏ אוּנז קלאָרעפ 
Yard‏ פון די איינפאַכסטע לעבּענס-פאָרמען אוֹיף דער ערד!ּ 

איִך װיָל, דוּ זאָלסט 72 גוּט פערשטיין. דערמאָן 
79 די בּיִצּלישע בּעשאַפֿונגס:לעגענדע. גאָט האָט בּעשאַפען 
דורך אַ מין מיַסטיִשער אור:געבּוֹירונג אָדמ'ען פון אַנ'אוּנאָרגאַ. 
ניִשען שטיַק ערד, אדם װיִדער האָט אונגעשלעכטליך po‏ זיין 
אייגענער DD BI‏ גאָט'ס היָלף געבּוֹירען von ‚Yan‏ חוה'ן 
האָט ער Tr‏ דאַן ערשט בּעהצפט צוּ דער געשלעכטליַכער 
געבּוֹירונג לויט דעם איַצטיַגען מענשען.סדר, 

TR‏ דער דאָזיַגער לעגענדע TR‏ בּעשײנפּערליַך די גע* 
שלעכטל;כע געבּוירונג ערשט אַ לעצטע, YET‏ שטופע. די 


: 


צוּ װעלכען m‏ האָבּען PR‏ דער העכֿסטער ענטװיַקלונג X‏ 
זאָלט אַמאָל געהערען, האָבּען Tr‏ בּעװיִזען. אוּן די 9229 TR‏ 
דער ענגערער בּעדייטוּנג ID‏ װאָרט האָט זיַך I DD‏ אָנגע* 
הוֹיבּען... 

פוּן דאַנען לאָז מיַך דיַר איִצט װײיטער דערציילען. 

דוּ װייסט: דאָס אָרט, פוּן װעלכען מיַר זענען AR‏ 
װאוּ איין צעק פֿון זעם רעגענבּוֹיגען האָט אוֹיפגעהוֹיבּען pr‏ 
צויבּער-שיין איִבּער ‏ דעם ערשטען גרענעיפּוּנקט, WII PR‏ 
דיין אייגענער מענשליכער געבּוֹירוּנגס-אַקט. PD‏ דיָר, פוּן דעם 
מאַן, האָט זיך אָבּגעריסען אַנ'אײנציג קעמערל, אַ זוֹימען:חיה* 
לע, אוּן Pr‏ פֿעראײניגט IN DD‏ אַזאַ בּעפרייט קעמערל TB‏ 
דער פּרוֹי, DIT Din‏ איי. פוּן דעם דאָזיַגען בּונד SDR T?R‏ 
געװאַקסען דער נייער מענש. איִן אָנהוֹיבּ פוּן ערד:לעבּען, אין 
77 אוּר:טעג, לאַנג נאָך פאַר יענעם אַלגאָנקיִש:קאַמבּריִשען 
גרענעץבּרעג, איִז אָבּער נאָך ניִשט געװען ניִשט קיין מענ= 
שען:מאַן אוּן DOM‏ קיין מענשען-פרוֹי, עס איַז נאָך ניִשט גע= 
ווען קיין מענשען:זוימען אוּן קיין מענשען:איי. אָבּער עס II‏ 
נען געװוען בּרוּאים, פוּן װעלכע עס האָט TR‏ דעם אונענדל= 
כען גאנג FD‏ דער ענטװיַקלוּנג אַמאָל געזאָלט װערען מענ= 
שען. 

PART 27‏ בּרוּאים זענען געווען, װיַ געזאָגט, די In‏ 
ליִך-איינפאַכסטע. זיי זענען יעדערע פאַר זיַך געװען נוּר איין 
איינציג לעבּעדיָג קעמערל, פּונקט אַזוֹי m‏ יעדערס פוּן דיינע 
זוֹימען:-חיה'לען TR‏ נאָך DIT‏ איין אינציג קעמערל, Na‏ 
אַזוֹי m‏ יעדער איי פוּן דיין DR ID‏ נוּר איין איינציג EBD‏ 
מערל פאַר Jr‏ דער ליִבּע-אַקט פֿוּן דעם מענשען בּעשטײט 
FR‏ דעם, װאָס ער פעראייניגט 27 דאָזיַגע בּיידע איינצעלנפ 
קעמערלעך. אוֹיף ליַבּע:אַקטען האַלט PR TR‏ דער אוּנבּעגרײפֿ; 
23279 קייט די ענטװיקלוּנג,.-די ענטװיַקלוּנג פוּן דער איינקע- 
מערלדיגער בּאַציִלע 773 צוּם מענשען אַרוֹיף. װאָס rn‏ דאַן 
געווען דער ליִבּע-אַקט פוּן יענע ערשטיגעבּוֹירענע איינקעמערלײ? 
דיָגע בּרוּאים TER‏ אָנְהוֹים כּוּן דער גאַנצער צנטװיִקלונגסיל;בּעז 


- 185 = 


,פענש, װאָס PR ‚00277 a7‏ דצס 
װצסטוּ פֿערװאַנדעלט װערען: 


גאָט װלרססוּ, װען דוּ ליִבּסט גאָט, 
*ן ערד, װען 00279 די ערד". 
אַנגעלוּס סַיִלצַזיוּס. 


© האָבּען TI‏ אוֹיף די מילך:ועגען אַװעקגעעראָגען. 33 
a‏ 77 גרענעצען פוּן דעם טיֵף=פערבּאָרגענעם נאַטוּרגרוּנד. 
,דאָ 009 די װעלט, אַ װאַסער-טיַף IR‏ קלאָר, ליִכט:אַיַנזלען 
ציִען ‚TI‏ אַ מענגע צוּ אַ מענגע...", mM‏ עס װערט PR‏ היינ= 
779 האַרט'ס שיינער מענשהײטס-דיכֿטוּנג געזונגען. TR‏ דער 
ווייטסטער בּלוֹיקייט פוּן דער דאָזיָגער װאַסערטיפֿקײט שיינט- 
DR‏ אוּן פערשװיַנדט דער אַנדערער עק פוּן דעם גרוֹיסען רע* 
גענבּוֹיגען פוּן דער ליִבּע. קיין שׁוּם דרייסטער שװיַמער פֿוּן 
געדאַנק האָט TI‏ נאָך אוּנטען נאָך DIR‏ ניַשט אַראָבּגעלאָזען. 

זיין בּליִק אָבּער בּעמערקט DIN‏ אוֹיבּען, אוּנטער דעם 
פּ;לפֿאַרבּיַגען רייף פוּן דעם דאָזיַגען רעַגענבּוֹיגען, אַ געשטאַלט 
נאָך אַ געשטאַלט, אַנ'אוּנענדליכֿען חיל, װאָס ציט זיַך דוּרך 
איָם; די ליִבּע:פאָרמען צװיִשען דעם אוּר:לעבּעדיְגען אוֹיף דער 
ערד אוּן דיָר. מיַריאַדען װאוּנדערליַכע געשטאַלטען, וועלכע 
װיָמלעןאַרוֹיף, װיַ די אײינטאָגפֿליָגען, שװיִמעןאָן איִן געדראַנג, 
װײַָ די PR W2D‏ אָקעאַן, אַרוֹיף אוּן אַרוֹיף TUT‏ די מיליאָנען 
יאָרען, MIR‏ װעמענס דוּנערענדיַגער קייט די ערדי+געשיַכטע 
לוֹיפט. פוּן דער בּאַציִלע 772 צוּם מענשען. N‏ פאַנטאַסמאַגאָריע, 
גיָגאַנטיִשער mM‏ דאַנטע'ס טרוֹים. גִיהנוֹם אוּן רײניִגוּנגסמדוֹר 
אוּן גן:עדן. 

די ערד TR‏ שוֹין געװען, זי איִז גזװען בּעװאוֹינט PR‏ 
דעם היינטיגען זיִן, די ערשטע לעבּענספֿאָרמען פֿון דעם אַרט, 


אַלע צוּ 99092 אין DIR‏ גענוּמען, בּאמת געויזען. עס זעט 
אוֹיס גלייך 971 איינצעל-שטיַקער פוּן דער ליבּע, פֿון דער 
פּרוּכּפּערוּנג װאָלטען שוֹין אוּמעטוּם אַרוּמגעשװאָוּמען PR‏ דעם 
אוּנאָרגאַנישען. די בּאַציַלע אוּן אירע ווייטערדיגע ענטויקלונ" 
גען בּיז צוּם מענשן ארוֹיף האָבּען זי בּלוֹיז, איבּער'חזר'ענ= 
דיַג IT‏ דאָס פייַער געבּראַכטע בילד, וי אין אַ בּרענגלאָז 
צוּנוֹיפגענוּמען,+. 

מיר קענען די אוּר-געבּוירונג דרייסט אוֹיף דעם דאַזי= 
גען DIR‏ איַבּערלאָזען. אוֹיך אַפּראָריטע. שװעבּט DIR‏ אַ מעג- 
ליַכקײט PR‏ דער אונענדליכער בּלוֹיקייט פוּן דער קאָסמישער 
וועלט-ענטװיקלוּנג, זי װערט עלעמענט, אַטאָם, שטערן, אוּר, 
שטאָף, לעצטער פּערבּאָרגענער סוֹד... 


אַזוֹי צו זאָגען, אַנשמה. IT RE DIR‏ ערשיינונגען פוּן די 
אָרגאַניִשע אוּן כעמיִשע קרוֹבה'שאַפטען זעען דיַָר אוֹיס צוּ 
PT‏ צװיַשען Tr‏ זער ענליך, אוּן אוֹיבּ דוּ װאַקעלסט זיַך 
ניִעט אוֹיך אַ חוּץ דעם אַרוֹיסצוּטראָגען ד; ,נשמה* אוֹיסער די 
גרענעצען פוּן דעם אָרגאַניִשען, מעגסט דוּ PIR‏ רוּהיָג בַּיי 
דעם אַטאָם מאַכען דיין אוֹיספיֶר אוּן, אָנשטאָט , צוּציָהוּנג" PR‏ 
, אָבּשטוֹיסוּנג* זאָגען , ליִבּע" PR‏ ,האַס", 

אָבּער דוּ דאַרפסט דערבּיי גאָרניַשט אוּנמיַטעלבּאַר אי" 
גאַנצען איִדעֲנטיִפיִציִרען דעם אייגענטליכען איַנהאַלט פוּן די 
ערשיינונגען. 23 זעסטוּ דען ניִשט, אַז דיָך, דעם מענשען vn‏ 
דיין װעלט-בּעהער שענדיגען גייסט:איִנהאַלט, טײלט-אָבּ אַנ'אוּג= 
געהוֹיערער תּהוֹם פוּן דער בּאַציִלע, ניִשט קוּקענדיַג דערוֹיף, 
װאָס WR‏ בּיידע וייזט דאָך שוֹין זיִכֿער אַרוֹיס אמת'ע נשמה= 
האַנדלונגען! װאָס פאַר אַ תֹּהוֹם קאָן נאָך 79229 צװיִשען דעם 
ליַבּע:אַקט פוּן צוויי אָרגאַניִשע קעמערלעך, פֿון װעלכע יעדע 
איינע ענטשפּרעכט, זאָל זיין, אַ בּאַציַלע, אוּן דעם ,13229" 
פוּן אַ פּאָר זויערשטאָף:אוּן װאַסערשטאָף:אַטאָמען בַּיי דעם כע? 
מיִשען פּעראייניגוּנגס-אַקט! 

אַלזאָ צוּם לעצטען מאָל: 0 ערװאַרטען ניִשט IN‏ גע* 
79225 גאָרניִשט קיין איִדענטיַטעט. מיַר פאַרלאַנגען ניִשט, אַז 
די בּאַציַלע, דיַ דאָזיגע שאַרף-אויסגעבּיַלדעטע ענטװיַקלונגס? 
שטוּפע פוּן דער נאַטוּר, אָדער IN‏ דאָס איי:קעמערל DIN‏ 
אַזעלכעס זאָל שוֹין 79279 אינגעפּאַקט איִן דעם אַטאָם, זי 
79377 פּונקט אַזוֹי ניִשט דערין, PR mM‏ זיי אַלין ליָגט נאָך 
DW?‏ דער מענש אַלס אַ שוֹין פאַרטיָגער האָמוּנקוּלוּס, װעל: 
כען מען װאָלט שוֹין געקאָנט NT‏ א בּעסערער פערגרעסערונג 
זען, מיָר זוּכֿען TR‏ דעם אוּנאָרגאַניִשען נוּר אַ בּאַזיִס, װאָס 
זאָל אוּנז װייזען, אַז TR DR TR‏ שוֹין געלעגען אַלס sıyn‏ 
ליִַכקײט דאָס, װאָס האָט שפּעטער PR‏ דער בּאַציַלע PR‏ 
ווייטער אָנגענוימען די נייע-װאַרשײנליך נוּר איינמאָל "IR‏ 
ענטשטאַנענע--צופּאַסוּנגס-פֿאָרם, 

אוּן דאָס, רעכען איַך, האָבּען דיָר טאַקע 77 אַנאַלאָגיעס, 


- 182 - 


שטאַנדפּונקט זאָגען געגען דעם דאָזיָגען אוֹיסדרוּק װאָס עס 
אַיַז װיִכטיִגעס. TR‏ האָג דיַר געזאָגט: MD‏ זעען m‏ די פֿאָר+ 
אוֹיסזעצוּנגען כּוּן לעבּען פֿאַלען אוּמעטוּם TR‏ איִן דעם אוּני 
אָרגאַניַשען שטאָף. דערמיט געפינט I‏ אוֹיך DORT‏ גײסטיגע, 
דאָס נשמה'דיִגע PR‏ דעם אוּנאָרגאַניַשען, װאָס האָט TI‏ נאָך 
ניִשט עַנטװיִקעלט בּיַז צוּ דער בּאַציִלע. 

װען דוּ רעדסט וועגען די ;אַטאָמען האַסען אוּן 19227“ 
בּעגייסטוּ נוּר פּוּנקט דאָס פערקערטע, TEN m‏ דוּ רעדסט װע* 
גען אַ צוּציִהוּנג (ד. ה. װעגען אַ מעכאַניַשען פּראָצעס) בּײ 
דעם זוֹימען אוּן דעם איי-קעמערל. בּיי דעם זוֹימען אין דעם 
איי-קעמערל Dana‏ קוֹדם כֹּל IR‏ זיַנען די נשמה-אויפפאַסונג 
SUN Di‏ חושים אוּן FM REN‏ דוּ DOM‏ דאָך, אַז פוּן 
BIN‏ בּעפּרוּכֿטיגטען איי=-קעמערל קוּמט-אַרוֹיס אַ מענש,-יאָ, אַז 
9 אַליין Dora‏ דערפוּן ג;רוֹיסגעקוּמען. בּיי דִיָ כֿעמיִשע קרובה= 
שאַפֿטען 009 דיָר דאַגעגען פריִער פאַר אַלעם PR‏ זיִנען די 
מעכאַניִשע אָנשוֹיאוּנג, ‏ װעלכֿע דאָס װאָרט צוּציָהוּנג דריִקט? 
אוֹיס פּוּנקט אַזוֹי, M‏ די װערטער , שװערקראַפט' אָדער SIND,‏ 
נעטײקראַפט", 

אָבּער פאַקטיש קאָן TI‏ קיין שׁוּם לאָגיִק DON‏ אָבּהאֵל- 
טצן פוּן איבּערקערען אַמאָל די דאָזיַגע בּעדײטוּנגען, אָדער 
פֿוּן אָננעמען DIT‏ נשמה'דיגען בּעגריף װײיניגסטענס אוֹיך פֿאַר 
7 אַטאָמען. די בּעַהוֹיכּטוּנג, אַז בַּיי דער אָרגאַניִשער בּעהעפ* 
טוּנג קוּמען-פאָר נשמה'דיַגע ערשיינוּנגען, שטאַמט דאָך אייך 
ניִשט פוּן דיינס אַ דיַרעקטער בּעאָבּאַכטוּנג, נוּר פוּן אַ לאָג;* 
שען אוֹיספֿיִר, דוּ מאַכסט אַנ'אוֹיספִיִר לוֹיט דעם, װאָס דוּ 
אַליין לעבּסט איִבּער; פּונקט mM IR‏ דער PD‏ פוּן פרעמ. 
דע נשמוֹת אוֹיסער דיין אייגענער אט אוֹיך אַזאַ אוֹיסמיָר אוּן 
ניִשט קיין בּעאָבּאַכטוּנג! דוּ זעסט אוּן בּעמערקסט מיַט דיינע 
bwin‏ אֲפילוּ בַּיי דיינע איַנטיִמסטע אַרוּמיְגעץ מענשען בּשׁוּם 
אוֹפֿן קײינמאָל נישט דיי נשמה אַלײן, נוּר מעכֿאַניִשע ויַרְקוּנֵי 
גען, ווצלכֿע 37 פאַסט ערשט INT‏ אוֹיף TUT‏ אָנ אַנאַלאָגיִשען 
אוֹיספ;ֶר לויט דיינע אייגענע איבּערלעבּונגען און שענקסט זײ, 


= 181 -: 


בי יי 


ee u ee 


RES | a Re יט 14 ייר‎ a אש‎ u, 


IR‏ דער געבֹּיִט פוּן אַנאַלאָגיעס DB‏ אַװעק נאָך פיל 
ווייטער. װאוּנדערבּאַרע געועצען בּעהערשען די פעראײניגונג 
iD‏ זוֹימען אוּן איי. דוּ קאָנסט Dom‏ געבּוֹירען PP‏ 
מענשען Din‏ זוֹימען אַלין. עס TR‏ דערצוּ נוֹיטיַג--בּיי אַלע 
9279299 בּרוּאים, וועלכֿע פרוּכֿפּערן 77 דוּרך געשלעכֿטליָכֿער 
בּעהעפטוּנג--דאָס איִנדיװיִדוּעל אַנדערע װײבּליכֿע PR‏ אָבּער 
די דאָזיַגע נוֹיטיִגע איִנדיְויִדוּעלע פערשידענהייט האָט װיִָדער 
TR‏ שאַרפע גרענעץ. 
DOMAIN‏ לאָזסטוּ אַרוֹיס דיינע לעבּעדיִגע זוֹימען:חיה'לעך 
אוֹיף דעם ליבּעסי:גרײיטען איי פֿוּן אַ ים:אָדעל:חיה'לע! PR‏ 
דער צייט, ווען די זוֹימען פוּן ים:נאָדעל:היה'לע װאַרפֿען Tr‏ 
799% אוֹיף דער פּאַרטנער;ן, בּלײיבּט דער פרעמדער ווֹימען 
אוּנטעטיג, ער פּרוּבט גאָרניַשט אנצוּפאַלן, אוּן עס קוּמט מיַט 
DIN‏ ניִשט צוּשטאַנד קיין שוּם בּעהעפטונג. עס הערשט NT‏ 
אַנ'אמת'דיַגע ;קרוֹבה'שאַפֿט!, ועלכֿע האַלט דעם ליִבּעס:שפִּיֵל 
TR‏ גאַנץ בּעשטיִמטע געזעצען. אוּן פּונקט IR‏ קוּמט:פֿאר מיָט 
די עלעמענטאַרע אַטאָמען. אוֹיך בַּיי זיי קוּמט ניִשט פאר קיין 
בּלינד פּערבּיַנדען Jr‏ פוּן יעדען מיַט יעדען. יעדער זוּכט Tr‏ 
דוּרכ:;ויס WU‏ זיין געהעריגען בּעשטיִמטען פּאַרטנער, דעם 
איינציגען צװיִשען 928 אנדערע--אַ גרוֹיסאַרטיַגער שפּיֵל פוּן 
77 געהיימע קרוֹבה'שאַפטען, 
אוּן װיִדער אַמאָל: אוֹיךְ דאָ PR‏ געבּיט PD‏ דער קרוֹבה? 
שאַפּט איַז IT‏ אַנאַלאָגיע אוֹיך זיַכער ניַשט קיין איִדענטיפֿיצי: 
רוּנג. דער אָרגאַניִשער ליִבּע:פּראָצעס, אֲפילוּ װען מען נעמט 
נוּר זיין פּשׁוּט'ע BAND‏ בֿײ ‏ דעם זוֹימען-קעמערל אוּן איי: 
קעמערל, מאַכּט (אַזוֹי װיַ אַלדעָס אָרגאַנ;יִשע) דעם אינדרוק 
PB‏ .;נ'אוּיענדליכּעל פערװיַקלונג אוּן פערפֿײנערוּנג פוּן דעם 
פּראָצעס, DIN‏ װעלכען דער שפּיֵל פוּן די אַטאָמען קאָן בֹּשׁוּם 
אוֹפֿן ניִשט פערגליַכען װערען. אוּן דיַ דאזיגע פערגלייכוּנג 
װערט גארנישט 925 גרעסער, װען דוּ רעדסט אפילוּ PD‏ די 
,אַטאמען האַסען אוּן ליִבּען", 
עס DIN?‏ זיִך אַפילוּ ניִשט פוּן אַ געװיָסען לאָגיִשען 


= 180 = 


97 צוּציָהוּנג אַליין PT DNB‏ נאָך אַרײן איַן DIT‏ 293 
03‚ וועלכער DIT IX‏ געטע'ס גיָגאַנט;:שער דיִכֿטונג געװאָרען 
197 קלאַסיַשער בּאָדען פאַר אַנאַלאָגיעס צװיִשען עראָטיִשע 
אוּן אוּנאָרגאַניִשע ערקײנוּנגען: TIR‏ דעם געבּיִט פוּן די כעמ: 
שע קרובה'שאַפטען. די זאַך װערט, נאַטיָרליך, אוֹיך RT‏ ערשט 
דאַן קלאָר PR‏ דער אַנאַלאָגיע, IT IN‏ לאָזט אַ וילע אָן אַ 
זייט דיַ שװערסטע פּראָבּלעמען פוּן דעם מענשליכען נשמה? 
לעבּען אוּן בּלײבּסט װיִדער נוּר בּיי דעם איי:קעמערל pr‏ 
דעם זוֹימען:חיה'לע. 

דער זוֹימען, דער פֿערטרעטער פוּן אַ מענליַכען איִנדי* 
וויָדוּאוּם, װאָס טראָגט איִן זיִך בּעשײנפּערליַך אַ שטאַרקע ירוּשה= 
לאַסט פוּן דעם דאָזיְגעַן איִגדיְויָדוּאום PR IR‏ אַ געװיַסען 
בּערעכֿטיָגטען TOR Tr‏ אַ גאַנץ איסגעשפּראָכענע איִנדיְויָדוּ* 
אַליַטעט, קוּמט 7 צוּזאַמען מיָט דעם איי, װעלכֿעס TR‏ פּונקט 
איַן דער זעלבּער לאַגע, נ;ִשט מער, װאָס ס'שטעלט Jr Don‏ 
פֿאָר :1 ;נדערע, אַ װײבּליִכֿע איָנדיַװיִדואַליטעט. עס קוּמט?פאָר 
דער בּעהעפטוּנגסיאַקט אוּן בּיידע גיִסען זיַך צוּנוֹיף: עס ענט? 
שטייט WIN‏ דריִטער איַנדיְויָדוּאוּם, װעלכער - זאָל ער 
אַליין זיין מאַן אָדער פּרוֹי, זאָל ער װאָס עס NR‏ איַן זיַך 
האָבּען פוּן פאטער אוּן מוּטער, TR‏ ער דאָך נישט דער פאָטער 
אוּן ניִשט 97 מוּטער, נוּר אַזאַ זעלבּסטשטענדיַגער דריַטער אוּן 
נייער, m‏ מען קען 7 גאָר DIR‏ אײגענאַרטיָגער ניִשט פאָר= 
שטעלען. 

איִצט מיַש צונוֹיף געװיָסע כֿעמיַשע עלעמענטען בּיי ענט. 
שפּרעכענדיָגע בּעדיַנגוּנגען; לוֹיט אַ זער גענוֹיעם געזעץ BORN‏ 
PT‏ אַטאָם אוֹיף אַטאָם Jin‏ אַלס פּרא-יכט פוּן בּיידע ענט? 
שטייט אוֹיךְ IR‏ אַנ'אַבּסאָלוּט נײער ד' SM‏ קטרפער, װעל: 
כער איַז ניִשט דער ערשטער אוּן DOM‏ וער צוייטער. ZEN‏ 
סערשטאָף TR)‏ אוּנזער דוּרכֿשניַטליִכֿער טעמפּעראַטויר אַ גאַז) 
פּערבּיַנדט mm I‏ זוֹיערשטאף-אוֹיך אַגאַז-אוּן פוּן די ניידע 
גאַזען קוּמט:אַיוֹיס DIR‏ 22 יי גוּנגסַ-פּראָדוּקט דאָס פליַסיגע, 
728 יעדען בּעטראַכט א.-גאַנצען אײיגענאַרטיָגע װאַטער. 


- 179 = 


Er; 
6 un 


וועלכע מען זעט אײנפֿאַך װיִרקען פון pr‏ קערפּער אוֹים'ן 
צװײיטען, זענען אוּמעטוּם טעט;ג PR‏ דער אַזוֹי גערופענער 
אוּנאָרגאַנישער , טוֹיטער* נאַטוּר,. שװערקראַפּט, צוּציָהונגסי 
קר אַפּט, מאַגועט;ַשע אוּן עלעקטר;שע צוּציהוּנג, כעמיִשע קרוֹבה', 


שאַפֿט. די גאַנצע מעכאַניִשע װעלט, 3m iR‏ זי שטייט אונז E‏ 
פאַר די אוֹיגען האַלט TI‏ אייגענטליך אוֹיף IT‏ דאָז;גע צוּײ 2 
ציְהוּנגען. 

| 2073 דאָ װיִדער בֹּשׁוּם אוֹפן‎ MT IM TR :PIMORI 
: זאָגען, אַז די אָדער יענע אַלגעמײנץ שטאָף-צוּציְהוּנג דאַרפֿ.‎ 
: דער עראָטיִשער צוּציְהוּנג,‎ DM איִדענטיפ;ציִרען‎ DIE DD 
א לאַנגער צייט שוֹין מאַכט:אָן דאָס אוּנבּעגריִנדעטע צױ א‎ BAT 


זאַמענמ;שען מאַגנעטיזם אוּן 3229 גענוּג טוּמעל ps‏ דעױ 
וועלט, IM‏ מען דענקט נוּר האַלבּ אוּן פערטעל, אוּן דאָך ORT‏ 4 
עס בֹּיַז DEIN‏ אפילו אַ צאָל װײטער ניִשט אַװעקגעמ;רט. PR‏ : 
שװערקראַנט אוּן 9229 זענען זיִכער צװיַשען זיָך אַזוֹי פֿערשי: 
דען, m‏ סקאָנען ma‏ זיין צוויי בּעזוּנדערע ערשיינונגען פֿוּן 
דעם װעלט:לעבּען, װען דוּ קייקעלסט זיך אַראָבּ ID‏ פענסטער, 
כֿאַפּט דיִך די שװערקראַפט JRR DM‏ מוֹרא'דיַגע גייער:נעגעל, 
DW:‏ קוּקענדיָג דערוֹיף. צוּ דוּ Po vor‏ פער'חלש'ט, בּיסט 
טוֹיבּ-בּליִנד אוּן געפיָל:לאָז, אָדער IT‏ בּיִסט קלאָר, בּיי WIR‏ 
דיינע חוּשים, ז!; כאַפּט PR PT‏ פערהעלטניש צוּ דיין רעאַלעל 
קערפּער:װאָג אוּן פרעגט אוֹיסער דעם אַבּסאָלוּט נאָך גאָרניַשט} 
ד; עראָט:ִשע ASS‏ דאַרף אָבּער, פּונקט פארקערט, גראָד דיינע 
געפּ;לען אוּן זאָרגט זיִך צוּם מיַנדעסטען PAIN DD‏ די װאָג= 
פערהעלטנ;שען, אַלזאָ צוּזאַמענמיַשען קאָנסטוּ דאָס זיַכער 
ניִשט 

דאָך בּלייבּט אָבּער אוֹיךְ דאָ ד? אַנאַלאָגיע: די פֿרוכפּעש : 
רוּנג, די 3279 בּענוּצט אַ מיַטעל, אַ קראַפּט-מעטאָדע, אַזוֹי צוּ 
זאָגען, וועלכע איִז TER‏ דער נאַטוּר איִבּערהוֹיפּט PO‏ אוּמעטוּם 
פּערהאַן, אוּן וועלכע רעגוּליָרט PR‏ פּריַנציָפּ דיין קאָמפּאַס MIR‏ 
דיין אייגענע האַלטונג TEN‏ זוּן=ס;סטעם, פּוּנקט אַזוֹי m‏ רעם 
גוֹרל פֿוּן דיינע זּוֹימען:חיה'לעך, 


זי "שי עה 


= 118 = 


לוארשיינליַך, PR‏ פוּן 97 גערוּך:איינדריקען: IR‏ גרונד ga‏ 
אלס קערן 03992 ז; ,צוּציהוּנג", 

דערמאָן זיִך RT‏ װיִדער אן יענעם ;אור-פענאָמען". PD‏ 
זועלכֿען 970 האבּען אנגעהויבּען: ORT‏ זוֹימען:קעמערל, m‏ עס 
פאלט אן בּיי דיין מֿענשליַכען געשלעכֿטליַכֿען אַקט MIR‏ דעם אייי 
יקעמערל. דאָ, PN‏ דעם דאזיַגען איַנטימסטען ענדגיַלטיָגען אוּן 
קאַרזיָנאַלען אַקט פֿוּן דיין גאנצער 9229 זענען נאך, Br‏ 
אוֹיס, פערהאן געויַסע פֿיל:װװיַרקוּנגען, קוֹדם 93 מסתּמא אַ 
גערוּך=װיַרקוּנג, װעלכע ORT‏ רייפע אייקעמערל לאזט-ארוֹיס 
צוֹיף דעס זוֹימען:חיה'לע. 

מען קאן שוֹין אבּער דא ניַשט אבּלייקענען, אז דער 
גאנצער PAIR‏ אַקט וייזט:אַרוֹיס אַ פעַרצווייפעלטע ענֹליכֿ= 
קייט מיָט געװיָסע פֿאָרמען פוּן דער דיָרעקטער אַלגעמײין:בּע* 
קאַנטער צוּציהוּנג, װעלכע מען BIT‏ איַן דער אוּנאָרגאַניַסער 
וועלט. זאָרגפעליגע אוּן אפילו 9532 קריַטיַשע בּעאָבּאַכֿטער 
פוּן דעם אַקט בּיי אייערלעך פוּן Hin‏ האָבּען גאָר אָן שוּם 
זואַקלוּנג דערמאָנט IR‏ , עלעקטריַשער צוּציַהוּנג", בּיי די איי= 
ערלעך פוּן די אַזוֹי גערוּפענע ים:אוּגערקעס (דאָס זענען nimm‏ 
פוּן דער משפּחֹה ים=-שטערען אוּן ים:נאָדעל:חיה'לעך) זעט מען 
אוּנטער דעם מֿיִקראָסקאָפּ, Mm‏ די זוֹימען:חיה'לעך װאַרפּען זיך אוֹיף 
דעם איי, שפּריַנגען :וּיִק, פאַלען װיִדער אָן אוּן בּלײבּען 
קלעבּען,.-אַ 9280‚ װעלכֿער דערמאָנט דעם בּעאָבּאַכטער IR‏ 
גאַנצען דעם טאַנץ פוּן די צוּגעצוֹיגענע IN‏ אָנגעש(1ֿ סענע 
קערפּערלעד בּיי דעם קאָנדוּקטאָר PD‏ אַנ'עלעקטריזיָר=מאַשיַן. 
אוּן אַנ'ענליַך װיִלדער שטוּרעם TR‏ אוֹיך בּעמערקט געװאָרען 
בּיי אייער פוּן געװיַקסען, צ. בּ. בּיי דיי אייער כוּן דעם בּע* 
קאַנטען בּלאָזײװאַסער=געװיִקס, וועלכען דוּ געפיַנסט אוּמעטוּם 
בּיים צפוֹנ'דיגען יםיבּרעג. דאָ שטורעמען די זוֹימען:יה'לעך 
(דערמאָן זיך: בּיי אַ געװיַקס!) אַזוֹי װיָלד, אַז די פערהעלט* 
22090023 ריזיָג:גרוֹיסע אוּן זער שער בּעװעגליכֿע איייקויל 
הוֹיבּט PT‏ אָן צוּ דרייען אַרוּם TR‏ אַקס. 

DER‏ דערמאָן זיָך, ROM‏ ד;ָרעקטע צוּציָהוּנגס:קרעפטען, 


= 177 — 


אזיבּערשטער טראָפּען װאַקסט בּאַלד צוּריַק אוֹיף, צוּנעמענריג 
דאָט נייע װאַסער פוּן דעם ‚PD‏ אוּן דער אַראָבּגעטאַלענער 
בּיִלדעט אוּנטער אַ נייעם טראָפּען,---האָסטוּ אָנשטאָט איינעם 
צװײ אינדיְװיִדוּאוּמען. IR‏ דאָס ניִשט PP‏ אַנאַלאָגיע! דוּ 
װעסט זאָגען אַז דאָ האַנדעלט PT‏ דאָך PR‏ דער אײנפֿאַכֿער 
שוער-קראַפט, בּיי דער פרוּכֿפּערונג אָבּער װיַרקען דאָך גאַנץ 
אַנדערע איַנערליכע קרעפטען. עס פאַלט m‏ גאָר אָסור ניִשט 
TR‏ צוּ בּעהויפּטען, אַז די בּאַציֶלע, װעלכֿע שפּאַלט זיִך, אָדער 
„IT‏ װאָס דוּ טײלסט פוּן I‏ אָבּ די זוֹימען-חיה'לעך-אַז TR‏ 
װוערט דערצוּ געצוואונגען דוּרך דער אינפאַכֿער שװערקראַפט. 
אָכּער ניִשט IR‏ דעם מין פֿון די קרעפטען האַנדעלט Pr‏ דאָך. 
עס האַנדעלט JR IT‏ דער אַנאַלאָגיע פוּן דער גאַנצער 19 
IT A‏ זאָלסט בּעגרייפען, IR‏ טײלוּנג אַלס רעזוּלטאַט פֿון 
װאַקסען PR MR‏ מעגליך TR‏ דער אונאָרגאַניַשער װעלט; 


דריָט 7922 דוּ זעהסט, אַז דער גאַנצער געבּיִט פוּן דעף 
N‏ פרוּכפּערוּנג איַז דוּרכֿגעפּלאָכֿטען um‏ ערשײינוּנגען, װעלכֿע 
דוּ בּעצײכֿענסט פוּן דעם נשמה-שטאַנדפּונקט vn‏ דעם נאמען 
,סימפּאַטיע*. די גאַנצע ,3279“ PR‏ ענגערען Pr‏ געהער אַהער. 
מאַן TAN‏ פרוֹי זוּכען זיִך. פּיַלען אַנ'ענטשײידענע נײיגוּנג איינער 
DIE‏ אַנדערען. זי צינדען Tr‏ אָן מיַט 97 בּענקענדיגעה 
פערלאַנגענד;גער, צוּ פעראיינ;גוּנג טרײיבּענדיָגער ליִבּע. זיי 1598 
אַז עס ציָט 327 איינעם DIR‏ אנדערען... 

איִן דעם דאָזיַגען לעצטען אוֹיסדרוּק ליַגט שוֹין דאָס 
מעכאנישע ערזאץ-ווארט פאר דעם בּעגריִף פֿוּן דער סיִמפאסיפ, 
וועלכעס װערט געבּרוֹיכֹט אוֹיך PR‏ דער בּעציְהוֹנג צוּ DIT‏ 
אונאָרגאַניִשען שטאף: צוּציָהוּנג, 

מעג די דאזיגע צוּציְהוּנג בּיי די ארגאניזמען דוּרכמאכֿען 
ד; קאמפּליַציִרטסטע װעגען, מעג זי גיין ניִשט דיָרעקט, נּוּר 
דוּרך די ‚Don‏ דוּרך דעם נערװעןאַפּאַראט אוּן Pr‏ בּענוּצען 
bin‏ דער פֿערמיטלוּנג פוּן 37 זעהיאײינדר;קען אוּן, זעו 


- 176 = 


עי ר 


איִנדיְוויָדוּאוּם , דוּ". דוּ שפּייזסט 777 אָבּער כּסדר, װאַקסט, דוּ 
װערסט 8 יוּנגער מאַן,-אוּן DD‏ אַמאָל הערט אוֹיף דער IR‏ 
בּערפֿלוּס פֿוּן דיין פערצערטער שפּײז צוּ גיין נוּר אוֹיף דעם 
װײיטערדיָגען װאַקסען, MIR‏ דער ענטװיקלונג פוּן אַ בּאָרד א. 
ד. „A‏ נוּר עס שפּאַלטען TI‏ פוּן דִיָר TR AR‏ רעזערװאואַר 
MD‏ דיין געשלעכֿטליַכֿען אַפּאַראַט אוּנצעל;ַגע זוֹימען:חיה'לעך, 
וועלכע רייסען Pr‏ מיַט אַלע מיַטלען אַרוֹיס פוּן דיָר, פוּן דיין 
איִנדיַװיִדוּאַליַטעט, כּדי יעדערס פאַר TI‏ צוּ געפינען אַ 
װײבּליִך איי:קעמערל אוּן צוזאַמען מיַט DIN‏ אויאָבּהענגיג פוּן 
91 צוּ בּיִלדען אַ נייעם איִנדיְויָדוּאוּם, אַנייעם מענשען. 
איִצט בּעטראַכט דאָ אַנ'אָרגאַניִשע ערשינוּנג, אַ זער 
איינפאַכֿע. אָט הענגט אַ טראָפּען אוֹיף דער דעק פוּן FTIR‏ 
ער האָט TI‏ דוּרכנעזאַפּט דוּרך אַ זער דיַנעם ריַץ PR‏ דעם 
דעק:שטיין אוּן ער האַלט TI‏ נאָך אוֹיבּען נוּר דוּרך דער 
װויָרקוּנג פוּן אַ געװיַסער נאַטוּר-קראַפט. אַזוֹי m‏ דוּ זעסט איִם 
דאָ, איינעם אַליין, הענגענד;יג אוֹיף דער דעק PD‏ דער היל, 
קאָן ער MIR‏ אַקוּרצער ויילע זיַכער IT DM‏ פאָרשטעלען 
אַנ'איִנדיְוויָדוּאוּם. דוּרך דעם 729 ריַנט אָבּער נאָך װאַסער. אַ 
צייט נעמט עס אוּנזער טראָפּען TI PR AT‏ אַרײן: אַזוֹי זי 
ער װאָלט עס איִן TI‏ איַן זיין איַנדיְװיָדוּאַליִטעט אַריינגע* 
פרעסען. נאַטיָרליִך, װאַקסט ער דערבּיי. דיַ נאַטור-קראַפֿט, 
וועלכע האַלט ‚DIN‏ װאַקסט אָבּער, וייזט:אוֹיס, צוּזאַמען vn‏ 
זיין גרוֹיס; זי האַלט DIR‏ אַלץ פעסט אוֹיף דער דעק, דאָך 
זיין װאוּקס פֿערגרעסערט TR‏ גאַנץ אייליג--אוּן מיָט אַמאָל קומט 
זיין ‚mio‏ דער טראָפּען, וועלכער עסט אַלץ מער אוּן מער, 
װערט צוּ , שווער*. די אוּנגעהויערע צײַײקראַפט פוּן דער ערד, 
וועלכע װיַרקט אַרוֹיף פוּן דעם בּאָדען PD‏ דער הייל, ועגט= 
איִבּער די פֿערהעלטניָסמעס;ג שװאַכערע אַנדערע נאַטוּר=קראַפט, 
װעלכע DEIN 772 Den‏ געלאָזט דעם טראָפּען הענגען אוֹיבּען 
אוֹיפ'ן שטיין. Din‏ אַמאָל צוּרייסט TI‏ דער טראָפּען, אַ קליי 
גֶער רעשט בּלייבּט הענגען אוֹיבּען, אוֹיפ'ן אַלטען אָרט, און 
1 אָבּגער;ָסענער טייל פאַלט Din‏ אַ פּליעסק אַראָבּ. אַז דער 


=+.405 = 


די טיִפסטע איַנסטאנץ די אייגענטליכע איִנדיווידוּאוּמען: IT‏ 
מאָלעקוּלען און די אַטאָמען. TR‏ פוּן זי שטעלט מיט 
זיִך פאר גראד דער כעמיִשער אַטאָם (אוֹיבּ m‏ זאלען נאך 
לאזען TER‏ דער זייט ד; נײיע נאָך DM‏ גײענדיגע היִפּאָטע= 
זען פֿון דער מאָדערנער כעמיע, אוּן IT‏ האַלטען ידערװיל 
נאָך בּיי דעם דאזיגען עלטערען בּעגריִף) די שאַרפֿסטע אוּן 
דויערהאַפּטיגסטע איַנד;ְװויָדוּאַל;זיְרוּנגס:פארם פוּן דער גאנצער 
שטאָפליָכער װעלט, װעלכֿע מֹיֶר קאָנען 


עם אַנ'אַנדער זאַך. אַ גרונד-ערשיינוּנג פוּן דער פרוכֿפע: 
4 רוּנג איַז די 39999 פוּן איִנדיְויָדוּאוּם, כּדי צוּ בּיַלדען 
אַ נייע בּריאה. פוּן דיָר טיילען TI‏ אָב IT‏ זוֹימען:חיה'לעך, 
718 דער פרוֹי--ד; אייקעמערלעך. פוּן בּיידע פּעראייניגט װאַקסט? 
אַרוֹיס דער I‏ מענש. בּיי די ניִדעריגערע חיוֹת איז די 
טײילוּנג אָפּטמאָל 925 ראַדיִקאַלער: אָנשטאָט אָבּצוּטיילען פוּן TI‏ 
אַזעלכע קליינע טײלעכֿלעך, צוּפאַלט TI‏ דער גאַנצער TER‏ 
װיָדוּאוּם אוֹיף צוויי אָדער מער שטיק. אוּן דאָס זעט:אוֹיס צוּ 
זיין אַ רעזוּלטאַט פוּן אַ געװיַסען װאוּקס, וועלכען ער דערגרייכט. 
אַ בּאַציַלע שפּײוט זיִך. זי װאַקסט אוּן װאַקסט, בֹּיַז זי דער= 
גרײיכֿט אַ געװיַסע גרוֹיס. דאַן געשעט אָבּער אַזעלכעס, m‏ עס 
װאָלט ז; בּעהערשט אַ בּעזוּנדערע נייע נאַטוּר-קראַפט. 187.722 
האָט זן עפּעס אַ נאטוּר-קראַפט אוֹיפגעהאַלטען ATIMTIR DIR‏ 
אוּם. אוֹיך דאָס װאַקסען האָט ID WR PR‏ גאָרניִשט גע* 
ענדערט: WR‏ קראַפט איַז געװאַקסען צוּזאַמען מיַט דער גרוֹיס. 
אָבּער דער װאוּקס איז WERE‏ אַ געװ;ְסע גרענעץ-אוּן מיָט 
אַמאָל קומט:אָן די נייע נאַטוּר-קראַפּט, זי צוּרייסט פּשוּט "TR DIT‏ 
װיָדוּאוּם. ער צוּפּאַלט MR PT‏ צוויי שטיק,--צוויי נייע איִנדיְװויָדו* 
אוּמס: אוּן PD‏ זאָגען, ניִשט קענענדיג גֶענוֹיער DIT‏ וועזען פון די 
קרעפֿטען, װעלכֿע זענען דאָ טעטיג: ער האָט Tr‏ געפּרוּכֿפּערט,' 

בּיי דיַר אַלין קוּמט אײגענטליך דער פּראָצעס פֿאָר 
ניִשט אַנזע-ש, m‏ בּיי דער בּאַציֶלע. IT‏ װאַקסט פוּן קינדװיין 
אָן; פריִער װאַקסטוּ נור אַלס איינצעלנער מענש, אַלס דער 


= 174 - 


פראצעס פוּן דער איַנדיַויָדוּאליִטעטען-בּ;לדונג זעט מען piv‏ 
אוֹיך בּיי ‏ דעם אואָרגאַניִשען עטאף. אַזעַר אוֹיפפאַליִגען 
בּיישפּיֵל DA‏ אונז די קריַסטאַל-בּילדונג. בּעטראכט אַ שיינע 
גרוּפּע בּאַרג:קריסטאַל. ‏ אדער זע נוּר אוֹיף דיין שװארצען 
מאַנטעל 97 פֿאַלענד;גע װאוּנדער:שיינע שנייקריָסטאַלען פוּן 
אַ װיַנטער-טאג. אבּער עס זענען פערהאן נאך אנדערע ענליכע 
ערשיינוּנגען. דוּרך דעם טעלעכקאָפּ זעסטוּ אוֹיפ'ן היַמעל אַ 
קייט פוּן דוֹיערענדיגע פֿאַזען פוּן דער אינדיְװיִדוּאַליזיָרוּנג אין 
דער שטערען-װועלט. דער אוּנפארמיַגער נעפּעל:פלעק צוּפאַלט 
797 אוֹיף שטערן:הוֹיפענס, ITS ARD‏ שטייט נעבּען אַזוּן, ER‏ 
יעדען זוּן-געבּיַט זעט מען, דוּכט זיָך, m‏ דער שטאף צוּפאלט 
Pr‏ אוֹיף פּלאַנעטען, די גרוֹיסע פּלאַנעטען טיילען פוּן זיִך an‏ 
לבנות. DIR‏ סוֹף ערשיינט אַנ'אוּנענדליַכע רייע פוּן זער שארף 
אבּגעטיילטע איַנדיַװיִדוּאוּמס, וועלכע זענען, אמת, פֿעראײניגט 
TR‏ סיִסטעמען, אבּער װעלכע האלטען TI‏ דאך יעדער איינער 
בּעזונדער TI RD‏ אוּן מאכען יעדער בּעזוּנדער דוּרך די װיײי= 
טערזיַגע ענטװיַקלוּנגען. בּעטראכט אוּנזער ערד: וואס פאר א 
שאַרף אָבּגעטײלטער אינדיְויָדוּאוּם! אוּן וייטער. איַן געבּיַט 
פוּן דער כעמיע, וועלכע דריַנגט MD‏ אַרין PR‏ דער בּעטראַכ= 
טוּנג פֿון דעם איַנערל;יכסטען װעזען פוּן דעם אונאָרגאַניַשען 
שטאף, זעסטוּ אוּמעטוּם, אוּמעטוּם די עקזיַסטענץ פוּן געװיָסע 
קליינע אוּן גאָר קליינע איִנדיויָדוּאַליַטעטען PR‏ די פֿערבּינ= 
דוּנגען, איִנװײניג איִן די גרוּנד:שטאפען. אוֹיף די געגענזייט;י 
גע בּעציִווּ:גען אוּן ספּעציעלע װיָרקוּנגען ID‏ די דאָזיגע אֹיָנ* 
דיַװיִדוּאליַטעטען בּוֹיט Tr‏ אוֹיף Tin PR‏ די גאַנצע כעמיע; 
אוּן דער כעמיַקער רעכענט:אוֹיס IT‏ עקזיַסטענץ פוּן איַנדיװי= 
דוּאוּמס אלס אַ לאגיַשע נויטװענדיגקייט אוֹיך דאָרט, ART‏ עס 
הערט:אוֹיף יעדע מעגליכקייט PD‏ זען. אפילוּ די איינצעלנע 
ריינע מיָנעראַל:שטאָפֿען, אוּן קוֹדם 93 די עלעמענטען, האבּען 
TR‏ 727 עכּעס איַנדיַויִדוּעלעס. אָבּער אַ חוּץ די דאזיגע גרוֹיסע 
פּעוישידענהייטען צװיִשען די מינים, זענען ערשט פערהאַן 
אוּמעטוּם איִן ד; כעמיַשע פערבּיִנדוּנגען אוּן עלעמענטען אלס 


- 173 = 


און DR DER‏ איַנטערעסאנט 18 בּעמערקען, אז דעָם 


נאָך ווייטער IT‏ אוּן PR PM DER‏ זאָגען, אַז RD‏ פיל 
MD‏ די דאָז;גע עֶרשיינָונגען לאָזען TI‏ אָן POS‏ געפינען 
ענליִכקייטען, אַנאלאָגיעס בַּיי דעם אַזוֹ גצרוּפּענעם אוּנאָרגאַי 
גיִטען שטאָף, 

לאָ מִיֶר נעמען אַבּיישפִּיֵל: אַנ'אומבּעדיַנגטע פֿאָראוֹיסזץ+ 
צוּנג פאַר דער גאַנצער מעגליכקייט פוּן דער פרוּכפּערוּנג, 3 
העכֿערע אָדער ניַדעריַגערע בּרואים, בּיי די בּאַציַלען אָדער 
בּיים מענש, אֹיִז די ערשטע עקזיסטענץ פוּן אַנ'איִנדיְויָדוּאוּם, 
דוּ DOM‏ אַנ'אַ;ְנד;ְוויְדוּאוּם, דיין פרוֹי TER‏ אַ בּעזוּנדערער, דיין 
זי אַ בּעוונדערער. דער PARTIEN‏ דאָ איַן אַנ'איִנדיַויָדוּאַוּם 
אוּן דאָרט די יאַשטשירקע איָז אַנ איִנדְיְוויָדוּאיִם. דוּ וועסט 
N‏ שכּעטֶער זען, TR‏ ניִשט Tan‏ איז DIR‏ לייַכט צוּ דער: 
קענען דעם בּעגריף איִנדיְװיָדוּאוּם PR‏ דער װעלט פוּן nom‏ 
אוּן געװ;קסען. אָבּער 78T‏ קאן מען אינגאנצען DM‏ רעכט 
זאָגען; די גאנצע געשיכטע פֿוּן דער 9229 בּיי אַלעם לעבע- 
TR 79277‏ אייגענטליך נוּר אַנ אוֹיסשניט, אַ קאפּיַטעל פון FOR‏ 
גרעֶסערען בּוּךְ: פון דער געשיכֿטע פוּן איִנדיְָויָדוּאוּם. דער 
איִנדיְוויָדוּאוּם מעג זיין אוֹיף דעם אײנפֿאַכסטען אוֹפן געבּוֹיט, 
צר מעג זיין אַבּאבילע, ד. ה. אַ בּעשעפּעניַש, וואס בּעסטייט 
נור PR PD‏ קעמערל, להיפוך צוּ דיָר, װאָס דוּ בּעשטײיסט 
פוּן מיָריאַדען אזעלכע קעמערלצֶךְ. אבּער עס Im‏ זיין אַנ אי 
דיָוויָדוּאוּם, כּדי דער פּראָצעס פוּן דער פּרוּכפּערינג זאָל בּכלל 
קענען PT‏ לאָגיִש: כּדי פוּן איינס ART‏ קגָּנעַן װערען NR‏ 
מוּז דאָך פר;ער זיין איינס DIR‏ אזעלכעס. MIR‏ דער עקזיט= 
טענץ פֿוּן אָבּגעטיילטע איִנד:װיִדוּאַוֹמס האָט Pr‏ שוֹין געשיִצט 
די פרוּכפּערוּנג פון די בּאצ;לען. בָּיי דיך, בַּיים מענשען, זע: 
נען אפילוּ נוֹיטיג צװ יי אינִדיְוויְדוּאוּמְסָ צוּם געבּוֹירונגסיאַקט, 
אבּער װען מען זאל PER‏ אַננעמען, אז די מוּטער אליין איז 
נוֹיטיָג, כּדי צוּ געבּוֹירען אַקיִנד: TR‏ דאך די עקזיַסטענץ פוּן 
TR‏ איִנדיְוויָדוּאוּם, IT PD‏ מוטער, אַנ'אומבֶּעדיִנגטֶע פאָר: 
אויסזעצונג. 


4 
- 172 = 


מעגסט WR TR‏ פֿערשטײין נאָר אַ פּראָדוּקט פוּן שטאָפֿליכען; 
אָדער IT‏ קענסט איִן דעם פּאַראַלעליַסטיִשען זיִן זען איַן PR‏ 
אַנ'אײבּיגע בּעגלײטענד;גע ערשינוּנג צוּ פּיזיִשע פּראָצעסען; 
אָדער NT‏ קענסט דעם גאַנצען כּלוֹמר'שטען אוּנטערש;ד צַויִ= 
שען נשמה'דיגען אוּן מעכֿאַניַשען אָננעמען נוּר אַלס אוּנזער 
אַנ'אייגענעם בּעאָבּאַכטונגס:אוֹפן, DIN‏ אוּנזערס אַנ'איינגעוואוינ= 
טען דאָפּעל:קיק אוֹיף איין אוּן דער זעלבּער ערשינוּנג,-אין 
אַלע פאַלען זעסטוּ, װיַ די װיַכטיָגסטע פּסיִכיִשע ערשיינוּנגען 
פוּן לעבּען פאַלעַן אַרײן צוּזאמען מיַט 77 מעכאַניַשע JR‏ דעם 
אוּנאָרגאַניִשען שטאָף. 

מיָר װיָלען, כּדי DOM‏ אַװעק צוּ ווייט, TI‏ האַלטען נוּר 
בּיי אוּנזער ענגסטער זאַך. אוֹיך די געבּוֹירוּנג, די פֿרוּכפּערונג, 
די 9229 געהערט צוּ די גרוּנד:ערשיינוּנגען פֿוּן דער בּאַציַלען 
אוּן עס פֿרעגט זיִך: ציַ קאָנען 920 אוֹיך די דאָזיַגע ערשיינונ* 
גען אַריַבּערטראָגען MIR‏ דעם אונאָרגאַניִשען שטאָף? אָדער 
בּעניצענדיג Tr‏ מיַט דעם פריִערדיַגען סיַמבּאָליִשען בּיַלד; 
אוֹיבּ DIN‏ פּערויַנקט גאָר TR‏ דעם טיַפסטען סוֹד פֿון דער 
וועלט:ענטשטעהונג, אוּנענדליַך DON‏ פוּן דער ערשטער בּאַצי= 
לע אוּן פוּן דער גאַנצער ערדיִשער אוּנטערשידוּנג צװיִשען 
אָרגאַניִשען אוּן אוּנאָרגאַניִשען; צי TER‏ מעגליַך, אַז ס'פֿערזיַנקט 
אוֹיךְ DIRT‏ אַפראדיָטעוּ 

TR‏ רעכען, אַז TR‏ האָבּ IT‏ גאַנצע לאַנגע בּעטראַכ: 
טוּנג גענוּג צוּזאַמענגענוּמען MIR‏ דעם פּונקט, אַז סזאָל קלאָר 
װערען, אַז עס איָז מעגליַך. PR‏ איַבּעריַגענס זענען TR‏ 
דאָ TR‏ אַזאַ נעפּעל, IR‏ דירעקטע ענטפערען זעגען גאָר SIR‏ 
מעגליך. עס פרעגט TI‏ נוּר, װעלכֿע בּעדײטוּנג דוּ װיַלסט eg‏ 
גענּע! נאָך װײיטערדיָגע אַנאַלאָגיעס אוּן דערפֿון DR‏ אַלץ אָב= 
הענגיג. 

דוּ בּעמערקסט PR‏ דעם פּראָצעס פוּן דער פרוּכפּערוּנג 
בּײ די לעבּעדיַגע בּרואים אַ גאַנצע רייע ערשינוּנגען. די 
גרוּנד:לייגענדיגע ערשינוּנגען פוּן דער מענשליַכער געבּוֹירוּנג 
האָבּ PR‏ דיָר פריִער גענוֹי געװיַזען, אַנדערע װעל איִך דיָר 


- 171 = 


790292 אומװועג אייגענטליך צוּריָק צוּ אוּנזער ליִבּעס:פּרטָבּלעם, 


יי" pr 1m‏ בּיי דִיַר אוֹיפֿהוֹיבּען די פראַגע, װעלכֿע pp‏ 

77 לעבּענס:ערשיינונגען, װאָס זעהען Tr‏ שוֹין בּיי דער 
בּאַציִלע, װיָלסטוּ צוּרעכֿענען צוּ יענע אַלגעמײנע לעבּענס= 
נײגוּנגען פוּן דער מאַטעריע בּכּלל (אָדער IND‏ מיינעטוועגען 
זאָל זיין נוּר פוּן קוילענשטאָף), אוּן וועלכע ניַשט. די דאָזיַגע 
פראַגע איַז פּראַקטיש אײגענטליך 77 קיִצעלדיָגסטע פוּן דער 
גאַנצער זאַך. 

נאָך דעם, mM‏ דוּ װעסט דאָ געװיַסע אוֹיספיְרוּנגען 
אָנערקענען פאַר ריָכטיִגע, DEN‏ 727 דער דאָזיגֶער געדאַנקענײ 
גאַנג אַװעקפיָרען זער DM‏ צי "IND, TR‏ אַזאַ בּאַזיס, 
װעלכֿער מוּן שוֹין לכתחילה ענטהאַלטען זיין PR‏ דער מעג.* 
ליַכקײט פוּן אַ לעבּענס . ענטװיִקלוּנג, ד. ה. צ'י דאַרף 
מען רעכֿענען, אַז דאָס ,פּילען* קאָן TI‏ געפֿיַנען איַן װעלי 
ער ס'איַז פאָרם שוֹין איִן דעם אוּנאָרגאַניִשען שטאָף} די 
PART‏ פראַגע איַז דערפאַר אַזוֹי שװער, װאָס מען קאָן TI‏ 
דאָך ניַשט פאָרשטעלען דאָס פּיַלען IN‏ בּעװאוּסטזיין, װיַ ס'זאָ= 
לען דאָס ניִשט פּרוּבען אָבּלײקענען פּערשיִדענע צוּטוּמעלטע 
קעפּ, בּלײיבּט דאָך זיִכֿער: צוּ יעדען איינפאַכסטען געפּיֵל IR‏ 
נוֹיטיָג אַ פּילענדיַגער איךְ"-פּונקט, ד. ה. אַ בּעװאוּסטזיין. 
נאַטיַרליִך, גיִשט דוּרכאוֹיס קיין קלאָר:דענקענדיָגער, רעפֿלעקט!= 
רענד;גער זעלבּסטבּעװאוּסטזײין TR‏ מענשליכען זיַן; אָבּער 
אוּמבּעדיַנגט ייניגסטענס, אַ איִנטוּאיִטיווער, אױּ:מיַטעלבּאַרער, 
נאַאיְװער בּעװואוּסטזיין. צי האָט אַ קוילענשטאָף-אַטאָם, אָדער 
גאָר בּכּלל יעדער אַטאָם פֿון װעלכען ס'איִז עלעמענט piv‏ 
אַזאַ פילענדיגען בּעװואוּסטזיין! אוּן ווייטער. IR‏ איז, לאָ מיָר 
זאָגען, ,זכּרוֹן* אַ גרונד-אייגענשאַפט פוּן דער מאַטעריע 29553 

דוּ פּילסט: דיַ זאַך װערט אוֹיפ'ן העכסטען אוֹפן פער= 
װיַקעלט. 92 זענען PR TOR‏ דעם געבּיַט PD‏ דער ,נשמה". 
און מעגסטו 37 דאָוָגע ,נשמה* פֿערשטײן װ;ָ דוּ װיָלסט: 


= 170 = 


האָט אוֹים TE‏ די נאַ יַלֶע מעגליך געמאַכֿט, װעט איצט Pier‏ 
97 זוּן אַרוּמכאַפּען אוּן DIN‏ דערמיַט אוֹיף דער ערד אֶנשִׁי 
קען דעם אוּנענדליַכען פּאָלאַר:װיַנטער? ציַ DIN‏ אַמאָל דען 
מענש, אוֹיף אַנאוּנגעהוערען אוֹפן פערפֿוּלקאָמט מיַט זיינע 
מאַשיִנען, שפּיַלענד;ג בּעהערשען DORT‏ פּראָבּלעם פוּן דער 
קעלט איִן דעם װעלט:רוֹים? ציַ װעט PR‏ דעם קוּמענדיגען 
װועלט=װויַנטער דער מענש, אנשטאט געפּרוֹירען צוּ װערען צוּי 
זאַמען DM‏ זיין קוּלטוּר אוּן TI‏ פערװאַנדלען TR‏ אָנ'איין:מוּ: 
מיע (אַזוֹי m‏ עס קלאָגען שוֹין IR DER‏ גערן אוּנזערע 
קלײינמוּטיָגע נביאים),--פערקערט גאָר טאַקע DIR‏ מענש אוּן דוּרך 
זיין קוּלטוּר װערען, IR‏ צוּ זאָגען, די בּאָציִלע פוּן אַ נייער 
לעבּענ- עראַ, װעלכע װעט לאַכֿען PD‏ דער קעלט פוּן אײניַגע 
הוּנדערט גראַד פּוּנקט אַזוֹי m‏ די ערשטע בּאַציִלע DET‏ אַמאָל 
געלאַכֿט פוּן דעם פאַלען פוּן דער טעמפּעראַטוּר פוּן רוֹיטי 
גלוּט אפֿשר אוֹיף עטליכע EVD‏ גראַד!ּ 

אָבּער דאָס איִז נוּר אַגב, 

ORT‏ וועזענטליכסטע TR‏ אַז אוֹיך דער דאָזיָגער צווייטער 
געדאַנקענגאַנג פֿיִרט אַרײן דיַך מיָט דעם לעבּען RT PR‏ 
בּעגרײפֿליַכע שטערען-ענטװיִקלוּנגען אוּן שטעלט אַװעק דאָס 
פּראָבּלעם פֿון לעבּען גאָר צװיִשען 97 לעצטע װעלט:ערשיינוּנגען 
אוּן װעלט-אוּרזאַכֿען. אוּן עס פּערשטײייט זיַך, אַז דיַ גרוּנד* 
ערשיינוּנג PD‏ דער מאַטעריעץ-איַר שטרעבונג צוּ אַנ אוּנאויפֿ. 
העַרליִכער לעבּענס:ענטװיַקלוּנג, פּערזיַנקט איִן דעם זעלבּען 
פוּנדאַמענטאַלען סוֹד, וועלכער פֿערהיַלט בֹּיִז איִצט דעם עצם 
פון דער מאַטעריע איַבּערהוֹיפּט, DIT PR‏ דאָזיִגען PT‏ פּיָרט דער 
דאַזיגער Ay‏ פּונקט צוּם זעלבּען ציָל, װיָ יענער אַנדערער. 

נוּר איינס בּלייבּט דיָר נאָך צוּ בּעֶטראַכטען RD‏ בּיידע 
מעגליקייטען, אוּן ORT‏ איָז גראָד דאָס, װאָס בּרענגט אוּנז נאָך א 


אָֿרגאַניִש אַרוֹיסגעקימען PD‏ אַנדערע צוּפּאַסונגס:פאָרמען +צױ 
אַנדערע טעמפּעראַטוּרען, פּונקט IR‏ װיַ די לאַנד:היוֹת SFR‏ 
אוּנזער ערד האָבּען TI‏ ענטװיקעלט DIN‏ אַ נייע צוּפּאַסוּנגס= 
פּאָרם פוּן די װאַסער:חיוֹת. איַן אַ געװיִסען Tr‏ װאָלט מען 
געקאָנט אוּנזער לעבּען בּעצײיכענען TAN DIR‏ פּלאַם, װעל: 
כֿער TOR‏ אײינמאָל דוּרך אַ גרוֹיסער היִַץ צוּם ערשטען מאָל 
אָנגעצוּנדען געװאָרען, אוּן װעלכֿער בּרענט איִצט שטיל אַיִץ 
ווייטער, רעגוּליִרט Tr‏ כּס - אַלײן אוּן ציַנדט TI‏ אַלעמאָל 
אָן אוֹיפסניי, ‏ װיִלהעלם רוּ, דער גרוֹיסער פּיזיאָלאָג פוּן 
האַלע, האָט גלענצענד דוּרכגעפיָרט אַזאַ אַנאַלאָגיע צװיִשען אַ 
פּלאַם MR‏ דעם לעבּעדיגען קעמערל, װאָס רעגגוּליָרט I‏ 
7798 אַלעמאָל ווייטער, בּייטענדיג זיין שטאָף. 

דער געדאַנק איַז אַלײן פאַר Tr‏ איַנטערעסאַנט אוֹיך 
לוֹיט די אוֹיספיָרוּנגען, וועלכע ער DA‏ פֿאַר דער צוּקוּנפֿט. 

797 די אוּר-בּאַציִלען זענען ענטשטאַנען, איַז לוֹיט יע 
דער װאַרשײנליכקײט אוֹיף דער ערד 99552 געװוען נאָך RAN‏ 
רעמער, m‏ היינט. Jon PR‏ פוּן דיַ מיַליאָנען יאָרען איִז די 
טעמפּעואַטור IKT‏ פּעריאָדיִש שוֹין PD‏ מאָל אַראָבּגעפֿאַלען. 
אוּנזער לעבּענס:ליניע MIR‏ דער ערד האָט TI‏ אָבּער PR‏ 
משך פוּן די דאָזיַגע מיַליאָנען יאָרען, װיַ עס ווייזט:אויס, 
פּשוט צוּגעפּאַסט אַלעמאָל צוּ דעם דאָזיִגען פאַלען פוּן דער 
טעמפּעראַטור. עס זענען ענטשטאַנען די װאַרעם:בּלוּטיִגע nn‏ 
0m‏ זייער װאַרעמער בּעשיִצוּנג געגען 77 גרעסערע קעלטען. 
ענדליך TR‏ ענטשטאַנען דער מענש, װעלכֿער האָט ערפוּנדען 
דאָס ראַדיקאַלסטע מיַטעל: קיַנסטליִכע פײיער-אָנציַנדוּנג. דער 
מענש, וועלכער פּערטראָגט היינט לייכט דעם אָנזוּניָגען פּאָלאַר= 
װיַנטער! 93 האָט די נאַטוּר מיַט דעם דאָזיַגען מענשען אוּן 
מיָט זיין ערפּיַנדעריִשען קראַפּט:פּערװאַנדלענדיַגען געניוּס שוֹין 
געפּונען יענע ענדגיַלטיִגע נייע צוּפּאַסוּנגס-פאָרם, וועלכע װעט 
לאָזען ORT‏ 79299 זיִך ווייטער ענטװיַקלען אוֹיך איַן אַ קוּמענ: 
דיַגער זער WIND‏ קעלט-עפּאָכע,-איִן אַנ'עפּאָכע, װען IT‏ 
אָבּקיְלוּנג, ‏ װעלכע האָט פויָעָר נוּר 77 ערד געטראָפען און 


= 168 - 


גען. דוּ קאָנסט גאָר, ניִשט דאָבּענדיַג Pr PN‏ בּעזונדער דעב 
קוילענשטאָף, בּאַלד אָנהוֹיבּען דערפוּן, װאָס דוּ װעסט זאָגען; 
יעדע אוּנאָרגאַניַשע מאַטעריע TR‏ פֿון אָנהוֹיבּיאָן PR‏ אַ געװי= 
סער מאָס ,בּעלעבּט'. אוּן דאָס דאָזיַגֶע לעבּען נעמט PR PR‏ 
IX‏ בּעשטיַמטע פאָרמען, װעלכֿע זענען צוּגעפּאַסט צוּ 27 אָדער 
יענע בּעשטיַמטע אוֹיסערליִכֿע מעגליִכקײיטען, איינע אַזאַ לֵע* 
בּענסיכאָרג שטייט אוּנ: פאַר די אוֹיגען אוֹיף אוּנזער אָבּגעי 
קיַלטער פּלאַנעט PX‏ דער קייט פוּן דער בּאַציִלע 722 צוּם 
מענשען: דאָס איַז די פֿאָרם, װעלכֿע IND TR‏ אוּנזערע צוּפּאַ: 
סוּנג-בּעדיִנגוּנגען דיַ ענטשפּרעכענדיגסטע. אָבּער די דאָזיַגע 
לעבּעדיִגע קוילענשטאָפּיִגע קעמערלעך:ועלט, וועלכע מיַר זעען 
זייט דעם אנהוֹיבּ PD‏ דער ערד;אָבּקיִלוּנג אוֹיף אוּנזער פּלאַי 
נעט, שטעלט מיַט IT‏ פאַקְטיִש RD‏ נוּר אײינע FIIR IT PD‏ 
צעליָגע בּכלל ,מעגליַכע* העכער=ענטװיקלונגען. 

אוֹיבּ דוּ װילסט אַבּיִסעל אַװעקלאָזען װאַנדערן דיין eIRD‏ 
טאַזיע, קאָנסטוּ דיָר אוֹיסמאָלען, אַז גאָר PR‏ אָנהוֹיבּ TR‏ די 
ליִניע, וװעלכע האט זיַך אָנגעהוֹיבּען DD‏ דער בּאציַלע, אַליין 
7717 אַרוֹיסגעקוּמען DIN‏ ענטװיַקלוּנגס:פאָרם פֿון אַנדערע לֹי 
ניעס, װעלכֿע זענען ענטשפּרעכֿענד געװוען צוּגעפּאַסט ניִשט צוּ 
פֿערהעלטניָסמעסיג קאַלטע, נוּר צוּ גליִענדיַגע פערהעלטנישען. 
עס האָט געקאָנט שוֹין זיין אַ לעבּענס:ליניע PR‏ דער רוֹיט* 
גלוּט, וועלכע האָט זיך, נאַטיָרליִך, געהאַלטען אוֹיף אַזעלכע 
שטאָפען אוּן שטאָף:פּעראײניגוּנגען, װאָס האָבּען געקאָנט אוֹיסי 
האַלטען PR‏ אַזאַ היִץ. אוּן TR‏ וייטער PIE‏ עס אי 
פֿאַרהאַן אַ געװיִסע בּעציְהוּנג פוּן אוֹנזער קעמערל:לעבּען צוּ 
געװיַסע ציאַן+פּערבּיַנדוּנגען: אַ כֿעמיַשע בּעציהונג, 
װעלכֿע װאָלט געקאָנט גראָד אָנװײיזען אייף זער הוֹיכֹע טעמי 
פּעראַטורען בּיי דער ערשטער ענטשטעהונג פוּן לעבּען,--טעמפּעראַ= 
טוּרען, וועלכע זענען פאַר דער דאָזיָגער ציאַן:װעלט WII‏ נוֹיִטיָג. 
ORT‏ גאַנצע אַזוֹי גערוּפענע , לעבּען* אוּנזערס Don‏ זיין בּעִי 
שטיִמטען קעמערל שטאָף זאָל אוֹיף אַזאַ אוֹפן זיין נוּר אַזאַ 
צוּפּאַסונג-פֿאָרם צוּ אַ בּעשטיָמטער טעמפּעראַטור, װעלכֿע IR‏ 


Te 


װערװאַנדלען איינער איַן אַנדערען, אוּן אפשר אוֹין, ITS‏ 
נאָר TR PR‏ איינציגען אוּר:שטאָף; דערבּיי האָט דער בּעריָם? 
טער ראַדיום DD‏ זיין אוֹיפגעוויזענער פערװאַנדלונג PR‏ 
הּעליום געגעבּען דעם ערשטען פעסטען אָנהאַלט דעם 87 
7939 געדאַנק. אוּן דער אַסטראָנאָס, וועלכער געפּיַנט בּיי DIT‏ 
ספּעקטראַליאַ.אַליִז TR‏ געװיַסע Ya)‏ זוּנען פוּן דעם 
פּיִקס=-שטערען-היִמעל װאָס אַמאָל װייניִגער עלעמענטען, בי 
ענדליך, איַנגאַנצען צוּשװואוּמענע נעפּעל:פלעקען װייזען-אַרוֹיס 
נ;ִשט מער m‏ צװויי אָדער דריי אַזעלכע אוּר:שטאָפֿען; ער 
קלערט, ציַ שטייען DIN‏ דאָ ניַשט פאַר דיַ אוֹיגען אַזעלכֿע 
אור:צוּשטאַנדען, -- אוּר-צוּשטאַנדען, TR‏ װעלכֿע ס'האָבּען Tr‏ 
ערשט ענטװיִקעלט עטליַכע גרוּנדישטאָפען, אָנשטאָט די פיל 
עלעמענטען, װעלכע סװייזט:אַרוֹיס 27 שװאַכער:גליַענדיַגע 
זוּן אוּן די אָבּגעקיִלטע ערד. 

אוּן אוֹיבּ אַזוֹי, קאָנסטי ניִשט זאָגען, TR‏ דיין קוילענשטאָף 
צוּזאַמען DM‏ זיין לעבּענסא;נהאַלט TR‏ געװען DIR‏ אַזעלכער 
שׁוֹין איִן דער אוּר:צייט פאַר דער וייס-גלוּט פוּן דער ערד. מען 
mm‏ רעכֿענען, IR‏ אוֹיך ער TR‏ ענטשטאַנען ערגעץ:וואוּ אוֹיף דעם 
אוּנענדליַכען קאָסמיִשען ענטװיַקלוּנגס-װעג פוּן די גרוּנד:שטאָפען 
איִבּערהוֹיפּט. IR‏ דאַן מוּזען זיַך, ענדליַך, די בּעזוּנדערע אייִגענ? 
שאַפטען פיּן זיין איִנדיְװיִדוּאַליַטעט, װעלכֿע TR‏ דאָך נוּר געווען 
אַנ'ענטװיִקלונגס=פּונקט PR‏ דעם גרוֹיסען װעלטען:װעג, פערליַרען 
גאָר TR‏ די ווייטסטע אָנהוֹיבּען פוּן דעם דאָזיָגען ועג. 

אוּן אַזוֹי Tr DIR‏ די קייט, װעלכע האָט דאָרט אוֹיבּען 
געטראָגען די בּאַציִלע אוּן װעלכע m‏ האָבּען פֿריִער געװאָלט 
דערפּיָרען Ta‏ קוילענשטאָף, אַלץ ווייטער אוּן ווייטער אַװעק 
אוּן. פערזיַנקט TR‏ דער אוּנבּעגרײפֿליִכֿער װעלט:טיִפקײט. אוּן 
דערמיט אוֹיך Mo‏ כּל mio‏ איִן דעם גרוֹיסען 6עצטען „To‏ 


די קאָנסט אֶבֹּעוּ, האַלטענדיַג DIT‏ דאָזיָגען ציָל אוֹיפ'ן אוֹיג, 
בּאַלד TR‏ אֶנְהוֹיבּ TI‏ לאָזען אוֹיף אַנדערע השערה:װעי 


= 166 - 


קאָן דאָך אוֹיך ניִשט גלאַט IR‏ בּעגריִנדען, DD‏ דיך אָבּער 
OR‏ פוּן TI‏ נאָך אַ גאַנץ AI‏ שטיִק ION‏ 

געװיָס: דער קקוילענשטאָף אוּנטערשיידעט Pr‏ פֿון דיַ 
אַנדערע גרוּנד-שטאָפּען פֿון דער נאַטוּר גאַנץ איַנדיַויַדוּעל 
דוּרך זיינע בּעשטיִמטע אײגענשאַפֿטען, FIR‏ פונדעסטוועגען ey)‏ 
כֿענסט דוּ DIN‏ צוּ צוּ די דאָזיגע גרוּנד:שטאָפען, פּונקט אַוֹי, 
װיַ דוּ שטעלסט אַ מיַלבּ אוּן אַ מאַלפּע אוּנטער אין אוּן דער 
זעלבּער רוּבּריִק „mn,‏ אַ מיַלבּ PN‏ אַ מאַלפּע זענען a TR‏ 
היִנזיִכטען זער DON‏ איינע PD‏ דער אַנדערער, אָבּער זי 
7922592 זיִך, אַ דאַנק זייערע אייגענשאַפטען דאָך TR‏ אַ געװויש 
סער קרוֹבה'שאַפֿט צװיִשען זיַך. דאַרװיַן זאָגט PER IT‏ די= 
רעקט: זיי געפיַנען זיַך TR‏ אַ שטאַם:פערהעלטעניַש צװיַשען 
זיִך, וועלכע פֿערבּיַנדט זיי געשיַכטליַך, הגם זיי געפֿיַנען זיך 
איִצט, IM‏ צװיי זער ON‏ קרוֹבים, אוֹיף בּיידע געגענגע= 
שטעלטע עקען פוּן דעם שטאַם. אוּן פּונקט אווֹי איַז IR‏ מיט 
די גרוּנד:שטאָפֿען, מיַט גאָלד אוּן אייזען אוּן שװעבּעל PR‏ 
קוילענשטאָף, ועגען טל זאָגט מען, אַז זיי זענען צװיִשען 
PT‏ נענטער, וועגען אַנדערע-אַז I‏ זענען וייטער. עס זענען 
צװויִשען זיי זיָכער פאַרהאַן קרוֹבה'שאַפטען, נענטערע אוּן N‏ 
טערע, אוּן ענדליַך עפּעס געמינזאַמעס, װאָס שטעקט TR‏ 
אַלעמען. אוּן אַז דוּ טראָגסט אַריבּער DAR DM‏ דוּרכגעטראַכֿ= 
טער קריַטיַק די דאַרװיַניָסטיִשע ענטװיקלוּנגס:איִדעען TER‏ דער 
מאָדערנער כעמיע אַרײן, װערט PT‏ פֿערשטענדליך, אַז אוֹיך 
RT‏ איִז די אַלגעמײנע סיַסטעמאַטישע קרוֹבה'שאַפט העכסט 
TITTEN‏ אַ שטאַם:קרוֹבה'שאַפט. מען שטעלט זיך פֿאָר, אַו 
די עלעמענטען, אַזוֹי m‏ זיי שטייען היינט פאַר אונז, האָבּען 
זיִך געשיכטליך ערשט איינע פוּן די אַנדערע גרוּפּענװײז 
ענטװיַקעלט. דער גריבּלענדיגער הײנטיגער כֿעמיַקער טרוֹימט 
װיַדער, אַזוֹי IM‏ דער אַלטער אַלכעמיַקער (ניִשט מער, װאָס 
ער טרוֹימט שוֹין אוֹיפ'ן גרוּנד פוּן מער מעטאָדיִשען דענקען, 
ציַ װעלען ניִשט דיַ שאַרףפוּנאַנדערגעטײלטע גרוּנד:שטאָפֿען 
אָדער עלעמענטען זיַך לאָזען דוּרך בּעשטימטע מ;ְטלען װיִדער FE‏ 


= 165 = 


PR זוֹיער:שטאָף פֿון דער לופט אוּן דער װאַסער:שטאָף‎ VE 
שואַסער זענען אַזעלכֿע גרוּנד:שטאָפּען, דער נאַטריוּם איִן קאָכ?‎ 
דיין טערמאָמעטער זענען‎ PR קװעקיַלבּער‎ ORT זאַלץ אוּן‎ 
גַרוּנד שטאָפען, אוּן אַזוֹי װייטער. דוּ װאָלסט דיַר געקאָנט‎ 
דאָזיַגע גרוּנד=‎ IT דעריִבּער פֿאָרשטעלען, אַז אייןאיינציגער פוּן‎ 
שטאָפען איַן גאָר פוּן אָנהוֹיבּ אָן געװען דער ספּעציעלער‎ 
טרעגער פֿוּן דער לעבּענס:מעגליכקייט,‎ 

דוּ בּעמערקסט, אַז TR‏ אַלעם אָרגאַניִשען, איִן דעם 
גאַנצען לעבּען פוּן אָלע קעמערלעך פֿון דער בּאַציַלע ma‏ 
צוּם מענשען אַרוֹיף שפּיִלט איין אַזאַ שטאָף װיִרקליַך אַ גאַנץ 
אויפפאַליגע, אפילו אַנ'ענטשײדענדיַגע ראָלע. דאס TR‏ דער 
קוֹילען:שטאָף. דוּ קענסט DT.‏ דעריִבּער, ענדליַך, טראַכטען, 
אַז ער אֹיִז דאָס יענער אוּר-טרעגער פוּן לעבּען 

װען די ערד TR‏ נאָך געוען װייס:גליַענדיַג IR‏ 
ME‏ הײַנט דער סיריוס, אוּן האָט PR PR‏ מוֹרא'דיַגען 
שמעלץ:אוֹיווען ניִשט דערלאָזען קיין ID‏ כֿעמיַשע פערבּינדוּג? 
גען פוּן די גרוּנד-שטאָפען,.-ד. ה. איַן דער צייט, 7911 עס האָט 
נֵאָך זיִכער ניִשט געקאָנט עקזיַסטיָרען די פֿערגליָוערטע מאַסע 
פֿון דעם 792279299 בּאַציִלעיקעמערל: INT‏ האָט PR‏ יענעם 
TR‏ דער קוֹילען:שטאָף, װעלכֿער האָט פריי געשװעבּט איַן דער 
דאָזיְגער גלוּט:אַטאָמספערע, געקאָנט זיין דאָס שוֹין פערהאַנענע 
ענטװיקלונגס:גליַד פוּן דעם , לעבּען", PR‏ װעלכֿען ס'איז שוֹין 
לוֹיט דער מעגליַכקײט געלעגען די בּאַצילע, פּוּנקט MER‏ 
ס'איַז שפּעטער איַן דער בּאַציַלע געלעגען דער מענש. קוֹים 
איִז דיַ טעמפּעראַטוּר IN MIR‏ פִּיָל אַראָבּגעפאַלען, IR‏ עס 
זענען מעגליך געװאָרען דויערהאַפֿטיַגע כֿעמיַשע פערבּיַנדוּנגען 
אוֹיף דער ערד, PR‏ בּאַלד פוּן אַ טייל פוּן דעם ערדיִשען 
קוֹילען:שטאָף ג עװאָרען קעמערלעך, דאָס הייסט בּאַציַלען, 
דאָס PR “79399, Down‏ ענגערן TI‏ 

שוֹין דער דאָזיָגער איינפאַכסטער געדאַנק, וועלכען מיר 
קאָנען אייגענטליַך ניִטט שטאַרק װיִדערשפּרעכען פֿוּן די In‏ 
ציגע אָנואַלטס:פּוּנקטען, װאָס מיָר האָבּען, אוּן וועלכען מען 


אָנהוֹיבּאָן 0 האָבּען TI TR‏ עפּעס קרוֹב'יַשעס, עפּעס 
אַזעלכעס, װאָס האָט זי פוּן אָנהוֹיבּאָן צוּ דעם מענשען גע= 
פֿיַרט. DIN‏ אוּנזער בּעהופּטוּנג לאָזט פֿוּן איין זייט די בּאַ: 
ציִלע TI‏ ענטװיַקלען MIN‏ דעם נאָטיָרליִכען װעג פֿון דעם 
אוּנאָרגאַניִשען שטאָף, מוּן 97 אוּמבּעדיַנגט פוּן דער צוייטער 
זייט זאגען, אַז איִן דעם אוּנאָרגאַניִשען זענען שוֹין דאָ געװי= 
סע פאָראוֹיסזעצוּנגען SD‏ אַזאַ בּאַציִלע:עקויַסטענץ, ד. ה. גע* 
װיַסע פאָראוֹיסזעצוּנגען פֿוּן לעבּען. 73> PD‏ דעם אוּנאָרגאַני= 
שען זאָל קאַנען אַרוֹיסקוּמען אַזאַ לעבּען, װיַ די בּאַציִלע DIN‏ 
אַרוֹיס, האָבּען איִן DIN‏ שוֹין געמוּזט Pr‏ געװיַסע נײגוּנגען 
צוּ NIE‏ לעבּען. נאַטיַרליַך ניַשט PR‏ דעם זיַן, PR IR‏ דער 
,טוֹיטער* נאַטוּר האָבּען געדאַרפֿט ID‏ אײבּיַג אָן שוֹין ליגען, 
אַזוֹי צוּ זאָגען, אײינגעפּאַקט פאַרטיָגע בּאַציִלען. נוּר TR‏ דעם 
זיַן טאַקע פוּן אַנ'ענטװיַקלוּנג אַלס מעגליַכקײט, אַלס SOrIRIND‏ 
זעצוּנג, ‏ װעלכֿע האָט זיַך בּיי געװיָסע אוּמשטענדען געדאַרפט 
פּערשטאַרקען אוּן האָט TI‏ פּערשטאַרקט. 

כּדי זיָך צוּ קאָנען פאָרשטעלען, אַז אוֹיף אַ געװיסען 
כּונקט IN)‏ פּאַל פוּן דער אוּר:בּאַציַלע-אוֹיף דער פריִש:אָבּגעי 
קיִלטער ערד) קאָן פוּן דעם אוּנאָרגאַניִשען אַרוֹיסקוּמען לע* 
בּען, מוּזסטוּ 927 DORT‏ דאָזיַגע אוּנאָרגאַניַשע* פֿארשטעלען 
אַלס דעם גרוֹיסען אַ לץ:אַרוּמנעמענדיַָגען בּעגריָף, 
װעלכֿער האָט פוּן אָנהוֹיבּ אָן איַן זיָך ענטהאַלטען 
אוּן ענטהאַלט איַן זיַך נאָך DEIN‏ אוֹיךְ די װאָר צ= 
לען פוּן דעם אַזוֹי גערוּפֿענעם אָרגאַניַשען אָדער 
לעבּעדיָגען. 

וי אַזוֹי Tr‏ דאָס גענוֹיער פאָרצוּשטעלען, דערפֿאַר TR‏ 
פאָרהאַן אַ גאַנצער בּלוּמען:בּוּקעט פוּן מעגליִכקייטען. 


דל אוּנאָרגאַניִשע נאַטוּר, װעלכֿע מיָר קענען, צוּטיילט זיַך, 
m‏ דוּ װוייסט, PR‏ אַ ריע פֿעסטע גרוּנד:שטאָפּען אָדער 
עלעמענטען, גאָלד DIR‏ אַזאַ גרוּנד:שטאָף, בּלֵיי איִז אַזעלכֿער, 


= 163 — 


22918 די ענטװיַקלונגס:געזעצען, װעלכע זענען איַן דעם אונ* 
אָרגאַניִשען , טוֹיטען שטאָף" בּעהאַלטען. : 

דוּ מוּזסט דעם דאָזיִגען געגענזאַץ צויִשען בּיידע אָנ} 
שוֹיאוּנגען גוּט בּעגרייפען, כּדי צוּ פערשטיין ‚Jin PR‏ װאָס דץ 
היָכּאָטעזע FIN‏ אייגענטליך FIR‏ װיִסענשאפֿטליַכען זיַן אוּן װאָס 
זי mm‏ װעלען. כּדי צוּ צושטערען דעם מיִסטיִשען געװאַלט-אַקט! 
מיָט זיין מאָטיָוו:לאָזער פּלוּצליַנגקײט, מוּז זי דאָ אוֹיך דוּרכפֿיָרען 
77 ענטװיקלוֹנגס:איִדעע. די אוּר:געבּוֹירוּנג טאָר בֹּשׁוּם NOIR‏ 
ניִשט זיין קיין שפּרוּנג: זי IM‏ זיין אַ בּריָק. 

אוּן אוֹיבּ ORT‏ װעט טאַקע קלאָר װערען, ETR PR‏ 


װעט די פראַגע װעגען דער אוּר:געבּוֹירוּנג פערליַרען פיל הון 


TR‏ סוֹדוֹת'דיגקייט. זי DIN‏ װערען אוּנפערגלײכליַך בּעװעגלי= 
כֿער, זי װעט װערען אַנ'אָפּענער ID‏ פאַר דעם TION‏ 
גען דענקען, אָנשטאָט צוּ זיין אַ ריָגעל. אוּן דאָס קומט זעהר 
צוּנוּץ אוֹיך אוּנזער ליִבּעס:פּראָבּלעם, 

טראַכט נוּר נאָכֿאַמאָל גוּט דוּרך דאָס פֿאָלגענדע, 


וען PN‏ זאָג: פוּן אוּנאָרגאַניִשען, אוּנבּעלעבּטען אוּן 


לעבּענס:פרעמדען שטאָף IN‏ איינמאָל פּלוצלונג געװאָרען אַ 
בּאַציִלע, אַ לעבּעד;יג קעמערל-איז דאָס אַ שפּרוּנג. בּיי אַזאַ 
בּעשטיַמוּנג זענען בּיידע זאַכען דער אאָרגאַניַצער שט"ף 
אוּן דאָס לעבעדיַגע קעמערל פֿוּלשטענד;ג פּערשידען. איך 
אָבּער פֿיַר-אַרײן אַנ'אַקט, דוּרך וועלכען כוּן איינעם װערט 
31193338 ,געמאַכט" דאָס אַָנדערע. דאָס MN‏ אוּן בּלייבּט אַ 
געװאַלט:אַקט. 

גאַנץ אַנדערש DR‏ אָבּער, װען TR‏ זאָג DIR‏ די Ra‏ 
ציַלע האָט Pr‏ פוּן דעם אוּנאָרגאַניַשען, ועלכעס NDR‏ נצָך 
ya oma‏ די בּאַציַלע, , ענטװיַקעלט*. דערמיט זָג 
TR‏ דאָך גלייך, GER IR‏ בּיידע TOR‏ געװען עפּעס קרוֹב'יִשעס. 
דאָס אוּנאָרגאַניַשע האָט ג עקאָנט װערען אַבּאַציַלע. עס 
האָט אַלזאָ שוֹין TI PR‏ געמוּזט ענטהאַלטען 77 בּעדינגוּנגען 
דערצוּ, פּוּנקט אַזוֹי, mM‏ די בּאַציִלע װאָלט I‏ קינמאָל ניִשט 


געקאָנט ענטװיִקלען ma‏ צוּם מענשען, װען זי זאָל piv‏ פו 


- 162 = 


פערװאַרפט 9193 שפּיַלענדיַג אַלע אַריַסטאָטעלישע איַיַנהײיטען, 
האָט שוֹין von‏ געקאָנט גלאַט IR‏ אָבּגעלײקענט װערען. 
אַ שטיק דאַרװיַניַסטיִשע ענטװיקלוּנג TÜR TR‏ געווען צוּ קלאָר 
IND‏ זיַ איגען. דיַ ,בּעשאַפֿונג', די דאָזיגע שיינע דיבֿטונג, 
װעלכע האָט צוּזאַמען מיַט דער ענגער דאָגמאַטיִק TI‏ פער: 
בּלאָנדזשעט PR‏ דער װעלט פוּן ,װיִסען", TIR‏ אַרוּמגעפּלױגען 
האָפֿנוּנגסלאָז איִבּער די רוֹישענדיגע װאַסערען פוּן דער געאָ= 
לאָגיִשער אוּנטערװועלט. אוּן דאָ DM‏ אַמאָל נאָך אַ טרוּקענער 
פּונקט! דער סוֹדוֹת:פֿוּלער מאָמענט פֿוּן דער ערשטער ענט* 
שטעהוּנג פוּן ,לעבּען". דאָ האָט שוֹין געמוּזט זיין אַנ'אָנהוֹיבּ 
TR‏ ענטװיַקלוּנג. אוּן דער מיַדער אַרוּמפּליִענדיָגער מעטאַפיַזי: 
שער געדאַנק האָט PT‏ אַראָבּגעלאָזען אוֹיף דעם וייסען פּוּנקט 
פֿון דער װעלט:מאַפּע, אַזוֹי װיַ איינער. PD‏ יענע אָרעמע 
זוּמער:פוֹיגעלעך, װועלכע דער ים:פאָרער זעט PR‏ אָקעאַן TI‏ 
קלאַפּען אָן די מאַסט:בּוֹימער אוּן פאַלען IR‏ כּח, אוּן טראַכט 
דערבּיי טרוֹיעריָג, m‏ לייכט אוֹיך ער קאָן דוּרך אַ שפּיָל פון 
עלעמענט וערען אַזאַ ‏ ווייט:פערװאָרפען שטויבּעלע... זאָל גאָט 
ווייטער גאָרניַשט דאָ:ען געטאָן TER‏ די IM‏ פוּן דער ערך- 
געשיכטע: RT‏ איַז אָבּער MI‏ זײן האַנט געװען PN‏ דער 
שאַפֿונג פוּן דער אוּר-בּאַציִלע.., 

DH MR איַז אָבּער געקוּמען די לערע װעגען דער‎ NT 
רוּנג אוּן דאָט ענערגיִש גענוּמען אַרוֹיסרײסען דיַ לעצלע‎ 
פּאָזיִציע 2” דעם אוּנװיַסענשאַפּטליַכען בּעשאַפוּנגס-בּעגריף.‎ 
SUR אוֹיך דאָ-האָט זי בּעהוֹיפּטעט-האָט געמוּזט פאָרקוּמען‎ 
צוֹיבּער. דוּ קעַנסט‎ PP vw גֶעשעהעניָש, אוּן בּשׁוּם אוֹפֿן‎ 
JR די שטיינער, ועלכע האָבּען‎ AP שלַיַנע לעגענדע‎ 97 
די מענשליַכֿע נאַריַשקײט האָט געשװי:‎ II הוֹיבּען צוּ רעדען,‎ 
מער ניִשט‎ TI דיַ שטיִם פֿוּן דעם לעבּען האָט‎ m געָן. אַזוֹי‎ 
געלאָזט הערען, האָט דער אוּנערמיַדליַכֿער פאָרשער:זיַן די‎ 
,טוֹיטע מאַטעריע* אוֹיפגעוועקט: אוּר-געבּוֹירוּנג, ענטשטעהוּנג‎ 
דעם ערשטען לעבּען-אינפֿאַך פוּן דעם אוּנבּעלעבּטען,‎ MD 
דוּרך אַנ'איַבּערנאַטיָרליִכֿער אַרײנמישוּנג, נוּר‎ DON אָבּער‎ 


= 161 — 


דאָגמאַטיִק, האָט אַ צייט 3239 זיַך אַרומגעבּלאָנקעט אָן אַ היים 
TR‏ דער מאָדערנער װיַסענשאַפֿטליַכער װעלט, בּיִז זיַ van‏ 
גאָר פּלוּצלוּנג גראָד PR‏ דער װיַסענשאַפֿטליכער געאָלאָגיע 
געפֿונען אַ מין רעטענדיגען אָנהאַלט. זי MR‏ בּעשטאַנען אָט 
FIR‏ װאָס: 99790 אַנ'אוּר-פֿײערד;גע ערד אוּן דערמיַט IR‏ 
קיין שוּם מעגליַכקײט פוּן 192279299 שטאָף אוֹיף דער ערד,-- 
און DIA INT‏ אַמאָל לעבּען איִן אַ ממשות'דיַגער נעשטאלט. 
פוּן װאַנען; דאָ-האָבּען געדרוּנגען געװיַסע פּיַלאָזאָפּען, וועלכע 
זענען געשטאַנען אוֹיפ'ן בּאָדען פוּן געװיַסע רעליגיעזץ גלוי. 
בּענס?געדאַנקען ---אויף DIR DIT‏ האָט TI‏ געמוּזט אַרײנמ,: 
שען דאָס ,ואונדער פֿון דער שאַפוּנג", דיַ ערשטע בּאַציִלע 
איִז דוּרך אַ ,מיַסטיַשען אַקט* פוֹן גאָט'ס האַנט געפאַלען. אוּן 
כּדי פאַר אוּנזער צװעק דאָ צוּ רעדען: אוֹיך די ליבּע DR‏ 
MIR‏ דער גרענעץ פוּן דער WAT?‏ אוּנבּעואוינקייט אוּן 
אָבּגעקילטער בּעווֹאוֹינקייט פון דער ערד ,געשאַפּען* געװאָרען. 

עס ליָגט עפּעס טראַג;ישעס IN‏ דעם, װאָס אַזעלכע אי 
דעען, פאַר װעלכֿע דאָס װאָרט מיַסטיִק TR‏ דעם מער איידע= 
לען זיִן (װעלכען ORT‏ דאָזיגע װאָרט בּעיצט דאָך) PR‏ 
אייגענטליך צוּ בּכּבוֹד'יָג, זענען גראָד איִן אוּנזער יאָרהונדערט 
װיִדער געקוּמען זוּכען אַנ'אָרט DIT TR‏ לאָגיַשען מענשען:פּערשטאַנד, 
IIND‏ אֹיִן די אַלטע טראַדיַציע געװוען פעלזען-שטאַרק: זעקס 
טצג מעשי בּראשית, גאַנץ בּוּכשטעבּליִך ט עג,-אוּן PR‏ משך 
פֿון די דאָזיַגע זעקס טעג אַלץ: ערד, װעלט:ליַכט, װערעם, 
בּלוּמען, פוֹיגעל אוּנטער דעם היִמעל, אָדם PR‏ פֿוּן Pr‏ ריָפּ, 
חוה: אַלץ געטליַכֿער בּעשאַפונגס=אַקט, אַלץ דוּרך איין שוואונג 
פוּן דעם מיִסטיַש:אוּנבּעגרײפֿליכען איַן דער רעאַל;ִטעט צידיינגע= 
שליידערט, 21 אוֹיף DIT‏ 7972 פוּן מיַקעל אַנדזשעלאָ. דאַן איִז לאַנג: 
DET‏ געקוּמען די װיַסענשאַפֿט, זוֹיגענדיג, צוּרוֹיבּענד;ג װאָס 
אַמאָל מער קראַפט, װיָ אַ בּייזער ים:פּאָליָפ. אַ גוּטער טייל פין 
דער געאָלאָגיע מיַט די אוּנגעהויערע צײַט:רוױמען, מיַט די 
אוּנענדליכע ערד-עפּאָכע, װעלכע זענען געגאַיגען אייגע נאָך 
דער אַנדערע אַזוֹי m‏ אַקטען פוּן אַנ'עסטעט;ק, װעלכע 


;= 10 = 


אַפּראָדיַטע אַלס אַזעלכע פֿון דעם שוֹים. דער נאַטוּר:פאָרשער 
דאַרף דערצוּ האָבּען נאָך עטליכֿע מיַליאָן יאָר TR‏ אַ לוסטיגצ 
רייע פוּן פֿאָרמען, וועלכע די ליִבּעס:קייט פוּן אַלעם לעבּעדיגען האָט 
בּסדר 73 דעם מענש אָנגענוּמען: אוּר-געדערעם-חיות, װערעם, 
פֿיִש, אַמפיבּיעס, אוּר-שרצים, שנאָבּעל-חיות, בּייטע?:חיות, לעצ? 
טענס מאַלפעס אוּן מענשען-נאַלפּעס. אָבּער איַן פּריִנציָפּ 
מאַכט דאָס נ;יִשט אַ סך אוֹיס. ד! 3229 IN‏ אַלענפאַלס אַמאָל 
אַרוֹיס פֿוּן דעם שליים, - אַמאָל, איִן אַ געבּענשטען טאָג פֿון 
דער ווייסער אוּר-צייט, פוּן אַ צייט, װעלכע שטייט נאָך אוֹי* 
טער 77 גרעַנעצען פוּן אַלע פאַרבּען, װעלכע mn‏ קאָנען 

טראַכט:נאָך דעם געדאַנק נאָך א טריַט ויישער, און PR‏ 
האָכּ PT‏ דאָרט, ואוּ איַךְ FM‏ אַפּראָדיַטע פוּן דער אַלט* 
גריכיִשער לעגענדע:װועלט PR‏ אַרוֹיס פוּן דעם ים:שוֹים דורך 
אַ מינטישען אַקט. געאַ, ?T‏ ערד:געטין, האָט געבּוֹירען די 
אוּראנאָס'ען, געבּוֹירענדיגע היַמליִֶשע קראַפט. אוּראנאָס 
האָט מיַט דער אייגענער מוּטער געבּוֹירען די טיָטאַנען 
דער טיַטאַן קראָנאָס שניידט אָבּ בּיים פאָטער זיין מענער:גליָד 
אוּן װאַרפט עס איִָן אָקעאַן. עס פֿערזיַנקט PR‏ אַ שוֹים:כֿװאַליע, 
PR‏ פֿון דעם דאָיַגען שׁוֹים שטייגט:אוֹיף די אַפּראָדיִטע. גע= 
טער אוּן מיַסטיָקי.. 

DIR‏ שטעל דיָר N‏ פראַגע, פוּן װאָס פֿאַר אַ גרוּנד האָט 
דער מאָדערנער נאַטוּר:פֿאָרשער אוֹיף יענעם לעצטען לעבּענס= 
בּרעג, פאַר דער רוֹיט:גלוט פֿון דער ערד, ערפוּנדען די ה:= 
פּאָטעזע פוּן דער ,אוּר:געבּוֹירונג". 

די דאָזיגע היָפּאָטעזע TR DIN‏ אַ שטרענג װיַסענשאַפט* 
ליכער פאָרם אויפֿגעקוּמען בּיִסלעכװײיז ‏ ערשט PR‏ אוּנזער 
יאָרהונדערט. זי איִז אַרוֹיסגעשטעלט געװאָרען דוּרך דער IN‏ 
סענשאַפּטליִכער װעלט DIR‏ געגענהיַפאָטעזע צוּ אַבֹּעִי 
הוֹיפּטוּנג, ‏ װעלכע האָט Diva‏ אוֹפן ניִשט געשטאַמט פוּן X‏ 
װויַסענשאַפּטליָכער פאָרשוּנג אוּן דענקוּנג, נוּר פֿוּן אַ געװיַסער 
WIRD‏ מיַסטיַק אוּן TR‏ אײבּיַגער טראַדיִציע. די דאָזיגפ 
בּעהוֹיפּטונג, וװעלכע TIN‏ אויסגעװאַקסען פוּן דער רעליגיעזער 


= 159 = 


און אַזוֹי זאָלען RT m‏ בּאמת האַלטען בּיי אַנ',ענט: 
שטעהוּנג פוּן דער ליבּע', בּאַכראַכט דיִך: ווען דוּ שטעלסט 
דיֶר פאָר, אַז דיַ ערשטע בּאַציַלע TOR‏ אוֹיף גרענעץ 75 װאַ= 
סער, לוּפט AR‏ ערד, בּיי אַ ים?בּרעג, לאָ'מיִר זאָגען, פּלוּצלוּנג 
אַרוֹיסגעװאַקסען פוּן ,טוֹיטען? שטאָף, פוּן װעלכער ס'איז IR‏ 
אָרגאַניִשער מיָשוּנג: דאַן איַז דער מאָמענט פֿוּן TR‏ געבּוּרט, וען זי 
איִז ענטשטאַנען DIA‏ אַלע איָרע פעהיגקייטען, געװוען גלייכצייטיג 
TR‏ דער גרוֹיסער ג עבּוּרט-אַקט פוּן דער ליַבּע, אַלס 
ID WIR‏ די דאָזיַגע פעהיגקייטען. פֿאַרװאָס עס האָט גע= 
דאַרפט זיין אייגענטליך נוּר איין איינציגע בּאַציִלע, אוּן MI‏ 
אַזוֹי זי האָט געקאָנט דוּרך דעם מערקװיַרדיגען פּראָצעס פוּן 
דער אַזױ גערוּפּענער זעלבּסטײטײלוּנג TR TI‏ חוה שאַפען, - 
דערפֿוּן װעל PR‏ דיָר בּאַלד נאָך פיל דערציילען. אַלענפאַלס 
TR‏ די דאָזיגגע ערשטע בּאַציַלע געווען אדם אוּן אַפּראָדיָטצ 
TR‏ דער זעלבּער צייט, 

עס DIN‏ מער mM‏ אַ שפּאַס, װאָס IN‏ דערמאָן 72T‏ דאָ די 
אַלטע לעגענדעס. אַפּראָדיטע איַז אוּנטער דעם חסד פון אַ 
הײליגער שעה IR PR‏ נאַקעטער מענשען-שיינקייט פוּן דעם 
ים:שׁוֹים אַרוֹיס,.. 

יאָ, עס TR‏ אַ גוּט שטיַק AN‏ פֿוּן דעם װיָלדען ip‏ 
לעכֿל לעבּענס:שטאָף פוּן דעם איינציָגען אוּר-בּאַציִלען:קעמערל 
192 אַרוֹיף צוּ דעם פֿערענדיָגט:הערליַכען נאַקעטען פרוֹיען? 
קערפּער, װעלכען די 3229 שענקט TR‏ העכסטע שינקייט. 
אָבּער דאָס האָט דאָך די פּעהיגקייט PD‏ דער 9275 IR‏ פוּן 
I‏ דעם דאָזיְגען װעג געשאַפען, די בּאַציִלע געבּוֹירט אוּנף 
צעליַגע נייע בּרוּאים, אוֹיף װעלכע עס װיָרקען אוּנאוֹיפהערליַך 
אוֹיסערליכֿע אוּמשטענדען, איַנערליַכע בּעדיַנגוּנגען; עס שאַפט 
IT‏ די גרוֹיסע קייט פוּן מיָריאַדען איִנדװיִדואוּמס, װועלכע וערען 
איינער פוּנ'ם אַנדערען דוּרך 97279 געבּוירען; אוּן דוּרך דער 
דאָזיְגֶער קייט װערט פוּן דער אוּנפאָרמיָגער אוּר:בּריאה SIR‏ 
אַפֿראָדיַטע --- איִדעאַל-שײנע נאַקעטע מענשעןיפרוֹי. די לעגענדע 
ציַט דאָס TU‏ 990728 צוּנוֹיף אוּן הוֹיבּט PA‏ אַרוֹיס די 


= 158 - 


אוּן מען 119 אָנעדקענעףף /! ORT-IIPIIIINR‏ א:ז 
דאָס קאָמפּליציִרסטע קאַפּיַטעל TR‏ דער גאַנצער געבּוֹירוֹנג, 
פֿילאָזאָפֿיע. 

דאָס לערבּיּך TR‏ גערעכט: זי TR‏ היינט נאָך FAIR‏ 
ניִשט געזען געװאָרען. IT PR‏ צייטען פוּנ'ם אַלטען אַריָסטאָי 
טעלס האָט מען IT‏ איינגערעדט, TR TPM IR‏ פליי ענטװיקלען 
Pr‏ נין Dom‏ וועגען דיַ פּל;געַן-שלײערלעך אין קעי האָט 
מען אַ צייט גערעכענט, אַז זיי קוּמען אַרוֹיס פֿון קעי PR‏ 
אוּן האַרט בֹּיַז איַן אוּנזער יאָרהוּנדערט אַרין, אייגענטל;ן 
בּיַז דעם געערטען לעקאַרט, האָט מען בּעהוֹיפּטעט, אַז דעו 
בּאַנד:װאָרעם (סאָלי:ער) איַז אַ עלטערנלאָזער פּראָדוקט פון 
דיינע אייגענע. געדערעם. דאָס אַלץ איַז שוֹין היינט אוֹיםי 
געקלערט אַלס אוּנזיַן: די Pin‏ פוּן דיין פּאָדלאָגע, פוּנקט אַזוֹי 
m‏ די פליי פֿוּן דיין בּעט, דער װאָרעם פוּן דיין רייפען 
ליַמבּורגער קעז אוּן דער סאָליַטער פוּן דיינע געדערעם -- 
זײ אַלע װערען געבּוֹירען פּוּנקט אַזוֹי m‏ די העכערע ‚Mn‏ 
וועמענס עקזיַסטענץ עס האַלט TI‏ אוֹיף דעם גרוֹיסען לעבּענס* 
בּוֹים פוּן דער פֿרוּכפּערוּנג פוּן איִנדיװיָדוּאוּם צוּ איִנדיְװויִדוּאוּם, 
אָבּער אוֹיך INN „DIRT‏ מען האָט װיַסענשאַפּטליַך גענוי נאָכֿ: 
געפאָרשט, בּיי די ניִדעריָגסטע בּרוּאִים אפילוּ, בּיי ‏ דער היינ? 
טיִגער בּאַציַלע, זענען אַלע עקספּערימענטען געבּליִבּען IR‏ 
ערפאָלג. איינס פוּן די צוויי: אָדער 37 אוּר:געבּוֹירוּנג קוּמט 
טאַקע היינט איַנערגיַץ ניַשט פאָר, אָדער אוּנזערע מיַטלען זע* 
נען צוּ שװאַך זי נאָכצוּפאָרשען 

בּלייבּט אָבּער דאָך דער אוֹיסנאַם פֿאַר דעם ,ערשטען 
מאָל* בַּיי די ערשטע בּאַציַלען פֿון דער ערד. פאַר די דאָזיִגע 
בּאַציַלען מוּן מען אַלזאָ אָננעמען עפּעס אַזעלכעס, װאָס BIN‏ 
זיי פוּנדאַמענטאַל אוּנטערשיידען פוּן אַלע שפּעטערדיָגע בּרואים, 
וועלכע זענען פוּן זי אַרוֹיסגעקוּמען. זיי האָבּען, אמת געהאַט 
לִיִבּעס:אַקטען, דוּרך וועלכע זיי האָבּען זיך אינפֿאַך ION‏ 
געפּרוּכפּערט. דוּרך זיי אַלײן איַז אַבּער קיין ל;בעס:אַקְט vo!‏ 
דוּרכגעגאַנגען. 


= 15 = 


u. 


פֿון גאָט דעם פֿאָטער שטאַמט נאַטוּר, 
דאָס 900279‚ שענסטע פֿרוֹיען-בּילדן 
דעם מענשענס גײסטער שפַּיַרט TR‏ נאָף 
אוּן װערט דאַן TR‏ געליִבּטעי בּאַלד. 
זײ 79277 Ir‏ ניִשט אונפֿרוּפכטבּאַר, 
אַגצטליך קיִנד געבּוֹירען זײ. 
אוּן ס'איִז פאַר אַלעמען דאַן קלאָר: 
נאַטוּרפילאָזאָפֿיע איִז גאָטעס אײניקעל= 
גצטע. 
לוֹיט דאַנטע'ס "Tina,‏ 
געזאַנג 81. 98. 


ור + גפבּוירונג! אַז 17 עפֿענסט PAIR‏ לערבּוּך 
MR‏ דער ווּבֹּרֹיִק ,פרוּכפּערונג", געפֿיַנסטוּ מער= 
סטענטיילס אַ דאָפּעלטע ערקלערוּנג. NPD‏ װערט גערעדט IN‏ 
גען דער געװענליכֿער געבּוֹירוּנג, ד. ה. AN‏ דער, װעלכער 
דוּ אַלײן פערדאַנקסט דיין לעבּען. אוּן דאַן--װעגען דער אוּר= 
געבּוֹירוּנג. דער פּאַראַגראַף פֿלעגט דערצוּ צוּגעבּען, אַז די 
לעצטע TR‏ נאָך דוּרך קיין מענשענס אוֹיג vo‏ געזען גע" 
װאָרען, ד. ה., אַז זי TR DM‏ אַקטוּעלען זיַן גאָרניִשט פאָר, 
אָבּער לוֹיט דער מאָס פֿון זיין דאַרװיַניסטישער בּעפאַרבּינג 
בּעגרענעצט דאָס בּוּך דאַן די דאָזיַגֶע לעצטע בּעהוֹיפּטוּנג, ey‏ 
קלערענדיג, אַז עס האָט דאָך װײנ;נגסטענס איינמאָל, געשיכט: 
ליִך, געמוזט פאָרקוּמען אַנ'אוּר-געבּוֹירוּנג: BD‏ דעם אֶנהוֹיבּ 
פוּן דעם לעבּען איַבּערהוֹיפּט, 
תּמיד, PR IN‏ לעז אַזעלכע פּאַראַגראַפען, קליַנגט m‏ 
72 אוֹיער דער בּעקאַנטער ענטפער פוּן דעם קאַנדיִדאַט יאָבּס: 
.אַ גוּטע פּרעדיָגינג DEN‏ צװײ טײל, 
דצם ערשטען סײל קאָן קײנער ניִשט פֿערשטײן, 
דעם צװײטען טײל פּערשטײט מען דאָך", 


אוּן דאָס TR‏ א בּעגריף פוּן גאָר אַ בּעזונדערען מין, 
אוּנזער בּעֲטראַכטוּנג, וועלכע IR‏ אַרוֹיס פוּן דעם גרוֹיסען בּיִלד 
פוּן דער געשלעכט:געבּוֹירוּנג בּיים היינטיגען מענשען אוּן האָט 
pr‏ דאַן אַראָבּגעלאָזען TER‏ דער שאַכט פֿוּן די מיַליאָנען יאָי 
רען צוּ זוכען זיין טיפסטען פילאָזאָפֿיִשען זיִן, DER TR‏ געִי 
192292 שטיין DIR bID‏ אוֹיג אוֹיף אוֹיגִי. / 


אייזערנע קוֹיל װאָלט געמווט אין משך PD‏ צייטען דורך אַנ'. 
איבּערגרופּירונג פוּן אירע טײלעכֿלעך אוֹיף אַזאַ אוֹיפן זיך IR‏ 
פּלאַטשען. אַזוֹי אַרוּם PR‏ נאָך RT‏ א סך פאַר PR‏ געגען, 
אָבּער דאָך קוּמט מען אוֹיף צוּפִיל װעגען צוּ דעם זעלבּען רע. 
זוּלטאַט, און מען MD‏ גלוֹיבּען, אַז עס Tm‏ אַמאָל געװען אַ 
לאַגע, וען די ערד האָט מיַט זיך פּאָרגעשטעלט אַצוּשמאָל. 
צענע אָנגעגל;טע מאַסע. 

יערענפּאַלס גייט אוֹיף דעם Ay)‏ אוּנזער פאַנטאַזיע נאָך 
װײט אַװעק איבּער דעס ערדישען בּאַציַלעךבּרעג, זוּכענדיג 
דעם אַנהוֹיבּ פֿוּן דער ענטװיִקלוּנג פוּן 79299 אוֹיף דער ערד. 
ערשט נאָך דעם, וי זי מאַכט:דוּרך די אוּנגעהויערדיגע סיָס. 
טעם-בּילרונגען, ריַנג-אָבּשלײדערונגען. קאָסמיִשע צוּזאַמענדרי: 
קיננען אוּן אָבּקִיְלוונגען -- BRD‏ זי PR PAS‏ דער שװאַרצער 
נאַכט פוּן דעם אוּנבּעגרײפליַכען, פוּן דעם סוֹד. אָבּער אִין דעם 
לױף פוּן דעם דאָזיגען גאַנג פון דער פאַנטאַזיע הוֹיבּט Pr‏ אָן 
בּאַלד נאָך דעם בּאַצילעןברעג דער רוֹיטער אָנגעגליַטעַר 
צוּשטאַנד פוּן דעפ ערד-קוגעל, װעלכער RT‏ צוֹ די בּאַציִלען, 
צוּ דעם לעבּען, צוּ דער 3229 אַ סוֹף ‚irn‏ 

דערמאָן דיך נוּר נאָך אַמאָל: אין דער אוריבּאַצילע אין 
priv‏ געװען דער מענש. איִן דעם זין פוּן דער אינערליך אַלץ 
ווייטער געפירטער, הגם דוּרך דער ענטייַקלוּנג אַלץ מער אוּן 
בער פֿערענדערטער פרוּכפּערונגקײט האָט שוֹין PR‏ איר גע. 
שטעקט דער היינטיגער מענש. בֹּיַז אַהער ציט זיך דער פעס: 
טער, קײנמאָל ניִשט איבּערגעריסענער פּאָדעס פוּן דער AR‏ 
שטערבליכקייט דורך דער ליִבּע. אָבער װאָס איִצט! פוּן ואַ= 
נען זענען געקומען די ערשטע בּאַצילען MIR‏ דעס גיענעץ. 
שטריך צװײָשען דער רױט-גליִענדיָגער אוּן אָבּגעקילטער ערד! 

דער נאַטורפאָרשער מאַכֿט דיר דאָ אַ שאַרפען שניט, 
אַלץ, פוּן דער ערפטער באַצילע פוּן דער אוּר-װעלט 133 צוּ דעם 
מענש פֿון היײינט, ציט זיך פאַר איָם נאָך דעם גאָלדענעם 
שיקזאַל-פֿאָדעם פון דער געבּוֹירוּנג. די ערשטע באַצילע אָבּער 
TR‏ ענטשטאַנען דוּרך דער אוּר-נעבּוֹירונג. 


א יא 


99 װערט אנגערופען רוֹיט;גלוּט. מען קען געװיַסע אַנדערפ 
פיִקס:שטערן איִן וועלט:רוֹים, וועלכע בּרענען טאַקע שוֹין איִצט 
מיַט אַזאַ שװאַכֿען רוֹיטען שיין,. דער אייז:קאַלטער װעלט:רוֹים, 
וועלכער נעמט אַרוּם אַלע גליַענד;גץע װעלט:קערפּערס, גיַט 
TOR‏ 97 ערקלערוּנג, פאַרװאָס זיי מוּזען איַן משך פוּן אוּנ= 
7927992 יאָרעןגאַנג אַזוֹי אָבּגעקילט װערען. אָבּער, m‏ מען 
זעט, האָט MIR FOR‏ דער װעלט אַמאֹל געמוּזט דורכמאַכֿען דעם 
מאַקסיָמוּם פוּן ‚Fon‏ פאַרװאָס זאָל עס בּיי דער ערד אוֹיך ניִשט 
האָבּען אַזוֹי געװעזען? זיַ איַז PP‏ דעריבּער mn‏ שוֹין 
היינט פוּן לאַנג IR‏ אָבּגעקיַלט, IR‏ זי גיָט מער פוּן Tr‏ ניִשט 
אַרוֹיס קיין אייגענע 0573 אוּן קיין אָנגעזעענע אייגענע װאַ= 
ריָמקײט. דערבּיי קוּמט נאָך צוּ די אַנאַלאָגיע, אַז דער RI‏ 
קלענערער נעבּענשטערן פוּן דער ערד, די לבנה, וייזט-אַרוֹיס 
געוויַסע שפּוּרען, װעלכֿע לאָזען רעכענען, TR‏ ער PR‏ נאָך 
ווייטער אַװעק, אֹיִז נאָך מער אָבּגעקילט, װיַ דיַ ערד. 

אוּן דערצוּ קוּמען נאָך נעבּעןבּעווייזען, מיָט דער היָלף 
פוּן דער קאַנט-לאַפּלאַטיִשער טעאָריע מאָלט מען IT‏ גערן אוֹיס 
היפּאָטעזען, לוֹיט װעלכֿע דיַ ערד איז אַמאָל, IM‏ אַ גליִענדל= 
גער רינג, פוּן דער זוּן אָבּגעשלײדערט געװאָרעֶן. זי זאָל זיין 
אַזוֹי אַרוּם אַ מין אַרוֹיסשפּראָצוּנג PD‏ דער ווּן. אוּן די לבנה 
פוּן איָר. אוּן נאַטיָרליַך די זוּן ITEM‏ פוּן אַנ'אַנדערן פּיָקס? 
שטערן. לוֹיט דעם דאָזיָגען געדאַנקענגאַנג בּלייבּען 9258 פּרטים ניִשט 
פערענטפערט אוּן עס TR‏ אַ פֿראַגע, צ; ער װעט זיִך לאַנג קאָנען 
דערהאַלטען. 9m TR‏ דיַר אוֹיף DIR‏ גאָרניַשט לייגען IP‏ 
בּעזונדער געװיַכֿט. PN PR‏ נוּר זאָגען, אַז אוֹיך ד;, װעלכע 
גלוֹיבּען DIR PR‏ מוּזען צוּקוּמען צוּ אַ פּונקט, װען די ערד 
DR‏ געווען אַ גליִענדיַגע מאַסע. מען האָט אוֹיךְ געװאָלט PR‏ 
דעם פֿאַקט, װאָס אוּנזער ערד האָט היינט אַ צוגעפּלאַטשטע 
פאָרם, זען אַ בּעווייז, אַז זי האָט TI‏ אַמאָל געפוּנען TR‏ אַ 
מער פּלאַסטיַשען, PR‏ אַ מער 792095 צוּשטאַנד, אוּן דאָס DVD‏ 
װיִדער צוּ אָנערקענוּנג פֿוּן דעם אָנגעגליָטען צוּשטאַנד אַנדערע 
געלערטע 799m‏ אָבּער רעכֿענען, אַז אוֹיך אַ קאָמפּאַקטע קאַלטע 


= 153 - 


4545 


,22 ,,,,,....,,..,?.,,,,., םע ,יי 


היִצט זי אַזוֹי, TR IR‏ כעמיַטער צוּזאַמענשטעל פאַלט זיך פֿונאַנדערף 


איִן יענער עפּאָכע, װען די TR TI‏ געװוען SER‏ 
שמאָלצענע מאסע, האָבּען אוֹיף אַזאַ אוֹפן די בּאַציִלען TR‏ 
אוּנזער זיַן ניִשט געקאָנט עקזיַסטיָרען, אוּן אוֹיבּ די היָפּאָטעזע 
אֹיִז ריָכֿטיג, מוּן ערשט ערגעץ:ואוּ PR‏ דעם לוֹיף פוּן דער 
ערד-ענטװיַקלוּנג ליגען אַ פּוּנקט, ואוּ די בּאַציִלען האָבּען Tr‏ 
בּעװויִזען נאָך דעם, װיַ זיי זענען פריִער נאָך ניִשט געװוען 
TAN‏ דער דאָזיִגֶער פּונקט דאַרף Pr‏ בּעשינפּערל;יך געפינען 
דאָרט, װאוּ די PT‏ אוֹיף דער ערד האָט אוֹיף אַזוֹי BD‏ 
נאָכֿגעלאָזען, אַז ס'איִן איינגעטרעטען אַ טעמפּעראַטוּר, װועלכע 
דאָס בּאַציַלען:לעבּען האָט געקאָנט פאַרטראָגען 

מיַר האָבּען ניִשט אַזעלכע מיַטלען נאָכצוּפאָרשען דִיָ 
ריַכֿט;גקײט פון אַזעלכֿע היִפּאָטעזען, אַז IT‏ זאָלסט קאָנען װע+ 


גען זי זאָגען, אַז זי זענען IN‏ אַ ספק ריַכֿטיגע. די בּעסטע 
שטיצע פֿון אַזעלכע היַפּאָטעזען איַז אַנ'אַנאַלאָגיַשע בּעטראַכֿ- 
AD‏ װאוּהיִן מיָר װענדען אוּנזער בּליִק פוּן אוּנזערע ערדיַשע' 
אָבּסערװאַטאָריעס PR‏ דעם װעלטירוֹים אַרײן,-אוּמעטוּם זעען 


מֹיַר פאַזען פֿון דעם דוֹיערענדיִגען אָבּקיְלוּנגס:פּראָצעס, װעל. 
NV‏ בּעהערשט 97 װעלט:קערפּערס. PR‏ די אמת'דיַגע נעפּעל. 
פלעקען (אפילוּ אוֹיךְ איַן אוּנזער זוּן=סיִסטעם) גלוֹיבּען מיַר צוּ 
זען קאָסמיַשע מאַסען, וועלכע זענען נאָך איַנגאַנצען גאַז:פֿאָר* 
מיָג; אַזוֹי װאָלט TÜR‏ אוּנזער ערד אוֹיסגעזען, װען מען זאָל 
IN‏ מאַסע דערפיָרען צוּ אַ דאַמף:צוּשטאַנד, IR‏ אַזעלכֿע גאַוי 


מאַסען הוֹיבּען זיַך IN‏ צוּזאַמענצוּדריַקען אוּן געדיכֿטער צוּ' 


ווערען, מוּז דאָס פירען I PD‏ אַליין צוּ זער הוֹיכע טעמפּע: 
ראַטוּרען,. זער PD‏ פּיִקס-שטערן וייזען טאַקע אַרוֹיס אַזעל: 
כֹּע טעמפּעראַטורען, װעלכע האַלטען זײיערע מאַסען TR‏ אַ 
העכֿסטען װײס:גליַענדיָגען צוּשטאַנד. אוּנזער זוּן, װעל. 
פע DR‏ בּעשײנפּערליך אוֹיך SIR‏ פּיַקס:שטערן, איַז דאַגעגען 
שׂוֹין אַבּיַסעל Wan‏ אָנגעגליַט; מען רעכֿענט 7 צוּ צוּם BD‏ 


געלע שטערן, אוּן 95 אַסטראָנאָמען זעען TR‏ די זוּןףפלע= 
קען דעם אנהוֹיבּ PD‏ אַ נייער מעסיָגערער גל;ָ=סטאַדיע, װעל= 


PD RT אַז‎ IT דעם‎ TR סוֹד, װײיניַגסטענס‎ TEAK דעם‎ TR 
װאַנען‎ PD צוּק מען צוּ דער פּעך:שװאַרצער נאַכט.‎ 790m זיין‎ 
Tr האָבּען‎ m געקוּמען דיַ גאַנצע ועלט,‎ mio איִז סוֹף כּל‎ 
דער אוּנגעהוֹיערער װעלט אָנגעהוֹיבּען די גרוֹיסע גרוּנך?‎ PR 
אייגענטליך פאָר‎ 7 DIN לייגענדע בּעװעגוּנגען, װאָס שטעלען‎ 
זעען פאַר‎ mn נאַטוּר:געזעצען, 77 ,ענטװיִקלוּנגען", װעלכֿע‎ 77 
גרוֹיסען‎ DIT PR DIN אוּנז:רע אוֹיגען: דאָס פֿערזיַנקט פֿאַר‎ 
תּהוֹם פוּן די אַלגעמיינע ערקענטניש:טעאָרעטיַשע פראַגען. אוּן‎ 
עס פערזיַנקט‎ m דאָס בּעדייט פּראַקטיִש ניִשט עפּעס אַנדערש,‎ 
TO דעם‎ PR 
זיַך נאָך‎ ON נאָך ניִשט אַלץ. עס‎ TR אָבּער זאָס‎ 


! אַרוֹיס, TR‏ דער דאָזיִגער װייטסטער בּעגריִף פוּן דעם ,לעצ. 


טען* PR‏ דער נאַטוֹר, װעלכֿען מיַר זוּכען, ל;גט גאָר ניִשט 
אוֹיף אינזער בּאַציִלען:בּרעג, 

דער דאָזיִגער בּרעג TR‏ געװען אוֹיף דער ערד, די 
ערד:אויבּערפֿלעך האָט דעמאָלט געקאָנט זיין אַנדערש BIT IM‏ 
לוֹיט דער פערטיילוּנג פוּן װאַסער אוּן לאַנד אוּן אפֿשר אוֹיך 
לוֹיט דער אַלגעמײנער טעמפּעראַטוּר. אָבּער ענליַךְ צוּ די 
הײינט:גע פֿערהעלטעניַשען TODE‏ זיִכֿער געווען. עס DR‏ אָבּער 
פאַראַן אַ גאַנגבּאַרע געאָלאָגיִשע היָפּאָטעזע, לוֹיט װעלכֿער דער 
גאַנצער ערד?קוגעל איִן אַמאָל, PR‏ אַ זער אַלטער צייט, גע= 
ווען אַ צוּשמאָלצענע גליִענדיגע מאַסע, אַ מין קליינע זוּן, אַרוּם 
װועלכער עס האָבּען געבּרוֹיזט גליִענדיַגע מעטאַל:דאַמפען PN‏ 
פוּן װעלכער עס האָבּען געשפּריִצט הוֹיכֿע בּרענענד;יגע װאַסער? 
שטאָףפאָנטאַנען. TR‏ אַנ'אַטמאָספֿערע פוּן מעטאַל:דאַמפען, INN‏ 
ORT‏ אייזען שװעבּט 211 אַ װאָלקען, אוּן עס DON TEN‏ מעגליַך 
צוּליִבּ דער אוּנגעהוֹיערער Par‏ קיין שוּם כעמיַשע פערבּיִנדוּנג 
צװיַשען די גרוּנד:עלעמענטען, קאָן אפּילוּ די פער'עקש'ענטסטע 
בּאַציִלע מער ניִשט אוֹיסהאַלטען, זי בּאַשטײט לאַקע נוּר פוּן 
איין קעמערל, אָבּער דאָס איינע קעמערל-דאָס איִז דאָך יענע 
כעמיִשע סוּבּסטאַנץ, אוֹיף װעלכֿער, m‏ מיַר ‚SI‏ עס האַלט 
ORT I‏ ,לעבּען', אוּן װעלכער ,שטאַרבּט", װען מען דער* 


- 151 = 


געלט, אָדער דער אוּר:שליים:בּרעג, אוֹיף װעלכֿען זיי זענען 
געקראָכען; זיי זענען שוֹין געװען דער שוֹיפּלאַץ פוּן געװיַסע, 
זער פעראיינפאַכֿטע געשעעניִשען, בּיי וועלכע אינדיויָדוּאוּמס 
האָבּען פוּן זיַך אוֹיסגעבּיִלדעט נייע איִנדיַויְדוּאוּמס; זיי RT‏ 
בּען שוֹין געזען פרוכּפּערוּנג, זיי האָבּען שוֹין געזען 9223 
דאָס איַז DON‏ קיין דרייסטע היפּאָטעזע, נוּר אָנ'איינפאַ= 
כֿער לאָגיַשער שלוּס. פּונקט אַזוֹי װי די אַסטראָנאָמען האָבּען 
אַמאָל לוֹיט געװיַסע שװערקראַפט:שטערוּנגען, וועלכע זיי האָי 
בּען בּעמערקט בּיי דער פּלאַנעטע אוּראַן, , אוֹיסגערעכֿענט" 7+ 
פּלאַנעטע נעפּטוּן, װעלכע זי האָבּען נאָך ניִשט געהאַט געי 
זען,-אַזוֹי רעכענט אוֹיך אוֹיס אוּנזער בּיאָלאָגיִשע פֿאַנטאַזיע 
יענעם פאַרי:קאמבּריַשען בּרעג מיַט זיין ריינער בּאַציִלען:ליִבּע 
איַן פֿולען בּעװאוּסטזיין, אַז די װיַסענשאַפּט ‚DIN‏ װאַרשײנליך, 
קיינמאָל ניִשט געפֿיַנען קיין ממשוֹת'דיִגע שפּורען דערפון, 

איִצט אָבּער ענטשטייט אַ פעָרװיִקעלטע לאַגע. מיֶר האָ= 
בּען זיך אוֹיף דאַרװיָנס פֿיַר:שנוּר אַראָבּגעלאָזען TR‏ דער שאַכט 
פוּן די מיַליאָנען יאָרען m PD IR‏ עס AA WI TR‏ 
געװוען. פוּן דעם קאָמפּליִציִרטסטען בּיַז צוּ דעם איינפאַכסטען. 
פון דעם מענש 72 צוּ דער בּאַציַלע. N‏ זענען שוֹין אפילוּ 
070 דער טעאָריע אַריִבּער איִבּער דעם ויָסען. אוּן איִצט זע? 
נען wm‏ געבּליַבּען שטיין אוֹיף אַ קריַטיִשען פּונקט. דאַרװיָן 
דריִקט אוּנז די האַנט אוּן גייט אַװעק. PR,‏ אָנהוֹיבּ TR‏ גע= 
790 די בּאַציַלע*. פוּן װאַנען איִז זי געקוּמען? 

דוּ DOM‏ די שיינע איַנדיִשע לעגענדע. 37 װעלט רוּט 
MIR‏ אַ העלפאַנט. דער העלפאַנט שטייט אוֹיף אַ שיַלדקרעט. 
אָבּער װער טראָגט אוֹיף TI‏ דעם שיִלדקרעט! דער פּריָסטער 
זאָגט: דאָס איִז דער געטליַכער סוֹד, 

אַזוֹי זענען WO‏ אוֹיךְ שטיין געבּליַבּען מיַט דער iR‏ 
בּאַציַלע MIR‏ אוּנזער שיַלדקרעט. DORT‏ װאָרט ,געטליַכער סוֹד* 
װעט דיַך אָבּער קוֹים בּעפֿריִדיָגען 

אוּן סוֹף 39 סוֹף בּלייבּט איינס אמת. אוֹיךְ דער נאַטוּר= 
פאָרשער DDR‏ זיִך אַרײן Din‏ די לעצטע װעלט » פּראַגען 


- 150 - 


נאָך DIT‏ אַלגאנקיַט:קאמבּריִשען בּרעג, האָבּ I PR‏ 
געזאָגט, געפּיַנט מען מער ניַשט קיין שפּוּרען פֿוּן non‏ אוּן 
געװיַקסען. דיַ סיבּה TR‏ בּעשײנפּערליך PRIOR IR‏ 
די עלטערע שליים? אוּן זאַמד:שיָכטען זענען דוּרך אַ זעלטענעם 
שפּעטער:פאָרגעקוּמענעם קריַסטאַל;זירוּנגס:פּראָצעס אַזוֹי צוּהאַקט 
> מיַט אַ האַק-מעסער, TR IR‏ ס'איז איִבּעריַג גאָר איִן I‏ 
צוּ זוכֿען װעלכע ס'איז אַמאָליַגע איַבּערבּלײבּעכצען, אונזער 
פּאַנטאַזיע TI 9m‏ אָבּער DOM‏ לאָזען פיָרען דוּרך אַזאַ אוי= 
סערליָכער, רין?צוּפּעליַגער זאַך. אוֹיבּ אוֹיפ'ן אלגאָנקיַשען 
בּרעג זענען שוֹין געקראָכען װערעם אוּן דער ים-צוּפלוּס האָט 
אָנגעטראָגען אַקאַלעפען, האָט געמוּזט זיין אַ צייט נאָך פאַר 
דער, TR‏ װעלכֿער די דאָזיַגע װערעם אוּן אַקאַלעפען האָבּען 
TI‏ איַן אַ אינגאַנצען:פֿערשװאוּנדענעם אוּר:ים ע:טװיקעלט פוּן 
נאָך אײנפֿאַכערע חיֹת. אוּן ענדליך, האָט ג עַמוּזט ey‏ 
געץ זיין גאָר אַ לעצטער, עקסטער אוּר-בּרעג, אוֹיף װעלכֿען 
ס'האָבּען געלעבּט נוּר 97 אינפאַכֿסטע אָרגאַניַשע בּרוּאים,- 
בּרוּאים פוּן יענעם מין, װעלכֿע האָבּען נאָך גאָרנישט געקאָנט 
פערטיילט װערען אוֹיף חיוֹת אוּן צמהים, אוּן פון װעלכע אי 
די ‚nom‏ אי די צמחים האָבּען TI‏ געדאַרפט ערשט שפּעטער, 
DIR‏ צוויי פּאַראַלעלע שטאַמען, ענטװיִקלען. בּרוּאים, וועלכע האָבּען 
מיָט I‏ פאָרגעשטעלט, אַזוֹי m‏ די היינטיגע בּאַציִלען, נוּר איין 
איינציג קנוֹילעכל לעבּעדיָגען שטאָף, נור איין איינציג קעמערל. 

IR‏ די בּאַציַלע ,ליִבּט'. ORT‏ הייסט: זיַ געבּוֹירט, זי 
פרוּכפּערט זיַך, זי שאַפֿט פוּן דיַ לעבּעדיגע איִַנדיַװיָדוּאוּמס 
נייע איַנדיִװיִדוּאוּמס. נאַטיָרליִך, אוֹיף אַ זער פּריִמיִטיָוען אוֹפן. 
בּיי דעם דאָזיִגען אײינציגען לעבּעדיָגען ציִגעל ערשיינט אַלץ 
אַזוֹי איינפאַך, אַז אוֹיך די 9223 דריַקט זיַך בּיי DIR DIR‏ 
איִן דער מעגליַך:אײינפֿאַכֿסטער פאָרם. וועגען דעם אוֹפן פוּן 
זייער פּרוּכפּערונג װעלען 90 נאָך בּאַלד רעדען, דערװײיל 
װיַלען Wa‏ דערמאָנען נוּר דעם פּשוּט'ען פאַקט. די פייכטע 
אוּר.לוּפט, איַן װעַלכֿער IT‏ בּאַציַלען האָבּען TI‏ געטראָגען, 
אָדער דאָס אוּר=װאַסער, FIR‏ װעלכען זיי האָבּען TI‏ געשלענ? 


= 149 - 


בּאַציִלע! PR‏ אַ לעבּעדיגע בּריאה, אוּן טאַקע UN‏ זער IR‏ 
טענסיוו לעבּען מאַכט זי PN‏ טייל פאַלען אַזוֹי געפערליָך. 
אָבּער צי איִז זי אַ חיה, אָדער אפשר אַ גרעזעל, אָדער גאָר 
אַ שװאָס! דאָס לעצטע הערט מען טאַקע DEN‏ זאָגען, אוּן, m‏ 
| ס'ווייזט אוֹיס, פערפּירט דאָ דער דיָרעקט:אוֹיסגעטייטשטער I‏ 
טענשאַפטליַכער נאָמען שפּאַלט:שװעמעל*. אָבּער IT‏ בּאַציַלע 
איִז גאָרניִשט 72919 צוּ אַ שװאָם, WR‏ געבּוֹי TR‏ אַ פיל:נידע? 
דיָגער. אוּן דער דאָזיגער געבּוֹי איַרער TR‏ אוֹיך אוּנפערגלייב= 
ליַך ניִדעריָגער, m‏ בּיי דעם װאָרעם. עס נעמט 7 ניִשט אַוום 
ניִשט דאָס װאָרט DON HP,‏ דאָט װאָרט ,,געװויִקס", זי געהער 
צוּ אַ מין אוּר-בּעשעפּעניִשען, פוּן װועלכע ס'זענען אַרוֹיסגעקוּ* 
מען איַ די חיוֹת, אי די געװיִקסען, װעלכֿע האָבּען זיִך ערשט 
שפּעטער פערטיילט לוֹיט זייער ספּעציאַליִזיָרוּנג. די בּאַציִלע 
שטעלט TI DR‏ פאָר ניִשט מער, m‏ אײן אײנציִג קע* 
מערל. איין איינציג קנוֹילעכֿל לעבּעדיָגען שטאָף, איין איינ* 
ציָגער ציגעל פֿון אונזער פֿריִערדיָגען בּיִלד, װעלכֿער קאָן 
אָבּער צוּליִבּ זיין אייגענער לעבּענס:קראַפט בּיַלדען אַלין פאַר 
Pr‏ אַ קליין “Pin‏ 

DM‏ דער WIRT‏ בּאַציִלע האָסטוּ איִצט בּאמת ערשט 
דערגרײכֿט דאָס ניַדעריָגסטע, דאָס איינפאַכסטע, װאָס WR‏ קְאָ= 
נען פוּן די זעלבּשטענדיגע לעבּענס:פאָרמען אוֹיף דער היינט,= 
גער ערד. פאַר אוּנז איִז דאָ ניִשט נויטיג TI‏ אַרײנצוּלאָזען 
TR‏ געװיַסע שטרייט.פּראַגען, װעלכע הערשען PR‏ דער I‏ 
סענשאַפּטליַכער װעלט גראָד בּנוֹגע די בּאַציִלען, װעלכע רוּי 
פֿען בּיי אוּנז אַרוֹיס דיַ געפּערליַכע קראַנקהײטען. דוּ מעגסט 
97T‏ דאָ נעמען דעם פּאָפּוּלערען אוֹיסדרוּק DIR‏ אַנ'אַלגעמײנעם 
נאָמען אוּן אַ סיַמבּאָל פוּן זער אַ גרוֹיסער צאָל, פאָרמען פוּן 
אַזעלכע איינקעמערלד;גע בּעשעפֿעניִש, פֿאַר װעלכע דער פאַך* 
פּאָרשער האָט אַ גאַנצע ריע נעמען אוּן פערטיילוּנגען, IHN‏ 
95 זענען War‏ אַלע ענליַך צוּ דער עכטער בּאַציִלע PR‏ 
דעם פּונקט, װאָס "I‏ בּעשטיען נוּר PD‏ איין אינציִגען 
קעמערל, 


ער לעצטער 11993 אָבּער אוֹיךְ יענער אַלגאנקיַש:קאַמבּר 
א שער בּרעג קאָן קײין אמת'ער לעצטער בּרעג ניַשט 
PR‏ גראד דאַרװיַנ'ס לערע דערלאָזט דאָס ניִשט. אַקאַלעפען, 
ווערם אוּן ראַקעס, וועלכע דוּ געפֿיַנסט דאָרט, זענען ניִדער; 
גערע אָרגאַניַשע פאָרמען, m‏ אַ מיִלבּ אָדער mM‏ אַ מענש. אָבּער 
זיי בּיִלדען TR INT‏ נוּר אַ שטאַפּעל, אוּנטער וועלכען עס ip‏ 
מען נאָך ניַדעריָגערע שטאַפּלען. DIT‏ נאָך TR‏ פעראַן אוֹיף 
דער ערד אַפוּלע לעבּעדיִגע בּרוּאים, וועלכע זענען 95 איינ* 
פאַכֿער געבּוֹיט, ד. ה. I‏ שטייען לוֹיט דער ענטװיִקלוּנגס* 
סכעמע פיֵל ניִדעריָגער, MM‏ אַ װאָרעם אָדער MIR‏ אַ ראַק, 

דער װאָרעם בּעשטײיט, פּוּנקט אַזוֹי װײיַ דוּ, פוּן אָרגאַ= 
902 קעמערלעך. די דאָזיִגע קעמערלעך זענען איִן זיין לייםּ 
פערטיילט MIR‏ אָרגאַנען, צװיַשען זיי DR‏ איינגעשטעלט אַנ'= 
אַרבּייטסײפּערטײלוּנג: אייניגע בּיִלדען אַזאַ. אָרגאַן, די אַנדערע 
אַנ'אַנדערן TRAIN‏ דער װאָרעם שטייט ניַדעריַגער MT PD‏ 
PR WER‏ דער היַנזיַכט ORT‏ ער אַ גרוֹיסע ענליַבֿקײט צוּ MT‏ 
אוּן DEIN‏ געפֿיַנסטוּ אָבּער נאָך היינט 93 אוּנז לעבּעדיִגע בּע* 
שעפעניִשען, ועלכע בּעזיִצען TR‏ דעם דאָזיגען TI‏ גאָרניַשט 
קיין אָרגאַנען, וועלכע בּעשטייען נוּר פֿון איין 390272 גלייכע 
קעמערלעך. אוּן נאָך מער, עס זענען פאַראַן בּרוּאים, וועלכע 
שטייען נאָך ניִדעריגער פוּן די דאָזיִגע אָרגאַנעףלאָזע* בֹּעי 
שעפענישען, 

דוּ האָסט געהערט פוּן דער בּאַציִלע, לאָמיַר זאָגען, 
פוּן דער כ אָ לעראַ:-בּאַציִלע, װעלכע בּעװייזט TAN TI‏ 
בּשעת דער דאָזיַגער שרעקליַכער קראַנקהײט. מיַליאָנען ענליִכע 
בּאַציַלען, אַלע מיַקראָסקאָפּיִש קליינע, הגם ניַשט אַלע אַזעלכע 
געפּערליַכע, פּיַלעףאָן אוּמעטוּם דיַ לוּפט, װיִמלען איַן אַלע 
װאַסערן, אַזוֹי לעזסטוּ TR‏ דער ADS‏ װאָס WER TR‏ אַזאַ 


= 14 = 


in Er 1 


אוּן, ענדליַך, בּיי יענעם אַלגאָנקיִש:קאמבּריִשען בּרעג, 
וואוּ אוּנזערע קענטנישען רייסען TI‏ איבּער, זענען זיי מסתּמא 
נאָך געװוען PR‏ דעם װאָרעם,-אַ חיה, ועלכע שטייט לוֹיט זיין 
קערפּער:געבּוֹי Mb‏ אוּנטער דעם פּיַש: זי שטעלט vn‏ 77 
פּאָר אַזוֹי צוּ זאָגען, אַ פֿיַל איינפאַכערע גרוּנד:?סכעמאַ, װעלכע 
ערשיינט בּיים פֿיַשׁ שוֹין פיָל מער קאָמפּליִציָרט. 

אוֹיף א גלייכען ועג DD‏ דער דאָזיַגער געדאַנקען:גאנג 
דיין פּאַנטאַזיע. אַנ'אוּנגעהויערע קייט פוּן דער 9229‚ װאָס ציִט 
Pr‏ אָן אַנ'איִבּערריְס פוּן דעם קאמבּריִשען װאָרעם 722 דעם 
היינטיגען מענשען. אנ'אוּנבּעגרענעצטער גאַנג פוּן דוֹרוֹת. אָבּער 
TR‏ משך פוּן דעם דאָזיַגען גאַנג פוּן די דוֹרוֹת ענדערט 
זיַך אוּנאוֹיפהערליַך דער אוֹיסזען פוּן די איִנדיְויְדוּאוּמס, עני 
דערט IR PT‏ אַז דוּ, דער מענש פוּן היינט, האָסט שוֹין אַ 
גאַנץ אַנדערן אויסזען, m‏ דער אַלטער קרײיץ:פאָרער, אָדער 
דער רוֹימיִשער צעזאַר איִן דער טאָגע, אָדער דער פּאַסטוּך 
פוּן דער לעגענדאַריַשער יוּדיִשער פּאַטריאַרכעןצײט, פוּן say‏ 
Y5‏ דוּ שטאַמסט דאָך אָבּ דורך אַ פעסטער קייט אוּנצײליָגע 
ליִבּעס-געשיַכֿטען, אוּמאָרמוּנגען אוּן געבּוּרטען. עס TIR‏ נישט 
געווען קיין קאמבּריִש אוּר=מיידעל, װאָס זאָל אוֹיף יענעָם עקס= 
טען נעפּעליבּרעג האָבּען דער ליבּע אַקײגענגעגאַנגען אָבּער 
DIT DR‏ װאָרעם, וועלכער האָט DIRT TI‏ אוֹיף דער צייט פון 
דעם ים:צוּפלוּס PR‏ שרעק בּעהאַלטען PR‏ זאַמד, TIER‏ זיין ענט? 
װויקלוּנגס=קראַפט, זעָנען שוֹין געווען אַלע מענשען:מיידלעך פוּן 
דער קומענדיגער צייט... 

ערשט דוּוך דעם דאָזיִגען קערן פוּן דאַרװיָנס לערע 
DR‏ דער זאַץ וועגען דער , אוּנשטערבּליַכקײט דוּרך ליִבּע" דער. 
DVB‏ געװאָרען אוֹיף דער ליניע פוּן IT‏ רעאַלע געאָלאָגישטע 
פאַקטען 723 דעם לעצטען בּרעג, 


PR‏ דער דוֹרוֹת:קייט, װאָס װערט היינט ,מענשהייט* גערוּפען? 


99777 אַנ'אוּנענדליִכֿע צייט: אוּן PR‏ װאַלד פֿון פּאַלמען= 


:פּאַרנען TAN‏ אַראַיקאַריען שפּריַנגען בּייטעל:חיוֹת מיַט לאַנגע 


עקען: בּעשעפענישען, A‏ צוּ אוּנוערע שנאבּעל.חיוֹת ya‏ 
האַלטען IT PR TI‏ זוּמפּען. PR‏ סיַסטעם פוּן די ‚non‏ אַזוֹי 
9 אוּנזער װיַסענשאַפט DEIN DIR DRM‏ נאָך הייסער, אוּנער: 
1952970 אַרבּייט אוֹיפגעשטעלט, געפינען TI‏ די דאָזיִגע 32>“ 
טעליחיוֹת אוּן שנאָבּעל:חיוֹת PN‏ אַואַ פערהעלטעניַש צוּ די 
מאַלפּעס אוּן מאַלפּעס:ענליַכֿע זוֹיג-חיוֹת, אַזוֹי m‏ די לעצטע 
צוּ דער הוֹיך-ענטװיקעלטער מענשען:חיה. זיי שטייען מיָט אַ 
ווייטען שטאפּעל ניַדעריגער לוֹיט זייער בּיינער:געבּוֹי, לוֹיט 
זייער ‚min‏ לוֹיט זייער מעטאָדע פוּן אויסטראָגען די יוּנגע 
פֿאַר דער אײגענטליַכער געבּורט. 

TR‏ דער דאָזיִגֶער צייט פוּן 97 בּייטעל-חיוֹח אוּן שנאָ? 
-בּעל=חיוֹת, וועלכע ענטשפּרעכט פּיל:װיינ;יג דער צייט פוּן SIR‏ 
טיאָזאַורוּס, זענען פּונקט אַזיֹי קיין מענשען ניִשט געװוען, m‏ 
אֹיִן יענעם אַלטען טראָפּיַשען װאַלד צװיִשען די מאַלפּעס. אָבּער 
עס זענען דאַן נאָך אוֹיךְ קיין מאַלפּעס ניִשט געווען. פאַרװאָס 
זאָל ניַשט דאס, װאָס TIN‏ שפּעטער געװען מאַלפּע און TR‏ 
DIS‏ סוֹף געװאָרען מענש,-פאַרװאָס זאָל עס דעמאָלט ניִשט 
האָבּען געהאַט די געשטאַלט פוּן אַ בּייטעל:חיה אוּן אַ שנאַ: 
בּעל:חיה? 

אוּן אַזוֹי אַלץ ווייטער צוּריָק. 

עס קוּמען עפּאָכען, פוּן װעלכֿע ס'יַז ניַשט געבּליבּען 
קיין שוּם שפּוּר פֿוּן אַ שנאָבּעל:חיה אפֿילוּ, PR‏ אָקעאַן זענען 
אָבּער אַרוּמגעשװאוּמען אוּנצעליגע פֿיִש. דאָס, װאָס ס'האָט 
שפּעטער געוואוֹינט אוֹיף דער ערד, געאָטעמט מיַט די לונגען 
אוּן געזוֹיגט ד; יוּנגע,-דאָס, װאָס מיַר האָבּען אָנגערופען שנאָ= 
בּעל:חיה: PR‏ יענע טעג האָט עס נאָך געמוּזט האבּען זשאַב: 
רעס בּיים האַלז אוּן פלוס:פעדערן אוֹיפ'ן לײבּ. שנאָבּעל:חיה, 
בּייטעל-חיה, מאַלפּע אוּן מענש-זיי האָבּען אַלע דעמאָלט געַ* 
שטעקט איִן דעם פיִש, 


- 145 — 


דיְװויִדוּאוּמס אוּן איִנדיְװויָדוּאוּמס-קייטען ‏ שײדען זיך אַזוֹפ. 
אוּנטער אינער פֿון דעם אַנדערן, אַז עס דערגייט ענדליך, 
דעו'צוּ, דאָס נאָך אַ רייע פוּן יאָרהוּנדערטער פערענדערן TI‏ 
97 אייניקלעך אוּן אוּר:אײיניִקלעך אַזוֹי, TR‏ עס פּערשװיַנדט 
איִן זיי די DPI‏ צוּ זייערע אוּר:עלטערן. 

דער מאָדערנער נאַטוּר:פאָרשער פעראַלגעמיײינערט דאָס 
DIDD DIN‏ אוּנבּעגרענעצט. ער פרעגט, צי די איִנדיְויָדוּאוּמס= 
קייט, וועלכע שליָסט-איין TI PN‏ דעם דאָזיָגען נעגער אוּן 
יענעם ענגלענדער, קאָן PN DOM‏ זיִך אַמאָל האָבּען ערהאַל. 
טען אַ פאָרם, װעלכֿע קאָן דוּרך אוּנז היינט 792293995 װערען 
מיַט 7? מענשען:מאַלפּעס פוּן די טראָפּיישע װעלדער, דער גאָי 
897% אוּן דעם אָראַנג:אוטאַנג? 

אוּן אַלץ װאָס מיָר ווייסען פוּן די אוּראַלטע צייטען בֹּע* 
ווייזט טאַקע די ריִכטיגקײט פון אַזאַ געדאַנק. 

אַיִן אַ געװיַסען פּונקט פוּן דער טערציער:צייט הערען 
אוֹיף, וי געזאָגט, אַלע שפּוּרען פוּן מענשען. ניַשט נוּר מען 
געפינט נישט מער קיין מענשען?ביינער, נוּר אוֹיך קיין שוּם 
שפּוּרען פוּן וועלכער ס'איִַז מענשליַכער קוּלטוּר. היינט שאפט 
דאָך 77 דאָזיִגע קוּלטוּר דאָס לאַנדשאַפט-בּיִלד פוּן גאַנצע ערך? 
טיילען. שטעל 97T‏ פאָר דעם הינטיגען בּאָדען פוּן אײיראָפּץ, 
װיָ ער װאָלט האָבּען אַראָבּגעזונקען איַן טיִפע שטיין=שיכטען 
מיָט 97 אוּנגעהוֹיערע, אוּנענדליִכֿע חוֹרבוֹת פוּן דער מענשלי: 
כֿער איִנדוּסטריע! דאָרט אָבּער, נאָך דעם קריִטישען פּוּנקט פוּן 
דער טערציער:צייט, זעסטוּ ניַשט קיין שוּם שפּוּרען פוֹן קוּל: 
טוּר. נוּר דער יּנג:פֿרוֹיליַכער אוּרואַלד-אַזוֹי, װיָ ער נעמט 
היינט אַרוּם מיַט זיין פֿער'חלוֹמ'טער גריַנקײט דעם איינזאַמען 
װאַנדערער IN PR‏ ענטדעקטער געגענד אוּן PR‏ דעם אוּר= 
װאַלד נוּר חיוֹת,--חיוֹת, og‏ שטייען ניִדעריָגער פוּן דעם מעני 
שען-געבּוֹי. צװיַשען די בּלענדענדיג:פּילפאַרבּיַגע בּליַטען פוּן 
די אוּר:װאַלד:בּוֹימער, וואוּ די זוּן װעבּט-אַרײין IR‏ שטראַלען 
TR‏ דעם גריַנעם סוֹד, שפּריִנגען אַרוּם מאַלפּעס. 

פאַױרװאָס זאָלען זיי ניִשט זיין דאָס װײיטעריַגע ריַנגעלע 


- 144 = 


: ווייטער, אוּן זיין איַנדיַװיִדוּאַליַטעט TÜR DR‏ איַן דער קייט 


פוּן יענער, דוּרך דער 39279 גאַראַנטיָרטער אוּנשטערבּליָכקײט, 

דאָס דאָזיִגע קיַנד װעט DIR‏ װיִדער קיַנדער געבּוֹירען, 
IN IT PR‏ װיִדער זיין אַנדערע. PAIN‏ אָבּער די HART‏ 
קיַנדער נאָך בּלײיבּען איִן דער זעלבּער אוּמגעבּוּנג, װעט מען, 
0023 קוּקענדיַג אויף דעם גאַנצען אוּנטערשייד צװיִשען זיי אוּן 
97 זיידעס, דערקענען I TR‏ אַ געװיַסע גרעסערע ענליָב= 
קייט צוּ זייערע עלטערן אוּן עלטערנס עלטערן, װועלכע קיין 
שוּם אַנדערער מענש האָט ניִשט, אָבּער זאָלען זיי אוֹיסװאַנ* 
דערן, זאָלען זיי TER TR‏ אַ גאַנץ נייער אוּמגעבּוּנג. 

97% האָבּען געשיַכטליך געזען, m‏ נייע פעלקער זענען 
ענטשטאַנען פוּן דעם געמיַש פֿון די אַלטע. 

דיַ ראָמאַניַשע פעלקער זענען פערהעלטניסמעסיג PR‏ 
שוֹין גאַנץ שפּעטע צייטען פוּן דער וועלט:-געשיכטע IR‏ אַרוֹיס= 
געװואַקסען, די מאָדערן-אַמעריִקאַניַשע פעלקער בּיַלדען Tr‏ 
היינט, אַזוֹי TR‏ עס זעט-אוֹיס, 31 זיי װאָלטען אוֹיף אוּנזערע 
אוֹיגען געװאַקסען. אוּן דאָך: וי Dom‏ 0225 שוֹין איִצט PR‏ 
דער מענשהייט פאָלק פוּן פאָלק! בּעטראַכֿט נוּר, און דאָס BIN‏ 
דאָך דיָר אוֹיך דער נאַאיָווסטער בּיַבּעל:גלוֹיבּיגֶער גלייך sin‏ 
זען צוּגעבּען: דער אויסטראַליער נעגער פוּן די נייהאָלענדי= 
שע שטרוֹיך=וועלדער אוּן דער ענגלענדער, װעלכער ראָט EIN‏ 
אוֹיס, אוּן שטעלט אוֹיף נעבּען זיין אײקאַליִפטעןװאַלד, װאוּ 
עס שפּריַנגען:אַרוּם די קענגוּרוּס אוּן שנאָבּעל:חיוֹת, זיין פֿאַב= 
932599799 גרוֹיסע שטאָט, אַרוּמגעשפּיַנטע מיַט איזענבּאַנען, 
מיט TR‏ מאָדערנער פּאָליַטיִשער קאָנסטיטוּציע,-זיי בּיידע 
שטאַמען פון דער זעלבּער דוֹרוֹת:קייט, וועלכע PR‏ דוּרך דער 
פרוּכפּערוּנג אוּנשטערבּליך געבּליִבּען; דאָס איִַז דיי פערי 
וװאַנדלונג, 

יאָ פֿערװאַנדלוּנג, נוֹיטװענדיגע פערװאַנדלונג. דער גע* 
דאַנק מוּן טאַקע דערגיין דערצוּ, אַז די ליַבּע גאַראַנטיָרט, 
אמת, די אוּנשטערבּליכֿקײט פֿוּן דער דוֹרוֹת:קייט, זי האָט אָבּער 
גאָרניַשט צוּ טון דערמיט, װאָס די דאָזיַגע דוֹרוֹת אַלס ER‏ 


- 14 = 


Dr. 20 22 ec א זא‎ 


u 5 .' ee יאר‎ ee יה‎ 


er. 


97 איִכֿטיאָזאַיריער זענען אַרוּמגעשװאוּמען, זענען נאָך ניִשט 
געווען קיין מענשע, עס זענען נוּר געװען בּעשעפע. 
ניִשען, װעלכע האָבּען געדאַרפֿט אַמאָל װערען 
מענשען. זײ האבּען Pr‏ געפרוּכֿפּערט, האבּען TI‏ אוֹיפגע= 
האַלטען נאָך דעם אײבּיִגען שטאַרבּען פֿוּן איִנדיַװיַדוּאום, פּונקט 
אַזוֹי m‏ דער מענש היינט, דוּרך דעם גרוֹיסען אוּנשטערבּליָב? 
קײיט.פּריַנציַפּ פֿוּן דער ליַבּע. TR‏ משך פוּן מיַליאנען יאָרען 
האבּען זי דערפירט 1772 צוּ דער מענשע:געשטאַלט. אוּן די 
דאזיגע געשטאַלט איַן דאַן װיִדער כּסדר דוּרך דער פרוכפּע* 
רוּנג ווייטער דערהאַלטען געװאָרען. 

Sm‏ קערען MR TI‏ אַ מאָמענט צוּריִק צוּ יענער איינ* 
פאַכער סצענע, וועלכע PR‏ אוֹיבּען בּעצייכענט געװאָרען אַלס 
דער טיִפּיַשער אוֹיסגאַנגס:פּוּנקט פֿוּן דער גאַנצער ליִבּעס:פילאָ= 
SORT‏ אַ שטאַרבּענדיגער פאָטער, װאָס בּענשט זיין קיִנד,-די 
מענשהייט, וועלכע װערט געראַטעװעט דוּרך דער 9229 איִבּער 
0y7‏ טוֹיט פוּן דעם יחיד. טראַכֿט BR Tr‏ אַרײן TE‏ דער 
דאָזיַגער לאַגע. 222 אַקוּק דעם PR NP‏ פּנים אוּן דעם פאָ= 
טער. ציַ זענען זיי צוּ PT‏ איִנגאַנצען ענליך! בּיידע זענען 
מענשען. אָבּער עס זעט IT‏ אַנ'אונטערשײד. אוּן ניִשט בּלוֹיז 
דער, װאָס איינער A TOR‏ אוּן דער צוייטער אַלט. דאָס 
קיַנד װעט װערען אַ מאַן אוּן DIN‏ דאָך איַן געװיַסע שטרל= 
PT 795‏ אַנדערש, ?N‏ דער פאָטער. mM PR‏ דיַ מוּטער, mM‏ 
די עלטערן, m‏ זיינע אוּר:עלכערן בּכלל. עס TR‏ ניִשט נוּר 
אַ נייער איַנדיִװיָדוּאוּם בּלוֹיז דערפאַר, װאָס עס לויפט אַרוּם 
אוֹיף אייגענע ‚DD‏ אָנשטאָט צוּ בּלײיבּען MIR‏ אייבּיג צוּגע* 
װאַקסען צוּ די עלטערן, m‏ אַ גליַד, אוּן ניִשט נוּר דערפאַר, 
װאָס עס האָט אייגענע קראַפֿט PT‏ צוּ פֿרוּכפּערן PR‏ נאָך 
דעם, m‏ דער פּאָטער שטאַרבּט אַלס צוּבּראָכענער זקן. 

עס איז איַנדיַויָדוּאוּם איַבּערהוֹיפּט, אַנ'אײנציגער 
PR‏ דער גאַנצער מענשהייט, װאָס פאַר DIR‏ נאָך „DIR‏ 
נעבען ‚DIR‏ 

אוּן דאָך זאָגען מיַר: די מענשייט לעבּט אוֹיך OR PR‏ 


- 142 - 


דער בּעשײנפּעוליַכער 223 ועלכע מיַר קאָנען גע* 
שיִכֿטליך נאָכֿפאָלגען דוּרך די מיַליאָנען יאָרען פוּן דער ערך? 
עֶנטוויָקלוּנג. אויך דאָ רייסט זיִך דער WON DYTSD‏ איִבֹּעֶר, 


Ba‏ אוֹיף אַ וויילע גאָר אַװעקלײגען דעם געאָלאָגיִשען 

שפּאקטיָוו. 2083 זיִך צוּריִקקערן צוּ אוּנזער פריִערךל= 
גען געדאַנק. 

אוּנזער אוֹיסגאַנגס-פּוונקט PR‏ געװען: 97 אוּנשטערבּליבֿ= 
קייט פוּן דעם מענשען:געשלעכֿט, װאָס װוערט גאַראַנטיָרט IT‏ 
דער ליִבּע, די מאָדערנע פאָרעוּנג האָט אוּנז געדאַרפט פאַר 
דעם דאָזיִגען אַלטען געדאַנק עפענען נייע פּערספּעקטיוען. 
אוּן DM‏ אַמאָל-מיַר זענען בּיים קאמבּריַשען בּרעג. מיָר זע 
ען, PR mM‏ אַ נעפּעל, אַן די 9223 האָט PD‏ דאָרט געװעל- 
טיגט. IR‏ אָבּער איִז דער מענש. 

יענער שװעדיִשער זאַמד:שטײן, וועלכער איז אַמאָל גע+ 
7971 אַזאַ צאַרטער שליים, IR‏ דער שפּוּר פוּן ציענדיגען װאָ= 
רעם, פוּן דעם 209092 קריַכֿענדיגען ראַק האָט MIN IT‏ איִם 
געקאָנט אָבּדרוּקען, 28 וייזט ער ניַשט AR‏ עס איַז אַ טיַפען 
אָבּדדוּק פוּן אַ מענשליַכער פוּס? אפשר פוּן אַ נאַקעטען פּרוֹיען* 
פוס? פוּן אַ קאמבּריִשען אוּר:מיידעל, וועלכע איִז אפשר אַמאָל, 
איַן אָנ'אוּנענדליַך-פערשװאוּנדענעם זין:מאָרגען אוֹיף דעם דאָ= 
זיגען אַלטען ים:בּרעג דער 9229 אקייגענגעגאַנגען..ן 

TINTE‏ אוּן דוּרך מאדערנער געדאַנק שניידט TI‏ דאָ 
אַרײין אוּן האַקט:אָבּ DIN‏ אַמאָל יעדע פאַנטאַזיע פוּן דעם דאָ: 
9307 מיַן. אַ געדאַנק פוּן קאלאסאַלער געװיכט, װעלכער האָט 
גאַנצע וועלט-אנשויאוּנגען אוּנטער TI‏ צוּקועטשט, m‏ אַנ'אָב. 
געריַסענער מאַרמאָר:בּלאָק. אוּן װעלכער איז דאָך איַן תּוֹך 
אַזוֹי איינפאַך, אַז מען װאוּנדערט זיַך, m‏ מען האָט גאָר PR‏ 
DOM‏ געקאָנט װען עס TON‏ צווייפלען 

אוֹיף יענעם קאמבּריִשען אוּראַלטען בּרעג אוּן DDR‏ שפּעי 
טער, בּיי יענעם שװאַבּיִשען טראָפּיִשען אָקעאַן, TER‏ װעלכען 


- וע = 


| 


- 


אָדער יוּגענד:צוּשטאַנדען, און נעבּען זיי דעם פאַרטיִגען ראַק. 
דאָ זענען אוֹיך, אָן אַ שוּם ספק, 91193 ליִבּעס:אַקטען אוּן צוּ 
דעם PINS‏ פֿוּן די ZART‏ ליִבּעס-אַקטען-עראָטיִשע געפיַלען 
עס זענען היינט פאַראַן גֶעויִסע מינים ראַקעס, בּיי ועלכע 
ניִשט יעדער PR TAN‏ דאַרף האָבּען די מענליכֿע בּעפרוּכָ. 
טיָגוּנג, כּדי צוּ קאָנען פֿוּן Tr‏ ענטװיקלען אַ נײע חיהן; דאָס 
איִז IT‏ מערקװיָרדיַגע ערשיינונג PD‏ דער IR‏ גערוּפענער 
פּאַרטענאָגענעזיָס WIR‏ יוּנגפּרוֹי:פרוּכפּערונג, 
וועגען וועלכער ma‏ װעלען נאָך רעדען. אָבּער PR‏ דערזעל: 
בּער צייט זעט מען בּיי די זעלבּע Dam‏ אוֹיךְ ID‏ צייט צוּ 
צייט ד;ָ ריָכֿטיִגע בּעפּרוּכטיְגוּנג. אונזערע בעקאַנטע ראַקעס: 
דער טײך-=ראַק, דער הוּמער, דער גאַרנעל!ראַק PR‏ 
דער טאַשען-=ראַק-זיי אַלע פרוּכפּערן זיִך דוּרך בּעהעפֿטוּנג, 
אוֹיף אוֹיסצוּפּיַקֶען ד; בּעפּרוכֿטי:גטע אייער זענען בּיי זיי DDR‏ 
N‏ פּערשיַדענע צוּגעפּאַסטע קערכּער:טײלעכֿלעך; בּעזוּנדערע 
טאַשען אָדער הוֹילע רוֹימען IR‏ מוּטער:לייבּ, ואוּ IT‏ איער 
ווערען בּעשיִצט, אָדער ערטער PR‏ היַנטערלײבּ, m PUR‏ 2 
אונזערע טייך:ראַקעס, INN‏ די אייער װערען DR‏ בּעהאַלטען. 
אפשר האָבּען יענע אַלטע טרילאָבּיִטען בּעגראָבּען די איער 
IR‏ ספּעציעל-געמאַכטע גריִבּעלעך איִן זאַמד בּיים בּרעג, IR‏ 
װיַ עס טוט דאָס היינט דער מאָלוּקען:ראַק, װעלכער 
ווייזט:אַרוֹיס PR‏ זיין גאַנצען קערפּער:געבּוֹי אַ נאָנטע קרוֹבה'= 
שאַפֿט מיַט דיַ טריַלאבּיִטען ‏ אפשר האָבּען די יוּנגע שוֹין 
זעלבּסשטענדיַג-שװיַמענדיגע, אָבּער נאָך שװאַכע שפּראָצעלעך 
זיִך געהאַלטען Tan‏ צוּזאַמען מיָט דער מוּטער, כּדי בּיי אַ 
געפאַר זיַך צוּ בּעהאַלטען בּיי TR‏ קערפּער, אַזוֹי m‏ עס טוּען 
דאָס אוּנזערע יוּנגע טייך:ראַקעס, וועלכע בּעהאַלטען זיַך בּיי 
דער מוּטער, אַזוֹי mM‏ יונגע היַנדעלעך בּיי דער הוּן 

דער אַלגאָנקיַש:קאַמבּריִשער בּרעַג TER‏ פאַר אונזער EM‏ 
סענשאַפט דער לעצטער בּרעג, װאָס IN‏ בּעלעבּט מיַט אָרגאַ? 
90% בּעשעפעניִשען, non‏ אוּן געװיַקסען. אַזוֹי PR‏ אוֹיך דאָס 
לַּיבּעילעבּען פוּן דעם דאָז:גען בּרעג דער לעצטער פּינקט pa‏ 


140 


DIT TR‏ װײכֿסטען זאַמד:שלײים דוּרך דיַ גריִנע וואסער:געװיִקז 
790‚ וועלכע זענען לײכֿט בּעװעגט געװאָרען דוּרך דעם שטיי 
799 ועלען:לוֹיף. ' 
ער האָט TR‏ זיִך אייגענטליך גאָרניִשט קיין SIITIIRN‏ 
059‚ דער דאָזיִגער אַלטער יםײבּרעג PR‏ שװעדען. אוּן IST‏ 
האָט ער MIX‏ דעם פאָרשער אַ זעלטענע מאַגיִשע AP‏ דאָס 
TR‏ דער לעצ ט ער בּרעג מיַט אָרגאַניִשען לעבּען, ועלכֿען ער 
קען. PR‏ די שטיין:שי;כטען, וועלכע זענען נאָך עלטער פוּן די 
קאַמבּריִשע אוּן אַלגאָנקיִשע שיַכטען, האָבּעַן m‏ מער ניִשט 
קיין Div‏ שפּוּר פוּן געװיִקסען אָדער חיוֹת. ד; דאָזיִגֶע עלטע* 
רע שטיין-שיִכטען געפּיַנען זיַך PR‏ אַנ'אײיגענאַרטיגען צוּשטאַנד, 
וועלכער DIR‏ אוֹיף זי MID‏ אָדער שפּעטער געקוּמען. זייער 
איִנערליָכֿע סטרוּקטור איִז איַנגאַנצען איַבּערגעמיִשט: ווען I‏ 
זאָלען TI PR‏ אַפִילוּ האָבּען דערהאַלטען אָרגאַניִשע איִבּערי 
193392993 זענען זיי דאָך בּיי דער געשעענער ענדערונג 
איַנגאַנצען צוּזאַמענגעמ;:שט געװאָרען DM‏ דער שטיין?מאַסע. 
קיין om‏ מוּשלען, קיין שׁוּם ראַקען:שאָל, קיין שוּם צײכֿען פוּן 
אַ געוויִקס. יענער בּרעג איִז אוּנזער לעצטער בּרעג פֿון אַלע 
דיָרעקטע, ממשוֹת'דיַגע איִבּערבּלײבּעכצען פוּן אַמאָליגען לעײ* 
בּען MIR‏ דער ערד. RT‏ רייסט WER TI‏ דער פאָדעם. 
אוֹיך די חיוֹת, וועלכע האָבּען אוֹיף דעם דאָזיִגען בּרעג 
געלעבּט, האָבּען געהאַט זייער ליִבּעלעבּען-װער קאָן PR‏ דעם 
צווייפלען? די ראַקעס, וועלכע זענען דאָרט געקראָכען, האָבּען 
געהערט צוּ דעם מין פוּן די אַזוֹי גערוּפענע טריָלאָבּיָטען, 
װואוּנדערל;ַכע בּעשעפּעניַשען, װעלכֿע זענען היינט מער bw‏ 
פאַראַן איִן יענער פאָרם, איַן װעלכע האָבּען דאָך געמוּוט די 
ימ'ען פֿון יענער אוּן דער שפּעטערדיָגער עפּאָכע דוּרכװיָמלען 
TR‏ אַנ'אוּנגעהוֹיערער צאָל. איִן דיַ קאַמבּריִשע שטיין:שיכטען 
TR‏ בּעהמען האָט מען גראָד נאָכגעפאָרשט די גאַנצע ענ* 
טװיִקלוּנג פֿוּן 97 יוּנגע בּיי אַזעלכֿע טרילאָבּיַטען, מען געפֿיַנט 
אוּנגעהוֹיערע מאַסען זער קליינע קיילעכלעך, װעלכע זענען ז'= 
כּער אײיערלעֶך. אוּן נעבּען זי אַ גאַנצע קייט פֿוּן שלייערלען 


133 


N) 


זַיִלבּער=גרוֹי ווייט פערשװיַנדענד;גער ים פוּן דעם אונצעקאַנטען 
022 דעם ווייסען האָר;זאָגט פוּן דער אונבּעגרײיפּליִכֿער אייבּיגקייט, 

דער נאַטוּר:פאָרשער, וועלכער גייט כּסדר טריָט בי 
טריַט אַלץ ווייטער אוּן WEM‏ צוּרֹיִק נאָך דעם אָרגאַניִשען 
לעבּען אוֹיף דער ערד, קאָן אַזאַ בּרעג. ער 0229 גראָד אוני 
טער דער האנט אוֹיף אַ געװ!ִסען עק פֿון די אַמאָליַגע ערךי: 
שע אבּערבּל יכּעכצען. אוּן עס אֹיַז בּאמת אַ ים:בֹּר עג, 

דאָס אָ יט TR TIN‏ אונזער נאָנטען שװ עדען. דאָ גע; 
פּיִנסטוּ אוּר:אַלטע פערשטיינערטע זאַמד:שיכטען, אָבּגעלײגטע 
TIN‏ דער אוּנטערשטער אָבּטײילונג פוּן דער אַזוֹיײגערופענער 
קָאַמבּר; שער עפּאָכע אוּן, טײילויין, אוֹיך פֿון דער אַבּיִסעל 
עלטערע אַ לגאָנקיִשער עפּאָכע פוּן דער ערד:ענטװיקלונג 
די קאַמבּר;ֶשע שטיינער זענען אוּנפערגלייכלייך עלטער, m‏ יע 
נער יוּראַ:שיִפער, PR‏ וועלכען עס 9229 די אַטלאַנטאָזאַר 
יריער, אַרכעאָפּטעריַקסען אוּן איכטיאָזאַוריערן 
IND‏ דעם נאָכדײנקענדיגען פאָרשער-בְּליָק עפענען 7 אָבּער 
אוֹיך די דאָזיִגע שטיינער m‏ אַ בּוּך. פוּן די קליינע שפּורען, 
וועלכע זענען פאַר זי דאָ PR‏ שװעדען פֿערבּליבּען, ערשיינט 
RD‏ די אוֹיגען דאָס שטאַרק:בּעװעגליַכע לעבּען פון אַ זער 
אוּר-אוּרװעלטליכֿען יםיבּרעג. Dan‏ די מיַליאָנען יאָרען האָבּען 
זיִך DIN WAR‏ אָנגעזאַמעלט אוּן אוֹיפנעשטעלט m‏ אַ טוּרעם, 
האָט דער אַלטער זאַמד, װעלכער איֵז m‏ אַ שטיין צוּזאַמענ: 
געפּרעסט געװאָרען, איִבּערגעלאָזען איַן PT‏ די שװאַכסטע X‏ 
כענס, וועלכֿע זענען אַמאָל MIR‏ זיין װוייכער מאַסע, אָבּגע: 
ריִקט געװאָרען. אָט TR‏ דער WED‏ פוּן אַ דוּרכגעקראָכענעם, 
װאָרעם, פוּן אַ ראַק, פֿון אַ שנעק. DR DR‏ דער פּיָר:טײיליגער 
MM‏ אַ גראָבּער קרייץ אוֹיסזעענדיָגער זאַמד-אָבּדדוּק פוּן 8 
גלאָז:ּהעלער אַקאַלעפֿע, װעלכע דער שטוּרעם האָט צוּם 
בּרעג אַװעקגעװאָרפֿען אוּן װעלכע TIR‏ דאָ אוֹיף דעם פּלאַכען 
דעק אומגעקומען, m‏ עס געשעט נאָך היינט אָפט bin‏ איָרע 
בּלוֹיישיַמעריָרענדיגע ליידענס:שוועסטער בּיים בּרעג פוּן דעם 
/בּאַלטיִשען ים. אָט איז אַ קוֹיש-בּעמערקליַכע ליניע, אָבּנעדריִקט 


138 


פּאַרהאַנענע עקזעמפּלאַרען, אַזוֹי DIR‏ אוֹיך אַלץ דאָס עראָטיִשע, 
װאָס איַז TR‏ זיין לעבּען 7922 אָבּגעמעקט. אָבּער די פֿאַנ= 
טאַזיע DIT‏ אוֹיךְ אים, m‏ אַ פוֹיגעל, נעסטער בּוֹיען אוּן איער 
לייגען, זעט דיַ געשלעכֿטער Tr‏ יאָגען PR‏ די לוּפטען, זעט 
דעם ,ער", m‏ ער דרייט קוּנציַג מיט דעם שטאַרקען דאָפּעלט= 
בּעפּעדערטען עק אוּן זאָגט-אָן בּעריִמעריִש די קראַפט פוּן זיין 
ליָבּע... אַ לאַנג פערשװואוּנדענער חלוֹם DR‏ אַ פערשוואונדץ* 
נעם װאַלד בּיים בּרעג פוּן אַ פערשװאוּנדענעם אָקעאַן. 


? דאָזיֶגע גאַנצע 9229 פֿון דער לאַנג-פּערשװאונדענער 
7 צײט איִז איִצט פּערשטאַרט אוּן טוֹיט. 7? ליִבּענדיגע 
זענען בּיינער:הויפענס PR‏ די מוּזעאוּמְס פוּן דער מענשהייט. 
בּיינער:הוֹיפענס אוּן שטיין-שטיַקער, אוֹיף װעלכע דער פאָר* 
שער קלעבּט:אָן 799933 DM‏ װאוּנדערל;ָכֿע נעמען. דער שטוּ 
רעם פוּן יענער לײדענשאַפּט פוּן די שרצים האָט געמעגט זיין 
אַזוֹי גרוֹיס, mM‏ ער TR‏ געװען: דיַ אוּנגעהויערע צייט פער- 
לעשט היינט זיינע לעצטע קלאַנגעֶן, mM‏ אַ װײטיפֿערטראָגענעם 
אַקאָרד פוּן אַ האַלבּ:פֿערלוֹירענער מעלאָדיע. אוּן PR‏ אַזעלכע 
פערשװאוּנדענדיגע, קוֹים נאָך צוּם WIR‏ דערגרײיכענדיַגע 
קלאַנגען טראָגט זיִך די מעלאָדיע נאָך פיל ווייטער צוּריָק. 
דער איַכטיאָזאַוּרוּס, DIR mM‏ ער TR‏ ניִשט,-ער שטייט דאָך 
MIR‏ אַ הוֹיכען שטאַפּעל פוּן די אָרגאַניַשע ענטװיַקלוּנגען אוֹיף 
דער ערד. אוֹיף דער זעלבּער לייטער, אוֹיף וועלכער עס שטייט, 
זאָל זיין אוֹיף דעם העכֿסטען שטאַפעל, דער מענש. מען 
02993 דאָ נאָך אַלץ PR‏ אַ געװיַסען PR TI‏ דער ,פאַמיִליע*. 
ד; לייטער ציַט זיַך אָבּער נאָך װייטער צוּריִק, אָן אַנ'איִבּער- 
רייס אוּנטער דעם איַכֿטיאָזאַורוּס, אַ גוּט שטיִק, ועלכעס sy)‏ 
כֿענט זיִכֿער נאָך זער 95 מיַליאָנען 

מען געבּרוֹיכֿט גערן סיַמבּאָליש דאָס 7922 פוּן אַ לעצ= 
טען בּרעג פוּן אַלעם בּעקאַנטען, אַ פערלאָזענער יםיבּרעג. FORT‏ 
אוּן שוֹים:קאַמען פוּן 77 כֿװאַליעס. אוּן דאַן דער אונענדליכער, 


137 


דֶעם דאָזיָגען אַטלאַנטאָזאַורוּס 27 קרוֹין צװישען אַלע בּעשװפע- 
נישען לוֹיט דער קראַפט פוּן די געפיַלען, װעלכע האָבּען DIR‏ 
בּיי דעם געשלעכטליכען אַקט געדאַרפט בּעהערשען. דעו NT‏ 
ִנָגֶער דראַקאָן, װעלכֿער האָט געקאָנט MR‏ זיין רוּקען אַרוּמ* 
שלעפּען, In‏ נישט די ערד, איַז װײניַגסטענס אַ קליין הוֹיז, 
האָט געהאַט אַ צוּ קליינעם רוֹים TR‏ שאַרבּען פאַר BIT‏ גע= 
היָרן; זיינע געהירן זענען פּראָפּאָרציאָנעל צוּ זיין געװאַלטיגען 
קערפּער געווען אפילוּ קלעַנער m‏ בּיי אַנדערע שרצים. דער? 
פאַר אָבּער איַז זיין רוּקען-מאַרך?בּיין גראָד אין DIT‏ אָרט, 
װאָס געפּיַנט זיַך איִבּער די געשלעכט:טײלען, געװען TR‏ 
כּרײט, אַז דער רוּקעמאַרן איַז דאָ בּיי איִם געװען כּמעט 
דריי מאָל אַזוֹי דיק װיַ דיַ אײגענטליכע געהיָרן. מען האָט 
צוּליִבּ דעם אפילוּ גערעדט װעגען עקיגעהירן" 92 דער דאָ= 
Syn‏ חיה, ד. ה. בּעזוּנדערע געהיון איִבּער דעם בּעקען, 
וועלכע האָבּען געהאָלפען רעגיַרען DIA‏ דעם היַנטערשטען טייל 
75 קערפּער, קוֹדם כֹּל מיַט דעם אוּנגעהוֹיער שװערען עק. 


WIN‏ ניישט װיַלענדיג מוּן מען די דאָיִגע ,עק:געהיָרן*. 


פּערבּיַנדען אוֹיך DM‏ דעם געשלעכטליַכֿען אַקט: מען שטעלט 
‚IND Tr‏ װאָס פֿאַר אַ מוֹרא'דיגע נערװען:אוֹיפרעגוּנגען ס'האָט 


געקאָנט אַרוֹיסרוּפען אַזאַ אָנזאַמלוּנג פוּן רוּקענמאַרך-סובּסטאַנץ 


גראָד איַן דעם קריָט;שען אָרט. 

PR Pin‏ דער בּלוֹיקייט איִבּער די דאָזיַגע שװער-בּע- 
װעגליִכֿע משוּנה=װיַלדע חיוֹת האָט זיַך געטראָגען דאָס קוּנסט= 
פוּלסטע, סוֹדוֹת:פוּלסטע MD‏ אַלע אוּרװעלט-בּעשעפעניִשען: דער 
הערליַכער קליינער אַרכעאָפּטעריקס, האַלבּ פוֹיגעל-מיַט 
פּליִגעל אוּן אַ פֿעדער-קלייד, האַלבּ עגדיַש-מיַט אַ לאַנגען עק 
אוּן אַ מוֹיל פוּל מיַט שפּיַציַגֶע ציין. IP‏ שוּם סימן N DD}‏ 
בּערגעלאָזען, m‏ ער האָט זיין ליבּעס-אַקט דוּרכגעפּ;רט. פּונקט 
אַזוֹי m‏ זיינע פעדער:קאָליָרען, װעלכע זענען אפשר אַמאָל 
וואונדערליך פּילפאַרבּי: געװען, זענען DEI‏ אָבּגעװיִשט NP‏ 
פערשלונגען PR‏ דער אינטאָניַגער בּרוֹינקייט פֿוּן דעם סאָלענ: 
האָפענעם שיפער, mn‏ װעלכען עס שטאַמען NE ISIN IT‏ 


— 13 — 


עע גריַכיִשע שיַלדקרעטען, װעלכע פערבּרענגען אָפּט שעהן 
לאַנג איִן אוּמזיַסטע בּעמיַהוּנגען IR‏ אײינצוּאָרדנען זײיערע 
שטיין:האַרט פּערפּאַנצערטע קערפּערס, איינעם פּלאַך אוּן דעם 
:צווייטען היִנטער דעם אוֹיפֿגעשטעלט, כּדי צוּ קאָנען בּרענגען 
TR,‏ בּעריְרונג זייערע געשלעכֿט:טײלען. 
. אוּן איִצט די צייט:גענ,;סען פוּן דעם איִכטיאָזאַוּרוּס FR‏ 
די לעגענדאַרישע לאַנד:-דראַקאָנען אוּן לוּפט:דראַ. 
יקאָנען פוּן דעם זאַוריערגעשלעכט. דער איִגוּאַנאָדאָן, 
ווועמענט סקעלעט TINO‏ געפוּנען געװאָרען PR‏ די קוֹילענשאַכ: 
יטען PR‏ בּעלגיען אוּן פערנעמט איִן בּריִסעלער מוּזעאוּם צוויי 
שטאָק DR‏ דער הוֹיךְ.-אַ שרץ, וועלכער איַז געלאָפּען אוֹיפגע= 
שטעלט אוֹיף די היִנטערשטע N mM ‚DB‏ קאנגוּרוּ, בי אַ 
219% פוּן צען מעטער. ציַ האָבּען זיִך ניִשט די דאָזיַגע גייעני 
דיגע טוּרעמס אַרוּמגענוּמען שטייענדיג אוּן איינער דעם אַנ= 
ידערן געװיָגט איִן די אָרעמס, 211 עס טוּען דאָס אַזוֹי דרייסט 
:אוּנזערע קאַנגוּרוּס! גראָד בּיי SIR‏ 79 זיִך, פערגעסענדיג 
:אָן דער גאַנצער וועלט, האָבּען PT‏ געקאָנט אוּנפאָרזיָכטיג אַרוֹיף 
MIR‏ אַ ווייכען זוּמפּיַגען בּאָדען אוּן דאָרט אָן אַ רעטוּנג פער: 
זיַנקען, m‏ געלעכֿערטע פּאַנצער:שיַפען, צוּ דער פרייד פוּן די 
הײנט;גע געלערטע, װעלכע האָבּען ענטדעקט גאַנצע רייען 
אַזעלכע ריִזען, װיַ אוֹיפגעשטעלטע זאַלען, איַן די אַלטע, שוֹין 
לאַנג פערשטיינערטע זוּמפּען פוּן דער קרייד:צייט, 

אוּן דאַן דער גרעסטער פוּן אַלע, ד; גרעסטע פוּן אַלע 
לאַנד:חיוֹת, װעלכֿע האָבּען װען עס TR‏ געטרעטען די ערד: 
דער אַטלאַנטאָזאַוּרוּס, ועלכען אָטניִעל מאַרש האָט 
אוֹיסגעגראָבּען פוּן די יוּראַיפעלוען איַן צפוֹן-אַמעריִקא. AR‏ 
גאַנט איִבּער אַכציִק פוס PR‏ דער לענג, DD‏ אוֹיבּערשענקלען 
פוּן MS‏ מעטער די הוֹיךְ. מען קאָן Tr‏ פאָרשטעלען דעם 
‚Dit‏ װעלכֿען אַזאַ פערליִבּט פּאָרל האָט געדאַרפט פֿערנעמען, 
װוען מען זאָל אַפילו רעכֿענען, אַו דער ,ער* האָט דערבּײי 
אַװעקגעלײגט דיַ .7“ TER‏ רוּקען, אַזוֹי m‏ עס טוּט דאָס 
היינט אוּנזער ניָל:קראָקאָדיל. אוּן אוֹיסער דעם געהער WER‏ 


= 131. = 


װאָלטען צוויי בּערג איינער MIR‏ דעם אַנדערן געװאָלט BIN‏ 
קלעטערן. אַזוֹי טוט דאָס דער הינטיגער העלפֿאַנט, פאַרװאָס 
זאָל עס דער מאַמאָנט שוֹין ניִשט האָבּען אַזוֹי געטון ניִעט 
מער װאָס בּיי זיי האָבּען נאָך די לאַנגע װייסע װיָלד.אוֹיסגע- 
בוֹיגענע שטוֹיס:ציין, װעלכֿע האָבּען זיִך געדרייט IR‏ אוּן 
אַהער בּיי דעם ליבּעס:קאַמף, געמוּזט אוֹיסזען בּיי דעם לבנהי 
שיין mo m‏ גיָגאַנטישע שלאַנגען, װעלכֿע װיִקלען TI‏ אַרױס 
פוּן דעם װיִלדען רויט:װאָל;:גען דאָפּעל:קנויל, 

אָט זענען mE‏ מ עגאַטעריען, די ריזע-פֿויליאַקעס 
פוּן דרוֹם:אַמעריִקא,--ריִזען, װעמענס היִנטער=שענקלען ס'זענען 
געווען כּמעט דריי מאָל אַזוֹי דיק m‏ דעם מאַמאָנט'ס, אוּן IN‏ 
מענס אָרעמס ס'האָבּען געקאָנט, װען די חיה האָט TI‏ זיצעני 
277 אָנגעשפּאַרט, אַרוֹיסרײסען שטאַרקע װאַלד-בּוֹימער. זיי זע* 
נען זיִכער געווען לאַנגזאַםס איִן זיערע בּעװעגוּנגען, אוּן דע" 
ya‏ האָט Pr‏ אוֹיך זֵייעֶר 9299 אוֹיסערליך געקאָנט TOR‏ 
קען אָן יעדער לײידענשאַפֿט, אָבּער איִבּער דעם וייטען סטעפּ, 
װאָס PR‏ זיינע לעכער האָט Tr‏ שוֹין פאָרזיִכֿטיג בּעהאַלטען 
דער מענש, האָט IT‏ געקאָנט טראָגען װ! אַ דראָענד:גער AN‏ 
ראַגאַן:װיַנט זייער PR,‏ (דער לִיִבּע:רוּף פוּן די היינטיגע 
פּוֹיליאַקעס), װען דיי געשלעכֿטער האָבּען TI‏ פֿוּן װאַלד צוּ 
װאַלד IT‏ דער נאַכט:שטיַלקײט גערוּפֿען. 

PR‏ דעם זוּמפּיַגען ראָר פוּן מאַדאַגאַסקאַר האָט דער ריי 
זענפויגעל עפּיאָרניָס, וועלכער איז געווען נאָך מיָט אַ האַלי 
בּען מעטער העכֿער פאַר דעם שטרוֹיס אוּן האָט געהאַט ‚DD‏ 
וועלכע זענען דיַקער געווען m‏ בּיי אַ שטאַרקען אָקס, געלייגט 
זיין PR ‚X.‏ װעמענס שאָל ס'האָבּען געקאָנט אַרײן PD‏ 
שטרוֹיסען:אייער. 

מען קאָן זיָך פּאָרשטעלען, m‏ שװער ס'איז אָנגעקוּמען 
דיַ קאָלאָסאַלע אכֿעליַיס, 97 ערד-שילדקרעטען PD‏ דער 
טערציער:צייט PR‏ איַנדיען, װעלכֿע האָבּען געהאַט צואנציץ 
פוּס אין דער לענג און אַכט פוּס איִן דער הוֹיך, דוּרכצוּפיַרען 
זייער ליִבּעס:אַקט. מען קאָן דאָס פערשטיין לוֹיט אונזערע קלייי 


= 184 = 


איינס: ,009 ניַשט איַן מיינע ליִדער, אַז TR‏ 773 איינס 
TR‏ דאָפּעלט בֹּיִן TR‏ 


אי אוֹיבּ דער איַכֿטיאָזאַורוּס שטייט פֿאַר אוּנז אוֹיף TR‏ 

ממשוֹת'דיַג מיָט זיין ליִבּע, מעגען זיי דאָך אַלע PT‏ 
אוֹיפֿהוֹיבּען, די משוּנהװיַלדע בּרוּאִים פוּן די שטײנפּלאַטען, 
738 97 גלעזערנע ארוֹנוֹת פוּן די מוּזעאוּמס,-די אַלע אונאוֹיס 
דריַקליַך-שרעקליַכע בּרוּאים, ‏ וועלכע האָבּען איַן דער גאַנצער 
אוּנגעהוֹיערער פּריִערדיַגער צייט, פוּן היינט:אָן אוּן צוּריִק בּיַז 
דער צייט פון איַכטיאָזאַירוס, ‏ דעם ים, די לופט אוּן ד;ַ ערד 
דוּרכֿגעשואוּמען, דוּרכגעפלוֹיגען אוּן דוּרכגעקראָכֿען: אַלע קאָן 
מען 27 אוֹיסמאָלען איִן זײיערע ליִבּע:געפּילען, ליַבּעצאַקטען, 
לִיִבּע:פּאָזעס.-אַ פאַנטאַסמאַגאָריע, פֿון װעלכער דִיַ ערך טריי= 
סעלט ‚PT‏ דער ים בּלאָזט TI‏ אָן, דער טוֹיזענט;יעריַגער TIER‏ 
0930298018 זיַך אוּנטער דער אויסגעלאָדעװעטער לײידענשאַפט. 

DR‏ לוֹיפט אַ רוֹיט:װאָליגע סאַ מאָנטען-פּאָר דוּרך דעם 
שװאַרצען איבּיג:גריִנעם אײבּען:װאַלד, גאַנץ נאָנט פוּן 
דעם הײינטיגען wa ya‏ דעם הײנטיגען ריִקסדאָרף, 
IR‏ װעלכֿען דער עלעקטריַש:העלער אָװענט פוּן דער װעלט. 
שטאָדט װאַרפט היינט WAR‏ זיין מאַגיִש:בּלוֹיען ליִכט:שײן. 
קאָלאָסען, איִן דער גרוֹיס פֿון 77 שטאַרקסטע העלפאַנטען, um‏ 
לאַנגע נעזער, װעלכֿע לאָזען היִלכען איִבּער דעם גאַנצען װאַלד 
זייער שרעקליִכען טראָמפּײט:טאָן, ווען זי קוּמען אָנצוּלויפֿען דוּנע= 
רענדיג, מיָט דעם שווערען אײיגענאַרטיָגען גאַנג פוּן אַלע העלפאַנטען. 
אוּן איִן DIT‏ ,ער" בּרענט איִצט די תּאוה. די אוֹער-דריִזען 
הוֹיבּען:אָן צוּ שװיַצען, דעם גאַנצען ריַז בּעהערשט אַ מוֹרא= 
3377 אוֹיפרעגוּנג, וועלכע DIN DANS‏ 99795 בּרוּטאַל אָנצוּ 
פֿאַלען MIR‏ דער ,זי', װאָס פּרוּבט DIR‏ שטעלען אַ װיָדער? 
שטאַנד. ענדליַך הוֹיבּען זי TI‏ בּיידע אָן 75279 צוּ רײיבּען 
מיָט דיַ נעזער, בֹּיַז דער ליִבּעס:שטורעם Tr Don‏ צוּם mio‏ 
אוֹיס איִן דעם אוּנגעהוֹיערדיגען אַקט, װאָס זעט:אוֹיס, m‏ עם 


= 132 - 


0: 2: 


אַנדערע פון די לעבּעדיָגע אָדער אוֹי סגעשטאָרבּענע חיוֹת אוֹיף 
דער ערד. דער ואַלפיַש:מאַן אוּן דאס װאַלפיִש:װײבּ, ריזען 
פוּן איבּער צוואנציק מעטער PR‏ דער לענג, שטעלען TI‏ אוֹיף 
צו דער בּעהעפטונג גלייך PPR‏ װאַסער אוּן כאַפּען TI‏ אַרוּם 
מיט די פאָדערשטע פּלוּס:פעדערן, דערבּיי פּאַטשט דער ,ער" 
מיִט דעם עק:פלוּס אַזױ, אז דער ים קאָכֿט אוּן שטוּרעמט. די 
איָכּטיאָזאַוריער האָבּען דערבּיי נאך געקאנט בּריִלען, אַזוֹי װי 
זייערע נענטערע קרוֹבים, די קראָקאָדילען. IR‏ אפשר האָט זיַך 
אוֹיך איִבּער DIN DIT‏ פוּן זייער ליִבּעס:װאַקכאַנאַליע אוֹיפגע? 
הוֹיבּען יענער עיפּוּש'דיגער װאָלקען פוּן מוּסקוּס-ריח, WIN‏ 
ער לאָזט אַרוֹיס דער תּאוה'דיָגער קראקאָדיל. 

אַזוּוּ זעט די פאַנטאַזיע אַ ליַבּעס-אידיִליע, װעלכע IR‏ 
שׁוֹין, אָן אַ שפּאַס, אָבּגעטײלט פוּן אוּנז דוּרך מיַליאָנען PP‏ 
עס װעט דיַר צוּם בּעסטען קלאר װוערען, m‏ לאַנג PINS‏ דאָס 
איִז געווען, װען דוּ װעסט דיַר פאָרשטעלען, אַז די שוֹים? 
כװאַליע, וועלכע ס'האט אוֹיפגעהוֹיבּען דער בּעהעפֿטוּנגס:אַקט 
פוּן די איִכטיאָזאַוריער איִן דער געגענט פוּן דעם היינטיגען 
שװאַבּיען, האָט Pr‏ פֿאַר זייערע אוֹיגען געקאָנט צוּשלאָגען אָן 
אַ װאַסער:פעלז פוּן אַנ'אָקעאַניַטען קרעלען:איַנזעל, גלייך צוּ ד:, 
וועלכע m‏ טרעפען PR DIT‏ דעם דרוֹם:אָקעאַן. איִבּער דעם 
בּרעג פֿון דעם קרעלען:אינזעל האבּען Pr‏ געבּוֹיגען די גרוי= 
סע האַרטע פאָכֿערס פוּן פאֲלמע:פֿאַרנען אָדער סאַגאָ:פּאַלמעס, 
אֲזוֹי װיַ זײ װאַקסען היינט TR‏ דיַ טראפּיַשע לענדער PR‏ 
ליִפערן אוּנז די פּאַלמען:צװוײיגען פאַר אוּנזערע לויוֹת. אָדער 
עס האָבּען גערוֹישט די גאָלד:גריַנע בּלעטער פוּן די שיינע 
גיִנקגאָ-בּוֹימער, וועלכע שטייען איִצט TR‏ טעמפּעל:װעלדלעך 
TR‏ כיִנאַ.--אַ נאָדעל:בּוֹים, אוֹיף װעלכען עס װאַקסען דאָך הע? 
לע בּלעטער, Min‏ אַ זעלטענעם אוֹפן צוּזאַמענבּעהעפטע פון 
mE‏ העלפטען; ORT‏ זענען זיי פאַר געטע'ן אינמאָל געוען אַ 
פּאָעטיִשער סיִמבּאָל פוּן דער 9229‚ װעלכע שאַפט פון צװייען 


- 131 - 


שיינע מיַניאטוּר-קאָפּיעס פוּן דער גרוֹיסער מוּטער:חיה: נאָך 
ניַשט געבּוֹירענע יוּנגע, וועלכע זענען, אפֿשר דוּרך N‏ שטוּרעם, 
צוּזאַמען BD‏ דער שװאַנגערער מוּטער דערשטיַקט געװאָרען 
אוּן איַן שליים בּעגראָבּען געבּליִבּען. דער אוּכטיאָזאַורוּס האָט 
ניִשט געליגט קיין איער; ער האָט זיינע קיַנדער לעבּעדיָג 
אויסגעטראָגען, פּונקט M MR‏ אוּנזערע געל-בּייכיְגע בּאַרג* 
עגדיִשען. 

עס איִז קיין ספק ניִשט, אַז IT‏ דאָזיִגע יוּנגע זענען 
PR TR‏ אַלע אַנדערע פּרטים געבּוֹירען געװאָרען דוּרך דעם 
זעלבּען ליַבּעס:אַקט, װאָס געבּוֹירט אוֹיך היינט אַלע שרצים 
אוּן אַלע חוּט:השדרה'דיַגע חיוֹת. דוּרך דער קערפּערליִכער 
פערמישוּנג פוּן אַ זוֹימען-קעמערל מיָט אַנ 'אייקעמערל. דוּרך אַ 
געמיינזאַמען אַקט פוּן מאַן אוּן װייבּ, וועלכער איַז יעדענפאַלס 
TR‏ בּעגלייט געװען דוּרך אַ שטוּרמיַשער לִיַבּעס-תּאוה. 87T‏ 
איִכטיאָזאַוריער זענען, װעניִגסטענס טיילווייז, געווען קאָלאָסאַ= 
לע חיוֹת: זייער לענג האָט דערגרייכט 772 צען מעטער. וען 
זײערע גלייך:אוֹיפגעשטעלטע עקיפֿלוּסען האָבּען געפּאַטשט די 
כװואַליעס TR‏ דעם עראָטיִשען שטוּרעם, האָט עס געמוּזט זיין 
DW)‏ קיין שוואכֿער שוֹישפּיֵל. אפשר האָבּען דערבּיי די ,ער'ס" 
נאָך NND‏ צװיַשען TI‏ געפֿיַרט פֿערבּיַטערטע קאַמפען פאַר 
דער ,זי', 9 m‏ קאָנען דאָס נאָך היינט DEN‏ זען אוֹיף די 
גריִנע פּריַליַנגיבּערגלעך בּיי אוּנזערע קליינע יאַשטשערקעס, 
וועלכע אָרדענען:איין צװיַשען TI‏ אמת'ע דוּעלען PR‏ רוּען 
DW)‏ איין אַזוֹי לאַנג, בּיַז בּיי איינעם פוּן 97 בּיידע DIR‏ ניִשט 
אָבּגעבּיִסען זיין שיין עגדיַש:עקעל. דאָרט האָבּען דאָס אָבּער 
געמוּזט זיין קאַמפען, בּיי װעלכע דער ים האָט m‏ פוּן דעט 
בּיִבּליִשען לויתן ,געזאָטען וי אַ טאָפּ". אפשר האָט נאָכֿדעם 
דער גליַקליִכֿער זיַגער DM‏ דער שװער:אוֹיסגעקעמפטער ,זי" 
דוּרכֿגעפיָרט דעם װיַלדען ליִבּעס-אַקט MIN‏ אַזאַ אוֹפן, m‏ עס 
טוען דאָס היינט אוּנזערע װאַלפיִש, װעלכע זענען, אמת, ניַשט 
קיין שרצים, נוּר זויג?חיוֹת, אָבּער וועלכע זענען דאָך FD PR‏ 
היִנזיִכטען ענליך צוּ ד; איכטיאָזאַוריער, מער mM‏ װעלכע ס'איז 


= 151" 


7 דער שטאָט ש טוטגאַרט IRWETR‏ אַ קלין געבּענשט 
X‏ װיִנקעל, געבּענשט RD‏ דעם נאַטוּר:פֿאָרשער. געװענליַכע 
ווייסע װענט אָן DID‏ בּעפּוצוּנג. PR‏ לאַנגע שענק זענען דאָרט 
אוֹיסגעשטעלט בּאַרג:שטיין=עטיִקער, אוֹיף װועלכע דיין זוּכֿענ= 
AN‏ בּליִק געפיַנט געװיַסע צייכענס, װאָס דערמאָנען מער 
אָדער װײיניגער צוּבּראָכענע סקעלעטען פֿוּן חיוֹת. דאָס זענען 
פּלאַטען פוּן שװאַרצען יוּראַ:שיִפֿער, ועלכעו' װערט געבּראָכען 
אוּנטער דיַ שװעבּיִשע אַלפּען. און אוֹיף די דאָזיגע פּלאַטען 
זעסטוּ די פערשטיײנערטע רעשטלעך פוּן אַ גרוֹיסען ים:שרץ 
מיַט שטאַרקע פלוס:פעדערן, קאָלאָסאַלע אוֹיגען אוּן אַ קראקא? 
דיל-פרעסער, 95 מיַט מוֹרא'דיָגע ציין, דאָס דאָזיגע משוּנה? 
װיַלדע בּעשעפעניש איַז טאַקע יענער פּיליבּערימטער BIN‏ 
טיאָזאַוּרוּס, MIN‏ יּדיֵש;: דער ,פּיִש-עגדיַש*. די שטינ= 
פּלאַטען, װנלכֿע האָבּען TI TR‏ אוֹיפגעהאַלטען די לעצטע 
רעשטלעך פוּן זיין עקזיַסטענץ (װעלכע PR‏ בּעשײנפּערליך 
אַמאָל געװוען אַ גאַנץ קרעפטיגע אוּן אימפּאַניַרענדיַגע), זענען 
ענטשטאַנען איִן די טיַפעניִשען פוּן אַנ'אָקעְאַן Ya DIR‏ שליים: 
מאַסען אֹיִן אַ צייט, װען ס'זענען נאָך קיין אַלפּען ניִשט גע: 
װען, אוּן דער אָפּענער ים האָט ID TI‏ איִַצטיגען מיַטעללענ? 
79077 ים געצוֹיגען ‚Den‏ 72 דעם היינטיגען שװאַבּיען 27 
דאָזיַגע צייט TAN ID TIN‏ איַצש אָבּגעשײדט דוּרך אַ רייש 
יאָרען, IND‏ װעלכער דאָס איינפאַכע װאָרט ,מיַליאָן" געניַנש 
בּשׁוּם אוֹפן ניִשט NR‏ עס מוּז נאָך פיל מאָל פערדאָפּעלט וע 
רען,--װויָפִיֵל מאָל, װעגען דעם וועלען Nm‏ איִצט ניַשט רעדעףן 

אוּן דאָך דער:נײלט אוּנז זי דאָזיַגע שאָטעןףמענגע פוּן 
אוּראַלטע איַכטיאָזאַויריער, װעלכֿע האָבּען אַנאָל PR‏ פלייש TR‏ 
בּלוּט אוֹיף דער ערד געלעבּט, װעגען דער ליִבּע. 

צװיִשען ד; 79279 פוּן איינעם אַזאַ איַכטיאָזאַוּרוּס ליָגען 


= 180 אר 


יי אוּן mM‏ ווייט er‏ מער מוזען :דעדיבּער-ד גרעסטע, די 
sooo |‏ ערשיינוּנגען פוּן דער מענשהייט אוֹיף אַ נייעם אוֹפן 
בּעטראַפֿט װערען. אוֹיך דיַ ליַבּע, דאָס אוֹיג זוּכט זי איך. 
Be: wm‏ פוּן דער צייט, אין ד; מ;ליאָנען פוּן רוֹים, 


nr Ey Er a ER 
א :1, : ר‎ 


u” 


יי עי 


ar ine mr 


ar ir א‎ 


רקי 


ר 
dr‏ 


Pur» 


ER 


id: וע‎ 


האָט זי זיִך אפשר נאָך פריַער געמוּזט ערשט צוּזאַמענדריַקען 
פוּן לייזען װעלט:שטאָף, TIN‏ אפשר געוען נאָך אַ גאָר פריָער: 
דיַגער אוּר:שטאַנד פון דער ענטװיַקלוּנג, וען אַלע פּלאַנעטען 
זענען נאָך צוּזאַמען מיט דער זוֹן DIR‏ געווען, אוּן אפשר נאָך 
אַ װײיטערדיָגע צייס, װען די זוּן איִז ערשט אַרוֹיס פון דעם 
קאָסמיַשען 2מעלץ:אוֹיווען פוּן אַנ'אַלגעמײנעם סיִסטעם!... דער 
פֿרײסטער געדאַנק קאָן זיך דאָ פֿערליָרען. אָבּער אוֹיך די 
פֿרײסטע יאָרען:צ;פער זיִנד;גט דאָ זיָכער DID‏ װיִנציגקיײט. DR‏ 
דער גרוֹיער רייע פֿוּן טרײליאָנען קוֹילערט זיִך עס צוּריִק, צוּ 
ריַק TEN‏ אַנ'אוּנבּעגרייפליכער צייט, אַזוֹי װיַ דאָרט TR‏ דער 
MINDEN‏ אַלװעלט-איִן דעם אוּנבּעגרײפּליכען ווֹים, 

ווייל זע: TR‏ װיֵל אַ נייעם PN ya‏ אַ נייע ערד 
בּעשאַפֿען*. ד; נייע ערד אוּן דער נייער ‚ya‏ װעגען װעל. 
כע סהאָט אַמאָל גערעדט די זעאוּנג פוּן נביא, DR‏ אוּנזערע 
סעג בּאמת געשאָנקען געװאָרען, אַ נייער רוֹים, אַ נייע צייט. 
TR‏ אַזאַ אומגעבּונג בּעקוּמען אלע אַלטע בּעגריַפען פֿוּן זיַך 
אַלײן גאָר אַ נייעם אוֹיסזען. אוֹיף דער קלענסטער זאַך פאַלט 
אַנ'אָבּגלאַנץ פון DIT‏ דאָזיגען בּאמת נײיעם קאָסמאָס: מען 
DON‏ ניִשט װיַלענדיג זיין ערשט געװאָרענעם קאָסמיַשען ‚pr‏ 
דער דאָזיגעַר גראַניַט-שטײן TR‏ אפשר געוען בּיי די פייער. 
דיָג:קאָכֿעדיָגע אוּר-טעג פוּן דער ערד:ענטויקלונג. דאָס דאָזי: 
גע שטיִקעלע שיַפֿער TER‏ ענטשטאַנען, װען דער איַכטיאָזאַורוּס 
האָט אוֹיפ'ן קרעלען-גרונד גערוֹיבּט. דאָס ואָזיַגע פּשוּט'ע שטי. 
קעל מעטעאָר-אייזען שטאַמט פוּן די טיַפעניַשען פוּן דעם רוֹים, 
DEN‏ אפשר סיריוס:ווייטקייטען דוּרכגעמאַכט, איַז אפשר אַ רוי 
איִנען:טייל פוּן אַ וועלט, וועלכע האָט לאַנג, נאָך פאַר דער 
גאַנצער ערדיקוּלטוּר, געבּליִט, האָט var‏ מענשען pr‏ איָרע 
שטרעבּוּנגען געטראָגען און איַז איַן איין שעה PD‏ אַ לאַנג: 
ענטשוויָגענער גרויזאַמקײט צוּפּ;צעלט געװאָרען Pin‏ קלײנינקע 
שטויבּעלעך, אָבּער די גאַנצע שטערן-װעלט קאָן זיין ig‏ 
גרוֹיס, אַז דאָס 7923-0279 פוּן דער דאָזיַגער צוּשטוֹיבּטער 
וועלט װאַנדערט נאָך FR ME TR‏ בּעריוְט װאוֹ עס DR‏ אויי 


נען, ניִשט קוּקענדיג אוֹיף דעם װאָלװעלען שפּאָט, Tan‏ 793 
921% בּעשיידען), ווען מען זאָגט, אַז די גרוֹיסע דאַטע פוּן דער 
ענטשטעאונג פוּן מענשען איַז געװען מיָט מיליאָנען יאָרען 3 
ריָק SD‏ אוּנזער צייט:רעכֿנוּנג, 

איִן דער גאַנצער ערשטער העלפט פוּן יענעֶר טערציער* 
צייט זענען איַן דייטשלאַנד נאָך געוואקסען הוֹיכע פּאַלמען= 
בּוֹימער. וװועלדער פוּן מאַגנאָליעס אוּן אײבּיַג-גריִנע דעמבּעס 
האָבּען TI‏ געצוֹיגען PR NA‏ די האַנט איִנגאַנצען אוּנבּעי 
וואוֹינטע געגענדען פוּן דעם פאָלאַרען איייּמדבּר. די איִצט 
איַנגאַנצען פערפֿרוֹירענע דרוֹם:פּאָל:לענדער האָט בּעקראַנצט 
דער גריִנער בּוּכבּוֹים:װאַלד. אוּן דאָך זאָגט דיָר שוֹין דער 
נאָמען ,טערציער:צייט* (ד. ה. די דריַטע גרוֹיסע צייט?עפּאָכֿע 
פוּן דער ערד:געשיכטע), IR‏ עס האַנדעלט TI‏ דאָ N III‏ 
שפּעטערדיָגער, אַ פערהעלטניסמעסיג יוּנגער עפּאַכע. אוּנגעהוי= 
ערע צייטען שידעןאָבּ די דאָזיַגע עפּאָכֿע פוּן דעם פר:ערדי= 
גען יוּראַ-פּעריאָד, װען די הײנטיגע יוּראַ:בּערג זענען 
נאָך געלעגען וי האָריִזאָנטאַלע שליים:שיַכטען PR‏ דער =D?‏ 
טיִפֿקײט,--שליים, וועלכֿער TR‏ שפּעטער פּערהאַרטעװועט געװאָ= 
רען אוּן איִז דוּרך די בּוֹיענדיַגֶע קרעפטען פוּן דער ערדיקאַ= 
רע אַרוֹיסגעזעצט געװאָרען אַלס הויכע בערג איַבּער דעם 
װאַסער אַריַבּער. איַן יוּראַיים איִז אַרוּמגעשװאוּמען דער SI?R‏ 
טיאָזאַוּרוּס, װעלכען דיַ טערציער-גייט האָט שוֹין ניַשט 
געזען. אוּן אַזוֹי גייט עס אַלץ ווייטער אוּן ווייטער אַװעק 722 
איִן דער אוּר:גרויקײיט פוּן דער ערד:געשיכטע. PR TI‏ די 
װעלדער פוּן דער שטיײינקוֹילען=צײט,-יענע געהימניָס 
פוּלע פאַרן:בּוימער:װועלדער, װעמענס פֿערשטײנערטע רעשט: 
לעך מיַר, אַלס פּראַקטישע געאָלאָגען, פערבּרענען הינט PR‏ 
אוֹיווען. 772 DIE‏ ערשטען בּעווייזען זיַך פֿון אָרגאַניִשע בַּע= 
שעפענישען איבּערהוֹיפּט. דאָס גייט זיִכער אַװעק PR N2‏ די 
הוּנדערטער מיַליאָנען. אוּן דאָך TR‏ אַפילוּ דאָס שוֹין געװװוען 
אַ שטוּפע, זיַכער שוֹין אַ הוֹיכער שטאַפּעל MIR‏ דער אוּנענד? 
ליכער לייטער. DR‏ אפשר ד; ערד פּריֶער נאָך געווען צוּגליִט, 


| 
‘ 


העכסט מאַלפּען:ענליַכען שאַרבּען מיָט אמת'ע מענשליֵכֿע פיס, 
אָבּער אוֹיך דאָרט געפֿיַנט מען איִן ערד+שיַכטען פוּן דער זעל: 
בּער עלטער אמת'דיַגע שפּוּרען פוּן אַ פּריִמיִטיוער מענשליָכֿער 
קוּלטוּר,--שפּוּרען, װאָס זענען גאָרנישט WEIN‏ װאוּנדערליַך 
פוּן 27T‏ װעלכע זענען פּערבּליבּען ID‏ יענער צייט TR TR‏ 
ראָפּאַ. אוּן אוֹיבּ דאָרט האָט TI‏ בּאמת נאָך איִן יענער צייט 
IR‏ אַרוּמגעבּלאָנקעט איִן די אוּר:וועלדער אַ ,מאַלפּע+מענש", 
האָט ער געמוּזט זיין נוּר אַזאַ TA‏ פֿערשלעפּטע איִבּערבַּלֵײ= 
בּעכץ, m‏ עס איַז הײנט דער בּריִקען:עגדיֵש I TR‏ 
זעלאַנד, א פערבּליִבּענער אוּראַלטער זאַוּריִער פוּן דער 
טריאַס:צײט, אָדער mM‏ דיַ שנאָבּעל:חיה אוּן דער מאָלכֿ: 
פּיַש PN‏ אויסטראַליען, אוֹיךְ אַזעלכע פֿערשלעפּטע אוּראַלטע 
איִבּערגאַנגס:פֿאָרמען. די אײיגענטליכץ געשעעניֵַש PO‏ דער 
,מענשען:ענטשטעאונג* MA‏ מען אָבּער זוּכען MD‏ איַן דער 
טערציער:צײט. דאָס איַז די לאַנגע געאָלאָגיִֶשע עפּאָכֿע 
פאַר דער דיַלוּװיאַלער איז:צייט, װעלכֿע האָט אוֹיךְ IT‏ 
געדוֹיערט 935 מיַליאָנען יאָרען. מיָר האָבּען היינט בּעגריַנדץ- 
טע בּעווייזען דערפאַר, אַז אַ זער איינפאַכע אָנהֹיבּ-קוּלטוּר, 
וועלכֿע מוּז דאָך אָבּער Piz‏ שטאַמען פוּן מענשליַכע אָדער 
מענשען:נאָנטע בּעשעפעניִשען, ma Pr ww‏ דעם מיַטען פוּן 
דער דאָזיַגער טערציער:צייט, בּיִז דער IR‏ גערוּפענער מיאָ: 
צעןיצײט. עס WIR NN‏ הוֹיכֿע װאַרשײנליִכקײט, וועלכע 
שטיִצט זיַך MIR‏ געװיַסע בּעאַרבּײיטע שטײןשטיַקער, די IR‏ 
גערוּפענע עאָליִָטען, ועלכע מען געפיִנט היינט הוֹיכּטועכֿ: 
ליִך PR‏ פֿראַנקרײך. אַלזא mm‏ די ענסשטעאוּנג פוּן מענשען 
MIR‏ דער ערד שטאַמען פוּן דער פֿריָסטער טערציער:צייט, 
פוּן דער עאָצען:עפּאָכע,-פוּן יענער עפּאָכֿע, װעלכע מען 
האָט שוֹין אַמאָל (נאָך ניַשט װיִסענדיג דעמאָלט, אַז איַן TR‏ 
אֹיִז פאָרגעקוּמען די דאָזיגע געװאַלטיַגע געשעעניַש) אָנגערוּפֿען די 
עפּאָכע פוּן , מאָרגענשיין (עאָס) פוּן דער גייער צייט". עס איז 
ניִשט איַבּערגעטריִבּען, נוּר, פערקערט, גאָר װעניג בּערעכענט 
N)‏ בּכלל אוּנזערע געאָלאָגיִשע צײט:בּעשט;מוּנגען, װעלכֿע זע= 


- 128 += 


אַ נייע, איינפאַכֿערע, פיל עלטערע אוּר-קוּלטוּר, װאָס שטאַמט 
נאָך פוּן IND‏ דער צייט פוּן מעטאַלען. װאָס האָט 77 בּעדיִנט 
vn‏ שטיין:געצייג אוּן האָט DIA‏ שטיין:געװער גע'הרג'עט אַזעל? 
כע ‚non‏ װעלכֿע זענען צוּ דער צייט, װאָס האָט שוֹין נאָך 
זיִך איבּערגעלאָזען שריִָפּטליכֿע סימנים, שוֹין איִנגאַנצען אויס: 
געשטאָרבּען. די דאָזיַגע אוּר:קוּלטור, ‏ װעלכֿע מען קאָן נאָֿ? 
פאָרשען TR‏ מיַטעל-אײיראָפּאַ לוֹיט קלאָר:פֿערבּליבּענע שפּוּרען, 
פֿערליַרט PR PT‏ אַנ'עפּצָכע, װעלכֿע דער מאָדערנער געאָלאָג 
בּעצייכענט DIN‏ איז:צייט. לויט אַנ'אַסטראָנאָמיִשער רעכנוּנג, 
װאָס WR IND‏ ריִכטיגקײט האָבּען מיַר אַ סך בּעווייזען, װערט 
דער העכסטער פּוינקט פוּן דער דאָזיִגער אייז:צייט (אָדער בּע+ 
סער געזאָגט, אייז:צײיט ען, PN‏ עס האַנדעלט Tr‏ ועגען 
אַגעשעעניַש מיָט הפסקוֹת-אוּן איִבּער'חזר'וּנגען) בּערעכענט 3 
מיִנדעסטענס איִכּער דעם יאָר הוּנדערט-טוֹזענט פאַר 
קריַסטוּס. אוּן פוּנדעסטוועגען זענען דיַ שאַרבּענס פֿון די PN‏ 
ראָפּעאיִשע מענשען פוּן דעם Mio‏ אָדער אפשר נאָך גאָר פון 
אָנהוֹיבּ פוּן דער דאָזיָגער לאַנגער אײזיעפּאָכע ניִשט קיין איי* 
95790192 מאַלפּע:מענשען:שאַרבּענס, אוֹיבּוואוֹיל > זענען עט" 
װאָס אַנדערש געבּוֹיט m‏ די שאַרבּענס פֿון היינטיַגען מענש, 
2m‏ האָבּען היינט בּיִלדער פוּן חיוֹת, געמאָלט פוּן דער DIRT‏ 
פוּן די דאָזיַגֶע מענשען אוֹיף די װענט פוּן היילען TR‏ דרוֹם? 
כּראַנקרײך, װעלכע מען קאָן זער גוּט דערקענען, אוּן וועלכע 
שטעלען פאָר PR‏ אַ העכֿסט:כאַראַקטעריָסטישער טעכניַק די* 
לוּװיאַלע חיֹת פוּן דעם דעמאָלטיגען אײראָפּאַ: מאַ מאָ1* 
טען, אַנטיָלאָפּעס, װיִלדע פערד א. אַנד. פֿון אַנ'אַני 
דער זייט איַז אָבּער דוּרך אַ גוּטער טעאָרעטיִשער בּעגריַנדוּנג 
אוֹיפּגעװיִזען, אַז דער מענש האָט Tr‏ געמוּזט ענטװיַקלען פֿוּן 
וועלכע ס'איִז פריִערדיַגע מאַלפּען:ענליַכע חיוֹת. אוֹיף דעם 
איַנזעל יאַװאַ האָט TR TI‏ װאַרשײנליך נאָך 722 IT IT‏ 
לוּװיאַל:צײט (ד. ה. בֹּיִז דער עפּאָכֹע פוּן דער צפוֹנ'דיָגער 
אייז-צייט), געפֿונען אַ משוּנהװילדע בּריאה, דער בּעריָמטער 
פּיַטע קאַנטראָפּוּס, װעלכֿער האָט TI TR‏ פעראייניַגט אַ 


N 


4 


a 
2 


יי ר 


:יט יע 


אוּנענדליכקייט ORT PR‏ מאָל TR‏ אַ צייט:אוּנענדליכֿקײט, 
צייט=מיליאָנען פֿון שטרענגער געשיַכטליכֿער ענטװיַקלוּנג, 


אִמיִר DIR‏ מאָס נעמען DR‏ װאָס: דער אַלטער כ עאָפּס 
כְ פוּן מצרים, וועמענס נאָמען עס טראָגט דיַ גרוֹיסע פּיַראַי 
977% (אַ װערק, װאָס וייזט שוֹין זיכער אָן אוֹיף אַ הוֹיך ענט: 
װיַקעלטער קוּלטור), האָט געלעבּט אין יאָר צווייטויזענט BB‏ 
הוּנדערט פאַר קריסטוס'עס געבּוּרט, ד. ה. אַנ'ערך מיַט פּיָר, 
טוֹיזענט פּינפהוּנדערט יאָר צוּרֹיִק. TER ORT‏ אַלענפאַלס געװען 
DIN‏ אַפּאָר הוּנדערט יאָר פֿאַר האַמוּראַבּ:, דעם גרוֹיסען 
קענ;ג פוּן פעראינ;גטען בּבל. עס זענען אָבּער פערבּליבּען 
פוּן דער צייט פֿון כעאָפּס אוֹיפשריִפטען, וועלכע דערציילען, 
TINTE‏ יענער צייט זענען ענטדעקט געװאָרען אֹיִן DIT‏ מדבּר: 
זאַמד פערשאָטענע טעמפּלען פוּן אַ לעגענדאַריַשער אַלטער 
צייט. דער גרוֹיסער ספּיַנקס איז TR‏ כעאָפּס'עס טעג געװען 
שוֹין אַזוֹי אַלט, אַז ער האָט געמוּזט אױפֿגעפרישט װערען 
בּאמת קאָן מען נאָכפאָרשען אַ הוֹיךְ ענטװיַקעלטע עגיִפּטיִשע 
קוּלטוּר אוֹיף נאָך טוֹיזענט Da‏ עטליָכע הוּנדערט יאָר צוּריִק 
פאַר כֿעאָפּס'ען. דאָרט אוּנגעפער געפֿיַנט מען ערשט די אַלטי 
בּבל'יִשע קוּלטוּר-וועלט, וועלכע mn‏ פערבּיִנדען om‏ דעם נאָ: 
מען ID‏ קעני:ג סאַרגאָן דעם ערשטען. די דאַטע פוּן זיין 
טוט LORD‏ צוּזאַמען אוּנגעפֿער Da‏ דער יוּדיַשער דאַטע פוּן 
דער ,בּעשאַפּוּנג פוּן דער װעלט', וועלכע אונזעַרע קאַלענדאַ= 
רען בּענוּצען נאָך היינט! אָבּער היַנטער דעם ציַט I‏ ערשט 
77 אוּר-סוּמעריִשע WM‏ פוּן דעם טאָל פֿון פּרס. זי דער: 
גרייכט אפשר בֹּיִז דעם יאָר 8000 פאַר קריַסטוּס'ען, אוּן PR‏ 
וועלכער צייט פערלירט Tr‏ שוֹין דאָ קוּלטוּר PR‏ אַ פאָרם, 
װאָס האָט געשאַפען װערק, פאַר װעלכֿע דוּ שטייסט נאָך היינט 
מיָט בּעװאוּנדערוּנג, DIR‏ אַ געװיַסען יראת הכּבוֹד PD‏ נישט 
79187 נאָכמאַכֿען,. 

DEN‏ קאָנען UDO‏ אָבּער, אַ דאַנק דיי לעצטע פאָרשוּנגען, 


אוּן WII DON‏ אוּנגעהוֹיער 97 צייט. װען 1 
מענשען זענען RI‏ געװאַקסען װ!ָ אײדעלע ספּעקט:פּרוּכֿטען 
לּוֹיט דעם װאוּנדערליַך-סוֹדוֹת'פוּלען װיָלען פוּן דעם היִמליִשען 
גערטנער אוּנטער דעם זיִכֿערן בּלוֹיען קריַסטאָל:געװעלבּ, IR‏ 
דאָס ציי?ען די יאָרען פוּן דער פֿערגאַנגענהײט געוען אַ גאַנץ 
לײיכֿט פֿערגעניַגען. אַפּאָר טוֹיזענט יאָר צוּריִק: אוּן דאַן האָ: 
בּען זיִך אָבּגעריִסען אפילוּ ד! שטרענגסטע אַריָסטאָקראַטיַשע 
שטאַמען. דער געװיַמעל MD‏ די פעלקער איָז פערעוא נדען 
אוּן פֿון דער אָנבּרעגיָגער בּלוֹיקייט איַז אַרוֹיסגעשװאוּמען אַ 
בּלוּמיָג:פילפאַרבּיַגער גאָרטען, אדם אוּן חוה האָבּען TI‏ געי 
קוּשט; הײליַגע שטילקייט פוּן אַ װעלטען:מאָרגען; PR‏ נוּר שטיֵל 
שלייכט Tr‏ די שלאַנג, צוּזאַמען vn‏ װעלכער עס Tr ppm‏ 
אָן אוֹיף זער געדלאָנקע די אַלע מוֹרא'דיגע אוּמגליִקען 
פֿון דער שפּעטערדיִגער צייט. נאָך אַ קורצע וויילע פּריִער: PR‏ 
גאָט האָט אַרײנגעװאָרפען די ערד PR‏ רוֹים, די זוּן אוֹיף 
דעם אוֹיפגעטרייסעלטען היַמעל:געװעלבּ, DM‏ יענעם געװאַלטי= 
גען בּעשעפער-שוואונג, וועלכען נוּר מיַקעל אַנדזשעלאָ, אפשר 
דער איינציָגער פוּן אַלע VD‏ אוּן אוּנגלויבּיַגע פוּן דער 
קריָסטל;ך:דאָגמאַטישער עראַ, DD TE TR DIT‏ דער פוּלער 
קראַפֿט דערפּיַלט אוּן קיִנסטלעריָש נאָכגעמאַכט, בּשעת ער האָט 
געשאַפען PT‏ 7922 אוֹיף דעם געװעלבּ פוּן דער סיִקסטיניִשער 


- קיַרך-געבּיידע. 


ניִשט די קונסט אוּן ניַשט די איִנדיוידוּעלע פאָרשטע* 
לונגס:קראַ:ט פֿון יענעם אוּנשטערבּליַכען בֹּיַלד האָט די פאָר? 
שוּנג היינט בּעזיָגְט. אָבּער זיַ האָט מיָט IR‏ אייזערנער האַנט 
אײנגעבּראָכֿען יענעם אוֹיסגעטרוֹימטען היַמעל:געװעלבּ, מיט 
וועלכען דער גלוֹיבּען האָט בּאמת אַרוּמגענוּמען די מענשען? 
װעלט. היַנטער 97 עטליכֿע טוֹיזענט יאָר מענשהייט PR‏ נאָך 
ווייטער--היַנטער דיַ עטליָכע טעג ID‏ יענעם לעגענדאַריִשען 
בּעשאַפֿונגסיאַקט האָט m‏ אוֹיפֿגעריָסען אַ טוֹיער איַן אַ נייער 


Pa 


דיִשען ים:דוּרכגאַנג פֿאַר דעם שרעקליכען װאוּלקאַן-אוֹיסבּרוּך, 
וועלכער האָט עס PR‏ יאָר 1883 איִן דער לוּפט אוֹיפגעריָסען. 
אָבּער עס זענען זיִכֿער פֿאַרהאַן אוֹיךְ אַזעלכע שטערן, װעל: 
כע געפֿינען TR‏ פוּן אוּנז MIR‏ אַ שטרעקע פֿוּן פֿיַל טוֹיזענ: 
טער אַזעלכֿע ליַכטײאָרען--יאָרען, פֿוּן וועלכע יעדערס האָט 
דרייהוּנדערט פּיַנפאוּנזעכציִק טעג צוּ פּיַראוּנצוואנציַק שעה, יע* 
דע שעה צוּ זעכציָק ‚Dun‏ יעדע מיָנוּט צוּ זעכציָק סעקוּנדעס, 
TR‏ יעדע פוּן די דאָזיַגע סעקוּנדעס װוערט גערעכענט DIN‏ 
פּערציָק טוֹיזענט מייל,.. DM N2‏ אַ קוּרצער צייט PINS‏ האָט 
:מען גערעכענט, אַז די אמת'דיַגע נעפּעל.פלעקען, די װיַלדע 
גאַז:מאַסען, װעלכֿע זעען אָפט אוֹיס פּונקט אַזוֹי m‏ עמבּריאָי 
נען פוּן געבּוֹירענװערענד;גע שטערען, זענען פוּן אוּנז אַזֹ 
דערווייטערט, היינט צווייפעלט מען אַבּיִסעל: מעגליִך, אַז גראָד 
IT‏ דאָזיַגע אוּנפאָרמיָגע הימעל-פלעקען זענען טיילווייזן גענטער 
צוּ אוּנז, WO mM‏ האָבּען גערעכענט. געװיָסע שטערן:הויפענס, 
וועלכע דער ס פּעקטראָ סקאָפּ צװיַנגט אוּנז צוּ האַלטען פֿאַר 
פיִקסשטערן=סיָסטעמען, IN‏ וועלכע זעען דאָך אוֹיס אפֿילוּ RT‏ 
די שטאַרקסטע טעלעסקאָפּען m‏ נעפּעל:פלעקען, מוּזען יעדענ? 
יפאַלס שװעבּען PR‏ אַזעלכע אוּנבּעגרייפליַך:אוּנגעהוֹיערע ON‏ 
קייטען פוּן ‚MIN‏ אָבּער אפֿילי די אָנגעזעענע פיִקס=שטערן 
זענען פוּן TR‏ אַזוֹי געװאַלטיג װוייט, IR‏ דער דרייסטסטער 
קָאָסמיִשער פאַנטאַסט קאָן זיִך דערמיַט בּעפריַדיָגען. 

דאָס איִז דער רוֹים, PR‏ װעלכען דער נאַטוּרפאָרשער 
װאַרפט 727 אַרײן,.-װאַרפט PT‏ אַרײן, ווייל IT‏ אוּן מיָר אַלע 
זענען MU‏ אַ װעריִם:געװיָמעָל פוּן דער WIRT‏ דיִקער ערד= 
קויל, װאָס TIR‏ איינמאָל, DIN‏ מיַליאָנען יאָרען צוּריִק, SIR‏ 
געװאָרפען געװאָרען TER‏ דעם רוֹים אוּן, בּעלוֹיכטען דוּרך טו 
שענטער אוּן טוֹיזענטער 7979710579 פוּן די אַלע נאָנטע PR‏ 
ווייטע זיִלבּערוועלטען, װאָס זענען אַרוּם איָר, מאַכֿט זי IT‏ 
TR‏ לאַנגען עליַפּטיִשע שלײדערװעג אַרוּם דער זוּן לוֹיט DIT‏ 
זעלבּען געזעץ, װאָס לאָזט 15 NEU DR‏ פליֶען אַ KIN?‏ 
1 :קוֹיל. 27 


TR‏ צוּשפּאָלטען, עוּשפּאָלטען, צוּפּיַצעלט אוֹיף אַנ'אוּנגעהויערן 
געװײַמעל פֿוּן איינצעלנע פּיַנקלענדיגע װעלס:שטױבּעלעך, צװי* 
שען די שטויבּעלעך ציַט TI‏ דער פרייער רוֹים, אייז:קאַלט, 
אָן לוּכּט. אוּן די שטוֹיבּעלעך זעען מיַר טאַקע נוּר אַלע שטוֹי, 
בעלעך, ווייל צװיַשען זיי אוּן אוּנז הערשט שוֹין דער דאָזיגֶער 
געװאַלטיָגער מיַליאָנענמײליגער רוֹים. 

פוּן יענער Dr‏ פוּן דיַ מיילען שטייען גיַגאַנטיִשע זי 
נען, פוּן װעלכע דאָס ליִכט פליסט PR‏ ריִזיַגֶע שטראָמען, 
פּליָסט אוּן פּליַסט אוּן IT PR 72 DOSE‏ װוייטסטע וייטען 
פוּן דער װעלט אַװעק. עס פּליָסט אוּנגלוֹיבּליִך-שנעל, ORT‏ 
דאָזיַגע ליַכט; Ba‏ אַ געשװיַנדקײט פֿוּן פּערציק טוֹיזענט wm‏ 
TR‏ אַ סעקוּנדע טראָגט TI‏ זיין װעלען:לוֹיף איִן פרייען רוֹים, 
אוּן דאָך דאַרף דוֹיערן גאַנצע פיֶר יאָר, 772 דאָס ליִכט פוּן 
דעט נאָנטסטען PD‏ די דאָזיַגע פיַקס-שטערן קאָן דערגריי- 
כֿען אוּנזער מענשען:אוֹיג WIR‏ דער פּלאַנעטע ערד. אוֹיפ'ן 
דרוֹם:היִמעל, דאָרט IR‏ דאָס שטערן?בּיַלד פוּן דעם קענטאַװר 
לוֹיכט, שטראַלט דער דאָזיָגער שטערן, דער הערליכסטער IR‏ 
העלסטער פוּן אַלע זוּן=שטערן. די WB‏ ליַכט:יאָר לאָזען 
בּערעכענען, לויט דער צאָל מייל PR‏ אַ סעקוּנדע, די געװאַל: 
Yard‏ שטרעקע, וװצלכֿע טיילט:אָבּ פוּן אוּנז דעם דאָזיָגען שטערן: 
זי מאַכט:אויס פיל בּיליצָנען מיל. אוּן פוּן אַלע מיָריאַדען 
פיִקס:שטערן פוּן דעם היִמעל:געװעלבּ PN‏ דאָס דער נאָנטסטער! 
פּוּן אַנדערע קוּמט צוּ אוּנז אָן דאָס 0577 ערשט נאָך הונײ 
דערטער יאָרען. עס קאָן זיין, אַז היינט, װען ma‏ קוּקען 
אוֹיף זיי, זעען זיי שוֹין פוּן לאַנג איַנגאַנצען אַנדערש DR‏ 
m‏ דעמאָלט, װען דער ליכטשטראַל, װעלכֿער DR‏ צוּ אוּנז 
ערשט DER‏ ענדליַך אָנגעקוּמען, TOR‏ פוּן זיי DIR‏ אוּן װועף 
פערקערט, דער שװאַכֿער גלאַנל פוּן אוּנזער ערד װערט איַצט 
דאָרט בּעמערקט, זעט אוֹיס די ערד Pa‏ יענעם שין אַזוֹי, m‏ 
זי DIR‏ געווען BO‏ צענדליִגער, DM‏ הוּנדערטער יאָרען PIE‏ 
אָן איי ענבּאַנען, אָן דעם אײיפעלטוּרם, אָן דעם סוּעץיקאַנאַל, 
DM‏ דעם איַנזעל קראַקאַטאוּ, װאָס איִז געלעגען sr DIT TER‏ 


= 128 - 


TR.‏ 773 דאָס זוּנען-שטויבּעל, איך בּיִן דער זוּנען?בּאַלג 
צים שטוֹיבּעל זאָג PR‏ בּלײבּ דאָ! אין צוּ דער זין: Pens‏ 
PR‏ בּיִן דער מאָרגען=ש;מער, Pa PR‏ דער אָװענט-הויך 
PR‏ בֹּיִן דעם װועלדעל'ס פֿליִסטער, דעם ימ'ס -- 
דער װעלען-רוֹיש. 
778 בֹּיִן 77 מאַסט, דער רוּדער, דער רוּדערער, ד; FO‏ 
TR‏ בֹּיִן, אָן װאָס זי בּרעכֿט זיִך, דער ים=פעלן 
פֿין קאָראַל. 
mM‏ בּיִן דער Pin‏ פוּן פֿלײטע, JR‏ בֹּיִן דעם 
מענשענס גײסט, 
MR‏ בּיִן דער פֿונק איִן שטײנער, דער גאָלד-גלאַנץ 
TIR‏ מעטאַל, 
778 773 די שיִכּרוּת, ‏ װײנשטאָק, דאָס פּרעס?בּרעט 
אוּן דער זאַפט, 
דער שכּוֹר אוּן די שענק 772/55‚ דער בּעכער פוּן קריסטאָל, 
דאָס 0979 אוּן דער, װאָס 9295 אַרוּם ‚DIR‏ דער 
שמעטערליִנג, 
min 9?‏ אוּן פֿון דער רוֹיז פער'שיכּוֹרט די נאַכטיגאַל", 
(ײיִקערט נאָך ריּמ;) 


יע אַ זאַך מיַט דיַ אויגען PD‏ דעם הינטיגען נאַ= 

טוּרפאָרשער, הײיסט; אַװעקשטעלען זי PR‏ אַ רוֹים, TR‏ 
װעלכֿען עס הערשט דער רוֹימליִכער מיליאָן, דער RITA‏ 
TAN ‚IN?‏ עס הייסט: בּעטראַכֿטען IT‏ זאַך PN‏ שיין פוּן WDR‏ 
גאַנגענהײט, וועלכע װערט געמאָסטען מיָט דעם צײטליִכען מיָלײ 
יאָןן vn‏ דעם יאָרען?מיליאָן 

דער בְּלוֹיער קריַסטאָלענער געװעלבּ מיַט 7? גאָלדענע 
שטערן:נעגעל, װועלכער Dim‏ אַרוּמגענוּמען דעם אַלטערטיַמל;= 
כען מענשען, אַזוֹי m‏ דער גלעזערנער דאַך פוּן אַ ספּעקט* 
גאָרטען, אוּנטער וועלכען דער טרייער היָמליַשער גערטנער 
האָט געלאָזען װאַקסען איידעלע אוּן גראָבּע מענשען-פרוּכטען- 


- 122 = 


=== אוֹיבּוואויל TÜR‏ ער מיידט ניִשט איַנגאַנצען אוֹיס דעם וואונ* 
דערפֿוּלען עלעמענט. 

ער פיָרט דוּרך דעם אוּנגצהויערן װאוּנדער. 
אוֹצר פֿוּן דעם הײנטיָגען נאַטוּר:פֿאָרשער. 
4 8 רעגענבּוֹיגען שיינט איִבּער דער בּלוֹיקייט. דער רעגענ: hr‏ 
= בּוֹיגען פוּן דער 2229 איין עק זיינעם האָסטוּ vm‏ דיין בּליִק 4 
געכאַפּט ‏ ער גלאַנצט AIR‏ דעם אינפאַכֿען אַקט פוּן דער אל 
מענשליַכער בּעהעפּטוּנג, דאָרט בּיים זוֹימען:חיה'לע אוּן דעם Ye:‏ 
איי, וועלכען IT‏ האָסט געזען. לאָ'מיַר PR DEIN‏ אונזער גאַנג 7 
ווייטער פּרוּבען TI‏ אַװעקצוּלאָזען צוּ דעם צװייטען שטיַץ* SE‏ 
פּונקט, ‚DIRT‏ װאוּ די 9229 Damp‏ ערשט DEIN‏ אַרײן BIT TER‏ 
פַיַכט:פֿעַלד פוּן דעם נאַטוּר:פֿאָרשער, 


wer) 


פּאַנאָראַמע, װעלכֿע עפענט 77 פֿאַר אוּנזערע אוֹיגען אוּנטעוּ 
דעם 79220529 שטראַל איִן דעם גרוֹיסען אײבּיגקײט:נעפּעל, 


אוּן mn‏ שטעלען Tr‏ פֿאָר אַנ'ענטװיַקלוּנג אוֹיך 
TR‏ דער ליִבּע. אָנשטאָט צוּ זאָגען דאָס איינפאַכע װאָרט 
,אֵיבּיָג, טרײיבּט עס אוּנז, צוּ זוּכען 97 ענטשטעהונג פֿוּן דער 
9227 איִן דעם ענטװיַקלוּנגס:גאַנג פֿוּן קאָסמאָס, וועלכער װאַקסט 
ב;סלעכווייז אַרוֹיס m‏ אַפּיַלפאַרבּיַג איִנזעל פוּן דעם בּלוֹיען 
ים פוּן די צייטען. דאָס TR‏ אייגענטליך דאָס נייע, װאָס ER‏ 
זער DE‏ גיַט:צוּ צוּ דעם אַלטען פּשוּט'ען WII PAIR‏ 
דער דאָזיגער ענטװיקלונגס-גאַנג איַז דאָס אײיגענטליכע ,אי 
בּיֵגע". איִן DIR‏ 009 דער פעסטער צוּזאַמענבּוּנד פֿון דער 
גאַנצער פּריִערדיָגער ענטװיקלוּנג אוּן די זיַכעַרהײט TR‏ דער 
אוּנענדל;כער צוּקוּנפט. היַנטער דער מענשהייט שטייט PR‏ 
ענטוויַקלוּנגס:גאַנג, שטאַפּעל בּיי שטאַפּעל, אוֹיך דער גאַנצער 
ווייטסטער גוֹרל פוּן אוּנזער פּלאַנעט, פוּן אוּנזערע פּיִקסשטערן. 
זוּנען TR‏ נאָך צלץ דער װײטערדיָגער גאַנג פוּן דער דאָזיגער 


ענטװויַקלוּנג, : 


אַ גאָלדענער פֿאָדעם דערנענטערט TI‏ צוּ אוּנז. לא מיָר 
פּרוּבען. אַבּיִסעל אוּנזער שיִפעל צוּ DIN‏ צוּצובּיַנדען, כּדי צוּ 
זען, IM‏ ווייט ma‏ װעלען קוּמען, עס TER‏ זיִכער Bm‏ מאָדער= 
נע מיִטלען אַ בּעסערע ים-רייזע, m‏ וען m‏ זאָלען 727 לאָי 
זען נאָך דער אוּנשטערבּליַכקײט פוּן איִנדיַויָדוּאוּם. דער דאָ: 
זיגֶער וועג איָז היינט אַ פּערפֿיַרעריַשער אָדיִסעע. שיינע נאַקע* 
טע סיָרענען, װעלכֿע נאַרען DIT PAR‏ רייזענדען אוּן פרע- 
סען DIN‏ אוֹיף, װען ער לאָזט Tr‏ פערנאַרען. ציַקלאפּען 
וועלכע פערשפּאַרען דעם דענקער איִן זייערע היילען אַזוֹי, אַז 
ער דאַרף זיִך פרייען, װען עס געליַנגט ‚DIR‏ אָנהענגענדיג 
Tr‏ אָן PD Pia‏ אַ בּאָק, צוּ אַנטלוֹיפען. קיַרקע די צוֹיבּעריָן, 
זועלכֿע פֿערװאַנדעלט פּיַלאָזאָפּען איִן אייזלען, אוּן לאָטאָפאַגען, 
װאוּ מען פֿערגעסט זיַך איַן אײבּיִגען געדאַנקען-שלאָף, נאָגעני 
דיג דאָס זיָסע צוּקער-בּרוֹיט... אוּנזעֶר װעג איַן פשיט'ער, 


װען אַָבּעגריִף, װעלכען 90 האָבּען היינט PR‏ פלייש אוּן 
בּלוּט: דער בּעגריָף פוּן דער ענטװיִקלוּנג, 

PR‏ איִנערליָכֿסטען עצם פאַלט טר ניִשט אַרוֹיס פון דנם. 
װאָס דאָס DANN‏ איבֹּיג"' נעמט אַרוּם. WAR‏ איִבּער דעם 
קאָנקרעטען 7922, װאָס ליָגט אוּנטער דעם דאָזיִגען קליַנגעני 
דיָגען װאָרט, BON‏ ער אוֹיס דעם צוֹיבּער PD‏ דער אוּנענדלי: 
כער פערענדערוּנג אוּן דערמיַט אוֹיךְ-פוּן דער אוּנענדליִכער 
דייכקייט. איִן אַנ'אײנטאָניַגען ווייסען נעפּעל װאַרפט ער PIE‏ 
אַ ליִכטיָגען שטראַל, אוּנטער וועלכען עס mn TI Darin‏ ;מאָל 
אוֹיף אַ בּליִענדיָגער, אָטעמענדיגער לאַנדשאַפט, INN‏ אַלץ גע? 
פיִנט TI‏ איִן אַ לעבּעדיְגער בּעװעגוּנג: די בּוֹימער לאָזען אַרוֹיס 
קנאָספּען, די בּערג צוּשפּרײטען זיך, ציִען ‚DIN PT‏ שפּאַלטען 
זיִך, דער ים בּלאָזט TI‏ אָן אוּן רוֹישט. אוּן איַן דער טיִפֿער 
בּלוֹיקייט איִבּער 97 פערענדערטע האָריִזאָנטען בּליֶען:ּאוֹיף נייע 
שטערן, גלייך TR mM‏ דעם קאַלטען װעלט-רוֹים װאָלט אוֹיך אַ 
װאוּנדערליַכֿער פריַליַנג ערװאַכֿט. 

PR‏ יענער איינער ,ליל שמוּרים* פוּן דער קוּלטוּר-גע* 
שיכטע DET‏ דיי מענשהייט בּאמת געװאַכֿט. PR‏ דער דאָזיַגֶער 
נאַכט האָבּען דיַ דענקער געטראַכט אוּן געבּוֹיט, איַנסטרוּמענ+ 
טען זענען ערפוּנדען געװאָרען, בּיִבּליאָטעקען אוּן מוּזעאוּמס 
האָבּען TI‏ אָנגעזאַמעלט, שטערןאָבּסערװאַטאָריעס האָבּען זי 
ערץ טוּרעמס געגען היַמעל אוֹיפֿגעשטעלט. אוּן אַז מיַר זאָגען 
היינט, PR‏ סוֹף פוּן דער דאָזיִגֶער נאַכט, אַז דער מענש האַלט 
TI‏ בּעשײנפּערליַך PR‏ דעם ,אײבּיַגען* לעבּען פוּן קאָסמאָס 
דוּרך דער פרוכפּערוּנג, דוּרך דער ליַבּע-קליַנגט אוּנז PR Da‏ 
די בּעגריִפען , מענש" IN‏ ,קאָסמאָס? די גאַנצע הייסע אַרבּײט 
פוּן דער דאָזיָגער גרוֹיסער , ליל שמוּרים". 

m‏ זעען דעם קאָסמאָס זיך ציִען DO‏ נוּר איִן דער 
טונקעלער אײבּיגקייט אַרײן, װעלכֿער איָז אַ מעלאָדיע, אָבּער 
vw‏ קיין בּיִלד; מיַר זעען Wa ‚DIR‏ נעמען DIR‏ אַרוּם PR‏ 
אמת'דיָגע רוֹים:ווייטקייטען. מיָר זעען די מענשהייט DAR‏ גאַנ* 
צעס אַרוֹיסשײנען פוּן דער אוּנגעהויערער, ממשוֹת'דיָג 2203 


= 119 — 


אייבּיגֶע ערד, אייבּיַגע IT‏ 

23 איַן בּכלל פעראַן אִיִן אוּנזער מאָדערנער אויפפֿאַ 
סונג װאָס עס איז, װאָס 1m‏ זאָלען קאָנען Tr‏ פּאָרשטעלען 
אַלס MIR,‏ 

77 אַלטע צייט האָט געזען היִנטער TI‏ אַפּאָר הוּנדערט 
יאָר מענשהייט. WR‏ בּליִק האָט נאָך DW‏ געקאָנט בּעטראַכ* 
טען דאָס גרוֹימע מענשהייטס:לעבּען אוֹיסער די גרענעצען פוּן 
דער קוּלטוּר,. דער נאַטוּרפאָרשער פוּן אוּנזער צייט לייגט אָבּער 
אַװעק זיין האַנט MIR‏ דעם דאָזיִגען בּרוֹינעם, פוּן ים גוּשַפּעֶל. 
טענעם פעלז. דער דאָזגער פעלן שטאַמט פוּן אַ צייט, ווען 
ס'זענען נאָך גאָר קיין מענשען ניַשט געוען.. אוּן ?T‏ גאַנצע 
ערד? איַז דען די ערד פאַר אוּנז אוֹיךְ DW‏ 97792 אַ רעלאַ= 
טיַװער בּעגריָף? אַ ליִכט:שטױױבּעלע, װאָס 0299 אַרוֹיס 735 דער 
שיָפקײיט פוּן די צייטען, בּרענט, ווערט טוּנקעלער, , לעבּט* PR‏ 
כּערגײט? אֹיִז דען ניִשט די ,אײבּיגע זוּן" ניִשט מער m‏ אַ 
טרוֹים, זייט מיַר װייסען, אַז אַלע פיִקס-שטערן זענען ‚ya‏ 
אוּן אַז WERK‏ אַזעלכע פיִקס:שטערן בּרעכט אוֹיס דער רוֹיטער 
הערבּסט פּוּנקט װיַ ya‏ אַנ'ערדיַשען דעמבּענעם װעלדעלן 
אַז עס קאָנען אוֹיף זיי קוּמען קאַטאַסטראָפּעס, וועלכע ציַנדען 
זיי אָן אוּן פערבּרענען, פּוּנקט m‏ אַ בּליִץ:פוּנק פערבּרענט MIR‏ 
דער ערד אַ יוּנגען דעמבּ? זייט מיַר ווייסען, אַז דער אייז:קאַלטער רוֹים 
זוֹיגט אוֹיס זייער ‚PT‏ פערפריָרט PT‏ אוּן בּרענגט זיי צוּם װיָנ: 
טער:טוֹיט} 


PR‏ דער אמת'ן רוּקט זיַך דאָ פֿאַי אוּנז היינט אַרוֹיס אַ 
גאַנץ ניי 7922 אַ גאַנץ נייע אוֹיפפאַסוּנג פוּן די װעלט-ערשײ: 
נוּנגען, װעלכע פֿאָדערן אוֹיך פאַר דער איַדעע PD‏ דער 
אוּנשטערבּליִכקײט, פֿאַר דער איִדעע פוּן דער אײבּיַגקייט אַ 
לאָגיֶשע בּ ענײאוּנְג, אידער מֹיָר נעמען זי pr‏ אַלטען 
pt‏ ווייטער בּענוּצען. 


איין זאַך האָט געפעלט דעם פּשוּט'ען IR‏ גוּט m‏ דעם 
ראַפּיַניִרטען דענקען פוּן ד! אַמאָליִגע צייטען; דאָס TR‏ געי 


- 148 


וועלכצר ראַטעװעט דערפֿאַר דיַ מענשהייט. דער דאָזיָגער גע* 
דאַנק פֿיַרט דוּרך דעם װעג פֿוּן דער פרוּכפּערוּנג, דוּרך דעם 
װעג פֿון דער 3223 

איַן פּריַנציִפּ TR DIN‏ דער דאָזיִגער שטאַנדפּונקט IR‏ 
אוּראַלטע חכֿמה. ער TIR‏ אוּנז אַזוֹי פֿערשטענדליך, אַוֹי נאָנט 
טאַקע דערפאַר, װאָס ער האָט אין זיִך די דאָזיגע װעלט= 
אַלטקײט. 

דיַ עטליִכֿע טוֹיזענט יאָר פוּן מענשליכען דענקען זענען 
IND‏ אַזעלכֿע פּשוּט'ע לאָגיִשע אוֹיספיָרוּנגען TI PR‏ פוּן דעם 
79029223 אייסדרוּק בּאמת נוּר איין , ליל שמוּרים". אַ פֿאָטער, 
וועלכער שטאַרבּט אוּן בּענשט זיין AP‏ קיַנד: אוּן דער גאָ5 
צער געדאַנקענגאַנג איַז איַן זיין געװאַלט;נגער גרויסקייט קלאָר. 
דער פאָטער שטאַרבּט אַװעק, װיַ די אַנדערע דערמאָנטע SDR‏ 
פאַסוּנג זאָל DIRT‏ זיין טוֹיט ניַשט ערקלערען, אָבּער דאָס 
קיַנד לעבּט, אוּן DIR DIN DM‏ זיִך דער פאָדעם וייטער. מִיָל. 
יאָנען אַזעלכע פעדעם, וועלכע קרייצען זיַך, פּערשפּינען ‚Tr‏ 
ציִען נייע פֿעָדעם: 37 מענשהייט. דאָס קיִנד װעט בּרענגען 
אײיניִקלעך, ד; אײניַקלעך אור:אײיניקלעך. אַלץ אוֹיף דער זעל= 
בּער ערד, אוּנטער דער זעלבּער זוּן, װעלכע האָבּען שוֹין גע= 
געבּען בּאָדען, װאַרעמקײט, 0229 די עלטסטע אוּר-עלטערן, 
װועגען װעלכע ma‏ קאָנען נוּר ויָסען. MIR‏ דער IHRER‏ 
ערד, אוּנטער דער אײבּיַגער זוּן דער אײבּיַגער מענש, װאָס 
האַלט זיָך אוֹיף DIT‏ סוֹד פוּן דער ליַבּע, װעלכער מאַכט איִם 
אוּנשטערבּליך, 

אָבּער DIR‏ די דאָזיַגע אָנשוֹיאוּנג איַז FIR‏ פאַר TI‏ 
IR‏ אַלט, TR‏ דאָך איינט בּיי TR‏ זיִכֿער: װאָס נענטער זי 
קוּמט צוּ אוּנזער צייט, װערט IR‏ אַלץ יונגער, אַלץ לעבּענס= 
קרעפּטיגער. ‏ אמת, DD‏ אַ געװיַסער אוֹיסבּעסערוּנג. נאָך דער 
אוֹיסבּעסערוּנג זעט „OR‏ וי RT‏ װאָלט TI‏ דער װאָלקען-שליי= 
ער אַלץ מער אוּן מער פוּנאַנדערגעשװאוּמען 

אײן פֿראַגע מוּן אוֹיךְ דאָ אַרוֹיסקוּמען. 

- מענשהייט...‎ PAIR 


פּלאַטאָ, IND‏ װעלכען דאָס ערדיִשע לעבּען פֿון איַנדיָויָדוֹ 
DIR DIN‏ געוען נוּר אַ בּלייכער טרוֹים, װאָס טראָגט זיַך TI‏ 
אַװעק PR‏ אַ פיל:העכערער איִדעאַלער עקויסטענץ פֿוּן יענער 
DT‏ פוּן צייט אוּן רוֹים-בּיִז צוּ דעם גרוֹיסען פעכנער, 
װעלכֿער האָט TI‏ פאָרגעשטעלט, אַז צוּזאַמען DD‏ די מעכאַ- 
ניִשע וועלען, װאָס שטראַלען אײנמאָל אַרוֹיס פון יעדען SIR‏ 
דיִוויָדוּאוּם אוּן װאָס װיִרקען אוֹיך נאָך זיין טוֹיט אוּנענדליך 
TR‏ דער מעכֿאַניִק פוּן דער װעלט,-אַז צוּזאַמען דערמיָט לעבּט 
אוֹיךְ ווייטער 77 מענשליַכע נשמה. אָבּער IR‏ 773 צוּם נע= 
79377292 792 פֿון אַ שׁוּל, װאוּ דער לערער צוּטיילט נאָך 
דער פערענדיגוּנג פוּן סעמעסטער צענזורען, אוּן ואוּ די שי= 
לער װערען בּעשטראָפֿט דערפאַר, DEN‏ מען האָט זיי שלעכט 
געלערנט. 

פֿיַלאָזאָפיִשע סיִסטעמען קוּמען אוּן פערגייען, יעדער 3 
ער פּיַלאזאָף TR‏ שמשוֹן, וועלכער צוּבּרעכט די זיילען פֿוּן זיין 
הוֹיז. קיָרכֿען:דאָגמען, ועלכע װערען איִבּער אַזעלכע סיַסטע* 
מען פערשטיינערט, װערען דוּרך דעם שטוּרעם פוּן די גע* 
דאַנקען װיִדער צוּפּיִצעלט PR‏ אַזוֹי װײיָ דיַנער מעטעאָר:שטוֹיבּ 
אַװעקגעטראָגען איַן לײדיגען רוֹים. דוּ מעגסט דאָס אָבּשאַצען, 
IT m‏ װיַלסט: NIT‏ איַז, אַז װאָס נענטער צוּ אוּנזער צייט 
פֿערציַט זיַך איִבּער דער דאָזיַגער אויפפאַסוּנג אַלץ אַ געדיָ= 
טערער װאָלקען, מיַר קאָנען פֿאַר אוּנזער PINS‏ לאָוען דעם 
דאָזיָגען װאָלקען. מיָר בּיידע, מיָר ווייסען יאָ, װאָס פאַר "IR‏ 
אונגעהוֹיערע פראַגע עס בּעהאַלט זיַך אוּנטער DIN‏ ס'איִז גע? 
נוּג צוּ דערמאָנען, לא מיֶר לאָזען דעם גרוֹיסען ספיִנקס רוּען 
אוֹיף דעם דאָזיגען אָרט אוּן לאָמיַר איִצט DW‏ פרעגען, צי 
דער זאַמד, PR‏ װעלכען ער איָז בּעגראָבּען, שטייגט אָדער 
זיִנקט,., 

אָבּער DD‏ אַנ'אוּנפערגלײכליך:זיַכערערן טריַט שטעלט 
Tr‏ אוֹיף נעבּען דעם גלוֹיבּען PR‏ דער אוּנשטערבּליַכקײט פוּן 
איִנדיְויָדוּאוּם דער צוייטער אוּנשטערבּליַכקײט-געדאַנק, FIN‏ 
כער קאָן, אמת, ניִשט ראַטעװען דעם איַנדיְויָדוּאוּם, אָבּער 


= 116 — 


- פּרוּב איִנגאַנצען צוּ פערענדערן איינעם פוּן די גרוּנד-פֿאַקטען 


פוּן דעם מענשל;ַכען לעבּען; דעם טוֹיט אָנערקענט ער ניַשט 
אַלס אַ פערענד;גונג פֿון דער מענשליַכער עקויַסטענץ. דער 
Did‏ דאַרף, לוֹיט איִם, זיין נוּר אַזאַ מין אײגענאַרטיַגע שטוּ: 
פע PN‏ דעם ענטװיִקלוּנגס-גאַנג פֿוּן דעם איִנדיְויָדוֹאוּם. IR‏ 
ענטװיִקלוּנגס:שטוּפע, בּיי װעלכער דער איַנדיְויְדוּאוּם פער: 
שװיַנדט נוּר בֹּלוֹיז פוּן דעם קרייז פוּן די נאָך ניִשט אַזוֹי 
הוֹיך ענטװיקעלטע, ד. ה. פוּן 27 לעבּעדיָגע, אָבּער ער גייט 
דאָך דערבּיי DON‏ אוּנטער. די לעבּענס:צייט, וועלכע mn‏ זעען 
מיַט איַרע 223535 בֹּיִז הוּנדערט יאָר אָדער נאָך PR NH‏ 
אוֹיף אַזאַ אוֹפֿן נוּר איין שטאַפּעל פוּן דער מענשליַכֿער עקזיס? 
טענץ; דער אמת'דיַגער שטערן PD‏ איַנדיְויָדוּאוּם לוֹיכֿט דוּרך 
אײבּיגקײטען. ער האָט זיין פערבּאָרגענע זוּן, אַרוּם װעלכער 
ער קרייזט, אַרוּם װעלכער ער האַלט Pr‏ פעסטער, װיַ עס 
האַלט TI‏ אַ פּלאַנעט פוּן אוּנזער סי;ָסטעם אַווּם TR‏ זוּן. די 
פּלאַנעט קאָן אַראָבּפאַלען, פערבּרענט װערען: דער אוּנשטערבּלי: 
כֿער איִנדיַװויַדוּאוּם קאָן אָבּער קיינמאָל ניַשט אױּמקוּמען. Da‏ 
אַנ'אוּנגעהוערער ענערגיע האָט TI‏ דער דאָזיַגער אונשטערב= 
ליכקײט:געדאַנק דוּרכֿגעשלאָגען אַ װעג דוּרך דעם גאַנצען 
792790192 דענקען. עס האָט DDR‏ געטראָגען די אײנגעשפּאַרט: 
קייט פֿוּן די איִנד;ְוויִדוּאוּמס, וועלכע האָבּען TI‏ ניִשט געװאָלט 
אוּנטערגעבּען דעם געדאַנק, אַז די װעלט, דער דאָזיִגער פיָל= 
פאַרבּיַגער קאַלײדאָסקאָפּ אַרוּם זיי, זאָל זיין RR‏ אוּן דער 
TR.‏ װעלכֿער MR‏ דוּכֿט זיך, אַ קעניג IT VER‏ דאָזיַגע 
גיִךְ פּערשװיַנדענד;גע ערשיינוּנגען פוּן דער װעלט, זאָל TR‏ 
איין שיינעם טאָג אַראָבּפֿאַלען װיַ אַ פוֹילער בּלאַט 75 דעם 
בּוים פוּן דער דאָזיִגֶער װעלט. עֶס האָט DIN‏ געטראָגען SON‏ 
איִנערליָכער געפֿיל פוּן אַנ'אוּנלאָגיִק, װעלכע ליָגט בּעהאַלטען 
TR‏ דעם דאָזיָגען טוֹיט:פאַקט, אוּן וועלכע מען האָט TI‏ בֹּשׁוּם 
אוֹפן ניַשט געװאָלט לאָזען אַנװאַרפען. אוּן דער דאָזיָגער גע+ 
דאַנק האָט זיַך אוֹיסגעדריַקט איַן 7? װאוּנדערליִכסטע SR‏ 
דעאַלע דענקיפֿאָרמען, אָבּער אוֹיך PR‏ ד! בּאַנאַלסטע, פֿוּן 


ER 6 = 


,דער מענש פֿערזוכט ערשט דאַן 

דעם העכסטען לעבּענס?תּענוג, 

װען ס'שלינגט 77 װעלט:אײנהײט 

זיין "TR.‏ איִנגאַנצען IR‏ 
אַנגעלוּס סילעזיוס, 


ונשטערבּליִכקײט! 97 טוֹיזענטער יאָרען פֿוּן מענשליכֿען 
א געדאַנק שטעלען Tr‏ אוֹיף PR‏ פֿלאַקער-גלאַנץ פוּן דעם 
דאָזיַגען װאָרט װיָ געװאַלטיג קליִנגענדיגע זיילען,-קליַנגענ. 
די:גע, וועלכע דערמאָנען PR‏ פילפאַכיגען זיִן אָן יענער SIR‏ 
טער שטיִם פוּן דעם בּעריִמטען מעמנאָס:זײל PR‏ עגיִפּטען 
YEAR‏ וועלכער ס'האָבּען זיִך, וי בּעקאַנט, אַרוּמגעריַסען הוּני 
דערט בּעזוּנדערע מיינוּנגען PD‏ די רייזענדע, אוּן װעגען װעל: 
93 מען וייסט נאָך Pa‏ היינט ניִשט, צ; שטאַמט זי פוּן אַ 
פּריַסטער:שװיַנדעל, PD‏ אַ פערבּלענדונג, אָדער גאָר פוּן אַ רע: 
אַלער מעכאַניִשער AP‏ (נאַטיַרליַך פוּן אַ זוּן = װיָרקוּנג), 

אַזוֹי m DM‏ מען קאָן נאָכפאָרשען PR‏ דער דענק:געי 
שיכטע די ענטװיקלונג פוּן פּיַלאָוצָפיִטען בּליִק MIR‏ די פאַק- 
טען פוּן טוֹיט אוּן פֿרוּכפּערונג, אַוֹי לאַנג טרעפֿט מען iR‏ 
אָן MS‏ אוֹ פֿפאַסוּנגען פוּן דעם אוּנשטערבּליַכקײט:געדאַנק. 
צוויי אוֹיפֿפֿאַסוּנגען, וועלכע בּעקעמפען DOM‏ איַדעאיַש איינע 
די אַנדערע, אָבּער װעלכע גיען צוּ צוּ דעם פראָבּלעם פוּן 
צוויי פּערשידענע עקען, 

TR‏ אוֹיפפֿאַסוּנג קלאַמערט IR TI‏ דעם בּעגריָף פוּן 
דעם איִנדיַװויְדוּאוּם. דער איִנדיְויָדוּאוּם איַז פאַר TR‏ אַ װעלט 
‚TI NND‏ וועלכע ענטװיקעלט PT‏ אוּן רייסט TI‏ פאָראוֹיס. ער 
קוּמט פֿוּן אוּמבּעקאַנטען אוּן גייט צוּם אוּמבּעקאַנטען. אָבּער 
כּסדר פאָראוֹיס. אַזאַ געדאַנקענגאַנג מוּן דוּרכֿאוֹיס מאַכֿען אַ 


= 114 - 


דעם געדאַנק, אַזוֹי װי צוּ די מאַגנעט:בּערג, האט זיַך אַװעק* 
געלאָזען אוֹיך יעדער טיַפערער, גרעסערער גײסט, ועלכער 
האט, דיַנענדיַג דעם ריינעם אמת, אַ שטיַק העכער אוֹיפֿגעהוי: 
בּען דאס מענשליַכע דענקען. אוּן דער כּשוּט'סטער מענש האט 
דעם דאזיַגען גרוֹיסען גייסט פערשטאַנען גראָד 22938 דער 
איינפאַכקײט פוּן די דאָזיגע גרוּנדיפֿאַקטען; מען האט DIN‏ 
פֿערשטאַנען אוּנטער דעם טוּנקעל;גרינעם בּאַלדאַכֿין MIR‏ 37 
שװאַרצע װאָרצלען פוּן דעם הײליָגען פײיגענבּוֹים בּײם 
גאַנג, װעלכֿער האָט די װעלט mM‏ אַ לעבּעדיגער טעמפּעל 
אָבּגעצוֹימט, אוּן אוּנטער דעם לוֹיטערן אוֹיסגעשטערנטען היָמעל 
MIR‏ 77 לוּפטיג-פרייע בּאַרג:הויכקײיטען פוּן פּערוּ, בּיײי די 
אוּנענדליכע בּלאַס:געלע װאַסערן פוּן כ יָנא-אוּן דאָרט, ואוּ 
עס שיינט אוֹיף TR‏ דעם 79327139293 מדבּר די פיַנקלענ- 
דיָגֶע פאַטאַ מאָרגאַנאַ. 

די פרוּכֿפּערוּנג האָט מען געוען DIN‏ די איינציגע SIR‏ 
צְוויידֵייטיָג זיִכערע פאָרם פֿוּן דער אוּנשטערבּליַכקײט. 
אַ דאַנק TR WR‏ 9922 פּערהאַן אַ ,מענשהייט", אַ דאַנק PR‏ 
TR‏ בּכלל מעגליך דער גאַנג פוּן מענשליַכען געדאַנק איַבּער 
דוֹרוֹת אוּן דוֹרוֹת; דוּרך WR‏ לעבּט דיַ טראַדיִציע, דוּרך אֹיָר 
ציָט TI‏ דער WAR‏ פאָדעם פוּן מענשליַכען דענקען 


נעמט איָם IT‏ אוֹיף איין מאָמענט. בּאַלד פּערשװיַנדט ער, 
פּונקט אַזוֹי m‏ עס פּערשװיַנדט די גאַנצע לוסט אוּן קראַפט 
פֿון ד; בּעשעפענישען, אוּן פערבּלייבּט נוּר אַלס שװאַכער RD‏ 
טען איִן זכּרוֹן.-איִן דעם זכּרוֹן, וועלכער װעט דאָך ענדליַך 
צוּזאַמען מיִט דעם גאַנצען כענשען פערזיַנקען PR‏ דעם תֹּהוֹט 
פוּן טוֹיט. אָבּער פון דעם אַקְט צװיַשען מאַן אוּן פרוֹי קוּמט 
אַרוֹיס אוּנאבּהענגיג דערפוּן עפּעס איַנגאַנצען אַ נייעס. אַ נַיי= 
ער מענש. דער פאָטער TIER‏ אפֿשר DIR IN? PIOPIT‏ זאָל ער 
אַלט װערען נײנציִק, טרעפט DIN‏ דער טוֹיט. אוֹיךְ דער נייער 
מענש, ועלכען ער האָט געבּוֹירען, מעג דערװאַקסען 772 די 
פולע נײינציק יאָר. דאַן װעט ער MIR‏ דרייסיק יאָר איִבּערלע? 
בּען דעם ערשטען. אוּן אַז ער װעט PR‏ משך פוּן זיינע נַיינ? 
ציִק יאָר אוֹיך בּרענגען אוֹיף דער וועלט אַ נייעם מענשען, װעט זיין 
טוֹיט װיִדער אַ געװיַסע צייט דוּרך 793229 איַבּערגעלעבּט ווערען, 

דוּרך דער דאָזיגער איינפאַכער רעכֿען-קוּנסט בּרענגט+ 
DIR‏ די פרוכפּערוּנג דעם טוֹיט, װײיניגסטענס זיין אַלץ:פערניכֿ+ 
טענדיגער PEN‏ 

אָנשטאָט אַרײנצוּפֿאַלען בּאַלד נאָך דער ערשטער טוֹיט? 
העקאַטאָמבּע פוּן דעם ערשטען יאָרהוּנדערט אֹיִן דעם איבּיגען 
אָבּגרונד, װיִקעלט TI‏ די מענשהייט mM‏ אָפֿער'עקש'ענט קלע+ 
טערדיג DPA‏ דוּרך טוֹיזענטער יאָרען אַרוּם דעם קליינעם 
שטיִקעלע, צייט, װעלכֿעס דער געבּוֹירענער דוֹר האָט תּמיד פאָר 
7 אוֹיף איִבּערצוּלעבּען דעם געבּוֹירענדיָגען דוֹר. 

אוּן פאַר די דאָזיִגע צוויי געװאַלטיַגע לעבּענס:פאַקטען, 
טוט אוּן פרוּכֿפּערוּנג, שטייט דער מענש אַזוֹי לאַנג, 2m‏ ער 
קאָן איבּערהוֹיפּט דענקען. דער מאַלפּע:מענש DIN‏ דעם ערשטען 
שטראַל פוּן דעם שפּראָצענדיגען גייסט אוּנטער די חיה'שדיג 
אָנגעשװאָלענע ברעמען, האָט אפֿשר דערפוּן שוֹין געכֿאַפּט דעם 
ערשטען Ya‏ דער WIM‏ הייל:מענש, װעלכֿער האָט Tr‏ 
געיאָגט נאָך דעם מאַמאָנט אוּן דעם נאָז:האָרן, האט Pr‏ שוֹין 
דערין אַרײנגעגריַבּעלט. אוּן פוּן דאַן אָן האט TI‏ דער גע 
דאַנק געװעבּט אוּן געװעבּט PR‏ דער אוּנענדל;ָכקייט. אוּן צוּ 


-- כָּגֵּם - 


אַז ער TR‏ אוֹיך געשטאָרבּען. אוֹיךְ צעזאַר. אוֹיך אַלעקסאַנ= 
דער, אוֹיךְ אַריָסטאָטלעס. אוּן דער קאַנדיִדאַט ‚DAN?‏ דאָס 
װיַרקט DIAS?‏ אָבּער היַנטער דער קאָמיִק ליָגט אַ בּעהאַלטע= 
נע טראַגיִק, וועלכע פערװאַנדעלט זיך איַן אַ מוֹרא'דיגער IR‏ 
בּרחמנוֹת'דיִגקײט, װען מען שטעלט 77 בּאמת IND‏ 7? אינגע= 
הוֹיערע צאָל קרבּנוֹת, װעלכֿע דער טוֹיט האָט שוֹין צוּגענוּמען, 
ניִשט אַכטענדיג אוֹיף קיין DIV‏ גרוֹיסען אָדער קליינעם ווערט, 
MIR‏ קיין שוּם איַדעאַלער גרוֹיסקייט אָדער פוּלקוּמענער 
לעכערליכקייט. יעדער אינצעלנער בּעקענט PR PT‏ די 
יאָרען פוּן זיין עקזיַסטענץ Da‏ גליִקליִכע אוּן זיַגרײכֿע 
נאַטוּרען, װעלכע דריַנגען PAR‏ איִן די סוֹדוֹת פוּן 
דער ערד, װעלכֿע לאָזען TI‏ אַראָבּ PR‏ דער טיפֿער 
שאַכט פוּן דער פערגאַנגענהייט TB‏ דער ועלט, 
וועלכֿע לאָזען TR‏ אַװעק DD‏ אוֹיג אוּן גייסט דוּרך די מֿילך: 
וועגען TR‏ סיָריוּס:װייטקייטען. צוּ װאָס נוּצט דאָס אַלץ? זאָל 
זיין ניִשט מער װיַ דער איינער דוֹר פוּן די דאָזיִגע פֿאָרשער 
אוֹיף דער ערד, אוּן FT‏ דוּרכגיין הוּנדערט יאָר-שלעפּען זיָך 
נאָך אַ פּאָר אוּר:אַלטע, איינגעבּויגענע, איַנגאַנצען אָדער האַלבּ 
בּליַנדע זקנים אַלס דער לעצטער פֿערבּליבּענער מענשען-רעשט 
אוֹיף דער פּערװיַסטער פּלאַנעטע ערד. נאָך אַ פֿערטעל TR?‏ 
דערט: אוּן אוֹיף דעם אויסגעשטאָרבּענעם שטערן הערשט יענע 
מדבּר:שטי:לקײט, וועלכע mM‏ קאָנען IT‏ אפשר קוֹים פאָרשטע? 
לען אַלס דאָס גרוֹיליַכסטע 7922 אוֹיף אוּנזער לבנה, אָדער PR‏ 
97 טיִפעניִשען פוּן דעם וועלט:רוים MIR‏ איז:קאַלטע בעגלי= 
טער פוּן נאַכט:שװאַרץ פּערלאָשענע PATER‏ 

דאָס איַז איין זיַכערע בּעאָבּאַכֿטונג: דער טוֹיט. 

אוּן DEIN‏ דיַ צװייטע. דער מענש בּעקענט זיַך מיַט אַ 
זואוּנדערליָכען אַקט, װאָס שטראַלט DIN‏ אַרוֹיס mM‏ אַנ'אײבּיגע 
Ir‏ פוין דער זעלבּער וװיָרקליַכקײט, וועלכע װאַרפט אָן דעם 
אײבּיָגען שאָטען:פלעק פוּן טוֹיט MIR‏ אַלע זיינע האָפֿענוּנגעןף 
| = דעם אַקט פוּן דער פּרוּכפּערוּנג. 

אַ פּרוֹי ציִנדט אָן זיינע געפֿיַלען, אַנ'אוּנענדל;כער תּענוּג 


= [II - 


DON‏ פּערשטוּמט וװערען נאָך דעם, N‏ אַ געװיַסער געדאַנקען= 
גאַנג איַז אינמאָל אָנגעמערקט געװאָרען. דאָס, װאָס מיָר 
חזר'ען היינט דערפוּן איִבּער, דאָס, װאָס עס איז נאָך אַלץ 
בּיִז איִצט דער אוֹיסגאַנגס:פּוּנקט פוּן אוּנזער גאַנצער חכמה, 
װאָס שטייט אוֹיסער ד; מיִקראָסקאָפּען אוּן פֿיַזיאָלאָג:2ע טעאָ= 
ריעס, דאָס איַז PR‏ תּוֹךְ IR‏ גרוי, m‏ מוּמיען:שטוֹיבּ. דער 
098‚ דער נֹיָל, דער גאַנג אוּן דער איַליסאָס גראָבּען עס דוּרך 
DM‏ זייערע זיַנגענדיגע כֿװאַליעס. אַקײגען די דאָזיִגע אוּר:אַל= 
טע איִדעען-איִז קריסטוּס אַנ'עפּיגאָן. 

ד; דאָזיגע פּיַלאָזאָפּיע ווענדט MIN 9292 WR‏ די אײנ. 
פאַכֿסטע גרוּנד:פאַקטען פוּן דעם js223wıyn‏ 
לעבּען. 

דער מענש, DIN‏ איַנדיַׁויָדוּאוּם, ‏ שטײט פּלוצלונג IN‏ 
דער Da‏ פוּן דעם דאָזיִגען לעבּען, ער פּיִלט TI‏ אַלס "TR,‏ 
ער לעבּט, ער שפּרײזט בּעװאוּסטזיניג פֹאֲראוֹיס TR‏ דער צייט. 
זיין זכּרוֹן דערמאָנט DIN‏ ניִשט קיין שׁוּם אנפאנגס:פּוּנקט פוּן 
זײַן עקזיסטענץ. ער PN‏ אוּנמיַטעלבּאַר ניִשט איִמשטאַנד צוּ 
בּעגרייפען, אַז ער DIN‏ אַמאָל NT‏ ניִשט געװען אוּן 18 שפֹּעַ= 
טער אַמאָל װעט ער װיִדער RT‏ ניִשט זיין. אָבּער דאָס לע= 
792 לערנט DR‏ אוּן קוֹדם כֹּל רוּקט עס DIR IND‏ אַרוֹיס 
צוויי געװאַלטיִגע פאַקטען. 

מיָט אַ נעװאַלטיְגער אוּנ'רחמנוֹת'דיגקייט טראָגט SIR DIN‏ 
טער דאָס לעבּען דעם פאַקט פוּן טוֹיט, 

אַ בּעשטיָמט שטי;קעל צייט בּעגרענעצט דעם איַנדיַויָדוּ2 
אוּם. קיין שוּם גרויסקייט, קיין שוּם קליינקייט PD‏ דעם גייס? 
7930 װערט פוּן דעם איִנדיְויָדוּאוּם בּעשיִצט DIN‏ ניִשט גע= 
גען דער קאָסע, װאָס בּלאַנקט אוּמעטוּם. פּאַטראָקלוּס ליָגט 
בּעגראָבּען, אָבּער TR‏ טערזיִטעס האָט Mio‏ 92 סוֹף געמוּזט 
אָנהוֹיבּען גלוֹיבּען PR‏ זיין PR DD‏ דער יאָבּסיאַדע לעזען 
77m‏ אַלס אַ געלונגענעם שפּאַס דאָס גרוֹיסע מתים:צעטעל, IR‏ 
ועלכען אַלע העלדען פוּן דער װעלט:געשיכטע װערען גע= 
בּראַכט PR‏ אוּנמעגליִכֿע גריימען אוּן יעדער DM‏ דעם צוּגאָבּ, 


= 110 - 


ענטדעקט PR‏ דעם וװײבּליַכען אײערשטאָק די בּלעזעלעך, אין 
װעלכֿע דיַ מענשליַכע אייער ענטשטייען PR MI‏ אַ קנאָספּע:הי= 
5 ער האָט על פּי טעוֹת אָנגענוּמען דיַ דאָזיגע בּלעזעלעך 
פאַר דיַ איער אַ-יין, ORT‏ אמת'דיַגע מענשליכע איי האָט 
ענטדעקט דער גרוֹיסער קאַרל ערנסט IND‏ בּער זער פיל 
שפּעטער, ערשט אין יאָר 1827. 

ערשט נאָך 97 דאָזיַגע ענטדעקונגען האָט TI‏ אָנגעהוֹי* 
בּען צוּ ענטװיַק?ען דער WI‏ בּליִק אוֹיף דער מענשליַכֿער 
פּרוּכֿפּערוּנג,. דעם געװאַלטיַגסטען פאַקט, דעם ,פאַקט פוּן אַלע 
פֿאַקטען* פוּן ליִבּע:לעבּען, די צוּזאַמענגיסוּנג פוּן זוֹימען:קעפּעל 
DM‏ דעם אייקערענדל אינעװײניג איַן DIT‏ אייקעמערל, האָט 
צוּם ערשטען מאָל געזען בּיי אַנ'אײי PD‏ אַ ים:נאָדעל:חיה'לע 
אָסקאַר הערטװיִג PR‏ יאָר 1875. 

דער פּראָצעס, װעלכײַר האָט זיַך פריער געזאָלט ענד;י 
גען איַן דעם מײַמענט, TEN‏ דער מאַן שיידט TI‏ אָבּ פֿון דער 
פרוֹי, הוֹיבּט זיך פאַר TR‏ ערשט נאָך דעם אָן;: ערשט דאַן 
הוֹיבּט זיַך אָן ז גר געהיימער אַקט צװיִשען דעם זוֹימען-חיה'לע 
אוּן דעם איי, װעלכער קוּמט פאָר PR‏ װיָ מיַר האָבּען DIR‏ 
פּריַער געזען, אוּן וועלכער פּיָרט ערשט דאַן צוּ דער אמת'די= 
גער ענטשיײידענדיִגער בּעפרוּכֿטיגוּנג. די שפּעטערדיַגע געבּורט 
פוּן דעם רייפען קיִנד זעען מיָר אַלס אַנ'איינפאַכֿע קאָנסעקװענץ 
733 דעם דאָזיִגען איָנטיָמסטען אַקט. 


וּן דאָך: TR‏ די דאָזיגע אוּנענדליַך-פֿערבּעסערטע קענטניִש 
N‏ פוּן דעם אַקט פוּן דער מענשליַכער פרוכּפּערוּנג ענדערט 
גאָרניִשט איַן דעם טיִפסטען תּוֹךְ פוּן דער פרוּכפּערוּנג-פילאָי 
זאָפּיע, וועלכע איָז פאַקטיִש שוין אַזוֹי אַלט, mM‏ די מענשליכע 
פּיַלאָזאָפיע בּכלל, 

דורך דעם כּסדר'דיָגען גאַנג פוּן וועלט-אנשויאונגען BT‏ 
מיַנדעסטענס פּיָר טוֹיזענט יאָר קליַנגט די דאָזיַגע פֿיַלאָזאָפּיע 
m‏ אַנ'אוֹיפהערל;כע גרוֹיסע מעלאָדיע, san‏ קאָן שוֹין מער 


== !אט = 


ושראַכטען, אוֹיף איבּערצוגעבּען אַלץ, װאָס אַ קינד קאָן איִבּערי 
צעמען בּיוושה פוּן זיין פאָטער אוּן זיינע אַלע אוּר:עלטערן 
פֿון פאָטערס צד; IT‏ ווייסט איִן װעלכֿע צאַרטסטע קערפּערליִכע 
אוּן גײסטיגע 097129 עס קאָן זיִך אויסזריִקען די דאָזיגע ירושה: 
פוּן דער איידעלסטער אוֹיסבּוֹיגוּנג פֿוּן דער נאָז 773 צוּ אַנ'= 
ענטשיײידענד;יגען כאַראַקטער:שטריך, פוּן די פאָלגען פֿון אַנ'אָני 
שטעקענדיגער קראַנקהײט 772 איִבּערגעבּען דעם געניוּס, װאָס 
מאַכט פאַר אַ מוּזיִקֶער אָדער פֿאַר אַ דיַכטער. וועגען דער ,פער= 
שװענדוּנג" װעלען מיַר נאָך שפּעטער 928 רעדען אַלענפֿאַלס 
איַז שװער צוּ געפֿיִנען נאָך MDR‏ װען די נאַטוּר זאָל TI‏ 
אַזוֹי ענטפּלעקען TR TR‏ גאַנצער שוֹידערליַכער ערהאַבּענקײט, 
װײָ איִן אַזאַ טראָפּענדעל זוימען-פליַסיגקײט, ד; מילך-וועגען 
אוּן נעפּעל:פלעקען מיַט זייערע מיַליאַרדען זוּנען קאָנען אפֿשר 
קָוֹים דערמיַט פּערגליִכֿען וערען. 

האַמ'ס ענטדעקונג TR‏ דעמאָלט בּעשטעטיָגט געװאָרען 
אוּן ווייטער ערקלערט געװאָרען דוּרך דעם ערשטען בּעדייטענ: 
דען מיִקראָסקאָפּיַקער פוּן זיבּעצענטען יאָרהוּנדערט, ל עװ ענהוּק. 
מען האָט אָבּער דערבּיי נאָך דעמאָלט ניַשט געװאוּסט, װאָס 
מען זעט איִן דער זוֹימעןפֿל;סײ;גקײט. IIND‏ האָט מען גערעי 
פֿענט, אַז די זוֹימען:חיה'לעך זענען שוֹין גאַנצע קלײניַנקע 
מענשעלעך. נאָכדעם איָז PR‏ אַכצענטען יאָרהונדעיט דער אינ= 
טערעס צוּ די דאָזיַגע קעמערלעך שטאַרק געפאַלען. מען IN‏ 
דעמאָלט געקומען צוּ אַ השערה, אַז די ,חיה'לעך' זענען פּשוּט'ע 
איִנפוּזאָריעס, וועלכע געפינען זיִך צוּפעל;ג TR‏ דער זוֹימען? 
פּליָס;גקייט. דער גרוֹיסער געלערטער פוּן 19-טען יאָרהוּנדערט 
יאָהאַן מילער האָט ערשט געמוּוט די פראַגע ערקלערען 
DIR‏ אַנ'אָפּענע: ציַ דאַרף מען TR‏ די זוֹימען:חיה'לעך זען 
פּאראזיִטיִשע בּעשעפעניִשען* אָדער , בּעלעבּטע אוּר:טיילעכלעך* 
פוּן דעם מאַן,. עדשט TR‏ דער צוייטער העלפט פון דעם «NT‏ 
זקֶגֶען יאָרהונדערט איז די זאַך ענדגיַלט;יג ערקלערט געװאָרען. 

דער איַנטיָמסטער פריינד לעװענהוקס, ר עניעת דע 
גראאַף, האָט איִן יענער צייט TER)‏ זיִבּעצענטען יאָרהוּנדערט) 


'= 106 = 


טיגען גפרוך. אוּן דאַן דערועסטוּ אַלס דאָס איַבּערראַשענדיָגסטפ 
די ,זוֹימען:חיה'לעך": איינצעלנע קעמערלעך va‏ עקעלעך, 
װעלכע שפּריַנגען פוּן PR‏ אָרט אוֹיפ'ן צװייטען דוּרך 
זעלבּסט-שטענד;גע בּעװעגוּנגען (איִנפוּזאָריעס). ‏ דער ei‏ 
װײַמעל פוּן די דאָזיַגע זוֹימען:היה'לעך Pr‏ יעדען קלענסטען 
טראָפּענדעל איִז כּמעט אוּנגלויבּליִך. TR‏ איין קוּבּיִקמיִלימעטער 
זוֹימען:פליָסיגקײט ציילט מען אָן לוֹיט אַ זער 92907223 בע+ 
רעכענוּנג 60876 זוֹימען:חיה'לעך. איין איינציָגער גאַנצער et‏ 
מען:אוֹיסגוּס פוּן מיַטעלער שטאַרקײט ענטהאַלט אַזוֹי אַרוּם הע= 
כער צװײיהוּנדערט טיַליאָן. איַנגאַנצען קאָן אַ מאַן PR‏ משך 
ID‏ זיין געשלעכטליַכען 79299 אַרוֹיסגעבּען אָרוּם 340 בּיְליאָן 
זוֹימען:קעמערלעך, 

מען DOWN‏ ניִשט, איִכּער װאָס מען זאָל דאָ מער שטוי 
נען; צי איִבּער דער אוּנגעהויעריגקײט פוּן דער פֿאָרשטעלונג, 
TR‏ יעדערס פֿון די דאָזיַגע זוֹימען=קעמערלעך װאָלט געקאָנט 
בּיַלדען אַ נייעם מענשען; ציַ איִבּער דער קליינקייט פֿון אַזאַ 
זוֹימען-חיה'לע, װאָס טראָגט דאָך איַן TI‏ איַבּער דיַ גאַנצע 
ערבּליכֿקײט פוּן פאָטער אוֹיפ'ן קיַנד, אָדער איַבּער דער SIR‏ 
געהוֹיערער פערשוענדוּנג פוּן דער נאַטוּר PR‏ דעם דאָזיָגען 
אַקט. די צאָל מענשען, װעלכֿע לעבּען גלייכצייטיג אוֹיף דער 
ערד, װערט בּערעכענט ניַשט מער וי אוֹיף פוּפצענהוּנדערט 
מיַליאָן, לוֹיט דער דאָזיַגער רעכֿענוּננ האָט יעדער נאָרמאַלער 
מאַן TI PR‏ דיי קראַפט צוּ בּעפעלקערען מער וי צװיימאָל 
הוּנדערט טוֹיזענט ערדען; יעדער מאַן ענטהאַלט אַלזאָ איַן זיך 
צװיימאָל הוּנדערט טוֹיזענט מענשהייטען. יעדער זוֹימען:קצמערל 
735 דער דאָזיָגער אוּנגעהוֹיערער צאָל TR‏ קוֹים אַזוֹי לאַנג m‏ 
אַ צוואנציגסטעל פוּן אַ מיַליָמעטער. אוֹיף אַ בּרוּך-טייל פֿון דער 
דאָזיַגער לענג, MIR‏ דעם קעפֿעל פוּן דעם זוֹימען:חיה'לע, 
פערטיילען זיַך װיִדער אַלס ניַשטיג:קלײניַנקע בּרוּך-טיילעכלעך 
די ציועלף כראָמאָזאָמען, PR‏ וועלכע די ערבּליַכקײט ליָגט בּעי 
האַלטען. אוּן דאָך געניַגען די דאָזיַגע צװעלף פּיַנטעלעך, װעל- 
95 דער שאַרפסטער מיַקראָסקאָפּ אַפילוּ קאָן גענוער ניִשט .y2‏ 


= 105 - 


,יי ,יי יי יי יי 


יע = 


גאַנצע קולטורעלע), װעלכער DORT‏ געשטויסען דיַ געשלעכטער 
איינס DIE‏ אַנדערן, מען האָט געזען אַלץ-בּיַן צוּ דעם העכֿ: 
סטען פּונקט פוּן דער קערפּערליַכער געשלעכטליַכער פֿעראײי= 
ניָגוּנג... דאַן האָט זִיָך אַראָבּגעלאָזען דער שלייער. MR‏ 
איִנגאַנצען אַ נייעס האָט PR PT‏ חדשים DIR‏ בּעויִזען דער 
Sy,‏ מענש'ן פּריִער האָט ער געגעבּען װעגען זיַך צוּ em‏ 
סען x IT‏ שטילען קלאַפֿען, m IR‏ ער װאָלט נוּר געװען 
אַ ניער אָרגאַן PR‏ מוּטערלײבּ, דערנאָך איִז ער פּלוּצלונג 3 
שרעקליכֿע ווייען PD‏ דער מוּטער, װעלכע האָבּען זן IR‏ טוֹיט 
דערמאָנט, אַרוֹיס פוּן TR‏ קערפּער,-אַרוֹיס צוּם 0223‚ RD‏ 
וועלכען זיין גאַנצער גוּף-איִן אויג, אָטעם, בּעװעגוּנג איַז שוֹין 
געווען איַנגאַנצען גרייט. װאָס ס'פּערבּיִנדט איין אַקט DM‏ דעם 
צווייטען-דאָס איַן געבּליבּען אַ טיףיפערבּאָרגענער סוֹד. 

m‏ זענען שוֹין איצט MD‏ אַרײגגעדרוּנגען IR‏ דעם 
דאָזיָגען סוֹד. 

איִן 1590:טען יאָר, ד. ה. הוּנדערט יאָר נאָך קאָלוּמבּוס= 
עס ענטדעקונג, איִז ערפוּנדען געװאָרען דער מיַקראָ סקאָפּ. 
ערשט TR‏ יאָר 1677 האָט אַ האָלענדיַשער סטוּדענט DIR‏ דעם 
נאָמען DRM‏ געהאַט דעם מוּט אַװעקצוּלײגען װאַרעמען, לעבּע: 
דיַגען מענליכען זוֹימען אוּנטער דץ פערגרעסערוּנגס:גלעזער PS‏ 
מיִקראָסקאָפּ. בּאַלד האָט ער דערזען די קעפּעלעקעלדיַגע Bw‏ 
גענדיַגע קערפּערלעך: די זוֹימען=חיה'לעך. 

דאָס קלענסטע טראָפּענדעל רייפע מענשליכֿע זוימען:9: 
סיגקייט ווייזט אַרוֹיס 3 אַ דרײהוּנדערטמאָל;גער פערגרעסע? 
רוּנג אַ גאַנצען קליינעם מיַקראָקאָסמאָס פֿון איינענאַרט;גע קער? 
פּערלעך. דוּ זעסט דאָרט גרוֹיסע קײילעכדיַגע קעמערלעך, syn‏ 
כע שטעלען מיַט TI‏ פאָר אָצּגעריִסענע אוֹיבּערפּלעכליִכע טײ: 
לען פוּן דער שליימהוֹיט פֿוּן דעם אוריִ-קאַנאַל. דוּ זעסט די 
אַזוֹי גערוּפענע ספּערמאַ-קריָסטאַלען, שינע ריַטמיָס 
m vie)‏ אַלע קריַסטאַלען) געפאָרמטע קערפֿערלען: PR ORT‏ 
פאָספאָר.זוֹיערע זאַלץ PD‏ אַ דריזל FIR‏ אוּנזער געשלעכֿט;אָר* 
גאַן, וועלכען אונזער זוֹימען פֿערדאַנקט זיין העכסט.אײיגענאַרי 


= 104 - 


איי-קעמערל,-איִז זי איַן DIR TR‏ אוּן פאַר דיֶר ניִשט גע* 
װואַלטיָגער PR‏ װיַכטיָגער, mM‏ די דאָזיַגע בּרענענדיָגע פּלאַנע= 
טען:זוּן} די אמת'דיָגע זוּן שיינט-אוֹיף איִבּער דיָר יעדען טאָג 
אוּן פערגייט. דוּ טרוּנקסט WR‏ קראַפט. זי האַלט די פּלאַנע= 
טען אוּנטער דִיָר איִן שטרענגער אָרדענוּנג. נאָך דער ערד PR‏ 
זי אפשר די שטאַרקסטץ אוֹיסערליִכע מאַכט, װעלכע IT‏ 
זעסט פֿאַר דיָר. אָבּער מיַט דעַם ‏ י:קעמערל איז פערבּוּנדען 
דיין אָנטײל TR‏ דעם איַנערליַכֿען לעבּען פוּן קאָסמאָס. 
PR DIN 0m‏ פערבּוּנדען דיין DIN‏ איִן דער ענטװיִקלוּנגס=קייט 
פוּן די לעבּעדיַגע בּרוּאים. ניִשט נוּר דוּ זעסט עס, דוּ לעבּסט 
DD‏ דעם אוּן אַ דאַנק דעם. DM‏ דעם אָזיִגען קעמערל װערסטוּ 
77798 אַ קאָסמאָס. די דאָזיגע קליינע זוּן װאַנדערט ניַשט PR‏ 
דער אויסערליִכער װעלט איִבּער דיָר. זי קרייצט דיין איגע? 
נעם װעג, WETTE‏ צאַפּעל טראָגט זי אײנמאָל דוּרך 
PR 97‏ 

Dim‏ איִר ריָרסטוּ אָן דעם סוֹד פֿוּן אַלע כוֹדוֹת: דעם 
פּראָבּלעם פוּן לעבּען אוּן טוֹיט, 


יֶר ווייסען היינט שוֹין זער 95 װעגען דעם ענטשיידענ"* 
8 דיגען אַקט פוּן דער בּעפּרוּכטיגוּנג. פֿאַר די מענשען פוּן 
ד; פֿריַערדיַגע יאָרהוּנדערטער זענען דיַ רעאַלע אוּמשטענדען 
פוּן דעם דאָזיגען אַקט נאָך געװוען פערבּאָרגען איַן WDR‏ 
פּיַנטטערניָש. כּמעט אַזוֹי פערבּאָרגען, װײ--ס'זענען פֿאַר I‏ גע: 
ווען דיַ איַנערליַכע טיילען פוּן װײבּליִכען קערפּער. מען האָט 
געזען דיַ פאָרבּעדיַנגוּנגען פוּן דעם אַקט. מען האָט געזען PR‏ 
דער זוּן, PR‏ לבנה:שיין, TR‏ שטערן:נעכט דיַ ענטשטעאונג פוּן 
עראָטיַשע געפילען צװיִשען מאַן אוּן פרוֹי,-די געפּיָלען, װעל. 
כע האָבּען זייט די טוֹיזענטער יאָרען פוּן דער קוּלטוּר:געשיִב: 
טע געשאַפען MN‏ שאַפען נאָך MD IR DIR‏ װאוּנדערליַך: 
איַדעאַלעם. מֶען האָט געזען דעם שטוּרעם פוּן די געפילען 
(איָאַט-ד; אוּר-נאַטור, פוּן װעלכער ס'איַזן ענטשטאַנען דאָס 


= 102 = 


PR 


אַלץ, װאָס PR‏ האָבּ 97 נוּר װאָס IND‏ דערציילט, IR‏ 
העסליך, לאָז זיי צוּ רוּ, ORT‏ וענען מענשען, װעלכע האָבּען 
קײינמאָל ניִשט אַרײינגעקוקט TR‏ קדשי קדשים פוּן פֿיַלאָזאָפי= 
שען דענקען, ועלכע האָבּען קײנמאָל זיִך ניִשט געראנגעלט 
DM‏ דער װעלט: PR,‏ װעל 777 ניִשט אָבּלאָזען, דוּ מוּזסט 
77% בּענשען". N‏ ועלכע זענען קיינמאָל ניִשט דערגאַנגען, 
אַז די דאָזיָגע בּרכה פון דער װעלט פּליַסט אוּמעטוּם, אַז עס 
NOW DIN‏ פאַר WR‏ קיין שוּם שלעכֿטס אוּן געמיינס. דער 
דאָזיָגער בּעהעפטונגס:אַקט MIN‏ אַ בּליִץ:שװאַנגערערער װאָל= 
קען 915 מיַט פּיַלאָזאָפּיע. װאָס ווייסען זיי וװועגען דעם! גראָד 
27 װעלכע שרייען מער פוּן אַלעמען געװאַלד איִבּער דער 
אוּנמאָראַל, ‏ װען מען רעדט YA)‏ אַזעלכע זאַכֿען.-גראָד 7 
זענען 97 זעלבּע, װעלכע בּעציִֶען זיִך PR‏ דער װיָרקליַכקײט 
צוּ דעם אַקט, װיַ צוּ אַ נאַריִשען שפּאַס. דאָס זענען די, װאָס 
האָבּען קיינמאָל ניַשט דערפיַלט דעם פוּרכטבּאַרען ערנסט, 
װעלכעָן דיַ נאַטוּר האָט בּעהאַלטען איִן דעם דאָזיָגען אַקט! 
װען מען רעדט ועגען אַפּיַלאָזאָפּיע פוּן דער בּעהעפֿטוּנג, PR‏ 
עס פאַר זיי, אוֹיבּ ניִשט אוּנזיַטליִך, איַז װעניגסטענס TR‏ אַ 
שפּאַס. 

די דאָזיַגע קלײינקעפּעלדיָגע מאָראַל:פּרעדיָגער פֿיִלען אוֹיך, 
אַז דיַ זוּ YO‏ בּרענט איִצט איִבּער דעם זיַלבּעונעם ים, 
אֹיַז עפּעס געװאַלטיגס, עפּעס אַזעלכעס, װאָס רײסטימיָט IT‏ 
מענשליַכע נשמה PR‏ דער אוּנענדליַכקײט. די דאָזיִגע אוּנגע* 
הוֹיערע בּרענענדיגע זוּן, אוֹיף װעמענס כּוֹחוֹת עס האַלט Jr‏ 
דיַ קליינע ערד, פּונקט mM IR‏ דאָס קליינע ווייסע זעגעל. 
שיַפעל האַלט I‏ אוֹיף דעם ריזיַגען בּלוֹיען ים-שפּיגעל, װאָס 
ציַט TI‏ פֿוּן אײראָפּע 772 אַפריִקע. מיַט איָרע טוּנקעלע פלע* 
קען, PN‏ װעלכע 099 איין ערד װאָלט געקאָנט פערווּנקען 
ווערען. DD‏ איַרע רוֹיטע פּראָטוּבּעראַנצען, איִן װעלכע עס 
שפּריִצען בּרענענדיגע װאַסער=שטאָף:פאנטאַנען אוֹיף אַ האַלבּען 
מיַליאָן קיַלאָמעטער איַן דער הוֹיךְ. אוּן דאָך: יענע קלײניַנקע 
זוּן, װעלכע שטואַלט אוֹיף אַרוּם דעם זוֹימען:קעמערל אוּן דעם 


== 102 = 


,דצר אָדלצר קוקט אָן שרצק 

גלייך איִן דצר זוּן אַרײן, — 

און דו, אוֹיג דײן האַרץ איַז רײן, 

קוק דרײסט איַן אײבּיַגען שײן". 
8גגעלוּס סְיָלעויוס. 


א" אַזוֹי זעט אוֹיס דן מענשליכֿע פרוכפּערוּנג איִן דעם 

שיין פוּן אוּנזער וועלט:אנשויאונג. אַזוֹי זעט אוֹיס די 
שאַפוּנג פוּן אַ נייעעם מענשען, וועלכע PR‏ אוֹיף אַזוֹי ייט 
נאָכגעפאָרשט, אוֹיף REM‏ עס TR‏ הינט איִבּערהוֹיפּט נוּר 
מעגליַך. 

דוּ מעגסט זיִך דרייען mM‏ דוּ װיַלסט: מיַט דער דאָזיַגֶער 
קליינער זוּן דאָרט איָנעװײינ;ג, אוּנטער וועלכער IR‏ קעמער= 
לעך נעמען 27 האַרציָג אַרוּם אוּן גיִסען זיַך צוּנוֹיף, שטײסטוּ 
איִן צענטר פוּן דעם גאַנצען ליִבּעס:פּראָבּלעם. 
קוֹדם כֹּל בּיים מענש. אוּן דערנאָך וייטער,-אַזוֹי mM‏ די גְאֲנֵי 
צע נאַטוּר-אויפֿפאַסונג שטראַלט פאַר אונז Tan‏ אַרוֹיס פוּן 
דעם אײנציַגען דענק:מיַטעלפּונקט ,מענש"-אויך פאַר דער גאַנ* 
צער אַרוּמיְגֶער װעלט. 

דוּ קאָנסט אַװעקנעמען פוּן דעם װאָרט ,792279 אַלץ, 
װאָס דוּ װילסט: דעם גאַנצען בּלוֹיען היִמעל איִבּער DR‏ אַלץ, 
װאָס TOR‏ איִבּערגאַנגען איִן גײיסט, TR‏ קוּלטוּר, איַן איַדעאַלער 
מענשליכֿקײט, איַן רעליִגיעזער התלהבות, PR‏ קיַנסטלעריַשען 
האַרמאָניע:טרוֹים. m‏ דעם דאָזיַגען איינפאַכֿען רעאַלען פּראָג 
צעס פוּן דער בּעהעפטוּנג קאָנסטוּ בּיי TR‏ ניִשט אַװעֶקנעמען, 
גיִשט צוּשטערענדיַג דעם גאַנצען בּעגריף. : 

TR‏ ווייס, אַז ס'זענען פאַרהאַן מענשען, מאַסען, וועלכע 
שאָקלען IT‏ אָב פוּן אַזאַ בּעהויפטונג. זיי װעלען געפינצן אַז 


צװײ אײנצעלנע קעמערלעך, ועלכע האָבַּעְן TI‏ אוֹיף 
אַזא מין אוֹפן אָבּגעריְסען פוּן זײערע אָרגאַנען. אַו זי בֹּע= 
העפטען זיַך אוּן 7909 7 צוּזאַמעְן איינס DD‏ דעם אַנדערן, 
בּיִלדען זֵיי איין ג רונד:שטײין, DORT‏ עַרשְׁטע בּוֹיקעמערל 
פאַר אַ נײ ער קעמערליגעבּיידע, RD‏ אַ נייע ם אָרגאַניִָם, 
RD‏ אַ נײיעם מענש. 

IE‏ קוּמט עס פאָר, דיַ קראַפט DIS‏ אוֹיפבּוֹיען דעם 
נייעם 792279299 אָרגאַניִזם מוּזען די דאָזיגע קעמערלעך, נאַ= 
טיָרליך, האָבּען TR‏ זיִך. דאָס קאָנען שׁוֹין ניִשט בּעווייזען 7 
געװענליַכע ציַגעל. דאָ ליגט אַ גרוֹיסער סוֹד פֿון לעבּען, In‏ 
כֿער לאָזט TI‏ שוֹין ניִשט איײינשליַסען PR‏ אוּנזער גראָבּען 
פערגלייך מיִט דעם Pin‏ אוּן DD‏ די ציְגעֶל:שטיינער. אָבֶּעֶר 
דאָ דאַרפען mn‏ שִוֹין מער ניִשט האָבּען דעם פֿערגלייך, PN‏ 
דוּ דאַרפֿסט ערשט די געשיִכטע מיָט דעם “9ynyP,‏ 7933 
אוּן DD‏ זיין ראָל איִן געשלעכטליכען אַקט זיַך פאָרשטעִי 
799. געדענק וֹיָ גוּט, מיַר װעלען I‏ צוּ DR‏ נְאָך BRD‏ 
איינמאַל צוּריִקערען, 


אָרגאַנען בּיי מאַן אוּן פרוֹי. דאָס זענען אָ רגאַנען,-אין 
IB‏ פּונקט אַזעלכע אָרגאַנען װיָ אַלע אַנדערע, נעם דעם 
אײיערשטאָק פוּן דער IND‏ אָדער די געדערעם, אָדער די 
לונגען: דוּ האָסט פאַר דיַר PR‏ יעדען בּעזוּנדערן פאַל אַנ'אָר= 
גאַן. אוֹיך דער איערשטאָץ פוּן דער פֿרױ FIR‏ פּונקט IR‏ 
אוֹיך דער זוֹימעןאָרגאַן פוּן דעם מאַן זענען m IR‏ יעדער 
אָרגאַן צוּזאַמענגעשטעלט פוּן קעמערלעך. ניִשט מער, װאָס אוֹיך 
דאָ האָבּען די דאָזיגע קעמערלעך זייערע בּעזוּנדערע געואויני 
הייטען, זייער בּעזוּנדערע אַרבּייט, וועלכע נוּר זיי פּיָרען אוֹיכ 
אין דעם מענשליכֿען אָרגאַניָזם. זיי זוֹיגען ניִשט קיין BD‏ 
m‏ די געדערעם, אוּן פּלוּמפּען ניִשט קיין בּלוּט, ORT m‏ האַרץ, 
זייער אוֹיפגאַבּע איַז אַ גאַנץ מערקװיָרדיַגע. 

שטעל דיָר פאָר MER‏ איִן דעם הוֹיז Da‏ די דער? 
מאָנטע ציַגעל:װוענט. איַן דעם דאָזיַגען ציַמער געשעט KIN‏ 
משוּנה'דיַג װאוּנדער. פוּן צייט צוּ צייט װערט אַ גערוּדער PR‏ 
דער װאַנט, דיַ טאַפּעטען שפּאַלטען TI‏ אוּן פוּן דער מוֹיער 
פֿאַלט אַרוֹיס TR‏ מיַטען ציַמער Pa‏ אײנציגער ציַגעל. קיים 
TR‏ ער DR‏ הױבּט ער זיך אָן צוּ רוּקען. ער רוּקט Tr‏ 
אַרוֹיס פוּן דער טיַר, אוּן בּעקוּמט TI‏ ענדליך איַנגאַנצען אַרוֹיס 
פוּן דעם ‚Pin‏ דאָרט געשעען DER BD‏ די װאוּנדערליִכֿסטע 
פּאַסיַרוּנגען, ער קוּמט TI‏ צוזאַמען DD‏ אַ צוייטען איינצעל? 
נעם ציַגעל פֿוּן אַ שכּנות'דיָגען Pin‏ אוּן צוּזאַמען מיַט DIR‏ 
װאַקסט ער זעלבּסטשטענדיג PR MIR‏ װערט אַ ניי קליין הוֹיז. 

בּוכשטעבּליך אַזוֹי געשעט עס מיַט אוּנזערע מענשליָכֿע 
קעמערלעך:הייזער, מיָט דעם מאַן אוּן DD‏ דער פרוֹי. PB‏ צייט 
צוּ צייט רייסט TI‏ אָבּ פוּן דער קעמערל:װאַנט פוּן דעם מענ: 
79579 זוֹימען:אָרגאַן איין אײינצ;ג קעמערל PAR‏ װאַנדערט אַרוֹיס 
MD‏ דעם Pin‏ עס TI BOT‏ אַ װײבּל;יִך מענשעןףהוֹיז. דאָרט 
האָט TR Pr‏ פוּן דעם אײער:אָרגאַן אָבּגעריִסען אַ קעמערל 
אוּן האָט TI‏ אַװעקגעלאָזט SION‏ װאַנדערן. בּיידע SID‏ 
קעמערלעך טרעפען זיַך צוּזאַמען... אוּן װאָס זיי טוּען, האָסטוּ 
געזען, איי אוּן זוֹימען-חיה'לע: דאָס זענען דאָך ניִשט מער mn‏ 


- 99 - 


EU א‎ 4 


| 
| 


\ 
ענליכע איינע 18 די אַנדערע,-איִנערליך בּלייבּען זי די אײג. 
הײטליכע בּוֹייּציגעל pe‏ לעבּען. 
דער הוּנט, װעלכען mn‏ האָבּען Tr‏ גענומען פֿאַר אַ 
בּיישפּ:ל, TR‏ פּערהעלטניסמעסיג שוֹין אַ זער Pin‏ ענטװיַקעל: 
סע חיה. נעם אַ WAT‏ חיה: 7089 זאָגען, אַ רעגען:װאָריִם. 
דוּ זעסט בּיי DIN‏ דאָס זעלבּע. אוֹיך ער איַז DO‏ צוזאַמענ- 
געשטעלט ID‏ איין שטיק; אַנ'אוּנגעהוֹיער מאַסע קעמערלעך 
שטעלען צוזאַמען TI IR‏ קערפּער, זיינע אָרגאַנען. ער איֵז 
קלענער פאַר'ן הוּנט אוּן בּעזיִצט ניִשט אַזעלכע קאָמפּליִציִרטע 
אָרגאַנען, M‏ דער הוּנט. דעריִבּער בּעשטײיט ער IP PO‏ 
קעמערלעך, פּונקט אַזוֹי mM‏ אַ קליין הייזעלע ענּטהאַלט וייני+ 


גער ציִגעל, וי אַ גרוֹיסער פּאַלאַץ. דאָס TR‏ אָבּער נוּר דער 


אײינצ;גער װעזענטליַכער אונטערשיד. גאָר אוּנטען PR‏ דער 
ענטװיקלונגס:קייט פֿון די יוֹת געפיַנט מען בּעשעפעניִשען, 
וועלכע בּעשטייען נוּר פֿוּן איין אײינציִק קעמערל. IR TR‏ 
ציִקער ציִגעל, אַװעקגעלײגט אוֹיפ'ן פרייען פֿעלד, איַז שוֹין 
פאַר זיַך אַ ,הוֹיז": אַזוֹי איַז עס בּײ די לעבּעדיַגע קעמערלעך. 
בּעטראַכסטוּ ווייטער די צמחים, זעסטוּ ‚Pix‏ אַז די העכערע 
זענען צוּזאַמענגעשטעלט iD‏ פיל מיַליאָנען קעמערלעך: דער 
אײלבּערט, װעלכען דו זעסט דאָ קייגען דיָר, האָט TR‏ יעדען 
בּלאַט אַ גאַנצץע מאַסע אַזעלכע קעמערלעך, Em PR‏ בּלעטער 
לאָזט ער פוּן Tr‏ פּאַלען nywa‏ א װיַנט! 

אוּן TR‏ מען קוּמט צוּ דיַר ‚PR‏ צוּ דֹעָם מענש, N‏ 
כער שטייט נאָך 95 העכער פוּן דעם הוּנט. אוֹיךְ דו vo‏ 
פוּן דער חיה ענטשטאַנען, בּיסט ‚DIR RI‏ זאָאַלאַגיִש גענו* 
מען, אַנ'אמת'ע חיה. אוֹיךְ דיינע לוּנגען, דיינע געדערעם, דיי 
נע געהיָרן בּעשטײיען JO‏ די זעלבּע בּוֹיציָגעל. דיין לייבּ, 
דיינע אָרגאַנען, דיין גאַנצער , דוּ* TR‏ נוּר TR‏ איינציג גרוֹי 
סע װאיּנדער:געבּיידע פוּן מיַליאָנען קלײניַנקע קעמערלעך, 
פּונקט m TR‏ דער הוּנט, דער רעגענװאָריָם, דער איילבּערט, 

IR האָבּען מיַר פּריִער גערעדט בּעזונדער וועגען‎ NT 
די געַשלעכֿטליַכע‎ warn מענשליַכקײט.‎ IT MD גע אַרגאַנען‎ 


די זעלבּע לֶעבֶּעדיַגֶע שטאָף:טײלעכֿלעך, װאָס די געדערעם, 
ס'פערשטייט זיָך: זייער בּעשעפטיגונג TR‏ דאָ, IR‏ די לונגען, 
אַנ'אַנדערע װיָ TR DIRT‏ די געדערעם. אָבּער דאָס שטערט 
ניִשט דעם גרוּנדיפאַקט, DIEB TR IR‏ זענען ORT‏ די זעל* 
בּעַ , בּוֹייציַגעלעך-, װעלכע שטעלען צוּזאַמען יעדען לעבּערי= 
גען אָרגאַן. 

אוּן אַזוֹי קאָנסטוּ DYT‏ גאַנצען הונט צופּיצלען אוּן בּעי 
טראַכטען יעדער שטיקעלע הוֹיט, יעדער מוּסקולײטײלעכֿעל, יע= 
דער פעדימעל פוּן די געהיָרען: אוּמעטוּם װעסטוּ געפֿיַנען דעם 
זעלבּען גרוּנד:עלעמענט, 07 זעלבּע קליינע קניילעכֿלעך לעבּע= 
927 שטאָן, װעלכּע קלעבּען אינס אָן אַנדערן פּוּנקט אַזוֹי 
m‏ ציגעלעך, אוּן שטעלען צוּזאַמען דעם גאַנצען קערפּער פֿון 
הוּנט פּונקט אַזוֹי, mM‏ רעכטע ציַגעל שטעלען צוּזאַמען אַ 
רעכט הוֹיז. 

מען האָט געדאַרפט פּאַר די דאָזיַגע לעבּעדיגע , ציִגץ= 
לעך* געפינען אַנאָמען; אוּן מען TR‏ ענדליך איינגעגאַנגען 
MR‏ אַ װאָרט, וועלכעס TR‏ ניִשט איַנגאַנצען ריַכטיג, אָבּער 
אוֹיך ניִשט איַנגאַנצען שלעכֿט. מען האָט זיי אָנגערוּפען ,קע* 
מערלעך*, מען זאָגט: דער גאַנצער הוּנט, זיינע אַלע אָרגאַנען 
79297 אוֹיפֿגעבּוֹיט פֿוּן מיַליאָנען אוּן אָבּער מיַליאָנען אַזעלכע 
91773297 ,קעמערלעך'; דער הונט TR‏ אַ גרוֹיסע געבּיידע, 
װועמענס אײנהײיטליַכֿער בּוֹי+ציְגעל עס TR‏ דאָס ,קעמערל". די 
לעבּענס:געוואוֹינהייטען, די בּעשעפֿטיגוּנגען פוּן די דאָזיגע ss?‏ 
מערּלעך זענען דערבּיי זער פּערשיַדענאַרטיַגע. דיַ קעמערלעך 
פֿון די געדערעם זוֹיגען אַרײן נאַרונגס:זאַפט, די קעמערלעך 
פוּן די לונגען נוצען אוֹיס די לוּפט, װעלכע איֵז נוֹיטיָג פאַר'ן 
אָרגאַניִזם, דיַ קעמערלעך פוּן די געהיָרן שפּיַלען דיַ ראָל פוּן 
197 העכסטער אָנּפּיָרוּנג: זיי פיַלען, בּעטראַכטען אין רעגוליי 
79% די גאַנצע אוֹיסהאַלטוּנג פֿוּן קערפער. אָבּער מעגען דיָ 
קעַמערלעך האָבּען די פערשיִדענסטע פונקציעס אוּן מעגען זיי 
דּעריִבּער אוֹיך אָננעָמצן אוֹיסערליך 77 פֿפרשיַדענסטע פאָרמען-- 
TIER‏ בּלייבּען DIS TR I‏ פוּנקט 77 נעלבּע, איַנגאַנצען 


= יי 


אוּנטער גוטע פערגרעסערונגס-גלעזער. דאָס, װאָס דוּ האָסט 
בּאַמעוקט בּיי די הוֹיזיװענט, דאָס דאָזיַגע געדערעם-װוענטעל 
בּאַשטײט, נאַטירליך, נישט פוּן קיין ציגעל. עס בּאַשטײט אָבּער 
אוין פוּן געװיַסע קליינע בּויטיילעכלעך, װעלכע זענען DIR‏ 
DIE‏ אַנדערן פעסט צוּגעקלעבּט פּונקט m‏ קליינע ציַגעלעָך, 
אוּן װעלכע שטעלען צוזאַמען די גאַנצע געדערעם, פּינקט m‏ 
m‏ יענע גרוֹיסע ציִגעל שטעלען צוּואַמען די גאַנצע װאַנט. 
TR‏ דערביי איַז פאַרהאַן נוּר איין אוּנטערשיד (אַ חוּץ דעם, 
װאָס 97 בּוֹייטיילעכלעך פוּן די געדערעם זענען מיַקראָסקאָפּיַשײ 
קליינע);: דיַ טײלעכלעך פון 7? געדערעם זענען ניַשט pp‏ 
הארטע, שטיינערנע שטיקער, m IR‏ די ציגעל, נוּר װײכֿע 
קנוילעכֿלעך PD‏ אַ זער איגענאַרטיִגער מאַסע. 77 געדערעם-- 
TR ORT‏ דאָך אַ טייל, אַ ,ציָמער" פוּן אַ לעבּעדיָגען אָרגאַניָזם 
(פֿון אַ חיה, פוּן אַ הוּנט). 97T‏ געדערעם ,79299“ ‚Pie‏ 93 זמן 
דער גאַנצער הוּנט לעבּט. אוּן דאָס לעבּען פוּן DIT‏ דאָזיָגען 
הונט, פּונקט אַזוֹי װיַ דאָס גאַנצע לעבּען אוֹיף דער ערד, PR‏ 
אָבּהענגיְג פוּן אַ בּעשטימטען שטאָף, װעלכֿער בּעשטייט פוּן אַ 
מערקװיָרדיגער כעמיַשער מיִשוּנג. יעדער ;ציגעל* פֿוּן די גע= 
דערעט TR‏ טאַקע אַ קנוֹילעכל פוּן דעם דאָזיָגען לעבּענס:-שטאָף. 
אַנ'אונגעהויערע צאָל אָזעלכֿע קנוֹילעכֿלעך שטעלט צוזאַמען די 
גאַנצע געדערעם אוּן מאַכֿט זיי זאָלען , לעבּען". די ZART‏ 
צ;ָגעלעך* שטעלען ניַשט נוּר צוּזאַמ?ן 97 גאַנצע געדערעם, 
נוּרּ זיי טוּען אוֹיך די Ba‏ פוּן די דאָזיִגֶע געדערעם; דער" 
un‏ שטייען זיי N‏ העכֿער פוּן די ציַגעל פֿון אַ שטיינער- 
093 מוֹיער. 

נעם DER‏ אַנ'אַנדער , ציַמער* פוּן דעם לעבּעדיִגען הוֹיז, 
DEN‏ ס'ווערט גערוּפען הונט: נעם די לונגען, בּעטראַבֿט אַ 
שטיק לוּנג אונטער'ן מיַקראָסקאָפּ. איַן די לוּנגען װערט געטוּן 
RB‏ דעם לעבּען פֿון דעם הוּנט vw’)‏ דאָס זעלבע, װאָס TR‏ 
97 געדערעם. אוּן דאָך: פּונקט אַזוֹי m‏ איִן אונזער חוֹיו האָ. 
בּען m‏ ענטדצקט די זעלבּע IM Mar‏ די װענט פון "Ko‏ 
לאָן אוּן Ib‏ קלאָזעט, אַזוֹי בעשטייען אוֹיךְ דאָ די לונגען פֿון 


=- 96 - 
2a 


ױ 
ר 


מערל", װאָס האָט TI‏ אָבּגעריסען Pb‏ מענשליכען אָדגאַניִזם. 

דערצוּ איִז ווֹיטיָג, אַז דוּ זאָלסט דיָר פּאָרשטעלען אַ 
צאַנץ פּשוּט'ע נאַטוּרגעשיַכטליַכע זאַך, װעלכע אֹיָז נאָך איִצט 
אפילוּ ניִשט איַנגאַנצען אָנגענוּמען. 

שטעל 97T‏ פֿאָר אַ גרוֹיס un Pin‏ אַ מאַסע ציִַמערן. 7T‏ 
ציָמערן זענען ניִשט גלייך גרוֹיס אָדער הוֹיךְ אוּן זענען פער: 
שיִדען מעבּליַרט. איינס דיַנט פאַר אַזאַ צװעק, ORT‏ אַנדערע 
RD‏ עפּעס אַנדערש: שלאָף:ציִמערן, עס-ציַמערן, קיַכען א. TR‏ 
װ. די ציִמערן דאַרפען דאָך דיַנען אַ גאַנצען הוֹיז:געזיַנד פאַר 
זיינע בּעדערפעניַשען PAR‏ דעריַבּער זענען זיי אוֹיף דעם פער? 
790019777 אוֹפן איינגעאָרדענט, אַז דוּ רוּקסט אָבּער AR‏ דאָס 
מעבּעל, רייפט MIR‏ די טאַפּעטען אוּן בּעטראַכט דיַ װענט, 
זעכטוּ: אוּמעטוּם בּעשטײיען די װענט פוּן די זעלבּע בּעשטאַנד+ 
טיילען, פֿין ציַגעל. 

מעג אַ װאַנט זיין PIT‏ אָדער ATI‏ מעג זי זיין די 
װאַנט פוּן סאַלאָן, אָדער פוּן קאָריִדאָר, אָדער גאָר פוּן קלאָזעט; 
אוּמעטוּם בּעשטייט זי פוּן די זעלבּע ציִגעל, ועלכע 19227 
איינער MIR‏ דעם אַנדערן, פעסט צוּזאַמענגעקלעבּט, אוּן FIN‏ 
כע זענען אוֹיף אַזאַ מין אוֹפֿן די עלעמענטאַר:טײלען פֿון דעם 
גאַנצען הוֹיז. 

איִצט נעם בּעטראַכט וועלכע ס'איִז חיה, לאָ'מיַר זאָגען 
אַ הונט. ער TR PR‏ אַזאַ מין DM‏ קאָמפּליציָרט הוֹיז. װען 
דוּ קוּקסט אַרײן TR‏ זיין לייבּ, זעסטוּ קאַמערן אוּן TIRTIIRP‏ 
פֿון אַלע מיַניִם, דאָ זעסטוּ דאָס האַרץ, דאָ די צויי לוּנגען, 
דעם מאגען, די געדערעם, DM‏ איין װאָרט די אָרגאַנען. IT‏ 
דאָזיגע אָרגאַנען זענען אוֹיך שטאַרק ניִשט ענלי, איינער צוּם 
אַנדערן. אוּן זיי דיִנצן טאַקע אויך פאַר 27 פּערשיַדענסטע צװע+ 
קען: דאָס האַרץ פּלוּמפּט ORT‏ בּלוּט, איַן די לונגען װוערט 
צס גערייניגט, PR‏ מאָגען אוּן ?T PR‏ געדערעם װערט דאָס 
עסען איַבּערגעאַרבּײט אוּן אַזוֹי ION‏ 

אוּן דאָך: פּעטראַכט אוֹיך דאָ די װאַנט פוּן אַזאַ אָרגאן 
שנייד אוֹיס אַ שטיק JB‏ ד;ָ געדערעם אוּן לײג עס אַװעס 


+= 95 - 


פּונקט PR m‏ אַ צוֹיבּער-קעסעל, פֿון װעלכֿען N‏ האָמוּנקולוס 
דאַרף אַרוֹיס, DM‏ אַמאָל קומט אַרוֹיס אַ רוּקעמאַרך, אַ קאָפּ, 
אוֹיגען, ‚DD‏ אַ צייט זעט זיַך נאָך דערבּיי אַנ'עק,-עפּעס RK‏ 
משוּנה דיָגע בּריאה, פֿון װעלכער עס װאָלט געקאָנט שפּעטער 
אַרוֹיסקוּמען אַפילוּ אַ חזיר, אָדער אַ האָז. ניִשט מער, װאָס דער 
דיִקער קאָפּ איִז עפּעס בּאַלד ID‏ אָנהוֹיבּ אָן פּערדעכֿטיג, ער 
דערמאָנט שוֹין דעם ,מענש'. דערנאָך קוּמט דיַ ווייטערדיגע 
ענטװיַקלוּנג, און rm DR‏ עס שוֹין איַנגאַנצען אַ רעכט מענשע: 
לע; אמת, ס'איז נאָך לעכֿערליך יקליין, אָבּער עס דאַרף piv‏ 
ניִשט מער, m‏ דערגרײכֿען אַָ געװיַסע גרוֹיס אוּן די נוֹיטיִגע 
2871 כּדי עס זאָל DIN‏ אַמאָל קענען איַבּעררייסען אַלע קער: 
פּערליִכע פֿערבּיַנדוּנגען DIA‏ דער מוּטער אוּן ס'זאָל אַרוֹיסגע* 
שטוֹיסען װערען ID ID‏ דער עפענוּנג פוּן דער הוֹיבּמוּטער 
אוּן דערנאָך שוֹין איִנגאַנצען פוּן דער עפֿענוּנג Pb‏ דעם פרוֹי= 
ען:קערפּער--אוֹיף דער פרייער לופט אַרוֹיס. די דאָזיָגע ,געי 
בּורט" פֿערענדיגט אייגענטליך נוּר ‚ORT‏ װאָס די ,בּעהעפֿטוּנג" 
האָט אָנגעהוֹיבּען, צוּ װאָס זי DRM‏ געװאָלט' דערפּיָרטן: די 93= 
שאַפוּנג פוּן אַ נייעם, זעלבּסטשטענדיג לעבּענס-פּעהיגען מענ= 
שען, װעלכער האָט TI TR‏ דאָס, װאָס ער האָט געײירש'ענט 
פֿוּן פאָטער אוּן מוּטער, אוּן װעלכֿער איַז PR‏ דער זעלבּער 
צייט אַ נייע זעלבּסטשטענדיגע ,איִנדיַװיְדוּאַליִטעט", 


ֹן צוּ דעם אַלעם 9 TR‏ דיַר זאָגען נאָך OR‏ װאָס. PR‏ 
א האָבּ 27T‏ שוֹין געזאָגט: דאָס װײיסליִכע R‏ שטעלט מיט 
TR‏ פאָר. פּונקט SIR‏ וי דאָס מענליכע זוֹימען:חיה'לע, אַ קליין 
לעבּעדיג ,;שטיקעלע", װאָס ORT‏ זיַך אָבּגעריִטען פוּן דעם לֵצָ: 
צּעדיגען מענליַכען אָדער װײבּליַכען לייבּ, די װיִסענשאַפט בּע; 
צייכענט דאָס TR TR‏ שפּראַך אַבּיַסעל גענויער, בּענוּצענדיג 
אַ װאָרט, וועלכעס אונז DIN‏ נאָך DEN‏ אוֹיסקוּמען צוּ דערמאָ. 
נען. זי זאָגט PTR‏ דאָס איי, דאָס זוֹימען:חיה לע שטעלען um‏ 
Ts‏ פאָר יעדעס בּעוּנדער איין איינציג לעבּעדיָג BD»‏ 


- 94 - 


די טוּרבּיִנע פוּן דעם נייעם קערן DIYERTIYD‏ 771‚ עס שטעלט 
MIR 7‏ דאָס אַלְטעְ שפּיַנדעל, די פּיַראוּנצװאנציַק כֿראָמאָזאָג 
מצן שטעלען TI‏ אוֹיס איַנדערמיַט PR‏ פּיַרען MT‏ דאָס זעל: 
בּע, װאָס ד' כראָמאָזאָמען פוּן איי:קערענדעל האָבּען געטוּ: 
זיי שפּאַלטען 7 MIN‏ אַכטאונפערציק. פוּן די דאָזיִגע אַכֿט= 
אוּנפערציָק גייט צוּ איין רייע, ד. ה. פּיַראוּנצוואנציָק, צוּ PR‏ 
טוּרבּינע, די אַנדערע רייע צוּ דער אַנדערעַר טוּרבּיִנע, אָבּער 
yon‏ געשעט שוֹין DON‏ דאָס זעלבּע װאָס פריער. ‚DAR‏ 
אוֹיךְ דאָס מאָל צוּרייסְט 7 דאָס טוּרבּיַנען:שיִפעל איַנדערמיט, 
נעמענד;ג פּיַראוּנצוואנצִיִק כֿראָמאָזאָמען MIR‏ איין העלפט פוּן 
שיפעל אוּן פּיְראוּנצוואנציק MIR‏ דער אַנדערער. אָבּער דאָס 
קוּמט שוֹין ניִשְט IND‏ בּיים ראַנד פוּן דעם גרוֹיסען געלעכֿל: 
ים. DIN‏ שפּאַלט זיַך דער גאַנצער ים, דאָס גאַנצע איי, SIR‏ 
דעַרמיָט, איִן דעם שניַט צװיַשען בּיידע טוּרבּיַנען. אנשטאט צוּ 
797922 אַקְלֵיין נעַבּען-אייעלע, שפּאַלט TI‏ דאָס גאַנצע אי 
אַזוֹי אַרוּם MIR‏ צוויי , אייער'; יעדעס פוּן די דאָזיִגע איער 
האָט זיין ריִכֹטיָגע ‚INS‏ פיראוּנצוואנציק כראָמאָזאָמען. אוּן TR‏ 
גײט אוֹיךְ װײטער: עס קוּמען IND‏ נייע שפּאַלטוּנְגען אוֹיף 
פיֶר „PN,‏ אַכֵּט, זעכצען אוּן אַזוֹי װייטער. דאָ האָט שוֹין 
דאָס װאָרט , אייער*, פֿערשטײט ‚Tr‏ מער ניִשט קין זין. דאָ 
האַנדעלט Tr‏ שוֹין PR‏ לֶעבּעדְיְגע בּוֹישטיינער, וועלכע װערען 
געשאַפען אוֹיפ'ן װעג פֿון בּעפרוּכטיַגטען אי 72 צוּם קיַנד, 
ORT‏ פאַרסיַגע קיַנד TR TR‏ אַ געװיַסען זיִן MI‏ דער אָרדנונג* 
פּראָדיקט פוּן טוֹיזענטעֶר אוּן אָבּער טוֹיזענטער אַזעלכֿע טייל 
פּראָדוקטען, אַזעלכע לעַבּעדיְגעַ בּוֹיצשטיינער, אַנ'אוּנגעהוֹיערע 
מאָזאַיַקאַרבַּייט, ועֶלכְצשָ װערּט דאָך דורכגעפּירט שטאַפּעלװײן 
לוֹיט אַ גאַנץ בֶּעשטיִמְטעֶן געוּעֵץ, אוֹיפ'ן TB TI‏ אַ בּעשטיָמ= 
טעַן בּוֹי:פּלאַן, טאַקע אוֹיפ'ן גרוּנַּד PO‏ דער ערבּליכקייט, FIN‏ 
35 18 בּעהאַלטען איִן 77 כּראָמאָזאָמען. די בּוֹישטיינער I‏ 
געֶן 727‚ m‏ שִיִכֹטעַן, איינער אוֹיפ'ץ אַנדערּן, אוּן פֿוּן יעדען 
פֿון די דאָוְיִגֶע שיִכְטעְן וֶוערּען בֶּעשְטיִמטעָ אָרגאַנען TR‏ אָרד: 
jyamı‏ פוּן Op ‚Ray‏ קר;מט זיך, פַלְבְּט ‚PT‏ גרופּיַרט זיך 


= ,83 = 


בּזיוֹת, און טראָגען WM‏ אַריִבּער DD‏ דער הילף פוּן אוּנזער פֹאַני 
טאַזיע אוֹיף דעם מענשען. אַזעלכֿע nim‏ זענען Java Dix‏ 
די ים-נאָדעל:חיה'לעך, זײ זענען אַזוֹי פריינדליך אוּן בּיִלדען 
יאוֹיס גלאָז:העלע דוּרכֿזיַכֿטיגע אײיער, װעלכצ לאָזען TI‏ אוני 
TI?‏ מיִקראָסקאָפּ iD‏ כָּרײער קינסטליך בּעפּרוכֿטיגען vn‏ 
לעבּעדיגע מענליכע זוֹימען 2 , דיַ ים-נאָדעל-חיה לעך. IK‏ 
דערער KIN‏ העלפער פאַר דער װיִסענשאַפט איַן געװאָרען דער 
טּערד:בּאַנד-װאָריִם. בּיי DIR‏ זעט מען אַלץ קלאָר m‏ דער טאָג, 
לעצטענס האָט TI‏ די פאָרשוּנג אַרײנבּעקוּמען טיַפער TR‏ ליב 
אִוֹיךְ בּיי די זוֹיג:חיוֹת, ד. ה. בּײי די נאָנטסטע קרוֹבים פוּן 
מענשען. דעם פאָרשער סאָבּאָטאַ האָכ געגליַקט נאָכצוּפּאָלגען 
בּיי דער מוֹיז כּמעט דעם גאַנצען פּראָצעס, אָנהוֹיבּענדיָג PD‏ 
דער אויסטיילונג פֿון די ריַכטונגס:קערפּערלעך אוּן ענדיגענ* 
דיג מיָט דער צוּזאַמענגיַסונג פוּן איי:קערענדעל DM‏ דעם sit‏ 
מען-קערענדעל. ער האָט דאָס אַלץ נאָכגעפֿאָרשט שטופע בּײַ 
שטוּפע אוּן אָבּגעצייכענט. נאַטיָרליִך דאַרף מען רעכּענען, אַז 
בּיי אַזאַ סצעניַשער אוֹיפפּירוּנג פוּן דעם פּראָצעס, אַזוֹי a m‏ 
האָבּ DIN‏ דאָ פֿאַר 7 פאָרגעשטעלט, קוּמט-צוּ TR‏ איינצעְלי 
נֶע פאַלען אוּן איַן די בּעזונדערע פּונקסען אַ געװיַסע פֿערש:: 
דענאַרטיגקײט; אָבּער IT‏ קאָנסט איִנגאַנצען זיָכֶער זיין, אַז די 
אַלע ה'יפּט-ענטװיַקלונגס-פּוונקטען, וועלכע דוּ האָסט געזען, קוּי 
מען פֿאָר בּיים מענשען פּונקט אַזוֹ, m‏ דוּ האָסּט זיי געזען, 

PR אוֹיף דֹעִם אָרט ניִשט אָרײנלאָזען‎ Tr IN TR 
דעם בּעפרוּכטיג=‎ Hm פּרטים װעגען דעם, װאָס סִקוּמְט פאָר‎ 
אַזוֹי עס װערט דִעְרפוּן אַ פאֲרי‎ m טען מענשליַכען איי, אוּן‎ 
eg נאָך אַ לאַנגע, העכּסּט:פערװיַקעלטע‎ TR ORT טיַגער מענש.‎ 
שיַכטע. פֿוּן דעם אַלטען איי-קערענדעל אוּן דעם נייעם זוֹיניעןי‎ 
בּעשעפעניַש,.-אַ בּעשעפעניִש, װאָס פֿעראײ‎ "IX קעפּעל װערט‎ 
m שטיַקעל פאָטער‎ X צדדים:‎ NE עפּעס פון‎ TI PR DM 
93 דעם‎ TR אַ שטיַקעל מוטער. אין אָנהוֹיבּ דאַכְט זיַך, אַז‎ 
ויִדֶער אָן די גאַנצע געשיַכטל‎ TI Darin פרוכטיגטען איי‎ 
די קליינע נעבּען:אייערלעך, 7100 ריָכטונגס-קערפּערלען‎ 0m 


= 92 = 


װעלכֿץַ װערט בַּיי דער בּעפרוּכטיגוּנג װיִדער אוֹיפגעשטעלט, 
MIR‏ פּיראוּנצוואנציַק; DD‏ אַ קוּרצער PIE DR‏ האָט מען 
נאָך גערעכענט, אַז זייער צאָל איִז זעכצען. מען קען, ענדליַך, 
שוין DPI‏ אַ לענגערער DPI‏ ד! אַלגעמײנע בּעדיִנגוּנגען פוּן 
דעם אַקט, אוּן מען קען-אוּן PIR ORT‏ זער װיַכֿטיק-דִי װיי? 
טערדיגע ענטװיִקלוּנג פוּן דעם נייעם מענשעלע פוּן דעם בּע= 
פרוּכטיָגטען איי. TI PR‏ אַלײן האָט אָבּער נאָך קיינער ניִשט 
אַרײנגעקוּקט, כּדי צוּ קאָנטראָל;ָרען די דאָזיַגע זער פּיַנקכליַכע 
פּרטים. אָבּער איינס DOWN‏ מען פּוּנקט IR‏ זיַכער. TR‏ פּוּנקט 
פוּן דער אײיאוֹיסבּיָלדוּנג אוּן בּעפרוּכטיגוּנג, אַנהוֹיבּענדיַג פוּן 
דעם אוֹיסטיילען די ריַכטוּנג:קערכּערלעך אוּן 72 צוּ דעם צוײ 
זאַמענגיָסען דאָס אייקערענדעל מיָט דעם זוֹימעןקעפּעלע, זע= 
נען צװײַטען זיִך די ‚non‏ וועלכע פרוּכפּערן TI‏ דורך אַ גע 
שלעכֿטליִכער בּעפֿרוּכטיָגוּנג, אויסערגעװענליך ענליַך. בּיי אַלע 
חיוֹת חזר'ט Tr‏ איִבּער אוֹיסערליך גענוֹי דער זעלבּער RD‏ 
צעס, אוּן איִן עצם, TR‏ דער סכעמע פֿוּן כּראָצעס זעט Tr‏ 
0023 דער מיַנדסטער אוּנטערשיד. די צאָל פוּן די כֿראָמאָזאָ: 
מען איז בּיי די בּעזוּנדערע חיוֹת אַ פערשיִדענע: בּיי געװיָסע 
װעריָם דערגרײכֿט זי ניִשט מער m‏ פֿיַר, בּיי ראַקעס שטייגט 
די צאָל 7272 העכער הוּנדערט. אָבּער בּיי אַלע מינים לאָזען 
TI PR‏ איִבּער די רייפע ווֹימען:חיה'לעך אוּן דיַ איי:קערענ- 
דלעך פּוּנקט די העלפט פוּן זייער צאָל כראָמאָזאָמען, אַזוֹי אַז 
77 בּעפרוּכטיגוּנג שטעלט װיִדער אוֹיף די פֿריִערדיַגע צאָל. די 
אוֹיסערליַכע געשטאַלט פוּן דיַ זוֹימען:היה לעך מעג זיין a‏ 
פֿערשיִדענע מינים די פּערשיִדענסטע; WAR‏ זייער FRI‏ בּלייבּט 
תּמיד די זעלבּע. דער טעמפּ פֿוּן די בּעזוּנדערע געשעעניַשען 
קאָן אוֹיךְ זיין אַ פערשיִדענער, 97 אָרדנוּנג פֿוּן די געשעעני: 
שען קאָן זיין אַנ'אַנדערע, mM‏ מיָר האָבּען זי געועאָ דער רע- 
זוּלטאַט DA‏ אָבּער TAN‏ 97 זעלבּע ARD‏ 

927997 בּעגייען WO‏ ניִשט קיין פעלער, װען -y3 Wa‏ 
מען אייניָגע פּרטים פוּן דער בּעפֿרוּכטיגוּנג-האַנדלוּנג, וועלכע 
2 האָבּען צוּפעליג געקאָנט גענוֹי נאָכֿפֿאָלגען בּיי געװיסע 


= וט = 


צזויי פּונקט גלײבֿע טיילען ערבּליִכקײט:שטאָף פוּן צ װײ מענש' 
339 איִנד;װויִדוּאוּמס: פוּן אַ מאַן PR‏ פוּן אַ פרוֹי. 

דעם אַקט פוּן דער אוֹיסערליִכער איִבּערליִפֿערוּנג פֿון די 
, זוֹימען:חיה'לעך" איִן DIT‏ װײבּליִכען געשלעכטליַכען אָרגאַן 
TE‏ קענסטוּ, דער געשלעכטלי;כער אָרגאַן פוּן דער פֿרוֹ PR‏ 
איינגפאָרדענט אַזוֹי, IR‏ ד; הוֹיבּמוּטער, בּיי וועמענס איִנערלי; 
כען טוֹיער עס װאַרט דאָס DD TER ‚PR‏ דער NER PD NT‏ 
טען פרייען אַרוֹיספּיַר:גאַנג פערבּונדען DM‏ דער INFOR‏ 
וועלט, אַז די ,זוֹימען-חיה'לעך" װערען אײינמאָל DIT TR‏ דאָ: 
זיגען אַרוֹיספּיָר-גאַנג אַרײנגעלאָזען, אַרבּײיטען זי זיך שוֹין 
דוּרך DIA‏ דער איגענער בּעװעגוּנג אַלץ וייטער, בֹּיַז PR‏ 
דער הוֹיבּמוּטער FIR PIE‏ נאָך ווייטער. 

זי קוּמען דאָרט צוּ, DR‏ אַלץ DIR‏ נאָרמאַל צוּגעגרייט, 
IE‏ דעם װײבּליִכען אייקעמערל, װעלכעס איז שוֹין רייף אוּן 
. װאַרט אוֹיף זיי. אָדער האַלט שוֹין אָט בּיים רייף װערען 

PD געלעכל‎ pr זוֹימען:חיה'לע דרינגט אַרײן בּיַז‎ TR 
דאָרט צוּזאַ:‎ TI DOM דער קערן פֿון דעם איי‎ IR איי.‎ DIT 
די בּעפרוּבֿ:‎ PR דעם קאָפּ פֿוּן דעם זוֹימען:חיה לע,‎ DIA מען‎ 
אײיגענטליִכֿען זיַן פערענדיגט. ניין חדשים נאָך דעם‎ TER טיגוּנג‎ 
דאָז;גען איָנערליַכען אַקט קוּמט װיִדער אַרוֹיס פוּן דער פרוֹי‎ 
דער אוֹיסערליָכער װצלט דאָס קיִנד.‎ PR 

MM‏ אַזוֹי דאָס געשעט האָסטוּ געזען. װאָס עס זענען 
אַזעלכעס 37 װאוּנדערליכע קרעפטען, װעלכֿע וייזען דאָ אַרױס 
IR‏ װיִרקוּנג,--דאָס TR‏ אפילוּ נאָך IND‏ דער מאָדערנסטער 
װיַסענשאַפּט איַנגאַנצען אַ רעטעניַש... 
TR ְ‏ קלאַמערן TR AM‏ צוּגעבּען נאָך עפּעס. דוּ האָסט 
DIR‏ דער Mn‏ פוּן דער פאַנטאַזיע געזען אַזעלכעס, װאָס דער 
פּל;נקסטער נאַטור:פאָרשער אַפילוּ האָט 172 איִצט ניַשט גע= 
קאָנט זען אַלס ויַרקל;כען איַנערליִכֿען אַקט. מען mp‏ 
דאָס מענשליכֿע איי אוּן מען קען IT‏ מענשליַכֿע זוֹימען:חיה'= 
לעך. מען קען 37 מענשליַכע כראָמאָזאָמען אוּן מען בּערעכענט 
vi?‏ די לעצטע פּיָנקטל;ָכסטע אויספאָרשוּנגען WI‏ גרוּנד:צאָל, 


- 90 = 


איי:קערענדעל, אוּן נאָך מעָר: 27 YInyaaR‏ צנליַכקיײיט FA‏ 
ing‏ װײט, אַז אין אָנהוֹיבּ האָט דאָס ,ווֹימען:חיה'לע* אוֹין 
נעהאַט גאַנצע פּיַראוּנצװאַנציק כראָמאָאָמען, פּונקט צַזוֹי Mm‏ 
דאָס איי אוֹיף זיין ערשטער שטוּפע. עס האָט TI PR‏ געהאַט 
פּוונקט אַזוֹי MD‏ ערבּליִכקײט.מאַסע, IM‏ אַזאַ איי. PIR‏ בּיי DIR‏ 
אֹיַז עס געװוען ירוּשה:מאַסע פֿון עלטערן, זיידעס און אַזוֹי 
ווייטער-פֿוּן אַלע פריִערד;גע דיַרעקטע בֹּלוּט:קרוֹבים 735 דעם 
מאַן, װעלכֿע האָט ד; ,זוֹימען:חיה לעך* Tr PD‏ אזיסגעטיילט 
אָבּער נאַטיָרליִך (אַזוֹי m‏ דאָ האַנדעלט 77 דאָך שוֹין pr‏ 
אַנ'אַנדערן מענשליַכען איִנדיִויָדוּאוּם) האָבּען In‏ דאָ צוּ טוּן 
DD‏ אַ מענשליָכען ערבּליִכֿקײט-קאַפּיַטאַל, װעלכער TR‏ אַבֹּי* 
סעל איַנדיַװיָדוּעל:אַנדערש בּעשאַפען געװאָרען! נאָך 
איידער אוּנזער זוֹימען:חיה'לע PR‏ אַרײן PR‏ װײבּליִכען קער: 
פּער, האָט עס דוּרכֿגעמאַכט פּונקט אַזֹאַ פּראָצעס, װיַ דאָס אי 
קערענדעל: עס האָט אוֹיךְ פוּן זיִך אַרויסגעװאָרפען אַ העלפֿט 
פוּן זיין ערבּליכקײט:מאַסע TR‏ געשטאַלט פֿוּן צװעלף כּראָמאַ: 
זאָמען (דער דאָזיַגער פּראָצעס TR‏ בּיי DIT‏ ,זוימען:חיה'לע* 
אַ מער קאָמפּליַציַרטער, אָבּער TR‏ פּריַנציַפּ איִז עס פּונקט AIR‏ 
טײלוּנגס-פּראָצעס, װיָ מיַר האָבּען DIN‏ געזען בּיי DIT‏ איי), 
FIR‏ אַזאַ אוֹפן האָט עס געקאָנט מיַטבּרענגען מיַט PX PT‏ 
װײיבּליִכֿען איי אַרײן נוּר פּונקט אַזוֹי 928 כראָמאָזאָמען:שטאָף, 
װויַ דאָרט האָט געפעלט, 773 װיִדער צוּר;קצוּשטעלען דיַ גאַנצ- 
קייט פֿוּן פריעריַגען קאַפּיַטאַל. 

m‏ אַזוֹי די דאָזיגע צוּריִקשטעלונג DR‏ איַן דעם איי גע 
שען, האָסטוּ געזען. ORT‏ עקעל פוּן דעם ,זוֹימען:חיה'לע" האָט 
בּאַלד נאָכ'ן גליַקליִכען אַרײנבּעקוּמען זיַך איַן PR‏ פּּשׁוּט TI‏ 
צוּזאַמענגעגאָסען מיַט דער גרוֹיסער אײי:מאַסע. 37 טוּרבּינע 
האָט דאַן צוזאַמעגגעטריבּען דעם ווֹימעףקאָפּ מיַט דעם אי 
קערן. די כראָמאָזאָמען פוּן בּיידע קערפּערלעך זענען צוזאַמענ: 
געלײגט געװאָרען RD‏ דעם נייעם פּעראײניגטען קערן, TR‏ 
אַז עס זענען צוּריִק געשאַפען געװאָרען די פריַעריָגע פיָראוּנ? 
צוואנציַק; אָבּער דערביי איִן שוֹין פֿאָרגעקוּמען אַ מיַשוּנג פון 


אוּנמיַטעלבּאַר איַן דעם זעלבּען אָרגאַן, PR‏ װעלכען דאָס Ip‏ 
פערוויילט שפּעטער אוּן װערט רייף בֹּיַז צוּ דער געבּֿוּרט. 

97 פרוֹי, PR‏ װעלכער מיַר האָבּען צוּגעוען דעם “IST‏ 
גען שוֹישפּיֵל, איִז אוּנמיַטעלבּאַר פֿריֶער אָדער Da‏ אַ קוּרצער 
צייט PINS‏ געקוּמען איִן בּעציְהוּנגען מיַט אַ צווייטען מענשל;כען 
וועזען. DIT PR‏ דאָזיגען צװייטען מענשליכען װעזען האָבּען 
Pr‏ אוֹיפֿין אָרט פוּן 97 אײערשטאָקען פון דער פּרוֹי געפונען 
געװיָסע אָרגאַנען, װאָס פלעגען אַרוֹיסלאָזען איַן זער AR‏ 
סער צאָל די דאָזיגע קעפּעלעקעל-ענליַכע בּרוּאימ'לעך, װעלכע 
דוּ האָסט געזען אַלס פדעמדע אָנפאַלער אַרוֹיסלויפען פוּן דער 
הוֹיבּמוּטער איַן דער שאַכט, וואוּ דאָס PR‏ איִז געלעגען. די RT‏ 
זיַגע בּרוּאימ'לעך, װעלכע שטעלען IRB TI DA‏ מיִקראָסקאָ= 
פּיִש:קליינע אָבּער איִנטענסיװ:לעבּעדיגע קערפּערלעך, רוּפֿט מען 
אָן ,זוֹימען:קערפּערלען* אָדעי , זוֹימען:חיה'. 
לעך". זי זענען אָבּער ניִשט קיין זעלבּסטשטענדיגע PN,‏ 
לעך", נוּר קליינע אָבּגעריַסענע פּראָדוקטען אָדער שטיִקער פוּן 
מענליכֿען לייבּ, פּוּנקט אַזוֹי m‏ די איער פוּן אײיערשטאָק זע* 
נען אָבּגעריִסענע פּראָדוּקטען אָדער שטיקער NA‏ װײבּליִכען 
לייבּ. אוֹיסערליך, האָבּען זײי, אמת, אין אָנהוֹיבּ אַנ'אַנדערע 
געשטאַלט, 91 די איער פוּן דער ORT IND‏ קאָן דיַך אָבּער 
נישט װאוּנדערן, װוייל זיי שטאַמען דאָך פוּן מאַן, װעמענס 
קערפּער:געבּוֹי עס שיידט 7 אוּנטער פוּן דעם קערפּער פון 
דער פרוי אוֹיך אַ חוּץ דעם איַן 925 פּוּנקטען (אַ חוּץ דער צוּגעהע? 
ריגקייט פוּן בּיידע צוּם טיִפּ {מענש"). דאָך, ווען מען בּעטראַכט זי 
גענוֹי, זעט מען, אַז זייער איִנערליַכער געבּוֹי איִז פאַקטיַש דוּרכאוֹיס 
N‏ פּריַנציִפּיעל-ענליַכער. זייער קיילעכיג ,קעפּעלע* אַנטשפּרעכט 
דעם װײיבּליִכען איי:קערענדעל דאָס ,עקעל" ענטשפּרעכט דער OR‏ 
מאַסּע, PR‏ װעלכער דאָס דאָזיגע קערענדעל שװיָמט. אפילוּ 
דאָס שטיַקעלע, װאוּ עס הוֹיבּט שפּעטער אָן צוּ אַרבּײיטען די 
טוּרבּיַנע, איִז, m‏ דערמאָנט, שוֹין פוּן אָנהוֹיבּ אָן דאָ בי דעם 
קעפעלע. דאָס דאָזיגע קערן:קעפּעלע האָט זיין נעץ, װעלכע 
קאָן זיַך צוּטײלען אוֹיף כֿראָמאָזאָמען, פּונקט אַזוֹי װי דאָס 


= 88 = 


TE‏ זי בּיידע דאָס איַנערליַכע נעץ געפּלאַצט. בּשעת דער 
פעראייניגוּנגס-קאַטאַסטראָפע האָט עס 77 פוּנאַנדערגעפּלאָכֿטען 
MR‏ די כֿראָמאָזאָמעןשטיַקער, פּונקט אַזוֹי mM‏ ס'איִז אַמאָל 
געשען בּשעת דצר קאַטאַסטראָפּע DI‏ דעם איי=קערענדל, נאַ= 
NW‏ האָט דאָס איי:קערענדל, צובּרעכֿענד;ג זיִך, דערבּײי 
אַרוֹיסגעגעבּען זיינע MINE‏ כראָמאָזאָמען; MIR‏ מער האָט עס 
דאָך קיין שטאָף ניִשט געהאָט. אָבּער װאוּנדערליך: בּיי דעם 
דאָזיגען פּלאַצען TR‏ קלאָר געװאָרען, אַז אוֹיךְ די נעץ 
פוּן דעם פרעמדען קערענדעל האָט ענטהאַלטען 
איַן זיַך פּונקט אַזוֹי פוּל שטאָף. RT DORT TR N‏ 
Jar‏ קערענדל האָט פּלאַצענדיג אוּן צוּזאַמענגיַסענדיג זיִך גע 
געבּען DPD‏ צװעלף כראָמאָזאָמען. אוּן אַז IT‏ דאָזיַגע צוויי= 
מאָל צוועלף פֿראָמאָזאָמען פוּן בּיידע ענליַכע קערןקוֹילען 
האָבּען TI‏ פעראייניגט, האָבּען זיָך צוּזאַמענגעגאָסען אוּן זע= 
נען געװאָרען איין קערפּער, איַזן פאַקטיֵש DIT PR‏ דאָזיָגען 
:צוּזאַמענגעגאָסענעם קערפּער, איַן דעם נייעם קערן פוּן דער 
:גאַנצער קוֹיל, װיִדער צוּריִקגעשטעלט געװאָרען ד ער גאַנ- 
צער פריִערדיָגער קאָפּיַטאַל פוּן דער ערבּליָם: 
קײט:מאַסע: דער דאָזיַגֶער II‏ קערן האָט װיָדער די 
פוּלע צאָל ID‏ פֿיַראוּנצװאַנציָק כראָמאָזאָמען. 

אַזוֹי אַרוּם אֹיִז װיַדער צוּריִקגעשטעלט געװאַרען די פרי: 
ערדיַגע לאַגע. אָבּער די העלפט פוּן דער דאָזיגער װיַדער בּע: 
יקומענער פוּלער צאָל איִזן שוֹין ניִשט געקוּמען פוּן דעם איי? 
גענעם אייקערן, נור עס האָט זי מיַטגעבּראַכט אַ פֿרעמדער 
יקערן, וועלכער איִז-פריִער אוֹיך TR‏ אַ גאַנץ בּעזוּנדערער געי 
שטאַלט-אַרײייײייוּנגען איִןדעם אײ פוּןדרוֹיסען. 


in‏ 18 ערקלערען דאָס 7923‚ דאַרף מען RT‏ צוּגעבּען גאַנץ 

A‏ די געשעעניִשען, װעלכע 37 האָסט נוּר װאָס צוּ* 
געזען, האָבּען זיִך אָבּגעשפּיַלט האַרט נעבּען דעם אָרט, MN‏ 
ד; איי:טרוֹיבּ פאַלט אַרײן איְן דער הוֹיבּמוּטער, ד, ה, piv‏ 


= 87 = 


' 


8 


אָבּער PR‏ דער צײט, nm‏ האָבּען DIR‏ אַזוֹי בּע= 
שראַכט, האָט ער TI‏ דערווייל אַרוֹיסגעריקט וייטער פֿאָראוֹיס: 
עס NN‏ זיִכֿער: ער רוּקט Pr‏ 32 דעם איי-קערענדל. שוֹין 
װאַרפען 7 אַריִבּער די פאָדערשטע שטראַלען פוּן זיין sad‏ 
נע-זוּן איִן דער געגענד, ואוּ דאָס דאָזיַגע קערענדל האָט בֹּיַז 
DIR‏ אוּנבּעװעגליך גערוּט, וי אַנ'ענדגיַלטיג איינגעזינקענע 
שִׁיִף, אוּן קוֹים האָבּען די שטראַלען אַ שלאָג געטוּן TR PN‏ 
געגענ?, האָט די אַלטע Din MD‏ אַמאָל אַ ציִטער געטוּן. װאָס 
פאַר אַ קראַפט עס זאָלען ניִשט האָבּען מיָט IT‏ מיַטגעבּראַכט 
ד; טוּרבּיַנען:שטראַלען: צ; TEN‏ עס בּאמת אַ כװאַליע:בּעװעגוּנג 
אָדער עפּעס אוּנענדליַך-צאַרטערס, עלעקטריִציָטעט, אָדער אַ 
גאַנץ אוּנבּעקאַנטע צוּציָהונגס: אוּן בּעוועג-קראַפֿט: יעדענפאַלס, 
אוּנטער DI AP WR‏ דאָס איי:קערענדל בּאַלד פוּן אָרט. 
שטיל הוֹיבּט עס אָן דעם מאַגיַשען גאַסט אַ קײגען צוּ MD‏ 
מען. אַ פייערל;יכער מאָמענט. קוֹיל גײַט pin‏ קוֹיל איִן העלען 
פרייען אָקעאַן. אַ קוּרצע ויילע אוּן דיַ לעצטע שטרעקע TR‏ 
דוּרכגעמאַכט. בּיידע זענען IT‏ צוּזאַמענגעקומען. 

די אַלטע קערקוֹיל פֿיַרט Pr‏ אוֹיף PR IR‏ דעם 
פּשוט'סטען זיַן פוּן װאָרט, 2 זי װאָלט געװאָלט דעם גאַסט 
אַרוּמנעמען. זי לאָזט פוּן זיַך אַרוֹיס פּיִנגעראַרטיָגע אַרוֹיסשפּראָ: 
צוּנגען, װעלכע ויִקלען זיַך אַרוּם דער פרעמדער קוֹיל, זי 
דריקט צוּ זיִך צוּ דעם פריינד, קנייטשט PR PAR TI‏ דעם 
‚DIE‏ װאו זי DI‏ אָן די צווייטע קוֹיל... פּלוּצלוּנג איִז דאָס 
דאָפּעל-בּיַלד פוּן די צוויי:קוֹילען פֿערשװאוּנדעֵן, זי האָבּען TI‏ 
צוּזאַמענגעגאָסען ‏ זײ זענען געװאָרען אײנס. די I‏ 
ועלכע דער פרעמדער האָט Din‏ 7 מיַטגעבּראַכט שטייט PR‏ 
פולער בּעשטראַלוּנג אַרוּם דער נײענטשטאַנענער פעראײיניגטער 
קוֹיל: די גרוֹיסע הוֹיפּטיקוֹיל האָט, m‏ פריער, אַזוֹי אוֹיך איִצט 
זװידער נוּר איין אײינציגע גענוֹי TR‏ צענטר שוװיִמענדיָגע אי 
נערליכֿע קוֹיל, נור איין אײינציגען ,קערן", 

אָבּער TR‏ דעם זעלבּען אויגענבּליִק, װען עס IN‏ פאָר- 
געקומען ד; דאָויַגע פעראיינ;גונג פֿון 2a‏ קערן:קוֹילען, האָט 


- 86 - 


האָט TR PR TI‏ פּערװאַנדעלט DORT‏ קוּרצע דיַקע פערבֹּיָנ* 
דוּנגס:שטיַקעלע צװיַשען דעם קאָפּ אוּן דעם אײיגענטליַכען ד:: 
נעם עק. שפּעטער האָט TI‏ דאָס שיַפעל אַ קער געטוּן אַרוּם 
זיין אַקס און אַװעקגעשיַקט די טוּרבּיַנע פאָרוֹיס. 

די טוּרבּיַנע, װעלכֿע האָט TI‏ װיִדער בּעװיִזען-דאָס בּע+ 
דייט בּעשײנפּערליַך אַ ניי לעבּען PR‏ דער מאַסע. ORT PM‏ 
אַלטע קערענדל האָט TI‏ זיַנט זיין לעצטען אויספלוג צוּם 
דאַנד פֿון דער קוֹיל איַנגאַנצען בּערוּהיַגט אוּן אוֹיפגעהערט 
זֵיין טוּרבּיִנע-שפּיַל. שטיָל ליָגט עס אוּנבּעװעגליַך איַנדערמיַט 
פֿון דער מאַסע, אַזוֹי mM‏ עס װאָלט קינמאָל קיין טוּרבֿיַנע 
ניִשט געהאַט. דערפאַר אָבּער רוּדערט שוין דאָס װאַסער:ראָד 
פֿוין דער פרעמדער איַנװאַזיע. זע, שוֹין שטייט דיַ גאַנצע IT‏ 
TR‏ ים,-די זוּן, וועלכע ס'ריַנגלען אַרוּם פוּן אַלע זייטען דִיָ 
װאַסער:שטראַלען. 

BIRD TR ואונדערליַך: ניַשט נוּר דיַ טוּרבּיַנע‎ N 
דאָס פרעמדע שיַפעלע אַזוֹי ענליַך צוּ דעם אַלטען איי:קע=‎ 
ציַטער:עקעל האָט‎ TI רענדל. װען דיַ פֿרעמדע בּריאה מיַט‎ 
דעם קאַנאַל פֿון דער גלאָז=‎ TR דרוֹיסען‎ PS אַרײנגעדריַקט‎ IT 
געהאַט מיַט אוּנ=‎ DW היָמעל, האָט עס קיין שוּם ענליכֿקײט‎ 
אָבּער, װען נוּר זיין קעפּעל שװיַמט‎ DER זער איי=קערענדל,‎ 
דער טוּרבּיַנע פֿאָר=‎ vn אַ קליין בּלעזעלע‎ mM אַזוֹי איַן ים‎ 
IM PR מיַנוּט צוּ מיַנוּט.‎ PD אוֹיס, װאַקסט 97 ענליכֿקײט‎ 
אוּנזער בּעלוֹיכטוּנג אַנּיִסעל מער װאַרפען אויף דעם דאָזיִגען‎ 
בּלעזעלע, 73> דוּ זאָלסט, ניַשט קוּקענדיַג אוֹיף זיין קליינקייט,‎ 
בּעקומען אַ בּעגריף אויך וועגען זיין איַנערליַכען געבּוֹי. איִצט'‎ 
TR ענליַכקײיט װערט נאָך גרעסער. דוּ בּעמערקסט‎ IT m זע,‎ 
דעם פרעמדען בּלעזעלע דיַ זעלבּע צאַרטע, וי פוּן שוים גע=‎ 
IR איַן איי=קערענדל צוּטיילט‎ TI װעבּטע נעץ, וועלכע האָט‎ 
וועלכע די ערבּליִכֿקײט‎ PR די כראָמאָזאָמען,--די כראָמאָזאָמען,‎ 
ניַשטאָ קיין ספק: דער דאָזיַגער‎ TR ליָגט בּעהאַלטען. עס‎ 
אַרײנגעריַסען, האָט אוֹיךְ שוֹין מיַטגע=‎ NT גאָסט, װאָס האָט זיַך‎ 
אַזאַ ערבּליִכקייט, אַזאַ כראָמאָזאָמען-מאַטעריאַלו‎ PT DM בּראַכֿט‎ 


= 85 -- 


ווערט דערטרונקען PR‏ דער אוֹיסקנייטשוּנג פוּן דער װײכֿער 
קויל:מאַסע. אוּן די מאַסע, אַזוֹי EM‏ װאָלט PAR‏ דערמיט 
געווען בּעפֿריִדיָגט, DR DIN‏ אַרוּם פוּן אַלע זייטען, 72> 
DIR‏ מער ניִשט אַרוֹיסצוּלאָזען 

אוּמזיָסט ערװאַרטען די אַנדערע, אַבֹּיסעל פּערשפּעטיגטע 
רוֹיבּער אַרויסקוּמענדיג פֿוּן די קאַנאַלען, אַז די VORM‏ זאָל זי 
IR‏ אַזוֹי אַקײגענקוּמען. זי שטרעקט שוֹין די קוֹיל מער ניִשט 
אוֹיס קיין איָנערליַכע האַנד. פערקערט: דיַ גאַנצע SFR‏ 
מאַסע, קוֹים איִז איִן איִר דער ערשטער גליִקליַכער גאַסט איִבּער 
ידעם קאָפּ איינגעזוּנקען, DIA WAR TIT DIR‏ אַ פעסטער בּע? 
זוּנדערער היַלע, ועלכע מאַכֿט פוּן DEN‏ אָן אוּנמעגליך ORT‏ 
אַרײנרײסען TR PT‏ איַר װוײיכען לײבּ. אַלץ, װאָס ס'איִז gr‏ 
792792 אוֹיסער דער דאָזיִגער נייער היִלע, פּוּז, נאָך האָפֿ: 
נוּנגסלאָזע בּעמיְהוּנגען זיִך אַרײנצוּקריִגען איִנעװייניג, ענדליַך 
-אוּמקוּמען, 

דער דרייסטער זיָגער, דער, װאָס TI ORT‏ דער ערש: 
טער אַריינגעריָסען.-איִם גייט עס דערפאַר כּסדר אוֹיסגעצײ= 
בֿענט. אַ קוּרצע וויילע ציִטערט נאָך זיין עקעל איִבּער דעם 
INT „DIR‏ זיין קאָפּ TR‏ פערזוּנקען, אַהיִן PR‏ אַהער, דערנאָך 
רייסט עס 77 אָבּ, װערט צוּלאָזען PR‏ דער מאַנע-אוּן אַלץ 
װאָס קוּמט IND‏ ווייטער DIR‏ שוין IT‏ איַנערליִכע אַרבּייט פוּן קאָפּ 
:אַלײן. אַ זער איַנטענסיווע איַנערליַכע אַרבּײט. 

איִן דער בּעלוֹיכטענער מאַסע זעט מען גאַנץ דײיטליָך, 
m‏ דער קליינער, אָבּער ענערגישער גאַסט זיַנקט אַלץ טיִפער 
אוּן טיִפֿער PR‏ דער מאַסע פוּן איי, PR‏ גראָבּט זי דוּרך אוּן 
מיַשט זיַ דוּרך מיַט זיין גלאַנצעדיַקען קערפּערל אוּן קערנדל. 
עם ענדיַגט 77 אָבּער ניַשט מיָט דעם דאָזיִגען צװעקלאָזען 
ימיִשען, דוּ דערזעסט אַזעלכעס, װאָס האָסט שוֹין אַמאָל געזען. 
דער קליינער גאַסט פּיַרט נעבּען זיין אַרײנפאָרענדיגען SIR‏ 
טערװאַסער:שיִפעל איינע פוּן יענע געהײמניספֿולע טוּרבּיַנען, 
װעלכע m‏ קאָנען שוֹין פֿון פריִער בּיי דעם איי?קערענדל. 
פריער האָט זי זיִך, mM‏ אַ שיף-ראָד, געפונען ה;ָגטער איִם; עס 


= 844 - 


זײ זענען PR‏ דער נאָנט PD‏ דער גרוֹיסער קוֹיל. vom pr‏ 
ROM‏ װערט קלאָר, אַז זיי האָבּען אַלע איין ציָל. עס דוכט 
זיִך, אַז פוּן דער קוֹיל יאָגט עפּעס אַ הוֹיך, עפּעס אַנ'אראמאַט הוֹיכט 
זי אַנטקעגען,.-אַנ'אַראמאַט, וועלכער צווינגט זיי זיִך אָנצוּלוֹיפען 
אַהער איַן אַזאַ געװיִמעל, גלייך mM‏ די זוּמער-פויגעלעך, װעל= 
כע פאַלען אַראָבּ TR‏ אַ דוּמפֿען זוּמער:אָװענד MIR‏ דעם 
תּאוה'דיָג:זיִס:שמעקעריגען בּליֶעכֿץ פוּן װאַלד:װײנשטאָק. 

TR געװיַמעל נעמט אַרוּם די קוֹיל. איִצט ערשט,‎ ORT 
IR קליין זיי זענען‎ m נאָנטען קאָנטראַסט, װערט קלאָר,‎ 
פֿערגלייך מיַט דער קוֹיל. 37 ענגע קאַנאַלען, װעלכע מיַר האָ=‎ 
דעם עלאַסטיַשען גלעזערנעם‎ TR בּען שוֹין פריַער בּעמערקט‎ 
דאַך פֿון דער קוֹיל, גיִבּען די אָנפאַלענדיָגע בּרוּאִים גענוג‎ 
TR אוּן דאָס‎ TR PER אַרײנצוּדריַנגען אינעװיינ;יג‎ MIR DIR 
זענען שוֹין אוֹיסגע=‎ PD טאַקע בּעשײינפּערליַך זייער פערלאַנג.‎ 
קריַכען‎ PR די קאַנאַלען‎ TR דער גאַנצער לענג‎ TR צוֹיגען‎ 
אוֹיס װּיַ אַ געיעג,‎ DIT די דאַקס:היַנט, עס‎ m אַראָבּ טיִפער‎ 
איִנערליַכֿען רוֹים צוי+‎ DIT װער ס'וועט פריִער דערגרײכֿען‎ 
שען דעם גלאָזדעקעל אוּן דער װײכֿער קוֹיל-מאַסע (יענעם‎ 
וועלכען ס'זענען פֿריִער אָבּגעלייגט גע*‎ PR איַנערליָכֿען רוֹים,‎ 
װאָרען 77 ריִכטוּנגס-קערפּערלעך),‎ 

TR‏ רוֹיבּער TIR‏ אָנגעקימען, אוּן פּלוצלונצעח! 1m‏ זע= 
ען DIR‏ אַזוֹי, וי ער אַרבּעט זיך אַרוֹיס DIR‏ דעם קעפּעל פוּן דעם קאַ* 
RI‏ איִן דעם פֿרײען רוֹים אַרײן, כֿאַפּט װיָדער אַרוּם אַנ'איַבּעראַ= 
שענדיג לעבּען אוֹיךְ די מאַסע PR‏ דער קוֹיל PR‏ 

דאָרט קוּמט עפּעס פאָר, אַזוֹי m‏ עס װאָלט פּלוצלונג 
ערװאַכֿט אַ מין געפיל, װאָס זאָגט אָן, TR‏ דער ערשטער דרייס" 
טער אָנפאַלער TIR‏ אַרײן. פּונקט אַנטקעגען דעם ‚DIR‏ ואוּ ער 
שטעקט אַרוֹיס זיין קעפּעל פֿון דעם קאַנאַל פוּן דעם גלאָן? 
דאַך, קנייטשט:אוֹיס די קוֹיל-מאַסע, אַזוֹי m‏ אַנטקגענקוּמענדיג 
‚DIR‏ אַ קליין בּערגעלע, װאָס דריקט IT‏ אַרײן DIT IR‏ פרייען 
רוֹים. איין מאָמענט: אוּן די דאָזיַגע אויסגעשטרעקטע האַנט 
האָט אָנגעכאַפּט דעם קאָפּ פוּן דער פרעמדער בּריאהן עָר 


= 83 - 


u 
Pr 


7 


ןייע 
i‏ שי 
* וי v‏ 


7287 װיַדער צוּריִקקערען פוּן דעם געבּיט pm‏ דיָ 
טרוּקענע ערקלערוּנגען צוּ דעם בּיִלד PAR‏ 

דאָס איי איִז דערװייל שוֹין צוּגעקוּמען נאָנט DIE‏ שמאָ= 
לען שפּאַלט פוּן דער אײײּטרוֹיבּ האַרט בּיי דער הויבּמוּטער. 
DEIN‏ ערשט ענטװיִקעלט זיך אַ העכסט דראַמאַטיש:שפּאַנענדי= 
גער צווייטער אַקט: דער אַקט פוּן דער בּעפּרוּכֿטיָגוּנגי 


וּנזער גרוֹיסע קוֹיל שװעבּט גאָר TR‏ פאָדערגרוּנד PD‏ דער 
X‏ גרוֹיסער שאַכֿט. TR‏ דעם מאָמענט דערנענטערן זיַך צוּ 
WR‏ פרעמדע געסט vn‏ אַ משוּנה'דיָגען אוֹיסזען, 

IR‏ פֿערגלײך Da‏ דער קוֹיל זענען זיי קאַרליִקעס. אָבּער 
זי קוּמען דערפאַר אָן TR‏ אַ געװאַלדיְגער צאָל אוּן בּיי אַ 
לעבּהאַפּטיַגער אוֹיסערליַכער בּעװעגוּנג. אוֹיף דעם ערשטען 
בּליִק קאָן מען מיינען, אַז עס קוּמט אָן אַ מחנה געשפּענסטע* 
ריִשע קעפּעלעקעלעך. אַ דיַקער קאָפ PR‏ בּאַלד פֿון היַנטען אַ 
גאַנץ לאַנגער עק. אַז מען קוּקט Tr‏ נענטער צוּ, וייזט Pr‏ 
אַרוֹיס, אַז דער כּלוֹמר'שטער קאָפּ איַן אַנ'איינפאַך, לענגליך, 
פֿון פאָרענט שאַרף שײבּעל; פוּן דער זייט זעט מען, אַז עס 
איִז בּאַרנע:פאָרמיָג אוֹיסגעבּוֹיגען. קיין איַנערליִכע סטרוּקטור, 
אָדער װעלכֿע ס'א;ז איַנערליִכע אָרגאַנען זעען PT‏ דערװייל 
ניַשט בּיי ‚DIR‏ פוּן דעם שיײבּעל, ועלכֿעס PR‏ בּעשיינפּערליַך 
דער הויפּט-טײיל פוּן ‏ דער קליינער משוּנה'דיגער בּריאה, 
װאַקסט אַרוֹיס דער כּלוֹמר'שטער עק, פֿריַער mM‏ אַ דיָקליַך 
שטיִקעל, דערנאָך קוּמט אַ קליינער שאַרפער צװיַשענשײיד, אוּן 
ווייטער TI DIR‏ שׁוֹין ORT‏ דיַנע שטענגעלע אַװעק אַזוֹי לאַנג, 
בֹּיַז עס. קוּמט צוּם סוֹף װיִדער אַנ'אָבּגעטײלט שטיַקעלע bin‏ אַ 
זער דיַנע פּערענדיגוּנג. 

אַלע בּרוּאיִמלעך קוּמען אַקײגען דער קוֹיל פוּן TR‏ 
ריכטוּנג, וי אַנ'אָנפאַלענדיגע בּאַנדע. 

זייער בּעװעגונג איִז דערבּיי אַ שפּריִנגענדיָגע, דער קאָפּ 
פאָראוֹיס, דאָס עקעל ציטערט נאָך פוּן היִנטען. Dim‏ אַמאַל- 


= 82 -- 


קייט האָט צוּ זאָגען איִן TR‏ גאַנצער בּעדײטוּנג, װעגען דעם 
DE‏ אוּנז נאָך אוֹיסקוּמען צוּ ריידען. דערוייל קאָנסטוּ Tr‏ 
בּעגנוּגנען DM‏ דיין גאַנץ. איינפאַכער אײוענער ערפאַרוּנג, 
יעדעס קיַנד האָט PD‏ געײרש'ענט PD‏ זיינע עלטערן, זיידעס 
א. אַז, NM‏ דערמאָן PT‏ נוּר אָן דער ענליכֿקײט פֿון געזיכֿט. 
דאָז איי TR‏ אוֹיך שׁוֹין אַ מיַן קיַנד. ‏ עס דאַרף Tr‏ דערפון 
אַרוֹיספּיִקען אַ קיַנד, DR IR‏ װ!ָ PD‏ אַ װאַרעמען, לעבּעדיגען 
היָנעריַשען איי-אַ היַנדעלע. PR‏ דעם איי מוּן שוֹין אוֹיך די 
ערבּליִכקײט IR‏ עס איַז MPN‏ עס TR‏ זיין בּעהאַלטעןף 
אוּן זי DIN TR‏ אוֹיס, בּעהאַלטען טאַקע TR‏ די דאָזיִגע 
יכראָמאָזאָמען אוּן נוּר PR‏ זיי. 

אוֹיבּ אַזוֹי, איִז דאָך אוּנז ניִשט אַלץ:אײנס, DEN‏ אוּנזער 
איי האָט TR‏ אָנהוֹיבּ פּערמאָגט פּיַראוּנצװאַנציִק אַזעלכע כֿראַ: 
ימאָזאָמען, ד. ה. IM DR IR‏ פּ;ַראוּנצװאַנציק ירוּשה+צעטלען, 
אוּן DIS‏ סוֹף איִז עס געבּליִבּען נוּר 92 צװועלף. איִן צרשטען 
פאַל, װען ס'איַז געבּיַלדעט געװאָרען דאָס ערשטע ,ריַכטוֹנגס: 
קערפּערל*, האָט אוּנזער איי געקאָנט אװעקגעבּען נישט מער 
m‏ קאָפּיעס, דובּליִקאָטען פוּן זיין ירוּשה:אוֹצר. איִצט אָבּער 
האָט עס אַװעקגעגעבּען 735 קאָפּיַטאַל אַלין, ‏ עס האָט דעב 
דאָזיגען קאַפּיִטאַל פערקלענערט בּיַז צוּ אַ העלפֿט פֿוּן זיין 
גאַנצען בּעשטאַנד, װאָס זאָל דאָס בּעדייטען? דאָס אייקערענדל 
האָט Tr‏ מיָט זיינע צװעלף PR‏ סוֹף PD‏ אוּנזער קליינער 
פֿאָרשטעלוּנג װיִדער בּערוּהיְגְט. ציַ DIR‏ עס שוֹין אַזוֹי צוּנרי+ 
דען געבּליִבּען מיָט זיין ,האַלבּער ירוּשה:מאַסע*? ציַ האָט עס 
בּאמת געהאַט DD‏ אַ האַלבּ מאָל מער ערבּליַכקײיט, m‏ עס 
האָט געדאַרפט, אַזוֹי IN‏ עס האָט זיך געקאָנט ערלוֹיבּען דיי העלפט 
אַזוֹי 22270599 צוּ פערשװוענדען? ORT‏ זעט אוֹיס זער IR‏ 
װאַרשײנליך. אָדער גאָר: אפשר דאַרף נאָך עפּעס געשען? 
אפשר ערװאַרט דאָס איי גאָר אַ פרעמדען העלפער, אַ שוּתּף, 
וועלכער זאָל PT DIN‏ פּריִערדיגען קאַפּיטאַל צוּריִק אוֹיפשטעלען! 

אוּן בּאמת, WO‏ האָבּען דאָך ערשט u‏ אַנ'ערשטען 
אַקט בּייגעוואוֹינט, 


פוּן IT‏ דאָזיִגֶע אַכטאוּנפערציָק, איַז דאָך אַלזאָ װיִדער געבּל: 
בּען די פריִערדיקע צאָל. DEN‏ קוּמט פאָר די צװייטע אָבּ. 
שפּאַלטונג. ORT‏ מאָל קוּמט שוֹין פריִער ניִשט פאָר קיין 
פערדאָפּלוּנג. אַזוֹי אַרוּם גייען פּערלאָרען פוּן די פּיַראוּנצװאַן: 
ציִק איִבּערגעבּליבּענע נאָך צװעלף. דער רעװלטאַט: דאָס 
שפּראָצעל:בּלעזעלע, דער קערן פוּן הוֹיפּט:אײ, פערמאָגט צוּם 
שלוס פוּן דעם דאָזיגען לעצטען אַקט נוּר די ה עלפֿט דערי 
פוּן, װאָס ער האָט IN‏ אָנהוֹיבּ פּערמאָגט. 

02 די דאָזיִגע נעץ-שטיקלעך האָט 77T‏ די װיַסענשאַפט 
IR‏ דער לעצטער DS‏ זער זאָרגפֿעל;ג בּעשעפּטיָגט. מען 
איִז געקוּמען צוּ דער השערה-יאָ מען קאָן רוּהיָג זאָגען-מען 
איִז IR‏ גוּט m‏ אוֹיף זיָכער דערגאַנגען, אַז די דאָזיַגע 
נעץ:שטיִקלעך זענען דער גרעסטער FIR‏ װיִכֿטיגסטער שאַץ פוּן 
דעם גאַנצען פערמעגען פוּן דעם אײ. 

בּיים בּעטראַכֿטען די ענטװיִקלוּנגען פוּן אַנ'איי אוּנטער'ן 
מיִקראָסקאָפּ װענדעט היינט גערן אָן דער נאַטוּר:פאָרשער גע: 
yo‏ פאַרבּ:מ;ִטלען, װעלכע לאָזען DIR‏ בּעסער זען RR‏ דער 
דוּרכזיִכטיגער מאַסע איינצעלנע װיַכטיגע טיילען, אַזוֹי װי די 
געץ:שטיקלעך לאָזען זיִך זעהר גוּט פאַרבּען, האָט מען זי אַ 
נאָמען געגעבּען , פאַרבּ-קערפּערלעך* אָדער כ ר אָ מאָזאָמען. 
דער נאָמען האָט DOM‏ קיין שײכֿוּת צוּ דעם, װאָס FM PR‏ 
NT‏ זאָגען, אָבּער ער מעג TR‏ אַלס אַזעלכער אוֹיךְ דיַנען 
FTIR‏ דאָ זאָגען, אַז די דאָזיִגע כראָמאָזאָמען זענען, לוֹיט 
דער גרעסטער װאַרשײנליַכקײט, די טרעגער PD‏ דער ער- 
בּליַכקײט PR PN‏ 

אַלץ, DAN‏ דאָס דאָזיגע Ya)‏ איי האָט בּעקוּמען 
אַלס ירוּשה PD‏ זיינע עלטערן אוּן עלטערנס = עלטערן אוּן 
בּכלל פוּן אַלע מענשען אוּן פוּן אַלע פריַהערדיַגע בּעשעפעני: 
שען, פֿוּן וועלכע עס שטאַמט אָבּ,-אַלץ, װאָס עס האָט PR‏ 
TR‏ געהאָט DIR‏ ;ערבּיכקייט", דאָס אַלץ שטעקט איִן ?T‏ דאָ: 
זיַגֶע כֿראָמאָזאָמען זיינע, איִן IT‏ נעץ:טײלעכֿלעך פוּן pr‏ 
שפּראָצעל:בּלעזעלע אַדער קערענדל. װאָס די דאָזיָגע SF‏ 


= 0 = 


פון דעם קערנדעל. מען האָט געוען, אַז אוֹיף דער שפּע* 
טערדיַגער ענטװיַקל ;2 פוּן קיַנד האָבּען ניִשט די דאָזיִגע NIX‏ 
נעבּען:אייערלעך קיין m DW‏ יגע װיִרקונג. צי זאָל עס RU‏ 
קע נוּר זיין אַנ'אָפּפּאַלעכֿץ, װעלכע איֵז אוֹיף אַזאַ Pa‏ אוֹפן 
בּעזײטיגט געװאָוען! אָדער האָט TI‏ אפשר אָנגעזאַמעלט PR‏ 
DJT‏ איי, בּשעת עס דאָט אַזוֹי געװאַרט אוֹיף דער בּעפרוּכט= 
גוּנג, אַנ איַבּערפלוס פוּן קראַכּט, אוּן עס האָט דעריבּער גע 
קאָנט TIT‏ אַבּיַסַעל שפּיִלען, אָבּלײגען פוּן זיִך עטליַכע וינט. 
אײער, װעלכע דאָבּען דאָך שכּעטער ניִשט קיין DIV‏ בּעדי= 
329 פאַר דער בּעפּרוּכטיִגוּנג! אָדער אפשר שטעקט גאָר TR‏ 
דעם עפּעס אַנ'אַלצע פראַדיִציע, עפּעס אַ װיָכטיִגע זאַך To‏ 
אַכֹאָל, גאָט װײסט וען, כֿוּן דיַ פּריִערדיַגע ענטװיקלונגען, 
װע;כע װערט הינט נאָך נאָכגעמאַכט אָהן אַ שׁוּם צװעק, פּונקט 
אַזוֹי 2m‏ דער מענש האָט נאָך איִן די שפּיִצען פוּן די אוֹיע= 
רען די חיה'שע מוסקוּלען, װעלכע en‏ איִם צוּ גאָרניִשט, 
אָדער אַזוֹי װי די בּלינדע הײל:חיוֹת האָבּען נאָך רעשטלעך, 
7901927737 פוּן אוֹיגען? FOR‏ װאָלט מעגליך געווען אַזוֹי לאַנג, 
MM‏ ס'האָט זיַך נאָך געהאַנדעלט PR‏ דער ערשטער טילונג, 
איִן דער אוֹיסבּילדײוג פוּן ערשטען װאָרצעל אוּן איַן דער 
אָבּשפּאַלטונג פוּן TR‏ העלכּט כוּן שפּיַנדעל, וייל נאָך דעם 
TR‏ דאָך PR‏ דער גרוֹיסער קייל אַלץ געבּליִבּען 2 געװען. 
אָבּער װעניַגסטענס איִן דער צוייטער אָבּשפּאַלטוּנג פוּן 
דעם ,ריכֿכוּנג:קערכּערל" איִז פערהאַן עכּעס, װאָס לאָזט זיִך 
ניִשט אַזוֹ גריַנג אָבּ'פּטר'ן. RT‏ פצו ליַרט דאָס גרוֹיסע איי. 
דאָס איי, וועלכעס פיַרט שכּעטער TOR‏ דוּרך IT‏ גאַנצע וי 
טערדיַגע ענטװיִקלוּנג, פֿערליַרט דאָ בּאמת אַ טײל pP’ p2‏ 
פּריִערדיָגען פֿערמעגען. PR‏ זיין שפּראצעל:בּלעזעלע אָדער 
קערנדל האָט עס פריַער געהאַט אַ צאַרטע נעץ. די דאָזיִגע 
נעץ האָט 777 צוּריִסען MIR‏ פֿיַראוּנצװאַנציִק שטיַק. די ZART‏ 
פיָראוּנצװאַנציַק האָבּען I‏ פערמערט, צוּשפּאַלטענד;ג ‚PT‏ 
אוֹיף אַכטאוּנפּערציִק. בּיי דעם דאָזיִגען ערשטען ,איי:לייגען 
פן איי" זענען װיִדער פּערלאָרען געגאַנגען פּיָראוּנצװאַנצ;ָק 


= 19 = 


RD‏ דער ערװאַרטעטער בּעפרוּכטיגוּנג. מיר האָבּען אויסצרליף 
געזען, DEN‏ עס DA‏ דאָרט פֿאָר. דאָס איי=קערנדל אָדער 
דאָס שפּראָצעל:בּלעזעלע פּערלאָזט MIR‏ אַ ויילע זיין אָרט, 
פּערענדערט IT‏ אוּן צוּטיילט 77T‏ צװיי מאָל, אָבּלֵייגֶענדיג 
צװיַשען דער גלאָז:דעק אוּן דעם געלעכֿל צװיי קליינע קער2 
פּערלעך. 2912 פּיִנקטליכֿקײט TR PD‏ נאָך בּעמערקען, אַז 
אונזער פּאַנאָראַמע האָט, אַזוֹי IT DOM‏ גרויס-פערהעלטעני= 
שצן, TPIR‏ מיָט 97 צײט:פערהעלטעניַשען געהאַנדעלט גאַנץ 
Id‏ װאַרשײנליך קוּמען פאָר די YET‏ געשעהענישען TR‏ 
איי ניִשט ME PR‏ שנעלען טעמפּ אינס נאָכֿ'ן אַנדערען. די 
אָבּשפּאַלטונג פוּן בּיידע טײל:קערפּערלעך pr Darin‏ אָן PR‏ 
דעם איי שוֹין איַן דער צייט, װען עס הענגט נאָך PR‏ יענער 
גראַאַפיִשער קנאָספּען:היִלע איַן אײיערשטאָק, אוּן דער לעצט/ו 
אַקט פוּן דער דאָזיִגער אָבּשפּאַלטונג פאַלט שוֹין צוּזאַמען מיָט 
דעם Din‏ פוּן דעם בּעפרוּכֿטיגוּנג-פּראָצעס. אגב קאָנען דאָ 
זיין, m‏ בּכלל איִן טעמפּ פוּן אַזעלכע ענטװיַקלוּנגען, גְרוֹיסֶע 
איַנדיַװויִדוּעלע אוּנטערשיִדען. מיַר דאַרפען IT‏ אַלזא פּאָרעטץ= 
לצן, אַזן מיַר האָבּען NT‏ געהאַט אַנ'איינצעלנעם פאֵַל, װעלכע 
האָט אָנגעהוֹיבּען דוּרכצוּפּיִרען די געװענליַכע ענטװיַקלונג Bm‏ 
N‏ שטיַקעל פֿערשפּעטיָגוּנג, דאַן האָט ער IT‏ אַבּיִסעל צוּגעאיילט 
צוּ דעריאָגען דאָס פּערשפּעַטיגטע אוּן אֹיִז דערבּיי אַװעק IR‏ 
סעל צוּ ווייט פאָראוֹיס-אַואַ פֿאַל װעט אינגאַנצען ענטשפּרעַי 
795 דעם 792‚ װאָס מיָר האָבּען געזען. 
יענע אָבּגעטײלטע קערפּערלעך רוּפט מען מיַט'ן נאָמען 
,ריָכטוּנג:קערפּערלעך", -אַ נאָמען, װעלכער TR‏ שוֹין היינט 
פערעלטערט אוּן האָט דעריבּער קיין בּעדייטונג PR Bw‏ 
‚arm,‏ װען מען האָט זי ענטדצקט, האָט מען אפילוּ קיין 
DW) apa!‏ געהאַט, װאָס זיי קאָנען בּעדייטען. עס איַז 
אפילוּ בּאַלד קלאָר געװען פֿון ערשטען בּליִק, אַז דאָס אײ 
, דערגרייכענדיג אַ געװיַסע רייפּקייט, פוּן TI‏ דאָ עפּעס 
אַרויסגעװאָרפּען. עס האָט אָבּגעלײגט NE‏ קליינע נעבּען-אייי 
27971 אַװעקגעבּענדיָג יעדען אַ שטיקצל געלעכל און אַ טל 


ר אי יי 
1 


| דאָזיָגע טרוֹיבּען פּערבּיַנדען די אײגענטליַכע אײיער:שטאָקען 
om‏ דעם גרוֹיסען לײידיגען חלל פֿון דער הוֹיבּמוּטער. 

די קוֹיל, װעלכֿע האָט PR TI‏ דער טרוֹיבּ געטראָגען, 
דאָס איִז דאָס איי אַלײן 

PR‏ דער אמת'ען בּעטרעפט די גרוֹיס פֿוּן דעם דאָזיָגען 
איי vw‏ קיין גאַנץ 990525 פוּן אַ מיַליָמעטער, ד. ה. IR‏ 
דאָס אוֹיג קאָן עס קוֹים Din‏ מיַ כאַפּען אַלס אַ קליין 23 
טעלע. 

77 גלעזערנע:דוּרכזיַכטיַגע אוֹיבּערשטע הילע נעמט אַרוּם 
דאָס , גע לעכ ל", ועלכעס TR‏ בּיים מענשליכֿען איי SIR‏ 
גאַנצען דוּרכזיִכטיָג. איִן דעם דאָזיַגען ,געלעכל" שװיַמט אַרוּם 
דאָס אַזוֹי גערוּפענע שפּראָצעל:בּלעועלע אָדער דאָס 
קערנדעל. 

Sm‏ דאַרפען TI‏ נאָך פאָרשטעלען, אַז DORT‏ דאָזיִגע 
איי האָט TI‏ נוּר װאָס געהאַט אָבּגעריִסען פֿוּן אייער-שטאק, 
װאוּ עס האָט TI‏ 772 דאַן אוֹיפגעהאַלטען m‏ אַ קנאָספּע PR‏ 
אַ בּעזוּנדערער היָלע, TR‏ דעם IS‏ גערוּפענעם ג ר אַאַפּיִשען 
בּלעזעלע. 

עס מאַכט איִצט דוּרך די װאַנדערוּנג פוּן DIT‏ אייער* 
שטאָק צוּ דער הוֹיבּמוּטער דוּרך דער פערבּיִנדענדיַגער שאַכֿט 
פוּן דער אײיײטרוֹיבּ. 

די נאַסע קאָרן:זאַנגען, וועלכע װאַקסען איַן דער SIERT‏ 
גער שאַכֿט אוּן װעלכֿע בּעװעגען mM‏ זײיער כװאַליע:לוֹיף 
אוּנזער קוֹיל, דאָס זענען בּאמת די צאַרסטע הערעלעך, די 
אַזוֹי גערוּפענע צאַנקענדיָגע װיָהעלעך, װועלכע בּעדעַ 
קען דעם גאַנצען )79229271 געשלעכטיאַפּאַראַט, אוּן וועלכע 
טרײיבּען אוֹיך איִצט DO‏ זײיער בּעװעגוּנג דאָס פרייע PR‏ 
וואס איילט 38 דער בּעפרוּכטיְגוּנג, דוּרך 97 אײיײטרוֹיבּען 
38 דער הוֹיבּמוּטער, 

גלייכצייטיג קוּמט פֿאָר איַן איי נאָך דער לעצטער, 
נוֹיטװענד;גער רייפוּנגס »= פּראָצעס, וועלכער מוּן קומען 


אַמאָל קאָנען דוּרכפּיָרען: דערװויל טוּט דאָס פאַר אונז די 
פאַנטאַזיע. זי האָט אוּנז אַלץ אַזוֹי, 21 מיַר האָבּען געװאָלט, 
פערגרעסערט אוּן בּעלוֹיכטען. 

דער סוֹדוֹת:פוּלער שוֹישפּיל, וועלכען mn‏ האָבּען נאָר 
װאָס דאָ בּייגעװאוֹינט, אוּן וועלכער TR‏ נאָך, וייזט אוֹיס, 
002 דערפּיָרט געװאָרען ra‏ סוֹף,-דאָס זענען געװען געשע= 
עניַשען PR‏ אוּן אַרוּם דעם װײבּליִכֿען מענשליכען אי, ניִשט 
לאַנג אָדער אוּנמיטעלבּאַר פאַר דעם גרוֹיסען אַקט פוּן דער 
בּעפּרוּכטיגוּנג PD‏ דעם דאָזיָגען איי דוּרך דעם מענליכען 
זוֹימען, 

כּדי זיָך צוּ פרוּכפּערען לייגט די מענשליַכע פּרוֹי א ײ, 
ער, אַזוֹי גוּט m‏ אַ הוּן, ניישט מער װאָס זי לייגט ניִשט אָבּ 
די דאָזיגע אייער אוֹיסערליַך, אַזוֹ m‏ עס DW‏ דאָס די הוּן 
די גאַנצע װײיטערדיגע ענטװיַקלוּנג פוּן DIT‏ ניעם קליינעם 
מענשעלע mio ma‏ קוּמט פאָר PR‏ דער מוּטער TR PR‏ 
WIR‏ , מוּטער:לײבּ". אַ חוּץ דעם ענטשטייען די מענשליכֿע איי= 
ער, פּוּנקט אַזוֹי m‏ די היַנעריִשע, PR‏ אַ בּעזוּנדערען אָרגאַן 
פוּן דעם װײבּליִכען לייבּ, איִן דעם אײיערשטאָק. יעדע נאָרמאַלו 
ענטװיקעלטע פּרוֹי האָט TI PR‏ פוּן קיִנדװײז אָן צװיי אייי 
ער:שטאָקען, פּונקט אַזוֹי MM‏ האָט צויי לוּנגען, ANZ‏ 
ניָרען, צוויי געהיַרן:העלפֿטען, פוּן ד; דאָזיַגֶע אײיער:שטאָקען 
טיילען זיִך אָבּ טוֹיזענטער אייער, פוּן װעלכע יעדערס װאָלט, 
אויסװאַקסענדיג 172 אַ גענוּגענדער רייפקייט אוּן װערענדיג 
בּעפּרוּכטיָגט, געקאָנט אוֹיסבּיִלדען אַנייעם מענשען. די בּע* 
פּרוּכטיגוּנג איַז דערצוּ אוּמבּעדיַנגט נוֹיטיַג. אוּן טאַקע, כּדי 
TI‏ צוּצוּגרייטען צוּ דער דאָזיִגער בּעפֿרוּכטיגוּנג (צוּ װעלכֿער 
עס דאַרף האָבּען אַ צווייטען, אַ מענליַכען װעזען) מאַכֿט ART‏ 
איי דוּרך PR PR‏ די דאָזיִנע װאַנדלונגען, איַן װעלכֿע DR‏ 
זער פֿאַנטאַזיע האָט אוּנז נוּר װאָס געהאַט אַרינגעפּיָרט, 

די געװעלבּינג, PR‏ װעלכער מיָר האָבּען זיִך פּלוצלונג 
דערזען, איז (נאַטיָרליַך, PR‏ אַנ'אוּנגעהוֹיערער פערגרעסערונג) 
איינע PD‏ די IS‏ אײער:טרוֹיבּען PD‏ דער פרוֹי. די 


פון דעם שלייער, m‏ אַ פּיַנסטער:רוֹיטען פלעק? 22 האָבּען די 
צוזיי קליינע קערפּערלעך, וועלכע אוּנזער קוֹיל האָט דאָ פֿאַר 
אוּנזערץ אוֹיגען TI TO‏ געצוֹירצן, ניִשט אַװעקלאָזענד:ג זי" 
דאָך איַנגאַנצען פוּן זיַך-צי האָפּען זיי מיַט TI‏ ניִשט פאָרגע= 
שטעלט אַבּיִלד פון געבּוירען-װוערענדע שטערען, אַזוֹי SIR mM‏ 
זער לבנה, וועגען װצלכער מען רעכֿענט אוֹיךְ, אַז זי האָט IT‏ 
אַמאָל װ!ָ אַ קנאָספּע אָבּגעסיילט פוּן אוּנזער גיוֹיסען ערד:קו: 
געל, ניִשט קאָנענדיג אָבּער TR‏ דער זעלבּער צייט זיַך IR‏ 
גאַנצען אַרויסרײסצן PD‏ דער פעסט.האַלטענדיַגער צוּציְהוּנגסי 
קראַפט פוּן דער דאָויִגער ערד? 

ניין, DW‏ דאָס איִז עס געװען 

מיַר האָבּען אַפילוּ איַן דרייסטסטען שװאוּנג פוּן אונזער 
פאַנטאַזיע דיַ ערד ניַשט פֿערלאָזען. מיר זענען אוֹיף TR‏ בּע* 
וואוֹינטער אוֹיבּערפלעך געבּליִבּען. געדיכט TR‏ מענשען:געװי= 
מעל. TB‏ דעם דאָזיגען געװיִמעל האָבּען מיַר איין מענש 
אַרוֹיסגעריָסען. אַ װײבּל;כען מענש, איִן דער געזוּנטער ריים" 
קייט, אוּן מיָר האָבּען איִן די טיִפענישען פוּן געייִסע אָרגאַ= 
792 פין דעם דאָזיָגען װײבּל;כען קערפּער פּשוּט אַרײינגעקיקט,.- 
אַרײינגעקיקט; בּשעת דער קערפּער האָט PR‏ זיין נאָרמאַלען 
צוּשטאַנד , געלעבּט*, MR‏ בּשעת ד; דאָזיִגע אָרגאַנען האבּען 
גראָד ענטװיקעלט אַזער מערקװיָרדיַגע טעטיגקײיט. װיַ אַזֹי 
מיַר האָבּען דאָס געקאָנט טוּן, דאָס איַז אַלץ:אײנס. ‏ אפשר 
װעט דאָס נאָנטסטע יאָרהוּנדערט געפֿיַנען די אַפּאַראַטען SIT‏ 
צו,-אַפּאַראַטען, וועלכע זאָלען לוֹיט אַנ'אַנאַלאָגיע מיַט אוּנזערע 
רענטגען:שטראַלען דוּרכגיָסען מיָט 029 דעם גאַנצען מענשל:= 
795 קערפּאר TR‏ דער צייט פוּן זיין אוּנגעשטערטער לעבּענס? 
טעטיגקייט. אַפּאַראַטען, װעלכע װעלען אפֿשר קאָנען אָבּװאַר? 
פען אוֹיף אַ ווייסען עקראַן אַ פּיַנקטליַך 7127922 אַלע, אפילו 
די צאַרטסטצ, איַנערליכֿע טיילען MD‏ קעױפּער; PR‏ ועלכע 
וועלען קאָנען גלײכֿצײטיג די דאָז;גע קלײניַנקע קערפּער:טײ: 
לען אוּן זייערע בּעװעגוּנגען פֿאָרשטעלען איַן אַנ'אוּנגעהוֹיערער 
יפערגרעסערונג, אָבּער אַלץ:אײנס, 28 װעלען 72 דאָס בּאמת 


- 75 - 


געלייגט געװאָרען אוּנטער דער גלאָז:דעק, 178 IT‏ גרוֹיסע 
קוֹיל, פּונקט אַזוֹי 7 פֿריִער, MIR‏ אוּן אַז די אַראָבּגעזונקענע 
העלפט פוּן דעםֿ אוּנטערװאַסער:שיַפעל בּערוּהיְגט pr‏ שוֹין 
איִצטער, זיין טוּרבּיִנע פּערדאָפּעלט TI‏ ניִשט מער, I‏ הוֹיבּט 
גאָר אן TI‏ אינצוּשטיִלען, אוּן אַרוּם ?T‏ נעץ:שטיַקעלעך 
שטעלט TI‏ װיַדער אוֹיף IR‏ טוּקעריבּלאָק, PR‏ װעלכען 
זי פּערקניפּען זיַך װיִדער אוּן פלעכֿטען אוֹיס ORT‏ אַלטע 
נעץ,-זעט אוֹיס, אַז דער גאַנצער שפּיֵל TR‏ צוּריִקגעקוּמען צוּ 
דעם לכתּחילה'דיָגען צוּשטאַנד, פוּן װעלכֿען ער האָט זיַך SIR‏ 
געהוֹיבּען. נוּר מיַט איין אוֹיסנאַם. ?T‏ נעץ פֿון דעם sw‏ 
קער:בּלאָק קאָן DEIN‏ פוּן זִיָך אַרוֹסגעבּען אָן פֿרעמדען צוּ" 
גאָבּ:מאַטעריאַל ניִשט מער m‏ צװעלף נעץ:שטיַקלעך פוּן דער 
פריִערדיַגער גרוֹיס. װען זיי זאָלען Tr‏ פערדאָפּלען, say‏ 
זי קאָנען אוֹיסמאַכען ערשט פיראוּנצוואנציק, אָבּער ניִשט קיין 
אַכטאוּנפערציַק. דאָ מוּן נאָך עפּעס שטעקען אַ סוֹד, ORT‏ מוּן 
עפּעס בּעדייטען. 

דערווייל טרעט = איין אין דער גאַנצער קוֹיל אַ שטיל* 
שטאַנד. נוּר דיַ שטילע בּעװעגוּנג פֿון דעם זאַנגעןיים, אוֹיף 
װעלכֿען די קוֹיל ‚oe‏ דוֹיערט נאָך FÜR‏ אוּן טרײבּט 37 אוּני 
אוֹיפהערליך אַלץ טיַפער TR‏ דער קאָלאָסאַלער שאַכֿט אַראָבּ. 


7 װאָס פאַר אַ װעלט האָט אוּנז אוּנזער פֿאַנטאַזיע אַװעק? 
א געטראָגען?... צי האָבּען מיַר אַרײנגעקוּקט איַן די געַ= 
שפּענסטעריַשע גערוּנגען פוּן אַ פאַרצייטיִשער װעלט, איַן SUR‏ 
נעם פוּן יענע קאָסמיַשע נעפּלען פוּן פאַר מעשי בּראשית, 
יװועלכֿע די אַסטראָנאָמען האָבּען פאַר אוּנז אַנטפּלעקט! אָדער 
איִן דעם געבּוּרט:צאַפּעל פֿון אַ פּלאַנעט, װעלכע איָז נאָך ניִשט 
איִנגאַנצען אָבּגעקיִלט אוּן אַרוּם װעלכער עס שויָמט אַ ווייסע 
װאָלקען:הילע 1 אַנ'אויפגעקאָכט װאַסער, אַזוֹי 2 DIT DIR‏ 
יקאָלאָס פֿון אוּנזער זוּןסיסטעם, זעם יּפּיַטער, וועמענס איי= 
גענטל;כע קוֹיל מען זעט MB Tu‏ צייט צוּ צייט אַרוֹיסשײנען 


= 74 - 


די אַנדערע העלפט פוּן דעם שפֿיַנדעל מיָט דער 3 
טער טוּרבּיִנע אוּן MA‏ די צװייטע פּיראוּנצװאנציק TI DRM‏ 
דערווייל צוּריִק אַראָבּגעלאָזען איַן דער קוֹיל אַרײן, עס זעט 
אליס, אַזוֹי 91 די האַסטיָגקײט פֿון דעם צוּזאַמענבּרוך 738 דעם 
שפּינדעל װאָלט WR‏ געגעבּען אַזאַ שטוֹיס צוּריִק, אַז זי זיַנקט 
אוּן זיַנקט IR‏ אַנ'אָבּהאַלט אַלץ טיַפער צוּ דער מיַט פוּן דער 
ip‏ עס הוֹיבּט Tr‏ אָן אַ נייע פאַזע פוּן דעם סוֹדוֹת:פֿוּלען 
שוֹישפּיָל. 

ORT‏ איִבּערגעבּליבּענע געשפּענסטער:שיַפעל הוֹיבּט אָן פוּן 
PINS TR‏ אוֹיפצוּבּוֹיען אַ נייעם שפּיַנדעלײקערפּער. IT‏ 
אַמאָל פֿערדאָפּעלט TI‏ דער פערבּליבּענער דרייפּינקט, עס 
ווערען צוויי טוּרבּיִנען, זיי רוּקען זיַך AR‏ איינע פוּן דער SIR‏ 
דערער, רייסען ניַשט a8‏ פוּן 77 די מיַטעלסטע שטראַלען, 
עס שטעלט Pr‏ צוּריִק MIR‏ דאָס שפּיַנדעל, IT‏ שטעלט 
אוֹיס דאָס שפּיַנדעל די איִבּערגעבּליבּענע פּיַראוּנצװאנציִק נעץ* 
שטיַקלעך איִנדערמיַט PR‏ דער WAND‏ אָרדנוּנג אוּן לאָזט 
זיִך דאַן װיִדער שװיָמען 38 דער אוֹיבּערפלעך פוּן ים, אָבּער 
TR‏ זאַך פעלט איַצעער. די פּיַראוּנצװאנציַג נעץ:שטיקלעך 
פּערדאָפּלען זיִך ניִשט אוּן װוערצן ניַשט קיין אַכטאוּנפערציִק. כּדי 
צוּ בּיִלרען צוויי רייען שטעלען זיי Tr‏ אוֹיס צוּ צװעלף TR‏ 
אַ רייע. אוּן אַז איַן דער צייט, װען דאָס גאַנצע שפּיַנדעל 
IR Tr DD‏ רוּקען זיַך אָבּ די צוויי רייען איינע פוּן דער 
אַנדעוער, כּדי זיִך צוּזאַמענצוּדר!;קען אַרוּם בּיידע טוּרבּיַנען 
עקען, קוּמט שוֹין אָן צוּ איין עק פֿון שיִפעלע נוּר צװעלף 
שטיִקלעך אוּן צוּ דעם צוייטען עק אוֹיךְ נוּר צװעלף. אַ חוּץ 
דעם קוּמט פאָר בּיים ראַנד פוּן דער גרוֹיסער קוֹיל אַלץ פּונקט 
אַזוֹי m‏ פֿריִער. דער װאָרצעל:קנייטש זעצט אַרוֹיס, דאָס BO‏ 
דעל צוּרייסט זיַך, איין קאָפּ ?T DM‏ צװעלף נעץישטיקלעך 
בּלייבּט איִבּער PR‏ דעם 7927799 רוֹים אוּנטער דער גלעזער= 
נער דעק; דער אַנדערער קאָפּ לאָזט TI‏ צוּריִק אַראָבּ Om‏ 
זיינע צװעלף נעץ:שטיקעלעך TR‏ דער טיַפקײט פֿון דער קוֹיל. 
אַקעגען די בּיידע קלײניַנקע קיילעכלעך, װעלכֿע זענען אָבֹּ* 


7 6 "על‎ 66 
26 קיר‎ Kr 
Ta * J 

:: 


, 


בּרעג. אַ וויילע--אוּן איין עק בּעריָרט טאַקע דעם ראַנד פוּך 


דער קוֹיל. די אוֹיבּערשטע פאָראויס:שװיִמענדיִקע טוּרבּיַנע BIN‏ 
TORI‏ מוזען איָרע שטראַלען אַרויסװאַרפען איַבּער דער SR‏ 
בּערפֿלעך. אוּן בּאמת-דיַ טוּרבּיַנֶע שטוֹיסט אַלץ פֿאַראוֹיס אוּן 
טרײיבּט DIT‏ ים:שטראָם אַלץ מער צוּ דער אוֹיבּערפֿלעך, אוּן 
מיַט אַמאָל קנייטשט זיִך אוֹיס איִבּער דער אוֹיבּערפלעך פוּן 
דער איַנערליָכער קוֹילמאַסע אַ מין כֿװאַליע. 

דוּ ערװאַרטסט, IR‏ בּאַלד װעט די גלעזערנע דעק פוּן 
דער גרוֹיסער קוֹיל דוּרכֿגעבּראָכֿען װערען. אָבּער דאָס געשעט 


נישט. דוּ בּעמערקטט ערשט DEIN‏ װיַדער, אַז די דאָזיַגֶע דעק' 


אוּן די הוֹיפּט-מאַסע פוּן דער קוֹיל זענען ניַשט ענג צוּגע= 
פּרעסט איינע צוּ דער אַנדערער, נוּר עס טיילט זי פוּנאַנדער 
אַקלײנער לֵיידִיִגער רוֹים; אוּן PR‏ דעם דאָזיגען רוֹים האָט 
זיִך טאַקע דיַ װאָרצעלדיגע כװאַליע אַריינגעקנײיטשט, DW?)‏ 
אויפרײיסענדיַק די אוֹיבּערשטע דעק. 

ציַ DIN‏ דער גאַנצער שפּיַנדעל:פאָדמיַגער קערפּער TI‏ 
לאָזען אַהיִן אוּן װעט אַרײן PR‏ דעם רוֹים צװיַשען דער דעק 


אוּן דער קוילימאַסע! עס זעט אוֹיס ניַשט מעגליַך PX‏ עס 
קומט טאַקע ניַשט פאָר. ORT‏ שטוֹיסען פאָראוֹיס הערט פּלוּצ= 


לוּנג אוֹיף: אָנשטאָט דעם צוּרייסט DIN PT‏ אַמאָל דאָס גאַנ= 
צע 9971280 איִנדערמיַט MIN‏ צוויי שטיַק. איין העלפט, װעל= 
כע PR PIE DIR‏ דער דאָזיִגער װאָרצעלדיָגער אוֹיסקנייטשוֹנג, 
טרעט איַנגאַנצען אַרוֹיס פוּן פערבּאַנד מיַט דער מאַסע פוּן 
דער גרוֹיסער קוֹיל: דער װאָרצעל רייסט זיַך אָבּ FIR‏ בּלייבּט 
DIR 7929‏ בּעזוּנדערע קליינע קוֹיל PR‏ דעם שמאָלען רוֹים 
צװיַשען דער הוֹיפּט:קוֹיל אוּן דער דוּרכֿזיַכט;ַגער גלעזערנער 
דעק. TR‏ דער נייער קוֹיל PR‏ אַריבּער צוּזאַמען מיָט אַ טייל 
פוּן דער ים-פּליַסיגקייט איינער PD‏ די טוּרבּיַנען:דרײפּוּנקטען 
אוּן איין רייע פוּן דער בּעװאַכוּנג: די פּי;ָראוּנצװאנציָק, װעל= 
5ע האָבּען PR Pr‏ דער צייט פֿוּן Tyan‏ פאָראוֹיס צוּם ראַנד 
פוּן דער קוֹיל אלץ ענגער צוּנוֹיפּגעדריַקט אַרוּם דער פאדער* 
שטער טוּרבּיִנע. 


שוֹישפּיֵל װאָלט שוֹין אַריבּער זיין העככטען פּונקְט. אָבּער 
ניַשט אמת, איַצט הוֹיבּען אָן די נעץ:שטיקער, וועלכע זענען 
אוֹיף אַזאַ אוֹפן פערהאַלטען געװאָרען אוּן, אַזוֹי צוּ זאָגען, גע= 
דעטעט געװאָרען, צוּ בּעווייזען עפּעס אוּנערװאַרטעט:נײעס. 

m‏ האָבּען TI‏ אַ װײל מער DOM‏ געזאָרגט ועגען 
זייער צאָל. DIR‏ פאַלט TR‏ אָבּער אוֹיף, אַז PT‏ זענען מיַט 
אַמאָל געװאָרען אַזוֹי PR FD‏ אָנהוֹױבּ האָבּען מיַר דאָך גע: 
האַט איִבּערגעציילט, דוּכט זיַך, פּוּנקט ME‏ טוּץ. PR DEIN‏ 
אָבּער דאָ, גענוֹי געציילט, אַכטאוּנפערציַק! יעדער פון די 
קליינע זיילעכלעך האָט 777 געמוּזט גאָר איִנדערשטיָל DIE‏ 
לען, האָט געמוּזט אָבּשפּאַלטעַן פוּן TI‏ פּונקט אַזאַ לאַנג 
שטיַקעל. בּיי דער אָרדנוּנג N‏ מיַטעלפּוּנקט פֿון שפּיַנדעל 
זענען זי דאָזיַגע צויי מאָל פּיַראוּנצװאַנציִק אוֹיך זער שין 
אוֹיסגעשטעלט געװאָרען, PR‏ צויי רייען, איינער היַנטערן 
אַנדערן, אַזוֹי m‏ אַ פּאָלק סאָלדאַטען. קוֹים האָבּען מיַר אָבּער 
דאָס בּעמערקט, קוֹים האָבּען מיַר בּעװיִזען אוֹיסצוּצײילען די 
רייען,.-װײַ די דאָזיַגע צװיי וײען פוּן דעם פאָלק הוֹיבּען אָן 
איִצט שוֹין פוּן Pr‏ אַליײן TI‏ צוּ בּעװעגען אוֹיף דעם שפּֿיָג= 
דעל:פעלד. זיי רוּקען TI‏ אָבּ איינער פוּן אַנדערען, אוּן לאָ= 
PR TI TIP‏ פּערשיַדענע זייטען. איין פּיַראוּנצװאַנציַקרײע 
TI DIR?‏ צוּ דעם אוֹיבּערשטען זוּןףעק, דיַ אַנדערע-צוּ דעם 

וּנטערשטען. דער מיַט פוּן דעם שפּינדעל װערט לײדיג. װאָס 
װעט דאָ װערען? 

mn m‏ פֿאָלגען אַזוֹי נאָך געשפּאַנט די געשעעניַשען, 
צעמערקען מיָר, אַרוּמקוּקענדיַג זיַך, אַז Ton TR‏ פֿוּן דֹעַר 
DIA TIN DE‏ דעם גאַנצען בּיִלד DIT PR‏ ים װיָדער עפּעס 
געשען. דאָס שפּיַנדעל אוּן די זוּנען צוּזאַמען DM‏ די אַכט 
אוּנפערציִק נעץ.שטיַקער DIR‏ זייער בּעװאַכוּנג זענען MOD‏ 
אָבּגעשװאוּמען פוּן זײיער אָרט. זיי האָבּען IT‏ געלאָזט שװי: 
מען צוּ דער גרוֹיסער קויל:געװעלבּונג, וועלכע ריַנגעלט, וי 
פריָער, אַלץ אַרוּם. ORT‏ צוֹיבּער:שִיַף DM‏ זיין בּעזעצוּנג, די 
NE‏ פּאָלקען איִן די טורבּיַנען-עקען, m FM‏ צוּשיִפען צוּם 


זיך, פּלאָנטערען IT‏ אַרײן איינער TR‏ דעט אַנדערען, גלייךְ 
27 צוּר;ִסענע נעץ:אויגען איַן פרייען ים, DD WAR‏ אַמאָל 
טרעט:איין DIT IR‏ דאָזיַגען שטיַקער-שפּיל אַ נייע אָרדנונג. 
אַ פֿרעמדע דיָריִזשיָרענד;גע מאַכט נעמט PT‏ צוּ ד! FAIR‏ 
דערנדיָגע נעץ-בּרעקלעך; דוּרך אַ בּעזוּנדערער בּעװעגוּנג פוּן 
שטראָם טרייבּט זי זיי צוּזאַמען, זאַמעלט זיי צונוֹיף אין אַ 
נייער אָרדנונג. 

פּערנוּמען DIN‏ דעם דאָזיגען נייעם שוֹשפּיֵל פֿון דעם 
פּלאַצענדיָגען טוּקער:גלאָק, האָבּען מיָר MIR‏ אַ וויילע געלאָזען 
גאָר אוֹיסער DIR‏ אוּנזערע פרייע טוּרבּיַנען. זיי לאָזען אָבּער 
אָן זיִך ניִשט פעַרגעסען, ווייל ma‏ דערקענען, אַז זיי, וועלכע 
האָבּען אפשר 9798 געבּראַכֿט DIE‏ פּלאַצען פוּן גלאָק,.-זײי 
זענען עס DEIN‏ די צוּריִקשטעלער פוּן דער ניער אִידנוּנג 
צװויַשען דיַ שוּצלאָזע נעץ:שטיִקעלעך. בּשעת דער אַלגעמײנער 
קאַטאַסטראָפע מיַט דעם טוּקעריבּלאָק האָט ORT TI‏ דרי= 
שפּיַנדעל אַ ריָר:געטוּן פֿון אָרט אוּן TI‏ אַװעקגעלאָזען קװער 
איִבּער דעם אָרט, וװעלכעס דער טוּקער:גלאָק האָט פריִער 
פֿערנוּמען. בּשעת די נעץיבּרעקלעך האָבּען TI IT‏ געבּײיי 
געלט איינס דוּרכֿ'ן אַנדערן, האָט ORT TI‏ שפּיַנדעל אַזוֹי אַװעקגע= 
שטעלט, אַז זיינע זוּן-עקען שטראַלען DER‏ איִבּער FIR‏ אוּנטער 
דעם אָרט פוּן דער קאַטאַסטראָפֿע. דוּרך דעם דאָזיְגען אָרט, 
וואוּ די נעץ:בּרעקלעך רוּדערען, ציִען זיַך DER‏ גראָד די 
גרוֹיסע פֿערבּיַנדוּנגס:שטראַלען PD‏ דעם שפּיַנדעל:קערפּער. 
אוּן PR‏ דעם מאָמענט, וען 97 איַבּערבּלײבּעכצען פוּן דער 
קאַטאַסטראָפע געפּיִנען 7 איַנדערמיַט פֿוּן דעם שפּיַנדעל: 
פעלד, הוֹיבּען אָן די לאַנגע זוּן-שטראַלען צװיַשען זיי אייני 
צוּשטעלען די נייע אָרדנוֹנג. דיַ בּרעקלעך װערען צוּנוֹיפגעואַ: 
מעלט לענג-אוֹיס דעם פערבּיִנדוּנגס-שטרייף פוּן דעם שפּיַנדעל 
אוּן DIRT‏ ווערען זיי פערהאַלטען. איין אוֹיגענבּליִק דוּכט זיַך, 
אַז די קראַפּט:כװאַליעס פוּן שפּיַנדעל צװיַשען זוּן אוּן זוּן 
זויַלען אוֹיפשטעלען אַ נייעם מיַן טוּקעריגלאָק, וועלכער זאָל 
אַרומנעמען דיָ אַלטע נעץ:שטיקלעך, עס זעהט אוֹיס m‏ דאָס 


= סופ -- 


װען די זוּנען רוּקען זיַך 28 אַלץ וייטער pe‏ זיך, אַ מיך 
פּערבּיִנדונגס:שטראָם, גלייך װי איִַן דיַ דאָזיַגע ריַכטוּנגען 
װאָלטען אַרוֹיסגעלאָזט געװאָרען לענגערע שטראַלען, כּדי IT‏ 
דריי:פּונקטען זאָלען בּיי דער דערװײיטערוּנג ניַשט איַגגאַנצעך 
אָנװערען די בּעריַרוּנג צװיַשען זיַך. אוּן בּשעת דאָס FAST‏ 
צװיַשענפעל צװיַשען די בּיידע זוּנען װערט FAR‏ בּרייטער, 
בּעקוּמט דאָס גאַנצע דריי-בּיַלד ענדליַך דעם אוֹיסזען פון אַ 
שפּיַנדעל; איַנדערמיַט ציִען זיַך פּאַראַלעלע כװאַליעס:שטרייי 
795 פוּן טוּרבּיַנע:קאָפּ צוּ טוּרבּיַנע:קאָפּ, mM IR‏ פוּן JR‏ 
שפּיִנדעל:עק צוּם צווייטען, PR‏ פוּן בּיידע זייטען “IS IT‏ 
קליינע זוּנען, װעלכֿע שטראַלען אַרוֹיס MD‏ די טוּרבּיַנען:קעמ. 

דוּ PT DORT‏ צוּ דעם דאַזיַגען MED‏ איִן זיינע שנעלע 
פערװואַנדלוּנגען נוּר MD‏ איין זייט צוּגעקוקט. DEIN‏ אָבּעב 
12193355 זעהסטוּ, TR‏ ס'האָט TI‏ אוּמבּעמערקט עפּעס נייעם 
אַרײנגעריַסען IR‏ דעם דריי:פעלד. דער לעבּהאַפּטיגער דרי 
גערוּדער, וועלכער האָט זיַך פּלוּצלונג אָנגעהוֹיבּען ATI PR‏ 
ים נעבּען דעם קליינעם טוּקער:גלאָק, האָט בּאַלד אוֹיך OR‏ 
מיִטגעריַסען. ציַ האָבּען איִם די טוּרבּיַנען-שטראַלען אָנגערירטי 
אוּן אויפֿגעטרײסעלט? עס TER‏ דאָך אייגענטליך נוּר אַ פערגלייך, 
װען PR‏ רייד וועגען טוּרבּיַנען, װעגען אמת'ע קעסעל-גריִבּער. 
מצגליַך, אַז DYT TR‏ װאוּנדערליַכֿען שפּיֶל, ועלכער קוּמט RT‏ 
‚MD IT RD‏ זענען טעטיג פיל איידעלערע קרעפטען, וי 
עס שטעלט זיי פֿאָר דער גראָבּער פערגלייך DM‏ דעם RN‏ 
סער:גערוּדער. אָבּער אַז עפּעס פוּן דעם דאָזיַגען קרעפטען? 
75% האָט איִצט אַרוּמגעכאַפּט DIT T’IR‏ טוּקעריגלאָק, דאָס 
MIT TR‏ 

מיָט אײינמאָל TR‏ זיין גלעזערנע װאַנט צוּבּראָכען, ז? 
צוּפּאַלט זיַך אוֹיף אונבּעמערקטע שטויבּעלעך. זיין גאַנצער 
איִנהאַלט TR‏ אַרוֹיסגעפֿאַלען PR‏ דעם פרייען ים,-איַן יענעם 
ים, װעלכֿער DIN‏ איַצט אונאוֹיפהערליך דוּרכגעאַקערט דוּרך 
בּיידע טוּרבּיַנען פוּן דעם שפּיַנדעל. עס זענען אַרוסגעפאַלען 
די פּריִערדיגע שטיַקער פוּן דעם שוֹים:נעץ, אַ וילע בּייגלען 


- 66 = 


בי עי 


איְגערליִכער מאַסע DIN?‏ ערװאַרטען פערענדערונגען. אָבּער 
דאָס. װאָס דוּ דערזעסט, איז דאָך גאָר אוֹיף אַ בּעזוּנדעיען 
אוֹפן מערקװיָרדיג אוּן בּעווייזט, אַז איִן DIT‏ דאָזיגען אויפֿגע* 
קאָכטען 7322 פוּן דער אוּנטערװעלט זענען טעטיַג העכסט: 
וואוּנדערל;כע כּוֹחוֹת, 

קוֹדם 93 װערט דיַר MIR MINDER‏ ערשיינוּנג: דאָס 
כּלוֹמר'שטע Yyı‏ איִן דעם קליינעם טוּקער:גלאָק געפּיִנט זיַך 
TR‏ פולער בּעװועגונג. עס זעט אוֹיס, mM‏ עס קניפּט זיַך פוּ= 
נאַנדער אוּנטער אוּנזער בּליִק, אוּן פאַלט TI‏ פוּנאַנדער אוֹיף 
איינציגע פֿעדעם. m‏ קאָנען אפילוּ בּאַלד די דאָזיגע פֿעדעם 
איִבּערציילען: פּיִראוּנצװאַנציִק. אָבּער עס 0292 TR‏ ניַשט 
קיין צייט Pr‏ לאַנג דערמיט צוּ פערנעמען. 

ווייל Din‏ אַמאָל טוּט אַ שפּרוּנג-אוֹיף נעבּען דעם גלאָק 
אֹיִן ים אַ גלאַנצעדיַג פּיַנטעלע. מעגליך, IR‏ עס איַז שוֹין פרי= 
ער DIRT‏ געװען, אָבּער ערשט איִצט לאָזט עס TI‏ בּעמערקען. 
עס DW DIT‏ אוֹיס, דאָס פּיַנטעלע, m‏ אַ זעלבּסטשטענדיג 
קערפּער, נוּר גיִכער וי אַ קעסעל:גרוּבּ-אָרט FR‏ ים. הגם 
מען זעט נאָך ניִשט קיין שׁוּם בּעװעגוּנג, ‏ זעט עס אָבּער 
פּאַלד אוֹיס אַזוֹי, PR mM‏ דעם װאַסער װאָלט אָנגעהוֹיבּען צוּ 
אַרבּייטען אַ קליינע אונבּעמערקטע טוּרבּיַנע; a WR‏ 
לאָזט TI‏ בּאַלד זען TR‏ געשטאַלט פוּן אַ קליינער זוּן, HIN‏ 
כע איָז אַרוּמגעריָנגעלט DM‏ אַװעקלופֿענדיַגע װאַסצר:שטראַלען. 
אָבּער IT m‏ האָסט עס WU‏ דערזען, בּעמערקסטוּ שוֹין, m‏ 
עס זענען אייגענטל;יך דאָ צוויי טוּרבּיַנטן, ועלכֿע מאַכען אַ 
דאָפּעלטע בּעוועגוּנג. אוּן דאָס װערט PA‏ אַלץ דײטליכֿער, 

בּיידע טוּרבּיִנען:מיִטעלפּונקטען מיִט זייערע שטראַלען? 
זוּנען PR‏ בּיידע זייטען רוּקען TI‏ אפילי אָבּ איינער פוּן דעם 
אַנדערען, אוּן דאָ בּעמערקען I‏ שוֹין איִנגאַנצען אוּנצויידיי: 
3220 בּעװועגוּנגען. אָבּער װיִדער װאוּנדערליַך: זיי רייסען 
ניִשט איַנגאַנצען אָבּ זײיערע TPM‏ איינע פֿוּן דער אַנדערער. 
אוֹיף דעם אָרט, IT IR‏ שטראַלען PD‏ די דאָזיִגע דריי:זונען 
הּאַבּען TI‏ פריָהער צוּזאַמענגעקניִפט, בּלײבּט אוֹיך שפּעטער, 


- 68 -, 


PITMEN‏ פוּן אַ זייגער, אָבֹּעַר דערבּיי גאַנץ דיַק. אַלס איינ= 
ציַגֶע סטרוּקטוּר פוּן דער דאָזיַגער דעק לאָזען Tr‏ קוֹים זען 
אוֹיף טייל ערטער עפּעס TON‏ שמאָלע קאַנאַלען, װעלכע זע+ 
נען אויסגעבּוֹיערט קװער דוּרך דער דעק פוּן דער קוֹיל אוּן 
שטעלען איין אַ פרייע פערבּיַנדוּנג צװיִשען דער איִנערליִכער 
קוֹיל:מאַסע אוּן דער פֿרײער לוּפט אַרוּם, 

די דאָזיַגע איַנטרליכֿע מאַסע, װעלכֿע איִז שאַרף אָבּגע* 
טיילט ID‏ דער דעק דוּרך אַ קליינעם לײדיִגען רוֹים, TR‏ 
איַנגאַנצען העל, FIR‏ נוּר DIE‏ צענטר - צוּ בּעמערקט TT‏ אַ 
שװאַכע פערנעפּלוּנו. עס דוּכֿט Pr‏ אוֹיס, m‏ עס װאָלטען 
DIRT‏ אַרוּמגעשװאוּמען זעהר דיַנע שטוֹיבּעלעך, אָבּער ORT‏ 
איַז אוּנדײיטליַך. בּכלל זעט אוֹיס, m‏ דעם גאַנצען חלל 
װאָלט אָנגעפֿיַלט אַ מער אָדער HAI‏ עלאַסטישער, IIND‏ 
בּעיועגליִכער איַנערליִכער ים. אוּן נוּר MIN‏ איין אָרט, ניִשט 
אינדערמיט, שװעבּט אינעװייניג נאָך איין דײיטליַך.אָנגעזעהע? 
נער צװייטטר קערפּער, װעלכער האָט-מערקװיַרדיִק-אוֹיך דיָ 
געשטאַלט אוּן דוּרכזיַכטיַגקײט פוּן אַ גלעזערנער קוֹיל; NER‏ 
טע ‚ip‏ װעלכע שװיַמט אינעװײניג TR‏ דעם IH FAIR‏ 
גען ים PD‏ דער גרוֹיסער קוֹיל. TR WER‏ גלאָז-דעקעל TR‏ 
פִיֶל צאַרטער, קוֹים װאָס עס DER)‏ זי דער בּליִק. די דאָזיַגע 
ערשיינונג װאָלט זיִך געלאָזט פערגלײיכֿען צוּ אַ שיינעם ים? 
טוּקער=גלאָק, ועלכער שװעבּט, האַלטענדיג PR TR‏ גלייכגע? 
DIS DI‏ װאַסער:דרוּק. אוֹיךְ זי לאָזט זען דוּרך אֹיַר IA‏ 
זערנער דעק איניגע קאָנטוּרען פוּן TR‏ געבּוֹי, איַן זער אַ 
דיַנער פערצװייגוּנג שפּיַנט זי איַנגאַנצען דוּרך אַ מיַן נעץ 
אָדער אַ רוּשטאָװאַניע, צאַרט װיַ שוֹים. 

עס IND‏ זיין, אַז עס TR‏ דערפֿאַר, װאָס אוּנזער בּע 
290599 איַז נאָך אַלץ ניִשט גענוּג העל: יעדענפאַלס קאָן 
מען אָבּער מער גאָרניִשט ענטדעקען איַן אוּנזער געהײמניספֿוּ? 
לער קוֹיל, אפילו בּיי דער גרעסטער אָנשטרענגונג פוּן AR‏ 
אָבּער דיין איַנטערעס װאַקסט, װען דוּ בּעמערקסט, אַז TR‏ 
איר קוּמען פאָר פֿערענדערוּנגען. IT‏ װײכקייט פוּן דער 


- 61 - 


,יאָ, װער ס'איִז אַנ'אָדלער, קען 

Tin‏ 79799 אוּן דערגרײכֿען, 

אין איִבּער די שרפֿים 

דוּרך טוֹיזענט היִמלען Jr‏ דוּרכֿרײסצן; 
אַנגצעליוּס סיִלעזיוּס (1657). 


קיִנסטליך ליַכט פוּן אַנ'אוֹיסערגעװענליכער קראַפט זאָל 

אוּנז בּעשיינען אַ טיִפע אוּנטערװעלט, PR‏ װעלכער עס 
לוֹיערט געװוענליך אַ שטאָק-פֿי;נסטערניַש. אוּן די זאַכֿען, SIR‏ 
Mm‏ זיי װעלען פּלוּצלונג איַן דעם דאָזיגען שיין אוֹיפבּליִצען, 
זאָלען TIR TI‏ דערזעלבּער צייט בּעווייזען PR‏ אַנ איַבּערנאַ= 
19329120 פערגרעסערונג, 

אַנ'אוּנגעהויערע געװעלבּוּנג. דיין בּליִק פֿערליַרט זיך PR‏ 
mM IR‏ אַ תֹּהוֹם עפענט זיִַך די טיַפע שאַכֿט, אוּן PR IT‏ 
רוּקט PT‏ אָן MR‏ דיָר עפּעס אַנ'אוסערגעװענל;ַכס. IR‏ 
סע שיַמעריָרענדיִקע קוֹיל; m‏ לוֹיכט ניִשט פוּן זיך אַלין, זי 
TIR‏ אָבּער איַנגאַנצען דוּרכגענוּמען דוּרך אוּנזער ?192290037 
טאָג. די קוֹיל שװעבּט אײגענטליַך vw‏ פריי, m‏ אַ שטערן 
TR‏ דער װעלט-אוּנענדליכקייט, װעלכֿען די צוּציָהוּנגס-קרעפטען 
לאָזען הענגען PR‏ פֿרײען רוֹים. זי װערט, וייזט DR‏ גע- 
שטוֹיסען אַראָבּ איַן שאַכט. אוּן אַז IT‏ קוּקסט Tr‏ שאַרפער 
איין, בּעמערקסטו; m‏ פוּן דעק פוּן שאַכֿט גלאַנצען אַרוֹיף 
אַזוֹי װיַ זאַנגען פוּן אַ גיגאַנטיִשען, טוֹי:פייכטען קאָרףפעלד. 
9 אַנ'עלאַסטיַשער בּאֵל, שװעבּט אונזער קוֹיל איִבּער דעם 
דאָזיִגען פעלד, געטראָגען PR iD TR‏ בּעװעגט דוּרך 37 
שטילע כֿװאַליעס פוּן DIT‏ דאָזיַגען זאַנגען:ים. 

װיָ זי שװעבּט אַזוֹי, איַנגאַנצען אַ דוּרזיכטיַגע, לאָזט אוּנז 
97 קוֹיל אַ בּליִק-טוּן איִן PR‏ איִנעװײניג. IR‏ אוֹיבּערשטער 
DIN‏ אֹיַז איַנגאַנצען גלאָז:דוּרכזיכטיג, אָנפאַרבּיָג, אַזוֹי װ!ָ אַ 


= 66 -- 


„92319229 דער קילקײט פוּן די‎ PR, 
װען דוּ בּיִסט געבּוֹירען געװאָרען‎ 

PR‏ װען דוּ האָסט װײטער געבּוֹירען-- 
הוֹיבּסטי אָן אַ נײס צוּ 1395 

װען עס לוי5ט דאָס שטילע ליִכטצל 


בלײבּסט ניִשט מער אַרוּמגענוּמען 
po‏ דעם שאָטען פֿיּן דעם חוֹשך, 
אוּן דיך רײסט אַ נײע שטרעבּוּנג 
יו אַ העכֿערער בּעהצפטוּנג". 

גע ס צ* 


” 
a, 


דצ 


2 


*= 
= 


EAN 


ua‏ א 


Erd 


ר 
/ 


2 אע 0 


= 
== 
כוּ‎ 
A 
Fam 
3 

2 
24 
ר‎ 
rn 


דער סוֹד פֿון דעם אײי:קעמערל 
אוּן פֿון דעם װוימעןקעמערל. 


Yu Dia) 
ei צֹ‎ /( 


ציים טייך, אויף די דאָזיַגפ TR DD‏ אָקעאַן. זיי שטעלען m‏ 


777 פאָר, m‏ פערגאַנגענע נִשמוֹת פוּן דער 223 ועלכע 
קעמפען DIRT‏ איַן דער פֿיַנסטער. 1 װאַנדערנדיַגע טרוֹימען 
פֿון דעם גרוֹיסען ליִבּעס:גייסט, וועלכער רייסט 77 אַרוֹיף. 
דער דאָזיגער פּיָש, די דאָזיַגע אײנּטאָג-פּליג איִז קריַסטוּס, 
אֹיִז געטע, TR‏ ראַפאַעל, איִן ORT‏ עװאַנגעליוּם, איַז פֿאַארּסט, 
IT TR‏ מאַדאָנע. איַז דיַ מענשעןלליבּע, דער שטער:טרוֹים, 
די קוּנסט. 

אוּן איִצט קוּם-אַראָבּ צוּריִק גאָר TR‏ דער MD‏ 

לאָ מיַר אָנהוֹיבּען פוּן אָנהוֹיבּ, אוֹיף FROM‏ עס איז אַזאַ 
אָנהוֹיבּ פאַרהאַן. 

לאָ'מיַר געמיַטליך פּלוֹידערן PR‏ קוּקען. ניַשט געאיילט, 
לאָמיַר קוּקען ‚TR‏ װאוּ עס פּאַלט גראָד 288 דער Po‏ 
PR‏ בּעלוֹיכט אַ שטיַק װאָרצעל פוּן ענטװיקלוּנגס-בּוֹים. m‏ 
ווייסען Piz‏ דאָס גרוֹיסעַ, װאָס קוּמט צוּם סוֹף אַרוֹיס פוּן דער 
ענטװויַקלוּנג. אָבּער לאָמיַר איַצט דאָס דאָזיַגע גאַנצע גרוֹיסע 
מיָט אַמאָל אַראָבּדרײען בֹּיִז דעס קלענסטען מעגליִכֿען פֿלע= 
מעלע, DEN‏ שיינט איַן דער טיַפעניַש פוּן דער שאַכט. 

30 מיָר דיַ האַנד, PR‏ מוּן דיִך פריָהער, IR‏ שפּאַס, 
אַװעקפּיָרען PR‏ אַ שאַכט. צוּ אַ װאוּנדערליִבֿען סוֹד. נעם 13 
ואַמען דײן פאַנטאַזיע אוּן קוּם נאָך מיָר, אָן מוֹרא.. 

, אוּנגעצוימט מיָט הײסער שטרעבּונג 
0789 זיַך דאָ קײן mio‏ געפיַנען, 
172 מיִר זעצן אײבּיגע 2377 
mens VD‏ יבּען. Tre‏ פֿערשװיִנדֶען.* 
א 2032 װעסטעסטליבֿער דיהאנ.ף 


x ראכ‎ 


Pe > a 


געשאַפען די בּעקאַנטע קוּנסט, דעם נייעם העכסטען בּעשעפער, 
דעם PD To‏ דער שפּעטערדיַגער מענשל;כער פּצָרגּרײ* 
טערוּנג PO‏ דער נאַטוּר. 

טויזענטער יאָרען אוֹיף דעם דאָזיִגען װעג: ראַפֿאַעל, 
די מאַדאָנע. אוּן אַזוֹי אַלץ ION‏ אוּן ID‏ אַ נייע BI‏ 
טוּר-װועלט בּליַט:אוֹיף;: ניַשט שטערן, ניַשט אונאָרגאַניִט, נישט 
געװויִקסען אָדער ‚non‏ ניִשט IN‏ אָרגאַניִשען זיִן דער מענש 
אַלײן: די קלאַנגען, געשטאַלטען, געשעהעניִשען פֿוּן דער 
קוּנסט. אַ הייסע װעלט, דוּרכֿגעגליַט פוּן ליִבּעס-אָטעם, Bm‏ 
דעם גאַנצען תּענוּג:צאַפּעל פֿון דער װיָלדער ליִבּעס:בּעהעפטונג. 
אוּן דאָך איִן דער זעלבּער צייט אוּנפערגלײיכל;יָך לויטערער, 
אַװעק פוּן דער ערדיַשער מרה:שתוֹרה, אַװעק TR‏ אַ ריינעם 
799193 גײסטיגען רוֹים.,. 


, די כּלה פֿערדיָנט Pr‏ מער 

om‏ אײן ‚mp‏ -- װאָס נישט4 

m‏ אַלע קנעכֿט Drang pn‏ בּיִז'ן טויט*. 
(אַנגעלוּס סיַלעזיוּס). 


אָס PR‏ די ליַבּע, װעלפֿע DR‏ עפּעס געװאָרען. די ליב 
7 אוֹיף אֹיֶר העכסטען שטאַפּעל. ID‏ דאַנען, פוּן דעם גאָל= 
דענעם קיפּאָל מוּזטוּ זי זען, 72> צוּ פערשטיין, װאָס ס'איז 
TR PR‏ אָנהּוֹיבּ געװען. אוּן דוּ מוּזסט לאָזען דעם PAST‏ 
גאָלדענעם אָבּשײן פֿאַלען 1232 דעם טיִפסטען אוּנטען אַראָבּי 
דעריַבּער RR‏ דער טאַנץ PD‏ די איינטאָגפליָגען, דעריבּער -- 
דאָס משוּנה'דיַגע נאַכֿט:בּ;לד PO‏ העריַנג:צוּג. 27 זעלבּע BI‏ 
טוּר-קראַפט, ועלכע קאָכט DIRT‏ אוּנטען IT TR‏ װאַסערן, אוּן 
וועלכע שפּראָצט-אַרוֹיס אוֹיבּען, איִבּער דעם בְּלוֹיען װאַסער. 
שפּיגעל, אַלס -- פוּרפּורענע לאָטאָס-בּלוּם פוּן דער קולטור -- 
PR‏ ציָט 73 צוּ דער זוּן. עס מוּן TI‏ דיָר אויסוויזען װי 
אַנ'איידעלע שפּראָצוּנג. עס פּלייגט דאָרט גאָרניַשט בּעהאַלטען 
קליין: ‏ דער ל:3ט:שיין פאַלט אוֹיף ד! דאָזיגע אײנטאָג:פֿל;ָגען 


זיַך אַנ'אַנדערע פון WR‏ מין. זי זוּכֿט זי ניִשט אַלס פיינד, 
נוּר Da‏ דער בּענקשאַפט פוּן דער ליבּע. mm‏ די אוֹיגען פֿון 
דער ליִבּע. ORT‏ אוֹיג פוּן דער ליַבּע, עס 178 געווען דאָס 
צרשטע אוֹיג פוּן איִדעאַל. אוּן די קראַפּט פֿון דער לִיֵבֹּע: זי 
האָט געשאַפען דיַ ערשטע , שינקייט" TR‏ אַקטיוען זיָן בי 
דעם ליִבּענדיגען אַלײן, זי האָט אויסגעמאָלט דאָס זוּמעריפֿוי 
געלע, געגעבּען דעם פוֹיגעל זיין חופּהיקלייד. I‏ האָט דעם 
נאַכֿטיגאַל געשאַפען זיין 97.729 9379 איִז געװען דער 39 
געל, ועלכער האָט TR‏ דער ערשטער צייט אוֹיסערליך PR‏ 
זיין בּרענפּינקט אָבּגעשפּיַגעלט די גאַנצע האַרמאָניע, DIT‏ גאַנ= 
צען ‚DD‏ דיַ גאַנצע בּליִנד-אָנגעמערקטע שינקייט פוּן דעו 
לעבּעדיָגער נאַטוּר. 

דאַן האָט זיך דערצוּ FOR‏ מער TR‏ מער פֿעראײניָגט 
דער גײיסט. צוּ דעם זעהענדיגען אוֹיג TR‏ דרוֹיסען האָט Tr‏ 
פּעראייניַגט דאָס איַנערליִכֿע שאַפּענדיָגע אוֹיג: די פאַנט אַ: 
זיע. עס איז עֶנטשטאַנען דער מענשליַכער גײסט. דער מענש 
האָט TI‏ שוֹין von‏ געשאַפֿען אוֹיפֿין לײבּ קיין פֿיַלפאַרבּיגע 
פליָגעל, קיין חוּפַּה:פעדערן. ער האָט ORT‏ אַלץ געזען IR‏ 
ליַך, אַלס ליַכט אוּן האַרמאָניע, בּענקשאַפט אוּן איִדעאַל, אין 
דער פאַנטאַזיע, פּונקט m‏ ער האָט TI‏ ניִשט געלאָזט אַרוֹיס= 
ווצקסען אוֹיפ'ן לײַבּ קיין m-Ayıyı‏ בּיים לייבּ, אָדער קיין 
שוּץ:דעק -װײַ בּיי דער פּאַנצער:חיה. ער DET‏ נוּר TR‏ גייסט 
געשאַפען אוּן איִן דער פאַנטאַזיע געזען דאָס נוֹיטיִגע געצייג. 
אוּן אַזוֹי m‏ זיין האַנט, װעלכע איז שוֹין אַזוֹי געבּליבּען אַ 
צאַרטער אוּן געהאָרכֿזאַמער שיַלער פֿון געהיָרען, האָט שפּעטער 
געמאַכט די דאָזיַגע געצייג פוּן שטיין, האָרן אוּן מעטאַל, האָט 
זיי איָן דער װיַרקליַכקײט אַרײנגעװאָרפֿען BD‏ זעלבּסטשטענ= 
9277 שאַפּענדיַגער קראַפֿט אוּן געגריַנדעט ?T‏ טעכֿניק אַלס 
קעון פוּן דער גאַנצער שפּעטערדיַגער בּעהער שונג PB‏ 
דער נאַטור: אַזוֹי האָט ער אוֹיך DD‏ דער זעלבּער האַנד גע= 
שאַפּען דאָס, װאָס די פאַנטאַזיע האָט DR‏ געװיזען u?) PR‏ 
מיִשע בּיַלדער, בּענקשאַפט:בּ;לדער, שײינקײיטיבּילדער, ער האָט 


= 61 = 


דעם סוֹד פוּן געבּוֹירען און װענדט DIR‏ אָן פאַר 93 װאונ. 
דערבּאַרע צוועקען... 

PR 2279 77 דריִטען מאָל אַ גרויסע פערװאַנדלונג.‎ DIE 
געװאָרען קונסט,‎ 

iR‏ די קוּנסט ליגט אוֹיפ'ן װעג פֿון בּלוּט צוּ גייסט. 
ir‏ זי TR‏ ניִשט אַראָבּגעפאַלען m‏ אַ פרעמדער מעטעאָר. 
עֶס האָט ז;; געשאַפֿען דער זעלבּער מענש פוּן פלייש אוּן בּיין, 
וועלכער געבּוֹירט WW? Pin‏ פוּן פלייש לוֹיט דעם אַלטעף 
אייזערנעם געזעץ פוּן דער נאַטוּר. דער מענש, װעלכער שטאַמט 
פוּן דער חיה, פֿוּן דער דאָזיַגער חיה Dan‏ ער שוֹין גע'ירש= 
DIV‏ דאָס שפּר;צעלע iD‏ דער קונסט. אוּן די חיה האָט עס 
געזייט TR‏ די שעהן פון ya mr‏ 

הערסט m‏ עס קלינגט דאָס ריָטמיִשע לֹיַד פּוּן נאַכט: 
גאַל... זעסט דאָס זוּמער-פויגעלע, m‏ עס Pr px pr pam‏ 
װאונדער:שיינעם פאַרבּען:קלייד...זּ 

TR AM‏ דער װעג, װעלכֿער פֿיִרט PB‏ דאָרט 
אַהער אַרוֹיף! DIN‏ דאָך איִז עס דער װ עג געװען 

פוּן דעם טיַפֿען, פּיִנסטערען שפע:האָרן PD‏ דער נאַטוּר 
האָט 777 מיַליאָנען יאָרען געשאָטען: 2529‚ פאַרבּען, קלאַנגען, 
בּיָטמיִשע פֿערהעלטעניַשען פון כּל'ערליי מינים, 

דאַן זענען 22293398 אוֹיפגעקוימען אוֹיף דער ערד, וועלכע 
1 פֿון דער זוּן דערװאַרעמט געװאָרען, לֶעבּעדיְגע בּרוּאים, 
זי האָבּען געפּילט ?57‚ פערנוּמען קלאַנגען. פֿריַהער נעפּעל: 
דיָג TR‏ מאַט. דאַן האָט זיי דער לעבּענס-קאַמף, דיַ ענטװיַק- 
לונג געשאַפען פעסטע אָרגאַנען פאַר זייערע חוּשים: אוֹיגען 
אוּן אוֹיערען, זײער ערשטער צװעק איִז פֿערטײדיגוּנג. Sp‏ 
DD‏ שרעק קוקט IT‏ אַרוּם די חיה PR‏ דער דראָהענדיגער 
װועלט און לוֹישט אוֹיף דער געפאַר. PR‏ קאָן אוֹיף TR‏ 
אָגפאַלען, אָדער זי דאַרף PR IT‏ אוֹיפהאַלטען, זי פֿאַלט-אָן. 
AT‏ איִז אַלץ רוֹיבּ, װאָס קאָן Don‏ דער װיִלדסטער לוּסט גע= 
פֿאַפּט ווערען, צוּריִסען װערען. אָבּער פּלוּצליַנג קוּמט אַ מאָ= 
מֶעגְט פון אַגאַנץ אַנדערען פערלאַנג. ד; לֹיָבּע. די חיה זט 


PP‏ איינע פוּן די דאָזיַגע פרויען האָט איַן איינפאַך* 
מענשליכען זיַן קיינמאָל ניִשט ,געלעבּט*. קיין איינע TR‏ ניִשט 
געשאַפען געװאָרען IT‏ דעם קערפערליַכען אַקט פוּן דער 
אָרגאַניַשטער פֿערמערוּנג. אוּן RT‏ שטייען זיי TR‏ זייער 
גאַנצער שינקייט TWIN‏ אוּנז. זי שטייען פאַר אוּנז, גע" 
בּוֹירען פוּן אַנ'אוּנענדליַכער פּלאַקערענדיָגער ליָבּע, פוּן דער 
פֿוּלקאָמענער זעלבּסט-אָפּפערוּנג פֿון אַ מענשליַכֿען איִנדיְויָדוּאוּם 
פאַר אַ נייעם, אַ צווייטען, פאַר אַ ,שאַפוּנג'; געבּוֹירען פון 
דעם אַריִבּערטראָגען דעם העכסטען איַדעאַל פֿון אייגענעם 
,איִךְ* MIR‏ אַנ'אַנדערען, דויערהאַפטיָגען, װאָס זאָל דעם טוֹיט 
פוּן דעם דאָזיִגען TR,‏ איַבּערלעבּען, זיי זענען געשאַפען 
דוּרך דעם גײיסט אוּן DD‏ דער האַנט, װעלכע איַז דוּרך דעם 
גייסט בֹּיַז'ן קלענסטען מוּסקוּל דוּרכֿגענוּמען געװאָרען.-געשאַ= 
פען פֿאַר דער זעלבּער נאַטוּר, פאַר דער זעלבּער װיָרקליכֿ 
קייט, צוּ װועלכער עס געהערט אוֹיךְ יעדער קיַנד, װאָס PR‏ 
פוּן דער געשלעכטליַכער 9279 געבּוֹירען געװאָרען,-אוּן דאָך 
זענען זיי גאַנץ אַנדערע בּעשעפּעניַשען, װועלכע ס'נעמט נישט 
אַרוּם דער בּעגריִף Pb‏ געװענליַכֿען קיַנד און PD‏ דער גע* 
װענליַכער געשלעכטליַכער לעבּענס-שאַפונג, 

a Ey‏ דאָזיִגע בּיִלדער, צױ די דאָזיָג9 ספאַטוּען 
פּעראייניָגט זיָך ווייטער אַ געשטאַלט נאָך אַ געשטאַלט, אַנ'אונ" 
ענדליַכֿער צוּג פוּן קעניגען 793 געדאַנק אוּן קראַפט, וועלכע 
לעבּען אַלע אוֹיף, װען ס'דערהערט ORT I‏ װאָרט פוּן דיכ* 
טער. ריַטם פֿוּן דעַר שפּראַך, װעלכער IM‏ קיינמאָל ניישט גע* 
הערט געװאָרען TR‏ דעם טוּמעל פוּן דער נאַטוּר, m‏ עס 
װאָלט געװען אַ געטליַכע שטיַם פוּן יענער װעלט. PR‏ ריינער 
קלאַנג, װעלכֿער שאַלט:אוֹיף FIN‏ יוּבּעלס mM‏ אַנ'אײבּיַגֶע ענט. 
פּלעקוּנג פין אַלע אמת'ן, m‏ די שטיָם PD‏ דער איַנערליַכסטער 
װעלט-האַרמאָניע... אוּן אַלץ געבּוֹירען פּאַר דער װיָרקליִכקײט 
דוּרך דער דאָזיַגֶער הייסעסטער גײסטיַגער ליִבּע; געבּוֹירען, 
STK‏ װיָ דער גײיסט, וועלכער האָט פוּן דער בּלוּטיליַבּע געי 
שאַפּען מענשען.ליַבּע, האָט איִצט iR‏ איִן PT‏ האַנט גענוּמען 


מענשהייט נאָך DIT‏ װעלטיל;כט גייט אַװעק PR‏ אָנ'אוּנענד= 
ליִבֿער װייטקייט. אוּן TR‏ דער דאָזיָגֶער אוּנגעהוֹיערער ווייט= 
קייט װאַנדערט?מ;ט, װאַנדערט:מיט אָן אַנאָבּרו, 37 ליָבּע, 
דשי אַלטער אַהאַספער, 


עכֿער! נאָך אַמאָל גלייך:אוֹיס דיינע פּליַגעל. ראַפאַעלס ARD‏ 

ה דאָנע DT DA‏ נאָכֿאַמאָל קראַפּט. 

נעם זי נאָך אַמאָל איַנגאַנצען אַרוּם DM‏ דיין בּליק: PR‏ 
אנֶר גאָלדענער ראַם DM‏ איַרע װאוּנדערליִכֿע פאַרבּען Bm‏ 
IN‏ געשטאַלט, TER‏ װעלכֿער ס'האָט ‚PT‏ ווייזט:אויס, צוּואַ: 
מענגעגאָסען די גאַנצע פֿרוֹיען-שיינקייט פוּן טוֹיזענטער X?‏ 
רען; ז:, װעלכע IR‏ דיַ מענשהייט, װעלכֿע KR‏ װעלט:סוֹד. 

פוּן װאַנען שטאַמט דאָס דאָזיַגע װאוּנדער:װערק, על 
5ס די אַלטע ערד טראָגט Piz‏ כּמעט פּיַר יאָרהוּנדערטער 
אַרוּם דער MT‏ ואוּ אֹיַז עס אַרויסגעװאַקסען פוּן דעם ענט* 
װויַקלוּנגס-בּוֹים פוּן לעבּען PR‏ דעם גרוֹיסען װעלט:גאָרטען! 

עס IR‏ קוּנסט. 

פֿון דער מאַדאָנע פיַרסטוּ אַריַבּער דיין בּליַק אוֹיף אַ 
מענגע אוֹיך אַזעלכֿע פֿערגײסט;גטע wind‏ טייל זענען אוֹיף 
לייװענט מיַט פאַרבּען געַמאָלט, m‏ זיָ. די אַנדערע פוּן מאַר: 
מאָר ER‏ דער גאַנצער שיינקייט אויסגעהאַקט. די װענוּס פוּן 
מיַלאָס מיַט N‏ שטאַרקער, מעכֿטיַג:ליכֿטיגער ריינהייט. די 
פּיעטאַ iD‏ מיַקעל אַנדזשעלאָ, װעמענס Ya?)‏ קראַפט 
עס DON‏ זיַך פוּנאַנדער אֹיִן רחמנות. 7? נאַקעטע װענוּס 79 
טיַציאַן איִן דער טריִבּוּנע פוּן פלאָרענץ, װעלכע TR‏ לּוֹיטער 
m‏ דער פּריִמאָרגען; WM‏ האָט TI‏ פערטרוֹימט, m‏ זי װאָלט 
נאָך אַמאָל איַבּערגעלעבּט דאָס זיִסעסטע, װאָס זֹיַ האָט גענאַ- 
סען WR TR‏ לעבּען אַנ'ענגע, נאָנטיקרוֹב'יַשע געזעלשאַפט, 
וועלכע שטאַרט:אַרױס Din‏ שטילער שיינקייט דאָ אוּן דאָרט 
פוֹן דעם גרוֹיען שטראָם שנעל:אַװעקפליִסענדיָגע מענשעןף 
דוֹרוֹת, 


- 58 = 


DM 17927192‏ זיינע טרוֹימען? געויָס: פוּן אוּנזער נאַמירליִכען 


ענטװיַקלוּנגסיבּיַלד פֿוּן דער װעלט (גראָד וּן דעם ענטװי;?וּנגס+ 
7993‚ אוֹיף וועכענס כּסדר'דיָגען אַרוֹיכגאַנג עס שט צט “IN TT‏ 
זער אָפּטיִמיִזם) PR DIN?‏ הערען אַ מעכֿטיגע פאָדערוּנג; פערניַכטוּנג 
פוּן איִנדיְויָדוּאוּם. דיַ ענטװיַקלוּנג וייזט:אוֹיס צוּ גיין גראָד 
דורך דער דאָזיִגער פערניכטוּנג. אוּן דיַ נשמה ציַטערט דאָך 
MD‏ שרעק פאַר'ן טוֹיט. אָבּער װען די 9229 װג ט דער MO‏ 
IN DIN 27 FORD‏ ד; אינציגע פאָרם, INN‏ די פערניַכטוּנג 
TR‏ ניִשט שרעקליַך. װאוּ זי איַז נוּר אַ תּענוּג-פוּלער DIR‏ 
שטייגען TR‏ אַ העכערער APR‏ אוּן װען דער טוֹיט פוּן 
איִנדיְויִדוּאוּם, אפילוּ PR‏ זיין שרעקליכער פאָרם װאָלט זיין 
ניִשט עפּעס אנדערש MM‏ אַ נאָך ניִשט אנערקענטער ליִבּעס:אַקטוּ 
790 נאָך דעם בּיִטערסטען גסיסה?קאַמף װאָלט צוּם סוֹף געקו= 
מען דער פֿוּלקאָמענער תּענוּג פֿון דעם 792279299 אַרוֹיפשטײגען 
TR‏ דער העכערער m AIR‏ עס 922 דאָס 37 3223„ 

,דער טוֹיט פּערענדיַגט לעבּענס:נויט, 

דאָך ציַטערט 79399 פֿאַר דעם טוֹיט, 


: דאָס לעבּען זעט 97 שװאַרצע האַנט, 


אוּן ניִשט דעם העלען כּוֹס TR‏ האַנט, 
אַזוֹי ציַטערט פֿאַר דער לְיַבּ' אַ האַרץ, 
m‏ פֿון דעם אוּנטערגאַנג בּעדראָט, 
‚IN‏ װאוּ ס'צרװאַכֿט 7? 9279‚ שטאַרבּט 
דער ‚TR,‏ דער פֿינסטערער דעספּאָט. 
דוּ, לאָז DIR‏ שטאַרבּען איִבּער נאַכֿט, 
אוּן אָטעם פֿרײ TR‏ מאָרגען:שעה*. 
(ריִקערט נאָך דעם פערסער רומ 
JR‏ 1250 יאָר ג. 5( 
נוּר װי דוּרך אַ ריָס PR‏ די װאָלקענס קאָנסטוּ דאָס 
היינט ערשט זעןן. N‏ די ננייע וועלט:אָנשוֹיאוּנג פאָרמיָרט 
ze‏ צריקט ‏ אך צוּנוֹיף, ווערט געדיכטער אוּן װאַרפט 
קרייזען אַרוּם mM TT‏ אַ געבּוֹירען-װערענדיגער שטערען. IN‏ 
קאָן זיַך פּאָרשטעלען, װאָס עס װעט נאָך אַלץ אַמאָל אַרוּם 
איַר זיִך דרייען אוּן װאָס איָר זוּן IT DIN‏ אָבּער MD‏ 
DR Pa‏ עס גענוּג. אוֹיךְ ד; דאָזייגע װאַנדעָרוּנג פוּן WI‏ 


- 57 = 


נעקומענער קלאַנג Te‏ רעם טריָאוּמף:געזאַנג װעגען דעם ar‏ 
פון אַ מעכטיַגען האַרמאָניַשען פּריִנציִפּ איִבּער דעם גראָבּען 
קאַמף IND‏ דער עקשזיסטענץ. װאָם ווייסען ייר ri‏ אוּנזער 
קליינעם איינצעלנעם שטערען, צװיִשען מיַליאיטן אנדערע צוּ 
זאָגען װענען ועלט-שלוֹם, 2עלקיבעפרייאונו. פו"קאַמענפס 
וועלט:גליַק! אין ואָךְ כּליטיאוֹיף TR‏ דער מענשײןליבּצ pa‏ 
דעם דאָזיַגען קליינעם שטערן אַבֹּלוּם, אַזוֹי זיָס אוּן שיין, אַזּ 
דער ,װועלט:שלום' me Pr mu‏ פוּן דער צונג. אַזוֹי נעמט 
7 די 9229 אוֹיסצוּרשטען 353 בּיַטערסטע TR‏ אוּנזער לעבּען; 
דעם ASP‏ 

IR‏ נאָך מער. עס 3m‏ געװען דער אַלטער טרוֹים פֿון 
גלױבּען; ניַשט נוּר דעם קָאַמֹף צוּנטערצוּבּרענגען, נוּר אוֹיך 
דעם טוֹיט. 39279 די אמת'ע MW‏ 77 געהײמניספֿוּל:אוּנפער. 
שטענדליַכע איַן דער נאֲמוּר, לערנט אונז איינציג אוּן TR‏ 
m‏ אוֹיפ'ן DIN‏ פוּן דעם 99רשטאַרטען איִנדיַויָדוּאוּם קוּמעןף 
אוֹיף פערבּאַנדען.-פּערבּאַנדען, איִן וועלכע דער איַנדיַויָדוּאוּם 
װערט, אמת, Pr Pe Pix‏ אייגען לעבּען, m‏ פוּן קייטען, 
אַרוֹיסגעצוֹיגען, אָבּער ניַשט דוּרך דער בּיִטערקײט פוּן טוֹיט, 
גוּר דורך 8 תּענוּג-פולען אַרוֹיפשטײגען TR‏ אַ העכערער IR‏ 
הייט. PR‏ עס װערט פערװאַנדעלט: מאַן אוּן ‚IND‏ עלטערען 
אוּן קיַנד, מענש-איַן מענשהייט, בּלוּט איִן גייסט, גײיסט PR‏ 
איִדעאַל, איִן פערפֿלײצענדיָגען וועלט?טרוֹים, 9279 איִז די אייני 
ציגע פרייװויָליַגע אוֹיפלעזוּנג פוּן איִנדיַװיָדוּאוּם, דער אוּנשמער* 
ציָגער, אוּנאוֹיסדריַקליַך תּענוּג:פוּלער טוֹיט, וועלכען יעדע ya‏ 
ושעפֿעניִש TR DON‏ אוּנענדליַכער פלאַמענדיָגער בּענקשאַפט = 
דוּכט IT TI‏ ניַשט, אַז עס שװיַמען פאַר 77 אַרוֹיס געשפּענײ 
סטער:הענט WDR‏ געשפּענסטער:הענט, וועלכע 799,1 דיָר אָנ2 
ווייזען אוֹיף אַ טיַפען סוֹד, ניִשט Min‏ א סוֹד פֿוּן יענער וועלט. 
פור גראָד אַ סוֹד פוּן דער ממשוֹת'דיָגסטער נאַטוּר! אַ סוֹד, 
זועלכֿער װעט אפשר אַמאָל זיין גענוּג שטאַרק, אַז אוּנזערע 
אייניקלעך זאָלען קאָנען לאַכען פּוּן יעדער מוֹרא פאַר'ן טוֹיט, 
אפיל װען סזאָל זיַך ניִשט אוּמקערען צוּריָק דער אַלטער 


= 50 + 


כענס. TR‏ דער ענסגעסערטעד TOR‏ װעט קיומאָל שוֹין קיין 
327% ניִשט זיין. אוּן דאָך! ראַפאַעל פיַרט PT‏ שוֹין איִצט 
מער ניַשט, דוּ מוּזט איינזאַס אַװעק פאָראויס. 

דער אַלטער טרייער גלוֹיבּען איַן דעם ליבּענדיַגען RB‏ 
טער TR‏ היַמעל צוּפּאַלט mM TR‏ אַ קליינע גיָרלאַנדע, וועלכע 
דער מענש האָט זיִך אוֹיסגעפלאָכטען PD‏ נעבּעכֿדיִגץ ערדיַשע 
בּלוּמען. אַ בּלאָז פוּן DIM‏ צעטראָגט זי, אוּן פֿאַר דיינע אוֹיגען 
ענטפּלעקען Tr‏ װיִדער אוּן װיַנקען צוּ דיֶר דיָ װייטע, סוֹדוֹת'= 
פוּלע שטערען פוּן אָנבּרעגיַגען היִמעל IR‏ 

דאָס מיַסטיַשע PR‏ דעס 7937719279 קריָסטוּס פּערשװיַנדטן 
דאָס, װאָס ער האָט געלערנט, DIN‏ אַ שװער:אויסגעקעמפט 
פערמעגען פוּן דער מענשהייט. 

אוּן דאָך: 2992 שטאַרק. די נאַטוּר MT DA‏ די איַדעע 
פֿוּן דער ענטװיַקלונג. ויַ אַלץ האָט RT TI‏ דוּרכגעװעבּט PR‏ 
פּערפּלאָנטערט... זעסטוּ ניַשט אוּמעטוּם 97 9229 דערבּייוּ אוֹיף 
דער ליִבּע בּוֹיט זיִך דער סדר פוּן די ענטװיקלוּנג:מינים, דורך 
TR‏ אֹיִז אוֹיף דער װאַנדערענדיַגער פּלאַנעטע געוואקסען אוּן 
געוואקסען דער בּוֹים פוּן לעבּען, פֿון צוייג צוּ צווייג, אַלץ 
העכער אוּן העכער 1772 ס'האָט ענדליַך אַרוױסגעשפּראָצט די 
גייסט:קנאָספּע. דיַ 9225 TR‏ אַ קראַפּט, װװעלכע טרײבּט; זי 
TR DA DIN‏ אייגענעם בּיישפּיל, mM‏ די פּיַנסטערניַש פער: 
װאָנדעלט DIDI PR TI‏ וי זי אַליין בּעפרייט TI‏ פוּן דעם 
װיַלדען אוּן װערט אַלץ מער אוּן מער פערגײיסטיגט. 

77 ענטװיַקלונגס:צייט, וועלכע מיַר בּעטראַכטען, MI TR‏ 
קליין. TR‏ איינציג פּלאַנעטע:לעבּען, אוּן דאָס אוֹיך נור האַלבּ. 
אַזוֹי TR‏ שוֹין אוּנזער גוֹרֹל. פון װיַנציַגע סימניִם מוזען מיָר 
TI‏ שאַפֿען דעב גְלוֹיבּען TR‏ דעם גאַנצען, אוּנזער וועלט. 
טרייסט. אָבּער ציַ TR‏ דען די ליַבּע ניִשט דער שטאַרקסטער 
פון אַלפ סימנים אוֹיף IM‏ וייט אוּנזער ויָסען גרײכּטוּ 
פוּן דער ליַבּע TR‏ אוֹיסגעוואקסען ניִשט נױּר די ענטװיקלוּנג. 
DM‏ איַר אי TR PIR‏ דער ענטװיַקלונג געקוּמען דאָס ערשטע 
אונז:כערע שללוֹם.װיִנטעל. דער ערשטעָר נאָך װיָ פוּן טרוֹים 


= 5 + 


קוּלט, דעם קוּלט פֿוּן דער פרוֹי. אָבּער דער דאָזיָגער קוּלט JO)‏ 
TI‏ װיִדער אַרוֹיף. פוּן דעם שרייענדיג פּילפאַרבּיגען צוּשטערטען 
טעמפּעל פוּן IN ‚ON‏ איִן PD‏ 9279 דוּרכגעגליַט, SIT‏ 
געבּרענט פוּן הייסען אָטעם פוּן דער ליַבּעס:בּעהעפטונג, װאַקסט 
אוֹיס ד; מאַריעיקיַרכע, מיַט צאַרטע גאָלדענע שטערען PR‏ 
דער אוּנבּעפלעקטער בּלוֹיקייט. אוּן ס'איִז װיִדער דאָס זעלבּע, 
נוּר DM‏ ענטװיִקעלט TR‏ דער אוּנענדל;כער וייכקייט פוּן 
דעם פערגײיסטיגטען איִדעאַל, ניִשט נוּר די װיַלדע פער'שכּוֹר': 
וּנג פוּן די ליִבּעס-בּעהעפטע, דער געבּענשטער שמאַרץ פֿוּן די 
געבּוֹירענדיָגע: אוֹיך די ריינקייט PD‏ דער יוּנגפרוֹי, די ריינקייט 
פוּן דער ערשט:שפּראָצענדיִגער 9229 װערט איִצט פערװאַנדעלט 
איִן אַנ'אוּנענדליַכער קראַפֿט פֿוּן דער װעלט:ענטװיקלוּנג, 

ID‏ דער דאָזיְגֶער װעלט:אנשויאוּנג TER‏ אויסגעװואַקסען 
ראַפּאַעל. זיין גלֹיבּען TR‏ דער פרוֹי, װעלכֿע שטאַמט פוּן 
דעם האַרץ פוּן דער װעלט, DIN Een‏ צוּזאַמענגעשטוֹיסען 
DA‏ דעם אַנדערען גְללוֹיבּען, װעלכער האָט TR‏ בּעהוֹיפּטעט, 
אַז די מענשעןליבּע שטאַמט ניִשט JB‏ מענשען אַלײן, נוּר 
TR‏ פוּן Syarı‏ נעשאָנקען, בּיי דער בּרוּסט פוּן דער מאַדאָנע, 
וועלכע TR‏ געשטאַנען איִבּער זוּנען PAR‏ ערדען, Dan‏ ער גע: 
זען דאָס געטליכע קינד, װאָס האָט געבּראַכֿט פֿון יענער וועלט 
ד!; געבּאָטען ID‏ דער דאָזיגער מענשען?ליבּע... 

פערשטוּמט, פערשטוּמט TR‏ היינט TR‏ דאָס. װיַנעטאַ: 
גלאָקען TR‏ אָקעאַן! 

אַזוֹי 91 עשתּרות, IR‏ איַז PIR‏ מאַריע נוּר אַ דוּרפֿגאַנג: 
פֿאָרם צוּ נאָך ריינערען. TR‏ געטע'ס עפּאָכֿע TR‏ עס געװען 
ווען עס האָט TT‏ אָנגעהוֹיבּען לאַנגזאַם צוּ שמיָדען פוּן עשתּרות 
אוּן DOMN‏ אוּן מאַריע אַ ניי 1372 

װיִדער, לוֹיט אוּנזער ועלט:געדאַנק, MIR IN‏ אַ נייעם 
שטאַפּעל אַרוֹיפגעשטיגענע פּערװאַנדלוּנג PD‏ דער ליָבּע, 

77 נאַטוּר. 

2 קעמפֿען נאָך דערמ;ט. דער צוייפעל רוֹימט אונז 
איין TR‏ אוֹיער: מיַר בּוֹיען אַ פּיַראַמיִדע פֿון מענשענס:שאַר. 


יל 


-טרוֹימט די מאַדאָנע. 08 דעם ליִבּענדיָגען לוֹיכטענדיִגען פּנים 


פוּן דער דאָזיִגער פרוֹי, פוּן דעם דאָזיִגען 1227 האָט ער גע. 
װאָלט פּאָרשטעלען דִיַָ ליַבּע, m m‏ שלאָגט na‏ װיִרקליכֿען 
האַרץ פֿון דער װעלט. אַלע געהיימניִשען פון דעם היַמעל pa‏ 
פוּן דער ערד נעמט;אַרוּם אֹיִר שוֹיס. זי, די 929‚ DR‏ גע= 
װאָרען דער וועלט?סיַמבּאָל. אוּן ד; וועלט-בּעפרייאונג SIT TR‏ 
זעלבּער צייט, 

אַ נייע אוּנגעהוירע װאַנדערשאַפט פוּן דער מענשהייט 
צנטפּלעקט Tr‏ פאַר MT‏ אוּן 27 ליבּע, װ!ָ זי װאַנדערט PR‏ 
איר DON‏ ווּלאָזער אַהאַספֿער. די 9229 איִז געװאָרען גלוֹי= 
בּען, די ליַבּע TR‏ געװאָרען רעליָגיע. פריִער נאַקעט, גראָבּ, 
װיָלד, און דאַן אוֹיך דאָ אַלץ מער אוּן מער לויטערענדיג jr‏ 
פוּן בּלוּט TR‏ גייסט. 

פּיַלפאַרבּיגֶע בּילדער שיינען פאַר דיָר אוֹיף. אָט זענען 
די הײליגע וועלדער פוּן היעראַפּאָליָס. מענליַכע געשלעכט? 
גליִדער, TR‏ גיָגאַנט;י:שער פאָרם פוּן שטיין אוֹיסגעהאַקט, שטייי 
גען צוּם היִמצל אַרוֹיף, סיִמבּאָלען פוּן דער געטליַכער שאַפוּנגט? 
קראַפט. אָט IR‏ דער טעמפּעל פּוּן ע שתּרות, ואוּ די פּראָסטײ 
טוּציע װערט בּעטראַכט אַלס אַ קרבּן צוּ גאָט; יוּנגע מיידלעך 
79222 דאָרט אַװעק IT‏ אוּנשוּלד, כּדי דערפאַר אַנ'אַנדערע, 
העכערע, רעליִגיעזע ריינהייט צוּ בּעקוּמען. ד; בּעפּרוּכֿטיִגטע, 
געבּוֹירענדיַגע IND‏ װערט איִזיָס די מוּטער פוּן לעבּען, פוּן 
װעמענס שוֹיס ס'וערט אַלעמאָל געבּוֹירען די בּענייאוּנג פוּן 
דער װעלט. PR‏ עלעאוּזיָס װערט ORT‏ געבּוֹירען אַ געהיימ= 
ניָש, דאָס פּשׁוּט'ע זאַנג:קערענדעל-אַ הײליג װאוּנדער, װאָס 
ראַטעװעט 27 גלױבּיַגע. דאַן טרעט:אַרײן PR‏ דער װעלט 
קריָסטוּס. יענע נײיע איַדעאַלע װײיטערדיַגע ענטװיִקלונג פוּן 
דער אינפֿאַכֿער געשלעכֿטלי;כֿער לִיִבּע, װעלכע פיָרט IT‏ 
דער געמיינזאַמער פֿערגײסטיגטער ליִבּעס:אַרבּייט צוּ דער סאָ= 
ציאַלער בּעפרייאוּנג, געווינט 31792398 אַנ'אוּנגעהיערע מאַכט. 
אוּן זי טרעט:אוֹיף איַן אַ פֿאָרם, וועלכע דראָט צוּ פערניַכטען 
דעם קוּלט פוּן דעם עקסטרעם-+געשלעכטלי;ָכען, דעם געבּוּרט: 


- 53 -- 


לע 9277 זאַמעלס צוּנוֹיף MD‏ אֶקעאַן, 72 די זיִלבעױנע 
מְאַסֶע שטאָרט:אַרוֹיס 71 אָנ'איִנזעל פוּן װאַסער, - אַ פעראייני= 
גוּנג פוּן בּרוּאיִם, װעלכֿע געבּוֹירען צוּואַמען דאָס נייע לעבּען, 
IND TR‏ װעלכע דער ענגער, פייכטער פֿיאָרד IM‏ איין גרוֹיס 
חְתוּנה-בּעט. ‚FIR ORT‏ העכֿער ענטװיִקעלט, פערגײיסטיגט TR‏ 
דֶער פענשהייט, אַ ניי װ אָרט געװאָרען איִן יענע געבּענשטע 
שעהץ, פֿון וועלכע דאָס עװאַנגעליוּם דערציילט. אוּן אַ טאַט 
געװאָרען ערשט TIR‏ אוּנזער צייט, צװיִשען טוֹיזענט, מיליאָנען 
קרייצען, וועלכֿע פעראייניגען זיַך אוּנבּעמערקט Bm‏ יענעם, 
וועלכען 97 לעגענדע האָט פערװאַנדעלט TR‏ אַ שטראַלענדיג? 
7997 בּיַלד, -- קרייצען, װעלכֿע הוֹיבּען TI‏ פוּן די פיַנסטע. 
רֶע אָבּגרונדען פוּן דיַ מאָדערנע גרוֹיסע שטעט, ?T7 ID‏ פאַב= 
ריִקען, װיָ דאָס אייזערנע ראָד דרייט TI‏ איִבּער צאַפּלענד:: 
גע לֵיבּער, פוּן געפענגניַשען, שאַנד:הייזער, משוגעים:הייזער 
אוּן הקדשים, אוּן דאָך זיִגרייך, די שװערד אוּן פֿײער פוּן 
אוּנזער DR‏ דער שטילער אוֹיסגעקוּקטער 20329 פונק 
בֵּיים װייטען אוֹיסגאַנג פֿון דער שאַכט, ma WIN TR‏ 
אַלע III‏ דערשטיקט.., 

פּיִלסטוּ איִצט שוֹין, Pin m‏ דוּ שװעבּסט! פּעֲרנעמסטוּ 
DIT‏ שוֹפר-רוּף פֿון א נייער ‚Dow‏ װעלכע מיִשט Tr‏ אַרײן 
TER‏ דיין אַלטער פראַגע: װאָס DR‏ די 33273 


בּער ראַפֿאַעל האָט דִיַך נאָך העכער געװאָלט אוֹיפהוֹיבּען 
N‏ זיין מאַדאָנע ‏ שװעבּט אַרוֹיס 735 9220579 װאָלקענס. אַ 
װעלט:ליִכט שיינט פוּן WR‏ אַרוֹיס.-אַ וועלט:ליִכט, װאָס שטייט 
?’M‏ אוֹיסער אַלע זוּנען אוּן פּלאַנעטען פוּן װעלט:רוֹים אוּן 007959 
אַרוֹיס פוּן דעם איַניִגסטען האַרץ פֿון דער װעלט, 8 פוּס 
דאַרף ניַשט קיין ערד, גלייך זי װאָלט שפּאַנען איַן דעם ריינעם 
רוֹים, װאוּ אַלע צוּציְאוּנגס:קרעפטען פּערניַכטען איינע די IR‏ 
דערע. ראַפּאַעל האָט ניִשט בּלוֹיז אויסגעטרוֹימט אַפּרוֹי. iR‏ 
DW?‏ ד; מענשהייט IN‏ אַ פרוֹיעַןגעשטאַלט. ער האָט אוֹיסגעַי 


» 52 = 


שאַפּט פוּן אַלע קוּלטור:מענשען, ענדליך פוּן אַלע מענשען 
9922 

דיין בּליִק, װעלכער האָט געקוּקט PR‏ דער בּרוֹיזעגד:: 
גער עפענונג PD‏ די דאָזיגע ענטװיַקלונגען, דערפּיַלט פּלוּצלונג 
mM‏ אַ בּליִץ, װעלכֿער רייסט DIR‏ אַרוֹיף. 

דוּ האָסט געמיינט, אַז דוּ שטײיסט בּיים בּרעג פוּן דער 
עפנוּנג אוּן קוּקט נוּר אַראָבּ. איִצט בּליצט עס פאַר דיָר:אויף: 
דוּ בּיִסט TR‏ דערמיַט: פּונקט אַזוֹי װיָ עס װיָמעלט פוּן sr‏ 
טען צוּ דיַר אַרוֹיף PD‏ דער ‚PD‏ אַוֹי שװעבּען TIER TR‏ 
777 3220579 געשטאַלטען, װעלכע טראָגען 77 אַװעק וייט 
TIR‏ דער טיִפער צוּקוּנפֿט, אַלץ ווייטער JR‏ דעם טיָפען דינסט- 
נעפּעל. 

ווען די מענשען-ליַבּע MIX PR‏ יענעם פּאַלמען-בּערגעל, 
איִבּער דער שיַמערי;רענדיגער אָזיערע, אַ װאָרט געװאָרען, 
האָט ORT‏ דאָזיגע װאָרט איִן TI‏ ניִשט נוּר איינגעשלאָסען 77> 
אַ גאָלדענע רייף די אוּנגעהוֹיערע טוּנקעלע DIR‏ פוּן דער 
פערגאַנגענהייט: עס האָט שוֹין IR‏ אוֹיסגעשמיַדט דאָס, װאָס 
ס'האָט געזאָלט דערגרייכט װערען ערשט דוּרך דער אַרבּייט 
פוּן די פאָלגענדיגע טוֹיזענטער PR IR?‏ דעם װאָרט פֿון 
דער , מענשען:ליבּע' IX‏ שוֹין PR‏ טיַפסטען Pr‏ געלעגען אַלץ, 
װאָס מיָר טראָגען PR‏ דער נשמה אַלס דעם דריײיטסטען 
סאָ ציאַלען צוּקונפט:איִדעאַל... 

דער סאָציאַלער איַדעאֵל. m‏ ער קאָכֿט בּלוּטיגט, בּרוֹיזט 
7M‏ אוּנזער כּמעט גרוֹיליִך:העלער טאָג-װיַרקליכקייט. PR‏ דאָך 
איִז ער ענדליך אוֹיךְ נוּר אַ פראַגע פוּן דער ליַבּע. אַ פראַגע 
MD‏ יענער קייט בּעגריִפען, װעלכע דאָס דאָזיַגע װאָרט 
האַלט פֿעסט איינעם PR‏ אַנדערען איַן דעם גרוֹיסען ענטװיִקי 
?2282-010‚ אַ פראַגע, װאָס איִז פֿערקניִפּט OD‏ יענע איינטאָג? 
792790‚ וועלכע דער תּאוה-דראַנג רוּפּט:אַרוֹיס PD‏ 7? רוֹיבּעריי 
שע שלייערלעך אוּן שיַקט זיי אוֹיף ms‏ שעה תּענוג פון 
דער געשלעכֿטליַכער בּעהעפּטונג אָן שוּם זאָרג פאַר זייער 
עקויִסטענץ. פּערקנ;פּט DD‏ יענע פיש, װעלכע די געשלעכטי 


אע רה י ,שטעט BR‏ 
י : רע ק 


* 


יעדע העכערע בּעשעפעניֵש פון ערשטען טאָג אָן פון N‏ 
עקויסטענץ געווען אַרײנגעפּלאָנטערט איִן אַ פעסטען נעץ pp‏ 
אַזעלכע געמיינזאַמקײטען, פוּן שטאַם:אוּן פאַמיליען:פערהעלטע: 
ניִשען, אוּן Din‏ אַזאַ נעץ, TR‏ אַואַ געץ אי אוֹיך דער מענש 
שוֹין געבּוֹירען געװאָרען. DIA‏ מאַן אוּן Da ‚2m‏ מוּטער Pr‏ 
קיִנד, min DIA‏ אוּן פֿאַמ;ליע, מיַט שטאַס:אוּן שוּץיפּערבּאַנ? 
דען פוּן די בּלוטיקרוֹביםן דאָס אַלץ, װאָס האָט געשטאַמט 
pe‏ דער פּריָהער;גער גראָבּער האַנד פוּן דער בּלוּט.ליַבּע, פוּן 
דער געשלעכֿטל;כֿער ליַבּע. אוּן טוֹיזענטער, לאַנגע טוֹיזענטער 
יאָרען האָט דאָס בּלוּט נאָך אַלץ געמוזט אוֹיפהאַלטען וי 
דאָזיִגע נעץ, --- דאָס הייסע בּלוּט, װעלכעס קוּמט.אוֹיף פוּן די 
געשלעכטס:אָרגאַנען אוּן װערט DIRT‏ דערװאַריִמט, 

לאַנגזאַם, גאַנץ לאַנגזאַם האָט TI‏ אָבּער דאָס בּיי DR‏ 
שפּעטער פּערװאַנדעלט איִן DO»)‏ 

DR אֹיִז גײיסט געװאָרען: דאָס‎ DA אַזוֹי דאָס‎ m 
ענדליך 77 גרוֹיסע, אבּ;גע געהיים-געש;כטע פוּן דער מענט.‎ 
הייט,‎ 

עס TIR‏ דיַ געשיכֿטע פוּן דער מענשעןיליבּע, 

פוּן דער רעאַלער בּלוּט:קרוֹבה שאַפט האָט אַרוֹיסגעשפּראָצט N‏ 
די ערשטע צאַרטע בֹּלוּם, װעלכע װעָרט נאָך בּלייך בּעשיינט 
דוּרך דער װיַנטער?זוּן, ‏ דער איָד עאַלער בּעגריף פון אַ 
גײסטיָגער שטאַם:איינהייס, ID‏ דער DAMIT‏ אוּן N‏ 
בּערירלײכֿקייט פון דעם שטאַם;אינדיַויָדוּאוּם אוֹיךְ אוֹיסער 
אַלע געשלעכטל;כע פּערלאַנגען, 

עס האָט 7 נאָך געפאָדערט אַ ריַזיגֶער שריַט, 72 דער 
דאָזיגער בּעגריָף זאָל אַריַבּערגעטראָגען װערען אוֹיף אַ נישט 
אוּנמיַטעלבּאַר בּלוּט.קרוֹביִשען דוֹר. אוֹיף אַגאַנץ פֿאָלק, 
וועמענס בּלוּט ס'האָט געקאָנט TPM‏ זיין צוּזאַמענגעגאָסען 
העכסטענס TR‏ דער מיַטיִשער אור-עלטערן:צייט. אָבּער דאָס 
גײסט;גע האָט געריסען אַלץ פאָרויס. אוּן דער גײסטיגער 
בּעגריִף, וועלכע האָט דאָס ,פאָלק* געשאַפֿען, rm‏ אוֹיך געווען די 
בּריָק, וועלכע פֿיָרט איבּעֶָר דעם פאָלק אַר;בּער צוּ דער געַמיינ. 


יט 5 


גע פֿערמערונג האָט ערשפ געשאַפען די 22932 די 2 
שפּאַלטונג איַן אַ קייט PD‏ מינים. אָבּער גראָד זי האָט גלייב= 
22092 געשאַפען אוֹיך אַ דוֹיערענדיַגען איַנערליִכען פערבּאנד. 
אַראָפּכּרענגענדיג די נייע איינצעלנע בּעשעפּעניַשען ניִשט MT‏ 
אַ װאוּנדער פֿוּן היַמעל, נוּר אַרוֹיסציִענדיג זי כּסדר פוּן די 
שוֹין פּערהאַנענע, אַזוֹי װ! אַ פלאַם, װעלכער קאָן נוּר פוּן אַ 
צווייטען פּלאַם אָנגעצוּנדען װערען, TR WM DRM‏ אַלע דוּרכֿגע: 
DD‏ עפּעס געמיינזאַמעס, װאָס האָט, DW‏ קוּקענדיג אוֹיף 
אַלע צוּטײלוּנגען, דאָך געמוּזט פיָרען צוּ װײיטערד;גע געמייג= 
זאַמקײטען. 77 עלטסטע שוּץ:פֿערבּאַנדען wa‏ חיוֹת אוּן SPY‏ 
סען זענען זיַכעד TAN‏ געװען ענגערע שטאַם:פערבּאַנדען, ענ- 
גערע פערבּאַנדען פוּן אוּנמיַטעלבּאַרע בּלוּט:קרוֹבים. syn m‏ 
לען נאָך ריידען דערפון. אפילוּ איִן ען פאַלען, װאוּ ORT‏ האָט 
זיך ש:עטער אוֹיף אַ פּילפאַכען אוֹפֿן קאָמפּליַציָרט, ואוּ אוֹיך 
גאַנץ דערווייטערטע בּרוּאִים זענען אינגעגאַנגען אוֹיף ID‏ 
בּאַנדען, TR‏ דאָך כּסדר די שטאַרקסטע נײגוּנג געבּליבּעֶן, װי= 
דער 33 דערגרייכען אַ מעגליִכקײט פוּן פֿערמערוּנג, וועניָג= 
סטענס אוֹיף שפּעטער. אוּן IR‏ דאָס פערמערוּנגס-לעבּען האָט 
זיִך ION‏ מער ענטװיקעלט, TR‏ עס געװאָרען אלץ מער 
ד; הערשענדיַגע ערשיינוּנג TR‏ פֿערבּאַנד, עס האָט געשאַפּען 
דעם געגענזאַץ צװיַשען מאן אוּן פרוֹי, אַ געגענזאַץ, װעלכֿער 
ORT TR‏ מאָל ענטשטאַנען נוּר דוּרך דעם הייסטען זוּכען, דורך 
דער בּרענענדיַגער בּענקשאַפט נאָך פעראייניגוּנג. עס האָט ג9: 
שאַפּען דאָס פּערהעלטעניש צװיַשען מוּטער אוּן קינד, װאָס 
ס'איִז נאָך אוֹיך כּסדר געווען אַ ריינער פּראָדוּקט פוּן דער 
געשלעכטליַכער ליֵבּע. דערפוּן האָט Tr‏ וייטער (שוֹין בי 
דער חיה) אוֹיפגעבּוֹיט די חתונה. דאָס האָט די געשלעכטליַכע 
9277 כּסדר געאַרבּייט אוּן געאַרבּײט, אַז דיַ װיַלדע איינזאַמע 
איִנדיַװויָדוּאוּמס, וועלכע האָכּען צװיַשען Pan TI‏ געמוּזט pr‏ 
צוּריַסען צוּליָבּ דעם ערנערוּנגס:קאַמף, זאָלען TI‏ איינע די אַנדערע 
זוּכען, זיַך צוּגעוואוינען איינער צוּם אַנדערען, זיַך פּערטראָגען, 
TI‏ העלפען. Pa‏ 3” דער װײיטערדי;ָגער ענטװיקלוּנג איַז שוֹין 


- 49 —- 


נוּר דוּרך טראַדיַציע, פאַר אונז זעהט:אוֹיס IT‏ ואונדעל פֿון 
דעם װיָרקליַכען, 97T‏ װאוּנדער פוּן דער נאַטיִרליָכער עִנטװיִק= 
לוּנג גענוּג גרוֹיס, IR‏ אוֹיךְ אַזאַ ריִזען-מאָמענט, װי ?T‏ ענט= 
פּלעקוּנג פֿוּן דער מענשעליבּע זאָל איִן זיי קאָנען איינגע* 
שלאָסען:װוערען. ער דאַרף ניִשט קיין בּעזוּנדער וװאוּנדער. דער 
גרעסטער 99073 735 דער געװאַלדיִגסטער ערהאַבּ DM‏ בּע+ 
הערשט אוּנז, גראָד װען דער בּליִק גרייט זִיַך:צוּ IR‏ דאָ צוּ 
זען נוּר אַ געזעצמעסיגען, נויטװענדיָגען שטאַפּעל TR‏ דער 
מענשהייטסענטװיקלונג. 

יאָ, דאָס 7922 װערט ערשט DEIN‏ אַזוֹי רִיִזיָג, TR‏ פאַר 
77 אוֹיגען הוֹיבּט-אָן צוּ שװיַנדלען. דאָס אוֹיג קוּקט ER mM‏ 
אַנ'עפּענוּנג, איִן װעלכער עס קאָכען אוּן װיָמלען אַרוֹיף IR‏ 
אַראָבּ די שאָטענס פוּן צוּפאַלענע איַנדיְויִדוּאוּמס, פוּן צוּשלאָ: 
גענע, mM‏ פֿערװעלקטע הערבּסט-בּלעטער אַראָבּגעפֿאַלענע איִדע= 
ען; עס קאָכט אוּן ס'װיִמעלט אַזֹי 2m‏ פוּן די פּיַטטשענדיָגע, 
mM‏ פלעדערמייז 92771977295 שאָטענס פוּן האָמערס אוּנטערװעלט. 

דער גאַנצער קאָלאָסאַלער וװיִלדער פוּנדאַמענט פוּן דער 
געשלעכֿטליכֿער 9229 פוּן דער חיה אֶנהוֹיבּענדיג, פוּן דעם 
פּיֶש, פוּן דער אינטאָג?פליג) איַז נוֹיטיג געווען, כּדי אוֹיף 
DIR‏ זאָל קאָנען אוֹיפגעשטעלט װערען דער גרוֹיסער מענשען? 


7733 פון דער מענשהייטס:ליבּע. אָן דער פערמערוּנג IR PR‏ 


IR‏ דער פּערמערוּנג בּעגריַנדעטער ענטװיַקלוּנג װאָלט איִבּער= 
הוֹיפּט קיין מענש vw‏ געװוען אָבּער דאָס נעמט נאָך ויִשט 
אַרוּם DIT‏ ענגערן זיַן. יעדער צוּזאַמענבּוּנד איַן דעם דאָזיָגען 
לעבּען, װאָס פרוּכפּערט זיַך IR‏ פערמערט 77 כּסדר, ?979 
געגענזײיטיגע MT‏ אוּן אַרבּײיטסטײלונג, אַלע סיַמבּיאָזען, 
m‏ דער פאָרשער רוּפט דאַס בּיי דיַ ניִַדריַגע בּרוּאים (דאָל 
הייסט צוּזאַמענלעבּען צוּ בּשוּתּפוֹת'דיָגער פּראָדוקציע): די דאָ= 
זיָגע אַלע ערשיינוּנגען, װעלכע גייען שוֹין דוּרך די אוּנטערי 
שטע ענטװיַקלוּנגס:שיכטען, האָבּען TR‏ אָנהוֹיבּ בּיי דער ענטי 
שטעהוּנג IN‏ ספק געהאַט אַנ'ענגערע בּעציְהונג צוּ בּלוּט* 
קרוֹבה'שאַפט אוּן IR DAT‏ צוּ דער פערמערונג. ד; דאָוָי 


- 48 — 


געװיָס אפילוּ שוֹין דאמאָלט DIR‏ געװען. ער איַז ניִשט געווען 
אָבּהענג;ג ניִשס פוּן אַ געװיַסער שעה, ניִשט TB‏ דעם מוֹיל 
MB‏ אַנ'איינצעלנעם מענשען. מיַנדעסטענס אַ טוֹיזענט יאָר 
RD‏ קריָסטוּס'ען איַז שוֹין די װעלט TR‏ דער גאַנצער MD‏ 
שװאַנגער געווען DO‏ דער דאָוַגער איִדעע. ניִשט מער, 
װאָס איִצט האָט זיַ מיַט אַמאָל אויפגעפלאַמט אוּן האָט 77 צוֹ* 
פּלאַקערט איִבּער אַלע פעלקער, IR‏ װיַ WIR‏ פוּן יענע 
געהײימניספוּלע ערד:גאַז:קװעלען פוּן די אַזוֹי גערוּפענע אײבּ,: 
גע פייערען 2 בּאַקוּ, װעלכֿע קאָנען דוּרך אוּנגעהוֹירעַ לאַנגע 
צייטען אוּמבּעמערקט אָרוֹיספליַסען 735 דער ערְד, בֹּיַז "m‏ 
האַנד פֿוּן עמיִצען, אַנ'אײנציָגען, קאָן זיין פוּן אַ קיִנד, װאַרפט: 
PR‏ אַ פוּנק, אוּן דעֶר פּלאַם פלאַקערט.אוֹיף ITEM‏ אוֹיף 
אַנ'אוּנגעהוֹירער לאַנגער צייט.., 

RD‏ יענער צייט אָבּער האָט דאָס װאָרט, דער אָנציָנ. 
דענדיגער פוּנק, װעלכער האָט פֿון דער פּיִנסטערניַש פּלוּצלונג 
אַרוֹיסגעריַסען דעם דאָזיַגען אוּנפערגלײבֿליבֿען סנאָפּ ליַכט, 
אוֹיסגעװויִזען IR‏ גצְװאַלטיג גרוֹיס, אַז IT‏ ערד האָט MD‏ 
DM‏ צוּ קליין אוֹיסגעזען. דער נאַטיַרליַכער לוֹיף פוּן m‏ 
געשעהענישען, האָט TI‏ געדוּכֿט איַז דוּרכגעבּראָכען. עס האָט 
אוֹיסגעװויִזען, אַז דער בּליִץ פוּן דער מענשעןליבּע NN‏ אַראָבּ= 
געפאַלען פוּן אַנ'אַנדערער, בּיַז איִצט אוּנבּעקאַנטער װעלט, פֿון 
יענער זייט פוּן אַלעם ערדיַשען, MB‏ אַפֿיִנסטערען װאָלקצן, 
װעלכֿער איַז געשטאַנען אוֹיסער דער גאַנצער בּעקאַנטער ענט+ 
װיַקלונג פוּן דער מענשהייט. אוּנטער דעם ציטער פוּן דעם 
דאָזיָגען גרוֹיזאַמען האָט Tr‏ אָבּגעטײלט די 9279 פֿוּן 
ליבּע. 77T‏ מענשהייט:ליבּע, TI ORT‏ געדוּכט, געהער SI TI‏ 
00% אָן מיָט דער געשלעכטליַכער ליִבּע; זי איַז ניִשט קין 
שפּראָצוּנג, נוּר אַ מעטאָד, װעלכער איַז פועמד, אפילוּ a8‏ 
שטערענד אַראָבּגעפּאַלען אוֹיף דער דאָזיגער ערדיַשער 09227" 
זריעה. 

דיַ דאָזיַגע אנשויאוּנג איַז אין ראַפאַעלס צייט געװען 
גאָך כּמעט אַלמעכֿטיַג. היינט איִן זי נאָך שטאַרק אייגענטליך 


= 47 = 


EIER 


דאָ אַ יוּגענדל;כע װאָרצעל=סטאַדיע איִבּערגעריָסען געװאָרען; 
אוּן ס'װאָלט זיַך אָנגעהוױבּען די פראַגע, אוּנענדליך רײכֿערע 
װאַנדערשאַפֿט. ד; 3229 װאַנדערט, װאַנדערט:ארויס DIN‏ אַ 
גײיסט?װערק איִן אַלע װועלט:טיילען, צוּ דער גאַנצער ,מענשי 
הייט? אָנשטאָט דעם איײנפאַכען געשלעכֿטליַכען פֿערבּאַנד 
שטרעבּט IT‏ איִצט צוּם סאָציאַלען פערבּאַנד פֿוּן אַלע מענשען? 
איִנדיְויְדוּאוּמס, צוּ געמיינזאַמער אַרבּייט, געמיינזאַמער הילף 
צוּם גליִק, 

ראַפאַעל, װען ער האָט געשאַפען דאָס דאָזיַגע קינד 
DM‏ די גרוֹיסע פּלאַמענדיַגע מענשהייטס:אוֹיגען, --- די דאָזיַגע 
אוֹיגען, וועלכע ס'האָט קיינמאָל קיין שוּם קיִנד ניַשט געהאַט אוּן 
וועלכע זענען נוּר מעגליַך, װען פוּן דעם דאָזיִגען קיַנדעריַשען 
בּליִק שפּראָצט זיַך פוּנאַנדער פאַר דעם בֶּעשוֹיער סיַמבּאָליַש m‏ 
אַנ'אוּנגעהוֹירער קנאָספּע דאָס אויפּװאַכענדיַגע אוֹיג פוּן דער 
מענשהייט: ער האָט דערניי איִן זיַנען געהאַט אַ גאַנץ בּ/ױ- 
שטיִמטע פערלוֹיפוּנג פוּן דער געשיִכטע פוּן דער מענשהײט 
אוֹיף דער ערד. זיין בּליִק האָט צוּריִק געבּלאָנדזשעט איִבּער 
אָנדערהאַלבּען טוֹיזענט יאָר. ער האָט TI‏ אָנגעשטעלט בּיים 
מזרח-בּרעג פוּן מיַטעללענד;שען ים, PR‏ אַ װיַנקעל, װאוּ אַ 


קליין שמאָל לאַנד שניידט Pr‏ אַרײן צװיַשען ים אוּן Sam‏ 


עס אֹיִז דער ים, IT‏ װעלכען 97 פעניצער האָבּען אַמאָל 
קיין מערב קוּלטוּר-גאָלד געפירט. דער מדבּר, דוּרך װעמענס 
ווייסער פּלאַכֿקײט ס'זענען אַמאָל, נאָך PR‏ אָנהוֹיבּ פוּן אַלע 
לעגענדעס, m‏ טוּנקעלע שאָטענס פוּן מזרח אַרוֹיסגעשװאוּמען 
די ערשטע קוּלטוּר-פעלקער, 

PR TAN‏ דעם דאָזיגען לאַנד האָט דֹעֶר בּליִק געפוּנען 
אַ גריִן פּאַלמען:בּערגעל איִבּער אַ בּלוֹיער שיַמעריָרענדיָגער אָזיערע. 
MIR‏ דעם בּערגעל האָט אַנ'אײנזאַמער דעֶנקער אַרוֹיסגעזאָגט 
פוּן דער טיִף פוּן זיין האַרצען פאַר אַ בּליַנדען אוּנזיִכערען 
099 דאָס עװאַנגעליוּם פוּן דער אוֹיפװאַכענדיגער מענשען. 
9279. 735 דאַמאָלט:אָן איַז דאָס װאָרט געװוען אוֹיף דער װעלט 
TUR‏ האָט מער ניִשט געקאָנט שטאַרבּען. דער בּעגריַף TR‏ 


= 46 = 


געשלעכטליַך פּעראייניגטע איִנדיַװיָדוּאוּמס, האָט TI‏ צוּזאַמענ= 
געגאָסען מיט דער בּענקשאַפט נאָך אַ האַרמאָניע פוּן דער 
גאַנצער י עלט, נאָך אַ װעלט:אָרדנוּנג, װעלכער זאָל 39925 
צוּם 0299 אַרוֹיף, נאָך איִבּער די מענשען אוּן זייער 9325 

אוּן בּיי דעם געבּוֹירען, וועלכעס האָט כּסדר געשאַפען ניי 
PR 0179299‏ אַלטען זיַן, איז אוֹיסגעװאַקסען, אויסגעשמיִדט 
דורך יענער בּענקשאַפט נאָך האַרמאָניע, די קראַפט פוּן אייגע? 
געם פּערגײיסטיַגטען שאַפען האַרמאָניִשע בּיִלדער פוּן אַ בּעװ1? 
דערען PR pm‏ שטיין אוּן פֿאַרבּ, TR‏ ריָטמיִשער ריידע PR‏ 
געלייטערטען קלאַנג האָט Pr‏ דער מענש געשאַפען PR‏ דער 
אַלטער נאַטור אַ נייע, פּערגײיסטיגטע, אייגענע נאַטוּר. 

"י ליַבּע PR‏ געװאָרען מענשעןיליבּע. 

ת DR‏ געװאָרען אַ טרײבּ-קראַפט פוּן רעליגיעזער 3“ 
גייסטערונג, 

זי איַז געװאָרען קוּנסט. 

פוּן דעם אַלעם דערציילט דיָר דיַ מאַדאָנע, 

דאָס 7227‚ װאָס דריַקט Tr‏ צוּ דער שיינער בּרוּסט pp‏ 
דער דאָזיָגער ‚ID‏ איַז ניַשט DIDB‏ אַנ'איינפאַך מענשעןקיַנד, 
געבּוֹירען פוּן דער לִיִבּעס:בּעהעפֿטונג פוּן "NS‏ מענשען לוֹיס 
דעם אַלטען געזעץ פוּן דער נאַטוּר, װעלכער מאַכֿט IR‏ געי 
בּוֹירען דעם פיֵש אוּן די אײינטאָג?פליָג. עס איַז PR‏ דער זעל* 
בּער צייט אַ סיַמבּאָל פוּן דער מענשען:ליַבּע. איִן דעם WIRT‏ 
,ניִשט פּשוּט" פֿוּן דעם TIP‏ ערשיינט 77 ליבּע, m‏ אָבּגעריָסען 
פוּן TR‏ ענשטעהוּנגס:שטאַם, M‏ בּעפרייט צוּ אַ נייעם העכֿערן לעבּען, 

עס זענען פֿאַרהאַן אֹיִן ים:גרוּנד ניִדעריַגע ים:חיוֹת, פוּן 
װעמענס איי עס שפּראָצט-אַרוֹיס אַ פעסט-איינגעװאָרצעלטער 
פּאָליִפּ; איַן אַ געװיַסער רייפקייט WAR‏ רייסט TI‏ פּלוּצלוּנג 
אָבּ דאָס קעפעל פוּן דעם פּאָליִפּ Ti‏ שװימט אַװעק אוּנגע= 
שטערט TR‏ דער וייטקייט פֿוּן אָקעאַן, IM‏ אַנ'ענטציקענד שיינער 
קערפּער, דוּרכזיִכטיג RM‏ קאָרנבּלוּם-בּלוֹ גלאָז:גלעקעל און 
בּיינאַכט דוּרך זיין אייגענעם ליַכֿט װיַ אַ גאָלדענער שטערן 
בּעשיינט. אַזוֹי איִז עס אוֹיך מיָט דער לֹיָבּע: גלייך m‏ עס װאָלט 


- 45 -; 


Fi 


אונז יעדענפאַלס אַ פּראַקטישטע אינזאַמקײט, וועלכע דערלאָזט 
vw.)‏ קייו Div‏ פֿערגלײך, 

אָבּער עס שטייט פאַר די אוֹיגען, װי TR‏ די דאָזיִגע 
איינציגע אוּנפערגלײכליכּע מענשהייט האָט MIR‏ איר פּלאַנע- 
טע די בּעגריפען פערענדערט. אוֹיךְ דעם בּעגריף 7b‏ רער 
ליִבּע. 

ער איז אַרויסגעװאַקסען פוּן זיך אַליין. איבּער TI‏ אַלײן, 
אין העכסטן זין, אַזוֹי, װיַ די מאַיאָנע װיַל אים סימבּאָליש 
פאָרשטעלען, שטייט דער דאָזיגער בּעגריף פֿאַר אוּנז אין אַ 
גרוֹיס, געגען װעלכע די ליבּע פוּן דער חיה שטעלט זיך פֿאָר 
אוּנגעפער אַזוֹי, DORT IN‏ אוּנגעקינצעלטע געלעגער פוּן צויי- 
גען, װעלפּעס דער רוֹיט-האָריגער אַָראנג-אוּטאַנג מאַכט זיך PR‏ 
די געדיִכטע װעלדער פוּן באָרנעאָ, געגען דעם פּארטענאָן פוּן 
פּיִדיאַס אָדער געגען פּעטערקופּאָל פוּן מיקעל אַנדזשעלאָ: PR‏ 
די דאָזיגע שטראַלענדיגע מענשהײטסבּנינים ואוֹינען שוֹין 
נישט בּלױז קערכּערס פוּן 2טערבּליכע אינדיװיָדוּיוּמס, נוּר אוֹיפֿ. 
געוועקטע צוּ אַ מין העכערן לעבּען געדאנקען פוּן טוֹיזענטער יאָרען 

PR‏ דער פּראָמעטעאוּס-שמידעריי פוּן דער מענשהײט, 
װאוּ דער בּעקוּמענער טוּנקעלער אַרץ איז אין דעם גייסט, 
פלאַם צוּ אַ נייעם לעבען איבערגעשמאַלצען געװאָרען, איז פוּן 
דער בּלינדער גיַריַקײט MR‏ תאוה PD‏ דער געשלעכטליכער 
9279 געװאָרען אַ נייע װעלט-קראַפט, אַ נייע בּעגקשאַפט פוּן 
אַ העכערען, נייעם, פערגייסטיגטען 79 

דער צװאַנג, װעלכער האָט די גע' לעכטער געטריבּען 
איינס צוּם אַנדערען, וועלכער האָט בּעוואוֹיגען DIT‏ איַנדיוויי 
דוּאוּם Tr‏ מקריב צוּ זיין פאַר'ן װײיטערדיִגען לעבּען פוּן זיין 
מין; ער איַז געװאַקסען אין דער אוּנענדליכער עטײגוּנג אַלץ 
העכער, בּיַז צוּ אַ בענקשאַפט נאָך א געמיינזאמען צוּזאַמענבּונד 
TID‏ אלע בּעשעפעניִשען אויפ'ן גרוּנד פוּן איִדעאלער ליבּע TR‏ 
722 צוּ דער קראַפט פוּן אַזאַ צוּזאַמענבונד, 

דער אוּנענדליַכער תענוּג, דאָס פולקאָמע פערגעסען אָן 
97 וועלט, אָן שמאַרץ, אָן טוֹיט, וועלכֿעס ס'לעבּעןאיבּער ד; 


— 44 -- 


DER‏ מער ניַשט איִבּער TAN mM‏ דיַ זעלבּע חיה'שע ירושתּי 

ראַפאַעלס מאַדאָנע, DD‏ דעם לײַבּ, װעלכעס שטעלט נאָך 
פאָר בּיי זיין גאַנצער שיינקייט דעם אוּראַלטען אָרגאַניִשען 
פּריִנציָפּ 735 דער צװייגעשלעכטליכקײט, DIN‏ דעם קינד, װאָס 
בּעװייזט WR‏ מוּטערליִכקײט: m‏ שװעבּט PR‏ דער זעלבּער 
צייט אַלס אַ גייסט:שאַפוּנג TR‏ אַ העכערער װעלט, IR TR‏ 
איבּערוועלט, 

אַזוֹי האָט Tr‏ אוֹיך די 9229 PR‏ דער געשיַכטע פוּן 
דער מענשהייט אַלץ העכער אוּן העכער געההוֹיבּען, 2 אַ װאָס 
אַמאָל מער בּעפרייטע ליִכט:געשטאַלט, אוּנטער װעלכער דאָס 
חיה'שע, 77 אַראָבּ:ציַהענדיַגע משא פוּן חיה'שען איָז אַלץ 
מער אוּן מער געזוּנקען. 

דער מענש TR‏ געװאָרען מענש. : 

(אַהעכערער שטאָק פוּן דער לעבּענס:ענטװיקלונג האָט 
TÜR DR PR TR‏ אוֹיפגעבּוֹיט, אוֹיף זיין חיה'שקייט, Mm‏ 
MIR‏ אַ גראַניַט:פונדאַמענט, װעלכער TR‏ נאָך אַלץ געבּליַבּען 
רוֹיער בּוֹי:ּמאַטעריאַל. 

עס האָט TI‏ איַצט געהוֹיבּען m‏ אַ טעמפּעל, װעמענס 
שניי+װייסע מאַרמאָר עס TI DON‏ צוּזאַמען 0m‏ דער לוֹיטע* 
רער בּלוֹיקייט. 8 

עס איַז ניִשטאָ דערפאַר PP‏ ריַכֿטיִגע פּערגלײכוּנגסיבּיָל= 
דער, פוּן דער גאַנצער שפע נאַטוּרפאָרמען, פוּן דעם וייטען, 
גריָנליַך-צאַנקענדיָגען נעפּעל:פלעק, פֿון װעלכען די װעלט NR‏ 
בּעשאַפען געװאָרען, 772 צוּ דעם טוּנקעל:געלען גרעזעל, װאָס 
בּעדעקט די גראַניַט:בּערג MIR‏ דער ערד, שטייט פאַר אוּנזער 
7900 נוּר איין איינציגע מענשהייט. 3% עס איז אוֹיף װעלכער 
ס'איִז אַנדערער, רוֹיט אָדער DM‏ אַהער:שטראַלענדיגער פּלאַ= 
נעטע ענליַכס אוֹיפגעבּוֹיט געװאָרען דורך דער pm‏ פוּן דֹיַ 
זעלבּע קרעפטען-שווייגט די װיַסענשאַפט, קוֹים װאָס 7? אַנוּנג 
דערװועגט I‏ אַהיִן אַריִבּערצוטראָגען. װיַ אַנ'ענדלאָזער נאַקע+ 
טער מדבּר ציַט TI‏ אַרוּם אוּנזעַר , לעבּענס.פּלאַנעטע* TR‏ אַלע 
זייטען צוּ דעם שטערען-רוֹים אונזער אוּנװיַטענהײט אוּן שאַפט 


4 יש‎ r BT AT PERLE 
5 ִ יע‎ * * : u‘ 
ze : 
. u . 


פֿון די צוויי פערבּליבּענע PD DIN‏ די דאָזיַגע שנאָבּעל+ 
non‏ טראָגט שוֹין Ir Din‏ אוּמעטוּם אַרוּם זיין איי TR‏ אַ 
װײיכֿען brain‏ אוֹיפ'ן לײבּ. אוּן האָט ORT TI‏ יוּנגע 
חיה'לע ענדליך אַרוֹסגעפּיִקט PD‏ דער שאָל, זוֹיגט עס פוּן 
אַ דריִזעל בּיי דער מוּטער מילך, דאָס איז דאָס אוּרבּיִלד פֿוּן 
דער מוּטער PR‏ מענשליַכען Pr‏ אוּן פוּן דעם אָן הוֹיבּט Ir‏ 
אַלץ העכער אוּן העכֿער אַ געשטאַלט נאָך אַ געשטאַלט: Hit‏ 
‚nom‏ װעלכֿע 79199 שוֹין איַנגאַנצען מער vom‏ קיין אײַער, 
וועלכע טראָגען:אוֹיס דאָס יונגע חיה'לע בּיי PR PT‏ לייבּ PR‏ 
גיִבּען:איִבּער דוּרך דער בּלוּט:ציַרקוּליְרוּנג PD‏ 7? אָדערן פֿון 
דער PR Syn‏ דיַ אָדערן PD‏ קיַנד דעם פיינסטען שפּין+ 
עקסטראַקט, אוּן שפּייזען עס נאָך אַ צייט נאָך דעם געבּורט 
DM‏ דער מיֵלך פוּן דער מוּטער-בּרוּסט. אוֹיךְ TR‏ דער דאָזי= 
גער ריי האָט עס דיַ מאַלפּע דעם מענש איִבּערגעגעבּען אַלס 
ירוּשה IT‏ דאָזיַגע בּעציָהוּנגען צװיַשען מוּטער TIP PR‏ 

אוּן דאָך; פאַר דיין געדאַנק, װעלכער האָט PT‏ פוּן דער 
שטראַלענדיָגער.. הערליכקייט PD‏ דער סיִקסטיַנער מאדאָנע גע= 
האַט אַראָבּגעלאָזען צוּ דער שנאָבּעל:חיה אוּן DER DIR‏ װיִדער 
DIN‏ מענש צוּגעקוּמען, האָט DM TI‏ אַמאָל IM‏ פונאַנדערגערי= 
סען אַ גרוֹיסער פֿאָרהאַנג, WIM‏ האָט 72 איַצט געהאַט 
פּעררוּקְט PR‏ דעם WIND‏ פערצייטענס דעם מענש vum‏ 
דער mr‏ צוּזאַמען 

דער בּעגריִף פוּן דער מוּטער, וועלכער קוּמט PD‏ דער 
mn‏ דוּרך דער גאַנצער קייט װיַלדע געשטאַלטען, פוּן דער 
משוּנה'דיָגער שנאָבּעל:חיה אָנהוֹיבּענדיַג אוּן ענדיגענדיג Da‏ 
דעם אָראַנג:אוּטאַנג אוּן דער גאָר;ָלאַ, פלאַמט פֹּלוּצ: 
לוּנג אוֹיף Din‏ אַ גאַנץ נייעם ליַכט, װען ער טרעט;אַרײן PR‏ 
דער געשיִכטע פוּן דער מענשהייט. עס IR‏ דאָס העלע 0229 
פוּן דער נאַטוּר, װעלכֿע װערט אַלס קוּלטוּר ענטפּלעקט, 

נאָך מיליאָנען יאָרען נאַטויר קוּמע!אָן טוֹיזענטער יאָ= 
רען פון דער מענשהייטס:ענטװיַקלונג אַלס קוּלטוּר 

דאָס, װאָס איַז פוּן דער חיה גענומען pr oa‏ שוין 1 


= 4 = 


פְּרוֹי גענוּמען, װערט דערמיט רײכֿער, en YOFIINIIR mM‏ 
טער... TR‏ דעם איינעם געשטאַלט פּעראײניגט זיַך אַ גאַנצע 
דיי מאָמעַנטען; 77 גאַנצע געשיִכטע פֿון דער OR DIR IND‏ 
דיווידוּאוּם. 

דוּרך דער צאַרטער בּלוֹיקייט פוּן דעם PART‏ געװאַנד 
שטעלט TI‏ פאָר דער בּליִק דאָס לײבּ, װאָס האָט דאָס קיַנד 
געטראָגען. דאָס ווייסע טוּך איִבּער דעם רוֹיטען לייבּ:העמד 
פּערהילט שעמעוודיג ד; בּרוּסט, וװעלכע האָט DIN‏ די ערשטע 
שפּײיז געגעבּען., דיַ דאָזיַגֶע אַלע אַקטען פוּן דער איניַגסטער 
פּעױבּיִנדוּנג פֿון מוּטער אוּן קינד, ריין מענשל;יך גענוּמען, 
ענטהאַלטען TR‏ 77 גאָרנישט קיין איִבּערנאַטיִרליכֿעס, אָבּער 
זי ענטהאַלטען PT TR‏ עפּעס, אַזוֹי m‏ די צוּטײלוּנג TR‏ גע= 
שלעכֿטער, Dam‏ גייט Dem‏ אַרוֹיס פוּן דיַ גרענעצען פוּן דער 
מענשען:געשיכטע. עס DNB‏ וייט צוּריִק, בּיַז איִן דעם חיה* 
שען צוּשטאַנד, פֿוּן װעלכֿען דער מענש TR‏ געקומען. ניַשט 
מער װאָס דער אוֹיסגאַנגס:פּוונקט ליגט שוֹין MB RT‏ נענטער, 
DEN‏ װייסט די לאָטאָס:בּלוּם ועגען דעם ענטװיַקלוּנגס:גאַנג 
פון TR 72 TR‏ פרוּכט פִליַט אַרוֹיס איִבּער'ן װאַסער, 
DOW‏ זיִך אָבּ FIR DIN TR‏ שפּראָצט-אַרוֹיס DIR‏ פרעמד גע= 
װיקס. װאָס זאָל דערפוּן װיַסען די אינטאָג:פליָג, ועלכע 
שטאַרבּט כּמעט TIN‏ זעלבּען מאָמענט, ווען זיַ װערט מוּטער!. 
ערשט דיַ העכסטע ענטויקלונג PR‏ קעניִגרייך פֿון דיָ חוּט= 
השדרה'דיַגע חיוֹת געהט דאָ קאָנסעקװענט צוּ אַ בּעשטיִמטען 
ציָל, 

MD‏ די לוֹיכטענדיגע פאַרבּען פוּן דער מאַדאָנע טראָגט 
זיִך איִבּער דיין 9292 ווייט-איִן דיַ געדיָכטע זוּמפּיװעלדער פוּן 
אויסטראַליען, TI DIRT DIRT‏ אוֹיף דיַ שנאָבּעל:חיה, דער ני 
דעריָגסטער מין פוּן אַלע זוֹיג:חיוֹת, אַנ'איִבּערבּלײבּעכץ פוּן 
ד!; עַרשטע ווֹיג:חיוֹת אוֹיף דער ערד. ד; שנאָבּעל-חיה לעגט 
נאָך אייער װיָ אַ שרץ; די אוּנענדליַך:איָנערליַכע צוּזאַמענקײט* 
לונג, װאָס ס'האָט דיַ מענשליבֿע פרוּכֿט מיָט דעם מוּטערליִכען 
אָרגאַניָזם, DR‏ נאָך אֹיֶר איַנגאַנצען פרעמד. אָבּער איינער 


= 41 - 


יעדער איינער זיין אמת'ע געשלעכֿט:העלפט, Din‏ אַ מענליכען 
אָדער װײבּל;כען אָרגאַן, DD‏ מענליַכען אָדעֹר װײבּליִכען גע 
95‚ אָנהוֹיבּענדיג פֿוּן פִיַש אוּן TR MEN‏ מער ניִשטאָ קיין 
איין פאֵל פוּן אָבּטרעטען פוּן דעם דאָזיגען פעסטען פּריִנציִפּ, 
97 אמפּיַביע (װאַסער:לאַנד:-שרץ) האָט דעם 5732798 גע 
ירש'נט פוּן פיש, דער שרץ פוּן דער אַמפֿיִביע, די זוֹיג-חיה 
פוּן שרץ. PR‏ דער כּסדר העכער שטײגענדיָגער קייט פוּן די 
זוֹיג:חיוֹת האָט די מאַלפּע IT‏ דאָז;גע ירוּשה איַבּערגעגעבּען 
דעם מענשען. אַלס מאַן אוּן פֿרוֹי DR‏ דער מענש PR‏ דער 
געשיכֿטע „IR‏ אַזוֹי m‏ יענער מענש ID‏ דער לאָטאָס:בּלוּם, 
אַזוֹי PR‏ אוֹיך DIR‏ פאַר דער בּעשאַפֿונג פוּן חוה'ן בּלוֹיז אַ 
שיינע דיכֿטונג: דער אמת'ער װיָלדער אוּר:מענש, וועלכער האָט 
Tr‏ געיאָגט נאָך דעם מאַמאָנט, דעם הילי:בּער און דעם 7 
זענפויליאַק, האָט PN‏ זיין בּעהעלטעניִש, PR‏ די היילען אָדער 
זאַמד:גריִבּער, פוּן ערשטען טאָג IN‏ געדריקט IR‏ זיינע אָרעמס 
זיין װיַלדע אוּר:מענשען:פרוי. 

ד; סיַמבּאָליֶש העכסטע פרוֹי, װי ראַפאַעל האָט זי גע* 
מאָלט, טראָגט WR MIR‏ האַנד אַ קיַנד. דוּ דאַרפסט נישט 
בּיי דער ריין:מענשליִכֿער, בּלוֹיז בּיַז'ן העכסטען איַדעאַל IT‏ 
הוֹיבּענער פאָרם, וועלכע דער קיַנסטלער 023 אוּנז, גלייך Jr‏ 
דערמאָנען דאָס רעליגיעזע געהיימניס, מיַט וועלכען די דאָגמע 
פוּן אַ געוויסער כװאַליע ID‏ קריסטענטוּם האָט אַרוּמגעריִנגעלט 
גראָד די ענטשטעהונג פֿוּן דעם דאָזיָג ען קיַנד DAR)‏ דעם 
יעזוּס-קיִנד), אוּן DIT‏ עס אויסגעטיילט פוּן אַלעם מענשלײי 
כען. פאַר'ן פּשוּט'ען בּליִק, װעלכען עס אַרט נישט דאָס דאָ= 
זיִגע פּראָבּלעם, ערשיינט 792 איִן אַ װאוּנדערפוּלער ענטפּלע? 
2317 די מוּטער. אוּן PR‏ יענעם געהײימניָס פוּן דער אוּנבּע= 
פלעקטער בּעהעפֿטונג* NN‏ געלעגען נוּר עטװאָס, װאָס האָט 
דעם מאָלער Tyan‏ געמאַכט צום טיפּ פֿוּן דער מוּטער, פוּן. 
דער פערענדי;גטער פּורוֹי, קוֹים:קוֹים, כּמעט אוּנבּעמערקט דיָס= 
קרעט צוּצוּגעבּען דעם צאַרסטען צוֹיבּער פוּן דער אוּנבּעריָר* 
טער יּנגפרוֹיל;ִכקייט. די מאַריע פוּן דעם 1923‚ אַלס מענשען= 


BR = 


- רער אַרוֹיפגאַנג צוּ דער העכֿערער אָרגאַניִשער ענטװיקלונג 
האָט Tr‏ דערמיט אָנגעהוֹיבּען TR‏ דער חיוֹת:װועלט Pr px‏ 
דער געװיִקסען-װעלט. אַ טיִפע נאַטוּר;נויטװענדיַגקײט, ועגען 
וועלכער TR‏ װעל דִיָר שפּעטער דערציילען, האָט דערצו גע" 
מוּזט שטוֹיסען, דאָס איינקעמערלד;גע בּעשעפעניַש פוּן דעם 
ניַדעריגסטען מיִן, װעלכֿעס שטייט נאָך אוֹיסער דיַ גרענעצען 
פוּן חיה אוּן געװיִקס, פערשפּרייט PR‏ אוֹיף פאָלגענדען DIR‏ 
עס שפּאַלט זיִך, אוּן פוּן יעדען טייל ענטװיקעלט Tr‏ אַ נייער 
איִנדיְוויָדוּאוּם, אָבּער דער דאָזיָגֶער פּשוּט'ער אוֹפן װערט פער" 
לאָזען, בּשעת די אָרגאַניִזמען ענטװיִקלען TI‏ אַלץ וייטער, 
ער איַז פּערלאָזען געװאָרען שוֹין אין די פאַרצײטיִשסטע טעג 
דוּרך דער גרעסטער צאָל געװיַקסען, דוּרך דער גרעסטער צאָל 
חיוֹת. װען די איִנדיַשע לעגענדע װאָלט אמת געוען, PR‏ דער 
ערשטער מענש וװאָלט האָבּען אוֹיפֿגעכּליט 75 אַ װאַריִמען 
קוּש, װעלכֿען דאָס גאָלדענע גאָט:אוֹיג האָט געגעבּען דער RT‏ 
וע:פאַרבּיַגער לאָטאָס-בּלוּם פוּן הײליגען גאַנגעס:טייך: װאָלט 
ער שוֹין 75 דער דאָזיִגער 0392 געײרש'ענט דיַ פערטיילונג 
TR‏ צװיי ‏ געשלעכטער. די דאָזיַגע װאַסער:רוֹיז טראָגט נאָך, 
‚DAN‏ בּיידע געשלעכטער פעראייניגט איַן איין בּלוּמען-קערפּער. 
אָבּער דאָס וײבּליַכע מײלעכֿעל פאָדערט 97 בּעפּרוּכטיַגוּנג 
דורך דעם זוֹימען:שטויבּ פוּן אַ צװייטען בּעכערל, אַזוֹי אַז די 
אמת'ע בּעפּרוּכטיגוּנג פאָדערט דאָ TR‏ אַ דאָפּעלט?לעבּען אַ 
פּעראייניִגוּנג פוּן 27 קרעפֿטען NS PD‏ בּעזוּנדערע איְנדיָווי: 
דואוּמס. 

איִן אמת'ען TR‏ דער מענש ניַשט קיין TIP‏ פֿון אַ געי 
װיָקס, m‏ שיין עס זאָל ניִשט קלינגען דיַ לעגענדע. ער PR‏ 
ענטשטאַנען פוּן אַ חיה. אוּן אפילוּ די דאָזיגע איינפאַכסטע פאָרם 
MD‏ דער דאָפּעלטער געשלעכֿטס:ליבּע, mn m‏ זעהען "a.‏ 
דער לאָטאָס:בּלום, איִז שוֹין איַן די פּריָסטע צייטען בּיי די 
העכֿערע ‚non‏ בּיי דיַ חוּט:השדרה'דיִגע non‏ שוֹין vo’ po‏ 
אָנהוֹיבּענדיג, פֿערלאָזען געװאָרען לטוֹבת דער פֿוּלשטענדיגסטער 
iD NT way‏ מאַן אוּן ווייבּ, װעלכע פֿערקערפּערן בּעזוּנדער 


טען איִן איין מאָמענט. אָבּער איַן דעם איינעם מאָמענט שטעקט 
דאָס גאַנצע עוֹלה-רגל זיין MB‏ אוּנצײליַגע דוֹרוֹת אוֹיף דעָר 
ערד. אוּן WER‏ דעם דאָזיגען ריַזיִגען גאַנג פוּן דוֹרוֹת ein‏ 
בּען m Pin Tr‏ פֿאָנען די נעמען פוּן פעלקער, 75 גרוֹיסע 
קוּלטוּר:מדינוֹת, פוּן איִדעען. די װאוּנדערפוּלע אוֹיגען פֿון דעם 
דאָזיגען קיַנד זענען ניִשט קיין לעכֿער, זיי קוּקען ניַשט פערײ* 
שטאַרט 35 דער װיִרקליכֿקײט איַן דער אײבּיַגער פּיַנסטערניַש 
אַרײן. אָבּער עס שטעקט איִן זיי עפּעס 71 אַ טרוֹימען װעגען 
ענדלאָזע רוֹימען אוּן אײבּיגקייטען, אַ שטיק ער;נערוּנגס=טרוֹים 
פון דער מענשהייט, װװעלכע דעם קינסטלער'ס קראַפט האָט 
אוֹיף איין אוֹיגענבּליִק געשאָנקען דעם איַנדיְויַדוּאוּם... 

איַן אייגענטל;כען עצם פוּן WR‏ געשטאַלט PR‏ ד; KT‏ 
939 מאַדאָנע אַ פרוֹי, TR‏ ראַפאַעלס סביבה זענען זיַכֿער גע* 
װען געשטאַלטען, װעלכֿע זענען צוּ WR‏ אונמיַטעלבּאַר III‏ 
געווען, װעלכע דער צוּשוֹיער האָט געקאָנט דערקענען װיָ דעם 
ערדיַשען מאָדעל פוּן דעם בּיֵלד, דעם מאָדעל פֿון פלייש אוּן 
בּלוּט. די דאָזיַגע ענגסטע בּעציהוּנגען זענען אַװעק; צוּזאַמען 
N‏ דעם אוֹיסגעלאָשענעם מענשען:איַנדיִוידוּאוּם ראַפאַעל, װע= 
מענס שאַרבּען עס ליגט בּעהאַלטען PR‏ אַלטען געצענדיַנערי= 
שען קײלעכֿדיַגען געטער:זאַל פוּן רוֹימיִשען פּאַנטעאָן, TOR‏ אוֹיך 
אַװעק FIR‏ דאָס NE‏ פּערזענליַכע (פּיָלײיכֿט דער שאָטען פון 
אַ שטאַרקען, װיִלדען, ליִבּעס:לוּסט;ָגען מידעל, וועלכע װאָלט 
אפשר בּיים אסקעטישען גְלוֹיבּיגֶען געקאָנט שטערען די פֿאָר. 
שטעלוּנג פֿון דער הײליָגער מאַדאָנע),---אַװעק, mM‏ פערצוֹי 
בּערט, PR‏ דער אײיבּיַגֶער פערגעסענהייט, צוּזאַמען IR DD‏ 
920 אַנדערער רוֹיזעןבּעקראַנצטער מענשליַכער 9229‚ װעלכע 
דערמאָנט אַזוֹי דעם גוֹרֹל פוּן דער אינטאָג:פּליג מיָט איַרע 
צוויי שעה 9229 אוּן לעבּען.. אוּן פריי פוּן אַלע פּערזענל;כע 
בּעציהוּנגען איִז געבּליִבּען די פרוי, 2 

דער מענש לעבּט צוּריִָסען אוֹיף צװויי געשלעכטער, mn‏ 
אוּן פרוֹי. דאָס איַז ניִשט ערשט דערגרייכט געװאָרען TR‏ דעו 
גרויסער צװישענצייט צװיִשען דער גאָר;ָלא אוּן ראַפֿאַעל, 


= 38 - 


עכער! אַ דריַט בּיִלד, װאָס שינטיאַרוס שטיל אוּן 
ה גרוֹיס פוּן דעם יוֹםיטוֹב-פֿלאַם פוּן אַלעם sy‏ 
שען, דוּ קוּקסט TI‏ איין PR‏ איינעם פוּן יענע שטיַלע הײליג+ 
טיָמער פוּן דער מענשהייט, ואוּ עס לעבּט דער אָבּגלאַנץ פוּן 
אַ וועלט-שעה. פֿון איינער פוּן יענע שעה'ען, װען דעם SIR‏ 
צעלנעם מענש ORT NN‏ אוּנגעהוֹיערע געלוּנגען; DIT‏ גײיסט 
פוּן לאַנגע יאָרהונדערטער פֿון דער קעמפענדער מענשהייט 
TI PR‏ צוּ דערפֿיַלען. דוּרך דעם קריַסטאָל פוּן די הוֹיכע 
פֿענסטער שטראָמט:אַרײן דיַ טיַפע גאָלד;ליַכט פוּן אַ קלאָרען 
הערבּסט:טאָג אוּן DOM‏ זיִך פונאַנדער PR‏ צאַרטע ועלען 211 
אַ שכינה:שיין איִבּער דער סיַקסטיַנער מאַ דאָנע פוּן XI‏ 
IIND‏ 
דאָס װאָרט שכינה TR‏ דאָ צוּ שװאַך. עס שטאַמט פוּן 
אַ געדאנקעןגאַנג, װעלכֿער קאָן בּעגרייפען ORT‏ העכסטע וּר 
mM‏ אַ לאָך PR‏ דער פּיַלפאַרבּיגֶער װיַרקליַכקײט:װעלט, אַ לאָך 
PR‏ דער אָנבּרעגיַגער פּיִנסטערניַש אַרײן, איִן װעלכער דאָס 
אוֹיג DM‏ אוּן זוּכט PR‏ בּעמיַט Pr‏ צוּ געפינען די גע* 
שפּענסטער?בּלײכֿע שטערען פוּן אַנ'איבּערנאַטיַרליָכֿער ענטפּלעקוּנג. 
די גרוֹיסע מייסטער פוּן דער ר ענעסאַנס?עפּאָכע האָ= 
בּען ניִשט געמאָלט קין לעכער. וען ראַפאַעל האָט זיין לִי= 
9277193 װעלט:מוּטער מיָט דעם יעזוס:קיִנד ערפֿונדען PR‏ דער 
איַנד;װיִדוּעלער פאָרם, װיַ זי שטייט פֿאַר TR‏ 722 היינט, 
האָט ער PR PR‏ אַרײינגעלײגט אַלץ, װאָס די מענשהייט האָט 
בּיַז דאַן װעגען דער 3229 אוֹיף PT‏ אַליין געהאַט ערפֿאַרען. 
אַלץ װאָס ס'האָט נאָך געשטאַמט פוּן דעם חיה'שען צוֹ= 
שטאַנד פוּן מענש. ‚FIR PN‏ װאָס האָט דוּרך טוֹיזענטער יאָ= 
רען איִם פוּן חיה'שען צוּשטאַנד אַרוסגעפיָרט. BD‏ זער 
קראַפט פֿוּן גרוֹיסען קיִנסטלער האָט ער FÜR ORT‏ אויסגענץ: 


- 37 — 


Me‏ דער פֿעלז בײ ?n‏ צוּפוס'נס 
שװער איִבּער'ן טיפֿען אָבּגרונט הענגט, 
m‏ טוֹיזענט טײכֿען פֿרײליך 78יסצן, 
גערוּפֿען דוּרך דעם ים PD‏ װײס, 
הי גלײך עס רײסט די אײגענע שטרעצונג 
דעם בּוֹים אַלץ העכער צוּ דער זין,-- 
אַזֹי איִז ד; אַלמעכֿטיגע 2277 
058 שאַפֿט אַלץ אוּן אנטװיקעלט אֵיץ= 
(האַאוסט, צװײטער שײ?)4 


Le vos זי‎ 


TR -‏ ניִשטאָ, ניַשט קיין יבּשה נישט קיין ים, בּעװייזלן זַך 
אוֹיף דער קלײניַנקער צאַרטער שפּראָצוּנג פוּן קיַנפט;ָגען מעני 
שעלע די זשאַבּרעס:שפּאַלטען בּיים האַלז, װעלכֿע דער wm‏ 
דאַרף האָבּען, כּדי פוּן PT‏ עלעמענט, דעם װאַסער, אוֹיף x‏ 
בּעזוּנדערן קוּנסטפֿוּלען אוֹפֿן אַרוֹיסצוּטײלען דעם נאַרהאַפטיגען 
זוֹיער-שטאָף. אוּן די IT‏ 797923 זיַך אוֹיס PR‏ אַ פאָרם 
פוּן רוּנדער פּלוּס:פֿעדערן. דאָס 192 יין דעם אוּר:פיִש צי 
טערטאויף װיִדער אַמאָל N‏ פֿון אַ נעפּעל.-דער אוּריפיַט, 
װעלכֿער האָט TR‏ די גראָע פערשואוּנדענע צייטען העכערע 
בּעשעפּעניַשען דאָס לעבּען געשאָנקען.-בּעשעפֿעניִשען, װעלכע 
האָבּען אַלץ העכער געדאַרפט שטייגען, בֹּיַז דער מענש van‏ 


װ!ָ אַ נייע איבּערװעלט פוּן זייער שפּיִַץ אוֹיפגעפלאַמט,-דעה, 


מענש, װעלכֿער טראָגט אוֹיף זיינע פּלײיצעס אַלע לײדען PR‏ 
פריידען פוּן די בּעשעפעניַשען.. 

- אַזוֹי איַז אוֹיך דאָס דאָזיִגֶע װיִלדע, DORT‏ דאָיַגע 
פּשוּנה'דיָגע בֹּיַלד צוּם טיפסטען פּערקניפּט vn‏ דִיָר. 

װיַדער שטייסטוּ אַלס דער שפּעטער טרוֹימער אוֹיף דעם 
Ban:‏ :פעלז אוּן טראַכסט אוּן טראַכסט. פוּן דעם דאָזיַגען 
פּלאָנטער פוּן ד; 220039 צאַפּעלדיַגע פּיַש 97 זעלבּע ניִשט 
פערענטפערטע פּראַגע, צוּ װאָס? װאָס איַז די 29279 

Mm‏ יהוה'ס שטיִם איַז אַמאָל צוּ איוב'ן געקוּמען; ,גירט* 
אָן דיינע לענדען mM‏ אַ מאַן, PT PM TR‏ פרעגען, ,לערן 
מיך!", אַזוֹי רופסט דוּ צוּ דער 9229 TR‏ דער HART‏ 
סוֹדוֹת'דיְגֶער ענטפּלעקונג, 

ענטפער! דער ים, דער אַלטער גרוֹיער ים, pr‏ װעלכען 
עס זענען וועלטען פערזונקען, נאָרכעלט PR‏ רוֹישט אוּן שליַנגט 
IT‏ אַראָבּ IT‏ תּאוה'דיָג צאַפּעלדיַגע WIE‏ אוּן BAND‏ 

העכֿעָר! 

דוּ מוּזט נאָך פיָל העכער שטייגען, כּדי צוּ בּעגרייפען, 
װאָס דאָס אַלץ N‏ זאָגען. װאוהיַן עס שטרעבּט אוּן ואוּהיִן 
עס איז געקומען, גוּרט-אָן דיינע לענדען, PT IM PR‏ 
פּיָרען. 


- 35 -, 


װיִדער פוּן בּרעג אַװעקװאַנדערן PR‏ פרייען ים, 2 אוֹיך Pa‏ 
זי װעט } פװאַקסען אוּן רייף װערען דיַ בּענקשאַפט. די 
בּענקשאַפט, וועלכע טרײבּט זיי צוּם בּרעג, צוּ דער 9273 אוּן 
צוּם טוֹיט אַלס קרבּן, אוּן דאַן װעט פוּן דער MO‏ אַ נייע, 
זיַלבּער-שטראַלענד;ג איִנזעל אַרוֹיפֿשװיָמען... 

אוֹיך דער דאָזיַגער חתונה?צוּי פוּן ד jr van wa‏ 
איִבּער DIT‏ אוּנענדליכע צייטען. TPIR‏ דע פֿיַש BT‏ 
MD‏ ערטער, m‏ דער מענש. PR‏ זיינע פ יִרשטאַרטע אוֹיגען 
ליָגט PAR‏ פוּן דער פּערצײטיַשער װעלט, װעלכֿע האָט נאָך 
דעם פּיל:פאַרבּיַגען ערד-גאָרטען געזען IN‏ דעם מענש. WAR‏ 
נאָך ID‏ דער מענש װאָלט גאָרניִשט מעגליך געװען אָן 
דעם פֿיש. עס האָט פֿריִהער געמוּזט זיין דער פֿיִש, איידער 
דער מענש האָט TI‏ געקאָנט ענטװיַקלען. Dom‏ מיַליאָנען יא 
רען PINS‏ איִז דער מענש אַפִיש געװען, אַנאוּרפֿיַש פוּן אַ 
פערשװואוּנדענער צייט, PR‏ װעלכען ס'איִז נוּר 97 נייגוּנג גע? 
ווען IT‏ אַמאָל, אַ מאָל בּיַז צוּ אַ מענש צוּ ענטװיַקלען, 

RAN זייער ליַבּעס:שטרעבּוּנג געפּיַנען 7 היינט‎ TIR 
העלען ליִכט פוּן צװאַנציַגסטען יאָר:הוּנדערט,‎ PR אוּן אַ פרוֹי‎ 
גרוֹיסען רע?‎ PD ניינצעהן יאָר-הוּנדערטער נאָך דעם געבּוּרט‎ 
פאָרמאַטאָר, היַנטער װעלכען עס ליַגט נאָך אַ תֹּהוֹם פֿון דער‎ 
געשיַכטע פוּן דער מענשהייט בֹּיִז צוּ דעם בּלוטיָגען נעפּעל‎ 
פוּן די ערשטע אָנהוֹיבּען. פוּן דעם הייסען צאַפּעל פוּן די‎ 
העכסטע ליִבּעס:מינוּטען װאַקסט:אוֹיף איַן לײיבּ פוּן דער פּרוֹי‎ 
דאָס קיַנד. אוּן נאָך אַזוֹי פיל טוֹיזענטער יאָרען פוּן דער‎ 
דער ענטשטעהונג פוּן מענש אוֹיף דער ערד,‎ DIN צװיַשענצײיט‎ 
נאָך אַזוֹי 95 װאנדלוּנגען פֿוּן גײסט, פוּן דעם נעפּעלדיגסטען‎ 
דער קוּלטוּר,‎ MD בּעגרייפען בֹּיַז דער שטראַלענד;ָגער ערפֿיִלוּנג‎ 
דער שװאַנגערער מוּטער,‎ PD לײבּ‎ TR קומט = פאָר‎ 
קוֹים אָן צוּ‎ Pr מיָט דעם מענשליַכען עמבּריאָן, װאָס הוֹיבּט‎ 
רייף װערענדיָגע‎ ORT ענטװיַקלען, אַפֿיַלבּעדײטענדיגער נס.‎ 
איידער עס װצרט מענש, נאָך‎ ‚DIN מענשליַכע שפּראָצעלע‎ 
עס‎ m דער טונקעלער מוּטער:טיפֿקײט,‎ PR אַמאָל אַ פִיָט.‎ 


= A — 


פוּן די נעפּעל:װאָלקענס, לאָזען TI‏ אַראָבּ בּײפליגעלטע טשאַטעס 


מאָרדיגיָריְגֶע מעװ ען, אַלק ע ן און לוּ מ ע ן איַן אוּנאוֹיפֿהערליַכען 
אָנגריִף אוּן רייסען DM‏ האַרטע שנאָבּלען שטיַק בּיי שטיק פוּן 
DIT‏ לעבּעד;גען ויִלבּערנעם פּאַנצער, אַזוֹי m‏ גײציגע 
אוֹצרוֹת:זוּכער רייסען גאָלד פוּן אַ פּלוּצלונג ענטדעקטען גרוּבּ, 

אוּן INT‏ קימט ענדליך אָן דער געפערליַכסטער יעגער, 
דער מענש. דורכ'ן נעפּעל רוּדערט עס, אַ שיפעל נאָך אַ 
שיִפעל, די הערינג:פֿיִשער Din‏ זייערע נעצען. זיי לאָזען TI‏ 
גלייך אַרײן IR‏ דעם געדיִכֿטסטען חתוּנה:געװיַמעל. ORT‏ שי* 
פעל װערט אַרײינגעקלעמט איַן געדראַנג, אוֹיף אַ מאָמענט װערט 
עס אוֹיפגעהוֹיבּען פֿון ים דוּרך דעם שטוֹיס פֿוּן די IT In‏ 
אַ רודער, װעלכֿער װערט אַריינגעשטעקט PR‏ דער מאַסע פוּן 
די ‚wıD‏ בּלייבּט שטיין גלייך אוּן װערט מיטגעריָסען אוֹיף אַ 
וויילע TR‏ קאָמפּאַקטען צוּג. די אוֹיגען פֿוּן 7? נעצען ציַהען 
זיִך WER‏ מיָט אַ דיִקען שליים: זיי זענען אַרײן איִן דעם ים 
730 פריי=שװיָמענדיגען זוֹימען, גלייךְ דערוֹיף בּרעכֿען זי TI‏ 
כּמעט אוּנטער דער לאַסט פון די פיִש אַלין. אָבּער אוּמזיָסט 
זענען אַלע בּעמיַהוּנגען פֿון די אוּנגעשיצטע בּעשעפעניַשען; 
DOM‏ װיַלען זיי דוּרכ'ן געדראַנג PD‏ זייער מיַליאָנען-צאָל 
בּעז;ְגֶען דעם געגנער. Din‏ שוּפּלעָן װערצן דיַ הערינג AIR‏ 
טען פֿוּן זייער תּאוה.תּענוּג גלייך פוּן דער אוֹיבּערפלעך אָנ 
גענומען אוּן אַרײנגעשלײדערט איִן שיַפעל. דאַן צוֹימעןאָבּ IT‏ 
נעצען גאַנצע טיילען פוּן דעם געויִמעל TR‏ דיַ שמאָלע 
פיאָרד-אַרבּעל. מיַליאָנען קרבּנוֹה פאַלען דאָרט war PR‏ 
טוֹיט. 

אַזוֹי פון אַלע זייטען צוּבּרעקפלט, פּערשװיַנדט ענדליך 
דאָס זיַלבּערנע איַנזעל איִבּער מיַליאָנען ליִבּעס:לוּסטיגע TR‏ 
וויָדוּאוּמס האָט זיך אַראָבּגעלאָזען m‏ אַ װעלט:געריכט. WIR‏ 
דער גרוֹיסער, אוּנפערשטענדליכער 93 DR‏ דערגרייכט. פֿון 
77 בּעפּרוּכֿטיָגטע אייער, װעגען ועלכע קיינער פוּן דיַ אַלע 
אָנגרייפער האָט TI‏ ניִשט געזאָרגט, װעט ענטשטעהן אַנ'אַרמײ 
פוּן קלײינ;נקע, גנע פּ;שעלעך. TR‏ זייער צייט װעלען זי 


N, 
= 33 = 


מיליאָנען פיִנקלענדיגע, שלענגעלדיָג:ציִטערנדיַגע לײבּער, מי- 
71 תֹּאוה'דיָג צאַפּ ינדיגֶע פלוס:פֿעדערן IR‏ די גרוֹיסע אוּנבּע= 
וועגל;כע פערשטאַרטע אוֹיגען, בּרעכֿעןאוֹיס אַלע מכּוֹת Pb‏ 
מצרים. זיי, וועלכע קאָנען אײינצ;גװייז פעדער:לייכט זיַך OHR‏ 
גליטשען איִן דער ים:ט;פֿקײט פוּן יעדער געפאַר, די אמת'ע 
אַקראָבּאַטען פוּן זייער מין, זענײַן איַצט, אַלס א ג עדיַכט SIE‏ 
: זאַמענגעדריִקטע, TER‏ װיַלדען ליבּעס-שטוּרעם צוּזאַמענגעקײ: 
טעלטע מאַסע, אַזוֹי גוּט װ. װערלאָז אוּן אוֹיסגעשטעלט אוֹיף 
יעדען אוּמגליִק. אוּן דאָס אוּמגליִק לוֹיערט. װיִלדע רוֹיבּער 
קוּמען:אָן מענגעסווייז צוּם גרוֹיסען לִיִבּעס:איִנזעל; זיי װערען 
געלאָקט שוֹין פוּן דערווייטענס דוּרך דעם העלען שיין, װעל. 
כער DA‏ איִן נעפּעל, m‏ אַ חתוּנה:פאַקעל, װאָס האָט זיַף 
פוּן זֹיָך אַלין אָנגעצוּנדען. 

פֿאַר זי איַז DER‏ דער דאָזיַגער מיילען-לאַנגער חתונה? 
קנוֹיל ניַשט עפּעס אַנדערש, mM‏ אַרייְגֶער זעֹר געװאונשע: 
נער שפּײכלער פוּן לעבּעדיָגען פֿלײש. פוּן די װאַסערן ja‏ 
זען DIN‏ אַ שווערען, ווייט:ה:לכענדיגען גערוֹיש אוֹיף עטליַכע 
מעטער די הוֹיך דאַמף-פּאָנטאַנען, גלייך 2m‏ עס װאָלטען גִיַיִזערס 
געקאָכט איִן פֿערבּאָרגענעם תֹּהוֹם. דער גיְָגאַנט;ישער וואַלפיַש 
קוּמטײאָן, שווער אָטעמענדיג אַזוֹי, IR‏ די לאַנג פערהאַלטענע 
לופט װערט אין דאַמף פּערװאַנדעלט אוּן רייסט מיט TI‏ אַ 
פאָנטאַן װאַסער אַרוֹיס, MIR‏ 772 פיִנפאוּנצוואנצייג מעטער די 
לענג, ער מאַכֿט בּלוֹיז מעכאַניַש אוֹיף זיין ריזיַגען פֿרעסער, 
אוּן צוּזאַמען DD‏ דעם װיַלד-אַרײנדריָנגענדיגען װאַסער װע? 
רען אַהיִן מיַטגעשלעפּט הוּנדערטער פוּן ליַבּע שכּוֹר'ע הערינג, 
וועלכע די משוּנה'דיג:גרוֹיסע פלייש;גע צוּנג צוּקװעטשט אָן 
גוּמען פוּן אָנצייניַגען מוֹיל, בּיַז זיי זענען פֿאַרטיַג צוּם אַראָבּ. 
שליַנגען. TORI‏ װאַלפֿיַש געהען נאָך קלענערע Pit yon‏ 
‚nom‏ לוּסט;גע 79222997 אוּן ים:הינט, אוּן דערנאָך אַ 
WII‏ װעניַגער רוֹיבּ:לוּסט;;גער חיל פוּן אמת'ע 05 m‏ שעל. 
‚VD‏ שטאָקפיַש אוּן ד אָ ר ש ע ן, אוֹיך ‚WB‏ וועמענס העסליִכע 
ציין עס צוּרײיבּען דעם װייכען הערינג m‏ פּוּטער. פוּן אוֹיבּען, 


יו טי מע N‏ 1 יע אי אצי ES Hi‏ טי ר 
s 6 =‏ 5 = א : די . : 2 we‏ 


דער זעלבּער בּליִץ pin‏ דער העכסטער בּעפרייאוּנג פון 
WB 9‏ דריַנגט אָבּער גלײיכֿצייטיג דוּרך אוֹיך די 
„ir,‏ וועלכע װאַרפען:אַראָבּ PR‏ 37 װײסע זוֹימעןװאָלקענס 
מיָליאָנען אוּן אָבּער מיַליאָנען אָבּגעלעגטע אייער. אוֹיף ד; 
דאָזיִגע אייער װיַרקט דער פרייער זוֹימען, mM‏ אַ גאָלדענער 
לעבּענס:קװאַל: ער נעמט זיי אַרוּם, BIN‏ זיי איין, טריַנקט 
זיי בּוּכֿשטעבּליך pr PR‏ איין, אוּן דערבּײי דריַנגט 78 יעדען 
אייקעמערל אַרײן אַ קליינינקער זוֹימען-קעמערל, גיַסט זיך 
מיָט DIN‏ צוּזאַמען אוּן פערענדיגט דעם פּראָצעס פוּן PT‏ 
פּנטװיקלונג בּיַז צוּ דער אייגענטליך ניי:שאַפענדיִגער קראַכּט, 
וועלכע מאַכט פוּן DIN‏ אַרוֹיסבּליָהען אַ ניי בּעשעפֿעניִש, 

אַ שוֹיי;שפּיֵל אָן אַ גלייכען. 

77 בּעפרוּכֿטיגוּנג, װעלכֿע װערט פערװאַנדעלט TR‏ 8 
מאַסען:אַקט, אוּנטער װעמענס צאַפּלען אוּן װיַלדע אוֹיסגיִסוּני 
גען עס בּלאָזט Tr‏ אָן אוּן קאָכט דער ים. יעדער אינדיַוָדוּי 
DIR‏ געמיינזאַס שװיָמענדיג TR‏ דער לעבּענס:קראַפט פוּן "9m‏ 
יאַנען אוּן געכּענדיג אוּן נעמענדיג N‏ אַלגעמײנעם PEN?‏ 

אַזוֹי האָט TI‏ אַמאָל געמאָלט די נאַאיװוע פאַנטאַזיע די 
בּעשאַפוּנג: IR‏ די קראַפט פוּן PR‏ גאָט האָט TR‏ אַ גרוֹיסער 
געבּענשטער שעה אויסגעגאָסען אוּנענדליכֿע זוֹימען פוּן אַלעם 
לעבּעדיָגען TER‏ דעם טוֹיטען מדבּר פוּן אָקעאַן. פֿון דער װאָלי 
קען:הוֹיך האָט בּ ר אַ מ אַ אַראָבּגעװאָרפען דאָס גאָלדענעת אי 
װעלכֿעס איָז פֿון גאָט בּעפּרוּכֿטיגט געװאָרען אוּן האָט דעם 
פּיל.פאַרבּיִגען שלייער MD‏ לעבּען געבּוֹירען. 

אָבּער קיין שוּם דיַכטער.פאַנטאַזיע האָט TI‏ ניִשט געי 
קאָנט פּאָרשטעלען דאָס משוּנה'דיגע, די גאַנצע גראָבּע אונגעי 
הוֹיעריגקייט פוּן אַזאַ אַקְט, m‏ דיַ נאַטוּר האָט TR DIR‏ דער 
װיַרקליכֿקײט געשאַפּען PR‏ דער דאָזיִגער פֿיַש-אָרגיע. 

ערהאַבּענע, קאָמיַשע אוּן העסליכֿע מאָמענטען “MORE‏ 
גען TI‏ דאָ צוּזאַמען איִבּער דעם דאָזיִגען זילבּערנעם קנוֹיל 
װילד:צאַפּלענדיַגע פּיש, װעמענס קראַפּט עס TI DOM‏ אַראָבּ 
m‏ אַ שלאַגס:רעגען DIR‏ אוּנאוֹיפהערל;כע שטראָמצן, איִבּער די 


= 21 = 


װעלען I‏ קאָנען MIYASETIRN TR‏ צוּנויפדריִקען איינער צום 
אַנדערן. עס 79229 דערין עריִנערוּנגען 735 דער פּריָסטער 
יוּגענד. בַּיים בּרעג, איִן דער ענגשאַפט זענען זיי אַלע אַמאָל 
געבּוֹירען געװאָרען, איידער זיי האָבּען דעם אָפענעם ים גע* 
פֿונען, װער קאָן פערשטין, בֹּיִן צוּ ‏ װעלכֿען ממשוֹת'דיַגען 
געשטאַלט די דאָזיִגע -בּלאַסע פּערבּליִבּענע פֿאָרשטעלוּנג װאַקסט 
נאָך אַמאָל אוֹיס PR‏ דער פּלוּצלוּנגער טיִפער אוֹיפרעגוּנג פוּן 
גאַנצען אָרגאַניִזם! TR IT‏ אַז PR‏ אַלע געואוינהייטען פֿוּן 
דעם בּיִז:איִצטיגען לעבּען פוּן די בּרוּאִים קוּמט מיָט אַמאָל 
פֿאר אַ פוּלקצמענער צוּזאַמענבּרוּך. דער העריַנג לאָזט זיַך צוּם 
בּרעג. בּאַלד זענען שוֹין מענגעס צוּזאַמען, וועלכע דער גע* 
מיינזאַמער 92% לאָזט זיִך ניִשט פוּנאַנדערגעהן. אַ מענגע שטוֹיסט 
צוּ אַ מענגע. עס אִיִז אנ'אוּנענדליַך, אוּנפּערשטענדיך, 12293 
שװיִמען PR‏ איין זייט. דער קאָפּ קאָן זיִך פערדרייען, װען 
מען שטעלט זִיָך פֿאֶר דעם אָנבּרעגיִגען רוֹים פוּן אָקעאן, פון 
װעלכֿען די 9229 זאַמעלט צוּנוֹיף אַהער SUR‏ מאַסען. ענדל;ך 
איַז שוֹין דער גרוּנד פּלאַך,. דער אוֹיסגעקוּקטער בּרעג איָן 
נאָנט. 15 אַלע עקען לאָזט PT‏ עס איִצט צוּ איין פּונקט.. 
אוּן פוּן די טוּנקעלע װאַסערן שיִמעריָרט דאָס זילבּערנע SM‏ 
זעל פוּן מיַליאָנען אוּן שלאָגט:אָבּ דעם שין 723 צוּ די נעפּעל. 
װאָלקענס, 

אָבּער די אוּנגעהויערע פּיִש:מענגע דריקט TR‏ צוּזאַמּען 
אוּן פערהאַלט זיִך דיַ ענגשאַפט פוּן דעם צוזאַמענדרוק 93 
פרייט DIR‏ אַמאָל די גאַנצע איינגעהאַלטענע ליַבּעס:תּאוה איַן 
אַ פאָרם, װעלכֿע האָט TI IN‏ פּוונקט mM‏ דער דאָזיַגער MI‏ 
צער מאַסען-שטוּרעם, כּמעט בּרוּטאַלעס, יעדענפאַלס עפּעס 1223 
טיִשעס, דוּרך די זאַלציַגע יםוועלען 79022 727 אַרוֹיס 2793 
טֶע װאָלקענס מענליכע זוֹימען-פליס;גקײט, װאָלקענס, וועלכע 
זענען אַזוֹי געװאַלטיג, דאָס דער אָקעאַן ווערט פוּן זיי אוֹיף אַ 
ווייטער שטרעקע אויפּגעקאָכֿט אוּן ORT‏ גאַנצע זיַלבּער:איִנזעל 
פון די "אוה דיג צאַפּלענדיגע פיַש בּאָדט זיִך דער;ן, RN‏ 
דערין, 


1. ae 


טשאַטעס וייסע מעװען פּליִהען איִבּער איִם, אַזוֹ m‏ עס 
DIRT‏ געווען איינער פֿוּן יענע איינזאַמע פֿעלזען פוּן װעלט. 
ים, װעלכֿער דיַנט פּאַר מיַליאַרדען שרײיענדיגע פוֹיגעל DIR‏ 
נעסט:אָרט. ‚RT DR‏ אָט דאָרט בּליִצט MIR‏ אַ גאַנצער קערפער, 
m‏ עס װאָלטען איִבּער דעם אוֹיפגעקאָכטען, בּרוֹיזענדיָגען 
עלעמענט געשפּרוּנגען װייס:בּלוֹיע פּלאַמען, m‏ פוּן איַנזעל 
װאָלטען אַרוֹיסגעשפּריִצט װאוּלקאַניַשע בּליִצען. 

אַזוֹי װאָלט געמוּזט זיין, ווען אַ ריִזיִגע האַנד װאָלט קװװער 
דוּרכ'ן Pia‏ פֿוּן פרייען אָקעאַן אַ נעץ דוּרכגעצוֹיגען אוּן װאָלט 
דאַן לאַנגזאַס WR DM‏ צוּ דעם בּרעג געשיפֿט, צוּזאַמענדרי= 
קענדיַג פֿאַר Pr‏ צוּם בּרעג:צוּ אַלץ DORT‏ לעבּעדיַגע פוּן דעם 
פּיִש=-װויַמלענד;גען ים-אָבּגרוּנד, 732 דיַ פערענגטע שטרעקע 
װאָלט די מאַסע מער DON‏ געקאָנט איינהאַלטען TR‏ זיך, אוּן 
דער געווימעל װאָלט TI‏ אַ הוֹיבּ-געטוּן געגען בּרעג, 21 IR‏ 
אוּנגעהוֹירע פּיִראַמיִדע פוּן לעבּעדיגע, ציַטערענדיַגע בּרוּאים, 
איִן דיַ משונה'דיָגסטע װיִלדעסטע געשטאַלטען פוּן דער ים= 
טיָפקײט, 

דער גיָגאַנט איִז די 3229 

m‏ אַ שטוֹיבּעלע איַן דעם וזוּנעןשיִַמער פֿוּן 97 ים:כֿװאַ= 
ליעס פּערליַרט PT‏ געװענליך דער איינצעלנער הערינג PR‏ 
אָפּענעם װעלט:אָקעאַן. די מענשליִכֿע פאָרשוּנג DRM‏ נאָך בּיַז 
איִצְט גענוֹי ניִשט פעסטגעשטעלט, INT)‏ אייגענטל;יך ער האַלט 
זיַך אוֹיף PR‏ דיַ שטילע לײדענשאַפּטלאָזע צייטען PD‏ זין 
לעבּען: צי PR‏ די אָבּגרוּנדען פוּן 97 טאָלען פוּן אוּנטער'ן ים, 
אָדער, װאָס ס'איִז ווייזט:אוֹיס װאַרשײנליַכֿער, איִן אַ געװיַסער 
אָפּענער טיִפקײט פֿון פרייסטען ים, ווייט פוּן דער יבּשה. 

אוּן DD‏ איין מאָל געשעהט עס, mM‏ עס װאָלט אַ היָלך? 
געטאָן דער שוֹפר פֿון דער זעהונג פוּן אַלטען נביא, וועלכער 
האָט געהייסען די בּיינער PR Tr‏ טאָל צוּנוֹיפזאַמלען. דוּרכן 
אינערלײ;כסטען לעבּענס-אָדער פֿון אַלע IT‏ איינזאַס:פּערשפּרײטע 
נּרוּאִים טוט אַ צאַפּעל:דוּרך אַנ'אוּנפערשטענדליַכער פערלאַנג 
נאָך ענגשאַפט, נאָך פּלאַכֿען גרוּנד צװיִשען פעלזען, ואוּ 95 


= םי = 


, 


re 


” 


: 


+ 


דער בּיךּהשמשוֹת טוּנקט אי"ן זיינע קאַלטע פאַרבּען PR‏ 
ים. אָבּער Din‏ אַמאָל שיינט:אוֹיף פוּן װאַסער אַליין עפּיס א 
מאַגיִשער שיין, וועלכער גליִטשט TI‏ אַהער DIS‏ אַלטען פעל. 
זען?בּרעג פוּן אָפענעם ים, דער Two‏ שלאָגט Tr‏ אָבּ אוֹיבּען 
PR‏ דער לוּפט; mM‏ אַ זיִלבּערנע אָבּשפּיַגלונג דערנענטערט ער 
TR‏ הוֹיך TR‏ דעם נעפּעל:דוּנסט. אַזוֹי, DAT‏ 99 געװאַלטיִגער, 
בּעװוייזט 77 דעם פּאָלאַר:רײזענדען אוֹיפ'ן היַמעל שוֹין פוני 
דערווייטענס mM‏ אַנ'אייז:שיין דיַ נאָנטקײט פוּן די אָנקוּמענדײ 
גע קריָסטאלימאַסען, וועלכע װעלען איָהם דעם װעג פערשטעי 
לען,-פאָרפּאָסטען פֿון דעם מדבּר, װעלכער ums‏ זיַך פוּן 
פערשטאַרטען 983 פוּן ערד-קוּגעל, אַזוֹי m‏ דאָרט װאָלט זיַך 
עס אוֹיסגעגאָסען ד; פּערװיַסטענדיַגע איבּיַגֶע מתים:קעלט פוּן 
דעם פרייען צװיַשעןפּלאַנעטען:רוֹים MIR‏ דעם אוּנגעהוֹירען 
רוֹישענדען קוּגעל, װעלכער קרײזט אַרוּם דער Bm Fir‏ אַזוֹי 
925 לעבּענס:לאַסט PT MIR‏ װאַרעמען שוֹיס. אָבּער איִצט 
דערנענטערט זיַך אַהער ניִשט קיין אייז, עס TR‏ דֶער זיַלבּע= 
גלאַנץ פֿון עפּעט אַ פיִלקעפּיַגען, לעבּעדיָגען, װאָס שלייכט Tr‏ 
אַלץ נענטער אוּן נענטער, 

ניִשט קיין איינצעלנער ים:ריז קוּמט:אָן. צוּזאַמענגעדריַקט 
PR‏ אַ ריַזיגען ANA‏ רוּקט PT‏ אָן אַ זיִלבּערנער איַנזעל פוּן 
חיוֹת. 

דער הע ר יַנג קוּמט;אָן, PR‏ מיַליאָנען פּעראיניַגט, 

דער ליכט:שיין, וועלכער מאַכט דעם נעפּעל העל, PR‏ 
דער אָבּשיין 75 77 אוּנצײיליַגע שיַמעריָרענד;ַגע לײבּער, 
וועלכע דער מאַסען=שטוּרעם שטוֹיסט:אַרוֹיף MIR‏ דער פּלאַכקייט, 
טרייבּט אפילוּ אַרוֹיס פוּן די וועלען,-אוּן דאָס גצַנצע לעבּעדי: 
גע איַנזעל װעלבּט זיך דאָ אוּן דאָרט װיַ אַ ריִזיַגער שיַלך? 
קרעט, ועמענס בּלאַנקער רוּקען עס שפּיַגעלט:אָבּ דעם לבנה= 
שיין, אָבּער קײינמאָל, אפילוּ TER‏ קיין שׁוּם פאַרצײיטישע טעג 
פוּן דיַ װאוּנדערליַכסטע ריזען-חיוֹת, איָז vo‏ געווען קיין 
שיַלדקועט פֿון אַזאַ גרוֹיס. אַ מייל איַן דער לענג אוּן דער 
בּרייט TI DIS‏ דאָס דאָויִגע איַנזעל PD‏ לעבּעדיַגע DD‏ 


די לוּפט TR‏ פֿוּל Din‏ סוֹדוֹת. װאָס איִז שׁוֹין דער מענש. 
הייט ניִשט צוּגעקוּמען גראָד בּיי דעם דאָזיָגען בּרעג, PR‏ דער 
װיַרקליכֿקײט PR PR‏ טרוֹים! דאָ האָט TI I‏ צוּם ערשטען 
מאָל גענוֹיער בּעקענט מיַט דעם װאַלפיֵש, דער ריַזיַגער a‏ 
חיה פֿוּן פרייען ים. דאָ האָט IT‏ געשאַפֿען די לעגענדע װע= 
גען ים=שפּיַן, WIN‏ איִז mM‏ אַנ'איִנזעל פוּן אָבּגרוּנד אַרוֹים; 
געשוואוּמען אוּן TR‏ װיִדער איינגעזוּנקען, מיַטשלעפּענדיג ORT‏ 
גרעסטע MD‏ מיַט זיינע אוּנגעהוֹיערע שפּיַן-פֿיִס;.-ד לעגענדעי 
וועלכע האָט ענדליַך MR‏ לעזוּנג געפֿונען DYT TER‏ גיגאַנט= 
שען טיַנטענפּיַש פוּן ים-אָבּגרוּנד. אוּן דאָ PR‏ אַמאָל WIM‏ 
געזען געװאָרען דער ים-שלאַנג, DD‏ אַ פּלאַטערדיָגען קאַם, 
מיָט גרוֹיליִכֿע ענדלאָזע דריידלעך, וועלכע האָבּען אוֹיפגעקאָכט 
דאָס גריַנע װאַסער פוּן פיאָרד,-אַ סוֹד, ײײַלכער איַז IR‏ 
גרוֹי אוּן אַלט m‏ 37 עקזיַסטענץ פוּן ים:פאָרענדינגע פעלקער, 
אוּן וועלכער TER‏ דאָך נאָך 172 איִצט נישט ענטפּלעקט געװאָ= 
רען. איִן די אָבּגרוּנדען פוּן דעם דאָזיַגען ים, דאָרט, װאוּ אַ 
בּיסעל ווייטער פוּן לדעם פעלזען-בּרעג פאַלט דער גרוּנד פּלוּצַ= 
לוּנג אַראָבּ PR‏ אַ שוֹידערליִך ט;ִפען טאָל גלייך װיַ דער אָקע* 
TR‏ װאָלט דאָרט אַרײנגעפאַלען איִן אַ נייעם, צווייטען אָקעאַן, 
וועלכער TR‏ טיַפער, נענטער צוּ דעם ערד:צענטער,-ואוינט 
דער װואָרצעלהאָר:שטערן DA‏ אַ פּעדערדיַגען קעפּעל 
אוֹיף אַ שלאַנקען פעסט איינגעװאָרצעלטען שטענגעל. ער IR‏ 
7299 צוּ אַ װאוּנדערבּאַרער ליַליע פוּן דעם פּיַלפאַרבּיִגען קרעי 
לען:גרוּנד, אָבּער PR TR‏ אמת'ן גאָר אַ חיה, פרעמד איִן זיין 
צייט, אַנ:איינזאַמע איַבּערבּלײבּעכץ פוּן דעם 797192 װאוּנדער* 
ים ID‏ ק ריד * פּעריאָד, PN‏ די ריַזיַגע ים:ליליעס האָבּען זיַך 
געװיָגט IM‏ ציַטערענדיַג:אויפֿשײינענדע פּאַלמעןװעלדיָגער פֿוּן דער 
ים-ט;פקייט, PR‏ װעלכֿע האָבּען בּיי IT‏ געגעבּען אַ בּעהעלטע= 
ניִש די העסליכע שרצים פוּן יענער צייט, װיַ עס גיִבּען היינט 
אַנ'אָרט דעם מלך:טיגער די איַנדיִשע דזשונגלען.. 

צי דערנענטערט DIR Pr‏ װיָדער איינס פֿון IT‏ דהָויגע 
ים-וואונדער צוּם בּרעגגּ 


a שי‎ 


ערע 


װעק? אַנאַנדער בֹּיֵלד. PS‏ דֹעָם יִש:זיִסען צוּ אַ 
א משוּנה'דיג גראָבּען, אָבּער אוֹיף דעם זעלבּען מאָטיָו. 
הערסטוּ דעם װיַנד פייפען אוּן די װאַסערן רוישען? נאָרװעגיען. 
אַ האַסט;גער ים=װיַנד בּלאָזט מיַט זיין זאַלציַגען הוֹיך אוּן דעם 
פיִש:ריח. ד; כװאַליעס שפּריִצען DI‏ גראַניַט:בּרעג. בּיים SR‏ 
אַלטען בּרעג, NT‏ האָט PT‏ שוֹין אַרײנגעשניַטען TR‏ "ם אַ רי: 
זיגע יבשה:שטרעקע דאַן, װען ORT‏ גאַנצע איִבּריַגֶע אײראָפּא 
איז נאָך געוען אַ קרעלען?אַרכֿיַפּעלאַג. אַרוּם װעלכֿען ס'זענען 
אַרוּמגעשװאוּמען IT‏ דראַקאָנען פוּן יורא:פּעריאָד, פוּן דאַנען האָט 
זיך שפּעטער גערוּקט דער שרעקליַכער גלעטשער:װאַל פוּן דער 
א יי ז-צייט אוֹיף דעם שטאַרבּענדיגען, פֿערװיַסטען, פריָרענדיגען 
צפוֹן:דײיטשלאַנד. אַ גרוֹיסער, סוֹדוֹת:פוּלער צוֹיבּער-שלאָס פוּן 
דער ערדיגעש;כטע בֹּיִז ד; טעג, װען דיַ שיפֿען פוּן די װי= 
קיִנגער האָבּען TI‏ פֿון דאַנען אַרסגעלאָזען TR‏ דעם אוּם= 
בּעקאַנטען שוֹים:מדבּר פוּן דעם אוּנגעהוירען ערד:װאַסער צוּ 
77 רוֹיט:פלאַמענדיַגע װאולקאַנען פוּן איַסלאַנד, צוּ די גריַנע 
וויינגערטנער פוּן דעם מיַטיַשען אַמעריִקא פוּן טוֹיזענדסטען 
יאָר. 

די לופט איז דאָ פֿוּל vn‏ סוֹדוֹת:פוּלע רוחות! איַבּער 
דער ערד הענגט שער אַ רעגען-װאָלקען. איִבּער דיַ פעלזען 
בּיים ים שטייט DIRT‏ אוּן גאַקעט אַ בּלאַסע ליַכט. PR‏ היַמעל 
אוּן TER‏ די װאַסערן אֹיַן עפּעס, mM‏ עס װאָלט TI‏ דערגעני 
טערט אַ געהײמנ;ספוּלעס פֿוּן אָפּענעם ים. אַ פּליִהענדער האָי 
לענדער, m‏ ד;ָ לעגענדע האָט DIN‏ בּעשאַפּען, אוֹיף por‏ 
סמאָלע:שװאַרצען שִיף אוֹיפ'ן IND‏ פוּן שװעבּעל:געלען היִמעל. 
אָדער דיַ שטן?האַנד פוּן דער שיַפער:לעגענדע, װעלכֿע X‏ 
אוֹיס איָרע קאָלאָסאַלע רוֹיטע נעגעל איִבּער די שוֹים:קאַמען 
פוּן די כֿװאַליעס. מוֹרא'דיָג שרייען דיָ ים-פוֹיגעל, 


= 26 = 


| פין בּעשעפענישען, שטעהסט בּיים wer‏ און קוקסט שטוּם 
= או ף IT‏ קליינע בּלאַסע ל;בּעסיקערפּערלעך און טראַכסט 
Pr‏ שראַכסט װעגען דעם סוֹד פוּן דעם דאָזיַגען ליַבּעיטאַנץ אוּן. 
4 = תיסימאנץ.. װאָס TR‏ די 19229 
72 ,ס'קאָן mp‏ װײטקײט 77 אָבּסטעלצן, 
H : ׂ‏ יט קימסט צוּ פֿל;צן צוּגעצוֹיגען, 
{ אוּן האָסטוּ דאָס 0529 דעױגרײפֿט נוּר, 


00238 שמצטערליִנג, פערבּרעגט,* 


פוּן אַ לבנהינאַכֿט, װען צר האָט בּיים פַּרת DIE‏ ערשטען 
מאָל דעם גאַנג פוּן די שטערען געפּאָרשט, װען ער האָט 
בּיים נִיָלוּס געטראַכֿט װעגען סוֹד פוּן לעבּען, װען ער האָט 
בּיים איַליאָן געשאַפּען אַ העכערע, 3220329 װעלט פוּן DD?)‏ 
אוּן מאַרמאָר אוֹיפ'ן אָרט פוּן דער דאָזיגער װעלט פוּן צער 
אוּן פיִנסטערניִש. : 

אוּן תּמיד דאָס זעלבּע. Tan‏ דאָס דאָזיַגע שטאַרבּען 
פוּן די יחידים פֿאַר דער דערהאַלטוּנג פוּן Tan ‚Pa‏ דיָ 
ועלבּע פער'שכּוֹר'וּנג פוּן די געפיַלען pr‏ משך פוּן דער 
קוּרצער וויילע, די דאָזיִגע שנעלע, געהײמניספוּלע פערענדע? 
רוּנג פוּן די ציָלען,. טוֹיזענטער, מיליאָנען יאָרען, אֵיבּיג= 
קייטען, איִן װעלכע ס'זענען פאָרגעקוּמען איִבּערגרוּפּירוּנגען 
פֿון די שטערעןיבּיַלדער; דאָס װאַנדערען PD‏ דער זוּן ER‏ 
װועלט-רוֹים, 97 בּעװעגוּנג פוּן די אוּנבּעװעגליַכע שטערען, די 
ענדערוּנגען פֿוּן דער ערדיאָרבּיַטע אוּן פוּן TR‏ אָרט PR‏ 
וועלט:רוֹים, װעלכע זענען פאָרגעקומען דוּרך אוּנגעהוֹיערע 
צייטען--מערקען:אָן, m‏ גרוֹיסע װױאָרסט:סלוּפּעס, דעם ריַיָגען 
נאַנג PD‏ דער ציט, און DM‏ צװויי, דריי יאָר-די 
ד} ! אונבּעמערקצּאַרע ויילע PD‏ צװיי שעה, PR‏ װעלכע 
דער a‏ פון אַ מין oma‏ װערט mM‏ אַ װאַרף-פּיַלקע 
געשליידערט פֿון PR‏ דוֹר צוּם צוייטען. צװיי שעה, 
איַן װעלכע דער אינדיְויָדוּאוּם װערט, שוֹין כּמעט pr‏ 
מאָמענט פוּן זיין ‚Din‏ װעלט = געשיכטע PR‏ פלעכט Jr‏ 
אַרײן TR‏ אַ קייט, װעלכֿע PT DE‏ אוּן ציָט PT‏ פוּן די 


ערשטע טעג MD‏ בּראשית, דוּרך פערשװאונדענע מעשה:װועל= ‏ 


דער, דוּרך פרעמדע משונה'דיָג:װיַלדע DIT‏ דוּרך לאַנג 
אויסגעלאָשענע אָדער פערשװואוּנדענע שטערען, PR ION‏ 
װוייטער בּיַז'ן הײינטיגען טאָג. 

77 אײינטאָג-פּל;ג קלערט ניִשט, זִיַ ערװאַכֿט, פער'שכּוֹר'יט 
Pr‏ איִן תּענוג אוּן שטאַרבּט. 

אָבּער דוּ, דוּ איינזאַמער, שפּעטער:געקוּמענער, אוּנענד* 
Pin 72?‏ געשטיגענער עפּיגאָן פוּן דעם דאָזיִגען Bay‏ 


= 24 -- 


אַ שוֹישפּיל, אוֹיף װעלכען צס קוקען מיליאָנען יאָרען 
דיַ אײנטאָג-פּליג TER‏ עלטער, װיַ דוּ, עלטער ויַ דער 
מענש. WIR‏ חתוּנה:שטוּרם פערליָרט PR Pr‏ די אוּנענדליַב- 
קייטען פֿוּן דער ערד:געשיכטע. עס האָט זי שוֹין געועהן דער 
בּלוֹיער ים פוּן דער ד עוואָניִשער צייט, װען עס TR‏ נאָך 
קיין בּאַרג m‏ היינט ניִשט געװוען, עס האָט נאָך קיין טייך 
m‏ היינט ניִשט געפֿלאָסען. זיַ TR‏ געווען דאַן, װען דער 297 
בּעדיִגער װיַנד האָט נאָך געשטורעמט PR‏ דיַ WIM‏ פון 
פאַרנעןבּוֹימער אוּן קייטל:גראָז בּוֹימער, װעלכֿע דערװוארעמען 
היינט אַלס שװאַרצע קוֹילען אונזערע היזער. װיַ אַ װוײיסער 
ליִכט:װאָלקען, װאָס שיִַמערירט PR‏ לבנה:שיין, האָבּען די דאָ= 
Ya‏ ליַבּעס:דוּרשטיַגע עלפען MD‏ די װאַסערן TI‏ אַרוֹיסגע= 
טראָגען איִן דער יוּרא:עפּאָכע, איַן װעלכֿער ס'זענען פּאָרגע+ 
קומען די געװאַלטיגע איִבּערקערעניַשען, װעןְ דער איִכֿטיאָ= 
זאַוור איַז געשוװאוּמען אוּן דער שרץפֿױגעל אַ ר 5 עאָפּ. 
טעריָקס האָט איַן די לוּפטען געפּלאַטערט. אוּן זייער ARM‏ 
דערליָכער ליַבּעס:טרוֹים איַז געבּליַבּען דער זעלבּער, וען 
אוֹיפ'ן אָרט פוּן ד; פּאַלמען:פאַרנען FIN‏ אַראַוּקאַריען פוּן יע* 
נעם יוּרא-פּעריאָד, האָט אֹיִבּער PT‏ טייך זיינע צװיגען 
פֿערשפּרײט דער סאָסנעײװאַלד פוּן דער ט ער ציער עפּאָכץ,-- 
צזייגען, פוּן וועלכע ס'האָט װיַ גאָלדענע סמאָלע אַראָבּגערו 
נען דאָס, װאָס ס'איִז שפּעטער פּערהאַרטעװעט געװקָרען FR‏ 
בּוּרשטיַן אוּן װאָס וייזט דיָר נאָך היינט DER‏ אֹיִן TI‏ 
דאָס עלפען:לייבּ PD‏ א פֿאַרצײטיַשער איינט אָג?פֹליָג. 
ערשט PR‏ דער דאָזיַגֶער טערציער:צייט האָט זַיָך 32> 
װיַזען דער מענש. אוּן דוּרך אַלע טוֹיזענטער יאָרען TB‏ 
Jr‏ ענטויַקלונג, פּוּן דער װיַלדער ש טיין*צייט, ווען ער 
האָט געקעמפט מיַט'ן מאַ טמ אָנט אוּן מיַט דעם היילי:בּער בֹּיַז 
1% די העכּסטע געבּענשטע שעהן פוּן דער גריַנענדיַגער OWN‏ 
קוּלטור, האָט DM‏ פּיים איינזאַמען שטראָם, בּיים שטילען 
טייך TON‏ בּעגלײיט דער דאָזיַגער אײבּיַגער קרייז:לויף פוּן 
דער איינטאָג-פּליג. I‏ האָט אוֹיפגעװיִמעלט איִן NE‏ שעה 


= 7272 = 


דער ערשטער דוּנער לאָזט Tr‏ הערען פוּן וייטען. x‏ 
וינד my?‏ זיך אַראָבּ, Fon‏ זיַנגענדיג איַן די שטרויכען 
אויפ'ן ברעג. 97 עלפען-זעהונג פּערשװיַנדט. דער אוּנערמיַך: 
77 לוֹיפענדער שווארצשר שטראָם כאַפּט:אויף מיָריאַדען ויי- 
סע קערטערלעך, שליַנגט זיי איין אוּן לאָזט זיי אַראָבּ אוֹיפ'ן 
דעק--אַ יוֹם:טוֹב-סעוּדה פאַר די קליינע זיַלבּערנע פיִשעלעך, 
די לעצטע שואַבֿע 719992790‚ שוֹין האַלבּ-טױטע, װעט דער 
רעגען דערשלאָגען. צוויי שעה-אוּן דער גאַנצער חתוּנה:רוֹיש 
TR‏ געענד;גט, אַלע צילען פֿון DIT‏ נייעם בּעשעפֿעניַש זענען 
ya DOW‏ סוֹף, ma‏ טוֹיט. אוּן pr‏ סאַמע מיַטען פוּן 
דער װאַקכאַנאַליע שניידט דער טוֹיט אַ סנאָפּ Wi‏ אַ סנאָפּ, 
ma‏ דאָס לעצטע פיַנקלענדיגע זיַלבּער:שטוױצּעלע װערט פוּן 
דעם אַלטען היימיִשען טייך צוּריִקגענוּמען PR‏ אַװעקגעטראָגען 
מיט'ן שטראָם TR‏ דער טיפֿער נאַכט אַרײן. געבּענשטע בּע= 
שעפענישען, האָט װעגען זי געואָגט אַנ'צַלטער גריִך, זי 
האָבּען אַוּוֹי רעש געלעבּט, IR‏ אוֹיסער דעם טוֹיט דאָט זיי 
קיין Div‏ שמאַרץ ניִשט אָנגעריָרט, קיין פרעמדער בּליִק האָט 
זי ניִשט געקאָנט קרענקען 


ר שעה. WAR‏ איַן m‏ דאָזיגע 2 שעה פֿון דעם 


געװיַטצר-אָװענד IM‏ דאָס לעבּען פוּן דעם מיַן בּרוּאים N)‏ 
טצר פערזיכערט געװאָרען אוֹיף יאָרען פאָראוֹיס. די ya‏ 
פּרוּכטיגטע איער זענען פֿערזונקען שטיָל איַן דעם וװאַסער, 
m‏ די טויזענטער ליַבּעס:קערפּערלעך; אָבּער זײי זענען ניַשט 
קיין טוֹיטע קערפּערס, זיי זענען פֿוּל von‏ דעם לעבּעדיִגסטען 
לעבּען, זיי ועלען זיַך PR‏ סוֹדוֹת:פֿוּלען לעבּענס:גאַנג פערען- 
דערען איַן נייע שלייערלעך. אוּן TR‏ יאָרען אַרוּם-װיָדער 
תּחית המתים, װאַקכאַנקעס-שטוּרם, ליַבּעס-ערפילונג אוּן-דעַר 
טוֹיט אַלס Jay‏ 

WR‏ שעה, 

אָבּער אין 27 דאָוַגע 2 שעה האָט IT‏ איִבּערגע'חזר'ט 


= 32 - 


דערגרייכט דעם שפּיַץ:פּונקט. אוֹיף דער װאַסער:פלאַכקײט בִּיל. 
דען 97 עלפען, װאָס הוֹיבּען TI‏ אונאוֹיפהערליך אוֹיף IR‏ לאָ: 
זען זִיָך װיַזער אַראָבּ, וייסע ליכט:איַנזלען, װעלכע צוּשװיִמען 
TI‏ אַלעמאָל און לוי5טען פּלוּצלונג װיִדער אוֹיף. אוֹיף דעם 
וועג בּיים טייך װיַמעלט דער װאָלקען, m‏ אַ געדיַכטער ID‏ 
שטוּרעם. דוּ אַלײן, דער איינזאַמער װאַנדערער אוֹיפ'ן בּרעג 
735 טייך, װערסט PR‏ איין אוֹיגענבּליַק דערטרוֹנקען איַן דעם 
דאָזיָגען װאָלקען אַזוֹי, אַז IT‏ מוּזט דִיֶר m Da‏ דוּרכשלאָגען 
אַ וועג. אַ שיִפעל פּערשװיַנדט אוּנטער דעם לעבּעדיָגען שלייער. 
אוֹיף דיַ טרעפּלעך, װאָס פּיָרען צוּם שיַפעל אַראָבּ, װיַמעלט 
עטליַכע צאָל ;Pin‏ אַ שיַכט אוֹיף אַ שיִכט פאַלען געליימט דִי 
עלפען, פער'שכּוֹר'ט 78 פּליִהען, פוּן לוּפֿטּאָטעמען, פוּן זוּכען 
פאַר MER TI‏ אוּן-פוּן דעם שטוּרמיַש אויסגעלאָדענעם 
תּאוה-תּענוג, 

אָבּער איַן דער אַרוֹיפפּליִהענדיָגער בּעװעגוּנג בּעמערקט 
זיַך שוֹין אוֹיך אַנ'אַראָבּפאַלענדיָגע. אַ פּאָר נאָך אַ IRB‏ פֿערענדיָגט 
TAT TR‏ איין איגענבּליַק תּענוג איּן-דער פריַהליַנג ma‏ 
אַװעק. איִצט װיָמעלט שוֹין אַראָבּ, עס פּאַלט m‏ פערװועלקטע 
הערבּסט:בּלעטער. דיַ ,זי" װאַרפֿט אַראָבּ די בּעפרוּכטיגסטע 
איער איַן טייך אױן שטאַרבּט אַלס קרבּן, אַזוֹי Mm‏ דאָס שװאַ: 
כע וייכע עלפעןילייבּ װאָלט צוּם טוֹיט פערפּייניגט געװאָרען 
MT‏ אַזוֹי פיל גליָק, ליַבּע:פרייד אוּן מוּטער:נחת איַן פֿערלויף 
פוּן דעם אינציַגען קוּרצען אויגענבּליק. אוּן אַװעקגעטראָגען 
װײטער פוּן דעם אָרט דוּרך דעם ערשטען ויַנטיהוֹיך, װאָס 
קוּמט פוֹן דצם שטורעם:װאָלקען, קוּמט גלייכצייטיג אוּם אוֹיך 
דער ,ער", געטראָפען דוּרך דעם 7292 פוּן דער ליִבּע, װעל= 
כער האָט זיינע אַלע געפילען אוֹיפּגעשרויפֿט בֹּיזן העכסטען 
גראַד אוּן האָט זיי בּיי DR‏ בּאַלד:דערוֹיף איַן דעם דאָזיָגען 
שטוּרעם אוֹיף אײבּיַג צוּגענוּמען; אוּן ORT‏ גאַנצע שװאַכע לע= 
בען האָט ער צובּראָכען DIT PR‏ מאָמענט, ווען אַלע זײנ 
סטרוּנעס האָבּען אָבּגעזוּנגען זייער געװאַלטיגסטע מעלאָדיע TER‏ 
אַ בּיַז דאַן נאָך קיינמאָל ניִשט דערגרייכטער האַרמאָניע. 


- Di - 


אוֹיף איין אָרט, אוּן ועלכע זענען PR‏ יעַדר איינער פאַר 
זיִך זיין װעג געגאַנגען, אָדער PT PT‏ אייגען קעמערל בֹּע= 
פּעסטיגט, אוּן וועלכע האָבּען נור דאַן געהאַט אַ מגע:משא UHR‏ 
נער מיָט דֶעם אַנדערן, ווען זיי האָבּען PT‏ די שפּײז איינער 
בּיים אַנדערען אַרוֹיסגעריַסען... אַזוֹי װיַ דאָרט, בּיי דער רוֹי= 
טער לבנה, דצר עלעקטרישער פונק, וױעלכער שלענגעלט:דורך 
TR‏ בּליַץישנעלען ציטער דעם שטורעם-װאָלקען, אַוֹי געהט 


דאָ NT‏ דעם גאַנצען װאָלקען פֿלאַטערענדיַגע איַנזעקטען PR‏ 


איינצ;גער אוּנאויסדריקליפֿער פּערלאַנג צוּ פעראייניגען, RAR‏ 
מענגיַסען דעם אייגענעם אינדיָוּיָדוּאוּם Um‏ אַ צווייטען DR‏ 
דעם העכסטען 992-0927 וועלכעס פֿערװאַנדעלט די איינצעל- 
הייט TR‏ ענדליַכקײט פוּן פֿריִהערזיָגען לעפּען פֿון די בּרוּאִים 
PR‏ דעם כּלל:אַקט אוּן אונענדליַכקײס פון 197 בעפרוכטיגונג... 
אַלע EN‏ װערען צויי, אוּן דער ברען פון דעם דאָזיגען 
פצערלאַנג פֿעראײנ;ָגט זײי אַלע, IT‏ פֿריַהער אָכּגעזונדערטע 
פּרוּשים, איִן TR‏ פערשיפּור'טען 9‚ װאָס פֿעױגעסט IR Pr‏ 
איִן מאָמענט פוּן העכסטען תּענוּג... אַלץ נייע בּריִדער ps‏ 
שװועסטער פֿליְהען:אַרוֹיס פוּן דעם שװאַרצען תּחוֹם RK‏ דער 
הערליכקייט פֿוּן דער שטוּרם?לוּפט PR‏ לבנה:שיין; אוּן איַן דער 
לוּפט, איַן דעס גערוישענדיגען געװיַמעל פוּן דער אונצײיליָגער 
טענגע, כֿאַפּט זיַך אַפּאָר נאָך אַ פּאָר אוּן איַן דעם זיַסטפן 
תּאוה:ציַטעו, װעלכען עס קאָן I‏ איִפּעַרטראָגען די גאַנצע 
אָנגעזאַכעלשע לעבּענסיקראַפּט פוּן קלײניַנקען, בּלוּמעןצאַרטען 
אָרגאַניָזם PM‏ דעם איינציגען מאָמענט פוּן דער פולקאָמענסטער 
בּעפרייאונג אוּן װַאָבּענס-האַרמאָניע, פּיַרען זיי DT TUT‏ 
גרוֹיטען אַקט פוּן DIT‏ נייעם ציָל; די בּעפרוכֿטיגונג. 


יִבֶּער די הייסע פעלדער, װעלכע לעכצען נאָכ'ן טוֹי 
פוּן געוויַטער, שבֿאָגט װיַדער דער דאָרפּס-זײגער; עס IR‏ צען 
אַחיגער. דעד 028:5*שטורעם פון די אינועקטען האָס DEM‏ 


צוּ שטאַרבּען, האָט עס זיַך דאָך DA‏ דער גרעסטער אָנשטרענ= 
גוּנג ענדליך דוּרכגעשטוּפּט אוּן דערהאַלטען, .772 עס האָט TR‏ 
IT‏ אָנגעזאַמעלט אַ געװויסען DD‏ לעבּענס:קראַפט, בֹּיַז עס 
האָט דערגרייכט 8 געװיָסען העכסטען פּונקט פוּן זיין ענט? 
זויִקלוּנג, 

אוּן דאַן פּלוצלוּנג, איַן DIT‏ דאָזיַגען הייסען אוֹיגוּסט? 
אָװענד, אַרוּם ניין אַ זייגער, קוּמטיפאָר אַ צוּזאַמענבּרוּך TR‏ 
דעם גאַנצען וועזען, אַ צוּזאַמענכבּרוּך, וועלכער איז ואוּנדערלי= 
כּער m‏ דער טוֹיט, אַ תּחיונ המתים PR‏ א נייער פאָרם, PR‏ 
אַ נייעם עלעמענט, צוּ אַ אַינגאַנצען פערענדערטען נייעם 
צוועק... | 
עטליִכע שנעלע הוֹיט:ענדערוּנגען פּערװאַנדלען DIT‏ קלי+ 
נעם קערפּער פוּן דער פּריַהערדיַגער פאָרם, װעלכע איַז גע? 
ווען צוּגעפּאַסט צום לעבּען אוּנטער'ן װאַסער, PR‏ דער קריס= 
טאָל:רײנער עלפען-געשטאַלט, װעלכע פיַנקעלט m‏ 220798 זִיָל= 
בּער איַבּער DIT‏ װאַסער, בּאָדענדיַג TI‏ איִצט איַן לבנד?ליַכט, 
אָנשטאָט, m‏ פֿריִהער, PR‏ מוּטנעם טייך-שטראָם. צוּזאַמען Tom‏ 
אַלטען 299 DIN‏ פערשװאוּנדען אוֹיך דער העכסטער 93 פוּן 
אַלטען לעבּען, די שפּיזונג; דער צאַרטער בּעפּליַגעלטער קער? 
פּער פוּן דער נייער בּריאה האָט אפילוּ נישט קיין קייאָרגאַ= 
נען. די יאָרען פוּן רוֹיבּען, װערגען, איינשלינגען, צוּזאַמען 
mm.‏ זייער פּערװיַסטענדיַגען קאַמף זענען DM‏ אַמאָל צוּ ניִשט 
געװאָרען. אָבּער דערפאַר זענען דאָ נייע אָרגאַנען, װגלכע 
בּעוועגען PR TI‏ אַ תּאוה'דיַגען ציַטער DIT MR‏ דוּרכזיַכטי: 
גען 279 פוּן דער עלפע: די ליִבּעיאָרגאַנען 

אוּן דאָס לעבּען, 9 לאַנג אָדער קוּרץ עס זאָל ניִשט 
דוֹיערען, האָט אַ נייעם 3 

אוּן דער דאָזיגֶער 923 בּעהערשט דעם יחיד. 

דער דאָזיָגער װאָלקען:לײכֿטע mM‏ פֿעדערלעך, בּעפליַגעל- 
טע לופטיבּרוּאימ'לעך, װעלכֿע שיַמיָריָרט PR‏ לבנה-שיין, PR‏ 
ניַשט מער קין אַרמײ פוּן פּרוּשים, וועלכע נוּר mM‏ אַ צוּפאַל 
װאָלט געהאַט זיי צוּזאַמענגעבּראַכט דאָרט אוּנטען, TER‏ װאַסער, 


al. > = 


דען PR‏ גיַטען 777 צוּזאַמען איַן געדראַנג איינס TOD‏ אַנדע: 
רען װיַ TR‏ צאַרטער װאָלקען, װעלכער פֿיַנקעלט פון אַלץ 
העלערען לבנה-שיין אוּן הוֹיבּט 77 אַ פיַנקלענדיגער WR‏ 
דעם פֿיִנסטערען װאַסער; אוּן ס'זעט:אויס, m‏ דאָס װאָלט pa‏ 
טייך אַרוֹיסגעשטראַלט זיין אייגענע װאוּנדערליכע ליַכט... אַלץ 
ווייטער קייקעלט Tr‏ דער װאָלקען אַװעק, ער שפּרײט Tr‏ 
פונאַנדער WAR‏ דער גאַנצער בּרייט פוּן שטראָם, איִבּער'ן 
בּרעג, וואוּ IT‏ ערל:שטרויכֿען שלאָפען, שיט זיַך פוּנאַנדער AR‏ 
בּער זי mM‏ אַ געדיכטער שניי בּיים לבנה:שיין, אוּן בּלייבּט 
הענגען אוֹיף די שװאַרצע צוייגען I‏ לויכטענדיַגער שוֹים,.. 
‚Die‏ פֿוּן װעלכֿען אַפֿראָדיִטע, די געטין פוּן ליַבּע, DR‏ 
געבּוֹירען געװאָרען. 


PM‏ די אַלע ויַמלענדיגע עלפען פוּן דער דאָזיַגער 
שעה פאַר'ן שטורעם זענען איַנזעקטען פוּן דעם מיַן אײנטאָג? 
IN 792798‏ דער סטאַדיע פוּן זייער לעצטער פערענדערונג PR‏ 
לעצען, וועלכע זיי ועלען דוּרכֿמאַכען PR‏ דעם העכסטען תּענוג 
7% ליַבּע:שכְּרוֹת, איִן DEMDD‏ פוּן דער בּעפרוּכטיגוּנג, וועלכער 
NN‏ דער שפּיַץ פוּן זֵייעַר גאַנצער עקזיַסטענץ... 


יעדע ID‏ דיַדאָזיַגע װאַקכאַנקעס, װעלכֿע פּראַװען איִצט 
זייער טאַנץ RT‏ אוֹיבּען TR‏ זילבּער:נעפּעל, האָבּען היַנטער Tr‏ 
אַ לאַנגע אַרבּייטס:צייט DIR‏ איִנדיְויִדוּאוּם. mM‏ אַ העסליך זוֹלֹל: 
וסוֹבא'דיגער שלייערל האָט NS DTM‏ דריי יאָר געלעבּט 
אוֹיפ'ן דעק פוּן טייך אָדער PR‏ וייכען בּרעג:זאַמד; זי האָט 
געפרעכען, TR‏ געװאַלטען, אַלעמאָל געבּיִטען די הוֹיט. דאָס 
איִז MA‏ ניִשט קוּקענדיג אוֹיף TR‏ קלינקייט, אַ װײיַלדער 
אוּנ'רחמנוֹת'דיָגער רוֹיבּער, ווצלכער האָט מיָט דער עקשנוֹת'דיָגער 
ענערגיע טאָג בּיי טאָג געקעמפט פאַר זיין קִיוּם DM‏ איַנדײַװידוּאום, 
עס DET‏ געהאַט גענוג צייט, ORT‏ קליינע, נעבּעכדיָגע, בּייזּע 
בּעשעפּעניִשצל צוּ בּעקוּמען פּערשיִדענע פּראַקטיִק איַן לעבּענס= 
קאַמף. PR Tan‏ געפאַר, תּמיד TR‏ דער ‚Dis‏ תּמיד PR‏ 
דער מוֹרא אַלין אוֹיפגעפרעסען צוּ װוערשן אָדער פוּן הונגער 


=- 18 = 


. : A Pr, van,“ ר וט‎ ar en יט‎ ar 
א‎ : Kr 


, אוּן m‏ לאַנג Nr‏ װײפֿט איִם נישט! 

דעם סוֹד פוּן טוֹיט pr‏ װערען,-- 

אַ מרה?שחורה'דיגער גאַסט 

10072 אוֹיף דר'צרד דצר פינסטערער". 
(ג עט ע), 


זומער-אָװענד פאַר אַ שטוּרעם בּיים טייך. די שװערצ הײ* 
N‏ סע לוּפט טראָגט אין TI‏ דעם שטורעם. עלעקטריִשע בּליִצען 
שניידען:דוּרך אַ ווייטען װאָלקען:בּאַרג, װאָס רוּקט Tr‏ אָן. mM‏ 
אַדראָענד:רוֹיטע מאָן:בּלוּם היינגט די לבנה איִבּער די װאַסע* 
רען, װאָס װערען אַלץ טוּנקעלער. 

דאָס TR‏ אַ שעה Ta‏ תּחית המתים x pp‏ זעלטענעם pa‏ 
בּרוּאיִם. שטיל, אָן א קלאַנג, m‏ קליינע רוּחוֹת הוֹיבּען Tr‏ 
אוֹיף פוּן דעם טייך איִן דער לופט איינציגע, צאַרטע געשטאל+ 
טען, אַזוֹי צאַרט אוּן דוּרכזיַכטיג, װיַ יעדע פוּן זיי װאָלט pr‏ 
געווצבּט Pisa‏ פֿון אַ קליינעם שטוֹיבּעלע אנפאַרבּיגען ליִכט. 

ערשט איַז עס נוּר געווען TR‏ פּאָר, װאָס האָט אַװעק? 
{עשװעבּט אוּן TI‏ פערלאָרען אין הייסען נעפּעל, אוּן a3‏ 
מער, פּיֵל, אוּן אָט איַן שוֹין דער גרוֹיער טייך געװאָרען 
װײ!ָ אַ פריַליַנגס:בּוֹים, אָבּגעשיַט מיַט 39793‚ פון װעלכֿען עס 
טראָגען זיִך TR‏ די לופטען m‏ שניי אונצײיליגע em‏ 
בּלעטצלאַך, טויזענטער, מיָריאַדען. 

פוּן ווייטען קיַרכען:טורעם, איַבּער 77 פערטרויסטע פעל. 
דער שלאָגט גיין אַ זייגער. 

אַזוֹי TR Mm‏ דער דאָזיִגער שעה װאָלט געלעגען צפּעס 
אַ מאַגיִשע קראַפט: איִבּער'ן שווערען, אָנגעבּלאָזענעם טייך:ש48 
געל רייסמ עס אַרוֹיס דיִדאָזיַגע קליינע בּרוּאים העכער, אַרוֹיף 
TIR‏ דער הייסער אָװענד:לופט... זיִלבּערנע פֿליִגעלעך גלאַנצען= 
אוֹיף, m Tyan‏ אַ דיַנער פּערלמוטערנער ‚BU‏ פער טאןג= 


2 


= : 
יי 


שי אי 


5 


טֹאָג--?ה MD‏ אונו אוֹיף דצם בּלוֹיען ים אַראָבּ. ‏ עס הערט 
Pr‏ קוֹים אַ שטיַלער פּויגעליפּיפּס TR‏ די זיִלבּער:בּלעטער pe‏ 
די אײילבּערטען, אַ דערשטיקטער טעמפּער דוּנער פון אוּנטער 
דער ערד: דער איזענבּאַן:צוּג, װעלכֿער לוֹיפט דוּרך דעם 
טונעל TR‏ קאַפּאָ װערדע. אַ פערלוֹירענער גלאָקע:קלאַנג פֿוּן 
דֹיַ דערפער TR‏ טאָל, זוּמער:פויגעלצך a DER PT WAT‏ 
מעריַש Row‏ אוּמעטוּם איִבּער די גאָלדענע שטרוֹיכען TR‏ 
דעם פיַאָלעטען MAD‏ איִבּער ערד אוּן ים טראָגט TI‏ אַ 
װועהען ID‏ ריינקייט פוּן די בּראשית:טעג. מיָר גלוֹיבּען מער 
ניִשט PR‏ מעשי:בּראשי.. mn‏ גלוֹיבּען PR‏ עוען. װערען 
78 געזעצמעסיגען לוֹיף פוּן דער נאַטוּר. װערען IT‏ דער 
ליבּע. TR INT‏ די װעלט אנ 'אײבּיגער פריָליַנגס:טאָג, לאָמיָר 
אַװעק פוּן דעם פּריַליַנג, װעלכֿער נעמט NT IR‏ אַרוּם מיט 
אַזאַ אוּנאויסדריַקליָכֿער ‚DPD‏ לאָמיִר אַװצק וייטער אַהיַן, 
RN‏ אַלץ בּאָדט זיַך איִן דער ליִכט פֿוּן יענער אײבּיָגער פריַליַנגס= 
„AR‏ 

אוּן דריי בּיִלדער שויַמען פאַר מיַר אוֹיף, ווען TR‏ 
קוק-אַראָבּ אזֹיף דער פינקלענדיגער זיַלבּער-בּלוֹיקייט DB‏ דעם 
דאָזיגען ים. מאַר זצהכיא יס, אַז דאָרט TR‏ דער גאַנצער AI‏ 
וואלכען די געשיכטץ פוּן דער 3229 IX‏ דוּרכגעגאַנגען. ER‏ 
דרי סטאַציעס. 


PR.‏ קאָן געצװיִנגען 

אוּן אַלץ קָאָן דוּרכדריִנגצן 
דער אמת, 77 ליִפט". 
(פּאַראַליפּאָמענאַ IE‏ פֿאָאוּסט), 


צוּ ערװאַכען, װען זייער DIN PR,‏ װערען לעבּעדיג-רי?? 
צוּ פערזיַנקען PR‏ דער גרוֹיסער מעלאָדיע, 

PR עס ניַשט דאָס גרעסטע, דאָס װאוּנדערלי;כסטע‎ TR 
די דאָזיָגע‎ PT װאָס עס דערמאָנען‎ IN דיין לעבּען,--דאָס‎ 
דאַן בּעהערשטז‎ 77T צוויי מאָמענטען! װעלכֿע מאַכט האָט‎ 
דעם‎ PR וװועלכֿע מאַכט האָט דאַן מיַטגעריָסען דיין ,איִךְ*‎ 
דאָזיָגען געהײימניַספֿוּלען פֿערלוֹירען:װערען אוּן װיִדער:אוֹיפ*‎ 
שטיין?‎ 

אוֹיף די דאָזיַגע איִבּערלעבּוּנגען אוּן MIR‏ דער דאָזיי 
גער פּראַגע װאָלט PR‏ װעלען 7?7 אָבּשטעלען. דאָס גרוּנד* 
7922 פוּן דעם, װאָס מיָר 799m‏ אַרוּמרעדען, 029 איִן דיַר 
DIR TOR‏ דיין טיִפסטע ערפאַרוּנג, אוּן WI PR TM‏ בּלײבּען, 
אוֹיבּ TI 797m WO‏ פערשטענדיגען. דוּ DORT‏ געדאַרפט IB‏ 
מאָל אֹיִן לעבּען דוּרכמאַכֿען דעם מאָמענט פוּן זעהעדיג IN‏ 
רען, װען עס האָט 7277 פּלוּצלוּנג בּעגאָסען DR‏ פוֹן ליַכט 
אוּן PT‏ געװיַזען: PR‏ דיינע העַכֿסטע, געבּענטשטע ליִבּעס:מאָ 
מענטען בֹּיַסטוּ ניִשט געפאַלען איַן תֹּהוֹם פוּן ‚mar‏ נוּר עס 
האָט זיִך, פֿערקערט, צוּ דיָר דערנענטערט ORT‏ גרעסטע, דאָס 
הײליָגסטע, װאָס TR‏ געװען גרעסער פאַר דיָר,-אַ טיִפע, בּלוֹיע 
וועלט:כװאַליע, וועלכע DRM‏ 777 אַלײן אַמאָל אַרוױסגעטראָגען 
אוּן האָט זיִך DER‏ איִבּער 97T‏ אַריַבּערגעטראָגען. 

נוּר דאַן קאנסטוּ מיינע רייד פערנעמען, װען דוּ װעסט 
כּסדר װעגען 77 דערבּיי קלערען. װעגען דיָר װערט דער: 
ציילט. צוּ דיָר װערט סוֹף 93 סוֹף אַלץ דערפֿיַרט. איַן דער לי: 
בּע 30022 די װעלט. אוּן די װעלט:געשיַכטע פוּן דער 2223 
79297 װעלכֿער IM PR‏ דיָר דערציילען, DR TR‏ דעם Pr‏ 
נוּר אַ קאַפּיַטעל פֿון דיין געשיַכטע. אַנ'אור-ערינערונג, IN‏ 
כצ טראָגט זיָך אַװעק TR‏ דער צייט:אײבּיָגקייט, וועלכע פערשפּרײט 
זיִך איִבּער אַלע דנע אַלטע בּריִדער PR‏ דער חיֹת:אוּן 
צמחים:וועלט, אוּן קוּמט דאַן צוּ דיָר PIE‏ צוּם טאַט: אוֹיבּ 
דוּ ליָבּסט. 

אוּן קוק TI‏ װיָדער אַרוּם... אַלץ טיִפער פֿאַלט די m‏ 


er‏ א 


379° ענטפּלעקונג פוּן אמת. שעה'ן, װען איִבּער דיָר האָט TI‏ 
פּֿערשפּרײט אַ שאַרף:בּלענדענד;ָגער גלאַנץ -אוּן דאָך TR‏ עס 
געווען אַ שטראַלענדיַגע ליַכט, אַ ליִכט, וועלכע שטמידט:אוֹיס 
נשמוֹת אוּן שמעלצט:אוֹיס פוּן שלאַק דעם אַרץ פֿון מענש. 
"TR, 79327‏ 

DM TR “PR. 777‏ אַלע דיינע געפילען פערונקען 
גצדאָרען TR‏ אַנ'אַנדערען / איִך". דאַן איִז ער װיִדער אַרוֹיפ= 
געשוואוּמען, אוּן IT‏ בּיָסט װיִדער געװאָרען דוּ. אָבּער איינמאָל 
האָט Tr‏ בּעװיִזען אַ נייעס--בּלוֹיע קיַנדער:אויגען האָבּען TT‏ 
אָנגעקוּקט,--אוֹיגען, TR‏ װעלכֿע ס'איִז געװען עפּעס פֿון MT‏ 
אַ װאונדערליך ניי לעבּען, WIN‏ מענש, ועלכער האָט דאָך 
איַן TI‏ ענטהאַלטען אַ טייל PT PD‏ דער גרוֹיסער TO‏ 

דערמאָן זיך... 

עס זענען נאָך געװװען אַנדערע שעהן. דעמאָלט האָסטוּ 
דיַך אוֹיךְ פערלוירען, אָבּער װיִדער אַנדערש. 

דיין נשמה DIR‏ צוּגאַנגען TR‏ אַ צווייטען מענשען. אי 
צרע נשמות האָבּען I‏ צוּזאַמענגעגאָסען. מאַן, פֿרוֹי-איַז RT‏ 
געווען אַלץ:איינס. 

אוּן עס האָט זיִך ניִשט געענדיגט מיַט X‏ מענשען. 
97 דאָזיַגע 9229 TI ORT‏ אוֹיפּגעהוֹיבּען איַצער אַלע. זי TR‏ 
געװאָרען מענשען:ליבּע. הײליגע צילען פוּן דער גרעסטער 
ווייטקייט האָבּען 777 אַרוֹיסגעריַסען פוּן דיין ענגשאַפט. דין 
TR (TR,‏ געװאָרען אַ קלאַנג איַן אַ מעלאָדיע. אוּן ORT‏ מאָל 
--אַלץ DO TR‏ 

אוּן פוּן דעם גײיסט, װעלכער האָט Pr‏ אוֹיפגעהוֹיבּען 
איִבּער , דוּ" אוּן , דוּ", זענען אויסגעװאַקסען נייע טרוֹימען, 
איִדעאַלען, שאַפונגען. אַ נייער בְּלוֹיער היִמעל, פוּן װעלכען די 
וועלטען האָבּען PT‏ אַראָבּגעשאָטען, װיַ זיַלבּערנער שטוֹיבּ. אַ 
פֿערבּאַנד PD‏ די גייסטער, אַ לעבּען, װאָס הוֹיבּט Pr‏ וייט 
איִבּער'ן לעבּען פון יחיד. אַ לעבּען PR‏ װעלכען דיינע קיַנדער 
וועלען אוֹיךְ אָמאָל אַרײנװאַקסען, ווען IT‏ גייסט װעט דער* 


= 14 = 


PA‏ דיָר דערצעהלען, פּיי די נייע בּעגריִפֿען, װעלכע ס'האָט 
נאָך קיינמאָל קיין איין צייט RD‏ אוּנז נ;ִשט געהאַט. 

אָבּער פֿריֶער מאַך:צוּ דיינע אוֹיגען אוֹיף m TR‏ 
1 זאָל דאָס גאַנצע שטיַל:פּײיערליִכע בּיַלד פאַר MT‏ פער? 
שוואונדען װערען: דאָס איינזאַמע װײיסע קיוכֿעלע vn‏ דעם 
קרייץ TR‏ דעם דוּנער-אָבּציַהער, די שװאַרצע קיפּאַריִסען, 
דער זיַלבּערנער אוּן בּלוֹיער ים. זאָל אַלץ פערטונקעלט װע. 
דען-אוּן דערמאן TI‏ 

צוויי געשעהעניַשען PR‏ דיין לעבּען, איִפּערגעלעבּטע, 
אוּן אַלעמאָל װיִדער צוּריִקקערענדיַגע אוּן װיִדער פערשואוג? 
דענדיָגע, װיָל PT PR‏ דערמאנען, כּדי דוּ זאָלסט TR‏ 
קֶערן פערשטיין, װאָס FM PR‏ צוויי פערשיִדענע מאָמענטען, 
PR‏ װעלכֿע דוּ האָסט דיין PR‏ פערלוֹיר ען PR‏ דער 9223 
פּערלוֹירען-פילענ-יַג דאָס העכסטע פערגעניגען פוּן פּוּלסיָרענ= 
19947 לעבּען, אָן דעם מיַנדעסטען שפּוּר פוּן מוֹרא פאַר'ן 
טוֹיט. ווייל דוּ בּיָסט INT‏ געשטאָרבּען אַלס ,דוּ", אַבּער בּיָסט 
געשטאָרבּטן, כּדי װיִדער אוֹיפצוּשטיין צוּ אַ נייעם לעבּען 
אײינמאָל מיָט'ן קערפּער, אוּן איינמאָל מיט'ן גייסט. 

TI דערמאָן‎ 

דוּ ווייסט װעגען 9229‚ האָסט געהאַט PR‏ דיין 19399 
דעם תּענוּג פוּן ליִבּע. קערפּער:ליבּע. ‏ עס שװיִמען-אוֹיף פאַר 
97 גראָבּע בּיִלדער אָדער װעניגסטענס אַזעלכע, וועלכע דוּ 
האָסט אַמאָל געהאַלטען RD‏ גראָבּע. אָבּער IR‏ װאוּנדערליך 
זַיִסע. IT‏ דערמאָנסט TI‏ אָן פּערשיִַדענע שרעק אוּן פעלערן 
שׁוּן דיין יוגענד. TR‏ טריִבּע שעה'ן װען דאָס גאָלד פוּן דיינע 
שרוֹימען TR‏ אוּנ'רחמנוֹת'דיָג געטרעטען געװאָרען TR‏ שטוֹיב, 
m‏ גאָלדענע פערוועלקטע בּלעטער, װעלכע זיַנקען PR‏ דער 
הערבּסט:בּלאָטע. אוּן דאָך-דערמאָנסט זיִך אוֹיךְ אָן גאָלדענע 
שעה'ן, וועלכֿע האָבּען PB‏ דיָר געמאַכט אַ נייעם מענשען -אַ 
מענשען, װאָס איִז ווייט אַריִבּערגעװאַקסען אַלע דיינע אוּנער? 
פּֿאַרענע טרוֹימען. דערמאָנסט זיַך אָן שעח'ן פֿון א מת אין 

ר קערפּער:ליבּע, שעה ן, װעלכֿע זענען הײל;יג געװען, m‏ 


= 13 - 


N 
BR 


מיאַן:גראָז, AT‏ מענש,--דוּ מענש, mM‏ עס קאָן PT‏ דיַ נייעסי 
טע װיִסענשאַפט, שטאַמסט פוּן חיוֹת, וועלכע זענען PD‏ ניִדע. 
19277 געשטאַנען ORT M‏ דאָזיגע שװעבּענדיַגע זוּמערפֿויגעלע. 
דיין שטאַם DIS‏ זיִך פוּן פאַרצייט;שע בּרוּאים, װעלכע זענען 
נאָך אונפאָלקאָמענער געװוען, װיַ דער דאָזיַגער שטוּמער טי. 
מיאַן, װאָס בּאָדְט זיִך DEIN‏ בּעװעגלאָז PR‏ דער צוּגליטער 
זוּן. משונה דיִגע בּרואים, אָהן אַ שכּוּר פֿון דיין געשטאַלט, 
זענען געווען ,דו". זי זענען געקראָכֿען אוֹיפ'ן ים-בּרצג, ווען 
דער דאָויגער בּרעג TR‏ נאָך געװען דאָס װײכע דיַנע זאַמד, 
װאָס בּיִלדעט הייוט די שטאָל:האַרטע ים+פעלוען דאָ אונטען 
בּיים קאַפּאָ, TR‏ וועלכע די בֹּלוֹיע ים-פֿװאַליעס צופּיִצלען זיך 
און צומאָלען זיך אוֹיף שוֹים. אוּן mm‏ די דאָזיַגע אַלע 
בּרוּאִים, וועלכע זענען דוּ אוּן דאָך DON‏ דוּ געװען, DD‏ 
NT 77T 9122‏ דער גאַנצער צייט=אײבּיגקייט די אוּנגעהוי: 
ערע װעלט-קראַפט פֿון דער ליבּע, פֿון דער כּסדר איבּערגע': 
חזר'טער בּעפּרוּכֿטיגונג, געבּוּרט אוּן ענטװיִקלונג. טוֹיזענט אוּן 
טוֹיזענטער, מיליאָן אוּן מיַליאָנען מאָל האָסטוּ דאָ אוּנטען גע- 
ליבּט, געליטען אוּן געבּלוּט;ָגט, בּיָסט געקרייצט געװאָרען אוּן 
געשטאָרבּען Dora TR‏ װיִדער דאָך תּחית:המתים אוֹיפגעשטאַ: 
נען אוֹיפֿין דר;:טען טאָג, דאָרט, איִן דער פערגאַנגענהייט, PR‏ 
דער אונענדל;ך:לאַנ:ע קײט פוּן אַלע פפאַר-איכ'ס* PD‏ 
דיין אייגענעם , איִך', װעלכער רוּהט איִצט שטיל אוּן פריי 
PR‏ דער נאַטוּר-שענקײט דאָ אוֹיף קאַכּאָ װערדץ, ליַגען די 
לעזוּנגען פון אַלע דיינע רעטעניִשען, פוּן אַלע דיינע טיִפסטע 
סוֹדוֹת, וועלכע שפּיַנען דיִך אַרוּם, m‏ אַנ'אוּנפערשטענדליכּע 
נעץ פוּן גוֹרל, MM‏ שװאַרצע שפּינװעבּס, אוֹיף וועלכע עס 
פ;נקלען, m‏ טוֹיײַטראָפּענס דיינע טרערען. 

דאָרט ליגט אוֹיך די לעזונג פוּן דיין לְיָבּע. דער מאַ: 
כֿאַאָן, ועלכער 219 איִצט Im‏ פער'שכּוֹר'ט פוּן דער צוּגלי. 
טער יוֹם:טוֹב:זוּן בּעװעגלאָז אוֹיף דעם פּיאָלעט:בּליַהעכֿץ פוּן 
טײמיאַן, דערצעהלט דִיָר מער דערפון m‏ אַלע פוּן אַלטקײט 
גריַנע גלאָקען אוֹיף דער וועלט. װעגען DIR‏ אוּן זיינגלייכען לאָז 


II = 
ku 


.- 


פוּן זיַנד, אוּן ORT‏ גאַנצע 0579 PR‏ נוּר PR‏ דער מיַסטיַשער 
יענער=וועלטיגער צאַנקענדיגער בּלוֹיקייט. 

צװייטוֹיזענט יאָהר איַז פאַרבּיי! WT PR PR‏ מענשהייט 
|האָט ערװאַכט דער יוּנגער, פלאָמענדיגער גייסט, װעלכֿער רייסט 
IT‏ אַרוֹיף צוּ פאָרשוּנג, בּעגרייפען, פערשטיין אוּן דערקענען 
ידי אַלטע װיַרקליַכקײט-װעלט װ! MIR‏ װאָס געפוּנענע, צוּם 
ערשטען מאָל ערװאַכט מיָט דער גאַנצער קראַפט דאָס Ja‏ 
װואוּסטזיין פוּן אַ װעלט TR‏ אַ פאָרהאַנג, אַ װעלט, אַ ניַשט צוּ 
329079 דוּרך דער מיַסטיִשער דאָפּעלטקײט. 


קוּק זיַך איין TR‏ דעם WON‏ קיַרכעלע דאָרט אוֹיבּען 
צװויִשען די קראָען=-שװאַרצע קיפּאַריַטען, דאָס איַז ד; אַנטשװ= 
גענע צייט, װעלכע שניידט זיך נאָך אַרײן איַן אוּנזערע טעג. 
אין דעם 733292991 טוּרעמל, אונטער'ן קליינעם קוּפּאָל הענגט 
אַ גלאָק, גריַן פוּן אַלטקײט: ער קלינגט פֿון דער ליַבּע, וועל= 
כע געהערט שוֹין ניִשט דער הינטיגער װעלט. אָבּער קוּק Tr‏ 
בּעסער «PR‏ 

דער קרייץ, װעלכֿער שטאַרט?אַרוֹיס פוּן דעם קופּאָל PR‏ 
דער אָנבּרעגיגער װאוּנדערליַכער בּלוֹיקייט, פערענדיגט PT‏ 
אוֹיבּען מיָט אַ לאַנגען, פערדעכּטיג:אוֹיסגעצייגענעם שפּיַץ. אַ 
בּליִץ-אָבּפּירער, די דאָפּעלטע עערוײיַכערונג פוּן דער נײער 
צייט. DIT MER‏ קרייץ פוּן דער מיַסטיַק-דער מעטאַלענער 
שפּיִץ, װעלכער בּיַנדט אוּן מאַכֿט אוּנשעדליך די היַמעל:פֿײל 
DM‏ דער היַלף פוּן די דערגרײכוּנגען פוּן דער פּיזיָק, פוּן 
דער װיִסענשאַפט.., זאָל דער אַלטער גריַנער גלאָק רופען 
װען דער שװאַרצער שטוּרעם:װאָלקען װאַרפֿט DIR mM TI‏ 
פויגעל MIR‏ דער פרייער רחבוֹת אוּן שניידט Pr‏ אַרײן va‏ 
זיינע פײיערדיַגט נעגעל... דער דוּנער-אָבּציהער TER‏ שטאַרקער, 
ער אֹיִז דער קרייץ פוּן אוּנזער צייט. 


אַנדערש מוּן TR‏ אוּנזערע טעג גערעדט װערען, װען 
מֹיֶר װיִלען װעגען דער 9229 רעדען. זע דעם שינעם Rn‏ 
„EBD‏ 201 צֶר לאָזט זיַך מאַיעסטעט:ש אַראָבּ IR‏ דעם m‏ 


U‏ יי 
Fr”‏ . 


PR כּװאַליעס. מען 787 אוֹיך רעדען פֿון אַלעם, װאָס עס‎ TE 
{לץ װאָלט שוֹין געהאַלטען‎ m אַזוֹי,‎ DTM PR דאָ גראָבּס‎ 
דער אי בּגער בּלוֹיקייט‎ DM צאַלד בּיים צוּזאַמענגיָסען זיִך‎ 
אַ צאַרט זיַלבּערן װאָלקענ=‎ mM אוּן װאָלט נוּר נאָך געשװעבּט‎ 
TI 802 זילבּערנע שיפעל, װאָס‎ ORT דאָרט וייט,‎ m דע?,‎ 
שיָמער...‎ PR צוּזאַמען‎ Piz 


דוּ אוּן PR‏ 9 זענען ציוויי פערנינפטיגע מענשען, 
װעלכֿע פערשטעהען TI‏ ניַשט אַװֹי? mr‏ שליַסען אַ בּונד, 
VD TR‏ וװעלען 77 DON‏ לאָזען אָבּשרעקען דוּרך קײן שוּם 
געדיִכט:געװואַקסענע שטעכֿיַגע שטרויכֿען PR‏ װעג, צורך Tr‏ 
שוּם װיִלדע געשפּענסטער, אוּן מיַר וועלען צוּזאַמען SISPIWT‏ 
דערען אַ שטיק װעג פוּן אײבּיגען אמת. פֿון בּלוֹיקייט יב 
בּלוֹיקייט, אוּן אַלץ, װאָס מיָר װעלען אָנטרעפֿען צװיִשען דיַ 
בּיידע אוּנענדליכֿקײטען, זאָלען Da WR‏ דעם גוּטען מוּס אין 
הוּמאָר פֿון פּשוּט'ער קיַנדער:ליַבּשאַכּט, מיַטנעהמען DIR‏ זיַך אַהיָן. 


פּוּן דער 9299 mn‏ מיָר רעדען, 


פוּן דער ליַבע PN‏ דער אײבּיגקײט, װל?ָ װייט a‏ 
מענשען PD‏ היינט ק;נען די דאָזיְגע אײבּינקיײיט TR 20m‏ 
איִן דערזעלבּער צייט בעשײידען אַרוּמנעמען. אַנ'אַנדערע VPE‏ 
איַז ‚DEN‏ מיט אַנדערע כּעגריִפען, װיַ די, PR‏ װעלכֿער 
ס'האָט געלעבּט דער אַלטער מיַנוּציוּס פּעליַקס. אוֹיךְ ער, ווען 
ער האָט מיַט די פריינד אוֹיפ'ן בּרעג כּוּן אַרטיאַ ‏ גערעדט 
זוצעגען זיין גאָט, האָט דערבּיי געמיינט 97 ליבּע. אָבּער די 
ליבּע האָט פאַר DIN‏ ערשיינט mM‏ אַנ איערנאַטיָרליִך וואוּנ= 
דער. אוֹיף דער ערד, 92 דער געפֿאַלענער, זיִנדיִגער, אויסי 
געמאַטערטער מענשהייט DET‏ די 3299 אוֹיסגעװיִזען צוּ pr‏ 
בּאַנקראָט אוּן טוֹיט. פוּן אַ מיִסטיִשער בלוֹיקייט, פוּן יענער 
זייט פוּן אַלעם װיָרקליַכען אוּן װעלטליכען vo » vn‏ 
װיָדער געזאָלט ערשיינען, PR‏ געגענזאַץ צוּ דער נאַטוּר, 
TR er?‏ איִנטיִמסטען לעבּען, קיין שוּם פּערבּאַנױ Doms‏ 
היַמעל PR‏ ערד! די נאַט;רליַכע ענשװיקלונג RR‏ דער ein‏ 


- 10 = 


זעהר פיל װואָלט TR‏ װעָלען מיָט דיר אַרוּמרעדען. װע* 
גען דעם װאוּקס פֿון דער 3229 דוּרך אַלע צייטען. װעגען 
TR.‏ ענטשטעהונג בּיי דער חיה. אוּן װעגען דעם, װיַ זי TR‏ 
-געװאָרען מענשליך,- מענשליך TR PR‏ גראָבּקײט אוּן PR‏ 
TR‏ גײסט. אלץ AN‏ אֹיִך דיָר דערציילען, גראָבּס אוּן SR‏ 
דעלס. אָבּער טוּאַ קוק אויף דעם אָנבּרעגיגען שימער פוּן דעם 
PART‏ ים. כּוּן דער דאָז;גער לוֹיטערער בּלוֹיקייט איִז געבּוֹי* 
רען געװאָרען דאָס לעבּען אוּן האָט TI‏ בּעװעגט אוּן פער= 
װאַנדעלט איִן טוֹיזענטער פאָרמען, בֹּיַז עס DR‏ צוּ PT‏ געקוּ? 
מען. קוּקיאַרוֹיף אוֹיפ'ן היַמעל, איַן זיין אוּנענדליַכער, בּלעג? 
דענד;גער ריינקייט. פוּן דער דאָזיָגער בּלויקייט 72 דער רוֹים= 


אײבּיָגקייט האָבּען זיַך די וועלטען אַראָבּגעשאָטען m‏ זילבּערנער 


שטוֹיבּ. אָבּער Fam‏ בּענקשאַפט, אימה, װיַלדקיײיט האָט PR‏ 
27 פּערבּאָרגען דער דאָזיגער רעגען פוּן װעלטען. אוּן דאָך 
בּאָדט I‏ די נשמה TR‏ דעו דאָויַגער װאוּנדערליכֿער בַּלִוֹי 
קייט, MM‏ איִן אַים פוּן פריִדען אוּן רוּ, זאָל עס נֹיָשׂט Pr‏ 
TEN IR‏ פוּן דעם, mM‏ די גאַנצע גראָבּקײט פֿוּן די 
בּעזוּנדערע ערשיינונגען פוּן לעבּען מוּזען דאָך סוֹף 93 mio‏ 
זיַך ציּזאַמענגיָסען איַן איין אוּנבּעפּלעקטער ריינער ליַכטיגקײט! 
אוּן דער היָמעל TIER‏ דיַר. דער דאָזיִגער היִמעל, TER‏ װעל, 
95 ס'ליגט FB IN‏ בּענקשאַפּט, פערצוייפלונג אוּן ענטוי: 
שוּנג פוּן דער קעמפֿענדיַגער מענשהייט, אַז יעדער שטערענדעָל 
אוֹיף DR‏ װאָלט געדאַרפט זיין אַ מצבה, דער דאָזיגער הי: 
מעל, וועלכער נעמט אַלעמען אַרוּם װיַ דיַ דעק פוּן אַ מתים, 
ארון, אוּנז, מרה:שהּוֹרה'דיַגע געסט אוֹיף דער װיַנטער ערד.. 
8 איִז ער TR‏ ניִשט אַ טייל PD‏ דער דאָזיגֶער בּלוֹיער אוּני 
בּעפלעקטער, לויטערער הערליַכקייט? 

IR‏ מיין: DIN MIR MIN‏ לאָזט TI‏ ניִשט נוּר איינזאַם 
רעדען, m‏ עס װאָלט געשװיַגען יעדער שטורם פֿון דער 
וועלט, רעדען אַזוֹי, N‏ צוויי מענשען:קיַנדער װאָלטען TI‏ גע* 
שפּיַעלט מיַט די הייליגסטע פראַנען, פּונקט אַוֹי פּשוּט, װײַ 
מיָט פּלאַכע שטיינדלעך, ועלכע מען לאָוט שכּר ננען איִבּער 


- 9 = 


4 


Ep i 


une 


SE א יט‎ ee 


ריט 


rn 7 


יי ."2 יי יי ,יי Tu‏ 


יאר טיט 


שֵׁיינט נוּר PR‏ אַזאַ מיַטאָג:שעהּ, װען דער זיַלבּער-גלאַנץ 
צװויִשען היִמעל אוּן אָקעאַן שטייגט כּמעט איִבּער די קראַפּט 
פֿון מענשליַכּען אוֹיג... 

דאָ זאָלען ma‏ פוּן דער 3229 רעדען 


ענסטוּ אַנ'אַלט ‚Ta‏ פוּן די ערשטע טעג פֿון קריִסטענטום, 
| דעם פֿיְלאָזאָפּיִשען דיאַלאָג ,אָקטאַװיוּס* פון מִיָנוּ 
ציוּס פעליקס! עס NN‏ אפשר די ליִבּענסװיִרדיגסטע ?3 
קריָסטליכע אַפּאָלװָגיע, אַ פּשוט'ע, אָן דעם בּרען pa‏ װעלען 
אַרײננעהמען PR‏ קריָסטליַכען גלוֹיבּען. איַן אַ צייט פוּן שכוּר: 
מען, װען די ערד האָט געציטערט אוּנטער דער מאָכט פוּן 
פעואַר, אוּן דער נייער גלוֹיבּען TOR‏ געלעגען פֿאַר די פּאַנטע: 
דעס אוֹיף דער אַרענע, פּיִרט דער פֿיַלאָזאָף זיינע פריינד 
ױעק my‏ בְּלוֹיען ים, אוֹיפ'ן בּרעג בּיי אָסטיאָ. זיי לע: 
ען Tr‏ אוֹיס אוֹיפ'ן װייכען זאַמד, זוּכֿען פערשידענ: 
שאַרבּיַגע מושלען אוּן פֿערהערען TR TI‏ װאַרפען פלאַכּע 
שטיינדלעך, װעלכע 97295‚ אוּנטערשפּריַנגענדיג, איִבּער דער 
נילבּער:פלאַכקײט פוּן ים שפּיַגעל. PR‏ דער שטילקײט פוּן דעם 
דאָזיגען אײנפֿאַכען נאַטוּר:בּיַלד DET‏ דער גאַנצער שטוּרם IR‏ 
שֹׁטוֹיבּ פוּן דער װעלט אוֹיסגעזען, m‏ דוּרך אַ צוֹיבּער פער: 
װוּקְט אוּנטער אַנ'אוּמבּעמערקטען פֿאָרהאַנג. אוּן דאָ, DIT MR‏ 
וואונדער:שיינעם אָרט, היסט עס, האָבּען m‏ גערעדט 
װעגען גאָט. זאָלען Wa‏ איִצט אוֹי װעגען דער ליַבּע 
רעדען. 
אוֹיךְ PR‏ אוּנזערע טעג װיַלדעװעט דער שטוּרם. אַלץ 
דרייט זיִך, וי TR‏ אַ שטורם:וינד, איִבּער יעדער פּשוּט'סטער 
פּראַגע װערט געקעמפט. װעלט:אָנשוֹיאוּנגען פּלאַצען, אַנ'אוּנגע= 
הוֹיערער Dion‏ פּיַלט-אָן IT‏ צייט. ‏ װער האָט ניִשט געפֿילט 
דֹיַ בּענקשאַפט, 1 צוּ בּעהאַלטען אוּנטער אַזאַ געהיימען פאָר* 
האַנג, װען ער Ir m‏ פערטראַכטען, פערטראַכטען װעגען אַ 
Dig‏ פּראָבּלעם פוּן דער וװועלט!. 


זײינע בּלעטער בּעוועגען זיך אוּן קערען Tr‏ איִבּער מיָט דער 
העלער אוּנטערזייט. וייטער, ART‏ די אײלבּערטען גיִסען Tr‏ 
צוּזאַמען TR‏ איין גרוֹיען װאָלקען-פלעק, זענען דאָ אוּן דאָרט 
צוּזייט דערפעלעך, קליינע, ווייסע אוּן רוֹיטע, 711 אַרוֹיסגענומע. 
נע פוּן 8 שפּילבּוֹיײַקעסטעלע. וייטער זעהען זיך דיַ געלע 
שטײינבּרוּך-װענד; דאָרט װערען 27 בּערג אַלץ מעוּפּע'דיָגער, 
אוּן אוֹיף זיי---דער שװאַרץ-װאָליָגער װאַלד,. אוּן ווייטער פיאָ= 
לעט-פאַרבּינע בּערג, ואוּ FOR‏ גיסט זיִך שוֹין צוּזאַמען PR‏ 
איין טאָן, אוּן ענדליך, איבּער דער צאַרטסטער פיַאָלעט-בְּלוֹיער 
ווייטקייט 922909 שפּיצען, בּעדעקטע מיט בּלענדענד וייסען 
שניי, 

טרוֹימעריַש פלאַטערט PT‏ אוּן צוּריַק אַ זוּמער-פויגעלע - 
מאַכאַאָן, אַ בּלאַס געלער מיט שװאַרצע פּאַסען. פוּן ים בּלאָזט 
אַ לייכט װינטעלע, לייכט אוּן דאָך גרוֹיס TR‏ דער WARST‏ 
שטילקייט, TR‏ דער דאָזיִגער הויכקײט, IR‏ אַלץ קוּמט פוּן 
דער אוּנענדליכער יםווייטקייט אוּן געהט אַװעק PR‏ דער IR‏ 
ענדיַכער היָמעל:װײטקײט. 

אוּן איִצט דער ים אַלײן. מיַלך-פֿאַרבּיג, ליכטיג-בּלוֹי אין 
097 דאָזיגען מיטאָג:שיָמער; דער וינד לאָזט אוֹיף DIR‏ איִבּער 
כמעט אינגאַנצען ווייסע פּאַסען; אוּן װייטער גיסט ער זיך אינ= 
גאַנצען צוּזאַמען, װי אַ ווייסער נעפּעל, מיט דעם אוּנענדליַך 
צאַרטען װייס-בּלוֹיען 0577 פוּן דעם האָריזאָנט. נוּר דאָרט, װאוּ 
די זוּן שטייט איִבּער אים, האָט זיך דער ים צופינקעלס PR‏ 
זיַלבּער-שיין נענטער DIE‏ בּרעג, m‏ וילבּערנע פליטערלעך 
אוֹיפ'ן פֿאָן פוּן אַ ווייכער, מילדער בּלוֹיקײט, ווייטער"צו, KM‏ 
ריזען-אָזיערע פוּן ריינעם, צוּגאָסענעם זילבער, אָן וועלכער ס'איז 
בלויקייט, 

אין דער WARTET‏ זילבּער-מאַסע שניידט זיַך איצט גראָד 
PAR‏ אַ קליין זעגל:שיפעל. PAR‏ זיִלבערן, כּמעט דוּרכזיַכטיג, 
שװועבּט עס IN‏ פרעמד ליכט PR‏ ליכט, װי אַ געשפּענסט אָפּי 
געטײילט פון דער מגוּשמ'דיגער פאַרבּען-װעלט, װ" דער ,פלי. 
הענדיָגער האָלענדער" פוּן אַנ'אײבּיָגען זון-טרוֹים, װעלכֿער ער= 


וֹיף דעם העכֿסטען שפּיַץ פֿון קאפּאָ, װאָס ım‏ אָבּגע* 
טיילט פוּן די ים:פעלזען דוּרך אַ בּרייטען בּאַרג:שנוע, װעלכּער 
ווערט DER‏ דערטרונקען PR‏ זוּנעןיליִכט, צװיִשען די גאָלדעי* 
נע קוֹילען פוּן 97 גיַנסטער-שטרויכֿען און pr‏ דעם שטוֹיבּיגען 
אַראָמאַט פוּן דעם פּיאָלעטען טיִמיאַן-גראָז, שטעהט אָנ איינזאַײ 
מע קליינע קירכע מיַט וייס:געלע וענט אוּן אַ בּלאַס:רוֹיטען 
דאַך: דאָס איִן די Madonna 4612 guardia‏ 

עס בּעװאַכֿט זי אַ גאַנצער חיל פֿון אַלטע קיפּאַריַסען 
איַן דער דאָזיָגער אָבּגעטײלטער פוּן דער גטַנצער װעלט DIR‏ 
פּלעקונג פּוּן העלע פֿאַרבּען, װעלכע גיַסען m‏ פוּנאַנדער PR‏ 
אַנ'ענדלאָזען שיִמער, שטעהען די דאָזיַגע קיַפּאַריָסען, 911 SIR‏ 
געפלאַנצטע שװאַרצע קראָען:פעדערן פוּן שיַקזאַל; זיי שטע- 
הען בּעװעגלאָז אוֹיף זייערע קוּרצע בּלײיכּע שטאַמען פֿאַר דער 
אוּנענדליַכער בּלוֹיער ווייטקייט, װעלכֿע הוֹיבּט WIR TI‏ דעם 
גליִהענדיגע געלען פֿעלן. 72 דער קירכֿע שטייט IR‏ אַזאַ 
בּעשיידענע אָסטעריאָ, אַ שניי:ווייסע מיַט גראָז:גריַנע לאָדען. 
TIN‏ איַר-אַ פּאָר שאָקעלדיגע טיִשלעך, אוּן מען קען דאָרט בֹּעַ* 
קוּמען אַ בּיִסעל גוּסען אָרטיִגען ויין. אַ פֿײגענבּוים, בּעדעקט 
איִצט IN‏ אַפּריֵל מיָט יוּנגע גריִנע קנאָספּען, װעלכע שטארען 
פוּן די אַלע זייטען אַרוֹיס פוּן די צווייגען 21 די צאַרטע פֿיַנגער: 
לעך כוּן ים:פּאָליָפּען, בּוֹיגט PT‏ אַהער אַריִבּער פוּן דעם בּאַרג:שפּוע. 

דאָ איַז גוט! 

דער בֹּליִק טראָגט Tr‏ איִבּער פֿון דער בּלענדענדיָגער 
ים-בּלויקייט ווייטער אוֹיף די טאָלען, בּערגלעך, טיַפער אוֹיפ'ן 
בּרעג. WER‏ די שמאַראַגדעגר;נע לאַנקעס:טעראַסען, ועלכע 
זענען DEM‏ קוֹים געפאַרבּט איַן אַ גאָלד:קאָליֶר דוּרך דיַ KO‏ 
790 בּליִהענדיָגע דרוֹם:בּלאָזערלעך, הוֹיבּען ‚Tr‏ װיַ שטוּמפּיָקי 
פערענדיגסע זילבּערנע װאָלקענס, די בלעטער:קרוינען po‏ די 
איילבּערטען,. איינער פוּן זיי, אַנ'אַלטער, פֿערװאָרפענער בּיים 
סאַמע ראַנד פוּן דער טעראַסע, צייכענט PT‏ אוֹיף דעם WS‏ 
8 דער ריינער היַמעל:בּלוֹיקײט אַמאָל m‏ אַ טוּנקעלער RO‏ 
עט, אוּן אַמאָל צוּפיִנקעלט ער DR PT‏ זיִלבּעריגלאַנץ, װצן 


=. 


= 6 + 


אַ װאַסער:גלאַנץ רוּהט איִבּער בּרעג אוּן ים, 
PR‏ בּלוּמען:ריחות טראָגען?זיַך TR‏ קלאָרן רוֹים, 
(ג צ ט ע). 


יִן אַ וואונדער : שיין לאַנד װיָל איִך PT‏ אַװעקפֿיַרען TR‏ 
N‏ דאָרט MT‏ דערציילען,.. 
צוּ מזרח פֿוּן סאַן רעמאָ, PR‏ גףעדן פוּן דער ריוויערא, 
שטאַרט:אַרוֹיס קאַ פּאָ וו ע ר ד ע, אַ בּרוֹינער פֿעלז, װאָס שניידט 
זיִך TR FIR‏ פרייען ים. שטיין?שיכֿטען, װעלכע האָבּען מיָט 
מיַליאָנען יאָרען צוּריִק געבּיִלדעט DIT‏ װײכֿען ים-גרוּנד, זע* 
הען-אוֹיס וי אַ פאַנטאַסטיַשער שלאָס אוֹיפ'ן פאָן פֿוּן מיַלדען 
גריִנעם בּרעג:לאַנדשאַפּט. דער בְּלוֹיער מיַטעללענדיַשער ים האָט 
I‏ איינגעשלוּנגען, צוּפּיִצעלט WER ‚PT PR‏ ניִשט DM‏ גראָף 
92 קראַפט, נוּר צערטליך, 229% איַן משך פוּן דער אוּנענד* 
19229 צייט גלעטענדיג PR‏ װיַדער גלעטענדיג זיי DM‏ זיינע 
צאַרטע וייסע שוֹים:הענד. אוּן DER‏ ליַגען זײ, די אָבּגע+ 
שווענקטע, אוֹיפֿגעדעקטע שטיין-שיַכטען אוּן זעהען:אוֹיס mM‏ די 
ריָפּען פֿון אַ פערצייטישער WATT‏ חיה, וועמענס קבר ס'האָט 
MT‏ פּלוּצלוּנג געעפענט אוֹיפ'ן בּרעג פוּן ים. צװיִשען די שיָֿ= 
טען בּיִַלדּען TI‏ ניִשעס, אָנגעפּיָלטע מיט גריִנליַכען, קוֹים בּע= 
ועגליִכען װאַסער, DIT MIN‏ פלאַכען דעק פוּן װעלכען עס 
לוֹיפען אַלעמאָל דוּרך אוּן װערען פֿערשװאוּנדען בּלאַסע פיאָ- 
לעט:רויפע שאָטענס: דאָס בּעװעגען TI‏ קוֹים אוּנטער'ן EN‏ 
סער די ים-געװיַקסען, אוּן נוּר בּיים עקסטען פעלזעףראַנר 
פינקעלט דער שוֹים:קראַנץ, װאָס װערט איִבּערגעלאָזען FIT‏ 
די אָנלוֹיפענדע כװאַליעס, אוּן זעט:אוֹיס, װיַ דאָס פאָכען פוּן 
צוּשפּרײטע בּלענדענדשוייסע פּליַגעל אין שײַן פוּן דער זוּן. 
TUR‏ וייטער TR‏ אַלץ בֹּלוֹי, אַלץ זיִנקט איִן אַ װאוּנדערליַכען 
בּלויען ליִכט... 


en EEE 
ר‎ 


1% 
. 


דאס ערשטע בּוּך, 
pi:‏ דער אײנמאָג-פֿליג na‏ צוּ דער מאַדאָנע. 


דאס צווייטע בּוד,--דער סוֹד פוּן דעם איי-קעמער? 
אוּן דעם ווימעו-קעמער?. 

ז. 119-66 אין א פינסטײַדער שאכט, -וי סוֹדוֹת'פילצ 
קוֹיל--דצר ים?טוּקער:גלאָק---די אָרבּײט פֿוּן בּײוע טוּרבּיִנעס--די ET‏ קוּמטפֿאָר 
TR‏ דעם מענשליִכֿען איי-קעמערל--ד; ריַכטוּנג-קערפּערלעך--װאָס בּעדײטען ד: . 
כֹראָמאָזאָמען--אַ טײלוּנג פוּן העלפֿט אוֹיף העלפט--דאָס זוימען:קעמערל POS BAT‏ 
איִן DYT‏ אײ?קעמערל--טריוּמף פוּן דער צוּזאַמענגיסוּנג--דער ירוּשה=קאַפּיִטאַל 
װערט צוּריִקגעשטעלט--ד;? ענטפּלעקוּנג פֿוּן דצם געבּוֹירוּנגס-אַקט--װאָס הײיסט 
אַ .קעמערל"? --פֿיַלאָזאָפּיע פֿוּן דער געבּוֹירוּנג--די צאָל פוּן די זוֹימען-חיה'2 
לצך--ד; גרוּנד-ערשײנוּנגען פֿוּן דער מענשליכֿער עקויִסטענץ--דער טוֹיט--דײ 
פרוּכפּערונג DIR‏ אַ פֿאָרם פֿוּן דער אוּנשטערבּליַכקײט--װעגען צװײ פרינציפּען 
פוּן דער אוּנשטערבּליִכקײט--איִנדיְװיִדוּעלע אוּנשטערבּליָכקײט--אוּנשטערבּליִכקײט 
דוּרך דער ליִבּע--װאָס Born‏ ,אײבּיג"!--ענטװיַקלוּנג PR‏ דער לֹיַבּע--דער 
:װואוּנדער?אוצר פון דער מאָז ערנער נאַטוּר-פֿאָרשוּנג. 

ז, 155—120 דער בּענריף פון דער ענמוויקלונג,--דער 
מיילן?מ;ליאָן אוּן דער צײט?מיליאָן--פוּן כעאָפּס 792 דער אייז:צייט--װ! אַלט 
איִז די מענשהייט?---אַ נײער היִמעל PR‏ אַ נײע ערד--איַן דעם שטוּטגאַרטער מוּ2 
זעאוּם--דער ליבּע2שפּיל פוּן די איכטיאָזאַוריער--ד; 9279 פוּן 77 מאַמאָנטען-- 
ד; מעגאַטעריע--דער רוּקענמאַרך פֿוּן דעם אַטלאַנטאָזאַורוּס--דער לעצטער בּרעג 
---ליִבּע2א!בּערבּלײבּעכצען פֿון דעם לעצטען בּרעג--דער לעצטער פּוּנקט פֿוּן לֵי= 
בּע-שפּוּרען אוֹיף דער ערד--דאַרװיִג'ס גרוֹיסע לערע--װ! די בּאַציִלע ליִבּט -די 
צרד TR‏ דער רוֹיט?:גליט--דער סוֹד PB‏ דעם אָנהוֹיבּ--פֿוּן װאַנען איִז געקוּמען 
דאָס ערשטע קעמערל? } 

188—156 אוּר-נעבּוירונג,--צי איז די ליַבּע , ענטשטאַנען"?-- 
דער געבּוּרט-אַקט פוּן דער ליִבּע--ד: לעגענדע װעגען אַפֿראָדיטע'ס געבּוּרט אוּן 
די אָבּשטאַמוּנג פֿון דעע מאַלפּע--דאָס װאינדער פֿין דער בּעשאַפֿינג--ד; אוּר= 
געבּוֹירוּנג מוּז אוֹיךְ Tr‏ אַנ'ענטװיקלוּנגס=שטוּפצ--דער קוילענשטאָף--די ציאַן= 
טעאָריע--לעבּען אוּן פלאַם--דער מענש DIR‏ אוּרבּאַציִלע PD‏ אַ נײער װעלט-- 
צוּפּאַסוּנגען צוּ דער קעלט--װועגען עצם TB‏ פּילען*--צי איִז לעבּען אַ גרוּנַך= 
אײיגענשאַפֿט TB‏ דער מאַטעריע?---דער איִנדיְװיִדיּאוּם איִן דער קריָסטאַל-װעלט-- 
דער אַטאָס--דער טראָפּען װאַסער איִן אַ הײל--עראָטיִשע אוּן מעכֿאַניִשע צוּצי= 
הוּנגען--ד; ,,פֿעמיִשע קרובה'שאַפֿטען"--ד! אַטאָמען "vorn,‏ אוּן , ליַבּען"--די 
9279 פֿאַלט אַרײן איִן דעם לעצטען סוֹד--די בּעשאַפֿוּנג פֿין חוה'ן--װאָס געדייל 
'דאָס PD‏ שטאַנדפּוּנקט PD‏ דער ענטװיִקלוּנגס:געשיכטע, 


vr 


אינהאלט-איבערויכט 
פֿיו ערשטעד-טייל, 


דאס ערשטע בּוך, - 72 דער איינטאנפליג בי צוּ 
דער מאדאנע, 

ז; 16-5 א פרילינג:מארגען אויף דער ריוויערע.-- 
אוֹיף קאַפּאָ װערדע--מינוּציוּס פֿעליִקס--די בּענקשאַפט PD‏ אוּנזער צײט--די 
דאָפּעלטע פֿערזיַכערוּנג PR‏ קרייץ אוּן בּליִץ-אָבּפֿיַרערר---שעה'ן PD‏ אמת TR‏ דער 
92T [9299 2279‏ װערט דערצײלט!--דאָס הײליַגע װ צר ען. 

41 25—17 דאס תּחית:המתים פוּן די איינטאג:פלי. 
געֶן,--א שטוּרעם-אָװענט בּיים טייך---עלפען?טרוֹים--צװײ שעה תּעניּג--דער טוֹישי 
שנײידט די לֹיבּע--די שטיִם ?T PB‏ מיליאָנען יאָרען PR‏ דער אײנטאָגפֿליָג-- 
װאָס IT TR‏ ליַבּע? 

ז, 36-26 דאס זילבּערנע ליבּע:אינזעל פוּן די הע= 
רינג,--סוֹדוֹת'פֿוּלע 0955 בּיים נאָרװעגיִשען ים-בּרעג--אַ יםוואוּנדער קוּמט:אָן--- 
ליִבּט-שטוּרעם פֿוּן די פֿיַט--בראַמאַ'ס גאָלדען אײ--ענוּים פוּן 7? ליבּענדיגע-- 
דער פֿיַשׁ PR‏ דעם מענשען. 

ז, 63—37 בּיי דער סיקסטינער מאדאנע.--א הײליגטים: 
פֿון דער מענשהייט--דיַ צװײאיִגקײט פוּן די געשלעכֿטער--װעגען דעם אײבּיגען 
קיִנד--דער העכֿסטעױ שטאָק TR‏ דער ליִבּע=געבּײדע--בּענקשאַפֿט PR‏ האַרמאָג2 
יע--ד! ליִבּע איַן דער װעלט-װאַנדערוּנג--קריָסטוּס--װ! אַזוֹי 77 געשלעכטליַכֿע 
TR 9229‏ געװאָרען מענקעןליבּע--בּלוּט װערט גײסט--דער סאָציאַלער אידע= 
אַל--ליַבּע אוּן רעליַגיע--עֹשתרוּת אוּן מאַריצ--ד! נאַטיר--ד; װעלט:אויסלײצ 
זוּנג--ד; ליבּע איז שטאַרקער IM‏ דער טוֹיס--דאָס תענוּגפֿוּלע אוֹיפשטײגען PR‏ 
אַ העפֿערער װעלט--ליבּע אוּן קוּנסט--דער קיַנסטלער אַלס געבּוֹירענד;גער--װ!ָ 
אַזוֹי די קינסט האָט IT‏ אָנגעהוֹיבּען איִן דער נאַטוּר--נאַטיר=בּעהערשוּנג PR‏ 
נאַטוּר=פֿערבּרײטערוּנג--זץ? ליבּע, mn‏ מען זעט זי פֿין גאָלדענעם קופּאָל, 


V 


אַלע זײנע װעגען אוּן שטענען, אָפֿט האָט עס מיַר צוּגעשיקט ליבּע 
נײע פֿרײנד, װעלכע האָבּען TS‏ מעגליך געמאַכט די אָדער יענע 
ערװײמערוּנג אוֹיסער די נרענעצען פֿוּן מײן װעלטהאָריזאָגט. אוּן 


שײלמאָל האָט עם מיר אוֹיך געגעבּען צוּ װיִסען װעגען אַזאַ אָדער 


אַנדערער אײנגעשרוּמפּענער אַלטער ליַטעראריַשער מוּמע, װעלכע 
האָט פֿון IE‏ שטאַנדפּונקט געפֿונען, אַז עם איז איַנגאַנצען װערמי 
לאָז, אָדער װיַדער פֿוּן אַ פּעמער נאָלטע, װעלכֿער האָט זיִך אמאָל 
פֿאַר אֹיִם װיִדער אָבּגערעדם פֿון האַרצען? ,אָ, יאָ, DR VD‏ בּאַמת 
װאוֹיל! װײל, דאַנקען גאָמ, IR‏ בּין דאָך ניִשט אַזֹי!" 8 האָבּ גע- 
מווט אָנערקענען, אַז IR‏ די דאָזיַגע מענשען האָבּען רעכמו.. 

אוּן זאָל עס איִצט מים נײעם מוּט װיִדער װײטער װאַנדערען 
px‏ זאָל עס געבּען זײן קלײנע הילף פֿאַר דעם זיג פֿוּן דעם אײרע. 


לען געדאַנק; אַז דער מענש האָמ נוּר אײן אײנציג שמיל אײגען am‏ 
קעלע ji.‏ דער דאָזיַגער װעלמ פֿוּן פּײן אוּן חוֹשך, װאוּ ער דאָרף 


).7 נ;ַשט צוּ שעטען; אוּנטער דעם עץ הרעת. 


װיִלהעלם בּעלשעי 


װײל דאָס איַז די אַנדערע און װ עזענטליִפֿע זײט פֿוּן רעם 
Im‏ מײן בּוּך בּענוּצט נוּר דאָס דאָזיַגע גאַנצע געװעבּ פוּן מאַטער* 
יאַלען sp‏ אַנ'אײנהײטליפֿען געראַנקען-בּוֹי, איַן װעלכען עס װערען 
אָבּגעשאַצע װערטען פוּן אַ װע לט אָנשוֹיאוּנג, די פעראַנם. 
װאָרמליכקײט פֿאַר דעם דאָזיגען אײגענטליכען איַנהּלט, מעג מעףן 
איִם האַלטען פֿאַר mu‏ אָרער שלעפֿם, מראָג IR‏ אַלענפאַלס m‏ 
נאַנצען אַלײן, ער אי BON‏ קײן פּאָפּוּלאַריזײַרענדיַגע איבּערזעצוּנג, 
u‏ אַ סוּבּיעקמיִו אײגען װערק, 

װעגען דער אויסערליפֿער פֿאָרם פוּן דעם דאָזיַגען פּרוּב PR‏ 
פאַר מיַר פוּן אָנהוֹיבּ-אָן קײן ספֿק Bon‏ געװען, אַז זי מוּז gie‏ עצם 
JM‏ אַניעסטעמישע. IR‏ מײן, אַז די בּריִק פֿוּן דעם שטרענגען פאך" 
געבּיִט, חאוּ מען זאַמעלט-אָן געװיסע גאַנץ-אוּן האַלבּ-פֿעסטגעשטעלטע 
פֿאַקמען, צו דער װעלט פֿוּן דעם פֿרײען געדאַנק, װעלכֿער זוּכט 
דאָם גאַנצע, גײט דוּרך דער קוּנסט. אוּן מאַקע דוּרך אַלע joe‏ 
פֿון דער קוּנסט: אַפילוּ na‏ צוּם הוּמאָר,. אוּן אגב האָבּ TR‏ דעם 
דאָזיַגען הוּמאָר גאַנץ בּכּיון אַרײנגעפֿיִרם גראָר דאָרט, חאוּ עס האָט 
1 געהאַגדעלם װעגען די ,קיִצעלדיגסטע* ענינים; iR‏ דער איִבּער? 
„ung‏ אַז ער איז דאָס אײבּיגע נאַאידע קיַנר, פֿון װעלכען מען 
װעמ צוּם לײפֿטסמען אַזעלכע זאַכען פּערמראָגען, אוּן צוּליֵבּ ענליכע 
מאָטוװען איז IR‏ אַרױסגעקוּמען דער אַלגעמײנער בּוִדערמײער.סטיל 
פֿון דער ערצײלוּנג DB‏ זײן דוּ-פֿאָרם, װײל זײן װײפֿע געמיַטליַכקײש 
איִז na‏ דעם דאָזיגען מאַטעריאָל mon‏ קײן קאַפּרוז, נוּר DB‏ אי 
בּערגעלײגטע קוּנסט-פֿאַרבּ. איִך האָג נאָך צען יאָר, װיַדער apa‏ 
קענדיג דאָס בּוּךְ, von‏ געפילם ד! מינדעסטע נײנוּנג גרטָר דערין 
װאָס עס איז צוּ ענדערען, DON‏ מער װאָס צוּ דער קאָמפּאָזיַציע BET‏ 


Ti‏ איַן מײל ערמער, װאוּ ס'האָט ir‏ געפֿיַלט דאָס איַטפּראָדיי 


דרפע פֿון דעם ערשטען ‚pipe‏ צוגעגעבּען א בּיִסעל א שאַרפֿערצ 


יליַניע, דאָך האָבּ IR‏ איִן די דאָזיַגע פֿאַלען ניִשט פֿיַל געענרערט, 


8 קיִנד פֿוּן אַנ'אַמאָליגער דערמאָנטער גרוֹיסער לעבּענס-שעה, 
נאָך בּעזוּנדער שװערע לערןאוּן װאַגדערײאָרען, פּורם דאָס בּוך 
איִצט שוֹין זמ אַגאַנצען צענרליג יאָר זײן אײגען ליבּע:לעבּען he‏ 
WI‏ װעלם. קוֹים װאָס iR‏ אַלײן האָג בּעװוזען DIR‏ נאָכצוגײן BR‏ 


Il 


- {מײן בּוך פּרעמענרירמ איַנג אַנצען ניִשט אָנגענוּמען צוּ 
װערען אַלְס אַ געװענליכע פּאָפּוּלאַרייַרוּנג פוּן פֿאַך-װיִסענשאַפּטלוכע 
מאַטעריאַלען, װעלכע זענען שׁוֹין פון ab‏ ערגעץ אַנדערש אוּן דוּרך 
אַנדערע פֿעסטגעשטעלם געװאָרען. הגם עם בּענוּצש אַגאַנצע פאָסע 
נאַטוּרװיִסענשאַפֿטליכע, בּעזונדער בּיאָלאָג:שע אײנצעלהײטען, װעלכע 
װערען בּיים איִצטיגען MB BED‏ דער פֿאַך-פֿאָרשוּנג געװענליך ya‏ 
רעפֿענט כּמעט אַלס זיַכערע פֿאַקמען, די דאָזיגע מאַטעריאַלען זענען 
אַרוֹיסגענוּמען געװאָרען, מער אָדער װעניגער געלוּנגען, אויפֿין גרוּנד 
פֿוּן פֿיליאָר!ַגען ספּעציעלען שטוּדיוּם, פוּן דעם אוּנבּעגרײפּליכֿען געבּיִט 
פֿון דער מאָדערנער פאַך-ליִטעראַטוּר, װער עס בּלעטערט.דוּרך אַלײן 
m‏ עס אי ד! דאָזיַגע ליַטעראַטוּר, דער ‚Born‏ װי אָפֿט די פֿעסט. 
שטעלוּנגען בּײטען ir‏ דאָרט, װ! DER‏ זײ װערען פשׁוּם אוּנטער די 
פֿיַנגער פֿערעלטערם, װי אָפֿט זײ צװינגען ד! פֿאָרשוּנג אָבּצוּשטײן PB‏ 
זײער לוֹיף, כּדי צוּ געװיַנען פֿאַר IT‏ אבּיִסעל מער רוּ אוּן איִבּערלײ 
גוּנג אוּן בּעצאָלען דערפֿאַר Ba‏ דער געפֿאַר אַבּיִסעל היַנטערשטעלוג 
צוּ בּלײבּען is‏ די זאַכליכע פֿעסטשטעלוּנגען, אָבּער אוֹיבּ מען זאָל 
דאַרפען פוּן די אײנצעלהײמען, װעלפֿע איִך בּענוּץ, אָבּװאַרפען אַ 
גרוֹיסען מײל, װעם דאָך, TR mM‏ רעכען, בּלײבּען אַ געניַגענריג 
שמיק פוּן שׂוֹין ענדגיַלמוג פֿעסטגעשטעלטע גרונד.פֿאַקטען, װעלכֿע 
װעלען שמיצען דעם לאָג:ִשען איִדעענגאַנג איִן אַלע הוֹיפּט-שטעלען... 
גרוּנד-פֿאַקטען, װעלכע קאָנען שׁוֹין הײנט בּאמת נישט מער אוּמגע. 
װאָרפֿען װערען, װען מען זאָל אַפילוּ איבּערלאָזען פֿאַר'ן צווײיפעל 
אַזױ פיל רעכֿט, ın‏ עס איז נוּר איבּערהויפּט מעגליך,.. רעכֿט, פאַר 
װעלכֿען איִך אַלײן שטעל ir‏ אוּמעמוּם אײן. TR‏ דער פאָרגעלײג. 
מער צװײטער בּעאַרבּײטוּנג האָבּ ir IR‏ בּעמיט נאָבֿאַמאָל אױפֿסנײ 
נאָפֿצופֿאָרשען דעם גרעסטען Dre‏ פוּן די yaıyı‏ מאַטעריאַלען, 
אוֹיף Diem‏ ד! קענמניש פוּן דער ספּעציעלער ליטעראַטוּר האָט עס 
פֿאַר MD‏ מעגליך געמאַפֿט, עס זענען נאָך דערצוּ צוּגעקוּמען Daß‏ 
דערגענצוּנגען; IN‏ רעבֿען, אַז מען דאַרף דאָך נישט פֿערלאַנגען 
אַבּסאָלוּם צוּ בּעקעמפֿען אַלע שװעריגקײטען אין דעם דאָזיַגען פּרם, 
אוּן איבּערוְגענס mE‏ דאָס iR‏ פֿאַר דעם צװעק פֿון דעם גאַנצען 
נונשט an‏ 


u 


ההרדכה, 


מײין 12 װענדם ir‏ צוּ אַלע, װעלכע קענען פערנינפטיג ױעג. 
-קען אוּן האָבּען דעם מוּם, זיך צוּ שאַפֿען אַנ'אײגענע װעלט.אנשוי 
אוּנג. די װעלם איז אַ קלעפּיַנער זוּמפּ, אוּן װער עס bin‏ איִם ארי 
בּער, דער דאַרף Ir‏ פאַר קײן Dim‏ שדים Don‏ שרעקען. נאַטיִרליך, 
האָבּ IR IN‏ זיַנען נוּר רײפע מענשען. אוּן רײף KR‏ יעדער, װער 
-ש'האָט נוּר אײנמאָל דוּרכגעלעבּט די vor‏ שעה, װען ס'האָט אי 
DIN‏ ערװאַכט דער דראַנג נאָךְ קענטענישן װען ער האָט אײנגעוען, 
אַז דאָס דאָזגע גאַנצע שנעל.פֿערגײענדיגע טעגשליפֿע לעבּען מיִמ 
זײן גאַנצען טוּמעל דוּרך די עטליִכע יאָר אוּן Did‏ אַלע זײנע ענמוֹיי 
שוּנגען TIN‏ אַנ'אוּנענרליַך-נאַריַשער שפּאַס, אוֹיבּ ID‏ גיִבּען DIR‏ נישמ 
צוּ קײן העכערען זיִן דוּרך דער קענטעניש, דוּרך דעם קלײנעם ליבט. 
פלעמעלע ,דענקען", װאָס איז אוּנז TR‏ דער גרוֹיסער שרעקליכֿער 
פּינסטערניַש געשאָנקען געװאָרען. װער By‏ זּפֿט קענמעניש און װער 
Da‏ געבּען קענטעניִש, דער גײם אַרוּם הוֹיל אוּן נאַקעמ, אוּן NND‏ 
גוּר דאָ אײן קל"ד, װאָס היַלט איִם ira‏ דער א מת. אָבּער ער 
גײט מיט אַנ'אײזענער זיכֿערקײם צוּ דעם אײנציגען ליִכמיגען By‏ 
פאָרוֹיס, אוּן ס'קאַנען EB‏ איִם קײן שׁוּם מיספֿערשטענדענישען bon‏ 
זײן, װען bin IR‏ ראַטעװען א מריַנקענדען, ID‏ איך מיך אוֹים נאַ. 
יקעמ, IR‏ אַ דאגה האָבּ איִך, צי װעט עס דאָרט עמיצען ניִשט גע' 
יפֿעלען, װײל ס'איז non‏ אָנשמענדיַג, אַזעלפֿע טריַנקענדע זענען מיָר 
אָבּער אלע, אוּן יעדען אײנעם דּאַרף מען ראַמעװען,--ראַטעװען דוּרך 
יאדם-נאקעמע ענטפּלעקוּנגען פֿוּן אַלע ערשײנוּנגען פֿוּן היִמעל אוּן ערר 
:און דער פאָרם, "rm‏ זענען, װער ס'נעמט.מיט דערצו די נֹיטיִגע 
ערנסטקײט, פֿאַר דעם דאַרף איך ניִשט נאָך קײן DW‏ בּעזוּנדערע 
:שײערליכֿקײטען פֿוּן דער שפּראך, קיין שׁוּם קינסטלוכע ערהאַבּענקײט, 
יוזעלכע װערט פּשׁוּם ‚vis‏ װיַבּאַלר רײנע, אמ'תע מענשען 
שענען צװוִשען זיך, גראָד װײל זײ זענען צװיִשען I‏ 


5392 שי‎ 6.9 Ur® 


ao 60/ 02 
GI) ''4( ו'/לאא.‎ 6 


A)» פֿין‎ 


ׂ 13 
064 /930 


WILHELM BÖLSCHE 6 ש ס‎ 
MILOSC. W PRZYRODZIE 


Wydawnictwo: „DI WELT®“, 
Warszawa 1922 }. 


DRUKARNIA 00000 
0 0 0 0 {ם, ס‎ WELT” 
WARSZAWA, NOWOLIPIE Fe 


2 


u 5221 g ײ‎ 4 x NEN EL ר יי‎ He Le 64 
| FERN WET de, 


ווילהעלם בּעלשע 


די ליבּע ?+ נאטוּר 


ענטװויִקלוּנְגס;גֶעשִיִכטע פוּן דער 39229 


= 


fr Be 

אִיִבּערזעצט no‏ דער ?9933 דייטשער אוֹיִסגאַבּע 
בי Age yo‏ :121 דורך 2 מאֵיסְקנ. 

rare) Don! Pe = PR 


ערשׂטער טייל, 
ערשטער 82 -- ביכֿער 1 אין 4 


=" 
ee eEEESEESSTESSSEEEEEEEEEEEEEE ER‏ :גאוו wi‏ 
פערלאג , די וועלט", װאַרשע 1922„ | 


PLEASE DO NOT REMOVE 


CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET 
m N 


UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY 
Br HG 22 


AL 

761 
B79 
pt. 
Vs 1 
אט‎ .2 
cops! 


ioMed 


N RAU 
N N N 


RN N N 
RR N \ N \ 
IN \ N N N N N N \ N 
N Mir 6 N 
N UN N 


N 


N 


2 
GIG 


2 
2 
22 


N \ א‎ RUN N N \ 
\ IN N IN 
N N 


NUN 
א‎ 


N 
N 
N 
NÜN N ON INN א‎ : N N : \ N