A
FICHEAD SEARMOIN TAGHTA, A SHEARMOINICHEADH
LE SSIRBHBISBACH URRAMACH AGUS DILBAS lOSA CRIOSD,
MR EOIN UELSH,
'BHA AON L'AIR K'A MHINISTEAR AJj T-SOISGEIL ANN AN EITHIR, ^ EIS AM BHEIL AIB AN CCIE,
DA SHEARMOIN TAGHTA AlR LETH EILE.
AN TREA6 PAIRT.
EADAR-THEANGAICKTE GU OAELIC,
DAIBHIDH MUNRO,
MAI6HSTIR SQOILE BO'l? CHDIDBACHD UBRAMACH à' Ta AN'M
AN DCSEIDIN, A THA CUMAIL SUA8 SGOILEA.V GAELIC AIR FLADK GAELTACHD
AGU3 EXLEAN'a' NA H-ALBA.
■ »-00 000 00
^. Tha a Cheud Da Phairt de Bhearmoinean Mhr. Eoìn Uelsh, air an Clodh-bhualadh a cheana, agug ri'n Reic kis an Eadar-Theang'ear, &c.
I N V E R N E S 8 :
TRINTED FOR THE TRA>iSLATOR, AND SOLD BY BOOKSELLERS
IN INVERNESS, TAIN, DINGWALL. THURSO,
STORNOWAY, &c. &c.
MDCCCXLVI.
INYERNESS :
PRINTED BY DUNCAN DAVIDSON,
CASTLE STREET.
m.
u
CLAR-IXXSIDH AN TREAS PAIRT DO SHEARMOINEAN MHR. EOIN UELSH.
SEARMOX XXIX.
Mata xxYÌ. 40. — " Agus tliaiuig e clium na'n deisciobuil, agus fhuair e 'nan codal iad." . . 3
SEARMON XXX. 2 Cor. V. 14, 15. — " Oir a ta gradh Chriosd 'gar co- eigneachadh, air dhuinne breithneachadh mar so, ma f huair a h-aon bàs air son na'n uile, gu'n robh na h-uile marbh : Agus gu n d'fhuair e bàs air son na'n uile, chum iad-san a ta beò , nach biodh iad a so suas beò dhoibh fein, ach dha-san a dh'fhuiling am bàs air an son, agus a dh'eirich a ris." . . D
SEARMON XXXI.
Ecsod. XX. 4, 5, 6. — "Na dean dhuit fein dealbh
snaidhte, no coslas sam bith a dh'aon ni, a ta "sna
neamhaibh shuas, no air an talamh shios, no 'sna
h-uisgeachaibh fuidh an talamh," &c. . 18
SEARMON XXXII.
Ecsod. XX. 4, 5, 6. — " Na dean dhuit fein dealbh snaidhte, no coslas sam bith a dh'aon ni a ta 'sna neamhaibh shuas, no air an talamh shios, &c. 1 ^^ Deut. xii. 18. . . . • j '
SEARMOX XXXIII. Lucas i. y^l^ 75. — " Gu'n tugadh e dhuinn, air dhuinn a bhi air ar saoradh o lamh ar naimhde, gu'n deanamaid seirbhis dha as eugmhais eagail, ann an naomhachd agus ann am fireantachd 'na lathair fein, uile laithean ar beatha." .... 33
Y
CLAR-INNSIDH,
SEARMON XXXIV.
Lucas i. 7^? 7^- — ?' Ou'n tugadh e dhuinn, air dhuinn <^ hhi air ar saoradh o lamh ar naimhde, gu'n deanamaid seirbhis dha as eugmhais eagail," &c. - 46
SEARMON XXXV. Lucas i. 74, 75, &c. .... 54
SEARMON XXXVI.
2 Corint, iv. 3, 4. — " Ach ma tha ar soisgcil-ne fol-T aichte is ann dhoibh-san a ta caillte a tha e folaichte ; Anns an do dhali dia ant-saoghail so inntinn na dream nach 'eil 'nan creidrahich, air eagal gu'n dealraicheadh orra solus soisgeil glormhoir Chriosd, neach a's e iomh- aldhDhe." .... 60
SEARMON XXXVII.
1 Thes. ii. 18. — " Uime sin bu mhiann lcìnn teachd do 'ur n-ionnsuidh, (eadhon leamsa Pòl) uair no dha ; ach bhac satan sinn." ... 68
SEARMON XXXVIII.
1 Pead. ii. 9. — " Ach is ginealach taghta sibh-se, sag- artachd rioghail, cinneach naomh, sluagh sònruichte ; chum gu'n cuireadh sibh an cèill, feartan an ti a ghairm a dorchadas sibh chum a sholuis iongantaicli fein." . . ... 7'^
SEARMON XXXIX.
Eoin X. 27, 28. — " Tha mo chaoraich-sa ag eisdeachd ri m' ghuth, agus 'is aithne dhomh iad, agus leanaidh iad nii : Agus bheir mi a bheatha mhaireannach dhoibh ; agus cha sgriosar iad am feasd, ni mò a spionas neach air bith as mo laimh iad.'' . . 8.5
SEARMON XL.
Eoin V. 24, 'agus vi. 39. — " Gu deimhin deimhin a ta mi ag radh ribh, An ti a dh eisdeas ri m' fhocal-sa, jigus a ta creidsinn anns an ti a chuir uaith mi, tha a bheatha mhaireannach aige, agus cha tig e chum dit-
CLAR-INNSIDH. iii.
idh ; acli chaidli e thairis o bhas gu beatha. vi. 39. Agns is i 80 toil au Athair a chuir uaith mi, nach caill- inn a bheag sam bith do na h-uile a thug e dhomh, ach gu'n togainn suas e a rìs air an la dheireannach." 90
SEARMON XLI.
Isa. xhi. 3. — " A' chuilc bhrùite cha bhris e, agus an lion d'am bheil an caol sraiiid cha mhùch e. ' 96
SEARMON XLII.
Eoin iii. 16, 17. — " Oir is ann mar sin a ghradhaich Dia an saoghal, gu*n d'thug e aon ghin Mhic fein, chum a's ge b'e neach a chreideas ann, nach sgriosar e, ach o-u'm bi a bheatha shiorruidh aige. Oir cha do chnir Dia a Mhac do'n t-saoghal chum gu'n dìteadh e an saoghal, ach a chum gu'nj biodh an feaoghal air a shaoradh trid-san." . . . 103
SEARMON XLIII.
Eoin iii. 10. — " Oir is ann marsin a ghradhaich Dia an saoghal gu'n d'thug e aon ghin ]\Ihic fein, chum's ge b'e neach a chreideas ann nach sgriosar e, ach gu'm bi a bheatha shiorruidh aige." . . 118
SEARMON XLIV.
Eoin iii. 17. — Oir cha do chuir Dia a j\[hac do'n t-saoghal, chum gu'n dìteadh e an saoghal, ach a chum gu'm biodh an saoghal aìr a shoaradh trid-san." 126
SEARMON XLV.
Eoin iii. 18. — " An ti a chreideas ann cha dìtear e : ach an ti nach creid, tha e air a dhiteadh cheana, a chionn nach do chreid e 'an ainm aon ghin Mhic Dhe." 136
SEARMON XLVI.
Philip. iii. 11, 12. — '' Dh'fheuchainn am feudainn air aon chor teachd a chum ais-eirigh na'm mairbh." 144
IT. CLAR INNSIDH.
SEARMON XLVII.
Rom. viii. 1, 2, 3, &c. — " Air an aobhar sìn cha'n 'eil a nis dìteadh sam bith do'n dream sin a tha ann an Tosa Criosd, a tha gluasad cha'n ann a reir na feola, ach a reir an Spioraid. Oir shaor lagh Spioraid na beatha ann an losa Crio^d, mise o lagh a pheacaidh agus a bhàis. Oir an ni nach robh 'an comas do'n ìagh a dheanamh, do bhrigh gu'n robh e anmhunn treli fheoil, ag cuir a Mhic fein do Dhia, an coslas feola peacaich, agus na iobairt air son peacaidh, dhìt e am peacadh 'san fheoil," &c. . . . J40
SEARMON XLVIII.
llom. viii. 1, 2, 3, 4, 18, 37, &c. — '• Air an aobhar sin cha n 'eil a nis dìteadh sam bith do'n dream sin a tha ann an losa Criosd, a tha gluasad cha'n ann do reir na feola ach do reir an Spioraid,'' &c. . 164
SEARMON XLIX. Eoin xi. Ò6. — " Ciod bhur barail-sa ? an e nach d'thig e chum na feisd ?" 179
SEARMON L. Le Mr EOIN WELWOOD. 1 Pead. iv. 18. — " Agus ma's ann air èigin a thearnar am firean, c'ait an taisbean an duine mi-dhiadhaidh agus am peacach e fein ? . . . 2Q0
SEARMON LI. Leis an Urramach RALPH ERSCINE, A.M., Minis-
teir ah t-Soisgeil a bh'ann an Dunfermline. Secha. xiv. 7. — " Ach tarlaidh air trà feasgair gu'ra bi solus ann. . . ... 227
AIR lOMADH PUING DHIADITArHD.
SEARMOIN XXIX. AIR lOMADH PUING DHIADHACHD.
Mata xxvi. 40. Agas thainig e cham na"n deisciobuil. agus fhuai: codal iad.
Tha'n Tighearn ann an so anns a glikiadh, agus tha e fuidh fhalus fola, fuidh uallach trora fearg Dhia air son 'ar peacanna; agus uirae sin tha e a' dol a dh'urnuigh a chum 's gu'm faigheadh e lasachadh le sin : ach 'nuair a thainig e dh'ionnsuidh a dheisciobuil, fhuair ena'n ocdal iad. Bha so na mhi-mhisneach mhoir dha ; uime sin tha e a' cronachadh Pheadar air ainm, agus an deigh sin a' tabhairt àithne shònruichte do gach aon diubh, gu'n deanadh iad faire agus ùrnuigh mus tuiteadh iad ann am buaireadh ; agus an deigh sin tha e 'toirt an t-aobhair, ag radh, '' Tha'n spiorad toileach ach tha'n fheoil anmhunn." 'Nis a chum bhur cuir ann an cuimhne air na nithe sin a bha gu h-aithghearr air an teagasg dhuibh roimh so : 'se so iad, gur e an ni sonruichte bu chcir dhuibh a bhi agaibh air bhuj n-aire, sàbhaL^dh ligus a bheath bhith-bhuan/ 'Se 'n doigh gu so fhaotainn da rathad, tha aon diubh tre chreidimh, a' tabhairt ort greim a dheanamh air Mac Dhe, ann a bhi aig itheadh fheoil agus ag 61 fhuiL agus a bhi deanamh feum deth a bhas gus a pheacadh a mharbhadh annad, agus deth ais- eiridhachum d' ath-bheothachadh agus do dhusgadh suas: an rathad eile le 'do ghiulain Criosduidh, agus do bheath naomh ; oir '' as eugmhaisnaomhachd cha'n fhaic a h-aon sam bith an Tighearn." Mar so feumaidh ^ach neach a chreideas am peacadh a thilgeadh uatha, feumaidh siLli oibre na dorchadais a thilgeadh uaibh, agus feumaidh (=ibh armachd an t-soluis a chuir umaibh ; feumaidh sibh A 2
4 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD []Sear. XXIX.
teicbeadh o'n olc, agus a' maith a dheanamh ; agus mar sin feumaidh sibh aithne fhaotainn air ciod e an t-olc, agus ciod e a ni 'ta maith. Mar sin feumaidh sibh 'ur cridh- eachan a bhi air an cuir an deadh ordugh, agus feumaidh ùmhlachd a bhi air a thabhairt do uile aitheantaibh Dhe, aig gach àm, agus anns gach cuideachd ; feumaidh ionra- cas agus treibhdhireas cridhe a bhi ann an aoradh Dhe ; feuraaidh dichioìl a bhi ann an obair Dhe, oir cha'n fhaigh an seirbhiseach leisg a bheag sam bith ; feumaidh buan- mhaire|nachd a bhi ann gus a chrioch, air-neo cailHdh sibh bhur duais ; feumaidh macantas cridhe, agus irìos- lachd inntinn a bhi ann, air-neo cha'n urrainn sibh cuing Chriosd a ghabhail oirbh, ni mo a bhios i gii bràth tait- neach agus furras dhuibh ; uime sin feumaìdh meas a bhi agaibh air uile aitheantaibh Dhe ann a lagh fein.
Teagaisgidh a cheud àithn dhuibh Dia amhàin a bhi agaibh 'n'ur cridhe, agus gun a h-aon sam bith eile.
Teagaisgidh an dara àithn dhuibh meas a bhi agaibh air gach uile earrann de a dh'aoradh.
Teagaisgidh an treas àithn dhuibh cionnas a ghloraich- eas sibh I)ia 'n'ur n-uile shlighibh, agus a bheir sibh urram do 'ainm os-cionn gach ni eile fuidh neamh.
Teagaisgidh an ceathramh àithn dhuibh an t-sàbaid a chcimhead naomh, agus a coisrigeadh mar la urramach do'n Tighearn, agus an la sin a chaitheadh gu h-iomlan o mhaduinn gu feasgair ann an seirbhis Dhe.
Teagaisgidh an cuigeamh àithn dhuibh bhur dleasdan- ais doibh-san a tha ann an aird-inbhe agus ann an inbhe iosal, ciod an t-urram agus an t-umhlachd a tha dligh- each do'n dara h-aon, agus ciod e an gràdh agus an cùr- am a bhuineas duibh a thoirt do'n aon eile.
Teagaisgidh an seathamh àithn dhuibh gach uileghamh- las agus • fharmad a sheachnadh, gach uile strì agus chonnsachadh, agus o chron no bho mhurt do choimh- earsnaich.
Teagaisgidh an seachdamh àithn dhuibh gach uile smuainte salach a sheachnadh, agus gach uile chomh- radh neoghlain agus mi-mhodhail, agus teicheadh o gach uile ghne ana-miannaibh truaillidh na feola.
Teagaisgidh an t-ochdamh àithn dhuibh a bhi air bhur faicill o shannt, agus o mheadhonaibh mi-Iaghail a chum bhur saoibhreas fhaotainn, no 'ur teachd-an-tir a cbos- nadh.
Se;ir. xxix.] air iomadh puixg duiadhachd. , 5
Toirmisgidh an naodhamh àithn dhuibh breugau a iheanamh, no fianuis bhreug a thogail ann an aghaidh bhur coimhearsnaich.
Agus teagaisgidh an deicheamh àithn dhuibh a bhi air bhur faicill 'o dhroch smuain a smuaineachadh ann an aghaidh bhur coimhearsnaich.
'Nis b'iad an dà fhirinn mu dheireamh a chuala sìbh, iad so.
Air tùs, feumaìdh sibh a bhi beo tre chreideamh ; oir aithreachas, leasachadh beatha, a bhi beo gu fìreanta, jiu stuaime, agus gu h-ionraic, agus a bhi beo tre chreidimh is aoii ni e : oir esan a ta beo tre chreidimh, tha e beo gu diadhaidh, gu stuairae, agus gu h-ionraic : esan a tha beo tre chreidimh, tha e 'deauarah aithreachas agus ag ath-Ieasachadh a bheath, do bhrigh 's nach urrainn a h-aon na nithe so a dheanamh ach esan a tha beo tre chreidimh. 'Se Criosd a dh'fheumas bhur cridhe a reub- adh, agus bhur cridhe cloich a thoirt air falbh, agus cridhe feola 'thabhairt dhuibh ; 'se Criosd a dh'fheumas 'ur cridhibh a dheanamh glan, agus 'se Criosd a dh'f heum- as a thoirt oirbh toraidh iomchuidh an ath-Ieasachaidh- beatha a ghiulain, agus cha'n urrainn sibh Criosd a chum- ail ach tre chreidimh, uime sin cumaibh greira deth troimh chreidimh, oir cha'n 'eil làn-toileachadh air bhur son ach tre chreidimh.
B'e 'n ni fa'dheireamh bhur caith-beathaChriosduidh, an ni a tha tabhairt mòr ghloir do Dhia ; oir tha esan air onaireachadh 'nuair a dhealraicheas bhur solus am fianuis dhaoine, agus 'nuair a ghloiricheas iadsan Dia air son bhur deadh oibre, do bhrigh 's gu'm bheil iad a' faicsinn losa sgriobhta air bhur cridheachan, agus iomhaidh Dhe air a tharruing air bhur n-anama, agus mar sin tha ainm Dhe air a labhairt gu maith uime ; ach ann an aghaidh sìn, thus a tha beo gu h-ain-diadhaidh agus gu h-eas-ion- raic, tha thus a' toirt toibheum do ainm Dhe, agus tha thu ceusadh a rìs an Tighearn Iosa, ma dh'aidich thu aon uair an creidimh-criosduidh, agus thathu a' meas na fola sin a bha comasach air do ghlanadh o do pheacanna, na ni mi-naomh ! Uime sin bu chòir duibh deadh aire a thabhairt duibh fein cia mar a chaitheas sibh uile laith- ibh bhur beatha Chriosduidh ; oir feumaidh cunntas a bhi air a dheauamh agus air a thabhairt a steach, air son uile thiom 'ur beatha, cionnas a bha e air a chaith- A 3
Q AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. £Sear. XXIX,
eamh ann an seirbhis agus ann an aoradh Dhe. 'Nis, 'siad so na nithe a chuala sibh.
'Xis, na nithe a tha ri bhi air an labhairt, thug Dia dhuit iad na fhocal, a chum do neartachadh agus do mhisneachadh a chum a bhi beò a leithid do bheatha naomh agus Chriosduidh. air doigh 's ma ghnathaicheas tu iad, gu'm feud thu a bhi beò gu diadhaidh agus gu sona an so, agus do chrioch -a bhi glormhoir agus a bheatha shiorruidh fhaotuinn an deigh so.
'San dara h-àite, Tha mi gu innseadh dhuibh, air mhodh shònririchte, cionnus bu chòir dhuibh na h-uile ià a chleachdamh, air doigh agus 'nuair a thig an oidhche, gu'm feud thu a radh, Thighearn, cha bhi eagal orm ge do thigeadh tu anns na neulaibh mu'n tig a mhaduinn; agus 'nuair a dh'eireas tu sa mhaduinn, gu'm feud thu a ràdh, A Thighearn, cha'n'eil 'eagal orm ge do thigeadh tu anns na neulaibh mu'n tig an oidhch, oir Iha mise ullamh ; oir tha so feumail air'ur son, aithne a bhi agaibh cionnus bu chòir dhuibh a bhi ag imeachd ann am lianuis Dhè, agus an rathad gu a thoileachadh anns gach nì ; tha e fèumail, tha mi ag radh riutsa, a ])hlais air milseachd agus air maitheas Dhè, agus air aoibh- neas na'm flaitheanais, agus air cumhachdaibh au t-saogh- ail ri teachd, agus dhuit-sa a tha sealltainn air son crùn glòir shiorruidh.
An treas ni a tha mi gu innseadh dhuibh 'se so e, 'leagail fhaicinn duibh ciod iad na rùintean sonruichte a tha aig an diabhul a chum 'ur mealladh, an dara cuid a chum olc a dheanamh, no am maith f hagail gun deanamh. 'San aite fa'dheireamh, tha rùn orm a leagail fhaicinn agus a thabhairt duibh co iad ag am bheil creidimh, ciod sam bìth co lag, agus ciod iad na còirichean glormhoir agus na sochairean a thug Dia dhuitsa tha creidsinn, anns am feud thu gàirdeachas a dheanamh, air dhuit fhios a bhi agad gu'm bun iad dhuit fèin. Innsidh mi dhuit iad a ris.
'Sa cheud aite, Tha mi gus na meadhonaibh innseadh dhuit, ma 'se afjus gu'n cleachd thu iad gu'm bi agad rathad reidh, agus dorus fosgaiìt a chum dol do neamh, far am faigh thu oighreachd sgiamhach agus cuibhrinn thaitneach.
'San dara aite, Tha mi gu innseadh cionnas a ghluais- cas sibb air bhur n-aghaidh rè an là gu h-iomlain. agus
Scar. XXIX.] air iomadh puing dhiadhachd. 7
rè na li-oidhche gu teachd na maduinn ; an deigh sin 'nuair a thig aon-chuid maduinn no feasgair gu'm bi ì aoibhneach agus di-bheatha dhuibhse.
'San treas aite, Tha mi gu innseadh dhuibh ciod iad rùintean an diabhuil, leis an gnàthach leis bhur tàlaidh gu olc, no gu bhur cumail air ais o mhaith. Agus anns an àite fa'dheireamh, Tha mi gu labhairt air na còirich- ean glormhoir so agus na sochairean iongantach a bhuineas do chlann Dè, mar a ta iad air an cuir sios anns an fhocal.
'Nis, mar aìr son a cheud ni, Ciod iad na meadhon- aibh a dh'òrduich Dia do gach neach d'a mhuinntir fèin a chleachdamh, a chum le sin gu'n tigeadh iad a dh'ionn- suidh a rioghachd? Oir chuir e gàradh mu'n rathad agus dh'fhosgail e dorus, agus rinn e slighe a threoiricheas tu gu neo-choireach a dh'ionnsuidh na rìoghachd sin, ma bhuanaicheas tu ann. Tha iomadh a' rùnachadh Dia a thoileachadh, agus a bhi aig imeachd 'na shlighibh ; ach do bhrigh 's nach aithne dhoibh na meadhonaibh a chum so a choimhHonadh, uime sin tha iad air an tilgeadh a dh'ionnsuidh an leithid do amharusaibh, cha'n'eil fios aca ciod a ni iad.
Ach Ciod iad na mheadhonaibh so a dh'òrduich Dia dhuibh a ghnkthachadh anns an t-saoghal so, co fhada 'sa tha sibh air choigreach ann an so agus as làthair o'n Tighearn ? Oir 'nuair a thig sibh d'a ionnsuidh fein, cha bhi feum agaibh orra, Innseam dhuibh, gu'm bheil cuid dhiubh air an cleachdadh gu gnàthaichte, agus aig amaibh gnàthaichte; agus tha cuid eile a tha sònruichte, ?tgus a tha uir an cleachdadh aig amaibh sònruichte. A ns, na meadhonaibh gnàthaichte so, tha cuid dhiubh air an cleachdadh aig aoradh folaiseach Dhè ; mar aig èisd- eachd an fhocail, agus gabhail na Sàcramaint, mar am baisteadh agus Suipeir an Tighearn. Tha eagal orm nach robh aig moran agaibh riamh fathast mòr shoìais ann bhur baisteadh, do bhrigh 's nach d'thug sibh fain- ear gu'ni bheil e air òrduchadh le Dia a chum a bhi na mheadhon neartachaidh agus daighneachaidh ann an geallaidhean na slàinte air an deanamh dhuibh ann an Criosd, agus air an seulachadh suas dhuibh le fhuil, air a chiailachadh leis an uisge ann an Sàcramaint a bhaist- idh. A ris, tha eagal orm nach robh cleachdadh Suip- eìr an Tighearn' a chum buannachd dhuibh, do bhrigh
8 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Seai. XXIX.
easbliuidh an ullachaidh naomh roimhe au t-seirbhis, agus a chrioch naomh ann an deanamh na seirbhis, agus an rìin naomh sin an deigh na seirbhis chèudna dhean- amh. Eadhoa inar sin, Tha mi ag radh, ann an eisd- eachd an fhocail, chuala mòran agaibh e gu h-an-dàna agus neo-ullamhaichte, as-eugmhais a bhi tabhairt aire do 'ur cosaibh 'nuair a tha sibh a 'dol a steach do ihigh Dhè; tha mòran ann an droch uidheam aig àm na h-eisdeachd, agus is teirc iad a tha rùnachadh a dhean- amh a iii a tha'm focal ag àithneadh. Ach na'm biodh am facal so air a chleachdadh le urram aig orduighean Dhe, gheibheadh sibh beannachadh annta ; agus iia 'n tigeadh sibh agus focal Dhè a chluinntinn le urram, a smuaineachadh gu bheil sibh ann an làthaireachd an Tighearn, dheanadh so mòr f heum duibh. 'Nis, a thuiHe air na meadhonaibh follaiseach so, feumaidh sibh meadh- onaibh uaigneach a chleachdadh mar an ceudna, air-neo cha'n urrainn aoradh Dhè a bhi air a choimhead ann an treibhdhireas. Na meadhonaibh uaigneach so, bu choir duibh ar-aon an aithneachadh agus an cleachdamh gu dìchiollach.
'Se a cheud aon Faire, agus tha e ann an so air aith- neadh, " Deanaibh faire agus ùrnuigh a chum 's nach tuit sibh ann am buaireadh." Feumaidh sibh faire a dheanamh do ghnàth, agus sùilabhi agaibh ri 'ur n-oibre uile, a chura's gu'm bi iad freagarrach do hìgh Dhè agus auntsan nach d'thèid thu a thaobh aon-chuid a dh'ionns- uidh na làimh deas no na làimh cli.
'San dara h-aite, Feumaidh sibh ùrnuigh a dheanamh, agus sin do ghnath, mar a ta 'n t-Abstol ag aithneadh.
'San treas àite, Feumaidh sibh am beachd-smuaineach- adh naomh siu a bha aig naoimh Dhia a bhi agaibh air a lagh gu h-iomlain, air uile fhocal agus air uile ghniomh- radh, co fhada 'sa 'surrainn sibh an cuimhneachadh.
'Sa cheathreamh àite, Feumaidh sibh uile armachd Dhè a chuir umaibh, agus an caitheamh : crioshiichibh bhur leasraidh le firinn, cuiribh umaibh uchd-èididh na fireantachd, cuiribh ullachadh soisgeii na sìth mar bhrògan air bhur casaibh, cuiribh clogaid na shiinte air bhur cinn ; agus, thar na h-uile nitlie, glacaibh do'r n-ionnsuidh sgiath a chreidimh, a chum 's gu'ra mùch sibh uile shaighde teinteach an droch spioraid ; agus claidheamh an spioraid, a' ni 'se focal Dhe.
Sear. xxx.] air iomadh pcixg dhiadhacijd. 9
'Sa ehuigeaclh aite, Comharaichibh mothachadh air gaol iongantach Dhè air oibreachadh ar-aon oirbh fein agus air muinntir eile, do thaobh bhur n-anmhunnachd, agus do thaobh gras Dhè 'g' ur cumail suas. 'Nis, thuille air so, tha aidichidhean uaigneach, buidheachais uaig- neach, comhlabhairt uaigneach, agus co' chomunn uaig- neach maille risna naoimh. 'Nis, na'm biodh iad so uile air an gnàthachadh, gheibheadh sibh gnàthachadh na'm meadhonaibh so a' deanamh suas Criosduigh sgiamhach. Ach tha mi fagail na nithe so, so a mhain tha mi guidh oirbh, " deanaibh faire agus ùrnuigh a chum 's nach tuit sibh ann am buaireadh ;" oir cha'n'eil a bheag a ghleidheas sibh o bhuaireadh ach faire dhichiollach, air a comh-cheangal ri ìirnuigh, agus a bhi a' tabhairt aire do d'uile shlighibh, mar aon ann am focal, smuain, agus gniomh, nach imich iad air falbh o* lagh Dhè ; maille ri comh-labhairt mhilis agus comh-chomainn maille ris an Tighearn do Dhia, ann an cuir suas t-iarrtais a dh'ionn- suidh an Athair, agus a ^lhic trid an Spiorad: dha'n robh na h-uile cliù, onair, agus gloir, uaith so a mach agus gu sìorruidh. Amen.
SEARMON XXX.
2 Cor. V. 14, 15.— Oir a ta gradh Chriosd 'gar comh-eigneachadh, air dhuinne breithaeachadh mar so, mar fhuair a h-aoa bas air son na'n uile, gu'n robh na h-uìle marbh : Agus gu'n d'f huair e bas air son na'n uile, chum iadsan a ta beo, nach biodh iad a so suas beo dhoibh fein, ach ùhasan a dh'f huiling am bas air an son,agus a dh'eirich a rls.
A chum 's gu'n tuig sibh so na's fearr, tha e ag innseadh roimh so, gu 'bheil àm a bheath na bhasachadh gach la, agus gu'n robh e fuidh iomadh crois agus trioblaid air son aobhar Chriosd, agus tha e ag innseadh na'n sòlasan a chum suas e fuidh na h-uallaichibh so do thrioblaidibh anns a bheatha so, nach 'eil ach air son tiota', agus gu'n aobhraich iad dhuinne tròm chudthrom gloir a ta ni's ro- ana-bharraich agus sìor mhaireannach ; agus uime sin cha d' amhairc e air na nithe a ta r'am faicinn, air dha
iO AIR lOMADH PDIiNG DHIADHACHD. [Sear. XXX.
'iiaicsinn nach robli iad acli aimsireil, acli dli'amhairc e nir na nithe nach'eil ri'm faicinn', ach a tha air am faic- oinn a mhàin le sìiil a clireidimh, " a faicsinn gu'm ii.heil iad siorruidh." An deigh sin tha e ag innseadh an ni air am bheil f hios aige, 'nuair a bhios an corp so aige- san, a tha e a' gairra tigh talamhaidh a phaiUiun, air a sgaoileadh as a chèile ;" gu'm bheil e gus na's fearr fhaot- ainn na aite, eadhon, "aitreamh o Dhia, 'se sin, tigh nach do thogadh le làmhan, siorruidh anns na neamh- aibh." Agus a chum so a dhearbhadh, tha e toirt a steach cinnteachas uinn o ughdar a bheatha, an neach is e Dia, " an tì mar an ceudna a thug dha-san geall daigh- nich an Spioraid," agus air a sin tha e a' suidheachadh. Na dheigh sin tha e ag innseadh nach robh e an so ach na choigreach. agus as lathair o'n Tighearn;" uirae sin gu'm bu roghnaichte leis atharrachadh as a chorp agus a bhi a chomhnuidh maille ris an Tighearn ; agus tha e ag inns- eadh, nach'eil ach aon ni air a' bheil e an geall, a nì a b'e so, " co-dhiubh bu bheatha no bu bhàs dha, no co dhiubh a bha e aig a bhaile no o'na bhaile, gu'm biodh e taitneach do'n Tighearn," agus gu'n deauadh e a dhich- ioll air a thoileachadh anns gach ni. Ann an sin tha e ag innseadh an t-aobhar air son an robh e an geall air so a mhàin ; oir, a deir esan, " Feumaidh sinn uile tais- beanadh fa'chomhar caithir bhreitheanais Chriosd," far am bi gach ni air a dheanamh follaiseach, ma's inaith, no ma's olc e, a chum's gu faigh gach neach a ni a rinn e 'sa cholainn, co-dhiubh is maith no olc e.
An deigh sin tha e ag radh, air dhuinne fhios a hhi againn air uamhas an Tighearn, tha sinn a' cuir impidh air daoine. Oir, nach fheura an là sin a bhi uamhasach, 'nuair a bhitheas na nèaniha agus an talamh gu lèir air an cuir na'n teine, agus 'nuairachratharnabeanntaibh, agus a chriothnaicheas an talamh, agus a reubas na creagan. Air dhuinne, tha e afj radh, fhios a bhi againn air " uamhas an Tighearn, tha sinne cuir impidh air daoine ;" 'se sin tha sinn 'gan deanamh cinnteach as an latha uamhasach sin, agus tha sinn a' cuir impidh orra bhi deanamh nithe a tha taitneach do Dhia a nis, ann an laithibh an cuairt ; agus tha e gabhail Dhia, agus an cocjuisibh fcin mar fhianuis, gu'n robh esan fìrinneach ann an sin a dheanamh. Agus air 'eagal 'sgu feudadh cuid a smuaineachadh gu'n deach e thar criochan a
Sear. xxx.] air iomadh puing dhiadhacud, li
ghairao, agus gu'n robli e as a cliiall; uirae sin tba e a coinneachaclh so, anns na brialhraibh so, agus tha e ag radh. oir ma tha sinne a dh'eabhuidh ceill, 'sann do Dhia, agus ma tha 'ar ciall againn, 'sann duibhse ; agus 'an sin tha e air teachd a dh'ionnsuidh so a leubh mi dhuibh. agus ni mi a mhineachadh dhuibh, " Tha gaol Chriosd 'gar comh-eigneachadh ; 'se sin, tha e 'ga mo cheangal le leithid do cheangal, air doigh'snach dàna leam ach mo dhichioli a dheanamh air a bhi taitneach do Dhia, agus impidh a chuir air na h-uile duine 'san t-saoghal, (co fhada 'sa ruigeas mo ghairm) iad fèin uUachadh air son latha mòir sin a bhreitheanais, oir bithidh e na la uamh- asach dhoibh-san nach bi ann an tomhas-eigin air an ullachadh air a shon. An deigh sin tha e ag innseadh dboibh. ciod e an gaol a bha ann an so a rinn air an doigh so a chomh-eigneachadh ; do bhrìgb, 'deir esan, gu'm bheil sinn a' breithneachadh, ma f huair a h-aon bas air son na h-uile, an sin gun robh na h-uile marbh. Mar gu'n abradh e, B'e so gràdh Chriosd dhuinne, gu'n do bhasaich e air ar son, agus tha dearbhachd agam gu'm bheil a bhas-san làn-fhreagarach air son mo shaor- adh-sa an lathair caithir bhreitheanais Dhia, mar gu'm b;isaichinn-sa. agus gu'n giùlaininn am mallachd mi fèin. mar gu'm biodh mo cheann fèin air a sgathadh dhiom, agus mar sin feudaidh tusa bhi, a tha creidsinn anns a Mhac, feudaidh tusa bhi cinnteach gu'n robh a mhallachd air a giùlain air do shonsa, agus nach teid thu gu bràth a' mugh, ach gu'm bi a bheatha shiorruidh agad; feudaidh tu a bhi co chinnteach agus ge d' bu tu fein an duine a ghiùlaineadh i. agus a bheireadh ùmhlachd do'n Athaira dh'ionnsuidh dearbh bhàs a chroinne-cheus- aidh ; uime sin tha feum agaibh a bhi ag ùrnuigh air son creidimh, do bhrigh 's gur e a mhain an aon neamhnuid a thaannsan t-saoghal; oir ni e coniasach thu a bhi beo gu maith ann an so, agus gloir shiorruidh f haotainn an deifrli so. Agus bhàsaich e air son na'n uile. Carson a fhuair e bàs air son na'n uile ? C'ar son a fhuair e bas air do shonsa ? Ciod a thug a nios o neamh e ? Ciod a rinn a thaimeadh ris a chrann ? Ciod a thug a mach fuìl a chridhe ? Ciod e ach do pheacaidhean-sa agus peacaidh- ean an taghaidh bhith-bhuan !
'Nis, ciod e ris am bheii e sealltainn airashon uat-su ? Ciod e a tha e ag iarraidh o do laimh-sa air son fdoTTidh
Ì2 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Sear. XXX.
na'n trì bHadhna deug-thar-fhichead sin o' neamh air do sgàth-sa? 'Se so an ni a tha e ag iarraidh, do bhrigh 's gu'm bheil do pheacaidhean-sa air am maitheadh dhuit, agus do bhrigh 's nach 'eil dìteadh dhuit-sa, agus do bhrigh 's gu' m bi thu beo gu siorruidh, oir tha e mar sin dhuit-sa a tha creidsinn na 'n geallaidhean. Air faicinn raa ta gu'm bheil a chùis mar sin, 's e crioch na h-uile dheth so nach bi sibh-se beo dhuibh fein, agus a chuid eile do bhur beatha nach caith sibh e air bhur brù agus air bhur draira, ach air soii losa Criosda. air tùs a bhàs- aich air do shon, agus a nis a tha air eiridh a rìs ; 's e so a chrioch, nach leibh fein sibh fein na's faide, ach na tha romhaibh deth bhur beatha, gu'm bi sibh beo a chum a ghloir-san a bhàsaich air bhur son, agus a dh'eirich a rìs, agus a thug a steach maille ris earrann dibh ; agus an earrann is fearr dibh a chum na neamhaibh maille ris fein. An deigh sin tha e ag radh, " 'o so suas cha'n aithne dhuinne aon duine a reir na feola," &c. Mar gu'n canadh e, 'se so mo bhreith, 'nis cha bhi meas agam tuille dhiom fein, no do dhuine sam bith a reir na feola, ni- h-eadh, cha bhi air son Chriosd fein, do reir na'n còirich- ean feolmhoir a bha aige mar a thainig e mach o ghineil Dhaibhidh, agus thainig e a dh'ionnsaidh a rioghachd, agus raar a shuidh e air a righ-chaithir ; ach 's aithne dhomh e mar a tha e na Mhac do Dhia, agus na Righ air a chrùnadh 's na flaitheanas. Agus an deigh sin tha e ag radh, " uime sin, ma tha neach sam bith ann an Criosd, is creutair nuadh e." C'ar son ? " Do bhrigh 's gu'n deachaidh na scann nithe seach, agus gu'n d' ricn- eadh na h-uile nithe nuadh" Cionnasa tha sia a' tach- airt? O'n latha 'san do dhoirteadh fhuil, tha neamh, agus talamh, agus gach ni a tlia anntaair teachd gu a bhi nuadh, agus tha iad ulle a' feithearah air son latha an saorsa fa-dbroigh. 'Nis, a' faiciim gu'm bheil gach uili.- chreutair ' s nuadh, is cuibhidh dhuit-sa a tha ann an Criosd a I lii ad chreutair nuadh. An uiread so air son mineachauh na'm briathran.
'Nis, Tha dà ni a tha sibh gu a thabhairt fainear : 'Se a cheud liì, an doigh anns am bu chbir duibh a bhi bec; 'se'n t-:i . K nì, na h-aobhairean a chum bhur gluasad suas gu a blii beò air an doigh sin, agus tha iad agaibh mar aon air an cuir sios anu an so, an doigh anns am bu chòir duibh a bhi beò, cha'n ann duibh fein gu bhur miannaibh
Sear. xxx.] air iOxMAdh pui.xg dhiadhachd. 13
fein a riaracliadh, ach a chum a bhi beò do Chriosd agus seirbhis a thabhairt dha-san. 'Se'n t-aobhar gu'r gluasad a chum a bhi beò air an doigh so, anns a cheud aite, "Do bhrigh's gu'm fèum sibh uile taisbeanadh ann an lathair caithirbhreitheanaisChriosd; agus uime sin bu chòir duibh uile a bhi 'deanamh maith, oir do reir 's mar bhitheas 'ur saothair, eadhon mar sin bithidh bhur duais ; raar a thubhairt Daniel xii. 3, " Agus dealraidh iadsan a ta glic mar shoilleireachd na'n speur : agus iad-san a thionndaidheas mòran gu fireantachd mar na reultan fad saoghal na'n saoghail." A ris, " gheibh gach duine do reir 's mar a rinn e anns a chorp, co dhiubh is maitb, no olc e, uime sin bu chòir dhuinne ar dichioll a dheanamh gu'm bi sinn taitneach do Dhia, agus mar sin suim a bhi againn do'n là sin ; oir esan ag nach bi suim do'n là sin cha bhi e gu brath air uUachadh air a shon.
'Se'n ath aobhar, gràdh Chriosd a rinn e a dhoirteadh a mach ort, agus a dhoirt e mach air do chridhe leis an Spiorad Naomh. Ach cha mhothaich thus an gràdh so mur breithnich thu, agus mur bi dearbhachd agad ann do chridhe, gu bheil bàs a Mhic co eifeachdach dhuit-sa agus ge do bhàsaicheadh tus am bàs sin thu fèin, agus gu' bheil umhlachd Chriosd do'n Athair a chum bàis a chroinne-cheus, air a dheanamh dhuit-sa mar t-umhlachd- sa an t-aon ni is ge do b'urrainn thusa dheanamh thu fein, a chum's gu'm biodh agad fior chòir gun teageamh air uile gheallaidhean na slainte air an deanamh ann an Criosd ; agus air nile thoilltinneas ; agus feumaidh tu a chreidsinn nach 'eil dìteadh dhuit-sa, do bhrigh's gu bheil thu ann an Criosd.
Ach gu ath-philltinn, c'ionnas bu choir dhuibhse bhi beò ? 'Nis, am b'àiU leibh f hios a bhi agaibh air a so, tha fèum agaibh uile air fios a bhi agaibh air, oir bithidh sibh uile air bhur deanamh aithnichte am fianuis Dhè, agus bithidh bhur coguisibh gu leir air an tarruing a mach lomnochd agus rùisgte ann an lathair caithir a bhreithr- eanais ; 'an sin cha bhi sìbhse a bha beò gu cothromach air bhur cuir fuidh nàire, oir èiridh sibh a chum ais- èiribh na beatha ; ach eiridh na h-aingidh a chum ais- èiridh an dìtidh. Am b'àill leibh aithne a bhi agaibh, mata, cia mar a bhiodh sibh beò gu maith, agus a chuir- eadh sibh onair air Dia anns an t-saoghal so, a chum 's gu faigh sibh a bheath shiorruidh an deigh so ? Dh'inn- B
14 AIR lOMADH PUÌxNG DHIADHACHD. []Sear. XXX.
is mi dhuibh iad a cheana, agus fathast b'àill leam gu'n cuimhnicheadh sibh iad.
Sa chèud àite, Feumaidh sibh a bhi air 'ur " lionadh le eòlas air a thoil anns an uile ghliocas agus thuigse spioradail ;" agus uime sin tha feum agaibh air a bhi ag ùrnuigh air son an Spioraid, a theagaisgeas sibh 'sna h-uile nithe. 'Se sin a cheud nì.
'San dara h-aite, Feumaidh tu gràdh Dhè a chumail do ghnàth ann do chridhe, agus ni so ullamh thu anns gach uile nithe.
'San treas aite, Feumaidh sibh ùmhlachd a thoirt do Dhia anns an olc tha e toirmeasg a sheachnadh, agus ann an deanamh a mhaith a tha e ag àitneadh dhuibli. 'Nis, a chum do chomhnadh, feumaidh tu cridhe onair- each agus treibhdhireach a bhi agad ; oir tha thu ad' Chriosduidh iomlain ma tha do chridhe treibhdhireach, agus cha'n' eil iomlaineachd eile a tha Dia ag iarraidh ort auns a bheatha so.
'Sa cheithreamh aite, Feumaidh tu a bhi dichioUach ann an seirbhis Dhè, feumaidh tu thu fèin a chuir fa'ieth air son seirbhis Dhè, agus feumaidh tu thoirt fa'near, nach robh thu air son crioch sam bith eile air do chuir a dh'ionnsuidh an t-saoghail, ach air son seirbhis a thabhairt da. Chualasibh mu'n 'duine dhichioUach gu'n deaii e saoibhreas ; ach gu' bheil an leisgein a' miannach- adh, agus anam eas-bhuidheach ;' uime sin cha'n fhaod sibh suidh sios ann an so, feumaidh sibh a bhi do ghnàth a' ruith, ge do bhiodh tu air do thogail suas a dh'ionn- suidh an treas neamh agus ge do chluinneadh tu briath- raibh do-labhairt nach b'urradh do dhuine sam bith a labhairt, mar a rinn Pòl ; gidheadh cha'n fhaod thu suidb sios ann an sin, ach feumaidh tu a dhol air t-aghaidh agus do reis a ruith le foighidin gus an ruig thu dh'ionn- suidh a chomharaidh.
'Sa chuigeamh aite, Feumaidh sibh buan-mhairean- achd a bhi agaibh ; agus uime sin feumaidh sibh cuing Chrìosd a ghabhail air bhur guailibh, agus feumaidh sibh a ràdh, smuainicheadh muinntir eile an nì as aill leò, smuainichidh mise do chuing milis do m'anam ; agus gu ma fada gu'n robh e uamsa a shaòilsinn e a bhi na uallach dhomh, an oidhearp a thabhart oir do thoileachadh anns grxch nl» ach ge do 's maith a dhf haodainn innseadh
Sear. xxx.] air iomadh puing dhiadhachd. lò
duibb, o fhocal fèin, cia mar bu chòir dhuibh Dia a thoil- eachadh, ach as-eugmhais creidirah agus cleachdaimh cha dean mìnnseadh air maith air bith dhuibh.
Anns an aite rau dheireamh, Feumaidh sibh macant- achd cridhe, agus irioslachd inntinn a bhi agaibh, a chura's gu'm bi focal Dhè na lagh duibh a chum smuain- eachadh air a latha agus a dh'oidhche. Tha mòran agaibh, 'nuair a tha sibh a' luidh sios, agus ag eiridh suas, cha'n'eil fhios agam am bheil uiread agaibh agus smuain gu a smuaineachadh leibh fèin, Ciod e so a tha mi a deanamh ? Am bheil e còrdadh ri toil Dhè ? 'Bheil agam-sa barrant air a shon o fhocal De ? Ma ta, tha feum agam air sealltainn ris an fhocal, a chum's gun dean mi e a mhàin na riaghailt do mo bheath rè an là gu h-iomlain ; uime sin feumaidh sìbh deadh aire thabhairt, " air eagal 's gu'm bi ann an aon neach agaibh droch cridhe gus an Dia bheò a thrèigsinn ; agus air dhuinn a bhi air ar saoradh o laimhean ar naimhde, gu'n deanadh sinn seirbhis dha as eugmhais eagail." 'Nis, air son riaghailte dha na so, feumaidh sinn na h-aithntean a thuigsinn; oir'se sin an t-aon rathad gu seirbhis a thabh- airt dà, eadhon aithntean a choimhead. Tha cuid agaibh a' saoilsinn gu' bheil sibh a' tabhairt seirbhis maith na's leoir do Dhia ma ni sibh ùmuigh ris 'sa mhaduinn agus mu fheasgair ; saoiHdh cuid e na's leoir ma gheibh iad ni-eigin do bhròn air son am peacaidhean rè an laithean uile ; tha cuid 'ga shaoilsiim na's leoir ma gheibh iad deoir aig àra air bith. Ach cha n iad na nithe so gu leir an diadhachd sin a bheir oirbh dealradh a mach mar na reultaibh fad saoghal na'n saoghail ; ach feumaidh sibh speis a bhi agaibh do h-aithntibh uile, mar a bha aig Daibhidh, o'na cheud aon gus an aon mu dheireadh ; agus ann an sin, anns a
Cheud àithne biodh e na smuainte dhuit, 'S tusa, O Thigheam, mo Dhia, a thug o ifrinn mi, agus o dhaorsa a pheacaidh, agus o thràilleileachd an t-sàtain ; uime sin cha bhi agam-sa Dia eile thuiUe ortsa. 'Se so an t-seir- bhis a tha e aig iarraidh, is gloir so, aràdh, istumo Dhia, agus thug thu mi o ifrinn, agus tha agad siormidheachd do dh'aoibhneas air ullachadh air mo shon ann am ilaith- eanas ; air an aobhar sin, air mo shon-sa dheth, cha roghnaich mi Dia sam bith eile ach thusa na d'aonar, agus cha bhi a h-aon sam bith eile agam a thuille ortsa ; B 2
Ì6 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. fSear. XXX.
agus 'se so mo thlachd a mhàin eolas a bhi agam ort, gu umhlachd a thabhairt dhuit, gu t-eagail a bhi orm, gu do ghràdhachadh, a chum m'anam a lionadh leat, gu mo chridhe a shuidheachadh ort, gu imeachd ann ad' fhian- uis, agus bithidh tu na h-uile anns na h-uile dhomh. Air fiilbh leis na h-uile gàirdeachas agus toilinntinn ach a mhàin sin a tha agam anns an Tigheam mo Dhia, agus uime sin cha bhi a h-aon agam ach esan.
Mar sin amhaircibh 'nuair is àill leibh, cha'n f haigh a h-aon eile an t-àite ann mo chridhe. 'Nis, 'nuair a gheibh thu so cha'n fheud thu stad ann an sin, feumaidh tu a dhol air t-aghaidh a dh'ionnsuidh
An dara h-àithn, agus ann an sin their thu, Thigh- earna, tha fios agam gu' bheil thu ad' Dhia treun, cumh- achdach, agus eudmhoir, agus is àill leat gu'n d'thugainn- sa umhlachd do t-aithntibh; uime sin gràdhaichidh mis thu agus coimheadaidh mi t-aithntibh, a chum's gu' faigh mi tròcair gus na miltibh ginealach. Tha fhios agam gu'm bu chòir dhomh a bhi ag ùrnuigh gun sguir; Tha fhios agam gu'm bu chòir dhomh a bhi taingeil 'sna h-uile nithe, agus gu'm bu chòir dhomh mo bheul a lion- adh le d' mholadh ; Tha f hios agam gu'm bu chòir dhomh a bhi a' labhairt umad ri muinntir eile; Tha fhios agam gu'm bu chòir dhomh mo shlighibh aideachadh dhuit, agus gu'm bu chòir dhomh t-fhirinn aideachadh do na h-uile a chuireas ann an teagamh i ; agus tha f hios agam gur e'n t-aoradh a tha thu ag iarraidh, aoradh a thabhairt duit ann an spìorad agus ann am firinn ; air an aobhar siii, 'san àite is faisge dhuit fein bithidh aig t-aoradh- sa àite ann mo chridhe. 'Nis, cha'n fhaod thu stad ann an so idir. ach feuraaidh tu a dhol troimh gach pong 'san lagh, gus am feum thu a radh maille ri Daibhidh, Salm cxix. 97, " 0 Thigheama, cia ionmhuinn leam do lagh !'"' Salm xix. 10, "Tha iad na's milse dhomh na mhil, 'seadh na mhil a shileas as na ciribh meala. Agus cha bhi so do-dheanta dhuit, air gheibh thu iad so uile tre chreidimh; uime sin, sln a mach do lamh a dhionn- suidh na fola sin, agus gheibh thu an spiorad milis sin air a chuir a nios ad' ioiuisuidh, a dh'fhosgaileas na laghan so uile agus a sgriobhas iad air do chridhe."
An deigh sin rach a dh'ionnsuidh an treas àithne, agus abair, 'Thigheara, tha d'ainm luachmhoir agus ionmhuinn leamsa ; tha d'ainm glormhoir ann mo shealladh ; uime
Sear. xxx.] air iomadh puing DniADHAcno. J7
sin, ann mo gbairm 's ann mo ghinlain, 'se so an t-aon ni air am bi mi'n geall, d'ainm Leannaichte a ehuir an ceill ; aìr a leithid do dhoigh, agus co-dhiu a dh'itheas no dh'olas mi, gu'n saothraich mi a chum oidheirp a dhean- amh air mo Dhia a ghloireachadh, nach bi ainm bean- naichte air eus-onaireachadh, aon-chuid leam fein no le muinntir eile, co fhad 'sa 's urrainn domh am bacadh ; agus cuidichidh mi co fhada 'sa ta am chomas, a chuni gu'm bi eagal roimh ainm Dhe agus urram air a thabhairl dha leis na h-uile.
Cha teid mi aig an àm so na's faide na, na tri aithn- tean so, agus bu choir dhuit a bhi air do stiuireadh leo gach là, agus annt-san bu chòir dhuit an Tighearn fhaicinn do ghnàth, agus a chuir fa 'chomhar do shiìilean, a chum 's gur e aoradh a mhàin do thlachd gach aon là, agus gur e ainm agus a ghloir an t-aon chrioch a bhitheas agad ann ad' uile chaith-beatha agus chòmhradh.
'Nis, na'm b'àill leibh so a dheanamh, bheireadh so oirbh dealradh a mach mar lochranaibh soluis do'n t-saoghal, a chum's air dhoibh a bhi 'faicinn 'ur deadh oibre, gu'n d'thugadh iad glòir do Dhia. O ciod a ghlòir a bheireadh so do Dhia, agus ciod e an t-aoibhneas do- labhairt agus an t-sith a bheireadh e do t'anam fèin ! Bu chòir do d' chaith-beatha a bhi air neamh : ann an sin bhiodh beannachadh Dhè air a mhèudachadh ort fèin agus air do shliochd ad' dheidh, ann an sin bhiodh aoradh Dhe furras dhuit, agus bu chòir do chuing Chriosd a bhi dhuit na cuing bu mhilse a ghiìilain thu riamh, agus cha bu chòir do bhur saothair aim an seirbhis Dhia a bhi doilghiosach duibh.
'Nis, an dean sibh so a mhuinntir ionmhuinn, agus tha mis a' tabhairt dearbhachd dhuibh, gu' faigh sibh a mach le'r fiosrachadh fèin nach 'eil e na ni diomhan seirbhis a thoirt do'n Tighearn. Gu'n deònaicheadh Dia dhuibh so a dheanamh, air sgàth Chriosd. Dhà-san maille ris an Athair, agus an Spiorad Naomh gu'n robh gach uile ghloir gu saoghal na'n saoghail. Amen.
B 3
SEARMON XXXL
.Exod. XX. 4, 5, 6. — Na dean dhuit fain dealbh snaidhte, no coslas eam bitb s dh'aon ni, a ta 'sna neamhaibh shuas, no air an talamh ehios, no 'fcn& h-uisgeachaibh fuidh 'n talamh. Na crom thu fein sios doibh, agus na dean seirbhis doibh ; oir mis an Tighearn do Dhia, is Dia eudmhoir mi, a' leantuinn aingidheachd na'n aithrichean air a chloinn, air an tre»6, agus air a chcithreamh ginealach, dhiubh-san a dh'fhuatbaicheasmi ; agns a' nochdadh trocair do mhiltibh dhiubh-Ban a ghradhaicheas mi, agns a choimhideas m' aithntean.
B'e'n ni aig na stad sinn, a bhi comliarachadh a mach
na meadhonaibh agus an cleachdamh a dh'àithn Dia
dhuibh 'na fhocal, a bhi air bhur cleachdadh annta, am
feadh a tha sibh ann an tigh bhur cuairt, agus am
feadh a ta sibh as eugmhais a bhi làthair maille ris an
Tighearn, agus bhur Ceann ; eadhon na meadhonaibh
do'n do gheall Dia beannachd ma ghnàthaicheas sibhse
iad, agus mar an ceudna chuir e an ceill mallachd orra-
san a tha 'deanamh dearmad orra. Agus do bhrigh 's nach
'eil àite anns an sgriobtuir a tha comharachadh a
mach na meadhonaibh so co maith ris an dara
h-àithne ; uime sin rinn mi'n t-àite so thaghadh
a chum na crìche so fein. 'Se so an diubhair a tha eadar a
cheud agus an dara h-àithne, tha a cheud aon ag agradh
làthaireachd Dhe abhi ann ad' anam ; tha'n dara h-aithn
a' comharachadh a mach na meadhonan leis am feud thu
aoidheachd a thabhairt do a làthaireachd ann ad' anam,
agus as-eugmhais nach 'eil e so-dheanta dhuit làthair-
cachd Dhe a chumail maìlle riut. Mar air son t-umh-
lachd do na cheud àithne, tha do sholus, do bheatha,
do shaorsa, an urra ris ; 'se sin, ann ad' aonachd bhean-
naichte agus ann an comh-chomuinn mhilis ri aon Dia
ann an trì pearsaibh, an t-Athair, am Mac, agus an
Spiorad Naomh ; do thuigse a bhi air a lionadh le eolas
De anns an uile ghliocas agus thuigse spioradail ; bhur
cuimhne a bhi air a lionadh le cuimhne air a ghràdh,
agus fhàbhar, agus a chaoimhneas, agus a lathaireachd,
thar na h-uile nithe, bhur toil a bbi air a cuir fo smachd
agus umhal do thoil-sa "s na h-uile nithe ; bhur cridhe,
Sear. xxxi.] air iomadh puing dhiadhachd. ì9
agus bhur n-uile aìgnibh, a bhi air an lionadh le eagal agus gaol, agus le urram agus suira, le tlachd ann-san agus irioslachd. Cha robh umhlachd air a thabhairt riamh do'n àithn so le neach air an talamh ach le losa amhain ; agus bithidh an àithn so an sin iomlain iiuair a bhitheas Dia na h-uile anns na h-uile dhuit ; 'se sin an uair is se Dia dniile sholus, d'uile bheatha, d'uile aoibhneas agus ghairdeachas, d'uile chomas agus shaor- sainn ; agus do bhrigh 's gur e so an ni air am bheil sibh uile gu bhur sùil a bhi ris, eadhon an comh-chomuinn beannaichte sin ri bhur Dia ; oir is truagh do'n anam sin a tha as-eugmnais a cho choraunn agus an aonachd sin ri Dia, oir c'àite am faigh thu solus, agus gairdeachas, agus saorsa, ach uaith-san, an tì ^se an solus agus a bheatha e fein ? Uime sin cha n fhaìgh thu gu bràth do làn deth lathaireachd Dhe gus am faic thu e aghaidh ri aghaidh. Thug so air Daibhidh a radh, Salm xyìì. 15, " 'Nuair a dhuisgeas mi as an uaigh, sasaichear mi le do chomh- samhlachd gu siorruidh tuille." Agus 'se so maitheas ar De, nach e a mhain gu'n d'thug e dhuinn àithne gu'm bu chòir dhuinn a lathaireachd fein a bhi againn, ach gu n d' orduich e an leithid do mheadhonaibh leis am feudadh sinn a lathaireachd f haotainn ; agus an uair a gheibh sibh e, gu'm feud sibh aoidheachd a thabhairt da agus a choimhead maille ribh. Uime sin, anns an dara h-àithn so, tha e a' toirmeasg dealbh snaidhte sam bith a dheanamh ; leis am bheil e air thuigsinn uile innleachda' dhaoine, a chum le sin gu'n cuireadh E thu fuidh f hiach- aibh a bhi sireadh lathaireachd Dhe ; oir cha'n urrainn uile innleachd dhaoine no aicglibh 'ur cuir air bhur n-agh- airt anns an aonachd spioradail so agus ann an comh-cho- munn maille ri 'ur Dia, ach a mhain na meadhonaibh a dh'orduich e fein 'na fhocal ; uime sin tha e a'toirmeasg nì air bith a dhealbh no a dheanamh cosmhail ris. 'Na dheigh sin, 's an ath àite, tha e a' toirmeasg cromadh sios no aoradh a thoirt dà an deigh e bhi air a dheanamh.
'San treas àite, tha e a* cuir sios aobhairean na'm briathra so, " oir is mise an Tighearn' do Dhia, is Dia eudmhoir mi ; uime sin feumaidh tu na h-uile ni a dhean- amh a dh'àithneas mise dhuit, agus feumaidh tusa a bhi umhail do m'àithne-sa, agus cha'n ann do neach air bith eile, oir tha mise posda riut ; uirae sin ma ni thu air a
20 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Sear. XXXI.
chaochala 'sa dh'àithneas mi dhuit, cuiridh tu'n gniomh iodhal-aoraidh dhubailt, aon diubh ann an aghaidh a chèud àithne, ann an cuir suas ni sam bith ann do chridhe ach mise, agus ni sam bith a ghradhaicheas tu ni's mOjdha'n d'thoir thu na's mo do dh'umhlachd, na's mò do urram, na's mò do dh'eagal na dhomh-sa, tha thu a' cuir an ni sin suas ann do chridhe mar Dhia dhuit, agus 'nuair a VàiU leat a dhol mu'n cuaìrt a chum seirbhis no aoradh a thoirt dhomh-sa an Tighearn do Dhia, air doigh eile thuille air an rathad a dh'àithn mise, ann an sin tha thu a' briseadh a cheangail-phòsaidh a bha air a dhean- amh eadar mis agus thus ; air an aobhar so tha e ag radh, " is Dia eudmhor mi ;" 'se sin ri radh, cha'n urra mi giulan leis, gu'n d'thugadh tu seirbhis dhomh air rathad cile thuille air an dòigh a dh'àithn mi dhuit ann am fhocal.
Agus anns an aite fa dheireadh, tha e a' bagradh breitheanas na'n aghaidh-san nach gnàthaich na meadh- onaibh ceart, no dhealbhas meadhonaibh dhoibh fein ; agus tha e a' cuir an ceill beannachadh dhoibh~san a ni feum deth na meadhonaibh laghail, oir tha e 'ga ghabh- ail raar chomhara gaoil dha ; uime sin tha e ag radh, ' leantuinn peacanna na'n aithriche air a chlann.'
(Thugaibh an aire) Cha'n 'eil a h-aon agaibh nach smuainich so na pheacadh, eadhon Dia sam bith eile a bhi agaibh 'n'ur cridhe ; ach cha'n 'eil sibh a' faicsinn na h-uile, ach tha so na pheacadh, na meadhonaibh a ghnàth- achadh, a dh'iarras daoine eile o dhealbh an cridhe fein oirbh a chum seirbhis a thabhairt do Dhia leo, o' nach 'eil barrantas agaibh 'o fhocal Dhe, agus gidhcadh chi sibh gu'n robh mòran air am peanasachadh, do jbhrigh gu'n d'rinn iad an ni nach robh laghail dhoibh a dhean- amh 'nam pearsaibh fein ; agus gidheadh a tha lagbail do mhuinntir eile air dha bhi air òrduchadh dhoibh ; mar a chi sibh ann am Mic Aaroin, nach do shaoil na pheac- adh teine coimheach a thabhairt a steach do'n phailHun a clium tìiis a losgadh leis, gidheadh thuit breitheanas Dhe orra anns an dearbh sheirbhis, Lebh. x. 1. Mar an ceudna chuir Ussah a lamli ris an Airc 'nuair a bha i cos- mhaii ri tuiteam, ge do rinn se e leis an eud a bha aige air son glùir Dhe ; gidheadh do bhrigh 's nach robh a ghairm air a thabhairt da le Dia, thainig breitheanas Dhe air, agus thuit e sios marbh ; mar sin, ann bhur n-uile
Sear. xxxi.] air iomadh puing dhiadhaciid. 21
dheanadais, 'nuair a chronaichear sibh anns an ni a tha dochair, tha so na fhocal coitchion ann bhur beul, gu bheil 'ur rùintean gu inaith, ach cha' n 'eil 'ur rùintean gu maith as-eugmhais tuigse ; oir ma tha thu a tabhairt seirbhis do Dhia as-eugmhais a bhi tuigsinn aithntean, tha sin na bhriseadh air a choimhcheangal eadar thus agus esan, agus peanasaichidh esan e, '* Leantainn aing- idheachd na'n aithrichean air a chlann," agus am peac- adh so ann a' measg chaich ; saoilidh mòran nach smachd- aich Dia a leithid sin do dh'aingidheachd, mar an uair a tha daoine toiit seirbhis do'a Tigheam an deigh am faoin- bharail fein ; ach feudaidh sibh fhaicinn an ceart agh- aidh sin ann an so, agus feudaidh sinn fhaicsinn, Dia a rinn lagh co farsuinn a cho-tharruing ann an criochan co goirid, gidheadh tha e co farsuinn ann an cuir sios an dara h-aithne, cia mheud ann an toirmeasg, ann an seoladh, ann am bagradh, ann an geallaidhean, agus na h-uile do thaobh 's gu'n robh eolas maith aige nach dean- adh aon f hocal ar comhairleachadh gus an aithne so a choimhead; uime sin thae ag radh, " Cha dean thu dhuit fein dealbh snaidhte sa'm bith ;" 'Se sin, cha dealbh thu meadhon le do ghliocas fein gu seirbhis a thabhairt do'n Tigheam do Dhia. A rìs tha e ag ràdh, " Cha chrom thu, thu fein sios da ;" 'Se sin, cha chleachd thu na meadh- onan a dhealbh thu fein, no a dhealbh neach air bith eile do reir am faoin-bharail fein, 'nuair a dhealbhar e. Ciod e tuiUe ? " Oir is mis' an Tighearn do Dhia, is Dia eudmhoir mi ;" Uime sin bithidh f hios agam 'nuair a chuireas tu iodhol-aoraidh an gniomh, agus a thuiteas tu air falbh uamsa, a' leantuinn d'f haoin-bheachd fein, agus a dheanamh do reir nòs na'm fineacha eile ; agus a nis, do bhrigh 's gur aithne dhomh e, cha'n fhuiHng mi e, ach peanasaichidh mi e. Ciod e tuille ? " Leantuinn aing- idheachd." Tha e na aingidheachd seirbhis a thoirt do Dhia air a chaochlaidh do dhoigh 'sa dh"àithn e fein. Ciod e tuille ? " Xa'n aithrichean air a chlann, gus an treas agus a cheithreamh ginealach.'' Leanaidh mi aing- idheachd, cha'n e mhàin ort fein, ach air an treas agus air a cheithreamh ginealach a thig a mach o d' leasraidh, agus diolaidh an ceithreamh ginealach air a shon. Agus air eagal gu'n abradh iadsan, 'Thigheara, cha pheanas- aich thu sinne aig am bheil cridhe gu seirbhis a thabh- airt dhuit, cha'n ann mar a dh'àithn thu dhuinn, oir tha
22 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [^Sear. XXXI.
gràdh againn dhuit, uime sin tha e ag radh, •' Dhiubh- san a dli'fhuathaicheas mi." Mar gu'n abradh e, Cha'n ann, cha'n ann, Cha n 'eil mi a' meas sin na ghradh ciod sam bith rìin a tha agad, cha'n 'eil thu ach a' tabhairt fuath dhomh, thusa nach 'eil a toirt seirbhis dhomh a rèir m'òrdugh suidhichte fein. Shaoil le Nadab agus Ab- ihu, le Sàul agus Ussah, gu' n robh gràdh aca do'n Tigh- earn ; ach 's ann a bha fuath aca dha, do bhrigh 's nach d'rinn iad do reir òrdugh. Ciod e tuiUe ? ' Nochdadh tròcair do mhìltibh dhiubh-san a ghràdhaicheas mi agus a choimhideas m'aitheantan.' Tha e ann an so ag innseadh an diol-tuarasdail a bhios air a cheangal ri gnàthachadh meadhonan aoraidh Dhe ; " A' nochdadh tròcair ;-' 'Se sin, gheibh thu truas a ghabhail ri do thruaighibh, gheibh thu maitheanas ann do pheacana', agus gheibh thu doiìle agus cruas do chridhe air atharachadh : gheibh thu tro- cair gu saor, cha'n ann a mhàin dhuit fein, ach mar an ceudna do na mìltibh ginealach a thig o d' lcasraidh. Tha e ag ràdh, ' dhiubh-san a ghrkdhaicheas mi agus a choimh- eadas m'aitheantan.' Tha coimhead na dara h-àithne na chomharadh air do ghrkdh do Dhia, mar a ta briseadh oirre na chomharadh air t-f huath dha'n Tighearn : C'ar son ? Air tùs, do bhrigh 's gur i àithn Dhe a th'ann ; 'San ath àite, do bhrigh 's gu'm bheil ann an sin air a chuir sios na dleasdanais a tha t-Fhear-pòsda aig iarraidh ortsa, a bhean-phòsda-sa : agus 3. àite, do bhrigh 's gu bheil e na dhearbhadh air do ghradh do thaobh-san ; oir do reir 's mar a ghrkdhaicheas tu e, bithidh tu cùramach a chum na meadhonan uile a ghnàthachadh leis am feud thu aoidheachd a thabhairt da, 'Nis, air son an aobhar so mhìnich mi an dara h-àithne, dh'fhaicinn leis a mheadhon so, am bi sibh ullamh gu meadhonaibh aor- aidh Dhe eisdeachd, mu bheil mi gu labhairt ribh.
Am bheil sibh uUamh ma ta ? Agus am feud sibh a radh, labhair, a Thighearn, oir tha do sheirbhiseach ag eisdeachd ? Agus a' bheil sibh ullamh gus na meadhon- aibh eisdeachd leis am feud sibh bhur sàth fhaotainn do lathaireachd Dhe anns a bheatha so, agus cionnas a dh'fheudas sibh dearbhachd fhaotainn gu' faigh sibh trò- cair 'san latha sin, agus gu siorruidh tuiUe ? Eisd iad a nis ma ta a chum 's gu'm bi thu beo gu maith, agus 'nuair a bhasaicheas tu, gu'm feud thu a ràdh, Thigh- eàm, Bha mi ullamh gu cleachdamh uile mheadhonan
Sear. xxxi.] air iomadh puing DHiADHAcnD. 23
do slieirbhis anu an neart agus ann an treibhdhireas mo chridhe, am feadh 's a bha mo shlàinte agam, ge d' nach b 'ann ann an iomlaineachd, gidheadh ann an treibhdhir- eas mo chridhe ; bithidh an ni sin fein air a mheas dhuit- sa mar ùmhlachd iomlain do na h-àithnteau uile. Am b'àiU leibh ma ta aithne f haotainn air ciod iad na meadh- onan sin bu chòir duibh a ghnàthachadh, agus tha na's mò ann diubh na a h-aon no dha ?
Air tùs, Tha aoradh f hollaiseach Dhe, ann an eisd- eachd an Lagh agus an t-Soisgeil air a chuir an ceill duit anns a mhinisteirealachd so, agus ann thu fein a cheang- al le aont ri aoradh follaiseach Dhe, anns a cho-thionail fhoUaiseach, le bhi ag radh Amen le ùrnuigh fhollais- each Naoimh Dhe, agus ann bhi sìneadh a mach do làmhan, agus ann an gabhail ad ionnsuidh fein seula agus sàcramainte' cùmhnaint faicsinneach Dhe, agus ann an àite a thabhairt do achmhasanaibh na h-Eaglais, agus aùn a bhi toiii àite do iuchraichean rioghachd Dhe ; 'siad 30 meadhonan follaiseach aoraidh Dhe, mar an ceudna trasgaidhean agus taingealachd fhollaiseach : uime sin 'se so aon deth na meadhonaibh a tha air àithneadh dhuinne a chleachdadh, eadhon a theachd a mach, mar gum b'eadh, anns an achadh fhosgailt, agus bòideachadh fa' chomhar an t-saoghail, gu "n ceangail thus thu fein maiUe ri builì Chriosd, agus, "• gu'n glacthusacùpan na slàinte, agus gu n ioc thu do bhòidean ann am measg chàich," Salm cxYÌ. 13. Oir tha mòran diubh gu bhi air an cuir cuideachd ann an aon chiipan, agus 'se so aon deth na meadhonaibh leis am leud thu do thuigse a lionadh, do chuimhne, do thoil, agus uile oisinnibh do chridhe, le làthaireachd Dhe, uime sin ma ghràdhaich sibh e le èisdeachd fhocail, agus co f hada 'sa bhitheas sibh beo gu'm bi sibh 'n'ur luchd com'pairt de chomh-chomuinn a naoimh ; a chum's gu*m feud sibh a ràdh maille ri Daibh- idh, '• Aon ni ghuidh mi air an Tigheam, sin iarraidh mi, a bhi 'm chomhnuidh ann an tigh an Tighearna, rè uile laithean mo bheatha. a chum gu' faicinn maise an Tighearna. agus gu 'fiosraichinn na thearapull,'' Salm xxTÌi. 4. " C'ia so ghràdhach do phailliuna a Thigheama na'n sluaigh ! Tha m'anam a' miannachadh, 'seadh, eadhon a' faanachadh le deidh air cuirtibh an Tigheam : Tha mo chridhe agus m'f heoil ag eigheach gu h-àrd air son an De bheò. Oir is fearr là a'd' chùirtibh na mile ;
24 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD [Sear. XXXI.
b'f hearr leam a bhi dorsaireachd ann an tigh mo Dhe, na bhi'm chomlinuidh ànn am pailliunaibh aingidheachd," Salm Ixxxiv. 1, 2, 10.
Agus 'nuair a bhitheas tu ri bàs, ann an sin gu' feud thu a ràdh ri'd' chlann, ghràdhaich mise an Tighearn, agus ghabh mi tlachd ann an uile mheadhonaibh aoraidh- san sa mhaduinn agus mu f heasgair. Bithidh mi air mo lionadh le a làthaireachd, agus bha mise air mo bhean- nachadh ann mo ghairm, agus dh'òl mis do dh'abhnaich- ibh uisge na beatha; agus Honadh mi le saiU tigh an Tigh- eam fèin ; uime sin tha mi guidhe oirbh deanaibh-se a ni cèudna, agus gheibh sibh-se beannachd mar fhuair mise.
"Nis, Tha aig an dara h-àithn so, na's mò na na meadhona' follaiseach so, a dh'fheudas sibh a chleachd- adh maiile ris a chuid eile de na naoimh ann a meadhon a cho'thionail maille ri d' bhraithre ; tha innte na meadhonaibh uaignidheach so, a dh' fheumas a bhi deanta gach là maille ri do ghairm, air an là feumaidh tu a bhi aon chuidaig an tigh maille ri'd mhnaoi, agus do chlann, 's do sheirbhisich, air^neo bithidh tu ad' aonar, air neo bithidh sibh maille ri cuideachd eile 'nuair a tha sibh ann bhur teaghlaichibh, agus cionnas bu chòir duibh sibh fein a chleachdamh ann bhur teaghlaichibh. Tha mi guidh air a mheud agaibh 'sa tha deanamh coguis do aoradh Dhe, gu'n cleachd sibh na meadhonaibh uaig- neach ann bhur tighibh air a chuid a's lugha 'sa maduinn agus air feasgair gach aon là ; Tha fhios agam gu maith gu'n d' fhuair cuid agaibh beannachadh Dhè an sin ann bhur teaghlaichean. Agus cia mar bu chòir dhuibh sibh fèin chleachdadh ann bhur teaghlaichean fad a chuid eile do'n la, Eadhon deanaibh mar a rinn Solamh, air a leithid do dhoigh 's nuair a chi muinntir eile an t-òrdugh mais- each sin ann bhur tighibh, gu'ra feud iad a radh, "Is sona do dhaoine, agus is sona do sèirbhisich a ta na'n seasamh 'an so a' d' làthair, agus a tha aig eisdeachd do ghliocais; beannaichte gu n robh an Tigheam do Dhia a ghràdh- aich thu, agus a thug dhuit tigh agus a chuir thu os cionn teaghlach ; agus gu'm feud do seirbhisich fein a ràdh bu mhaith air mò shon-sa, nam faodainn seasamh aig bòrd mo mhaighstir, a chum's gu'n cluinninn an gliocas agus na briathraibh gràs-mhor a tha teachd a mach as a bheul. Agus sibhse a ta n-'ur ban-mhaigh- stiribh, bitheadh briathraibh a ghràis ann bhur beul, agus
Sear. xxxi.] air iomadh puing dhiadhachd. 25
ann bhur bilibh, mar shnàidhnibh sgàrlaid, "Chum's gu'm fosgail sibh 'ur beoil le gliocas, agus gu'm bi lagh a choimhneis air bhur cridhibh 's air bhur teangaibh."' Biodh so na chleachdadh dhuibh 'nuair tha sibh 'n'ur teaghlaichean.
'San ath aite, a rìs 'nuair a ta sibh ann an cuid- eachd, aìdichibh bhur peacaidhean d'a cheile, earailich- ibh a chèile,cronaichibh,teagaisgibh,sòIasaichibh a cheile, agus an còmhnuidh bithibh 'deanamh maith-eigin ciod 'sam bith cuideachd 'sam bheil thu no'm bi thu. Agus anns an aite mu dheireamh, 'nuair a tha thu ad' aonar. agus 'nuair a leughas tu focal Dhè : oir is beannaichte esan a leughas briathraibh an leabhar so, agus a ni iad. Ciod e tuille ? Deanaibh ùmuigh do ghnath, agus dean- aibh ùrnuigh 'san Spiorad le dùrachd, deanaibh ùmuigh air son na'n uile dhaoine. Ciod e tuiUe ? Aidichibh bhur peacaidhean am fianuis De, faicibh iad, agus gabh- aibh gràin diubh, agus thugaibh fuath dhoibh. Ciod e tuille ? Bi taingeil 'sna h-uile nithe. Dean faire do ghnàth, anns na h-uile ni a ni thu, thoir an aire do d' chridhe, thoir an aire do d' bheul, thoir an aire do d' chos- aibh, nach sleamhnaich iad ann am puing dleasdanais sara bith. Ciod e tuiUe ? Beachd-smuainich air focal agus air oibre Dhe, beachdaich air do thruaighe fein, agus beachdaich air tròcair Dhia ; beachd-smuainich air au lagh. agus beachd-smuainich air an t-ShoisgeiI ; smuainich air do thuiteam ann an Adhamh, agus srauain- ich air d'eiridh a rìs ann an Criosd. Ciod e tuille ? " Cuir ort uile armachd Dhe, crioslaich do leasraidh le firinn, cuir ort uchd-èididh na fireantachd, cuir ort brògan ul- lachaidh Soisgeil Chriosd, comhdaich do cheann le clog- aid na slàinte, agus, thar na h-uile nithe, gabli ad' ionn- suidh sgèith' a chreidimh, a tha coraasach air uile shaighde teinteach an droch-spioraid a mhùchadh, agus gabh ad' ionnsuidh claidlieamh an Spioraid, ni 'se focal Dhe." Cuir ort an armachd so uile, agus seas fuidh d' armachd rè an là uile, agus luidh sìos leis mu f heasg- air, agus coidil leis fad na h-oidhche.
Ciod e tuille ? 'San àite mu 'dheireadh, comharaich- ibh leibh fein gach oidhche mu'n d'thig sibh gu'r leap- aichibh, am breitb neachadh air tròcair Dhe afhuair sibh trid an Ik, an ti mar fhear pdsda a tha cuir coraharaidh- eaa gaoil do'r n-iounsuidh gach aon là, eadhon cosmhaiì C
26 AIR lOMADH PUING DHIADUACHD. [^Sear. XXXI.
rì duine nàdurach, air dha hhi o'na hhàile, tha e'n tràs agus a ris a' cuir comharaidheaa gaoil a dh'ionnsuidh a bhean, a chum a cumail ann an cuimhne air ; gabhaidh sì iad, agus taisgidh 's i suas iad ann a ciste ; ge d' nach mor a's f hiach iad, gleidhidh si ann an sin iad, do bhrigh s gu'ra bh^il gràdh aice dha-san a chuir iad. Mar so bu chòir dhuibhse dheanamh ; oir tha'n Tigheam, bhur Fear- pòsda gràdhach, a' cuir coraharaidhean gaoil do'r n-ionns- uidh gach aon latha, a chum 'ur cuir ann an cuirahne air fein, agus a dh'f heuchainn ciod am meas a tha agaibh orra air a sgàth-san. Nach bu chòir duibh gabhail riu le buidheachas, agus an cuir suas ann bhur cridheachan, agus an curaail ann an sin air a sgàth-san a chuir iad ? 'Nis 's iad so na meadhonaibh a dh'fheumas gach aon agaibh a chleachdadh, na'm b'àiU leibh làthaireachd Dhe a bhi a' lionadh bhur cridheachan, agus mar a b'àiU leibh tròcair fhaotainn do bhur n-anama, agus mar b'àiU leibh beannachd fhàgail aig bhur clann 'n'ur deigh ; oir le so feudaidh sibh deadh thioranadh a dheanarah, agus mu dh'fheuraas sibh dìlib chothroraach fhàgail do'r clann, feudaidh sibh uile gheallaidhean Dhe air an deanarah ann ara fuil losa Criosd a chuir an cèill doibh. Cha'n abair mi tuille ^ig an am, ach do'n Tigheam losa Criosd maille ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mholadh, a nis agus gu siorruidh. Amen.
SEARMON XXXIl.
Kxod. XX. 4, 5, 6.— Na dean dhuit fein dealbh enaidhte, no ooslas sa'm bi:h & dh'aon ni, a ta 'sna neamhaibh sbuae, no air an talamh sbios, no 'sna h-ui8geachaibh fuìdh 'n talamh. Na crom thu fein eios doibh, agus na dean seirbhis doibh ; Oir mis an Tighearn do Dhia, is Dia eudmhormi, a' lean- tuinn aingidheachd na'n aìthrichean air a chloinn, air an treasagus air a cheithreamh ginealach, dhiubh-san a dh'fhuathaicheas mi : Agus a' nochd- adh trocair do mhiltibh dhiubh-6an a ghradhaicheas mi, agus a choimhdeas in'aithntean.
Deut. xii. 18. — Ach an lathair an Tighearn do Dhia ithidh tu iad, anns an aite a thaghas an Tighearn do Dhia, thu fein, agus do mhac, agus dt> nighean, agus t-oglach, agus do bhanoglach, agus an Lebhitheach a tha "n taobh a stigh do d' gheataibh : agus ni thu gairdeachas an lathair an Tighearn do Dhia anns gach ni ris an cuir thu do lamhan.
Tha cuimhne againn air c'aite an do sguir sinn 'sa Hihaduinn ; an ni a's mò air am bu chòir dhuinne meas à bhi againn, an ni 'se lathaireachd Dhè a bhi do ghnath ann ar cridhibh, coimhead a ghràidh, a ghairdeachais. a shìth, 'eagal, agus a sholuis, oir 'sann ann an sin a tha ar sonas agus ar beatha comh-sheasamh ; oir far am bheil àn Tigheam, tha beatha, agus saorsa, agus so'las, agus uime sin dh'ullaich an Tigheam na meadhonaibh gu leir a dh'fheudas sinne a chleachdadh 'na aoradh fein, agus chuir e sìos iad 'na fhocal, a chum's gu'n trèoirich iad sinn a dh'ionnsuidh a cho'chomunn shona so, agus gu' n cùm iad sinn ann am mealtuinn 'sann an sealbh aìr làthaireachd Dhè ; 'seadh, thug e dhuit-sa cead an gnàth- achadh gu saor uile, a chum's na bheath-sa gu'm faigh- eadh sinne beatha, agus leò-san gu'm biodh sinn a' fas suas gach la anns a bheatha sin.
Tha a cheud aon air a chuir sios anns a cheùd àithn. a chuid eile anns an dara h-aithn, far an cuala sibh, nach e a mhàin gu' bheil e na pheacadh Dia air bith eile a bhi againn, agus mar sin a chuir fuidh chràdh, ach tha e mar an ceudna na pheacadh ma chràidheas sibh e. do bhrigh 's nach d'thoir sibh seirbhis da do reir 's mar dh'àithn e dhuibh ; agus uime sin tha 'n dearbh tharcuis air na meadhonaibh leis am bu choir dhuinn a theachd a dh'ionnsuidh comh-chomunn ri Dia, na chomhara air sn C 2
28 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD [Sear. XXXII.
bheil agad-sa fuath dha ; agus 'se'n dearbhachd is fearr air do ghradh-sa, cleachdadh dichiollach a dheanamh air uile mheadhonaibh aoraidh-san ; agus uime sin gheall an Tighearn beannachd, cha'n ann a mhàin dhoibh-san a cKÌeachdas na meadhoinean so, ach mar an ceudna do'n treaa ginealach, agus do mhiltibh a thig 'nan deigh. Ciod am fios a th* agam-sa, ma bha sibh a' cleachdadh 11 a meadhoinean bho'n uair a chuala sibh mu'n timchioU ? Tha e na ni eagalach gu m faigheadh an diabhul a leithid do dh'uachdranachd air anama dhaoine agus mhnaibh ; air doigh 's gu'm bheil mòran dhibh a chuala so air a mhaduinn, nach d' rinn urrad agus smuaineachadh aon iiair air o'n uair sin. Nach bi an cunntas sin air aon latha air iarraidh oirbh ? 0 ! nach dean an tòiseachadh so, ann an aideachadh, faillneachadh, mur bi sibh ach 'n'ur luchd eisdeachd a mhàin, gun a bhi 'n'urluchd cuir an gniomh an fhocail? Cha'n fheumadh iad a bhi co^ tric air an aithris na'm biodh tlachd agaibh annta, no na'm biodh agaibh gradh Dhia ann bhur cridheachan, agus c'ait am bheil cleachdadh agus deanamh air toil Dhè ? Cha dean na h-uile searmonachadh anns an t-saoghal maith, oir 'se a mhain deanamh an fhocail a's urrainn a dheanamh, agus a chumail a mhain ann do chridhe. 'Ni a b'e na meadhoinean so dh'innis mi dhuibh anns a mhaduinn, agus a nis tha mi 'gan innseadh dhuibh a ris; tha, anns a cheud aite, an t-aoradh follaiseach ann an èisdeachd focail Dè, agus ann an gabhail na'n sacramaint- ean, trasgadh agus breith-buidheachas shòleimnte, agus cleachdadh foghluim. Tha cuid agaibh a tha deanamh coguis de' na so, ach tha eagal orm nach 'eil sibh 'ga dheanamh le ullachadh, agus riaghailt naomh ; oir 'nuair a tha sibh a' toirt bhur pearsaibh a lathair an so, tha bhur cridheachan air falbh; agus 'nuair a tha sibh a' dol a steach do thigh Dhè, cha'n'eil sibh a' tabhairt aire do'r casaibh. Ach tha mi a' fagail an fhollais, agus a' teachd a dh'ionnsuidh an uaigneas, ni as eugmhais nach dean an fhollais fèum air bith dhuibh, air an aobhar sin, a raheud 's leis am b'aill beannachadh Dhè a bhi air a chuir am meud orra anns an f hocal agus anns na sacra- maintibh, Tha mi guidh oirbh gu'n deanadh sibh coguis do chleachdadh aoradh diomhar Dhè. 'Se a cheud aon de' na raeadhonaibh diomhar so faire, agus a' feitheamh do ghnath os cionn bhur cridhe, a' toirt an ro-aire nach crùb
Sear. xxxii.] air iomadu piing duiadhacud. 29
an diabhul a steach a chum bhur creach de 'na so, air a leithid do dhoigh 's nach umiinn thu a radh, 'se Dia mo thlachd, mo ghairdcachas, mo ghradh, m' eagal, m' urram, agus mo chrun. Tha chaithris so cho feumail, agus uime sin tha i cho tric air a h-àithneadh anns an t-soisgeil, tha e agaibh ann an soisgeil Mhata. xxiv. 42, ' Deanaibh-se uime sin faire, oir cha'n'eil fhios agaibh cia an uair an d'thig bhur Tigheam.' Tha e agaibh a rìs ann a Mata, xxvi. 41, " Deanaibh faire agus ùrnuigh a chum's nach tuit sibh ann am buaireadh." Tha e agaibh ann an soisgeil Mharc. xiii. 35, " Uime sin deanaibhse faire, oir cha'n'eil fhios agaibh c'uin a thig maighstir an tighe ; an ann air feasgar, no air meadhon oidhche, no aig gairm choileach, no anns a mhaduinn. An t-eagal air teachd dha gu h-obainn gu 'm faigh e sibh 'n'ur codal ; agus na nithe a deirim ribhse, a deiriin ris na h-uile dhaoinibh, deanaibh faire." Tha e agaibh ann Gniomh xx. 31, "Uime sin deanaibh faire a' cuimhneach- adh,'' &c. Tha e agaibh ann an 1 Thesalonianach t. 6, 7, " Uime sin na coidileamaid mar dhaoine eile ; ach deanamaid faire, agus bitheamaid stuaim. Oir an dream a choidileas, 'sann anns an oidhche a choidileas iad : agus an dream a tha air mhisg 'sann anns an oidhche a. tha iad air mhisg."" Tha e agaibh ann an ceud litir Pheadar iv. 7? *' Ach a ta crioch na'n uile nithc am fagus : uime sin deanaibh faire chum iirnuigh.'' Tha t agaibh ann an Taisb. xvi. 15, *' Feuch, ataim a' teachd mar ghaduiche, is beannaichte esan a ni faire, agus a ghleidheas eudach, a chum nach imich e lomnochd, agus nach faic daoine a nàire.' Ciod is ciall da so, gu bheil an Tighearn co tric anns an Sgriobtuir ag àithneadh agus a moladh a phuing dhiadhachd so faire ?
Do bhrigh as eugmhais faire, gu' bheil e do-dheanta do chumail as lamhan an diabhuil, cha'n'eil e so-dheanta gur urrainn thu ùmuigh a dheanamh do ghnàth, agus breith-buidheachas a thabhairt 's na h-ui!e nithe, agus a chuid eile do na meadhonaibh a ghnàthachadh as eug- mhais faire. Ach cia lion agaibh a thainig a dh'ionns- uidh a phuing dhiadhachd so, a bhi do ghnàth a' caithris os-cionn bhur cridheachan fein ? Ach na s roghnaichte tha gibh a fosgladh suas dorsan bhur cridheachan don diabhul.gu theachd a steachair nah-uile cothrom,agus mar sin tha sibh a toirt àite do na h-uile bhuaireadh a chuir- C 3
30 AIR lOMADH PUING DmADHACHD. [SeaT. XXXH.
eas e ann bhur mthad ; uime sin 'se sin an t-aobliar gu' bheil na h-uiread do dhoilbheachd agaibh ann an aoradh Dhe, agus gu bheil a sheirbhis na leithid do uallach oirbh, eadhon do bhrigh 's gu'n do leag sibh le'r cridhe dhol fuasgailte fad an là uile, agus nach d'rinn sibh faire thairis air bhur n-uile shlighibh.
Mar sin ma ta, na'm b'àill leibh aghairteas a dheanamh ann an diadhachd, feumaidh sibh faire dheanamh agus aire a thabhairt do'r cridheachan, oir tha'n diabhul a' deanamh faire do ghuath mu'r timchioU, agus cha'n 'eil seol air do chumail a mach a làmhan an leomhain sgriosach sin, ach le faire do ghnàth os do chionn fein ; air an aobhar sin tha'n Tighearn ag radh, " deanaibh faire agus ùrnuigh, a chum 's nach tuit sibh ann am buaireadh." 'Nis, do bhrigh 's nach r'jbh agaibh-se glòir Dhe agus bhùr slainte fein, mar chùr'am sònruichte bhur n-anania, uime sin cha d'rinn sibh faire os cionn bhur cridheachan cho cùraraach 'sbu chòir dhuibh a dheanamh; uinie sin, mur biodh gràdh gloir Dhia, agus bhur slàinte fein ann an losa Criosd, air a chuir ann am fonn bhur n-anama, cha chuireadh sibh gu bràth an suim a bhi dean- amh faire ajxus ùrnuigh a ghnàth ; mar so mur gluais a bheag sam bith sibh gu faire a dheanamh, deanadh gràdh gloirDhia bhur gluasad gu faire agus bhurcomh-èigneach- adh gu faire a dheanamh gu dìu-achdach, anns gach àite, agus aig gach àm, agus anns gach cuideachd. Oir tha easmhuidh na faire so ag aobharachadh mdr olc, agus tha a chaithris so co neo-ghnathaichte leibh, a mach o na h-amaibli suidhichte aoraidh 'sa mhaduinn agus anns an fheasgair, tha nii 'saoilsinn gu 'bheil sibh a' fàgail bhur cridheachan fuasgailt do'n diabhul rè an latha uile ; agus air an aobhar sin chleachd sibh bhur cridheachan ri leith- id do bhoile agus do leantuinn air an t-saoghal agus air a thaitneasaibli : agus a nis 'nuair a b'àill leibh a chruinn- eachadh suas a ris, agus a thabhairt suas am fìanuis an Tigheama, tha e na ni co doilbli oirbh a dheanamh : uime sin tha dearbhadh air bhur gràdh do Dhia ann an caithris do ghnath os-cionn bhur cridheachan fein, a ehum's nach bi aon chuid gradh Dhia air a thabhairt uaibh le ainneart, no idir nach foigh an nathair cead crùbadh a stcach. Tha mi 'ga fhagail do'r coguisibh fein, gu rannsachadh cia co fada 'sa tlia gach neach ag- aibh air deirearah anns a phuing so ; shaoilinn gu'n
Sear. xxxii.] air iomadh puing dhiadhachd. 31
d'fhogWum sibh leasan mor anns an diadhaclid, na'm b'uiTainn sibh faire dheanamh thar bhur cridheachan fein rè an là uile, agus rè na h-oidhche mar an ceudna. Cuimhnichibh ciod a tha Criosd ag radh ann an Lucas, xxi. 36. " Deanaibh-se air an aobhar sin faire, a' dean- amh ùrnuigh gach àm, chum gu' measar gur airidh sibh air dol as o na nithe sin uile ta gu teachd, agus seasamh an lathair Mhic an duine." " 'S beannaichte esan a ni faire agus a ghleidheas a thrusgan glan." Agus cha'n'eil doigh air Criosd a chumail mar thrusgan umad, ach a mhain le faire. IMar sin tha mi ag radh, ge nach biodh ni's md air fhoghlum aig an àm so, ach an aon leasan so do chaithris agus ùrnuigh do ghnath, bu mhaith sin ; inur biodh uair air bith, 'san la uile, anns nach biodh tu ag radh, Thigheam, ara bheil thusa anns a ghniomh so ? Na'm biodh so air fhoghlura, shaoilinn mo shaothair rè an là gu maith air a chaitheadh. Agus 'se so an t-aobh- ar gu' bheil muinntir a' deanamh co beag piseach 'sa chreidimh-Chriosduidh, eadhon do bhrigh 's gu' bheil co beag faire air a dheanamh.
'Nis, maille ris a chaithris so, cuir ris beachd-smuain- eachadh, socraich do chridhe, agus beachdaich air do thruaighe fein, agus beachd-smuainich air fuil Chriosd a riim do shaoradh ; beachdaich air lionrahoireachd do pheacanna, agus air tròcair neo-chriochnaichte Dhe ; beachdaich air oibre, agus air fhocalaibh, agus air a gheallaidhean, agus beachdaich airabhagraidhean,beachd- aich air a smachdaichidhean, agus beachdaich air a bhreitheanasaibh : 'se so an cleachdadh a dh'fheumas a bhi agad 'nuair a bhios tu ad aonar, agus 'nuair a tha thu ann an cuideachd. Bi do ghnàth deanamh maith, no gabhail a mhaith, no a' cuir an aghaidh an uilc ; uime sin na'm b'àill leat so a dheanamh, feumaidh do chridhe a bhi do ghnàth air neamh ; an sin feumaidh d'armachd spioradail a bhi air a chuir umad, agus feumaidh tu seas- amh fuidh armachd leis, mar-aon gu cogadh, agus gu ('uir an aghaidh : an deigh sin thoir fainear do mhoth- achadh air tròcairean Dhe, a tha air a nochdadh dhuit gach la ; agus 'nuair a tha thu air faotainn beannachd Dhia, aon chuid ann am beachd smuaineachadh agus ann an ùmuigh, no aun am breith-buidheachais, no ann an eisdeachd an fhocail, bidh so na mheadhon gu thoirt ort ath-philleadh a dh'ionnsuidh na meadhonaibh so ; 'se
32 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Seai. XXXII.
sin, leubhadh na'n sgrlobtuiribh do d' theaghlach 'nuair a tha cothrom agad, an deigh sin d'ùrauigh gun sguir, do bhreith-buidheachais anns na h-uile nithe ; oir bu choir do gach sochair atha thu a' faotainn o Dhia, do ghràdh dha a chomh-èigneachadh gu bhi dol a* meud, agus bu choir da t-iartais a ghluasad suas annad, a chum a bhi cuir an ceiU maitheas agus caoimhneas gràidh Dhe anns gach àite a dh'ionnsuidh an d'thig thu ; an deigh sin oidhearp gu a thoileachadh anns gach ni, agus eud air son gach deadh obair ; an deigh sin aidmheil air do pheacanna gach la, le casaid. agairteas, agus dìteadh ort fein, toilltinneach air a bhas sin, agus na peacanna mu bheil thu 'ga d' ag- airt fein, agus 'ga do dhiteadh fein, feuch gu'n gabh thu gràin diubh, gu'm fuathaich, agus gu'n seachainn thu iad, agus na beachdaich orra na's lugha na, na peacanna sin a thug Mac Dhia a nuas o f hlaitheanas, agus a thug air bàs fhaotainn air do shonsa.
Ach their cuid agaibh; 'nuair a theid mis' a bheachd- smuaineachadh, tha mi as eugmhais aobhar co air a bheachdaicheas mi. Ach freagram thu, nach amhairc thu air do chridhe fein, agus cionnas an sin a bhitheas tu as-eugmhais aobhar na's leoir ? Ach fathasd their thusa, tha mo chridhe co làn do smuainte diomhain, 's nach urrainn domh fantuinn air beachd-smuaineachadh. Freagram thu ; cha'n'eil iongantas ann, air dhuit do chridhe leagail co fuasgailt, agus gu'm b'àill leat fhosgaladh do'n diabhul agus do chuid buairidhean, a chum's gu'n d'theid iad a steach ; ach na'm b'àill leat do chridhe a chaithris, agus gun àite a thabhairt do smuainte seachranach, anns nach 'eil a bheag ach buairidhean an t-sàtain, agus sanuis an diabhuil air an tilgeadh ann do chridhe, gu a bhi bacadh thu bhi air do chleachdadh ann an aoradh Dhe : air an aobhar sin, anns a choir sin, " cuir ann an aghaidh an diabhuil, agus teichidh e uat, agus tarruing am fagus do Dhia, agus tarruingidh se am fagus dhuit-sa." 'Nis, cha'n abair mi tuilleadh aig an àm so, ach a bhi guidhe air Dia, de' a thiòcair neo- chriochnaichte, an gràs so a dheòineachadh dhuibh, gu'n cleachd sibh raeadhonaibh aoraidh Dhe, mar-aon follais- each agus diomhar, a chum onair losa Criosd, agus comhfhurtachd bhur n-anama fein ; dha-san, maille ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomha, gun robh gach uile mholadh, agus glòir a 'nis agus gu sìorruidh. Araen.
SEAEMON XXXIII.
Lticas i. 74,75.--Gu'n deoinicheadh e dhuinn, air dhuinn bhi air 'ar emt- adh o lamh ar naimhde, gu'n deanamaid seirbhis da as eogmhaiBeagai), Ann an naomhachd agus ann am fìreantachd na lathair fein, uile laithean ar beatha.
DH'iarramaid beannacliadh Dhe, agus làthaireachd an Spioraid a bhi air a ghiùlain maille ri f hocal fein, a dh'ionnsuidh cridhe gach neach agaibh, a chum feum a dheanamh dheth na meadhonaibh so th'air an an òrduch- adh leis fein, a chum aoidheachd a thabhairt da 'làthair- eachd ann bhur n-anama. 'Nis, a chum so a thuigsinn, bheir sibh fainear, mu fhàistneachd Shechariah, a rinn e fhaidheadaireachd an deigh dha bhi air a bhualadh balbh rè uine naoi miosan, air son a dhìth-creideamh.
'Nis, 'nuair a tha'n leanabh air a bhreith, agus a tha e gu a bhi air a bhaisteadh, tha theanga' air a fuasgaladh, agus, air dha bhi air a honadh leis an Spiorad Naomh, tha e ag cuir an cèill an fhaistneachd so ; far am bheil e, air tùs a' briseadh a mach ann am buidheachas do Dhia aìr son coimhHonaidh a gheallaidh, agus air son cuir a Mhic fein a chum saoradh a shluaigh a bha caiUte ; agus anns an ath àite, tha e 'g innseadh dhuibh ciod a chrioch air son an robh so air a dheanamh, sin r'a radh, " Air dhuinn, a bhi air bhur saoradh a lamh 'ar naimhde, gu'n deanamaid seirbhis da as eugmhais eagail, ann an naomhachd agus ann am fireantachd 'na làthair fein, uile làithean ar beatha." 'Nis, a chum teachd a dh'ionnsuidh a ni a tha anns an rùn, leagaidh mi dhuibh fhaicinn air tùs cia mar a ta so an crochadh ris na nithe mu'n do labhradh roimhe.
2. An fhad 'sa thainig sinn air ar n-aghairt, agus sin a tha sinn gu laimhseachadh ; agus an deigh sin labh- raidh mi focal na dha mu'n a fio gu h-ath-ghearr.
Bha ceithir nithe air an teagasg dhuibh, a chum bhur stiuireadh a dh'ionnsuidh caitheadh beatha diadhaidh agus chriosduidh, tha an tuigsinn agus an cleachdadh,
34 AIR lOMADII PUING DHIADHACHD. [Scar. XXXIII
gu leir feumail, air doigh 's gu'm feum sibh an deanamh, na'm b'àill leibh Dia a ghlòircachadh ann an so, agus bhur cuid a bhi agaibh do'n bheath-shiorruidh an deigh so ; feumaidh sibh 'araon eolas fhaotainn orra agus an deanamh, no bithidh bhur saothar gu leir 'san aideach- adh ann an diomhanas.
Air tus, Feumaidh sibh an creideamh tearnaidh sin a bhi agaibh a' deanamh greim air sàbhaladh, a bha air a sheuladh, air a ghealltainn, agus air a nochdadh, 's air a dhaighneachadh, air a bhuadhachadh 's air a cheannach, le fuil losa Criosd ; agus 'se so am bunait 'sa charraig air am feum sibh bhur tigh a thogail, na'm b'àill leibh e seasamh anns an t-saoghal so agus anns an t-saoghal a ta ri teachd ; agus 'se so a charraig cha'n e mhàin air am feum sibh bhur n-aithreachas a thogail, ach mar an ceudna bhur sàbhaladh, agus a ni as eugmhais gu bheil na h-uile diadhachd ann an diomhanas, oir mur tog thu air a bhunait so, na h-uile togail a ni thu tuitidh e sios, " agus bunait 'eile cha'n urrainn duine sam bith a shuidh- eachadh ach am bunait a shuidhicheadh a cheana', ni 'se losa Chriosd air a ghabhail troimh Chredimh ; 'se so am bunait air am feum thu do shlàinte a thogail, oir cha'n'eil ach saothair chaillte gu leir ad' shaothair 'san diadhachd, ma 'se agus gu' bheil thu fathast ad' sheasamh eadar dha bharail, agus mur d'fhuair thu thu fein air do fhreumh- achadh gu daighean agus air do shuidheachadh ann an Criosd, a chum*s gun d'thoir thu dùbhlan do ifrinn, do'n bhàs, do'n uaigh, agus do'n chuid eile do d' naimhde gu leir ; air doigh 's gu*m feud thu radh, f huair mi sàbhal- adh ann am fuil losa, agus sin air a sgriobhadh ann mo choguis le a Spiorad fein. 'Se so a cheud ni a dh'fhèumas sibh a bhi agaibh, mu'n urrainn sibh seirbhis a thabhairt do Dhia ann bhur caith' beatha agus ann bhur giùlain Chriosduidh, agus seirbhis a thabhairt da as-eugmhais eagail; agus uime sin tha agaibh an so, " air dhuinn, a bhi air ar saoradh o laimh ar naimhde, gu'n deanamaid seirbhis da as-eugmhais eagail :" Cha bhi seirbhis do Dhia, gus an creid thu air tùs gu'n do shaor Dia thu a mach a lamhan an diabhuil, a pheacaidh, agus 0 cheartas Dhia, agus o do naimhde gu leir ; cha bhi seirbhis do Dhia, as eugmhais eòlas a bhi agad air tùs air thu a bhi air do dheanamh ad' dhuine saor agus ad' f hear baile do'n nuadh lerusaleim sin : air an aobhar
Sear. xxxiii.] air iomadh puing dhiadhachd. 35
siii 'se so a cheud stèidh a dh'fheumas sibh a shuidh- eachadh, creidimh air bhui* saoradh, agus bhur fuasgladh as lamhan bhur n-uile naimhde. 'Se mo bharail nach'eil a h-aon agaibh a shuidhich am buhait so fathast, uime sin guidheam oirbh tòisichibh agus suidhichibh a nis e air sgàth losa Criosd. C'ar son a bhiodh sibh air bhur tilgeadh air bhur n-ais uaith, 'nuair a thig e ann a mhòr ghldir ; agus am bi aithne aig air a bheag, an saoil sibh-se, ach air buill a chuirp fein, a rinn greim air troimh chreidimh f
An coisinn neach air bith a dh'ionnsuidh a bhaile nuadh sin, ach iadsan a thig, le'n Irusgana air an glan- adh ann am fuil losa ? Ara bidh sith air neamh no air thalamh, no ann an coguis, do neach sa'ra bith ach dhoibh-san do'n do cheannaich f huil-san e, agus gus an creid iad ann ? Air an aobhar sin tha rai 'g radh, tòis- ich agus suidhich so 'mar a chlach-iuil ann do chridhe, creideamh anns an Tighearn losa Criosd.
Bunait eile, dh'innis mi dhuibh, a ni b'e so, creidimh, cha'n 'e a mhàin gu ruigheachd air geallaidhean na slàinte agus air maitheanas do jjheacanna, ach feumaidh tu a chreidsinn mar an ceudna, na h-uile a ta sgriobhta ann am focal De, anns an lagh, agus anns na faidhean, agus anns an Tiomnadh-nuadh ; feumaidh tu uile àithntean Dhia a chreidsinn ; feumaidh tu uile bhagraichean a chreidsinn, a gheallaidhean uile, mar-aon anns an t-saoghal so, agus air son an t-saoghail a ta ri teachd ; oir ni cìiraimean amharusach an t-saoghail do chridhe a ghearradh ann an ùin ghoirid, agus do thilgeadh ann an leithid do theagamh, ma 'se agus nach creid thu geall- aidhean Dhe, 's gu'm bi e do-dheanta dhuit do shith ri Dia a churaail a bhuineas dhuit anns a bheatha so. Ani bheil thu ann an trioblaid ? Cuimhnich a ghealladh, '' Gaimi orra ann an là na trioblaid, agus eisdidh mis riut.'' Ara bheil thu ann an ro-chùrara agus ann^ani buaireadh-inntinn, do bhrigh 's nach urrainn thu lagh Dhe fhaotainn air a sgriobhadh ann do chridhe ? Culmhnich a ghealladh ; " Agus sgriobhaidh mise mo lagh ann do chridhe, agus cuiridh mi m'eagal an taobh a stigh dhiot, a chum 's nach imich thu gu bràth air falbh uam.'' Am bheil thu fo' eagal nach buanaich thu a dh'ionnsuidh na crìche ? Cuimhnich a ghealladh, " Cha d'theid a h-aon deth mo chaoraich-sa am mu»h.
36 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [^Sear. XXXIII.
Bithidh mise maiUe ribh gu deireadh an t-saoghail. Cuiridh mis an Comhfhurtair do'r n-ionnsuidh, an ti, 'nuair a thig e, a thrediricheas sibh a chum gach uile f hirinn," Fèumaidh tu na bagraichean gu leir a chreid- sinn, agus uile mhallachdan an lagh' ; agus bheir so ort na's md do luach a chuir air fxiil losa, a rinn do shaoradh bhon a mhallachd, agus a tliug air falbh an " lamh- sgriobh, agus a riun a thaimeadh ris a chrann a cheus.'' Feumaidh tu a chreidsinn, ma 'se 's gu'n d'theid thu as an t-slighe, gu'n coinnich thu ri drisibh agus droighean ann ad' thaobh, agus ri iomadh plàighean agus trioblaid- ean, agus ri croisibh agus buairidhean iomadh-fillte ; agus cumaidh so do chridhe an comhnuidh fo' eagal ; tha thu ceangailt gu a bhagraichean gu leir a chreidsinn, agus uile mhallachdan, fuidh phein a ni nach lugha na dìteadh siorruidh. Cha'n iongantach ge do tha leithid do dh' fhuasgailteachd ann bhur n-aidmheil, do bhrigh's nach 'eil na bunaitean so gu cinnteach air an suidheach- adh ann an cridheachan dhaoine agus mhnathan.
Agus air tùs, creid sàbhaladh, a chum's gu'm feud thu a radh, Thighearn, 's leat mi, agus is leamsa thusa, tha sinn air ar n-aonadh ri chèile le ceangal an Spioraid. agus cha'n urrainn a bheag sam bith ar dealachadh ; agus uime sin ciod sam bith ni a dh'iarras tu orm a dheanamh. ni mis e.
Bheireadh creideamh 's na nithe so ort do ghnàth ann an tigh 's ann an teaghlach Dhia, nach bu dàna leat amharc a mach air an dorus, mur biodh fuil Chriosd 'ga do chòmhdach. 'Se so a cheud stèidh creidimh.
B'e 'n dara ni a dh'innis mi dhuibh, ath'rachadli a chridhe, bhur n-ath-nuadhachadh, no ar n-ath-ghineamh- uinn, no 'r n-iompachadh, no'r nuadh-bhreith, no ciod sam bith a ghairmeas sibh dheth,cha'n'eil annach an t-aon ni. Feumaidh ath'rachadh iomlain a bhi air a dhean- amh air do bheatha 's air do ghiùlain ; sgus 'se so an ath bhunait a dh' fheumas tu a shuidheachadh, aithreachas do thaobh Dhè; oir 'sann a chum na criche sin a tha sibh glan, agus air bhur n-ionnlaid trid creidimh ann am fuil Chriosd, an tì, "tre na spiorad shior- ruidh, a thug e fein suas gun smal do Dhia, eadhon gu bhur coguisean a ghlanadh o oibre marbh, a chum's gu'n deanadh sibh seirbhis do n Dia bhed ; oir co f had 's a tha uile-bheisteau, agus dràgoiuean, agus diabh-
Sear. xxxiii.] air iomadh PUiNa dhiadiiachd. 37
leibh 'gabhail comhnuidh ann do chridho. agus a' cumail an tigh ann an sìth, bithidh do dbiadhachd uile ann an diomhanas, gus am bi an duine ìàidir air a chuir a niach ìe duine na's treise ; agus uime sin feumaidh tu cungaidh- ghlanaidh a bhi air a cuir ann do chridhc. a ni iounluii agus a glilanadh, a chum's gu'n gabh an ^piorad Naomh còrahnuidh ann ; feumaidh tu oibre na dorchadais a thilg- eadh air falbh, agus arraachd an t-soìuis a chuir umad ; feumaidh tu a dheanamh mar a ta am Faidh Isaiah ag radh, (Isa. i. 16, 17.) " Nighibh, glanaibh. cuiribh air falbh olc bhur deanadais as mo shealladh ; sguiribh òo'ii oÌG. Foghlumaibh maith a dheanamh ; iarraibh breith- eanas : deanaibh fuasgladh air an fhear a tlia sàraichte : cumaibh còir ris an dilleachdan ; tagraibh cuis na bànt- traich." Agus mar sin tha do chridhe air a ghlanadh tr:^ chreidimh.
'Nis, 'san treas àite, Cha'n e a mhain gu'm feum thu. a dheanamh glan, ach a choimhead glan. 'Nis, air an aobhar sin, feumaidh tu a tharruing a mach gu tric fa' chomhar solus focail Dhia, a chum's gu'm faic tlm na nithe truaillidh a tha'n taobh a stigh dhiot, agus gu feum thu a bhi air do shaoradh uatha, oir cha'n e aon chung- aidli-ghlanaidh a ni do ghlanadh, ach feumaidh tu iom- adh purgaid-ghlanaidh leis an fhuil ; ni mo is aon dcvOch a ni do ghnothach, ach feumaidh tu bhd gu niinig ag òl de'n f huii sin ; do bhrigh 's gu m bheil thù a' peacachadh gach latha, agus mar sin tha thu a' truaiIleaJh do<-hridhe gach là.
Agus 4, >Agus anns an aite mu dheireadh, Feumaidh ru sealltainn air lagh Dhe. agus beachd-smuaineachadh air a là agus a dh'oidhche, agus na leig leis gu bràth dealachadh o d' shuilibh.
Air na bunaite so feumaidh tu do thigh a thogail ann aa Dia, agus cha tuit e, agus feudaidh tu clach ashuidh- cachadh air cloich, air gabhaidh Dia còmhnuidh ann an sin ; agus tha e na dheadh thogail air a leithid siu do bhunait. 'Nis, co air a dh'fhèumas tu caith'-beatha a chriosduidh a thogail, doigh beatha a thoilicheas Dia ; tha e cruaidh ort a bhi seachnadh an uilc agus deanamh a mhaith ? Freagrara, Thus' a f huair a bheath shiorruidh air tdiseachadh aimad, thus a tha creidsinn na h-uile ni a tha sgriobhte 'san lagh, agus anns an t-soisgeil, thu3 a fhuair deoch mhiHB do dh* fhuil losa Criosd, agus thus D
^O AIR lOMADU PUING DHIADHACHD. [ScSLT. XXXIII.
a fliuair an spiorad caoimhneii sin, agiis an Spiorad Naomii 'gad sliolasacbadh agus a' toirt aoidlieachd dhuit^ Tlia mi cinnteach nach toir thus' aoidheachd do namh- aìd follaiseach ann do cridhe gu esan fhogradh a mach, agus tha mi cinnteach gu'n dean thu na tha ad' chomas a chum aoidheachd a thabhairt do'n spiorad mhaith ; agus 'se'n t-aon doigh air a dlieanamh, le a bhi seach- nadh an uilc agus a' deanamh a mhaith. Nochd mi dhuibh am maith bu cliòir duibh a dheanamh, agus an t-olc nach bu choir dhuibh a dheanamh. Agus tha sa air a chuir sios anns na h-àithntibh. Is subhach % dh'fheudas an t-anam a bhi, air son a lamhan a bhi air au lionadh leis na nithe maith so, a tha'n Tighearn ann a fhocal ag aithneadh dhuit a dheanamh.
B'e ni fa' dheireadh a dh'innis mi dhuibh, na meadhoin- - ear\ bu chdir duibh a chleachdadh, an doigh caith'beath a b'àill le Dia a blii agaibh, agus an doigh caith-beath a dh'flieudas sibh fhaotainn ma dh'iarras sibh e, agus tha e tabhairt gloir do Dhia agus gairdeachas do hhur n-anama fein. Na di-cìiuimhnich mdr glildir Dhe, 'nuair, thus, a bha roimhe ad' seirbhiseach aig an diabhul, gu bheil thu' nis a thoirt seirbhis do Dhia; thus ii bha air an rathad do dh'ifrinn, gu bheil thu 'nis air an reithad do ueamh ; thus a bha caillte ann an Adhamh, gu ni bheii thu 'nis air do tliearnadh ann an Criosd, agus nach d'thoir sin mar an ceudna mòr ghàirdeachas agus slùth do t-anam ? Air an aobhar sin dh'innis mi dhuibìi ua caochaUi' meadhoinean a thug Dia dhuibh, ma ni sibh feum dhiubh, gu'in feud sibh seirbhis a thoirt da gu diadhaidh.
Agus air tùs, iathaireaclid ghlòirmhor Dhe anns a cho'thional fhollaiseach, le frithealadh an fhocaii agut* niì sacramainte, a shònruich e fein a mach dhuibh ; an 3Ìu tha fuii an tiomnaidh-nuaidh, adhoirt eair son peac- anna' mòran, an sith, am iireantachd-san anns an fhuii sin ; agus ann an sin tha na h-uilc b'àill leat a bhi agad. Anns an atli àite, dh'òrduich e na meadlioinean uaigneach so do chaithris agus ùrnuigh do ghnàth, aire dhichiollach ao-us chùramach a thabhairt do d' chridhe, nach d'theid e^thar criochan lagli Diiia ; agus a' beachd-smuaineach- adh air nithe spioradal no neamhaidh, a chum agus le sin gu'n suidhich thu do chridhe far am bheil Criosd do Thi;^hearr
Sear. x.xxiii.]] mr iomadh puing dhiadhachd. 39
3. Uile armachd Dhe bu chòir dhuibh a chulr oirbh, agus a chleachdadh gach là. '' Seasaibh uime sin air bhi do'r leasraibh air an crioslachadh le tirinn. agus uchd- eididh na fireantachd umaibh ; agus uUachadh soisgeil na sith mar bhrògan agaibh air bhur cosaibh ; thar gach uile nì, a' glacadh chugaibh sgeith a chreidimh, leis am bi sibh comasach air uile shaighde teinteach an droch spioraid a mhìichadh ; agus glacaibh clogaid na slàinte. agus claidheamh an Spioraid, nia'se briathar Dhe ; agus deanaibh ìimuicrh a ghnàth leis gach uile ghnè ùrnuigh agus aslachaidh 'san Spiorad, agus deanaibh faire a chum an ni so fein maille ris gach uile bhutmachc\dh, agus ghuidheadh air son na'n naoirnh uile." Feumaidh tu aii armachd so a chuir umad, gun chuir dhio: gu bràtli tuille. -agus ni e do chridhe mar chridhe leomhain, agus bithidh ta ad chùpan puinsean. agus eibhlean teine, agus mar bhalladh umha do d' uile naimhde ; oir, mar u ta'u t-Ab- stol ag radh, " Cha'n 'eil ar n-innealaibh chogaidhean, feolmhor, ach spioradail, agus cumhachdacb. o Dhia. gu bhi tilgeadh sios daighnichean-làidir, agus gach smuain. agus ni àrd a tha 'ga àrdachadh fein ann an aghaidh Dhe. no 'an aghaidh eolais De, agus a' tabhairt am braighdean- as gach smuain a chum umhlachd Chriosd ; agus diogìial- tais ullamhagainn ann an aghaidh gach uile eas-umhlachd, nuair a choimhlionar bhur n-umhlachd-sa." ^lnv so cha'n'eil neart dha'n dàna cuir ad' aghaidh, "nuair a tha thu air d'eideadh le armachd Dhe. "An sin ma ta, ciod am mothachadh tha agad annad fein, air doigh 's gu'ni feud thu radh, ann an so thuit mi, ann an so dh'eirich mi a ris ; ann au so, bha mi air rao thilgeadh sios, agus ann an so bha mi air mo thogaii suas a ris ; 'an so bha mi fo thrioblaid, agus 'an so fhuair mi sòlas, agus 'nuair nach b'urra' mi fein a m'aonar a bheag a dheanamh, 'an sin labhair mi ri muinntir eile, agus cha bu luaith i». thainig am focal as rao bheul, no thainig an Tighearii ann ar measg-ne, agus bhlàthaich ar cridliea,chan leis a rahothuchadh; air doigh's gu'm feud thu a radh maiile ri lacob, *' Bha'n Tighearn anns an àite so, agus cha robh fios agam-sa air." 'Nis, bheir do mhothuchadhfein mòr shòlas dhuit, agus air doigh àraidh ni domhothach- adh 'san àm a chaidh seachad do ghluasad suas, agus do mhisneachadh, air a leithid do dhoigh 's ma dh'ionn- draineas tu e air aon sràid. gu'n iarr thu e air sraid eile D 2
40 J.1R loMArii puiNG DHiADHACBD. [Sear. xxxm.
«gus mar sin gu'm faigh thu e, Agus, a thuille air a so aoradh uaignoach Dhe anns an teaghlach, rnar ùrnuigh moch agiis annioch, agus a' comh-lahhairt air focal De, agus an t-ordugh sgiamhach sin ann do theaghlach. Agus tha mi cinnteach, sibh-se a tha cleachdadh a mheadhon so, gu'n d'fhuair sibh beannachd Dhia ann.
'An sin, 's an àite mu dheireadh, an companas agus an corah-chomunn sin maille ris na naoimh ann bhur measg fein, ann an earalachadh. an sòlasachadh, ann an cronachadh, agus ann an geurachadb a chèile, air doigh 's gu'm feud thu thabhairt air dearbh bheul an dreara a bha maille riut do bheannachadh 'nuair a tha iad air iraeachd airfalbh uait. Bheireadh nanithe soaoidheachd do na bheath spioradail ann bhur measg fein ; an deigh sin aidichibh bhur peacana', cuiribh sibh fein fa' chomh- ar caithir-bhreitheanais Dhe, agus an sin deanaibh sibh fein a chasaid, agairt, agus a dhìteadh, a chum's gu'n' d'thoir Dia a ta firinneach, maitheanas duibh ; agus 'an sin bithibh taingeil 's na h-uile nithe, agus na leigibh do thiodhlacaibh Dhe a dhol gu bràth as bhur n-inntinn; 'siad 80 na raeadhoinean a tha air an òrduchadh le Dia ; ni raa ghnàthaicheas sibh iad, gu'in bheil rai cinnteach as gu'm faigh sibh beannachadh ann an aonadh uile ri cheile, agus ann a bhi deanamh diadhachd na thurus duibh, '• a chum's gu'n teid sibh o neart gu neart, gus i'.n taisbeanear sibh an lathair an Tighearn ann an Sion." An urrainn e bhi air innseadh ciod iad na beannachdan a bhiodh air an toirt dhuibh, na'n imicheadh sibh gu treibhdhireach ann am fianuis Dhe, agus gu'm biodh sibh beo a leithid do chaith'-beath naomh agus do ghiùlain Chriosduidh, mar a chuala sibh anns a cheud àithn, agus sin a bha air innseadh dhuibh anns an dara h-àithn. " Is Dia eudmhoir ini a' leantuinn aingidheachd na'n aithrichean air a chloinn, air an treas agus air a cheith- reamh ginealach dhiubh-san a dh'fhuathaicheas mi ; agus a nochdadh tro'cair," cha'n e mhàin dhuit fein, ach gus a " mhìle ginealacli ri teachd a'd' dheigh/ na'm biodh an saoghal gu mairsinn co fada. Ach fathast feoirichidh £Ìbh, nach 'eil tuille r'a dheanamh ? 'Seadh, tha tuiU- eadh fathast, Feumaidh air tus a bhi air a shuidheachadh bunait creidimh air Mac Dhia, agus creideamh air uile f hirinnibh an lagh agus an t-Soisgeil, ann a gheallaidhean agu3 auQ a bhagraichean, agus ann u thròcairibh agus
Sear. xxxiii.] air iomadh puing DniADHACHD. 41
ann a bhreìtheanasaibh. 'Nis, air na nithe so feumaidh tu do nuadh-bhreith a thogail, agus an deigh sin do naomhachadh agus glaine do chridhe ; aeus an sin thug- adh e mach na toraidhean so do dh'aithreachas agus do ìeasachadh beatha, mar a' seachnadh an uilc, agus a' deanamh a mhaith, 'Nis. 'siad so na cuidicliidhean agus na meadhoinean a th'air an drduchadh le Dia gu do chuir air aghairt ann an rathad do theamaidh, agus a chum rioghachd neamh, mar a theagaisg mi dhuibh iad a cheana ; ach tha a leithid do mhi-chreideamh air a dhoirt- eadh ann an cridheachan dhaoine agus mìiathan o thuit- eam Adhaimh, air doigh 's nach creid iad fìrinn Dhe ; agus tha leithid do dh'aomadh annta gu iodhal-aoraidh agus eas-umhlachd, air doigh 's nach urrainn doibh iad fein a striochdadh do chuing Chriosd ; agus tha n t-sùil nàdurach ag amharc air na nithe so gu fann, agus a smuaineachadh do ghna, nach 'eil feum a bhi air a dhean- anih dhiubh ach na chuideachadh ìag gu sinne a thabh- airt a dh'ionnsuidh rioghachd neamh. Ach tha mise ug radh riut, nach 'eil a chuis mar sin ; oir tha neart na raeadhonaibh so air dhoibh feuin a bhi air a dheanamh dhiubh le creideamh, na's treise na dearbh chumhachd na n ainglibh, na uile shluagh iia cruinne-cè, uiine sin 'se na tha gu bhi air innseadh dhuibh, gu'm feum sibh an t-eòlas so a chleachdadh na h-uile là. Bha mi aig ionnsachadh dhuibh an t-eòlas so air diadhachd, eadhon •a leithid do dh'eòlas is iiach 'eil gu bhi air f haotainn anns an t-saoghal so ; a leithid do eolas is gu'm bheil an t-Ab- stol a' meas na h-uiie ni mar aolach ann an coimeas ris an eòlas so, ni nach 'eil a bheag sam bith eile ach eoìas ro-oirdheirc Chriosd ; eòias luachmhor d'a rireadh, oir tha e ioirt barrachd air gach eòias eile 's urrainn a bhi air a dhealbh. Agus ciod e an t-eòlas a tha'n so ? Eadhon eòlas gu'r teagasg cionnas a philleas sibh a dh'ionnsuidh Dhe, agus a shhbhalas sibh bhur n-anama' fein, agus cia mar a ghloiricheas sibh Dia anns an t-saoglial so, agus cia mar gheibh sibh gloir gun chrioch anns an t-saoghal ri teachd, cia mar a bhios sibh beo gu maith an so, agus a gheibh sibh beath bhith-bhuan an deigh so. Nach 'eil 60 na eòlas ro-dirdheirc ? 'Nis, cia mar a chuireas sibh an cleachdadh e, 's beannaichte sibh, ma's aithne dhuibh na nithe so, agus ma ni sibh iad. 'Nis, mar air son an deanamh, mar air son cìeachdadh Chriosduidh re uile D 3
42 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. QScar. IXXU!
chùrsa do bheatha, cuìridh tu umad Criosd, agus giiiì - ainidh tu e maiìle riut do ghiìàth ge b'e àite an d'theid thu, co-dhiu' a bhios tu aig an tigh, no 'san achadh, anns a bhaile, no 'san eaglais, no ann do ghairm ; agus an uair a tha do lamhan air an lionadh le saothrachadh, cia mar a bhitheas tu a' deanamh gairdeachas maille ris na h-ainglibh, agus do chridhe air neamh far a' bheil Criosd do checinn.
'rSe sin a phuing a tha gu bhi air a theagasg dhuibh aig
au àm so, uinie sin thugaibh-se breith co-dhiubh a bha
feum agaibh air a so iio nach robh : agus a chum's gu'm
biodh aig a so ni-eigin do chudthrom leibh, leagaidh mi
dhuibh fhaicinn mar a ta e air a chuir sios anns na
briathraibh so. Dh'innis mi dhuibh roimhe ciali an
fhaidheadaireachd so, agus b'e so e, breith-buidheachas
do Dhia air son tiodhìac mhoir ar saoraidh air a coi'lion-
adh le Criosd, agus aidmheil air a chrioch air son a' bheil
siiin air ar saoradh. Ach tha mi air teachd a dh'ionns-
uidh na'm briathraibh, " Beannuichte gu'n robh an
Tighearn Dia Israeil :" b'e sin a cheud m a labhair an
duine balbh sin an deigh do theanga' bhi air a fuasgal-
adh, agus e bhi air a ìionadh leis an Spioi-ad Naomb,
" Beannuichte gu'n robh Dia," Ciod e bu steigh dha na
50? " An t-sìàinte sin." 'Seadh, na'm biodh hos aig
duine ciod e a bhi maille ris an duine shaihhir air a phiau-
adh ann an teìne na h-ifrinn gu saoghal na'ii saoghail ;
agus an deigh sin a bhi air innseadh dha mu Shlanuigh-
ear agus Fear-saoraidh a bhi air a chuir a dh'ionnsìiidh
an t-saoghail, theireadh e, o iochdar a chridhe, " Bean-
nuichte gu'n robh aa Tighearn Dia Israeil,"' 'Nis, cha'n
'eil a h-aon agaibh-se nach bu chòir a bhi taingeil do
Dhla, air son naigheachd aobhneach na slainte a th'air a
tairgse dhuibh anns an t-Soisgeil, an t-aon ni 's ge do
bhiodh sibh n-*ur luidh ann an ìfrinn 'o cbionn chtiig
mile bliadhna, mar a ta Càin a tha nis faisg air ciiig
mile bliadhna. C'ar son ? Do bhrigh 's gu feudadh an
Tigheam a leagail leatsa tuiteara 'sa cheart àm 'san thuit
esan, agus anns a phcacadh cheudna anns do thuit esan,
oir tha agaibh-se an dearbh shiol ceudna do pheacadh
annaibh "sa bh'aim-san ; " Do bhrigh 's gu'n d'fhiosraich
agus gu'n do shaor e a phobul fein ;" 'se sin a mLàin is
aobhar d a ghairdcacbas, agus'se sin is aobhar d'a bbuidh-
tachas, fiosrachadh agusfiaoradÀ) asWuaigh. Bki aobh-
Soar XXXIII.]] air iomadh puing dhiadhàchd. 43
ar aige gairdeachas a dheanamh agus a bhi taingeil air son gu'n d'fhuair e a chomas labhairt a rìs ; ach cha'n eàì e a' meas a bheag de'n a sin ann an coimeas ri sàbh- aladh, ni mò a bha'n dara h-aon gu a bhi air a choimea« ris an aon eile.
Ach tha mi fàgail so, agus a' teachd a dh'ionnsuidh na'm briathraibh a bha air an leughadh. far a' bheil e ag inns- eadh na criche air son na chuir an Tighearn a leithid do bheannachd co mòr a dh'ionnsuidh. Israeil, an ni a b'e so, " Gu'n d'thugadh e dhuinn, air dhuinn a bhi nir ar saor- adh o làimh ar nairchde, gu'n deanamaid seirbhis dha as eugmhais eagail." 'Said na naimhde so, an diabhul, am peacadh, ifrinn, am bàs, an uaigh, agus a chuid eile gu ieir : 'an sin tha e air a radh gu bheil aca làrahan a tha deanamh greim air cridheachan an dream a ta aca na'm priosanaich, agus sin co teann 's nach urrainn do dhaoine Do do dh'ainglibh f huasgìadh ; oir 'se ceartas Dhe a tha 'deanamh greim teann air cridhe agus anani an duine, cigus tba aa ceartas sin ag radh, bithicìh mis air mo riarach- adh ort gu saoghal iia'n saoghail ann an corruich shior- ruidh ; ach 'nualr a tnig fuil losa, their i, a pheacaich, fuasgìaidh mis thu, agu« theid thu as saor, " Iraich ana an sìth. tha do pheacanna air am mhaitheadh dhuit, na peacaich na's mo." (Jiod e ma 'seadh is crioch do d' shaoradh ? " A chura's gu'ii d'thugadh tu seirbhis da as eugmhais eagail," beachdaich an so, as eugmhais saor- nidh cha bhi seirbhis air a thabhairt do Dhia, agus thus' a tha air do shaoradh agus air d'fhuasgladh oifrinn, cha'n iarr thu na s raò na seirbhis do mhaighstir, agus a bhi mar sheir - bhiseach tuarasdail mailìe ris a mhac a ruith air falbh, agus seirbhis a thabhairt da as eugmhais eagail ; oir cha ruig thu ìeas eagal a bhi ort le eagal trailleil ; agus uime sin tha Daibhidh 'g radh, Sailm xxvii. 1, " Is e an Tigheama mo sholus, agus rao shlainte : co chuireas eagaJ orm ? Is e an Tighearna neart mo bheatha : co • huireas geilt orm ?" Agus mar a ta 'n t-AbstoI ag radh, Komh. viii. 31, " Ma tha Dia leinn, co a d'fheudas a ^hi 'nar n-aghaidh ? 'Se Criosd a dh'fhireanaicheas. Co a « urrainn ar diteadh ?" Co chuireas coire sam bith a kth daoine taghta Dhè ? An dean an t- Athar e ? Cha dean ; oir thug e fhuii luachmhor fein mar eiric air «on ar peacanna. An deanna h-ainglean e? Cha dean; cix tba iad air i*n deajiamh rèidh ruian tridsan a rinu
44 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Scar. XXXIII.
reidh ris fèin na h-uile nithe air neamh agus air an talamh. An dean na naoimh e ? Cha dean ; oir tha iad na'm braithre dhuinn ann an Criosd, agus air an saoradh leis an luach cheudna o'n truaigh cheudna. An dean an diabhul e ? Cha dean ; oir cha'n'eil ann deth ach fear brath fuidh chuibhreach, meirleach air a cheangal suas, namhaid lomnochd. An dean mo choguis fein e? Cha dean ; oir labhair Dia sìth ri do choguis. An dean a mhuinntir threigte e ? Cha dean ; oir bithidh iad air an deanamh balbh, agus cha'n fhaigh iad cead focal a labhairt air an son fein, ach bithidh iad air an tilgeadh do dh'ifrinn, agus air dhoibh a bhi air an ceangal eadar làmhan agus chosaibh, bithidh iad air an tilgeadh a dh'ionnsuidh dorchadas iomalach, far a' bheil guil agus giasgain fhiaclan. Mar sin cha ruig thu a leas eagal a bhi ort seirbhis a thabhairt do Dhia, oir cha'n'eil aobhar eagail ann. An deigh sin tha e ag radh, " lie uile laithibh ar beatha." 'Se so àm ar seii'bhis, agus an deigh so bithidh àm ar rioghachadh. An cuir thus dail ann do sheirbhis gus am bi thu tinn, no air do thilgeadh ann am priosan, no gus an tig thu gu seann aois, air leabaidh do bhàis, agus an deigh sin dìiil a bhi agad a dhol do na flaitheanas ? Ni-headh, ni-headh, tha e na iongantas ma gheibh thu cead a radh, Dhia dean tròcair orm, ma chuireas tu dàil ann do sheirbhis do Dhia gu do sheann aois. Thubhairt Balaam, " O gu faighinn-sa bàs an f hirean !" ach do bhrigh 's nach robh esan riamh beò beath an fhirean, uime sin bhàsaich e gu truagh. Air an aobhar sin bu chòir duibh tòiseachadh ri seirbhis a thabhairt do Dhia ann an tiom, agus bu chòir duibh buanachadh agus mairsinn air aghaidh, na'm b'àill leibh an duais agus an criin a shealbhachadh, eadhon a dh'ionn- suidh crich bhur bheatha ; agus their mi tuilleadh ruit, ni do sheirbhis air talamh do chrùn a mheudachadh air neamh ; uime sin cha bu chòir dha bhi na dhragh do neach sam bith agaibh seirbliis a thoirt do Dhia, oir cha d'thoir a h-aon agaibh seirbhis dha ann an diomhan- as, agus cha bu chòir do dh'aon agaibh fannachadh no fàs sgith ann a bhi tabhairt seirbhis do Dhia, ge' do bhiodh sibh bed co fada ri Metusala ; agus uime sin bu choir duibh laithean buan a mlieas na ni luachmhoir ; oir tha e mar sin, no cha chuireadh Dia riamh e steach ann am measg a chuid eile do gheallaidhean raar bheannachd;
Sear. xxxiii.] air iomadh pcing dhiadhachd. 45
bu chòir do' na so a tbabhairt ort gun fhaduigheachd a bhi ort gu bràth ; oir na h-uile là a dh'eireas tu, bu chòir dhuit a radh, beaniiaichte gu'n robh rao Thigheara air son so, gu'n d'fhuair mi 'n là so air a dhednachadh dhomh a chum seirbhis a thoirt dhuit ann. Tha Daibhidh ag radh, " gu cinnteach leanaidh maith agus tròcair mi uile laithean mo bheatha, agus còmhnaichidh mi ann an tìgh an Tighearn fad mo laithean." Mar sin 'smaith do'n duine no do na bhean sin a gheibh moran laithibh a chum seirbhis a thabhairt do 'n Tighearn ann a thigh maille ris. 'Nis tha fìos agam, thus a tha ad leanabh do Dhia, bithidh saoradh na's luachmhoire dhuit-sa, na gu smuainicheadh tu e ro mhor seirbhis a thabhairt do Dhia uile laitheando bheatha air a shon; cha smuainich, their thu, tha e ro-bheag a bln toirt seirbhis do'n Tigheara le'm uile chridhe, uile laithean mo bheatha, air son an tiodlaic do-labhairt sin mo shaoradh; agus uime sin cha chuir thus ann do chridhe sios àmana iomchuidh a chum seirbhis a thabhairt do Dhia annta. Mar sin ma ta, tha'n dà ni so agam gu labhairt umpa.
Air tus, gu bheil thu ceangailte seirbhis a thabhairt do Dhia uile laithean do bheatha ; agus cha'n'eìl ann an sin ach ni beag : oir ciod e bhur beatha ach mar spàl figh- eadair, air dhi a bhi stigh aig an aon cheann gu bheil i mach aig a cheann eile ? Agus ciod e sin ùin ghoirid a thabhairt do Dhia gu seìrbhis a thabhairt da, a chum cudthrom siorruidh do ghloir fhaotainn.
'Se'n alh phuing, Co anns ara bu choir dhuinn seirbhis a thabhairt do Dhia gach aon la, agus cia mar a dh'iraicheas sihh 'na lathair ann am fireantachd agus ann an naomhachd, agus 'nuair a dh'eireas tu gach maduinn, gu'm feud thu a bhi ann am fianuis Dè rè an là uile dh'ionnsuidh na h-oidhche. Tha'n t-Abstol ag radh, "bìodh bhur caith'beath air neamh,"agus 'sann mar sin bu choir dha bhi. 'Nis, 'siad so an dà ni a tha agam ri innseadh dhuibh.
'Sa cheud àite, gu'm bu chdir dhuibh seirbhis a thoirt do Dhia uile laithean bliur beatha as eugmhaìs' eagail, 'San ath aite, cia mar a gheibh sibh cridhe gu seirbhis a thabhairt da ann an treibhdhireas na h-uile là,agus ciod an doigh an giiilain thu thu fein 'sa mhaduinn an deigh dhuit dùsgadh, agus fad an là ann do ghairm, agus 'nuair a tha thu ad aonar, ngus 'nuair a tha thu ann an cuid-
46 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Sear. XXXIT.
eachd, agus 'nuair a luidheas t\i sios anns an oidhch, a chum's gu'ni feud thu sith a bhi agad ann do choguis, a chum's gu'n luidh thu sios air a leithid do dhoigh 's, mar nach bitheadh tu gu eiridh gu bràth tuille, no mar gu'm biodh Criosd gu theachd anns na neuL-xibh mu'n tig a mhaduinn. Ach tha mi tàgail na nithe so gus an ath àra, agus tha mi aig earbsa na bha air a labhairt ri gras Dhe ann an cridhe gach aon agaibh trid a Mhic, losa Criosd : dha-san gu'n robh na h-uile moladh uaith so a mach agus gu siorruidh. Amen.
SEARMON XXXIV.
Lucas i. 74, 75.— Gu''n d'thugadh e dhninn, air bhi dhuinn air ar saoradh o lamh ar naimhds, gM'n deanamaid seirbhis da as eugmhais eagail, ann an naomhachd agus 'am fireantachd ''na lathair fein, uile laithean ar beatha.
Bha dà ni a d'f hag sinn gun chrìochnachadh aig an am mu dheireadh, b'e a h-aon diubh, gu'ra bu chòir do uile laithibh ar beatha a bhi na seirbhis dha-san, a rinn bhur saoradh a mach a ifrinn, agus a shaor sibh a lamh bhur naimhde.
B'e an aon eile, ciod an doigh anns am bu chòir do uile laithean bhur beatha a bhi air an caitheamh, (co fad 'sa tha e so-dheanta) agus air an cuir seachad, a chum's gu'm bi sith air a gleidheadh eadar Dia agus bhur n-an- araa'. A chum na crìche so leughaidh mi cuid do ear- rainnibh do'n sgriobtuir a chura bhur daighneachadh, agus a thabhairt dhuibh ni-eigin do sholus ann an so. An t-àite sin do'n Sgriobtuir, ann an Lucas, i. 74. Chuala sibh e anns a mhaduinn, agus ann a fhosgaladh suas, chuala sibh gu'm feura saoradh a bhi ann, mu'n urrainn sibh seirbhis air bith a dheanarah do Dhia ; oir thus nach
Sear. xxxiv.] air iomadh puing dhiadhachd. 47
'eil air d'fhoghlum agus air do theagasg ann an diomhair- eachd do shaoraidh, agus thus nach 'eil ann an tomhas- eigin, a' faotainn do chridhe air fhuasgaladh, agus fuil Chriosd a' glanadh do chridhe, cha'n urrainn thu gu bràth seirbhis a thabhairt do Dhia as eugmhais eagail mar bu chòir dhuit a dheanamh ; uime sin sibhse leis am b'àill bhur cridheachan a bhi aìr an daighneachadh ann an seirbhis Dhe, feumaidh sibh smuaineachadh gu tric air a so, gu'n do shaor fuil a Mhic 'ur n-anama o ifriiin, bho na bhàs, agus bho cheartas De ; oir co f hada 'sa bhios tu cuir an teagamh, co fhad 'sa tha thu a' seasamli eadar an dà ni so, co-dhiubh is e Criosd do Shlanuigh- ear no nach e, cha'n urrainn thu soirbheachadh 'san diadhachd, agus mar sin cha mhair do shòlas na's faide na mhaireas do bheachd agus do mhothachadh ; uime sin tha cuimhne agam gu'm bheil e air a radh, " uime sin seasaibh gu daighean anns an t-saorsa leis an d' rinn Criosd saor sibh, bi-*3a bunaiteach anns a chreidimh''
Mar so na'n oidhearpaicheadh tu seirbhis a thoirt do Dhia as eugmhais eagail, ghleidheadh tu do ghnàth creid- eamh anns an Tighearn losa ; agus do'chas na slainte anii a f huil-san ; oir co luath 'sa leigeas tu bunait do chreid- imh a dhol air falbh, ann an sin cha'n'eil agad misneach gu seirbhis a thabhairt do'n Tigheam do Dhia. Cliuala sibh so a cheana. agus tha nis a' leantuìnn, cia fhada bu chòir do'n t-seirbliis so a bhi ? Fad uile laithean bhur beatha, agus gidheadh cha'n'eil iad lionmhoir ; agus ge' do bhiodh iad lionmhoir, fathast, ciod e iad ann an luigh- eachd air son beatlui shiorruidh ? Cha do ghairm lacob a sheann aois f hada ach iia'n teirc do laithean, agus olc. Dh'innis mi dhuibh anns a mhaduinn, nach bu chòir dhuibh dàil a chuir ann an seirbhis Dhe gu crìch bhur laithean ; ach gu'm bu chòir duiì)h a radh maille ri Daibhidh, " Thighearn teagaisg dhomh mo laithean àir- eamh, a chum 's gu'n suidhich mi mo chridhe air gliocas ;" agus 'ae so an t-aon ghliocas, rè uile laitheaa do bheatha gu'ii suidhich tliu do chridhe a chum seirbhis a thabhairt do'n Tighearn do Dhia. Xa'm biodh neach sam bith agaibh gu dhol air turus air gnothach chudthrom- ach a bha agaibh 'sa:i lamh, cha saoileadh sibh e na chùis bheag aon là chaii air an t-slighe ; eadhon mar sin thà chùis ann an so ; ann an so tha bhur turus air gnothach co cudtììxomuch ri sàbhaladh agus diteadh ; uime sin bu.
48 AIR lOMADH PUINO DHIADHACHD. [Sear. XXXIV,
cbdir duibh a mheas na chùis mhòir aon là a chall air an turus so. Tha mòran an duil gu'm faigh iad àra na s cothromaiche an deigh so gu seirbhis a thabhairt do Dhia, uime sin feudaidh rai an là so a chuir seachad mar is àiU leam fein ; ach tha iad air am mealladh, oir is leoir do gach là a ghnothaichean fein ; uirae sin c'ar son a chuireadh sibh dàil gus ara màireaeh anns an ni bu chòira bhi deanta an diugh, air dhuibhfhaicinn gu'ra bheil na's leoir aig an Ik maireach ri dheanamh air a shon fein ? Gu dearbh tha mi 'faicinn gu'm bheil clann au t-saogh- ail so 'na'n ginealach fein na's glice na clann an t-sol- uis ; do bhrigh 's gu'm bheil iad a' gabhail cunntais de' dh'obair gach là, agus a' sealltuinn ciod e a rinn iad, agus ciod a tha aca ri dheanamh ; ach cha'n'eil sinn co glic a tha leagail le aon Ik a theachd agus le là eile a dhol air ialbh. Mar sin, tha mi ag radh, cha bu chòir dhuibh aoradh Dhia a thilgeadh seachad gu là na Sàbaid, no laithibh sòlaimte, ach bu chòir duibh aoradh a thabhairt do Dhia na h-uile Ta, ach bu chòir duibh cunntas a ghabhail deth obair gach là, agus gun na h-uile a thilg- eadh anu an aon dùn cuideachd.
'Nis, tha sinn uile fad air deireadh ann an so, uime sin tha mi guidhe oirbh gu'n daighnich si'h bhur cridh- eachan na's mò agus 's na rad anns an fhirinn so, gu m bheil sibh fuidh cheangal seirbhis a thabhairt do Dhia uile laithean ]*hur beatha, ann an naomhachd agus ann. am fireantachd ; cha bu chòir dhuibh a bhi mi-naomh na f hianuis ann an uair sa'm ì)ith do'n là no do'n oidhche; 'se sin, bu cliòir dhuit do chridlie agus do bheath a thoirt air làthair na h-uile là agus na h-uile h-oidhche, agus anns gach uair de'n là, oir cha bhi chùis gu bràth gu maith maille riut gus am bi e mar siu.
Agus ciod is aobhar gu' bheil thu co rai-churarnach a chum seirbhis a thabhairt do Dhia, agus gu glcir a thabhairt da ionnsuidh, agus sòlas do d' anam fein gach aou la ? Ciod e ? Ach do ìihrigh 's nach 'eil thu cuimhneaoliadh gu' bheil tliu ann ara fianuis Dhe :ia h-uile là, agus anns gach uair do'n là, Ciod ^ dheauadh sibh, na'ni biodh sibh na h-uile là ani fianuis daoine cumhachdach ? Agus ge do bliiodh sibh ann am fianuis a phrionnsa na h-uile là, nach faiceadh aiu prionns' na nithe a bha sibh a' deanamh na fhianuis na h-uile là ? 'Ni.s, sniuaiuicbidh sibh so cruaidh r'a dheanamh, *
Sear. xxxiv.] air iomadh puing ohiaDHachd. 49
chuimbneachadh gu' bheil Dia do ghnàth fa'r coinneamh agus gu' bheil e do ghnàth ag amharc air bhur smuainte, bhur briathraibh, agus bhur gniomhradh ; ach nach cuir ^ibh a chùis gu dearbhadh, agus gheibh sibh a chuing sin socrach, agus an t-uallach sin eutrom ; oir aon là air a chaitheadh fuidh chuing Chriosd, 'se sin, 'nuair a ni thu do dhìchioll rè an là uile gu Dia a thoileachadh 'sna h-uile nithe, agus coguis mhaith a choimhead a thaobh Dhia agus dhaoine, ge nach d'rinn thu an nì fuidh 'n robh thu ceangailte a dheanamh ; gidheadh air do'n là so a bhi air a chaitheadh do Dhia, bithidh e milis agus taitneach dhuit, 'Nis, Leughaidh mi earrann eile de'n Sgriobtuir, Eabh. iii. 11. " lonnas gu'n d'thug mi rao nihionnanam f heirg, nach teid iad a steach do mo shuaimhneas ;" anns an t-seathamh earrann tha e aig iarraidh, " dànachd, agus gairdeachas an dòchais a chumail gu daingean gus a. chrioch." Agus a chura impidh a chuir orra so a dhean- amh, thd e tabhairt a steaclì earail an Spioraid Naoimh, ag radh, " An diugh, ma chluinneas sibh a ghuth, na craaidhichibh bhur cridhe." Agus an deigh sin tha e tabhairt a stigh eisiompìair an athraichean auns an fhaa- ach, a chaill am muinghin, agus gairdeackas an dòchais, 'nuair a bhuair iad Dia, agus a dhearbh iad e, ge do chunnaic iad oibre rè da fhichead bliadhna ; agus ris tha e ag innseadh ciod a thainig dheth na sin, sin r'a radh, " Gu'n robh diomb aig an Tighearn ris a ghinealach sìn, agus thubhaìrt e, tha iad a ghnath air seachran 'naii cridhe ; agus cha do ghabh iad eòlas air mo shlìghibh-sa, uime sin mhionnaich mi am f hearg, nach teid iad a steach do m' shuaimhneas ;'' 'se sin, cha teid iad gu bràth a steach a dh'ionnsuidh m'f hois ; an sìn tha e a' cuir earali fein ris, anns an 12 rann, ag ràdh, " Thug- »ibh an aire, a bhraithre, (oir na'ni faiceadh neach sam hith agaibh long air an fhàirge dol am mugha air carraig ta chomhar bhur suilean, nach d'thoireadh sibhse an aire nach rachadh sìbh am mugha mar an ceudna) : eadhon raar sin ann an so, d'eagal aig àm air bith, cha'n e mhàìn gach là, ach air àm sam bith air an là ; tha fios agam gu'm bi e cruaidh air neach sam bith agaibh, a bha 'nar coigrich do Dhia o chian fhada, aire thabhairt duibh fein gach aon là, agus anns gach uair 'san la, do bhrigh 's nach robh agaibh riamh eolas air a so ; ach fathasc nfkuh g<ibh sibli eolas air, agus na bithibh na's mo 'nujr E
50 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [Sear. XXXIT.
coigrich do bheatha Dhe, agus cha shaoil sibh doilbh e^
mur bi ann an aon neach agaibh droch cridhe ; beachd-
aichidh sibh a nì'sa raar so, Thighearn, nach feud
mi aig àm air bith droch cridhe a bhi agam, 'seadh, cha
'n fhaod : fathast, tha so na chuing shocrach agus furas
r a ghiulain : agus ciod am buannachd no'n taitneas a
bhios agad 'sa pheacadh, 'nuair a mhothaicheas tu breith-
oanas Dhia ort fein ? Agus 'nuair a tha do chridhe gu
h-olc, ciod a's urrainn dhuit a dheanamh ach peacadh,
oir theid teangan, agus làmhan, agus gach ni dhe'n seòl.
Ma bhios droch eridhe ann an neach sam bith agaibh,
deÌT esan, feudaidh e mile a phuiseanadh, 'nuair a tha
iad air an cuir ann an cuideachd no ann an companas
maìlle ri mi-threibhdhireas, oir an sin tha'n droch cridhe
a' teachd, ge b'e uair a leigeas tu as do ghreim do Chriosd,
agus do'n ghealladh, tha'n sin an diabhul a' teachd 'nan
àite. 'Nis, tha mi a' ceadachadh nach f haigh thu Criosd
do ghnàth, ach gidheadh feudaidh tu an gealladh a bhi
aorad do ghnath ann do chridhe, gun dealachadh ris an
Dia bheò. C ar son, cha'n urrainn a bheag sam bith do
chridhe a chumail air Dia ach creideamh, agus 'nuair a
chaiih^as tu creideamh, 'an sin tha thu aig imeachd air
falbh o'n Dia bheò, agus 'an sin falbhaidh do bheath agus
do mhothachadh. Nach faic sibhs a'nis ciod e is creid-
imh criosduidh ann, eadhon aire a thabhairt do'r beatha
anns gach uile àm, nach imich sibh air falbh o Dhia.
Aii saoil thus', an e an creidimh criosduidh a bhi cumaii
uairean agus amaibh sònraichte ann an aoradh Dhia ?
Cha'n c, thus a tha air do cheannach le fuil losa, tha
thu ceangailt' aire thabhairt do d' chridhe rè uile laithihh
do bheatha.
'Nis. tha so a leanas, gle mhaith, " Acb earailichibh ?i cbeile am feadh a ghoirear an diugh dheth -/ B'àill le f>la a leitliid do ghràdh a bhi agaibh do chèiie, gu'm bi l)Kur boui air a lionadh le gràs agus comhfhurtachd, *" air eagal 's gu'n cruaidhichear a h-aon sam bith agaibh trid mealtaireachd a pheacaidh." Ciod an t-aobhar gu'm hhp'.ìì cruas cridhe a' teachd co tric oirbh ? Ciod e, Ach do bhrigh 's nach 'eil sibh ag earalachadh a cheile, air aii aobhar sin tha peacadh a' goid a steacli agus ga'r nreaUadh, agus trid cleachdadh a pheacaidh tha cnias a' teachà aix aghaidh, do bhrigh 's gu'm bheil e sgriobhta.
Seaa-. xxxiv.] air iomadh pding dhiadhachd. 51
1 Phead. i. 16, 17- " Bitliibhse naomh, oir a taimse aaorah. Agus ma ghoireas sibh air an Athair, a bheir breith a reir oibre gaeh neach, gun chlaon bhaigh ri neach seach a chèile, caithibh airasir bhur cuairt 'an so le eagal:" 1 Phead. iv. J, 2. " Uime sin o dh'fhuiling Criosd air ar son-ne 'san f heoil, annaichibh-se mar ari ceudna sibh fein leis an inntinn cheudna; oir an Tì a dh'thuiling anns an fheoil, sguir e do pheacadh," tha e ^g radh, " Gu'm bi sibh uaith so a mach beò dha-san rè fuigh-eal bhur n-aimsir ;" agus 'sann aìg Dia a mhain a tha fios cia meud an ùin a tha fathast ri ruitìi ; agus uime sin 'se toil Dhe, gu 'm bi na tha ri luith dheth 'ar tìora, air a chaitheadh a nis ann an eagal De : oir bu chòir dhuinn an aimsir a chaidh cheana a chaitheadh anu an diomhanas, a shaoil sinn ro mhòir ; agus uime sin bu chòir dhuinn saothrachadh gus an aimsir a bha air a <jhaitheadh ann an diomhanas ath-cheannach, "" agus cha bu chòir dhuinn bhur beath a chaitheadh do reir na feola, ach do reir toil De." 'Nis, cha bu chòir do na so a bhi na uallach dhuibh, oir esan a tha 'g iarraidh orra-san a tha sgìth agus fuidh throm uallach a theachd d'a ionns- uidh fein, bhiodh e neo-thoileach uallach neo-fhreagair- each a chuir oirbh ; oir tha cuing Chriosd furas do'n duine nuadh, agus na h-uile a bhios fuidh uallach leis a chuing so ; *sann leis an t-seann duine a tha i na h-uall- ach, ris nach 'eil gnothach agadsa, oir feuraaidh esan a dhol do an uaigh, agus pilltinn na dhust ann au sin, a tha ag radh, gu m bheil cuing Chriosd na h-uallach dhuit. Cia iomadh agaibh a thòisich air bhur cuairt, agus a tha 'dol air bhur n-aghaidh air bhur turus, agus a* ruith bhur reis raar bu chbir, gidheadh dh'f heudadh sibh ni bu mhd do dh'aghairteas a dheanamh anns a chreidearah Chriosd- uidh na rinn sibh ?
Cia mata mar a chaitheas sibh a chuid eile do'r nairasir a tafathast ri teachd ? Innsidh mi dhuibb ann ara briathraibh goirid.
Air tus bu chòir do'r cridheachan a bhi air an oumail ann an òrdugh ceart rè an là uile, oir mur bi, cha bhi na h-uile nì a nì sibh ceart. Tha mi cuimhneachadh ciod a tha Solamh ag radh, " Cothromaich ceumana do chois, agus biodh do shlighean gu lèir ann an deadh ordugb ?" Thoir fainear anns a cheud àite, gu' bheil e air a radh, ** Tha Dia gabhail tlachd ann an comhnuidh a gabhail E 2
52 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. fSeaT. XXXlV.
ann an cridhe iriosal," uime sin feumaidh tu do chridhe a bhi air irioslachadh gach là. Agus cia mar a gheibh thu sin deanta ? Innseam dhuit, feumaidh tu amharc air do pheacanna a's mò gach aon là, agus f heuchainn an dean iad d' irioslachadh. A ris feumaidh tu amharc anns an lagh gach aon là, agus fhaicinn cia mar a bhris thu e, agus cia mar a tha mallachd Dhia os cionn do chinn air son peacaidh ; thug so air Daibhidh a radh, Sailm li. " Tha mo pheacadh ann mo lathair do ghnàth ;" agu» bu chòir dhuit-sa radh mar sin mar an ceudna. 'Se sin a cheud nì, thu bhi air d'irioslachadh.
'San dara h-aite, Feumaidh tu do chreidearah a choirahead, na'm b'àill leat Criosd a bhi chòmhnuidh ann do chridhe. agus amhairc do ghnàth air firinn neo-mhear- achdach Dhe, agus nèo-chaochluidheachd a gheallaidh ; agus co fhada 'sa tha Criosd a' gabhail còmhnuidh ann do chridhe, gheibh thu do ghnàth feartain a* teachd uaith, agus gheibh thu do ghnath gràs as ùir ; 'se sin an t-ath ni, Bi bunaiteach 'sa chreideamh.
'San treas aite, Do bhrigh's gu'm feum ar comh-chomunn ri Dia a bhi troimh Chriosd, air an aobhar sin feumaidh tu do dhìchioll dheanamh aìr son Dia a mhàin a bhi na thoiHnntìnn do d'anam gach aon là, agus 'an uair a tha do chridhe ann an deadh ordugh. Ach co a sheall air na nithe so ? Cha do sheall a h-aon tha mi a' saoilsinn, air a chuid a's lugha, is teirc iad-san a sheall orra'. Mar sin 'se so an treas puing, gu'm bi morachd neo-chrioch- naichte Dhe, anns a Mhac leis an Athair, a' gabhail còmh- nuidh ann do chridhe, agus gu'n suidhich thu d' uile thlachd air làthaireachd Dhe. 'Nis bheir so leis dà nì eile.
'Sa cheud aite, Bheir e leis eagal, nach dkna leat oilbheum a thabhairt, do bhrigh' gu*n cuir so cràdh air- san.
'San dara aite, Bheir e ieis gràdh, Ciod uime nach gradhaicheadh tus esan, an tì is e gradh fein*? Agus 'an sin ni an t-eagal agus an gràdh so thu ad' dhuine fo armachd gu cuir ann an aghaidh an uilc, agus ni e uilamh thu a chum Dia a thoileachadh 'sna h-uile nithe, agus eudrahor anns gach deadh obair. Ciod e tuille ? Do bhrigh 'snach'eil momaint ann an àm do bheatha gu leir, anns nach'eil Dia 'ga do luchdachadh le sochairean as ùir ; uime sin bithidh tu taingeil dha 'sna h-uile nìthe,
Sear. xxxiv.] air iomadu puixg dhiadhachd. 53
agus ni thu gàirdeacbas ann an seirbhis a thabhairt da ann am firinn do chrìdhe. Ciod e tuiUe ? Do hhn:i;h> gu' bheil an cridhe na ni dorahain nach urra bhi air a rannsachadh le duine, oir raairidh olc-eigirt ann do ghnàth, cuid do pheacanna' diomhar nach'eil thus a' faic- inn; uime sin hu chòir ùrnuigh do ghnàth a bhi ann, agus faire, agus beachd-smuaineachadh sploradail, agus bu chòir iomadh deadh smuain a bhi air a chuir suas gu neamh.
Na'm b'àiU leat na nithe so a dheanamh, an .sia dh'fheudadh tu a radh, O ! ann an so tha anam nuadh. agus 'an so tha na trusgana fada geala, agus na lion ead- aichean sgiamhach air an ionuluid ann ara fail an Uain, a thug am Fear nuadh-posda d'a chèile feirk, agns eime sin cha'n'eil e iongantach ge do tha e 'ga gairm sgiamhach ; 'an sin bheir so ort, anns gacli cuiiieachd gus an teid thu, aon chuid maith a dheanamh, no maith a ghabhail; cha dean so mi-chùramach thu ann do ghairm, ciod sam bith mar a tharlas da a bhi ; agus ni so thii gràsmhor agus maiseach ann do theaghlach, agus bithidk tu taingeil do Dhia gu'n d'thug e dhuit teaghhich, agus bean, agus clann, agus seirbhisich, agus tigh gu bhi ann. 'An sin anns an fheasgar, mu'n d'theld thii gii do leab- aidh, gabhaidh tu cunntas do d'uile dheanadas rè an là, agus air dhuit f haicinn na nithe air an d'thainìg thu gearr, rùnaichidh tu a leasachadh air an ath là. 'Nis, cha'n abair rai na's mò aig an àm, ach nach cuir sibh dearbh- adh oirbh fein le so aon là, agus gheibh sibh e mar an cleachdadh is railse a bha agaibh riarah anns an t-saogh- al, eadhon an staid chaitheadh-beatha Chriosduidh so, gu'n dednaicheadh Dia c do gach aon agaibh, air sgath losa Criosd a Mhac ; dhà-san, maille ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mhol- adh agu8 glòir. uuith so a. mach agas gu siorruidh. Amen.
E 3
SEARMON XXXV.
l.jicds i. 74, 75.— Cìu'd d'Uiijgadh e dhuinn, air bhi dhuinn air ar esomdh <» iHmh ar naimhde, gu'n deanamaid Beirbhis da as eugmhais eagail, ann an na.imhachd agus 'am lircantachd 'na lathair fein, uile laitbean ar bcatha.
ToA iìos agaibh ciod a bha dheigh-lamh, sin r'a ràdb, ciod aii doigh aiins am bu chòir dhuibh bhur beatha a chaitheadh ann a hhi deanamh toil Dhe ; ach tha eagal orm gum bi mòran ag radh na'n cridhe, ge nach 'eil iad 'ga ìabhairt le'ra beoil^ tha e na ni diomhain seirbhis a thabhairt do Dhia. Agus rinn gach anam air son a uihòir chuid, cumhnant ri ifrinn agus ris a bhas, agus tha iad a smuaineachadh gu m bheil an Tighearn co fada as uatha, is nach unainn e am faicinn. Tha mi guidh Dhia tro'cair a dlieanamh oirbh, agus bhur coguisean a dhùsgadh, a chum's gu'm bi e air a dhearbhadh oirbh. gu'm bheil la teachd anns am bi bhur n-anama ìomnochd air an nochdadh an làthair caithir bhreitheanais Dhia; ach a chum bhur teagasg 'sa phuing so, leughaidh mi dhuibh cuid do dh'àitean de'n Sgriobtuir ; agu8 air tùs, Gen, xvii. '"'' Agus 'nuair a bha Abraham ceithir-fichead agus naoi- hliadhna-deug a dh'aois, a dh'fhoillsich an Tigheiìrn e feiii dà, agus thubhain e ris, Is mis an Dia uiìe-ch\imh- achdach ; gìuais thus' am f hianuis agus bi treibhdhireach." Bha Abraham air teachd air aghaidh gu maith ann an aois 'nuair a fhuair e an àithn so, eadhon ceithir-fìchead agus naoi-bìiadbna-deug ; uime siii ge nach biodh ngad ach aon bhliadhna gu bhi beò, tha e maith aìr do shon gu'n tisd thu ri guth an Tighearn, Is mis' an Dia uile-chumli- achdach, gluais thus am fhianuis, gidheadh cha do ghluair, c co'direach is bu chòir da ; air a.f aobhar sin tha'n Tighearn a' toachd 'nuas o neainh, agus a' tabli.'iirt ìiithn dha gluasad'na hithràr uile laitliean a bheatha ; rgiis d-cpgal 's (;u'm feudadh daoine so a siiiuoiiieachadh ro nihoir uile laitbcan ani bcatha thabhairt seaohad anik a
Sear. xxxv.] air iomade pijixg dhiadhachd. 55
bhi gluasaJ an lathair Dhia, mar gu m biodh so na nì do-dheanta do dhaoine dheananih ; uime sin tha'n Tigh- eam ag radh, Tha mise uile-chumhachdach, air doigh agus 'nuair a sheallas tus air d'uireashhuidhean fein, gu'm faigh thu annam-sa ge b'e ni a tha dh'fheum ort.
An e gliocas, urram, saibhreas, laithean buan, firean- tachd, no ni sam bith a tha uait a b'aill leat fhaghail 'san t-saoghal so, no anns an t-saoghal ri teachd ? Gheibh thu e anns an Tighearn a tha'n so ma ghluaiseas tu 'na làthair. Tha'n imeachd air a sharahlachadh ri duine a tha 'doì air aghairt air turus, agus aig am bheil a shùil suidhicht' air an àite aig ara b'àiìi leis a bhi. 'An siu ma ta bu choir dha na so sinne fhoghlum, rè ar beatha gu lèir, ann am briathraibh, slighibh, agus ann ar n-uile smuaiute', agus ghniomhairibh, bu chòir dhuinn ar cridh- eachan a thogail suas li neamh, amharc suas ris-san a tha ag amharc an nuas ortsa ; agus bheir so ortsa amharc ort fein, agus d'uile dheanadais a stiuireadh gu ceart. Thuilleadh air a so. tha e ag radh, ma bhitheas tu dir- each. Tha cridhe an duine fiair a thaobh naduir, agus cha'n urrainn a bheag sam bith a dheanamh dìreach agus comhnard, ach a bhi ag imeachd ann an làthair Dhia agus a bhi ag amharc air an Tighearn do ghnàth. 'Nis, tha'n treibhdhireas agus an ionracas so na ni mòr, agus feudaidh so mdr ghàirdeachas a thabliairt dhuit, 'nuair a dh'fheudas tu a radh, tha so ann am chridhe, anns na h-uile nì gu'm b'àill ieara Dia a thoileachadh. 'Nis tha'n gealladh a' leantainn anns an ath earrann, " agus bith- idh mo choimh-cheangal eadar mise agus thusa, agus meudaichidh mi gu radr thu." Mar so tha agaibh geail- aidheau cothromaclii, agus co'irichean oirdhearc, agus mòr shochairean a bhuineas duibhse a tha 'g imeachd ami an làthair Dliia, agus a tha treibhdhireach ann an cridhe, agus ann a fhianuis-san. Agus air eagal 's gu 'm feud- adh sibh so a smuaineachadh do-dheanta gu imeachd aim an làt'iair Dhe, feudaidh sibh a shamhaii fhaicinn ann an Enoch, Gen. v. 14. Oir tha e air a radh, " Ghluais Enoch maiìle ri Dia, agus cha robh e ann, oir thug Dia h'h e." Agus bhuanniaich na naoimh roimhe gu so, ag-as tha gras Dhe comasach g\i thabhairt air duine a dhean- amh, agus ruigsinn da ionnsuidh ; oir Dia, a thug dhuit ìi thiodhlac a's mò, a Mhac fein, cia mò mhòr a tha e coro- asach air xia h Uile nithe thabhairt dhuit maiile ris ?
56 AIR lOMADH POINO DniADHACHD. QScar. XXXV.
Tha'n t-Abstol mar an ceudna, ag innseadh rau iraeachd fein, ag radh, " Ach so tha mi 'g aideachadh dhuit, gur ann do reir na slighe ris an abair iadsan saobh-chreid- imh, a tha rais' aig aoradh Dia m'athraichibh, a' creid- sinn na h-uile ni a ta sgriobhta anns an lagh agus anns na Fàidhean. Mar so tha rais ag aoradh Dia ni'athraich- ean ;" ach cionnas, deir esan, " A' creìdsinn na h-uile DÌ ta sgriobhta anns an l\gh agus anns na fàidhèan V' Oir cha bhi aoradh air a thabhairt do Dhia as eugmhais creid- imh. Thubhairt rai roimhe, feuraaidh bhur creidimh ruigsinn a dh'ionnsuidh na h-uile nithe a ta sgriobhta ann s anlagh agus anns an t-Soisgeil ; oir mur bi 'ar-aon na geaUaidhean agus na bagraichean air an creidsinn, cha bhi imeachd an lathair Dhe ann, uirae sin bu chòir doT creidimh a bhi cho farsuinu ri focal Dhia ; tha thu fo cheangal gu a chreidsinn, gu'm bheil Dia fo cheangal a lagh a sgriobhadh ann do chridhe ; raar tha thusa fo cheangal maitheanas do pheacanna a chreidsinn, mar sin tha thu fo cheangal uile gheallaidhean Dhia a chreidsinn; ciod air bith co farsuinn 'sa tha iad ; uime sin, 'seadh, 'nuair a leaghas sibh focal De, no 'nuair a dh'èisdeas sibh e, bu chòir duibh a leughadhagus eisdeachd le creidimh; giuais ann am làthair-sa deir an Tighearn. Tha sibh a' faicinn ciod e an caith'beath bu chòir duibh a bhi agaibh, eadhon ard urram le creideamh agus dòchas ann ad' anam agus ann do choguis ann am mbrachd neo-chriochnuichte an Dia shiorruidh, agus le oidhearp nach truaiU thu do choguis ann a bheag sam bith ; thoir fainear nach bi do choguis gu bràth na 'd aghaidh, aon chuid ann do dhleasd- anas do Dhia, no ann do dhleasdanas do dhuine. Tha'u t-Abstol, air dlia bhi labhaìrt mu thimchioll a ghiùlain fein, agus giulain athraichean, ag radh, " Agus a' nis tha mi am sheasamh, agus air mo chasaid as ieth dòchas a gheallaidh a rinneadh le Dia do'r n-athraich ean, a chum am bheil dùil aig ar dà-threubh-dheug-ne teachd, a' dean- amh Beirbhìs do Dhia, a là agus a dh'oidhche do ghnàth," Gniomh xxvi. 6, 7, Beachdaich, bhà iad a toirt seirbh- is do Dhia a ia agiis a dh'oidhche ; tha sibh a' faicinn ciod a ta air iarraidh oirbh, eadhon an ni ceudna rinn iadsan ; cha'n e rairean is earrainnean do dhiadhachd an t-seirbhis do ghuùth a tha Dia ag agair oirbh, agus a thug na naoimh dha 'san àra a chaidh seachad — OL ! cia teirc a thug an cridhe gu h-iomlain fathasd a chuDQ seirbhis a
Scar. xxxT.] air iomadh puing dhiadhaohd. 5J
thabhairt do ghnkth do Dhia, gu seirbhis a th irt d o Dhia a là agus a dh'oidhche mar-aon ; tha mòran an duil gu'n dean ni beag seirbhis a thabhairt do Dhia, ge nach faigh e an cridhe gu h-iomlaiu ; ach tha'n Tighearn ag radh le Solamh, " Mo mhac, thoir dhomhsa do chridhe," Gnàth. xxiii. 26. Agus ge d's beag as fhiach an cridhe, gidheadh is e na h-uile a tha'n Tighearn ag iarraidh ort. Mo mhac a deir esan, is mi t-Athair, agus is tusa mo mhac, agus thug mis' beatha agus solus dhuit, agus na h-uile ni ta agad tha e agad uamsa, agus sholair mis air do shon oighreachd air neamh ; agus a nis, air son na h-uiìe ni a rinn mi dhuit, cha'n'eil mi ag iarraidh na's rao ort na gu'n tabhair thu dhomhsa do chridhe, agus bheir mis dhuit-sa toilinntinn ann mo shlighibh ; oir fàs- aidh do shiiilean, agus d'uile bhuill, sgìth ann an ùin ghean do sheirbhis Dhe mur d'thoir thu do chridhe do Dhia; agus uime sin tha e ag radh anns an 17, '' na gabhadh do chridlie farmad ri peacachàibh, ach bi ann an eagal an Tighearn rè an là uile," oir mur bi cha'n'eil e so-dheanta gu'm bi do chridhe air a chumail ann an òrd- dugh ceart, agus air an aobhar sin ann an àite eile tha e ag radh, " leis na h-uile dhichioll gleidh do chridhe.'' Bu cho'ir do na h-àitean so de'n sgriobtuir a bhi air an cumail ann an cuimhne fad an la, " leis na h-uile dhich- ioll gleidh do chridhe, oir 'sann uaith a tha sruthana na beatha.'' 'Se'n cridhe tobair na beatha, agus ma bhios e truaillidh bithidh na sruthana gu leir truaiilidh mar an ceudna : agus goirid an deigh sin tha e ag radh, " Coth- romaich ceuman do chois, agus bitheadh do shlighibh gu leirannan deaghordugh.'"Chabuchdir dhuit-sa aChriosd- nidh, ceura a dheanamh, nach bitheadh tu a' sealltuinn c'ait' am bheil thu dol, agus bu chòir dhuit fheoireach ri do chridhe, ciod e an rathad tha'n so air am bheil mi ? Co dhiubh is ann air an rathad fharsuing gu sgrios, no air an t-slighe chumhang a tha treoireachadh gu beatha ? Oir gu deimhin is curahang an t-slighe a tha treoireach- àdh a chum beatha shiorruidh, agus uime sin bu cho'ir a bhi sealltainn do ghnàth ris an t-slighe ; air an aobhar sìn tha e ag radh, ''cothromaich ceumanna do chois.'' 'Nis, ciod an t-saothar a b'àill leat a chaitheadh air giùlan Chriosduidh ? Agus tha e uile gu maith air a chaitheadh ma 'se 's gu'n tabhair thu fainear cia daoir 'sa chosd e, agus tbus a ta ann an Criosd, saoilidh tu an ùin a bha
58 AIR lOMADH PDING DHIADHACnD. [[Scar. XXXV.
air a caitheadh ann an diomhanas ro fhada, agus gu'n robh thu ro fhada ann an tòiseachadh ri seirì)his a thabhairt do Dhia. '' Cothromaich ceumanna do chois,'* 'se sin na tionndaidh a dh'ionnsuidh na laimhe deis no na laimhe clìth', ach coimhead do chois o'n olc.
'Nis, 'san àite mu dheireadh, " Mo mhac, coimhead àithntean t-Athair, agus na treig teagasg do mhàthair, ceangail iad do ghnàth air do chridhe, agus cuir iad mu thìmchioU do mhuineal ;" 'se sin biodh iad mar shlabh- raidh gu do sgeadachadh. 'Nis, ciod a bhuannachd a bhios agad le so ? Treoirichidh se thu 'nuair a dh'imich- eas tu, feithidh se riut 'nuair a choidileas tu, agus 'nuair a dhùisgeas tu bithidh se maille riut ; 'se sin, tòisich do thurus leis, agus cha'n fhàg e gu bràth thu gus am bi thu ag crioch do thuruis ; ni e faire air do shon 'nuair a tha thu ad chodal, agus bithidh tu do ghnàth fuidh dhìd- ean caoimhneil rè na h-oidhche ; agus 'nuair a dhùisgeas tu 'sa mhaduinn, bithidh e ullamh gu do chomhairleach- adh cia mar a chaitheas tu an la gu lèir. 'Nis, na'm b'àill leat so a dheanamh, ciod an aoibhneas agus an t-solas a bhiodh agaibh, ciod an t-sìth aun bhur coguis- ibh mar-aon maille ri Dia agus duine, agus ciod an im- eachd shuilbhir, agus ciod abheatha thaitueach adh'fheud- adh tu a bhi agad ? Ach tha mi fàgail so. Tha sibh a' faicinn gu'm bheil an gnè chaith'beatha so air àithneadh dhuibh, agus a chum's gu'm bi sibh na's mò chomasaich air so a dheanamh :
'Sa cheud ait, bu chòir duibh bhur peacaidhean a chuimhneachadh gach la, a chum bhur cumail fuidh, agus bhur n-irioslachadh ; air an aobhar sin feuchaibh nach at bhur cridheachan le àrdan.
'San dara h-àite, Feumaidh sibh a bhi sineadh suas bhur làmh a dh'ionnsuidh Chriosd, agus a bhi do ghnàth aig itheadh do dh'fhèoil, agus ag òl do dh'fhuil gach là ; agus ni beachd-smuaineachadh air do pheacaidhean, agus air an staid thruagh anns am bheil thu trid a pheacaidh, do chomh-èigneachadh gu na 's mo do mheas a bhi agad air fuil Chriosd.
'San treas aite, Faic gur ann ann an Criosd a ghreim- icheas tu ri bith mòrdhaUichd ghloirmhoir neo-chrioch- naichte na diadhachd, a chum's gu'm bi d' imeachd maille ri Dia ; oir gheibh thu e ann an Criosd, agus co f had sa db'f hanas tu ann-san, fanaidh esan annad-sa ; agus
Sear. XXXV.] air iomadh prriNG dhiadhachd. 69
ma chreideas tu ann, thig esan agus an t-Athair agus gabhaidh iad còmhnuidh maille riut.
A ri3 biodh eagal Dhia ann do cridhe do ghnàth, oir is e 'n eagal so tùs a ghliocais, agus bheir an eagal so ort thu fein a chuir fo armachd ann an aghaidh gach uile bhuaireadh, air doigh's nach d'theid a bheag a steach a dh'ionnsuidh do cridhe a chuireas cràdh air an Tigheam agus " guidhidh tu air nigheana lerusaleim, nach dùisg iad t-aon ghaoil," a tha ann do ghlacaibh, gus an àill leis fein."
A ris, 'nuair a bhios tu a dh'easbhuidh air, bheir so ort eiridh as do leabaidh g"a iarraidh ; agus gu'm bi thu uUamh gu thoileachadh anns gach uile dheadh obair, agus coguis ghlan a bhi agad a thaobh Dhia agus a thaobh dhuine.
A rìs, bheir so ni eile ad ionnsuidh ; 'se sin, a thabh- airt ort amharc ie gàirdeachas air uile chreutairean Dhia le sùil a chreidimh; agus uile shochairean a ghabh- ail 'o làimh le breith-buidheachas ; 'an sin chi thu feura air àithn ar Tìghearn, " Deanaibh faire agus umuigh do ghnath.'" Mar sin leigidh tu sios an soitheach a dh'ionns- suidh an tobair, agus bithidh tu do ghnàth a' tarruing a raach as gràs air son gras.
'Nis, na'm b'àill leat so dheanamh, bheireadh e ort ann ad uile roidibh do shùil a bhi air Dia, chum's 'nuair a luidheas tu sios, gu'n gabh thu cunntas sònruichte mu t-uile shlighibh air an latha chaidh seachad, agus 'nuair a dh'eireas tu ga'n deasaich thu thu fein air soa seirbhis Dhe rè an la sin uile ; agus bheir so ort gur ann is lugh a' bhios agad ri dheanamh aig àm do bhais, do reir' s mar a chuimhnicheas tu gu'n cuir thu suas cunntas air saothair gach aon là do Dhia mu'n d'theid thu idir a dh'ionnsuidh do leabaidh ; uime sià 'eann is lugha bhios agad ri dheanamh a nis. Ma gheibh thu maitheanas. mu'n lujdh thu sios, deth gach peacadh a rinn thu fad an la ; 'an sin feudaidh tu dùbh- lan aa diabhuil, na h-ifrinn, na h-uaighe, agus a bhàis, agus ceartais Dhe a thabhairt, oir cha'n urrainu iad a bheag a chuir as do leth, a' fàicinn gu bheil d'-èiric air a phaigheadh, agus fhuair thus maitheanas troimh'n fhuii sin, air a sgriobhadh leis an Splorad Naomh. 'Nis, gun deoinicheadh an Tighearn so dhuibh air sgàth Chriosd ; dha-san, maiile lis an Atìiair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile ghlòir a nis agus gu siorruidh. AnieDu
SEARMON XXXVI.
*i Cftrint. iv. 3, 4.~Ach ma tha ar soisgeulne folaichte, is aun doibhsàn ti Ul ftaillte, a tha e folaichte : Anns nn d'i dhall Dia an t-saoghail so Jnutinn ua droinge nach''eil na'n creidmhich, air eagal gu'n dealreicheadh orra eol IM •oisgeil gloirmhoir Chriosd neach is o iouiliuigh Dhia.
Tha da ni fathasd gu bhi air an labliairt a chura fiosrach- adh a thabhairt do choguis gach neach, aig a' bheil innt- inn a dhol air an aghaidh a dhionnsuidh na rioghachd neamhaidh sin, chuala sibh cia mar bu chòir duibh aimsir bhur cuairt ann an so a chaitheadh, agus ciod iad na bunaitean bu chòir dhuibh a shuidheachadh, air am feud sibh bhur tigh a thogail ; sin ri radh,
1. Creidearah anns an Tigheam losa, agus ann an uile fhirinnibh Dhe.
2. Cridhe glan agus air ath-nuadhachadh, agus buan- achadh do ghnà' ann an aoradh Dhe a dh'ionnsuidh ii» criche.
3. Na cuìdichidhean a thug Dia dhuibh, cbuaia sibh iad, agus f huair fein-f hiosrachadh na n uile naoimh iad gu bhi ca'n cumhachd Dhe a chum slàinte.
4. Chuaìa sibh cia mar buchòir duibhgachaon làachaith* <«idh, agus cia mar bu chòir duìbh rùn a bhi oirbh, 'nuair a luidheas 'sibh sios, eadhon an uair a tha sibh a' luidk sios gu'm feud e a bhi na fhear-faire os bhur ceann rè na h-oidhche; agus 'nuair a dhiiisgeas sibh 'sa mhaduinn, gu'm bi e dhuibh na chorahairkach re an ià gu h-iom- lain : feumaidh bhur creidimli bhi cumail greim air geall- adh na siàintc, agus re an là uile feumaidh sibh a bhi a' feitheamh air teachd Chriosd anns na neulaibh, agus feumaidlà eagal Dhe a bhi do ghnath fa chomhar bhur cridhibh, agus feuniaidh gràdh Dhe bhur corah-èigneach- adii a chum gach uile dheadh obair, agus feumaidh sibh seirbhis a thabhairt dà as eugmhais eagail rè uile laithibh 'ur beatha, agus gu'm bi a ghloir-san na chùrum sdnraichte dhuibh, agus aa t-aou lù a bhios sibh ag iurraidh. 'Nis,
Sear. xxxvi.] air iomadh puing DHiADHAcnD. (U
ni so sibh ullamli gu l)ia a thoileachadh 'sna h-uile nitlie. agus cuiridh e faire air bhur cridhe agus air bhur beul nach d'thoir sibh oilbheum do Dhia. Tha fios agam natli faigh sibh na nithe so deanta ann an tiotadh, ach gidh- eadh feuraaidh sibh eolas f haotainn orra, agus feumaidh sibh strì a dheanamh gu'n cleachdadh ; agus an giìilan glòirmhoir so, ge nach urrainn sibh fhaotainn ann an iomlanachd, gidheadh ma ni sibh stri gu fhaotainn, ni an dearbh spàirn so sibhse gloir-mhoir ann an sealladh Dhe, agus bheir e air muinntir eile Dia a ghloireachadh, 'nuair a chi iad gu'm bheil a leithid do chumhachd gloir- mhoir anns an t-soisgeil, air doigh 's gur urrainn e na h-uile a chreideas ann a thearnadh.
'Siad an dà ni, tha mi ag radh,atha ri bhi air an labhairt,
Air tùs, A leagail f haicinn duibh ciod iad na h-am-
laidhean a bhitheas air an tilgeadh ann bhur cridheachan
le sàtan, gu bhur cursa a bhacadh anns a clireidimh
Chriosduidh.
Agus anns an ath ait, Gu leagail fhaicinn dulbh ciod iad ua còirichean gloir-mhoir a th'agaibh. na'ni b'e 'sgu'm b'aithne dhuibh ciod a tha ann an inntiun an Tighearn a thabhairt dhuibli, ga'n ruitheadh sibh bhur rèis le gàird- eachas agus sòlas. agus bheireadh so oirbh, leis mi h-uile danachd agus seasmhaileachd, buanacliudh a dh'ionnsuidh na criche.
Mar air son a cheud ni, Thagh mi an t-aite so a chuni fhosgladh suas, agus a chum's gur fearr athuigeas sibh e, aithrisidh mi dliuibh cuid do nithe. Anns a chaibdeil air thoiseach, tha e ag innseadh ciod e a mhinisteir'Iaehd anns an robh e air a chuir, ministeir'Iachd a tha tabhairt beatha do anam marbh. ministeir'Iachd a tha 'fosgladh sùiìean a pheacaich dhaill a chum iomhaigh ghioir-mhoir Mhic Dhe ; agus tha e aig innseadh, anns an earrainn air tlioiseach, cia mar a ghnàthaich e a mhinisteiriachd. 'Nis, anns an treas rann tlia o 'freagradh cùis-fyhearan ; oir dh'fheudadh cuid a radh, ma 'se is gu'm bheil do mhinisteir'lachd co gloir-mhoir, ciod e an t-aobhar gu'ni bheil e air fholach air co iomadh ? Tha e a' freagradh, " Ma tha ar soisgeiì-ne folaichte, is ann dhoibh-san a tha caillte a tha efolaichte." I\[ar gu'n abradh e, 'Bheiì sibk a' feoireach c'air son a tha e air f holach ? Freaoram, Mu tha e air f holach, tha e air f holach air an duine no air a bhean sin a tha air an o'rduchadlv a chuui sgrios; F
62 AIIl lOMADH PUING DHIADIIACIID. [Sear. XXXVI.
ncli ma tlia thusa do'n àireamh a hhiosair an tearmidh, feumaidh an soisgeil so dealradh ann do chridhe.
An deigh sin, anns a cheithreamh rann, tha e ag inn- ^seadh ciod is aohhar da so ; tha e ag radh, " anns na dhall Dia an t-saoghail so sìiilean agus inntinnean na dream nach'eil na'n creidmhich, air eagal gu'n dealraich- eadh oiTa solus soisgeil gloirmhor Chriosd ;" Dia an t-saoghail so, agus cha'n e an saoghal ri teachd ? Tha so na ni iongant'ich, gur e an diahhul Dia na dream sin dha Lheil an soisgeil air f holach ; agus gidheadh tha so fior ; oir tha e annta, agus tha e a' rioghachadh agus a riagh- ]adh annta. Tha so na ni eagalach, gu bheil an dÌMbhul a' rioghachadh anns cho liòn agaibh 's air nach do dheal- raich an soisgeil, agus tha e a' dalladh do shùilean, a chum 's nach faic thu gloir Dhia air fhoillseachadh anns an t-soisgeil ; agus tha da sheors dhaoine agusmhnathan anns an t-saoghal ris a' bheil e a' buntainn mar sin, agus mar-aon air caochalaidh do dhoighibh, An leithid agus nach'eil air an ath-nuadhachadh tha e aig strì gu'n curaail mar sin, a chum's nach d'thoir iad an cridhe gu brath le'n toil a dheanamh seirbhis do Dhia ; agus mur urrainn e do ghairm a bhacadh, cuiiidh e amalaidhean agus cip thuislidh 'san t-slighe gu do chiìrsa a bhacadh : uime sin an leithid agaibh 's nach robh riamh air an ath- nuadhachadh, agus air nach do dheah-aich an soisgeil so riamh, agus nach faca riamh 'ur truaighe, no haach na fola sin, no dòchas na glòir sin, biodii fhios agaibh gu' bheil an diabhul 'na sheasamh ann bhur rathad, a chum 'ur cumail o'n t-slighe air am bheil sibh f haicinn, a chum's nach faic sibh gu brath an truaighe gun chrìche sin a dh'ionnsuidh am bheil sibh a' dol, gus an tig an t-àm anns an tuit sibh ann.
A mhcud agaibh a tha mar sin, chaVeil fhios agam-sa cia fhad a bhitheas sibh mar sin ; ach tha mi 'g 'urfagail do'n Tighearn : a mhain so tha mi ag radh ribh : Na foisichibli gu socrach, faicibh nach gabh sibli fois gus am "hi sibh cinnteach a bhi air taobh steach cuairt fuil losa Criosd ; oir cha mhair àm na'n gras fada, uime sin na caiìlibh slainte shiorruidh air son toiiinntinnibh ùin ghoirid. C'air son a bhiodh a h-aon agaibh air an druid- radh a raacli o dhorsaibh na fiaitheanais, agus a bhi faic- inn muinntir eile dol a steach ? Uime sin bu chòir duibh uile an airc thabairt dhuibh fein, oir is ni cudthroraach
Sear. xxxvi.] air iomadii puing dhiaduachd. (J.,
dhuibh e, agus tha'n diabhul a' dalladh inntinneau mòran agaibh a chum's nach amhairceadh sibh gu brath ris an aoibhneas shiorruidh sin, no fathasd ris na piantaibh siorruidh sin, gus an caill sibh an dara h-aon, agus an tuit sibh anns an aon eile, sin tha mi ag radh, gu bheil f eum agaibh an aire thoirt dhuibh fein r
Agus ann an so tha mi ag àithneadh dhuibh ann ani lianuis Dhe, agus ann an làthair a Mhic losa Criosd, a reubas na neamha' agus a thig a nuas maille ri ainglibh cumhachdach, ann an teine lasrach, agus a shuidheas air a righ-chaithìr, agus a bheir breith mar-aon air na beo agus air na mairbh, na gabhaibh fois gus am migh sibh an creidimh beò agus fior so, a bheir troimh sibh anns an iatha mho'r sin ; agus a mheud agaibh 's a fhuair e, agus a tha air bhur n-ath-nuadhachadh, Feumaidh mi iunseadh dhuibh mu na clachan 's na cip-thuislidh, a tha na'n luidhe 'n'ur rathad chum 'ur bacadh a nis ann bhur tur- rus, a chum's gur aithne dhuibh iad 'nuair a chi sibh iad, agus nach tuislich sibh orra, ach gu'n leum sibh thairis orra. Tha fìos agam gu'n robh moran agaibh air am bacadh 'o chreidsinn, agus cha'n'eil f hios agaibh ciod e a bhac sibh, agus ma 's aithne dhuibh iad, chado chuir sibh na'n aghaidh ; rinn mòran agaibh ruintean sgiamh- ach a chuir oirbhe, ach cha do choimhid sibh iad, do bhrigh 'sgu n d'f huair sibh amlaidhean 'san t-slighe, agus cha'n'eil fhios agaibh co a chuir ann 'ur rathad iad ; air an 'aobhar sin bhiodh e gu maith air bhur son f hios a bhi agaibh co a bhac sibh 'o chreidimh. Co a tha deanamh so, a shaoileas sibhse ? Eadhon an diabhul 'ur namhaid, dia an t-saogail so, a rinn comhnadh ri do phairt n,ep'- nuadhaichte ; uime sin cha'n'eil amaladh a iha air a chuir ann do rathad, nach f heud thu a radh, tha fios agam gur e neach gamhlasach a chuir so ann mo rathad. O ! siad so buairidhean an t-satain, uime sin cuiridh mì mi fein fa' armachd na'n aghaidh. Mar sin ma ta, air doigh sonruichte, feumaidh sibh da ni a bhi agaibh, 'se sin, creidimh anns au Tighearn losa Criosd, agus aithreachas a thaobh Dhe. Labhraidh sinn mu na buairidhean a tha bacadh iad so mar-aon.
Agus, anns a cheud aite, Gu bhi bacadh bhur creid-
eamh,bheir e a chreidsinn air cuid agaibh.gu'mbheil e do-
dheanta dhuibh creideamh f haotainn ; agus tha e a' dean-
amh cuid eile co mi-churamach, 'snach 'eil ann am flaith-
F 2
04 AIR lOMADH rUlNG DHlADnACIlI). [Sear. .XXXVI.
eanas no'n ifrinn doibh ach faoin-bharail ; agus ma gheibh 8Ìbh dearsaiclhean agus boisgidhean leis an fhocal. tha e toirt a chreidsinn orra gur leoir sin, agus mar sin cha leig e leo gu bràth an cridheachan a rannsachadh, a dh'fhaicinn am bheii iad air an suidheachadh ann an Criosd no nach 'eil. Agus air do shonsa a fhuair creid- imli ann an Criosd, tlia e saothrachadh gu a chreidsinn a thabhairt ort nach robh e agad riamh ann am firinn, no, ma bha e agad aon uair, gu'n do chaill thu nis e ; ac h deansa thu fcin cinnteach, ma fhuair thus riamh Criosd ann do chridhe, agus ag oibreachadh sìth agus gàirdeach- as ann ad' anani, trid gealladh na tròcair agus na slàinte, agus gu'm bheil do chrìdhe air ath-nuadhachadh leis a ghealladh cheudna, feudaidh tu do ghreira a chumail deth, agus cha bhi e gu brath air a thabhairt uait : " Oir tha tiodhlacan agus gairm Dhia gun aithreachas ;'' air an aobhar sin socraich air, agus gluais suas do chreidimh a ris, agus grks Dhia annad ; uime sin na mealladh e thu anns a phuing so. An robh do chridhe riamh air irioslachadh ? An robh do chridhe riamh air a thilgeadh sios le moth- achadh agus sealladh air do thruaighe ? An d'fhuair thu riamh comhf hurtachd ann am fuil losa ? An do mhoth- aich thu riamh ath'rachadh air oibrcachadh ann do chridhe trid na fola sin ? Ann an sin ma ta cuimhnich gu'm bheil do chreidimh a' socrachadh air an fhuil sin, agus nach sguir an fhuil sin gu bràth do labhairt air do shon, uime sin, ma bha thu aon uair air do shuidheachadh gu ceart ann an Criosd, cha bhi thu gu siorruidh air do spionadh a raach as.
A rìs, 'nuair iiach urrainn e thabhairt ort aontachadh gu a radh, nach d'fhuair thu riamh an tiodhlac luach- mhoir sin a bhi creidsinn, o'n innleachd sin theid e dh'ionnsuidh aon eile, agus their e riut, Tha thu ad leanabh do Dhia, agus tha thu air do thaghadh a cluun na beatha siorruidh, tha thu air do shaoradh le fuil Chriosd, agus fhuair thu creidimh agus slàinte, agus ciod e tuilleadh a b'àill leat fhaotainn ? Gabh do shaor- sainn anns a pheacadh so, no anns a pheacadh ud eile ; riod a ruigeas tu leas a bhi 'ga do phianadh fein tuille le ùrnuigh, agiis breith-buidheachais, no ann am faire no'n cisdeachd an fhocail ? Cha'n'eil annad ach amadan ann a so a dheanamh ; agus mar sin b'àill leis a thabhairt ort an t-srian a lcagadh faasgailt do na pheacadh, a
Sear xxxvi.] air iomadh puixg dhiadhachd. (35
clium's gu'n gabhadh. tu do thoilinntinn, a chum's gu'iii faigh e thu ann a ghreim ; air an aobhar sin bi air t-fhaicill, nach buadhaich e a'd' aghaidh ann an so, agus nach abair thu buanaichidh sinn anns a plieacadh, " do bhrigh's gu'n deach gràs Dhia am mèud ; na'r leagadh Dia ;" ach gu ma fearr leat smuaineachadh leat fein, air dhomh fhaicsinn gu'n d'fhuair mi gràs, bithidh mi nis mo dhùraclidaich' ann an ùrnuigh, ann am breith-buidh- eachais, ann am faire, ann an eisdeachd an f hocail, na bha mi riamh. 3Iar sin tha mi 'g radh, na mealladh e thu anns a cheud phong, ach bi cinnteach nach fàilnich do chreideamh gu bràth ihu ; oir ge' rach gluais an leanabli ann am broinn a mhàthair, fathasd feudaidh e bhi beò ; eadhon mar sin, ge nacheil thus a' fAotainn Chriosd a' gluasad, gidheadh ftiodaidh e bhi beò annad.
A rìs, na buadhaicheadh e gu bràth ad' aghaidh anns an dara pong, nach smuainich thu gu h-an-dana mu ghràs, ach saothraich gu aoidheachd a thoirt do Chriosd air tòiseachadh annad, ie bhi deaaamh feum de' na meadh- onaibh.
'San treas àite, Mur un-ainn e buaidh f haotainn ann a bheag do'n dà nì so, iarraidh se ort suidh sios agus fois a ghabhail air firinn geallaidh Dhia, agus thu fein a thoil- eachadh leis an t-sòlas agus an dòchas air làthair, a fhuair thu leis na meadhonaibh anns a mhaduinn, a chum's nach d'thugadh tu aoradh rè an là uile do'n Dia ghràsmhoir a th'air a ghineamhuinn ann do chridhe, gu'n d'thoir thu àitedhà,a chum's gu'm fàseannad,agusgu'mfàs thu3 ann-san, agus feuraaidh tu do chreidimh ath-nuadh- achadh gach là, agus feumaidh tu gach là beathachadh air fhèoil agus air fhuil, agus feumaidh tu tràth as ùir fhaotainn deth gach aon ià, agus feumaidh tu fàs' o chreidimh gu?creidimh, agus o neart gu neart, gus an tais- bean thu ann an làthair an Tighearn ann an Sion ; oir raa bhacas e thu 'o theachd air d'aghaidh ann do chreid- imh, caillidh tu do shòlas, agus lughdaichidh do chreid- irah ; oir tha do chreideamh aon-chuid a' meudachadh no a' lughdachadh. 3Iar so tha mi 'g radh, bi air t-fhaicill roimh na buaiiidhean so gu lèir a tha'n diabhul a' cuir ann an rathad do chreidimh. So air son a cheud phuing air an do ghabh mi os lamh labhairt.
'x^is an dara pong cha dean mi ach beantainn rithe : Ciod iad na buairidhean a ta aige gu do bhacadh ann do F 3
66 AIK lOMADH PUING DHIADHACHD. [Sear. XXiVJ.
^biùlan Chriosduiglj, agus anns an aithrea<.'has so a thaobh Dhe ? Tha trì seòrsa aige dhiubh.
'.Sa cheud aite, Feuchaidh e ri do chumail air ais o dheanamli a mliaith sin leis am biodli Dia air a ghloircachadh, agus d'anam fein air a shòlasachadh.
"San atìi aite, Saothraichidh e gu do chridhe a chumail sios le aen pheacadli no peacadh eile a chum 's gu'ni bac e thu o sheirbhis a thabhairt do Dhia le gàirdeachas. Agus, 3, Feuchaidh e ma's urrainn e thabhairt ort meadhoinean gle laghail a ghnàthacliadh gu bhi na'n rib dhuit.
"Nis, 'siad na nithe maith o'm b'àill leis do chumai!, ceithir nithe ; Tha mi a' labhairt so a chum r.a criche so, Air tus, gu bhi leagail ris na frith-ròidean air am b'àill le sataii clann De a dhoì a steach, a chum 's nacli rachadli iad a]i rathad ceart a dh'ionnsuidh neamh le sòlas, a ehum 's nach dealraicheadli iad mar lòchranaibh soluis anns an t-saoghal, a chum 's air do dhaoine a bhi faicinn an '' deagh oibre, gu'u d'thugadh iad glòir do'n Athair a ta air ncamh."
.igus, anns an ath aite, a bhi leagail fhaicinn duibh :uì t-slighe cheart, a chum's gu'm feud sibh a radh. W so an t-slighe, agus siubhlaidh sinn innte. Thugaibh an aire do na ceithir nithe so :
'.Sa cheud aite, Feuchaidh e ma's urrainn e thoirt ort a bhi fuasgailt anns an diadhachd, a chum's gn'm bac e thu air doigh 's nach oidhearpaich thu gach aon là 'sna h-uilc nithe Dia a thoileachadh ; mar so, ge b'e àm nach bi agad rùn gu Dia a thoileachadh gach aon là, 'san am sin tha thu air do bhacadh leis an diabhul ; uime sin co liugha la nach 'eil thu cuir seachad le gàirdeachas agus sìth maille ri Dia, co liugha Iti is sin tha^n diabhul a' faot- ainn an cothrom ort ; oir tha farmad aige ri do ghairdeachas ;igus ri do shith : air an aobhar sin bu choir duit rùnachadh mar is mò a b'àill leis do bhacadh o Dhia a thoileachadh, gur ann a's mò a thoilicheas tus e. So air son a cheud m.
'Se 'n dara ni maith o'm b'aill leis do bhacadh, gradh Dhia, aou-chuid ann do cheud ghairm no an deigh do ghairm. Feudaidh tu a chall an deigli dhuit fhaot.iinn, a.gus raar siu feudaidh tu a bhi air do chumai! fuidh le ieagamh fad uile laitbean do bheatha ; air an aobhar sId, juia thaisich Dia rjamh do chridbe le mothachadh ajr a
Sear. xxjìvi.] air tomadìi pl"jn(1 DniADHAf hd. ()7
ghràdh sin, 'an sin cum ga teann an greim, agus na leig leis a hhogha lasachadh, na leig air son aon uair ; agus an uair a chailleas tii do mhothachadli air a ghràdh-san, ruith a dh'ionnsuidh an tobar a rìs ; oir tha aig an Tigh- earn a cheart urrad, agus cho ullamh gu thahhairt dhuit 'sa hha e aig a cheud am an d'fhuair thu eolas air, agus is urrainn e na h-oibre deireanach a dheanamli na's mo na na ceud oibre. Mar sin feumaidJi tu a dheanamh raar ni duine a chaill maoin mhoir, a tlioisicheas a phac le fceagan do bhathar. agus mar sin a theid air aghaidh lion ceum is ceum, gus am meudaichear a shaoibhreas agu.s gu'm bi e air a dhùblachadh ; eadhon mar sin dean tims 'nuair a chailleas tu mothachadh air gràdh Dhe, tòisich le nithe beaga, agus ra<^h air d'aghaidh agus faigli saoibh- roas gus am bi e air a dhiìblachadh dhuir,
"Sau treas aite, saothraichidh e gu do bhacadh o aor- adh diomhar agus follaiseach Dhe, no 'o fheum a dhean- amh do aon mheadhon no mheadhon eile, a chum a's mar sin gu'n dean thu dearmad air do dhleasdanas do Dhia, agus le sin a dheanamh gu'm buair e do shìtli.
'San aite fa' dheireadh, Ni e na gràsan a tha ann am muinmir eile na chlaidlieamh gu do chridhe thoUadh, agus gu d'anam a lot, air doigh 's 'nuair a chi thu an creidimh- sa. an seasrahalachd cridhe, an aithreachas, an diadhachd- sa, gu'n ahair thus, gu cinnteach cha d'rainig mise riamh oirbhse, agus uirae sin tha mi faìcinn nach 'eil gràs Dhe annam-sa ach ann an diomhanas ; agus gidheadh iadsaui i.ig am bheil na h-uile ni tha thus a" faicinn, 's aithne dhoibh an uireasbhuidhean fein, agus tha iad air an tilg- eadh sios co maith riut-sa ; uime sin, an uair a chi thu so, aidich an tomhas a's lugha a tha do ghràs Dhia annad fein, agus bi taingeil air a shon, agus dean ùmuigh air son gu'm meudaicheadh e agus gu'ra fàsadh e c-ach là. An uibhir so air son a mhaith o'm Vàiil leis do chumail.
'Nis, An t-olc anns am b'àill leis do chumail. a chum '< gu n cum e sios do chridhe le aon )>heacadh no le peac- adh eile, tha iad deth dha i^hne.
'Sa cheud aite, Saothraicliidh e gu aignidhean neo- nuadhaichte do chridhe a chumail do ghnàth. Oiod iad sin ■? 'Sa cheud àite, eagal tràilleil. 2. Ardan spioradail, agus beachd u libhreaeh air beannachdan Dhe, 3. Leisg .a^us lunadaireachd ann an seirbhis Dhia. Agus 'sa 4, Na ]i-iiile h-aigne' saoghaìta 'f.an tavbh a ?tigh dhiot,
68 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. [S ear.XXXVI.
an leitliid as àrclaii, fearg, farraad, gamhlas, gearain, monmhur, agus a chuid eile dhiubh so gu leir. 'Nis, tha e deanamh so uilegubhi dorchnachadh solus Spioraid Dhe, a chum 's nach deahaich e ann do chridhe. 'Nis, na seorsa uilc eile a tha e saothrachadh gu chumail maille riut, is iad na h-anamiana' saoghalta so mu'm bheil an t-Abstol Eoin a' labhairt ann a cheud litir, ii. 16. Mar, " anamiann na feola, agus anamiann na sùil, agus uabhar na beatha :'» Agus so tha e deanamh aon chuid gu do chridho a thruaiUeadh le neo-ghloine (oir tha e na namh- aid neoghlan) no gu do bhrosnachadh gu glòir dhiomhain, agus toilinntinn an t-saoghail so. 'Nis, 'se 'n ath sheorsa buairidh gu bacadh a chuir air a chaith'-beatha Chriosd- uidh, nithe laghail na beatha so a dheanamh na'n rib dhuit ; mar gràdh saoibhreis, no do ni sam bith eile a tha laghail annta fein. Ma ghoideas e air falbh do chridhe, agus mu shuidhicheas e t-aignidhean air saoibh- reas an t-saoghail so, cha'n'eil e so-dheanta nach tuit thu ann am buairidhean. 'Nis, cha chan mi tuilleadh aig an àm, ach a bhi 'g-earbsa na bha aira radhri beannach- adh Dhia ann an losa Criosd ; dha-san gu n robh glòir 'o so a mach agus gu siorruidh. Amen.
SEARMON XXXVII.
1 Tesa,ii. 18. Uiuie sin bu niliiann lcinn teacbd do 'ur n-ionnsuidh, (eadhon leamsa Pol,) uair no dha : ach bhac Satan sinn. ^_^j
TiiA so na ni duilich ri clireidsinn leis an t-saoghal, gur urrainn do shàtan leanabh Dlic a cheangal eadar làmhan
Sear. xxxvii.] air iomadh puikg dhiadhachd. 6Ò
agus chosan, agus a bhacadh 'o dhol a dh'ionnsuidh an àite do'm bu rahiann leis a dhol, no gu aoradh Dhe ; gidheadh chi sibh ann an so gu'n do bhac e an t-Abstol dò'm b'aithne toil De ; agus uime sin. am b'aill leat fhios fhaotainn air a so, 'nuair a bheir Dia dhuit gairm, agus dorus fosgailte gus an ni siii a dheanamh a dh'àithn Dia dhuit, is e Sàtan a tha 'bacadh ; agus mar a bhacas e thu o na mhaith a dheanamh, mar sin meallaidh e thu gus an olc a dheanamh, mar a mheali e Daibhidh gus an t-sluagh àireamh ; mar sin tha e ar-aon a' bacadh a mhaith bu chòir a dheanamh, agus 'gad' bhrosnachadh gus an olc a dheanamh nach bu chòir a dheanamh. Air an aobhar sin cuimhnichnach'eilanlàmh, anteangaidh,an cridhe, gu brath air am bacadh o mhaith a dheanamh, no air am mealladh gu olc a dheanamh, ach leis an t-satan. Bu chòir dhuibh smuaineachadh air a so ma ta, nach e mhàin gu bheil agaibh ri gleachd ri fuil agus feoil, ach ann an aghaidh uachdranachdaibh agus cumhachdaibh, agus ann an aghaidh riaghlairibh an t-saoghail so, prionnsa dorchadais an t-saoghail so, agus 'an aghaidh aingidheachd spioradail ann an ionadaibh àrd, uime sin tha feum agaibh air uile armachd Dhe a ghlacadh do'r n-ionnsuidh, a chum's gu m bi sibh comasach air cuir 'na aghaidh 'san droch là. Ach, mo thuaighe ! Dh'fhalbh so leis a mhòir-chuid do dhaoine agus do mhnathaibh ann ar là, oir tha iad a' toirt aite do'n diabhul do'm fiosrachadh agus gu toileach. Mar a bhac e'n t-Abstol a theachd a dh'ìonnsuidh na'n Tesalònianacb, mar sin, air an torahas creidimh a tha agad air làthair, is esan a tha toirt ort nach'eil thu a' fàs o chreideamh gu creideamh, agus 'nuair a gheibh t-aignidhean mi-riagh- aiheach làmh an uachdar ort ; is esan a tha 'ga dhean- amh : uirae sin a chum am buaìreadh so a sheachnadh, bu chòir duibh aidmheil bhur creidirah a chumail do gnath daighean a dh'ionnsuidh na criche ; agus air an aobhar sin tha Peadar ag radh, " Tha'n diabhul ar n-eas-cairid a' dol mu'n cuairt mar lèomhan beucach a' sireadh co a dh'f heudas e a mhealladh ; cuiribhse na aghaidh, air dhuibh a bhi seasmhach 'sa chreidhimh." Mar an ceudna, Seumas, i. 5. Tha e ag radh, '* Ma tha aon neach agaibh a dh'uireasbhuidh gUocas, iarradh e o Dhia e, a bheir do gach neach gu pailt, agus nach dean
70 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. QSear. XXXVIl
maoidheamh ; agus bheirear dha e. Ach iarradh e ìe creideamh, gun bhi fuidh amharus sam bith ; oir an tì a ta fuidh amharus, is cosmhail e ri tònn na fairge a a sheidar le gaoith, agus a tha air a luasgadh a null agus a nall. Oir na saoileadh an duine sin gu'm faigh e nì air bith o'n Tighearn." 'Se so a cheud ni.
2, Cum an greim 'nuair a gheibh thu e, agus cuimh- nich, nach ann o nàduir a tha e ach o ghràs ; oir cha d'àraich e riamh ann do chridhe, agus raa dhuisgeas Dia do choguis, agus gu'm mothaich 's gu'm faic thu uamhas a chorruich, an sin ma ta feudaidh tu a radh is tiodhlac o Dhia a bhi creidsinn. Air an aobhar sin na creachadh e gu bràth thu dheth do chreideamh, ach bi thus làidir agus neo-ghluasadach, agus bunaiteach anns a chreid- imh ; oir tha fios aige, 'nuair a tha do chreideamh air falbh, gu m bheil do ghràdh air falbh mar an cèudna; " oir bithidh am firean beò tre chreidimh. Bì air t-f haicill o na bhuaireadh eile so mar an ceudna, 'nuair a gheibh thu creidimh agus comhfhurtachd anns an fhuil sin, an sin feuch nach tuit thu ad' chodul, agus gu'm fàs thu mi- chùramach an deigh sin, mar a rinn an Eaglais ann an leabhar nan Dàin, a bha na codal, ach a cridhe na dhuisg, agus fathasd cha'n eireadh i o a leabaidh a a dh'fhosgladh an doruis dà, air an aobhar sin chaidh e air falbh. Mar sin 'se so innleachd an diabhuil, a dh'fheuchiinn am faigh e thu ann an diisail, a chum's gu'n creach e thu dheth làthaireachd do Thighearn, agus deth chomhfhurtachd mhoir, uime sin guidheam oirbh bithibh air bhur faicill o mhi-chiìram 'an deigh dhuibh comf hurtachd f haotainn.
3, Fàs 0 chreidimh gu creidimh, agus o neart gu neart, co fad'sa'tha thu anns a bheath so, agus do ghnàth gus antais- bean thu an làthair an Tighearn ann an Sìon. Tha sibh a' faicinn nach dean an aon tràth bhidhe an gnothach dhuibh an còmhnuidh, ach gu'm feum sibh biadh fhaot- ainn gach là ma bhitheas sibh 'n'ur sìàinte, eadhon mar sin, cha dean aon tràth do f heòil Chricsd, agus aon deoch do dh'fhuil, agus aon chomh-chuir de'n a ghealltidh, cha dean so do riarachadh, ach feumaidh plast an deigh plast a bhi air a chuir, mar a chi sibh ann an neach a tha air a lotadh gu marbhtach, eadhon mar sin chali e aon chomh-chur do ghealladh na slainte a leighiseas lotan t-anam-sa, ach feumaidh an comh-cliuir a bhi air ath-
Sear. xxxvii.] air iomadh puing dhiadhachd. 71
nuadhacliadh gach là. Cha'n eil fhios agam am bheil feura aig neach air bith agaibh air an teagasg £0, ach feumaidh mìs' a bhi 'ga innseadh dhuibh do ghnàth. Anns a bhacadh so ort o na mhaith, feuchaidh e ma's urrainn e do churaail o bheachd-smuaineachadh gach là air Dia a thoileachadh 'sna h-uile nithe, agus aig cuid do dh'uairibh tha e faotainn buaidh gu h-iongantach ann an so, eadhon air cloinn ionmhuinn Dhe, oir cha'n eil fios aig mòrangu'mbheil a leithid do dh'èigin na luidh orra, an dìchioll a dheanamh gu Dia thoileachadh 'sna h-uile nithe gach aon là, agus ma 's aithne dhoibh e, tha iad a' rìinachadh a dheanamh ; agus ma tha iad a' rùnachadh, gidheadh tha iad gach là faotainn mi-mhisnichean agus mòr aralaidhean anns an t-slighe. 'Nis, do bhrigh 'sgu'm bheil mdran agaibh, tha mi saoilsinn, na'm biodh sibh air bhur cuir air bhm* leabaidh, agus cunntas a thabhairt as 'ur caith'bèatha anns an ùin a chaidh seachad ; tha mi 'g radh, gu'm bheil mi 'am beachd nach 'eil mòran gniomh- ran, briathran, no smuaintean, a bheireadh dhuibh comh- fhurtachd ann 'ur beatha gu h-iomlain, oir cha d'thoir a bheag sòlas ad' ionnsuidh ach a mheud 's d'an toir do choguis fianuis gu'n d'rinn thu iad a chum onair Dhia ; uime sin tha feum agaibh uile a bhi ag ullachadh ann an tiom, a chum a's ge b'e àm a thig sibh gu cleachdadh meadhoinibh. no gu cuideachd sam bith, ou'm feud sibh an comharadh so fhàgail maille riu, Bithibh-se na'r fian- uis an sud agus 'an so, gu'n d'iarr mis' an Tighearn, agus gu'n d'f huair mi ann an so e. Ach tha eagal orm gu'm bheil mòran agaibh an uair a thig àm a chunntaidh gu'ji tog gach àite fianuis, nach b'e so riamh rùn 'ur cridhe Dia a ghloireachadh ge b'e àite gus an d'thainig sibh, ma 'seadh, air a chuid a s lugha, togaidh na h-àitean so uile fianuis 'n 'ur n-aghaidh, mu thiom air a chail agus air a mhi-bhuileachadh, nach urrainn a bhi air aisig^ air ais a ris. Air an aobhar sin, biodh gach neach agaibh beo mar a b'àill leibh bhur coguisean a bhi saor ann an làthair Dhia agus dhuine, agus mar a b'àili leibh gach àite anns an robh sibh riamli, fianuis a thogail gu'n d'iarr sibh an Tighearn ann an treibhdhireas bhur cridhe.
'Xis, tha dà ni rau'n robh mi a' labhairt ribh ; agus, a cheud nì, Gu'n cuireadh sibh sibh fein fo armachcì ann an aghaidh na'm buairidhean so air an tairgse dhuibh leis andiabhul.a chum bhur raealladh gu peacadh a dheanamh
72 AIR lOMADH PUING DHIADHACHO. [Sear. XXXVIl.
oir tha feum agaibh a bhi air bhur faiciU o'n nathair chuilbheartach sin, a chrubas a steach gu sàmhach, agus a bheir lot marbhtach dhuibh mu'n toir sibh idir an aire dhuibh fein. An urrainn do dhuine sam bith imeachd 'san teine as-eugmhais a bhi air a losgadh ? Eadhon raar sin, an urrainn do dhuine sam bith imeachd ann an ana- miann na feola as-eugmhais a bhi air ribeadh leis ? 'Siad na nithe air am bu cho'ir duibh smuaineachadh gus a pheacadh a mharbhadh, iad so :
'Sa cheud àite, Smuanaich air gi"àdh siorruidh agus neo-chriochnaichte Dhe ann an leithid dothomhas, 'sgu'm blàthaich e do chridh le mothachadh air ; agus troimh na ghràdh sin, smuainich air cia mar a tbaisbean se e feiu, air tùs ann do ghràdhachadh, ann do thaghadh ann an Criosd,
2. Ann an cuir a Mhic fein gu do shaoradh le fhiàl luachmhor fein.
3. Ann do dheanan\h a'd' dhuine no a'd' bhean, do reir iomhaigli Dhe.
4. Ann thus a ghairrn, agus leigeil do cho liugha bas- achadh ann an cuid peacaidhean.
5. Ann a t-fhireanachadh gu saor, agusann am maith- eadh dhuit co tric peacanna co mòr : agus, anns a chrioch, smuainich air a ghlo'ir gun chrioch sin a dli'uUaich e air do shon anns na flaitheanas, agus a bhiot< aìr fhoiìlseucli- adh aig aon là. Uime sin. ani bheil thu air do bhuair- eadh gu fearjij, gu farmati, gu an-earbsa. agus dearinad air na meadhoinibh, an sin cuimnich air doimlme neo- chrioclmaiclìte gradli Dhia a'd' thimchioli, agus deanadh c do chomh-eigneachadh gu dc cJmmail air ais bho pheacadh.
2. 'Nuair a tha thu air do ìdruaireadh, sniuaiuiiui gu'iii bheii thu do ghnath ann an lathair Dia uile leirsÌDneach; ao-us tha i na ban-strio[!ach thruaillidh a chuireas adhal- tranas an gniomh ann an seaìladh a fcar-pòsda. Mar sii^ ciod e a tlia thus a' deanamh 'nuair a tiia tìm a' peacach- adh? Tha thus ann am hanuis Chriosd t-f liear-posd do ghnath, agus tha tlui air an deurbh shlighe a dh'iorins- uidh caithir bhreitlieanais a cheartais. CJu peacachadh 'na agìiaidh fa' chomhair a ghnùis, agus a nis anns an dearbh shlighe 'nuair a ta am maoir 'ga d' threoireachadh a dh'ionnsuidìi nu dearhh chroidi, co nacb u?>rndb., gu':ii/
Sear. xxxvii.] air iomadh puing dhiadhachd. /3
bheil an duine sin na shloightear tniaillidh a ghoideas 'nuair a tha e dol a dh'ionnsuidh na croich.
3, 'Nuair a tha thu air do bhuaireadh, smuainich air- san ris am bheil agad r'a dheanamh, eadhon ri Dia ceart agus geur-theann, a dh'agair am peacadh aìr a leithid do dhoigh ann a Mhac fein, 's nach do sguir e riamh gus an do mhùch fuil Chriosd lasraichean a chorruich, oir cha do shasaich uile phiantaibh a cheartas, gus an robh fuil a chridhe air a thilgeadh anns an teine. Mar so ma ta seall ciod a rinn am peacadh ; thilg am peacadh na h-ainglean (as-eugmhais a bhi air an aisig a rìs) a mach a flaitheanas ; thilg e Adhamh a mach a pàrais no a gar- adh Edin. gun e feki, no a h-aon do shliochd, a theachd an sin tuillidh, bhàth am peacadh an seann saoghal, bha Sodom agus Gomorah air an losgadh le teine agus pron- asc air son peacaidh ; agus air son a pheacaidh sgriosadh lerusalem dà uair ; uime sin ciod am feum a ni e dhuibh "ur peacanna f holach 'an so ? Cuimhnichibh air là sm an fhoilLsichidh, 'nuair a bhitheas na h-uile ni air fhoiìls- eachadh,agus abhitheas sibh uile air 'ur tabhairt lomnochd mar a thainig sibh a broinn bhur màthair fa' chòmhair caithir 'bhreitheanais Dhia, far am feum thu cunntas a thoirt seachad as gach focal diomhain a tha thu labhairt ; uime sin armaichibh sibh fein ann an aghaidh an diabhuil le leithid so agus an leithid sud do bheachd-smuaineach- aibh, oir tha e innleachdach, agus bheir e ort a chreidsinii gu'm bheil Dia tròcaireach ; ach an uair gheibh e thu aim a rib, their e 'an sin, cha'n'eil tro'cair air do shon. Air an aobhar sin tha toilinntinn a pheacaidh air falbh, agus tha uaill a pheacaidh air dol air falbh, ach cha'n'eil gath a pheacaidh co luath air dol seachad, oir tha iomadh nithe aige gu do mhi-mhisneachadh ann an deanamh an nì a ta maith.
'Sa cheud àite, Their e, tha leithid do mheall truaiìl- idheachd an taobh a stigh dhiot, agus gu'ra bheil e do- dheanta dhuit faotainn a dh'ionnsuidh a chaith'beath Chriosduidh so ; uime sin, gu thu fein armachadh ann an aghaidh so, cuimhnich gur e oibir an Tighearn agus gldir Dhia a tha tlius ag iarraidh, agus gu'm bheil e 'n urra ri ghldir fein nach leig e le onair a dhol sios.
2. Cuimhnich nach 'eil dìteadh sam bith dhoibh-sau a tha ann an Criosd, nach 'eil a' gluasad a reir na feola acli do reir an Spiorad, uime sin feudaidh tu bhi cinnteach nach cuir do pheacaidhean gu brùth bacadh ort. G
74 AIR lOMADH PUING DHIADHACHD. QSear. XXXVII.
'San àite fa' dheireadh, Ge nach bi ann ach toil ga seirbhis a thabhairt do Dhia, gidheadh tha e air a ghabh- ail leis-san ; agus an grainne is lugha do threibhdhireas a th'ann do chridhe, tha e 'ga cheadachadh, do bhrigh 's nach e d'oibir-sa th'ann. ach oibir fein, agus oibir a Mhic, uime sin tha e ag gabhail ris, agus an ni beag a thairgeas tu gabhaidh esan ris.
An ath ni, Do bhrigh 's gu'n toir an satan ort a chuir an teagamh, nach robh do shlighe riamh ceart ; air an aobhar sin cuimhnich gu'm bheil thu a' dol air d'aghaidh 00 fada 's a tha thu a' fuathachadh an ni a tha 'ga do bhacadh 'san t-slighe, agus co fad 'sa tha thu air d'ir- ìoslachadh gach là, agus co fhada 'sa tha thu a' cuir na's mo agus na's mo do mheas air fuil Chriosd ; 'an sin tha thu do ghnàth a' dol air d'aghaidh co fad 'sa tha thu ag f hoghlum an leasoin so. Gur e an fliuil a mhain is ur- rainn do thabhairt gu neamh, agus gur e gràs a threoir- icheas tu air d'aghaidh.
'San àite mu-dheireadh, Cuimhnich, ge' do tha do naomhachadh neo-iomlain, gidheadh gu'm bheil d'fhir- eanachadh iomlain, agus tha e deanamh so air tùs achum a ghlòir fein, a chum agus mar is mò a chi thus' do ghnàth do d' laigse fein, gnr ann a's mò a tha Dia a' soil- leireachadh do d' choguis, gur e cumhachd Dhia a dh'fheumas do thoirt air d'aghaidh ; agus a thuilleadh air a so uile, na'm faigheadh tu do naomhachadh uile aig an aon àm, shuidheadh tu sios air ; uime sin bheir an Tigh- earn dhuit gràs as nuadh gach là, a chum agus mar sin gu'n gluais thusa suas do thaiugealachd gach aon là. agus a chum na crìch' gu'm biodh do chridhe air irioslach- adh do ghnàth, agus gu do chumail ann an cleachdadh na h-ùmuigh, agus ann an cleachdadh a chuid eile do na meadhoinibh. Cha b'àill leis an Tighearn na Canaanit- ich uile thilgeadh a mach còmhla', ach b'àill leis gu'm fanadh cuid diubh ann an sin, d'eagal 's gu'ra biodh aii tìr air a lionadh le fiadh-bheathaichean ; agus bha so na b'fhearr air son na'n Israelich no ge do bhiodh iad air an tilgeadh a mach aig an aon àra. Mar sin cha tilg ar* Tighearn a mach do chuid naimhde uile, agus do pheac- ainna uile aig an aon àm agus ann an tiotadh, ach leìgidìi e ie cuid fantuinn annad, gu bhi na'n co-iomadh bior agus droighionn ann do thaobh, gu do ghluasad air d'agh- aidhachum Chanaan ncamhaidh iarraidh, eadhon rioghachd
Sear. xxxvii.] air iomadh puing dhiadhachd. 75
na flaitheanais. Gu'n deoinìcheadh Dia gu n deanadh sibh uile a bhuannachd so deth bhur buairidhean, na dearbh innilean chogaidh a chleachdas an sàtan 'n-'ur n-aghaidh, gu'n tionndaidh sinn iad a dh'ionnsuidh a bhroinn fein. A ris, gu'n deoinicheadh Dia so air sgath a Mhic losa Criosd, dhà-san maille ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile ghloir uaith 50 a mach agus gu siorruidh. Amen.
SEARMON XXXVIII.
AIR COIR A CHRIOSDUIDH.
l Phead.-ii. 9.— Ach is ginealaeh taghta sibhse, sagartachd rioghail, oin- neach naomh, sluagh sonruichte : chum gu'n cuireadh sibh au eeiU feart- an ti a ghairm a dorehadas sibh a chum a gholuis iongantaieh fein,
Tha fhios agaibh, gu'm b'e a ni fa' dheireadii mu n do gheall sinn labhairt ribh, a bhi ag innseadh dhuibh mu thimchioll bhur saorsa, agus mu na còirichean gloir-mhoir so, a chum agus cho liugha agaibh 'sa chreid da rìreadli, gu'm bheil agaibh 'ur dlighe agus 'ur còir do'n ionnsuidh uile. 'Nis, b'aiU leam gu'm biodh edlas agaibh orra uile, oir as-eugmhais eolais orra cha d'thig sibh ach mall air bhur n-aghaidh ann bhur turus a chum neamh, agus i.s beag an ni an ni 'ur tilgeadh sios agus bhur mi- mhisneachadh, nì ni beag do ghlùinean an-fhann, agus do iàmhan a lagachadh, is do chridhe fhaihieach- adh, mur aithne dhuit do chòirichean ; oir tha do chuid cathan air an suidheachadh anns a gheata chumhung agus aimh-leathan so, làn do dhrisibh 's do dhroigheann, agus far am bheil iomadh leòmhan na'n seasamh 'sau G 2
76 AIR COIR A CHRIOSDUIDH. [Sear. XXXVIII.
t-sliglie gu'r bacadh o dhol air 'ur n-aghaidh : uime sin tha e feumail gu'm biodh eòlas agaibh orra, oir bheireadh so sòlas do'r cridhibh, agus bheireadh e oirbh gu'n ruitheadh sibh bhur reis le gàirdeachas agus subhachas ; agus na'm b'aithne dhuibh ciod iad na còirichean sgìamh- ach a ta'n so a cheannaich fuil a Mhic dhuibh, agus a thug dhuibhse còìr orra, agus a thug aithne dhuibh «easarah gu daingean ann 'ur n-uile chòirichean agus sliaorsainnibh, no gu'n cràdh sibh e a dh'ionnsuidh a cliridhe ; ciod an sòlas ma ta is urrainn do na pheacach bhochd a bhi aige anns an amhghar so, ann a thurus sgith, is anii a rathad farranach, mur 'eil a chridhe air a mhisneachadh agus air a neartachadh leis gach saorsa a cheannaich fhuil-san air a shon, a tha na fhear baile de'n nuadh lerusalem sin ? Chuala sibh ciod an caithe- beatha bu chòir a bhi agaibh, agus ciod iad na bunaitean a dh'fheumas sibh a shuidheachadh a chum bhur tigh a thogail air, sin ri radh, creidimh tearnaidh, a' gabhaiì c^'eim do thròcair ann an Slanuighear, a' greimeachadh ri f jil dara pearsa na Trianaid, eadhon Dia air a dhean- amh na f heòil ; an deigh sin, aìr a sin, feumaidh sibh na h-uile nithe a tha sgriobhta anns an lagh agus anns na f aidhean a chreidsinn, agus na h-uile nì a tha sgriobhta 'san t-soisgeil ; 'an sin ma ta, feumaidh sibh bhur cridheachan a bhi air au glanadh, agus feumitidh sibh a bhi air bhur breith a rìs ; ann an sin feumaidh sibh an t-olc a sheachnadh, agus am maith a dheanamh ; an deigh sin feumaidh sibh bhur sìiil a bhi air na deich laghanna so, a chum le sin gu'm bi fios agaibh ciod e an t-olc a tha air a thoirmeasg, agus ciod e am maith a tha air àithneadh ; agus an deigh sin, do bhrigh 's gu'm bheil iad an saoradh le fuil Dhe (oir feudaidh mi a ghairm air an doigh sin); air an aobhar sin feumaidh sibh oidhear- pachadh air Dia a thoileachadh 'sna h-uile iiithe, agus umhlaclid a thabhairt da anns na h-uile nithe a thainig a mach as a bheul, agus anns na h-uile nithe a ta sgriobhta anns an fhirinn gu lèir : an deigh sin, dh'innis nii na coLhraichean a dh'orduich Dia dhuibh ; tha na's leòir ann diubh, oir tha pailteas agus ionmhas do mheadh- oinibli ann du'm bheil Dia a' toirt a ghnùis agus a bheannachd trid iad a bhi air an gnathachadh 'gu treibh- 'ihireach ; agus 'an sin air dhuibh eòlas na diadhachd fhoghlum, agus eohìs ro-oirdhearc losa Criosd bhur
Sear. xxxviii.] air coir a chriosduidu. 77
Tìghearn, gu'n tòisich sibh ris an eòlas sin a chuir an oleachdadh, cha'n e a mhàin aig amaibh suidhichte, sin r'a radh, a bhi gleidheadh bhur diadhachd gus an d'thig là na Sàbaid, agus gu àmaibh agus àitibh sònruichte ; ach bu chòir dhuibh a chuir an cleachdadh aig gach uile àm, agus anns gach àite, agus anns gach uile chuid- eachd, agus feumaidh sibh bhur dìchioll a dheanamh air Dia a thoileachadh anns na h-uile nithe, agus coguis ghlan a chumail a thaobh Dhe agus a thaobh dhuine, mar a ta 'n t-Abstol ag radh, " Tha mi deanamh mo dhìchioll, air sgath an dòchais, gu seirbhis a thabhairt do Dhia do ghnath ;" 'Se sin, tha mi a' sìneadh a mach uile neart m'anam agus mo chridhe do ghnàth, air 8on dòchas na glòir sin a bhios aig aon là air fhoillseachadh, agus a chum coguis ghlan a choimhead, air doigh' is nach bi i air a truailleadh le spot air bith do dh'aingidheachd, air dhomh fhaicinn gu'n do chuir Dia i an taobh a stigli dhomh gu bhi na breithearah ; uime sin cha'n'eii toil agam aobhar a thabhairt dhi gu bhi ann am aghaidh ; agus do bhrigh's gura bi failneachaidhean agus gleachdan trie ann an so, agus ioraadh tuiteara, gidheadh cha'n f heud sibh toirt thairis air son sin; air an aobhar sin feumaidh sibh so a chuimhneachadh, gur iad cogaidhean an Tighearna th'ann, agus gur leis an Tighearn' gloir na'n cathan so ; air doigh's 'nuair a tha thu a' cuir a chaih, nach'eil thu a' cuir do chathan fèin, ach cathan an Tighearn; uime sin do ghnath raar is laige a gheibh thus thu fein, 'sann is raò a bhios glòir an Tighearn, 'nuair a bheir e ortsa, nach'eil ach a'd' shaighdear an- f hann, do chos a chuir air arahaich an dràgoin, agus a shaltairt fuidh do chois ; air an aobhar sin tha agaibh ri sibh fein a sholasachadh le so, gu ra faigh sibh a bhuaidh aig a chrìch. Tha raòran ann nach'eil Dia gu bràth a' cuir ann a chuid cathan ; uime sin do bhrigh 's gu'n do chuir e thus ann, a mhàin seas agus seall air d' aghaidh, agus chi thu do shlàinte a mhàin, gleidh do choguis o pheacadh, air a leithid do dhoigh, is ge do bhiodh tu air do threòrachadh mar thràill gu peacachadh, gidheadh gu'ra feudadh tu a radh, gu' bheil thu a' deanarah an ni nach b'aiU leat, agus uirae sin cha'n'eil thu aig aontach- adh ris an oìc a tha thu a' deanarah. 0 ! is maith do'n anara sin is urrrainn staid a bhraighdeanais a mheas mar an aon truaighe, agus a tha aig èigheach, G 3
7f> AiR coiR A CHRiosDuiDH. |^Sear. xxxvin,
ainis aii duine an taobh a stigh, 0 co a shaoras mi bho cliorp a bhais so ; ach fathast tha fhios agam " nach 'eil diteadh sam bith dhoiìjh-san a tha ann an losa Criosd, nach 'eil a'g imeachd do reir na feola ach do reir an Spior- aid." Ach cha lean mi ni's fhaide air a bhi labhairt no ag aithris dhuibh na nithe air an do labhradh roimhe ribh mu thimchioll caithe-beatha lathail ; oir ma chleachd- as sibh e, cumaidh sibh air chuirahne e, air an aobhar sia oidhearpaichaibh air, agus na deanadh iad so do mhi- mhìsneachadh do bhrigh 's nach urrainn thu a theachd d'a ionnsuidh aig a cheud am ; oir mar a ta àm aig a ghrian gu theachd a dh'ionnsuidh a sholuis, agus mar a bha àm aig Samson air son fholt fà,i mu'n d'thainig c gu a neart a rìs, mar sin feumaidh tus àm a bhi air a thabh- airt, dhuit mu n urrainn thu a bheath naomh agus an caithe-beath Chriosduidh so a chuir an cleachdadh; uime sin cha'n fhaod thu do mhuinghinn a thiigeadh uait do bhrìgh 's nach urrainn thu ruigsinn a dh'ionnsuidh so ann an tiotadh. Ach ma ghleidheas tus an riin ann do chridhe gu Dìa a thoileachadh anns na h-uile nithe, agus a clium seirbhis a thabhairt da gach là, tha sin na's ìeoir ; oir 'nuair a bha thu ann am broinn do mhàthair dh'fheum- adh ùin a bhi air a thabhairt dhuit mus b'urrainn tliu bhi air do bhreith, agus 'nuair a bha thu air do bhreith, dh'fheumadh ùin a bhi air a thabhairt dhuit mu'm b'urrainn thu a theachd a dh'ionnsuidh neart duine ; eadhon mar sin, anns an nuadh-bhreith so feumaidh ùin a bhi air a thabhairt dhuit mu'n urrainn thu a bhi a'd' fhior Chriosduidh ; air an aobhar sin, tha mi ag radh, na bi fuidh mhi-mhisneach, ach bi do ghnàth aig itheadli agus ag òl feoil agus fuil losa Criosd, agus mar sin fas- saidh tu gach Li ; agus an uair a pheacaicheas tu, cuimhn- ich gur àiU le Dia, ieis na meadhonaibh so, na h-uile feoil a bhi air an irioslachadh ; oir tha e 'ga dheanamh a chum a ghloir fein agus do mhaith-sa, a chum 's nach e mhàin gu'n glòirich thu Dia ann do shàbhahidh, agus mar sin gu'n cuir thu saas a bheannachdaibh uile ann an dim cuideachd, ach gu'n gabh thu gach uile cheum den fhàradh,agusgu'ntabhairthuglùirdoÌ>hiaairsongachceum diubh, agus gu thus fhoghlum gu'm bheil nah-uile nithe o ghràs, agus na h-uile ni o Dhia, agus gu'm bheil gach ni a' teachd trid fuil losa ; uime sin feumaidh tu fhdgh- lum a bhi taingeil air a shon, agus a bhi iricsal agus mac-
Sear. xxxviii.] air coir a chriosduidii. 79
anta na fhianuis. 0 clod e an deise ghlòir-ralior a bhiodh an sin mu thimchioll d'anam !
Air tiis, iiioshichd cridhe ; an deigh sin do ghairdean- aibh a bhi do ghnàth mu thimchioU losa Criosd do Thigh- earna ; an deigh sin dòchas na glòir a ta ri teachd ; an sin feitheamh gach là air son teachd Chriosd ; an deigh sin oidhearp gu Dia a thoileachadh 's na h-uile nithe ; agus 'an sin gluasad gu suilbhir am fianuis Dhe do ghnath. Mar so, ge d'fhaiceadh tu nach b'urrainn thu so à chleachdadh air a cheud là, gidheadh thoir thus ceum d'a ionnsuidh, agus thoir ceum eile d'a ionnsuidh a rìs, agus bithidh Dia maille riut.
'Nis, tha mi dol air m'aghaidh. 'Se n ni mu dheireadh a their mi, innseadh dliuibh mu thimchiolì bhur còirich- ean ; uime sin tha e air a thabhairt a steach leis an Ab- stol Pheadar a chiim iad-san a shòlasachadh a dh'ionn- suidh am bheil e a' sgriobhadh an litir so ; oir an deigli dha iarraidh orra iad a dh'òl a steach do bhainne fior-ghlan an fhocail ; air dhuibh gach uile ghamhluis a chuir a thaobh, agus cheilg, agus mheall- taireachd, agus fharmad, agus gach uile ana-cainnte agus an deigh dha earalachadh orra theachd a dh'ionns- uidh Chriosd, mar gu cloich bheo, a dhiultadh leis na h-Iùdhaich, ach air a taghadh le Dia agus luachmhor, 's ann dhuibh-se mhàin, a ta creidsinn, a tha e luach- mhor, ach dhoibh-san a tha eus-umhal, na clach-thuis- lidh, agus na carraig oilbheum. 'Xis, d'eagal 's gu'm biodh iad air am mi-mhisneachadh leis na briathra' so, uime sin tha e a' toirt so a steach a chum an sòlasachadh, agus tha e ag radh, " Ach is ginealach taghta sibhse ;" 'se sin, ginealach gràs agus tròcair, cha'n e a mhàin gu'n d'ainmich e mach thu fein, ach mar an ceudna do shliochd, agus uime sin is ginealach sibh a ta air 'ur tagh- adh agus air bhur n-òrduchadh a chum beatha, sagairt- eachd rioghail, tha sibh uile na'r righre air bhur crunadh, agns air bhur cuir fa sgaoil, cha'n'eil sibh fuidh thighearn- as agus fuidh thrailleileachd an lagha. 'Nis, cha'n'eil sibh fuidh dhaorsa na binne sin, dean so, no bàsaichidh tu gu siorruidh ; " Malluichte a ta esan nach fan anns na h-uile nithe a ta sgriobhta 'sa'n lagh a chum an dean- amh." Tha sibh a 'nis air 'ur fuasgladh o bhi fuidh dhaorsa agus fuidh thruaigh an lagh uamhasaich sin, air :; chuir an ceill le guth Vagalach, a mach a teine uamh-
80 AiR coiR A CHRiosDuiDH. [Scar. XXXVIII.
asach, o bheinn Shinai ; ach a 'nis tha agaibh guth binn o bbeinn Shion, air a labhairt a beul ar Tighearn agus ar fear-pòsd fein ; agus ciod e an guth a tha'n sin, " Creid, agus cha d'theid thu gu bràth am mugha :" " Thigibh am ionnsuidh-sa sibhse uile a ta saothrachadh agus fuidli throm uallaich, agus bheir mise fois duibh.'' Mar so tha sibh n-'ur righre air bhur fuasgladh o chuibhrichean a pheacaidh, agus air bhur saoradh o thràiUeileachd an diabhuil, agus o mhallachd an lagh, agus o chruas a mhaighstir-sgoil sin, a tha 'g'ur cumail a steach air doigh 's nach dàna leibh sealltainn a mach air an dorus air son eagail an teine dhian-loisgich sin, a chum 's 'nuair a rachadh nì air bith ann 'ur cridhe dochair, gu'n robh e ullamh gu'r slugadh suas. " Sagartachd rioghail," tha sibh n-'ur sagairtibh ; air doigh 's nach e mhàin gu'm feud sibh a dhol a steach do'n ionad naomh sin, agus tairgse ann an sin le'r làmhan fèin, agus air son peac- aidhean an t-sluaigh, ach mar an ceudna is sagairtean sibh, nach e mhàin a dh'fheudas a dhol a steach a dh'ionnsuidh an ionad is ro naomh, ach a dh'ionnsuidh na neamha is àirde ; cha'n ann aig àmaibh suidhichte, no aon uair 'sa bhliadhna, ach anns gach àm na h-uile latha ; cha'n ann le fuil thairbh agus ghobhair, ach le fuil luachmhor losa Chriosd, an t-Uan gun smal sin, a mharbhadh 'o thùs an t-saoghail, agus a tha 'tabhairt air falbh peacanna an t-saoghail. Mar sin cha'n e mhàin gu'm bheil sibh n-'ur sagairtibh, ach tha sibhn-'ur n-àrd-shagairtibh, a dh'fheudas dol a steach do na flaìtheanas far am bheil Criosd, agus ann an sin, cha'n e a mhàin sibh fèin a thaisbeanadh, ach feudaidh na h-uile h-aon agaibh, dà-threibh dheug Israeil a ghiìilain air bhur broillich, agus mar sin gach neaeh gu h-iomlain a thaisbeanadh, agus uile bhuill losa Criosd ann do ghàir-* dcanaibh am fianuis Dhè agus eadar-ghuidhe a dhean- amh air an son. Tha sibh n-'ur Cinneach naomh, 'se sin, is sibh sluagh Dhe, a dh'òrduich e gu bhi naomh mar a ta esan naomh ; " Oir as-eugmhais naomhachd cha'n fhaic neach 'sam bith an Tighearn."
'Nis, ciod is crioch do ua so uile, a chum'sgu'ntaisbean- adh sibh a mach feartuin an Tì a ghairm sibh o dhorch- adas a chum a sholuis iongantaich fèin." Ach ciod e a bhuaidh aj ta aig 'ur gairm ; sith, aoibhneas, irioslachd, foighidinn, macantas, gradh, eud, neart, agus a chuid
Sear xxxviii.] air coir a chriosduidh. 81
eile gu leir do gràsan an Spioraid ? oir thus a clireid ann an Criosd, agus aig am bheil e ann do chridhe tha agad-sa uile ghràsan an Spioraid maille ris ; uime sin thus aig am bheil iad thoir a mach iad, agu? foillsich do mhuinn- tir eile iad, oir chaìi'eil e maith an cuir fo' fhollach. Ach, tha mi faicinn gu'"ra feum mi so fhàgail, oir cha bhi agam ìiin gu dhol troimhe mar a rùnaich mi a dheanarah. A mhàin, air son an am a ta lathair, a bhi tabhairt dhuibh ni-èigin gu smuaineachadh air, bheir sibh fa'near gu'm bheil na còirichean de dha inbh, tha a cheud aon anns a bheatha so, an ath inbhe anns a bheath a ta ri teachd ; oir thus a chreid aon uair, tha agadsa uibhir do chòir chinnteach air na sochairean so, 'sa tha aig an oighre is dhghich a th'anns an t-saoghal air oighreachd fèin. 'Nis, ciod iad na còirichean anns a bheatha so ?
'Sa cheud aite, cha'n e mhain gu'm bheil thu air do ghradhachadh le Dia, 's air do thaghadh a chum na beatha shiorruidh, air do shaoradh le fuil losa Criosd, agus air t-òrduchadh a chum glòir shiorruidh, ach gum bheil agad an t-shochair so mar an ceudna, aithne a bhi agad air a chuis a bhi mar sin, agus tha so dheth na's mo luach na'n saoghal uile, co-dhiubh is ann ag itheadh no ag ol, a'd' dhùisg, no a'd' chodal, ag imeachd, no a'd shuidh, no ge be ni a tha thu deanamh, gu'm feud thu fios cinnteach a bhi agad, a chum's gu'm feud thu a radh gu saor, Tha mise air mo ghradhachadh, tha mi air mo thaghadh a chum na beatha siorruidh, tha mi air mo shaoradh le fuil Chriosd, air mo ghairm, air m' fhireanachadh, agus bithidh mi air mo ghlòrachadh. 'Nis, ciod an sòlas a dh'fheudas tu a bhi agad, dha'n aithneso,nachurrainn a bheag sam bith d'ainma dhubhadh a mach a leabhar na beatha, 'nuair a dh'f heudas tu a radh, Is mise leanabh Dhe, is mi bràthar losa Criosd, agus gheibh mi roinn de uile oighreachd ino bhrathair a's seana : nach feud thu do chridhe a shòlasachadh leis na iiithe so. Ciod tuille a tha agad anns a bheatha so, An ni ceudna bha air a labhairt ri Muire ; " Failte dhuit, o thus d'an do nochdadh mor dheadh-ghean ! Tha'n Thigheara maille riut." Feudaidh so a bhi air a radh mu thimchioll na h-uile a ta creidsinn, agus a tha air an gràdhachadh, agus Dia do ghnath maille riu ; oir tha criram àraidh aig Dia mu d'thimchioll. Tha e fior, gu bheil Dia air a ghairm Fear-saoraidh an t-sioghail uile, do thaobh a fhreasdail tha e buadhachadh ann. agus le a
82 AIR COIR A CHRIOSDUIDH. [^Sear. XXXVIII.
chumhachd tha e 'gan riaghladh ; ach air mhodh sòn- ruichte 'se Fear-Saoraidh an taghaidh bhith-bhuain e, do bhrigh's nach leig e le a h-aon de' a chaoraich fein a dhol 'am mugha. Ciod e tuilleadh ? '' ladsan a chuireas onair ormsa cuiridh mise onair orra-san, deir Criosd, an Ti se gliocas Dhè. Mar so bunaidh onair le ceartas do chlann Dè, agus cha'n'eil neach sam bith urramach ann am fìanuis Dhia ach a chlann fein tha cuir urram air-san. Gleidhidh se thu mar ubhal a shùil, oir tha e 'ga do mheas co luachmhor dha 'sa mheasas duine sam bith cloich a shùile luachmhor dha fein. Ciod e tuilleadh ? " Ma tha Dia leinn, co a dh'fheudas a bhi 'nar n-agh- aidh ? Co a chuireas coire sam bith as letb pobull taghta Dhe ? 'Se Dia a dh'fhireanaicheas sinn ; co is urrainn ar dìteadh ? 'Se'n Tighearn mo sholus agus mo shlatnte, co a chuireas eagal orm ? " Ge do thuiteadh mile ri mo thaobh, agus deich mile air mo laimh dheis, gidheadh cha d'thig e ara fagus dhomh- sa," Sailm xci. 7« Ciod e tuilleadh ? Is òglach dha thu, agus feudadh tu a theachd gu seomar a làthaireachd an uair is àiU leat ; 'seadh, is cairid dha-san thu, oir dh'inn- is e dhuit uile chomhairle, agus cha d'f holaich e a bheag uait-sa de' na tha ann a chridhe fein ; uime sin feudaidh tu a dhol le dànachd agus comhairle iarraidh air-san an uair chuireas ni sam bith trioblaid ort, air dhuit a bhi a'd' mhac dha. Ciod a's urrainn a dhol thairis air a sin ? Gidheadh tha mi cuimhreachadh briathra Isaiah Ivi, 5. Tha esan ag radh, " bheir mi dhoibh kite agus ainm, ni's fearr na ainm mhic agus nigheana," (ainm siorruidh bheir mi dhoibh nach gearrar as.) Agus ciod an t-ainm a tha ni's fearr ? Innseam dhuit, tha ainm ceile na's fearr na ainm mac; agus tha thus a'd' cheile dha ; 'seadh, thathu na's mo na bhi a'd' cheile dha, oir is tu fheoil agus fhuil; agus an nì is mo de na h-uile, tha thu a'd' ionmhas sòn- ruichte dha. Ach an e so an t-iomlan ? Cha'n e. Ciod e tuilleadh ma ta ? Tha'n t-shochair so agad gu'm feud thu a chreidsinn gu'm bheil Dia fo cheangal (agus uime sin feudaidh tu iarraidh le dànachd air Dia) gu'n d'thug- adh se air falbh do chridhe cloich, agus cridhe feola thabh- airt dhuit. Ciod e tuilleadh fathast ? Cha'n e mhàin gu'm bheil Criosd agad gu bhi dhuit na ghhocas agus na shaorsa, agus na fhireantachd, ach mar an ceudna gu bhi dhuit ua naomhachadh. Ciod e tuiUeadh ? 'Nuair
Sear. xx:jdviii.] air coir a chriosduidh. 83
a thuiteas tu, thug Dia raeadhoinean dhuit gu eiridh a rìs ; agus ma ghnàthaicheas tu iad, gheall Dia beannachd dhoibh. Ciod e tuilleadh ? Thug Dia dhuit cdir agus gnothuch ris na meadhonaibh so uile, a chum's gu'n rachadh tu g'an ionnsuidh 'nuair a's àill leat, feudaidh tu am focal eisdeachd, na sàcramainte a ghabhail, feud- aidh tu ùrnuigh a dheanamh, agus seinn, agus beachd- smuaineachadh, feudaidh tu comh-labhairt a dheanamh air an f hocal, agus feudaidh tu uile chleachdadh na diadh- achd a ghnàthachadh an uair a's àiU leat, 'seadh, tric do amaibh tha Dia a' tabhairt dhuit neart gu feum a dhean- amh dhiubh uile, an uair a bha agadsa beag neart dhuit fein ann am feum a dheanamh djbiubh. Ciod e tuill- eadh ? 'S urrainn esan do theagasg cia mar bu cho'ir dhuit thu fein a ghiulain, ge b'e staid anns am bi thu, co-dhiubli is ann ann an soirbheachadh no ann an amh- ghar. Ciod e tuilleadh ? Ma tha thu a' creidsinn, feud- aidh tu iarraidh gu m bi t-eiridh cosmhail ri eiridh na greine, agus d'imeachd mar dbol fodha na greine, agus feudaidh tu ùrnuigh a dheanamh air son gràs fhaotainn a chum's gu'm fàs thu o chreideamh gu creideamh, agus o neart gu neart, " gus an taisbean thu ann an làthair an Tighe.\rna ann an Sion ;" agus mar so feudaidh tu iarr- aidh gràs air son gràs a bhi air a dhortadh a mach, agiis a bhi air a mheudachadh ort. Ciod e tuilleadh ? Tha'n t-shochar so agad nach imich thu gu bràth air falbh o'n Tighearn gu h-iomlain no gubuileach Ciod e tuilleadh? Tha'nt-socharso agad, raarabha thii beo anns anTighearn, raar sin gu'ni faigh thu bas anns an Tighearn ; 'an sin, an deigh crìch nu beatha so, giulainidh na h-ainglean t-anam, cha'n ann gu uchd Abrahaim, ach gu uchd losu Crlosd, agus gleidhidh iad dearbh dhuslach do chlosaich bhrbite anns an uaigh, no ge b'e àite do'n talarah, no do'n fhairge,ambie,ge dobhiodh cuid dod'dhuslach air a sgap- adh, dcich mile do mhilte o cheile, fathast gleidhidh iad ann an sin iad gu la na h-ais-eiridh, agus an sln cruinn- ichidh iad r'a cheile iad, agus, air do n-anam 's do n' chorp a bhi air an aonadh ri cheile, bithidh tu air do thogail guas anns an athair maille ris an Tighearn a dh'ionnsuidli . an t-seomair, far an lean thu an t-Uan ge b'e taobh an d'theid e ; an sin bithidh tu a'd' fhear baile do'n nuadh lerusalem sin a tha teachd a nuas o neamh o Dhia, aig am bheil glòir Dhia innte, aif^ am bheil a' dealradh max
84 AiR coiR A cHRiosDuiDH. [Sear. XXXVlIl.
chloich ro''-luachmhor, mar chloich laspis, soiìleir mar chriostal, aig am bheil balla mòr, agus àrd ; aig am bheil dà gheata dheug, agus aig an dà gheata dheug, dà aing- eal dheug, agus bha aig balla' na caithreach dà bhunait dheug, agus annta-san ainmean dà Abstol dheug an Uain ; agus tha am baile air a thogail do chloich laspis, agus b' òr fior ghlan am baile, air a dheanamh sgiamhaeh le clacha luach-mhor : agus is dà neamhnuid dheug an dà gheata dheug, tha gach aon fa'-leth do na geataibh air an deanamh do aon neamhnuid, agus is òr fior-ghlan sràid- ean a bhaile, mar ghloine shoilleir, agus cha'n'eil TeampuU ann, oir is e'n Tighearna Dia uile chumhachdach, agus an t-Uan is teampull dà. Agus cha'n'eil feum aig a bhaile air a ghrian no air a ghealach a dhealrachadh ann ; oir shoillsich glòir Dhè e, agus is e 'n t-Uan is solus dà. Agus gluaisidh tusa 'na sholus, agus bheir righre an glòir agus an urram d'à ionnsuidh. Agus òlaidh tu de dh'uisge na beatha, soilleir mar chrios- tal, a tha 'sruthadh a mach o righ-chaithir Dhè agus an Uain. Agus ithidh tu de chraobh na bheatha, a tha air gach taobh de'n abhuinn, agus a tha 'giùlan dà ghnè dheug thoraidh gach uile mhìos, aig a' bheil a duilleach a chum leighis na'n Cinneach. Agus cha bhi mallachd air bith ann ni's mò, ach bithidh righ-chaithir Dhè agus an Uain innte, agus ann an sin ni thu seirbhis dà gu sior- ruidh tuilleadh, agus chi thu aghaidh do ghnàth, agu* bithidh ainm-san air clàr d' eudainn, agus rioghaichidh tu gu siorruidhtuiUeadh." Tha iad so na'n còirichean cothromach agus na'n socliairean mòra ; uime sin, tha mia'guidh oirbh, amhuinntir ionmhuinn, smuainichibh gu tric air na coirichean so, eadhon do'n bheatha so, oir ni iad t-anam a chruth-atharrachadh a chum ionihaigh ghloirmhor losa Criosd, agus ni iad thu a' d'fhear com- pairt do dhearbh nàdur na diadhachd. 'Nis, cha chan mi tuille', ach gun tugadh an Tighearna dhuibh creidimh gu a chreidsinn, agus gràs gua na nithe so gu leir a chomh-chuir ribh fèin, a chum agus le sin gu'm bi sibli beò beatha Chriosd bhur Tighearna, dha-san, maille ris an Athair, agus an Spiorrd Naomha, gu'n robh gach uile ghlòir, moladh. agus urram. a nis agus gu sioriiidh. Amen.
SEARMON XXXIX.
AIR SOCHAIR A CHREIDMHICH.
Eoin x, 27) 28. Tha mo cliaoraich-sa ag eis''eaclid ri mo ghuth, agus is aithne dhomh iad, agus leanaidh iad mi ; Agus bheir mi a bhcatha rahair- canach dhoibh; aguschasgriosar iadamfeasd, ni mo a spionas neach air bith as mo lamh iad*
Se an nì mu dheireadli a rùnaich ml a leagail ris duibh agus bhur steidheachadh ann, agus as eugmhais nach ur- rainn do'r n-aoibhneas a bhi làn, agus do'r sdlas a bhi mdr : agus 'se siu, bhur buanachadh a dh'ionnsuidh na crìche, a chum agusamheud'saghairmanTighearnar Dia a chum ddchas na glòire sin, agus a thug e a dh'ionnsuidh a chrò fein, gu m feud iad a bhi cinnteach nach d'theid iad gu siorruidh a dhith, ach gu'm faigh iad a bheatha shior- ruidh ; oir 'se so a h-aon do shaighde teinnteach an droch spioraid, leis an àbhaist da bhi lotadh cridheachan mòraa diubh-san a bhuineas do Chriosd, ni 'nuair a sheallas iad ri 'n anamhunnachd agus an laigse fein, agus an uair a chi iad an cuid truaillidheachd agus an tuiteaman iomadh- fillte fein, cia mar nach urrainn iad seasamh air son aon uair a thiom, agus an uair a dh'amhairceas iad air muinn- tir eile, a rinn aideachadh sgiamhach 'san diadhachd, an uair a tha iad 'gam faicinn a tuiteam air falbh a rìs; agus an uair a thòisicheas iad air smuaineachadh ciod a dh'fheudas iadsan a chumail 'o thuiteam gu buileach air falbh, an uair a rinn muinntir eile claonadh, aig an robh gràsan ni bu mho na bha acasan, agus na's mò na's ur- rainn iadsan f haotainn air son an àm a ta làthair, an sin tha iad air an creach' de'n aoibhneas, agus de'n dòchas do na ghlòir shiorruidh sin. Mar sin ma ta, tha e ro- iheumail air bhur son gu'm faigheadh sibh eolas air bhur H
86 AIR SOCHAlll A ClIREIDMHIClf. [Sear. XXXIX.
buauacliudh aRns a chreideamh ; uime sin co iomadh dhibh 'sa thug Dia a dh'ionnsuidh rioghachd a Mhic fein, agus a chreid maitheaiias peacaidhean ann am fuil losa Ciiosd, tha e ro-fheiLmail air bhur son aithne fhaotainn air nach d'theid a h-aon do a chaoraich-sa am mugha ; oir bithidh so na aobhar mòr chomhfhurtachd do pheac- aichibh, an uair a bhios aithne ac' gu'n dò thòisich Dia an obair mhaith sin annta, a dhaingnicheas e agus a ni e coimhlionta na àm fein, feumaidh e bhi gu'n d'thoir so niòr shòlais do chreidmhich, an uair a bhios fios aca gur c rùn agus crioch an Tighearna, cha n e mhàin an tagh- adh, an saoradh, agus am fireanachadh ; acli mar an ceudna gur e a rìm gu'm faigheadh leanabh taghta Dhe a tha air a ghairm, gràs gu buanachadh dh'ionnsuidh na criche. Ufme sin 'se so an ni mu dheireadh a tha rùn orm a labhairtmu thimchioll bhur comhrag Chriosduidh ; oir air dhomh a dhol troimh na chuid eile, smuainich mi e fcumail bhur steidheachadh ann an so mar an ceudna, a chum's gu'm feudadh sibh, leis na's mò do shòlas, 'ur cuairt ann an so a chuir seachad le eagal agus le balla- chrith, air dhuibh fhaicinn nach 'eil e air fhàgail ann hhur làmhan-sa gu sibh fein a chàlL Bha Adhamh air f hàgail da fein, air an aobhar siii chaili se e fein ; ach cliaVeil e mar sin maiUe riut-sa a ta ann an Criosd, agus a tha a'd' leanabh do Dhia ; oir thug an t-Athair thusa do na Mhac, agus tha e cumail greim dhiot le a làmh fein, agus Esan a bha toileach a bheatha fein a thabhairt air do shon, cha Ie?.g e leat a dhol am mugha : oir cha robh duine no b-'an riamh, a fhuair an creideamh tearn- aidh so, agus an t-aithreachas so a chum beatha, a theid gu siorruidh am mugha ; agus cha robh duine no bean riamh, a dh'eisd ri focal losa, agus a chreid e, a chaidh riuinli a chall. 'Xis, na'm b'aithne dhuit so, gu'm bheil e do-dheanta gu'n rachadh tu gu biàth am mugha, ciod an gàirdcaciias leis am feudadh tu do rèis a ruith ! Agus air sori stcidhibh gu do chumail suas 'an so, do bhrigh's gu'm bheil a rùn orm bunaitean na diadbachd agus a chreidimh chriosduidh, a dh'fheumas sibh a shuidheach- adh agui* gluasad d'an rèir, a ghairm a rìs gu'r cuimhne : Mar. anns a cheud àite, creideamh sabhalaidli,
2. Nuadh-bhreith.
3. Toraidh an aithreachais, agus cleachdadh na diadh- aclid uun 'ur giuhm agus aun bhur caithe-beatha gach la.
Sear. xxxix.] air sochair a chreidmich. 8/
4. A bhi *g innseadh na h-araalaiclliean lionmhor a chuireas an diabhul anns an rathad, gu do bhacadh o bhi Tas bho chreideamh gu creideamh, an dara cuid ann do dheanamh an-dàna, no do bhacadh o bhi fàs o chreid- eamh gu creideamh, agus an deigh sin a bhi ag innse;ìdh na h-amalaidhean a thilgeas e a steach gu bacadh t-aith- reachas air an doigh cheudna.
Anns an àite mu dheireadh, a bhi ag innseadh dhuibh bhur còirichean a ris, do bhrigh's gu'm bheil a rùn orra a dhol troimh na nithe so a ris : uime sin, air son an ilra a ta lathair, innsidh mi dhuibh ciod na bunaitean a chumas suas sibh anns an dearbhachd so, nack d'theid sibh gu siorruidh am mugha, agus gu'm bheil bhur nuan- achadh co cinnteach air a rùnachadh ann an comhairle dhiomhair Dhe, 'sa tha 'ur taghadh, bhur saoradh, bhur iireanachadh, agus bhur gairm, air a chomh-dhunadh ann, a chum's gu'n smuainich sibh air a so, nach 'eil e air fhàgail ann bhur lamha-sa gu sibh feìn a chall, ni's mò na bha e ann bhur lamha sibh fein a shabhaladh ; air an an aobhar sin ni mi an aithris dhuibh a nis gu h-ath- ghearr.
Na bunaitean a chum bhur deanamh cinnteach gu'n <lean Dia comasach sibh air buanachadh a dh'ionnsuidh na crìche ; tha cuid dhiubh air an tabhairt o n Tighearna fein, agus bho a nàdur, agus tha cuid eile air an tabhairt bho bhuaidh tiodhlaicibh Dhe a tha air an tabhairt dhuibh. ladsan a ta air an toirt o n Tighearn fein, 's iad so iad :
'Sa cheud àite, rùn neo-chaochluideach Dhia, nach urrainn nearah no talamh atharrachadh, gu'm bheil thu air do thaghadh a chum na beatha-siorruidh, mar a rùn- aich Dia do ghairm, do shaoradh, agus t-fhireanachadh, agus maitheanas a thabhairt dhuit ; air an doigh cheud- na, rùnaich Dia gràs a thabhairt dhuit gu buanachadh a dh'ionnsuidh na crìche, uime sin tha Criosd ag radh, " Cha d'theid a h-aon deth mo chaoraich-se am mugha ;" agus tha'n t- Abstol ag radh, " tha bunait Dhe a' seasamli daingean." 'Nis cha bhiodh am bunait daingean, nmr biodh ara buan-mhaireanachd air a rùnachadh ann an comhaitle Dhe.
Tha'n ath bhunait air a thabhairt bho neo-chaochlaid- eachd gràdh Dhe ; oir iadsan a "■ ghràdhaich Dia ghràdh- aich se iad gus a chrioch :" agus tha e fein ag radh, " le H 2
88 AIR SOCHAIR A CHREIDMHICH. (^Sear. XXXIX,
gràdh sìorruidh ghradhaich mi thu. Mar sin ma shuidh- ich Dia aon uair ort gràdh a chridhe, mar a ta Dia neo- chaochluideach, mar sin a ta a ghràdh neo-chaochluid- each : agus mar a ghluais a ghaol neo-chaochluideach e air tùs, gu do thaghadh, 'san ath àite gu do shaoradh, agus an deigh sin gu do ghairm agus t-fhìreanachadh ; mar sin tha a bhunait neo-chaochluideach air a thabhairt bho fhirinnteachd ann a ghealladh.
'Nis mhionnaich Dia, agus cha'n atharraich e, ni mò a mhi-naomhaicheaseanaomhachd, gu'n cuir e eagal fein ann do chridhe, a chum's nach imich thu gu bràth uaith'. Tha e fior, gu m bi tuiteaman gle mhòr ann an clann De; ach a leithid do thuiteam 's nach urrainn gu bràth a bhi air ath-leasachadh a ris, cha'n'eil sin freagarach do h-aon deth chlann Dhe.
'Nis tha'n ceithreamh bunait gu do chumail suas an so, air a thabhairt uaith so. Ghabh am Mac thu ann a làmh fein, " An t-Athair a thug dha-san thu is mò e na na h-uile, agus cha'n 'eil neach sam bith comasach air do thabhairt a laimh an Athair ;" oir gach cumhachd a ta aig, cuiridh e an gniomh a chum do dhion mu'n rachadh tu am mugha, gu labhairt mar sin, a tha a'd' leanabh dha : uime sin tha e comasach gu do thearnadh, air doigh 's nach bi uile chumhachdan neamh agus ifrinn comasach air a thabhairt ort a dhol am mugha.
'Nis, 's iad na bunaitean eile iad so gu h-athghearr ; Eadar-ghuidh a Mhic, a tha aig deas lamh an Athair agus a tha deanamh gnath eadar-ghuidhe air do shon. " Ma pheacaicheas neach airbith," deir an t-Abstol Eoin, 1 Litir, ii. 1. Tha Fear-tagraidh againn air neamh maille ris an Athair, eadhon losa Criosd." A ris tha aonachd do-sgarraichte eadar thus agus esan ; tha thus a'd' aon bhall de'n chorp sin d'am bheil Criosd na cheann ; agus cha'n'eii a h-aon deth na buill sin d'am bheil esan na cheann, a theid gu brath am mugha.
A ris, an " Spiorad a dli'fhanas maille riut gu bràth ;" air do Spiorad na h-uchdmhacachd agus an naomhach- aidh a bhi air a chuir aon uair bho Dhia a dh ionnsuidh duine no bean sam bith, cha bhi e gu brath air a thabh- airt uaith a rìs.
'San aite mu dheireadh, " Tha tiodhlaicean agus gairm- ean Dhe gun aithreachas.'' Tha e fior, gu'm feud na tiodhlaicean a bhcir oirnne seirbhis a thabhairt do Dhia
Sear. xxxix.] air sociiair a cjireidmhicii. 8,0
1 e gairdeachas, a bhi air an tabhairt uait aig cuid do am- aibh ; ach na tiodhlaicean so as eugnihais nach urrainn thu a bhi air do thearnadh, cha bhi am brìgh gu siorruidh air an tabhairt uait : uime sin feuraaidh tu smuaineach- adh air na bunaitean so, feumaidh tu smufiineachadh or- ra, agus air doigh àraidh air a bhonn sliònruichte so, " Tha Dia firinneach, a ghealì nach d'theid a h-aon do a chaoraich-sa am mugha ;" " Tha mise am aon de" a chaor- aich-san, uime sin cha leig e dhomh a dhol am mugha. 'Nis ma ta, co iomadh agaibh anns an do dhcalraich an Tighearna riamh ann bhur cridheachan, agus d'an d'tbug se riarah tiodhlac a chreidimh, agus aig am bheil an creidimh air a sheuladh le Spiorad Dlie, agus a fhuairan Spiorad Naomh a' fosgladh an sìiilean agus a leigeil dhuibh fhaicinn gu soilleir gur e gradh Dhia bunait na'n uile, cuimhnìchibh gu m bheil bhur n-ainmean air an sgriobh- adh ann an leabhar na beatha, agus gun iad a bhi air an dubhadh a mach gu siorruidh ; tha sibh air bhur gràdh- achadh gu saor; tht'. sibh air bhur taghadh ann an Criosd ; tha sibh air bhur gairm o dhorchadas gu solus miorbhuile^.^h ; tha sibh a;r bhur iireanachadh lo creid- imh ann am fuil losa ; tha sibh air bhur naomhachadh agus air bhur glauadh o oibrioh marbh a chum seirbhis a thabhairt do'n Dia bheo ; agu; uime sin cha d'theid sibh gu siorruidh am mugha ; oir là^ìh sin a chreidimh, air do na Mhac aon uair greim a dheaaamh oirre, cha leag e gu siorruidh as thu ; agus ge do leigeadh tus as esan, gidh- eadh an greim a ghabh an t-Athar agus am Mac dhiot-sa leis an Spiorad cha leig e gu siorruidii thus as. Aìr an aobhar sin ge b e uair a b'àill leis an diabhhul do chreach' de' dhdchas na gloire sin, trid beachd-smuaineachadh air d'anamhunnachd agus do laigse fein, 'an sin biodh so na bhunait dhuit 'ga do cbumail suas, tha mise aig an Ath- air ann a ìamh, ag > ci.a'n 'eii neach ann a's mo na esan; air an aobhar sin cn.: a urrainn a h-aon sam bith mo spionadh as a lamh-san.
. Chuir am Mac a Spiorad a chum greim a ghabhail diom, agus an Spiorad sin a rinn greim orm, cha leig e dhomh a dhol am mugha. " Tiia tiodhlaicean agus gairm- ean Dhe gun aitLireachas ," uime sin esan a thug dhomh creideamh, agus aithreachas, agus do'chas, agus foighid- inn. agus macantas, agus fad-fhulangas, agus a chuid eile gu leir de ghràsau an Spioraid, cha ghabh se aith- H 3
90 AIR SOCIIAIR A CHREIDMHICH. j^Sear. XXX IX.
reachas gu'n d'thug e dhomh iad : air an aobhar sin cha bhi iad gu bràth air an tabhairt air falbh uam. Co f had 'sa bhios gTas aige-san feumaidh mise buanachadh, oir is leoir a ghràs-san air mo shon-sa, agus tha cumhachd Dhia air a dheanamh foirfe ann am an-f hanachd-sa ; uime sin cha dean mi gairdeachas ann a bheag sam bith ach ann am an-fhannachdaibh.
'Nis gu'n deoinicheadh Dia gu'n creideadh sibh na nithe so, agus ann an creidsinn gu'm faigheadh sibh a bheath-bhith-bhuan, agus gu'n glòiricheadh sibh Dia ann a Mhac losa Criosd ; dhas-san, maille ris an Athar, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mholadh, ur- ram, agus glòir, uaith so a mach agus gu siorruidh. Amen.
SExVRMON XL.
AIR TEARUINTEACHD A CHREID'MHICH.
Eoin, V. 24. agus vi. 39. Gu deimhindeimhin a deiieam ribh, an ti a dh'eisùeae ri m' fhocal-sa, agus a ta creidsinn anns an ti a chuir uaith mi, tha bheatha mhaireannach aige, agus cha d' thig e a chum ditidh ; ach chaidh e thairis 0 bhas gu beatha. vi. 39. Agus ià e so toil an Athar a chuir uaithe mi, nach caiUinn a bheag sam bith de na li-uile' thug e dhomh, acli gii'n toijainn suas e 'ris air an la dheireauach.
CioD e an ni bu chòir a bhi ionmhuinn leibh ach a bheatha- shiorruidh so ? Oir ge do choisneadh sibh an saoghal uile, agus gu'n cailleadh sibh bhur n-anama fein, blieir- eam-sa cinnte dhuibh gu'm biodh bhur buannachd gle bheag. 'Nis, ann an am bhur beàtha an so, ciod e air am bu chòir dhuibh a bhi ag amharc, ach air an dà shior- ruidheachd so, air siorruidheachd do ghàirdeachas, agu^
Sear. xl.] air tearuinteachd a chreid'mhigii. 91
air siorruidlieachd do phian: tha sibha'faicinn aobhaireaii air son sin ann an so, tha e air a mhionnachadh leis an Ti gur e fein an fhirinn, agus a thainig a mach o uchd an Athair, agus tha e air a radh leis an Ti nach deanadh bhur mealladh, oir mur biodh e mar sin, dh'innseadh e dhuibh e ; leis an Ti, gu'm bheil fhocal na spiorad agus na bheatha ; oir aige-san tha briathra na beatha-bhith- bhuan, mhionnaich e ann an so, agus tha aithne mhaith aig a Mhac ciod a ta ann an inntinn an Atbair, oir bha e air comhairle Dhia o'n toiseach, agus bha e ann an uchd an Athair, agus esan a tha cuir onair air an Athair cha bhreugnaich agus cha bhris e a mhionnan ; agus do bhrigh "s nach deanadh na bu kigha an cosnadh gu impidh a bhi air a chuir oirbh, na a mhionnan, air an aobhar sin tha Mac an Dia shiorruidh a' mionnachadh ; ciod a tha e a' mionnachadh ? " Gu deimhin an ti a dh'eisdeas ri m' f hocal-sa, ('smaith a ni sibh focal De eisdeachd, oir as eugmhais eisdeachd, cha'n^eil creideamh ; sibh-se a tha teachd a dh'eisdeachd, measaidh sibh an ùin so gu maith air a chaitheamh a tha sibh a' fantuinn 'san Eaglais, an uair a bhios sibh air bhur gabhail a steach do na neamh- aibh, agus a bhios sibh ann an sin gu siorruidh suthainn), agus a' creidsinn anns an Ti a chuir uaith mi,'' thus a tha cluinntinn agus a' creidsinn fhocal-san (tha thu ao- creidsinn ughdar an fhocail) tha a bheatha shiorruidh agad, tha siorruidheachd do shìth agus do ghàirdeachas air tdiseachadh na 'anam aig uach bi crioch gu bràth, agus cha d'thig e a chum diteadh ; tha e air dol thairis o bliàs gu beatha, tha e air dol thairis air druim a bhàis agus rinn se e na chlach-staidhre gu neamh, agus tha e air teachd gu bhi air taobh stigh comhar'an agns criochan na beatha bith-bhuan, esan a chreideas gheibh e neamh nuadh agus talamh nuadh, agus gabhaidh e comhnuidh ann am pàiliiun Dhe gu siorruidh suthainn : agus mur creid sibh, tha fearg Dhia a' gabhail comhnuidh oirbh o-u siorruidh, agus tha sibh air bhur diteadh a cheana, Eoin iii. 17,
Dh'innis mi dhuibh cia mar a rannsaicheas sibh aith- reachas neo-chealgach. 'Nis, b'aill leam innseadh dhuibh. ma tha lìor-chreideamh tearnaidh agaibh, agus tha e gie f heumail air bhur son eolas f haotainn air ; oir thus a tha as eugmhais creidimh, cha'n'eil a bheag eadar thu agus ifrinn ach snaithean caol do bheatha. Dh'innis mi
92 AIR TEARUINTEACHD A CHREID'mHICH. (^Seai'. XL.
dhuibh mu thimchioll aithreachas, co air bith aig am bheil aithreachas ann am firinn air tòiseachadh 'nan an- aimibh, gu'm bheil creideamh aca ; air an aobhar sin gairmibh na nithe so a dh'iònnsuidh bhur cuimhne mu'n do labhair mi mu thimchioll aithreachas ; fàgaidh mi iad aig bhur cuimhne fein, cha'n aithris mi iad. 'Nis, tha ceithir nithe leis an aithnich sibh, co-dhiubh a tha fior chreideamh agaibh no nach 'eil.
'Sa cheud àite, aithnichidh sibh fior chreidimh leis an doigh air an d'oibrich Dia e ann bhur cridheachan.
2. Ma bha sibh air bhur seuladh le Spiorad a gheall- aidh, bithidh aithne agaibh air bhur creidimh le seulaibh no le comharan a chreideamh.
3. Gheibh sibh eolas air fior chreidimh leis a chomh- rag, oir tha aig a chreidimh comhrag agus cath air aon- adh ris. Tha'n t-Abstol ag radh, '' chog mi an deadh chomhrag, choimhead mi an creideamh, chriochnaich mi mo thurus "
'San aite mu dheireadh uile, bithidh eolas agaibh air a chreidimh leis a chleachdadh a tha 'ga leantuinn. 'Nis, raa tha creidimh agaibh, agus oibrichean ann bhur cridh- eachan, feudaidh sibh gàirdeachas a dheanamh ma ta ; oir tha Criosd ag radh, " Gu'm blieil bhur n-ainmean sgriobhta ann an leabhar na beatha ;" feudaidh tu gàird- eachas a dheanamh thus a tha air taobh steach gaoil Dhia ; thus aig am bheil creidimh, tha thu air taobh steach a ghaoil; feudaidh tu gàirdeachas a dbeanamh thus a tha air taobh stigh an taghaidh, an t-saoraidh, agus a ghairm, agus an naomhachaidh, agus a bhuanachaidh. 'Nis, thus aig am bheil crcidimh, tha na nithe so uile agad, agus tha thu 'gan creidsinn gu leir ann do chridhe; uirae sin feudaidh tu gàirdeachas a dheanamh. 'Nis, mar air son na'n comharan, agus ma fhuair sibh riamh fior chreidimh, 'sann air an doigh so ; tha mi a' ceadach- adh, gu'm bheil cuid 'ga fhaotainn na's mò shoilleire ; agus cuid eiìe na's mò dhoirche ; feudaidh cuid an là ainmeachadh maille ri Sacheus ; Lucas xv. 5, air doigh 's gu'm feud iad a radh, " An diugh tiia slainte air teachd a dh'ionnsuidh mo chridhe." Tha cuid 'ga fhaotainn gu furas, cosmhail ri Lidia. Gnionih, xvi. 14, •"' aig an robh a cridhe air f hosgaladh ann an tiotadh le searmon Phoil ; agus tha dream eile 'ga f haotainn na's mò dhoilbhe, as^us tha iad na's fhaide ann an teaclid d'a
Sear. xl.] air tearuinteachd a ciireid'mhich. 93
ionnsuidh, cosmhail ri Pol, Gniomh, ix. 4, " air a thilg- eadh air an talamh, agus air a threoireachadh air làmh a dh'ionnsuidh baile, agus a bha rè tri laithean dall, agus agus ni mò a dh'ith no dh'òl e, ach ag urnuigh rè na h-ùin sin uile," gus an d'thainig Ananias d'aionnsuidh.agus gu'n do shearmonaich e an Scisgeil, agus an d'fhuair e creidimh agus sòlas. 'Nis, nia's urrainn thu a chuimhn- eachadh an là glòrmhor sin anns an robh thu air do lot- adh agus air do cheangal suas a ris, agus anns am facadh tu gu soilleir gu'n robh thu ann an dorchadas fad laithean do bheatha roimh sin, ach gu'n d'thainig solus o neamh agus gu'n do dheah'aich e ann do chridhe, air doigh 's gu'm facadh tu gu'n robh thu a'd' luidhe air d'eabradh ann a'd' fhuil, agus ann do thruaillidheachd, agus gu'n robh thu air do bhioradh ann do chridhe, agusgu'n d'eigh thu a mach, " A dhaoine agus abhraithre, ciod a ni mi gu bhi air mo thearnadh ? Agus an sin gu'n d'thainig sgeul aoibhneach a dh'ionnsuidh t-anam air a leithid do là. Bu chòir dhuit an là sin a chumail air chuimhne ; oir cum- aidh righre air chuimhne latha am breith. 'Surrainn cuid innseadh cia mòr an im-cheist leis an deach iad a dh'ionnsuidh caithir na'n gràs, agus cia co fad 'sa bha iad air an cumail mu'm b'urrainn iad creideamh agus sdlas f haotainn ; air an aobhar sin amhaircibh air oibreachadli a chreidimh ann bhur cridheachan, amhairc, ma smuain- ich thu air àm t-ain-eolais 'sar ùin a chaidh seachad na ni caillte, agus amhairc ua'm b'àiU leat a bhi an geall air an tiom a shaoradh, agus na'n d'thugadh tu deich mile saoghail (na'm biodh iad agad) do neaeh sam bith a leig- eadh ris dhuit an robli tròcair air do shon-sa ann am fuil losa. 'Nis, cha'n'eii na h-uile dhaoine faotainn creidimh anns an aon tomhas : ach a chum 's gu'n tuig sibh, ma f huair sibh e ann an tomhas sam bith, bheir sibh fainear, gu' m bheil trì cheuman creidimh ann, tha'n inbhe is laige, an inbhe is meadhonaich, agus an inbhe is treise do chreidimh ann. 'Nis, an creideamh is laige a dli'f heumas a bhi aig neach sam bith agaibh, 'se so e, tha e a' faicsinn a dhìteadh, tha e a' faicinn nach 'eil a bheag air a shon- sa ach fearg, mur bi e air eididh le fìreantachd Chriosd, tha e a' faicinn gu'm bheil an fhuil comasach air a chor- ruich a chiuineachadh, agus an teine sin a mhùchadh ; cha'n'eil e aig iarraidh tuiliidh ach a bhi air a thumadh anns anfhuil sin ; agusna'm b'àill leibh fheoireach dheth,
94 AIR TEARUINTEACHD A CHREID'mHICH. [^&ear. XL.
Ciod e iarrtais shònruichte ? Fhreagaireadh e sibh, tha m'iarrtais a dh'ionnsuidh na foLi ud, agus gu bhi aig an Tighearn ud, agus e bhi agam ann mo ghairdeanaibh, agus air son m'anara a bhi air a ghlanadh anns an tobair sin ; ach fathasd cha'n urrainn mi fhaotainn, agus gidh- eadh feithidh mi air m'aghaidh ; agus ge nach d'fhuair mi an làn-dearbhachd, gidheadh is e mo Thighearn e, agus cha leig mi steach a chaochala' do bheachd ; agus ge do tha mi as eugmhais am fior chomhfhurtair, cha ghabh mi ri neach eile na rùm no na àite. Thus aig am bheil an uibhir so, tha agad-sa fior chreidirah ; agus 'se so a chuilc bhruite a chrathas na h-uile gaoth, agus fathasd nach 'eil air a briseadh, agus cosmhail ris an lion fuidh chaol smùid no an t-asgart fuidh dheataich, a chuireadh beag- an uisge as, gidheadh cha mhùch se e, Isaiah xlii. 3. 'Se so fior chreidiinh, agus cha'n urrainn thus aig am bheil e a dhol am mugha ; oir cha'n e tomhas do chreid- imh a ni do thearnadh, ach esan air am bheil an creideamh a' deanamh greim.
Tha mi ag aontachadh nach bi sith no fois agad gu bràth ann do choguis, gus an ruig thu air an làn toinhas sin do chreideamh, air an làn-dearbhachd sin ; a dh'ionns- uidh a ghairdeachas aoibhinii so, an uair a ta thu air do thoileachadh no air do dheanamh aoibhinn anns an treas flaitheanas ; air an aobhar sin ge nach urrainn thu bhi toilichte leis an tomhas is lugha agus is laige, tha sin na chomhara gu'm bheil do chreidimh firinneach, ma tha thu a' saothrachadh na's mo agus na's mo gu a dheanamh cinnteach ; gidheadh tha'ii tomhas air Làthair na f hior chreidimh .
'Nis, do bhrigh 's gu'm bheil nithe mòr an earbsa ris, uime sin daingnichidh mi dhuibh e leis an Sgriobtuir. Anurrainn a h-aon sam bith a bhibeannaichte as eugmhais creidimh ? Saihii xxxii. 1. Uaith so, tha Daibhidh ag radh, " Is beannaichte an neach d'an do mhaitheadh eus- aontas." An urrainn a h-aon sam bith am peacanna bhi air am maitheadh dhoibh ach iadsan a tha creidsinn ? Agus thà Criosd ag radh, Mata v. 6. " Is beannaichte an dream air am bheil ocras agus tart an deigh firinn- teachd ;" tha thus a tha ocrach agus iotmhor beannaichte, agus air an aobhar sin feumaidh tu fior chreidimh a bhi agad, ge nach 'eil thus 'ga fhaicinn : oir tha e furas imp- idh a chuir ortsa a tha làn do na Gjhairdeachas neamh-
Sear. xl.] air tearuinteachd a CHREiD'MHicn. 95
aidh so, agiis de na Spiorad Naomli; mar a bha Stephen, Gniomh. vii. 55. Tha mi ag radh, 'an sin gu'm bheil e furas impidh a chuir ort gu'm bheil creidimh agad, do bhrigh 's gu'm bheil thu 'ga mhothachadh an taobh a stigh dhiot ; ach an uair a tha ocras agus tart ort, agus a tha thu a' mothachadh do chridhe falamh agus as-eugmhais na h-uile gràs, an uair a tha t-anam airseargadh as eug- mhais fuil Chriosd, 'iha e doilbh aig an am sin impidh a chuir ort creidsinn ; gidheadh ma tha an t-ocras agus an tart so ort, tha thu beannaichte. C'ar son? Do bhrigh 's gu'n sàsaichear thu. Cha'n e tomhas do chreid- inih a ni do thearnadh. C'ar son ? Tha boinne do dh'uisge na uisg co cinnteach ris a chuan mhòr. Mar sin tha creidimh beag na f hior chreidimh co cinnteach ris a chreidimh is mò, ge d' nach 'eil co laìdir; mar a ta lean- abh de' ochd laithibh a dh'aois na dhuine co cinnteach ri neach a tha tri fichead bliadhna ; tha srad do theine na theine co cinnteach ri lasair mhòr ; tha duine tinn co cinnteach beo ri duine slàn, ge nach 'eil a bheatha cho sòlasach dka ; mar sin cha'n e tomhas do chreidimh a ni do shàbhaìadh ; 'se an fhuil air am bheil do chreidimh a' deanamh greim a tha ga do shabhaladh, mar a ni lamh lag an leinibh a ta cuir na spàin ri bheul a' bheathachadh, co maith agus a ni gairdean an duine is treise ; oir cha'n e an làmh a tha 'ga do bheathachadh, ge do tha i a' cuir a bhiadh ann do bheul, ach 'se am biadh a tha air a ghiul- an a dh'ionnsuidh an stamac a tha 'ga do bheathachadh ; cha'n e an làmh a tha 'ga do chòmhdach, ge do is i a tha 'cuir d'eudach umad ; ach an t-eudach fein a tha 'ga d' eideadh ; cha'n e an f hàinne-òir a tha cuir stad air an f huil, ach au nearahnuid a tha anns an f hàinne ; mar sin cha'n e do chreidimh (ge do tha e luachmhor) a leighis- eas do chuid lotan, ach Criosd anneamhnuid luachmhor, air a chuir an taobh a stigh do dh'fhàinne do chreidimh. Mar sin ma's urrainn thusa greim a ghabhail de' Chriosd ciod sam bith co lag, cha leig e leat a dhol 'am mugha. Na h-uile a sheall ris an nathair umha, ge air bith co fiid as, bha iad air an leigheas de' ghath an nathair theinntich; gidheadh cha'n f haca na h-uile co-ionnan soilleir, oir bha cuidfagus do lamh,agus cuid eile fad as; 'nis dh'fheumadh gu'm faiceadh an dream a bha fagus do lamh na's mò shoilleire na iad-san a bha fad as, gidheadh, bha iad-san a bha fad as air an leigheas a cheart co luath de'n ghath,
96- AIR TEARUINTEACIID A CHREIDMHICn. [Sear. XL.
an uair a dh'amliairc iad aìr aii nathair umha, ris an dream a bha fagus do lamh ; oir cha b'e an sealltainn a rinn an slànachadh, ach esan air an robh an nathair na samhladh (agus aig an àm sin a chreid gu n robh e gu theachd). Mar sin raa 's urrainn thusaamharc air Criosd ge air bith co iosal, 's urraiun esan gath do choguis a thabhairt air falbh ma chreideas tusa ; gidheadh biodh fhios agad, 'surrainn do'n Lmih a's laige tiodhlac a ghabh- ail co maith ris an lamh a's treise. 'Se Criosd a ghibht, agus feudaidh creidimh lag greim a ghabhail deth, co maith 'sa dh'fheudas creidirah laidir ; agus is leatsa Criosd an uair a ta creidimh lag agad, co cinnteach "s as leat e an uair a tha thu air teàchd a dh'ionnsuidh a ghairdeachais bhuadhach so trid neart a chrcidimh. I\Iar sin sòlasaichibh sibh fein le beachd srauaineachadh air na nithe so. Amen.
SEARMON XLI.
AiR TEARUINTEACIID A CHREIDMHICH„
'ìsaiah xlii. 3.— A chuilc bhruite cha bhria c, agus an lion d"'am bheil caol smuid cha mhuch e.
FosctAiLiDH mi suas an steidh theagaisg dhuibh. So a chrioch air son am bheil an teisteas so air a thabhairt a steach, a bhi dearbhadh gur e an duine so losa, Mac na h-òighe Muire, a dh'oibrich miorbhuilean, agus a leighis gach gnè ghalar, agus iadsan uile 'thainig d'a ionnsuidh ge air bith co lag 'sa bha an creidimh, ghabh se riu, agus cha b'àiU leis an cuir air falbh a ris as-eugmhais sòias : tha e dearbhta, tha mi 'g radh, gur esan am Fear-saor- aidh roimh-aithnichte agus mu'n d'innseadh roimh làmh,
Scar. XLI.] AIR TEARUINTEACHD A CHREID'MHlCn. 97
agus am fìlidh mòr sin a bha gu theachd ; agus tha'n t-àite so air a thabhairt a steach an so gu i&anuis a thabhairt, gu'm biodh esan, mu'm bheil au t-Athar a' labhairt, na leithid do dhuine, aig ara biodh p.n leithid so agus an leithid sud do choniharan ; gur e an duine, tha mi g' radh, air am bheil na comharan so air am faotainn, SlàQUÌ£;hear an t-saoghail ; agus ann am measg a chuid eile de' na comharan, 'se so a h-aon diubh,- gu'm bi e co tròcaireach agus co macanta, '" is nach bris e a chuilc bhrùite, agus nach miich e an lion de' am bi an deatach." 'Nis, blia aig losa jMhac Mhuire a leithid do thròcair agus do mhacantas, nach robh aig duine riamh a bha roimhe no 'na dheigh : uime sin feumaidh e bhi gur esan an Slànuighear.
Tha mi nis air teachd a dh'ionnsuidh na'ra briathraibh; am b'àill leibh eolas a bbi agaibh air-san is e an Slanuigh- ear ? Tlia'n t-Athar 'ga chomharrachadh a mach air an doigh 30, ag radh, '• Feuch mo sheh-bhiseach ;" agus tha esan a' teachd mar sheirbhiseach, agus mar Uan macanta. Tha eòlas maith agam, mu'n Uan losa Criosd, esan is e ceann agus raaighistir an tigh, gu'n robh 'irioslachd agus a sheirbiiis air a leithid sin do dhoigh. Ciod e an irios- lachd bu chcir a bhi aca-san do'm bu choir a bhi nan seirbhisich, a^us gidheadh b'àiU ko-san a theachd mar Tliigbearnaibh agus mar Mhoraraibh ? 'Seadh, tha mis' a leagail leo, ach tha lan f hios agam nach 'eii iad na'n òg- laich do Dhia. losa, is esan m'oglacb-sa, deir an t-Ath- air , tha so na shòlas raor, an gràdh a tha aig a Mhac air bhur son, ann an coimli-lionadh agus ann an deanamh ioralain bhur saoradh, tha e deanta mar dheadh sheirbhis do'n Athair, agus tha'n t-Athair làn-thoilichte ieis an t-seir])his z'm ; " m'aon thaghta," bha e air a thaghadh agus air athoirt a mach as an aon sliochd as an d'thainig sibhse. M'aon ghaoil, tha'n t-Athair 'ga ghradhachadh gu raor, agus tha uile ghradh an Athair anns a Mbac, cha'n 'eil gradh aige ach sin a tha aige anns a Mbac ; ma 'seadh, cha'n urrainn thus' a bhi air do ghràdhachadh raur eil thu anns a Mbac ; "• anns am bheil tlachd aig m'anam." Is ni eile so ma ta a bhi air an gradhachadh, thubhairt e le guth o neamh, "Tha m'anam lan thoi'.ichte leis ;" mar gu'n canadh e, cha'n e a mhàiu gu'n do ghradhaich mi esan, ach ghradhaich mì mar an ceudiia an t-auam u tha air a sgeadachadh leis : is maith do'a
98 AIU TEARUINTEACHD A CHREIDMHICH. [^Sear. XLI,
anam a ta air fhaotainn ami-san, oir tha m'anain làn- thoilichte leo air a sgàth-sa, do bhrigh 's nach 'eil mi ag amharc air aon chuid firionn no ooirionn ach do reir 's mar a tha iad na'm buiU air an aonadh ri a chorp-san. " Cuiridh mi mo Spiorad ann ;" 'se sin, " bithidh e air ungadh le oladh an aoibhneis os-ceann a chompanaich," agus lionar e leis an Spiorad thar tomhas : " FoiHsichidh e breitheanas da na cinnich -" 'se sin, bheir E breith air na fìneachan, agus bheir e solus dhoibh-san a tha na n suidhe ann an dorchadas : cha dean e strì agus cha tog e iolach, agus cha chluinnear a ghuth anns na sràidean." (Ann an so tha leasan agaibh-se aig am bheil bhur guth air a chluinntinn tric air na sràidean ; cha n "eiì sibhse cosmhail ri Criosd an t-Uan sin gun lochd nach do labhair focal àrd anns na sràidean) " a chuilc bhrùit cha bhris e :" 'se sin an cridhe a tlia air a bhriseadh le bròn agus doilghios air son eas-bhuidh dearbhachd air gaol Dhia ; tha an t-Ath- air ann a Mhac losa Criosd, tha e brùite ; 'se sin, tha e air a bhualadh ann an soitheach pronnaidh le bruthadair iaruinn, air son eas-bhuidh an aonachd ionmhuinn sin ris an Tighearn losa, au ti a ta mhàin na bheath, na sholus, agus na shaorsa. Tha'n cridhe briste na chuilc, agus tha e air a chrathadh ; gidheadh tha freumh aige, agus tha jrreim teann aig a fhreumhaibh. Mar sin tha'n cridhe briste as eugmhais sòlais, tha e gun chomhf hurtachd, tha e as eugmhais fois agus aoibhneas, oir na'm biodh gaird- eachas aige chab'fhada gus am biodh e air a leigheas, oir is e lot an anam a bhi as eugmhais an Tighearn ; air an aobhar sin tha'n Eaglais ag eigheach a mach, " Dh'imich mo ghràdh air falbh, uime sin tha mi tinn le gradh ;" ach an uair a thig e rìs, agus a ghabhas e i do sheomar a ìathaireachd, agus a dh'ionnsuidh a sheileir-fion, far am bheil i air a h-ath-bheothachadh le còrnaibh fion\ agus le ùbhlan na taitneas, agus mar sin tha i air a leigheas ; niar sin tha do chridhe an ceaugal ri freumh, eadhon an uair a tha e air a lotadh air son a bhi dh'easbhuidh d'fhear-pòsda, agus do cheann, an Tighearn losa ; tha thu a'd' chuilc, agus tha freumh agad, agus tha thu eadh- on air do shuidheachadh air fein, ge nach 'eil thusa 'ga bhreithneachadh, no 'ga mhothachadh. 'Nis, chan e mhàin nach dcan e do spionadh suasair do fhreumhaibh, ach cha dean e ulread agus gu'm bris e a chuilc bhrùite, cha bhris c thu a'd' bhloighdibh, ach cumaidh e suas thu
Sear. xli.] air tearuinteachd a chreid'mhich. 99
leis an iarrtas sin'nadheidh fein ; gidheadh cha bhi fois ag- ad-sa gus am faigh thu e a rìs, agus gus am faic thu gu'm bheil thu air do f hreumhachadh agus air do shuidheach- adh gu daingecn ann-san. Tha cuilc bhrùite gu h-eal- amh air a briseabh ; mar sin an t-anam a tha air searg- adh as eugmhais ath-bheothachadh a tobar na'n uisgeach- an beo, tha fios aig Dia gur beag an ni a bhriseadh e na dha chuid ; 'se cridhe brist' an ni is an-f hann a tha anns an t-saoghal, agus tha fios aig an Tighearn air a so, agus fathasd cha bhris se e. Tha so na mhòir chomhf hurtachd. 'Nis, am bheil neach air bith ann an so aig am bheil an- am a' tuireadh air son a bhi as eugmhais lathaireachd Dhe, agus leis am b'aobhinn a shireadh, agus a tha leant- uinn 'na dheigh le deuraibh, mar a rinn na h-Israeilieh ? Agus am bheil neach air bith agaibh ag radh, Thighearna, c'uime am bheil thu a' dol air falbh ? Theid ar solus, ar beatha, ar saorsa, air falbh, an uair a dhimicheas tusa agus a theid thu air falbh ; uime sin piU, a " Thighearn, d'ar n-ionnsuidh, agus na folaich do ghnuis 'uainn." Am bheil neach air bith agaibh 'ga leantuinn le cridhe briste, agus a'g' eigheach ris, fuirieh, a Thighearna ? Ma tha sibh a' deanamh mar sin, ma ta ann an sin tha bhur sùlas, tha'n t-Athair a' comharrachadh a mach dhuibh Tighearn losa a tha cho trdcaireach is nach bris e cuilc bhrùite. An uiread so air son a cheud chamharadh.
'San dara h-àite ; " An lion d'am bheil coal smùid cha mhùch e, lion, no asgart, far am bheil srad do theine ann, agus srad aig nach 'eil aon chuid solus no teas, ach a mhàin a tha fa' dheataich, agus a' cuir a mach smùid, cha mhuch e ni beag sam bith a chuireadh as e, ach cha leig e leis a bhi air a chuir as ; eadhon raar sin, far am bheil srad bheag do chreidimh agus do ghràdh, agus am beothachadh is anamhuinne, ma 'se is gu'm bheil e ann do chridhe, ge uach d'thugadh e dhuit solus gu sealltainn ri gaol Dhia, agus gu amharc air do thagh- adh, do shaoradh, do ghairm, agus d'fhireanachadh, do naomhachadh, agus do ghlòir gun chrioch, a mhàin gu'm bheil e fa' smùid; 'se so frithealadh d'Fhear-saoraidh a'd' thimchioll. nach cuir as an ni beag a tha air tòiseachadh ann do chridhe ; mar sin cum thusa do ghreim leis au tomhas a's lugha do chreidimh, ge nach biodh ann na's mo na bhi a' feitheamh le foighidinn, gus an seid an Tigh- earn air an t-srad a tha na luidhe am folach ann do I 2
ÌOO AIR TEARUINTEACHD A CHREId'mHICH. [Scar. XLI.
chridhe, fàsaidh an dearbh shrad sin fein gu bhi na las- air nìu dheireadh, agus gheibli thu uile uilt d'tnam air am fuasgaladh, agus uile chruas do chridhe air a leaghadh, "gu8 an d'thoir e a mach breitheanas chum buaidh." Ciod i a bhreitheanas a tha'n so, an uair a shuidheas am breith- eamh sios, agus a bhios na ]i-uile phairtidhean air an gairm, agus iad uile air an eisdeaclid, 'an deigh sin tha a bhinn air a tabhairt a mach, agus tha a phairtidh a ta air a soaradh a' faotainn a bbuaidh ; eadhon mar sin cha bhi a chuilc bhriìite lir a briseadh, no an lion fa' chaol smuid air a mhùchadh, gus p.m faigh thus' a bhuaidh os- ceann na h-ifrinn' agus a bhàis, os-ceann a pheacaidh agus an t-satain, os-ceann do naimhde uiìe, agus gus am bi thu air do thabhairt a dh'ionnsuidh na caithream so, a bheir oi t a radh, co dha'n dàna m'anam-sa dhiteadh air son an do bhàsaich Mac Dhe, agus a tha 'nis air eiridh agus air dol suas gu neamh, agus a tha tagair air rao shon, ag radh ris an Athair, thoir maitheanas do'n an- am ud air son an do bhàsaich mise ? Ann an sin tha'n creideamh agus an làn-dearbhachd sin air gràdh Dhe dhuit fein a' teachd, an ni is e an ceum a's airde do chreidimh ; agus bheir so ort a radh, 'Nis tha '^' dearbhachd agam, nach bi aon-chuid, bàs, no beatha, no ainglibh, no uachdranachdaibh, no cumhachdaibh, no niihe air lathair, no nithe ri teachd, no àirde, no doimhne, no creutair sam bith eile, comasach air mise a sgaradh o gliradh losa Criosd mo Thighearna." 'Nis, ma ta am b'àill leat aithne fhaotainn air do Shlanuigh- ear, ciod an neach a ta e ann, a leithid do neach nach bris a chuilc bhrùite, agus nach mùch an lion a ta fa' dheataich.
'Nis, feith thus air an àm, anns ara faigh thu au lan-dearbhachd so, gu'm bheil do shaoradh air a chuir an ccill agus a bhinn air a tabhairt a mach, gur esan do Thlghearn, agus gur leis-san thusa, uime sin bunaidh tusa do na ghealladh, do bhrigh's gu'n do bhàsaich e air fio shon, agus cha'n fhàg e gu bràth thu, agus air aon )à bithidh tu air do chuir ann an sealbh shìth'chail air a ghlòir sin anus na flaitheanas (ris nach 'eil agad aig an àm so ach sùil ris agus dòchas) gu fantuinn ann gu sior- ruidb. 'Nis a cheist bu chòir duibh uile a bhi oirbh, agus an ni bu chòir dhuibh fheoireach uile, 'se so e, Co- dhiubh is e Criosd t-Fhear-saoraidh-sa, do Shlànuighear-
Sear. !sli.] air tearuinteachd a cHREiD'MKicir 101
sa no nacli e ? Oir ma's leat-sa e, feudaidh tu, le dàn- achd, a theachd a steacli a dh'ionnsuidh na righ-chaitk- reach ann an lathair an Athair, agus tagair air son gach gealladh a rinneadh dhuit ann an Criosd ; agus mur leis- san thu, cha dàna dhuit a theachd na fhianuis. 'Nis hithidh iomadh teagamh an so, a thilgeas an sàtan a steach gu do bhacadh a chum's nach co-chuir thu Criosd ri d'anam fein ; 'se a h-aon diubh so, tha t-anam as eug- mhais gach uile sholais. 'Xis, far am bheil Criosd, tha sòìas na's leoir 'an sin. 'Se'n aon eile, far am bheil creid- irah, feumaidh e bhi gu'm bheii dochas bhuadhach 'ga leantuinn ; ach cha'n'eil mise a' mothuchadh a bheag do na nithe so ann mo chridhe fein, air an aobhar sin cionn- as is leam-sa Criosd, no cionnas is urrainn mi a chomh- chuir rium fein ? Ann an so tha am freagradh, Tha'n t-Athair a' toirt dhuit am bunait so gu do chreidimh a thogail air, deaa thu fein cìnnteach, gu'm bheil e na Shlànuighear cho tròcaireach, 'snach '■•bris e cuilc bhrùite, agus nach mùch e lion deth am bi deataich." Comh- araich ma ta, ma tha thu ftvicinn do chridhe air a bhriseadh -..igus air a lotadh, air son gu m bheil do Thigh- earn air falbh uait, agus gu'n d"thug thusa aobhar dha air son e dhol air falbh, agus gu m bheil thu brònach air son nach urrainn thu a chomh-chuir, agus gu'm bheil srad do ghaol air f hàgail ann a'd' anam, ge nach biodh e na's mo na so, gu'n eireadh tu agus gu'u iarradh tu e ^e b'e àite anns am feudadh tu f haotainn, agus nach gabh thu K)is gus am faigh thu e, tha'n uiread so agad. Ann an sin ma ta, cluinn an t-Athair a' labhairt mu'n dream aig am bheil creideamh lag, " Cha bhris e a chuilc bhrùite, cha mhùch e an lion de am bi an deatach, gus aa dthoir e mach breitheanas a chum buaidh." Comhar- raich san ath aìte, an t-anam leointe, agus an cridhe briste, ge do tha e air a bhruthadh, gidheadh tha aige freumh ann an Crìosd, agus cha dean e do spionadh suaa air do fhreumh, cha dean e gu bràtli do bhriseadh, agus am bheil agad ach lion fa' smùid, cha mhùch e sin, agus cha'u f hag e gu bràth thu " gus an d'thoir e mach breitheanas a chum buaidh :" buaidh a bheir a leithid do shìth choguis 'sa bheir ort caithream a dheanamh thar do naimhde gu leir. Tha sibh a' faicinn gu'm bi an Tighearn toiìichte le nl beag, agus do nì beag ni esan nì mo'r. Bu choir do na so 'ur misneachadh gu theachd d'a ionnsudb.
I 3
102 AIR TRARUINTEACHD A CHREID'mHICH. [Seat. XLT.
Beachdaicb, 3, Mar nach bris e a chuilc bhruite, mar sin cha leig e leis an diabhul a briseadh le a chuid innleachdaibh, ni mo a b'àill leat fèin a briseadh le do inhi -chrcideamh ; agus mar air son an lion fuidh sraùid, bi air t-fhaicill nich dean an sàtan a mhùchadh le a thuiltibh do bhuairidhean iomadh fillte, agus bi air t-fhaiciU nach d'thoir e leis uisge salach gu dhoirteadh air do chridhe a chum a mhùchadh. Air an aobhar sin cuni thu fèin o dha anabarra ; 'se h-aon diubh, coimhid thu fein o mhi-chreideamh, agus faicibh nach bi " droch cridhe as-creideach ann an neach sam bith agaibh, gu imeachd air falbh o'n Dia bheò ;" agus bi air t-fhaiciìl nach trèig thu an gealladh aig -dm air bith, ach cuni do ghnàth do chridhe fogsailte le a bhi creidsinn. Fàgaidh an t-as-creidimh do lamhan falamh dheth-san a rinn na neamhaibh agus an talamh, agus dheth-san a thug a lamhan gu bhi air an ceangal air do shon ; mar sin ge nach bi ann na's mo na cridhe brist agus iarrtais gu creidsinn, ge nach biodh agad riamh mothachadh air gairm eifeachdach, ach ni 's mo mhoir an uair a tha thu air do ghairra, tha e na's leoir a chum do mhisneachadli gu tbeachd a dh'ionnsuidh Dia cho tròcaireach, do bhrigh 's gu'm bheil còir agad air ; oir an uair a bha sibh air bhur breith bha sibh air taobh steach a choimhcheangail, dh'iarr e oirbh a bhi air bhur baisteadh, agus, ann bhur baist- eadh, gheall e, agus cheangail se e fein gu bhi na Dhia dhuibh, agus bhur peacanna a mhaitheadh ; agus cheang- ail sibhse sibh fein gu creidsinn. Cuimhnichibh, gu'n lobh iad-san a bha ua'n geugan nadura air an gearradh dheth trid an as-creidirah. Thus a tha air do bhreith air taobh stigh a choimbcheangail, agus a tha air do shuidh- eachadh ann an Criosd, tha thus a'd' sheasamh anns an stoc ; an gearr thusa ma ta thu fein dheth le mi-chreid- imh ? Bi air t-fhaicill roimh na sin, seas gu daingeau, air do fhreurahachadh agus air do shuidheachadh ann- san, agus na gabh fois gu bràth gus am faigh thu, thu fein air do dhaingneachadhagusair do shuidheachadh air a charraig, a chura 's nach faigh geatan na h-ifrinne buaidh ort. Cuimhnìch, thusa nach 'eil a' creidsinn tha thu ag àicheadh trocair Dhia, tha thu ag àicheadh a cbeartas, tha thu ag aicheadh fhirinn, agus mar sin tha tliu a.g àicheadh Dhia fein ; bha rai-chreideamh ludais thar a cbeilg ; oìr bha an fhuii sin comasach air a thearn. adl), Da'u robb e air ruith d'a b-ionnsuidh, agus tròcair ^
Sear. xlii.] air gaol siorruidh dkia. ÌO'A
tliiigradh. Mar siii do na li-uile peacadh is urrainn thu a chuir an gniomh gu bràth, 'se'n t-as-chreidimh a's mò : air an aobhar sin creid, ge nach biodh mothachadh agad, agu3 ge do bhiodh dòchas os-ceann dòchas agad, ge nach biodh tu a' faicinn ach beag cosmìiahichd, agus glòirichidli Su Dia agas tearnaidh tu t-anam feiu. Dba-san guarobh glòir gu siorruidh. Amen.
SEARMON XLir.
AIR GAOL SIORRUIDH DHIA, &c.
Soin iii. 16, 16.— Ok isana mar sin a gbradhaich Dia &n saogha}^ gu'a à'ihti?
^ e aon ghin Mbic fein, a chum as ge be neach a chreideas ann, nacli serriosar e, ach gu'm bi a bheatha shiorruidh aige. Oir cha do ehuir Dia u Mhac ^0""^ t'saoghal, chum gu*n diteauh e'n saoghal, ach a chum gu'iB biodh an baog-hal air a shaoradh tridsao.
Anns a chaibidil so, tha Nicodèmus neach a bha ua aon d« hichd riaghlaidh na'n ludhach, a' teachd a dh'fhaicinn ar Tighearn, duine, mar a tha e cosmhail, nach robh as eugmhais tuigse anns an lagh, ach a bha gle aineolach inu thimchioli diomhaireachd na slainte. Tha e gu mòr ri thuireadh, mu thimchioll daoine foghluimte agus tuigs- seach, aig an teid an tuigse gle fhad anns an lagh, agus imu an cùisibh eile mu thimchioll nithe na beatha so, gidheadh ann an gnothach n i sìàinte nach 'eil ach mar njioldheanaibh. B'àiU le Nicodèmus a theachd a dhionns- uidh ar Tighearna, ach tha chùis a' nocbdadh nach b"i\ill ieis gu'm biodh e air fhoiUseachadh, air aa aobhar sin tha c a' teachd d'a ionnsuidh anns an oidhch. Tha e fa' eag- al air soa Chriosd aideacbadh gu follaiseaca dha'n
104 AiR socnAiRiBH A CHREiDiMn. [Sear. xLir.
t-saoghal, d'eagal 's gu' m fuilingeadh e call nithe eile ; air dha bhi air òrduchadh le lagh, " Na'n aidicheadh duine sam bith Criosd, gu'm biodh e air a thilgeadh a mach as an t-sionagog." Ach ciod sam bith eagal a bha air, tha ar Tighearn, a chaidh mu n cuairt do ghnàth a' deanamh maith, a' gabhail an cothrom air labhairt ris mu thim- chioU diomhaireachd mhoir na slàinte, agus tha e inns- eadh dha, anns an 3-amh rann, " Mur beirear duine a ris nach urrainn e rioghachd Dhe fhaicinn.'' Tha Nico- dèmus a'" leagail ris a mhoir aineolas air an nuadh-bhreith, agus tha e a' feoireach ceist ri Criosd, "C'ionnus is urrainn duine a bhi air a bhreith a rìs an uair a ta e aosda ? An urrainn e dol a steach an dara h-uair do bhroinn a mhathair, agus a bhi air a bhreith ?'' Tha losa a' freag- airt a cheist, agus ag innseadh dha gu'n robh an nuadh- bhreith de' nàdur eile, sin ri a radh, " gu'm feura e bhi air a bhreith bho uisge agus bho na Spiorad ;'' agus tha e ag innseadh dha a thuilleadh air a sin, nach 'eil an nuadh-bhreith so faicsinneach cosmhail ri breith n'idurach, ach, ris mar a ta ghaoth a' seideadh far an aill leatha, agus nach urrainn sinne innseadh cia as a ta i a teachd, no c'aite a tha i a' dol ; gur ann mar sin a tha gach neach a taair a bhreith 'o na Spiorad/' Anns an 12 rann tha losa 'ga chronachadh air son a mhi-chreideamh, agus aig innseadh dha, gu'm b'e a ghnothach -sa chum an t-saoghail gu a bheatha leagail sios air son pheacach, rann 14. " Mar a thog Maois suas an nathar anns an fhasach, gur ann mar sin a dh'fheumas Mac an duine a bhi air a thogail suas, a chum's ge b'e a chreideas ann nach biodh iad air an sgrios, ach gn'm biodh a bheatha shiorruidh aca." Agus ann am briathraibh ar steidh- theagaisg, tha e ag innseadh an t-aobhar air son so uile, siu ri a radh, an gràdh a bha aig Dia an t- Athair do shaogh- al taghta. Agus, mo chairde ionmhuinn, 'se so a h-aon deth na h-iongantaisibh is mo' a dh'fhoiìlsichcadh riamh anns an t-saoghal so o's iosal, " "Sann mar so a ghradb- aich Dia an saoghal, gu'n d'thug e aon ghin Jlhic fein." Is esan an tiodhlac a's mo' a bha riamh air a thabhairt aon chuid do dhaoine no do dh'ainglibh. Ciod iad gach tiodhlac eile, ann an coimeas ris an tiodhlac mhòr so ?
Air tiis, Anns na briathraibh fein, tha againn am fear tabhairt, Dia an t-Athair."
2. Aobhar an tiodhlaic, 'sann mar so a ghradhaich Dia aii saoghal gu'a d'thug e,
Soar. XLII.] AIR SOCHAIRIBH A CHREIDIMH. 105
3. An tiodliliic fein, " Aon gliin Mhic." Cha rohh aisf Di;t an t-Athair tiodhlac na bu mhò na aon ghin Mbic, a bha na luidh ann a uchd o shiorniidheachd, agus Mac nach d'thug riamh oilbheum da, ach an t\ a b'e a thlachd do ghnà ; gidheadh air son a ghràidh a bha aige do'n t-saoghal tbaghta, dhealaich e ris air son tamul, a chum's gu'n coimhlionadh e plana no dealbh mhor na slàinte agus a ghraidh neo-chriochnaichte air son peacaich de' na chinneadh dhaoine. Uaith so feud- aidh sinn fbaicinn ciod e toradh a ghraidh so uile, " Chura 's ge b'e neach a chreideas anns a Mhac, nach rachadh a sgrios, ach gu'm bi a bheatha shiorruidh aige.".
'Sa cheud aite, Ma ta, 0 ! pheacaich, feumaidh tu a chreidsinn gur e losa Criosd aon ghin Mhic siorruidh Dhia, air eideadh ann ar nàdur-ne, agus gur ann trid buaidh e bhi na Dhia co maith is tha e na dhuine,a tha bheatha shiorruidh so gu bhi air a faotainn.
2. Feumaidh tu a chreidsinn gu'n do bhàsaich e air do shon fein, gu'n d' eirich e a ris air do shon, gu'n robh e air irioslachadh air do shon, agus air a ghloireachadh air do shon-sa ; fathasd air son so uile bithidh dorchadaa ; raar dhuine ann am priosan, aig nach 'eil ach solus mar troimh thoU tora air am bheil a ghrian a' deah-adh, agus tha e fa' dheoidh a' faicinn dearsadh na greine, agus fath- asd cha'n'eil ach dorchadas mu thimchioU airgach taobh; eadhon mar sin tha chiìis ann an so, tha creidimh a' leig- eil ris dhuit solus gi-ian na h-ionracais a' cuir sgail air d'anam, agus fathasd cha'n'eil a bheag ach dorchadas an taobh a stigh dhiot.
Anns an ath aite, Tha aont agus teisteas mu'n t-soìus 9Ìn, tha thu a' faicinn, a' ceadachadh, agus tha meas agad air an t-solus sin, oir is e an neamhnuid luachmhor e a tha thu ag iarraidh.
Agus 3, Tha breitheanas agus caithir bhreitheanais air chuir suas ann a'd'anam, far am bheil breitheamh, pàirt- idh, orduchadh, agus cuis-lagha, agus maitheanas air a thabhairt. 'Se am breitheamh Criosd ; 'se an reubalt cion^ach d'anam fein, far am bheil breitheamh, cùis- lafyha, dicreut, 's iad an luchd-casaid an lagh, an diabhul, agus do choguis aingidh fein, agus ceartas Dhia ; do chiont, reubalt o bhroinn do mhàthair, no o'n toiseach. 'Nis, 'se creidimh t fhear-tagraidh ; tba e a' freagradh,
106 AIR SOCHAIRIBn A CHREIDIMn. [^Sear. XLII.
tha mi ag aontachadh ri sin uile, ach tha agam na's leòir ann an Criosd gu 'ur freagairt gu leir ; 'an sin air an dion so, tha a bhinn so a' teachd a steach, an ni is e so, " Es- an a ta creidsinn anns a Mhac cha d'theid e gu siorruidh am mugha." Tha do choguis a' freagairt, " Tha mi a creidsinn anns a Mhac." Tha an lagh agus an soisgeiì a' tabhairt a mach a chomh-dhunaidh so ; " uime sin cha d'tlieid thusa gu siorruidh ara mugha."
'San àite mu dheireadh, 'se so am feum, an uair a ta bhinn air a toirt a mach ; an deigh sin theid thu air d'aghaidh air do thurus le làn siùil, agus mar sin ruith- idh tu a dh'ionnsuidh do Thighearn : gidheadh cha'n e so an ceura a' s kirde, ach tha'n creidimh a' dol air agh- airt ; oir cha'n 'eil thu fathasd toilichte, ge do tha thu a' faicsinn d'ainm air a chuir suas ann an leabhar na beatha, an ni a ta ann an Criosd a' teachd a nuas a dh'ionusuidh d'anam, air doigh 's gu'n abair thu, O fhuil, thig agus lion cridhe falamh, tha ocras agus tairt orm air do shon, thig, thig a chum mo shàsachadh. Ann an sin tha'n creid- imh 'ga thabhairt a' nuas a dh'ionnsuidh d'anam ; 'an sin an uair a gheibh tku e, their e cha d'thoir mi dhuit ach blasad agus dearbhadh dhiom, agus bheir e dhuit fàinne le neamhnuidibh luachmhor innte, gu bhi na comharadh dhuit ; air an aobhar sin feumaidh tu faduidheachd a bhi ort air gon àm mo theachd, do bhrigh 's gu'm feum thu a dhol suas gu neamh maille rium. Dh'innis mi dhuibh uaith sin, gu'n d'thoir creidimh ort a dhol le t-uallach, agus a chuir air-san ; bheir e ort a dhol le 'anam ocrach agus tartmhor, a chnm esan itheadh agus òl ; bheir e ort a dìiol le anam lomnochd, gu esan « chuir umad. Tha creidimh air a mhìneachadh anns an litir a chura na'n Eabhrach xi. 1. " Is e creidimh brigh na'n nithe ri 'm bheil dochas, dearbhadh na'n nithe nach faicear." Anns a Ghreugais, (upostas is) tha e a' ciallachadh tri nithe :
'Sa cheud àite, tha e na bhunait aìr nach 'eil thu cuir ni na's lugha na sàbhaladh siorruidh d'anam ; mar so tha an creid'inhach a' faicinn diteadh, ach cha'n 'eil e ftiicinn saoradh anns an lagh, ach anns an t-soisgeil tha e a' cluinntinn nach d'thig an creid'mhach gu siorruidh a chum dìteadh ; gabhaidh creidimh an sin greim air d'an- am, agus their e ris, tha thu caillte gu siorruidh suthainn ma 'se 's nach creid thu. Tha'n cridhe a' freagairt, air a so tha mise a' leagail mo shàbhahidh, eadhon air cinnt-
Sear. xlii.] air sochairibh a chreidimh. 107
eachas a glieallaidh so. 'An sin tha'n creidimh a' freag- airt, agu3 ag radh, Is dàna leam glòir Dhia a chuir an geail nach d'theid thusa gu siorruidh a chall.
'S an ath aite, bheir creidimh thu a dh'ionnsuidh na h-ifrinn, agus bheir e ifrinn air làthair dhuit ; bheir e thu a dh'ionnsuidh na ilaitheanas, agus bheir e air làthair dhuit e ; bheir e thu a dh'ionnsuidh camhairle roimh-òr* duichte Dhia, agus bheir e air làthair dhuit i. Cha tilg an creidimh gu bràth thu dheth fhocal De ; tha am focal ag radh, Thusa fein, bha thu air do ghràdhachadh bho an uile bhith-bhuantachd ; tha'n creidimh ag radh, tha mi a' creidsinn. Tha mi a' faicinn gu'm bheil am focal ag radh, gu'm bheil an creid'mhach air f hireanachadh ; agus tha'n creidimh ag radh, tha mi a' creidsinn gu'm bheil am focal ag radh, tha crùn glòir air a thasgaidh suas air son a pheacaich bhochd. Tha an creidimh ag radh, tha mi 'faicsinn sin, agus feithidh mi gu foighidneach ris; bheir creidimh thu dh'ionnsuidh dearbh theachd Chriosd anns an f heoil, agus bheir e air làthair dhuit e. Ni creidimh tuil- leadh air do shon ; oir ni e, air tus, do bhunaitcinnteach; 2, Bheir e nithe siorruidh air làthair ; 3, Bheir e ort seasarah, agus do chois a shuidlieachadh mar dhuine fo' armachd ann an aghaidh uile thuilte grabhan Dhia a'd' aghaidh fèin ; mar so bheir e ort seasamh, oir is e an sgiath e a mhiìchas uile shaighde teinteach an droch spioraid. Tha agad an clogaid sin a sheasas ri urchair a chanain, ge do theireadh tu, " Chuir an Tighearn suas mi mar chomara' air son a shaighde ; ge do theireadh tu maille ri Daibhidh, Sahn. xii. 1, " Thrèig an Tighearn mi," agus ge do chanadh tu maille ri Heman an t-Esrach, Salm.lxxxviii. 15, "Tha mi a' fuìang uamhasan Dhe 'o m' òige 'nuas ;" gidheadh bheir creidimh ort seasamh ann an aghaidh so gu lèir, oir their e riut, gu'm bheil gaol Dhia neo-chaochluideach, " ge do mharbhadh tu mi, fathast cuiridh mi mo dhòchas annad ;" oir feudaidh cathan làidir a bhi aig duine a tha' creidsinn, agus feum- aidh e "deadh chath achuir" oir sèididh na gaothan, agus buailidh na tuiite air au tigh, agus feumaidh an creidimh a chumail suas ; a thuilieadh air so, tha'ncreid- imh air a ghairm, " Dearbhadh na'n nithe nach faicear," is e teisteas agus dearbh-chinnte ar n-oighreachd ; Tha agam-sa an f huil sin air a seuladli suas dhomh, tha agam aa Spiorad an taobh a stigh dliomh, air an aobhar sin tha
108 AIR SOCHAIRIBH A CHREIDIMH. [Sear. XLII.
fios agam gu'm buin an oighteachd so dhomh-sa ; mar air son an nghdar, tha e soilleir gu'ra hheil e air a thabh- airtx dhuit gu saor a hhi creidsinn, mar sin is tiodhlac Dhe a ta ann. Tha Dia a' fosgladh cridhe Lidia, agus tha i a' creidsinn. 'Se creidinih obair Dhia, '' arahairc suas ris-san an tì is e ùghdar agus lear criochnaich ar creidinih." Chreid e agus uirae sin labhair e. Mar so se'n Spiorad, a tha air a chuir 'o'ii Athair agus 'o na ]\Ihac, a ta ag oibreachadh a chreidimh : 'Se so an ni a tha a' tabhairt air duine creidsinn. Their thusa, na'm biodh creidimh agad nach ])iodh tu gu bràth arm an teagamh, ach nuair a sheallas tu riut fèin, agus a dh'ionndraineas tu ■eumhachd a chreidimh, tha thu an sin fa' theagamh : ach cha bu chòir dhuit a bhi mar sin, ach bu chòir dhuit amharc suas gu neamh, oir thu e cho do-dheanta dhuit creidsinu is a tha e dhuit sùiìean na'n dall f hosgaladh ; oir cha'n'eil cumìuv:hd so a chreidimh air taobh stea<li comas iiaduir ; oir bha e na dhiomhaireaclid do na dearbh ainglibh, gus an robh e air f hoiUseachadh anns an t-soisgeil trid creidimh, deir an t-abstol, " an ni a tha do reir oibreachadh Dhia a thog suas losa o naiiìairbh gii beatha ;" mar sin feumaidh an cumhachd ccudna sia cumhachd a clireidimh oibreachadh annad-sa. Their an lagh. " Dean, agu* bithidh tu beò ;" ach cha toir e dhuit gu bràth cumhachd gu dhcanamh : ach their an soisgeil, " creid, agus bithidh tu beo," agus leis an anail cheudna tlia e a' tarruing a nuas gàirdean Dhia a dh'iohnsuidh d'anam, agus a' tabhairt dhuit cumhachd gu creidsinn. 'San ath aite, tha'n lagh aig iarraidh foirfeachd ; ach cha'n'eil aii soisgeil aig iarraidh na's mò na creidimh ann an cridhe treibhdhireach, a' creidsinu ann am firinn, ge do bhiodh e air a Uihcasgadh le teagamh, agus ge d' fhaodadh ifrinn a bhi ann an oisinn do d' chridhe, mar a ta an t-abstol ag radh, Romh. vii. 24, " Co a shaoras mi o chorp a bhàis so." B'e so a thruaiglie : ach clia do reic se e fein do na pheacadh ; air au aobhar sin thubli- airt e, nach b'àill lcis a dheanamh. Ciod e tuilleadh ? Tha'u soisgeil a' teachd a nuas a dh'ionnsuidh do laigse, air doigli as ge nach biodh agad ach lion fo smùid agus ge nach biodh agad ach iarrtas dhìirachdach gu creidsinn, agus ge nach biodh agad tuiUe' ach gur urraiun thu umuigh a dheanamb air son creidira!i, 'an sin ma ta tha agad comlifhurtachd cheudna a chreid'mhzch.
Sear. xlii.] air sociiairibii a chreidimii. 109
'Nis theid mi air m'agliaidh. Tha trì chomharan aig a chreidimh, 1. cinnteachas air a ghealladh. 2, Buan- mhaireanachd. 3. Beatha Chriosd a' gabhail còmhnnidh anns a chridhe. Gu'm bheil cinnteachas aige, cha ruig mi leas a dhearbhadh ; oir is urrainn creidimh do dhean- amh cinnteach, agus tha e 'ga do dheanamh cinnteacli, ach a mhain do phàirt ath-nuadhaichte, tha e a mhain a' dean- amh lagh t-inntinn cinnteach, agus lagh do bhuill cinnt- each ; tha e a' deanamh lacob cinnteach, agus cha'n e Esau ; oir cha do mheas esan na's md de'n ghealìadh ra mias bhrochain ; oir tha Esau an taobh a stigh dhiot- leis am b'àill a thoirt ort nach measadh tu na"s mo de' na ghealladh na mias bhrochain ; ach tha earrann an taobh a steach dhiot a tha 'ga do dheanamh cosmhail ris a cheannaiche, a f huair neamhnuid, air doigh 's gu'n deach- aidh e 's gu'n do reic se na bha aige uile air a slion ; air doigh 's nach urrainn do dhuine sam bith innseadh ciod an aoibhneas do-labhairt a bhios ann an cridhe a chreid- mhich ; air a chinnteachas so tha 'n cath a' teachd, an deidh tuiteam agus rai-chiiram sònraichte. 'Nis ciod e bunait an dearbhachd so ? Ma tha thu a'd' f hior chreid- 'mhach, 's un-ainn thu reusan innseadh dhomh air son gu'm bheil thu a' creidsinn, 's urrainn thu aobhar a thabh- airt dhomh air son do dhòchas, agus is urrainn thu inns- eadh dhomh ciod iad nanithe isurrainn do chreach dheth do dho'chas, agus d'acair a thabhairt air falbh, feudaidh e bhith ann an àm na ciuineas nach gabh thu mòr chùr- ani air son acair do do lòng, ach bu chòir dhuit fios a bhi agad gu'm bheil storm a' teachd, air an aobhar siu bu chòir dhuit do lòng a dheanamh cinnteach le cùird agiis le acraichean. 'Se sin do thearuinteachd.
Anns a cheud àite, Tha mi a' leigeil mo thaic air neart neo-chaochluideach Dhe. Tha esan firinneach a thug an gealladh.
2. Tha agad cumhachd Dhia. Thug Abrahara glòir do Dhia, oir chreid e, " Gu'n robh esan thug an gealladh coraasach air a choimhlionadh.""
3. Tha teisteas sgriobhte Dhia agad, nach urrainn a bhi air atharrachadh ; leis an dà ni neo-chaochluideach so feudaidh tu comhf hurtachd làidir a bhi agad.
4. Tha mi ag amharc ri fuil Chriosd, ri 'irioslachd, ri a ghlòìreachadh ; air an aobhar sin tha so a' eomh-dhùn- adh, cha'n urrainn dhomh a bhi air mo dhealachadh o
K
IIO AIK SOCnAlRIBfl: A CHREIDIMH. []Sear. XLII'
Chriosd, na's mò na's urraiiin esau a blii dealaichte ri m'f huil agus m'f heoil-sa ; cha'n f heud mi a dhol do dh'if- rinn ; na s raò na's urrainn do Chriosd a dhol do dh'ifrinn ; a2:us ni mò is urrainn mi a bhi air m'fho'gradh o neamh, na's mò na's urrainn Criosd a bhi air a tharruing a mach a flaitheanas.
5. Tha agad tiomnadh Chriosd, riaraichte ìe fhuil ; tha tuiUe' agad, tha agad seulaichean an righ ann am baisteadh agus ann an suipeir an Tighearn . Ciod e tuiUe ?
••' Tha triuir air neamh a tha a' tabhairt hanuis. an Spiorad." 'se sin, uile ghrasan agus chomharan an Spior- aid, a thug Dia dhuit, gu h-àraidh, creidimh, gràdh. foighidinn, agus a chuid eile gn leir. 'San ath àite, '' an tuigse ;" 'se sin glanadh a chridhe a bha aon uair sal- acb.
'San treas aite, •' An fhuiL' 'se sin, an comhfhurtachd uile agus an t-sòlas a fhuair thu ann an Criosd, agus a bhuaidh a mhothaich thu a' sruthadh a mach agus a teachd uaith-san. Thuilie air a sin, cha'n fhàilnich an creideamh so gu bràth thu, cha chaill thu gu bràth e, ge do bhiodh e fo sgàil air son tamuì le neòil. 'Nis, do bhrigh 's nach 'eil aig na h-uile an tomhas ceudna do chreidimh, innseam-sa dhuibh an tomhas as lugha a dh'fheumas sibh a bhi agaibh. Ara bheii fhios agaibh ciod e ? Is e cridhe briste, agus an t-ocras 'san tart sin ann an anam do nach dàna comh-chuir, agus gidheadh do iiach dàna tilgeadh air falbh ; agus do nacli dàna Ath- air a ghairm do Dhia, agus fathasd do nach dàna radh .iii aghaidh sin ; aig nach 'eil mothuchadh air gradh Dhia. ,'igus fathasd do nach dàna gabhail ri smuain ann an aghaìdh sin. 'Se so aii tomhas a's lugha do chreidimb. 'Nis, fathasd bithidh aig a chreidimh is treise agus aig a chreidimh is laige an cuid gleachdan fein deth, oir ni Dia gleachd agus strì riut gu d'fhaotainn deth do chas- aibh ; agus bithidli gleachd a chreidimh air leithid do dhoigh is guTi saoil leanabh Dhia nach 'eil leud sràbh fodair eadar e agus dìteadh ; agus their e, tha mi faicinn gnfiis Dhia ann am fearg 'am aghaidh, tha mi faicsinn if- rinn losgailt^ gu mo shlugadh suas, tha mi faicsinn na diabhlan uiiamh gu mo shlugadh suas, ciod a ni mi ?
'Nis chuireadh ni beag mi leis a bhruthaich ; agus gidheadh anns a ghleachd so tha thu air do chumail suas
Sear. XLii,] air gaol siORRriDH dhia. 111
le cumhachd diomhair o Dhia, oir tha e gleachd ann a'd' aghaidh le aon lamh, agus 'ga do chumail suas leis an lamh eile, ach suidhichidh an creid'mheach a chasan mar a dh'fhaodas e, agus bithidh dòchas aige os ceann dochais, agus creididh se thar a mhothachadh, agus m.ar sin tha e f.iotainn a bhuaidh, agus a faotainn lamh-an-uachdar fa' dheoidh ; agus an uair a tha e air faotainn na buaidh, tha e faotainn aoibhneas do-labhairt, air doigh *s gun glaodh e mach, • A bhàis, c'àit am bheil do ghath ? If- rinn, caite am bheil do bhuaidh ? Dhiabhuil, c'àite ara bheil' thus ? 'Nis ciod a^s urrainn thu a radh ann am aghaidh ? 'Xis tha dearbhachd agam nach bi ni sam bith comasach air- mo sgaradh o ghràdh Dhia ann an losa Criosd mo Shlanuighear/ Mar sin tha fhàs fein aig a chreidimh, agus aig cuid do amaibh a sheargaidhean fein ; mar a chi sibh na craobhan 'san t-sàmhradh fuiah dhuileag agus fuidh bhlàth, agus fo thoradh, ach anns a gheamhradh tha iad, mar gu m biodh iad marbh ; eadhon marsiiL, giùlainidh creidimh aig cuid do amaibh toradli, agus bithidh beatha aige, agus aig amaibh eile cha ghiùl- ain e a bheag ; ach creidimh aon uair air a thabhairt cha"n urrainn e gu bràth a bhi air thabhairt air falbh, oir cha'n urrainn an tinne so do shlainte a bhi air a briseadh ; ' lad- san a ghairm e, roimh-orduich e ; agus iadsan a roimh- orduich e, rinn e an uchdmhachdachadh, agus iadsan a 4h'uchdrahachdaich e, dhf hireannaieh e, agus iadsan ^ dh'f hireanaich e^ glòirichidh e iad mar an ceudna.' Mar sin tha dearbhachd agad nach bi an tinne no an t-slabhraidh sin gu brkth air a briseadh.
'Se'n treas buaidh air a chreidimh, gu'm bheii e beoth- ail ; oir tha creideamh marbh ann a tha air iomradh leis an Abstol Seumas ; ach tha am fior chreid'mheach beo #rid creidimh, agus gabhaidh e do ghnàth greim air Criosd. Mar sin, ma tha Criosd annadsa, bheir e ort a bhi beo ; agus mur dfhuair thu riamh beatha uaith-san, cha do chreid thu riamh. Bheir creidimh thu dh'ionnsnidh a ehrann-cheus, agus ni e dopheacaidhean a thàimeadh ris a chrann-cheus, agus euiridh se thu anns an uaigh maille ris ; togaidh creidimh thu as an uaigh a rìs, agus leis a chumhachd cheudna leis an do thog se e fein o na mairbh gu beatha, togaidh se thus o bhàs gu beatha, agus suidh- ichidh se do chridhe air neamh maille ns fein, agus trid beatha Chriosd tha thusa beo. Mar sin tha aif? a K2
iì'2 AIR SOCHAIRIBH A CHEEIDIMH. [8ear. XLI2.
chreidimli beatha maille ris, agus tha beatha 'chreidimh .1 comh-sheasamh aiins na h-ochd puincean so : —
'Sa clieud àite, Tha e a' labhairt sith do-labhairt a tha HÌr dol tliar na h-uile tuigse, agus tha'n t-sìth so a' cuir laire air do chridhe mu'n cuairt, air doigh 's nach 'eil uile chumhachdan na h-ifrinne comasach air do chreach dheth, 'an sin imichidh tu le muinghinn agus le dànachd, air dliuit do chridhe a bhi anns na neamhaibh ; do bhrigh 's gu'm bheil thu air do dheanamh rèidh ri Dia, agus tha do shith air a daingneachadh dhuit agus air a seuladh.
'San dara h-aite, O n t-sìth so fosgailidh na geataich- ean dhuit air neamh, agus their thu, is maith dhomhsa fha'n'eil mi am choigreach annsna flaitheanas, air dhomh sith a bhi agam ri Dia trid ar Tighearn losa Criosd.
'San treas aite, Tha gàirdeachas do-labhairt ann, air doigh 's gur urrainn do pheacach a dhol troimh mhìle if- rinn a chum dol a dh'ionnsuidh na gloire sin anns na^ flaitheanas, a dhlionnsuidh a chrùin sin a chuir e roimhe
'Sa cheithreamh aite, Tha creideamh a' tabhairt gràdh leis, oir tha e deanamh feadan òir troimh chliathaich reubta losa Criosd, agus a' toirt a nuas abhnaichean gaoil ort fein ; 'an sin eiridh do ghràdh-sa dha-san, aguscha'n 'eil thu ag iarraidh sòlas na's mò, ach comas f haotainn gu Dia a ghràdhachadh, agus a bhi seirm a chliu uile laithean do bheatha.
'Sa chuigeamh aite, dòchas agus dìiil a tha tabhairt ort do cheann a thogail suas, a dhruideadh an taobh a stigh do rioghachd neimhe ; agus ann an sin tha thu a'" faicinn crùn glòirair a thaisgidh suas air do shon, air son am bheil thu a' feitheamh gu foighidneach, agus ris am bheil dòchas agad ^u"n sealbhaich thu e fa' dheireadh.
'San t-seatheamh àite, tha thu a' faicinn Chriosd co ìonmhuinn leat, air doigh 's gu'm meas thu na h-uile ni mar shalachar agus mar aolach, a chum's gu'n coisinn thu e, agus measaidh tu na h-uile ni mar chall a chum's gu' m buannaich thu e.
'San t-seachdamh aite, cha'n'eil thu ag iarraidh tuille ach eolas air Criosd, agus esan air a cheusadh.
'San ochdamh aite, agus anns an aite rau dheireadh, bheir e ort do clmideachd a threigsinn, air doigh 's gu'n abair thu, tha mo thlachd uile maille ris nan naoimh. Bheirsoort a 1;hi iarrtuinneach gu'm biodhna h-uile neach mar a ta thu fein, agus ni thu ùrnuigh air an son-san
Sear. xlii.] air sochairibh a chreidimh. 113
nacli fhac thu riamh. Bheir e ort clo ghràdh a sgaoil- eadh a dh'ionnsuidh nan uile naoimh air an talamh, agus ruigidh do ghràdh a dh'ionnsuidh na'n dearbh naoimh air neamh, agus tha faduidheachd ort air son a bhi maiUe riu ; agus tha fios agad, gur e companas agus comh-chom- uinn na'n naoimh beatha do chreidimh, agus is ann an sin a tha do ghàirdeachas 'an so os iosal a' comh-sheas- amh. Bheir an creidimh beo so ort gu'n tabhair thu a mach oibre bed ; 'an sin bithidh beatha ann a'd' ùrnuigh- ean, an sin bithidh a leithid do thlachd agad ann am focal Dhe, air doigh 's gur urrainn thu beachd-smuain- eachadh air a là agus a dh'oidhche ; 'an sin ann do ghairm ni thu d'oibre gu suilbhir agus gu toileach, do bhrigh 's gu'n do shuidhich Dia thu ann, agus tha thus 'ga dhean- amh gu dichioUach, do bhrigh 's gu'm bheil do chridhe anns na flaitheanas, agus gu'm bheil f hios agad gu'm bheil e taitneach do Dhia ; agus gu'm bheil e 'ga chead- achadh, do bhrigh 's gu'm bheil e deanta ann an creid- imh, feumaidh e Dia a thoileachadh.
']Nis, tha dithis chompanaich aig a chreidimh, gràdh, agus dòchas ; agus tha creidimh a' lionadh d'anam le gradh Dhia, agus dòchas na glòir sin ; agus tha gradh a ìeigeil fhaicinn dhuit gaol Dhia dhuit fein. Tha creid- imh a' tabhairt truacantachd no innigh tròcair Dhia ort ; .agus tha gràdh à' tabhairt ortsa do ghràdh fein agus do thruas a sgaoileadh air a naoimh-san. Tha creidimh ag iarraidh ort creidsinn, agus gu'ra faic thu nithe mòra, agus earbsa ag radh, tha mi a' creidsinn, agus tha dochas agam gu'm faic mi an ni nach faca suil riamh, agus nach cuala ciuais riamh, no nach d'thainig riamh ann an cridhe duine, bithidh iad gu soilleir air am foiUseachadh air aon là, mar a tha dòchas agam. 'Nis, tha e 'leant- uinn a cheud inbhe agus an doigh 's ara bheil Dia aig oibreachadh creidirah ann an anamaibh dhaoine agus mhnathan. 2. Sochairean a chreidimh. Ma thairgeas duine tiodhlac dhuit, ciod e an nl as lugha dh'fhaodas tu a dheanamh no ghabhail as a lamh, mar sin an uair a tha Dia a' sìneadh a mach a bheannachdan a'd' ionnsuidh, nach faod thus an gabhail as a làmh.
'Nis cha'n e do chreidimh a tha faotainn na'm bean-
nachdan so dhuit, ach 'se an neamhnuid luachmhor a
ta anns an fhàinne òir a ta cuir stad air an fhuil, agus
cha'n e an fhainne fein ; uime sin tha sochairean a
K 3
114 AIR SOCHAIRIBH A CHREIDIMH. [Sear. XLII.
chreidimh a' teachd o aii neamhnuid air am hheil e a'
deanamli greim ; agus tha greim a bhi air a dheanamh
air Criosd, tre chreidimh, aig oihreachadh na'n nithe so
uile. Tha naoi no deich do chaochlaidh sochairean a
tha creidimh a' tabhairt ad' ioimsuidh. 'Sa cheud àite
tha e 'ga d' spionadh a' niach a nàdur, agus 'ga do
shuidheachadh ann an losa Criod craobh na beatha ; an
sin tha thu a' faotainn nàdur nuadh, oir tha thu air do
dheanamh ad' aon ri Criosd ; mar sin tha thu a' cuir cùl ri
.>*ti)c breòit Adhaimh, agus tha thu a' gabhail còir air gineil
a's fearr; tha thu a' cuir an aghaidh do ghhocais fèin,
agus foghlumaidh tu do ghliocas 'o Dhia ; cuiridh tu an
aghaidh do thuigse agus do reusan fèin, agus cha thuig
thu a bheag sam bith ach sin a dh'iarras focal Dè ort a
thuigsinn. 2, 'Nuair a shuidhicheas e thu ann an Criosd,
tha e ga d' dheanamh ad' mhac do Dhia ; oir is e Criosd
is aon ]Mhac, agus oighre na'n uile nithe. Mar sin trid-
san tha thus air d'uchdmhachdachadh gu a bhi ad'
oighre air-san, agus maiUe ris air beatha shior-
ruidh ; agus cha bheag an tiodhlac a ta'n so, thus a
bha ad" mhac an sgrios, a dheanamh, ad' mhac do Dhia,
agus ad' oighre air na h-uile nithe maille ris. 3. Tha e
a' tabhairt niaitheanas ann ad' uile pheacana, mar-aon gin
agus gnioinh, roimh dhuit a bhi air do ghairm : agus an
deigh do ghairm, tha e a' faotainn dhuit maitheanas
ann do dhroch cainnt, no ad' dhroch gniomhradh, no do
dhroch smuainte, ge air bith co mòr, no ge air bith co
lionmhor. 4, Tha creidimh a' fireanachadh. Tha e a'
leigeil f haicinn gu'm bheil thu lomnochd, agus tha e a'
t-aljhairt ort trusganan fireantachd agus neochiontas
losa Criosd a ciiuir umad ; agus, air dhuit a bhi air do
chomhdach leis-san, tha thu air t -f hireanachadh am
tJanuis Dhia, agus air do mheas co fireanta is ge nach
peacaiclieadh tu riamh. 5, Fosglaidh se dorus nèamh
dhuit, ;>gus their thu, theid mi a dh'ionnsuidh seòmar
mo Thighearn', agus gabhaidh mi mo shuipeir maille ris,
agus gabhaidh mifois fuidh sgiathaibh m'Fhear-saoraidh;
tha fios agam nach àicheadh e a bheag dhomh a dhiar-
ras mi ann an ainm a Mliic, anns am bheil e làn toilichte.
(), 'Nuair a thrèoiricheas e a steach ann an sin thu, tha
thu a' faicinn do chridhe truaillidh, an sin their an
creidimli riut, rach a steach a dh'ionnsuidh na fol i ud,
a^us glanaidh si e. gc do bhiodh d' anam co dearg ris au
Saar. xlii.] air sociiairibh a chreidimh. 115
sgàrlaid, fathast tha e coraasach air do dheanamh geal mar an sneachd. Cunuil, Tha mi salach agus grànail, cha dana leam mo làmhan a chuir air. Their e riut, f'euraaidh tu greim a dheanamh air, oir thainig e a shir- eadh agus a thearnadh pheacach. 7, Bheir creidimh a mhuinighin so dhuit, nach feud mis' a bhi saor ann an ùrnuigh ri Dia, air dhomh fhaicinn gu'm bheil e air teachdgu a bhi na Athair dhomh ann an Criosd, bidhidh dànachd agam a nis a chum dol ga ionnsuidh, do bhrigh 's gu'm bheil mi air mo dheanamh rèidh ris ; roimhe so bha mi am nàmhaid da, agus cha bu dàna leam a theachd am fagus dà, ach a nis rinn e rai am chairid da. 8, Ni creidimh na h-uile nithe so-dheanta dhuit, oir cha'n'eil ni sam bith do-dheanta do na chreid- 'mheach. 0 ! Ciod e an ni nach dean creidimh ? Thear- uinn creideamh Noah agus a theaghlach anns an Airc, an uair a bha an saoghal gu leir air am bàthadh, sgoilt creidimh an fhairge ruadh, agus bhàth e Pharaoh agus fheachd gu leir ; dhruid agus dhìiin creidimh suas na neamha, air doigh 's nach robh uisg ann rè thri bliadh- na agus shea miosan ; agus dh'fhosgail creidimh iad a rìs ; agus, ann an aon f hocal, bheir e ort gu'n coimhlion thu an radh sin, cha bhi agam comh-chomunn ri oibre neo-tharbhach na dorchadais, cha'n'eil tlachd agam ann an nithe an t-saoghail so, cha'n'eil mi a' gabhail toilinn- tinn anns na nithe so a tha os iosal ; tha mo chaith'- beatha agus m'iarrtais air neamh ; tha m'ionmhas anns na neamhaibh, tha mo bheatha, mo ghlòir, agus mo chrùn anns na neamhaibh.
'Nis a chum creidimh fhaotainn, feumaidh air tùs, eol- as air leth a bhi agad air do thruailiidheachd ghin o'n leth a stigh, agus nach'eil a bheag air do shon do thaobh nadur ach dìteadh gun seachnadh, agus nach 'eil thu freagrach air son a bheag sam bith ach a bhi a'd' chonn- adh air son teine na h-ifrinne ; agus feumaidh tu aithne a bhi agad gu'm bheil thu a' giìilain mu n cuairt maille riut, na nithe sin a dh'f heumas a bhi na n dìteadh dhuit, agus feumaidh tu fhios a bhi agad gu'm bheil thu toillt- inneach air fearg agus mallachd Dhia. 2. Feumaidh tu aithne fhaotainn air saoradh no leigheas air a shon, an ni 'se a mhàin fuil Mac Dhe ; agus mur faigh thu mach rathad leigheis air son do thruaighe ('sann is misd thu fhaotainn air do " thruaighe :) agus 'se eolas air do
IIG AIR SOCHAIRIBH ACIIREIDIMn. [Seai'. XLII.
thruaighe a cheud cheum gu gras ; ach an uair a gheibh thu eolas air do thruaighe, 'an sin feumaidh tu eolas f haot- ainn air an leigheas. 3. Feumaidh tu eolas fhaotainn nach 'eil rathad a chum slàinte ach trid creidsinn ann an aon ghin Mhic Dhe ; oir 'se creidimh an làmh a tha dean- amh greim aìr Criosd, agus a tha 'ga chuir ri lota t-an- am, agus mar sin leighisidh se e. 4. Feumaidh tu eolas f haotainn gu'm feum thu a ghahhail a'd' ionnsuidh mar do chuid fein, no cha dean e feum air hith dhuit ; oir ciod a bhuannachd a bhios ann dhuit-sa, fhios a bhi ag- ad air Fear-Saaoraidh bhi ann, mur bi eolas agad air e bhi na Fhear-saoraidh dhuit fein ; agus ciod am maith a bhios ann dhuit-sa aithne a bhi agad air gu'n do bhàsaich Criosd air son peacaich, mur faigh thus aithne air gu'n d'f huair e bàs eadhon air do shon fein ? Mar so 'se a cheud cheum do chreidimh grasmhor creidimh air doghruinn piantaibh ann an ifrinn, air gu'm bi guth Dhia mar leo'mhan beuc- ach, slait iaruinn, uallach trom, 'ga do bhruthadh sios.
2. An uair a chi thu gu'm bheil thu a'd' sheasamh air a bhruaich, their thu, ciod a ni mi ? Am bheil sud air ullachadh air mo shon-sa ? An d'theid mi air m'ais gu mo bheath a ris ? Cha'n urra' mi, oir cha dean mi ach peacachadh na's mo' agus na's mò, agus comiich Dhia a mheudachadh ; cha dana leam a dhol air m'aghaidh, d'eafral is gu'm bi mi air mo sgrios anns an teine ud ! Cha'n^eil f hios agam ciod a ni mi, seasaidh mi mar a tha mi, a<Tus feìthidh mi a dh'fhaicinn ciod an ni an Tigh- earna rium, feithidh mi air deadh thoil an Tighearn.
3. Tòisichidh tu air cuimhneachadh, agus maothaich- idh do chridhe, agus brisidh f hòidean cruaidh ; 'an sin their thu, Thighearn, an àili leat sòlas eigin a' labhairt ri m'anam bochd, tha fadail orm air son a bhi air mo dheanamh rèidh riut, 'nis bithidh d'fhuil ionmhuinn leam ; cha'n 'eil mi ag iarraidh tuilleadh 'san t-saoghal so, ach boisgeadh do d' ghni!iis ionmhuinn, agus d'agh- aidh ghaoil dealradh air m'anam.
4. Riinaichidh tu nach d'theid thu gu hràth air t-ais gu do sheann ròidean, do bhrigh's gu'n do mheall iad thu. air an aobhar sin their thu, tha mi a' gealltuinn, ann an làthair Dhe, ma shineas e mach an t-slait o'ir rioghail do m'ionnsuidh ; gabhaidh mi mo chunnart ; agus mo bhàs- aicheas mi, bàeaichidh mi ag ùrnuigh ; agus ma theid mi am mugha, racham ^m mugha, oir amhaircidh mi do
Sear. xLii.] air sochaidibh a chreidimh. 1 1 7
ghnàth riut, ge rlo thilgeadh tu rai sios clo dh'ifrinn, agus ge do niharbhadh tu mi, gidheadh cuiridh mi mo dhòchas annad.
5. Bithidh tart agus ocras ort, nach dean a bheag sam bith do shàsachadh ach feoil Chriosd, agus cha'n urrainn a bheag sam bith do thart a chasg ach fuil Chriosd a mhain. Cha dean na h-uile ni air thalamh do shàsachadh
gus ara faigh thu Criosd ann an gairdeanaibh d'anam, gus am bi thu cinnteach as.
6. Measaidh tu cho raòr mu shlainte, is gu'n guidh thu do gach uiie pheacadh, agus do dh uile thaitneasaibh slàn leo ; agus cha toir thu do Thighearn air son deich mile saoghail ; agus clia chaill thu fhàbhair, gu a shìth agus a ghàirdeachas a chall, a tha agad ann a làthaireachd, air son na h-uile toil-inntinn e tha fuidh neamh. Fa- dheoidh tha do ghloir agus do shìth a teachd a steach ; 'an sin fa' dheireadh tha Dia a' tabhairt dhuit a bhi creid- sinn, an uair a their e, thig, a pheacaich bhochd, nach bi thus as m'eugmhais-sa, thig am'ionnsuidh, gheibhthu rai, is duilich leam fantuinn uait ; tha thu sgìth agus air fannachadli le uallach do chuid peacaidhean, bheir mise ath-bheothachadh agus fois dhuit, cha leig mi leat a dhol ara mugha. An sin their an Tighearn, tha thu lomnochd; thig a'ra'ionnsuidh, agus cuiridh raise trusgan ort. An sin their an t-anara, agus thubhairt thu, " Is beannaichte iadsan a tha ri bròn." A Thighearn, butoileach a dhean- ainn-sa bro'n na'ra b'urra mi. Thubhairt thu, '• Is beann- aichte iadsan air am bheil ocras agus tart an deidh firean- tachd." A Thighearn, bu toileach a b'aill leam ocras agus tart a bhi orm, is toileach a b'àiìl leam mir dheth t-fheoil fhaotainn, agus deoch dheth t-fhuil ; agus bu toileach a b'àill leam creidsinn na'm bu dàna leam, agus na'm faicinn coslas sara bith no comharadh air do ghràdh dhomh. Shaoil le lacob nach faiceadh e gu bràth a mhac loseph, agus an uair a dh'innis a mhic dha gu'n lobh e beo, cha b'urrainn da an creidsinn ; an uair a dh'innis iad dha, 'an so tha na carbaidean a chuir e a'd'ionns- uidh, 'an sin tha e smuaineachadh, co as a thainig iad so ? O ! an nis tha fhios agam gu'ra bheil rao mhac beo. Eadhon raar sin tha chùis leatsa a tha a'd' chreid'rahach; aig a cheud àra tha thu a' saoilsinn gu'ra bheil thu caillte, agus gu'ra bheil na h-uile solus agus beatha air dol air falbh, agus tha thu a' saoilsinn nach 'eil e so-dheanta gur
118 AIR SOCHAIRIBII A CHREIDIMH. [[Sear. XLIII.
urrainn thu a bhi air do thearnadh, gur h-urrainn do pheacach co mor riutsa maitheanas fhaotainn. Ach an uair a gheibh thu comharadh air bith o'n Tighearn, agus a chi thu coslas air bith do a lathaireachd, ann an sin tha thu a' creidsinn agus a' deanamh greim air a ghealladh a th'air a dheanamh dhuit ann am fuil Chriosd. Mar sin amhaìrc air na meadhonaibh, agus ma bhuin Dia riamh air a leithid sin do dhoigh ri t-anam ann an tomhas air bith fior, an sin feudaidh tu a bhi aoibhneach ; oir tha agad-sa siol an f hior chreidimh thearnaidh air a chuir annad, agus feudaidh tu a bhi cinnte^ch nach fag an Tighearn gu bràth thu, ni mò a leigeas e leat a blii caillte. Amen.
SEARMON XLTII.
AIR SOCHAIR A CHREIDIMH.
Eoin ìii. 16, J7.— Oir is ann rnar sin a ghradhaich Dla an saoghal gu'n d'thug e aon ghin Mhio fein, chum's ge b'e neach a chreideas ann, nach sgriosar e, ach gu*m bi a bheatha shiorruidh aige.
Dh'fhoillsiciieadh gràdh agus cùram an Tighearn do'r taobhan air iomadh doigh, agus air doigh sònruichte anns a phuing so, gu'n do thoilich an Tighearn, an comh-labli- airt diomhair so ri Nicodemus, air an do habhradh aig an
Sear. XLiir.] air sochairibh a chreidimh. 119
àni so ar son ar comlifhiirtaclid-an, e bhi air a chuir suas ann an cuimhne, a chum's gu'm biodh e na shòlas do. mhòran, agus ge do bha e uaigneach agus anns an oidhche, gidheadh b'e toil an Spiorad Naomh fianuis a thabhairt air, a chum's gu'm bi aig na h-uile chreid'- . mhich, gu deireadh an t-saoghaiì, an comhf hurtachd ann. 'Nis anns na rainn so a leughadh tha, 'sa cheud àite, tobair ar slainte, ni is e "gradh Dhè. 2, 'Se so na meadhoinean leis an do chuir e a ghràdh'an cèiU, an ni is e, trid cuir a !Mhic fein a chum a bhi air irioslachadh agus air a ghlòireachadh'. 3, An doigh a chum Criosd f haotainn, 'Se sin, trid creidimh a mhÈiin'. 4, Sochair agus buaidh ar creidimh, an ni 'se slainte. 'Sann a chum na criche so a ghràdhaich an t-Athar sinn, a chum's gu'n saoradh e sinn, agus gu'n d'thugadh e dhuinn a bheatha mhaireanach, air son an aobhar so thainig am Mac a' nuas o iieamh ; agus air son an aobhar so bha e air irios- lachadh agus air a ghlòireachadh ; agus air son an aobhar so chaidh e a dh'ionnsuidh na neimh a chum is gu'n tugadh e dhuinn a bheatha shiorruidh ; agus is ann air son an aobhar soja tha'n t-Athair a' tabhairt oirnne creidsinn, agus is e so toradh agus crioch a chreidimh, sin ri radh a bheath bhith-bhuan. Mar so dh'fhagadh gu bhi air innseadh ciod iad na sochairean a tha'n creid'mhach gu f haotainn anns a ]\Ihac. 'Xis ann a bhi a' fàgaiì na h-uiie a bha aR- a labhairt mu thimchioll diomhaireachd so a chreidimh, mar air son an t-sochair a tha'n creidimh a' faotainn, ann an aon fhocal, is 's mb do shochairibh mu'n suidhich e thu ann an Criosd, agus mu'm bi thu air do dheanamh a'd' aon ris ; ni e thu a'd' fheòil de f heòil-san, agus a'd' chnaimh de' chnamha-san ; bheir e' ort gu'n suidh thu maiUe ris air neamh ; ni e do cheus- adh maille ri Criosd ; ni e d'f hireanachadh ann an Criosd ; gheibh e dhuit maitheanas ann a f huil-san ; agus glanaidh e do chiidhe ; oir is e am bad hisop sin e a chrathas an f huil sin air d'anam, Ecsod. xii. 22, Creid- imh, ann an aoii fhocal, bheir e ort a bhi beò ann an sìth mu dheireadh, agus cuiridh e thu ann an seaìbh shìth- 'chaii air a ghlòir gun chrìche sin. Mur faigh thu na ceud sochairean cha^n fhaigh thu na sochairean deirean- acli ; agus an uair a gheibh thu na sochairean deireanach 'an sin sguiridh do chreideamh ; mar so, mur bi an t-aonadh air a dheanamh eadar d'anam agus Criosd leis
120 AIR SOCHAIRIBH A CHREIDIMH. [Seàr. XLIII.
an Spiorad Naomh, agus mar faigli tlm spiorad na h-uchd-mhacachd, cha d'thoir creideamh gu siorruidh thu a dh'ioniisuidh a phuing mu dheireadh ; agus ma hheir e thu a dh'ionnsuidh na ceud phuing, hheir se thu a dh'ionnsuidh na puing mu dheireadh. JMar sin tba creidirah a' tòiseachadh anns a hheatha so, ach cha'n'eil e a' deanamh a bheag iomlain gus an d'thig an as-eiridh, 'nuair a hhios anam agus corp air an togail suas anns na neulaibh ; mar sin amhairc ciod e a tha creidimh ag oibreachadhanndochridhe, oirmur bi aig do chreidimh beò obair ghràs ann an so ann a d'anam, cha bhi obair ghlòir aige gu siorruidh an deidh so.
*NÌ3 an ni fa' dheireadh a bheir creidirah leis is e slkinte. Tha e a comh-shcasamh ann an dà phuing :
'Sa cheud aite, Ann am fuasgladh agus ann an saor- adh o sgrios. 2, Ann am mealtainn agus ann an sealbh air a bheatha shiorruidh, agus tha iad so mar-aon againn ann an so. 'Nis innsidh mi dhuibh ciod iad so mar-aon ; ciod an t-aobhar a tha tabhairt air an t-saoghal co beag do mheas a bhi aca air Criosd, agus air gaol Dhia ann an Criosd ? Is e so e, cha'n'eil f hios ac' ciod e sin a bhi air an sgrios gu siorruidh, agus ciod e sin a bhi beò gu siorruidh suthainn ; mar sin, na'm b'aithne dhuibh so, chuireadh sibh na bu mho do mheas air Criosd, agus air gràdh Dhè, no a rinn sibh riamh. " Co air bith a chreideas cha sgriosar e ;" 'an sin raa ta tha e cinnteach, gu'm bheil sgrios ann, gu"m bheil ifrinn ann, anns am bheil sgrios siorruidh. "Co air bith a chreideas cha sgriosar e;" tha beatha ann an deigh so, tha neamh agus ifrinn ann, ciod sam bitli mar a ta e gu'n do dhall dia an t-saoghail so amhòr-chuid,agusgu'ndochuir an diabhul druidheachd air daoine agus air mnathan, gidheadh tha e cinnteach gu'm bheiì Dia ann, gu'm bheil ifrinn agus leir-sgrios ann, air an doigh cheudna tha e cinnteach gu'm bheil beatlia shiorruidh ann.
Na ginealaichean a bha romhainn, na'm b'urra' sinne an cluinntinn, dh'innseadh iad dhuibh so gu leir, cuid dhiubh ann an sonas siorruidh, agus cuid cile ann am piantan gun chrioch ; oir tha iad uile air dol romhaibh gu a bhi na'n luchd-searmoineachaidh dhuibh.
'Nis, c'àitc am bheil an sgrios agus an dol a' mugha so a' corah-sheasamh, 'se sin a cheud phuing a tha' rùn orm innseadh dhuibh. 2, c'àite am bheil gack uile bheatha' comh-sheasamh.
Sear. xliii.] air sochairibh a chreidimh. 121
Mar air son a cheud phuing, tha trì nithe ann ; 'sa cheud àite, easbhuidh gairdeachas. 2. Làthaireachd a phian. 3. Siorruidheachd do chall an aoibhneis, agus siorruidheachd do lathaireachd a phein : smuaimchibh orra so uile.
'Sa cheud àite, 'se sin call làthaireachd Dhe, a tha aig na naoimh agus na h-ainglibh 's na neamhaibh, air taobh steach " geataibh an nuadh lerusaleim." Chan fheud thu itheadh do chroabh na beatha, cha'n f heud thu òl de' dh'abhainn uìsge na beatba ; cha'n f heud thu òl 'sa chuid- eachd sin do naoimh agus do dh'àinglibh, thusa nach do chreid ann am ]Mac Dhia 'san t-saoghal so : mar sin ge nach biodh ifrinn eile ann ach call comuinn bheannaichte naoimh agus ainglean air an glcireachadh maille ri Dia, bhiodh e na ifrinn na bu leoir.
2. Thoir fa'near nach bi leisgeul air a ghabhail 'san là sin j cha dean càirdeas feum dhuit ; cha dean faistneachd no searmonachadh maith sam bith dhuit 'san la sin. Is e an ni eile a tha 'ga mheudachadh, is e sin, call an t-sonais. Cha d'thoir sochair neo-aitnichte muair a ta e air a chall mòr p'hein leis ; ach sochair a ta air f haicinn gairdeachas a dh'fhaodadh tu f haotainn, na'm b'urrainn thu creidsinn, meudaichidh so am pein gu h-iongantach; mar nach biodh pein an duine shaibhir co mòr ; mur faic- eadh e Làsarus ann an uchd Abrahaira ; mar so 'se fòg- radh air falbh agus druideadh a gheata air a' mhi-chreid- 'each, mar-aon air an anam agus air a chlosaich gu sior- ruidh tuiUeadh, 'se so a cheud phuing anns an sgrios ; uime sin feumaidh a chaithir bhreitheanais a bhi anns an athar, oir cha'n fhaigh thu gu siorruidh a steach air geata na rioghachdsin; agus ge nach biodh piantantuilleadh ann, ach a bhi as eugmhais na h-aoibhneis so air neamh gu siorruidh suthainn, bhiodh e na phian na bu leoir : ach, mur biodh tuilleadh ann, ciod an claoidh a th'ann a bhi dh'easbhuidh a ghàirdeachais so uile, agus an reubadh 'san dealachadh 'araon air anam agus corp 'o lathaireachd Dhia agus a naoimh, anns am bheil gach uile ghaird- eachas iomlain? Cia doilghiosach a bhitheas sin dhuit?
Cia mi-thoileach a bha Peadar air a theachd a' nuas o'n a bheinn an saoil sibhse ? Shaoileadh sibh e cruaidh a bhi air bhnr dealachadh agus air bhur sgaradh o chairid, ach na's mò mhoir o 'ur clann fein. 0 ! ach ciod e sin ann an coimeas ri a bhi air 'ur dealachadh ri L
122 AIR SOCHAIRIBH A CnREIDIMH. [Scar. XLIII.
Dia a tlia clio làn do ghràdh. Ach cha'n e so a mhain iia h-uile, a bhi air hhur druideadh a mach 'o aoibhneas gun chrioch ; a nis hu chLir do na so a thahhairt oirbh eolas a hhi agaibh air foumalachd creidsinn. Ach, a thuille' air a so, tha slorruidheachd do phian ann. Tha iicamh a chall na chìiis mhoir, ach tha thu a bhi air do thilgeadh do dh'ifrinn na chuis na's mò ; tha e na chùis mhoir a bhi as eugmhais na lùchairt, ach tha thu a bhi air do thilgeadh 'am priosan na's m.ò ; taitneas na flaith- eanais a chall, tha so na chiiis mhoir, ach thu a bhi air do thiigeadh anns an loch theine agus phronnasc, far nach basaich a chnuimh gu siorruidh, agus nach d'theid an teinè . gu brath a chuir as, a dh'ionnsuidh a leithid do theine" is gu"m bheil a dhian-theas co mòr, is nach urrar a ghiuÌain, or tha e co mòr is co pianail, agus ge do hhiodh agad deich mile saoghail, gu'n d'thugadh tu iad ulle air son aon hhoinne do dh'uisge fuar gu do theang- aidh fhuarachadh, toine nach miichar a clioidhche, oir bithidh e losgadh co f had 's is beo Dia. A ris, cha dean an teine sin a cldosach agus an t-anam a chaitheamh as, acli is fuirneis e a loisgeas gu siorruidh suthainn, agus cha hhi neach agad gus na lasraichean sin a chumail 'o do choguis agus 'o do chlosaich, ogus bidh fearg Dhia, n^^us soithichean a cliorruich air an doirteadh a mach gu siorruidh air d'anam, air doigh's nach faigh thu cead gu siorruidh sealltuinn air son tròcair, agus cuiridh tu uait gach dòchas ri comlmadh' no ri crioch a theachd air a phein sin. Thuiileadh air a so, na coirean sonruichte so a tha meudachctdh na leir-sgrios so, cha'n'eil a bheag ann an sin ach teine dian-loisgeach, clia'n'eii cuideachd an mn adi diabhlan, gun soliis air bith ach priosan ann an dorchadas, ceangailte eadar lamhan agus chasan, am Iras do ghnàth a' tòiscachadh, ach gu siorruidh gun chrioch a t'.:eaohd air, cìmimh a chagnas gu siorruidh do choguis. A r""i5, bhiouh e na ni-eigin do lughdachadh na'm biodh <»arraiin sum bith de'n anam no de' na chorp saor o phlan, ach cha bhi earrann sam bith de' do chorp gu siomiidh saor o phiantaibh, agus cha bhi buadh dheth d'anam aig nacll bi am piantaibh fein, do shìiil nach Vaill leat fhosgaìadh a chum amharc air glòir Dhè, bithidh si a;r a comh-eigneaohadh gu amharc air an t-sealladli uamhasach sin ; do chluas, nach b'àill leat aoinadh ;^u focalDè cisdeachd, bithidh si air a comh-eig-
Sear. XLiii.] air sochaidtbh a chreidimh. 123
neacliadh a clium èisdeachd ri ulf hartaich agus toibheum na'n diabhluibh agus na'm muinntir a chuireadh air cùl, d'inntinn agus do thuigse, a rinn thu a mhi-ghnathach- adh anns an t-s:joghal so, bithidh aca-san am piantan fein.
3, Tha siorruidheachd do phèin, siorruidheachd do chàll ann. i ha f hios agaibh, ge air bith co sgith 'sa dh'fheudas am fear turuis no an seòladair a bhi, gidh- eadh bheir dùil ri crioch an turuis sòlas dhoibh ; ach ann an so cha'n'eil diiil ri crioch ; air an aobhar sin cha'n urrainn sòlas a bhi ann ; ach 'nuair a tha f hios aca gu'm bheil am pian gun chrioch, agus 'nuair a chuimhnicheas iad air ùin na siorruidheachd, agus gu'm bheil fhios aca co fad 'sa tha Dia beò, gu'm mairam piàntan; tha so *gan creach' de' na h-uile sòhxs.
'Se an ath phuing, Ciod e sin beatha shiorruidh fhaot- ainn, agus co ann a ta e a' comh-sheasamh. Tlia e ann am briathra' goirid a' comh-sheasamh ann an tri nithe. Tlia fìos agam gur ni e nach urra' bhi aìr thuisfsinn, cha'n urrainn a h-aon sara bith glòir na riogliachd sin, agus aoibhneas na beatha sin<a thomhas; oir esan a bha air a thogail suas agus a chunnaic e, thubhairt e gu'm fac e nithe do-Iabhairt. Tha tri uithe ann do ghnàth :
'Sa cheud àite, glòir an àite, " Cha'ne tigh a rinneadh le làmhan, ach an 'nuadh lerusalem sin,' aig am bheil dà gheata-dheug a tha do 'chlachan ro-luachmhor,* " aig am bheil a shràidean do òr fiorghlan, agus 'se Dia fein is teampull innte.
2, A' raealtuinn, se sin a bhi 'mealtuinn Dhia fein, a bhios na h-uiie anns na h-uile dhuit ; agus inar a chi sibh togsaid do dh' fhion air a measgadh le drop do dh' uisge, gu'm mill e a bhlas ; mar sin air do ar laigsìnn gu lèir ruith ann an cuan glòir Dhia, bithidh iad gu lèir air an slugadh suas.
3. Agus anns an àite mu dheireadh, tha sìth do-Iabh- airt ann agus gairdeachas ou siorruidh suthainn : cha bhi peaotìdh an sin gu siorruidh tuilleadh ; no trioblaid tuilleadh, no deoir tuilleadh ; ach beachd-smuainteach- adh agus gairdeachas gu siorruidh tuille, agus thusa air do chìeachdadh ann a bhi ag amharc air Dia gu bith- bhuan, agus a' ruith a dh'ionnsuidh tobair gaoil an Dia bheannaichte sin, agus a' gabhail iongantais ris troimh 'n uile bhith-bhuantachd.
L 2
124 AIR SOCHAIRIBH A CHREIDIMH. QScar. XLIII,
'Nis tha sibh a* faicinn a cheud sochair a gheibh sibh troimh chreidsinn : —
'Sa cheud aite, Saorsa o dhol a' mugha gu siorruidh.
2. Mealtuinn na beatha siorruidh.
A chrioch air son an do labhair mi air an dà phuing so, is e so e.
'Sa cheud àite, A chum's gu'm faiceadh sibh an eigin a ta air a chuir oirbh gu creidsinn, agus sibhse, nach creid, gu'm feud sibh, sibh fein a sgaradh o na bheatha shiorruidh, agus sibh fein a dheasachadh air son na'm piantan siorruidh sin.
2. A chum a chuir fa'r comhair cia mòr am meas bu chòir dhuibh a chuir air Mac Dhe, an uair nach robh a bheag sam bith ann a b'urrainn do shaoradh o ifrinn, a bheireadh neamh a mach le buaidh air do shon, ach fhuil-san a mhàin, agus a chum's gu'm biodh eolas ag- ad-sa air ciod e bu cho'ir dhuit a mheas mu ghradh Dhià dhuit fein, a chuir aon ghin Mic gu bàsachadh air do shon.
'Nis ni mi feum cleachdaidh do'n teagasg, agus mar sin criochnaichidh mi aig an àm ; c'arson a dheanadh focal no gniomh, cumanta no neo-chumanta, c'ar son a rachadh e a dh'ionnsuidh bhur cridheachan ; oir na'n deanadh nithe na bu lugha an gnothach, bhiodh e dean- ta ? Tha fios agam gu'm bheil an Tigheam tròcaireach, agus neo-thoileach an ni a thog e fein a sgrios, agus na planntan a phlanntaich a lamhan fein a spionadh suas ; mar sin, na'n deanadh am focal e, cha bhiodh an obair air a dheanamh : cha'n « a mhàin gu'm bheil na nithe so a tharladh a mach na'n rabhaidhean dhuibh, ach tha iad na'n rabhaidhean a chum tabhairt oirbh creidsinn, agus uirae sin na smuainichibh gu'n robh iad na'm peacaich na's mò na sibh fein ; " ach, mur gabh sibh-se aithreach- as, theid sibh am mugha mar an ceadna leis a bhreith- eanas cheudna/'
Cha'n'eil ìiin agam a' nis gu innseadh dhuibh cia lìon nithe a rùnaich mi dhuibh. O'n uair 'sa thainig mi ann an so, chuir Dhia ri fhocal fèin air son ar n-imeachd-an, cha'n fhad an uin o nach robh tigh ann bhur measg, anns nach robh nach-eigin air a leabaidh, agus bha chuid agaibh air an aisig o'n dearbh bhàs a rìs; agus tha fhios agam ga'm b'fhearr le cuid agaibh 'ur beatha fèin a leag- adh sios na'n giulain a dh'ionnsuidh na h-uaighe. 'Nis
Sear. xliii.] air socnAiaiBH a criRKiD!.MH. i25
mar is raò a bhios so air iimseadh, fathast cha'n ann is lugha a chuis. Ciod an t-iiir-eashhuidJi anns anrcbh sibb, 'nuair a bhiodh sibh toilichte bhur maoin uiie thabhairt seachad air son lòn aon leth-bhliadhna ?
Tha mia'fagaii so do'r coguisibh fein. Mar an oeu(hia mar a dhion an Tighearn sibhse air gach taobh mu'n cuairt, agu3 raar a thug e àithTi do na phlàìgh gun teachd am fhgus do'r geataibh, an uair a sgap e i ann am measg corah-thionailibh eile, agus a thug e air daoine agus air mnaithean eigheachd a mach, cha n'eil agam ach ceud marg, gabh e uile agus thoir cead dhomli làn na h-ada do dh'uisg fhaotainn : feudaidh an cuid biiird * * '* agus an cuid truinnsearan '"' '"' ^ ann an Glasco agus ann an Dunèidin, fìanuis a thabhairt diiuibh. Tha f hios agam gu ro mhaith gu'n robh sibhse n'ur peacaich ann am bitheantas air bhur cleachdadh 'an striopachais co raòr riu-san. ''Na nithe neo-chumant eile a tharhidb, cha'n aiU leam innseadh dhuibh ; ach na'm foilkichinii dhuibh e, theireadh sibh, caomhnaidh e neacli agus nochdaidh e cruas do neach eile ; agus, ge nach biodh tuille ann ach a bhean air chuthach sin, dh'f heudadìi i a bhi na searraonaich dhuinn uile. Nach fheud Dia ann an ùin ghearr ar creach deth ar ciall, agus ar doanamh mar ainrahidhean, mar a rinn se air Nebuchadnesar ? Agus an da ghniomh so a tharladh air an t-seachdain so fein, a h-aon diubh air an ©idhche, agus an aon eiie air a mheadhon latha, is àiU leis iad so gu leir glaodhaick ribhse, gn'ra bu chòir dhuibh-se giaodhaich ris an Tigh- eam, agus a radh, a Thighearn, gleidh mise agus mo chlann o dhùsgadh dubhach f haotainn ; feudaidh tu eiridh anns a rahaduinn, ach co is urrainn innseadh ciod e aa cridhe brònach leis ara feud thu luidh sios 'san oidhche, a chura's gu'm bi aithne agaibh air ciod e am feum a ta agaibh air dion. Cha'n urrainn domh innseadh ciod Ì3 ciall do na rabhaidhean dluth-bhrosnachaidh so ; thafhios agjim gu maith gu'm bheil rabhaidh aig Dia air bhur son-?a anns a cho-tkional so agus anns a bhaile so, co raaith agus air son bhur coimhearsnaicli is fhaisge : raar so tlia mi a' faicinn gur àill ìe Dia sinn a bhi air ar n-ath-nuadh- achadh d*a ionnsuidh feiu le lìor aithreachas ann aL. trùth, air neo gu'm bi a chùis gu h-iomlan dochair maille riMi'ìn. 'Nis, guidheam oirbh, thugaibh aire mhaith gu'Ri hi sibh fein agus bhur clann air bhur deanarah iN?idh ri Dia L 3
126 Alft SOCHAiaiBH A CHREIDIMH. QSeai. XLIII .
mm'& Ìuidh sibh §io3, agus na rachadh iad a mach air na dorgaibh 'ga mhaduìnn, gus an earb sibh sibh-fein agus iadsan ri Dia ; nach 'eìl f hioi agaibh gu'm bheil iad so na'n rabhaidheaa aagalach do na mhlthair a rug iad, agus do'n Athair a ghin iad ; agus mar a ta iad na'n luchd- searmonaieh eagalach dhoibh-san, mar sìn biodh iad dhuibh-ge mar an ceudna ; agus tha mìs' a* cuir an eigin so mr gach aon agaibh, gu'n oum sibh §ua§ bhur lamhan ri Dia gach maduinn agus gach feaggair.
'Nis, dha-san a tha comasach air bhur dion do thaobh anam agus corp, do'n Athaìr, do na Mhac, agus do na Spioraa Naomh, gu'n robh gach luìe mholadh, urram, agus glòir, uaith so a mach agus gu siorruidh. Amen.
SEAEMON XLIV
AIB DITEADH AN ANA-CREID'ICH.
Eoia 111. 17.— Oir cha ùq chulr DJa, a Mhao do'n t'iaoghaK ohum fu'n dittadh (È'n HoghAl »eh a ehum gu*m biodh m flaoghal alr & ihaoradh tridian.
Tha tri nìtbe ann, a dh'f heumas gach aon agaibh. leis am b'àill a bhi sealltainn air son beatha shioriuidh, agus a bhi aif bhur saoradh 0 dhìteadh, a chreidsinn. 'Se a cheud nì dhuibh, gu*m feum sibh eolas fhaotainn aìr gu'm bheil a leithia do dh'eigin air a chuir oirbh, agus *■* mur bi sibh air bhur breith a rìs," agus mur dean an
Sear. XLir.] an t-ana-creid'each air a dhiteadh. 127
Spiorad Naomh bhur n-anama' ath-nuadhachadh, nach fhaic sibh gu siomiidh rioghachd Dhe. agus raur bi ag- ad ach an cridhe cloiche sin an uair a tha thu a' dol a dh'ionnsuidh na h-uaighe, a bha agad an uair a thainig thu dh'ionnsuidh an t-saoghail so, agus gu'm basaich thu anns a choir sin, cha d'theid thu gu siorniidh a steach air geataichean rioghachd neimh.
2. Feumaidh sibh eokis fhaotainn air nach 'eil rathad eile gu bhur cri iheachan fhaotainn air an glanadh, ach a mhàin trìd creidsinn ann am Mac Dhe ; ma tha am Mac agad cha'n urrainn thu a bhi air do sgrios.
3. Feumaidh tu a chreidsinn ann do chridhe gu'm bheil dìteadh air a runachadh, agus dioghahas gun leas- adh, a' feitheamh air an anam sin nach creid ann am 3Iac Dhe. Feudaidh tu ith' agus òl, agus codal, agus luidh sios le dubhachas agus bron, oir tha thu a' dol mu'n cuairt le do dhìteadh airdo dhruim. Tha trì puìng- ean, a dh'fhoillsich an deagh bhuachaiU do Nicodemus agus tha e 'ga ghabhail a steach a dh'ionnsuidh a sgoil, agus a' tabhairt so dha mar a cheud leasan, nach d'theid thusa, no duine sam bith eile, mur bi thu air do bhreith a rìs, gu brath a steach air dorus na flaitheanais. 'Se'n dara leasan a tha e tabhairt da so, Tha na flaitheanas air an druideadh air na h-uile peacach, cionnas a gheibh thusa ma 'seadh a steach ? Is mise an t-sHghe, reub mise na neamhan aig roo theachd a nuas ; agus reubaidh mi na neamhan aig mo dhol suas ; thig am ionnsuidh-sa, agus treoirichidh mi a steach thu. An treas leasan a tha air àithneadh dhuinn a dheanamh is e so e, " Esan nach 'eil a' creidsinn tha e air a dhiteadh a cheana ; tha'n taod mu a mhuinneal.
Tha'n dìteach air a thoirt a mach, tha bhinn air dol thairis, rimaich Dia, agus bithidh e air a chuir an gniomh ; agus 'se so is aobhar do'n dìteadh gu'n do " ghradhaich daoine an dorchadas ni's mo na'n solus,"
Aìr an là mu dheireadh chuala sibh, co air bith nach creid gu'n sgriosar e. Ciod e sin a bhi air an sgrios ? A bhi air an tilg -adh air falbh o Dhia, o'n iarmailt, agus o'n talamh, agus a bhi air an tiigeadh a dh'ionns- uidh doimhneachd an dorchadais iomalaich sin, far nach'ail a bheag ach guil agus giosgain fhiaclan, agus a dh'ionnsuidh taine nach cuir siorruidheachd do dh'ùin crioch air. Mar is beò an Tigheam, tha sgrios gun
128 AN T-ANA-CREID*EACH AIR A DHITEADH. [SeBT. XLlV.
chrioch a' feitheamh air daoine agus air mnathan; "Tha mi a' labhairt na fìrian ann an Criosd, nior dheanam breug." Tha iomadh raillionan do dh'anamaibh treigte 'glaodhaich a mach as an dorchadas shiorruidh sin ; agus mar a ta sgrios siorruidh ann, tha beatha shiorruidh ann raar an ceudna ; ach tha mi a' fagail so. Tha trì nithe anns na briathra' so.
Air tus, Daingneachadh cinnteachas na slainte do na h-uile creid'each, tha sin anns an 17 rann ; cinnteaclias air glòir gun chrioch dhuit-sa a ta creidsinn ann am Mac Dhia.
2, Tha freasgradh do'n ni sin a bha aig an duine ann a chridhe gu a chilgeadh suas air, an ni is e so, ma tha sin fior, gu'n do chuir Dia a Mhac do'n t-saoghal a chum a thearnadh, ciod e an t-aobhar nach'eil an saoghal uile air an saoradh, ach gu'm bheil a rahòr-chuid a' dol do dh'ifrinn ? Thubhairt thu, "• Tha mòran air an gairni, ach tearc air an taghadh ; is leathan an t-slighe a tha treòrachadh gu sgrios, agus is lionmhor iad-san a tha 'g imeachd air ; is cumhang an t-slighe a tha treòracbadh gu beatha agus is tearc iadsan a tha ag amais air." Cion- nus ma ta a tha e gu'm bheil thu ag radh, " Cha do chuir Dia a Mhac do'n t-saoghal, a chum's gu'n diteadh e an saoghal, ach a chum's gu'm biodh an saoghal air a shaoradh trid-san ?" Tha e a' freagairt, " Esan a ta creidsinn cha dìtear e ; ach csan nach'eil a' creidsinn, tha e air a dhiteadh a cheana; agus 'se so an t-aobhar; gu'n d'thainig an solus do'n t-saoghal, ach gu'n do ghradh- aich daoine an dorchadas ua's mò na'n solus, do bhrigh's gu'm bheil an oibre olc." 'Siad so na cinn theagaisg: thig mi air m' ais agus laimhsichidh mi iad fa'leth. Thubhairt e roimh anns an 16 rann, B'àill leam gu'n tuigeadh sibh briathra Chriesd, a chum's gu'm biodh na's mò do chudthrom aca ann bhur cridheachan, oir tha mi cinnteach gu'm bi iad an dara cuid n^'m briathra' a chum bcatha no na'm briathra' a chum bais duibli. Thubhairt e roirahe, tha mi ag radh, " Gu'n do ghràdhaich Dia an saoghal, air a leithid do dhoigh 's gu'n do chuir e aon ghin Mic fein a dh'ionnsuidh an t-saoghail, a chura's ge b'e a chreideas ann nach sgiiosar e, ach gu'm bi a bheatha shiorruidh aige." 'Nis tha e ag radh, " Oìr cha do chuir Dia a Mhac a chum gu'n dìteadh e an ga<^ghal, ach a chuoa's gu'm biodh aa saoglial air sbaor-
Sear. xliv.] an t-ana-cre id'each air a dhiteadh. 129
adli trid-san." Nis tha so os-cionn nadur, agus ann an aghaidh na h-uile solus an taobh a stigh dhiot ; bha so na nì do-chreidsinn do dh' Adhamh ann an staid a neo- chionntais, agus do-chreidsinn do na h-ainglibh, mur cuireadh an Spiorad impidh orra gur urrainn do dh'fhir- eantachd neach eile peacach f hireanachadh, agus gur ur- rainn do dh'fhuil neach eile neach eile a thabhairt a dh'ionnsuidh neamh. Tha solus nàduir ag innseadh do na h-uile dhaoine, ma's urrainn mise mo chuid fiachaibh fein a dhioladh, bithidh mi saor o na phriosan ; ach tha so os-cionn nàdur, agus tha so na dhiomhaireachd nach urrainn nadur a thuigsiun no idir a chreidsinn ; ach esan a tha air a theagasg o Dhia creididh e gu'n gabh an t-Athair ceartais a Mhic, agus gu'm meas e dhuit'se e a chreideas, agus gu'n gabh e an fhuil sin air son eiric iomlan air son co iomadh agus a ruitheas a dh'ionnsuidh a Mhic. Tha so doilbh dhuinn, a tha peacachadh gach là, a chreidsinn ; gu 'm faigh an leithide sin do pheacachaibh, trid creidsinn, a bheatha shiorruidh ; uime sin tha e a' daingneachadh so, agus a' gabhail an steidh o rùn Dhia ; " Oir cha do chuir e a Mhac a chum gu'n dìteadh e an saoghal, ach a chum's gu'm biodh a saoghal trid-san air a theamadh'.
Oh ! na'm b*e rùn Dhia an saoghal so a dhiteadh, cha chuireadh e riamh a Mhac ; achthusa, a tha |a'd' mhad- adh mi-naomh, air eagal's gun gabh thu do chothromir, fein air na briathra' so, bheir mi an sgàil so uait, a doigh 's nach d'theidthu do dh'ifrinn ach le coguis ga d' agairt ; mur ath-leasaich thu bithidh tu air do dhìteadh ach thus a tha creidsinn cha bhi thu gu bràth air do dhit- eadh, deir an Slànuighear, Tha e labhairt ann an so mu chreid'each aig am bheil anam air ionnlad ann am fiiil losa, a tha 'ceadachadh dha fein a bhi air a threòrach- adh le Spiorad losa, agus a tha leigeil do dh'fhòcal a chridhe ath-nuadhachadh gach aon la ; is ann mu leithid sin do chreid'each a ta e ann an so a' labhairt, agus cha'n ann riutsa a ta a^d' luidh do ghnàth ann do pheacanna, agus a tha ag radh fathast, gu'm bheil thu a* creidsinn ann am fuil losa Chriosd. Tha'n argumaid air a' gabh- ail o na Mhac a bhi air a chuir. Comharaich an so, tha am Mac na Fhear-saoraidh air a chuir, bha iìghdarras an Athair aige, agus cha d'thainig e gus an robh e air a chuir ; " 'Se so toil an ti a chuir mi," Feudaidh so a thabhairt
130 AN T-ANA-CREID'eACH AIR A DniTEADn. [Scar. XLIV
air do clioguis a hhi aig sith, gu'm bheil am Mac na Shlànuighear air a chuir, gu'm bheil ùghclarras aig o'n Athair, cha'n fhaigh thu comhf hiu-t;ìchd na's leòir trid creidsinn, ach feumaidh tu amharc air-san mar Fhear Saoraidh air a chuir, air crduchadli leis an Athair agus leis an Spiorad Naom.h. " Tha Spiorad an Tigliearn onn," tlia'n Tighearn fcin ag radh ; Tha e air a chuir gu bhi na Shlànuighear dhuit-sa "ta creidsinn, 'nis na'm hiodh a rùn air Dia peacach a chreideas a dhiteadh, cha chuir- eadh e riarah a Mhac a dh'ionnsuidh an t-saoghail ; cha b'e sin rùn Dliia an saoghal a dhlteadh ; acli 'se so a rùn, na h-uile thearnadli a chreideas ann.
Mar so air son cinnteachas an ni so, nach d'theid thus' a ta creidsinn gu siorruidh am mugha, 'se so do bharrant ; cha chuireadh Dia a Mhac riamh a dh'ionnsuidh an t-saoghail, a chum t-fheoil agus t-fhuil-sa a ghabhail, agus a bhi air irioshichadh a dh'ionnsuidh dearbh bhàs a chrainne-cheus, na'm biodh a rùn air creid'each a dhit- eadh, ach 'se aa t-aohhar mu am bheil mi a' kibhairt so, nach 'eil na Papanaich a' teagasg firinn Dhe. Tha thus' a'd' bhreugair leis am b'àill an creid'mhach agus an sluagh a theagasg, nach 'eil e so-dheanta gur urrainn do dhuine, a bhi cinnteach, anns a bheatha so, nach sgriosar am feasd e ; tha thus' a'd' bhreugair, oir tha'n creid'each co cinnteach nach sgriosar am feasd e, is a ta na h-ainglean ann an gloir nach sgriosar iad gu siorruidh, Tha fios aig^ Dia, na'm biodh an coguisean air an dùsgadh gu a bhi a' faicinn Dhia a' tilgeadh naoidheana' do dh'ifrinn air son am peacaidh gin, nach biodh sith no aoibhneas aca gu bràth, gus am biodh iad cinnteach, nach rachadh iad gu bràth am mugha. Fàgaidh mi iadsan, agus hibhraidh mi ribhse. Ciod e an argumaid bu mhò a b'urrainn Dia a thabhairt duibh, air cinnteachas na slàinte, na a Mhac a chuir a dh'ionnsuidh an t-saoghail, figus ar nàdur a ghabhail, agus a theachd gu a bhi na bràthair dhuibh, agus a bhi umhail do thoil Athair eadhon a dh'ionnsuidh dearbh bhàs a chrainne-cheus, agus a bhi co fad air ìsleachadh 's a bhi air a chuir anns an uaigh? Mar sin feudaidh so dodheanamh cinnteach, nach d'theid thu gu siorruidh ani mugha a tha creidsinn anns a Mhac.
'Nis 'se'n ath phuing freagradh do'n choire. Ma tlia 80 fior gur e so rùn an Athair, saoghal a thearnadh, ciod e an t-aobhar ma ta gu'm bheil co ioraadh air an diteadh,
Sear. XLIV.] AN X-ANA-CREID'EACn AIR A DHITEADH. 131
agus gu'm bheil co iomadh air an gairm, ach tearc air an taghadh ?
Tiia mi a' ceadachadh gu'm bi mòran air an saoradh ; chunnaic rni sluaigh mor na'n ssasamh h) paihnibh ann an làmhan,. air an eideadh le trusgana' fada geala, agus a'glaodhaich le guth mòr, ag ràdh, " Skiinte do'r Dia- ne a ta na shuidhe air an righ-chaithir, agus do'n Uan," Taisb. vii. Mar sin tha mi a' ceadachadh gu'm blieil àir- eamh nach urra a bhi air an innseadh, coimeas iad riù fein, esan aig am bheil an diorahaireachd ann an àir- eamh, thubhairt e, "Gurfarsuinn an t-slighe a tha treòr- achadh gu sgrios, agus gur iomadh iad a tha dol a steach ann ; ach gur aimhleathan an t-sHghe a tha trèorachadh gu beatha agus gur tearc iadsan a tha dol a steach air/ Ciod e an t-aobhar ma ta gu'm bheil co iomadh air an sgrios ? Tha e a' freagairt, nach'eil an t-ao])har ann-san, ach giir ann ann an daoine fein a tha a choire, oir nach deachaidh creid'mhach riamh fathast am mugha. So gloir Abrahaim agus na'n athraichean, chreid sinne, agus tha sinn air ar tearnadh. Tha e ag radh, " esan a ta creidsinn cha dìtear e." Cionnus a ta sin ? Nach feud e abhi air a dhìteadh : cha'n fheud; oir anns an dearbh mhòmaint 'sam bheil e a' creidsinn, tha e air a shaoradh o uile pheacanna, agus anns an dearbh àm anns am bheil 0 a' bcantainn ri fuii a Mhic, tha'n t-Athair 'ga shaoradh; air au aobhar r^in tha'n t-Abstol ag radh, 'Nis uime sin cha'n'eil diteadh dhoibh.-san a ta ann an losa Criosd, nach'eii aig imeaclid a reir na feòla, ach reir an Spioraid. Mar sin 'se so comhara' na dream a chaidh seachad air na h-uile cunnart a bhi air an dìteadh, cha'n'eil iad ag imeachd do rèir na feòla, ach do reir an Spioraid. Tha e ag radh " Cha'n-eii esan a ta creidsinn air a dhìteadh ;'' tha e a' labhairt anns an àm a ta làthair ; cha'n'eil e ag radh, cha bhi e air a dhìteadh. ach cha'n-eil e air a dhìt- eadh' Mar sin tha maitbeanas anns an àm a th-airìàth- nir, ureanachadh 'san àm air làthair, saoradh 'san hm air làthair, dhuit-sa a tha 'creidsinn. Tha do naomhachadh air oibreachadh a mach lion ceum is ceum, tha do ghairni a lìon ceuni is ceum, tha do ghloir a lìon ceum is ceura, ach tha t-fhireanachadh deanta ann an tiota ; air an aobhair sin tha e ag radh, esan a ta creidsinn, cha'n'v^il e air a dlnteadh, oir tha e air dol tbar cunnart, oir cha'n urrainn geatan na h-ifrinn buadh-
132 AN t-ana-creid'each air a dhiteadh. [Sear. xliv.
achadh na aghaidh-san a ta anns a Mhac ; cha'n'eil dol arn mugha air do shon-sa 'ta ann an crd le- hobhaih. *' Cha bhi a h-aon deth mo chaoraich se air an sgrios." deir es-an, C'arson ? Chuir an Tighearn losa thu ann an clach luachmhor, agus tha e 'ga do chaitheamh air a chridhe ; agus cha'n e sin a mhàin, ach tha'n t-Ath- air 'ga do ghabhail ann a lamh fein ; uime sin tha e ag ùrnuigh, " Athair coimhid iad." Mar sin thus a ta ann an Criosd, cha'n e 'mhàin gu'm bheil agad am Mac gu bhi na bhuachaill dhuit, ach mar an ceudna an t-Athair gu bhi na fhear gleidhidh ort,
Nis, a rìs tha e ag ràdh, " Ach esan nach 'eil a' creid- sinn tha e air a dhiteadh a cheana." Comharraich na briathra' a tha anns an da earrann so ; cha ruig mi leas 80 aithris a rìs, ach feudaidh mi a chuir an cèill na fhìr- inn na's cinntiche no'n coimh-cheangal ri Noah, ann an so tha mi a' cuir an cèiU an creid'each, aig am bheìl a chridhe air ionnluid ann am fuil a Mhic, gu'm bheil f hir- eanachadh cho cinnteach, 'sa ta na neamhan ann ; agus nach 'eil so-dheantachd air gur urrainn da a dhol am mugha ; ach na sealladh neach air bith ri a bhi air a shaor- adh ach creid'each ; mar air son an ana-creid'ich; tha e a cheana giùlain diteadh ann a choguis, air a sheuladh suas ann a chridhe fein, mar sin am bheil thu aig ith, am bheil thu ag òl, feudaidh tu iomadh tràth bhrònach a ghabhail, oir thus' nach creid e, tha do bhinn air a tabhairt a mach, cha'n fhaic thu gu siorruidh neamh ; uime sin mur creid thu dean thu fein deas air son an diabhuil agus a chuid ainglean, oir beatha cha'n f heud thu f haicinn le do shuil- ean, chnir am maor an cdrd mu do mhuinneal, leis an dean e do chrochadh ; chomhdaich maor a phriosan a cheana d'aghaidh a chum's nach faiceadh tu a ghrian, no solus De gu bràth tuiUeadh, agus tha thu uUamh gu bàs- achadh gu siorruidh suthainn. C'arson ? Faiceamaid, tha e ag radh, cha'n ann do bhrigh's gu'n do bhris thu an lagh ; ach tha e ag radh, (tha e fior gu'm bi thu air do thilgeadh do dh'ifrinnair son do pheacanna) ach is e so an t-aobhar sònruichte air a shon, nach b'àill leat leigeil leis an t-soisgeil do chridhe ath-nuadhachadh. Thamia'faic- inn, do 'm uile pheacanna gu'r e so peacadh a's mò, tàir a dheanamh air an t-soisgeil, agus am mi-chreideamh so, nach d'thoir thu creideas do dh'f hirinn an t-soisgeil. Tha mi a' faicinn nach 'eil peacadh ann an aghaidh an lagha
Sear, xliv.] an t-ana-creid'each air a DniTEADH. 133
gu h-iomlain, air f hoillseachadh 'o n' bheinn, agus 'ann meadhon an teine uamhasaich, a tha g\i bhi air a choim- «as ri di-mheas no tàir air an t-soisgeil. C"ar-son ? Ann ara briseadh an lagh tha thu a' briseadh dà sholus, agus aon bhann ; ach ann am briseadh an t-soisgeil, tha thu a' deanamh dochainn air tri soillsibh, agus air dà bhann. Ann am briseadh an lagh', tha thu a' deanamh dochainn air solus nàdur agus air solus an lagha, ach cha'n'eil thu a' briseadh ach aon bhann eadar Dia agus thu fein, mar a^s e do Chruith'ear ; ach ann an solus an t-soisgeii, tha thu a' deanamh dochair air solus eile, an ni a's e solus feumail an t-soisgeil, air teachd o'n Athair ; agus mar a ta thu a* briseadh an t-soluis a's mo, tha thu a' briseadh an ceangal a's mo', tha thu a' saltairt fuidh chois fuil losa, tha thu a' deanamh tàir air Spiorad na'n gràs, a dheanadh do chridhe ath-nuadhachadh, agus cha'n àiU leat gabhail ris. 'Se 'n soisgeil so cumhachd Dhia a chum peacach a phiUtinn, mar sin tha thusa nach creid, a' cathachadh agus a' cuir ann an aghaidh an Spioraid Naoimh leis am b'àill do chridhe ath-nuadhachadh. Gu'n teagaisg an Tighearn mise cionnus, agus ciod an doigh gu labhairt ribh. Tha mi guidhe air Dia mise agus sibhse a ghleidheadh o'n ni eagalach sin ; tha mi ro fhad ann an tòiseachadh ri innseadh dhuibh, ach cha daua leara dear- mad a leigeil air gu h-iomlain. Tha sibh air tachairt ann an lànachd na h-aimsir, anns nach 'eil e na dhiteadh au solus so a ghràdhachadh, agus gu'm bheil e na dhiteadh an dorchadas a ghradhachadh ; their mi ann an so an ìàthair mo Dhia, tha sibh air tachairt anns an aimsir so, mur dean an solus so bhur leigheas, agus bhur n-iomp- achadh, agus beo a chuir annaibh, smuainichibh air an ni atha mi gu innseadh dhuibh, bheir cuir suarrach an t-soluis so air bhur damnadh a dhol o's cionn damnaidh na h-uile linn a bha romhaibh. Damnadh Chàin, 'an t-seann saoghail, Shodoim agus Ghomoraih, agus na'n ludhach a cheus Criosd, damnadh na'n Turcaich a^rus na'm Barbarianaich, agus na'n Americanaicli thruaillulh cha bhi an damnadh-san gu leir ach mar neo-ni ann an coimeas ri do dhamnadh-sa. Tha fios agam nach robh an comh-thional sin riamh ann, nach robh cuid anii a bha air an roimh-òrduchadh a chum ditidh, mar a dh'fheumas a bhi ann an so mar an ceudna ; co iad tha mi fàgail sin do'n Tighearn, ach. co-dhiubh th-^'n M
134 AN T-ANA-CHREI'eACH Aia A DHITEADH. QSear. XLIT,
solus air a chuir suarach no nach 'eil ? Ruitheadh gach aon a dh'ionnsuidh a chridhe fein, biodh hhur n-oibre maille ribh an dara cuid gu'r fireanachadh no gu bhur dUeadh ; tha mi-chùrara air tuiteam oirnne, codai tròm basmhor (agus tha mi ag aideachadh do'n Tighearna gu'm bheil mo mhi-chùram-sa agus bhur mi-chùram-sa a' dol cuideachd mar-aon, agus tha so a nis air tuiteam oirnn uile) agus mur seid an Tighearn an eibhle a rìs, agus mur cuir e a himh fein ris, agus ar dùsgadh suas, cha'n f heud mi labhairt air na h-uile ni air am bheil dearbhachd agam a ta gu teachd ; tha mi a' faicinn dorchadas eagal- ach, agus sgàil bais a' tarruing am fagus air gach anam, ciod a their sinn mu thimchioll na mallachd so a tha air a cuir an ceill.
Tha fios aig an Tighearn gu'n do chum mi suas na lamhan so agam ri Dia, nach fuilingeadh e do a riogh- achd fein tuiteam sios ann ar measg-ne, agus gu'm biodlì speis aige do ghldir ainme fein.
'Nis, 'se'u dara ni a b'àill leam a radh, co iomadh ag- aibh a's a sguir de' chaithris an dara h-aon os-cionn an aon eile, dh'earailichinn, agus ghuidhinn oirbh, air sgath an Tighearn losa, gum fosgaileadh sibh bhur sììilean, agus gu'n deanadh sibh faire os-cionn a cheile.
'San ath aite, tha mi a' cuir an cèill mallachd Dhia orra-san nach 'eil a' cleachdadh aoradh Dhia ann an tighibh 'sa mbaduinn agus air tràth-feasgair, agus n; ch 'eil beò do rèir an t-soisgeil so, agus mar dhaoine agus mar mhnathan a tha 'gan aideachadh fein a bhi air an ceannach le fuil losa, a chum's nach d'thoir iad drocli ainm air tigh Dhe. Ciod am fios a ta agam-sa, nach 'eil cuid agaibh a' tabhairt aoidheachd do strìopachas uaig- neach ann 'ur tighibh ; chaill cuid agaibh bhur n-ùgh- darras, cha'n 'eil BÌbh cosmhail ri daoine leis an dàna ìiithn a thabhairt do na pheacadh a dhol a mach as bhur tighean ; am bi magadh air a dheanamh air seirbhis Dhe a nis leis na nithe so ? Tha e doilbh ri thuigsinn nach tuit na dearbh bhreitheanasan follaiseach air an closaich- ibh, agus do bhrigh's nach 'eil e ann an diomhanas gairm air Dia, biodh so na aon de' bhur n-ath-chuingibh, gu'm foillsicheadh Dia fear na gniomh so, gu'n deanadh Dia aithnichte thu aon chuid ann an tròcair, ma's leis-san thu, no ann ara breitheanas anns an t-saoghal so, gu'n deanadh an Tigheain aithnichte thu, a ris, sibhse a ta
Sear. xliv.] an t-ana-chreid'each air a dhiteabu 135
iia'r nigheana oga, n'ur suidh fuiclh staiglireachaibh cuid- eachd, agus bhur ccmhradh diomhain r'a cheile an uair a chomhlaicheas sibh, bu chòir duibh a bhi seinn sailm maille ri cheile 'nuair a choinnicheas sibh, no a bhi iabh- airt mu f hocal a ghràis maille ri cheile ; oir feudaidh e bhi gur e bhur coinneachadh is aobhar da so. Air falbh leibh-se a tha deanamh fearas-chuideachd do dh'aoradh Dhe. 'Siad so an dà nì a tha mi ag agradh oirbh ; tha fios aig Dia gu'm bheil aobhar tuiridh 'n'ur measg. An e so am buidheachas a tha Dia aig iarraidh oirbh ? Ciod an iomairt a bha oirbh leis a chainnt thruaiUidh sin ann bhur measg-ne ? Na nithe a tha Dia ag agairt oimne, gu cinnteach, tha mi a' smuaineachadh gu'm b'aill le Dia sinn a dh'ath-nuadhachadh ar n-aithreachais ; air au aobhar sin feumaidh sibh tòiseachadh a rìs, agus feum- iiidh inise tòiseachadh a rìs, oir tha mi a' faicinn air sheòl eile nach f heud fearg Dhe a bhi air a tionndaidh air falbh.
'Se'n ath m a tha mi a' guidhe oirbh, an leithidibh sin dhibh le'r cuthach, corruich, agus striopachas, le'm b'àill am baile agus an t-àite so a thruaiUeadh dh'asluichinn oirbh gu'm biodh sibhbeò na's stuamaagus na's diadhaidh, agus gu'n ath-nuadhaicheadh sibh aoradh Dhe 'sa mhad- uinn agus mu f heasgair ann bhur tighean, agus nach fuil- ing sibh do dh'olc sam bith a bhi ann bhur raeasg, oir bu chòir do naomhachd a bhi sgriobhta air na dearbh nighean- agaibh a tha aig cuir a mach na luaithre, agus a' cuir 'ur tighean ann an uidheam. Cha chan mi na's mò aig an àm ; ach tha mi a' guidhe air Dia gu an leasaich e bhur n-uile mhearachdan, agus gu'n leighis e bhur n-uile lochdan, air sgàth losa Criosd a Mhac fein ; dha-san, maiUe ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mholadh uaithe so a mach agus gu sior- S'uidh. Amen.
H 2
13S AìR AOBHAiREAN AN DiriDH- QSear.
SEARMON XLV.
ÀlR AOBHAIREAN AN DITIDIi.
Eoiii iii. 18. An ti a chreìdeas ann, cha ditear er acb an tì nach creid tha e air a dhiteadli a eheana, a chionn uach dochreid e ann an ainmaon-ghin Mhic Dhe.
Tha tri inthe ann air am feum aithne a bhi aig na h-uile neach agaibh leis am b'aill a bheatha shiorruidh fhaot- ainn, 'se a h-aon diubh, feum na h-ath-s^hineamhuinn. ngus a chruthachaidh nuadh (am bheil sibh uile 'ga mo thuigsinn, feum air gu'r eigin duibh uile a bhi air bhur breith a rìs, agus gu'm feum ath'rachadh iongantach a bhi air a dheanamh air bhur n-uile anamaibh leis an Spiorad Naomh, air neo nach faic sibh gu siorruidh rioghachd Dhe. 'San ath àite feumaidh sibh eolas f haotainn air an doigh air am faigh sibh bhur n-anama air an glanadh,. agus cionnus a gheibh sibh 'ur beatha shiorruidh air tòis- eachadh ann an so, agus cionnus a gheibh sibh a lan sheilbheachadh an dcigh so ; agus 'se an rathad so losa (Jriosd air irioslachadhagus air a ghhìrachadh, agus creid- eamh ann-san a mhàin. 3. Feumaidh sibh eolas fhaot- ainn gu'm bheil a leithid do dh'eigin air son creidsinn, is nacli 'eil a bheag ach diteadh gun tròcair do'n anam sin nach ' creid annan aon-ghin Mhic Dhe.' B'iad so na tri leasanan a theagai g ar Tighcarn do Nicodèmus, ann a chòmhradh ris.
'Sa cheu'l ait-c, tha e aig innseadh dha, " mur bi thusa air do bhreith a ris," (ge"' air bitli co sean 'sa tha thu) leis an Spiorad, nach d'theid thusa no neach air bith eile steach do rioghachd neamh." 'Sa'u ath àite tha e ag ÌQns-
Sear. xlv.] air aobhairean an ditidh. 137
eadh, gu'm b'e fein an t-slighe, oir gu'n do dhruid peac- adh dorus neimh air gach uile fheoil ; uime sin gu'm b'esan an t-slighe, agus an dorus, agus am fàradh a chum dol suas air gu neamh ; air doigh agus " ge air bith neach a chreideas annam-sa nach sgriosar gu bràth e." Tha e a' deanamh so a mach,
'Sa cheud àite, le samhladh an nathair umha; au deigh sin tha e 'ga chuir a dh'ionnnsuidh an tobar agus au t-struth, an ni is e gaol Dhia an t-Athair, agus sin do bhrigh's ge air bith mar a dh'fheudas peacaich mhi- naomh a dheanamh mar an nì is f huras 'sau t-saoghal dearbhachd fhaotainn air slainte; (agus their e, cha'n ^eil e ach mar amadaa a tha 'cuir an teagamh, agus tha e toillt- inneach a bhi air a chrochadh a thacuir ann an teagamh, oir nach do chuir e fein ann an teagamh riamh, agus uime sin, tha e a' saoilsinn nach cuir se e fein gu bràth fuidh thrioblaid mu thiraehioU slainte) gidheadh cha'n 'eil e mar sin maille ris an f hior chreid 'each ; oir do na h-uile nithe 'se so an ni a's mò a tha ga phianadh, e bhi ann an teagamh mu thimchioll a chreidimh, agus nach urrainn e dearbhachd na's leoir a bhi aige gii'n do chreid e ann am firinn ; cha'n'eil e a' faotainn cruas a chridhe air a thabhairt air falbh, a chura's gu'm faigheadh e a bhi air a shàsachadh le Criosd, agus le fhuil ; agus is e an ni is truime air an fhior chreid'each, eagal dìtidh ; agus do bhrigh's gu'm bheil e a' faotainn boisgidhean milis do thròcair, uime sin b'àill leis a bhi à teagamh, gu'm faigh e cead a bhi anns na neamhaibh maille ri Criosd. 'Nis, do bhrigh's gu'm bheil Criosd toileach an cuir à teagamh, tha e ag radh, ' Ge air bith a chreideas cha sgriosar e.'
'Nis 'o an dara puing, tha e a' dol a dh'ionnsuidh an treas puing, agus tha uiread do dh'fheum air eòlas fhaot- ainn air a so, ris a chuid eile. B'kiII leis gach aon a chluinntinn mu bheatha shiorruidh, ach feumaidh sibh a chluinntinn mu dhiteadh mar an ceudna : cha'n e neamh a mhàin a dh'fheumas a bhi air a shearmonachadh, ach ifrinn mar an ceudna ; air an aobhar sin tha e ag inns- eadh dha, ' mar nach d'theid esan a chreideas am mugha gu siorruidh ; mar sin gu' n d'theid esan nach creii am mugha agus gu'm bi e air a dhìteadh :' mar a ta beatha gun teagamh do na chreid mhach ; mar sin gu'm bheil corruich gun teagamh air son an ana-creid'each. 'Se so an suim ; 's iad na nithe fa-leth so ; Air tùs, tha e a* M 3
138 AIR AOBHAIREAN AN DITIDII. [Sear. XLV
tabhaiit freagairt dotheagamh diomhar, air faicsinn gu'n do chuir Dia a Mhac a dh'ionnsuidh an t-saoghail, ciod e is aobhar nach 'eil an saoghal uile air an tearnadh ach gu'm bheil a mhòr-chuid air an diteadh ? Tha e a' freag- airt, '•• esan a ta creidsinn cha'n 'eil e air a dhiteadh,'' ach an t-aol)har air son am bheil co iomadh air an diteadii nach ann do thaobh rùn Dliia, ach do bhrigh's nach 'eil iad a' ' creidsinn ann au aon-ghin Mhic Dhe ;' oir tha rùn Dhia a' seasamh daingean, agus mar ann am bàthadh an t-seann saoghail, an uair a bha an saoghal iiile air a sgrios, fathast bha Noah air a thearnadh ; mar sin bith- idh e ann an là mòr foillseachaidh an Tighearn' anns na neuhiibh, a dheanamh dioghaltas orra-san a ta ain-eòlach air Dia, agus a chuir suarach soisgeil ar Tigheam' losa Criosd; agus an uair a bhios milhonan air an diteadh, gidheadh bithidh aireamh air an saoradh, agus theid iad a steach maille ris a chum glòir shiorruidh ; mar sin cha'n fheud sinne tuisleachadh aige so, gu'm bheil mòran air an dìteadh.
Anns an ath àite tha mì a' faicsinn an t-aobhar air sou gu'm bheil co ioraadh air an sgrios. Tha fios agam gu'm bheil gràdh Dhia mòr, agus gu'n robh an fhuil sin na's leoir air son mìle saoghail a shaoradh ; mar sin cha'n e easbhuidh buaidh ann am fuil Mhic Dhe is aobhar air son gu'm bheil co iomadh air an sgrios, ach 's e'n t-aobhar, " do bhrigh 's nach 'eil iad a' creidsinn ann an aon-ghin Mhic Dhe ;"' mar sin, thus' a bhios air do sgrios, bidh aobhar do sgrios air fhaotainn sgriobhta annad fein, agus do mi-chreideamh, agus do thàir air an t-soisgeil, bith- idh se air a chuir sios anns an t-soisgeil, agus ann do choguis fein, mar aobhar do dhitidh, agus bithidh so na ghlòir dha-san.
i hruaghan chaiUte ! dh'fheudadh tu a bhi air do shaoradh le'm fhuilse ach chab'kill leat-sa ; uime sin tha e ag radh, " Tha esan nach'eil a' creidsinn airadhìteadh acheana;" oir rinn se e, tha'n dìteadh a cheana air a chuir air a chridhe ; agus anns an là mhòr sin, 'nuair a bhios leabhar na coguis air fhosgaladh, bithidh air fhaotainn ann an sin binn dhiomhar dhìtidh sgriobhta, a bha thus' a' giùlan rau'n cuairt leat am feadh 'sa bha thu beò, cha b'ìdll leat a theaclid a chum beatha fhaotainn ann am Mac Dhè ara feadh 'sa dh'fheudadh tu fhaotaiun.
'Nis tha mi a' dol air m'aghaidh anns an ath rann, far
Sear. XLv.] air aobhairean an ditidh 139
ara bheil e a' fosgaladh suas agus a' coireachadh peacadh a mhi-chreidimh a tha tabhairt an ditidh leis; agus, air tus, tha e ag radh, •' 'Se so diteadh an t-saoghail, gu"n d'thainig an solus a dh'ionnsuidh an t-saoghail, agus gu'n do ghradhaich daoine an dorchadas na's mò na'n so- lus." 'Tha e ag innseadh an aobhar, '"' do bhrigh '« gu"m bheil an gniomhara olc ;'' an sin tha e ag inn- seadh an reuson airson am bheil iad a' deanamh mar sin ; 'se sin ri radh, "• Esan a tha deanamh olc, tha e a' toirt fuath do'n t-solus, agus cha d'thig e ga ionn- suidh." C'ar son ? Air eagal 's gu'm biodh an oibre air an cronachadh. An sin tha e ag innseadh, air an lamh eile, co air bith a ta gluasad gu treibh-dhireach, agus aig am bheil an cridheachan ceart, nach e a mhàin gu'm bheil do mhisneach ac' a theachd an lathair dhaoine, ach inar an ceudna ann an lathair Dhia, do bhrigh 's gu'm bheil an oibre maith, agus do reir Dhe ; uime sin cha chuir caithir breitheanais Dhè eagal orra, do bhrigh 's gu'm bheil e a'ceadaehadh an cuid gniomharadh.
'Nis, tha cuid do bhriathraibh a dh'fhosglas mi suas dhuibh, a chum 's gun tuig sibh a chuid eile na's f hearr. Anns an 19 rann, tha diteadh air a labhairt uime ; agus anns an ath aite tha e labhairt mu thimchioll solus ; agus anns an 3 aite tha iomradh air a dheanamh air dorcha- das. B'aill leam gu'n tuigeadh sibh na trì focail so uile ; ciod a tha air a chiallachadh le ciìteadh. 'Nuair a ta neach air a dhiteadh gu bàsachadh, 'nuair a tha binn afTus breith aìr a thabhairt a mach (le cìiirt-cheartais fhirinneach) agus air dol thairis air beatha duine ciont- ach a bhris air an lagh ; air an aobhar sin tha iad a^ toirt a mach na binn air gu' m bheil e toilltinneach air bas ; agus nach biodh e beò na b'fhaide ; eadhon mar sin a tha chìiis ann an so, 'nuair a tha peacach ciontach air a chuir aig a bharra fa' chomhar losa Criosd am breith- earah, tha bhinn air a tabhairt a mach air, nach bi e beo na's fhaide, ach gu'm bi e gu siorruidh maille ris an diabhul agus a chuid ainglibh. Tha a bhinn agaibh anns Mata xxY. 41, " Imichibh uam, a shluagh mallaichte, a dh'ionnsuidh an teine shiorruidh, a dh'ullaicheadh do'n diabhulagus da ainglibh." Tha mi a' toirt breith a mach ort, imeachd air falbh uam, o Dhia, agus o'm ainglibh ; air falbh a dh'ionnsuidh peanas siorruidh, maille ris an diabhul agus 'ainglibh. Air sin leanaidh cuir an t^niiomh
140 AIR AOBHAIREAN AN DITIDH [Scar. XLV.
iia binne, co luath 'sa bhios i air a cuir an ceiU. 'Nis tha aig an diteadh so tri cheuman : tha 'cheud cheuni anns an t-sao{?hal so ; tha an ath cheum aig dealachadh an anaim agus a choirp ; agus bithidh an ceura mu dheireadh aig an as-eiridh. Tha cheud cheum aige 'an so ; oir cha bhì duine sam bith air a dhiteadh, ach esan a bha beò fo dhìteadh. Tha cheud cheum agaibh anns an rann a tha air thoiseach, " an ti nach creid tha e air a dhiteadh a cheana, a chionn nach do chreid e ann an aon-ghin Mhic Dhe," far am bheil dit- eadh 'san àm a ta làthair air an droch-dhuine ann an so, air doigh 's co-dhiubh a tha e ag itheadh no ag òl, no codal, tha e a' giùlan mu'n cuairt a dhìteadh maille ris. Tha mi a' ceadachadh nach 'eil so do ghnàth air a mhoth- achadh ; oir tha àireamh ann nach 'eil idir a' mothach- adh an dìtidh so, aon chuid ri àm am beatha no aig am bàs, gus am' mothaich siad iad fein air an tilgeadh a dh'ionnsuidh an teine shiorruidh sin. Mar so tha a cheud cheum ditidh anns a bheatha so. Tha an ath cheum an uair a ta a bheatha air dol air falbh ; mar a bha e air a radh mu ludas, " Chaidh e a dh'ionnsuidh kite fèin ;" agus mu'n duine shaibhir, tha e air a radh uime, " Gu'n robh e ann am piantaibh ifrinn." Mar so 'se sin an ath cheum ditidh. Bithidh an treas ceum anns an as-eiridh, 'nuair a bhitheas anam agus corp air an ceangal ri chèile a ris (mar a ta e air a radh), " Eiridh cuid a chum as-eiridh na beatha, agus cuid' eile a chum as-eiridh an damnaidh." 'Nis, ri aghaidh sin, mar a ta aig an diteadh so trì cheuman, mar sin tha ann an saor- adh nam muinntir dhiadhaidh trì cheuman. Air tus, tha e ac' air tòiseachadh anns a bheatha so, agus tha iad ann an seilbh air 'nuair a ta a bheatha so air a crioch- nachadh, agus an deigh sin, air an latha mhòr, bithidh iad gu sòleimnte, air an saoradh, agus bithidh iad ann au sealbh air an aoibhneas maille ri daoine agus ainghbh.
'Nis, 'se'n ath fhocal, solus ; leis am bheil e air a chiallachadh e fein. " Is mise solus an t-saoghail." Tha e fior, gu'n robh e anns an t-saoghal a roimhe ann a chreutairibh uile, agus anns na h- iobairtibh, agus anns an fhaidheadaireachd so uile, agus na sgàilean ; ach ann an so tha e a ciallachadh gu'n d'thainig e a dh'ionnsuidh an t-saoghail, 'nuair a rinneadh am Focal sin na f heoil.
An treas focal (agus a tha ann an aghaidh an t-soluis)
Sear. xly.] air aobhairean an ditidh. 141
is e dorcliadas ; leis ara bheil e air a chiallachadh an t-aineolas thoileil so air Mac Dhe, nach 'eil an saoghal a' gahhail tlachd ann an eolas air Criosd. 'Nis feudaidh sibh fhaicinn ciod e an diteadh a ta'n so (sin r aradh) di- mheas a dheauamh air au t -solus so, a ta air a dhaing- neachadh le Dia ; agus uime sin b'àill leis a radh, is ceart a ta'n t-ana-creid'each air a dhiteadh, do bhrigh's gu'm bheil e a' cuir suarach an t-soluis. Ach beachdaich an so, An robh diteadh ann mu'n d'thainig Criosd ? Ciod is ciall d'a so ? Nach deachaidh na Cinnich uile na'n sligh- ibh fein ? Nach do sgriosadh iad-san, aig nach robh lagh riamh, le lagh ? (Gu'n d'thugadh an Tighearn a Spiorad fein. Tha fhios agam gu maith gu'm bheil an t-aobhar air taobh eile an fhocail.) Tha fhios agam gu maith nach robh diteadh ann roimhe : c'ar son a tha e a' tabhairt ainm ditidh air falbh o na h-uile linn a bha ann roimhe, agus ga chuir as leth an linn sin a mhàin ? Inns- idh mi dhuibh, is gann gur fiu e ainm ditidh, ma chuir- ear anns a mheidh e maille ri dìteadh na droing a chaidh ara m.ugha anns an linn sin. Tha mi ceadachadh, gu'm bheil siorruidheachd coitchionn doibh mar-aon ; ceadaich- eam, gu'n robh aig an duine shaibhir fearg agus piant- an do-ghiulain ; ach fathast cha'n 'eil e ach mar neo-nì, ann an coiraeas ri dìteadh na droing a chaidh a dhìteadh anns an linn sin. C'ar son ? Do bhrigh's nach eil solus ann a tha'n coiraeas ris an t-solus so a thug Mac Dhia leis o neamh ; cha'n eil, eadhon solus Adhaimh ann an staid a neo-chiontais ; cha robh ann an aon diubh ach dealbh no iomhaigh duine, ach 'se an aon eile iomhaigh an Tighearn, a tha co foda tabhairt barrachd air solus Adhairah, is a ta iomhaigh Dhe a' toirt barrachd air iomh- aigh duine nàdura ; an uair a phcacaich Adharah ann an aghaidh a cheud soluis sin, bha ath-philltinn aige dh'ionns- uidh an t-soluis a bha gu teachd : ach an duine a pheac- aicheas ann an aghaidh an t-soluis so, (agus nach faigh heatha anns an t-solus so) cha bhi ath-philitinn aige dh'ionnsuidh solus eile. Gu dearbh bha solus na'm fàidh- ean na sholus raòr, ach cha robh e ni bu mhò ann an coimeas ris an t-solus so, na tha solus reult ann an coim- eas ri solus na greine a' dealrachadh mu mheadhon an latha. 'Nis, air faicinn gu'm bheil an solus so co mòr, "s nach 'eil solus eile anns an t-saoghal a choimeasair ris, agus gur gann is fhiù e ainra soluis ann an coimeas ris an
142 AIR AOBHAIREAN AN DITIDH. [Scar. XLIV.
t-solus so, c'ar son nacK feud sinn a radh, nach bi dit- cadh air bith a chuirear anns a mheidh maille ris an dit- eadh so, ann an coimeas ri so ? Ach beachdaichibh, ' Tha iad a' gràdhachadh dorchadas na's mò na'n solus/ Nis, ma tha dorchadas air a ghràdhachadh na's mò na'n solus, nach bi so na dhiteadh ? Agus mur bi an solus so gu sònruichte air a ghràdhachadh, nach 'eil so na aobhar na's leoir gu saoghal a dhiteadh ? Ach tha mi stad ann an so agus a' teachd a dh'ionnsuidh a chomh- chuir.
Tha na h-aobhairean air an suidheachadh, agus cha'n 'eil an creidmheach air a dhiteadh, tha'n t-ana-creid'each air a dhiteadh a cheana, 'Se aobhar an ditidh, meud an t-soluis ; mar is lugha do sholus, 's ann is lugha do dhìt- eadh. " lad-san a pheacaicli gun an lagh, ditear iad gun lagh. Tha aig solus ceudna an t-soisgeil a cheuman fein mar an ceudna. Bha e mòr an uair a bha e ann an staid irioslachd, bha e na bu mhò an deidh as-eiridh agus e bhi air a ghloireachadh, agus bha e do ghnàth a' fàs na bu mhò ; ach an deigh sin bha e air a dhorchnachadh agus air f holach fuidh dhorchadas Phàpanach agus chreid- eamh Mhahomeit ; ach a nis tha e air briseadh a mach a ris, agus 'se so an solus mu dheireadh, an uair nach bi aimsir ann ni's mò, agus mar an ceudna an solus a's mò. Tha e na's mò na solus nàdur, na's mò na solus an lagh. agus tha e na's md iia'n solus rè àm irioslachd Chriosd ; 'seadh, na's raò na'n solus rè àm na'n Abstoil, an deigh a dhol suas ? Ciod uime tha thu a' labhairt mar so ? Tha agaibh an solus mu dheireadh, agus an soisgeil sior- ruidh sin air a shearmonachadh do theangaibh agus do chinneachaibh, tha e air a shearmonachadh dhuibh. ('Nis am bheil f hios agaibh ciod e a ta an leabhar beag a' ciall- achadh.) Mar sin tharladh dhuinn a bhi anns an lìnn an uair a bha faidheadaireachd an t-Seann Tiomnaidh air a dheanamh soilleir dhuinn. 'Nis an ni a chnuasaich mi mu'n a so ? Chuir mi sios e ann an àite eile, gu'm b'e an solus bu mhò an diteadh bu mhò. Ann an laithibh na fàistneachd bha mòran do'n fhàistneachd nach robh air a thuigsinn ; oir is beag a bha dh'fhios ac' ciod bu chiall do'n f haistneachd so, do bhrigh 's nach robh i air a coimh- lionadh. Mar sin tha'n solus a nis na's md. 'An sin tha e soilleir, co air bith a bhios air an diteadh anns a ghin- ealachd so, gur e a dhìteadh a's mò. Dìteadh ludas a
Sear. xlv.] air aobhairean an ditidh. 143
rinn an Tigheam a bhrath ann an staid irioslachd ; dìt- eadh na'n ludhach, diteadh an t-seann saoghail gu h-iom- lan, cha bhi e a bheag air bith ann an coimeas ri dìteadh a ghinealach so.
Faicibh ma ta nach d'theid sibh ara mùgha anns au linn so ; faicibh nach fuathaich sibh an solus so ; agus faicibh nach bi bhur n-oibre olc. Ciod a their mi ? Tha'n diteadh is mò a' feitheamh air na rioghachdan so air son cuir suarach an t-soluis so, 0 a Sholuis, a sholuis ! C'ia mar a tha tàir air a dheanamh ort anns an tir so ? C'ia raar a ta e nach 'eil eagal air duine sara bith air son peacachadh ann an aghaidh an t-soluis so ? 'Seadh ma ta a thir fhàsaìl, thig an latha 'san abair thu, O ! na'm 'biodh againn an solus a bha againn aon uair. bu duilich leinn a chuir suarach ; agus 'se so a bhitheas na bhreith- eanas do'n tìr so, eadhon tàir a bhi air a chuir air an t-solus so. Tha mi smuaineachadh. gu'm bheil e air a rùnachadh ann ara breitheanas an Tighearn, a làthair- eachd fhaicsinneach a thabhairt air falbh o'n tìr so, agus nach d'thoir e a làthaireachd gus am bi sinn air ar faic- inn 'ga iarraidh air a chaochladh do dhoigh 'sa bha sinn riamh ; uirae sin na deanaibh cron duibh fein, ach leag- aibh do'n t-solus so bhur n-ath-nuadhachadh ; na dean- aibh stri na aghaidh ; na deanaibh cron duibh fein, do bhrigh 's gu'm bheil an solus so ag amharc oirbh. C'ar son a gheibheadh sibh an diteadh is mò ? (do thaobh di-raheas a dheanarah air an t-solus is mò.) Tha fath- ast ùin ann air son bròn agus aithreachas a dheanamh, ach cha'n 'eil fhios agaibh cia fhad 'sa mhaireas an aim- sir so ; air an aobhar sin na faigheadh an t-àm so diùltadh, ach deanaibh cabhag a chum 's gu'm faigh sibh tròcair co f had 'sa tha dorus na tròcair fosgailt, oir tha hm a' teachd anns am bi e air a dhùineadh, agus nach faigh sibh a àteach, ge do sheasarah sibh a' muigh agus a' bualadh, cha'n fhaigh sibh comas dol a steach, ach bidh binn uamhasach air a cuir an cèiU 'n'ur n-aghaidh, " Iraich- ibh uam sibhse a ta malìaichte, a dh'ionnsuidh an diabh- uil agus ainglibh." Uime sin gabhaidh aithreachas, agus pillibh a dh'ionnsuidh an Tighearn bhur Dia, air sgàth losa Criosd. Dha-san, maille ris an Athair, agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach moladh agus urram uaithe so a mach agus ou sioiTuidh. Amen.
144 AIR BEATHA A CHRIOSDUlOn. [Sear. XLVI.
SEAUMON XLVI.
AIR BEATHA A CHRIOSDUIDH.
Pliilip. iii. 11, 12. Dh'fhenoliainT] am fendainn air aon chor teachd a dh'ionnsuidh na h-ais-eirigh o na niarbhaidh,
Do bhrigh's gu'm b'àill leam so a chriochiiachadh aig an àm 80, air an an aobhar sin, cha dean rai ach na briath- ran a mhìneachadh gu h-aithghearr. Tha fhios agaibh air an riin a bhaagainn 'san làmh ; bha e air a chuir sios duibh ciod a chrioch air son am bu chòir dhuibh cleachd- adh agus caith-beath a chriosduidh a bhi agaibh ; co lion agaibh, 'sa tha iarrtasach air son slainte f'haotainn, agus a ta sealltain air son criin na glòir a ta air a thasgaidh suas air neamh air bhur son, tha a shamhuil air a chuir sios ann an so, a chum's co liugha agaibh 'sa tha seallt- uinn air]_son na beannachd f haotainn 'san latha mhor, gu'n deanadh sibh, sibh fein a chomh-chumadh ris. 'Se a cheud ni anns an t-samhhichas so, am meas urramach a bh'aige air Mac Dhe, air chor 's gu'n do " mheas e na h-uile nithe mar aolach ann an coiraheas ri ro-oirdh^irc- eis eolais Chriosd." Cha bhi cùrsa chriosduidh ach na h-uallach duibh gus am faigh sibh an steidh so air a shuidheachadh ann ar cridheachan, air doigh's nach b'urra bheag sam bith deadh bholadh a bhi aige ann bhur cluas- an ach sin a tha teachd troimh Chriosd ; air an aobhar sin cha'n iongantach ge d' tha sibh co tric a' togail, agus co tric a' tilgeadh sios an ni a thog sibh ; 'se so an t-aobh- ar gu'm bheil sinn co tric a' ruith air ar n-ais, agus cha'n ann aix bhui* n-aghaidh, do bhrigh's nach 'eil sinn a' suidh-
Sear. xlvi.] air beatha a chriosduidh. 145
eachadh Chriosd mar chlach-hhunait ar n'anama, agus nach 'eil sinn a' togail air a luach urramach-san ; oir gus am faigh sinn e air an doigh so, gu m meas sinn e mar aon neamhnuid agus seud ar n'anama ; cha'n urradh do'r n imeachd anns a chreidimh chriosduidh gu bràth a bhi le gairdeachas agus tlachd, gus am bi Criosd air tus na thlachd do'r n-anama, agus an sin tha mi cinnteach gu'm bu chòir do'r cùrsa gu leir anns a chreidimh chriosduidh a bhi na aoibhneas agus na shubhachas ; agus na'm b aill leibh bhur togail a bhi cinnteach, 'se sò a cheud chlach air am feud sibh togail, eadhon am meas un-amach so air Criosd.
'San ath àite, b'e iarrtas anam a hhi air fhaotainn ann. 'Se sin, ann a dhearbh chridhe-san as an d'thaiuig a mach uisg agus fuil, gu'm biodh e air fhaotainn ann an sin ; agus an sin bha fhics aige nach biodh a chaithir-hhreith- eanais sin uarahasach dha. Ciod as an urrainn thu eagal a hhi ort am feadh a riaraich am Mac ceartas Dhia, agus uime sin cha'n urrainn fhearg greim a dheanamh ort. 'Nis, an de^gh dha bhi air fhaotainn ann-san, tha dà ni eile a mhìannaich e, 'Sa cheud àite, dh'iarr e fhir- eantachd-san gu a chomhdachadh ; oir cha'n e t-fhirean- tachd nadurrach fein gu brath, no obair ghras air tòis- eachadh 'na d anam, a's urrainn do thoirt a dh'ionusuidh an aoibhneis agus an t-sòlais shuidhichte so, ach 'se a mhàin fìreantachd Chriosd air a meas dhuit, a's urrainn fior shith agus gairdeachas a thabhairt do d' chridhe ; uime sin feumaidh tu an tùs a chreidsinn ann do chridhe, gur leat fein ceartas a Mhic, mu'n urraiun thu aoibhneas air bith no sith f haotainn ann ad' anam fein ; agus an uair a chreideas tu so, bithidh e dhuit do reir do chreid- imh, agus bheir so gairdeachas agus sith a dh'ionnsuidh d'anam. Cha'n urrainn e bhi air innseadh ciod an aoibh- neas agus an comhf hui tachd a ta anns an anam is urrainn a radh, tha mise ann an Criosd agus tha Criosd annara-sa, tha fhireantachd-san a' comhdachadh m'anam o tbeine dian-loisgeach feirge Dhia; air an aobhar sin cha'n'eil diteadh sam bith dhomh-sa. 'Nuair a tha'n dearbhachd 80 agad, an sin chan urrainn do na h-uile a ta'n taobh stigh, no'n taobh mach dhuit, do chreach no do spùil- eadh de' shith.
An ath ni a mhiannaich e ann an Criosd b'e so e, cha'n e mhàin gu'n do mhiannaich e f hireantachd gu a chomh N
146 AIR BEATHA A CHRIOSDUIDH. QSeai'. XLVI
dachadh, ach mhiannaich e raar an ceudna eolas beo agus iomlain a bhi aige air Criosd, cha'n ann leis an litir, ach le mothachadh an Spioraid ; cha'n ann le beachdachadh, ach le cleachdadh ; a leithid do dh'eòlas agus a dheanadh e na f hear compairt deth ais-eiridh-san, agus ann an cos- las cruth ri a bhàs.
'Nis, air do'n cheud steidh a bhi air a leagail, leanaidh càch uile 'nan ordugh fein. ]\Iar sin saothraich gu Criosd fhaotainn agus fhireantachd-san air a meas dhuit, an bin cha'n urrainn thu sealltainn a thoirt air a bhàs, nach feum do pheacanna-sa bàsachadh maiUe ris, agus cha robh buille riamh a fhuair a dhruim, nach bi na ioc- shlaint leigheis do d'anam-sa. Mar sin cha'n 'eil a h-aon a bha air am faotainn ann an Criosd, agus a tha ann, an uair a sheallas iad air a bhàs-san, feumaidh iad a bhi ann an coslas cruth ris. Agus bheir so orra radh, am bi mo lamhan-sa agus mo chosan fuas- gailte gu peacadh, agus esan ceangailt air mo shon-san ? Am bi mo Thighearn-sa marbh, agus mo chuid-sa peac- anna beò annam ? Am bi esan air a chuir ann an uaigh, agus mo pheacanna-sa aig in eachd air an talamh co beothail 'sa bha iad riamh ? Ciod is aobhar, a shaoileas sibhse, gu'm bheil co iomadh peacadh beò, agus air chuth- ach mar bheìstean an taobh a stigh dhoibh, ach do bhrigh !? nach 'eil iad a' cuir an Tighearua ceusda so r'an cridhe- wchan, a chum 's gu'n d'thugadh boladh a bhàis-san buille bhàis do »na pheacadh annta-san ? Ach a mheud 's aig am bheil eolas beothail air Criosd, cha'n eil iad aig fois gu brath gus am bheil iad a' faotainn feartuinn beothail u' teachd o a bhas-san, agus a' marbhadh a pheacaidh annta. An so tha eòlas oirfìheirc, agus is maith a dh'f heudas e bhi air a ghairm ealas oirdheirc, oir esan a fhuair e, fhuair e deadli sheòltachd, ag»s dh'ionnsaich e deadh innleachd, agus foghlum neamhaidh. Is maith do'n anam sin a gheibh an t-eòlas neamhaidh so, a tha tabhairt air eòlas fhaotainn air cumhachd ais-eirigh-san, ugus air co-chomunn fhalangais, agus coslas cruth r'a bhàs. 'Nis ann an so tha e dol a' dhlonnsuidh comhara eile, na's fhaide air aghairt na aon-chuid fhireanachadh no a naomhachadh, an ni 'se so, comhara a ghlòireachaidh, eadlion dòchas na beatlia siorruidh ; air an aobhar sin tha e ag radh, " Dh'fheuchainn am feudainn air aon chor teachd a chum na h-^is-eirigh o na marbhaibh.'' Mar
Sear. xlti.] air beatha a chriosduidh, 147
gu'n abradh e, ge do tha mi anii an Criosd, agus ge do tha fhireantachd-san 'gam chomhdachadh, agus ge do tha mi am fhear compàirt do chumhachd ais-eirigh-san, agus do chomh-chomuinn f hulangais, agus ge do tha mi ann an coslas cruth r'a hhàs ; gidheadh eha'n f hoisich mà gu bràth gus am bi mi air taobh steach na'n neulaibh, agus gu m faigh rai ann an sin gu faicsinneach làn mo ghàirdeinean do Thighearn na glòir. Ma 'se agus air aon- chor, deir esan, cha'n 'eil speis agam ciod sam bith co cruaidh no doilbh 'sa dh'f heudas e bhi dhomh a theachd d'a ionnsuidh, ma 'se a's air aon chor gu'm feud mi ruith- eachd air, uime sin cha'n'eil umhail agam na h-uile nithe a thabhairt fuidhe mo chosan, a chum's gu'm bi iad na'n co iomadh stòl-chois gu comhnadh a chum mo chridhe a thogail suas gu neamh : cha'n'eil suim agam air son gach crois agus trioblaid a ghiùlain air mo ghuailibh, ma 'se is gu'm buannaich mi a dh'ionnsuidh a ghlòir ud ; oir rinn sealladh dheth m'anam a chorah-èigneachadh, air doigh 's nach 'eil cùram agam ciod sam bith co cruaidh no co doilbh, agus ciod sam bith cho garbh 'sa bhios an t-sHghe, oir feumaidh mi bhi aige, feumaidh mi a bhi air taobh stigh an nuadh lerusaleim sin, baile an Dia bheo ; feumaidh mi an t-o'ran nuadh sin a sheinn, agus an Aleluiah sin a tha na naoimh 's na h-ainglibh air neamh a' seinn do Dhia a ghnàth. Tha fios agara gu' m bheil an t-slighe cruaidh, ach cha'n 'eil spèis agam ciod sam bith cho cruaid^h 'sa bhitheas e, ma''s urrainn mi air aon doigh teachd d a ionnsuidh. Gu dearbh tha'n t-slighe cumhang agus aimhleathan, agus uime sin feumaidh e bhi cruaidh ; ach 's ann a mhàin do dh'fhuil agus do dh'fheoil a tha e cruaidh ; agus 's ann a mhàin aig a thoiseach a tha e cruaidh ; gidheadh tha e air a ghairm an t-slighe nuadh, do bhrigh 's gu'm bheil aoibhneas nuadh aig ceann gach mìle nach leig dhuit f às sglth. Tha e air a ghairm an t-sHghe bheò, do bhrigh 's gu m bheil € toirt air d'anam do ghnàth a bhi beò, co fhad 'sa tha thu ag imeachd air. " Chum's gu'n d'thiginn a dh'ionn- suidk na h-ais-eirigh ;" tha'm focal gu'n tiginn a dh'ionn- suidh a' ciallachadh gu'n coinnichinn. Mar gu'n abradh e, tha hos agam gu'm bheil an Tigheam a' teachd, asus tha fios agam gu'm feum na mairbh eiridh ; uime sin tha iarrtas agam a dhol a mach agus a choinneachadh ; Eadhon mar sin bu chòir duibh-se a ghnàth smuain- N 2
148 AIR BEATHA A CHRIOSDUIDH. fSear. XLTI .
cachadh air a so, tha'n Tifyheam a' teachd a chum hreith thabhairt raar-aon air bheò agus air mhairbh, air an aobhar sin feumaidh na h-uile eirigh agus taisbeanadh 'na làthair-san ; bithidh cuid air an comh-eigneachadh gu eiridh ann an aghaidh an toil, eiridh muinntir eile gu li-aoibhneach gu chomhlachadh anns na neulaibh, agus bithidh an dream so air an togail suas anns na neulaibh maille ris, ach bitbidh a chuid eile air am fàgail air an talamh leo fein : uime sin tha mi a' miannachadh a bhi do'n aireamh sìn a dh'eireas gu choinneachadh gu h-aoibhneach, agus tha iarrtas agam air son dòchas na coinnidh aoibhneich sin a bhi na's md agus na's mò air a daingneachadh agus air a deanamh cinnteach do m'anam. Tha mi 'faicimi, ma ta gu'm feum mi fhàgaii gu àm eile, oir cha dean rai bhur sgiosachadh; uime sin tha mi aig earbsa ri beannachadh Dhe na nithe a bha air an labhairt gu ruige so, agus tha mi guidhe air Dia gu'n naomiiaicheadh e bhur cuimhne, a chum's nach di- chuimhnicheadh sibli gu brath am meas urramach so bu chòir duibh a bhi agaibh air bhur Tigliearn Criosd ; a chum's nach bi sibh gu bràth as eugmhais ara mealtuinn beannaichte siu, agus an t-aonadh sona sin maille ri bhur Tighearna ; nach bi sibh gu bràth as eugmhais f hirean- tachd gu nir comhdachadh, agus fhuil gu bhur fireanach- adli agus bhur naomhachadh ; a chum's gu m bi aithne agaibh air doigh's gu'n tarruing sibh gach la beatha mach as ; a chum's gu'm bi sibh air bhur comh-chumadh ris, mar-aon ann a bhàs agus ann a ais-eirigh ; agus gu'm bi 8Ìnn do ghnath ni's mò agus na's mo' air ar daingneach- adh ann an dòchas na glòire sin. Amen.
SEARMON XLVII.
CHÀ'N'EIL DITEADH DO PHOBULL TAGATA DHE.
Searmoin a rinneadh ann an Ayr S^eachdainn rau n do chuireadh Mr. Uelsh ann ain prìosan, air Di-mairt, an Seathadh-là-deug do mhios mu dheireadh an t-Samh- raidh 'sa Bhliadhna 1605.
Romh. viii. 1, 2, 3.— Air an aobhair sia cha'n'eil a nis diteadh sam bith do'n dream sin a tha ann an losa Criosd, a tha glulsad cha'n ann a reir na feola, »ch a reir an Spioraid. Oir shaor lagh Spioraid na beatha, ana an losa Criosd, mise o lagh a pheacaidh agus a bhais. Oir an nl nach robh an comas ^0'^ lagh a dheanamh, do bhrigh gu'n robh e anmhunn tre'n f heoil, aig cuir a Mhic fein do Dhia an coslas feola peacaich, agus na iobairt air son peacaidh, dhit e am peacadh 'san f heoil.
Do bhrigh anns aChaibideil so, gu'm bheil suim ghoirid do gach còmhfhurtachd agus sòlas ris am bheil feum aig a pheacach sgìth, (ann an laithibh a chuairt) gu a chumail suas, a chum's gu'n seas e daingean 'san droch latha, agus do bhrigh's nach 'eil sinn cinnteach cia co fhada 'sa mhaireas là na'n gràs : uime sin, tha dochas agam gur ann o'n Tighearn' a tha so, dha'n aithne na h-uile nithe orduchadh, agus a threoirich mise an so, gu'm bheil a mhiann orm na sòlasan a tha air an cuir sios anns a chaibideil so fhosgladh suas duibh, a chum 's nach bi sibh as-eugmhais a bheag sam bith gu bhur giùlan a mach le gairdeachas agus sòlas, gu bhur rèis a ruith a dh'ionn- suidh na rioghachd ud. Fagaidh mi e do n Tighearn' e a dh'oibreachadh anns gach neach agaibh, le fhirinn fein, mar a thoilicheas e fein ; agus, ann an simplidheachd,
150 cua'n'eil diteadh do phobull, &c. QSear. xlvii
mar is urrainn mi. Fosgailidh mi so dhuibh anns an tomhas solais sin a thoileachas Dia a bhuileachadh orm a chum bhur comh-fhurtachd.
'Nis, a chum's gur ann is fearr a thuigeas sibh so, labhraidh mi ni-eigin air na caibideilibh air thoiseach air a so. Dh'innis e an so ann a litir a sgriobh e a dh'ionn- suidh na'n naoimh anns an Roimh, dh'innis e dhuinn (tha mi ag radh) tri nithe. 'Se a cheud ni, gu'm bheil gach uile fheoil, mar-aon ludhaich is Cinnich, fuidh dhìteadh do thaobh naduir ; agus gu' m bheil an saoghal uile air an druideadh a steach fuidh mhi-creidimh ; agus gu'm bheil fearg Dhè airfboiUseachadh o neamh ann an aghaidh na h-uile mi-dhiadhachd ; agus nach ruig feòil sam bith a leas sealltuinn airson fireantachd, beatha, no slainte tre'a lagh.
Se so a cheud ni.
'Se'n ath ni so, — tha e ag innseadh dhoibh nach 'eil rathad fuidh neamh air son peacach, a ta na luidh fuidh f hearg Dhe, agus buailteach do dhìteadh, nach 'eil rathad eile air a shon gu faotainn a mach as, ach a mhàin gu ruith a mach as fein, agus a dh'ionnsuidh fola Mhic Dhe, agus a chridhe a chuir na luidhe anns an fhuil sin, agus a chreidsinn gu'ra bheil maitheanas peacanna agus beatha shiorruidh air a cheannach dha trid na fola sin, Oir tha Dia fireanachadh na h-uile peacach a ta creid- sinn. Air an aobhar sin tha e ag radh, Romh. v. 9. " Agus air dhuinn a bhi air bhur fireanachadh trid fhuil-san, bithidh sinn air bhur saoradh o fhearg trid- san." Agus tha e ag innseadh an sin, rann 12, " Mar a thainig peacadh a steach do'n t-saoghal trid aon duine, agus bàs tre'n pheacadh, rann 18. Agus mar trid aon chionta a thainig breitheanas air na h-uile dhaoinibh chum dìtidh, is amhuil sin mar an ceudna trid aon f hir- eantachd, thainig an saor thiodhlac air na h-uile dhaoin- ibh chum fireanachadh," rann 19, " Agus mar trid eus- umhlachd aon duine a rinneadh mòran na'm peacaich, i« amhuil sin trid umhlachd aon duine a nithear mòran nam fireanaibh."
'San treas àite, tha e ag innseadh, na h-uile aig am bheil creideamh ann am Mac Dhe, na h-uile fhuair maitheanas na f huil, agus na h-uile a ta air an deanamh reidh ri Dia gu saor trc Chriosd, gu'm bheil iad ao uile. air am fireanachadh tre chreidimb, agus air an aaoioh-
Sear. xlvii.] cha'n'eil diteàdh do pnoBULL, &c. 151
achadh trid gràs, agus tha bàs Chriosd eifeachdach gu peacadh a raharbhadh annta, air a leithid do dhoigh's nach rioghaich e ann an cuirp bhàsmhor-san : agus tha ais- eiridh Chriosd air a dheanamh eifeachdach annta-san, a chum firinnteachd agus beatha nuadh oibreachadh annta, a chum agus mar a thug iad roimh sin ara buiU raar inn- èalaibh neo-fhireantachd a chum peacaidh, a nis gu'n toir siad iad fein do Dhia, agus am buill mar armaibh fireantachd a chum a thoileachadh 's na h-uile nithe. Ach 'sann an so a ta"n eadar-dhealachadh, tha ar firean- achadh trid gràs iomhm, eadhon anns a bheatha so, ach a ta air naomhachadh neo-iomlan.
Air an aobhar sin air a so tha dk ni a' tachairt do na h-uile Criosduidh ; 'se a h-aon diubh so, an uair a dh'amhairceas e air Fear-saoraidh iomlan, ^an sin tha sith aige a tha air dol thar gach uile thuigse, agus tha com- as dol a steach gu saor aige d'a ionnsuidh, a chum dol a dh'ionnsuidh caithir na'n gràs an uair a's àill leis, a chum tròcair agus gràs f haotainn ann an àm na feum, agus tha aige gàirdeachas do-labhairt anns an Tighearn losa. 'Se'n aon eile so, an uair a sheallas e ris fein, agus a chi e gu'ra bheil e fathast fuidh dhaorsa, agus gu'ra bheil e air a thoirt ann am braighdeanas mar thràill, air doigh's nach faigh e cead na nithe a b'àill leis a dheanamh, ach gu'm bheil e air a chorah-èigneachadh gus na nithe nachb'àiH leis a dheanarah ; agus tha so a' toirt air glaodhaich a mach, Rorah. vii. 24. " 0 an duine truagh a ta mi ann co a shaoras rai o ckorp a bhàis so ?" Mar sin an uair a sheallas e air an dara h-aon, sin r'a radh, air fhirean- achadh trid creidimh anns an Tighearn losa, an sin tha aige sòlas gu leoir ; ach an uair a dh'amhairceas e air an aon eile, agus a chi e gu'm bheil e gach là tabhairt oil- bheum do'n Dia is ro-ionmhuinne, agus do'n Athair is ro-thròcairiche a bha riamh ann, an sin tha aige bròn agus doilghios 'na chridhe, agus tha fadail air air son latha a chaochlaidh agus a bhi maille ris an Tighearn.
'Nis an uair a rinn e so anns na seachd caibideilibh air thoiseach, tha e a nis ag innseadh anns a chaibideil so, staid shona an duine a ta air f hireanachadh le creidimh, agus air a naorahachadh trid grks ; agus 'se so e, " Cha'n "eil dìteadh sam bith dhoibh-san." Agus do bhrigh's gu'm bheil dà ni a tha bacadh dearbh leanabh taghta Dhe o a Vska ^homhf hurtachd f haotainn anns an t-saoghal so ; 'ae
152 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. []Sear. xlvii.
a h-aon diubh am peacadh a tha gabhail còmhnaidh ann, an truailHdheachd ghin sin maille ris an d'thainig e a dh'ionnsuidh an t-saoghail ; 'se'n aon eile, na croisean agus na trioblaidean iomadh-fillte a tha 'ga leantuinn anns a bheatha so, agus a tha air an cuir air a dhruim, agus do bhrigh's gu'm bheil an dithis so 'ga chreach deth mhòr chomh-f hurtachd, oir an uair a sheallas e ris fein, tha e a' faicinn corp pe^caidh an taobh a steach dha ; agus an uair a sheallas e air a dhruim, tha e a' faicinn iomadh crois agus amhghar air an cuir air, nach 'eil e comasach air a ghiiilan as- eugmhais neart sònruichte, agus uime sin cha'n'eil iomadh uair aige air son a bhi deanamh gàirdeachas annta, do bhrigh an dà bhuaireadh so leis am bheil leanabh Dhe do ghuath air a chuartachadh ; uime sin an Spiorad Naomh' a tha air comhairle dhiomhair Dhia, (oir tha e a' rannsachadJi nithe doimhne Dhe, agus is aithne dha smuainte do chridhe, agus ciod iad mi- mhisneachaidhean leanaibh Dhe,) uime sin tha e 'an so a' tabhairt comhfhurtachd na's leoir do gach aon diubh, agus tha e a' frithealadh dhoibh sòlas na's leoir gu'n cum- ail suas ann an aghaidh na'm buairidhean so mar-aon. Oir ge do tha thus a'd' pheacach truagh, air do reic fodh' na pheacadh, agus air do threorachadh a'd' chiomach mar thràill, agus ge do tha iomadh crois agus trioblaid air an cuir air do dhruim, gidheadh cha'n'eil diteadh dhuit, agus tha so na chomhfhurtachd na's leoir dhuit. Mar sin do bhrigh's gu'm bheil dà ni a' cuir trioblaid air leanabh Dhe, agus a tha 'ga bhacadh ann a bhi ruith a reis le gàirdeachas, sin ri radh, uallach a chuid peacanna, agus uallach croisean agus trioblaidean ; uime sin tha e ag ullachadh comhfhurtachd freagarrach ann an aghaidh- san mar-aon. Aon diubh so tha e a' deanamh o thois- each a chaibideil gus an rann 18, an aon eile o'n rann 18, gus an 31 rann ; 'an sin tha e a' comh-dhunadh na h-uile le deasboireachd shòlasach, far am bheil e a' dearbh- adh, nach buadhaich a bheag sam bith ann an aghaidh leanaibh Dhe ; " oir cha bhi a bheag 'sam bith comasach air an sgaradh o ghaol Dhia ann an losa Criosd."
'Nis, ciod an sòlas a dh'fheudas tusa a bhi agad a tha ann an Criòsd ! oir ge do tha agad corp peacaidh an taobh a stighdhiot,fathast feudaidh tubuidheachasa thabhairt do Dhia, "ann a'd' inntinn gu'ra hheil tliu a' tabhairt seirbhis do lagh Dhe, ach ann ad' fheoil do lagh a pheacaidh,
Sear. xlni.] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 153
agus nach 'eil diteadh dhuit." Agus ge do tha thu làn do thrioblaidean, chroisean, agus amhghairean, gidheadh cha'n'eil uile thrioblaidean an àm so ta làtliair fiughail air son a bhi air an coimhmeas ris a ghloir a dh'f hoilisichear dhuit air aon latha. Mar sin, a pheacaich bhochd, ciod uime a tha thu fodha mlu-mhisneach agus lag-chridheach, ann an cuid air son an uilc a tha'n taobh stigh dhiot, agus ann an cuid air son na'u croisean agus na'n amhghairean a tha air do ghuailibh ; oir ma tha Dia air do thaobh, co dha'n dàna bhi ad' aghaidh ? " Co chuireas coire sam bith as leth pobull taghta Dhia ?" Ma dh'f hireanaicheas Dia thu, co a dhìteas tu ? Cha bhi do pheacanna gu bràth comasach air do dhiteadh. Agus air son croisibh agus trioblaidibh, "Coasgaras tu o ghràdh Dhe a taann an Criosd losa? An dean trioblaid no amhghar, &c." Anns na nithe so uile tha sinn tuille a's n-ar luchd-buaidh.'' 'An sin tha e ag innseadh a dhearbhachd fein anns an dà ear- rann mu dheireadh ; " Oir tha dearbhachd agam, nach dean aon chuid bàs no beatha, uachdranachda' no cumh- achda" &c. Mar sin 'se so suim a chaibideil so.
'Nis a chum's gu'n smuainich sibh air, tha dà ni ann a tha tabhairt mi-mhisneach dhuit-sa a tha na do lean- abh do Dhia. 'Se aon diubh, an truailìidheachd ghin sin a tha n taobh stigh dhuit, a tha air fhàgail gu do chumail ann an cleachdadh, air eagal 's gu'm fàsadh tu lunadach agus diomhan ; 'se'n aon eile, na croisean agus na trioblaidean iomadh-fiUte a tha Dia cuir air do dhruim gu do chumail sios, air eagal 's gu'm biodh do chridhe air atadh agus àir a shèideadh suas le àrdan.
'Nis ann an aghaidh an dithis so araon tha Spiorad Dhe a' frithealadh comhfhurtachd na's leoir dhoibh mar- aon. Mar air son a cheud aon ; cha dean do pheacanna do dhìteadh ; mar air son an aon eile, tha glòir sgiamh- ach gu bhi air f hoillseachadh air aon là dhuit, na'm faic- eadh tu e, smuainicheadh tu nach 'eil uile thrioblaidean na beatha so airidh gu bhi air an coimeas ris a chudthrom shiorruidh sin do ghlòir a tha air a thaisgidh suas air do shon air neamh. Uime sin air faicinn gu'm bheil an Tighearn maille riut, agus air faicinn nach bi uile chrois- ean an t-saoghail comasach air do sgaradh o ghràdh Dhe a ta ann an losa Criosd ; uime sin tha aobhar comhf hurt- achd na's leoir agad.
Ach a nis gu a theachd a chum so air doigh sònruicht'.
154 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. QSear. xl\4i.
'saclieud aite, tha'n sòlas fein air a cliuir sios ann an so. 2. An dreain d'am bun e, sin ri radh dhoibh-san a ta ann an losa Griosd, nach 'eil aig imeachd do reir na feola, ach do reir an Spioraid. 3. Is e so steidh a chomhf hurt- achd sin gu a dheanamh dearbhta do d'anam, gu'm bheil e cinnteach agus fior ; agus tha sin air a chuir sios anns an 2, 3, agus an 4 rainn. Is e an t-aobhar so, cha bhi an duine no a bhean sin gu siorruidh air an dìteadh a tha air an saoradh o lagh a pheacaidh agus a bhàis, le Spiorad na beatha ; ach thusa a tha ann an losa Criosd tha thu air do shaoradh o lagh a pheacaidh agus a bhàis : air an aobhar sin cha bhi thu gu siorruidh air do dhìteadh. 'Nis b'àill leam gu'm beachdaicheadh sibh air so, oir tha togail sgiamhach gu bhi air a thogail air a bhunait so, eadhon comhfhurtachd d'anam, dòchas na beatha sior- ruidh, agus làn dearbhachd na slainte. An duine no a bhean sin, a tha ann an Criosd, feudaidh iad a dhol gu h-aoibhneach gu'n leabaidh, 'seadh, feudaidh tu a' dhol gu h-aoibhneach a dh'ionnsuidh nah-uaighe,agus is aoibh- neach a dh'f heudas tu am bàs a ghabhail ann do ghlacaibh, agus is aoibhneach a dh'fheudas tu do spiorad a thabhairt suas, air dhuit fios a bhi agad nach d'theid do spiorad gu brath maille ris na spioradaibh caillte, agus a chum duibhre an dorchadais ; ach gu'n d'theid e a dh'ionsuidh glòir shiorruidh. Air an aobhar sin, tha mi ag radh, feumaidh an steidh a bhi cinnteach air am feum a leithid do chomhfhurtachd a bhi air a thogail. Ciod a bheir- eadh peacach bochd a chum eolas fhaotainn gu'n robh e air a shaoradh le leithid do dh'fhuil luachmhor, a tha comasach gu saoradh deich mile saoghail, na'm biodh na h-uiread sin ann. Nach b'àill leat-sa gu'm bu tu an ceann- aich a chum reic' na'm bheil agad uile chum an aon sdlas so a cheannach, gu'm biodh fios agad gur e rùn Dhia nach d'theid thu gu bràth am mugha, agus nach 'eil dìteadh air do shon. Am b'àiU leat a bhi cinnteach dheth so, 'se so am bunait ma ta a dh'f heumas tu a shuidheachadh, cha d'theid iad-san a tha air an saoradh o lagh a pheacaidh agus a bhùis gu bràth ara mugha ; ach thus a ta ann an Criosd, agus a tha air d'fhireanachadh tre chreidimh, agus nach 'eil aig imcachd a reir na feòla, ach a reir an Spioraid, tha thu air do shaoradh o lagh a pheacaidh agus a bhais ; air an aobhar sin cha teid thu gu siorruidh am mugha, oir cha'n eil dìteadh sa'm bith dhuit-sa. Ach fathaet
Sear. xlvii.] cha'n'eil DixEADn do phobull, &c. 15«
cha ghabh do choguis fois ann an so ; oir is e torahas raòr a chuireas coguis peacach bochd air a thilgeadh sios a teagamh, do bhrigh's gu'm bheil e faicinn gur e fearg shiorruidh ris am bheil aig r'a dheanamh. 'Nis, ma ta, gu do dhaingneachadh ann an so, tha e ag innseadh dhuit mu'n aobhar anns an 3 rann, raar gu'n canadh e ; 'se an t-aobhar air son nach d'theid ua h-uile, a ta air an saor- adh o lagh a pheacaidh agus a bhais le Spiorad losa, gu siorruidh am mugha, no nach 'eil dìteadh air bith dhoibh-san, 'se eadhon so e, do bhrigh's gu'n robh Criosd Mac Dhe, ann an cosmhail feola peacacb, air a dhìteadh air son peacaidh 'san f heòil. Kis cha'u urrainn ceartas Dhe dìteadh dà uair air son aon chiont, air an aobhar sin, cha'n urrainn do chruas ceartais Dhe bualadh ortsa tha ann an losa Criosd. A ris, cha'n urrainn do chruas ceartais Dhia esan a dhìteadh a choimlilion an lagh ; ach thusa tha ann an losa Criosd, agus nach 'eil aig im^achd do reir na feòla, ach do reir an Spiorad, choimh- lion thu an lagh. Uime sin cha'n urrainn cruas ceartais Dhe thus a dhiteadh a tha ann an losa Criesd. Ach cionnas a choimhiion thu an lagh ? Freagram, an ni a rinn Criosd anns an fheòil tha e air a mheas dhuit-sa a tha air d'fhireanachadh trid creidimh; ach rinn Criosd anns an fheoil an lagh a choimhlionadh : air an aobhar sin, tha coimhlionadh an lagh le Criosd air a mheas dhuit-sa. An uiread so air son ciall 4 bhuinn theagaisg. 'Nis, thig sinn air ar n-ais a ris, agus mu'n d'thig sinn a dh'ionnsQÌdh na'm briathran, comhaiTaichibh an earbsadh, agus c'ia mar a ta so an crochadh air na nithe a tha air an radh roimh' anns a chaibideil roimh' na so. Thug sealladh air a thruaighe air gu'n d'èigh e mach ann an deireadh an t-seachdamh caibideil, '"'' 0, an duine truagh a ta mi ann, co a shaoras mi o chorp a pheac- aidh so !" Bha fadal air, air son neach air bith anns an t-saoghal, no ann an aite air bith eile, a dheanadh a shaoradh o a thruaighe ; gidheadh anns a chrioch tha e a' gabhail sòlas da fein, agus ag radh, " Tha mi 'tabhairt buidheachas do' mo Dhia trid losa Criosd arTighearna ;" an sin, '' Tha mis leis an inntinn a' deanamh seirbhis do lagh Dhè, ach leis an fheoil do lagh a pheacaidh."' 'Nis. ann an so tha e a' cuir ris an steidh air am bheil a cbomhfhurtachd aig èirigh ; 'Se sin, " Cha'n 'eil dìteadh dhoibh- san a tha ann an losa Criosd. Comharraichibk
156 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. [Sear. xlvii.
so, guidheam oirbh, cha' d'thoir sealladh air do thruaighe gu brath sòlas dhuit, mur bi (maille ris an t-sealladh) aithne agad nach 'eil dìteadh air bith dhuitse, do bhrigh's gu' bheil thu ann an Criosd losa. Uime sin, ma dhùisgeas Dia bhur coguisibh, agus ma sgaoileas e bann an lagh, agus gu'n leugh e bhur dìteadh, agus gu'n leig e dhuibh bhur binn fein a chluinntinn, mur faigh sibh an sòlas so, nach 'eil dìteadh air bith dhuibhse, bheir sealladh air bhur truaighe aon-chuid oirbh a bhi ann an an-earbsa', no air dhuit thu fein fhaicinn ann an ea- dòchas ath-leasachaidh, ruithidh tu air d'aghaidh ann ara peacadh na's f haide na rinn thu riarah roirahe ; uime sin, a mhuinntir ionmhuinn, 'nuair a dhuisgear sibh, cumaibh bhuir suilean air Dia, agus air an Eadar- mheadhonair losa Criosd, agus mur coisinn thu an taobh stigh do'n roinn-bhrat, agus a dh'ionnsuidh caithir na'n gràs, fathast seall air t-ais ri Getsemane, agus an sin faic an Tighearn' fuidh fhallas fola anns a gharadh, air do sgath-sa, air doigh 's nuair a chi thu sealladh air do pheacanna, a tha ulhimh gu teine dian-loisgeach a thoirt a nuas ort, agus 'nuiiir a chi thu gu'n d'rinn na dearbh pheacanna so fèin Mac Dhe dubliach, agus anam bròn- ach eadhon gu bas ; 'an sin feudaidh tu a radh, is ' duine truagh mi, ach fathasd, buidheachas do Dhia, tha mi 'tòirt seirbhis do Dhia ann am inntinn ; air an aobhar sin, cha'n 'eil diteadh air bith dhomh-sa. Tha mi a' ceadachadh guin bheil sealkidh air do pheacanna gle f heumail dhuit, agus uime sin thug Dia dhuit da shùil gu amharc orra so ar-aon, a chum's nach cumadh tu aig àm sam bith a h-aon de do shùilean dheth do thruaighe, d'eagal 's gu'n atadh do chridhe, agus gu'ii camadh tu an t-siiil eile an comhnuidh air trocair Dhia, agus £u'm bitheadh tu taingeil air son an dara h-aon, ach brònach air son an aon eile.
Amhairc air do thruaighe, ach amhairc, mar an ceudna, an taobh a stigh do'n bhrat-roinn, agus faic Mac Dhè a shaor thu o do thruaiglie ; an sin is milis a bhios do chomhfhurtachd a dlreireas leis an t-sealladh so. 'An sin their thu, O, Athair ionmhuinn, ciod a dh'iocas mi dhuit, a chuir do mhac fein gu bàs f haotainn air mo shon ? O, Fhear-shaoraidh mhilis agus ionmhuinn, ciod a dh'io- cas mi dhuit-sa, air sou gu'n d'thaiuig thu gu toileach gu bàsachadh air mo shon ? 0, a Chomhf hurtair ion-
Sear. xlvii.] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 157
mliuiiin, ciod a dh'iocas mi dhuit-sa a thug an sgeula aoibhneach so a'm ionnsuidh o neamh ! Mar sin, ni so air tùs iriosal thu, agus ni e sòlasach thu mar an ceudna.
'San ath àite, a ris, comharraich mu'n d'thig mi a dh'ionnsuidh na'm briathraibh. Tha e ag radh, " Bheir- €am buidheachas do m' Dhiatrid losa Criosd ar Tighearn; uime sin tha mise fein a' tabhairt seirbhis do Dhia ann a m'inntinn, ach ann a m'fheoil do lagh a pheacaidh." 'Siad so briathra' a chaibideil mu'dheireadh.
Comharraich ann an so, mur biodh fhios agad gu'm bheil thu air do shaoradh o thruaighe, agus nach bi thu gu bràth air do dbiteadh ann an ifrinn, ann an sealladh air do thruaighe cha tog thu gu bràth suas do chridhe gu radh, " Tha mi tabhairt buidheachas do mo Dhia, trid losa Criosd mo Thigheam ;" c'ar son ? Do bhrigh co fada 'sa bhitheas dorchadas na h-ifrinn a' comhdachadh do shùilean, air doigh 's nach 'eil thu a' faicinn do staid bhrònach do thaobh naduir, feudaidh e bhi gu'n dean do shòlasan aimsireil, agus d'ìiraichidhean do bhiadh agus do dheoch, do chridhe a thogail suas, agus h thabhaiit .ort a radh, air son an àm sin, buidheachas do Dhia ; agus àm fear iuìl a tha thu a' leantainn ; ach gabh mise peacach a ta ann an slabhraidhean, agus air mo cheangal ann an cuibhrichean an t-sàtain, agus a tha ullamh gu bhi air mo thilgeadh do dh'ifrinn : mur faigh e an sòlas so air a thabhairt dà, nach 'eil dìteadh air bith dha-san, cha'n abair e gu bràth, buidheachas do Dhia, o a chridhe, air son ni sam bith anns an t-saoghal so. Ach gabh an sòlas so, agus dean a chomh-chuir riut fein 'nuair a tha thu auns a choir so, feudaidh tu a radh, 'Thighearn, 'se so am peacach a's mò a ghiùlan an talamh riamh ; gidh- eadh, Tha mi tabhairt buidheachas do Dhia tha'n sòlas so agam, ma tha fios agam gur peacach mòr mi, 'sann as mo shoilleir' a thaisbeanas tròcair Dhia ann an tròcair a dheanamh orm ; agus bheir so ort a radh, abradh daoine eile na's àill leo, ach their mise, gu'n d'fhuair mi an tròcair a's mò a fhuair duine no bean riamh, agus uime sin, tha mi toirt buidheachas do Dhia trid losa Criosd mo Thighearn'.
Ach a nis (feudaidh e bhi) gu'in feoraich thu, co-
dhiubh a dh'fheudas mise a radh, cha'n eil diteadh air
bith dhomh-sa ; oir tha fios agam nach bi mi gu brath
air mo dhìteadh. Innsidh mi dhuit co-dhiubh a
O
158 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. [Sear, xlyii.
dh'f heudas tu a radh no nach f heud ; ach mu'n d'thig: mi 'ga ionnsuidh, Comharraich so. Co iomadh dhibh "sa fhuair riamh an comhf hurtachd so, 'saithne dhuibh-se Qfu' m bheil dà ni a chuir riamh bacadh oirbh ann an Dia. a mholadh ; 'se a h-aon diubh, an daorsainn anns ara bheil sibh nach leigeadh dhuibh idir Dia a mholadh cho cridheil 'sa b'àill leibh a dheanamh, na'm biodh a ehùis leibh air a chaochala' do dhoigh ; uime sin ionns- uich an leasan so, ma bhuineas an comhfhurtachd so • dhuit, nach'eil dìteadh sam bith dhuit ge d' bu tu am peacach bu truaighe anns an t-saoghal uile, na deanadh gu brath sealladh air do thruaighe, do theangaidh a cheangal suas o bhi moladh Dhia, no do bhacadh o a radh, buidheachas do Dhia ann an losa Criosd. Agus tha fhios agam gu'm bheil mòran agaibh air am bacadh o bhi moladh Dhia, do bhrigh's nach d'fhuair sibh fathast bhur cridheacha' air am fuasgladh ; agus uime sin tha thu smuaineachadh nach urrainn thu Dia a mhol- adh. Ach tha mise ag radh, gu'm bu leòir leat so gu'm bheil fhios agad iiach'eil dìteadh air bith dhuit, agus- nach tig thu gu bràth a dh'ionnsuidh duibhre an dòrchadais, ge do bhiodh agad co iomadh truaighe air do dhruim 'sa bha aig duine riamh, biodh so na 's leòir (Tha mi 'g radh) gu'm feud thu a radh, Is maith dhomhsa, tha fhios agam nach'eil dìteadh sam bith dhomh, 'Nis, gu'n robh Dia tròcaireach dhomhsa agu» dhuibh-se mar-aon ; oir 'nuair a f huair sinn an t-saorsa so, a thairgse dhuinn air iomadh àm ; gidheadh cheangail ar peacanna an taobh a stigh dhuinn suas ar cridheachan, air doiirh's nach b urrainn duinn a radh, buidheachas do Dhia air son so, uime sin bha sinn cronail do Dhia agus cronail do'r n-anama fèin. Tha cuimhne agam gu'm bheil e air iarraidh air na beanntaibh gàirdeachas a dheanamh, do bhrigh's gu'n do shaor an Tighearn a shluagh fein ; cia mò mhòr ma ta bu chòir dhuinne sinn fein gairdeachas a dheaaamh mu'n t-saorsa sin, a tha 'nar luchd compàirt dì ? O gu'm b'aithne dhuibh eiod e sin a bhi air 'ur saoradh o ifriun agus o dhiteadh ! Oir an sin bu chòir duibh eigheachd ri uile chreutairean Dhia bhur cuideachadh ann an Dia a mholadh, air son aochair do-labhairt bhur saoraidh.
Ach a nis tha mi a' teachd a dh'ionnsuidh na'm briathran tha mi ag radh, tha e ann an so a comh-chuir
8ear. xlvii.]] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 159
a-is aobhar a chomhfhurtaclid anns na hriathran so, Nis, ma ta, " cha'n 'eil diteadh do'n dream a tha ann an losa Criosd.'' 'Se so aobhar a shdlais : Ciod a nis ? Am bheil fhios agaibh ciod is ciall do n fhocal sin, "Cha'n 'eil dìteadh sara bith dhoibh-san." " Thus' a tha ann an Criosd, seasaidh tu fa chomhar na caithreach, bithidh leabhraichean do choguis air am fosgladh, agus bheir ani breitheamh breith ort ; ach cha chuir e gu brath an ceill binn ad' aghaìdh. Esan is e am breith- «amh, dìteadh e muinntir eile ; ach an leithide sin 'sa tha ann fèin, cha dean e an anama-san a dhìteadh ni's mo na ni se e fein a dhìteadh. Tha mi a' cuimhneach- adh gu'm bheil an t-Abstol a' feòrach, Co a dhìteas? Tha e a feòrach ri duine, aingeal, agus diabhul, c'aite am bi an neach sin air f haotainn, ann an neamh, air an talamh, no ann an ifrinn, a dhiteas tusa tha ann an Criosd ? C'ait am bi am breitheamh air f haotainn gu so a dheanamh ? An dean an t-Athair e, a chuir 'o a dheagh-ghean maith fèin agus 'o a shaor-ghaol a Mhac fèin gu bàsachadh air do shon, 'nuair a bha thusa ad' namhaid dà ? An dean a'm Mac e, a cheannaich thu ]e fhuil luachmhor fèin, agus a bhàsaich air do shon ? An dean an Spiorad Naomh e, a bha air a chuir o Dhia gu innseadh dhuit gu'n robh an fhuil air a dòirt- €adh air do shon ? An dean na h-ainglean e, a tha air an deanamh na'n luchd frithealaidh dhuit gu comhf hurtachd a f hrithealadh dhuit ? An dean na naoimh e, a tha air an sàbhaladh leis an f huil cheudna rinn thus' a shaoradh ?
An dean na diabhlan e ? Cha dean, oir 's maith a dh'fheudas iad a bhi na'n luchd-casaid air na bràithrean, ach cha'n iad na breitheamhna, oir bithidh breith air a thabhairt orra fein ; oir tha'n t- Abstol Peadar ag radh, 2 Pead. ii. 4, " Cheangail Dia iad ann an slabhraidhean dorchadais, gu bhi air an coimhead 'an sin a chum dam- naidh." An dean na droch-dhaoine e? Cha dean, oirtha lude ag radh, lude 13, "Gu'm bheil duibhre an dorchadais air a thaisgidh dhoibh gu siorruidh." C'ait am bi breith- eamh air fhaotainn ma 'seadh ? An dean na neamhan no an talamh e ? Cha dean, oir tha fhios againn, Romh. viii. 22, 23, Gu'm bheil an cruthachadh uile 'g osnaich, agus am pèin gu lèir, mar mhnaoi ri saothar gus an àm so : " Agus cha'n e so a mhàin, ach sinne fein mar an 0 2
160 cha'n'eil diteadr do phobull, &c. [Sear. xlvii
ceudna, aig am bheil ceud thoradh an Spioraid, tha eadhon sinne ag osnaich annainn fein, a' feitheamh ris an uchdmhacachd, eadhon saorsa ar cuirp."" An dean an lagh e ? Cha dean, oir tha beul an lagh air a dhruid- eadh, do bhrigh 's gu'n do choimhlion esan an lagh. An dean ceartas Dhia e ? Cha dean, oir bhiodh sin ann an aghaidh ceartas, ceartas a dhìteadh air sonanaon choire. An dean do choguis fein e ma ta ? Cha dean, oir bith- idh an fhuil na's labhaire no do choguis. An uiread so air son a chomhf hurtachd. 'Nis ma ta cha'n'eil dìteadh sam bith.
Ach co dha, 'se sin na h-uile bu chòir dhuinn a bhi faotainn a raach, co dha a bhuineas an comhfhurtachd so ; 's ann dhoibh-san a tha ann an Criosd losa. A bhi ann an Criosd, tha sin na fhocal mor, oir cha'n urrainn thu bhi ann-san gus am bi thu air do thabhairt a mach a seann stoc Adhaimh. Their thu ma ta, c'ionnas a bhitheas fios agad am bheil thu ann an Criosd no nach 'eil ? Freag- ram, ma tha thu ann-san, tha esan annadsa,
Ach their thu, tha sin co cruaidh fathast ri aithneach- adh co-dhiubh a tha esan annam no nach 'eil ? Oir na'm biodh lios agam gu'n robh e annam, ann an sin gheibh- eadh m'anam comhfhurtachd agus fois an sin. C'ionnas a bhios fios agad am bheil thu ann an Criosd, agus Criosd annnadsa ? Oir ma bhitheas tu mach a Criosd, cha'n 'eil a bheag sam bith ach diteadh sioiTUÌdh air do shon, agus thig teine corruich Dhia 'nuas ort. Is truagh do'n anam a gheibhear na aonar, agus an-aoibhinn do choguis thruagh an duine no na mna sin nach 'eil air an suidheachadh ann an Criosd ! C'ionnas a bhitheas fìos agad ma ta ? Innsidh mi dhuit, bithidh fios agad air leis an rathad anns am bheil thu ag imeachd ann. Mar sin ma ta am bheil do thriall a dh'ionnsuidh na glòir' ud, a iha gu bhi air f hoillseachadh air neamh, agus a dh'ionnsuidh na fola sin, agus a dh'ionnsuidh an aite comhnuidh shiorruidh sin, agus a dh'ionnsuidh na nuadh lerusalem sin a ta air neamh ? An sin ma ta tha thus air an t-sHghe gu Criosd.
'Nis amhairc co dh'ionnsuidh a tha do chridhe a' tog- tadh, agiis c'ait am bheil d'ionmhas air a thaisgidh suas ? Am bheil do thriall a dh'ionnsuidh neamh ? Am bheil do chridhe agus d'ionmhas an sin ? Agus am b'àiU leat dò chridhe a bhi air a lionadh le gairdeachas, sìth, agus fireantachd ann an Criosd ? Ma tha thusa anns an t-slighe a tha treòrachadh gu beatha
Sear. xlrii.] chaVeil diteadh do phobull, &c. 161
'San ath aite, arahairc air an fhear iùil a tha 'ga do threòrachadh ; oir tha da fhear iùil an taobh a stigh dhuit. Tha mar-aon an f heoil agus an Spiorad an taobh a stigh dhuit ; agus treoraichidh an f heoil thu gu do bhuannachd fein, gu do thoilinntinn, agus do thaitneas fein ; ach treoraichidh an Spiorad thu gu do chuid peacanna, gu do thruaighibh, a dh'ionnsuidh na fola, agus a dh'ionnsuidh an duine Criosd losa air a dheanamh na f heoil, air a ghin- eamhuinn ann am broinn na h-oigh, air achuir na luidhe ann am prasaich, buailteach do gach uile anmhuinneachd as-eugmhais peacaidh, a' cuir fallus fola anns a ghàradh, air a chrochadh air crann, air a thaisgidh anns an uaigh, air èiridh agus air dol a dh'ionnsuidh neamh. Treoraich- idh an Spiorad thu a steach troimh na flaitheanas, agus treoraichidh se thu a dhionnsuidh gaol an Athair, an ni 'se tobair do shlainte, dh'ionnsuidh rùin neo-chaochlaid- each do thaghaidh, agus a dh'ionnsuidh na glòir shior- ruidh sin. Ach feumaidh mi so fhagaih Ach a chum ni-eigin do dh'fhois a thoirt duibh ann bhur n-inntinnibh gu dol air falbh leis, cha d'thoir mi dhuit ach an da chomharadh so a chum aithneachadh am bheil thu ann an Criosd no nach 'eil ? 'Se a h-aon diubh, ma tha thu ann an Criosd, 'an sin tha Spiorad Chriosd annadsa, 'seadh, tha Criosd e fein annad ; agus ma tha Criosd annad, 'an sin is tusa bean an Uain ; agus uime sin cha dean e gu bràth do dhiteadh.
Ach fathast their thu, tha mi tric do dh'uairean a lean- tuinn na feola. Freagram thu, ach am bheil thu a' smuaineachadh gu'm bheil thu a mach as an t-slighe, an uair a tha thu a' dol rathad eile nach b'àill le Criosd no le Spiorad Chriosd do threorachadh ann? 'Sjadh, nach teid na caoraich air seachrain ? Agus nach bi a pheighinn air a thasgaidh suas anns an sporan air a chall ? Nis, ma ta, am b'aill leat fios fhaotain ciod e inntinn an Tigheam a'd' thaobh fèin ? Tha mise ann an so a chum teisteas a thabhairt dhuit air, agus am b'àill leat fios f haotainn nach 'eil dìteadh dhuit ? 'An sin, ma ta, frea- gair thusa mise, agus cuiridh mise an ceill teisteas Dhè dhuit. Innis dhomh ciod an t-slighe a tha thu a' dol. Am b'àiU leat creidsinn ann an Criosd ? Agus am b'àill leat a bhi beò beatha Chriosd? Agus am b'àill leat a bhi ann an neamh, far am bheil Criosd do cheann ? Agus am bheil fadal ort airson a bhi chomhnuidh maiUe ri Dia ? Agus am bheil an Spiorad Naomh a' 0 3
162 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. [Sear. xIyìì,
teachd aig amaibh gu bhi an taobh stigh dhuit, gu labh- airt ri d'-anam, agus gu radh, Se so an t-slighe, imich thus' innte ? Cha'n e spiorad fallsa tha'n so ; cha'n e spiorad raeallta tha'n so, tha ga d' threorachadh air tus c;u do thròcair fèin ; 'san ath àite, a dh'ionnsuidh fuil losa : agus, 'san treas àite, a dh'ionnsuidh gaol an Athair ; oir 'se so Spiorad Dhè.
Ach fathast, their thu, tha'n fhedil do ghnà a' fao- tainn lamh an uachdar orm, agus gu tric a' faotainn a bhuaidh. Freagram, Tha ceithir eadar-dhealaichidh- ean eadar an dream a tha 'g imeachd a reir na feòla, agus an dreara a tha 'g imeachd a reir an Spioraid.
Air tus, Esan a tha 'g imeachd a reir na fedla, tlia chùrsa do ghnà an t-aon ni, agus cha'n 'eil e gu brkth air ath'rachadh ; ach esan a tha 'g imeachd do reir an Spioraid, tha e a' faotainn caochladh air oibreachadh, agus tha e air a thionndaidh a mach as an t-slighe f har- suing a dh'ionnsuidh an t-sHghe chumhang, agus tha a shlighe mar is tric' a dh'ionnsuidh neamh, ciod sam bith raar a dh'fheudas e bhi gu tric air a thionndaidh dheth a chursa.
'San dara h-aite, Tha esan a tha 'g imeachd do rèir na feòla, a' deanamh a pheacaidh le ciocras, oir tha e a' smuaineachadh nach faigh e a leòir do pheacadh ; ach tha esan a tha 'g imeachd a reir an Spioraid a' saoilsinn a pheacanna na thruaighe dha, agus uime sin, tha e na uallach dha.
'San treas àite, Tha esan a tha 'g imeachd do reir na feòla, a' cuimhneachadh a chuid peacanna le gàirdeacheas agus aoibhneas ; ach esan a tha 'g imeachd do rèir an Spioraid, tha e a' cuimhneachadh a pheacanna le cràdh agus bron cridhe.
'Sa cheithreamh aite, Esan a tha 'g imeachd do rèir na feòla, tha 'm peacadh a rioghachadh ann, agus tha e ga leantainn ge b'e àite a threoraicheas se e ; ach esan a tha 'g iraeachd do reir an Spioraid, is gràin leis am peac- adh, agus is truagh leis e fèin 'nuair a tha e air a chomh- eigneachadh gu peacadh a dheanamh ; agus 'nuair a pheacaicheas e tha e a' guil gu goirt, 'Nis, gu comh-dhun- adh, co liutha dhibh aig an àm so 'sa's urrainn an cridh- eachan 's an coguisean a thabhairt an lathair Dhè, agus ann an sin fianuis a thabhairt, ag radh, Thigheam, is fìanuis thu do m'anam gu'm b'àill leam imeachd do rèir
Sear. xItìì.] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 163
im Spioraid ; b'kill leam pilltinn ad' ionnsuidli le'm uile chridhe, anara, inntinn, agus neart ; b'àiU leam am pea- cadh a mheas mar mo thruaighe a's mo, agus na uallach dhomh ; agus b'àiU leam mo pheacanna a chuimhneach- adh le cràdh agus bròn, agus le cridhe trom, agus is subh- ach a b'àiU leam am peacadh a bhi air a mharbhadh, a chum's nach rioghaicheadk e annam. Co iomadh dhibh s' a 's urraiun so a radh, ann am firinn 'ur cridhe, ann an so tha mise a' tabhairt fianuis duibh. nach 'eil dìteadh air bith dhuibhse ; agus uime sin is aoibhneach a dh'feud- as sibh a dhol dachaidh a dh'ionnsuidh bhur tighean, agus is aoibhneach a dh'fheudas sibh a dhol a mach air doras na h-eaglais so, agus feudadh sibh a radh, 'nuair a tha sibh air teachd dhachaidh an diugh, tha slainte air teachd a dh'ionnsuidh mo thigh, tha mi air mo dheanamh am leanabh do Dhia, agus am bhrathair do losa Criosd ; oir tha mi annsan, agus tha esan an- namsa ; agus uime sin, cha'n 'eil diteadh sam bith dhomhsa. 'Nis, gu'n deonaicheadh an Tighearn dhuibh so, air sgath losa Criosd a Mhac, dha-san maille ris an Athair agus ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mholadh, urram, agus glòir, a nis agus gu giorruidh. Amen.
SEARMON XLVIII.
CHAN'EIL DITEADH DO PHOBULL TAGHTA DHE.
An t-Searmon mu dheireadh a shearmonaich Mr Eoin Uelsh an Eithir, air Di'màirt — an triamh-là-fichead do mhios mu dheireadh an t-samhraidh 'sa bhliadhna 1605 roimh'na mheadhon là, 'nuair a bha e gu a thuras a ghabhail a dh'ionnsuidh Dhunèidin air a cheart là sin fein ; agus air ball an deigh dha teachd an sin, bha e air orduchadh le comhairle na h-Alba a chum priosan, agus bha e air a ghiùlain leis a gheaird a dh'ionnsuidh Caisteal Bhlacneiss.
'Nis gu'n tugadh an Tighearn a bheannachd do fhocal fein agus gu'n d'thigeadh spiorad losa a steach, an tì 'se ughdar na firinn so, agus gu n seuladh e fhirinn fein ann bhur cridheachan agus ann bhur n-anama'. air sgàth Chriosd.
Romh. Tiii. 1, 2, 3, 4, 18, 38.— Air an aobhar ein cha'u'eil a nis diteadh sam bith do'n dream Bin a tha ann an losa Criosd, a tha gluasad ni h-ann a reir na feola ach a reir an Spioraid. Oir shaor lagh Spioraid na beatha, ann an losa Criosd, mise o lagh a pheacaidh agus a bhais. Oir an ni nach robh an eomas do'n lagh a dheanamh, do bhrigh gu'n robh e anmhunn tre'n f heoil, aig cuir a Mhic fein do Dbia an coslas feola peacaich, agus na iobairt air 8on peacaidh, dhit e am peacadh 'san fheoil: Chum gu'm biodh fiirean- tachd an lagh air a coimhlionadh annainn, a tha gluasad cha'n ann a reir na feola, ach a reir an Spioraid. Oir measam, nach fiu fulangais na h-aimsir a ta lathair, an coimhmeas ris a* ghloir a dh'fhoiUsichearannainn. Ni h-eadh, ach anns na nithibh sin uile tha sinn a' toirt tuilleadhagus buaidh, trid-san a ghradhaich sinn, &c.
Cha'n'eil ach dà ni gu sonruicht' a tha mi-mhisneach- adh agus a' tabhairt air leanabh Dhe a bhi fannachadh ri àm a chuairt 'an so ; Air tùs, Tha truaiUidheachd nàduir au taobh a stigh dha, a tha 'ga bhacadh bho
Sear. xLviii.] cnA'N'EiL diteadh do pnoBULL, &c. 165
onair a cliuir air an Tigheani ann an neart a cliridhe, agus le saorsainn spioraid, mar a tha e ag iarraidh a dhean- amh, agus a tha tabhairt air a bhi sgith de a bheatha, agus a tha 'ga chomh-èigneachadh gu glaodhaich a mach as a thruaighe, agus a bhi iarrtuinneach air son fear-saor- aidh a shaoradh e o a bheatha nàdurach, ni a tha na chorp bàis, a chum's gu'm biodh e air ath'rachadh, agus gu'n sguireadh am peacadh ann. Agus 'se so a sharah- uil : Duine air a reic fuidh na pheacadh, air doigh's nach faigheadh e cead an ni a b'àiU leis a dheanamh, ach gu'n robh e air a chomh-eigneachadh gus an ni sin a dheanamh nach b'àill leis ; duine aig an robh lagh ann a bhuill a' cogadh ann an aghaidh lagh inntinn, agus 'ga thabhairt ann am braighdeanas, air slighe air nach b'àiU leis a dhol. Agus 'se so earranu do chor na'n naoimh gu lèir, agus sibhse a tha ann an Criosd 's-aithne agus is lèir dhuibh so mar-aon ; ach co liutha dhibh 's nach robh riamh fathast air bhur togail suas ann an rioghachd Chriosd, cha'n aithne dhuibhse a leithid so do nì ; oir cha'n'eil sibh a' mothachadh a pheacaidh a bhi na ual- lach, cha'n'eil sibh a' faicinn truaighe, ni mo tha sibh a' mothachadh cogadh an taobh a stigh dhibh. Ach tha e air a chaochladh do dhoigh le sluagh Dhe ; tha iad a' moth- achadh cogadh an taobh a stigh dhoibh, eadar an f heoil agusanspiorad,agus tha so a'tabhairt orra bhi sgith de' am beatha, do bhrigh 's nach faigh iad cead seirbhis a thoirt do Dhia mar a b'àill leò. no a bhi ann ain firinn an cridhe a' tabhairt gloir do Dhia. '8e so a cheud ni agus an ni sonruichte a tha mi-mhisneachadh leanabh Dhe agus is mò a tha 'ga bhacadh gu bhi ruith a rèis le gàirdeachas agus subhachas.
'Se'n ath ni, trioblaidean agus croisean lionmhor na beatha so a tha leantuinn an deigh clann Dhe agus thug so air an Eaglais eigheach, Dan Sholaimh. i. 4, '' Tha mi dubh agus air mo losgadh leis a ghrèin, O a nigheana lerusaleim." B'e so cor a chinn, agus 'se so cor a bhuill uile, gur ann trid iomadh àmhghairibh a dh'fheumas iad a dhol a steach do rioghachd neimh. Uime sin thoilich e an Tighearn, dà chomhf hurtachd a chuir sios ann an so, mu choinneamh an dà mhi-mhis- neach so. 'Se a h-aon diubh, " Cha'n'eil diteadh air bith do'n dream a tha ann an losa Criosd." 'Se an aon eile dhiubh, Cha'n'eil mi raeas uile thriob-
166 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. [Sear. xlviii.
laidean na li-aimsir a tha làthair, fiù'-ail air a ghlòir sin a dh'f hoillsichear annainn. Ge do tha thu peacachadh gach la, gidh.eadh cha'n'eil dìteadh dhuit-sa 'tha ann an Criosd, do hhrigh's gu'm bheil Mac Dhe a' labhairt air do shon, do bhrigh's gu'n do bhàsaich e agus gu'n d'eirich e a ris air do shon ; agus air son trioblaidean agus croisean, tha na naoimh na's niò na na'n luchd buaidh os an ceann, trid-san a ghràdhaich iad mu'n robh an saoghal ann ; agus tha dearbhachd aca, nach bi nì sam bith air neamh no air an talamh comas- ach air an sgaradh o ghradh Dhia ann an losa Criosd. Agus 'se so gu h-aithghear suim a chaibideil so.
Sibhse 'bha air làthair an so air an latha roimhe, chuala sibh gu'n robh dà nì anns a chaibideil so, 1. aite, comh- fhurtachd gu do chumail suas, a chum's nach fannaich thu fuidh uallach do chuid peacanna ; agus anns an 2 aite, sòlas gu do chumail suas, air doigh's nach toir crois- ean agus trioblaidean na beatha so ort fàs sgìth ann do chuairt, no fannachadh ann do thurus a dh'ionnsuidh neamh.
Mar air son a cheud ni, thaeanns na briathran so a leugh mi, anns a cheud aite, far am bheil an comhfhurtachd fein; agus, anns an ath àite, iadsan do'm buin e. Tha feum agad- sa air comhfhurtachd a tha mothachadh uallach a pheac- aidh, agus an daorsa gus am bheil do thruaillidheachd ghin 'ga do thabhairt, agus is aithne do na Spiorad so maith na's leoir ; uime sin esan do'n aithne inntinn Dhe, agus a ta rannsachadh nithe doimhne Dhè, tha e e ag innseadh dhuit ciod i inntinn Dhe ad' thimchioll fein, agus 'se so do chomhfhurtachd, nach bi fuigheal na truaillidheachd an taobh a stigh dhuit comasach gu bràth air do dhiteadh. So an comhfhurtachd a tha'n Spiorad a' tabhairt o an Athair agus o na Mhac, agus tha e 'ga thabhairt a dh'ionnsuidh lagh do bhallaibh a tha cogadh ann an aghaidh lagh d'inntinn , ge do bheir e ort beatha thruagh a bhi agad, agus ge do bheir e thu ann am braigh- deanas gu peacadh ; gidheadh cha dean e gu brkth do dhiteadh, cha dean e gu siorruidh do bhruthadh sios do dh'ifrinn, no do thilgeadh a dh'ionnsuidh dorchadais iomallach.
'Nis, tha mi ag radh, cha'n'eil an comhfhurtachd so air son na h-uile neach ; oir ciod am feum comhfhurtachd a tha aige-san nach robh riamh fuidh thrioblaid? Do
Sear. xlviii.] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 167
bhrigh's gu'm bheil lagb ann do bhallaibh-sa a tha 'cog- adh ann an aghaidh lagh d'inntinn, agus a tha 'ga do thabhairt 'ara braighdeanas gu peacadh, a' tabhairt ort eas-onair a thabhairt do Dhia ; ach tha'n sòlas so a mhàin air do shon-sa a tha 'ga do rahothachadh fein ceangailt ann an cuibhrichean, agus b'àiU leat ruith ann an slìgh- ibh Dhe, ach cba'n'eil thu'ga dheanamh. A^a'm biodh tu as eugmhais peacaidh, an sin cha bhiodh feum agad dir a ghuthso a bhi air a chuir an ceiUdhuit o na flaitheanas; oir 'se am peacadh a mhain a tha tabhairt eagal diteadh : ach do bhrigh's gu'm bheil peacadh 'ga do bhruthadh sios gach là, uime sin tha feum lathail agus air comhfhurtachd an Spioraid. Agus air do shon-sa a bhlais air fearg, agus aig am bheil aithne air ciod e sin a bhi creachte deth làthair- eachd Dhe gu siorruidh, cha dean comhfhurtachd eile thus a thoileachadh ach sin a tha'n Spiorad a' foillseach- adh anns an f hocal. Ach air do shonsa nach robh riamh fuidhuallach air son do pheacanna, no le mothachadh feirg air son peacaidh, ni naigheachdan eile thus' a thoileach- adh, ge nach cluinneadh tu gu brath focal mu neamh no mu ifrinn, mu thimchioU beatha shiorruidh, no mu dhit- eadh siorruidh.
Thoir fainear ma ta : innis thusa dhomh-sa, ciod e d'aon chomhfhurtachd a mhàin anns a bheatha so ? An e naigheachd na beatha siorruidh, agus nach bi thugu bràth air do dhiteadh. is aon aobhar do d' chorahfhurt- achd ? Tha so na chomharadh cinnteach gur leanabh do Dhia thusa. Ach ma bhitheas tu toiHchte air son naigh- eachdan a chluinntinn mu thimchioll staid na cùirt agus comunn gnothaichean na dùthcha, no mu nithe a bhuin- eas do d' ghairm aimsireil fein, agus nach feoraich hu idir focal mu thimchioll staid na h-eaglais, no mu d'anam fein : Tha so na chomharradh nach robh thu riamh ann an Criosd, agus cha'n'eil a bheag ach diteadh air do shon- sa, mur bi thu air d atharrachadh, agus air do dheanamh ad' chreutair nuadh. Ach tha mi fàgail so.
B'e'n ath ni a chuala sibh an dream do'm buineadh an comhfhurtachd so. Dh'fheudadh so a bhi na naigheachd aoibhneach do'n t-saogbal na'm buineadh e dhoibh uile; oir an sin dh'f lieudadh iad a radh, ciod an umhail a th'ann ciod an caitheamh beatha a bhitheas agam, a'faic- inn nach 'eil diteadh air bith dhomh. Ni-headh, ni-headh, tba comharan agus criochan air an cuir sios, agus tha
168 cha'm'eil diteadh do phobull, &c. rSear. xlviii.
comharan orra-san do'm buin an comhfhurtachd so, agus iadsan a tha as eugmhaìs na'n comharan so, agus a tha air taobh a mach na' n criochain, teudaidh iad deanamh air son corruich Dhia ; agus ma bhàsaicheas iad mar sin, tha iad air an diteadh a cheana ; oir tha àireamh mhòir air an roimh orduchadh a chum diteadh. Agus am bheil dùil agaibh-sa ma 'seadh a dhol a dh'ionnsuidh neamh cho socrach ? Ni-headh bithidh sibh air bhur mealladh; oir mar tha caoraich ann, mar sin tha gabhradh ; mar a ta soithichean onair ann, mar sin tha soithichean eas- onair ann, agus mar a tha soithichean tròcair ann, mar sin tha soithichean feirge ann : mar a tha cruithneachd ann, mar sin tha moll ann ; acrus mar bhitheas a bheann- achd air a thabhairt do chuid ; mar sin bithidh a mhall- achd air a tabhairt do chuid eile. 'ISis, 'siad an dream da'm buin e, iad-san a tha ann an losa Criosd. Mar sin ma ta, mur 'eil thu ann an Criosd, agus air taobh a steach cuairte na fola sin, agus a'd' bhali do na chorp sin, a bha air a mharbhadh air a chrann, agus anns a chridhe sin a bha air a lotadh le sleagh, agus anns an fheoil sin a ghiù- lain mallachd an lagha air a chrann ; mur 'eil thu air do thabhairt a mach a staid naduir, agus air d'atharrachadh a mach a stoc bròite Adhaimh, agus air do shuidheach- adh ann am Mac Dhe, Criosd losa ; air doigh's gum bheil fhuil-san gach là ga do ghlanadh o do chuid peac- anna, agus a' beathachadh d'anam, agus a' casgadh t-iot- adh, mur ^eil na nithe so agad, 'an sin cha'n'eil a bheag sam bith ach diteàdh air do shon-sa ; ach ma tha thu ann an Criosd, 'an sin feumaidh a chuid eile gu leir leantuinn, agus tha lagh air a thabhairtamacho chaithir Dhe, nach 'eil diteadh air do shon-sa. Ach cia mara dh'aithnicheas tu ma tha thu ann an Criosd ? Dh'innis mi dhuibh gu'ii aithnich sibh so leis an Spiorad a tha 'g'ur treorachadh. Thus a ta ann an Criosd, tha agad-sa Spiorad Chriosd 'ga do threorachadh : air an laimh eile, thusa nach 'eil ann an Criosd, cha*n'eil agad-sa Spiorad Chriosd, agus iad- san nach 'eil ann an Criosd, cha'n'eil fear-iùil aca ach an fheoila mhàin, agus thaiad-san a'leantuinnan fhir-iùil sin. 'Nis, ma tha thu air do threoracbadìi (eis an fheoii, cha threoraich i gu siorruidh a dh'ionnsui.lh neamh thu, cha sheol i gu bràth thu a dh'ionnsuidh caithir cheartais Dhe, cha threoraich i gu bràth thu a dh'ionnsuidh sealladh air do pheacanna, ni mò a threoraicheas i gu bràth thu a
Sear. xlviii.] cha'n'eil diteadu do piiobull, &c. 169
dh'ionnsuidh fuil Mhic Dhe, a chum do pheacanna a ghlanadh air falbh, ri mò a threoraicheas i gu bràth thu a dh'ionnsuidh Spiorad losa a chum do chomhfhurtach- adh ; oir an f heoil (mar a ta i 'an taobh a stìgh dhuit) cha treoraich i gu bràth thu a mach asad fein, no a dh'ionns- uidh slighe na naomhachd. Mar sin bithidh fhios agad le so, co-dhiubh a tha thu ann an Criosd no nach 'eil ; eadhon so, matha thu ann aa Criosd, tha Spiorad Chriosd agad. Agus, c'ia mar a dh'aithnicheas tu Spiorad Chriosd ? Innseam dhuit c'ia mar a ta sin. Gabhaidh se thu, agus bheir e thu a dh'ionnsuidh tuigse shoilleir a'd' thimchioll fein ; agus feuchaidh e diiuit, do thaobli nàduir gu'm bheil thu a'd' chaora chaillte, agus a"d' mhac seachranach ; air doigh's gu'n abair thu, Gheibh mi bas mur d'theid mi dhachaidh a dh'ionnsuidh m'Athair, agus theid mi am mugha, mur faigh mi iocshlainte mhilis fuil Chriosd, a chumlot bàsmhorm'anamaleigheas. 0 nach comharraicheadh gach neach obair an Spioraid an uair a theid e 'steach a dh'ionnsuidh an cridheachan ; oir, co a thug thu a dh'ionnsuidh sealladh ort fein ? A^us co a leig ris dhuit do staid thraagh do thaobh naduir ? Cha do leig a h-aon ach Spiorad Chriosd, a chuir an t-Athair a'd' ionnsuidh leis an ùghdarras so, aig radh, Bris a steach, agus fosgail sùileau a pheacaich dhoill so, agus leig ris da co e, mar a ta e do rìreadh. 'Se so ceud chomharradh an Spioraid.
'San ath àite, treoraichidh se thu a mach asad fein, agus bheir e thu a dh'ionnsuidh Chriosd, agus bheir e ort luidh sios aig a chosaibh, agus glaodhaich a mach, " Dean tròcair orm, thus a Mhic an Dia bheo.'' Mar so, an robh thu riamh air do threorachadh leis an Spiorad le anam leòinte a dh'ionnsuidh fuil Chriosd, agus gu tobair na beatha ? Co a threoraich an sin thu ach Spiorad Chriosd ? Agus an robh thu riamh air do threorachadh a dh'ionns- uidh crò chaorach Chriosd ? Co a threoraich an sin thu ach Spiorad losa ? Ciod e tuille ?
'San treas àite, an uair a threoraicheas e thu a dh'ionns- uidh na fola, an sin treoraichidh e mach thu troimh na flaitheanas, agus trid na fola, agus a steach troimh na h-uile a dh'ionnsuidh gaol an Athair, an ni is e an tobair, agus a dh'ionnsuidh gaol Dhia, agus ann an sin chi thu an t-Athair 'ga do ghràdhachadh, air sgàth a Mhic fein, mu'n d'rinneadh an saoghal riamh. 'An sin chi thu am Mac 'ga do ghràdhachadh gu saor, do bhrigh's gu'n drina an t-Athair roghainn dhiot, agus gu'n d'thug e thairis th'i P
170 cha'n'eil diteadh do phobull, &c. QSear. xlviii.
dha-san. An sìn chi thu, gu'n do chuir an t-Athair a Mhac fein g;u hàs f haotainn air do shon, eadhon an uair a hha thu a'd' namhaid da, agus gu n d'riun se reidh ris fein thu trid hàs a j\Ihic ; agus uime sin tha thus a' comh- dhunadh; " oir ma 'se air dhuinn a hhi 'n-ar naimhde, gu'n d'rinneadh reidh ri Dia sinn tre hhàs a Mhic ; is mòr is mò air dhuinn a bhi air ar deanamh reidh, a shaorar tre a hheatha sinn." Romh. v. 10. Agus air an aobhar sin cha'n'eil dìteadh air bith dhomh-sa. O ! O'ia aoibhneach 'sa dh'f heudas tu a bhi, a fhuair so air a sheuladh do d' chridhe, nach 'eil diteadh sam bith dhuit, do bhrigh's gu'm bheil thu ann au Criosd.
'Sa cheithreamh aite, Bithidh aithne agad air an Spio- rad le toraidhean agus eifeachdan an Spioraid ? 'Nis, eiod iad toraidhean an Spioraid ? Tha iad air an cuir sios dhuibh anns a chuigeamh caibideil do'n litir a dh'ionnsuidh na'n Galatianach, 22. and 23 rann.
'Se a cheud aon, gràdh, Agus co a ghìuais thu a chum gràdh a thabhairt do Dhia agus do chuid naoimh, ach Spiorad a ghràidh e fein ?
'Se 'n ath aon aoibhneas. An dThuair thu riamh ma ta aoibhneas do-labhairt ann ad' anam ? Co a bnirra do threorachadh d'a ionnsuidh, ach spiorad an aoibhneis, an Comhf hurtair e fèin ?
'Sen treas toradh sìth. JMar so an d'fhuair thu riamh sìth ann do choguis, an t-sith sin a tha dol thar na h-uile tuigse ? 'An sin b'e Spiorad losa a threoraich thu d'a h-ionnsuidh.
'Se'n ceithreamh, fad-f hulangas. Mar sin an do ghiù- lan thu riamh a chrois gu foighidneach ? Agus an robh thu riamh toileach fulang air son ainm-san ? Agus an do mheas thu riamh mashidh Chriosd na shaoibhreas na's mo na ionmhas na h-Eiphit ? Co a b'un-ainn gràs a thabhairt dhuit gu so a dheanamh, ach esan an tì 'se Spiorad na'n uile ghràs ?
'Se'n cuigeamh caomhalachd. Co a rinn mìn agus iriosal thu ann ad' inntinn, air doigh 's gu"r urrainn thu do mhuineal a chuir gu toileach fuidh chuing Chriosd ? Cha d'rinn a h-aon ach esan is e Spiorad na macantachd e fèin.
'Se'n seathamh maitheas. Co a ghluais thu gus a mhaith a dheanamh agus an t-olc a sheachnadh, agus fì bhi ultamh, a chum gach uile dheadh obair a dhean-
Sear. xlviii.] cha'n'eil diteadii do phobull, &c. 1/1
arah ? Cha do ghluais a h-aon ach Spiorad losa, an tì 'se maitheas e fein.
'Se 'n t-seachdamh creidimh. Mar sin co a thug dhuit creidsinn ann am bàs agus ann an ais-eiridh Chriosd ? Cha d'thug a h-aon ach Spiorad Chriosd a thog suas losa o na mairbh.
'Se 'n t-ochdamh macantas, agus 'se 'n naodhamh stuaimeachd. Co a thug na grksan so dhuit, ach Spiorad losa, an ti 'se ughdar na'n uile ghràs ! Mar so aithnich- idh sibh an Spiorad le toraidhean an Spioraid. 'Nis do bhrigh's gu'n d'fhàg an ùin mi, air an aobhar sin cha dean mi ach a chuid eile fhosgladh suas dhuibh, agus mar sin comh-dhùnadh.
Tha sibh a' faicinn co iadsan do nach 'eil dìteadh ; tha sibh a' faicinn gur e an comharradh a tha aca Spior- ad Chriosd ; agus tha sibh a' faicinn, gur e obair an Spioraid an tùs achmhasan a thabhairt ; agus anns an ath àite, do threorachadh a mach asad fèin a dh'ionnsuidh an Eadar-mheadhonair, agus a dh'ionnsuidh fhola-san.
'San treas àite, Gu do leideachadh trid na fola sin a dh'ionnsuidh gaol an Athair, agus a dh'ionnsuidh run siorruidh do thaghaidh agus do shaoraidh.
'Sa cheithreamh àite, is e obair an Spioraid a tha tabh- airt a mach na'n toraidhean so annad, an leithid agus gràdh, aoibhneas, sìth, fad-fhulangas, caomhalachd, maitheas, creidimh, macantas, stuaim. Ach treoraich- idh an fheoil thu a dh'ionnsuidh adhaltranas, striopach- ais, neo-ghloine, macnus, iodhal-aoraidh, druidheachd, connsachadh, uaimhdeas, comh-fharpuis, fearg, comh- stri, aimh-rèite, saobh-chreidimh, farmad, mort, misg, ruidhteireachd, agus an leithide sin : agus mar sin, leis na toraidhean, bithidh fhios agad co dhe'n dithis so a tha 'ga do threòrachadh, co-dhiìibh 'se an f heòil no an Spiorad. Ach their thus', aig cuid do dh'amaibh bha agam gràdh, agjus aoibhn eas, asrus sìth, ajfus foi'ihidin, ajrus caomhalachd, agus creidimh, agus a chuid eile gu leir ; ach tric do dh'uairean tha mi a' faotainn, aig an fheòil an lamh a's àirde annam, agus tha mi air m'eigneachadh gu a leantaìnn.
Freagram thu, Chabhiodh feum agad air a chomhfbur-
tachd so, na'm bitheadhtu saor o'n fheòil, ach do bhrigh's
nach bi thu saor uaith co fhad 'sa bhios tu annsan t-saogh-
al so, or luidhidh si do ghnàth ann ad' uchd, gu do bhac
P 2
172 cha'.n'eil diteadh do piiobull, &c. rSear. xlvii
adh o mhaith a dheanamh an uair a b aill leat a dhean- ainh ; uime sin, tha'n comhfhurtachd so air a chuir ad' ionnsuidh-sa tha cogadh ann an aghaidh na feòla l inar sin, mar 'eil thu a' leantainn na feòla, tha thu a' Jpantainn an Spiorad mar t-aon fhear-iùil. Tha so na chomharradh nach 'eil dìteadh dhuit-sa.
'Nis, do bhrigh's gu'm blieil e co doilbh so a dhaing- neachadh ann an cridhe duine, a tha co buailteach do inhi-cnreidimh ; agus do bhrigh thus', a tha ad' leanabh (:0 Dhia, ge nach biodh ach aon iarrtas air a dheonach- r,dh dhuit anns an t-saoghal so, tha mi an dìiil, gu'm builicheadh tu air a so i, gu' m biodhagad an comhfhurt- achd so air a dhaingneachadh agus air a shuidheachadh ann do chridhe ; air an aobhar sin, tha'n t-Abstol, anns ;>n 2 rann, 'ga chomh-chuir ris fein, mar an uair a tha e Jabhairt mu tliimchioll a thròcair fein, tlia e a' labhairt uime ann a' phearsa fein ; mar an ceudna an uair a tha e' labhairt mu thimchioll a shaorsa, tha ea' labhairt uime ann a phearsa fein mar an ceudna. l'^adhon mar sin thus', a tha a'd' leanabh do Dhia, 's ur- rainn thu labhairt air an dà ni so ; is urrainn thu labh- airt air daorsa agus trailleileachd a pheacaidh a rinn do thabhairt ann am braighdeanas d'a ionnsuidh ; agus is urrainii thu labhairt mu shaorsainn an Spioraid, a thug saorsa dhuit ; 's urrainn thu innseadh gu'n robh agad grabhan, is eagal, agus pian coguis, agus is urrainn thu innseadh gu'n d'fhuair thu a leithid do dh'aoibh- neas agus a leithid do shìth choguis, air doigh's gu'm b'urradh dhuit a dhol a mach leis, agus do bheath a ghabhail ann do làmh, agus a dhol a dh'ionnsuidli na li-uaig]ie, agus b'urrainn thu a radh le Simeon, " Thigh- earn, nis tha thu a' leigeil do d' sheirbhiseach triall ann an sith ; or chunnaic mo shùilean do shlainte.'' Tha sin na cliomhara gur leanadh do Dhia thu.
'Nis, an Spiorad a tha leigeil fhaicinn d'a a thruaighe, tha'n Spiorad ceudna leigeil fhaicinn d'a a shaorsa ; uime sin tha e ag radh, " Oir shaor lagh Spioraid na ])eatha, a tha ann an losa Criosd, mise o lagh a pheac- Jiidh agus a bhàis. Tha lagh na chumhachda ta toirt cr- dugh, air a shuidheachadh air ughdarras fear tabhairt un lagh.' j\Jar so le lagh Spioraid na beatha, tha e a' (iallachadh buaidli agus cumhachd ar Tigheam a ì)ha air a cheusadh. agus a tha air èiridh a rìs. a tha nis beò.
Sear. xlviii.] cha'n'eil diteadh do phobull, &c. 17
agus a' rioghacliadh ann an glòir. Tha e 'ga ghairin lagh, do bhrigh's gu'm bheil e tabhairt àithn, agus tha e faotainn umhlachd ann an cridhe clann Dhe, agus tha e ag àithneadh le ùghdarras, agus -fuidh na phèin so, gu'm faigh mi bàs mar tabhair ini umhlachd da.
A rìs, "Lagh Spioraid na beatha," (oir tha Spiorad agus beatha anns an Tighearn ud a ta air eiridh a bhàs- aich air crann, agus tha buaidh na's leòir ann gu mise a shaoradh o pheacadh agus o bhàs) a ta ann an losa Criosd," (Cha'n'eil beatha ann an ainglibh no ann an naoimh a's urrainn mo bheothachadh, agus cha'n'eil spiorad a's urrainn beatha thabhairt do m'anam, ach Spio- rad losa a bha aon uair marbh, ach a' nis a tha beò, agus a' rioghachadh ann an gloir), rinn e mise a shaoradh. Bha mi am thràill do'n pheacadh agusdoshàtana roimhe ; ach a nis Spiorad na beatha, a ta anns an Tighearn ud a bha air a cheusadh agus a ta air a ghloireachadh, air an d'rinn mise greimtridcreidimh.rinnemo shaoradh o'ntrailleileachdso; air doigh's gu'm bheil mi nis air mo dheanamh am' shaor fhear-baile "de'nuadh lerusaleim sin, olaghapheacaidh." Cha d'f huair jlagh prionns' riamh a leithid do dh'umh- iachd o iochdaran sam bith anns an tir, 'sa f huair am peac- adh uam-sa ann an uile bhuill mo chuirp, gus an do sheall mi air an Tighearna losa air a cheusadh, agns ri a bhàs agus ais-eiridh ; 'an sin thug e àithn dhomh, agus thug mise umhlachd dha-san ; thug esan gealladh, agus chreid mise ; bhagair esan, agus sguir mise. Mar sin, bha mi roimhe am' thraill air mo reic fuidh na pheacadh; ach a' nis, a pheacaidh, feudaidh tu a bhi a'd' ain-tigh- earn thairis orm, gu thabhairt orm umhlachd a thoirt dhuit ann an aghaidh mo thoil ; ach cha'n f haigh thu gu bràth an umhlachd thoileach sin a bha agad roimhe. Agus mu'n bhas. Tha dà bhas ann, bhraithre, a cheud agus an dara bàs ; labhair e uime anns a cheud rann, far am bheil e ag radh, " Cha'n'eil diteadh air bith do'n dream a tha ann an losa Criosd ;" 'se sin, cha d'theid an- ama na'm muinntir thaghta gu brath do'n aite 'sara bheil anama na'n droch dhaoine a' dol; do bhrigh's gu'm fritheil na h-ainglean air a mhuinntir thaghta an uair a gheibh iad bàs, agus giùlainidh iad an anama a dh' ionnsaidh uchd Chriosd, far an luidh iad fuidh an altair, gus am bi àireamh am braithrean air an coimhlionadh : P 3
I/i CIIA'n'eIL DITEADn DO PHOBULL, &C. [Soai'. XLVIII.
acli feithidh na droch spioradan air a mhuinntir a chuir- eadh air cùl an uair a bhasaicheas iad, agus bheir iad air falbh an anama a dh'ionnsuidh na'n doimhneachdan gun chrioch a tha'n iochdar na h-ifrinn', far am bi iad air ani pianadh gu saoghal na n saoghail.
'Nis ma ta, thus a tha ann an Criosd cha bhlais thu gu siorruidh air an dara bas ; ach. air son a cheud bhas c'ionnas a tha thu air do shaoradh ? Freagram, tha thu air do shaoradh o' na mhallachd, agus o ghath a bhàis, air doigh's gu'm feud thu imeachd air cìil-thaobh a bhais, agus a dhol a dh'ionnsuidh glòir gun chrioch : uime sin a cheud bhàs so, cha bhàs dhuit-sa e atha ann an Criosd, ach na's roghnaichte is slighe, no aisig e gu dol a steach a dh'ionnsuidli na beatha siorruidh ; cha chan mi ach so riut, na'm b'aiU leat a bhi cinnteach thu bhi air do shaor- adh o'n bhàs, an sin feumaidh tu an tùs a bhi air do shaoradh o na pheacadh, lc lagh Spioraid na beatha, agus feumaidh tu aithne a bhi agad air-san a tha tabhairt an t-saorsainn so dhuit, 'se sin, an Tighearn losa a mhàin. 'Xis, bithidh mi ag criochnachadh.
Ach so tha mi fàgail maille ribh, eadhon mo theisteas air an fhirinn so, a tha air a sgriobhadh agus air a seul- adh 'an so leis an Spiorad Naomh ; agus ciod e sin ? Tha sibh uile do dha shedrsa, agus tha sibh uile a' dol air da shlighe, agus tha da fhear-iìiil agaibh, agus thig sibh uile a dh'ionnsuidh da chaochladh dh'aite.
"Ni mi so na's ro-slioilleir' dliuibh ; tha cuid agaibli ann an Criosd, agus tha sibh aig imeachd anns an t-slighe gu neamh, agus a dh'ionnsuidh Mhic Dhe a tha 'nis a' rioghachadh anns na neamhan, agus aig deas-lamh Mòr- dhalachd Athair; agus tha cuid agaibh fathasd annaibh fein, agus ann an nàdur, oir cha robh sibh riamh anns a 3Ihac. 'Nis, sibhse a ta ann an Crisosd, agus a tha ag imeachd a chum neamh, tha Spiorad losa agaibhse gu bhi na fhear-iùil duibh, agus 'se an t-slighe dh'ionnsuidh am bheii e 'g'ur treorachadh, an tiis, A dli'ionnsuidh sealladh air do pheacaidh agus do thruaighe. 'San dara h-iiite, trcoraichidh se thu a dh'ionnsuidh na fola, agus a clium an Eadar-mheadhonair, agus a dh'ionn- siiidli righ-chaitliir na'n gràs, a chum an sin gu'm faighcadh tu gràs agus tròcair ann an àm feum. '.**^an trej'.s hite. Tha e 'ga do thabhairt a stcach trid -ha fola. a dh'ioniisiiidh gaol an Athair, a chuir am Mac
Sear. xLviii.] cha'n'eil diteadii do rnoBULL, &c. ì'Ji}
a clium basacliadh air do slion, an uair a bha thusa a'd' namhaid da : a dh'ionnsuidh gradh a I\[hic, an Ti, le a bhàs, a rinn tausa rèidh ri Dia, agus a shaor o'n fhearg thu : a dh'ionnsuidh gradh an Spioraid Xaoimh, a thain- ig o neamh a'd' ionnsuidh, a chum sgeul aoibhinn na slàinte innseadh dhuit.
'San àite mu dheireadh, Tha e a' tabhairt a mach tor- aidheau maith annad ; an leithid agus gràdh, aoibhneas, sith, fad-fhulangas, &c., agus sibhse, a ta annaibh fein, cha'n'eil a bhea;^ agaibh gu'r treorachadh ach gliocas na feola, an ni a ta na naimhdeas do Dhia. Xa smuainich- ibh air soii na feola, deir an Spiorad ; ach theiran fhaoil an aghaidh sin. Mar sin tha'n Spiorad 'ga do tharruing air aon slighe, agus tha'n f heoil 'ga do tharruing air slighe eile : 'nis bi'dh aig an da shlighe so da chaochala crioch, fada eadar-dhealaichte o cheile ; oir mar a tha eadar-dheal- achadh mòr eadar thus' a tha ann an Criosd, agus thus' a tha anns an fheoil, thus' a tha anns an t-slighe _gu neamh, agus thus' a tha anns an t-shghe gu ifrinn. 'Xis, mar a tha eadar-dhealachadh mòr annta so uile, mar siii tha eadar-dhealachadh na's ro-mhò eadar iad ann an crioch dheireanach, ann an ais-eiridh, agus ann am breitheanas ri teachd, aige a chrioch.
Thusa tha ag imeachd a rèir an Spioraid, mar a ta thu beo ann an Criosd, mar sin basaichidh tu ann an Criosd. Air an aobhar sin tha mi fàgail na teisteas so maille riut, a tha agam o Dhia ann a fhocal. thusa, a ta air do threor- achadh le Spiorad losa ann an cùrsa do bheatha, gheibh thusa bas ann an Criosd ; agus thusa a tha annad fein, ma dh'f hanas tu mar sin, (oir na leigeadh Dia gu"n comh- dhunainn-se dìteadh sioiTUÌdh a h-aon agaibh) feudaidh tu pìlltinn a dh'ionnsuidh Dhe, agus feudaidh an Tigh- earn gu h-athghearr, aous ann an tiota, do chridhe a chaochladh, agus is urrainn guth Mhic Dhe, le aon f hocal do thogail o na mairbh, agus a mach a uaigh a pheacaidh ; agus fcudaidh tu a bhi annad fein, ann an nadur, agus anns an f heoil, 'nis air a mhaduinn so ; gidheadh co is urrainn innseadh nach feud thu a bhi ann an Criosd mu'n tig an f heasgair. Air an aobhar sin gu ma fada gu n robh e uamsa radh mu neach sam bith ag- aibh gu h-iomlan gu'm bi sibh air bhur dìteadh. Agus ge' nach do bhlais sibh riamh fathasd air milsead na fola sin, gidheadh gu ma fada gu'n robh e uamsa comh-dhiìn- adh no a radh, gu'n d'theid sibh a dh'ionnsuidh diteadb.
176 cha'n'eil diteadh do piiobull, &c. [[Sear. xlviii.
Acli so tha mi fianuiseachadh dhuibh, agus ann an so tha mi a' fosgaladh geata' rioghachd neimh dhuit-sa tha ann an Criosd, agus nach 'eil ag imeachd a reir na feola, ach do reir an Spioraid. Ach dhuitse nach 'eil ann an Criosd, ach anns an fheoil, tha mi a' tahhairt fìanuis dhuit, co fhad 'sa tha thu anns an f heoil, tha geata' na flaitheanais dùinte ort, agus tha geata' na h-ifrinn fosg- ailte dhuit. Air an aohhar sin (mo bhraithre) Tha mi 'g radh, gu'm bheil àireamh agaibh do nach b'aithne riamh fathasd ciod e sin Spiorad losa : Tha mi 'g radh, cha tabhair mise breith air a h-aon agaibh, ach Vaill leam gu'm biodh sibhse a' tabhairt br^ith oirbh fein, a chum's nach bi breith air a thabhairt oirbh. Ach ann an so tha mi a' tabhairt fianuis duibh, ma bhitheas sibh beo anns an fheoil, agus gu'm faigh sibh bàs anns an theoil, cha'n f haic sibh gu siorruidh neamh. Agus a chum's nach can sibh anns an la mhòr sin nach d'fhuair sibh rabhaidh,air an aobhar sin tha mi ann an so a' gabhail na neamhan agus an talamh mar fhianuis, tha mi gabhail na ballachan agus na puist chloich so mar fhianuis, tha mi a' gabhail a ghrian so a tha 'Vleah-adh an sud, agus bhur coguisibh fein, gu bhi na'ra fianuisibh eadar sibhse agus mise, gu' n d'innis mi dhuibh uile chomhairle Dhe, co fhad 'sa dh'fhoiUsich e dhomh e ; agus a 'nis ou'm bheil mi 'a labhairt na fìrinn ann an Criosd, agus nach 'eil mi dean- amh breug ; thus' a tha beo agus a bliasaicheas anns aii fheoil, gu'm basaich thu ann an ifrinn gu siorruidh suthain. Ann an. so tha mi tabhairt dhuibh fìanuis air a so, a chum's nach abair a h-aon agaibh gu'n robh mi am fhear-brathaidh do bhur n-anama', ach dh'innis mi dhuibh bhur cunnart am feadh a blia mi maiìle ribh : oir c'uime am bithinnse ciontach ann am fuil neach sam bith ? Uime sin ge nach faigheadh sibh riamh na's mo do rabhaidh na searmonachadh an dearbh là so, tha mi a' gabhail na flaitheanas agus an talamh, agus an tigh so, mar fhianuisean, gu'm bheil mise saor de'r fuil. Oir dii'innis mi dhuibli mur bi sibh ann an Criosd mu'n d'thcid sibh as an t-saoghal « ), agus ma dh'fhanas sibh annaibh fein, ann an staid nàduir, agus anns an fheòil, nach faic sibh gu sìorruidh bcath bliith-bhuan, ach gu'n tig sibh a chum diteadli . Ann an aghaidh sin, tha mi 'g radh ruitsa a tha ann an Criosd, agus nach 'eil aig imeachd a reir na feula, ach do rcir an Spioraid ; ge d'
[Scar. XLviii. cha'.n'eil diteadii do pnoBULL, &c. 177
tha corp peacaidh au taohh a stigh dhuit, a tha ga d' thabhairt ara braighdeanas air iomadh àra, agus ge do tha lagh ann do bhallaibh a' cogadh atrn an aghaidh high d' inntinn, agus ge do bhiodh tu air do reic fuidh na pheacadh, agus air do chomh-èigneachadh gus an ni sin a dheanamh nach b'àill leat, agus gus a nì sin a b'àill leat a dheanarah, fhagail gu'n deanamh, fathasd tha mi a' tabhairt fìanuis dhuit, agus gabh an comhfhurtachd so ad' ionnsuidh fein, raa tha t-iarrtuis an geall air a bhi aig imeachd do reir an Spioraid, agus ni-hann a reir na feòla, bheir eam-sa cinnte dhuit nach bi peacadh do nà- duir gu bràth comasach air do dhìteadh.
'Nis, a naheud agaibh 's nach robh riamh ann an Criosd, 's nach d'imich riamh do reir Spiorad losa, tha rai guidhe oirbh a tlieachd d'a ionnsuidh, agus abraibh, A Thigh- earna ionmhuinn, thoir dhomh deoch dheth t-fhuil a chum tart m'anam seargte a chasgadh, agus a chum mo shaoradh o'n f hearg a ta ri teachd ; agus thoir dhomh mo làn dheth d'f heòil, a chum's nach bàsaich mi gu sior- ruidh ; cuir a nuas do Spiorad gu mo threorachadh anns an t-slighe chumhang agus aimh-leathan sin a ta treorachadh gu beatha ; pill mi, Thighearna, agus bith- idh mi air mo philleadh, iompaich mi, agus bithidh mi air m' iompachadh. Thighearn, ma's àill leat, 'surrainn thu mo dheanamh glan.
Nis, an d'thig sibh g a ionnsuihh (a mhuinntir mo chridhe) oir tha mise a' toirt cinnte dhuibh gu'm bheil e na Thighearn tròcaireach, agus thainig e a thearnadh pheacach, agus thug e maitheanas do pheacaich mhòr, agus their e riutsa, ma tha thu ad pheacach mòr, 'S àiU leamsa tròcair mhòr a dheanamh ort ; agus ma mhaith nii raàran dhuit, an sin gràdhaichidh tii mi gu mòr.
'Nis, air do shonsa a tha ann an Criosd a cheana. tha mi a 'guidh' ort bi taingeii do Dhia, anns gu'n do thaisbean e dhuit tròcair co mòr, agus dean gairdeachas ann an saor- ghràs a Mhic losa Criosd, a cheannaich thu 'o na pheac- adh, agus 'o ifrinn, agus iraich àiridh air a ghairra-san leis am bheil thu air do ghairm ; fan annsan, agus fan- aidh esan annad-sa ; agus foghlum gach latha do thagh- adh a dbeanamh cinnteach. Cleachd uile mheadhoinean adhraidh-san gach latha ; mar iad so, èisd am focal gu subhach, smuainich air a là agus a dh'oidhche ; biodh briathran a ghràis ann do bheul, dean faire agus ùrnuigh
ì 78 cha'-n'eil diteadh do PHOBULL5 •^^'c. [Sear. xlviii.
do ghnàth, agus aniis gach uile nithe Li taingeiì, oir is e -o toil Dhè ann an losa Criosd ad' thaobh. Rach tric a ih'ìirnuigh, agus ruith le gàirdeachas a dh'ionnsuidh an Athair, agus a chum an Eadar-mheadhonair, agus a dh'ionnsuidh fuil a ch';mhnaint nuadh, agus a dh'ionn- suidh beinn Shion, agus a dh'ionnsuidh an Uain Criosd losa : oir na'm b'aithne dhuit cia taitneach 'sa tha thu dhas-an, tha rai cinnteach gu 'n gabhadh tu tlachd ann a bhi labhairt ris na's tric, agus na's faide na tha thu a' deanamh. Mar so feudaidh tu a theachd an uair as àill leat, agus tha fios agam nach àicheadh an t-Athair dhuit a bheag sam bith a dh'iarras tu air ann an ainm a Mhic Criosd losa.
Agus mu dheireadh do' na h-uile, na dì-chuimhnich Eaglais bhochd Dhia ; ach thusa a tha ad' bhall de'n choì-p sin, tha mi guidh ort gu'n gabh thu cùram mu na chuid eile do bhùill a chuirp sin ; dean ùrnuigh air a shon, oir cha'n 'eil mi aig agairt a bheag oirbh ach ìir- nuigh, agus cha'n 'eil innealaibh eile chogaidh againn ach ùrnuigh. Agus deanaibh ùrnuigh gu'n èireadh an Tighearn suas, agus gu'n deanadh se e fèin aithnichte o neamh, agus gu'n dionadh se eaglais bhochd, agus gu'n tilgeadh se a naimhde bun os cionn. 'Xis cha chan mi tuille, ach tha mi 'g 'ur n-earbsadh uile ri beannachadh Dhè ann an Criosd losa. Dha-san, niaille ris an Athair, i^us ris an Spiorad Naomh, gu'n robh gach uile mhol- adli, urram, agus gloir, uaith so a mach agus gu siorruidh. Amen.
SEARMON ULLACHAIDH.
A Shearmonaicheada aig frithealadh. Suipeiran Tighearna aig Maibole ann an Carric, 4-amh ìà do cheud mhios an Fhoghair, sa bhliadhna 1678 (ach do reir "Wodrow, 'sa bliadhna 1677)5 'shearmonaich Mr Earchie Riddel, an t-Searmon roimh na bùird o'n t-Sailm Ixxxi. 10, " Fosgail do bheul gu farsuinn, agus Konaidh mise e ;" Tha an t-Searmon sin, maille ris a chuid eile de' chomh- labhairt aig a chomh-chumuinn, ann an sgriobhadh. B'aid an luchd cobhrach Mr'n Eoin Uelsh agus Mer- ton, Patric Uarner, Seòras Barclaidh, &c., maille ri Mr Richard Cameron, a bha aig an àm sin fo' dheuch-
ROIMHRADH.
Tha sinn air coinneachadh ann an so an diubh ann an ainm ar Tighearn losa Criosd, Righ agus Ceann Eao-- lais fein, Tiia na coinnidhean so, tha fios agaibh, air an toirmeasg le ùghdaras ; ach tha a h-aon a tha na's mò na iad-san a tha ag àithneadh ann an aghaidh sin a tha iad-san ag àithneadh, agus feumar ùmhlachd a thabhairt do dh'àithn-san. — Fheara, tha gle bheag foighidinn agaibh air son fras a ghiùlan ; ach tha mise a' smuaineachadh nach biodh e na dhroch bheachd- smuaineachadh dhuibh a smuaineachadh, gur ann o thròcair an Tigheam a tha e nach e teine agus pron- nasc a tha aig an àm so a' teachd a nuas oirnn, mar a rinn e aon uair air Sòdom agus Gomorah. Ghairm an Tighearn sinn cuideachd air an latha so, agus, ann am measg nithe eile, tha sinne gu ar n-athchuinge a chleachdadh air son gu'n cuireadh e do'r n-ionnsuidh aimsir chothromach; ach ma bheir an Tighearn dhuinn ar mìr le dom, (mar a their sinn gu coìtchion,) chan fheud sinn a dhiùltadh : Agus na'm biodh sibh do rìreadh ann an tagair ri Dia, theagamh gu'n aontaich-^ eadh e leibh anns a chùis so.
180 SEARMON ULLACHAIDH.
'Nis, tlia sinn air teaclid an so o cliaochladh do dh'àitibh, agus ghairm Dia sibh cuideachd a chum cuilm a thabh- airt duibh, agus tha sibhse, co fad 'sa tha e 'n'ur cumh- achd, gu seasamh agus cumail ri bratach an t-soisgeil ; agus tha sinne, ann an àinm ar Tighearn agus ar Maighstir; 'g'ur deanaibh-se deadh-bheath aig am hheil crioch onaireach 'san aobhar so : agus cha bhi saothar hhur gràidh dha-san aon-chuid ann diomhanas uo air a dhi-chuimhneachadh. Ach thugaibh an aire, a mhuinntir ionmhuinn, gu'm bi na h-uile niairathabh- airt leibh bu choir a bhi air a thabhairt ; thug sibh an so bhur cuirp, ach feudaidh e bhi, gu'n d'f hag sibh bhur cridheacha' 'n'ur deigh. 0 a mhuinntir ionmh- uinn, biodh bhur siìiiean air Dia, a chum 's gu'n cuir- eadh e bacadh air bhur cridheacha'; gu'n cuireadh e caithris oirbh ann an aghaidh ni sam bith a dh'fheud- adh Dia eudmhor a bhrosnachadh a tha ann bhur meadhon.
A N T - S E A R M O N .
Eoin li. 5G.— Ciod bhur barail'se ? an e nach d'tbig e ehuni na feisde ?
TuA agaibh anns na briathraibh so ccist agus a li-aobhar. Bha àireamh a thainig suas as an dìithaich uile timchioll lerusaleim a dh'ionnsuidh na fèisd ; oir aig an fhèisd so bha tionail cuideachd a mach a Israeil uile r'a cheile ; agus bha breitheanas agus truaighe air chuir an ceiU 'nan aghaidh-san a dh'fhuirich air an ais, bha iad gu bhi air an gearradh as agus air an cuir a mach as a chomunn. 'Nis, anns a chomh-chruinneachadh mhor so, tha agaibli cuid a tha coinneachadh r'a chèile ; c'.gus ciod e an comh- labhairt? Ciod uime, tha'n comh-labhairt mu thimchioll na gnothuch so. Aon diubh a' fèorach ri h-aon eile, ciod a tha thu a' saolsinn mu'n àm so ? Agus ciod a tha tliu a* smuaineachadh mu'n aobhar * o ? Ciod an seòrsa latha bhios againn dheth? Feudaidh e bhigu'm smuain- ich cuid agus gun abair iad, tha eagal orm nach tig e a chum na fèisd. A ris, bithidh cuid, le mòr mhuinighin, mar gu'm b'eadh, ag radh, gu dearbh cha'n'eil an leithide sin do dh'eagal orra feiu. Ciod a tha sibh a smuaineach- adh ? Cuiribh air falbh un leithide sin do smuaintean,
SEARMON ULLACHAIDH. 181
agus na tigeadh iad gu brath na's fhaide. "Ciod e bhur barailse, an e nach d'thig e chum na fèisde ?" Ciod an suim ge nach d'thig e d a h-ionnsuidh ? 'Nis, tarruing- idh mi na rùnaich mi a radh 'an so a dh'ionnsuidh na'n trì puingibh so, agus labhraidh mi focal gu h-athghearr ris gach aon diubh; agus mar sin comh-dhùnaidh mi an cleachdadh so, mar-aon do bhrigh 's gu'm bheil an ià fliuch agus fàd air a chaitheamh, agus mar an ceudna do bhrigh 's gu'm bheil fathasd mòran r*a dheanamh an deigh dhuinn bhi ullamh de' na chleachdadh so. — Agus gabhaidh mi steach an t-iomlan anns na tri puingibh teagaisg so.
Teag. 1. Than Tighearn a' ceadachadh d'a phobuU. fèin fèisd agus amana teisde.
Teag. 2. Gu'm bheil e gu mòr na dhleaslanas air po- bull Dè a bhi iarrtasach air son lathaireachd Dhè a bhi aca maille riu aig a leithid sin do àm.
Teag. 3. Gu'm bheil làthaireachd Dhè gle thaitneach aig a leithid sin do dh'àm. 'Nis tha a cheist a' gabhail a steach iad so uile.
1. Tha mi ag radh, tha'n Tighearn a' ceadachadh da shluagh fèin cùilm agus laithean cùilm'. 'Nis tha fhios agaibh gu'm bheil cùilm na's mb na trà gnathaichte. Tha trà gnathaichte a mhàin air son sàsuchadh agus ùrachadh nàdur ; ach cha'n e mhàin gu'm bheil cùilm na deadh thoilinntinn, ach mòran deth mar an ceudna ; agus cha'n 'e mhain caochlaidh do bhiadhaibh, ach iomadh caochlaidh. Tha cuid de' mhiosaibh annas- ach do dh'fiioiUsichidhean air Dia tha e ceadachadh d'a phobuil fèin anns a cliuiim 'so -air an taiatah. A ris tha fèisd na nì òrdaiì agus cosdail. Tha na h-aoidhean uiie ta air an cuireadh, air an cuireadh. roimh iàmh, agus clia'n 'eii iad a' teachd air an doigh. choitchion mar a dh'ionnsuidh an tràth aig a bhaile. Tha'n Tighearn a' ceadachadh d'a phobuil fèin feisd, eadhon a chum's gu'n toir e dhoibh aobhar aig an fhèisd air son an athchuingibh a dheanamh ris, mar a thug Ahasuerus do dli'Ester. Thainig e a dìi'ionn- suidh cuiira ban-rigiiinn-Ester. Tha i a' gabhail an cothrom air a blii saor ris an sin, agus a h-athchuino-e a dheanamh ris air a son fein agus air son a sluaio-h. Mar sin tha au Tigheara a' ceadachadh cuilm da pho- buil fèin, gu fheuchainn doibh nach 'eii esan toiieacli
Q
]82 SEARMON ULLACHAIDH.
gu'm biodh iadsan air an cunìliangachadh ann an in- ni^h fèin. Tha e 'ceadachadh d'a shluagh fèisd agus laithean fèisde, an uair a ta aige mìr mor sam hith obair no fulangas a chum an gairm d'a ionnsuidh. Ann an sin gu gnàthaichte tha aige-san foillseachadh mor-eigin gu thabhairt dhoibh gu an neartachadh agus an daing- neachadh. Fhuair na deiscioblan (air a chuid is lugha a' h-aon-deugdhiubh)acheudchomhchomuinrmu'nd'thainig an deuchuinn mhòr a dh'ionnsuidh an robh iad air an òr- duchadh, an ni b'e fulangais Chriosd. Mar sin tha an Tighearn 'gar gairm-ne gu fèisd ; agus tha an da sheòrsa sluagh so' tha ar Tigheam losa Criosd a' gairm gu feisd raaiUe ris air an là màireach, agus bu chòir dhuibhse fheuchainn co-dhiubh a tha sibhse de'n àireamh sin no nach 'eiL
1. Tha e gairm a mhuinntir ocrach agus thartmhor ; agus gheall e dhoibh cùilm. " Tha e a' lionadh na'n ocraieh le nithe maith ; ach na saoiblr'r (no an t-anara lan) tha e a' cuir air falbh falamh.
2. Tha e a' cuireadh na h-uile a ta aiin an èiginn, a tha coslach ri bàs fhaotainn as-eugmhcis lòn, a thainig g'an ionnsuidh fein a mach as an sttiid eu-ceilìidh sin anns am bheil a chuid eile do'n t-saoghal, air dhoibh a theachd a dh'ionnsuidh Chriosd, agus iad fein a thilg- eadh air a thròcair mi-fhiughail air iadsan a bhi air an tabhairt a steach ann am measg a chlr.nn-san. An leithid agus a tha ann an irioslachd ag iarraidh a bhi air an deanamh mar a h-aon de a luchd-tuarasdaiL Tha e a' ceadachadh cuihn air son an leithidibh sin; tha e a' ceadachadh cuilra air son a chàirdean uile, mar a tha e againn ann an Dan Sholarah v. 1, " Ithibh, O chàirde ; òlaibh, 'seadh, òlaibh gu pailt, 0 a luchd mo ghaoih"
'Nis, ciod i a chuihn a tha n so, no co dheth a tha i air a eoimeasgadh ?
1. Tha e air a radh mu na chuilm so anns an sgriob- tuir, Mata xxii., 4, " Dheasaich mi mo dhmneir ; tha mo dhaimh, agus mo spreidh bhiadht' air ara marbhadh, agus a ta na h-uile ni ullamh : Thigibh-se chum na bakinse.'* Cha'n 'eil eas-bhuidh ni air bith as uiTainn sibh a mhiannachadh, ach tha na h-uile ni ullamh ; eadhon an deise-bhainnse mu'n cuala sibh, tha i ullamh ; an suidheachadh agus an nàdur bu chòir a bhi aig com- «.iuiaich; tha e ullamh. Air an aobhar sin thigibh
SEARMON ULLACHAIDH. 183
^iblise a tlia mothacliail air bliur n-uir-easbliuidlieaii ; oir ann an so tha cuilm air son na'm feumnaich ; cuilm airson na'm bochdain agus na'm feumnaich ; agus na'n an- ania' so a tha air am pianadh le ocras agus tart a dh'eas- bhuidh losa Criosd.
2. Ciod i a chuilra a tha'n so ? Is e f heòil agus f huil : '' Oir is biadh d'a rireadh m'f heoil, agus is deoch d'a rireadh m'fhuil." — 'Se so a chùilm, a tha anns an T-seann- Tiomnadh air a gairm, Isa. xxv., 6., " Cuirm do f hion aosda, do nithibh blasda, làn do smior, do fhion aosda, air a dheadh tharruing." 'Se so a chuilm gus am bheil an Tighearn 'gar gàirm gu tiachd a ghabhail ann an nithibh reaaihair. B'àill leinne gu'n deanadh sibh sibh fèin cinnteach gu'm bheil sibh dhiubh-san a tha'n Tighearn a' cuireadh a dh'ionnsuidh na cùirm so' ; oir ma thig sibh as-eugmhais a bhi air bhur cuireadh, raa shuidheas sibh as-eugmhais frithealaidh aig a bhord-san. Tha e 'cuir a mach a theachdaran a thabhairt cuireadh do na doill, agus do na bacaich, agus do na h-uile aig am bheil galair sara bith. Am bheil neach sam bith ann an so aig am bheil gnè ghalair sam bith gu a chuir ann an lamhan Chriosd air son leighis ? Tha sibhse air 'ur cuireadh a dh'ionnsuidh na cuilm : agus is cuirm mhòir i. Chuala sibh mu thimchioll muinntir inbheach, an uair a dheanadh iad cuirm mhòr do dhaoine mòra, air an robh aca mòr f hiachan, ghabhadh iad an cuid ceanglaich- ean agus an urras an deigh an dinneir agus thilgeadh iad 'san teine iad, agus mar sin bheireadh iad dhoibh di- searsa shaor dheth an cuid fiachaibh uile co maith ri'n dinneir. Air an doigh cheudna tha 'ar Tighearn losa Criosd a' deanamh, agus tha e 'gar gairm air an la 'mair- each a chum itheadh de' f heoil agus òl deth f huil ; agus a thuille air a sin uile, tha e gu 'ur n-uile cheanglaich- ibh a thilgeadh anns an teine, agus gu di-searsa shaor a thoirt duibh ann bhurfiachan uile. Bithidh bhur n-uile chunntais a ta seasamh eadar Esan agus sibhse air an dubhadh a mach.
II. 'Se 'n dara ni a bheirinn fainear, Aig cuid do am- aibh gu'm bheil aig sluagh an Tigheam mòr ro-chiiram agus iomadh druigheadh dubhach air an spioradaibh, ann a bhi smuaineachadh nach bi Criosd air làthair. Tha so gle thrioblaideach dhoibh. Mo thruaighe ! Cha bhi Criosd ann an so : Cha bhi e co amaideach, gu labhairt Q 2
184 SEARxMON ULLACHAIDH.
inar sin, agus a theachd an so an uair a bheir na Sgriobh- uichean agus na Phairisich air falbh a bheatha. Ciod uime, a deir neach eile, mur tig e ? 'S beag mo ghnoth- uch-sa 'an so. Bithidh e na naigheachd is brònaich' a bha riamh ann mar bi Criosd ann an so. — 'Siadna puing- ean teagasgaiL
Gu'm bheil eadhon aig sluagh Dhe mor eud, agus mòr eagal, nach bi e air làthair maille riu.
Agus na'm feoraicheadh sibh riu an t-aobhair air son so, theireadh iad, air son gach iomadh dochair agus euc- oir a rinneadh air, tha eagal orra gu'n cum e airchuimh- ne e. Agus aig cuid do amaibh, tha eagal orra, gu'm feud na bòidean briste aig cuirmibh roimhe sin far an robh e air lathair, a bhrosnachadh gu a lathaireachd a ehumail air falbh o na chuirm so : agus feudaidh e bhi, gu' m bheil cuid agaibhse, a mhuinntir ionmhuinn, fuidh mhòr eagal nach d'thig Criosd a dh'ionnsuidh na cuilm so, agus a chum bhur nèartachadh. Bu chòir do'n so bhur cuir gu dichioll agus dian-liosdachd ann a bhi tabh- airt cuireadh dha, agus gleachd ris, mar a rinn Maois, ag radh, "■ Mur d'theid thu maille ruinn, na d'thoir suas a so sinn."
'Nis, Bheir mi dhuibh na h-aobhairean so air son am bheil eagal orra, nach d'thig e a dh'ionnsuidh na cuilme, mar a ta an eagal a' foillseachadh ni-eigin do dh'eud. Agus,
1. An droch caramh afhuaire cheana. — Thainigmor- an, agus rinn iad miodal ri Dia le'm bilean, agus gidheadh bhuin iad gu cealgach ris ann a chùmhnant. Feudaidh boidean falisa a rinneadh aig bùird comunnachaidh le cuid a tha'n so, a bhi na aobhar air son nach d'thig e'n so a chum na cuirme.
2. Tha so mar an ceudna na aobhar, air son nach d'thig e, agus 'se so e, ciod air bith àite gus an tig e, tha e a' cuir slaagh do rlreadh agus gu dùrachdach a thabh- airt cuireadh dha le'n cridhe. Feudaidh e bhi nach robh sibhse, air an làtha so gu dùrachdach a' tabbairt cuir- eadh dha le bhur cridheachan : air an aobhar sin tha aobhar cagail nach tig e.
3. Tha mo'ran a shuidh sios aig bòrd an Tighearn, a rinn an deigh sin an sàil a thogail suas 'na aghaidh ; bha mòran aig comunnachaidhean(cha chanmi o cheann ghoir- id) a ghabh am bann dubh sin : Thug an leithid sin e
[SEARMON ULLACHAIDH. 185
fiùdh an lamli, air doigh's nach gabh iad ri teachdairean Chriosd an deigb so, agus nach d'thoir iad dhoibh conih- f hurtachd nrachaidh sam bith o'n leth a mach. Tha so mar an ceudna na aobhar eagail nach d'thig e a dh'ionn- suidh na cuilm, do bhrigh gu'm bheil co iomadh beinn anns an rathad. Cha b'iad na naimhde a rinii na beann- ta' dealachaidh so, a tha tabhairt air a ghruaim a bhi ruinn ; ach is ann do bhrigh na h-iomadh tarcuis a f huair e ann an Alba, agus ar beag cràdh air son na'n eucoiribh so a rinneadh air. Is ann do bhrigh 's nach 'eil sinne faidh thrioblaid air son na'n eucoiribh a rinn- eadh air ann a dhreuchdan, Fàidh, Sagairt, agus High ; do bhrigh' s gur tearc an dream a bhios fuidh chùram air son na'n uiie bhrisidhean a rinneadh air tigh an Tigh- earna, agus air son a bhallaibh a bhriseadh sios, agus air son gach uile mhasladh agus dhoirteadh fola ; cia tearc iad a tha fuidh chùram air son na'n nithe so uile. — Tha'a Tighearn 'gar faicinn gun chùram air son na nithe so, agus ar beag gràdh dha fein, agus air an aobhar sin cha'n iongantach ge nach 'eil inntinn aige gu a theachd 'nar measg. Is tearc iad aig am bheil an " Spicnard a' cuir a mach a bholadh taitneach :" Is tearc dh'inn aig am bheil cleachdadh beothail air bith ; 'seadh, is tearc an dream aig am bheil eolas sam bith air leth air am feumas fein : Is tearc an dream agaibh, tha eagal orm, is urrainn 'ur làmhan a chuir air lotaibh bhur cridheachan fein an diugh, agus a radh, O Thighearn, tha mo ìeoin ann an so ; tha mo phlaigh ann an so. 'S e 'n 3 Ceann-Teagaisg, Gu'm bheil pobull Dhè gle iarr- tunach air son a lathaireachd a bhi aca an uair a tha e a' deanamh cuirm dhoibh. " Ciod e bhuir barailsa, nach d'thig e a dh'ionnsuidh na cuirm ? Tha iad a' smuaineachadh gu'm bheil na h-uile ghlòir agus dheal- radh air falbh 'nuair nach 'eil bhur Tighearn aig ceann d bhùird fèin.
'Nis, deir sibhse, bha sinn ag ionnlaid agus a' glanadh air son an dol thairis ; ach ciod mur tig Criosd a dh'ionn- suidh na cuirm, ciod a ghnothaich bhochd lag a bhios againn deth ? 'Nis, tha a leithid so do reusonachadh a ciallachadh,
1. Mòr iarrtais. Tha iad iarrtunach air son a Ikthair- eachd a bhi aca aig a chomh-chomunn, agus tha aobhar air a shon, do bhrigh gur e a lathaireachd am beatha-san Q 3
186 SEARMON ULLACHAIDH.
Ann a làtliaireaclid-san tha lànaclid do dh'aoibhneas ; air an aobhar sin, a deir Daibhidh, tog oirnne suas solus do ghnùis. Tha dealradh do ghnùis a' cuir na's mo do dh'oibhneas ann mo chridhe na 'nuair is lionmhoir arbhar agus fion. Aìr doigh 's gu'm bheil na h-uile na'n luidh ann an dealradh gnùis Dhè, agus an uair a tha esan an sin, 'se sin an cuilm-san. Tha iad gu dùrachd- ach ag iarraidh a làthaireachd ; do bhrigh gu'ra bheil a lathaireachd na ni a shuidhicheas an cridhe, bithidh an Satan a' gluasad mu thimchioU a chridhe, agus a' tabh- airt sàthadh dha an dràs agus a rìs ; ciod a stòlas an cridhe anns na coraibh so ? Eadhon mothachaidhean air Dia a bhi air làthair.
2. Mar a ta e a' suidheachadh a chridhe, mar sin tha e a blàthachadh na'n aignidhean. Bithidh sinne marbh ann ar n-ith, marbh ann ar n-61, marbh ann ar n-èisd- eachd, agus anns gach uile earrann de'n aoradh, as eug- mhais a Ikthaireachd-san. Tha beatha ann a làthaireachd- san, agus tha sin a' tabhairt beatha do na h-òrduighean. Tha eadar-dhealachadh co mor eadar an comh-chomunn sin anns am bheil a làthaireachd, agus an comh-cho- munn sin anns nach 'eil e, 'sa tha eadar solus agus dorchadas. 'Nis, tha tearc do nithe ann an rathad cleachdaidh a b'àill leam a radh ribh.
I. Rannsaicheadh an dream leis am b'àill làthaireach.d Dhia a bhiaca ; agus ma tha sibh a' sealltuinn air son Dhia a bhi air lathair agaibh, innseam dhuibh gu'n do gheall e tarming am fagus dhoibh-san a tharruingeas am fagus dha-san, agus bithidh se air làthair maille riu-san a dh'irioslaicheas iad fèìn ann a fhianuis. Ge do tha e na righ, agus an Tì naomh agus àrd sin a ta 'g àiteachadh na siorruidheachd, agus a thigh, an ni nach 'eil na'< lugha na na neamha', gidheadh bithidh e air làthair maille ris an dream a ta iriosal agus brìiite : Air an ao- bhar sin, na'm b'àill leibh a làthaireachd a bhi agaibh, deanaibh coguis do dh'irioslachd.
2. 'Nam b'àill leibh a làthaireachd a bhi agaibh, an sin cuiribh na h-uile ni eile a ta mi-thaitneach d'a mach air na dorsan ; oir cha'n 'eil comunn no còrdadh eadar solus agus dòrchadas ; eadar Criosd agus Belial. Cha blii Criosd agus bhuir cuid-se peacanna cuideachd aig an ordugh so. Na'm b'àiU leibh Criosd a bhi lionadii thur cridheachan le gràdh dha fèin feumaidh sibh deal-
SEARMON ULLACHAIDH. 187
acìiadli a chuir eadar bliur cridheacha' agus "bhur n-iodhalaibh. Na'm b'àill leibh làthaireachd Dhè a bhi agaibh, tha an Tighearn 'g'ur gairm gu gràin agus fiiath a thLvbhairt do gach ni ta olc.
'San àite mu dheireadh, Tha muinghinn air a chuir an ceill anns a cheist so co maith sa ta 'eagal ; agus feud- aidh e bhith gu'm bheil comh-stri eadar creidimh agus mi-chreidimh. Tha mi-chreidimh ag radh, tha aobhar eagal nach d'thig e a dh'ionnsuidh na feisde, agus e bhi air làthair an sin. Tha creideamh ag radh, gu'm bi e air lathair. An orduich e meadhoinean no òrduighean, agus a phobull a dhol mu'n timchioll air na h-uile cunnart, agus nach bi e air làthair ? Cha'nurrainn domh sina chreid- sinn. Bheiream-sa cinnte dhuibh gu'm bi Criosd 'an so aig a chuilm, do bhrigh's gu'm feum e a dheisciobuil fein a chomh-dhaingneachadh air son an tuille fulangais air a shon. — Feumaidh e mar an ceudna fianuis a thabhairt d'a Eaglais fèin aig a chuilm. Tha e na ni gle shòlasach làthaireachd Dhè a bhi againn aig an òrdugh. O a mhuinntir ionmhuinn, gheallamaid làthaireachd Dhè a bhi ann bhur measg, na'm biodh ach coguis air a dhean- amh de' na dhà no trì do nithe so. Agus,
1. Ghealladh sinn dhuibh Dia a bhi air làthair am màireach, na'm biodh ach cuireadh leis a chridhe air a thabhairt da an diugh, na'm biodh greim air a dheanamh air iomall eudaich, agus gleachd air a dheanamh ris, mar a rinn lacob ris an aingeal, ag radh, " Cha leig mi as thu mur bemnuich thu mi ; agus a radh, maiUe ris a chèile, Feumaidh mi d' fhaotainn a dh'ionnsuidh d' orduighean fein, agus do ghnùis a dh'ionnsuidh do naomh-ionad fein ; Mar sin na'm biodh cuiridhean leis a chridhe air a dheanamh, 'an sin bhiodh esan air fhaicinn. Coimeas r'a cheile an' ceithreamh 'sa'n cuigeamh Caibideil do Dhàn Sholaimh. Tha cuir- eadh cridheil air a thabhairt da anns a iv. Caib' 16 — '• Thigeadh m annsachd d*a lios agus itheadh e a thoradh taitneach." Agus Caib' y. 1 — " Ithibh, 0 chàirde, òiaibh, 'seadh, òlaibh gu pailt a luchd mo ghaoil." Agus,
2. N'am b'àill leibh a bhi cinnteach a làthaireachd Dhe aig a chuilm, feumaidh sibh ni-eigin a thabhairt dà chum bhur gràdh a dhearbhadh dha. Feumaidh sibh iobairt a dheanarah de bhur n-uile iodhalaibh aguis
188 SEARMON ULLACHAIDH.
pheacanna ionmhuinn. Mur bi sibh 'gan tairgse uile suas air an oidhche so, mar a rinn Abraham air aon-ghin Mic a b'ionmhuinn leis, cha'n urrainn sibh dùil a bhi agaibh ri a lathaireachd aig a' chuilm ; ach ma ni sibh an iobairt so, Tha sinn a' gealltainn dhuibh a làthair- eachd. Ann am beinn an Tighearn, bithidh e air f haic- inn gu'm bheil Dia air làthair a' tabhairt a ghniìis d'a mhinisteirean bochd fein agus d'a shluagh a ta air an dì- mheas agus air an cuir suarach. Ach,
3. Innsidh mise dhuibh, na'm b aiU leibh làthaireachd Dhe a bhi agaibh maiUe ribh, faiceadh e, gu'm bheil cùram oirbh air son a ghlòir, agus gu'm bheil sibh a' roghnachadh lerusaleim os ceann bhur n-aoibhneas is mò, 'se sin bhur n-iodhal. Faiceadh e dearbhadh air bhur gradh dha, nach e mhain gu'm feud sibh a radh gu'm bheil gràdh agaibh dha, ach mar an ceudna gu'n d'thoir sibh dearbhadh agus fìanuis air dha air an latha so, ]Ma tha sibh 'g 'ur tabhairt fein mar so thairis dà, 'se sin an rathad, an t-aon rathad, a chum a lathaireachd bheannaichte a shealbhachadh.
B 0 R D y.
Tha sinne 'n-ar creutairean bochd lag, agus tha againn nàmhaid eucoireach, agus làidir, a tha do ghnà ullamh gu car dochair a thabhairt do'r làmh : agus mar is sòleimte tha'n t-òrdugh, 'sann is dripeil a tha esan. Air an la so bha sinn 'n-ar fianuisibh air iomadh iongantais, ann a bhi faicinn Dhia a' deiligeadh co caoimhneil ruinn anns an tir pheacach so. O tha so na ìongantas mòr, an deigh co iomadh tàir 'sa fhuair e, an deigh na claon- aidhean dubhach a bh'ann o cheann ghoirid, fathasd gu' bheil a chridhe do'r taobh ; agus 'siad a bhriathra' air an là an diugh, '" Pillibh d'am ionnsuidh-sa deir an Tigbearn."
Tha mi a 'cuimhneachadh, anns a chsmh-labhairt a bha eadar Criosd agus an dithis dheisciobuil a bha dol do Emàus, Lucas xxiv., Gu'n d'innis iad dha mu'n fhritheal- adh ris an do ciioinnich iad. Bha e na fhrithealadh gle mheasgaichte ; bha mòr dhorchadas ann ; agus tha mar
COMH-LABHAIRT SACRAMAINT. Ì89
an ceudna ni-eigin gealltainneach : agus tha iad ag inns- eadh do Chriosd an earrainn is dubhaich' dheth an fhrithealadh sin, agus mar an ceudna an earrainn mhiHs dheth, 'se sin, gu'n d'fhuair iad deagh sgeul na n robh e fior, gu'n d'èirich Criosd a rìs. Ach bha iad a dh'eas- bhuidh cinnteachas an naigheachd mhaith so ; a deir iad, cha'n f haca sinne Esan. Bha againn cùrsa measgaichte do f hrithealaidhean freasdail o' nuair 'sa bha 'm bòrd sin air a chuibhrigeadh ann an Gallowa, a leithid do bhòrd 'sa tha air a chuibhrigeadh an so. Ach feudaidh sinn moran a chluinntinn ag radh, ach cha'n fhaca sinn Esan. Tha sinn a' faicinn an t-òrdugh, tha sinn a' faicinn a chomh-thional, agus tha sinn a' faicinn mòran do shluagh maith, ministeirean, agus luchd-aidmheil, agus tha sinn a* faicinn na h-elemeidean fa'r comhair, ach cha'n fhaca sinn esan. 'Nis, 0 chàirdibh, tha sibh air teachd an so ; agus nach d'rinn Dia gu mòr bhur n-eagal a mhealladh ? Cha'n 'eil amharus agam nach feud cuid agaibh a bhi air bhur feuchainn : ach is e Dia a dh'f heumas 'ur tabhairt troi mhe ? Ciod abheir comunnaich troimh co iomadh diabhl- aibh cuthaich ? Ciod a ghiìilaineas troimhe iad, 'nuair a ta iad ann am measg lamhan innealaibh an diabhuil, aig am bheil a leithid do chumhachd ? Oir 'nuair a ta Sas- uinn air aon làmh 'gar sàrachadh le'n cuid armachd, agus Eirean air an lamh eile, gu cinnteach cha'n ui-rainn a bheag ar cumail suas ach mòr-chumhachd Dhia? Chuibhrig an Tigheam bòrd, agus thubhairt e ruinne, Rachaibhse mach a dh'ionnsuidh na fàsaich. Ach cha leig Pharaoh dhuibh imeachd : ach theid sibhse, agus cumaidh sibh fèisd do'n Tighearn bhur Dia : agus so an fheisd, agus is fèisd i do nithibh reamhar. Innsidh mi dhuibh tearc do bhriathraibh labhair Criosd as a bheul fein, agus tha mise a' saoilsinn gu'm feudadh iad eadhon neach fann air bith ath-bheothachadh.
Tha aon fhocal, agus 'se sin an ni a thubhairt e ris a bhean a thainig 'ga iaiTaidh an deigh ais-eiridh, " Rach, innis do mo bhraithre, agus do Pheadar, gu'm bheil mi air eiridh ;" Rach, innis doibh gu'm bheil suidheachadh agam-sa maiìle riu. Bha eagal air Peadar nach do dhi- chuimhnich e an ni a rinn e ann 'aicheadh o' cheann ghoirid ri aghaidh a naimhde ; gidheadh bha caoimhneas araìdh aige air son Pheadar ; rach, innis do Pheadar ; an duine bochd, feudaidh e bhi gur nàire leis amharc
190 COMH-LABHAIRT SACRAMAINT.
orms' anns an eudainn o'n a rinn e co inaslach mise àich- eadh. Feudaidh muiuntir eile gnothach a dheanamh as eugmhais Chriosd air son tamulì, ach cha'n fhead Pead- ar sin a dheanamh. Rach innis do mo dheiscioblaibh. agus do Pheadar. Tha sibhse air teachd ann an so a chum cuilm a chumail maille ris an Dia mhòr a rinn na neamhan agus an talamh ; agus tha e gu ciiirra a thabh- airt duibh air milseachd, le milseachd annasach. Ann an so tha cuilm do nithe reamhar. Ann an so tha'n t-aran agus am fion : ann an so tha'n f heoil, agus ann an so tha'n fhuil, air am bheil sibhse gu a bhi air chuirm an diugh ; agus mur ith sibh do f heoil agus mur òl sibh do dh'fhuil, chaVeil cuid agaibh ann, cha'n'eil beatha agaibh annaibh. Rinn 'ar Tighearn losa Criosd cuiah- nant ionmhuinn. Bha'n ceud chùmhnant na chùmh- nant cruaidh ; agus gidheadh bha mòr aontachd ann ; ach tha'n dara cùmhnaat uile na aontachd'"-; tha e uilena ghradh ; cùmhnant aig am bheil so ann, cha'n iarr mi a bheag sam bith oirbh, ach sin a bheir mi dhuibh. Cha'n 'eil agaibhse neart, air an aobhar sin bheir mise dhuibh mo Spiorad a chum bhur cuideachadh. Ann an so tha cùmhnant mihs ; agus ann an so tha seulaichean achùmh- naint. An uair a bhàsaich e dh'fhag e tiomnadh gloir- mhor ; agus ann an so tha seula an tiomnaidh. " Anns an oidhche 'san do bhrathadh e, ghabh e aran," mar a tha sinne a' deanamh na ainm : agus an deigh dha buidh- eachas a thabhairt mav a rinn sinne (agus tha sinne a' beannachadh ainm gu'n cuala sinn riamh an deadh sgeula so, agus air son buanachadh an t-Soisgeil) thubhairt e, " gabhaibhse, ithibh. 'Se so mo chorp-sa a bhriseadh air bhur sonsa; deanaibhse so ann an cuimhne ormsa." Ceart mar an uair a tha cairid a' dol shghe fhada, tha neach cile ag radh ris, tha thu a' dol air turras fada, feumaidh tu comhara'-eigin fhagail agam-sa a chum do chumail ann mo chuimhne. Mar sin tha Criosd ag radh, so comharadh graidh a tlh'f heumas sibh a choimhid, gus an tig mi a ris. Feumaidh sibh a bhi coimhead na Sa- cramaint so mar a bhios cotlirom agaibh, deanaibh so ann an cuimhneachan ormsa. Cuimhnichibhse ormsa, oir chuimhnich mise oirbhse ann bhur staid iosal ; mar a tha e agaibh Salm cxxxvi. 23. " A chuimhnich oirnn' ann
COMH-LABHAIRT SACRAMAINT. 191
ar staid iosaì." Rina mise mar so dhuibhse. Ma ta gabhaibhse rium-sa gu caoimhneil.
" An deigh na Suipeir, air a mhodh cheudna, ghabh e an cupan, ag radh, òlaibhse uile dheth ; 'se'n cupan so an tiomnadh nuadh ann am fhuil-sa. Deanaibh-se so ; oir co minig 'sa dh'itheas sibh an t-aran so, agus a dh'òlas sibh an cupan so, tha sibh a' taisbeanadh a mach bàs an Tighearn gus an d'thig e ris.''
'Xis, a mhuinntir ionmhuinn, ann an so tha deadh sgeul an deigh na Sàcramaint a chuir an Tighearn an cèill ann a earail, an uair a thug e an cupan as a làmh fein. Ciod e bha'u sin. C'uime, b'e so e dha dhioscioblaibh ; feumaidh sibh mo bhas a thaisbeanadh a mach gus an d'thig mi a rìs. Tha mi a nis a' dol air falbh do neamh, agus tha gnothach agam a dh'ionnsuidh na rioghachd sin air bhur sonsa, agus 'se sin a dh'ullachadh àite dhuibh. Achthamitoirtcinnte dhuibh, an uair achriochnaicheas mi mo ghnothach, agus a dh'fhanas mi am Eadar-mheadh- onair, gus an gabh mi ri uile ùrnuighean na' muinntir thaghta a bhios air an tabhairt o'n Athair dhomh, an sin thig mi a ris, agus bheir mi sibhse a dh'ionnsuidh na h-oighreachd sin a tha mise a' dol a dh'ullachadh air bhur son. Feumaidh sibh eas-bhuidh mo làthaireachd a ghiul- ain air son tamuli ; 'sann air bhur gnothach-sa, agus air bhur sgàth-sa, a tha mise a' dol air falbh. Ach nach feud sinn comanachadh air son teachd sam bith eile air Criosd ach a dhara teachd ? 'Seadh, feumaidh sinn com- anachadh air son teachd Chriosd a rìs a dh'ionnsuidh Alba ann an cumhachd an t-Soisgeil, mar a chunnaic cuid againn e roimhe so ; oir e theachd a ris nì e ; cha'n fhàg e sinn air an doigh so. Buidheachas do Dhia tha ni-eigin do dh'fhuaim cuibhhbh a charbaid; tba ni-eigin do chomharan air teachd Chriosd a ris a dh'ionnsuidh Alba, mar a tha sibh a' faicinn ann an so. 'Nis, a chairdean, bithibh dripeil, oir cha'n 'eil f hios agaibh am bi a leithid so do thiom agaibh gu bràth tuilie : oir a nis tha Criosd a' crathadh làmh ribh, agus ag radh, biodh gach ni a chaidh seachad air dol seachad, agus hiodli corah-cheartas air son an àm ri teachd.
'Nis tha Criosd a' teachd d'ur n-ionnsuidh, ao" radh Ciod e an geall a's àiU leibh fhaotainn air son firinn mo ghraidh ? Ann an so thug mi dhuibh m'fheòil atnis m'fhuil, agus ni-eigin gu 'ur giùlan troimhe, agus a bhi
192 COMH-LABnAIRT SACRAMAINT.
mar bhat ann bhur làmh trid gleann agus sgàil a bhàis- Ann an so thug mi dhuibh gach ni a tha ann a m'ainm, agus na h-uile ni a cheannaich mi air bhur son. Ann an so thug mi dhuibh na h-uile a ta annam, agus fhuair sibh Criosd air son gliocas, fireantachd, naomhachadh, ionracas, agus saorsa iomlan. O chàirdean. am bheil agaibhse ma ta gàirdeinean a chum a ghabhail ann bliur glacaibh, agus cridheachan gu a ghabhail. Tha creu- tairean bochd cosmhail ri cloinn'le meòirean goirid, aig am bheil an athair a' cumail a mach sporan mor òr dhoibh, agus cha'n urraìnn iadsan greim a dheanamh air no 'ghabhail a steach, tha e co mòr. Mar sin tha' ar Tighearn losa Criosd a' tabhairt na'« mo na 'ar dùil agus ar n-iarrtais chumhang. 'Nis tha rai aig aithneadh dhuibh bhur beoil fhosgaladh gu farsuing, agus ge b'e co farsuing'sa dh'f hosgaileas sibh iad, Tha mi a'faicinn (deir Criosd) gu' bheil agam-sa sin nach urrainn sibh a ghabh- ail a steach, agus a tha thar bhur creideamh, ge b'e sam bith co mòr 'sa ta e air a dhaingneachadh ; gidheadh tha mi 'g'ur faicinn a' gabliail greim air a sin a tha os bhur ceann. Ma 'seadh, O a chreidmhaichean, guidheam oirbh, sibhse aig am bheil beò annaibh, an t-òran goirid sin a sheinn, Salm ciii., 3, '• Beannai<;h an Tighearn, 0 m'anam, agus na di-chuimhnich a thiodhlaicean uile, 'Se mhaitheas dhuit do pheacanna gu leir, a shlànaicheas t-euslaintean uile,'' &c. Agus tha òran eile a dh'fheumas sibh asheinn, agus s'e sin an t-òran os àird. 0 àirde,feadh, leud,agusdoimhnegaoilDhiaataannan losaCriosd. Agus deir am fàidh Micah, vii. 18, " Co a's Dia ann cosmhail riutsa, mhaitheas aingidheachd, agus a ghabhas seachad air eusaontas iarmaid 'oighreachd ?" Mar so seinn, 0 chreidmhich, air inneal ciuil na'n deicli teud : abair ris, 0 cia mòr na nithe a rinn thu air mo shon ! Agus faic- eadh e gu' bheil agaibh ni-èigin do dhruighidhean deth a mhaitheas. 0 chàirdeun Chriosd, tha sibli air teachd an so, agus bithidh sinn co truacanta mu'r tirachioll as a bhi'n dòchas, ge do bhiodh sibh a nis toilichte gu bhur fuil a thairgse mar iobairt air son a shoisgeil, gu n teid sibh dliachaidh as eugmhais drop a dhoirteadh dhi; ach ghabh esan an toil air son a ghniomh.
Tha sinn air n-ar dion leis a chairid a's fearr, am fear-pòsda a's fearr, am maighstir a's fearr, agus an leighich a's fcarr, a bha riamh ann. O dlùthaicheadh
COMH-LABnAIRT SACRAMAINT.
193
Vhur n-anama rìs ; a2;u3 ge d' ivàch 'eil an Tìgbearn a tabhairt dhuibh a leithid do cheadachadh co fiirsuinn a's bhi diomhan, fathast thugaibh fainear Miur n-obair. Tha'n TÌQjhearn do ghnath a' tabhairt biadh agus obair d'a dheiscioblaibh fein ; agus buidheachas do Dhia air a shon. Tha c toileach gu'n d'thugadh sibh obair dha ri dheanamh ann an cosdas a chumail ribh. Cha mheas- adh sibh e na dhuine uasal a chuireadh a mach duine a chum a sheirbhis, agus a theireadh ris, a dhuine, gabh do chosd à do pho'caid fein. Ni-headh, a deir Criosd, bhen- mise bhur cosdas dhuibh. Ma dh'fheumas sibh mò- ran, bheir mise mòran dhuibh. 'Seadh, bheir mi dhuibh glòir mar an ceuilna ; agus ciod e tuiìle a b'àill leibh fhaotainn ? Gheail 'ar Tighearn losa so, agus feudaidh sibh-se a chumail ri a ghealladh.
'Nis, a chairdean, ge do tha mi 'g-innseadh so dhuibh, cha'n f heud sibhse leapaichean itean a ghealltainn dhuibh fein gu luidhe orra; ach feumaidìi sibh a bhi cosrahail ri bhur raaighstir, agus tha e gle chothroniach gu'm biodh e mar sin. — Tha moran do dh'anaraa ann nach 'eil a' cunntadh an cosd ; tha iad an dùil nach bu chcir do chuing Chriosd a bheag sam bith tròm, no a bhiodh na uallach do'n f heoil a bhi innte. Tha sinn a' faotainn Oriosd fein a' comharrachadh a mach am mearachd so; Lu- cas ix., 23. Bha sluagh mòr 'ga leantuinn, agus tha esan a sealltain, raar gu'm b'eadh, thar a o-huaihbh, agus ag radh, c'aite am bheil iad so gu leir a' doi ? *' Ma thig neach sa'm bith as mo dheigh-sa, àicheadhadh se e fein. agus togadh se a chrann-ceusgach la, agus ìean- adh e mise." Ach imichibh ann an sìth, agus gu n robh Dia na siothchaint raaille ribh.
B O R D VI.
Tha dà rùin aìg an diabhul, air doi.h 's mur amais a h-aon diubh nacli mearachdaicli an aon eile. 'Se a h-aon diubh a bhi bacadh coimhlionadh dleasdanais; aous na'm Kiigheadh e a thoil arin an so, cha lùbadh neach air bith o-u bràth a ghlùin do Dhia ; cha d'thigeadh iieach air bi°h ga bràth a dh'ionnsuidh òrdugh Dhe. Ach an uair nach freagair a chrioch so, air do choguis an R
194 COMH-LABHAIRT SACRAMAINT.
duine, a bhi air dùsgadh, agus an agairteas a blii co làid- ir, is gviìn bi e na f hear-aidich, agus gu'n tig e dh'ionn- suidh na'n òrduighean ; ann an sin 'se'n ath ionnsuidh a hheir an diabhul an oibir sin a mhilleadh, a thabhairt air a mi-naomhachadh. Thugaibh an aire, a mhuinntir ionmhuinn, a nis, oir suidhidh sibhse gu mi-chìiramach, ach tionndaidh esan sibh thairis aon doigh no doigh eile. Tha na h-uile neach dha'n aithne gu'm bheil e mealladh, fìosrach gu' m bheil e ullamh gus a chothrom a ghabhail dibh.
'Nis, a chreutairean bochd, tha sibh air teachd an so air chrith, agus, math-dh'fheudta, nach 'eil fhios agaibh ciod a ni sibh : cha dàna leibh fuireach air falbh, agus cha dàna leibh a theachd air aghaidh. Tha sibh a' faic- inn cuilm mhòr ann an so ; agus gidheadh tha sibh fuidh eagal nach 'eil agaibh an deise bhainnse, agus mar sm nach 'ei] sibh uidheamaichte gu coinneachadh ris an Tighearn mhòr. Tha sibh gu beathachadh eadar an dithis so, cha dana leam a theachd, agus cha dàna leam fant- uinn air aìs Ach tha.mise ag radh riut, oidhearpaich, oidhearpaiài a ]3heaca:ch ; oir 'se so rathad is tearuinte. B'àill leam :^ ' \ biodh sibh, cosmhail ri lob, a' cuir oirbh rùn l;. ir. Agus ciod e sin? " Ge do mharbh- adh e mi, gidheadh cuiridh mi mo dhòchas ann.'' Chuala mi mu thimchicll iomadh ni maith a rinneadh le Criosd; agus chuaki mi gu'n d oibrich iomadh slainte' pheacacb, agus gu'n d'fhuair e iomadh beannachd uatha ; uime sin thig mise da ionnsuidh mar an ceudna, agus cleachd- aidh mi creideamh air mar bhat gu. m' thaic a leigeil air, agus gu mo chumail suas. " Esan a thig am' ionnsuidh- sa cha tilg mi air chor sam bith a mach e," Cha ruig mi leas eagal a bhi orm. 'lha na 's mò annsnabriathran na shaoilear a bhi annt' aig a cheud seaHadh ; tha iad a' cialU achadh, ni mi e gle dheadh-bheatha, 'se sin, cho deadh- bheath'ta 'sa dh'iarras a chridhe, ciod sam bith a chòir. Deanadh esan a tha mothachail air a chor peacach agus truagh, agus a tha 'g iarraidh a bhi mach as, a chreid- sinn, ge b'e air bith, co olc, gu'u dean mise e deadh- bheatha. A pheacacha bochd, am b'àill leibhse Criosd a bhi agaibh ? Ciod a b'aiU leibh fhaotainn ? An saoil sibh gur urrainn an Soisgeil a bhi na's mò na tha e ? Ara b'àill leibh beatha fein a bhi agaibh air seol na's fhuras Ba tha e 'ga thairgse ? Nach dubhairt e. "■ Co sam bith
COMH-LABHAIRT SACRAMAINT. i9.^
leis an àill, thigeadh e agus gabhadli e do dK'uisge na beatha gu saor/' Cuiribh a dh'ionnsuidh fhocail fein e, agus thigibh air bhur n-aghaidh, sibhse a rinn cumhnant ris. Cha'n urra sinn iadsan a chuireadh nach d'rinn cumhnant ris a theachd, ach air bhur cunnart, oir co cinnteach ^sa tha sibh.aig ith agus ag dl aig a bhòrd so, tha sibh ag ith agus ag cl damanadh duibh fein. Ciod e am buintinn a bha againn ribh air an la an dè, ach a bhi "g'ur cuir ann . an ni-eigin do choir gus a chumhnant a sheuladh ; uime sin feumaidh sinn a shaolsinn gu'm bheil sibhse dhiubh-san a dhùin a steach ann an coimhcheangal ri Criosd. Mar air bhur sonsa nach d'iinn so, — Mar nach b'àill leinn a bhi ciontach a corp agus fuil Chriosd, no eiridh suas fuidh phiantaibh lasraichean siorruidh, thoirm- isg sinn dhuibh bìasad air an aran sin, no air a chupan sin ; oir cha'n'eil còir agaibh air, cha n'eil annaibh ach coin, agus 'se so aran na cloinne. Tha ar Tigheam na Thighearn fìalaidh ; agus gu a leigeil f haicinn duibh nach € briathran falamh leis am bheil e a' beathachadh a shluagh fein, " Anns an oidhche 'san do bhrathadh e, ghlac e aran, agus bhris se e, agus thug e do dhiosciob- uil e an deigh dha buidheachas athabhairt," (mar a rinn sinne 'na ainm) ag radh, " gabhaibh, ithibh, ithibh-se uile dheth. 'Se so mo chorp air a bhriseadh air bhur son- sa.'' Eadhon sibhse nach b urrainn gu bràth a leithid do ni a thoilltinn, ach a rinn mise a bhrosnachadh gu comh- aran m'fhabhair a tiiarrulng air falbh uaibh. O a luchd- a-chul-sleamhnaich, a dhaoine bochd lag, a tha air bhui cuairteachadh ìe iomadh buairidhean. Bha an t-aran so air a bhriseadh air son bhur neartachadh agus bhur cum- ail suas. Mar an ceudna " An deigh na Suipeir ghabh eancùpan,agradh, 'seso anTiomnadh nuadh ann amfhuil- sa, òlaibhse ulle dheth' Deanaibh-se so ann an cuimh- neachan ormsa ; oir cia minic 'sa dh'itheas sibh an t-aran so, agus a dh'olas sibh an cùpan so, tha sibh a' foillseach- adh bàs an Tighearna gus an d'thig e rìs." 'Se so an fhuil a bha air a doirteadh air son maitheanas pheacanna mhoran, cha'n ann air son uile pheacanna na'n uile dhaoine, ach air son peacanna a mheud 'san do chumhnantaich an t-Athair air an son ana an coimh- cheangal an t-saoraidh. Thug an t-Athair dha àireamh na'n uile, agus thug e gealladh dha anns a choimhcheang- al, gus an d'thigeadh na h-uile a thug e dha d a ionns- R 2
^-■6 COMn-LABIlAIRT SACl?AMAINT.
uidb. — Rinn Criosd cumhnant ris an Athair, gu'm biodis na h-uiìe neacli a thigcadh, air an deanamh deadh- hheath'; agus gheall an t-Athair gu'n treoraicheadh esan iad ; agus mur biodh iad toileacli a theachd, gu'n tar- ruingeadh esan iad troimh ifrinn, mur deanadh an dad B3m bith eile an gnothach riu. Agus,
1. IVàiIl leam gu'm biodh sibh air bhur cleachdadh gu ceart. Na'm biodh sibli ann an leithid do shuidh- eacbadh a'sbuchòirdhuib}), bhiodli briatbran trioblaideach dhuibh ; theireadh sibh, a mhinisteirean, cumaibh bhur tosd, agus leigibh dhuinn a sliealbhachadh le'r bilibh an greira milis so a dh'ullaichea'^'h dhuinn. Ach tha fhios againn gu'm bheil agairm r'a dlieanamh ri sluagh aineol- ach agus baoghalta : air doigh 's na'n sguireadh sinn do labhairt, gu'n rachadh iad .air seachran le'n suilean, agus gu'm biodh smuaintean araaideach agus faoin aca. Uime sin feuraaidh sinn labhairt ribh, ge do b'àill leinn cead a thabhairt duibh a bhi na b'fhearr aìr bhur cleachdadh, a^is sguir deth bhi ag eisdeachd, agus a bhi comh-labh- airt ri Dia. Biodh aige ni-eigin deth bhur cridheachan a' labhairt ris ; oir innsidh mi dhuibh, gu'm bu choir da bhi na àm dripeil am feadh 'sa tha neach na shuidhe aig bord comuriachaidh, agus bu chòir da bhi gu maith air a ehleachdadh. Cia mar a ni mi ? deir thusa. C'uime, rannsaich trid uile oisinnibh do chridhe, agus thoir a mach gach aon do d'ana-mhiannaibh agus do 'd iodholan gu ceartas Dhe ; agus abair, a Thighearna, thoir buille dha na so : Thighearna, thoir do m' fhearg, m'àrdan, m'inntinn fheolmhoir, agus do m'uile mhiannaibh cile, buille, Thighearn ann an so tha m'ana-mhiann, am peac- adh ud, agus am peacadh ud eile : cuir as doibh, agus buadhaich orra air an là so. Oir ann an so tha mi ag aontachadh gu'm bi na h-uile niaìr a cheusadh a bha oil^ bheumach dhuit-sa anns an àm a chaidh seachad.
2. Mir obair, an uair a tlia sibh aig bord comh-chom- uinn, is e sin, gu'm bu choir dhuibh a bhi dripeil ann a bhi 'g iarraidh. — Ghabhar Tighearn losaso air fein, agus tha 0 'ga clmir an ceill, •' larraildi, agus bithidh e air a thabhairt duibh; siribh, agus gheibh sìbh; buailibh, agus fosgailcar duibh. Ann an so tha a chuilm fhìon aig ar Righ : Agus mar a thubhairt Abasuerus ri Ester, " Ciod e d'athchuinge ?'' Sir, iarr, agus bithidh se air a thabh- airt duit, eadhon gu leth na rioghachd. Ach iarr thus
COMn-LABHAIRT SACRAMAINT. 19;
rìogliachd iomlan : larr slait-rìoghail, crùn fireantachd, agus crfm gloir : larr ni-eigin air son na h-eaglais agus obair Dhe. larr gu'n d'thugadh an Tighearn buille do naimhde noo-chiosnaichte. " larr, agus bithidh e air a thabhairt dhuit, eadhon gu leth na rioghachd.'' Cha'n'eil a h-aon agaibh ris nach can e, cha chum mi sibh aig an dorus, oir ghlac mi air làmh sibh ; agus ghabh mi seachad air bhur n-aingidheachd; agus a nis tha sinn ann an staid càirdeas : tha mi toilichte gu comhara' dearbhta a thabh- airt dhuibh uile ; oir tha a mhiann orm nach bi sìbh amh- urasach mu'm tLimchioll : air an aobhar sin cuiribh chuige mi : '* larraibh, agus bithidh e air a thabhairt duibh ; siribh, agus gheibh sibh ; buailibh, agus fosgailear dhuibh."
3. An treas focal a tha agam ri radh ribh is ann do thaobh cleachdadh gle f hreagarrach air son an leithid 'sa tha na'n suidh aig bord-comuinn ; agus 'se sin iongantas; gabhaibh iongantas ris-san: gabhaibh iongantas ri 'ghradh- san, agus ri meud a ghraidh-san, ri fhoighidinn, agus ri saorsainn a ghaoil-san. Bithibh gu mor air bhur cleachd- adh ann a bhi gabhail iongantas ris.
4. Bithibh gu mor air bhur cleachdadh ann an ìirnuigh agus ann am moladh. Ma tha 'bheag sam bithair fhàg- ail anns an anam, eigh a mach. *'• 0 m'anara, agus gach ni a ta 'n taobh a stigh dhiom, beannaich an Tighearn." Biodh sin na chleachdadh dhuibh. Rannsaichibh agus faicibh, cia mar a chòrdas an cleachdadh sin, a tha do ghnàth, a' dol air aghairt ann am flaitheanas ribh ; oir bithidh " gairdeachas anns an Tighearn na neart dhuibh."
Gu dearbh, mo chàirdibh ionmhuinn Criosdail, cha mhaith is urrainn sibh a dhol thar bhur ceadachadh, 's maith a dh'fheudas sibh a theachd gearr air. 0 ach tha ar ceadachadh-nè mor : Tha Dia a' ceadachadh nithe mora d'a phobull fein ; agus tha e a' ceadachadh dhoibh creidsinn, agus nithe mora iarraidh air. — Agus tha mi a guidhe oirbh a bhi ag ullachadh air son stoirmibh : oir gu cinnteach thug an Tighearn d'a phobuU fein iom- adh mor mhealladh 'nan duil. Agus tha aon ann air an là so, do bhrigh's gu'n do cheangail e suas na neulaibb> agus sin ann an ughaidh cùrsa naduir agus na h-uile so* dheantachd, Bha mor choslas uisg' air an roidhre agus aìr a mbaduinn so, Cheangail e suas na neulaibh so, a R 3
198 COJin-LABIlAlRT SACRAMAIKT.
chum's gUTn biodh fios aig an t-saoghal gu^rn bheil meas aier ali' nioraii a tha "n so. — O mhuinntir ionmhuinn, am f-n:lsich esan a spels fein mu'r tiomchioU air co iomadh doighibh ? Agus nach foillsich sibhse bhur speis dha- sin ? Gu cinnteach tha iomadh ann an so, nach 6\ a so suas do thoradh an fhionain, gus an 6\ iad nuadh e ann an rioghachd an Athair air neamh. Tha moran ann an so a their, cha n 'eil iomghain orm ciod air bith co luath 'sa bliios sin, na m bithinn air mo chuideachadh gu tear- uinte thair a bhara, agus nach deanainn long-bhristeadh anns an dol a thìr. Cha'n''eil speis agam cia co luath 'sa bbitheas a chùis mar sin, oir tha mi a' faotainn am fion ann an so làn do mheasgadh : tha e air mheasgadh le uisge. — 0 chàirde, na'n robh sibh gu neamh fhaotainn air son tamull beag, ge nach biodh ann ach rè iiin aon latha Sàbaid, ann an so i\ir an talamh, am bheil sibh an dùil gu'm b'urrainn sibh a ghiulain? Ki-headh, 'sbeag nach cuireadh neart a ghàirdeachais sin bhur n'anama a mach as bhur corpaibh. Aìr an aobhar siu, thomhais 6 "ur n-aoibhneas mar a tha sinn comasach air an giul- ain. Bhàsaich cuid fuidh uallach do ghàirdeachas, co maith 'sa bhàsaich cuid eile fuidh uallach do bhròn. Uime sin co luath 'sa bhitheas sibh abuich bithidh sibh air bhur tabhairt dhacliaidh a dh'ionnsuidh a lùchairt- san. Air an aobhar sin bithibh do ghnatli deanadach, agus gu'n robh an Ti^hearn maille ribh. Tha agaibh obair mhor, ach tha agaibh mar an ceudna uigheamach- adh mòr air son na h-obair sin. Thug e dhuibh beatha shiorruidh, agus chuir se e ann an lamhan Chriosd a chum's gu'm biodh i cinnteach, airdoigh 'snacli ruigeadh an diabhul oirre, no nach d'thugadh e air falbh i. — Uime sin rachaibh d"a ionnsuidh-san, agus iarraibh air-san a bheatha sin an uair a gheibh sibhse sibh fein a' fàs marbh. Rachaibh d'a ionnsuidh-san a rinn an t-anam, agus atha 'ga chumail beo. Rachaibh d 'a ionnsuidh-san as urrainn bhur cumail beo ; oir cha dean corauinnean angnothach, mur bi feartan nuadh o neamh air an leagail a mach air bhur n-anama. — Uime sin tha sìnn ag earalachadh oirbh a dhol g'a ionnsuidh, mar neach a ghabh sibh air lamhan. Na rachaibh d'a ionnsuidh a' crochadh sios bhur cinn, ach rachaibh d'a ionnsuidh mar bhur n-" Athair a ta air neamh." Rachaibh d'a ionnsuidh le 'ur n-ùrnuighean. Thigibh ie dànachd, agus iarraibh trocair air son na
COMn-LABriAIRT SACRAMAINT. 199
chaidh seachad : agus iarraìbh gras air son an ùin a tìia ri teachd. Thigibh air falbh d'a ionnsuidh ma ta, a chum's gu'm bi aig an t-sàtan agus aig an t-saoghal ri radh, gu dearbh, tha sinn a' smuaineachadh gu'n do ghlac Criosd agus a mhuinntir ud lamhan a cheile ; agus gu m bheil ath-nuadhachadh air a ghnothach. Rachaibh airfalbh, agus gu'n robh an Tigheani maille ribh, agus a' dol maille ribh.
CHRIOCI!.
SEARMON
k RINNEADH A SHEAR3I0NACHADH AIG BOGLE'S-HOLE, ANN AN SGITIEACHD MHONCLAND, AN lAR CHLYDESDALE.
LEIS AN
URRAMACH MAIGHSTIR EOIN WELWOOD.
1. Phead. ìvm18. — Agus ma's ann air eigin a thearnar am firean, c'aìte an taisbean an duine mi-dhiadhaidh agus am peacach e fein.
Tha e na chùis mliòr do dhuine a theachd a dh'ionnsuidh Fhlaitheanas, eadhon air son duine a tha gle dhùrachdach ao-us dileas. Tha e fior gu m bheil moran an dìiil a bhi air an tearnadh ; 'seadh, tha mi a' smuaineachadh gur teirc an dream 'n'ur measg aig nach 'eil dùil ri dhol do fhlaitheanas. Ach tha eagal orm nach d'theid an deich- eamh, 'seadh, am ficheadamh duine dhibh an sin ; 'seadh, saoilidh eadhon daoine gle mhi-naomh agus aingidh gu'n d'thig iad gu neamh. Tha so soilleir, ciod sam bith co iongantach do neach air bith a bheir fainear mealladh mhic na'n daoine. Labhair ri daoine gun Dia, no ri daoine nadurach, do nach aithne a bheag sam bith do obair cridhe, no do fhein-fhiosrachadh anns an diadh- achd. Feoraich dhiubh am bheil iad an dùil gu'm bheil iad ann am fàbhar Dhe, no an dùil gu'n sealbhaich iad flaitheanas ? 'Seadh, saoilidh iad gu'm faigh na h-uile neach an sin. Tha mi 'creidsinn, gu'm bheil sibh a' smuaineachadh gu'm bi neamh, gu labhairt mar sin, na ionad cumail do chreutairean truaillidh no neo-ghlan. Ach tha mise ag innseadh dhuibh nach "eil a leithid sin do ni idir ann. 'S teirc an dream a thig an sin. Leugh Salm XV. "AThighearn, co dh'fhanas ann ad phàil- liun ? Co a chòmhnuicheas air do shhabh naomh V' &c. Isaiah, xxxiii., 14. " Co 'n'ur measg a ghabhas còmh- nuidh maiUe ri teine miUteach ? Co 'n'ur measg a
CUNNAKT NA'N AINGIDH. 2QI
ghabbas còmhnuidh maiìle rì lasraichoaii bìth-bhuan ?" Ao-us 00 a bhitheas comasach air seasamh 'na lathair 'san là sin ?
Bheir sinn rabhaidh aig an àm so mu chuivl do nithe an cumcintas, agus bheir sinn cuid do dh'aobhairibh dhuibh c'ar son a 'sann air èigin a thearnar ani firean. A leithid agus,
1. Do bhrigh's nach 'eil ah-aon co ionraic 's nach 'eil iad as eugmhais an cron fein, am peacaidhean agus am failinnean fein. Cha'n 'eil a h-aon co ionraic 's nach 'eil aca an seachrainean fein. Tha Daibhidh ag aideach- adh so, " Chaidh mi air seachrain mar chaoraich chaiUte, iarr t-òglach." Salm cxix., 176.
2. Do bhrigh's gu'm bheil Dia na Dhia ro-naomh agus gun smal sam bith ; agus uime sin tha e na ni gle mhcr, gu labhairt mar sin, a bhi beo maille ris. Chan e gu'm bheil e na Dhia mi-thròcaireach, air doigh sara bith neo-charranach ; ach tha e na Dhia co naomh ann an nàdur agus ann an iomlanachdaibh a dhiadhaclid, agus iad so a bhi air an tabhairt fa' chomhair a cheile, an truailiidheachd a ta lathair anns na daoine is naoimhe th' air thalamh, agus naomhachd gun choimheas Dhia, agus an fhearg neo-chriochnaichte sin a ta aige ann an aghaidh peacaidh : Tha mi ag radh coimeas na nithe so r'a cheile, cha'n 'eil e na iongantas ge do gheibli na daoine is naoimhe doilbheachd ann an teachd a dh'ionn- suidh f hlaitheanas. Tha Daibhidh a' labhaivt mu chnàmh- an briste anns Salm li., 8. Agus mu ghlaodhaich rè an là uile, Salm xxxii, 3. Ach, a' fàgail an earrann theagaisgeil, cuiridh sinn ris teirc do dh'fheumaibh cleachdaidh.
A 1 Fheum. Am bheil e mar sin gu'm bheil am fi- rean ach air èigin air a thearnadh ? Ann an sin tha nii smuaineachadh gu'm feud sinn comh-dhunadh gur teirc an dream a thearnar 'sa ghinealach so, 'nuair a thig an Tighearn gu'n gairm gu cunntadh. Oir ma bheir sibh fainear ceannaircean na'n amaibh so, saoilidh sinn e na's mo na bhi ann an teagamh, a' tabhairt fainear cia fhad 'sa chaomhaiun an Tighearn sinn, gu in bheii laith- ean dubhach a teachd air na tiribh so, 'nuair a bheir Dia breith air na tìribh so, agus a bheir e fearg agus corruich orra. Bithidh e ann an sin cruaidh air an dream is ro dhiiidhaidU agus is ro dhurachdaich a choirahead glaii
202 CUNNART NAN AINGIDH.
an cuid eudaichean, abhi air an saoradh 'san là sin. Gu dearbh, chaidh Abraham, Lot, lacob, Caleb, agus losuaas, an uair a dhoirt an Tigiiaarn mach a chorruich air ginealaich- ibh na'n aingidh anns an robh iad beò. Gu deimhin bha iadsan na'n daoine gle shonruichte. Ma ta thngaibh fai'near, ma rinneadh mar sin ris a chrann ùr, '' Ciod a nithear ris a chrann chrion V' Lucas xxiii., 13. Ma 'se is gun sraachdaich an Tighearn a shluagh fein, ma bhuail e co geur iad, s' gu'n robh am fuil air a doirteadh, agus an cìnn air an cuir suas annan sealladh an t-sacghail ; ma choinnich iadsan ri triobiaiclean agus luasgaidhean, 'an sin ciod a thachras ri cuideachd aindiadhaidh? Ciod a thig air luchd gamhlais agus easpuigean ? Ciod a thig air ar n-Eaglais agus air an Stàite ? Ciod a thigair'ar riaghlairibh 's air ar Clèir, agus air sluagh mi-dhiadh- aidh na tir' ? An saoil sildise, mo bhuin ah Tighearn co geur r'a thigh agus ri' shluagh fèin, gu'n tèid e seachad orra-san ? Ni h-eadh, Innseam dhuiÌDh, gu'm bheil aig' an Tighearn claidheamh, air ullachadh air son ar Righ, ar ìucÌid comhairle, ar luchd cùirt, is mòr-uaislean, air son luchd labhairt mu aidmheil air son euspuigean, Fo'- mhinisteirean,agusuaisleanmeagh-blàth,&c ? "Oirtha rao chlaidheamh air a chuir air mhisg arms na neamhaibh ; feuchtuitidh e airlduraea, agus air an t-sìuagh a mhallaich mise a chum breitheanais," Isai. xxxiv. 5, Tha mi cinnteach gu'm bi e na chùis chruaidh a dhol as anns aa là sin. Tha mòran an dùil gu'n lùb iadsan sìos, agui gu'n leig iad do na stòrm dol seachad os an ceann. Tha mòran an diiil gu-m bi iad beò aig fois ann an Sion, agus tha dream eiie smuaineachadh gu'm bi iad-san glic agus gu'n gleidh iad craicionn slàn, agus gu'n gleidh iad ari oighreachdan, am fearuinn, 'san ceairdean, &c. Agus nach taisbean iad air son an Tighearn 'nuair a ghairmeas e iad gu fianuis a thabhairt air a shon. Ceart ma ta, cuir- idh an Tighearn cuid do bhuillean, nach e a mhàin a thig air an dream nach'eil air son an Tighearn, ach a thig air na h-uile seòrsa sluaigh. Gu cinnteach, tha sinne a' sàoilsinn gur uamhasach smuaineachadh air là sin an Tighearn a tha teachd. Mar air son 'ar luchd- riaghlaidh, dh'obraich iad gu làidir agus gu cumhachd- acli ann an aghaidh an Tighearn ; agus thubhairt iad, Thrèig an Tighearn an talamh. 'Seadh, ach cha d' rinn e sin. Agus tha iadsan ag radh, nach agair an Tighearn
CUNNART NA'N AINGIDH. 203
an m a rinn iad. Ach mar a tha Dia beò agus a riogh- acliadh, ath-dhiolaidh c dhoibh ri'n eudainn gach aon diubh le chèile, eadhon o'n neach is mò gus an neach is lugha dhiubh, o'n Righ gus an neach is lugha dhiubh. Gun a h-aon diubh a sheachnadh, ath-dhiolaidh e dhoibh gu goirt air son gach uile oìc a rinn iad. — Ciod a tha annta-san ? Co iomadh Righre is comhairKch is a luidh- eadh eadar sinne agus a ghrian, cha'n'eiì iad ach mar dhùn feòir ann am fìanuis Dhia. — Tha iad mar neo-ni, agus na's lugha na neo-ni. Cha bhi na's mò do speis aige anns a chuideachd ghràineil sin, do'n gairm sinne luchd riaghlaidh, a bhualadh sios a dh'ionnsuidh an ifrinn is ìsle, na bhiodh agam-sa ann an cnuimh a shalt- airt fo'm chosaibh. 'Seadli, a shiuagh fèin, aig am bheil iomadh laithean agus oidhcheacban dubhach mu thim- chioll am peacanna a tha 'gan ionnluid, agus a' deanamh gach dìchioU gu iad fein a ghleidheadh o'm peacaidhean; gidheadh tha aca cnàmhan goirt, agus na's leòir r'a dheanamh. Agus am bheil sibh an dùil gu'n d'thèid a leithid do phàirtidh ghraineil as, a thug oilbheum do losa Criosd anns an eudainn, 'seadh, feudaidh sinn a ràdh mu 'ar luchd-riaghlaidh. gu'n do thog iad suas bratach dùbhlan ann an aghaidh Dhia, agus gun d'thug iad dùbhlan da fa' chomhair na grèine, 's na geahiich, agus an t-saoghail gu lèir ; am bheil sibh a' smuaineachadh gu'n d'theid an leithid sin as ? Ni h-eadh, acli thig e mach ann an òrdugh cath 'nan aghaidh, mar is beò e, cuiridh se iad 'nan luidhe 'san duslach ann an ùin ghearr. 'Bheil sibhse an dìiil, Fheara', gu'n d'theid ar mòr uais- lean, ar luchd hibhairt ghràineil mu aidmheil as, am bheiì sibhse a' creidsinn gu'n d'theid na Fo-Shagairtean ifrinneil, agus na h-euspuigean gràineil, agus mòr uais- lean f hèineil aingidh as ; am bheil sibh an dùil gu'n d'theid na h-uaisle so as o làmh Dhe ? Tha mi ag radh, cha teid iad as chor sam bith : Mar is beò an Tighearn, saltraidh e sios iad, agus an tighean, agus ni e deircich deth 'n sliochd. Bheir e air a dhion-fhearg a theachd thairis orra, air a leithid do dhoigh's gu*n dean a ghin- ealach a thig tàir orra. TLa mi ag aideachadh so, gu'm bheii neach sam bith a tha tabliairt fainear cùisean raar a ta iad air an là so, a' faicinn a ghinealach so a' dol gu h-iomlan as an ciall cheart. Tha mi ag aideachadh gu bheil e na chùis chruaidh air son duine a bhi air a theam-
204 CUNNART NAN AINGIDH.
adh, eadhon 'nuair a tha e ro fhurachairagnsfiìicììleach, Ach O ! Gu smuaineachadh ciod a thig air a ghincalach so. Innsidh mi dhuihh, nach e a mhàin gu'ni bi am pàirtidh aingidh a tha ri geur-leanmhuinn, ngus am pàirt- idh a tha ag aontachadh leò air an tilgeadh thairis, ach cha teid eadhon a shluagh feiu as, mar a ta e agaibh ann Eseciel xxi. 3, 4, 5, 30, Thasinn gu deimhin a' creidsinn so; ;'gus esan a chreideis chi e so. Eadhona phobull fein, eadaon iadsan aig am bheil frcumh na cùis annta, tilgidh Dia thairis iad. Cuiridli se iad ann a fhearg troimh' na bhàs, agus caomhnaidh e teirc do mhinisteirean, teirc do mhinisteirean nach aontaich leis an Eaglais Shasunnach. Bheir e orra gu'm faigh iad ''' bàs anns an f liàsach." Mar sin cha bhi ach teirc a thig troimhe, ngus a chi glòir an Tighearn. Tha eagal orm nach'eil ann ach teirc a bhitheas air am faotuiiin air taobh Dhe, Innsidh mi dbuibh, Tha mi am barail gur c teirc do mì.inisteireanabhios air am faotainn an ni bu chòir doibh a bhi ; agus gur e teirc do sbluagh a bhitheas air ani faotainn an ni bu chcir doibh a bhi mar air son cumail an eudaichean ghan. Tha so na thiom dorchadais, na àm buairidh. An toiseach shalaich e na h-uile seorsa shluaigh ! Mo thruaigho ! cha muinntir gu h-uile air an truailìeadh anns an tois- each le a bhi 'g eisdeachd na fo-mhinisteiroan, agus ag aontachadh le easbuigcachd, r.gus dh'fhas mcran fein- thearuinte, furachair, iigus innleachdach. Lùbnah-uile an teangaibh a cbum lueugan ; ach cha robh a b-aon treubhach air son na lìrinn suas agus sios air feadh ra h-Alba. 'S teirc iad a bha saor a rahaìn air a slion-san, ach tha seorsa do ghcilleadh domhain a* buadhachadh ann am measg na h-ui!e seorsa sluaigh. Ihnsidh mi dhuibh gu cinnteach an ni a tha mi smuaineachaoh is e inntinn an Tighearn, agus 's e so e : Tha mi smuaineach- adh gu'n saor an Tiglicarn e fein de' na ghincalach so; tha mi smuaineachadh gu'n do mliionnaich e na fhearg, gus, am faigh e an cinn fo'n talanih, nach dean e gu bràth maith air son Alba. Mhionnaich e, gus am faigh c a ghinealach so, ministtirean agus luchd-aidmheil, ann an cuid eudaichean mairbh, agus na cnuimheagau ga'n itheadh suas, gu'n sìn e mach a lamh ann an aghaidh Alba. Tha iad na'm pàirtidh nacli d'oibrich air son Dhia. Cha'n 'eil mi ag àichcadh nach bifuighcal air an tearnadh. Ach tha mi gaoilsiun, nach ruig sinn a leas
CDNNART Na'n AINGIDHp 205
tiglieaTi a thubhadli leis an dreara a bhitheas air an tearn- adh : Cha bhi iad co lionmhor 's a tha niuinntir an dìiil. 'Bheiream cinnte dhuibh gu'm bi iad na'm muinntir shònruichte a ni Dia a thearnadh. Bithidh iad na'n teirc do mhinisteirean, luchd-aidmheil, agus Chriosduidbean, a ni e a chaomhnadb. Ach 's aill leis an clcsaichean ioman as an rathad. Tha mi ag aideacbadh gu'm bheil mi smuaineachadh gu'm bheil an tìr air dol mearachd gu buileach. Mar air son ar luchd-riaghlaidb, ciod a tha annta ach diabhlan ann am feoil ? Agus mar air son mòr- uaislean, cha'n urra dhuinn ann an so a h-aon diiibh ainmeachadli air son Dhia. Gu dearbb, cba'n'eil sinn ao: àicheadh nach 'eil cuid diubh na's fearr na muinntir eile. Tha aig cuid ni-eigin do sheorsa diadhaclid aig an cridhe, ach cha dàna leo aideachadh. lSL\v air son ar n-uile dhaoine-uaisle asurrainn dhuinn fhaotainn ann an Alba, feudaidh sinn an sgriobhadh air tri eoirlich do phaipelr ; agus air son ministeirean, tha iad teirc ; deth Chriosduidhean tha beagan na's mò, ach cha'n'eil iad iomadh, — Agus bheiream-sa cinnte dhuibh, caombnadh an Tighearn an dream as àill leis, cha chaomhainn e luchd-aidmheil. Tha mi a' smuaineachadh, ma chaomh- nas e a bheag, gur e an sluagh aineolach anns an taobh tuath nach d'fhuair eolas air ainm. Ach air son nu dreara a fhuair eolas air, agus air oibribh cumhachdach, 's àill leis an slaodadh as an rathad. Tha mi a* saolsinn gu'm feud e a mhuinntir òg a chaomhnadh a tha 'g eiridh suas ; a mhuinntir òga dha nach aiihne a bheag ; ach air son nan seann Chriosduidhean, nach robh air taobh an Tighearn, 's àili leis an tabhairt as an rathad. Cha leig e leo a bhi idir beo, a rinn iad fein a thruailleadh co mòr. Cha shaoilte gu'n d'thigeadh Alba gu a bhi co aingidh, Tha mi a' smuaineachadh gu'n tionndaidh luchd-aidmheil ann an Alba gu a bbi na'n diabhlan ann am feoil ; agus deth na h-uile duine mòr agus uasal ann an Alba, cha bhi nchead a thaisbeanas air son Dhia. Tha mì a* smuaineachadh gu'n do dhublaich mi iad. Co a chreideadh gum biodh Alba co aingidh. Tha Alba na rioghachd làn do cheilg ; gun a bheag ach balla' geal- aichte. Ach fuirich gus an criochnaichear an claith, agus ni esan tìr ghlan dheth. Cha tig e le ràc, gu a labh- airt mar sin, ach le sguab, a sgaabas luchd-gambluis, easbuigean, daoine mòra, uaisle, &c. sguabaidh se iad
206 CUNNART KA'n AINGIDH.
fftin agiis an sìiochd air falbh : sguahaidh e luchd-aid- mheil air falbh mar an ceudna. Bheireara-sa cinnte dhuibh, mar air son an dearbh mhuinntir dhiadhaidh bu ro shaora a bha air taobh Dhe ann an imeachd phears- aonta agus shònruichte, bithidh e na's leoir air an son faotainn troimhe : bithidh e mòr orra mur bi iad air an tiUreadh thairis ann an tuil na feirge a tha teachd. Bheir niise mo gheall gu'm bheil mòran ag radh, nach " gluais- ear iad am feasd," cosmhail ri Daibhidh, Salm xxx. fi. Tha mòran ag radh ann an cridhe maille ris na daoine aingidh so, "• Cha ghluaisear mi ; gu bràth cha bhi mi ann an amhghar." Salm x. 6, Ach fuirich gus an èir- ich Dia suas a thagradh, agus 'an sin bheir e amhghar " orra-san a ta aig fois ann an Sion, agus a tha ag earbsa a sliabh Shamaria,'^ Amos vi. 1. agus as urrainn giulain jju h-eireachdail ann an amhgharaibh, " theid an dream so ann am braighdeanas maille ris a cheud chuid a theid am braighdeanas :" oir tha mi a' smuaineachadh gu'm bheil iomadh 'san tìr nach 'eil a' creidsinn gu'ra bheil Dia ann, no nach " dean e aon chuid maith no olc," Sepha. i. 12. Tha mi faicsinn gu'm bhcil so co suidhichte ann an inn- tinn gach uile inbhe shluaigh ann an Alba, *s 'gu'm bheil mi aig aideacLadh, ma dh'ihanas an Tighearn mo- ran bhlìadhnachan air falhh, gu'n d'thig Alba gu a bhi na cuideachd do dhiabhuilibh agus do luchdàicheadh Dhè; agus gairmidh iad na " h-uaibhrich sona," agus their iad maille riu-san, Mala. i., 14, " Is diorahain seirbhis a thoirt do"n Tighearn ;'' agus saoilidh iad gur e a mhuinntir is beusaiche an dream is mò a dh'aontaicheas, agus a leanascùrsa no caith'-bcatha na'n tiònia' ta lathair. Inn- jiidh mi dhuibh gu'm bheil mi a' saoilsinn mòran a bhi bruadarach air saorsa, rnar-aon ministeirean agus luchd- aidmheil ; ach ma bhruadaraiclicas sibh gu ceart, brua- daraicliidh sibh gu n dthig Dia le fearg agus corruich, agus gu'n d'thcir e air Alba criothnachadh, agus gu'n oòmhdaicb. se i " mar Ic tuil na h-Eiphit,* Isaiah x., 24. Innseara dhuibh, na'm biodli saorsa aijj; Alba, cha b'ann aig iimseadh dhoibh-san. Riichadh luclid aidmheil ann au Alba fodh na chuthach ; tha iad na's iomchuidh air son na h-uaighe. Feuraa.idh e a gliine.ilaoh so a chuit- eaohadh, am fuadachuaith. agus is earrann rahhr sin do*n t-saorsa. Cha'n 'eil na nithe so ach raar biu-uadaraibh le mòran a ta 'm bcachd nach 'eil an leithide so do
CT7NNART NAN AINGIDH. 207
smuainte aig Dia. Bheiream-sa cinnte dhuibh, gu'm bi iad na'm muinntir air leth a sheasas 'nuair a dh'fhoiìl- sichear esan. Bithidh iad nam muinntir nach d'rinn aon-chuid beantainn, no blasad, 's nach do laimhsich truaillidheachd na'n tioman so. Ma ghabhas sibh am fuasgladh gu ceart, gabhaidh so dheth, an uair a bheir an Tighearn faasgladh do dh'AIba, gu'm bi laitheau glòir-mhor ann. Ach bithidh e na fhuasgladh costail, agus sguabaidh e a mhor-chuid de gach seòrsa air falbh, air mhodh shònraichte na ministeirean, mu'n tig am fuasgladh ; agus bithidh aige a chaochladh do sheòrsa siuaigh, na tha a ghinealach fhoirmeil, mheagh-bhlàth so a th'air lathair. Bithidh aige a chaochladh do shìuagh, mar-aon ministeirean agus luchd-aidraheil, na tha aige air an là so. Bithidh aige sluagh nach iarr an nithe fein, ach na nithe a bhuineas da-san. Oir mur faigh e eag- lais do reir a thoil, cha'n *eil speis aige innte. Cha'n 'eil speis aige ann a tilgeadh ann an doimhneachdaibh na fairge. Ciod an speis a ta aige-san ann an laghana dhaoine, no air son righre agus comhairle ? Cha'n 'eil iad 'na lathair-san ach mar chlàbair na'n sràidean. Bith- idh aige eaglais air a h-uigheamachadh a chum e fein a ghloireachadh, air-neo cha bhi eaglais idir aige ; mar ann an Amos, ix., 7« Nach 'eil sibh mar chlann na'n Etiò- pianaich dhomhsa, 0 chlann Israeil ? Tha'n Tighearn ag radh.
" Nacb d'thug mise a nios Israel as an Ephit, agus na Philistich o Chaphtor, agus na h-Asirianaich 'o Chirr ?" Ciod an cùram a th'agani-sa annaibh ? Ciod e a tha thusa, Alba, dhomhsa na's mò na na Turcaich, na ua h-Americanaich ? Ciod an speis a tha aige-san air son ministeirean agus luchd aidmheil? 'S urrainn e co maith a dheanaaih de' na clachan : 's àill ìeis an tabh- airt as an rathad. Innseam dhuibh gu'm bheil mi a' smuaineachadh nach 'eil ach teirc a tha firinneach air son Dhia ann an ni sam bith is 'surra' dhomh thuigsinn. Cha'n 'eil ach teirc do Chàlebibh agus do losua-an ann. Tha e gle iongantach, gu'm bheil mòran an duil gu'n gabh e Alba thruaiIliJh tharcuiseach ; ni-headh, 's àiìl leis Alba a sguabadh : tionndaidh se i bun os-cionii, mu' n tig i gu a bhi freagarrach air son a sheirbheis. Tba iomadh a smuaineachadh gu'n gabh e Alba, agus gach uile thruaillidheachd agus pheacaidhean ta innte ; agas S 2
208 CDNNART Na'n AINGIDH.
cìod uime naeh fheiid e thabhairt air ar luchd-riaghlaidh aithreachas a dheanamh, agus lionmhorachd do'n leithid- ibh sin do nithe ? Gu deimhin 's urrainn e thabhairt orra aithreachas a ghabhail ; ach gu cinnteach innseamsa dhuibh, gu'm bheil a rùn air an ioman as an rathad : ni- headh, tha inntinn aige gus a mhuinntir dhiadhaidh iom- ain as an rathad mar an ceudna. Cuiridh se a mhuinn- tir dhiadhaidh as an rathad, aig am bheil freumh na cùis annta, agus gidheadh nach robh eadhon firinneach a mhain air a thaobh. Agus am bheil sibh an dìiil gu'n caomhainn e ara pàirtidh gamhlasach ? Ni-headh, cha bhi iad air an caomhnadh : oir raa bhitheas aon earrann do dh'ifrinn na's teotha na earrann eile, gheibh iadsan an t-àite sin.
II. Feum. An ann air èiginn a thearnar am f irean ? B'àill leam focal a labhairt riu-san a tha'n so. Co as a ta e gu'm bheil muinighinn aig lionmhorachd agaibh-se gu'ra bi sibh air bhur tearnadh, agus " gur h-ann air èiginn a thearnar am fìrean ?" Tha mi a' smuaineach- adh gu'n abair an neach is ro-dhiadhaidh gu'm bheil e gle nihòr air a shon-sa dòchas e bhi air a thearnadh fhaotainn. Tha cuimhne agam ni a thubhairt duine diadhaidh a bh'ann an Air, an uair a bha e faotainn bàs, " Air son ùinn f had, ars esan, cha deachaidh mi co fada ri crois na feille a dh'easbhuidh smuainte air Dia agus air Criosd ; gidheadh tha mi nis ann an teagamh mu thimchioll mo shàbhalaidh."
Ciod a shdoileas sibhdheth'n sin a rahuinntir ionmhuinn? Tha e air iomradh rau aon a bha beo iomadh bliadhna beatha aonaranach, gu h-ioralan air a thogail ri gnothach a shàbhalaidh, agus an deigh ùin co fhad a chaitheadh ann an uaignidheas, bha e doghnàth ann am raòr chràdh agus imcheist, rau thimchioll cor anama. — Cha'n'eil sinn a' labhairt so gu rai-mhisneach a thabhairt dhuibhse, mar gu'm biodh obair na diadhachd na h-obair chruaidh agus do-fhulangach ; ach innsidh mise dhuibh dearbh f hirinn na cuis, tha'n duine a ta air a thearnadh a' dol troimhe na deuchainnibh is cruaidhe, agus is maith raa theid eas le a bheatha, tha e ra fhirinn gle mhor, an duine a ghleachdas, a ghuileas, agus a dh'eigheas, agus a luidh- eas a mach a- a leabaidh an uair a tha muinntir eile innte ; a chumas e fein air ais o n pheacadh, agus a bhios air irioslachadh air a shon ; aig am bi uiread do dhiadh- achd 's gu'n gabh a choimhearsnaich uile iongantas ris,
GDNNART NAN AINGIDH. 209
an iiair a bha a leitliid sìn do dhuine iomadh laithe;in, oidhcheachan, seachduinean, agus bliadhnachan gu cùr- amach mu thirachioli obair a shàbhaLaidh, gun chùram aige mu bheag 'sam bith eile ann an coimeas ris, gach là a' tuireadh os ceann a chuid peacaidhean, a' claoidh corp peacaidh agus bàis, gidheadh, an deigh na h-ui!e, tha e mdr air an duine sin, a ghabh an t-saothar so gu leir ruigheachd a dh'ionnsuidh sith Dhe. Innseara-sa dhuibh, gu'm bheil mise a' srauaineachadh diadhachd a bhi a chaochaLa' do ghnothach 'sa tha muinntir an dùiL B' fhearr leam gu m biodh fhios aig mòran do'n dream sin. aig nach 'eil ach aideachadh lo'm, nach giùlan iad gu flaitheanas, air cleachdadh an dream a ta fior dhiadh- aidh. Tha rai a' srauaineachadh gu"m bheil e air a dheanamh aithnichte anns a ghinealach so, gu'm bheil mòran, aig am bheil ann am briathraibh, coslas na diadh- achd, gidiieadh ann an gniomh atha agaicheadh a cumh- achd. Tha rai aig innseadh dhuibh gu'n d"thug sinn fainear, gu'n d'thigeadh a mach a caochla' do àitibh trì no ceithir do mhìltibh, agus ann ara measg na'n ceithir niìle so uile, anns a mhdr chuid do dh'àitibh ann an Alba, cha'n fhaigh sibh dhomh leth-cheud, a tha, ann am breithean- as na caranas, fior ionraic. Agus a rìs, gabhaibh an leth-cheud so agus saoilidh sibh e mcr ma 'se is gu'm bheil dà-fhichead aig am bheil mothachadh air obair cridhe. Feudaidh e bhi gu n saoil sibh so na chainnt chruaidh, fathast tha sinne ag radh, thug sinn fainear, gu n d'thigeadh a mach a aite tri no ceithir do mhilte, as nach bitheadh leth-cheud a mheasadh duine glic, ann am breitheanas na caranas, le'n rannsachadh, a bhi diadh- aidh, na'm fior Chriosduidhean da rìreadh. Tha aca feud- aidh e a bhi a chaochala chaith-beatha 's a tha aio- muinntir eile ; ag ùrnuigh ann an cuid teaghlaichean agus na'n aonar, agus aig ara bheil deadh chiall. Ach tha diadhachd cridhe na ni iongantach : tha e na ghnoth- ach chùramach " rioghachd Dhe a ghlacadh le lamhach- as laidir," Mata xi. 12. Tha e na ghnothach mhòr do dhuine, a shììil fhaotainn air Criosd, truaillidheachd fhaotainn air a chlaoidheadh, agus a chridhe fhaotainn air a shuidheachadh air nithe a ta shuas. Tha cuimhne agam ciod a thubhairt neach àraidh rau thimchioll muinn- tir a bhi a' dol mearachd mu ghràs, " Cha'n'eil a' bheag ann an gràs ach Criosd a' buadhachadla, a' deanamh o^ith- S 3
210 CUNNART Na'n AINOIDEf,
reaiiì, agus a' gleachd anns an anam. Faram bheilgràs, tha ann an sin mor ghleachd eadar gràs agus truaillidh- eachd." Bheireara-sa cìnnte dhuibh nach 'eil e na chùis bheag do dhuine, e a thi air a shaoradh o bhàs ; air son creutair diabhluidh a theachd gu a bhi na chreutair nearahaidh ; " gu a bheatha a bhi aige folaichte maille ri Criosd ann an Dia," Colos. iii. 3. Gu cinnteach tha diadhachd na gnothach iongantach. Chuala mi mu dhiadhachd cuid do mhuinntir; shaoil mi e iongantach,gur e an uile dhiadhachd oidhche mhaith a ghuidhdo'n Tigh- earn, agus maduinn mhaith ann an ùrnuigh agus ann an eisdeachd air searmonaibh. Cha b aithne do'n leithidibh sin riamh ciod e a bhi leantuinn an deigh slàinte da rir- eadh ; cha b'aithne dhoibh riamh ciod e a bhi fuidli chùram mu thimchioll an anama, air a leithid do dhoigli 's na h-uile ni eile a dhi-chuimhneachadh ann an coim- eas ri so, cha b'aithne dhoibh riamh ciod e a bhi faicinn an Tighearn lòsa agus a lan-shàsachadh, agus rathad nuadh air a dhcanamh mach dhoibh nach b'aithne dhoibh roimhe ; ciod e a bhi gabhail roimh na mhaduinn le'n glaodhaieh. Tha e na fliirinnn gle mhor, gu'n dearbh a mhòr-chuid do luchd aidmheil a bhi na'n oighean amaid- each aig crioch an latha. Tha mi ag innseadh dhuibli gu'm bheil mi dearbhta as, ma tha Ihusa a'd' oigh ghlic, chuir thu ann an teagamh gu'n robh thu a'd oigh amaideach, agus tha e na obair mhòr dhuit f haotainn air a shoilleireachadh am bheil thu a'd' aon deth na h-oighean glic. Nach robh e dhuit na obair mhòr, " an t-ainm nuadh agus a chlach gheal sin fhaotainn?" Taisb. ii. 17- Tlia mi ag aideachadh nach 'eil fhios agam ciod a tha sibh an dùil a dheanamh, agus cionnas a tha sibh a rùu- achadh a bhi air bhur tearnadh, agus ciod na steidhean air an do thog sibh. Air mo shonsa dheth, an uair a labhair mi ri cuid, 'se teirc a f huair mi a b'urrainn reus- on an dòchais a thabhairt ; ach theireadh iad air a bheag ceill, gu'n robh dòchas aca a theachd gu neamh, agus cha b'urrainn iad tuille a radh. Ach theirinn-se, 'gu'rn bheil am firean air eigin air a thearnadh.'
Tha aithne agam air cuid domhuinntir dhiadhaidh abha na'n Criosduidhcan o' chian leth-cheud bliadhna, air am bheil fathast eagal mu thimchioll an sabhalaidb, Ach tha mi a smuaineachadh gu'm bheil iomadh agaibh-se aig nach 'eil ach btag diadhachd, cho bcag 'us gu'n cean-
CUNNART Na'n AINGIDH. 211
naiclieadh duine e ro dhaor aig aon tastan a dh'airgiod, ma ghiùlanas sibh leis a chainnt. Tha sibhse an dùil, co-dhiiìbh, gu'm bheil sibh-fein a' dol do neamh. Ni- h-eadh, ach 's teirc iad a thìg an sin. Ach tha mise ag radh, na'ra b'aithne dhuibh diadhachd an dream a tha diadhaidh da rìreadh, chuireadh e iongantas oirhh. Thubhairt nigheana lerusaleim, an uair a bha a cheile aig iarraidh a h-aon gbaoil, " Ciod e t-aon ghaoil-sa a thuille' air aon ghaoil neach eile V' Dan Sholaimh v., 9. Bheiream-sa dearbhachd dhuibh gur Criosd eile, slainte eile, neamh eile, glòir eile, air am bheil iadsan an geall, na tha a mhòr chuid do'n t-sluagh ag iarraidh. Na'm b'aithne dhuibh diadhachd moran, sheasamh sibh fuidh iongantas ris. An dean sibh ach a cheist so a fhreagairt ? Tha f hios agaibh gu'm bheil flaitheanas agus ifrinn ann. Co dhe'n da àite so anns am bheil dìiil aig gach aon agaibh a dhol a thìr aig crioch an làtha ? Co-dhiùbh a tha dùil agaibh a hhi air bhur tearnadh, no air hhur damnadh ? Co-dhiììbh dheth an dà aite so anns an d'theid sibh a thir ; ann an staid sàbhalaidh no ann an staid damnaidh ? Bithidh dòchas aig na h-uile : ach tha mise a'g innseadh dhuibh gu'n do cho'-rùnaich an diabhul, agus bhur cridheachan fein, gu amadanaibh a dheanamh dhibh. Tha mi smuaineachadh gu'm bheil dòchas aig cuid agaibh, ach cha dàna leibh a radh gu'm bheil sibh cinnteach, no gu'm bheil agaibh steidh chinn- teach gu togail air. Ach tha mise a' guidh oirbh, ma's urrainn duibh eisdeachd ris, rannsaichibh co-dhiubh a tha bhur dòchas na dhòchas ceart no nach 'eil ? Tha cuid do mhuinntir ann a tha togail an dòchais air bunait neo-chinnteach, agus tha an dochas fallsa Agus ciod e ma tha bhur cuid-sa dochais air a thogail air a leithid sin do bhunait ? Tha a mhor chuid a' gabhail gnothach le raeòirean sleamhainn ri cùis a tlia deth chudthrom co mòr. Na tilgibh air falbh bhur n-anama', agus na sgriosaibh iad gu siorruidh. Anns an àm cheudna cha'n eil fhios agaibh nach bi agaibh bhur crann-chur ann an teine millteach ! Oir tha moran na'n codal, agus tha'n diabhul mur gu'm b'eadh a tarruing an dearbh sgornan asda. Ach tha neach 'eil ag radh, feudaidh e a bhi gu'm bheil mise ann an Criosd. Ach ciod e ma 'se is gu'n dean sibh cluasagan de'n leithidibh sin do nithe, gus an giùlan an diabhul sibh air falbh do ifrinn ? Tha mi a'g innseadh
212 CCNXART Na'n AINGIDH.
gu'm bheil sibh 'n'ur n-ana-creidmhich, a tha togail air an leithide sin do bhunaitean.
Feudaidh e bhi gu'm bheil sibh ann an Criosd ; feud- aidh e bhi gu'n d'tbeid sibh do na flaitheanas : ach feud- aidh e bhi gu'm bi sibh air bhur damnadh gu siorruidh. 'Seadh, deir neacb eile, tha e na's cosrahail gu'm bheil mise ann an Criosdno nach 'eil. 'Nis, cionnasa dhcarbh- as tu gu'm bheil e na's coslaich' gu'm bheil thu ann an Criosd no nach 'eil ? Tha sin na ghnothach iongantach ; is luibhean e nach 'eil a' fas anns na h-uile lios. 'S fior gu'm bheil ana-creidmhich an dùil gu'n dtheid iad do na flaitheanas. Tha diiil aig na h-uile neach gu'n dtheid iad an sin. Ach is sona an dream aig nach 'eil an dòchas air a thogail airaleithid sin do bhunait. Shaoil leis na h-òigh ean amaideach gu cinnteach gu'm faigheadh iadsan do na flaitheanas. Tha e gle dhoilbh do dhuine dearbhachd agus raothachadh a bhi aige air obair diadhachd cridhe. Chunnaic mi muinntir a bha gle chudthromach, agus gidheadh bha e dhoibh na dhoilbheachd iongantach a bhi cinnteach am biodh iad air an tearnadh ; an uair a ta ana-creidmhich, aig nach 'eil a bheag do dhiadhachd, an dochas gu'm ])i iad air an tearnadh, agus fathast a tha na'n codal ann an craicinn slan. Innseam-sa dhuibh, nach 'eil na h-uile ni a dhealraicheas na òr. Tha moran de' fo'-rahinisteirean diadhaidh anns an tir nach bi mar sin 'sa bhith-bhuantachd. Shaoileadh gach neach gu'm bheil a leithid sin do dhuine diadhaidh ; ach cha ghabhar ri a dhiadhachd os àirde. Ach tha mise ag radh ruit, a dhuine, mur do dhearbh thu e ri clach dhearbhaidh na'n Sgriobtuirean. "Nis, 'so a chlach dhearbhaidh bu chòir do rnhuinntir a ghabhail na Sgriobtuirean. An urrainn thu do dhòchas a dhearbhadh leis an Sgriobtuir, Spiorad Dhè a leigeil fhaicinn dhuit leis a chlach dhearbhaidh sin gu'm bheil thu diadhaidh ? Ach 'se mo bharail-se, gabh agus cothromaich moran dh'inn ann am meigh an ionad- naoimh, agus gn'm bi sinn air bhur faotainn gle eutrom. Bu mhaith leam gu'm biodh moran agaibh a' cuir bhur creidimh no 'ur diadhachd lom ann an teagamh. ^Se sgrios a mhor-chuid de'n t-saoghal, gu'm bheil iad cos- lach riu-sun a ghabhas airgiod, agus nach seall a dh'flieuchainn am blieil e maith no olc, agus mar sin tha iad air am mealladh. Tha moran ann nach 'eil idir a' cuir nii ceist na 'gan rannsachadh fein mu'n a chuis so. Ach
CUNNART NA'N AINGIDH. 213
cuimhnichil)h gur ann '• air eìgin a thearnar am f irean." Bheiream-sa cinnte dhuibh, gu'm bheil e na's leoir air son duine cosnadh a chum ruigsinn air slainte, eadhon an uair a ta e iongantach dùrachdach. 'S urrainn dhomh dearhhachd a tliabhairt dhuibh gur iomadh iad a rinn faire a latha sa dh'oidhche, agus aghhiodh, 's a rinn aith- reachas, agus gidheadh gus an là an diugh a tha gu h-iomlan olc. Tha moran do'n leithidibh sin do mhuinn- tir dhiadhaidh an diugh ann an ifrinn, aig an robh na's mo do dhiadhachd na tha aig moran againn. 'Saithne dhomh duine a tha fathast beò, a tha nis na mhisgear, agus na fhear fochaid air aidmheil, a bha aon uair co dùrachdach, agus gur gann a choidileadh e, air dha a bhi co cùramach mu thimchioU a thearnaidh, agus aig an àm sìn a bha beo gu diadhaidh, agus gi- dheadh tha sibh an dùil gu'm bheil sibh diadhaidh ; agu3 ma bha agaibh a bheag do gheur-mhothachaidhean, cha robh annta ach meòirean gearta a bha gu h-ath-ghearr air an leigheas a ris, coslach ri sgròb prìne. Mur biodh agam-sa ach aon fhocal ri radh, b'e so e, bithibh cinn- teach gu'ra bi sibh ann an Criosd, agus nach bi an diabhul agus 'ur cridheachan cealgach fein 'g'ur mealladh. Tha mi guidh oirbh, thugaidh an aire, agas biodh òla agaibh ann bhur Ibchranaibh ; oir tha moran do shluagh meagh- bhlàth anns a ghinealach so.
Feum III. An treas focal a chum feum cleachdaidh. Tha teirc do mhuinntir f hior-dhiadhaidh ann ; agus tha agaibh-se doilbheachd anu an ruigsinn a chum solus a ghnùis, a chura gràs, gu rioghachadh thar a pheacaidh. Tha sibhse tric ag radh, maille ris an eaglais, " Am bheil bròn sam bith cosmhail ri mo bhròn-sa V" Tuireadh i., 12. Ach bithibh-se toilichte ; oìr tha e fior, mar a thubhairt Maighstir Rutherford, " B'àill leinn dà shamh- radh a bhi againn ann an aon bhliadhna " flaitheanas ann an so, agus flaitheanas an deigh so.'' Ach tha e gle chothromach, ma theid sinn do na flaitheanas ge do b'ann ann an aodach mairbh fuilteach." Bha Asaph ann an imcheist ghèur anns a chor sin, air son gu'm biodh e ann an leithide do chor amhgharrach 'sa bha e, Salm Ixxiii., 13. 14. '' Da rìreadh gu diomhain ghlan mi mo chridhe, agus nigh mi mo lamhaa an neo-chiontas, Oir bhuaileadh mi air feadh an là, agus smachdaicheadh mi gach maduinc." Agus air mo shon fein, 's aithne
214 CUNNART Na'x AINGIDH.
dhomh neach a tha o chionn seachd-bliadhna-deug fuidh ghrahhan do ghnàth mu thimchioll staid 'anam. Tha mi 'm beachd nach robh aig moran ann an so fad laithean am beatha, 's a bha aig an neach sin ann an aon uair do thiom. Mar sin tha mi ag radh, tha e gle mhaith ma bhitheas sibh air bhur tearnadh, agus nach d'theid sibh gusiorruiJh do dh'ifrinn. Tha e gle mhaith ge do bhiodh duine air a luasgadh 'na anam 's 'na chorp gach aon la, ma gheibh e neamh aig a chrioch. Ge do chailleadh e slàinte, maoinn, bean, agus clann, agus a bhi fuidh thrioblaid gach aon la, agus neamh fhaotainn fa dhieoidh, is maith sin. Tha mi ag aideachadh gu'm bheil moran anns a ghinealach so, leis am b'àill na h-uile coth- rom a bhi aca fein ; ach tha mise 'ga shaoilsinn gle mhaith, an uair a tha an Tighearn a' spionadh suas an ni sin a shuidhich e, agus a' tilgeadh sios an ni sin a thog e, ma gheibh duine 'anam mar chreach. Am feadh a ta 'chuis mar so, " Ara bheil thusa ag iarraidh nithe mòra dhuit fein ? Na iarr iad." leremiah xlv.^ 45. Ma gheibh thu flaitheanas ge do shnàmhadh tu troimh chuan do thrioblaidean, tha e gu ro mhaith. Tha da ni air son am bu chòir do na h-uile duine saothrachadh gus am bi e na fhear buaidh.
I. Bu chòir da saothrachadh gu a bhi os cionn apheac- aidh, agus nach bi e ann an cunnart uaith na's mò.
II. Gu a bhi os cionn na h-uile neul treigsinn, agus a chum seoladh gu cothromach roimh na ghaoth. Ach an uair a bhitheas e beò air son linn, feumaidh e bhi toihchte air son neulaidh a bhi aige, agus air son corp peacaidh agus bàis a bhi aige gu gleaclid ris ; feum- aidh e tuiteam agus èiridh ; an t-àth a mharcachadh mar a gheibh'se e, agus a ghabhail mar a thig e g'a ionnsuidh. Mar sin, mo chairde, bibh toiHchte ma gheibh sibh fiaitheanas, agus ma bhios dearbhachd air bith agaibh air a sin. Feudaibh e bhi, ma's àill leis an Tighearn, gu'n cum e suas a mhuinntir fein. Ach 'se 'n f hirinn, gu'm bi agaibh turrus mara mu'n dtheid sibh a steach air geataibh neamh. Leanaidh truailhdheachd sibh, agus cha deal- aich iad ribh gus am bith sibh air an taobh a steach do'n Rtarsnaich. Gu sin, leanaidh Satan sibh. Ach an uair a tha sibh an sin, gabhaidh bhur naimhde uile an ruaig, agus cha chràdh iad sibh gu siorruidh tuille. Ach feum- aidh sibh coinneachadh ri triobkid agus imcheist, agUB
CIINNAILT NA'N AINGIDH. 215
tonnan a' beucaich. Ach ann so tha sòlas, cha deanar long-bhristeaclh oirbh. Thig oirbh beanntaibh do thon- naibh, mar gu'n si-uthadh iad tharraibh ; ach cha d'thoir iad buaidh. " Gu cinnteach ann an tuil na'n uisgeacha' raòra cha dthig iad am fagus duibh," Salm xxxii., 6. A rahain, tha mi' a' guidhe oirbh thu^aibh an nòte so leibh ; , oir th i mi 'smuaineachadh nach faigh mòran do mhuinn- tir am peacadh fo'n casaibh, agus nach urrainn iad lath- aireachd fhaireachdail gnùis Dhia a bhi aca ; Gidheadh feumaidh sibh a bhi toilichte. Feudaidh sibh a radh, na'ra b'urrainn mise dearbhachd air llaitheanas fhaotainn, bhithinn na b'fhearr air mo tboileachadh. Ni h-eadh, mo chairde, feumaidh sibh a bhi toilichte dorchad- as a bhi agaibh co maith ri dearbhachd. Feum- aidh sibh a bhi toilichte leis an ni ris an coinnich sibh ; oir 'se mi-chreidimh agus peacadh is aobhar dha, 'Seadh, raa gheibh muinntir do neamh, tha e gle mhaith ge do bhiodh bhur dol as le'r craicionn ann 'ur fiaclaibh. — Bheiream-sa cinnte dhuibh, gu"m biodh sibh aig fois. Feumaidh an dream a tha ag iarraidh an toii fein a bhi ann an socair; agus aa uair a bha an t-saorsa mheallta teachd, bhruad- araich na h-uile mu fhois, agus mu chodal ann an craic- ionn slàn. Ach cumaibh-se bhur tosd : gheibh sibh fois na's leoir ann am flaitheanas. Ach gabhamaid rathad Dhia am fad 'sa tha sinn ann an so. Tha e na ghnoth- ach iongantach ! Ciod e a dheanadh muinntir ris na h-uiread do dh'fhois ? Na'm biodh sinn beo ann an so gu siorruidh, dh'fheudadh muinntir sealltainn air son fois. Ach cha bhi sinn faclaann an so : — uime sin, bith- eamaid dileas air son Dhia. — Gu cinnteach cha shilinn- se deur ge do thilgeadh Dia thairis na tìrean so uile. Chrath an Tif{hearn tearc a mach as am fois, agus tha e a' teachd. 'Bheiì e ma ta na am dhuibh-se air son suidh aig fois ? " An àm dhuibh-se, O sibhse, còmhnuidh a ghabhail ann bhur tighibh maiseach, agus an tigh so na fhàsach V' Hag. i. 4. Cha'n fhaigh Dia 'nis tigh gu a shoisgeil a chuir ann : ach feuraaidh sibhse bhur tighean maiseach a bhi agaibh. Cha bhiodh iongantas orm ge do loisoeadh e Duneidean agus Glascho mar-aon, a^us na h-uile nach bi air son Dhia. Shaoil le moran e ionf^an tach a bhi faicsinn mìr greadhnach do Ghlascho ri teine ; ach cha do shaoil leamsa bheag dheth. C'ar-son, do
216 CUNNART Na'n AINGIDH
blirigh 's gu'n clo loisg iaclsan na cumhnanfan, agus gu'n do sgrios iad obair an ath-Ieasaicbidh ; chuir iad-san ar nithe taitneach-ne fàs ; agus ciod e ce do bhiodh na bailtean so raar-aon air an losgadh ? Gnothach mhòr gu dearbh ! ]Ma bbitheas Dia air onaireachad'n, na biodh speisaigneach codhiubh bhios no nachbi sluagh agus tigh- ean air an tilgeadh adh'ionnsuidh iocbdar a chuain. Is gin- ealach iad aig am bheil smuainte toibheumach an taobh a steach dhoibh. Tha iad a' smuaineachadh, gu labhairt mar sin, gu'n d'rinneadh Dia air an sou fein, gu'n d'rinn- eadh Albiri a chum gu'n togadh iad-san tighean ann, agus gu'n gabhadh iad comhnuidh annta. — Ach bha'n saoghal air a dheanamh a chum seirbhis a thabhairt do Dhia, agus mur cleachd iadsan an cumhachd air a shon-san, ciod am feum a tha air son a h-aon diubh, biodh iad na'n righre, na'm mòr uaislean, no na'n luchd gamhluìs ? Cùis mhòr, ge do chuireadh e sios iad a dh'ionnsuidh sgrios. Cha mbòr is fhiach iad uile gu leir. Tha emuainte dhaoine buileach mi-cheart.
Feum IV. Ach air son a cheithreamh f heum cleach- daidh. 'Bheil na fireana ach gu gànn air an tearnadh ? Ann an sin theirinn, gu'ra bheilfeum agaibh a bbi pong- ail, faiciUeach, agus dichiollach ; oir tha mise a' saoilsinn gura bheil sibh uile dochair nach 'eil aig an obair so. 'lha fearg Dhia gu mòr ann an aghaidh a ghineakich so. Ach, their sibhse, cionnas a bhitheas sinnc co furachair agus dichiollach, air a leithid do dhoigh 's gu'm bi sinn ann am f àbhar Dhia, agus nach bi connsachaidhean aige ann 'ar n'aghaidh an uair a thig e ? 'Bheil sibh a smuaineachadh so? Tha Dia teachd ann an aghaidh Bhreatuinn, mar is beò e, ann an cath thig e mach, agus til- gidh e sios righrean, uaislean, agus easbuigean, agus cuir- idh e mach ifrinn agus damnaclh 'nam measg ; gabhaidh e dioladh air an tir so. An sin ma ta, co-dhiùbh a tha no nach eil sibh a' foghlum a bhi gluasad gu h-ionraic ? 'Nis innseam-sa dhuibh, nach dean an diadhachd sin an gnothach, a dheanadh gnothach gu duine a thabh- »irt troimbe ann an kiithean Mhontrcse, agus aig Dun- bar, cha d'thoir e duine troimbe ann an amaibh na deucluìinn so a tha teachd air Alba. Bheiream-sa cinnte dhuibb, gu'ra bi e na dhuine iongantach nach "bi air lotadh le buille, an uair a thig Dia am Tuach ann an corruich ann an agbaidh na'n tìrean so.
CUXNART Na"x AINGIDn. 217
Tha rai a' creidsinn gu' m blieil caoclila do mliuinntir, aig nach 'eil an teagamh is lugha nach d'theid iadsan as on fhearg a ta teachd air na tìribh so : Ach theid iomadh as o fhearg shiorniidh nach d'tlieid as o'n fhearg so. Uime sin tha feum agaibh air a bhi pongail anu bhur n-imeachd ; tha feum agaibh a bhi air bhur tùr chaith- ris. Tha mi cuir an ceiU, nach e a mhàin gu'm bi na h-oighean amaideach, ach eadhon na h-oighean ghc fein air am fiiotainn 'na n codal an uair a thig Dia. Tha mi a' saoilsinn gur teirc iad air nach bi criothnachadh air a' thabhairt aig a theachd ; bithidh an dream is ro-ionraic ach gu gann air an tearnadh. Tha mi ag aideachadh, gu'n gearr Dia fathast sios an luchd aidmheil ann an Alba, eadhon mar a ghearras duine sios feur. Bithidh am peacach ann an Sion, agus an cealgair 'sa chridhe air an gearradh sios. Cha bhi iad ach teirc aig nach bi ni-èìgin aige 'nan aghaidh. Ri cuid their e, dh'eisd sibh na fo'- mhinisteirean, agus cha d'rinn sibh riamh bròn air a shon. Agus ri dream eile their e^ cha do shearmonaich sibh anns gach àm cunnairt, agus cha robh sibh dùrachdach ann an àm, agus ann an-àm, ach chaidh sibh a leth-taobh agus sheachainn sibh cunnartan ; agus ri dream eile cha d'thug sibh rabhaidh dhìleas ; agus ri muinntir eile. cha do shaor sibh an tim ; 'siomadh searmon a chuala sibh, ach is bea^; am foghlum a ghabh sibh : agus ri muinntir eile bithidh e aige ri radh, rinn sibh comh-bhoinn ri mo chuid naimhde. Ri daoine uaisle bitheadh e aige r'a radh, Na nithe air an robh bhur n-inutinn-se cha robh ann ach aolach a mhàin ; ach bheir mise air anam, corp, agus na h-uile gu'm mothaich iad air son na nithe so. ^lar so tha mi a' saoilsinn gur teirc an dream an aghaidh nach bi aige cunntas gort agus dubhach 'san là sin. Bithidh nithe iongantach aige ri radh ri rauinntir, agus is teirc an dream a gheibh e an ni a b'àill leis iad a bhi.
Uime sin guidheam oirbh bi'bh diadhaidh da rireadh, oir tha Dia a' teachd. Shearmonaich No'ah agus Lot do'n t-seann saoghal, ach cha robh iad a bheag na b'f hearr. Agus tha 'ghinealach so cosmhail ri bhi cinnteach gu'm bi ifrinn agus damnadh ann an deireadh na cìiis, agus gidheadh tha iad air an cruadhachadh, agus air an toirt seachad do'n diabhul gu a bhi air am mealladh. Gu cinnteach, inuseam-sa dhuibh, gur maith ma bhitheas a h-aon ionraic ann an sgireachd. Air mo shonsa dheth,
218 CDNNART NAN AINGIDH.
cba'n 'eil mi a' faotainn ach teirc do mhinisteircan nc lachd-aidmheil nach 'eil gu h-iomlan mi-cheart. Mar air son giùlain sluaigh ann am folais agus ann an uaig- neas, cha'n 'eil ach teirc do luchd iarraidh ann am firinn air Dia, a chum an aimsir a shaoradh do bhrigh 's gu'm hheil na laithean olc. O, innseam-sa dhuibh c'àit am hheil mi smuaineachadh a tha beatha na diadhachd n» luidh : tha e mu thimchioll an iomal no n-eirthir, Dail- Thebhiot, Merns, agus Angus ; agus feumaidh an luchd- aidmheil sìn nach 'eil a' tairgsinn dhoibh cdrahnadh a bhi air an sguabadh air falbh ; f huair iad so a leithid do char dochar, air a leithid do dhoigh's lìach urrainn iad a bhi diadhaidh ; cha'n urrainn iad an Tighearn iarraidh, tha a leithid do spiorad neo-mhothachail 'nam measg. 'Guidheam oirbh, sibhse a tha eo'ìach air an sgireachd so, gu'n innis sibh dhoibh gu'n d'thoir Dia do Mhoncland an iar a leithid do dhùsgadh, agus a bheir air an cìnn uile gu'm mothaich iad a bhuille, Bha aca aon uair ministear a ghabh mo'r shaothar mu'n tiomchioll, an uair nach robh e air lathair maille riu, fathast air son a mhor chmd diubh, tha iad air fàs neo-sheasmhach mar Reu- ben. Ma gheibh iad ni-eigin air son an druim agus am broinn, cha ghabh iad suim ann a bheag do na nithe so Ach tha mise ag innseadh dhuihh, gu'n eirìch na crioch- an aingidh a mhàn agus a n-àird muT timchioU suas, agus gu'n dìt iad an sglreachd so, eadhon na criochan KO a tha air teachd gu bhi eudmhor air son 'na firinn, Mur cuir Dia plaigh air Moncland an ìar, mur dthig iad gu fior aithreachas, tha mise meallta. Tha iad ag radh gu'n d'fhuair iad beagan do shalachair an t-saoghail so, agus tha iad a' cumail sin teann ann an gàirdeanaibh, agus cha'n 'eil speis aca air son ni air bith eile ; ach bu roghnaich leam-sa e bhi ann an iochdar na f àirge ; l>'fhearr leam gu'm biodh e gu buileach air falbh. Ach innsidh mi dhuibh aon nJ, gu'm bheil mi cinnteach, mar air son na'n daoine so, a tha roghnachadh aolach roimh Chriosd, agus roimh dhleasdanais, sguabaidh an Tigheam araon iad fein agus sin air fidbh. Tha mi cinnteach gu'm bheil moran ann a mhallaicheas fathast an là anns an robh iad riamh na'n Tighearnan no 'nam Morairean, an là an robh aca beartas riamh, ach gu'm b'f hearr leo gun robh iad a' dol na'n dèircich o dhoras gu doras. Se so an elÌ, na'jDQ b'urra mi cainnte a cLuir air, ann ancuman-
CUNNART Na'N AINGIDE. 219
'tafi, cba dean cràbhadh agus dichioU an gnothach, bhcir- eam-sa cinnte dhuibh. Tha feum agaibh air a chùis /haotainn gle shoiUeir, agus 'ur teisteas a bhi agaibh na luidh ri 'ur taobh. An robh thu a' basachadh gach là? An robh thu a fulang gach la ? 'Se sin ri radh, an robh thu a tionnsgan na nithe so ann ad' inntinn? An robh thu a smuaineachadh air, ciod e ni mise ma dh'èireas na Pkpanaich, agus ma ghearras iad sgornanan ar-aon daoine mòr aofus daoine ìosal na ginealaich so ? Tha 'ar righ agus ar comhairle uile a' brùadarachadh ; agus cha'n 'eil sin iongantach ; oir is furras le daoine mòra a bhi 'n comhnuidh a' bruadarachadh. Ach tha luchd aid- mheil, agus eadhon a mhuinntir dhiadhaidh fein, a' bruadar^chadh mar an ceudna. 'S teirc iad a tha nis na'n duisg ; 's teirc a tha air an casaibh ; agus is teirc a tha air an tùr chaithris anns an là so. Ann an aon fho- *cal, bithidh iia's leoir ri dheanamh aig na h-uile, 'nuair a thig an Tighearn a mach as àite a pheanasachadh luchd aitichidh na talrahainn.
Feum V. 'Nann air èigìn a theamar am firean ? Na deanaibh, tha mi guidhe oirbh, ma ta, a mhi-mhi- neachadh, an uair a thig breitheanasan air na tìrean so. An uair a thìg e gu sin, na abair nach robh aca diadh- achd annta. 'Nuair a thig Dia a pheanasachadh Alba, 'siomadh duine aig an ròbh a chridhe ceart maille ri Dia, a theid a dh'ionnsuidh ua h-uaigh an là sin. Na tog- aibh am raearachd rathad Dhe an uair a bhuaileas e cuid ; na srauainichibh gu'm bheil sibh fein ionraic agus iadsan aingidh. Agus gu'n do loisg e tighcan mòran do mhuinntir eile, na smuainichibh so iongantach : tha e gu raaith mur bi muinntir air an losgadh iad fein. Is beag ris na choinnich iad ann an coiraeas ri am peacanna* cha'n'eil e a bheag sam bith. B'fhearr leara gu'n rach- adh sibhse agus inuinntir eile as, ge do bhiodh agaibh fichead tigh air an losgadh sios gu talamh. B'lhearr leara gu'n rachadh sibh fein as, ge do bhiodh an tigh air a leagail sios ; oir bheiream-sa ciniite dhuibh, gur iom- adh duine onoireach a bha air a mharbhadh ann a leab- aidh, a chorp air a thiìgeadh a dh'ionnsuidh na'n coin, agus f huil air a doirteadh air an talamh : B'e so an rath ad air an deach iad do f hlaitheanas. Ach so theirinn- ribh se, na togaibh-se 'am mearachd na nithe so ris am bbeil pobull Dè a' coinneachadh. Chuala sinne mu T 2
220 CUNNART Na'n AINGIDH.
thiorachioll cuid do mhuiiintir dhiadhaidh, air doigh's gu'n cràidheadh e cridhe, agus gu'n dthugadh e air folt neach seasanih air a cheann, a hhi faicinn no a cluinn- tinn na'n trioblaidean anns an robh iad. Mar sin na d'thuo;aibh-se droch mhhieachadh as an teine sin, le a bhi smuaineachadh gu'n robh iad so na'm peacaich os ceann muinntir eile, no na's ciontach na sibh fein. isi- h-eadh, chaidh tighean na'n easbuigean aingidh so as, agus na h-eaglaisean ud a tha air an truaiileadh, agus tha sin a' dearbhadh a chacchladh. Ach innsidh mise ciod bu chainnt da'n so, cha'n ann a mhàin dhoibhsan a bha fuidh na chunnart 'san am, ach ris a chuid eile do'n bhaile agus dc'n dùthaich mu'n cuairt a dh'amhairc air : Agus,
I. B'e so cainnt na slaite ris an luchd riaghlaiclh, righ, agus comhairle : nach leig sibh a mach na prìosanaich ì gidheadh, tha i ag radh, 'surrainn esan an leigeil a mach, agus dearbhaidh sin dhuibh-se a chum bhur calldach. Tha aon duine a ghlac iad roimh, agus a ghlac iad a rìs ann an ceart aghaidh an lagha fein, uime sin feumaidh esan dol as. Tha mi ag innseadh dhuibh gu'm bheii latha teachd, anns an cuir an Tighearn as do Breatuinn, agus gus an tig an t-àm sin cha bhi a chuid priosanaich gu brath air an cuir gu h-iomlain fa' sgaoil. Ach an sin bheir se air a theine sgriosach am fuasgladh, agus bithidh na h-aingidh air au druideadh a steach ann an teine troimh na bhith-bhuantachd. — Tha mi a' cuimhneachadh briathran leremiah ri Sedeciah, an uair a dh'àithneadh dhoibh na h-oghtich a chuir fa' sgaoil, leremiah xxxiv., 17- 'Seadh, tha leremiah ag radh, " Uime sin, mar so deir an Tighearn, cha d'eisd sibh rium-sa ann an saors a' glaodhaich, gach aon d'a blirathair, agus gach aon da choimhearsnach : feuch d'a 'ur taobhsa tha mise glaodh- aich saorsa, deir an Tighearn, do na chlaidheamh, do na phhìigh, agus do na ghoirt ; agus bheir mi oirbh a bhi air 'ur luasgadh air feadh uile rioghachdan an domhain. 'Seadh raa ta, cuiridh as. Tighearn an cèill saorsa do'n dream so ; agus leigidh e do na priosanaich dol as ; agus a chum na cridie sin feumaidh an claidheamh a dhol sios agus suas troimh na bliaile, gus an toir an Tighearn cead do dh'ifrinn agusdo sgriosan gabhail sìos, raur gabh iad aithreachas B'e mo dliùrachd gu'n deanadh iad aithreachas; ac]i tha iad do ghnath a' ruith air ivx
CUNNART NA'N AINGIDH. 221
aghaidh air an droch shlighe so, agus 'gan cruadhachadh fèin, tha e cosmhail, gus am fuadaich an Tighearn air falbh iad.
II. Tha i ag èigheach mar an ceudna, " Biodh eagal De oirbh, agus thugaidh glòir dha ; oir thainig a bhreith- eanas," Taisb. xiv. 7« Biodh eagal-san oirbh is urrainn tighean a losgadh. Tha leithid do dh'eagal comhairle, raarc-shluaigh, agus shaighdearean oirbli : ach 'surrainn an Tighearn a dheanamh ann an ùin ghearr an ni nacli ur- rainn iadsan a dheanamh ann an ùin fhada. Tha mi creidsinn gu'n d'rinn an Tighearna na's mo do chalì air Glascho leis an teine, na rinn a chomhairle ajii^us am marc- shluaigh anns na bliadhnachan so a chaidh seachad.* Is esan a tha deanamh an t-samhraidh agus a gheamh- raidh, gidheadh cha'n eil sinne a' nochdadh ar n-eagai dligheach dha-san mur bu choir. Ach 's laidir eagal dhaoine. Tha na firean so ullamh gu eagal a ghabhail roimh ni beag sam bith a dh'f hagas fosgailt iad do thriob- laid. Cha'n 'eil eagal oirbh air son laghan Dhè a a bhriseadh, ach tha eagal oirbh airson laghan dhaoine a bhriseadh. C'ar son a bhiodh na h-uiread do dh eagal oirnne uath-san ? Gu ma roghnaichte leinne eagal Dè a bhi oirnn, agus seirbhis a thabhairt dhasan.
III. Labhair an losgadh sin mu'n so, '' Na saothraich- ibh air son a bhidh sin a theirgeas, ach air son a bhidh sin a mhaireas chum na beatha siorruidh. Suidhich- ibh bhur n-aigne air na nithe a ta shuas, agus ni- h-ànn air na nithe a ta air an talamh." Colos. iii. 2. ** Taisgibh suas bhur n-ionmhas air neamh, far nach truaill aon-chuid laomainn no meirg." Bha'n glaodh so aic mar an ceudna, nach cuireadh daoine an dòchas ann an saoibhreas neo-chinnteacb. Bheiream-sa cinnte dhuibh, gur iomadh duine a ghabh mòr shaothair gu bhi togail suas na'n clachan so, a loisg an teine sios, a rinn di-chuimhne air Dia ann an iìrnuigh. Bheiream-sa cinnte dhuibb, gu'n robh na bu mhò do shaothair air a
* Tha an losgadh 'an so, gnn teagamh, a' ciallachadh an teine sin « bhris a maeh ann an Glasclio anns u bliliadhna 1677. air sgath au rohh mòran phriosanaich air an cuir fa' saraoil le truacantais an luchd-aìt- ridh \ ann am measj? an robh Earla tiùtihail Cerfland, an neach a tha eoslach ri a bhi an duine mu am bheii e ann an so a ràdli a hlia air a ^thlaoadh an dara h-iiair. Tamul beag na dheigh s-in, chaidh e nùU do'n Olaind, far an d'fhuaìr e hà'», air a cheithreamh la dèug do'n cbead mbìos de^n gbeamhradh 'sa bhliadhua, 1680.
T 3
222 CUNNART NA'N AINGIDH.
ghabbail ann an togail suas na'n clachan so, na bha air a ghabhail le iomadh mii thimchioll an slàinte shìorruidh.
4. Tha e aig eigheach, ani bheil agaibh ionmhais air neamh ? Am bheil sibh a' deanamh cinnteach air son ni-eigin nach bi, 'seadh, nach urrainn a bhi air a thabh- airt uaibh ? " Itiim Muire roghainn do'n chuid mhaitli sin nach toirear uaipe," Lucas x. 42. Mar sin na suidh- ichibh bhur n-aigne' air nithe an t-saoghail so, Tha sibh a' faicinn tiodal larLichd agus Moraireachd air an reic, agus air an tionndaidh nall o làmh gu làmh, agus fathast cha bhi cuid do dhaoine ann an imcheist air son an anama a reiceadh air son mìr beag dhe'n talamh air son an sliochd; agus feudaidh e bhi, an neach a thig 'nan deigh gu'n caith e air falbh na h-uile. Tha e ag radh,^' iarraibh rioghachd nach urra' bhi air a crathadh, agus aite-comhnuidh nach urra' a bhi air a sgaoileadh as a cheilo.
5. Tha e ag èigheach so, an àm dlmibhse a bhi pLasd- adh 'ur tighcan. am feadh 's a tha a phobull air an tabJi- airt gu seachairean is cruadhas. Tha e air a thoirt fain- ear, gur e am mìr is fearr do Ghlascho a tha air a losg- adh. Agus thami 'saoilsinn, gu'm bi Glascho agus Dun- eidin mar-aon air an cuir fàs mu'm bi na h-uile seachad. Bithidh tighean iomadh duine uasal agus duine mòr air aii cuir fàs mu"m bi na h-uile nithe thairis.
6. Agus tha glaodh eile aige, tha e ag radh gu'n robli mòran pheacaidhean air an cuir ann an gniomh anns na tighean so. Agus bitheadh iad na'n tighean is àill leo,
dhf heudadh peacadh a bhi na aobhair air son a bhalla bhi air a bhualladh an dara h-uair. Agus, ■ 7- Tha e ag eigheach, " jMur dean sibhse aithreachas, theid sibh am mugha mar an ceudna," Lucas xiii. 3. Tha e ag radh riutsa, O a Ghlascho, mur bi sibh fuidh eagal agus mur iarr sibh an Tighearna, cuiridh e cuid do nithe dubhach a mach 'nar n-aghaidh. Oir an uair a tha e ag cuir a mach a bhreitheanais, tha gairm labhair aca do rahuinntir eile rabhaidh a ghabhaiL L^ime sin guidheam oirbh gabhaidh rabhaidh. An dream so, aig an robh an an cuid tighean air an losgadh, bhruadraich iad a'r co beag do bhreitheanas air an oidhclie roimhe sin .'?gus a tha sibhse a' deanamh aig an àni so. Tha EasLuigean agus luchd gàmhluis a' bruadrachadh gle bheag mu bhreitheanasaibh, agus tlia dian-thogradh aig
GU.VNART Na'n AINGIDH. 223
an diabhul, gu labhairt raar sin, a chum ara faotainn, agus feudaidh e bhi gu'm faigh e iad tìm na's leoir. Tha mdran agaibh an dùil nach 'eil breitheanasaibh a' teachd. — Ach ciod am bonn a dh'fheudas sibh a bhi agaibh air son sin ? Ciod uime, athasibh co fein-thearuinte. Tha iad sona gu deimhin a tha tearuinte air deadh steidh. — Air an aobhar sin tha mi a' guidh oirbh, air tròcairibh Dhe, mar is ionmhuinn leibh sonas bhur n-anaraa nco- bhasmhor, rannsaichibh bhur n-anaraa fein, rannsaich- ibh bhur slighean, agus pillibh a dh'ionnsuidh an Tigh- earn. Tha iad teirc a tha caitheamh ìiine ann an ùrnuigh mar bu chdir dhoibh.
'Nis cha'n abair sinn tuille ach so, rannsaichibh a raach olc bhur ròidean, agus guidhibh air son gràs soillsichidh. Gu'n tugadh an Tighearn oirbh na nithe so a thabliairt fainear, agus do ainm gu'n robh a ghloir gu sion-uidh. Amen.
Earail Ghoirid, alg coirahid Suipeir an Tighearn ann an Carluce, air an naodhamh la-fichead de na cheud mhìos do'n t-samhradh "sa bhliadhna 1659 le Mr Libh ingston.
'Nis gu'm beannaich an Tighearn sibh, « Beannaichibh esan, agus na dheidh sin beannaichibh sibh fein, agus be<innaichibh a shluagh uile. 'Nis, ciod e a thainig sibh a dheanamh ann an so an diugh ? Nach dubhairt bhur coigaisean air mhodh sònruichte ribh, ciod a bha mise rau'n do ghairm an Tighearn rai ? C'ionnas a ghiùlain mi o'n àm sin ? Agus ciod raa 's e so an là anns an d'thoir e bhur n-eagal oirbh ? Tha sinn uile ann an so niar ann am buaile ; agus feudaidh e marbhadh no cum- aiì beo mar is àill ìeis. 'Seadh, feudaidh e bhith gu'm bheil na's md a tha faotainn buille mharbhtach aig ord- uighean na aig àm no àite aii- bith eile. — " Agus an deigh a ghreime, chaidh sàtan a steach ann." Ach oha bu mhaith leinne a bhi labhairt a leithid sin do nithe mii'r tirachioll-sa.
224 CDNNAET NA'N AINGIDH.
'Nis,thamòraniomairtaigaiiàm so. Thamòrando luchd- àìdmheil cosmhail ri 'ar n-uaisle lòm, a ni strì gu'n rànc a churaail suas car tamul, ach cha'n fhad is urrainn iad dheth. Agus O gu'n tigeadh an Tighearn air an là so, agus gu'n teamadh e sinn, agus gu'n taghadh e dhuinn luchd teagaisg, agus gu'm faigheadh esan an stoc
agus sinne mar an ceudna. 0 an aithne dhuihh
esan ? Agus an aithne dhuibh cia milis 'sa ta e ? Ach, mo thruaighe ! Tha cor an t-sluaigh coslach ri bhi ag radh, nach'eil e iomchuidh a bhi labhairt mòrau air an doigh so ; ach creidibh-se e, mur biodh an Tighearn gle ghrasmhor, bhiodh sinn uile ann an aite coinnich na truaighe agus an leir sgrios fada roimhe so. Creidibh so, gu'm bheil teine na h-ifrinn' ro theith : agus gidheadh creidibh so, ge do bhiodh meall mòr do'n teine sin gu briseadh troimh na cho-thionail so, cha deanadh e mòr fheum dhuinn : Cha deanadh, uiread a dh'fheum ri aon searmon. "Tha Maois agus na faidhean aca, eisd- eadh iad riu-san." Agus dh'fheoraichinn-se aon cheist ; agus 'si so i, Co ris na bhuineadh na b'f hearr na ruinne ? Ach, mo thruaighe ! Dh'fheòraichinn-se ceìst eile a tha na's brònaich na cheist so, agus si so i, Co a bhuin ris-san co olc agus co mi-thaingeil 'sa rinn sinne anns an tìr so ? Am bheil sibh ma ta ag radh, gu'n deonaicheadh Dia nach bi an corah-chomunn so cosmhail ri comh-chornuinu- can eile dheth'n ghnè so, far an robh an Tiorhearn gràs- mhor agus nach b'fhada gus na dhi-chuimhnich sinn e. Agus a rìs, gu'n dèonaicheadh Dia gu'm bi e eadhon cos- mhail ri cuid eile. Tha sinne a' dol do Neamh. 'Nis, ma ta, co a tha ullamh cosmhail ri duine a tha dol a dh'ionnsuidh astar-cuain? Gheibh a leithid sin do dhuine a bhata ullamh, agus their e, tha mi nise co fada air mo thurus, ris-san a shuidh suas fad na h-oidhche a' feitheamh air an tìde mhara. Gu'n deònaicheadh Criosd tìm agus bhur seol-mara a thaghadh, 'Nis, beannaich- eamaid e, agus mar sin gairmeamaid air ainm.
An deigh do na bùird uile bhi air au criochaachadh, «haidh e air aghairt air an doigh so : —
Cha'n'eil e nis iomchuidh a bhi labhairt a bheag sam bith tuille, do bhrigh 's gu'm feudadh na labhradh sinn aig au àm so na labhair sinn a cheana a thoirt aa
CUNNART Na'n AINGIDH. 225
an cuimhiie. 0 na'n deanadli sibli acli leth na chuala sibh a chuimhneachadh ; oir tha truas aig Criosd ri'r pearsaibh a dh'fhuirich an so co feda. Ach tha dochas agam, ge do tha sibh a nis gu'r cead a ghabhail d'inne, nach 'eil a riinoirbh bhurceadaghabhail dheth-san. Uimesin abraibh, 'Thighearn, am bheil tuilleseirbhis agad dhuinne r'adhean- amh; agus freagraidh esan sibh, 'Seadh. tha agam an t-seann àithn agus an àithn nuadh gu thabhairt duibh, gu'n gràdhaich sibh a cheile, choimheadaibh sìth, agus gabhaibh gu inaith ri a cheile air mo sgàth-sa, agus tha mi'n dòchas gu'n d'rinn cuid agaibh astar mhaith air aghaidh gu neamh ; agus buidheachas do Dhia, tha'n dorus fathast fosgailt ; agus uirae sin biodh impidh air a chuir oirbh, o sibhse a ta fathast na'r coigrich, thigibh fathast a steach ; agus sibhse a chomanaich gu neo-iora- chuidh, taisichibh air ball, agus deanaibh aithreachas ; oir na'm b'aithne dhuibh e, dh'iarradh sibh air, agus bheireadh e uisge beò dhuibh. Ach air dhuinn rùnach- adh gun tuille a radh aige an àm, deanamaid urnuigh air tùs, agus an deigh sin moladh.
CUID DS CHOMHARRAIDHEAN FEASGAIR DHUBHACH AIG EAGLAIS DHB.
LEIS aN ORRAMACH
RALPH ERSCIlSrE, A.M., Ministear an t-Soisgeii a bh'ann an Dunferraline ,
Secba. xiv. 7 Ach tarlaidh air trà feasgair gui'in bi solus ann.
Mar a ta na sgriobtuirean uile toirt fianuis rau Chriosd, mar sin tha'n steidh-theagaisg so a' tabhairt fianuis mu chiall a chompàrtaichidhean do thaobh 'eaglais agus a shluagh fein, mar-aon ann a fhreasdal agus ann a ghràs, — Tha dà ach anns an rann as am bheil ar steidh- theagaisg air a thabhairt ; tba aon diubh a' seoladh a chum a chomais buileachaidh ghlic, an aon eile a chum crioch aoibhneach riaghailt suidheachaidh Dhe a thaobh eaglais agus a shluagh fein.
Anns na briathran fein thug sinn fainear, 1. Na crois- ean agus na triobìaidean a's dubhaich' a tharlas do dh'eag- laisagusdo sluagh Dhe anns an t-saoghal so, air am foiU- seachadh fo shamhladh trà feasgair. 2. Na sòlasan agus na misneachaidhean as milse a tharlas 'nan crann-chur, air am foillseachadh fo shamhladh soluis. 3. An ùin, no an t-km sònruichte, an uair a tha an dòchas a' tabhairt suas an spioraid. 4. Tha agaibli cinnteachas neo-mhear- achdach na criche shona so, "' Tarlaidh air trà feasgair, gii'm bi solus ann."
Na nithe so dh'fhosgaii sinn suas aig àm roimhe so.* 'Se tha rùn oirnn 'san àm so a bhi dearbhadh, gu'm bheil an t-àm anns am bheil sinn a nis beo na àm feasgair.
* Bha iia nithe so maille ri cìnn-lal>hairt eile, air an laimhseachadb leia an Ughdar, ann an caochaladh searmoinean urrracoach, anns a bhlIadhiUi
228 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIR
B'àill leinn gu'n tugadh sibh gu furachair fainear comh- arraidhean an tìm, agus gu cinnteach ma bheir, taisbean- aidh e gu soilleir, gur àm feasgair e, àra dorch, droch àm aig eaglais Dhe. Agus, gu 'ur cuideachadh ann an so, B'àill leinn cuid de na comharraidbean f hoillseachadh dhuibh deth dh'àm feasgair anns an eaglais. Agus air dhainn fhaicinn gu' bheil Spiorad an Tighearn a' cuir an ceiU coir brònach sluaigh le àm feasgair, tha e le sin a' ceadachadh dhuinne bhi cleachdadh an doigh-labhairt ann a bhi foillseachadh an ni ceudna. Bi'dh na comh- arraidhean a dh'ainmicheas sinne ma 'sea^h, air an tabh- airt o' na cho-shamhladh siu, air doigh's gur h-ann is fearr ni e greim air bhur cuimhne, 'nuair a tha iad air an cuir an cèiU le leithid do nithe 'sa tha soilleir do na h-uile neach is urrainn eadar-dheakchadh a chuir eadar njaduinn agus feasgair.' Nis de' na comhar an so tha dà sheòrsa. 1. Cuid a dh'fheudas a bhi air an gairm comhar'an roimh-inn- sidh, a' feuchainngu'mbheil feasgairdhorchatarruingam fagus. 2. Cuid eile a dh'fheudas a bhi air an gairm comhar'an foillseachaidh a' nochdadh gu'm bheil an t-àm air làthair na àm feasgair.
1. Tha comhar'an roimh-innsidh ann, nach e a mhàin a tha foillseachadh gu'm bheil mòr dhorchadas anns an àm air làthair, ach gu'm bheil àm feasgair na's doirche cabhagachadh air aghairt ; an leithid as iad so a leanas : —
I. Tha e na chomharradh a tha roimh-innseadh mu àm feasgair an uair a tha na sgàilean a' fàs fada. Am feadh 'sa tha a ghrian àrda, tha na sgàilean goirid ; ach mar a's isle ta ghrian, 'sann is àirde tha na sgàilean. Mar sin, 'an so, mo chàirdean, tha e na àm feasgair a tha teachd air an eaglais, an uair a tha sgailean flilamh a f às fada, agus dhe' na's mòa mheasna Fior dhiadhachd. An uair a tha sgàil no faileas duine dhà no trì a dh'uairean na's faide na e fein, tha e aig innseadh gu'm bheil a ghrian iosal, agus an oidhche am fagus. Nach •eil a chùis mar sin ann an seadh sjjioradail, 'nuair a tha aig luchd-aidich na's mò mhòir de' shamhladh diadhachd no - na th'aca de' a cumhachd ; na's mò de' shamhladh diadhachd no na th'aca deth a brigh ? Cha'n 'eil aig euid, gu dearbh, uiread ri sgàil no faileas na diadhachd, aon chuid 'n an teaghlaichean no 'n an clòsaidean ; nì a tha ag innseadh gu'ra bheil e gle dhòrch aca-san, agtìs gu'm bheil iad a dh'easbhuidh solus eòlais Chriosd ;
AIG EAGLAIS DIIE. 229
^Ar^ far nacli 'eil solus, cha n 'eil sgàil idir ann : tha na h-uile na thiugh dhorchadas sin, no, tha aca sgail do chràbhadh^agus gun a bheagtuille,air-Reo beagan na's mò; nì tha 'g radh gu'ra bheii an solus a th'aca na sholus crìonaidh, agus gu'm bheil feasgar dhòrch a teachd air a h-aghaidh.
'Nuair a tha an eaglais ann an staid soirbheachaidh, agus a ghrian gu h-ard ann a speuraibh, tha sgàilean na'n samhlaichean falamh, deas-ghnàthaichean saobh- chràbhach, agus innleachdan dhaoine air an gearradh goirid ; 'seadh, agus air an gearradh dheth, mar a tha fios agaibh gu'n robh iad gu soleirate air an àicheadh agus air l^oideachadh na'n aghaidh ann ar measg-ne ann an laithean ar cùmhnantachaidh ; ach an uair a tha na sgàilean air fàs fad a rìs, agus mòran a' seasamh suas air an son, agus teire a' taisbeanadh 'nan aghaidh, ach na's roghnaichte gun a bhi a' seasamh suas air son a bheag ann an eaglais Dhè ach air son dearbh sgàilean, air dhoibh fein ainm a bhi beò a bhi aca, ach gidheadh iad marbh ; an uair a tha so, tha mi 'g radh, gu coitchionn a' teachd air aghaidh, tha e ag innseadh gu'm bheil an fheasgair ann.
2. Tha e na chomharradh air àm feasgair, an uair a tha luchd-saothraich gu cabhaigeach a' pilitinn o'n saoth- air. Ma chi sibh iadsan a tha saothreachadh 'san achaidh ag ath-phiUtinn dhachaidh o'n cuid obair, comh- dhùnaidh sibh gu'm bheil àm feasgair aig laimh. Mar sin, 'nuair ann an eaglais Dhè a tha ioraadh seirbhiseach firinneach ann am fion-lios Dhè, air an tabhairt le cabh- aig dhachaidh do neamh, o'n saothair air thalamb, i$ comharradh e air gu'm bheil am feasgair a tarruing am fagus. Mar a ta atharrachadh na muinntir dhiadhaidh 'sa choitchionn, na chomharradh a tha aig roimh-inn- seadh gu'm bheil feasgair do bhreitheanas a' teachd, air dhoibh-san a bhi air an tabhairt air falbh o'n olc a tha r'a theachd ; mar sin tha atharrachadh luchd-saothraich ur- raraach ann am fion-lios Dhe gu sònraichte a' bagradh oidhche, 'Nuair a tha Lot air a thabhairt a' mach a Sodom, tha e aig roimh-innseadh gu'm bheil feasgair feirge a' teachd. Bha Metuselah air a thoirt air falbh bliadhna roirah an tuil ; bha Ambrose air atliarrachadh roimh sgrios na h-Eadailt; agus Luther roimh chogaidh- ean GMierraanie ; agus 'us lionmhor fear-saothraìch dì- U
230 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIK
leas a rinn an Tighearn, o chian ghoirid atharrachadls anns an tìr so, agus o'n taobh dùthcha so ; feudaidh sinn a chomh-dhùnadh o na so, an uair a tha Noahan air an tabhairt a dh'ionnsuidh an cuid àirccachan, gu"m bheil e na chomharradh air tuil a bhi aig làmh, agus gu'm bheil Dia a' tionail fhoghair fein mu'n d'thig storm a gheamhraidh, agus a' gairm dhachaidh a luchd-saothraich mu'n tig an oidhche dhorch air a h-agliaidh.
3. Tha e na chomharradh a tha bagradh àm feas- gair, an uair a tha daoine gu coitchionn air tòiseachadh ri bhi leisg agus codalach ; oir iadsan a tha codal, 'sann anns an oidhche a tha iad na'n codal, deir an t-abstol ; mar sin, an uair a thoisicheas daoine ri dùsail, tha e a' nochdadh gu' m bheil an oidhche a teachd air a h-agh- aidh. — Mar sin, an Tiair anns a choitchiontas a tha mi- chùram, agus codal spioradail, is leisg, air tòiseachadh gu grèim a dheanamh air eaglais, tha so na chomharradh air oidhche breitheanais a bhi tarruing am fagus. Tha sinne a faotainn na h-oighean uile, mar-aon glic agus àmaideach, ri dìisail 'us codal mu'n d'rinneadh glaodh na meadhon oidhche. 'Nuair a tha nminntir ag radh, ••' Sith, slth ; 'an sin tha leir-sgrios obunn a' teachd." Tha iomadh comharradh air codal is mi-churam mu'r timchioU ; agus cha'n 'eil sinn cosmhail ri bhi air ar dùsgadh, gus an tig glaodh meadhoin oidhche Dhe, ann an rathad breitheanais : ni mò a dhùisgeas an glaodh sin fein ginealach fein-thearuinte, mur d'thig an Tighearn gu cumhachdach maille ris.
4. Tha e na chomharradh air àm feasgair a bhì teachd, 'nuair a tha'n drùchd a' tòiseachadh ri tuiteam. Tha sinn a' faotainn an Tighearn a labhairt r'a eaglais chodalach anns na briathran so, Dan. y. 2., " Fosgail dhomh, oir tha mo cheann comhdaichte le drùchd, mo chiabha le braonaibh na h-oidhche :" aig ciallachadh na mithe a dh'fhuiling e air a son, eadhon drùchd agus braonaibh oidhche fheirg agus dhioghaltais Dhè. An nl, as e 'san doi seachad, a h-aon deth na h-aobhairean a's mò air son am bu chòir dhuinne ar cridheachan fhos- galadh dha-san, a rùisg e fein do dh'fhearg Dhè air ar son-an. Ach a nis, tha mi a gradh, an uair a tha'n drùchd a' tòiseachadh ri tuiteam, gu'm bheil e na chomharradh air am feasgair. Mar sin, an uair a tha drùchd agus dropan breitheanais Dhè air tòis-
aict eaglais dhe. 23i
v^achadh ri tuiteam aìr eaglais, tha e a ciallachadh gu'm bheil ara feasgair na's dùirche a' teachd air aghaidh; gu sònruichte mur bi aig na dropan so is lugha do bhreith- eanais an toradh iomchuidh orra, a chum an dùsgadh agus am beothachadh, ach gu'm fan iad rag-mhuineal- ach : oir, cosmhail ri leighiche, an uair nach obraich cùngaidh-leighis na's lugha, òrdaichidh se a h-aon na's treise ; mar sin, tha breitheanais bheaga, an uair a tha iad air an cuir suarach, na'n roimh-theachdairean air breitheanais na's mò a theachd 'nan deigh : '' Mur leas- aichear sibh leis na nithe so, deir an Tighearn ; an sin smachdaichidh mise sibh seachd uairean fathasd air som bhur n-aingidheachdan." Cia iomadh drop de'n oidhche bha tuiteam oirnn' air cuid deth an àm a chaidh seachad, tha so soiUeir do na h-uile aig am bheil an sìiilean fosg- ailt ; 'seadh do'n dream a bheir fainear 'sa choitchiontas : cha'n e mhàin bas iomadh duine gràsmhor, ach mar an ceudna gloir Dhe a bhi gu mdr air imeachd air falbh i reubadh farsuing agus roinn na h-eaglais; a thuille air iomadh breitheanais aimsireil, lasraichean dùthchas- ach, ceannaircean, claidheamh, bochdainn, tràilleileachd, agus na^s ro-shònraichte breitheanaisean spiorTndail, doille- inntinn, cruas-cridhe, amraiteas fo'n t-soisgeil, agus dropan gun àireamh do dhrùchd a thuit, nach 'eil iad so uile ag innseadh gu'm bheil an oidhche a' teachd ?
5. Tha e na chomharradh air àm feasgair a bhi tar- ruing am fagus, an uair a tha'n t-àileadh (a bha blà le dearsadh na greine rè an ià) air teachd gu bhi gle fhuair : an uair a tha a ghrian air falbh, agus an t-àileadh a' fàs fuar, tha e na chomharradh air an oidhche dhorch a bhi teachd air a h-aghaidh. — Eadhon mar sin, an uair a tha aingidheachd a' meudachadh tha gradh mòran a' fas fuar. Mata xxiv. 12. Tha am fuachd so de ghràdh Criosduidh do Dhia agus do dhaoine, na chomharradh air àm feasg- air na's duirche de thruaighe a bhi teachd. Thuit eaglais Ephesuis o a ceud ghràdh, agus bha'n coinnleir air atharrachadh as àite, Taisb. ii. 4, 5. An uair a thainig Laodicea gu bhi meagh-bhlàth, gun bhi aon-chuid fuar no teth, 'an sin rinn Dia a sgeith a mach as a bheul ; sin ri radh, a diultadh le gràin. Feudaidh e bhi nach robh àileadh na's f huaire riamh ann, na sìn anns am bheil a ghinealach so ta nis ann a' tarruing an anail ; tha gràdh d,o Dhia agus do a shluagh, eud air son Dhe agus air son U 2
232 COMHARRAIDHEAN AIH AM FEASGAIR
a ghloir aig culd do dh'àmaibh a chaidh seachad a bhlàtPi^ aich cridheachan Chiiosduìdhean, an nis air tionndaidb gu a leithid deth dh'fhuachd feasgair a's gu'm bheil fuachd an àilidh a' gealltainn storm a bhi aig lamh ?
6. Tha e na chomharradh air àm feasgair a bhi tar- ruing ara fagus, an xmìi' a thòisicheas na neòil agus an iarmailt air fàs dearg agus fuilteachy mar gu'm biodh iad air dath sgarlaid ; ciod sam bith laithean taitneach a dh'fheudas e a chiallachadh an deigh so, gidheadh tha e na choDiharradh anns a cheud àite air feasgair, a bhi aig làimh. Mar sin an uair a tha neoil tioram. troimh ath- shoillse dhealraidhean na greine, a' toirt sealladh sgiamh- ach, agus gun tuiUe a bhi ann : Tha mi a' ciallachadh, an uair a tha cealgaireachd coitchionn, agus nach 'eil ann an luchd-aidmheil ach neoil gun uisg, lude rann Ì2, deadh-mhaiseach o'n taobh muigh, ach falamh as eug- mhais an Spioraid ; agus an uair, aig an àm sin fein, a tha daoine mor na tire, co-dhiubh 's ann 'san eagJais no 'san stàite, tha ag itealaich oscionn muinntir eile, cos- mhail ris na neoil, ann an aite a bhi feumail ann a bhi ag uisgeachadh muinntir eile tha fodha fein, ach gu'm bheil iad air tionndaidh gu bhi gun a bheag sam bith ach na'n neoil dhearg, na'n neo-nithean falamh dealrach, gun bhrigh sam bith annta, as eugmhais gràs : agus gu dearbh, an uair a ta muinntir mhòr na ùre air an tabh- aìrt thairis le Dia, agus air teachd gu bhi 'sa choitchion- tas gun ghràs, agus as eugmhais diadhachd, tha so na chomharradh air àra feasgair deth chorruich, 'Nuair a tha iligh Saul air a dhiultadh le Dia, agus a' luith a dh'ionnsuidh an diabhuil, ag cuir a chomhairle ri ban- draoidh Endor ; an sin tha e fein agus Israel a' tuiteam air beanntaibh Ghilboa. An uair a tha Sedeciah air a thoirt thairis, maille ri chuid ard-uaislibh, gu ceannaire a dlieanamh an aghaidh righ Bhabiloin, agus cumhnant a bhriseadh ; an sin tha e fein agus a shluagh air aii ta])hairt air falbh na'n ciomaich do Bhabilon. An uair a bha Daibliidh air fhagail cho fada as eugmhais Spiorad an Tighearna, air doigh a's gu n robh a chridhe air a thogail suas ann an ardan gus aii t-sluagh aireamh ; 'an sin tha buillc gheur o Dhia a' teachd an nuas air Israel. Mo thruaighe ! An uair a tha daoine mor agus uaislean air am fagail ìe Dia, agus air fas feolmhor, as eugmhais an Spioraid, ciod a tha annta ach co lion neul deaj'g
AIG EALA.IS DHE. 233
soillseach, o'm bheil Dia gu h-iomlan air dol air falbh : agus cho lion comharradh fuilteach air oidhche dhorch a bhi teachd ?
7. Is coraharradh eile air àm feasgair, an uair a tha cnuic agus beanntan a' toiseachadh air teachd eadar sinne agus a ghrian, an uair a tha iad air tòiseachadh air a bhi folach na greine uainn, an sin tha'n oidhche a' teachd air a h-aghaidh. — Eadhon mar sin, is comharradh e air am feasgair a bhi cabhagachadh air eaglais, an uair a tha beanntan do chiont agus do pheacadh, beanntaichean mora ag eadar-dhealachadh eadar Dia agus sinne, eadar Criosd, grian na fireantachd, agus eaglais-san. Co a's urrainn staid ar la a thoirt fainear, agus lion- mhoireachd aingidheachd agus mi-naomhachd gach uile inbhe agus ranc, gun a bhi faicinn deadh aobhar ann a bhi firinneachadh an Tighearna ann a lathaireachd a tharruing air ais, agus gabhail ris a chronachadh, Isa. Hx, 20. " Chuir bhur n-eu- ceartan dealachadh eadar sibh fein agus bhur Dia f dh'f holaich bhur peacanna a ghnuis uaibh ?" Tha na beanntan air teachd eadar sinne agiis a ghrian, agus tha'n oidhche a' tarruing air a h-aghaidb.
8. Tha e na chomharradh eile air àm feasgair, an uair a tha an solus lion ceum 'us ceum, a' caitheamh sa g imeachd air falbh. — Mar sin tha e na chomharradh air àm feasgair a bhi teachd air eaglais, an uair a tha glòir Dhè a lion ceum is ceum a' dol air faìbh. Tha sinne a leughadh mu ghlòir Dhè a bhi lion ceum is ceum a' £albh o'n a cherub gu starsnaich an tigh, agus an sin sheas e ; o' na sin gu meadhon a bhaile ; agus o' na sin gus a bheinn, Esec. x. 4, 18; xi. 23. A' feuchainn dhuinn, le sin, cia mar a tha'n Tighearn le cho liugha ceum 'us gluasad a' dol air falbh o shluagh peacach, mar nach b àill leis falbh ; agus a' feitheamh a dh'fhaicinn an dean neach sam bith eadar-ghuidhe ris gu ath-philltinn. Tha gldir Dhe a bhi lion ceum is ceum a' dol air falbh, na chomharradh air àm feasgair a bhi lion ceum is ceum, a tarruing am fagus.
9. Is comharradh eile air am feasgair a bhi teachd, an uair a tha eòin a cbiùìl 'nan tosd, agus a' sguir dheth an cuid nòtaichean ciùil. — 'Nis, tha fhios agaibh, szu'm bheil àm soluis na h-eaglais air a shamhlachadh ri àm feinn nan eoin. Dan. ii. 12. Mar sin tha sinne a? radh.
U 3 *
234 COMnARRAlDHEAN AIR AM FEASGAIR
gu'm ì)heil e na chomliarradh air feasgair dhorch a bhi am fagus, an uair a thòisicheas eoin a chiùil air sguir : Tha mi ciallachadh an uair a tha luchd seinn binn Is- raeil air call am fonn ciùil, agus a tha iad a mach à cùirt: air dhoibh a bhi cho fad a mach a cùirt 's nach 'eil iad feuraail na's fhaide ann an cùirtibh Shioin. An uair a chuir Dia Eli am mach a cùirt, agus nach labhradh e ris-san ach ri Samuel òg : an sin bha oidhche feirge 'am fagus do theaghlach Eli, do Hophni agus Phinehas ; 'seadh,do dh'Eaglais Dhe;oir gu h-ath-luath ghlacadh àirc Dhe, agus dh'f hagadh i ann an lamhan na'm Philisteach. An uair a bha Solamh a mach à cùirt ; an sin bhris feachd do naimhdean a steach air fein agus air a shluagh- san. An uair a tha seann luchd-aidich air an ciiir a mach a cùirt, eòin a chiùil air an cuir 'nan tosd, agus seirbhisich urramach, a bha feumail air an latha, air an cuir air falbh, mar nach biodh tuille feum air an son, tha so ag radh gu'm bheil àm feasgair a' teachd air ajih- aidh. An uair a tha Dia ag radh, ann a fhreasdal r'a sheann chairdean agus a luchd-fàbhair, nach 'eil na's mò aig r"a dheanamh leo anns an t-saoghal so, air dha am an cuid seinn a bhi seachad : an uair a tha' innealan feumail air teachd gu bhi na'n salann mi-bhlasda, air dhoibh am feumalachd a chall, an deadh-bhlas, agus an ceòl, tha e na chomharradh gu'm bheil an oidhche a' tar- ruing am fagus, an uair a tha eòin an latha a' criibadh. 1 0. Tha e na chomharradh gu'm bheil am feasgair a' teachd, an uair a tha eoin an latha an dara cuid aig it- ealaich a dh'ionnsuidh an cuid nid, no a' criibadh agus a' cuir an guib fo'n cuid sgiathan, mar sin tha eoin na h-oidhche 'gan taisbeanadh fein agus ag itealaich mu'n cuairt ; an uair a tha eoin na maduinn a' dol as an t-sealladh, agus eoin na h-oidhche, a leithid a's an ìaltag 'us a chailleach-oidhche, nach urrainn solus an la a ghiùlan, 'gam foillseachadh fein, tha sin na chomhar- radh air an oidhche a bhi tarruing am fagus. — Mar sin, a mhuinntir ionmhuinn, tha e na chomharradh brònach air oidhche gle dhorch a bhi teachd air eaglais,!an uair nach h-e a mhàin, air an aon làmh, gu'm bheil eoin an la, a tha seinn gu binn ann an cuir an ceiU am fuam aoibh- neach, an dara cuid ag itealaich air falbh a dh'ionnsuidh am fois neamhaidh ; no ma tha h-aon sam bith dhiubh air am fagail, mar a tha dochas agam u'm
AIG EAGLAIS DHE. 235
bheil iomadh, gidheadh tha iad gu coitchionn fo ni-eigin do neul no do sgail dorch de thosdachd, a tha milleadh am feumalachd agus an cuid ciìiil ; ach mar an ceudna, air an lamh eile, an uair a tha eòin na h-oidhche, an leithid is saohh-chreidmhich agus luchd teagaisg meallta, aig itealaich mu'n cuairt, agus 'gan leigeil fein ris. Na'm hiodh e na la soilleir anns an eaglais, an leithid sin do dh'eoin oidhche, a tha gabh- ail tlachd ann an dòrchadas a mhearachd, cha togadh iad an cinn 'am mach à'n cuid tuill ; ach tha iadsan a bhi 'gam foillseachadh fein, a roimh-innseadh gu'm bheil oidhche dhorch a' teachd ; oir tha tuil do mhearachdan a' toirt air aghaidh tuil do dh'fhear . 2 Tes. ii. 10, 11, 12. 5 Pead. ii. 1, 2. Gu cinnteach cha'n 'eil mearachd as damnaite agus is milltiche, na bhi 'g àicheadh an Tighearn a cheannaich iad, agus a bhi tilgeadh neul air ard-dhiadhachd an Tighearn losa Criosd : tha neul dorch so na'n Arianaich na aon de na neòil is duibh a chomhdaich eaglais an t-soisgeil riamh; agus fathast, a thuille air a so, is iomadh neul dorch eile do mhear- achd a dhorchnaich ar n-iarmailt. Gidheadh, feumaidh mearachdan a^us saobh-chreidimh a bhi ann, deir Spio- rad an Tighearn, a chum's gu'm bi iadsan a tha air an dearbhadh air an deanamh aithnichte, agus feumaidh iad a bhi ann mar an ceudna, a chum 's gur mò a dheal- raicheas firinn dhearbhte an uair a bhriseas i mach 'o bhi fuidh neul dorch a mhearachd.
11. Tha e na chomharradh air gu'm bheil àm feasgair aig làmh, an uair a tha daoine gu coitchion air an sgìth- eachadh le'n saothar agus air an sàrachadh le obair an là. Mar sin tha e na chomharradh air feasgair air eaglais, an uair a tha iad ag radh 'sa choitchiontas mu sheirbheis Dhè, agus obair an là, " Ciod an sgìos a tha ann ?" An uair a tha muinntir sglth do Chriosd agus de' a chuing-san, sgìth de'n fhior dhiadhachd, &c. Tha so ag innseadh gu' bheil Dia sgìth dhiubh-san ; nach 'eil Dia agus iad- san gu comunn a chumail fada cuideachd ; no gu'm bheil cuing eigin ni's truime gu bhi air a cuir air am muineal, gu thabhairc orra fadail a bhi orra, agus gabhail ni's roahnaichte ri a chuing-san a tha furas agus eutrom. — Tha an sgìos so deth sheirbhis Dhè soilleir do thaobh coit- chiontas dia-àicheadh agus mi-chreidimh ar là ; daoine a bhi 'g radh ris an Uile-chumhachdach, "Imich uainn, oir
236 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIR
cta'n àìU leinne eolas a ghabhail air do shlighean." Co e an t-Uile-chumhachdach, gu n deanamaid seirbhis dha lob xxi. 14, 15. Tha e soilleir o' na bhacadh a tha air a chuir air ath-leasachadh, ni tha dearbhadh nach 'eil ann ach leanabh an-abuich, tha e fantainn ann an aite na breith, no na's roghnaichte a' dol air ais, 's a' tarruing air a h-ais a làmh ; ni a tha 'g radh gu'm bheil leanabh na feirge gu bhi air a bhreith roimh leanabh na tròcair; tha mi clallachadh an eachdraidh sin, Gen. xxviii. 27. — Tha e soilleir o' na so, nach 'eil neach ann gu seasamh anns a bhriseadh, air am bheil fearg aig dol a steach. Esec. xxii. 30, 31. 'Nuair a tha daoine ann an coitchiontas air fàs sgìth do dh'ùrnuigh, tha am briseadh fosgailt, agus breitheanasan uUamh gu theachd a steach. Agus aig cuid do dh'amaibh tha slaagh air fàs cho sgìth do Dhia, agus cho abaich air son builìe, is ge d' bhiodh iarmad ann a bhiodh gleachd agus dripeil da'n taobh, nach deanadh iad feum dhoibh. Feudaidh peacadh a theachd gu a leithid do dh'airde is gu'm bi ionracas cothrora ceartais Dhe cho mòr ann an geall air a pheanasachadh, ann an eaglais no ann an rioghachd, air doigh 's nach urrainn eadar-ghuidhe a's ro chumhachdaiche dhaoine buadh- achadh, lere. xiv. 1. Tha àm ann anns nach dean ùr- nuighean no tagraidhean buannachd do shluagh ; 'seadh, an uair nach dean cungaidh-leigheis feum, Esec. xxiv. 13, 14.
12. Thaena chomharradh air àm feasgair a bhi teachd an uair a tha'n solus air teachd gu bhi an-shocrach, agus uinneagan air teachd gu bhi neo-f heumail air son leigeil a steach an t-soluis ; agus an uair a tha daoine a' dùineadh na'n uinneagan gu cumail a mach a bheag sam bith de' sholus a tha dealradh ; tha f hios agaibh gu'm bheil so cleachdaichte, an uair a tha'n oidhche a' teachd. — Eadhon mar sin, a mhuinntir ionmhuinn, tha e na chomharradh air oidhche dhorch a bhi dlùth do làmh ann an eaglais Dhe, an uair a tha solus an t-soisgeil air fks an-shocrach do dhaoine, an uair is roghnaiche led dòrchadas an aineolais, na solus an eolais, agus dorcha- das na mearachd roimh sholus na firinn ; dorchadas na'm barailean laghail roimli sholus diomhaireachdan an t-soisgeil, Eoin iii. 19. Tha orduighean an t-soisgeil air an coiinheas ri uinneaiian air son leigeil a steach an t-soluis, Dàn. ii. 9. 'Nis. an uair a tha iad so air
AIG EAGLAIS DIIE. 237
fas neo-fheumail a clium na criche so, agus an soisgeil air teachd gu blii fuidh thàir choitchionn, tha e na' chomharradh dubhach air oidhche a bhi teachd, 2 Eachd. xxxvi. 15, 16. Bha là mòr dheth an t-soisgeil aig leru- salem ; ach thoisich i air ckichadh na'm faidhean, agus cha b'aithne dhi là a fìosrachaidh tro'caireach ; uime sin thainig fearg orra gus a chuid a b-iomalaich' ; agus, " Feuch, dii'fhagadh a tigh dhi na fhàsach." Tha againn ar là soisgeil; agus bha'n t-am ann anns an robh an soisgeil gu h-àrda air a mheas ; ach feudaidh e bhi gu'n d'thug da-fhichead no deich bliadhna-fichead do sheilbh air an t-soisgeil do mhòran an leòir dheth, air doigh's gu'n do ghrainich iad am raana neamhaidh : tha e air teachd gu bhi na lòn eutrom agus gun bhlas do na chuid a's mò ; bithidh ni sam bith eile 'san t-saoghal na's blasda leo, 'nam beul, na uisgeachan an ionaid naoimh. ^' Tha'n solus a' soillseachadh anns an dorchadas, agus cha do ghabh an dorchadas e ;" 'Seadh, tha'n dorchadas a' druideadh a mach an t-soluis, no, aig an àm cheudna, " A' bacadh na firinn aun an neo-fhirinnteachd,'' Rom. i. 18.
2. Tha comharraidhean foillseachaidh ann a tha nochd- adh gu'm bheil ant-àm air làthair na àm feasgair. Tha mo- ran de' na nithe a dii'ainmich mi, cha'n e mhàin ag inn- seadh, gur àm feasgair e, ach tha iad mar an ceudna na'n roimh-radh air feasgar na's duirche bhi tarruing am fagus. Agus mar nach deach mi mach as mo BhiobuU a dh'fhaistneachd air ciod a tha gu teachd; ni mo a ruig- eas mi leas a dhol fad as a dh'fliaotainn comharraidhean agusdearbhachdan, gu'm bheil an t-àm anns am bheil sinn beò, gu dearbh, na àm feasgair, air iomadh doigh : agus am feadh a tha mi 'tairgse na'n comharraidhean so air am feasgair, feudaidh sibh, agus bu chòir dhuibh sibh fein a rannsachadh, a dh'fhaicinn am bheil e na oidhche dhorch niailie ribli fein, co maith a's maiUe ri eaglais Dhe anns a choitchiontas, a chum's gur mò a bhios do dhoilgheas oirbh airson dorchadas bhur staid, agus gur mo a chuireas sibh do dh'fheum air Criosd tobair an t-soluis, a chum is air trà feasgair gu'n toir e air solus dealrachadh.
Tha comhar'an na h-oidhche aig an àm so lionmhor ; ainmichidh sinue iad so a leanas fathast a' deanamh fèum dhe'n t-sàmhladh a tha Spiorad Dhè a' cleachdadh.
238 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIR
1. Tha e na chomharradh dubhach air àm feasgair 'san am a tha làthair, 'nuair a tha reultan a mhain a' taisbean- adh agus a ghrian a' dol as an t-sealladh ; 'nuair nach'eil ach reultan a mhàin ri'm faicinn anns an iarmailt. 'Nis tha ministeirean an t-soisgeil air an samhlachadh ri reultan a tha faotainn an soluis o' na ghrian ; tha iad air an gairm reultan ann a lamh-dheas : ach 'se Criosd e fein grian na fireantachd. 'Nis, nach'eil e na dhearbhachd gur àm feasgair a th'ann, 'nuair nach urrainn solus na grèine, gloir Chriosd, a bhi air fhaicinn, ach a rahàin solus na'n reultan a bhi ri'm faicinn ? Agus nach'cil tuille ann ach solus cuspaireach o'n leth a' raach deth mhinistreileachd-soisgeil, as eugrahais solus eòlais gloir Dhia o'n leth a stigh, ann an gnùis losa Criosd ?
Agus 'nuair a tha muinntir ag araharc a mhàin air na reultan ; a* sealltainn a mhàin ri raeadhoinean agus air an togail leò, as-eugmhais a bhi ag amharc ri Criosda fein?
2. Tha e na chomharradh brònach air àra feasgair 'nuair a tha sin a tha air a ghairm tuiteara na'n reultan so-fhaicsinneach. Agus nach'eil e na àm feasgair leis an eaglais, 'nuair a tha na reultan air ara faicinn a' tuiteara mar gu'ra b'ann, o nearah gu talamh ; 'nuair a tha iadsan a bha na'm rainisteirean agus na'n luchd-aidich ainraeil, a tuiteam air falbh o'na chreideamh, agus 'nuair a' tha iad air ara faicsinn ann a bhi deanamh long-bhristeadh air a chreidimh agus air deadh-choguis : 'nuair a tha'n dràgon a' spionadh sìos na'n reultan le earbull, agus mic na maduinn a' tuiteam a chura na talrahainn ? Gu cinnteach tha àra claonaidh agus tuiteara o'n a chreid- eamh raar so.
3. Tha e na chomharradh air àm feasgair, 'nuair a tha teine coimheach a' dearsadh, agus teintean fallsa air an leantuinn, agus tlachd a bhi air a ghabhail annta, agus earbsadh air a dheanarah asda. Agus nach'eil e na àra feasgair dorcha, ann an seadh spioradail, 'nuair a tha solus nàdur fiadhaich, solus gliocas dhaoine agus reuson feòlnihor, aig gabhail àite solus spioradail, soisgeileach, scriobturail, agus 'nuair a tha daoine a' leantuinn luchd- iùil dhall, soluis mheallta, a tha ullarah gu'n treòireach- adh a chura na dìge ; agus gu sònruichte 'nuair a tha daoine aig earbsa as an soluis fein ? Cha'n'eil corahar- radh eile na 'sraò air daoine a bhi ann an oidhche dhorcli
AIG EAGLAIS DHE. 239
staid nàduir, gun solu3 tearnaidh, na 'nuair a tha iad earbsach as an cuid eòlais fein, agus nach'eil iad a' faicinn an doiUe 'san dorchadas f«àn, Eoin iii. 39, 40, 41. 'Chum na crìche so faic I. Corint. iii. 18, viii. 2.
4. Is comharradh air gur àm feasgair a th'ann, 'nuair a tha solus inneilean eile a' faotainn barrachd ; an leithid agus coinnlean, leusan, agus lòchrainean, ann an àite solus an là agus solus na grèine. — Eadhon mar sin, Tha e na àm feasg9,ir anns an eaglais, 'nuair an aite simpli'- eachd an t-soisgeil, agus searmoineachadh soilleir air f ocal Dhe, gu m bheil toiseach air a thabhairt do ghliocas bhriathran agus do dh'eblas dhaoine. 'Nuair, air an aon làimh, a tha luchd iarraidh air son dreuchd na ministreil- eachd, agus iomadh a tha air an sgeadachadh le dreuchd na mhinistreileachd, ge d' tha iad air an tumadh no air an dath le* cleachdaidhean fuasgailt, 'gan togail fein suas le doigh nuadh fasanach searmonaichidh, le cainnt dheas- bhriathrach bhòsdail, gun a bhi foghlum Criosd a shear- monachadh, agus lirinnean mòra cinnteach an t-soisgeil ! Ach a roghainn air sin beachdan fal-amh, agus modhal- achd gun bheatha : agus. air an làmh eile, 'nuair a ta saoghal do shluagh, a tha teachd fo' ainm muinntir thoin- isgeach, agus sluagh de bhlas co annasach, 'snach dean searmon an toileachadh, ach na searmoinean sin a tha gu h-innleachdach air an sgeudachadh le taisbeanadh de' bhlathaibh maiseach de' bhriathran deas-chainnteach ; agus an uair a tha so air teachd anns a choitchiontas gu bhi ni's roghnaichte, na searmoineachadh comhnard, cumhachdach, agus spioradail, ann an ceart-aghaidh rathad an Abstoil Phòil, ge do bha e na dhuine a rainig air mòr fhoghlum agas chomasan I. Corint. ii. 1, 2, 4. 'Nis 'nuair a tha na soluis innleachdach so air an cuir suas agus fo mheas, mar an t-aon solus a tha air iarraidh tha so ag innseadh mu staid dhorch na h-eaglais ; agus gu sònruichte an tiugh dhorchadas anus am bheil iadsan, a tha 'gan toiìeachadh fein le coinnlean de'n t-seòrs' sin, an aite an t-soluis fhior, Eoin. i. 9.
5. Tha e na chomharradh air àm feasgair, an uair a tha ddrchadas a' bacadh an t-soluis, cuir amaladh air breithneachadh, agus ag aobharachadh iomadh mearachd, Isa. T. 20. — Mar so tha àm feasgair 'sa choitchiontas anns an eaglais, an uair a tha dòrchadas tiugh an ain- eolais 'gan comhdachadh, agus aghaidh a chomhdaich a'
S40 COMHARRAIDIIEAN AIR AM FEASGAIR
fantainn, ann a mlaeud 's nacli 'eil eadar-dhealachadh air a chuir eadar maith agus olc, firinn no mearachd ; agus an uair a tha iad 'sa choitchiontas a' ruith a chum mear- achdan. C'ia cho furas 'sa tha daoine ri bhi air am mealladh anns an dorch, agus droch bhathar a bhi air a a chuir 'n an lamhau ? Tha iad a' labhairt nithe fallsa, ann an àite na firinn, deas-ghnathana ann an àite naomhachd ; agus ag cuir dhiubh ni sam bith do dhaoine anns an dorch ; agus tha mealltaireachd a pheacaidh a' riaghladh os-cionn dhaoine, do bhrigh's gu'm bheil iad ann an staid dorchadais, agùs as engmhais tuigse spior- adail, ann a mheud 's nach urrainn iad nithe Spiorad Dhe a ghabhail. 2 Cor. ii. 14.
6. Tha e na chomharradh air àm feasgair, an uair a tha obair an là air a chuir seachad, agus obair na h-oidhche aig laimh. — Eadhon mar sin, nach 'eil e na àm feasgair aig sluagh an uair a tha oibre na dochadais, gu coitchionn air an cuir an gniomh ? Oibre an dorch- adais so, feudaidh sibh an tionail bho Rom. xiii. 12, 13. Faic lob. xxiv. 17 Gu cinnteach an uair a tha luchd- aidich air tionndaidh gu bhi mi-naomh, agus oibre an dorchadais gu coitchionn air an cleachdadh, an sin is àm feasgair a th'ann. Tha àm peacachaidh do ghnath na ara dorch : 'se mi-naomhachd nighean na doilleireachd. 'Se dorchadas agus aineolas air Dia ann an Criosd is freumh do gach uile aingidheachd agus mhi-dhiadhachd.
7. Tha e na chomharradh air àra feasgair, an uair a tha daoine 'sa choitchiontas air seachran as an t-shghe ; oir tha sluagh a' dol air seachran anns an dorch. — Eadh- on mar sin, nach 'eil e na àm feasgair anns an eaglais ; agus aig a mhòr-chuid, an uair nach e a mhàin gu'm bheil oibrichean an dorchadais air an cleachdadh, le daoine a bhi deanamh sin a ta olc ; ach mar an ceudna dleasdanais na diadhachd a bhi air an dearmad agus air an seachnadh, le daoine bhi dol air seachran a mach as an deadh shlighe ; agus cha'n iongantach ge d'robh daoine a' briseadh àithntean Dhe le 'n deanadais, an uair a tha iad a' dol air seachran uaith le'n dearmaid. Aeh ciod is aobhar do sheachran, ach dorchadas agus oas- bhuidh tuigse, an ni a tha na pheacadh bksmhor ? — Gnath. xxi. 16.
8. Tha e na chomharradh air àm feasgair, an uair a tha tuisleachadh air teachd gu bhi coitchionn ; oir, mar
AIG EAGLAIS DHE. 241
a tha muinntir a' dol air seachran anns an dorch, mar sin tha iad a' tuisleachadh anns an dorch. Mo thruaighe! Ciod an dearbhachd bhrònach air àm feasgair, ann an seadh spioradail, an uair a tha daoine tuisleachadh air gach clach a chomhlaicheas iad air an t-slighe, agus a' ruith thairis air cragain cunnartach gun f hios doibh, agus gu sònruichte an uair a tha Criosd fein air teaclid gu bhi na chloch-thuislidh dhoibh. Rom. ix. 32, 33. 0 ! Tha iad ann an dorchadas uamhasach a tha tuisleachadh air carraig na'n linnibh, air am bu cho'ir doibh a bhi togail ! Ciod uime, deir sibhse, co iad a tha tuisleachadh air Criosd, ann an aite a bhi a' togail air ? Eadhon, iad- san a tha coslach ris na h-Iudhaich, aig am bheil eud a thaobh Dhe ach cha'n ann a reir eolais, air dhoibh a bhi aineolach air fireantachd Dhe, agus a' dol mu'n cuairt a dhainfrneachadh am fireantachd fein, agus gun a bhi striochdadh do dh'f hireantachd Dhe, Rom. x. 2. 3. Far am faic sibh gur dorchadas an aineolais leis an robh iad air an cuairteachadh, a b'aobhair do an cuid tuisleach- aidh. Cha robh iad aineolach air lagh Dhe ; ni-h-eadh, Bha iad eudrahor air son sin : ach bha iad aineolach air fireantachd Dhe, air fhoillseachadh anns an t-soisgeil, sin ri radh, mu Chriosd mar chrioch an lagha chum fir- eantachd : agus do thaobh so thuislich iad anns an dorch. Tha iomadh aig am bheil mòr sholus ann an eolas an lagh, agus glè theth le eud air son lagh Dhe ; agus fathast a tha ann an oidhche dhorch an aineolais mu Chriosd agus mu fhireantachd Dhe : agus mar sin tha iad a' tuisleachadh anns an dorch, agus a' tuiteam a chura leir sgrios.
9. Tha e na chomharradh dubhach air àm feasgair, an uair a tha na h-uile samhach ann an tosdachd, agus an tigh air a chumail ann an sìth-thamh ; oir anns an la tha do ghnath ni-eigin do dh'fhuaim mu'n cuairt do'n tigh ; ach air an oidhche cha'n 'eil a bheag sam bith, gu
gnathaichte, ach sìth-thamh agus ciìiineas. Eadhon
mar sin, is comharradh e air gu'm bheil e na uair dhorch agus mharbh de'n oidhche aig sluagh 'nuair a tha'n cridheachan a' foiseachadh ann an leapaichean an t-sìth agus an t-shocair fheòlmhor; tha so ag radh, gu'm bheil an diabhul 'gam fulasgadh 'nan codal ann an leabaidh na mi-chùram, '^'Nuair a ghleidheas duine làidir fo armaibh a thalla fein tha na bhuineas dà ann an X
242 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIR
sith," Luc. xi. 21. Feudaidh cuid a hhi uUamh gu' radh, huidheachas do Dhia cha d' robh mi fein riamh air mo hhuaireadh leis an diabhul : 'seadh, a dhuine c'arson nach'eil e 'ga do thrioblaideachadh ? 'Se an t-aobhar so, gu'm bheil e cinnteach na's leòir asad a cheana : ach na'ra bitheadh tu a' cuir 'na aghaidh ; is beag sith a bheireadh e dhuit, chuireadh e uile chumhachdan na h-ifrinn' air do thòir. Ach 'nuair a tha gach ni air f hul- asgadh gu sith ifrinneil, tha e na àm feasgar dòrch : tha mòran ag radh so, " Bithidh sith againn ge do chuireadh sinn misg ri tart."
10. Tha e na chomharradh soilleir air àm feasgair, 'seadh, gu'm bheil e meadhon oidhche aca, 'nuair a tha'n cuid dorsan uile air an druideadh 's air an crannadh, agus 'nuair nach bi buillean sam bith air an cluinntinn no air am freagradh, a chum an dorus fhaotainn air f hosgladh : 'se so gu minig mar a tha chùis a' tachairt anns an oidhche. Agus a nis, 'nach h-'eil e na chomharradh dubhach, air gur àm feasgair a th'ann : 'seadh na àm meadhon-oidhche aig a mhor-shluagh anns an 'eaglais f haicsinneach, 'nuair a tha dorsan an cridheachan air an druideadh gu teann 'an aghaidh Chriosd ; agus ge d' tha e na sheasamh aig an dorus agus a' bualadh, gidheadh cha'n eil iad ag èisd- eachd, a' freagairt, no a' fosgladh dha ? Taisb. iii. 20. 'Nuair a bhuaileas peacaich aig a dhorus-san, tha esan do ghnàth ullamh gu fosgladh, do reir fhocal, " Do"n tì a hhuaileas fosgailear," ach 'nuair a bhuaileas Esan aig dorus a pheacaich, feudaidh e bualadh mìle uair, agus gun a bhi idir air a chluinntinn no air a fhreagairt. Is iomadh buille a thug e, agus a tha e fathast a' tabhairt aig dorus na ginealaich so. — Tha e hualadh le focal òrd- uigh-san, Eabh. iii. 7, 8. Ephes. v. 14. I. Eoin iii. 23. Le focal a Bhagraidhean, Eoin viii. 24. Luc. xiii. 3. Marc xvi. 16. Le focal a gheallaidh agus a chuiridh- ean caoimhneil, Mata. xi. 18. Eoin vi. 35. viii. 38. ; le fhocal reusoin, a' reusonachadh na cùis Esec. xxx. 11. ; le f hocal gearain Eoin v. 4. ; agus le f hocal comhairle, Taisb. iii. 18. A ris, tha e bualadh ie a Spiorad, le cog- uis, le trioblaidean, le tròcairean coitchionn, le breith- eanasaibh, le deadh eisimpleir agus comhairlean muinntir eile, agus roimh bhlasadan de' ghradh.
11. Tha e na chomharradh air gur am feasgair a thiann, an uaìr a tha a ghealach air èiridh, agus air
AIG EAGLAIS DHE. 243
èiridh gu h-àrda : oir tha fhios agaibh, mar a ta e na chomharradh air a ghrian a bhi dol fuidh, an uair a tha -fT^healach air èiridh ; mar sin, gu gnàthaichte, mar is àirde a tha a ghealach air èiridh, 'sann a's fhaide a tha e dheth an oidhche, agus 's ann is fhaid' as a ghrian. 'Nuair a tha a ghealach a' nàirde, tha a ghrian a bhàn. — 'Xis mar a tha Criosd air a sharahlach- adh ris a ghrian, agus an saoghal so ris a ghealach, mar sin, an uair a tha e na sholus là aig eaglais Dhe, tha a maise air a h-aithris le iad a bhi air an eideadh leis a ghrian, agus a ghealach a bhi aca fuidh an cosaibh, Tais. xii. 1. Agus mar a ta e na là do sholus spioradail aig neach no aig sluagh, an uair a tha ghrian ac os an ceann, agus a ghealach fuidh an cosan ; mar sin tha e na oidhche de' dhorchadas spioradail, aig neach no aig sluagh, an uair a tha ac' a ghealach os an ceann, agus a ghrian fuidh an cosan ; an uair a tha aignidhean dhaoice air an suidheachadh gu h-iomlain air an t-saoghal chaoch- laideach so : an uair a tha'n saoghal gu h-ard 'n an cridheachan, tha Criosd gu h-iosal. Nach 'eil ma 'seadh, cridheachan saoghalt, aignidhean saoghalt, sluagh a ta de' dh'inntinn shaoghalta, aig am bheil an aire 'mhàin air nithe talmhaidh, nach 'eil so 'na dhearbhachd gu'm bheil iadsan na'n dorchadas ? Tha cuid, leis a ghealach ann an leabharan Taisbeanidh, xii. 1, a' tuigsinn gealach an f hein-f hireantachd ; agust ha e gabhail so a steach mar an ceudna, ann an àite muinntir a bhi air an comh- dach le grìan na fìreantachd, agus gealach an fhèin- fhireantachd a bhi fuidh an cosaibh, gu'm bheil iad air an comhdach le gealach chaochlaideach am fireantachd fein ; 'an sin tha aca-san grian na fireantachd fuidh an cosan. Tha iad a' saltradh air Criosd agus air fhirean- tachdsan am feadh a tha iad 'gan àrdachadh fein agus am fireantachd fein, a' moladh lagh na'n oibre, agus gun fhios ac' gu'm bheil iad le' so a' glaodhaich a mach iìos le Criosd, crioch an l^h a chum fireantachd anns am bheil againn fireantachd agus neart.
12. Tha e na chomharradh air gur àm feasgair a th'ann an uair nach 'eil sgàthanan air son feum sam bith ; agus an uair, do thaobh dorchadas, nach urrainn daoine feum a dheanamh aon chuid do sgàthan, a chum iad fein f haic- inn, no do ghloin-sheallaidh, a chum nithe eile fhaicinn. — Mar sin, is comharradh e air oidhche gle dhorch, am X 2
244 COMHARRAIDHEAN AIR AM FEASGAIR, &C.
feasgair de thiugh dhorcliadas, an uair nach 'eil dà ghloin Dhe air son feum sam bith ; tha mi a' ciallachadh, an lagh agus an soisgeil ; an uair nach urrainn do mhuinn- tir iad fein f haicinn aon chuid ann an gloin an lagh, mar a rinn Pol, Rom. vii. 9.; agus mar an ceudna an uair nach urrainn iad Criosd f haicinn, agus gloir Dhe ann- san, ann an gloin an t-soisgeil, mar a rinn Pol agus muinn- tir eile, 2 Cor. iii. 18. Ach tha e na àm dorchadais aig an eaglais,agusaiganama sdnruichte, agus na dhearbhachd dhubhach, na chomharradh cinnteach air iad a bhi gu h-iomlan as eugmhais solus tearnaidh, an uair a tha an lagh gun f heum dhoibh ann a bhi a' foillseachadh dhoibh an nadur peacach, an cridheachan, agus an caith'beatha- agus an soisgeil a bhi neo-fheumail dhoibh, air son a bhi foiUseachadh gldir Dhe ann an rathad na slainte troimh losa Criosd ; an uair nach eil aon chuid am peac- adh no'n truaighe air a dhearbhadh orra leis an Spiorad a bhi fosgladh na h-àithne, agus a' co'-chuir bagraidh- ean an lagh, no air an dearbhadh mu fhireantachd agus mu bhreitheanas, leis an Spiorad a bhi teachd mar spio- rad gliocais agus foillseachaidh ann an eolas Chriosd, maran Tighearn ar fireantachd.
'NiSjinnsibh dhomh,an deìghdhuibh iia comharraidhea» so mu àm feasgair a chluinntinn, mur 'eil mòr aobhar air son bròn is tuireadh os-cionn an àm air lathair ? Nach 'eil a mhor-chuid anns an èaglais fhaicsinneach, 'seadh, thaamhor chuidath'ann an so, fo'thiugh dhorchadas, nach 'eil e na fheasgair dorch agad a dhuine ; agad-sa bhean ? Na'n dearbliadh Dia thu leis na comharraidhean so mu thimchioll, chitheadh tu gu'm bheil thufein air do chomh- dach 's air do chuairteachadh le neulaibh agus le tiugh dhorchadas na h-ifrinn ; agus chitheadh tu t-fheum air eigheach a mach, A Thighearn, soillsich ; Thigheam. cuir a mach do sholus agus t-fhirinn, &c.
A CHRIOCH.
MEARACHDAN A CHLODH-BHUALAIDH.
i'aob. Sreath.
4
()
8
06
63
60 75
76 90 93 95
115
116
19. 31 43 32
30 —
7 —
13 —
23 —
32 —
5 —
4 —
15 —
2
43 —
11 —
irsoii a dh'aoradh, leugh
— ag, _ —
— spioraid, —
— giulain, —
— , sin tha, — t-saogail, — nis, — -an tì a, — nì ni, — iad an, — an-fhanachd, — agus ni mò, — nach'eil co, — Cunuil, — thu f haotainn — saaoraìdh, —
aoradh-san.
aig.
Spioraid.
giùlau.
uime sin tha.
t-saoghail.
ni's.
-an an tì a.
ni ni.
iad air an.
an-fhannachd.
ni mò.
nach'eil e co.
Cunnuil.
thuaithnefhaotainn
saoraidh.
INVERNESS :
DUNCAN DAVIDSON, PRINTER,
CASTLE STREET.
^;^f/r ^-y
f- W^ m'-'t-
».^-li
i t W I
«^^-v JlJt f '
i . m m ■% m
m: ^
m.Mmn
MM