-■ ^■^.'»- JC.. ^4' ,^ ■i^. ^:^^ *•« <_ ■■tjC^ *r.t ■ ;'^-^: . >• .^'T i'* • •" »*^ PHYTOGRAPHIA LUSITANI^ SELECTIOR SEU NOVARUM, RARIORUM, ET ALIARUM MINUS COGNITA- RUM STIRPIUM, QUM INLUSITANIA SPONTE VENIUNT, EJUSDEMQUE FLORAM SPECTANT , DESCRIPTIONES ICONIBUS ILLUSTRATiE. TOJW, II, A U C T O R E FELICE AVELLAR BROTERO EQ. REG. ORD. D. B. DE AVIS DOCT. M. AC PHIL. BOTAN. ET PHYTOGEURG. IN ACAD. COXIMBR. PROFESS. NUNC EMERITI MUS. ET HORT. REG. BOT. OLIS. IN AJUDA SITI PR/EF. SOCIET. LINN. LOND. ET HORTIC. LOND. MEMB. REG. SCIENT. OLISIP. PHILOMATH. PARIS. HIST. NAT. ROSTOCK. PHYSIOGR. LUNDENS. BONN. ACAD. C^SAR. NATUR^ CURIOS. MARBURG. ET ALIARUM SODALIS. USRARV NEW YOiiK oOTANICAL OAKDErt OLISIPONE EX TYPOGRAPHIA REGIA. 1827. Permissu Regio. Y PHYTOGRAPHIA LUSITANm DIANTHERIA MONOSTYLIA. S A L V I A hiemalts. Lusit. Salva de inverno. S. foliis radicalibus petiolatis omnibus, primariis lanceolato-ovatis , in- tegris, crenatis, aliis ovato seu subcordato-oblongis, sinuatis, aut subsinuato-pinnatifidis, rugosis, glabriusculis , laciniis crenatis , vel inciso-dentatis; caulinis inferiorijjus forma similibus, subsessilibus , summis sessilibus, cordatis , acuminatis, dentatis; bracteis cordatis , florebrevioribus; spica obtusa, demum late truncata ; verticillis sex- floris; corolla calycem long^ superante. S. verbenacoides. Brot. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 17. ( Primitus tanquam verce verbenacoidis varietas existimataj. S. polymorpha. Link et Hoffmansegg Flor, Lusit. Tom. I. pag-. 149 cum icone. HoRMiNUM silvestre , inciso folio, caesio flore, italicum. Barrei. Icon. 220 Obs. 24. HoRMiNL'M silvestre primum , flore vario, secundum et tertium flore purpurascente. Grisley Vifid. Lusit. n. 751 - 52. Radix perennis, primum fusiformis, deinde inferne subramosa, ciim an- nosa pedem et ultra longe , ad colluni fere crassitudine digiti, ligno- sa , cortice crasso , nigro , subrimoso ; inodora , sapore herbaceo. Caums annuus, tetragonus , angulis obtusiusculis, plerumque spitha- ineus, rarissime brevior , interdum pedalis autpaulo ultra altior; ili- ferne glabriusculus, aut subpubescens , superne villosus, villis patu- iis guttula subviscosa terminatis ; sa?pe birameus aut quadrirameus , raro sexraraeus; ramis axillaribus, decussatis , erectis , plerumque simplicissin?is, raro duobus inferioribus subdivisis; ciun ex juniori- bus radicibus ortus solitarius , erectus , plures autem ciim ex adul- •4 PHYTOGRAPHIA tioribus et grantljEvis, quorum inleriores tunc erecti , exteriores ve- r6 basi leviter retrorsum arcuati, deinde erecti ; omnes Maio aut Junio siccescunt. FoLiA radicalia omnia petiolata ; quse ex gerrainata seminali plantula proveniunt, omnia lanceolato-ovata , seu ovali-oblonga , obtusa , in- tegra , crenata , supra glabriuscula, subtus subtomentosa , et fere ex onini parte illis Salviae ofjicinalis pariforraia : qua^ secundo, ter- tioque anno et aliis enascuntur, radicalia primaria, saepe praedictis forma , etsi maiora , sirailia, secundaria vero oblonga , inaequaliter sinuata, interdum plus minusve pinnatifida , iaciniis ina^qualibus, insequaliterque crenatis vel dentatis, obLusa aut breviter acuta , ru- gosa , venosa, utrinque glabriuscula , subtus tamen venis subpilosa, unciam ad sesquiunciam iata, tres ad quatuor longa : eorum petiolus supra canaliculatus, subtus convexiusculus, striatus, subpilosus, ses- quiuticiam ad dnas uncias longus. Folia caulina duo vel tria paria , opposita , inferiora nunc breviter petiolata , radicalibus similia etsi niinora, nunc sessilia ovata, aut subcordata, acuta, serrata , seu iu- ciso-dentata ; superiora alia cordata, acuminata, subvillosa, sessi- lia. Spica verticillosa; verticillis quatuor ad sex , raro ultra, ssepe remo- tiusculis, sexfioris; verticiilo supremo exiguo , abortivo , cito evani- do ita, ut spica cito late truncata evadat. Flores pedicellati, pedi- cellis duas ad fere tres lineas longis , erectiusculis. Bracteae sub sin- gulo verticillo duae, oppositJe , inferiores ovataj , aut subcordatse , calycis longitudine , seu paulo ipso longiores ; superiores cordatae , acuminatae, integerrimae , subvillosae, ciliataj , calyce breviores , sa3- pe reflexae. Involucellum quadrisetum ; setaj utrinque duae inter bra- cteas, illasque decussantes, sublineares , raolles, villosae , erectae, pedicellis florum paulo breviores. cito emarcescentes , caducae. Calyx carapanulatus, hians, tres quatuorve lineas longus , fructifer subcernuus, viridis aut interdum subpurpurascens , extus, et intra usque ad raedium , villosus, villis vesiculoso-glutinosis, striatus, cos- tatus, costis scabriusculis, bilabiatus; labio superiori sensim ad api- cem latiori, plicato, supra bilacunoso , inter lacunas carinato , late- ribus refracto, apice recurvo , obtuso , leviter emarginato, ibique denticulis trilaus acutis, contiguis, brevissimis, vix conspicuis, in- structo ; labio inferiore longitudide supenori a?quali , bidenteo , dentibus incurvis, lanceolatis , acuminatis, subpungentibus. CoROLLA bilabiata; superiori labio ab inferiori remoto , caeruleo , com- presso, subfalcato, obtuso, leviter eraarginato , extus pubescenti, calycem ad tres lineas superante; labio inferiori paulo breviori , ex- tus villoso, trilobo, laciniis duabus lateralibus caerulescentibus , bre- vibus, obtusis, deflexis, lobo raedio maiori , albo , subrotundo , con- cavo, vix emarginato , aut vix crenulato. Fauxturnida; tubus gla- ber, calyce angustior, albus. Corolla tota alba in hac specie rarissi- ma est. LUSITANI^. 5 Stam. filamenta duo arcuata , transversim petlicello brevi aflixa : anthe- rae sub labio superiori corollae reclusae. Praeter haec duo lilamenta sunt et alia duo minima, simplicissima, erecta, sterilia , in fauce corollae sita. Pjst. germen quadrifidum. Stylus filiformis, albidus, seu exalbido cx- ruleus, arcuatus, labio superiori Corollae incumbens, illoque et sta- minibus sa>peparum longior. Stigmata duo setacea, acuLissima, aliud alio brevius. Semina nuda infundo calycis sita , plerumque duo abortientia, et duo fertilia, subrotunda , ex fulvo fusca , hinc convexa , inde obsolete uniangulata. Har. ad vias, aggeres, et solo raro circa Conimbricam , Olisiponem et alibi in Beira et Extremadura. Floret ex Novembri usque ad Mar- tium , raro Aprili. Perennis. Usus ig-notus. Planta inodora, sapore herbaceo. Obs. I." Nimis afSnis S. clandestiyioi Lin. , sed differt radice perennan- te, nec bienni , foliis caulinis latioribus, radicalibus, non rugosissi- mis, nec ut illa Salviae ceratnpkyllce. Phrasis et Icon 220 Barrelieri, quae ex Clariss. Smith fide ad aliam speciem a S. clnndeslina Lin. di- versam amandandae, nostrae S. hiemati apprime quadrant. Obs. 2.° Etsi nostra in Flora Lusitanica istam cum alia Salvia, sub nomine S. verbenacoides , tanquam duas ejusdem speciei varietates conjunxi, nunc illas , uti duas diversas species, sejungendas esse opi- nor. Vera SALVIA verbenacoides , quae a Clar. Link S. ijohjmorpha acutala et parvijhra nuncupatur , plus ad S. verbcnacam Lin. et ad S. Lusitanicam { La Mark Dict. Bot Encycl.) accedit , quam ad S. clandeslinam Lin. , et ad nostram S. hiemalem ; namque altiori ramo- siorique caule gaudet , foliis rugosioribus, raro pinnatifidis, spica acutata, nec Jate truncala, verticillis proprioribus , sa^pe 5 ad 8, se- riusque florentibus, corolla minore , interdum calycem paulo supe- rante, utroque labio penitus caeruleo , atque approximato. Itaque cii.m sit S. verbcnacoe Lin. et Lusitanicce La Mark nimis alllnis, et forte earum varietas , usque dum ulterioribus observationibus decer- natur , sitne diversa species, an illarum tantiim varietas, sub nomi- ne S. verbenacoides , ut opinor, relinquenda. Obs. 3.° Neque confundenda cum nostra Salvia sclareoide , quae ab il- ]a longe diversa , non solum quia e;\ perseveranler elatior et ex omni parte maior, sed etiani quia viscosior, atque foliis radicalibus corda- tis , seu subcordatis, integris, aut subsinuatis, nec unquam ver6 pinnatifidis, rug-osissimis et minutissime bullulatis, utrinque villosis, florendi tempore semper verno , et aliis notis. Vid. de hac Phytogr, Tom. I. pag. 3 et 203. Tom. II. B PHYTOGRAPHIA. SALVI A patula. Luait. Salva larga. S. foliis ratlicalibus petiolatis, cordatis , sinuato-dentatis, caulinis ses- silibus ; caule calycibusque villoso-glutinosis; bracteis corflatis, mu- cronatis, integerrimis, calycem aequantibus, aut paulo brevioribus, sunimis vacuis. S. patula. Link et Hoffin. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 151. Tab. 20. S. JEihiopis. Brot. Flor. Lusit. Part. I. pag. 18. S. patula, foliis radicalibus cordatis , lanatis, sinuoso-erosis ; caule ca- lycibusque villosis, glutinosis; bracteis concavis mucronatis; flori- bus summis evanidis. Desfont. Flor. Atlant. Vol. I. pag. 25. Eadem varians foliis radicalibus tomentosis , aut interdum fere glabris. S. patula. La Mark. Dict. Bot Encycl. Meth. Tom. 6 pag. 630. S. patula , viscosa , foliis radicalibus cordatis, dentato-sinuatis; cauli- nis sessiiibus, oblongis; bracteis calycem aequantibus. Valh. Enum. Plant. V. I. pag. 272 N.° IIG. ScLAREA Lusilanica, glutinosa, amplissimo folio. Tourn. J. R. H. Hmc potius refcrenda, cjuam nostrte S. sclareoidis. Ex fide Herb. Vaiiiant. HoRMiNUM silvestre, 4 et 5 , latifoHom , flore amplo caeruleo, aut in- terdum albo. Grisl Vir. Lusit. JN.'' 753-54. Huic quoque potius , quam S. sclureoidi referendum. Hadix pereanis , inferne subramosa , annosa crassitudine digiti, ligno- sa , cortice crasso, subrimoso, fusco. Caulis annuus , saepe solitarius , erectus, pedalis, bipedalis et ultra , firmus, tetragonus, angulis obtusiusculis , quadrisulcatus , ex viridi albidus, pilis pateutibus apice glutinosis instructus, infern^ simple.x, LUSfTAlVIiE. 7 siiperno in ramos numerosos, fer^ paniculatos , oppositos patulosque, ilivisus. For.iA radicalia in orbeni procuinbenlia, magna, septem uncias et nl- tra lon,i;a, tres et ullra lata, petiolata, cordata seu subcorclato-ob- longa, interdum nonnulla subovalia , haudprofunde siniiata, ina^qua- liter et acute dentato-crenata , utrinque tomentoso-villosa , suhtud incana , raro su[)ra fere giabra; petiolis crassis, latis, compressiuscu- lis , supra canaliculatis, subtus convexis Folia cauiina pauca, oppo- sita, valde minora, sursum sensim decrescentia , ovato-oblong^a , acu- ta, dentata , infima interdum breviter petiolata, alia sessiiia. Spica verticillata ; verticilli plus minusve remoti, sexflori. Flores sub- sessiles , in(erdum, etsi raro, secundi ; rachi villosa, viilis apice ve- siculosoviscosis. Bracteas oppositae, ovatse , seu cordato-ovatae , acu- tatai, integerrimai , ciliata?, pubescentes, venosiE , calyci a^quales, aut paulo breviores , sensim versus spicae apicem decrescentes , su- premai parvas , absque floribus. Calyx viridis, campanulalus, striatus, villosus, villis guttula gliitino- sa terminatis , bilabiatus; labiis subsqualibus, superiori tridentato, dentibus parvis, inferiori bidenteo, dentibus longis; omnibus subula- tis. Corolla niagna, roseo-alba, rarissime cscruleata, bilabiata, labiis re- jnotis; superiori compresso. arcualo, leviter emarginato , interdum obsolete crenulato , extus subpubescenti ; inferiori vix breviori , tri- lobo, lobis lateralibus minoribus; tubo calycem vix superante. Stam. filamenta duo transversim pedicello inferne latissimo aflixa. An- therae luteai sub labio superiori corollae reclusae. PisT. Germen depressum , quadrifidum. Stylus filiformis, arcuatus, la- bio superiori corollae incumbens, illoque longior. Stigmata duo, acu- tissiina , aliud alio brevius. Semina quatuor, ex quibus nonnulla sa;pe abnrtiva , nuda in fundo ca- Jycis, laivia , fusca, subrotunda, hiuc coiivexa , inde medio uniangu- lata. Hab. in pascuis et ericetis prope f^idigueira , et inter Pacem-Juliam et Myrtiiem, atque alibi in Transtagana. Floret vere usque adJuniuin. Perennis. Usus iffnotus. &' Obs. Nimis affinis S. ^Et/iiopidi ita , ut nonnnnqiiam varietas ejus exis- timata sit, attamen difTert caule, ramis et calycibus villosis nec lana- tis, corolla duplo fere maiori , et bracteis suinmis absque floribus. 8 PHYTOGRAPHIA -f VERONICA Lusilana. Lusit. VeroKica Teucrieta. V. racemis axillaribus; foliis ovatis, rugosis, grosse acuteque serratis, hirLis, subsessilibus ; caule erectiusculo undique hirsuto ; calycibus quadripartitis, corolla maioribus; capsulis prolunde eraarginatis, ca- Ijce brevioribus. V. Teucrium. Brot. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 13-14. V. micrantJM. Link et Hoffm. Flor. Lusit. T. I. pag. 286-87. Radix perennis, tenuis, lignosa , ramosa ; ramis multifibratis. ^ Caulis sa-pe solitarius ad.scendens, aut erectiusculus, interdum ad ba- ^' sin reptans, teres , undique circum circa hirsutus, septem ad uncias decem longus, racemis supputatis, ad apicem ramosus, racemosus. FoLiA opposita, ovato-cordata , grosse acuteque serrata , rugosa, ve- nosa, hirsuta , sessilia seu brevissime petiolata ; petiolo vix ultra li- nam longo , lamina tredecim ad quindecim lineas longa , decem la- ta. Racemi axillares erecti , plerumque oppositi , .5 ad 7 uncias longi ; flo- res subconferti , alterni , pedunculati ; pedicellis vix lineam longis. JBracleae sublineares, seu lineari-lanceolata? , nervosae , integerrimae , viilosiE , pedicellis longiores, calyce autem breviores. Calyx persistens, sa-pe quadripartitus , laciniis suba^qualibus, lanceo- latis, acutis, nervosis, rugosis, hirsutis , ad tres lineas longis. CoROLLA alba, annulo faucis purpurascente, calyce paulo brevior; lim- bus quadripartitus, laciniis ovatis, latitudine suba^qualjbus, extus ad apicem pubescentibus; tubus brevissimus. Stam. filamenta duo alba, adscendentia : Antherae cordatae , purpureae. PiST. Germen compressum. Stylus declinatus, purpurascens, staminum longiludine. Stigma siniplex. Capsula compressa, profunde emarginata, obcordata , margine acufa- to, bilocularis, laciniis paulo brevior, quce post floresceutiam ex- LUSITANI^. 9 crescunt, el tandem 4 ad 5 lineas longae , lineara ad sesquilineara latae sunt. Semixa plurima, subrotunda, deplanata. Habit. in umbrosis silvaticis, et uliginosis circa Conimbricam , prae- sertim prope Caenobium Divi Antonii Montis Olivarum , et alibi in Beira, sed ibi infrequens. Floret Maio et Junio. Perennis. Planta amaricans , et viribus Veronicae officinali sirailis , et pro illa usitata, sed debilior. Obs. Culta in hortis, et inculta in locis fertilibus non opacis, inter- dum variat caule adscendente , calyce in anthesi aequali coroUae, aut parum breviore, quinquepartito", lacinia quinta minima fereque obsoleta ; inde species parum distincta esse videtur a V Teucrio V. montana et prostrata , quibus nimis atHnis. Tom. II. 10 PIIYTOGRAPHIA GR ATI OLAUnifoUa. Lusit. Graciosa do Reino. Gr. foliis oppositis , sessilibus, lanceolatis, integerrimis ; pedunculis axillaribus, sulilariis, foliorum saspe longitudine. Gr. officinalis (ut varietas) Brot. Flor. Lusit. P. I. pag. 15. Gr. linifolia. VahJ. Enum. I. pag-. 89. Gr. linifolia. Link et Hoflm. Fl. Lusit. pag. 225. Tab. 31. Gratiola alia, Lusitana, pituitam ac bilem superne et inferne vehe- nieuter purgans. Grisl. Vir. Lusit. JN,° 628. DiGiTALis linifolia, Lusitanica, palustris. Tourn. I. R. H. pag. 165. Radix perennis, calamum scriptorium fere crassa, subgeniculata , al- bida , obliqnata, aut interdum fere verticalis ; fibrillis subramosis. Caulis adscendens (in lierbosis erectus) cylindraceus, simplex, gla- ber. Rami perpauci , alterni, erecti. FoLiA opposita, sessilia, semiamplexicaulia, acuta, anguste ianceola- ta , trinervia , glabra , sajpe integerrima , interdum uno aliove dente prope apicem instructa. Flores axillares, solitarii. Pedunculi erecti , foliis a^quales aut vix Jongiores. Calyx quinquepartitus; laciniis sublinearibus , acutis, erectis, persis- tentibus; interdum basi uno aliove foliolo auctus. CoROLLA monopetala , inasqualis, fere Jabiata : tubus aJbus , calyce pauJo altior: limbus e purpureo albus, glaber, intus ad faucem pu- bescens, quadripartitus , lacinia su|)eriore latiori, emarginata, refle- xa, tribus inferioribus suba^qualibus, rotundatis. Stam. filamenta qualuor, corolla breviora, quorum duo inferiora bre- viora, sterilia. Autherse subrotundaj. LUSITANI^. 1 1 PiST. Gormen superum, conicum : stylus rectus, subulatus: sligma bi- lameliatuin , post lajcundationem connivens. Peric. Capsula conica, bilocularis, bivalvls, polysperma. Semina plu- rima , parva. IIAI51T.4T in humentibus et inundatis ad Mundam , Durium, et Vac- cam, vulgo Rix) Fouga , m lieira. Floret Junio, Julio, Au^usto. Perennis. Oes. Tota planta inodora est , sed valde amara et nauseosa. A pecori- bus respuitur. Viribus medicamentosis Gratiola; officinali omnino si- niiiis. 12 PHYTOGRAPIIIA O R C H I S lonfjicruris. Lusit. Flor dos rapazinlws ou dos macaquinhos depcndw^ados. O. nectarii labio inferiori oblong^o, quadripartito , laciniis linearibus, tluabus extremis protensioribus cum mucrone longo interjecto ; pe- talis ovato-lanceolatis, acutissimis , tlistinctis . conniventibus , apice patulis, duobus internis duplo minoribus, germine labio paulo bre- viori, calcare autem fere duplo longiori ; bracteis brevissimis; spica ovata, densissima. O. longicruris , labello germinis longitudine , tripartito laevi , laciniis li- nearibus, intermedia bifida cum mucrone interjecto; petalis conni- ventibus acutis; cornu germine duplo breviore ; bracteis membrana- ceis aristatis, germine duplo brevioribus. Willd. Spec. Plant.Tom. 4. P. I. p. 22. Ead. Link in Schrad. Diar. bot. 779. 323. Radix bibulbosa; bulbis solidis , indivisis, ovalibus seu ovali-oblongis, superne sub caule una aliave serie longarum simplicium radicularum liiiformium comatis. FoLiA radicalia procumbentia, lanceolata, lineata , glabra, integerri- ma, saepe undulala , basi caulem vaginantia, tres , qualuorve uncias longa , decem ad quindecim lineas in medio lata. Caulina pauca, duo Iriave, minora , lanceolala , alterna, erecta, sese et caulem vaginantia. Caulis annuus, cylindraceus, glaber, erectus, quinque ad octo un- cias altus. FoRES plurimi, sessiles, in spicam ovatam , atque fere conicam , ad uncias duas aut paulo ultra protensam , arcte congesti. Bracteae mi- niniiB , germine florum quadruj)Io et ultra breviores , saepe dihite purpurascentes , acuta; , nonnullae interdum truncatae , seu apice erosae. Calyx nullus. Corolla pentapelala; tribus superioribus externisque petalis aequali- bus, ovato-lanceolatis, acumiuatis, linealis, concavis, subpurpureis, LUSITANI^. 1 3 quinque sesve lineas longis, conniventibus , basi tamen distiiictis, apice patulis; duobus internis fornia simiiibus, sed duplo minoribus. Nectarii labium superius ( seu aliis columna gjmandra) petalis inter- nis, quibus subjacet , brevius, obtusum , erectiusculum , purpuras- cens. Labium inferius propendens , oblongum , germineque paulo longius , dilute roseum , punctis purpureis macuiatum , quadriparti- tum , laciniis linearibus integerrimis , duabus extremis longioribus , pauloque latioribus , niucrone ipsis interjecto valde longo , sicque pendulae simiaeformam aliquatenus referens. Calcar, .seu tubus corni- culi formis , pendens, labio concoior, germine ad dimidiara tertiamve partem brevius. Stam. filamenta duo , tenuissima, lutea , sesquilineam longa , singu- lum in singula vaginukl membranacea , univaivia, labio nectarii su- periori adnata , reconditum ; utrumque glandulae globosae mucosai in- fern6 insertum , supern^ in ramusculos pluriinos, poUinis grana in congeriem subglobosam , seu antheram , coarctata ferentes, divisura ; grana pollinis lutea, anguiosa , solida, inaperta. Germen inferum , sulcato-angulosum , sessile, subcontortum. Stylus brevis, qui mihi pars crassa posterior labii superioris, et stigmatis. Verum mihi stigma fornix faucis nectarii mucosus sub labio superio- ri , et sub glandulis, quibus staminum filaraenta inseruntur. Peric. Capsula oblonga, sulcata, unilocularis, trivalvis. Semina pluri- ma, scobiforraia, seu subglobosa , arillo scobiformi inclusa. Habitat in coUibus siccis ex Olisipone usque ad Turres-Veteres, Ctn- ira , et alibi in Exlremadura et Beira. Floret primo vere. Perennis. Obs. 1.° Orchis tcphrosanlhos Willdenovii ( Spec. Plant. ) quae a La Marckio ( Dict. Bot. Encycl.) Orchis simia nominatur , huic nostrae nimis affinis , et ejus quasi varietas, sed diflert petalis confluentibus, nec distinctis. Obs. 2.° Totaplanta inodora est, saporeque mucilaginoso praedita. Ejus bulbi, uti etiam alii Orchidearum Europaearum , natura viribusque Salep orientali similes sunt , atque extra omne dubium pari succes- su , sive ut alimentum sive ut medicamen , ei substitui possunt Or- chideos bulbos ab orientalibus, antequam caulis floreat, colligi fe- runt; sed apud nos optimum eos colligendi tempus illud ciim semi- nibus jara formatis caulis marcescere incipit, tunc enim novi bulbi , qui unice in usum avellendi , suara plenitudinem perfectam adepti sunt, et a veteribus raarcescentibus satis bene dignoscuntur. Avulsi frigida lavantur aqua, deinde in ferventi aliA injiciuntur, unde illico extrahuntur, et eorum cuticula ope linteoli rudis detergitur ; postea inpatena dispersi in furnura pistoriura introducuntur, ubi per quinque ad octo minuta retinentur; exinde in conclavium transferuntur, et ibi per aliquot horas soli exponuntur usque dum tandem omnino sic- Tom. JI. D 14 PHYTOGRAPHIA cescanf, iinlurescant el pellucilateni quasi cornu poliLi adipiscanlur. Nonnulli pliarniacopolae eos semicoctos , vel in aqua calida per ali- quod teinpus retentos, exinde pelle expurgant , tilo transigunt , et sic instar monilis soli exponunt usquequo siccentur et indurescant. Secundum Clariss. Percival elsi eorum cuticula non separetur, nec ' ideo saporis et salubritatis aliquid deperdunt. Obs. 3.° In Orchideis structura florum singularis, insolila et ab illa reliquarum plantarum summopere diversa est; idcirco a Botanicis diverse iiilelligitur et explicatur, uti jam Tom. I. pag. 103 et seq. retulimus. Nos in istius et sequentis generis speciebus describendis cum Linnaio eaniin flores corolla quinquepetala , nectario bilabiato , staminibusque diiobus pra*ditos esse asserere non dubitamus, Alii eoruin florum corollam ut subringentem et liexapetalam considerant, cujus suporiora petala quinque, vel ex his nonnulla, stepius conni- ventia, distincta aut confluentia, pro galea, pro petalo autem sex- to , seu corolla3 labio , inferius nectarii labiiim a Linnaeo admissum reputant, et ejusdem nectarii superius labium columnam gynan- dram , seu geni(alium utriusque sexus , appellant; sic quamvis aliis ad arbitriuni terminis utantur, cum eadem tamen in se essentialia enuntiant , facillimuin assensum conciliaverunt. Alii tam in his , quam in plerisque Orchidearun» generibus unicam tantummodo an- theram , et lianc bilocularem , nectarri superiori labio innatam esse censent; antheras aulem duas, a Linnaso sic dictas, nonnisi duo pollinis receptacula in duobus contenta loculis , antheramque ad iinam eandem sessilem attinentia , esse contendunt ; quapropter plantas Orchideas Blonandras esse aflirmant. Hoc , iit videtur , indi- catum, quippe quod naturae scopus antheras biloculares potii^isquain uniculares formare saepius sit , atque ex analogia antherarum Orchi- dearum cum antheiis aliquarum Tribuum sessilibus et biiocularibus. Attaraen in Orchidearum floribus, (noslrarum saltem ) pollinis rece- ptacula ab omnibus aliarum Tribuum vegetabilium tali anomalia diflerunt, ut non satis probatum adhuc, an ea unicam (antiira anthe- ram bilocularem bivalvera anonialara constituant , quam duas anthe- ras uniloculares univalves anomalas , seu an ea potius unica anoma- Ja anlhera, quani duae anomalae dicenda sint; et eniiii vero in an- theris florum alius cujuscunque Tribus, tain sessilibus bilocularibus quam aliis, pollinis granula loculorum dissepimento aut parietibus ijjsorum granulorum rec^^ptaculo vero , longitudinaliter innascuntur atque adhaerent; at in Orchidearum floribus nostraruin poliinis gra- nula a praedictis loculorum partibus , quibiis continentur , libera omnino sunt, et duorum fllamentorum summitatibus ramulosis, qua- rum ramuli in racemuli subglobosi , seu cIava;forinis plus minusve subdividi solent, innascuntur atque adhaerent: ex duobus istis flla- mentis, ut supra dictum est , singulum cuidam glandulai pistilli glo- bosae insidet, et per ipsam nutritur insimul cum suo raceraulo polli- rifero, donec tandem in istius plena maturitate venereo excitatur aestro, loculi niembranam subtus fiiidiL, ex illo elastice erumpit, deor- sum curvatiir, congeriemque pollinis clavatam stigmati niadido aj>- plicat, ut ex granulis solidis inapertisque sperraa e::sudatum ab ij)so LUSITANI/E. 1 5 absorbealiir , seminibus deinde deferatur , ipsaque fecundet. In no- stris tamenOrchideis interdum evenire fat^or, ut stan.ina veheinenti el,i(erio convulsa loiige a celluiis vix duin apertis exsiliaiit, aiit con- tra, ut ex istis non exnant, et ibi diu incliisa siiit ustpie acleo donec marcescant; at in priiiio casu serninum fecundatio nulla est , ac ideo stigma diutissime post exsiiltas longib aalberas inucosum persistit ; in secundo auieiii fecundatio seminum ita imperfecta est , ut vix ulla Hiaturescant , tunc posteaquam antherariim granuia cum suis cellulis siccescunt, stigma madorein suiiin diu adliuc servat , siciit exnuper- rimo observatis agnovi. In no&tris Orchideis seminum fecundatiora nobis visa sunt iila, quse ab staminibus ex suis cellulis eruptis , cur- vatis, antherisque suis stigmati madido applicatis velquae aquamplu- rimis ipsi stigmati ejaculatis granulis per antheras, sicut f|uampluri- bus regularibus mos est , fecuiidata fuere , ct huic nec alteri tini na- tiiram ejusmodi staminibus elaterium eorumque cellulis aperturam dedisse videtur. Ex his equidem colligitur antlieras florum in Orchideis nostris structu- ra frtii j)eciiliari anoinala , atqne ab omnibiis aliis quibuscunqne aliarum Tribiiiim vegetabiliuin antheris diversa; sed ex hujusmodi structura unicam in ipsarum lloribus antheram bilocularem sessiletn dari non demonstratnr , cum pollen nulli dissepimento , nullibique locorum duorum inembranis adhaereat: dantur ibi re verii duo polli- nis receptacula, sed ista ad uiiain eandein antheram non attineiit ; nam ejusdem nec dissepimentiim nec loculorum membranas consti- tuunt, sed duo lilainenta tantnmmodo sunt, ab istis penittis libera, et in plurimos raitiulos polliniferos in a[)ice subdivi.sa; cum vero an- therae a lilamentis, cum daiitnr, apice polliniferis suppntentur, an- theras igilur potius duas anomalas, qnam unicain , Orchideis nostris tribuere, istasqtie potitis diandras, quain monandras, dicere cum Linnaeo, quidquid aliis placeat , prosequemur. Obs. 4.° In hac et nonnullis ajiis hujtis sequentisque generis specie- bus bulbi saepe duo approximati , subglobosi aut ovales , brevissimo filo sub caulis basi adhaerent et ab illo pendent. Ex his alter vetus est , anno scilicet immediate anteacto prodtictus, aliiis vero novissi- me evolulus; uterqtie inferne omnino arhizus, supemti longis radi- culis filiformibus e basi caulis circnmnatis comatus. Transacto vere , etvetus bulbus et canlis cuin radicuis oinnibus siccescunt, acpenitus, superstite tantiim novo bnlbo, pereunt. Post aquas aequinoctiales, Octobri aut iXovembri , novus iste bulbus ex apice suo , seu ex stio hilo gemmaceo, intra filnin siccum , qiio canli olim adhajrebat, ra- diculas primodum extrudere sensiin incipit , deinde in hyeme et vere folia et caulein ; tunc insimul secundus alter novus bulbus ex cauli- na basi evolvitur sat veteri similis, qui cum illo radicnlis basilaribus caulis coronatus vegetat, ei ad posterum usque annum snpervivit, et pari modo progerminat , ac sobolem novam profert. Utrum haec radicalia solide carnosa corpora buibis polius, quam tuberibus annu- meranda, usque adhuc indeterminatiim. Tam in bulbis, quam in tu- beribus, perinultae gradationes a natura stabilitae, et earum metae uondum a Butauicis generali assensu perfecte definitaj suiit; recea- 16 PHYTOGRAPHIA tiores nonnulli radicalia illa corpora , de quibus hic agitur, a bulbis separant et fuberibus conjungunt, cum ex apice primodum , nec ex basi, radiculas trudant, ideoque piiis tuberibus quam bulbis regula- ribus affinia esse censent; alii cum LinnsBO ea buibis annumerant; nos illa etiam pro bulbis habere prosequemur, sed istos ut irregula- res et fibrillis caulis basilaribus comatos consideramus. Obs. 5.° Orchidearum semina in Lusitania , sicut alibi, sive ex fecun- dationis perfectae , sive ex sufficientis in capsulis nutriminis defectu , sive ex aliavis causa , difficillime ulla tantum , aut interduin nulla germinant; nonnulli hortulani, qui hoc defectui nutriminis imputant, ut illa vegetiora evadant, ac plura germinent , novum bulbum pri- mo vere vix evolulum resecare suadent; alii has stirpes in Caldariis, aut in ollis penitus terrae intrusis colunt. LUSITAIVI^. 1 7 O R C H I S papilionacca rubra. Lusit. Hcrva borboleta. Orch. nectarii labio indiviso , latissime ovato , rotundato, nec emargi- nato, denticulato; petalis ovato-lanceolatis, acutis, laxe conniventi-^ bus auterectis; caicare infern^ crassiore, germine breviore; bracteis membranaceis, coloratis , germine longioribus. Orch. (rubra) labello obovato, indiviso, crenato ; petalis nervosis, ere- ctis; cornu conico , germine breviore j bracteis membranaceis colora- tis, germine longioribus. Willd. Sp.pl. T. 4. P. \.p. 24. Orch. (rubra) bulbis indivisis ; nectarii labio indiviso crenulato am- pliatoj cornu subulato; petalis erecLis. Jacq. Icon. Pl. var. I. Tab. J 83. Collect. I. p. 60. Radix bibulbosa. Bulbi indivisi sunt, subrotundi , approximati; ex ra- dicula liliformi brevi , 6 basi caulis exorta , propendent , atque aliis longioribus ex eadem caulina basi protrusis supern^ instructi sunt. Cauhs annuus, simplicissiraus, erectus , teres, glaber , quinque ad octo uncias altus, duobus tribusve foliis lanceolatis vaginatus , et ipsis fere undique obtectus. Folia radicalia quatuor quinqueve cau- lis basin vaginantia , caulinis maiora , lanceolata , acuta, recurvata , nonuulla interdum subundulata , nervosa , carinata , supra canalicu- la(a , utrinque glabra, viridia, tres quatuorve uncias longa , novem ad undecim lineas in medio lata. Flores terminales , quinque ad septem , in spicam ovatam dense con- gesti. Bracteae membranaceae , dilute purpure* , lanceolatae , acutae, nervosie , carinatae , concavae , germine longiores , flore autein bre- viores. Calyx nullus. Corolla pentapetala , purpurea, aut interdum subvio- lacea ; pelalis omnibus distinctis, laxe conniventibus , tribus exte- rioribus ovato-Ianceolatis , acutis, nervosis , duobus lateralibus pau- lo latioribus pauloque longioribus; interioribus duobus lanceolatis, angustioribus , vix brevioribus. Tom. IT. B fS niYTOGRAPHIA. Nectarii labium superius, seu aliis cohimna gynandra , erectum pui- pureum , pelalis fere triplo brevius, acutum , postice convexum. La- bium inferius dependens, uiiilobum , niaximum , plus latum quam longum , njagnitudine uuj^-uis pollicis, rotundatum, sa-pe absque ulia emarginatura , denticulatum , denticulis tantum perpaucis obtusis, dilute purpureum , et venis punctisque purpureis varieiiatum , ad basin valde attenuatum , sicque quasi flabelliforme : calcar leviler arcuatura , infern^ crassius, germine dimidio brevius, raro illius fe- re longitudine. RELiauA Generis. Haeitat in humidiusculis circa Sctubal , in Arrabida, et alibi trans Tagum. Floret primo vere. Perennis. XJsus bulborum pro Salep substituendo. Obs. Nectarii labium inferius in hac nostra planta etsi saepe tota ora jnarginali nec emarginatum nec retusum , sed tantummodo undique denticulatum seu crenatum sit; interdum tamen emarginatura qua- dam parva obsolete mucronata donatur; quapropter iliam uli Orch. papilionaceK varietatem consideraraus. lusitajVi.t;. 1 9 O R C H I S coriophora symphypelala. Lusit. Hcrva porsoheja. Orch. labeljo inferiori neclarii pendiilo , trilido , laciniis laleralibus crenatis, intermedia Jongiori, integerriiiia ; petalis ovato lanceolatis , acuminatis, conniventibus, tribus superioribus ad medium coalitis , binis interioribus solutis, brevioribus; calcare conico, arcuato, et germine breviore. Ohch. cnriophora, iabello tripnrtito, laciniis insequalibus, crenatis, dependentibus; petalis coniiiventibus ; cornu conico , adscendente germine triplo breviore. Willd. Spec. plant. Tom. 4. Pars. I. j)ag. 16. Oech. odore hirci minor. C. Bauh. Pin. 82. et Vaillant Bot. Paris. Tab. 31. ivj;. 30, 31, 32. Radix bibulbosa: bulbi subsessiles, indivisi, parvi , subglobosi , aut obovato-subrotundi , superne ad caulis originem nonnullis radiculis filiformibus longis coronati. '&' Caulis annuus, simplicissimus , teres, viridis, erectus, totus foliosus, quinque ad octo uncias altus. FoLiA radicalia quinque ad septem , anguste lanceolata, acuta, supra canaliculata, subtus carinata, vaginantia caulis basin, glabra , viri- dia, patentia, quatuor uncias aut paulo ultra longa , sex lineas ad novem in medio bita ; caulina similia , sedminora, atque versus api- cem caulis decrescentia, aiterna , erecta. Flores saturate purpurei , aut interdum ex viridi purpurascentes, in spicam sesquiunciam ad tres uncias, aut pauio uUra, longam dense congesti. Bractea sub singulo lanceolata, acuminata, se.ssilis, viri- dis, germinis basin amplexans, ipsoque vix longior in floribus inli- mis , in aliis brevior. Calyx nullus. Corollae petala quinque purpurascentia , erecta , conti- gua; tria exteriora paulo infra apicem coalita, lateralia ovato-Ianceo- lata, acuminata, intermedia angustior; bina interiora soiuta, lanceo- lata, breviora, angustiora. 20 PHYTOGRAPHIA Nectarium purpureum ; labium superius, seu colurana gynandra, pe- talis interioribus fere dimidio brevius, convexo-concavura , acutius- culum , erectum , stamina lutea tegens. Labium inferius pendulum calcare dimidio brevius, ad faucera punctis saturate purpureis pi- ctum, trifidum, laciniis acutis, lateralibus crenatis , intermedia pa- rum loiigiore , integerrima. Calcar conicum , arcuatum , germine paulo brevius. PisT. Germen tricostatum, contortum , apice valde attenuatum , cer- nuum. Reliqua ut in Genere. Habitat in collibus calcareis, et locis interduni subhumidis, prope S. Pedro Dicis circa Conimbricam , in montibus quoque de Cintra, Mo7isanto circa Olisiponem , et alibi in JBeira et Extremadura. FIo- ret mensibus vernis. Perennis. Sapor totius plantae herbaceus. Flores odore quasi cjmicis fetent. Usus radicis pro Salep. LUSITANI^. 21 ORCHIS cordata. Orch. nectarii labio inferiori apice trifido, calcare brevissimo, scroti- formi; floribiis spicatis, laxis, secunJis ; petalis conniventibus ; bra- oteis ianceolatis, germine vix longioribus ; caule diphyllo, foliis cor- datis, acutis , alternis, basi petioliforaii vaginante. Orch. cordata. Willd. Spec. Plant. Tom. 4. Pars. I. pag. 25-26. Satyrium diplnjllum. Link in Schred. Diar. Bot. 1799. p. 323. Idem. Brot. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 22. Radix bulboso-comosa ; bulbi bini , indivisi, ovato-subrotundi , super^' ne radiculis flexuosis , e basi caulis exortis, comati. Caulis teres, filiformis , striatus, simplicissimus, glaber, erectus, se- mipedalis, aut parum longior, basi squamis alternis vaginatus, su- pern6 diphyllus. FoLiA alterna , cordata, basi petiolari vaginantia caulem , acuta , quinquenervia, glabra , patula, inlegerrima. SpicA terminalis; flores laxi, secundi, arcuati , sessiles. Bractea sub quovis flore lanceolata, acuta, lineata , viridis , glabra , erecta , ger- niine parum longior, petalis autem exterioribus paulo brevior. Calyx nulhis. CoroIIa pentapetala, purpurascens. Petala subsequalia , iineari-lanceolata, erecta, conniventia, tres fere lineas longa, mar- cescentia. Nectarii labium superius, seu galea gynandra, ovale , obtusum, pe- talis fere diaiidio brevius, saturate purpureum , staniina lutea te- gens : labiain inferius dilute purpureuai , deflexum , germine paulo brevius , p!^)num , sensim ad apicem dilatatum , ibique trifidum , la- ciniis ipqualibus , acutis , sublanceolatis , integerrimis ; basi bursa brevissima scrotiformi postice instructum. Stamina et Pistillum ut in Genere. Tom. IT. F ^g PHYTOGRAPHIA Capsula ovoidea, brevis, striata, saepe corolla nectarioque arescenti- bus coronata. Habitat in silvis ex Arrabida usque ad Azeitdo. Floret mensibus vernis. Perennis. Planta inodora , sapore herbaceo. Usus bulborum pro Salep. LUSITANLE. 23 O R C H I S conica. Orch. labello inferiori tripartito, laciniis denticulatis , iateralibus sub- linearibus, interniedia obovato-elongata , eniarginata ; petalis con- niventibus, tribus exterioribus valde longioribus, ovato-lanceolatis, acuminatis, aristatis ; caicare gerniine breviore ; spica denea conicaj foliis lanceolatis. Orch. comca , labello tripartito , lacinia media elongata, apice dilata- ta emarginata; petalis conniventibus aristatis; cornu gerniine brevio- re; spica densa conica ; foliis ovatis. Willd. Sp. Pl. Tom. 4. Pars. I. p. J4. Orch. yhbosa. Brot. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 18. Radix bibulbosa ; bulbi ex ovato-oblongi , quandoque quasi fusifor- nies, superne ad caulis originem nonnuiiis radiculis fdiformibus co- ronati, Caulis simplicissimus , teres , glaber, viridis, erectus, foliosus, qua- tuor ad septem uncias altus. Foi.iA radicalia quinque sexve , et in omnibus individuis, quae mihi observare contigit , semper oblongo-lanceolata acutaque, nervosa , integerrima , viridia, carinata, glabra , alia ex patenti-procumben- tia , alia patula , seu erectiuscula , laniinis semiunciam ad fere un- ciam in medio latis, tres ad quatuor uncias longis ; petiolis dilata- tis, caulis basin vaginantibus. Caulina pauca , similia, sedsessilia, appressa, niinora, et sursum sensim decrescentia. Flores ex albido-purpurei , alterni, sessiles , in spicam terminajem , sesquiuncialem et ultra , obtuse conicam , aut acuto conicam , den- s^ congesti, bracteis interstincti. Bracteae lanceolatae , acuminataj , virides, sessiles, germinis arcuati basin fere amplexantes, illo pa- rum longiores, flore autem breviores. Calyx nullus. Corollae petala conniventia, tria exteriora lanceolata , acummata, aristata , nervosa ; duo interiora anguste lanceolata, acu- minata , dimidio exterioribus fere breviora. jNTectarii labium superius, seu columna gynandra, ovatum , acutum, intus concavum stamina tegens , extiis convexum , petalis internis brevius. Labium inferius reflexum , germine brevius , planum, jiun- ctis saturate purpiireis picturn , tripartitum ; laciniis omnibus apice 24' PHYTOGRAPHIA denliculatis, cluabtis lateralibus ang-ustis, sublinearibus, obtusis, in- termedia latiore, obovata , emarginata, sa?pe cum brevissimo mu- crone in emarginatura. Calcar gracile , germine paulo brevius. Reliqua ut in Genere. Habitat circa Bellas , prope Cintra , et alibi in Extremadura. Floret veie et a^state. Perennis. Inodora et sapore herbaceo praedita. UsLs bulborum pro Salep. Obs. Nimis affinis Orch. rjlobosce , acuminatce , et laclca;: sed differt a qlobosa labio inferiori nectarii non resupinato, ejus iaciniis laterali- bus denticulatis , spica conica, et calcare fere germinis longitudine. DiiTert ab acuniinala , foliis radicalibus non ellipticis obtusis , sed lanceoiatis acutis, labelli inferioris laciniis lateralibus denticulatis, nec integerrimis, intennedia sa?pe emarginata, nec saepe rotundata absque ulla emarginatura , prout depicta in Tab. 247. Desfont. Flor. Atiant. Diilert etiam ab Orch. lactca ( La Mai-ck Dic.l. Bot. Encycl. Tom. 4. p. 594, quse ex Clar. Poiret eadem est cum Orch. acumina- ta.) ioliis radicalibus non ovatis obtusis, labelli nectarii iaciniis late- ralibus denticulatis, nec integerrimis : attamen tam ista quam acu- miuata fortasse ad nostram uti varietates amandanda?. LirSITANIiE. 25 O R C H I S laUfoUa lahrovaria. Orch. nectarii labio inferiori obovato-subrotundo , denticulato, lateri- bus reflexo , apice brevissime subtrilobo ; petalis superioribus acu- tiusculis , conniventibus , lateralibus binis paruni longioribus refle- xiusculis; calcare germine fere dimidio breviore; bracteis lanceola- tis, flore longioribus; caule folioso , fistuloso. Orch. scsquipedalis , labello obovato , laleribus reflexo , emarginato, dentato ; petalis superioribus acutis, conniventibus ; cornu cylindra- ceo, germen subaequante; bracieis lanceolatis , flore iongioribus. AVilld. Spec. Plant. Tom. 4. Pars I. pag. 30. OucH. latifoUa. Lin. et Brot. Flor. Lusit. Tora. I pag. 21. Orch. palraata, pratensis, latifolia, longis calcaribus. C. Bauh. Pin. 85, et Vaill. Bot. Paris. Tab. 31. fig. 1, 3, 4, 5. Radix bibulbosa, superne ad caulis originem radiculis longis albis fi- liforraibus coronata ; bulbi palmati , crassi , albi, tetradactyli, digi- tulis infernc acutis, demum radicula longa terininatis. Caulis foliosus , squamis albidis vaginantibus ad basin tectus, simpli- cissimus, erectus , angulosus, glaber , fistulosus, pedalis, sesquipe- dalis, et nonnumquam altior. FoLiA alterna, vaginantia , late et longe lanceolata , nervosa, carina- ta, patula, noanulla apice cernuo, pendulove, lajte viridia, imma- culata. Flores purpurascentes , alterni , in spicam speciosam , quinque ad octo uncias longam , congesti ; germine patulo, leviter recurvo, viri- di, sessili. BracLea sub singulo flore ipso longior , sessilis, germinis basin amplexans, lanceolata , acuminata, nervosa, carinata, erecta , viridis. Calyx nullus. Corollae petala tria superiora lanceolata, acutiuscula, conniventia; duo lateralia parum longiura, lanceolata, acuta , patu- la, patentia, aut demum leviter reflexa. Nectarii labium superius, seu columna gynandra, saturate purpu- reum, petalis superioribus diraidio et ultra brevius, stamina lutea tegejis. Labium inferius obovato-subrotundum , purpureura , punctis Tom. II. t' 26 THYT0GRAPHI4 lineisque saturatioribus pictum, ora marginali in^qualiter denticula- tuni, Jateribus reflexum , apice ssepe tribus lobulis minimis termina- tum, quorum intermedius ad sesquiliniam longus, vix ac nec vix la- teralibus loneior, nunc crenatus aut obsolete emarginatus, nunc ob- tusus edentuius: in hujus labelli apice rarissime lobulos tantummo- do duos brevissimos cum emarginatura minima inter ipsos mihi ob- servare contigit. Calcar obtusum , supern^ latius, sa?pe germine di- midio brevius, raro tantummodo in intimis spicae floribus ipsius fere longitudine, Religua ut in Genere. Habitat in ujiginosis, et pratis humidis prope Conimbricam , circa Setubal , et aiibi in Beira et trans Tagum. Fioret vere. Perennis. Planta iuodora , sapore fatuo , et vix in fo.liis leviter amaricante. Oi;s. Orchis scsijuipedalis Celeb. Willdenovii ( Spec. Piant.) nonnisi hu- jus varietas est , et phrasis specifica , quam ipsi apposuit, ex spici- ininis sicci floribus variantibus, aut forte imperfectis, e Lusitania ad eum missi , desumpta esse videlur. LUSITANF/E. 27 O P H R Y S tentkredimfera. Oph. caule subnudifolio ; labello gcrminis loni^itudine , aut vix brevio-' re, obcordato-bilobo, emarginato cum appendicula sursum versa , disco villoso; petalis patentibus, distinctis, exterioribiis tribus sub- ovalibus, binis interioribus brevissiniis, acutis, ovatis; bracteis ger- mine iongioribus; bulbis subrotundis. Oph. (lenthredinifera) caule folioso , labello villoso obovato bilobo ap- pendiculato, petalis patentibus , tribus exterioribus oblongis obtusis, binis interioribus brevissimis. JFilld. Spec. Plant. Tom. 'i.pag. 6 7. OpH. (insectifera A. rnseaj labello viiloso oblongo-obovato , apice bilo- bo appendiculato. Desfont. Fi. Atlant. T. 2. pag. 320. Oph. (ararJwites) folia caulina oblongo-lanceolata. Bracteae floribus multo longiores. Petala tria exteriora oblonga obtusa , interiora duo acula purpurea. Labii lacinias laterales obsoletaj , media rotundata eniarginala . appendice carnosa in emarginatura fusca , ambitu fla- va, apice villosa. Link in Schrad. diar. bot. 1799. 2. p. 325. Exclu- denda ab Oph. aranifera Clar. Willdenovii , et ad lianc nostram amandanda. Radyx bulboso-comosa ; bulbis indivisis , subglobosis, solidis, binis, eorum uno vetere alio novo , utroque superne sub caule radiculis longis, simplicibus , flexuosis , filiibrmibus, comato. FoLiA radicalia in orbem procumbentia , tria , quatuor, quinqueve, sessilia , acutiuscula, lanceolata, aut interdum fere elliptica , utrin- que glabra , integerrima, duas ad tres uncias longa, octo ad unde- cim lineas in medio lata, nervosa , supra canaliculata , subtus cari- nata. Inferiora caulis siniilia, sed minora , ipsum vaginantia, erecto- patula. Caulis annuus, teres , glaber , erectus, simplicissimus , tres ad septem uncias altus, spica supputata, paucifolius, sa^pe uno aliove folio tantiim prope basin vaginatus. Flores spicati , quinque ad septem , laxi. Bracteae lanceolatae, conca- v« , erectae, inferiores virides, stiperiores rosese , sive purpureae , omnes germine longiores, coroilae interdum aequales. Calyx nullus. Corollae petala supera distincta, rosea , aut purpuras- centia, nervosa ; tria exteriora oblongiuscula , obtusa , fere elliptica Q8 PHYTOGRAPHrA palenlia, demtim reflexa ; bina inleriora ovata, acutiiiscula, ere- cta , exterioribus triplo breviora. Nectarii labium superius, seu columna gynandra , arcuatum , apice obtusum , pallide roseum , petaiis internis paulo longius. Labium in- ferius saepe germine pauJo brevius, petalis exterioribus longius, su- pra ad faucem excavatum et ibi lineis roseis pictum , convexum la- teribus subterflexis, in ambitu flavum , in centro fuscum vilJosum- que, inferne latius , rotundatum , emarginatum cum appendicula -carnosa sursum versa in emarginatura instructum sicque obcordato- bilobum apparet ; subtus glabrum , sordide flavum, coucavum , su- perne ad faucem nectarii utrinque callosum. Keliqua ut in Genere. Habitat in collibus calcarels in Arrabida , et circa Olisiponem et alibi in Exlremudura. Floret Februario , Martio et Aprili. Perennis. Planta inodora , sapore mucilaginoso prtedita Bulbi pro Salep orien- tali substituendo a nonnullis pharmacop6Iis Jeguntur et praeparantur. Gbs. Ophr. aramfcra et Ophr. arachniles Willdenovii ( Spec. Plant. ) Iiuic uostraj nimis aftinis et forte varietas ; nostra tamen ab utraque difllert labello nectarii apice latiore , bilobo, et fere obcordato, pe- talis quoque interioribus ovalis, acutiusculis, nec lanceolatis aut li- neari-ianceolatis. LUSITANI^. 29 OPHRYS labrofossn. Oph. Catile submidifolio ; nectarii labio infero e^ermine multo brevio- re , tripartito ; laciniis duabiis lateraiibus oblongis , auriculaiformi- buSj villosis, sursum deorsumque protensis; interraedia obovata, sub apice, interque subterflexa latera, fossula mucosa excavata ; bracteis germine brevioribiis ; petalis patentibus , tribus exterioribus ellipti- cis , binis interioribus brevissimis, ovatis , acutis; bulbis aliis subses- silibus, aliis longo filo peudulis. Radix perennis , bulboso-comosa ; bulbis subglobosis, uno alterove ad caulis basin subsessili, duobus autem filo sesquiunciam ad quatuor uncias longo pendulis. Cuncti radiculis nonnullis filiformibus longis, simplicibus, flexuosis, e caulis basi exortis, coinati sunt. FoLiA radicalia quatuor ad sex , patenlia, seu procumbentia, lanceo- lala , acutiiiscula, integerriina , nervosa , utrinque glabra , ut tota planta, inaequalia, duas ad quatuor uncias longa , semiunciam ad. unciam in medio lata, siibtus carinata , supra canaliculata, basi cau- lem vaginantia. Inferiora caulis duo ad tria similia, alterna, erecto- patula, Caulis annuus, simplicissimus, paucifolius, subteres, uno aliove an- gulo obsolete notatus, viridis, glaberrimus, erectus, tres ad quin- que uncias altus, spica supputata. Flores spicati, in rachi subangulata alterni , laxi, tres ad quinque, erecti , pedunculo unam ad tres lineas longo impositi. Folium flora- le spathaeforme , lanceolatum , concavum , erectum , viride , nervo- sura , sessile , pedunculum, nec spicaj rachin, araplexans, germine di- midio fere brevius. Calyx nullus. CoROLLA pentapetala; petalis tribus exterioribus patentibus, aut re- flexiusculis, glabris, penitus viridibus, obtusis, ellipticis, intus con- cavis , marginibus revolutis, tres quatuorve lineas longis, longitudi^ ne aequalibus, medio seu supremo angiistiore, ipso et lateralibus in- ferne solutis; duobus interioribus minimis, triplo et ultra minoribus, reflexis , ovatis , acutis, marginibus revoliitis, supra convexis , sub- villosis, e medio ad apicem viridibus, inde usque ad basin utrinque fuscis. Nectarium apici germinis insimul cum corolla afllxum , bilabiatum. Tom. 11. II 30 PHYTOGRAPIIIA Lablum superlus, alils colamna gynandra, sesqulliniam ad lineas (luas lonsum, incurvum , couvexo-concavum , apice obtusum , flaves- tens , in^Terne fuscum , dilalatum , atque cum inferiore coalitum. Faux'anipla, profunda, fusca, margmibus elatis glabra nitida , ibi- que utrinque unidentata, brevissimaque auricula villosa instrucla. Labium inferius pendulum , ad faucem excavatum , ex fusco cocci- netrm , petalis extertoribns et germtne brevius , tripartitum : laciniae dua; laterales longa3 , mediaj lojigitudine aeqaales, auricujyeformes, sursnm deorsumque protensse , quarura pars superior breviter conice elata, viliosa, es flavo fusca, postice subtus concava glabraque, infe- rior vero pars oblonga plana acuta, antrorsum oblique versa cocci- neaglabra: lacinia media obovata , gJabra, apice tauien subvillosa, supr^i convexa, subtus concava, basique ad faucen> subcarinata, carina intuherculi formam, ad sesquilineam fere prominentis, abeun- te; ejus apex obtusus brevissimus, absque ulla eniarginatura, vel uUa appendicula, sed inter duas lacinulas laterales subterflexas, coc- eineas, glabras, leviter recurvus, et fossuta sesquilineam lata, muco- sa, uniglandulata, profunde subtercavatus. Pjst. Germen inferum , viride, sexsttlcatHra , sexcostatum , decem ad tredecim lineas longum , leviter reflexum , vix ac ne vix contortum. Stylus, seu pars pstica dorsualis labii saperioris nectarii et stigma- tis, brevis. Stigma verum nectarii faucis fornix madidus postice cum slylo confiisus , cujus rauculentia^ quamplurima poUinis granula ab antheris elasticis ejaculata diu adliBerent. Stam. filamenta duo lutea, lineara ad sesquilineam longa , glandulis duabus globosis in apice stigmatis sitis inserta , sensim sursum ver- sus crassiora, et singula in congeriem gTanuIorum , seu raceroulum graniferum subglobosum clavatumve terrainantia; granula lutea, an- gulosa, solida, inaperta, racemuli ramusculis varie subdivisis adhse- rentia. Racemuli duoisti, antheras duas constituentes , in cellulis totidem membranaeeis, sub labio nectarii superioris sitis, penitus soluti includuntur; in anthesi vero ex ipsis antice apertis elastice erumpnnt, et deorsum curvati stigmati applicantur (sicuti quamplu- rimis staminibus stigmate altioribus rnos est) ab eo spermatica flui- da substantia, qualiscunque ea sit, absorbetur, unde postea ad ovu- la germinis exportatur , istaque fecundat. Peric. Capsula oblonga , sexsulcata, sexcostala , unilocularis, trival- vis , angulis sub costis dehiscens. Semina numerosa, minima, scobiformia , s. globosa, arillo scobiformi inclusa, receptaculo lineari singulae valvula^ pericarpii afnxa. Habitat in collibus calcareis de Monsanlo , et alibi circa Olisiponem, Floret Februario, Martio , Aprili. Perennis. Obs. 1.° Planta non alio sapore nisi mucilaginoso proedita, et inodora est. Bulbi , ut illi aliaruin Orchidearum nostrarum pro Salep orienta- XBBITAWIiE. : r 3j li subslitnendo le-untur ac praeparantur ; ferventi aqna immillantur ex ipsa dein iUico auferujitur, et peile expurgata caiore soJis aut lurni siccantur. Obs. 2° In nostris Orciiideis nullae alioe species nobis notrp , nu^E bul- bos longis hl.s pendulos ferant, nisi liajc , et Serapias linnua et cor- dtgera. Hi biilbi irregulares, rjuos alii JBotanici tuberibus annume- rant, eodem niodo progerminant ac novam prolem proferunt , nuo buibi approximati subsessiles. Vide Orch. lonrjicruris Obs. 4. :>9a ;o?oii;. 32 PHYTOGRAPHIA O P H R Y S apifcra sublerrostrunca. Lusit. Herva abelho. Oph. Caule folioso; nectarii labello inferiori obovato-subrotundo, cou- vexo , quinquelobo, lobis lateralibus ovato-cordatis, patulis, extre- mis duobus minimis obtusis , subtus inflexis , intermedio terminali subulato , subtus pendulo retrorsumque in rostrum uncinatum recur- vato; petalis patentibus, tribus exterioribus obtusis ellipticis, binis interioribus triangularibus brevissimis. Radix perennis, bulboso-comosa ; bulbi duo e filis brevibus penduli, quorum unus vetus subrotundus rainor, alius duplo raaior novus ob- lone-o-ovalis , anibo radiculis nonnullis fiiiformibus flexuosis, e basi cauiis exortis, comati. Caulis annuus, erectus, simplicissimus, plus minusve semipedalis, teres, glaber, viridis, ^ basi fere usque ad apicem foliosus. FoLiA ad caulis basin pleruraque tria ipsum vaginantia , lanceolata, acutiuscula, subtus carinata , supra canalicuiata , utrinque yiridia , nervosa, patula , tres ad quatuor uncias longa, unam in medio lata ; intermedia et superiora caulis similia , sed sensim minora , acumina- ta , alterna , erecta. Flores quatuor quinqueve dense spicati , magni , subsessiles , alterni. Bractea sub quovis eorum lanceolata, acuta , nervosa, viridis, sessi- lis, germiuis basin semiamplexans, ipso longior , petalis autem exte- rioribus aUitudine subaaquaiis. Calyx nullus. Corolla pentapetala; petalis tribus exterioribus paten- tibus, solutis, ohtusis, ellipticis, dilute purpureis , lineis tribus viri- dibus notatis, glabris, subaequalibus, medio vix longiore , quinque sexve lineas longis, tres quatuorve latis; duobus interioribus brevis- simis , triangularibus , viridibus, solutis, patuHs. Nectarii labium superius, seu galea gynandra , tres quatuorve lineas longum , viride , rostratuni , arcuatum , stamina duo lutea tegens , et ita cumstaminibus aviculae caput referens. Labium inferius lateribus reflexum, convexum , obovato-subrotundum , supra velutino-luscum et infra niedium ad fauceni iineis luleolis arcuatis variatum , germi- ne feredimidio brevius; stibtus virescens, glabrum, trilineatum: quin- quelobum , lobis lateralibus duobus prope faucem bicallosam corda- LUSITANI/E. 33 to-ovatis, acutiusculis, ferrugineis , seu ex viridi fuscis, villosis, pa- tulis apice reflexo ; lobis terminalibus duobus minimis brevissimis obtusis, subtus inflexis , istis absque emarginatura , intermedio subu- lato, iutescenti, ad tres fere lineas long-o, subtus recurvato , pendu- lo , apice uncinato. Reliuua ut in Genere. Habitat in collibus calcareis, pascuis, silvisque in Arrabida, et circa Conirabricam. Floret vere. Perennis. Usus bulborum pro Salep. Obs. ].° Nimis affinis Oph. apiferce Willd. Spec. Plant. et nonnisi ejus varietas mihi esse videtur. Orchys fucum referens Faillant Bot. Pa- ris. 146. Tab. 30. fig-. 9. ab ista nostra non diversa. Ophrys arachnites (Flor. Lusit. Tom. I. pag. 23.) cum ista conjungenda. Obs. 2.° Ophrys apifera pro varietate Oph. arachnitis antea habita nu- per a recentioribus Botanicis ab ista separata fuit ob nectarii labii inferioris dilferentiam ; Oph. arachnites enim diflert ab illa labii api- ce brevissime trilobo. Tom. //. 34 PIJTTOGRAPIilA O P H R Y S aurita. Oni. Caule folioso , paucifloro ; labello inferiori nectarii trilobo, sub- villoso; lobis lateralibus villosis, sursum versis , iiUeraiedio ovato , obtuso, convexo, lateribus conniventer revolutis, apice integerrimo; appendiculato ; petalis patentibus , viridibus , tribus exterioribus ovatis, obtusis, duobus interioribus sublinearibuS; multo breviori- bus. Radix bibulbosa; bulbi globosi , subsessilcs, radicuHs filiforinibus 6 basi caulis exortis coronata. FoLiA radicalia quatuor quinqueve, erectiuscula, latelanceolata , acu- ta, viridia, nervosa, carinata, glabra, petiolis dilatatis , caulis ba- sin vaginantibus, qi:atuor quinqueve uncias longa , undecim ad tre- decimlineas in medio lata. Caulina perpauca , duo triave, similia , sed sensim minora, erecta, semiamplexicaulia. Caulis annuus, simplicissimus, teres, glaber , viridis, erectus, quin- que ad octo uncias altus. Flores quatuor ad sex terminales, alterni, recurvi , sessiles. Bracteae laiiceolata}, acutae , concavae , erectae , basin germinis amplexantes, ipso parum longiores, flore auteni breviores. Calyx nullus. Corolla reflexiuscula ; petalis tribus exterioribus ovatis, obtusis, aut ovalo-subrotundis. subaequalibus, medio vix angustiori et breviori; duobus interioribus sublinearibus, duplo et ultra brevio- ribus. Nectarii labium superius, seu columna gynandra, ex viridi palle- scens, petalis interioribus longiiis, concavum, slamina tegens, ar- cuatum , rostratum , sicque aviculae caput referens Labium inferius oblongum , trilobum ; lobis duobus lateralibus sursum arouatim ver- sis, ovatis, acufis, villosis, fuscis , intermedio ovato, subvilloso, fusco, convexo lateribus glabris fulvis conniventer revolutis , prope • faucem lineis exalbidis arcuatis picto , apice integerrirao, ibique ap- ])endiculato; appendicula crassa, flava, late ovata, mucronata sic- que quasi triangulari, sursum reflexa. Haec pars floris , si ex indu- stria omnino expandatur, ovato-subrotundaa similis. . Reliqua ut in Genere. LUSITANM. 35 Haritat trans Tagum m Arrabida , circa Setubal et alibi. Floret vere. Perennis. Planta inodora, et sapore herbaceo priedita, Usus bulborum pro Salep. Oes. Oph. bombyliifera Celeb. Wilklenovii ( cd. Lin. Sp. plant. Toin. 4. p. 68.) huic nimis affinis, et nonnisi ejusdem varietas esse videtur! 36 PHYTOGRAPHIA O P H R Y S fusca. Lusit. Moscardo fusco. Oph. fusca , caule folioso ; radicis bulbis duobus subrotundis ; nectarii Jabio oblongo , germine breviore, trilobo , laciniis lateralibus refle- xiusculis, obtusis , brevioribus, media obovata , obtusa , villosa, fus- ca , profunde emarginata, inappendiculata; petalis viridibus, paten- tibus , tribus externis subovalibus, binis interioribus linearibus, pa- rum brevioribus Oph. ffuscaj Willd. Sp. plant. It. Link in Schrad. Diar. Bot. 1799. 2. p. 324. Oph. (myndcs) varietas t, La Marck Dict. Bot. Encycl. 3Ieth. Tora. 4. p. 572. Oph. insectifera myodes. Lin. Sp. pl. 1,343. Oph. myodes fusca Lusitanica. Breyn. Cent. 41. Radvx bibulbosa; bulbi indivisi , subrotundi, subsessiles, fibrillis fili- formibus, flexuosis , e caulis basi protrusis, superne instructi. FoLiA radicalia caulis basin vaginantia , tria quatuorve , procumbentia, interiora erectiuscula , omnia Janceolata, viridia , glabra, integerri- ma, quatuor quinqueve uncias longa , semiunciam ad unciam in me- dio lata. Inferiora caulis similia, sedminora, ipsum vaginantia, ere- cta, sessilia. Caulis annuus, simplicissinius, teres, viridis. glaber, erectus, sex ad novem uncias aitus, plerumque fere nudifoJius, superne subangula- tus. Fi.oREs laxe spicati , tres quatuorve alterni, sessiles, remotiusculi, ere- cti. Bracteae basin germinis amplexantes, ipsoque longiores, Janceo- Jatae , concavae, erectae, virides, floribus paulo breviores. Calyx nullus. Corolla supera, pentapetala, viridis, expansa ; petalis tribus exterioribus subaequalibus , obtusiusculis , subovalibus, nervo- sis, margine revolutis, supremo valde concavo , duobus interioribus linearibus, obtusis cum acumine, paulo brevioribus, omnibus infer- ne inter sese solutis. LUSITANI.E» 37 Nectarii Jabium superius, seu colurana gynandra, concavum , obtu- sum cum obsoleta emarginatura , viride, petalis internis dimidio bre- vius. Labium inferius nunc germine brevius , nunc aequale aut pau- lo longius, oblongum, obovatum . trilobum , lobulis omnibus obtu- sis, subvillosis, reflexiusculis, fuscis , ora seu linea marginali obscu- re coccineis , duobus Jateralibus brevioribus , intermedio Jatiore , acute marginato, inappendicujato , supra e medio disco usque ad' faucem duabus maculis Jongis dilute fuscis glabris notato , et non- nunquam etiam aliis albis aut subcoccineis ; proj)e faucem canalicu- Jato; subtus viridi, glabro et sub fauce duobus callis instructo. Staminum lilamenta duo , totidem cellulis nectarii labium superius constituentibus inclusa, lutea, lineam longa , duobus glandulis g!o- bosis, in apice faucis concavas nectarii sitis, inserta , sensim sursum versus crassiora , et singula in racemulum graniferum clavujformem , qui vera antliera, terminata. Granula lutea sublurbinata , angulosa' solida, inaperta, racemuJi raclii capillari elasticae, aut ejus ramulis adhaerentia. Reliqua ut in Genere. Habitat in collibus calcareis circa Olisiponem , in Arrabida, et alibi in Exiiemadura. Floret vere. Perennis. Usus bulborum, ut alii Orchidearum aliarum, pro Salep orientali sub- stituendo. Obs. DifTert ab Oph. lulea et vespifera , quibus affinis , nectarii lobis omnibus fuscis, reflexis, nec erectis, nonplanis, lateralibus laxioribus nec vix fissura disjunctis. Nec ut varietas Oph. niyodis consideranda; \^ ab illa enim difTert petalis exterioribus non lanceolatis , lobulis labii nectarii fuscis, lateraJibus non lineari-Ianceolatis , latiorique spatio inter sese dissitis. l^om. II. 38 PIIYTOGRAPHIA. O P H R Y S corniculala. Oph. caule folioso; nectarii labio infero trilobo , lobis lateralibus villo- sis, altera parte conica iiidivisa sursum, altera profunde sinuata deor- sum versa, interinedio oblongo, convexo , lateribus conniventer re- volutis, apice obtuso, integerrimo , appendiculato ; petalis tribus ex- teriorihus oblong-o-subovalibus , obtusiusculis , binis interioribus bre- vissimis sublinearibus, acutiusculis. Radix bibulbosa; bulbis subglobosis, alio velustiore sensim decrescen- te deinunique rugoso, alio juniore sensini increscente, utroque su- perne radiculis fiiiformibus e basi caulis exortis comato. FoLiA radicalia pauca, tria quatuorve , patentia, seu erectiuscula , lanceolata, acuta , subcarinata, integerriina, viridia, glabra, nervosa , basin caulis vaginantia,- tres uncias aut paulo ultra longa, novem ad undecim lineas in niedio lata. Cauliaa perpauca, duo triave, si- niilia , sed minora , sessilia , vaginantia , erecta. Caulis annuus, simplicissimus , teres, superne obsolete angulatus , glaber, viridis, erectus , quatuor ad sepLem uncias altus. Flores terminales, spicati , suhsessiles, quiuque ad novem , alterni ; recurvi, inferiores remotiuscuii ; rachi glabra , subangulata. Bracteae spathaeformes , basin germinis amplexantes, ianceolata^ , acutae, con- cava3 , virides, erectae , inferiores germine iloribusque longiores, su- periores autein germine longiores , floribus breviores. Calyx nullus. Corolla pentapetala, patens aut reflexiuscula; petalis tribus exterioribus oblongo-subovalibus, obtusiusculis, subaequalibus, medio paulo angustiori et breviori , concavis , purpureis, nervo dor- suali viridibus, marginibus leviter revolulis , utrinque glabris , duas lineas latis quatuor longis; duobus interioribus dilute purpureis, bre- vissimis, triplo brevioribus, sublinearibus, basi paulo latioribus, et ibi utrinque uno punclo obscure purpureo notatis , apice acutiuscu- lis , margiuibus leviter revolutis interdum subvillosis. Nectarium bilabiatum. Labium superius (aliter galea seu columna gy- nandra dictum) petalis interioribus dimidio altius, viride, inferne la- tius, crassiuset excavatum, superne angustius, biloculare, concavum, apice incurvo rostrato, sicque aviculae caput quasi efiingens. Labium inferius dependens, superiore duplo aut paulo ultra iongius, et cum illo germinis apici intra petala adnatum, oblongum , gibboso-conve- xum , supra siibvillosum fuscum, subtus glabrum exviridi flavescens, LUSITANI^.' 39 infra mediiim lineis exalbidis arcuatis pictiim , ad nectarii faucem crassius et ibi duobus minimis callis fuscis nitidis notatuiu , triparti- tum ; laciniis duabus lateralihus villosis , ex fusco viridibus , altenl parte surrecta acuta conica et intus concava , altera deorsum versa latiore profunde sinuata, seu biloba, lobo uno ad fauceui nectarii intorte protenso ; lacinia media ovata, lateribus deorsum conniven- ler ilexis, flavis, glabrisque , (quaj si ex intkistria expandantur, laci- nia tunc latissime ovata redditur) apice obtuso intei^errimo cum ap- pendicula sursum versa , subovata, plus lata quam loni,^a , mucrona- ta , flava , crassa , glabra. Stam. filamenta duo lutea , sesquilineara fere longa , singulum in sin- gula vaginula membranacea sacculi bilocularis labii superioris necta- . rii reconditum , et glanduJa^ globosiB , in summitate faucis ejusdem nectarii sitie , insertum. Anthera obovata seu subclavala , simplex in singulo tilaniento; grana pollinis , lente visa , racematim congesta , rachis elasticue pedicellis minimis adliaerentia , lutea, angulosa , ob- ovata , inaperta. PisTiLLUM. Pericarpium et Semina ut in Genere. Habitat in Arrahida , circa Setubal , Olisiponem et alibi in Exlrema- dura. Floret vere. Perennis. Usus radicis pro Salep. Variat petalis albidis. 40 PHYTOGRAPHIA TRIANTHERIA MONOSTYLIA. C R O C U S aulunmalis multijidus. Cr. foliis sex quatuorve simul cum flore prodeuntibus , linearibus, an- gustis, subtus bistriatis, et inde pro revolutis habitis; floribus saepe solitariis binisve , raro ternis; corolla saepius violacea , ad faucem vil- losa, laciniis tubo ssepe nuilto brevioribus ; stigmatibus tribus longe cuneilbrraibus in fila tenuissima insequaliter multifidis, penicillifor- mibus, antheras superantibus, corolla brevioribus. Rhizotomis neotericis Lusitanis = Acnfram bravo = ( Crocus sylves- tris ). In Tianstaganae maritimis = P^ de burro = ( Pes asininus ) vulgariter appellatur; sed falso atque nimis improprie; nam solis Colchicis hoc vulgare nomen , olim ex radicis forma bulbosae ungui- culo terminatae ipsis tributum , proprie donabile , illudque tantuin- inod6 eis relinquendum. Minus improprie, etsi inspecifice ac valde indeterminate , a nonnullis rusticis = Nozetns licquenas = ( Nuculae parvae seu avellaneae ) et ab aliis =Ceholinhas= ( Parvae cepae) quo nomine omnes minores bulbos ipsi nuncupare solent, etiam vocatur. Ck. montanus exsors odoris. Theophr. Hist. Plant. lib. 6. cap. 7. ( Vers. Gazae). Crocujm montanum primum. CIus. Hisp. et Hist. post. Cr. serotinus. C. Bauh. Pin. pag. 6.5, dum Cr. raontanum I. Clus. res- picit. Cr. montanus autumnalis. I. Bauh, Hist. Plant. 2. pag. 646. Cr. montanns autumnalis, flore purpureo , violaceo, albo. Grisl. Virid. Lusit. N." J 530 -31. Cr. cricetorum autumnalis flore albo et vario. Grisl. Virid. Lusit. N.° 1632. Cr. autumnalis, sativo similis, florum capillamentis tenuissimis, minus odoris. Tourn. Cor. 25. Cr. autumnalis. Lin. Sp. Plant. et Brotero Flor. Lusit. Tom. I. Cr. Serotinus, stigmatibus erectis, multipartitis; foliis cum flore pro- deuntibus. Ait Hort. Kew. nov. edit. I. pag. «2. Botan. Magaz. Tab. 1267. Salisb. Parad. 30. Park. Parad. 168. N.° 4. LUSITANM. 41 Radix bulbose perennans ; bulbus ( in autumiiali plantae anthesi ) clu- plicatus , alius scilicet alii insidens. Qui subterpositus, seu qui au- tunino superioris anni ex alio prodierat, maior nucis avellaneai fere magnitudine, quampluriinis tunicis squamisque siccis, quae olim va- ginarum et fuliorum bases fuerant, reticulatis, exviridi fulvis, obte- . ctus; harum externa; laxiores, crassiijs fibrataj, filis laceris ; interio- res miniis lacerae , tenuiores , quarum infima maxima, umbilico basi- lari bulbi adha^rens, alice inverse infundibuliformes, sensim sursum versiis minores, bulbi lineolis circinatis pariler sensim minoribus, ie- vissime adhaisae. Bulbus, omnibus suis tunicis siccis denudatus , mi- nor quam in salivo , solidus, seu tuberiformis , rotundiis, quatuor quinqueve linearura diametro , desuper depressus, in medio cavatus, lineolis subfulvis circulatim pictis, sursum versus sensim niinoribus, et quasi internodiis, distinctus; interdum adejus latera uuam aliam- ve gemmam miuimam . seu bulbuliim articulatuni , emittens: inferne subplanns, permultis albis radiculis fibrosis in orbem perlusus, cen- tro umbilicatus, ibique funiculo quodam brevi sicco instrucLus , hoc bulbis veteribus exsiiccis emortuisque, sub lamellaruni rotundarum nigrantium forma sibi suppositis , laxe conjunctus est. BuLBUs siiperpositus , seu novus, subglobosus, Vicias sativae grano (tu- nicis supputatis ) subaequalis, in bulbi subterpositi cavatione termi- nali fere semiclausus, ejusdem fibrosis fasciculis cenlralibus adnatus, squamulis siccis , rufulis, brevibus, ovatis, acutis, inaequalibus, la- xis, foris obvallatus, basibus novarum vaginarum foliorumque albi- dis tunicatus , centrali parte parvula solidus , ibique scapiferus. VaginvE basi novi bulbi , simulque subterpositi apici adnatae ; aliae ex- trafoliaceae , intrafoliaceae aliae. Quae folia cingunt, qualuor quinque- ve , membranacea? , tubulosae, apice oblique truncatae , nervosae , glabrae , exalbidae , sese mutuo imbricatim involventes, sensim sur- sum versiis longiores , suprema biuncialis , obtusa cura mucrone , striata, foliis etfloribus brevior. Quae intra folia tot quot scapi , quos cingunt , extrafoliaceis similes , sed tenuiores, albissirnae , acumina- tas, scapis pistillique germine longiores, spatha tamen floris valde breviores. Interdum, cum duo tresve flores ex bulbo prodeunt. va- gina intrafoliacea exterior suum proprium scapum et insimul alias (secundam tertiaraque ) vaginas cum suis scapis propriis cingit. FoLiA saepissime sex quatuorve, rarissim^ tria , quinque, septemve , solido Bovo bulbo adnata, simul cum floribus prodeuntia , et sensim sese elongantia, glabra, viridia, versus basin albida , linearia, unam lineam , vix ultra, lata , prope apicem angustiora , in eo obtusiuscu- la ; supra in inedio subcanaliculata , atque iinea albida longitudi- naliter notata , lateribus marginalibus utrisque integerrima , lente tamen visa aculeolis minimis mollibus hyalinis vagis ibique instructa; subtus bistriata, seu canaliculis binis exarata ita , ut mde revoluta videantur, costa valde compressa, utrinque dilatata et quasi alata. Tum. 11. L i2 PHyTOGRAPHIA In anthesi corollis breviora . et interdum eis siibjequalia , scapis au- tein tiinc et postea multo longiora; vix evaginata, et adhuc planta florente decumbentia. Si foliis Croci saiivi compareritur similia, sed eis vahle breviora. • i. ScAPUS , nisi hunc pro peduncuio radicali surnas, sSepis^sime solitarius (raro duo , rarissime tres) 6 centro novi bulbi exortus, liliformis, ob- solete trigonus, sursum sensim incrassatus^ vaginfi sibi propria cin- ctus; duin.sub terra albus, pollicaris , postea bi , tripollicarisve , fus- cus. Flores tot quot scapi , ideo, ut ipsi , saepissimo solitcirii. PERfANTHiujvr millum ; ejus loco spatha unica , monophylla, tubulosa, sursum sensim latior, vaginis foliorum similis, sed longior, apici sca- pi sub germinis base adnata, germen et corollae tubum cingens, is- tuque paulo brevior. CoROLLA supera , monopetala , inodora. Tubus angustissimus , ses- quiunciam , duas uncias et ultra long;is, ( prout bulbus phis minus- ve sub terra latet ) inferne albus, superne ssepe violaceus , in sum- niitate longior , ibique intus villis albis hyalinis instructus. Lijiibus canjpanulatus, sexpartitus; divisuris petaloideis, ianceolatis, aculius- culis , glabris, foris convexis, intus concavis, primfim erecto-patu- lis, deinde patentibus, saepe violaceis , aut ex albo-violaceis , inter- durn purpureis, raro albis, exterioribus tredecim ad quindecim li- neas longis, interioribus unam lineam aut paulo ultra , quara exter- nae , brevioribus. Stam. filamenta tria anlheris breviora , flava , subulata , tubi villosae summitati, sub tribus alternis corollae divisuris, inserta. Antherae fla- vae , erectaj , tiiamentis adnatae , oblongas , lineari-sagittatae , bilocu- lares, utrinque longitudinaliter dehiscentes, praecociter pollinis gra- Tia flava globosa ejaculantes, coroHse divisuris dimidio fere , stigma- tibus autem unam ad tres lineas, breviores. PisT. germen oldongum , siibovale, exalbidum , obtuse triquetrum , obsolete trisulcatiim. Stylus filiformis, flavus; ejus extremum ( ubi incipit in stigmata findi) corollae tubo longius , antheris paulo bre- vius Stigmata Iria, ijiodora , flava , aliquautiim couvoluta, longitu- dine aiqualia , longe cuneiformia, inferne indivisa , ex medio, aut paulo infra, in plura fria , seu lacinias subcapillares, inasqualia multi- fissa ita, utpeniciHifurmia videantur, antheras plusminusve altitudine superantia, corollae divisuris inclusa, ip»isque duas ad tres lineas breviora, primuni erecta, seu erecto-patuia , demum reflexa, laxiora. Perfc. Capsula subovalis , trigona , trilocularis, trivalvis, polysperma. Semina plura , subrotunda, subfusca, seu ex fusco rufa. Habitat in dumetis circa Olisipouem , trans Tagum in Caparica, et . JLi:SITANI^. 43 alibi in Exfremadura et Transtagana , praesertim In locis, qui nou longo ;i mari absmit. Floret posL aquas a;quiiio.\iaIes , Septenibri , Octobri , Novembri, Decenibrique; sed ejus fructus nonnisi primo vere perfecte niaturescit. Bulbos6 pei-endat, bulbis sub terra tres ad quinque uncias latitantil)us. ToTA planta inodora est , >t vix alio , (piain herbaceo , sapore donata. -" Hsus Lusitanis noh alius^ quam iloiruin stiuliosis ad hortoruni areas in autumno exorliajidas; nam stigmatd, cum inodora sint , non le- guntur, nec feculam ex boJbis amyl&ceam extraheudi praxis ulla; . ■ . " ' ", , ■ > . ' ^ Obs. Crocus muJtiJidus Ramond , La Marck et aliorum , insimulque Crocus ?/j/r////o7v/s Smith jiuunisl hujus nostri v.arietates, ex locorurn silu friyidiori, vel ex habitudiiie, quam eo i])so adepti fuere , uiide folia serius emittere solent , miiii esse videntur. Nonnulli aiii Croci , angustifolii , qui ab Autoribus brujna3e.5, verni, serotini , montani, etc. dicuntur, et quorura stigmata prfinuin brevissimc incisa, seu quasi crenata , videntur, demum vero in eorum perfecta vegetatio- ne multifida fiunt, etiam ad nostrum aniandandi. Notag specificas , . sive sint ilJae, quae es sligmatibus cuin juitlicris quoad altitudineni comparatis, sive quae ex eoriim divisuris desumi solent, tantummo- do firma^ ciini ex ipsis perfecte evolutis desumuntur. Nostri Croci interdum stigmata in ali(juii)us individuis vix sublaciniala , antheris- que breviora vel seqiialia j)rimiim observantur, etsi tunc jam corollde limbus apertus sit; at sensim indies excrescentia infila plura findun- tur, plus elongantur, demurn quasi penicilliforniia redduntur, et antheras altitudine plus iniousve superanf. 44 PHYTOGRAPHIA I R I S trialala. Ir. pedunculis radicalibus; foliis canaliculatis, distichis , recurvis; co- rolke tubo longissimo, laciniis maioribus imberbibus, ad medium di- latatis. obtusis, reflexis, alternis aliis minimis, lanceolato-spathula- lis , obtusis, serrulatis, patentissimis ; stigmatum lobulis acutis, den- ticulatis, introcurvis, corollse unaquaque lacinia maiori brevioribus. Ir. Transtagana. Brot. Flor. Lusit. Toni. I. pag. 52. Ir. alata, imberbis , foliis ensiformibus; tubo longo filiformi; petalis interioribus minimis, patenti-reflexis. La Marck Dict. Bot. Encycl. Tom. 3. p. 302. It. Poiret Voyage en Barbar. vol. 2. p. 86. Ir. microptera , imberbis, foliis ensiformibus; tubo longo filiformi ; pe- talis interioribus minimis, patenti reflexis. La MarcJv Illustr. Gen. Tom. I. n. 57J. p. 124. Ir. scorpioides , acaulis, foliis canaliculatis; corollae laciniis tribus ere- ctisminimis; tubo longissimo. Desfont. Fl Atlant. Tom. I. p. 40. Tab. 6. Ir. bulbosa latifolia , sive 1. Clus. Hist. 1. p. 210. Eadem Grislei Vir. Lusit. n. 156 5 It. Dodon. Pempt. p. 212. Ir. bulbosa latifolia caerulea. Swert Floril. Tab. 36. fig. 2. Ir. bulbosa latifolia Lusitanica 1. Clusii. Theath. Florae Tab. 42. Ir. bulbosa latifolia , acaulos , odora. Bauh. Pin. pag. 38. Ir. bulbosa latifolia , flore caeruleo et candido. lo Bauh. Hist. Pl. Tom. 2. p. 703 cum ic. Hyacinthus poetarum latifolius. Lob. Ic. 96. Radix fasciculato-bulbiceps; bulbus fere avellana? magnitudine, mem- branis striatis tunicatus, demum foliis vaginatus; e basi nodosa ra- dices quinque, et ultra, praelongas, inaequales, fusiformes, obliquas, crassitie trium ad quinque linearum , in radiculam longam abeuntes, emittens, et ejusdem circa latera nonnullos novos bulbulos progi- gnens. FoLiA subtriquetra, canaliculata, subtus carina(a, acuta, basi vagi- LUSITANIiE. 45 nantia, glabra , pallide viridia, octo ad tredecim lineas lata , sex ad novem uncias longa , disticlia , patula, et in terram arcuata , primis annis tantimi e bulbo , postea tam ex ipso quam 6 cauliculo subter- raneo exorta. Caules aut scapi primis annis nulli a bulbo protruduntur; postea duo tresve scapi , seu potius pedunculi radicales, ab eo emittuntur bre- ves et sub terra latitantes ; at sa^pius caulicuhis brevissimus ab eo- dem profertur, qui sub terra sensim adolescit , teres , Ibliis vagina- tus, duobus tribusve pedunculis brevissimis, in anthesi subterraneis, demum terminatus, Flores duo vel tres, quorum cum primus marcescit, alii mox ipsi succedunt, singuli spatha cincti saepe diphylla, interdum polyphylla, foliolis lanceolatis, acutis, pedunculo infra germen alternatim adhaj- rentibus, subterra albidis membranaceis . extra ipsam viridibus ere- ctis, tubo corollas tandem paulo brevioribus, persistentibus. Perianthium nuJlum. Corolla supera, caerulea, vix ac ne vix odora , monopetala , limbo sexpartito, inajquali, basi tubuloso : Jaciniae omnes petaliformes ; tres maiores, erectiuscula; , deinde reflexje , ini- berbes , tres fere uncias longae, apice rotundata;, ibique vix emargi- natae, oris marginalibus vix crenulatae , paulo infra medium latiores, seu in Jobulum dilatata^ , versus basin angustataj , sicque quasi ova- to-spathulatae apparent, intus in medio macula lutea longa crassius- cula notatae , ad cujus latera exalbidae , lineisque caeruleis pictae sunt; laciniae tres ipsis allernae valde minores, ad unam unciam lon- gae, ex albido caeruleae, lanceolato-spathulataa , obtusae, infra me- dium angustatae, ibique canaliculatae, integerrimae , ultra illud ser- rulatae, patentissimae , demum reflexae , sicque tres alas exlensas ef- fingentes. Tubus longissimus , tres quatuorve uncias iongus , spatha laxe stipatus, iliaque parum altior , ad corollae faucem latior, infer- ne filiformis cum stylo coalitus, germinique apici cum illo adhaerens. Stam. filamenta tria , alba, subulata, semiunciam fere longa, fauci co- rollae inserta, ejusdem Jaciniis maioribus opposita. Anthera? erectae , albidae, quinque fere iineas longae , lineares, compressae , inferne bi- fidae , apice obtusae, biloculares , inter stigma et corollae lacinias maiores reconditae- Pollinis granula subglobosa, hyalina, succosa. PisT. Germen oblongum , trigonum, sub terra in fundo spathae latitans. Stylus tenuissimus, paulo infra corolla; faucem tiibo illius connatus. Stigmata tria petaloidea, ddute seu ex albido caerulea, oblonga, laci- niis corollae maioribus paulo breviora , intus dorso carinata ( carind sulco marginato exarata) extus concava, antheris incumbentia, bi- labiata ; labium exterius minimum , albidum , membranaceum , obtu- sum , obsolete emarginatum , labium interius maximum, profunde bifidurn , laciniis acutis , denticulatis, saepe introrsum flexis. Peric. Capsula obtuse trigona , trisulca, trilocularis, trivalvis, poly- Tutn. II. u 46 PHYTOGRArniA sperma. Semina in duas series singulo in loculo disposita , subrotun- da , subrugosa. Hakitat in locis luunidiusculis, interdumque in rupibus circa Elvas , Eboram , et in cullium radicibus non procul ab And flumine sitis. : Floret Decembri, Januario, Februario. Perennis. Obs. I.° Variat, etsiraro, corolla alba , interdum quoque stigmatum laciniis fere edentulis, vix ac ne vix introrsum flexis , et illas corollae inaiores long-itudine a;quantibus; item laciniis corollae minoribus pa- tulis etobliqnatis. Quapropter Ir\s patfjal^oiret, microptera LaMar- ckii, et scnrpioides Desfont. . quae in Barbaria occurrunt, huju.s tan- ; ttim , quas in Lusitania et Hispania fertur, ut varietates habendte. Obs. 2." Nimis afFinis Ir. Persicce; sed diftert colore ca?ruIeo corolla? , nec semper vakie variegato, stigmatum laciniis acutis, nec rotunda- lis, laciniis quinque corolls minoribus obtusis, nec acutiusculis, de- nique foliis pr^cocioribus , qiiiB in anthesi plantae. triplo , et ultra , flore longiora, nec floii longitudine a?qualia vel paulo i])so longiora, Utraque media esse videtur inter Ir. vere imberbes et barbatas, seu unde natura interniodiis semibarbatis , uli Ir. Sisyrinchio, transit ad . barbatas; nam macula lutea crassiuscula in utriusque laciniis corol- linis maioribus sita , lente fortiter augescente visa , minimis aculeo- lis dense echinala, seu villis brevissiinis innumeris contiguis constru- cta esse apparet. LUSITANI/E. 47 I R I S suhhijiora. Lusit. Lirio cardeno , ou Lirio roxo ordinario. Ir. foliis ensiformibus, caule siibbifloro paulo brevioribus; corolia^ la- ciniis tribus, reflexis, obtusis, barbatis , oblongo-cuneiformibus ; tri- bus alternis eas longitudine suba^quantibus, erectis, obtusis, conui- ventibus; tubo spathis lax^ incluso , germen fere triplo excedentej lobulis stigmatum acutis, subdenticulatis. Ir. suhbijiura. Brot. Fior. Lusit. Tom. I. Pag. 50. "^ Ir. bijhra, barbata, foliis ensiformibns, brevioribus scapo subtrifloro ; germine tereti. Lin. Spcc. Plant. ; sed uti varielas in hortis extra Lu- sitanium culta. Ir. hiflora , corolUs barbatis; caule subtrifloro, foliis longiore; petalis violaceis. La Marck Dict. Bot. Encycl. Tom. -3. pag. 295. Etiarn uti varietas in huriis cultas. Ir. vulgaris Lusitana. Grid. Firid. Lusit. n. 1560. Ir. vulgaris Lusilana, flore albo et vario. Idem Ibidem n. 1561. Ir. biflora, et Iris latifolia maior. Clus. Hisp. el Hist. 22. Ir. humilis latifolia, et Iridis aliud genus humilius. Clus. Hisp. et Hist. Ir, biflora, flore minore , odore lilii convallium. C. Baiih. Pin. 32. ChaMjEiris latifolia saxatilis Lusitanica. Idem Ibid. pag. 34. Ir. biflora Lusitanica, flore violaceo. I. Bauh Hist. PI. vol. 2. p. 722. Ir. humilis latifolia , colore violaceo sasatilis. Id. Ibid. p. 725. Radix perennis, oblonga, obliqua, pollicaris fere crassitudinis , intus pulposa candidaque, extus nodosa , subtus multis radiculis iiliformi- bus summa tellure haerens et repens , subinde in plures alias ■'adices similes e lateribus exortas divisa, inia parte demum putrescens, su- j)rema vero gemmas nonnulias foliosas protrudens , quarum saepe pri- inajva tantiun annuatim caulifera. Inodora est ; cum mansa initio in- grata, paulo post fervide acris, sapore fervido sensim augescente et longe perdurante. 48 PHYTOGRAPHIA. FoLiA radicalia et infiina caulis quinque ad septem , vix ultra, ensifor- mia, subfalcala, viridia, glabra, striata , interiora erectiuscula , ex- teriora obliqua , quinque ad fere undecim iineas lata , quatuor ad septem uncias et ultra longa , disticha, basi sese et caulem vaginan- tia , isto sa?pe brev iora , rarissime illius longitudine , vel illo parura Jongiora , coroHaeque tubum aequantia, fere omnia sestate penitus siccescentia ; caulina srepe duo, raro tria vel unicum , radicalibus valde minora, sessilia, alterna, distantia, concava, ventricosa , acu- minata, erecta, caulem vaginantia: ciim prope caulis apicem ramu- lus protruditur, istius basin folia duo brevia opposita , spathse folio- iis similia , cingunt. Caulis annuus, quinque ad tredecim uncias altus, erectus, teres , glaber, ssepe (rinodis usque ad florem , simplicissimus , aliquoties paulo infra apicem uno brevi ramulo instructus. Flos subsessilis, seu pedunculo brevissimo intra spatham insidens, sse- pe unicus , interdura duo, tertius sane rarissiraus, illum enim in sil- vestri planta nuspiam vidi et forsan solummodo in luxuriosa vel cul- ta. Spatha dipliylla, persistens ; folioja fere opposita . unani ad lineas duas insertione inter sese distantia , subasqualia, tubi corolla^ longitudine, ipsique approximata , oblongo-subovalia , compressa , nervosa , con- cava , ventricosa, subcarinata, viridia , apice subpurpurascentia , ibi- que membranacea, scariosa, acutiuscula : interdum ( pra?sertim cum flos unicus terminalis ) praeter hnsc duo folioia tertium aliud mini- mura , membranaceum , convolutum , in axilla supremi folioli spa- thae situm , adest. CoROLA supera, violacea , suaviter odora, monopetala, sexpartita; la- ciniae omnes petaliformes , exteriores tres oblongae , obovato-cunei- formes, viginti quatuor lineas ad triginta longae, quatuordecim ad octodecim superne lataj, ibique obtusae , integerrimas , raro obsolete crenulatae, patulue, deinde reflexae , saturate purpurea^, inferne ve- nis albidis ramosis pictae , in medio Jinea longitudinali barbata nota- tse, cujus villi succosi et diaphragmatibus dividui sunt, omnes non prorsus candidi >, sed superiores albidi , seu caerulei , vel ex albido caerulescentes , inferiores aulem prope faucem corolia? lulescentes: laciniae tres aUerae, exterioribus interj)Ositae, illislongitudine et latitu- dine aequales, aut vix breviores vixque angustiores , erectae , intror- sum inter sligmata conniventes, caeruleae , subovales, apice obtusae, ibique obsolete crenuJatae , interdum etsi raro brevissime emargina- ta;, inferne in unguem brevein canaliculatum , marginatum, venis- que albido-flavescentibus pictum , sensim angustatae. Tubus trigono- cylindraceus , viridis, seu ex viridi caerulescens, tristriatus, sexde- cim adoctodecim lineas longus, supern^ ad corolise faucein latior et paulo infra illam cum stylo connatus. Stam. filamenta tria, subulata, ex albido caerulea, septem lineas lon- LUSITANIiE. 49 ga, laciniis corollae reflexis opposita, ejusdem fauci insorLa, ibique decurrenlia. Antlierae lineari-sagittatae , compressae , quinque sexve lineas longae , biloculares, cairulea3 , seu ex albido creruleatae , ere- ctaj, singula singulo stigmati incubita et sub eodem recondita. Gra- na pollinis subglobosa , succulenta , hyalina , inaperta , demum ex- succa. PiST. Germen trigono-cylindraceum , superne attenuatum , ex viridi al- biduni , obsoletc' trisulcatum , sexstriatum , quinque ad octo iineas longum, corollae tubo fere triplo brevius, intra spatham subsessile. Stylus triangularis , iiitra corollae faucem , quatuor ad sex linearum spatio , solutus, post^a illius tubo coalitus, et ejusdem longitiidine. Stigmata tria , petaloidea , oblonga, sublinearia, violacea , laciniis corollai barbatis opposita, ad eas recurvata , eisdemque dimidio fere breviora, extus concava , antheris incumbentia, intiis carinata, cari- na sulco longo marginato exarata ; bilabiata, labio exteriore mini- mo , vix lineam longo, obtuso absque emarginatura , albido-cairu- leo, laciniis acuminatis , serrulatis, sajpe inlrorsum flexis. Capsula oblonga , ad verticem angustata, trigona, angulis rotundatis, trisulcata, trilocularis , trivalvis, polysperma. Semina in singulis lo- culis plura, ovato-subrotunda, fusca , aut pallida , subrugosa; non- nulla abortiunt. Habitat socpe in rupibus calcareis, vel solo ipsis vicino , rarius in ar- vis, circa Conimbricam , Olisiponem usque ad Cascaes , AUiamlra , Villa Franca ad Tagum , et alibi in Extremadura et Beira. Floret in Beira saepe praecocius, Novembri scilicet etDecembri, serius cir- ca Olisiponem , Januario nempe, Februario, Marlio et veris initio. Perennis. Flores Tinctoribus, radices Medicis in usu sunt. Obs. 1.* In hac specie maxima individuorum pars unicum tantiim flo- rem in suis caulibus, et hunc semel in anno in Lusitania fert; non- nulla tamen individua inter quamplurima, quae uniflora sunt, habi- tantia duos flores interdum in eodem caule protrudunt ; alia praete- rea sunt, quae bis in anno , hoc est , in ejusdem anni duabus diver- sis tempestatibus, et in caulibus diversis aliquando florent , sed haec rariora : quapropter speciem potiiis subhi/loram , quam brftoram , esse dicendam existimavi. Obs. 2.° Variat circa Olisiponem , etsi raro , corolla alba , aut inter- dum lutescenti miuus odora , quae tunc est Tris lulcsccns Clariss. La Marck ( Dict. Bot. Encycl. ) nam toto habitu et notis specificis ab e^ non diversa. Obs. 3.° Nectarium , ex Celeb. Linnaei sententia , in Iridibus nonnullis est linea longitudinalis barbata , inferne lacmiis corolhe reflexis in- sculpta, in aliis puncta tria externa ad basin floris : ex opinione au- Tom. II. N 50 PHVTOGRAPHIA tem Clariss. JussiaeiNectarium est sulcus marginatus in carina unius cujusque stigraatis, qui in styli vertice terminatur. Quidquid sit de liis partibus denominandis; succi, qui in eis secernuntur, alii ad co- roWx tubum stylo connatuni , alii ad ipum stylum diutine huniectan- dum ne illius properata siccitas ovula in ovariis faecundatione pri- vet, naturaliter destinati esse videntur. Tres partes petaliformes, quc^c stigmata communiter dicuntur, antherarum dorso inaperto in- cumbunt , arcuate supereminent , et ad iilas contra pluvias aliasque injurias externas tegendas , vix ac ne vix autem ad pollinis earuni substantiam spermaticam absorbendara , inservire a nonnullis Botani- cis existimantur, qui adhuc insuper pollinis grana tam arcte cohaj- rere dicunt, ut vi soluraraodo quadam externa ab illis removeri pos- sint . et ideo seminum fajcundationera locum non habere opinantur nisi Insectorum ope perficiatur; sed capsulaj, tam in hac specie , quam in aliis ejusdem generis hieme in Lusitania florentibus, ubi nulla Insecta iu earum floribus tunc observantur, semina perfecte fajcundata ferunt: itaque eorum fascundatio aliunde pendet , et ali- ter explicanda, etsi stigmata vera negentur; hoc sequenti modo ex- plicari posse videtur. Antherarum venter , qui laciniis coroilae refle- xis oppositus, ciim longitudinaliter aperitur , grana pollinis partim istarura lineiE barbataj aut imberbi crassae et asperse incumbunt, partim attritu quodam convelluntur et in stylum faucemque coroUae desiliunt; sperma tunc e granis exsudatum vel immediate ab stylo absorbetur, vel mediate , hoc est , a linea laciniarum reflexarum et tubo corolte cum stylo coaiito, exinde postea ad ovula, ut faecun- dentur, transmittitur. LUSITANM. 5 1 TRIANTHERIA DISTYLIA. TRITICUM Ulorcum. Tr. culmo basi repente ibique ramoso, ex procumbenti erocto; spica simphci, disUcha, eiong-ata, in anthesi nutante ; spiculis ultra no- vem, approximatis, sessilibus, lanceolatis, octofloris; calvcibus co- rollisque obtusis, muticis; gormine nectarioque supernu villosis. Triticum junceum. Brot. Flor. Liisil. I. Gramen phaenix ramosa maritima. Grist. ririd. Lusit. n. G70, Gramex maritimum spica loliacea, foliis pungentibus nostras ? (uti varietasj. Plukenet. Plnjtorjr. Tah. 33. Jij. 4. Gramen spartiura spicatum , foliis mucronatis longioribus, vel spica secaJina ? futi varietasj. C. Bauh. Pin. 5. Gramen caninum maritimum, spica triticea, noslra.s ? fuli varielasj. Scheuch. Agrost. p 6. et Ray Hist. 1256. Gramen radice repente maritimum ? Tourn. Inst. R. H. 516. Radix perennis, longe repens , ex quinque ad decem pedes et ultra, crassitudine tili sutorii, albescens, crebr5 g-eniculata, nodis semiun- ciam ad uncias duas inter sese dissitis, nonnullis praesertim extremis culmiferis, omnibus radicantibus , radiculis villosis ; internodia tuni- cis paleaceis valde longis latisque vestita. CuLMi annui, sesquipedales ad bipedales, crassitudine penna^ gallina- ceag, teretes, farcti , glabri, nodosi , oodis novem et ultra, unam ad diias uncias plus minusve inter sese distantibus, fuliis longe vaginati, ad apicem nudi enodesque, debiles, ex procumbentibus^erecti , ba- si ex uno aliove nodo repentes, ibique cespilosi seu conferte appro- ximateque ramosi , ramis alteniis adscendentibus, culmi priinarii fe- re longitudine ipsique simillimis. Folia sex ad novem , alterna , disticha vel fere disticha, approximate sese invicem vaginantia. Lamina iii foliis infimis ad culmi basin ra- dicantem phis minusve brevis, semiunciam ad tres uncias longa , li- neam sesquilineamve lata ; in aliis inferioribus semipedalis aut peda- 52 PHYTOGRAPHIA lis , exinde versus apicem culmi ramonimque sensim brevior, cluas ad tres lineas aul paulo ultra lata , sublinearis, acula, patens, sub- tiis viridisglabra la^vis convexiusculaque absque carina , supra longi- tudinaliter subconcava glauca striata , lente visa subpubescens seu hinc inde ad strias pilis minimis instruc(a , nec tamen scabra, raar- ginibus integerrirais glabris laevibus , demum convoluta junciforrais apice rigidulo subpungenti. Ligula membranacea, semilineam ad li- xieam longa , truncata seu obtusa , glabra. Vagina glabra, substriata, marginihus menibranaceis laevibus , laminri valde brevior, internodiis autem longior; in infimis foliis albescens paleacea latior , in aliis pra?sertim versus apicem cuimi atque ramorum angustior et sensim iongior. Spica terminalis, simplex, septem ad novem uncias longa , ^ folii ul- timi vagina cum penitus evoluta et in plena anthesi plus minusve nutans; raclii coinmuni subflexuosa , glabra, articulata , internodiis extus convexis striatis , intus planis sursum versus spicularum basin crassioribus, istisque semper plus minusve brevioribus . marginibus integerrimis la?vibus. Gluma calvcina bivalvis; valvae suba;quales , alia vix longior quinque seu sex lineas loiiga , ad spiculge medium seu paulo ultra elongataa , sublineares aut lineaii-lanceolatse , coriaceae , dilute virides, glabrae, striatae , multinerves , obtusae, muticae, hitere exteriori ad rachiu communem leviter introflexo subcarinatoque , carina laevi, margini- bus submembranaceis, albidis, glabris, integerrimis, laevibus. CoRor.LA bivalvis ; valvae inaequales, externa in flosculis imis calyce paulo longior, in aliis longitudine calycis aut brevior, dorso ad api- cem subcarinato (carina laevi) obtusa cum brevissimo seu obsoleto mucrone , coriacea, nervosa, glabra , marginibus membranaceis, in- tegerrimis, Irevibus; valva interior paiilo brevior, lanceolata apice ob- tuso ad len(em subciliato, albida rigidula nervosa , hinc concava in- de ad genitalia convexiuscula , marginibus scariosis ad genitalia ar- cte introflexis, utrinque in flexum carinatis, carina linea viridi ala- ta , ala albida, ad lentem minutissim^ serrato-ciliata. Nectarilm intra corollam in basi germinis ipsoque longius, diphyllum; foliolis ovato-lanceolatis, albidis, usque admedium crassis glabrisque, superne tenuissime membranaceis, acuLiuscuIis, villosis, ciliatis, len- te visis. Stam. filamenta tria capillaria , recep(acuIo ad basin germinis intra nectarium iiiser(a. Andierae exertae , versatiles, lu(escentes, tres li- neas longae , utrinque furcillatae, quadrisulcae , hebetato-tetragonae , biloculares. PiST. Germen obovatum subvillosum , hinc convexum , inde unisulca- tum. Styli duo brevissimi , albidi. Stigmata plumosa, reflexa. LUSITANIiE. 53 Peric. nullum. Corolla semen arcte fovet, deliiscit tanien ac demittit. Semen lorigitudine lere valva; inlerioris corolke , gracile , subliiieare, basiacutuMi, apice obtusiun pubescens , hinc conve.\um iude uni- sulcatum, riurima sa;pe abortant, duo vix fertilia in basi spicae. Haritat ad sepes litoreas infra Eckm propeOlisiponem , Cezimbra at- que a.A Boarcos , Fujueaa et alibi in arenosis maritimis. Floret Maio, Junio. Perenne. Usus. Radix subdulcis, et vi blande resolvente , aperiente demulcen- teque non minus, quam illa Trilici rcpcnlis , prajdita est. Culuu et folia gratum pecori pabuluni pracstant. Obs. 1." AftineTritico /wnccoLin., et pro illius varietate primitus a me habitum ; ex posterioribus autem observationibus re Yerk specilice diversura esse opinor ; diftert enim culmo breviore , ex procumbenti erecto, basi ramoso , nodis proprioribus, foliis margine lajvibus, et coroliae vaiva externa ad carinaj apicem non scabra. Oes. 2.° Affine quoque Bromo ramoso Lin. , qui Festuca phoinicoides ejusdem Botanici (nobis autem Triticum phoinicoides ;) sed specifi- ce diflert folus iatioribus, ultra duas uncias longis, et eorum iigula niembranacea ; spiculis non teretibus, non breviter aristatis, "nec breviter pedunculatis , non unica , duabus, tribus aut paucis; caly- ce non acuto, et corollaj valva externa non denticulato-ciliata , nec brevi arista terminata. Quantum vero a Tritico marUimo , repcnli, farcto, et aliis ejusdem generis speciebus hucusque cognitis diflerat ex descriptione satis patet. Tom. II. 54 PHyTOGRAPHIA B R O BI U S cylindraceus. j3r. panicula spical.a, oblonga , subtereti ; spiculis ovatis , subsessili- bus, congestis, quatuor ad sexfloris , compressis, planiusculis; caly- cis valvulis acutis, inaequalihus , muticis; corolte valvula externa dorso subcariaata , scabra , pilosa, pauio infra apicera brevissime aristata. Dactyi-is cyUndracca Brot. Flor. Lusit. vol. 1. pag. 59. Festuca ;j/j/coiJ«, pauicula spicata; glumis ciliatis ; spiculis quinque ad octolioris; arisla infra apicem brevissima. Dcsfont. Fl. Atlant. Tom. l' pcig. 90. lub. 23. Festuca crislata, panicula spicata , lobala ; spiculis ovatis , latis, sex- floris, hirsutis. l.in. Sjicc. plant. curante IFilld. Tom. l. pag. 426. PoA cristata , et Voa phleoides , ut varietas. La IVIarck Dict. Bot. En- cycl. Tom. 5 pag. 73 -7S. lilustr. Gen num. 975-976. ^,^ GiiAiiEN spicatum . spica cylindracea, molli, densa. Tourn. Inst. R. Herb. 520. Gramen alopecurum viridi et niolli spica. Barrel. Tab. 123. fig. 5. Gramen t3'phoides inolle. Scheuch. Gram. 246. Tab 5. fig. 5. GuAMEN alopecuroides vulgare et alopecuroides minus. Grisl. Virid. Lusit. n. 582-83. Radix annua; radiculis capillarihus , in fasciculum collectis, nonnullis subdivisis, pubescentibus , albid.s, virid.bus, demum fuscis. CuLMi ex eodem nodo radicali sanpe plures ( sex ad triginta. pro soli macritate aut fertditate) fere filiformes , simplices aut simplicissimi , glabri, centrales erecti, laterales extrorsuin arcuati deinde surrecti, saepe duas ad sex uncias alti , iiiterdum in solo pingui ad uncias un- decim et ultra longi , tuncque suhramosi , rainis duobus adquatuor, alternis, erectis, binodes ad quadrinodes, omnes foiiis vaginati , su- perne tantummodo nudi. Folia planiuscula, acuminata, biuncialia ad quinqueuncialia , sesqui- lineam ad duas Iineas cum diiuidia laLa prope iigulam ; inferiora su- LUS1TANI.E. 55 perioribiis breviora , siiperiora infernodiis loniiiora et ereota ; omnia snhdiiter slriata, ulrinque et ad inaryines villosa, interduni siibtus giabriusctda, sed lente visa tenuissinie Januginosa. Vagina longiuscu- la, striata, dorso et arl margines pilosa. Ligida brevis, lacero-denti- culata , ciliato pubescens. Pamcula terminalis, erecta, spicata ,'icylindracea , seu ovafo-cylindri- ca , sesquiunciam ad tres uncias longa , setisim versus apicem an- gustata, et ibi acutiuscula, densa , in anthesi laxiuscula , ante et post dlam subteretiformiter contracta ; raclii communi glabriuscula , ramulosa; exsingulis ejusdem nodis iuferioribus ramuli tres (juatuor- ve brevissimi , subpubescentes lente visi. Spicul^ in ramulis subsessiles , conticiiye et (juasi imbricalie, ovatas, compressa;, duas Jineas ad fere quutuor longae, sesquiliiieam , aiit paulo ultra, in medio latai, sa?pe quatuor ad sexfloras . raro triilorfK, septem seu octoflora3 in eadem pauicula i'losculi clisticlii , propin- quissime alterni , seu fere oppositi . sessiles, sensim versus spicula? apicem niinores; extremus interdum effetus. Gluma calycina , flosculis communis. bivalvis; valvu!ae acuta;, miiti- ca;, trinerves, compressEB, marginibus scarioss giabraique , dorso virides et subcarinata; , cariu:'!, seu paulo ultra illius medium, scabrai et pilosK , vel pubescentes, ina^quales, alia angustata brevior, alia latior saepe sesquilineam longa et paulo ultra spicula^ medium pro- tensa. CoROLL^ valvula? compressae , ina:;qnales; externa acuta, parum altior et largior, trinervis, viridis, marginibus et apice scariosa glabraque, dorso subcarinata, ibique scabra etsspe pilosa, apice nunc integer- rima, nunc leviter bifi(ia, paulo infra apiceni aristata, arista brevissi- ma, scabra , erecta : valvula interna membranacea , albida, subpla- na , apice profunde bifida, mutica, glabra, margine utroque uniner- vis, et ibi pubescens lente visa. Nectarium bilamellatum ; lamellis albidis, ovatis , obtusis, basi gib- bis, germine brevioribus. Stam. filamenta tria intra nectarium , capillaria , brevia. AntherfE lu- leae , oblongas , lineares , utrinque furcatae. PisT. Germen subovale , stylis duobus miiiimis reflexis terminatum. Stigmata plumosa , hyalina. Semen unicum , ovale, acutiusculum , corolla tectum. Habitat ad vias, aggeres, segetes circaConimbricam , Olisiponem et alibi in Beira et Extremadura. l^^Ioret vere et interdum «sque ad Juliura. Annua. 56 PHYTOGRAPIIIA Ons. 1.° Semina ])lurima aborliunt. Valvula exLerna corollae semper aliquantum infra apicem aristata est ; cum apex bifidus, tunc ex an gulo fissurse inter lacinulas , vel paulo infra eum , arista erumpit; cum apex integerrimus , tunc arista pauio infra ipsum dorso affixa est ; in utroque casu arista liltra ipsum apicem ex semilinea ad li- neam sursum protenditur. Spicularum extremi flosculi ssepe mutici, seu breviiis aristati. Interdum corollae valvula externa in flosculis in- ferioribus penitus pilosa est , in superioribus autem tantummodo pro- pe apicem pilosa ; aliquando, etsi raro , calycis utraque valvula et illa corollse exterior in nonnullis flosculis penitus glabrae sunt. Obs. 2° Planta Dactylibus nimis aflinis; eam illis olim adjunxeram ob spiculas compressas, et ob calycis valvulas tantillum carinatas ; sed ci'.m Dactylium caracter genericus valde varians et jpquivocus, in- «uperque arista corollae ipsaram terminalis sit , dum 6 contra nostruj planliB corolla semper infra apicem aristata, quod Bromis proprium, ideo eain istis potius quam illis associandam esse nunc existimo. Ne- que ad Poas aut Festucas , quibus etiam nimis afiinis, amandanda , hoc enim cum arista coroUae infra apicem sita non concordat. LUSITANI^. 57 BROMUS caudalus. Br. panicula subspicata, oblonga, sublobata ; spiculis quadri-quinqne- llorisve, obovatis, conipressis, contigiiis, subsessilibus; calycis val- vulis clorso scabris ; corollae utraqiie sajpe glabra, exteriori infra api- cein aristata; arista illiiis fere longitudine^ erecta. Br. rifjcm , panicula spicata; spiculis subsessilibus , erectis, pubescen- tibus, subqnadrilloris? Lin. Sp. pl. curante Willd. Toiii j. pag. 436. Gramen alopecuroides maximum , spica divisa. Scheuch. Gram. 247. tab. 5. tig. 6. Gramen alopecuroides segetiim et campestre. Grisl. Virid. Lusit. n. 588-89. Radix annua, fibrosa ; radiculis ad nodum dense congestis, ex albi- do virescentibus, nonnullis subdivisis. CuLMi plures ex eadem radice , octo ad triginta et ultra, semipedales ad pedales, filiformes, trinodes ad quinquenodes et ultra, centrales saepe erecti, laterales iiiferne ctirvati, deinde erecti, saepe glabri, raro infra paniculam subpilohi, simplices, tres ad sex ramos subdivi- si ; ramis culmo brevioribus, erectis. FoLiA planiiiscula , acuminata, striata , utrinque subpilosa , ora margi- nali subciliata, ibique scabriuscula , duas adquatuor fere liueas pro- pe ligulam lata, duas ad quatuor uncias longa ; suprema brevio- ra. Vaginalonga, striata, margine et dorso subpilosa. Ligula bre- vis, lacero-ciliata. Panicula subspicata , biuncialis ad quinqueuncialis, in anthesi valde Jaxa, ante et post illam contracta in forinam ovato-lanceolat.itn , la- teribusque sublobatam. Rachis subangulosa, saepe glabra , raro pu- bescens , e nodis alterne ramosa; rami pluries divisi , in panicula primaria tres qnatuorve infern^ ex eodem nodo exeunt , deinde sensim numero decrescunt versus ejusdera apicem , ubi demuin soli- tarii sunl. Spicul^ plurimaj , obovatse, compressae , sesquilineam ad lineas duas cum dimidia longae, similiter in summo latae , triflorae ad quinqueflo- rae , alternae, dense approximatae et quasi imbricatas , breviter pe- dunculatae, nonnullae subsessiies. Tom. II. p 58 Pm'TOGR.U>HIA Gluma calycina bivalvis; valvulse acutae , muticae, subcarinatae, fjlu' brae, inarginibus scariosae , dorso scabrse , nonnumquam ibique s^b- pilosae , inaequales , alia paulo longior et latior. C0ROLL.E valvulae saepe laeves, glabrie , interdum , in flosculis spicula- rura inlVrioribus , dorso subj)ilosas, subaequales; externa parum lon- gior, Jatiorque, lateribus et apice scariosa, subcarinata, leviter bi- fida, in augulo tissurae inter lacinulas, vel parum inlra , aristata; arista illarum longitudine, sesquiliueam scilicet ad lineas duas cum diinidia earum apices excellens ; interna omnino membranacea , al- bida, subplana, profunde bilida, mutica. Nectarium bilamellatum ; lamellis albidis , ovatis, obtusis, basi sih- bis, germine brevioribus. Stam. filamenta tria , capillaria, intra nectarium. Antherae luteae, li- neares, utrinque bifurcatas. Pjst. Germen subteres. Styli duo minimi, reflexi. Stigmata plumosa. Semex unicum , ovale , corolla tectum. Saepe in omnibus fere spiculis eiretum. Habitat ad vias , aggeres , interque segetes circa Olisiponem , Conim- bricam , et alibi in Extremadura et Eeira. FJoret vere. Annuus. Plakta a pecore grate pascitur. Obs. Species nimis aflinis praecedenti , et pro illius varietate frequen- ter habita ; sed difljert praesertim habitu majori , et panicula , cum la- xa in anthesi. triplo quadruploque latiori, dumqiie contracta cras- siori , lateribus sublobata, et minus cylindrica, ramis quoque valde longioribus et plus divisis , arista corollae longiori , atque istius fere longitudine; insuper corollae valvula exteriori saepe g-Iabra laevique, nec saepe pilosa et scabra. Media inter Dactylem , Poam et Festu- cam ; sed ab ipsis ob aristam valde infra apicem corollae sitara re- movenda , et Bromis associanda. LUSITANI^. 59 B R O M U S (jeniculatus. Br. panicula erecta , subramosa, late expansa, demum secund^ Contra- cta; spiculis saepe quadrifloris , pedicellis ensiformibus superno in- crassatis; calycis valvula exteriori spiculara aequante ; arista recta , flosculi longitudine. Br. geniculatus , panicula erecta, flosculis distantibus, peduncuHs an- gulatis, culmo genu procurabente. Lin. Sp. pl. curanle fliUd. tom. I. pat/. 43 4. Idem Schreb. Grani.2. 60. lah. 31. Ubi tamen corolla , uti Fcslucis pro- pria , depicla. Festuca (jeniculata. Brot. Flor. Lusit. Tom. i. pag. 118. Gramex Festuca avenacea rainor. Grisl. Fir. Lusit. n. 629. FESTrcA stipoides , panicula erecta , secunda; spiculis subquinquefloris; glurais breviter aristalis, pedicellis ensiformibus. Desfont. Fl. AUanl. Tom. 1. p?^. 90. Br. stipoides , panicula erecliuscula, pedunculis ensiformibus. Lin. Spec. plant. et Mant. 557. Br. incrassntus , panicula erecta , ovato-pyramidata ; spiculis glabris , snbquadrifloris ; pedicellis supernfe incrassatis. La Marck. Dict. Bot. Encycl. Tom. 1. pag. 469. Kadix fibrosa, annua ; radiculae capillares in fasciculura collectae. CuLMi raro solitarii , saepe plures exeodera radicali nodo , tres ad octo, filiformes, glabri , semipedales ad sesquipedales , inferne tri-quadri- nodes aut quinquenodes, geniculis nigrescentibus , aut ex virescenti fuscis , ad ima extrorsura curvati , seu refracli, deinde erecti . non- nulli simplicissirai , alii ex inferioribus geniculis aut i-iterdum ex sin- gulis raraiferi, foiiis vaginati , superne nudi : ranii eis breviores, ere- cti. FoLiA plana , acuminata, striata, angusta, sesquilineara ad tres lineas iata, duas ad quatuor uncias longa , subtus glabra , supra lente visa subvillosa, niargine vix scabriuscula. Vagina? longae , striatae , gla- brae. Ligula brevis, raerabranacea, glabra , truncata, iacera. 60 PIIYTOGRAPHIA. Panicula termiualis, rachi erecta , tres adseptem uncias longa , stria- ta , subangulosa, scabriuscula . subramosa; ramis scabris, inaequali- bus , aliis indivisis, aliis plus rainusve divisis, bispicatis, trispicatis et ultra, sa^pe duobus ad quatuor ex rachis inferioribus nodis simul prodeuntibus, omnibus in anthesi cum spiculis late sparsis et distan- tibiis, deinde contractis, quasi secundis. jSpicul/e plurimae saepe virides, raro subpurpureae , late lanceolatae, conipressiusculae , tres ad quinque fere lineas longae, aristis non sup- putatis, saepe quadriflorae , nonnuUae interdum trillorae in eadem pa- nicula, raro quinqueflorae aut sexflorae , flosculis alternis, subdisti- chis, rachi scabrae laxe adhsesis; omnes pedunculata; ; pedicelli viri- des, seu interdum dilute purpurei , sesquilineam ad tres lineas et ul- tra longi , compressi, ancipites, seu subtriquetri, sensim sursum la- tiores et crassiores, angulis scabriusculi, apice obtusi. Gluma calycina bivalvis; valvulae sublanceolatae , acuminatae , canali- culatae, marginibus scariosae glabraeque , nervo dorsali virides et ibi scabrae , apice muticaj etsi rigide ibidem mucronatae, inaequales, alia 4 brevior, alia saepe spiculae longitudine, aristis non computa- tis , rarissiiue illa paululum brevior. Coroliae valvula exterior axi spi- culae nodoso insessa , lanceolata, canaliculata, glabra, dorso viridis, ibidem inferne laevis suj)erne scabra, marginibus scariosa , et ibi in- terdum perpaucis pilis ciliata, apice in mucronem scariosum mini- mum bitidum aut integerrimum terminala, infra istum , aristam re- ctam , scabram, tres quatuorve lineas longam , et semper ei longitu- dine aequalem , emittens : valvula interior paulo brevior , fere plana, apice bidentea, mutica, albido-memhranacea, utroque margine ner- vo scabriusculo viridi praedita , raro ibique subciliata. Stam. filamenta tria capillaria, receptaculo inter nectarium et germen inserta. Antheraj luteae , lineares, bifurcatae. Nectarium bisquamulosum ; squamulae crassae , ovatae , acutiusculae , basigibbae, albidae, glabrae, germinis longitudine, seu vixeolongiores. PisT. Germen turbinatum , albidum. Styli duo brevissimi, Stigmata plumosa. Pericarpium nullnm. Semen unicum , cui corolla arcte clausa adnas- citur, lineare, hinc convexum inde unisulcatum , duas lineas lon- gum aut paulo ultra, arista et dentibus corollae terminatum. Habitat in siccioribus , ad vias, et aggeres frequens circa Conimbri- cam , Olisiponem et alibi inBeira et Extremadura. l-^loret. vere. An- nuus. Planta pecori gratum pabulum praestat. Obs. I.° Arista corollae nuac in nonnullis flosculis hujus speciei re ve- LUSITANI^. Q l ra terminalis est, nunc in plurimis ab apice corollse scarioso non se- pajata, seu vix ac ne vix quiilem sub ipso eniissa esse videtur; ideo ea interdum potius Festucis quam Bromis faciie a Eotanicis adscri- bitur; sedsi lente satis augescente observetur, infra corollse apicem scanosum sive bidenteum , sive integ-errimum , lineie aut fere ses- quilinecTc distantia , sita esse evidenter coguoscetur : quapropter spe- cies a Festucis ad Bromos, quibus certe plus affinis, sejungenda. Obs. 2° Bromus stipoides Lin. qui dubio procul idem ac Bromus m- crassatus La Marck , et Festuca stipmdes Desfont. est , a nostro Bro- mo geivculalo nulla nota vere specifica ditlert, ideoque uti ejusdem tantum varietas, asolo^ climate, expositione, aut alia causa pro- veniens, habendus esse yidetur. Totm II. 62 PHYTOGPwAPHlA FESTUCA barbata. Fest. racenio subspicato, simplicissimo , subseciindo, erecto ; spiculis sex ad decemfloris ; corollae valvula maiori aristata , hirsuto-ciliata , calycis alia brevissima, alia longissima, utraque acuminata, muti- ca , giabra ; pedicellis compressis , superne incrassatis. Fest. ciiiata. Brot. Flor. Lusit. Tom. 1. pag. 115. Radices sub nodo radicali riumerosae , in fasciculum coUectae , capil- lares, fuscoe , interdum pubescentes, annuiB. Caules plures ex eodem nodo radicali , primodum declinati , seu obli- qui, deinde erecti , flexuosi, glabri , teretes , alii simplicissimi , sim- plices alteri unum aliumve ranium protrudentes , geniculati, genicu- lis quatuor ad septem sensim versus basin proprioribus , foliis vagi- nati, superne aphylli. FoLiA solitaria in singulo geniculo culmi , glabra , planiuscula, duas lineas aut paulo ultra lata, uncias duas ad fere tres longa, inferiora breviora , omnia demura filiformiter convoluta: vaginae glabrae, levi- ter striatae , superne fissiles ; ligula brevissima, truucata. Racemus subspicajformis, simplicissimus , erectus , sesquiunciam ad tres uncias vel paulo ullra longus, subsecuiidus, in anlhesi laxus, deinde sensim contractus. Spiculae se{)tem ad quindecim , planiuscu- lae , oblanceolatae . virides, alternae, pedicellatae ; pedicelli erecti , seu erecto-paluli , duas lineiis aut paulo ultra longi , spiculis fere triplo breviores, aristis non computalis , compressi, versus apicem dilatati. Gluma calycina bivalvis , erecla, flosculos sex ad decem continens, distichos, alternos, supremos saepe sleriles; valvulae acuminatae, gla- broe , iniequales, inferior miuima vix lineam longa , superior maxi- raa sextuj)lo et ultra longior , seu flosculi infimi lougiLudiue , inucro- nata seu interdum in brevissimam aristam terminata. Corolla bival- vis , valvula exterior dorso versus apicem scabriuscula , marginibus scariosa, ibique intus quamplurimis pilis albidis iubtructa, caeterum glabra , apice arista recta scabra , ipsius longiludine, terminata; valvula interior minor, membranacea, albida, apice bifido subcilia- ta, vel penilus giabra. Nectarium dipliyllum , foliolis albidis, succosis, ovatis, oblusiusculis , concavis, gibbis, gcrmiue pauio brevioribus. LUSITANIiE. 63 Stam. filamenla tria capillaria, corolla breviura. Anllierae oblongae , luteae, versatiles, basi et apice bifurcatai. Pjst. ^jermen obovato-subrotunduui , albidum. Styli duo breves, refle- xi. Stigmata plumosa. Se.mixa oblonga, tenuia, coroUas valvula interiore arcte tecta, hinc unisulcata: ])Iurima abortiunt. Habitat juxta littora maris, ad ripas Durii prope Porto , ad Tagum infra JJeletn , et alibi iu solo macro arenoso. Floret vere. Annua. Obs. Nimis affinis Fest. ciliatoi La Marck ( Dict. B(jt. Encycl. Meth. Suppl. j)ag. 034. ) diflert tamen valvula calyciua superiore longissima et infiiiii flo.scuIi longitiidine autlongiore, nec minuta brevissimam inferiorem parum excedente ; insuper, nuiiiero flosc.iilorum in spicu- lis saepe maiori , racemo saepe breviore , et semper simplicissimo. Ni- mis affinis etiam Fest. nlopediro LaMarck ( Ibid. pag. 630) et Schou- busc. ( Maroc. I. pag. 281) sed diflert valvulis calycinis non longitu- dine aequahbus nec intus hirsutis pariter cum corolla. 64 PIIYTOCRAPHIA AGROSTIS miliacen stiffrutescens. Lusit. Talhadente. Agf. culrais cespitosis , multinodibus , suffrutescenlibus; foliis subas- peris; panicula ramosa , maxima, florente laxissima, antea et postea contracta , subnutante ; pedunculis semiverticillatis , trichotomis , iionnullis bifidis ; calycis valvulis subaequalibus , coroila glabra lon- gioribus j istiusque arista terminali recta caduca dimidio brevioribus. Agr. miliacea. Brot. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 74. Eadera Lin. Sp. pl. ut varietas. Radices fibrosae, ramosa; , dense sub nodo radicali fasciculatas , fus- ClI-Mi plures ex eodem nodo radicali, bipedales ad tripedales, crassi- tudine fere pennae corvinse , teretes , listulosi, multinodes, rigidi , giabri, obsolete striati , alterne subramosi , saepe per aliquot annos phis rainusve infra mediura vei supra istud virentes, tuncque ex no- dis laleraiiter proliferi, gemmas scilicet duas ad quinque conjunctas et ramiferas ex lateralibus alternis nodorum protrudentes ; rami ere- cti, nonnulli floriferi , basi ad exorlum ^ gerama, squamis, seu vagi- nis aliquorura tenuium foliolorum , imbricatis, siccis, albidis, araicti. FoLiA plana , acuminata, viridia , striata , utrinque glabra , supra et niarginibus scabra , subtus Isevia nervo dorsali tantiira scabriuscula ; radicaiia aliqua et inferiora culmi semipedalia ad pedalia , duas arl fere quatuor lineas lata ; superiora culnii et illa ramorura breviora et anirusliora ; omuia internodiis Jongiora , siccata convoluta , demura albida. Vaginae glabrae , striatae , absque ulla scabritie , duas tresve uncias longae , ad ramorum basin breviores. Ligula lineam vel pau- lo ultra longa, membranacea, albida, lacera, seu denticulata, gla- bra, ad latera interdum pilosiuscula. PANKrLA ampla, in florescentia laxissima, patens , ante illam et ciim fructifera contracta, subnutansfjue ; rachis semipedalis ad fere peda- lis, striata , inferne Isevis , superne scabra, ramosa; rami, seu pe- dunculi, tres ad quinque ex nodis inferioribus simul prodeuntes, et alternos seraiverticillos constituentes, internodiis longiores, sajpe ra- raosissimi , pluries trifidi , nonnulli bifidi , versus apicem rachis lon- gitudine et numero decrescentes, extremi floriferi : flores alterni , erecti , pedicellati ; pedicelli breves, apice nodosi. msiTAM^* T g5 Gluma calycina uniflora , acuminata, ovato-lanceolata, glabra , bival- vis, sesquilineam fere longa , vix ultra lineain lata; valvulis longitu- dine et latitncline suba-quaiibus , coruJl.i loni;ioribus, niiilicis , iiifer- ne tricoslalis, costa niedia apice scabra, siiperiiu et ad mareines niembranaceis Corulla elliptica, seu sublanceolata , glabra; varvulis submembranaceis, exalbidis, obtiisiusculis, subaequaribus , exteriore vixlongiore, obsolete triiineata, aristata ; arista terminalis, recla, scabra, caduca, calyce diinidio iongior, vel extra illum sesquilineain ad lineas duas elata. Nectarium diphyllura , foliolis, seu squamulis. ovatis, obtusiusculis, albidis, succosis, basi gibbis, germine paulo brevioribus. Stam filamenta tria , capillaria , gluma calycina vix breviora, recepta- culo inter germen et nec(ariuin inserta. Antherae oblongai, luteajj versatiles, basi et apice bifurcae. Pjst. Germen superum , obovato-subrotundum , albidum , succosum. Styli duo, reflexi , brevissimi. Stigmata oblonga, plumosa. Semina plurima , singula in singulo flore , nonnulla sterilia , omnia co^ rolla; valvulis arcte obvestita, fere elliptica, exigua , lineara aut vix paulo ultra longa , glaberrima, nitida. Habitat ad vias. sepes , interdum in silvis et agris, in omnibus fere Lusitaniaj provinciis. Floret vere et JEstate , rarius autumno, Peren- nis. > Plant* inodora, et sapore graminnra proprio praedifa. Ob culmorum rigiditatem , foliorum et paniculae scabritiera a pecore rejicitur. Obs. Ciim ab Agr. miUaced. Lin. notis essentialibus specificis non di- versa esse videatur, ideo cum illa conjunxi. A?r. mdanosperma La Marck ( Dict. Bot Eiicycl. Meth. ) seu M.'\\\um'pnrndoxu)n Lin. vix a nostra diflert, nisi culnio niinus nodoso , seininibus minoribus et nigris: Agr. comnsri ejusdern La Marck ( Ibid. Suppl. tora. 1 pag. 257.) cum ipsainet specifice convenit, exclusis synonyrais, quae ad Airam cespitosum ainandanda. Itaque hae omnes plantae non pro di- versis speciebus, sed pro eadera specie, Agr. scilicet miliacea va- riante, ut probabiliter videtur, assumendai. Tom. II. 66 PHYTOGRAPHIA TETRANTHERIA MONOSTYLIA. TEUCRIUM polium Lusilanicuin. T. capitulis lerminalibus ovatis laxis; foliis oblongiusculis sublanceola- tis, obtusis, crenatis, fomentosis, sessilibus; caulibus longe prostra- tis, demum adscendentibus. Lusit. Polio montano. Teucr. polium Brot Flor Lusit. tom. I pag. 164. Lin. Sp. pl. 792 La Marck Dict. Bot. Encycl. 2. p. 699.et seq. Desfont. Fl. Atlant. 2. p. 7. Teucr. Lusilanicum. Link Flor. Lusit. 1. p. 86. tab. 3 Lin. Sp. pl. edit. Willd. 3. p. 3«. PoLiuM Liisitanicum supiniim minus incanum , cauUbus perpurascen- libus, flore albo. Toura Inst. R. H. 206. PoLiuM montanum supinum odoratissimum. Grisley Vir. Lusit. n. IITJ. Radix lignosa, ramosa, perennis. (.' ■- Caules plures ex eadem radice in orbera fusi et longe procumbentes, demum plus minusve adscendentes, septem uncias ad undecim ion- gi , teretes, ad apicem incano-toraentosi, infra medium nonnunquam purpurascentes , raraosi , floreuLes iuferne elToliati , suflruticosi. FoLiA sessilia . opposita, parum inter sese dissita, sublanceolata, ob- tusa, e medio marginum crenata crenis reflexis , rugosa , utrinque toraentosa, inferne tameu magis incana, sex ad decem lineas longa , sesquilineam ad tres fere lineas in medio lata , suprema sub floribus minora , uti eiiam illa , quas in axillari rainulorum exortu quasi fas- ciculata proveniunt. Capitula caulem etramulos terminant , et sublus circumfoliata sunt, ovata , laxa , multiflora, in ramulis tamen nonnullis pauciflora. Flo- res subsessiles. Bracteae sub calyce parvae , lineari-lanceolalae, inte- gerrimae , floribus breviores Calyx subcampanulatus, angulatus, villoso-tomentosus , quinqueden- tatus , dentibus brevibus, subaequalibus, acutiusculis. CoROLLA alba , unilabiata : labium superius nullum, sed ejus loco fis- LUSITANI.E. G7 sura profunda, ubi stamina ; labium inferius quinquefjilum , laciuiis omnibits obtusis, media terminaii niaiori oblonga. Stamina quatuor (lidynama , lateri superiori corollie fisso incumbentia, arcuata. Antherae jiarva.' , subovales. PisTiLLr gerrnen quadripartitum. Stylus situ et longitudine staminum , filiformis. Stiguiata duo tenuia, brevia, acuta. Pericarpium nullum. Calyx persistens insuo sinu semina quatuor sub- ovalia continet. Habitat in collibus calcareis circa Conimbricam et alibi , raro circa Oiisiponein. Floret aestate. Suflrutex. Planta subacris, amariuscula, odore aromatico grato praGdita. Olim cum therebentina Veneta contra podagram inter halos usitata, ho- die tantummodo in Theriaca et Mithridatio. Obs. Variat foliis magis minusve latis, longis, etincanis; caulibus phis minusve longe prostratis, vixque demum adsceiideiitibus , et pro va- rietate potiiis Teucrii j9o/«V, quam pro distmcta specie habenda vi- detur, neque cum nostro T e ucrio capitato confundenda; vide qua? de illo referenius. 68 PHYTOGRAPHIA TEUCRIUM capilalum Lusitanicum. Teucr. capitulis subrotundis, caulem ramosque terminantibus; foliis oppositis , lineari-lanceolatis, obtusiusculis, margine reflexis, antice crenatis, ex viridi tomentosis , minoribus aliis ad alas fasciculatis; caulibus multinodibus, incano-tomentosis , centralibus erectis, late- ralibus exdeflexo erectis; calyce aequaliter quinquedentato , bracteis longiore. Lusit. Teucrio capitoso. T. capilatnm , capitulis pedunculatis; foliis lanceolatis, crenatis, to- mentosis; caule erecto. Lin. Spec. plant. 792 La illarck Dict. Bot. Enc. Meth. tom. 2. p. 700. fldem cum sequentibus , et aliis , mullimo- dis varians.) T. capitatum. Brot, Flor, Lusit. tom. 2 p. 482. T. Lusitanicum , capitulis terminalibus axillaribusque ; foliis linearibus obtusiusculis , margine reflexis, crenatis, tomenlosis; caule adscen- dente , tomentoso. Hoflra. et Link Fior. Lusit. tom. 1. p. 86. T. Lusitanicum, capilulis laxis, foliis linearibus obtusis , crenulatis, incanis; caule pubescente , corymbifero. Sclireb. Unilab. p. 47. n. 59. Willd. Sp. pl. tom 3. p. 58. quodTeucr. album. La Marck Dict. Bot. Encycl. Supp. tom. 2. p. 770. PoLiuM montanum tenuifolium , erectum. Grisl. J^irid. Lusit. n. 1170. Radix lignosa , ex viridi fusca , primodum recta , postea plus minusve tortuosa , subramosa, collo ad terrse superficiem radiculis capillaribus cincta , ibique caules , qui inferne perennant , emittens. Caules sulfrutieosi, centrales erecti , laterales paululum deflexi , exia- de recte superelati, octo ad tredecim uncias alti , teretes . multino- des, nodis inferioribus propioribus , incano-tomentosi ( nulli , quos vidi, purpurascentes ) ramosi, superne foliosi , et ibi uiio alterove anno cum ramis siccescentes, infern^ elToIiati plus minusve peren- nantes, ramosque novos cauliformes protrudentes , tunc ad exortum ^ veteri radice, nec longe ab illa , fibrati. Rami ex axillis erumpen- tes , oppositi , interdum nonnulli ex infimis novis cauliformibus alter- ni , omnes foliosi , multinodes, erecti, incano-tomentosi, uti caules altitudine ina^quales , alii simplicissimi , alii plus minusve subdivisi, (rifidi , bifidi, apice demum capituliferi. LUSITANIJ3. 69 FoLiA opposita (terna nulla) sessilia , lineari-lanceolata , obtusiuscu- la, semiunciam ad unciam longa, sajpe internodiis inferioribus lon- giora, antrorsum Jatiora ibique lineam ad sesquiiineam iata, margi- nibus valde revoluta, e medio usque ad basin integerrima, ex illo usque ad apicem crenala . supra sajpe ex viridi teniussime tomento- sa, raro incana, longitudinaliter in medio disco unisulcata , ad cre- nas subrugosa, subtus, praesertim in nervura dorsali , exalbido to- mento densiori tecta ; axillaria ulrinque plurima, quasi fascicuiata, quatuor ad sex , dimidio fere breviora et angustiora, ex gemmis ra- migenis exorta ; supreuia caulium et ramorum forma et magnitudine ssepe aliis inferioribus similia. Capitula subrotunda, copiosa, etquasi paniculata , insummitate cau- lium et ramulorura tenuium, qui pedunculorum vices agunt: folia duo opposita aliis structura siuiilia, sub singulo capitulo sita, ipso- que breviora, involucrum constituunt. Folia floralia parva, oblan- ceolata, calyce paulo breviora. Flores erecti, inferiores Jaxi , patuli. Calyx tomentosus, campanulatus , obsolete angulalus, quinquedenta- tus, dentibus brevibus, «quaJibus, acutiuscuJis. Corolla aJba ( pur- purascentem nullibi vidi.) Labium superius nullum , sed ejus loco fissura ; labium inferius quinquelacimatum , terininali lacinia oblon- ga, acutiuscuJa, integerrnna. Stam. filamenta didynamica, albida, arcuata, inter coroIJa; fissuram prominentia. Atherae parvae. PiST. germen quadripartitum. Stylus filiformis situ et Jongitudine sta- minum, incurvus. Stigraata duo, tenuia , acuta. Semixa quatuor subrotunda, fusca, in fundo caJycis persisteutis re- condita. Habitat frequens in coJIibus, rupibusque caJcareis de Monsanto ei Al- canlara prope Ojisiponem , et aJibi in Extremadura. FJoret Junio, JuJio. Sufirutex. Odor aromaticus, gratus; sapor ingrate amarus. Vires ut Teucr. polii. Obs. Nimis afline. Teucrio pofo , quod circa Conimbricam , rarissime vero circa Olisiponera , occurrit ; sed cum iJJo non confundendum , difiert enim statura saepe aJtiori , et cauJibus nunquam prostratis, sed centralibus erectis , lateralibus brevi spatio etsi extrorsum defle- xis , illico erectis; insuper , novi rami , qui e basi emortuorum cau- lium perennante , sive illa erecta sive deflexa sit , erumpunt, omnes sursum versus erecti excrescunt. Haec species ex soio, situ et aJiis causis, pjus minusve variare solet , tomento scilicet partium niveo aut subvirescente, pertenui aut densiore, nonnuIJis cauJibus plus mi- nusve deflexis, foliis angustioribus aut latioribus , capitulis roinoribus aut maioribus , subrotundis aut oblongiuscuJis ; idcireo Teucrium 7om. II. s 70 PHyTOGRAPHIA Valenllnum , pseudohyssapiim , pycnophylhim , istud Lusilanicum , quae omnia a Clar. Schrebero et Willdenovio uti novaj species habi- la, et eailem quse in Barrel. Icon. 1048, 107C, 1079, loi»l, 1096, ad Teucrium capitalum\J\n. et La Marck , ut ejusdeni varietates, aman- danda et cum illo conjuiigenda videntur. Nec tamen phrasis speciti- ca Tournefortii " Polium Lusitanicum supinum , nwms incanum , caulibus purpiirasccntibus , flore albo » ad idem Teucrium capitalum , sed potius ad nostruin Teucrium ^o/m??i , quod ioiige supinum est, referenda. LUSITANI.E, 7 1 T E U C R I U IM Lusitanicum salviaslrum. Teucr. Ibliis inferioribus breviter petiolatis , subovalibiis, obtusis , cre- natis , rugosissimis, supra vireacentibus , subtus toiiieutoso-incanis , supremis bracteaj^forinibus , ovato-lanceolatis , integriusculis , iute- gerrimisve; raceniis subsecundis; calycis dente sumnio ovato, latio- re. T. salviastrum. Link et Hoffni. Flor. Lusit. toni. 1. pag. 8-J. tab. 2. Schreb. Unil. pag-. 38. n. 33. Linn. Sp. pl. Ed. VVilld. toin. 3. pag. 27, T. Lusitanieum. La Marck Dict. Bot. Encycl. Meth. tom. 2. pag. G94. Erot. Fl. Lusit. tom. 1, p. 163. CHAivi.^DRYs fruticosa Lusitanica , Meliss33 folio minori , flore purpu- reo.^ Tournef. Inst. R. H. pag. 205. Radix perennis, lignosa, rarnosa. Caulis lig^nosus, frutescens, teres . erectus, tortuosus, pedalis ad ses- quipedalis, diffuse ramosus; ramis oppositis, erectis, foliosis, tenuiter tomentosis, junioribus virescentibus, viilo crispo humorem viscosuin excernente opertis. FoLiA opposita, patentia , parva , laniina quatuor ad sex lineas longa, duas ad tres lata , subovalia, obtusa, obtuseque crenulata, crenulis reflexis , rugosissima, supra virentia pilisque multis brevissimis te- cta , subtus venosa et tomentoso-albida ; supreina sub floribus bra- cteseformia , valde minora , ovato-lanceolata , acuta, integriuscula aut integerrima ; uSraque breviter petiolata , petiolo lineain ad ses- quilineam, vel paulo ultra, longo. Racemi duas ad quatuor uncias longi. Flores axillares , oppositi, soli- tarii , subsecundi , breviter petiolati ; pedicellis lineam ad sesquili- neam longis, caiyce saepe brevioribus. Calyx cainpanulatus, brevi pube hirtus, striatus, quinquedentatus, dente supremo ovato , mucronato , reliquis latiore, qui quasi subula- ti et inter sese sequales sunt. CoROLL^ tubus albidus, calyce parum longior; labium superius nul- lum ; inferius dilute purpureum , externe hirsutum , quasi quinque- laciniatum , laciniis lateralibus ovatis, acutiuscuiis, asqualibiis, in- termedia inulto maiori , rotundata, subcrenulata, concava , venosa. 7^ PHYTOGRAPHIA Stam. filamenta ditlynamica, erecta, purpurea , basi pilosa, duo bre- viora, laciniis lateralibus corollae labii aequalia, duo alia eis longiora. Anthera; parvaj , croceaj. PrsT. germen quadripartitum. Stylus longitudine inferiorum staminum, aut paulo eis longior. Stigmata duo tenuia, brevissima , acuta. Semina quatuor in fundo calycis recondita, subrotunda, fusca. Habitat in summis Herminii jugis ad ortum , prsesertim circa Lacum do Penhcio, qui sic ob rupes (Vulgo Penhas) ei vicinas a pastoribus Herminiensibus, ut ex ipsis audivi , appellari solet. Floret aestate. Frutex. Sator amarus; odor ut ille Nepetae Calarice , sed remissior et gratior. AfRne Teucr. Massiliensi ; sed ditlert caule lignosiori et tortuoso, fo- liis minoribus snpra virescentibus , subovalibus nec subcordato-ova- tis, rugosissimis nec parum rugosis, obtusis obtuseque crenulatis, nec acutis crenato-serratis ; coroilaj labio extus hirsuto , nec leviter pubescente ; odore grato , nec quasi rancido. LUSITANI^. T E U C R I U M scordium laimf/inosum. T. foliis ovato-oblongis , serratis , laniiginosis, sessilibiis; floribus axil- iaribus, solitariis geminisve, breviter pedunculatis ; cauleramoso, hirsuto. Lusit. Escordio. T. lamifjinnsnni , foliis lanceolatis , sessilibus, crenatis, villosis; flori- . bus axiliaribus , subsolitafibns , pedunculatis ; caiyce brevi , denti- bus ovatis. Link et Hoflm. Flor. Lusit tom. 1. tab. I. It. La IVIarck Dict. Bot. Encycl. Melh. Suppl. tom. 2. pag-. 768. T. scordium. Brot. Flor. Lusit. tom. 1. p. 164. Scordium. Grisl. Vir. Lusit. n. 1279. T. scordmm , foliis ovato-lanceolatis, serrulatis, sessilibus; floribus sae- pius binatis. Lin. Hort. Clifort. 302. Flor. Suec. 47«, 5 1.3, et Spec. pl. 790, uti varictas. It La Marck Dict. Eot. Encycl. Meth. tom. 2. p. 695, uti varietas. Radix teres , ramosiuscula, lineam ad sesquilineam supern^ crassa , deorsum in radiculas sensim tenuiores, tandemque capillares, sub- divisa. Caulis semipedem ad pedem longus , quadrangulus, hirsutus, ex de- cumbenti erectus, 6 basi ramosus; ramis oppositis, hirsutis , foliosis, ex patentibus sursum arcuatis, infimis prope nodum radicaiem pro- cumbentibus , flagelliformibus , plus minusve leptantibus, demum adscendeutibus. FoLiA sessilia, ovato-oblonga , aut quasi lanceolata , obtusiuscula , ser- rata, deutibus acutis , perpaucis obtusis, utrinque hirsuta, juuiora praesertim , pilis articulosis , subrugosa, ex viridibus incanescentia , septem ad quatuordecim lineas longa , quatuor ad septem lata. Flores axillares, oppositi , fere omnes, seu ex maiore parte , solitarii, tantummodo in paucis axillis hinc bini , inde solitarii, vel ibidem utrinque bini , breviter pedicellati , pedicellis tenuibus, pubescenti- bus, duas lineas longis, et calyce longioribus. Calyx campanulatus, unam lineam longus , villosus , quinquedenta- tus, dentibus ovatis , acutis, sequalibus. CoROLLA non resupinata ; tubus brevis, albidus; labium superius nul- Tom. II. T 74 PHYTOGRAPHIA lum; inferiiis tlilute piirpureum , seu ex caerulescenti albidum , ex- terne subpubescens , quasi quinquelaciniatum , laciniis lateralibus ovatis, acutiusculis, interm«?tlia maiori, oblonga , obovata, emargi- nata. / Stam. filamenta tlitlynamica , coroUae fauci superne, ubi labium supe- rius tleest , incumbentia , incurva , labioque inferiori breviora. An- theraa parvae , flavae. PisT. germen quadripartitum. Stylus simplex , situ et longitudine sta- minum, aut vix longior. Stigmata duo brevissima , tenuia, acuta. Semina quatuor in fundo calycis recondita, subrotunda, subrugosa , fusca. Habitat in uliginosis et fossis humentibus dumetorum interConimbri- cam et Boarcos , ad oram maritimam de Trafaria et inter Turres Veteres, Mafra , Cintra in locis aquosis, unam aliamve leucam a ma- ri remotis. Fioret aestate. Perenne. Sapor , prajsertim foliorum , alliaceus, sed remissior quam in Allio sa- tivo; sapore quoque lac animaliuin aliiaceo inficere fertur; insuper amarus , acriusculus. Oes. 1.° Hoc nostrum meridionale Scordium ab illo , quod in septen- trionalibus Europae regionibus spontaneum occurrit , tantunimodo accidentaliter ditfert, nam proprietatibus verisque notis essentialibus specificis eidem est eonsimile , inde pro eadem specie variante, nec pro nova specifice diversa , habendum raihi esse videtur. Obs. 2." Neque confundendum cnm Teucr. resupinato ( Desfont. Flor. Atlant.) quod ab illo recedit floribus omnibus semper solitariis, ses- silibus aut subsessilibus. corolla pallide lutea et resupinata, foliis obovatis, brevem in petiolum decurrentia, seu basi cuneiformia, ac ramis infimis non procumbentibus nec repentibus. LUSlTANIiE. 75 , .1 1 A J U G A loa hetei-antha. A. foliis subliuearibus, obtusiusculis, antice utrinque uni-bidentatisve, pilosis, oppositis , sessilibus ; caulibus rauiisque procumbentibos' apice surrectis; floribus oppositis, solitariis , sessiiibus, plurimis pe- uitus clausis, sicque fructiferis. Lusit. Iva moscada , oit Herva crina. A.IT.GA Iva. Schreb. Unilab. p. 25. Linn Sp pl. ed. Willd. 3. p. JI. Link FJ. Lusit. 1. p. 77. et seq. Teccricm Iva. Brot. FJ. Lusit. I. p. 16.3. Linn. Sp. pl. 2. p. 782. Vahi Symb. J. p. 40. La Marck Dict. Bot. Encycl. 2. p. 698. Cavan. Icon 2. p. J8. tab. 20. De.sfont. FJ. Atlant. 2. p. 3. Anthyllis altera. Clus. Hisp. p. 480. Hist. 2. p. JSG. Cham.epitys moschata foliis serratis. C. Bauh. Pin. p. 425. ChaMvEpitys, s. Iva moschata Monspeliensium. Joh. Bauh. Hist. Pl. 3. p. 2S6. Moris. Hist. 3. p. 425. Sect. XI. tab. 22. fig, 3. Cham.«pitys vulgaris folio trifido, flore roseo Lusitanica. Tourn. Inst. R. H. pag. 208. MoscHARiA asperifolia. Forsk. Fl. ^gypt. — Arab. (ut gynandra habi- ta.) pag. J58. Radix dura, lignosa, inferne ramosiuscula, perennis. Caules plures ex eadem radice, saepe longe procumbentes , demum erectiusculi , incano-villosi , quinque ad octo uncias longi , ultra me- dium dense foliosi et obtuse quadranguli , inferne effoliati , teretes, 6 casu foliorum scabri , ramosi ; ramis sa;pe simplicissimis. Folia approximata, versus apicem caulis et ramorum confertiora, op- posita, sessilia , utrinque villosa , subviridia, oblooga, sublinearia , antice saepe latiora, duas ad quatuor liueas lata , unciam ad ses- quiunciam longa , obtusiuscula, marginibus revoluta in medio sub- canaliculata, pro[)e apicem utrinque unidentata aut bidentata , den- tibus obtusiusculis, aliqua integerrima (nulla vere serrata uspiam in hac specie vidi.) 76 PHYTOGRAPHIA Flores axillares , solitarii , sessiles , aut subsessiles , aiii iii antliesi aperli, coiolla scilicet atque genitalibus extra calycetn elongatis, inaperti alii, corolla neinpe genitalibusque calyce inclusis et illo oc- cultatis. In floribus apertis calyx brevis, campanulatus , pilosus , quinquedenta- tus , (lentibus ovatis, acutis , aequalibus, uno tantum minore. Co- rolla flavescens (rubro-flavam, purpurascentem , aut roseam nullibi vidi) calyce triplo fere longior , basi tumida, superne unilabiata ; la- bio superiore nullo, sed ejus loco denticuli duo niinimi in apice tu- bi ; inferiore longo , trifido, laciniis lateralibus parvis recurvis, in- lermedia maxima emarginata quasi obcordata, extus subpubescenti. Staminum iilainenta filiformia, didynama, inter duos tubi corollae denticulos erecta , labio paulo breviora : antherae didymai. Pistilli ovarium quadripartitum , seu germina quatuor; stylus fiiiformis, sta- minibus paulo altior; stigmata duo tenuia. Semina saepe quatuor, jnterdum tria , oblongiuscula , quasi obovata , aliquantuhun incurva, punctata , calyce subglobose contracto tecta , coroUa jam discussa; interdum tamen tubi corollae basis tumida siccata intra calycem ali- quantisper persistit, et simul cum illo semina tegit. In floribus inapertis calyx similis Corolla non penitus evolvitur, sed vix calyci longitudine aequalis evadit , et intra illum delitescit, sub forma membranaj tenuissimae , apice mammilliformi inaperto genila- liateg^ens, inferne vero germina circumcirca involvens. Staminum filamenta nulla; antherae quatuor aequales, didyniae , hinc summita- ti mammilliformi corollae sessiliter adhaerentes, inde stigmatibus cru- ciatini adeo appropinquatae , ut quasi cum illis coalitae videantur. Pistilli germina quatuor illis similia, quae floribus apertis; stylus bre- vissimus, albus, crasse subulatus, incentro germinum situs; stigma- ta quasi duae laminulae , saturate purpurea, brevissima , antheris ni- niis approximata et ab illis tecta. Semina ut illa florum apertorum , et non soliim a calyce sed a corolla etiam siccata teguntur usque dum ab illo decidant, istd tunc in quatuor lacinulas aequales obtu- sas cruciformes separatL Habitat in solo raro ad aggeres, arvorum margines, et ad rupes cal- careas circa Olisiponem , Conimbricam et alibi. Florescit aperte Maio, Junio, Julio, inaperte autem fere toto anno. Iq Lusitania semper perennis est. Planta amara , et moschum redolens : a medicis inter aperientia , ce- phalica, emmenag;oga, anti-rheumatica et anti-arthritica medicami- na enumeratur. Obs. Hujus speciei florescentia in maximo florum numero tam in Lu- sitania et australi Europa quain in Africa septentrionali usque ad Jigyptum inaperta est , et antherae sessiles, corollae mammillo vix visibiliter adhaerentes, pistilloque subsessili quasi coalitae plantain gynandram eflingunt, et pro tali habere imponunt, ut Forskalaeo LUSlTANTiE» 77 imposuerunt , sed haec fructificalionis partium facies singularis non decipiet, si planta cum aliis habitu similibus aperte florentibus coin- paretur. Istiusmodi variatio , sive iila, ex tempestatum favorabilium ad alias plantJB pbis minusve adversas permutatione , sive ex succo- rum nutrientium perfecte elaboratorum defectu , sive ex alia causa veniat, in iiostra Ajuga Iva annuatira semper evenire solet. 7bm. //. 78 PHVTOGRAPlIIA ::t!()'i ':)li'.):\'', ^i)(!iaiJ -; ;. ;.:i)w,l Kiii\ !;-;■■) ' ,;ii;:;; i '' ■■ '<;! '.;;:)t ;•-;. Klli ••'■/;■! , c: !!;'-j / u\:)vs:v\' !;ili3 •/."! ■ ■!-j^jlob rnu-iuiinodsb sio^lisq mutJn ■.■:: ;:n;5 miJ:;ii!;nn svT jj-2'-' "^ ■:•;*•: St. verl-icillis multilloris , supreniis contiguis ; foliis radicalibus petio- ]atis ; cordato-oblongis , obtusiusculis, sn[)eriorihus sessilibus, ovato- lanceolatis, acutiusculis , oranibus obtuse crenatis, rugosis, viridi- bus, utrinque villosis, cruciatim opposilis; caule supern^ lanato ; ca- Ij^ce qtiinquedentato, subbilabiato , dentibus acuminato-spinulosis, tribus superioribus niaioribus. St. /jermmiica. Brot. Flor. Lusit. Tom. 1. pag. 1C5. St. infermcdia , verticillis multifloris; calycibus subpungentibus; foliis oblongis, subcordatis, crenatis ; caule sublanato.'' Aiton , Hort. Rew. vol. 2. pag. 201, et Willd. Spec. Plant. vol. 3. pag. 99. n. 7. Eriostomui\i Lusitanicum. Link et Hoffm. Flor. Lusit. Tom. I. pag. 105. tab. 7. Radix plus minusve perennans, lignosa, ramosa. Caulis annuus, solitarius, aut duo tresve ex eadera radice, erectus, pedalis adbipedalis, interdum prope basin brevissime deflexus, et ibi subtus radicescens, simplex, seu duobus ad quatuor ramis oppo- sitis erectisque instruclus, obtuse quadrangulus, quadrisulcatus, in- tus farctus , medulla alba acute quadrangulata , viresceris, lanatus I^raesertim superne, et inter verticillos, pilis ex viridi albidis, longis, crispis, niultinodibus, lente satis augescente visis. FoLiA radicalia cordato-oblonga , obtusiuscula , obtuseque crenata , qualuor ad sex uncias longa , sesquiunciam ad tres uncias prope ba- sin lata , coriacea , rugosa , venosa, supra saturate viridia , et bre- vibus pilis tomentosa , subtus dilute viridia et pilis longioribus villo- sa , petiolata, petiolo sesquiunciam ad tres uncias longo, subtus con- vexo , supra conaliculato , undique lanato ; infima caulis similia , sed minora, breviusque petiolata ; reliqua omnia sessilia , ovato-oblonga, seu ovato-lanceolata, acutiuscula , siiniliter obtuse crenata , et utrin- que villosa , sensim versus floriferum cauiis et ramornm apicem de- crescentia, et decussatim sita. Verticilli caulem et ramos terminantes , inferiores remoti , superio- res stricte approximati et in spicae formam dispositi , subrotundi, dense multiflori , floribus sessilibus sexdecim ad viginti et ultra, omnes duobus foliis oppositis suflulti , circumcirca et intus bractea- ti. Folia verticillis longiora, plus minusve reflexa, ovata , acuta, in LUSITANI.E. 79 verticillis inCerioribus obtuse crenata , in supiemis integerrima. TJra- cteas omnes Janalae, iiitegerrimas , qiias infern^ verCiciilos ambiunt, lineari-lanceolata;, acutae, calyci longitudine a;quales.aut paruni lon- giores, duse tamen u(rinque ibliorum m.arginibus contiguai latiores et altiores, calycem iongitudine valde excedentes,- aliae supra ipsas setaceaj , cal}ce paulo breviores. ;: ■:■>.':- , "Utw .i\or.\P. »infnr. f-ir- Calyx subcampanulalus, sex ad octo lineas longus , decemnerveus , quinqueangularis , Cero bilabiatus , quinquedentatus , dentibus in- tequalibus, deorsum sensim decrescentibus , supremo paulo latiore et longiore erecto, duobus intermediis illo parum ang-ustioribus et brevioribus patulis, inlimis singulo iutermedio pauio brevioribus et angustioribus leviter deflexis; omnibus acutis et rigido acumjne sub- purigente semilineam ad iineam longo flavescente prjeditis, extus et iiitus usque ad fauceni calycis lanalis, qui exinde usque ad fundum glaber. :) \y.',:.\:\\\- •.: .)\> ij;; ;,.■ ,tj_i ^ iuu'ij«ua o;i;;J CoROLLA labiata; /Kiui' albidus, striatus , dentibus calycis paulo bre- vior, ad faucem latior et leviter arcuatus, extus giaber, infra me- dium utrinque fossula notatus , intus contra utranque fossulam cir- culo barbato cinctus , et ad tilamentorum decurrentium basin villo- sus, cseterum glabriusculus, receptaculo extra scutellam nectanfe- ram insertus : lahia diiute purpurea, extus pilosa , intus glabriuscu- la; superius erecluin, subovale, concavum , leviter emarginatum ; iiilerius maius parumque iongiiis, deflexum , oblongo-obovatum , tri- lobum, lobis duobus laleralibus parvis acutuisculis simul cum mar- ginibus revolutis , intermedio niaximo , subrotundo, subundulato , emarginato. St.4M. filamenta quatuor, subulata , apice leviter curvo in anthesi a labio corollae superiore simul cum autlieris tecta , illoque valde bre- viora , omnia corollae tubo inserta , et usque ad illius circulum bar- batum decurrentia, superne glabriuscula , inferne valde villosa , duo superiora, seu intermedia , semper parallela . erecta et parum bre- viora, alia parum ab illis distantia, demum deflorata ad latera fau- cis recurva. PisT. germen quadripartitum , seu potius granula quatuor obtusa, gla- bra, cruciatim contigua , receptaculo, ut in aliis gymnospermis labia- tis , supra calycis fundum in scutellae formam prominenti , inserta. Scutella nectarifera , minima, viridis, succosa, glabra , granula ger- minis cingens , ipsis paulo brevior, persistens. Stylus scutellaj fundo, in centro inter ovarii granula, insertus , et ibi quatuor iu funiculos vasculares cruciatim divisus, in anthesi situ et longitudine stami- nuin , aut paulo brevior, postea illis aliquantulum saepe longior. Sti- gniata duo tenuia, brevissima, acuta. Pericarpium nullum. Calyx in fundo semina quatuor fovens , obtusa , subtrigona, castanea, scutella exsucca siccaque inferne cincta. 80 PHYTOGRAPniA Habitat in calcareis, ad imacollium, et aggeres circa Olisiponem j Conimbricani et alibi in Extremadura et Beira. Fioret Maio ad Ju- lium. Perennis. Gdor ingratus ; sapor leviler adstringens. Usus ignotus. Obs. Nimis afEnis Stach. germanicce et lanatoe , et media inter ipsas; tliffert a prima foliis radicalibus seniper cordatis, nec ovatis , supe- rioribus omnibus obtuse crenatis, nec serratis seu serraturis acutis imbricatis, acumine calycinorum dentium longiore et flavescente, insuper quia ex clariss. Link hiemes germanicos non fert : differt a lanala \i&h'\i\i niinus lanato et valde minus candido, caulibus basi non procumbentibus , foliis radicalibus cordalis nec ovato-Ianceola- tis , superioribus non lanceolatis, nec utrinque albissime lanatis , ca- lycis dentibus non brevibus submucronatis, et corollae labio superio- ri emarginato , nec integerrimo. Stachys intermedia Aiton potius ad hanc nostram , quam ad (jermanicam et lanatam referenda videtur. LUSITANIyE. 8-1 M A R R U B I U M cinereum. M. foliis cordatis, subrotundis, crenafis, rugosis, liirsulis; calycibus pubescentibus , hypocrateriformibus , linibo deceuidentato , denlibus ovatis , acutis, alternis minoribus integris bifidisve; corollae labio su- periore tisso , laciniis acutis. M. cincreum. La Marck Dict. Bot. Encycl. 3. p. 719. Brot. Fl. Lusit. - 1. p. liiS. Link Fl. Lusit. 1. p. 117. tab. 8. Makrueium Dictamni spurii foliis et facie. Herm. Parad. p. 200, tab. 20O. Radix lignosa, ramosa , perennis. Caules ssepe plures ex eadem radice , pedales sesquipedales et ultra , annui , aut nonuulii inferne interdum perennantes, erecti , tetragoni, hirsuti, ramosi, ramis erectis. FoLiA opposita, cordata, obtusa , fere omnia subrotunda, crenata , rugosa , hirsuta pilis subtus densioribus, supra cineracea , infra can- dicantia; inferiora breviter petiolata, petiolis caualiculatis , supeno- ra subsessilia aut sessilia. Verticilli axillares, distincti , multiflori ; floribus sessiiibus. Bractea3 lineares, setaceai , hirsutae , calyce breviores. Calyx tubulosus, limbo maximo, utrinque pubescenti , in anthesi pla- no patenti , decemdentato , dentibus quinque maioribus ovatis acu- tis, mucronatis, quinque aliis alternis minoribus, saepe uno altero- ve denticulo acutis. CoROLLA labiata , purpurascens, tubo albido illuin calycis superante ; labio superiore villoso, concavo, leviter arcuato, bifido, laciniis acu- tis; saepe uno alterove denticulo acutis; labio inferiore trilobo, lobis omnibus obtusis , intermedio maiori integro. Stamixum filamenta didynama , longitudine labii superioris corollae , eique simul cum stylo et stigmate bitido approximata. Semina qua- tuor oblongiuscula in fundo calycis inclusa. FIabitat in aridis incultis, et rupibus inter /llcoutim et Met^lola , at- que ex CasteUo de f^ide usque M(ml(dvdo. Floret Junio, Julio. Pe- rennis, et interdum suflrutex. Amarum et vix odorum. Tom. 11. X 82 PHYTOGRAPHIA. Obs. Nimis afTine Marrubio hispanico , et pro ejusdem varietate non- nunquam habitum ; differt tamen bracteis non subiilatis, calycis lirn- bo in anthesi non plano nec patenti , sed vix patulo , nuUo ex de- cem ejusdem dentibus subdiviso , et lobo intermedio labii inferioris corollae non emare:inato. LUSITANm. 83 BALLOTA vulguris. B. foliis opposilis, ovato-subcordatis , acutis, crenato-serratis , rugosis, pubescentibus; iloribus verticillato-lasciculatis , pedunculo communi solitario , partialibus subnuUis; calyce tubulato , superno amplialo , decemstriato, quinquedentato, dentibus asqualibus, ovatis, acutis , subaristatis ; corollae labio superiori hirsuto, crenato aut bifido. Lusit. Marroio negro. J3, nicjra. Brot. Fior. Lusit. tom. I. pag-. J6 7. B.fatida, foliis subcordatis ovatis acute crenatis, hirsutis, calyce su- perne ampliato venoso , dentibus ovatis mucronatis. Link Fl. Luiiit. tom. ]. p. 114. B. vulgaris , foliis subcordatis ovatis crenato-serratis , liirsutis, caljce parum dilatato subcylindrico , denlibus lanceolatis , subuiatis. Id. Ibid. p. 115. ubi eam indicat utplan(am inLusitania non reperiun- dani , etsi in Germania , Suecia, et alibi in Europs borealibus fre- quentem esse existimet. B. nif/ra. La Marck Dict. Bot. Enc. tom. 1. pag-. 357. Illust. Gen. tab. 508. Lin. Sp. pl. edit. 1. p. 582. Ed. 2. p. 814. Ed. cur. Willd p. 107. Flor. Suec. Edit. 2. n. 519. et 5.30. Savi Pis. 2. p. 57. Smith Brit. 2. p. 108..,Engl Bot. tab. 46, Poll. Palat. n 669. HolTm. Germ. 209. Kniph. Cent. 6. n. 209. Rolh. Germ. 1. 257. et 2. 33. Crocker Fl. Siles. 2. p. 332. Scopoli Fl. Carn. ed. 2. tom. I. p. 415. Sabb. Hort. Rom. 3. tab. 35. Desfont. Fl. Atlant. 2. p. 22. Bull. Herb. tab. 397. Haller llelv. n. 259. Villars Dauph. 2 p. 389, Allionius Fl. Pe- dem. 1. p. 35, Marrubiastrum. Riv. tab. 66. B. fcElida. Decand. et LaMarck Fl. Franc. Moris. 5. II. tab. 6.fig. 14. - i Marrubium nigrum faetidum. Brack. Herb. tab. 136, Marrubium nigrum faetidum , sive Ballote. Joh. Bauh. Hist. Pl. 3. p. 318. cum Icone. Marrubium nigrum faetidum , Ballote Dioscoridis. Casp, Bauh. Pin. p. 230. Ballote Math. Lac. et al. in Diosc. 84 PHYTOGRAPHIA Ballote, s. Ballota. Tourn. Inst. R. Herb. 185. Hort. ClifT. 311. Rov. Lugdb. 315. Fuchs. Hist. 154. Caesalp. Pl. 445. Ballote, seu Marrubium nigrura. Lob. Ic. 518. Marrubium nigrum. Grisley Virid. Lusit. n. 983. Marrubium vulgare. Clus. Hist. 2. p. 34. B. flore albo. Tourn. J. R. H. 185. Vaill. Paris. 20. La Marck Dict. Bot. Enc. 1. p. 357. Sabb. Hort. Rom. 3. tab. 36. B. alba , corolla alba , calycibus subtruncatis. Lin. Syst. PI. tom. 3. p. 63. et Sp. pl. Ed. Willd. tom. 3. p. 108. Flor. Suec. 2. n. 540. Cam. Epit. 572. Radix raraosiuscula, inferne longe fibrata, perennis. Caules plures ex eadem radice , annui , aut interdum suffruticosi , erecti , pedales ad bipedales, infern^ obtusiuscule quadranguli, ses- quilineam ad lineas duas cum (iiinidia crassi, saturate virides, raro subrubentes, pilis reflexis hirsuti , ramosij ramis oppositis , breviori- busj erecto-patulis. FoLiA ssepe ovato-subcordata , acuta, crenato-serrata, denticulis sae- pius obtusiusculis , supra saturate viridia rugosa, subtus pallide viri- dia , et nervoso-venosa , utrinque pubescentia, opposita , patentia, sensim versu^ apicem caulis et ramorum decrescentia , petiolata ; pe- tiolus lamina dimidio et ultra brevior, villosus, supra canaliculatus , subtus convexus. Flores verticilato-fasciculati , utrinque in singula foliorum axilla quin-\ que ad novem et ultra arcte congesti , interdum secundi , sub caly- cis basi setis pilosis, illo dimidio brevioribus, involucrati; in supe- rioribus axillis saepe sessiles, in inferioribus pedunculo communi so- litario tereti piloso brevi , in pedicellos brevissiraos diviso, fascicula- te impositi. Calyx monophyllus, tres ad fere quinque lineas altus , tubulatus, ba- si angustatus, sensim ad apiceni plus minusve ampliatus, potius in- fundibuliformis quam hypocrateriformis, decemstriatus, extus pubes- cens, intus glaber, ore quinquedentato , dentibus ovatis, plus mi- nusve acutis cum mucrone aut brevi arista, saepe subvenosis, pilose subciliatis, omnibus aequalibus, patulis. CoROLLA labiata; tubus cylindraceus , albidus, longitudine dentium calycis, seu vix longior , extus glaber, collo tamen subpubescens , interne paulo infra medium zona villosa instructus; fauce alba gla- LUSITANLE. 85 bra paulum dilatata. Labiiim superius dihite purpurascens, erectum, oblongum, sublineare, obtusum , convexo-concavum , exfus U8que ad oras marginales hirsutum . intus glabriusculum , nunc integrum crenatinn , nunc brevissime bifidum, segnientis lateralibiis uno aliove denticulo floccoso crenatis: labium inlerius ex albido purpurascens, superiore latius, eoque parum longius, lente visijm extiis siibj)ubes- ceiis , intus glabrum , tritidiim, lacinia intermedia lateralibus amplio- re et valde longiore , emarginata, obcordata lobulis deflexiusculis , laciniis lateralibus subovatis , obtusis, saepe integerrimis, interdum obsulete emarginatis. UtrunqVie labium in floribus omnibus uonnua- quam aibum. Stam. filamenta didynama , subulata , alba, subpilosa, lauci corollas inserta, sub ejus labio superiore recondita , illo paulo breviora , ere- cta, tandem sa?pe divergentia. Antherae oblonga; , didymas, latera- les, flavae. PiST. germen quadrifidum , viride , glabrum. Stylus filiforniis, albidus, glaber, situ et longitudine staminura. Stigma bifidum , breve , te- ijue, acutum. Peric. nullum. Calyx immutate persistens in fundo semina fovet. Se- mina subovalia, subtriquetra, fusca , glabra, nitida. H.'VBiTAT ad silvas, ericeta, agrorum margines, sepes . vias, circa Co- nimbricam, urbem Portensem , Eboram, ad montes et pagos de Cin- ira, et alibi. Floret Maio ad Augustum. Perennis. Planta araara , plus minusve faetida, inde ab omni pecore intacta re- linquitur. Olim ex Dioscoride et Plinio , ejus folia ad morsns canum medendos, condylomata , ulceraque sanauda in usu externo eraiit : in nostris iErae Christianae ultimis saeculis folia et verticilia inler medicamenta tonica, anti-hysterica , resolventia, et deter^entia ha- bita ; decocta et infusa a medicis nonnuUis ad morbos quosdam ar- cendos, qui a Marrubio vulqnri depelli solent , laudata ; nunc plan- ta omnino fere oblita, et in Lusitania quod sciam tantum aliqui ru- ricoiae , consilio empiricorum , ejus decocto cum succo Jimoniorum demum adjuncto ad febres tertianas medendas utuntur, quas fehci eventu sic saepe expulsas esse asserunt. DroscoRiDEs de Ballote , seu Marrubio nigro , agens ei folia subrotun- da , et flores albos universos assignavit. C Bauhinus illam foliis maio- ribus et minoribus variare solere retulit. Joh Bauhinus ei folia Me- lissae et in ambitu serrata tribuit. Tournefortius nullam aliam Ballo- tes speciem se novisse ait quara illam Dioscoridis , insuper eam flo~ ribus albis variare addit , et ejus florum icone corollae labium supe- rius integerrime delineatum edidit. Linnaeus , inter alias notas cha- racteris generici Ballotae, labium corollae superius crenatum appo- suit, et specificum Ballolae niq?ce (quae eadem Dioscoridis, Banhi- norum , etTournefortii) in foliis cordatis indivisis serratis, calycibus Tom. II. Y 86 PIIYTOGRAPHIA acuminatis, constituit, ut sic eam ab alter^ distingueret , quse ca- lycibus subtruncatis interdum iii Suecia occurrere dixit; cijm ver5 niillas aiias JBallotje species Europaeas, sive in Suecia sive alibi pro- venientes, comniemoravit , et ciim multa Ballotaa individua Euro- pjEa sint, quse tam foliis quElm calyce et corolla inter sese differunt, eidemque celeb. JBotanico non ignota fuisse credibile , illa ad Ballo- tam nigram , uti varietates, ab eo relata fuisse videntur. La Marck ( Dict. Bot. Enc^cl. ) folia Ballotae ovata , subcordata, sed absque salis cava emarginatura in basi , et crenata, inGallia esse tradit. Ai- lioni corollae labium superiiis parum emarginatum , inferius vero tri- fidum , segraentis lateralibus acutis, medio plano crenato, in Pede- montio esse refert. Villars in Delphinatu ei folia subrotunda assi- gnat , et corollae labium superius subbilidum. Scopoli in Carniolia nulla folia cordata in hac specie invenisse ait, sed ovata et serrata corollajque labium superius bifidum , inferioris lacinias laterales acu- minatas, mediam vero emarginatam et crenulatani es.se asserit. Koth in Germaniaj Fiora inter alias notas diagnosticas ei folia cordato- subrolunda, obtusa, inciso serrata , etfloralia ovata acuminala appo- suit. Crocker in Flora Silesise, de ejusdem varietate maiori , ut vi- detur. agens folia ejus oblongo-ovala, acuminata, et dentibus latis dentata esse dixit, et labium corollae superius soepe emarginatum, iuferius trifidnm , laciniis lateralibus ovatis, intermedia emarginata: deminori autem varietate agens ei folia similiter oblongo-ovata, sed minora acutiora, et incequaliter serrata tribuit, Linnaeum suspicans eam ad manum habuisse cum characterem BallotDe niijrai designavit. Ex relatis sutficienter agnoscitur quam Baliota nigra variet ; nec il- la , quae in Lusitania provenit , invariabilis; aliqua enim ejus indivi- dua praesertim ad radices montium de Cintra et prope Eboram in Transtagana plus minusve foliis, calyce et coroU^ variantia vidi; nulla vero uspiam inveni calycibus subtruncatis , et si vere talia ali- cubi adsint, rara sunt, et ciim saepe simul cum invariatis habitent, fortasse nonnisi plantse monstrosae seu morbosae. Itaque tam Ballota alba Lin. , quam aliae Sueciie indigenae, ei fcEtidu aliquorum Bota- nicorum cuin Ballota iiigrn , quae nobis hic acceptione latiori vuh/a- ris noininatur, conjungendse , et ut illius unicae speciei sui generis in Europa provenientis varietates habendae videntur. LUSITANL-E. 87 N E P E T A multihracttata. N. caule subsimplici ; foliis oblongis , aculis, creiiatis, basi emari,Mna- tis, sabtiis villosis, inferioribus petiolatis; floribiis verticillato-fasci- culatis; bracteis lineari-subulatis , pubescentibus, calyce longiori- bus. N. violacea? (uti dubia) Grot. Fl. Lusit. tom. L p. 173. N. mullihracleata. Lin. Sp. pl e.l. Willd tom. .3. p. 55. Desfont. Fl. Atlant. toni. 2. p. IJ. tab. 123, Link Fl. Lusit. tom. 1. p. 94. lab. 5. Radix ramosiuscula , lignosa, perennis. Caulis herbaceus, erectus, sesquipedem ad pedes duos altus, solita- rius, aut aliis lateralibus ex eadem radice ortis stipatus , simplex seu parce ramosus, tetragonus, pubescens. FoLiA opposita, oblonga , acuta, basi emarginata cordata seu subcor- data, ibique plus minusve latiora, ora marginali usque ad apicem crenato-serrata , supra rugosa pilosaque, subtus villosa seu tomento- sa , inferiora breviter petiolata , superiora subsessilia vel sessilia re- niotiora, inferioribus conformia. Flores verticillato-fasciculati ; verticilli saepe plus minusve distincti, rarius approximati; singulo hinc inde in utraque foliorum axilla sae- pe flores quatuor aut quinque fasciculati , quorum pedunculus com- niunis brevis, partialis brevissimus aut interdum nullus. Bracteae aliae in pedicellis alia? sub calycis basi , istoque saepe longiores , setaceae , acutissimae, violaceae seu caeruleae , pubescentes. Calyx tubulatus , striatus , pubescens , interdum leviter arcuatus , quinquedentatus, dentibus lineari-subulatis, setaceis , subaequalibus, hirtis. CoROLLA labiata , violacea vel caerulea ; tiibus longitudine calycis; labium superius emarginatum , subpubescens , inferiore brevius; in- ferius trilobum , intermedio lobo concavo , subrotundo, int.egro , cre- nulato, rubro , punctato , lateralibus ad tubi faucem minutis, an- gustis. .Stam. filamenta didynama , sub labio superiore approximate posita, il- loque paulo breviora. Anthera^ incumbentes. ^8 PHYTOGRAPHIA Pjst. germen quadrifidiim , glabrum. Stvlus siLu et longitudine. stami- num , aut vix longior. Stigaia bifidum , acutum. Peric. nullum. Calyx in fundo semina quatuor subovata continet. IlAiiiTAT in Castanetis prope Blarvuo et ericotis in Translagana , in arvis etiara inter Covilhd et Funddo. Floret Maio, Junio, Julio. Pe- rennis, Planta odore leviter aromatico, sapore amaro acriusculoque prsedita. Usus ignotus. Pecori displicet. Obs. Afiinis Nep. violacece et ttalicoc , sed ab utraque dilTert caule sub- simplici , foliis acutioribus, non nudiusculis, et prajsertim bracteis omniniode diversis. LUSITNI^. 89 O R I G A N U M vulgare virens. Or. foHJs ovatis laxe subserratis , subtus hirsutis; spicis brevibus , con- fertis, paniculatis; bracteis ovatis, acutis, virescentibus, calyce lon- gioribus. Lusit. Oiirc(/do ordinario. Or. vulgare. Brot, Fl. Lusit. tom. 1. pag;. 16 9. Or. virens. Link Flor. Lusit. tom. 1. p. 119. tab. 9. La Marck Dict. Bot. Encycl. Suppl. tom. 4. p. 186. Radix lignosa, ramosa , perennis. Caules solitarii, aut pauci ex eadem radice, erecti , obsolete tetra- goni , virides, aut interdum subrubentes, hirsuti, pedaies ad sesqui- jjedales , superne ramulosi; ramis brevibus, pubescentibus , floriferis. FoLiA opposifa, breviter petiolata, internodiis triplo et uRra longiora, ovata , acuta , aut interdum obtusiuscula, distanter et brevissime serrata, viridia, supra giabriuscuia , subtus et raargine villosa, ner- vosa , sex od octo lineas lata , decem ad tredecim longa. Panicul^ spicarum coarctatae in summitate caulis ramulorumque bre- vium axillarium. Flores in spicam strobiliformem tetragonam brevem dispositi , sessiles aut subsessiles. Bracteae sub singulo flore inibrica- tae , ovatae , acutae, integerrimae , virescentes, raro apice coloratae , glabrae , nonnullae ex infimis subciliatae , omnes calyce longiores et saepe corolla breviores. Calyx sesquilineam longus, extus striatus, pubescens, punctis resino- sis conspersus , intus fauce villosus, non bilabiatus, sed quinque dentibus acutis subaequalibus , nonnullis vix latioribus, terminatus. Corolla alba , labiata ; t-ubus compressus, apice subpubescens, ca- ]yce paulo altior; labium superius erectum , obtusum, emarginatum; inferius sa^pe longius , trilobum , lobis obtusis, integris , intermedio longiore. Stamina didynama, exclusa , divergentia , duo externa sae- pe corolla altiora. Pistilli stylus longe essertus ; stigma bifidum. Se- Uiina quatuor ovata in fundo calycis recondita. Habitat in dumetis, rupestribus, ad silvarum margines et sepes circa Conimbricam et alibi praesertim in Lusitania boreali. Floret aestate. Perenne. Planta amaricans , subacris, grate odora : viribus ad Or. Tom. II. z '90 rnYTOGRAPHIA JVIajoranam accedit, sed oblita, et nunc vix aJ condimenta usita- ta. Obs. Bractearum raro aliqua; corolla longiores sunt, nec omnes sem- per virescunt, nonnullse enim interdum apice obscure purpurascunt • corollai magnitudo, sicuti etiam labii superioris altitudo, ratione so- ]i et expositionis, variabilis; nostrum igitur Origanum undequafjue Origano vuh/ari adeo affine, utpro eodem tantummodo aliquantiilum variante habeudum existimem. LUSITANI.E, 91 O R I G A N LJ M crclicum macroslnchyum. Or. foliis ovatis, siiperioribiis iiUegerrimis, aliis distanler subserralis , subtus pubesceutibus; sj)icis pauiculatis, laxe aggregatis, prselougis, rectis, obsolete tetragonis ; bracteis iate lanceolatis , glabns, caly- ce duplo longioribus. Lusit. Ouregao longal. Or. creticum. Brot. Fl. Lusit. l. p. 16 9. Or. macroslachijum. Liuk Fl. Lusit. I. p. 120. tab. 10. La Marck Dict. Bot. Eucycl. Suppl. toui. 1. p. 187. Radix lignosa , ramosa, perennis. Caules erecti, novem ad viginti uncias alti , virides aut interdum subpurpurascentes , subvillosi , tetragoni , ramis oppositis , inferne brevibus, superne longioribus, instructi. FoLiA opposita, breviter petiolata , decem ad tredecim lineas longa , ovata , oblongiuscuia, acuta, aut interdum obtusiuseula , superiora caulis integerrima, inferiora distanter serrata, supra viridia et gla- briuscula, subtus pallide viridia, aut iuterdum glaucescentia , pun- ctis resinosis conspersa , nervosa , nervis villosa , uiargineque pilis brevibus ciliata. Spicarum panicul:» caulem ramosque terminant. Spicae minus coarctatse quam in prajcedenti specie sunt, atque bre- vissime pedicellatae, rectae, tredecim ad quindecim Jineas iongae , obsolete tetragonae, et post anthesin fere teretes. Bracteae laxiuscu- lae , late lanceolatae, seu ovato-Janceolatae , pius minusve acutatae , virides, glabrae , tres lineas long-aj , duas Jatae , calvce duplo longio- res, corolla vero s«pe aJiquantiim breviores. Calyx brevis, extus pubescens, striatus, punctisque resinosis consper- sus , intus fauce viJlosus , quinquedentatus , dentibus subaequaiibus, ovatis, acutis. Corolla, organa sexualia , etsemina ut in prBecedente Origano. Habitat in dumetis colliun» circa Olisiponein , Thomar , et alibi in Lusitania meridionali. FJoret Maiu , Junio , et asstate. Pereniie.. 92 PHYTOGRAPHIA. Sapore, odore, viribus et usu pra?ceclenti siiiiile; ab iJlo tatnen dif- fert prnesertim foliis integerrimis subintegerrimisque , spicis laxiori- bus inier sese , valde longioribus et tandem subteretibus , sicuti etiam bracteis plus altis et uiinus arctis; ciim autem Origano cnii- co plus afline, et cum illo notis specifice essentialibus concordare, iiec ab illo, nisi ut varietas diflerre videatur, ab iilo non separavi. LUSITANI^* 93 LAVANDULA viridis. Lav. foliis sessilibus, lineari-lanceolatis, rugosis , villosis, margine re- volutis, integerrimis, utrinque viridibus; spicis longis, comosis ; bra- cteis saepe indivisis; caule villoso. Lusit. Rosmaninho vcrde. Lav. viridis Link Fl. Lusit. 1. p. 91. tab. 4. Lin. Sp. pl. ed. Willd. 3, p. 6 1. Ait. Hort. Kew. 2. p. 288. L' Herit Sert. Angl. p. 19. La Marck Dict. jBot. Encycl. Suppl. toni. 3. p. 308. St^chas Lusitanica foliis viridibus lanuginosis. Tourn. Inst. R. H. pag. 201. St^chas viridis. I. Eauh. Hist. Pl. 3. 2. p. 279. St.echas flore albo, et alia rosmarini folio , Grisley Vir. Lusit. n. 13G6- 6 7. an potius ista quani Lav. Stoichus Lin. incertum. Radix lignosa, ramosa , supern^ crassiuscuia , perennis. Caules saepe plures ex eadem radice, suflruticosi , erecti , quadrangu. 11, supern^ villosi , difi"use ramosi; raniis alternis, longis, erectis. Folia opposita, internodiis longiora , sessilia , lineari-lanceolata, acu- ta, utrinque viridia , rugosa et viliosa, viilo brevi crispo, niarginibus integerrimis revoluta, superiora longiora et latiora , ex illorura axil- lis alia niinora piura. Spic.e in summitate nuda caulis et ramorum pedunculalae , obsolefe tetragonai, et demum subleretes , coarctatae , sesquiunciam ad un- cias duas long-ae , apice comatae. Flores sessiles. Eracteae iinbricatae , uniflorae, virides, lanuginosae , calyce longiores , ovato-subrotundae, brevissime acutatae, saepe indivisae , interdum tamen subtrilobae seu subsinuatae; quae spicae comam efHciunt longiores, virides, etiara in- tegrae. Calyx cylindraceus , brevis, dentibus quatuor parvis aequalibus, quin- to autera maiori terminatus. Corolla labiata, alba ( luteam a Dale- champio et I. Bauhino rejatam nullibi vidi ) tubus calyce parum al- tior; labium superius obcordatum , inferius trilobum , lobis omnibus obtusis , intermedio paulo maiori. Stamina didynama, e tubo non exserta. Stylus longitudine staminum ; stigma bilobum. Semina qua- tuor ovato-subrotunda in fundo calycis recondita. Tom. IL aa 94 PHYTOGRAPHIA Haditat in collihus inter Alcoutim et Mertola , etiani in Monchiquc et alibi in Algarbiis. Floret vere. Suffrutex. Planta amaricans, subarlstringens, odorata. Nimis affinis Lav. SJce- chadi pcduncidatcc , et pro illius varietale saepe habita; differt tamea speciiice foliis superioribus longioribus latioribusque , omnibus villo- eis, rugosis, viridibus, nec tomeiitosis incaniSj bracteis comaque vi- ridibus et Scepe indivisis. LUSITANI.E. 95 S I D E R I T I S Uncarifolia. Sjd. foliis sessilibus, anguslis siiblinearibus , acutis, subintegerrimis , glabriusculis; bracteis iate ovatis , dentato-spinosis , calyce longiori- bus. SiD. hnearifoUn. La Marck Dict. Bot. Ertcycl. lom. 2. pag. 16 8. Brot. Fl. Lusit. J. p. JGI. Link Fl. Lusit. J. p, loo. tab. 6. Raoix lignosa, inferne ramosiuscula, vage fibrosa , perennis. Caulis erectus, iiiferne lignosus, ramosus; ramis gracilibus, erectis, tetragonis, pubescentibus, aut" interduni fere glabris. FoLiA opposila, sessilia, subviridia, giabriuscula, sublinearia, acuta , versus basin angustata, suporiora integerrirna et internodiis brevio- ra , inferiora distanter et obsolcte deuticulata internodiisque longio- ra. Flores verticillato-spicati ; verticilli quinque ad septem in caulis et ramorum summitate, giabri, inter sese distincti , sexflori , sessiles uti etiam flores. Braclese late ovatae , venosae, acutiusculae, denticulato- spinosae , subconcavae , calycibus longiores. Calyx subcampanulatus , venosus , quinquedentatus ; dentibus sub- aequalibus, ovatis, acuminatis, spinulosis. Corolla labiala, flava , ca- lycelongior; labio superiore erecto, lineari , planiusculo. obtuso , bifido, inferiore trifjdo, laciniis omnibus obtusis, intermedia longio- re et duplo latiore. Stamjna didynama , simul cum antheris intra corollae tubum recondi- ta et illius fauce breviora. Pistilli germina quatuor: stylus vix sta- minibus longior : stigmata duo, inferiore vaginante superius. Semina quatuor in sinu calycis persistentis contenta, et receptaculo aflixa , obovata , fusca. Habitat in solo calcareo, et rupium rimis inter LouU , Faro et Taii- ra , in Moncnrapaxo et alibi in Algarbiis et Transtagana meridiona- li. Floret ex Junio ad Augustum. SuUrutex. 'b^ Planta subamara, acriuscula. Usus ignotus. 06 PBYTOGRAPIIIA Obs. Nimis affinis Sideriti mca?ice et hyssopifolice ; sed a prima differt habitu non tonientoso-incano , bracteis calyce longioribus , ovalis nec cordatis, laciniis lateralibus labii corollaj inferioris obtusis nec acutis, et interinedia non quadruplo latiore ; a secunda vero differt foliis non ellipticis, non obtusis nec penitns glabris, verticiliis nou approximatis, illorum spica longiore , et bracteis ovatis nec corda- tis. LUSITANM. 97 THYMUS. In hoc Genere, cujus species plurimae in Lusitania , calycis lubus cy- lindricus, supern^ non ampliatus, intus adfaucem viilo clausus; lim- bus bilabiatus, superiore labio tridentato , inferiore bidenteo, seu biseto: corolla iabiala, labio superiore planiiiscido, emarginato aut bilido, inferiore trilobo , lobo medio integro, latiore : Stamina didy- namica: Pistilli germen quadripartitum , stylus unicus , stigma bifi- dum : Semina quatuor in fundo calycis superne angustati contenta. Plant.e saepe fruticosse , aromaticae , suaviter odorae. THYMUS albicans. Th. Caulibus fruticosis, erectis , ramosis ; foliis ovato-lanceolatis , acu- tiuscolis, tenuiter tomentosis , albidis, utrinque punctatis; capitulis globosis, terminalibus axillaribusque pedunculatis; bracteis ovatis , acutis, margine villoso-ciliatis ; calycis dentibus setaceis, ciliatis, subaequalibus. Lusit. Tomilho alvadio. Th. albicans. Link Fl. Lusit. 1. p. 124. tab. 11. Caules plures ex eadem radice lignosa perenni , fruticosi, teretes, erecti , novem ad quindecim uncias alti, ramosissimi; ramis tenuiter tonientosis, erectis. FoLiA opposita , sessilia, subsessiliave , parva , duas ad fere tres lineas longa , lineam ad sesquilineam lata , planiuscula, ovato-lanceolata , acutiuscula , integerrima, margine reflexiuscula , subtomentosa , al- bicantia, utrinque aequaliter punctata , punctis parcis , resinosis. Flores capitati; capitulo uno caulem terrainante, perpaucis aliis infra iilud axillaribus, oppositis, solitariis, pedunculatis, omnibus globo- sis, diametro trium iinearum , aut paulo ultra , erectis, bracteatis: bracteae imbricatae , concava^ , ovatae, breviter acumiuata^, subtus tomentoso-incanae , subcarinatae , margine villoso-ciliatae, utrinque punctatae, inferiores seu exteriores calycibus longiores , duas lineas Tum. IT. BB 98 PHYTOGRAPHIA aut paulo ultra longae , sesquilineam prope basin latae , superiores seu interiores minores. Calyx tubulosus, villosus, unam lineam aut paulo ultra longus ; den- tes setacei, ciliati, superiores ang-ustiores , inferioribus vix breviores. Viilo faucis incluso. CoROLLA alba, calyce duplo longior ; tubo tenui, longo ; labio supe- riore emarginato. Stamina didynaraa, exerta, quorum duo corolla breviora , duo a!ia il- la saepe longiora. Stylus situ et longitudine staminum iongiorum. Habitat in collibus siccis , dumetis, et locis saxosis ex Tavira usque ad Alcoulim, et alibi in Algarbiis. Floret Junio, Julio. Frutex sua- vissime olens. LUSITANI.E. 99 T H Y M U S captlellatus. Th. caulibus frulicosis, erectis ; foliis subsessiiibus , ovalo-ianceolatis, supra viridibus, raargine revolutis; capitulis terminalibus, globosis ; bracteis late ovatis, nervosis , virentibus; calyce glabriuscuio , den- tibus superioribus ovatis latioribus; corolla parum calycem superan- te. Th. capiteilalus. Link Fl. Lusit. 1. p. 125. tab. 12. Th. Lusitanicus cephalotos capitulo minore. Tourn. Inst. R. H. p. 196. Radix iignosa, ramosa, perennis. Caules ssppe perpauci ex eadera radice, pedales ad hipedales, ligno- si , erecti , ramosi ; ramis oppositis , foHatis , giabriusculis, seu te- nuissirao tomento incano-virescentibus. FoLiA parva, oblongiuscula , tres lineas aut paulo ultra longa, sesqui- lineam ad lineas fere duas lata, opposita, petiolo brevissimo, ovato- lancpolata, integerrima, margine reflexa , apice obtusiuscula , supra viridia, creberrimis punctis , pdisque densis minutissimis instructa, subtus minus crebro punctata et tomento tenui pallescentia. Capitula caulem ramosque terminantia, globosa , triura quatuorve li- nearum diametro. Bractese imbricatas , late ovatas, tres lineas longae, duas cum dimidia latas, acuminatoe, concavse , margine revolutae, supra foliis similes, subtus nervosae , subtomentosas , pallidse ; calyci- bus longiores sunt. Calyx glabriusculus, seu tantiim pilis minutissimis instructus, duas li- neas cum dimidia loiigus, resinos^ punctatus ; dentes superiores iate ovati, acuti, inferiores setacei , parum ciliati uti etiam superiores; viilo faucis subincluso. CoROLLA alba, tubo calycem parum superante , collo pilis viscosis in- terdum instructo ; labio superiore emarginato. Stamina duo altiora vix corolla longiora ; stylus illis parum altior. Haeitat in dumetis sabulosis trans Tagum ex Ahnada usque ad Cabo de Espichel, et alibi in Lusinania meridionali. Fioret Aprili , Maio , Junio. Frutex aromaticus, odore camphorato. 100 rmTOGRAPHIA Obs. Differt ti praecedenle , cui affmis, foliorum colore viridi et eorura mareinibus niuito magis revolutis ; bracteis lalioribus nervosisque ; calvce glabriusculo , ejusque dentibus superioribus nuilto latioribus, alque coroliae tubo parum calvcem superante, nec illo duplo lon- giore. LUSITANLE. 101 THYMUS cephalotos. Th. caiile erecto; foliis linearibus, inteoerrimis, ciliatis ; capitulis ma- xiinis, oblongis; bracteis raaximis, iatissime lanceolalis, inte^erri- mis, acuminatis, coloratis, impunctatis, flores valde superantibus. Tomilho cabegudo. Th. cephalotus. Lin. Sp. pl. ed. Willden. 3. p. 144. \'ahl. Symb. .3. p. 77. La JMarck Dict. Bot. Encycl. tom. 7. p. 650. Brot. Fl. Lusit. l. p. 175. Liuk. Fior. Lusit. l. p. 127. tab. 13. Thymus Lusitanicus cephalotos , squamis capitulorura amplioribus Tourn. Inst, R. H. p. J96. Tragoriganum Dictamni capite, Hispanicum. Barrel. Icon. Rar. tab. 788. Baccon us. 2. p. oo. tab. -18. Caules plures ex eadem radice lignosa ramosa , fruticosi, teretes, subtortuosi, erecti , seraipedales ad pedales, glabri , ramosissimi ; raniis oppo?itis, nonnullis alternis , subdivisis, spissis, tomentoso-sub- villosis, erectis , foliatis. FoLiA opposita, patentia , approximata, sessilia , anfrustissima , linea- ria, acuta, tres ad quinque lineas longa , integerrima , marginibus revoluta, supra punctata , tenuiterque pilosa. iyonnuila minora ia axiJlis ad ramulorum exortum subfasciculata. Capitula caulem et ramos terminantia, maxima , oblonga. acutiuscu- la. Bracteae irabricatae , longe iateque lanceolatas , acuminatae , in- tegerriraae , glabrae, ciliatae , impunctatae , oblique extrorsum nervo- sae , purpurascenti-violaceae , floribus multo iongiores. Flores subsessiles. Calvx tenuiter striatus, subhirsutus; labium supe- rius latum , dentibus brevissimis, inferiorioris duobus setaceis , cilia- tis. Corolla dilute violacea; tubus calyce longior, interdum subvil- losus. Habitat in ericetis ex Faro usque ad Moiichiquc et alibi in Algar- biis, eliam trans Tagum in dumetis sabulosis , praesertim ex Alma- da usque ad vicum Zezimbra. Floret 3Iaio , Junio, Julio. Frutex odore leviter aromatico , et quasi terebinthinaceo. Tom. II. CG 102 PIIYTOGRAPinA THYMUS villusus. Th. caule erecto, inferne ramoso ; foliis linearibus, subsetaceis, pilo- sis; capiLuhs magnis, lermiiialibus , oblongiusculis, obtusis, subro- tundisve ; bracteis ovatis, dentato->:erratis. Tomilho peludo. Tii. villosus. I.iii. Sp pl. et Willden. .3. p. 145. La Blarck Dict. Bot. Encycl. tom. 7. p. 651. Brot. Fior. Lusit. 1. p. 175. Link Fl. Lusit. 1. p.' 123. tab. 14. Thymus Lusitanicus , folio capillaceo viiloso , capite purpurascente obionijo, rotundove (inlerdum). Tourn. Inst. R. H. p. 196. Calles plures ex eadem radice lignosa , fruticosi, teretes , filiformes, erecti , sex ad novem uncias alti , fere e basi ramosi; ramis dense pilosis , erectis , foliosis. FoLiA opposita, sessilia, anguslissima, acuta, subsetacea , integerri- ma, marginibus reflexa, ciliata , cseterum glabriuscula, viridia , su- pra punctata , oiunia saspe approximata , et in eorum axillis ad ra- morum exortum alia minora subfasciculata ; iiiterdum tamen supe- - riora solitaria, distantia. Capitula caulem et ramos terminantia, crassa , nunc oblongiuscula obtusa, nunc subrotunda. Bractea? imbricaiai, ovatas , dentato ser- rat^e, nervosas , pilosnisculos , margiue ciliatae , calyce valde longio- res, superiores purpurascenti-violaceae. Flores bracteis Jongiores, subsessiles. Calyx substriatus, glaber, den- tibus tribus superioribus brevibus, duobus inferioribus setaceis cilia- tis. CoroUa purpurea , seu dilute violacea. Habitat in dumetis trans Tagum in territorio de Almnda , et ex Cin- Ira uscpie ad Olndos , et alibi in Extremadura. Fioret Maio, Juniu , Juiio. Frutex odore grato, quasi mastichiiio. LUSITANI^. ' 103 TIIYMUS glabralus. Tii. caulibus prostratis, rcf^entibus, tetragonis, angulis pubescentibus; foliis subsessilibus , distanlibus, oblon^o-lanceolatis , integerrimis , glabris, basi ciliatis ; tloribus terniinalibus, aliis caj)itatis, verticii- iato-spicatis aliis. Lusit. Serpuo qlahro. Th serpyltum. Brot. Fl. Lusit. I. pai,^ 174. Ex fide P. Christophori dos B.eys. Th. fjlabratus. Link Fl. Lusit. l. p. 130. tab 15. Radix lignosa, raraosa, vage fusa, perennis. Caules plurcs ex eadem radice priiiiaria crassa, debiles, tenues, basi lignosi , tetragoni, aciebus dense |nIosi , ca^terum glabri, parum pur- purascentes, raniosi , procumbentes, reptantes, ubi autem tlorent paululum adscendentes. FoLiA opposita , distantia , subsessilia, inferiora et in ramis jnnioribus longiiis petiolata latioraque, viridia, plana, glabra, oblongo-Ianceo- lata , acutiuscula, integerrinia , basiciliata, margine refle.xa atque scabriuscula , utrinque punctata, punctis resinosis, quatuor quinque- ve lineas longa , sesquilincam ad lineas fere duas iata. Flores caules et ramos terminant, saepe verticiilato spicati , interdum tamen nonnulli ibidein capitati ; omnes breviter pedicellati. Calyx brevissimus, lineam ad sesquilineam fere longus, pubescens , pilis brevibus, punctatus, punctis resinosis; dentibus superioribus ovatis, acutis, breve ciliatis, inferioribus setaceis, ionge ciliatis: villo faucis exerto. Corolla violacea , pubescens, punctis resinosis punctata , labio supe- riore emarginato. Stainina duo maiora coroilam paulo superantia , divergentia : Antherae purpurascentes. Habitat in Serra do Rebordao , prope Montalegre , Moi^trzinho et ali- bi in montosis tam in Transmontana quam Interamnia. Floret Junio, Juiio. Frutex , odore Thvmi vul^aris. 104 PHYTOGllAPniA Obs. DifTort a Tiiymo scrpyllo , ciii nimis affinis , foliis angustioribus nninusque obtusis, giaberrimis , caulibus glabris, tantummodo pu- bescentibus in aniiulis, corolia minori et odore Tiiymi vuh^nris ; sed ha; diflerentia; vix ad speciem a serpyllo diversam constituendam sufiiciunt. Vires ut serpylii , et pro tali in Transmontana et Intera- niiiia a Medicis et Piiarmacop6iis usitatus, qui eum esse serpyiii va- rietatem existimant. LTSITANLE. 105 T II Y M I S Zyffis silveslris. Th. caule frnlicoso , ereclo , tenuiler villoso-tomentoso ; foliis sessili- bus, linearibus, obtusis, enerviis, niargine revoiutis, pubescentibus, basi ciliatis ; floribus verticiliato-spicatis. Th. Ztjf/is Lin. Sp. PI. ed. Willden. 3. p. 140. l.a Marck Dict.»Bot. Encycl. tom. 7. p. 644. Brot. Fl. Lusit. J. p. 176. Th. silveslHs. Link Flor. Lusit. 1. p. 132. tab. 16. Thymhm angusto longioreque folio. Barrel. Icon. 777. Caules plures ex eadem radice profunde lateque ramosa, frutescen- tes, erecti , octo ad tredecim uncias alti, tortuosi , tom#ntoso-vilIo- si, ramosissimi; ramis oppositis, nonnullis alternis, erectis, tenuiter incano-villosis. FoLiA opposita , approximata, sessilia , anguste linearia, et quasi fili- formia , superiora paulo latiora, duas ad quatuor lineas Ior)ga , obtu- sa, integerrima , margine valde revoluta, convexa , enervia , utrin- que punctis resinosis adspersa; undique pilis brevibus arreclis tecta, basi ciliata; in eorum axillis ad ramulorum exortum alia rainora fas- ciculata. Flores breviter pedicellati, verticillato-spicati ; spicae in apice cau- lium et ramorum sesquiunciam ad uncias duas longae ; verticilla la- xa. Folia fioralia verticillorum ut caulina , sed breviora et angustio- ra. Calvx sesquilineam ad lineas duas cum dimidia longus, tenuiter to- mentosus, bilabiatus; labio superiore tridentato , dentibus brevibus paulo ultra semilineam longis, margine ciliatis , dentibus duobus in- ferioribus unam lineani aut paulo ultra longis, setaceis , crebrius longiusque ciliatis. CoROLLA purpurascens aut interdum albida , hirta , punctis crebris resinosis respersa, labio superiori emarginato. Stamina corolla bre- viora. Stylus staminibus parum longior. Tom. II. DD 106 PHYTOGRAl^HIA. Habitat in collibus de Jrrabida , Azeitdo, et circa Selubal, atque ali- bi trans Tagum ad austrum. Floret Aprili , Maio , Junio. Frutex. Oes. Planta odore Thymi vuh/aris , cui nimis aflinis, sed diversa prae- sertim foliis basi ciliatis, nec ovatis; propriore autem afiinitatis gra- du ad Thymum Zygis , quam ad illum aliosque Thymos accedere videtur, ideo ab isto specitice non sejungendum existimavi. LUSITANLE. 107 T H Y M U S Zygis variahilis. Th. caulibns fruticosis adscondentibus , erectiusciilis aliis, pubesceiiti- bus, ramosis; ibliis linearibus, sublanceolatis aliis, basi ciliafis, oIj- tusis, niargine reflexiusculis, supra glabris ; Huribus verticiliatu-bpi- catis, verticillis inferioribus laxe approximatis, aut remotis. Lusit. Scrpdo dos Montes. Th. variahilis. Link Flor. Lusit. J. pau^. 134. tab. 17. Radix lignosa, ramosa , collo crasso nodoso, perennis. Caules plures ^ nodo radicis, frutescentes , exteriores ex declinato assurgentes, seu obliquati, interiores plus minusve erecti , octo ad tredecim uncias longi , pubescentes, ramosi ; ramis purpurascenti- bus, subtetragonis , undique pilosis, pilis brevibus, recurvis, adpres- siusculis. FoLi.A opposita, alia praesertim juniora linearia, sessilia , tres quatuor- ve lineas longa, internodiis aequalia, aut vix breviora, obtusiuscu- la , angustissima, valde convexa , margine reflexa, creberrime pun- ctata, pilis brevibus arrectis scabra , ut in Thymo praecedenter des- cripto; adultiora sex septemve liueas longa , internodiis sajpe niulto breviora , sesquilineam lata , ad basin angustata, lineari-lanceolata , obtusa, integerrima, subplana , maryine reflexiuscula , supra viridia, glabra, parce punctata, subtus palliila , lineata , pilosa , pilisraiis brevibus , adpressis, curvis. In axillis ad ramulorum exortum alia minora fasciculata. Flores breviter pedicellati, verlicillato-spicati : spicae sesquiunciam ad quatuor uncias longae : verticilli su|)eriores j)luriflori, inferiores nunc remoti , nunc omnes laxe approximati. C.\LYX brevis , vix sesquilineam longus , hirtus; dentes superiores la- tiusculi, acuti, inferiores setacei , ciliati. CoroIIa dilute liliacea, la- bio superiore emarginato. Stamina corollam subaequantia. Haritat circa Monte-Junto Floret Maio , Junio. Frutex odore Thymi serpijlli. 108 PnYTOGRAPHIA Obs. Planla caulium directione, foliorum longi(.udine et latitudine, uti eorum inter sese verticillorumque distantifi, nimis varians : hy- brida ex Th. serpijllo et Th. !^yr)is esse videtur ; specimina coilecta , et individua omnia, quje observavimus , plus ad istum quam ad il- lum affinitate accedere visa sunt, quapropter ipsi utpote variato re- tulimus. LUSITANI^. 109 EUPHRASIA aspera. EuPH. foliis ovalibus, ohtuse serratis , rugosis , lineatis, asperis; caule tereti , erecto, superri^ scabro, rainoso ; bracteis peracutis, subse- taceis, calyce paulo brevioribus; staminibus coroUaai rion superanti- bus. EuPH. aspera. Brot. Fl. Lusit. tom. I. pag-. 185. seJ non Willd. in Lin. Sp. pl. Lasiopera aspera. Link Flor. Lusit. 1. p. 302. tab. 59. EuPHRAsiA aspero valde fragili folio monlana perennis. Grisley Virid. Lusit. n. 37. Radix lignosa, inferne ramosiuscula , perennis. Caules solitarii, aut pauci ex eadem radice , erecti , pedem ad seS- quipedein alti, teretes , inferne laeves, superne scabri , ramosi ; ra- niis oppositis , erectis , pilosis ( pilis rigidis adpressis sparsis ) superio- ribus longioribus , floriferis. FoLiA opjiosita, patentia, sessilia , internodiis multoties breviora, ova- lia , obtusiuscula, rugosa, lineata, obtuse et grosse serrata , undi- Cjue scabra ob pilos rigidos basi incrassatos adpressos, novein ad un- decim lineas longa , quinque ad octo lata, cito decidua. SpiCyE caulem et ramos terminantes. Bracteae uniflorae , inferiores ste- riles, superiores niaiores et laxiores, omnes acutissimae, subsetaceae, crassiusculae , canalicuiatae , integerrimae. Flores subsessiles, quasi imbricati, et cum bracLeis ramossuperiores fere totos occupant. Cai>yx bracteis parum longior, lubulatus, subangulatus, scaber, qua- drifidus, dentibus oblongis, subulatis. CoROLLA obscure purpurea , labiata ; tubus calyce duplo fere longior; labium superius inferiore parum longius, subinLegrum seu obsolete emarginatum, concavum, basi flavuni, liinbo saturate purpureum ; in- ferius^^fusco-purpureum, triiobum, lobis integris, obtusis, intermedio niaiori. Staminum filamenta didynama , per paria approximata , maiora longi- tudine labii superions et sub illo recondita. Antlierae hirsutaj, didy- mae , infernu bimucronatos. Tain. II. EB 11 0 PHYTOGRAPHIA iPisTiLLi germen ovatum , pubescens. Stylus situ staminum , illis ta- men et labio superiore longior. Stigma integrum , capitellatum. Capsula ovato-oblonga , subturgida , obtusa cum acumiae, hirsuta, bivalvis, bilocularis, polysperma; dissepimento contrario. Habitat in dumetis inter Boarcos et Catanhede, in Monte-Junto , Ser- ra da Arrabida, et alibi in Beira et Extremadura. Floret aestate. SuflVutex. LUSITANI^. 1 1 1 EUPHRASIA temafoUa. EuPH. foliis siibsetaceo-lineariI)i]s , integerriniis ; caiile tereti , gracili, erecto, ramoso ; corollanini tubo tenui, caljcem vix superanle; sta- niinibiis corollani JE(^uantibus. EuPH. tcnuifolia. Pers. Synopsis Plant. 2. p. 150. La Marck Dict. I3ot. Encycl. Suppl. loni. 2. 59G. (uti varietas.) EupH. Uiufolia. Brot. Fl. Lusit. tom. i. p. 105. (non Lin ) Lasiopera tenuifolia. Link Fl. Lusit. J. p. 303. tab. CO. Pedicularis Lusitanica pratensis gramineo folio. Tourn. Inst. K. II. p. 172. Kadix subramosa , annua. Caulis teres, gracilis, erectus, pedalis atl bipedalis, inferne efToIiatus', supernti subpubescens, pilis sparsis appressis, ramosissimus ; ramis o])positis, longis, subdivisis, fiiiformibus, erectis. FoLiA opposita , sessilia, linearia, fere setacea , vix acutiuscula , inte- gerrima , suj)ra canaliculata , infra suhpubescentia pryesertim prope basin , semiunciam aut paulo ultra longa , remota , internodiis inulto longiora; inferiora caulis prjECocissime delabentia. Flores in summitate caulis et ramorum spicati , sessiles , approximati, alterni, secundi. Bracteas sub singulo flore binae, foliis similes. Calyx tres quatuorve lineas altus. bracteis saepe longior , compres- siusculus, subpubescens , quadrifidus, dentibus quatuor oblongis, subulatis, duobus paulo brevioribus. Corolla labiata , flava; tubus tenuis, calycis dentibus semilineam ad lineam allior; labiuin superius erectum , convavum , integrum ; infe- rius superiore non longius, planum , trilobum , lobo intermedio late- ralibus paulo longiore , fere rhombeo. Staminum filamenta didynama, sub labio corollae superiore sita , et ibi apice curvata. Antherae didymse , infern^ bimucronatae., floccosae ; dua3 superiores jabio superiori aequilongae, autinterdum fere exertae. Pjstilli germen ovatum. Stylus situ staminum . et altiornm longitudi- iie. Stigma obtusum , capiteliatum. 112 PIIYTOGRAPIIIA Capsula oblonga , saepe longitiidine calycis, compressiuscula , apice roltinuata, venosa , margine hirsuta, bilocularis, polyspenna; disse- pimento contrario, Haritat in dumetis de Qipnrica , in ericetis sabulosis circa Viseu, Montcmor , Cutanhcde et alibi in Beira et Extremadura. Floret aesta- le. Annua. Oes. Nimis affinis Euph. Umfolice Lin. et Euph. longifioroe ; at diflert a prima staniinum filamentis extra corolla^ labium superius non exer- tis, et antheris floccosis; a secunda vero diflert corollis brevibus, nec calyce triplo lon^ioribus, et foliis distantioribus. XUSITANI^. 113 ANTIRRHINUM. Huic Generi nunc apponimus species eas telranthericas didynamicas monostylias, quarum calyx quinquepartitus, corolla personata , basi vel gibbosa ( qua? Antirrhina vera aliquorum neotericorum ) vel cal- carata (quae Linaria; aliorum ) limbo bilabiato , su[)eriore labio bilo- bo , inieriore trilobo cum paiato prominente inter iabia convexo clauso ; capsula bilocularis, variae in variis dehiscentiae etfigurae; semina plurima, receptaculo fungoso , quod utrinque dissepimento adnatum est, adhaerentia. lllas vero , quarum corolla? etsi calcaratae rictu tamen aperto sunt et palato destituuntur , ad novum genus Anarrhinum dictum seponimus. ANTIRRHINUM majus latifolium. Ant. caule frutescente , erecto , superne villoso ; foliis ovato-lanceola- tis , acutiusculis, subglabris, inferioribus plerunque oppositis ; fiori- bus racemosis; calyce brevi pubescenti, laciniis ovatis inaequalibus , corolla basi gibbosa , ampla , saepe purpurea. Lusit, Herva Beze^-ra. Ant. maius Brot. Fl. Lusit. 1. p. 199. Lin. Sp. pl. ed. Willden. .3. p. 256. varietas a, et sub eadem varietate La Marck Dict. Bot. En- cycj. tom. 4. p. 364. C. Bauh. Pin. 211. Villar Delph. 2. p. 441. Antirrhinum maius semperflorens. Grisley Virid. Lusit. n. 107. Ant. latifolium. Link Fl. Lusit. 1. p. 259. tab. 50. Barr. Ic. 655. Ob?. J90. varietas Mili. Dict. n. 4. Bocc. Mus. 2. p. 49. tab. 41. Ant. Lusitanicum flore rubro elegantissimo. Tourn. Inst. R. H. p. 168. Radix lignosa, ramosiuscula, perennis. Caules plures ex eadem radice frutescentes, aut sufl^ruticosi, tere- tes, erecti , inferne glabri , supern^ pubescentes, pilis sparsis guttula viscosa terminatis , pedales ad bipedales , ramosi ; ramis erectis, alternis. Tom. II. FF 114 PIIYTOGRAPEIA PoLiA breviter peliolata , inferiora ssepo opposita , superiora alterna , ovato-lanceo!ata , seu ovato-oblonga , iiitegerrima , breviter acuta, saturate viridia, glabra, seu vix uliis pilis raris adspersa, sensim versus caulis et ramorum apices decrescentia. Racemi terminales; flores pedunculati, pedicellis infoliorum axiiiis so- litariis, alterfiis, distantibus, erectis, pubesceutibus, flore breviori- bus. Calyx coroJIa valde brevior, persistens, quinquepartitus ; laciniis pu- , bescentibus, ovatis , inaequalibus, duabus iuferioribus paulo brevio- ribus, remotioribus, obtusiusculis. Corolla personata speciosa , niagna, ad sesquiunciam ssepe longa, et plerunique purpurea ; tubus oblongus, inflatus, basigibbus, liml)o bilabiatus; labium superius bilobum , lateribus reflexum , inferius su- periori admotum , brevius, trilolium , palato snpra lobos prominulo, inflato , convexo , lutescente, intus villoso , subtus concavo. Stamixum filamenta didynamica, sub labio corollae superiore inclusa, per paria a|)proximata. Stylus unus, longitudioe et situ staniinura : Stigma obtusum. Capsula ovalo-obionga , calyce valde longior, basi inaequalis obliqua , apice foraminibus tribus oblique deliiscens, et quasi vituli cranium referens, bilocularis, pol\sperma. Semina numerosa , parva , subro- tunda, fusca . lente vitrea visa foveolis undique exarata ; receptacu- lo, quod utrinque dissepiuiento adnatum est , oblongo , convexo, fungoso , adhtfirent. Habitat in muris, rupibus, turribus, ad sepes , et nonnumquam inter segetes in tola fere Lusitania. Floret vere et sestate , al culta toLo fere anno. Frutex aut sufirutex. Planta inodora , sapore fatuo; olim ut vulneraria et resolvens in usu medico , nunc exoleta, Obs. Variat corollis albis praesertim culta, et lutesceatibus circa Her- minium et alibi in Beira boreali. XUSITANIE. 115 A N T I R R H I N U M vuionanthum. Antirrh. caiile frutescente, erecliusculo, pubescente; foliis late lan- , ceolatis, in pelioliini brevem ang-uslatis, oppositis, alternisque, i^Ha- berrimis; cal^ce hirsuto , laciniis insequalibus , acutis; coroila basi gibbosa, mediocri , flavescenti-alba. AxTiRRH. molle. Brot. FI. Lusit. J. p. 199. Ai\TiRRH. meonanthum. Link Flor. Lusit. 1. p. 261. tab, 51. Caules pauci ex eadem radice ramosa , basi lienosi, fruticosi, tere- tes, erectiusculi, sesquipedales ad fere tripedales, piibescentes , pi- lisbrevibus, hinc inde tamen glabri, ramosi ; rainis erectis, s;tpe oppositis, nonnullis supremis alternis. FoLiA opposita, superiora alterna, viridia, late lanceolata, acuta, in- legerrima, glaberrima , in petiokim sesquilineam ad fere tres lineas longum angustata , lamina sesquiunciam ad uncias duas longa , octo ad decem Iineas lata, sensim versus caul.s et ramornm apices de- crescentia: in axillis nonnullis alia minora, seu ibi ramuli brevissimi. R.\cEMi terminales, hirsuti , semipedem et ultra longi Flores singuli in axillis foliorum floralinm soiitarii, alterni, pedicellati; pedicellis sesquilineam ad lineas duas longis , hirsutis. Folia floralia soHtaria, lineari-lanceolata, acuta, hirta, pedicellis valde longiora. Calyx corollci mu!to brevior, duas ad quatuor lineas longus , persis- tens; laciniis ovato-lanceolatis , acutis, inajqualibus, hirsutis, piiis longis. CoROLLA personata, forma ut illa Antirrh. maioris , sed minor, octo ad decem lineas longa , basiqiie niagis prominens, tubo ex flavescen- ti albido, subpubescenti circa rictum hirsuto, palato luteo, labio superiore emarginato. Stamina didynainica, per paria approxiinata , inclusa. Slylus situ et longitudine starainum : stigma obtusum. Capsula ovata, calyce longior, basi obliqua , bilocularis, apice Irifo- ro oblique deliiscens, polysperma. Semina fusca, subrotunda, undi- que scrobicnlata. 116 PHYTOGRAPHIA Habitat ad ripas Durii prope Porto , et alibi in Lusitania boreali. Floret Maio, Junio , Julio. Frutex. NiMis affine Antirrh. sempervirenti ( Willdenovii et Lapeirouse ) sed diflert foliis raulto longioribus, glaberrimis, racemisque elongatis. LUSITANI^. 1 I 7 ANTIRRHINUM cahjcinum. Ant. caule simplici, foliis oblongo-lanceolalis, in pctiolum brevem anguslatis, inferioribus op[)ositis. siiperioribus alternis angustioril)us; spicis terminalibus , floribus distantilius , alternis, solitariis; bracteis corolla loni;ioribus ; calycis laciniis oblongis , iineari-subsetaceis , co- rolia paulo brevioribus , raro illius longitudine, Antirrh. cahjcinwn. La Marck Dict. Bot. Encycl. tom. 4. pag. 365. Brot. Fl. Lusit. tom. i. p. 200. Link Fl. Lusit. tom. 1. p. 2(52. tab. 52. Antirrhinum minus, albo amplo flore. Barrel. Icon. 65G. ANTiRRHiNUiM mediuin flore albo pulcliro. Grisley Vir. Lusit. n. 109. Caulis solitarius, simplex, erectus, octo ad tredecim uncias allus, teres, liinc inde hirtus , raro glaber. FoLiA inferiora saepe opposita , superiora alterna, nunc ovato-lanceola- to obtusiuscuia , nunc sa^pius angustate et oblonge lanceolata , acu- ta , in petiolum magis minusve brevem angustata , integerrima, viri- dia, subpubescentia praesertim ad basin , raro glabra. In eorum axii- lis ramuli breves. Spic/E terminales , plus niinusve longae. Flores omnes in axillis folio- rum fluraliurn, solitarii , alterni, breviter pedicellati , erecti , distan- tes aut valde laxi , supremi conferti. Folia floralia lineari-lanceolata , solitaria , floribus longiora. Calvx profunde quinquepartitus; laciniae patulae , elongatae , lineari- setaceae , piiosae , ina^quales, tres superiores longiores , omnes corol- la saepe paulo breviores, rarissime ij)sius longitudine. CoROLA personata, basi ecalcarata , sed ibique gibbosa, nunc alba et maior, octo ad undecim lineas longa , riunc violacea seu caerulescen- ti-rubra et minor. Stamina didynama , inclusa, per paria approxima- ta. Stylus situ et longitudine staminum. 1 Capsula calyce brevior, subpyramidata, subvillosa, basi gibba, obli- qua ; poris tribus apice dehiscens. Semina fusca , oviformia , scrobi- culata. Tom. II. GG 118 rUYTOCRAPHlA Habitat in arvis el inler segetes circa Olisiponem , Conimbricam ct alibi. Floret A])rili, Maio , Junio. Annuum. NiMis affine Antirrh. OronUo et quasi illius varielas; sed ab illo dif- fert calycis laciniis nunquam corolla longioribus, sed saepe paulo brevioribus, aut ad sumnium ipsius longitudine , quod rarissimum , item corollA multo maiori , prtEaertira ista albescente. LUSITANI^. 119 A N T I R R II I N U M spnriwn mtcrjrifuUum. Ant. foliis ovatis, integerrimis, viilosis, subsossilihus , iiireriorihus op- positis, superioribns alternis; caulibiis prostralis, raniosis; lloribus axillaribus, pediceliis saepe illos superantibus. Ant. spurium. Lin. Sp.pl. (iili var.foliis intecjerrimis) La Marck Dict. Bot. Encycl. tom. 4. p. 349. Krocker J^^lor. Siles. 2. p. 382. Roth. Fi. Gernian. 2. p. G2. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 183. LiNARiA lani(jcra. Link Fl. Lusit. 1. p. 231. tab. 34. Elatine nias folio subrotundo. Joh. Bauh. Hist. pl. 3. p 372. C. Bauh. Pai. p. 253. Elatine rotundifolia, flore luteo. Grisley Vir. Lusifc. n. 45G. Radix in ramulos exiguos filiformes fibratos divisa , annua. Caules plures ex eadem radice , villosi , teretes , filiformes, procum- bentes, pedales sesquipedales et ultra , fere e radice raraosi ; raniis inferioribus oppositis , aliis alternis , omnibus prostratis. FoLiA inferiora opposita , alia alterna sensim versus caulium et ramo- rum apices decrescentia , omnia ovata , seu ovalo-siibrotuiida , inte- gerrima, apice subacutse, ex pallido viridia , villosa, subsessilia. Flores in longitudinem tenuiorem caulis et ramorum dispositi, axil- lares , solitarii , alterni , plus minusve distantes ; pedicelli flores sequantes, aut illis longiores. Calycis lacinia; ovatae , acuta; ,' villosse , una interdum latior. Corollae tubus brevis. luteus; labium siiperius purpureo-fuscum , inferius fla- vum ; calcar «quale, subulatum , antrorsum curvum. Capsula subrotunda , glabra , ap:ce biloba, calycis longitudine, bilo- cularis: semina numerosa , minima , fusca , subrotunda , undique lo- veolis exarata. Haiutat in arvis et inter segetes circa Olisiponem , Conimbricam et alibi in Extremadura et Beira. Floret Julio , Augusto. Annuuin. Planta amaricans, subacris, olim pro Veronica offninali in usu medico habila, hodie exoleta. 3 20 PHYTOGRAPniA ANTIRRHINUM lanifjerum. Ant. foliis omnibus alternis , ovatis subcordatisve , lanatis, inferioribus subdentatis , aliis integerrimis; caulibus procunibentibus, villoso-la- nigeris, praelongis, ramosissimis ; floribus axillaribus, solitariis , pe- dicellatis. Ant. lanicjerum. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 189. Lin. Sp. pl. ed. Willd. 3. p. 233. La Marck Dict Bot. Encycl. Suppl. tom. p. 19. LiNARiA lanigera. Desfont. Fl. Atlant. 2. p. 38. tab. 130. (varielas , ciii foliu infcrioru non denlala.) LiNARiA dealhata. Link Fl. Lusit. 1. p. 232. tab. 35. Caules plures ex eadem radice, graciles, cortice albo viiloso-lanige- ro , SLibviscosi, procumbenles, sesquipedales ad quadrijiedales , fere e JDasi ramosi ; ramis etiam procumbentibus, elongatiSj inaequalibus, alternis, numerosis, patentissimis. FoLiA omnia alterna, undique villoso-lanigera et dealbato-viridia , in- feriora semiunciam ad unciam fere longa, ovata, nonnulla in basi emarginatur.l miniina subcordata, subsessilia aut interdum sessilia , alia sensim versus caulis et ramorura apicein decrescentia , integerri- ma , sessilia. ) Flores in longitudinem ramorum dispositi , axillares, allerni , solita- rd, plus miiuisve distantes, ad apicem ramorum propiores; pedicel- lis capillaribus, brevibus. Calyx hirsutus, persistens , quinquepartitus ; laciniis lanceolatis , acu- tis , subajquaiibus , una ssepe latiore; CoROLLA personata , ad tres lineas fere longa, et calyce |)arum lon- gior, villosa; tuboalbido; labio superiore violaceo , bilido , paulo hreviore ; inferiore albo , ad gibbum palati punctis caeruleis adsjier- so ; calcare subulato, incurvo, corollai longitudine. Staminum filamenta saepe caerulescentia, hinc subvillosa. Antherae sub- cordatae , viscose adhaerentes. Pistilli germen subrolundum , viriile; .stylus pubescens. LUSITANI^. 121 Capsula parva, subrotunda, apicebiloba, bisulca, glabra, bilocula- ris , polysperma, calyce tecta. Semina fusca , ovifonnia , undique scrobiculata. Habitat in arvis, in Algarbiis, Transtagana, et interdura in Beira meridionali. Floret Julio , Augusto. Annuum. NiMis affine Antirrh. spurio , sed difTert praesertim habitu dealbato-la- nato, nec villoso pallide viridi ; caulibus multo longinribus, ramosio- ribusque; foliis minoribus, saepe ad latera uuo alterove dente uota- tis, et omnibus, uti ramis, alternis. Tom. 11. HH 1 22 PlfYTOCRAPSIA ANTIRRHINUM sparteum. Ant. caulibus ferlilibus erectis, virgatis, glabris , sterilibus procuin- bentibus, brevioribus ; istoruin foliis lanceolatis, integerrimis , gla- - bris , carnosis, oninibus ternis qqaternisve , fertilium siiperne alter- nia, sublinearibus, longioribus; corolla lutea, mediocri. Antirrh. sparleinn. Lin. Sp, pl. 2. p. 884. Id. ed. Willd. 3. p. 240. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 352. (ex Linnaeo) Brot. Fl. Lusit. p. 194. LiNARiA spartea. Link Fl. Lusit. 1. p. 233. tab. 36. Cacles plures ex eadem radice alba, ramosiuscula fibrata; alii ere- cti , octo ad quindecim uncias iongi, fertiles, virgati , teretes, gla- bri , ramosi, ramis erectis , floriferis ; alii steriles , procumbentes, multo breviores. FoLiA omnia sessilia, in caulibus sterilibus verticillata, lanceolata, pla- na, subacuta, patentia, in fertilibus primordialia et iuferiora saepe terna, superiora sparsa , elongata , sublinearia , acuta. Flores racemosi, distantes, alterni , solitarii , erecti , pedicellati ; pe- dicellis setiforraibus , septein ad undecim lineas longis, bractea sup- posita lineari multo longioribus. Calyx quinquepartitus , laciniis suba^qualibus, lanceolatis , acutis, glabris, margine membranaceis. CoroIIa flava , glabra, raediocris, quinque sexve lineas longa , excepto calcare ; pala(o fulvo lanugi- noso , fauce villosa ; calcare subulato, recto , sex lineas longo , dilu- tius flavo. Capsula globosa, glabra , calycis longitudine. Semina numerosa , mi- riima, subglobosa, transverse rugosa. Habitat in locis sabulosis trans Tagum ex adverso Olisiponis. Floret vere. Annuura et bienne. Oes. Tam istud quam duo sequentia niinis Antirrhino jnnceo Linna;i affinia sunt; sed nonnullis notis cum iilo speciiice non conveniunt. LUSITANI^. 123 ANTIRRHINUJM prcecox. Ant. caulibus fertilibus erectis, simpliciusculis, glabris, superne hirtis, sterilibus procumbentibus , multo brevioribus; istorum foii:s lanceo- latis, glabris , planis , omnibus saepius ternis, paucis quaternis; ferti- liura inferioribus similibus , superioribus sublinearibus, sparsis; co- rolla flava, mediocri. Antirrhinum ^uMceum. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 352. Antirrh. sparteum. Cavanill. Icon. vol. 1. p. 19. tab. 32. LiNARiA juncea. Desfont. FI. Atlant. 2. p. 43. LiNARiA praecox. Link FI. Lusit. I. p. 234. tab. 37. Caules plures ex eadem radice teretes, graciles; alii fertiles , erecti , quinque ad octo uncias alti , glabri , superne hirti, simpliciusculi, seu parum ramosi. rainis alternis, brevissimis, erectis; alii steriles procumbentes, valde breviores. FoLiA sessilia, integerrima, glabra , in caulibus sterilibus ssepe terna, perpanca quaterna , lanceolata, acutiuscula, plana , in fertilibus in- feriora similia , supenora a!terna, distantia, sublinearia , acuta, car- nosa , saepe canaliculata. Racemi terminales, flores pauci; pedicelli quinque ad septem lineas longi, solitarii , alterni , pilosiusculi , dislaiites: bracteae subulatae , hirtae, pedicello triplo quadruplove breviores. Calyx quinquepartitus , laciniis subaequalibus , lineari-lanceolatis , acutis, pilosis. Corolla flava , quatuor quinqueve lineas longa, calca- re non supputato; labium superius bifidum, lobis surrectis reflexis , inferius (rilobum ; palalo fulvo lanuginoso , fauce villosa ; calcare quinque lineas longo , subulato, recto , concolore. Capsula subglobosa , glabra, calycis longitudine. Semina numerosa , oviforinia, transverse rugosa. / 124 PH\TOGRAPHIA Habitat in sabulosis, in Algarbiis. Floret Februario, Martio. Annuum, aut bienne. Antirrhing jwnceo Linnaei nimis affine , sed diflert caule subsimplici , supern^ hirto, valde breviore , non sesquipedaii , nec subangulato, caljce piloso , palato lanuginoso , et foliis inferioribus ssepe ternis. LUSITANI^* 125 ANTIRRHINUM virgatulam. An't. canlibiis fertilibiis virgatis , erectis, glabris, rainosissimis, steri- Jibus procuinbpntibus, brevioribus; foliis omnibus aiii^^ustis , in cauli- bus sterilibus lanceolatis teruis, iufertilibus sublinearibus sparsis; co- rolla flava , niediocri. 5 Antirrh. vircjatulum. Brot. Fl. Lusit. I. p. 193. LiNARiA meonantha. Link Flor. Lusit. 1. p. 236. tab. 38. Caules plures ex eadem radice alba ramosiuscula , teretes, glaberri- mi , uti tota planta , exteriores steriles , procumbentes, breviores, cenlrales erecli, octo ad tredecim uncias alti , virgati , saepe raino- sissirai, praesertim in solo areuoso Iiumido; ramis tenuibus, virgatis, erectis. FoLiA omnia sessilia , angusta , carnosa , integerrima , acuta ; in cau- libus sterilibus Janceolata , terna , rarissime in imis verticillis quater- na; in fertilibus inferiora terna , subterna, vel fere opposita, alia ai- terna canaliculata, sparsa. Racemi terminales; flores pauci, quatuor ad septem , raroplures, in singulo racemo; pedicelli setiformes, distantes, solitarii , alterni, glabri , erecti , quinque ad undeciin Jineas alti : bracteae lineares, glabrae, pedicellis inulto breviores. Calyx glaber, quinquepartitus, laciniis subaequalibus, lineari-lanceo- latis, acutis, dorso viridibus, raargine pallide membranaceis , ere- ctis , sesquilineain longis. Corolla flava, quatuor qninqueve lineas longa , excepto calcare , in fundo tubi interdum puncta duo saturate fulva; palato holosericeo, fulvo, fauce villosa ; calcare tres quatuorve lineas loiigo , subulato, recto. Antherae bilobae , flavae , stylus brevis ; stigma bifidum. Capsula ovato-subrotunda, glabra, utrinque unisulcata, longitudine calycis, aut vix brevior. Semina numerosa , ovalia , transverse rugo- sa. Tom. II. 11 126 PirYTOGRAPIUA Hakitat in sabulosis ad Mundam et alibi circa Conlmbricam. Floret Maio, Junio. Annuura. DiFFERT ab A nLirrliino ju?}rco I.innaei caule non subangulato, foliis caulium fertilium inferioribus vprticillatis, superioribus nonplanis, et coroUse palato non glabro. Nec confundendum cum Antirrh. vir- galo Linn. , a quo raulto magis discrepat. LUSITANLE. 127 A N T I R R H I N U ]\I saxatile. Ant. caulibus piloso-viscosis , ferliiibus ercctis , subramosis, sterilibug subatiscencleutibus ; foliis utrinque pubescenti-viscidis , intVrioribus ternis et quaternis, nonnullis quinis, lauceolatis aut, lanceotu-linea- ribus, superioribus sparsis ; calyce hirto , laciuia supreuia lujigiore ; corolJa flava , niediocri. A^TiRRHiNLii saxatile. Brol. Fi. Lusit. I. p. 191. LiNARiA saxatilis. Link FI. Lusit. J. p. 238. lab. 40. Radix ramosa, ramis fibratis, cortice albo, ad collum fere digiti iui- ninii crassitudine. Perennis. Caules plures ex eadem radice , alii steriles decumbentes, breviores, alii fertiles erecti , seu inferne recurvuli deinde erecti . septem ad undecim uncias alti, basi sublignosi, teretes , pilosi , piiis brevihus densis, apice guttula viscosa terniinatis, subramosi ; ramis oppositis alternisque, omnibus saepe indivisis. FoLiA sessilia , lanceolata , acuta , plana , integerrima, utrinque pilo- / so-viscida , septem ad undecim lineas longa, inferiora in utriscjue caulibus terna , plura quaterna, aut interdum nonnulla quina, supe- riora sparsa, breviora et angustiora. Flores pauci in apice caulium et ramorum conferti, subcapitati pri- miim , deinde plus minusve distantes , pedicellati ; pedicellis sesqui- lineam ad lineas duas longis , pilosis , erectis. Bracteae pedicellis aequales, aut parum longiores, lineari setaceae , pilosae. Calyx pilosus, pilis longis , crispatulis ; laciniis angustis , lineari-seta- ceis, acutis, quatuor subsequalibus , quinta suprema paulo longiori. CoROLLA penitus tlava, mediocris, quatuor quinqueve lineas longa , calcare non supputato; labium superius bitidum , laciniis reflexis, extus subpubescentibus, inferius trilubum, lobis aequalibus, obtusis; palatum iiitus villosum , bipunctatiim , punctis saturate fulvis; faux etiam villosa ; calcar subulatum , quatuor quinqtieve lineas longum , rectuni , aut interdum vix ac nec vix arcuatum. Germen villosiuscu- lum. Stigma obtusum. Capsl'la subrotunda, longitudine calycis, glabra. Semina nuraerosa, subglobosa, fusca, scrobiculata. 1 28 PHYTOGRAPHIA Habitat in nionlibus Lnsilaniae borealis, et frequens in Transmonta- na. Floret vere et interdunj aeslate. Perenne. Planta affinis Anlirrhino snxatili Linnaei ; sed caulibus fertilibus non lon<^e decumbentibus, foliis latioribus, et calycis laciniis non gequa- libus nec lanatis , differt. LUSITA^^IiE. 1 29 A N T I R R H I N U M ^lutmosum. Ant. caulibus piloso-viscosis, ferlilibus basi subar(iuatis, deinde ere- clis, subrainosis, sterilibus clecumbentibus; foliis pubescenli visci- dis, inferioribus (.ernis et quaternis, lineari-lanceolatis , superioribus sparsis ; calyce hirto , lacinia suprema longiore; corolla flava, me- diocri. Ant. snxatile. Brot. Flor. Lusit. ]. p. 191, LaMarck Dict. Bot. Encycl. 4. pai^-. 356 .? LiNARiA glutinosa. Link Fl. Lusit. 1. p. 237. tab. 30. Caules plures ex eadem radice ramosiuscula , quorum alii steriles de- cumbenlcs, breviores , alii fertiles saepe adscendentes , seu vix basi declinati mox erecti , quinque ad novem uncias longi , teretes , pilo- si, pilis apice humorem glutinosum excernentibus , parum ramosi, ramis alternis, brevibus, saepe indivisis. FoLiA inutri^que caulibus inferiora terna et quaterna, superiora spar- sa, omnia glutinoso-pilosa , uti caules, ang-usta , lanceolato-linearia , acutiuscula, interdum canaliculata, integerrima , sessilia. FiORES pauci, inapice caulium etramorum, primum dum florent con- ferti, tandem distantes, pedicellati; pedicellis hirtis, erectis, sesqui- Jineam ad tres lineas longis : bracteae sublineares, pedicellis sequa- les, aut paulo longiores , hirtae. Cai.yx profunde quinquepartitus, laciniis hirtis, lanceolatis, acutis, summa angustiore longiore. CoroIIaflava, mediocris, quatuor quinque- velineas longa, calcare non supputato, adpalatum interdum puncta saturate fulva: calcar quatuor quinqueve lineas longum, subulatum , rectum. Germen subvdlosum. Stigma obtusum. Capsula ovato-subrotunda , subviliosa , longitudine caljcis. Seraina subglobosa, fusca, scrobiculata. Habitat in arenosis maritimis prope Setubal , in rupibus prope Porto , et alibi. Floret Aprili, Maio, Junio. Perenne. Tom. 11. KK 130 niYTOGRAPHIA. Planta nimis aflinis prEecedenti ; sed habilu paulo glutinosiore , foliis an-^ustiorihus, el caulibus fertilibus , cum eriguntur, basi.plus ar- cualis, diflert. Adnioduni quoque afljnis Antirrliino saxalih l.innaei , ab'eo'tanien discrepat cau!il)us fertiiibus non longe decuinbentibus, et calvcis laciniis non a^qualibus, nec lanatis. Nec coufundenda cutn Antirrhino vjscoso Linnan, a quo difiert prresertim caulibus non Ise- vibus, pediceliis llorum cauli non approximatis, calycis laciniis mar- gine non membranaceis, et corollis multo minoribus, nec magui- tudine Antirrhini Linarm. LUSITANIii:. 1 3 1 ■-.,-' ,.- • r •■• •..■! w.-., ••.1 . ■;.! 1 f ^- < ■' ■ • ' .-..-. — ■■ , . ^ - fj. A N T I II R H I N U M Imocjriseum. Ant. caulibiis sterilibiis procumbeiitibus , fertilibus sim|)liciusculis , erectis ; sterilium foliis. ternis quaternisve , lanceolalo-line-aribus , omnibus iilabris, fertiliuni sublinearibus , superioribus sparsis ; corol- la ca>rulescenti , nietliocri, liibo subcanipanulato , labiis hiautibus, calcare recto, corollaj longitudine. LiNARiA linofjrisea. Link Fl. Lusit. 1. p. 239. tab, 41. Ais"nRRiiJM.'M incarnatum. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 364. LiNARiA pumila, Lusitanica, floribus palato carentibus.^ Tourn. Hist R. H. p. i70. Caules plures ex eaclem radice subramosa fibrata , teretes alii steri- les procunibentes , breves, tres ad quinque uncias longi, peiiitus glabri, fertiles alii erecti , semipedales ad pedales , inferne glabri , supernfe pubescentes, parum ramosi j ramis alternis, brevibus, iiuli- visis, erectis. FoLFA sessilia , integerrima , glabra, in caulibiis sferilibiis lanceolato- linearia, quatuor seu quinque lineas longa , terna qiiaternave, in ler- tilibus inferiora similia, siiperiora sparsa, sublinearia , plana, acuta. Racemi terminales; flores alterni , solitarii, distantes; pedicellis pu- bescentibus, ereclis, quinque sexve lineas longis : sub singulo val- de brevior bractea, setacea, pubescens. Calyx profunde quinquepartitus, laciniis setaceis , acutis, pubescen- tibus, subcieruleis, suprema paruin longiore. CoROLLA personata , casrulea , mediocris, qiiinque sexve lineas longa , excepto calcare; tubo subcampanulato ; labiis hiantibus , superiore longo , erec(,o , bipartito, laciniis obtusis, venosis , reflexis, dilutius caeruleis parumque riibentibus, inferiore trilobo , lobis longis, obtu- sis , interinedio breviore ; palato intus villoso ; calcare subulato , ro- cto , quincjue sexve lineas longo. Stamina inclusa, perparia approxi- mata. Capsula ovato-subrotunda , glabra , calycis longitudine, aut interdum calyce vix longior. Semina subrotunda , tranverse rugosa. 1 32 TITYTOGRArHIA Haeitat in solo sabuloso in Algarbiis. Floret Februarlo , Martio , A])rili. Annuum. Synokymon Tournefortii potius Anarrhino crassifuUo ( Lin. Sp. pl. ed. Willd. ) quaiTi huic Antirrhino, aut sequenti applicanduni videtur. Autirrhinum incarnntum ( La JMark) nostri linoyriaei fortasse tantuin- niodo uti varietas habendum , discrepat enim vix aliter quain coroi- ]a iucarnata, et calcare corollam fere duplo superante. LUSITANI^. 133 A N T I R R II I N U M sapphmnum. Ant. caiilibus sterilibiis prociimbpniibiis, ferlilibiis erectis , ramosis subramosisve ; foliis steriliuin ternis lanceolato-linearibus , fertilium sparsis, sublinearibus, acutis; corolla mediocri , caenilea; tubo cy- lindraceo , palato albescente, punctis cairuleis adsperso ; calcare re- curvo. Ant. sfipphirinum. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 197. LiNARiA sapphirinn. Link. Flor. Lusit. I. p. 241. tab. 42. Caules plures teretes ; steriles procumbentes, breviores , glabri ; fer- tiles erecti , dodrantales ad pedales , inferne glabri , siiperne pilosi , et caerulescentes , nuuc raraosi , nunc perpaucis raniis instructi, Folia sessilia , integerrima , acuta, in caiilibus sterilibus terna , lan- ceolato-linearia , glabia , in fertilibus sparsa , sublinearia , plana , glabra, suprema interdum pilosa. Racemi terminales; flores alterni , solitarii , distantesj pedicellis qua- tuor ad sex lineas longis , pubescentibus , erectis : bracteae solitariae, setaceae , acutae, pubescentes, pedicellis multo breviores. Calyx coroIlA valde brevior, quinquepartitus ; laciniis angustis , acu- tis , pubescentibus , subaequalibus. Corolla violaceo-cajrulea , quin- queve lineas longa , calcare non supputato; tubo cylindrico , angus- to, violaceo tricalloso in basi ; labiis subhiantibus , superiore bipar- tito , laciniis obtiisis , inferiori triiobo , lobis obtusis , violaceo-caeru- leis, iiitermedio minori ; palato albescente punctis casruleis adsperso, intus fulvo et villoso; calcare subulato, quinque sexve lineas longo , recurvo. Germen glabriusculum : stigma nunc subtruncatum obtu- sum , nunc bifidum aut fere trifidum. Capsula ovato-subrotunda, glabra, calycis longitudine aut eisubaequa- lis. Semiua subglobosa, aut nonnulla subturbinata , omnia tranverse rugosa. Habitat indumetis, locisque sabulosis circaConimbricam, Herminium et alibi in Reira boreali. Floret Maio, Junio. Annuum. Planta nimis allinis przecedenti. Tom. II. LL 134 PHYTOGKAPillA A N T I R R H I N U M amethysUum. AXT. caiilibiis primariis ereclis, aliis adscendenlibus , omnibus simpli- cibus; foliis linearibus aut sublinearibus, glabris , glaucescentibus, inferioribus quaternis, nonnuliis quinis, superioribus sparsis ; lloribus paucis, breviter pedunculatis, in sumniitate confertis ; corolla caeru- lea, mediocri ; palato albo-flavescenti, caeruleo-puuctato ; calcare re- cto, corollis longiore. Antirrhinum amclhysleum. Brot. FI. Lusit. 1. p. 107. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 328. Linn. Sp. pl. ed. Willd. 3. p. 241. Antirriiinum liipimclatum. Cavanill. Icon. 1. p. 20. tab. 33. LinaRia amethtjslca. Link Flor. Lusit. 1. p. 253. tab. 47. Caules ex eadem radice plures in orhem positi, semipedales ad do- diantales, jiriniarii centrales longiores, erecti , alii es. decumbenti- bus plus minusve erecti, teretes , glaucescentes, inferne glabri , su- pern^ piloso-viscosi , ad apicem subraraosi; ramis alternis, brevibus, saepe indivisis, erectis. FoLiA sessilia, snbcarnosa , glabra , plana , subglauca , sublinearia , seu lineari-lanceolata , acutiuscula, inferiora saepe quaterna , non- nulla quina, superiora alterna. Racemi terminales pauciflori ; flores tres ad sex , rarius ad decem , su- perne conferti , tandein plus minusve distantes, omnes pedicellati; peilicelli breves, sesquiliiieam duasve lineas iongi , solitarii, alterni , erecti . pubescentes, bracteati; bractete solitariae, subsetaceae, acu- tae , subpubc-scentes, pedicello ajquales aut longiores. Calyx quinquepartiius, laciniis viridibus , pubescentibus , sublineari- bus. acutis, suprema angustiore et longiore, omnibus tubo corollae vi.x brevioribus, patulis, persistenlibus. CoROLLA mediocris, quatuor quinqueve lineas longa, calcare non sup- putato; labium superius erectum, bifldum, plus ininusve cajruieum, inferius trilobum, lobis subcaeruleis , obtusis, intermedio subaequali; tubus ca?ruleus; palatuin ex albo flavescens, punctis ca;ruleis adsper- sum, intus fulvo-villosum ; calcar subulatum , violaceum , rectum , sex septemve lineas longum. LUSITANLE. 135 CAi'i?ui,A globosa , glabra , longiludine calycis, aut vix aUior. Semina pluriiua, complanata , niarg-inata, subscrobiculata. Haeitat in arvis eirca FAvns , Granchln , et alibi in Transfagana aus- traliore, at aliqute ejus varietates inlieira altiore. Fioret Februario, Martio , Aprili. Annua. Ad ripas Durii varietas occurrit, fortasse seminibus a flumine ex Hig- pania devectis, labio superiore coroJlae flavo-albo , et palato punctis tautiim duobus violaceis, qua? .Vnlirrliinuni bipunctalwn Cavaiiill. In- ter Lousda et Bmsuco alia etiam occurit, cui corolla straminea, pa- la(o aiirantiaco, punctis violaceis adsperso. Antirrliinum subalplnum iiostraj Florse , etsi discrepet caulibiis miniis erectis ramosioribusque, pedicellis florum longioribus, et calyce glabro, forte tamen ad hanc speciem refereiidum. 1 ;36 PIIYTOGRAPUIA A N T I R R II I N U M pohjgalce/oliwn. Ant. caiilibus primariis saepe ereclis , ramosis, aliis adscendentibus; • foliis inlimis subverticillatis , ternis quaternisve , aliis alternis , omni- bus sublinearibus, glabris , glaucis, carnosis; coroUa magna , flava. LiNARiA polyfjalcefolia. Link Flor. Lusit. 1. p. 248. tab. 44. Raoix li;ulati, glabri , hinc inde ramosi , priniarii saepe erecti , alii adscendentes. Folia sessilia. angusta , sublinearia, acuta, integerrima , planiuscula , carnosa, ghuica", glabra , infima minora et nonnulla subverticillata terna quaternave , alia oiunia sparsa , media caulium maiora octo li- neas longa , lineam ad sesquilineam lata , subcanaliculata. Spic^ breves; flores conferti; pedicelli vix lineam longi, solitarii, al- terni, elabriusculi , pilis rarissimis, Bractea; sulitaria; , subsetacese, pedicellis longiores. Calyx quinquepartitus, laciniis longis, antice latioribus, obtusiuscu- lis, summa longiore , in omnibus pili vix ulli. CoROLLA lineas quinque sexve longa , calcare non supputato, flava; labio superiore longo , bifido , laciniis obtusis, inferiore brevi , trilo- bo , lobis obtusis ; palato villoso , fulvo ; calcare corolla longiore , subulato, flavo, striato , striis subpurpureis, recurvo. Capsula longitudine calycis, ovato-subrotunda, glabra. Semina coni- pressa , margine membranaceo cincta. Habitat in maritimis in Duriminia, Beira, et Extremadura prope S. Martinho, et alibi. Floret Maio, Junio, Julio Perenue. Affine Antirrhino Lusilanico , at difl^ert radice bienni , caulibus ramo- sioribus, foliis multo angustioribus, floribus plus confertis , eorum pedicellis multo brevioribus, et corolla parum minori; an tamen spe- citice satis diversuni } N. E. Antirrhinum pohjgala^folium (LaMarck Suppl. Dict. Bot. Encycl. tom. 4. p. 21.) foliis "trinerviis, calcare recto, longitudine corolla^ , longe alia diversa species. LUSITANI^. 137 ANTIRRHINUM pyrenaicum. Ant. caiilibiis simplicibus , aliis recurvalo-erectis , procumbentibus aliis, iiilerne glabris, superne viscoso-pilosis ; foliis subiinearibus , an- gustis , glabris, inferioribus quaternis , nonnullis quinis, supreniis al- ternis; corolla magna, Hava. Antirrhinum pyrcnaicum. La Marck Dict. Bot, Encycl. 4. p. 24. ILiM ARiA pyrenaica. Link Fl. Lusit. 1. p. 249. tab. 45. Caules ex radice plures simplices, teretes seniipedales ad fere peda- les , inferne glabri , superne pilosi, pilis brevibus, vesicula viscosa terminatis, alii procumbentes , alii plus minusve declinati, deinde ^recti , foliosi, ad apicem nudi. FoLiA sessilia , angusta , sublinearia , seu lineari-lanceolata , octo ad tredeciin lineas longa , lineam ad sesquilineam lata , acutiuscula, plana , subcarnosa , integerrima, glabra , viridia , approximato-verti- ciliata, inferiora quaterna, nonnulla quina , suprenia alterna. Spic^ terminales, breves , floribus confertis , paucis ; pedicelli alterni vix lineam longi , pubescentes. Bracteae solitariae, sublineares , hir- tae, pedicellis longiores. Calvx profunde quinquepartitus , laciniis lineari-lanceolatis, insequa- libus , suprema iongiore , omnibus viscoso-pilosis. Corolla Hava, qninque sexve lineas longa, calcare non suppntato ; la- bio superiore bitido, flavo ; palato holosericeo , fulvo ; fauce viliosa; calcare subulato, striato , subrecto, corolla longiore. Capsula ovato-subrotunda , subpubescens. Semina complanata, mar- ginata. Habitat in montosis de Cintra , et alibi. Floret Maio, Junio. Perenne, Tom. II. MM 138 PHSrrOGRAPHIA A N T I R R H I N U M glaucophyUum. Ant. caulihus simplicibus , aliis procumhenlibiis , aliis recurvato-ere- ctis, infern^ glabris . superiio viscoso-pilosis ; foliis lanceolatis , la- liusculis, glaucis, glabris , infiinis subverticillatis, oranibus aiiis al- ternis; corolla magna, albida, palato flavo, LiNARiv. glaucophylla. Link Flor. Lusit. 1. p. 250. tab. 46. Radix lignosa, ramosiuscula , perennis. Caules plures, semipedales ad peciales, glaucesceules , iuferne teretes, giabri, prope basin lignosi , superne subangulati , viscoso-pilosi , simplices, ramis brevibus alter- nis, alii procuinbentes, alii plus luinusve decliuati deinde erecti , omnes ad ajiiceni nudifolii. FoMA sessilia, unciam ad sesquiunciam longa , duas lineas lata , lan- ceolata , aciitiuscula , integerriiiia , plana , glauca , glabra, infima subterna seu subquaterna, omnia alia remotiuscule sparsa. SpiCA terminalis, saepe brevis; flores pauci , primum conferti, demum valde laxi ; pedicelli alterni, lineain ad lineas duas longi , pubescen- tes. Bracteae solilariae , sublineares, subpubescentes, pedicellis lon- giores. Calyx quinquepartitus, laciniis sublanceolatis, antrorsurn lalioribus, acutiusculis, viscoso-pilosis, iuaequalibus, summa longiore. CoROLLA albida , quatuor quinqueve lineas longa , calcare excepto; ejus lahium superius bifidurn , slramiiieurn, iiiferius trilobum , bre- ve ; palatum flavuin holosericeum ; fauxvillosa; calcar subulatum , flavescens , lineis purpureis pictum , subrectum , corolla longius. Capsula ovato-subrotunda , caljcis longiludine , glabriuscula. Semina complanata, marginata. Haeitat in montosis in Transmontana. Floret Maio , Junio. Perenne. Valde afline Aniirrhwo pyretiaico , sed foliis longioribus et Jatioribus, plus distantibus plusque sparsis , et corolla minori albescenti , diver- sum. LUSITANI.E, 139 A N T I R R H I N U BI difusum. ArcT. rniilibus erectiusciilis, nonnullis adscendentibus, difTusis, pn])es- centibus; foliis inlimis ternis aut qiiaternis, omnibus aliis alteniis, linearibus seu sublinearibus , plaiiiusculis, iutegerritviis , pubescenti- bus j corolia parva, caerulea, calcare curvato. LiNAErA dijfusa. Link Fl. Lusit. I. j). 257. tab. 49. i'-)ii.I .1 Caut.es plures ex eadem radice, nonnullj adscendentes , alii ex decli- natis erecliusculi , (eretes, basi diiriusculi, samipedales ad pedales , piloso-viscosi, ramosissimi, ramis tenuibus, alternis. FoLiA sessilia , linearia , seii sublinearia , quinque ad septem lineas longa, liDeam ad sesquilineam lata , inferiora et sujieriora minora, omiiia planiuscuia, piloso-viscosa , integerrima , acuta, iniima terna aut quaterna, ajja alterna , distantia. Rackmi (erminales, longi, paucillori ; iloribus valde distantibus ; pedi- cellis alternis, solitariis, piloso-viscosis , lineam adlineas duas longis. Riacleae brevissimaj, angustissimae , pubescentes. Calyx quinquepartitus, persistens ; laciniis lanceolatis, acutis, piloso- viscosis^ supreina longiore. Corolla cajrulescens , (res liiieas longa, calcare non supputato; labium superius l)iiidum, laciniis obtusis, re- llexis, inferius trilobum , breve; palatum aurantiacum , parum pu- bescens; calcar subulatum , acutissimum , arcuatum, corolla longius. Capsula parva , ovato-subrotunda, longitudine calycis, aut vix bre- vior, glabra. Semina complanata, marginata. Hacitat inter Ahranles et Punhele. Floret IMaio , Junio. Annuuin. 1 40 PHYTOGRAPHIA ANTIRRHINUM muUipunclalum. AnT. caulibus simplicibus, simplicissimisque , adscendentibus ; foliis lanceolatis, glabris , glaucis, iiiferne quaternis, superne alternis; flo- ribus subsessilibus, subcapitatis ; coroUa mediocri , flava , calcare il- lam fere duplo excedente , recto , saturate purpureo , palato niulti- punctato. Ant. muUipuncialum. Brot. Fl. Lusit. tom. 1. pag. 195. LiKARiA multipunclata. Link et Hoff^m. Fl. Lusit. tom. 1. p. 254. tab. 48. (Varietas niaior) Radix fibrosa, annua. Caules plures ex eadem radice , quinque ad vi- ginti et ultra, adscendentes, tres ad quinque uncias iongi , raro lon- iiiores, teretes, glabri , superne interdum subpubescentes, simplicis- simi, vel siniplices, ramis perpaucis, alternis , erectis. FoLiA lanceolata, acuta, integerrima, glabra , glauca , subcarnosa, plana , inferiora quaterna, superiora alterna, pauca, et ad apicem cauiiura ramorumque saepe nulla. Spica terminalis erecta ; rachis brevis, interdum subpubescens, pilis brevissimis, apice viscosis; flores conferti , subcapitati, pauci , tres ad quinque , raro uitra, pedicellati , pedicellis lineam ad sesquili- neam longis, interdum subpubescentibus, bractea lanceolata calyce- que breviuribus. Calyx qninquepartitus ; laciniis oblongis, acutiusculis, sublanceolatis, ad margines lanuginosis, inaequalibus, suprema angustiore et ali- quantulum longiore. CoROLLA lineas quatuor quinqueve longa, calcare nonsuppulato, istud vero septem octove longum , acutissituum , rectum , saturate purpu- reum : labium superius erectum , bifidum , laciuiis obtusis , retrofle- xis; labium inferius trifidum , laciniis subsequalibus, obtusis ; palati gibbo quamplurimis punctis atropurpureis asperso , intus villoso, vil- lis nunc luteis nunc purpureis; tubo minimo , luteo , aut interdum extus purpurascenti, intus lineis raaculisque atropurpureis variegato. Stam. filamenta didynama, sub labio superiori corollae sila, illoque valde breviora. Anthera; per paria conniventes, bilobae , luteae. LUSITANIyE. 141 PjsT. G^ermen subglobosum. Slylus simplex, filiformis, longitudine et situ staminum, uiarcesceus. Stigma obtusum. Capsula obovata , subrotuncla , calyci ajqualis, bilocularis, dentibus quin^iue sexve dehiscens ; dissepimentum contrarium , suborbiculare: Semina plurima, laevia , complanata , margine membranaceo orbicu- ]ato cincta, placentae fungosae iu medio dissepimeuti utrinque eleva-' to aliixa. Habitat saepius in solo macro prope Conimbricam, et in agris cultis aut incultis circa Olisiponem , et alibi. Floret vere. Annuurn. Totn. II. NN \ i 4 2 PHYTOG R APHI A ANARRHINUM beUidifoIium. An. caulibus subsolitariis, glabris , erectis , centrali longiore , in siim- mitate ranioso; foliis glabris, radicalibus spathulatis , dentato-serra- tis, caulinis ad basin usque partitis, laciniis linearibus, iongis ; co- rolla caerulescenti , exigua. Antirrhinum helUdifolium. Lin. Sp. pl. 2. p. 8G0. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 363. Will. Delpli. p. 442. Gouan Illust. p. 39. Brot. Fior. Lusit. I. p. 198. Anarrhikuivi hcUidifoUum. Lin. Sp. pl. ed. Willden. 3, p. 2S0. Liuk Fl. Lusit, 1. p. 22G. tab. 32. Lixaria aliquatenus similis folio Bellidis. Joli. Eauh. Hist Pl. 3. p. 459. Linaria Eellidis folio. C. Bauh. Pin. 212. LiNARiA caTulea odorata Clusii. Grisley Vir. Lusit. n. 888. Radix lignosa , ramosiuscula , alba, biennis aut triennis. Caules nonnulli ex eadem radice, centralis valde longior , pedalis, sesquijiedalis etultra, teretis, glaber uti tolaplanta, erectus, slrictus, superue ramosus; ramis alternis, gracilibus, longis, erectis, saepe in- divisis. FoLiA radicalia in orbem jacentia , spathulata, seu obovata in petio- ium altenuata, serrato-dentata , trinervia, saturate viridia, glabra, duas uncias et ultra longa ; cauliaa ad hasm usque partita, laciniis tribus ad septem , ssepe quinque , linearibus seu sublinearibus, an- gustis, acutis, integerrimis, intermedia saepe productiore. Racemi terminales; longissimi , simplices, erecli, multiflori : flores al- terni , laxi , erectiuscuii , inferiores suhnutantes ; pedicellis sesquili- neam ad lineas fere tres longis Bractese uniflorae , sublineares, acu- Ise, integerrimae , nonnullx interdum trifidae, omnes pedicellis lon- giores. Calyx parvus, sesquilineam fere longus, laciniis subaequalibus, subu- latis, laxiusculis, corolla brevioribus, Corolla labiata, caerulescens , exigua, glabra; tubus teres, calyce LUSITANI/E. 143 vix alLior; labio superiore bificlo; laciiiiis obtusis, erectis, inferiore triioho, paulo Jong^iore, lobis obtusis, cernuis, intermedio niaiori ; palatum nuJlum ; faux orbicularis, aperta, glabra ; calcar e basi co- rolia3 minutum, sursum arcuatum , calyce inclusuin , illoque brevius. rAMixuM filamenta didynama, tubo corollai inclusa : antherae per pa- res approximataj. PistiJli germen ovatum ; slyJus unicus; stiirma ca- S pitatum. Capsula subrotunda, calycis longitudine aut brevior, bisulca , bilocu- Jaris, polysperma, dentibus apice deiiiscens , marginc dJssepimenti persisteute. Semina minima, ovalia, tuberculata. Haeitat in montosis, et sabuJosis aridis in Lusitania boreaJi, frequens circa Conimbricam , rarius in Extremadura. Floret ex Aprili ad Ju- lium. Bienne aut interdura trienne. Planta amara, sed inodora milii semper occurrit, etsi aliquantulum odoratam esse in Etiropae regionibns calidis aCIussio asseratur. Apud Lugdunenses olim in medico usu, et nlcera sordida purgare, iombri- cos interficere, et obstructiones expedire a JoIl Eauhino refertur. 144 rnYTOGRA.PHIA ANARRHINUJVI Duriminium. Anarrh. caule hirsuto, erecto ; foliis Iiirsutis , radicalibus spathulatis, serrato-dentatis , trinerviis , caulinis tripartitis, lacinia media late lanceolata; bracteis iinis similibus, supremis integerrimis; corolla parva , exalbida. Antirrhinum hellidifolium. ( Var. 6.) Lin. Sp. pl. ed. Reich. 3. p. 139. La Marck Dicl. Bot. Encycl. 4. p. 363. Gouau Illustr. p. 39. Antirrhi^um Dunminium. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 198. Ljnaria Lusitnnica Bellidis folio ampliore et villoso, Touruef. Inst. R. H. p. 169. Anarrhixum hirsutum. Link Fl. Lusit. J. p. 227. tab. 33. Caulis sa^pe solitarius, teres, hirsutus uti tota planta, erectus, ses- quipedalis et ultra, superne ramosus; ramis gracilibus, longis, ere- ctis. FoLiA saturale viridia, hirsuta, radicalia in orbem jacentia, spathula- la , serrato-dentala , cauliiia iuliiiia lanceolata , serrata , superiora tri- partita, lacinia media lauceolata , lateralibus multo latiore , acutis- sima, sjEpe integerriniA. ^ Racemi ut in praecedenti Anarrh. W.llidifolio , sed bracteae in floribus infericribus tripartitae , lacinii medi^ late lanceolatci , et lateralibus maiore , in supreuiis integerrimse. Calyx profunde quinquepartitus , laciniis subulatis , subaequalibus , corolla multo brevioribus. Corolla albida , seu interdum rariiis straminea , Jabiata , absque pa- lato , ut in praecedenti ; tubo et labiis simiiibus, sed aliquantuluin maioribus ; fauce pervia ; calcare arcuato, intra calycem ciauso. Re- liqua ut in prsecedenti sjjecie. Habitat in rupibus, et sabulosis subhumidis interDurium etMinium, prajsertim circa urbem do Porto. Floret Junio , Julio. Bienue aut interdum trienne. LUSITANI^. 145 Planta nimis afliiiis Anarrhino beUidifolio , sed habitu hirsuto , foliis valde maioribus , caulinis bracteisque imis tripartitis, cum lobo me- dio latissime Janceolato , et corolla maiori nec caerulescente , ab illo satis diflerre videtur, ut potius pro specie vere distincta quam pro varietate haberi mereatur, et insuper quia culta nil habitu hirsuto nec aiiis notis variet. Tom. 11. 00 146 PnYTOGRAPHIA OROBANCHE harbuta. Orob. caiile simj)licissimo, pubescente ; calyce bifolio , foliolis indivisis bifidisve , aristatis, corolla paiilo brevioribus; bractea imica florein excedente ; corolla qiiadrifida, labis crispis, crenatis , longitudine subaequalibijs ; staminibus inferne lineari-Ianceolatis villosis, supern^ glabris , antheris solutis, inclusis, stylo glabriusculo brevioribus; sti- gniatis lobis subdistantibus. Lusit. Herva toira harhuda Or. harbata. Brot. Fl. Lusit. toin. 1. pag. 183. Or;. harhata , caule simplici , pubescenle; calj^cibus bipartitis , lacitiia longe aristata ; bracteis calyce longioribus. ( Ut varietas.) La Marck Dict Bot. Encycl. Metli toin. 4. p. 62 1. Or. (jradlis , calycis pliyllis lanceolaiis bifidis; corolla elongala uncia- li, galea integra niargine crispa, labio breviore; staminibus basi hir- siitis; stylo pilis sparsis ; stigmate bilobo. (Ut varietas.)Link et Hoiim. Fl. Lusit. tom. 1. p. 313. Or. miuor , calycis phyliis ^aepe bipartitis; corolla semiunciali lulescen- te , margine crispa; staniinibus basi hirsutis; stylo glabriusculo ; sti- gmate bilobo. ( Ut varietas.; Id. Ibid. p. 314. Or. maijr , caule simplici; bracteis lanceolatis flore raaioribus. Loefb. It. p. 151. n. 35. Sex Orobanches species. Grisl. Virid. Lusit. n. 1590. Radix bulbosa obliqua, rarius verticalis, radicibus sibivicinis aliarum plantErum adhoerens, plus minusve ovato-oblonga , quatuor ad sex lineas inbasilata, ibique obtusa , radiculisque nonnullis prsedita, intus solida subrufa, extus fusca , superne squamis ad caulis basiri lanceolatis, longe aciiminatis, laxe imbricatis, fuscis , tecta. Inodo- ra est , uti tota planta, leviter adstringens, vix acris, iuterdum ama- riuscula ; annua. Caulis simplicissimus, nunc farctus nunc fistulosus , erectus, qiiinque ad novem uncias altus, raro longior. inferne crassitudine penn:e gal- liiiacea? aiit anserin.Te , slriato-angulosus , sa'pe flavescens, pius iiii- niisve hirsutus, pilis brevil)us, aj^ice glanduliferis viscosis, pleruui- que paucifolius. LUSITANIyE. 147 For.iA sqiiamiforniia, lanceolata , lotige acuniinala, inlegenima , exhis hirsuta et ciliala, intus gl.ibra, sordide flava , deniuui fuscescentia , flistanter alteriia , ad caulis basin propriora et longiora , omnia sessi- lia , erecta , et cauli contigua , cito arescentia , citoque fragilia. Spica terminalis, elongata , inferne primiflora, apice bracteis et caly- cibijs cassifloris breviter comata. Rachis striato-angiilosa , hirsiita: flores inodori , sessiles, alterni , inferne laxi , superne propiores , et ibi saepe plus rainusve dense congesti. Bractea unica ad quemvis flo rem , lanceolata , longe acuminata et aristaia, obscure rufa , liirsuta, subciliata, sessilis, calycis foliolis contigna, illis coro!laque longior , raro in nonnullis floribus longitudine calj^cis , ])riinuin erecta, de- mum recurva, cito arescens. Calyx diphyllus , foliolis extus hirsutis, intus glabris , obscure rufis vel interdum fuscis , inferne plus minusve inter sese oblique distan- tibus, singido nunc indiviso lanceolato , acuminato, in aristam lon- gitudine fere corolliB attenuato , nunc bifido, laciniis acutissimis in aristam attenuatis, aristis ina;qualibus, alia alia longiore , corollae tu- bum aequante aut suha^qiiante. CoROLLA flavescens ( interdum sed raro ex albo lutea) sex ad octo li- neas longa , longiorein nuspiam vidi, intus glabra , exlus subpuhes- cens , bilaldata: tubus superne latior, ibique plus miiiusve cernuus, riigosus, basi angustior: iabia longitudine saepe aequalia , interdum aliud alio paulo brevius; superius concavum , postice carinatum , crispum , acute et inipqualiter crenatum , rotundalum, nonnullis in floribus obsolete bilobum , at saepe integrum absque ulla emargina- tura vel flssura , lateribus demum saepe intro nec retro versis ; inter- dum lineis purpureis, aut colore penitus purpureo , vel carneo , va- riare fertur. Labium inferius reflexum , ad tubi faucem bibullatum , Irifidum , laciniis leviter inaeqiialibus , media vix longiore et vix la- tiore, rugosis , rotundatis, acute et iiiaequaliter crenatis. Stam. filamenta didynama , dilute rufa, supern^ glabra, infra medium villosa et ciliata, ibique latiora lineari-lanceolata , et usque ad tubi basin recte decurrentia, neque eorum nervis ad latera divergentibus aut ulla glandula apparenli terminatis. Antherae biloculares, bilobae, lobis in spinulam acuminatis, primum saepe purpureae, demum rufae, glabrae , conniventes. sa.pe distinctae, in anthesi intra corollae tubum recondita^ , postea vix aliqua ex iilius fauce subexerta. Nectarium ad basin germinis aut nullum , aut glandula minima obso- leta. PisT, germen superum , flavum , seu ex albido flavescens, apice inter- dum purpurascens , oblongum , subteres , aciitiusculum , glabrum , ntroqiie latere unisulcatum. Stylus tenuiter filiformis, antheris plus niinusve altior, usque ad apicem glabriusculus, seu perpaucis pilis valde dissitis instructus. Stigma nutans , purpureum demum fuscum. 148 PHYTOGRAPHIA bilobiim (rarissime in nonniillis floribus trilobum) lobis glabriusculis, crassis, obtusis, contiguis, aut plus minusve distantibus. Capsula oblonga, sublanceolata aut interdum subovalis , acuta,gla- bra , unilocuiaris , bivalvis, utrinque unisulcata. Semina numerosa , niinima . obovata, rugosa, ex fulvo fucescentia, receptacuiis duobus linearibus, fungosis, bialalis, canaliculatis , capsulai valvulai singula; ])arii'ti interno aduatis et supra ipsum elevatis , adhoesa. Habitat in agris cultis et incultis circa Olisiponem et aiibi , radicibus Jeguminosaruai et aliarum stirpium innascens. Floret vere. Annua. Obs. In hujus speciei et sequentis individuis, partiura pubescentia , magnitudo, longitudo, color, florum densitas vel laxitas inspicis, cal^cis basis unifolia vel bifolia ita in Lusitania variabilis, ut ad spe- citicas dilferentias constituendas valde dubia et diflicilia signa distin- ctiva suppediteiit ; quae tamen pro istis duabus speciebus distinguen- dis selegi . illa minus varia et sa^pius obvia, nonnullaque in omnibus individuis sen)per iirma. His signis easdem facile distingui posse ab omnibus aliis Orabanches speciebus existimo. Orabanche yracilis et miiior clariss. Link ( Fl. Lusit. L. c. ) non satis inter sese , nisi uti varietates ad nostram Or. harbatam attinentes, diiferre mihi videa- tur: Or. (jracHis celeb. Smith a nostra diflert maxime coroUas labio inferiori brevissimo, ejus laciniis obcordatis , et staminibus exertis, quas omnia nuspiam in nostra observavi ; Or. minnr ejusdem et ciar. Sutton , etsi nostrae nimis affinis, ab ea tamen diifert praisertim laci- Jiiis labii inferioris corollae aequaiibus et stigmate retuso. LUSITxVNI.T^. 149 OROBANCHE fitlida Lustlanica. Orob. caule unico simplicissimo , pubescente , calyce sa:!pe basi indi- viso , unifolio, prolunde bipartito, laciniis arislalis, biliclis, tubo co- rollaj paulo brevioribus; bractea florem aequante vel excedente ; co- roiJa quadritida, ampla, crispa , inaequaliter crenata; staminibus ba- si dilatatis, ibique obsolete villosis, glandulosis, confluentibus; an- theris coha^rentibus , superioribus sube.xertis; stylo sparsim subpu- bescente , stigmate bipartito , lobis distantibus. Lusit. Herva tuira denirjrida. Or. harbala atropurpurea. Brot. Fl. Lusit tom. 1. p. 183. Or. fatida, calycis phyllis bipartitis ; corolla semiunciali, atropurpurea, niargine crispa ; stamniibus basi hirsutis; stylo glabriusculo ; stig.oia- te bipartito. Link et lloflm. Fl. Lusit tom. 1. p. 3I0. tab. G2. Or. fatida , scapo simplici ; bracteis angusto-lanceolatis , corolla lon- gioribus; calyce diphyllo , laciniis bilidis, lanceolato-subulatis. Desf. FI. Atlant. toni. 2. p. 59. tab. 144. Oroba^che flore specioso fimbriato ruberrimo. Schaw. Specim. n. 452. Orob caule simplicissimo, pubescente ; antheris exertis, mucronato- spinosis. Poiret Itin. 2. p. 195. Orob. (maior 6.) Vahl. Symb. 2. p. 70. O RO E. fa'tida , caule simplicissimo, subpubescente ; calycibus bipartitis, submucronatis; spica comosa. La Marck Dict. Bot. Encyci. Meth. tom. 4. p. G21. Orob. Lusitanica, flore atropurpureo. Tourn. I. R. H. p. 176. Radix bulbosa, et qualis in Orobanche harbata , sed crassior. Caulis unicus ex eadem radice , simplicissimus, erectus , sex ad tre- decim uncias altus (spica supputata) inferne crassitudine pennae an- serinje et ibi sajpe fistulosus, striato-angulosus , saepe atropurpureus, uti tota planta, pubescens pilis brevibus apice glandulifero-viscosis, paucifolius. Foi.iA squamiformia, lanceolata, integerrima, acuminata et in aristam Tom. 11 rp 150 rHYTOGRAPHIA alleniiata. extus pubescentia et ciliata, intus glabra . distanter alter- iia . ad caulis basin propiora et longiora , orania sessilia , crecta et cauli contigua, cito arescentia citoque fragilia. SpiCA terminalis. cylindracea , elongata. inferne priniifiorens, apice bracteis calvcibusque sterilibus fasciculatis comata. Rachis striato- angulosa, birsuta. Fiores inodori, sessiles, alterni, subcernui . infer- jie laxi, superne propiores et ibi sa;pe plus niinusve dense congesti, Bractea unica calyci contigua , illoque et corolla siepe longior . ses- silis. lanceolata , acuminata, in aristam attenuata, hirsuta, ciliata, priraiim erecta, postea recurva, cito arescens. Calyx sub latere inferiore corollae situs illudque amplexans, nunc ss- pius e*linea usque ad lineas duas a basi distantes indivisus et uni- folius, nunc ovario corollaque sensim illum prementibus , ibiqiie in medio p!us rainusve rumpitur, bifoliusque redditur. foliolis biruiis ; quod tara floribus imis, quam mediis et supremis, evenire solet; la- cinula utraque pubescens, ciliata, in aristam attenuata ; earum alia loniiior interdum corollse tubum aequans, at sa?pe illo paulo brevior. rvonnunquam, etsi rarissime , prope basin laciniarum denticulus mi- nimus. vel seta brevLs inter ipsas , occurrit. 'CoROLtA saepe atropurpurea , interdum plus rainusve obscure rufa , filabra. septera ad novem lineas loa?a : limbus bilabiatus : tubus am- plus, sursum versus sensim latior, nervoso-venosus, crispatulus, dor- so convexus et carinatus, subtus fere planus: labium superius infe- riori longitudine aequale , aut interdum parum brevius, intus conca- vum , extus carinatiim , saepe obsolete bilobum , seu subintegrum , emarginatura inter lobulos miniraa, vel interdum nulla, rotundatum, inaequaliter crenatum , crispura , erectura , lateribus deraura retrover- sis: labium inferius reflexum , superiore lalius, ad corollae faucera bibullatum , trilobum , lobis rotundatis, inaequaliter crenatis , rugo- sis, inaequalibus , interraedio paulo latiori et longiore. Stam. filamenta didynama, tenuiter filiformia , prope basin corollae in- serta. ibi fere glabra , vix decurrentia, nervosa , valde dilatata . ner- vis exterioribus divaricatis , inaequalibus , glanduld quadam niinima obscurate fulva lateraliler terminatis , confluentibus , omnia corollrs tubura saepe non excellentia, sed illo paulo breviora, vel illius lon- gitudine, sub antheris arcuata , et ibi perpaucis pilis sparsis praedi- la, caeterum glabra. Antlierae didymae , biloculares, inferne bispino- sa; , nunc per paria , nunc sa?pius simul oranes lateraliter , mediis pi- lis viscosis, cohaerentes , caeterum glabrae , plus miniisve rufes'centes, longitudine tubi corollae , aut subexertae , raro et nisi post anthesin , e fauce corollae oranes exertae. Nectarium glandula ovata fulva ad basin gerrainis. Pist. germen ob- lonffum , obtusum . subovale , utrinque unisiilcatum , dilute ptirjMi- reuin , seu ex albido purpurascens , glabrum , interdum apice sub stylo nonnullis pilis instructuin. Stylus atiopurpureus , e basi usque lusita?;le. 151 ad sti^matis lobos siibpubescens. pilis brevibus , sparsis, apice ^lan- (luliteris. Stiirma antheris plus rainusve altius, semper versus iilas in- curvuni , pilis brevissimis vel punctis glanduloso-viscosis aspersura biiohum , lobis distantibus , fuscis, apice obtuso crassioribus, intus planiusculis, extus convexis. CArsLLA oblonga, oblusa , subovalis, glabra , unilocularis , bivalvis, sulcata , sa?pe stvlo persistenti terminata. Semina ut in Or. bnrbala ; nonnulla , et saepe omuia in spicae capsulis superioribus , abortiuut. Haeitat in agris cultis et incultis prope Olisiponem. Floret vere. An- nua. Tarioncs liiijus cl seqncntium specierum , ut illi Aspararjorum , rusiicis eilulcs. Obs. Colore interdura variat fere lutescente , et tunc vix specifice Or. hnrbatcc dissimiiis, nisi basi staminurn dilatata . glandulosa , et con- fluenti, ut ex recentioribus observationibus mihi innotuit. Or. majo- ri etsi nimis afEnis, et pro illius varietate a celeb. \'ahl. habita, at- tamen basi slaminum pra;dicla, necnon corolla rugosiori. crispatiori, ejusque crenulis plus inaequalibus ab dla specifice differre videtur. VumOv.fotida Neotericorum conjunxi, nam essentiallbus notis spe- cificis cum. ilia concordare verisimile, quanquam odore non faetido, caule unico . et aliis notis variantibus difTerat. 152 PIIYTOGRAPHIA OROBANCHE ramosa. Or. caule ramoso , simplicissimove , snbvilloso ; corolla recurvala , quinquefida, basi tumida, bracteis ternis nimis longiore; calyce mo- nopliyllo, campanulato, profunde bipartito , laciniis bifidis , corolla fere triplo brevioribus; capsula quadrisulcata , seminuni receptaculis jn utraque valvula in unum coalitis. Lusit. Herva toira ramosa. Or. ramosa. Brot. Fl. Lusit. tom. I. p, 183. Or. ramosa, calyce brevi , quadripartito, laciniis angustis elongatis; bracteis ternis; caule ssepe ramoso. Link et HofTm. Fl. Lusit tom. 1. p. 317. Or. ramosa. Lin. Sp. pl. ed. Wiild 3. p. 353. La Marck Dict. Bot. En- cycl. Meth. tom. 4. p. 623, et alii neoterici Botanici. Radix bulbosa , oblonga ( parasitica radicura vicinarum plantarum ) quatuor ad sex lineas inferne crassa, squamis nonnullis ovato-lanceo- latis, acurainatis, fuscis, extus instructa. Caules ex eadem radice ssepe plures ramosi , interdum unus tantum ramosus aut simplicissimus ; omneserecti, quinque ad septem un- cias alti, inferne crassiores , crassiludine superne pennse columbinse, farcti, striati, flavescentes , subvillosi, uti tota planta ; rami alter- ni , erecti. FoLiA squamis similia radicalibus, sessilia , subvillosa , e fusco fulva , cito arescentia, alia ad ramorum basin, alia duo triave rainora , al- terna infra spicas. Flores spicati, alterni , valde laxi , superiores sessiles, inferiores pe- dicellati, pedicellis unam ad lineas duas longis. Spicaj caulem et ra- mos terminantes; caulina aliis longior, quatuor ad sex uncias longa, erecta uti etiani aliae ; rachis striato-angulosa , snbvillosa. Bracteae ad quemvis florem tres , quarum duae laterales ad basin calycis se- taceaj, villosae , obscure fulvae, laciniis calycis approximataj et illis paulo breviores; infima sub floris pedicello , seu subcalyce, maxi- nia, fusca , sessilis, acuminata . figura folionim squamiformium caii- lis , laciniis calycis aequalis, aut paulo brevior. Calyx monophyllus, breviter campanulatus, late concavus, corollam LUSITANIjE. 1 5 o infime ambiens, fulvus, extus subvillosus, intus glaber , profunde bi- partitus , lacinia utraque bifida , biarislata , aristis subaequalibus, longitudine genuinis, corolla vero fere triplo brevioribus. CoROLLA unciani longa, bilabiata ; tubus inferne , ubi germen tegit, valde tumidus, iiiembranaceus , ex albido purpurascens, glabriuscu- ]us, paulo iufra niedium nimis coarctatus, exuide sensim am])liatus, longitudinaliter rugosus , postice carinatus , flavescens , subviliosus, valde cernuus: labiuni superius apertum , concavum , postice carina- tum , bifidum , laciniis minimis acutiusculis , extus et intus hirsutis, ciliatis, demum lateribus revolutis: lahium inferius reflexum , ad fau- cem tubi duabus bullis villosissimis ejevatum , trifidum , laciniis aequalibus, aut subajqualibus , ovatis , obtusiusuculis , obsoiete cre- nulatis, flavis, vel purpureis, ciliatis, rugosis, extus et intus hirsu- tis. Staminum filamenta didynama, tubo in coarctatione inserta, flava, inferne crassiora , subulata , subvillosa, superne glabra , in tubo cum antheris recondita. Antherae bilobae, biloculares, inferne bispinosae , glabrae, flavae, demum exalbid* , contiguae , sed non cohaerentes. Nectarium ad basin germinis vix ullum Pistilli germen ovatum , acu- tiusculum , obsolete quadrisulcatum , glabrum , ex albido purpuras- cens : stylus ex flavo fuscus, giaber, longitudine antherarum , aut paulo altior: stigma crassum , nunc retusum , nunc in medio unisul- catum aut obsoiete obcordatum , fuscum, antheris saepe paulo altius, et ad ipsas incurvatum. Capsula ovata; acutiuscula, quadrisulcata, unilocularis, bivalvis Se- mina numerosa, minutissima , fusca, unico, raro duobus contiguis, receptaculo fungoso, in medio singulae valvulae eievato, afiixa. HAniTAT in agris et coilibus circa Olisiponem , Conimbricam et alibi Floret vere. Aunua. Variat florum colore , flavo, purpurascente, aut istis variegato; item caule simpHcissimo , etsi exejusdein speciei raiiiosse semiuibus, qua- re pro diversa specie non habenda. Tom. 11. oa 154 PnYTOGRAPiriA RHINANTHUS trixago. Rh. spica coarctato-tetragona ; corolIaB labio utroque flavescenti ; su- periore paulo breviori. sa?pe inlegerrimo ; inferiore trilobo , laciniis iateralibus intermeclia latioribus; bracteis serratis, superioribus inte- gerrimis; fuliis oppositis subojipositisve, lanceolatis, obtuse et renio- te serratis; caule tereti subteretive , saipe simplicissimo. Rh. trixago. Brot. Fl. Lusit. tom. 1. pag. 186. Lin. Sp. pl. ed. Wilkl. tom. 3. p. 189. La Marck Dict. Bot. Encycl. Metli. tom. 4. p. ^9. Lasiopera rhinanlhitia. Link et HoflTm. Fl. Lusit. tom. 1. p. 298. Alectorolophos flore luteo. Grisl. Virid. Lusit. n, 57. Radix fibrosa, annua. Caulis teres, subteresve , pilis brevihus, rigidulis, basique incrassatis hirsutus, erectus, sajpe simplicissimus, interdum simplex tuncque ramis paucis opposilis, nonnullis interdum plus minusve alterne sitis, omnibus indivisis , saepe brevibus, rarissime longiusculis. FoLiA saepe opposita , decussata, superiora nonnunquam subopposita, omnia patentia , sessilia, lanceolata , acuta, dentihus obtusiusculis dislantibusque serrata , viridia, rugosa, pilis brevibus hirsula et sca- bra. Spica caulem , rarissime nonnullos etiam ramulos terminans, quasi te- tragona, duas ad quatuur uncias longa , floribus foliisque floralibus oppositis, sessilibus, coarctatis , instructa. Foi.iA floralia inferiora serrata et caulis supremis foliis similia, pilis ve- sicula rosinosa terminatis hirsuta , floribus longiora , vel interdum aequalia; superiora sensim minora, floribus breviora, ovata vel sub- cordata , acuta, integerrima; suprema miniina, imbricata , saepe ste- rilia. Calyx monophyllus, suhventricosus, brevis, pilis viscosis hirsutus, bi- partitus; lacinia utraque bidenlata, dentibus subaequalibus , obtusis. CoROLLA flavescens; tubus calyce Jongior; labium superius inferiore paido brevius et angustius , suhpubpsceus , concavum, carinatu(n , apice saspe acutiusculo et integerrimo; iabium infeiius latum, trilo- bum, laciniis obtusis, lateralibus dilatatis, media angustiore. LtJSITANT^. 155 Staminum filameiila (lidynama, loiig-ididine labii snperloris, vel snb ipso recondi(.a. Anthtiai hirsnta! , iiicumbentes , ditlymae , inferno aculse, s?epe per paria adhierentes. Pjstilli germen o\atnm , compressnm , villosnm. Stylus filiformis, si- tu staminum . eisque vix longior, basi saepe persisteus. Sligma cras- siusculum , obtusum , inflesum. Capsul.\ ovata . obtusiuscula, turgida, hirsuta , calyce persistente vix brevior, bivalvis, bilociilaris, disse])iinento contrario. Semina multa, miniita, oblonga , lente vitrea visastriata, angulata , absqiie ullo mar"ine njembranaceo. s Habitat in humentibiis montosis dc Chilra usque ad Olisiponensia su- burbana, (ransTagum quoque iii ora maritima praesertim j)rope pro- montoriiim barbaricum, vulgo Cabo dc Espicliel. Floret vere. Annuus, Planta inodora ; sapore leviter amaro et acriuscnlo prtedita. Ons. 1.° Variat foliorum magnitudine, etcaulis altitudine, isto ex qua- tuorscilicet usque ad uncias duodecim et ultra alto, simplicissimo aut simplici , tuncque ramis ex una ad sex uncias longis. Folia floralia etiam magnitudine niarginibusque variant ; siiprema tamen spicao semper integerrima, corollaque breviora. Obs. 2° Rhinanlhus maximus ( Lin. Sp. pl. ed. Willd ) etsi corolla lu- ted et notis nonnullis aliis Bartsiae viscosce affinis, non ejus tamen , sed potiiis nostri Rhinanthi maioris varietas esse videtur. Rhin. ver- sicolor adhuc dubia species , et forte cum Rh. trixagine uti varietas conjungendus , quamvis caule saepe obtuse quadrangulo, leviter qua- drisulcato, raroque simplicissimo, corolla constantissime variegata , et labio superiore saspe subbifido aut emarginato , specifice difierre videatur 1 56 rUYTOGRAPniA. SCROPHULARIA suhhjrala. SCR. caule glabro; foliis radicalibus et infimis sublyratis , laciniis ob- longiiiscule ovatis, inciso-serratis , superioribus subinterrupte pinna- tis, foliolis lanceolatis, profunde serratis, supremis ad flores simpli- cissiniis; panicula terniinali, racemulis brevibus , pedunculis tricho- toniis; corolla niediocri. ScR, ehulifolia. Link Fl. Lusit. 1. p. 270. tab. 54. ScR. lyraia. Willden. Hort. Berol. tab. 55. ud varietas puhescens. Ea- dem La Marck Dict. Bot. Encycl. Suppl. tom. 5. pag. 116. Radix lianosa, perennis Caulis sesquipedalis ad tripedalis, afoliorum petiolis leviter decurrentibus subquadrangulus , glaber, ereclus, ra- niosus; ramis brevibus. FoLiA omnia ssepe glabra, radicalia et infima caulis pinnatifida, sub- Lrata, l«nge petiolata, foliolis oppositis, subovatis, inciso-serratis , aut interdum duplicato-serratis, obtusiusculis , venosis , rugosis, ter- ininali maximo, ovato , obtuso, in lacinias irregulariter serratas fis- 80 ; siiperiora pinnata, foliolis an^ustioribus, oppositis , breviter pe- tiolatis, lanceolatis, aculis, serratis , nonnullis intermediis minori- bus; suprema ternata vel siinplicia , in petiolum brevissimum exte- iiuata. Panicula terminalis, oblonga , ex racemulis pluribus, inferioribus op- positis, aliis allernis, composila, plerumque glabra ; racemuli asiila- res, solitarii , breves , pauciflori, pedunculis trichotomis, intermedio longiore. Folia floralia lanceolata, acuta. Calyx quinquefidus, laciniis obtusis, margine late membranaceis, co- rollae tubo brevioribus. CoROLLA mediocris, quatuor quinqueve lineas longa ; tubus inflatus , subglobosus; linibus bilabiatus, labium superius fuscum , interdum obscure purpureuni , inferiore longius, erectum, bilobum, lobo utro- que obtuso , cum appendicula squamiformi emarginala inlus ad fau- cem ; labium inferius trifidum, ex viridi lutescens, laciniis duabus lateialibus patulis, obtusis , intermedia reflexa. Staminum filanienla didynama, inclusa, interdum piloso-viscosa: an- therae reniformes, Iutea3. Pistilli gernien ovatuiii; stylus staminibus longior; stigraa obtusum , fere bilobum. LUSITANIiE. 157 Capsula calyce porsistente longior, ovala , breviter acuta , glahra, bilociilaris , bivalvis , polysperma ; dissepimentiim per niatiiriLateni Ibramiiie ovali pervium. Semina tuberculata , receptaculo lungoso , quod dissepimento adnatuin est, adhajrentia. Haeitat in marilimis circa oppidum Selubal , atnonnullae ipsius varie- tates in monlosis Interamniaj et Transmontana?. Floret Maio, Junio, Julio. Perennis. Planta odore et sapore ingrato. Usus ignotus. Variat interdum ha- bitu glabriusculo : species equidem inter Scr. mdUJeram et samhuci- foliam media, et quasi prioris varietas. Tom. II, RR 158 TnYTOGRAPHIA S C R O P H U L A R I A Ilermmn. ScR. caule hirsuto; foliis pubescentibus , late cordatis, acutiusculis , non rugosis , dentatis, dentibus acutis, saepe integerrlinis , petiolis lamina brevioribus; panicula terrainali, pedunculis axillaribus, soli- tariis , paucifloris. ScR. Ilerminii. Link Fl. Lusit, 1. p. 266. tab. 53. Radix lignosa , infernti ramosiuscula , perennis. Caules pauci ex eadem radice , quadrang^uli , hirsuti, .erecti , sesqui- pedales ad tripedali-s, ramosi , ramis erectis. FoLiA omnia pubescentia, petiolis longiora, opposita, inferiora ad tres uncias cum diinidia loiiga , et vix latitudine minora, cordata, den- tata, dentibus inagnis, acutiusculis , fere omnibus plerumque indi- visis ; superiora sensim versus apicem caulis et ramorum decrescea- tia, cordala , subcordatave , acula et profunde serrata. Panicula terminalis; racemuli axillares, inferiores oppositi , superiores alterni, omnes breves, pauciflori, floribus tribus ad quinque aut paulo ultra: folia floralia sub pedunculis lanceolata , serrata. Calycis laciniae parvae , obtusae, marginibus subscariosa. CoroIIa, ut in genere , quinque lineas longa ; lahio superiore bilobo , erecto, di- lutefusco, cum appendicuia lutea, eniarginata ; inferiore virente. Stamina inclusa ; antherae flavae. Stylus staminibus longior; sligma obtusum , fere bilobum. Capsula conica , acuta, glabra. Habitat iii jugis, clivisque Hermiuii. Floret Junio , Julio. Perennis. Ons. Variat iuterdum dcntilius foliorum iu aliquos minores divisis; sed folia nunquara oblonga adeo sunt, ut triplo longiora quam lala; quapr' DiGiTALis purpurea. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 200. (uti varielasj DiGiTALis tomentosa. Link Fl. Lusit. 1. p. 221. tab. 29. DiGiTALis flore purpureo et albo. Grisley Virid, Lusit. n. 440. Radix lignosa, ramosiuscula , alba , amara, acris , biennis. Caulis solitarius, teres , plus minusve tomentosus , erectus, duos ad tres pedes altus, saspe simplicissimus, raro uno alterove ramo termi- iiatus. Folia radicalia et inferiora caulis ovato-lanceolata , acutiuscula, ser- rato-dentata , aut nonnulla obtuso crenata , quatuor ad sex uncias longa , duas tresve lata, in petiolum plus minusve longum attenua- ta, supra viridia, subrugosa , subpubescenlia , subtus incano-tomen- tosa; superiora minora, alterna, lanceolata, serrata, sessilia , supre- ma integerrima. Racemi terminales, longi ; flores alterni, solitarii, laxi , nutantes, se- cundi. Eracteae solitariye , ovato-lanceolatae , pedunculis saepe longio- res. Calyx profunde quinquepartitus , laciniis ovatis, acutiusculis , plus minusve tomentosis, qualuor ad sex lineas longis, duas tresve latis, uiia sa^pe angustiore , omnibus persistenlibus. CoitoLLA campanulata, ventrico?a , unciam ad sesquiunciara longa, limbo oblique quadnlobo aut subquadrilobo , superne integro, viilo- siuscula, purpurea, intus maculis obscurioris coloris, nonnullis ocel- laribus , aliis caecis , adspersa : raro alba. Stamina didynama, corolla breviora. Gerraen ovatura , subpubescens; st3'lus staminibus suba^qualis; stigma bifidum , hirsutum. 160 PnYTOGRAPIIlA Capsula ovato-pvramidata , subpubescens, bilocularis, bivalvis: disse- pimentum ex niarginibus valvularum introrsum ilexis formatum : val- vulae per maturitatem bifida^ , interdum fere usque ab basin biparti- ta;. Semina pluriraa, parva, scrobiculata , receptacuio fungoso , ob- longo , affixa. Habitat ad iraa montium et collium in subumbrosis, et bumidulis, praesertim in provinciis Lusitaniae meridionalibus. Floret Maio , Ju- nio. Biennis Obs. Planta tam amaritie et acritate, quam viribus medicis et notis essentialibus specificis D'i giiaVi purpiirece similis; nec differentia} ac- cidentales , qua? in tomentositate foliorum et calycis, in corollis bre- vioribus, limbo paulo minori et minus prominente , maculisque ocel- laribus pauculis, aut omnibus caecis, satis constantes ut speciem re vera diversam constituant , sunt enim pro situ locorum , expositio- ne , et solo nimis variabiles adeo, ut planta tunc vix ac ne vix a Digitali purpwea diflerat. LUSITANI^* ~ 1 G I DIGITxVLIS thapsi. DiG. foliis lanceolalis, serratis, pilosis, inferioribiis petiolatis, superio- ribus sessilibus , decurrentibus ; iaciniis caljcinis ovato-lanceolatis , acutis , pilosis, inaequalibus; corolla calyce nuilto lonijiore, purpu- rascente , hirsuta, linibo quadrilobo , superne integro. ■ DiGiTALis thapsi. Linn. Sp. pl. ed. Willd. 3. p. 284. La Marck Dict Bo(. Encycl. tom. 2. p 27;». Smith. Exot. Bot. Fosc 9. p. a.3. tab. 43. Brot. Fl. Lusit. J. p. 200. Link Fl. Lusit. 1. p. 223. tab. 30. DiGiTALis Verbasci folio, purpurea niinor, perennis, Hispanica. Bar- rel. Icon. 1183. Caulis erectus, superne snbraraosus, pilosus, pilis crispis , subfuscis, pluribus saepe vesiculd viscosa terminatis. FoLiA lanceolata, acute serrata , acntaqne, supra pilosa , subtus veno- sa , subtomentosa ; inferiora in petiolum attenuata , superiora sessi- lia, plus minusve decurrentia. Racemi terminales. Flores alterni , laxi , nutantes , secundi. Bracteae unifloras , acutae, pilosae , pedunculis valde longiores. Calycis laciniae ovato-lanceolatas, acutae , pilosae, inaequales, una an- gustiore , et breviore. Corolla calyce multo longior, purpurea , hirsuta , intus punctis satu- rate purpureis, aut subsanguineis adspersa, limbo oblique quadrilo- bo , superne indiviso, Capsula ovata. subpyramidata , pubescens , bilocularis, bivalvis: val- vuiae per maturitatem bitidae : dissepimentum ex inflexis valvularum margiijibus furmatum : recej)taculum oblongum , fungosum , bilamel- latum , lamellis, mediante alid integerrim^ transversa, di-ssepimento adhaerentibus. Semina parva, subrotunda, scorbiculata, dissepimen- to afBxa. Habitat in montosis inter Lnmego et Visen , in convallibus circa Her- minium, ad ripas Mundae prope Conimbricam , et alibi in Beira. Floret IMaio , Junio. Perennis. Tom. II. ss 162 PIIYTOGRAPfflA Plaxta amara, acris, graveolens , viribus raedicinalibus similis prae- cedenti, et ei facie nimis afSnis specifice taraen foliis praesertim de- currentibus diversa. Uli filia Digitalis purpurece 6 ^erbasco Tkapso a nonnullisBolanicis habiia; aa tamen istarura stirpium hvbrida pro- les? LUSITAM-i:. 163 URTICA caudala. Urt. foliis opositis. ovatis. grosse serratia , inferioribus ovato-subcor^ datis ; spicis inonoicis dioicisve. ulrinque o-eminis, siraplicihus: mas- culis linearibiis . rachi filiformi alatis . subtus nudifloris. praelon^is , patentibus: fa^mineis cvlindraceis, pedunculatis , erecio-patuiis; sti- pula utrinque unica , ovata . binervi . apice bidentata. Lusit. Urtiga de caudas. Urtica Lusilatia. Brot. Flor. Lusit. 1. p, 20-5. Urtica annua , lon^ius caudata , vulgatissima , Losilana et Africana. Grisley Virid. Lusit. n. 1492. U^RTic.A couJafa . foliis oppositis . cordatis. racemis ffeminis, simplicis- simiSj lon^issimis. Vahl. Symb. fasc. 2. p. 96. Radix subramosa , fibrosa, dura, albida, anDua. Caules solitarii, vel plures ex eadem radice , erecti. altitudine nimis " variantes , ex semipede ad usque tres fere pedes , obtuse quadrao- gu!i . quadrisulcati , undique aculeoiis adurentibus, uti tota plania, conspersi, ranjosi : ramis asiliaribus, oppcsiiis, erecto-paiulis. FoLiA opposita, petiolata , patentia . ovata . acuta , src^sse serrata , unam ad tres uncias longa . inferiora caulis interdum ovaio-subcor- data, aut ovato subrotunda. superiora paulo minora. saepe ovato- laoceolata . omnia quinquenervi-venosa, utrinque viridia et urentia; siimuli in superiori pagina punctis cosvexis parenchymatis , in infe- riori autem simpliciter nervis aut venis insident. Petiolus supra ca- naliculatus, suhlus carinatus. lamina foiii pierumque paujo brevior, in cauiibus vero veeetioribus inlerdum ili4 loneior. Stipclx oppositae , una utrinque. ovata . b.^si latissima anenlum caa- lis ad latera duornm petiolorum et sub duobus pedunculis aiuple- xans, membranacea, viridis. sursum versus. ansrustata, niargine re- voluta. binervis. apice brevLssime bifida seu bideniea, quatuor qnin- queve lineas longa . patentissima , deitum reflexa. Aaienta ssepius monoica, superiora caulis et ramomra omnia integre mascula, inferiora vero omnia integre fseminea ; vel etiam in mascu- Jorum apice, aut secundum iJlorum longitudinein , nonnulli flores ffeminei , sicut in faemineis nonnalli masculi commixti occurrunt. In- 164 PlfYTOGRAPIIIA terdum in omnibus ejiisdem radicis caulibus et ramis amenta supe- riora et inferiora singula mere mascuia, sicut in omnibus distinctie radicis cuncta pure faeminea : unde vere dioica. AniENTA mascula axillaria , utrinque gemina ; pedunculata , simplicis- sima , rachi tiliiormia, utroque margine alato-membranacea, sesqui- lineam lata , duas uncias ad quinque longa, foliorum petiolo lon- giora , patentia , ad apicem subarcuata, superne florifera , subtus nuda et fere inermia. Flores glomerati , subsessiles, pedicellis bre- vissimis, capillaribus. Pedunculi tiliformes absque alis membranaceis, supra canaliculati , subtus carinati , semiunciam ad sesquiunciam longi , petiolo foliorum vicinorum semper plus minusve breviores. Amenta faeminea etiam axillaria , utrinque geminata , et pariter ut mascula pediinculata, omnia cylindracea, floribus glomeratis subses- silibus, nunc brevi.ssima tres ad octo lineas longa , nunc praesertim in dioicis un.im unciam ad usque duas cum dimidia longa , erecto- patula, vel patentia. Calyx in masculis tetrapbjllus, foliolis minimis, aequalibus, obovato- subrotund;s, concavis , cruciate incurvatis, intus glabris, extus hir- sutis, viridibus, aut interdum subpurpureis. Corolla nulla. Staminum filamenta quahior, subulata, calyce duplo longiora ; primodum intra singuliim foliolum calycis singula conduplicate recondita , postea in anlhesi simul cum antheris elastice erumpentia, recurvata: antherae luteae , subrotundae , didyma?. In centro floris rudimentum minimum pistilli glandulosum, hyalinum, cyathiforme. Calyx in faemineis tetraphyllus , foliolis viridibus, oppositis , conca- vis, erectis , ciliatis; duobus maioribus, ovato-subcordatis, obtusis, duobus aliis , ad eorum basin cruciate sitis, ovatis, triplo quaduplo- ve minoribus, oranibus persistentibus. Corolla nulla. Pistilli germen superum, ovatum, compressum : stylus nullus: stigma purpurascens, subvillosum. Pericarpium n dlum. Semen unicum , ovatum , compressum , nitidum , caljce tectum. Habitat in hortis , in subumbrosis incultis, ad sepes , vias, murosque frequens in tota fere Lusitania Floret vere. Annua. Obs. 1.° Qualilate et viribus similis Urticae urrnli el dioicoe , quibus cohabitat , nimis affinis . et quarum hvbrida proles esse videtur. Cuin eisdem tamen non confundenda , differt enim a prima praesertiin nu- mero et forma slipularum, spicis interdum dioicis , et masculis sem- per alatis ; diflert quoque ab Urtica dioica maxime stipulis ovatis , nec lineari-lanceolatis , amentis saepe monoicis, non ramosis, sed simplicissimis et masculis utrinque membranaceis. Obs. 2° Urticam caudatam stipulis ovatis, quaa apudTunetuin in Afri- ca provenit, cum celeber. Vahl eandera ac nostram Lusitanam esse LUSITANI^. 165 exislimamus : sed Urtica membranacea clar. Poiret , Desfont. , et Willd. alia diversa planta nobis esse videtur, namque prout a Clar. Poiret describitur ( La Mark Dict. Bot. Encycl. 4. p. 638) ei caulis est subalbidus, folia omnia ovata , subglauca, lamina petiolis sem- per breviore , stipulae lineares, acutai , flores omnes monoici , spicaa fsemineae sessiles,' duas tresve lineas tantum longae : an tamen nostrae varietas ? denu5 observanda. Tom. II, TT 166 niYTOGRAPHIA , ^!!;!;:; . zv, Dpi '■ rENTANTHERIA MONOSTYLTA. VERBASCUM crassifolium. Verb. foliis utrinque dense tomenlosis, rarlicalibus in petiolum angus- tatis, caulinis sessilibus, subdecurreutibus; caule simjiiici; staminum iilamentis omnibus saepe glabris. Verbascum crassifolium. Link Flor. Lusit. 1. p. 213. tab. 26. Decan- dolle Synops p. 255. et Fl. Franc. 3. p. eoi. (forle idem, varietas (b) exclusis synomjmis.) Radix lignosa, ramosa , alba Caulis erectus, duos ad quafuor pedes altus, teres a foliis breviter decurrentibus subalatus, desise tomen- tosus , saepe simplex , rarius uno aliove ramo brevi terminatus. FoLiA venosa , utrinque incano-lanuginosa, fere integerrima , seu ob- soiete crenulata; radicalia et infima caulis ovata , obtusa , in petio- luni ani^ustata , alia alterna, lanceolata , acuta, sessilia, breviter de- currentia. Si>iCA terminalis, simplex, teres , densa : pedunculi breves, tomentosi, fasciculati. Bractere lanceoiataj , acutie, subpubescentes, calycibus longiores. Calyx quinquepartitus , laciniis lanceolatis, acutis, tomentosis, per- sistentibus. Corolla flava, plus minusve uncialis, rotata , laciniis ro- tundatis, subinsequalibus , extus subpubescentibus. SrAMiNUM filamenta quinque, corolla breviora, inaequalia, duo longio- ra , omnia svc\w glabra, interdum uno aliove ad basin hirsuto. An- therae glabrse, fulvaj , plus ininusve reniformes. PisTJLLi germen ovatum , tomentosum. Stylus glaber, longitudine sta- minum. Stigma crassiusculum , obtusum. Capsula parva, ovata , acuta, pubescens , bilocularis, bivalvis, polys- perma. Semina angulata. LUSITANI^. 167 Habitat in sterilibus, et arenosis raaritimis, praesertim prope Colares. Floret Maio, Junio. Bienne. QuALiTATEs et vircs ut illai Verbasci Thapsi, cui nimis afSne, et qua- si varietas. 168 PHYTOGRAPHIA VERBASCUM macranlhum. Verb. foliis utrinque dense tomentosis, radicalibus petiolatis , caulinis sessilibus, decurrentibus ; caule simplici, tenuiter tomeutoso ; corol- lis calycem longe excedentibus; starainura filamentis hirsutis. Verbascum macranthum. Link FI. Lusit. I. p. 215. tab. 27. Caulis fuscescens , tenuiter tomentosus , tomento hinc inde deciduo nudus, teres , A foliis decurreutibus alatus, simplex , erectus, duos tresve pedes altus. FoLiA radicalia ovato-lanceolata , lamina quatuor uncias et ultra lon- ga, sesquiunciam duasve uncias lata, in petiolum ad uncias duas angustata , acutiusciila , leviter crenata, rugosa , crassa , utrinque dense tomentosa, minus tamen quam in praecedente Vesbasco cras- sifntio; caulina aculiora , longe decurrentia , sensiin versus caulis apicem decrescentia. Spica valde laxa; bracteae lanceolatae , pubescentes, calycibus longio- res, subdecurrentes. Calyx quinquepartitus, laciniis lanceolatis, acutis, subpubescentibus. CoROLLA magna , flava, quinquepartita , laciniis rotundatis, quinque sexve lineas longis , quatuor latis. Staminum filamenta tria tota vil- losa, duo tantiim ad basin. Capsula parva, ovata, acuta, pubescens. Habitat in Provinciis Lusitaniae borealibus, et ibi non raro ad vias. Floret Maio et Junio. Bienne. QciALiTATES et vires ut iliae Verbasci Thapsi, et Verb. crnssifolii, cui nimis affine, sed differt foliis rainus dense toraentosis, spica laxa, co- rolla multo raaiori, et staminum filamentis oinnibus villosis. LUSITANIiEi 1G9 V E R B A S C U M blallarmdcs. Vrkr. foliis iitrinqiie siibpubescentibus, radicalibus i^etiolatis , oblon- gis, duplicato-crenatis , caulinis amplexicaulibus ; caule sparse pilo- so , pilis apice glaudulosis ; spica longissima, laxa , bracteis unifloris, bifloris aut trifloris ; pedunculis calyce brevioribus. Lusit. Blatlaria maior. Verbascum hlaltarioides. La Marck Dict. Bot. Encycl. tom. 4. p. 225. Brot. Fl. Lusit. tom. 1. p. 272. Link Fl. Lusit. l."^p. 219. tab. 28. Verbascum viscidulum. Person Enchirid. 1. p, 215. Blattaria flore maximo elegans. Grisley Virid. Lusit. n. 205. Radix alba, lignosa , supern^ crassitudine digiti, inferne ramosa. Caulis erectus , duos ad quatuor pedes altus , angulosus, pilosus, pi- lis sparsis, glandula viscosa terminatis, subramosus, ramis duobus ad quatuor erectis, raro simpiicissimus. FoLiA omnia saturate viridia, nitida, rugosa, «trinque maxime subtus in venis subpubescentia , radicalia septem ad novem uncias longa , duas ad tres lata , in petiolum angustata, late lanceolata, acuta, et acute duplicato-crenata, seu subsinuata; caulina alterna , oblonga , lanceolata, acute crenata , sessilia , amplexicaulia , sensim usque ad spicam decrescentia ; suprema ovata , seu subcordata, acuuiinata. Spica terminalis, longissima, laxa : flores inferiores bini, aut terni iu siugula bractea , superiores plerumque in qualibet solitarii , omnes breviter pedicellati, pedicellis lineain sesquilineamve longis , calyce brevioribus, j)ubescentibus. BractefE alternae, in floribus spicas infi- niis forma foliorum supremorum , denticulatae , ciliatae, calyce lon- giores, ad spicae apiceni anguste lanceolatae, calyce breviores. Calyx corolla valde brevior, quinquepartitus, laciniis tres quatuorve Jineas longis, erecto-patulis, aequalibus, lanceolatis, acutis , vindi- bus, cilialis, pilis brevibus , apice glandulosis. Corolla lutea, rota- ta, tredecim ad quindecim lineas lata, extus subpubescens, intus ad faucem pilis purpureis iiirsuta, circuloque purpureo colorata, iacijiiis rotundatis, ina^qualibus, tribus saepe maioribus. Staminum filamenta lutea, corolla dimidio breviora, inajqualia, duo Tom. II. vv 170 PIIYTOGRAPHIA altiora , inciirva, iiiferneqne tantuni villosa, tria alia tota villosa , pi- ]is purpureis : aiitherae arcuatae, fulvae. Pistilli germen ovato-subro- tunduni : stylusflavus, giaber, versus apicem crassescens : stiguia simplex , obtusum. Capsula globosa, glabra , lucida, calyce cincta , bilocularis, bivalvis, polysperma, apice dehiscens: dissepimentum duplicatuu), ex margi- nibus valvularum introrsuni flexis formatum. Semina parva , angulo- sa , scrobiculata, utrinque receptaculo centrali , oblongo , fungoso , affixa. Haeitat in collibus et agris circa Conimbricam , item ad Bdlas et ex Carnachicle usque ad montes de Cintra et alibi in Extremadura et Beira. Floret Junio, Julio. Bienne. Planta amara et inodora; ejus usus ignotus. Nimis afiinis Verbasco hlalUtrive , et quasi illius varietas ; differt tamen habitu pliis piloso, floribus quamplurimis binis ternisve in qualibet bractea , et pedun- culis omnibus calyce brevioribus. OccUrrit interdum , etsi raro. cau- le simplicissimo ; in hortis culta nonnumquam etiam filamento uno mininio sterili , et sic tunc quasi Celsiae species. LUSITAM.E. 171 L I T II O S P E R M U M frulicosum. LiTH. caule friitescente ; foliis sublinearibus, integerrimis , margine re- volutis, scabris, liispitlis; coroliis calyce valde niaioribus; staniini- bus longitudine tubi ; seminibus laevibus. Lusit. Herva das sele sant/rias , ou Sarga^a hispida. LiTHOSPERMUM /ruiicosum. Lin. Sp. pl. ed. AVilld. 1. p. 754. La Marck Dict. Bot. Encycl. 3. p. 30. Desfont. FI. Atlant. 1. p. I3G. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 292. Link Fl. Lusit, 1. p. 170. tab. 21. Anchusa angustifolia. C. Bauh. Pin. 255. Anchusa minor lignosior. J. Bauli. Hist. Pi. 3. p. 582. et Libanotidis species. Id. Ibid. 2. p. 25. Ancliusa lignosior angustifoiia. Lob. Icon. 57 8. Anchusa lignosior Monspeliensium , flore violaceo. Barrel. Icon. IJG8. Anchusa frutes- cens tenuifolia , flore cseruleo vivacissimo. Grisley Virid Lusit. n. 96. BuGLosstJM fruticosum Lusitanicum, Lithosperini folio. Tournef. Inst. R. II. 134 Buglossuin fruticosum , Rosmarini folio. Id. Ibid. 134. et Ga- rid. Aix 68. tab. 15. Raiux lignosa, fusca , rigida, profunde ramosa , perennis. Caules so- litarii , aut pauci , duo tresve ex eadem railice , fruticosi, ex semi- pede ad pedem iongi, saepe subtortuosi , ad basin glabri, nudifolii- que, deinde foliosi, hispidi , ramosi ; ramis alternis, hirsutis, longi- tudine caulis , plus miuusve divisis. FoLiA alterna, sessilia, angusta , sublinearia, acutiuscula, integerri- ma , saepe margine revoluta, ohscure virentia, scahra , hispida ; ad exortuiii ramulorum in axillis ullis plura minora fasciculata. Spic^ terminales, breves, hirsutaj: flores pauci , subsessiles : ad unius- cujusque basin bractea foliacea, ovato-lanceolata, acuminata , hir- suta, ciliata, calyce longior. Calyx profunde quinquepartitus , iaciuiis lineari-subulatis , hirsutis, erectis , persistentibus. CoROLLA infundibuliformis, purpurea, seu ex violaceo-casrulea : tubus cylindraceus, extus subpubescens , calyce fere duplo longior: limbus quinquefidus, laciniis ovatis , acutiusculis , pateutibus: fauxnuda, pervia. \t2 PUYTOGRAPHIA Staminum filamenta quinque, longiludine tubi corollae : antherae ful- vae. Pistilli germina quatuor , glabra; stj^lus longitudine staminum ; stigma obtusum. Semina quatuor in fundo calycis , albida , aut ex albido cinerea, du- ra, glabra, laevia, nitida. Habitat in ericetis, et dumetis sabulosis, prsecipue maritimis, fre- quens. Floret ex Martio ad Junium. Frutex. Pt.ANTA insipida et inodora. In pagis ut sudorifera usitata. LUSITANI/E. 173 ANCHUSA Italica. Anch. foliis lanceolalis , integerrimis , hispidis , superiorlbus sessilibus; racemis biparlitis, apice recurvis; floribiis laxe imbricatis, uno iu dichotomiis ; squamis faucis corolljB pilosis. Lusit. Lingua de vacca , oit Buglossa do Reino. Anchusa Ttnlica. Retz Obs. I. pag. 12. Lin. Sp. pl. ed. Willden. I. p. 756. La Marck Dict. Bot. Encycl. Suppl. tom. I. p. 7,35. Trew. Dec. 2. p. 14. tab. J-3. Vogel tab. 28.Link. Fl, Lusit. 1. p. 17 5. Anchusa officinnlis. La Marck Dict. Bot. Encycl. tom. I. pag-. 502. et Illustr. Gen. tab. 92. Desfont. Fl. Atiant. I. p. 157. Savi Pis. p. 204. Gouan Hort. Monsp. 81. Brot. Fl. Lusit. I. p. 297, BuGLOssuM. Blakw. tab. 500. Regnault Bot. Icon. (Buglosse) Sabb. Hort. 2. tab. 24. BuGLossuM angustifolium maius, flore caeruleo. C. Bauh. Pin. p. 256. BuGLOssuM vulgare maius. Joh. Bauh. Hist. Pl. 3. p. 578. BuGLOssuM vulgare. Grisley Virid. Lusit. n. 233. Raj. Hist. 493. Radfx oblonga, fere crassitudine digiti , inferne ramosa, extus fusca, inlus alba, biennis , aut interdum longius perdurans. Folia omnia lanceolata, integerrima, acuta , sublucida , hispida, ut tota planta , pilis basi incrassatis tuberculatisque ; radicalia et infe- riora caulis in petiulum decurrentia, planiuscula, superiora sensim minora , sessilia. Caulis teres, asper, strigosus , erectus , pedalis usque ad duos pedes altus (raro ultra, nisi in pingui solo , subhumido , umbroso ) ramo- sus; ramis patentibus. Racemi terrainales, bipartiti, breves, apice recurvi ; flores breviter pedicellati, alterni , uniiaterales, laxe imbricati, uno in dichotomiis; bracteae lineari-subulatae, pedicellis breviores, superiores sspe nul- lae. Calyx monophyllus, fere usque ad basin quinquepartitus , hispidus, laciniis lineari-subulatis , subaequalibus, tubo coroUae longioribus , aut illius longitudine. Tom. II. XX 74 PHYTOGRAPIIIA CoEOLLA hypociafcriforniis, caenilea , aut raro alba; luhus cvliiulricns; liuibus quinqueSdus , latitudiiie sequalis tiibi longitutlini , laciniis ro- lunclatis, scqualibus, aut subaequalibus ; squanuilae laiciniis oppositge erectiusculai , pilosa; faucernque tubi claudentes. STuM filanienta quinque in suminitate tubi corollK? , brevissima. Anthera; squaniis tectae, oblongiusculae , incumbentes, polline flavo. PjGTirM gprniina quatuor, glabra : stylus longitudine staminum : sti- gma bilobum. Semina quatuor in sinu calycis arcte contenta , ovala, rugosa, hinc convexa, inde planiuscula, basi insculpta, subinarginata. Habitat in arvis, inter segetes , ad vias , et in collibus incullis circa Olisiponem , Conimbricain , et alibi. Floret vere. Jjiennis, et inter- dum triennis et ultra. Plaata inodora, sapore herbaceo, et in omnibus partibiis mucila^i- nosa ; ejiis tamen inucilago radici manifeslior inest. Vires ut illa^ 60- raginis resolventes, attenuantes, refrigerantes. Flores , etsi olim in- ter quatuor cordiales eniimerati, hodie obsoleti, nec imnierito, nain inodori, nullamque vim nervinam produnt. Herba tenella primo ve- re pro olere , uti Boraginea, usitata. Qualitate et viribiis Anchusaj ofjidymli Linnaei , quse in Germania et Europa boreali spontanea crescit, persimilis, ab illa etiam non specifice diflerre diu credita, atque a Botanicis Furopae meridionalis pro vero Buglosso vulgari , seu Anohusa ofjicimili vera, habita; demum ver6 ex Hetzii aliorum- que neotericorum observationibus pro diversa specie stabilita, qua- tenus scilicet caule altiori , floribus multo minus imbricatis, calvcis laciniis longioribus angustioribusque, corollis caeruleis etpatenti lim- bo, ac praecipue ejusdem squamis in fauce barbatis et erectiusculis, nec leviter tantum tomentosis et quasi cucullatis. LUSITANIiE. 175 ANCHUSA unMuta. Anch. foliis lanceolalis, iindulatis, obluse subcrenatis, caIIos6 pilosis, siiperioribus sessilibus; racemis recurvis, brevibus; floribus unilate- ralibus, arcte imbricatis; bracteis pedicellos superantibus; calycibus iructiferis inflatis. Lusit. Buglossa ondeada. ANcrrusA undulata. Lin. Sp. [)1. ed. Wilkl. I. p. 757. La Marck Dict. Eot. Encycl. 1. p. 50-3. Brot. Fl. Lusit. J. p. 297. Link Fk Lusit. I. p. 177. (ab. 22. Bdglossum Lusitanicum Echii folio undulato. Tourn. List. R. H. 1. p. 134. BuGLossuM Lusitanicum foliis asperis , oblongis, angustioribus et cris- pis. Id. IbiJ. p. 131. BuGLOSsuM niarinum elegans. Grisley Virid. Lusit. n. 231. Caulis sa^pe solitarius ( interdum nonnulli ad latera capitis radicis crassae ) erectus, decem ad quindecim unciasaltus, teretiusculus, pilosus, piiis callo parvo insideutibus, patulisque, foliatus, ramosusj rainis alternis, erectis, omnibus floriferis. FoLiA lanceolala, undulata, obtuse subcrenata , et obsolete subsinua- ta , callose pilosa; radicalia et inferiora caulis in petiolum angusta- ta , obtu&iuscula, superiora sessilia, acuta, alterna. Racemi terminales, breves , apice recurvi. Flores unilaterales , arcte imbricati , breviter pedicellati. Bractea? ovato-lanceolatse, pilosae , sessiles , pedicellis longiores. Calyx quinquepartitus, laciniis lineari-subulatis , pilosis , corollae tu- bo subasjqualibus; fructiferus inflatus. Corolla cyerulea , aut saturate violacea , quinquetida, infundibuliformis ; tubo exserto; sqiiamis fau- cis breviter floccosis. Ri.LiauA ut in prsecedente. 176 PHYTOGRAPHIA Habitat in sabulosis maritimis, ad aggeres, vias, et in arvis collibus- que circa Oiisiponem , trans Tagum , circa Selubal et alibi. Floret Februario usque ad Junium. Perennis. QuALiTATE et viribus praecedenti similis. Variat foliis plus minusve la- tis et longis, interdumque niargine dexiticulatis. LUSITANLE. 1 77 CYNOGLOSSUM clandestinum. CvN. foliis viridibus, lax6 villosis, subasperis , subtrinerviis , lanceola- tis, inferioribus petiolatis, superioribus sessilibus basi rotundatis ; corolla calyci subaequali ; laciniis obtusis, extru hirsutis, inapertis, antheras squamasque ipsis breviores subtes>;enlibus; nuculis ovatis , polyglochideis. Lusit. Cyywglossa de Jlor fcchada. CvN. clandcstinum , foliis lanceolatis, villosis; corollis calycem aequan- tibus , apice tomentoso-pubescentibus Desfont. FI. Atlant. tom. l.p. 159. tab. 42. imperf. Item La Marck Dict. Bot. Encycl. Suppl. tom. 2. p. 4.33. Cyn. ofjicinale , tanquam ejus varietas. Brot. Fl. Lusit 1. p. 295. CvNOGLOssA altera Lusitana. Grisl. Virid. Lusit. n. 427. Radix subfusiformis , superne crassitudine fere digiti minimi, infern^ ramosiuscula , extus nigricans, intus albida; inodora, sapore herba- ceo , seu fatuo. Biennis, triennis , rar6 ultra. FoLiA erecto-patula , lanceolata , acutiuscula, integerrima , semitri- nervi-venosa , utrinque viridia et villosa , villis laxiusculis ex mini- mis papillis exortis , ideo non moilia, sed scabriuscula ; tres ad sex uncias longa , semiunciam ad unciam lata ; radicalia et inlima caulis saepe angustiora , in petiolum longum canaliculatum decurrentia; media et superiora sessilia , basi rotundata , costa subdecurrenti, sursum versus , usque racemorum basin , sensim minora. Caulis solitarius, interdum duo, tres, et uUra, ex collo radicis exorti, subteres , ex costis foliorum subdecurrentibus obsolete angulosus, laxe villosus , ex papillis villorum subasper, erectus, octo ad trede- cim uncias altus, saepe e medio , rarius iiifra illud, ramosus ; ramis alternis, erecto-patulis , racemis terminatis. Racemi uncias tres ad quinque longi , rachi recta , apice recurva. FIo- rum pedunculi solitarii , laxi, ebracteati , erecti, secundi, teretes , villosi , octo ad undccim lineas longi. Interdum unus ad rami race- miferi exortum aliis valde longior , sesquiuncialis. Calyx profunde quinquepartitus, laciniis erectis extra villosis, lanceo- Jatis, obtusiusculis, tres quatuorve lineas in anthesi longis , fere ses- Toin. II. YY 178 PIIYTOGRAPHIA quilineam inferne lalis, post anlhesin maioribus , ovato-lanceolatis , persistentibus, patuiis, nec semina occultantibus. CoROLLA infera, infundibuliformis, quinquefida , in anthesi plus mi- nusve clausa , calyci subjequalis Laciniae viulaceai , ovatse, obtusae, extrA et ad margines pilis densis albidis hirsutae , intus glabrae , tu- bo duplo breviores , ad ejusdem squamas faucis perseveranter incur- vae , nec unquam perfecte apertae. Tubus omnino glaber, albido vio- lacens, fauce squamis quinque clausus. Squamae laciniis corollai op- positae, ipsis paulo breviores, extiis dilute intus saturate violaceae , ad niargines villosae , subovatae , retusae , in faucem tubi arcuatae, cavae , extra tubum sub Jaciniis corollae hiulcae. Stam filamenta quinque, in fauce corollae paulo infra laciniaruni fis- suras sita, brevissima , vix lineam longa, subulata, glabra. Antheraj oblongiusculae , basi et apice obtusae , subovales, biloculares, luteae , incumbentes, squamarum fere longitudine , istis arcuatis obtectai , et in stigraa conjunctim conniventes. PisT. germina quatuor, supera, minima , semiglobosa , laevia. Stylus subquadrangulus, subulatus, exalbidus, glaber, corollae longitudine, antheris paulo brevior , persistens. Stigma obtusum , subrotundum, obsolete emarginatum , subviride , marcescens. Pericarpium nullum. Semina quatuor, nuculseformia , evalvia , unilocularia, monosperma , ovata, depressa, latere interiore planiuscula, inde receptaculo sub- quadrangulo ad styli persistentis basin oblique affixa , latere extcrio- re usque ad margines aculeolis quamplurimis, quorum apices unci- nis tribus ad quinque terminantur , echiuata. Habitat ad vias, agrorum limites, et in collibus calcareis basalticis- que circa Olisiponem et alibi in Lusitania. Floret Februario, et Martio. Bienne et uitra. Differt a Cynoglosso montano La Marck , et a Cyn. officinali Lin. , quibus nimis atiine , praesertim corolia minori, et ejusdem laciniis in- apertis extusque nimis hirsutis. ViRES et usus illis Cynog. nfjicinalis similes. LUSITANI^. 179 CYNOGLOSSUM pictu^n. Cv\. foliis lariceolatis, deiise villosis, inferioribus petiolatis, superiori- bus sensim minoribus, subconlatis ; coroilis caljci subaequalibus , la- ciniis subrotundo-dilatatis , glabris, apertis, pallide purpureis, ramo- so-venosis , venis saturatiiis coloratis. Lusit. Cynoglossa de jlor lisirada. Cynoglossum pictum. Lin. Sj). pl. ed. Willd. 1 p. 761. La Marck Dict. J3ot. Encycl. Suppl. tom. 2. p. 431.VahI. Symb 2. p. 34. Aiton. Kew. 1. p. 179. Brot. FI. Lusit. 1. p. 196. Link FI. Lusit. 1. p. 189. tab. 24. CvNOGLOssuM Cretlcum. Villars Delph. 2. p. 457. Allion Auct. 4. Clus. Hist. 2. p. 16 9. Joh. Bauli. Hist. Pl. 3. p. 600. C. Bauh. Pin. 25 7. Tourn. Inst. R. H. Mo. Caulis teres , pilosus , dense fojiosus, erectus, decem ad sexdecim unciasaltus, superne raniosus ; ramis alternis, simplicissimis, ere- ctis , floriferis. FoLiA lanceolata, acuta, ssepe integ-errima, villosa , villis dense ap- pressis, inferiora caulis in petiolum angustata , alterna, approxima- ta , superiora sensim minora, sessilia, basi subcordata. Racemi terminales, apice breviter recurvati ; flores laxi , inferiores distantes , mediocriter pedicellati. Bracteae nullas. Calyx quinquepartitus, laciniis lanceolatis , hirsutis, patulis , corolla paulo brevioribus. CoROLLA glabra , infundibuliformis, breviter tubulosa , quinquefida, laciniis late rotundatis , pallide purpiireis , ramoso-venosis , venis obscurius coloratis : squamaj faucis breviter pilosse. Staminum filamenta quinque , brevissima, squamis in fauce coroilae conniventibus tecta. Germina quatuor hirsuta; stylus longitudine staminum, persistens; stigma emarginatum. 1 80 PHYTOGRAPHIA Pericarpium nullum : semina quatuor nuculaeformia , ut in praeceden- te , receptaculo subquadrangulo ad styli basin afExa, extus glochidi- bus muricatae. Habitat in collibus tam cultis quam incultis circa Olisiponem , Co- nimbricam et alibi. Floret Martio, Aprili. Saepe bienne. Planta nimis affinis Cynoglosso ofjicinali , ei ipsi qualitate et viribus omnino similis. LUSITANIJ!;. 181 R U B I A silvcstris. RuB. foliis perennantibus, senis, quinis, nonnullis quaternis, lanceola- tis , vel lauceolato-ellipticis , margine carinaque asperrimis. superiori pagina lucidis, ibique nervo medio la?vi aut subla^vi ; caule Irutes- cente , loiigo, scandente , prope radicem tereti , inde sursum acute quadrangulo , angulis aculeatis ; coroljis SJEpe quinquepartitis. Lusit. Granza brava , Ruiva brava , ou Raspalingua. RuB[A silvestris. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 153. RuBiA tinctorum silvestris .? Lin. Sp. pl. ed. Willd. 1. p. 603. RuBiA silvestris Monspessulana maior .-^ Joh. Bauli. Hist. pl 3. p. 715. Radix perennis , teres, primis annis tenuis, seu crassitudine pennae ga!linacea3, postea sensmi crassior. ramosa , longe reptans , genicu- lala , geniculisqtie fibrata, flexibiiis, cortice succosa et ex viridi fla- vesceiis, intus lignosa. luteola seu rufa; sapore subamaro , acriculo , et levissime adstringente. Caules plures, alii ex capite primordialis radicis, alii ex reptantibus, debiles, scaudentes, tres ad octo pedes longi, inferne exall»idi, te- retes, nudifolii, supern^ virides , quadranguli , angulis acutis retror- sum aculeatis, nodosi , e nodis foliosi et ramosi ; ramis patentibus , saepe oppositis , nonnullis alternis solitariis , raro tribus et ultra sub- verticillatis. Folia verticillata , in geniculis inferioribus sena , quina , perpanca se- ptena, in superioribus nonnulla quaterna , sessilia , dura, rigida, lan- ceolata, ovalia , seu lanceolato-elliptica , apice mucrone niinimo ter- minala, margiue leviter revoluta, ibique et carina aculeolis recurvis scabrata. pagina superiori saturate viridia, lucida , saepeque omnino ]a3via. nonnulla tamen ibique in nervo intermedio interdum uno alio- ve aculeolo uiinimo el fere obsoleto instrucla; omnia plusultra ununi annum viva persistunt ; quae maiora sesquiunciam ad uncias duas longa sunt, et tres ad quinque lineas in medio lata ; superiora cau- lis et ramurum sensiui minora. Florks paniculad; paniculae axillarfs et terminales, breves, saepe tri- chotomiB; peduuculis quadrangulis , hBvibus. Folia floralia aliis foliis forma similia , sed valde minora, et utrinque laeviaj inferiora quater- na seu terna , superiora bina opposita. Toui. II. zz 1 82 PlitTOGRAPHIA. Calyx vix ullus, seu margo minima obsolele quinquedenlala. Corol- ja parva , flava , monopetala , absque tubo , subrotata, quinqueparti- la, laciuiis patenlibus, ovato-lanceolatis, apice unguiculatis. Stamikum filamenta quinque subulata, pallida , corollse inserta , illa- que breviora : autherae simpbces, flavae. Pistilli germen inferum , sae- pe didymum , subturbinatum ; stylus longitudine staminum , supeni^ bifidus. Stigmata subcapitata. Bacc^ duse, in formam obovato-subrofundam coalitaj , glabrae, niti- dae , nigrae , succo rubro farctae : semina in utraque solitaria, subro- lunda, umbilicata, quorum unum ssepe abortat, aut iuterdum am- bo. Habitat in collibus incultis, dumetis, atque adsepes in tota fereLu- sitania. Floret Maio, Junio, Julio. Frutex. NoNNULLi flores variant corollae laciniis quatuor totidemque stamini- bus. Radicis qualitas, vires medicae , et eflicacia, ossa, lanas liquida- que tingendi , illis radicis Rubiae tinclorum salivce similes, etsi ali- quantulura debiliores : baccae ad vina coloranda usitata. Planta nimis aflinis Rubiae tinclorum salivui necnon Rubiae frtdivo- sce . percyriiicc , angustifoUce et lucidce; recedit tamen a Rub. tincl. sativa caule annuatim non arescente, sed multos per annos virescen- te et iu eis foliifero , florifero ; foliis perennantibus , minoribus, plus rigidis, saturate viridibus, lucidioribus, et nervo medio paginas supo- rioris interdum nou omnino laivi : discrepat afruticosa caule debilio- ri et floribus paniculatis: A pfre//rina foliis non linearibus , plurimis non quaternis, sed quinis senisve , et caule debiliori: ab unc/ustifolia foliis non anguste linearibus, nonnullis senis, nec valde scabris ullis in medio nervo paginae superioris et ejus lateribus: diflert tandem a lucida caule non laevi , et foiiis carini scabris. Attamen hae differen- tise non tam firmae quam existimautur ; suiit enim plus minusve va- riabiles, pivecuUurA, sive mutato solo , situ et climate , ideoque omnes islas plantae Rubiae silvestris potius varietates, quam verae spe- cies ab illa satis distmctae esse videntur. LUSITANLE. 183 A C A R N A gummijcra. Ac. foliis oblongis , pinnatifido-sinuatis, laciniis inaequalibiis , dentato- spinosis; capilulo saepe solifario, scapum brevein subterraneum ter- ininante ; fbliolis calycis exferrii laxis, fen'.' oblanceolatis , margine spinosissiniis , apice tricuspidatis , interni supremis apice longe acu- minalis, ibique setaceis, coloratis. flosculorum longitudine. Lusit. Cnrdo do visco , CnrUna gommosa , Cardo pinto qommoso , ou hranco ( ex Laguna ), Cardu mutacao ( ex Grisley ). AcARNA gummifera. Lin. Sp. p!. ed. Willd. 3. p. 1G99. CiRSELLiuM gummiferum. Brot. Fl. Lusit. \. p. 346. Atracttlis gummifera Lin. Sp. pl 116L Miller Dict. n. 3. Desfont. Fl. Atlant. 2 p. 252. Cavan lcon. 3. p. 14. tab. 228. Carthamus gummiferus. La Marck Dict. Bot. Encycl. 1. p. C39. Carlina acaulos gumniifera. C. Bauli. Fin. 380. Sliaw Afr. p. 114. Morandi iiist, Bot. p. 147. tab. 67, Cnicus CarlinJE folio acaulos guramifer aculeatus. Tourn. Coroll. 33. CnAM.r.LEOx albus Dioscoridis. Fab. Column. Ecphr. 1. p. 1. lab. 12. Laguna in Diusc. jib. 3. p. 269. Grisley Virid. Lusit. n. 321. Joh. Bauh. 3. p 67. Carduus pinea Theophrasti. Aipin. Exot. 126. tab. 124-26. Radix profunde penetrans , perennis, primis annis superne pollicem crassa, annosa vero . praesertim in solo pingui , brachii et demum fe- re feinoris crassitudiue , sesquipedem ad tres pedes longa , infern^ ramosa, extus 6 viridi rufescens , intus a!ba, lactescens, succo in grumulos ob viscositatem concrescente , non injucunde odora, sapo- re subdulci. FoLiA omnia in orbem procumbentia , octo ad quindecim uncias lon- ga , tres quatuorve lata , pinnatifido-sinuata , iaciniis subimdulatis inaequalibus , ina^qualiterque dentatis , dentibus spiiiosis , rigida, su- pra viridia , tomeutosa , subtus hirsuta, albicantia; petioli canalicu- iati , diu persislentes. 184 PHYTOGRAPHIA ScAPLS primis annis, radice adhwc parum crassa , solitarius, brevissi- inns; iila vero annosa et valde crassa , duo ad quinque, subteretes, leviter angulosi , nonnullis squamis oblongis , inermibus, alternis, distantibus, instructi, tres ad quinque uncias longi, omnes subterra- nei , aj)ice extra terram floriferi. Flores capitati ; capitula sesquiunciam ad uncias duas cum dimidia Jata , unam ad fere duas alta, bracteis obvallata imbricatis , oblon- i;is , squamiforniibus , acutiusculis , nervosis , aliis margine spino- sis , inermibus aliis. Calyx duplex; exterioris foliola !axa , rigida , tomentosa, sesquipolli- caria, bipollicariave, fere obianceolata, apice tricuspidata , recur- va, raarginibus spinosissima , spinis palmatis; calyx interior cylindri- cus , illius squamaj sursum sensim longiores , imbricatae , liueari- siibulatae, rigiduiae, marginibus inermes, extus incano-lanatae, intus glabrae , iriferiores sela rigida pungenti terminatae, superiores et in- timi ordinis angustiores, longius acuminatae, apice extus et intus purpureo-coloratae , atque in setam moilem , recurvam , disci flosculis sequalem aut vix paulo longiorem , abeuntes. CoROLLUL^ omnes infundibuliformes, hermapbroditae, violaceae , aut purpureae, tubotenui, longo , limbo quinquetido , laciniis aequali- bus , erecto-patulis. Staminum filamenta quinque , brevi>sima , collo coroUulae inserta An- therae in cylindrum tubulatum, dilute violaceum , coalitae , coroUu- Jae laciniis breviores aut aequaies, inferne quinquecaudatae : grana pollinis pellucida, stigmatis villis glomeratim applicata. PiSTiLLi germen breve , obsolete angulosum, sericeo-viride , apice pi- ]is rigidulis coronatum , et quasi calyculatum. Stylus antheris bre- vior. Stigma violaceum , non arliculatum, oblongum, teres, rigi- dum , subvillosum, apice bifidum inapertum, exertum, corollulae la- ciuiis sajpe paulo longius. Semina solilaria , oblonga, obsolete tetragona , villis sericeo-viridibus tecta, eisdemque supra verticein productis coronata ; omnia saepius ab insectis infestata et sterilia reddita. Pappus sessilis, per maturi- tatem deciduus, multiradiatus ; radiis basi subpaleaelbrmibus , ibique cohaerentibus, seminis corond pilosa obvallatis , ramosis ; ramulis ca- pillaribus, plumosis. candidis, et flosculorum longitudine Recepta- culum planum , leviter alveolatum , carnosum , paleaceum ; paleis longitudine fere calycis interni , latis , albis, lucidis, hinc concavis , inde carinatis, rigidis, valde approximatis , superne setaceo-multili- dis; his immixtae sunt alise nimis angustae et quasi setiformes , nec- non et alterae capillares longae, quae latiorum palearum nervi latera- Jes, ab eis separati , esse videntur. Haeitat in locis incultis soli ardenti expositis, praesertim in coUibus r; LUSITANI^. 18 O calcareis circa Conimbricam , Olisiponem , et alibi in Reira , Exlre- madura, Transtagana et Algarbiis. Floret aestate , et aiitiimno foliis iam exsiccatis, quai hyeme renascuntur, et usque ad Julium virent. Pereiinis. H.EC species Carlinis valde affinis; sed ab eis praesertim diflert calycis squamis intimis tlosculorum longitudine, aut vix paulo longioribus, et flosculorum receptacuio nullis setis clavatis instructo. Male igitur a nonnullis autoribus cum Carlina acaiili confusa est, quaj nuspiam in Lusitauia occurrit , et abunde diversa. Ex collo radicis, foliis et flosculorum receptaculo effluit gummi quod- dain sui generis , insipidum, pallide flavuin , quod ipsis adhajret : il- lud aucuparii colligunt, cum pice miscent , et viscum ad aves ca- piendas parant. Radix tenera , uti etiam flosculorum receptaculum , aqua ebulliente cocta , edulis : ejus usus medicus, de quo Dloscori- des , exoletus. Tom. II. AAA 186 PHYTOGRAPHIA BALSAMITA annua. 13. foliis pubescentibus , radicalibus nonnullisque infimis bipinnatis , caulinis confertis, pinnafis, quinquefidis aliis, trifidisve; pinnulis et laciniis linearibus, acutis ; rauiis supremis caule longioribus; floribus lerniinalibus, arcte corynibosis. Lusit. Jcina das searas , Macella fcdegosa , Macella gallega miuda. Balsamita annua. Decand. Flor. Fran^, vol. 4. pag. 107. Tanacetum ammum. Lin. Sp. pl. ed. Willd. vol. 3. p. 1812. La Marck Dict. Bot. Encycl. tom. 7. p. 573. Gouan Illust. 66. Royen Lugdb. 155. Vaill. Act.' 1716. p. 281. Brot. Fl. Lusit 1. p. 354. IIet.iociirysum foliis abrotani. C. Bauh. Pin. 264. Heliochryson qiio- rundam folio abrotani. Joh. Bauh. Hist. pl. 3. p. 150. cum Icon. Plu- ken Phyt. 160. f 1. Eiichryson Dodon. Pempt. p. 26 7. Icon. Elichry- son Clus Hist. I. p. 325. tab. 326. Heliochrysum Clusii Grisley Vi- rid. Lusit. n. 709. Eliochryson Laguna in Dioscor. lib. 4. cap. 53. Santolina corymbis simplicibus , foliis linearibus , confertis. Miller. Icon. p 162. tab. 227. fig. I. Aesinthium Corymbiferum annuum. Tourn. Inst. R. H. 458. Radix superne pennae anserin^ aut fere digiti niinimi crassitudine , ibic|ue lignosa, valde fibrata. Caulis solitarius, erectus, pedalis ad bipedalis , teres, striatus, levi- ter hirsutus , foliosus, valde ramosus ; ramis alternis, erecto-patulis, supreniis caule ejusque corymbo longioribus. FoLiA omuia pubescentia; radicalia, etinfima nonnuila caulis , bipin- nata , caulina et ramea alterna, approximata, conferta , pinnata , aliqua quinquefida vel trifida, basi stipuiata ; pinnuia; et lacinise li- neares , acutse, breves , angustae, excavalo-punctatae. Flores caulem et ramos terminant, dense corymbosi ; corymbo cauli- no maiori, ramosiori, floribus triginta ad quadraginta coinposito. Calyx communis hemi.spha2ricus ; squama? adpressse, imbricatae, Jnte- LUSITANIiE. 1 87 riores longiores , intus concavaj, nervo tlorsali virentes, apice dilata- tiie , obtusas , luteae, radium brevem corollularem inentientes. CoiiOLLUL/E tam radii quAm disci omnes liermaphrodita? , uniformes , tubulosae, quinquedentatae , luteas, caiyci suba^quales aut illius lon- gitudine. Stamina quinque: anthera; luteae, in cvlindrum coalitae , i:orol!ula breviores. Pistilli germen parvuui , oblongiusculum , stria- tum , membranula minima coronaLum : stylus antherarum longitudi- ne : stigmata duo tenuissima , exerta, demum corollula paulo lon- giora. Semina plurima , oblonga , ad apicem paulo latiora , praesertim illa ra- dii; omnia glabra , striata , iriargine brevissimo membranaceo denti- culato coronata. Pappus nullus. Receptaculum conve.xo-subconicum, nudum , excavato-punctalum. H.\i3iTAT in solo raro et inter segetes ex Alcohnca usque ad Olisipo- nem , et alibi in Extremadura. Floret aestate , et nonnumquam in autumno, ibliis jam exgiccatis. Annua. Planta g-raveolens et amara. Eliochrysi Dioscoridis aliorumque Vete- rum metlicas vires ei nonnulli Recentiores adscrihuerunt , nunc ta- men peiiitus exoleta, uec in pagis , ut olim, pro Anacyclo awrco Lu- sitanis usiiata. Obs. Ob calycis foliola intima colorata, radii faemineas corollulas ligula- tas effingentia, Tenacetis immista esse solet, sed falso, namque ab eis re vera diflTert flosculis omnibus hermaphroditis. Ab Athanasiis, qui- bus affinis , etiam diversa receptaculo nudo , nec paleaceo. Ad eam Tanacetum pilosum ( Bcrg. Plant Cap. , etLaMarck Encycl. Meth.) specific^ nimis accedit, et vix diversum ; synonyraa saltem , Capensi ibidera applicata , ad hanc nostram amandanda. 188 PHYTOGRAPHIA ANACYCLUS aureus. An caulibus erectiusculis, villosis , ramosis; foliis pubescentibus, bi- piniiatis , extreniis pinnatis; foliolis brevibus, subsetaceis , excaya- topunctalis, iniicronatis ; pedunculo terminali , longo , nudifolio , unifioro; disco flosculorum valde elato , semiovali. Lusit. Macella gallega vulgar. Anacyclus aiireus. Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. 3. p. 2173. La Marcli; Dict. Bot. Encycl. tom. J. p, 141. Brot. Fl. Lusit. J. p. 363. Chamjemelum luteum, capite aphyllo. C. Bauh. Pin. 135. Tourn. 494. Cham^melum aureum peregrinum , capite sine foliis. I. Bauh. Hist. pl. 3. p. JJ9. CHAMiEMELUM capite nudo vulgare. Grisley Virid. Lusit. n. 322, Anthemis Chrysanthemum herbariorum. Lob. Icon. 771. Radix dura, fibrata , crassitudine pennfB galiinaceae , aut paulo ultra. Caules noniiulii ex capite radicis , graciles, substriati , exalbido-pu- besceiites, superne subvirentes, omnes foliosi , sa?pe plus minusve ex declina(is erecti , tres ad sex uncias longi , iiiterdum tamen , prae- sertim in subhiimidis, aliquantum longiores , inferne ramosi aut sub- ramosi , ramis alternis, erectiusculis. FoLiA aUerna, pubescentia , villis decumbentibns, radicalia et infima caulis bipinnala, suprema pinnata; foliolis virescentibus ♦ brevissi- niis, terectiusculis , subsetaceis, excavato-punctatis, mucronatis , in- finiis petioli communis stipularibus. Pedunculi terminales , solitarii , setacei, substriati , subpubescentes, aphylli, erecti , sesquiunciam ad tres fere uncias longi, uniflori. Flos discoideus; disco valde convexo , demum semiovali. Calyx hemisphaericus ; squamae imbricatae, exteriores paucae acutius- culae breviores , alise oblongae, obtusae, omnes tomentosae, margini- bus et apice scariosae , planiusculae, nervo dorsali subviridi, aut in- lerdum lutescente. CoROLLUL/Ti hermaphroditae, numerosae in disco, omnes luteffi, infun- dibuliformes; tubo couipressiusculo; limbo quinquefido, paleis rece- LUSITANIyE» 1 89 placuli paulo longiore. Faemineae paucoe in ambitu , squamis calycis et receptaculi paleis paulo breviores; tubo , seu potius Lingue , com- presso, complauato, late marginato, exalbido, incurvo, apice iutror- sum ab exeuntibus stii;matibus brevissime tisso ; limbo ligulato , seu potius proprie tali nulio. Stamtna in hermaphroditis quinque; antherae luteae, in cylindricum coalitae , saepe inclusa3 : in faimineis stamina penitus nulla. PisTiLLi germen inferum ; in hermaphroditis brevc , fere obovatum , virescens, glabrum , compressiusculum ; stylus brevissimus; stigmata duo crassiuscula tarde exerla. FaMiiineis germen siniile, sed minns ; stylus longus; stigmata duo , crassa , lutea, ocissim^ exerta. Semina plurima, paleis receptaculi breviora , glabra . striata, suban- gulata, sed non alata , quasi obovata , apice obtusa, nuda; nonnul- la abortiunt. Omnibus pappns nullus. Receptaculum alte et acute conicum , punctatum , paleaceum : paleae oblongae , concavae, lateri- bus et apice scariosa^ , obtusse cum acumine, vel inordinate subden- tata3 , sensim versus receptaculi apicem breviores Habitat ssepe in locis subhumidis , ad rivulorum , agrorumque margi- nes in omnibus fere Lusitaniae provinciis. Floret Maio usque ad Au- gustum. Annuus aut biennis. Planta graveolens, amara et apud Lusitanos frequentius, quam An- themides, quibus vi medica similis, usitata. Nimis affinis Anacyclo Cretico, sed fojiis villoso-virescentibus, nec valde incanis, eorum la- ciniis, seu foliolis , teretiusculis, nec planis , et aliis nonnullis notis diversa. Nec confundenda cum Cotula aurea et Santolina anthermn- de, quibus habitu similis esse videtur; a prima enim receptaculo flosculorum paleaceo, a secunda ver6 flosculis faemineis satis difl^ert. Toyn. 11, EBB 1 90 PHYTOGRAPHIA I N U L A viscnsa. In. foliis lanceolatis, serratis, utrinque piloso-viscidis, basi reflexis, semiamplexicaiilibus ; caule ramisque foliosis, siipernfe racemiferis; peilunculis axillaribus terniinalibusque simplicibus , fere omnibus uni- floris, paiicis billoris. Lusit. Tagueda dt Dioscorides. Lmjla viscosa. Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. 3. p. 2095. Desfont. Fl. Atlant. 2. p. 274. Ait. Kew. 3. p. 223. Decand. Synops. Pl. Gall. p, 281. et FI. Franc. vol. 4. p. 153. Erigeron viscosum. Lin. Sp. pl. vol. 2. p. 1209. La IMarck Dict. Bot. Encycl. torn. 8. p. 479. Gouan Illustr. 6 7. Miller Dict. n. 1. Jacq. Horl tab. 165. SoLiDAGo viscosa. Brot. Fl. Lusit. 11. p. 381. La Marck Fl. Fran^. vol. 2. p. 144. ViRGA aurea maior, foliis glutinosis graveolentibus. Tourn. Inst. R. H. p. 580. CoNYZA mas Tbophrasti , maior Dioscoridis. C. Bauh. Pin. 2G5. Cony- za maior Monspeliensis odorata Joh. Bauh Hist. Pl. 2. p. 1055. Icmi mala. Conyza maior vera Dioscondis. Grisley Virid. Lusit. n. 300. Conyza maior Dodon. Pempl. 5 1, Clus. Hist. 2. p. 20. Conyza capi- tata seu globosa. Bocc. Sic. 14. tab. 7. Moris. Oxon. Hist. 3. p. 114. §. 7. tab. 20. fig 14. / Radix crassa , lignosa , ramosa, quotannis noyos pluresque caules pro- ferens. Caules erecli , stricli , pedales ad bipedales et ullra, teretes, substriati , piloso-viscidi , foliosi, infern^ per aliqiiot annos saspe per- sistentes, et quasi suffruticosi , valde ramosi ; raiiiis aiternis, appro- xiinatis, longis, erectiusculis, fdiosis. ex foliorum axiliis , superne et interdum ex niedio ad apicem , floriferis. FoLiA caiilina ef ramea alterna, approximata, e vlridi pallescentia , janceolata, serrata , acutiuscuia, venosa , subrugosa, sessilia , semi- amplexicaulia, lateribus basilaribus reflexa , utrinque piioso-viscida , pilis lente visis articulatis basique glandulosis; inferiora tres micias et ultra longa, unciain fere la(a, versus apicem caulis et ramornm sensim minora, suprema nonnulla interdum obsolete serrulata, aut integerrima. LUSITANI.^. 1 9 1 Flores racemosi ; racemi caulem et ramos (erminant: pecliinciili alii terniinales, axillares alii , alterni , parimi distantes, solitarii, lililbr- mes, breves, subvillosi, striati , in lungitudinem apliylli , aut uno aliove brevissimo foliolo instructi, simplices, uniflori , pauci biflori , vix ulli nonnunquam triflori. C.^i.YX glabriusculus , cylindraceus , squameus ; squamis imbricafis, subvirentibus , rectis, iinearibus, ani,'ustis , acuminatis, inaequalibus, gradatim loniiioribus , internis laxiusculis, omnibus in plena semi- num maturitate reflexis. CoROi.LA composita radiala, lutea : corollulai hermaphrodita^ plnrimae in disco , infundibulilbrmes, quinquedentatae ; faemineae in radio se- ptem ad decem , ligulatae, lineares, sesquilineam fere latae , lougae , apice tridentatae, patentissimae. Stamin0m filamenta in hermaphroditis quinque. capillaria , brevissi- ma : antherae quinque , luteie , in cylindrum tubulosum coalitae, sin- gulas basi desinentes in setas duas filamentis breviores, superne se- niiexertae. Faemineis stamina penitus nuila. PisTiLLi germen in hermaphrodilis siibteres , subpubescens ; slylus unus; stigmala duo , exerta In fasmineis germen simile, slylus unus lon":us ; stiijmata duo revoluta. Semina plurima, oblongiuscula , subteretia , scabra , subpubescentia. Pappus sessilis , longus, subrufescens , capillaris ; pilis lente visis denticulato-ciliatis , seu subserratis. Receptaculum planum , gla- brum , excavato-punctatum. Habitat in solo sicco , ad radices collium , et aggeres circa Olisipo- nem , Conimbricam et alibi in Extremadura et Jjeira. Floret aestate et autumno. Perennis et quasi suffrutex. Planta amariuscula, acris , graveolens. Pro Conyza maiori Dioscori- dis a nonnullis Botanicis habita , ei viribus similis credi(a, et olim pro tali usitata ; nunc tamen exoleta Nimis afiinis speciebus Solida- ginis et Erigerontis; sed antheris in se(as decem infern^ desinenli- bus ab illis diff"ert , a(que Inulis magis aflinis; quapropter istis potius quam illis associari debet. 19^ PHYTOGRAPniA PENTANTHERIA DISTYLIA. C U S C U T A Europoea harhuvea. Cusc. caiilibus tenuissimis , setiformibus , glabris , ramosissimis, supra racemos viteos innatis incretis, indeque longissime pendulis; glome- rulis floriim sessilibus, perpaucis, uno aliove tantiim ad ramorum alas superiores. Lusit. Baiha das uvas , ou Fiadeira das barbas dos cachos. CuscuTA. C. Bauh. Pin. 219. Cassuva, sive Cuscuta. Joh. Baub. Hist. PI. 3. p. 26G. ( ut varietas.) CuscuTA FAiropxa ( ut varietas) Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. 1. p. 702. La Marck Dict. Bot. Encycl. 2. p. 22 9. Caulis e radice seminis, quod vere novo intra racemum viteum ger- niinare forte conligerat , tenuissimus, setiformis, virescens, glaber- rimus, primiim hinc inde parce ramosus, sese racemi pedunculis circumvolvens, adhaerens, radiculis papiilaribus exugens, et quam- piurimos illius flores omnino steriles reddens ; sub racemo postea ra- mosissinius, duos ad tres pedes longus , ramis distantibus, saepe di- chotomis, inter sese late implicatis, omnibus pendulis, et sic tan- dem racemo maturo latam longissimamque barbam eflingentibus. FoLiA nulla, sed sub singulo ramo squama ovalis, membranacea, plus minusve sesquilineara longa. Flores conglomerati ; gloumeruli sessiles, pauci , duo tresve in alis su- perioribus aliquorum ramorum ; nulli vero in omnibus inferioribus axillis. Sub quolibet gloinerulo bractea solitaria, squamis ramoruin axillaribus sirailis. Calyx riibellus , cyathiformis , quinquefidus , in perpaiicis floribus quadrifidus, laciniis obtusiusculis , ad basin carnosis. CoROLLA monopetala, aibida, qninquefida, in paucis floribus quadri- fida, laciniis acutiusculis, calyce paulo longioribus. Stamina quinque , in perpaucis floribus quatuor, corolla breviora ; ad eorum basin squamulae totidera nectariferse, corollae basi adnatse, lineares, bifidse. LUSITANI^» 193 PisTiLLi gernien subrotundum. Styli duo breves. Stigmata siraplicia. Capsula parva, globosiuscula, calyci ad dimidium fer^ immersa , in- fra niedium circumscissa , bilocularis, loculis dispermis. Semina sub- globosa, dissepimento prope basin affixa; illorum albumen centrale , camosum ; plantula semiiialis tenuissime liliformis, spiralis , circa al- bumen convoluta, ex Linnoeo acotyledonea , at ex Adansonio et Gaertnero monocotyledonea, qualis etiam nobis esse videtur. Innasci et succrescere solet nonnunquam in racemis Vilis vinifercn , in Carnachide, Sete-Rios, etalibi circaOlisiponem. Fioret aestate. An- nua. Varietas Cuscutae vulgaris Europeae est, quae rarissime ac tantum in aliquo racemo altiori Vitis viniferon alte cantheriatae, non vero in aliis racemis, nec alibi in ejusdem ramorum aut caulis cortice occurrit. NonnuIIi agricolae eam ex seminibus maturis Cuscutae vul^aris , quae in plantis vicinis increverat , a vento adductis vel ab avibus pulve- ratricibus supra racemos altiores in anthesi excussis , exortam esse credunt, nec ejus radicem ibi post germinationem tunc arescere, ut in terra solet , sed vigescere et ramusculos ferre autumant. Inodora planta est , acriuscula , sed nil amara , nec adstringens , fortasse ra- cenii causa , cui adhaeret; vis itaque ipsius debilior, quam illa Cus- caias vulgaris , quae etsi apud veteres nimis usitata, nostro tamen tempore exoleta et superflua. Tom. 11. dcc 194 PHITOGR \PHI A E R Y N G I U M aynethyslimmi dilalatuin. Ek. foliis spinosis; radicalibus longioribiis , inferne subpinnatis angiis- lioribus, apice dilatatis, inajquaJiterque laciniatis ; caulinis pinnati- fidis, sensini brevioribus; invokicello hexa-decaphyllo , foliolis subli- nearibus, margine et apice spinosis, capitulo paruin longioribus, ba- si setis obvailatis; receplacuii paieis simplicibus, calycem aequanti- bus, aut vix longioribus. Eryngium dilatottim. Brot. FJ. Lusit. 1. p. 415. La Roche Hist. Eryng. tab. 4. La Marck Dict. Bot. Rncycl. tom. 4. p. 755, Poiret ejusd. Suppl. tom. 4. p 28 8, uti varielas (b) sccjuentis. Eryngium oinelhijstinwn. Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. 1. p. 1359. (b) Eryngium niinus trifidum Hispanicum. Barrel. Icon. 36. Bocc. Mus. tab. 7 1. Eryngium amethvstinum Lusitanicum ininus, longiori folio. Tourn. Inst. R. H. p. 327. Erynciuai minus montanum , flore cseruleo pulchro. Grisley Virid. Lusit. n. 478. Radix extus fusca, ad collum crassitudine fere digiti minimi , ibique squamis imbricatis cincta , inferne subramosa , perennis. Caulis solitarius, aut duo, tres ex eadem radice , teres , striatus, gla- ber et caruleus, ut tota pianta . erectus, quinque ad tredecim un- ciasaltus. foliatus, superne subramosus , ramis alternis , brevibus, aliis unifioris iudivisis, aliis vix divisis bifloris triflorisve , supremis saepe tribus quatuorve subverticillalis, umbellam formantibus. FoLiA omnia spinosa ; radicalia in orbem posita , sa;pe tres uncias lon- ga , petiolo pradongo supputato, inferne suhpinnata, superne valde dilatata, ibique laciniata, laciniis rigidis, subcuneatis, inaequalibus, inaequaliterque dentatis, dentibus spinosis ; caiiHna alterna, pinnati- fida, valde ininora, sensim versus apicem caulis decrescentia , sub ramis tripartita, sicut sub umbella, ubi opposita vel subverticillata sunt. Petiolus in utrisque subliuearis, planus, inferne usque ad ba- sin setis rigidis pungentibus ciliatus. Umbella caulem terminat: radii s»pe tres, quatuorve, teretes, stria- ti , patuli, triflori, aut biflori. Flores capitaii: capitnlum iatum, con- vexum , seu hemisphsericum, caeruleum. Involuceilum polyphyllum. LUSITANI^. 195 fi)]iolis padilis, sex ad decem , lineari-lanceolatis, mari,nne et apice trifurco-spinosis , capitulo aliquantum longioribus ; ad eorum basia seta3 iionnuUae , rigidae, pungentes, reflexiusculae, interjectse sunt. Calyx superus, quinquedentatus; denlibus caeruleis , subulatis, mu- crone seliformi, spinuloso, terminatis, erectis , corolla longioribus. Corolla pentapetala; petalis cairulescentibus, profunde cmarginatis, apice valde inflexo. Stamina tolidem, iilamentis exertis; aritherae ob- Jongae , biloculares. Pistilli germen obovatum, striatum: styli duo ca- pillares , longitudine staminum: stigmata simplicia. Fructis calyce coronatus, biparlibilis : semina duo obovata , hinc pla- na , inde convexula, striata, exasperata, quorum uiium apice triden- tatum , bidentatum aliud, utrunque marginibus subciliatum. Rece- j)taculum subconicum , paleaceum ; paleae sublanceolatae, canalicula- tae , marginibus integerrimae , apice simplices, mucronatae , pungen- tes, calyci aequales aut vix longiores. Habit.\t in collibus calcareis circa Olisiponem , Conimbricam , et ali- bi in Beira et Extremadura. Floret a^state. Perenne. Plajita nimis aflinis Eryngio amelhyslmo , et potius illius varietas, quam distincta species esse videtur. UsLs ignotus. ]96 PnYTOGRAPHIA S E L I N U M peucedanoides. Sel. caule lereti , slriato ; involiicro universali reflexo ; umbellae radiis ^labris, seminibus ovali-subrotundis , dorso quadrisulcis et obtuse quinquecostatis; foliis radicalibus bipinnatis , superioribus pinnatis; foliolis omnium oblongis, angustissimis , sublinearibus , integerrimis, acutis. Lusit. Bruco. Laserpitium peucedanoides. Brot. Flor. Lusit. 1. p. 428. Radix perennis, ramosa , ad collum crassitudine digiti minimi , extus fusca , amarula , acris, sublactescens , sicut etiara caules, et foliorum petioli. Caules annni , saepius plures ex eadem radice , erecti , sesquipedales , bipedales et ultra, teretes, leviter angulati, subsulcati, glabri ut tota planta, fere dichotomi; rami alterni, pauci , distantes, erecti , stria- ti, simplices, inferiores vix subdivisi, et saepe altiores, FoLiA viridia , petiolata ; radicalia bipinnata , pinnis oppositis , infimis longius petiolatis , sicque circumscriptione triangularia ; caulina ai- terna , pinnata, suprema ternata simpliciave; folioli oppositi , sessi- les, ultimi laterales brevissime confluentes, omnes sublineares, seu lineari-lanceolati , acutiusculi, integerrimi, venosi , utrinque glabri , oblongi. angusti , lineam ad lineas diias in medio lati , unciam ad uncias duas et ultra longi. Petiolus communis subteres, striatus, su- pra leviler canaliculatus , basi late membranaceus , vaginans ; in fo- liis radicalibus longior, in caulinis sensim proportionaiiter brevior. Umbell.e caulem et ramos terminantes. Involucrum universale poly- phyllum , foliolis quatuor ad septem , sublinearibus, subaequalibus, acuminatis, virescentibus, glabris, umbella valde brevioribus, refle- xis, sacpe caducis : partiale eliam polyphyllum, foliolis angustioribus, phis numerosis, forma similibus, inaequalibus, longioribus, umbellu- lam a-quantibus, reflexis. Umbella universalis plana, aut interdum subconvexa, radiis septera ad tredecim , inaequalibus, laxis, striatis , glabris; partiales planius- culae, radiis tredecim ad viginti etultra, inaequalibus , longioribus tres lineas fere longis. Flosculi centrales plurimi abortivi. Calyx obsoletus. Corolla pentapetala; petalis minimis, aequalibus, in- flexo-emarginatis, iutus albis, extus ante explicationem purpurascen- tibus. LUSITANI^. 1 97 Stamimim filamenta quiiuiue, patentia , petalis longiora : antherai sub- rotundaj , luteaj deinuin exalbidaj. Pislilli germen inferum , obova- tuin , striatum ; styli duo brevissimi , patuli ; stigraata obtusa. Fructus bipartibilis , glaber. Semina duo , compressa , hinc plana , in- deconvexula, ovali-subrotunda , apice integro stylis persistentibus coroiiata , marginibus alato membranacea , dorso quinquecostata , coslis omnibus obtusis , tribus interioribus plus elevatis, inter costas quadrisulcata ; hi sulci immaturis in seminibus , lente visi, intenluin brevissime alati sunt , sed ala^ demuin in eorum plena maturitate omnino disparent; ideo a Laserpitiis sej)arandum. H.abitat in dumetis uliginosis, ad rivulos, pratorum margines, et ia aliis locis humidis, tain in Beira quum in Extremadura et Transta- gana. Floret aestate et autumno. 1'erennis. Planta acris, subamara; pecori tamen non ingrata esse fertur. In Exlremadura eiiis folioruin siccorum infusum aquosum , iiistar Theae, in renum airectionibiis calculosis et aliis , interdum efficaciter adhi- beri solet. In Beira radix a rusticis pro masticatorio , loco Pyrethri , ad salivam ciendam doloresque dentium exinde sedandos, pari effi- cacia usitata. Tom. II. DDD 198 PIIYTOGRAPHIA D A U C U S halophilus. D. caule slriato, hispido , pilis relroversis ; foliis radicalibus et infimis bipinnatis, foliolis ovatis, villosis, inciso-dentatis, denlibus obtusis; invo'ucri foliolis pinnatis, involucelloruin externis tridentatis, inter- nis indivisis; unibella densa, subradiata , alba, flosculo centrali atrO' rubente ; seminum aculeis apice radiatim giochidiferis. Radix alba , dura (eres, superne adcollum fere digiti ininimi crassitu- dine , infernc interdum subramosa: sapore et odore ut illa Dauci Carulce silveslris. Caulis soepe solitarius, raro duo, tresve ex eadem radice , pedalis aut sesquipedalis, teres, slriatus, hirtus, pilis nuinerosis retroversis, ere- ctus, subtortuobus, paucirameus. FoLiA oinnia petiolata, circumscriptione triangularia ; radicalia et infi- ma bipinnala, pinnis jjrimariis oppositis, superiora pinnata, subpin- natave ; foliolis j)ubescentibus, viridibus, ovatis , obtusis, inciso-den- tatis, dentibus, seu lobiilis, obtusis, sequalibus, aut subaequalibus: petio'i striali, hirsuti, subtus convexi , basi supra concavi , meinbra- nacei , subvaginantes. Umbell^ terminales, pedunculatse : universalis duas ad tres fere un- cias lata, densissima; radiis striatis, hispidulis, in ambitu sesquiiin- cialibus et ultra , in disco valde brevioribus; dum floret planiuscula , seu subconvexa, fructifera coarctata, concava. Umbellse partiales numerosa3, etiam densae , radiis duodecim et ultra. Involucrum uni- versale unibella brevius , polyplivllum , basi (amen monophyllum , ibi enim cum receplaculo unitur; foliolis septem ad novem , pubes- centibiis, pmnatis, pinnulis brevibus, quinque seu septem , opposi- tis cum ini[)are, siibdecnrrentibus , Imearibus, acutis, integerrimis , subaequalibus. Involiicella etiam pol^piiylla; foliolis .septem octove, qiiorum tres extenores in umbellulis radii apice tndenlati , illas Eequantes aut paulo longiores, alii omnes indivsi, breviores , linea- res , acuti ; in iiiiibellulis autem disci fer6 omnes simjilices, vix ali- quis externus tridentatus. Flores fere omnes hermaphroditi , pauci ex interioribus masculi abor- tivi. Calyx obsoletus Corolla universalis subradiata ; jirojiria parva , pentapetala, pelalis albis , inflexo-cordalis , exterioribns maioribus. In centro receptaculi uuibella^ exoritur flosciiliis , j>etalis qiiinque atropurpureis aequalibus instructus, sa-pe masculus et pedicello j)ro- prio , ad mediuni foliolis quinque irqu.nlibus involuto, innixus. LUSITANLE. 199 Staminum filainenta quinque, patenda, corolla vi\- loni^iora : aiitlie- rye parvae, albae, bilociilares. Pistilli germen inferdni, obovatuni , hirtun) , viride, aut interdum violaceum : stjii duo brevissinii , ere- cti : stigmata obtusiuscula. FuucTcs subovalis, bipartibilis. Semina dno, parva, Iiinc plana , inde convpxa quadriaiata, trisulcata; alis duabus dorsalibus, duabus mar- ginalibus, subinembrana'--eis , dentalis, deuticulis acuminatis, rigi- dulis, quasi aculeis, apice ( lente visis ) in glochides , seu uncinos breves tenuissimos, qiiattior ad sex, desinentibus: in tribus sulcis tres nervi prominuli, utrinque hispiduli. Habitat in rupibus et sterilibus arenosis ad maris lillora ex Ericeirn usque ad Colares. Floret vere. Biennis. Ocs. Di.Tert pr^esprtim foliis et umbeliarum involiicris ;i Dauco Carola silvestri, cui odore , sapore et viribus consiinilis. Dillert etiam aDau- co mmirifanico Lin caule sajpius humili , paucirameo, subtortuoso, foliorum folioiis ovatis, ol^tusis et eorum lacinulis obtui^is : recedit insimul a Dauco maximo ( Desfont. Fl. Atlant.) eisdem notis , et iiinbelhilarum involucellis non pinnatifidis , nec floribus in disco vio- laceis. A Dauco muricalo distinguitur tam foliis, quAni in volucellis umbellularnm . et seminibus minoribus, eorumque alis et aculeis au- gustioribus, nec adeo validis. Da.ucus hispidtis (Desfont. I. c. ) huic nostro nimis afrinis, at diversus esse videtur caule valde longiure et ramosiore, petalis subajqualibus, et pallide flavis , flosculoque cen- Irali atrorubente nullo; an tamen varietas .^ Hae atque nonnullse aliae hujiis generis species admodum variabiles ex solo, sitii et cliinate; ideo determinalione difBciles. 200 PHYTOGRAWllA ATHAMANTA Turbith. Ath foliis radicalibus Iripinnatis , canlinis bipinnatis simpliciterqiie pinn.itis; foliolis brevissimis, linearibus, planis, subsetaceis , glabris, simplicibus. ultiinis tripartitis; caule tortuoso, dichotomo , divarica- to; involucro nionophvllo, involucellis polyphyllis; urabellulis densis, convexis ; seminibus tricostatis , villosis, stylatis. Seseli TurUlh Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. l.pag. 14G2. Amajn. Acad. 4. p 310. La Marck Dict. Bot. Encycl. 7. p. 134. Athamanta Turbilh. Brot. Flor. Lusit. tom. 1. pag. 435. RADfX exalbida, fusiformis, lignosa et crassitudine pollicis cum anno- •sa , inferne ramosa; acris , aromatica. Caules plures, teretes, leviter striali , glabri , erecti , pedales aut paulo ultra, tortuosi, dichotomi , fere e basi ramosi; ramis similiter flexuosis, divaricatis. FoLiA viridia , glabra ; radicalia et infima caulis saepe tripinnata ; folio- lis linearibus, planis , subsetaceis, brevibus, duas ad cpiatuor lineas longis, semilineam ad unam fere lineam latis , mucronatis, ultimis pinnularum subcuneatis, tripartilis, aul bipartitis, lacinulis similiter subsetaceis, sed brevioribus. Petiolus communis octo ad tredecim uncias longus, e medio seu ex pinnullis primariis usque ad basin subteres , supra leviter caualiculatus , infra et lateribus obsolete slriatus, e medio ad apicem perfecte striatus, subtrigonus, basi la- te membranaceus, vaginans: petioli partiales oppositi , sensim bre- viores. Folia superiora caulis bipinnata, suprema pinnala; foliolis pariformibus, simplicibus, tripartitis aut bipartitis. UwBELLiE plurimae caulem ramosque terminant : universalis tnultira- diata, radiis octo ad tredecim , inaequalibus, distinctis , stnatis, gla- bris , pliis minusve patentibus : partiales convexse , densa? , multira- diatae , radiis gracillimis, subvillosis. Involucrum monophyllum , ova- tum , acutuni j basi leviter decurrens , brevissiinum , quinque sexve lineas longum ; interdum in aliquibus umbellis nulluiii : involucella polvphvlla, foliolis septem octove virescentibus, linearibus, integer- rimis, umbellula dimidio et ultra brevioribus. Calyx superus , quinquedentatus , dentibus scubulatis , corolla triplo brevioribus. Corolla parva , pentapetala ; petalis albis , extus inter- dum subpurpurascentibus, apice acuto inflexis, nec tamen emargi- LUSITATsIJi:. 201 natis. Staminum filamenta quinqiie , patentia , corolla paulo longio- ra; antherJB subrotundae. Pistilli germen inferum, subvillosum : slyli duo, breves, erecti : stigmata obtusa. Fructus oblongiusculus, subovalis, calyce et stylis coronatus, bipar- tibilis. Semina duo, hinc plana , inde convexa tricostata, quadrisul- ca, villosa, apice stylata. Habitat in montosis de Cinlra. Floret Junio, Julio. Perennis. Planta qualitate acri et aromatica tam radicis quim seminum Atha- mantae Crelensi et torlunsoi satis siniilis, nec viribus diversa esse vi- deturj apud Lusitaaos tamen penitus inusitata. Tom. II. EEE 202 PHrTOGRAPHIA HEXANTHERIA MONOSTYLIA. SISYMBRIUM catholicum. Sjs. caiile primario erecto , lateralibus adscendenlibus ; foliis pinnatis , glabris; foliolis oblonijis, serratis, indivisis, laciniatisve ; florum co- 1 ymbis in racemos simplices sensim valde clons(atis ; siliquis distanti- bus , longe pedunculatis , erectis , linearibus, oblongis, ang;ustis, compressis, ad semina torulosis, basi acutiusculis , apice stylo per- sistente, ancipite, terminatis. SisYMBRiuM caUiolicum. Lin. Syst. Veget. p. 597. Mant. 93. Sp. pl. ed. Willd. .3. p 505. n. 43. La Marck Dict Bot. Encycl. tom 7. p. 217. Brot. Fior. Lusit. 1. p. 587. Er.ucA pumila, supina, brumalis Lusitanica. Grisley Virid. Lusit n. 47o. Radix alba , longa , teres , superne crassitudine pennae anserinae, ibi- dem sublignosa, laleribusque librata, inferne subramosa. Caules plures ex apice radicis, primariiis erectus, alii obliqui, seu ex declinatis erecti , quatunr ad undecim uncias alli racemo suppu- tato, plus minusve striati, SLihtereleg , glahri, nonnunquam aliquot pilis brevissimis remotis basiqiis glandulos.s scabraisciili , inferne .subramosi ; ramis Iribus ad septem , alternis, erectu-patulis. FoLiA glahra , interdiim rarissimis pilis brevibus basi glanduIos's sca- brisque adspersa ; rad:calia et infima caulis pinnata , piiinulis oblon- gis, profunde, acute inGequaliterque serratis , nonnulis laciniatis, seu pinnatifidis, lacinulis denticulatis , quae petiolum terminant sae- pe confluentes siint, omnes aliai opposiise, suboppositne aut alternae plus niinusve decurrentes : petiolus canaliculatiis , suhtns convexus, ad basin sensiin lalior, demuin semiamplexicaulis. Folia superiora caulis alterna, similia, sed miuora; suprema sub racemis nonnun- quam simplicia, liaeari-lanceolata , integerriraa , aut subserrata. FIo- ralia nulla. Flores in apice caulis et ramorum conferti , corymbis diu floridis, et sensim in siliquosos racemos simplices valde elongatis : racemorum pedicelli setacei , glabri , pliis minusve unciales, inferiores loDgiores, omncs alterni , inter sese distantes, erecto patiili. LUSITANIJ]:. 203. Calyx tetraphylius ; foliolis e viridi tlavescPiitibus , glahris , ova(o lan- ceolatis, aciitiusculis , concavis, a;quaiil)us , opposiLis , patentibus , corolla dimidio brevioribus. Corolla cruciforniis; petalis iuteis, laxis, semiunciani fere longis , obovato-cuneatis , seu cuneiforniiter usque ad basin sensim in uneuem niinimuni attenualis; eorum lamiiia^ ob- lusse , intcgerrima; , patentes, sed sub solis occasum sajpe erectai, coavolutaej arcteque connivenles. Staminum lilamenta didynama, quoruin diio longitudine calycis , aiia ilio longiora , omnia flavescentia , subulala, erecta ; antheras Iutea3, oblongiE , erectai , bilooulares. Pistilli gernien supenun , oblongum , filiforme , glabrum , dilute flavescens, staminum niaiorum longitudi- ne : slylus vi\ lineani longus, persistens; stigma capitatuni , depres- Bum , subemarginatum , seu obsolete bilobum. Glandul.-e nectarifera? quatuor, subglobosoe , virescentes, receptacu- lo fructificationis afB.\a3 , quarum du-js inter stainina breviora et ger- men pistilli, duae alis inter longiora et calycem. SiLiQUA linearis , sesquilineam fere lata, unciam plus minusve longa , subrliombeo-compressa , basi et apice anguslata , bilocularis, bival- vis, stylo persistente , seu dissepimento elongato , rostrata. Dissepi- mentum subcontrarium , membranaceum , lenuissimum , sericeo-al- bum , ex impressione seminum scrobiculatum , basi et apice crassius- culum , cuneiforme, et uitra valvas elongatum. Valvae longitudinali- ter subcarinatae , ad semina torulosae , basi acutae, apice obtusae, utrinque dissepimento articulatae , dehiscendo rectae , neque elastice desilientcs. Rostrum anceps, duas lineas fere longum , stigmate sic- co terUiinatum , s;jL'pe stenle , interdum inferne monospermum. Semi- na plurima, ex tnginta ad quinquaginta , parva, globosiuscula , ex fusco rufa, dissepimenti margini filiformi intervalvulari adhairentia. Habitat in locis saxosis, aridis, interdum etiam in subhumidis, tam incultis quam cultis, circa Olisiponem , Conimbricam et alibi per onuies fere Lusitanice provincias. Floret afitumno, et prassertim hie- me usque ad ver, rarius aestate ; interdum individua aliquot toto an- ni curriculo florentia occurrunt. Annuum , aut bienne. Inodorum, subacre. Usus ignotus. Obs. Species nimis afllnis Sinapibus, et ab illis tanfum distincta vide- tur petalis obovato-cuneiformibus , seu usque ad unguium basin sen- sim cuneiformiter attenuatis nec rectis ungiiibus; nam caeteris omni- bus notis genericis similis , calyce scilicet corollaque patentibus, glandulis quatuor circa pistilli basin , stylo istius, et rostro siliquae plus minusve hrevibus. Hae tamen notae diflerentiales , jam ex cunei- formibus, jam ex rectis seu linearibus unguibus petalorum , desum- ptae nullas determinatas metas habent, saepe enim , ut in subsequen- te Sinapi incana , et quibusdam aliis observatur, hae ungulae intra calycem usque ad basin , plus minusve lineares , plus minusve cunei- formes sunt; quapropter hae notae valde sunt ambiguae et insufficien- .204 rUYTOGRAPHIA tes ad ha?c diio genera bene distinguenda. Ad hoc igitur prfecipuae et efficaciores nota^ exstigmate jam sessili jain stylato desumendai vi- dentur ita, utSisymbria vera tantum illa sint habenda, inquibus sti- gma sessile , seu imniediate situni sit supra apices valvarum insunul- que dissepimenti illis aequalis; verae autem Sinapes illae tantum , in quibus stigma supra stylum seu dissepimentum demura ultra valvas plus rainusve elongaLum alque plus minusve rostriforme , insideat. LUSITANIiE. 205 SINATIS incana. SiN. Siliqiiis raclii racemi nppressis, i^labris, rostro iiionospermo ; foliis radicalibus lyralo-pinnatis , dentalis , utrinque pubescenlibus , e viri- di incanis, summis iiueari-ianceolatis ; caule scabriusculo. SixAPis incana. Lin. Sp. pl. ed. Willd. tom. 3. p. 558. Aniaen. Acad. 4. p. '280. La Marck Dict. Bot. Encycl. 4. p. 344, Gouan. Illustr. p. 45. Brot, Fi. Lusit. 1. p. 585. Erysjmum flore albo. Grisley Virid. Lusit. n. 485. Radix alba , dura ramosa, subacri et quasi napi sapore. Caulis saspe solitarius, erectus , sesquipedalis, bipedalis, aut paulo altior , teres, pubescens, subincanns, scabriuscukis , ramosus; ramis alteruis, longis, rigidulis, patentibus. FoLiA radicalia et iiiferiora caulis petiolata, lyrato-pinnata , iitrinque villosa, 6 viridi canescentia; foliolis ovatis , dentatis, oppositis sub- oppositisve, decurrentibus, extremo maiori ovato , sublobato, den- tato , obtuso; suprema ad exortum ramorum breviter petiolata aut sessilia , lineari-lanceolata , integerrima , ciliata , raro dentata. Rackmi longi . primarius ex apice caulis , alii ex raiiiis quasi axillares. Pedunculi alterni , floribus vaide breviores , deraum sub siliquis val- de incrassati. Calyx tetraphyllus ; foliolis coloratis, sublinearibus, convavis , paten- tibus, corolla dimidio brevioribus, deciduis. Corolla cruciforinis, sex lineas fcre lata ; petalis iuteis, rarissime albidis, nisi marcescentibus; lamina obovata , oblusa, integerriiiia , patente; unguibus laxis, su- perne subcuneiformibus, inferne linearibus, Staminum filamenta sex didynama , ex albido flavescentia , quorum duo longitudine calycis, alia longiora : antlierae Iu(ea3, acutiuscukt; , erectae. Pistilli gernien superum, subteres, leviter pubescens: stvlus brevis, crassiusculus, allitudine staminum longiorum. Stigma capita- tum , obtusum. GLANDULiE nectariferae quatuor ovato-subrotundaj , subvirescentes , quarum una utrinque inter stamen breviiis et germen pistilli, atque una utrinque inler stamina iongiora et calycem , omnes fructificatio- iiis receptaculo afljxae. Toni. 11. FFF 206 PIIYTOGRAPHIA. SiLiQUyE plures, raclii racemi appres?33 , imniatnrse subpubescenteS, maturai glabrae . conipressiuscuia;, obsoleie tetragonae, quasi teretes, quatuor adsex fere lineas longye, biloculares, bivalves, rostratae. Dis- sepimentuni subcontrariuin , teniie, ultra valvulas rostriformiter elon- g-aium. Valvulae obsolete carinata? , ad seniiiia non torulosaj, dehis- centes rectse , neque elastice desiiientes. Rostrum valvulis dimidio et ultra brevius, teres, apice acutiusculum , sligmate sicco termina- tum , intus medullosura , sa;pe fertile monospermum. Semi.va ssepe tria quatuorve in utroque siliquas loculo, parva , subglo- bosa , rufa, dissepiinenti margini tiliformi iutervalvulari adhiErentia; nonnula abortant. Haeitat in aridis. sabulosis, ac interdum ad aggeres , et vias circa Olisiponem , Coniinbricam et alibi Floret Aprili, Maio, Junio, Bien- nis. rianta iuodora, subacris. Inusitata. LUSITANI^. 207 H Y A C I N T H U S scrotinus. HvAc. floribus racemosis, secui)dis, cernuis, brevissime pedunculatis ; bracteis soliLariis , ovatis, acuLis, peduticulo vix Joiio-ioribus ; corol- ]is profunde divisis, laciuiis lineari-lanceolalis , ttiqualibus , (ribus in- terioribus in tubuli forniam approxiuiatis, apice rellexiusciilis, exte- rioribus tribus Jaxis, magis reflexis ; foliis linearibus canaliculatis. Lusit. Jacinlho do tarde. H. serotinus. Brot. Flor. Lusit. tom. 1. pag-. 5,36. H. serotinus , petalis exterioribus subdistinctis , interioribus coadunatis. Lin. Sp. plant. 453. Cavan. pag-. 18. tab, 30. Lachenalia serotina , corollis campanulatis , pedunculatis, secundis; petalis exterioribus longioribus patulis, iuterioribus connatis ; foliis linearibus, canaliculatis. Willd. Sp. pl. tom. 2. Pars I. p. 175. H. serotinus , floribus secundis exalbido-fulvis , corollarum laciniis ex- terioribus raagis reflexis. La Marck Dict. Bot. tom. 3. p. 190. SciLLA serotina. Curtis. magaz. n. 859 et 1185. Hyac. obsoletior Hispanicus, Anglo similis. J. Bauh. Hist. Plant. tom. 2. p. 587. Radix bulbosa: bulbus subglobosus, digiti crassitudine, extus el intus tunicatus, nodo basis multifibratus. FoLiA omnia radicalia , linearia, acutiuscula, late canaliculaia , viri- dia , seu ex cineraceis virescentia , nervo medio interdum albido, sex ad octo jineas lata, semipedem aut paulo ullra longa , procum- bentia , sapore ingrato et quasi nauseoso. Scapus cylindricus, gracilis, erectus, firmus, simplicissimus, viridis, glaber, octo ad quatuordecim uucias altus, racemo incluso. Racemus terminalis. Flores undecim ad viginti , solitarii , secundi, cernui , inodori , scepe ex purpureo obsoleto cineracei. Bractea sub singulo solitaria, alhida, membranacea, ovata, acuta, concava , pe- dunculo brevissimo vix longior. Calyx nullus. Corolla infera , monopelala, usque fere ad basin sex- 208 PIIYTOGRAPHIA partila, seu laciiiiis ad J partem distinctis, altitudine aequalibiis, li- neari-lanceolatis, apice obtusiiisculis, demum emarcidis, nec deci- duis; tribus exterioribus laxis, valde recurvis , raro profundiiis divi- sis quam ad | partem ; interioribus erectioribus, niniium contiguis, aut iuterdum viscositate quadam quasi coadunatis, tubulum 5 ad G lijjeas altum effingentibus, extremitate autem patentissimis, refle- xiusculis. Stam- iilamenta sex inclusa , corolla valde breviora, subulata, inferne crassiora , ad laciniarum basin corollae inserta , ipsisque opposita. An- thcrffi oblonga^ , Jineares , incumbentes , luteae. PisT. germen oblongum , obtuse trigonura ; trisulcum , viride, absque ullis ad apicem poris visibiiibus. Stylus trianguhis, staminibus bre- vior. Stigma obsolete triangulum, indivisum , guttula interdum ma- didum. Peric. capsula obovato-subrotunda, obtuse triloha , trisulca , trilocula- ris, trivalvis. Semen ununi alterumve in loculo singulo, planiuscu- lum , subrotundum, nigrum. Haeitat in glareosis liumidiusculi-s trans Tagum in Cnpnrica . prope oppidum lilantcigns et alibi in Extremadura et Beira. Floret Maio, Junio et iEstate. Perennis. Usus ignotus. Obs. Haec species olim a Clusio in Hispania inventa in Germaniam et Belgicam ab ipso transmissa, ibique et alibi in hortis culta usque adhuc saepe variare solet colore corollae ex albido fulvo, atque ex purpureo, pallido , et virescente permixlo, laciniis quoque exteriori- bus parum longioribus, interioribus connatis ; quae tamen in solo na- tali semper aequales et distinctoe omnes sunt, etsi interiores plus nii- nusve approxiraatae. Quapropter non confuiidenda cum Lachenaliis. DifTerl etiara a Scillis coroila non hexapetala , non patentissima, einarcida, nec decidua. LUSITANI/E. 209 ALYSSUM coUinum. A. caulibus herbaceis, inferne ramosis; foliis obovato-lanceolatis , in- canis; staniinibus omnibus edentuiis, duobus brevioribus squamulu ad basin adnatA stipatis; calycibus deciduis ; siiiculis incano-viilosis, orbiculatisj leviter emarginatis. A. monlanum. Brot. Fl. Lusit. 1. p. 558. us. Radix annua, tenuis, exalbida, subramosa, radiculis brevib Caules nonnulli ex eadem radice tres ad sex uncias longi , filiformes, incano-villosi pilis stellatis , uti tota planta, exteriores adscendentes, interior erectus inferne ramosus, ramis simplicissimis erectiusculis. FoLiA obovato-Ianceolata, integerrima, utrinque incano-villosa , pilis stellatis, subpunctata, scabriuscula , quatuor ad sex lineas longa , duas tresve lata , alterna, approximata, patula vel patentia. Flores in cauliura et ramorum summitate primum corymbiformiter congesti , deinde sensim in racemum cilyndraceum simplicissimum abeuntes, pedunculati ; pedunculis filiformibus, villosis, duas ad tres lineas longis, patentibus. Bracteae nulla?. Calyx paulo corollA brevior, quadripartitus laciniis ovatis, acutiuscu- lis, aequalibus, extus incano-villosis, iutus glabris. Corolla cruciformis, lutea, glabra, petalis cuneiformibus, emargina- tis, calyce paulo longioribus, patulis et saepe parum apertis, Staminum filamenta tetradynama , quatuor altiora edentula et longitu- dine calycis, duo breviora etiam edentula, sed squamulii ipsis prope basin adnata et breviore , plana, lineari, apice denticulata , aucta sunt. Antherse erectae , obtusae, subcordatae, luteae. PisT. germen suborbiculatum , compressum , villosum ; ad ispsius basin glandulaj duae rufae. Stylus brevis, glaber , persistens. Stigma sim- plex , obtusum , antherarum altitudine. Peric. silicula orbiculata , lentiformis , diametro duarum linearum , aj^ice brevissime emarginata, styloque ipsa dimidio breviore termi- nata , utrinque incano-villosa, tumidula in centro contra interna se- niina, niarginibus complanata , bilocularis , loculis dispermis : disse- pimentum paralielum , tenuissime membranaceum , pellucidum. lom. II. GGG 210 rHYTOGRAPHIA Semina ovalo-subrotnnda, compressa , rufa , glabra, brevissime margi- Data , intermedio funiculo umbilicali brevi albo emarginaturae dis- sepimenti afTixa, et inde pendentia: nonnulla abortiunt. Habitat incollibus, et nonnunquam inter segetes circa Olisiponera. Floret primo vere. Annua. Inodora et atque vix acriuscula. Inusita. In pravo hu-jus plantae specimine sicco, quod sub nomine Alyssi mon- /a/ji iiiecum communicatum erat, genitalium structuram observare rite non potui , sed ea tandem in viva planta observata, speciem non tantiim ab Al. montano Lin. sed etiam ab Al. calijcino et cam- jjestri, quibus nimis aflinis, diversara esse mihi clare innotuit. Difiert ab Al. muntuno praesertim radice annua et staminibus quatuor altio- ribus apice non bifidis; ab Al. calycino praecipue calyce deciduo , staminibus omnibus edentulis; denique ab Al. cam^eAVn filamentis duobus brevioribus, non seta contigua, sed squamula apice denticu- lata prope basin aduata, instructis, siliculis non ovatis, sed orbicu- latis , apice emarginatis nec integris. LUSITAMJE. 211 COLCHICUM Lusitanum. C. foliis planis, oblongo-Ianceolatis , infimo caulein vaginante, supre- mis subfasciculatis , capsulas j)edicellalas involventibus; coroIliB laci- niis lanceolatis, plus minusve tesselatis. Lusit. Colchico. CoLCHicuM flore purpurco tesselato. Grisley Viritl. Lusit. n. 1525 CoLCHicuM Lusitanicum purpurei cum albo mixti coloris. Joh. Baub. Hist. Pl. tora. 2. p. 655. ex Clusio. qui Colchico Bizantino latifolio , polyanthemo afiine illud esse exislimabat Vicle Ait. Kevv. ed. nov. p. 328, et Curtis Bot. Magaz. tab. 1122. Colchicum Bizantinum. Radix bulbosa; bulbus, maturo fructu , foliis cauleque siccatis, e ter- ra elTosus, subrotundos, uncialis , sesquiuncialis et ultra, hinc cou- vexus, inde sinuatus ;ieu canaliculatus, extus nonniillis tunicis siccis nigricantibus cinctus , intus solidus , carnosus, albus; supern6 , ubi caulis inserebatur , brevi foveol^ umbilicatus; inferne , ubi veteres radiculse haerebant , orbiculari cicatricula notatus, et inde deorsum in tuberculum unguiformem protensus ; hoc immersa sub integumen- to denticulato gemma lalet minima, solida , ovato-acuminata, alba, quae sequenti autumno floralis; interdum alia quoque prope termi- iialem bulbi foveolani secunda gemma adest , quae gracilior, debi- lior, et licet bulbifera raro sequenti autumno florifera est. Mox post primas aquas autiimnales e gemma, in tuberculo nnguifor- ini sita , nova alia cito evolvitur piantula sub forma brevis bulbuli subrotiiudi solidi . qui laf.eraliter tuberculo veteris bulbi intus adbai- ret , basi radiculas trudit, apice autein in brevissimuin cauliculuin, ad sesquilineain longum , lloriferumque protenditur. Flores sex ad tredecim , quorum aliqui nonnunquam inaperti marces- cibiles, omnes pedicellati, spathisque cincti. Pediceiii cauliculo suut inipositi, breves, unam iid tres lineas longi , interiores breviores , cuncti albidi, tenerrimi , siubancipites , striati. Spathse tres ad quin- que ex novo bulbulo exorlas , quarum exterior longior , albida, stria- ta , cylindrica , apice hinc fissa, iiide obtusa, corollarum tubis, quos connectit, ssepe paulo brevior, infern^ tunicis veteris bulbi siccis extus obtecta. ejusque lateri sinuato incumbens. Perianthium nullum; ejus loco spathae. Corolla glabra, monopetala , 212 > PHYTOGRAPHIA tubulosa, snperne sexparlita: lubus quatnor arl sex uncias longus , angulatus, subtriquetrus , ex spatha exteriore plus ininusve exertus, patulus, autreflexus; limbi laciniae petalifornies , albicanti-purpu- reae , lanceolatae , obtusiusculae, concavge , carinatae , sesquiuncian» Jongse , semiunciam fere in medio latae , plus niinusve tessellalae, subaequales, erecto-patulse. StajMINum filamenta sex , fauci corollae inserta, subulata, albida, quo- rum tria aliis alternis longiora, corolla tamen paulo breviora; anthe- rae quadrivalves , oblongae , luteae. Pistilli germen superum , pedicel- lo brevissimo simul cum corolla impositum , oblongiusculum , trigo- num , trisulcum , glabrum : styli Ires , glabri, ad apicem dilute pur- purei, staminibus Jongiores, corolla vero paulo breviores: stigmata purpurascentia , subvillosa, canaliculata, recurva. Florescentia finita , bulbulus augescere pergit , non radiculis solum suis, sed succo etiam , quem ex veteri bulbo ei infenie adhaerente exsugit, usque donec iste penitus exsuccus pereat , enutritus. Folia nova Innc ex ipso bulbulo evolvuntur, paulatim sub terra incres- cunt, et ibidem latent sa^pe fere usque ad hiemale solstitium ; pos- tea ex illa erumpere incipiunt, et citius crescunt ita , ut veris initio plenam fere inagnitudinem adepta sint ; eo tempore oblongo-lanceo- lata sunt, acuta, aut obtusiuscula , octo ad quindecim uncias lon- ga , unam ad duas lata, integerrima, striata, viridia , glabra, plana , non undulata, neque plicata nisi obsolete et sic rarissime, subtus leviter carinata, supra vix canaliculata; folium infimum exterius bul- bum novum tunicat, superneque caulera vaginat , intermedia cauli- na vix ulla, et cum adsunt, caulem semiamplexantur ; snprema ses- silia , imbricata , subfasciculata , capsulas aggregatas involventia, cauleque suinmopere longiora sunt. Caulis ex apice novi bulbuli exoritur, primodum subterraneus est , demutn ex una ad tres uncias supra terram erigitur, teres, crassitu- dine pennae anserinae , simplicissimus, glaber , apice valde foiiatus , ibique frugiferus. CapsultE tot quot pistilli germina, aggregatae, seu quasi umbellatae, breviter pedicellatje , nonnullae abortivj3 , quatuor quinqueve saepe fertiles, omnes inter folia terminalia caulis reconditae , ex Maio ad Julium maturescentes ; harum quaelibet ovata, acuta , glabra, trilo- ba , composita ex tribus partiaJibus unilocularibus, inlJatis, subtri- quetris , ad axem inter sese coadunatis, alio versum liberis, sutura interna ad usque medium dehiscentibus. Semiua plurima , subglobo- sa , rugosa , subrufa, funiculis umbilicalibus brevissimis snturae inter- nae capsularum partialiuin adhaerentia ; nonnulla saepe aboriant. Habitat in collibus incultis et saxosis de Alcantara prope Olisiponem , et alibi in Extreniadura. FJoret ineunte autuinno absque foliis. Pe- renne. LUSITANI^. 213 Obs. 1.° Nimis affine Colchico aulumnali , sed foliis citius 6 lerra erumpentibus , floribus saepe numerosioribus. corollaeque laciniis plus ininusve tesseilatis, dissimile. An tamen varietas.'' Ejus bulbus ama- rus est , ac illo proColchici autumnalis bulbo Pharmaceutici Ohsipo- nenses interdum utuntur. Obs. 2.° Nostrum Colchicum hulbocodioides ( Fl. Lusit. 1. p 597, et Phyt. Lusit tom. 1. p. JI9. (ab. 50) longe sane diversum est a Col- chico bidbocodioide IVIarsh. Flor. Taur. Cauc. I. p. 293; istud enim monopetalum et multiflorum est. Clusius olim illud pro Colchici montani varieta(e niinori habuerat; Lapeirousius et Desfontaineus postea illud ad Bulbocodium amandarunt; Ramondus tandem ex iU lo, utpote stirpe raedia inter Colchicum et Bulbocodium considera- to , novum genus instituit , eique nomen Merendcra imposiiit, quo Colchica vulgus Hispanum appellare solet. Hoc arbitranientum Clar. Poiret et alii recentiores secuti sunt. Vid. La Mark Dict. Bot. En- cycl Suppl. tom. 3. p. G65. Merendera bulbocodium. Tom. 11. HHH 214 rilYTOGRAPIII A OCTANTHERIA MONOSTYLIA. POLYGALA microphylla. P. fioribiis racemosis; calycis foliolis duobus alajformibus obovato-sub- rotundis, coroliam iuiberbem aequanlibus; caule frutescente, ramo- so ; foiiis minutis, lanceolatis , acutis, caducis. P. micrupliylla. Brot. Fl. Lusit. tom. 2. p. 30. Link Fl Lusit. 1. p. 297. tab. .56. Lin. Sp. pl. ed. VVilJd. 3, p. 880. La Marck Dict. Eot. £n- cycl, tora. 5. p. -lui. P. Lusitanica frutescens, magno flore , foliis minimis. Tourn. Inst. R. H. 175. Polygj\la, seu flos ambarvalis, Lusitana. Grisley Vind. Lusit. n. J17'2. Radix ramosiuscula, lignosa, apice nodosa , ibique crassitudine tere digili minimi, perennis. Caules plures ex eadem radice , obliqui seu erectiusculi , octo ad tre- decim uncias ioiigi, fruticosi , virides, glabri , virgati , tiliformes, subangulosi, sulcati, inferne prope radicem teretes, sub basibus fo- liorum caducorum dentati seu liiberculati , diifuse rainosi ; rami al- terni , striati, glabri , sed recentiores lente visi subpubescentes. FoLfA miiuita, lineam ad sesqiiilineam in medio lata, tres quatuorve ionga, lineari-lan<-eoIata, acuta, integerrima , in medio prominenter costata , sessilia, tuberculo decurrenti insidentia , glabra , sed lente visa subpubesceiuia; omnia alterna, remota , erecta , caduca. Flores racemosi; racemi caules et ramos terminant, componuntur ex racemulis plurimis alternis, unam ad tres uncias longis, erectiuscu- lis, quinque ad novemfloris. Folia floralia ovato-lanceolata, acutius- cula, vel ovato obtusa, ex aibidis caerulea , caduca; sub singulo flo- re sa?j>e tria. Pedicelli flurura approxiraati, alterni , tenuissimi, bre- vissimi, cserulei , saepe plus minusve recurvi. Calyx pentaphyllus, cujus folia tria parva , ajqualia , admart;ines c«- rulescentia, Janceolata, peracuta, giabra ; duo alia niaxima, alas corollae effigentia, plana , tenuissime venosa , obovato-subrotunda , vix acutiuscula, et vix ungulala, in anthesi caerulea, postea ex al- bidis lutesceutia. LUSITANI^. 215 CoROLLA omnitio caerulea , irregularis , subpapilionacea , fig;ura lanien propria, nionopetala, tubulata, liinbo diviso , et vexilluni atque ca- rinani constituente : vexilluni bi[)artitum, segmentis obtusis, obova- tis, concavis, altero aiteruni amplexante: carina niinima, concava , vexillo tecta , imberbis antheras includens. Stami^um filamenta diadelpha octo , in duos fasciculos collecta, simul cum antheris carinaj inserta, et ea inclusa. Antherae octo oblongius- cultE, lutescentes, uniloculares. PisTiLLi germen subovale, subpedicellatum. Stylus germini impositus , filiformis, erectus, ligula acuta concava ca^rulea terminatus. Sti- gma deflexo-uncinatum , iiberum , inferne ligula styli vaginatum. Capsula pendens , obcordata , compressa, glabra, bilocularis, bival- vis, dissepiniento valvis contrario , suturis marginum utrinque dehis- cens. Semina in utroque loculo solitaria aut duo, ovalia , umbilico glandulosa , albuminosa , embryone inverso. Habitat in dumetis montium circa Conimbricam , in Beira boreali et Interamnia, in Monle-Junlo et alibi. Floret Aprili, Maio, Junio. Frutrex. Pla^ta inodora, amara. Usus ignotus. 216 PHYTOGRAPHIA rOLYGALA Monspeliaca. PoL. floribus racemosis ; calycis foliolis alaeformibus corolla valde lon- gioribus, ovali-obloiigis , Irinerviis; caule herbaceo, saepe solitario, erecto ; foliis lineari-Ianceolatis , peracutis. PoL. Monspeliacn. Brot. Fl. Lusit. tom. 2. p. 29. Link Fl. Lusit. I. p. 278. tab. 55. Lin. Sp. pl ed. Willd. 3. p. 874. La Marclc Dict. Bot. Encycl. 5. p. 487. (uti P. vulgai-is varietas.) Desfont. Fl. Atlant. 2. p. 120. Decand FI. Fran^. .3. 457. et Icones Plant. Galliae p. 3. tab. y. Villars. Delphin. 3, p. 387. PoLYGALA vulgaris coloris obsoleti, foliis angustisssimis. Joh. Bauh. Hist. Pl. 3. p. 318. Radix simplex, brevis, parce fibrata, annua in cunclis hujus speciei individuis a me in Lusitania observatis. Caulis saepe solitarius, subteres , filiformis, quatuor ad octo uncias longus , erectus, glaber, simplex, ramis perpauculis alternis indivi- sis instructus, interdum simplicissimus. FoLiA anguste lanceolata , acutissima , integerrima , dilute viridia , glabra , subsessilia, sessiliave, alterna, erecta, saepe laxa seu remo- tiuscula. Racemi caulem et ramos terminant; flores minores quam in specie prajcedenti , nutantes, subsecundi , pedicellis longiores. Bractea sub singulo pedicello brevissima, caduca. Calyx pentaphyllus, cujus foliola tria brevia , lanceolata, aeuta, duo alia alaeformia membranacea , ovali-oblonga , acutiuscula , paliide rosea aut virescentia , trinervia , reticulata. Corolla rubens, lineis virentibus variegata; carina cristata. Stamina et Pistillum ut in Polygala vulfjari ; capsula quoque sirailis, sed minor. Semina ovalia ; unicum in singulo loculamento. Habitat in collibus aridis et incultis circa Conimbricam et Olisipo- LUSITANI^. 217 nem usque ad radices niontium de Cinlra, et ex Monte-Junto usque ad Obidos , et alibi. Floret Maio , Junio , Julio. Annua. Planta inodora et amariuscula. Usus ignotus. Oiis. Niniis aflinis Polygala? vulgari , et pro illius varietate a nonnuliis Botanicis liabita ; sed e.x foliolis calycis aluelbrmibus corolia longiori- bus, atque ex aliis comniemoratis notis, diversa esse nobis videtur. Tmn. II. 111 218 PHYTOGRAPHIA DECANTHERIA MONOSTYLIA. ONONIS Hispanica. On. petlunculis fulio longioribus, unifloris, aristalis , arislis calyce bre- vioribus ; foliis omnibus ternatis , villoso-viscosis , foliolis subovali- bus, fere usque ad basin serrato-dentatis , canaliculatis, recurvatis; stipulis subulatis, recurvis , integerriniis, nonnullis unidentatis; flo- ribus cernuis; corollis leguniinibusque calyce valde longioribus, Lusit. Joina dos malos, Ononis Hispanica. Lin. Sp. pl. ed Willd. 3. p. 1008. et Lin. fil. Suppl. 324. Onoms crispa. La Mark Dict. Bot. Encycl. 1. p. 510. (non Lin.) Anonis non spinosa, villosa et viscosa Hispanica. Barrel. Icon. 775. Ononis non spinosa , flore luteo perennis. Grisl. Virid. Lusit. p. 1083. R.\Dix lignosa longe et valde ramosa. Caulis ssepe mox a basi divisus , seu ex capite radicis saspe ])iures, lignosi, teretes , tortuos^ erecti , octo ad quindecim uncias longi , ramosissimi ; ramis alternis, inferio- ribus patulis, defuliatis, teretibus, superioribus foliatis subancipiti- bus, arcte approximatis, villoso-viscosis , ut tota planta. Foi.i.\ approximala, omnia usque ad ramorum apices ternata , paten- tia , foliolis oblusis, subovalibus aut obovatis, duobus lateralibus quatuor lineas loiigis duas latis, subsessilibus , interniedio paulo maiori, pauloque lungiiis petiolato , lateribus et apice usque feread basin dentato-serratis , recurvatis, rigidulis, utrinque saturate viri- dibus et viscoso-villosis , subtus carinatis , superne canaliculatis et fere conduplicatis cuin juniora suut. Petiolus visco-o-villosus , supra canaliculatus, subtus subcarinatus , usqne ad stipuiarum adnalionem tres quatuorve lineas longus. Stipulae duae, viscosae, inferne adnatas, amplexicaules et subvaginantes , supern^ subulataj, integerrimae , aut nonnullae uno alterove dente instructae, recurvae, petiolo aequa- jes aut paulo breviores, in ramis juuioribus internodia superantes. Flores laterales , axillares , pedunculati , cernui ; pedicelli filiformes , persistentes, folio plus minusve longiores, solitarii, uniflori , ranssi- LUSITANI^. 219 me aliqiii biflori, ari^lati ; arista lineam fere lata , villosa , pedicello acl quatuor lineas infra caljceni inserta , calycinisque laciniis valde brevior. Calyx profunde quinque parlilus, laciniis palulis, lineari-subulatis , subjEquaiibus , iutegerriniis , villosis, corolla diniidio brevioribus, persistentibus. CoRoi.LA lutea, glabra, magnitudine nt illa On. Nntricis. Vexilluni obovato-subrotundum , rubris venulis longitudinaliter jiictum , ali- quantulum reflexum. AIa3 oblongas , sublineares , obtusaB , ve.xijlo j)arum breviores. Carina stamitia pistillumque involvens, falcala , acuminata, alarum longitudiiie , basi bifida, bidentata. SxAMr.Nu.M filamenta decem , basi monadelpha, ibique in lubum cylin- driciim exalbidum , coalita , et pistillum vaginantia Antheraj incum- bentes , luteaj. PisTiLLi germen lineari lanceolatiim, acuminatum, villoso-viscosum, vil- lis hyalinis. Slylus glaber, assurgens, staminibus vix longior, persis- tens. Stigma simplex , subpubescens. Legu.men teres, turgidum, subvillosum , calyce fere Iriplo longius, pendulum , sfylo terminatum. Semina saepe quatuor quinqueve reni- formia, subflavescentia j nonnulla saepe abortiunt, Habitat in coUibus incultis et solo niacro sabuloso, circa Olisiponem, trans Tagum , et alibi in Extremadura, Transtagana et Algarbiis. Floret vere et aestate. Frutex. Odor totius plantae resinosus, sed non ingratus ; sapor levissime ama- rus, subacris Usus medicus ignotus. Nimis affinis On. pincjui et na- trici, ab eis autem diversa praesertim foliis minoribus, non planius- culis ; plus viscidis, non oblongis, nec apice tantiim denlatis, arisfis- «pie pedunculorum flore brevioribus , et foliis floralibtis non simplici- biis. Nec etiani confiindenda cum On. crispa , a qua discrepat foliis non undiilatis, pedunculis non miiticis, calycisque laciniis apice non tridentalis Ononis ramo^-issima (Desfont. Fl. Atlant. ) etsi ei siir.illi- nia, et quasi varietas . ab ea tamen diflert foliis praecipue angustio- ribus. brevioribus, lineari-obovatis, non recurvatis, nec adeo cana- liculatis. 220 PHYTOGRAPHIA DECANTHERIA PENTASTYLIA. SEDUM Lusilanmn. S. foliis siiccosis , sublanceolatis , convexo-planiusculis , mucronatis, basisolutis, inferioribus in contortas series imbricatis, superioribus vage sparsis; caule ex declinato erecto ; cyma glabra, bifida , trifi- da; corolla ssepe hexapetala , obtusa. Lusit. Herva pinheira enxuta. Sedvm fruliculosum. Brot. Fl. Lusit. tom. J. p. 206. Radix fibrosa, perennis. Caules plures ex eadem radice, teretes, inferne crassiores , pennae anserinas fere crassitudine , dilute virides , giabri ut tota planta, se- mipedales, pedales et u!tra , primum parum declinati deinde erecti nec unquam nutantes; primo anno saepe steriles, inferne interdum reptantes, ibique sensim eff^oliali alterneque ramiferi, ad basin ri- gescentes ac per aliquot annos vividi , superne post maturos fructus siccescentes. FoLiA carnosa , compressa seu convexo-planiuscula , sublanceolata , sesquilineain ad tres lineas aut paulo ultra in medio lata, semiun- ciam ad sesquiunciam longa , inferiora angustiora et longiora , apice acutiuscula mucronataque, basi soluta appendiculoque membrana- ceo acutiusculo caudala; om.nia laivia , enervia , avenia, integerri- ma , dilute viridia , raro subgiauca; in caulibus sterilibus congesta et interdum quadri seu quinquefariam , rarius sex aut septemfariam , contorte imbricata ; in caulibus florentibus inferiora approximata , alia laxe sparsa , sensim versus eorum apices decrescentia , et sensim remotiora, omnia erecta. Flores in cymam terminalem digesti. Cyma glaberrima , in duos tres- ve ramos, seu radios primarios, divisa , quorum singulus sa^pe bifi- dus aut trifidus, ramulis, seu radiis secundariis, s«^pe subsequalibus, patulis, apice recurvis, mnltifloris. Involucrum nullum , nisi pro illo folium parvum , quod nonnumquam occurit paulum a cymae basi dissitum, assumatur. Bracteae ad flores etiam nullae, nisi unum aliud- ve pusillum fulium, interdum ad inferiora ramulorum situm , eas es- se existimetur. Flores in duas series alterne dispositi, subsessiles, ere- LUSITANIiE. 22 1 cti, inlrosum spectanles; unus in dichotomiis seu prope illas solita- rius. Calyx sa^pe sexpartitus , laciniis ovatis , acutiusculis , lineam ad ses- qiiilineam longis , viridibus, succosis, erectis, maturo fructu laxulis, persistentibus. CoROLLA saepe hexapetala ; petalis calyce duplo longioribus , patenti- bus , sublanceolatis, obtusiusculis , concavis, luteolis, ad margines albidis seu ex albido-luteolis, carina virescentibus. Sta.minu.m filamenta sxpe duodecim , receptaculo inserta , quorum sex calycis laciniis, sex alia petalis opposita, erecta vel leviter obliqua, subulata, inferne plaua , et intus ibi subpubescentia , supern^ gla- bra , omnia corolJLB longitudine. Antheraj luleaj , erectae, oblongas , lineares, bisulcatac, biloculares. PisT. germina saspe sex , oblonga, angulosa, acuta , in stylos breves subulatos desinentia; in anthesi primiim in pyramidem hexagonam conjuucta, deinde sensim laxiora , demum matura superne steilae formam referentia. Stigmata simplicia , acutissima. Ad singuli germinis basin squamula nectarifera emarginata , recepta- culo inserta , adeo minima, ut vix ac ne vix interdum lente vitrea visibihs. / CAPSULyE tot quot germina, erecto-patulae , acutae , breviter aristatae , uniloculares, longitudinaliter sutura introrsum dehiscentes. Semina plurima oblonga , striata, scobiformia, suturae affixa. Habitat in solo raro , macro , sabuloso, interdum ad aggeres in Bci- m meridionali ac Extremadura, maxime circa Olisiponem et ultra Tagum in ora marilima de Caparica. Floret Julio, Augusto. Peren- ne et quasi suflrutex. Sapor totius planta; subadstringens; odor nuUus. Ab empiricis Olisi- pone usitatum , illi easdem vires tribuentibus, quae Sedo telephio et Sempervivo arboreo leclorumque a peritis medicis assignatur. Obs. 1.° In quibusdam , etsi paucis, floribus ejusdem cymae variat caly- cis laciniis quinque cum totidem petalis et germinibus, duploque staminum numero. In locis humidis, aut in hortis culta, et ibi niinis irrigata variat interdum habitu maiori, cyma vage ramosa quasi pa- niculata, et floribus fere omnibus decandris pentagynis. Obs. 2° Affine Sedo Hispntiico , sed diversum cyma et habitu non pu- bescenti , foliis penitus viridibus, nec punctis purpureis picta, flori- bus non sessilibus, et corolla non omnino alba. A Sedo rupestri , etsi pro ipsius varietate a nonnnllis habeatur, plus adhuc longe diflert, ut faciie ex descriptione data patet. Sedo allissimo La Markii (Dict. Tom. JI. KKK 222 PHITOGRAPHIA Bot. ) et Sempervivo sediformi Jacquinii ( Hort. T. 81.) similitudine adeo proximum, ut forte illaambo nonnisi nostrae speciei variata indi- vidua sint, nullis foliis teretibus productis, et squamis, quae ad ger- niinum basin ex more summopere minims sunt, abortientibus, sicuti non raro in pluribus nostrae plantae cullaj floribus, ut ipse observa- vi , evenire solet. LUSITANI^. 223 POLYANTHERIA MONOSTYLIA. M A L V A mauriliana. M. caulibus saepe adscendentibiis , scabriusciilis; foliis inferioribus se- ptilobis , obtusis, crenatis , superioribus quinquelobis , acutiusculis ; petiolis pedunculisque subpubescentibus; calycis externi foliolis late sejunctis, lanceolatis, ciliatis, interno paulo brevioribus ; petalis sa- turate purpureis, unguibus utrinque villo spisso albo barbatis. R.\Dix ramosa , alba, dura, annua. Caules plures ex eadem radice, saepe ex prostrato adscendentes , aut obliqui , raro erecti nisi centralis, pedales ad bipedales , teretes , le- viter sulcati , scabriusculi, pubescentes, ramosi; raniis axiijaribus, alternis , supremis folio brevioribus. FoLiA alterna, patentia , cordato-orbiculata, inferiora se])temIobata , septemnervia , lobis obtusis, crenatis , superne glabriusculis, infern^ subpubescentibus ; superiora qninqueloba, lobis acutiusculis; omnia longe petiolata, petioiis lamina fere duplo longioribus, subteretibus, scabriusculis , supra canaliciilatis valde villosis, subtus convexis, le- viter pubescentibus , seu glabriusculis Stipulse niembranaceae, sub- villosae , erectae , approximata^ , sed non coalitae , ovatae, in axillis inferioribus apice obtusiusculae et obsolete denticulatae, in superiori- bus acutiusculae. Flores axillares, tres quatuorve fasciculati , infimi quandoque solita- rii , omnes pedunculati; pedunculis inaequalibus , semiunciam ad ses- quiunciam longis, simplicissimis aut compositis, petiolo raulto bre- vioribus, subvillosis, erectis, fructiferis reflexis. Calyx duplex , persistens ; exterior triphyllus, foliolis basi late disjun- ctis, lanceolatis , acutis , integerrimis, ciliatis, trinerviis , extus vil- losis, intus glabris ; calyx interior monophyllus, seiiiiijuinquefidus, externo paulo longior , iaciniis late ovatis, acutis, ciliatis, extus vi- rid.bus villosis, intus glabris in centro atropurpureis. CoROLL.E petala qiiinque, saturate purpurea, singula tribus venis sa- turatius purpureis picta , plana , patentia, obcordato-cuneiformia , tredecim ad qumdecim lineaslonga, tubo staminum infern^ affixa , unguibus purpurascentibus , utrinque in basi villo denso albo instru- ctis, unde maculae quinque albat in fundo floris. 224 rnYTOGRAPHIA Staminvm fllamenta numerosa , piirpurea, glabra, infern^ in tubum coalita , superne libera , petalis fere triplo breviora. Antiierae purpu- rascentes , reniformes , uniloculares , bivalves. PisTiLLi germ6n superum , sub tubi staminura basi dilatata recondi- tum , orbiculatum , tlavescens, glabrum. Stylus brevis, cylindricus , inferne lutescens, tubo staminum vaginatus. Stigmata duodecim , se- tosa, purpurea, longitudine staminum, iliis demum pauio longiora. Capsula subrotunda, depressa , in centro umbilicata, ex novem ad duodecim composita capsulis partialibus rotundato-reniformibus, sub- triquetris, dorso subrugosis , subvillosis, unilocularibus , evalvibus, orbiculatim receptaculo columnari centrali affixis, raonospermis. Se- nien reniforme. Haeitat in saxosis sterilibus circa Olisiponem , praesertim in praedio, vulgo Ccrca dos Jeronbnos , sed raro occurrit. Floret vere. Annua. Qualitate et viribus Malvse silvestri similis, cui etsi valde affinis et pro illa quandoque habita , ab ea tamen difiert praesertira foliolis ca- Jycis extenii remotioribiis , lanceolatis, nec ovatis , corollaque valde niaiori, saturale purpurea, nec caerulescenti. Malva manritiana Lin- naei , Cavanilles et aliorum Botanicorum , sicut etiara Malva rjlahra La JMark, nonnisi hujus nostrae varietates, ex soli natura, cliraatis diversitate, eL maxiaie culturae causa, niihi esse videntur. LUSITANIiE. 225 L A V A T E R A silvestris. Lav. caule herbaceo, erecto , scabro , piloso ; foliis cordato-subrotun- ) calyx cum bractea ad ejus latus; (c) calyx longitudinaliter scissus et expansus; {d) corolla; (e) calyx i. latere visus; (/) pistillum. TADt 110. MARRUBIUM cinercmn pag. 8 1 . (fl) Flos ; {h) calyx cum pistillo ; (c) corolla cum stominibus; {d) bractea. Tab. 111. BALLOTA vulgaris pag. 83, Fig. 1. Caulis pars superior florens. (a) Calyx , et braclea ad ejus basin ; {h) idem longitudinaliter scis- sus et expansus; (c) flos i fronte visus; {d) corollae labium inferius a Tom. II. RRR 250 superiore separalum , cuin staminibus, et particula tubi intus viilosa; (e) pistillum ; (/) semina. NEPETA mullibracleata pag. 87. Fig. 2. Pars caulis superior (lorens. (a) Bractea; {!>) flos; (c) caiyx cum pistillo aucto; (d) corolla cum staminibus aucta. Tau. 112. O R I G A N U M vulgarc virens pag. 89. (o) Flos magnitudine naturali ; (/>) calyx cum pistillo auctus; (c) corolla cum staminibus aucta; ((/) bractea aucta. Tab. 11.3. O R I G A N U M creticum macj-ostachyum pag. 91. («1 Fos magnitudine naturali; (b) calyx cum pistillo auctus; (c) corolla cuin staminibus aucta; ((/) bractea aucta. Tae. 114. L A V A N D U L A viridis pag. 93. {a) Flos naturali magnitudine ; (/>) calyx valde auctus; (c) coroila aucta; ((i) bractea. Tab. 115. S I D E R I T I S linearifolia pag. 95. (a) Bractea; {h) flos ; (c) calyx auctus; {d) corolla. Tab. 116. T H Y M U S albicuns pag. 97. 9 (o) Flos naturali magnitudine; {b) calyx cum pisfillo auctus ; (c) idem longitudinaliter fissus et expansus; {d) corolla cum staminibus aucta ; (c) folium; (/) bractea. Tab. 117. THYMUS capitellatus pag. 99. (o) Flos ad naturam expressus; {b) calyx cum pistillo auctus; (c) idem longitudinaliter fissus et expansus; (rf) corolla cum staminibus aucta; {e) bractea ; (/) folium. 251 Tab. 110. T H Y M U S cephalotos pag-. 101. («) Fos natiirali liiagnitudiiie ; (/;) calyx cum pistillo auctus; (c) idem longitudinaliter fissus et expansus; (d) coroUa cum staminibus aucta; (e) bractea ; (/) foJium. Tab. 119. T H Y M U S villosus pag. 102. (a) IJractea ; (/j) folium ; (c) flos niagnitudine naturali ; (d) calyx cum pistillo auctus; (c) idein longitudmaliter lissus et expansus ; (/) corolla cum staminibus aucta. Tab. 120. T H Y M U S rjlahmtus pag. 103. («) Flos magnitudine naturali ; (h) calyx cum pistillo auctus ; (c) idem verticaliter scissus et expansus ; {d) folium sub flonbus capitatis parum auctum ; (f) corolla cuin staminibus aucta. Tab. 121. THYMUS zxjffis silvestris pag-. 105. (a) FIos naturali magnitudine; (/»") calyx cum pistillo auctus; (c) corolla cum staminibus aucta; {d) calyx longitudinaliter fissus et ex- pansus; (e) folium. Tab. 122. THYMUS zijrjis variahilis pag. 107. (o) Flos ad naturam expressus; (A) calyx cum pistilld auctus; (c) ideni verticaliter fissus et expansus ; (c?) corolla cura staminibus aucta. Tac. 123. EUPHRASIA aspera pag. 109. Fig. I. Caulis pars inferior; Fie;. 2. ejusdem pars superior ramosa florifera. (a) Flos magnitudine naturali ; (/») calyx cum pistillo auctus; (c) corolla cum staminibus d latere visa, et valde aucta; (rf) eadem fauce fissa , ut stamina labio superiore recondita clarius pateant; (e) bra- ctea; (/) capsula parum aucta. 252 Tab. 124. E U P H R A S 1 A tenuifolia pag. 1 1 1. (fl) Flos naturali magnilucline ; (/>) calyx ciim pistiilo auclus; (c) corolla valde aucta , ;1 latere visa ; {d) eadem , fauce fissa , ut stamina clarius sub labio superiore coiispiciantur ; (e) bractea. TaB. 125. A N T I R R H I N U M maius latifolium pag. 1 1 3. N. I. Flos; (2) calyx cum pistillo ; (.3) corolla ; (4) eadem longitu- dinaliter fissa, ut stamina cernantur; (5) capsula; (6) seniina. Tad. 126. ANTIRRHINUM meionanthum pag. 1 1 5. (a) Flos; (/») calyx cum i)istil]o; (c) corolla ; ((/) eadem verlicaliter fissa, ut stamina coiispiciantur ; [c) capsula calyce persistenle cincta, et stylo emarcido terminata ; (/) semina; (ly) semen unum cum scrobi- culis buis nimio auctum. Tab. 127. A N T I R R H I N U M calycinum pag. 117. Fig. 1. Speciei individuum flores a'bos ferens. Fig. 2,3, duo alia cum floribus violaceis aut c;i rulescenlibiis. (a) Flos albus ; {h) ejiisdem corolla ; (r) ca'yx cum pistillo; {d) co- rolla praedicta valde fissa, ut staiiiiaa conspiciantur; (e) flos violaceus, aut cseruleus. Tab. 128. A N T I R R H I N U M spurium integrifolium pag. 119. (fl) Flos; {b) calyx ; (B)idem cum pistillo auctus ; (c^corolla aucta; {d) eadem fissa, ut stamina in conspectum veniant. Tab. 129. ANTIRRHINUM hnirjerum pag. 1 20. (fl) Flos; {h) calyx cum pistillo parum auctus; (c) corolla parum aucta; {d) eadem fissa, et stamina prodens. 253 Tab. 130. ANTIRRHINUM sparleum pag. 122. (o) Flos niagnitudine naturali ; [b) calyx cum pistillo ; (c) corolla; (d) eadem fissa , elstaniina prodens ; (e) capsula cal}'ce persistente cin- cta; {/) seniina; ((/) senien unum niniis auctum, Tab. 131. ANTIRRHINUM proecox pag. 123. (a) Flos naturali magnitudine; (b) calyx cum pistiilo ; (c) corolla; (d) eadem aucta, fissa, et stamina prodens ; (e) capsula calyce cincta; (/) semina; (^r) unum ex his valde auctum. Tab. 132. ANTIRRHINUM viryatulum pag. 125. (a) Flos magnitudine naturali ; (b) calyx cum pistillo auctus; (c) corolla aucta; (d) eadem fissa , et stamina prodens ; (e) capsula aucta, calyce cincta; [f) semina; (y) unum ex his valde auctum. Tab. 133. ANTIRRHINUM saxatile pag. 127. (a) Flos naturali magnitudine; (b) calyx ciim pistillo parum aU-' ctus; (c) corolla aucta; (d) eadem fissa et stamina prodens. Tab. 134. A NTI RR HINUM ^Zutoosum pag. 129. (a) Flos ad naturam expressus; (b) calyx cum pistillo auctus; (c) corolla aucta; (d) eadem fissa et stamina prodens ; (e) capsula calyce persistente cincta; (/) semina ; -(g) unum ex his cum suis scrobiculis valde auctum. Tab. 135. ANTIRRHINUM linogriseum pag. 131. (a) Flos ; (b) calyx cum pistillo ; (c) corolla ; (d) eadem aucta , fissa, et stamina prodens ; (e) capsula calyce cincta ; (/) semina; (g) unum ex his cura suis rugis valde auctum. Totn. IT sss 254 Tab. 136. ANTIRRHINUM supphirinum pag. 133. (a) Flos; (b) calyx cum pisUIIo ; (c) corolla ; (d) eadem valde au- cta , fissa, et stamina prodens ; (e) capsula caljce cincla et aucta;(X' semina; (g) unum ex his valde auctum. Tab. 137. ANTIRRHINUM amethysteum pag. 1 34. Fig. 1. Planta et Fig. 2. ipsius varietas bipunctata. (a) Flos natu- rali magniludine; (b) calyx cum pislillo auclus; (c) coroila aucta; (d) eadem fissa, staininaque promens; (^eycapsula calyce cincta; (f) gemi- na; ((j) unum ex his valde auctum. Tab. 138. ANTIRRHINUM polyt/alcefolimn pag. 1 36. (a) Fios; (h) calyx cum pistillo; (c) corolia; (d) eadem aucta , fissa, et staraina prodens. Tab. 139. A N T I R R H I N U M pyrenaicum pag. 137. (a) Fios naturaii magnitudine; (b) calyx cum pistillo parum au- ctus; (c) eadem fissa, et stamina prodens. Tab. 140. ANTIRRHINUM fjlaxicnphyllum pag. 138. (a) FIos naturali magnitudine; (b) calyx cum pistilio ; (c) corolia ; (d) eadem aucta, et fissa , ut stamina in conspectum veniant. Tab. 141. A N T I R R H I N U M diffusimi pag. 1 39. (a) Flos naturali magnitudine ; (b) calyx cum pistiilo auctus; (c) corolla aucta ; (d) eadem fissa , et stamina promeiis; (e) capsula caly- ce cincta, et stylo emarcido terminata; (f) semina; (g) unum ex his valde auctum. -. Tab. 142. v.i OROBANCHE barbata pag. 146. Fig. 1. Planta ad naturam expressa. (a) Fios simul cum bractea re- 255 curva ; (A) calycis foliola duo bifida curn bractea ; (c) ejusdem foliola duo indivisa, insiniul et bractea ; (d) corolla ; (ej ejusdein pars infe- rior a sujierioro sej)arala, et staniina patefaciens ; ffj pistillum; (gj capsula ; fhj eadeni aj)erla. A N T I R K II I N U IM muUipunclalurn pag-. 1 40. Fig. 2. Phuila nia£iniludine , qua sajpissime occurrit. N.° l.Flos cum braclea sub j)0(licello ; (2 caivx ciini j)i,-tillo; (3)corolla; (4) ejusdem labium inferiiis cum gibbo |)alati niuliijjunctato ; (5) idem intus macu- latum ; (6) labium suj)erius; (7) corolla aj^erlis labiis staniina j)rodens ; (8) staniina aucta; (9) pistilliim ; (10) ca|)si!la calyce cincta; (ll) ea- dem denticiiJMle deliiscens, ejusque dissej^iinentum ; (12) seinina; ( 13) unum ex his valde auctuin. Tab. 143. A N A R R H I N U M helUdifolium pag. 142. (aj Flos naturali niagnitudine ; (hj calyx cum pistillo parum au- ctus; (cj corolla aucta; (dj eadein , tubo longitudinaliter fisso laxato- que , stamina prodens. Tab. 144. A lN A R R II I N U M Duriminium pag. 144. (a) FIos ad naturam expressus; (hj calyx cum pistillo parum au- ctus; (c) corolla aucta; (dj eadem , tubo verticaliter fisso laxatoque, stainina promens. Tab. 145. OROBANCHE ramosa pag. 152. Fig. 1. Planta, prout saepe occurrit, caule rainoso. Fig. 2. ejusdert» varietas, caule simplicissimo. N. 1. Flos a latere visus, cum bracteis ad hasin ; (2) calyx cum tri- bus bracteis; (3) idem cum duabus tantiim bracteis, avulsa tertia, ufe ipsius cavitas clare in conspectum veniat; (4) corolla a latere visa ; (5) eadem afronte visa ; (6) stainina, stylus, etstigmata; (7) capsula aper- ta , valvulis intus visis; (8) eadem clausa. OROBANCHE fcelida Ludlanica pag. 149, Fig 1. Plantae pars infirna cum radice. Fig. 2 ; ejusdem pars supe- rior cum spica. (aJ^\os cum bractea ad basin ; (bj calyx cum bracteaj (cj calyx absque braclea visus; (dj calyx , prout in medio interduni ruinpitur, et quasi bifolius redditur, illuiii ovario corollaque premen- te; (ej corolla; (fj stainina imo corolhc tubo ( qui hic in lamellae for- mam protenditur) inserta , ibique singula binervia, biglandulosa; /^^^ pistillum cnm glandula in basi germinis; (hj capsula; (ij ejusdem vai- vulae ajiertae. 256 Tab. 14G. RHINANTHUS trixacfo pag. 154. Fig. 1. Plantse typiis , quo ssepius occurrit. Fig. 2, varietas grandi- folia, et caule altiori , ramosiori. Fig. 3, varieias nana. (A) Flos ; (b) calyx cum pistillo ; (c) corolia ; (d) ediAem ^ latere tissa , et stainina prodens; (e) unum e foliis floralibus inferioribus ; (f) alterum ex supe- rioribus; (g) capsula. Tab. 14 7. , SCROPHULARI A sw6/?/rato pag. 156. ( Fig. 1. Piantye pars inferior. Fig. 2, ejusdem pars suprema racemo- sa. Fig. 3. folium radicale (a) Flos ; (h) calyx cum pistillo parum au- ctus ; (c) corolla aucta, .-i latere visa , (d) eadem a fronle visa ; (e) ca- psula calyce persistente ciucta. Tae. 14 8. SCROPHULARIA Herminii pag. 158. (a) Flos; (h) calyx cum pistillo auctus; (c) corolla aucta, a late- re visa ; (d) eadem ji fronte visa ; (e) capsuia inferne calyce persistea- te cincta, et aucta. Tab. 149. DIGITALIS purpurea tomenlusa pag. 159. (a) Flos cum minor; (b) calyx cuni pistillo ; (c) corolla cum mi- nor fissa , et expansa , stamina podens; (d) bractea. N. 1. Capsula submatura, calyci persistenti aperto insidens cum pe- dunculo et bractea sub ipso , superne stylo emarcido terminata; (2) capsula valvulis bifidis erectisque dehiscens ; (3)eadem valvulis profun- de bipartitis , patentibusque , prout aliquoties demum aperiri solet, in- simul et seminum receptaculum in centro ; (4) semina. Tae. 150. DIGITALIS thapsi pag. 161. (a) Calyx ; (b) idem parum auctus cum pistillo; (c) corolla d late- re visa; (d) eadem a fronte visa ; (c) eadem fissa et expansa, ut sta- mina prodat ; (/) capsula aucta et transverse secta , cum receptaculo lamellato seminum in centro. Tae. 151. URTICA caudata pag. 163. Fig. 1. Speciei, cum dioica, individuura masculuai, Fig. 2, ejus- 257 dem individuum faemineum : Fig. 3, speciei , cum monolca, seu indi- vidui nionoici pars caulis infima fseminea, qua; superiori masculaj uni- ta consideranda ( qualis illa Fig. 1.) Fig. 4, stipula tam dioicis quani monoicis propria. (a) Spica mascula ; (h) flos masculus clausus; CB) idem auctus; (c) idem apertus et auctus, suis cum quatuor foliolis , staminibus, et pistilli rudimento; (d) stamina cum pislilli rudimento glanduloso, au- cta; (c) una exspicis fa^mineis iongioribus ; (f) flos fajmineus ; (F)idem auctns; (fj) calycis foliola aucta ; (h) germen suo cum stigmate sessi- li, villoso; (H) idera auctum ; (i) semen ; (I) idem auctum. Tab. 152. VERBASCUM crassifolmm pag. 166. (a) Flos; {b) caljx et pistillum ; (c) coroila cum staminibus^ (d) unum ex staminibus valde auctum ; (e)' bractea. Tab. 153. VERBASCUM macrantlmm pag. 168. (o) Flos; (b) calyx cum pistillo; (c) corolla cum staminibus sibi aflixis ; (d) unum ex duobus tilamentis basi tantummodo villosis, au- ctum; (e) aliud ex tribus omnino villosum, etiam auctum ; (/) bractea, quae sub floribus superioribus breviter decurrit. Tab.. 154. VERBASCUM blaitarivides pag. 16 9. Fig. 1. Canlis pars superior; Fig. 2, spica terminalis. (o) Bractea ; (b) flos; (c) corolia cum staminibus sibi affixis; (d) calyx cum pistillo ; (e) unum ex duobus staminibus basi tantum villosum , auctum ; (/) aliud ex Iribus brevioribus omnino villosum , etiam auctum; () una ex ipsius squamuiis in- terioribus apice lutea; (c) flosculus tain disci (iu;\in raiiii; ( s!i. {m Srrotmu^. ■'1" H . 0RCH18 C>^rj>Aora Sy.yvj^/u^aL. rt^.i. % I i f A I .1 1 \ lt\'* ■^K^ J^f^ '' 4 If if/ ■/■ ''y Tah. 90. ..OM.CHIS cc^Y/ata £. S apifera ^a^Urrcj/^rufica. a Tnh. ,91. \ ^ i 31.1 I rrj///m . # II.OPHIIYS aU'n^/2 . /7/// )'.. ©3^(C H I § /« /?/^/?^ ^ //-.V vr/ Z« 7'ab. 33 J I^trttrn 'Jeit-n .^^ \ ^ L ©IPHKTS V i/^^az^. l\. OiPHIlTS? coinic xclali w. Tab. .94-. milh £m^^. CH.OCIaS <'f///'i///nii'/'-t ///ii/lipr/'/ mi§ t//a/rrt ^ct^^~\ IS Su/'lfno?-a- Terrr/rn ct^t TEITICI^M ^Zto?m///i . OMU5 Cy/u2(/ra(zu.> 3K0M S cm idaJiMJ ^ ,f /j VlUS c/r)ju:ulalu.f. F E S T IT (C A /^n rlr^tr/ ^A^ G II O S TIS nuuarea. -i/i^nde^ccT^^f Ui Tnb. /(>:'>. GROSTIS mda^^^a ..ju^-u^'y cA7/rAry.r/^f-rfnt '/'ah.J(j'y TEiTcmniuac y co9~e/£e-^y97i^ /er-'/^ci^&'7'iC'.mf// A.JrGA IVA /ici£ rantna W¥T* ^ !),■ ^^' m "■■■ .-; ip ,^;p^ /;//. /r^ ■) p- .jfe*'' ::«• <,-» Wrf \ Mf, % if\ 1 /7V ^' ^« 3^ Y-f-WA ./ ,'■. 7,'.,)\v//;. iTxiCMinr^ Z/.,/v^^/.. y/. Tnh. //(>. V> V -.c<^' i^ - V s^M ^ ^ .r \ >!;. ^ ■^-i^ .-i VI \ i!% M , \ RIl rBI¥M ctm:r^u m M c/ t.&/# 'T'n^> /// L BAi^LOT^ lyu/aam. lii^EFEm rmuUO?'c Tab. f/'2. a- ■mi^^i*'.. OI\IG^\^l^M! rf//r/a7r 7t'tr?VK a Tah. //'?>. ORIGANUM cmacuni macmtac/iyam. LAl^ANDFLA VinM^J. iineanfouci. Tiri'Mrs d. ////■{ryf//iMj, Tah. /2:i. EUPHRASIA ao/i^e /rt -^ ^IA ^niu/oUi la- A^ ^/Tm(nm7iuuini 7'a/, rj7 .'/. ^ yi..yr,.'a'«5K<^i'^ttj'^ <^i^7^-?- AITTIHT.MII^TJM tf )ti i/t' /tt /// Tofj. /30. AXTmRHIXUM .(hmtm?n ANTIRRHmUM ')rt)?. /:iS. A^^TIMlH^^imi /u^^J^M^ lu/n ANTIRRHINl^l /T ■^/ma^^//?n ANTI RRHI N \:^ly.u.rcy^/iy//am Tab /4-/ ANTIRRHIXUM .// M/fUofnu i ll. ^jl^ I ]^J. m l. Tii I , 'A A m. / .r r. /i .rr„/p OlROlRAT^rMiff. />ar^a^^-. ANTHRIRHIKFM rmc&^^da^r>v. J C R Jrlt//' A^-AIRIRHai^irM L.//^J^^/^^^m J? Jc^^. Jk^^^^MJl^TJ^l ^.^,v,.../x.^^,,. Tai. /-^^- OROBANCHE mm.oja . |j!i O II O B ANC HE falJa ^^A^iGmuc 1RH1NANTHITS^...^.2RHINANTHUS/'..^.^. ....-- 3RHINANTHITS ^.^^^. --y Tah. /4-7. SCE.OPHULARIA oW^^-^^ 7hh. /'tS'. S CROPH U LA III A J^-///.:.v/// 1'„6. /-'/■!/. DIGIIALIS ^tu^'?^^u4''eM ^imn/oda- lah. J')0 ^ m-^^^^s r <■ /■ .(;,./>.. m p.i^^A i.i;^ 77,u/.,r TICA ^^^i2/ a m a Tab. /J: 1 \' E R B AS C U M c . rcrf^yy'/ ? c^ ./um^ Tab. J3e AircHt^^s. AKCHUSA undulatc a Tab. /JS. W W I |jf, 4 S c d C Y N O G L O S S U M c/am/ejltnum 'Y bfel / dec/7tfn TaM. /60 di^ O- ■yi.sy'-'.-.^/'- R HJ IB llJk c/aae^^^ ■U')n/n/fe-?'a, au-fn/n/H B At S AMIT A anruui. A CXC L U S aze 7'e(i/ . Tab. '/6-^ T\ A T^o L^fcOifa^ C U S C U T ^ d^iM 'ori^a' ^:ia/rSiAnS' e a. lElRTMOlTOI ot^m^^^-y-^^^tt^f^'^'^^'^^^^^- Tal /^/ 1 Z. 3 /^ S E L I N U M /9t^i^<^da^no^dc<} Tab.168 B A U C U S /la /o/j /i ( /ccd ,Vl'lL\3iA:TIA lurUth (AJ ATHAM.4NTA ,u,iah (R) Tab. /7f. SISYMBRIFM ratneuami . Sl^.j^FlS ///n/ /u/ Tab. 113. -:C^- COLCHICUM Z.LUfitanii. m. ^ r" mmshm ', ;'i?--'! •II \i Tah. /74. V - ■'■V' ■\\\-% V ' I iM !.'■>! P'iVi "!' 'il'!! N jjj». ■i; h. ;!■ '1'^ ;';! .'if ||rl.',|i [i|i l.r t^- if '4 m f # i:',uiili;:^il eOLCHICTO! Z,M,fanum.. (B. e) F © iL Y (K AIL i\ ^72 ^cy^oj^ /^-v//a T.ih 110' y J. t^.JiJr,,/:. IP O XiXaA L„c\. 2I.,^.r/^./ny ca NONIS Jrw^//^^-^ SEDU M Jj.unta?ucu^n. Ta6 r/s MALVA /rwiun tla n-a 'j'i//te.f//VJ MANUNCUIAT.S Jnnr>/,/n.r/nzu, ALYSSUM ro//rnu m. EAMUKCI^ILITS aa^/csnaen^ N*w Vork BotaniCBl Gafdcn Llbrary QK 338 .ASe V.2 9en Avellar Brolero. Fe/Phylographla Ljsitan 3 5185 00058 9372 * "1« A^ ■ *'.^ . ^kiv '^^ %^ :;>- ^m^x>'|^.-^;^jv^^ ^ <" 1 -^ rJ' .% ' .- ' *^' ' r VV,^ i ^- *r^<