ane a 
a end wid 


wenn Le 
en Ae Ae ed : 
ne Teo Pre tree vi a: 
avenue nto TERRA 
Seiad nh ee 


etc 3 
Parc. Eu 
to an RER oA fet 
ee o pets pa = 
nN ae St te > = 
te x À F4 Da: n ca ; 
nn : x urge 
nee 
à 
= 


rae 


jo an ted 
te linie 


NA ny! ALL i 
PCA 


f Men TA Oe a 
‘ib I, VAR 
(NI Ni MI; NE N 
AV MF OC | 
4 PP ik n 
1 Ù LA \ À ail iv. 
"Ail Pe AL î wa 
\ j 
1} à 4 
wy [A 
I 
LU ; { 
A I 
; x 
11 f j bs 
| 
J INR 
5 A 
i A gi 
MZ LI Lt Tr 
i 


Ply ATEN: PAR 
i ri, at UT 
: AR Ry Tal) 


4° dh) j di INC CaP a Wy \ IL ri ta; 1 RR NER od 
u 4 È x 


Mi RN a bs ET SOHO URP pram I) ld Ot AK oi di É 


j 
I uM | 
AT N ; à 
Bier. Ai } 
UE A E JI Wij LA i 
ey ALATO N ita | 
Prin j (Al | 
rey VR METE, 
UR \ ; 
n 7 | 
14 a 2 
N “Lu, Ÿ 
TAN EL s i 
(Ae 1% \ 
fi N 4° 4 
} wey, 
de LONE 
1] x AT | 
i VIN 
QU oe } 4 
y AE NUE. | ( 
VIA È) y 
WEA TI han IV 
\ hi 4. j 
Pi Ù ‘ À N } 
Le N pr iM { 1 
ANS AM ALL AN A EN nr at 
NI Lave BURN ‘i i led Al i i î ; 
ARTE Vo, ve Zn Vs PARATI STIA M PATATE: 
vi QUE À alt. AT 2 $ VAL 
Pitti, 4 Wi, HR Ar ER LATI | } 77 
| LR 


i 
naw) 
Di) eu 


6 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN 


Dr. A. Wi M. VAN HASSEET 
F. M. VAN DER WULP 
EN 


jun. De: Ep. I: G EVERTS 


EEN-EN-BDERTIGSTE DEEE 


JAARGANG 1837 —88 


’S GRAVENHAGE 
MARTINUS NIJHOFF 
1888 


INSEE ONE) D 


VAN HET 


EEN-EN-DERTIGSTE DEEL. 


Verslag van de 428° Zomervergadering der Nederlandsche 
Entomologische Vereeniging, gehouden te Maastricht op 
29 Jul 1887". > 


Lijst van de Leden der Nederl. Entomologische Vereeniging. 


Bibliotheken der Nederl. Entomologische Vereeniging. — 
Bijgekomen boeken van 19 October 1886 tot 1 September 
a e Rev a 


Entomologische inhoud van ontvangen tijdschriften. . . . 


Verslag van de 21° Wintervergadering der Nederl. Entomolo- 
gische Vereeniging, gehouden te Leiden op 22 Januari 1888. 


C. Scnavruss, Catalogus synonymicus Pselaphidarum adhuc 
LEDE O A A 


Ep. Everts, Die Getreidesammelnden Ameisen in alter und 
neuer Zeit, von Erica Wasmann, S. J. (Referaat) . 


P.C. T. SneLLEN, Bijdrage tot de kennis van de Aganaidea 
H.S. (Lepidoptera Heterocera, fam. Lithosina). (Pl. 1 en 2). 


E. Prager, Quelques nouvelles Pédiculines. (Pl. 3 en 4) 


Dr. A. W. M. van HasseLt, Araneae exoticae, quas collegit, 
pro Museo Lugdunensi, Dr. H. ren Karn jr. in Guyana 
Hollandieas(Suriname). (Pl den 6)... a. ver ove 


Bladz. 


XXX 


XXXVII 


XLIX 


LXXIX 


E- 


x 


+ 


C. RırsemA Cz., Lijst der Entomologische Geschriften van. 


Mr. J. W. van LANSBERGE, gevolgd door eene opgave van 
de daarin beschreven nieuwe geslachten, ondergeslachten 
en soorten. 


Dr. H. Bos, Mieren en Bladluizen . 


E. Wasmann, S.J., Beiträge zur Lebensweise der Gattungen 
Atemeles und Lomechusa . 


Jhr. Dr. Ep. Everts, Tabellarisch Overzicht der in Neder- 
land waargenomen soorten van het geslacht Amara Bonelli. 


M. C, Piepers, Ueber die Entwicklungsgeschichte einiger 
Javanischen Papilioniden-Raupen, (Pl. 7 en 8) . 


F. M. van per Wutr, Nieuwe Argentijnsche Diptera van 
wijlen Prof. H. WEYENBERGH jr. (Pl. 9 en 10). , . . 


Register * % 


Bladz. 


Vee ema A © 


VAN DE 


TWEE-EN-VEERTIGSTE ZOMERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 
GEHOUDEN TE MAASTRICHT 


op Zaterdag 23 Juli 1887, 


des morgens ten 104 ure. 


Voorzitter de heer P. C. T. Snellen (zie hieronder). 

Met den Voorzitter tegenwoordig de heeren A. van den Brandt, 
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, H. W. Groll, Dirk ter Haar, Dr. A. 
W. M. van Hasselt, J. van der Hoeven, D. van der Hoop, Dr. 
F. W. O. Kallenbach, J. Kinker, Mr. A. F. A. Leesberg, J. W. 
Lodeesen, C. Ritsema Cz., Baron E. de Selys Longchamps (Eerelid 
uit Luik), Dr. H. J. Veth, J. de Vries, Er. Wasmann, S. J., en 
F. M. van der Wulp; later ook Mr. A. Brants. 

Van de heeren Mr. W. Albarda, Dr. J.-Ritzema Bos, F. J. M. 
Heylaerts, J. Jaspers jr., Mr. A. H. Maurissen, Dr. J. G. H. 
Rombouts, Dr. A. J. van Rossum, K. N. Swierstra en K. Bisschop 
van Tuinen Hz. is bericht ingekomen, dat zij verhinderd zijn de 
vergadering bij te wonen. | 

De heer van Hasselt, als President van het Bestuur, opent 
de vergadering met een hartelijk woord van welkom aan de op- 
gekomen Leden, en deelt, onder betuiging van zijn leedwezen, 
mede, dat de heer Maurissen, ten vorigen jare benoemd om 

1 


TI VERSLAG. 


deze bijeenkomst als Eerevoorzilter te leiden, door ongesteldheid 
van de vervulling dezer taak heeft moeten afzien en zelfs genoodzaakt 
is geweest, in het buitenland herstel van zijne kwaal te zoeken. 
Ofschoon in deze omstandigheden bereid, om, naar vroeger voor- 
beeld, de opengebleven plaats van den heer Maurissen in te nemen, 
wenscht de heer van Hasselt nochtans aan de Vergadering voor te 
stellen, ditmaal daarvan af te wijken en liever onzen geachten 
Vice-praeses, den heer P. CG. T. Snellen, het eerevoorzitterschap 
van deze vergadering op te dragen. È 

De heer Snellen zegt zich door dit voorstel zeer vereerd te ge- 
voelen, maar vreest dat, wanneer de vergadering besluit daaraan 
gevolg te geven, het wellicht zal blijken, dat hij, zoo geheel on- 
voorbereid, niet tegen die taak opgewassen is. 

De heer van Hasselt stelt hem te dien opzichte gerust, er op 
wijzende hoe de Secretaris, reeds voor den heer Maurissen, al de 
te behandelen punten duidelijk heeft op schrift gebracht en het 
dus voor wie dezen ook mocht vervangen, zoo gemakkelijk mogelijk 
heeft gemaakt. 

De heer Snellen stelt zich daarop beschikbaar, tevens een beroep 
doende op de toegevendheid en den steun zijner medeleden; en de 
Vergadering geeft, bij algemeene toejuiching, als hare meening te 
kennen, dat zij den voorzittershamer aan zijne handen volkomen 
toevertrouwt. 

De Voorzitter (de heer Snellen) begint alsnu met ook van 
zijne zijde de aanwezigen welkom te heeten en richt in het 
bijzonder het woord tot den heer Wasmann, die als nieuw toe- 
getreden tot de Vereeniging, reeds dadelijk door Mr. Leesberg in 
deze bijeenkomst is binnengeleid. 

De Voorzitter vraagt vervolgens, of iemand der aanwezenden ook 
eenige aanmerking heeft op de notulen der beide voorgaande ver- 
gaderingen, te Winterswijk op 17 Juli 1886 en te Leiden op 16 
Januari 1887, zooals die notulen vervat zijn in de gedrukte Ver- 
slagen , ‘welke aan de Leden zijn toegezonden. Daar niemand 
deswege het woord verlangt, worden die notulen geacht te zijn 


goedgekeurd. . 


VERSLA U ITI 


De Voorzitter geeft thans het woord aan den President van het 
Bestuur, Dr. A. W. M. van Hasselt, tot het uitbrengen van het 
Jaarverslag, ingevolge art. 17 der wet. 

De heer van Hasselt, hieraan voldoende, kwijt zich daarvan 


door voorlezing van het volgende verslag: 


«Mijne Heeren ! 


«Op Zaterdag 23 Juli 1881 werd hier ter stede, voor zes javen, de 
Zomervergadering van onze Vereeniging gehouden. Hoogst opmerkelijk 
is zij weder in dezelfde maand, op denzelfden dagen terzelfder 
plaatse bijeen! 

« Niet deze toevallige coincidentie, maar die opzettelijke herhaling : 
levert het beste bewijs voor de groote entemologische aantrekkings- 
kracht tot dit grensgebied van ons land. En zulks niet zonder 
grond. De naamlijst toch der destijds alhier buitgemaakte ver- 
meldingswaardige insecten beslaat, in het Verslag der 36ste Ver- 
gadering, niet minder dan 7 bladzijden, een resultaat, waarvan 
mag worden gezegd: «elders nooit vertoond! » 

« Toenmaals was ik door ongesteldheid verhinderd herwaarts op 
te komen; des ter meer verheugt mij het vermelde «bis in idem», 
als daardoor thans in staat, met U dit «land van belofte» voor 
de entomologie van naderbij te aanschouwen. 

«Moge het heden voor onze respectieve studien, — als altijd, -~ 
leerzaam, moge de dag van morgen, voor aller speciale vangsten, 
wederom even vruchtbaar zijn. 

«Ex officio moet ik aanvangen, met U de laatstvoorafgegane 
lotgevallen van onze Vereeniging en haren o-conomischen toestand 
te schetsen. 

«In het afgeloopen jaar is onze getalsterkte met twee leden 
verminderd. De heer L. de Bruyn, Officier der Artillerie te Zwolle, 
heeft voor zijn gewoon lidmaatschap bedankt. De heer Jules 
Lichtenstein is ons door den dood ontvallen. 

« Laatstgenoemde, sinds 1878 buitenlandsch lid, overleed in den 
ouderdom van 68 jaren, den 30 November LI, te Montpellier, 


op zijne villa la Lironde, waar hij zich op den wijnbouw toelegde. 


IV VERSLAG, 


Toen, voor ongeveer 20 jaren , het in massa optreden der P/yloxera 
den wijnstok in Frankrijk en elders met vernietiging bedreigde, 
stond Lichtenstein in de voorste gelederen, om, door wetenschappelijk 
onderzoek, tot afdoende middelen te geraken ter bestrijding dezer 
plaag. Van toen af werd hij tevens entomoloog en schonk zijne 
aandacht voornamelijk aan de levenswijze der Aphiden en Cocciden. 
Daarbij ontwikkelde hij een zeldzaam talent van navorsching. Tal- 
rijke geschriften van zijne hand ontmoeten wij in het Zutomologist’s 
Monthly Magazine, de Annals and Magazine of Natural Lhstory, 
de Stettiner Entomologische Zeitung, de Annales de la Société 
‘ntomologique de France en anderen. Zijne opstellen munten uit 
“zoowel door aangenamen stijl als door degelijken inhoud. Ook in 
deel XXIII van ons Tijdschrift leverde hij eene kleine bijdrage: 
«Chasse et collection des Pucerons» , die, hoe eenvoudig ook, de 
uitstekende gaven tot natuuronderzoek en den practischen zin van 
den Schrijver leert kennen, ’s Mans ontdekkingen omtrent de merk- 
waardige generatie-wisselingen der Aphiden hebben in de systematiek 
dezer dierengroep eene geheele omkeering teweeggebracht. Op het 
laatst van zijn leven was hij begonnen een groot werk uit te geven 
onder den titel van Zes Pucerons, Monographie des Aphidiens, 
waarvan de eerste twee deelen verschenen zijn, versierd met fraaie 
platen, doch welks voltooiing hij niet heeft mogen beleven. Wij 
betreuren de ledige eereplaats, die hij onder onze weinige buiten- 
landsche Leden heeft ingenomen. 

«Als personeele aanwinst heb ik het genoegen de, — trouwens 
reeds ten deele vroeger aangekondigde , — opneming van vier nieuwe 
Leden der Vereeniging officieel op te teekenen. Gij verheugt U 
gewis met mij, in de eer, mannen als Dr. Max C. Weber, Hoog- 
leeraar aan de Universiteit te Amsterdam, en Dr. J. C. C. Loman, 
Leeraar aan het Gymnasium aldaar, tot de onzen te mogen rekenen, 
terwijl ook het toetreden van den heer J. van der Hoeven, med. 
doctorandus, kleinzoon en naamgenoot van wijlen onzen grooten 
Zooloog, en den heer N. A. de Joncheere te Dordrecht, broeder 
van een onzer oudste medeleden, ons vertrouwen op de toekomst 


der Vereeniging helpt verhoogen. 


VERSLAG. Vi 


«Zagen we in de beide laatste jaren het getal van onze geëerde 
Begunstigers, door overlijden, sterk afnemen, des te meer zal 
het U een «omen faustum» zijn, te mogen hooren, dat in dit jaar 
ons eene vijfvoudige vergoeding is geworden. Zoo hebben, in de 
eerste plaats, Mevrouw de Wed. Mr. J. Kneppelhout, geb. van 
Braam, te Oosterbeek, en Mevrouw M. Neervoort van de Poll, 
geb. Zubli, te Amsterdam, ons het tot hiertoe zeldzame voorrecht 
geschonken, als donatrices onze pogingen tot wetenschappelijke ont- 
wikkeling te willen ondersteunen. Eene dergelijke belangstelling 
mocht ons ten deel vallen van de heeren Mr. A. Quaestius te 
Groningen !), Dr. J. G. M. Mastboom te ’s Gravenhage en W. E. 
Rijnbende te Amsterdam. Onze hartelijke dank daarvoor zij aan 
deze nieuwe reeks van Dames en Heeren Begunstigers gebracht. 
Laten wij trachten te toonen, dit vernieuwde blijk van sympathie 
niet onwaardig te wezen. 

«Wat onze bibliotheken aangaat, zoo verkeeren beiden in 
den besten toestand. De lokalen, waarin zij geplaatst zijn, voldoen 
uitstekend. De aanschaffing eener nieuwe boekenkast heeft aan- 
leiding gegeven tot eene noodig geworden betere rangschikking, 
waarmede onze Bibliothecaris al aanstonds een begin heeft gemaakt. 
Voor de bibliotheek Hartogh Heys werden de menigvuldige vervolg- 
werken weder aangekocht en is met het inbinden van deze, door 
den verbeterden staat van de kas, thans met meer nadruk kunnen 
worden voortgegaan. Nieuwe ruil is, — na beoordeeling der gedane 
aanvragen door het Bestuur, — dit jaar niet geschied dan, eerstens, 
met het Naturforschende Verein te Brünn, van hetwelk wij eenige 
ons ontbrekende jaargangen der Ferhandlungen ontvingen, tegen 
deel X—XX van ons Tijdschrift; en ten anderen, met de Redactie 
der Scientiarum Litterae, door Dr. E. Huth te Frankfort a. O. 
uitgegeven; deze laatste ruil vooral met bedoeling, om terstond na 
het verschijnen der afleveringen van ons Tijdschrift, den inhoud 
er van wereldkundig te kunnen maken. 


« Geschenken ontving onze bibliotheek, — behalve van den 


1) Diens toetreding echter schijnt slechts betrekking te hebben gehad op het 
loopende jaar. 


VI VERSLAG. è 


Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid, van het Aardrijks- 
kundig Genootschap te Amsterdam en van het Zeeuwsch Genoot- 
schap der wetenschappen te Middelburg, — van de heeren Dr. 
C. Berg, A. Preudhomme de Borre, Dr. Ed. Everts, Mr. A.J. F. 
Fokker, Dr. Henri W. de Graaf, Dr. A. W. M. van Hasselt, Dr. 
R. Horst, A. von Kraatz-Koschlau, Dr. J. G. de Man, Dr. G. L. 
Mayr, Dr. J. T. Oudemans, F. J. van Pesch, Prof. F. Plateau, 
J. R. H. Neervoort van de Poll, C. Ritsema Cz., Dr. L. W. 
Schaufuss, S. H. Scudder, Baron E. de Selys Longchamps en van 
den Directeur der Landbouwschool te Wageningen. Onder de ons 
toegekomen verrijkingen mag ik niet nalaten, afzonderlijk melding te 
maken van eene portefeuille met entomologische teekeningen. 
Deze werd ons, in even sympathieke als treffende bewoordingen , 
aangeboden door den heer Alexander VerHuell te Arnhem. Zij 
bevat een groot aantal zeer fraaie, gekleurde, oorspronkelijke af- 
beeldingen van Lepidoptera, deels met hunne rupsen en de woon- 
planten van deze (waarvan sommigen indertijd in ons Tijdschrift 
en in het groote werk van Sepp zijn opgenomen). Zij werden ver- 
vaardigd door den vader des geéerden gevers, wijlen den Admiraal 
Q. M. R. VerHuell, gedurende verscheidene jaren, van 1849 tot 
aan zijnen dood in 1860, Lid der Vereeniging. Dit zeldzame souvenir 
van een onzer begaafde medewerkers, die bij ons, én wegens zijn 
onvermoeid natuuronderzoek én wegens zijn kunsttalent, even als 
uithoofde zijner belangwekkende persoonlijkheid, hoog stond aan- 
geschreven, werd onder warme dankbetuiging aanvaard. = 

«In het vorige jaar werd door ons medelid Snellen de aandacht 
gevestigd op den huurprijs der bibliotheek-lokalen, als een nog al 
bezwarenden post op de begrooting. Volgens belofte is sedert door 
het Bestuur de noodige informatie genomen, doch werden wij, door 
ophelderingen van onzen Bibliothecaris, voldoende overtuigd, dat 
hierin voor’shands, in het eigen belang der Vereeniging, op geene 
verandering behoort te worden aangedrongen. 

«Ten aanzien van onze geldmiddelen in het vereenigingsjaar 
1886/87, is het mij aangenaam U , dooreengenomen , op bevredigende 


uitkomsten te kunnen wijzen. 


VERSLAG. VII 


«De algemeene kas heeft den moeielijken strijd tegen on- 
vermijdelijk hoogere uitgaven overwinnend ten einde gebracht en 
sluit zelfs met een saldo, grooter dan dat van het vorige jaar. Een 
deel van dien vooruitgang hebben wij te danken aan de milde 
bijdrage van Mevrouw Neervoort van de Poll. 

«De kas van het Tijdschrift heeft insgelijks eene vrij zware 
proef doorgestaan. Het snel achter elkander verschijnen van deel 
XXIX en XXX, met de daarbij behoorende platen, deed de reke- 
ningen van onzen graveur en van onzen colorist boven het normale 
cijfer stijgen. Wel is de opbrengst van vroegere jaargangen vrij 
aanzienlijk geweest, doordien aan ons medelid Heylaerts eene reeks 
van 13 deelen met gekleurde platen, à f 6.— per deel, is ver- 
strekt, maar het gewone debiet, voor den loopenden jaargang, nam 
niet toe. Toch sluit ook deze kas nog met een saldo, dat, naar 
wij vertrouwen, spoedig genoeg zal aangroeien tot het bedrag, 
voor de volgende uitgaven benoodigd. 

«De kas der bibliotheek Hartogh Heys van de Lier, 
die haren hechten grondslag voortdurend verschuldigd is aan onze 
geéerbiedigde eerste Begunstigster, was voldoende in staat, om die 
bibliotheek waardiglijk in stand te houden, terwijl zij een iets 
hooger saldo dan ten vorigen jare beschikbaar hield. 

« Nadere bijzonderheden omtrent een en ander zullen U straks 
door onzen «meester op den penning » worden medegedeeld. 

«Over den stand en staat van het Tijdschrift valt nog al 
een en ander te vermelden. 

«Voor het loopende (30ste) deel is overvloed van stof voorhanden 
geweest, zelfs in die mate, dat het noodwendig een grooteren 
omvang verkrijgen zal dan de meeste vorige jaargangen. Dit, en 
het wachten op het kleuren der platen, heeft onlangs tot eenige 
vertraging geleid. Desniettemin zullen nu de verschenen drie af- 
leveringen waarschijnlijk zeer spoedig door de laatste kunnen worden 
gevolgd. Daarin komen voor: het slot der « Lijst van planten » enz. 
van ter Haar; Aankondiging door Snellen, van het Sde deel der 
Mémoires sur les Lepidoptères par Romanoff; Clem. Muller, Neue 


Heteromeren vom Zambesi-Gebiete; E. Wasmann, Ueber die Attela- 


VIEL VERSLAG. 


biden, Rhynchitiden und Nemonygiden von Holländisch Limburg ; 
E. Reitter, Bemerkungen zu der Beschreibung neuer Pselaphiden 
von Dr. L. W. Schaufuss; en een kleine Cataloog van mijne hand, 
over Araneae exolicae, door Neervoort van de Poll op Curacao, 
Bonaire en Aruba verzameld, waartoe, in het voorste gelid , behoort 
zijne zeldzame Nops, over welke mijne «Études» in afl. 2 van 
dit deel zijn voorafgegaan. 

« Voor het dan volgende (34ste) deel heeft de Redactie mede reeds 
een drietal belangrijke bijdragen in voorraad: een Catalogus van de 
tot dusver beschreven Pselaphiden, door den heer Camillo Schaufuss 
(zoon van Dr. L. W. Schaufuss, U reeds bekend) ; eene monographie 
der Aganaidae, met 2 platen, van Snellen; Beschrijving van eenige 
nieuwe Pediculinen, door Piaget, insgelijks met een paar platen; 
en ligt in gereedheid eene mededeeling van mijzelven, desgelijks 
met een of twee pliten, over eenige merkwaardige Spinnen uit 
Suriname, door Dr. H. ten Kate jr. voor het Museum te Leiden 
medegebracht !). 

Naar aanleiding van die, misschten slechts tijdelijke , vulling harer 
portefeuille, acht de Redactie eene kleine opmerking niet ongepast. 
Enkele zoowel binnen- als buitenlandsehe inzenders, namelijk, van 
bijdragen, ook van zoodanige die deels nog niet voltooid zijn of 
waaraan de teekeningen alsnog ontbreken, dringen soms aan op 
« zoo spoedig mogelijke plaatsing, liefst in de eerst verschijnende 
aflevering». Men verlieze niet uit het oog, dat aan dien wensch 
niet dan bij zeer zeldzame uitzondering kan worden voldaan. In 
den regel geschiedt de opneming volgens de tijdorde van inzending 
der stukken, waarbij de geheel afgewerkte aan de nog niet vol- 
ledige voorafgaan. Bij de trouwens wel eens overdreven questie 
omtrent de prioriteit van te publiceeren nieuwe genera of species, 
ziet zij de beteekenis van het ongeduld der Schrijvers ten deze 
geenszins voorbij, doch zal men haar toegeven, dat daaronder de 
ancienniteit der inzending niet mag lijden. Als middelweg kan 


worden aanbevolen de voorloopige toezending eener « aankondiging » 


1) Zie daarover hierachter de wetenschappelijke mededeelingen blz, xix. 


VERSLAG, IX 


der noviteiten, met korte diagnosen, naam-, jaar- en dagteekening , 
onder toezegging van nadere publicatie in het Tijdschrift. 

«De illustratie van dit ons zg. orgaan werd in den laatsten 
tijd op eene droevige wijze bedreigd. Onze talentvolle en ijverige 
teekenaar en graveur A. J. Wendel te Leiden, die reeds sedert 
vele jaren slechts het gebruik van één oog bezat, heeft helaas! 
ook het gezichtsvermogen op het andere schier geheel verloren. 
Gedurende bijna 30 jaren *) had hij meer dan 350 platen voor 
het Tijdschrift op steen gebracht, die algemeen goedkeuring en 
dikwerf bewondering hebben mogen vinden zoo binnen- als buiten- 
’slands. Door de gelegenheid tot zelf-aanschouwing van velen der 
voorwerpen in natura, en door zijne verkregen rijke ervaring was 
hij sedert lang meer en meer in staat, om in zijne gravures die 
nauwkeurigheid te betrachten, welke voor natuurhistorische af- 
beeldingen een eerste vereischte is. Het behoeft dus wel niet met 
vele woorden te worden herhaald, dat wij ’smans ongeluk, zoo 
voor zijn’ persoon als voor onze belangen, diep betreuren. Nevens 
den schriftelijken dank der Redactie, bij zijn gedwongen afscheid, 
is hem dezer dagen, door de bezorging van onzen Secretaris, een 
blijk van sympathie aangeboden, door vrijwillige bijdragen van een 
25-tal zijner vereerders, uit den kring onzer Leden, bijeengebracht, 
vergezeld van hunne alphabetische naamlijst. Moge hem dit ten 
bewijze strekken der waardeering van hetgeen hij voor het Neder- 
landsch Tijdschrift voor Entomologie met eere gearbeid heeft, zoolang 
«het voor hem nog dag was» ?). 

«Toen Wendel’s graveerstift zoo onverwacht tot werkeloosheid 
werd gedoemd, moest nog van deel XXX plaat 12 (de Heteromeren , 


door van de Poll geteekend) worden op steen gebracht. De Redactie 


1) In de U bekende circulaire staat bij vergissing „sinds 1845” (het jaar van 
de oprichting der Entomologische Vereeniging). Dit moest zijn 1858 (het jaar 
van de wording van het Tijdschrift). 

2) Als aanvulling tot hetgeen hier door Dr. van Hasselt werd gezegd, leest 
de Secretaris een uittreksel voor uit een bij hem ingekomen brief van den oudsten 
zoon van den heer Wendel, die namens zijnen vader dank zegt voor het ontvangen 


bewijs van waardeering, en waaruit blijkt, dat deze daarmede zeer ingenomen 
is geweest. 


x VERSLAG. 


heeft zich toen gewend tot den heer P. W. M. Trap te Leiden, 
in wiens lithographisch atelier de platen voor het Tijdschrift steeds 
worden gedrukt. Ofschoon deze, evenmin als wij, niet terstond 
een voor dit werk geschikten graveur wist aan te wijzen, beloofde 
hij toch voor de bewerking der ontbrekende plaat te zullen zorgen. 
Hij meldde ons weldra, in de opdracht daarvan te zijn geslaagd, 
en wel aan den heer B. van Kralingen te Boskoop, die in de 
laatste jaren onze platen met het penseel heeft gekleurd, op eene 
wijze, die ruimschoots stof tot tevredenheid schonk. De bedoelde 
plaat is nu door van Kralingen op steen overgebracht en zeer 
voldoende uitgevallen. Wij zijn daarom voornemens hem alvast ook 
verdere platen, bij wijze van proef, toe te vertrouwen. 

«Als entomologische werken, in dit jaar door Leden der 
Vereeniging in het licht gezonden, verdienen de volgende twee wel 
eene speciale aankondiging. Vooreerst de Nieuwe Naamlijst van 
Nederlandsche Schildvleugelige insecten, in 4to, van onzen Everts, 
die door de munificentie en wetenschappelijken zin van heeren 
Directeuren der Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te 
Haarlem tot deze uitgave werd in staat gesteld 1). De hoogst 
aanzienlijke verrijking onzer Goleopteren-fauna met niet minder dan 
647 soorten, — de groote verbetering door toevoeging van vind- 
plaatsen, woonplanten enz., — de geheel volgens de nieuwste 
nomenclatuur geordende rangschikking , — maken zijn’ Catalogus 
zonder twijfel tot een veiligen en onmisbaren gids voor.de beoefe- 
naren dezer zoo belangrijke en uitgebreide insecten-orde. — Van 
nabij bekend met de veelzijdige studien en de niet minder zelfstandige 
als ijverige nasporingen, waarvan deze arbeid het uitvloeisel is, 
meen ik uit Uw aller naam te spreken, wanneer ik ons medelid 
ook te dezer plaatse van harte gelukwensch met de voltooiing van 
deze zijne, even rijke als rijpe, nieuwe lettervrucht. 

«Ten tweede, de academische Bijdrage tot de kennis der Thysa- 


nura en Colembola, in folio, van een onzer juniores, Dr. J. T. 


1) Zie hare Natuurkundige Verhandelingen, 3de Verz. deet IV, 4de Stuk. 
Haarlem, de Erven Loosjes, 1887. 


VERSLAG, XI 


Oudemans!), waarvoor hij gewis het «summa cum laude » niet slechts 
heeft behaald, maar ook daadwerkelijk verdiend. Op het nog zoo weinig 
betreden terrein van deze afdeeling der Tracheata heeft hij zich als 
een natuuronderzoeker bij uitnemendheid doen kennen. Voor zooverre 
zulks in mijne, op dit punt bijzonder zwakke, beoordeeling valt, 
beschouw ik zijnen arbeid als van hooge waarde voor de zoologie 
en de met haar nauw vermaagschapte entomologie. Hij heeft ten 
deze eene breede anatomisch-histiologische basis gelegd voor verdere 
onderzoekingen op dit gebied, tot welke hij het voornemen heeft 
te kennen gegeven. Moge hij daarin even voorspoedig slagen. Reeds 
nu bieden wij ook hem onze welgemeende gelukwensching aan met 
de schitterende wijze, waarop hij zijn doctoralen titel heeft ver- 
worven, want, — gij zult het met mij moeten getuigen , — « zulke 
dissertaties ziet men niet veel! » 

«Mij rest nog verslag te doen over eene vereerende uitnoodiging , 
die het Bestuur, in den aanvang dezes jaars, heeft ontvangen van 
de heeren Professor Max Weber en Dr. P. P. GC. Hoek, als Leden 
der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging, te weten omtrent het 
voor den vervolge bevorderen eener gelijktijdige bijeenkomst, 
terzelfder plaatse, van de genoemde Vereeniging, met de 
Entomologische en de Botanische, onder aansluiting tevens aan 
belangstellende beoefenaars der Geneeskunde. 

«Uw Bestuur heeft toen, niet tegen dit aanlokkelijk denkbeeld, 
maar tegen de uitvoerbaarheid daarvan, in het breede zijne be- 
denkingen geöpperd, vooral gegrond op de vrees voor de gevolgen 
van het «quot capita tot sensus». Nochtans voegden wij daaraan 
de betuiging toe, van niet ongenegen te zijn tot eene nadere over- 
weging, mits vooraf een meer gezet « voorstel » ad hoc ontvangende, 
dat dan, volgens de wet, op deze vergadering ter sprake had 
kunnen worden gebracht. 


«Onze bezwaren blijken door de heeren voorstellers cum suis 


1) Gedrukt te Amsterdam, bij J. H. de de Bussy, 1887. De drie fraaie platen 
met afbeeldingen van des auteurs hand, die dit werk versieren, hebben in zooverre 
ook voor de toekomst van ons Tijdschrift beteekenis, als, in zeer fijne bewerking, 
gegraveerd door den hiervoren genoemden heer van Kralingen. 


XII VERSLAG, 


gedeeld te zijn, daar over dit plan als zoodanig geen verdere ge- 
dachtenwisseling ‘is gevoerd. Zoo, als nu algemeen bekend, ook 
door medewerking. van verscheidenen onzer Leden, is het oor- 
spronkelijk idée sedert aanmerkelijk gewijzigd en uitgebreid. Eene 
door de genoemde heeren en een viertal andere belangstellenden 
kort daarop gedane oproeping, tot vorming eener Algemeene Neder- 
landsche Vereeniging van beoefenaars der natuur- en geneeskundige 
wetenschappen, heeft ten gevolge gehad, dat deze terstond werd 
geconstitueerd en hare werkzaamheden weldra zal aanvangen met 
een Natuur- en Geneeskundig Congres te Amsterdam. De eerste 
zitting daarvan zal plaats hebben in September dezes jaars, en 
geopend en gesloten worden met eene algemeene vergadering, 
tusschen welke de Leden, in drie sectien !), hunne bijzondere 
bijeenkomsten zullen houden. Ook sehijnt het, dat gemeenschappelijke 
excursies zullen worden ondernomen. 

«Den oprichters van dit nieuwe wetenschappelijke lichaam in 
ons vaderland verder het meest mogelijke succes toewenschende , 
zult gij evenwel Uwen Verslaggever, — als President der Entomolo- 
gische Vereeniging, — de wellicht overbodige ontboezeming wel 
ten goede houden, dat niemand Uwer, die tot dezen nieuwen 
Bond is toegetreden of nog zal toetreden, daardoor ontrouw moge 
worden aan het oude vaandel onzer geliefde micro’s! 

«Wat tot het hooghouden van dat vaandel door onze nijvere 
«werkbijen» der eerste klasse (Secretaris, Penningmeester en 
Bibliothecaris) ook in dit jaar wederom met de meeste toewijding 
is verricht, stel ik ten slotte voor, bij algemeen applaus te 
erkennen. » 


Dixt. | 


De Voorzitter vraagt, of iemand cok eenige nadere toelichting 


© 


verlangt of eenige bedenking heeft in ’t midden te brengen omtrent 


1) Eene sectie voor Natuur- en Scheikunde, eene andere voor Natuurlijke 
Historie, en eene derde voor Geneeskunde. Vermoedelijk zal er ook eene vierde 
sectie worden gevormd voor Geologie en Physische Geographie. 


VERSLAG. XIII 


de in het verslag behandelde punten, en zegt, daar niemand deswege 
het woord verzoekt, den heer van Hasselt dank voor de uitnemende 
wijze, waarop hij dat verslag heeft samengesteld. De Vergadering 


geeft luide hare instemming met dien lof te kennen. 


De Penningmeester, de heer Lodeesen, brengt alsnu zijne 
rekening over 1886/87 ter tafel, alsmede eene schets van begrooting 
voor het volgende jaar. Hi geeft tevens een uitvoerig overzicht 
van de verschillende rubrieken betreffende de kassen onder zijn 
beheer; een en ander wordt door hem toegelicht, in verband met 
hetgeen daaromtrent reeds in het jaarverslag van den President 
van het Bestuur is medegedeeld. 

De Voorzitter betuigt den heer Lodeesen dank voor de gegeven 
inlichtingen en verzoekt de heeren Kinker en Veth, de rekening 
te willen nazien. Deze verklaren zich hiertoe bereid en houden 
zich onmiddellijk daarmede bezig. 

Ook de schets van begrooting voor het jaar 1887/88 wordt door 
den heer Lodeesen toegelicht en vervolgens door de vergadering 
goedgekeurd. 

Alsnu is aan de orde de bepaling der plaats voor de volgende 
Zomervergadering. Door den heer Kinker wordt (namens den heer 
Swierstra, die niet tegenwoordig kon zijn) aanbevolen Balk in 
Friesland, door Dr. Veth Arnhem, door Mr. Leesberg Bergen-op- 
Zoom, door den Voorzitter Nijmegen. Tegen eerstgemelde plaats 
worden door sommige Leden bezwaren geöpperd, omdat volgens 
hen de provincie Friesland, als te veel gecultiveerd, voor het houden 
eener excursie minder geschikt zou zijn; daarentegen wordt Arnhem 
door velen met warmte aangeprezen. Daar inmiddels door den 
heer Brants, die eerst straks kan tegenwoordig zijn, per telegram, 
met aandrang Apeldoorn is voorgesteld , wordt besloten de beslissing . 
en bijgevolg ook de benoeming van een’ Eerevoorzitter voor de 
volgende Zomervergadering, te verdagen tot na den afloop der 
wetenschappelijke mededeelingen, in de verwachting dat alsdan de 
voorsteller aanwezig zal zijn. 


De Voorzitter onderwerpt alsnu aan het oordeel der vergadering 


XIV VERSLAG. 


een voorstel van het Bestuur, tot het benoemen van drie Corres- 
pondeerende Leden, en wel de heeren 
Dr. F, Plateau, Professor der Zoologie aan de Hoogeschool 
te Gend, 
A. Preudhomme de Borre, Conservator aan het Konink- 
lijke Museum van Natuurlijke Historie te Brussel, en 
S. H. Scudder tè Cambridge (Mass.) in Noord-Amerika. 

Dit voorstel berust op de drieledige overweging, dat de rij der 
Correspondeerende Leden in den laatsten tijd, door onderscheidene 
sterfgevallen, tot slechts een zestal is ingekrompen; dat de drie 
genoemde heeren zich ten opzichte der entomologische wetenschap 
bij uitstek verdienstelijk hebben gemaakt; en dat zij sinds vele 
jaren gewoon zijn, hunne entomologische geschriften aan de biblio- 
theek onzer Vereeniging ten geschenke te geven. Naar de meening 
van het Bestuur ligt het geheel op den weg der Vereeniging, hun 
deswege een blijk van waardeering te geven. 

De vergadering is het ten volle met deze beschouwingen eens 
en benoemt met algemeene stemmen de drie voormelde heeren tot 
Correspondeerende Leden. Aan den Secretaris wordt opgedragen, 
hen met deze benoeming in kennis te stellen. 

Inmiddels zijn de heeren Kinker en Veth gereed gekomen met 
het nazien der rekening en brengen, bij monde van eerstgenoemden , 
deswege rapport uit. Zij hebben de rekening, na vergelijking met 
de daarbij behoorende bewijsstukken, in volmaakte orde bevonden 
en wijzen er opnieuw op, hoe de Penningmeester zelfs rente van 
tijdelijk aanwezige saldo's verantwoordt. De rekening wordt hierop 
door de Vergadering goedgekeurd. 

De Voorzitter dankt de beide heeren, die zich de moeite hebben 
getroost van het onderzoek der rekening, en brengt, onder luide 
instemming der Vergadering, hulde aan den Penningmeester voor 
zijne uitnemende behartiging van de geldelijke belangen der Ver- 


eeniging. 


Na eene korte tusschenpoos wordt overgegaan tot de weten- 


schappelijke mededeelingen. 


VERSLAG XV 


Het eerst wordt het woord gevoerd door het Eerelid, Baron 
de Selys Lonchamps. Hij brengt de groeten over van zijne 
collega’s der Belgische Entomologische Vereeniging en verheugt 
zich aan deze vergadering en aan de excursie op morgen te kunnen 
deelnemen. Hij brengt voorts ter tafel de drukproeven van een 
nieuw geschrift van zijne hand, dat in deel XXXI der Annales de 
la Soc. Ent. de Belgique (A887) wordt opgenomen , onder den titel: 
« Odonates de V Asie Mineure, et Révision de ceux des autres parties 
de la Faune paléaretiqne (dite Européenne)» 1), Spreker geeft een 
kort overzicht van dit zijn werk, dat in drie deelen is gesplitst. 
Het eerste gedeelte is een beredeneerde Catalogus der Odonaten 
van Klein-Azie (met inbegrip van Transkaukasie en Mesopotamie), 
ten getale van 83 soorten. — Het tweede gedeelte bevat eene 
herziening der Odonaten van Noordelijk Azie, Japan en Noordelijk 
Afrika, die vroeger het onderwerp hebben uitgemaakt van drie 
afzonderlijke opstellen, door hem in dezelfde Annales geleverd; 
{hans zijn voor het eerst daarbij gevoegd de soorten van Neder- 
Egypte, die allen dezelfden zijn als die van Algerie en Klein-Azie, 
en evenzeer bijna allen op de zuiver-Europeesche soorten gelijken; 
voorts de lijst van Madera en de Canarische eilanden, door ons 
geacht medelid Mac-Lachlan in ’t licht gegeven, en eindelijk ver- 
scheidene soorten uit het Noorden van China en de Loo-Choo- 
eilanden. — Het derde gedeelte bestaat uit eene lijst der Odonaten 
van Europa (in strikt aardrijkskundigen zin), naar de jongste ont- 
dekkingen en met opgave der synonymen en vindplaatsen; daarin 
worden 103 soorten opgeteld, waaronder evenwel geen enkele 
nieuwe. In de beide vorige afdeelingen daarentegen zijn 15 nieuwe 
soorten of vormen beschreven, waarvan een zestal als standvastige , 


lokale rassen zijn te beschouwen. 


De heer ter Haar brengt een oud middel in herinnering tot 


conservatie van gekleurde insecten, als spinnen, rupsen enz., op 


1) Tijdens het opmaken van dit verslag ontving de Nederl. Entomologische 
Vereeniging van den geëerden Schrijver een’ afdruk van het werk, ten geschenke 
voor hare bibliotheek. 


XVI VERSLAG» 


spiritus. Rösel zegt namelijk in zijne verhandeling over Acherontia 
Atropos, de rupsen op uitnemende wijze bewaard te hebben in 
spiritus, welke met suiker verzadigd was. Spreker vertoont een 
fleschje, waarin eenige groene spinnen in zulk eene oplossing zijn 
bewaard , en waarbij de groene kleur veel standvastiger is gebleken dan 
dit in gewonen alcohol, zonder bijmenging van suiker, het geval is. 

Verder wordt door den heer ter Haar, ter wille van eenstemmig- 
heid, opgemerkt, dat de bij allen zoo bekende St. Jansberg niet ligt 
in de gemeente Gennep (Snellen), noch in Mook (Everts), noch in 
Gelria (Dr, van Hasselt), maar dat het buitenverblijf van dien naam 
ligt in Limburg en wel in de gemeente Ottersum. Op de vraag van 
sommige Leden, of het logement de Plasmolen dan niet in de ge- 
meente Mook ligt, antwoordt Spreker, dat dit zoo is, maar dat 
deze uitspanning slechts een kleinen uithoek vormt van het uit- 


gestrekte landgoed. 


De heer E. Wasmann doet belangwekkende mededeelingen 
over de levenswijze der myrmecophile Coleoptera. Voor een deel 
bestaat zijne voordracht uit een referaat van hetgeen hij deswege 
in het Deutsche Entomol. Zeitschrift van 1886 en 1887 heeft ge- 
publiceerd, voor een deel ook uit nieuwe waarnemingen, door hem 
op dit gebied gedaan. Daar hij heeft toegezegd, hierover later een 
afzonderlijk opstel in het Tijdschrift te plaatsen, moge eene korte 
vermelding der hoofdpunten hier voldoende zijn. 

Na eene bespreking van de meest geschikte wijze van onderzoek 
der mierennesten, onderscheidt Spreker: 19 Echte mieren- 
gasten, nl. de zoodanigen, die door de mieren geheel gastvrij 
behandeld, d. i. gevoederd en belikt worden ; hiertoe behooren Claviger 
(volgens Müller en Lespès), Afemeles en Lomechusa (volgens ’Sprekers 
eigen waarnemingen); hij beschrijft daarbij de betrekking der beide 
laatsten tegenover hunne gastheeren, alsmede de betrekking tusschen 
Atemeles emarginatus Grav. en paradoxus Grav. tot elkander. — 2". O n- 
echte mierengasten, de zoodanigen n.l., die door de mieren, 
bij welke zij inwonen, niet met gastvrijheid bejegend worden. Deze 


worden weder verdeeld in a. Onverschillig geduld wor- 


VERSLAG. XVII 


dende en d. bepaald vijandige soorten. De alleen geduld 
wordende soorten omvatten het grootste deel der myrmecophile 
Coleoptera; de taak, die de hiertoe behoorende soorten, uit ver- 
schillende kever-familien, in de mierennesten vervullen, is geenszins 
dezelfde; evenzeer is er verschil in de houding, welke de mieren 
tegenover de onderscheidene kevertjes aannemen. — Tot de bepaald 
vijandige mierengasten behooren onder anderen eenige soorten van 
Myrmedonia, zoomede Quedius brevis Er.; deze worden door de 
mieren dikwijls ijverig vervolgd, maar zij vallen op hunne beurt 
ook weder levende mieren aan. 

Aan het slot wordt door Spreker eene verklaring gegeven van 
het feit, dat zoowel de echte mierengasten als de bepaald vijandige 
soorten, in den regel, in grootte en kleur zeer gelijken op de mieren 


waarbij zij inwonen. 


De heer Everts deelt in de eerste plaats mede, dat hij reeds 
nu, zoo kort na het afsluiten en verschijnen van zijne Nieuwe 
Naamlijst der Nederlandsche Coleoptera, weder verscheidene soorten 
als nieuw voor onze fauna heeft leeren kennen. Eene opgave dezer 
soorten, waarvan hij de meesten tevens ter bezichtiging stelt, 


volgt hieronder: 


OU 


Cicindela campestris L., de bruine varieteit, bij Exaeten, 
(Wasmann). 

Amara strenua Zimm., Loosduinen, 5 (Veth). 

Molops piceus Panz. (terricola F.), Wijnandsrade (Wasmann). 


Harpalus laevicollis Dfts. var. nitens Heer, terzelfde plaatse. 


~ 


Bradycellus  Deutschi Sahlb. (cognatus Gylh.). Exaeten, : 


È 


(Wasmann). 

Thiasophila inquilina Märk., bij Lasius fuliginosus, Exaeten, 5 
(Wasmann). 

Notothecta confusa Märk., als voren, Exaeten, 4 (Wasmann). 

Tachyporus ruficollis Grav., Zutphen (Seipgens). 

Velleius dilatatus F., op het landgoed Oranje-Nassau bij Wage- 
ningen (J. Roelants). 


Staphylinus fuscatus Grav., Exaeten, 4 (Wasmann). 


XVIII VERSLAG. 


Philonthus astutus Er., Arnhem, 5 (Veth). 

Medon dilutus Er., Exaeten, 6 (Wasmann). 

Scopaeus gracilis Sperk., bij Thorn langs de Maas (Wasmann). 

Evaesthetus laeviusculus Mann., Exaeten, 3 (Wasmann). 

Homalium gracilicorne Fairm., Arnhem, 4 (Veth). 

Anthobium limbatum Er , Wijnandsrade, 5 (Wasmann). 

Bryaxis impressa Panz., Exaeten, 4 (Wasmann). 

Bythinus puncticollis Denny, den Haag, 4, langs eene sloot, 
uit dorre bladeren gezeefd (Everts). 

Neuraphes elongatulus Müll., met den vorigen. 

Platysoma angustatum Hoffm., Aalten (v. d. Poll). 

Silvanus bidentatus F., Rotterdam, 1, op wijnvaten (Snellen); 
den Haag (Everts), 

Hoplia farinosa L. (squamosa F.), door den heer van Lansberge 
in 1882 bi Brummen in groot aantal langs eene weide 
aangetroffen, ’s morgens vliegende om Spiraea’s; alleen 
wijfjes. Deze meer zuidelijke soort zal zich vermoedelijk 
ontwikkeld hebben uit larven, die in tuinaarde of in 
aangevoerde plantendeelen aanwezig waren. 

Elater praeustus F., Rotterdam (Veth). 

Cis festivus Panz., in boomzwammen, Loosduinen, 4 (Leesberg). 

Plinthus caliginosus F., St. Pieter, 6 (Maurissen). 

Acalles echinatus Germ. (turbatus Boh.), Arnhem, 5 (Veth). 

Ceutorrhynchus Urticae Boh., Bergen op Zoom, 6 (Leesberg). 

Amalus (Rhinoncus) albieinetus Gyll., Arnhem, 5 (Veth). 

Crypturgus pusillus Gyll., achter dennenschors, Arnhem, 4 (Veth) 
en Amersfoort (van der Hoop). | 

Plateumaris sericea L., de var. tenebricosa Westh., in Limburg 

(Wasmann). 

In de tweede plaats wijst de heer Everts er op, hoe door de 
ijverige nasporingen van den heer E. Wasmann, in het laatste jaar 
onze kennis der zoo merkwaardige mierengasten tot eene vroeger 
ongekende hoogte is geklommen. Het aantal der bekende myrmeco- 
philen is daardoor voor Nederland bijna compleet te noemen. Door 


nauwkeurig onderzoek van mierennesten in onderscheidene streken 


VERSLAG. XX 


van ons land, kan ieder Coleopteroloog zooveel materiaal bijeen- 
brengen als hij slechts wil. Het nazien althans der nesten van 
Formica rufa in onze Hollandsche duinen heeft Spreker reeds zeer 
gewenschte uitkomsten opgeleverd, ofschoon hij moet erkennen, 
dat het uitziften der nesten een bijzonder lastig werk is en veel 
geduld vordert, van wege de kwaadaardigheid en het krioelen der 
mieren. Als myrmecophilen uit de nesten van /ormica rufa in de 
Haagsche duinen worden door hem opgegeven: 

Thiasophila angulata Er. \ 

Notothecta flavipes Grav. | zeer gemeen. 

» anceps Er. 

Quedius brevis Er., een paar exemplaren. 

Leptacinus formicetorum Mark., niet zeldzaam. 

Stenus aterrimus Er., niet gemeen. 

Dendrophilus pygmaeus L., zeldzaam. 

Myrmetes piceus Payk., niet gemeen. 

Monotoma angusticollis Gyll., zeer gemeen. (Deze soort wordt in 
de Limburgsche nesten, volgens de onderzoekingen van 
den heer Wasmann, vervangen door Monotoma conici- 
collis Aubé). 

Zeer gemeen is verder eene myrmecophile mier (Formicoxwenus 

nitidulus Nyl.), zeldzamer eene Isopode (Platyarthrus Hoffmanseggii) 


en verscheidene Thysanura (Beckia en Campodea). 


De heer Snellen laat ter bezichtiging rondgaan den reusachtigen 
zak eener vrouwelijke Psychide van Java, door ons medelid Mr. 
M. C. Piepers overgezonden; hij is met stukken van dorre bladeren 
bekleed, heeft eene lengte van 7 cm. en eenen omtrek (met de 
bladstukken) van ongeveer 5 cm. De man is nog onbekend. 

Verder vertoont Spreker twee cocons van Bizone puella Drury, 
eene Lithosine, mede van Java afkomstig, die uitmunten door de 
fraaie en regelmatige wijze, waarop zij van de haren der rups zijn 
vervaardigd, geheel als een eenigszins ovaal netwerk met vrij even- 
redige ruitjes, bijna zonder spinsel. Hoewel deze cocons reeds een 


paar malen in wetenschappelijke werken werden afgebeeld , leveren zij 


XX VERSLAG. 


toch voor de meesten der aanwezigen stellig een nieuw en aan- 
trekkelijk gezicht op, evenals de bijgevoegde, daartoe betrek- 
kelijke volmaakte insecten, met hunne witte voorvleugels , die 
met vier smalle steenroode, ten deele zwart afgezette dwars- 
strepen zijn geteekend. Van het genus Dizone komen op Java 
nog meer soorten voor, nl. B. peregrina Moore, Pitana Moore 
en subornata Moore, allen met denzelfden type der teekening, en 
waarvan mede exemplaren, door den heer Piepers verzameld, wor- 


den vertoond. 


De heer van Hasselt bepaalt de aandacht der Leden voor 
eenige oogenblikken bij eene kleine, doch reine spinnen-collectie, 
door Dr. H. ten Kate jr. uit Suriname medegebracht. Deze 
doorkruiste aldaar de boschstreek tusschen de rivieren Marowijne 
en Corentijn, vooral met het oog op land- en volkenkunde, 
doch verzamelde er tevens onderscheidene naturaliën. Aan Spreker 
werd verzocht, de zich daarbij bevindende Araneiden, die aan het 
Leidsch Museum zijn geschonken, te determineeren. Ofschoon er 
nog enkele onbeduidende voorwerpen onder liepen, konden slechts 
16 spinnen-soorten, als voor eene verzameling geschikt, worden 
aangemerkt. Nochtans heeft dit geringe getal, behalve andere zeer 
zeldzame species, niet minder dan 6 (vermoedelijk ?) nieuwe 
soorten doen kennen. Eene merkwaardige daarvan, uit de familie 
der Lycosoidae, heeft Spreker, naar onzen reiziger, Zeptoclenus 
ten Katei genoemd. Aan eene tweede, uit een vreemd geslacht in 
de familie der Theraphosoïdae, — onder anderen wegens de ge- 
ringde pooten eene bijzondere afwijking opleverende, — werd door 
hem, ter eere van Prins Roland Bonaparte (den vroegeren mede- 
reiziger en ook ditmaal begunstiger van onzen landgenoot) den 
naam van /diops Bonapartei toegelegd. — Deze beiden, als door 
de verscheidenheid in karakters voldoende van de bekende verwante 
soorten te onderscheiden, vereischten geene afbeelding, maar van 
de vier volgenden hebben de bereidwilligheid en het kunsttalent 
van den heer Everts hem in staat gesteld, gekleurde teekeningen 


tot staving zijner diagnoses te verkrijgen, met bestemming voor ons 


VERSLAG. XXI 


Tijdschrift 1). Deze worden, benevens een enkel der voorwerpen 
zelven, ter bezichtiging rondgegeven. 


Bij Attus Croesus maakt Spreker vooral opmerkzaam op de rijke 


kleurenpracht; — bij Lathrodectus geographieus op de overeenkomst 
met en het verschil van L. geometricus; — bij Epeira musiva op de 


mozaikvormige ringteekening en het bijzonder kleine genitale; — bij 
Epewa Massalina daarentegen op de buitengewone ontwikkeling in 


grootte en lengte der epigyne. 


De heer van der Wulp spreekt in de eerste plaats over het 
genus Tabanus L. (in den zin van Meigen). Het is zeker wel het 
meest uitgebreide onder de Diptera, daar het, verspreid over het 
gansche wereldrond, verscheidene honderden soorten bevat. Volgens 
de monographie van Prof. Brauer (1880), waarin echter alleen 
over de Europeesche soorten wordt gehandeld, behooren er 63 tot 
de fauna van ons werelddeel. In de lijst van Nederlandsche Diptera, 
indertijd door Spreker in de Bouwstoffen gegeven, zijn 9 inlandsche 
soorten opgenoemd. Terwijl sedert het verschijnen dier lijst, 
voor vele andere familien, het aantal bekende inlandsche species 
bijna verdubbeld is, bleef dit voor het geslacht Tabanus nagenoeg 
stationair, want slechts eene enkele soort is later nog bekend ge- 
worden, nl. 7. plebeyus Fall., waarvan een exemplaar werd ge- 
vangen bij Breda door den heer Heylaerts en een ander in Limburg 
door Mr. Maurissen. Zelfs is het waarschijnlijk, dat de vroegere 
lijst nog eenige vermindering moet ondergaan ; want met drie daarin 
opgenomen, zeer verwante soorten (7. tropicus F., luridus Fall. 
en solstitialis Meig.) zijn bij de verschillende schrijvers velerlei 
verwisselingen voorgevallen, zoodat het begrip dezer soorten altijd 
zeer vaag is geweest. Bij het opmaken der lijst waren zij naar 
Schiner gedetermineerd, doch Prof. Brauer heeft sedert, in zijne 
monographie, voor hare onderscheiding andere en nieuwe kenmerken 


aangegeven, en zulks na raadpleging van de vele typische exem- 


1) De Catalogus dezer Araneae Surinamenses zal weldra, op overeenkomstige 
wijze als die van Neervoort van de Poll, in het licht verschijnen. 


XXII VERSLAG. 


plaren, in het Weener Museum berustende. Bij vergelijking nu 
van Brauer’s beschrijvingen, met de exemplaren in ’s Sprekers 
collectie, blijkt het dat deze allen tot Zropieus moeten gebracht 
worden. Of dit ook met de inlandsche voorwerpen in andere collectien 
het geval is, zal een nader onderzoek moeten leeren. 

Behalve deze weinige inlandsche soorten, bezit Spreker een aantal 
exotische en ook eenige Europeesche, niet inlandsche soorten. Op 
deze laatsten is zijne aandacht nu onlangs opnieuw gevestigd ge- 
worden, toen hij van Dr. J. Schnabl te Warschau, in eene be- 
langrijke bezending Diptera uit oostelijk Europa, ook weder enkele 
voor hem nieuwe Tabanus-species vond. Hij maakt van deze ge- 
legenheid gebruik, om eenigen er van te laten zien, te weten: 

a. met geheel zwarte pooten en naakte oogen. 

1. Tabanus ater Rossi. — Een niet te best geconserveerd 
exemplaar van Dalmatie; het bijzondere kenmerk dezer 
soort (het derde sprietenlid van boven met een haak - 
vormig uitsteeksel) is er evenwel voldoende aan te zien 
De soort is uitsluitend Zuid-Europeesch. 

b. eveneens. met geheel zwarte pooten, doch met behaarde 

oogen. 

2. T. lapponicus Wahlb. — Een exemplaar uit Lithauen, 
van Dr. Schnabl ontvangen. Kenbaar aan de slanke 
bruine palpen, het zwarte achterlijf met witten achter- 
rand der ringen, en de grootendeels roode sprieten. 
Zij behoort in noordelijk Europa te huis, doch komt 
ook op de bergen in Oostenrijk en Zuid-Europa voor. 

3. T. aterrimus Meig. (= auripilus Meig.). — Een g uit 
Warschau (Schnabl). De goudgele beharing aan den 
achterrand der lijfsringen zijn karakteristiek en heeft 
tot den tweeden naam aanleiding gegeven. 

c. met de pooten niet geheel zwart, maar de schenen met meer 

of minder uitbreiding geelachtig; oogen naakt. 

4. T. sudeticus Zell. — Een mannelijk exemplaar, indertijd 
ontvangen van den heer von Röder te Hoym (hertog- 


dom Anhalt). De soort gelijkt zeer op den gewonen 


VERSLAG. XXIII 


T. bovinus L., doch is onderscheiden door gele dwars- 
banden op den buik en in & door de grootere facetten 
op het middengedeelte der oogen. Daar de soort over 
geheel Europa verspreid is en ook in Engeland wordt 
gevonden, zal zij wellicht ook te eeniger tijd bij ons 


kunnen worden aangetroffen. 


5. 1. apricus Meig. (= infuscatus Löw). — Een ® uit 
Zwitserland (Piaget). — Vooral kenbaar aan de vleugels, 
die op de wortelhelft donkerbruin zijn. — Verspreid 


over Europa. 

6. 7. spodopterus Meig. — Beide sexen uit Zwitserland (Piaget). 
Kenbaar aan de geheel zwarte sprieten. — Komt ook 
voor in Duitschland, Oostenrijk en op den Balkan. 

7. T. maculicornis Zett. — Een 9 uit Warschau (Schnabl). 
Gelijkt op 7. bromius L., doch van dezen te onder- 
scheiden door den breeden witachtigen bovenrand van 
het achterhoofd. — Noord- en Midden-Europa (ook in 


Engeland). 
d. mede met tweekleurige pooten, maar de oogen behaard. 

8. T. bifarius Löw. — Een exemplaar uit Dalmatie. — Deze 
soort heeft op den schedel achter den oogrand eene 
opstaande vrij lange beharing, en het derde sprietenlid 
geheel zonder tand. 

9. T. gigas Rossi. — Een d, waarvan de herkomst onbe- 
kend is; een 2 wit Griekenland. — De thorax is dicht 
behaard en de vleugels vertoonen in ’t midden eene 
bruine wolkige vlek. 

10. 7. tarandinus L. — Een g uit Lithauen. — Deze fraaie 
soort onderscheidt zich vooral door de roodgele sprieten 
en voorhoofdsknubbels, en leeft uitsluitend in Lapland, 
het noorden van Europa en Siberie. Zij is wel een 
voorbeeld, dat ook de hoog noordelijke streken som- 
wijlen prachtige insecten voortbrengen. 

In de tweede plaats laat de heer van der Wulp een exemplaar 


zien van Prigonometopus frontalis Meig., dat hij mede aan de 


XXIV VERSLAG, 


goedheid van Dr. Schnabl te danken heeft. Dit kleine diertje is 
zeer merkwaardig door den in profiel langwerpig driehoekigen kop 
en het rudimentaire adertje aan het laatste gedeelte der discoi- 
daalader. De soort werd het eerst door Meigen beschreven als 
Tetanocera frontalis, doeh onder bijvoeging, dat zij eigenlijk niet 
in het geslacht Zetanocera op hare plaats is. Macquart vormde 
daarom voor haar een afzonderlijk genus, onder den naam van 
Trigonometopus, dat hij onder zijne Psilomyides rangschikte. 
Later veranderde Meigen dezen geslachtsnaam, — dien hij minder 
passend vond, omdat niet het voorhoofd, maar de geheele kop 
driehoekig is, — in Oxyrhina. Zetterstedt beschrijft onder laatst- 
gemelden naam twee soorten, O. Wahlbergi en O. frontalis. Voor 
O. Wahlbergi, die een geheel anderen type vertoont, heeft Schiner 
het genus Acrometopia opgericht, dat tot de Ochthiphilinae behoort. 
De plaats, waar Oxyrhina (Trigonometopus) frontalis in het systeem 
behoort, is daarentegen moeielijk aan te wijzen. Rondani rangschikt 
het genus Trigonomeiopus onder de Sciomyzinae. Schiner (Fauna 
austriaca) brengt het, wegens den vorm van den kop, hoewel niet 
zonder twijfel, tot de Dorycerinae, eene ondergroep der Ortalinae , 
doch Löw ontzegt het daarin eene plaats, zonder evenwel uit te 
maken, wáár het dan moet worden gerangschikt. Terzelfder plaatse 
beweert Schiner, dat Owyrhina frontalis Lett. een geheel ander 
dier zou zijn dan Trigonometopus frontalis Meig.; deze bewering 
wordt echter zeer raadselachtig, als men in aanmerking neemt, 
dat het hier vertoonde voorwerp zoowel met de beschrijving van 
Zetterstedt als met de beschrijving en afbeelding van Meigen vol- 


komen overeenstemt. 


De wetenschappelijke mededeelingen hiermede afgeloopen zijnde, 
worden de beraadslagingen over de plaats der volgende Zomervergade- 
ring, nu ook in bijzijn van Mr. A. Brants, heropend. Deze somt al 
de voordeelen op die, inzonderheid met het oog op de excursie, aan 
een samenkomen te Apeldoorn zijn verbonden; naar zijne meening 
verdienen de terreinen in de nabuurschap dezer plaats, voor het 


beoogde doel, verreweg de voorkeur boven de omstreken van 


VERSLAG. XXV 


Arnhem, welke plaats straks door verscheidene Leden werd aan- 
bevolen. By hoofdelijke stemming wordt Apeldoorn als de plaats 
der Zomervergadering in 1888 gekozen. 

Overgaande tot de benoeming van eenen Voorzitter voor die 
vergadering, wordt de heer Brants bij groote meerderheid daartoe 
aangewezen. Deze maakt evenwel daartegen, ondanks herhaalden 
aandrang, zoo ernstig bezwaar, dat de Vergadering besluit tot eene 
tweede vrije stemming, waarbij Dr. H. J. Veth de volstrekte meerder- 
heid verkrijgt. De heer Veth heeft aanvankelijk ook wel eenig 
bezwaar, doch laat zich ten slotte, zeer ten genoege van al zijne 
aanwezige medeleden, de op hem uitgebrachte keuze welgevallen. 

Daar niets verder te behandelen is, vraagt de heer Leesberg 
nog even het woord, om den Voorzitter hulde te brengen voor 
zijne uitmuntende leiding der beraadslagingen, een lof waarmede 
de Vergadering luide hare instemming betuigt. 

De Voorzitter zegt de aanwezigen dank voor de ondersteuning 
en de welwillendheid, die hij bij deze gelegenheid van zijne mede- 


leden heeft mogen ondervinden, en sluit daarop de vergadering. 


Den volgenden dag werd eene gezamenlijke excursie gehouden, 
waaraan, met uitzondering van den heer Lodeesen, door al de ter 
vergadering opgekomen Leden werd deelgenomen en waarbij zich 
nog Mr. A. J. F. Fokker uit Zierikzee en Dr. J. G. de Man uit 
Middelburg hadden gevoegd. 

Aanvankelijk in de richting van Bunde begonnen, strekte deze 
excursie zich vervolgens voornamelijk over de naaste omgeving van 
het bekoorlijke Valkenberg uit. Zij werd door prachtig weder be- 
gunstigd en leverde voor velen, wat de gevangen insecten betreft, 
een voordeeligen, voor allen een recht genoegelijken dag op. 

Van Coleoptera werden de volgende, voor onze fauna merk- 
waardige soorten, door den heer Everts opgegeven, als door hem 
en anderen gevangen !). 


1) Bij deze lijst moet in aanmerking worden genomen, dat zij niet uitsluitend 
de vangsten op den eigenlijken excursie-dag vermeldt, maar al het merkwaardige , 
dat door verscheidene onzer Coleopterologen, in den loop van ongeveer eene week , 
op verschillende tochten in het zuidelijk gedeelte van Nederlandsch Limburg is 
bijeengebracht, 


XXVI 


Cychrus caraboides L. 

Carabus convexus F. 

Bembidium 4-pustulatum Serv. 
S atrocoeruleum Steph. 

Olisthopus rotundatus Payk. 

Ophonus maculicornis Dfts. 

Helophorus avernicus Muls. 


Hydraena pulchella Germ. Fr. nov. sp. 


Heterocerus fenestratus Thunb. 
Latelmis Volkmari Panz. 

Silusa rubiginosa Er. 

Euryusa laticollis Heer. Fr. nov. sp. 
Ischnoglossa corticina Er. 

Ilyobates forticornis Lac. 

Tachyusa constricta Er. 

5 umbratica Er. 
Gnypeta velata Er. 

Homalota insecta Thoms. 

È luridipennis Mannh. 
Tachinus pallipes Grav. 
Quedius rufipes Gray. 
Staphylinus compressus Marsh. 
Actobius prolixus Er. 

Medon brunneus Er. Fr. nov. sp. 
Scopaeus sulcicollis Steph. 
Anthophagus abbreviatus F. 
Homalium planum Payk. 

Bryaxis haematica Reichb. 
Neuraphes angulatus Müll. 
Cyrtusa pauxilla Schmidt. 
Rhizophagus ferrugineus Payk. 

È politus Hellw. 
Silvanus unidentatus Oliv. 
Cyrtotriplax bipustulata F. 


Coninomus constrictus Humm. Fx. nov. sp. 
Coenoscelis ferruginea Sahlb. Fx. zov. sp. 


Syncalypta spinosa Rossi. Fr. nov. sp. 

Halyzia 12-guttata Poda. 

Epilachna Argus Fourer. 

Agrilus laticornis Ill. 

Trixagus carinifrons Bonv. 

Gnorimus nobilis L. 

Anthaxia nitidula L. 

Rhyssemus germanus L. 

Cryptohypnus minutissimus Germ. Fn. 
nov. Sp. 

Athous rhombeus Ol. 

Hydrocyphon deflexicollis Müll. 

Homalisus Fontis-bellaquei Fourer. 


Wat Lepidoptera betreft, 


VERSLAG. 


Malthinus fasciatus Ol. 
Ebaeus thoracicus Fourer. 

5 praeoccupatus Germ. 
Anobium fulvicorne St. 

Cis bidentatus Ol. Fr. nov. sp. 
Mordellistena parvula Gylh. 
Anaspis varians Muls. 

"i confusa Emery. 
Oedemera Podagrariae L. 
Lissodema 4-pustulatum Mrsh. 
Brachyrrhinus ligneus Ol. 
Coenopsis Waltoni Boh. 
Trachyphloeus scaber L. 

A Olivieri Bedel. 

sa spinimanus Germ. 

5 aristatus Gylh. 
Brachysomus echinatus Bonsd. 
Strophosomus retusus Mrsh. 
Polydrosus tereticollis de G. 
Sitones gemellatus Gylh. 
Limobius borealis Payk. 
Liosoma deflexum Panz. 
Plinthus caliginosus F. 
Dorytomus pectoralis Panz. 
Anthonomus Rozinae Des Gozis. 
Acalles echinatus Germ. 

»  ptinoides Mrsh. 
Ceutorrhynchus Epilobii Payk. 

E Cardui Hrbst. Fn. nov. sp. 


5 geographicus Goeze. 
Apion Hookeri Kirby. 

5 dispar Germ. 

n ebeninum Kirby. 


En punctigerum Payk. 
Rhynchites auratus Scop. 
Urodon suturalis F. 
Tropideres niveirostris F. 
Hylesinus crenatus F. 
Bruchus atomarius L. 
Exocentrus adspersus Muls. 7%. nov. sp. 
Lema cyanella L. (puncticollis Curt.) 
Labidostomis longimana L. 
Adoxus obscurus L. 
Lamprosoma concolor St. 
Chrysomela cerealis L. 
Phytodecta viminalis L. 
Luperus nigrofasciatus Goeze. 
Chaleoides helxines L. 
Aphthona Cyparissiae Koch. 


zijn door den heer Snellen, als 


VERSLAG. XXVII 


resultaat der excursie, drie voor onze fauna nieuwe soorten op- 
geteekend, namelijk: Hupithecia isogrammaria H.S., de rupsen in 
de bloemen van Clematis vitalba door Mr. Brants ontdekt; Nephopterya 
obduetella F.v.R., een exemplaar uit Origanum vulgare opgejaagd 
door Dr. Kallenbach; en Aerolepia granitella Treits., gekweekt uit 
spinsels, aan stengels van /nula dysenterica gevonden (Dirk ter 
Haar). Andere vangsten van reeds als inlandsch bekende soorten 
laat hij maar onvermeld, ofschoon in ’t algemeen gezegd kan worden, 
dat er vrij wat belangrijks werd opgedaan. 

Aan Orthoptera, Hemiptera en Neuroptera was de 
buit van minder beteekenis, daar bijna geen meldenswaardige 
soorten werden gevangen. Alleen werd door den heer de Selys 
bij het einde van den tocht, juist toen hij met den spoortrein 
vertrekken zou, nog een exemplaar van Stenobothrus vagans Fieb. 
bemachtigd. 

Van den heer Ritsema werd, als zijn resultaat der excursie, eene 
opgaaf ontvangen van de volgende Hymenoptera: Prosopis brevi- 
cornis Nyl., een 2; Halictus maculatus Smith, 2 wijfjes; Macropis 
labiata Panz., beide sexen; Megachile ericetorum Farg., een 4; 
Nomada Roberjeotiana Kirby, een d; Nomada fuscicornis Ny1., een d; 
Nomada minuta F., een 2 Ammobatoides bicolor Farg., een 9; Stelis 
aterrima Panz., een 9; Psithyrus rupestris F., een 9; Bombus sylva- 
rum L., een 8; en «last not least » Bombus variabilis Schmied. , een 3. 

Als de merkwaardigste Diptera, welke de excursie opleverde, 
werden door den heer van der Wulp vermeld: Tabanus maculicornis 
Zett., een 2 (f. n. sp.), eene vondst, waardoor hij al aanstonds 
een démenti kreeg op zijne klacht, ten vorigen dage geuit, dat het 
geslacht Tabanus sinds het verschijnen der vroegere naamlijst, zoo 
weinig nieuwe inlandsche soorten had opgeleverd; — voorts Bom- 
bylius fugax Wied. en Hexatoma pellucens F., beiden aan den 
heer Ritsema te danken; — Dioctria longicornis Meig., Humerus 
ornatus Meig. en Anthomyia (Chortophila) ignota Rond. (f. n. sp.) , 
door Dr. de Man gevangen. 

Wat eindelijk de Araneiden aangaat, daaromtrent deelde de 


heer van Hasselt het volgende mede; 


XXVIII VERSLAG. 


«Ofschoon zonder voorbehoud de entomologische voortreffelijkheid 
erkennende van de door de heeren leiders der excursie aangewezen 
jachtterreinen bij Bunde en Valkenberg, mocht ik mij niet verheugen 
in eene voordeelige vangst. Zulks kan voor een deel veroorzaakt 
zijn door de buitengewone droogte en anderdeels door de hooge 
temperatuur, waarbij mij, ook wegens lichamelijke kwelling, het 
zoeken op den grond zeer moeielijk viel; maar toch moet ik ver- 
klaren, zelden eene zoo groote schaarste aan spinnen te hebben 
waargenomen als op dezen dag. Niettegenstaande de meerderheid 
der Leden !) mij weder, als naar gewoonte, hunne bijdragen 
leverden, heeft ditmaal het doorzochte gebied niet beantwoord aan 
den hoogen dunk, dien ik er mij van had gemaakt als van het 
«beloofde land» ook voor mijne specialiteit. Gezwegen nog van 
eene of andere voor de fauna nieuwe soort, heb ik zelfs geen 
enkele, bepaald zeldzame soort buitgemaakt. Ook het vlijtig op- 
sporen «onder steenen», — waarvan ik mij in deze bergstreken 
veel had voorgesteld, heeft mij hoegenaamd niets opgeleverd ?). 

« Hoe dit zij, toch heb ik, bij het genot van ons gezellig samenzijn, 
nog gelegenheid gehad tot tevredenheid door het vermeerderen mijner 
kennis en mijner collectie als volgt : 

«1°. Van Theridion riparium Blw. (= Ero saxatilis G.K.) vond en 
kreeg ik, behalve twee der weinig voorkomende mares, een drietal 
der mij bekende, doch alweder anders, nu uit zandsteenkorrels samen- 
gestelde cocon-nesten, welke op analoge wijze als die der Phry- 
ganeiden- en Psychiden-kokertjes vervaardigd worden; een daarvan 
verschafte mij een aantal daarin bevatte pulli, die ik nog niet bezat. 

«2% Van Synema (Diaea) globosa F. (= Thomisus rotundatus 
Walck.), eene bijzonder fraai gekleurde en geteekende krabspin onzer 
zuidelijke provincien, ving ik en werden mij aangebracht niet alleen 


feminae en mares, maar ook het mij nog ontbrekende coconnetje. 


1) Aan allen mijn vriendelijken dank, meer in’t bijzonder aan de heeren Brants, 
Fokker, ter Haar, Kallenbach, Leesberg, Ritsema, Veth, en Everts, die mij zijne 
vangst later ter hand stelde. 

2) Voor Valkenberg kan daartoe misschien wel iets hebben bijgedragen, dat 
ik de meeste geïsoleerd liggende steenen, door de mij vóór geweest zijnde kame- 
raden bereids omgekeerd heb aangetroffen ! 


VERSLAG. XXIX 


«30, Van Diaea dorsata F., — eene lichtgroene krabspin, — zag ik 
en werden mij gegeven verscheidene nog niet volkomen ontwikkelde 
exemplaren, maar vooral ook eene groote 9 gravida, welke ik in ’t 
leven hield tot het verkrijgen van haren cocon, dien ik nog niet had. 

«49, Ving en kreeg ik talrijke individuen van twee Attoiden of 
springspinnen, als van den minder algemeenen, doch hier blijkbaar 
veelvuldiger Ballus depressus Walck. (= brevipes H.) en van den 
zeer gewonen Hasarius falcatus Clk. onderscheidene varieteiten van 
fraai geteekende mares. 

«5°. Eindelijk vond en verkreeg ik twee half volwassen exem- 
plaren van de, vooral in Utrecht en Gelderland ook voorkomende, 
zeer schoon grasgroene Micrommata (Sparassus) virescens Clk. Deze 
heb ik insgelijks levend medegenomen, ter beproeving van het door 
ter Haar op de vergadering medegedeeld, kleurenbehoudend ver- 
mogen van «alcohol sucré» (zie blz. xv hiervoren). Een dezer voor- 
werpen is terstond in spiritus gezet met, en de ander zonder 


suiker, voor tegenproef, edoch zonder resultaat. » 


LIJST DER LEDEN 


VAN DE 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


op 23 Ju 18387, 
MET OPGAVE VAN HET JAAR HUNNER TOETREDING , ENZ. 


— 00 ee 


BEGUNSTIGERS. 


Mr. C. W. Hubrecht, Lid van Gedeputeerde Staten van Zuidholland, 
Voorhout 66, te ’s Gravenhage. 1859. 

Mevrouw de Wed. Hartogh Heys van de Lier, geb. Snoeck, Alexander- 
straat 23, te ’s Gravenhage. 1868. 

Dr. F. J. L. Schmidt, te Rotterdam. 1869. 

Mr. J. Thiebout, te Zwolle. 1869. 

Het Koninklijk Zoologisch Genootschap Natura Artis Magistra te 
Amsterdam. 1879. 

Mr. J. W. van Lansberge, oud Gouverneur-Generaal van Ned. Indie, 
Huize de Rees te Brummen. 1882. 

Dr. C. Sepp, Emeritus Predikant, Keizersgracht bij de Leidsche straat, 
469, te Amsterdam. 1882. 

C. L. Roos Vlasman, Burgemeester van Abcoude en Baambrugge, 
te Abcoude. 1882. 

Mr. H. Hartogh Heys van Zouteveen, Phil. nat. Dr., te Assen. 1882. 

Teyler’s Stichting te Haarlem. 1883. 

Mr. J. Jochems, Korte Vijverberg 4, te ’s Gravenhage. 1883. 

De Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem. 1884. 

Dr. J. G. M. Mastboom, Westeinde 140, te ’s Gravenhage. 1887. 

Mevrouw de Wed. Mr. J. Kneppelhout, geb. van Braam, Hemelsche 
Berg, te Oosterbeek. 1887. 

Mevrouw M. Neervoort van de Poll, geb. Zubli, Heerengracht 476, 
te Amsterdam. 1887. 

W. E. Rijnbende, Heerengracht bij den Amstel 586 , te Amsterdam. 1887. 


EERELEDEN. 


Dr. G. F. Westerman, Directeur van het Koninklijk Zoologisch Ge- 
nootschap Natura Artis Magistra, te Amsterdam. 1858. 


LIJST DER LEDEN ENZ. XXXI 


H. T. Stainton, F.R.S.ete., Mountsfield, Lewisham, 8. E., te Londen. 
1861. 

Dr. C. Felder, lid der Kais. L. C. Academie der Naturwissen- 
schaften en Burgemeester van Weenen , Operngasse 8, te Weenen. 1861, 

Prof. J. O. Westwood, M. A., F. L. S., Directeur van het Hopean 
Museum, te Oxford. 1862. 

Jhr. Dr. J. L. C. Pompe van Meerdervoort, te Bergen-op-Zoom. 1861. 

Dr. Gustav L. Mayr, Professor aan de Hoogere Burgerschool te Weenen , 
III Haupstrasse 75, te Weenen 1867. 

Dr. H. D. J. Wallengrèn, te Farhult, bij Höganäs in Zweden. 1871. 

R. Mac-Lachlan, F. R. S., Westview, Clarendon-road, Lewisham , 
S. E., te Londen. 1871. 

Dr. T. Thorell, voormalig Hoogleeraar in de Zoologie aan de Hoogeschool 
te Upsala in Zweden, thans wonende te Sori, Liguria (Italie). 1872. 

Dr. C. A. Dohrn, President der Entomologische Vereeniging te 
Stettin. 1873. 

E. Baron de Selys Longehamps, Boulevard de la Sauveniere 34, te 
Luik. 1874. 

Dr. V. Signoret, Avenue de Chevreuse 5, te Clamart (Seine) 
Frankrijk. 1874. 


CORRESPONDEERENDE LEDEN. 


Frederic Moore, Bestuurder van het Museum der voormalige Oost- 
Indische Compagnie, Five House, Whitehall, te Londen. 1864. 
Jhr. J. W. May, Consul-Generaal der Nederlanden, Arundal House, 
Percy Cross, Fulham road, S. W., te Londen. 1865. 

Dr. W. Marshall, Privaat-docent, te Leipzig. 1872. 

A. Fauvel, Rue d’Auge 16, te Caen. 1874. 

Dr. O. Taschenberg, te Halle a. S. 1883. 

A. W. Putman Cramer, Douglass street 51, te Brooklyn, Staat 
New-York, in Noord-Amerika. 1883. 

Dr. F. Plateau, Professor der Zoologie aan de Hoogeschool te Gend. 1887. 
A. Preudhomme de Borre, Conservator aan het Kon. Museum van 
natuurlijke historie, Rue de Dublin 19, Ivelles bij Brussel. 1887. 

S. H. Scudder, te Cambridge (Mass.) in Noord-Amerika. 1887. 


BUITENLANDSCHE LEDEN. 


Vicomte Henri de Bonvouloir, Boulevard S. Germain 215, te Parijs. 
(1867—68). — Coleoptera. 

H. Jekel van Westing, lid der K. Acad. van natuuronderzoekers te Moscou 
en van verscheidene entomol. genootschappen, Rue de Dunkerque 62, 
te Parijs. (1868—69). — Coleoptera, meer bijzonder Curculioniden. 

René Oberthür, Faubourg de Paris 20, te Rennes (Ille-et-Vilaine) 
Frankrijk. (1882—83). — Coleoptera, vooral Carabiciden, 


XXXII LIJST DER LEDEN ENZ. 


GEWONE LEDEN. 
1845-46. 


Dr. J. G. H. Rombouts, te Groesbeek. — Algemeene Entomologie. 

F. M. van der Wulp, Trompstraat 154, te ’s Gravenhage. — Diptera, 

Dr. M. C. VerLoren van Themaat, Huize Schothorst, te Hoogland 
bij Amersfoort. — Algemeene Entomologie. 

J. W. Lodeesen, Tulpstraat 6, te Amsterdam. — Lepidoptera indigena. 

W. O. Kerkhoven, te Lochem. 


1851-52. 


R. T. Maitland, Commelinstraat, 17, te Amsterdam. — Algemeene 
Entomologie. 

P. C. T. Snellen, Wijnhaven (Noordzijde) 45, te Rotterdam. — 
Lepidoptera. 

Dr. M. Imans, te Utrecht. 

Dr. W. A. J. van Geuns, Koninginnegracht 15, te ’s Gravenhage. 


1852-53. 


Mr. H. W. de Graaf, Noordeinde 123, te ’s Gravenhage. — Inl. Lepi- 
doptera, bijzonder Microlepidoptera. 
G. M. de Graaf, Heerengracht 55, te Leiden. — Lepidoptera. 
G. A. Six, De Ruiterstraat 65, te ’s Gravenhage. — Hymenoptera. 
Dr. W. Berlin, Oud-Hoogleeraar, Westeinde 2, te Amsterdam. — 
Algemeene Zoologie. 
1355-56. 


A. A. van Bemmelen, Directeur van de Diergaarde te Rotterdam. — 
Algemeene Entomologie. 
Mr. E. A. de Roo van Westmaas, Huize Daalhuizen, te Velp. — 
Lepidoptera. 
1856-57. 
Mr. J. Herman Albarda, te Leeuwarden. — Neuroptera. 
Mr. W. Albarda, te Ginneken. — Lepidoptera en Neuroptera. 
Dr. A. W. M. van Hasselt, Amsterdamsche Veerkade 15, te ’s Graven- 
hage. — Araneiden. 
1857-58. 
Dr. J. W. Schubiirt, te Utrecht. 
W. K. Grothe, te Zeist. 
1858-59. 


J.C. J. de Joncheere, Voorstraat, D 368, te Dordrecht. — Lepidoptera. 


LIJST DER LEDEN ENZ. XXXIII 


1860-61. 


J. Kinker, Keizersgracht CC 580, te Amsterdam. — Lepidoptera en 
Coleoptera indigena, 
Dr. E. Piaget, aux Bayards, Neuchatel, Zwitserland. — Diptera en 
Parasitica. 
1861-62. 


Mevrouw de Weduwe Hartogh Heys van de Lier, te ’s Gravenhage, 
voor wijlen haren Echtgenoot. 
1863-62. 


Mr. R. Th. Bijleveld, Voorhout 88, te ’s Gravenhage. — Algemeene 
Entomologie. | 
D. J. R. Jordens, Sussenpoorterwal, F 3471, te Zwolle. — Lepidoptera. 


1864-65. 
Mr. A. H. Maurissen, te Maastricht. — Europeesche insecten. 
Dr. H. J. Veth, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, Boezemsingel 118, 
te Rotterdam. — Algemeene Entomologie, vooral Coleoptera. 
H. W. Groll, te Haarlem. — Coleoptera. 
1865-66. 


Mr. A. Brants, Buitensingel, te Arnhem. — Lepidoptera. 
1366-67. 
F. J. M. Heylaerts, St.-Jansstraat, A 503, te Breda. — Lepidoptera enz. 
Dr. N. W. P. Rauwenhoff, Hoogleeraar te Utrecht. — Algemeene 
Zoologie. 
A. van den Brandt, te Venlo. — Lepidoptera. 
1367-68. 
C. Ritsema Cz., Conservator bij ’s Rijks Museum van natuurlijke 
historie, Rapenburg 94, te Leiden. — Algemeene Entomologie. 
1868-69. 
Dr. J. G. de Man, te Middelburg. — Diptera. 
Dr. F. W. O. Kallenbach, te Rotterdam. — Lepidoptera. 
A. Cankrien, te Kralingen. — Lepidoptera. 
Mr. C. J. Sickesz, Huize de Cloese, bij Lochem. 
1869-70. 
M. Nijhoff, Nobelstraat 18, te ’s Gravenhage. — Bibliographie 
1870-71. 
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, 
Stationsweg 79, te ’s Gravenhage. — Europeesche Coleoptera. 
3 


XXXIV LIJST DER LEDEN ENZ. 


Mr. M. C. Piepers, Lid der rechterlijke macht in Nederlandsch Indie. — 
Lepidoptera. 
Dr. P. J. Veth, Oud-Hoogleeraar, Villa Maria, Utrechtsche weg 22, 
te Arnhem. 
nia we: 


Dr. J. Ritzema Bos, Leeraar aan ’s Rijks Landbouwschool te Wage- 


ningen. — Oeconomische Entomologie. 
J.F. G. W. Erbrink, N. Z. Voorburgwal over de Kolk 62, te Amster- 
dam. — Algemeene Entomologie. 


J. B. van Stolk, Schie 23, te Rotterdam. — Lepidoptera. 

Mr. A. F. A. Leesberg, Gedempte Burgwal 33, te ’s Gravenhage. — 
Coleoptera. — 

Dr. H. J. van Ankum, Hoogleeraar aan ’sRijks Universiteit te 
Groningen. — Algemeene Zoologie. 

M. M. Schepman , te Rhoon. — Neuroptera. 

Dr. C. K. Hoffmann, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit te Leiden. — 
Vergelijkende ontleedkunde en Embryologie. 


1872-73. 
Dr. A. J. van Rossum, Kastanjelaan, te Arnhem. 
1873-74. 
Dr. J. van Leeuwen Jr., Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit (Pieters- 
kerkgracht 11) te Leiden. — Lepidoptera. 
Mr. M. ’s Gravesande Guicherit, te Delft. — Coleoptera. 
1874-75. 


H. L. Gerth van Wijk, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool te 
Middelburg. — Hymenoptera aculeata. 

J. van den Honert, Plantage Muidergracht 32, te Amsterdam. — 
Lepidoptera. 

K. N. Swierstra, Conservator bij het Koninkl. Zool. Genootschap 
Natura Artis Magistra te Amsterdam. — Algemeene Entomologie. 


1875-76. 


H. Uijen, Priemstraat, te Nijmegen. — Lepidoptera. 

Mr.J. G. Wurfbain, Villa Claerhout bij Arnhem. — Algem. Entomologie. 
A. J. Weytlandt, te Westzaan. — Coleoptera. 

Dr. M. W. Beijerinck, te Delft. — Gallenmakende Insecten. 

Vine. Mar. Aghina, Saer. Ord. Praed., te Schiedam. — Lepidoptera. 


1876-77. 
Dr. P. H. J. J. Ras, Velper weg 56a, te Arnhem. 


W. H. Dreessens, Oudebrugsteeg 5, te Amsterdam. 
Mr. A. J. F. Fokker, te Zierikzee. — Hemiptera. 


LIJST DER LEDEN ENZ. XXXV 


Emile Seipgens, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, Rapenburg, 
te Leiden. — Coleoptera. 

A. M. J. Bolsius, Geneesheer op het gezondheids-etablissement Sin- 
danglaja, Preanger, Java. 


1877-78. 
Dr. C. Kerbert, Directeur van het Aquarium, Plantage Middenlaan , 
hoek Badlaan 70, te Amsterdam. 


Dr. G. A. F. Molengraaff, Adsistent bij het Botanisch Laboratorium te 
Utrecht. — Lepidoptera. 


1878-79. 
Dr. A. C. Oudemans Jsz., Directeur van het Zoologisch-Botanisch 
Genootschap, te ’s Gravenhage. — Acarina. 
Dr. Henri W. de Graaf, Hoogewoerd 123, te Leiden. — Anatomie en 


Physiologie der Insecten. 
P. T. Sijthoff, Administrateur op de kina-plantage Tjilaki, nabij 
Bandong, Preanger regentschappen, Java. — Coleoptera. 
Dr. F. A. Jentink, Directeur van ’s Rijks Museum van natuurlijke 
historie, Morschsingel, te Leiden. 
1379-80. 
Dirk ter Haar, te Cuyk. — Lepidoptera en Orthoptera. 
K. Bisschop van Tuinen Hz., Leeraar aan de Hoogere Burgerschool 
en het Gymnasium te Zwolle. — Lepidoptera. 
1880-81. 
Dr. J. T. Oudemans, Sarphatistraat 78, te Amsterdam. — Macrolepi- 
doptera en Hymenoptera. 
J. Gerard Kruimel, op de koffie-onderneming Kalimanis, Wlingie, 
Blitar, Java. — Lepidoptera. 
J. Jaspers Jr., te Velsen. — Inlandsche Insecten. 
1881 -82. 
Dr. H. Bos, Leeraar aan ’s Rijks Landbouwschool te Wageningen. — 
Formiciden. 
1882-83. 
Dr. R. H. Saltet, Singel 318, te Amsterdam. 
D. van der Hoop, Zwidblaak 64, te Rotterdam. — Coleoptera. 
-Dr. J. Bosscha Jz., Leeraar aan de Hoogere Burgerschool te Breda. — 
Coleoptera. 
Dr. Max Fürbringer, Hoogleeraar aan de Universiteit , Stadhouderskade 
73, te Amsterdam. — Lepidoptera. 
H. M. Bruna, Predikant te Wijchen, bij Nijmegen. — Lepidoptera. 
Dr. R. Horst, Conservator bij ’s Rijks Museum van natuurlijke 
historie, Nieuwsteeg, te Leiden. 


XXXVI LIJST DER LEDEN ENZ. 


1883-84. 


A. E. Kerkhoven, theeplanter op Ardja Sari bij Bandong (Java). 

Johan P. Vink (adres: in firma H. Duys) te Nijmegen. — Lepidoptera. 

Marius Koch, Administrateur op het kinaland Tyikembang bij Bandong 
(Java). 

J. R. H. Neervoort van de Poll, Adjunct-Directeur van het Koninklijk 
Zoologisch Genootschap Natura Artis Magistra, Heerengracht 476, 
te Amsterdam. — Coleoptera. 

Mr. Th. F. Lucassen, Kemanglen (Tagal) Java. — Coleoptera. 

Mr. W. J. C. Putman Cramer, te Velp. — Lepidoptera. 

Otto Netscher, te Batavia. — Coleoptera. 

J. Büttikofer, Conservator bij ’sRijks Museum van natuurlijke 
historie, Breestraat, te Leiden. 

Dr. Th. W. van Lidth de Jeude, Conservator bij ’s Rijks Museum 
van natuurlijke historie, Boommarkt, te Leiden. — Anatomie der 
Insecten. 


1884-85. 
Joh. de Vries, P. C. Hooftstraat 82, te Amsterdam. — Lepidoptera. 


1886-87. 


Dr. Max C. W. Weber, Hoogleeraar aan de Universiteit, Sarphati- 
kade 3, te Amsterdam. 

Dr. J. C. C. Loman, Leeraar vaan het Gymnasium, Leidsche Kade 96, 
te Amsterdam. 

J. van der Hoeven, Med. Doctorandus, Eendrachtsweg, te Rotterdam. — 
Coleoptera. 

N. A. de Joncheere, te Dordrecht. — Lepidoptera. 

Erich Wasmann, S. J., te Exaeten bij Roermond. — Coleoptera. 


BESTUUR. 


President. Dr. A. W. M. van Hasselt. 
Vice-President. P. C. T. Snellen. 
Secretaris. F. M. van der Wulp. 
Bibliothecaris. C. Ritsema Cz. 
Penningmeester. J. W. Lodeesen. 


COMMISSIE VAN REDACTIE VOOR HET TIJDSCHRIFT. 


Dr. A. W. M. van Hasselt. 
F. M. van der Wulp. 
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts. 


BEBEIOITFTEREN 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. 


BIJGEKOMEN BOEKEN VAN 19 OCTOBER 1886 
TOT 1 SEPTEMBER 1887. 


BIBELIOTHEREK_A, 
Natuurlijke Historie in het Algemeen. 


Schübeler (Dr. F. C.), Norges vaextrige. Et bidrag til Nord- 
Europas Natur- og Culturhistorie. 1ste Bd. 2det Hefte og 2det Bd. 
Iste Hefte. Med Illustrationer og 4 Karter. Christiania, 1886. 4to. 
(Geschenk van de Kon. Unwersiteit te Christiana). 


Algemeene Dierkunde. 


Borre (A. Preudhomme de), Crustac&s Isopodes recueillis par feu 
Camille van Volxem, pendant son voyage en Portugal, en 1871. 
Bruxelles, 1886. 8vo. (Geschenk van den Schrijver). 


. Man (Dr. J. G. de), Uebersicht der indo-paeifischen Arten der 
Gattung Sesarma Say, nebst einer Kritik der von W. Hess und 
E. Nauck in den Jahren 1865 und 1880 beschriebenen Decapoden. 
Jena, 1887. 8vo. (Geschenk van den Schrijver). 


Algemeene Entomologie. 
Niets bijgekomen. 


Bijzondere Entomologie. 
A. Coleoptera. 


. Berg (C.), Notas sinonimicas acerca de algunos Cerambicidos de 
la fauna Argentina. Buenos Aires, 1886. 8vo. (Geschenk van den 
Schrijver). 


XXXVIIT BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE 


5. 


10. 
11. 
12; 


13. 


14. 


15. 


Borre (A. Preudhomme de), Catalogue des Trogides décrits jusqu’a 
ce jour, précédé d’un Synopsis de leurs genres et d’une esquisse 
de leur distribution géographique. Gand, 1886. 8vo. (Met de zeven 
volgende nommers ten geschenke van den Schrijver). 


—— Note sur le genre Ectinohoplia Redtenbacher. Gand, 1886. 


8vo. 


—— Note sur les Triodonta aquila Cast. et cribellata Fairm. 
Gand, 1886. 8vo. » 


—-- Liste des Lamellicornes laparostictiques recueillis par feu 
C. van Volxem pendant son voyage dans le midi de la Péninsule 
Hispanique et au Maroc, en 1871. Gand, 1886. 8vo. 


—— Liste des Lamellicornes laparostictiques recueillis par feu 
C. van Volxem pendant son voyage au Brésil et à la Plata en 1872, 
suivie de la description de dixhuit espéces nouvelles et un genre 
nouveau. Gand, 1886. 8vo. 


— — Note sur les genres Hapalonychus Westwood et Trichops 
Mannerheim (inédit). Gand, 1886. 8vo. 


—-— Anomalie observée chez un Leucopholis rorida. Gand, 
1886. 8vo. 


—-- Sur les espéces européennes du genre Haplidia. Gand, 
1886. 8vo. 


Everts (Dr. Ed.), Nieuwe naamlijst van Nederlandsche Schild- 
vleugelige Insecten (Insecta Coleoptera). Haarlem, 1887. 4to. 
(Geschenk van den Schrijver). 


Oliveira (M. P. de), Catalogue des insectes (Coleoptera) du Portugal. 
Lisboa, 8vo. (p. 1 —232). (Geschenk van Dr. R. Horst). 


— — Etudes sur les insectes d’Angola qui se trouvent au Muséum 
National de Lisbonne. Coleoptera. Lisboa, 1879—1885. 8vo. 
(vijf stukken). (Geschenk. van Dr. R. Horst). 
A. Histeridae, par M.M. de Marseul et P. de Oliveira. 
Cantharidae, par. M. de Marseul. 
B. Lycidae, par M. Bourgeois. 
Dytiscidae, par M. de Oliveira. 
Gyrinidae, par M. de Oliveira. 
Hydrophilidae, par M. de Oliveira. 
c. Cicindelidae et Carabidae, par M. Putzeys. 
p. Scarabaeidae, par M. de Oliveira. 
e. Cerambycidae, par M. de Oliveira. 


ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XXXIX 


16. Poll (J. R. H. Neervoort van de), Ueber die Gattung Clithria 
Burm. Berlin, 1886. 8vo. (Met de zeven volgende nommers ten 
geschenke van den Schrijver). 

17. —— Einige Worte nach Anlass des Aufsatzes von Dr. Kraatz: 
Ueber den systematischen Werth der Forceps Bildung von Mycte- 
rophallus v. d. Poll. Berlin, 1887. 8vo. 

18. —— Description of a new genus and four new species of Lon- 
gicorns. Leyden, 1887. 8vo. 

19. — — Nova species Buprestidarum (Trachys Frenchi). Leyden, 
1887, 8vo. 

20. —— Nova species Cucujidarum (Inopeplus Olliffi). Leyden, 
1887. 8vo. . 

21. —— Description d’une Trachys nouvelle et quelques remarques 
Buprestérologiques. Leyden, 1887. Svo. | 

22. —— On the male of Rosenbergia megalocephala v. d. Poll. 

© Leyden, 1887. 8vo. 

23. --— Synonymical Remarks about Dichrosoma Lansbergei Krtz. 
Leyden, 1887. 8vo. 

24. Quedenfeldt (G.), Cerambycidarum Africae species novae. Lisboa, 
1885. 8vo. (Geschenk van Dr. R. Horst). 

25. Ritsema Cz. (C.), A new species of the Longicorn genus Chlori- 
dolum Thoms. Leyden, 1887. 8vo. (Met de beide volgende nommers 
ten geschenke van den Schrijver). 

26. —— On a few Coleoptera from the island of Riouw. Leyden, 
1887, 8vo. 

27. —— Alphabetical List of the described species of the Longicorn 
genus Batocera Cast. with indication of the synonyms. Leyden, 
1887. 8vo. 

B. Lepidoptera. 

28. Berg (C.), Observaciones sobre los estados preparatorios de algunos 
Lepidopteros Argentinos. Buenos Aires, 1886. 8vo. (Geschenk 
van den Schrijver). 

C. Hymenoptera. 
29. Mayr (Dr. G.), Notizen iiber die Formiciden-Sammlung des 


British Museum in London. Wien, 1886. 8vo. (Met de beide 
volgende nommers ten geschenke van den Schrijver). 


XL 


30. 


31. 


33. 


34. 


35. 


36. 


37. 


38. 


39. 


40. 


BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE 


Mayr (Dr. G.), Eine neue Cynipide aus Mexico. M. 1 pl. Wien, 
1886. 8vo. (Met het vorige nommer bijeen). 


— — Die Formiciden der Vereinigten Staaten von Nordamerika. 
Wien, 1886. 8vo. 


D. Hemiptera. 


. Fokker (Mr. A. J. F.), Catalogus der in Nederland voorkomende 


Hemiptera. 1ste Gedeelte: Hemiptera Heteroptera. N°. 4. ’s Graven- 
hage, 1886. 8vo. (Met de drie volgende nommers ten geschenke 
van Mr. A. J. F. Fokker). 


— — De Macroptere vorm van Geororis grylloides L. ’s Graven- 
hage, 1887. 8vo. 


Horväth (Dr. G.), Heteroptera Anatolica in regione Brussae 
collecta. Budapest, 1883. 8vo. 


— — Diagnoses Hemipterorum. II. Budapest, 1884. 8vo. 
E. Neuroptera. 


Selys Longchamps (E. de), Odonates de l’Asie Mineure et Révi- 
sion de ceux des autres parties de la Faune paléarctique (dite 
européenne). Bruxelles, 1887, 8vo. (Geschenk van den Schrijver). 


FE Orthoptera 


Oudemans (J. T.), Bijdrage tot de kennis der Thysanura en 
Collembola. Amsterdam, 1887. Met 3 plat. fol. (Geschenk van 
den Schrijver). 


G. Diptera. 


Niets bijgekomen. 


H. Arachnoidea en Myriapoda. 


Hasselt (Dr. A. W. M. van), Etudes sur le genre Nops. la Haye, 
1887. Av. 1 pl. n. 8vo. (Met het volgende nommer ten geschenke 
van den Schrijver). 


— — Araneae exoticae quas collegit, pro Museo Lugdunensi, J. 
R. H. Neervoort van de Poll insulis Curagao, Bonaire et Aruba. 
Hagae Comitis, 1887. 8vo. 


Palaeontologie. 


Scudder (8. H.), The Cockroach of the past. London and Leeds, 
1886. 8vo. (Met het volgende nommer ten geschenke van den 
Schrijver). 


41. 


42. 


43. 


44, 


45 


46. 


47. 


48. 


49. 


50. 


51. 


qn 
DI 


ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLI 


Scudder (S. H.), Systematic Review of our present knowledge 
of Fossil Insects, including Myriapods and Arachnids. Washington, 
1886. 8vo. 


Ontwikkelingsgeschiedenis en Ontleedkunde. 


Graaf (Henri W. de), Over den bouw der geslachtsorganen bij 
de Phalangiden. Leiden, 1882. Met 35 gekl. pl. 4to. (Met het 
volgende nommer ten geschenke van den Schrijver). 


—— Bijdrage tot de kennis van den bouw en de ontwikkeling 
der epiphyse bij Amphibién en Reptilién. Leiden, 1886. Met 4 
pl 4to. 


Plateau (F.), Une expérience sur la fonction des antennes chez 
la Blatte (Periplaneta americana). Gand, 1886. 8vo. (Met de drie 
volgende nommers ten geschenke van den Schrijver). 


—— Recherches sur la perception de la lumiére par les Myrio- 
podes aveugles Paris, 1886. 8vo. 


—— Expériences sur le rôle des palpes chez les Arthropodes 
maxillés. 2me partie. Palpes des Myriopodes et des Aranéides. 
Meulan, 1886. 8vo. 


—-- De l’absence de mouvements respiratoires perceptibles chez 
les Arachnides. Gand, 1886. 8vo. 


‘ Tijdschriften. 


Anales de la Sociedad cientifica Argentina. Buenos Aires , 1886/87. 
Tom. XXII, entr. 3-6; tom. XXIII, entr. 1-- 4. 8vo. (In ruil 
tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Archief. Vroegere en latere Mededeelingen voornamelijk in be- 
trekking tot Zeeland. Uitgegeven door het Zeeuwsch Genootschap 
der Wetenschappen. DI. VI, 2de Stuk. Middelburg, 1886. 8vo. 
(Geschenk van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen). 


Boletin de la Academia Nacional de Ciencias en Cordoba (Repu- 
blica Argentina). Tom. VIII, entr. 4; tom. IX, entr. 1 y 2. 
Buenos Aires, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Bulletin of the California Academy of Sciences. Vol. I, n°. 4; 
vol. II, n°. 5. San Francisco, 1886. 8vo. 


. Bulletin of the Essex Institute. Vol. XVII. Salem, 1885. 8vo. 


(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


. Bulletino della Societa Entomologica Italiana. Anno XVIII, trim. 


4; anno XIX, trim. 1 e 2. Firenze, 1886/87. 8vo. (In ruil tegen 
het Tijdschr. v. Entom.). 


XLII 


54. 
55. 
ni 
57. 


58. 


59. 
60. 


61. 


62. 


64. 


65. 


BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE 


Comptes-Rendus des Séances de la Société Entomologique de 
Belgique, Ser. III n°. 78—89. Bruxelles, 1886/87. Svo. (In ruil 
tegen de Verslagen der Ned. Entom. Vereen.). 


Entomologica Americana. A monthly Journal devoted to Ento- 
mology in general. New York, 1886/87. Vol. II, n°. 8—12; 
vol. III, n°. 1—5. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Entomologisk Tidskrift, pi föraustaltande af Entomologiska 
Foreningen i Stockholm. Utgifven af J. Spängberg. Arg. VIL. 
Stockholm, 1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Entomologist (The), An Illustrated Journal of British Entomo- 
logy. Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 282—283; Vol. 
XX, n°. 284—291. London, 1886/87. 8vo. 


Insekten — Börse. Central-Organ zur Vermittelung von Angebot, 
Nachfrage und Tausch. 1886, n°. 21---24; 1887, n°. 1—16. 
Leipzig, 1886/87. Ato. (Geschenk van den uitgever E. Wartig te 
Leipzig). Ì 


Jahrbiicher des Nassauischen Vereins fiir Naturkunde. Jahrg. 
XXXIX. Wiesbaden, 1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. 
Entom.). 


Memoirs of the Boston Society of Natural History. Vol. II, . 
n°. 12 and 13. Boston, 1886. 4to. (In ruil tegen het Tijdschr. 
v. Entom.). 


Monatliche Mittheilungen au dem Gesammtgebiete der Natur- 
wissenschaften. Organ des naturw. Vereins des Regierungsbezirks 
Frankfurt. Bd. IV; Bd. V, n°. 1—3. Berlin, 1887. 8vo. (In ruil 
legen het Tijdschr. v. Entom.). 
Naturhistorische Hefte, nebst deutsch redigirter Revue, heraus- 
gegeben vom Ungarischen National Museum in Budapest. Redigirt 
von O. Herman. Bd. X, n°. 4. Budapest, 1887. 8vo. (In ruil 
tegen het Tijdschr. v. Entom.). 

Register op de jaargangen 1877—1886 door S. Schmidt. 

Budapest, 1887. 8vo. 


. Proceedings of the Boston Society of Natural History. Vol. XXIII, 


Prt. 1. Boston, 1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Proceedings of the Entomological Society of Washington. Vol. I, 
n°. 1. Washington, 1886. 8vo. 


Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Vol. X, 
Prt. 4; Vol. XI. Sydney, 1886/87. Svo. (In ruil tegen het Tijdschr. 
v. Entom.). 


66. 


67. 


68. 


69. 


70. 


11, 


72. 


73. 


74, 


15. 


76. 


Lo 


ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLITI 


Proceedings of the Scientific Meetings of the Zoological Society 
of London for the year 1886, Part 3. London, 1886. 8vo. (In 
ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Proceedings and Transactions of the Natural History Society of 
Glasgow. New Ser. Vol. I, part 3. Glasgow, 1887. 8vo. (In ruil 
tegen het Tijdschr v. Entom.). 


Report (Annual) of the Board of Regents of the Smithsonian 
Institution for the year 1884, Prt. 2. Washington, 1885. 8vo. 
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Schriften der phys. oekom. Gesellschaft zu Königsberg. Jahrg. 
XXVII. Königsberg, 1887. 4to. (In ruil tegen het Tijdschr. v. 
Entom.). 


Schriften des naturwissensch. Vereins des Harzes in Wernige- 
rode. Bd. I. Wernigerode, 1886. 8vo. 


Schriften des Vereines zur Verbreitung naturwissensch. Kenntnisse 
in Wien. Bd. 27. Wien, 1887. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. 
v. Entom.). 


Societatum Litterae. Herausgegeben von Dr. E. Huth. Berlin, 
1887, n°. 1—5. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Transactions of the American Entomological Society and Procee- 
dings of the Entomological Section of the Academy of Natural 
Sciences. Vol. XII, n°. 2—4; Vol. XIII, n°. 1 and 2. Philadel- 
phia, 1885—86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Tijdschrift der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging. 2 ser. 
DI. I, afl. 3 en 4. Leiden, 1886—87. Svo. (In ruil legen het 
Tijdschr. v. Entom.). 

Tijdschrift van het Aardrijkskundig Genootschap te Amsterdam. 
2de serie. Afdeeling: Verslagen en Aardrijkskundige Mededee- 
lingen. DI. III, afl. 7—10; DI. IV, afl. 1—6. — Afdeeling: 
Meer uitgebreide Artikelen, DI. IH, n°. 3; DI. IV, n°. 1. Am- 
sterdam en Utrecht, 1886/87. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. 
Entom.). 


Tijdschrift voor Entomologie, uitgegeven door de Nederlandsche 
Vereeniging. DI. XXIX, aflev. 3 en 4; DI. XXX, aflev. 1-3. 
Met gekl. pl. ’s Gravenhage, 1886/87. 8vo. 


Verhandlungen der k.k. zoologisch botanischen Gesellschaft in 
Wien. Jahrg. 1886 (Bd. XXXVI) 3 und 4 Quartal; Jahrg. 1887 
(Bd. XXXVID 1 und 2 Quartal. Wien, 1886/87. 8vo. (In ruil 
tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


XLIV 


80. 


81. 


82. 


83. 


84. 


86. 


87. 


88. 
89. 


BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE 


. Verhandlungen des naturforschenden Vereines in Brünn, Bd. 


IV---VIII, X— XII, XIV, XV, XXIV. Brünn, 1865—86. 8vo. 
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Verhandlungen des Vereins fiir naturwissenschaftliche Unterhal- 
tung zu Hamburg. Bd. VI (1883--1885). Hamburg, 1887. 8vo. 
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Verslag over den Landbouw in Nederland gedurende 1885. 
’s Gravenhage, 1887. 8vo. (Geschenk van den Minister van Water- 
staat, Handel en Nijverheid). 


Verslag van de 41ste Zomervergadering en van de 20ste Winter- 
vergadering der Nederlandsche Entomologische Vereeniging, ge- 
houden te Winterswijk op 17 Juli 1886 en te Leiden op 16 
Januari 1887. ’s Gravenhage, 1887. 8vo. 


Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Academie van Weten- 
schappen, afdeel. Natuurkunde. 3de Reeks, DI. II, 3de Stuk; 
DI. III, iste en 2de Stuk. Amsterdam, 1886/87. 8vo. (In ruil 
tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Zeitschrift fiir Naturwissenschaften. Herausgegeben im Auftrage 
des naturwissenschaftlichen Vereins für Sachsen und Thüringen. 
Bd. LVIII, Heft 4; Bd. LIX, Heft 3-6; Bd. LX, Heft 1. 
Halle a. S., 1885— 87. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr v. Entom.). 


Reizen. 


Midden-Sumatra. 5de aflev. Leiden, 1887. Imp. 8vo. (Geschenk 
van het Aardrükskundig Genootschap). 


Varia. 


. Borre (A. Preudhomme de), Discours du Président de la Société 


Entomologique de Belgique prononcé à l’Assemblée générale du 
26 Décembre 1886. Bruxelles, 1887. 8vo. (Geschenk van den heer 
A. Preudhomme de Borre). 


Kraatz-Koschlau (A. von), Abwehr und Allgemeine Angelegenkeit. 
8vo. (Geschenk van den Schrijver). 


Notice bibliographique de F. A. J. Plateau. Bruxelles, 1886, 8vo. 
(Geschenk van den heer F. Plateau). 


Pocket Guide to Salem, Mass. Salem, Mass., 1885, 8vo. 


Programma van het Onderwijs aan de Rijks Landbouwschool te 
Wageningen voor het leerjaar 1887— 88. Wageningen, 1887. 8vo. 
(Geschenk van den Directeur der School). 


ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLV 


90. Record of Proceedings of the Linnean Society of New South 


91. 


92. 


Wales. Sydney, 1885. 8vo. 


VerHuell (Portefeuille met een aantal oorspronkelijke entomolo- 
gische teekeningen van wijlen Q. M. R.). (Geschenk van den 
heer Al. VerHuell). 


Wagner (Dr. P.), De Thomasslakken, hunne beteekenis en toe- 
passing als Bemestingsmiddel. Uit het Hoogduitsch vertaald door 
F. J. van Pesch. Rotterdam, 1887. 8vo. (Geschenk van den heer 
F. J. van Pesch). 


Bb Be LOT KB; 
Natuurlijke Historie in het Algemeen. 

Niets bijgekomen. 

Algemeene Dierkunde. 
Niets bijgekomen. 

Algemeene Entomologie. 
Niets bijgekomen. 

Bijzondere Entomologie. 

A. Coleoptera. 
Niets bijgekomen. 

B. Lepidoptera. 


Marshall and de Nicéville, The Butterflies of India, Burmah and 
Ceylon. Vol. II. Calcutta, 1886. 8vo. 


Moore (F.), The Lepidoptera of Ceylon. Part XIII. With coloured 
plates. London, 1887. 4to. 


C. Hymenoptera. 

Niets bijgekomen. 

D. Hemiptera. 
Niets bijgekomen. 

E. Neuroptera. 
Niets bijgekomen. 

F. Orthoptera. 
Niets bijgekomen, 


XLVI BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE 


9. 


10. 


ie 


G. Diptera. 


Niets bijgekomen. 


H. Arachnoidea en Myriapoda. 


Niets bijgekomen. 


Palaeontologie. 


Niets bijgekomen. 


Ontwikkelingsgeschiedenis en Ontleedkunde. 


Niets bijgekomen. 


Tijdschriften. 


. Abeille (1°), Mémoires d’Entomologie, par S. A. de Marseul, 


n°. 310—319. Paris, 1886/87. 8vo. 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, aflev. 1--10. Haarlem, 
1886/87. Svo. 


Annales de la Société Entomologique de Belgique. Tom. XXX. 
Bruxelles, 1886. Svo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Annales de la Société Entomologique de France. 6me sér. Tom. V. 
Paris, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


. Annales des Sciences Naturelles. Zoologie et Paléontologie. 7me ser. 


Tom. I; Tom. II, n°. 1—4. Paris, 1886/87. 8vo. 


Annals and Magazine of Natural History. Conducted bij Giinther , 
Dallas, Carruthers and Francis. 5th. ser. vol. XVIII, n°. 5 and 
6; vol. XIX; vol. XX, n°. 1 and 2. London, 1886/87. 8vo. 


Archiv fiir Naturgeschichte. Gegriindet von Wiegmann, und 
fortgesetzt von Erichson, Troschel, von Martens und Hilgendorf. 


Jahrg. 51, Heft 5; Jahrg. 52, Bd. I, Heft 2 und 3. Berlin, 
1885/86. 8vo. 


Archives (Nouvelles) du Muséum d’Histoire naturelle de Paris. 
2me ser. Tom. VIII, 2me fasc. Paris, 1886. 4to. 


Berliner Entomologische Zeitschrift. Herausgegeben von dem 
Entomologischen Verein in Berlin. Jahrg. XXX, 2tes Heft; 
Jahrg. XXXI, 1stes Heft. Mit Tafeln. Berlin, 1886/87. 8vo. (In 
ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


12. 


13. 


14. 


15. 


16. 


17. 


18. 


19. 


20. 


21. 


23. 


24. 


ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLVII 


Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou, 
publié sous la direction du Dr. Rénard. Année 1886, n°. 2 et 3. 
Moscou, 1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Correspondenz-Blatt des naturwissenschaftlichen Vereines in 
Regensburg. Jahrg. 40, n°. 5—12. Regensburg, 1886. 8vo. 


Deutsche Entomologische Zeitschrift. Herausgegeben von der 
Deutschen Entomologischen Gesellschaft. Redacteur: Dr. G. Kraatz. 
Jahrg. XXX, 2tes Heft; Jahrg. XXXI, 1stes Heft. Mit Tafeln. 
Berlin, 1886/87. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Entomologische Zeitung. Herausgegeben von dem Entomologischen 
Vereine zu Stettin. Jahrg. 47. Stettin, 1886. 8vo. (In ruil tegen 
het Tijdschr. v. Entom.). 


Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Conducted by Barrett, 
Douglas, Fowler a. o. Vol. XXIII, n°. 6—12; Vol. XXIV, n°. 1—-3. 
London, 1886/87. 8vo. 


Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tom. XX. Petropolis 
1887. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Journal (The) of the Linnean Society of London. Zoology. Vol. 
XX, n°. 116 and 117; Vol. XXI, n°. 126 -- 129. London, 1886/87. 
8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Mittheilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft. 
Redigirt von Dr. G. Stierlin. Vol. VII, n°. 7— 9. Schaffhausen, 
1886/87. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Notes from the Leyden Museum. Founded by the late Prof. H. 
Schlegel, continued by Dr. F. A. Jentink , Director of the Museum. 
Vol. IX, n°. 1--3. With plates. Leyden, 1887. 8vo. 


Nunquam otiosus. Bd. II, p. 409—450; p. 461—478. (Ter com- 
pleteering ten geschenke van Dr. L. W. Schaufuss). 


. Transactions of the Entomological Society of London for the year 


1886. London, 1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


Tijdschrift voor Entomologie, uitgegeven door de Nederlandsche 
Entomologische Vereeniging. DI. XXIX, afl. 4; DI. XXX, afl. 1—3. 
M. gekl. pl. ’s Gravenhage, 1886/87. 8vo. 


Verhandlungen des naturhistorischen Vereines der preussischen 
Rheinlande, Westfalens und des Reg.-Bezirks Osnabriick. Heraus- 
gegeben von Dr. Ph. Bertkau. Jahrg. XLIII, 2te Hälfte. Bonn, 
1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.). 


XLVIII BIBLIOTHEKEN DER NEDERL. ENTOM. VEREENIGING. 


25. 


26. 


27. 
28. 


Verslag van de 41ste Zomervergadering en van de 20ste Winter- 
vergadering der Nederlandsche Entomologische Vereeniging, ge- 
houden te Winterswijk op 17 Juli 1886 en te Leiden op 
16 Januari 1887. ’s Gravenhage, 1887. 8vo. 


Wiener Entomologische Zeitung. Herausgegeben und redigirt von 
J. Mik, E. Reitter und F. A. Wachtl. Jahrg. V, Heft 8—10; 
Jahrg. VI, Heft 1—5. Mit Tafeln. Wien, 1886/87. 8vo. 


Zoological Record for 1885. London, 1886. 8vo. 


Zoologist (The), a Monthly Journal of Natural History, edited 
by J. E. Harting. 3rd. ser. Vol. X, n°. 119 and 120; Vol. XI, 
n°. 121—128. London, 1886--87. 8vo. 


Reizen. 
Niets bijgekomen. 
Varia. 


Niets bijgekomen. 


ENTOMOLOGISCHE INHOUD 


DER 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. 


November 1886. 


Entomologist (The). An illustrated Journal of general Entomology. 
Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 282 (November 
1886) (a) !). 

Are Cerostoma radiatella and C. costella distinct? by R. South. — 
The Life-history of Tephrosia crepuscularia (or biundularia), by 
G. A. Smallwood. — Tephrosia crepuscularia and T. biundularia , 
by R. South. — Bombyx quercus, callunae, or roboris? by Miss 
K. M. Hinchliff. — Spurious Varieties of Lepidoptera, by J. T. 
Carrington. — Entomological Notes, Captures, ete. — Societies. 


Entomologist’s Monthly Magazine (The). Conducted by Barrett, 
Douglas, a. o. Vol. XXIII, n°. 270 (November 1886) (0). 

List of British Tipulidae, ete. (, Daddy-Longlegs ”), with notes (conti- 
nued), by G. H. Verral. — Notes on the Lepidoptera of the 
Birmingham District: a retrospect, by W. Harcourt Bath. — 
Notes on the Coleoptera of the Isle of Sheppey, by G. C. 
Champion. — Description of the larva of Pterophorus acantho- 
dactylus, by G. T. Porritt. — A luminous insect-larva in New 
Zealand, by C. R. Osten-Sacken. — Entomological Notes, Cap- 
tures, etc. -- Societies. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 107 
(November 1886) (0). 
Contributions to the Study of the Littoral Fauna of the Anglo- 


1) (a) duidt aan dat het werk tot de oorspronkelijke Bibliotheek der Ned. Ent. 
Vereeniging, (5) dat het tot de Bibliotheek Hartogh Heys van de Lier behoort. 


4 


L ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Norman Islands (Jersey, Guernsey, Herm and Sark), by Dr. 
R. Koehler. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 8 (October 1886) (0). 
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Böhmens (Schluss) , 
von Lad. Duda. — Ueber die nordamerikanischen Lomatiina von 
Mr. Coquillett in dem „Canadian Entomologist”, von V. v. Röder. — 
Beitrag zur Fauna der zweiflügeligen Insecten (4. Fortsetzung) , 
von Dr. H. Dziedzicki. — Die europäischen Blennocampen (soweit 
dieselben bisher bekannt sind) (Schluss), von Dr. F. W. Konow. — 
Ueber die mit Abraeus Leach verwandten Coleopteren-Gattung , 
von E. Reitter. — Vorläufige Mittheilung, von Prof. Dr. F. 
Brauer. — Dipterologische Miscellen, II, von Prof. J. Mik. — 
On the Nomenclature of sundry Histerids, ineluding a note on 
a fourth species of European Dendrophilus, by G. Lewis. — 
General-Uebersicht der Helophorinen Europa’s und der angren- 
zenden Gebiete (Schluss), von A. Kuwert. —. Literatur. — 
Corrigendum. 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, aflev. 1 (0). 
Wetenschappelijk Bijblad: De afstamming der Noctuae, door H. H. 
v. Z. — Vleeschetende rups, door D. L. 


Comptes-Rendus des Séances de la Société Entom. de Belgique. Sér. 
III, n°. 77 (a). 

Nouvelles fourmis de Gréce récoltées par M. E. von Oertzen et 
décrites par A. Forel. — Note sur le Mico, Araignée vénimeuse 
de Bolivie, par E. Simon. — Quatre Psychides nouvelles de 
Vile de Sumatra, par F. J. M. Heylaerts. — Corrigenda et Note 
bibliographique du méme auteur. 


Correspondenz-Blatt des naturwissensch. aftl. Vereines in Regensburg. 
Jahrg. 40, n°. 5—12 (b). 
Die Lepidopteren-Fauna der Regensburger Umgegend mit Kelheim 
und Wörth (Fortsetzung und Schluss), von A. Schmid. 


Nouvelles Archives du Museum d’hist. nat. 2me ser. tome VIII, 2me 
fasc. (b). 
Matériaux pour servir à l’étude des Coléoptères de la famille des 
Paussides, par M. A. Raffray (1re partie). 


Journal of the Linnean Society. Zoology. Vol. XX, n°. 116 (b). 
Descriptions of a new genus and of some new species of Galerucinae , 
also diagnostic notes on some of the older described species of 
Aulacophora, by J. S. Baly. — A Synopsis of the genera of 
Chalcididae , subfamily Eucharinae; with descriptions of several 
genera and species of Chalcididae and Tenthredinidae, by W. 
F. Kirby. 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LI 


Entomologica Americana. Vol. II, n°. 8 (a). 

Notes on Scolytus unispinosus Lec., by J. B. Smith. — Descriptions 
of some new Trap-Door Spiders, their nests and food habits, by 
G. F. Atkinson (continued). — Notes on the secondary sexual 
characters of some North American Coleoptera, by E. A. Schwarz. — 
Notes on some species of Geometridae, n°. 2, by G. D. Hulst. — 
Two new varieties of Noctuids, by A. W. Putman-Cramer. — Procee- 
dings of the Entomological Club. — Annual address of the 
President. — On the reported occurrence of Leptura variicornis 
in North America, by E. A. Schwarz. — Lepidopterological 
Notes, by G. D. Hulst. — Society News. 


Bulletin of the California Academy of Sciences. Vol. I, n°. 4 (a). 
New genera and species of Californian Coleoptera, by Thos. L. Casey. 


Journal of the Linnean Society. Zoology. Vol. XXI, n°. 126 (b). 
List of the Lepidoptera of Mergui and its Archipelago collected for 
the Trustees of the Indian Museum, Calcutta, by Dr. John 
Anderson, by F. Moore. 


Comptes Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Ser. III, 
n°. 78 (a). 
Odonates nouveaux de Pékin, par M. de Selys Longchamps. 


December 1886. 


Entomologist (The). Conducted by J. T.Carrington. Vol. XIX, n°. 283 
(December 1886) (a). 

Notes from Newbury, by the Rev. C. A. Sladen. — A month in 

North Cornwall, by W.S. Riding. — Notes on Micro-Lepidoptera, 


by A. Turnall. — Is Heinemann’s Dicrorampha separable from 
D. consortana?, by R. South. — Entomological Notes, Captures, 
etc. — Societies. — Reviews. 

Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 271 (December 
1886) (0). 


Occurrence of Botys repandalis Schiff. in Britain, by C. G. Barrett. — 
Notes on some spring-frequenting Trichoptera, by K. J. Morton. — 
Note on some British Coccidae (n°. 5), by J. W. Douglas. — 
List of British Tipulidae, ete. (, Daddy-Longlegs”) with notes, by 
G. H. Verrall. — Entomological Notes, Captures, etc. — Societies. 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, afl. 2 (b). 
Wilgengallen, door d. V.— De stankklieren der wantsen, door D. L. 
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 108 


(December 1886) (0). 
Description of a new Saw-fly from Albania, by W. F. Kirby. 


LII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 9 (November 1886) (b). 
Nachträge zur Monographie der Oestriden, von Prof. Dr. Friedr. 
Brauer. — Ueber ein aussergewöhnliches Vorkommen der Larven 
von Cephenomyia stimulator Clk., von F. A. Wachtl. — Beitrag 
zur Kenntniss der Lebensweise von Monodontomerus aereus Walk. , 
von. F. A. Wachtl. — Einige Resultate meiner Zuchten, mitge- 
theilt von F. A. Wachtl. — Lasioptera populnea Wachtl, die 
Erzeugerin der Blattgallen auf Populus alba L. und canescens 
Willd., von F. A. Wachtl. — Kurze Bemerkungen über das 
Flügelgeäder der Insecten, von Dr. H. A. Hagen. — Beitrag 
zur Systematik der Grotten-Silphiden, von Edm. Reitter. — 
Dipterologische Miscellen, von Prof. J. Mik. — Beitrag zur 
Kenntniss der alpinen Orthopterenfauna, von Dr. H. Kraus. — 
Beitrag zur Fauna der zweiflügeligen Insecten, von Dr. H. 


Dziedzicki. — Eine neue Drosophila aus Nieder-Oesterreich und 
den Ashanti-Ländern, von Prof. J. Mik. — Coleopterologische 
Notizen, von Edm. Reitter. — Literatur. — Notizen. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Ent. de Belgique. Ser. III, 
n°. 79 (a). 
Liste de quelques insectes rares recueillis en Belgique et dans le grand 
duché, par M. Coubeaux. 


Proceedings of the Scientific Meetings of the Zoological Society of 
London for the year 1886. Prt. 3 (a). 

Remarks on four rare species of Moths of the family Sphingidae , 
by W. F. Kirby. — On a small collection of Dragonflies from 
Murree and Campbellpore (N. W. India) received from Major J. 
W. Yerbury, by W. F. Kirby. — Descriptions of some new 
species of Rhopalocera from the Solomon Islands, by G. F. 
Mathew. — On Lepidoptera collected by Major Yerbury in Western 
India, by A. G. Butler. — Descriptions of some new species of 
Heterocera from ‘Tropical Africa, by H. Druce. 


Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou. Ann. 
1886, n°. 2 et 3 (0). 

Vorläufiges Verzeichniss der Schmetterlinge aus der Umgegend von 
Novorossiisk am Schwarzen Meere im Caucasus, von E. Ballion. — 
Ueber Agromyza lateralis 'Macq. und ihre Verwandlungen, von. 
Prof. K. Lindemann. 


Bulletin of the Essex Institute. Vol. XVII (a). 
On the Carapax and Sternum of Decapod Crustacea, by H. Ayers. 


Transactions of the American Entomological Society. Vol. XII, 
n°. 2-4 (a). 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. L1II 


North American Coleoptera, by Geo. H. Horn. — Deseriptions of 
new North American Scarabaeidae, by Geo. H. Horn. — Con- 
tributions to the Coleopterology of the United States, n°. 4, by 
Geo. H. Horn. — On the species of Canthon and Phanaeus of 
the United States with Notes on other genera, by F. Blanchard. — 
Miscellaneous Notes, by F. Blanchard. — Descriptions of some 
new Cerambycidae with notes, by Geo. H. Horn. — Synopsis 
of the Throscidae of the United States, by Geo. H. Horn. — 
The North American Chrysididae, by S. Frank Aaron. — Mono. 
graph of the earlier stages of the Odonata (subfam. Gomphina 
and Cordulegastrina), by Dr. H. A. Hagen. — A bibliographical 
and synonymical Catalogue of the North American Cynipidae, 
with descriptions of new species, by W. H. Ashmead. — Studies 
on North American Chalcididae, with descriptions of new species 
from Florida, by W. H.' Ashmead. 


Transactions of the American Entomological Society. Vol. XIII, 
n°. 1 and 2 (a). 

Dinapate Wrightii and its larva, by Geo. H. Horn. — A Monograph 
of the species of the sub-families Eucneminae and Perothopinae 
inhabiting the United States, by Geo. H. Horn. — Synopsis of 
the North American sub-families and genera of Cynipidae, by ' 
W. H. Ashmead. — A monograph of the species of Chrysobothris 
inhabiting the United States, by Geo. H. Horn. — Studies on 
the North American Chalcididae, with descriptions of new species 
from Florida, by W. H. Ashmead. — A review of the species 
described by Olivier in the , Entomologie”, by Geo. H. Horn. 

Proceedings of the Boston Society of Natural History. Vol. XXIII, 
Prt: 2 (a). 

A Monograph of the Hemerobidae: Part 1, Nemopteridae, by Dr. 

H. A. Hagen. 


Memoirs of the Boston Society of Natural History. Vol. III, n°. 12 


and 13 (a). 
The oldest known insect-larva, Mormolucoides artieulatus , from the 
Connecticut River Rocks, by S. H. Scudder. — Note on the 


supposed Myriapodan genus Trichiulus, by S. H. Scudder. — 
A review of Mesozoic Cockroaches, by S. H. Scudder. 
Bulletin of the California Academy of Sciences. Vol. 2, n°. 5 (a). 
Revision of the California Species of Lithocharis and allied genera , 
by Thos. L. Casey. — A new species of Californian Coleoptera , 
by J. J. Rivers. — Contributions to the larval-history of the 
Pacific Coast Coleoptera, by J. J. Rivers. 


Stettiner Entomologische Zeitung. Jahrg. 1886 (0). 


LIV i ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Einige Micros aus Regensburg, von Prof. H. Frey. — Dr. Adolf 
Rössler. Nekrolog. — Bemerkungen zu einigen europäischen 
Cureulioniden-Gattungen, von J. Faust, — Beschreibung neuer 
Anchonidium-Arten aus dem Caucasus, von J. Faust. — Bemer- 
kungen zur Gruppe der Brachyderiden und Beschreibung einiger 
neuen Arten, von J. Faust. — Microlepidopteren des unteren 
Rheingau’s, von A. Fuchs (Fortsetzung). — Nachtrag und Be- 
richtigungen zu den Hesperiinen, von Carl Plötz. — Rosenberg 
4, von C. A. Dohrn. — Paussidische Nachreden, von C. A. 
Dohrn. — Exotisches, von C. A. Dohrn. — Verzeichniss auf 
einer Reise nach Kashgar gesammelter Curculioniden, von J. 
Faust. — Der Gesang der Cicaden, von C. V. Riley. — Einiges 
über Form und Farbenschutz in Anwendung auf Calocampa soli- 
daginis Hb., von A. Hoffmann. — Entomologische Notiz, von 
Dr. H. Gressner. — Lepidopterolôgisches aus Livland, von C. 
A. Teich. — The Insects of Betula in North America, by A. 
K. Dimmock. — Prof. H. C. W. Hering. Nekrolog. — Kata- 
logisches und unlogisches, von ©. A. Dohrn. — Literatur. — 
Exotisches, von ©. A. Dohrn. — Centralasiatische Lepidopteren , 
von Dr. 0. Staudinger. — Beschreibung einer neuen Oedionychus- 
Art von der Insel Creta, von M. Jacoby. — Ueber entomologische 
Systematik, von Dr. C. A. Dohrn. — Centralasiatische Lepido- 


pteren, von Dr. O. Staudinger (Schluss). — Dipteren von den 
Cordilleren in Columbien. Gesammelt durch Herrn Dr. A. Stübel, _ 
beschrieben von V. v. Röder. --- Ueber eine neue Biicherpest, 
von Dr. H. A. Hagen. — Lepidopterisches, von G. Stange. — 
Wladiwostok, von C. A. Dohrn. — Massenmord, von C. A. 
Dohrn. — Aus Briefen von P. C. Zeller, mitgetheilt von A. von 
Homeyer. — Notiz, von C. A. Dohrn. — Auszug aus brieflichen 


Mittheilungen, von L. Conradt. — Nachtrag zu Phthoroblastes 
Trauniana Schiff. und Regiana Z., von A. Hoffmann. — Sie transit 
gloria, von ©. A. Dohrn. — Nachschrift zu den Dipteren von 
den Cordilleren in Columbien, von V. v. Röder. — Ueber einige 
von Herrn Eberh. v. Oertzen in Griechenland gesammelte Käfer , 
von L. Ganglbauer. — Exotisches, von C. A. Dohrn. — Lepi- 
dopterologisches, von Dr. M. Standfuss. — Kurtka, von C. A. 
Dohrn. — Ein Beitrag zur Kenntniss der Psychiden mit spiralig 
gewundenen Raupenhäusen, von Dr. A. Speyer. — Exotisches, 
von ©. A. Dohrn. — Nachtrag zur Bibliothek. — Repertorium der 8 
Jahrgänge (von 1879—1886) der Stettiner Entomologische Zeitung. 


Januari 1897. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 284 
(January 1887) (a). 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. à | LV 


Notes on the genus Lycaena, by R. South. — The Hessian fly in 
Britain: Life-history, by E. A. Omerod. — The generic position 
of Grapholitha caecana, by J. W. Tuth. — Entomological Notes, 
Captures, etc. — Societies. — Review. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 272 (January 
1887) (b). 

Aépophilus Bonnairei Sign., by E. D. Marquand. — Coleoptera at 
Portland, by J. J. Walker. — Further Notes on the Development 
of the embryo in the eggs of Botys hyalinalis, by W. R. Jeffrey. — 
Supplement to Annotated List of British Anthomyiidae, by R. 
H. Meade. — Notes on Lepidoptera in Switzerland in 1885—86, 
by A. H. Jones. — Entomological Notes, Captures, ete. — 
Review. — Proceedings of Entomological Societies. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XIX, n°. 109 
(January 1887) (b). 
On the Rhopalocera of Northern Borneo. Part I, by W.L. Distant 
and W. B. Pryer. — Descriptions of nine new species of African 
Butterflies, by H. Grose Smith. 


Notes from the Leyden Museum. Vol. IX, n°. 1 (January 1887) (0). 
Cinq espéces nouvelles de Coléoptéres exotiques appartenant au 
Musée de Leyde, décrites par J. W. van Lansberge. — Description 
of a new genus and four new species of Longicorns, by J. R. 
H. Neervoort vna de Poll. — A new genus and new species of 
Languriidae from the collection of the Leyden Museum, described 
by the Rev. W. W. Fowler. — Nova species Buprestidarum , 
descripsit J. R. H. Neervoort van de Poll. — A new species of 
the Longicorn genus Chloridolum Thoms., deseribed by O. Ritsema 
Cz. — Nova species Cucujidarum, auctore J. R. H. Neervoort 
van de Poll. — Description d’une espèce nouvelle de Buprestide 
de l'Afrique, par J. W. van Lansberge. — Description d’une 
espéce nouvelle de Cérambycide de Sumatra, par J. W. van 
Lansberge. — Coléoptéres nouveaux ou peu connus du Musée de 
Leyde, décrits par L. Fairmaire. — Description d’un genre nouveau 
et de six espèces nouvelles de Scarabaeides des Indes orientales , 
par J. W. van Lansberge. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 10 (0). 

Ueber Elliptera ommissa Egg. (Ein dipterologischer Beitrag), von 
Prof. J. Mik. — Ueber die Oestriden-Gattung Microcephalus, von 
Prof. Dr. F. Brauer. — Beitrag zur Fauna der zweifliigeligen 
Insecten, von Dr. H. Dziedzicki (6. Fortsetzung). — Coleopterolo- 
gische Notizen, von Edm. Reitter. — Literatur. — Notizen, 


LVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Annales des Sciences Naturelles. Zoologie. 7me sér., tom. I, n°. 2 (0). 
Note sur deux nouveaux cas de monstruosité observés chez les 
langoustes, par M. Léger. 


Anales de la Sociedad cientifica Argentina. Tom. XXII, entr. 5 (a). 
Sobre Apidos Nomadas de la Republica Argentina, no: el Dr. E. 
L. Holmberg. 


Tijdschrift voor Entomologie, uitgeg. door de Nederl. Entom. Vereen. 
DI. XXIX, afl. 4 (a en b). 

Automolis Kelleni n. sp., door P. C. T. Snellen (vervolg). — Be- 
schrijving van Cyclodes spectans Snellen, eene nieuwe soort van 
Noctuine van Amboina, door P. C. T. Snellen. — Levenswijze 
van Ortholitha limitata Scop., Nyctegretis achatinella Hiibn. en 
Tortrix unifasciana Dup., door Mr. H. W. de Graaf. — Be- 
schreibung neuer Pselaphiden aus der Sammlung des Museum 
Ludwig Salvator. Ein Beitrag zur Fauna Brasiliens, der Kgl. 
Niederländischen Besitzungen in Indien und Neuhollands, von 
Dr. L. W. Schaufuss. — Catalogus der in Nederland voorkomende 
Hemiptera Heteroptera, door Mr. A. J. F. Fokker (n°. 4). 


Zeitschrift fiir, Naturwissenschaften. Band 59, Heft 3 uud 4 (a). 
Ueber das vitale Temperatur-Minimum wirbelloser Thiere, von Dr. 
H. Roedel. — Beschreibung neuer Gallmücken und ihrer Gallen, 
von J. J. Kiefer. 


Jahrbiicher des Nassauischen Vereins fiir Naturkunde. Jahrg. 39 (a). 

Beiträge zur Lepidopteren-Fauna des malayischen Archipels (III). 

Heteroceren der Aru-Inseln, Key-Inseln und von Siidwest-Neu- 
Guinea, beschrieben von Dr. A. Pagenstecher. 


Mittheilungen der schweizerischen Entomologischen Gesellschaft. Vol. 
VII, Heft 7 (0). 

Bericht iiber die Versammlung der schweizerischen TE 

Gesellschaft in Genf, den 8 August 1886. — Zur Hummelfauna 


Corsica’s, von Dr. v. Schulthess-Rechberg. — Die Tracheen- 
kiemen der Simulien-Puppen, von Dr. Vogler. — Beschreibung 
einiger neuer Rüsselkäfer, von Dr. Stierlin. — Ein Aufenthalt 
im Wallis, von E, Liniger. — Coleoptera Helvetiae, bearbeitet 


von Dr. G. Stierlin. 
Schriften des Naturwissensch. Vereins des Harzes in Wernigerode. 
Bd. I (a). 
Beiträge zur Kenntniss der Makrolepidopterenfauna der Grafschaft 
Wernigerode, von Oberlehrer H. Fischer. 


Archiv für Naturgeschichte. Jahrg. 52, Heft 2 (b). 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LVII 


Beiträge zur Kenntniss der Coleopteren-Fauna Koreas, von H. J. 
Kolbe. N 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, aflev. 4 (b). 
Levensduur der mieren, door D. L. — Verhuizingen van vlinders, 
door D. L. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Série 
IT, n°. St (a). 
Six Buprestides nouveaux de l’Amérique du Sud, par Ch. Kerre- 
mans. — Notes Lépidoptérologiques, par F. J. M. Heylaerts. — 
Notes Coléoptérologiques, par M. A. de Borre. 


Entomologica Americana. Vol. II, n’. 9 and 10 (a). 
Apparently new forms of North American Heterocera, by H. Ed- 
wards. — Proceedings of the Entomological Club of the A. A. 
A. S. (continued). — Three new varieties and one new species 
of Lepidoptera, by G. D. Hulst. — Notes and News. — Ar- 
gynnis Diana Cram. — Obituary: Edgar, Freiherr von Harold. — 
Society News. — New species of Geometridae, n°. 3, by G. D. 
Hulst. — Synopses of Cerambycidae, by Chas. W. Leng. — Pleo- 
coma fimbriata Lec., by L. E, Ricksecker. — Fall Collecting of 
Hymenoptera from Solidago sp. and its results, by C. L. Marlatt. 


Februari 1887. : 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 285 
(February 1887) (a). 

On melanism, by N. F. Dobrée. — On the „ Lita’ group of the 
Gelechidae, by J. W. Tuth. — On the Tortrices of Croydon 
and District, by W. G. Sheldon. — Notes on Cecidomyidae 
during 1886, by P. Inchbald. — On breeding varieties of Ange- 


rona prunaria, by G. J. Grapes. — The generic position of 
Grapholitha? caecana, by W. Warren. — Entomological Notes, 
Captures, etc. — Societies. — Reviews. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 273 (February 
1887) (b). 

Hymenopterological Notes, by P. Cameron. — Lepidoptera at Can- 
nock Chase, by C. G. Barrett. — The Lepidoptera of the Birming- 
ham District, by W. G. Blatch. — On the cases, etc. of Oxye- 
thira costalis Curt. and another of the Hydroptilidae, by K. J. 
Morton. — Descriptions of four new species of Lycaenidae, by 
H. H. Druce. — List of British Tipulidae, ete. (,Daddy-Longlegs”), 
with Notes, by G. H. Verrall (continued). — Entomological Notes, 
Captures, etc. — Reviews. — Obituary: J. Lichtenstein. — 
Societies. 


LVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XIX, n°. 110 
(February 1887) (0). 

Description of a new Butterfly allied to Vanessa antiopa, by A. G. 
Butler. — New Genera and Species of Corylophidae in the Collec- 
tion of the British Museum, by the Rev. A. Matthews. — On 
the Anatomy and Classification of the Phytopti, by Dr. A. 
Nalepa. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. VI, Heft 1 (0). 

Einige Beobachtungen über die Eigenart der Canace ranula Loew, 
von G. Gercke. — Nachträge zur Monographie der Oestriden, 
von Prof. Dr. Fr. Brauer. — Anhang: Ueber Rhinoestrus , Brauer. — 
Eine neue europäische Curculioniden-Gattung aus der Gruppe der 
Acalyptini, von Edm. Reitter. — Neue griechische ‘und einige 
andere Blattwespen, beschrieben von Fr. W. Konow. — Coleo- 
pterologische Notizen, von Edm. Reitter. — Neue Rüsselkäfer 
aus Syrien und Turkmenien, beschrieben von J. Faust. — Dipterolo- 
gische Miscellen, von Prof. J. Mik. — Beitrag zur Fauna der 
zweifliigelige Insecten, von Dr. H. Dziedzicki. — Ein neuer 
Borkenkäfer aus Tirol, von M. Seitner. — Literatur. 


Tijdschrift voor Entomologie. DI. XXX, aflev. 1 (a en b). 
Verslag van de 41ste Zomervergadering gehouden te Winterswijk. — 
De macroptere vorm van Geocoris grylloides L., door Mr. A. J. 
F. Fokker. — Psyche helicinella H.S. et les Psychides 4 fourreau 
héliciforme, par F. J. M. Heylaerts. — Bijdrage tot de kennis 
der Lepidoptera van het eiland Curacao, door P. C. T. Snellen, 
met afbeeldingen door Prof. Dr. J. van Leeuwen. 


Berliner Entomologische Zeitschrift. Bd. XXX, Heft 2 (b). 
Coprophage Lamellicornien, beschrieben von E. von Harold, — 
Nekrolog: Edgar von Harold. — Ueber die geographische Ver- 
breitung der Araneidengattung Hemicloea Thorell, von Dr. F. 
Karsch. — Studies on Tipulidae. Prt. I. Review of the published 
genera of the Tipulidae longipalpi, by C. R. Osten Sacken. — 
Verzeichniss der Coleopteren Griechenlands und Cretas, von E. 
v. Oertzen. — Neue Rhopalocera, von Ed. G. Honrath. — 
Metamorphose des Agriotes pilosus Fabr., von Th. Beling. — 
Ueber die Aranea Notacantha Q. et G., synonymische Bemerkung 
von Dr. F. Karsch. — Von Herrn Dr. Pogge in Mukenge (Central- 
Afrika) und Umgegend gesammelte Rhopaloceren, von Dr. H. 
Dewitz. — Verzeichniss der von Herrn Major a. D. von Mechow 
in Angola und am Quango-Strom 1878—1881 gesammelten Antho- 
thribiden und Bostrichiden, von Quedenfeldt. — Koleopterolo- 
gisches aus der Mark, von O. Junack. — Nekrolog: Robert 


ONTVANGEN TIJDSOHRIFTEN. LIX 


Grentzenberg. — Neue südamerikanische Käfer, von Th. Kirsch. — 
Acrosoma Stübeli nov. spec. beschrieben von Dr. F. Karsch. — 
Neuere Literatur. 


Deutsche Entomologische Zeitschrift. Bd. XXX, Heft 2 (b). 

Ueber einige Oxythyreiden- (Cetoniden-)Arten, von Dr. G. Kraatz. — 
Vier neue Pachybrachys-Arten, beschrieben von J. Weise. — 
Ein neuer Lucanide, Eurytrachelus consentaneus von Peking, 
und Odontolabis inaequalis Kaup 2, von G. Albers. — Ueber die 
Larve von Orina plagiata Suffr., von A. Schulze und J. Weise. — 
Kleinere Mittheilungen , von C. G. Thomson. — Ueber eine Caraben- 
Sendung von der Suyfun-Miindung von Amur von F. und H. 
Dörries, von Dr. G. Kraatz. — Die Coleopteren-Fauna des Suyfun- 
Flusses (Amur), zusammengestellt von Dr. L. von Heyden. — 
Zur Turkestan-Fauna, von Dr. L. von Heyden. — Neue Käfer- 
arten aus Malatia im südlichen Xleinasien, von Dr. L. von 
Heyden. — Ueber Otiorhynchus tenuis Stierlin aus Turkestan, 
von Dr. L. von Heyden. — Breitrige zur Coleopteren-Fauna von 
Pecking in Nord-China, mitgetheilt von Dr. L. von Heyden, 
unter Mitwirkung der Herrn von Harold und Dr. G. Kraatz. — 
Dritter Beitrag zur Kenntniss der Coleopteren-Fauna der Amur- 
länder, mitgetheilt von Dr. L. von Heyden. — Ueber die Gattung 
Clithria Burm., von J. R. H. Neervoort van de Poll. — Clithria 
eucnemis Burm. var. nigripes Kraatz, von Dr. G. Kraatz. — 
Anhang, von Neervoort van de Poll. — Ueber den systematischen 
Werth der Forceps-Bildung von Mycterephallus v. d. Poll, von 
Dr. G. Kraatz. — Revision der caucasischen Plectes- oder Tribax- 
Arten, von L. Ganglbauer. — Neue exotische Rüsselkäfer, von 
J. Faust. — Die spanisch-portugesischen Hadrocarabus vorzüg- 
lich nach dem Materiale aus der Sammlung des Herrn W. Ehlers, 
bearbeitet von L. Ganglbauer. — Mylabridum seu Bruchidum 
(Lin. Schön. All.) europeae et finitimarum regionum Faunae 
recensitio, auctore F. Baudi. — Ergänzende Bemerkungen zu 
Dr. Gerstaecker’s Monographie der chilenischen Carabus-Arten , 
von A. von Kraatz-Koschlau. — Ueber Procerus, von A. von Kraatz- 
Koschlau. — Eine fragliche Frage, von A. von Kraatz-Koschlau. — 
Antwort auf eine fragliche Frage von Hern von Kraatz-Koschlau , 
von Dr. G. Kraatz. — Omias Viertli Weise n. sp., von J. 
Weise. — Neue West-Afrikanische Tagschmetterlinge, von Dr. 
H. Dewitz. — Eine neue griechische Laufkäfer-Gattung, von 
Dr. G. Kraatz. — Ueber Lomaptera zanthopus Boisd. und Ver- 
wandte, von Dr. G. Kraatz. — Ueber Simorrhina Staudingeri 
und einige andere Cetoniden von Benue, von Dr. G. Kraatz. — 
Neuere Literatur. — Berichtigung, von Dr. Flach. 


LX ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Correspondenz-Blatt des naturw. Vereines in Regensburg. Jahrg. 40, 
n°, 12. Schluss (0). 
Die Lepidopteren-fauna der Regensburger Umgegend mit Kelheim 
und Wörth (Schluss), von A. Schmid. 


Anales de la Sociedad Cientifica Argentina. Tom. XXII, Entr. 6 (a). 
Sobre Apidos Nomadas de la Republica Argentina, por el Dr. E. 
L. Holmberg. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Ser. III, 
n°. 82 (a). 
Encore les ennemis des vins en bouteilles, par A. Preudhomme de 
Borre. — Lépidoptères rares capturés aux environs de Liége, 
par M.M. Duguet, Gérard et Hamal. 


Maart 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. Carrington. Vol. XX, n°. 286 
(March 1887) (a). 

Notes on the Genus Lycaena, by R. South (continued). — The 
Crambus contaminellus discussion, with description of Crambus 
salinella mihi, by J. W. Tutt. — On melanism, by T. D. A. 
Cockerell. — Pedigree Moth. — Entomological Notes, Captures, 
etc. — Societies. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 274 (March 1887) (0). 
Is Aporia crataegi extinct in England?, by H. Gross. — The 
decadence of Aporia crataegi in Kent, and its probable cause , 
by J. W. Tutt. — Note on the second Edition of Curtis’ British 
Entomology, by H. T. Stainton. — The Curtis’ Collection, by 
E. Meyrick. — On the moulting of the larva of Orgyia antiqua, 
by T. A. Chapman. — On the priority of certain generic names 
in use in British Coleoptera, by G. C. Champion. — More about 
the luminous New Zealand larvae, by Baron Osten Sacken. — 
A new species of Polyphylla from Japan, by G. Lewis. — 
Entomological Notes, Captures, ete, — Review. — Societies. — 
Note on some British Coccidae (n°. 6), by J. W. Douglas. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XIX, n°. {11 
(March 1887) (b). 

On the Cetoniidae of Japan, with Notes of new species, synonymy 
and localities, by G. Lewis. — Descriptions of new species of Bom- 
bycid Lepidoptera from the Solomon Islands, by A. G. Butler. — 
On Lernaeascus nematorys, a hitherto unknown Lernaean, by 
Prof. C. Claus. 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXI 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd ser. Vol. XI, n°. 123 
(March 1887) (0). 
Inachus dorynchus at Penzance, by Th. Cornish. 


Entomologica Americana. Vol. II, n°. 11 (a). 

Abstract of Addres of Rev. Geo. D. Hulst, retiring President, at 
Annual Meeting of the Brooklyn Entom. Soc. — Some critical 
Notes, by Geo. H. Horn. — Description of a new Cochliipod, 

* by R. F. Pearsall. — New Species of Geometridae, n°. 3, by 
Geo. D. Hulst. — Notes and News. — First Supplement to the 
List of Coleoptera of America, North of Mexico, by S. Henshaw. — 
Notes on some species of Geometridae, n°. 3, by Geo. D. Hulst. — 
Society News. 


Verslagen en Mededeelingen van de Kon. Akad. van Wetenschappen. 
Afd. Natuurk. 3de Reeks, 3de deel, iste stuk (a). 
Over het Cecidium van Nematus Capreae aan Salix amygdalina, 
door M. W. Beijerinck. | 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Ser. III, 
n°. 83—84 (a). 
Notes sur les Chrysidides des environs de Bruxelles, par A. de 
Bormans. 


Entomologica Americana. Vol. II, n°. 12 (a). 

Description of new genera and species of North American Myriapoda 
(Julidae), by C. H. Bollman. — Observations on some North 
American Capsidae, by P. R. Uhler. — The larva of Ptinus 
Latro Fabr., by Dr. H. A. Hagen. — Mr. Hulst’s observations 
on Pronuba yuccasella, by Prof. C. V. Riley. — Remarks upon 
Prof. Riley’s Strictures, by Geo. D. Hulst. — Society News. 


April 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 287 
(April 1887) (a). | 
Notes on the genus Lycaena (with Plate), by R. South. — On 
Melanism, by J. Jenner Weir. — On the sexes of Lepidopterous 
Larvae (with illustration), by J. A. Weniger. — Lepidoptera of 
South Buckinghamshire, by the Rev. J. Seymour St. John. — Notes 
on the Notodontidae, by the Rev. B. Smith. — On Collections 
of Lepidoptera, by T. H. Perry Coste. — Collecting British 
Clear-winged Lepidoptera, by J. T. Carrington. — Entomological 
Notes, Captures, ete. — Societies. — Reviews. — Obituary; 
John Sang. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°, 275 (April 1887) (U). 


LXII ENTOMOLOGISCHE INHOD DER 


Note on some British Coccidae (n°. 6), by J. W. Douglas. — 
Some Notes on the comparative study of British and Continental 
Rhopalocera, by W. F. de V. Kane. — Description of the larva 
of Scoparia resinea, by G. T. Porritt. — A new genus of Pierinae 
allied to Appias, by A. G. Butler. —- Supplement to annotated 
List of British Anthomyidae, by R. H. Meade (continued). — 
Description of a new species of Elachista allied to rhynchosporella 
Stn., by H. T. Stainton. — Entomological Notes, Captures, ete, — 
Obituary: John Sang. — Societies. — List of British Tipulidae, 
ete. (, Daddy-Longlegs”) with Notes, by G. H. Verrall (continued). 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XIX, n°. 112 
(April 1887) (0). 

On the Rhopalocera of Northern Borneo. Part II, by W. L. Distant 
and W. B. Pryer. — Descriptions of new Coleoptera in the 
British Museum, by Chas. O. Waterhouse — Descriptions of 
three new species of Butterflies from Burmah , by H. Grose Smith. — 
On the structure of the Pseudoscorpions, by A. Croneberg. — 
The stigmata of the Scolopendridae, by Dr. E. Haase. 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd. ser. vol. XI, n°. 124 
(April 1887) (0). 
Notes and Observations on British Stalk-eyed Crustacea, by E. Lovett. 


Notes from the Leyden Museum. Vol. IX, n°. 2 (April 1887) (0). 

Description d’une Trachys nouvelle et quelques remarques Buprestéro- 
logiques, par J. R. H. Neervoort van de Poll. — On the male 
of Rosenbergia megalocephala v.d. Poll, by J. R. H. Neervoort 
van de Poll. — Synonymical remarks about Dichrosoma Lansberget 
Krtz., by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description d’un 
Elatéride nouveau de l’Amérique méridionale, par E. Candèze. — 
Quatre espéces nouvelles d’Elatérides de Vile de Sumatra, décrites 
par E. Candéze. — Description d’une espéce nouvelle du genre 
Casnonidea Fairm., par L. Fairmaire. — Description de cing 
espèces nouvelles de la famille des Cantharides, par L. Fairmaire. — 

. Description d’un genre nouveau de la famille de Clérides, par L. 
Fairmaire. — Trogides nouveaux, décrits par J. W. van Lansberge. — 
Sur le genre Apoleon Gorh., par L. Fairmaire. — On a few Coleo- 
ptera from the island of Riouw, by C. Ritsema Cz. — Nouvelle 
espece de Lépidoptére de la famille des Lycaenides, décrite par 
PIC. T. Snellen. 


Bullettino della Società Entomologica Italiana. Anno XVIII, trim. IV (a). 
P. Bargagli, Rassegna biologica di Rincofori Europei (contin.). — 
C. Emery, La luce negli amori delle Lucciole. — C. Emery, 
Mimetismo e costumi parassitari del Camponotus lateralis Ol. — 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXIII 


A. Fiori, Note Entomologiche. — P. Magretti, Diagnosi di alcune 
specie nuove d’Imenotteri Pompilidei. — A. Matthews, Corylo- 
phidarum species novae e musaeo fioriano. — A. Targioni Tozzetti, 
Notizie sommarie di due specie di Cecidomidei, una consociata 
ad un Phytoptus, ad altri acari e ad una Thrips in alcune galle 
del Nocciolo, etc., ete. 


Bulletino della Società Entomologica Italiana. Anno XIX, trim. I e 
II (a). 

P. Bargagli, Rassegna biologica di Rincofori europei (contin. e 
fine). — S. Bertoloni, Contribuzione alla Fauna trentina dei 
Coleotteri. — U. Drago, Un parassita della Telphusa fluviatilis, 
PEpitelphusa cantanensis, nuovo genere d’oligachete. — A. Garbini, 
Contribuzione all’anatomia ed alla istiologia delle Cypridinae 
(con tavole). — B. Grassi, I progenitori dei Miriapodi e degli 
Insetti. — B. Grassi, Nuove ricerche sulle Termiti. — Litteratura 
entomologica italiana. — Pubblicazioni italiane di entomologia 
applicata. — Note e notizie di entomologia applicata. — Note e 
notizie varie. 


Entomologica Americana. Vol. III, n°. 1 (April 1887) (a). 

By the retiring Editor. — By the incoming Editor. — Antennal 
Structure of the genus Cressonia, by J. B. Smith. — Catocala 
marmorata Edw., by G. D. Hulst. — Synopses of Cerambycidae , 
by Ch. W. Leng. — Notes on some species of Geometridae, 
n°. 3, by G. D. Hulst. — Chionobas semidea Say., by A. G. 
Weeks Jr. — A few corrections to Henshaw’s Check List, by 
E. A. Schwarz. — Ecpanthera reducta Grote, by D. Bruce. — 
A field note, by L. E. Hood. — Eucrythra trimaculata new 
species, by J. B. Smith. — Notes and News. — Book Notice. — 
Society News. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgiqne. Ser. III, 
n°. 85 (a). 
Divérses communications, par A. Preudhomme de Borre. 


Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Vol. X, 
prt. 4 (a). 

Catalogue of the described Coleoptera of Australia, Prt. II, by G. 
Masters. — A List of the Trogositidae of Australia, with Notes 
and Descriptions of new species, by A. Sidney Olliff. — Notes 
from the Australian Museum. On a new Butterfly of the family 
Lycaenidae from the Blue Mountains, by A. Sidney Olliff. — 
Descriptions of Australian Micro-Lepidoptera, Prt. XII, by E. 
Meyrick. — Remarks on Australian Ptinidae, and descriptions 
of new genera and species, by A. Sidney Olliff. 


LXIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Mei 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 288 
(May 1887) (a). 

Notes on the genus Lycaena, by R. South. — Notes on silk- 
producing Bombyces, by A. Waily. — The preservation of larvae 
by inflation (with illustration), by J. W. Tuth. — Entomological 
Notes, Captures, etc. — Societies. — Reviews. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 276 (May 1887) (0). 
List of British Tipulidae („Daddy Longlegs’’), with Notes (continued), 
by G. H. Verrall. — Notes on Galerucinae and descriptions of 
two new species of Hispidae, by J. S. Baly. — Notes on some 
habits of Sphecodes Latr. and Nomada Fabr., by R. C. L. 
Perkins. — Variable moulting in Orgyia, by Prof. C. V. Riley. — 
Occurrence in Dorsetshire of Butales siccella Zell., a species new 
to Britain, by E. R. Bankes. — Entomological Notes, Captures, 

ete. — Obituary: John Sang — Societies. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XIX, n°. 113 
(May 1887) (b). 

Parasitic Castration, and its influence upon the external characters 
of the male sex, in the Decapod Crustacea, by Prof. A. Giard. — 
Descriptions of new species of Papilionidae, Pieridae and Lycae- 
nidae, by W. F. Kirby. — Description of two new species of 
Danainae, by H. Grose Smith. — Descriptions of some new 
genera and species of Curculionidae, mostly Asiatic, Part II, 
by F. P. Pascoe. — Note on two species of Lucanoid Coleoptera, 
allied to Cladognathus bison, by ©. O. Waterhouse. — Descrip- 
tions of two species of Coplengis (Coleoptera: Erotylidae), by 
C. O. Waterhouse. — On the Pteromalinae of the Hessian-fly, 
by Prof. K. Lindemann. — On the Relations of the Groups of 
Arthropoda, by Prof. C. Claus. 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd ser. vol. XI, n°. 125 
(May 1887) (0). 
Scarcity of the Black-veined White. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. VI, Heft II und III (0). 
Note on a new species of Osmoderma and a Trichius from Japan, 


by G. Lewis. — Neue Tipuliden aus den österreichischen Hoch- 
alpen, von E. Pokorny. — Kleiner Beitrag zur Naturgeschichte 


der Land- und Gartenwirthschaft schädlichen Insecten, von Th. 
Beling. — Uebersicht der bekannten Arten der Coleopteren-Gattung 
Clidicus Casteln., von Edm. Reitter. — Neue Riisselkiifer, von 
J. Faust. — Nachträge zur Monographie der Oestriden, von Profs 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXV 


Dr. Friedr. Brauer. — Coleopterologische Notizen, von Edm. 
Reitter. — Literatur. — Neue Rüsselkäfer, von J. Faust. — 
Einige Worte zu meinem Referate über Dr. G. Joseph’s Artikel: 
Ueber Fliegen als Schädlinge und Parasiten des Menschen, von 
J. Mik. — Kleine Coleopterologische Mittheilungen, von Dr. L. 
von Heyden. — Ueber einige Empiden aus Kärnten, ein dipterolo- 
gischer Beitrag, von J. Mik. — Coleopterologische Notizen, von 
E. Reitter. — Literatur. 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, aflev. 7 (b). 
Nieuwe onderzoekingen over de zintuigsgewaarwordingen der dieren, 
door Dr, D. Huizinga. 


Tijdschrift der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging. 2de ser. DI. I, 
afl. 3 en 4 (a). 
Crustacea Neerlandica, I, door Dr. P. P. C. Hoek. — Ueber die 
morphologische Bedeutung der sogenannten Malpighischen Gefässe 
der echten Spinnen, von Dr. J. C. C. Loman. 


Anales de la Sociedad Cientifica Argentina. Tom. XXIII, entr. 1 y 2 (a). 


Sobre Apidos Nomadas de la Republica Argentina, por el Dr. E. 
L. Holmberg. 


Entomologica Americana. Vol. III, n°. 2 (May 1887) (a). 

Notes upon certain Pyralidae, by Geo. D. Hulst. — A hint to 
rearers of Lepidoptera, by J. Doll. — Synopses of Cerambycidae , 
by Chas. W. Leng. — New species of Callimorpha, by J. B. 
Smith. — Catalogue of the described species of South American 
Syrphidae. Additions and Corrections, by S. W. Williston. — 
Observations on some Capsidae with descriptions of a few new 
species, by R. P. Uhler. — Notes on certain North American species 
of the group called by M. Guenée „Acronyeta”, by A. G. Butler. — 
Notes on Preceeding Paper, by J. B. Smith. — North American 
Pyralidae, by Prof. C. H. Fernald. — A voice from the Wilderness , 
by J. B. Smith. - - Book Notice. — Society News. 


Mittheilungen der Schweiz. Entom. Gesellschaft. Vol. VII, Heft n°. 9 (0). 
Catalogue d’Acridiens, par A. Pictet et H. de Saussure. — Coleo- 
ptera Helvetiae ( p. 33—64). 


Annales de la Société Entomologique de Belgique. Tome XXX (0). 
Note sur les Iépidoptères recueillis en 1884 à l’île de Waigeou 
(Nouvelle Guinée) par M. van Renesse van Duyvenbode, par J. 
B. Capronnier. — Liste des trois cent quarante espéces de Coléo- 
ptéres carnassiers terrestres, actuellement authentiquement cap- 
turées en Belgique, avec le tableau synoptique de leur distribution 
géographique dans le pays, par A. Preudhomme de Borre. — 


ü 


LXVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Descriptions de deux espéces nouvelles du genre Aegidium Westw., 
suivies de la liste des Orphnides du Musée Royal d’hist. nat. 
de Belgique, par A. Preudhomme -de Borre. — Metamorphoses 
de quelques Coléoptéres Mexicains, par le Dr. E. Dugés. — Liste 
des Cicindélides décrits postérieurement au Catalogue de Munich, 
par J. Demoor. — Catalogue des Trogides décrits jusqu’à ce jour, 
précédé d’un Synopsis de leurs genres et d’une esquisse de leur 
distribution géographiqne, par A. Preudhomme de Borre. — Note 
sur le genre Ectinohoplia Redtenbacher, par A. Preudhomme de’ 
Borre. --- Liste des Lathridiides décrits postérieurement au Cata- 
logue de Munich, par M. J. Belon. — Liste des Lamellicornes 
laparostictiques recueillis par feu C. van Volxem pendant son 
voyage dans le midi de la péninsule Hispanique et au Maroc, 
en 1871, par A. Preudhomme de Borre. — Liste des Lamelli- 
cornes laparostictiques recueillis par feu C. van Volxem pendant 
son voyage au Brésil et à la Plata en 1872, suivie de la description 
de dixhuit espéces nouvelles et un genre nouveau, par A. Preud- 
homme de Borre. — Note sur les genres Hapalonychus Westw. 
et Trichops Mannerh. (inédit), par A. Preudhomme de Borre. — 
Observations upon species of Curculionidae injurious to Cycadeae , 
especially to plants of the genus Zamia, by J. O. Westwood. — 
Études Myrmécologiques en 1886, par A. Forel. — Supplément 
au Catalogue des Coléoptéres de M.M. Gemminger et de Harold 
(Languriides et Erotylides), par Ed. Fleutiaux. —- Bulletin ou 
Comptes-Rendus des Séances, année 1886. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Ent. de Belgique. Sér. III, 
n°. 86 (a). 
Note additionnelle sur l’Ascalaphus ustulatus Eversmann, par R. Mc. 
Lachlan. -- Sur les insectes qui attaquent les bouchons dans les 
caves, par A. Preudhomme de Borre. 


Verhandlungen der k.k. zool. botan. Gesellschaft in Wien. Bd. XXXVI, 
3 u. 4 Quart. (a). 

Neue Pompiliden des k.k. naturh. Hofmuseums, von F. F. Kohl. — 

Notizen über die Formiciden-Sammlung des British Museum in 


London, von Dr. G. Mayr. — Eine neue Cynipide aus Mexico, 
von Dr. G. Mayr. — Suldener Phytoptoceeidien, von Dr. F. A. 
W. Thomas. — Die Formieiden der Vereinigten Staaten von 


Nord Amerika, von Dr. G. Mayr. — Ueber die Artrechte von 
Tipula oleracea L. und Tipula paludosa Meig., von J. Mik. 
Monatliche Mittheilungen aus den Gesammtgebiete der Naturwissen- 

schaften. Bd. IV (a). 
Verzeichniss der in der Umgegend von Frankfurt a. Oder vor- 
kommenden Microlepidopteren, von F. Kretschmer. - - Ameisen 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXVIÎ 


als Pflanzenschutz, von Dr. E. Huth. — Die Ameisen der Mark 
Brandenburg, von G. H. Neuhaus-Storkow. — Myrmecophile und 
myrmecophobe Pflanzen, von Dr. E. Huth. 


Zeitschrift fiir Naturwissenschaften. Bd. 59, Heft 5 und 6 (a). 
Dritter Beitrag zur Kenntniss der in Lothringen vorkommenden 
Phytoptocecidien, von J. J. Kieffer. — Die Zoocecidien (Pflanzen- 
deformationen) und ihre Erzeuger in Lothringen, von R. Lieber. 


Entomologisk Tidskrift. Arg. VII (a). 

Entomologiska föreningen i Stockholm under 1885, dess sjätte 
arbetsär. — Nagra anteckningar om parasitstekel-familjen Cryp- 
tidae, af A. E. Holmgren. — Anteckningar öfver Hemipterer, 
af J. Nordin. — Lepidopterologiska Iakttagelser i Stockholms 
omgifningar , af E. Holmgren. — Oefversigt och utredning af arterna 
till Pisorii-gruppen inom parasitstekel-slägtet Ichneumon Linn., af 
A. E. Holmgren. — Ytterligare bidrag till kinnedomen om gräsflyet 
och dess parasiter, af U. H. Nerén. — Ett nytt slägte bland 
Lamiiderna fran Kamarun, af C. Aurivillius. — Om hvitaxflyet 
Hadena secalis L., af Sven Lampa. — Finsk entomologisk literatur 
1885, af E. Bergroth. — Skandinaviens arter af Trichopter- 
familjen Apatanidae, af H. D. J. Wallengren. — Om Kälfjäril- 
larvens parasiter, af G. Fr. Möller. --- Parasitkläckningar, af 
G. Fr. Möller. — Nya Coleoptera Longicornia, af C. Aurivillius. — 
Ett nytt, egendomligt slägte bland Curculioderna, af O. Aurivillius. — 
En äktenskapshistoria fran fjärilsverlden, af J. Meves. — Bidrag 
till kännedomen om svenska fjärilars geografiska utbredning, af 
J. Meves. — En fisting sasom endoparasit, af ©. W.S. Aurivil- 
lius. — Huggpipa för insektsamlare, af J. Spangberg. — Deilephila 
Neri fran Gotland, af Sven Lampa. — Résumés. — Saturnia 
pyri Schiff., af G. Fr. Möller. — Iakttagelser rörande Oeneis Jutta 
Hb., dess metamorphos och förekomst i Stockholms skirgard, af 
E. Holmgren. — Nagra iakttagelser angäende lukterganet hos 
Bombyx Quercus L., af Sven Lampa. - Nekrolog: Carl Oskar 
Hamnström. — Anmarkningar rörande nägra svenska Gräfsteklar , 
af C. Aurivillius. — Om forekomsten af Dipterlarver under huden 
hos mennesker, af W. M. Schöyen. — Om de tidligere udviklings- 
stadier af Lithosia cereola Hb., af W. M. Schöyen. — Lidt om 
Tachina-larvers snylten i andre insektlarver, af Fr. Meinert. — 
Gjennemborede kindbakker hos Lampyris- og Drilus-larverne, af 
Fr. Meinert. — Résumés. 


Annales de la Société Entomologique de France. 6me ser. Tom. V 
(1885) (b). 
Notes sur quelques Lepidopteres nouveaux, par M. A. Constant 


LXVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


(fin.). — Notes Hyménoptérologiques, par C. G. Thomson. — 
Liste des Coléoptéres recueillis à la Terre de Feu par la Mission 
de la Romanche et description des espéces nouvelles, par M. Léon 
Fairmaire. — Diagnoses de Lycides nouveaux ou peu connus, 
par M. J. Bourgeois. — Recherches sur les Coléoptéres du nord 
de l’Afrique, par L. Bedel. — Calandrides; nouveaux genres et 
nouvelles espéces, observations, synonymies, doubles emplois de 
noms de genres et d’espèces, etc. (2me partie). Ouvrage posthume 
d’Auguste Chevrolat. — Acidalie nouvelle, Lépidoptêres nouveaux 
et chenilles inédites pour la faune française, par M. P. Millière. — 
Diptéres nouveaux ou peu connus, par M. J. M. F. Bigot. — 
Etudes sur les Lampyrides, par E. Olivier. — Classification des 
Adesmides et des Mégagénides (Lacord.), par M. E. Allard. — 
Etudes Arachnologiques, par E. Simon. — Appendice au Mémoire 
sur les Guépes solitaires de l’archipel Austro-Malais, par M. 
Maindron. — Diptéres nouveaux ou peu connus, par M. J. M. 
F. Bigot. — Remarques sur le genre Dasyliscus et descriptions 
d’espéces nouvelles ou imparfaitement connues, par M. J. Bour- 
geois. — Description d’un genre nouveau et d’une espèce nouvelle 
de Malacodermes de la faune paléarctique, par M. J. Bourgeois. — 
Note sur la dispersion géographique des Coléoptéres en Abyssinie 


et description d’espéces nouvelles, par M. A. Raffray. — Notes 
Hyménoptérologiques, par M. C. G. Thomson. — Etudes Arach- 
nologiques, par M. E. Simon. — Description de chenilles de 


Microlépidoptères, inédites ou peu connues, par M. C. Lafaury. — 
Evolution et Biologie des Bagous binodulus Herbst et Galerucella 
Nymphaeae L., par M. H. Gadeau de Kerville. — Note sur 
Valbinisme imparfait unilatéral chez les Lépidoptéres, par M. H. 
Gadeau de Kerville. — Note sur les Coléoptéres recueillis par 
M. Laligant à Obock, par M. L. Fairmaire. — Notice sur Henri 
Milne Edwards, par le Dr. A. Laboulbéne. — Notice sur Ch. 
Robin, par M. le Dr. A. Laboulbène. — Notice sur la vie et les 
travaux de Jörgen Christian Schiödte, par M. J. Bourgeois. — 
Bulletin Entomologique des Séances. 


Tijdschrift voor Entomologie, uitgeg. door de Nederl. Entom. Vereen. 
DI. XXX, aflev. 2 (a en b). 

Verslag der 20ste Wintervergadering. — Bijdrage tot de kennis der 
Lepidoptera van Curacao, door P. C. T. Snellen (vervolg). — 
Etudes sur le genre Nops, par A. W. M. van Hasselt. — Synony- 
mische aanteekeningen, door P. C. T. Snellen. — Beschreibung 
neuer Pselaphiden aus der Sammlung des Museum Ludwig Salvator. 
Ein Beitrag zur Fauna Brasiliens, der Kgl. Niederliindischen 
Besitzungen in Indien und Neuhollands, von Dr. L. W. Schaufuss. 
(Fortsetzung). 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXIX 


Transactions of the Entomological Society of London for the year 
1886 (0). 

On the Classification of the Pterophoridae, by E. Meyrick. — On 
a small collection of Languriidae from Assam, with descriptions 
of two new species, by the Rev. W. W. Fowler. — Descriptions 
of new genera and species of Galerucidae, by J. S. Baly. — A 
Synopsis of British Homoptera-Cicadina, by J. Edwards. — 
Descriptions and remarks upon five new Noctuid moths from 
Japan, by A. G. Butler. — Notes in 1885 upon lepidopterous 
larvae and pupae including an account of the loss of weight in 
the freshly-formed lepidopterous pupa ete., by E. B. Poulton. — 
On some proposed transfers of names of genera, by D. Sharp. — 
Descriptions of Lepidoptera from the South Pacific , by E. 
Meyrick. — On Eucnemis capucina Ahr. and its larva, by D. 
Sharp. — New genera and species of Languriidae, by the Rev. 
W. W. Fowler. — Notes on the occurrence in Britain of some 
undescribed Aphides, by G. B. Buckton. — Notice of a tube- 
making Homopterous insect from Ceylon, by Prof. J. O. West- 
wood. — Further additions to the Rev. T. A. Marshall’s Catalogue 
of British Ichneumonidae, by J. B. Bridgman. — On Bruchus- 
infested Beans, by Th. Wood. — Descriptions of 21 new genera 
and 103 new species of Lepidoptera Heterocera from the Australian 
Region, by A. G. Butler. — Descriptions of uncharacterized 
species of Diabrotica, by J. S. Baly. — Some observations on 
the Tea-bugs (Helopellis) of India and Java, by Ch. O. Water- 
house. — Notes on insects apparently of the genus Margarodes 
Lansd. Guild., stated to occur abundantly in the nests of White 
Ants, and also of true Ants, in certain Western Districts of the 
Cape Colony, by R. Trimen. — The Life-History of Geometra 
smaragdaria, by G: Elisha. 


Juni 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 289 
(June 1887) (a). 

Localities for Beginners, by J. T. Carrington. — Notes on the 
Notodontidae, by the Rev. B. Smith. — A Code of Varietal 
Nomenclatnre, by T. D. A. Cockwell. — Notes on Silk-producing 
Bombyces — 1885, by A. Wailly. — Entomological Notes, 
Captures, etc. — Societies. — Obituary: Rev. John Hellins, by 
E. A. Fitch; Thomas Wilson, by S. Walker. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIV, n°. 277 (June 1887) (b). 
Concerning Brachyscelis munita Schrader, an Australian Gall-making 
Coceid, by Thos. H. Hart (with Prefatory Notes by R. Mc. 


LXX ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Lachlan). — On a new genus of Erotylidae, by G. Lewis. — 
Notes on the Entomology of Portugal. IX. Ephemeridae, by the 
Rev. A. E. Eaton. — Occurrence of both Steganoptycha pygmaeana 
Hb. and S. abiegana Dup. in England, and the latter species 
identified as the Tortrix subsequana of Haworth, by W. Warren. — 
Entomologieal Notes, Captures, ete. — Review. — Entomological 
Society of London. — Obituary. — Note on some British Coccidae 
(n°. 7), by J. W. Douglas. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XIX, n°. 114 
(June 1887) (b). 

Descriptions of new species of Moths (Noctuites) from the Solomon 
Islands, by A. G. Butler. — Descriptions of new species of 
Epitola from Cameroom ete. in the collection of Henley Grose 
Smith, by W. F. Kirby. — Description of the hitherto unknown 
male of Ornithoplera Victoriae Gray, by H. Grose Smith. — 
Characters of undescribed Coleoptera in the British Museum, by 
Ch. O. Waterhouse. — Bibliographical Notice: The Larvae of 
the British Butterflies and Moths, by the late W. Buckler. 
Edited by H. T. Stainton. Vols. I and I. _ 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd. ser. vol. XI, n°. 126 
(June 1887) (0). 
Practical Entomology at South Kensington. — Bees occupying a 
Bird’s Nest, by A. T. Buckland. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. VI, Heft 4 (0). 


Rhamphomyia argentata, n. sp., von V. von Röder. — Eine neue 
Art der Gattung Melanochelia Rond., von V. von Röder. 
Asyndulum montanum, n. sp., von V. von Röder. — Die Eupi- 


thecien Oesterreich-Ungarns, von O. Bohatsch.— Neue Curculio- 
niden aus der Krim und dem Kaukasus, nebst Bemerkungen 
über einige schon bekannte Arten, von O. Retowski. — Tabelle 
zur Bestimmung der europäischen Arten der Coleopteren-Gattung 
Homaloplia Steph., von Edm. Reitter. — Revision der Gattung 
Seydmaenus Latr. (Eumierus Lap. et auct.) aus Europa und den 
angrenzenden Ländern, von Edm. Reitter. — Beiträge zu einem 
Verzeichnisse der Dipteren Böhmens, von F. Kowarz. — Ueber 
eine neue Art der Gattung Gnoriste Meig., von V. von Röder. — 
Literatur. — Notiz. 


Archiv für Naturgeschichte. Herausgeg. v. Dr. F. Hilgendorf. Jahrg. 
52, Bd. I. Heft 3 (b). 
Ueber Milben, von P. Kramer. — Ueber Speicheldrüsen von In- 
secten, von A. Knuppel, 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXI 


Annales des Sciences Naturelles. Zoologie. Ser. VII, Tom. 2, n°. 1 
et 2 (b). 
Etudes histologiques et organologiques sur les centres nerveux et 
les organes des sens des animaux articulés. 4me mémoire: le 
cerveau de la Guépe (Vespa crabro et V. vulgaris), par M. H. 


Viallanes. 
Album der Natuur. Jaarg. 1887, aflev. 8 (0). 
De druifluis (met afbeeldingen), door R. E. de Haan. -- Schets 


der respiratie-theorie, door Dr. J. J. le Roy. — Scorpioengift , 
door D. L. 


Entomologica Americana. Vol. III, n°. 3 (a). 

Some new Bombycidae, by Edw. L. Graef. — Synopses of Ceram- 
bycidae, by Chas. W. Leng. — New genus and species of 
Polydesmidae, by Ch. H. Bollman. — Foodplants of Geometridae 
with other Notes, by D. Bruce. — Notes on certain Psychidae, 
with descriptions of two new Bombycidae, by A. S. Packard. — 
On the Life-History of Lygaeus turcicus Fabr., by C. H. T. 
Townsend. — Notes on Apion, with description of a new species , 
by J. B. Smith. — Book Notices. — Society News. 


Tijdschrift voor Entomologie. Uitgegev. door de Ned. Ent. Ver. DI. 
XXX, afl. 3 (a en b). 

Neue Fabian beschrieben von Dr. L. W. Schaufuss. — 
Boletina silacea n. sp., door F. M. van der Wulp. — Nog iets 
over langwerpige Dexinen, door F. M. van der Wulp. — Sarco- 
phagula, een nieuw geslacht der Sarcophaginae, door F. M. van 


der Wulp. — Aanteekeningen betreffende Javaansche Diptera, 
door F. M. van der Wulp. — lets over de Nederlandsche Mieren- 
fauna, door Dr. H. Bos. — Aanteekeningen over Nederlandsche 


Lepidoptera, door P. C. T. Snellen. 


Verhandlungen des Vereins für naturw. Unterhaltung zu Hamburg. 
1883—85. Bd. VI (a). 
Neue und seltene Käfer der Hamburger Gegend, von B. T. Nissen 


u. a. — Die Grossschmetterlinge der Fauna der Nieder-Elbe, 
von J. C. H. Zimmermann. — Ueber Wanderungen der Schmetter- 
linge, von A. Sauber. — Vierter Beitrag zur Kenntniss der 


Hymenopteren der Umgegend von Hamburg, von Dr. H. Beuthin. —- 
Erster Beitrag zur Kenntniss der Dipteren der Umgegend von 
Hamburg, von Dr. H. Beuthin. — Verzeichniss der bisher in der 
Umgegend von Hamburg beobachteten Rhynchota, von Dr. H. 
Beuthin. — Nachtrag zur Verzeichniss der Neuropteren der Um- 
gegend von Hamburg, von Dr. H. Beuthin. — Nachtrag zur 
Lepidopteren-Fauna der Nieder-Elbe, von A. Sauber. 


LXXII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Proceedings and Transactions of the Nat. Hist. Society of Glasgow. 
New ser. Vol. I, Prt. 3 (a). 

On some Hymenoptera (chiefly undescribed) from Japan and the 
Pacific, by P. Cameron. — A new species of Allantus (A. 
breviventris) from Salonica, by P. Cameron. — Jottings from my 
Note-Book , by D. Robertson. — Biological Notes, by P. Cameron. — 
Gonometa postica Walk., by J. E. Somerville. — The Decapod 
and Schizopod Crustacea of the Firth of Clyde, by J. R. Hender- 
son. — Notes on the Neuroptera of Rothiemurchus and Kingussie , 
by J. F. X. King. — Occurrence of Drepanopteryx phalaenoides 
L. at Cleghorn. — Notes on Decapod Crustacea, by A. Somer- 
ville. — Notes on some of the rarer species of Lepidoptera, by 
W. Watson. — Notes on some Lepidoptera with abnormal markings , 
by J. F. X. King. — Anchomenus Sahlbergi Chaud. , a Beetle new 
to Europe. 


Juli 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 290 
(July 1887) (a). 

The Hessian Fly in Great Britain (with illustration), by P. Inchbald 
and R. H. Meade. — Reported occurrence of Polyommatus gordius 
in Devonshire, by J. T. Carrington. — The late season in Kent, 
by J. W. Tutt. — Notes on Vanessa antiopa, by the Rev. F. 
A. Walker. — The Metamorphoses of Galeruca Nymphaeae L., by 
H. E. Quilter. — Entomological Notes, Captures, ete. — Societies. — 
Ancient Entomological Literature. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIV, n°. 278 (July 1887) (6). 
Note on some British Coccidae, by J. W. Douglas. — On the 
Mycalesis Asochis of Hewitson, a butterfly of the sub-family 
Satyrinae, by A. G. Butler. — Psychopsis Meyricki n. sp., by 
R. Me. Lachlan. — Notholestes Elwesi, a new genus and species 
of Calopterygina, by R. Me. Lachlan. — Notes on Nomada, by 
E. Saunders. — Notes on British Tortrices, by C. G. Barrett. — 
The probable Migration of Aporia Crataegi, by J. W. Tutt. — 
Historical Notes on Aporia Crataegi in England, by C. W. Dale. — 
Entomologieal Notes, Captures, ete. — Review: The Butterflies 
of North America, by W. H. Edwards. — Obituary: W. C. 
Unwin. — Proceedings of the Entomological Society of London. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XX, n°. 115 
(July 1887) (0). 
Notes on Coleoptera, with Descriptions of new genera and species, 
Part VI, by F. P. Pascoe. — A List of fifty Erotylidae from 
Japan including thirty-five new species and four new genera, 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXIIL 


by G. Lewis. — On parasitic castration in Eupagurus Bernhardus 
L. and in Gebia stellata Montagu, by M. A. Giard. 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd ser. Vol. XI, n°. 127 
(July 1887) (b). 
Bees occupying Birds’ Nests, by R. Fortune. 


Notes from the Leyden Museum. Vol. IX, n°. 3 (July 1887) (0). 
Alphabetical List of the described species of the Longicorn genus 
Batocera Cast., with indication of the synonyms, by C. Ritsema 


Cz. — Descriptions of some new genera and species of Phyto- 
phagous Coleoptera contained in the Leyden Museum, by Martin 
Jacoby. — Description d’un Dytiscide nouveau, par M. Régim- 
bart. — Remarques sur trois espèces de Gyrinides, par M. 


Régimbart. — Clytride et Eumolpides nouveaux de l’Afrique 
tropicale occidentale, et des iles de Sumatra et de Banka, décrits 
par Ed. Lefévre. 


Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. VI, Heft 5 (0). 

Diagnosen neuer Dipteren, von Jos. Mik. — Vier neue Helophorus- 
Arten, beschrieben von A. Kuwert. — Analytische Tabelle der 
Hemerodrominae mit Einschluss der Gattung Synamphotera Löw, 
von V. von Röder. — Three new Water-Beetles, by D. Sharp. — 
Coleopterologische Notizen, von Edm. Reitter. — Literatur. — 
Notiz. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Ent. de Belgique. Ser. III, 
20.87. (0). 
Deux études hyménoptérologiques, par le Dr. Jacobs. — Deserip- 
tion de trois Galérucides nouvelles, par A. Duvivier. 


Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tome XX (b). 

Faune hyménoptérologique Transcaspienne, par O. Radoszkowski. — 
Neue transcaucasische Apidae, von Dr. F. Morawitz. — Descrip- 
tions d’espéces nouvelles ou peu connues du genre Sphenoptera 
Sol. des régions paléarctiques, par B. Jakowleff. — Ueber Cetonien 
aus Turkestan, von Dr. G. Kraatz. — Orthoptera nonnulla nova 
vel parum cognita. Auctore J. Portschinsky (geheel in het 
Russisch). — Turkestanische Bockkäfer, von L. Ganglbauer. — 
Die Bockkäfer der Halbinsel Korea, von L. Ganglbauer. — Ein 
neuer Pogonochaerus aus dem Kaukasus, von L. Ganglbauer. — 
Verzeichniss der von den Herrn Wilkins und Grumm-Grshimailo 
in Turkestan, Buchara und im Pamir gesammelten Cureulioniden , 
von J. Faust. — Révision du genre Dasypoda Latr., par le 
General Radoszkowski. — Insecta in itinere el. N. Przewalskii 
in Asia centrali novissime lecta. I. Apidae, von Dr. F. Morawitz. — 


LXXIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Notice sur quelques Carabes russes, par A. Semenow. — Quelques 
matériaux pour servir à la connaissance de la distribution géogra- 
phique des mouches 4 scie (Tenthredinidae) en Russie, par A. 
Jakowlew. — Remarques sur une espèce déjà connue et description 
d’une espèce nouvelle du genre Poecilus Bon., par T. Tshitché- 
rine. — Vergleichend-anatomische Untersuchungen iiber das Nerven- 
System der Isopoda, von Prof. Dr. Ed. Brandt (geheel in het 


Russisch). — Insecta in itinere cl. N. Przewalskii in Asia 
centrali novissime lecta. II. Curculionidae, von J. Faust, — Zwei 
neue Caraben, von L. Ganglbauer. — Contributions à la faune 


diptérologique (Genre Aricia), par J. Schnabl. 


Mittheilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft. Vol. 
Vil, Heft -3 (5). 

Lettre de M. Paul Berthoud, missionaire 4 Valdézia au nord de 
la République de Transvaal, sur les moeurs des termites, publiée 
par A. Forel. — Neue Ichneumoniden, beschrieben von Dr. 
Kriechbaumer. — Zur Biologie der Forficula-Arten , von F. Rühl. — 
Verzeichniss der in den Jahren 1885 und 1886 in der Weissen- 
burgerschlucht beobachteten Macrolepidopteren, von Prof. Dr. 
Huguenin. — Hymenoptera Helvetiae analytisch bearbeitet als 
Grundlage einer Hymenopteren-Fauna der Schweiz. 


Album der Natuur. Jaarg. 1887, afl. 10 (0). 
Vriendschap tusschen zekere vogels en wespen, door Dr. D. Lubach. _ 


Journal of the Linnean Society. Zoology. Vol. XXI, n°. 129 (b). 
On a new species of Brachuonychus from the Mergui-Archipelago , 
by H. W. Bates. -- On Dichelaspis pellucida Darwin, from the 
scales of an Hydrophid obtained at Mergui, by Dr. P. P. C. Hoek. 


Entomologica Americana. Vol. III, n°. 4 (July 1887) (a). 

The Scolopendridae of the United States, by L. M. Underwood. — 
Larva of Sisyrosea inornata Grt. and Rob., by Geo. D. Hulst. — 
Observations on North American Capsidae with descriptions of 
new - species, by R. P. Uhler (n°. 3). — Larva of Aplodes 
rubrolinearia Pack., by Geo. D. Hulst. — Studies on the North 
American Proctotrupidae, with descriptions of new species from 
Florida (Part I), by W. A. Ashmead. — A new species of 
Amphotis, by H. Ulke. — Notes on Erebus odora L., by H. T. 
Fernald. — A new genus and species of Arctiidae, by J. B. 
Smith. — Book Notices. 


Deutsche Entomologische Zeitschrift. Red. Dr. Kraatz. Jahrg. XXXI, 
Heft 1 (b). 
Die 59, Versammlung Deutscher Naturforscher und Aerzte in Berlin, 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN, LXXV 


von Dr. G. Kraatz. — Mylabridum seu Bruchidum (Lin. Schön. All.) 
europeae et finitimarum regionum Faunae recensitio. Auctore 
Flaminio Baudi. — Zur genaueren Kenntniss einiger Catops-Arten 
Europas, von Dr. G. Siedlitz. — Zur Kenntniss der Leptoderinen- 
Gattungen, von L. Ganglbauer. — Hine neue Agonolia-Art, von von 
Hoffmann. — Ueber die europäischen Alemeles , von E. Wasmann. — 
Ueber die Lebensweise einiger Ameisengäste, von E. Wasmann 
(Fortsetzung). — Beitrag zur Kenntniss der europäischen Rhyn- 
cholus-Arten, von Edm. Reitter. — Beschreibung einer neuen 
Art der Carabiden-Gattung Pasimachus Bon. aus Mexico, von J. 
Flohr. —- Die Arten der Sphodristocarabus-Gruppe, von L. Gangl- 
bauer. -— Ergänzungen zur Revision der Plectes- oder Tribax- 
Arten, von L. Ganglbauer. — Ueber Procrusticus Payafa White, 
von Dr. G. Kraatz. — Ueber Sphodristus und Procrusticus, von 
L. Ganglbauer. — Coptolabrus Dohrni var. nov., von Dr. G. 
Kraatz. — Ueber Cicindela octussis Dohrn, von Dr. G. Kraatz. — 
Ein fraglicher neuer Carabus aus Ungarn, beschrieben von Dr. 
G. Kraatz. — Drei neue Lomaptera von den Aru-Inseln, von 
Dr. G. Kraatz. — Pachnoda marginella var. euparypha Gerst., 
von Dr. G. Kraatz. — Ueber Cetonia tincta Germ., von Dr. G. 
Kraatz. — Ueber einige Cetoniden, von Dr. G. Kraatz. — Einige 
Worte nach Anlass des Aufsatzes von Dr. Kraatz: „Ueber den 
systematischen Werth der Forceps-Bildung von Mycterophallns 
v. d. Poll, von van de Poll. — Curculioniden aus dem Amur- 
Gebiet, von J. Faust. — Ueber die Lebensweise von Novius 
eruentalus Muls., von J. Weise. — Feststellung der Gattung Coelo- 
pierus Muls., von J. Weise. — Einige Chrysomelen-Formen aus 
Galizien, von J. Weise. — Bemerkungen zur Gattung Julistus 
Kiesw., von J. Weise. — Hydrothassa planiuscula n. sp., von 
J. Weise. — Die Aufbewahrung der Jugendstatien von Mikro- 
lepidopteren und anderer kleiner Insecten, von Dr. H. Dewitz. — 
Beiträge zur Käferfauna Deutschlands. I, von J. Schilsky. — 
Hymenopterologische Beiträge, von Prof. C. G. Thomson. — 
Sammelbericht pro Jahre 1886, von J. Gerhardt. — Ueber 
Schmarotzerhummeln in einem Neste der Feldhummel (Bombus 
agrorum), von E. Härter. — Zur Kenntniss der chilenischen 
Ceroglossus-Arten , von Dr. G. Kraatz. — Ueber Thomson’s Series 
umbilicata und accessoria (am Rande der Flügeldecken der Gattung 
Carabus, von Dr. G. Kraatz. — Neue Coleopteren aus Europa, 
den angrenzenden Ländern und Sibirien, mit Bemerkungen über 
bekannte Arten, von Edm. Reitter. — Uebersicht der europäischen 
Hydrochus, von A. Kuwert. — Zweiter Beitrag zur Coleopteren- 
Fauna von Pecking in Nord China, von Dr. L. von Heyden. — 
Bemerkungen zu früheren Arbeiten über das Amur-Gebiet, von 


LXXVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER 


Dr. L. von Heyden. — Ueber Chaeloenema persica Baly, von 
Dr. L. von Heyden. — Phytoecia sellata n. sp., von L. Gangl- 
bauer. — Vierter Beitrag zur Kenntniss der Coleopteren-Fauna der 
Amur-Länder, mitgetheilt von Dr. L. von Heyden. — XI. Beitrag 
zur Coleopteren-Fauna von Turkestan, von Dr. L. von Heyden, 
Abeille de Perrin, Eppelsheim, Faust und Weise. — Ueber die 
Varietäten des Carabus Scheidleri Fabr., von Dr. G. Kraatz. — 
Ein paar Worte über Aenderung von Gattungsnamen, von Dr. 
G. Seidlitz. — Ueber des Gozis’ Nomenclator, von J. Weise. — 
Brumus oblongus Weidenbach , eine für Deutschland neue Coleo- 
pteren-Gattung, von Dr. G. Seidlitz. — Ueber Unterschiede in 
der Tasterbildung von Afemeles und Lomechusa, von E. Was- 
mann. — Oxypoda micans Kraatz, von Dr. G. Kraatz. — Carabus 
Menetriesi Fischer, von G. Czwalina. — Ueber Noctua Carnea 
Thunb., von Sven Lampa. 


Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. 2nd ser. 
Vol. I (a). 

Catalogue of the described Coleoptera of Australia. Prt. III, by G. 
Masters. — The insects of the Fly-river, New Guinea, Coleoptera, 
by W. Macleay. — Description of a new Aphanipterous Insect 
from New South Wales, by A. Sidney Olliff, — The insects of 
the Fly-river, New Guinea, Coleoptera (continued), by W. Macleay. — 
On some Lepidoptera from the Fly-river, by E. Meyrick. — 
Catalogue of the described Coleoptera of Australia. Prt. IV, by 
G. Masters. — Miscellanea Entomologica, n°. 1. The genus 
Diphucephala, by W. Macleay. — A Revision of the Staphy- 
linidae of Australia. Part I, by A. Sidney Olliff. — Catalogue 
of the described Coleoptera of Australia , Part V, by G. Masters. — 
Revision of Australian Lepidoptera, by E. Meyrick. — Notes on 
Synonymy of Australian Micro-Lepidoptera, by E. Meyrick. — 
Miscellanea Entomologica, n°. II. The genus Liparetrus, by W. 
Macleay. — Contributions towards a knowledge of the Coleoptera 
of Australia, by A. Sidney Olliff, n°. III. Ou the genus Nascio 
(fam. Buprestidae). — A Revison of the Staphylinidae of Australia. 
Part II, by A. Sidney Olliff. — Catalogue of the described 
Coleoptera of Australia. Part VI, by G. Masters. — Deseriptions 
of new Lepidoptera, by E. Meyrick. 


Augustus 1887. 


Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XX, n°. 291 
(August 1887) (a). 

Protective Coloration, by G. V. Hudson. — On Collections of 

Lepidoptera, by W. B. Calvert. — Notes on Lepidoptera observed 


ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXVII 


in London, by P. Rendall. — Collecting Autumnal Lepidoptera , 
by J. T. Carrington. --- Notes on Lycaenidae in North Kent, by 
J. W. Tutt. — Entomological Notes, Captures, etc. — Societies. 


Entomologist’s Monthly Magazine. Vol. XXIV, n°. 279 (August 1887) (b). 
On certain species of Coleoptera new to Britain, or reinstated, by 
the Rev. W. W. Fowler. — Supplement to Annotated List of 
British Anthomyidae (continued), by R. H. Meade. — Lobesia 
permiatana or reliquana: its synonymy and habits, by H. T. 
Stainton. — A new species of Nepticula bred from Herefordshire 

(N. Woolhopiella), by H. T. Stainton. — Three new Longicorn 
Coleoptera from South America, by H. W. Bates. — Entomological 
Notes, Captures, ete. — Obituary: Pierre Millière. — Societies. 


Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XX, n°. 116 
(August 1887) (0). 

Descriptions of new species of Heterocerous Lepidoptera (Pyralites) 
from the Solomon Islands, by A. G. Butler. — Descriptions of 
two new species of Butterflies from South Afghanistan, by H. 
Grose Smith. — On the races of the Honey-bee, by the Rev. 
H. W. Lett. — On a Copepod (Cancerilla tubulata Dalyell) parasitic 
upon Amphiura squamata Delle Chiaje, by M. A. Giard. 


Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd ser. vol. XI, n°. 128 
(August 1887) (0). 
Livid swimming Crab at Perzance, by Th. Cornish. — Wasp 
attacking a ‘Tarantula, by J. H. Gurney. — Societies. 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Ent. Belge. Sér. III, n°. 88 (a). 
Note sur deux Crustacés Entomostracés de Belgique, par M. de 
Selys Longchamps. — Enumeration of the van Volxem Collection 
of Rhynchota contained in the Brussel’s Museum, Part I, by 

W. L. Distant. 


Annales des Sciences Naturelles. Zoologie. 7me ser. Tom. II, n°. 3 et 4 (0). 
Recherches sur la structure du cerveau de la Mysis flexuosa Miill., 
par M. Koehler. 


Verhandlungen der k.k. zool.-botan. Gesellschaft in Wien. Bd. XXXVII, 
Quart. 1 und 2 (a). 
Die Dermapteren und Orthopteren Siciliens, von Dr. H. Krauss. — 
Neue Beitriige zur Kenntniss der Phytoptocecidien, von Dr. F. 
Löw. — Ueber Dipteren, von Prof. J. Mik. — Dritter Beitrag 


zur Dipterenfauna Tirols, von E. Pokorny. — Neue Spinnen aus 
Amerika, VII, von E. Graf Keyserling. — Ueber Polia senex 
Geyer, von A. Rogenhofer. — Aulax hypochoeridis n. sp., von 


J. J. Kieffer. — Ueber Baumann’s Lepidopteren-Ausbeute, von 


LXXVIII ENTOM. INHOUD DER ONTV. TIJDSCHRIFTEN. 


A. Rogenhofer. — Ueber Gumppenberg’s Systema Geometrarum , 
von A. Rogenhofer. 


Berliner Entomologische Zeitschrift. Bd. XXXI, Heft 1 (0). 

Ueber Käferkultus, von G. Amelang. — Beiträge zur Kenntniss 
der Dipteren-Fauna von St. Moritz, von Th. Becker. — Altes 
und Neues über Koleopteren , von Dr, F. Karsch. — Ein singender 
Schmetterling, von Prof. Dr. W. Dönitz. — Ueber eine merk- 
würdige leuchtende Käferlarve, von Dr. H. von Ihering. — On 
Mr. Portchinski’s publications on the larvae of Muscidae including 
a detailed abstract of his last paper: Comparative biology of the 
necrophagous and coprophagous larvae, by C. R. Osten-Sacken. — 
Einige neue Arten und Varietäten der Gattungen Sesia und Zygaena, 
von Dr. O. Staudinger. — Ueber eine Aberration der Arctia caja, 
von W. Haneld. — Orthopterologische Beiträge, von Dr. F. 
Karsch. — Uebersicht der beim Dorf Elos bei Kisamos auf der 
Insel Kreta von Herrn E. v. Oertzen gesammelten Dipteren, von 
V. v. Röder. — Eine neue Exoprosopa aus Syrien, beschrieben 
von V. v. Röder. — Ueber die Gattungen Doryclus Jaen. und 
Megapoda Meq., von V. v. Röder. — Verzeichniss der von Herrn 
Dr. R. Büttner in West-Afrika gesammelten Rhopaloceren, von 
C. Fromholz. — Drei neue Cerambyciden von Kamerun, von G. 
Quedenfeldt. — Nekrolog: Hof-Portraitmaler Max Miitzell. 


Entomologica Americana. Vol. II, n°. 5 (August 1887) (a). 

New North American Myriapods, by Ch. H. Bollman. — An 
Entomological Curiosity, by O. Lugger. — Notes on Coleoptera, 
by F. Blanchard. — Callimorpha , by J. B. Smith. — Cockroaches, 
by J. B. Smith. — Apparently new species of Mexican Heterocera, 
by H. Edwards. — Parorgyia parallela Grote and its variations, 
by O. Seifert. — Studies on the North American Proctotrupidae, 
with Descriptions of new species from Florida. Part I, by W. 
H. Ashmead (continued). 


Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Ent. Belge. Ser. III, n°. 89 (a). 
Observations sur une grande Scolopendre vivante , par F. Plateau. — 
Communication sur des Lépidoptères exotiques, par M. Capronnier. 


won. bs, AUG 


VAN DE 


EEN-EN-TWINTIGSTE WINTERVERGADERING 


DER 


NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING, 
GEHOUDEN TE LEIDEN 


op Zondag 22 Januari 1888, 


des morgens ten 11 ure. 


Voorzitter Dr. A. W. M. van Hasselt. 

Met den Voorzitter tegenwoordig: de heer A. Preudhomme de 
Borre, Conservator aan het Kon. Museum van natuurlijke historie 
te Brussel, Correspondeerend Lid der Vereeniging, en voorts de 
heeren: Dr. H. Bos, Mr. A. Brants, J. Büttikofer, Jhr. Dr. Ed. 
J. G. Everts, Mr. H. W. de Graaf, G. M. de Graaf, Dr. Henri 
W. de Graaf, H. W. Groll, J. van der ‘Hoeven, Dr. R. Horst, 
Dr. F. W. O. Kallenbach, J. Kinker, Mr. A. F. A. Leesberg, 
Prof. J. van Leeuwen jr., Dr. Th. W. van Lidth de Jeude, J. W. 
Lodeesen, C. Ritsema Cz., W. Roelofs, Em. Seipgens, P. C. T. 
Snellen, Dr. H. J. Veth, J. de Vries en F. M. van der Wulp. 

Van de heeren Mr. A. J. F. Fokker, D. van der Hoop, J. 
Jaspers jr., Dr. J. G. H. Rombouts en K. N. Swierstra is bericht 
ingekomen, dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen. 

De Voorzitter opent de vergadering met eene hartelijke welkomst- 
groet aan de aanwezigen, in ’t bijzonder ook aan den heer Preud- 


homme de Borre, wiens tegenwoordigheid een bewijs is van groote 
6 


LXXX VERSLAG. 


belangstelling, door de Vereeniging zeer op prijs gesteld. De 
heer de Borre beantwoordt dit met een enkel woord, waarbij hij 
nogmaals dank betuigt voor zijne benoeming tot Correspondeerend 
Lid en de verzekering geeft, dat hij zoowel als zijne Belgische. 
collega’s gaarne, zooveel zij vermogen, den bloei der Nederlandsche 


Entomologische Vereeniging zullen trachten te bevorderen. 


De heer Ritsema stelt in de eerste plaats ter bezichtiging eene 
fraaie verzameling van Cetoniden, in den laatsten tijd, ten behoeve 
van ’sRijks Museum, in Liberia gevangen door de heeren Büttikofer , 


Sala en Stampfli. Zij bevat de volgende soorten: , 


Ceratorrhina frontalis Westw., een 3, Junk River. 
» aurata Westw., 2 den 1 9, Robertsport en Junk River. 
= » guttata Oliv., 3 d en 4 2, Junk River. 
* Chordodera pentachordia Klug, 2 4 en 1 9, West Liberia en 
Junk River. 
» 5-lineata Fabr., 1 d, Junk River. 
* Smaragdesthes africana Drury, 2 d en 4 2, Cape Mount en 
Junk River. 
Polystalactica stellata Harold, var., een exemplaar, Junk River. 
* Pachnoda marginata Drury, gemeen. 
» postica G. & P., 2 exemplaren, Junk River. 
© » tridentata Oliv., 5 exemplaren, Junk River. 
Diphrontis eruenta Gerst., var., een exemplaar, West Liberia, 
* Diplognatha gagates Fabr., gemeen. 
Eriulis variolosa G. & P., een exemplaar, West Liberia. 
Pseudinca admiata Hope, een exemplaar, Junk River. 
Coenochilus ventricosus Gyll., var., een exemplaar, Junk River. 
Incala Stampflii Jans. nov. sp. (Notes Leyd. Mus., 1888, p. 113), 
een exemplaar, Junk River. 
* Platygenia barbata Schönh., gemeen. 
* Myoderma alutacea Schönh., 4 exemplaren, West Liberia en 
Junk River. 
Polyplastus (Jans. nov. gen.) assarius Jans. nov. sp. (Notes Leyd. 
Mus., 1888, p. 114 en 115), 4d en 1 2, Junk River. 


VERSLAG. LxXxt 


Behalve de acht hierboven met een * gemerkte soorten, zijn 


nog door den heer Schweitzer in Liberia gevonden : 


Ceratorrhina torquata Drury. 
Astenorrhina Turneri Westw. 
Tmesorrhina iris Fabr. 
Stethodesma Strachani Bainbr. 
Gametis aequinoctialis Oliv. 

» sanguinolenta Oliv. 


Diplognatha metallica Cand. in litt. 


Hieruit volgt, dat gedurende de laatste jaren 26 soorten van 
Cetoniden als inwoners van Liberia zijn bekend geworden. 

Verder laat de heer Ritsema twee merkwaardige vlinderpoppen 
zien, mede uit Liberia, alsmede twee rupsennesten, van welke 
het eene (van de Goudkust afkomstig) tepelvormige aanhangsels op 
de oppervlakte vertoont, welke bij het andere (van Junk River, 
in Liberia) ontbreken. Eene afbeelding van een soortgelijk rupsennest 
is te vinden op pl. 6, fig. 1 van de Annales de la Soc. Ent. de 
France voor 1866; die afbeelding stelt het nest voor der rupsen 


van Bombyx Radama Coquerel. 


De heer Leesberg brengt in herinnering, dat hij reeds in de 
Zomervergadering van 23 Augustus 1884 te Breda !), de aandacht 
vestigde op de vele en z. i. weinig gemotiveerde veranderingen in 
de namen der Coleoptera-genera, zooals die in de laatste uitgave 
van den Catalogus Coleopterorum Europae van Dr. L. von Heyden, 
E. Reitter en J. Weise voorkomen. Hij waarschuwde toen voor 
het aannemen dezer nieuwe nomenclatuur, wijzende op het voor- 
schrift van den grooten Fabricius, waar deze zegt: «mutata nomina 
nunquam usum, saepius confusionem praebent», terwijl hij 
besloot met den raad, gegeven door een onzer Belgische collega’s, 
den heer Preudhomme de Borre, — op dit oogenblik tot ons aller 
genoegen hier aanwezig, —: «il faut opposer une résistance éner- 


1) Tijdschrift voor Entomologie, XXVIII, blz. xxHI, 


EXXXII VERSLAG, 


gique en restant obstinément attaché aux noms consacrés par l’ usage 
de trois quarts de siècle ». 

In den laatsten tijd kennis makende met de Annales de la 
Société Entomologique de France over 1886, bemerkte Spreker uit 
een daarin opgenomen artikel van den heer Abeille de Perin, dat 
het bovenbedoelde kwaad ook aan deze zijde van den Rijn, met 
name in Frankrijk, groote verwoestingen begint aan te richten. 
Zekere heer de Gozis heeft bijna alle generieke namen op losse 


schroeven gezet of veranderd. Als voorbeelden onder velen: 


het genus Argutor wordt Phonias nom. nov. 
Megatoma »  Asprogamma » » 
Typhaea »  Brycolacion » » 
Corticaria » Parascheva » » 
Cerylon »  Asphardion  » » 
Chrysobothris » + Cucujus! 
Tomicus pps! 
Callidium »  Meridion » » 
Carabus »  Tachypus! 
Olythra »  Melolontha!!! 
Melolontha » Ludibrius » » 


Is dergelijke chaos niet om wanhopend te worden, en wordt 
het geen tijd om daaraan paal en perk te stellen? De schrijver 
der bedoelde verhandeling is dan ook van meening, dat er een dam 
dient te worden opgeworpen tegen dien wassenden stroom, die de 
geheele nomenclatuur der Coleoptera dreigt te verzwelgen; en stelt 
voor, de verjaring, uit het burgerlijke recht bekend, als middel 
van eigendomsverkrijging der generieke namen aan te nemen, 
zoodat een genus, dat b.v. 50 jaren of langer denzelfden naam 
heeft gedragen, niet mag of kan van naam veranderen, ook al 
werd misschien later een ouderen naam opgedolven of door een 
hedendaagsch schrijver een nieuwen naam daarvoor in de plaats 
gesteld, Spreker meent, dat ook de Nederlandsche Entomologische 
Vereeniging zich deze zaak dient aan te trekken, en geeft daarom 


der vergadering in overweging, haar ernstig ter sprake te brengen. 
2 ‘ 


VERSLAG. IXXXIII 


Het vorenstaande geeft aanleiding tot eene uitvoerige gedachten- 
wisseling, waaraan de heeren Horst, Veth en Everts deel- 
nemen. Eerstgenoemde zou de 12de editie van het Systema Naturae 
van Linnaeus als punt van uitgang willen toelaten; de heer Veth 
alleen zoodanige veranderingen willen overnemen, welke boven allen 
twijfel zijn; de heer Everts zou alleen aan monographisten, die 
een zeker onderdeel tot een speciaal onderwerp van grondige studie 
hebben genomen, het recht willen toekennen, om namen te ver- 
anderen, mits zij op onwederlegbare wijze de juistheid van hunne 
inzichten aantoonen. Allen zijn het echter eens, dat het voor eene 
vergadering als deze moeielijk is, aanstonds omtrent een zoo ge- 
wichtig punt eene beslissing te nemen. Op voorstel van Dr. Horst 
wordt dientengevolge door den Voorzitter eene Commissie benoemd , 
bestaande uit de heeren Leesberg, Horst en Ritsema, om daarover 
in eene volgende vergadering rapport wit te brengen en advies te 
geven, wat in deze door de Vereeniging zou kunnen en moeten 
worden gedaan. Met dat doel wordt aan den Secretaris opgedragen , 
de zaak onder de punten van behandeling voor de aanstaande 


Zomervergadering op te nemen. 


De heer Everts begint met de opmerking, dat bij ons weinig 
werk wordt gemaakt van het zoeken naar watertorren. Van sommige 
soorten, ofschoon zij waarschijnlijk toch wel niet zeldzaam zullen 
zijn, zag hij slechts nu en dan enkele exemplaren, o. a. van 
Graphoderes (Hydatieus) bilineatus de G., cinereus L. en zonatus 
Hoppe. Eerstgenoemde laat zich gemakkelijk herkennen aan den 
zeer scherpkantigen zijrand der dekschilden , de zeer breede epipleuren, 
welke tot aan het vierde abdominaal segment breed blijven , en den 
slechts smal zwart gezoomden voor- en achterrand van het halsschild ; 
bovendien zijn de dekschilden naar achteren sterk verbreed. De 
beide andere soorten zijn moeielijker te onderscheiden. Seidlitz geeft 
in zijne Bestimmungstabelle der Dytiscidae und Gyrinidae, Heft 
XV, evenwel een vrij zeker te vinden kenmerk: het tongvormig 
naar achteren verbreede gedeelte van den metasternaal-vleugel heeft 


bij cinereus aan den buitenrand eene langsverhevenheid (« wulst »), 


LXXXIV VERSLAG. 


bij zonatus daarentegen is het vlak; overigens is cinereus wat 
-plomper en breeder, terwijl zonatus als tusschenvorm der beide 
andere soorten kan beschouwd worden. Het door de meeste schrijvers 
aangegeven verschil in de teekening van het halsschild gaat niet 
geheel op, namelijk dat bij einereus de zwarte banden tot aan den 
voor- en achterrand zouden reiken, terwijl zij bij zonatus altijd 
door eene smalle gele streep daarvan gescheiden zouden blijven. 
Westhoff toch beschrijft in zijne « Adfer Westfalens » eene varieteit 
intermedius van cinereus, bij welke de voorste zwarte zoom door 
eene gele streep van den voorrand gescheiden is, als ook eene 
varieteit simulator, waarbij dit met den achterrand het geval is. 
Deze varieteiten zijn aan Spreker niet bekend. Wel laat hij eene 
varieteit izterjectus Westh. van zonatus zien, bij welke alleen de 
zwarte voorband door eene gele streep gescheiden is; het exemplaar 
werd door den heer Jaspers bij Steenwijk aangetroffen; ook vond 
de heer Wasmann er een bij Exaeten. Ofschoon Seidlitz op deze 
afwijkingen wijst, maakt deze geen melding van de door Westhoff 
daaraan gegeven benaming; wel doet hij zulks voor de varieteiten 
van cinereus. Bij @. bilineatus de G. schijnen zulke kleur-varieteiten 
niet voor te komen. 

Westhoff pleit, niettegenstaande de genoemde ineenloopende ken- 
merken, toch voor de scherpe begrenzing der twee soorten (cinereus 
en eouatus) en gelooft niet aan bastaardvormen. Seidlitz, hoewel 
ijverig darwinist en tevens erkend kundig systematicus, zegt hiervan 
niets. Naar ’Sprekers meening is de mogelijkheid geenszins uit- 
gesloten, dat zich hier bastaardvormen ontwikkelen. De meerdere 
of mindere duidelijkheid der genoemde fijne gele lijn kan toch niet 
als een afdoend onderscheidingskenmerk worden beschouwd, veeleer 
de habitus, die echter ook niet standvastig is. G. zonatus zou 
misschien wel een hybride vorm van bilineatus en cinereus kunnen 
zijn. Westhoff schijnt zich in de beschrijving van den habitus 
vergist te hebben. Hij noemt zonatus eivormig, met de grootste 
breedte in het midden, en zegt dat cinereus de grootste breedte 
iets achter het midden heeft en meer overeenkomt met bilineatus, 


waarvan hij ook de grootte heeft. Intusschen is de eivormige ge- 


VERSLAG. LXXXV 


daante van zonatus moeielijk te rijmen met de grootste breedte in het 
midden; cinereus heeft de grootte van zonatus, maar den habitus 
van bilineatus. 

In de tweede plaats laat Spreker een gegroefd wijfje zien van 
Dytiscus circumcinetus Ahr.; het is het eerste inlandsche exemplaar 
van dien aard en werd door den heer Neervoort van de Poll te 
Winterswijk gevangen. De gelijkenis is zeer groot met de gegroefde 
wijfjes van D. eircumflexus F. en marginalis L., maar de voort- 
zetting der achter-coxae neemt allen twijfel weg. Bij marginalis 
zijn zij achter de inkerving niet smaller en eindigen in eene stompe 
punt; bij cércumeinctus en circumfleaus daarentegen zijn zij achter 
de inkerving plotseling smaller, met concaaf gebogen binnenrand en 
in eene punt uitgetrokken , welke bij circumcinctus niet naaldvormig 
en van de inkerving naar den top niet langer is dan de breedte 
der voortzetting vóór de inkerving, terwijl zij bij curcumflevus naald- 
vormig is toegespitst en van af de inkerving merkelijk langer dan 
de breedte der voortzetting vóór de inkerving. 

Dit nieuw ontdekte gegroefde wijfje van D. circumcinctus moet 
volgens Seydlitz heeten var. dubius Gylh., terwijl het in ’Spreksrs 
Naamlijst vermelde gegroefde 9 van circumflexus zou moeten heeten 
var. perplexus Lac. — Merkwaardig is het, dat in Nederland deze 
gegroefde circumfexus-wijfjes geenszins zeldzaam en gladde wijfjes 
daar integendeel geheel onbekend zijn. Door Seidlitz wordt juist 
het omgekeerde aangegeven. 

Verder laat de heer Everts eenige varieteiten zien van Clytus 
arcuatus L., welke door Mors nader zijn benoemd; het zijn meer 
kleur-aberratien dan eigenlijke varieteiten, en wel: 

var. interruptus, de tweede gele dwarshand in twee vlekken 
verdeeld. 

var. connatus, de ovale vlek aan den naad door eene gele langslijn 
met den tweeden dwarsband verbonden. 

var. Colbeaui, de tweede dwarsband aan weerszijden in twee 
vlekken opgelost, de derde en vierde tot een breeden gelen dwars- 
band ineengevloeid. 


Eindelijk nog de zeer zeldzame varieteit ¢riangulumacula Costa 


LXXXVI VERSLAG. 


van Clytus arietis L., door den heer Piaget in de Jura gevangen 
en welwillend aan Spreker afgestaan. 

Ten slotte vertoont de heer Everts nog de voor onze fauna 
nieuwe Oxypoda praecellens Eppelsh., welke soort volgens den heer 
Fauvel in ons land niet zeldzaam zou zijn. De heer Fauvel ontving 
n.l. indertijd twee exemplaren van den heer Heylaerts; jammer 
dat deze daarvan geen melding gemaakt heeft bij het opmaken der 
laatste Naamlijst. Eerst nu is de soort als inlandsch aan Spreker 
bekend geworden; als vindplaatsen zijn aangegeven: Croatie, 
Friedrichsruhe, Moritzing bij Bozen, Bingen, Brenach, Straatsburg 


en Colmar; in Nederland bij Cuyk (ter Haar) en Breda (Heylaerts). 


De heer Preudhomme de Borre bevestigt hetgeen door den 
heer Everts is gezegd ten opzichte van Graphoderes zonatus; ook 
hij heeft dezen steeds als een hybride vorm beschouwd van de 


beide andere soorten, Gr. bimaculatus en cinereus. 


De heer Horst vraagt, of het ook bekend is, dat de groeven 
op de dekschilden bij de wijfjes van sommige Dytisciden in verband 
staan met de copulatie. Op deze vraag geeft de heer Ritsema 
een toestemmend antwoord en verwijst daartoe naar waarnemingen 
van Régimbart, gepubliceerd in de Annales de la Soc. Ent. de France, 
ome série, Tome VII (1877), p. 263— 274, pl. vi, fig. 6—12; 
welke waarnemingnn de geslachts-organen en de copulatie bij 


Dytiscus en Cybister betreffen. 


De heer van Hasselt komt nog eens terug op de meermalen 
door hem besproken anatomie en physiologie der mannelijke 
spinnen-palpen, met name in betrekking tot den zoogenoemden 
musculus spiralis van Menge of het pulvinar elasticum 
van Lebert. 

Na een beknopt overzicht van het algemeen bekend geworden 
standpunt van de structuur der generatie-organen en van den 
modus quo der copulatie, bepaalt hij zich tot een nader onderzoek 


betreffende de bedoelde «spier», in verband tot de vorming van 


VERSLAG. LXXXVII 


het eigenaardige palp-blaasje, dat alleen bij den coitus zichtbaar 
wordt. Hij licht dit onderwerp toe met eene schetsteekening van 
den meest eenvoudigen type en met enkele zijner menigvuldige 
praeparaten, zoo ter bezichtiging met de loupe, als met het voor 
voordrachten zoo doelmatige school-microscoop. 

Op grond zijner sedert lang gedane en thans ten einde gebrachte 
nasporingen en zelfstandige waarnemingen, is hij van oordeel, dat 
de juiste beteekenis van dit orgaan-deel tot hiertoe nog niet vol- 
doende in het licht was gesteld. Men heeft zich namelijk te veel, 
ja nagenoeg uitsluitend, bepaald tot de meening, dat deze « spier » 
eenvoudig diende als bevestigingsmiddel van den bulbus en den 
alveolus der tars, terwijl velen in haar ook het orgaan erkenden, 
waardoor de palp-bol uit het tars-bekken wordt gedreven en voor- 
waarts bewogen, ten einde het mechanisch indringen van den penis 
in de receptacula seminis te bewerkstelligen. Wel werd daarenboven 
reeds van ouds waargenomen en door schier allen, die zich met de 
biologie der Araneiden bezig hielden, bevestigd, dat te gelijker tijd, i. e. 
durante copulatione, een «blaasje» , dat samentrekkingen vertoont, 
aan de basis van den palpbol te voorschijn treedt; doch men heeft, 
vreemd genoeg, dit verschijnsel niet naar waarde geduid. Spreker 
althans heeft de overtuiging verkregen, dat juist deze palp-blaas, — 
die een gestreept of geribd, netvormig voorkomen heeft en grooten- 
deels uit krachtig elastiek weefsel bestaat, — door de spiraal- 
spier gevormd wordt, en dat zy in de functie van den 
mannelijken palp de hoofdrol speelt. Ongetwijfeld is zij het, die 
het in de gewonden palp-buizen aanwezige sperma, bij wijze eener 
perspomp, uitdrijft of ten minste daarbij behulpzaam is, terwijl 
zij vermoedelijk, in omgekeerden zin, ook als zuigpomp werk- 
dadig kan zijn bij het opnemen van het zaadvocht binnen den palp. 

Voor verdere details verwijst Spreker naar eene studie over dit 
onderwerp, die hij, voor het Tijdschrift bestemd, in bewerking heeft. 

De heer van Hasselt besluit met de kennisgeving, dat hij , — wegens 
de vele nog te wachten andere voordrachten, — zijn voornemen, 
om nog eene kleine mededeeling te doen, met aanwijzing van 


eenige, als altijd en thans in het bijzonder, belangwekkende 


LXXXVIII VERSLAG. 


Araneiden uit Java, hem onlangs door ons onvermoeid medelid 
Piepers geschonken, meent te moeten uitstellen tot de Zomer- 


vergadering. 


Ten opzichte der bovenvermelde bijzonderheden betreffende de 
copulatie der Spinnen, brengt de heer Ritsema in herinnering, 
dat hij indertijd bij eene Mieryphantes-soort het palpblaasje duidelijk 
heeft waargenomen (zie zijne mededeeling in het Tijdschrift voor 
Entomologie, dl. XV, 1872, blz. xxvn). 


De heer de Vries deelt mede, dat hij op 30 Juli te Nederhorst 
den Berg een exemplaar heeft gevangen van Calymnia paleacea Esp. 
Hij acht deze vangst in zooverre merkwaardig, omdat de soort tot 
dusver alleen in Limburg, en wel bij Maastricht door den heer 
Maurissen was gevonden. Volgens Treitschke leeft de rups op eiken 
en berken. Daar Spreker het exemplaar uit elzen geklopt heeft en 
in de streek, waar dit geschiedde, geen eiken of berken groeiden, 
vermoedt hij, dat de rups ook wel op andere planten zal leven. — 
De heer Bos merkt op, dat berken en elzen zeer aan elkander 
verwante planten zijn, en het zich dus wel laat verklaren, dat 
eene rups, die op de berken thuis behoort, zich ook zeer goed 


met elzenbladeren voeden kan. 


De heer Bos laat in de eerste plaats eene afbeelding rondgaan , 
alsmede op spiritus bewaarde exemplaren van het wijfje en de 
werkmier van den in de laatste tientallen jaren zoo berucht ge- 
worden Monomorium Pharaonis L., eene kleine gele mier, die uit 
Zuid-Amerika afkomstig, reeds sinds vrij lang ook hier en daar 
in Europa, in de huizen, vooral in het houtwerk, zeer lastig wordt. 
Spreker heeft ook uit Oost-Indie exemplaren ontvangen en leest 
een bericht voor van 1867, waarin geklaagd wordt over gansche 
scharen van kleine houtmieren, die op het eiland St. Helena bijna 
alle houtwerk vernielden, en dat waarschijnlijk op dezelfde soort doelt. 

Ten tweede vermeldt Spreker, dat hij zich bezig houdt met een 


onderzoek omtrent het voorkomen van een dubbelen dijring bij de 


VERSLAG. LXXXIX 


Hymenoptera. Hoewel nog in geenen deele daarmede gereed , meent 
hij, dat sporen van dien dubbelen trochanter in veel meer familien 
voorkomen, dan gewoonlijk wordt aangenomen. Zoo moeten de 
mieren, ofschoon Aculeaten, toch tot de groepen met dubbelen 
dijring worden gebracht. 

Ten derde doet Spreker verslag van eene proef, door hem ge- 
nomen omtrent de werkzaamheid van mierenzuur op het kiem- 
vermogen van zaden. Zaden van 13 verschillende planten, met 
eene fijne speld zoo ingeboord, dat eene 50 °/, oplossing van mieren- 
zuur in de opening kon vloeien, bleken hunne kiemkracht te 
hebben verloren. Door eene contrôle-proef werd uitgemaakt, dat 
het kiemvermogen, althans bij verreweg de meeste zaden, niet 
was verloren gegaan door den steek, maar door de werking van 
het zuur. Deze proef kan wellicht van eenig belang zijn met be- 
trekking tot het niet ontkiemen der zaden in de voorraadschuren 
van voedsel verzamelende mieren. Daar deze tot de Myrmiciden 
behooren en dus een waren angel bezitten, zou het steken daarmede 
de korrels voor ontkieming kunnen bewaren. De beteekenis der 
“genomen proeven blijft intusschen nog niet boven allen twijfel 
verheven, omdat door sommigen steeds wordt beweerd, dat de uit 
de mierennesten genomen zaadkorrels hun kiemvermogen nog niet 
volkomen hebben verloren. 

Eindelijk deelt Spreker eenige bijzonderheden mede omtrent eene 
proef, door hem in het werk gesteld, waardoor de schade van het 
bezoek van mieren aan bladluisdragende planten wordt in het licht 
gesteld, in dit geval van Lasts niger L. aan tuinboonen. De 
uitkomst der proef was, dat door het bezoek der mieren de op- 


brengst der boonen tot op de helft werd teruggebracht !). 


Ten opzichte van het voorkomen van een dubbelen trochanter 
bij de Hymenoptera, vraagt de Ritsema, hoe het daarmede 
gesteld is bij de Chrysiden; hi doet deze vraag, omdat de groep 


der Chrysiden als *t ware den overgang vormt tusschen de Hyme- 


1) Een opstel hierover zal weldra in het Tijdschrift worden geplaatst. 


xc VERSLAG. 


noptera terebrantia en aculeata. — De heer Bos antwoordt, dat 
hij zich daaromtrent nog nadere onderzoekingen moet voorbehouden. 

Wat betreft het ontnemen van het kiemvermogen aan door 
mieren verzamelde zaadkorrels, vraagt de heer Everts, of het 
vluchtige mierenzuur, in de nesten aanwezig, wellicht daarop in- 
vloed zou hunnen hebben. De heer Ritsema merkt daarop aan, 
dat de reuk van het mierenzuur alleen wordt waargenomen als 
men het nest verstoort, maar dat het mierenzuur daarin niet voort- 
durend in vluchtigen staat aanwezig is, zoodat het, naar zijne 
meening, op zich zelf de ontkieming der zaden niet kan tegen- 
houden. — De heer Leesberg wijst, met betrekking tot dit 
onderwerp, nog op een opstel van ons medelid, den heer Wasmann, 


waarin daarover mede gehandeld wordt. 


De heer Veth spreekt over het algemeen bekende feit, dat 
sommige vlinders, die eigenlijk in zuidelijker streken thuis be- 
hooren, voorbijgaand, maar dan somtijds in vrij grooten getale, 
in meer noordelijke landen worden aangetroffen. Als zoodanig zijn 
vooral bekend drie soorten van Sphinxen, nl. Dedlephila Neru L., 
Celerio L. en lineata F., waarvan de beide eersten ook herhaalde 
malen bij ons zijn waargenomen. Te dien opzichte doen zich talrijke 
vragen voor. Naar aanleiding van een artikel van den heer Paul 
Preisz te Coblenz in het weekblad /sis, 1887, n° 38, blz. 299, 
worden eenigen dezer vragen door Spreker kortelijk behandeld. 

Zijn de omstandigheden bijzonder gunstig, dan kunnen de ge- 
noemde vlindersoorten misschien eene of meer generatien achter 
elkander bij ons in het leven roepen; maar dit zijn uitzonderingen. 
Meestal zijn zij na korten tijd weder verdwenen, omdat hunne 
levensvoorwaarden op den duur niet bij ons te vinden zijn. Wat 
is nu wel de oorzaak van deze landverhuizingen? — Verklaringen 
zooals dat zij door den wind zijn medegevoerd of door gebrek aan 
voedsel werden verdreven, zijn hier niet voldoende. Voor zwakkere 
vlinders, die slechts zelden en in enkele exemplaren ver van hun 
vaderland worden aangetroffen, b.v. Deiopeia pulchella L., is het 


inisschien aan te nemen, dat zij door den wind zijn medegevoerd , 


VERSLAG. XCI 


maar bij grootere soorten , van krachtige bewegingswerktuigen voor- 
zien, is dit niet zeer waarschijnlijk. Veeleer geraakt men tot de 
meening, dat zij eenvoudig verdwaald zijn. Waren de waarnemingen 
op dit gebied talrijker, dan zou men hierover meer zekerheid ver- 
krijgen. Zijn de vlinders werkelijk verdwaald, dan zal men de 
bovengenoemde soorten zoowel zuidelijk als noordelijk van hun 
vaderland moeten aantreffen; maar wie legt zich b.v. aan de Congo 
toe op het systematisch verzamelen van vlinders of maakt daar 
statistische aanteekeningen omtrent de voorkomende soorten. Dat 
Deilephila Celerio in den Oost-Indischen archipel gevonden wordt, 
is bekend, doch geenszins of zij daar zoodanig wordt aangetroffen, 
dat ook aan verdwaalde voorwerpen kan worden gedacht. 

Het meer of minder dikwijls optreden dezer landverhuizers zal 
natuurlijk ook veel af hangen van het meer of minder talrijk voor- 
komen eener soort in het vaderland zelf. Hoe meer individuen er 
zijn, des te meer kunnen er verdwalen. Het is toch een bekend 
feit, dat sommige soorten in het eene jaar veel algemeener zijn 
dan in het andere: men denke b.v. aan Sphinx Convolvuli L. en 
Vanessa Cardui L. Maar ook kan het gebeuren, dat een dezer 
vreemde gasten in een verwijderd gebied talrijker optreedt, dan 
men uit het gelijktijdig voorkomen in hun vaderland zou verwachten. 
Dit kan plaats hebben, wanneer bevruchte wijfjes in het vreemde 
gebied eieren leggen en deze, tengevolge van gunstige omstandig- 
heden, tot volledige ontwikkeling geraken. — Moet men nu zulke 
gasten tot de fauna van het land rekenen? Hoewel de zaak van 
ondergeschikt belang is, zou Spreker deze vraag ontkennend willen 
beantwoorden: tenzij kan worden aangetoond, dat zij op den duur 
in eene streek voorkomen, moeten zij niet tot de fauna van het 
land worden gebracht. 

Waarschijnlijk zal Deilephila lineata vroeger of later bij ons ook 
wel eens worden waargenomen; zij is althans uit Wiesbaden, 
Duisburg en Aken bekend, en werd in 1883 in vrij grooten getale, 
tusschen 13 Juli en 12 Augustus, te Coblenz aangetroffen, waar 
Preisz in zijnen tuin elf exemplaren op Saponaria officinalis ving 
en er nog meer zag 


, ofschoon hij de meeste avonden, wegens het 


XCIT VERSLAG. 


ongunstige weder of andere omstandigheden, niet in de gelegenheid 
was er naar te zoeken. Hun aantal moet dus vrij groot geweest 
zijn. Deze dieren stamden hoogstwaarschijnlijk van eieren, die in 
het vorige jaar daar ter plaatse door enkele verdwaalde individuen 
waren gelegd. In de volgende jaren 1884 tot 1887 vond Preisz 
er geen enkele meer, niettegenstaande zeer ijverig zoeken. 

In de Rijnprovincie is Deilephila Nerii het meest algemeen onder 
de drie genoemde soorten , vooral ook als rups. Dit laatste wordt 
door Preisz ten deele daaraan toegeschreven , dat zij op den Oleander, 
eene zorgvuldig gekweekte plant, meer in het oog vallen dan op 
den wijnstok en de Saponaria, de voedingsplanten der beide andere 


soorten. 


De mededeeling van den heer Veth geeft aanleiding tot eenige 
discussie, waaraan onderscheidene leden deelnemen. — De heer 
Snellen zegt ten opzichte van Deilephila Celerio, dat deze her- 
haalde malen door hem uit onze Oost-Indische bezittingen is. ont- 
vangen, maar dat hem geene bijzonderheden bekend zijn, waaruit 
zou kunnen worden afgeleid, dat de daar gevangen exemplaren 
slechts als verdwaalde individuen moeten worden aangemerkt. Dat 
sommige vlindersoorten over een ver uitgestrekt gebied verspreid 
zijn, is trouwens genoeg bekend. In verband tot het behandelde 
onderwerp, wijst hij ook op Plusia moneta F., die eerst sinds 
weinige jaren bij ons te lande is aangetroffen. — Prof. van 
Leeuwen noemt verder als voorbeelden van vlinders, die thans 
bij ons te lande voorkomen, maar er vroeger nimmer waren waar- 
genomen, Calamia lutosa Hbn. en Acidalia dilataria Hbn. — 
Dr. Bos zegt, dat behalve bij Lepidoptera, ook in andere insecten- 
orden zich somtijds hetzelfde verschijnsel voordoet; hij wijst dien- 
aangaande op Lphippigera vitium Serv. — De heer Veth meent 
echter, dat uit al deze voorbeelden van thans als inlandsche be- 
kende soorten, die vroeger niet als zoodanig zijn opgegeven, nog 
niet bewezen wordt, dat zij werkelijk niet in ons land aanwezig 
waren, daar het zeer mogelijk zou kunnen zijn, dat zij er vroeger 


alleen niet zijn opgemerkt; zoodat daardoor de oorzaken van het 


VERSLAG XCIÎI 


trekken van sommige soorten en hare tijdelijke aanwezigheid buiten 
haar eigenlijk vaderland geenszins tot meerdere klaarheid wordt 


gebracht. 


De heer Snellen wijst op de groote waarde,. die bij de rang- 
schikking der Lepidoptera moet worden toegekend aan de ken- 
merken, uit het aderbeloop der vleugels ontleend. 

Latreille, dien men met Linnaeus en Fabricius, wel tot de 
kerkvaders der Entomologie kan rekenen , zegt in een zijner werken , 
dat de classificatie der Lepidoptera een der moeielijkste vraagstukken 
uitmaakt; de lichaamsdeelen toch der volmaakte dieren zijn bij de 
vlinders onder eene laag schubben en haren verborgen, hetgeen 
een onderzoek en vergeliiking van den bouw zeer bezwaarlijk maakt. 
Linnaeus nam voor een systeem der Lepidoptera zijne toevlucht tot 
de sprieten en verder tot de houaing der dieren in de rust; 
Fabricius zocht heil bij de studie der monddeelen; en Latreille 
wist ook geene betere grondslagen voor de familien en genera te 
vinden. De meesten der latere schrijvers, — onder de besten zijn 
te rekenen Haworth, Ochsenheimer en Treitschke, Boisduval en 
Duponchel, — leverden ook geene houdbare classificatien, zoodat 
ten slotte de eerste toestanden moesten beslissen over de plaats 
eener soort in het systeem; en waar de kennis daarvan ontbrak, 
werden, zooals wijlen Dr. Snellen van Vollenhoven in zijne Gelede 
Dieren van Nederland, dl. II, blz. 396, terecht opmerkt, de soorten 
zoo maar wat op houding en kleur af in geslachten verdeeld, 

Naar Spreker meent, was A. Lefebure de eerste, die meer 
nadrukkelijk de aandacht vestigde op de kenmerken, welke voor 
de systematiek aan het aderbeloop der vlindervleugels kunnen worden 
ontleend (dun. Soc. Ent. de France, 1842, Tome XI, p. 5—35, 
3 planches; Revue Zool., 1842, Tom. V, p. 52—55, tab. I, 
Communication sur la Ptérologie des Lepidopteres); doch zijne 
nomenclatuur der vleugeladeren was ondoelmatig en zijn werk heeft 
dan ook niet veel opgang gemaakt. Hetzelfde kan niet gezegd 
worden van Dr. Herrich-Schäffer’s studien over de pterologie der 


Vlinders, uitvoerig gepubliceerd in zijn bekend werk: Systematische 


XCIV VERSLAG. 


Bearbeitung der Schmetterlinge von Europa, en toegelicht in de 
Abhandlungen des zool.-mineral. Vereins in Regensburg, 1, p. 175, 
enz. (1849). Vrij algemeene instemming vonden de daarin neder- 
gelegde denkbeelden, vooral toen de talentvolle Lederer zich die 
eigen maakte. 

Een merkwaardig geval, dat de deugdelijkheid van Herrich- 
Schäffer’s systeem, zelfs tegenover dezen zelf in het licht stelt, 
nam Spreker voor eenigen tijd waar. In zijn voortreffelijk werk 
over de exotische vlinders (Sammlung neuer oder weniger bekannter 
aussereuropäischer Schmetterlinge) beeldt Herrich-Schäffer , bij fig. 533 
een vlinder uit Indie af, dien hij onder den naam van Tigridoptera 
exul tot de Lithosina brengt. In 1882 nu zond onze collega Mr. 
Piepers een’ vlinder over, dien Spreker dadelijk als een exemplaar 
van evul herkende, maar tevens, naar de vleugeladeren, voor eene 
Geometrine roest houden. Daar in latere bezendingen gekweekte 
stukken volgden, werden aan den heer Piepers inlichtingen ge- 
vraagd over de rups, waarop eene fraaie afbeelding van deze werd 
ontvangen, die duidelijk het opgevatte vermoeden bevestigde. De 
rups gelijkt wel eenigszins op die van onze Abraxas sylvata Scop., 
waaraan ook de vlinder generiek verwant is. Mr. Piepers kon den 
wetenschappelijken naam van het voedsel der rups nog niet opgeven 
en schreef dat de pop den gewonen vorm heeft. 

Spreker laat, met de afbeelding der rups, ook een paar ge- 
kweekte vlinders ter bezichtiging rondgaan, en merkt tevens op, 
dat de afbeelding bij Herrich-Schäffer te helder blauw van tint is, 
zoodat wellicht eene nieuwe, vergezeld van die der rups, niet 


overtollig zou zijn. 


De heer Büttikofer, ofschoon op den voorgrond stellende 
dat hij geen entomoloog is, geeft eene zeer belangwekkende schets 
van de indrukken, die de insectenwereld op hem gemaakt heeft, 
bij zijne herhaalde reizen in Liberia. Hij verdeelt daartoe de insecten 
in nuttige en schadelijke, ofschoon daar, evenals bij ons, dikwijls 
moeielijk kan worden aangetoond, of de nuttige dan wel de schadelijke 


eigenschappen van een dier de overhand hebben. 


VERSLAG. XCY 


Tot de lastigsten van allen rekent hij de mieren, van welke 
hij vooral drie vormen noemt: de suikermieren, de boommieren 
en de rondzwervende mieren. De eerstgenoemden zijn uitsluitend huis- 
bewoners en vooral lastig in provisie-kasten, alwaar zi), door suiker- 
achtige zelfstandigheden aangetrokken, bij duizenden verschijnen , 
zoodat men genoodzaakt is, de pooten van tafels en kasten in 
bakken met water te zetten, ten einde de schadelijke gasten ook 
maar eenigszins te weren. — Eene even groote plaag zijn de rond- 
zwervende mieren, daar te lande «drivers» genoemd, omdat zij 
overal waar zij verschijnen, alle levende wezens verdrijven. Deze 
mieren hebben hunne potvormige nesten diep onder den grond, 
gewoonlijk in den vermolmden tronk van eenen boom, en maken 
van daar, vooral ’s nachts, groote zwerftochten, soms mijlen ver 
in den omtrek, waarbij zij in eene dichte, kabeltouwachtige kolonne 
voortrukken, de bovensten op den rug der ondersten, en vergezeld 
van met stevige kaken gewapende soldaten. Vinden zij onderweg 
iets van hare gading, b.v. een of ander dier, dan stort zich de 
geheele massa daarop en trekt niet verder voordat het totaal verorberd 
is. Ook de jager, die toevallig met zulk een wandelenden streng 
in aanraking komt, weet het zijne ervan te vertellen; zelfs de 
moedigste wordt door de verwoede aanvallers op de vlucht gejaagd. 
Des nachts dringen zij in de huizen en zuiveren deze, nadat de 
menschen machteloos de vlucht genomen hebben, binnen eenige 
uren van alle kakkerlakken en ander ongedierte, ja zelfs van 
slangen en ratten, waarbij helaas ook dikwijls ’Spekers naturalien- 
verzamelingen eene beurt kregen. 

Ook de groote roode boschmieren zijn vaak ondragelijk voor den 
jager, want bij den geringsten toevalligen stoot tegen een’ boom 
of struik, waar zij hare nesten tusschen twee aaneengehechte 
bladeren hebben opgehangen, vallen zij in grooten getale op hem 
neder en mishandelen hem deerlijk. 

Niet minder dan de mieren, kunnen ook de termieten zeer 
schadelijk zijn, vooral in de woningen, waarvan zij al het houtwerk 
van binnen uithollen, zoodat het gebouw ten slotte ineenstort. De 


meest gewone soorten zijn Termes bellicosus Smeathm., die groote 


XCVI VERSLAG. 


heuvelachtige nesten met ijzerharde wanden bouwt, en 7. mordax F. 
met paddestoelvormige nesten. Een dezer nesten wordt door Spreker 
ter bezichtiging gesteld, evenals eenige reusachtige wijfjes (koninginnen) 
met hare uit klei vervaardigde cellen. Deze wijfjes worden door 
de negers gegeten en als eene lekkernij beschouwd; dit is ook het 
geval met de in palmen levende larven van Xhynchophorus Phoenicis, 
met een grooten Gry//us en enkele soorten van sprinkhanen. 

Tot de nuttige insecten kunnen de wilde bijen, vooral Apis 
fasciata F., gerekend worden, die in holle boomen wonen en 
daar groote hoeveelheden honig verzamelen, waarvan een proef 
wordt ter tafel gebracht. 

Hier volgde een levendig verhaal van eene onaangename ont- 
moeting, die Spreker had aan de Fisherman Lake, door het on- 
voorziens en toevallig verstoren van een wespennest, en waarvan 
zich de schromelijke gevolgen nog geruimen tijd bij hem lieten 
gevoelen. 

De muskieten, die ook in Liberia plaatselijk soms zeer lastig 
zijn, acht Spreker voldoende bekend; hij gaat daarom over tot het 
opnoemen van enkele Schorpioenen, Scolopenders en Spinnen, die, 
hoewel geen landplaag, toch algemeen gevreesd zijn. 

Ten slotte verhaalt Spreker eenige bijzonderheden van de zandvloo, 
Pulea penetrans L., die in 1872 naar Angola overgebracht, zich 
van daar tot Liberia verspreid heeft en er, vooral in de kust- 


plaatsen, eene ware laadplaag geworden is. 


De heer van der Wulp komt nog eens terug op hetgeen door 
hem in de laatste Zomervergadering te Maastricht werd medegedeeld 
omtrent de inlandsche soorten van het geslacht Tabanus. Gelijk 
toen door hem werd te kennen gegeven, was hij door het be- 
studeeren van de Monographie der Europeesche Tabanus-soorten 
van Prof. Brauer geheel in het onzekere geraakt over de juiste 
determinatie der vroeger als inlandsch vermelde 7. Zuridus en 
solstitialis, De als zoodanig bestemde voorwerpen toch in zijne 
collectie behooren allen, volgens de door Brauer opgegeven ken- 


merken, tot 7. éropicus Panz. Hij wist toen evenwel niet, of dit 


VERSLAG XCVII 


ook het geval was met de voorwerpen in andere inlandsche collec- 
tien. Hij heeft dit sedert onderzocht. Op zijn verzoek zijn de 
bezitters van onderscheidene Diptera-verzamelingen zoo welwillend 
„geweest, hem al hunne inlandsche Tabanus-soorten ter herziening 
te zenden. De heer Ritsema zond hem die van het Leidsch Museum; 
Dr. Ritzema Bos die van de vroegere verzameling onzer Vereeniging, 
thans aan de Rijks Landbouwschool overgegaan ; de heeren Maurissen , 
Heylaerts, van den Brandt en Jaspers al de hunne; waarvoor hun 
bij deze dank wordt betuigd. Het resultaat was, dat het bij allen 
steeds exemplaren waren van 7. Zropieus, die wel in de min of 
meer wisselvallige en daardoor onzekere kenmerken, door Schiner 
in diens Fauna austriaca aangegeven, eenigszins afweken, maar 
niet de door Brauer scherper afgebakende kenmerken van 7’. solstitialis 
en Zwridus vertoonden. Deze beide soorten moeten dus voor ’t 
oogenblik weder uit de rei der inlandsche Tabaniden verdwijnen. 
Ons land schijnt alzoo niet rijk te zijn in soorten van het genus 
Tabanus, al komen enkele der overal gemeene soorten, als b.v. 
T. bovinus L. en autumnalis L., ook bij ons zeer talrijk voor. 
Alleen schijnt Limburg eenige soorten te huisvesten, die geenszins 
in andere provincien voorkomen. Niet alleen is ook daar de reeds 
op de Zomervergadering genoemde 7. plebejus Fall. gevangen (n.l. 
te Nuth door den heer Maurissen), maar Spreker vond zelf, op 
de excursie in den afgeloopen zomer, bij Bunde voor ’t eerst den 
zeer aan 7. bromius verwanten 7. maculicornis Zett., en in de 
collectie van den heer van den Brandt ontdekte hij ook nog enkele 
voorwerpen van 7. sudeticus Zell., in de buurt van Venlo gevangen. 
Er zijn derhalve thans 10 inlandsehe soorten bekend, te weten: 
T. micans Meig., tropicus Panz., rusticus L., fulvus Meig. , plebejus 
Fall., autumnalis L., bovinus L., sudeticus Zell. , bromius L. en 
maculicornis Zett. — Fen doosje, waarin al deze soorten zijn 


bijeengestoken, gaat ter bezichtiging rond. 


De wetenschappelijke mededeelingen hiermede afgeloopen zijnde, 
vraagt de heer Ritsema nog even het woord. Hij heeft, uit de 


bibliotheek der Vereeniging, ter vergadering medegebracht het album, 


XCVIII VERSLAG. 


bevattende de portretten van de Leden der Entomologische Ver- 
eeniging. Ofschoon velen daarin zijn vertegenwoordigd, bestaan er 
nogtans ook leemten en ontbreken er meer bepaaldelijk de meeste 
jongere leden. Hij neemt daarom deze gelegenheid waar, om tot 
allen, wier photographische beeldtenis nog niet in het album is 
opgenomen, ook tot hen, die niet in deze bijeenkomst tegenwoordig 
zijn, het verzoek te richten, tot het beöogde doel een portret in 
album-formaat, voorzien van hunne handteekening, aan hem te 


te willen toezenden. 


Niemand verder het woord verlangende, wordt de vergadering 
door den Voorzitter, onder dankzegging aan de verschillende Sprekers, 


gesloten. 


CATALOGUS SYNONYMICUS 
FSELSSEECED:-A:R,.U. M 


ADHUC DESCRIPTARUM. 
AUCTORE 


CAMILLO SCHAUFUSS. 


Publicationes, quibus agitur omnino de Pselaphidarum familia, 
his annis ita auctae sunt, ut non ei, qui legunt, vero ne quidem 
qui scribunt, materiam tam subito accumulatam conspicere et 
continere possint. Putamus igitur, fortasse a nonnullis in bonam 
parlem exceptum fore nos nunc edere catalogum, quem initio ea 
de causa solum composuimus, ut patri et nobis ipsis laborem 
describendi novitates faciliorem faceremus. 

Non est eius, qui catalogum componit , res synonymicas quaerere , 
atque nos quidem plane libros, qui in manibus erant, secuti sumus ; 
eis autem casibus, quibus exemplaria typica coleopterorum ante 
oculos habebamus, interdum nos coactos esse putabamus, sententias 
sine ulla argumentatione dispersas omnino ut decet negligere. Quod 
si non fecissemus, catalogus multo pluribus vitiis affectus esset, 
quam eo ipso vitia in eo inveniantur. 

Enumeratio descriptorum generum et specierum effici non poterat 
nisi alphabetice, quia Pselaphidarum systema planius atque uberius 
explicatum, quod sit probandum, non habemus; hac in sententia 
cum Achille Raffray consule nec non patre consentimus. 

Quod attinet ad nomenclaturam et prioritatis leges hoc libro quam 
diligentissime principia magni et praestantissimi catalogi coleoptero- 
rum, quem debemus doctori Gemminger et de Harold secuti sumus. 
Quam ob rem, ut exemplis utamur, nominum permutationes ut 
Desimia pro Tetraci, Zethopsus pro Zetho accipi non poterant. 
(G. et H. Cat., p. xıv). Porro species generis Zpleclopis in numero 
Euplectorum remanebat, quamquam bonum genus Mupleetops se 
praebet, atque id, quod auctor singulas species, quae ex Euplectorum 

1 


2 CATALOGUS SYNONYMICUS 


genere secernendae et in Euplectopum numero habendae sind, non 
enumeravit. (G. et H. Cat., p. xxr). (Certe denique in singulis 
generibus, atque id praesertim in familia Euplectinorum, studia 
quae sequuntur multa convertent). 

Una in re autem a Catalogo Monachico nobis discedendum esse 
putabamus, exstinguenda enim ex numero specierum omnia nomina 
quae dicuntur <in litteris>. Itaque species a Motschulsky non des- 
criptae sed solum in itinere nominatae exstinctae atque in appendice 
separatim enumeratae sunt, aut, quae species ab aliis auctoribus lege 
artis ac rite descriptae sunt, inter harum synonyma sunt positae 
(Marellus aegyptiacus Sauley — Motsch. in litt.; Z/ybocephalus Schauf. — 
Motsch. in litt.; Bryawis siamensis Schauf. — syn. sphaerica Motsch. 
in litt. ete.). Animalia, si quidem male descriptä, tamen noscenda 
sive tabulis efficta, accepimus (exempli causa: Gomacerus Motsch. , 
Cercocerus Motsch.). Genera Plagiophorus, Acmaeonotus, Mecochelia, 
quamquam levissime descripta, tamen nunc denominata putanda 
sunt, cum illa genera antennis, hoc genus crista ex capite usque 
ad abdomen sese pertinente cognoscantur. Fieri autem potest ut 
etiam illas descriptiones irritas esse cognoscamus, cum plura in- 
dividua observaverimus. Idem dici potest de Canthodero cuius 
delineatio fortasse recognoscendi auxilium dare possit; Phamisi, 
cui similem esse auctor putat, dissimillimus est. 

Genus Pselaphanax Walker, quod Gemminger et de Harold in 
Pselaphidarum numero habebant, carabicida (Selina Westermanni 
Motsch.) cognita est. 

Pselaphidae fossiles hoc tempore a patre nostro describuntur. 
Quae adhuc de illis scripta erant, nil est nisi pauca obscura 
commentaria, quae hoc loco non sunt commemoranda. 

Nonnullarum specierum descriptiones aut citata invenire non 
potuimus. 

In quovis catalogo, iam eo tempore, quo editur, lacunae, errores, 
alia vitia inveniri possunt.  Persuasum habemus, vitia etiam in hoc 
Pselaphidarum catalogo inesse ; libenter supplementa aut correctiones 
accipiamus. 


Atct’o R. 


PSELAPHIDARUM. 3 


Abascantus 
aßaozavros, non fascinandus. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Entom. XXIX. 1886. p. 258. 
sannio Schauf. Tijdschr. v. Entom. XXIX. 1886. p.258. King Georges 
Sound. 


Acetalius 
Etym. dub. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 322. 


dubius Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 322. Iaponia. 
1 


Acmaeonotus 
axuy, acies; votos, dorsum. 
Motschulsky. Bull. Mosc. 1851. IV. p. 483. 


1 spec. indescr. India or. 
1 


Acotreba 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 195. 
Simoni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 52. t. 1. Valdivia. 


f. 4—6. 
1 
Actium 
Etym. null. 

Casey. Bulletin 6. Calif. Acad. Science. 1886. p. 201. 
californicum Lec. California. 
pallidum Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 473. A 

Flo Ar 
politum Casey. I. c. 3 


robustulum Casey. /. c. p. 474. 


testaceum Casey. Il. e. p. 475. 
5 


4 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Acylopselaphus 
axvhos, glans; y7hagaw, tango. 
Raffray. Rev. d’ Ent. 1883. p. 237. 


Mariae Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 237. t. V. f. 11. Madagascar. 
LAV. f. 12. 13.014. 


Adalmus 
Vox euphon. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 197. 


velutinus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p.338. t.111. Nov. Zealand. 


fel 
1 


Adranes 
adoavys, debilis. 
Leconte. Bost. Journ. VI. 1850. p. 83. 
coecus Lec. Bost. Journ. VI. p. 83; New spec. Col.I. Georgia amer. 
1863. p. 27. — Schauf. Mon. Adran. p. 203. 
Lecontei Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 255. — Illinois. 
Schauf. Mon. Adran. p. 204. 


Amaurops 
duavgòs, obscurus; ow, oculus. 
Fairmaire. Ann. Soc. Ent. Fr. 1852. p. 74. 

Abeillei Saulcy. Pet. Nouv. Ent. 1875. p. 539. Massilia. 
Aubei Fairm. Rev. Zool. 1851. p. 527; Ann. Soc. Ent. Sicilia. 

Fr. 1852. p. 76. t. 3. f. 3. — Jacq. Duv. Gen. 

Col. t. 40. f. 198. — Sauley. Spec. I. p. 110. 
carinata Baudi. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. Italia bor. 


1881. p. 467. 
eoreyrea Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 106. Ins. Corfu. 
corsica Sauley. Spec. I p 114 Corsica. 
Diecki Saulcy, l. c. p. 113. Etruria. 
exarata Baudi. — Reitt. Verh. zool. bot. Wien. 1881. Italia bor. 
p. 467. 


gallica Delarouz. Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. p. 68 t.1: Gallia mer. 
f. 2. — Saulcy. Spec. I. p. 116. 


PSELAPHIDARUM. 


Koziorowiczi Sauley. Pet. Nouv. Ent. 1875. p.539. Corsica. 


Pirazzolii Sauley. Spec. I. p. 117. Italia. 
Revelieri Saulcy. Pet. Nouv. Ent. 1875. p. 539. Corsica. 
sardoa Saulcy Spec. I. p. 112. Sardinia. 


Sauleyi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 291. — Caucasus. 
Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 1878. 1.11. f. 12. 
syriaca Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. Beirut. 


p. 332. 
14 


Apharina 
Apharus. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 194. 
fuscipennis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 415. Borneo. 
t. 20. p. 19. 
Simonis Reitt. /. c. 1882. p. 296. Batavia. 
squamiceps Schauf. Tijdschr. v. Entom. XXV. p. 66. — 5 
Not. Leyd. Mus. IV. p. 146. 


Apharus 

apagos, nudus. 

Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 129. 
Muelleri Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 130. t. 5. Brasilia. 
f. 4. 
1 

Aphilia 

Etymol. null. 

Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 196. 


femorata Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1882. p. 296. Borneo. 
1 


Aphiliops 
Philus. 
Reitter. Wien. Ent. Zeit. III. p. 208. 
Philus Sauley. 


Aubei Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 519. Corsica. 
Schmidti Maerkel. Germ. Zeitschr. V. p. 259. Ins, Wollin. 
lativentris Chaud. Bull, Mosc. 1845. III. p.170. Russia, 

9 


6 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Aplodea 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 186. 
adumbrata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 322. Valdivia. 


BO: 

castanea Blanch. Gay. Hist. Chil. V. p. 563. t. 32. Chili. 
fe Ad. 

cosmoptera Blanch. l. c. p. 563. 5 

difformis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 484. > 


Elsbethae Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 48. Valdivia. 
gibbicollis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. Amazon. 
2.269. 1. 11. fo da dbdg. 
palpalis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 48. t.1. Valdivia. 
fate: 
praeses Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 270. Chili. 
LT 2a, 2b 
spinula Reitt. Deulsch. Ent. Zeit. 1885. p. 323. Valdivia. 
AREE 
villosa Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 268. Chili. 
1. 10, f. 4. 4a. 4b. 
valdiviensis Blanch. Gay. Hist. Chil. V. p. 563. Valdivia. 
lol! i 
Arctophysis 
agxros, ursus; pros, natura. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 200. 
gigantea Reitt. Verh. zool, bot. Ges. 1882. p. 384. — Columbia, 
; Deutsch. Ent. Zeit. 1885. t. UL f. 34—35. 
Arhytodes 
Rhytus. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 209. 
Rhytus Westwood. 


vestitus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. p. 126; Brasilia. 
PRES OSE 


PSELAPHIDARUM. 


Arnyllium 
Etym. null. 


Reitter. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 391. 
ensipes Reitt. Verh zool. bot. Ges. 1883. p. 392. 1.20. Borneo. 


1. 10: 
parviceps Reitt. /. c. p. 392. 


pectinatum Reitt. /. c. p. 392. 1. 20. f. 9. 
3 


Articeros 


agrıos, integer; xé9gas, cornu. 


Hope. Trans. Ent. Soc. Lond. IV. 1845. p. 


106. 


(Dalman. Vet. Ac. Handl. 1825. p. 398. false descr.) 


Mastiger Motsch. 


Monogr. Schaufuss. Mon. Adranin. Ann. Mus. Civ. Gen. 


angusticollis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. Ill. 
185658: 024001 IM.ofi 4. 

armatus Dalm. Om. Ins. Kop. p. 23. t. 4. f. 12. — 
Aubé, Mon. Psel. p. 64. t. 94. f. 3. — Schauf. 
Mon. p. 187. 

aurifluus Schauf. Mon. p. 194. 

Bostocki Pascoe. Proc. Ent. Soc. Lond 1866. p. 15. 

breviceps King. Trans. Soc. N. S. Wales. II, 
1869. I. 

brevipes Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. p. 512. 

eurvicornis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. UI. 1856. 
p. 275. t. 17. f. 2. — Schauf. Mon. p. 184. 

Deyrollei Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. p. 514. 

dilaticornis West w. Trans, Ent. Soc. Lond. III. 1856. 
PAZ, feo Ae 

Duboulayi Waterh. Ent. Monthl. Mag. I. 1865. p. 149. f. 

Fortnumi Hope. Trans. Ent. Soc. Lond. IV. 1845. 
p. 106.1. 7. f. 1. — Lacord. Gen. Col. IL. p. 182. — 
Schauf. Mon. p. 182. f. a.—d. 

¢ Odewahni Pascoe. Proc. Ent. Soc. Lond. 1866. 

pato. i 

foveicollis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 18.1.1. f. 1. 


XVII. 1882. 


Melbourne. 
India or. 


Melbourne. 
Nov. Holland. 


” 


” 
Melbourne. 


Nov. Holland. 
Melbourne. 


Swan River. 
Adelaida. 


Nov. Holland. 


Swan River. 


8 CATALOGUS SYNONYMICUS 


gibbulus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. p. 513. 


Kingius Sharp. l. c. p. 512. 

Pascoeus Sharp. /. c. p. 511. 

quadriscopulatus Schauf. Rev. mens. ent. Pelersb. 
1883. p. 2. 

regius King. Trans. Ent. Soc. N. S. Wales. II. 1869. I. 

Selysi Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 5. — 
Nungu. ot. III. p. 481. — Mon. p. 190, 

setipes Westw. Trans. Ent. Soc. Lond, II. 1856. 
Pe 2100217. 0-78. 

spinifer Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. p. 513. 


tumidus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1869. IV. 
2.818; Thes. Ent. RO sp. 2.1. A 7. 2.2 
Sharp. Trans. Ent Soc. Lond. 1874. p. 510. — 
Schauf. Mon. p. 191. 

Westwoodi Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 

b ». 510. — Schauf. Mon. p. 185. 
22 
Atherocolpus 
adno, spica; xodmos, sinus. 
Raffray. Revue d’Ent. 1882. p. 15. 
foveolatus Raffr. Rev. @ Enl. 1882. p. 15.1.1. f. 13. 
heterocerus Raffr.l. c. p. 16. t. 2. f. 14—16. 


9 


“ 


Atheropterus 


«970, spica; mrégor, ala. 


Raffray. Revue d’Entom. 1882. p. 77. 


longipalpis Raffr. Rev. d’Ext. 1882. p. 78. 1.1. f.19; 


SN 
1 


Atinus 


Etym. dub. (reivow, tendo?) 


Nov. Holland. 
oce. 


Sumatra. 


Nov. Holland. 
Swan River. 


Melbourne. 


Holland. 
oce. 


Nov. 
bor. 
Swan River. 


Nov. Holland. 
oce. 


Singapore. 
Tava. 


Abyssinia. 


Horn. Trans. Amer. Ent. Soc. 1868. p. 127. 


monilicornis Brend. Proc. Soc. Ent, Phil. 1866. p. 190. 
1 


Washingtou. 


PSELAPHIDARUM. . 


Atychodea 
Tychus. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 412. 


lenticornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p.414. Borneo. 
t. 20. f. 19. 20. 


Raffrayi Reitt. /. c. p. 414. t. 20. f. 23. 
Simoniana Reitt. /. c. p. 413. t. 20. f. 21. 22. -; 
singularis Reitt. |. c. p. 414. I. 20. f. 24. 5 
4 
Autoplectus 


automhextos; plexus ab eo ipso. 


Raffray. Rev. d’Ent. 1883. p. 248. 


integricollis Raffr. Rev. d’Eni. 1887. p. 50. Madagascar. 
torticornis Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 249. t. 5. 5 
f. 26—29. 
2 
Balega 


Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 200. 


elegans Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 43. St. Thomas. 
1 
Batraxis 


Batrisus; Bryaxis. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 464. 


Hampei Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. Graecia. 


p. 464. 
1 


Batrisomorpha 
Batrisus ; uoogr, forma. 
Raffray. Revue d’Entom. 1882. p. 38. 
Armitagei King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1864. Paramatta. 
pe AOL LT. FE: 
carinulata Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. p. 365. lava, 
clavata Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 40. Nov. Guinea. 


10 CATALOGUS SYNONYMICUS 


crassicornis Raffr. I. c. p. 49. 

Doriae Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 366. 
foveicollis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 39. 

pilosella Raffr. l. c. p. 40. 


ursula Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. p. 367. 
8 


Batrisoschema 


Batrisus; oynwe, habitus. 


Nov. Guinea. 


Sumatra. 
Tava. 


Nov. Guinea. 


Tava. 


Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 399. 


lateridentatum Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p.400. Borneo. 
i. 20. f. 11. 
1 
Batrisus 
Vox euphon. 
Aubé, Mag. Zool. 1833. p. 45. 
Alytus Hampe. — Arthmius Lee. — Batrisodes 
Reitt. — Syrbatus Reitt. 
abbreviatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1882. p. 285. Borneo. 
abdominalis Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 292. Abyssinia. 
Achillei Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. p. 386. lava. 
acuminatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. Iaponia. 
p. 307. 
adnexus Hampe. Wien. Ent. Monats. 1863. p. 285. — Hungaria. 
Sauley. Spec. I. p. 101. 
aethiopieus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 59. Abyssinia. 
albionieus Aubé. Mon. p. 49. t. 90. f. 2. — Eschsch. Amer. bor. 
Dej. Cat. 3. ed. p. 466. 

9 aculeatus Lee. List Col. N. Amer. I. pei i 
angulatus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. Ill. 1856. Melbourne 
p. 273. 1.16. f. 6. En. 9. ( 
angulipes Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 381. Borneo. 
angustatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. Iaponia. 

p. 113. 
angusticollis Raffr. Rev. d’ Ent. 1882. p. 74. Java. 
angustus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond.1874.p.113.— laponia. 


l. c. 1883. p. 305. 


PSELAPHIDARUM. 


antennatus Weise. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 97. — 
Waterhouse. Aid Identif. Ins. II. t. 46. 
anticathidrus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. 
ps 116; 
simplex Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 58. 


Raffrayi Casey. Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. 


II. 1884. p. 92. 
anthicoides Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 142. 
anthicus Schauf. Ann. Soc. Ent. 


p. 487. 


architectus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 396. 


1. 20. f. 4. 
armiger Lec. Bost. Journ. VI. p. 94. 
asteriscus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 146. 


aterrimus Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. I. 


1884. p. 91. 
Aubei Schauf. Nunqu. ot. II. p. 284. 
australis Erichs. Wiegm. Arch. 1842. I. p. 243. 
basalis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 396. 
basicornis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. 
p. 312. 
batavianus Reitt. 
i p. 284. 
Beccarii Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 390. 
bicolor Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 139. 
bipunetulus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 394. 


Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


birmanus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. p. 395. 


bistriatus Lec. Bost. Journ. VI. p. 101. 

brevis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 396. 

brevispinus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 137. 
129.7, & 

calcarifer Reitt. L c. p. 136. 

capitatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 73. 

carinatus Schauf. Nunqu. ot. p. 281; Tijdschr. v. 
Ent. XXX. p. 145. 

carinifrons Schauf. Nunqu. ot. II. p. 283. 

caudatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 77. 


Fr. 1882. Bull. 
p. 141. — Motsch. è. litt. Bull. Mosc. 1851. IV. 


11 


Iaponia. 


Nov. Guinea. 


Brasilia. 
India or. 


Borneo. 


Pennsylvania. 
Bogota. 
Massachusetts. 


Nov. Friburg. 
Tasmania. 
Sumatra. 
Taponia. 


Batavia. 


Amboina. 
Brasilia. 
Borneo. 
Birma. 
Pennsylvania. 
Borneo. 
Brasilia. 


» 


Java. 
Nov. Friburg. 


» 


Abyssinia. 


12 CATALOGUS SYNONYMICUS 


caviceps Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 308. 


cavifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 395. 


celebensis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p.373. 
cephalotes Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 459. 
cinnamomeus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 146. 


claviger Reitt. Verh. zool. bot, Ges. 1883. p. 395. 


clypeatus Reitt.. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 134. t. 5. 


fio. 


concolor Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 310. 


confinis Lec. Bost. Journ. VI. p. 96. 


conspicuus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. 


PALI 
cornutus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 282 


coronatus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 


p. 130; Thes. Oxon. t. 4. f. 9. 
curvicornis Schauf. Nunqu. ot. U. p. 286. 
custos Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 138. 


cyclops King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1866. p. 306. 
deformis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 184. t. 8. 


hid 


Delaportei Aubé. Mon. p. 46. t. 82. f. 2. — Erichs. 
Kaef. Mark. I. p. 265. — Saulcy. Spec. I. p. 95. 
puncticollis Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1867. 


p. 561. 1. 13. f. 2. 


Schwabii Reitt. Berl. Ent. Zeit. 1870. p. 213. 1. 1. 


Ten: 

denticollis Casey. Contr. Deser. Syst. Col. II. 1884. 
p. 89. 

Dionysius Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. 
p. 116. 


spinicollis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. 


p. 304. 


dissimilis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. 


po LU LE 
Dohrni Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 137. 
plicatus Motsch. à, 1. Bull. Mosc. 1851. IV. p.489. 
Dregei Aubé. Ann. Fr. 1844. p. 82. — Dej. Cat. 3. 
ed. p. 466. 


Taponia. 
Borneo. 
Celebes. 
N. York. 
Brasilia. 
Borneo. 
Brasilia. 


Iaponia, 
Georgia amer. 


Paramatta. 


Brasilia. 


n 


Yucatan. 
Borneo. 
Paramatta. 
Africa occ. 
Europa. 
Helvetia. 
Germania. 
Washington. 


Taponia. 


n 
Birma. 


India or. 
Cap. bon. spei. 


PSELAPHIDARUM. 


Elizabethae King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1864. 
p. 104. 

elysius Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 48. 

euplectiformis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. 
p. 303. 

exeisus Schauf. Psel. Siams. 1877. p.16; Ann. Mus. 
Civ. Gen. XVIII. p. 379. 

exiguus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 61. 

exsculptus Hampe. Stett. Ent. Zeit. 1850. p. 357. — 
Sauley. Spec. I. p. 104. 

fallax Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 318. 

fissifrons Sharp. l. c. p. 311. 

formicarius Aubé. Mag. Zool. 1883. p. 46. t. 39. 
f. 1. — Sauley. Spec. I. p. 93. 

foveicollis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 56. 

foveicornis Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 462. 

fragilis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 317. 

frontalis Lec. Bost. Journ. VI. p. 96. 

fundaebraccatus Schauf. Tijdschr. v. Entom. XXV. 
p. 71; Not. Leyd. Mus. IV. p. 151; Ann. Mus. 
Civ. Gen. XVIII. p. 383. 


Gantongensis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 


p. 389. 
Germari Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 81. 
Gestroi Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen.- XVIII. p. 374. 
gibbosus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866.p. 307. 
giganteus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 57. 
giraffa Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 31. — 
Nunqu. ot. III. p. 507. 
globicollis Lec. Bost. Journ. VI. p. 91; Class. Col. 
1861. p. 57. 
globosus Lec. Bost. Journ. VI. p. 100. 
var. striatulus Lee. I. c. p. 99. 
gracilicornis Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 29. 
gracilicr Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 88. 
gracilis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 315. 
Grouvellei Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 378. 


13 


Sidney. 


Graecia. 
Iaponia. 


Siam. 


lava. 
Austria. 


Iaponia. 


n 
Europa. 


Abyssinia. 
Tenessee. 
Iaponia. 
Pennsylvania. 
Batavia. 


Amboina. 


Brasilia. 

Nov. Guinea. 
Nov. Holland. 
Abyssinia. 


Nov. Holland. 
Georgia amer. 


9 


9 
Abyssinia. 
Florida. 


Iaponia. 
Sumatra, 


14 CATALOGUS SYNONYMICUS 


grypochirus Schauf. /. c.p. 379. 

hamatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. 
p. 45. t. 16. f. Gue. 

Hatamensis Schauf. Ann. 
p. 397. 

heterocerus Motsch. Bull. Mose. 1851. IV. p. 484. 

holosericeus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 387. 

honestus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 272. 

hydropieus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 56. 

iaponieus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 318. 

javanieus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 65. 

incertus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 392. 

Indus Schauf. l. c. p. 375. 

insularis Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 407. — 
Sauley. Spec. I. p. 103. 

Ionae Lec. Bost. Journ. VI. p 94. 


Mus. Civ. Gen. 


iuveneus Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. 1865. p. 258. 
laminidens Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 396. 


i. 20.=f. 5. 
lateridens Reitt. I. c. p. 398. 


lineatocollis Aubé. Mag. Zool. 1833. p. 60. t. 90. 
f. 3. — Lee. Bost. Journ. VI. p. 101. — Dej. 


Cat. 3. ed. p. 466. 

longicornis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. 
p. 304. 

longipennis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 64. — Schauf. 
Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 387. 


luculentus Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 460. 


macrocephalus Schauf. Nungu. ot. II. p. 273. 

margaritifer Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 317. 

Mendocino Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 174. 

mirabilis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 336. t. Ill. 
f. 25. 

modestus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. 
p. 116; I. c. 1883. p. 320. 

Molucearum Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 61. 


XVIII. 


Borneo. 
Paramatta. 


Nov. Guinea. 


India or. 
Sumatra. 


Nov. Friburg. 
Abyssinia. 
Iaponia. 

Tava. 

Borneo. 


bal 


Cyprus. 
Pennsylvania. 


Amer. bor. 
Borneo. 


7 


Amer. bor. 


Iaponia. 

lava. 
Columbia. A.b. 
Nov. Friburg. 


Sumatra. 


California. 
Brasilia. 


Iaponia. 


Moluceae. 


PSELAPHIDARUM. 


monstrosus Lee. Bost. Journ. V1. p. 95. 
cristatus Lee. l. c. p. 96. 


fierax. Lee. be. n. 9. 
monticola Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 177. 


morulus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1882. p. 285. 


morus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 388. 
nephritieus Schauf. l. c. p. 384. 
nicotianus Schauf. l. c. p. 393. 


nigrieans Lec. Bost. Journ. VI. p. 99. 


nobilis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. p. 170. 
occiduus Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Se. 1886. p. 178. 
oculatus Aube. Mag. Zool. 1833. p. 48. 1.89. f. 4. — 

Jacq. Duv. Gen. Col. t. 40. f.199. — Dej. Cat. 3. 


ed. p. 466. — Sauley. Spec. I. p. 106. 


optatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 112. 
orbicollis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 399. 
CRONACA: 


Orion Schauf. Nunqu. ot. II. p. 271. 
Ormayi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 367. 


ornatifrons Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 313. 
ornatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 114. 
oscillator Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 309. 


pallidus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 74. 


palpalis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 306. 


papuanus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 57. 


pedator Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 319. 


peniculus Schauf. Nurqu. ot. IL. p. 271. 
peruvianus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 75. 


phantasma Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 135. 


DDAF 


physoderes Schauf. 


p. 383. 
pilosus Sharp. 


Ann. 


Mus. 


Aid Identif. Ins. Il. t. 46. 


pogonatus Saulcy. Spec. I. p. 98. 
politus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 310. 
proportionis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. 


p. 395. 


Civ. Gen. 


— Waterhouse. 


XVIII. 


15 


Amer. bor. 
Pennsylvania. 
Ohio. 
California. 
Batavia. 
Celebes. 
Sumatra. 
Carolina mer. 
Paramatta. 
California. 
Europa. 


Iaponia. 
Borneo. 


Nov. Friburg. 
Transsylvania. 
Iaponia. 

» 


» 


lava. 

Iaponia. 

Nov. Guinea. 
Iaponia. 

Noy. Friburg. 
Peru centr. 
Brasilia. 


Sumatra. 
Iaponia. 
Taygetos. 


Iaponia. 
Sumaira, 


16 CATALOGUS SYNONYMICUS 


pubescens Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 62. 
pubifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 1883. p. 397. 
punctatissimas Raffr. Rev. d’Ent. p. 60. 
punctieollis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. 
p. 316. 
punetifrous Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 463. 
punetipennis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883.p.305 
quadripunetatus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 273. 
quaestus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 139. 
semisulcatus Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. 
IV. p. 487. 
quinquefoveolatus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 274. 
Raffrayi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 285. 
bicolor Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 63. 
rhinoceros Schauf. Nunqu. ot. II. p. 281. 
riparius Say. Journ. Ac. Phil. IV. p. 98. 
Ritsemae Schauf. Tijdschr. v. Entom. XXV. p. 70; 
Not. Leyd. Mus. IV. p. 150. 
rivularis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 285. — Motsch. 
i. litt. Etud. ent. 1855. p. 14. 
rugiceps Schauf. Nunqu. ot. Tis peo tae 
rugicollis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 313. 
Ruprechti Kolenat. Melet. ent. III. p. 31. 1.12. f. 3. 
Sarawakensis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 381. 
scabriceps Lec. Bost. Journ. VI. p. 98. 
Schaumi Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 84. 
punctatus Lee. Bost. Journ. VI. p. 97. 
seulpturatus Schauf. Tijdschr. v. Entom. XXV.p. 71; 
Not. Leyd. Mus. IV. p. 152. 
semisulcatus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 391. 
septemdentatus Schauf. I. c. p. 376. 
septemfoveolatus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 15. 
Sharpi Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. 116. 
similis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 319. 
similis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen, XVIII. p. 395. 
simplex Lec. Proc. Am. Phil. Soc. XVII. 1878. p. 598. 


lava. 

Borneo. 

Nov. Guinea. 
Iaponia. 


Pennsylvania. 
Taponia. 
Yucatan. 
Birma. 

India or. 


Brasilia. 
lava. 

” 
Nov. Friburg. 
Missouri. 
Sumatra. 


Panama. 


Bogota. 
Japonia. 
Kasbek. 
Borneo. 


Amer. bor. 


lava. 


Borneo. 
Siam. 
Taponia. 

r 
Sumatra. 
Detroit. Am. 


PSELAPHIDARUM. 


simplicifrons Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 136. 


singularis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 488. 


solitarius Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 314. 
speculum Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 176. 


spinicollis Motsch. Etud. ent. 1858. p. 27. 
spinidens Reitt. Verh. Ges. Wien. 
pi 398... 20. f "7. 


zool. bot. 


spinifer Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. 167. 


spinicollis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 75. 
spinosus Motsch. Ktud. ent. 1858. p. 28. 
spretus Lec. Bost. Journ. VI. p. 100. 


stipes Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 1. p. 115. 


stultor Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 144. 
sublyratus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 135. 
suleatus Raffr. Rev. May. Zool. 1877. p. 294. 
suleipennis Raffr. I. c. p. 293. 


superbus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 393. 


sus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 143. 


tarsalis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 396. 


6,205 f. 6. 
testaceus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 59. 
Theodorus Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 291. 


tibialis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. p.171. 


trieuspidatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882 p. 76. 
trifoveolatus Schauf. Nunqu. ot II. p. 269. 


Luzerae Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 138. 
var. planifrons Schauf. Nunqu. ot. Il. p. 270. 
tripunctatus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. 


pi LST. 


trinodulus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 144, 
ursinus Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 31; 


Nunqu. ot. III. p. 507. 


venustus Reichenb. fon. p. 65. 1.2. f. 18. — Aubé. 


Mag. Zool. 1833. p. 48. t. 90. f. 1. 
Brull'ei Aubé. L c.p. 47. t. 89. f. 3. 
d Buqueti Aubé. |. c. p. 50. t. 90. f. 4. 
nigriveniris Denny. Mon. p. 41. t. 7. f. 1. 
piceus Muls. et Rey. Opuse. XII. p. 69. 


1885. 


4 
Brasilia. 
Chile. 
Iaponia. 
California. 
Ceylon. 
Borneo. 


Abyssinia. 
” 
India or. 
Amer. bor. 
Iaponia. 
Brasilia. 

” 
Zanzibar. 
Abyssinia. 
Sumatra. 
Brasilia. 
Borneo. 


Nov. Guinea. 
Abyssinia. 
Maitland. 
Nov. Guinea. 
Nov. Granata. 
Columbia. 
Nov. Granata. 
Bogota. 


Brasilia. 
Nov. Holland. 


Europa mer. 


Gallia. 
Germania. 
Anglia. 
Gallia. 


Di 
“ 


18 CATALOGUS SYNONYMICUS 


ruber Beck. Beitr. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 
Wien. 1881. p. 463. 
vestigifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Borneo. 
pe 394. t. 20. of. 3. 
vestitus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 307. Taponia. 
Virginiae Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. Il. Virginia. 
1884. p. 90. 
vividus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 282. — Motsch. Americ. centr. 
in litt. Etud. ent. 1855. p. 14. 
zanzibaricus Raffr. Rev. Mag. zool. 1877. p. 292. Zanzibar. 
zephyrinus Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 175. Nevada. 


198 
Batrybraxis 
Batrisus; Bryaxis. 
Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 141. 


Batrisobryazis Schauf. (an gen. dist.). 


eurtula Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 146. Brasilia. 
fortis Reitt. loc. p. 145: 1.5. f. 5: ni 
inflexa Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 147. Mexico. 
labialis Schauf. I. c. p. 148. 1. 9. f. 5 a—e. Rio Janeiro, 
4 
Berdura 


Vox euphon. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 189. 
excisula Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 36; 1885. St. Thomas. 


Elf 24. 
1 


Bergrothia 
Nom. propr. 
Reitter. Wien. Ent. Zeit. III. p. 207. 
Amicrops Sauley. 
Lederi Sauley. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879.p.467. Caucasus. 
Lenkorana Re itt. Lenkoran. 
mingrelica Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 65.  Mingrelia. 


Sauleyi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 467. Caucasus. 
4 


PSELAPHIDARUM. 19 


Berlara 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 189. 
erassipalpis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Batavia. 
p. 287; Deutsch. Ent. Zeit. 1885. t. III f. 21—23. 


Biotus 
Etym. dub. 
Casey. Bullet. Californ. Acad. Science. II. 1887. p. 456. 


formicarius Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p.456. California. 
i DEVE fs Di 


Borneana 

Nomen geograph. 

Schaufuss. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. 180. 
biformis Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr.1882. Bull. p.181. Borneo. 
1 

Bryaxis 

Bovel, scaturio. 

Leach. Zool. Miscell. III. 1817. p. 85. 


Acamaldes Reitt. — Anthicus F. — Brachygluta 
Thoms. — Byraxis Reitt. — Cryptorhinula Schauf. — 
Decarthron Brendel. — Dicrobia Thoms. — Eupines 


King. — Metaxis Motsch. (?). — Nisa Casey. — Nisaxis 
Casey. — Pselaphus Reichenb. (pro parte). — Pselaptus 
Lee. — Pseudobryazis Motsch. — Reichenbachia 
Leach. — Rybazis Sauley. — Scalenarthrus Lee. 
Monogr. Aubé. Mag. Zool. 1833 ; Ann. Soc. Ent. Fr. 1844 (Revis.). 
hr Sauley. Spec. II, Soc. Hist. nat. Mos. Metz. 1876. 
abdominalis Aubé. Mon. p. 27. 1. 82. f. 2. Amer. bor. 
dentata Aubé. Revis. p. 112. > 
var. intermedia Brend. Proc. Soc. Phil. 1866. ‘Tennessee. 
p. 191. 
abnormis Lec. Bost. Journ. VI. p. 89 Amer. bor. 
abyssinica Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 289. Abyssinia, 


20 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Achillis m. 
crassipes Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 36. 
adparata Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 129 
(al. gen.) 
aequata King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p. 310. 
affinis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 25 ; 
Nunqu. ot. III. p. 501. 
affinissima Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 


p. 402. 


albionica Motsch. Bull. Mose. 1845.1. p. 45. 1. 3. [. 2. 


aliena Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 120. 
altula Broun Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 131. 
amica Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 405. 
amitta Reitt. /. c. p. 402. 
ampliventris Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 29; Nunqu. ot. III. p. 505. 
anas Reitt. Wien. Ent. Zeit. IV. 1885. 10. p. 317. 
nasuta Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 327. 
ARTE 
antennata Aubé. Mon. p. 31. I. 84. f. 2. — Jacq. 
Duv. Gen. Col. t. 41. f. 202. 
caucasica Sauley. Spec. II. p. 94. 
serrata Gredler, Kaef. Tyrol. 1863. p. 131. 
serricornis Schmidt. Beitr. Mon. Psel. 
p. 5. t. 1. f. 3. (teste Reitt.). 
appennina Sauley. Spec. II. p. 38. 
approximans Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 326. 
INA 4: 
Arizonae Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 465. 
assimilis Curtis. Brit. Ent. VIL t. 315. — Schaum. 
Zoologist. 1847. p. 1933. 
atlantica Brendel. Proc. Soc. Phil. VI. 1866. p. 193. 
atra King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p. 309. 
atrata Schauf. Nunqu. ot. II. p. 357. 
atriventris Westw. Trans. Ent. Soc. Lond, II 1856, 
F0 do. ae: 
Aubei Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1867. p. 563. 1. 13. 
f. 3. — Sauley. Spec. II. p. 62. 


1838. 


Cap. b. spei. 


Yucatan. 


Nov. Holland. 
Nov. S. Wales. 


Borneo. 


Amer. bor. 
Iaponia. 


Nov. Zealand. 


Borneo. 


” 


Sidney. 


Valdivia. 


n 


Gallia. 
Caucasus. 
Tirolis. 


Trapezunt. 


Italia. 
Valdivia. 


Arizona. 
Anglia. 


Luisiana. 


Nov. Holland. 
Nov. Granata. 


Melbourne. 


Sicilia. 


PSELAPHIDARUM. 


rufula Rottenb. Berl. Ent. Zeit. 1870. p. 37. 
Aurivillii Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. p. 44. 
Aurora Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 20; 

Nunqu. ot. III. p. 496. 
balcanica Sauley. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. Al. 
Baumeisteri Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 7; Ann. 
Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. oxvıı. 
Belfragei Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 181. 
Belfragei Lec. |. c. p. 185 (Pselaptus). 
bielavata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 143. 1.5. 

12.210: 

bifossifrons Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 50. t. 1. 
318855 p. 329 

binodula Schauf. Nunqu. ot. II. p. 264. 

biocellata Schauf. Tüdschr. v. Ent. XXX. p. 127. 

bipunetata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 142. 

bisinuata Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p.130.1.9. 
f. 3. a, b. 

bison Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 23; 
Nunqu. ot. III. p. 499. 

bituberculata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 330. 

Brendeli Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 464. 

breviuscula Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 27; Nunqu. ot. III. p. 503. 

bythinoides Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 191. 
ACTA 

caligata Saulcy. Spec. II. p. 49. 

capitata King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p.311. 

carmelitana Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien.1884. R67. 

Carthagenica Saulcy. Spec. II. p. 60. 

cavernosa Sauley. /. e. p. 56, 

cavicornis Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 30; 
l. c. 1866. p. 34. 

Cearae Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 13; 
Nunqu. ot. III. p. 489. 

celtiberica Sauley. Spec. II. p. 41. 

Chevrieri Aubé. Revis. p. 114. — Baudi. Berl. Ent. 
Zeit, 1869. p. 412. — Sauley Spec. II, p. 84, 


21 


Sicilia. 
Surinam. 
Nov. S. Wales. 


Hungaria. 
Siam. 


Texas. 


” 


Bogota. 
Valdivia. 


Columbia. 
Mexico. 
Columbia. 
Cuba. 


Nov. Holland. 


Valdivia. 
Texas. 
Nov. Holland. 


Africa oce. 


Bone (Alg.). 
Paramatta. 
Syria. 
Hispania. 
Graecia. 
Virginia. 


Brasilia. 


Malaga. 
Europa mer. 


CATALOGUS SYNONYMICUS 


iranica Sauley. Spec. I. p. 85. 
Chilensis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 49. ¢. 1. 
f. 11-13. 
eireumflexa Raffr. Rev d Ent. 1882. p. 32. 
clara Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 113. 
clavata Peyron. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. p. 415. — 
Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 413. — Saulcy. 
Spec. II. p. 90. 
clavata Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 126; 
N. Zeal. Journ. Sc. I. Nov. p. 288. 
clavatula King. Trans.’ Soc. N. S. Wales. I. 1864. 
p. 104. 1. 7. f. 12. 
clavicornis Raffr. Rev. Mag. Zool, 1877. p. 288. 
cochlearifer Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 9; Nunqu. ot. Ill. p. 485. 
colchiea Sauley. Spec. IL p. 69; 
Ver. Brünn. XVI. 1878. p. 132. 
compar Lee. Ann. Lyc. V. p. 215. 
complectens Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 181. 
concolor Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 
p. 502. 
congener Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 257. 
coniuneta Lec. Bost. Journ. VI. p. 85. 
var. clavata Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. 
p. 256; Proc. Ent. Soc. Phil. 1866. p. 193. 
convexa Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 11; 
Nunqu. ot. II. p. 487; Tijdschr. v. Ent. XXX. 
p. 131. 
cordata Schauf. ABel. Siams. 1877. p. 9; Tijdschr. 
v. Ent. XXV. p.69: Not. Leyd. Mus. IV. p. 149. 
rufa Motsch. in litt. Bull. Mose. 1837. IV. p. 
cornuta Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 31. 
9 inornata Brendel. L. c. p. 258. 
corpulenta Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 123. 
corsica Saulcy. Spec. IL p. 47. 
Cotus Sauley. I. c. p. 40. 
erassicornis Broun. Man.: N. Zeal. Col. 1880. p. 129. 
erassipes Sharp. Trans. Ent, Soc. Lond. 1874. L. p. 125. 


Verh. Naturf. 


Persia. 
Valdivia. 


Abyssinia. 
Sumatra. 


Caramania. 


Nov. Zealand. 
Nov. Holland. 


Zanzibar. 
Mexico. 


Caucasus. 


California. 
Texas. 
Victoria. 


Long Island. 
California. 


n 


Amazonia, 


Siam. 


India or. 
Illinois. 
Carolina. 
Brasilia, 
Corsica. 
Scotia. 

Nov. Zealand. 
laponia. 


PSELAPHIDARUM. 


cristata Schauf. Festschr, Soc. Ent. Belg. 1880. p. 14; 
Nunqu. ot. III. p. 490. 

cubita Sharp. Trans. Ent. 
p. 122. 

curta Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874.1. p. 124. 

eurticornis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 263. 


Soc. Lond. 


eymbularia Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


p. 292. 


Cypria Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 409. — Sauley. 


Spec. IT. p. 30. 
deformata Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 183. — 
Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. t. VII. f. 2. 


deformis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 


p. 499. 
dentata Say. Journ. Ac. Phil. IV. p. 99. — Lee. Bost. 


Journ. VI. p. 85. — Brendel. Proc. Soc. Ent. 


Phil. 1866. p. 194. 

denticornis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 15; Nunqu. ot. II. p. 491. 

dentipes Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 413. — 
Sauley. Spec. II. p. 86. 

dentiventris Sauley. Spec. II. p. 31. 

diabolica Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 66. 

dichroa Saulcy. Spec. IL. p. 36. 

Diecki Sauley. /. c. p. 79. 


diffinis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1888. p. 324. 
(dif formis Ganglb. Zool. Jahresber. 1883. Neapel. 
dispar Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 
p. 498. — Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 128. 


divergens Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 182. 
diversa Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 36. 
var. minor Raffr. |. c. 
diversicolor Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 22; Nunqu. ot. III. p. 498. 
dimissionis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 123. 
dominorum King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. 
p. 173. 
dorsopunetata Schauf. Tijdschr. v, Ent. XXX. p. 133. 


1874. 1. 


23 


Mexico. 
laponia. 


” 
Yucatan. 
Batavia. 


Cyprus. 
California. 
Nov. Zealand. 


Amer. bor. 


Yucatan. 
Cyprus. 


Europa mer. 
Syria. 
Oran. 
Hispania. 
laponia. 

» ): 
Auckland. 


Massachusetts. 
Cap. b. spei. 


” 


Nov. Holland. 


Brasilia. 
Nov. Holland. 


Brasilia. 


24 CATALOGUS SYNONYMICUS 


eleetriea King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. 
p. 48. 1.16. Je O0. 

Elizabethae King. I. c. 1864. p. 105. 1. 7. f. 8-9. 

eucera Aubé. Revis. p. 120. 


euplectodes Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. VI. 


p. 504. 
excisa Schauf. Festschr. Soc.‘ Ent. Belg. 1880. p. 18; 
Nunqu. ot. III. p. 494. 
exigua King. Trans. Soc. N.S. Wales. I. 1863. p. 50. 
expanda Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 288. 


exsecta Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. 1865. p. 32. 


extuscurvata Schauf. Tijdschr.v. Ent. XXX. p. 114. 
facilis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. IL. p. 87. 


flavipes Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. p 26; 


Nunqu. ot. III. p. 502. 
floridana Brendel. Proc. Ent. 
p. 257; Ll. c. 1866. p. 194. 
fluviatilis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 134. 
Fonensis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 10; Tijdschr. 
v. Ent. XXV. p. 69. 
formiceti Lec. Bost. Journ. VI. p. 90. 
velutina Lee. I. c. p. 86. 
fossulata Reichenb. Mon. p. 54.1.2. f. 13. — Aubé. 


Soc. Phil. 1865. 


Mon. p. 25. t. 81. f. 3. — Sauley. Spec. U. 


p. 45. 
var. 
1881. p. 468. 
var. rufescens Reitt. I. c. 
foveata Lec. Ann. Lyc. V. p. 215. 
foveiventris Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 33. 
Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 
2... 
Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
ot. III. p. 489. 

Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. p. 97. — 
Sauley. Spec. IT. p. 89. 
fundata Casey. Bull. 6. Cal. Ac. 

t. VII. f. 2a, 


Franciscana Casey. 
CERTAINS 

fraudatrix Schauf. 
p. 14; Nunqu. 

fulviventris Tourn. 


Sc. 1886. p. 192. 


aterrima Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 


Paramatta. 


Nov. Holland. 

Portorico. 

Nov. Holland. 
oce. 

Cuba. 


Paramatta. 
Batavia. 
Pennsylvania. 
Sumatra. 
Amer. bor. 
Sidney. 


Florida. 


Amazon. 
Siam. 


Pennsylvania. 


New Orleans. 
Europa. 


n 
California. 
Abyssinia. 
California. 
Nov. Friburg. 


Helvetia. 


California. 


PSELAPHIDARUM. 


fureata Motsch. Mem. Mose. IV. p. 316. t. 11. f. 
C. — Sauley. Spec. I. p. 74. 

Galathea Saulcy. Spec. II. p. 78. 

geminata King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p. 311. 

gemmifera Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 182. 

gemmula Wollast. Col. Hesperid. 1867. p. 221. 

gibbera Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 411. — 
Sauley. Spec. II. p. 51. 

gigantea Motsch. Bull. Mose. 1863. II. p. 422. 

gigas Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 408. — Sauley. 
Spec. II. p. 99, 

globulicollis Rey. Ann. Soc. Linn. Lyon. VII, p. 324. --- 
Sauley. Spec. II. p. 64. 

globulifer Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 28; Nunqu. ot. III p. 504. 

Goryi Aubé. Mon. p. 30. t. 83. f. 4. — Schauf. 
Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 137. 

Grabowskyi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 289. 


gracilicornis Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 190. 
gracilis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. I. 


1884. p. 32. 
grata Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 500. 
Guillemardi Saulcy. Spec. II. p. 45. 


haematica Reichenb. Mon. p. 52.1.2. /. 12. — Aubé. 
Mon. p. 26. t. 82. f. 1. — Jacq. Duv. Gen. Col. 


t. 41. f. 201. — Sauley. Spec. Il. p. 65. 


emarginata Foerst. Verh. Preuss, Rheinl. VII. 


p. 39. 
rubella Ziegl. Dej. Cat. 3. ed. p. 133. 


var. bidenticulata Aubé. Dej. Cat. 3. ed. p. 465. 
var. d nodosa Motsch. Mem. Mose. IV. p. 315. 6. 9. 


f. B. — Sauley. Spec. Il. p. 67. 
var. d obscura Dej. Cat. 3. ed. p. 465. 
var. & perforata Aubé. Dej. Cat. 3. éd. p. 465. — 
Motsch. Bull. Mose. 1851. IV. p. 493. 
palustris Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1881, p. 472, 


25 
Tiflis. 
Corsica. 
Paramatta. 
Michigan. 
Cap Verd. 
Cyprus. 


Ceylon. 
Cyprus. 


Gallia mer. 
Melbourne. 
Columbia. 
Borneo. 


Texas. 
Michigan. 


Nov. Zealand. 
Europa mer. 
Germania. 


Gallia. 
Dalmatia. 
Russia. 


Amer. bor. 
Gallia. 


26 CATALOGUS SYNONYMICUS 


var. sinuata Aubé. I. c. p. 465. 


var. tuberiventris Raffr. Pet. Now. Ent. 1871. 
p. 160; Rev. Mag. Zool. 1873. p. 365. t. 15. f. 2. 
haemoptera Aubé. Révis. p. 108. — Sauley. Spec. IT. 


p. 42. 
spinicoxa Motsch. Mem. Mosc. IV. p. 
t. 11. f. B.; Nouv. Mem. Mose. V. p. 413. 
canthoptera Aube. Mon. p. 29. t. 83. f. 3. 


Helferi Schmidt. Pselaph. Prag. 1836. p. 33. t. 2. 
f. 14. — Aubé. Rev. p. 109. — Sauley. Spec. 


II p. 52. 


pulchella Schaum. Germ. Zeitschr. IV. p. 192. 


hemiptera Sauley. Spec. II. p. 46. 


heterocera Aubé. Révis. p. 119. — Luc. Explor. Alg. 
p. 130. t. 13. f. 10. — Sauley, Spec. IL p. 95. 


Hipponensis Sauley. Spec. IL. p. 31. 


hippopotamus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX, p. 135. 


Horni Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 185. 


hortensis Xing. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. 


p. 47. 


humidula Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 329. 1. IL. 


f. 18. 


hyalina Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 26 ; 


Nunqu. ot. III. p. 502. 


hyalinipennis Schauf. Festschr „Soc. Ent. Belg. 1880. 


p. 25; Nunqu. ot. III p. 501. 


ignota Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 661. 
illinoiensis Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 257; 


I. c. 1866. p. 194. 


impar Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 500. 


imperatrix Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 363. 

impressa Panz. Fn. Germ. 89. 10. — Aubé. Mon. 
pi 81.0584. f. 13 Revise po 117. -— \Sauley: 


Spec. II. p. 92. 


impressifrons Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 128. 
impunetata Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 132. 
infinita Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 184. 


317. 


Gallia. 
Algeria. 


Germania. 
Russia. 


Gallia. 
Europa. 


Sicilia. 
Tanger. 
Algeria. 


Europa mer. 
Brasilia. 


Arizona. 
Paramatta. 


Valdivia. 
Nov. Holland. 
Tasmania. 


Nov. Zealand. 
Amer. bor. 


Auckland. 
Borneo. 


Europa. 
Nov. Zealand. 


Yueatan. 
Texas, 


PSELAPHIDARUM. 


inflata Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 497. 
informis Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 189. 
fi MER f dl 


ingrata Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 403. 


inopia Casey. Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. I. 
p. 33; Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 183. 
insignis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I, 1865. 

peis 
integrestriata Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 
p. 403. 1. 20. f. 12. 
intuseurvata Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 115. 
var. an. sp.? aurita Schauf. 1. c. 
invalida Reitt. Verh. zool, bot. Ges. Wien. 1882. p. 288. 
Isidorae Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. ». 24; 
Nunqu. ot. II. p. 500. 
iuncorum Leach. Vig. zool. Journ. II. p. 452. — 
Aubé. Mon. p. 32. t. 84. f. 3. — Sauley. Spec. 
Tu. 
insignis. Steph. Ill. Britt. V. p. 90. 

Kabyliana Raffr. Rev. et Mag. Zool. 1873. p. 364. 
t. 15. f. 3. — Sauley. Spec. IL. p. 69. 
Kindermanni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 51; 

1885. p. 328. t. II. f. 11. 


laeviceps Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p.27; 


Nunqu. ot. II. p. 503. 
laevicollis Aubé. Révis. p. 121. 


lamellicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


p. 290. 

Langei Reitt. /. c. 1884, p. 68. 

larvata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 330. t. IT. 
ata 

laticlava Schauf. Nungu. ot. III. p. 495. 

latifrons Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 325. 

Lebasi Aubé. Revis. p. 118. — Dej. Cat. 3. éd. p. 465. 

Lederi Saulcy. Spec. II. p. 37. 

Lefebvrei Aubé. Mon. p. 28. 1. 83. f. 1; Rev. p. 
108. — Sauley. Spec. U. p. 44. 

Leprieuri Saulcy. Spec. II. p. 70, 


Auckland. 
California. 


Borneo. 
Florida. 


Nov. Holland. 
Borneo. 
Sumatra. 


Borneo. 
Nov. Holland. 


Europa. 
Anglia. 
Algeria. 
Valdivia. 

Nov. Holland. 


Columbia. 
Borneo. 


Syria. 
Valdivia. 


Tasmania. 
Taponia. 
Columbia. 
Oran. 


Germania. 


Algeria. 


28 CATALOGUS SYNONYMICUS 


longiceps Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 327. t. II. 


f. 8. 


longiclava Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 126. 


I. da. 
longipalpis Lec. 
longipennis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 37. 


longispina Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 106; 


Verh. zool. bot. Ges. Wien. 34. p. 68. 
longula Lec. Bost. Journ. VI. p. 89. 
lueida Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 37. 


lunatica King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 48. 


1, 31:6. 1.785, 
lunigera Lee. Bost. Journ. VI. p. 87. 


macrocephala Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 124. 


mamilla Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 9. 
mauritanica Sauley. Spec. Il. p. 59. 
maxima Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 48. 


melanocephala Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 


p. 18; Nunqu. ot. II. p. 494. 


melina Solsky. Bull. Mosc. 1869. p. 4. — Sauley. 


Spec. II. p. 87. 


rubra Motsch. i. /. Bull. Mose. 1851. IV. p. 492. 
tychoides Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 291. 
1874. IV. 
p. 497. — Broun. Man. N. Z. Col. 1880. p. 126. 


micans Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 


militaris Sauley. Spec. IL. p. 81. 
Minasanae Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 136. 


minuta Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. 1865. p. 30. 


moluecana Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 35. 
monoceros Schauf. 
p. 114. 


monstrata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 327. t. Il. 


f 6. 


monstrosa Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVII. 


sep. p. 3. 
montana Sauley. Spec. II. p. 86. 
Motschulskyi Sauley. È. c. p. 73. 
morio Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884, p. 107, 


Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. 


Valdivia. 
Cuba. 


America bor. 
Nov. Guinea. 
Europa mer. or. 


Ohio. 
Nov. Guinea. 
Paramatta. 


Boston. 
Amazon. 
Siam. 
Algeria. 
Graecia. 
Tasmania. 


Caucasus. 


Gurjef. © 
Caucasus. 
Nov. Zealand. 


Nauplia. 
Brasilia. 
Amer. bor. 
Molucces. 
Surinam. 


Valdivia. 
Nov. Zealand. 
Lenkoran. 


Russia. 
Ins. Creta, 


PSELAPHIDARUM. 


munda Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 122. 
mundula m. 


munda Broun. Man, N. Zeal. Col. 1880. p. 129. 


nana Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 121. 
Naso m. | 
nasuta Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 132. 
nasuta Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 142. 
negligens Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 
p. 403. 
Nevadensis Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 191. 
nigricans Leach. Vig. Zool. Journ. Il. p. 453. 
nigriventris Schaum. Berl. Ent. Zeit. 1859. p. 49. — 
Sauley. Spec. II. p. 83. 
nigrocephala Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 10. 
nilotica Saulcy. Spec. IL. p. 88. — Motsch. è. /. Bull. 
Mose. 1851. IV. p. 492. 
aegyptiaca Motsch. i. !. Bull. Mose. 1851. IV. 
p. 492. 
nitidissima Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 36. 
nodieornis Broun. N. Zeal. Journ. I. p. 288. 
nodifera Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 149. 
(Cryptorhinula). 
nubila Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 292. 
numidica Sauley. Spec. II. p. 34. 
obtusa Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 289. 1.3. f. 17. 
Olivieri Raffr. Pet. Nouv. Ent. 1871. p. 160. 
Opuntiae Schmidt. Pselaph. Prag. 1836. p. 31. — 
Aubé. Révis. p. 115. — Sauley. Spec. II. p. 91. 
ornatissima Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 115. 
ovalipennis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p- 25; Nunqu. ot. III. p. 501. 
pagana Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 660. 
paludosa Peyron. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. p. 416. 
Pandellei Sauley. Spec. II. p. 40. 
papuana Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 34. 
parva Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. 167. 
pulla Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 35. 
penita Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 135. 


29 


Taponia. 

Nov. Zealand. 
” 

Amazon. 

Nov. Zealand. 
» 

Brasilia. 

Borneo. 


Nevada, Calif. 
Anglia. 
Dalmatia. 


Siam. 
Aegyptus. 


Tava. 
Nov. Zealand. 
Nov. Friburg. 


Borneo. 
Algeria. 
Abyssinia. 
Algeria. 
Europa mer. 


Sumatra. 
Nov. Zealand. 


n 
Caramania. 
Pyrenaei alti. 
Nov. Guinea. 
Abyssinia. 

” 
Amazon, 


30 CATALOGUS SYNONYMICUS 


pentachiroides Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 125. 
perforata Brendel. Proc. Soc. Phil. VI. 1866. p. 192. 
persica Sauley. Spec. II. p. 32. 
brunneiventris Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. 
IV. 9.491. 
Picciolii Sauley. Spec. II. p. 75. 
pieiceps Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 127. 
pieta Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 21; 
Nunqu. ot. III. p. 497. 
var. Aethiops Schauf. 1. e. p. 22; Lc. p. 498. 
ebenifer Schauf. I. c. p. 22; I. c. p. 498. 
var. frontalis Schauf. |. c. p. 21; I. c. p. 497. 
verticalis Schauf. l. c. p. 22; 1. c. p. 498. 
pieticornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 188. 
GLS EPG: 
pilieollis Motsch. Bull. Mose. 1863. II. p. 421. 
(Metawis). 
pilosella Schauf. Nunqu. ot. IL. p. 262. 
Pirazzolii Saulcy. Spec. IL p. 76. 
pleeta Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 
p. 502. 
polita King. Trans Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 
49; 1866. p. 309. 
praeclara Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 329. t. IL. 
f. 12. 
Presslii Schmidt. Beitr. Mon. Psel. Prag. 1838. 
PAIE Nef. 19! 
princeps Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. 
D. 
proportionalis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 117. 
pubescens Schauf. Nunqu. ot. III. p. 492. 
pulla Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 1. p. 123. 
pulvinata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 190. t. 9. 
RT 
pumilio Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 28; 
Nunqu. ot. III. p. 504. 
puneticeps Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 50.1.1. 
f. 10; 1885. p. 326. t. 2. f. 5. 


var. 


var. 


1874. IV. 


Brasilia. 

New York. 
Persia. 
Georgia russ. 
Etruria. 

Nov. Zealand. 
Tasmania. 


” 


Africa. oce. 
Ceylon. 
Venezuela. 
Imola. 
Victoria. 
Paramatta. 
Valdivia. 
Trapezunt. 
laponia. 
Pozuzu. 
Mexico. 
Taponia. 
Africa oce. 


Nov. Holland. 


Valdivia. 


PSELAPHIDARUM. 


punetieollis Lec. Bost. Journ. VI. p. 87. 
propinqua Lee. I. c. p. 88. 

punetithorax Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 290. 

pusilla Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 15; 
Nunqu. ot. III. p. 491. 

pygmaea Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p.10; 
Nungu. ot. III. p. 486. 

quadriceps Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. II. 1856. 
DENE. f 702. 

Quedenfeldti Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 477. 

radians Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880, p. 182. 

Ragusae Saulcy. Spec. II. p. 55. 

recens Schauf. Nunqu. ot. III. p. 487. 

recta Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 496. 


regularis Schauf. Ann. 
p. 361. 
Reichei Motsch. Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. covi. — 
Sauley. Spec. II. p. 71. 
furcata. Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. p. 795. 
t. 16:7. 6: 
Reicheana Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 161. 
Reichei Schauf. Nunqu. ot. II. p. 264. 
Retowskyi Simon. Wien. Ent. Zeit. II. p. 8. 
Revelierei Saulcy. Spec. II. p. 39. 
rosmarus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 187. 1.9. 
fe De 
rubicunda Aubé. Revis. p. 116. — Lee. Bost. Journ. 
VI. p. 88. 
rubra Aubé, Révis. p. 115. — Klug. Dej. Cat. 3. 
ed. p. 465. — Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 
p. 134. : 
rufa Schmidt. Beitr. Mon. Psel. p. 6. t. 1. f. 4. 
brevicornis Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. IV. 
p. 493. { 
sagax Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 183. 


Mus. Civ. Gen. XVIII. 


SI 


New Orleans. 
Ohio. 
Tava. 


Mexico. 
Amazonia. 
Melbourne. 
Tanger. 
Illinois. 
Ragusa. 
Amazonia. 
Nov. Holland. 
oee. 


Amboina. 


Algeria. 


Columbia. 


” 


Tauria. 
Corsica. 
Africa occ. 


Pennsylvania. 


Rio Janeiro. 


India or. 


n» 


Amer. bor. 


32 CATALOGUS SYNONYMICUS 


sanguinea Lin. Syst. Nat. XIII. Gm. I. IV. p. 2029. 
n. 19; Act. Ups. 1736. p. 15; Fn. suec. ed. I. 
1746. p. 194; Fabr. Syst. Eleuth. I. p. 293. — 
Aube. Mon. p. 24. t. 81. f. 1. — Baudi. Berl. 
Ent. Zeit. 1869. p. 409. — Sauley. Spec. II. p. 96. 

albana Motsch. Bull. Mose. 1845. I. p. 43; 1851. 
IV. p. 494. 

d laminata Motsch. Mag. Zool. 1836. t. 171. 
f. 3; Etud. ent. 1857. p. 56. 

limnophila Peyron. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. 
p. 414. 

longicornis Leach. Zool. Misc. III. p. 85. — 
Denny. Mon. p. 34. t. 7. f. 3. 


var. formicariensis Gredler. Kaef. Tyrol. 1863. 
p. 129. 
var. nigropygialis Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 
1857. p. 735. 
Sarawakensis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. 
p. 364. 


sareinaria Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 127. 
sardoa Sauley. Spec. I. p. 58. 
tuberiventris Raftr. sec. Reitter. ef. haematica var. 
scabra Brendel. Proc. Soc. Ent. Phil. 1865. p. 29. 
Schaufussi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 289. 
Schlerethi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 189. 
Schueppeli Aubé. Revis. p. 110. — Dej. Cat. 3. ed. 
p. 465. — Sauley. Spec. II. p. 54. 
foveola Motsch. Bull. Mose. 1840. II. p. 195. 
semisanguinea Schauf. Tijdschr, v. Ent. XXX. p. 133. 
separabilis Schauf. !. c. p. 129. (al. gen.). 
Sharpi Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880, p. 124. 
siamensis Schauf. Pselaph. Siams. 1877. p.9; Tijdschr. 
v. Ent. XXV. p. 68; Not. Leyd. Mus. IV. p.148. 
sphaerica Motsch. in litt, Bull. Mose. 1851. IV. 
p. 492. 
simplex Waterh. Trans. Ent. Soc. Lond. 3. Ser. I. 
1862. p. 135. — Sauley. Spec. II. p. 48. 


Europa. 


Daghestan. 
Gallia. 
Syria. 
Europa. 
Tirolis. 
Algeria. 
Borneo. 
Mexico. 
Sardinia. 
Algeria. 
Amer. bor. 


India or. 


Africa occ. 
Europa mer. 


Tergestum. 
Brasilia. 
Yucatan. 
Nov. Zealand. 
Siam. 


India or. 


Anglia, 


PSELAPHIDARUM. 


Waterhousei Rye. — (Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 
Wien. 1881. p. 467.) 
simulans Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 328. t. II. 
f. 10. 10a. 
sobrina Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 19 ; 
Nunqu. ot. III. p. 495. 
soror Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 122. 
spinipes Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 69. 
spreta Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 501. 
spuria Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 132. 
stigmosa Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 31. — 
Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 142. 
strenua Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 32. 
strigicollis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. 
p. 269. 1. 16. f. 1. 
subfoveolata Schauf. Nunqu. ot. II. p. 262. 
subnitida Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 134, 
subtilis Lec. Ann. Lyc. V. p. 215. 
subvalida Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 404. 
suffareinata Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 362. 
suleata Sharp. Trans Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 503. 


sumatrensis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 113. 

suturalis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 17; 
Nunqu. ot. III. p. 493. 

sylvicola Broun. N. Zeal. Journ. Sc. Il. p. 238. 

syriaca Bau di. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 410. — Sauley. 
Spec. IL. p. 33. Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 
1881. p. 332. 

Reitteri Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 

p. 229. 

talpa Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 20; 
Nunqu. ot. III. p. 496. 

Talyschensis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
p. 68. 

Telangensis Reitt. 1. c. 1883. p. 402. 

tenuicornis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 137. 
LOT 4.) 0.40: 


1882. Bull. 


33 


Anglia. 
Valdivia. 
Tasmania. 


Mexico. 
Lenkoran. 
Victoria. 
Nov. Friburg. 
Amer. bor. 


Pennsylvania. 
Melbourne. 


Nov. Granata. 
Amazon. 
California. 
Borneo. 
Celebes. 
Nov Holland. 
oce. 
Sumatra. 
Mexico. 


Nov. Zealand. 
Syria. 

Beirut. 
Tasmania. 
Lenkoran. 


Borneo. 
Amazon. 


34 CATALOGUS SYNONYMICUS 


texana Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 183; l.c. 
1887. ENT 0. 

Tetuanica Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884, p. 68. 

tibialis Aubé. Révis. p. 106. — Saulcy. Spec. II. p. 29. 

Marthae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 

p. 214. 

tomentosa Aubé. Mon. p. 
Cat. 3, ed. p. 465. 

transversa King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p. 311. 

transversalis Schaum. Berl. Ent. Zeit. 1859. p. 48. — 
Sauley. Spec. II. p. 53. 

triangulifera Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX, p. 128. 

Am. Ent. Soc. 1880. p. 183. 


98 LABAN. 4, Dj 


trigona Lec. Trans. 


tripunctata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 330. 


tristis Hampe. Wien. Ent. Monats. 1863. p. 286. — 
Spec. II. p. 49. 
nigrescens Marseul. Abeille. 1872. p. 16. 
nigricans Gredler. Kaef. Tyr. 1863. p. 130. 
Sartorii Redtenb. Fn. austr. III. p. 292. 
troglocera Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 144. 


v. Ent. XXX. p. 128. 1.9. 


Sauley. 


truncata Schauf. Tijdschr. 
fe Qed. 
tubereulata Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 412. — 
Sauley. Spec. IL p. 57. 
tumida Lee. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 183. 
tumidieornis Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 187. 
i. Vila. da, 
tumorosa Casey. l. c. p. 186. t. vir. f. 1. 
Uhagoni Saulcy. Spec. II. p. 61. 
Ulkei Brendel. Proc. Soc. Phil. VI. 1866. p. 193. 
unifoveolata Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 125. 
1u18:0f. 8 a,b 
Vae m. 
sanguinea Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p.132. 
Valdiviensis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 50; 
1885. p. 330. t. 11. f. 14. 
validicornis Reitt. l. c. 1885. p. 328. & 11. f. 9. 
vertieicornis Reitt. lb, c. 1885, p. 323. t. 11. f. 3. 


Texas. 


Marocco. 
Pedemont. 
Narenta. 


Amer bor. 


Paramatta. 
Dalmatia. 


Brasilia. 
Missouri. 
Valdivia. 
Transsylvania. 


Tirolis. 
” 


Columbia. 
Cuba. 


Cyprus. 


Texas. 
California. 


‘ ” 
Aranjuez. 
Washington. 
Cuba. 


Nov. Zealand. 


n» 


Valdivia. 


PSELAPHIDARUM. 35 


Victoriae King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. Victoria. 
p. 310. 
villosula Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 34. Nov. Guinea. 
vitrea Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880, p.19; Tasmania. 
Nunqu. ot. III. p. 495. 
xanthoptera Reichenb. Mon. p. 56. t. 2. f. 14. — Europa. 
Aubé. Révis. p. 107. — Sauley. Spec. II. p. 35. 
g depressa Aubé. Mon. p. 28. t. 82. f. 3. Gallia, 


d rubripennis Aubé. Mon. p. 29. t. 83. f. 2. Austria. 
334 


Bythinoderes 
Bythinus; 08005 , pellis. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 407. 


Grabowskyi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Borneo. 


p. 408. 1. 20. f. 14. 
1 


Bythinogaster 
Bythinus ; yaorje, venter. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Entom. XXX. p. 111. 


simplex Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 112. Ins. S. Domin, 
1 : 


Bythinomorpha 
Bythinus; uwoop7, forma. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Entom. XXX. p. 109. 


exsculpta Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 110. Sumatra. 
1 


Bythinophanax 
Bythinus. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 405. 
bicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 407. Borneo. 


2. 20. f 13: 
exilis Reitt. I. c. p. 406. n 
latebrosus Reitt. l. c. p. 406. > 


3 


36 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Bythinoplectus 
Bythinus; Euplectus. 


Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 195. 


foveatus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 37; 1885. St. Thomas. 
CATTIVA 28. 
Bythinus 
gvdòs, fundus. 
Leach. Zool. Miscell. III. 1817. p. 82. 
Arcopagus Leach. — Decatocerus Sauley. — Kunzea 


Leach. — Pselaphus Panz. 


Monogr. Aubé. Mag. Zool. 1833; Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. (Révis.) 


Abastumanus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p. 510; 1881. t. 19. f. 40. 

acutangulus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. 42; 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 71. 

Aelistae Reitt. Verh. zool, bot. Ges. Wien. 1881. p.497. 
t. 19. f 63. | 

affinis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 326. 

Alhambrae Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 89. 

Ammon Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. p.133. 
622. f..13. 

anatolicus Sauley. Deutsch. Ent. Zeit. p. 44. 


anguliceps Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 369. 
appendiculatus Reitt. Verh zool, bol. Ges. Wien. 1884. 


p. 73. 
armipes Reitt. l. c. 1881. p. 198. f.1v. f. 12, 13, 14. 
Attila Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. 43. 
atomus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXV. p. 65; Not. 
Leyd. Mus. IV. p. 145. 
atticus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 370. 
baiulus Hampe. Wien. Ent. Monats. VII. 1864. 
p. 336. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
balcanicus Reitt. Deutsch. Fint. Zeit. 1885. p. 371. 
banaticus Reitt. Verh. zool, bot. Ges. Wien. 1884. p. 74. 
Baudueri Reitt. /. ec. p. 71. 


Caucasus. 
Hungaria. 
Corsica. 


Iaponia. 
Hispania. 
Caucasus. 


Asia min. 
Lusitania. 
Caucasus. 


Montenegro. 
Hungar. mer. 
Batavia. 


Attica. 
Agram. 


Balean. 
Mehadia. 
Pyrenaei. 


PSELAPHIDARUM. 


bicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.478. 
blandus Reitt. /. e. 1884. p. 74. 
Brenskei Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884, p.48. t. 11. f.14. 
Brusinae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 501. 
tad 78: 
bulbifer Reichenb. Mon. p. 37. t. 1. f. 6. — Erichs. 
Kaef. Mark. I. p. 273. 
anomalus Schrank. Donaum. Brief. VIII. p. 136. 
cephalotes Motsch. Bull. Mosc. 1845. I. p. 45. 
9 glabricollis Gyll. Ins. Suec. IV. p. 229. — 
Aubé. Hon. p. 38. t. 86. f. 3. 
tauricus Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. IV. 
p. 499. 
var. extremilalis Reitt. 
Brünn. XVI. 1878. p. 135. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. 


Verh. Naturf. Ver. 
bulgaricus Reitt. 
p. 535. 
Burelli Denny. Mon. Psel. p. 22. t. 4.f. 1. — Aubé. 

Mon. p. 35. t. 85. f. 3. 
luniger Aubé. Mon. p. 35. t. 85. f. 2. 
carinatus Brendel. Proc. Soc. Ent. Phil. 1865. p. 29. ; 
l. c. 1866. 
carpathicus Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1875. p. 358. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. t. 19. f. 53. 
caviceps Reitt. Verh, zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.484. 
t. 19. f. 22. 
cavifrons Reitt. /. c. 
raat 
clavicornis Panz. Fu. Germ. 99. f. 3. — Aubé. Mon. 
FAO u fr. 


1880. p. 214; 


g glabricollis Reichenb. Mon. p. 43. t. 1. f. 8. 


nigrinus Muls. et Rey. Ann. Soc. Linn. Lyon. 
VIEL. 1861, 
$m. inflatipes Reitt. Verl. zool. bot. Ges. Wien. 
1881. p. 480; Bien. Ent. Zeit. WI. p. 144. 
Coeles Saulcy. Cal. Gren, 1863. p. 12. 
hypogaeus Sauley. Ann, Soc. Ent. Fr. 1863. 
p. 657. 


1881.et. 19. 


37 
Baleares. 
Patria? 
Graecia. 
Austria. 


Germania. 


n 


Georgia russ. 
Suecia. 


Crimea. 
Caucasus. 
Bulgaria. 
Germania. 


Dalmatia. 
Pennsylvania. 


Hungaria. 
Lenkoran. 
Dalmatia. 
Germania. 


Italia. 
Helvetia. 


Germania. 


Gallia. 
Gallia mer. 


38 CATALOGUS SYNONYMICUS 


collaris Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1859. p. 341. — Reitt. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 65. 
Manueli Sharp. 
germanu s Reitt. Naturg. Ins. Deutschl. III. 2. p. 84. 
convexus Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 47. 
Coreyreus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 108. 
br. (130130. | 
erassicornis Motsch. Mem. Mose. IV. p. 317. t. 11. f.e. E. 
ChaudoiriChaud. Bull. Mose. 1845. III.p. 173. — 
Schaum. Stett. Ent. Zeit. 1846. p. 354. 
9 longipalpis Motsch. Mem. Mosc. IV. p. 318. 
RL. 2 
var. Ulrichi Chevrier. Gemm. et Har. Cat. Col. 
1868. p. 694. 
crassicornis Aubé. Revis. p. 132. 
Curtisi Leach. Zool. Miscell. III. p. 83. — Denny. 
Mon. p. 20. t. 3. f. 1. — Jacq. Duv. Gen. Col. 
t. 41. f. 203. 
Curtisianus Leach. Vig. Zool. Journ. IT. p. 446. 
2 grandipalpis Steph. Ill. Brit. V. p. 428. 
var. hungaricus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1881. p. 498. 
dalmatinus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 194. 
t. Iv. f. 4, 5 et 16. 
dichrous Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 491. 
difficilis Reitt. Ann. Mus. Civ. Gen. 1884. p. 369. 
distinctus Chaud. Bull. Mosc. 1845. III. p. 177. 
securiger Aubé. Mon. 1834. p. 36. 
diversicornis Raffr. Rev. Mag. Zool. 1873. p. 366.1. 15. 
[- 3: 
Ehlersi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 498. 
IRON 67 
elephas Reitt. /. c. 1879. p. 467; 1881. 1.19. f. 33. 
Erichsoni Kiesenw. Kuest. Kaef. Eur. 16. 99. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 1. 19. f. 50. 
Westwoodi Sauley. in litt. ? 
etruseus Reitt. Verh. zool. bot. 
p. 491. t. 19. f. 44. 


Ges. Wien. 1881. 


Alpes marit. 


Germania. 
Graecia. 
Corfu. 


Armenia. 
Kiew. 


Caucasus. 
Illyria. 
n 


Europa. 


Anglia. 
Gallia. 
Hungaria. 


Dalmatia. 
Hispania. 


Sardinia. 
Kiew. 


Europa med. 


Algeria. 
Lusitania. 
Caucasus. 


Carniolia. 


Etruria, 


PSELAPHIDARUM. 


femoratus Aubé. Revis. p. 132. — Reitt. Verh. zool. 
bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 57. 

Frivaldszkyi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1887. p. 504. 

giraffa Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 19; 
1881. 1. 19. f. 30. 

gracilis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 484. 
t. 19. f. 24. — Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. 
EV ps 499, 

Grilati Reitt. Wien. Ent. Zeit. V. p. 236. 

Grouvellei Reitt. Verh. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 487. 

Heydeni Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 42; 
1881. 1. 19. f. 27. 

Hopffgarteni Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 500. 1. 19. f. 74. 

iaponicus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. 
p. 125. 

Iaso Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 1878. 
p. 135. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
later. 20. 

corpulentus Motsch. in litt. Bnll. Mose. 1845.1. 
p. 45; 1851. IV. p. 498. 

iberieus Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih, p. 88. — 

Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 34. 


zool. 


impressifrons King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. 


| ee 
islamitieus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 201. 
italieus Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 414. — Reitt. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 62. 
Kninensis Reitt. Verh. bot. Ges. Wien. 1880. 
76243, DSL 09194916: 
laevicollis Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1857. p. 735. — 
Fauvel. Rev. d’Ent. Caen. II. p. 79. 
pyrenaeus Sauley. Cat. Gren. 1863. p. 13. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 


zool. 


latebrosus Reitt. 
2». 72: 

levantinus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII..p. 398. 

longulus Kiesenw. Kuest. Kaef. Eur. 16. 98. 


39 


Austria. 


Hung. or. bor. 
Caucasus. 


Gallia mer. 


Nizza. 
Croatia. 
Hungaria. 
Iaponia. 


Caucasus. 


Georgia russ. 
Algeciras. 
Nov. Holland. 


Bosnia. 


Pedemontium. 


Dalmatia. 


Gallia. 


Pyrenaei. 
Alpes mar. 


Zante. 
Carniolia. 


40 CATALOGUS SYNONYMICUS 


carniolicus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p: 215: 18801185 T-vD6. 
lunicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 75. 
lusitanicus Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870 Beth. p. 88. 
monstripes Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. 
p. 534; 1881. t. 19. f. 47. 
Oedipus Sharp. 
Martkopius Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p.810: 1881. 1.1937: 31. 
Melinensis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 195. 
bvd 7-6. 7.10. 
montivagus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
pilo: 
Mulsanti Kiesenw. Stett. Ent. Zeit. 1850. p. 222 ; Ann. 
Soc. Ent. Fr. 1851. p. 402. 
Massanae Sauley. Ann. Soc. Ent. Fr.1864. p.260. 
murida Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Briinn. XVI. 1878. 
p. 134. t. 11. f. 15. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 
Wien. 1881. t. 19. f. 48. 
rostratus Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1845. I. 
p. 45; 1851. IV. p. 498. 
muscorum Kiesenw. Kuest. Kaef. Eur. 16. 100. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 54. 
Nakeralae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
p. 12. 
nasicornis Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. 
p. 89. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
2241907560: 


Nemilensis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 201. 


niger King. Trans. Soc. N.S. Wales. I. 1866. p. 312. 

nigriceps Leach. Vig. Zool. Journ. Il. p. 448. 

nigripennis Aubé. Revis. p. 131. — Reitt. Verh. zool. 
bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 77. 

nodicornis Aubé. Mon. p. 37. t. 86. f. 1. 

Sternbergi Schmidt. Pselaph. Prag. p. 27. — 

Aubé. Revis. p. 136. not. 

Oertzeni Reitt. Verh. zool. bol. Ges. Wien. 1881. p. 499. 
, 194 70, 


Carniolia. 
Hungaria mer. 
Lusitania. 
Asturia. 
Caucasus. 
Dalmatia. 
Pyren. or. 


Pyrenaei. 


n 


Caucasus. 


Tiflis. 
Carniolia. 
Caucasus. 
Lusitania. 
Bosnia. 

Nov. Holland. 
Alpes marit. 


Europa. 


Germania. 
Austria. 


Tirolis. 


PSELAPHIDARUM. 


paeninsularis Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beth. 


p. 89. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 


1.19, of; 41. 
Pandellei Saulcy. Cat. Gren. 1863. p. 13. 
curticollis Reitt. Verh. zool. bot. 
1879. p. 533; 1881. t. 19. f. 36. 
pedator Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 489. 
(197.238: 


peloponesius Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 48. 


ty Tle fe 125 420. 
Picteti Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. Bull. p. 98. 
Marthae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 488. t. 19. f. 35. 
Portalegrensis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 
p. 398. 
Porzenna Reitt. Verh. zool. bot. 
2,496. 1. 19..f2/88. 
procerus Gredler. Harold. Ent. Heft. XI. p. 59. 
puneticollis Denny. Mon. Pselaph. p. 26.1.5. f. 3. — 
Aubé. Mon. p. 41. t. 87. f. 4. 
d Chevrolati Aubé. l. c. f. 3. 
regularis Schmidt. Pselaph. Prag. p. 28. 


Ges. Wien. 1881. 


rugicollis Leach. Vig. Zool. Journ. II. p. 448. 


(forte). 

Reitteri Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1875. p. 358. — 
Reitt. Verh. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. 
fool. 

reversus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 327. 

Ruthenus Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XV. 
IST Seppe 12.1, f. 3: 

Schambylianus Saulcy. /. c. XVI. 1878. p. 134. t. 11. 
f. 14. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
1.19, 12.32. 

clavipes Motsch. 
p. 498. 

sculpticollis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 369. 

seulptifrons Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. 
p. 535; 1881. t. 19. f. 52. 


zool. 


in litt. Bull. Mosc. 1851. IV. 


Ges. Wien. 


41 


Algeciras. 
Pyrenaei. 
Asturia. 
Etruria. 
Graecia. 


Helvetia. 
Etruria. 


Lusitan. centr. 
Etruria. 


Tirolis. 
Germania. 


Gallia. 
Austria. 
Anglia. 
Carpath. 
Iaponia. 


Hungaria. 


Caucasus. 


Georgia russ. 


Genua. 
Bulgaria. 


42 CATALOGUS SYNONYMICUS 


securiger Reichenb. Mon. p. 45. t. 1. f. 9. — Erichs. 
Kaef. Mark. I. p. 272. 
globulipalpus Aubé. Mon. p. 39. t. 87. f. 1. 
Q macropalpus Aubé. J. c. t. 86. f. 4. 
uncicornis Aubé. Revis. p. 137. 
Sharpi Saulcy. 
Asturiensis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1879..9.. 9345 18817. 19. 72°49. 
Mulsanti Sauley. 
Simoni Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 535; 
1881.77 1.92772439. 
simplex Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 414. — Reitt. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 26. 
solidus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 196. t. vr. 
feng: 
specialis Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. 43. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 73. 
Steindachneri Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
9911, L8el E19. 7. 59: 
Stussineri Reitt. /. c. 1881. p. 501. 
subseriatus Weise. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 98. 
swaneticus Reitt. Verh. zool. bol. Ges. Wien. 1884. 
De oe 
tener Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 109. t. 17. f. 15. 
troglocerus Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beth. p. 89. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 1.19. f.46. 
ursus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 493. 
validus Aubé. Revis. p. 130. — Reitt. Verh. zool. bot. 
Ges. Wien. 1881. t. 19. f. 79. 
curvipes Hampe. Wien. Ent. Monats. 1863. p. 286. 
verruenlus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 488. i. 19. f. 37. 
Viertlii Reitt. 
Weisei Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1875. p. 358. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 1. 19. f. 61. 
zonatus Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. 1865. p. 28; 
I. ce. 1866. p. 33. 
112 


Europa temp. 


n 


Gallia. 
Anglia. 


Asturia. 


Bulgaria. 
Pedemontium. 
Dalmatia. 
Hungaria. 
Caucasus. 
Austria. 
Taponia. 


Swanetia. 


Corfu. 
Hispania. 


Carniolia. 
Europa temp. 


Croatia. 
Corsica. 


Hungar. me), 
Hungaria. 


Virginia. 


PSELAPHIDARUM. 


(Suscen.) Machaerites 


pogoaroìs, culter. 


43 


Miller. Verh. zool. bot. Ver. Wien. 1855. p. 509. 
Bythoxenus Motsch. — Facetus Schauf. (?) — Linderia 


Sauley. 
Monogr. Schauf. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 


algiricus Raffr. Pet. Nouv. Ent. 1871. p. 160; Rev. 
Mag. Zool. 1873. p. 366, t. xv. f. 6. 

Argodi Croissandeau. Rev. d’ Ent. Caen. IV. p. 173. — 
Fauvel. J. c. p. 270. 

armatus Schauf. Rev. Mag. Zool. 1863. p. 293; Mon. 
p. 1247. 1 25. f. IA. 

Bonvouloiri Saulcy. Ann. Soc. Ent. Fr. 1865. p. 16. 

Clarae Schauf. Mon. p. 1248. t. 25. f. 12—16. 

eristatus Saulcy. Abeille, Et. Col. cav. p. 16; Ann. 
Soc. Ent. Fr. 1872. Bull. p. 19. 

dentimanus Reitt. Ann. Mus. Civ. Gen. 1884. p. 372. 

Doriae Schauf. Nunqu. ot. II. p. 290. 

Eppelsheimi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
p. 70. 

Falesiae Fauv. Rev. d’Ent. II. 1883. p. 160. 

glabratus R ye. Monthl. Mag. 1870. Juli. — Waterhouse. 
Aid. Ident. Ins. II. t. 46. 

gladiator Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 70. 

Halbherri Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 268. 

Lucantei Sauley. Pet. Nouv. Ent. 1878. p. 10. 

Ludyi Reitt. Verh, zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 481. 
Cle 

Mariae Jacq. Duv. Glan. ent. I. 1859. p. 35. — Saulcy. 
Ann. Soc. Ent. Fr. 1863. p. 82. t. 3. f.1.2.— 
Schauf. Mon. p. 1247. t. 25. f. 17—22. — Reitt. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 1.19. f. 18—19. 

maritimus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 70. 

myrmido Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 482. 
b AS Sf 20. 

pauper Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 48. — 
Reitt. Insektenwelt. II. p. 18. 


1863. 
Algeria. 


Gallia. 
Viscaya. 
Pyren. or. 
Burgos. 
Ariego. 
Italia. 


Spezzia. 
Italia. 


Normannia. 
Anglia. 
Italia. 
Tirolis mer. 
Pyrenaei. 


Tirolis. 


Pyrenaei or. 


Alpes ınar. 
Corsica. 


Graecia, 


44 CATALOGUS SYNONYMICUS 


plicatulus Schauf. Rev. Mag. Zool. 1863. p. 293; Carniolia 
Mon. p. 1245. t. 25. f. 5—8. 11. 

Revelierei Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.482. Corsica. 
Bly bat Pos Wye 

scapularis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 197. Dalmatia. 
i a 7. 10.311. 

spelaeus Miller. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1855. Carniolia. 
p. 509. — Schauf. Mon. p. 1244. — Bellev. Ann. 
Soc: Ent. Fr. 1863. t. 3. f. 3. 

subterraneus Motsch. Etud. ent. 1859. p. 132. t. 1. 
f. 20.— Schauf. Mon. p. 1244. t. 25. f. 9—10. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. t. 19. 
f. 14. 15. 


d Argus Kraatz. Berl. Ent. Zeit. 1863. p. 124. 
24 


” 


Canthoderus 
xavdos, asinus; degos, pellis. 
Motschulsky. Etud. entom. 1855. p. 15. t. 16. 


1 spec. indescr. 


1 
Cedius 
underos, affinis. 
Leconte. Bost. Journ. VI. 1850. p. 74. 
spinosus Lec. Bost. Journ. VI. p. 75. Carolina mer. 
Ziegleri Lec. l. c. p. 74. Pennsylvania. 
2 
Centrophthalmus 
xévtgoy, spina; opdakuos, oculus. 
Schmidt. Beitr. Mon. Psel. Prag. 1838. p. 7. 
Brisaxis Motsch. — Camaldus Fairmaire. 
acutispinus Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 34. Zanzibar. 


armatus Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 285. t. 3. Abyssinia. 
pe 

barbatus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 183.1.8. Africa occ. 
f. 4. 


PSELAPHIDARUM. 


bispinus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 390. 
17208 1. 2. 

Clementis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 20. 

divisus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 390 

dominus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 183. t. 8. 
faro: 

exilis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 27. 

femoralis Reitt. Verh. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 284. 

forticornis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 21. 

grandipalpis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 26. 

grandis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 181. 

monilis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 27. 

Paria Schmidt. Beitr. Mon. Psel. Prag. p. 8.1.1. f. 1. 

Mus. XVIII. 


zool. 


praecipuus Schauf. Civ. Gen. 
p. 361. 
punetipennis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 21. 


var. inaequalis Schauf. I. c. p. 22. 


Ann. 


var. punciatissimus Schauf. l.c.p. 22; Tijdschr. 


v. Ent. XXV. p. 73; Not. Leyd. Mus. IV. 
p. 153. 
quadristriatus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 22. 
rubens Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 25. 
villosulus Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1863. p. 638. — 


Sauley. Spec. I. p. 71. 
19 


Centrotoma 


XÉVTOOY, spina; Tour, pars. 


Heyden. Stett. Ent. Zeit. 1849. p. 182. 


Brucki Saulcy. Spec. I. p. 50. 

globulipalpus Schmidt. Beitr. Mon. Psel. p. 14. t. 2. 
Fal} 

lucifuga Heyden. Stett. Ent. Zeit. 1849. p. 182. — 
Jacq. Duv. Gen. Col. t. 43. f. 213. — Sauley. 
Spec. I. p. 48. 

Ludyi Reitt. Naturg. Ins. Deutschl. III. 2. p. 20; 
Insektenwelt. U. p. 18. 


Borneo. 


Siam. 
Telang. 


Africa occ. 


Abyssinia. 
Batavia. 


Siam. 
Abyssinia. 


Africa occ. 


Abyssinia. 
Calcutta. 
Celebes. 


Siam. 
n 


n 


Singapore. 
Abyssinia. 


Con: tantine. 


Salonichi. 
Calcutta. 


Germania. 


Tirolis, 


45 


46 CATALOGUS SYNONYMICUS 


penicillata Schauf. Sitz. Ges. Isis. Dresd. 1863. p.23; Hispan. centr. 
Nunqu. ot. Il. p. 363. — Sauley. Spec. I. p. 49. 
rubra Sauley. Ann. Soc. Ent. Fr. 1864. p. 258. Syria. 


prodiga Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p.107. Iaponia. 
6 


Ceophyllus 
xem, iaceo; prior, folium. 
Leconte. Bost. Journ. VI. 1850. p. 73. 
Ceophillus Brend. 


monilis Lec. Bost. Journ. VI. p. 73. Michigan. 
1 


Cercocerus 
ueguos, cauda; xéoas cornu. 
Leconte. Class. Col. N. Amer. I. 1861. p. 57. 
Circocerus Motsch. (emend.), 
batrisoides Lec. New spec. Col. I. 1863. p. 27. — New Orleans. 
Motsch. in litt. Etud. ent. 1856. p. 16. t. 1. f. 4. — 


Lec. Class. Col. N. Amer. I. 1861. p. 57. 
1 


Chaetorhopalus 
ein, mba; dOmahor, clava. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 48. 


unicolor Raffr. Rev. d'Fnt. 1887. p. 49. t. 11. f.8, Zanzibar. 
9, 10: 


Chennium 
yErvıov,, nomen avis. 
Latreille. Gen. Crust. et Ins. III. 1807. p. 77. 

antennatum Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. M. Caspic. 

p. 456. 
bitubereulatum Latr. Gen. Crust. III. p. 77. — Aubé. Europa. 

Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 89. — Jacq. Duv. 

Gen. Col. t. 42. f. 208. — Sauley. Spec. I. p. 43. 
Eppelsheimi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1887. p.504. Modena. 
indaeum Saulcy. Spec. I. p. 45. Hierosolyma. 


PSELAPHIDARUM. 


Kiesenwetteri Saulcy. Spec. I. p. 44. 
Paulinoi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1887. p. 503. 
Prometheus Saulcy. Pet. Nouv. Ent. 1875. p. 539; 
Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 1878. p. 131. 
Erf di. 
Steigerwaldi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 456. 
3 
Claviger 
Clava ; gero. 
Preyssler. Verz. Boehm. Ins. 1790. p. 
Clavifer Cast. 


appenninus Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 415. — 
Sauley. Spec. I. p. 35. 

barbarus Bedel. Ann. Soc. Ent. Fr. 1884. Bull. 
p. 124. 

Brucki Sauley. Spec. p. 27. 

earniolieus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 448. t. 19. f. 3. 

caspicus Reitt. /. c.p. 449. 3. 19. f. 9. 

colehieus Motsch. Mem. Mose. V. p. 414. t. 16. f. A. — 
Aube. Rev. p. 154. — Sauley. Spec. p. 31. 

bimaculatus Motsch. Bull. Mose. 1844. IV. p. 823 ; 
1845. I. p. 46. 

Duyali Sauley. Ann. Soc. Ent. Fr. 1863. p. 83. t. 3. 
f. 4; Spec. p. 30. 

elysius Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 47. 

Emgei Reitt. I. c. 1885. p. 372. 

ibericus Motsch. Bull. Mose. 1844. IV. p. 823; 1851. 
IV. p. 502. 

Lederi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 290; Verh. 
Naturf. Ver. Brünn. XVI. 1878. p. 138. t. 11. 
fak: 

longicornis Muell. Germ. Zeitschr. II. p. 85. — Aubé. 
Mag. Zool. 1833. p. 62. t. 94. f. 2. — Saulcy. 
Spec. p. 36. 

lusitanieus Sauley. Spec. p. 29. 


47 


Salonichi. 
Lusitania. 
Tiflis. 


Croatia. 


68. 


Etruria. 
Algeria. 


Pyrenaei or. 
Carniolia. 


M. Caspic. 
Georgia russ. 


Gallia mer. 


Graecia. 
Euboea. 
Tiflis. 


Caucasus. 


Germania. 


Lusitania, 


48 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Merkli Reitt. Deutsch. Knt. Zeit. 1885. p. 372. Turcia. 
Nebrodensis Ragusa. Bull. Soc. Ent. Ital. Il. p.195.— Sicilia. 
Sauley. Spec. p. 33. 
nitidus Hampe. Wien. Ent. Monats. 1863. p. 287. — Croatia. 
Sauley. Spec. p. 27. 
var. carniolicus Reitt. 
Oertzeni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 372. Creta. 
Perezii Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. Hispania. 


p. 448. — Saulcy. Pet. Now. Ent. 1875. 
p. 539. 
Piochardi Saulcy. Spec. p. 28. Leon. 


Pouzaui Saulcy. Ann. Soc. Ent. Fr. 1862. p. 288. Gallia. 
i. 8. fi. 25 Spec. pi 32. 
pyrenaeus Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 19. Pyrenaei. 
Revelierei Saulcy. Spec. p. 34. Corsica. 
Sauleyi Ch. Brisout. Ann. Soc. Ent. Fr. 1866. Escurial. 
p. 363. — Sauley. Spec. p. 31. 
testaceus Preyssl. Vers. Boehm. Ins. p. 68. t. 3. Europa. 


f. 5. — Panz. Fn. Germ. 49. 8. — Jacq. 
Duv. Gen. Col. t. 40. f. 197. — Sauley. Spec. 
p. 26. 


foveolatus Muell. Germ. Mag. 1818. III. p. 69; È 
larva: l. c. p.108.t. 2. f. 15. — Aubé. Ann. Soc. 
Ent. Fr. 1844. p. 153. 


24 
Clavigerodes 
Claviger ; eidos, facies. 
Raffray. Revue et Mag. Zool. 1877. p. 279. 


abyssinicus Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p.279.t.3. Abyssinia. 
f- 11. 12; Rev. d’Ent. 1862. p. 2. t.1.f.4. — 
Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen, XVII p. 38. 


Clavigeropsis 
Claviger; ow, facies. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1882. p. 3. 


formicarius Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 4. t.1.f.5. Abyssinia. 
1 


PSELAPHIDARUM. 49 


Cliarthrus 
Etym. dub. («isto , praedico; d98gov, articulus). 
Raffray. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 290. 


bicolor Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 290. t. 3. f. 14; Zanzibar. 
2 Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 39. 


1 
Commatocerus 
xouuo, COMMA; #égas COrNU. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1882. p. 1. 
elegantulus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p.1.1.1./.1-—3;1. Abyssinia. 
c. 1883. p. 63. — Reitt. Wien. Ent. Zeit. 1884. p. 31. 
Peringueyi Raffr. Rev. d’Ent. VI. p. 19 t. 1. f. 7. Cap. b. spei. 
syriaeus Saulcy. Ann. Soc. Ent. Fr. 1865. p. 15; Saida. 
Spec. Pauss. Clav. Psel. Metz. 1874. p. 22. — 
Schauf. Mon. Adran. p. 190. 
Ponticus Sharp. Nouv. et faits. Abeille. 1878. p.62. Syria. 
3 
Comatopselaphus 
xoun, coma; wnlogan tango. 
Schaufuss. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 368. 
opacicollis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 369. Borneo. 
1 
Connodontus 
xovvos, embolus; odovs, dens. 
Raffray Rev. d’Ent. 1882. p. 52. 
Conodontus Reitt. 
acuminatus Raffr. Rev. d’ Ent. 1882. p.53.t.2.f.17,18. Abyssinia. 
1 
Ctenistes 
xT8VLOTIS, pectinans. 
Reichenbach. Mon. Pselaph. 1816. p. 75. 
Dionyx Lep. et Serv. — Poroderus Sharp. 
aequinoctialis Aube. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 98. — Columbia. 
Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 288. 


50 CATALOGUS SYNONYMICUS 


andalusieus Saul cy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 86; 
Spec. I. p. 62. 

armatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 1. 
p. 111; I. c. 1883. p. 294. 

australis Raffr. Rev. d' Ent. 1887. p. 25. 


breviceps Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883, p. 296. 


brevicornis Saulcy. Spec. I. p. 61. 

canaliculatus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1887. p. 504. 

consobrinus Lec. Bost. Journ. VI. 1850. p. 79. 

curvidens Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 10. 

deserticola Raffr. I. c. p. 9. t. 1. fi 9; 1. 2. f. 10. 

discedens Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 296. 

gibbiventris Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 283. 

guianensis Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 287. 

imitator Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 179. 

impressus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 
p. 485. 

Kiesenwetteri Ragusa Bull. Soc. Ital. III p. 374. — 
Sauley. Spec. I. p. 60. 

Kreusleri King. Trans. Soc. N. S. 
p. 300. 

maior Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 280. t. 3. f. 2. 

medius Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 111. 

mimeticus Sharp. /. c. 1883. p. 295. 

mitis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXV. p. 74; Not. 
Leyd. Mus. IV. p. 154. 

oculatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 1. p. 110. 

palpalis Reichenb. Mon. p. 76. t. 1. f. A. — Jacq. 
Duv. Gen. Col. 1. 42. f. 207. — Schmidt. Beitr. 
Mon. Psel. 1838. p. 14. t. 2. f. 9. — Saulcy. 
Spec. I. p. 57. 

d Dejeani Lep. et Serv. Encycl. method. X. p. 220. 
parviceps Raffr. Rev. d' Ent. VI. 1887. p. 26. 
parvus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 486. 
piceus Lec. Bost. Journ. VI. p. 78. 


Wales. I. 1866. 


Zimmermanni Lee. l. c. p. 79. 
pulvereus Lec. Ann. Lycs V. p. 214, 


Andalusia. 


. Japonia. 


Cap. b. spei. 


laponia. 
Oran. 
Lenkoran. 
Louisiana. 
Abyssinia. 
bri 
Japonia. 
Batavia. 


Guiana. 
Africa occ. 


Nov. Holland. 


oce. 
Algeria. 


Nov. Holland. 


Abyssinia. 
Japonia. 


n 


Batavia. 


Japonia. 
Germania 


Europa. 
Arabia. 
Victoria. 
Vermont. 
Georgia. 
California. 


PSELAPHIDARUM. 


Samenensis Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 281. 1.3. 
mtr, 10. 

similis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 112. 

simplex Sharp. /. c. p. 486. 

Staudingeri Schauf. Sitz. Ges. Isis. Dresd. 1861. p. 47; 
1863. p. 115. t. 8. f. 1; Nunqu. ot. I. p. 38. — 
Sauley. Spec. I. p. 59. 

vernalis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 40; 
1864. p. 102. 

2 hesperi King. I. c. I. p. 40. 


zanzibaricus Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 24. 
33 


Cureulionellus 


Curculio. 


Westwood. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 


anopunctatus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX, 1886. 
p. 254. 
bicolor Schauf. I. c. p. 253. 
brevipalpis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
pe Ss Nungu. ot. II. p. 4832 1. c. Pp. 254. 
clavatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1865. p. 169. 
var. Edwardsi King. l. c. 
clavicornis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 7; Nunqu. ot. III. p. 483; Tijdschr. v. Ent. 
XXIX. 1886. p. 253. 
var. simplicior Schauf. I. e. p. 8; I. e. p. 484. 
var. vexalor Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 
1886. p. 254. 
Doreianus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 
p. 127; Thes. Oxon. t. 4. f. 5b. 
glabricellis Westw. /. c. f. 4. 
nitidus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. 
p. 44. 
punctatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. 
p. 169. 
angulicollis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. 
II. pa 1272 Thes.2Ozonet. 4.06.5, 


51 


Abyssinia. 


Iaponia. 
Victoria. 
Andalusia. 


Nov. Holland. 


Zanzibar. 


p. 127. 


Melbourne. 


Nov. Holland. 


” 


Nov. Guinea. 


Nov. Holland. 


52 CATALOGUS SYNONYMICUS 


robusticornis Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. Celebes. 


p. 372. 

rugithorax Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Batavia. 
p. 295. 

semipolitus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. Nov. Holland. 
p. 255. 


12 
Cyathiger 
Cyathus ; gero. 
King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. p. 174. 
Baumeisteri Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Telang. 


p. 388. 
punctatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. Nov. Holland. 
p. 174. t. 14. 


Reitteri Schauf. Tijdschr. v. Ent, XXIX. 1886. p. 242. 5 
Schaufussi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p.389. Telang. 
Simonis Reitt. I. c. p. 387. pa 
sylvestris Raffr. Rev. @ Ent. 1882. p. 4. Nov. Guinea. 

6 

Cylindrarctus 
xvdevdgos, cylindrus ; AYKTOS, UTSUS. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 91. 

americanus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 92. Illinois. 

1 

Cylindrembolus 
xúkuvdgos, cylindrus; eufolos, embolus. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 103. 

marginalis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 103. Amazon. 

1 

Dalma 
Vox euphon. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 504. 
pubescens Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. Nov. Zealand. 
p. 505. 

tuberculata Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 184. S 


2 
à 


PSELAPHIDARUM. 53. 


Dalmina 
Dalma. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 46. 


globulicornis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 47. t.11. Cap. b. spei. 
fen 7, 


Dalmodes 
Dalma ; sidos, facies. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 197. 

batrisoides Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Brasilia. 

p. 382. 
brevicollis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. 1. Guatemala. 

FSSC pa oost. Ly f 21. 
rybaxoides Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Mexico. 

p. 353; Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 387. t. 111. f. 29. 


Diartiger 
Etym. null. 1). 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 329. 


fossulatus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 330. — Iaponia. 
Waterhouse. Aid Identif. Ins. I. 46. 
spinipes Sharp. l. c. p. 331. — Waterhouse. l. c. t. 46. 5 


2 
Diroptrus 
Etym. dub. (dsigw, sauciare; ntégor, ala ?). 
Motschulsky. Etud. ent. 1858. p. 28. _ 
ceylonicus Motsch. Etud. ent. 1858. p. 28. Ceylon. 
1 
Durbos 
Etym. null. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 495. 
affinis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 291. Tasmania. 
eribratipennis Schauf. !. e. p. 292. Nov. Holland. 


1) Forsitan vox hybrida (des, agteorv; gero) quae rectius emendetur (Disar- 
thrifer = duos articulos gerens) [sc. magnos] 


54 CATALOGUS SYNONYMICUS 


formosus King. Trans. Soc. N.S. Wales. 1863. p. 41. 
I. 16. f. 4a. 

humeralis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. 
peria. 40.07.45: 

intermedius Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 
p. 292. 

interruptus Schauf. I. c. p. 291. 

priscus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 495. 


7 
Enantius 
övavrıos, opposilus. 
Schaufuss. Pselaphiden Siams. 1877. p. 
punctipennis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 18. 
rostratus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 390. 
6.320: ifs a. 


Endytocera 


evdutos, vestitus; “égors, cornu. 


Nov. Holland. 


Melbourne. 
Nov. Holland. 


Sydney. 
Nov. Holland. 
oee. 


18. 
Siam. 
Borneo. 


Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. 1. 1887. p. 45. 


cognata Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. 11. 1. 1887. 
p. 46. 
vestita Sharp. lcs. le 7 25 
2 


Enoptostomus 
Evomtos, in co visibilis, oroua, 08. 
Schaum. Wollast. Cat. Col. Can. 1864. p. 
angusticeps Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 289. 
Aubei Rosenh. Thier. Andal. 1856. p. 62. — Sauley. 
Spec. I. p. 67. 

barbipalpis Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. 

p. 792. t. 16. f. 5. 

2 Godarti Sauley. Ann. Soc. Ent. Fr. 1864. p. 258. 
birmanus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. p. 6. 
elandestinus Schauf. { c. p. 277. 

Desbrochersi Raffr. Pet. Nouv. Ent. 1871. p. 160. 

Leprieuri Sauley. { ec. 1875, p. 539. 


Panama. 


528. 
Ceylon. 
Algeciras. 


Algeria. 


Lusitania. 
Birma. 
Amazon. 
Algeria. 
Kabylia. 


PSELAPHIDARUM. 


Doderoi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 64. 

formicarius Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 282. t. 3. 
f. 3, 15; Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 21. 

javanus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXV. p.73; Not. 
Leyd. Mus. IV. p. 153. 

Iudaeorum Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
p. 64. 

nitidulus Raffr. Rev. d' Ent. VI. 1887. p. 22; 1. e. p. 57. 

opacus Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 35 ; 
Nunqu. ot. III. p. 511. 

ponticus Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 406. — 
Sauley. Spec. I. p. 68. 

globulicornis Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. 

IV. p. 481. 

siamensis Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 35; Nunqu. ot. III. p. 511; Ann. Mus. Civ. 
Gen. XVIII. p. 361. 


on Schaum. Woll. Cat Col. Can. 1864. p. 529. 
Ephimia 
Etym. null. 

Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 
Ephymia Reitt. 
erassicornis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. IT. 1. 
PBST. plod. tu 10/09: 
Simoni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 34. 


Epicaris 


énixag, in capite. 


Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 


ventralis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 8. 1. 1. f. 8. 
1 


Euphalepsus 


at, bene; Phalepsus. 


55 


Sardinia. 
Abyssinia. 


Java. 
Libanon. 


Arabia. 
India or. 


Asia min. - 
Aegyptus. 


Siam. 


Ins. Canar. 


185. 


Panama. 


India occ. 


184. 
Abyssinia 


Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 378. 


bistriatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 380. 


Brasilia, 


56 CATALOGUS SYNONYMICUS 


centralis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. 1. 1887. 
p. 20. 

globipennis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 379. 

humeralis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 39. 

longicornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 336. 
bonje kJ 

ovipennis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 379. 

Reitteri Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. 1. 1887. 


aoa aa bay pels 
{l 


Euplectomorphus 
Euplectus ; uogpn, forma. 
Motschulsky. Bull. Mose. 1863. IL. p. 


elegans Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 159. 
pygmaeus Motsch. Bull. Mosc. 1863. IT. p. 424; le. 
1861 Oe gal. 


testis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 281. 
3 


Euplectus 


av, bene; mlextos, plexus. 


Guatemala. 
Mexico. 


Nov. Granata. 
? 


Brasilia. 
Panama. 


424. 


Sumatra. 
Ceylon. 


Leach. Zool. Miscell. III. 1817. p. 80. 
Bibloplectus Reitt. — Bibloporus Thoms. — Euplectops 
Reitt. (gen. dist.) — Pseudoplectus Reitt. 

Monogr. Aubé. Rev. Mag. Zool. 1833 ; Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. (Révis.). 


Abeillei Sharp. 1 
acanthifer Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 111. 
acuminatus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXV. p. 69; 
Not. Leyd. Mus. IV. p. 149. 
afer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 527. 
ambiguus Reichenb. Mon. p. 67. t. 2. f. 19. — Aubé. 
Mon. p. 58. t. 93. f. 2. — Waterh. Trans. Ent. 
Soc. Lond. 1862. p. 50. 
pusillus Denny. Mon. Psel. p. 15. t. 2. f.2. — 
Aubé. Mon. p. 59. t. 94. f. 3. 
ruficornis Steph. Ill. Brit. V. p. 428. 


Corfu, 
Batavia. 


Hesperia. 
Germania. 


Gallia. 


Anglia. 


PSELAPHIDARUM. 


antennatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 83. 


arcuatus Lec. Bost. Journ. VI. p. 106. — Casey. Contr. 


Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 115. 
Argus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 53. 
asper Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 140. 
Aubeanus Reitt. 

p. 523. 
beseidieus Reitt. 1. c. p. 524. 


bicolor Denny. Mon. Psel. p. 17. 1.2. f.3. — Aubé. 


Mon. p. 57. t. 93. f. 1. 


fennicus Maeklin. Bull. Mosc. 1845. IV. p. 550. 


glabriculus Gyll. Ins. Suec. IV. p. 236. 
gracilis Grimmer. Steierm. Col. p. 49. 
biformis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 192. 


Bonvouloiri Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 


p. 527. 


brasiliensis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p.154. 


brevicollis Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVIII. 
Sep."p-6; XX. p 197. 

brevitarsis Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 143. 

californicus Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 476. 

canaliculatus Lec. Bost, Journ. VI. p. 107. — Casey. 
Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 96. 

capitulum Casey. Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 112. 

carpathicus Reitt. Verh. 
p. 523. 

cavicollis Lec. Proc. Am. Phil. Soc. XVII. p. 387. — 

Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. 
p. 110. 

cephalotes Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn, XVII. 
DT 

cereus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 

clavatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 84. 

confluens Lec. Bost. Journ. VI. p. 105. — Casey. 
Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 108. 

congener Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 


1884. p. 101. 


Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 


zool. bot. Ges. Wien. 1881. 


57 


Abyssinia. 
Georgia amer. 


Valdivia. 
Nov. Zealand. 
Germania. 


Silesia. 
Germania. 


Fennia. 
Suecia. 
Styria. 
Africa oce. 
Corsica. 


Brasilia. 
Nov. Zealand. 


n 
California. 
Georgia amer. 
Amer. bor. 


Hungaria. 


Florida. 


Nov. Zealand. 


by) 
Abyssinia. 
Amer. bor. 


Washington, 


4% 


58 CATALOGUS SYNONYMICUS 


convexus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 
p. 509. 

cordicollis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 81. 

crassipes Broun. N. Zeal. Journ. Sc. I. p. 238. 

erassus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 84. 

erinitus Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 260. — 
Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. 
D: tle. 

debilis Lec. Proc. Am. Phil. Soc. XVII. 1878. p.386.— 
Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. 
p. 98; 

tenuis Lee. I. c. — Casey. I. c. 

decorus Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. U. 
1884. p. 113. 

denticollis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 155. 

depressus King. Trans. Soc. N.S. Wales. 1.1866. p. 313. 

difficilis Lee. Bost. Journ. VI. p. 106. — Casey. Contr. 
Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 100. 

discicollis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 53. 

divergens Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
p. 420. t. 20. f. 25. 

Doderoi Reitt. Ann. Mus. Civ. Gen. 1884. p. 370. 


1883. 


Duponti Aubé. Mon. p. 57. 1. 92. f. 4. — Reitt. Verh. 


zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 524. 
Easternbrookianus Leach. Vig. Zool. Journ. II. 1825. 
p. 445. 
elegantulus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 82. 
Erichsoni Aubé. hevis. p. 143. 
exeisus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. p. 313. 
Felschei Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1887. p. 505. 
femoratus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 82. 
foveolatus Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p.143. 


Frivaldszkyi Sauley. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. 44. 


frontalis Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 142. 

fuscipennis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 297. 

grandicornis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 30; Nunqu. ot. III. p. 506. 


Auckland. 


Zanzibar. 
Nov. Zealand. 
Nov. Guinea. 
Amer. bor. 


Florida. 


n 
Texas. 


Sumatra. 
Nov. Holland. 
Georgia amer. 


Cap. b. spei. 
Borneo. 


Italia. 
Gallia. 


Anglia. 


Nov. Guinea. 
Germania. 
Paramatta. 
Sardinia. 
Nov. Guinea. 
Nov. Zealand. 
Hungaria. 
Nov. Zealand. 
Borneo. 


Chile. 


PSELAPHIDARUM. 


guatemalenus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col, IT. 
I. 1887. p. 36. 
hipposideros Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 12. 
impressus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 
incertus Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVIII. p. 8. 
incomptus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 
indicus Schmidt. Beitr. Mon. Psel. p. 10. t. 2. f. 6. 
integer Lec. Proc. Am. Phil. Soc. XVII. p. 386. 
intermedius Wollast. Cat. Col. Mader. 1857. p.168. — 
Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 528. 


interruptus Lec. Bost. Journ. VI. p. 105. — Casey. 
Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. 
p. 107. 


Karsteni Reichenb. Mon. p. 71. t. 2. f. 21. —- Aubé. 
Mon. p. 56. t. 92. f. 2. — Mannerh. Dej. Cat. 
3. ed. p. 466. 
filum Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XV. 1877. 
Sep. p. 13. 
gracilis Chaud. Bull. Mose. 1845. III. p. 167. — 
Schaum. Stett. Ent. Zeit. 1846. p. 353. 
Kunzei Aubé. Revis. p. 142. -- Chaud. Bull. Mose. 
1845. III. p. 165. 
brunneus Grimmer. Steierm. Col. p. 49. (non sat 
descriplus). 
 Erichsoni Thoms. Skand. Col. II. p. 227. 


leviceps Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 


1884. p. 115. 
Linderi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 52. 
linearis Lec. Bost. Journ. VI. p. 104. — Casey. Contr. 
Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 106. 
linearis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 46. 
LG; f 7b: 

longicollis Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVIII. 
Sep. p. 4; XX. p. 197. 

longicollis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 99. 

longulus Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 141. 

maior Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 80. 


59 


Guatemala. 


Siam. 
Nov. Zealand. 


n 

» 
India or. 
Amer. bor. 
Madera. 


Amer. bor. 


Germania. 


Hungaria. 
Russia mer. 


Styria. 


Suecia. 
Washington. 


Alpes mar. 
Louisiana. 


Paramatta. 
Nov. Zealand. 
Maryland. 


Nov. Zealand. 
Nov. Guinea, 


60 CATALOGUS SYNONYMICUS 


metallicus Schmidt. Beitr. Mon. Psel. p. 11.1.2. f. 7. 

microcephalus Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVII. 
Sep. p. 5; XX. p. 197. 

minutissimus Aubé. Mon. p. 59. t. 93. f. 4. 

Garneysi Fowler. Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 

1881. p. 530. 
mirifieus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 
monticola Wollast. Cat. Canar. 1864. p. 527; Col. 
Allant. p. 450. 
monticola Broun. N. Zeal. Journ. Se. II. p. 239. 
nanus Reichenb. Mon. p. 69. t. 2. f. 20. — Aubé. 
Mon. p. 53. t. 91. f. 2. — Reitt. Deutsch. Ent. 
Zeit. 1884. p. 53. 

Kirbyi Denny. Mon. Psel. p. 14. t. 2. f. 1. — 
Waterh. Trans. Ent. Soc. Lond. 1861. p. 4; Ent. 
Monthl. Mag. XVI. p. 158. 

Reichenbachi Denny. Mon. p. 10. t. 1. f. 1. 

Richteri Reitt. Berl. Ent. Zeit. 1870. p. 215. 1.1. 


f- 16: 
var. Revelierei Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. 
2.142. 
Narentinus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 529. 


nitidus Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1857. p. 736. 

nubigena Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XV. 1877. 
Sep. p. 12. 

obnisus Broun. N. Zeal. Journ. Se. II. p. 239. 


oceipitalis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 526. 

Odewahni King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. 
p. 314. 


opacus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 509. 

ovicollis Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 143. 

ovithorax Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 

patruelis Broun. J. c. p. 238. 

perplexus Jacq. Duv. Ann. Soc. Ent. Fr. 1854. Bull. 
p- 36; Gen. Col. t. 43. f. 211. — Reitt. Verh. 
zool. bot, Ges. Wien. 1881. p. 531. 


Calcutta. 


Nov. Zealand. 


Europa. 


n 


Nov. Zealand. 
Teneriffa. 


Nov. Zealand. 


Germania. 


Anglia. 


Germania. 


n 
Corsica. 
Dalmat. centr. 


Gallia. 
Hungaria. 


Nov. Zealand. 
Lenkoran. 


Paramatta. 
Auckland. 


Nov. Zealand. 


Gallia. 


PSELAPHIDARUM. 


Pelopis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 52. 
pertenuis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 109. 
piceus Motsch. Mem. Mosc. IV. p. 320. t. 11. f. I. — 
Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XV. 1877. Sep. 
p. 12. 
Dennyi Waterh. Trans. Ent. Soc. Lond. 1861. p. 2; 
1862. p. 46. 
nigricans Chaud. Bull. Mosc. 1845. II. p. 169. 
sanguineus var. Schaum. Stett. Ent. Zeit. 1846. 
p. 353. 
sulcatulus Sauley. 
pumilio Reitt. Verh. 
p. 298. 
pumilus Lee. Bost. Journ. VI. p. 106. — Casey. Contr. 
Descr. Sysi. Col. N. Am. II. 1884. p. 97. 
punctatus Muls. et Rey. Ann. Soc. Linn. Lyon. VII. 
1861. 
rhenanus Reitt. Naturg. Ins. Deutschl. III. IL p. 114. 
rotundicollis Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVIII. 
Sep. p. 6. 
ruficeps Lec. New spec. Col. I. 1863. p. 28. — Motsch. 
in litt. 1856. p. 7. — Casey. Contr. Deser. Syst. 
Col. N. Am. II. 1884. p. 116. 
sanguineus Denny. Mon. Psel. p. 10. t. 1. f. 2. — 
Aubé. Mon. p. 55. t. 92. f. 1. (forte). 
nanus Waterh. Trans. Ent. Soc. 1861. p. 5. 
var. georgicus Sauley. Verh. Naturf. Ver. Brünn. 
MVE 878i. 137. 


zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


sculpturatus Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. 
p. 142. 

seulptus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. 
po 49: 


sexualis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 103. 

signatus Reichenb. Mon. p. 73.1.2. f. 22. — Aubé. 
Mon. p. 56. t. 92. f. 3. — Wollast. Col. Atlant. 
1865. p. 451. 


61 


Graecia. 
Washington. 


Russia. 


Anglia. 
Russia. 
Gallia. 
Batavia. 
Charleston. 
Helvetia. 


Germania. 
Nov. Zealand. 


Amer. bor. 


Europa. 


Anglia. 
Caucasus. 


Nov. Zealand. 
Paramatta. 
Carolina mer. 


Germania. 


62 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Kirbyi Aubé. Mon. p. 54. t. 91. f. 4. 
minutus Steph. Ill. Brit. V. p. 97. 
signifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 383. 
solitarius Sharp. Biol. Centr. Amer. Zool. Col. II. 
1. P:.,32: 
Solskyi Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 13. 
spinifer Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 
1884. p. 104. 
Spinolae Aubé. Revis. p. 147. — Reitt. Verh. zool. bot. 


Ges. Wien. 1880. p. 218. 

strix Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 192. t. 9. 
fl 

subterraneus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1866. 
p. 314. 

tenebrosus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p. 218. 

tenuicornis Reitt. Naturg. Ins. Deutschl. II. II. 
p. 115. 


Tischeri Aubé. Mon. p. 54. t. 91. f. 3; Révis. 
p. 144. — Heer. Fn. Helv. I. p. 362. 
Fischeri Aubé. Mon. l. c. — Sauley. Verh. Natur f. 
Ver. Brünn. XV. 1877. Sep. p. 12. 
trichonychiformis Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. 
XVIII. Sep. p. 7. 
trichoniformis Reitt. (emend.) 
trimiiformis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 331. 
trisulcicollis Broun. Man. N. Zeal. Cot. 1880. p. 140. — 
Waterhouse. Aid. Identif. Ins. II. t. 46. 
tuberculosus Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1867. p. 563. 
t. 13. f. 4. 
tuberculatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1881. p. 522. 
tubigerinus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. I. p. 289. 
vacuus Broun. N. Zeal. Journ. Sc. II. p. 239. 
variicolor Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 531. 


verticalis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 113. 
121 


Gallia. 
Anglia. 
Venezuela. 
Guatemala. 


Siam. 
Texas. 


Helvetia. 
Africa occ. 
Nov. Holland. 
Dalmatia. 
Silesia. 
Helvetia. 
German. mer. 
Nov. Zealand. 
Valdivia. 


Nov. Zealand. 


Helvetia. 


Nov. Zealand. 


n 
Lenkoran. 


Corfu. 


PSELAPHIDARUM. 63 . 


Eupsenius 


5 


sù, bene; wnvös, glaber. 
Leconte. Bost. Journ. VI. 1850. p. 90. 
Eupsinus Motsch. in litt. 
dominicanus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p.108. Ins. S. Domin. 
glaber Lec. Bost. Journ. VI. p. 90. — Lacord. Gen. Carolina. 
Atle ts 160 (A 
politus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 36. S. Thomas. 


rufus Lee. New spec. Col. I. 1863. p. 28. — Motsch. Mobile. 


in lilt. Etud. ent. 1856. Dat. 
4 


Eurhexius 
ev, bene; Rhewius. 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 41. 
Rhexidius Casey. 
granulosus Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 478. California. 


b-ixves. 8. 
parviceps Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Panama. 
1887. p. 42. 
procerus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 146. t. 5. Brasilia. 
le 2: 
Simonis Reitt. |. c. p. 148. 1. 5. f. 3. 5 
trimioides Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II.-I. Guatemala. 
1887. p. 43. 


ventralis Sharp. I. c. p. 42. Panama. 
vestitus Sharp. I. c. p. 41. t. 1. f. 22. A 
7 
Eutrichites 


sù, bene; Bgië, coma. 
Leconte. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p. 184. 


Zimmermanni Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. p.184; Columbia. 
Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. t. xvi. f. 3. 


64 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Faliscus 
Etym. null. 
Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 94. 


bicanalis Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. N. York. 


1884. p. 120. 
1 


Faronus 
Vox euphon. 
Aube. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 157. 
Brucki Sauley. Spec. I. p. 87. Etruria. 
gravidus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p.81. Hispan. mer. 
hispanus Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p.87; Algeciras. 
Spec. I. p. 89. 
Lafertei Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 158. — Gallia. 
Jacq. Duv. Gen. Col. t. 43. f. 212. — Sauley. 
Spec. I. p. 85. 
Aubei Luc. Ann. Soc. Ent. Fr. 1854. Bull. p. 35. Algeria. 
d Telonensis Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1860. 5 
Bull. p. 44. 


Nicaeensis Saulcy. Spec. I. p. 89. . Nizza. 
piceus King. Trans. Soc. N.S. Wales. I. 1866. p.361. Nov. Holland. 
punctatus King. l. c. 1865. p. 168. A 


pyrenaeus Brisout. Mater. Fn. France. II. 1867. Pyrenaei. 
p. 173. — Sauley. Cat. Gren. p. 173 ; Spec. I. p. 88. 
spartanus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 51. Graecia. 
9 


Filiger 
filum; gero. 
Schaufuss. Psel. Siams. 1877. p. 17. 
Pseudapharina Ganglb. 


ampliventris Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 17. Siam. 
eariniventris Schauf. l. c. 5 
conicicollis Schauf. À c. > 


primus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 415. Borneo. 


DOs fale 
vestitus Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 242. t. V. f.19. Caracas. 
5 


PSELAPHIDARUM, 65 


Fustiger 
Fustis; gero. 


Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. VI. 1866. p. 189. 


amazonicus Westw. Trans. Fut. Soc. Lond. 1869. Amazon. sup. 
p. 319; Thes. ent. Oxon. sp. 1. Iv. f. 1. — 
Schauf. Mon. Adran. p. 200. f. 

brasiliensis Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. Nov. Friburg. 
pi Zito i fe De 

festivus Schauf. Festschr. Soc. Belg. 1880. p. 5; Amazon. 
Nunqu. ot. III. p. 481; Mon. Adran. p. 201. p. 202. 
f. a—e. 

Fuchsi Brendel. Proc. Soc. Phil. 1866. p. 190. — Tennessee. 
Schauf. Mon. Adran. p. 199. 


testudineus Schauf. Mon. Adran. p. 199. Pozuzu. 
5 


Fustigerodes 
Fustiger ; sîdos, facies. 
Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 168. 


madagascariensis Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 230. Madagascar. 
1 


Gamba 
Vox euphon. 


Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 247. 
Gasola Reitt. 


brevipennis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 100. Amazon. 


Brucki Schauf. Nung:. ot. II. p. 358. Nov. Granata. 

elongata Schauf. Nunqu. ot. IL. p. 359; Tijdschr.v. (Amer. austr. 
Ent. XXX. 1.7. f. 3. a—d. oce.) Pampas. 

longipennis Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 246. Bogota. 


Reitteri Raffr. l. c. p. 247. 

rugicollis Schauf. Nungu. ot. II. p. 360; Tijdschr. Pampas. 
vò Ent. REX 8: f. 1. a—e. 

Simoni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 151. t. 5. Brasilia. 


peo 


” 


7 


66 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Gastrobothrus 
y«oryg, venter; Bodoos, fovea. 
Broun. New Zeal. Journ. Sc. Vol. I. p. 288. 
abdominalis Broun. Man. ‚N. Zeal. Col. 1880. p. 125. Nov. Zealand. 
1 
Globa 
Vox euphon. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 37. 
longipes Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 38. t. 11. f.2,3. Nov. Granata. 
1 
Gonatocerus 
yoru, genu; «égas, cornu. 
Schaufuss. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 30. 
Briara Reitt. 
basalis King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1, 1865. p.172.— Nov. Holland. 
Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 280. 
communis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 30; 5 
Nunqu. ot. Ill. p. 506; Tijdschr. v. Ent. XXIX. 
1886. p. 280. 
tertius Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 279. 5 
3 
Goniacerus 
yoru, genu; x8005, cornu. 
Motschulsky. Etud. ent. 1855. p. 17. & 1. f. 8. 
Goniastes Westw. — Metopioides Schauf. 


setifer Schauf. Nunqu. ot. II p. 451. Brasilia. 
sulcifrons Westw. Trans. Ent. Soc Lond, 1870. Amazon. 
p. 125; Thes. Oxon. p. 99. t. 4. f. 8. 


Hamotoides 
Hamotus; sîdos, faciese 
Schaufuss. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 298. 


commodus Scha uf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p.33; Mexico. 
Nunqu. ot. III: p; 509 ; Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 310. 


PSELAPHIDARUM. 67 


coniunctus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Brasilia. 


p. 371. 

curtipalpis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II.I. Panama. 
1887. p. 6. 

difficilis Sharp. /. c. p. 5. Guatemala. 

hilaris Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 311. Columbia. 

latipalpis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Guatemala. 
1887. p. 6. 


micans Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882 p.371. Columbia. 
monachus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 131. — Yucatan. 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887, 


part. 
nodicollis Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 240. Mexico. 
pubiventris Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II.I. Nicaragua. 
p. 4. 


sanguinipes Schauf. Beri. Ent. Zeit. 1887. p. 311. Cayennae. 
suturalis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. Mexico. 
p. 32; Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 311. 


tritomus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 132. — Amer. centr.et 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. mer. 
p. 4. 
vicinus Sharp. |. c. p. 5. Guatemala. 
14 
Hamotulus 
Hamotus. 


Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 108. 
chamaeleon Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. Nov. Holland. 
p. 23; Nunqu. ot. III. p. 499. — Raffray. Rev. 
d’Ent. 1883. p. 72. — Schauf. Tijdschr. v. Ent. 
XXX. p. 106. 


Hamotus 
Etym. null. 
Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 92. 


appendicularis Schauf. Berl. Ent. Zeit.1887. p. 307. Brasilia. 
Aubeanus Reitt. Verh. zool. bot. Ges, Wien. 1882. 4 
p. 372, 


68 CATALOGUS SYNONYMICUS 


auricapillus Reitt. 1. c. p. 373. 

badius Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 300. 

barbatus Schauf. l. e. p. 304. 

brevimarginatus Schauf. l. c. p. 309. 

brunneus Schauf. !. ce. p. 305. 

bryaxoides Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 93. — 
Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 305. 

clavicornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 132. 

claviger Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 302. 

frater Schauf. I. c. p. 306. 

frontalis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 373. 

furcifer Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 309. 

globifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 372. 

gracilicornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 131. 

grandipalpis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. 11.1. 
à off LA DR Af As 

inaequalis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
p. 373. 

lateritius Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844, p. 92. — 
Klug. Dej. Cat. 3. ed. p. 465. — Schauf. Berl. 
Ent. Zeit. 1887. p. 300, 320. 

parvipalpis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. IX. I. 
1887. p. 8. 

robustus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 308. 

rostratus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. U. I. 
1887. p. 8. 

getipes Sharp. le. p. dats 1. >. 

singularis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 133. 

subpunctatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 
p. 373. 

subtilis Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 303. 

suturalis Schauf. Fesischr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 32; Nunqu. ot. III. p. 508. 

tenuicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 
p. 372. 

transversalis Reitt. /. c. p. 373. 

ursulus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1882. 


29 


1882. 


Wien. 1882. 


p. 307. 


Venezuela. 
Columbia. 
n 
Pozuzu. 
Columbia. 


” 


Venezuela. 
Columbia. 
” ? 
Venezuela. 
Brasilia. 
Venezuela. 
Columbia. 


Panama. 


Brasilia. 


Columbia. 


Panama. 


Venezuela. 
Panama. 


n 
Mexico. 


Columbia. 


Brasilia. 
Mexico. 


Venezuela. 


Columbia. 
Mexico, 


PSELAPHIDARUM. 


Harmophorus . 
aguos, armus; geom, fero. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 264. 
Motschulsky in litt. 


manticoroides Schauf. /. c. p. 265. Brasilia. 
1 


Hybocephalus 
vos, gibbus; zepady, caput. 
Schaufuss. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 353. 
Motschulsky in litt. 


dentiventris Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Borneo. 
p. 416. 

informis Reitt. /. c. p. 417. t. 20. f. 17. - 

minimus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 354. — India or. 
Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. IV. p. 482. 


squamosus Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. El 
p. 355. — Motsch. in litt. Bull. Mose, 1851. IV. 
p. 482. 


Telangensis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien, 1883. Borneo. 
p 410.6 oef. 16: 
5 
Imtempus 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 195. 
punctatissimus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 337. Manilla. 
t. II f. 27: 
1 
Tubus 
Etym. null. 
Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 454. 
Duciola Reitt. 
aberrans Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. Guatemala. 


p. 44. 
denticollis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 455. Mexico, 


70 CATALOGUS SYNONYMICUS 


inermis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 101. Columbia. 


laticollis Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 246. Caracas. 

punctatus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. 1I. I. Mexico. 
1887. p. 45. 

Schaufussi Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 245. Bogota. 


scydmaenillus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II, I. Guatemala. 
1887. p. 44. t.1. f. 24. 


semiopacus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 456; Tijdschr. Nov. Granata. 
v. Ent.XXX. t. 7 f Beeb. 

semipunctatus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 456. 

spinicollis Schauf. I. c. p. 456; Tijdschr. v. Ent. 
XXX. t. 7. f. 1. a—g. 


tetratomus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Columbia; 


p. 384. Venezuela. 
11 


Labomimus 
Etym. null. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 300. 
akte! Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 300. Iaponia. 


Laphidioderus 
Etym. dub. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 20. 
Carens Raffr. Rev. d’ Ent. VI. 1887. p. 21. t.1.f.2,3. Cap. b. spei. 


Lasinus 
Etym. null. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 106. 


spinosus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. 1. p. 106; Iaponia. 
l. c. 1883. p. 301. — Waterh. Aid Identif. Ins. 
II. t. 46. 


Listriophorus 
hiotgior, cochlear; pégw, fero. 
Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 289. 
eur Schauf. Nunqu. ot. II. p. 289. Mexico. 


PSELAPHIDARUM. 71 


Marellus 


Vox euphon. 
Motschulsky. Bull. Mosc. 1881. IV. p. 483. 


aegyptiacus Saulcy. Spec. I. p. 75. — Motsch. in litt. Aegyptus. 
Bull. Mosc. 1851. IV. p. 483. 

biserensis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. Bisera. 
p. 82; Deutsch. Ent. Zeit. 1885. t. 11. f. 16. 

filipalpis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 35. t. 1. Zanzibar. 
et: 

palpator Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 285. t. 3. Abyssinia. 


i 85 to. 
+ 
Margaris 
Hagyaols, margarita. 
Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 453. 
imperialis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 454. Rockhampton, 


Nov. Holland. 
1 


Mechanicus 
unzarızws, mechanicus. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 158. 
chlamydophorus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. Sumatra. 


p. 158. 
1 
Mecochelia 
un7xos, longitudo; znAn, fissura. 
Motschulsky. Bull. Mose. 1851. IV. p. 480. 
Micochelia Reitt. 
2 spec. ined. India or. 

Mentraphus 

Etym. dub. 


Sharp. Wien. Ent. Zeit. II. 1883. p. 225. 
pselaphodes Sharp. /. c. p. 226. Mesopotamia. 
1 È 


72 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Mestogaster 
usotos, plenus; yaotyg. venter. 
Schmidt. Beitr. Mon. Psel. Prag. 1838. p. 9. 
erassicornis Schmidt. Beitr. Mon. Psel. 1838. p. 9. India or. 
1.02. pene: 
nitidicollis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. Batavia. 


p. 296. 
2 


Metaxoides 
Metaxis; sidos, facies. 
Schaufuss. Psel. Siams. 1877. p. 13. 


bruchiformis Schauf. Psel. Siams. 1877. p.13; Ann. Siam. 
Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. p. 103, 117. 


Metopias 
uetomas, frontalis. 
Gory. Mag. Zool. 1832. II. ¢. 42. 
Marnax Casteln. 
aglenus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 335. Brasilia. 
eureulionoides Gory. Mag. Zool. 1832. t. 42. — Cayennae. 
Aubé. Mag. Zool. 1833. p. 13. t. 78. f. 1. — 
Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. p. 278. 
Pe Ade as 0. 
elegans Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. Panama. 
PAOLA 40: 
elongatus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 266. Amazon. 
hirtus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit, 1885. p.334. t.11. f.17. Brasilia. 
pacifleus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. IMI. 1856. 
D 279.465 LG SB: 


6 
Metopioxys 
Metopias. 
Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 334. 
bellicosus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. Brasilia. 
D. 218: date ey: 


PSELAPHIDARUM. 


gladiator Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 335. t. 11. Brasilia. 


fle, 
longipennis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 268. Santarem. 
Reichei Schauf. I. e. p. 267. Amazon. 
spieulatus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. N 
p. 278. t. 11. f. 3, 3a, 3b. 
subcarinatus Schauf. Nungu. ot. II. p. 269. Santarem. 
trabeculatus Schauf. J. c. p. 266. Amazon. 
i 
Mirus 
Mirus. 


Saulcy. Pet. Now. Ent. Paris. 1877. p. 169. 
Imirus Reitt. 


permirus Saulcy. Pet. Nouv, Ent. Paris. 1877. p.169; Corsica. 


Deutsch. Ent Zeit. 1885. t. 111. f. 33. 
1 


Morana 
Vox euphon. 
Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 117. 


discedens Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. Iaponia. 


p. 118. 
1 


Namunia 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 198. 


myrmecophila Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien.1884. Asia min, 
p. 81; Deuts:h. Ent. Zeit. 1885. t. 111. f. 33. 


Narcodes 
vaoxwdns, lorpidus. 
King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 38. 
Edocranes Reitt. 


varia King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 38. Paramatta. 
9 pulchra King. I. c. p. 3% » 
1 


6* 


74 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Neodeuterus 
véos, novus; devtegos, alter. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 151. 


admirandus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. p.152. Sumatra. 
alter Schauf. l. c. p. 153. 


9 


A 


n 


Nicotheus 
Etym. null. 
Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 94. 


tibialis Casey 1). Contr. Descr. Syst. Col. N. Am.II. Amer. bor. 


1884. p. 121. — Horn. Ent. Am. I. p. 112. 
1 


Octomicrus 
oxto, octo; mexgos, parvus. 
Schaufuss. Psel. Siams. 1877. p. 14. 


crassipes Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 54. t. 11. Zanzibar. 
f. 13, 14, 15. 


Fauveli Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 79. Celebes. 

interruptus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. Sumatra. 
p. 275. 

longulus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 14. Siam. 


verticalis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX.1886. p.275. Sumatra. 
5 


Odontalgus 
odovrulyéw, ex dentis laborare. 
Raffray. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 286. 


palustris Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 27. Zanzibar. 
Raffrayi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 177.1.8. Africa occ. 


ES 


1) Sententia domini Horn doctoris Nicotheus tibialis Casey = Scotoplectus (Euty: 
phlus) similis Lec. 2; quod non dom, Casey qui mihi scripsit: „I do not think 
it is the same as Le Conte’s Eufyphlus similis, because the latter is described 
as having the eyes represented by „a single ocellus”, in N. fibialis the eyes in 
the g are well developed and in the £ are represented by three (3) contiguous 
facets; so if Le Conte's description is correct, the two species must be distinct.” 


PSELAPHIDARUM. 75 


tuberculatus Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 287. 1.3. Abyssinia. 


f. 5. 
vespertinus Raffr. /. c. p. 287. = 


vestitus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 243. Sumatra. 
5 


Ogmocerus 
Oymos, series; #égas, cornu. 
Raffray. Rev. d’Ent, 1882. p. 7. 
Agymsibanus Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p.41.t.1. Zanzibar. 


era 
giganteus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 7. t. 2. f. 7. Abyssinia. 


2 
Oropus 
Etym. null. 
Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 196. 
abbreviatus Casey. Bull. 6. Cal. Ac. Sc. 1886. p. 200. California. 


convexus Casey. l. c. p. 198. n 

interruptus Casey. |. c. p. 199; Bull. Cal. Ac. Sc. = 
1887. p. 482. {. xvi. f. 4. 

montanus Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 479. 4 


striatus Lec. Trans. Am. Ent. Soc. 1874. V. p. 49. Ins.Vancouver. 
5 


Panaphantus 
nas, lotus; apartos, invisibilis. 
Kiesenwetter. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 48. 
atomus Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p.49.1.3. f.4. Graecia. 


gracilis Schauf. Nunqu. ot. U. p. 261. Amazon. 
militaris Schauf. J. c. p. 261. Brasilia. 
3 
Panaphysis 


Etym. null. 
Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 185. 


Koppi Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 186.1.9. f.4. Africa occ. 
1 


76 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Parmipalpus 
Parma ; palpus. 
Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 662. 


montivagus Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 662; Nov. Zealand 


N. Zeal. Journ. Sc. I. p. 288. 
1 


Periplectus 
negirhextos, complexus. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 55. 
nigripennis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 55.1. IL 


f. 16, 17. 
1 


Phalepsus 
Pselaphus. 
Westwood. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. p. 151. 
Phalespus Raffr. 
ampliventris Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. Amazon. 
p. 6; Nunqu. ot. III. p. 482; Tijdschr. v. Ent. 
. XXIX. 1886. p. 257. 
fluminicola Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 5 
p. 256. x 
hirsutus Schauf. l. e. p. 257. 5 
nanus Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 9; 5 
Nunqu. ot. IL. p. 485. 
subglobosus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. A 
JI. p. 131; Thes. ent. Oxon. p. 101. FAT UT. 
2? Batesellus Westw. I. c. A 
5 
Phamisus 
Vou euphon. 
Aube. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 94. 
bellus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 267. Brasilia. 
horroris Schauf. I. €. p. 265. 5 


Reichenbachi Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 95. Columbia. 
3 


PSELAPHIDARUM. 77 


Phthartomicrus 
pdsiow, perdere; urxgos, pafvus. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXX. p. 156. 


externus Schauf. Tijdschr. v. Ent.. XXX. p. 156. Sumatra. 
1 


Physopleetus 
Etym. null. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 197. 


armipes Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p.81.— Reitt. Deutsch. Nov. Guinea. 
Ent. Zeit. t. 111. f. 30. 


1 
Plagiophorus 
ahayvos, plaga; pégo, fero. 
Motschulsky. Bull. Mosc. 1851. IV. p. 496. 
inermis Motsch. Bull. Mose. 1851. IV. p. 496. India or. 
paradoxus Motsch. /. e. p. 496; Etud. ent. 1859. t. = 


as 


Pselaphocerus 
yyhagpaw, tango; zégas, cornu. 
Raffray. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 28, 57. 


heterocerus Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 30; le. Cap. b. spei. 
PEN IHRE 
Peringueyi Raffr. l. c.9.29.1.1.f. 10, 11 ; le. p. 57. à 


> 


= 


Pselaphodes 
Pselaphus ; evdos, facies. 
Westwood. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. IL. 212% 


villosus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. p. 129; Borneo. 
Thes. Oxon. p. 98. 1.4. f. 6. 


78 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Pselaphomorphus 
Pselaphus ; woopy, forma. 
Motschulsky. Etud. ent. 1855. p. 15. 


sculpturatus Motsch. Etud. ent. 1855. p. 15. t. f.7. Panama. 
1 


Pselaphus 
yyhagaw, tango. 
Herbst. Kaf. IV. 1792. p. 106. 

Callithorax Motsch. in litt. — Dicentrius Reitt. 
acuminatus Motsch. Mem. Mose. IV. p. 314. t. 11. f. A. Georgia russ. 
Algesiranus Sauley. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 87. Hispania. 
antipodum Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1856. Melbourne. 

p. 274. t. 16. f. 8. 
argutus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.506. Corsica. 


articularis Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 6. Siam. 
bifoveolatus Schauf. J. c. p. 6. 5 
biocellatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Borneo. 
p. 410. 
bipunctatus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1856. Nov. Holland. 
p. 250. 
bistriolatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. Lusitania. 
De. 


bivestitus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 295. Borneo. 

bizonatus Schauf. Tijdschr. v. Ent, XXIX. 1886. Amazon. 
p. 246. t. 10. f. 3, 3a, 3b, 3c. 

breviceps Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 359. Celebes. 

brevicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. Batavia. 


p. 411. 
calopygaeus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 294. Borneo. 
canaliculatus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 5. Siam. 


subtilis Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. IV. Bengal. 
p. 483. (pro parte). 
caspicus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 504. Caucasus. 
caucasicus Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1845. I. 5 
p. 43; I. c. 1851. IV. p. 483. 
caviventris Reitt. Deutsch, Ent. Zeit. 1884. p. 50. Graecia. 


PSELAPHIDARUM. 


clavigeroîdes Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 333. 

debilis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond, 1883. p. 328. 

delicatulus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 14. 

Diecki Sauley. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 87. 
142, (56. 

2 Saulcyi Sharp. 

Dresdensis Herbst. Kaf. IV. p. 110. 1. 39. f. 11. — 
Erichs. Käf. Mark. I. p. 267. — Aubé. Mag. 
Zool. 1833. p. 22. t. 80. f. 4. 

Heisei Payk. Fn. Suec. III. p. 364. 
longicollis. Reichenb. Mon. p. 30. t. 1. f. 3. — 
Aubé. |. c. p. 21. t. 80. f. 3. 

dulcis Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 660. 

elegantissimus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 
p. 246. t. 10. f. 2, 2a, 26. 

Erichsoni Lec. Bost. Journ. VI. p. 81. 

longiclavus Lee. I. c. p. 81. 

filipalpis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 187. 

frontalis Schauf. Tijdschr.v. Ent. XXIX. 1886.p.'251. 

Ganglbaueri Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 507. 

geminatus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III, 1856. 
2.2731. 16 f. 9. 

Gestroi Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 356. 

Grimmeri Grimmer. Steierm. Col, 1841. p. 49. (est ?) 

Heisei Herbst. Käf. IV.p. 109. t. 39. f. 9a. — Aubé. 
Mag. Zool. 1833. p. 19. t. 80. f. 1. 

brevipalpis Schrank. Fn. boic. I. p. 438. 6. 
eurygaster Beck. Beitr. p. 11. t. 2. f. 8. 


Herbsti Reichenb. Mon. p. 25.t. 1. f. 1. — Denny. 


Mon. p. 43. t. 39. f. 10. 


Heydenii Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 87. 


BIO? BD, 


hirtus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 333. 
insignis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX, 1886. p. 249. 
Kiesenwetteri Saulcy. Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 


1881. p. 65. 


79 


Beirut. 


Iaponia. 
Abyssinia. 
Hispania. 


Germania. 


Europa. 


» 


Nov. Zealand. 
Amazon. 


N. York. 
Louisiana. 
Africa occ. 
Nov. Holland. 
Corsica. 


Melbourne. 


Celebes. 
Styria. 
Europa. 


N 
Germania. 


Gallia. 
Hispania. 
Beirut. 


Nov. Holland. 
Corsica. 


80 CATALOGUS SYNONYMICUS 


laevicollis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. p. 410. 


lativentris Reitt. I. c. 1882. p. 293. 

Lewisii Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 329. — 
Waterh. Aid Identif. Ins. II. t. 46. 

lineatus King. Trans. Soc. N.S. Wales. I. 1863. p. 43. 

longepilosus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 
p. 248. 

longiceps Raffr. Rev. d’ Ent. VI. 1887. p. 33. 

longiceps Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 
1887. p. 34.1.1. dB; 

longicornis Saulcy. Ann. Soc. Ent. Fr. 1863. p. 656. 

longipalpis Kiesenw. Stell. Ent. Zeit. 1850. p. 222; 
Ann. Soc. Ent. Fr. 1851. p. 401. t. 11. f. 3. 

Mehadiensis Friv. Termesz. füzel. Budapest. I. p. 21; 
Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 431. 

Merklii Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 536 ; 
Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 192; Deutsch. 
Ent. Zeit. 1885. t. 111. f. 26. 

multangulus Schauf. Psel. Siams. 1877. p.4; Ann. 
Mus. Civ. Gen. XVII. p. 356. 

subtilis Motsch. in litt. Bull. Mose. 

p. 483. (pro parte). 

mundus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 491. 

opacus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 245. 
PLU als, Leno: 

palpiger Wollast. Col. Atlant. 1865. App. p. 67. 


iota bse La Yor 


parvipalpis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


p. 294. 
pauper Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p.492. 
pentagonus Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 
1878. p. 136. 


pilicollis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 293. 


Piochardi Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 86. 

pilipalpis Reitt. Not. Leyd. Mus. Vol. V. p. 9. 

pilistriatus Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 123. 

quadricostatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. 
p. 78. 

Revelierei Reitt. /. c. 1881. p. 506. 


Ceylon. 
Batavia. 
Taponia. 


Paramatta. 
Nov. Holland. 


Zanzibar. 
Guatemala. 


Freius. 
Pyrenaei. 


Banat. 


Bulgaria. 


Siam. 
Bengal. 


Victoria. 
Amazon. 


Gomera. 
Batavia. 


Nov. Zealand. 
Caucasus. 


Batavia. 
Lusitania. 
Sumatra mer. 
Nov. Zealand. 
Alpes penn. 


Corsica. 


PSELAPHIDARUM. 


Sencieri Coquerel. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. p. 794. 


TRA 


sexstriatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 


p. 411. 
Simonis Reitt. /. c. 1881. p. 508. 
spartanus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 51. 


squamiceps Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 


p. 252. 


Stussineri Sauley. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 95. 
styriacus Grimmer. Steierm. Col. 1841. p. 49. (est?). 
suleifrons Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 236. t. rv. f. 10. 


taygetanus Reitt. 


tenuis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 493. 
tripunctatus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 


p. 252. 
trossulus Schauf. l. c. p. 247. 


unipunetatus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 


p. 410. 
73 


Pseudfustiger 
yevöns, falsus; Fustiger. 


81 


Algeria. 
Borneo. 


Algeciras. 
Graecia. 
Nov. Holland. 


Istria bor. 
Styria. 
Abyssinia. 
Graecia. 
Victoria. 

Nov. Holland. 


Sumatra. 
Borneo. 


Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 167. 
strieticornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 33. 8. Thomas. 
1 


Psilocephalus 


pelos, nudus; xepary, caput. 


Raffray. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 284. 


Apenicillus Reitt. 


formicetorum Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 284. 1. 3. 


fit loc. 1887. pi 31. 


Lewisi Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 31. t.1. f. 4. 
2 


Pygoxyon 


mv), anus; Evo, polio. 


Abyssinia. 


Arabia. 


Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. p. 508. 


lathridiiforme Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 200. 


(Ta i ti fad WE 


Dalmatia. 


6 


82 CATALOGUS SYNONYMICUS 


seydmaeniforme Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien.1880. Caucasus. 
p- 508. | 


tychiiforme Reitt. Ann. Mus. Civ. Gen. 1884. p.370. Liguria. 
3 


Pytna 
Vox euphon. 
Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 457. 


cortieina Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 458. California. 
1 


Pyxidicerus 
zivEidvov, pyris; zéous, cornu. 
Motschulsky. Bull. Mosc. 1863. II p. 422. 


amoenus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX.1887.p.99. Sumatra. 

castaneus Motsch. Bull. Mose. 1863. II. p.423; fig. Ceylon. 
Ees 18612 Ief 16: 

cordiger Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 1887. p.99. Sumatra. 


Rajah Schauf. I. c. p. 96. A 
triophthalmus Schauf. l. c. p. 96. A 
tythus Schauf. I. c. p. 97. n 
venustus Schauf. I. c. p. 98. 5 
7 
Radama 


Nom. propr. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1883. p. 230. 


inflata Raffr. Rev. d@ Ent. 1883. p. 231. t.1v.f.3,4. Madagascar. 


spinipennis Raffr. I. c. p. 232. t. Iv. f. 5, 6. = 
2 


Raffrayia 
Nom. propr. 
Reitter. Verh. Naturf. Ver, Brünn. XX. p. 198. 


antennata Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 295. t.3. Abyssinia. 
f. 16; Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 43. 
longula Raffr. I. c. p. 43, 45. Cap. b. spei. 


PSELAPHIDARUM. 83 


maiorina Ra ffr. Rev. d’ Ent. VI. 1887. p.44.t.11.f.4,5. Cap. b. spei. 
pallidula Raffr. I. c. p. 44. 


rugosula Raffr. I. c. p. 46. ds 
5 ; 


n 


Rhexius 
QYÈLS, rima. 
Leconte. Bost. Journ. Nat. Hist. VI. p. 102. 
angustatus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. Cayennae. 
p. 114. 
brasiliensis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 259. Amazon. 


insculptus Lec. Bost. Journ. VI. p. 103. — Lacord. Louisiana. 
Gen. Atl. t. 15. f. 6. 


insignis Schauf. Nunqu. ot. II. p. 260. Amazon. 
maiorinus Schauf. !. c. p. 260. = 
muticus Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 250. Bogota. 


optatus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. IT. I. 1887. Panama. 
p. Mat. 1. f. 28. 

procerus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p.146.t.5.f.2. Brasilia. 

Putzeysi Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 6; Montevideo. 
Nunqu. ot. III. p. 482. 

rugulosus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 149. Columbia. 

semihyalinus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr.1882. Bull. Nov. Granata. 
p. 114. 

Simonis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 148. t.5. Brasilia. 


bel: 


12 
Rhinosceptis 
gis, nasus; oxentaw, oblegare. 
Leconte. Proc. Am. Phil. Soc. 1878. p. 382. 
bistriatus Lec. Proc. Am. Phil, Soc. 1878. p. 382. Amer. bor. 
1 
Rytus 
Tyrus. 
King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1866. p. 303. 
Gerallus Sharp. 
eorniger King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1865. p. 167. Nov. Holland, 


84 CATALOGUS SYNONYMICUS 


gemmifer Schauf. Tijdschr.v. Ent. XXIX. 1886. p.286. Nov. Holland. 


nanus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 494. 

orientalis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 287. 

palpalis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 42. 
t. 16. f. 5a. 

perforatus Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 34; Nunqu. ot. III. p. 510. 

porcellus Schauf. L c. p. 33; I. c. p. 509. 

proeurator Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 286. 

subulatus King. Trans. Soc. N. S. Wales.1864. p. 103. 


punctatus King. I. ce. 1866. p. 303. t. 7. f. 6. 
9 


Ryxabis 


Bryazis. 


» 


n 


n 


Westwood. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. p. 133. 


anthicoides Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 


p. 133; Thes. ent. Oxon. t. 4. f. 12. 
1 


Sagola 


Vox euphon. 


Singapore. 


Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 506. 


Sonoma Casey. 
brevipennis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 332. 
cavifrons Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 481. 
corticina Casey. |. c. p. 480. 1. xvi. f. 10. 
deformipes Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 138. 
denticollis Broun. J. c. p. 138. 
Elfridae Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 332. 
genale Broun. Man. N. Zeal. Col. II. 1881. p. 663. 
Isabellae Lec. Ann. Lyc. V. p. 215. — Casey. Bull. 
Cal. Ac. Sc. 1887. p. 482. 
maior Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 507. 
microcephala Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 53. 
t. Io: fan. 
misella Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV, n. 508. 
monstrosa Reitt. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVIII. 
Sep. p. 4. 


Valdivia. 
California. 


n 


Nov. Zealand. 


n 
Valdivia. * 


Nov. Zealand. 
California. 


Nov. Zealand. 
Valdivia. 


Nov. Zealand. 


n 


PSELAPHIDARUM. 


notabilis Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 137. 
parva Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 508. 
parviceps Mäklin. Bull. Mosc. 1852. II. p. 372. 
prisca Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. 
p. 507. — Broun. Man. N. Zeal. Col. 1880. p. 136. 


pulchra Broun. |. c. p. 137. 


Tolulae Lec. Bost. Journ. VI. p. 109. 
18 


Sathytes 
Vox euphon. 
Westwood. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 
punctiger Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. 1. 
p. 128; Thes. Oxon. p. 97. t. Iv. f. 3. 


Schaufussia 
Nom. propr. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1883. p. 238. 
angustior Schauf. in litt, — Raffr. Rev. d’ Ent. 1883. 
p. 239. 1. 5.-f. 16 (palp.). 
brevis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 22; 
Nunqu. ot. III. p. 498. — Raffr. Rev. d’Ent. 1883. 


p. 239. t. ıv. f. 15. 


Schistodactylus 
azvotos,, fissus; daxtvdos, digitus. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1883. p. 243. 


pliantasma Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 244. 1. v. 
f. 20— 22.1. Iv. f. 23. 


Scotoplectus 
oxotos, obscuritas; mhextos, plexus. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. 
Eutyphlus Lee. 
Capellae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. p. 44. 
sois Lee. Trans. Am. Ent. Soc. VIII. 1880. p. 185. 


85 


Nov. Zealand. 


n 


Sitkha. 
Nov. Zealand. 


n 
Georgia amer. 


p. 128. 


Borneo. 


Nov. S. Wales. 


Tasmania. 


Nov. Holland. 


p. 44. 


Carniolia. 


Washington, 


86 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Simus 
oıuös, naso obtuso. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1882. p. 6. 
Ipsimus Reitt. 
Rule ni Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 6. 1.2. f.6. Abyssinia. 
Sintectodes 
Sintectes ; sidos, facies. 
Reitter, Verh. Naturf. Ver. Brünn. XX. p. 185. 
Syntectodes (emend.). 
erassicornis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond.1883.p.299. Iaponia. 
diversipalpus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 333. Ceylon. 


eur f 20: 
princeps Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 299. Iaponia. 
3 


Sognorus 
Vox euphon. 
Reitter. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 458. 
calcaratus Baudi, Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 405. Asia min. 
Sauley. Spec. II. p. 63. ; 
Oberthueri Perez. Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. Hisp. mer. 
1881. p. 458. 
mania Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 179. Africa occ. 


Somatipion 
coma, corpus; stir, pinguis. 
Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 457. 


Somatopion Reitt. 
globulifer Schauf. Nunqu. ot. II. p. 458. Nov. Holland. 
1 


Stietus 
otextos, punctalus. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1882. p. 49. 
Podus Raffr. 
denticollis Raffr. Rev. d’Ent, 1882. p. 51. Nov. Guinea. 


PSELAPHIDARUM. 87 


femoralis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 51. Nov. Guinea. 
punctatissimus Raffr. I. c. p. 50. n 
Stipesa 
Stipes. 


Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. I. p. 108. 
rudis Sharp. Trans. Ent, Soc. Lond. 1874.1. p.109. Iaponia. 
1 


Stratus 
Stratus. 


Schaufuss. Nunqu. ot. II. p. 246, 452. 
ursinus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 452; Tijdschr. v. Yucatan (an 
Ent. XXIX. 1886. p. 276. Teapa). 


Subulipalpus 
Subula; palpus. 
Schaufuss. Psel. Siams. 1877. p. 23. _ 
DER Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 23. Siam. 


Sunorfa 
Etym. dub. 


Raffray. Rev. d'Ent. 1882. p. 28. 
capitata Raffr. Rev. d'Ent. 1882. p. 28. Nov. Guinea. 
1 


Taphrophorus 
zapgos, fossa; péew, fero. 
Schaufuss. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p. 350. 
Dorlie Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVII. p. 351. Bogos. 


Taphrostethus 
tapgos, fossa; ot7dos, peclus. 
Schaufuss. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. |. OLI. 
Epicaris Schauf. (err.). 
hamoatoides Schauf. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. p.370. Borneo. 


88 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Tetracis 
Téttaga, quattuor; axic, acies. 
Sharp. Ent. Month. Mag. XI. p. 79. 


Desimia Reitt. 


arabica Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 23. Arabia. 
Darius Saulcy. Spec. I. p. 54. Persia. 
depilis Raffr. Rev. d Ent. VI. 1887. p. 24. Zanzibar. 


dispar Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. Amer. centr. 
Pendelen 
frontalis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 22. Zanzibar. 
Ghilianii Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 99. — Cadix. 
Saulcy. Spec. I. p. 53. 
complex Sharp. Ent. Month. Mag. XI. p. 79. Andalusia. 
integricollis Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1858. Algeria. 
Be 193. 105; ford. 
parvipalpis Raffr. Rev. Mag. Zool. 1873. p. 363. t. 15. 5 
f. 4; Rev. d’Ent. 1883. p. 233. 
Sharpi Raffr. Rev. d’ Ent. 1883. p. 233. t. rv. f. 7,8. Abyssinia. 
subealva Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 180.1. 8. Africa occ. 


FIG: 


9 


Thesium 
Etym. null. 
Casey. Contr. Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 94. 
cavifrons Lec. New spec. Col. I. 1863. p. 28. — Motsch. Amer. bor. 
in litt. Etud. ent. 1856. p. 7. — Casey. Contr. 
Deser. Syst. Col. N. Am. II. 1884. p. 117. 
laticolle Casey. Ll. c. p. 118; Bull. Cal. Ac. Sc, 1887. Texas. 
Se Os 


2 
Tmesiphorus 
TUYOLS, incisura; gégw, fero. 
Leconte. Bost. Journ, VI. 1850. p. 75. 
Raphitreus Sharp. — Sintectes Westw. 


armatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 11. Singapore. 


PSELAPHIDARUM. 


carinatus Say. Journ. Ac. Phil. IV. p. 97. — Lee. 
Bost. Journ. VI. p. 76. — Lacord. Gen. All, t. 16. 
fa. 

carinatus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. 1870. II. 
p. 130; Thes. ent. Oxon. t, 4. f. 10. 

collaris Raffr. Rev. Mag. Zool. 1877. p. 282. t. 3. f. 1; 
d Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 28. 

costalis Lec. Bost. Journ. VI. p. 77. 

var. rostratus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. 

p. 296. 

costatus Weise. Deutsch. Ent. Zeit. 1877. p. 99. 

Croesus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 296. 

denticornis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 12. t.1. f.11; 
(2, 12. 

Mac Leayi King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. 
p. 40; I. c. 1864. p. 102. 

papuanus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 11. 

pubescens Raffr. /. c. p. 13. 

Raffrayi m. 


umbrosus Raffr. Rev. d’ Ent. 1883. p. 288. t. ıv. 


f. 9. 


speratus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874.1. p. 109 ; 


I. c. 1883. p. 298. 


umbrosus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 10. 
14 


Tribatus 


Batrisus. 


Motschulsky. Bull. Mosc. 1851. IV. p. 


Abatrisops Reitt. 


eretieus Reitt. Wien. Ent. Zeit.1884.1.p.8; Verh, zool. 


bot. (ses. Wien. 1884. p. 66. 
thoracicus Motsch. Mem. Mosc. V. p.415. 1. 16. f. C; 


l. c.p. 484. — Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. 


p. 87. not. — Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1881. p. 518. 


89 


Amer. bor. 


Australasia. 
Zanzibar. 


Pennsylvania. 
Amer. sept. 


Iaponia. 
Ceylon. 
Abyssinia. 
Paramatta. 
Nov. Guinea. 


lava. 
Birmania. 


n 
Iaponia. 


Iava. 


484. 


Creta. 


Caucasus. 


90 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Trichonyx 


Heid, pilus; ovvi, unguis. 


Chaudoir. Bull. Mosc, 1845. III. p. 164. 


Amauronya Reitt. 


barbatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1863. p. 44. 
t. 16. f. Ga. 

Barnevillei Saulcy. Cat. Gren, 1863. p. 12; Spec. I. 
p. 124. 


brevipennis Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beih. p. 88; 
Spec. I. p. 126. 
Edwardsi King. Trans. Soc. N. S. Wales. I, 1865. 
p. 172. 
Ephratae Saulcy. Spec. I. p. 127. 
Euphratae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 519. 
filiformis Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 79. 
gibbus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 287. 
Kraatzi Saulcy. Spec. I. p. 125. 
lapidicola Raffr. Rev. Mag. Zool. 1873. p. 367. 1.15. 
al. 
Maerkeli Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 142. — 
Schaum. Stett. Ent. Zeit. 1846. p. 353. — Sauley. 
Spec. I. p. 122. 
sulcicollis Curt. Brit. Ent. VII. p. 315. — Aubé. 
lc. p. 52. t. 91. f. 1. — Gyll. Ins. Suec. IV. 
p. 234. 
plicatulus Schauf. Rev. d’Ent. 1882. p. 185. 
simplex Schauf. Nunqu. ot. II. p. 287. 
sordidus Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. p. 32 ; 
Nunqu. ot. III. p. 508. 
sulcicollis Reichenb. Mon. Psel. p. 62.1.2. f. 17. — 
Jacq. Duv. Gen. Col. t. 42. f. 209. — Saulcy. 
Spec. I. p. 120. 
Dresdensis Illig. Käf. Preuss. p. 290. — Fabr. 
Syst. El, I. p. 293. 


Paramatta. 
Gallia. 
Algeciras. 
Melbourne 


Bethlehem. 
Syria. 
Tava. 
Amazon. 
Hispania. 


Algeria. 


Europa. 


Anglia. 


Cayennae. 
Amazon. 
Noy. 


Europa. 


Suecia. 


Zealand. 


PSELAPHIDARUM. 91 


Talychensis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. Lenkoran. 


p. 520. 
torquatus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. Surinam. 

p. 45. 
venustulus Schauf. Nunqu. ot. II. p. 288. Teapa. 

17 
Trimiopsis 
Trimium; op, facies. 
Reitter. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 149. 

anguina Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 42. S. Thomas. 
claviceps Reitt. l. c. 1882. p. 150. t. 5. f. 9. Columbia. 


clavicornis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Guatemala. - 
1887. p. 39. 

elypeata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 40. S. Thomas. 

Eggersi Reitt. l. c. 1883. p. 38. = 

femoralis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Guatemala. 

1887. p. 39. 


gibbula Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 39. S. Thomas. 
inconspicua Reitt. |. c. p. 41. n 
mimula Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. Guatemala. 
p. 38. 
minuta Sharp. 1. c. p. 38. t. 1. f. 20. © È 
parmata Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1883. p. 40. India occ. 
specularis Reit. /. c. p. 38. à 
ventricosa Reitt. l. c. p. 39. i 
13 
Trimium 


Vox euphon. 
Aube. Mag. Zool. 1833. p. 44. 


Aetnense Reitt. Italia. 
americanum Lec. New spec. Col. I. 1863. p. 28. — Mobile. 
Motsch. in litt. Etud. ent. 1856. p. 7. 
Brenskei Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 51. Graecia. 
brevicorne Reichenb. Mon. p. 47. t. 1. f. 10. — Germania. 
Erichs. Käf. Mark. I. p. 280. — Jacq. Duv. 
Gen. Col. t. 42. f. 210. 


92 CATALOGUS SYNONYMICUS 


9 brevipenne Chaud. Bull. Mosc. 1845. III. 
p. 172. — Schaum. Stett. Ent. Zeit. 1846. p.354, — 
Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1867. p. 13. f. 5. 
$ Chevrieri Tourn. Ann. Soc. Ent. Fr. 1867. 
2.566. 18.113. f. 7. 
d latipenne Tourn. l.c. p. 564. t. 13. f. 6. 
puncticeps Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p. 219. 
carpathicum Saulcy. Deutsch. Ent. Zeit. 1875. p. 358. 
caucasicum Kolenati. Melet. ent. III. p. 31. t. 12. f.4. 
cavicolle Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. p. 219. 
clavicorne Maeklin. Bull. Mose. 1852. IL. p. 371. 
concolor Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. 
p. 37. 
Diecki Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 533. 
Domogleti Reitt. I. c.p. 535. 
dubium Lec. Bost. Journ. VI. p. 108. 
expandum Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 111. 
globiferum Lec. Bost. Journ. VI. p. 107. 
Hopffgarteni Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881. p. 203. 
imitatum Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 535. 
impunctatum Brendel. Proc. Soc. Phil. 1865. p. 259. 
latiusculum Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1879. 
p. 46. 
longipenne Reitt. |. c. 
parvulum Lec. Bost. Journ. VI. p. 108. 
Schmidti Saulcy. 
Aemonae Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. 
p. 535. 
21 
Triomierus 


tgsîs, tres; mexyos, parvus. 


Europa. 


Helvetia. 


n 


Herzegowina. 


Carpath. 
Caucasus. 
Dalmatia. 
Sitkha. 
Guatemala. - 


Corsica. 
Mehadia. 
Georgia amer. 
Corfu. 
Georgia amer. 
Herzegowina. 
Lusitan. mer. 


Washington. 
Croatia. 


n 
Charleston. 


Germania. 


n 


Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p. 325. 


protervus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. p. 121. 
simplex Sharp. I. c. 1883. p. 326. — Waterh. Aid 
Identif. Ins. II. t. 46. 


Iaponia. 


n 


PSELAPHIDARUM. 


Trogaster 


towya, rodo; yaotyo, venter. 


93 


Sharp. Ent. Monthl. Mag. XI. 1874. p. 79. 


Heteronyzx Saulcy. 
aberrans Saulcy. Spec. I. p. 131. 
heterocerus Saulcy. I. c. p. 129. 
2 


Tychus 
Etym. null. 


Leach. Zool. Misc. III. 1817. p. 84. 


angulifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 509. 

anophthalmus Reitt. 1. c. p. 512. 

armatus Saulcy. Berl. Ent. Zeit. 1870. Beth. p. 88. 

armeniacus Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 
1878. p. 136. t. 11. f 17. 

Aubei Montrouz. Ann. Soc. Linn. Lyon. 1864. p. 92. 

bipuneticeps Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 470. 

bythinoides Brendel. Proc. Ent. Soc. Phil. 1865. 
p. 259; I. c. 1866. p. 33. 

castaneus Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p. 124. 

eaucasicus Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 
IB ip 131. EI 16: 

brunneus Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. IV. 

p. 495. 

caudatus Reitt. Deutsch. Ent. Zeil, 1884. p.49; l.c. 
p: 110. 

corsicus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 513. 

creticus Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1885. p. 371. 

dalmatinus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. 
p. 216. 

dentifrons Reitt. 1. c. 1881. p. 513. 

erythropterus Schmidt. Beitr. Mon. Psel. p. 12. t. 2. 
fi 3. 

iberieus Motsch. Mem. Mose. IV. p. 319. t. 11. 

f. G. — Jacqu. Duv. Gen. Col. t. 41. f. 205. — 
Kiesenw. Berl. Ent, Zeit. 1858. p. 46. 


Corsica. 


n 


Lenkoran. 
Corsica. 
Hispania. 
Caucasus. 


Nov.Caledonia. 
California. 


Pennsylvania. 


Europa mer. 
Caucasus. 


Corfu. 
Corsica. 
Creta. 


Dalmatia. 


Algeria. 
Trapezunt. 


Europa mer, 


94 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Florentinus Reitt.Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. p. 77. Etruria. 
Fournieri Sauley. Ann. Soc. Ent. Fr. 1864. p. 259. Gallia mer. 
gibbiventris Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1884. Syria. 


p. 76. 
grandiceps Reitt. J. c. 1881. p. 515. Algeria. 
hirtulus Reitt. J. c. 1880. p. 217. Dalmatia. 


Iacquelini Boield. Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. p. 463. Montpellier. 
AS fe 2. ioe 

integer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.513. Sicilia. 

Lederi Saulcy. Verh. Naturf. Ver. Brünn. XVI. 1878. Caucasus. 
p.136. 1. zr. f. 16. 

lenkoranus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. Lenkoran. 


p. 512. 
longipalpis Lec. Bost. Journ. VI. p. 82. Carolina. 
testaceus Casey. Contr. Descr. Syst. Col. N. Am. 3 
I, 1884. p. 31. — Horn. Ent. Am. p. 109. 
mendax Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 47. — Graecia. 
Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 50. 
miles Sauley. 1. e. 1870. Beih. p. 88. Hispania. 
minor Lec. Bost. Journ. VI. p. 82. Georgia amer. 
monilicornis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1880. Narenta. 
p. 217. 
Mutinensis Reitt. l. c. 1884. p. 76. Italia. 
myops Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 46. Creta. 
ruf us Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. p.9;l.c. Tergestum. 
IV. p. 495. 
var. morio Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1881.p.183. Dalmatia. 
var. puncticollis Reitt. I. c. 1887. p. 505. Hungaria. 


niger Payk. Fn. Suec. UL. p. 365.— Aubé. Mag. Zool. Europa. 

1833. p. 43. £,-88. f. L 

$ nodicornis Beck. Beitr. p. 12. t. 2. f.10. Anglia. 

var. d colchicus Sauley. Verh. Naturf. Ver. Caucasus. 
Brünn. XVI. 1878. p. 136. 

var. dichrous Schmidt. Psel. Prag. 1836. p. 18. — Bohemia. 
Motsch. Bull. Mosc. 1851. IV. p. 495. — Reitt. 
Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 509. 

tauricus Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. Russia mer. 
IV. p. 495. 


PSELAPHIDARUM. 95 


nigricollis King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1864. Paramatta. 


p. 103. 
nodicornis Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 109. Corfu. 
nodifer Reitt. |. c.p. 49. f. 11. f 16. Graecia. 


obliquus King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1865. p. 170. Melbourne. 
politus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 260. Nov. Holland. 
puberulus Lec. Ann. Lyc. V. p. 214. California. 
pullus Kiesenw. Berl. Ent. Zeit. 1858. p. 47. — Reitt. Graecia. 
Deutsch. Ent. Zeit. 1884. p. 50. 
quadrifoveolatus Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Birma. 
Bull. p. 142. — Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. 


p. 495. 
rufopietus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p.511. Corsica. 
serbicus Reitt. J. c. 1884. p. 76. Serbia. 


Sonomae Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. p. 469. California. 
i. XVI. f. 6. 


Tasmaniae Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. Tasmania. 


p. 260. 
tenellus Lec. Ann. Lyc. V. p. 214. California. 
tenuicornis Baudi. Berl. Ent. Zeit. 1869. p. 407. Cyprus. 
testaceus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 4. Siam. 
tuberculatus Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p.125.- Gallia. 
48 
Tyraphus 
Tyrus. 


Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 489. 


brevis Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p.491. Nov. Holland. 
Howitti King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. p. 170. Melbourne. 
maior Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. p. 491. Nov. Holland. 
planus Sharp. I. e. p. 489. 
proportionalis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 

p. 263. 
semiopacus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 3. Siam. 
Sharpi Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 32. t.1. /.5, 6. Brasilia. 
sobrinus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p.262. Adelaida. 


umbilicaris Schauf. I. c. p. 261. Nov. Holland, 
9 


n 


n 


96 CATALOGUS SYNONYMICUS 


Tyromorphus 
Tyrus; uoopr, forma. 
Raffray. Rev. d’Ent. 1883. p. 240. 
comes Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 285. Nov. Holland. 


constrietinasus Schauf. l. c. p. 284. = 
nitidus Raffr. Rev. d’Ent. 1883. p. 241. 1. v. f. 17,18. 7 
3 
Tyropsis 


Tyrus; ow, facies. 
Sauley. Spec. I. p. 80. 


Chevrolati Sauley. Spec. I. p. 82. Syria? 
; I 


Tyrus 
Vox euphon. 
Aubé. Mag. Zool. 1833. III. p. 15. 


calcaratus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 1887.p.105. Brasilia. 
clavatus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 29. Nov. Guinea. 
compressicollis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 1887. Chile. 
p. 104. t. 8. f. 2. a—c. 
emarginatus King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1866. Nov. Holland. 
p. 303. 
histrio Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 297. Ceylon. 
Howitti King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1866. p. 301. Nov. Holland. 
humeralis Aubé. Ann. Soc. Ent. Fr. 1844. p.93.— Carolina. 
Schaum. Wiegm. Arch. 1851. IL. p. 179. 


compar Lec. Bost. Journ. IV. p. 80. 3 
iaponieus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1883. p 302. Iaponia. 
iavanicus Raffr. Rev. d’Ent. 1882. p. 30. lava. 
mirandus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. Victoria. 

p. 488. 


mucronatus Panz. Fn. Germ. 89. 11.— Aubé. Ann. Germania. 
Soc. Ent. Fr. 1844. p. 90. — Jacq. Duv. Gen. 
Col. t. 42. f. 206. — Sauley. Spec. I. p. 78. 
insignis Reichenb. Mon. p. 60. t. 2. f. 16. Gallia. 
sanguineus Payk. Fn. Suec. III. p. 363. Suecia. 


PSELAPHIDARUM. 97 


mutandus Sharp. Trans. Ent. Soc. Lond. 1874. IV. Auckland. 


p. 487. 
Peyroni Saulcy. Spec. I. p. 79. Taurus. 
sexspinosus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 1887. Brasilia. 
p. 105. 


speciosus King. Trans. Soc. N. S. Wales. 1865. p.168. Nov. Holland. 
spinosus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. III. 1865. Melbourne. 

ps a7. 16. f. 4. 
Victoriae King. Trans. Soc. N. S. Wales. I. 1865. Victoria. 

p. 168. — Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXX. 1887. 


p. 106. 
17 


Upoluna 
Nom. geograph. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. p. 283. 
js Schauf. Tijdschr.v. Ent. XXIX.1886. p.283. Ins. Upolu. 
Xybaris 
Bryaxis. 
Reitter. Deutsch. Int. Zeit. 1882. p. 143. 
Sahlbergi Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. p. 381. Brasilia. 
spiniceps Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1882. p. 143. 1. 5. 


Lt. 
troglocera Reitt. /. c. p. 144. 
3 


n 


Zeatyrus 
Tyrus. 
Sharp. Ent. Monthl. Mag. XVIII. 1881. p. 48. 
Laneoui Sharp. Ent. Monthl. Mag. XVIII. 1881. p.48. Auckland. 


Zethus 
‚Nom. propr. 
Schaufuss. Nunqu. ot. Il. p. 249. 
Zethopsus Reitt. 


batavianus Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXV. 1882. Batavia. 


p. 67; Not. Leyd. Mus. IV. p. 147. 
7 


98 CATALOGUS SYNONYMICUS 


crassicornis Raffr. Rev. d’Ent. VI. 1887. p. 52. t. 11. 
GIO 
decipiens Raffr. I. e. p. 53. 


Dohrni Raffr. l. c. II. 1883. p. 248. t. v. f. 24, 25; 


bc VIS ASST. prot. 


nitidulus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. 


p. 382. 
opacus Schauf. Psel. Siams. 1877. p. 12. 


seulptifrons Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1883. 


p. 419. 
simplieifrons Reitt. /. c. p. 419. 
Westwoodi Schauf. Ann. Soc. Ent. Fr. 1882. Bull. 


p. 141. — Motsch. in litt. Bull. Mose. 1851. IV. 


p. 500. 


Zibus 
Etym. null. 
Sauley. Spec. I. p. 40 bis. 


adustus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 517. 
laeviceps Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1881. p. 517. 


leiocephalus Aubé. Mon. p. 60. t. 93. f. 5. 
planiceps Reitt. Deutsch. Ent. Zeit. 1878. p. 384. 


Riedeli Fairm. Ann. Soc. Ent. Fr. 1859. Bull. p. 34. 


5 


Zosimus 
Éwaoruos, vitalis. 
Schaufuss. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 


globulicornis Schauf. Tijdschr. v. Ent. XXIX. 1886. 


p. 295. 

longipes Schauf. I. c. p. 294. 

modestus Schauf. J. e. p. 295. 

punctipennis Schauf. Festschr. Soc. Ent. Belg. 1880. 
p. 33; Nunqu. ot. III. p. 509. 

subasper Schauf. I. e. p. 34; I. c. p. 510. 


5 


1598. 


Zanzibar. 


n 


Birmania. 
Ceylon. 


Siam. 
Batavia. 


Borneo. 
India or. 


Sicilia. 
Syria. 
Gallia mer. 
Graecia. 
Sicilia. 


p. 293. 
Nov. Holland. 


n 
Tasmania. 


Nov. Holland. 


PSELAPHIDARUM. 99 


Addenda 


Apothinus 
Etym. null. 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 35. 


impressifrons Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Guatemala. 
1887. p. 35. 


obseurus Sharp. |. c. p. 36. 4. 1. f. 19. 
2 


Arnyllium peetinatum Reitt. — Schauf. Berl. Ent. 
Zeit. 1887. p. 289. 


Batoctenus 
Etym. null. 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 19. 


puncticollis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Panama. 
1380.92 39. to 1.129. 


simplex Sharp. I. c. 
2 


Batrisus armatellus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Panama. 

19701837. 92 15. 

= auritulus Westw. Trans. Ent. Soc. Lond. Brasilia. 
1870. p. 130; Thes. ent. Oxon. t. 4. f. 9c. 

» bispinosus Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1882. p. 376. 

9 castaneus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Guatemala. 
II. I. 1887. p. 13. 

” coronifer Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. Panama. 
1882. p. 375. 

— erassipes Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. 
IR 1.718840. pe Bor 1.7. 

» eurvicornis Schauf. — Reitt. Verh. zool. bot. 
Ges. Wien. 1882. p. 378. — Sharp. Biol. 
Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 11. 


n 


100 


Batrisus geniculatus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. 


Batrybraxys punetipennis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. 


Bryaxis atomus Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. p. 294. 


te) 


9 


CATALOGUS SYNONYMICUS 


Col. IL E 188779: 11: 


hamatieollis Sharp. I. e. p. 16. t. 1. f. 5. 


lamellipes Sharp. l. c. p. 18. 
monoceros Sharp. l. c. p. 15. 


plicicollis Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 
1882. p. 376. — Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. 


Col. II. I. 1887. p. 16. 


princeps Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 


1882. p. 375. 


scaphiger Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. 


Del Seven id 


simplicicornis Sharp. I. e. p. 12. t 1. 


fb: 
truncaticeps Sharp. l. c. p. 13. 


Wien. 1882. p. 382. 


Baumeisteri Schauf.; Berl. Ent. Zeit. 1887. 
p. 291. 


bythinoides Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. 


Cok. U: 11887. 2.730. 
celata Sharp. I. c. p. 25. 


cincinnata Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. 


p. 466. Lr xy fl. 


cordata Schauf.; Berl. Ent. Zeit. 1887. 


». 292. 


crassipalpis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. 


Col. II. I. 1887. p. 26. 
designata Sharp, |. c. p. 29. 
diversa Sharp. l.c. p. 29. t. 1. fi 14. 
diversicornis Sharp. l. c. p. 28. 


externedens Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 


1882. p. 380. 


Mexico. 
Guatemala. 
Panama. 
Guatemala. 
Mexico. 
Brasilia. 
Mexico. 


Guatemala. 


Brasilia. 


Sumatra. 


Panama. 


Amer. centr. 
Texas. 


Guatemala. 


n 


Panama. 
Guatemala. 
Brasilia. 


PSELAPHIDARUM. 101 


Bryaxis fallaciosa Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Amer. centr. 


9 


IE-L 1887 pant. f. 12: 

Fonensis Schauf.; Berl. Ent. Zeit. 1887. 
p. 293. 

fulva Schauf. Berl. Ent. Zeit. p.292. — India or. 
Motsch. in litt. Bull. Mosc. 1851. IV. 
p. 493. 

impressicollis Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Guatemala. 
Col. II. I. 1887. p. 30. 


impubis Sharp. I. c. p. 32. 5 
inconspicua Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. Sumatra. 
p. 294. 


intacta Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Guatemala. 
II. I. 1887. p. 28. \ 
mamilla Schauf.; Berl. Ent. Zeit. 1887. 
p. 292. 
maritima Casey. Bull. Cal. Ac. Sc. 1887. Texas. 
p. 468. 
nominata Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Guatemala. 
II. I. 1887. p. 26. 
Oedipus Sharp. /. c. p. 33. = 
parviceps Sharp. I. c. p. 25. Amer. centr. 
Reicheana Schauf. — Sharp. Biol. Centr. 
Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 27. 
restituta Sharp. I. c. p. 23. n et mer. 
rubecula Sharp. /. c. p. 28. “ Panama. 
rufa Schmidt. — Schauf. Berl. Ent. Zeit. 
1887. p. 290. 
rufa Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. 1882. India or. 
p. 288. — Schauf. Berl. Ent. Zeit. 1887. 
p. 291. 
Sallaei Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. Amer. centr. 
E188. pn 222-6813. 
siamensis Schauf.; Berl. Ent. Zeit. 1887. 
p. 293. 
Similaris Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Guatemala. 
II, I. 1887. p. 24. 
simulatrix Sharp. |. c. p. 31. E 


102 ; CATALOGUS SYNONYMICUS 


Bryaxis Stussineri Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. Brasilia. 
1882. p. 381. 
= trimioides Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. Guatemala. 
11.,1..1887.92.32.4. 127. 10: 
= vulnerata Sharp. J. ec. p. 31. t. 1. Panama. 


fe 18. 
28 


Bythinogaster bisphaeroides Schauf Berl. Ent. Zeit. Cuba. 
1887. p. 297. 


Caccoplectus 
xaxos, male; mhextos, plexus. 
Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. p. 22. 


celatus Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. 1887. Guatemala. 
Pod. tks fe 11. 


Dalmodes batrisoides Reitt. Verh. zool. bot. Ges. Wien. Brasilia. 
1882. p. 382. 


Pselaptus 
Pselaphus. - 
Leconte. Trans. Am. Ent. Soc. 1880. VIII. p. 184. 
(ex genere Bryaxi cum specie: Belfragei Lee. secernendus). 
batrisoides Sharp. Biol. Centr. Am. Zool. Col. II. I. Guatemala. 


1887. noon dit: 
1 


Summa 1651. 


PSELAPHIDARUM. 


103 


Nomina (in litteris) Motschulskyi quae interpretari adhue 
non possumus. 


45. = Bull. Mosc. 1845. I. 
EME nur 1851. IV, 
53. = Etud. ent. 1853. 

55, = „ 3° 1856. 
toi „at 1856: 


Acmaeonotus Motschulskyi. India or. 


51, p. 483. 
Articeros abruptus. 51. p. 501. 5 
n Hageni. 51. p. 502. = 


-Batrisus antennatus. 45. p.45 ; Caucasus. 
51. p. 488. 


» armiger. 51. p. 485. Bengal. 

n  bryaxoides. 51. p.484. > 

» bucephalus.51.p.487. India or. 

» Chevrieri. 51. p. 486. Helvetia. 

» collaris. 55. p. 16. Panama. 

„ eylindricus. 55. p. 15. 5 

n Dennyi. 51. p. 487. India or. 

n Eriwanus. 45. p. 45; 51. Caucasus. 
p. 488. 

n excavatus. 51. p. 485. Bengal. 

n femoralis. 51. p. 487. India or. 

„ fossulatus. 51. p. 489. Bengal. 

» foveicollis. 51. p. 488. È 

» frontalis. 55. p. 16. Panama. 

» grandis. 51. p. 489. India or. 


„ Helferi. 51. p. 489. 5 
n Lecontei. 51. p. 486. 


n 
„ longulus. 51. p. 488. Imiretia. 
» macrocerus. 51. p. 487. India or. 
» mucronatus. 51. p. 485. n 
„ nitidulus. 51. p. 486. È 
» nodifrons. 51. p. 485. 5 
„ nodosus. 51. p. 486. Bengal. 
„ Obtusicornis. 45. p. 45; Georgia. 

51. p. 487. 

7 pexus25l. ps 489: Bengal. 
»  Piliferus. 51. p. 484. 
» puncticollis. 51. p. 485. India or. 
» Reichenbachi. 51. p. 486. $i 
» Sculpticollis. 51. p. 489. , 
„ Spiniventris. 51. p. 486. 5 
n tauricus. 51. p. 488. Russiamer.) 


Batrisus ventralis. 51. p. 484. India or. 


Bryaxis castanoptera. 51. Calcutta. 
p. 491. ‘ 
» clavata. 51. p. 491. 5 


n consanguinea. 55. p. 16. Panama. 
» cornigera. 55. p. 16. so 
corniventris. 56. p. 7. Amer. bor. 
crassicornis. 51. p. 492. Calcutta. 
curvicera. 53. p..4. New York. 
„ decorata. 51. p. 494. India or. 
„ dilatata. 51. p. 492. : 
» extensa. 51. p. 494. 5 
» glabrella. 55. p. 16. Panama. 
indistincta. 51. p. 491. Bengal. 
„ lata. 51. p. 491. Calcutta. 
» macrura. 55. p. 16. Panama. 
„ nitida. 55. p. 16. Fe 
„ pilifera. 51. p. 494. ? 
„ pruinosa. 55. p. 16. Panama. 
„ simplex. 51. p. 491. India or. 
suturella. 51. p. 491. 5 
Bythinus pedestris. 45. p.45; „ 
ipso 


Campilotoma. 51. p. 484. Amer.centr. 
Canthoderus villosus. 55. x 
p- 15. 
Centrophthalmus Horsfieldi. India or. 
a la le 
p- #79. 
„ longicornis. 51. p. 480. ñ 
„ orbicollis. 51. p. 480. Bengal. 
» pilosus. 51. p. 480. India or. 
» thoracicus. 51. p. 480. si 
Cercocerus perplexus. 55. Panama. 
palo: 
Ctenistes aequatorialis. 55. Panama. 


p. 16. 
» angusticollis. 51.p.481. India or. 


104 CATALOGUS SYNONYMICUS PSELAPHIDARUM. 


Ctenistes birmanensis. 51. India or. | Mecochelia impressa. 51. India or. 
p. 481. p. 481. 
» costulatus. 51. p. 481. 5 » simplex. 51. p. 481. 
» elegans. 51. p. 482. Aegyptus. | Metaxis (forte Bryaxis). 51. 
» globulicornis. 51. p.481. 5 p. 490. 
» hindustanus. 51. III. India or. » corpulentus. 51. p. 490. 
p- 27; 51. p. 482. „ lativentris. 51 p. 490. 
» longicornis. 51. p. 482. 5 » p>litus. 51. p. 490. = 
» Pilicollis. 51. p. 481. Aegyptus. „ robustus. 55. p. 16. Panama. 


n 


n 


Euplectus adustus. 56. p.15. Panama. | Pselaphuselegans.51. p.483. India or. 
„ antennatus. 56. p. 15. er 
» brachyurus. 51. p. 500. India or. | Rhexius simplex. 56. p. 7. Amer. bor. 
n breviusculus. 51. p. 500. „ 
„ cephalotes. 45. p. 46. Russia. Tmesiphoroides. 56. p. 26. 


„ cordicollis. 55. p. 16. Panama. (fossil.). 

„ elongatus. 51. p. 501. India or. „ Cariniger. 56. p. 26. 

„ infuscatus. 51. p. 500. 5 Trichonyx aequinoctialis. 55. Panama. 

» ligneus. 45. p. 46. Caucasus. p. 15. 

„ pulcher. 51. p. 499. India or. „ canaliculatus. 55. p. 15. > 

» robustus. 55. p. 15. Panama. » georgicus. 45. p. 46. Georgia 

» tropicalis. 55. p. 15. a russ. 
Euplenius. 55. p. 16. Trimicerus. 55. p. 16. 

„ aequatorialis. 55. p.16. „ „ pacificus. 55. p. 16. Panama. 
Eupsinoides. 56. p. 26. (fossil.). „ rivalis. 55. p 16. a 

„ glabrellus. 56. p. 26. Trimium abdominale. 51, India or. 
Eupsenius dilatatus. 56. p. 7. Amer. bor. p. 499. 

Tychus angusticollis 56. p.7. Amer. bor. 

Glyptosoma 51. p. 480. „ dilatatus. 51. p. 496. India or. 


„ Paulinae. 51. p. 480. India or. 


„ nigripennis. 56. p. 7. Amer. bor. 
Goniacerus gibbus. 55. p. 17. Panama. 


„ pilosus 55. p. 16. Panama. 
„ ruber. 45 p. 44. Ural. 
Harmophorus gibbioides. 51. India or. » Serricornis. 45. p. 44. Armenia. 


p. 490. 


(De Pselaphidis spuriis agitur: Schaufuss, Monographia Pselaphi- 
norum spuriorum. Ann. Mus. Civ. Gen. XVIII. 1882; idem: Hor. Soc. 
Ent. Ross. Petrop. 1886. XXI. p. 8—12). 


DIE GETREIDESAMMELNDEN AMEISEN IN ALTER 
UND NEUER ZEIT, vor ERICH WASMANN, 
Saale | 


Onder bovenstaanden titel verscheen onlangs een allerbelangrijkst 
opstel van ons medelid, den heer E. Wasmann, S. J., die zich 
reeds door zijne onderzoekingen der Rhynchitiden en Myrmecophilen — 
als een uitnemend waarnemer heeft doen kennen. 

Hij deelt ons mede 1°. dat reeds de schrijvers der oudheid melding 
maken van mieren, die graanvoorraad in hare nesten verzamelen; 
2°. dat deze berichten der ouden door de moderne natuurwetenschap 
eene eeuw lang betwijfeld, ja zelfs als fabels beschouwd werden ; 
en 3°. dat door de nieuwste biologische onderzoekingen der mieren 
de waarheid ervan glansrijk is bevestigd. 

W. toont ons uit zijn schat van litterarische kennis, beginnende 
met de oudste schriftelijke oorkonden der Joden, hoe schrijvers 
en denkers als Zoroaster en Aristoteles, Plutarchus, Plinius, Virgi- 
lius, Horatius en zoovele anderen op deze merkwaardige gewoonten 
der mieren hebben gewezen; hoe in de bekende fabel van Aesopus 
«de mier en de krekel» een feit wordt voorgesteld, wat toenmaals 
door het volk gezien werd en wat nog op den huidigen dag door scherp- 
zinnige natuuronderzoekers volkomen juist is bevonden. Eene plaats 
in de Aeneis van Virgilius vermeldt, dat de graanverzamelende 
mieren bij oogsttijd in groot aantal de korenvelden en korenschuren 
opzoeken, om voorraad te verkrijgen en weg te bergen. Deze 


schildering der gewoonten van de aan de Middellandsche Zee voor- 


1) Opgenomen in de „Stimmen aus Maria-Laach”, Band XXXIII, 1887. 


106 DIE GETREIDESAMMELNDEN AMEISEN 


komende Atta barbara is in alle opzichten treffend, en zooals het 
toenmaals ging, gaat het nog. 

Wat kan de reden zijn, vraagt W., dat zoovele juiste berichten 
door de moderne wetenschap eene geheele eeuw lang miskend werden ? 
Deels wegens de fabelachtige bijvoegingen, waarmede de feiten 
werden geillustreerd; deels omdat de Noord- en Midden-Europeesche 
onderzoekers de berichten der ouden niet aan eigen waarnemingen 
konden toetsen. Uit de omstandigheid, datde inlandsche mieren 
geen korenvoorraad aanleggen, maakten zij het besluit, dat de 
mieren in ’t algemeen dit niet doen. Het is intusschen duidelijk, 
dat de verschillende mierensoorten, naar gelang van het 
klimaat, ook andere gewoonten hebben, ja dat menigmaal eene 
en dezelfde soort, in de onderscheidene streken waar zij voor- 
komt, een in ’t oogvallend verschil in levenswijze vertoont. W. 
vermeldt in dit opzicht Zetramorium caespitum, die bij ons geene 
zaden verzamelt, daarentegen in Algerie goed gevulde voorraad- 
schuren van granen aanlegt. 

Onder de schrijvers, die het verzamelen van wintervoorraad door 
mieren voor fabel verklaarden, noemt W. mannen als Gould, de 
Geer, Latreille en Huber, zoodat het in den aanvang dezer eeuw 
reeds zeer onwetenschappelijk geworden was, aan wintervoorraad 
bij mieren te gelooven. Te merkwaardiger is daarom de juiste be- 
schouwing in Kirby en Spence's Introduction to Entomology , waarbij 
graanvoorraad bij mieren volstrekt niet onmogelijk of vreemd geacht 
wordt, daar deze diertjes in andere opzichten groote slimheid aan 
den dag leggen en het bezwaarlijk is aan te nemen, dat alle schrijvers 
der oudheid dezelfde onjuiste waarneming zouden hebben gedaan, 
door mieren-cocons voor graankorrels aan te zien. Kirby en Spence 
verwachtten dan ook, dat latere onderzoekingen in warme landen 
de zaak zouden ophelderen. 

Een sterk geval van vreemdsoortige beschouwing en onverklaar- 
bare tegenspraak wordt door W. aangehaald uit Brehm’s « Thier- 
leben», IXde Band (groote uitgave, 2de oplaag), bewerkt door 
Dr. E. Taschenberg. Daar wordt de quaestie der voorraadschuren 


bij mieren eenvoudig onwaar genoemd, en zulks in het jaar 


IN ALTER UND NEUER ZEIT. 107 


1877, nadat door de onderzoekingen van Lespés reeds elf jaren te 
voren en die van Moggridge nog vier jaren vroeger uitgemaakt was, 
dat twee Zuid-Europeesche mierensoorten (Aphaenogaster structor en 
barbara) in hare nesten een grooten voorraad van koren en andere 
zaden aanleggen. Het is niet aan te nemen, dat dit aan Taschenberg 
onbekend was gebleven, te minder wijl ook Dr. Forel, uit wiens 
geschriften hij zijne mededeelingen over de Europeesche mieren 
vooral schijnt te hebben geput, de genoemde soorten in zijne « Fourmis 
de la Suisse» vermeldt. En niettegenstaande Taschenberg het bijeen- 
brengen van wintervoorraad door de mieren ten stelligste ontkent, 
bespreekt hij eenige bladzijden verder de akkerbouwende mier van 
Texas (Pogonomyrmus barbatus) en vermeldt daarbij alle bijzonder- 
heden, als de graanschuren, den voorraad, het in de zon droogen 
van vochtig graan, enz. Inderdaad eene zonderlinge tegenstrijdigheid 
bij een’ schrijver als Taschenberg. 

Het feit der graanoogstende mieren werd, na zooveel tegenkanting , 
wederom in een helder daglicht gesteld door de belangrijke onder- 
zoekingen van Lespès, Moggridge en Forel voor de Europeesche 
mieren en van Dr. Gideon Lincecum voor de akkerbouwende mieren 
van Noord-Amerika. De laatsten brengen de zaadkorrels eener 
geliefkoosde grassoort nabij den ingang van haar nest; de plantjes 
groeien daar op en later worden dan de nieuwe zaadkorrels regel- 
recht geoogst. Ook Darwin deelde zulks mede in de Linnean Society. 

Hoe het mogelijk is, dat het aan de graanoogstende mieren gelukt, 
de zaadkorrels, die zij als wintervoorraad verzamelen, tegen ont- 
kiemen te bewaren, is grootendeels nog onopgehelderd. Het was 
den ouden reeds bekend, dat zij het ontkiemende gedeelte afknaagden ; 
doch vreemder is het, volgens Moggridge, dat de meeste korrels 
geen neiging tot ontkiemen toonen, zoolang zij in de voorraad- 
schuren liggen. Het vluchtige mierenzuur is het niet; wellicht 
worden de gevonden korrels door de mier aangestoken. Me Cook 
meent, dat de droogte der voorraadkamers en het dik wijls omleggen 
der korrels de oorzaak is. Aphaenogaster eet het liefst van den 
voorraad, als in de kiemende zaadkorrel het zetmeel in suiker is 
omgezet. 


108 DIE GETREIDESAMMELDEN AMEISEN. 


Volgens Me Cook, die de oogstende mieren van Noord-Amerika 
onderzocht, liggen de korenschuren der prairie-mier, wegens de 
strenge winterkoude, niet zelden 7—9 voet onder de oppervlakte. 

W. vestigt bijzonder de aandacht op deze oogstende mieren, 
welke vooral geleid hebben tot den ommekeer in de wetenschappelijke 
meening. 

Het aantal korenverzamelende mieren is niet groot in vergelijking 
tot de overigen. Zoo zijn b.v. onder de Europeesche soorten slechts 
24 procent echte oogst-mieren. 

Ten slotte vermeldt W., hoe nog op den huidigen dag twee 
Aphaenogaster-soorten in Palestina, evenals voor 3000 jaren, het 
graan rooven en den landbouwers tot plaag -zijn. 

Ons medelid Wasmann heeft door zijn boeiend opstel niet alleen 
de belangstelling in de studie der mieren ten hoogste gaande ge- 
maakt, maar tevens aangetoond, dat het lichtvaardig verwerpen 
van mededeelingen in de oudste geschriften der menschheid te meer 
afkeuring verdient, omdat het veelal voortvloeit uit miskenning 
van hetgeen de oudste waarnemers zagen en uit onvolledigheid van 
eigen nasporing. Onpartijdig onderzoek is en blijft voor den ernstigen 


waarnemer een eerste vereischte. 


Ep. E. 


BILD.RAGE 


TOT DE KENNIS VAN DE AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER 
(LEPIDOTERA HETEROCERA, Familie LITHOSINA), 


DOOR 


P. C. T. SNELLEN. 


Eene groep van vlindersoorten, die iederen Lepidopteroloog, wien 
de exotische dieren der orde eenigermate bekend zijn, dadelijk aan 
de zoogenaamde Indo-Australische fauna herinnert, is die, waartoe 
Phalaena Membliaria Cramer, Caricae Fabr. en eenige verdere 
verwanten behooren. De oudere schrijvers, welke deze vlinders 
niet van de groote genera Bombyx en Noctua scheidden, onvermeld 
latende, bevinden wij dat Hübner, in zijn Verzeichniss bekannter 
Schmetterlinge (Augsburg 1816), de toenmaals bekende soorten 
(met uitzondering van Dama Fabr. en versicolor Fabr., die hij 
vergeten schijnt te hebben) in de volgende genera 1) verdeelt: 
p. 164, Asota (met Javana Cram. en Zatima Cram. = Spilosoma 
lubricipeda var.); p. 164, Eligma (met Narcissus Cram.); p. 172, 
Hypsa (met Silvandra Cram. , Heliconia L., Monycha Cram.); Damalis 
(met Caricae Fabr. en Ficus Cram.) ; Euplocia (met Membliaria Cram. , 
die hij Membliare noemt, eene « Mempliaria» Cram. citeerende) ; 
en Neochera (met Eugenia Cram. en Dominia Cram.). Al deze 


genera versiert hij met zijne bekende barocque, onbeduidende 


1) Hübner bestempelt de systematische verdeeling, welke gewoonlijk den naam 
van genus draagt, met dien van „Coitus (Verein)”. 


110 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


karakteristiek , die te dwaas is om te herhalen. Het is deze onbe- 
teekenende wijze van beschrijven der familien en genera, welke 
ons dan ook veroorlooft of beter gezegd, verplicht, om Hübner’s 
Verzeichniss als een bloot «magazijn van generieke namen» te be- 
schouwen, zooals Zeller zich ergens uitdrukt, en zijne genera alleen 
dan te behouden, wanneer zij toevalligerwijze natuurlijke , ook later 
door werkelijke Lepidopterologen erkende bijeenvoegingen van soorten 
bevatten. Met hoe weinig gezond oordeel Hübner bij zijne fabricatie 
van genera te werk ging, is reeds dikwijls voldoende aangetoond ') ; 
maar er mag wel bij iedere gelegenheid op gewezen worden, want 
vooral onze Amerikaansche collega’s bevlijtigen zich nog steeds om 
oude, versleten, met recht verworpen namen uit het genoemde 
Verzeichniss weder op te rakelen en in plaats der geldige, op 
wetenschappelijke gronden berustende te gebruiken. Nut wordt 
hierdoor niet gesticht, veeleer verwarring, reeds verkregen resul- 
taten in de systematiek weder op losse schroeven gesteld en de 
studie der Lepidoptera een afmattende Sysiphus-arbeid. 

Na Hübner vormde Boisduval, zonder van dien voorganger te 
gewagen — en wel met opzet ?) — in de Faune Entomologique 
de Madagascar, Bourbon et Maurice (1833) op p. 96 het genus 
Aganais, met de volgende karakteristiek: « Tête médiocre; yeux 
saillants; antennes ordinairement un peu pectinées dans les mâles ; 
palpes longs, ascendants, leur dernier article trés-long, nu, gréle, 
comprimé latéralement; trompe longue; corselet velu, ponctué sur 
les épaulettes; abdomen cylindrique, ponctué de noir, un peu plus 
long que les ailes inférieures; ailes oblongues, les supérieures 
ponctuées à leur base, soit en dessus, soit en dessous; pattes très- 
longues ». 


1) Guenée teekent o. a. aan (Noctuélites, III, p. 168, bij Eredus Odora L.). 
„Ce qu'il y a de curieux, c'est que Hübner fait du type une Ofosema, tandis que 
la variété A est pour lui une Ascalapha ornata; et notez qu'il ne change pas 
pour cela le nom spécifique d’Odora, qu'il conserve à toutes deux, qu'il sait 
même être le mâle et la femelle, ainsi que le prouvent ses lettres M et F.” — 
Voorbeelden van dergelijke ongerijmdheden zouden er nog velen te vinden zijn 
en zij verbieden ons dus, om aan het Verzeichniss eenig gezag toe te kennen. 

2) Hij noemt Hübner ergens: „Le premier des Iconographes, mais le dernier 
des Systematiciens”. 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 111 


In het genoemde werk maakt Boisduval als nieuwe soorten be- 
kend: Borbonica en insularis, terwijl hij in de ongeveer gelijktijdig 
geschreven: Voyage de Vl Astrolabe, Entomologie (1832) nog de 
volgende soorten van Aganais beschrijft: Caricae Fabr., strigosa 
nov. sp., Dama Fabr., Doryca nov. sp., australis nov. sp., versi- 
color Fabr. 

Hoewel door Boisduval het trouwens toenmaals nog bijna geheel 
‘veronachtzaamde aderstelsel niet wordt beschreven , mag de karakteris- 
tiek van Aganais over het algemeen vrij goed worden genoemd. 
Alleen heb ik bezwaar tegen «corselet velu». Dit zou doen denken 
aan eene thorax-bekleeding zooals die van Arctia Caja; zij is 
integendeel bij Ayanais niet dik en meestal vrij glad gestreken. Ook 
vind ik de uitdrukking «pattes très-longues» wel wat sterk. 
Het derde palpenlid is ook bij een paar, trouwens eerst later 
ontdekte, soorten niet, «trés-long» noch het abdomen altijd 
zwart gestippeld. 

De voor zijnen tijd vrij voldoende beschrijving van Aganais 
Boisduval gaf dan ook aan Herrich-Schäffer, — die in zijn werk, 
getiteld: Sammlung aussereuropäischer Schmetterlinge (1850—1 858) , 
op p. 12 het genus tot den rang eener subfamilie verhief '), 
behoorende tot zijne 29ste familie der Lepidoptera, de Arctioidea , — 
aanleiding om voor die subfamilie den door Boisduval gevormden 
naam aan te nemen, eenigszins gewijzigd tot Aganaidea. Die 
Aganaidea wil Herrich-Schäffer op p. 13 en 70 in drie genera 
verdeelen, t. w. Aganopis HS. (met sulquadrata H.S.), Eriocrypta 
(met eene nergens nader gekarakteriseerde soort, longipennis H.S.) 
en Aganais Boisduval (met Jodamia H.S. — en verder de 
overige bekende soorten — hoewel Herrich-Schäffer dit niet 
stellig zegt). Het tweede genus, als doodgeboren, kan al dadelijk 
ter zijde worden gesteld en subguadrata H.S. (orbieularıs Walk. , 


1) Zoo meen ik ten minste Herrich-Schäffer te mogen verstaan. Op p. 2,in 
de analytische tabel der vlinder-familien, komt geene familie Aganaidea voor, 
maar op p. 12 en 70 wordt zij besproken als eene met de Arctioidea gelijke waarde 
bezittende afdeeling. De werken van den beroemden Regensburger Lepidopteroloog 
vertoonen dikwijls sporen van onachtzaamheden. Zie over dit onderwerp: Lederer, 
Noctuinen Europa's, de noot op p. vii der inleiding. 


112 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


Moore) wijkt alleen in de mannelijke sexe van Aganais 
Boisduval af. 

Walker, die in zijn bekenden Catalogus, deel II, p. 444, enz., 
zij het dan ook op zijne gewone manier, een vrij volledig overzicht 
geeft van de soorten der Aganaidea H.S., neemt voor allen ge- 
zamenlijk vrij willekeurig den naam //ypsa Hübn. aan en geeft de 
volgende, onvoldoende, bij die van Boisduval achterstaande karak- 
teristiek: «Allied to the Noctuina. Body rather slender, nearly. 
linear. Palpi ascending, a little longer than the head, second 
joint nearly thrice the length of the first, third linear, long, much 
more slender than the second. Antennae slender, setaceous. 
Fore tibiae of the male dentated. Hind tibiae with four long spurs. » 
Van het aderstelsel geen woord. Het zijn vooral de gespatieerde 
uitdrukkingen, die merkwaardig onjuist mogen heeten. Hypsa wordt 
verder verdeeld in tien groepen of subgenera: Peridromia Walk. , 
Anagnia Walk., Euplocia Hübn., Neochera Hübn., Hypsa Hübn., Aspa 
Walk., Damalis Hübn., Lacides Walk., Philona Walk. en Petalia 
Walk., met 28 soorten, waarvan Mawritia Cram. en Arthus- 
Bertrand Guér. (= Astraea Drury) niets met Aganais gemeens 
hebben dan de gestippelde thorax en bovendien later, op p. 725, 
nog eens te voorschijn komen als genus Amerila. De karakteristiek 
der 10 Walkersche groepen heeft ook niet veel te beduiden en 
vermeldt nauwelijks ergens een of ander wezenlijk kenmerk. 

Het was dan ook verre van overbodig, dat de heer Butler in de 
Transactions of the Entomological Society of London, 1875, p. 315, 
nog eens een overzicht van Walker’s soorten van Hypsa gaf (A 
‘list of the Lepidoptera referable to the genus /Hypsa of Walker’s 
list, with description of new genera and species). De heer Butler 
herstelt de subfamilie van Herrich-Schaffer weder, noemt haar 
Hypsinae en rekent haar tot de Lithosidae. Bij het laatste kan ik 
mij wel aansluiten, daar ik geen standvastig verschil vind tusschen 
Lithosina en Arctiina (Chelonaria), zie Snellen: Tijdschr. v. Ent., 
VIII (1865), p. 94, en de naam Lzthosia Fabricius ouder is dan 
Arctia Schrank, dus eer voor den naam der familie in aanmerking 


komt. 


AGANAIDEA HERRICH-SCHAFFER. 113 


De heer Butler verdeelt de subfamilie -in de volgende genera: 
1. Hypsa Hübn. (type: Silvandra Cram.). 

2. Panglima Moore ( » Narcissus Cram.) 1). 
3. Pachyphilona nov. gen. ( »  correcta Walk.). 

4. Philona Walk. (>  Inops Walk.) 

5. Petalia Walk, ( > plagiata Walk.) 

6. Aganais Boisd. ( »  Borbonica Boisd.). 
7. Anagnia Walk. (»  subfascia Walk.). 
8. Aganopis H.S. ( >»  Orbicularia Walk.). 
9. Euplocia Hübn. ( >»  Membliaria Gram.). 
40. Neochera Hübn. ( » Eugenia Cram.). 


Hij vermeldt in zijne optelling niet: Hypsa Orbona Snell. v. Voll. , 
Tijdschr. v. Ent., 1863, p. 137, pl. ıx,f. 4, noch Aganais Celebensis 
Hopffner, Stett. Ent. Zeit., 1874, p. 43. 

Het komt mij voor, dat de meesten dezer genera nog wel eene 
nadere beschrijving hadden verdiend. De door Hübner gegevene 
beduidt zoo min iets als die van Walker; Herrich-Schäffer laat de 
karakteristiek der door hem aangenomen genera geheel achterwege, 
en het aanduiden eener typische ‘soort is niet voldoende. Ik zal 
beproeven om de genera der Aganaidea, voor zoover zij mij 
gegrond voorkomen en ik de soorten in natura ken, nader te 
beschrijven; voorts eenige aanteekeningen geven over sommige 
soorten, met afbeeldingen, waarvoor Prof. van Leeuwen mij wel= 
willend zijne hulp verleende; en eindelijk een paar nov. spec. 
bekend maken. | 

De algemeene kenmerken der subfamilie zijn te vinden bij 
Boisduval 1. c. en in Herrich-Schiffer’s bovenvermeld werk op 
ps 2 (door samenvatting van de karakteristiek in de analytische 
tabel) en op p. 12. Ik wil er, naar de in mijn bezit zijnde (20) 
soorten, nog het volgende bijvoegen: 

Sprietschaft haarvormig. Oogen naakt, onbewimperd; bijoogen 
aanwezig. Zuiger opgerold, Palpen glad beschubd, geene bijpalpen: 


1) Moore neemt Hübner’s naam voor dit genus niet aan. Waarom, zegt hij 
hiet, doch om de meervermelde reden is dit ook niet noodzakelijk. 


8 


114 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


Voorhoofd vlak. Kop, thorax en achterlijf gewoon gevormd, ook 
de middelmatig lange, glad beschubde, gewoon gespoorde pooten. 
Voorvleugels met 12 aderen; ader 4 bochtig; 2 uit of vóór drie 
vierden van den binnenrand der middencel; 3—5 nabij elkander 
om den binnenrandshoek der cel. Achtervleugels met 2 binnenrands- 
aderen en nog 7 anderen; 2—5 ongeveer als in de voorvleugels, 
6—7 ongesteeld. 

De heer Moore beeldt, in den Catalogue of the Lepidoptera of 
the Past India Company en in de Lepidoptera of Ceylon, van eenige 
soorten de rupsen af. Zij zijn 16-pootig, vrij dik, weinig behaard 
en doen denken aan die onzer Europeesche Muchelia Jacobaeae. 
Onder de Europeesche Lithosina zijn de genera Huchelia en Calli- 
morpha, hoewel zeer verwijderd, en het meest door de eerste toe- 
standen, voor zoover mij bekend, nog de naaste verwanten. Verder 
herinnert ook de Mexicaansche Phegoptera elegantissima Herr-Sch. , 
Aussereur Schmett., fig. 528 (2 Anaxita Sannionis Butler, Lllust. 
of typic. Spec., 1, pl. 18, f. 6) aan de Aganaidea. Ik ken die 
soort niet en ben dus buiten staat over de meerdere of mindere 
verwantschap met de Aganaidea iets te zeggen. 

Van Butler’s genera zijn mij Pachyphilona en Petalia in natura 
onbekend, terwijl Aganais Butler, Anagnia Walk. en Aganopis HS. , 
als alleen op de kenteekenen den mannen eigen gegrond, mij ont- 
beerlijk toeschijnen. Waar het mogelijk is, dient men genera met 
kenmerken, slechts aan ééne sexe ontleend, te vermijden ; zij kunnen 
alleen tot behulp strekken. 


De zes die ik overigens aanneem, onderscheid ik als volgt: 


I. Voorvleugels in cel 4a zonder blaasvormige 
verhevenheid en ook zonder dikkere be- 
schubbing, hunne aderen 8 en 9 in den 
voorrand uitloopende; punt van het gele 
achterlijf donkerblauw. Ader 6 der voor- 
vleugels uit de spits der middencel; 7 
uit drie vierden van den achterrand der 
aanhangcel; middencel der achtervleugels 


half zoo lang als de vleugel; hunne ader 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 115 


8 uit den vleugelwortel; eindlid der palpen 

half zoo lang als het middenlid. ... . 1. Agape Feld, 
II. Voorvleugels in cel 14 met eene blaasvormige 

verhevenheid of (bij de mannen van een 

paar soorten) dik behaard; punt van het 

achterlijf eenkleurig met het overige of 

lichter. 

A. Ader 6 en 7 der voorvleugels gesteeld 
uit den achterrand der aanhangcel, deze 
op de spits der middencel; 8 + 9 en 
10 uit één punt uit de spits der aanhang- 
cel; middencel der achtervleugels korter 
dan de halve vleugel, hunne ader 8 uit 
den vleugelwortel; eindlid der palpen iets 
korter dan het middenlid , dit niet langer 
dan de kop. Mannelijke voorvleugels op 
de bovenzijde met omslag aan den voor- 
randswortel. . . .. engel. 2. Huplocia Hübn. 

B. Ader 6 en 7 der voorvleugels gescheiden ; 
de eerste iets onder de spits der midden- 
cel ontspringende, de laatste uit den 
achterrand der aanhangcel of uit hare 
spits; aanhangcel nog op den voorrand 
der middencel rustende, 8 + 9 uit hare 
spits, 10 uit haren voorrand. Mannelijke 
voorvleugels zonder omslag, althans op 
de bovenzijde. 

1. Voorvleugels veel smaller dan de achter- 

vleugels; ader 8 der laatsten uit de helft 

van den voorrand der middencel; eindlid 

der palpen zoo lang als lid 2 . . . . 3. PanglimaMoore. 
2. Voorvleugels ongeveer even breed als de 

achtervleugels; ader 8 van deze uit den 

vleugelwortel en door eene kleine bocht 

voor de helft der middencel eene door 


116 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


een zeer kort dwarsadertje gesloten 
nevencel vormende !). 
a. Middencel der achtervleugels langer dan 
de halve vleugel; tegen hunnen voor- 
rand eene viltachtig dik beschubde plek. 
"Rand van de middencel der voorvleugels 
tusschen ader 3 en 4 schuin; hunne 
ader 7 uit de spits der aanhangcel ; 
eindlid der palpen slechts een derde 
goo lang ‘al lid 9 MONA rad. adora Bull. 2). 
#*Rand van de middencel der voorvleugels 
tusschen ader 3 en 4 recht, hunne ader 
7 uit het midden van den achterrand i 
der aanhangcel . ........... 5. Neochera Hübn. 
6. Middencel der achtervleugels korter dan 
de halve vleugel; tegen hunnen voor- 
rand, althans bij de wijfjes, geene vilt- 
achtig dik beschubde plek; eindlid der. 
palpen langer dan de helft van lid 2; 
- ader 7 der voorvleugels uit de spits 


van den achterrand der aanhangcel . 6. //ypsa Hübn. 3). 


Genus 1, AGAPE Felder, 
Lepidoptera der Novara-Reise. 
(zonder beschrijving). 
Vooral het ontbreken der bij de andere genera steeds voorkomende 


1) Ook zoo bij Agape en. Euplocia. 


2) Pachyphilona Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 325: „Allied to 
Philona, but not so slenderly built; the antennae of the male short, and thickly 
pectinated; the outer margins of the wings regularly rounded; second and third 
median branches of the secondaries (ader 3 en 4 der achtervleugels) not emitted 
so close together; abdomen more robust”. Eene soort: Correcta Walk., Cat. Lep. 
Het., suppl. 1, p. 217 (1864), Ceylon, zou, volgens Moore, dezelfde zijn als Mig0= 
plastes Ceylanica Feld., zie de aanteekening aan het eind van dit opstel. 

3) Petalia Walk. „Female: Third joint of the palpi hardly shorter than the 
second. Antennae beset with minute bristles. Fore wings brown, with pale marks 
and veins. Hind wings yellow with brown bands ”. Dit is de geheele beschrijving. — . 
Eene soort, plagiata Walk., Cat. Lep. Het. 2, p. 457, van Nieuw-Holland, 


AGANAIDEA HERRICH-SCHiFFER, AT 


blaasvormige verhevenheid in cel 14 der voorvleugels duidt, dunkt 
mij, aan dat wij hier met een afwijkend lid der subfamilie te doen 
hebben. De palpen zijn gevormd als bij de soorten van //ypsa, 
hoewel het eindlid niet zoo lang is als bij deze. Ader 3—5 der 
achtervleugels ontspringen genoegzaam uit één punt, in de voor- 
vleugels is dit het geval met 4 en 5, terwijl 3 iets verwijderd 
van deze beide is. De mannelijke voorvleugels schijnen, naar Felder’s 
afbeelding te oordeelen , — ik ken alleen het wijfje in natura, — geen 


omslag aan den voorrand te hebben. 


4. Cyanopyga Feld., Zep. der Novara-Reise, pl. 106, f. 4. 
Chloropyga Butl., Trans. Ent. Soc. Lond., 1875. p. 324. — 
Walk., Cat. Lep. Het. 2, p. 459. 
Analis Walk., id., 7, p. 1677. 


Deze soort is, volgens den heer Butler, Walker’s Chloropyga. 
Zijne beschrijving der algemeene kleur «testaceous» is echter 
onjuist. Die kleur is okergeel; ook zijn de stippen der voorvleugels 
niet «bright red» maar okerbruin, terwijl hare plaatsing onduidelijk 
is beschreven. Twee staan er in de vleugelvouw, op een vierde 
en drie vijfden , de drie anderen daarboven, op de helft der middencel, 
in haren staarthoek en even voor de helft van cel 5. Aldus is de 
teekening der voorvleugels bij den type. Analıs is volgens Butler 
eene varieteit met kleinere voorvleugelstippen, terwijl het Leidsch 
Museum nog eene andere bezit, van Amboina. Deze heeft op twee 
derden der voorvleugels eene gewoon gevormde, tweede, donker 
roestbruine dwarslijn, die de stip van cel 5 en de tweede der 
vleugelvouw bedekt en op die plaatsen vlekkig verbreed, buitendien 
overal iets vervloeid is. Verder is de stip tegen de dwarsader een, 
deze geheel bedekkend breed roestbruin streepje geworden; de eerste 
stip der middencel is bijna zwart en de eerste der vleugelvouw 
dubbel zoo groot als bij den type. 

De palpen zijn donker bruingrijs, alleen aan den wortel okergeel. 
Sprieten nog donkerder, mede met gelen wortel. 

Deze soort is mij bekend van Ceram, Amboina en Sumatra. 


Zij komt verder ook in het noorden van Nieuw-Holland voor, 


118 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


Genus 2. EUPLOCIA Hübner, Vere. 


De dwarsaders zijn bij dit genus in het midden sterk gebroken 
en de staarthoeken der middencellen zeer spits. Mannelijke sprieten 
haarvormig, kort bewimperd. Bij de mannen is de voorrand der 
voorvleugels boven de middencel eenkleurig met den vleugel, bij 


de wijfjes grijswit, met zwarte dwarsstreepjes. 


1. Membliaria Cram., III, p. 139, pl. 269 C, D. 


Oost-Indie (Cramer). Mij niet in natura bekend. 


2. Renigera Feld., Zep. der Novara-keise, pl. 106. f. 2. 


Java (Felder). Als de voorgaande. 


3. Moderata Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 327. 
Membliaria Moore, Lep. E. I. Comp., p. 295 (nec Cramer). 


Java. 


4. Inconspicua Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 328. 
Membliaria var.? Radians Snell., Tijdschr. v. Ent., XXII, 
(1879), p. 77. 
Celebes. 


Van deze vier is Renigera Feld. bijna zeker eene varieteit der 
Javaansche soort (of ras), bij welke alles wat bij den type vurig 
oranjegeel is gekleurd, hier okergeel voorkomt; ook zijn de voor- 
vleugels tot bijna drie vierden okerbruin getint. Ik ken Zenigera 
echter alleen uit de afbeelding. 

De overige drie verschillen eigenlijk alleen door de grootte (Mem- 
bliaria naar Cramer 86 mm. vlucht, inconspieua 76—78 , moderata 
67—71) en door de breedte van den omslag der mannelijke voor- 
vleugels. Hij is bij önconspieua het smalste, bij Membliaria (wanneer 
de afbeelding juist is) zeer breed. Al de overige door Butler op- 
genoemde verschilpunten zijn althans tusschen inconspieua en 
moderata onbestendig, zooals ik reeds aan mijne weinige, maar 
gave exemplaren (4 van de eerste, 3 van de laatste) opmerken kan. 


Wellicht hebben dus deze 3 soorten dezelfde waarde als de 4 be- 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 119 


roemde Hemipteren-genera van Zeller (zie zijn humoristisch stukje 
in de Stett. Ent. Zeit., 1885, p. 373, « Zellerianum particulare » 
door Dohrn aldus getiteld). 

Butler geeft op, dat het Britsch Museum de typische Membliaria 
van Noord-Indie en Moulmein bezit. 


Genus 3. PANGLIMA Moore. 
(Cat. Lep. East Ind. Comp.). 
4. Narcissus Cram., I, p. 116, pl. 73 E, F. 


De blaasvormige verhevenheid in cel 14 der voorvleugels ligt bij 
deze soort zeer ver wortelwaarts en is flauw. Ader 8 en 9 loopen 
in den voorrand uit, 6 komt uit de spits der middencel, 7 uit 
die der aanhangcel. Het genus onderscheidt zich ook van de ver- 
wanten door den oorsprong van ader 8 der achtervleugels. 

Verder herinner ik hier nog eens aan Dr. Snellen van Vollen- 
hoven’s aanteekening in het Tijdschr. v. Ent., VI, p. 139, dat 
het Leidsch Museum de twee exemplaren uit de collectie Raye van 
Breukelerwaert bezit, waarnaar waarschijnlijk Cramer’s afbeelding 
is gemaakt. 

Narcissus komt, behalve in China, ook in Oost-Indie (Madras) 
voor. Zie Butler, Frans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 324. 


2. Gloriosa Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 324. 


Mij alleen uit deze beschrijving bekend. 
Afrika (Butler). 


Genus 4. PHILONA Butler. 
(Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 325). 

Walker vermeldt in zijne beschrijving van /ypsa, groep 9, 
Philona, Cat. Lep. Het., 2, p. 456, alleen, dat het eindlid der 
palpen zoo bijzonder kort is en dat de sprieten van het hem alleen 
bekende wijfje met zeer korte haartjes bezet zijn. Het is waar, dat 
hij Philona slechts als een subgenus beschouwt, maar naar die 


kenmerken zou ook Bhawana Moore hier behooren. Door de kortheid 


120 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


van het eindlid der palpen wijkt Philona nog meer van Hypsa af 
dan Agape, maar de blaasvormige verhevenheid in cel 14 der 
voorvleugels is aanwezig, en deze beschouw ik als een gewichtiger 


kenmerk. 


4. Inops Butl., //ustr. of typical specimens, V, p. 42. pl. 87, 
f. 6. — Walk., Cat. I, p. 457. 
Cinerascens Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1877, p. 598, 
pl. 59, f. 6. (is varieteit). 

Cinerascens Moore onderscheidt zich alleen door de witte grond- 
kleur der achtervleugels, die bij den type okergeel zijn. Beiden 
heb ik onderzocht en geen ander verschil kunnen vinden. 

De viltachtige vlek der achtervleugels is bij /»ops slechts klein 
en bleekgeel gekleurd. 

Deze soort komt, behalve in Indie en op Java, ook op Sumatra 


en Nias voor (type en varieteit). 


Genus 5. NEOCHERA Hübner, Vere. 


De mannelijke sprieten zijn bij Zugenia en Bhawana (de andere 
soorten bezit ik niet) kort bewimperd en de viltvlek der achter- 


vleugels is zwart, 


1. Eugenia Cram., IV, p.235, pl. 398 M. — Snell., Tijdschr, 
v. Ent., XXII (1879), p. 78. 


De soort varieert. De type heeft zwartblauwe, witgeaderde voor- 
vleugels en witte achtervleugels met grijs bestoven wortel en zeer 
breeden, zwarten, wortelwaarts uitgeschulpten rand. Exemplaren 
uit Birma (Rangoen) hebben lichtgrijze voorvleugels met witte 
aderen ; de achtervleugels zijn witter, zonder grijze bestuiving aan 
den wortel en met losse, min of meer zuiver ovale zwarte vlekken 
op den achterrand, in alle cellen, behalve in 14. Bij andere voor- 
werpen, van Java en Celebes, zijn de voorvleugels donkergrijs en 
de achtervleugels zooals bij de Birmasche exemplaren, doch de 
zwarte vlekken zijn tot een wel niet veel breederen (bijna een vierde 


der vleugelbreedte beslaanden) maar onafgebroken, binnenwaarts 


AGANAIDEA HERRICH SCHÄFFER. LA 


iets puntig gegolfden rand ineengevloeid (var. Herpa Snell., 1. c.). 
Een exemplaar van de Philippijnen vormt den overgang op den 
type. Ik houd het er voor, dat Moore deze subvarieteit beschrijft 
onder den naam van Heliconides (Proc. Zool. Soc. of Lond., 
1878, p. 6). 

De type en de subvarieteit Heliconides gelijken veel op Bhawana 
Moore, doch bij deze laatste is het eindlid der palpen ‘korter dan 
de helft van lid 2 (bij Hugenia bijna zoo lang als lid 2) en ader 
3 en 4 der achtervleugels ontspringen bij Bhawana uit één punt, 
bij Eugenia gescheiden. Voorts is de kop bij eerstgenoemde soort 
zwart, wit geteekend, en de halskraag zwart, oranjegeel gerand, 
terwijl de halskraag bij Æwgenia oranjegeel is en de kop op den 
schedel oranje, op het aangezicht wit. 


2. Bhawana Moore, „Cat. Lep. E. I. Comp., Il, p. 295, 
pl. via, f. 4. — Butl., Trans. Ent. Soc. Lond., 1875, 
p. 328, 


Ik ken deze soort alleen van Java en Sumatra. 


3. Dominia Cram., III, p. 123, pl. 263 A, B. 

Het eindlid der palpen is bij deze soort even lang als bij Eugenia. 

Indie (Cramer). 

4. Stibostethia Butl., Trans. Ent. Soc. Lond., 1875, p. 329. 

Boeroe (Butler). Mij in natura onbekend. 

5. Marmorea Butl., /dlustr. of typ. spec., V, p. 43, pl. 87, 
_f 10, 11. — Walk., Cat. 7, p. 1674. 

Indie (Butler). 


Schijnt mij toe, slechts eene varieteit van Zugenia te zijn. 
6. Tortuosa Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1872, p. 570, 
933.12 


Indie (Moore). 


Mij, evenals de voorgaande, in natura onbekend, 


122 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


Genus 6. HYPSA Hübner, Verz. 


Tot dit genus breng ik, met uitzondering van de mij niet in 
natura bekende Pachyphilona correcta en Petalia plagiata, al de 
overige soorten der subfamilie; het omvat dus de volgende genera 
van Butler: Hypsa (met zijne subgenera Damalis en Lucida), Aganais , 
Anagnia en Aganopis, welke laatste drie alleen afwijken wat de 


mannen betreft. 


Ik verdeel Hypsa in de volgende groepen : 


I. Mannelijke voorvleugels afwijkend gevormd 
en met dikke, viltachtige beharing; het 
gele, zwartgestippelde wortelgedeelte der 
vrouwelijke tot de helft van den vleugel 
reikende «arden ah ey hy ;: À. (Aganopis Butl.). 

II. Mannelijke voorvleugels gewoon gevormd 
en beschubd; het gele, zwartgestippelde 
wortelgedeelte der vrouwelijke hoogstens 
op de voorrandshelft bijna tot de helft 
der vleugellengte reikende of geheel 
ontbrekende. 


A. De voorrandshelft van den scherp be- 

grensden gelen voorvleugelwortel lan- 

ger dan de binnenrandshelft. Manne- 

lijke sprieten sterk gebaard. . . . . B. (Aganais Butl.). 
B. De gele voorvleugelwortel ontbrekende 

of aan den voorrand niet verder 

reikende dan aan den binnenrand, 

soms zeer onduidelijk begrensd. 

Mannelijke sprieten gekerfd en be- 


wimperd. 


1. Bovenzijde der vleugels zwart, de voor- 
vleugels aan den wortel met witte 
dwarslijntjes en met witten dwarsband 
voorbij ‘de helft 221.21: 25, tiers (DI 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 123 


2. Voorvleugels bruin met twee ronde witte 


Vickkent petro MERS EU à 13, 
3. Voorvleugels zwartbruin, de achter- 
vleugels okergeel .. .. . ..... E. 
4. Voor- en achtervleugels geel ..... E 
5. Voorvleugels grijs, de achtervleugels wit 
met vaalzwarten rand. ....... Ge 
A. 


(Aganopis Butler). 


4. Orbicularia Moore, Cat. of the Lep. of the E. I. Comp., 
IL, pa; 296, pl. :74,/f. 9; pl. 43, £ 10, 104. — Walk, 
Cat., II, p. 445. 
Subquadrata Herr.-Schäff., Samml. aussereur. Schmett., f. 501, 
502 (8). 


Herrich-Schäffer’s afbeelding van den d schijnt naar een verbleekt 
voorwerp gemaakt te zijn. Bij versche exemplaren is de voorvleugel- 
wortel oranjegeel; ook is de staartpluim bruingrijs; de schedel en 
de halskraag onderaan zijn grijswit, met zwarte stippen, niet 
geheel geel. 

Lid 1 en 2 der palpen zijn bij beide sexen te zamen zoo lang 
lid 3 is iets 


korter dan 2 en dunner. Hunne kleur is zwart, op zijde aan den 


als de kop (lid 1 ruim half zoo lang als lid 2), 
voorrand van lid 2 witgrijs. 

Indie. Mijne exemplaren (4, g) zijn van Birma (Rangoen). Ik 
heb ze te danken aan de welwillendheid van het Genootschap 
Natura Artis Magistra te Amsterdam, in welks collectie zich nog 


eenige paren bevinden. 


2. Subfascia Walk., Cat. Lep. Brit. Mus., II, p. 446. — 
Pl. 1, fig. 1 en 1a (2). 


Van deze soort bestaat, voor zoover mij bekend, nog geene af- 


beelding en zij is alleen uit de beschrijving van Walker bekend. 


124 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


Deze is oppervlakkig en past, zooveel het 9 betreft, even goed 
op Orbicularia 2, 

De man heeft een geheel anderen vleugelvorm dan Orbieularia  , 
de voorvleugels, hoewel nog vrij zonderling, wijken minder van 
den gewonen vorm af, alleen is de binnenrand sterk verbreed en 
de staarthoek zeer afgerond. Tot ruim drie vierden zijn zij met 
eene dikke, viltachtige beharing bedekt, die aan den wortel korter 
en vuil oranjegeel is, echter zonder scherpe afscheiding tegen het 
overige okerkleurig leembruine, aan den voorrand bruingrijs ge- 
kleurde deel. Dit gedeelte is franjewaarts afgerond en ook weder 
niet zeer scherp begrensd tegen het muisgrauwe, wit geaderde, 
gewoon beschubde achterrandsvierde. Zoo ver de oranjegele wortel 
strekt, is de voorrand van den vleugel in cel 12 gewoon beschubd , 
afwisselend vaalzwart en wit, dan wordt ook de voorrandsbeschubbing 
viltachtig tot daar waar de wilte aderen beginnen. Aan den wortel 
der middencel ziet men eene zwarte stip. 

Achtervleugels met eene ovale viltachtig dik beschubde plek, die 
zich van ader 3 tot ader 6 over het wortelderde der aderen 4 en 
5 uitstrekt, de dwarsader bedekt en in de middencel tegen een zwart 
vlekje stuit. Het achterrandsderde van den vleugel is muisgrauw, 
wit geaderd, wortelwaarts niet scherp begrensd tegen eene iets 
glanzig vuil grijsgele plek, die tot ader 2 reikt. Van daar tot den 
binnenrand is de vleugel hoog okergeel, tegen het grijs duidelijk 
begrensd, gewoon beschubd. 

+ Franje grijswit. 

Op de onderzijde zijn de voorvleugels langs den achterrand, 
ongeveer even ver als boven, grijs met witte aderen, het overige 
vuil grijsgeel met dik beschubden, bruingrijzen, benedenwaartschen 
omslag aan den voorrand. Achtervleugels tot twee derden hoog 
okergeel, het overige grijs, wit geaderd, De plaats, waar zich op 
de bovenzijde de dikke beschubbing bevindt, is op de onderzijde 
verheven. De middencellen zijn allen zeer klein en niet langer 
dan een vierde van den vleugel; cel 8 der achtervleugels door 
eene buitenwaartsche buiging van den voorrand in het midden 


dubbel zoo breed als cel 7, 


AGANIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 125 


Achterlijf op den rug okergeel met flauwe zwarte stippen, de 
buik vuilwit met twee rijen groote, vaalzwarte vlekken. Schildje 
wit. Thorax okergeel met twee zwarte stippen. Kop grijswit 
gestreept. 

Sprieten afwijkend gevormd, iets korter dan de helft der voor- 
vleugels, tot over de helft kort bewimperd, dan verbreed, plat 
gedrukt, kort en dik behaard; tegen de punt worden zij weder 
spits. Palpen als bij Orbieularıa, met duidelijker grijswit streepje. 
Pooten vaalzwart met witte stippen. 

Het wijfje is niet zulk een abnormaal dier; de vleugelvorm , het 
aderstelsel en de sprieten vertoonen geene afwijkingen en de vlinder 
gelijkt zelfs zoo zeer op het ¢ van Orbicularia, dat men scherp 
moet toezien om de verschilpunten te ontdekken. Ik vind die in 
den vorm van het oranjegele wortelgedeelte der voorvleugels, dat 
bij Subfascia onder ader 3 sterk naar binnen treedt, zoodat de 
blaasvormige verhevenheid in cel 14 juist op den rand van het 
oranjegeel komt te liggen in plaats van ver daar binnen. Ook is 
die verhevenheid niet wit, zooals bij Orbicularia, waar de rand 
van het wortelveld onder ader 3 ongeveer recht op den binnenrand 
aanloopt. Op de achtervleugels is de grijze rand op ader 2 en 3 
wortelwaarts verbreed, bij Orbicularia niet. Palpen als bij den 4 
gevormd. 

Ook van deze soort zijn mijne exemplaren van Rangoen in 
Birma afkomstig. De verzameling van het genootschap Natura 


Artis Magistra te Amsterdam, van welke ik ze ontving, bezit er 


verscheidene. 
B. 
(Aganais Butler). 
3. Ficus Fabr., Ænt. Syst., III, 2, p. 27. — Moore, Zeg. 


of Ceylon, Afl. VI (1882), p. 53, pl. 100, f. 2. 
Alciphron Cram., III, p. 124, pl. 262, f A, B (niet II, 
p. 58, pl. 133, f. E). 


Cramer’s afbeelding wordt door Butler niet aangehaald. Zij stelt 


126 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


echter stellig de cus van Fabricius voor. Naar de mannelijke 
sprieten moet deze soort hier geplaatst worden. 


Indie (Fabricius, enz.); Ceylon (Moore). 


4. Aphidas Hopff., Monatsberichte der Akademie der Wissen- 
schaften zu Berlin, 1857, p. 442. — Id., in Peters’ 
Reise in Mosambique, Insecten, p. 432, pl. 28, f. 8. 
Subretracta Walk., Cat., VII, p. 1676 (sec. Butler). 
Volgens Butler, Trans. Ent. Soc. Lond., 1875, p. 226, is de 
verward beschreven Subretracta van Walker dezelfde als Aphidas 
Hopff. Dit is door de origineelen beter uit te maken dan naar de 
beschrijving, daarom geef ik aan Hopffer’s naam de voorkeur. 
Mozambique (Hopffer); Natal (Butler). 


5. Undulifera Walk., Cat., VII, p. 1676. — Butl., Trans. 
Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 326. — Pl. 1, fig. 2 en 
2a (3). 

Ook deze soort was tot dusver alleen uit Walker’s beschrijving | 
bekend. Hij geeft echter geen vaderland op. Ik ontving een’ gaven 
d uit Benguela, door den heer A. Greshoff gezonden, waarnaar 
bijgaande afbeelding gemaakt is. 

De tot drie vierden gebaarde, verder draadvormige sprieten zijn 
zwart, op den rug van de schaft met grijswitte schubben. Lid 4 
en 2 der palpen zijn te zamen zoo lang als de kop, okergeel, 
bovenaan zwart; lid 3 is iets langer dan 2, zwart. Kop, thorax 
en achterlijf zijn okergeel, met eene zwarte stip op iederen schouder- 
deksel, drie fijnere op den achterlijfsrug, twee rijen iets grootere 
op den buik. De gele wortel der voorvleugels is hier en daar 
bleeker, zwart gestippeld, het overige dier vleugels bruingrijs met 
fijne witte aderen. 

Achtervleugels wit, geel getint, met een vaalzwarten achterrand, 
die bovenaan wit bestoven is, naar den staarthoek versmalt, op 
ader 2 eenen tand tegen den wortel heeft en achter dien tand met 
een wit vlekje is geteekend. 

Op de onderzijde is de wortelhelft der voorvleugels wit met eene 
zwarte langsstreep en twee zwarte vlekjes, 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 127 


Misschien is deze Undulifera, welke ook (zie Butler), evenals 
Inops, met okergele achtervleugels voorkomt, slechts eene varieteit 


der voorgaande. soort. Ik kan dit niet beslissen. 


6. Borbonica Boisd., Faune de Madagascar, Bourbon et Maurice, 
Lépid., p. 96, pl. 15, f. 4 (4). — Herr.-Schäff., Samml. 
aussereur. Schm., f. 120. — Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond. , 
1875, p. 326. 

Ambusta Mabille, Compt.-Rend. des Séances de la Soc. Ent. 
Belge, 1881, p. 55. 


Van deze soort is het © niet met zekerheid bekend, want Bor- 
bonica 2 Herr.-Sch. houd ik met Butler voor /nsularis en dus voor 
eene andere soort. 

Herrich-Schäffer’s afbeelding wijkt iets van die van Boisduval af, 
de laatste is levendiger gekleurd en het gele wortelveld der voor- 
vleugels onderaan niet puntig langs den binnenrand verlengd , zooals 
bij Herrich-Schäffer, maar recht afgesneden. Ook vertoont het 
achterlijf bij den laatstgenoemden aan beide zijden eene rij zwarte 
stippen, die bij Boisduval ontbreken en waarvan hij ook in de 
beschrijving geen gewag maakt. 

Butler citeert hier ten onrechte eene Jodamia Herr.-Schäfí., 
fig. 120. Het is. fig. 119, welke dien naam draagt. 

Bourbon, Mauritius (Boisduval); Kaap de Goede Hoop (Butler). 


Gi 


7. Versicolor Fabr., Ext. Syst., III, 2, p. 49, n°. 134, — 
Don., Ins. of New Holland, pl. 39, f. 3. — Boisd., 
Voy. de U Astrolabe, I, Lépid., p. 252. — Butl., Ann. 
and Mag. of Nat. Hist., 5. Ser., IX (1882), p. 159. 
Eusemioides, Feld., Novara, II, 2, pl. 106, f. 1. 


Busemioides Feld. verschilt door witte langsaderen der voorvleugels 
en eene witte voorrandsvlek der achtervleugels, doch reeds Fabricius 
merkt aan, dat deze soort varieert. 

Nieuw-Guinea en Nieuw-Holland (Fabr., enz.). — Salawatti 
(Leidsch Museum). 


125 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


D; 
8. Javana Cram., III, p. 146, pl. 274, f. C. 


De heer Piepers zond in 1879 een exemplaar van Java, dat in 
alle opzichten zeer goed met Cramer’s afbeelding overeenstemt. 


Java; Moulmein (Butler). 


9. Celebensis Hopff. , Stett. Ent. Zeit., 1874, p. 43. — Snell. , 
Tijdschr. v. Ent. , XXII (1879), p. 79. — Pl. 1, fig. 3 en 3a. 
Deze soort, welke Butler niet vermeldt, is door Hopffer goed 
beschreven; alleen wil ik hier nog opmerken, dat de achterlijfsrug , 
die bij Javana zwart met geel puntvierde is, zich bij Celebensis 
geel vertoont met zwartbruine dwarsbanden, welke van den wortel 
af in breedte verminderen en den laatsten ring vrijlaten. De twee 
ronde lichte vlekken der voorvleugels zijn verder bij Javana wit, 
bij Celebensis bleekgeel, en de palpen, wier eerste lid bij beide 
soorten geel is met eene zwarte stip, zijn op het tweede lid bij 
Javana geel, bovenaan zwart, bij Celebensis geel met zwarte zijde- 
streep. Het eindlid is bij beiden zwart. 
Mij alleen van Celebes bekend. Op het Leidsch Meseum ook 
van Gorontalo (Noord-Celebes). 


10. Australis Boisd., Voy. de? Astrol., Lépid., p. 252, pl. 5, f. 3. 
Deze soort, bij welke de voorvleugels grauwbruin zijn met gelen, 
zwart gestippelden wortel en twee ronde, geelwitte middenvlekken , 
heeft gele achtervleugels met grauwbruinen achterrand, dus juist 
andersom dan bij de twee voorgaanden, 
Nieuw-Guinea (Boisduval); Amboina (mijne collectie). 


E. 
44. Strigosa Boisd., Voy. de 7’ Astrol., Lépid., p. 250, n°. 2. 
Deze soort ken ik niet in natura. Zij wordt door Boisduval aldus 
beschreven: «Ailes supérieures d’un brun noiràtre, avec la base 
jaune, ponctuée de noir et les nervures lavées de blanc; les infé- 
rieures entiérement jaunes; corselet jaune; abdomen jaune, ponctué 


de noir; dessous des quatre sans points». 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 129 


Ik merk hier op, dat Boisduval’s uitdrukking « brun-noirätre » 
blijkbaar te vaag is, want de grondkleur der voorvleugels wordt 
bij Caricae, Dama en Australis ook al zoo genoemd, terwijl ik 
die bij de eerste leemkleurig, bij de tweede bruingrijs, bij de derde 
donkerbruin zou heeten. Misschien is S¢rigosa de type der soort, 
waarvan Zyens eene varieteit is en eerstgenoemde dus de oudste 
naam. Ook Butler teekent aan (Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, 
p. 322), bij Strigosa: « Evidently allied to the preceeding species ». 
Deze «species» is Significans Walk., die dezelfde schijnt te zijn 
als Orbona Snell. v. Voll. 

Alleen van Nieuw-Guinea vermeld. 

12. Agarista nov. spec. — Pl. 1, fig. 4. (= 
Een goede man van 54 mm. vlucht. | 

Deze eenigszins aan eene Ayarista herinnerende, maar naar alle 
kenmerken tot Zypsa behoorende vlinder heeft palpen, wier eindlid 
een’ zweem korter is dan lid 2, dat de lengte heeft van de doorsnede 
der oogen. Zij zijn geheel dof donker turfbruin, evenals de kop, 
de kort bewimperde sprieten en de. thorax. De voorvleugels hebben 
mede eene zeer donkerbruine kleur, doch deze vertoont, vooral 
tegen den wortel, een’ flauwen paarsblauwen weerschijn. Overigens 
is de wortel eenkleurig met het overige en aldaar aan den voorrand 
met een wit vlekje geteekend, waaronder men eene flauwe aan- 
duiding eener witte dwarslijn ziet. Verder bevindt zich op de dwars- 
ader een klein wit half maantje. Van de achtervleugels is het tot 
twee vijfden reikende wortel- en binnenrandsgedeelte okergeel, 
buitenwaarts afgerond, het overige grauwbruin. Franje als de 
aangrenzende vleugel. 

Onderzijde der voorvleugels grauwbruin met eene naar onderen 
verbreede groote witte middenvlek, die der achtervleugels als boven , 
maar ook de voorrand tot halfweg de middencel grauwbruin op de 
dwarsader, juist op den voorrandshoek van het geel, een wit vlekje. 

Achterlijf op den rug okergeel, de achterrand der vijf laatste 
ringen donkergrijs, de staartpluim bruingrijs, de buik lichtgrijs. 
Pooten donker bruingrijs, de tarsen lichter. 


Aneiteum, Nieuwe Hebriden (Ribbe). In mijne collectie, 
9 


130 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


bi 


De soorten dezer afdeeling kunnen nog in twee groepen worden 
verdeeld : 
4. Voorvleugels leemkleurig of grauwgeel met lichtere 
aderen en helderder (okergelen) zwartgestippelden 
wortel. Achtervleugels helderder, okerkleurig geel 
met zwarte: vlekken. Lietta a ee: Le 


2. Voor- en achtervleugels okergeel, eveneens getint, 


althans op het aderbeloop der eersten, de zwart- 
gestippelde wortel zelden iets helderder; de achter- 


vleugels zonder zwarte vlekken . . .... „ins. 2. 


a 


43. Alciphron Cram., II, p. 58, pl. 133, f. E. — Moore, 
Cat. Lep. E. I. Comp., XI, .p. 292,. pl. 13,.1.6, Ga; 
id., Zep. of Ceylon, afl. VI (1882), p. 52, pl. 102, 


a a 

Caricae Fabr., Ent. Syst., II, 2, p. 27. — Don., Jus. 
of New Holland, pl. 39, f. 2.— Hübn. , Exot. Schmett. — 
Boisd., Voy. de l’Astrol., Lép., p. 248. — Piepers, 
Tijdschr. v. Ent., XX (4877), p. 6. — Snell, id., 


XXI (1879), p. 79 (varieteit). 


Aleiphron is inderdaad de oudste naam voor deze soort. Ook op 
Java komen exemplaren voor, bij welke de zwarte randvlekken der 
achtervleugels ontbreken. De voor mij staande, ten deele gekweekte 
exemplaren hebben van 50—60 mm. vlucht. Zij is wel eene der 
meest voorkomende soorten van de subfamilie en over geheel Indie 
en de eilanden van Zuid-Oost-Azie verbreid. 


14. Strigivenata Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, 
p. 324. — Pl. 2, fig. 1. 


Deze nog niet afgebeelde soort is door den heer Butler, 1. c., 
duidelijk beschreven. Zij is grooter dan Aleiphron (8 68, ¢ 71 mm.); 


in het gele wortelveld der voorvleugels staan zeven zwarte stippen, 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 131 


dus twee meer; ader 1 en 12 zijn breed geelwit, de voor- 
vleugelfranje is grootendeels wit, de witte vlek op den wortel 
der aderen 3 en 4 dier vleugels is op drie plaatsen eenigszins 
puntig verlengd. Verder is de punt der achtervleugels geheel 
zwartgrijs, de onderzijde der voorvleugels wit gemengd en de 
mannelijke sprieten zijn veel langer gewimperd dan bij Aleiphron. 
Palpen bij beide soorten gelijk, lid 1 en 2 okergeel met een Zwart 
vlekje bovenaan, 3 geheel zwart. 

Butler geeft als vaderland op: Sikkim, Silhet en Penang. In 
de collectie van den heer W. Albarda te Ginneken bevinden zich 
exemplaren van Sumatra (Atchin) !) en Mr. Piepers zond een 
gekweekt exemplaar van Java, dat iets kleiner is dan de 
Sumatranen (62 mm.), zich onderscheidt door bleeker geel lijf, 
voorvleugelwortel en achtervleugels en dat de witte middenvlek der 
achtervleugels mist, terwijl verder op deze alleen ader 1 en 12 
geelwit zijn. Ik houd dit voorwerp voor eene varieteit. 

Strigwenata kan geene varieteit van <Alciphron zijn, daar zij 


althans op Java beiden voorkomen en ik nooit overgangen zag. 


15. Plaginota Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 320. 


Mij onbekend. Volgens den auteur na verwant aan Alciphron Cram. 
Indie (Butler). 


16. Producta Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875. p. 320. — 
Moore, Lep. of Ceylon, afl. VI (1882), p. 52, pl. 104, 
jg SLI EPD 

Mij mede onbekend. Het onderscheid tusschen sérigivenata en 
producta is mij niet duidelijk. | 
Ceylon (Butler). 


47. Concana Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1878, p. 4. — 
Waterh., Aid to identification of Insects, XVII (1883), 
pl. 1325 fig. 7. 

Ken ik niet in natura. 

Zuidelijk Azie (Moore). 


1) Ik ontving door Dr. H. J. Veth ook van den heer Schagen van Leeuwen 
een paartje van Deli (Sumatra). De afbeelding is naar den Z gemaakt. 


132 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DB 


18. lodamia Herr.-Schaff., Samml. aussereur. Schmett., f. 119. 
Sphaerifera Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 329. 


Is klaarblijkelijk eene goed onderscheiden soort dezer groep , welke 
mij echter alleen uit de afbeelding bekend is. Zooals ik hierboven 
bij n°. 6, Borbonica Boisd., opmerkte, is het niet noodig om deze 
soort van Herrich-Schäffer te verdoopen. 

Australie (Herrich-Schiiffer). 


2. 


19. Insularis Boisd., Faune entomologique de Madagascar, 
Bourbon et Maurice, Lép., p. 97, pl. 15, f. 2. 

Borbonica 2, Herr.-Schäff., Samml. aussereur. Schmett. , f. 118. 
Waarschijnlijk stellen de beide aangehaalde afbeeldingen ééne en 
dezelfde soort voor, maar ik wil toch niet onvermeld laten dat de 
drie zwarte stippen aan den wortel der voorvleugels bij Boisduval 
op eene langsrij in cel 12 afgebeeld worden (...), terwijl zij bij 
Herrich-Schäffer in eenen driehoek zijn geplaatst (.*.). Verder 
zijn de sprieten bij Boisduval duidelijk bewimperd afgebeeld, wat 
een’ d zou aanduiden, hoewel de auteur in den tekst zegt, dat 
het voorwerp vrouwelijk was. Bij Herrich-Schäffer zijn zij naakt. 
Aan het ontbreken van de blaasvormige verhevenheid in cel 1a 
der voorvleugels op de afbeelding die Boisduval geeft, hecht ik 
minder waarde; hij schijnt dit kenmerk overal bij zijne Aganaidea 
over het hoofd te hebben gezien. Eindelijk vertoont Herrich-Schiiffer’s 
afbeelding niet zulk een lang eindlid der palpen. Misschien was 
dit afgebroken of de geheele kop (de sprieten zijn ook zeer kort) 


van Herrich-Schäffer’s exemplaar valsch. 


20. Egens Butl. Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 323; 
id, Ldlustr. of typ. specimens, V, p. 43, pl. 87, f. 8. — 
Snell., Tijdschr. v. Ent., XXII (1879), p. 80, pl. 7,. 
f. 4. — Walk., Cat., II, p. 453. 
Andamana Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1877, p. 598, 
pl. 59, f 5. 


£gens is stellig na aan Zuswlaris verwant, maar met meer (4—5) 


AGANAIDEA HERRICH-SCHAFFER. 133 


zwarte stippen aan den wortel der voorvleugels en iets witachtig 
aderbeloop dier vleugels. 

Andamana Moore is eene varieteit met bruine langsstrepen in de 
cellen der voorvleugels; zij nadert tot Orbona. Men vergelijke ook 
de opmerking bij n°. 11, Strigosa Boisd. 

Ik heb deze soort van Java en Celebes voor mij. Butler vermeldt 


haar bovendien van Noord-Indie, Silhet en Moulmein. 


21. Orbona Snell. v. Voll., Téjdschr. v. Ent., VI (1863), 
DATA ple WSs tA 


Orbona is door Butler in zijne optelling der soorten van //ypsa 
vergeten, evenals Celebensis Hopff. Zij schijnt wel op het eerste 
gezicht zeer af te wijken van Zgens, maar beide vormen verschillen 
toch waarschijnlijk niet specifiek, want ik zag op het Leidsch 
Museum voorwerpen , waar de okerbruine langsstrepen en de eveneens 
gekleurde kringen om witte middenvlekken der voorvleugels van 
Orbona, wier aanwezigheid de voornaamste punten van onderscheid 
met Æyens uitmaken, slechts zeer flauw uitgedrukt zijn. Een paar 
aldaar aanwezige voorwerpen, overigens niet van de andere ver- 
schillende, hebben een ruim 2 mm. breeden zwartbruinen achter- 
rand aan de achtervleugels. De wortelstippen der voorvleugels zijn 
geplaatst als bij #gens , maar bij alle exemplaren van Orbona zeer groot. 

Significans Walk., Cat., suppl. I, p. 215 (1864), met ver- 
schillende varieteiten van de Aroe-eilanden, Nieuw-Guinea, Morotai , 
Batjan en Mysoel, is waarschijnlijk dezelfde als Orbona. 

De exemplaren, waarnaar de soort in het Tijdschrift is beschreven, 
zijn van Morotai en Halmaheira. Andere, op het Leidsch Museum, 
zijn van de Obi-eilanden (overgang op Hyens) of van Salawatti en 
Waigioe (met den donkeren achterrand der achtervleugels). 

Wellicht zijn zoowel Ordona als Egens varieteiten van Strigosa 


Boisd., in welk geval de soort aldus zou moeten heeten. 


22. Nebulosa Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 322. 
Damalis onusta Weym., Stett. Ent. Zeit., 1885, p. 276, 
plans fy Gui chen dee. 


Volgens den heer Butler onderscheidt Nebulosa zich van Egens 


134 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


door langere en dunnere sprieten en langere voorvleugels, die ook 
minder levendig gekleurd zijn, meer bruinachtig okergeel met bleek _ 
okergeel aderbeloop, doch een’ levendig okergelen wortel hebben. 
Hij is geneigd haar voor eene lokale varieteit van Egens te houden. 
Ik ook, maar ik ken Nebulosa alleen uit de aangehaalde beschrijving. 
Daar Onusta, wat het 2 aangaat, alleen van gens verschilt door 
minder levendig geel gekleurde bovenzijde, iets donkerder voor- 
vleugels met bleeker geel aderbeloop en grijs, zwart en bleekgeel 
gemengde onderzijde, zoo kan ik, hoewel de & buitendien nog een’ 
bruingrijzen achterrand aan de achtervleugels heeft, ook hier weder 
niet aan specifiek verschil gelooven, althans niet van Nebulosa. 

Men vergelijke bij Nebulosa Butl. de beschrijving, die Boisduval 
van Strigosa geeft, 

Borneo, Sarawak (Butler); Nias (Weymer). 


Gs. 


Deze groep is de rijkste aan soorten. Eenigen daarvan zijn reeds 
door de oudere schrijvers bekend gemaakt (Heliconia Linn. , Monycha 
Cram., Silvandra Cram., Dama Fabr.). De heer Aurivillius heeft 
ons in zijne Leecensio critica Lepidopterorum Musei Ludovicae Ulricae , 
quae descripsit Carolus à Linné, Stockholm, 1882, ingelicht omtrent 
de eerstgenoemde soort. Dama Fabr. is onduidelijk beschreven. In 
de Entomologia Systematica, UI, 2, p. 29, n°. 69 (de Species 
Insectorum kan ik niet nazien) wordt o. a. van een gelen, zwart 
gestippelden wortel der voorvleugels geen gewag gemaakt. De heer 
Butler zegt in de Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 315, dat 
de type van Dama Fabr. nog in de Banks-collectie aanwezig is. 
Eene nauwkeurige afbeelding en vergelijkende beschrijving van dien 
type ware zeer nuttig. 

Wat Monycha Cram. en Silvandra Cram, betreft, zoo zijn de 
afbeeldingen blijkbaar verre van zorgvuldig en de tekst beduidt 
zeer weinig, eigenlijk niets. De schrijver had beter gedaan van 
wat minder moeite te besteden aan de opgesmukte opdracht van 
zijn werk en wat meer aan de beschrijvingen der afgebeelde vlinders, 


doeh zoo iets was in dien tijd de mode. Daar het nu niet bekend 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 135 


is, waar de origineelen der afbeeldingen zijn gebleven, geloof ik 
dat eene poging om tot de volledig juiste herkenning dezer beide 
soorten te geraken, en vooral van Monycha, eene moeielijke, zoo 
niet hopelooze onderneming mag heeten. 
De groep G kan overigens nog als volgt worden verdeeld: 
1. Geen witte voorrandsvlek bij de punt der voorvleugels; 
waar eene witte langsstreep uit den voorvleugel- 
wortel aanwezig is, valt deze smal, beslaat niet 
meer dan het middenderde van den vleugel en is 
tegen den wortel verdund. 
a. Binnenrand der voorvleugels wit, de zwarte 
achterrand der achtervleugels met een wit 
vlekje achter den tand bij den staarthoek. 
Wortel- en middenlid der palpen buiten- 
waarts bleekgeel, beiden bovenaan met eene 
NYA slip bier wil’. que sn nnie 


5. Binnenrand der voorvleugels eenkleurig met het 
overige; de zwarte achterrand der achter- 
vleugels zonder witte vlek achter eenen tand 
of verbreeding bij den staarthoek. Middenlid 
der palpen buitenwaarts zwart, met gelen 
Moon. no hes etape ingen “ul 2. 

2. Onder den voorrand der voorvleugels, bij twee derden 
hunner lengte eene witte vlek, hunne midden- 

gedeelten, met uitzondering der randen, geheel wit , 

de wortel okergeel en zwartgrijs geteekend. Lid 4 

en 2 der palpen buitenwaarts geel, beiden aan de 

pant wants Bess At. Issues schau mend Je 3. 


23. Leuconota nov. spec. — Pl. 2, fig. 2 en 2a. 
Twee paren. 54—59 mm. vlucht. 
Sprieten bruingrijs, bewimperd, bij den & langer, de wortel 
zwart. Palpen tweemaal zoo lang als de kop, het middenlid tot 


boven aan den kop reikende, bleekgeel evenals het wortellid en, 


136 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


gelijk dit, bovenaan met een zwart vlekje; eindlid zwart met wit 
bestoven wortel. Aangezicht en schedel bleekgeel. Halskraag en 
thorax grauwgeel, op iederen schouderdeksel eene zwarte stip. 
Wortel der voorvleugels okergeel, lichter of donkerder, steeds iets 
bruinachtig, aan den voorrand met drie, slechts door fijne witte 
lijntjes gescheiden vlekjes geteekend, aan den wortel der middencel 
met één zwart vlekje, in cel 14 eerst met een onregelmatig zwart 
dwarsstreepje en dan buitenwaarts met een fijn wit gerand zwart 
driehoekje. Cel 1a, wier geheele binnenrandshelft (aan den staart- 
hoek wat minder) wit is, heeft tegen den wortel, aan den boven- 
rand van het wit, een zwart langsstreepje. Het overige van den 
vleugel, ook de franje, is donker bruinachtig muisgrauw, met een 
gedeelte, doch steeds weinig verder dan de wortelhelft, van het 
aderbeloop haarfijn wit. 

Achtervleugels helderwit; de achterrand is van de punt tot bij 
den staarthoek zwart. Die rand is bovenaan het breedst, versmalt 
langzamerhand tot ader 3, om dan weder op ader 2 eene stompere 
of spitsere verbreeding te maken en eindelijk, sterk versmald, bij 
ader 14 te eindigen. De uiteinden van de aderen 4, 3 en een 
breeder vlekje op het eind van ader 2 in den rand zijn wit. Geheele 
binnenrandsfranje der vleugels wit, evenzoo een grooter of kleiner 
gedeelte der achterrandsfranje van af den staarthoek , het overige tot 
aan de vleugelpunt zwartgrijs. Op de onderzijde der voorvleugels 
is de grond vaalzwart, gewoonlijk met twee witte langslijnen aan 
den wortel, een rond wit vlekje in de middencel en eene afgebroken 
witte dwarsstreep op de helft, die even onder den voorrand smal 
begint, dan, verbreedend , in het midden eene sterke bocht makende , 
in den tot twee derden van cel 15 geheel witten binnenrand uit- 
loopt. Bij één exemplaar is echter de vleugel tot over de helft 
wit, buitenwaarts bochtig begrensd, met twee groote vaalzwarte 
vlekken op de helft der middencel en op de dwarsader, en ten 
deele zwart aderbeloop. 

De achtervleugels zijn onder ongeveer als boven, maar behalve 
de achterrand is ook de voorrand boven ader 8 zwart met eene 


uitspringende verbreeding in cel 7; bovendien ziet men sporen 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER, 137 


eener bochtige zwarte lijn voor den zwarten rand en 1—4 zwarte 
vlekjes in de middencel. De witte teekening in den zwarten rand 
is onduidelijker dan boven of ontbreekt geheel. 

Achterlijfsrug bleekgeel, de achterranden der ringen, althans die 
der tweede helft, zwart. Borst en buik geelwit, de laatste met 
twee rijen zwarte stippen. Pooten grijswit, buitenwaarts een weinig 
zwart bestoven. 

De vleugelvorm verschilt bij beide sexen niet en de voorrand 
der achtervleugels is niet volkomen gelijkmatig gebogen , maar eerst 
geheel vlak, dan op het midden in eens sterker gebogen. 

Ik breng tot deze afdeeling slechts ééne soort, die zich door het 
in het overzicht der groep genoemde, scherp van de andere ver- 
wanten onderscheidt. Ik geloof dat zij tot dusverre vrij algemeen 
voor Heliconia Linn. werd gehouden. Op het Leidsch Museum staat 
zij onder dien naam en zij is de varieteit a van Walker’s Heliconia. 
Intusschen moet ik zeggen, dat de beschrijving, welke Linnaeus 
van die soort in het Systema Naturae, Ed. XII, geeft, niet veel 
aanleiding verschaft om mijne Leuconota voor Heliconia te houden. 
De lezer oordeele zelf: « Noctua Heliconia, 112, N. spirilinguis 
laevis, alis deflexis fuscis concoloribus: superioribus linea , inferioribus 
basi albis. M. L. U. 385. — Abdomen flavum, trifariam fusco- 
maculatum. Alae superiores linea alba a basi ad medium.» De 
heer Aurivillius heeft ons dan ook in zijn kritisch overzicht der 
door Linnaeus in het Mus. Ludov. Ulric. beschreven Lepidoptera 
eene afbeelding der ware Heliconia gegeven, die veel beter op de 
beschrijving van Linnaeus past dan bij Zewconota het geval is. 

Lewconota ken ik van Java (Batavia), Piepers, en van Sumatra, 


Ludeking; Leidsch Museum. 


24. Monycha Cram., II, p. 52, pl. 134 C. 

Deze afbeelding stelt eene Hypsa voor met ten deele witte palpen , 
donkergrijzen kop en halskraag, bleekgelen rug, donkergrijze voor- 
vleugels, met geelwit, zwartgestippeld middenderde van den wortel 
en daaruit voortkomende, geelwitte, naar achteren verbreede, op de 
helft van den vleugel stomp eindigende geelwitte langsstreep en 


geelwitte achtervleugels met grauwbruinen rand, die in cel 2 eene 


138 : BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


verbreeding heeft. Hunne inplanting is bruingrijs. Het achterlijf 
is mede geelwit met bruingrijze dwarsstrepen. Ik dacht vroeger 
eene Hypsa van Celebes, tot deze afdeeling behoorende, voor 
Cramer’s Monycha te mogen houden, doch vind het thans eigenlijk 
te gewaagd, om op eene kennelijk zoo weinig zorgvuldige af beelding 
als de aangehaalde af te gaan. Het is mogelijk, dat er eene soort 
bestaat, die de kenmerken van Cramer’s Monycha bezit, maar ik 
zou het betwijfelen, ook omdat de heer Butler zich niet over 
Monycha uitlaat en haar dus niet in natura schijnt te kennen. 
Coromandel (Cramer). 
25. Intacta Walk., Cat. II, p. 451. — Pl. 2, fig. 3 en fig. 4 
en 4a (var.). 


Bij deze soort heeft de zwarte achterrand der iets geelachtig 
witte achtervleugels eene verbreeding in cel 2, evenals bij Monycha 
Cram., maar de thorax is geheel geelachtig grauw met twee zwarte 
stippen op de schouderdeksels. De wortel der voorvleugels is oker- 
geel, niet zeer helder, met zwarte, slechts door fijne witte lijntjes 
gescheiden vlekken aan den voorrand, eene zwarte stip aan den 
wortel van cel 15 en een zwart driehoekje iets verder in die cel; 
cel 14 is meest ongeteekend, aan den wortel geel, soms met een 
zwart veegje boven aan de gele beschubbing. 

Aangezicht geel, schedel ook, overgaande in het grauwgeel van 
halskraag en thorax. Palpen even lang als bij Lewconota, gekleurd 
en geteekend als boven vermeld; ook de grijsbruine sprieten zooals 
bij die soort. Achterlijf bleekgeel, met zwarte, soms zeer flauwe 
dwarsstrepen over den rug en twee rijen zwarte stippen over den 
buik. De bruinachtig muisgrauwe voorvleugels zijn, behalve aan 
den wortel, ongeteekend (type), of versierd met eene iets geelachtig 
witte langsstreep, die onder de middencel smal begint en op drie 
vijfden der vleugellengte verbreed eindigt, schuin afgesneden, in 
de richting van den staarthoek (varieteit 4). Bovendien zijn de 
voorrand der middencel en ader 1 bij de voorwerpen met eene 
witte langsstreep in meerdere of mindere mate haarfijn bleekgeel. 
De achterrand der achtervleugels is bovenaan vrij breed zwart, 


binnenwaarts bochtig, maar minder sterk dan bij Leuconota; hij 
©) 2 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 139 


houdt, zoowel bij den type als bij de varieteit, voor of aan den 
staarthoek op. De binnenrand is wit. 

Op de onderzijde zijn de voorvleugels donkergrijs, met witte, 
doch aan den voorrand grijze wortelhelft; op de achtervleugels is 
ook de voorrand tot over dien der middencel (type) of tot halfweg 
cel 7 (varieteit) zwartgrijs en de middencel met 1—3 zwartgrijze 
vlekjes geteekend. De binnenrand is bij den type grijs met eene 
witte langsstreep, bij de varieteit min of meer zuiver wit. 

Bij een onlangs ontvangen d van den type is de onderzijde der 
voorvleugels geheel grijs en heeft de bovenzijde der achtervleugels 
eene flauwe grijze middenvlek. ni 

Ik ken deze soort alleen van Java en ook de heer Butler geeft 
geen ander vaderland op. 

Misschien is de varieteit Cramer’s Monycha, of wel Intacta ten 
slotte niets dan het Javaansche ras van Dama Fabr., doch ik vind 
bezwaar om een dezer namen hier toe te passen en geef dus aan 


Walker’s naam de voorkeur. 


26 Dama Fabr., Spec. Ins., II, p. 216; Ent. Syst., III, 2, 
p. 29, n°, 69. — Don., Zus of New Holland, pl. 39, f. 1. — 
Boisd. , Voy. de l’Astrol., I, Lépid., p. 250, nl. 3. — 

Butl., Zrans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 345. 
Perimele Weym. Stett. Ent. Zeit., 1885, p. 275, pl. u, f. 3. 


Boisduval, die eene beschrijving geeft naar het origineele exem- 
plaar van Fabricius, noemt de voorvleugels « d’un brun-noirätre (?) 
avec la base jaune, ponctuée de noir et une bandelette longitudinale 
dilatée au milieu, blanche; les inférieures blanches, avec une 
bordure noire; corselet jaune, ponctué de noir». Hij zegt nog, 
dat Javaansche exemplaren «ont la bandelette plus courte et comme 
tronquée après sa dilatation». Het is duidelijk, dat Boisduval ook 
Intacta Walk. onder Dama begreep, maar de exemplaren, die ik 
voor laatstgenoemde houd, onderscheiden zich door minder plotseling 
verbreede, aan het eind meer afgeronde witte langsstreep der voor- 
vleugels, helder geel gekleurden thorax en achterlijf (het laatste 


op den rug met zwarte stippen) en doordat de wortelhelft der 


140 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


voorvleugels op de onderzijde geteekend is met eene witte langs- 
streep, gelijk aan die der bovenzijde, terwijl de binnenrand breed 
grijswit is. Het overige verschilt niet van Jutacta. Bij één wijfje 
is het aderbeloop van de wortelhelft der voorvleugels grootendeels 
fijn wit (? Clavata Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond. , 1875, p. 317); 
bij een exemplaar van Nias ontbreekt de witte langsstreep der 
voorvleugels geheel en is de donkere rand der achtervleugels wortel- 
waarts over de aderen vervloeid (varieteit Perimele). 

Mijne exemplaren (van de Philippijnen en van Sumatra) zijn 
niet gaaf genoeg ter afbeelding, wat ik betreur, omdat Butler de 
door Donovan geleverde zeer onnauwkeurig noemt en er dus eigenlijk 
nog geene voldoende van deze reeds zoo lang geleden beschreven 
soort bestaat. 

Misschien maken Dama en Intacta (? Monycha) slechts ééne 
soort uit; dit kan door kweeking uit de rups worden beslist. De 


verschilpunten tusschen de vlinders zijn niet belangrijk. 


27. Vitessoïdes Snell., Zijdschr. v. Ent., XXII (1879), p. 78, 
Re E 

Ik vergeleek, 1. c., deze soort met Heliconia Linn. Hiermede 
bedoelde ik de op het Leidsch Museum als zoodanig gedetermineerde 
Hypsa, mijne nieuwe Leuconota. Aan de beschrijving heb ik niets 
toe te voegen. Vitessoides wijkt, zooals men bij vergelijking der 
afbeelding zal zien, van /ntacta en Dama af door de verschillende kleur 
van thorax en achterlijf, de sterk wit geaderde voorvleugels, den 
breeden zwarten achterrand der achtervleugels, hunne duidelijke 
middenvlek en de verschillende onderzijde der voorvleugels. Ook 
van Vitessoides ware de kennis der eerste toestanden even gewenscht 
als die van Dama en Intacta, daar het mij niet onwaarschijnlijk 
voorkomt, dat zoowel zij, als de drie volgenden, slechts varieteiten 
van eene en dezelfde soort konden zijn. Palpen als bij /ntacta. 


Celebes. Collectie Piepers en Leidsch Museum. 


28. Zebrina Butl., Proc. Zool. Soc. of Lond., 1877, p. 815 
«Allied to H. Dama, but the thorax brownish above, the black 


transverse bands on the abdomen narrower, fore wings more glossy 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 141 


and without the white veins, black spots at the base sa 
longitudinal claviform white streak more regular. » 
Ik ken Zebrina alleen uit deze beschrijving. iy 
Formosa. 


29. Venalba Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1877, p. 598. 


Mede verwant aan Dama. Mij onbekend. 
Nicobarische eilanden. 


30. Sericea Moore, Proc. Zool. Soc. of Lond., 1878, p. 3. 
Als de voorgaande. 
Indie (Canara), 


31. Silvandra Cram., IV, p. 155, pl. 369 D. 


Naar Cramer’s afbeelding verschilt deze soort van de voorgaande 
der afdeeling 2 vooral door den regelmatigen, op ader 2 of in cel 
2 niet verbreeden zwarten rand der achtervleugels, die ook on- 
versmald tot den staarthoek doorloopt en, minder breed, langs den 
binnenrand opwaarts gaat. Die band is verder wortelwaarts eenigs- 
zins getand. Van de volgende soort zou Sölvandra verschillen, doordat 
de grijze voorvleugels aan den wortel slechts een spits zwart langs- 
lijntje, uit eene zwarte stip komende, vertoonen en op de dwarsader 
niet meer dan een flauw wit vlekje. Kop en bovenzijde van het 
lijf zijn verder levendig donker okergeel, met drie zwarte stippen 
op den halskraag, twee op den wortel der schouderdeksels en eene 
rij van zes zwarte vlekken op den achterlijfsrug, waarvan de eerste 
en laatste langwerpig, de vier middenste driekant zijn. De be- 
haring der zwartgekleurde mannelijke sprieten is in ieder geval 
blijkbaar te grof voorgesteld. 

Ik ken Stlvandra niet in natura. Cramer had haar van Coro- 
mandel; Butler (Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 312) 


vermeldt haar van Java. 


32. Lanceolata Walk., Cat. Lep. Brit. Mus., VII, p. 1675. — 
Pl. 2, fig.) 5: 


Ik heb deze soort vroeger voor Monycha Cram. gehouden, maar 
vind thans tegen deze determinatie te veel bezwaren en geloof in 
haar eer Walker’s Zanceolata te herkennen, doch ik merk op dat 


142 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


in zijne beschrijving de uitdrukking: « Fore wings with a brown 
stripe», wel verkeerd is en zal moeten heeten « with a white 
stripe». De vlinder heeft een vaalzwarten rand om de achtervleugels, 
die bovenaan vrij breed begint, dan een weinig versmalt, van 
ader 4—2 weder eene zeer flauwe verbreeding heeft, om den 
staarthoek doorloopt en bij een derde van den binnenrand eindigt. 
De verwantschap met Si/vandra is dus duidelijk , maar de voorvleugel- 
wortel heeft bij Zanceolata aan de inplanting een geel haakje, 
aan den voorrand drie soms onduidelijke witte stippen en aan den 
wortel van cel 14 eerst eene ronde witte stip en daarachter eene 
pijlspitsvormige witte teekening. Juist boven deze laatste begint 
eene witte langestreep, die snel verbreedt en even voorbij de helft 
van den vleugel plotseling eindigt. Palpen als bij Zztacta. Kop en 
lijf zijn bleek okergeel, maar de halskraag, de schouderdeksels en 
de rug, met uitzondering. van smalle gele randen, grauwbruin. 
Evenzoo zijn op den achterlijfsrug breede, naar onderen snel ver- 
smallende, op het midden van den buik bijna afgebroken dwars- 
banden bruingrijs. Op de onderzijde is het midden der voor- en 
achtervleugels wit en de randen zijn zwartgrijs, terwijl de wortel 
der eersten eenige gele schubben vertoont. 

De voorvleugels zijn vooral bij den & merkbaar spitser en langer 
dan bij /ntacta en Dama. Ook is de vlinder grooter en heeft van 
61—68 mm. vlucht. 

Celebes (Piepers). Mijne voorwerpen variëeren niet. 

NASCHRIFT. Eenige exemplaren van het Leidsch Museum, die 
ik later zag, meen ik ook tot Lanceolata te moeten brengen , hoewel 
zij in het volgende afwijken. Drie mannen, 2 van Waigeoe (Bernstein) 
en een van de Aroe-eilanden (Ludeking) zijn kleiner (55—58 mm. 
vlucht), de thorax is donker, iets vuil, het achterlijf levendig 
okergeel, de halskraag met twee, de voorhelft der schouderdeksels 
ieder met eene zwarte stip, het achterlijf op den rug met donkere 
dwarsbanden, die smaller, scherper en zwarter zijn dan bij de 
Lanceolata van Celebes en den hoogokergelen grond meer vrijlaten. 
De iets donkerder voorvleugelwortel is aan den voorrand met vier 


fijne witte dwarslijntjes geteekend, aan den wortel van cel 14 met 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 143 


een wit dwarsstreepje en daarachter met een witten keper; verder 
zijn de vleugeladeren op de wortelhelft fijn wit en heeft deze eene 
witte langsstreep, die smal langs den binnenrand der middencel 
loopt en dan op eens tot eene witte vlek verbreedt , welke het wortel- 
derde der aderen 2 en 3 benevens de onderhelft der dwarsader 
en evenzoo ver den binnenrandshoek der middencel beslaat. De 
achterrand der achtervleugels is als bij den type, doch de binnen- 
rand breeder zwart, tot ader 15. — Ik noem deze exemplaren 
varieteit A. — Vier andere exemplaren (varieteit B), 2 mannen 
(Morotai, Gebeh), 2 wijfjes (Noord-Halmaheira, Gebeh), allen door 
Bernstein verzameld, zijn nog kleiner (50—53 mm.); de thorax 
is even levendig geel als het achterlijf en beiden zijn eveneens 
geteekend als bij varieteit A. De zwarte rand der achtervleugels 
is zooals bij Zanceolata van Celebes, maar nog gelijkmatiger. De 
voorvleugelwortel is ook aan de inplanting okergeel, overigens on- 
geteekend; over ader 4 loopt bij 2 stuks tot twee derden eene 
fijne, puntig eindigende witte langslijn; de witte middenlangsstreep 
begint iets voorbij den vleugelwortel, is een weinig breeder 
dan bij A, doch merkbaar smaller dan bij den type en gaat door 
eene geleidelijke verbreeding over in eene witte vlek, die wat grooter, 
namelijk wat langwerpiger is dan bij A. Men ziet dat deze beide 
varieteiten meer toenadering tot Si/vandra vormen dan Lanceolata, 
zoodat het niet onwaarschijnlijk wordt, dat deze eene varieteit van 
de eerste is. 


33. Dicta Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 316. 


« Very like H. Zanceolata, with which it was in part associated, 
but differing in the spotted yellow base of primaries, the narrower 
white streak and the narrower brown border of secondaries » (Butler). 

Borneo, Philippijnen. 

Mij onbekend. 


34. Leuconeura Butl., Proc. Zool. of Lond., 1879, p. 160. 


Mede eene, m. i. aan Si/vandra verwante soort, die ik alleen 
uit de beschrijving ken. 


Nieuw-Ierland, 


144 BIJDRAGE TOT DE KENNIS VAN DE 


35. Heliconia Linn., Syst. Nat., Ed. X, p. 511, n°. 82; Mus. 
Lud. Ulr., p.385. — Auriv., Recensio critica Lepid. Mus. 
Ind. Utr., p. 158, Tab. I, f. 6 (figura speciminis typici). 
Doryca (Aganais), Boisd., Voy. de l’Astrol. Entom, 1, 

p. 251, n°. 4. 

Deze citaten zijn naar Aurivillius 1. c., die ons tevens eene 
afbeelding der ware Heliconia geeft. Volgens deze verschilt zij van 
alle voorgaande soorten der afdeeling door den buitengewoon breed 
aan de vleugelpunt beginnenden, binnenwaarts recht afgesneden, 
regelmatig versmalden, dan langs den binnenrand oploopenden 
zwarten rand der achtervleugels, waarvan het middengedeelte dus 
een vrij regelmatig driekant wit veld vormt. De voorvleugels zijn 
grijs, aan den wortel slechts iets donkerder, doch overigens onge- 
teekend, met eene smalle witte langsstreep, die weinig verbreed, 
even voorbij de wortels van cel 2 en 3 ophoudt. Het (bij het 
afgebeelde, vrij oude voorwerp wel verbleekte) gele lijf is met twee 
zwarte vlekjes aan den wortel der schouderdeksels en met vier, 
niet grootere, op den rug der eerste achterlijfsringen geteekend. 

Ik ken Heliconia niet in natura. De Doryca van Boisduval was 


volgens hem van Nieuw-Guinea. 


3. 


36. Albifera Feld., Novara, II, 2, pl. 106, f. 3. — Piepers, 
Tijdschr. v. Ent., XX (1876—77), p. 5. 

Plana Moore, Cat. Lep. E. I. Comp., I, pl. 14, f. 2. — 
Semper, Verh. zool. bot. Ges. zu Wien, 1867, p. 699. — 
Walk., Cat., II, p. 450. 

Complana Walk., Cat., suppl. I, p. 243. 

Lacteata Butl., Iliustr., V, p. 43, pl. 87. f. 9. 

Albifera wordt door het in de beschrijving der groep vermelde 
zeer duidelijk van de soorten der beide andere afdeelingen onder- 
scheiden. Verder zijn de achtervleugels wit met zwartgrijze midden- 
vlek, soms met eenige zwartgrijze vlekjes bij den staarthoek en 
aan de vleugelpunt iets breederen zwartgrijzen rand. Kop, thorax 
en achterlijf zijn okergeel, de halskraag is met twee zwarte vlekken 


AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 145 


geteekend, over de schouderdeksels en het midden van den thorax 
loopen drie zwarte langsstrepen, het achterlijf is met min of meer 
duidelijke zwarte dwarsstrepen over den rug en met zwarte vlekken 
op den buik geteekend. 

Volgens Moore is deze soort de P/ana van Walker; doch ik 
geef liever aan den, op eene goede afbeelding steunenden naam 
van Felder de voorkeur. Complana Walk. is overigens ook stellig 
dezelfde soort. 

Ik heb deze soort van Java en Celebes voor mij. De voorwerpen 
van Java zijn kleiner, de witte voorrandsvlek der voorvleugels 
vloeit met het witte middenvlak ineen, de donkere achterrand der 
achtervleugels is smaller, de zwartgrijze middenvlek en de vlekjes 
bij den staarthoek ontbreken, ook de zwarte dwarsstrepen over den 
achterlijfsrug, die daarentegen op den laatsten ring een zwartgrijs 
vlekje heeft. Men zal opmerken dat Felder’s afbeelding dus het. 
midden houdt tusschen de voorwerpen van Java en Celebes, die 
buitendien toch stellig niet specifiek verschillen. 


Albifera is eene in Indie en op de eilanden ver verbreide soort. 


37. Clara Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 318. 


Van deze soort zond de heer Piepers eerst onlangs een ietwat 
afgevlogen wijfje van Java, op den berg Gedeh (4000 voet hoog) 
gevangen. Het heeft de grootte der Javaansche wijfjes van Albifera 
(62 mm. vlucht) en onderscheidt zich door ongerande, witte, slechts 
bij den staarthoek met twee zwarte vlekjes geteekende achtervleugels, 
bleekgelen kop en thorax, de laatste met vijf zwarte vlekjes ge- 
teekend, en okergelen  voorvleugelwortel met zeven goed onder- 
scheiden zwarte stippen. Dan zijn de voorvleugels verder naar 
achteren wit gekleurd en het witte veld is franjewaarts recht af- 
gesneden en getand. Aan den wortel van cel 15 staan twee bruin- 
grijze langsstreepjes, terwijl ook de voorrandshelft der middencel 
en een langsstreepje aan haren wortel bruingrijs zijn. De onder- 
zijde is wit met enkele zwartgrijze vlekjes en donkergijze voor- 
vleugelpunt. 

Clara is stellig eene goede soort. 


10 


146 AGANAIDEA HERRICH-SCHÄFFER. 


38. Persecta Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 317. —. 
Moore, Lep. of Ceylon, Afl. VI (1882), p. 51, pl. 100, f. 1,1a. 


Mij onbekend, verschilt waarschijnlijk niet specifiek van Albifera. 
Ceylon, Silhet. 


39. Speciosa Drury, /llustr. of Exot. Entom., II, p. 10, pl. 5, f. 2. 
Volgens Butler aan Albifera (Plana) verwant. Ik ken haar 


mede alleen uit de aangehaalde afbeelding. 
Afrika (Sierra-Leone), Drury. 


Misschien behoort Neochera tortuosa Moore (zie boven n°. 6) ook 


wel tot de Albifera-groep. 


Behalve de bovengemelde, min of meer goede, soorten blijven 
nu nog de volgende over, die mij alleen uit de beschrijving van 
Walker bekend zijn. Eene nadere inlichting over deze en goede 


afbeeldingen zouden zeer gewenscht zijn. 


plagiata Walk., Cat. Lep. Het. of the Brit. Mus., Nieuw-Holland. 
II, p. 457 (1854). 


Isthmia Walk., 1. c., VII, p. 1674 (1856). Manilla. 
subsimilis Walk., 1. c., suppl. 1, p. 212 (1864). Singapore. 
albivena Walk., 1. c., p. 213 1), Celebes. 
aequalis Walk., 1. c., p. 244 ?). Aroe-eilanden. 
discreta Walk., 1. c., p. 216. Noord-Australie. 
correcta Walk., 1. c., p. 247 3). Ceylon. 
saturata Walk., 1. c., p. 247 4). ? 


privata Walk., Journ. Linn. Soc. of Lond., VI, Borneo. 
p. 100 (1862). 


1) „I strongly suspect that this is identical with the Aru-form of N. Eugenia.” 
(Butler, Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 328). 

2) „This species may eventually prove to be the male of A. significans” (= 
Orbona Snell. v. Voll.). (Butl., Trans. Ent. Soc. of Lond., 1875, p. 322). 

3): Zou, volgens Moore, Zep. of Ceylon, Afl. VI, p. 54, dezelfde zijn als 
Migoplastes Ceylonica Feld., Verh. zool. bot. Ges. Wien, 1868, p. 285, die hij 
op pl. 100, f. 5, naar de mannelijke sexe afbeeldt. Daarnaar oordeelende zou 
ik betwijfelen of deze soort wel tot de Aganaidea behoort. 

4) Misschien niet tot de Aganaidea behoorende volgens Butler, Trans. Ent. 
Soc. of Lond., 1875, p. 324. 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES '), 


PAR 


E. PIAGET. 


(Pl. 3 et 4). 


1. Docophorus acuminatus n. sp. 
Pl 3,6 1. 


La tete subconique, à peine plus longue que large, acuminée 
en avant de la trabecule, rétrécie et échancrée en avant, avec 
quelques fins poils; les trabécules pendantes et allongées; les an- 
tennes courtes; le cinquieme article aussi long que le deuxième; 
les yeux peu saillants; les tempes arrondies, avec une soie; l’oceiput 
à peu près droit; les bandes occipitales s’enfoncent 4 moitié de 
leur longueur et vont rejoindre les antennales et la racine posté- 
rieure des mandibules; une signature triangulaire à l’occiput. 

Le thorax plus court que la téte; le prothorax à angles postérieurs 
aigus, avec une courte soie; le mésothorax s’avancant en pointe 
un peu arrondie sur l’abdomen; les angles postérieurs arrondis, 
avec 2 ou 3 soies. Les pattes assez robustes; les fémurs et les 
tibias de méme longueur. 

L’abdomen soyeux, elliptique, le plus large aux quatrième et 
cinquième segments, à angles saillants avec 1 ou 2 soies à partir 
du troisième; les bandes latérales rentrent dans le segment antérieur ; 
les segments d’égale longueur, avec une série de soies interrompue 
au milieu et des taches latérales languetées sur les premiers, sub- 


quadrangulaires sur les septiéme et huitiéme; la tache est transverse 


1) Je dois la communication de ces espéces a la bienveillante générosité de 
Mr. le Dr. Trouessart à Paris, qui les a recueillies avec bon nombre d’autres 
formes déja décrites, et a bien voulu me les céder pour les décrire. 


148 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


sur le huitiéme; le neuviéme segment bilobé, avec deux petites 
taches, A la face ventrale les derniers segments sont colorés, la 
vulve convexe, bordée de courtes soies; en avant une tache génitale 
triangulaire, flanquée de deux petits arcs. 

La teinte est chàtain plus ou moins foncé sur un fond blanchätre; 
les pattes jaune-clair. 


Dimensions: longueur totale 1.9 mm. (9). 


longueur. largeur. 
teten er 0 CT Vere oe ee Oso, 
NORA, ua es DATE OE 
abdomen....2..0.900° 2.9.7 0.20 


3me fémur . . 0.20 
ame tibia. . ... 0.20 
antenne: : i 0:20 


Sur un Turacus purpureus. Je ne connais pas le mâle. 


2. Docophorus sulcatus n. sp. 
PINS 9922. 


La téte trés-allongée, rétrécie et arrondie en avant, avec quelques 
fins poils, la trabécule dépasse le premier article de l’antenne qui 
est relativement courte; le cinquiéme article le moins développé, 
les troisieme et quatriéme de longueur égale; l’oeil un peu pendant 
avec un poil; la tempe arrondie, avec deux soies; l’occiput rentrant 
et droit; les bandes occipitales peu distinctes et divergentes; les 
antennales interrompues à la suture du clypeus, recourbées en 
arriére, à la hauteur des mandibules, et remontant avec une 
interruption jusqu’au sillon. En avant la cavité bucale est comme par- 
tagée par un sillon incolore, qui se bifurque pour entourer la signature. 

Le thorax plus court que la tête, plus de la moitié, le prothorax 
subquadrangulaire, insensiblement rétréci sous l’occiput; le méta- 
thorax en cloche; le bord postérieur garni de soies rentre quelque 
peu vers langle latéral qui est arrondi, et forme au milieu une 
petite pomte sur l’abdomen. Les pattes peu colorées et presque nues; 
les fémurs postérieurs robustes, un peu plus courts que les tibias. 


L’abdomen ovale-allongé, scalariforme, soyeux, le plus large au 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 149 


quatrième segment, à angles saillants mais arrondis, avec une a 
deux soies à partir du troisième; les bandes latérales très-étroites 
s'arrêtent à la suture qui est bilinéaire ; les segments de longueur 
inégale, les moyens et le dernier les plus longs, les six premiers 
avec une tache latérale subtriangulaire et une rangée de soies ; les deux 
derniers entiérement colorés, le dernier trés-rétréci, bilobé, a lobes 
arrondis, avec quelques soies. A la face ventrale la vulve rejetée en 
arriére est droite et bordée de poils. Les stigmates sont peu distincts. 

La tête, le thorax, les taches de abdomen sont jaunätres sur 
un fond blanc; les bandes de la tete plus foncées. 


Dimensions: longueur totale 2.4 4 2.5 mm. (2). 


longueur. largeur. 
teler ani vetta ro RE 0.61 
thorax ous ae OB Orsa aars eten 0.50 
abdomen! na. inerte 0.77 
Supe Samurai 
Sms tiblarsrins 0,26 ek 0.08 


antenne. . . . 0.25 

Sur une Ardea minuta (blongios). 

Cette espéce me semble, pour autant que j’en puis juger par 
la description, conforme au Docophorus assez improprement nommé 
ovatus de Giebel (Æpizoën p. 38); du reste elle rentre dans le type 


des latitemporales. 


3. Docophorus truncatus n. sp. 
Pl. 3, fig. 3. 


La téte est plus longue que large, conique, tronquée et émarginée 
en avant, presque nue; les trabécules pendantes atteignent la moitié 
du deuxiéme article de l’antenne ; celle-ci courte, le troisiéme article 
le plus court, les deuxiéme, quatriéme et cinquiéme à peu pres 
égaux ; Voeil peu saillant, avec un piquant; la tempe arrondie, 
avec deux soies; l’occiput convexe sur le thorax ; les bandes occipi- 
tales visibles en dessous rejoignent les antennales qui sont inter- 
rompues à la suture du clypeus ; la signature subtriangulaire s’arréte 


assez loin des mandibules; une tache a occiput. 


150 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


Le thorax plus court que la téte; le métathorax de méme longueur 
que le prothorax , saillant en pointe arrondie sur l’abdomen et bordé 
de soies très-espacées. Les pattes peu colorées ; le fémur avec deux 
piquants ; le tibia un peu plus long avec un poil externe et deux 
épines au còté interne; les onglets forts et longs. 

L’abdomen ovale, le plus large au cinquième segment, à angles 
saillants avec une ou deux soies à partir du quatrième ; les bandes 
latérales rentrent dans le segment antérieur; les huit premiers 
segments à peu prés égaux en longueur, avec une tache languetée 
latérale aux six premiers, et cinq ou six soies sur la partie médiane; 
les trois derniers entièrement colorés; le neuvième le plus long, 
bilobé, à lobes arrondis, avec deux pustules incolores. A la face 
ventrale, la vulve petite, arquée et bordée de piquants; en avant 
une large tache génitale subtriangulaire, flanquée de deux virgules, et 
sur les cinq premiers segments une ligne médiane longeant la suture. 

La tête, le thorax et les taches abdominales jaunàtres, la tache géni- 
tale et les trois derniers segments plus foncés, les bandes châtain-foncé. 


Dimensions : longueur totale 2.1 à 2.2 mm. (2). 


longueur. largeur. 
bee M LE BIOS AMEL 6 
Chord VISO OMA Aes NND 
abdomen’)! 2) WOH? pista. 0.83 
ame femun.s 0.141972. 22.042 
sme, tibia. 3.0.01 202.25. O08 
antenne. . . . 0.24 


Sur un Aulacorhynchus rubrogularis. 

La forme de la téte rapprocherait cette espéce des variétés du 
D. communis ; mais les pattes postérieures ne sont pas assez déve- 
loppées pour les classer parmi les femorati. Peut-étre que le 


mâle, qui n’a pas encore été découvert, présentera cette particularité. 


4. Nirmus grandiceps n. sp. 
PL 3, fig. 4. 


La tête relativement très-développée, un peu conique, arrondie 


en avant, avec 4 à 5 poils aux deux bords du clypeus; la trabécule 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 151 


longue et recourbée atteint le deuxième article de l’antenne; celle-ci 
longue et légérement renflée aux troisieme et quatriéme articles; 
les deuxiéme et cinquiéme les plus longs; les tempes arrondies, 
avec une bande marginale et deux soies ; l’occiput rentrant et droit; 
les bandes occipitales indistinctes, les antennales renflées à la 
courbure s'arrêtent au clypeus; en dessous la cavité bucale est 
limitée en avant par un épaississement appendiculé du clypeus. 
Le thorax de moitié plus court que la tête; le métathorax à 
peine plus long que le prothorax, angulaire sur l'abdomen, à côtés 
d’abord parallèles puis divergents, bordé en arrière de soies 
espacées. Les pattes nues et incolores; la troisième paire. insérée 
au bord du métathorax, comme chez les Lipeuri; les fémurs à 
peine plus courts que les tibias. 
L’abdomen oblong-allongé, le plus large au cinquième segment, 
à angles de plus en plus saillants, avec une ou deux soies à partir du 
troisième ; les bandes latérales doublement appendiculées rentrent à 
peine dans le segment antérieur , les stigmates très-distincts ; les seg- 
ments inégaux de longueur, les moyens les plus développés, tous avec 
une série de soies espacées ; le dernier segment bilobé chez la femelle, 
étroit et arrondi chez le mâle, avec une bande terminale en ménisque 
et quelques soies ; les appendices extérieurs du pénis courts et arqués. 
Les bandes sont noirätres ou brun-marron, sur un fond blanc-sale. 
Les dimensions sont à peu près les mêmes dans les deux sexes: 


longueur totale 1.9 à 2 mm. 


longueur. largeur. 
LEES zer men ren: 10:46 
thorax eer. err a 02D rar 0:30: 25e 0.30 
abdomen. orkest 4. san Er. 
Sime fenur rs 0: 20Oren „u -n380.08 
amen tibiae. ay 092 (9 oars 40:06 
antenne. . . . 0.30 


Sur une Penelopides Manillae. 
Cette espèce doit être rangée parmi les interrupto-fasciati; 
la longueur des trabécules rappelle les Docophori, comme l'insertion 


des pattes les Zipeuri. |, 


152 QUELQUES NOUVELLES PÉDIOULINES. 


5. Nirmus laticeps n.sp. 


Pl. 3, fig. 5; fig. 5 @ (extrémité de l’abdomen du mâle, 


vu en dessous). 


La tête massive, plus large que longue, légèrement échancrée en 
avant, presque nue; les trabécules pendantes, plus longues que le 
premier article de l’antenne ; celle-ci courte, à articles à peu près 
égaux, sauf le troisième, le plus court; la tempe angulairement 
arrondie ; l’occiput à peine rentrant, avec une bande marginale qui 
se prolonge autour de la tempe; les bandes antennales élargies et 
fortement colorées en arrière contournent la tête en avant et se 
bifurquent de façon à rejoindre la racine antérieure des mandibules 
par la branche interne. 

Le thorax plus court et moins large que la tête; le métathorax 
assez subitement élargi s’avance en pointe sur Vabdomen, avec trois 
courtes soies aux angles arrondis. Les pattes courtes et épaisses ; 
les fémurs plus courts que les tibias. 

L’abdomen subelliptique rappelle celui de quelques Gomocotes ; 
le plus large au quatrième segment, à angles un peu saillants, 
avec une ou deux courtes soies à partir du troisième; les bandes 
latérales très-élargies de façon à présenter l’apparence d'une tache 
latérale rentrent par une fine pointe dans le segment antérieur ; 
les stigmates indistincts; les sept premiers segments d’égale longueur, 
nus, avec une légère tache transverse (9) ou entièrement colorés 
au milieu (4); le dernier segment le plus long, arrondi en arrière ; 
à la face ventrale la vulve nue et convexe. L’appareil génital du 
mâle court (fig. 5 a). 

Les bandes châtain plus ou moins foncé, les taches jaunâtres 
sur un fond blanc-sale. 


Dimensions: longueur totale 4.9 mm. (?), 1.5 mm. (4). 


longueur 2 d largeur 2 d 
tête … >... O49 …. 20.43 ae O0 
thorax 4 8/04 4.0034) OSTERN DOORS TOO 
abdomeni.;1 04104120: oe M0190 onzer ZAO OPE ORTE 


Sme fémur 3... 043% a OM AR 


QUULQUES NOUVELLES PEDICULINES. 153 


longueur 2 du 
amen tibiae. . + 0:40.14 
antennen: Go. 02687. 0:21 
Sur un Aulacorhynchus rubrogularis. 
Cette espèce se rattache au type des bifasciati; la téte aplatie 
et échancrée en avant et la disposition des bandes antennales la 


caractérisent suffisamment. 


6. Oncophorus major n. sp. 


Pl. 3, fig. 6; fig. 6a (antenne du male); fig. 6 5 (extrémité 
de l’abdomen du mâle, vu en dessous). 

Cette espece, la plus développée du genre, se distingue par 
une tete plus large que l’abdomen, conique, largement arrondie 
en avant, avec 4 4 5 fins poils de chaque còté; les antennes plus 
fortes chez le male et lögerement renflées au milieu ; le premier article 
le plus développé (fig. 64); les trabécules trés-aigués; le sinus 
antennal à peine distinct; les tempes arrondies, avec une longue soie 
et quelques poils; l’occiput rentrant et saillant; les bandes antennales 
et oculaires seules bien visibles; une courte signature au clypeus. 

Le thorax plus court que la téte; le prothorax un peu arrondi 
en arriere, subitement rétréci pour la partie qui rentre dans la tete; 
le métathorax saillant à angle obtus loin sur l'abdomen, avec une ou 
deux soies aux angles latéraux. Les pattes maigres et peu colorées, 
à onglets longs et recourbés; les tibias plus longs que les fémurs. 

L’abdomen subelliptique, le plus large au cinquiéme segment, 
à angles saillants avec une à deux soies à partir du troisième ; 
les bandes latérales avec un long appendice; les segments à peu 
près d’egale longueur, plus foncés au milieu, avec une tache trans- 
verse plus intense vers les bords, et quelques soies très-espacées; 
le neuvième segment bilobé: les lobes tantôt arrondis, tantôt 
angulaires ; à la face ventrale la vulve arquée et garnie de poils. 
Chez le male le dernier segment (7e et 8e) fort arrondi en arrière; 
les appendices extérieurs tres-aigus et à peine colorés de l'appareil 
génital sont articulés à deux bandes chitineuses convergentes vers 
l'extrémité (fig. 6 0). 


154 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


Dimensions : longueur totale 242.4 mm. (9), 4.942 mm. (4). 


longueur 2 d largeur 2 8 
tête . > „Ps 20:69 720083: ER OE SD 
thorax =... 10.31 5 OMARMEN OL ERO ELD 
abdomen: fret 08e ELO SD .62:320560: 330952 
Snie femur hs 0:21 210194 
Smectibiats 4 026.202 026 
antennes. 5.10 2D ien 20:38 


Sur un Ocydromus La Fresnayanus. 


7. Goniocotes crassipes n. sp. 
Pl 3. feat. 


La tête plus large que longue, avec quelques poils, largement 
arrondie. en avant; le sinus antennal assez profond; la tempe 
angulaire, avec une bande marginale et deux soies ; l’occiput très- 
rentrant, flanqué de deux saillies obtuses; les bandes oculaires à 
demi visibles, l’antennale faisant le tour de la tête en avant, renflée 
au milieu; la cavité bucale petite, semicirculairement limitée ; 
les antennes courtes, le deuxième et le cinquième article les 
plus longs. 

Le thorax aussi long que la téte; le thorax rentrant loin sous 
l’occiput, avec de fortes bandes marginales ; le métathorax à peine 
plus court, subitement élargi, saillant en pointe arrondie sur l’ab- 
domen, avec une soie à langle. Les pattes courtes et massives, 
peu colorées et avec quelques piquants ; les tibias à peu pres aussi 
longs que les fémurs ; les hanches écartées. 

L’abdomen presque nu, ovale, le plus large au quatrième segment, 
subitement rétréci au huitième, à angles à peine saillants avec 
une à deux courtes soies à partir du quatrième; les bandes latérales 
s'arrêtent à la suture; les sept premiers segments d’égale longueur, 
le huitième plus court, le neuvième arrondi (3) ou bilobé (2); les 
premiers avec une plaque chitineuse écartée de la bande latérale 
et parfois recouvrant la suture ; les appendices du pénis courts et 
recourbés , articulés à deux bandes parallèles qui remontent jusqu’au 


troisième segment. 


QUELQUES NOUVELLLES PEDICULINES. 155 


Les bandes sont brun-marron, la téte et le thorax jaune-brun 
le fond de l’abdomen blanc. 
Dimensions: longueur totale 1.3 (4), 1.5 (2). 


longueur d largeur. 
KELE pre mas OA so b 1320.56 
ihorax 2 19,1, OA eateries 41 


abdomen. nam 0:6 Ur ca: 5,32:0:68 
ome femur .. 0.145... . . . 0.09 
Smessshiara OPA ene era OOH 
antenne . . . . 0.18 

Sur un Tallegallus Cuvieri. 


Cette forme offre beaucoup d’analogie avec le @. hologaster. 


8. Lipeurus monilis Nitzsch. 
PL 3, fig. 8. 


La tête massive, régulièrement conique, arrondie en avant, 
avec quelques fins poils; les deux angles du sinus antennal saillants; 
les trabécules manquent; les antennes colorées aux derniers articles; 
le premier trés-développé, aussi long que les quatre autres, le 
troisieme avec un long appendice recourbé, le cinquiéme plus 
long que le quatrième; les yeux aplatis; les tempes arrondies et nues; 
l’occiput un peu rentrant, avec une signature ; les bandes occipitales 
divergentes et étroites se relient aux oculaires et à la racine postérieure 
des mandibules; un espace incolore là où les diverses bandes se ré- 
unissent; les antennales courtes, modifiées en avant en quatre renfle- 
ments chitineux piriformes; le labium particulièrement développé. 

Le thorax plus court que la téte; le prothorax subitement rétréci 
A son entrée sous l’occiput et élargi aux angles postérieurs; le 
métathorax presque aussi large que la téte, rétréciau milieu, droit 
sur abdomen, avec les bandes ordinaires et sans soies aux angles 
posterieurs. Les deux paires postérieures de pattes trés-développées 
et à moitié colorées, implantées au bord du thorax; les fémurs 
beaucoup plus longs que les tibias, avec trois petites épines; les 
tibias avec deux fins poils; les deux onglets d’inégale longueur. 


L’abdomen à côtés presque paralleles , rétréci au septième segment, 


156 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


le plus large au premier, 4 angles peu saillants, sauf le premier, 
avec une ou deux soies roides A partir du deuxième; les bandes 
latérales ne dépassent pas la suture antérieure; les segments presque 
égaux de longueur, avec deux taches latérales subquadrangulaires , plus 
foncées autour des bords et moins grandes aux derniers segments; le 
huitiéme profondément échancré, avec quelques fins poils et une tache 
transverse. L’appareil génital remonte jusqu’au cinquiéme segment; 
les appendices externes écartés et recourbés. Je ne connais pas 
la femelle. 

Les bandes sont noirätres, les taches de l’abdomen chatain-clair 
sur un fond blanchätre. 


Dimensions: longueur totale 3.7 à 3.8 mm. (4). 


longueur. largeur. 
Velen a iaia 20:69 
thorax: 1e 0:01 LP OC D 
abdomen:s. slii:2:20. 26e 30:60 
SME ERAAN 4 2310: 10 44.08 colma Odd 
sme tibia: 40:54: ein ee 08 
antenne. . . . 0.56 


Sur un Neophron perenopterus. 

Giebel (Zpizoen p. 210) Vavait déjà incomplétement décrit, sans 
ajouter de figure. Le rétrécissement singulier de abdomen et 
Yappendice de l’antenne distinguent cette forme du L. elongatus 


(type des quadriguttati). 


9. Lipeurus quadripustulatus n. sp. 
BL 3.66. 0 


La tête subconique, acuminée en avant, avec quelques fins poils; 
les trabécules plus longues que le premier article de antenne qui 
est relativement courte et colorée; les trois derniers articles de 
même longueur; l'oeil peu saillant; la tempe arrondie, avec deux 
soies; l’oceiput droit; la bande antennale fait le tour de la tete; 
un espace transverse incolore en arrière du clypeus. 

Le thorax à peu près de moitié plus court que la tête; le 


prothorax rentre à peine sous l’occiput ; le métathorax étranglé au 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 197 


tiers anterieur, aussi large que la tete, saillant par une petite 
pointe sur l’abdomen, avec deux soies à l’angle et un espace lon- 
gitudinal incolore. Les pattes colorées et nues; les fémurs postérieurs 
avec une tache 4 l’épaule, et plus longs que les tibias. 

L’abdomen ovale-allongé, le plus large aux quatrieme et cinquiéme 
segments, à angles peu saillants, avec une fine soie 4 partir du 
cinquiéme; les bandes latérales larges rentrent dans le segment 
antérieur; les stigmates trés-distincts; les segments d’inégale lon-: 
gueur, les moyens les plus longs, les sept premiers avec deux 
taches quadrangulaires, portant chacune deux pustules incolores 
dont la postérieure seule donne naissance à une soie; le dernier 
segment entiérement coloré, échancré en arrière, avec deux pustules 
incolores et quelques fines soies. 

La téte et les pattes jaune-brun; les taches du thorax et de 
l’abdomen brun-marron ; les bandes noirätres. 


Dimensions : longueur totale 2.4 mm. (9). 


longueur. largeur. 
Peterle ster 0.65 SOAs 
Iheras 14 THOS Tao BALE 0.43 
abdomen) ser WST Aue 0.56 
ome Eur ODE Mast ie 0.12 
Amerkant, TM AUDE 


antenne. . . . 0.28 

Sur une Hydrornis maxima. 

L'espèce rentre parmi les circumfasciati à tête angulaire. 
Je ne connais pas le mâle. 


10. Lipeurus bicolor n. sp. 
PI. 4, fig. 1; fig. 1a (antenne de la femelle). 


Cette forme se rapproche plus du JL. versicolor des cigognes dont 
elle n’est peut-être qu’une variété, que du L. praelongus ou locu- 
lator des Tantalus. 

La tete est conique, le clypeus étranglé & la suture, avec une 
signature guillochée; la trabécule courte; l’antenne du mâle allongée: 


le premier article moins long que les deux suivants, le troisiéme 


158 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


avec un appendice; l’antenne de la femelle longue et gréle (fig. 1a); 
la tempe arrondie et nue; l’occiput saillant, avec une signature 
trés-colorée qui s’étend jusqu’au labium; les bandes occipitales 
très-étroites rejoignent la racine postérieure des mandibules ; 
un espace incolore entre les bandes oculaires, antennales et 
occipitales. 

Le thorax moins long que la téte, subitement étranglé a la 
partie qui rentre sous l’occiput; le métathorax un peu étranglé au 
tiers antérieur, droit avec une petite pointe sur l’abdomen, trois courtes 
soies à l’angle. Les pattes postérieures beaucoup plus longues que 
les moyennes, le fémur plus long que le tibia, très-coloré au côté 
antérieur, avec une épine; le tibia grêle. 

L’abdomen du mâle à côtés presque parallèles, nu sauf aux 
angles qui portent de 1 à 3 courtes soies à partir du deuxième 
segment; les segments sont inégaux — principale différence avec 
le versicolor —: le deuxième le plus long, les suivants diminuent 
de longueur jusqu'au dernier qui est égal au troisième, les trois 
premiers avec une tache subquadrangulaire latérale, la tache devient 
à moitié transverse au quatrième, puis entièrement transverse et 


’ 


échancrée aux trois suivants; le dernier complétement coloré, bilobé 
a lobes arrondis. Chez la femelle l’abdomen est beaucoup plus 
développé; les segments, sauf les sixiéme et septiéme, sont a peu 
prés d’égale longueur, les taches ne deviennent pas transverses, 
exactement comme chez le versicolor. 
Les parties colorées sont brun-noir sur un fond blanc. 
Dimensions: longueur totale 3.4 à 3.5 mm. (4), 4.2 (©). 
longueur dé 2 largeur d 2 
teten oo I ORS PIS EE e OET te hee OEE 
thorax’... {liciOiGdl ai 30.035 SAUBER 
abdomen "29/0140. 273, See ers AS ge OD 
ome. fémur .. 0.60 % … 0.82 na, 20 boh De 
2d fémur. . . 0.40... 0.36 
3me tibia. . . 0.44... 0.35 
antenne. .. . 0.53 . , . 0.45 


Sur un Tantalus senegalensis. 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 159 


41. Lipeurus rotundatus n. sp. 
Pl. 4, fig. 2. 


La téte conique, allongée, arrondie en avant, avec quatre poils 
vers la suture du clypeus; les trabécules aigués et trés-petites ; 
les antennes incolores (3), le premier article trés-développé, renflé 
à l’extrémité, le second tronqué obliquement, le troisième appen- 
diculé, les quatrième et cinquiéme un peu colorés; les tempes 
angulairement arrondies , avec une soie ; l’occiput légèrement rentrant ; 
les bandes occipitales peu distinctes se relient à la racine postérieure 
des mandibules et aux oculaires, les antennales s'arrêtent à la 
suture du clypeus qui porte une signature en demi cercle; une 
autre signature en arrière du labium. 

Le thorax plus court que la tête; le prothorax peu à peu rétréci 
se termine en avant par un petit crochet ; le métathorax à peine 
étranglé au tiers antérieur, concave sur l’abdomen, avec une soie 
à langle postérieur. Les pattes presque nues, peu colorées ; le 
troisième fémur plus long que le tibia, le deuxième de même 
longueur ; les onglets développés. 

L’abdomen allongé, le plus large au quatrième segment, à angles 
saillants avec une à deux soies à partir du troisième ; les bandes 
latérales recourbées en avant s’arrétent à la suture; les segments 
d’inégale longueur: le dernier le plus long, fortement échancré, avec 
deux pustules incolores et quelques poils, les quatrième et cinquième 
plus courts que les autres, les sept premiers avec une tache transverse, 
rétrécie au milieu et plus colorée aux deux bords; le premier fortement 
rétréci à son entrée dans le thorax ; les stigmates très-distincts. 

Les bandes sont noirâtres, les taches châtain sur un fond blanc sale. 


Dimensions: longueur totale 2.7 mm. (d). 


longueur. largeur. 
Petal. en ON ORT OI Ge. 0150 
thorax Oise MOBO Jo. 1045 
abdomensupt i 502. „A ourdas 0:57 
sme temur. 0:32 . . 53 Ok 


3me tibia. . . 0.27 
antenne. . . . 0.39 


160 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


Sur une Podoa senegalensis. 
Cette espéce se distingue par son clypeus arrondi, et le rétré- 
cissement du premier segment abdominal la rattache au type des 


clypeati à suture distincte. Je ne connais pas la femelle. 


42. Lipeurus breviceps n. sp. 
Pl. 4, fig. 3. 


La tete relativement au reste du corps peu développée, conique, 
arrondie en avant, avec quelques fins poils dont deux vers l’élargisse- 
ment qui indique la limite du clypeus; les trabécules courtes et 
triangulaires; les antennes courtes et incolores, le cinquiéme article 
plus long que le troisième ou que le quatrième; les yeux saillants, 
avec un poil; les tempes arrondies, nues, formant un angle avec 
l’occiput qui est rentrant et porte une signature mal limitée; les 
bandes antennales seules distinctes s’arrétent à l’elargissement du 
clypeus; une signature semi-circulaire à peu près parallele au bord 
antérieur. 

Le thorax presque aussi long que la téte; le prothorax sub- 
quadrangulaire, rétréci sous l’occiput; le métathorax aussi large 
que la tête, rétréci après le tiers antérieur, droit sur l’abdomen, 
à angles arrondis avec une soie. Les pattes à peine colorées et 
assez robustes; les fémurs moyens et postérieurs plus longs que 
les tibias, avec deux à trois épines recourbées; les tibias épaissis 
au milieu, colorés aux deux bords, avec deux fins poils; les onglets 
de longueur inégale. 

L’abdomen très-allongé, le plus large au quatrième segment, à 
angles peu saillants, avec une à deux soies à partir: du troisième; 
les stignates indistincts; les bandes latérales ne dépassent pas la 
suture antérieure; les segments 2—7 d’égale longueur, avec une 
tache latérale quadrangulaire de plus en plus développée et plus 
foncée au bord antérieur; les premier et huitième segments les 
plus courts; le dernier légèrement échancré, avec quelques courtes 
soies. Je ne connais pas le mile. 

Les taches sont châtain un peu foncé; les bandes noirätres sur 


un fond blanc, à peine plus coloré à l'extrémité de l’abdomen. 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 161 


Dimensions: longueur totale 3.8 mm. (2). 
longueur. largeur. 

WIG EET REDE: 
thorax. OR Lt ODO 
abdomen. ..... 4 2225) 2.75.45) 0164 
ome, femur. . Bader... eo 
Pome tibiae pe 292 a 0.10 
antenne. . . . . 0.25 

Sur un Camptolaemus cinereus. 

Cette forme trouve sa place parmi les clypeati à suture 
indistincte. 


13. Menopon pachypus n. sp. 
Pb, figli 4 


La téte en ménisque, beaucoup plus large que longue, avec une 
petite pointe en avant et quelques fins poils; l'oeil n’est pas visible 
en dessus; les tempes arrondies, avec trois soies; l’occiput rentrant ; 
les palpes très-courtes ne dépassent pas le bord de la téte. 

Le thorax aussi ou plus long et moins large que la téte; le 
prothorax .a angles arrondis, avec deux soies; le métathorax en 
cloche, arrondi sur l’abdomen et bordé de soies. Les pattes poilues, 
robustes et incolores; les fémurs moyens et postérieurs à peu près 
aussi longs que les tibias; les hanches écartées, le second tarse 
ramassé et nu; une palette bifurquée. 

L’abdomen semi-elliptique, à peine plus large au cinquiéme 
segment qu’aux premiers, à angles peu saillants, avec deux soies 
a partir du premier; les bandes latérales linéaires; les stigmates 
indistincts;, les segments presque de même longueur, avec 
une tache transverse deux fois interrompue et une rangée de 
soles; le neuvième segment le plus long, arrondi; à la face 
ventrale la vulve est convexe et bordée de soies. Je ne connais 
pas le mâle. 

La teinte générale est jaune-ocre, plus claire aux pattes et a 
la tete, le plus foncée à l’abdomen, 

Dimensions: longueur totale 1.5 mm. (¢) 


11 


162 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 
longueur. largeur. 

tote... 2 25, 1082 ee ORO 

thorax: as 20s IO 


abdomen. : .. 0.957. 2. CAOS 
3me fémur = 2 0:20. 2... 20043 
3me tibia. „ ..0.20 wes 2.223007 
antenne. . . . 0.10 

Sur une Sterna hirundo. 


La forme de la tête et les fortes pattes distinguent cette espèce. 


44. Colpocephalum eurygaster n. sp. 


Pl. 4, fig. 5; fig. 5a (extrémité de l’abdomen de la femelle 


vue en dessous). 


La téte massive, moins longue que large, arrondie en avant, 
trös-soyeuse ; Yoeil aplati au fond du sinus, avec une rangée de 
cils, la tempe quadratiforme, avec de nombreuses soies dont deux 
plus longues; l’occiput rentrant, avec deux petites taches; les 
antennes relativement courtes, le troisième article cylindrique ; les 
palpes subgéniculées dépassent la tete de deux articles et demi; la 
racine des mandibules très-élargie. 

Le thorax plus long que la tête; le prothorax presque aussi long 
que le métathorax, hexagonal, 4 courtes soies sur les bords, à angle 
latéral arrondi; le métathorax en cloche, arrondi sur l’abdomen , 
bordé de soies au bord postérieur. La transparence permet d’entrevoir 
à la face sternale deux bandes arquées au prosternum et une tache 
triangulaire flanquée de deux petites bandes au métasternum. Les 
pattes trés-allongées, presque incolores et trés-poilues; les fémurs 
moyens et postérieurs robustes, avec une tache noirätre sur la 
plaque chitineuse; les tibias plus longs que les fémurs, recourbés 
à la base, gréles, un peu renflés à l’extrémité, avec deux fins 
poils en dehors ; le second tarse arqué et élargi à l’extrémité ; une 
double palette peu développée. 

L’abdomen soyeux, quelque peu turbiniforme, surtout chez le 
màle qui a dix segments de plus en plus longs, le plus large au 


cingiéme, à angles de plus en plus saillants avec une à trois soles; 


QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 163 


les bandes latérales tres-menues; une puis deux rangées de soies 
sur chaque segment ; le dernier arrondi; le pénis allongé, cylindrique, 
protégé par deux appendices chitineux , remontant jusqu’au deuxième 
segment et écartés vers l'extrémité. Chez la femelle l'abdomen, 
quoique remarquablement plus développé, ne compte que neuf 
segments, augmentant aussi de longueur; le dernier a son bord 
dorsal échancré, le ventral saillant et arrondi, tous deux bordés de 
fins poils; à la face ventrale des bandes étroites (fig. 5a). 

Le fond est grisàtre, un peu coloré au thorax et à l’abdomen. 

Dimensions: longueur totale 2.4 mm. (3), 2.4 à 2.5 (ç) pour 
les individus les plus développés. 

longueur à 2 largeur d 2 

teen rt ee UD one 0199. ono OET ante OCO 
ROSE UE er n ac cae a VITO 
abdomene ar 1.00 2.4.3002... + 080... 202 
Ser femme OI OBO. . . RIO 16 
mem KOEL eet Cow. ste OT. 008 
antennes too at 0:12 

Sur un Leptoptilus argala. 

Je range cette espèce parmi les Colpocephalum; il faudra cepen- 


dant, à cause de la forme du pénis, établir un sousgenre distinct. 


15. Colpocephalum tibiale n. sp. 
PI. 4, fig. 6; fig. 6a (abdomen du mâle). 


La tête massive, plus large que longue, aplatie en avant, avec 
quelques poils et deux courtes soies à l’angle du sinus; les antennes 
plus longues que dans les espèces voisines, le quatrième article 
tronqué obliquement ; les yeux un peu saillants au fond du sinus, 
avec la rangée ordinaire de cils ; les tempes arrondies, avec deux 
soies; occiput rentrant, avec une large bande marginale; les bandes 
occipitales droites rejoignent les oculaires; les palpes maxillaires 
courtes ne dépassent la tête que par le dernier article. 

Le thorax plus court que la tête (9) ou plus long (4); le pro- 
thorax hexagonal, avec deux soies; le métathorax plus large (4), 


arrondi sur l’abdomen, à côtés parallèles au quart antérieur, puis 


164 QUELQUES NOUVELLES PEDICULINES. 


en cloche jusqu’aux angles arrondis , avec deux soies et quelques 
épines. Les pattes colorées au còté antérieur; les fémurs plus courts 
que les tibias, avec quelques épines en dessus; les tibias recourbés , 
claviformes, avec une rangée de fins poils irréguliers; le premier 
tarse avec une petite palette, le second long, avec un fin poil. Chez 
la femelle le tibia antérieur est trés-élargi, l’enveloppe chitineuse 
s’arréte avant l’extrémité au côté interne. 

L’abdomen turbiniforme (9) ou elliptique (4), à angles saillants 
avec une à trois courtes soles aux premiers et à une à deux longues 
aux derniers; les bandes latérales rentrent dans le segment anté- 
rieur; Jes segments inégaux: les der, 2e, 7e, 8e et Je plus longs 
que les autres, avec une série de courtes soies et une tache trans- 
verse; les taches latérales plus foncées au bord posterieur, inter- 
rompues par un espace incolore au milieu duquel se voient une 
série de petites taches non-continues, La vulve transverse est 
bordée de forts poils. Le bord dorsal du dernier segment poilu et 
prolongé dépasse de beaucoup le bord ventral. Chez le mâle le 
dernier segment largement arrondi; l’appareil génital à appendices 
arqués, longs et trés-écartés, articulés au manche qui remonte 
jusqu’au premier segment (fig. 62). 

Les bandes sont noirätres, les taches brun-foncé, plus intense chez 
le mâle, sur un fond blanc-sale à abdomen et jaunätre à la tête. 
Dimensions: longueur totale 2.3 à 2.4 mm. (?), 2 mm. (4). 

longueur 2 d largeur 2 8 
tete ci, aot ma OOD ce. Hes NO AA 20e dake OLO der 
thorax. u... vere 0:48 one OA OT OEE 
abdomen +... : 4.39 ou... Od. cease ee OL 00 
Sme femur «ve 0:22. MOI 05 
Sme tibial... 20.392. 2:20.98 
antenne <0 AO jars ROD 

Sur un Tantalus senegalensis. 

Cette espèce rappelle à quelques égards le C. subpenicillatum 
de l’Ibis. 


ARANEAE EXOTICAE, 


quas collegit, pro Museo Lugdunensi, 


Dr. H. TEN KATE Jr. 


IN GUYANA HOLLANDICA (suRINAME), 


et quas determinavit 
Dr. A. W. M. VAN HASSELT. 


(CUM FIGURIS). 


Anno 1885/86 vir amicus ten Kate, jam honorifice cognitus suis 
explorationibus extraneis ethnologicis ac geographicis, novam talem 
suscepit, nunc Indiae occidentalis partem spectantem, quà, in 
locis inter flumina Marowyne et Corentyn !), populum, terram 
naturamque recognovit. 

Hune ad scopum, munificentià sui comitis in itinere praecedenti 
ad Lapponiam, Principis Roland Bonaparte, tunc ejus collaboratoris 
illustris, nunc vero ut scientiarum fautoris, honorifice sufful- 
tus fuit. 

Hac occasione etiam quosdam acquisivit thesauros zoologicos, 
Museo historiae naturalis Lugdunensi dono datos. 

Inter hosce, ejus collectio Aranearum exigua, sed ut patebit non 
parvi momenti, conservatore peritissimo Ritsema meae curae, ad 
determinandam, mandata est. 


Ecce hujus mei qualiscumque novi Catalogi fons ac origo. 


1) Circiter ad 5um gradum latitudinis borealis. — Passim quoque Venezuelam 
inspexit. 


166 ARANEAE EXOTICAE, EX 


THERAPHOSOIDAE :). 
4. Avicularia vestiaria d.G. (Auss.) = Mygale 
avicularia Latr. 2 et d. 


Pulchra et optime conservata exemplaria. 

Tibia maris subtus et antice processu crasso spinoso, regulariter 
dense aculeato, armatä. Hocce in nostro specimine plus minusve 
curvato. 


Ambo non «vulpini», sed magis nigri coloris. 


2. Idiops Bonapartei n. sp. g ?). 


Loficitudo Stotalis. leenen ore Eene III, 


» cephalothoracis (sine mandibulis) . 5 » 
Latitudo cephalothoracis........... 45 » 
Longitude mandbuarum . . 222 0.202002 » 

» abdominis. nd. lione code CU » 
Cephalothorax, — exceptis clypeo humili et margine tenui 


albicantibus, — obscure fuscus, praesertim in parte thoracicä, versus 
et ad marginem posticam, disperse fuligineus, glaber et 
nitidus; ovato-rotundatus, paulo longior quam latior; capite sat 
elevato, in medio fornicato seu potius gibboso et subsulcato, ibique 
duabus setis longis nigris, antrorsum directis, notabili; foveà 
centrali transversà sed leviter procurvà, nec valde profundà, nec 
latà; sulcis cephalicis parum et irregulariter impressis. 


1) Familiarum ordinem assumsi secundum cel. Thorellii indicia recentissima, 
in ejus observationibus , On Dr. Bertkau’s Classification of the order Araneae” 
(Annals and Magazine of Natural History, April 1886, p. 325). 


2) Confer pro genere Idiops, — excepto opere Perty, Del. anim. art. Brasiliae 
(1833), quod consulere in originali non potui, sed solummodo cognovi ex Walcke- 
naerii, Aptères, I, p. 379, sub Sphasus idiops; — Guérin de Méneville, , Arach- 
nides du voyage de Ja Favorite”, in Magasin de Zoologie, 1me année (1838); — 
Ausserer, Beiträge zur Kenntniss der Arachn. Fam. d. Territelariae, 1, S. 148, 
etc. et II, S. 144, etc. (1871—1875) ; — Cambridge, , Monograph o. t. genus Idiops ”, 
in Proceedings o. t. Zool. Soc. o. London, p.101, et , Supplementary Notice, etc., 
ibidem, p. 152 (1870); — Simon, „Étude sur 1. Arachn. d. Congo”, in Bulletin 
d. I. Soc. Zool. d. France, I, p. 223 (1876), et , Arachn. recueillis en Birmanie”, 
in Extr. des Annali d. Mus. civ. d. Stor. nat. d. Genova, Vol. XX, p.33 (1884); — et 
Karsch, „Araneologisches aus Siid-Amerika”, in Berliner Entom. Zeitschr., Bd. XXX, 
S. 93 (1886). 


GUYANA HOLLANDICA. 167 


Oculi octo, 2, 2, 4, anteriores in margine clypei, ceteri in 
declivitate capitis antica. 

Duo antici mediocres, subovati, supra basin nigram tantillum 
erecti, oblique extus divergunt; infra subcontingentes, ad apicem 
pro diametro sejuneti; illorum axi visus antrorsum et foras directa. 

Duo medii omnibus aperte majores, rotundi et pupillati, 
sessiles, in maculä communi nigricante siti, semipellucidi et modice 
convexi, sursum spectant;- intra illos, antice, quoque seta 
unica longa nigra sese elevat, oblique antrorsum directa; a sese 
multo minus, ab oculis anticis multo plus quam pro diametro distant. 

Quatuor postici, desuper visi, in lined transversi recta 
(nec pro- nec recurva) 1), ex albo succinei. Illorum mediani, 
omnibus. haud dubio minores, rotundi, plani, sursum spectantes; 
oculis praecedentibus contigui et pone horum partem dimidiam 
exteriorem locati, a sese pro tribus diametris distant. — Laterales, 
omnium magis excentrici, magnitudine, cum parte nigrà basali, 
huic duorum anticorum paululum superare videntur; sunt oblongo- 
ovati, in directione antero-posteriori, axi visus oblique extus ac 
posterius spectante; ad basin tam medianis anticis quam posticis 
subcontigui, ad apicem plus quam pro suo diametro longo a mediis 
anticis, minus quam illo a medianis posticis sejuncti sunt. 

Sternum, margine antico truncato et flavescente excepto, 
rotundatum sed paulo longius quam latius, luteum, fere planum 
laeve et praesertim antice disperse nigro-pilosum. 

Mandibulae convexae, conicae, laete fuscae, fortes, longae, 
ac sat crassae, conniventes, glabrae, apice nigro-pilosae et, supra 
unguis insertionem, processu antrorsum flexo instructae, ibique 
pectine irregulari 7 ad 8 denticulorum nigrorum armatae. 
Sulcus unguicularis 4 ad 5 dentatus. Ungues profunde fusco- 
rubrae, semilunares, longae et validae. 

Maxillae coxiformes et coxis I paris latiores, flavo-fuscae, 
ad apicis latus internum apophysi obtuso-conicà, cum pectine 


5 ad 7 denticulorum nigrorum et, in tota superficie inferiore, 


Dai 


1) Haecce dispositio quoque provenit in alio sed affini genere Zritfame L. Koch. 


168 | ARANEAE EXOTICAE, EX 


numerosis denticulis, aut spinis, ut et papillis, omnibus rubro- 
nigris et nitidis, ad formam rastelli, instructae, illis praesertim 
versus marginem internum, — longe- et dense flavescente-pilosum, — 
densioribus et majoribus. 

Labium parvum, coloris maxillarum, fere quadrangulare , latius 
quam longius, ad apicem vix angustatum, sed ibi quoque serie 
transversà 7 denticulorum armatum. 

Palpi ex flavo lutei, supra infuscati, nitidi, pediformes, 
latitudine huic paris pedum I aequante,- longitudine hac paris II 
aliquantulum minores, parum pilosi et parce aculeati, illorum pars 
femoralis extus curvata, tibialis cylindrica, infra planior, tarsalis 
conica, ambabus ad latera, hac quoque apice, — secundum typum, — 
seriebus irregularibus, tam spinarum validarum ac 
longarum, antrorsum direetarum, quam singulorum 
dentium breviorum nigri coloris armatis. Pars tarsalis 
unguiculo unico, unidentato munita est. 

Pedes, 4, 1, 3, 2 (3 et 2 fere aequales) 1), brevesetcrassi, 
femore III paris crassissimo, IV paris longissimo, lutei, anteriores 
autem minus laete quam posteriores; omnium patellis, — solito 
majoribus, — totis, tibiis, metatarsisque antice infuscatis, ita ut 
pedes late annulati appareant; quoque nitidi sunt et mediae pilosi 
ac aculeati, scopulis carentes. Par I et IT, illud quam maxime (praeter 
femora non incurvata) palpis similares, etiam quoad armaturam 
spinosam. Tibia paris III supra, basi, non sulcata, nec ad 
latus internum aculeatior, sed in latere externo serie 5 ad 6 
denticulorum valde minutorum armata. Unguiculi tarsales trini, 
praesertim in pare IV, sat longi et fortes et, horum accessorio 
non abscondito excepto, postice uni (?) dentati. 

Abdomen (dorso superius vulnerato) convexo-ovatum, dense sed 
brevissime nigro-pilosum, quasi barbatum, coloris fundamentalis 


fuscescentis, sed tali modo subtiliter nigro-striati, striis anas- 

1) Secundum regulam in hoc genere par III omnium esset brevius. Idem 
quoque valeret quoad Idiops Petitii. Walckenaer vero recte animadvertit, Guérin 
pro specie dicta scripsisse (quod in originali mihi constitit): „enfin les secondes, 
qui sont les plus courtes”. In Cambridgei Z. syriaco itidem par II ceteris brevius 
dicitur. j 


GUYANA HOLLANDICA. 169 


tomes constituentibus, ut, sub lente adspectus subreticulatus ') 
oriatur, im ventre multo minus obvius. Hocce laetius colorato et, 
intra sua spiraculorum transversorum spatia, utrinque macula magna, 
ovatà, luted signato. 

Mamillae quatuor, luteae, oblique convergentes; inferiores 
simplicissimae, tenues et breves; superiores triarticulatae, iis 
saltem quadruplo latiores et longiores, longitudine hanc tarsi IV 
paris aequantes, ad basin metatarso hujus duplo crassiores, cylindro- 
conicae, apice obtuso, parum pilosae. 

Epigyne (nondum tote evoluta ?) valde difficile distinguenda. 
Supra rimam s. d. genitalem, corneam et flavam, utrinque per- 
exigua macula rotunda nigricans, pilis longioribus abscondita 2 adesse 
videtur (an orificia receptaculorum seminis ?). 

America meridionalis (Suriname). 

Verosimiliter inter Theraphosoïdas fodientes (s. d. « Trapdoor- 
Spiders») numeranda ?). 

N.B. Hancce speciem, quam novam existumo, in honorem Fautoris 
illustris nostri peregrinatoris, — Princeps Roland Bonaparte, — 
denominavi, eamque ideo accuratius describere necesse duxi. De 
genere non est dubitandum. Ad typicum Zdiops Perty (s. Acan- 
thodon Guérin) pertinere nemo negabit. Quoad speciem, etsi in 
multis characteribus speciebus cognotis affinem, haec mihi cum 
neutra harum ex omni parte congruere visa est. — Jdiops fuscus 
Perty, Brasiliae, 13 mm., pedes longiores haberet et par I fere 
pari IV aequale. — / Petit Guer., Brasiliae, 36 mm., cephalo- 
thorace magis oblongo instructus est, sterno ac labio longioribus 
quam latioribus, oculis 4 posticis magis a sese remotis, et in genere 
colore toto alio. — J. Cambridge Ausserer, St. Fe di Bogota, 


14 mm., inter alia, oculorum serie posticà ut et capitis setis 


1) Adspectum analogum observaverunt Thorell in sua Idiommata variata (Studi 
ete., III, p. 246) et L. Koch in sua Zdiommata reticulata (Ar. Australiens, S. 474); 
pro ultima harum vero aliter et multo fortius depingitur (Taf. XXVI, f. 4 et 5) 
quam in nostro specimine obvenit. 

2) Guérin rectissime de hocce genere scripsit: , D’après son organisation elle 
doit étre fouisseuse” (loc. infra cit.). Suppositio ejus pro I. Syriaco observa- 
tione proprià Cambridgei confirmata fuit (Loc. cit. p. 108). 


170 ARANEAE EXOTICAE, EX 


diversis. — J. Rohdei Karsch, Paraguay, 16 mm., oculi antici 
mediis aequant, mandibulae nigricant, abdomen flavescit. — J. 
Syriacus Cambridge, Beyrut, 9 mm., oculi laterales omnium essent 
maximi, par pedum III pare I longius, color multo laetior. — J. 
Meadi Cambridge, Africa, 25 mm., cephalothorax granulatus, 
maxillae inermes, par pedum I fere = pari IV. — J. Thorellii 
Cambridge, Africa, 12 mm., capite non elevato, oculis clypei 
maximis, unguiculis tarsalibus 3-dentatis, colore aurantiaco. — 
I. crassus E. Simon, Birmanià, 28 mm., cephalothorax postice 
valde attenuatus est, oculi antici magis disjuneti et mandibulae 
fere nigrae sunt. — J. compactus Gerstäcker, Zanzibar, cephalo- 
thorax antice altus, oculi laterales ceteris majores, labium longius. — 
VA neglectus L. Koch, patria ignota, oculis convexioribus, ceterum 
I. Petitii valde similaris 1). 

Insuper species hae omnes differunt tam earum lineà ocu- 
lorum posticà plus minusve pro- vel recurvà, quam 
ilarum pedibus totis, aut in singulis fere totis, unicolo- 
ribus. Linea haecce in nostro specimine recta est et pedes late 
annulati sunt. Hanc ob rem quoque «annulipes» dici potuisset. 
Quum autem cognomen illud Thorellio speciei congenerae Idiom- 
matae, ex Nova Guineà, datum jam fuerit ?), de hocce proposito 
abstinui. 

Attendi volo prorsus ad singularem dispositionem trium setarum 
longorum cephalothoracis, quae, talimodo, inter omnes alias 
species citatas solummodo cum hac pro J. Syriaco Cambridge, — specie 
tamen multo minore, — convenit. 

Ceteroquin fateor, hujus speciei, ut et Rohde: Karsch, ac quoque 
Cambridgei Ausserer et crassi E. Simon plures alios characteres 


cum his nostri Bonaparte: esse communes. 


1) Huic eomparationi non subjeci Z. Blackwallii Cambridge, Australia, 28 mm. 
et J. Kochü Cambridge, Pebas, 20 mm., quia Aussererio ad alia genera analoga 
(Ldiommata et Strophaeus) ducti sint, nec I. Aussereri E. Simon, Congo, quum 
magnitudine, sed inprimis suis mamillis 6 nimis a nostra specie differret. De 
hocce auctor ipse monuit: „Cet Zdiops s'éloigne de tous les Zdiops connus, par 
la présence de six filieres, ce qui nécessiterait peut-étre la formation d’un genre 
spécial”. (loc. infra cit.). 

2) Confer Studi s. Ragni Malesi, III, p. 248 (1881). 


GUYANA HOLLANDICA. 171 


FILISTATOIDAE. 


Diu Familia haec peculiaris Theraphosoidis , ob illarum oculorum 
catervam, conjuncta fuit (Walckenaer, C. Koch), aut ad Drassoi- 
deas referebatur (Taezanowsky et aliis), aut ad ambas, « Mygalo- 
drasses» sub nomine (E. Simon) 1). Multum dubitaverunt auctores 
an Filistatae magis hisce, quam quidem Scytodoidis (Duges), vel 
Dysderoidis (Pavesi, Auserer) accedant. Posthaec eas, ut cribello 
instructas, inter suas Oecobiadas et Amaurobiadas locavit Bertkau, 
qui vero monuit, illas nullis dictarum Familiarum ab omni parte 
convenire, quum dieit: «Für diese Familie muss eine ganz 
besondere Platz angewiesen werden » *), quà cum opinione 
nostro tempore omnes consentiunt scriptores. Thorellii hujus quaes- 
tionis judicium recens hisce verbis continetur: « The Filistatoidae 
are, among the Cribellatae, completely isolated and have their 
allies among the Ecribellatae (= Meromamillata Bertkau), ap- 
proximating in some respects to the Drassoidae and the Scyto- 


doidae, and even to the Territelariae » 3)! 


3. Filistata (Teratodes C.K.) capitata Hentz 
(Keyserling) 9. 


Longitudo totalis (absque mandibulis) . 43 mm. 


» cephalothoracis . ....... 6 » 
» mandibnlasum 1. una „nd US 
» abdominis .-.- een. à a » 


Quum Hentzii 4) hujus araneae figura non nisi marem spectet , 
illiusque descriptio valde incompleta sit, me, pro feminà nostrà, 
ad accuratam Keyserlingii diagnosin 5) utriusque sexus retuli. 


De hujus auctoris effato F. capitatam esse synonymam cum 


1) Histoire naturelle des Araignées, p- 95 (1864). 

2) Ueber das Cribellum und Calamistrum, 8. 347 (1882). 

3) „On Dr. Bertkau’s Classification etc.” in Annals and Magazine of Natural 
History (April 1886), p. 323. — Confer quoque: On European Spiders, p. 159. 

4) The Spiders of the United States, p. 24, Pl. 2, fig. 7 (1875). 


5) „Neue Spinnen aus Amerika”, I, in Verhandlungen der K.K. Zool. Bot. 
Geselisch. Wien, Bud. XXIX (1879), S. 345. 


172 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Teratode depresso G. Koch (patriae incertae, verosimiliter America 
meridionalis), minus certe sum. Forte fortuito hujus speciei marem 
possideo originis -diversae 1), sed ex omni parte Kochii indiciis ?) 
respondentem. 

Hic, ut tote «ockergelb, ohne Zeichnung», colore saltem, 
nimis differt a Hentzii capitatd, totà «dusky brown » dicta. 

E contra, comparatione facta figurarum Hentzii, Kochi et Key- 
serlingii cum proprio meo individuo, lubenter concedo, ambas 
species dictas similari gaudere conformatione maris palpi arti- 
culi tarsalis, tali, qualem Koch descripsit « mit korkzieherartig 
gewundenem Haken ». 

Feminae nostrae Surinamensis characteres cum Latreillii alio- 
rumque diagnosi generali et cum Keyserlingii descriptione speciali 
quam plurime conveniunt. Sic oculorum 8 dispositio mygali- 
formis, 4 anticis, quorum mediis nigris, magis rotundatis, 4. 
posticis magis ovatis, acervatis; — cephalothoracis frons 
attenuatus, caput subelevatum, thorace longitudinaliter sat profunde 
suleato; — mandibulae breves, debiles, antrorsum directae 
et partim unitae; — illarum ungues introrsum, non deorsum 
et postrorsum flexae et minutissimae 3); — maxillae totidem 
labium cingentes; — labium triangulare cum sterno coalitum; — 
palpi longi et crassi, uniunguiculati, maxillarum lateribus infra 
inserti; — pedes longi, triunguiculati, in relatione 1, 4, 3, 2; — 
mamillae 6 breves et simplices; — stigmata 2 et rima 
trachealis transversa imo ventre. 

Miror, quod Keyserling de mandibularum concretione nihil dicit, 
eo magis quum Hentz de sua capitata habeat: «It is strange, 
that its cheliceres are not joined together, as inthe F. hibernalis » 
(et in aliis speciebus). In nostro specimine quoque revera non 
totae arcte cohaerent ad basin («comme soudées a leur base», 
Walckenaer, Aptères), (ut in meo mare 7. depressi C.K. lucide 


apparet), sed magis definitioni respondent, quam pro zestaced vel 


1) Ex Africà (Liberia) accepi cura viri Modderman. 
2) Die Arachniden, Bnd. IX (1842), S. 103, Fig. 755. 


3) Inde ad Micrognathas suas duxit Dugès, Observations ur les Araignées , p. 106. 


° 


GUYANÀ HOLLANDICA. 173 


bicolore dedit Latreille hisce verbis: «qu’elles sont féunies vers le 
milieu par un connectif, qui les rend peu propres à s'élever» !). 

Palpi, exemplaris nostri, — Keyserlingio pro suà feminà, 
«sehr dick» vocati, — hoc epitheton imprimis merentur pro 
eorum duobus articulis terminalibus, — quorum tarsali acute 
conico et subnitido, — quam densissime et adpresse nigro-setosis. 

Etiam maxillae, labium et sternum, hoc ad marginem, 
setis nigris, sed magis erectis scatent. 

Epigynes figura triangularis, Keyserlingio data, mihi non 
constitit, ob rimae genitalis valde pilosae situm profundiorem. De 
hocce organo Bertkau ?), pro nostro genere, monuit: « Epigyne 
an der weiblichen Genital-Spalte nicht vorhanden »; itidem 
Thorell 3) Filistatis «an unchitinised vulva» adscripsit. 

Cribellum et calamistrum locis solitis adsunt, ambo vero 
in miniatura. Quoque mamillarum par medium absconditum et 
valde tenue. 

Color tantillum variat. Cephalothorax , femora supra, tarsi pedum 
anteriorum et praecipue palporum magis fuscescunt, hic illic plus 
minusve infumatis, partim propter setarum nigrorem. Abdomen 
. («grau» Keyserling, «dusky brown» Hentz) in nostro specimine 
ex griseo nigrescit, sed secundum Keyserlingii observationem «unten 
etwas heller als oben». Huic pro feminà nostra addere debeo: 
scilicet in medio ventris ad formam quadrati, et in lateribus ad 
formam limbi. Limbus hicce lutescens postrorsum ita prolongatur, 
ut plaga ano-mamillaris eo cingatur. Praeterea versus ventris apicem 
lunula conspicitur albescens intra cribellum atque fissuram tra- 
chealem. 

N.B. /ilistata haecce, ad araneas rariores pertinens, solummodo 
Americae propria videtur. Praeter nostram, quam ten Kate in 
Suriname invenit, Hentz eam citavit ex Georgia aut Florida, et 
Keyserling, secundum Beckerium, ex Pascagonta, ad Mississippi 


rivos. Praeterea Bertkau suspicatur, se hance speciem accepisse ex 


1) Cours d’Entomologie, p. 512. 
2) Loco supra citato, S. 338. 
3) Loco supra citato, p. 320. 


174 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Peru a Dr. Ahrens 1), et forsan species dubia, de quà Latreille 
mentionem fecit, ex Guadeloupe *), huc pertinere potest. (Sin 
Keyserlingii opinio de synonymiä capitatae cum Teratode depresso 
sese confirmaret, illam etiam Africae) incolam dici posse, meo 
proprio individuo Liberiano probaretur). i 

Plures adhuc Filistatae species Americanae jam dum descriptae 
sunt. Sic, quousque sciam, #ibernalis Hentz (Keyserling) capitatae, 
ut mihi videtur, valde affinis, sed perparum definita, ex South 
Carolina, North Alabama et ad flumen Mississippi (Becker) citatur 
(locis supra dictis). Itidem species illa typica et cosmopolita mul- 
torum regionum calidarum, Zestacea Latreille 4), quoque ibi, in 
Peru, provenire, diu cognitum fuit, imo in Cayenne communem esse 
Taczanowsky docuit 5). Totae aliae speciei, etiam Peruvianae, scil. 
F. brevipes, Keyserling denuo auctor est 6). 

Ultima haec vero, — in oppositione cum ceteris jam nominatis 
majoribus (de 8 ad 14 (aut 20?) mm. 7), — ad, ita dicendas 
micro-Filistatas pertinet, ut non plus mensurans quam 3,7 mm.; 
idem valet pro F. Australiensi L. Koch, de 4 ad 5 mm. ®), sed 
magis adhuc pro À. nand E. Simon, de 3,5 mm., illo in Gallià 
meridionali detecta 9) et posthuc Pavesio non solum ex Italià sed 


quoque ex Africa notata 1°). 


PHOLCOIDAE. 


Ex haecce Familiä etiam ten Kate alteram speciem harum mihi 


1) Loco supra citato, S. 347. 

2) Cours d’Entomologie, p. 512 (1831); confer notam Thorellii in Remarks on 
Synonyms, p. 498. 

3) Jam Latreille de specie „quädam’” Filistatae ex Senegal mentionem fecit. 

4) = bicolor (Walckenaer, Dufour, Lucas, aliis), = Teratodes attalicus (C. 
Koch), = puta (Cambridge)? 

5) Horae Soc. ent. Rossicae, T. X (1873), p. 72. 

6) Opere jam citato, Pars IV, Band XXXI (1881), S. 221. 

7) Walckenaer saltem Zicolori ,8 lignes” adscripsit! 

8) Arachniden Australiens, 9 Lieferung (1873), S. 451. 

9) Revue et Magasin de Zoologie (1868). Extrait p. 7. 


10) In Catalogis del Pavia, Ticino, Varesotto (1873 ad 1879) et in ejus Faund 
Tunisind (1884). 


GUYANA HOLLANDICA. 175 


ad micro-Pholcos ductarum, — confer collectionem van de Poll, 
in Tejdsehr. v. Entom., di. XXX, blz, 231, — valde singularem, 
capere contigit, scilicet: 


4. Pholcus cyaneus Tacz. 2. 


(« Corselet jaune d’ambre, abdomen bleu verdätre» T.). 


Ejus exemplar unicum, eheu! minus bene conservatum et 
pedibus partim mutilatum, magnitudinis circa 4 mm., pedibus 
longis tam teneribus instructum est, ut non ausus sim horum 
veram longitudinem exactä mensuratione indicare,' Taczanowsky, 
qui hanc speciem prius descripsit 1), pro mare, longitudinis 
Pholeì nostri, hane pedum anteriorum (his in nostro, cum 
uno paris quarti, omissis) ad non minus quam 65 mm. deter- 
minavit 2)! — Mensura haec, sed pro II et III pare, in 
nostra feminä, appropinquatione aliqua, inter 40 et 50 mm. 
variare videtur. 

Illorum annulatio «flava» et color fundamentalis «brunnea» 3) 
in specimine nostro, alcohole plus minusve palluerunt, color vero 
abdominis tote cyaneus sat pulchre remansit. 

Abdominis conformatio, pro ¢ analoga huic in Ph. phalan- 
guides (sec. Tacz.), in feminà nostra magis cordato-ovata est, 
versum apicem triquetra. 

Licet Taczanowsky perhibeat, se habuisse «plusieurs individus 
des deux sexes» marem solum descripsit ejusque palpum, typo 
subsimilarem, depinxit, sed nil dixit de feminae genitali. Id in 
nostro exemplari, — quod doleo, me microscopio submittere; non 
audere, — sequenti modo sese habere videtur: 

Epigyne. Ex tuberculo magno surgit in medio scapus conicus, 


modice longus, basi crassior, coloris lutei, apice obscurior. Ad 


1) Confer „Araneides de la Guyane Française” in Horae Rossicae , T. X , p. 103. 

2) In genere Pholcorum pedes anteriores relatione corporis dicuntur = 6 ad 
8 : 1, in hac specie relatio esse = 16: 1, saltem pro mare. 

3) Quamvis femina nostra adulta sit, tamen pro pe dibus animadvertit auctor, 


illos in junioribus interdum esse posse , de la couleur du corselet, sans 
anneaux”. 


176 ARANEAE EXOTICAE, EX 


latus tuberculi utrinque magna conspieitur fovea ovata verticalis 
lutea, annulo nigro cincta (quasi ocelliformis). 

Conferri porro possunt quae de tribus raris Pholeis ex India 
occidentali (2 Curaçavienses, 1 Surinamensis) scripsi in «Verslag van 
de 20ste Wintervergadering der Nederlandsche Entomologische 
Vereeniging» (Tijdschr. v. Entomologie, dl. XXX, blz. xcıv). 


THERIDIOIDAE. 


5. Lathrodectus geographicus n. sp. 9. 
(Pl, Aeneis ej: 


Longitude totalis antie denke CE Let A Ie 
> „.»..cephalathoracis ne wesen arte pete acme LD D 
» AbdEMINIS Ie ve RIDI 


» ped. par IV (anterioribus deficientibus). 12 » 

Cognomen dedi picturae abdominis causa, hoc fasciis nigris in diver- 
sis directionibus limitato seu arpentato, plus minusve mappae 
similari. 

Theridium ziekzack Karsch 1) , in initio, — cognomine seductus, — 
credebam, forsitan nostrae araneae similare esse posse, eo magis 
quum statim suspicabar, ad Zathrodectum referri debere, sed ulterior 
comparatio tam descriptionis quam magis adhuc ejus figurae, me 
in errorem versari docuit. Propter cognomen itidem dubitavi, an 
noster esset Z. cinctus Blackw.? Hane speciem solummodo cognovi 
ex notä Pavesii ?). Ibi vero mentionem fecit de hujus fasciis 
aurantiacis («aranciate»), quum vittae in geographico sint 
nigerrimae. 

Cephalothorax. Ovato-rotundatus, clypeo subgloboso seu 
convexo 3), fusco-nigro; longior quam latior, antice attenuatus, sat 


1) Ueber einige im Zanzibargebiete erbeutete Arachniden, in Giebel’s Zeifschr. 
J. d. ges. Naturwiss., 1878, Band III, S. 311. 

2) Confer ejus Studi s. Aracnidi Africani, MI, p.37. Doleo, me non ad manum 
habuisse Blackwallii , Descriptions” ibi citatas, eo magis quum indicationes 
Payesii, ut in lingua Italiana scriptae, mihi non claruerint. 

3) Thorell observavit, clypeum in Lathrodectis hance formam habere, hisce 
verbis descriptam: „the clypeus forming, beneath the transverse depression just 
under the eyes, a coarse, projecting, and, when viewed in profile, convex 
callus” (Rem. o. Synon. p. 509, note 1. 


GUYANA HOLLANDICÂ. 177 


planus, postice tantillum altior; capite triquetrim circumscripto, 
hujus et thoracis radijs lateralibus .evidenter impressis; fossa 
mediana transversa modice profunda. Totus piceus, glaber et sub- 
nitidus. 

Oculi. In duabus seriebus, vix recurvis, typici, lateralibus 
vero minus a sese distantibus quam mediani !); flavescunt, mediis 
anticis nigris exceptis. 

Mandibulae. Directae, contiguae, sed basi non coalitae ?), 
sat longae , parum crassae, subconicae; fuscescunt et nitescunt. 
De illarum unguibus, evidenter parvis, ut et de maxillis et 
labio, propter immundities, firmiter adhaerentes, quoque de 
palpis, diffractis, nil sat certe affirmare possum, 

Sternum. Longum, triquetrum, antice latum, postice angu- 
latum, glabrum, piceum, ad angulum strià medianà tenui, flava 
notatum. 

Palpi. Pro maximà parte perditi, tenues, picei. 

Pedes. Posterioribus exceptis, fere toto deperditi; hi longi, 
modice fortes, brevi et tenui subpilosi, picei, et ut videtur, con- 
colores absque annulis; horum tibiae, ad partem metatarsalem, 
inverse conice incrassatae. Unguiculi tarsales minuti, aegre ob- 
servandi. 

Abdomen. Theridiorum more globosum, dorso elevato, apice 
acuminato. Supra. Ex albo flavescens, basi et ad latera inferius 
nigrescit. Vittis s. fasciis tribus transversis, sat latis, nigris, parum 
regularibus, insignitur. Harum superior fere tota libera, sed 
partim secundae jungitur; haec et tertia oblique decurrentes cum 


1) In genere distantia relativa contraria provenit. Tamen exceptiones dantur, 
Sic Thorell animadvertit: „in plerisque Lathrodectis oculi laterales longtus quidem 
inter se distant, quam medii antici a mediis posticis, in nonnullis vero non 
longius” (Ar. nonn. Nov. Holl. infra citandae, p. 373). 


2) Lathrodectus scelio Thor., secundum L. Kochium, haberet mandibulas „im 
ersten Drittheile mit einander verwachsen”. Opinatur, illud pro genere, 
uti pro PAolcis, esse characteristicum. Sed in meis exemplaribus Z. ewragaviensis 
Müll., in uno specimine ZL. geometrici C.K. et in nostro L. geographico hoc signum 
mihi non constitit. Quoque Koch, pro Z. scelio, scripsit: „die Mandibeln an 
der Basis gewölbt; id pro ZafArodectis mihi cognitis aeque minus valet, 
Confer Die Arachniden Australiens, 6te Lieferung, S. 280. 


12 


178 ARANEAE EXOTICAE, EX 


laterum nigrore confluunt; praeterea de vittä infimà duae aliae 
parallelae versus apicem deeurrunt, ad latera mamillarum in lineam 
tenuiorem desinentes. Sie earum decursu vario quasi in pluris 
«regiones», plus minusve irregulares, folium dorsale dividitur. — 
Infra. In medio ventris nigri, uti in Lathrodectis plurimis, ma- 
cula magna flava, fere quadrangularis provenit, ad latera tantillum 
sinuosa, et superius utrinque in crus crateriforme transiens. Intra 
hanc maculam et mamillas fundum nigrum praeterea duobus punctis 
flavis ornatur. 

Mamillae. Breves, fere aequales, inferioribus paulo crassi- 
oribus, e fusco nigricant. 

Epigyne. In fundo foveae sinuosae transverse ovatae, brun- 
neae, subelevatae, orificia receptaculorum seminis ut parva tuber- 
cula, arcu connecta, obscurioris coloris, distincte conspiciuntur. 

Nec Hentz in Spiders of the United States, nec Keyserling in 
Die Spinnen Amerikas, nec Taczanowsky in Les Aranéides de la 
Guyane Francaise, de hocce Lathrodecto, quem novum, ac aeque 
rarum, quam pulchrum existumo, mentionem fecerunt. 

N.B. Formam hance Surinamensem novam valde esse characte- 
risticam, nemo est qui negabit. 

Idem valet de Z. geometrico C.K., aeque essentiali. 

Typicum habitum per exellentiam , — ut mihi post meas «Studien», 
infra citatas, proprio visu ') patuit, — 4. tredecim-guttatus offert. 

Ut typus quartus quoque ZL. mactans (Fabr.) = Curaçaviensis 
Müll. (Keyserl., Thor.) considerari debet. 

Quinto tandem Z. scelto = Hasseltii Thor., Novae Hollandiae 
etsi jam minus distincte ?) etiam adhuc inter veras species 
numerari posse videtur. 

Ceterum, studio comparativo ac ulteriore exploratione, in con- 


clusione mea (partim Dugésii vestigia sequens) multis annis prae- 


1) Magnum et pulchrum deinde specimen ex Toscana (Italia) dono mihi dedit 
amicus L. de Kanter, med. mil. navalis. 

2) Eadem haec species enim, ab origine, ipso Thorellio visa est differre a suo 
L. Hasseltii, et ipso L. Kochio ambarum figurae diversae depictae sunt. Praeterea 
Thorell illam , affinem” dieit Z. dotato C.K. 


GUYANA HOLLANDICA. 179 


teritis elocuta !), persistere debeo, postea quoque Thorellio verbis 
hisce amplexä: «The independence of most of the hitherto des- 
cribed species is very problematical » (loc. infra citat.). 

Magnae Lathrodectorum organisationis analogiae, imo homologiae, 
sese jungit major adhuc diversitas coloris et picturae, tam dorsalis 
quam ventralis (nunc solito pallidioris, tune magis nigricantis , 
nunc partim, tune tote obsoletae) in speciebus iisdem. Inde nume- 
rosae «species dubiae » ortae sunt et hine synonymia vix extricanda, 

Sic L. argus Sav., — conglobatus C.K., — erebus Sav. (Walck. , 
E. Sim., Vins.), — Aispidus C.K., — intersector Wik. , — lugubris 
Duf. , — malmignatus Wlk., — Menavodi Vins. ‚— oculatus Wk. 2), 


verosimiliter pro varietatibus patriae, aetatis et sexus Z. tredecim- 


guttati habendi sunt. — Itidem Z. dotatus C.K., — Formidabilis 
WIk., — lineatus Hentz 3), — perfidus et variolus Wik. „ — 
verecundus Hentz *), — forsan etiam zickzack Karsch °), — formis 


intermediis Z. mactantis adaequari debere videntur. 

L. variegatus et L. thoracieus Nicolet (Gay, Chile), ut et Z. 
pallidus Cambridge 6) mihi hucusque incogniti sunt. 

Praeter opera supra jam citata, hisce de araneis consului: 
Walckenaer, Apteres, I, p. 642, — Simon , Arachnides de France, 
V, p. 177, — L. Koch, Arachniden Australiens , 6te Lief. S. 276, — 
Vinson, Aranéides de la Réunion, etc., p. 119, — et imprimis 
Thorell, Araneae nonnullae Novae Hollandiae, in Ofversigt a. K. 
Vetensk. Förhandl. Stockholm, A870, n°. 4, p. 369, — Spiders of 


New Caledonia, etc., in Proceed. o. t. Zool. Soc. 0 London, 1875, 


1) Studién over de z.g. Curacaosche Oranje-spin, in Tijdschr. v. Entomologie, 
1860, III, blz. 46. Tune temporis in errorem versabar considerans hanc araneam 
ut varietatem Z. malmignati (confer Thorellium). 


2) His quoque nonnullis additur Z. venator Sav., sed hic secundum Thorell 
ad genus Lithyphantes ducendus esset, uti quoque valeret, partim in genere 
Phrurolithus, pro sequentibus: distinctus Blackw., — martius Say., — orna- 
Zus Luc. 

3, 4 et 5) Sub Zheridium notati. 


6) Secundum E. Simon, L. pallidus verosimiliter similis esset Metae (Lathro- 
decto) Schuchi. Haec sua vice mihi quoad dorsi picturam plus minus analoga 


videtur cum Z. geometrico (Confer „Aran. exotic. q. coll. Neervoort van de Poll”, 
infra citatas, p. 234). 


180 ARANEAE EXOTICAE, EX 


p. 138, — Remarks on Synonyms, p. 508, — et Studi s. Ragni 
Malesi, etc., III, p. 177. — Confer etiam pauca quae scripsi de 
L. curagaviensi et geometrico, in Araneae exoticae, quas collegit 
Neervoort van de Poll, in Tijdsehr. v. Entom. XXX, 1887, blz. 
233, 234. 


EPEIROIDAE. 
6. Acrosoma (Plectana) macrocantha Walck. 9. 
(= A. spinosum C.K. !). 


Individuum longitudinis totalis fere 14 mm., pulcherrime pictum 
et optime conservatum (plenum). 

Spinae maximae posteriores nec flavae (Walck.) nec rubrae 
(G. Koch et Taczonowsky), sed aurantiacae, basi superius et ad latera. 

Venter, regione genitali et mamillari exceptä, magis viridescit 
quam, ut perhibetur, nigricat. De eo quoque autores obliti sunt 
notare series regulares plures punctorum impressorum nigrorum. 
Itidem non loquuntur de maxillis et sterno (nigris) superius 


flavo limbatis. 


7. Argiope argentafa Fabr. e. 


Etsi quoque pulchrae picturae abdominalis, exemplar illud minus 
bene conservatum est, quum tres pedes deperditi sint; vetula 
videtur, epigynis conformatione aegre dignoscendà. 

De hac specie variabili confer 7%dschr. v. Entomologie, dl. XXX, 
blz. 236, ubi eam inter araneas, quas collegit Neervoort van de 
Poll, commemoravi. 

Praecedenti exemplari van de Pollii, ex Aruba, hoc Surinamense 
multo majus est. Dorso tuberculo mediano evidenter instructo. Tuber- 
culis postabdominis lateralibus longioribus. Hujus pictura quoque 


quodammodo variat. 


1) Confer Walckenaer, Apteres, II, p. 183; — C. Koch, Arachniden, MII, 
S. 56; — Taczanowsky, Horae Rossicae, T. IX, p. 269. (Hentz, Spiders of the 
United States, ut solet, in ejus articulo de „Epeiris spinosis”, nullius mihi fuit 
pro diagnosi valoris). — Ne, ob cognomen Kochii, confundas cum Walckenaerii 
Plectana , spinosi”, tam conformatione quam magnitudine valde diversä. 


GUYANA HOLLANDICA. 181 


In hoc specimine quidem, sed non valde distincte, pro coxa 
pedum paris I (cujus articuli sequentes desunt) carinam longi- 
tudinalem, de qua vir cel. Bertkau mentionem fecit (Vere. Brasilia- 


nischer Arachniden, S. 93), observare licet. 


8. Epeira Messalina n. sp. 2. 
(REG fig. det 2). 


Longitudo totalis . . . . . . . 18 mm. 
» cephalothoracis. . . 8 » 
» abdominis {5 5.3/0). 40m» 
Latitudo cephalothoracis... 7 » 
» abdomimis-. „visten cep 


Pedes 1, 2 = 4, 3. 

Exemplar unicum, optime conservatum. 

Cephalothorax. Fronte truncato, antice attenuatus, in parte 
thoracicà sed parum rotundatus et convexus, fovea ordinarià cen- 
trali profundà, transversä posterius, ad declivitatem posticam , 
impressionibus cephalicis valde superficialibus, longe albo-pilosus , 
ex flavo fuscescens. 

Sternum. Triquetro-cordatum , antice insculptum, subconvexum, 
parce ex rubro pilosum, fuscum. 

Oculi. Omnes, ad clypei humilis marginem, basi tuberculata, 
prominentes; laterales fere contingentes, horum anteriore multo 
majore; medii 4, hisce feré aequales , aream occupant, paulo latiorem 
antice quam postice, ab lateralibus longe distantem. Omnibus é 
hyalinis, nigro-marginatis. 

Mandibulae. Directae, fortes, longiores quam latiores, sed 
parum convexae, apice obscuriore angustatae , ibi subnitidae, modice 
luteo-pilosae, subfuscae; unguis validus et longus, ruber. 

Maxillae. Sat latae, antice rotundatae, ut et labium; hoc 
multo latiore quam longiore; omnibus nigro-fuscis, pulchre et late 
albo-limbatis. 

Palpi. Ordinarii, longi et sat crassi, nigro-pilosi et aculeati, 
distincte unguiculati, coloris cephalothoracis, articulo terminali 


nigricante. 


182 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Pedes. Longi et fortes, tibiis, praesertim in pare I et II, 
antice cylindrato-incrassatis, longe luteo-pilosi, sed longius aculeati, 
aculeis pluribus, inprimis in pedibus anterioribus, superius albis, 
ad basin nigris (uti apud Âystrix et alia Rodentia aculeata !); 
coloris cephalothoracis, femoribus autem infuscatis et supra bi- 
striatis, infra pulchre, ex aurantiaco-rubro, longe et dense pilosis; 
non annulati, sed infra ad omnes articulos subeyanei. 

Abdomen. Late subtriquetro-ovatum, absque vestigiis tuber- 
culorum humeralium, dorso magis plano quam convexo, ad basin 
rotundatum, dense sed irregulariter , longe albo-hirsutum , ferrugineo- 
fuscum; pictura dorsi, — praeter vestigia, ipso lente vix distin- 
guenda, singularum striarum lutearum, — constat antice prope 
basin ex singulis punctis confertis, in medio ex duabus maculis 
multo majoribus subquadrangularibus vel triquetris et pone has, 
versus apicem arcum constituentibus, ex quatuor aliis maculis 
ovato-rotundatis, minoribus; hisce omnibus ex luteo albescentibus. 

Venter, In medio cum plagä lata, transverse subtriquetra , nigro- 
fuligineà, ex aurantiaco-rubro zonata. 

Mamillae. Ordinariae pro genere, breves et minus crassae, 
in plagà nigricante, antice ex cyaneo fasciatà, fuscae, itidem ad 
fusulorum basin ex cyaneo tinctae. Ad latus, utrinque, duobus 
punctis albidis ornantur. 

Epigyne. E basi elevatiori, antice rotundata, postice qua- 
drangulari, laete brunneà, ad latus postice nigro bi-tuberculata 
(orificia receptaculorum seminis), surgit in medio scapus enor- 
mis, — longitudinis 5,5 mm., — mox retroflexus, cum ventre 
parallelus, sese usque ad, imo supra mamillas, extendens. Sub- 
nitidus est, transversim striatus, coloris griseo-lutei. 

N.B. Cognomen «Messalinae» (Reginae antiquitatis libidinosissimae) 
hac pro Epeird propositum, ejus enormem epigynés scapum respicit. 
Tamen confiteor, hanc comparationem (ut in genere pro aliis araneis) 
impropriam esse, quia harum feminarum dieta appendix specialis 


nullomodo ut voluptatis organon (Vertebratorum elitoridi analo- 


1) Dieti aculei bicolores (semi nigri et albi) in figuris perverse ut tote flavi 
depicti sunt, 


GUYANA HOLLANDICA. 183 


gum) considerari debeat, ast quum certissime magis modestam 
ovipositoris functionem exerceat 1). 

Inter Zpeiras tropicas nostrae speciei affines prae omnibus attendi 
debere suspicor ad #. fuligineam C. Koch, verosimiliter = 4. 
fuliginosae Walck. et forsan (?) = #. hispidae C. Koch. (non Dal), 
secundum opinionem Taczanowskyi. 2). Haec quoque permagna 
Epeira illis itidem pro Americà meridionali (Brasilia, Cayenne et 
Peru) notata est. Ejus femora infra rubro-hirsuta, ejusque 
epigyne solito valde longior, — quamvis Walckenaer et Tacza- 
nowsky de illà taceant, — inter alia, mihi in initio dubium 
moverunt, an nostra aranea modo hujus esse « varietas » ? 

Comparatione vero facta figurarum , quae de araneis citatis 
prostant, ut et de #. bicolore C. Koch, eo forsan ut fuligineae 
varietate habità *), earumque habitus, coloris et picturae diagnosium , 
sufficientes, ut mihi videtur, differentiae observari licuit ad formandam 
«speciem» novam Surinamensem, 

Hane equidem valde similarem fuligineae agnosco, sed ab illà 
in sat multis diversam puto, ut ex figuris et descriptione nostris 
adjudicari potest. 

Altera Mpeirae exoticae species, quam etiam ut magnitudine, 
forma, colore et inprimis epigynes scapi longitudine extraordinarià 
analogam, sedulo cum nostra comparavi, est Z. producta L. Koch 
(Thorell) Novae Hollandiae 4). Licet feminae hujus descriptiones 
in pluribus signis conveniunt, in aliis, et iis specificis, tantas 
differentias observavi 5), ut hance quam certissime tote aliam 
speciem dicere audeam. 

1) Confer „Verslag der Wintervergadering van 1886”, in Tijdschr. v. Ento- 


mologie, deel XXIX, blz. c. 

2) Confer Walckenaer, Apfères, II, p. 41, — C. Koch, Die Arachniden, B. 
V, S. 58, et B. XI, S. 71, — Taczanowsky, Aranéides d. 1. Guyane Française, 
in Horae Rossicae, T. IX, p. 129, et Aranéides du Pérou central, ibidem, T. X1V 
p. 147. 

3) C. Koch, libro citato. Figurae 374, 375 et 889. 

4) L. Koch, Arachniden Australiens, 1ste Lief. S. 55, Tab. IV, fig. 5 et 
6; — Thorell, Studi etc. III, p. 90. 

5) Ex gr. cephalothorax cyaneo-niger, postice seriatim granulosus; — abdomen 
basi cum tuberculis humeralibus, apice cum cono obtuso; — pedes minus longi 
et magis aculeati; — pictura folii dorsalis totidem diversa; etc, 


184 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Tertio, Keyserlingii Æ. transmarina, ex New South Wales '), in 
comparationem venit, inprimis propter epigynes constructionem 
maximopere cum hac in nostrà convenientem. In ejus descriptione 
revera multi characteres sunt similares, plures autem cum hisce 
in nostrà non quadrant, uti ex toto hujus araneae habitu ac dorsi 
picturà cuique abunde patebit. 

Quarto tandem, cognomine seductus, quoque £. rufofemoratam 
E. Simon ?) diagnosi differentiali submisi. Hujus araneae vero, — 
longitudinis minoris et picturae diversae, — epigynes conformatio 
tantopere aliena mihi visa fuit, ut statim eam a nostra distinctam 


existumare potuerim. 


9. Epeira musiva n. sp. £. 
(Pl. ro. 


Longitudo-totalis 4°: … 020% mm. 


» cephalothoracis. . . 8 » 
» abdominis», u. +12 » 
Latitudo cephalothoracis. . . 5,5 » 
» abdominis 1 22.208 » 


Pedest1r= 4, 2,3. 

Exemplar bene conservatum, etsi abdominis pictura in alcohole 
tantillum palluit *). 

Cephalothorax. Subconvexus, relative parvus, capite valde 
distincto, ibi attenuatus, fronte, in medio proclivi, subtruncato, 
clypeo humillimo, parte thoracicà, sed modice ad latitudinem 
rotundatà, altiore quam pars cephalica, hac paulo declivi, fovea 
mediana parum profunda, impressionibus cephalicis aegre visibi- 
libus; modice albo-pilosus, coloris castaneo-fusci, hic illic sub- 


flavescentis.. 


1) Beiträge zur Kenntniss der Orbitelae, in Verh. d. K.K. Zool, bot. Gesellsch. 
in Wien, 1865, S. 16, Tab. XVIII, fig. 15 et 16. 

2) Arachnides de Birmanie, in Extr. d. Ann. d. Mus. Civ. d. Stor, Nat. d. Genova, 
1884, Vol. XX, p. 24. Species haecce Thorellio synonyma habetur cum £ hispida 
Dol.; confer illius opus novissimum: Primo saggio sui Ragni Birmani, Genova, 
1887, p. 179. 


3) In figura nostra, haec quantum posset et licebat, restituta fuit et distinc- 
tius expressa, 


GUYANA HOLLANDICÂ. 185 


Sternum. Sed paulo longius quam latius, triquetrum, parce 
pilosum, fuscum. 

Oculi. Minus magni, jn tuberculis antice eminentibus positi, 
inprimis mediani; laterales solito minus contigui, horum anteriore 
majore; medianis 4 in subquadrato ordinario, horum postieis majo- 
ribus, hisce sibi aliquantulum proximioribus quam medii antici. 

Mandibulae. Basi convexae, directae, multo longiores quam 
latiores, subcylindratae, versus apicem perparum conicae, subni- 
tidae, glabrae, parte interiore parce pilosae; coloris rubro-fusci ; 
unguibus validis, ordinariis, rubris. 

Maxillae, cum labio, pro genere ordinariae, anterius luteo- 
limbatae. 

Palpi. Elongati, sed non tenues, parte femorali infra ad lati- 
tudinem compressa, aculeato-pilosi, uniunguiculati, apice subnigri- 
cante, fuscescentes. 

Pedes. (Duo anteriores dextri deficiunt). Longi et fortes , tibiis 
I, II et IV postice conice inflatis, minus longe, sed sat dense 
nigro- et, subtus hic illic, albo-pilosi, parce et breviter nigro- 
aculeati; unicolores, non annulati, supra coloris cephalothoracis , 
infra laetius fuscescentes, tibiis parium dietorum, metatarsis tar- 
sisque partim, piceo-nigris. Tarsorum unguiculi parum conspicul. 

Abdomen. Oblongo-ovatum, subtriquetrum , basi, sine humeris 
tuberculatis, globosum, apice obtusum, hoc in conum brevem et 
latum, alte supra mamillas eminentem productä; parce, sed ad 
basin dense albo-pilosum; color fundamentalis (alcohole pallescens) 
luteus, toto dorso, — praeter sex puncta impressa, rubro-flava 
in medio,. — et lateribus (ibi minus distincte), partim seriatim , 
partim magis irregulariter, maculis ornato parvis sed multiplicibus, 
subrotundatis, plus minusve contiguis, magnitudinis diversae, laetius 
coloratis, plerumque annulo nigro circumdatis. 

Venter. Coloris fundamentalis quoque laetioris, sed in medio, 
fere inter rimam genitalem et mamillas, cum plagà oblongo-quadratà 
nigricante albo-pilosä, ad latera subflavo-limbatà. 

Mamillae. Longiores ceterum ordinariae, sed insolite inferiores , 
rubescunt, 


186 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Epigyne. In medio rimae genitalis et inter plagas pulmonales 
nigro-fuscas, sese elevat, supra basin albescentem, semilunarem, — 
hac subtus et antice exiguis tubereulis duobus nigris (orificia bursa- 
rum seminalium) instructä, — scapus retroflexus, coloris albi, 
conformationis solitae, sedtam minimus, quam rarissime observari 
licet in Zpeiris majoribus. — Comparatione cum scapo « giganteo » 
E. Messalinae, haec epigyne revera «nana» et tota aranea «de- 
centissima» dici posset. 

N.B. Cognomen musiva (« mozaiek-aardig ») huic araneae dedi, ob 
ejus abdominis picturam valde singularem. Talem in nullo opere 


pro Epeird |) descriptam nec figuratam vidi. 


HETEROPODOIDAE. 
10. Sparassus cayanus Tacz. 2 (?). 
Longitudo totale 5. 2.2. ee, 2 249, mm 
» cephalothoracis. MA ER ON S DEN 


(sine mandibulis) 
» abdomimis Ur NEC ODIO 


(sine mamillis) 


» mandibularum!. 1. 1 109 » 
Latitudo cephalothoracis maxima . . 5 » 
» abdominis’ meaxima.™.: festoso 
Ponvrtudo par: ped UD o, 202255195 


Ejus descriptio Taczanowskyi ?) magis cum exemplari nostro 
convenit quam haec Keyserlingii *), ejusque epigynes figura 
interius non tam regulariter cfrcumscriptam imaginem exhibet. 

Cephalothoracis singulae lineae minutae brunneae perparum 
distinctae. 

Oculi anteriores omnes (non solum mediani) posterioribus ma- 


jores. 


1) Prosuis , Théridionides” cel. Eugène Simon, sub nomine 7'#eridion musivum, 
analogam, sed coloris diversi, dorsi abdominalis picturam descripsit, in Arach- 
nides de France, T. V, p. 111. 


2) Horae Rossicae, T. IX, p. 79. 
3) Spinnen Amerika’s (Laterigradae), S. 242. 


GUYANA HOLLANDICA. 187 


Pars abdominis apicalis, solito tenuior, cum mamillis conice 


eminet. 


11. Sparassus funestus Keys. 2 (?). 
an varietas ? 


Relative parvum exemplar. 
Longitudortotalis et pavone 40 2 mm. 
» cephalothoracis . . . . . 7 » 
(sine mandibulis) 
» abdommis:... 0a. 9 » 
(sine mamillis) 
» mandibularum fere .. 3 » 
Latitudo cephalothoracis maxima 6,5 » 
» abdominis maxima... 7 » 

Eonsitudo par. ped. EE... 245 » 

In multis cum Keyserlingii descriptione et optime cum ejus 
epigynes figura !) conveniens, tamen magnum dubium mihi 
mansit propter pedum longitudinis differentiam, qua de re inprimis 
dubitavi inter speciem dietam et Sp. ferrugimeum C.K., cui itidem 
nostra mihi analoga videtur. Hujus vero genitale toto coelo differt ?). 

In nostro specimine mandibulae nigrae nitent, labium 
ad basin nigro-fuscescit, venter absque «dunkleren Längsbande», 
vero cum lateribus e nigro-fusco punctatus, pedum femora omnia, 
inprimis subtus, itidem dense fusco-punctata 3). 

N.B. De ambabus hisce Heteropodoidis parum certus sum. In 
genere harum Familiae studium mihi valde difficile videtur. Non 
solum de Familiae nomine et subfamiliis disputaverunt auctores, 
sed etiam pro pluribus «generibus», forsan nimiis, nomina 


universe accepta nondem existunt. Multorum porro characteres aut 


1) Opere citato, S. 249, fig. 135. 

2) Ibidem, fig. 140. 

3) Ideo comparavi cum Olios punctipes E.S. (Arachnides de Birmanie, in Æxtr. 
d. Ann. d. Mus. Civ. d. Stor. Nat. d. Genova, Vol. XX (1884), sed inter alia 
in hocce solum femora „antica” sunt punctata; oculi antici mediani itidem sunt 
„visiblement plus gros que les latéraux”, quod non pro specimine nostro valet. 


188 ARANEAE EXOTICAE, EX 


sunt solito magis affines, aut solito minus specifici. Ultimo tempore 
Simon conatus est, lucem majorem in tenebris afferre !). Tabulam 


analyticam elaboravit pro non minus quam 33 generibus. 


12. Heteropoda venatoria Linn. d et 9. 


= Ocypete (Olios) setulosa C.K (Tacz.) saltem pro mare ?). 


Specimina magna, bene conservata. 

Femina mihi convenire videtur cum var. foveolatd Thorellii, 
tam tuberculo vulvae bipartito, quam ventris lineis longitudinalibus 
quatuor. i 


LYCOSOIDAE. 
13. Lycosa (Tarentula) laeta L. Koch (Thor.) g (?). 
(Pl. 5, fig. 8. Epigyne). 


Unicum exemplar, parum abrasum, sed uno pedum anteriorum 


deficiente. 
Longitude; totalis arie 14 mm. 
» cephalothoracis. . . . . 7 » 
» abdominis..." ray 2 i » 
» Mandibularum. tg 0 22,3 00 


» pedum; paris V2... 3:89,» 

Latitudo maxima cephalothoracis 5,5 » 

» » abdominis.... 4 » 

Propter clypei faciem antice triquetram, oculorum dispositionem , 
cephalothoracis conformationem ac picturam, ventrem nigrum, etc. 
ad Yarentulas referri potest. 

Strenue seduloque, inter Lycosas et Tarentulas Americanas 
Walckenaerii, C. Kochii, Taczanowskyi, Keyserlingii et Bertkaui 


(locis infra pro Cero citatis), comparavi araneam nostram cum 


1) Confer ejus „Revision de la Famille des Sparassidae”, in Extrait des 
Actes de la Société Linnéenne de Bordeaux, 1880. 

2) De ceteris synonymiis multis confer Graf E. Keyserling, Die Spinnen 
Amerika's (Laterigradae), S. 337, et Thorell, Studi etc., I, p. 144, II, p. 191 
et III, p. 274. 


GUYANA HOLLANDICA. 189 


multis illorum speciebus 1), sed harum nulla sufficienter convenire 
videbatur. Tunc, licet invita Minerva, consului Lycosarum cohortem 
ex Nova Hollandiä, L. Kochio descriptarum 2). Per ana- 
logiam coloris fundamentalis solito vividioris, junctam ejus signis 
characteristicis: «die vorderste Augenreihe höchstens so breit 
als die zweite», et «Abdomen unten mit einem grösseren, 
schwarzen Felde, oder unten ganz schwarz», statim attentionem 
meam trahebant ejus Z. leucophaea, senilis et laeta. Dein in 
magno Thorellii opere inveni, sub Tarentula, ultimae, quoque ex 
Nova Hollandià, diagnosin 3), quae, magis adhuc quam illa Kochii, 
me tandem persuasit de magnà similitudine illorum speciei Au- 
straliensis et Papuanae «/aeta» cum individuo nostro Surina- 
mensi. Ratione habità hujus originis valde diversae, ut et non- 
nullorum characterum differentiae, necessarias duxi annotationes 
sequentes. 

Cephalothorax. In Kochii et mea araneà «gelb-braun», 
in his Thorellii « nigro-fusci» coloris. Ejus fascia mediana in Kochii 
et mea «eingeschnürt », Thorellio «non constricta» dicitur. Ejus 
«braune Strichelchen» (2 Koch magis superius, 4 mihi magis 
inferius) non notantur Thorellio. Ejus «schwarzer Streifen zwischen 
Kopf und Brust» (Koch) in exemplaribus Thorellii et meo desideratur. 

Oculi. Sat convenire videntur. Illorum distantia vero, in serie 
secunda, nobis dimidio major est (i. e. pro diametro), quam in 
laetá Kochii: «die Augen der zweiten Reihe nicht in ihrem Halb- 
messer von einander» (?). 

Mandibulae, maxillae et labium. «Partes oris» Tho- 
rellio «nigrae» dictae, in Kochii meoque specimine, pro primis 
«schwarzbraun », pro secundis et tertio «röthlich» nominandae. — 
Mandibulorum indumentum, e contra, «schwarz» (Koch), in meo 
convenit cum Thorellii observatione: «ad basin dense cinerascenti- 


pubescens». 


1) Inter alias inprimis Z. raptoria Walck, 7 poliostoma C. K., L. cayennensis 
Tacz., 7. pugnatrix Keys, T. Volxemii Btk. notandae. 


2) Die Arachniden Australiens, XXI. Lieferung, S. 944. 
3) Studi sui Ragni Malesi e Papuani, III, p. 382. 


190 ARANEAE EXOTIOAE, EX 


Pedes. Coloris fundamentalis qualificatio ut «bräunlich-gelb » 
et «gelblich-weissbehaart» unanimo gaudet consensu, non ita haec 
femorum, Kochio data: «Oben zwei undeutliche schwärzliche 
Flecken, an der Hinterseite ein schwärzlicher Längsstreifen ». 
Extremitates in nosträ araneä totidem conveniunt cum hisce Tho- 
rellii indiciis: «Palpi et pedes, — coxis» (subter nigro-piceis, 
de quibus Koch tacet!) « exceptis, — pallidiores vel subtestaceo-fusci 
sunt, apice» (nobis inprimis ad duo paria anteriora) «paullo in- 
fuscati, femoribus subter paullo clarioribus, praeterea plane 
immaculati, pube appressä cinerascenti-fuscä tecti (breve mihi) 
nigro-pilosi et «(longe mihi) aculeati» (ad tibias et metatarsos 
paris III et IV aculeis densioribus mihi). — Unguiculi tarsales 5 (?) 
dentati, inprimis accessorius, parvi, parum incurvati et valde 
absconditi (mihi). 

Abdomen. Pictura, in exemplaribus Kochii et Thorellii jam 
non plane eadem, in nostro magis adhuc variat. Pro hacce medium 
tenet inter illorum descriptiones, hisce cum differentiis: Figura basi- 
dorsalis «subtriangularis» (Th.), «zackenbildend» (L.K.), multo 
minus lineatim circumscripta est, saltem huic 7. fubrilis Cl. minus 
aequalis. — Praeter «vestigia linearum transversarum» inferius, 
et praeter «vestigia punctorum alborum versus latera» (Th.), 
latera non solum «dorso pallidiora» (Th.), sed simul nigro-punctata 
sunt. — Quoad «der grösserer, gelblichweiss behaarter Flecken 
über den Spinnwarzen» (L.K.) haec nec mihi nec Thorellio con- 
firmatur. Ibi, ambobus, mentio non fit de plagä anali nigri- 
cante in nostro specimine proveniente. Pro hujus ventris 
nigrore addendum, hunc Thorellii altero exemplo respondere, 
scilicet: «totum ventrem a petiolo usque ad mamillas occupat ». 

Mamillae. In nosträ araneä sordide-luteae, breves et longitudinis 
subaequales sunt, inferioribus duplo crassioribus et nigro-pilosis. 

Epigyne. Laete rubro-fusca in omnibus araneis citatis. Des- 
eriptio ejus Thorellii magis nostrae figurae accedit, quam huic 
Kochi, etsi cum ambabus sat analoga sit. 

N.B. Sin ulterius pateret, Zarentulam nostram (ut et forsan 


hanc Thorellii) nimis differre a Zueid typicà Kochii, pro illä unum 


GUYANA HOLLANDICA. 191 


alterumve sequentium cognominum proponere vellem, scil. 7. con- 
coloripes vel T. immaculipes. Id eo magis, quum studium com- 
parativum Lycosoidarum analogarum aut affintum me docuit, illas 
fere omnes plus minusve pedibus partim nigro-maculatis, striatis, 


imo annulatis instructas esse. 


CTENUS Walck. 


[« Ctenides », unicà ut affirmatur specie Europaea, eâque adhue 
apocryphà !) exceptä, evidenter regionibus tropicis addictae sunt. 
Quamvis ab origine fere exclusive ut Americae incolae cognitae 
fuerint, posthac illas quoque in Africa, Asia et Australia provenire, 
abunde innotuit. | 

Hujus generis typici unicum adest exemplar femininum, pedibus 
mutilatis et abdomine partim abraso. 

Sicut Ctenus hybernalis Hentz illius habitus generalis est Lyco- 
soideus, aut quoque, abdominis ratione habitä, Dolomedinus dici 
potest. 

Apud multos, quos consului auctores *), equidem plures cognovi 
species, nostrae, in multis, subsimilares vel analogas, e. g. Ctenus 
Janeirus et alii Walckenaer, Ctenus bimaculatus Taczanowsky, Ctenus 
spinosissimus Karsch, Ctenus torvus Pavesi, Caloctenus major Keyser- 


ling, Caloclenus variegatus Bertkau, et inprimis Mieroctenus adustus 


1) „One may doubt, whether Cf. Oudinotii be really a Ctenus” (Thorell, 
On Europ. Spiders, p. 195). 

2) Confer Walckenaer, Apfères, I, p. 363; — C. Koch, Die Arachniden, Band 
XV, S. 58; — Hentz, Spiders o. t, United States, p.34; — L. Koch, Arachniden 
Australiens, XXII. Lief., S. 986; — Taczanowsky, Araneides d. 1. Guyane 
Française, in Horae Rossicae, T. X, p. 90; — Keyserling, Amerikanische Spin- 
nenarten, in Verh. d. K.K. Zool. bot. Gesells. in Wien, Band XXVI, S. 680, et 
ibidem, Neue Spinnen aus Amerika, Band XXIX, S. 337 et XXX, S. 575; — 
Bertkau, Brasilianische Arachniden, S. 55 et 114; — Thorell, Stud: etc. III, 
p- 386; — Simon, Arachnides du Congo, in Bulletin Soc. Zool. de France, 1, 
p. 223; — Idem, Arachnides de Birmanie, in Anz. d. Mus. Civ. d. Stor. Nat. 
d. Genova, Vol. XX, 1884, p. 355; — Karsch, West-Afrikanische Arachniden, 
in Giebel’s Zeits. 3 F., Band IV, S. 344; — Pavesi, Studi di Aracnidi Africani, 
III, p. 74; — Mihi, sub articulo , Araneae”, in Verslagen der Sumatra-expeditie 
van het Aardrijkskundig Genootschap, 1877—1879 (Leiden, bij Brill), et Araneae 
exoticae ex Curacao de Neervoort van de Poll, in Vijdschr. v. Entomologie, deel 
XXX blz. 241. — Blackwallii, Gerstaeckeri (Pavesio citatorum) contributiones, 
ut et forsan aliorum, mihi, eheu! non ad manus fuerunt, 


192 ARANEAE EXOTICAE, EX 


Keyserling, ex «Süd Amerika, Neu Grenada 1), — sed harum 
nulla, in toto, sufficienter comparationi respondebat. Ad genus, 
L. Kochio Leptoctenus dictum adhuc maxime accedere mihi videtur , 
sequentibus characteribus: « Augen im drei Reihen. Zwei Tarsal- 
Klauen, cum dentibus quinque pectinatim ordinatis. Lippe halb so 
lang als die Maxillen. Maxillen gegen die Basis stark ver- 
schmälert» *). — In hocce nostrum specimen autem non sufficienter 
convenit cum speciebus mihi cognitis, agalenoides L. Koch, agroecoïdes 
Thorell, denticulatus E. Simon (hisce tribus plus quam dimidio 
nostro minoribus) et valvularis mihi ex Sumatra. 

Ideirco praetuli illud, pro viribus, ut speciem describere novam, 
et quidem, in honorem nostri peregrinatoris aestumatissimi, — 


Dr. H. ten Kate, — sub sequente cognomine. 


14. Leptoctenus ten Katei sp. n. 2. 


Longitudo totalis, absque mandibulis . . 17,5 mm. 


» cephalothoracis: „es. 02 » 
» mandıhularum ve nalen 3,8 79 
» abdominisar uns ua derd ODD 
* Latitudo cephalothoracis maxima.... 5 » 
» abdominis maxima....... 6 » 


Longitudo pedum paris IV. . . . .. . . 24 » 

Cephalothorax. Parum pilosus, sed non glaber vel nitidus, 
oblongo-ovatus , dorso ephippiiformi, antice angustatus, fronte trun- 
cato, pilosiore, clypeo sed tantillum obliquante, vertice non elevato, 
imo plano, capite minus alto quam thorax in medio postice, hocce 
ibi, loco sulci mediani, altissimo et inde abrupte declivi, suleis 


cephalicis et mediano parum impressis, hoc, rubro-fusci coloris, 


1) Hic vero (quoque femina) minor est („11 mm.”); — cephalothorax „ist am 
höchsten zwischen den hintersten Augen und der Mittelritze”; — cephalothorax 
et abdomen sunt longitudinis aequalis; — abdomen ejusdem est coloris ac 
cephalothorax; — mamillae: „obere etwas länger als die unteren”; — tarsi 
sunt: „von eine spindelförmige Gestalt”, etc. Ideo nostram araneam pro sim- 
plici varietate habere, non ausus sum. 

2) Praeter hosce, L. Koch minorem valorem genericum Keyserlingii charac- 


teribus, pro relativa mamillarum longitudine et pedum aculeorum numero 
diverso, attribuit. 


GUYANA HOLLANDICA. 193 


valde tenui et parum longo. Sordide fuscus, in medio et prope, 
non ad, marginem flavescens, spatio interstitiali utrinque vittä obs- 
curiore, longitudinali, latiore, irregulariter et oblique striata et ad 
peripheriam externam parce nigro-maculata. Pictura haec, in toto, 
eam nonnullis Zarentulis propriam multopere adaequans. 

Oculi. Coloris subsuccinei, characteristici pro genere (2, 4, 2); 
exceptis duobus posticis basi elevata nigra oblique impositis , sessiles ; 
2 anteriores mediocres, aeque a margine clypei quam a medianis , — 
iis duplo majoribus, — distantes; laterales seriei secundae (potius 
recta, quam antrorsum tantillum concava dicenda) omnitim minores 
et planiores; postici omnium magis a sese distantes medianis sed 
parum minores. Mediani cum anterioribus quadratum fere perfectum 
constituunt. 

Sternum. Planum, rotundatum, sordide fiiscum, postice ad 
marginem lutescens, dense et sat longe nigro-pilosum. 

Mandibulae. Coloris cephalothoracis, robustae, basi convexae, 
ceterum verticales et subconicae, parum divaricantes, supra, longe 
nigro-pilosae, ad marginem internum dense luteo-barbatae; ungues 
rubri, longi et fortes, transverse directi, et ut videtur subtus 
glabri (non «gekerbt» Bertkau), sulco unguiculari distincte sed 
irregulariter rubro-dentato. 

Maxillae, Ut et labium, coloris laetioris fusci, modice pilosae; 
labio duplo longiores, basi tenuiores, apice latiores et rotundatae, 
margine interno subexcavatae. 

Labium, Parvum, fere aeque latum ac longum, inverse sub- 
triquetrum, apice latiore. 

Palpi. Sordide fusci, pilosi et longe aculeati, sat longi, articulo 
terminali distincte uni-unguiculati, basali tenuiore et planiore extus 
incurvato, 

Pedes. (Horum paria II anteriora, femoribus exceptis, deperdita 
sunt; ideo de illorum longitudine relativä non constat). Longi et 
modice fortes; ex flavo fuscescunt, femoribus supra irregulariter 
maculis flammeis, non annulis, obscuratis seu s. d, infumatis; 
modice nigro-pilosi et inprimis, ad tibias et magis adhuc ad meta 


tarsos longe aculeati. Metatarsi paris IV longitudo huic suae tibiae 
13 


194 ARANEAE EXOTICAE, EX 


aequat 1). Tarsi cylindrati (non « fusiformes Keyserling»), cum 
duobus unguiculis nigris modice curvis, sed fortibus, pulchre 5- 
dentatis, dentibus posterioribus successive minoribus. 

Abdomen. (Ut videtur pro parte abrasum). Oblongo-ovatum, 
crassum, dorso et lateribus, ut in araneà plenà, rotundatis, Ex 
olivaceo- griseum, irregulariter et minus distincte nigro maculatum, 
basi exceptà, longe nigro-pilosà, parum hirsutum; picturae vestigia 
dubiae adsunt, sic prope basin, in medio figurae hastatae obscurioris, 
ad latera limbi lutescentis, in dorso utrinque series 4 macularum 
parvarum albescentium, quarum anticae rotundatae, posticae, longe 
supra apicem, paullo majores, subtriquetrae (non «reniformes 
Taczanowsky » 2). Ventre, paulisper laetiore, inde a rimà genitali ad 
mamillas usque, utrinque, sed minus distincte, tenuiter ex luteo 
bilineato, lineis hisce (sub lente forti) minutissime flavo-punctatis. 

Mamillae. Sex, ad breviores ducendae, paulisper divaricantes, 
longitudinis aequalis, exceptis mediis brevioribus et minimis; superiores 
cylindratae, inferiores obtuse conicae, hisce illis duplo crassioribus , 
omnes coloris lutei, quatuor majoribus ad latera nigro-infuscatis. 

Epigyne. Occulta (nondum tote evoluta ?). Non nisi sub 
microscopio, sed adhuc non distincte, in medio rimae genitalis, 
inter duo spiracula transversa, duae fossae valde minutae, sub- 


contiguae, fuscae, craterae- seu annuli-formes *) adesse videntur. 


N.B. Ratio cur nostram araneam non sub « Familia» Ctenoidae 
Keyserling, descripserim, in eo sita est, quod causam non video, 
eam a Lycosoidis separandi. Ad has enim, usque ad annum 
1877, genus Ctenus Walck., inclusà Phoneutrid Perty, tam propter 


ejus habitum naturalem (Lycosi- aut quoque Dolomedi-formem) 4), 


1) Hoc signo, inter alia, secundum Karsch (1. e.), Ctenus differret a Phoneutrié , 
cum metatarsis tibia lon gioribus. 

2) „Grande tache réniforme d’un fauve blanchätre, située de chaque 
côté sur la moitié postérieure de l’abdomen ” Loc. cit., ad Ctenwm bimaculatum , p. 92. 

3) Confer, pro Microcteno adusto Keys., loco cit., Band XXVI, Taf. viti, 
fig. 57, ejus epigynem plus minusve similarem. 

4) De formis majoribus (Phoneutriae ut suspicor) Simon autem statuit: „Leur 
forme semble, au premier abord, les confondre avec les Olios” (Hist. Nat. d. 
Araignées, p. 379). Compara hujus generis figuras C. Kochio datas. 


GUYANA HOLLANDICH. 195 


quam ob ejus vivendi modum, omnium consensu ducebatur, et 
nune temporis adhuc, pluribus araneologis ducitur. Idque minus 
mirandum, quum Ctenoidarum character, prae aliis habitus essentialis È 
ab origine Keyserlingio indicatus, scil. absentia unguiculi tarsalis 
tertii vel accessori, posthac pro diversis generibus relinqui debere, 
illo ipso atque aliis patuit. L. Koch quidem hanc difficultatem tollere 
voluit, dividendo, in suà tabulà analyticà, Ctenoidarum genera in 
bi- et tri-unguiculata. Thorellio vero haec solutio minus placuit ac 
Ctenides Lycosoidarum Familiae adscribere persistit. Etiam Bertkau 
novam hanc Familiam recusat. Sed hujus solummodo genera tri= 
unguiculata ad Lycosoidas refert, et cetera bi-unguiculata , potius 
Drassoidis adnumerat! Nonne hacce divisione difficultas systhes 
matica adhuc augetur ? 

Quidquid sit, hasce araneas verosimiliter omnes ad Citigradas 
pertinere, captu difficilimas, mihi ex eà observatione suspicari 
posse videtur; quod, ut et mea experientia docuit, plurima exem- 
plaria descripta, inprimis quoad abdominis picturam, plus minusve 
abrasa fuerunt, pedibus, aculeisque saepius mutilatis aut deperditis: 
Inde hic specierum differentialis diagnosis solito difficilior, eo magis 
quum generum assumtorum characteres partim minorem evidentiam, 
partim solito majorem analogiam offerunt. 

Pro me dubitarem, anne omnia genera Keyserlingii, L. Kochii 
et Bertkaui jam jure sufficiente, — i. e. pro utroque sexu 
et pro individuis pluribus aut variae aetatis, — confirmata 
sint? Sin sat longa illorum series 1) conservari debeat, tamen 
« Gtenoidarum » revisio haud inepta mihi videretur. Karschii ad 
exemplum (loc. supra cit.) tune, melius quam nuncdum, inter 
Ctenum Walck., et Phoneutriam Perty distinguendum erit. Horum 
synonymiam, nonnullis acceptam, relinquendam esse, genus Ctenum 
ut typicum conservandum, et cetera, uti sub-genera, simplificanda 
esse, censerem. 


1) Respice Acanthoctenus Keys., — Ancylometes Bertk., — Argoctenus L: 
Koch, — Caloctenus Keys., — Cycloctenus L.K., — Isoctenus Bertk., — Lep- 
toctenus L.K., — Microctenus Keys., — Platyctenus Keys. (= Senoculus Tacz.), — 
Pycnoctenus L.K., — Stenoctenus Keys. ete 


196 ARANEAE EXOTICAE, EX 


ATTOIDAE. 
45. Attus Branickii Tacz. à. 


Totus pallide ochraceus. Cur non hoc nomine insignitus? Ad 
formam Huophrys ducendus, sin hujus mandibulae crassiores, mamillae 
breviores, pedumque relatio (4, 3, 1, 2) alia, a nostro non nimis 
differebant. 

Ex omni fere parte, inprimis quoad pulchram plagam cephalico- 
ocularem, solito magis, typicae descriptioni !) respondet, exceptis 
mandibulis, quae minus « breves » sunt. Quoque in pictura abdominis 
(nobis ex albido, hic illic subargentco, flavescente) paulisper 
abrasi, desunt «les quelques petits points noirs sur les raies 
foncées », hisce ipsis itidem difficillime distinguendis. 

Diagnosi ceteroquin sequentia signa adjungo, de quibus auctor tacet. 

Maxillae, ut et labium, hoc minus distincte, antice nigro- 
limbatae sunt. 

Pedum tibiae, ad II paria anteriora, metatarsis fere triplo sunt 
crassiores, hisce nigro-bi-spinosis. 

Mamillae longae et tenues, fere aequales, superioribus, tantillum 
divaricantibus, paulisper longioribus, inferioribus paulo crassioribus. 

Epigyne. Minutissima. Ipso sub microscopio nil nisi prope 
rimam genitalem duas parvas foveas annuliformes, fuscas, contiguas 
discernere licet. 

An nondum matura? Femina typica pro 10 mm. notatur; nostra 


9 mm. mensurat. 


16. Attus Croesus n. sp. 9. 
(PI. 6, fig. 3 et 4). 


Longitudo totalis. … „ven 4%/mm. 
» cephalothoracis . . 6 » 
» abdominis. 2 OD 
Latitudo cephalothoracis . . 4 » 
» abdominis. . . . 3 D 
Pedes 4, 1, 2, 3. 
1) Les Aranéides de la Guyane Française, par Taczanowsky, in Horae Soc. 
entom. Rossicae, T. VIII, p. 94. 


x 


GUYANA HOLLANDICA. 197 


Exemplar magnum, perpulchrum et optime conservatum. 

Strenue perscrutanti multos auctores !) mihi hanc Atti speciem 
apud illos invenire non contigit. Ad vestigium Taczanowskyi nomen 
generale « détus» assumsi, cum in dubio sim de vero (sub-)genere. 
Inter haec plurime accedere Marpessae (s. Marptusae Thor.) suspicor. 
Propter splendorem ac colorum divitias, pro specie cognomen 
« Croesi» eligi, ut inter viros opulentissimos temporis acti celebrati. 

Ut plus minusve picturà (minus forma et magnitudine) affines , 
sed quam certissime non similes, Aftus auratus Tacz. (Guyana), 
Attus iris vel chrysis Walck. (Carolina et Georgia), Sa/tecus erraticus 
Luc. (hie vero plus quam triplo minor), Phidippus coloradensis 
Thor. et forsan alii considerari possent. 

Cephalothorax. Planus, oblongo-ovatus, sed antice truncatus 
et parum attenuatus, clypeo humillimo; pone oculos posticos trans- 
versim impressus, multo longior quam latior, nitidus et glaber, 
exceptis parte frontali et inprimis oculorum lateribus nigro-pilosis 
(horum pilorum nonnullis subincurvatis seu « cornutis » 2), nigricans, 
sed vario modo metallice micans (iridescens), ut et in margine ex 
viridi-aeneo tenui zonato, in medio thoracis figura irregulari, 
miniaceo-rubrà, partim etiam splendente, ornatus. 

Oculi. Mediani antici, permagni et convexi, non contigui; 
eorum distantia aequat hanc inter illos et oculos laterales anticos; 
hi plus quam triplo minores et valde retrogradi; oculi secundae 
seriei parvissimi, vix longius a lateralibus posticis quam anticis 


remoti, sed tantillum a lineà rectà introrsum devii; oculi postici 


1) Praeter opera C. Kochii, L. Kochii, Doleschallii, Lucasii, Vinsonii, Tho- 
rellii, Simonii, Pavesii, magis universalia, ob patriam, speciatim studui: Walcke- 
naer, Aptères, Attes Américaines, I, p. 432, — Hentz, Spiders of the United 
States, — Taczanowsky, Araign. d. 1. Guyane Française, in Horae Rossicae, T. 
VIII, p. 51, — Keyserling, Neue Spinnen Amerika’s, in Verh. d. K.K. Zool. 
bot. Gesells., XXXIV. 1884, et ejusdam, Spinnen aus Uruguay, ibidem XXVII, 
1878. — Thorell, On Araneae of Colorado, — Peckham (G. W. et 8. G.), On 
some new genera and species of the Fam. Attidae, from Madagascar and central 
America, in History Society of Wisconsin, 1885, p. 23, — et ejusdem Descrip- 
tions of new or little known Spiders of the Fam. Attidae of the United States 
(separatum ex. ?). 

2) In Figura haec pilorum conditio, ut et cephalothoracis fulgor, aegre 
exprimi potuerunt. 


a 


198 ARANEAE EXOTICAE, EX 


lateralibus anticis perparum vel non minores, spatio majore inter 
se distantes, quam a margine cephalothoracis. Oculorum qua- 
drangulus plus quam 4 longitudinis cephalothoracis occupat. Oculi 
seriei anticae, inprimis mediani margaritacei, ceteri minus albescunt. 

Sternum. Duplo longius quam latius, fere octogonum , glabrum, 
subnitidum, coloris flavi, cum margine luteo. 

Mandibulae. Validissimae, cum ungui forti, nigro-rubro, 
paulo longiores quam latiores, subconicae, subconvexae, nitidae, 
antice ac margine interiore dense pilosae, nigrae. | 

Maxillae. Spatuliformes, basi tenuiore, labio ovato, antice 
truncato, duplo longiores, omnibus piceis, margine anteriore tenuiter 
flavo-limbatis. 

Palpi. Ordinarii, sat longi et fortes, evidenter unguiculati, 
fere toti longe, ex albo !), plumoso-pilosi, flavescunt. i 

Pedes. Par I ceteris fortius et crassius, femoribus (ut et paulo 
minus in II) latis et subarcuatis, patellis et coxis ceteris solito 
longioribus, hisce sibi valde approximatis, tibiis quoque sat crassis, 
densius et longius nigro-pilosis, uti femora hic illic supra, cum 
metatarsis infra, spinoso-aculeatis; coxae, femora et tarsi fuscescunt, 
tibiae et metatarsi nigrescunt. Par II sequentibus quoque validius, 
I-mo multo minus pilosus et aculeatus et tote laetioris coloris. Paria 
III et IV tenuiora, sed breve pilosa et non nisi sparsim ad femora 
supra aculeata, cum II-do e luteo-flava, sed ad articulos (indis- 
tincte) infuscata. — Tarsi, in omnibus, cum pulvinare denso 
et nigerrimo, tri-unguiculati. 

Abdomen. Valde oblongo-ovatum, cephalothorace longius, sed 
latitudinis minoris, modice et supra sparsim sed longe pilosum, 
laete miniaceo-rubrum, in medio dorsi latius, et ad latera tenuius, 
ad longitudinem tri-striatum, striis, in spiritu, ex viridi, in exem- 
plare siccato, ex flavo aureo, micantibus. Inde alternant quinque 
vittae longitudinales, duae rubrae latiores, tres aureae tenuiores. 
Latera insuper sparsim et irregulariter nigro sunt punctata. Venter 


luteus, ac etiam squamulis metallicis, etsi minus micantibus, 


1) In Figura hic color albus exprimi non potuit, 


GUYANA HOLLANDICA. 199 


vestitus, cum plagà medianà, obconicà, obscuriore et indistincte 
nigro-trilineata, postice in maculam parvam nigram praemamillarem 
desinente. 

Mamillae. Minus crassae quam longae, superioribus aliquan- 
tulum longioribus, parallelae et contiguae, cylindratae , fuscescentes , 
nigro-pilosae. 

Epigyne. Plaga magna, fere quadrangularis, flavescens, anterius 
et ad latera striis crassis nigris circumscripta, cum duabus foveis 
magnis corneis, oblongo-ovatis, profundis, fuscis, in fundo nigri- 


cantibus. 


Laus eadem, quam van de Pollii collectioni dare potui, huic 
ten Katei aequo jure competit. 

Itidem pro Museo nostro dilectissimo preciosa dici meretur. 

Inter 16 !) suas aranearum species nempe, in Suriname collectas , 
praeter 4 perraras (n°. 3, 4, 13, 15), verosimiliter (?) non minus 
quam 6 novae (n°. 2, 5, 8, 9, 14, 16) mihi provenire 
_videntur! 
Idcirco, cum illustri suo Fautore, optime quoque de araneologià 


meruit. 


1) Non 16 sed 26 tubi adfuerunt; in decem horum aut duplicata aut 
Formicas et Opilionides, pro me minoris momenti vel pretii, inveni, quae hic 
commemorare mihi ineptum videbatur, 


200 ARANEAE EXOTICAE, EX GUYANA HOLLANDICA. 


EXPLICATIO TABULARUM. 


(Delineatae manu artifici viri amici Dr. Ed. Everts). 


Fabula. 


Fig. 1. Lathrodectus geographieus n. sp. 9. 


2. » » (venter). 
SÌ » » (latus). 
4. » » (epigyne). 
5. Epeira musiva n. sp. 9. 
6. » >»  (venter). 
fe » » (abdominis conformatio a latere visa). 
8. Lycosa laeta L.K. (epigyne). 
Tabula 6. 

Fig. 1. Epeira Messalina n. sp. 2. 

2. » » (subtus). 


3. Attus Croesus n. sp. 2. 
de AD »  (epigyne). 


LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


VAN 


Mr. J. W. van LANSBERGE :), 
GEVOLGD 


door eene opgave der daarin beschreven 
nieuwe geslachten, ondergeslachten en soorten. 


OPGEMAAKT DOOR 


C. RITSEMA Cz. 


Toenemende gezichtsverzwakking heeft den heer J. W. van 
Lansberge genoopt zijne entomologische studien te staken en als 
gevolg daarvan zich van zijne collectie te ontdoen. Deze collectie, — 
welke bestond: 1°. uit de Scarabaeiden van de collectie Castelnau, 
2°. uit de Lucaniden, Scarabaeiden, Buprestiden en Longicornien 
van de collectie Mniszech, waarbij o. a. alle Buprestide-typen van 
Laporte en Gory, van Deyrolle en verscheidenen van Saunders, 


fo} 


3°. uit de Australische collectie van French, 4°. uit hetgeen ge- 
durende een zesjarig verblijf als Gouverneur-Generaal in onze Oost- 
Indische bezittingen was bijeengebracht en 5°. uit aankoopen na 
terugkeer in Europa, — is in haar geheel overgegaan in het bezit 
van den heer Ren& Oberthür te Rennes, die daardoor stellig be- 
zitter is geworden van eene der grootste keververzamelingen. Daar 
de welwillendheid, waarmede de heer Oberthür de door hem bijeen- 
gebrachte schatten voor de beoefenaars der Entomologie beschikbaar 
stelt, algemeen bekend is, meende ik dezen laatsten geen ondienst 


te doen door het samenstellen der volgende lijsten, zooveel mogelijk 


1) In jaargang 1881 van „Eigen Haard” vindt men op blz. 189 een portret 
van Mr. J. W. van Lansberge, met de vermelding van enkele feiten uit zijn leven 
tot bijschrift. 


202 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


met vermelding der verzameling, waarin de typen der beschreven 
soorten en geslachten bewaard worden. De typen uit de collectie 
Castelnau en Mniszech worden door mij als in de collectie van 
Lansberge voorkomende opgegeven. 

De geslachten en ondergeslachten zijn systematisch, de soorten 
alphabetisch in de geslachten waartoe zij behooren gerangschikt. 

Van de namen aan de nieuwe geslachten gegeven bleken er 3 
reeds vroeger in de Zoologie gebezigd te zijn, en wel Octodon in 
1832 door Bennett (bij de Knaagdieren), Drepanognathus in 1858 
door Smith (bij de Mieren) en Zxdodonta in 1850 door Albers 
(bij de Weekdieren). Voor Octodon Lansb. (niet Bennett) stel ik 
nu den naam Mnematidium voor; voor Drepanognathus Lansb. (niet 
Smith) den naam Sissantobius en voor Endodonta Lansb. (niet 
Albers) dien van Lausbergia. 

Bij de soorten waarvan later bleek dat zij reeds beschreven 
waren, heb ik den ouderen naam in een noot onder aan de 
bladzijde vermeld. 

Ik laat hier eerst nog een lijstje volgen der mij bekende dieren 


die tot dusver naar den heer van Lansberge benoemd zijn: 
Vogels: 


Ardea Lansbergei Schlegel. Notes from the Leyden Museum. 
Vol. 1 (1879). p. 113. (= Ardea picata Gould, juv. Cf. Notes 
Leyd. Mus, Vol.- viti (1886). p. 67). 

Pericrocotus Lansberget Büttikofer. Notes Leyd. Mus. Vol. 
VIII (1886). p. 155; pl. 6. 


Kevers: 


Neolucanus LansbergiiLeuthner. Transactions of the Zoological 
Society of London. Vol. xI (1885). p. 421; pl. 84, fig. 4.9. 

Eurytrachelus Lansbergei Gestro. Annali del Museo civico 
di storia naturale di Genova. Vol. xvI (1881). p. 320, fig. 
(= Lurytrachelus eurycephalus Burm. var. max. Cf. Notes 
Leyd. Mus. Vol. 111 (1881). p. 82). 

Figulus Lansbergei Ritsema. Notes Leyd. Mus, Vol. 11 (1880). 
p: 247, 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 203 


Phaeochroops Lansbergei Candéze. Annales de la Société 


Entomologique de Belgique. Tome xıx (1876). Comptes- 
Rendus p. 64. 

Allorhina Lansbergei Sallé. Annales de la Société Entomo- 
logique de France. 3me ser. tome v (1857). p. 617; pl. 13, 
n°. III, d (deze soort is nu de type van het geslacht Argyripa 
Thomson). 

Lomaptera validipes, var. Lansbergei Kraatz. Deutsche 
entomologische Zeitschrift. Bd. xxıx (1885). p. 83. 

Dichrosoma Lansbergei Kraatz, 1. c. p. 90. (= Platede- 
losis pinguis Janson, var. Cf. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x 
(1887). p. 185). 

Schizorhina Lansbergei Gestro. Ann. Mus. civ. di Genova 
Vol. vill (1876). p. 517. (deze soort behoort in het nieuwere 
geslacht Poecilopharis Kraatz te huis). 

Cyphogastra Lansbergei Thomson. Typi Buprestidarum. 
1878. p. 22. (= Cyphogastra Lansbergei Gestro. Ann. Mus. 
civ. di Genova. Vol. xv (1880). p. 61). 

Alaus Lansbergei Candèze. Mémoires de la Société des Sciences 
de Liege. 2me ser. tome 1x (1881). Separ. p. 19. 

Campsosternus Lansbergei Candèze. 1. c. p. 23. 

Glypheus Lansbergei Candèze. |. c. p. 44. 

Metanoxvanthus Lansbergei Candèze. 1. c. p. 67. 

Chrosis Lansbergei Candèze. 1. c. p. 97. 

Agonischius Lansbergei Candèze, Annales de la Société En- 
tomologique de Belgique. Tome xxı (1878). C.-R. p. 195. 

Trietenotoma Lansbergei Dohrn !). Stettiner entomologische 
Zeitung. Bd. 43 (1882). p. 497. 

Rhopalophora Lansbergei Lameere. Annales de la Société 
Entomologique de Belgique. Tome xxvii (1884). p. 107. 


1) Bij het schrijven van zijne opmerkingen over enkele soorten van het geslacht 
Trictenotoma (Stett. ent. Zeitung, 1882, p. 457 en 1885, p. 144) schijnt Dr. Dohrn 
nog geen kennis gedragen te hebben van het bestaan van H. Deyrolle’s Synopsis 
der soorten van de Trictenotomiden, in de Annales de la Société Entomologique 
de France, 1875. Bulletin, p. 59, 


204 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Lijst der geschriften. 


ANNALES DE LA SOCIËTE ENTOMOLOGIQUE DE FRANCE. 
Ame ser. tome VI (1866). p. 75. 
Description de deux espèces nouvelles du genre Agra, originaires 


de l’intérieur de la Guyane hollandaise 1). 


COLEOPTEROLOGISCHE HEFTE. Herausgegeben von E. von Harold. 
Heft xm (1874). p. Ac 


Description de quelques Lamellicornes Coprophages. 


ANNALES DE LA SOCIETE ENTOMOLOGIQUE DE BELGIQUE. 
Tome XVI (1873). p. 195. 

Notice sur la Paranonca prasina Castelnau. 
Tome xvII (1874). p. 177. 

Observations sur la classification des Lamellicornes Coprophages. 
Tome XVIII (1875). p. 5. 

Monographie des Onitides. 


COMPTES-RENDUS DES SEANCES DE LA SOCIETE ENTOMOLO- 
GIQUE DE BELGIQUE. 
Seance du 7 Novembre 1874. 
Ennearabdus nov. gen. et Synapsis Ritsemae nov. spec. 
Séance du 3 Juillet 1875. 
Note sur le COheironitis Syphax Fairm. et furcifer Rossi. 
Séance du 4 Octobre 1879. 
Diagnoses de quelques espéces nouvelles de Buprestides et de 
Scarabaeides de la Malaisie. 
Séance du 7 Aoüt 1880. 
Description de quelques Coléoptéres de la Malaisie et de la Pa- 
pouasie. 
Seance du 4 Fevrier 1882. 


Enumération des Scarabaeides rapportés du pays des Somalis 


1) Bij het inleveren van deze beschrijvingen (Ann. Soc. Ent. de France. 
4me ser. tome IV (1864). Bull. entom. p. 51: Séance du 14 Dec. 1864) is er 
sprake geweest van drie nieuwe soorten. De beschrijving van Agra puncticeps 
Lansb. schijnt echter later ingetrokken te zijn. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 205 


(Afrique équatoriale) par M. Révoil, avec diagnoses des espéces 
nouvelles 1). 
Seance du 7 Février 1885. 


Tmesisternus Rafaélae nov. spec. 


ENTOMOLOGISCHE ZEITUNG. Herausgegeben von dem entom, 
Vereine zu Stettin. 

Jahrg. xLIV (1883). p. 161. 
Matériaux pour servir à une monographie des Onthophagus. 


ANNALI DEL MUSEO CIVICO DI STORIA NATURALE DI GENOVA. 
Vol. xxır (1885). p. 375. 
Descriptions d’especes nouvelles de Coléoptéres appartenant au 


Musée civique de Gênes, 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE. Uitgegeven door de Nederl. 
Entom. Vereen. 

Deel xxx (1886). ps 1. 
Les Coprides de la Malaisie. 


NOTES FROM THE LEYDEN MUSEUM. 

Vol. v (1883). 

p- 14. Deseription de trois especes nouvelles d’Onthophagus appar- 
tenant au Musée Royal de Levde. 

p. 17. Description de quelques Coléoptères de Vile de Nias (Indes 
Néerlandaises). 

p. 41. Révision des Onthophagus de l’Archipel Indo-Néerlandais, 
avec description des espèces nouvelles. 

p.145. Supplément 4 la Revision des Onthophagus de l’Archipel 
Indo-Néerlandais. 

Vol. vr (1884). 

p. 90. Trois espéces nouvelles de Coléoptéres Longicornes de Su- 


matra. 


1) Volgens het Zoologischer Jahresbericht fiir 1883 (Arthropoda, p. 174) zijn 
de uitvoerige beschrijvingen dezer soorten verschenen in: George Révoil, Faune 
et Flore des Pays Çomalis. Paris, 1882. Insectes, p. 12—44; pl. 1, fig. 3—5, 
vermeerderd met eene beschrijving van Gymnopleurus laevicollis Casteln. , terwijl 
Anachalcos obscurus hier als Chalconotus obscurus beschreven wordt (zie: 
Zool. Jahresber, 1883. Arthrop. p. 243 en 244). 


206 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


p. 135. Catalogue des Prionides de l’Archipel Indo-Néerlandais, avec 
descriptions des espéces nouvelles. 
Vol. vir (1885). 

p. 17. Description de quatre espéces nouvelles de Coprophages 

appartenant au Musée de Leyde. 
Vol. vii (1886). 

p. 35. Description d’un Cérambycide de Sumatra, appartenant à 
un genre nouveau de la tribu des Disténides. 

p- 69. Scarabaeides, Buprestides et Cérambycides de l’Afrique oc- 
cidentale, envoyés au Musée de Leyde par MM. Veth et 
van der Kellen. 

p. 131. Description de quelques Scarabaeides des Indes Néerlandaises, 
appartenant au Musée de Leyde. 

Vol. 1x (1887). 

p. 107. Cinq espèces nouvelles de Coléoptéres exotiques appartenant 
au Musée de Leyde. 
p. 141. Description d’une espèce nouvelle de Buprestide de I’ Afrique. 

p. 143. Description d’une espèce nouvelle de Cérambycide de Sumatra. 

p. 163. Description d’un genre nouveau et de six espéces nouvelles 
de Scarabaeides des Indes orientales. 


p- 199. Trogides nouveaux. 


Lijst der nieuwe geslachten, ondergeslachten en soorten. 


CARABIDAE. 
Ara, Kabr: 


quadriseriata, n. sp. Ann. Soc. Ent. France. Ser. 4, tome vi 
(1886). p. 76. Suriname. (coll. Oberth.). 


surinamensis, n.sp. l.c, p. 75. Suriname. 


LUCANIDAE. 
Eurytrachelus, Thoms. 


arfakianus, n. sp. Ann. Soc, Ent. Belge. Tom. xxII (1880). 
CG. R. p. 118. Nieuw Guinea. (coll. Lansb.). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 207 
SCARABAEIDAE. 


(Coprini). 
Pachylomera, Kirby. 


opaca, n. sp. Coleopt. Hefte. xm (1874). p. 4. N’Gami. (coll. 
Lansb.). 


Scarabaeus, Linn. 


nitidicollis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvı (1882). 
C. R. p. 21. Somali-land. 


pubiventris, n. sp. Coleopt. Hefte. XII (1874). p. 5. Mozambique. 
(coll. Lansb.; coll. Candèze). 


Vanderkelleni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 70 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


Vethi, n. sp. /. c. p. 69. Benguella. (Mus. Leyd.). 
Octodon !), nov. gen. 

Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvır (1874). p. 183. 

multidentatum, Klug (gen. Mnematium). (coll. Lansb.). 
Amphistomus ?), nov. gen. 
(= Merodontus, M. L. nec Jekel). 

Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvir (1874). p. 190. 

Platyphymatia, Waterh. 


tuberculata, n.sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 376. Mt. Ernest. (Mus. Gen.). 


Sısyphus, Latr. 
impressipennis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vit (1886). p. 73. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 
1) Te vervangen door Mnematidium Rits. wegens Octodon Bennett (1832) by 
de Mammalia. 
2) Hoewel de naam Platyphymatia door C. O. Waterhouse iets later is voor- 


gesteld (Trans. Ent. Soc. London. 1874. p. 537), wordt deze aangenomen daar 
er reeds een geslacht Amphistoma Rud. onder de Wormen bestond, 


208 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Gymnopleurus, Illig. 


modestus, n. sp. !). Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1886). p. 72. 
Benguella. (Mus. Leyd.). 

somaliensis,n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xx vi (1882). C.R. 
p- 22. Somali-land. 

Vanderkelleni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 72. 
Benguella. (Mus. Leyd.). 


Ganthon, Hoffme. 


granadensis, n. sp. Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 5. Nieuw 
Grenada. (coll. Lansb.). 
nigripennis, n. sp. Z. c. p. 6. Bahia, (coll. Lansb.). 
Deltochilum, Eschsch. 
orbiculare, n. sp. Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 6. Bahia. (coll. 
Lansb.). 
Anachalcos, Hope. 
obscurus, n. sp. 2). Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xXVI (1882). 
C.R. p. 22. Somali-land. 
Epilissus, Reiche. 
niger, n. sp. Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 8. Wide Bay: Australie. 
(coll. Lansb.). 
ustulatus, n. sp. Z. e. p. 7. Queensland. (coll. Lansb.). 
Monoplistes, nov. gen. 
Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 8. 
Haroldi, n. sp. Z. c. p. 9. Australie occ. (coll. Lansb.). 


Cassolus, Sharp. 


sumatranus, n. sp. Ann. Mus, civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 377. Sumatra occ. (Mus. Gen.). 


1) = Gymnopleurus sericatus Erichson, in Wiegmann's Archiv für Naturge- 
schichte. Jahrg. IX (1843). I. p. 232. 

2) In Révoil's Faune et Flore des Pays Comalis. Insectes, p. 15, als Chal 
conotus obscurus beschreven. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 209 


Streblopus, nov. gen. 
Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 9. 
opatroides, n. sp. Z. c. p. 10. Bahia. (coll. Lansb.). 


Tesserodon, Hope. 
elongatum, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 376. Fly river. (Mus. Gen.). 

Gestroi, n. sp. Z c. p. 375. Somerset. (Mus. Gen.). 
Temnoplectron, Westw. 
aeneolum,n.sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx1I (1885). p. 375. 

Fly river. (Mus. Gen.). 

Uroxys, Westw, 

tuberculatus, n. sp. Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 10. Brazilie. 

(coll. Lansb.). 

Choeridium, Serv. 

vigilans, n.sp. Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 11. Brazilie. (coll. 

Lansb.). 

Pleronyx !), nov. gen. 
Coleopt. Hefte. x11 (1874). p. 12. 

dimidiatus, n. sp. Z c. p. 42. Brazilie, (coll. Lansb.). 


Coptodactyla, Burm. 
papua, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 393. — 
Tijdschr. v. Entom. DI. xx1x (1886). p. 23. Fly river. (Mus. Gen.). 


Synapsis, Bates. 


Ritsemae, n. sp. Ann. Soc. Ent, Belge. Tom. xvi (1874). C. R. 
p. 143. Java. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 


1) In the Zoological Record for 1874 en in Scudder’s Nomenclator Zoologicus 
als Péeronyx vermeld. 
14 


210 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Catharsius, Hope. 


birmanensis, n. sp. Coleopt. Hefte. xıı (1874). p. 11. Birmanie. 
(coll. Lansb.). 

Bradshawi, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. rx (1887). p. 107. 
Zambesi. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

dayacus, n.sp. Tijdschr. v. Entom. DI. xx1x (1886). p. 6. Borneo. 
(Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

javanus, n. sp. È. c. p. 7. Java. 

minutus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvi (1882). C.R. 
p. 22. Somali-land. 

quadridentatus, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxIı (1885). 
p. 392. Birmanie. (Mus. Gen.). 

timorensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxi (1879). C. R. 
p. 148. Timor Archipel. (coll. Lansb.). 


Copris, Geoffr. 


celebensis, n. sp. Tijdschr. v. Entom. DI. xxıx (1886). p. 9. 
Celebes. 

consobrinus, n. sp. /. e. p. 22, noot. Birmanie (coll. Candèze). 

erratus, n. sp. (= ‚frieator Har. nec Fabr.) Ze. p. 13. Celebes. 

gibbulus, n. sp. /. c. p. 17. Malacca, Sumatra, Java. (coll. Lansb.). 

Haroldi, n. sp. (= Tullius Har. nec Oliv.) Z. e. p. 15. Malacca, 
Sumatra, Borneo. (Mus. Gen., coll. Lansb., coll. Candèze). 

macacus, n. sp. 4 c. p. 14. Celebes. 

Numa, n. sp. /. e. p. 19. Malacca, Sumatra. (Mus. Gen., Mus. 
Leyd., coll. Lansb.). 

pedarioides, n. sp. Z c. p. 23, noot. Malacca. (coll. Lansb.). 

Ribbei, n. sp. Z. e. p. 12. Zuid-Celebes. 


sulcicollis, n. sp. /. e. p. 10. Sunda eilanden, Malacca, 


Ennearabdus, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvi (1874). C. R. p. 143. 


lobocephalus, Harold (gen. Onthophagus). (coll. Candèze). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 211 
Tapeinopterus, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvni (1875). p. 15. 
ateuchoides, n. sp. /. c. p. 16. Oost-Afrika. (coll. Candèze). 


Pleuronitis, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvi (1875). p. 17. 
fulgidus, Casteln. (gen. Onitis). (coll. Lansb.). 


Cheironitis, nov. gen. 


Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvi (1875). p. 19. 


Candezei, n. sp. 4 c. p. 31. Mesopotamie. (coll. Candèze). 

indicus, n. sp. Z. e. p. 45. Indie aan deze zijde van den Ganges, 
Arabie. 

luctuosus, n. sp. Z c. p. 21. Caucasus. (coll. Lansb.). 

ponticus, n. sp. /. c. p. 36. Caucasus, Aziat. Turkije, Syrie. 


Onitis, Fabr. 


aeneus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XVIII (1875). p. 83. 
Senegal. (coll. Lansb.). 

amplectens, n. sp. /. c. p. 136. Siam, Assam, Bengalen. 

Bohemanni, n. sp. /. ec. p. 58. N’Gami. (coll. Lansb.). 

Brahma, n. sp. /. c. p. 142. Noord-Indie. (coll. Lansb.). 

chalceus, n. sp. 4 e. p. 86. Abyssinie. (coll. Dohrn). 

cribratus, n. sp. /. c. p. 92. N’Gami. (coll. Lansb.). 

curvipes, n. sp. /. e. p. 64. Kaap de Goede Hoop. (coll. Lansb., 
coll. Harold, coll. -Baden). 

distinctus, n. sp. /. c. p. 138. Vasteland van Indie. | 

Hageni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vili (4886). p. 131. Oost- 
Sumatra. (Mus. Leyd.). 

inversidens, n. sp. Ann, Soc. Ent. Belge. Tom. XVIII (1875). 
p. 80. Oost-Afrika. (coll. Lansb.). 

lama, n. sp. /. c. p. 123. Himalaya. (coll. Lansb., coll. Harold). 

laticollis, n. sp. 4 e. p. 61. Senegal. (coll. Lansb.). 

Ludekingi, n. sp. Lc. p.124. Sumatra. (Mus, Leyd., coll. Cand.), 


212 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


minutus, n. sp. 2. e. p. 442. Zuid-Afrika. 

Mniszechi, n. sp. /. c. p. 62. Damara-land. (coll. Lansb.). 

niger, n. sp. /. c. p. 130. Java. (coll. Lansb.). 

nubiensis, n. sp. Ze. p.63. Nubie, Mozambique. (coll. Reiche). 

obscurus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 76. Hum- 
pata. (Mus. Leyd.). 

orthopus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xvi (1875). p. 79. 
N’Gami. (coll. Lansb.). 

pecuarius, n. sp. Z. c. p. 99. Kaap en Kafferland. 

phartopus, n. sp. /. e. p. 128. Philippijnen en Java. 

politus, n. sp. Z. c. p. 102. Abyssinie. (coll. Harold). 

Reichei, n. sp. 2 c. p. 93. Sierra Leone, Old Calabar. 

Rothi, n. sp. /. ce. p. 101. Kafferland, Abyssinie. 

senegalensis, n. sp. /. c. p. 82. Senegal. (coll. Lansb.). 

setosus, n. sp. Z. c. p. 74. Benguella. (coll. Lansb.). 

singhalensis, n. sp. /. c. p. 140. Ceylon. (coll. Harold). 

thalassinus, n. sp. Z c. p. 140. Abyssinie. (Mus. Paris). 

Vanderkelleni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vir (1886). p. 75. 
Benguella, Humpata. (Mus. Leyd.). 

Vethi, n. sp. Z. c. p. 74. Humpata. (Mus. Leyd.). 

vicinus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XVIII (1875). p. 95. 
Kafferland. (Mus. Stockh., coll. Dohrn, coll. Lansb.). 

violaceus, n. sp. Z. ce. p. 84. Senegal. 

virens, n. sp. 4. c. p. 135. Hindostan, Ceylon, Siam. 

Westermanni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 77, 
noot. Zambesi. (Mus. Leyd., coll. Nat. Art. Mag., coll. Lansb.). 


Onthophagus, Latr. 


accedens. n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 77. Java. 
(Mus. Leyd.). 

Aesopus, n. sp. '). Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvı (1882). 
CG. R. p. 23. Somali-land. 


1) Deze soort behoort tot het subgen. Gonocyphus Lansb. (zie Ann. Mus. civ. 
Genova. Vol. XXII (1885). p. 382). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 213 


africanu s, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 85. Hum- 
pata. (Mus. Leyd.). 

aphodioides, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 63. Java. 
(Mus. Leyd.). 

aspericollis, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 391. Nieuw Guinea. (Mus. Gen.). 

biarcuatus, n. sp. Ann. Soc. Ent. 3 Tom. XXv1 (1882). C. 
R. p. 23. Somali-land. 

Blumei, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 57. Java. 
(Mus. Leyd.). 

cancer, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 84. Hum- 
pata. (Mus. Leyd.). 

Castetsi, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 163. Vasteland 
van Indie. (Mus. Leyd., coll. Oberthiir). 

catenatus, n.sp. Notes Leyd. Mus. Vol, v (1883). p. 45. Noord- 
Nieuw Guinea. 

centurio, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 378. 
Fly river. (Mus. Gen.). 

Colffsi, n.sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 46. Sumbawa. 

(coll. Lansb.). 

Comottoi, n. sp. Ann, Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 382. 
Birmanie. (Mus. Gen.). 

cribratus, n, sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 59. Java. 
(Mus. Leyd.). 

decurio, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 389. 
Somerset. (Mus. Gen.). 

deflexicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 72. Siam, 
Malacca, Sumatra, Java. 

deliensis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vir (1885). p. 18. Oost- 
Sumatra. (Mus. Leyd.). 

denticollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 81. 
Sumatra, Malacca. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

deplanatus, n. sp. Z c. p. 16. Liberia. (Mus. Leyd.). 

foliaceus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 81. Hum- 
pata. (Mus. Leyd.). 


214 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Forsteni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vII (1885). p. 18. Celebes. 
(Mus. Leyd.). 

fratern us, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 42. Saleyer. 
(Mus. Leyd.). 

furcatoides, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 82. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

fuscopunctatus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 48. 
Java, Malacca. (coll. Lansb.). 

granulipennis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 87. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

granum, n.sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 391. 
Kaap York. (Mus. Gen.). 

griseoaeneus, n.sp. /. c. p. 390. Celebes. (Mus. Gen.). 

Hageni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (4883). p. 80. Oost Su- 
matra. (Mus. Leyd.). 

hastifer, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxi (1885). p. 380. 
Birmanie. (Mus. Gen.). 

heterorrhinus, n. sp. /. c. p. 383. Birmanie. (Mus. Gen.). 

Heynei, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (4887). p.108. Somali- 
land. (Mus. Leyd.). 

hirsutulus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 66. Java. 
(Mus. Leyd.). } 

humpatensis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 89. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

investigator, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx (1885). 
p. 385. Fly river. (Mus. Gen.). 

javanus, n.sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 55. Java. 

Kraatzeanus,n. sp. 4 c. p. 78. Zuid-Nieuw Guinea. (coll. Lansb.). 

laevicollis, n. sp. Z. e. p. 61. Sumatra. (Mus. Leyd.). 

laminicornis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 88. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

liberianus, n.sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 15. Liberia. 
(Mus. Leyd.). 

lilliputanus, n. sp. /. e. p. 69. Java. (coll. Lansb.). 


luteosignatus, n.sp. Z c. p. 54. Flores, 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 215 


luzonicus, n.sp. l. ce. p. 44. Oost-Azie. 

Mulleri, n. sp. Z c. p. 56. Borneo, Banka. (Mus. Leyd.). 

mutabilis, n.sp. Z ce. p. 148. Java. (Mus. Gen.). 

nanus, n. sp. /. e. p. 67. Sumatra, Malacca. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

neptunulus, n. sp. Z e. p. 50. Flores. 

oblongomaculatus, n.sp. /.c. p. 79. Oost-Sumatra. (Mus. Leyd.). 

occipitalis, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxıı (1885). 
p. 379. Birmanie. (Mus. Gen.). 

orbicularis, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxI (1885). 
p. 387. Fly river. (Mus. Gen.). 

pacificus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1885). p. 17. Java, 
Malacca. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

paucigranosus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 86. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

phanaeicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 52. 
Flores. 

pilosus, n. sp. Z. c. p. 62. Java. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

pilularius, n. sp. Z. e. p. 70. Java. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

pullus, n. sp. Z. c. p. 68. Java. (coll. Lansb.). 

pygidialis, n. sp. Z c. p. 54. Java. (Mus. Leyd.). 

rectecornutus, n. sp. 2. c. p. 49. Java, Sumbawa, Ceylon. 

Revoili, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvi (1882). C.R. 
p. 22. Somali-land. 

riparius, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). p. 384. 
Fly river. (Mus. Gen.). 

rotundicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 65. | 
Java. (Mus. Leyd.). 

saleyeri, n. sp. Z c. p. 64. Saleyer. (Mus. Leyd.). 

semiaureus, n. sp. /. c. p. 75. Java, Sumatra. 

_semigranosus, n. sp. /. e. p. 74. Sumbawa, Flores. 

semiopacus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 85. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

serdangensis, n. sp. Z c. p. 132. Oost-Sumatra. (Mus. Leyd.), 

sumatranus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 147. 
Sumatra. (Mus. Gen.). 


216 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


sundanensis, n. sp. Z. e. p. 146. Java. (Mus. Leyd.). 

variolaris, n. sp. /. e. p. 65. Java. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

ventralis, n.sp. Ze. p.145. Sumatra. (Mus. Leyd. , Mus. Gen.). 

viduus, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xx11 (1885). p. 388. 
Nieuw Guinea. (Mus. Gen.). 


Gonocyphus, subgen. nov. 
Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). p. 382. 


gibbicollis, n. sp. Z c. p. 381. Birmanie. (Mus. Gen.). 
scatonomoides, n. sp. Z. c. p. 386. Sumatra. (Mus. Gen.). 


Proagoderus, subgen. nov. 
Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 14. 
Ritsemae, n. sp. Z. c. p 44. Liberia. (Mus. Leyd.). 


Diastellopalpus, gen. nov. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vırı (1886). p. 90; Vol. 1x (1887). p. 109, noot. 


lamellicollis, Quedenf. (gen. Onthophagus). (Mus. Leyd.). 
infernalis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. rx (1887). p. 109. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


Phalops, Erichs. 


barbicornis, n. sp. Stett. entom. Zeitung. Jahrg. xLIV (4883). 
p. 167. Abyssinie. 

Candezei, n. sp. Z e. p. 165. Vasteland van Indie. (coll. Lansb. , 
coll. Candèze). 

inermis, n. sp. 4. c. p. 168. Abyssinie. 

olivaceus, n. sp. Z. c. p. 164 Indie. (coll. Lansb.). 

rufosignatus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vit (1885). p. 19. 
Zuid-Afrika. (Mus. Leyd.). 

sulcatus, n. sp. Stett. entom. Zeitung. Jahrg. XLIV (1883). p. 166. 
Senegal. (coll. Lansb.),, 

vanellus, n. sp. J. ce p. 166. Mozambique. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 217 


Oniticellus, Serv. 


quadrituberculatus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1886). 
p. 78. Humpata. (Mus. Leyd.). 

Raffrayi, n. sp. 4. e. p. 80, noot. Abyssinie. (Mus. Leyd., coll. 
Lansb.). 

testudo, n. sp. Z. c. p. 79. Humpata. (Mus. Leyd.). 


Aphodius, Illig. 
Vethi, n.sp. Notes Leyd. Mus. Vol. VIII (1886). p. 91. Humpata. 
(Mus. Leyd.). 
Oxyomus, Casteln. 
inaequalis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 92. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 
Rhyssemus, Muls. 
malasiacus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 133. 
Oost-Sumatra, Malacca. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 


Drepanognathus !), nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 92, noot. 


falciger, n. sp. Z. c. p. 93, noot. Madagascar. (coll. Lansb.). 
mandibularis, n. sp. £. e. p. 93, noot. Sissanto: West-Afrika. 
(Mus. Leyd.). 


Hybosorus, M.L. 
nitidus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvi (1882). C.R. 
p. 23. Somali-land. 
Phaeochrous, Casteln. 


suturalis, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 394. Birmanie. (Mus. Gen.). 


1) Te vervangen door Sissantobius Rits. wegens Drepanognathus Smith (1858) 
bij de Formicidae. 


14% 


218 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 
Bolboceras, Kirby. 


birmanicus, n. sp., Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xXII (1885). 
p. 395. Birmanie. (Mus. Gen.). 

catenatum, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vir (1886). p. 135. 
Sumatra, Borneo. (Mus. Leyd.). 

consanguineus, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxI (1885). 
p. 396. Birmanie. (Mus. Gen.). 

Ludekingi, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vill (1886). p. 134. 
Sumatra. (Mus. Leyd.). 

multicostatus, n. sp. Ann, Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). 
p. 395. Fly river. (Mus. Gen.). 

sumatranus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 135. 
Oost-Sumatra. (Mus. Leyd.). 


Trox,:Fabr. 


Castelnaui, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 200. 
Australie. (coll. Lansb.). 

funestus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 93. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

Semmelinki, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. ıx (1887). p. 199. 
Java. (Mus. Leyd.). 


Phaeochridius, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (4887). p. 201. 
derasus, Harold (gen. Liparochrus). (Mus. Leyd.). 
Pantolasius, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. ıx (1887). p. 202. 
Vethi, n. sp.  c. p: 203. Sumatra. (Mus. Leyd.). 
Liparochrus, Erichs. 


papuus, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxıı (1885). p. 397, 
Fly river. (Mus. Gen.). 
pimelioides, n: sp. 4 c. ps 397. Somerset, Kaap York. (Mus. Gen.): 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 219 
Acanthocerus, M.L. 


brasiliensis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 206. 
Brazilie. (coll. Lansb.). | 
clypealis, n. sp. Z. c. p. 208. Peru. (coll. Lansb.). 
punctulatus, n. sp. Z c. p. 207. Peru. (coll. Lansb.). 
suturalis, n. sp. 4 c. p. 205. Cayenne. (Mus. Leyd.). 


Cloeotus, Germ. 


pustulosus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 204. 
Nieuw-Grenada. (coll. Lansb.). 


viridis, n. sp. Z e. p. 203. Mexico. (coll. Lansb.). 


Synarmostes, Germ. 


aurora, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 209. Oost- 
Sumatra. (Mus. Leyd.). 

pulcher, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. Xx11 (1885). p. 398. 
Sumatra. (Mus. Gen.). 

punctatissimus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). 
p. 209. Malacca. (coll. Lansb.). 

reticulatus, n. sp. Z c. p. 244. Noord-Celebes. (coll. Lansb.). 

striatulus, n. sp. Z. c. p. 210. Borneo. (coll. Lansb.). 


(Melolonthini). 


Dichelus, Serv. 


aequatorialis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vrm (1886). p. 94. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


Serica, M.L. 


verticalis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 96. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


Holoschiza, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. viti (1886). p. 97. 
dentilabris, n. sp. Z. c. p. 97. Congo, Humpata. (Mus. Leyd.). 


220 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Trochalus, Casteln. 


margaritaceus, n. sp. Ann. Soc, Ent. Belge. Tom. XXv1 (1882). 
C.R. p. 23. Somali-land. 


Triodonta, Muls. 


procera, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 95. Congo. 
(Mus. Leyd.). 


Maechidius, M.L. 


peregrinus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vrm (1886). p. 136. 

Zuid-Celebes. (Mus. Leyd.). 
Apogonia, Kirby. 

cribrata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XXII (1879). C.R. 
p. 149. Java. (coll. Lansb.). 

heptagona, n. sp. 2. c. p. 149. Borneo. (coll. Lansb.). 

laevicollis, n. sp. /. c. p. 149. Java en Sumatra. (coll. Lansb.). 

papua, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxıı (1880). C.R. 
p. 119. Nieuw-Guinea, (coll. Lansb.). 

rugosa, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxi (1879). C.R. 
p. 149. Java. (coll. Lansb.). 


Pegylis, Erichs. 
maculipennis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxVI (1882). 
C.R. p. 24. Somali-land. 
Exopholis, Motsch. 
pinguis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxil (1879). C.R. 
p. 150. Sumatra. (coll. Lansb.). 
Lepidiota, Hope. 
suspicax, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 18. Nias. 
(coll. Lansb.). 
unicolor, n. sp. '). Notes Leyd. Mus. Vol. vir (1886). p. 98. 
Benguella. (Mus. Leyd.). 


= Proagosternus? Reichei Thoms. (1858). Cf. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. 
ae (1887) CR. pi ME. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 221 
Ancylonycha, Blanch. 


celebensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). 
C.R. p. 150. Gelebes; Sanghir. (coll. Lansb.). 

flaviventris, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xx11 (1879). 
C.R. p. 150. Timor. (coll. Lansb.). 


Rhopaea, Erichs. 


aruensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). C.R. 
p. 150. Aru-eilanden. (coll. Lansb.). 


‘ Sebaris, Casteln. - 


lanuginosa, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 99. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


(Rutelini). 
Anomala, Sam. 


anchoralis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). 
C.R. p. 151. Java. (coll. Lansb.). | 

congoensis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 100. 
Congo. (Mus. Leyd.). 

insipida, n. sp. Z e. p. 99. Humpata. (Mus. Leyd.). 

luctuosa, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). C.R. 
p. 151. Ambon, Ceram. (coll. Lansb.). 

rubricollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vir (1886). p. 102. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

similis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvi (1882). C.R. 
p. 24. Somali-land. 

suturalis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 103. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

ternatana, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxır (1879). 
C.R. p. 154. Ternate, Batjan, Gilolo. (coll. Lansb.). 

tibialis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vili (1886). p. 101. 
Congo. (Mus. Leyd.). 

vitticollis, n. sp. Z e. p. 102. Congo. (Mus. Leyd.). 


222 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Euchlora, M.L. 

citrina, n. sp, Notes Leyd, Mus. Vol. v (1883). p. 20. Nias. 

crassa, n. sp. Ann, Soc. Ent. Belge. Tom. xxır (1879). C.R. 
p. 152. Java. (coll. Lansb.), 

pulchripes, n. sp. /. c. p. 151. Oost-Sumatra, Billiton, Banka, 
Borneo. (coll. Lansb.). 

purpureiventris, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). 
p. 19. Nias. 

Scheepmakeri, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). 
C.R. p. 152. Oost-Java. (coll. Lansb.). 

seminigra, n. sp. Notes Leyd. Mus, Vol. v (1883). p. 25. Nias. 
(Mus. Leyd.). 


Spilota, Burm. 


Burmeisteri, n. sp. (= irrorella Burm. 8). Ann. Soc. Ent. Belge. 
Tom. xxıı (1879). C.R. p. 152. (coll. Lansb.). 

insignis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxIn (1880). C.R. 
p. 120. Sumatra. (coll. Lansb.). 

Riedelii, n. sp. Ze. p. 120. Noord-Celebes. (coll. Lansb.). 


Mimela, Kirby. 

nana, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xx11 (1879). C.R. p. 153. 

Java. (coll. Lansb.). 

Adoretus, Casteln. 

costipennis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vırı (1886). p. 104. 

Congo. (Mus. Leyd.). 

(Dynastini). 
Oryctoderus, Boisd. 

Candezei, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xx111 (1880). C.R. 

p. 121. Nieuw-Guinea. (coll. Lansb.). 

Heteronychus, Burm. 


costatus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vırı (1886). p. 105. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 223 
Dipelicus, Hope. 
lobatus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). C.R. 
p. 153. Amboina. (coll. Lansb.). 
Temnorhynchus, Hope. 
tridentatus, n. sp. Notes Leyd, Mus. Vol. vırı (1886). p. 106. 
Congo; Gabon. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 
Oryctes, Illig. 
trituberculatus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. Xxl 
(1879). C. R. p. 153. Sumatra; Celebes. (coll. Lansb.). 
Xylotrupes, Hope. 
florensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). C.R. 
p. 153 !). Flores. (coll. Lansb.). 
Endebius, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxımr (1880). C.R. p. 122. 
florensis, Lansb. (gen. Xy/otrupes). 


(Cetonini). 
Heterorrhina, Westw. 


Dohrni, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 20. Nias. 


Spelaiorrhina, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vı (1886). p. 106. 
rufopyga, n. sp: Z. c. p. 107. Humpata. (Mus. Leyd.). 
Endodonta ?), nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 108. 
Vanderkelleni, n. sp. 4 c. p. 108. Humpata. (Mus. Leyd.). 


1) Door eene schrijffout staat hier Xyloryetes. 


_ 2) Te vervangen door Lansbergia Rits. wegens Endodonta Albers (1850) bij 
de Mollusca, 


224 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Aporecolpa, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 109. 
nigra, n. sp. Z. c. p. 110. Humpata. (Mus. Leyd.). 


Clinteria, Burm. 
serdangensis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (4887). p. 110. 
Oost-Sumatra; Cochinchina. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 
valida, n. sp. Z. c. p. 164. Vasteland van Indie. (Mus. Leyd.). 


Agestrata, Eschsch. 


punctato-striata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XXIII 
(1880). C.R. p. 122. Sumbawa, Flores, Sula. (coll. Lansb.). 


Lom à p'ter a, Gtet iP. 
Adolphinae, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxI (1880). 
C.R. p. 124. Arfakgebergte: Nieuw-Guinea. (coll. Lansb.). 
angulicollis, n. sp. !) Z c.p. 127. Kaap Has: Nieuw-Guinea. 
(coll. Lansb.). 

dichropus, n. sp. 4. c. p. 126. Eiland Ron: Nieuw-Guinea. 
(coll. Lansb.). 

distincta, n. sp. /. e. p. 125. Nieuw-Guinea. (coll. Lansb.). 

humeralis, n. sp. Z e. p. 126. Amberbaki: Nieuw-Guinea. 
(coll. Lansb.). 


Ischiopsopha, Gestro. 
Bruynii, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxii (1880). C.R, 
p. 123. Eiland Mafor: Nieuw-Guinea. (coll. Lansb.). 
Laglaizei, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxit (1879). C.R. 
p- 154. Amberbaki: Nieuw-Guinea. (coll. Lansb.). 


Chalcothea, Burm. 


Bockii, n. sp. 2) Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxıı (1879). C.R. 
p. 154. Sumatra, (coll. Lansb.). 


1) = Lomaptera distincta, Lansb. monstrositeit (volgens den heer Neervoort 
van de Poll). 
2) = Chalcothea virens, Rits. (1879). Cf. Tijdschr. v. Entom. DI. XXII 


(1880). Verslag p. 95, en Ann. Soc, Ent. Belge. Tom. XXIII (1880). C.R. p. 139 
(ten onrechte staat hier echter Bosk%). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 225 


Taeniodera, Burm. 


crucicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 165. 
Vasteland van Indie. (Mus. Leyd.; coll. Oberthiir). 
humilis, n. sp. Z. e..p. 167. Vasteland van Indie. (Mus. Leyd.; 
coll. Oberthür). 
Oberthüri, n. sp. Z ce. p. 166. Vasteland van Indie. (coll. 
Oberthür). | 
Gnorimidia, nov. gen. 


Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 168. 
toyae, n. sp. Z. c. p. 169. Vasteland van Indie. (coll. Oberthür). 


Digenethle, Thoms. 
Raffrayi, n. sp. Ann, Soc. Ent. Belge. Tom. xx (1880). C.R. 
p. 128. Amberbaki; Arfak. (coll. Lansb.). 
Elaphinis, Burm. 
quadripunctata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XXVI 
(1882). C.R. p. 24. Somali-land. 
Somalibia, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvI (1882). C.R. p. 26. 
guttifera, n. sp. Z. c. p. 26. Somali-land. 


Stalagmosoma, Burm. 
luctuosa, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvı (1882). 
C.R. p. 25. Somali-land. 
Gametis, Burm. 


angustata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvı (1882). 
C.R. p. 25. Somali-land. 
bipunctata, n. sp. /. c. p. 25. Somali-land. 


Glycyphana, Burm. 


plicata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxım (1880). C.R. 
p. 129. Flores, Sumbawa. (coll. Lansb.). 


15 


226 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Mausoleopsis, nov. gen. 
Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvi (1882). C.R. p. 29. 


albomarginata, n. sp. Z. c. p. 29. Somali-land. 
funebris, n. sp. 2. e. p. 30. Somali-land. 
oculata, n. sp. Z ce. p. 30. Somali-land. 


Revoili, n. sp. 4 e. p. 34. Somali-land. 


Leucocelis, Burm. 


alboguttata, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvI (1882). 
C.R. p. 27. Somali-land. 

cinctipennis, n. sp. /. e. p. 28. Somali-land. 

coerulescens, n. sp. /. e. p. 28. Somali-land. 

Haroldi, n. nom. 1). (= dyssenterieus Har. en Quedenf. zee Bohem.). 
Notes Leyd. Mus. Vol. vin (1886). p. 111. 

lacrymans, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxvI (1882). 
C.R. p. 27. Somali-land. 

ruficauda, n. sp. /. c. p. 26. Somali-land. 

rufocincta, n. sp. 4 c. p. 27. Somali-land. 


viridissima, n. sp. 4. e. p. 28. Somali-land. 
Protaetia, Burm. 


Candezei, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxIn (1880). C.R. 
p. 130. Flores. (coll. Lansb.). 
Colffsii, n. sp. Z. c. p. 129. Sumbawa. (coll. Lansb.). 


sangirensis, n. sp. Z. ce. p. 130. Sangir-eilanden, (coll. Lansb.). 


Pachnoda, Burm. 


impunctata, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vin (1886). p. 113. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 

Vethi, n. sp. Z. c. p. 112. Benguella. (Mus. Leyd.). 
Anthracophora, Burm. 
Scheepmakeri, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxH (1879). 

C.R. p. 154. Oost-Java. (coll. Lansb.). 


1) Dezelfde naamsverandering was echter reeds voorgesteld door Dr. Kraatz 
Entom, Monatsblätt. Bd. 1I (1881). p. 32). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 227 


BUPRESTIDAE. 
Catoxantha, Solier. 


Netscheri, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xx11 (1879). C.R. 
p. 147. Sumatra. (coll. Lansb.). 


Philocteanus, H. Deyr. 


Maitlandi, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883), p. 22. Nias. 
(coll. Lansb.). 


Chrysochroa, Solier. 


bimanensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). 
C.R. p. 147, en Tom. xxi (1880). C.R. p. 131. Bima. 
(coll. Lansb.). 


Chrysodema, C. et G. 


florensis, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxım (1880). 
C.R. p. 132. Flores. (coll. Lansb.). 

foraminifera, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). 
C.R. p. 148. Flores. (coll. Lansb.). i 

Swierstrae, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 23. 
Nias. (coll. Nat. Art. Mag.). 


Iridotaenia, H. Deyr. 


opaca, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 117, noot. 
Congo. (Mus. Leyd.). 

Riedelii, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxii (1880). C.R. 
p. 135. Timor. (coll. Lansb.). 


Gyphogastra, H. Deyr. 


Bruynii, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxım (1880). C.R. 
p. 133. Humboldt’s baai. (coll. Lansb.). 

caudata, n. sp. Z e. p. 134. Arfak-gebergte. (coll. Lansb.). 

flavimana, n. sp. Z. c. p. 134. Flores, Timor. (coll. Lansb.). 

ronensis, n. sp. À c. p. 132. Eiland Ron. (coll. Lansb.). 


228 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


Psiloptera, Solier. 
Boucardi, n. sp. !). Notes Leyd. Mus. Vol. vini (1886). p. 116, 
noot. Gentraal-Afrika. 
Comottoi, n. sp. Ann. Mus. civ. Genova. Vol. xxII (1885). p. 399. 
Birmanie. (Mus. Gen.). i 
monoglypta, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. 1x (1887). p. 141. 
Ovumbo, Kafferland. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 
Ritsemae, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vin (1886). p. 115. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 
Melobasis, C. et G. 
modesta, n. sp. Ann. Soc: Ent. Belge. Tom..xxIT (1880). C.R. 
p. 136. Arfak-gebergte. (coll. Lansb.). 
variabilis, n. sp. Z. c. p. 136. Sumbawa. (coll. Lansb.). 
Castalia; CmetiG 
moerens, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxmMI (1880). C.R. 
p. 137. Timor Archipel. (coll. Lansb.). 
Belionota, Eschsch. 
hilae, n. sp. 2). Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxII (1879). C.R. 
p. 148. Amboina. (coll. Lansb.). I 
intermedia, n. sp. 3). 4 ce. p. 148. Sumatra. (coll. Lansb.). 
Alyssoderus, H. Deyr. 
vittatus, n. sp Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 116. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 


CERAMBYCIDAE. 
(Prionini). 
Ancyloprotus, White. 

ferox, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 137. Sumatra. 

(Mus. Leyd.). 

1) = Buprestis proxima Klug, Peters’ Reise nach Mossambique. Insecten. (1862). 
Py 188: ta SRI gd 

2) = Belionota Mniszechi H. Deyr. (1864). Cf. Tijdschr. v. Entom. DI. XXIII 
(1880). Verslag p. 95, en Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XXIII (1880). C.R. p. 139. 


3) = Belionota fallaciosa H. Deyr. (1864). Cf. Tijdschr. v. Entom. DI. XXIII 
(1880). Verslag p. 95. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 229 
javanus, n. sp. Z. c.p. 136. Java. (Mus. Leyd.; coll. Lansb.). 


Emphiesmenus, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 137. 


Schageni, n. sp. /. c. p. 138. Sumatra. (Mus. Leyd.). 


Xixuthrus, Thoms. 
lunicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vı (1884). p 140. 
Amboina, Ceram, Key. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 
Clinopleurus, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 142. 


arfakianus, n. sp. /. c. p. 142. Arfak-gebergte. (coll. Lansb.). 


Prinobius, Muls, 


alfurus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 146. Timor, 
Flores, Amboina. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

celebensis, n. sp. Z ce. p. 145. Noord-Celebes. (coll. Lansb.). 

ceramensis, n. sp. /.c.p 148. Ceram. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

Pascoei, n. sp. 4 e. p. 144. Sumatra, Banka, Biliton, Borneo. 
(Mus. Leyd., coll. Lansb.). 

vestitus, n. sp. /. c. p. 147. Sumbawa. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 


Rhaphipodus, Serv. 


Blumei, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 150. Java. 
(Mus. Leyd.). 


Ulogastra, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vr (1884). p. 151. 
Colffsi, n. sp. Z c.p. 152. Sumbawa. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 


Xaurus, Pascoe. 


papuus, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 153. Kaap Has. 
(coll. Lansb.). 


230 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 
Aegosoma, Serv. 


fimbriatum, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (1884). p. 157. 
Sumatra. (Mus. Leyd.). 


giganteum, n. sp. /. c. p. 156. Sumatra. (Mus. Leyd.). 
granuliferum, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. rx (1887). p. 143. 
Oost-Sumatra. (Mus. Leyd.). 
Megopis, Serv. 


cinnamomea, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vr (1884). p. 159. 
Java. (coll. Lansb.). 


costata, n. sp. Z. c. p. 158. Java, Sumatra. (Mus. Leyd., 
coll. Lansb.). 
(Cerambycini). 
Ephies, Pascoe. 
ligystropteroides, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vi (4884). 
p. 92. Sumatra. (Mus. Leyd.). 
palliatus, n. sp. Z. c. p. 91. Sumatra. (Mus. Leyd.). 
Hypatium, Thoms. 
resplendens, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 119. 
Congo. (Mus. Leyd.). 
Gallichroma, Latr. 
Vethi, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vili (1886). p. 117. Hum- 
pata. (Mus. Leyd.). 
Litopus, Serv. | 
impressicollis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vrm (1886). 
p. 118. Humpata. (Mus. Leyd.). 
Cladopalpus, nov. gen. 
Notes Leyd. Mus. Vol. vii (1886). p. 35.. 


Hageni, n. sp. /. c. p. 36, Sumatra, Java. (Mus. Leyd., coll. 
Lansb.). 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. ‚231 
(Lamiini). 
Tmesisternus, Latr. 
Rafaelae, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxıx (1885). C.R. 
p. 20. Celebes. (coll. Lansb., coll. Oberth.). 
Phantasis, Thoms. 
occidentalis, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. ıx (1887). p. 111. 
Humpata. (Mus. Leyd.). 
Nemophas, Thoms. 


bieinetus, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxıı (1880). 
C.R. p. 137. Soela Bessi. (coll. Lansb.). 
zonatus, n. sp. Z. c. p. 137. Timor. (coll. Lansb.). 


Epepeotes, Pascoe. 
Schlegelii, n. sp. Notes Leyd. Mus. Vol. vr (1884). p. 90. 
Sumatra. (Mus. Leyd., coll. Lansb.). 
Cereopsius, Thoms. 
niassensis, n. sp. !). Notes Leyd. Mus. Vol. v (1883). p. 24. Nias. 
(coll. Lansb.). 
Batocera, Casteln. 
Bruynii, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxIII (1880). C.R. 
p. 138. Sangir-eilanden. (coll. Lansb.). 
Protemnemus, Pascoe. 
Thomsoni, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. xxi (1880). 
C.R. p. 138. -Arfak-gebergte. (coll. Lansb.). 
Xylorrhiza, Casteln. 
Dohrni, n. sp. Ann. Soc. Ent. Belge. Tom. XXUI (1880). C.R. 
p. 139. Sumbawa. (coll. Lansb.). 


1) Bij vergissing door Lameere in zijne , Liste supplémentaire” (p. 58) in 
het geslacht Otkelais Pase. (= Cereopsius Pasc. olim, zee Thoms.) geplaatst. 


232 LIJST DER ENTOMOLOGISCHE GESCHRIFTEN 


INDEX DER GESLACHTEN EN ONDERGESLACHTEN. 


Acanthoceruss, u... e 219. Chaleothea ts en, . 224 
Adoretus- spell ona 229°, ‚Gheironitis. Cra 211 
Aegosoma.. . . 0... Nr 2004 IChoeridium 2250 08 209 
Abestratdie mure: Lire wee 224. CGhrysochroa nti sone & 227 
ACTA Neen A e 206 *Chrysodema 2,8% u... 227 
Akyssoderus:... 5 „en 120 228: Cladopalpus-.;.. S&S 230 
Amphistomus 2) tir .. 207 =Chinopleunus... 30) 229 
Anachalcog.! sine „ul 208. Glinteniafi nd. th es EE 224 
Aneylonycha.r. is state 224. }oGlocotus.. Aa IN dk 4 219 
Ancyloprotuss il. ur, 228 Coprist sin ae MR 210 
Amomala eo on 221. “Coptodactyla: > = u: 209 
Anthracophora....... 226 CGyphogasirar = sacs ue 227 
Aphodiussges su. ne 217 
Apoconia. ee Cie Be 2207 Deltoehilum 2a 22.2.7 208 
Aporecolpa..:. 4.7. vun 224 Diastellopalpus ...... 216 
Dichelus. er a. es 219 
Batoceta/ o to tent ete 231 "Digenethle, nn. . 022 225 
Belionsta «vp ii «ne 228 aDipeltcus.at wen. rar 223 
Bolbocerastns … atea 218 Drepanognathus !).... 217 
Gallichroma un. se 230 Blaphinis nn rt 225 
Canthon nes ae ee 208 Emphiesmenus ...... 229 
Bassolus. <> EN epee 208: “Endebrus na zer 223 
Bastallan var. u) aoe 228 ‚Endodonta 3) earn als 293 
Gatharsius. «wirt 210. Ennearabdus. +... .:. . 210 
Gatoxanthar. m one 227  Epepeotes. . 2 ne 231 
Gereopsius. =... mn ee 231 Ephies as aan 230 
Ghalconotus Mt 7 Bk 208..." Epilissus Bye em Ne 208 


1) Te vervangen door Sissantobius Rits. wegens Drepanognathus Smith (1858) 
bij de Formicidae. 

2) Te vervangen door Lansbergia Rits. wegens Endodonta Albers (1850) bij 
de Mollusca. 


VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 233 


Buell . 0 ARR SNO Lt 207 
Eurytrachelus. ...... 2068ER Onitieelluss 7. PARC 217 
Exopholis: … 22.2200: SLOP OMS. . ten ol sare 211 
@nthophagus.. a 212 
Gamelis:. „ame. ZIONE So plant 223 
Glycyphana; We oe gone 2999 Oryetoderus ... … ste 222 
Corina ile tl. adire IIINHOZYOMUS =. eeen 217 
Gonocyphus. . . .. 212, 216 
CVIDNODlENEUS. at 22. 208 sPachnodans .. «a 0. 226 
Pachylomera. + ua 207 
Heteronychus. >... pui 2294 »Bantolasiusı ess afro 218 
Fleterorchina® +. Laga ATS abeel: u aaa 220 
Elolosehizaun.. rte 2A 9 Bhaeochridius: „sy sur: 218 
EHiyhosorüus..2 02:0 tt Dn tE hacochronse arden tn 217 
Hypatiam tini een gie 230, MP halops Ne. es 216 
Phantasısc. ar... 29% 231 
kidötaemiar a "ose ks Ls 22:0 @Philocteamus. 1.0 at 227 
Ischtopsopha.*. zu... 224) Platyphymatia uns oa 207 
Bleronyzo ins lea 209 
Benidiotas zus euro Non 220) «Pleuronitiss = de. bee 
Ikeuegealis wen ur. Ber 226, 7Prinobius a. 433%. 2% ack 229 
Inparochrusi.e.. smar PSM Droagoderus a. . un. u. 216 
Bıtopusb me teat 230% Protaetia Ber. ioni. 226 
Lomapterania na a as: 224 »Protemnemus it. utt | 231 
Paloptenanf: se. >). Mere 228 
Maechidiuss 2... 2. nl: 220 
Mausoleopsis. ese em: 226; Rhaphipoduss „art ed 229 
Mecopist Arsa 230 ve Rhopaear 7 Ars Lusia 224 
Melobasis Taster. em 22838 Fchyssemus 2.2... tale: 217 
Mimela, ini eur 9202 
Menoplistes=. si. dea 208 Scarabaeus. '..... u... 207 
Bebanisı PT eue siete 221 
Nemophas an) SH A Dal A Segica rn nn are a 249 


1) Te vervangen door Mnematidium Rits. wegens Octodon Bennett (1832) bij 
de Mammalia, 


234 ENTOM. GESCHRIFTEN VAN MR. J. W. VAN LANSBERGE. 


Sisyphus: NE NEA 207 Tesserodon Ees 
Domalıbia zn ame 229, “Tmesisternus ren... 
Spelaiorrhina .% 2 43.2" 228° “Triodonta- \ mern. 
Sprea ran PS 222 Ya Lrochalust en iedee 
Stalagmosoma....... 220 VITTORI AE er ES 
Streblopus: Zeit Ar ei 209 

SVDAPSIS. 4 Kr. oa 209 ~*Wlogastrai:; 25225 vee ee 
Synanmostes. 4. ws. . 219 UTOL SEA ere ota 
Taeniodera. =. "LENS 220 STRAUS rant nn aur eee 
Tapeinopterus … >: It ZATTE AMIE u 
Temmoplectron, +. 5 27%, 209 7Xylorchizas Se. ae. eats 


Temnorhynchus 3 2). #7. 223.0 Nylotrupesr. Sana 


MIEREN EN BLADLUIZEN, 


DOOR 


Dry HBO's. 


Het is algemeen bekend, dat er onder de mieren soorten zijn, 
welke, evenals de menschen van hun melkvee, gebruik maken 
van de afscheiding van andere dieren en wel voornamelijk van 
bladluizen. Terwijl men vroeger meende, dat de stof, die aan de 
mieren als voedsel diende, afkomstig was uit de soms in buisjes 
eindigende rugklieren der bladluizen, heeft Dr. Forel aangetoond, 
dat verreweg de grootste hoeveelheid voedsel afkomstig is uit het 
darmkanaal, dus uit de anale opening der bladluizen. Het oplikken 
van de droppels eener kleverige vloeistof, door de rugklieren af- 
gescheiden, heeft wel nu en dan plaats, maar moet als iets bij- 
komends worden beschouwd. 

De mierensoorten, die het meest op boven beschreven wijze 
van deze « melkkoeien » voordeel trekken, zijn Lasius niger L. en 
zijne aanverwante rassen, Zormica cinerea Mayr en fusca L. en 
Lasius flavus F. met zijne rassen. Ook Myrmica laevinodis Ny). 
zag ik dikwijls bladluizen opzoeken. Lasius flavus kweekt bladluizen 
aan, die de wortels van planten aantasten, en doet dus middellijk 
schade aan de planten, en slechts hij wordt door Forel als meer 
wezenlijk van belang voor den plantengroei beschouwd. 

Van de andere soorten is in onze tuinen Lasius niger zóó al- 
gemeen verspreid, dat er zeker niemand is, ook onder de niet- 
entomologen, wien dit dofzwarte miertje onbekend is. Wegens zijn 
algemeen voorkomen stelde ik er belang in, te weten, in hoeverre 


het bezoek van deze mierensoort aan planten, door bladluizen ge- 


236 MIEREN EN BLADLUIZEN. 


teisterd, schade kan doen. A priori kan men daaromtrent niet 
veel met zekerheid zeggen. Men zou kunnen redeneeren: de mieren 
trekken een deel van het voedsel tot zich, dat de bladluizen anders 
voor zichzelven bestemd hadden; deze zullen daardoor verzwakken, 
zich minder sterk voortplanten, en hierdoor zal een te groot aantal 
bladluizen voorkomen worden. Maar men kan ook redeneeren als 
volgt: de mieren zullen haar melkvee beschouwen als eene soort 
van huisdieren; zij zullen het beschermen tegen den aanval van 
vijanden en op andere wijzen trachten te verplegen; de bladluizen, 
die een deel van het opgezogen voedsel weer aan de mieren moeten 
afstaan, zullen zich schadeloos stellen, door voortdurend nieuwe 
sappen op te zuigen; elke bladluis zal dus aan de plant meer kwaad 
doen, en het aantal dezer dieren zal eer grooter dan geringer worden 
door de werking der mieren. De laatste redeneering heeft veel vóór ; 
het laat zich zelfs verwachten, dat dieren, met zooveel verstand 
begaafd als de mieren, voor de bladluizen zorg zullen dragen, 
en dat zij ze als huisdieren zullen behandelen, te meer daar dit 
van de verwante Lasius flavus bewezen is. Ook schijnt men wel 
eens te hebben waargenomen, dat /. niger bladluizen van de eene 
naar de andere plant of tak overbracht, blijkbaar om aan deze 
dieren nieuwe gelegenheid tot voeding te verschaffen. 

Om in de bovengenoemde quaestie zekerheid te erlangen, besloot 
ik. eene vergelijkende proef te doen. Op een der proefvelden van 
de Rijkslandbouwschool pootte ik een akker met groene Windsor 
tuinboonen (Vicia Faba). Ik koos deze plant, omdat die vrij zeker 
elk jaar meer of minder door bladluizen (Aphis Papaveris F. = A. 
Fabae Scop.) wordt aangetast. Ongeveer in het midden liet ik 


enkele rijen boonen weg, om te zorgen, dat de stengels van beide 


© ? 
helften elkaar niet zouden aanraken. De grootste lengte van den akker 
lag ongeveer van het Oosten naar het Westen, zoodat beide helften 
van het in de lengte verdeelde stuk grond ten opzichte van de 
zon gelijk bedeeld waren. Beide stukken werden daarop met eene 
heining van + 4 d.M. boven den grond uitstekende, goed aaneen- 


sluitende planken omgeven. Door deze dagelijks of om den anderen 


dag, al naar het vereischt werd, te teeren, werden de mieren òf 


MIEREN EN BLADLUIZEN. 237 


binnengehouden, òf buitengesloten. In het eene vak, dat ik A zal 
noemen, plaatste ik, nadat de boonen reeds 1 à 2 d.M. groot 
waren, den 8 Juni een nest van Zasius niger. In het andere 
vak B werden alle toevallig aanwezige mieren weggevangen. In 
het vervolg bleek de afscheiding der vakken volkomen voldoende 
te zijn, daar in het vak B geene mieren meer werden aangetroffen, 
terwijl uit het vak A, voor zoover ik kon nagaan, ook geene 
ontsnapten. Op den 8 Juni waren reeds enkele gevleugelde 
met jonge ongevleugelde bladluizen op de boonen aanwezig. Daar 
dit aantal evenwel nog zeer gering was, zag ik de mieren van 
het vak A druk gebruik maken van de honigafscheiding der zwarte 
plekjes aan de steunblaadjes. Reeds den 15 Juni kon ik duidelijk 
merken, dat het aantal bladluizen in het vak A grooter was dan 
in B. Dit verschil nam vervolgens voortdurend toe. In het vak B 
eenigszins, maar in het vak A vrij sterk vond ik den 29 Juni 
vele bladeren bedekt met eene kleverige uitscheiding der bladluizen, 
zelfs zóó, dat er eene dikke, vochtige laag overheen lag, zoodat 
ook vele bladeren reeds bruine plekken vertoonden. Den 5 Juli 
was het verschil tusschen de beide vakken in den stand van het 
gewas reeds zeer in ’t oog vallend. In het vak A was geen enkele 
stengel meer vrij van bladluizen, in het vak B was nog geen derde 
gedeelte der stengels van bladluizen voorzien, en deze aangetaste 
planten vertoonden, op een paar na, veel minder exemplaren dan 
die van het andere vak. De toppen van de stengels in vak A 
begonnen voor een deel om te buigen en in te drogen; de in groei 
verkeerende peulen aan het ondereind der stengels waren voor het 
meerendeel ook nog sterk met bladluizen bezet. Op de aangetaste 
stengels van beide vakken bevonden zich eene groote menigte goed 
doorvoede Coceinella-larven. Merkwaardig genoeg nam het bezoek 
van de mieren aan de planten sedert het laatst van Juni sterk af. 
Pogingen harerzijds, om de Coccinella-eieren of larven te dooden 
of te verplaatsen, nam ik niet waar. — Sedert 5 Juli nam het 
verschil in stand der gewassen tusschen de beide vakken steeds 
toe, totdat omstreeks 10 Augustus de boonen werden geoogst. 


Om onafhankelijk te zijn van de omstandigheid, dat misschien 


238 MIEREN EN BLADTUIZEN. 


bij toeval in het begin meer bladluizen op het vak A dan op het 
vak B mochten ontstaan of overgevlogen zijn, heb ik nog een 
paar malen sterk geteisterde toppen uit naburige boonen-akkers 
uitgesneden en op het vak B overgebracht, zoodat de gelegen- 
heid, om bladluizen op te doen, hier feitelijk grooter was dan 
in vak A. 

Nadat de uitgetrokken stengels een’ tijd lang op het veld hadden 
gedroogd, en een poosje in het laboratorium hadden nagedroogd , 
vergeleek ik door meten, tellen en wegen de uitkomsten van beide 
vakken. Door toevallige omstandigheden was het aantal stengels 
van vak A niet zoo groot als van vak B; de akker was namelijk 
niet zuiver midden door gedeeld. Ik vond beter, de verhoudings- 
getallen te berekenen naar het aantal stengels dan naar het 
aantal planten, daar sommige planten uit 2, 3 of 4 stengels 
bestonden en toevallig in het eene vak een grooter aantal krachtige 
planten had kunnen aanwezig zijn dan in het andere. Op de 
vorming van één of meer stengels uit ééne plant konden de mieren 
geen invloed hebben gehad, daar dit reeds beslist was, vóór dat 
de omheining en het mierennest geplaatst waren. 


In de volgende tabel vindt men de voornaamste resultaten ver- 


eenigd. 
Vak A. Vak B. 

Aantal stengels. . . .. LR 115 172 
Gemiddelde lengte van het bos 

stengels.n te ee 90 cM. 110 cM. 
Gewicht der stengels met de 

peulen Rae RIE 2660 Gr. 5050 Gr. 
Gemiddeld gewicht van één 

stengel met peulen...... 231 » 291 » 
Geheele aantal peulen ..... 303 668 
Aantal bruikbare peulen !) . . 239 596 


1) Onder bruikbare peulen heb ik die opgenomen, welke minstens ééne 
goed ontwikkelde boon bevatten. 


MIEREN EN BLADLUIZEN. 239 


Vak A Vak B. 
Aantal niet tot ontwikkeling 
Bekomen peulen Magdi. (= 723-1242), 
Gewicht van alle peulen. ... 1105 Gr. 3035 Gr. 
Gewicht der bruikbare peulen. 1060 » 2970 » 
Gewicht der niet ontwikkelde 
peulenx nne a des 45 > 65 » 
Aantal bruikbare peulen op één 
stensel ete etto. GRES 25 33 
Aantal onontwikkelde peulen op 
È 2752 2070 
EE RUE Cl At en na er a 
4945 4945 


Gemiddeld gewicht van eene 
bruikbare, peuls ale 4.43 Gr. 4.98 Gr. 


Gemiddeld gewicht van eene 


onontwikkelde peul. ..... als » 20 » 
576 576 
Gewicht van de 20 grootste 
peulen gezamenlijk. ..... 143 > 156 » 
Aantal? boonen. VA 434 1219 
Gezamenlijk gewicht der boonen. 760 Gr. 2270 Gr. 
Gemiddeld aantal boonen in ééne 
bruikbare Pedi TARN. 1.812 2.047 
Gemiddeld gewicht van ééne 
TU Re IHR NN MH Gr! 1.862 Gr. 
Verhouding der opbrengsten 
(totaal gewicht der boonen, ge- 
deeld door het aantal stengels). 6.6086 13.1976 


Bovenstaande cijfers spreken vrij duidelijk. Vooreerst is de lengte 
van het stroo in vak B 20 cM. aanzienlijker en ten anderen is 
de opbrengst aan boonen in verhouding tot het aantal stengels on- 
geveer tweemaal zoo groot. Dit laatste der eindresultaten wordt 
verkregen door verschillende factoren, die alle ten gunste van 


vak B uitvallen, namelijk: 


240 MIEREN EN BLADLUIZEN. 


I. Het aantal bruikbare peulen op één stengel is in vak B 
aanzienlijk grooter. 
II. Het gemiddeld gewicht van eene bruikbare peul is in vak B 


grooter. 


Dit laatste is het gevolg van twee omstandigheden : 


a. Iedere peul bevat in vak B gemiddeld een grooter aantal 
boonen. 


b. Tedere boon van vak B is gemiddeld zwaarder. 


Onder een grooter gemiddeld aantal boonen in elke peul verstaat 
men eigenlijk met meer recht: een grooter aantal peulen ,-die vele 
boonen bevatten. Onder het grootere gemiddelde gewicht van elke 
boon verstaat men ook liever: het geringer aantal kleine boonen. 
Maar ook de grootste peulen van het vak A kunnen niet tegen 
die van het vak B opwegen; 20 van de eerste wogen 143 Gr., 
van de tweede 156 Gr. 

Aan de opgave van het gemiddeld gewicht eener onontwikkelde 
peul ziet men, dat in het vak B de qualiteit daarvan beter was 
dan in vak A, m. a. w. dat van de opbrengst van B nog peulen 
van betere qualiteit tot de onontwikkelde werden gerekend dan 
van A. Toch was het aantal in A, èn procentsgewijze, èn in 
verhouding tot elken stengel, veel grooter. 

De qualiteit der boonen in beide vakken laat veel te wenschen 
over, daar zij sterk door Bruchus zijn aangetast. Ook hebben ver- 
scheidene boonen eene gebarsten zaadhuid. Toch zien in het al- 
gemeen de boonen van B er gezonder en flinker uit. 

De conclusie, uit bovenstaande proef te trekken, ligt voor de 
hand. Het vermoeden, dat het bezoek van mieren aan door 
bladluizen geteisterde planten, voor deze schadelijk zou zijn, kan 
althans omtrent de combinatie Lasius niger, Aphis Papaveris en Vicia 
Faba tot zekerheid worden. Ook de omvang der toegebrachte 
schade overtreft verre het denkbeeld , dat ik daarvan had, en misschien 
velen met mij. Het verschil aan andere oorzaken toe te schrijven 
dan de aangegevene, gaat m. i. niet. De mieren hadden in vak A 


den grond volstrekt niet ondermijnd of hol geraakt, zoodat het 


MIEREN EN BLADLUIZEN. 241 


minder slagen der planten aan beleedigingen van het wortelstelsel 
kon worden toegeschreven. Dat de mieren in het begin de honig- 
kliertjes der steunblaadjes aflikken, kan geen noemenswaarden 
invloed op den groei der planten hebben gehad, daar bij deze 
snoeperijen de plant in geenen deele beleedigd wordt. 

In de vrije cultuur zullen de mieren zelden zooveel schade 
doen als in deze proef geschied is, daar de bewoners van een 
mierennest niet gedwongen zullen zijn, op een zoo klein terrein 
hun voedsel te zoeken. Maar in ieder geval blijkt, dat de schade 
aanzienlijk genoeg kan zijn, om niet te mogen worden veronacht- 
zaamd (in mijne proef was de opbrengst tot de helft gereduceerd!). 
En zij wordt stellig niet naar waarde geteld, daar men haar 
altijd op rekening van de bladluizen schuift, zonder dat men er 
aan denkt, dat deze voor een deel als de werktuigen der mieren 
fungeeren. 

Nog op twee punten wil ik wijzen. Vooreerst heb ik niet kunnen 
opmerken, dat de bescherming der bladluizen zóó ver ging, dat 
deze tegen hare vijanden werden verdedigd. Bij de aanwezigheid 
van een enorm aantal Coccinella’s in verschillende ontwikkelings- 
.toestanden, zou ik dit, indien het had plaats gehad, allicht wel 
eens hebben waargenomen. 

Ten tweede: E. André deelt in zijn werk «Les Fourmis» het 
volgende mede (blz. 335 en 336): «Lepeletier de St. Fargeau 
pretend, à juste titre, que lorsque les pucerons sont livres 4 eux- 
mémes, ils rejettent leurs excréments sur les feuilles, en les enduisant 
ainsi d’un vernis qui nuit d’une facon sérieuse A leurs fonctions 
respiratoires et provoque le dépérissement du végétal. Or les fourmis, 
en soulageant les pucerons du trop plein de leurs corps, préviennent 
le rejet de la liqueur visqueuse, en préservant les feuilles de son 
contact préjudiciable.» André staat wel toe, dat dit voordeel niet 
opweegt tegen het nadeel, wegens de protectie aan de bladluizen 
door de mieren verleend, maar hecht er nog eenige waarde aan. 
De ervaring, door mij in het beschreven geval opgedaan, ‘is aan 
deze bewering volstrekt niet gunstig. De bladen van de planten 
uit vak A waren voor een groot gedeelte kleverig vernist en 


16 


249 MIEREN EN BLADLUIZEN. 


daardoor bruin geworden. In vak B kwam dit uit den aard der 
zaak minder voor; het aantal bladluizen was veel geringer. 

Men moet niet vergeten, dat de grootste hoeveelheid van het 
vocht, dat de bladluizen afstaan, alleen bij het bezoek der mieren 
te voorschijn treedt en anders in het lichaam blijft, weshalve het, 
bij gebrek aan mieren, in het geheel niet over de bladeren wordt 
uitgestort. De vraag blijft evenwel over, of deze lijmige stof uit 
den anus of uit de rugklieren afkomstig is, Buitendien wil ik naar 


aanleiding van deze ééne proef natuurlijk geen oordeel uitspreken. 


RECTIFICATIE, 


Het zij mij vergund, deze gelegenheid te baat te nemen, om 
eenige fouten te herstellen, voorkomende in mijne eerste proeve 
om eene opgave te leveren van de in ons land voorkomende mieren- 
soorten: «lets over de Nederlandsche Mierenfauna» (in dl. XXX 
van dit Tijdschrift). 

Ik deelde reeds mede, dat mijne determinatie niet plaats had 
volgens typische exemplaren, wijl die toen niet in mijn bezit waren, 
maar alleen volgens de analytische lijst, die Mayr van de Europeesche 
Formiciden geeft. 

Waar men in zulk eene lijst te kiezen heeft tusschen kenmerken 
als: «sterk behaard» en «matig behaard», «schub niet of weinig 
uitgesneden » en «schub duidelijk uitgesneden», om maar een 
paar voorbeelden te noemen, kan men, zonder typische exemplaren 
te hebben gezien, moeielijk met zekerheid determineeren; vooral 
waar het eene familie geldt van meestal kleine dieren, die bovendien 


zóó sterke neiging tot rasvorming hebben, dat wat de een als 


MIEREN EN BLADLUIZEN. 243 


soorten beschouwt, een ander met den naam van rassen bestempelt. 
Dit zij tot mijne verontschuldiging aangevoerd voor het publiceeren 
van feiten, die ik reeds nu eenige wijziging moet doen ondergaan. 
Tot de publicatie was ik ook alleen overgegaan, om eens een begin 
te maken met een tot nog toe veronachtzaamd onderwerp. 

Dat ik die wijzigingen kan aanbrengen, is te danken aan de 
welwillende correspondentie, die de heer E. Wasmann, S. J., met 
mij voerde naar aanleiding van mijne mierenlijst. Doordat hij van 
met zekerheid gedetermineerde exemplaren mij verscheidene schonk , 
andere in bruikleen afstond en de goedheid had, mijne twijfel- 
achtige soorten aan een grondig onderzoek te onderwerpen, ben 
ik in staat gesteld, het aantal tot nog toe gevonden soorten nauw- 
keuriger op te geven. Ik betuig hem daarvoor op deze plaats ten 
zeerste mijnen dank. 

Om deze rectificatie niet al te uitvoerig te maken, zal ik slechts 
de veranderingen opnoemen, die in het al of niet voorkomen van 
soorten in ons land moeten worden gebracht. De aan te halen 


nummers zijn die van mijne lijst. 


N°. 4. Formica subrufa Rog. | 

IN wie » truncicola Nyl. (?) 5 moeten vervallen. 

me 8: » gagates Latr. 

Van n°. 4 en 7 had ik slechts twee, van n°. 8 slechts 
een exemplaar, die ik respectievelijk tot bovengenoemde 
soorten had gebracht. 

» 9. Formica cinerea Mayr. — Nadat ik van deze soort een 
type onder de oogen kreeg, moet ik bekennen, dat al 
mijne exemplaren onder de soort /. fusca moeten vallen. 
Het blijkt mij evenwel, dat eene kort behaarde en 
daardoor vet-zijdeachtig glanzende vorm van 4. fusca 
in ons land veel algemeener is dan de typische, weinig 
behaarde vorm. 

» 20. Prenolepis nitens Mayr, moet zijn Pr. vividula. 

» 28. Zetramorium simillimum Smith blijkt te zijn lichte exem- 
plaren van 7. caespitum L. 


» 30. Atta barbara L. moet vervallen, 


244 MIEREN EN BLADLUIZEN. 


Tegenover deze vermindering van het aantal soorten met 6, 


staat eene vermeerdering met de volgende: 


Myrmica rugulosa Nyl., mij welwillend door den heer Wasmann 
toegezonden (Limburg). 

Leptothorax acervorum F., eveneens van den heer W. (Limburg) 
ontvangen, en door mij in Drenthe gevonden. 


Solenopsis fugax Latr., van den heer W. (Limburg). 


BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE 
DER GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA, 


VON 


E. WASMANN,S. J. 


ie 


HıSTORISCHE VORBEMERKUNGEN !); BEOBACHTUNGSMETHODE. 


Das interessante Verhältniss von Claviger foveolatus Müll. zu 
Lasius flavus F., wurde schon wenige Jahrzehnte nach der ersten 
Entdeckung des Käfers 2) durch P. W. J. Müller beobachtet und 
beschrieben. C7. longicornis Müller hatte sogar das Glück, dass 
bereits sein erster Entdecker sein Gastverhältniss zu Lasiws um- 


bratus Nyl. beschrieb *). Dagegen blieben die gastlichen Beziehungen 


1) Viele der im folgenden eitirten Zeitschriften und Werke wurden mir aus 
der Bibliothek des Niederländischen Entomol. Vereins in Leiden freundlichst zur 
Verfügung gestellt. Auf einige werthvolle literarische Notizen wurde ich auf- 
merksam gemacht durch ein nachgelassenes Collectaneum (Manuscript) über Myrme- 
cophilen-Literatur von Max Wahnschaffe, das mir durch Vermittlung von Herrn 
G. Breddin von dem Verwalter des Städt. Entom. Museums in Magdeburg , Herrn 
H. Hahn, zur Einsicht überlassen wurde. Die Mittheilung des Boheman’schen 
Myrmecophilenverzeichniss verdanke ich Herrn Dr. Gottfr. Adlerz in Stockholm. 
Ich spreche hiemit ihnen sowie auch den übrigen Collegen, die mich bei dieser 
Arbeit unterstützt haben, meinen besten Dank aus, besonders Herrn Dr. Kraatz 
in Berlin, P. J. Carbonelle S.J.in Brüssel, und Herrn A. F. A. Leesberg im Haag. 


2) Preyssler’s Claviger testaceus wurde von Müller zwar für eine von CZ. 
foveolatus Müll. verschiedene Art gehalten, jedoch irrthümlich, wie sich später 
herausstellte. 

3) „Beiträge zur Naturgeschichte der Gattung Claviger, von P. W. J. Müller, 
reformirtem Pfarrer zu Odenbach im königl. baier. Rheinkreise ” (Germar’s Magazin 
der Entomol., III. Band (1818), S. 69—112, Taf. 11). 


246 | BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


der Atemeles und Lomechusa sehr lange verborgen. Paykull, der 
4789 in seiner Monographie der Staphyliniden Atemeles !) emar- 
ginatus und paradoxus zuerst beschrieb (letzteren nur als Varietät 
des ersteren), berichtete nichts über ihren Wohnort in Ameisen- 
nestern; ja er wies dem df. emarginatus sogar seinen Aufenthalt 
in Schwämmen an. Fabricius nahm die Paykull’schen Arten auf 
und beschrieb überdies die Lomechusa strumosa (Ent Syst., I, Il, 
525, 28; Syst. El., II, 597, 36); aber auch er schweigt über 
ihren Fundort bei Ameisen gänzlich. Auch Gravenhorst sagt bei 
den genannten drei Arten (in seiner Monogr. Coleopt. micropt.) 
nichts über ihr Vorkommen in Ameisennestern. Der erste, der 
davon Kenntniss nahm, scheint wohl 1801 Schmid gewesen zu 
sein (Illig. Magaz., 1, p. 491), welcher Lom. strumosa in einem 
Ameisenhaufen im Winterschlafe fand. Er gab seiner Ueberraschung 
hierüber in den Worten Ausdruck: « Es ist mir noch nicht vorge- 
kommen, dass Käfer, die sonst in natürlicher Feindschaft mit den 
Ameisen leben, mit diesen an einem Orte und in enger Verbin- 
dung Winterschlaf halten». 1810 gab Gyllenhal in seinen /nsecta 
suecica ausser von Lom. strumosa auch noch von At. emarginatus 
den Wohnort bei Ameisen an ?). 1818 sprach P. W. J. Müller, 
der Entdecker der merkwürdigen Gastbeziehungen von Claviger 
foveolatus und longicornis, am Schlusse seiner «Beiträge zur 
Naturgeschichte der Gattung Claviger» (S. 110 ff.), die Ansicht 
aus, dass auch viele andere bei den Ameisen lebende Käfer « eben- 
falls wie die Keulenkäfer als Freunde und Hausgenossen , wenngleich 
nicht in demselben Grade behandelt werden». Er zählt sodann 
Dinarda dentata Grav., Lom. strumosa F., At. paradoxus Grav. , 
Amphotis marginata F. und Metaerius quadratus Kug. auf und 
fährt fort: «Ihre Oekonomie ist mehr oder weniger der der Keulen- 


träger ähnlich . . . . . alle werden von den Ameisen umlagert und 


1) Hier wie im Folgenden gebrauche ich der grösseren Deutlichkeit halber 
die heutigen Gattungsnamen. 


2) Soweit die bisherigen speciellen Fundortsangaben von Afemeles und Lome- 


chusa bei Ameisen einigermassen zuverlässig sind bezüglich der Ameisenart , 
werde ich sie später genau anführen (n°. II), 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 247 


beleckt, schwitzen also ebenfalls eine denselben angenehme Feuch- 
tigkeit aus und finden wahrscheinlich auch hinwiederum eine 
ihnen selbst angenehme Nahrung in den Nestern, obgleich es nicht 
wahrscheinlich ist, dass die grösseren Arten dieser Käfer, gleich 
den Keulenträgern gefüttert werden, weil sie mit ausgebildeten 
Unterflügeln versehen, diese Nester verlassen und sich ihre Nahrung 
selbst aufsuchen können». In dieser Vermuthung war manches 
Richtige mit Irrthümlichem vermengt. Dinarda dentata ') , Hetaerius 
quadratus ?) und dessgleichen nach meinen neuesten Beobach- 
tungen auch Amphotis marginata, werden von den Ameisen weder 
beleckt noch gefüttert, sondern nur indifferent geduldet, obgleich 
später Grimm nochmals über Beleckung von Dinarda berichtete *). 
Andererseits hat sich auch die Vermuthung Müller’s, dass die 
grösseren jener Käfer desshalb von den Ameisen nicht gefüttert 
würden, weil sie selbst Nahrung aufsuchen könnten, ebenfalls 
nicht bestätigt, wie Atemeles und Lomechusa beweisen, die von 
den Ameisen häufig gefüttert werden. 

Müller war in dem Analogieschluss aus der Lebensweise der 


Claviger auf diejenige anderer Ameisengäste zu weit gegangen. In 


1) Ueber die Lebensweise von Dinarda dentata vgl. meine Mittheilungen in 
der Deutsch. Ent. Zeitschr., 1886, 1 Hft., S. 57 ff. und 1887, 1 Hft., S. 111 ff. 


2) Ueber die Lebensweise von Hefaerius vgl. ebendaselbst, 1886, 1 Hft. 
S. 59—61. — Müller sagt übrigens selbst, dass er trotz längerer Beobachtung 
die Fütterung von Hetaerius nicht bemerkt habe (Müller, 1. c., S. 112). 
Wenn Janson angibt, dass Formica fusca den Hetaerius bei Störung des Nestes 
manchmal im Maule mit sich forttrage (Zntomologist’s Annual, 1857, p. 85 ff.), 
so halte ich dies für ein Versehen des Beobachters, das dadurch leicht entstehen 
kann, dass eine F. fusca manchmal mit einem auf ihrem Kopfe sitzenden Hetaerius 
umherläuft (ohne dass die Ameise den Käfer zu bemerken scheint). Vgl. meine 
eben citirten Beobachtungen in der Deutsch. Ent. Zeitschr. 

3) Stett. Ent. Zeit., VI (1845), S. 123 ff. „Die Myrmecophilen in Berlin’s 
nächster Umgebung”. — Grimm hat, wie aus seinen eigenen Worten hervorgeht, 
nur beobachtet, dass die Dinarda bei Begegnung mit einer Ameise sich machmal 
„den behaarten After im Vorübergehen gleichsam (!) ablecken liess”. Mag die 
Dinarda nun dentata oder (wie Grimm S. 133 berichtigt) Märckelii gewesen sein, 
in jedem Falle handelte es sich nicht um eine Beleckung sondern um eine 
feindlich misstrauische Berührung, indem die Ameise mit geöffneten Kiefern nach 
der emporgebogenen Hinterleibsspitze des Käfers kneipte. Dinarda Märckelii wird 
bei F. rufa gerade so behandelt wie dentata bei sanguinea (vgl. Deutsch. Ent. 
Zeitschr., 1886, 1 Hft. S. 58), wie meine jüngsten Beobachtungen über D. 
Märckelii (October 1887) bestätigt haben, 


248 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


viel richtigerer Fassung wurde derselbe Schluss später (1840) von 
Erichson in seinen Genera et Species Staphylinorum (p. 203; Observ. 
4 ad genus Lomechusa t) ausgesprochen: « Hospitatur hoc genus 
in formicetis. Villis in abdominis basi forte quaedam. 
analogia est cum illis, quos Müller (Germ. Mag., TIL, 
p- 79 et 95) in Clavigero foveolato observavit. Notatu dignum 
videtur, quod reliqua huius tribus insecta, quaecumque in, formi- 
cetis degunt, his villis destituta sunt». Diese Vermuthung konnte 
Lacordaire (Genera d. Coléopt. , IL (1854) , p. 42) mit Recht «opinion 
ingénieuse et assez probable » nennen, noch bevor die thatsächliche 
Beobachtung ihre Richtigkeit bestätigt hatte. 

Friedr. Markel, der sich durch seine Myrmecophilenverzeichnisse ?) 
so grosse Verdienste um die Kenntniss der unter Ameisen lebenden 
Insecten erworben hat, hat leider keine Beobachtungen über die 
gastlichen Beziehungen der Atemeles und Lomechusa angestellt. 
Obgleich ihm Erichson’s obenerwähnte Vermuthung bekannt ge- 
wesen sein dürfte, sprach er am Schlusse seines zweiten Myrmeco- 
philenverzeichnisses die Ansicht aus, dass auser den Claviger keine 
anderen Käfer in einem eigentlichen Gastverhältnisse zu den Ameisen 
ständen 3). Auch Dr. Kraatz in seinem 1849 und 1851 veröffent- 
lichten « Bemerkungen über Myrmecophilen » (Stett. Ent. Zeit., X, 
S. 184 ff. und XII, S. 166 ff.) und später im II Bande der 
Naturgesch. der Insecten Deutschl. (1858) berichtet nichts über ein 
solches Gastverhältniss bei den genannten Gattungen. Dessgleichen 
Mannerheim (Bullet. de Moscow, 1843 und 1844) und Maklin 
(Coleoptera myrmecophila Fennica, Mosc. 1846) in ihren Verzeich- 
nissen der Myrmecophilen Finnlands; Boheman (Oefvers. af K. Vet. 
Ak. Forh., 1844) in seiner Liste schwedischer Ameisengiste ; 


Motschulsky in seinem Verzeichnisse russischer Myrmecophilen 


1) Inclusive der heutigen Gattung Atemeles. 


2) „Beiträge zur Kenntniss der unter Ameisen lebenden Insecten, von Friedr. 
Märkel, Cantor zu St. Wehlen in der sächsischen Schweiz” (Germ. Zeitschr. f. 
Entomol., III (1841), S. 203—225, und V (1844), S. 193—271). 

3) „Der bereits von Müller (für das Zusammenwohnen der Käfer mit Ameisen) 
angegebene Grund dürfte wohl nur von den Arten der Gattung Claviger gelten.’ 
(l. c. p. 270), 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 249 


(Bullet. de Mose., 1844); Schiödte in seinen Bemerkungen über 
dänische Myrmecophilen (Germ. Zeitschr. f. Ent., V 1844), etc. 

Von myrmecologischer Seite wurde der biologischen Forschung 
durchschnittlich mehr Aufmerksamkeit gewidmet. Doch findet sich 
in den älteren Arbeiten noch nichts über gastliche Beziehungen von 
Staphyliniden zu den Ameisen. So in Latreille’s Histoire naturelle 
des Fourmis (1802), in Pierre Huber’s Recherches sur les moeurs 
des Fourmis indigènes (1810), in Lepelletier’s Histoire natur. des 
Hyménoptères, I (1836), ete. — Der erste, der die Spur eines 
Gastverhältnisses zwischen den Atemeles und den Ameisen entdeckte, 
war der englische Ameisenforscher Fred. Smith. In seinen « Notes 
on the habits of various species of British Ants» (Transactions 
Ent. Soe. Lond., 1839, p. 152) theilte er mit, er habe mehrere 
Atemeles acuminatus (= paradoxus Grav.) in einem Neste von 
Formica fusca L. gefunden, und während er noch die Ameisen 
beobachtete, sei eine /. fusca im Neste angekommen, die einen 
Atemeles im Maule trug. Auf dieselbe Weise habe er in ungefähr 
einer Stunde gegen 10 Stück hereinbringen sehen; ein oder zwei 
derselben hätten versucht zu entfliehen, seien aber von den Amei- 
sen ergriffen und zurückgetragen worden. Er spricht hierauf die 
Vermuthung aus, dass diese Käfer während des Larvenstandes 
der Ameisen irgend eine Aufgabe im Neste zu erfüllen haben oder 
zu einer solchen beitragen müssen; denn er habe späterhin keine 
Käfer mehr in den Nestern finden können. Nach seinen späteren 
Mittheilungen (Essay on the Genera and Species of British For- 
micidae, Transact. Ent. Soc. Lond., 1854, p. 95—98) scheint der 
obenerwähnte Atemeles nicht paradoeus sondern emarginatus ge- 
wesen zu sein, da er hier unter den Käfern, die im Frühling von 
den Ameisen in ihre Nester getragen und dort «gefangen ge- 
halten » werden, nur den emarginatus erwähnt. In einer späteren 
Arbeit (Revision of an Essay on the British Formicidae, Transact. 
Ent. Soc. Lond. new ser. 1856—58, p. 98) äusserte er die Ansicht, 
sämmtliche bei Ameisen lebende Kurzflügler würden von den 
Ameisen in den Nestern gefangen gehalten ; die letzteren bezögen 


von ihnen wahrscheinlich einen ähnlichen nahrhaften Saft (exudation) 


250 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


wie von den Blattläusen. Diese Vermuthung war zwar für die 
Atemeles und Lomechusa richtig, nicht aber für die Myrmedonia 
canaliculata F., limbata Payk und humeralis Grav. und die übrigen 
Staphyliniden, auf welche er dieselbe ausdehnte. 

Edward W. Janson wiederholte 1857 die von Smith bezüglich 
Atemeles ausgesprochene Vermuthung (Observations on the myr- 
mecophilous Coleoptera or Ants-nest-beetles of Britain. Te Ento- 
mologist's Annual by Stainton, 1857, p. 85—96). Seine Angabe, 
dass At. emarginatus und paradoxus an den ersten warmen Tagen 
im Mai in der Nähe von fusca-Nestern sich herumtreiben und 
von diesen Ameisen aufgegriffen und in die Nester getragen werden , 
beruht für emarginatus auf neuer eigener Beobachtung, nicht nur 
auf Smith’s früheren Mittheilungen 1). 

Die ersten thatsächlichen Beobachtungen über das Gastverhältniss 
der Atemeles bez. Lomechusa verdanken wir Charles Lespes. Derselbe 
berichtete in einer kurzen Note in den Bull. Soe. Ent. Fr., 1855, 
p- LI, über die Beleckung und Fütterung von « Lomechusa paradoxa » 
durch Formica rufa. Dieselben Beobachtungen, jedoch in allge- 
meineren Ausdrücken, theilte er 1866 nochmals mit in einem vor 
der Sorbonne gehaltenen Vortrage ?) über die Ameisen (veröffent- 
licht in der Revue des cours scientifiques, IlIme année, n°. 16 
(17 Mars 1866) p. 257 sqq.). Vergleicht man beide Berichte, so 
ist es wohl kaum zweifelhaft, dass die betreffende Wirthsameise 
wirklich /. rufa gewesen sei, denn Lespès kann sie nicht leicht 
mit À, sanguinea Latr. verwechselt haben, wenigstens in seinem 
zweiten Berichte. Dann war aber die betreffende Käferart, auf die 
Lespes’ Beobachtungen sich bezogen , höchst wahrscheinlich dfemeles 
pubicollis Bris. Obgleich die der zweiten Mittheilung beigegebene 


« photographische ?)» Abbildung kein Urtheil hierüber erlaubt, 


1) Nach brieflicher Mittheilung von Herrn E. W. Janson. 

2) „Les Fourmis”. — Die ersten Beobachtungen über die Lebensweise der 
Claviger schreibt Lespes daselbst irrthümlich dem „grand physiologiste Müller 
(de Berlin)” zu (p. 265). * 

3) Die 5 grossen Haarbüschel an jeder Seite des Hinterleibes der Lomechusa 
sind wohl nicht photographischen Ursprungs, da sämmtliche Atemeles Und Lome- 
chusa deren nur drei (und einen unvollkommenen vierten) besitzen. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. Q51 


lassen doch die Ausdrücke «relativement de grande taille, environ 
5 mm.», kaum zu, den Bericht auf At. paradoxus zu beziehen. 
Ferner ist df. pubicollis diejenige Atemeles-Art, die bei F. rufa L. 
in manchen Gegenden ihren normalen Wohnort zu haben scheint !); 
es wäre demnach zu untersuchen, ob dies auch in der Umgegend 
von Meudon, woselbst Lespès seine « Lom. paradoxa» bei Formica 
rufa fand, der Fall ist. Auf Zomechusa strumosa können sich 
Lespes’ Mittheilungen nicht beziehen, da deren normale Gastameise 
F. sanguinea ist und andererseits Lespes seine Lom. paradoxa in 
Mehrzahl in einer grossen Kolonie von /. rufa fand. 

Die Beobachtungen von Lespés dauerten nur kurze Zeit, wie er 
selbst angibt. Desshalb sah er die Beleckung der « Lomechusa » 
nur einigemal, ihre Fütterung nur einmal, und manches Andere, 
z. B. dass die Gäste auch selbstständig Nahrung zu sich nehmen 
können, entging ihm; daher seine Angabe, Lomechusa könne nicht 
allein Nahrung zu sich nehmen. Aber seine Wahrnehmungen über 
Beleckung und Fütterung sind, trotz einiger galanter, nicht gerade 
Vertrauen einflössender Wendungen, die er bei Beschreibung der- 


selben gebraucht, dennoch ziemlich getreu, wenngleich unvollständig?). 


1) Vgl. die später folgende Zusammenstellung der bisherigen Fundorte von 
Lomechusa und Atemeles bei Ameisen. 


2) Keineswegs Vertrauen verdient dagegen eine im Lofos, Prag 1855 (p. 223— 
224) enthaltene Mittheilung von Kirchner: „Beobachtungen über einige bei der 
Formica rufa wohnende Käfer”. Der Verfasser will in mehreren Nestern der F. 
rufa L. (die unter Steinen sich befanden!) 6 Claviger foveolatus (sic?) gefunden 
und beobachtet haben, dass dieselben von dieser Ameise „mit wahrer Zartheit, 
Zuvorkommenheit und Vorsicht” mit Milben (!) gefüttert wurden. Er sah sogar 
mit einer Lupe deutlich, wie die Käferchen die ihnen von den Ameisenarbeitern 
gebotenen Milben ergriffen und verzehrten: mit 4—5 Milben war ein Claviger 
gewöhnlich für 2—3 Stunden gesättigt (!). In (demselben Glase sah er auch 
mehrere zu den „Staphylinarien „ gehörige Lomechusa strumosa von Ameisen ge- 
füttert werden, und zwar ebenfalls mit Milben (!). Ein anderes Mal fand er 
mehrere Stücke Lom. strumosa unter einem Steine ohne Ameisennester mit dem 
Verzehren eines Regenwurmes beschäftigt (!). — Die ganze Erzählung ist so voll 
von theilweise handgreiflichen Unwahrscheinlichkeiten, und der Verfasser verräth 
nebenbei eine so geringe Kenntniss der Ameisen und Käfer, — (er findet es 
z. B. bemerkenswerth, dass in jenen Nestern der 7. rufa ausser den Männchen 
und Weibchen auch noch Arbeiter gewesen seien etc.), — dass wohl 
bei seinen neuen Beobachtungen folgenschwere Verwechslungen unterlaufen 
sein dürften; denn an der Wahrheitsliebe des Verfassers dürfen wir ja nicht 


252 i BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Lespès gibt auch an, dass diese Kafer manchmal die Nester der 
Ameisen verlassen und davon fliegen. 

Ueber Fütterung und Beleckung von Lomechusa strumosa durch 
F. sanguinea berichtete 1865 von Hagens in einer kurzen Notiz 
am Schlusse seiner Arbeit «Ueber Ameisengäste» in der Berl. 
Ent. Zeitschr. (IX Jahrg. S. 112); über die Beleckung der 
Lomechusa durch F. sanguinea schon 1863 im Jahresbericht des 
naturwiss. Vereins für Elberfeld und Barmen. Dr. Aug. Forel 
erwähnt in seinen Fourmis de la Suisse (1874) die Beobachtungen 
von Müller und Lespès über die Gastbeziehungen der Claviger und 
« Lomechusa» (p. 423). Namentlich über die Zuverlässigkeit der 
letzteren spricht er sich daselbst zweiflend aus 1). Als Nicht- 
Coleopterologe wandte er leider seine eigene Aufmerksamkeit diesen 
Verhältnissen nicht zu; sonst würde er wahrscheinlich als der 
erste die Beleckung der Atemeles durch Myrmica beobachtet haben, 
da er einen At. emarginatus einige Zeit bei Myrmica laevinodis in 
einem künstlichen Neste hielt (p. 426 und 433). — Lubbock (Anis, 
Bees and Wasps, Autoris. deutsch. Uebers. Leipzig 1883. S. 63 ?) 
erwähnt bezüglich « Lomechusa» nur Lespes’ Bericht über Fütte- 


rung jenes Käfers durch die Ameisen; neue Beobachtungen darüber 


zweifeln. Jedenfalls ist der wissenschaftliche Werth solcher Mittheilungen gleich 
Null; dieselben können höchstens als Curiosum einen Platz unter dem Striche 
finden. 


1) Ich muss jedoch beifügen, dass Herr Forel sich über meine 1886 veröffent- 
lichten Beobachtungen (über die Gastbeziehungen der Afemeles und Lomechusa) 
sehr anerkennend geäussert hat. Seine früheren Zweifel waren nicht unbegründet 
wegen mancher Unrichtigkeiten, die in anderen Beobachtungen von Lespes sich 
finden. 


2) Lubbock berichtet daselbst auch Grimm’s Beobachtungen über „Beleckung” 
von „Dinarda dentata”. Die darauf folgende Bemerkung „Lespes hat dies be- 
stätigt” könnte zu dem Gedanken führen, Lespes habe auch über Dinarda Be- 
obachtungen angestellt, was nicht der Fall ist. — In den Annales des Sciences 
Naturelles, Zool. 1863, die Lubbock in dem Literaturverzeichniss seiner „Ameisen, 
Bienen und Wespen” citirt unter dem Titel: „Lespes C., Sur les moeurs de 
Lomechusa paradoxa”, findet sich von Lespés nur die „Observations sur les 
fourmis neutres”, in denen von seinen Beobachtungen über Lomechusa nicht die 
Rede ist. Es obwaltet hier wohl eine Verwechslung mit der Revue des cours 
scientif. (1866) oder dem Bullet. de la Soc. Entom. de France (1855), die in dem 
Literaturverzeichniss nicht erwähnt sind, 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 253 


bietet er nicht. — Ernest André gab 1874 in seinen « Descrip- 
tions des Fourmis d’Europe, pour servir a l’étude des insectes 
myrmecophiles» (Zevue et Magas. de Zool., II. ser. Tome II, 
p. 152— 235) ein fleissig zusammengestelltes Verzeichniss der regel- 
mässigen und zufälligen Ameisengäste (p. 205—235); nähere 
Notizen über die Lebensweise myrmecophiler Staphyliniden finden 
sich in demselben nicht. In seinen neueren myrmecologischen 
Werken (1881. Species des Hymenopt. d’Eur. et d’Aly. Tome IT, 
(Fourmis) p. 103 sqq. und Les Fourmis (Paris 1885) chap. XI, 
p. 268) gibt er ebenfalls keine neuen Mittheilungen über die 
Gastverhältnisse myrmecophiler Coleopteren. Er spricht sich, was 
die von Müller und Lespés beobachtete Fütterung der Käfer durch 
die Ameisen anbelangt, etwas zweiflend über die Berichte der 
senannten Autoren aus, jedoch keineswegs auf Grund eigener 
Beobachtung, sondern, wie es scheint, nur desshalb, weil Forel 
die Beobachtungen von Müller und Lespès nicht bestätigt gefunden 
. hatte. — Auch der schwedische Forscher Gottfr. Adlerz (Myrme- 
cologiska Studier, IL. Svenska myror och deras lefnadsförhällanden. 
Stockholm, 1886. p. 162 ff.) befasste sich nicht mit dem Studium 
des Gastverhältnisses der Myrmecophilen. Er erwähnt jedoch bereits 
Sahlberg’s Entdeckungen über das Verhältniss der Zomechusa- 
Larven zu den Ameisen. 

John Sahlberg veröffentlichte 1883 in den Meddelanden af Societas 
pro Fauna et Flora Fennica, (IX Hft. S. 83—97) in einer Ab- 
handlung «Om larverna af slägtet Zomechusa», eine interessante 
Beobachtung über die muthmasslichen Larven von Lom. strumosa , 
die er anfangs Juli in ziemlicher Zahl in einem Neste von /. 
sanguinea gefunden. Während die Ameisen ihre eigenen Larven 
in Sicherheit brachten , fassten sie auch die gänzlich blinden Zome- 
chusa-Larven und trugen sie in die Tiefe ihres Nestes hinab. 
Leider missglückte sein Versuch, die Larven in einem künstlichen 
Neste von /. sanguinea aufzuziehen; auch dass die Larven von 
den Ameisen gefüttert würden, gelang ihm nicht zu beobachten. 
Doch scheint es Sahlberg kaum zweifelhaft, dass die Lomechusa- 


Larven einer wirklichen gastlichen Pflege durch die /. sanguinea 


254 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


sich erfreuen, obgleich diese aus ihnen noch keinen unmittelbaren 
Vortheil ziehen, wie aus der Beleckung der Käfer. Mögen künftige 
Beobachtungen hierüber mehr Licht geben. 

Als ich zum ersten Mal Atemeles emarginatus bei Myrmica sca- 
brinodis fand, kannte ich erst Müller’s Beobachtungen über die 
Keulenkäfer; auch die von Erichson ausgesprochene Vermuthung 
war mir noch unbekannt. Die gelben Haarbüschel der Atemeles 
erregten in mir jedoch sogleich denselben Verdacht, dass nämlich 
diese Organe eine ähnliche biologische Bedeutung besässen, wie 
die gelben Tomentpolster der CZaviger. Die eingehenden Beobach- 
tungen, die ich hierauf mit Atemeles emarginatus bei M. scabrinodis 
und mit Zomechusa strumosa bei F. sanguinea anstellte, bestätigten 
völlig die Richtigkeit jener Vermuthung; das Ergebniss jener Be- 
obachtungen veröffentlichte ich in der Deutsch. Ent. Zeitschr. (1886 , 
I Hft. S. 50 ff.). Seitdem hat sich mein Beobachtungsmaterial 
über die Lebensweise der Atemeles und Lomechusa so sehr vermehrt, 
dass ich eine neue, weit vollständigere Mittheilung über diesen 
Gegenstand für nöthig erachte 1). Natürlich ist dieselbe von Voll- 
ständigkeit noch weit entfernt und ich kann nur wünschen, dass 
die interessanten Gastbeziehungen dieser Käfer auch von anderen 
Forschern zum Gegenstande ihrer Studien gemacht werden. Nament- 
lich auf die mir noch unbekannt gebliebene Entwicklungsgeschichte 


der Atemeles möchte ich aufmerksam machen. 


Noch einige Bemerkungen über Beobachtungsmethoden. 
Die einfachste Vorrichtung besteht darin, die Käfer mit einer 
Anzahl Ameisen in ein niedriges weithalsiges Fläschchen zu setzen , 
auf dessen Boden sich ein wenig feuchte Erde befindet, genug, 
um den Ameisen die Einrichtung eines kleinen Nestes zu ermög- 


lichen, aber nicht hinreichend, um sie völlig den Blicken von oben 


1) Ein gedrängtes Referat über die erwähnten Beobachtungen gab ich in 
einem Vortrage über die Lebensweise der Ameisengäste in der 32sten Sommer- 
versammlung des Niederl. Entom. Vereins in Maastricht. Vgl. Verslag S. XVI. 


GATTUNGEN ATEMFLES UND LOMECHUSA. 245 


zu entziehen. Dies ist die schon von Müller zu Beobachtung der 
Gastbeziehungen von Claviger angewandte Methode. Es ist zweck- 
mässig, solche Beobachtungsgläschen nicht mit einem Pfropfen zu 
verschliessen , sondern mit einer kleinen Glasscheibe, da man dann, 
ohne die Ameisen zu stören, bequem von oben hineinsehen kann. 
Es empfiehlt sich ferner, die Tiefe des Gläschens so zu wählen, 
dass dieselbe der Brennweite eines auf die Glasscheibe gelegten 
Vergrösserungsglasses entspricht; so kann man die einzelnen Be- 
wegungen der Käfer und Ameisen, namentlich aber die Vorgänge 
der Beleckung und Fütterung mit der grössten kritischen Sicherheit 
verfolgen. Dieser Beobachtungsapparat hat jedoch folgende Nach- 
theile. Man kann die Ameisen und deren Gäste in demselben nur 
kurze Zeit (wenige Wochen) halten, da die Erde bald austrocknet 
oder schimmelig wird; durch häufiges Wechslen der Erde wird 
aber die Ruhe des Nestes zu oft gestört. In schlechten Nestern 
dieser Art wird es den Myrmica manchmal schliesslich so unge- 
müthlich, dass sie nicht nur ihre Gäste vernachlässigen oder miss- 
handeln, sondern sich sogar gegenseitig feindlich umherzuzerren 
beginnen. Ferner kann man in solchen kleinen Beobachtungsgläschen 
nur eine geringe Zahl von Ameisen und Gästen halten und an 
eine Beobachtung der Entwickelungsgeschichte der Gäste ist wegen 
des beschränkten Raumes und der kurzen Tauglichkeit dieser 
Nester nicht zu denken. 

Will man eine stärkere Kolonie beobachten, so ist ein weites 
aber niedriges Glas mit weiten Halse zweckdienlich. In diesem 
Falle kann man eine grössere Lage feuchte Erde auf den Boden 
des Glasses geben, wenn nur die Zahl der Ameisen so gross ist, 
dass ein bedeutender Theil derselben auf der Oberfläche zu bleiben 
gezwungen ist. Myrmica ruginodis, die ihre Nester nie tiefer in 
die Erde zu bauen pflegt, ist in einem solchen Apparate besonders 
bequem zu beobachten; sie pflegt sich mit der Hauptmasse ihrer 
Larven und Gäste an der Oberfläche der Erde oder an der Glas- 
wand aufzuhalten. Hier kann man trefflich beobachten, wie die 
Atemeles unter dem Ameisengewimmel fühlerwedelnd umherlaufen, 


die dichtesten Ameisenknäuel aufsuchen, sich namentlich gern in 


256 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


die Nähe der aufgeschichteten Larven drängen und von den Ameisen 
sehr häufig und anhaltend beleckt werden. Auch bei diesem Apparate 
empfiehlt es sich, den Pfropfen durch eine Glasscheibe zu ersetzen 
und auf dieselbe eine Linse von entsprechender Brennweite zu legen. 

Eine dritte Methode, die ich anwandte, besteht in Glasnestern 
Lubbock’scher Methode. Für die Beobachtungen der Beziehungen 
von -Formica sanguinea und anderer grösserer Ameisen zu ihren 
Gästen eignet sich diese Methode ziemlich gut, da wegen der 
bedeutenderen Grösse der Ameisen der Abstand zwischen der 
oberen und unteren Glasplatte grösser sein darf und die Nester 
desshalb eine grössere Menge Erde fassen können und nicht so 
rasch eintrocknen. Ein Nachtheil dieses Apparates besteht darin, 
dass man die Oberseite desselben fast immer bedeckt halten muss, 
da die Ameisen die dem Lichte ausgesetzte Glaswand nach und 
nach mit Erde bekleben, wodurch die Beobachtung verhindert 
wird. Für die Beobachtung der Myrmica und ihrer Beziehungen 
zu den Atemeles ist diese Methode nur insofern zweckdienlich , 
als man die Bauart der J/yrmica-Nester, den Aufenthalt der 
Atemeles in den Larvenkammern und in Mitte der Ameisenknäuel 
gut wahrnehmen kann; umfangreichere Nester dieser Art dürften 
sich wohl auch für die Erforschung der Entwicklungsgeschichte der 
Atemeles eignen, da es denselben hier ermöglicht ist, das eigent- 
liche Myrmica-Nest zu verlassen und in der Nähe desselben 
Schlupfwinkel aufzusuchen. Eine nähere Beobachtung der gastlichen 
Beziehungen kann in solchen Apparaten jedoch nur ausnahmsweise 
und mehr dnrch glücklichen Zufall stattfinden, weil die Ameisen 
und ihre Gäste bei Erhellung des Nestes sogleich die dem Lichte 
ausgesetzten Kammern verlassen und sich in die dunkeln Gänge 
flüchten. 

Eine vierte, bequeme and einfache Vorrichtung für die Beobach- 
tung der gastlichen Beziehungen der Atemeles und Lomechusa ist 
folgende. Man befestigt auf ein Brettchen im Viereck Holz- oder 
Korkleisten von 4 bis 8 mm. Höhe, je nach der Grösse der zu 
beobachtenden Ameisenart. Den Raum zwischen denselben legt 


man mit einer Platte Staniol aus, die über die Leisten übergreift , 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 257 


gibt sodann eine Schichte feuchter Erde darauf, setzt die Ameisen 
und Käfer rasch hinein und deckt eine Glasscheibe darüber, über 
deren Rand man sodann die hervorstehenden Ränder der Staniol- 
platte schlägt 1). Ein solches Nest bietet den Vortheil, dass die 
Erde in demselben sehr lange feucht bleibt, wesshalb auch kleine 
derartige Nester sich lange Zeit hindurch bequem halten lassen. 
Ferner kann man hier die bedeckende Glasscheibe leicht nach 
Belieben verschieben, um ein wenig Wasser, Zucker oder andere 
Nahrung in das Nest zu geben, und dieselbe auch umwenden, 
sobald sie von den Ameisen auf ihrer Unterseite mit Erde beklebt 
ist, so dass die Aussicht in das Nestinnere stets frei bleibt. Die 
Ameisen scheinen sich in solchen Nestern recht behaglich zu fühlen 
und geben sich desshalb auch eifrig mit ihren Gästen ab. Die 
geringe Tiefe des Nestes ermöglicht es, die Vorgänge der Beleckung 
und Fütterung selbst mittelst einer stärkeren Loupe auf das Ge- 
naueste zu verfolgen. Lässt man die Glasoberfläche unbedeckt , so 
ist es rathsam, das Nest vor allzuhellem Lichte zu bewahren und 
es desshalb in den Schatten irgend eines Gegenstandes zu stellen ; 
die Ameisen fühlen sich bei gedämpfterem Lichte ungestörter. Legt 
man dagegen ein kleines Brettchen oder einen andern Schatten 
gebenden Gegenstand auf die Glasscheibe, so kann man beim 
Verschieben desselben wahrnehmen, wie die Ameisen ihre Gäste 
gleich den Königinnen und den Larven mit sich fort unter den 
bedeckten Nesttheil ziehen, bezw. tragen. 

Im Allgemeinen ist es rathsam, verschiedene Beobachtungs- 
methoden anzuwenden, um die Beziehungen der Ameisen zu ihren 
Gästen unter den verschiedenen Verhältnissen kennen zu lernen 


und dadurch die Mängel der einzelnen Methoden auszugleichen ?). 


1) Ebensogut kann man auch die Ameisen mit ihren Gästen in das bereits 
mit Erde gefüllte Nest durch eine kleine Glasröhre einwandern lassen. 


2) Während diese Arbeit gedrückt wurde, ist es mir gelungen, auch die 


Atemeles-Larven aufzufinden und zu beobachten. Näheres darüber in einem 
Nachtrage. 


17 


258 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


ER 


KRITISCHE REVISION DER FUNDORTE VON ATEMELES 


UND LOMECHUSA BEI AMBISEN. 


Vorbemerkung. 


Viele der älteren Angaben sind namentlich wegen mangelhafter 
oder unzuverlässiger Angabe der Ameisenart 1), einige auch wegen 
zweifelhafter Angabe der Käferart (z. B, Verwechslung von dt. 
emarginatus und paradoxus, später von paradoxus und pubicollis) 
unbrauchbar, und können desshalb hier keine Erwähnung finden. 
Auch in neuerer Zeit kommen noch, besonders mit /. rufa L., 
sanguinea Latr., rufibarbis F. Verwechslungen vor ?). Auch finde 


ich es unzweckmässig, die kleineren Myrmica-Formen schlechthin 


1) Auf die Verwechslung von Ameisenarten durch viele Coleopterologen machte 
schon Dr. Kraatz aufmerksam (Naturg. Ins. Deutschl. Il p. 111); früher bereits 
M. Bach (Stett. Ent. Zeit. 1843 p. 303). Eine Berichtigung der häufigsten Ver- 
wechslungen gab v. Hagens 1865 (Berl. Ent. Ztschr. p. 106). Um solchen Ver- 
wechslungen bei den französischen Entomologen abzuhelfen , veröffentlichte Ernest 
André 1874 seine „Descript. d. Fourm. d'Europe pour servir à l’étude d. insectes 
myrmecophiles” (Rev. et Mag. d. Zool. 3. ser. T. III p. 152), die vorzüglich auf 
G. Mayr’s Europäische Formiciden (Wien 1861) basirt. Gegenwärtig ist für die 
Bestimmung der Ameisen Europa’s und der Nachbarländer der zweite Band der 
Spee. des Hymenopteres von E. André (Beaune 1881) zu empfehlen. 

Den Berichtigungen, die v. Hagens gab, möchte ich beifügen, dass „F. cum- 
cularia” nicht bloss für Las. brunneus Latr. (so namentlich bei Markel), sondern 
auch für PF. sanguinea Latr. und rufa L. irrthümlich gebraucht werde. Die „F. 
cunicularia” bei Erichson, Gen. et Spee. Staph. p. 201 (Observ. ad Dinarda dentata) 
ist sehr wahrscheinlich F. sanguinea Latr., deren kleinere Varietäten leicht eine 
Verwechslung mit F. cunicularia Latr. (rufibarbis F.) zulassen, zumal der Nestbau 
beider Ameisen oft sehr ähnlich ist und manchmal auch wirkliche rufibardis als 
Hilfsameisen bei sanguinea wohnen. In dem vortrefflichen Katalog der Käfer Hollands 
von Dr. Everts (Haarlem 1887) ist die p. 43 bei Thiasophila angulata angeführte 
„F. cunicularia” = rufa L., wie ich aus den von Herrn Everts mir freundlichst 
zugesandten Ameisen ersah. [Im Anhange (p. 228) hat Herr Everts dies bereits 
berichtigt für Monotoma angusticollis]. 

2) Dieselben sind wegen der verschiedenen Sitten und Charaktere dieser Arten 
und wegen ihres verschiedenen Verhaltens zu den echten Gästen besonders wichtig. 
Minder bedeutend ist die Verwechslung der sehr nahe verwandten F rufa L., 
pratensis de G. und fruncicola Nyl., etwas bedeutender die Verwechslung von 
rufa L. und exsecta Nyl. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 259 


als Myrmica rubra zu bezeichnen 1), da dieselben bezüglich ihrer 
Lebensweise und ihres Charakters, speciell auch in ihren Beziehungen 
zu den Atemeles wichtige Unterschiede zeigen. Es wäre überhaupt 
wünschenswerth, dass manche Coleopterologen eine grössere Kennt- 
niss der Ameisenarten besässen oder dass sie wenigstens die Ameisen , 
bei denen sie Käfer gefunden, durch Andere zuverlässig bestimmen 
liessen. Auch den Sammlern wäre Anweisung zu geben, dass sie 
eine Anzahl der betreffenden Ameisen den in Ameisennestern ge- 
fundenen Käfern beifügten. Würde diesem Gegenstande grössere 
Aufmerksamkeit geschenkt, so könnte sich bald eine Fülle interes- 
santer Anhaltspunkte für neue biologische Forschungen ergeben. 

Für Beiträge zu dem folgenden Verzeichnisse bin ich besonders 
den Herrn Eppelsheim, Kraatz, Fauvel, Ch. Brisout de Barneville, 
v. Hagens, Aug. Forel, Gust. Mayr, Edw. Janson und H. Hahn 
zum Danke verpflichtet. 


LOMECHUSA: 


1. strumosa F. 2). 


I. Gewöhnliche Wirthsameise: /. sanguinea Latr. (Hilfsa- 


meise meist À fusca L., seltener /. rufibarbis F.). 


1) Hiebei sehe ich ganz von der Frageab, ob diese Formen systematisch 
als Arten oder Rassen zu bezeichnen seien, zumal Forel (Fourm. d. 2 Suisse, 
p. 75), Ern. André (Spee. d. Hym. II p. 316 ff.) und G. Mayr (Formicid. d. 
Vereinigt. Staaten, p. 34 ff.) in Beantwortung derselben nicht übereinstimmen. 


2) Herr Fauvel theilte mir über das Vorkommen von Z. s¢rwmosa in Frankreich 
brieflich mit: „Parait se trouver dans toute la France, mais localisee. Doit 
manquer dans la région méditerranéenne.” 

Wahrscheinlich ist auch F. sanguinea in letzterem Gebiete selten, da Mayr 1 
(in Europ. Formiciden, p.14) ihr Vorkommen auf den südlichen Halbinseln Europa 
noch nicht kannte; nach Roger (Vere. d. Formiciden-Gatt. u. Art. 1863, p. 13) 
und André (Spec. II, p. 180) kommt sie auch in Süd-Europa vor. — Auf den 
britischen Inseln ist Z. strwmosa, wie Herr Edw. Janson mir soeben mittheilt , 
noch nicht gefunden worden. Die Angabe in Entomologist’s Annual, 1857, p.95, 
beruhte auf einer irrthiimlichen Mittheilung; auch jetzt noch ist kein authentisches 
britisches Exemplar in den Sammlungen vorhanden. Doch dürfte Z. strumosa sich 
vielleicht in Schottland noch auffinden lassen, wo F. sanguinea an manchen Stellen 
sehr häufig ist. 


260 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


a. Ausdrücklich auf /. sanguinea lauten folgende sichere 
Angaben: 
Forel. — Vaux, Zürich, Schwarzwald (Fourm. d. 1. Suisse, 
1874, p. 426). 
Fauvel. — Monts d’Eraines (Basse Normandie), April, 
- häufig (Rev. d’Ent., 1883, p. 155). 
v. Hagens. — Bei Elberfeld häufig (Jahresb. d. Naturw. Ver. 
Ff. Elberfeld, 1863; Berl. Ent. Zeitsch., 1865 , p. 109). 
Leder. — Caucasus, bei Mamudly, 6000 Fuss hoch (Collect. 
auct.). 1). 
Roger. — Bei Rauden häufig (Verzeichn. d. Oberhessischen 
Käfer, 1857, p. 29). 
Rouget. — Frankreich (André, n°. 43) ?). 
Sahlberg, J. — In Finnland nicht selten; erwachsene 
Larven im Juli (Meddel. af Soc. pro Faun. et Flor. 
Fenn., IX, 1883, p. 89). 


Wahnschaffe. — Bei Weferlingen (Verz. d. im Gebiete 
d. Allervereins aufgef. Käfer, 1883, p. 87). 
Wasmann. — Blijenbeck bei Afferden, im nördlichen, 


und Exaeten bei Roermond, im mittlern Holl. Limburg; 
Mai, Juni. 

b. Auf F. sanguinea beziehen sich ferner ohne Zweifel fast 
alle älteren auf « F. rufa» lautenden Fundorts-Angaben 
der 2. strumosa (von Schmid, Chevrolat, Markel, 
Rosenhauer, Fairmaire etc.), die nicht von Ameisen- 
kennern herrühren, noch von solchen controlirt wurden 
(vgl. auch « Ausnahmsweise Fundorte», II, n°. 6.). 

II. Ausnahmsweise Fundorte: 

Sicher verbürgt ist: 
A. bei F. pratensis de G. (congerens Nyl.). 
Roger. — Rauden (Verz. p. 29). 
1) Durch die Giite yon Herrn Eppelsheim erhielt ich ein Exemplar dieser 
Lomechusa, samt den beigegebenen Ameisen (F. sanguinea und als Hilfsameise 
F. rufibarbis). 


2) In dem Myrmecophilenverzeichniss der bereits erwähnten , Descriptions 
des Fourmis d'Europe” (Rev. et Mag. de Zool. 1874, p. 205—235). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 261 


Hinlänglich zuverlässig: 
2. bei F. rufa L. 
Fickler. — Neuhaldensleben (v. Hagens, Berl. Ent. 
Zeitschr., 1865, p. 109 und Wahnschaffe, Verz. 
p. 87). 
3. bei F. exsecta Nyl. 
Collect. Fauvel (nach brieflicher Mitteilung). 
Zweifelhaft ist: 
4, bei F. fusca L. 
Wilken. — Hildesheim (Berl. Ent. Zeitschr., 1861, 
p. 104). — (Wahrscheinlich waren die betreffenden 
fusca Hilfsameisen von sanguinea, und letztere wurden 
nicht beachtet). 
Sehr zweifelhaft ist: 
5. bei Lasius flavus de G. 
Fairmaire (Faun. Fr., I, p. 465, cit. bei André, 
n0. 43). 
Zu berichtigen ist: 
6. bei Formica rubra (ist in F. sanguinea Latr. zu ändern). 
Sahlberg. C.R. — Finnland (Ins. Fennica, I, p. 404) 1). 
Die Gründe für letztere Berichtigung sind: 
Die älteren Coleopterologen (die Jus. Fennica erschienen 


1817 —34) nannten oft die unter Steinen lebenden rothen 


1) Durch die Güte von Herrn Dr. Kraatz konnte ich dieses seltene Werk 
selbst nachschlagen. Die betreffende Stelle lautet: „Habitat sub lapidibus, locis 
aridis, tempore vernali, apud nos rarissime. In Runsala ad Aboam in Tläne et 
ad Helsingforsiam aut in societate cum Formica rubra aut in volatu capta”. (Die 
Bemerkung „in volatu capta’ ist zwar befremdend. Trotzdem muss es sich nicht 
um Al. pubicollis oder paradoxus (die er nicht anführt) sondern um ZL. strwmosa 
gehandelt haben, wegen der Grössenangabe (, Long. 3 lin.”). — Mäklin (Col. 
Myrmec. Fenn. n°. 50) citirt Sahlberg’s Angabe mit einem Zusatze:,bei Form. 
(Myrmica) rubra”. Nach Miklin scheinen die folgenden Citate sich gerichtet zu 
haben. Markel (I ne. 14 und II ne. 82) und Kraatz (Naturgesch. Ins. Deutschl. 
II, p. 113) sprachen ihr Befremden iiber die Angabe bei , Myrmica rubra” aus. 
Von Hagens citirte (Berl. Ent. Zschr. 1865 p. 119) letztere beiden Autoren fiir 
das Vorkommen der Z. strum. bei M. rubra. André (n°. 43) citirte „Myrmica 
scabrinodis. Mäklin n°. 50”. Wahnschaffe (Verz. p. 87) gibt (nach André ?) gleich- 
falls , M scabrinodis” an, 


262 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Ameisen «Form. rubra» im Gegensatze zu den in Haufen 
lebenden, die sie «/. rufa» nannten. F. sanguinea legt 
aber gerne unter Steinen ihre Nester an; dort fand der jüngere 
Sahlberg die Larven von Z. strumosa bei F. sanguinea. Die F. 
rubra, bei welcher der ältere Sahlberg «sub lapidibus » die Z. 
strum. fand, wird also auch /. sanguinea gewesen sein, weil 
er sie als die einzige Ameise angibt, bei welcher Z. strum. 
an den betreffenden Oertlichkeiten Finnlands vorkommen soll; 
die Gastameise der Z. strum. ist daselbst nach dem jüngeren 
Sahlberg /. sanguinea. Endlich ist es schon an sich unwahr- 
scheinlich, dass eine so kleine Ameise wie M. rubra L. die 


grosse L, strum. daselbst beherbergen sollte. 
2. sibirica Motsch. (= strumosa F. oder teres Eppelsh.?) !). 


Bei /. rufa minor Motsch. = F. sanguinea Latr. ?). 
Motschulsky. — Sibirien (Bull, d. Moscou, 1844, p. 816). 


3. teres Eppelsh. 


«Bei Ameisen», wahrscheinlich bei /. sanguinea Latr. 3). 

Leder. — Caucasus (Herbst 1879, auf der Passhöhe bei 
Rasbeck). (Eppelsh., « Diagnosen neuer Staphyl. a. d. 
Caucasus u. Lenkoran» 4), im XXII. Bnd. d. Verh, 
d. Naturf. Ver. in Brünn). 


1) Obgleich die Beschreibung der Z. sihiriea (Bull. d. Mose. 1. c.) der L. teres 
zu entsprechen scheint, gab doch Motschulsky selbst Exemplare von Z. strumosa 
als ,Originalexemplare” seiner sibèrica an befreundete Entomologen. Vgl. Eppels- 
heim, „Synonym. Bemerk. über Europ. Staphylin.” (Deutsche Ent. Ztschr. 1887, 
p. 431). 

2) Motschulsky unterscheidet 1. c. p. 813 eine F. rufa major (= F. rufa L.) 
und rufa minor; als Charakteristik der letzteren gibt er ausser der helleren 
Färbung noch an, dass sie auch in freier Ebene, in der Steppe , sogar in sumpfigen 
Gegenden vorkomme und ihre Wohnungen in der Erde baue; dadurch ist wohl 
F. sanguinea Latr. hinreichend klar angedeutet (nicht F. dorsata Panz., wie 
Motschulsky glaubte, da letztere nach André (Caf. d. Hym. d’Eur. p. 5) mit rufa 
L. identisch ist. 

3) Nach brieflicher Mittheilung von Dr. Eppelsheim wurde vom Finder die 
Gastameise leider nicht beigegeben. 

4) Auch in Radde’s Werk „Die Fauna u. Flora des südwestl. Caspi-Gebietes” 
Leipz. Brockh. 1886). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 263 


4. inflata Zett. !). 


Bei F. «rufa» (wahrscheinlich = sanguinea Latr.). 


Zetterstedt. — Lappland (Faun. Lapp., 1, 95, 1; Ins. 
Lapp. 14.2; citirt bei Erichson, Gen. u. Spec. Staphyl. , 
p. 205). 


« Habitat in Lapponia rarissime, sub cortice Betulae 
albae emortuae et trunco perforato unicum specimen 
cum Formica rufa ad Wittargi Lapponiae Tornensis, 


initio mensis Junii inveni. » 


ATEMELES Dillw. ?). 


4. reflexus Walk. 


Gastameise ist mir unbekannt. 


Insel Vancouv. (Walker, Natur. Vancouv., 11, 1866, p. 317). 


2. cavus Lec. 


Gastameise unbekannt. 
Massachusetts, Pennsylvania, Illinois (Leconte, New Spec. 
of North-Am. Col., 1, 1863—66, p. 30). 

Leconte sagt: «I have never found this species and do 
not know, with which species of ant it lives». Vermuthlich 
sind die normalen Wirthsameisen dieser nordamerikanischen 
Atemeles unter den Myrmica zu suchen, die theils mit 


unseren Arten identisch (Zaevinodis, ruginodis, scabrinodis , 


1) Z. inflata Zett. muss wohl als echte Lomechusa betrachtet werden wegen 
der Angaben „thoracis lateribus magis incrassatis (quam in Z. strumosa), 
pedes omnino ut in L. sfrumosa, etiam quoad pubescentiam.” Dagegen halte 
ich die „Z. inflata? Zett.” bei Maklin n . 53 eher für Afemeles inflatus Kr 
pubicollis Bris. Vgl. meine Studie „Ueber d. europ. Atemeles” (Deutsch. Ent. 
Ztsch. 1887 p. 97 ff.) 


2) Für die systematische Kenntniss der europ. Afemeles vgl. Deutsch, Ent, 
Ztschr. 1887. I Hft. p. 97 ff, 


264 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


lobieornis, sulcinodis), theils nahe verwandt sind (puncti- 
ventris Rog.) 1). 
3. bifoveolatus Bris. 
«En compagnie de petites fourmis ». 


Ch. Delarouzée. — Bei Collioures, Ostpyren. (Ann. Soc. Ent. 
Fr., 1860, p. 346). — Granada, Span. (Collect. Fauvel). 


4. excisus Thoms. 


Thomson gibt nur an: «Selten; von Prof. Boheman 
in Westgothland (Schweden) gefunden » (Op. Ent., IV 
p. 371). 


? 


5. siculus Rottb. 


v. Rottenberg sagt nur, dass er 2 Exemplare « bei 
Ameisen», unter einem Steine bei Catana gefunden habe 


(Deutsch. Ent. Zeitschr. 1870, p. 25), 
6. pubicollis Bris. (= inflatus Kr.) ?). 
Bei F. rufa Les). 
Fuss. — Ahrweiler im Ahrthal (Bert. Ent. Zeitschr. 
1865, p. 109). 


Scriba. — Oberlais in Hessen (Berl. Ent. Zeitschr. 
1866, p. 292. 
Weise. — Potsdam, Mai (Deutsch. Ent. Zeitschr. 


4872, p. 157). 


1) Vgl. Dr. Gust. Mayr, Die Formiciden d. Verein. Staaten (Wien, 1886) , 
p. 34 und 35. 

2) Diese seltene Art ist sporadisch fast über ganz Europa verbreitet. Ausser 
den obigen Fundorten sah ich Exemplare aus verschiedenen Theilen Deutsch- 
lands (besonders aus d. Rheinpfalz) und Frankreichs, und aus Serbien in der 
Sammlung von Eppelsheim, aus Böhmen erhielt ich ein Exemplar von Reitter; 
nach Fauvels brieflicher Mittheilung kommt sie an den verschiedensten Punkten 
Frankreichs vor, ferner in Belgien (Roumont), Spanien (Escorial). 


3) Manche der älteren Fundortsangaben über , paradoxus” bei , rufa” mögen 
sich wohl auf pubicollis beziehen. Wahrscheinlich ist dies bei den von Erichson 
(Gen. u. Spec. Staphyl. p. 201) erwähnten Exemplaren, die „statura majore et 
colore saturatiore’ sich auszeichnen. Da jedoch hier die Ameisenart nicht sicher 
ist, übergehe ich diese Angabe. Obige fünf Angaben sind ziemlich zuverlässig. 
Ueber jene von Lespès vgl. n°. I (Historische Vorbemerkungen), S. 250, 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 265 


Fairmaire und Chevrolat. — St. Germain (Ann. Soc. 
Ent. Fr. 1860, p. 346). 


[Lespès. — Meudon (Bull. Soc. Ent. Fr. 1855, p. L1).] 
Bei F. sanguinea Latr. 


Forel. — Vogesen, August, in ziemlicher Anzahl 
(Fourm. d. l Suisse, p. 426) !). 
Bei « F. cuniculariay (entweder cunicularia Latr. = rufi- 


barbis F., oder sanguinea Latr.) ?). 
Rey. — Im Rhonedepartement, im Herbste (Mulsant , 
Coléopt. de France, Brevip. Aléoch. 1873, p. 24). 
Myrmica laevinodis Ny). 
Habelmann. — Berlin (Berl. Ent. Zeitschr. 1865, p. 109). 
Fuss. — Ahr- und Rheingegend, September (Berl. Ent. 
Zeitschr. 1865, p. 441). 


Bei « Myrmica rubra L.» °). 


Bei 


- 


Charles und Henri Brisout. — St. Germain (Ann. 
Soc. Ent. Fr. 1860, p. 346) 4). 


7. paradoxus Grav. 


1. Gewöhnlich: 

a. Bei Myrmica laevinodis Nyl. 
Gredler. — Lienz (Käf. Tirols, I, p. 86). 
v. Hagens. — Bonn (Berl. Ent. Zeitschr. 1865, p. 109). 
Rouget. — Frankreich (André, n°. 46). 


Eppelsheim. — Rheinpfalz | (collect. Eppelsheim). 


Ludy. — Bozen in Tirol | 


1) Ich erhielt von Herrn Forel mehrere dieser schönen, durch besonders helle 
Färbung ausgezeichneten Exemplare. Forel bezeichnet sie 1. cit. als „paradozus 
var. inflatus Zett.” 


2) Die Fundortsangabe „unter Steinen” sowie die bedeutende Grösse des Gastes 
lässt hier die Deutung auf Lasius brunneus nicht zu. 


3) Wahrscheinlich ist auch die bei Mäklin n°. 53 erwähnte Lomechusa inflata ? 
Zett. aus Finnland („Z. paradora Grav. dimidio major”), die Blank bei M. rubra 
fand, hieher zu stellen. 

4) André ne. 45 eitirt zwar „Myrmica scabrinodis”; da jedoch Herr Ch. Brisout 
auch in einer spätern brieflichen Mittheilung (1886) nur „M. rubra” erwähnt, 
wage ich nicht zu entscheiden, ob M. scabrinodis gemeint sei. 


266 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


b. Bei Myrmica scabrinodis Ny). 
Forel. — In der Schweiz, mehrmals (Fourm. d. 1. Suisse, 
p. 426). 
Wahnschaffe (Verz., p. 87). 
c. Bei Myrmica scabrinodis, ruginodis, rugulosa Nyl. 
Wasmann. — In der Umgegend von Roermond nicht 
selten; Marz, April, September, October. 
Ferner: Die var. laticollis m. bei scabrinodis (Sept.). 
» >» obsoleticollis m. bei ruginodis (Sept.). 
» >» rhombicollis m. 1) bei ruginodis (Sept.). 
d. Bei « Myrmica rubra L.» 

Auf diese Ameise, unter der wohl gewöhnlich scabrinodis, 
laevinodis oder ruginodis gemeint sein wird, lauten die 
meisten älteren Fundortsangaben ; z. B. von Aubé, Müller, 
Kiesenwetter, Gistel, Rosenhauer, Gredler, etc. In manchen 


Fällen mag eine Verwechslung mit pubicollis vorliegen ; 
bei Mäklin, n°. 51 ist unter der Lom. paradoxa, die 
er bei M. rubra als nicht selten angibt, wohl nur der 


echte paradowus verstanden (vgl. Ibid., n°. 53). 


1) Ueber Var. Zaticollis und obsoleticollis vgl. Deutsch. Ent. Zeitschr. 1887 
l. cit. Die Var. rZombicollis, die ich erst seither gefunden, beschreibe ich hier: 


Atemeles paradoxus Gray. var. rhombicollis: „Major, thorace angustiore, late- 
ribus subrectis, ad angulos anticos breviter rotundatis; colore thoracis abdomi- 
nisque obscuriore”. 41 mm. Von der gewöhnlichen Form des paradoxus durch 
etwas bedeutendere Grösse (hierin der Var. Zaficollis entsprechend) und dunklere 
Färbung (hierin dem pubicollis und der hiesigen meist dunkleren Form des emar- 
ginatus ähnlich) unterschieden, namentlich aber durch die Gestalt des 
Thorax ausgezeichnet. Derselbe ist schmäler als bei der gewöhnlichen Form, 
die Rundung an den Vorderecken nimmt kaum ein Viertel des Seitenrandes ein 
(bei der gewöhnlichen Form über ein Drittel, oft fast die Hälfte), dadurch 
erscheinen die Seiten verhältnissmässig lang und fast gerade. Ferner ist der 
Seitenrand des Thorax schmäler aber gleichmässiger und stärker aufgebogen 
als bei der gewöhnlichen Form. Die stärker aufgebogenen Seitenränder des 
Thorax erinnern an die Var. flexicollis des pubicollis, die schmälere, schwach 
trapezförmige Gestalt desselben an emarginatus Var. recticollis. — Var. rhombi- 
collis bildet das der Var. Zaticollis entgegengesetzte Extrem der Thoraxbildung 
von paradorus. Die charakteristischen Merkmale des letztern (Punktirung und 
Behaarung) besitzt er wie die gewöhnliche Form. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 267 


2. Ausnahmsweise '): 
a. Bei F. fusca L. ?). 


Waterhouse, Reading. — England (Janson, in Entom. 
Annual, 1856, p. 69; 1857, p. 95 u. 96; 1858, 
pP: 18 ff): 


b. Bei F. rufibarbis F. 
Rouget. — Frankreich (André, n°. 46). 
c. Bei Lasius fuliginosus Latr. 3). 
x Lünemann. — Göttingen (Markel IT, n°. 83). 


8. emarginatus Grav. 


1. Gewöhnlich: 
a. Bei M. laevinodis Ny). 

Forel. — In der ganzen Schweiz im Frühling häufig 
(Fourm. d. I. Suisse, p. 426. 

v. Hagens. — Bei Elberfeld (Berl. Ent. Zeit. 1865, 
p. 109). 

Fuss. — Ahr- und Rheingegend, im Frithling und Herbst 
(Berl. Ent. Zeit. 1865, p. 411). 

Wahnschaffe. — Im Frühling und Herbst (Verz., p. 88) À). 

Roger. — Rauden (Verz., p. 29). 


1) Die älteren Fundortsangaben über paradorus bei rufa (z. B. Markel II 
n°, 83; Erichson, Gen. et Spec. Staph., p. 204; Grimm, Stet. Ent. Zeit. 1845, 
p. 133; Kraatz, Stett. Ent. Zeit. 1849, p. 185; etc.) übergehe ich wegen der 
Unzuverlässigkeit der Ameisenart. Wo es sich um den wirklichen paradozus 
handelte (z. B. Kraatz 1. cit.) wird die Ameise meist F. sanguinea gewesen sein 
(mit fusca als Hilfsameise). 


2) Die von Fred. Smith bei F. fusca gefangenen , Atemeles acuminatus 
Steph.” scheinen emarginatus, nicht paradorus gewesen zu sein (Trans. Ent. Soc. 
Lond. 1839, p. 151), da er in seinem spätern „Essay on the Gen. and Spec. of 
Formic.” (Trans. 1854, p. 99) nur „Zomechusa emarginata’ als von ihm bei 
fusca gefunden erwähnt. 


3) In Märkel’s zweitem Verzeichniss ist die F. fuliginosa zuverlässig, da er 
selbst (Einleitung p. 197) seine frühere Verwechslung von fusca und ‚fuliginosa 
berichtigt. Bei Mäklin ne. 51 dürfte jedoch die Angabe (über paradorus) „cum 
F. fuliginosa bis tantum obvia” auf F. fusca zu beziehen sein, da derselbe die 
beiden Arten nicht unterscheidet. 

4) Wahnschaffe gibt daselbst auch Var. zigricollis Kr. an; da jedoch die in 
Wahnschaffe’s Sammlung als Var. nigricollis bezeichneten Stücke zur gewöhn- 
lichen Form und Färbung des emarginatus gehören, halte ich diese Angabe 
nicht für zuverlässig. 


268 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Eppelsheim. — Prad in Tirol: var. Airticollis m. 1) 
(coll. Eppelsh.). 
b. Bei M. scabrinodis Ny). 
Wahnschaffe (Verz., p. 88). 
v. Heyden. — Ahrweiler (coll. Eppelsh.). 
Bargagli. — Toscana ‘ 

e. Bei M. scabrinodis, ruginodis, rugulosa Ny). 

Wasmann. — In der Umgegend von Roermond häufig; 
Marz, April, (Mai), Sept., Octob. 

Ferner: var. foveicollis m. bei scabrinodis und ruginodis , 
Marz, Sept.; — var. recticollis m. bei scabrinodis, 
Sept. ; — var. angulicollis m. bei scabrinodis , Sept, ; — 
var. nigricollis Kr. bei scabrinodis und ruginodis, 
April, Sept. !). 

d. Bei «M. rubra L» ?). 

Forel. — Schweiz «bei den Arten der Gattung Myrmica » 
(Fourm. d. I. Suisse, p. 426). 

Smith, Janson, Reading. — England (Trans. Ent. Soc. 
Lond. 1854, p. 98 3); Entomol. Annual 1857, 
p. 95 u. 963.1858. p. 48.115). 

2. Ausnahmsweise: 

a. Bei F. fusca L. [Bei dieser Art kommt A. emarginatus 
nicht selten vor, obgleich nicht so oft und lange 
nicht so zahlreich wie bei den Myrmica]. 

Märkel. — Sächs. Schweiz (II, n°. 84) 4). 

Kraatz. — Berlin (Stett. Ent. Zeit. 1849, p. 185). 

Gust. Mayr (Formiein. Austr. 1855). 


1) Deutsch. Ent. Zeit. 1887, p. 104 u. 106. 


2) Die F. „rufa”, bei der nach Gyllenhal (bei Erichson, Gen. ef Spec. 
n°. 205) Lom. emarginata ausschliesslich vorkommen soll, ist wohl auch = M. rubra. 

3) Smith, der als Ameisenforscher die Nester der englischen Ameisen gründ- 
lich kannte, konstatirte, dass auch in England 44 emarginatus bei Myrmica 
weit häufiger sei als bei F. fusca und rufa: „usually much more abundant in 
the nests of Myrmica”. 

4) Wenn Märkel auch hier noch den AZ. emarginatus der F. fusca vorzugs- 
weise zuweist, ohne Myrmica auch nur zu nennen, so hat er die Nester de 


letzteren wahrscheinlich nicht im ersten Frühling und im Herbste untersucht. 
(vgl. Märkel I ne. 15, 16). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 269 


Roger. — Rauden (Verz., p. 29). 
Janson. — England (Zntomol. Annual, 1857, p. 95). 
Wahnschaffe (Verz., p. 88). 
v. Hagens. — Elberfeld (Berl. Ent. Zeit. 1865, p. 109). 
Eppelsheim. — Rheinpfalz (coll. Eppelsh.). 
Wasmann. — Bei Roermond (Exaeten) einmal unter 
den fusca in einer Kolonie von F. sanguinea (Juni 
1887); einmal unter den fusca in einer Kolonie von 
Polyergus rufescens (April 1885); einmal in einer 
selbstständigen /usca-Kolonie (Mai 1888). 
b. Bei F. rufibarbis F. 1). 
Fuss. — Ahrweiler (Berl. Ent. Zeit. 1865, p. 109). 
c. Bei F. sanguinea Latr. 
Wasmann (vgl. unter fusca). 
d. Bei F. rufa L. 
Mayr (Formic. Austr.) ?). 
Smith. — England (Trans. Ent. Soc. Lond. ser. 2, 
T. IM, (4854, ip. 98) *): 
e. Bei Polyerges rufescens Latr. 
Wasmann (vgl. unter fusca). 
J. Bei Lasius fuliginosus Latr. 
Roger. — Ratibor (Verz., p. 29). 
g. Bei Tetramorium caespitum L. *). 


Kolbe (Westhoff, Käfer Westfalens, p. 66). 


1) Die älteren Angaben über emarginatus bei „F. cunicularia” (Mannerheim, 
Bull. d. Moscou 1844, p. 170 = Miklin ne. 52; Aubé, bei Erichson, p. 205, 
etc.) übergehe ich wegen Unsicherheit der Ameisenart. Ebenso Chevrolat’s 
Angabe über paradoxus bei F. cunicularia (Rev. Ent. Silbermann, III, p. 263). 

2) Von Herrn G. Mayr selbst gefunden, wie auch die übrigen in den 
„ Formicin. Austr.” (Verhandl. d. zool. bot. Ges. in Wien, 1855) notirten Gäste, 
wie er mir selbst mittheilt; desshalb ist die Ameisenart sicher richtig. 

3) Da Smith in dieser Abhandlung (Zssay on the Gen. and Spec. of british 
Formicid.) F. sanguinea von rufa unterscheidet, halte ich diese Angabe für zu- 
verlässig. Alle übrigen älteren Angaben über emarginatus bei ,rufa” (z. B. 
Markel II ne, 84) übergehe ich, weil wohl meist sanguinea (mit fusca als 
Hilfsameise) gemeint sein wird. 

4) Diesen Fundort halte ich für rein zufällig, wie die manchmal vereinsamt 
unter Laub, Moos, Steinen etc. gefundenen umherstreifenden Exemplare von 
emarginatus, (Vgl. die später folgenden ,, International-Beziehungen der Atemeles”). 


270 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


En, 


ÄTEMELES EMARGINATUS UND PARADOXUS UND IHR VERHÄLTNISS 


ZU IHREN NORMALEN WIRTHSAMEISEN. 


4. Näheres über Fundort. 


Der normale Aufenthaltsort dieser zwei Atemeles und 
ihrer Varietäten sind die Nester der kleineren Arten der Gattung 
Myrmica (« MW. rubra L.»); man vergleiche die Zusammenstellung 
der Fundorte (n°. II). Für die biologische Zusammengehörigkeit 
der genannten Atemeles zu den Myrmica spricht auch die Ueber- 
einstimmung, die in Färbung und Grösse zwischen ihnen und 
diesen Ameisen obwaltet. 

Hier (Exaeten) fand ich dt. emarginatus und paradoxus bisher 
nur bei M. scabrinodis, ruginodis und rugulosa; emarginatus 
überdies einmal 1 Stück unter /. fusca in einer Polyergus- 
Kolonie (27 April 1885) und einmal 1 Stück unter fusca in 
einer sanguinea-Kolonie (5 Juni 1887) !). Während anderswo MZ, 
laevinodis die Atemeles am häufigsten beherbergt, habe ich hier 
bei /aevinodis noch keinen einzigen Atemeles gefunden , dessgleichen 
auch nicht bei Zobicornis (sulcinodis kommt hier nicht vor). Für 
laevinodis hat dies seinen Grund wohl nur darin, dass dieselbe 
den hiesigen trockenen Sandboden nicht liebt und desshalb ver- 
hältnissmässig selten ist; ich finde ihre Nester fast nur auf 
cultivirten Wiesen und Feldern. Auch in dem trockenen harten 
Rasenboden, der die meisten Nester von M. rugulosa enthält, fand 
ich noch fast keine Atemeles. Die günstigsten Plätze für den Aufenthalt 
dieser Gäste scheinen hier lichte Birken- und Kieferwälder und 
Eichengebüsch zu sein, auf derem gelben Sandboden an 
den. Wurzeln von Besenginster und Haidekraut vorzüglich M. 
scabrinodis, seltener rugulosa, ihre Nester hat, während daselbst 


unter Moos und Kiefernadeln oder an und in alten Strin- 


1) Ferner 1 Stück in einer fwsaa-Kolonie (14 Mai 1888). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 271 


ken die meisten Nester von rwginodis sich finden. Dass ich bei 
lobicornis noch keine Atemeles traf !), dürfte wohl nicht so sehr 
der grösseren Seltenheit dieser Ameise oder einer Verschiedenheit 
der Nestplätze zuzuschreiben sein — denn manchmal lagen ihre 
Nester zwischen Atemeles-haltigen Nestern von scabrinodis — 


sondern vielmehr ihrem wilden, ungastlichen Temperamente ?). 


9, Zahlenverhaltnisse. 


Die Zahl der Atemeles in den Myrmica-Nestern wechselt sehr nach 
der Oertlichkeit. An manchen Stellen in hiesiger Gegend finde ich 
in keinem Neste auch nur ein Exemplar, an anderen nur verein- 
zelte oder wenige, an anderen fast immer eine grössere Zahl in 
jedem Neste. Letztere könnte man fast als «Atemeles-Striche» 
bezeichnen. So fand ich z. B. auf einer Fläche von kaum 10 m. 
Durchmesser, vom 17 September bis 7 October 1886, in 23 
Nestern 306 emarginatus und 47 paradoxus. Die grösste Zahl von 
Atemeles in einem Neste beisammen fand ich am 5 Octo- 
ber 1886, nämlich 112 emarginatus und 3 paradoxus (vgl. 
Tabelle, Nest 4); ferner am 9 April 1887 in einem nur wenige 
Schritte weiter gelegenen Neste 65 emarginatus und 10 paradoxus 
(Nest e). So hohe Zahlen von Atemeles in demselben Neste bei- 
sammen sind übrigens selten ; gewöhnlich bleibt ihre Anzahl unter 20. 

Das Zahlenverhältniss von emarginatus und paradoxus ist bei 
scabrinodis und ruginodis nicht dasselbe; bei ersterer ist emargi= 
natus durchschnittlich zwölfmal so häufig als paradoxus, bei 
letzterer nur ein und ein halbmal. Dies geht aus folgender 
Tabelle hervor, welche das Verhältniss von emarginatus zu para= 
doxus in 58 verschiedenen Nestern (mit Beifügung des Datums) 
angibt. Auf ein Nest von scabrinodis kommen durchschnittlich 


14 emarginatus, aber nicht einmal ein ganzer paradowus (1%|,,); 


1) Einen scheinbaren Ausnahmsfall, wo ein Af. emarginatus in einem Neste 
von scabrinodo-lobicornis sich fand, werde ich später, bei den internationalen 
Beziehungen der Atemeles besprechen. 


2) Die Versuche über die internationalen Beziehungen der Afemeles werden 
diese Erklärung bestätigen. 


272 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


auf ein Nest von ruginodis dagegen kommen 3 emarginatus und 
2 paradoxus. 


Bei scabrinodis : 


el 3 2) 

de: 013086: fes | On 4,8% 
a e) 65 :10 | 
REO sido ae TRR nt 
1 (0) WB Le) 

| CARRE 
Bk OG ODE 102445) 
N Oerend 
6: 0 | LO 

21. 19: 
22:02) Pigg PASO) ANT 

a) ee For: 
HEADER Se à 
REA AO ee 
Y BO De SE Go) 
hts 0 4: 2 
se = ni En 
eel Br, 2 

B) 112 : 3 | 13:00, ga 

DER) Ti OS De 

ee BiH) » 

d) 42:0 17 SRL 
be 1. 10,2 Bnn Add 
3:0 ro) 

Le DST. IA 
110 
Summa 483 : 39 
= 1238 :1 
Bei ruginodis : 
aes 9. 86 Ri EN TE 
6:3 1220 
o Lu. ch en 
| 26 4. 87 
a foals tre 
Ore A ed us 
20 0:1 
Bl 
a | 22 a Summa 52 :33 
ö my ORL 


Bei rugulosa habe ich erst einmal Atemeles gefunden, und zwar 
in demselben Zahlenverhältnisse wie in einem benachbarten rugi~ 
nodis-Neste (3 : 4. — 20. 9. 86) 1). 


1) Seither noch zweimal (6 : 0. — 8. 5. 88; 1: 0. — 14. 5. 88); in diesen 
Fällen wären scabrinodis-Nester in der Nähe. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 373 


3. Kreuzung und Varietäten von dtemeles 


emarginatus und paradoaus. 


Aus der oben angeführten Tabelle ist ersichtlich, dass Af. 
emarginatus und paradoxus sehr oft beisammen in demselben Neste 
leben. Andererseits habe ich in meinen künstlichen Nestern häufig 
gesehen, dass Männchen von paradoeus mit Weibchen von emar- 
ginatus sich zu paaren versuchten. In drei Fällen fand, wie ich 
mich durch Beobachtung mit der Lupe überzeugte, sicher eine 
wirkliche Vollziehung der Paarung statt. Die Eierablage und 
weitere Entwicklung zu verfolgen, ist mir bisher noch nicht 
geglückt !). Doch genügen bereits die obigen Wahrnehmungen, um 
die Entstehung mehrerer Varietäten von df. emarginatus und 
paradoxus vermuthungsweise zu erklären. 

In den hiesigen Myrmica-Nestern finden sich nämlich eine Reihe von 
Formen beider Arten, die bezüglich der Bildung des Halsschildes ?) 
gleichsam Uebergänge zwischen emarginatus und paradowus darstellen. 
Die Grenzformen dieser Variabilität der Thoraxbildung wurden von 
mir in der Deutsch. Ent. Zeitschr. (A887, I. Hft. 8. 97—107, « Ueber 
die europ. ddemeles») als Varietäten beschrieben; At. paradoxus, 


Var. rhombicollis, ist oben in n°. IT, S. 266 Anm. 1 charakterisirt. 


Atemeles Id. var. Id. var. Id. var. 
emarginatus Gry.  recticollis Wsm. angulicollis Wsm. _foveicollis Wsm. 


O O lo) (o) 
10 Il 12 
Atemeles Id. var. Id. var. Id. var. 
paradoxus Gry. laticollis Wsm. rhombicollis Wsm. obsoleticollis Wsm. 


At. emarginatus Var. foveicollis (fig. 8) neigt zu paradoxus 


1) Vgl. jedoch den Nachtrag über die Afemeles-Larven. 

2) Zu den unten beigefügten Abbildungen ist zu bemerken: In Fig. 10 sind 
von Xylographen die Hinterecken zu spitz dargestellt, die Krümmungen der 
rechten Seite zu eckig. In Fig. 11 ist die linke Ecke zu spitz, der Vorderrand 
zu gerade, die Hinterecken zu wenig vorstehend. 


18 


274 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


(fig. 9) durch die deutlich eingestochenen Halsschildgrübchen, die 
bei der normalen Form von emarginatus (fig. 5) fehlen. — 
Var. recticollis (fig. 6) neigt zu paradoxus durch grössere Breite des 
Halsschildes, das von hinten nach vorne nur sehr wenig sich 
verengt; es ist überdies durch völlig geradlinige (nicht aus- 
gerandete) Seiten ausgezeichnet. Das entgegengesetzte Extrem 
bildet die Var. angulicollis (fig. 7), bei welcher die Halsschild- 
seiten nicht allmählig ausgerandet (typ. Form von emarginatus) 
sondern winkelig ausgeschnitten sind. 

At. paradoxus Var. obsoleticollis (fig. 12) neigt zu emarginatus 
durch den Mangel deutlicher Halsschildgrübchen, die man früher 
für ein wesentliches Merkmal von paradoxus hielt, — Var. rhombi- 
collis (fig. 41) neigt zu emarginatus durch das schmälere fast trapez- 
förmige Halsschild und durch die dunklere Färbung. — _ | Var. 
acuticollis (aus der Rheinpfalz, collect. Eppelsheim) neigt zu emar- 
ginatus durch spitzere, weiter vortretende Halsschildhinterecken. 
Var. laticollis (fig. 10) (von hier) neigt zu pubicollis durch grössere 
Breite des Halsschildes, flachere Seitenränder und namentlich durch 
den in der Mitte fast gerade abgeschnittenen Hinterrand desselben] 1). 

At. emarginatus Var. foveicollis fand ich wiederholt bei scabrinodis 
und rzginodis (besonders bei scabrinodis), theils zugleich mit para- 
dovus, theils in der Nachbarschaft von Nestern, die paradowus 
enthielten. Gleichfalls mit oder nahe bei paradoxus traf ich auch 
die Var. recticollis (bei scabrinodis). Merkwürdig ist, dass die ent- 
gegengesetzten Varietäten recticollis und angulicollis an derselben 
Oertlichkeit sich fanden , einmal sogar in demselben Neste beisammen. 
Die Var. obsoleticollis des paradoxus begegnete mir nur bei ruginodis , 
stets mit emarginatus. Var. rhombicollis fand ich nur einmal (bei rugi- 
nodis), ohne emarginatus, doch habe ich den betreffenden Platz noch 
nicht weiter durchforscht. Var. laticollis gleichfalls nur einmal (bei 
scabrinodis) , zugleich mit einem emarginatus der gewöhnlichen Form. 


Mit Ausnahme von Var. rhombicollis, zu der ich bisher noch 


1) Den acuticollis und laticollis führe ich desshalb in Klammern an, weil 
erstere nieht von hier ist, letztere aber einer Art sich anschliesst, die hier 
bisher noch nicht gefunden wurde, in Belgien jedoch vorkommt. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 275 


keine Uebergänge gefunden habe, sind die übrigen Varietäten mit 
ihrer Stammform durch manche Uebergänge verbunden; letztere sind 
meist zahlreicher als die erwähnten extremen Varietäten, und finden 
sich öfters in demselben Neste mit ihnen oder in der Nachbarschaft. 

Aus diesen Angaben folgt für die Systematik der Atemeles, dass 
die Thoraxbildung ein veränderlicherer Faktor ist, als man früher 
glaubte, während die Länge des dritten Fiihlergliedes, nament- 
lich aber die Punktirung und Behaarung konstante 
Unterschiede bieten. Uebrigens sind emarginatus und paradoxus 
auch in der Thoraxbildung insofern konstant verschieden, als bei 
ersterem der Thorax von den Hinterecken nach vorne sich be- 
deutend verschmälert, bei letzterem nur unbedeutend oder 
fast gar nicht (vergl. Fig. 5—8 und 9—12) '). Es folgt ferner 
für die Biologie der Atemeles das interessante Ergebniss, dass 
manche der obengenannten Varietäten vielleicht durch Kreuzung 
der beiden Stammformen entstehen; dies gilt namentlich für die 
Var. obsoleticollis des paradozus und für die Var. foveicollis des 
emarginatus. Vielleicht entsteht erstere durch wiederholte Kreuzung 
von emarginatus & mit paradoxus 2, letztere durch wiederholte 
Kreuzung von paradoxus $ mit emarginatus 2? Für diese Annahme 
sprechen die häufigen Uebergänge zwischen emarginatus und Var. 
foveicollis in jenen Nestern, die auch paradoxus beherbergen ; ferner 


die oftmaligen Paarungsversuche von paradoxus & mit emarginatus 9. 


4A. Zeit des Vorkommens bei den Myrmica. 


1. Atemeles emarginatus und paradoæus finde ich hier bei Myrmica 
von Mitte März bis Anfang Mai, von Anfang September 
bis in die erste Hälfte des October. 

2. Von October bis März überwintern die Aitemeles bei den 
Ameisen. 

3. Von Mai bis September sind für gewöhnlich weder Atemeles 


noch deren Larven in den Myrmica-Nestern zu finden. 


1) Näheres vgl. Deutsch. Ent. Zeitschr. 1887, 1 Hft., p. 97—107. — Af. 
paradoxus Var. rhombicollis ist in der Bestimmungstabelle der Atemeles p. 107 
zwischen Var. Zaficollis und acuticollis zu stellen, 


276 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Ad A. Die Myrmica und ihre Gäste erscheinen meist erst einige 
Wochen später als Formica rufa, pratensis und sanguinea. Erst 
nachdem die Frühlingssonne eine Woche lang die Erde ordentlich 
durchwärmt hat, darf man hoffen, mit Erfolg Atemeles zu suchen, 
da die Myrmica ihren unterirdischen Winteraufenthalt nicht früher 
verlassen. Dieser Termin tritt nicht jedes Jahr um dieselbe Zeit 
ein, sondern schwankt von der ersten Hälfte des März bis Anfang 
April. Am frühesten fand ich die ersten Atemeles 1884 (Mitte März), 
am spätesten 1888 (gegen Mitte April). An warmen Frühlingstagen 
halten sich die Aiemeles meist im obersten Theile des Nestes auf, 
manchmal auch vereinzelt vor dem Nesteingang unter Laub bei 
einigen der Ameisen; an feuchten, kühlen Tagen ziehen sie sich 
mit den Ameisen tiefer in das Nest zurück. 

Wie der Beginn, so ist auch das Ende des Aiemeles-Termins 
im Frühling einem gewissen Wechsel unterworfen, je nachdem 
der Frühling kühl und feucht oder warm und trocken war; in 
ersterem Falle bleiben die Atemeles längere Zeit in den Myrmica- 
Nestern als in letzterem. So fand ich 1885 und 1886 in der zweiten 
Hälfte des April keinen Atemeles mehr bei Myrmica; 1887 fand 
ich noch am 26 April ziemlich viele in mehreren verschiedenen 
Nestern (bei scabrinodis), 1888 sogar bis Mitte Mai (bei scabrinodis 
und rugulosa). 

Die zweite Periode des Vorkommens der Atemeles bei Myrmica 
ist im Herbste, Der früheste meiner Herbstfunde ist vom 8 September 
(1887) datirt. Vom 13 September bis 7 October 1886 fand ich 
Atemeles bei M. scabrinodis und ruginodis in grosser Zahl (vgl. die 
Tabelle S. 272, besonders Nest 4, c, d). Näheres über die October- 
funde folgt unten. 

Ad 2. Wo bleiben die Atemeles während der übrigen Zeit des 
Jahres? Für die Zeit von October bis März ergibt sich die Antwort 
aus folgenden Beobachtungen. Von den 115 Atemeles, die ich am 
5 October 1886 (an einem schönen Herbsttage, zwischen 2 und 
3 Uhr) in einem Neste von scabrinodis fand, waren über hundert 
3 bis 14 Fuss tief unter der Erde, in den untersten Gängen des 


Nestes klumpenweise beisammen. Aehnlich verhält es sich mit den 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 277 


26 und den 42 emarginalus vom 7 October 1886. Die A/emeles 
überwintern also mit den Ameisen !). Schon Kraatz 
(Stett. Ent. Zeit. 1849, p. 115) fand At. emarginatus einmal « bei 
F. fusca unter Moos überwinternd ». 

In meinen Myrmica-Nestern, die ich während des Winters im 
geheizten Zimmer hielt, dauerte die Beleckung und Fütterung, 
überhaupt die ganze gastliche Behandlung der A/emeles, den Winter 
hindurch bis Mitte des folgenden Frühlings (Vgl. ad 3). 

Ad 3. Von Mai bis September fand ich keine Jiemeles mehr in 
Gesellschaft der Myrmica, obgleich ich viele Nester in dieser 
Zwischenzeit untersuchte. Dagegen traf ich einige vereinzelte Indivi- 
duen ausserhalb der Kolonien jener Ameisen, namentlich bei /. 
fusca und solchen Arten, die fusca als Hilfsameise haben (vgl. 
S. 270). Hiernach ist es wahrscheinlich, dass einzelne Atemeles , 
nachdem sie die Myrmica-Nester verlassen haben, bei andern Ameisen 
Aufnahme suchen und finden ?). 

Mit diesen Beobachtungen an den in freier Natur befindlichen 
Nestern stimmen die mit meinen künstlichen Myrmica-Nestern ge- 
machten Erfahrungen überein. Bald nach der Paarung (die bei 
den im Frühling gefangenen Aiemeles meist vor Ende April oder 
Anfang Mai, bei den im Herbste gefangenen und über Winter im 
warmen Zimmer gehaltenen Afemeles dagegen oft erst Ende Mai 
oder Anfang Juni erfolgte) wurden die Käfer sehr unruhig, suchten 
fortwährend das Nest zu verlassen, magerten zusehends ab und 
starben bald darauf. Meist änderte sich auch das Benehmen der 
Ameisen gegen sie um diese Zeit; sie wurden nicht mehr gastlich 
behandelt und öfters umhergezerrt. Der nächste Grund hierfür 
schien in der Aenderung des Verhaltens der Käfer, namentlich in 
ihrer fortwährenden, ängstlichen Unruhe zu liegen, die den Ameisen 
unbequem wurde. 


1) Dass Lomechusa strumosa bei den Ameisen überwintere, hat schon Schmid 
(1801) beobachtet. Ueber die Ueberwinterung anderer Ameisengäste mit den 
Ameisen hoffe ich später meine Beobachtungen mitzutheilen. 


2) Dies ist von Bedeutung für die Beurtheilung der später zu besprechenden 
„internationalen” Beziehungen der Afemeles und für ihre Entwicklungsgeschichte, 


278 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Es fiel mir auf, dass trotz der oft grossen Zahl der Afemeles in 
den Myrmica-Nestern in der Zwischenzeit (Mai bis September) 
keine Larven daselbst sich fanden, die auf Atemeles sich beziehen 
liessen. Schon hiedurch war es wahrscheinlich, dass deren Larven 


bei Formica-Arten zu suchen seien (vgl. Nachtrag). 


5. Fortpflanzung, Entwicklung, Lebensdauer. 


Die Paarung erfolgt im Myrmica-Neste , die Eierablage und 
Entwicklung der Larven ausserhalb desselben, wahrscheinlich in 
der Nähe. Im Herbste suchen die neuentwickelten Käfer, wahr- 
scheinlich durch den Geruchssinn ihrer Fühler geleitet, die be- 
nachbarten Myrmica-Nester wieder auf. Die Entwicklungsdauer 
der Atemeles vom Ei bis zum Käfer beträgt durchschnittlich 
4 bis 5 Monate, ihre normale Lebensdauer als Imago 7 bis 9 
Monate. 

Diese Angaben sind theils Beobachtungsresultate, theils unmittel- 
bare Schlüsse aus solchen. 

Die Paarung der Atemeles in den Myrmica-Nestern habe ich 
sehr häufig beobachtet, jedoch stets nur im Frühling, niemals 
im Herbste; die im September und October gefundenen dtemeles 
paarten sich erst im nächsten Frühling. Hieraus folgt, in Ueber- 
einstimmung mit der Ueberwinterung der Atemeles bei Myrmica , 
dass nur eine Generation jährlich anzunehmen ist !). Die Paarung 
und Paarungsstellung von emarginatus habe ich bereits früher (Deutsch. 
Ent. Zeitschr. 1886, p. 54) näher beschrieben; sie gleicht einem 
Fragezeichen, an dessen Enden die Köpfe der beiden Käfer sich 
befinden: ee. Die Paarungsstellung von dl. paradoxus ist dieselbe; 
auch bei Lomechusa strumosa, Dinarda dentata und mehreren 


Myrmedonien habe ich diese Paarungsstellung beobachtet ?). 


1) Fuss (Berl. ‘Ent. Zeitschr. 1865, p. 411) bezeichnet die im Herbste 
gefundenen Atemeles als zweite Generation. Da jedoch diese Käfer identisch 
sind mit den im nächsten Frühling erscheinenden, ist jährlich nur eine Gene- 
ration vorhanden. 

2) Bei letzteren hat sie schon Kiesenwetter 1843 (Stett. Ent. Zeit. IV, p. 306) 
beschrieben, 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 279 


Wie schon oben bemerkt, kommen manchmal auch Kreuzungen 
von paradoxus und emarginatus vor. Die Männchen von paradoxus 
scheinen besonders paarungslustig zu sein. Sie versuchen die 
Paarung sehr häufig und zwar fast unterschiedslos mit allen in 
demselben Neste befindlichen 44. paradoxus und emarginatus , manch- 
mal sogar mit Männchen dieser beiden Arten !). Die zahlreichen 
Paarungsversuche waren meist vergeblich; namentlich die Kreuzung 
mit emarginatus gelang nur verhältnissmässig selten. Bei paradovus 
wie bei emarginatus paarte sich dasselbe Männchen öfters mit 
demselben oder mit verschiedenen Weibchen; ähnlich auch die 
Weibchen. — 

Die Eierablage habe ich nie beobachtet. Wahrscheinlich erfolgt 
dieselbe ausserhalb des Nestes, ebenso auch die weitere Ent- 
wicklung. Hierfür spricht ausser den im vorigen Kapitel ad 3 
erwähnten Thatsachen auch der Umstand, dass ich nie eigentlich 
unausgefärbte Exemplare von dtemeles bei Myrmica gefunden habe, 
während ich solche von anderen Ameisengästen (z. B. Dinarda 
dentata bei F. sanguinea, D. Märkelii, Notothecta flavipes, ete., 
etc. bei F. rufa) oft fand. Andererseits ist es jedoch wahrschein- 
lich, dass die Entwicklung der Atemeles in der Nähe der Myrmica- 
Nester vor sich gehe, da sich in benachbarten Nestern gewöhnlich 
dieselben Varietäten von dtemeles finden. 

Die Entwicklungsdauer und Lebensdauer der Afemeles folgt aus 
den Angaben über Zeit des Vorkommens, Paarungszeit, etc. (vgl. 
das vorige Kapitel). 

Am längsten lebten in meinen künstlichen Nestern drei paradoxus , 
die ich September 1886 gefunden und bei scabrinodis zur Beobach- 
tung hielt. Obgleich durch Unachtsamkeit das Nest mehrmals 
fast austrocknete und über die Hälfte der Ameisen und fast alle 
emarginatus dabei zu Grunde gingen, lebte der eine der paradoxus 


bis zum 18 Mai, der zweite bis zum 2 Juni, der dritte bis zum 


1) Ich konnte dies daraus ersehen, das die betreffenden Individuen, mit 
denen ein paradoxus so eben die Paarung versucht hatte, bald darauf mit 
anderen Individuen sich activ paarten, 


280 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


18 Juni 1887 !). Die beiden letzten hatten sich erst am 19 Mai 
gepaart. Bei besserer Pflege konnte ich auch (Winter 1887—88) 
sämmtliche emarginatus (bei M. scabrinodis und ruginodis) bis zu 


ihrer Paarungszeit im nächsten Frühling halten. 


6. Parasitische Beziehungen zu ihren 


Wirthsameisen. 


In meinen früheren Mittheilungen über die Lebensweise von 44. 
emarginatus hatte ich die Vermuthung ausgesprochen, dass At. 
emarginatus desshalb Ende April in den Wyrmica-Nestern nicht 
mehr vorkommt bezw. nicht mehr geduldet werde, weil die 
unbedeckten Puppen der J/yrmica von ihm zu sehr gefährdet 
werden (Deutsch. But. Zeitschr. 1886, 1 Hit, S. 52, n°. 9). Im 
Folgenden wird sich zeigen, dass diese Vermuthung sich seither 
bestätigte. 

Die parasitischen Beziehungen von 44. emarginatus und 
paradoxus gehen hervor: 

1. Aus directen Beobachtungen in der Gefangenschaft. 

2. Aus der Beschaffenheit der J/yrmica-Kolonien, in denen die 

Atemeles im Frühling und Herbste sich finden. 


3. Aus der Zeit ihres Vorkommens bei JZyrmica. 


en 


Aus dem Vergleiche mit dem Vorkommen der Lomechusa 
und <Atemeles bei Formica-Arten. 

Ad A. Obgleich die Atemeles echte Gäste der Ameisen sind, 
d. h. zu ihren Wirthsameisen in einer wechselseitigen gastlichen 
Beziehung stehen, so fressen sie doch auch gerne die Puppen 
ihrer Wirthe und werden insofern Schmarotzer im weiteren Sinne. 
Schon früher (Deutsch. Ent. Zeitschr. 1886, S. 51, n°. 7) hatte 
ich die Beobachtung gemacht, dass die emarginatus eine Anzahl 
Puppen von F. rufa verzehrten, die ich ihnen in das Myrmica- 
Nest gelegt hatte; sie selbst versuchten vergeblich ein Loch in das 


umhüllende Gespinnst zu nagen, bis dasselbe von den Myrmica 


1) Die normale Lebensdauer ist mindestens um einen Monat kürzer, weil die 
Paarungszeit in freier Natur früher eintritt. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 281 


durchlöchert wurde, die gleichfalls an jenen Puppen frassen. 
Seither habe ich den Versuch oft wiederholt, namentlich mit den 
Puppen von Myrmica-Arten, und zwar mit demselben Erfolge: 
ich sah Atemeles emarginatus und paradoxus häufig an denselben 
fressen, namentlich an den Puppen von Männchen und Weibchen. 
Dagegen liessen sie die Larven der Myrmica meist unberührt oder 
beleckten dieselben höchstens vorübergehend , ähnlich wie die 
Ameisen ihre Larven belecken, jedoch oberflächlicher. 

Ad. 2. Die Untersuchung einer grossen Zahl von MHyrmica- 
Nestern ergab das folgende Resultat: 

1. In jenen Kolonien von Myrmica, die viele Puppen hatten, 
waren niemals zugleich Alemeles vorhanden. 

2. In jenen Kolonien, die eine beträchtliche Anzahl geflügelte 
Ameisen (3 und g oder eines von beiden) enthielten , 
waren niemals zugleich Afemeles vorhanden. 

3. In jenen Kolonien, die keine oder wenige Puppen, dafür 
aber eine Anzahl Eier oder Larven, namentlich junge, 
enthielten, waren ziemlich oft zugleich auch 4ilemeles 


vorhanden, aber niemals zahlreich. 


= 


Am zahlreichsten waren die 4femeles in solchen Kolonien, 
die weder Eier, noch Larven, noch Puppen, noch gefliigelte 
Ameisen, sondern nur Arbeiter und alte, flügellose 
Weibchen enthielten: in diesem Stadium befanden sich 
die scabrinodis-Kolonien a, db, e, d, e (vgl. die Tabelle 
S. 272). 

Auffallend war in den meisten der letztgenannten Kolonien die 
grosse Zahl der alten flügellosen Weibchen. In Kol. a betrug 
dieselbe zwischen 30 und 40, in Kol. 4 sogar über 60. Entsprechend 
gross war in diesen Kolonien auch die Zahl der Arbeiter. Ein 
beträchtlicher Theil der letzteren in den im Herbste untersuchten 
Kolonien a, à, e, d bekundete durch seine hellere Färbung, dass 
diese Individuen erst vor einigen Wochen aus der Puppe ge- 
kommen waren. 

Junge Arbeiter kommen also zugleich mit Æ/emeles in demselben 


Neste vor, jedoch keine oder nur selten und vereinzelt junge 


282 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Männchen und Weibchen. Diese Thatsache ist vielleicht daraus 
erklärlich, dass die Atemeles, gleich den Ameisen, die Puppen der 
Männchen und Weibchen mit besonderer Vorliebe fressen. Anderer- 
seits ist jedoch auch zu berücksichtigen, dass die Ausfärbung der 
Myrmica-Arbeiter wegen des harten Chitinpanzers sehr langsam vor 
sich geht, und dass desshalb die Atemeles vielleicht erst in jene 
Nester kamen, nachdem die Arbeiter bereits die Puppe verlassen 
hatten. Vielleicht sind auch beide Erklärungen zutreffend. 

Ad 3. Die gewöhnliche Zeit des Vorkommens der Atemeles bei 
Myrmica ist gleichfalls ein Beweis, allerdings nur ein indirekter, 
für die parasitische Bedeutung derselben. Dies ist nämlich gerade 
jene Zeit in welcher die Myrmica für gewöhnlich keine 
Puppen haben, wenigstens keine Puppen von Männ- 
chen und Weibchen. Die ersten im Frühling gelegten Eier 
liefern gewöhnlich Männchen und Weibchen. Die Zeit ihres Puppen- 
standes beginnt durchschnittlich erst Anfang Mai; um diese 
Zeit finden sich aber auch durchschnittlich keine Atemeles 
mehr in den Myrmica-Nestern. Sie treten daselbst erst dann wieder 
auf, wenn bereits die durchschnittliche Entwicklungszeit der Männ- 
chen und Weibchen vorüber ist, nämlich Anfang oder Mitte 
September. Ferner verkürzen dieselben günstigen Witterungs- 
umstände, welche die Entwicklung der Uyrmiea-larven beschleunigen, 
den Frühlingsaufenthalt der A¢emeles und ermöglichen ihnen anderer- 
seits eine frühere Rückkehr im Herbste; entsprechend wirken die 
ungünstigen Witterungsumstände verzögernd auf die Entwicklung 
der Myrmica-Brut und auf den Aufenthalt bezw. die Rückkehr der 
Atemeles. 

Der tiefere teleologische Grund, weshalb von Mai bis September 
keine Atemeles bei Myrmiea sich zu finden pflegen, ist also wahr- 
scheinlich darin zu suchen, dass die unbedeckten Puppen 
der Myrmica, namentlich die der Männchen und Weibchen, durch 
die Anwesenheit der Atemeles gefährdet und dadurch 
der Bestand der Art allmählich erheblich beein- 
trächtigt würde, Immerhin wird auch unter gegenwärtigen 


Umständen nach und nach die Bewohnerschaft jener Nester, die 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 283 


alljährlich eine grosse Zahl von Atemeles beherbergen, auf Arbeiter 
und alte Weibchen reduzirt werden; dies scheint wenigstens aus 
der Beschaffenheit der seabrinodis-Kolonien a, b, c, d, e zu folgen, 
obgleich das «wie?» noch seine Schwierigkeiten bietet. Die grosse 
Zahl der alten Weibchen in a und 5 dürfte wohl daraus zu er- 
klären sein, dass die Atemeles von vorne herein starke Kolonien 
den schwachen vorziehen, da sie bei der grösseren Individuenzahl 
der Ameisen besser gefüttert werden; wahrscheinlich finden sie 
auch starke Kolonien (wegen des stärkeren Geruches) leichter auf 
als schwache, und diejenigen, in denen ihre Eltern lebten, leichter 
als fremde (wenigstens wegen der grösseren Nähe). Dadurch liesse 
sich auch die Anhäufung der Afezzeles in manchen Kolonien be- 
greifen. So lange die alten Weibchen leben, kann die Kolonie 
durch junge Arbeiter sich immer noch mehren; aber für die zu 
starke Ausbreitung der Myrmica durch die geflügelten Geschlechter 
scheinen die Atemeles auch jetzt noch ein gewisser Hemmschuh 
zu sein. 

Wenn es sich bestätigte, dass die Entwicklung der Atemeles 
ausserhalb der Myrmica-Nester erfolgt, so liesse sich auch hiefür 
ein teleologischer Zusammenhang mit dem Schmarotzerthum der 
Atemeles aufzeigen. Die relativ bedeutende, manchmal sogar grosse 
Zahl von Larven dieser Käfer dürfte den unbedeckten Puppen der 
Myrmica in den Monaten Juni und Juli eine nicht zu unterschätzende 
Gefahr bereiten, eine Gefahr, die für das Wohl der Art von 
Bedeutung sein könnte. Desshalb ist es nicht unwahrscheinlich , 
dass sowohl die Aufenthaltsdauer der Afemeles bei Myrmica , 
als der Entwicklungsort ihrer Larven in Beziehung zu einer 
den unbedeckten Puppen der Myrmica drohenden Gefahr stehe. 

Ad 4. Da die Formica-Arten für gewöhnlich bedeckte Puppen 


haben, die durch ein Gespinnst geschützt sind !), darfman, falls 


1) Vgl. Forel, Fowrm. d. I. Suisse, S. 391, etc. — Am 16 Juli 1887 fand ich 
hier in einem sanguinea-Neste eine besonders grosse Zahl unbedeckter Puppen 
von sanguinea. Sonst sah ich nur vereinzelte, meist von Z oder 9, die von 
den Arbeitern zu früh aus dem (Cocon gezogen und dann meist aufgefressen 
wurden, 


bo 


84 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


obige Hypothese richtig ist, erwarten, dass der Aufenthalt der 
Lomechusa strumosa bei F. sanguinea länger dauere als der Aufent- 
halt der Atemeles bei Myrmica, und dass die Entwicklung von 
Lomechusa im Ameisenneste selbst erfolge. Beides trifft auch that- 
sächlich zu. Lom. strumosa findet sich bei F. sanguinea als Imago 
bis Mitte Juni oder Juli, und ihre Larven werden sogar von den 
Ameisen gepflegt (J. Sahlberg. Vgl. n°. I, S. 253). Es ist bemerkens- 
werth, dass aus den erwähnten Verschiedenheiten der Aufenthalts- 
dauer und des Entwicklungsortes von Lomechusa und Atemeles auch 
fast alle übrigen Unterschiede, die zwischen ihren beiderseitigen 
Gastverhältnissen obwalten, sich erklären lassen; so z. B. die 
grössere Zudringlichkeit und Initiative der Atemeles und ihre voll- 
kommenere Nachahmung des Ameisenbenehmens (weil sie sich häufig 
erst Aufnahme verschaffen müssen), der grössere Umkreis ihrer 
Wirthsameisen (weil sie beim Aufsuchen der Ameisennester häufiger 
zu fremden Kolonien, Rassen, Arten gelangen werden), endlich 
ihre grössere psychische und körperliche Beweglichkeit und Selbst- 
ständigkeit gegenüber der grösseren Abhängigkeit und dem plumperen 
Benehmen der Lomechusa. 

Da Lom. strumosa gesetzmässig auf F. sanguinea angewiesen 
ist, war sie zum Vergleiche mit den gesetzmässig bei Myrmica 
hospitirenden dé. emarginatus und paradoxus besonders geeignet. 
Minder massgebend ist der Vergleich des letzteren Verhältnisses 
mit dem Vorkommen derselben Atemeles bei Formica-Arten, 
Denn da die hauptsächliche und desshalb auch die ursprüngliche 
Wirthsameise dieser Arten ohne Zweifel von jeher Myrmica war 
(man berücksichtige auch die Uebereinstimmung in Grösse und 
Färbung!), so wird sich auch Entwicklungsdauer und Entwick- 
lungsort dieser Gäste nach ihrem Verhältnisse zu Myrmica gerichtet 
und befestigt haben, nicht aber nach jenen Ameisen, bei denen 
sie nur ausnahmsweise oder höchstens secundär vorkamen. Dies 
wäre dann um so mehr der Fall, wenn es sich bestätigen sollte, 
dass die A/emeles sich meist dann erst bei /ormica einstellen, 
nachdem sie die Myrmica-Nester verlassen haben. Für meine 


hiesigen Afemeles-Funde bei Formica trifft dies völlig zu (vgl. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 285 


Kap. 4 ad 3, S. 277). Auch Markel scheint seine 4/. emarginatus 
bei F. fusca vorzüglich erst am Ende des Frühlings gefunden zu 
haben (I. Verz., n°. 15, 16; vgl. II. Verz., n°. 84). Nach Smith’s 
und Janson’s Beobachtungen (Histor. Vorbemerkungen , n°. I, S. 249, 
250) scheint es fast, dass F. fusca die von Myrmica kommenden 
Atemeles wanchmal abfängt und in ihre Nester trägt. 

Da dt. pubicollis in manchen Gegenden gesetzmässig bei 7. rufa 
bez. sanguinea vorzukommen scheint, wäre es nicht ummôglich, 
dass hier eine verschiedene Regulirung der Entwicklungsdauer und 
des Entwicklungsortes je nach der Verschiedenheit der Puppen bei 
Myrmica und Formica stattgefunden hätte; das wäre jedenfalls eine 
auffallende Bestätigung meiner Hypothese. Dass pubicollis im Mai 
bei rufa (Weise) und im August bei sanguinea (Forel) gefunden 
ist, während seine Erscheinungszeit bei M. laevinodis mit jener 
von At. emarginatus übereinstimmt (Fuss, Berl. Ent. Zeitschr. 1865 , 
p. 441), spricht in diesem Sinne; aber die Beobachtungen müssen 
sich noch bedeutend mehren, bis sie eine eigentliche Beweiskraft 
besitzen. Falls sich jedoch herausstellen sollte, dass Aufenthalts- 
dauer und Entwicklungsort von pubicollis mit dem seines nahen 
Verwandten paradoxus übereinkomme und nach Myrınica sich regle, 
so liesse sich dies daraus erklären, dass Wyrmica auch für pubicollis 
die hauptsächliche und ursprüngliche Wirthsameise war, und dieser 
Gast erst später auch zu Formica-Arten überging. Dass eine solche 
Erweiterung des Umkreises der Wirthsameisen möglich sei, werden 
die internationalen Beziehungen der Atemeles zur Genüge beweisen. 
Uebrigens ist auch nicht zu übersehen, dass pubicollis eine selten 
und sporadisch vorkommende Art ist; darum blieb seine parasitische 
Bedeutung für die Wirthsameisen wahrscheinlich geringer als bei 
emarginatus und paradowus. Sollte sich deshalb bei pubicollis meine 
Annahme nicht bestätigen, so wäre damit wenigstens kein Beweis 
gegen die Richtigkeit derselben erbracht. 

Seither habe ich die muthmasslichen Atemeles-Larven in grosser 
Zahl bei Formica (rufibarbis) gefunden. Näheres in einem Nachtrage. 
Dass die Atemeles-Larven bei Formica (Puppen bedeckt!) leben, 


dient offenbar auch zur Bestätigung obiger Hypothese. 


286 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


7. Geruch der Atemeles und Myrmica. 


Atemeles emarginatus und paradoxus geben bei Aufregung einen 
angenehmen aromatischen Geruch von sich, der völlig übereinstimmt 
mit dem Geruche, den gereizte Honigbienen aus ihren 
Oberkieferdrüsen verbreiten. Der Sitz der betreffenden Drüsen ist 
bei Atemeles im Hinterleibe. Ganz denselben Geruch, jedoch in 
schwächerem Grade, geben auch bestimmte Drüsen (wahrscheinlich 
Oberkieferdrüsen) im Kopfe der Myrmica von sich. 

1. Auf den Geruch der Atemeles machte schon Forel aufmerksam 
(Fourm. d. 1. Suisse, p. 428); er nennt denselben «odeur de 
Tapinoma très intense». Da Tap. erraticum in hiesiger Gegend 
selten ist, konnte ich mich über diese Analogie des Geruches noch 
nicht selbst vergewissern. Herr Forel machte mich jedoch darauf 
aufmerksam, dass der Geruch der Analdrüsen von Tapınoma völlig 
übereinstimme mit dem Geruch, den die gereizten Honigbienen 
aus ihren Oberkieferdriisen von sich geben 1). Ich machte 
den Versuch mit letzteren und fand, dass der Geruch völlig 
identisch ist mit dem Geruch der Atemeles. Es ist der Geruch 
eines flüchtigen aetherischen Oeles von eigenthümlichem Aroma ?). 
Die Atemeles geben denselben vorzüglich dann von sich, wenn man 
sie mit den Fingern berührt, aber auch bei sonstiger Erregung. 
Sind mehrere in einem Gläschen beisammen so genügt oft schon 
eine rasche Bewegung desselben, um den Geruch hervorzurufen. 
An der Luft verfliegt er sehr schnell. In einem geschlossenen 
Gefässe kann er mitunter sehr stark werden. Wenn ich an einem 
warmen Tage vom Fange der Atemeles nach Hause kam und die 
nicht gerade kleinen Fanggläser öffnete, in denen die Aiemeles in 
grösserer Zahl sassen, war der aromatische Duft oft so intensiv 
seworden, dass wiederholtes Riechen an den Gläschen Kopfschmerzen 


verursachte. Nicht selten kam es auch vor, dass die A/emeles und 


1) Vgl. auch Forel, Etudes Myrmécol. en 1886, p. 10 (Ann. Soc. Ent. de 
Belgique, Tome XXX, p. 140). 

2) Ich verglich mehrere Aether, namentlich den Oxalsäureäthyläther, mit 
diesem bezüglich des Geruzhes; eine Aehnlichkeit lässt sich nicht verkennen; 
doch ist das Aroma des A¢emeles-Geruches viel angenehmer und stärker. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 287 


die bei ihnen befindlichen Myrmica durch denselben wie berauscht 
wurden, umhertaumelten und schliesslich in eine Betäubung ver- 
fielen, aus der manche nicht mehr erwachten. Desshalb war ich 
genöthigt, die Afemeles in möglichst grossen Fanggläsern nach 
Hause zu bringen. Auf die Myrmica schien der Geruch noch 
schneller betäubend zu wirken als auf die Atemeles. 

2. Der Sitz der Drüsen, die den Geruch verbreiten, ist bei 
Atemeles im Hinterleibe. Dies konnte ich leicht dadurch feststellen , 
dass ich den Käfer zerschnitt; Kopf und Brust gaben jenen Geruch 
nicht, sondern nur der Hinterleib. Je dicker der Hinterleib der 
betreffenden Individuen, desto stärker war der Geruch, den sie 
bei Berührung von sich gaben. Desshalb gab paradoxus durchwegs 
einen stärkeren Geruch als emarginatus. 

3. Ganz denselben Geruch wie Atemeles gibt auch Myrmica 
von sich, jedoch in weit schwächerem Grade. Meist ist er erst 
dann bemerkbar, wenn man den Kopf der Ameise zwischen den 
Fingern zerreibt; der übrige Körper gibt jenen Geruch nicht. Bei 
grossen scabrinodis konnte ich ihn schon wahrnehmen, wenn ich 
eine einzelne Ameise in die Finger nahm und sie reizte. War 
eine grössere Anzahl von Myrmica, namentlich scabrinodis, längere 
Zeit in einem warmen Gläschen beisammen, so wurde auch hier 
der Geruch sehr bemerklich, obgleich nie so stark wie bei Atemeles 
unter ähnlichen Umständen. So weit meine bisherigen Untersuchungen 
reichen, geben alle Myrmica bei Zerreibung des Kopfes diesen 
Geruch, allerdings in sehr verschiedenem Grade; bei kleinen Rassen 
von ruginodis und noch mehr bei kleinen rugu/osa war er nament- 
lich bei feuchtem, kühlem Wetter oft kaum bemerkbar; am 
stärksten nahm ich ihn wahr bei grossen scabrinodis. Ich konnte 
bisher nicht konstatiren, dass solche Myrmica, die gerade Atemeles 
im Neste besassen, einen stärkeren Geruch gaben als andere; eine 
derartige Abhängigkeit scheint also nicht vorhanden zu sein. 

4. Bedeutung des Atemeles-Geruches. Was den Geruch dieser 
Käfer im Vergleiche zu anderen Staphyliniden besonders auszeichnet , 
ist sein angenehmes Aroma und die Uebereinstimmung 


mit dem Geruche der Wirthsameisen. Die bei Lasius 


288 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


‚Fuliginosus lebenden Myrmedonien und AXantholinus linearis *) 
geben bei Berührung gleichfalls einen flüchtigen ätherischen Geruch 
von sich; aber derselbe ist ein unangenehmer und von dem Aroma 
des Afemeles-Geruches ganz verschieden, und ebenso leicht auch 
von dem kaustischen Geruche der Masius fuliginosus zu unter- 
scheiden. Schon früher (Deutsch. Ent. Zeitschr. 1886, 1 Hft, 
S. 62) habe ich die Ansicht ausgesprochen , dass der Geruch dieser 
Ameisenfeinde als Vertheidigungs- und Angriffswaffe gegenüber den 
Ameisen diene, und fand dieselbe seither wiederholt bestätigt. 
Obgleich der Geruch der Atemeles aus den erwähnten Gründen 
nicht mit jenem der Myrmedonien, Xantholinus linearis, etc. auf 
dieselbe Stufe gestellt werden darf, so glaube ich doch, dass er 
seinem Hauptzwecke nach ein Schreck- und Vertheidigungs- 
mittel sei. Hiefür spricht namentlich die Identität des Geruches 
mit jenem, der von den Oberkieferdrüsen der erzürnten Bienen 
und von den Analdrüsen gereizter Dolichoderiden abgesondert wird ?). 
Für die geruchabsondernden Drüsen im Kopf der Myrmiea ist diese 
Erklärung noch wahrscheinlicher. 

Da die Atemeles namentlich bei unsanfter Berührung ihren 
Geruch von sich geben, dient er wahrscheinlich unter den gewöhn- 
lichen Verhältnissen meist dazu, um allzu zudringlich leckende 
oder feindlich angreifende Ameisen abzuwehren. Dass die Atemeles 
bei Misshandlung ihre emporgekrümmte Hinterleibspitze gegen den 
Angreifer kehren und zugleich eine Ladung ihres Geruchs von 
sich geben, ist eine von mir oft beobachtete Thatsache (Vgl. 
näheres im 8 Kap., n°. 1); dieselbe beweist ziemlich sicher den 
defensiven Charakter des <Atemeles-Geruches. Ob derselbe 
überdies in einer innigeren Beziehung zu jenen Drüsen stehe, 
die den für das Geschmacksorgan der Ameisen so angenehmen 


Stoff absondern, ist möglich, aber kaum wahrscheinlich, Daraus, 


1) Xantholinus linearis ist nach meinen Erfahrungen ein äusserst häufiger 
wenngleich zufälliger Gast bei Zasius fuliginosus. Er wird verfolgt wie die 
Myrmedonien. — Auch nicht bei Ameisen lebende Staphyliniden, z. B. die PAi- 
lonthus, verbreiten ähnliche Gerüche. 

2) Vgl. Forel, Ztud. Myrmécol. en 1886, p. 10. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 289 


dass jener Geruch fiir uns aromatisch ist, darf man jedenfalls nicht 
schliessen, dass er auch dem Geruchsorgan der Ameisen angenehm 
sei; denn die fiir uns wiirzigsten Essenzen sind fir letztere meist 
das gerade Gegentheil; auch spricht der defensive Character des 
Atemeles-Geruches gegen diese Annahme. Es wäre übrigens immerhin 
noch möglich, dass nur das Uebermass jenes Geruches die 
Ameisen empfindlich berührte, während ein geringes Mass desselben 


eine angenehm narkotische Wirkung auf sie ausübte. 


8. Allgemeines Benehmen der Alemeles. 


Bevor ich zur Schilderung der gastlichen Beziehungen der Atemeles 
(d. h. zu ihrer Fütterung und Beleckung durch die Myrmica) 
übergehe, muss ich Einiges über ihr Verhalten im Allgemeinen 
vorausschicken. 

1. Die Atemeles sind sehr lebhafte, bewegliche Thier- 
chen; namentlich ihre Fühler sind fast immer in Bewegung. 
Begegnet ihnen etwas, was sich bewegt oder bewegt sich etwas 
neben ihnen, sei es nun eine Ameise oder ein Käfer, oder irgend 
ein anderer belebter oder lebloser Gegenstand, so gerathen sie 
sogleich selbst in Bewegung und betrillern den Gegenstand mit 
ihren Fühlern; dies ist ihr erstes Schutzmittel gegen allenfalsige 
Angriffe. Zweckmässig ist dasselbe natürlich nur dann, wenn der 
Atemeles es mit einer Ameise zu thun hat; denn nur diese könnte 
durch Fühlerbewegungen sich beschwichtigen lassen. Greift z. B. 
eine gereizte Ameise mit geöffneten Kiefern einen Aiemeles an 1), 
so sucht derselbe meist nicht zu entfliehen, sondern bleibt stehen 
mit gespreizten Beinen, und trillert mit seinen Fühlern auf die 
Angreiferin, rollt den Hinterleib möglichst hoch auf, um die 
gelben Haarbüschel zu decken, und setzt wohl auch seinen ganzen 


Körper in zitternde Bewegung ?). Hilft dieses Beschwichtigungs- 


1) Bei den Versuchen über die „internationalen Beziehungen” der Ameisen- 
gäste konnte ich derartige Feindseligkeiten häufig beobachten. 

2) Ich halte das Zittern der A/emeles nicht mehr wie früher (Deutsch. Ent. 
Zeitschr. 1886, S. 54) für ein Zeichen der Behaglichkeit, sondern der Erregung; 
ursprünglich scheint der Zweck desselben die Abwehr allzu unsanft 
leckender Ameisen zu sein. 


19 


290 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


mittel nicht, so richtet er die Spitze seines aufgekrümmten Hinter- 
leibes gegen den Feind, wobei aus demselben eine Geruchssalve 
erfolgt. Dies ist die einzige und stets sich wiederholende Taktik 
der Atemeles; selbst wenn ich einen derselben an einem Beine 
zwischen den Fingern festhielt, nahm er zu ihr seine Zuflucht, 
und es war höchst possierlich anzusehen, wie flehentlich der kleine 
Käfer mit seinen Fühlern auf die ihn fesselnden Finger trillerte 
und aus dem aufgekrümmten Hinterleibe zugleich seine Salve gab. 
Letztere sollte zur Abwehr, erstere zur Beschwichtigung der feind- 
lichen Ameise dienen. Wie zartfühlend die Atemeles für äussere 
Eindrücke sind, geht aus folgender Wahrnehmung hervor. Wenn 
ich an einem warmen Tage nur leise den Glasdeckel eines Gläschens 
lüftete, in dem eine Anzahl dieser Käfer bei Myrmica sassen , 
begann zuerst ein leises Zittern sämmtlicher Atemeles-Fühler; dann 
folgte ein lebhafteres Fühlerwedeln , zitternde Bewegungen des 
- ganzen Körpers, und schlieslich ein allgemeines Umherlaufen ; stiess 
dabei ein Afemeles an einen Nachbar, so wurde das Trillern der 
Fühler noch stärker und das Zittern verwandelte sich in heftigere , 
zuckende Bewegungen. 

2. Sitzen die Atemeles ruhig da, so tragen sie den Hinterleib 
stets mässig aufgerollt; die glänzende Unterseite desselben gleicht 
täuschend dem Hinterleibe einer Myrmica-Königin. Dies ist namentlich 
bei paradoxus der Fall, dessen Hinterleib verhältnissmässig grösser 
und dicker und in der Ruhelage meist so weit aufgerollt ist, dass von 
der Oberseite des Käfers nur Kopf und Halsschild sichtbar sind. In 
ausgestreckter Stellung sieht man den Hinterleib der Atemeles nur 
selten und vorübergehend, nämlich wenn sie denselben mit ihren 
Hinterbeinen putzen oder wenn sie ihn zur Vertheidigung gegen 
Angreifer auf- und abkrümmen, oder wenn sie durch lebhaftes 
Hin- und Her-, Auf- und Abbewegen desselben ihre Flügel zu 
entfalten suchen. Flugversuche habe ich öfters beobachtet, ein 
wirkliches Auffliegen noch nicht. 

3. Obgleich das unter 4 Gesagte auch für paradoeus gilt, so 
gilt es doch für emarginatus insofern in höherem Grade, als letzterer 


in seinem ganzen Wesen noch etwas unruhiger und beweglicher 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 291 


ist als ersterer; hiemit hängen auch einige später zu erwähnende 
Unterschiede in ihren gastlichen Beziehungen zusammen. 

4. Die possierliche Art und Weise, wie df. emarginatus seine 
«Toilette» macht, d. h. sich putzt, habe ich früher (Deutsch. 
Ent. Zeitschr. 1886, 1 Hft, S. 54) näher beschrieben; da für 
paradoxus ganz dasselbe gilt, verweise ich auf jene Beschreibung. 


9. Gastverhältniss. 


Die gastlichen Beziehungen der Afemeles zu den Myrmica sind 
das Interessanteste in ihrer Lebensweise und desshalb war meine 
Aufmerksamkeit namentlich auf die Erforschung dieser Verhältnisse 
gerichtet. Da die Menge des einzelnen Beobachtungsmaterials zu 
umfangreich ist !), fasse ich das übereinstimmende Ergebniss 
desselben kurz in folgende Punkte zusammen: 

1. Atemeles emarginatus und paradoxus suchen im Neste die 
Gesellschaft der Myrmica auf und sitzen mit besonderer Vorliebe 
mitten unter den Ameisen, namentlich bei den Larven derselben. 

2. At. emarginatus und paradozus werden oft von den 
Myrmica gefüttert, paradowus verhältnissmässig etwas häufiger als 
emarginatus. Um die Ameise zur Fütterung anzuregen, trillert 


der Käfer von vorne mit lebhaften, schnellen Fühlerschlägen auf 


Beginn der Fütterung von Atemeles emarginatus 
durch Myrmica scabrinodis (stark vergrössert). 


Kopf und Rücken der Ameise und beleckt zudringlich ihre Mund- 
gegend. Die Ameise füttert den Afemeles wie sie ihresgleichen 


füttern würde, indem sie mit zurückgelegten Fühlern den Kopf 


1) Dasselbe umfasst bereits mehrere Notizbücher, in denen ich seit mehreren 
Jahren die laufenden Beobachtungen stenographisch aufzeichne. Die Beobach- 
tungen über Fütterung und Beleckung wurden meist mit der Lupe angestellt, 
namentlich um die Bewegungen der Mundtheile deutlicher verfolgen zu können. 


292 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


erhebt und auf ihre vorgestreckte Unterlippe einen Tropfen treten 
lässt, den der Käfer dann gierig ableckt. Beim Beginne meistens, 
manchmal auch noch während der Fütterung streichelt der Käfer 
mit sehr lebhaften und schnellen Bewegungen der Vorderfüsse die 
Kopfseiten der Ameise; zum Schlusse beleckt er meist abermals 
ihre Mundgegend. Eine Fütterung dauert durchschnittlich 20 bis 
40 Secunden, manchmal auch 2 bis 3 Minuten, entweder ununter- 
brochen oder mit kleinen Unterbrechungen, in denen der Käfer 
seine Zudringlichkeiten erneuert. Manchmal sitzen auch mehrere 
Käfer um eine Ameise herum und jeder sucht seinen Mund mög- 
lichst nahe an jenen der Ameise zu bringen und seinen Nachbar 
zu verdrängen. Bei solchen Gelegenheiten füttert dieselbe Ameise 
manchmal mehrere Käfer hintereinander. 

3. Die Atemeles füttern sich manchmal auch gegen- 
seitig. Zwischen emarginatus und emarginatus habe ich diese oft 
beobachtet (vgl. bereits Deutsch. Ent. Zeitschr. 1886 , 1 Hft,S. 53), 
seltener zwischen paradoxus und paradorus oder paradoxus und 
emarginatus 1). Die Fütterung erfolgte gerade sowie zwischen einer 
Ameise und einem Atemeles, selbst das Streicheln der Kopfseiten 
nicht ausgenommen, nur darin unterscheidet sie sich, dass der 
fütternde Käfer seine Fühler nicht ruhig zurücklegt , sondern 
dieselben unter lebhaften Bewegungen mit den Fuhlern des 
anderen Käfers kreuzt. 

4. Viel häufiger als die wirkliche Fütterung eines AZemeles durch 
Myrmica oder der Atemeles untereinander beobachtete ich die Auf- 
forderung zur Fütterung, wie sie oben beschrieben wurde (n°. 2 
am Anfang). Sie geschieht einem anderen Atemeles gegenüber 
gerade so wie einer Myrmica gegenüber, nur nicht so häufig. 

5. Manchmal wird sogar eine Myrmica von einem 
Atemeles gefüttert. Diesen merkwürdigen Fall habe ich nur 
einmal, jedoch mit hinreichender Sicherheit beobachtet (25 Sept. 


1886, 81 Uhr morgens). Kine M. ruginodis näherte sich einem 


1) Vorzüglich desshalb, weil ich paradoxus nicht in so grosser Zahl hielt 
wie emarginatus. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 293 


dieken At. paradoxus, betastete ibn erst mit den Fühlern und 
trillerte dann mit denselben auf seinen Kopf, beleckte seinen Mund 
und streichelte mit den Vorderfiissen lebhaft die Kopfseiten des 
Käfers, während der Käfer sein Köpfchen erhob und seine vorge- 
streckte Unterlippe durch die Ameise ablecken liess. Die Fütterung 
erfolgte somit gerade so wie wenn Myrmica eine andere Myrmica 
oder einen Atemeles füttert, nur mit dem schon oben erwähnten 
Unterschiede (bei n°. 3), dass der fütternde Atemeles die Fühler 
lebhafter bewegt. 

6. Sowohl emarginatus als paradovus können übrigens auch 
selbst Nahrung zu sich nehmen. Beide sah ich wiederholt 
an verdünntem Honig, Zuckerwasser und kleinen Zuckerkörnchen 
lecken; beide fressen auch Ameisenpuppen (vgl. Kap. 6, ad 1); 
einen emarginatus sah ich an einer Mücke fressen, die ich den 
Myrmica vorgeworfen hatte; einen paradoxus sah ich sogar einem 
frisch verstorbenen emarginatus ein Loch in den Leib fressen ; 
mehrere emarginatus sah ich einmal (bei M. ruginodis) um den 
losgetrennten Hinterleib einer todten /. sanguinea sich drängen 
(wie um den Kopf einer fütternden Ameise) und an einer Wunde 
lecken; einen emarginatus (bei F. sanguinea) sah ich mit mehreren 
Dinarda dentata an einer todten F. rufibarbis beschäftigt. 

Ich sah die Atemeles selbst Nahrung zu sich nehmen auch zu 
Zeiten, wo sie häufig von den Ameisen gefüttert werden ; es handelt 
sich also nicht um einen nothgedrungenen Ausnahmsfall. 

Trotzdem ist das Gedeihen der Afemeles von der Fütterung 
durch die Ameisen abhängig. Allein gehaltene Atemeles 
gingen in kurzer Zeit zu Grunde, obgleich feuchte Erde, Zucker 
und weiche Insectenreste ihnen zu Gebote standen. Manchmal lebten 
die isolirten Atemeles nur 4 oder 5 Tage, manchmal auch 12 bis 
44 Tage, wurden aber zusehends magerer. Dasselbe Resultat 
ergab sich auch bei jenen Versuchen über die internationalen 
Beziehungen der Atemeles, bei denen die Käfer nicht misshandelt , 
aber auch nicht gastlich behandelt wurden (z. B. bei Leptothorax 
acervorum und tuberum). 


7. At. emarginatus und paradowus werden von den Myrmica 


294 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


sehr oft eifrig und anhaltend beleckt (mit geschlossenen 
Kiefern und vorgestreckter Zunge), vorzüglich auf der Oberfläche, 
an den Seiten und an der Spitze des Hinterleibes, namentlich 
an den gelben Haarbüscheln desselben. Die Ameise hält 
dabei oft mit einem, seltener mit beiden Vorderbeinen den Hinter- 
leib des Käfers fest. Die Beleckung eines Atemeles dauert meist 
20—60 Secunden, manchmal aber auch 2 bis 4 Minuten un- 
unterbrochen. Meist erfolgt die Beleckung ziemlich sanft, obgleich 
mit sichtlicher Naschhaftigkeit; bei paradoxus erfolgt sie eher noch 
sanfter, aber zugleich eifriger und anhaltender als bei emarginatus. 
Der Atemeles trillert meist mit zurückgebogenem Kopfe und auf- 
gerichtetem Vorderkörper auf die beleckende Ameise. 

Bei emarginatus beobachtete ich manchmal, dass eine Myrmica 
die Beleckung damit begann, dass sie den Käfer mit ihren Kiefern 
einigemal heftig an den gelben Haarbüscheln zerrte, worauf der 
Käfer seinen Körper in rasche zitternde Bewegung versetzte und 
mit den Fühlern heftiger auf die Ameise trillerte. Die übrige 
Beleckung geschah ziemlich sanft wie gewöhnlich; so oft jedoch 
die Ameise bei derselben wiederum die gelben Haarbüschel beriihrte , 
wiederholte sich das Zittern und heftige Trillern. Das Zerren der 
Ameise dient wahrscheinlich zur reichlicheren Absonderung des 
angenehmen Secretes, das Trillern und Zittern des Käfers dagegen 
zur Besänftigung der allzu heftig zerrenden Ameise. Bei Beleckung 
von paradoxzus habe ich ein so heftiges Zerren durch die Ameise 
noch nicht beobachtet; andererseits verhielt er sich auch dabei 
ruhiger als emarginatus, trillerte nicht so heftig und zitterte höchstens 
leise. Wahrscheinlich vermag paradoxus die Ansprüche der leckenden 
Ameise, wegen seines dickeren Hinterleibes, leichter und reich- 
licher zu befriedigen als emarginatus. 

8. Nicht bloss die Arbeiter, sondern auch die Männchen von 
Myrmica (wenn solche, was sehr selten ist, mit Atemedes in dem- 


selben Neste vorkommen !), belecken die A/emeles mit sichtlichem 


1) Vgl. Kap. 6, ad 2 ne. 2. — September 1886 und 1887 fand ich in 
wenigen (zwei) Nestern von scabrinodis 2 oder 3 Männchen bei einigen (2—4) 
Atemeles emarginatus. Auf den an diesen Kolonien angestellten Beobachtungen 
beruht obige Angabe. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 295 


Behagen. Daraus, dass die an keiner Arbeit sich betheiligenden 
Männchen mit Beleckung der Gäste sich abgeben, kann man 
schliessen, dass dieselbe einen « Leckerbissen » für die Ameisen biete. 

9. Von der unter 7 und 8 erwähnten naschenden Beleckung 
ist eine andere oberflächlichere, putzende Beleckung zu 
unterscheiden, die manchmal einem mitten unter den Myrmica 
sitzenden Atemeles, vorzüglich paradoxus, zu Theil wird. Diese 
Beleckung entspricht der Putzung befreundeter Ameisen. Von 
der naschenden Beleckung unterscheidet sie sich dadurch, dass 
sie auch auf die Fühler und Beine des Käfers sich erstreckt, von 
der Ameise mit grösserer Ruhe und Gleichgültigkeit vorgenommen , 
und von den Atemeles gleichfalls ruhiger aufgenommen wird; so 
ruhig wie eine Ameise während der Waschung sich zu verhalten 
pflegt, vermag ein Atemeles sich allerdings nicht zu verhalten. Es 
ist übrigens zu bemerken, dass diese Putzung von der naschenden 
Beleckung thatsächlich nicht so strenge geschieden ist; häufig 
beginnt eine Myrmica einen vor oder unter ihr sitzenden Atemeles 
zu putzen, z. B. auf dem Thorax; so bald sie aber auf die Flügel- 
decken kommt, wird die Beleckung schon eifriger, bis sie endlich, 
beim Hinterleibe angekommen, in die eigentlich naschende über- 
geht, wobei auch der Käfer erregter wird. 

Manchmal putzt auch ein Atemeles eine vor ihm sitzende Myrmica 
oder einen anderen Atemeles oberflächlich mit den Mundtheilen , 
jedoch unsteter und vorübergehender als eine Myrmica es thun würde. 

10. Die Atemeles benehmen sich den Ameisen gegenüber durch- 
schnittlich viel zudringlicher als diese ihnen gegenüber. Wie die 
zu derselben Kolonie gehörigen Ameisen untereinander gewöhnlich 
indifferent sich verhalten und bei Begegnung sich nur kurz mit 
den Fühlern berühren, so benehmen sie sich meist auch den 
Atemeles gegenüber, während diese den Ameisen gegenüber einen 
lebhafteren Fühlerverkehr unterhalten. Trotzdem habe ich in 
manchen Nestern die Fütterung und Beleckung der Afemeles sehr 
häufig beobachtet, erstere namentlich in den Morgen- und 
Abendstunden, letztere ebenso häufig auch während des Tages; 


besonders im April und September konnte ich in manchen Nestern 


296 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


fast jedesmal, so oft ich nur hineinsah, eine Beleckung beo- 
bachten. 

11. Die gastliche Behandlung der Atemeles ist nicht davon ab- 
hängig, ob Eier oder Larven im Neste sich befinden. Die Myrmica 
duldeten die Atemeles mitten unter den aufgeschichteten Larven 
oder Eiern; auf die Häufigkeit der Beleckung der Atemeles scheint 
die Anwesenheit von Larven eher fördernd zu wirken. In welchem 
Verhältnisse die Anwesenheit von Puppen zur gastlichen Behandlung 
der Atemeles steht, lässt sich desshalb schwieriger feststellen, weil 
höchstens wenige Puppen zugleich mit Atemeles in den Myrmica- 
Kolonien vorkommen. Diese wurden von den Ameisen den dtemeles 
nicht entzogen, und ihre Anwesenheit schien die gasthchen Be- 
ziehungen nicht zu stören. Da die betreffenden Puppen fast immer 
Arbeitern angehörten, gab ich aus fremden Myrmica-Nestern Puppen 
von Männchen und Weibchen hinzu; dieselben wurden aber von 
den Wyrmica nicht adoptirt, sondern den <Atemeles überlassen. Ich 
konnte desshalb bisher noch nicht durch unmittelbare Beobachtung 
feststellen, ob die gastliche Behandlung der Atemeles durch die 
Anwesenheit von Puppen der geflügelten Geschlechter direct 
gestört werde. Eine derartige indirecte Beziehung ist schon im 
6. Kapitel nachgewiesen worden. Es bleibt jedoch noch fraglich, 
ob das Aufhören der gastlichen Beziehungen zu jener Zeit, wo 
Myrmica Puppen von d und 2 erhält, gegenwärtig seine nächste 
Ursache im Benehmen der Ameisen oder der Käfer habe. Nach 
meinen bisherigen Beobachtungen ist mir die letztere Annahme 
wahrscheinlicher. Die Atemeles suchen, wie schon oben (Kap. 6) 
bernerkt, nach der Paarung die Myrmica-Nester zu verlassen und 
zeigen dabei grosse Unruhe, magern ab, suchen nicht mehr 
wie früher durch zweckmässige Fühlerbewegungen mit den Ameisen 
zu verkehren. Diese finden an den Atemeles nichts mehr zu be- 
lecken, werden durch die Unruhe derselben gereizt, greifen sie 
feindlich an, zerren sie umher oder halten sie oft auch stundenlang 
an einem Fühler oder Beine unbeweglich fest. 

Andererseits habe ich auch vereinzelte Fälle beobachtet, in denen 


die Myrmica selbst die gastliche Behandlung der Atemeles unter- 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 297 


brachen und dieselben nicht mehr duldeten, und zwar anscheinend 
wegen der ihrer Brut drohenden Gefahr. Bei einer sehr kleinen 
scabrinodis-Abtheilung (circa 15 % und 2 9), die eine Anzahl 
mittelgrosser Larven hatte, hielt ich 2 emarginatus und 2 paradoxus , 
die ich kurz vorher (22 September 1887) in derselben Kolonie 
gefunden. Nach einigen Tagen bemerkte ich, dass die beiden 
paradoxus öfters von den Myrmica aus der Nähe der Larven fort- 
gezerrt wurden; sie kehrten stets wieder zu denselben zurück, 
wurden immer häufiger und heftiger von denselben fortgezerrt , 
bis sie schliesslich die Lust zur Rückkehr verloren und das Nest 
zu verlassen suchten. Ich setzte sie darauf zu fremden ruginodis 
(die einen paradoxus im Neste gehabt hatten), bei denen sie nach 
anfänglichen Feindseligkeiten aufgenommen und andauernd gastlich 
behandelt wurden, obgleich auch. diese Myrmica einige Larven 
hatten. Unterdessen wurden die beiden emarginatus von den 
scabrinodis noch ruhig geduldet und gastlich behandelt. Diese 
merkwürdige Erscheinung erkläre ich mir daraus, dass die beiden 
grossen paradoxus wegen der geringen Zahl der Ameisen von diesen 
nicht hinreichend gefüttert wurden und desshalb an den Larven 
zu fressen versuchten; die kleineren emarginatus hatten geringere 
Bedürfnisse und vergriffen sich desshalb nicht an den Larven. 
12. Dass die Myrmica manchmal einen zu ihrem Neste gehörigen 
Atemeles, wenn sie denselben im Nesteingange oder vor dem Neste 
finden, an einem Fühler oder Beine ergreifen und mit sich in 
das Nestinnere ziehen, habe ich oft beobachtet. Dessgleichen führen 
die Myrmica manchmal beim Nestwechsel einen Atemeles mit sich 
(vgl. Deutsch. Ent. Zeitschr. 1887, S. 110). Ich konnte solche 
Transporte am leichtesten dadurch hervorrufen, dass ich ein auf der 
Oberseite eines flachen Glasnestes (nach der dritten oder vierten in 
n0. I, S. 256 beschriebenen Methode) liegendes Brettchen verschob. 
Bald begannen einzelne Myrmica ihre Larven aus dem erhellten Nesttheil 
in den dunklen zu tragen; eine andere ergiff einen Atemeles, der 
nicht wie die meisten übrigen von selbst mit den Ameisen in den 
dunklen Nesttheil lief, an den gelben Haarbüscheln, Fühlern oder 


Beinen, und zog ihn desselben Weges, während eine andere die 


298 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Königin an den Kiefern, an den Fühlern oder selbst am Hinter- 
leibsstielchen packte und sie mit sich zerrte. Manchmal zogen zwei 
Myrmica in entgegengesetzter Richtung an einem Atemeles, ähnlich 
wie ich bei derselben Gelegenheit öfters zwei Myrmica an einer 
Larve ziehen sah. 

Solche Escorten machen manchmal auf den ersten Anblick den 
Eindruck eines feindlichen Verfahrens, weil der Afemeles sich höchst 
wiederstrebend zeigt, mit zurückgebogenem Kopfe auf die Ameise 
trillert und mit gespreizten Beinen stramspelt 1). Aus den be- 
gleitenden Umständen kann man jedoch den Zweck des Transportes 
meist unterscheiden; im Allgemeinen kann man sagen, wenn 
derselbe in das Nestinnere gerichtet ist und die Atemeles in der 
betreffenden Myrmica-Kolonie im Uebrigen gastlich behandelt werden, 
ist auch die Bedeutung dieses Manövers eine friedliche ?). 


Obgleich die Atemeles manchmal von den Myrmica umherge- 


1) Der Afemeles hält sich nur dann ruhig, wenn es der Myrmica gelingt, 
ihn (an den gelben Haarbüscheln) emporzuheben, so dass seine Beine nicht 
mehr den Boden berühren; 7. fwsca kann wegen ihrer bedeutenderen Grösse 
die Afemeles leichter auf diese Weise transportiren. Man vergleiche die in den 
historischen Vorbemerkungen (n°. I, S. 249 u. 250) erwähnten Beobachtungen 
von Fred. Smith und Edw. Janson. 


2) Die Atemeles werden manchmal in und ausser dem Neste sehr ver- 
schieden behandelt, wie aus folgendem Falle erhellt, der zugleich zeigt, wie 
nöthig es ist, bei derartigen Beobachtungen die Methode öfter zu wechseln und 
namentlich negative Resultate nicht voreilig zu verallgemeinern. September 1887 
hatte ich in ein kleines Beobachtungsgläschen eine Anzahl M. scabrinodis mit 
2 emarginatus und 3 paradoxus (aus derselben Kolonie!) gesetzt. Die Myrmica 
richteten sich alsbald in der Erde am Boden des Gläschens ein, die Atemeles 
aber blieben, vielleicht weil die von den Myrmica gemachten Löcher für sie zu 
klein waren, auf der Oberfläche sitzen. Nun kam es häufig vor, dass eine 
Myrmica einem dieser Afemeles sich näherte, mit kneipenden Bewegungen der 
Kiefer an seinen aufgerollten Hinterleib stiess, denselben von der Seite zu fassen 
suchte, an einem Fühler oder Beine des Käfers zog; manchmal krümmte sie 
dabei sogar den Hinterleib ein und schien das erfasste Glied mit ihrem Stachel 
zu bearbeiten. Hie und da gelang es, einen Atemeles in die Nähe eines Nest- 
loches zu ziehen; bei paradorus waren die Versuche jedoch mehrmals ganz 
vergeblich, da der Käfer stärker war als die Ameise und mit hochaufgerolltem 
Hinterleib und trillernden Fühlern fest auf seinem Platze verharrte. Sobald 
ich jedoch die kleine Kolonie in ein weiteres, flaches Glasnest (nach der 
vierten Methode) versetzt hatte, änderte sich die Scene. Die Alemeles sassen 
jetzt immer bei den Myrmica und deren Larven, wurden häufig beleckt und 
überhaupt gastlich behandelt. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 299 


zogen werden, finden sich doch nur selten Individuen mit ver- 
letzten Fühlern oder Beinen (kaum 3 bis 4 unter 100), während 
bei Zomechusa strumosa solche Verletzungen viel häufiger vorkommen 
(z. B. unter 8 nur 3 unverletzte). Dies erklärt sich daraus, dass 
die Atemeles eine grössere Beweglichkeit besitzen und desshalb seltener 
von den Ameisen gezogen werden als die plumpen Zomechusa ; 
ferner aus der geringeren Hartnäckigkeit, womit sie sich den ziehenden 
Myrmica entgegenstemmen; endlich aus der geringeren Kraft des 
Zuges und des Widerstandes als bei /. sanguinea und L. strumosa 
(starke Schenkel und Schienen !). 

13. Ueber die Behandlungsweise der Atemeles durch Myrmica 
ist noch zu bemerken, dass niemals ein Atemeles von Myrmica 
aufgefressen wurde, selbst nıcht einmal angefressen nach dessen 
Tode (anders bei F. fusca, sanguinea, rufa, Lasius niger, etc.!); 
die todten Atemeles wurden vielmehr behandelt wie todte % oder 
alte 9 von Myrmica. Dies gilt nicht bloss für die eigenen, sondern 
auch für die fremden Afemeles, nicht bloss für die freundschaftlich 
behandelten , sondern auch für die feindlich misshandelten und ge- 
tödteten; (aus den internationalen Beziehungen der Myrmica, besonders 
zu M. lobicornis). Es ist zu berücksichtigen , dass die Myrmica (nament- 
lich scabrinodis und Jlobicornis) sogar d und geflügelte g von 
ihrer eigenen oder verwandten Myrmica-Arten fressen (manchmal 
sogar todte Individuen aus ihrer eigenen Kolonie, wie ich selbst 
beobachtete), und nur die 8 und alten g von Myrmica, 
mögen es nun Freunde oder Feinde sein, nicht anzufressen pflegen. 
Dass die Afemeles analog behandelt werden, ist um so merkwür- 
diger, da die Naschhaftigkeit der Myrmica im Ausfressen der Atemeles 
wahrscheinlich eine Befriedigung fände; denn andere Ameisen gehen 
von der Beleckung der Ætemeles häufig zum Auffressen dieser Gäste 
über; (aus den internationalen Beziehungen der Atemeles zu F. 
Fusca, etc.). | 

14. Myrmica scabrinodis, ruginodis, rugulosa behandeln (füttern, 


belecken, etc.) ihre eigenen Gäste!) auf dieselbe Weise; 


1) D. h. jede Kolonie die zu ihr gehörigen Afemeles, im Gegensatze zu den 
von fremden Kolonien oder fremden Arten kommenden, 


300 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


ebenso behandeln scabrinodis, ruginodis, rugulosa , laevinodis auch 
die fremden Atemeles, nachdem dieselben bei ihnen auf- 
genommen sind. Hieraus folgt !), dass /wevinodis auch ihre 
eigenen Gäste gerade so behandelt wie scabrinodis, ruginodis, 
rugulosa. — Im Uebrigen werde ich die internationalen Beziehungen 
der Atemeles später gesondert behandeln, um die Bedingungen für 
die Aufnahme fremder Atemeles etc. darzulegen. 

15. Zwischen 4t emarginatus und paradorus machen die Myrmica 
keinen bedeutenden Unterschied. Obgleich paradoxus sich den 
Myrmica gegenüber etwas minder zudringlich benimmt, ist doch 
sein Gastverhältniss eher noch inniger als dasjenige von emarginatus ; 
dies scheint aus seiner häufigeren Putzung, sanfteren Beleckung, 
öfteren Fütterung zu folgen (vgl. oben! n?. 2, 5, 7,9). Diese 
Unterschiede hängen mit der körperlichen Verschiedenheit beider 
Arten zusammen. Bei emarginatus sind die Fühler relativ etwas 
länger als bei paradoxus; bei letzterem ist dagegen der Hinterleib 
grösser und dicker, die ganze Gestalt grösser, stärker und unter- 
setzter. Paradoxus scheint desshalb die Aufmerksamkeit der Ameisen 
ein wenig mehr auf sich zu ziehen und deren Bedürfnisse besser 
befriedigen zu können. Hiezu kommt vielleicht auch noch der Um- 
stand, dass paradoxus in der Ruhelage noch eine etwas grössere 
Aehnlichkeit mit einer Myrmica-Königin besitzt (vgl. Kap. 8 n°. 2). 
Trotzdem kann unter besonderen. Umständen emarginatus dem 


paradoxus vorgezogen werden (vgl. oben n°. 11). i 
10. Folgerungen aus Kapitel 8 und 9. 


1. At. emarginatus und paradoxus haben in hohem Grade 
die Sitten der Ameisen angenommen. 

Dies erhellt: «) Aus der Art und Weise, wie sie ihre Fühler 
als Verkehrsorgane mit den Ameisen und untereinander gebrau- 
chen. — 6) Aus der Art und Weise, wie Atemeles von Myrmica 
sich füttern lässt: die Nachahmung des Benehmens der Ameisen 


erstreckt sich bis auf die genauesten Einzelheiten, auf das 


1) Hier habe ich bei Zaevinodis noch keine Atemeles gefunden; daher kenne 
ich aus directer Beobachtung nur ihr Verhalten zu fremden Individuen. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 301 


Anbetteln durch Fühlerschläge, Beleckung der Mundgegend , 
Streicheln der Kopfseiten. — c) Aus der gegenseitigen Fütterung 
der Atemeles, wobei dieselben sich wiederum ganz nach Ameisenart 
benehmen. — d) Daraus, dass manchmal sogar eine Myrmica von 
einem Atemeles sich füttern lässt. wobei letzterer wiederum die 
Rolle einer Ameise spielt. — e) Daraus, dass ein Atemeles manchmal 
eine Myrmica oder einen Atemeles nach Ameisenart putzt. — 
J) Endlich ist auch die Art und Weise wie dtemeles in der 
Ruhelage seinen Hinterleib trägt, eine objektive Nachahmung der 
Ameisengestalt !) für den Gesichtssinn und den Tastsinn der 
Ameisen; denn auch für letzteren Sinn erhält die kugelförmig 
gewölbte, spärlich abstehend behaarte Unterseite ?) des Atemeles- 
Hinterleibes grosse Aehnlichkeit mit dem Hinterleibe einer Myrmica- 
Königin. 

2. Die Atemeles besitzen auch in ihrer Organisation 
manche auffallende Analogien mit ihren Wirths- 
ameisen. 

Dieselben zeigen sich: a) Darin, dass die Atemeles einander 
(und andere Ameisen) zu füttern vermögen. Zum Zwecke dieser 
Fütterung besitzen die Ameisen ein elastisches Kröpfchen (im 
vorderen Theile des Hinterleibes), in dem sie die flüssige Nahrung 
aufbewahren und willkürlich wieder von sich geben können. Wahr- 
scheinlich ist eine ähnliche Einrichtung auch im Verdauungskanale 
der Atemeles vorhanden. — 6) Aus der Fähigkeit des Fühlerverkehrs, 
die eine besondere Beweglichkeit und Innervation der Fühler vor- 
aussetzt. — c) Aus der Identität des eigenartigen Geruches von Atemeles 
und Myrmica (Kap. 7). — d) Aus der von den übrigen Aleocharinen 
abweichenden Zungenbildung der Atemeles (und Lomechusa); die 


1) Letzteres Moment ist den Afemeles und Lomechusa mit Myrmedonia 
gemein. Auch bei Myrmedonia hat die Nachahmung der Ameisengestalt eine 
biologische Bedeutung, jedoch, weil sie Ameisen-Feinde sind, eine andere 
als bei Afemeles und Lomechusa, wie ich später nachweisen werde. Ursprünglich 
ist das Aufrollen des Hinterleibes nur eine Schutzbewegung. 

2) Bei paradoxus findet sich ausser der spärlichen abstehenden noch eine 
reichliche feine anliegende Behaarung der Unterseite des Hinterleibes. Vgl. 
Deutsch. Ent. Zeitschr. 1887, S. 99 ete. Die letztere mag wohl der Grund sein, 
wesshalb paradoxus häufiger von Myrmica putzend beleckt wird, 


302 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


auffallend breite und grosse Zunge ist zum Zwecke der activen und 


passiven Fütterung besonders geeignet (vgl. unterstehende Figuren). 


RAN 


Lomechusa Atemeles Myrmedonia - Dinarda 
strumosa F. emarginatus Gry. funesta Grv. dentata Grv. 


3. Die Atemeles werden desshalb von den Myrmica als 
ihresgleichen angesehen und behandelt. 

Dies erhellt besonders: a) Daraus, dass die Atemeles häufig von 
den Myrmica gefüttert werden und zwar so wie eine befreundete 
Ameise gefüttert werden würde, nicht so wie die Ameisen ihre 
Larven füttern. (Wird eine Ameise gefüttert, so lässt die fülternde 
Ameise nur die Nahrung auf die Unterlippe treten und verhält 
sich im übrigen passiv; einer Larve dagegen wird die Nahrung 
von der fütternden Ameise activ beigebracht, d. h. mit sorg- 
fältigen bedächtigen Kopfbewegungen gleichsam in den Mund ge- 
schoben. So füttert F. sanguinea ihre Gäste, Lomechusa und 
Atemeles!). — 6) Daraus, dass manchmal sogar eine Myrmica einen 
Atemeles um Nahrung anbettelt und sich von ihm füttern lässt 
genau so wie sie sich einer befreundeten Ameise gegenüber be- 
nehmen würde (selbst die Streichelung der Kopfseiten nicht aus- 
genommen!). — c) Daraus, dass die Myrmica die todten Atemeles 
nicht auffressen, sondern dieselben wie die todten g oder alten 2 
von Myrmica behandeln. — d) Endlich daraus, dass die Atemeles 
von den Myrmica nicht selten auch geputzt werden wie diese ihre 
Gefährtinnen zu putzen pflegen. 

4. Die Initiative zum Gastverhältnisse geht von 
den Atemeles aus, indem diese die Gesellschaft der Ameisen 
aufsuchen und dieselben namentlich durch ihre Fühlerbewegungen 
zur gastlichen Behandlung anregen. — Dies ist zugleich das Grund- 
gesetz für die internationalen Beziehungen der 
Atemeles. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 303 


TV. 


LOMECHUSA STRUMOSA F. UND IHRE BEZIEHUNGEN 


ZU IHRER NORMALEN WIRTHSAMEISE. 


ii Eun dort. 


Ihrer bedeutenderen Grösse entsprechend hat L. strumosa eine 
grössere Ameisenart als gewöhnliche Wirthsameise, nämlich PF. 
sanguinea Latr. 1). Obgleich in den gemischten Kolonien sangwinea- 
Fusca (und sanguinea-rufibarbis) das Gastverhältniss der Lomechusa 
auch auf diese Hilfsameisen sich erstreckt, so ist sie doch auch 
in diesem Falle als der eigentliche Gast von sanguinea zu 
betrachten; denn sie pflegt in den selbständigen Kolonien von fusca 
und rufibarbis nicht vorzukommen. 

Im nördlichen Theile von Holländisch Limburg (Blijenbeck bei 
Afferden) traf ich Lomechusa strumosa bei F. sanguinea im Mai 
und Juni nicht selten; in den meisten Nestern, die ich unter- 
suchte, waren eines oder mehrere Exemplare. Hier, in der Um- 
gegend von Roermond, ist sie viel seltener, vielleicht wegen der 
grösseren Trockenheit des Bodens, vielleicht auch desshalb, weil 
die Brut der Lomechusa durch die räuberische Dinarda dentata ge- 
fährdet wird, die hier in Menge die meisten sanguinea-Nester be- 
wohnt. Während dreier Jahre untersuchte ich vergebens über 50 
Kolonien jener Ameise im Umkreise von mehreren Stunden, grub 
und siebte die Nester gründlich aus, jedoch stets umsonst. Bereits 
wollte ich im verflossenen Jahre (1887) die Hoffnung auf Erfolg 


1) Vgl. n°. II (Kritische Revision der Fundorte von Afemeles und Lomechusa 
bei Ameisen), S. 259. Dass die Angabe des älteren Sahlberg „bei Form. rubra” 
nicht auf Myrmica zu beziehen ist, wird auch dadurch bestätigt, dass sämmtliche 
Lomechusa, die ich versuchsweise zu den Myrmica setzte (auch zu solchen, die 
Atemeles im Neste hatten!), von diesen Ameisen wüthend angegriffen und so 
misshandelt wurden, dass ich sie nur durch schleunige Entfernung aus dem 
Neste retten konnte. 


304 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


aufgeben, als ich endlich auf dem Terrain eines abgetriebenen 
Kiefernwaldes mehrere Lomeehusa-haltige Nester entdeckte. Die 
folgenden Ziffern geben (mit Beifügung des Datums) die Zahl der 
Lomechusa an, die sich in den sanguinea-Kolonien !) auf dem 
letztgenannten Platze fand: 

a): (1.6. 89). e) ( bn (1S, 92.88), 

b) 2 Eve CUES RE A 

eel | (144. » >»). 1) (4.47. » »). 

Dan (STA. di 

Die grésste Zahl der in einer Kolonie gleichzeitig oder nahezu 
gleichzeitig gefundenen Exemplare beträgt nur 7 (Kol. e). Fast alle 
Lomechusa, die ich bisher gefangen , befanden sich ziemlich tief im 
Nestinnern, gewöhlich unter den Knäueln der Ameisen und deren 
Larven, nur wenige in der Nähe der Erdoberfläche oder in dem 
aufgeschichteten losen Nestsmaterial ?). Die betreffenden sanguinea- 
Nester waren theils an oder in alten Kiefernstrünken angelegt, 
theils (etwas seltener) blosse Erdnester 3). Uebrigens scheint sich 
Lomechusa (nach meinen Beobachtungen in künstlichen Nestern) 
in den erstgenannten Wohnungen sicherer und freier bewegen zu 
können, da sie an schiefen Erdwänden beim Laufen viel leichter 
den Halt verliert und zurückrollt. Die Verschiedenheiten der Grösse 
und Individuenzahl der betreffenden sanguinea scheint keinen er- 
heblichen Einfluss auf das Vorkommen der Lomechusa zu haben, 
da ich sie theils in schwächeren Kolonien von mittlerer oder ziem- 


lich kleiner Rasse 4), theils in stärkeren Kolonien von grösserer 


—— 000.0. 


1) Die Buchstaben a, 5, etc. bezeichnen die verschiedenen Kolonien, nicht 
die verschiedenen Nester, da manchmal eine sangwinea-Kolonie mehrere be- 
nachbarte Nester besitzt. 


2) Auch Markel (II Verzeichn., n°. 82) fand Lomechusa im Nestinnern „mitten 
im grössten Ameisengewimmel”. Motschulsky dagegen (Bull. d. Mose. 1844, 
p. 816) berichtet, dass er die JZ. sidérica stets nur am Rande der Nester an- 
getroffen habe; vielleicht hat er die Nester nicht tiefer untersucht, was bei 7. 
sanguinea an heissen Tagen manchmal eine ziemlich sauere und schmerzliche 
Arbeit ist. 


3) In beiden Fällen ist das Nest von einem kleinen Haufen feinen Nestsmaterials 
(namentlich trockenen Haidekrautblättern, etc.) überragt. 


4) Einige dieser Kolonien besassen eine grosse Anzahl Mittelformen von 
2 und ÿ ( mit hohem Buckel des Mittelrückens). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 305 


Rasse fing; auch die Körpergrösse der Zomechusa-Exemplare blieb 
dieselbe. 

Die folgenden Mittheilungen gründen sich auf die neuen, im 
Juni 1887 und Mai bis Juli 1888 angestellten Beobachtungen !). 


2. Paarung und Entwicklung. 


Die Paarung von Lomechusa strumosa habe ich in meinen 
künstlichen sanguinea-Nestern im Mai und Juni oft beobachtet. 
Die Paarungsstellung ist ganz ähnlich derjenigen von Atemeles 
(vel. n". III, Kap. 5, S. 278); ebenso auch die Dauer einer 
Paarung, die viel anhaltender ist als bei den Dinarda und 
Thiasophila. Sie währt mindestens ungefähr eine halbe Stunde. 
Ein und dasselbe Männchen von Zomechusa paarte sich mehrmals 
mit demselben oder auch mit verschiedenen Weibchen; letztere 
dessgleichen. Zwei Lomechusa ($ und 2), die ich Mitte Mai 1888 
gefangen, paarten sich von Ende Mai an wiederholt, meist in 
Zwischenräumen von 4 bis 6 Tagen. Die letzte Paarung habe 
ich Ende Juni beobachtet. Am 14 Juli waren beide Exemplare 
noch frisch und munter, obgleich das Weibchen schon vor 
längerer Zeit (am 42 Juni) Eier gelegt hatte. Die Zomechusa 
können also noch ziemlich lange nach der Paarung bezw. Eierab- 
lage leben. 

Der Paarungstrieb der Zomechusa ist stark. Einmal sah ich 
zwei Männchen zugleich die Paarung versuchen mit einem bereits 
in Copula befindlichen Weibchen. Am 6 Juni (1888) beobachtete 
ich, wie ein Männchen während einer halben Stunde fortwährende 
Paarungsversuche machte mit dem zerfressenen Ueberreste des 


Hinterleibes einer Zucilia Caesar; dasselbe Männchen versuchte 


1) Vgl. hiezu die früher in der Deutsch. Ent. Zeitschr. 1886, 1 Hft, p. 55 
sqg. mitgetheilten Beobachtungen. — Die bedeutungsvollen Unterschiede in der 
Fütterung von Afemeles und Lomechusa durch die Wirthsameisen waren mir damals 
grössentheils entgangen , da jene ersten Beobachtungen über Afemeles und Lomechusa 
nicht in dasselbe Jahr fielen und desshalb kein genauer Vergleich der beider- 
seitigen Beziehungen statt finden konnte. — Dass, wie ich früher beobachtete, 
eine Lomechusa aus ihrer Hinterleibsspitze ein Tröpfchen milchweissen Saftes 
von sich gab, welches von sanguinea aufgeleckt wurde, habe ich seither nicht 
wieder gesehen. 


20 


306 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


am 8 Juni die Paarung mit dem Kopfe einer von den Ameisen 
zerrissenen Cantharis livida; es war zu derselben Zeit ein Weib- 
chen von Lomechusa im Neste. Auch Paarungsversuche der Männ- 
chen untereinander habe ich beobachtet. 

Zur Zeit der Eierablage, die in den von mir beobachteten 
Fällen erst nach wiederholter Paarung begann, zeigt das Weibchen 
eine grosse Unruhe und Beweglichkeit, die mit der gewöhnlichen 
Behäbigkeit der Zomechusa um so mehr kontrastirt. Fortwährend 
mit den Fühlern auf den Boden trillernd und denselben mit dem 
Munde berührend läuft das Thierchen mit gesenktem Kopfe 
umher, bis es endlich an einer Stelle länger verweilt, mit den 
Kiefern den Sand aufgräbt und denselben dabei unter sich 
zwischen die Beine schiebt. Ist eine kleine Höhlung gemacht, so 
kehrt es sich um, legt ein Ei hinein und scharrt darauf die 
Oeffnung mit den Kiefern wieder zu. So muss wahrscheinlich 
der normale Process der Eierablage verlaufen. Bei meinen Beo- 
bachtungen kam es meist nur zum Aufgraben des Sandes, ohne 
das ein Ei in das Grübchen gelegt worden wäre. Einmal legte 
das Thierchen sein Ei neben die aufgegrabene Stelle, nahm es 
sodann zwischen die Kiefer, lief, emsig mit den Fühlern den 
Boden untersuchend, umher und verscharrte es endlich an einer 
anderen Stelle unter einem überragenden Erdklümpchen; dann lief 
es weiter, grub anderswo wiederum eine kleine Vertiefung , ohne 
jedoch ein Ei zu legen, und wiederholte noch mehrmals nachein- 
ander dasselbe vergebliche Spiel !). Versuchte ein Männchen zu 
solcher Zeit die Paarung mit dem Weibchen, so wurde es heftig 
abgeschüttelt. 

Das Ausschlüpfen von Zomechusa-Larven habe ich noch nicht 
bemerkt; vielleicht wurden die Eier von den zahlreichen räube- 
rischen Dinarda-Larven (D. dentata) aufgefressen, die sich in 
dem betreffenden Neste umhertrieben. Dass die Larven der 


Lomechusa von F. sanguinea wie ihre eigenen Larven gepflegt 


1) Aehnliche fruchtlose Versuche zur Eierablage habe ich auch bei dem 
„Eichenzweigsäger” (RAynchites pubescens F.) öfters beobachtet (vgl. Der Trichter- 
wickler, eine naturh. Stud., Anhang 1, S. 196). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 307 


werden, ist nicht nur nach J. Sahlberg’s Mittheilungen sehr wahr- 
scheinlich (vgl. I, Histor. Vorbem. S. 253), sondern wird auch 
durch folgende neue Beobachtungen bestätigt, die ich hier jedoch 
nur kurz erwähne, da sie vermuthlich auf die Larven von 
Atemeles sich beziehen !). Bei /. rufibarbis hatte ich Anfang 
Juni (1888) eine Anzahl blinder Käferlarven gefunden, die mit 
den von J. Sahlberg als Zomechusa-Larven beschriebenen völlig 
übereinstimmen und nur durch geringere Grösse sich unter- 
scheiden. Einige derselben setzte ich (12 Juni) zu F. sanguinea, 
welche die Käferlarven sogleich aufnahm, zu ihren eigenen Larven 
trug, von allen Seiten beleckte, bei Erhellung des Nestes eilig 
fortschleppte und sie auch wie Ameisenlarven fütterte; mehrmals 
sah ich diese Adoptivlarven aber auch an todten Ameisenpuppen 
fressen, die aus den Cocons gezogen worden waren. Sie gediehen 
unter der Pflege von /. sanguinea gut, waren um mehrere 
Wochen früher ausgewachsen als jene, die ich bei /. rufibarbis 
hielt, und verschwanden sodann (circa 26 Juni); wahrscheinlich 
haben sie sich zur Verpuppung in die Erde vergraben ?). Obgleich 
diese Larven wegen ihrer geringeren Grösse und ihres Fundortes 
(F. rufibarbis) vermuthlich Atemeles emarginatus oder paradozus 
angehören, erlaubt ihre Behandlungsweise bei /. sanguinea den- 
noch einen zuverlässigen Analogieschluss auf das Adoptivver- 


hältniss, in dem die Larven von Lomechusa zu dieser Ameise stehen. 


3. Parasitische Beziehungen. 


Lomechusa strumosa frisst oft an den Puppen und an den ausge- 
wachsenen Larven der Ameisen. Letztere dulden dies nicht bloss 
bei Larven und Puppen fremder Kolonien, sondern auch bei den 
zu ihrer eigenen Kolonie gehörigen. Wiederholt sah ich, wie sie 


sogar ihre Puppen oder zur Verpuppung reife Larven (namentlich 


1) Desshalb näheres darüber in einem späteren Nachtrage. Die Beziehungen 
der bei F. rufibarbis gefundenen Adoptivlarven zu F. sanguinea gehören eigentlich 
unter die „internationalen Beziehungen” der Ameisengäste. 

2) Dass die Larven nicht getödtet wurden, ist sicher. Ihr plötzliches, fast 


gleichzeitiges Verschwinden gestattet nur obige Erklärung, da sie das Nest nicht 
verlassen konnten. 


308 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


jene von 3 und 9) aus den Cocons hervorzogen, die Lomechusa 
an denselben fressen liessen und auch selbst an der Mahlzeit sich 
betheiligten. In einigen Fällen wurden, nachdem ich Lomechusa in 
das Nest gesetzt, die bisher sorgfältig gepflegten grossen Larven 
offenbar vernachlässigt; es schien, als ob die sanguinea die Gäste 
ihrer eigenen Brut vorzögen und dieselbe ihnen preisgäben; in 
anderen Fällen wurde jedoch die Pflege der Larven fortgesetzt wie 
bisher, namentlich wenn letztere ziemlich zahlreich waren. 

Lomechusa frisst übrigens, wie ich öfters beobachtete, auch an 
anderen Insectenleichen im Neste, z. B. an von den Ameisen zer- 
rissenen Schmeissfliegen etc. 

Da Lomechusa ziemlich selten und ihre Zahl in den einzelnen 
sanguinea-Nestern verhältnissmässig gering ist; da ferner die Puppen 
dieser Ameise (mit seltenen Ausnahmen) durch Cocons geschützt 
sind; da endlich Lomechusa häufiger von den Ameisen gefüttert 
wird als die Atemeles, so erwächst aus diesem Schmarotzerthum 
wahrscheinlich kein erheblicher Nachtheil für die betreffenden 
Kolonien. Hieraus könnte sich theilweise erklären lassen, wesshalb 
Lom. strumosa bis in den Sommer hinein bei F. sanguinea sich 
finden und in deren Nestern auch ihre Entwicklung durchmachen 
darf. Man vergleiche hiemit die Aufenthaltszeit der Atemeles bei 
Myrmica (n°. TIL, Kap. 6, ad 4, S. 280 sqq.) und den Entwicklungsort 
der Atemeles-Larven; derselbe ist nicht in den Nestern der Myrmica , 
sondern bei Formica-Arten. (Näheres hierüber in dem Nachtrage). 

Nach den im vorigen Kapitel mitgetheilten Beobachtungen über 
die muthmasslichen Atemeles-Larven ist es wahrscheinlich , dass 
auch die Lomechusa-Larven nebenbei Parasiten (im weiteren Sinne) 
sind. Am ehesten dürften sie den Eiern der Ameisen schädlich 
werden, da ich die erwähnten Käferlarven bei /. rufibarbis wiederholt 


mit Aussaugen der Eier beschäftigt sah. 


4. Geruch der Lomechusa. 


Derselbe ist von dem Geruch der Atemeles ganz verschieden , 
viel schwächer und nicht so eigenthümlich aromatisch; mir schien 


es, als ob der Geruch, den die Lomechusa bei Berührung mit dem 


? 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 309 


Finger von sich gaben, dem Geruche der Ameisensäure von Y. 


sanguinea ähnlich sei. 


5. Gastverhältniss. 


4. L. strumosa sucht im Neste die Gesellschaft der Ameisen 
auf und sitzt namentlich gerne bei den aufgeschichteten Larven. 
Ihren Wirthen gegenüber benimmt sie sich nicht so zudringlich 
wie die Atemeles, besonders was den Fühlerverkehr anbelangt; 
dagegen beleckt sie nicht selten mit oberflächlich putzenden Mund- 
bewegungen eine vor ihr sitzende Ameise. Trotz ihrer geringeren 
Zudringlichkeit scheint sie die Aufmerksamkeit der Wirthsameise 
in höherem Grade auf sich zu lenken als die Atemeles bei Myrmica. 

2. L. strumosa wird von F. sanguinea oftmals gefüttert, 
verhältnissmässig häufiger als die Atemeles bei Myrmica. Die Fütte- 
rung ist (vgl. n°. III, Kap. 10 n°. 3, S. 302) vorzüglich dadurch 
ausgezeichnet, dass 2. strumosa von F. sanguinea gefüttert wird 
wie eine Ameisenlarve, nicht wie eine Ameise. Der 
Vorgang ist gewöhnlich folgender: Mit einigen leisen Fühlerschlägen 
beleckt der Käfer die Mundgegend der Ameise; ist diese zur Fütte- 
rung geneigt, so lässt sie denselben seinen kleinen Kopf in ihren 
Mund stecken und während der Kopf des Käfers sich 
fast ganz ruhig verhält, giebt ihm die Ameise mit 
bedachtigen Hin- und Herbewegungen ihres Kopfes 
die Nahrung ein. Zum Schlusse belecken sich meist beide ge- 
genseitig die Umgebung des Mundes !). Eine solche Fütterung 
dauert meist 20 bis 40 Secunden, manchmal auch 1 bis 2, sogar 
3 bis 4 Minuten. Dass die Lomechusa beim Beginne der Fütterung 
die Kopfseiten der Ameise streichle (wie <Atemeles bei Myrmica 
zu thun pflegt), habe ich nie beobachtet. Während der Fütterung 


selbst verhält sich der Käfer mehr passiv, die Ameise mehr activ, 


1) Weder bei Lomechusa noch bei Atemeles folgt auf die Fütterung gewöhnlich 
eine Beleckunz des Käfers durch die Ameise. Hiernach ist die poëtische Schilde- 
rung zu berichtigen, die Lespes (auf Grund einer einzigen Beobachtung) hievon 
giebt: „Le repas termine, la Lomechuse, en animal bien appris, etendait l’ab- 
domen pour rendre a sa bicnfaitrice son bon procédé”. 


310 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


also umgekehrt wie es bei der Fütterung der Atemeles durch Myrmica 
der Fall ist. 

Nur einmal (16 Juni 1887) sah ich, wie eine Lomechusa von 
einer grossen F. sanguinea nach Art einer Ameise gefüttert wurde. 
Jene sanguinea fütterte eben eine andere sanguinea; während die 
beiden Ameisen sich so gegenüberstanden, kam der Käfer hinzu, 
brachte mit aufgerichtetem Vorderkörper seinen Kopf an den Mund 
der fütternden Ameise, und diese liess, nachdem die andere Ameise 
sich entfernt hatte, das noch an ihrer Unterlippe hängende Tröpf- 
chen durch den Käfer ablecken. Es ist jedoch zu bemerken, dass 
in diesem Falle die Fütterung der Lomechusa nur eine Fortsetzung 
der vorhergehenden Fütterung der Ameise war. Ferner gehörten 
die betreffenden sanguinea einer fremden Kolonie an, bei welcher 
ich (ebenso wie in der ganzen betreffenden Umgegend) noch keine 
Lomechusa gefunden hatte; dieselbe war erst seit einigen Stunden 
bei ihnen eingebürgert. Desshalb gehört diese Beobachtung eigent- 
lich unter die «internationalen Beziehungen » der Ameisengaste ; 
sie musste jedoch hier erwähnt werden, weil sie beweist, dass 
F. sanguinea ihren Gast ausnahmsweise auch nach Art einer 
Ameise füttern könne; für gewöhnlich (mit Ausnahme jenes 
einzigen Falles) wurde Lomechusa auch bei fremden sanguinea- 
Kolonien nach Larvenart gefüttert. 

3. L. strumosa wird sehr häufig und anhaltend von 
F. sanguinea beleckt (mit geschlossenen Kiefern und vorge- 
streckter Zunge), manchmal auch von /. fusca und rufi- 
barbis (Hilfsameisen). Die Beleckung erstreckt sich vorzüglich auf 
den Hinterleib, auf dessen Oberseite und Spitze, namentlich auf 
die gelben Haarbüschel an den Seiten desselben: oft wird 
sie jedoch auch auf den ganzen übrigen Körper, selbst auf die 
Beine und Fühler ausgedehnt, obgleich nicht mit jener sichtlichen 
Naschhaftigkeit, die sich bei Beleckung des Hinterleibes zeigt. Ein 
solcher Process dauert gewöhnlich 40 bis 80 Secunden, seltener 2 
bis 4 Minuten. 

L. strumosa wird von F. sanguinea durchschnittlich häufiger 


beleckt als die Atemeles bei Myrmica. Nicht selten waren sogar 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. il 


mehrere gleichzeitig mit Beleckung einer Zomechusa beschäf- 
tigt. Hie und da endete die Beleckung mit einer Fütterung, wenn 
nämlich die beleckende Ameise am Munde des Käfers angelangt 
war, und dieser nun auch seinerseits die Mundgegend der Ameise 
zudringlich beleckte. Manchmal begann die Scene mit einer mehr 
gleichgültigen Putzung (wie die Ameisen ihre Gefährtinnen und 
Larven zu putzen pflegen) und ging dann allmählich, je nach der 
Reihenfolge der Körpertheile des Käfers, in die eigentlich naschende 
Beleckung über. 

Die Beleckung erfolgt meist sanft, wenngleich mit sichtlichem 
Eifer und Behagen. Manchmal jedoch zerrt die Ameise heftig an 
den gelben Haarbüscheln, während sie dieselben durch ihre Kiefer 
zieht und den Hinterleib des Käfers mit ihren Vorderbeinen 
festhält; dann trillert die Zomechusa mit zurückgebogenem Kopfe 
auf die Ameise (öfters jedoch, ohne dieselbe mit den Fühlern zu 
erreichen), zittert wohl auch einigemal heftig, um die Ameise 
abzuschütteln, und rollt den Hinterleib nach Kräften auf. Wäh- 
rend der gewöhnlichen sanften Beleckung bleibt der Käfer meist 
ganz rukig und begleitet dieselbe höchstens mit einem leisen 
Fühlerwedeln; manchmal liess er sich sogar von einer sanguinea 
füttern, während er von einer oder zwei anderen beleckt wurde. 
Es ist komisch anzusehen, wie eine sanguinea hie und da einer 
laufenden Zomechusa folgt und sie während des Laufens am 
Hinterleibe beleckt. Possierlich ist es auch, wie manchmal eine 
kleine F. fusca (Hilfsameise) auf einer Zomechusa umhersteigt 
und den grossen Gast allseitig mit Emsigkeit beleckt, während 
dieser sich dadurch in seiner Ruhe gar nicht stören lässt. 

Wie die Lomechusa wanchmal eine Ameise mit oberflächlichen 
Mundbewegungen beleckt (vgl. oben n°. 1), so verfährt sie 
mitunter auch gegenüber anderen Lomechusa, gegenüber Ameisen- 
puppen und Larven, gegenüber den Resten todter Fliegen und 
anderen leblosen Gegenständen, z. B. Holzstückchen, als ob sie 
von denselben gefüttert werden wollte. Ich habe auch beobachtet, 
dass zwei Lomechusa sich gegenseitig die Mundgegend beleckten 


und die eine dabei mehrere Secunden lang ihren Mund in den 


312 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


der anderen steckte; ob es sich dabei um eine eigentliche Fütte- 
rung handelte, ist zweifelhaft. 

4. a. Das gesammte Benehmen der Z. sirumosa ist linkisch 
und behäbig, von der Gelenkigkeit und Lebendigkeit der Atemeles 
auffallend verschieden. Beim Laufen stolpert sie häufig bei einer 
kleinen Unebenheit, verliert das Gleichgewicht , fällt auf den Rücken 
und hat Schwierigheit, wieder auf die Beine zu kommen. Ihre 
Beine sind zwar stark entwickelt, jedoch nur die Schenkel und 
Schienen ; die Tarsen sind im Vergleiche zu diesen klein und 
schwach. Die dicken Beine befähigen den Käfer, sich fest zu 
stützen und entgegenzustemmen, wenn er von einer Ameise gezerrt 
wird; zu leichtem und sicherem Gange sind sie weniger geeignet. 
Die Flügel von Z. strumosa sind im Verhältniss zu ihrer Körper- 
masse kleiner als bei den <Atemeles; bei einigen Individuen sind 
sie schwächer, bei anderen etwas stärker entwickelt; dass sie zum 
Fluge tauglich sind, ist mir (wenigstens für die hiesigen Individuen !) 
kaum wahrscheinlich. Ich sah auch nur sehr selten, dass eine 
Lomechusa den Versuch zur Entfaltung der Flügel machte; nur 
einmal unter diesen Fällen gelang es ihr, durch heftige und 
anhaltende Bewegungen der Hinterleibsspitze die Flügel völlig 
unter den Decken hervorzuschieben und zu entfalten; zum 
Auffliegen kam es nicht. Bei 4iemeles sind Flugversuche weit 
häufiger zu beobachten. Auch Roger ?), der bei Rauden die 
Lomechusa häufig fand, sah dieselbe niemals fliegen, wohl aber 
an warmen Tagen oft in den Nestern aus- und einspazieren. In 
meinen Nestern liefen oder sassen die Lomechusa bei heissem 
Wetter oft lange beim Nesteingange umher; wenn sie nicht 
entkommen konnten, kehrten sie schliesslich in das Innere 
zurück oder wurden von den Ameisen gewaltsam zurtickgebracht. 

b. Dem plumpen Benehmen der Zomechusa entspricht auch 


ihre Behandlungsweise durch die Ameisen. Sie wird von 


1) Vgl. die Angabe des ältern Sahlberg „in volatu capta ” (n°. II, Krit. Revis.) 
S. 261, Anm. 1. 


2) Verz. d. i. Oberschles. aufyef. Käferarten (1857), p. 29. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 313 


den sanguinea nicht selten umhergezogen oder getragen. Gelingt 
es der Ameise, den Gast an einem Haarbüschel mit den Kiefern 
zu fassen und ihn emporzuheben, so lässt er sich von ihr ruhig 
und oft ganz unbeweglich tragen, wohin es dieser beliebt. Da die 
Lomechusa jedoch gewöhnlich den Hinterleib aufrollt, wenn die 
Ameise ihn zu fassen sucht, so ist diese oft genöthigt, den Käfer 
an den Beinen oder Fühlern zu ergreifen. Wird er an einem 
Beine dergestalt emporgehoben, dass er den Boden nicht mehr 
berührt, so lässt er sich meist gleichfalls ohne Wiederstreben 
tragen. So lange er jedoch noch einen festen Halt findet, stemmt 
er sich mit aller Kraft seiner starken Schenkel und Schienen 
gegen den Transport und trillert heftig mit den Fühlern. Aus 
dieser Unfügsamkeit der Lomechusa in Verbindung mit ihrer und 
der Ameise Körperkraft erklärt sich, wesshalb man häufig Exem- 
plare mit einer oder mehreren fehlenden Tarsen, hie und da 
auch mit einer fehlenden Schiene oder nur mit fünf Beinen, 
nicht selten auch mit einem verletzten Fühler findet. Unter 8 
Stück, die ich hier im Juni 1887 fing, waren nur 3 unverletzt. 
Schon Markel bemerkte: « Merkwürdig ist es, dass man zuweilen 
Stücke findet, die an den Fühlern und Beinen mehr oder weniger 
verstümmelt sind. Sollten diese Verstümmelungen von den Ameisen 
herrühren ?» 1). Diese Erklärung ist um so wahrscheinlicher, da 
die von mir Mitte Mai 1885 und 1888 gefundenen Exemplare 
weniger Verletzungen zeigten als die erwähnten von Juni 1887. 
Unter den 13 Individuen von Mai 1888 waren 10 unverletzt. 
Eines von 5 der letzteren, die ich längere Zeit in meinen Nestern 
hielt, verlor (am 25 Juni) einen Fühler beim Transport durch 
eine sanguinea, die den Käfer vom Nesteingange zurückführen 
wollte. Das betreffende Individuum wurde fortan von den Ameisen 
gefüttert und beleckt wie bisher; die Verletzung war also sicher 
keine feindliche gewesen. 

e. Es ist nicht immer so leicht zu entscheiden, ob das Umher- 


tragen oder Umherzerren einer Lomechusa als ein Act der Fürsorge 


1) II Myrmecophilenverz., n°. 82 (Germ. Zeitschr. für Ent., V, p. 232). 


314 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


aufzufassen ist, welche die Ameisen für diesen Gast (ähnlich wie 
für ihre Larven und Königinnen) hegen, oder ob es vielmehr 
eine Aeusserung des Unwillens über das ungebahrliche Benehmen 
desselben bedeutet. Wenn, wie ich wiederholt beobachtet habe, 
die sanguinea bei plötzlicher Erhellung des Nestes eine Lomechusa 
mit sich in die dunklen Räume tragen oder ziehen, oder dieselbe 
vom Eingange in das Innere zurückbringen, so ist ohne Zweifel 
ersteres der Fall. Manchmal wird auch ohne sichtliche Veranlassung 
einer dieser Gäste in einer Weise umhergetragen, die nur eine 
friedliche Deutung zulässt. So sah ich einigemal, wie eine sanguinea 
sanft und eifrig den Hinterleib einer Lomechusa beleckte, dann 
den Käfer plötzlich an einem der gelben Haarbüschel emporhob 
und eine Strecke weit forttrug, hierauf ihn wiederum nieder- 
setzte und abermals beleckte. Ein ähnliches, fast spielendes 
Verfahren der Ameisen mit ihren Gästen hat schon Müller bei 
Lasius gegenüber Claviger beobachtet 1). Andererseits sah ich 
mehrmals, wie an der Arbeit befindliche sanguinea eine Lomechusa 
aus dem Wege schafften. Lief dieselbe stolpernd über oder zwischen 
ihnen hin und zerstörte dadurch die eben begonnenen Erdarbeiten 
wiederum, so ergriff manchmal eine der Arbeitenden den Käfer an 
einem Fühler oder Beine, führte ihn, rückwärts laufend, in einen 
anderen Nesttheil und kehrte dann unverzüglich zu ihrem Werke 
zurück. Auch diesem Transporte kann man noch keine feindselige 
Bedeutung beimessen, da die sanguinea mit ihren geflügelten 
Männchen und Weibchen nicht selten ebenso verfahren, wenn 
diese ihnen Störung bereiten ; es ist dies eine Art Bevormundung, 
die den unbeholfenen Wesen durch ihre Pflegerinnen zu Theil wird. 
Minder friedlich dürften die folgenden Vorfälle zu deuten sein. In 
einem meiner Nester benahm sich eine Lomechusa andauernd sehr 
unruhig und störte dadurch die Ruhe der kleinen Kolonie. Hierauf 
wurde sie häufig von einer sanguinea aus den eigentlichen Nest- 


kammern, wo die Ameisen mit ihren Larven und Puppen ver- 


1) Beiträge zur Naturgesch. der Gattung Claviger (Germ. Magaz. der Entom. 
1818, p. 105). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 315 


sammelt waren, hinausgezerrt. Einmal wurde dasselbe Individuum 
von einer sanguinea an einem Fühler unbeweglich festgehalten und 
trotz seines Strampelns längere Zeit nicht wieder losgelassen. Der- 
selbe Störenfried ward ein anderes Mal von einer sanguinea an 
der Glaswand des Nestes hinaufgezogen , dort eine Zeit lang umher- 
getragen und schliesslich fallen gelassen; es schien, als ob die 
Ameise ihn hinausschaffen wollte. Dagegen sah ich eine andere 
Lomechusa, die sich ruhiger verhielt, zu derselben Zeit (16 Juni 
1887) in demselben Neste mitten unter den Ameisen und deren 
Larven geduldet, häufig beleckt und gefüttert. Die ungastliche 
Behandlung einer Zomechusa ist übrigens nur eine seltene Ausnahme 
von der gewöhnlichen Regel friedlicher Gastfreundschaft. 

5. Die Behandlung der todten Lomechusa bei F. sanguinea 
entspricht der Behandlung der todten Atemeles bei Myrmica. Nie 
wurde eine todte Zomeckusa von meinen sanguinea angefressen , 
sondern zu den todten Gefährtinnen ausserhalb des eigentlichen 
Nestes getragen. Der Tod jener Individuen, die ich hiebei beo- 
bachten konnte, war ein sanfter. Das Thierchen setzte sich ruhig 
in einer Ecke und verharrte manchmal auch nach dem Tode in 
der natürlichen sitzenden Stellung; da der Hinterleib erst einige 
Tage nach dem Tode einschrumpft, musste ich mich durch 
Klopfen auf die Glaswand überzeugen, ob der Käfer noch lebe; 
denn manchmal sitzt auch eine ganz lebensfrische Lomechusa für 
einige Stunden abseits von den Ameisen in einem Winkel. 

6. Ueber die «Toilette» der Zomechusa strumosa. d. h. über 
die Art, wie sie mit Hülfe ihres Mundes und ihrer Beine sich 
wäscht und putzt, habe ich den früheren Mittheilungen (Deutsch. 
Entom. Zeitschr. A. Hft., p. 56, n°. 7) nichts beizufügen. Auch 
bei diesem Geschäfte geht sie langsamer zu Werke als die flinkeren 


Atemeles. 


6. Folgerungen aus Kap. 5. 


Lomechusa strumosa steht in noch innigerer Gastbeziehung 
zu À. sanguinea als Atemeles emarginatus und paradosus zu 


Myrmica. 


316 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Die höhere Stufe des Gastverhältnisses von Z. strumosa äussert 
‚sich namentlich in Folgendem : 

1. Sie wird von ihren Wirthsameisen verhältnissmässig häufiger 
gefüttert und beleckt. 

2. Sie wird von denselben wie deren Larven, nicht wie eine 
Ameise gefüttert. 

3. Sie spielt in ihrem Verhältnisse zu den Wirthsameisen eine 
mehr passive Rolle und ist in grösserer Abhängigheit von den- 
selben. 

4, Ihre psychischen und körperlichen Fähigkeiten scheinen 
zu Gunsten des Gastverhältnisses theilweise gleichsam degenerirt. 

5. Ihr Verhältniss zu F. sanguinea ist enger begrenzt und 
fester begründet als dasjenige der Atemeles zu Myrmica. 

6. Das Gastverhältniss von Z. strumosa zu F. sanguinea 
erstreckt sich auch auf die Larven, das Gastverhältniss der Ate- 
meles zu den Myrmica nur auf die Imago. 

Zu n°. 3 bis 5 noch einige Erklärungen. 

Ad 3. Während Atemeles emarginatus und paradowus in ihrem 
Verkehre mit den Ameisen einen hohen Grad der Initiative 
zeigen und dementsprechend auch die Sitten ihrer Wirthe in 
überraschender Weise angenommen haben, ist dies bei Lomechusa 
strumosa nur in geringem Masse der Fall. Auch sie ahmt zwar 
in ihrem Fühlerverkehr und ihrer Aufforderung zur Fütterung 
einigermassen das Benehmen der Ameisen nach; aber diese 
Nachahmung ist beschränkter und unvollkommener als bei den 
Atemeles (man vergl, namentlich die Fütterung beider: n°. III, 
Kap. 9, S. 291, und oben Kap. 5, S. 309). Ihre grössere Abhän- 
gigkeit von den Wirthsameisen geht direct besonders daraus 
hervor, dass sie seltener selbstständig Nahrung zu sich nimmt und 
häufiger von ihnen umhergetragen oder gezogen wird. Indirect 
erhellt dieselbe Abhängigkeit vorzüglich aus dem Umstande, dass 
sie wegen ihrer grösserer Unbeholfenheit weniger als die Atemeles 
zu einem Leben ausserhalb der Nester ihrer Wirthsameise befä- 
higt wäre. Immerhin spaziert auch Zomechusa manchmal aus 


einem Neste in das andere, nicht bloss von sanguinea zu sanguinea, 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. abd 


sondern gelegentlich auch von sanguinea zu rufa oder pratensis ; 
in letzterem Falle kehrt sie jedoch zu sanguinea zurück !). 

Ad 4. Die psychischen Fähigkeiten von Z. strumosa sind im 
Vergleich zu jenen der Atemeles insofern gewissermassen degene- 
rirt, als sie unthätiger, unbeholfener, unselbstständiger und 
stupider (vgl. S. 312) sich erweist. Die körperliche Degene- 
ration zu Gunsten des Gastverhältnisses äussert sich namentlich 
in der enormen Entwicklung des Hinterkörpers im Vergleich zum 
Vorderleib, und in der Schwäche der Tarsen im Vergleich zu 
den starken Schenkeln und Schienen (daher ihr plumper Gang); 
ferner in der geringeren Entwicklung der Flügel; endlich in der 
Reduktion der Lippentaster auf Kosten der stärker entwickelten 
Zunge (vgl. n°. III, Kap. 10, S. 302, fig. 1). Diese Einseitig- 
keiten der Körperbildung, die bei Z. strumosa stärker hervortreten 
als bei den dfemeles, sind am besten aus der höheren Entwicklungs- 
stufe des Gastverhältnisses begreiflich. 

Ad. 5. Die Atemeles emarginatus und paradoxus haben einen 
weiteren Kreis normaler Wirthsameisen (Myrmica seabrinodis , laevi- 
nodis, ruginodis, rugulosa) als Lomechusa strumosa, deren normale 
Wirthsameise nur Formica sanguinea ist. Ferner finden sich jene 
Atemeles auch öfter bei fremden Ameisenarten ein als Z. strumosa, 
haben also auch einen weiteren Kreis anormaler Wirthsameisen 2). 

Ad. 6. Vel. hierüber Kap. 2, S. 306 und den folgenden Nachtrag 
(Vf): 


SCHLUSSBEMERKUNG. 


Später werde ich eine vergleichende Uebersicht über die 


Lebensweise sämmtlicher echter Ameisengäste (speciell für die 


1) Ausser auf Roger's Wahrnehmungen, der Z. sfrumosa bei F. sanguinea und 
pratensis fand und sie bei ersterer in den Nestern aus- und eingehen sah (Verz. 
der Oberschles. Käf., p. 29), stützt sich diese Angabe auch auf eigene Beobach- 
tung (gelegentlich meiner Versuche über die internationalen Beziehungen der 
Ameisengäste); ich sah mehrmals wie eine Zomechusa von F. sanguinea in ein 
benachbartes rufa-Nest ging, und aus demselben nach kurzer Zeit wieder zu 
sanguinea zurückkehrte. 


2) Vgl. ne. II (Kritische Revision der Fundorte der Afemeles und Lomechusa 
bei Ameisen), und oben, ad 3, 


318 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Coleopteren) zu geben versuchen , und die zwischen myrmecophilen 
Käfern und ihren Wirthsameisen obwaltende Aehnlichkeit in 
Grösse, Färbung und Gestalt einer eingehenden Prüfung unterziehen. 
Diese vergleichenden Studien werden auch dazu beitragen, ein 
tieferes Verständniss der Beziehungen von Atemeles und Lomechusa 
zu ihren Wirthsameisen zu erschliessen. 

Mancher wird beim Studium der obigen Mittheilungen bemerkt 
haben, dass dieselben auch für de Abstammungslehre und für 
die vergleichende Psychologie vieles Interessante enthalten. 
Bevor jedoch die Wechselbeziehungen zwischen Ameisen und Käfern 
von den genannten philosophischen Gesichtspunkten aus mit Erfolg 
behandelt werden können, müssen die sogenannten interna- 
tionalen Beziehungen der Ameisengiste gründlich erforscht 
werden. Die hierüber angestellten Versuche, mit denen ich schon 
seit mehreren Jahren beschäftigt bin, verbreiten wenigstens einiges 
Licht über die Gesetze, die jenen interessanten und höchst ver- 
wickelten Beziehungen zu Grunde liegen. Desshalb werde ich die- 
selben später eigens behandeln, woran sich die phylogenetischen 


und psychologischen Erörterungen naturgemäss anschliessen werden. 


Mi 


NACHTRAG. 


1. Lebensweise und Entwicklung der 


Atemeles-Larven. 


1. In den ersten Tagen des verflossenen Juni (1888) hatte ich 
eine Abtheilung einer Kolonie von /. rufibarbis mit nach Hause 
genommen, um dieselbe für Versuche über die internationalen 


Beziehungen von Z. strumosa zu benützen. Zu meiner Ueber- 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 319 


raschung bemerkte ich am 9 Juni, dass in dem Glase, welches 
diese rufibarbis beherbergte, auf den Eierklumpen der Ameisen 
zwei Larven von 4 mm. Länge lagen, die ich bisher für Ameisen- 
larven gehalten und desshalb übersehen hatte. Sie glichen letzteren 
in Farbe, Gestalt und Haltung täuschend; bei näherer Betrachtung 
verriethen jedoch die drei Paar Brustbeine und die spitzen Man- 
dibeln ihre wahre Natur; von Augen war keine Spur vorhanden. 
Diese blinden Käferlarven waren gerade damit beschäftigt, ein Ei 
nach dem andern mit den Kiefern zu erfassen und mit langsamen 
Bewegungen derselben auszusaugen. Die umgehenden Ameisen sahen 
dieser Arbeit gleichgültig zu. Sobald ich das Glas bewegte, wurden 
die Adoptivlarven mit grösserer Eile ergriffen und fortgeschleppt 
als die eigenen (viel kleineren) Larven, die in jenem Neste sich 
befanden. 

Am 12 Juni untersuchte ich nochmals das rwfibarbis-Nest, dem 
ich jene Abtheilung entnommen hatte, sowie einige benachbarte 
Nester derselben Art, und fand noch eine ziemlich grosse Anzahl 
der fraglichen Käferlarven, in einem Neste sogar circa 20 Stück. 
Dieselben wurden von meinen rufibarbis sogleich aufgenommen 
und zu den Larven und Eiern getragen. Ihre Behandlungsweise 
entspricht völlig jener der eigenen Ameisenlarven. Sie werden 
umhergetragen, häufig beleckt und von allen Seiten geputzt; in 
den Fugen der Körperringe, wo sie (wegen der abstehenden Be- 
haarung) von den Ameisen nicht so bequem beleckt werden konnten , 
wurden sie mit halbgeöffneten Kiefern gleichsam gebürstet. So 
lange sie noch nicht ausgewachsen sind, bleiben sie, wenn die 
Ameisen ihnen sorgfältige Pflege zuwenden, meist ruhig und 
unbeweglich liegen, wo sie von ihren Wärterinnen hingelegt 
werden; liegen sie bei den Eiern, so fressen sie an denselben wie 
oben beschrieben. Manchmal bewegen sie den Kopf suchend hin 
und her wie eine Ameisenlarve; dann nähert sich ihnen eine 
Ameise, beleckt sie, füttert sie auch manchmal gleich den eigenen 
Larven. Sind die Käferlarven schon nahezu erwachsen, so kriechen 
sie, besonders wenn sie (wegen der geringen Zahl der Ameisen) 


nicht sorgfältig gepflegt werden, häufig im Neste umher, nähern 


320 BEITRAGE ZUR LEBENSWEISE DER 


sich den aus den Cocons gezogenen Puppen und fressen an den- 
selben. Oefters sah ich, wie eine solche umherspazierende Adop- 
tivlarve von einer Ameise in’s Maul genommen und zu den aufge- 
schichteten eigenen Larven zurückgetragen wurde. Am täuschendsten 
gleichen sie den letzteren, so lange sie noch jung sind (bis 3 mm. ); 
später, sobald die Beinchen und Kiefer grösser werden, kann 
man sie, auch wenn sie mit leicht gekrümmtem Körperende ruhig 
unter den Ameisenlarven liegen, von diesen leichter unterscheiden; 
falls man sie umherkriechen sieht, wird die Verwechslung unmög- 
lich. Die erwachsenen Käferlarven sind übrigens auch viel schlanker 
als eine Ameisenlarve von derselben Grösse. In meinen Nestern 
von rufibarbis hatten sie erst Anfang bis Mitte Juli ihr Wachsthum 
vollendet (6—7 mm.) und verschwanden dann zur Verpuppung 
in der Erde; bei sanguinea waren sie schon früher ausgewachsen 
(vgl. n°. IV, Kap. 2, S. 307). Bisher ist noch kein Käfer erschienen 
(18 August). 

2. Wahrscheinlich haben schon manche Ameisenforscher und 
Myrmecophilenfreunde vor mir diese Larven in den Yormica-Nestern 
gesehen, aber wegen ihrer täuschenden Maske nicht beachtet. Dr. 
Aug. Forel scheint zuerst auf sie aufmerksam geworden zu sein; 
auf derartige Larven beziehen sich ohne Zweifel die Mittheilungen 
p. 427 und 325 der « Fourmis de la Suisse». Forel beobachtete 
sie bei À rufa, sanguinea, rufibarbis und Polyergus rufescens. Er 
sah, wie einmal eine solche Larve von F. sanguinea gefüttert 
wurde und constatirt, dass sie überhaupt von den Ameisen gleich 
der eigenen Brut behandelt werden. /. rufa sah er bei einem 
Wohnungswechsel die Larven in das neue Nest hinüber tragen, 
rufibarbis mit denselben sich flüchten. Die übrigen Wahrnehmungen 
Forel’s werden bei den internationalen Beziehungen der Ameisen- 
gäste zu erwähnen sein. Leider ist es Forel noch nie gelungen, 
das vollkommene Insekt aus diesen Larven zu erziehen; sie ver- 
schwanden, nachdem sie erwachsen waren, und Forel glaubt, dass 
sie zur Verpuppung die Ameisennester verlassen. Hoffentlich haben 
meine Zuchtresultate günstigeren Erfolg. 


Uebrigens glaube ich, dass sich schon jetzt feststellen lässt, wem 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 321 


die Larven angehéren. Es sind héchst wahrscheinlich die Larven 
von Atemeles und Lomechusa; die von mir hier gefundenen sind 
wohl auf die kleineren Atemeles-Arten (emarginatus und paradoxus) 
zu beziehen; bei Forel lässt die Längenangabe « 4—8 mm. » darüber 
schwerer entscheiden. J. Sahlberg hatte wahrscheinlich Zomechusa- 
Larven vor sich (vgl. n°. I, S. 253 und n°. IV, S. 307). 

Folgendes sind die Gründe hiefür: 

a. Dass es sich um Staphyliniden-Larven handle und 
zwar um solche, die zu den Aleocharini gehören, ist kaum zu 
bezweifeln. Ich habe in den letzten Monaten die Larven von Dinarda 
dentata in meinen saugwinea-Nestern in Menge beobachtet und 
aufgezogen; der vorzüglichste Unterschied, der zwischen den 
Dinarda-Larven und den fraglichen Adoptivlarven obwaltet, besteht 
darin, dass letztere kürzere Beine und Fühler, keine Augen und 
eine etwas mehr walzige Gestalt haben !); die Reduction der 
Sinnesorgane und die den Ameisenlarven ähnlichere Form ist aber 
durch die eigenthümliche Lebensweise dieser Larven bedingt. 

b. Die betreffenden Larven gehören höchst wahrscheinlich m yr- 
mecophilen Aleocharinen an. Sie sind regelmässige Ameisengäste 
in der Schweiz (Forel), in Schweden (J. Sahlberg) und in Holland. 
Unter den myrmecophilen Aleocharinen können sie aber zu den 
Dinarda und Myrmedonia nicht gehören, deren Larven ich hier 
beobachtet habe, noch weniger zu anderen kleineren Gattungen; 
also bleiben nur Atemeles und Lomechusa übrig. Ferner obwaltet 
bei den regelmässig myrmecophilen Staphyliniden eine auffallende 
Aehnlichkeit zwischen der Lebensweise der Käfer und ihrer Lar- 
ven; so (nach meinen Beobachtungen) bei den Dinarda, Thiaso- 
phila, Myrmedonia. Also werden auch die Larven von Atemeles 
und Zomechusa in einem analogen Verhältnisse zu den Ameisen 
stehen wie die Käfer; die gesuchte Lebensweise finden wir aber 
bei den fraglichen von Forel, Sahlberg und mir erwähnten Adop- 


tivlarven. 


1) Ferner ist der Kopf und das erste Rückensegment relativ etwas kleiner 
als bei den Dinarda-Larven, die ich bei späterer Gelegenheit beschreiben werde, 


21 


322 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


c. Grösse, Fundort und Zeit des Vorkommens sprechen dafür, 
dass die von J. Sahlberg bei #. sanguinea Anfangs Juli gefundenen 
Larven wirklich der Lomechusa strumosa angehören. 

d. Dagegen sind die hier von mir bei /. rufibarbis gefundenen 
Larven den Atemeles angehörig, wahrscheinlich At. emarginatus , 
vielleicht auch paradorus. Hiefür spricht: 
1°. Ihre geringere Grösse, die sie von Sahlberg’s Zomechusa-Larven 

unterscheidet. 

20, Ihr Fundort bei F. rufibarbis. Die Lomechusa machen ihre Ent- 
wicklung bei F. sanguinea durch (vgl. n°. IV, Kap. 2, S. 306, 
über die Eierablage von Z. strumosa). 

30, Die Zeit ihres Vorkommens; dieselbe stimmt genau zur normalen 
Fortpflanzungszeit der Atemeles emarginatus und paradoxus. 
Letztere paaren sich nämlich Mitte April bis Anfang Mai; 
daher können Anfang und Mitte Juni schon halberwachsene 
Larven zu finden sein; dagegen ist die normale Paarungszeit 
der Lomechusa strumosa erst Ende Mai und Anfang Juni. 

40. Ihre grosse Zahl in den betreffenden rufibarbis-Nestern. Dieselbe 

steht nur zur Häufigkeit der Atemeles an jener Oertlichkeit 

im Verhältnisse. Dagegen findet sich Z. strumosa in keinem 
der umliegenden zahlreichen Nester von /. sanguinea, etc. , 
sondern erst in bedeutender Entfernung von jenem Platze. 

5°. Die schon früher (n°. III, Kap. 4 und 5, S. 275 ff.) be- 
richteten Thatsachen, dass nämlich die Atemeles nach der 
Paarung die Myrmica-Nester verlassen und dann einzeln bei 
Formica-Arten sich einstellen: dort sind also ihre Larven zu 
suchen, da sie bei Yyrmica nicht zu finden sind. In diesem 
Frühling und Sommer (1888) habe ich die früheren Versuche 
unter noch günstigeren Umständen wiederholt; ich hielt in 
geräumigen Lubbock’schen Nestern bei Myrmica scabrinodis 
eine grosse Zahl (mehrere Dutzende) von Atemeles emarginatus , 
beobachtete sehr häufige Paarungen, konnte aber trotz der 
günstigen Nestbeschaffenheit weder die Eierablage noch eine 
Larve von dfemeles entdecken. 


3, Die Beziehungen der von mir bei /. rufibarbis gefundenen 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 323 


Atemeles-Larven zu fremden Kolonien derselben Art und zu 
fremden Ameisenarten gehören nicht hieher sondern zu den inter- 
nationalen Beziehungen der Ameisengäste. Desshalb erwähne ich 
sie nur so weit es erforderlich ist, um über die Entwicklungs- 
geschichte der Atemeles einiges Licht zu verbreiten. Bei allen 
rufibarbis wurden sie sogleich eifrig adoptirt und gepflegt; dess- 
gleichen bei sanguinea (vgl. n°. III, S. 307); bei fusca wurden sie 
anfangs adoptirt, später getödtet und aufgefressen; bei M. scabri- 
nodis und rugulosa getödtet und aufgefressen, und zwar am 
raschesten bei solchen Kolonien, die gerade Atemeles 
(emarginatus) besassen; letztere halfen beim Verzehren 
derselben eifrig mit. 

Letztere Wahrnehmungen scheinen auf eine einfache Weise 
zu erklären, wesshalb die Atemeles nicht bei ihren normalen 
Wirthsameisen ihre Verwandlung durchmachen. Die Beziehung, 
die ich früher zwischen dem parasitischen Charakter der Atemeles 
(gegenüber den unbedeckten Puppen der Myrmica) und der Zeit 
ihres Vorkommens bei Myrmica etc. nachgewiesen (n°. HI, Kap, 
6, S. 280 ff.), wird hierdurch nicht beeinträchtigt. Eine tiefere 
Erörterung dieser interessanten Verhältnisse ist erst nach Behand- 
lung der internationalen Beziehungen der Ameisengäste möglich, 
wesshalb ich hier nicht darauf eingehe. 

4. Die Entwicklungsgeschichte von Atemeles (emar- 
ginatus und paradoxus) würde sich nach den obigen und den 
früheren Mittheilungen folgendermassen gestalten: Nachdem sich 
die Käfer noch in den Myrmica-Nestern gepaart, verlassen sie 
dieselben, durchschnittlich bis Ende April oder Anfang Mai. Dann 
suchen sie die Nester von Formica rufibarbis, wohl auch von 
anderen Arten derselben Gattung, die zur Adoption von Larven 
aus fremden Kolonien sehr geneigt sind, auf, schleichen sich in 
dieselben ein und legen ihre Eier ab. Die jungen Larven beginnen 
in den Nestgängen umherzukriechen, werden von den Ameisen 
für ihre eigenen Larven gehalten und zu der jungen Brut getragen, 
woselbst sie die Eier ihrer Pflegerinnen verzehren und sich von 


letzteren füttern lassen; später fressen sie auch an den aus den 


324 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


Cocons gezogenen Puppen. Zur Verpuppung reif, verstecken sie 
sich in abgelegenen Nesttheilen in der Erde. Im September kommen 
die jungen Käfer hervor, verlassen die Formica-Nester und suchen, 
durch ihren Geruch geleitet 1), die Myrmica auf, bei denen sie 
überwintern und bis zur Paarung im nächsten Frühling als Gäste 
verweilen. 

Eine vielleicht nur durch die künstlichen Existenzbedingungen 
veranlasste Ausnahme von diesem Entwicklungskreislauf beobachtete 
ich diesen Frühling und Sommer. In einem sehr gut gehaltenen 
Neste von Myrmica scabrinodis blieben drei Atemeles emarginatus 
(von den ursprünglichen circa 24) bis Mitte Juli am Leben, einer 
sogar bis Mitte August. Die Ameisen hatten zwar eine Anzahl 
Puppen von &, g und %, die sich glücklich entwickelten, erhielten 
aber sehr reichliche Nahrung; hieraus erklärt sich vielleicht, dass 
sie die Atemeles duldeten und dass diese sich nicht an den Puppen 
vergriffen. Vermuthlich waren jene Individuen von Atemeles nicht 
zur Paarung gelangt, wodurch ihre Lebensdauer anormal ver- 
längert wurde. Aus solchen Erscheinungen in künstlichen Nestern 
liesse es sich übrigens auch erklären, wenn man manchmal noch 


im Sommer vereinzelte Atemeles bei Myrmica findet. 


2. Beschreibung der muthmasslichen Larven 


von Atemeles emarginatus ?). 


Die ausgewachsene Larve (Fig. 1). 

Körper etwas platt gedrückt, fast gleichbreit, erst an der Spitze 
verschmälert, hinten sanft nach oben gekrümmt, gelblich weiss, 
mässig dicht mit abstehenden Haaren besetzt. Kopf klein, nieder- 
gebeugt, viel schmäler als das erste Rückensegment, fast doppelt 
so breit als lang. Stirn mit zwei tiefen, breiten, bogenförmigen 
Eindrücken, die nach hinten einen Winkel bilden. Fühler sehr 


kurz, unter den seitlichen Stirnvorsprüngen gelegen, aus zwei 


1) Die in n°. III, Kap. 7, S. 286 erwähnte Uebereinstimmung des A/emeles- 
und Myrmica-Geruches leistet ihnen hiebei ohne Zweifel gute Dienste. 

2) Fig. 2 bis 6 sind in demselben Massstabe vergrössert (60 mal linear. — 
Microscop Hartnack und Camera lucida Doyére). 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 325 


deutlichen Gliedern bestehend (deren erstes kurz ringförmig, das 
zweite viel schmäler, fast eiförmig ist) und aus einem undeutlichen 


Spitzengliede. Augenpunkte fehlen. 


Oberlippe (Fig. 4) quer, vorn flach gerundet, in der Mitte des 
Vorderrandes mit einem schwachen, kaum vorspringenden Kiele. 
Oberkiefer (Fig. 2) kräftig, einfach, mit scharfer, schwarzbrauner 
Spitze. Die unteren Mundtheile von weicher, schwammiger Consis- 
tenz. Unterkiefer (Fig. 3, a) verkümmert, einen vorne abge- 
rundeten, häutigen Lappen bildend; auf der Aussenseite derselben 
sind die gleichfalls schwach ausgebildeten dreigliedrigen Kiefertaster 
(Fig. 3, 5) angefügt; Glied 1 und 2 breiter als lang, ringförmig , 
3 länger als die beiden vorhergehenden zusammen und viel schmäler 
als diese, sanft zugespitzt. Unterlippe (Fig. 3, ¢) im Verhältniss 
zu den Unterkiefern weit vortretend, mit breit zugerundeter Zunge 
(Fig. 3, d), die jedoch vom Stamme der Unterlippe sich nicht 
deutlich absetzt. Lippentaster (Fig. 3, e) schwach entwickelt, 
zweigliedrig, Glied 1 kurz walzenförmig, 2 länger und schmäler 
als 1, sanft zugespitzt. 

Das erste Rückensegment ein wenig schmäler, aber fast um die 
Hälfte länger als das zweite, auf der vorderen Hälfte mit einer 


feinen Mittellinie (die jedoch bei anderen Exemplaren fehlt), auf 


326 BEITRÄGE ZUR LEBENSWEISE DER 


der hinteren Hälfte jederseits mit einem Quereindruck; auch die 
folgenden Segmente zeigen ähnliche mehr oder minder deutliche 
Eindrücke. Zweites und drittes Rückensegment stark quer, an 
Länge und Breite von einander kaum verschieden. Hinterleib aus 
9 deutlichen Ringen bestehend, die 6 ersten ungefähr so breit wie 
die Thoraxsegmente, an Länge kaum zunehmend, 7 und 8 stark 
verschmälert, 9 sehr klein, viel schmäler und kürzer als die vor- 
hergehenden, mit einem kurzen kegelförmig zugespitzten Anhang. 
Alle Segmente sind sowohl in der Breite wie in der Länge 
gewölbt, glatt. 

Beine kurz, Hüften vorragend, im Vergleich zu den folgenden 
Theilen kräftig entwickelt. Schenkel (Fig. 5, a) fast gleichbreit ; 
Schienen (Fig. 5, 4) nur halb so lang, gegen die Spitze allmählich 
verschmälert; Fuss mit einem Tarsengliede (Fig. 5, c) und einer 
langen braunen, hornigen, spitzen Kralle (Fig. 5, d). 

Länge 6 bis 7 mm.: Breite circa 1,3 mm. 

Die junge Larve unterscheidet sich von der erwachsenen 
vorzüglich in folgenden Punkten: Die Körpergestalt ist walziger, 
gleichmässiger gekrümmt, nach vorne und hinten stärker ver- 
schmälert, der Kopf kleiner, weiter vorgestreckt, überhaupt der 
ganze Habitus einer jungen /ormica-Larve ähnlicher. Ihre Farbe ist 
heller, mehr milchweiss. Die Fühler sind zwar relativ eher länger , 
aber weniger differenzirt, ein kegelförmiges Zäpfchen bildend. Die 
Beine sind kürzer; Schenkel, Schienen und Füsse bilden zusammen 
nur einen kegelförmigen Zapfen mit feiner horniger Spitze (Fig. 6). 

Von J. Sahlberg’s Lomechusa-Larven (Meddel. af Soe. pro Faun. 
et Flor. Fenn., IX, p. 92, 93 cum Tab.) unterscheiden sich die 
hier beschriebenen Larven nur durch geringere Grésse, schwiicher 
nach oben gekrümmtes Hinterleibsende, stärkere Stirneindrücke 
und durch die (allerdings manchmal fehlende) Längslinie auf der 
vorderen Hälfte des ersten Rückensegmentes. Andere Unterschiede 
konnte ich nicht sicher feststellen, da mir die von Sahlberg ge- 
fundenen Larven nur aus dessen Beschreibung bekannt sind. 

Es sei nochmals darauf hingewiesen, dass die Sinnes- und Be- 


wegungsorgane und die meisten unteren Mundtheile dieser Larven, 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 327 


im Vergleiche zu den Larven von Dinarda dentata und anderen 
Aleocharinen, auffallend reduzirt sind, entsprechend ihrer eigen- 
thümlichen Lebensweise. Im Mangel der Augen, in der Kürze der 
Fühler und Beine, in der schwachen Entwicklung der Taster, in 
der Verkümmerung der Unterkiefer (die z. B. bei den räuberischen 
Larven von Dinarda viel weiter entwickelt sind) tritt dies besonders 
hervor. Die breite, vorn abgerundete Zunge, die den Vorderrand 
der weit vortretenden Unterlippe bildet, ist zur Fütterung der 
Larven durch die Ameisen sehr geeignet und entspricht hierin der 
Zungenbildung der Imago von Lomechusa und Atemeles (vgl. n°. III, 
S. 302 und daselbst Fig. 1 und 2); dagegen besitzt die Zunge 
der Larven von Dinarda einen schmalen, lang eiförmigen Mittel- 
fortsatz. Andererseits bekunden aber die spitzen Oberkiefer der 
Atemeles-Larven auch eine deutliche Beziehung zu ihrer parasitischen 
Gewohnheit, die Eier und Puppen der Ameisen zu durchbohren 


und auszusaugen. 


BIER cher lh SUNG: 


In n°. I, S. 253, Zeile 24 in dem Citat der Arbeit von J. 
Sahlberg lies: S. 89—93 statt 83— 97. 


328 


i 


if 


EM. 


IV. 


GATTUNGEN ATEMELES UND LOMECHUSA. 


INHALTSUBERSICHT. 


Historische Vorbemerkungen....... RATS 
Beobachtungsmethoden...... SOA Gt een stems 
Kritische Revision der Fundorte von Atemeles 
und Lomechusa bei Ameisen.'.. 4. 2.0, +. 
Atemeles emarginatus und paradoxus und ihr Verhält- 
niss zu ihren normalen Wirthsameisen. 
lu: UNaeres. uberriBandort gie Be spre Siete EN 
Zahlenverhältnasse: 1/7. va date atto a i Be e 
3. Kreuzung und Varietäten von Atemeles emarginatus und 
PARADORES vata os) date trile ee E Tee 
4, Zeit des Vorkommens bei den Myrmica. +... . . . .. 
5. Fortpflanzung, Entwicklung, Lebensdauer........ 
6. Parasitische Beziehungen zu ihren Wirthsameisen. . . . 
7. Geruch der Afemeles und Myrmica ........... 
8. Allgemeines Benehmen der Afemeles . . . . . . .. . .. 
9. tGasbverhaltnisgn. 0.0. ze suo ego Re 
10: Folgerungen “aus ‚Kap. 8 und 97 In 222 2. cc 
Lomechusa strumosa Y. und ihre Beziehungen zu 
ihrer normalen Wirthsameise. 
Tet SEundort AED. ARE he ERE Ae Re EEE - 
9% Paarung: und Entwicklung... 2.2. 20 2. 2 une 
3); Parasitischer Beziehumgen tto re 
A.” Geruch. ders HONGER LS A ne se SAT: 
5. Gastverhältnisg., sect CR RE - 
6. Folgerungen aus Kap. 5 ossa UN m a ee : 
Schlussbemerkune 7.77.29. nz 
Nachtrag. 


1. Lebensweise und Entwicklung der Atemeles-Larven. . . 
2. Beschreibung der muthmasslichen Larven von Afemeles 
CIATGINALUS dl eet e ee. Se ee 


Berichtigung... Meo ei e I dea 


Seite 
245 
254 


258 


270 
271 


278 
275 
278 
280 
286 
289 
291 
300 


305 
305 
307 
308 
309 
315 
317 


318 


324 
327 


TABELLARISCH OVERZICHT 


DER 


IN NEDERLAND WAARGENOMEN SOORTEN 
VAN HET GESLACHT AMARA BONELLI '), 


DOOR 


Jhr. Dr. Ed. EVERTS. 


Ten einde de determinatie van dit zoo moeielijk Carabiden-geslacht 
eenigermate gemakkelijker te maken, geef ik het navolgend overzicht 
der in mijne Nieuwe Naamlijst der Nederlandsche Schildvleugelige In- 
secten opgenomen 26 inlandsche soorten, waarbij nog gevoegd zijn 
de sedert als zoodanig ontdekte A. strenua Zimm. en montivaga St. , 
alsook de mij bekende, niet inlandsche soorten, welke in Belgie 
en Duitschland langs de grenzen werden aangetroffen. 

De soorten van het genus Amara zijn eivormig, zeldzamer meer 
langwerpig, en eenkleurig, hetzij bronsachtig, bruin, zwartachtig 
of okergeel. Bij de mannetjes zijn de drie eerste tarsleedjes der 
voorpooten hartvormig of driehoekig verbreed, met witachtige schubjes 
aan de onderzijde. — Zij leven op droge plaatsen. 


Van de 115 Europeesche soorten komen er 28 in Nederland voor. 


1. Voortzetting van het prosternum 
tusschen de voorste coxae aan het 
tteinde/gerand a PN?! 2. 

Voortzetting van het prosternum 


niet gerand aan den top (habitus 


van een Harpalus) ....... 36. 
2. Sprieten geheel roodachtig. . . . . 3. 
1) Bonelli, Oës. Ent., I, 1809, tabl. synopt. — Zimmerman, Monogr. der 


Carabiden, in Gistel’s Fauna, 1832. — J. Duv. Gen., p. 30, pl. 14, fig. 68. — 
Putzeys, Monogr., 1873. — Bedel, Faune des Coléoptères du bassin de la Seine, 
in Ann. Soc. Ent. de France, 1881, 


330 


Ul 


Dì 


NEDERLANDSCHE SOORTEN VAN 


Sprieten zwart, hoogstens de drie 
eerste leedjes roodachtig 
Voortzetting van het prosternum 
zonder haren aan het uiteinde; 
dijen der achterpooten met twee 
haarstippels aan den binnenrand. 
Voortzetting van het prosternum 
met eenige borstelharen aan het 
uiteinde; dijen der achterpooten 
met drie haarstippels aan den 


binnenrand. Lengte 8,5—10 mm. 


Sprieten kort, het 4de tot 10de lid 
langwerpig ovaal; het streepje 
nabij het schildje ontbreekt of is 
onduidelijk. Lengte 5 mm. . 

Sprieten langer, het 4de tot 10de lid 
verlengd; het streepje nabij het 
schildje zeer duidelijk. . . . . . 

Zijden van het metasternum en 
episterna van het metasternum 
sterk “bestippeldr. Se ai. Aura: 

Deze deelen niet of zeer onduidelijk 
bestippeldsts rk. tat, ne re: 

Epistoom aan den voorrand bultig 
opgericht; bij d de achterschenen 
aan de binnenzijde, behalve met 
de rij gewone borstelharen , nog 
dichtbehaard: ae 

Epistoom niet bultig opgericht; bij 
$ de achterschenen zonder dichte 
beharing. Halsschild naar voren 
versmald, aan de basis minstens 
even breed als de dekschilden. 


Lengte 6—6,75 mm. . . 7.. 


«ATO: 


26. equestris Dfts. 
(pratricia Dfts.). 


. 20. infima Dfts. 


19. praetermissa Sahlb. 
(rufocincta Dej.). 


HET GESLACHT AMARA BON. 331 


7. Lichaam geheel geelachtig, met zeer 
zwakken bronzigen weerschijn ; 
tweede sprietlid de helft van het 


vierde. Lengte 8—9 mm. . . . 24. fulva de Geer. 
(ferruginea Payk.). 
Lichaam donkerbruin of bronzig; 
tweede sprietlid het 2 van het 
ENT 
8. Halsschild naar de basis sterk ver- 
smald; de zijrand naar achteren 
duidelijk uitgerand en met een tot 
aan de basis scherp aangeduiden 
randzoom; de langsplooi in de 
achterhoeken loopt tot aan den 
achterrand door. Lengte 7— 
TORE EO apnicanian berk: 
Halsschild naar de basis niet uitge- 
randen ter nauwernood versmald, 
met een naar de basis verdikten 
randzoom; de langsplooi in de 
achterhoeken eindigt voor den 
achterrand in eene diepe haar- 
stippel. Lengte 8—9 mm. . . . 23. consularis Dfts. 
9. Kinuitranding met een gewonen 
tand; achterhoeken van het hals- 


schild zeer stomp, meer of min 
afgerond”. oP Ens u zer nur AO: 


Kinuitranding met een gespleten 
tand; achterhoeken van het hals- 
schild scherp aangeduid. . . . . 11. 
10. Lichaam bruin, met bronzigen weer- 
schijn; dekschilden met diepe 
stippellijnen; halsschild duidelijk 
breeder dan de dekschilden , met 
afgeronde zijden. Lengte 5— 
DE ZAT (brunnea Gylh.). 


332 NEDERLANDSCHE SOORTEN VAN 


Hieraan verwant is de mij onbe- 
kenders tiers re (indwisa Putz.). 
11. Lichaam ovaal; dekschilden eenigs- 
zins gewelfd; prosternum bij d 
in ’t midden voor de voorste coxae 
een weinig bestippeld en gegroefd. 12. 
Lichaam meer langwerpig; dek- 
schilden duidelijk afgeplat; pro- 
sternum bij 4 niet bestippeld en 


zonder groefje. Lengte6—6,5 mm. 18. livida F. !). 
(bifrons Gylh.). 
42. Achterschenen bij d aan de binnen- 


zijde, behalve de gewone borstel- 
haren, met enkele verspreide 
haren; lichaam bronskleurig, 
meer of min donkerbruin; hals- 
schild naar voren en naar achteren 
duidelijk versmald; dekschilden 
duidelijk gestreept. ....... 13. 
Achterschenen bij & slechts met de 
gewone borstelharen; lichaam 
roodbruin, met eenigen bronzigen 
weerschijn; halsschild naar voren 
sterk versmald; dekschilden fijn 
gestreept. Lengte 7—8 mm... (sylvicola Zimm.). 
13. Achterhoeken van het halsschild 
recht AS ana 14. 
Achterhoeken van het halsschild 
eveneens recht, doch de top als 
een klein tandje uitgetrokken. 
Lengte 7,75 mm... Ga (cursitans Zimm.). 
14. Eerste sprietlid lichter rood dan de 


volgende leedjes; halsschild naar 
1) De bij Rotterdam gevangen A. montana Dej. komt in habitus en grootte 
met A. fusca overeen; het halsschild is naar de basis duidelijk versmald, wat 
bij fusca en livida niet het geval is. 


15. 


16. 


#7: 


18. 


49° 


HET GESLACHT AMARA BON. 


voren en naar achteren versmald; 
dijen donker. Lengte 6,5 mm. 
Sprieten geheel helder rood; hals- 
schild slechts naar voren ver- 
smald; pooten geheel rood . . . 
Oogen sterk uitpuilend; kop smal, 
zijne grootste breedte veel korter 
dan de lengte van het halsschild 
op de zijden. Lengte 8,5 mm. 
Oogen weinig uitpuilend; kop breed, 
zijne grootste breedte nagenoeg 
even lang als de lengte van het 
halsschild op de zijden. Lengte 
MOREE A ee Ee 
Einddoorn der voorschenen groot, 
breed, in drie punten uitloopend. 
Einddoorn der voorschenen gewoon. 
Voorrand van het halsschild sterk 
uitgerand, met scherp uitstekende 
hoeken. Lengte 6—7 mm... . 
Voorrand: van het halsschild recht 
afgesneden of slechts iets uitge- 
rand, met niet of bijna niet uit- 
tekenden hoeken. tenen 
Pooten geheel lichtrood. Lengte 
41,0, MAM TRI 


333 


(municipalis Dfts.). 


. fusca De]. 


(ingenua Dfts.). 


21. 


D 


. plebeja Gylh. 


18. 


concinna Zimm.). 
lepida Zimm.). 


Dijen zwartachtig of bronskleurig. 19. 


Voorrand van het epistoom met een 
duidelijken dwarsriggel; dekschil- 
den met duidelijke stippellijnen. 
Voorrand van het halsschild recht 


afgesneden. Lengte 8—10 mm. 


Voorrand van het epistoom niet tot 


een dwarsriggel opgericht; strepen 


( fulvipes Serv). 
(striatopunctata Dej.). 


334 NEDERLANDSCHE SOORTEN VAN 


der dekschilden niet of zeer on- 
duidelijk bestippeld . . . . . . . 20. 
20. Dwarsnaad van het epistoom scherp 
aangeduid en aan weerszijden door 
een gebogen scherp groefje be- 
grensd ; de twee eerste achterlijfs- 
segmenten meer of min bestippeld; 
lichaam langwerpig ovaal, licht 


bronskleurig. Lengte 9 mm... 1 bis. strenua Zimm. '). 
Faun. nov. sp. 
Dwarsnaad van het epistoom slechts 


flauw aangeduid en meer recht ; 
al de achterljfs-segmenten onbe- 
stippeld; lichaam ovaal, zwart of 


zeer donker bronskleurig. Lengte 


Simm: 1. tricuspidata Dej. 
21. Dijen zwart of gebruind. . ... . 22. 
Dien helderrood...n Er = Wr eee toe 


22. Dekschilden tot aan het uiteinde 
even fijn gestreept . . . . . . . 23. 


Dekschilden naar het uiteinde met 


dieper -sirepen bt m 2 ede ate 
23. Het streepje nabij het schildje ge- 
woon of ontbrekend. . . . . . . 24. 


Het streepje nabij het schildje ver- 
toont eene duidelijke navelstip 
aan de basis. Tusschenruimten 
der stippellijnen een weinig ge- 
welfd; schenen zwart. Lengte 


910,5, MIM. kein: re terde oa CUEND OTR Ean: 
(acuminata Payk.). 
24. Het streepje nabij het schildje ont- 


breekt of er is slechts eene geringe 


aanduiding van zichtbaar; de beide 


1) Sedert de uitgave mijner Nieuwe Naamlijst door Dr. Veth bij Loosduinen, 
5, gevangen. 


HET GESLACHT AMARA BON. 335 


langsindrukken aan weerszijden 

der basis van het halsschild diep ; 

bovenzijde gewelfd, donker brons- 

kleurig. Lengte 4,5—5 mm... 16. tibialis Payk. 
Het streepje nabij het schildje 

duidelijk; bovenzijde weinig ge- 

de RE M rn 25. 

25. De twee eerste sprietleedjes of alleen 

het eerste rood; zijden van het 

halsschild met een scheeven in- 

druk; de buitenste langsindruk 

aan de basis duidelijk. . . . . . 26. 
De drie eerste sprietleedjes rood; 

zijden van het halsschild niet in- 

gedrukt; de buitenste langsindruk 

aan de basis ontbreekt nagenoeg 

geheel. Lengte 6,5—7 mm. .. 9. aenea de Geer. 

| (trivialis Gylh.). 
26. Groenachtige of bronskleurige soort ; 

schenen en de eerste twee 

sprietleedjes rood; halsschild aan 

weerszijden van de basis met 

twee langsgroefjes en duidelijk 

bestippeld; ¢ en 2 met eene haar- 

stippel op het anaal-segment. 

Benster8— 85 mm. ...... 10. spreta Dej. 
Donker bronskleurige soort; pooten 

geheel zwart; eerste sprietlid en 

soms de onderzijde van het 

tweede rood; halsschild aan de 

basis niet bestippeld, slechts met 

twee langsgroefjes aan weers- 

zijden; ¢ met een-, 2 met twee 

haarstippels op het anaal-seg- 


ment. Lengte 8,5 mm. ...:. 11. famelica Zimm, 


336 NEDERLANDSCHE SOORTEN VAN 


27. Voorhoeken van het halsschild afge- 
rond, niet vooruitstekend; de basis 
niet bestippeld; eene stip in de 
achterhoeken vlak tegen de basis 
aan, doch van den zijrand af- 
staande. Streepje nabij het schildje 
met of zonder navelstip; schenen 
rood. Lengte 7,5 mm..." (nitida Sturm). 

Voorhoeken van het halsschild voor- 
uitstekend met stompe spits. . 28. 

28. Het streepje nabij het schildje met 

eene groote stip aan de basis. . 29. 
Het streepje nabij het schildje 
zondere SURI sent Somes 31. 

29. Navelstip in de achterhoeken van 
het halsschild vlak tegen de 
basis aan, doch van den zijrand 
verwijderd; basis zonder duide- 
lijke indrukken; de navelstippen 
op de negende tusschenruimte 
staan in ’t midden op zeer on- 
gelijken afstand van elkander; 
bij het d de middelschenen aan 
de binnenzijde niet dicht behaard. 


Lengte 7—8,5 mm....... 4 bis. montivaga Sturm !). 
Faun. nov. sp. 
Navelstip in de achterhoeken van 


het halsschild vlak tegen den 
zijrand aan; navelstippen op de 
9e tusschenruimte eene meer 
aaneengesloten rij vormende; 
middelschenen van het d aan de 
binnenzijde, behalve de gewone 
borstelharen, dicht behaard. . . 30. 


1) Sedert de uitgave mijner Nieuwe Naamlijst door den heer E. Wasmann, 
S. J., te Exaeten en door den heer Verheggen te Roosteren gevangen. 


+ 30. 


91. 


39. 


HET GESLACHT AMARA BON. o) 


Schenen roodachtig, altijd lichter 
gekleurd dan de dijen. Lengte 


Do DENE: ut. ie, da 


Pooten geheel zwart. Lengte 8— 


TOR Te dn TE es 8 


Schenen zwart; uiteinde der voor- 
schenen tusschen den einddoorn 
en het eerste tarsenlid scherp- 
hoekig. De twee eerste spriet- 


leedjes rood. Lengte 7—7,75 mm. 


Schenen geel- of bruinachtig, die 
der voorpooten zonder hoekige 
VOOREMAUUIMNG LS TE mien 7. 

De drie eerste sprietleedjes rood; 
halsschild met rimpelige indruk- 
ken aan de basis en met hoek- 
stippen dicht tegen de basis aan, 
doch van de zijden verwijderd . 

De twee eerste sprietleedjes rood; 
halsschild met effen indrukken en 
met bijna geheel in de achterhoe- 
ken staande stippen. Lichaam don- 


ker bronzig. Lengte 6—6,5 mm. 


3. similata Gylh. 
(obsoleta Dfts.). 


4. ovata Fabr. 


7. lunicollis Schiödte. 
(vulgaris Panz.). 


39. 


8. curta Dej. 


De navelstippen op de 9de tusschen- . 


ruimte der dekschilden vormen 
eene aaneengesloten rij zonder 
grootere afstanden in het midden ; 
lichaam donker bronskleurig , 
veelal groenachtig; dekschilden 


ovaal,’ Lengte 7 mime... 


De navelstippen op de 9de tusschen- 
ruimte staan in het midden ver 


van elkander, dicht opeen aan 


6. convexior Steph. 
(continua Thoms.). 


22 


338 


34. 


35. 


36. 


NEDERL. SOORTEN VAN HET GESLACHT AMARA BON. 


basis en uiteinde; lichaam brons- 


kleurig; dekschilden iets meer 


lang-ovaal. Lengte 5,5—8 mm. 5. 


Streepje nabij het schildje met eene 


navelstip aan de basis. Lengte 


communis Panz. 


51 ia a ist e ra 14. anthobia Villa. 


Streepje nabij het schildje zonder 


deze SLP pay seme a ae 35. 


Voorrand van het halsschild uitge- 


sneden, met uitstekende voor- 


hoeken. Lengte 5,5—7 mm. . 13. 


Voorrand van het halsschild recht 
afgesneden van den eenen hoek 


naar den anderen. Lengte 5— 


a 


Db, ama "Sh", oy aids tera ASE 15. 


De scherpe randzoom van het 
halsschild verliest zich vöör de 
achterhoeken in eene groote 
haarstip; bij het d de middel- 
schenen langs den binnenrand 


met drie tandjes. Lengte 


14,512) «um: ised ma 21. 


De scherpe randzoom van het hals- 
schild eindigt niet in de hier 
veel kleinere haarstip , maar loopt 
geheel tot den achterhoek door ; 
bij het d de middelschenen 


langs den binnenrand met twee 


tandjes. Lengte 14—11,5 mm. 22, 


familiaris Dfts. 


lucida Dfts. 


aulica Panz. 


convexiuscula Mrsh. 


UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 
EINIGER JAVANISCHEN 


PAPILIONIDEN-RAUPEN, 


VON 


M. C. PIEPERS. 


Jur. Doct., RATHSHERR IM KöN. OBERGERICATSHOF 
von NIED. INDIEN zu BATAVIA. 


(Hierzu Taf. 7 und 8). 


In der Jenaischen Zeitschrift für Naturwissenschaft, heraus- 
gegeben von der Medicinisch-Naturwissenschaftlichen Gesellschaft 
zu Jena, XVII. Band (Neue Folge, 10. Band) Jena 1884, 
fand ich einen Aufsatz von Dr. August Gruber, betitelt: « Ueber 
Nord-Amerikanische Papilioniden- und Nymphaliden-Raupen», an 
dessen Schluss der Autor den Wunsch äussert, dass andere Natur- 
forscher, die auf demselben Gebiete Beobachtungen gemacht haben 
möchten, diese auch publiziren sollten. 

Seit längerer Zeit nun hat, bei meinen jetzt fast zwanzigjährigen 
Studien über Indische Lepidopteren, die oft merkwürdige Entwick- 
lungsgeschichte mehrerer Raupenarten eine hervorragende Stelle 
eingenommen. Ich machte dabei auch Beobachtungen über Papi- 
lioniden-Raupen und weil diese sich anschliessen bei den von 
Dr. Gruber bekannt gemachten, glaube ich zweckmässig zu handeln, 
sie jetzt schon zu veröffentlichen, obgleich es meine Absicht ist, 


meine obenerwähnten Studien später im Ganzen zu publiziren , 


340 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


somit dem Wunsche des genannten Gelehrten Folge leistend und 
in Anschluss an seinen Mittheilungen arbeitend. 

Meine Beobachtungen betreffen sechs Javanischen Arten vom 
Genus Papilio; keine derselben ist selten auf dieser Insel, die 
meisten kann man selbst gemein nennen. Es sind folgende: 

Papilio Agamemnon Linn. i 
» Sarpedon Linn. 
» Jason Esp. 
» Antiphates Cram. 
»  Memnon Linn. 
»  Polytes Linn. (Pammon Linn., Theseus Wallace). 

Ich muss hier bemerken, um etwaige Verwirrung mit anderen 
Arten vorzubeugen, dass die drittgenannte Art diejenige ist, 
welche im Catalogue of the Lepidoptera of the Bast-India Company 
bij Horsfield and Moore, Papilio Eurypylus genannt wird, wie 
aus der dabei abgebildeten Raupe hervorgeht. Jene Autoren citiren 
dazu als Synonym den Pap. Jason Esper, Ausl. Schmetterlinge, 
und, wie ich glaube, mit Recht. Sie ist auch der Pap. Jason von 
Wallace, nicht aber die nämliche Art von Boisduval, welcher 
Autor unsere Art als Varietät von Pap. Hurypylus Linn. anführt, 
was übrigens vielleicht vollkommen richtig ist, in welchem Falle 
der Name heissen sollte: Papilio Burypylus Linn. var. Jason Esp. 

Es sind hauptsächlich meine Wahrnehmungen über Papilio 
Agamemnon, welche mir die meiste Zeit genommen haben. Sie 
zumeist schienen mir interessant und sind deshalb sehr eingehend 
gemacht. Um die erwünschten Resultaten zu erzielen, mussten 
viele Individuen in verschiedenen Perioden der jüngsten Form 
beobachtet worden, oft täglich wenigstens zweimal. Nur auf diese 
Weise war es möglich, nach und nach alle Häutungen -und somit 
die Differenzen der 5 Stadien genau kennen zu lernen. Wenn 
man die Raupe nicht genau im Augenblicke der Häutung ertappt, 
kann man in dieser Hinsicht keine Gewissheit erlangen, da das 
abgestreifte, sehr dünne Häutchen bald von der Raupe verzehrt 
wird und dann keine Spur vom Geschehenen mehr übrig bleibt, 


eine etwas frischere Färbung des Thieres ausgenommen, die aber 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 341 


zu unbedeutend und trüglich ist um in Betracht zu kommen, 
um so mehr als, wie aus meinen Beobachtungen hervorgeht, die 
Farbe der Raupen in den verschiedenen Stadien nicht bei allen 
Individuen dieselbe ist. Einige erhalten schon in einer früheren 
Jugend das Kleid was andere erst später zeigen und überdies 
thut sich dabei oft der sonderbare Umstand vor, dass nach den 
Häutungen eine Zurückkehr zu der früheren Färbung eintritt, 
die, sobald sie nicht genau constatirt ist, unvermeidliche Irrthümer 
verursacht. 

Die Raupen von Pap. Sarpedon Linn. und Pap. Jason Esp. 
sind, wie die vollkommenen Insecten, sehr nahe an Pap. 
Agamemnon verwandt. Ihre Entwicklungsgeschichte ist somit eine 
ähnliche, aber, obgleich sie und hauptsächlich die Raupe von Pap. 
Jason, Farbenänderungen zeigen, sind diese nicht so beträchtlich 
wie bei Pap. Agamemnon. Auch die Raupe von Pap. Antiphates 
Cram. gehört, wenn auch mehr entfernt, deutlich zu derselben 
Gruppe und zeigt im Allgemeinen dieselbe Eigenthümlichkeiten. 
Der Schmetterling freilich hat wenig Aehnlichkeit mit den oben- 
genannten Arten und wird auch zu einer ganz anderen Abthei- 
lung von Papilio gestellt. Die Raupen von Pap. Memnon Linn. 
und Pap. Polytes Linn. endlich bieten uns einen ganz verschie- 
denen Typus. 

Ich bemerke hier noch, dass, wo ich die Segmente der Raupen 
durch Nummern bezeichne, der Kopf bei mir als das erste gilt, 
und dass ich mit den Namen Brustsegmente die nächsten drei, 
auf dem Kopf folgende, bezeichne. Vordornen heissen die dornigen 
Auswüchse welche man auf dem Rücken der genannten Segmente 
antrifft und Hinterdornen jene des letzten Segmentes, die noch 


darüber hinausragen. 
Papilio Agamemnon Linn. 
(Taty „Big: 4). 


Die jüngsten Stücke dieser Raupe, die ich fand, hatten eine 
Länge von 0,0035 Meter, wovon aber 0,0015 auf die hinausra- 


genden Hinterdornen kommen, Sie befanden sich im ersten For- 


342 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


men-Stadium und blieben darin, bis sie eine Länge von ungefähr 
0,01 Meter erreicht hatten. Dann häuteten sie sich und traten 
in’s zweite Stadium hinüber. 

Im Allgemeinen ist die Körperform dieser jungen Raupen dieselbe 
wie jene der erwachsenen, was aber aus die Abbildung leider nicht 
hinreichend deutlich hervorgeht. Auf jedem der drei Brustsegmente 
bemerkt man zwei ziemlich grosse, spitzige, kegelförmige Dornen, 
auf welchen sich steife, schief divergirende Haare befinden. Bei 
stärker Vergrösserung zeigt sich, dass die Dornen an der Spitze 
drei wenig divergirende Haare tragen, dass die Haare selbst übri- 
gens auf einer warzenförmigen Basis stehen und dass ihre Spitze 
einmal gegabelt ist. Zwischen den beiden Dornen des ersten Brust- 
segmentes sieht man eine doppelte Warze. Das letzte Segment 
tragt ebenfalls zwei Dornen, die nach hinten hinausragen und wie 
jene der Brustsegmente mit steifen Haaren besetzt sind, aber am 
Ende nur ein Haar haben, statt deren drei. Die unbedornten Seg- 
mente besitzen zwei subdorsale Reihen von an der Spitze gegabelten 
Haaren, paarweise gestellt, und überdies noch zwei suprastig- 
matale Reihen derartiger Haaren, die sich auch auf die Brust- 
segmente fortsetzen. Es schien mir, dasss auch noch eine infrastig- 
matale Reihe da ist; ich könnte dieses aber nicht genau sehen, 
ebensowenig wie die Stellung der suprastigmatalen Haare. 

Noch bevor die folgende Häutung statt findet, verschwinden 
die Gabelhaare, zuerst und zwar bald jene der Vordornen und 
nachher die übrigen des Leibes. Wenn der Zeitpunkt der ersten 
Häutung da ist, giebt es keine Gabelhaare mehr. Man sieht aber 
an ihrer Stelle noch einzelne ungegabelte Haare, jedoch von sehr 
ungleicher Länge; es ist daher nicht unwahrscheinlich dass die 
Raupe selbst die Gabelhaare abbeisst. 

Die Hauptfarbe der Raupe ist sehr dunkel, fast schwarz, jene 
des zweiten Brustsegmentes aber weiss, und der Rücken der vier 
letzten Segmente grünlich weiss, mit Ausnahme der Hinterhälfte 
des allerletzten, welche wieder schwarz ist. Diese Farben ver- 
schmelzen bei zunehmendern Wachsthum des Thieres; das Weiss 


des zweiten Brustsegmentes wird schmutzig gelb; nach und nach 


BINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 343 


bekommt die Raupe eine unrein olivengrüne Färbung, meistens 
etwas heller auf den vordern Brustsegmenten, bisweilen ist das 
Thier hinten weiss. 

Der Kopf ist durchscheinend gelb (ockergelb), mitunter dunkler, 
ebenso ist die bisweilen noch dunklere Anschwellung zwischen den 
ersten Vordornen gefärbt. Auch diese sind meistens durchscheinend 
ockergelb, jedoch hat das zweite Paar, wenn ihr Segment weiss 
blieb, dieselbe Farbe. Hinterdornen weiss. 

Die Haare auf der weissen Dorsalmakel sind ebenfalls weiss; 


die übrigen, auch jene der Vordornen schwarz. 


ZWEITES STADIUM (Taf. 7, Fig. 2). 


In diesem Stadium sind die Haare auf dem Leibe verschwunden 
und jene, welche die Verästelungen der Dornen bilden, nicht mehr 
gegabelt; übrigens sind die Dornen wie im ersten Stadium und 
die Seitenäste noch sehr gut mit unbewaffnetem Auge zu sehen 
(Taf. 7, Fig. 3). Sogleich nach der Häutung ist die obenerwähnte 
Farbenverschmelzung wieder verschwunden und die früheren 
Nuancen finden sich auf's Neue ein. 

Man bemerkt wieder die eigenthümliche Trennung zwischen der 
Hauptfarbe — sehr dunkelgrün, fast schwarz — und der Dorsal- 
makel, die grünlich oder gelblich weiss ist und sich auf den drei 
vorletzten Segmenten befindet. Bald aber tritt wieder Verschmelzung 
ein, die Dorsalmakel wird nach und nach gelblicher und die all- 
gemeine Farbe ist wieder olivengrün geworden. Eine gänzliche 
Verfliessung findet aber nicht statt. Die Farbe der Anschwellung 
auf dem ersten Brustsegmente ist sehr dunkel und verbreitet sich 
bisweilen über die Basis des ersten Vordornenpaares. Uebrigens 
sind diese und auch der Kopf von derselben gelben Farbe wie im 
vorhergehenden Stadium. Die Hinterdornen sind weiss, bisweilen 


etwas durchscheinend. 


DRITTES STADIUM (Taf. 7, Fig. 4). 


Nach dieser Hiutung sind die Haare oder Seitenäste der Dornen 


deutlich kürzer geworden, wenngleich noch mit blossem Auge zu 


344 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


sehen. Auch ist das mittlere Paar der Vordornen jetzt erheblich 
kleiner als die beiden anderen Paare. 

Was die Farbung betrifft, so hat sich die Trennung zwischen 
der allgemeinen Farbe und jener der Dorsalmakel wieder einge- 
funden. Letzterwähnte Makel ist lebhaft gelb, bisweilen hoch goldgelb, 
befindet sich aber nicht auf den beiden letzten Segmenten, sondern 
auf den drei jenen vorhergehenden. Sehr stark hebt sie sich ab 
von der allgemeinen Farbe, welche entweder sammetschwarz oder 
wenigstens sehr dunkel (manchmal oliven-) grün ist. Bald aber 
fängt bei vielen, jedoch nicht bei allen Raupen die Verschmelzung 
wieder an, und wird dann fortwährend sowohl die allgemeine Farbe 
heller als die Rückenmakel weniger lebhaft, so dass bisweilen vor 
der folgenden Häutung das ganze Thier dunkel ockergelb geworden 
ist und nur eine etwas hellere Schattirung die Stelle der Rücken- 
makel andeutet. 

Auf der Stelle zwischen den beiden Vordornen, wo man mit 
bewaffnetem Auge eine Anschwellung sieht, befindet sich ein 
schwarzer Querstrich; dieser Querstrich ist natürlich nicht auf- 
fallend wo die allgemeine Farbe noch sehr dunkel ist. Der Kopf bleibt 
gelb, bisweilen heller oder dunkler orange. Die Vordornen, bisher 
gelb, sind nun mehr glänzend schwarz, welches Kennzeichen dieses 
Stadium scharf vom vorhergehenden unterscheidet. Die Hinterdornen 


bleiben weiss, schwarz verästelt. 


VieRTES STADIUM (Taf. 7, Fig. 5 1) und 6). 


In diesem Stadium macht sich eine grosse Veränderung in den 
Dornen bemerklich. Dieselben sind kräftiger geworden, bei vielen 
Individuen selbst sehr stark entwickelt. Dagegen hat die Länge 
der Seitenästchen oder Haare sehr abgenommen, so dass die Dornen 
bei blossem Auge nur noch etwas rauh aussehen, ohne dass man 
deutliche Seitenäste erkennen kann. Das dritte Paar der Vordornen 


ist jetzt meistens merklich stärker entwickelt, bisweilen tritt 


1) Nach einem Stücke mit besonders grossen Dornen angefertigt, 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 345 


der entgegengesetzte Fall ein, aber das mittlere Paar ist immer viel 
kürzer. Die Hinterdornen haben sich, beim ersten Stadium ver- 
glichen, um die Hälfte verlängert. 

Eine Wiederkehr der früheren Farben, wie bei den vorherge- 
henden Häutungen, findet nicht mehr Statt, sondern sie verfliessen 
immer vollständiger, und zwar auch bei solchen Individuen, die in 
einem früheren Stadium in dieser Hinsicht mehr oder weniger eine 
Ausnahme machten. Alle Stücke werden entweder ocker- oder hell- 
gelblich oder auch grünlich, ferner zeigt sich ein orangegelber 
Ring um die Basis des dritten Vordornenpaares. 

Der Kopf ist gelb, bisweilen etwas orangegelb, auch grünlich, 
Zwischen den beiden ersten Vordornen sieht man ein schwarzes 
Streifehen. Diese Dornen bleiben schwarz, bisweilen mit Eisen- 
glanz. Hinterdornen weiss oder goldgelb, lang, schwarzgespitzt. 
Diese langen schwarzgespitzten Hinterdornen sind das sicherste 


Kennzeichen dass eine Raupe sich im vierten Stadium befindet. 


FUNFTES STADIUM (Taf. 7, Fig. 7). 


Die Raupe ist nunmehr erwachsen. Nur das dritte Paar Vor- 
dornen ist noch kräftig entwickelt und zeigt bei Beobachtung mit 
blossem Auge eine rauhe, chagrinartige Haut. Das erste Paar 
ist viel kleiner, das Mittelpaar sehr schwach; es fehlt auch mit- 
unter ganz. Auch die Hinterdornen haben die Verlängerung, die 
sie im vorhergehenden Stadium zeigten, eingebüsst und sind sehr 
kurz geworden. Hinsichtlich der Farbe findet man zwei Varietäten, 
eine ockergelbe, die aber oft in ’s grünliche hinüber spielt, und 
eine dunkelgrüne. Eine dritte, hellgelbliche, habe ich oft bei der 
Zimmerzucht erhalten, aber nie in ’s Freie gefunden; vielleicht 
verursacht der Lichtmangel in den dunklen Zuchtschachteln sie. Die 
früheren Rückenmakeln sind ganz verschwunden und die Luftlöcher 
schwarz. Kopf hellgrün. Das schwarze Streifchen zwischen den 
beiden ersten Vordornen fehlt meistens. Diese Dornen sind schwarz, 
während ein orangegelber Kreis die Basis des dritten Paares umgiebt. 
Die Hinterdornen haben die Leibesfarbe mit etwas geschwärzter 


Spitze, 


346 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


Papilio Sarpedon Linn. 


(Taf. 7, Fig. 8, vorletztes Stadium; Fig. 9, 


erwachsen. Natürliche Grösse). 


Da die Raupen dieser und der folgenden Arten nicht die 
beträchtlichen Farbenänderungen darbieten, welche jene von Pap. 
Agamemnon kennzeichnen, so ist es nicht nothwendig sie in ihren 
verschiedenen Stadien so ausführlich zu beschreiben wie ich dies 
bei der genannten Art that. Eine allgemeine Uebersicht der 
bei ihnen vorkommenden Veränderungen reicht hin um die Ueber- 
einstimmung mit der Raupe von Agamemnon deutlich hervor- 
zuheben. 

Die Raupe des Papilio Sarpedon kommt im ersten Stadium 
was die Form betrifft jener des Pap. Agamemnon gleich. Auch 
bei ihr findet man auf jedem der drei Brustsegmente zwei ziemlich 
grosse Dornen, mit steifen, divergirenden schief eingepflanzten 
Haaren bekleidet, während das letzte Segment ebenfalls zwei hinten 
hinausragenden, mit steifen Haaren besetzten Dornen besitzt. Alle 
dazwischen liegenden Segmente haben ferner zwei subdorsale, zwei 
suprastigmatale und auch deutlich zwei infrastigmatale Reihen von 
an den Spitzen gegabelten Haaren. Diese Haare schienen mir zu, 
wenigstens was die subdorsalen Reihen betrifft, paarweise ein- 
gepflanzt zu sein. 

Auch hier sind diese Haare bereits beim Eintritt des zweiten 
Stadiums verschwunden, ebenfalls sind jene welche die Vor- 
und Hinterdornen bekleiden dann beträchtlich kürzer geworden 
und haben diese unter dem blossen Auge nur noch ein rauhes 
Aussehen, was jedoch bei der letzten Häutung gleichfalls ver- 
schwindet. Die Dornen selbst haben denselben Entwicklungsgang 
wie bei Pap. Agamemnon. Im vorletzten Stadium sind jene des 
ersten und dritten Brustsegmentes kräftig entwickelt, während jene 
des zweiten Segmentes kleiner sind. Bei der letzten Häutung macht 
sich aber eine beträchtliche Aenderung bemerklich, das dritte 
Segment trägt eine merkwürdige, grosse, gezähnte und gebogene 


Dornspitze, während die beiden anderen Paare sehr klein und rudi- 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 347 


mentär geworden sind. Auch die Hinterdornen sind im letzten 
Stadium zu zwei kleinen Spitzen verkümmert. 

Was die allgemeine Farbe betrifft, so ist sie durchaus grün, 
in den beiden ersten Stadien etwas olivengrünlich, später heller, 
mehr graugrün, zuletzt wieder dunkel. Dieses variirt bei den 
verschiedenen Stücken. Bereits im zweiten Stadium bemerkt man 
schwache Spuren einer weissen Rückenlinie, die bei zunehmendem 
Wachsthum der Raupe immer deutlicher wird. 

Im ersten Stadium ist das Endsegment weiss. Diese Farbe ver- 
schwindet später, aber dann bleiben doch die Hinterdornen so, 
oder auch hellgelb, bis nach der letzten Häutung, wenn sie auswärts 
hell und an der Innenseite schwarz werden. 

Das erste Brustsegment ist im ersten Stadium dunkelgelb; später 
bildet sich ein dunkler Streif zwischen den beiden ersten Vordornen , 
der aber bei der erwachsenen Raupe wieder verschwindet. Die 
Vordornen sind im ersten Stadium gelb, schwarz behaart oder ver- 
ästelt; auch im zweiten sind sie noch gelblich wie bei P. Agamemnon > 
im dritten und vierten sind sie schwarz, bisweilen stahlglänzend 
und bei der erwachsenen Raupe ist das kräftige Dornenpaar des 
dritten Brustsegmentes theils stahlblau, theils ockergelb, letztere 
Farbe als Ausläufer einer goldgelben Linie, welche eine kleine Er- 
habenheit zwischen den beiden Dornen färbt, Diese Linie bildet 
sich im vorletzten Stadium ebenso wie dieses geschieht mit dem 
orangegelben Kreis, welcher bei Pap. Agamemnon die Basis des 
dritten Paares der Vordornen umgiebt. Die erwähnte Linie wird 
nach der letzten Häutung hellgelb. Die — nunmehr rudimen- 
tären — sonstigen Vordornen der erwachsenen Raupe sind schwarz, 


bisweilen an ihrer Basis ockergelb gemischt. 


Papilio Jason Esper. 
(Taf, 82 Eis. A). 2. und 8): 


Bei der jüngsten Form dieser Raupe zeigen sich Gabelhaare , 
wie bei den zwei vorhergehenden Arten, ebenso Vor- und 
Hinterdornen, in derselben Weise gebildet und bekleidet. Im 


zweiten Stadium — bei einer Körperlänge von nur 4 mm, — 


348 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


sind die Haare ebenfalls verschwunden, während jene der Vordornen 
so viel kürzer geworden sind, dass sie sich dem blossen Auge nur 
als eine rauhe Oberhaut der Dornen zeigen; beim erwachsenen 
Thiere ist auch dieses verschwunden. Uebrigens ist in jenem 
zweiten Stadium das erste Paar Vordornen merklich grösser als 
die beiden anderen Paare, was auch, in noch stärkeren Maasse, 
im dritten und vierten Stadium der Fall ist; das zweite und dritte 
Paar sind dann sehr klein geworden. Nach der letzten Häutung 
zeigt sich jedoch eine Aenderung. Nur die Dornen des dritten Brust- 
segmentes sind noch stark entwickelt, während jene des zweiten 
fast verschwunden sind und sich auf dem ersten Segmente ein 
über dem Kopf hervorragender Leisten gebildet hat, der an jeder 
Seite eine kleine Spitze als Ueberrest der früheren Dornen trägt. 

Die Haare der Hinterdornen sind noch im zweiten Stadium sehr 
deutlich zu sehen, aber später verschwinden sie ebenfalls, und 
zeigen jene Dornen sich als zwei glatte Spitzen. 

Die Körperfarbe dieser Raupe ist veränderlicher als jene des 
Pap. Sarpedon. Im ersten Stadium ist sie ganz schwarz oder brann ; 
der letzte Segment mit den Hinterdornen ist jedoch weiss. Auch 
zeigt sich hinterwärts ein schwacher Anfang eines weissen Seiten- 
streifes. 

Im nächsten Stadium ist die allgemeine Farbe heller oder dunkler 
sammetschwarz oder auch rothbraun, der weisse Seitenstreif ist 
deutlicher, die weisse Farbe des letzten Segmentes jedoch ver- 
schwunden, mit Ausnahme der Hinterdornen, die weiss oder 
gelblich geblieben sind. 

Im dritten Stadium sind die genannten Farben nur mehr aus- 
geprägt, hauptsächlich der Seitenstreif. Kopf hell orangegelb, Bauch 
und Hinterfüsse sehr blassgrün. 

Im vierten Stadium wird die allgemeine Farbe graugrün, auf 
dem Rücken der Brustsegmente etwas dunkler. Nach der letzten 
Häutung aber wird dieses Graugrün zuerst etwas gelblich, nachher 
immer dunkler, und zuletzt ist die erwachsene Raupe ganz dunkel- 
grün. Der weisse Seitenstreif ist noch immer da, aber nur oberhalb 


der Bauchgrenze des Hinterleibes. Das erste Brustsegment wird 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 349 


schwarz gesäumt, während das Dornenpaar auf dem dritten Segmente 
eine stahlblaue Farbe hat und — in dieser Hinsicht mit der 
Raupe von Pap. Agamemnon übereinstimmend — an der Basis von 
orangegelben, schwarzgesäumten Kreisen umgeben ist. Die Hinter- 
dornen sind anfänglich noch weisslich doch werden später grün, 


schwarz gesäumt. 


Papilio Antiphates Cram. 
(Taf. So, Bigg 4). 

Auch bei dieser Art finden wir im ersten Stadium gegabelte 
Rücken- und Seitenhaare; ich bemerkte aber auf den ersten Seg- 
menten davon nur zwei subdorsale Reihen und überdies sah ich 
sie auch auf zwei warzenartigen Erhabenheiten, die sich auf jedem 
der Segmente 2, 3 und 4 befinden. Im zweiten Stadium sind 
alle Gabelhaare verschwunden; nur einzelne, aber ungegabelte 
Haare findet man noch auf dem Rücken der hinteren Segmente; 
auch diese verschwinden später. Dagegen sind die Warzen mehr 
emporgekommen und mit Stachelhaaren bewachsen. Im nächsten 
Stadium sind die Warzen mehr bestimmt stachel- oder dornenartig 
geworden aber zugleich kleiner, während die Haare womit sie be- 
wachsen waren so kurz wurden, dass sie sich dem blossen Auge nur 
als eine rauhe granulirte Haut zeigen. Nach der vorletzten Häutung 
sind die Dornen nur kleine Spitzen mehr und bleiben so bei fort- 
schreitendem Wachsthum der Raupe. 

Die Hinterdornen besitzen anfänglich divergirende Stacheln , welche 
ebenfalls nach und nach kleiner werden, wie die Dornen selbst, so 
dass man zuletzt nur sagen kann das der Leib der Raupe zwei- 
spitzig endet. 

Zuerst ist die allgemeine Farbe ockergelb, stellenweise dunkler 
oder heller, während man eine dunkle Rückenlinie bemerkt und 
die Segmente heller gerändet sind. Ferner findet man, neben der 
Dorsallinie, zuerst ein braunes und ein weisses Fleckchen, später 
nur ein weisses. Kopf hellgelb. Warzenartige Erhabenheiten auf 
dem Rücken schwarz, mit weissen oder gelblichen Stacheln ; Hinter- 


dornen weiss, schwarz bestiichelt. 


350 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


Im Anfange ist die allgemeine Farbe ziemlich beständig, nur 
nähert sie sich bei einzelnen Stücken mehr der orangegelben ; 
andere sind etwas grünlich oder gräulich gelb. Die Segmentränder 
werden zuerst soviel heller, dass sie fast weiss zu nennen sind, 
aber später verschwinden sie und an derer Statt entstehen 
sogar dunkle Ränder, welche fortwährend stärker werden; auch 
ein dunkler Seitenstreif entwickelt sich, begleitet von andern dunklen 
Streifen. Bei der erwachsenen Raupe ist der Unterschied beträcht- 
licher, jedoch mehr hinsichtlich der Nuancen als der Farben. 
Sie hat eine ziegelgelbe Grundfarbe, hinterwärts mit vielen weissen 
Punkten bestreut; eine Dorsallinie ist heller, zwei subdorsale und 
schiefe Streifen in den Seiten sind olivengrün. Unterhalb jenen 
Streifen findet man die obenerwähnte dunkle Seitenlinie gegen die 
Bauchgrenze, an der Innenseite am Vorderkörper orangegelb, 
hinterwärts grünlich. Auf dem Vorderrücken sind drei der dunklen 
Querstreifen, jene zwischen dem zweiten und dritten, zwischen 
dem dritten und vierten und dann zwischen dem vierten und 
fünften Segmente etwas erhaben; zwischen ihnen ist der Rücken 
dunkelgrün. Bauch und Kopf hell orange. 

Nach Abgang der Stachelhaare zeigen sich die Vordornen als 
schwarze Spitzen; bei den erwachsenen Raupen steht das dritte und 
vierte Paar auf einem blauen Fleckchen. Nachdem die Hinter- 
dornen ihrer Stacheln verlustig geworden sind, erhalten sie die 


allgemeine Leibesfarbe. 


Papilio Memnon Linn. 
(Taf. 8, Fig. 5). 


Obgleich ich einmal vor vielen Jahren das Glück hatte von dieser 
Art ein Weibchen zu ertappen, gerade im Augenblicke als es ein 
Ei legte, und auch eine Raupe daraus erziehen ‘konnte, hatte ich 
damals keine Vergrösserungsgläser zu meiner Verfügung. 

Ich konnte daher die Raupe im ersten Stadium nur be- 
schreiben wie sie sich dem unbewaffneten Auge zeigte, und so 
schien sie mir bei ihrer Geburt schwarz zu sein, mit langen, 


weissen Haarbüscheln. Zwei Tage später die Raupe mit der Loupe 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 351 


besehend, bemerkte ich dass sie mit dornigen Stacheln bekleidet 
war, wovon sich zwei längere an beiden Seiten des Kopfes und 
vier auf dem Rücken der beiden Hintersegmente auszeichneten. 
Elf Tage später waren diese sechs Dornen noch da; sie waren 
aber kürzer geworden. Am zwölften Tage waren die Dornen 
gänzlich verschwunden und hatte die Raupe bereits das Aussehen 
einer weit grösseren, obgleich sie noch sehr klein war. 

Am zweiten Tage war die allgemeine Farbe gelbbraun , jedoch 
auf dem zweiten, den beiden Mittelsegmente und den beiden letzten 
weiss, die Seiten des Körpers dunkelveilblau, von der weissen Farbe 
der so gezeichneten Segmente eingeschnitten. Kopf dunkelbraun. 
Die Dornen gelb oder gelbblich weiss. Dieses Kleid ändert sich bei 
zunehmender Grösse anfangs nur wenig, die Farbe wird etwas 
grünlicher und die weissen Stellen werden deutlicher. 

Nach der Häutung, am 20ten Tage, hatte sich die Gestalt der 
Raupe sehr verändert. War bereits ihr Vorderkörper nach und 
nach dicker geworden als das Uebrige, jetzt wurde die Differenz 
in dieser Hinsicht sehr auffallend; die allgemeine Farbe ist jetzt 
schön dunkel sammetgrün, der dickere Theil eigenthümlich mit 
zwei schwarzen Flecken gezeichnet. Wenn man die erwachsene 
Raupe berührt, zieht sie die Vordersegmente ein und hat dann der 
Vorderkörper fast das Ansehen eines Schlangenkopfes, indem die 
beiden schwarzen Flecken zwei Augen ähneln. Es ist dies ein Ver- 
theidigungsmittel durch Mimicry, wie es mehrere Indische Raupen- 
arten, ins besondere jene der Chaerocampen, zeigen und das ihnen 
gewiss höchst nützlich ist. Bei der kleinen Raupe von Hebomoia 
Glaucippe, welche sich auch auf dieser Weise wehret, sah ich 
einmal einen meiner inländischen Raupensucher, der doch mit 
diesen Insecten vertraut war, erschreckt die Hand zurückziehen , 
weil er meinte eine Schlange vor sich zu haben. 

Die weisse Farbe der Raupe ist in den Seiten zu zwei breiten 
Streifen geworden, die sich theilweise auf dem Rücken der Segmente 
vereinigen. 

Das den Papilioniden-Raupen eigenthümliche Organ, dessen sie 


sich zur Verbreitung eines starken Geruchs bedienen, ist bereits 


352 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


bald nach der Geburt bei dieser Art sehr stark entwickelt und 
dann schwarz, fast so lang wie der ganze Körper. Es wächst aber 
später wenig mehr, ist desshalb bei der erwachsenen Raupe relativ 


viel kürzer und statt schwarz roth gefärbt. 


Papilio Polytes Linn. 


(Pammon Linn., Theseus Wallace). 


(Tat. 8, Fio. 6, 9 and 8); 


Diese Raupe hat, wie die Abbildung zeigt, im erwachsenen 
Zustande, sehr grosse Aehnlichkeit mit jener des Papilio Memnon ; 
es finden sich nur kleine Differenzen in Farbe und Zeichnung; 
die Grösse des Thieres ist aber geringer. Auch ihre Entwicklungs- 
geschichte zeigt denselben Gang wie bei der genannten Art, welcher 
sie auch in ihrer Jugend sehr ähnlich ist. Sie ist in dieser Periode 
auf dieselbe Weise bedornt und ebenso schmutziggrün gefärbt mit 


undeutlich begrenzten weissen Stellen. 


Wenn wir jetzt die vorhergehenden Beschreibungen zusammen- 
fassen, sehen wir dass bei allen erwähnten Raupenarten sich im 
jüngsten Stadium steife, wenn auch nicht immer, doch meistens 
gegabelte Haare vorfinden, die sich theilweise und mehr speziell auf 
den Brust- und Hintersegmenten auf warzenartigen Auswüchsen 
befinden, welche dadurch Dornen gleichen. Jene Kennzeichen 
verschwinden aber bei der ferneren Entwicklung entweder ganz 
oder wenigstens zeigen sie sich in total modifieirter Form. 

Die Weise auf welche diese Aenderungen vor sich gehen differirt 
bei den verschiedenen Arten. Bei Pap. Memnon und Pammon 
verschwinden die in der Jugend vorhandenen, aber nur wenig ent- 
wickelten Dornen bei zunehmendem Wachsthum gänzlich. Bei den 
anderen Arten giebt es im jüngsten Stadium steife Haare auf dem 
Rücken und dergleichen auf den Höckern. Erstere verschwinden 


schon im jüngsten Stadium, während jene der Höckern, so weit 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 353 


sie gegabelt sind, in ungegabelte übergehen. Die Höckern werden 
dann, was besonders bei Pap. Antiphates sehr deutlich ist, mehr 
warzen- als dornenartig. In den ferneren Stadien werden die 
Stachelhaare der Höckern nach und nach kleiner; sie vereinigen sich 
so zu sagen mit den letzteren, da diese sich deutlich von stumpfen 
Warzen zu langen, steifen spitzen Dornen ausbilden. Nachdem also 
die Stachelhaare verschwunden sind, tritt auch, bei der einen Art 
schneller als bei der anderen, eine Verkümmerung der Dornen 
selbst ein und zwar in dem Maasse, dass bei Pap. Antiphates 
schliesslich nur geringe Spuren übrig bleiben, während bei 
P. Agamemnon, Sarpedon und Jason zwar die Hinterdornen und 
die beiden ersten Paare Vordornen verkümmern , aber dagegen das 
dritte Paar Vordornen sich deutlich auf Kosten der anderen ver- 
grössert. 

Obgleich nun diese Veränderung der Dornen bei den verschiedenen 
Arten nicht auf ganz gleicher Weise vor sich geht, so ist das End- 
resultat jener Melamorphosen schliesslich das nämliche, d. h. eine 
Verkümmerung der bezüglichen Organen , denn die Vergrösserung des 
dritten Paares der Vordornen bei den letzterwähnten drei Arten 
geschieht deutlich auf Kosten der anderen Dornen, und scheint es 
dass die Bedeutung dieser Organe für die Raupen sich zuletzt 
ganz verloren hat. 

Wenn wir namentlich die in den ersten Stadien vorkommenden , 
mit steifen Stachelhaaren bewachsenen Höckern betrachten und mit 
ähnlichen bei anderen Raupen vergleichen, können wir hier wohl 
eine Muthmassung wagen. Bei vielen Cocliopoden-Raupen finden 
wir Organe von ganz gleicher Form, warzenartige Auswüchse 
mit vielen , divergirenden steifen Stachelhaaren bekleidet. Bei 
diesen Raupen ist ihre Bedeutung nicht zweifelhaft. Die Coclio- 
poden-Raupen besitzen in ihren Stacheln kräftige Wehrmittel, da 
diese bei Berùhrung ein heftiges Jucken verursachen, und die Thiere 
wissen sie auch zu diesem Zwecke sehr gut zu gebrauchen. 

So drückt z. B. die Raupe von Scopelodes palpigera Herr.-Sch. 
bei Berührung absichtlich ihre Stachelhaare gegen den sie berührenden 


Gegenstand an, ganz wie der Igel dieses mit seinen Stacheln thut. 


23 


354 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


Bei der Raupe von Miresa nitens Walker (Taf. 8, Fig. 9) 
findet man Stacheln, die in grösserem Maasstabe vollkommen mit 
jenen der beschriebenen jungen Papilioniden-Raupen übereinstimmen; 
und dass diese Wehrmittel von ganz gleicher Natur sind, geht 
daraus hervor, dass die Raupe sie nach Belieben erregen kann. In 
der Ruhe liegen die Haare pinselförmig auf einander, aber bei Be- 
rührung der Raupe richten sie sich sogleich drohend empor. 

Es ist daher wohl möglich dass die Urform der Papilioniden- 
Raupen ebenfalls solche Wehrmittel besass, die aber später, 
weil sie den Thieren entbehrlich wurden, bei zunehmendem Wachs- 
thum verkümmerten und verschwanden. Welche war aber die 
Ursache dieses Werthloswerdens jener Wehrmittel für die Raupen ? 
Auch hier können wir uns wohl wieder eine Muthmassung erlauben. 
Die Papilioniden-Raupen besitzen ja eine Waffe von besonderer 
Art, das bekannte zweizenkige Organ, welches sie, wenn man 
sie reizt, hervortreten lassen können. Bei allen oben beschriebenen 
Raupen beobachtete ich jenes Organ, was aber oft nicht leicht war, 
da viele Raupen es, wie stark man sie reizte, nicht hervortreten 
lassen wollten. Dieses deutet auf individuelle Charakterdifferenzen 
hin. Bei der Raupe von Pap. Memnon gelang es mir, jenes Organ 
sogleich nach dem Verlassen des Eies zu beobachten und fand ich 
es stark entwickelt im Verhältniss zur Körpergrösse des Thieres; bei 
der erwachsenen Raupe war es relativ viel kleiner. Das erwähnte 
Organ sondert eine stark riechende Flüssigkeit ab, welche mich 
selbst nicht sonderlich unangenehm berührte. Einem meiner in- 
ländischen Gehülfen war der Geruch aber sehr hinderlich und oft 
klagte er darüber. Freilich ist es allgemein bekannt, dass bei den 
Eingebornen von Java der Geruchssinn weit stärker entwickelt ist 
als bei den Europäern und dass er ihnen bisweilen dient um 
Unterschieden aufzufinden bei verschiedenartigen Stoffen, wo wir 
nicht im Stande sind Differenzen zu constatiren. 

Viele Thiere besitzen nun, wie hinlänglich bekannt ist, ein 
noch viel höher entwickeltes Geruchsorgan. Zur Vertheidigung 
gegen diese kann die Raupe sich daher des beschriebenen Wehr- 


mittels sehr gut bedienen, aufihnen kann das Ausspritzen einer stark 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 355 


riechenden Flüssigkeit eine Wirkung haben weit abschreckender 
als die welche der Mensch empfindet wenn er Ammonia liquida 
oder ein Hund wenn er Eau de Cologne riecht, und diese Wirkung 
wird bei jenen Thieren hinlänglich stark sein um sie von einer 
näheren Berührung der riechenden Raupen abzuhalten. Jener Geruch 
ist vielleicht ein Mittel um die Vögel abzuhalten aber dient wahr- 
scheinlich weit mehr um feindliche Insecten zu verscheuchen, so 
wie Tachinen und Schlupfwespen , gewiss die gefährlichsten Feinde 
der jungen Raupen. 

Dass die Fliegen ein feines Geruchsorgan besitzen, wissen wir 
und was Schlupfwespen betrefft, so ist dies vielleicht auch bei ihnen 
der Fall wie bei vielen andern Insecten, ja es ist selbst wahr- 
scheinlich, dass sie es besitzen und dass es ihnen behülflich ist um 
die oft so tauschend stark der Baumrinde oder den Aestchen 
ähnlichen oder sehr verborgen lebenden Raupen aufzufinden, in 
welchem Falle der Geruch bei den Ichneumoniden wohl ebenfalls 
sehr hoch entwickelt sein wird. 

Solchen Feinden gegenüber nun ist jene Wafle der Papilioniden- 
Raupen ein ebensoviel wirksameres Wehrmittel wie die Giftstacheln 
der Cocliopoden-Raupen, als eine Feuerwaffe gegenüber eine Hau- 
oder Stechwaffe; sie schirmt in weiter Ferne, während die andere 
nur zu gebrauchen ist wenn der Feind sıch in der Nähe befindet. 
Einmal eine solche Waffe besitzend, wurden die Stacheln den 
Raupen entbehrlich, blieben unbenutzt und fingen schliesslich an 
zu verkümmern. Dass nun jedoch ein Paar Vordornen, jenes des 
dritten Brustsegmentes der Raupen von Pap. dgamemnon, Sarpedon 
und Jason, nicht wie die anderen Dornen gänzlich oder fast ganz 
verschwand, sondern sich bei den erwachsenen Raupen der beiden 
erstgenannten Arten sogar kräftiger entwickelte und selbst eigen- 
thümliche Verzierungen zeigte, muss den Wirkungen anderer Ur- 
sachen zugeschrieben werden. Auch diese Dornen sind, wie die 
Reste der anderen und wie uns ihre Entwicklungsgeschichte lehrt, 
nur rudimentäre Organe. Wenn man aber die besondere Färbung 
beachtet, die ihre Basis auszeichnet, liegt die Muthmassung nahe 


dass sie indessen eine andere, neue Bedeutung erhielten, wodurch 


356 UEBER DIE ENTWICKLUNGSGESCHICHTE 


die Verkümmerung, welche das Loos des anderen Dornen war, 
gehemmt wurde und sie in einer neuen Entwicklungsphase traten ; 
sie fingen von Neuem an zu wachsen und erhielten zugleich die 
erwähnten Auszeichnungen. 

Welche aber die neue Bedeutung jener Dornen wurde, blieb 
mir bis jetzt verborgen; nur muss ich erwähnen dass sie die 
Stelle einnehmen, wo sich bei Papilio Memnon und Polytes die 
Flecke befinden, welche bei letzteren behufs der Mimiery-Vertheidi- 
gung Augen nachahmen und ebenso wie bei Papilio Agamemnon 
und Sarpedon durch einen etwas erhabenen Querstrich vereinigt 
sind. Vielleicht hat man hier mit einer von mir nicht er- 
kannten Mimicry zu thun oder auch mit einem werdenden 
Wehrmittel. 

Was die Farben betrifft, welche die Raupen während ihrer oben 
beschriebenen Entwicklung zeigen, so kommt Gelb in verschiedenen 
Nuancen vor, auch viel mit Blau zu Grün vermischt und bisweilen 
durch Beimischung von Roth zu Orange gesteigert, ferner durch 
weitere Beimischung Braun bildend. Blau und Roth kommen im 
reinen Zustande nur höchst selten als kleine Fleckchen an der 
Basis der Vordornen von einzelnen erwachsenen Raupen vor. 
Schwarz begegnet man auch nur ausnahmsweise, meist mit Gelb 
oder Grün gemischt. Weiss kommt mehr vor. Alle erwachsene 
Raupen sind mit Ausnahme einiger deutlich anders gefärbten 
Zeichnungen sehr einfärbig und zwar meistens gelb, bei Pup. 
Antiphates und einer Varietät von Pap. Agamemnon verschiedenartig 
nuancirt und bei allen anderen Arten durch Vermischung mit Blau 
zu einer bei jeder Art verschiedenen Nuance von Grün geworden. 
Diese bei den erwachsenen Raupen also vorhandene Uniformität 
ist auch ebenfalls das Resultat eines bestimmten Strebens während 
der Entwicklung. Bei jenen Arten welche in ihren frühesten Stadien 
eine solche Uniformität nicht besitzen, ist dieses Streben jedoch 
deutlich sichtbar. So sieht man zum Beispiel bei Pap. Memnon und 
Polytes , dass die weisse Farbe, — die in den früheren Stadien auf dem 
Rücken und in den Seiten weit mehr Raum einnahm, — beim er- 


wachsenen Thiere zu zwei scharf begrenzten Streifen, die zugleich 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. 357 


heller sind, reduzirt «ist, während die Hauptfarbe, das Grün, sich 
dagegen mehr verbreitete. 

Bei Pap. Agamemnon findet, wie oben beschrieben, eine all- 
mälige Verfliessung oder Verschmelzung statl von der hellen , gelblich 
oder grünlich weissen Stelle auf dem Rücken mit der dunkelgrünen 
Hauptfarbe; aus beiden Farben entsteht eine Mittel-Nuance, dunkler 
als die helle Rückenmakel, aber heller als die frühere Hauptfarbe. 
Nachdem diese Verschmelzung im ersten Stadium vor sich ge- 
gangen ist, werden die Farben nach der ersten Häutung wieder 
scharf getrennt, um bald nachher nochmals zu verfliessen. Aufs Neue 
kehrt nach der zweiten Häutung die alte Farbentrennung wieder, 
aber auch dann offenbart sich ein Streben zur Verfliessung, welches 
endlich vollständig siegt, denn nach der dritten Häutung unterbleibt 
die frühere Farbentrennung. Dem Naturforscher, welche diese Er- 
scheinungen beobachtet, ist es als ob hier ein wahrer Zweikampf vor- 
waltet zwischen einem atavistischen Streben zur Erhaltung früherer 
Zustände und einem Drange zur Erringung neuer, wahrscheinlich 
dem modifizirten Lebensbedingungen besser angepassten. Auch bei 
Papilio Jason, dessen Raupe übrigens in den ersten Stadien am 
meisten in der Färbung von den anderen Arten abweicht, hat 
doch beim erwachsenen Thiere die grüne Farbe, welche dann (die 
Hauptfarbe bildet, die weisse zwar nicht ganz verdrängt, sondern 
ihr doch bei weitem nicht so viel Raum gelassen wie früher. 

Beim Nachforschen dieser Entwicklungsgeschichte bemerken wir 
also zuerst ein Streben zur Entfernung der Haare und Dornspitzen, 
und zweitens eines zur Erlangung einer weniger bunten mehr gleich- 
mässigen Färbung, aber zugleich ein einzelnes Beispiel einer Störung 
im ersterwähntem Streben, wo einer der Dornen eine Vergrösserung 
zeigt, und dann das Auftreten neuer, abweichender Farben, freilich 
nur in beschränktem Maasse. Das erwähnte Streben äussert sich 
so kräftig und anhaltend, dass es scheint als ob es selbstbewusst ein 
bestimmtes Ziel zu erreichen suchte. Deutlich wirken hier kräftige 
Ursachen zusammen zu einem gemeinschaftlichen Ringen, ebenso 
wie der Lauf eines Kugels durch die Form der Züge im Gewehrlaufe 


bedingt wird. Diese Factoren nun sind meines Erachtens die ver- 


858 JAVANISCHE PAPILIONIDEN-RAUPEN. 


schiedenen Organen, welche ursprünglich im Körper der jugendlichen 
Raupe die Existenz der früheren, kräftigen Giftdornen bedingten , 
aber später, als diese nutzlos wurden, zusammenwirkten zur Bildung 
eines neuen, den nunmehr veränderten Lebensbedingungen der 
Raupe besser angepassten Wehrmittels. Mit jenen neuen Lebens- 
bedingungen entstanden jedoch wahrscheinlich auch wieder neue 
Bedürfnisse, welche ihre Befriedigung fanden im Entstehen der 
erwähnten neuen Erscheinungen , wie zum Beispiel das Auftreten 
kleiner Makeln von einer neuen Farbe und in der Ausbildung des 


dritten Dornenpaares bei einigen der beschriebenen Raupenarten. 


Durch obige Mittheilungen glaube ich der Einladung des Herrn 
Dr. Gruber nach Kräften Folge geleistet zu haben, aber bevor ich 
diesen Aufsatz schliesse fühle ich mich dem Herrn Vorderman, Artz 
zu Batavia, gegenüber zum Danke verpflichtet. Dieser Herr hatte 
die Güte, die beiden microscopischen Abbildungen der Raupe von 
Pap. Agamemnon für mich anzufertigen, zugleich theilte er mir 
seine bei dieser Gelegenheit gemachten wichtigen Beobachtungen 
mit, wovon ich bei der obigen Beschreibung der Raupe den nöthigen 


Gebrauch machte. 


-. Tijdschrift voor Entomologie, 
Peri = deel XXXI, blz. 357 en 358. | È 


ne: ii 
AIR i he 


Er 


NT r 


1 
LT Le 


i 
mie 
x i 


WATT. Ale en Tdi an 
4 8 4 En ul i À ‘Qu PUS i 


iia N A a Las 


di 
= Tt Al i 
‘ i 
a IN 
B 
i! 
î 
\ / ¥ i 
i : | 
e 
id ‘ 
x ET 
ì i en i 
if 
\ 
¥ i) 
» 
è 
a f i 
| = ‘ Il 
= i 
1 a L 
a 
, 1 J 
ì 
~ 
1 i e 
N) 
: i j 
La ; , 
i J Ì 
i 
{ Î 
Ù sh 
j i 
iù 
Li {| 
i 
sd a 
1 p 
IK: A 
: [7 È | 
ï 
\ i 
il 
i 
| È ae oe 
È » 
p 1 
us i 
i 
J ‘ 
’ n N f 
i 
a IN 


EINIGER JAVANISCHEN PAPILIONIDEN-RAUPEN. DaT 


heller sind, reduzirt ist, während die Hauptfarbe, das Grün, sich 
dagegen mehr verbreitete. 

Bei Pap. Agamemnon findet, wie oben beschrieben, eine all- 
mälige Verfliessung oder Verschmelzung statt von der hellen , gelblich 
oder grünlich weissen Stelle auf dem Rücken mit der dunkelgrünen 
Hauptfarbe; aus beiden Farben entsteht eine Mittel- Nuance, dunkler 
als die helle Rückenmakel, aber heller als die frühere Hauptfarbe. 
Nachdem diese Verschmelzung im ersten Stadium vor sich ge- 
gangen ist, werden die Farben nach der ersten Häutung wieder 
scharf getrennt, um bald nachher nochmals zu verfliessen. Aufs Neue 
kehrt nach der zweiten Häutung die alte Farbentrennung wieder, 
aber auch dann offenbart sich ein Streben zur Verfliessung, welches 
endlich vollständig siegt, denn nach der dritten Häutung unterbleibt 
die frühere Farbentrennung. Dem Naturforscher, welche diese Er- 
scheinungen beobachtet, ist es als ob hier ein wahrer Zweikampf vor- 
waltet zwischen einem atavistischen Streben zur Erhaltung früherer 
Zustände und einem Drange zur Erringung neuer, wahrscheinlich 
den modificirten Lebensbedingungen besser angepassten. Auch bei 
Pap. Jason, dessen Raupe übrigens in den ersten Stadien am 
meisten in der Färbung von den anderen Arten abweicht, hat 
doch beim erwachsenen Thiere die grüne Farbe, welche dann die 
Hauptfarbe bildet, die weisse zwar nicht ganz verdrängt, sondern 
ihr doch bei weitem nicht so viel Raum gelassen wie früher. 

Beim Nachforschen dieser Entwicklungsgeschichte bemerken wir 
also in Allgemeinen ein fortwährendes Streben zur Entfernung der 
Haare und Dornspitzen, so wie zur Erlangung einer mehr gleich- 
mässigen Färbung; daneben aber, jedoch nur in beschränktem 
Maasse, ein Abweichen von dieser Richtung wo ein einziges Paar 
Dornen eine grössere Entwicklung erlangt, und dann das Auftreten 
kleiner Flecken, welche nicht die allgemeine sondern eine neue 
Färbung zeigen. Dieses erwähnte Streben äussert sich so kräftig 
und anhaltend als gehe es einern bestimmten Ziele nach; es scheint 
also in der That das Resultat zu sein von einem gemeinschaftlichen 
Ringen verschiedener Factoren, durch welche die Richtung des- 
selbigen Strebens ebenso bedingt wird wie die Bahn einer Kugel 
durch die Richtung der Feuerwaffe, die Züge derselben , die Qualität 
und die Quantität des Schiesspulvers, u. s. w. 

Diese Factoren nun wären vielleicht zu finden in den eigen- 
thümlichen Bedürfnissen aller jener Organe im Körper der Raupe, 
welche mit der Existenz der früheren Giftdornen zusammenhingen. 
Denn das unbrauchbar werden dieser Dornen müsste auch für jedes 
jener Organe eine leichte Aenderung in seinen Functionen zur 
Folge haben, und daher auch wieder eine Umgestaltung der Formen 
als nützlich erheischen, um sie den neuen Lebensbedingungen besser 
anzupassen. Von dem gemeinsamen Streben nach diesem Zwecke 
nun aber glaube ich die Aeusserung zu sehen in den immer fort- 
schreitenden Verwandlungen der Raupe; weil jedoch jene vom 


358 JAVANISCHE PAPILIONIDEN-RAUPEN. 


Anfang an bedingt wurden von den Bedürfnissen der verschiedenen 
Organe, deren Streben nach Umgestaltung sie hervorrief, müssen 
sie auch nothwendig einen bestimmten Charakter vorzeigen, das 
heisst: sie thun sich dar wie ein bewusstes Wirken um in einen 
Zustand zu gerathen, welcher in harmonischer Weise die neuen 
Ansprüche befriedigt; dabei wird dann aber die Annäherung an 
jenen Zustand erscheinen wie ein stetes Fortschreiten in eine be- 
stimmte Richtung, augenscheinlich einem bekannten Ziele nach. 
Mögen jedoch diese Factoren die wichligsten sein in dem Um- 
gestaltungsprocess, die einzigen sind sie gewiss nicht; es lassen 
sich wohl auch Einflüsse anderer Art dabei gelten, wie zum Beispiel 
atavistische, oder auch neu entstehende. So bald ja eine etwaige 
Aenderung zur Befriedigung des allgemeinen Strebens eingetreten 
ist, muss aus dem modifizirten Zustand schon gleich wieder das 
Bedürfniss zu einer neuen Adaplion entstehen, und werden daher 
neben der stets anhaltenden allgemeinen Umgestaltung auch wieder 
andere Modificationen freilich in geringerem Maasse hervorgerufen , 
deren Einfluss auf die ersteren sich denn wohl wie Störungen 
in oder eın Abweichen von der allgemeinen Richtung oflenbaren 
wird. Dergleichen weniger kräftigen Wirkungen dürfte man, 
meines Erachtens, die obenerwähnten neuen Erscheinungen, wie 
zum Beispiel das Auftreten kleiner Makeln von abweichender Farbe 
und die Ausbildung des dritten Vordornenpaares bei einigen der 
beschriebenen Raupen, vielleicht wohl zuschreiben !). 


1) Durch obige Mittheilungen glaube ich der Einladung des Herrn Dr. Gruber 
nach Kräften Folge geleistet zu haben, aber bevor ich diesen Aufsatz schliesse, 
fühle ich mich dem Herrn Vorderman, Artz zu Batavia, gegenüber zum Danke 
verpflichtet. Dieser Herr hatte die Güte, die beiden microscopischen Abbildungen 
der Raupe von Pap. Agamemnon für mich anzufertigen, zugleich theilte er mir 
seine bei dieser Gelegenheit gemachten wichtigen Beobachtungen mit, wovon 
ich bei der obigen Beschreibung der Raupe den nöthigen Gebrauch machte. 

In Bezug auf die Abbildungen wäre noch zu bemerken, dass sie überhaupt 
ziemlich accurat ausgeführt sind. Nur muss der rothbraune Flecken, in welchem 
auf der Abbildung, Taf. 7, Fig. 6, die linke Spitze des dritten Vordornenpaares 
steckt, wegfallen, und ist das dritte Vordornenpaar der völlig erwachsenen Raupe 
von Pap. Agamemnon nicht in einem rothen sondern in einem orangefarbigen 
Flecken eingepflanzt; weiter gehören die gelben Streifen auf der Abbildung 
von Pap. Sarpedon nicht zur Hautfarbe dieser Raupe, sie sollen aber mattweisse 
Streifen vorstellen, welche durch die Haut hindurch scheinen; auch sind die 
Nuancen er orangefarbigen Streifen der Raupe von Pap. Antiphates und von der 
blauen Randlinie bei jener von Pap. Polytes, zu hart gemalt. 

Geringere Ungenauigkeiten oder Mangelhaftigkeiten, so wie das nicht Angeben 
der Luftlöcher bei einigen der abgebildeten Raupen, thun hier weniger zur Sache, 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA 


VAN WIJLEN 
Prof. H. WEYENBERGH Jr, 
BESCHREVEN DOOR 


F. M. VAN DER WULP. 


Toen wijlen mijn hooggeachte en betreurde vriend, Prof. Weyen- 
bergh, door eene ongeneeslijke kwaal aangetast, uit Argentina naar 
herwaarts terugkeerde, bracht hij o. a. eene collectie insecten mede , 
door hem gedurende zijn verblijf daar te lande verzameld. Het 
was zijn plan om, zoo hij hoopte, hier tot rust gekomen, dat 
materiaal wetenschappelijk te bewerken en dienstbaar te maken 
aan de bevordering van de kennis der entomologische fauna van 
dat door de natuur zoo mild bedeelde land. Zijn spoedig gevolgde 
dood heeft hem, helaas! verhinderd dat voornemen ten uitvoer te 
brengen. 

De collectie bestaat hoofdzakelijk uit Coleoptera, Lepidoptera en 
Diptera. Mevrouw de Wed. Weyenbergh was zoo goed, mij de 
Diptera, die er zich bij bevonden, ten onderzoek toe te vertrouwen. 
Ofschoon de toestand der voorwerpen veel te wenschen overliet , — 
zij hadden door de reis geleden en waren, toen Weyenbergh te 
Bloemendaal een pas opgebouwd huis had betrokken, nog al sterk 
door schimmel aangetast, — is het mij toch mogen gelukken een 
aantal ervan te herkennen. Er waren vele oude kennissen bij, 
die ik vroeger reeds in mijne opstellen over « Amerikaansche 


Diptera» !) had behandeld, maar ook verscheidene, die mij voor 


1) Tijdschr. v. Entom. XXIV, p. 141, XXV, p. 77 en XXVI, p. 1. 


360 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


’t eerst onder de oogen kwamen. Jammer, dat de vele kleinere 
soorten geheel onkenbaar waren, deels door schimmel, deels ook 
door de wijze van prepareeren, daar zij bijna zonder uitzondering 
waren opgeplakt, eene methode, die althans voor kleine Diptera 
geheel ongeschikt is. 

Dat er weder verscheidene nieuwe soorten bij waren, laat zich 
wel begrijpen, als men in aanmerking neemt, hoe weinig tot dusver 
aan eene opzettelijke studie der Argentijnsche Diptera gedaan is !). 
Die nieuwe soorten zal ik trachten, in de volgende bladzijden 
eenigszins kenbaar te beschrijven. 

Alvorens echter hiertoe over te gaan, wensch ik eenige opmer- 
kingen mede te deelen , waartoe een viertal exemplaren van Mermetia, 
in de collectie aanwezig, mij aanleiding gaven. Van die exemplaren 
heeft er een, en wel het kleinste, een bruinrood achterlijf en komt 
volkomen overeen met een voorwerp in mijn bezit, door mij als 
H. rufiventris Fabr. gedetermineerd en waarvan ik melding maakte 
in dit Tijdschrift, deel XXIV, p. 154, n°. 2. Twee andere exem- 
plaren met een bepaald zwart achterlijf moet ik daarentegen on- 
voorwaardelijk als M. /lueens L. determineeren, en het vierde 
exemplaar houdt, wat de kleur des achterlijfs betreft, het midden 
tusschen die beide soorten. Buiten dit verschil in kleur, kan ik 
geen andere onderscheidingskenmerken ontdekken, 

Bij het genus //ermetia zijn de beide sexen niet zoo gemakkelijk 
te onderscheiden als bij de meeste andere Stratiomyiden, omdat er het 
in ’t oog loopend sexueel verschil in den vorm van het voorhoofd niet 
aanwezig is; men moet dus de toevlucht nemen tot de uitwendige 
genitalien, die trouwens ook niet bijzonder sterk ontwikkeld zijn. 
Macquart heeft dit reeds opgemerkt (Dipt. ev., I, 1, p. 176). 

Nu is het mij bij nader onderzoek gebleken, dat mijn exemplaar 


van I. rufiventris geen 9 (gelijk ik 1 c. opgaf) maar een d 


1) Dit bepaalt zich bijna alleen tot de familien der Culiciden, Bibioniden, 
Anthraciden, Empiden en Asiliden, waarover de gebroeders Felix en Enrique 
Lynch Arribalzaga verscheidene opstellen hebben geleverd in #2 Naturalista Ar- 
gentino en in de Anales de la Sociedad cientifica Argentina, opstellen die van zeer 
grondige studie getuigen. 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 361 


is 1), even als het bovenbedoelde Argentijnsche exemplaar met 
bruinrood achterlijf. Daarentegen zijn mijne exemplaren van J. 
dlucens, alsmede de drie andere voorwerpen, door Weyenbergh 
medegebracht, allen vrouwelijk. Ik kom hierdoor tot het besluit, dat 
de kleur van het achterlijf hier niet een specifiek, maar slechts een 
sexueel verschil oplevert, waaruit volgt , dat ZZ. rufiventris F. eigenlijk 
niets anders zou zijn dan het d van M. illucens L., en dat zelfs 
in de kleur van het achterlijf ook overgangen voorkomen, blijkens 
een van Weyenbergh’s vrouwelijke exemplaren , waarvan het achter- 
lijf niet zoo rood is als de mannelijke, maar ook niet zoo zwart 
als de overige vrouwelijke voorwerpen. 

De opmerking omtrent het bijeenhooren van deze beide soorten 
is volstrekt niet nieuw, maar werd reeds vele jaren geleden door 
Rondani gemaakt in. Truqui’s Studi entomol., I (1848), p. 104; 
doch zij werd weder tegengesproken door Bellardi, op grond dat 
deze een aantal exemplaren van //. illucens uit Mexico, van beide 
sexen, voor zich had, terwijl zijne voorwerpen van M. rufiventris 
daarentegen, allen van Brazilie afkomstig waren (Saggio di Ditterologia 
Messicana, 1, 1859, p. 26). 

Bij de Hermetia-exemplaren van Weyenbergh bevinden zich drie 
aan spelden gestoken, pootlooze larven, die zeker wel daartoe 
zullen behooren. Zooveel ik kan nagaan, is van de eerste toe- 
standen van Hermetia weinig of niets bekend. Alleen vind ik door 
Bellardi (1. c.) aangeteekend, dat de larve van 27. illucens dikwijls 
in sekreeten voorkomt, en wordt door Brauer (Die Zweifhigler des 
Kais. Museums zu Wien, UI, p. 58) melding gemaakt van eene 
larve van MH. albitarsis F. uit Mexico, die in het museum te 
Weenen bewaard wordt; volgens hem gelijkt zij op die van Sargus , 
doch is. van achteren afgerond; ongelukkig ontbreekt aan dat 
voorwerp de kop. 

Al heb ik nu slechts gedroogde exemplaren ter beschikking, 


schijnt het mij niet ondienstig toe, hier van deze larven eenigszins 


1) Of het in het Brusselsche museum aanwezige exemplaar van H. rufiventris 
door mij ter aangehaalde plaats vermeld, ook ten onrechte als een 2 is opgegeven 
kan ik op dit oogenblik niet nagaan. 


362 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


meer uitvoerig melding te maken. Zij zijn 12 mm. lang, hebben 
den algemeenen Stratiomyiden-vorm en vertoonen, behalve den 
kop, elf duidelijk afgescheiden ringen van ongeveer gelijke lengte, 
de eersten smaller, de middelsten het breedst (zie Pl. 9, fig. 4). 
De kop (fig. 2) loopt naar voren spits toe, is ter wederzijde sterk 
ingedrukt en in ’t midden eenigszins verhoogd; nevens het in- 
gedrukte gedeelte bevindt zich ter wederzijde een duidelijk uit- 
puilend, rond oog; zoowel daarvoor als daarachter staan een paar 
uitstaande borstelhaartjes. Het opgehoogde gedeelte loopt naar voren 
spits toe en geheel van voren vertoonen zich daaraan een viertal 
spits uitloopende tepelachtige uitsteeksels , waarvan de beide buitenste , 
grootere, de sprieten, en de beide binnenwaartsche, kleinere, de 
kaken schijnen te zijn. De voor- en achterkant der ringen is 
een weinig opgehoogd en vormt als ’t ware kielvormige lijsten, 
welke dicht met korte haartjes bezet zijn. Overigens hebben de 
ringen eenige afstaande lange borstelharen, zoowel op den rug als 
in de zijden; in de zijden van den tienden ring wordt het zijwaartsche 
borstelhaar nog van een kleiner voorafgegaan; de elfde of laatste ring 
is langer dan de anderen en van achteren min of meer afgerond; 
op den rug ervan vertoonen zich een paar ingebogen langsgroeven 
en daartusschen nog een kleiner langsgroefje, allen naar achteren 
in een punt samenloopende; deze laatste ring heeft op den rug 
geen borstels, maar wel een paar in elke zijde; geheel aan het 
einde vertoonen zich een paar kleine stomp kegelvormige tepeltjes, 
elk met een paar lange borstelharen. Aan de buikzijde hebben de 
ringen bijna dezelfde welving als op de rugzijde, terwijl ook daar 
eenige borsteltjes te zien zijn, die evenwel korter zijn dan die op 
den rug en in de zijden. 

De kleur, zooals deze zich aan de gedroogde exemplaren voordoet, 
is een iets bruinachtig okergeel; de ingedrukte plekken op den 
kop zijn donkerbruin, waartegen de lichte, iets glanzige oogen 
duidelijk afsteken; een lichte band loopt ter wederzijde langs al 


de ringen; de beharing en de borstels zijn allen geel. 


Na deze uitweiding ga ik over tot de beschrijving der nieuwe soorten. 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 363 


1. Odontomyia altifrons n. sp. 


Flava; antennarum articulo ultimo, macula vertieis, thoracis 
disco, maculis in abdominis segmentis 1 et 2 et fasciis latis in 
segmentis sequentibus, omnibus nigris; scutello mutico; nervo 


cubitali apice simplici. — 2 long. 9,5 mm. — PI. 9, fig. 3, 4. 


Roodgeel, met zwarte teekening. Kop (fig. 4) naakt, zeer gewelfd; 
oogen naar evenredigheid klein; schedel merkelijk boven de oogen 
uitstekend; ocellenvlek zwart of althans bruinzwart ; voorhoofd met 
nauwelijks merkbare langsgroef, van onderen plotseling vooruit- 
springend; de sprieten op het voorste gedeelte ingeplant; ook het 
aangezicht sterk uitstekend, aan den mondrand in ’t midden met 
een zwart vlekje; het gedeelte van het achterhoofd, dat tegen den 
thorax grenst, zwart. Sprieten zwart; de beide eerste leden kastanje- 
bruin; het eerste lid anderhalfmaal zoo lang als het tweede; het 
derde lid iets langer dan de beide voorgaanden te zamen. Zuigsnuit 
zwart. — Thorax op den rug in ’t midden zwart, in den vorm 
van drie aaneengehechte langsbanden, waarvan de middelste voor- 
uitgeschoven en de beide zijwaartsche van voren afgerond zijn ; op 
het donkere gedeelte zie ik overblijfselen van eene korte, licht- 
gekleurde beharing. Schildje roodgeel zonder doornen; achterrug 
zwart; borst tusschen de voor- en middelpooten zwartachtig. — 
De beide eerste achterlijfsringen in ’t midden zwart, op den eersten 
ring in den vorm van een paar ter wederzijde spits toeloopende 
dwarsstrepen, op den tweeden ring als eene halfronde vlek tegen 
den voorrand; derde en vierde ring tegen den voorrand met breeden 
zwarten zoom, die zich in ’t midden naar achteren over de geheele 
lengte der ringen uitbreidt, zoodat slechts een paar afgerond drie- 
hoekige, gele zijvlekken overblijven; vijfde ring zwart met gelen 
achterzoom; buik eenkleurig bleekgeel. — Pooten roodgeel; aan 
de dijen een spoor van donkere ringen; ook de spits der achter- 
schenen verdonkerd; tarsen bijna zwart. — Vleugels met gele tint; 
de dikkere aderen geelbruin; cubitaal-ader ongevorkt; uit de dis- 
coidaal-cel ontspringen drie langsaderen. 

Een 2, Cordova. 


364 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


Deze en de beide volgende soorten onderscheiden zich door een 
ongedoornd schildje; zij beantwoorden dus niet aan het kenmerk , 
waaraan de naam van het genus is ontleend; doch daar zij overigens 
al de kenmerken en ook den habitus ervan bezitten, schijnt er 
geen reden te zijn, om ze generiek af te zonderen. Hetzelfde 
negatieve kenmerk komt ook bij eenige andere soorten voor, met 
name bij O. zigrirostris Löw uit Noord-Amerika (Cent. VI, n°. 19); 
O. aterrima Walk. van Brazilie (Dipt. Saund., II, 78); 0. exul 
Walk., waarvan: het vaderland niet bekend is (1. c. 79); en 0. 


mutica m. van Ternate (Not. Leyd. Mus., VII, 62, 9). 


2. Odontomyia maculifrons n. sp. 


Flava; antennis, macula verticis, maculis duabus frontalibus, 
vittis tribus in thoracis dorso, maculis in abdominis segmentis 4 
et 2 et fasciis latis in segmentis sequentibus, femorum tibiarumque 
apice et tarsis totis, omnibus nigris; scutello mutico; nervo cubitali 


apice simplici. — 2 long. 9,5 mm. 


Zeer verwant aan de vorige. Kop (Pl. 9, fig. 5) met sprieten 
en zuigsnuit eveneens gevormd en gekleurd; de ocellenvlek echter 
van grooter uitbreiding; het voorhoofd met duidelijke langsgroef 
en ter wederzijde met eene zwarte vlek, die binnenwaarts een 
staartje heeft; het zwarte vlekje aan den mondrand uit twee 
knobbeltjes samengesteld. De drie zwarte langsbanden op den thorax 
duidelijk afgescheiden; de middelste begint geheel van voren en de 
beide zijwaartsche zijn van voren geknot en iets afgerond; allen 
worden zij naar achteren iets smaller; beharing van den thorax 
lichtgrijs, zeer kort; schildje roodgeel, ongedoornd. Teekening des 
achterlijfs ongeveer gelijk aan die van O. altifrons, op den derden 
en vierden ring komt de zwarte kleur niet geheel tot den achter- 
rand. — Pooten roodgeel, de spitshelft der dijen en schenen, 
benevens de tarsen zwart. — Vleugels grauwachtig geel, met de 
dikkere aderen geelbruin; cubitaal-ader ongevorkt; uit de discoidaal- 
cel ontspringen drie langsaderen. 


Een 2, Cordova. 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 365 


3. Odontomyia nitidiceps n. sp. 


Laete viridis; capite nitido; antennis, macula verticis, vittis 
tribus in thoracis dorso, fasciisque latis abdominalibus, nigris aut 
nigro-fuscis; scutello viridi, mutico; pedibus rufis, tarsis fuscis; 


nervo cubitali apice furcato. — ¢ long. 11 mm. 


Van de beide vorigen door de lichtgroene kleur en den zeer 
glanzigen kop onderscheiden. De vorm van den kop is ongeveer 
dezelfde, doch het voorhoofd en de schedel zijn iets minder verheven ; 
ocellenvlek groot, zwartbruin, niet scherp begrensd, maar in een 
roodachtigen zoom wegsmeltend; voorhoofd met eene in ’t midden 
afgebroken langsgroef, ter wederzijde met eene roodbruine, ver- 
vloeiende vlek; aan den mondrand twee zwartbruine, aaneenge- 
hechte knubbeltjes; de mondrand en de kin met witachtige beharing. 
Sprieten zwart; het eerste lid kastanjebruin; lengteverhouding der 
leden als bij de twee vorige soorten. — Teekening en beharing 
van den thorax als bij maculifrons, de zwarte langsbanden min 
of meer roodbruin gezoomd; borstzijden eenigszins glanzig ; tusschen 
de middel- en achterheupen een roodgeel vlekje; schildje groen, 
ongedoornd. — Achterlijf met zwarte dwarsbanden, ongeveer gelijk 
aan die der beide voorgaande soorten, doch over ’t geheel minder 
scherp begrensd. — Pooten roodgeel, de tarsen donkerbruin. — 
Kolfjes lichtgroen. Vleugels glasachtig, aan den voorrand geelachtig ; 
de dikkere aderen geelbruin ; cubitaal-ader gevorkt; uit de discoidaal- 
cel ontspringen drie langsaderen. 


Een 2, Cordova. 


4. Pangonia lasiophthalma n. sp. 


Thorace scutelloque nigris, subnitidis; abdomine testaceo, maculis 
dorsalibus nigris; oculis hirsutis; antennis acuminatis, nigris, 
articulo secundo et articuli tertii basi ferrugineis; pedibus testaceis; 
alis subhyalinis, costa flavescente; nervis transversis subinfuscatis; 
cellula submarginali externa appendiculata, cellulis posterioribus 


omnibus late apertis. — & long. 9 mm. — Pl. 9, fig. 6. 


366 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


Kop iets breeder dan de thorax, bleek okergeel; aangezicht 
gewelfd, van boven voor twee derden met donkere .beharing, in 
midden met eene diepe en breede langsgroef; wangen en kin- 
bakken breed; oogen van boven samenstootend, met fijn netwerk 
en dichte rosachtige beharing; bijoogen duidelijk. Sprieten zoo 
lang als de kop, dun en naar het eind spits toeloopend; eerste lid 
zwart, met lange en dichte, borstelige beharing; tweede lid kort, 
roestkleurig; derde lid bijna dubbel zoo lang als de beide voor- 
gaanden te zamen, aan den wortel roestkleurig, aan het einde 
zwart. Zuigsnuit zwart, dubbel zoo lang als de kop; palpen bleek- 
geel. — Thorax en schildje zwart, flauwglanzig; borstzijden en 
borst zwartachtig grijs; beharing geelachtig, met zwarte haren 
gemengd, in de zijden langer en dichter. — Achterlijf spits ei- 
vormig, bruingeel; de eerste ring, rugvlekken op den tweeden en 
volgende ringen alsmede de anus zwart; aan de middelste ringen 
vertoonen zich in de zijden kleine zwarte dwarsstreepjes; de 
achterrand der tweede en volgende ringen heeft in sommige rich- 
tingen een lichtgrijzen of witachtigen weerschijn; de beharing is 
op den rug grootendeels donker, in de zijden en op den buik geel- 
achtig, aan de laatste ringen bijna wit; zwarte borstelige haren 
bevinden zich in de zijden van den eersten, derden en vierden 
ring. — Pooten slank, bruingeel, de tarsen iets donkerder; dijen 
en schenen dicht behaard, die beharing aan de achterste pooten 
langer. — Kolfjes geelachtig. — Vleugels glasachtig, aan den voor- 
rand met gele tint; de dwarsaderen min of meer donker gezoomd; 
bovenarm der cubitaal-ader met een klein terugloopend adertje; al 
de achtercellen breed geopend. 

Een ¢, Cordova. 


5. Comastes bicolor n. sp. 


Rufus; thoracis dorso, maculis tribus in abdominis segmento 
secundo, fasciisque in segmentis sequentibus, nigris; alis cineras- 
centibus, basi costaque flavidis. — 2 long. 8,5 mm. — PI. 9, 
fie. SUS: 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 367 


Deze soort bezit in hoofdzaak de kenmerken van het g. Comastes 
O. Sack. (Western Dipt., p. 256); de kop is namelijk even breed 
als de thorax en mist de dichte en alles bedekkende beharing , 
welke wij aan de Bombylius-soorten gewoon zijn; terwijl het geheele 
lichaam in de zijden nagenoeg evenwijdig is. Daar het eenige voor- 
handen exemplaar nog al afgevlogen is en o. a. de beharing van 
thorax en achterlijf mist, kan mijne beschrijving slechts onvol- 
ledig zijn. 

De kop (Pl. 9, fig. 7) is okergeel, de beharing van het aan- 
gezicht evenzoo gekleurd, met eenige donkere haren er tusschen. 
Sprieten zoo lang als de kop; het eerste lid roodgeel, de volgende 
leden bruin of bruinzwart. Zuigsnuit lang, ongeveer drie vierden 
ter lengte van het lichaam; de korte palpen okergeel. Thorax op den 
rug zwart, in de zijden roodgeel en aldaar met gele beharing; 
schildje groot, gewelfd, roestkleurig. Achterlijf eivormig, naar het 
eind spits toeloopend, roestkleurig; eerste ring tegen het schildje 
zwart gezoomd; tweede ring evenzeer met een zwarten voorzoom , 
die een drietal tanden uitstoot en daardoor het aanzien van drie 
vlekken aanneemt; de drie volgende ringen met een zwarten voor- 
zoom, welke echter den zijrand niet bereikt; die van den vierden 
ring is het smalst, die van den vijfden het breedst. — Pooten 
roodgeel, de laatste tarsenleden verdonkerd; dijen en schenen met 
fijne zwarte borsteltjes, welke aan de achterpooten het duidelijkst 
zijn. — Kolfjes bleekgeel. — Vleugels (fig. 8) grauwachtig, aan 
den wortel en den voorrand met bruingele tint; het aderbeloop 
verschilt in zoover van dat van C. robustus O. Sack, dat de oor- 
sprong van den bovenarm der cubitaal-ader niet aan-, maar een 
weinig vóór het punt ligt, waar de eerste achtercel gesloten is. 

Een 2, Cordova. 


6. Exoprosopa extensa n. sp. 


Nigra, pilis pallide flavis vestita, pilis in abdomine maculatim 
dispositis; alis, praeter marginem latum posteriorem et apicem 
hyalinos, nigricantibus; termino coloris obscuri profunde sinuato, 
fere bidentato. — (2?) long. 6 mm. — Pl. 10, fig. 1. 


368 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


Behoort tot de verwantschap van FH. maldonadensis Macq. (Dipt. 
ex. supp. 4. 107. 60. pl. 10, f. 6 en Tüjdschr. v. Pnt. XXIV, 
pl. 15, f. 14). Zwart; voorhoofd met fijne zwarte beharing; die 
van den halskraag en van de zijden van den thorax bleekgeel; ter 
wederzijde vóór de inplanting der vleugels enkele zwarte borstels. 
Achterlijf met dichte, plat liggende bleekgele beharing, die op 
elken ring drie plekken vrijlaat, waardoor het achterlijf een gevlekt 
aanzien krijgt; in de zijden is de beharing van den eersten ring 
witachtig, die van de volgende ringen donker. — Pooten donker- 
bruin, aan de achterste pooten de dijen en het begin der schenen 
geelbruin. Kolfjes bruin, de knop aan het einde bleekgeel. — 
Vleugels (Pl. 10, fig. 1) in aderbeloop en teekening met die van 
E. maldonadensis overeenkomende; het zwartbruine gedeelte heeft 
echter eene veel ongelijker begrenzing; uit de binnenste sub- 
marginaal-cel namelijk breidt het zich naar onderen uit tot in de 
spits der schijfeel en treedt dan plotseling terug, om wederom 
vooruit te springen in de wortelhelft der vierde achtercel; op de 
dwarsaderen bevinden zich lichtere plekken. 

Een 92, Cordova. 


7. Psilocephala costata n. sp. 


Cinerea; capite argenteo; thorace vittis tribus fuscis; abdomine 
argenteo-sericeo; pedibus halteribusque piceis; alarum costa infus- 


cata. — d 2% long. 7,5 mm. 


Te oordeelen naar Wiedemann’s beschrijving verwant aan diens 
Thereva (Psilocephala) senilis, doch onderscheiden door den donkeren 
voorrand der vleugels. 

d. Voorhoofd en aangezicht zilverwit; achterhoofd lichtgrijs, van 
boven tegen de oogen met een krans van zwarte borsteltjes; kin- 
baard wit; sprieten en monddeelen zwart of bruinzwart. Thorax 
aschgrauw, van boven met drie donkere langsbanden, in de zijden 
en aan den achterrand van het schildje met enkele zwarte borstels; 
borstzijden lichterijs. Achterlijf slank, naarmate het licht er op valt 


donkergrijs met witte insnijdingen of zilverwit met-zwartachtige 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 369 


insnijdingen; hypopygium donkerbruin, de bovenste aanhangsels 
roodachtig, de onderste zwart, allen met vrij lange zwarte borstel- 
haren. Pooten en kolfjes pekbruin. Vleugels grijsachtig, aan den 
voorrand met donkerbruinen, niet scherp begrensden zoom; de 
bovenarm der cubitaal-ader vöör hare uitmonding sterk ingebogen 
en de vorkcel wijd geopend. 

Een niet zeer gaaf en koploos 9, dat, blijkens de vleugels, 
stellig tot dezelfde soort behoort, heeft lichtere, geelbruine pooten. 

Cordova. 


8. Psilocephala rubida n. sp. 


Tota rufescens; alarum nervis longitudinalibus flavis, transversis 


fuscis. — d 2 long. 8 mm. 


Kenkleurig roodgeel, ook de sprieten, pooten en kolfjes, hoogstens 
de thorax van boven een weinig gebruind; borstels in de zijden 
en aan den achterrand van den thorax donkerbruin; achterlijf van 
het d met uitstaande, roodgele, vrij dichte beharing; de genitalien 
weinig uitstekend. Vleugels met bruingele, langs den voorrand 
krachtiger tint, de langsaderen geel, de dwarsaderen donkerbruin; 
bovenarm der cubitaal-ader weinig gebogen. 


Een paartje, Cordova. 


9. Psilopus cilitarsis n. sp. 


Nitido-viridis, chalybaeo micans; abdomine fasciis sat latis 
nigris; antennis nigris, seta subapicali elongata; pedibus nigris, 
tibiis flavis, femoribus subtus albo-pilosis, tibiis tarsisque inter- 
mediis extus nigro-ciliatis; tarsorum posticorum articulis 3 et 4 
subdilatatis; alis fasciis duabus fuscis, antice connexis. — ¢ long, 


6 mm. 


Prachtig metaalachtig groen, ten deele met staalblauwen weer- 
schijn. Aangezicht van boven verbreed, naakt, met witachtige 
bestuiving; voorhoofd en schedel staalblauw, mondrand met zwarte 
borstels; kinbaard wit. Sprieten zwart, het tweede lid van boven 

24 


370 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


en van onderen met een stevigen borstel; de subapicale spriet- 
borstel ongeveer driemaal zoo lang als de kop. Aan den achterrand 
van den thorax en aan het schildje neemt de staalblauwe kleur de 
overhand; de borstzijden hebben eene zilverwitte bestuiving. Achter- 
lijf met vrij breede zwarte insnijdingen, in de zijden met uitstaande 
zwarte borstels; hypopygium zwart , de buitenste aanhangsels geel. — 
Pooten zwart; de voorste knieën en al de schenen roodgeel; de 
heupen wit bestoven, de voorheupen met zwarte borstels; dijen 
van onderen met witte haren; voorschenen van achteren met vier 
zwarte borstels; aan de middelpooten de schenen en de drie eerste 
tarsenleden buitenwaarts zeer fijn en dicht, zwart bewimperd ; aan 
de achterpooten de schenen rondom met korte, dichte, zwarte 


beharing, en de beide voorlaatste tarsenleden een weinig verbreed. — 


Kolfjes bleekgeel; vleugelschubben zwart behaard. — Vleugels glas- 
achtig, voorbij het midden met twee donkerbruine banden, die aan 


den voorrand verbonden zijn, doch den achterrand niet volkomen 
bereiken; de eerste loopt over de achterdwarsader, de tweede over 
den sterk ingebogen bovenarm der discoidaal-ader; aan den voor- 
rand is de bruine kleur tot aan de vleugelspits uitgebreid. 

Een 2, Cordova. 


10. Saucropus cinereicollis n. sp. 


Ex viridi cinereus; abdomine basin versus flavo; antennis rufes- 
centibus; pedibus pallide flavis, tarsorum intermediorum valde 


tenuium articulis duobus ultimis nigris, dilatatis. — d long. 3,5 mm. 


Aangezicht lijnvormig; sprieten roodgeel, het derde lid bruin- 
achtig. Thorax aschgrauw, van boven met nauwelijks iets groene 
tint; achterlijf slank, aan den wortel roodgeel, naar achteren 
grauwachtig bruin; voorste aanhangsels van het hypopygium zwart 
en naakt, de achterste tepelvormig, bleekgeel, met zwartachtige 
haren. Pooten lang en dun, met de heupen bleekgeel; aan de 
voortarsen de twee of drie laatste leden bruin; middeltarsen zoo 
lang als de schenen en zeer dun, behalve de beide laatste leden, 


die verbreed en zwart zijn; aan de achterpooten de dijen zoo lang 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. art 


als het achterlijf, iets gebogen en aan de spitshelft een weinig 
dikker, de schenen langer dan de dijen en met korte zwarte 
borsteltjes, de tarsen, die donkerbruin zijn, nauwelijks half zoo 
lang als de schenen. — Kolfjes bleekgeel. — Vleugels met grauwe 
tint; het laatste gedeelte der discoidaal-ader is zacht opwaarts ge- 
bogen en loopt verder evenwijdig met de cubitaal-ader. 

Een &, Cordova. 


11. Eristalis congruus n. sp. 


Niger, nitidus, facie concolore; antennarum articulo tertio rufo, 
seta nuda; scutello rubro; abdominis segmento secundo maculis 
duabus lateralibus testaceis margineque postico luteo, segmentis 
tertio et quarto margine postico luteo, in medio dilatato; pedibus 
nigris, genubus, tibiis intermedius et tarsis omnibus rufis; pedum 
posticorum femoribus tibiisque dilatatis, nigro-ciliatis; alis hyalinis, 


basi maculaque costali infuscatis. — d long. 15,5 mm. 


Uit de verwantschap van F. tenue. Glanzig zwart; aangezicht 
met nauwelijks eenige lichte bestuiving; voorhoofd zwart behaard; 
oogen met korte beharing; sprieten roodgeel, de beide wortelleden 
zwartbruin; sprietborstel naakt. Thorax van boven met korte en 
dichte okergele beharing; schildje bruinrood, de beharing als op 
den thorax, maar iets levendiger geel, die aan den achterrand 
zwartachtig. Achterlijf kegelvormig; tweede ring met driehoekige 
bruingele zijvlekken en, evenals de beide volgende ringen, met een 
heldergelen achterzoom; deze zoom aan den tweeden ring zeer smal, 
aan den derden in ’t midden iets verbreed en aan den vierden 
nog sterker verbreed. Pooten zwart; de middelschenen, de voor- 
en achterknieën en al de tarsen roodgeel; de voorste dijen hebben 
van boven en van onderen eene korte zwarte beharing; dergelijke 
beharing ook aan de buitenzijde der voorste schenen, die aan de 
middelschenen echter niet zwart, maar geelachtig ; aan de achter- 
pooten de dijen en de eenigszins gebogen schenen breed en plat, 
ter wederzijde dicht met zwarte haren gewimperd. Vleugels glas- 


achtig, aan den wortel bruin en met eene niet scherp begrensde, 


312 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


bruinachtige vlek in ’t midden onder den voorrand en over de 
dwarsaderen. 


Een d, prov. Tucuman, Argentina. 


12. Pterallastes nubeculosus n. sp. 


Fusco-niger; antennis cum seta, femorum apice, tibiis tarsisque 
rufescentibus; oculis valde pilosis; fronte, thorace, scutello et ab- 
domine pilis densis ochraceis vestitis; alis hyalinis, basi et costa 


cinereo-nebulosis. — d 7,5 mm. 


Behoort naar de generieke kenmerken tot het geslacht P{erallastes 
Löw en schijnt zelfs tamelijk verwant aan de Noord-Amerikaansche 
Pt. lituratus Löw, doch niettemin in vele opzichten daarvan onder- 
scheiden. 

Grondkleur bruinzwart, glanzig, die van het schildje bruinrood. 
Aangezicht met bleekgele bestuiving, die de duidelijke gezichtsbult 
en den mondrand vrij laat, aan de kanten met evenzoo gekleurde 
beharing; schedeldriehoek zeer klein; oogen behaard; achterhoofd 
tegen de oogen met bleekgele bestuiving, de beharing van dezelfde 
kleur, van boven donkerder. Sprieten roodbruin, de sprietborstel 
lichter. Voorhoofd, thorax en schildje met vrij dichte, helder 
okergele beharing; gelijke beharing op het achterlijf, het meest in 
de zijden en aan den achterrand der ringen; anus naar den buik 
omgebogen. Pooten zwartbruin; de spits der dijen, de schenen en 
de tarsen lichter, bijna roodgeel; achterdijen in het midden verdikt, 
achterschenen gebogen. — Kolfjes geel. Vleugels glasachtig, aan 
den wortel en den voorrand wolkig roodachtig grauw. 


Een d, prov. Tucuman, Argentina. 


13. Spilomyia gratiosa n. sp. 


Antennis cum seta rufescentibus; capite luteo, fronte supra an- 
tennas strigis duabus nigro-fuscis; thorace rubro-flavo, nigro-variato ; 
abdomine nigro, segmento primo basi excepta, maculis duabus 


triangularibus in segmento secundo, fascia integra in medio seg- 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 373 


mentorum 3 et 4, lituraque postica segmentorum 2—4, omnibus 
flavis; pedibus flavis, anticorum tibiarum apice intus et tarsorum 
articulis tribus primis nigris; alis limbo antico ex rufo fusco. — 2 
long. 13,5 mm. — PI. 10, fig. 6, 7. 


Kop geel; aangezicht glanzig; voorhoofd naar achteren versmald ; 
het uitstekende gedeelte, waarop de sprieten zijn ingeplant, met 
glanzig bruinen rand en twee langwerpig vierkante zwartbruine 
vlekjes; ocellenvlek zwart; de opgewipte mondrand van boven rood- 
bruin. Sprieten roodbruin, met roodgelen rugborstel. — Thorax rood- 
geel, met drie zwarte langsbanden, de middenste geheel van voren 
beginnende, doch van achteren afgeknot; de beide zijbanden van 
voren afgekort, aan den dwarsnaad afgebroken en van achteren 
schuin afgesneden, waardoor eene driehoekige plek vöör het schildje 
wordt opengelaten, die in ’t midden weder eene zwarte driehoekige 
vlek bevat; boven en onder den vleugelwortel is eene schuine, 
roodbruine langsstreep. Schildje geel, in ’t midden zwart. Achter- 
lijf niet breeder dan de thorax, zwart met de volgende teekening: 
eerste ring, met uitzondering van de basis, geheel geel; tweede 
ring ter wederzijde met eene groote, driehoekige gele vlek ,‚ waardoor 
in ’t midden een groote zwarte driehoek overblijft, en met een 
smallen gelen achterzoom; aan den derden en vierden ring een 
dergelijke achterzoom en over het midden een doorloopende gele 
dwarsband; buik en anus bruingeel. — Pooten geel, aan de voor- 
pooten de spitshelft der schenen tegen den binnenkant, alsmede 
de tarsen zwart of zwartbruin; aan de achterpooten (fig. 7) de 
dijen verdikt, duidelijk gebogen en van onderen bij het einde met 
een dubbel tandje, de schenen gebogen; de klauwtjes van al de 
tarsen fijn, geel met zwarte spits. — Kolfjes geel. Vleugels grauw, 
aan den wortel en den voorrand roodachtig bruin; deze kleur 
wordt van achteren aanvankelijk begrensd door de discoidaal-ader , 
vervolgens door de hier zeer duidelijke bastaard-ader en bij de 
vleugelspits door de cubitaal-ader; het laatste gedeelte der posticaal- 
ader, voorbij hare verbinding met de anaal-ader, is evenwijdig 
met den vleugelrand omgebogen. 


Een 2, prov. Tucuman, Argentina. 


374 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


14. Lepidomyia ortalina n. sp. 

Nigra, nitida; antennis rufescentibus; thoracis parte postica squa- 
mulis flavis aspersa; femorum basi tarsorumque articulis tribus 
primis rufis; alis flavescentibus, nubecula subcostali. — 2 long. 
5 mm. — Pl. 10, fig. 2, 3 (kop van ter zijde), 4 (kop van 
voren), 5 (vleugel). E 

Glanzig zwart; de thorax van boven fijn bestippeld en daardoor 
doffer, van achteren vöör het schildje met dichte, okergele, schub- 
achtige, de grondkleur bedekkende beharing (wellicht is dergelijke 
beharing op den geheelen rug voorhanden geweest, maar afge- 
wischt). Ocellenknubbel groot en hoog. Sprieten zoo lang als de 
kop, roodgeel, het derde lid eenigszins bruinachtig. Schildje ge- 
zwollen, kegelvormig schuin opgericht. Pooten zwart, de dijen 
aan den wortel, de voorste knieén en al de tarsen, met uitzonde- 
ring der beide laatste leden, roodgeel; de dijen vrij dik, de achter- 
dijen van onderen kortborstelig; achterschenen iets gebogen, naar 
het einde verbreed. Kolfjes geel. Vleugels (fig. 5) met geelbruine 
tint, aan de spits donkerder ; mediastinaal-cel roodgeel; eene bruin- 
achtige schaduw aan den voorrand ter plaatse waar de hulpader 
eindigt en zich uitbreidende over het punt waar de cubitaal-ader 
uit de radiaal-ader voortspruit. 

Een 2, Cordova. 

In habitus is deze soort niet ongelijk aan sommige Ortalinen : 
van daar de naam, 

De Noord-Amerikaansche J. calopus Löw (Cent. V. 38) heeft 
den thorax en het schildje met witachtige schubben bedekt en 
voorts de basis der schenen en de eerste tarsenleden wit. Bij 
de bovenbeschreven nieuwe soort is de bastaard-ader tusschen de 
cubitaal- en discoidaal-ader (het bijna altijd aanwezige kenmerk 
der Syrphiden) zoo goed als ontbrekend. Of dit bij 2. calopus ook 
het geval is? In Löw’s beschrijving wordt daarover het stil- 
zwijgen bewaard. Dit negatieve kenmerk schijnt verwantschap aan 
te duiden met Chrysogaster, waar ook soms de bastaard-ader 


nauwelijks is aangeduid. 


NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 375 


15. Melanostoma punctulata n. sp. 


Nigro-viridis; facie in conum producta, viridi-grisea, crebre 
nigro-punctata; antennis fuscis, latere interno rufescentibus; ab- 
domine nigro, segmentis 2°, 3° et 4° maculis duabus flavis; pedibus 
anterioribus rufis, tarsorum articulis ultimis fuscis; pedibus posticis 
fusco-nigris, genubus rufis; tibiis anticis in 4 extus setulosis; alis 


hyalinis , cellula mediastina flavescente. — d 2 long. 8 mm. 


Verwant aan M. tigrina O. Sack. (West. Dipt. 323), waarvan 
ik door de goedheid van Dr. Williston een d bezit van Californie. 

De nieuwe soort heeft het aangezicht van onderen sterker, meer 
kegelvormig vooruitstekend en onderscheidt zich verder door de 
niet olijfgroene, maar gele teekening des achterlijfs en door de 
grootendeels roodgele kleur der voorste dijen. 

Aangezicht glanzig groenachtig grijs, dicht met ingedrukte stippen 
bezet, eene middenstreep en de matig verheven gezichtsknubbel 
glanzig zwart; voorhoofd grauwzwart, bij het d driehoekig met 
zwartachtige beharing, bij het 9 breed, naar achteren iets versmald , 
naakt. Sprieten bruinzwart, aan den binnenkant roodachtig. Thorax 
‘en schildje donker metaalachtig groen, met korte, doch vrij dichte 
bleekgele beharing. Achterlijf lang gestrekt, fluweelzwart ; de tweede, 
derde en vierde ring elk met twee roodgele, niet scherp begrensde 
vlekken, tegen den voorrand geplaatst, doch den zijrand niet be- 
reikende; de achterzoom van den vierden ring en de vijfde ring 
geheel glanzig groenzwart. — Pooten roodgeel, de heupen, de 
wortel der dijen en de laatste tarsenleden zwartbruin; aan de 
achterpooten is die kleur zoodanig uitgebreid, dat bijna alleen de 
knieen roodgeel zijn; de voorschenen hebben bij het 9 aan 
de buitenzijde eene rij stevige, eenigszins gebogen 
zwarte borstels (het d van M. tigrina heeft aldaar slechts 
eenige langere fijne haren). — Vleugels glasachtig, de mediastinaal- 
cel geelachtig. 

Beide sexen, Cordova. 

Reeds vroeger had ik van deze soort een paar exemplaren in 


mijn bezit, doch aarzelde haar als n. sp. te beschrijven, omdat ik 


376 NIEUWE ARGENTIJNSCHE DIPTERA. 


steeds hoopte haar onder de reeds beschreven soorten te zullen 
aantreffen, en ik aanvankelijk niet op de zeer karakteristieke voor- 
schenen van het & had gelet. 


16. Bacha tricincta n. sp. 


Capite flavo, fronte nigro-punctata; thorace opaco fusco; antennis, 
pleuris scutelloque testaceis; abdomine nigro, segmentis 1° et 2° 
triangulis lateralibus, 3°, 49 et 5° cingulis angustis flavis; pedibus 
anticis flavis, posterioribus fuscis; alis fuscis. — 4 long. 11 mm. — 
PAD de, 8. 


Van steviger vorm dan de meeste andere soorten van het genus. 

Aangezicht geel, gewelfd, doch de gezichtsbult weinig uitkomende ; 
voorhoofd bruingeel, naar achteren verdonkerd, boven de sprieten 
met eene glanzig zwarte stip, de beharing zwart. Sprieten roodgeel , 
de beide wortelleden en de bovenzijde van het rondachtige derde 
lid zwartbruin. Zuigsnuit zwart, aan het uiteinde bruingeel. — 
Thorax dof zwartbruin, de schouderknubbels, de borstzijden, het 
schildje en eene vlek ter wederzijde er voor, vuilgeel. — Achterlijf 
aan de basis slechts weinig versmald, plat, zwart met roodgele 
teekening; deze bestaat in driehoekige zijvlekken op den eersten 
en den tweeden ring, en drie gelijk breede dwarsbanden, de eerste 
ongeveer in ’t midden van den derden ring, de tweede iets voor 
het midden van den vierden ring en de laatste tegen den voorrand 
van den vijfden ring; ook op den buik is deze teekening, doch 
minder volkomen, aanwezig. — Voorpooten geel, met de twee of 
drie laatste tarsenleden donkerbruin; achterste pooten bruin, de 
middelschenen min of meer roodgeel. — Kolfjes geel. Vleugels zoo 
lang als het achterlijf, bruin en vooral aan den voorrand ver- 
donkerd. 


Twee mannetjes, provincie Tucuman, Argentina. 


REGISTER. 


COLEOPTERA '). 


Acalles echinatus Germ. xVIII, XXVI. 

A ptinoides Marsh. xxvr. 

turbatus Boh. Xvrrr. 
Acanthocerus brasiliensis Lansb. 219. 

ta clypealis Lansb. 219. 

ñ punctulatus Lansb. 219. 

È suturalis Lansb. 219. 
Actobius prolixus Er. xxvr. 
Adoretus costipennis Lansb. 222. 
Adoxus obscurus L. XXVI. 
Aegosoma fimbriata Lansb. 230. 

si giganteum Lansb. 230. 

5 granuliferum Lansb. 230. 


Agestrata punctato-striata Lansb. 224, 


Agonischius Lansbergei Cand. 203. 
Agra quadriseriata Lansb. 206. 

= surinamensis Lansb. 206. 
Agrilus laticornis Ill. xxvr. 

Alaus Lansbergei Cand. 203. 
Allorhina Lansbergei Sallé. 203. 
Alyssoderus vittatus Lansb. 228. 
Amalus albieinetus Gylh. xvirr. 
Amara acuminata Payk. 334. 

> aenea de G. 335. 

5 anthobia Villa. 338. 

> apricaria Payk. 331. 

n aulica Panz. 338. 

; bifrons Gylh. 332. 

È brunnea Gylh. 331. 

5 communis Panz. 338. 
concinna Zimm. 333. 
consularis Dfts. 331. 
continua Thoms. 337. 
convexior Steph. 337. 
convexiuscula Mrsh. 338. 
cursitans Zimm. 332. 
curta Dej. 337. 
equestris Dfts. 330. 
eurynota Panz. 334. 
famelica Zimm. 336. 


STB SSeS SS 3 


3 3 


Amara familiaris Dfts. 338. 

n ferruginea Payk. 331. 

n fulva de G. 331. 

5 fulvipes Serv. 333. 

he fusca Dej. 333. 
indivisa Putz. 332. 
n ingenua Dfts. 333. 
infima Dfts. 330. 
lepida Zimm. 333. 
È livida F. 332. 
lucida Dfts. 338. 
lunicollis Schiödte. 337. 
montana Dej. 332. 
n montivaga St. 336. 
municipalis Dfts. 333. 
nitida St. 336. 
= obsoleta Dfts. 
ovata F. 337. 
patricia Dfts. 330. 
plebeja Gylh. 333. 
praetermissa Sahlb. 330. 
rufocincta Dej. 330. 
5 similata Gylh. 337. 
spreta Dej. 335. 
strenua Zimm. XVII, 334. 
striato-punctata Dej. 333. 
sylvicola Zimm. 332. 
tibialis Payk. 335. 
tricuspidata Dej. 334. 
trivialis Gylh. 335. 
vulgaris Panz. 337. 
Amphistomus Lansb. 207. 
Amphotis marginata F. 246. 
Anachalcos obscurus Lansb. 208. 
Anaspis confusa Emery. xXVI. 

varians Muls. xxv1. 

Ancylonycha celebensis Lansb. 221. 
flaviventris Lansb. 221. 


337. 


n 


Ancyloprotus ferox Lansb. 228. 


x javanus Lansb. 229. 
Anobium fulvicorne St. xxvI. 
Anomala anchoralis Lansb. 2?1. 

= congoensis Lansb. 221. 


1) Het spreekt van zelf, dat de „Catalogus synonymicus Pselaphidarum ”, 
waarin de geslachten en soorten reeds alphabetisch zijn opgegeven, niet in dit 


Register is begrepen. 


378 


Anomala insipida Lansb. 221. 

à luctuosa Lansb. 221. 

= rubricollis Lansb. 221. 

= similis Lansb. 221. 

à suturalis Lansb. 221. 

> ternatana Lansb. 221. 

5 tibialis Lansb. 221. 

vitticollis Lansb. 221. 

Anthaxia nitidula L. xxvr. 
Anthobium limbatnm Er. xVIII. 
Anthonomus Rozinae Des Gozis. XXVI. 
Anthophagus abbreviatus F. xxv1. 


Anthracophora Scheepmakeri Lansb. 226. 


Aphodius Vethi Lansb. 217. 
Aphthona Cyparyssiae Koch. ‘xx vi. 
Apion dispar Germ. xxVI. 


E ebeninum Kirby. XXvr. 

9 Hookeri Kirby. xxvi. 

n punctigerum Payk. xXVI. 
Apogonia cribrata Lansb. 220. 

î laevicollis Lansb. 220. 


7 leptagona Lansb. 220. 

= papua Lansb. 220. 

hs rugosa Lansb. 220. 
Aporecolpa nigra Lansb. 224. 
Argutor. LXXXII. 
Asphardion. Lxxxu. 
Asprogamma. LXXXII. 
Astenorrhina Turneri Westw. LXxx1. 
Atemeles acuminatus Steph. 267. 


5 bifoveolatus Bris. 264. 

n cavus Lec. 263. 

5 emarginatus Payk. 246, etc. 

È id. var. angulicollis Wasm. 268. 

È id. var. foveicollis Wasm. 268. 

> id. var. recticollis Wasm. 268. 

= excisus Thoms. 264. 

> inflatus Kr. 263. 

5, paradoxus Payk. 246, etc. 

È id. var. laticollis Wasm. 266, 
273. 

x id. var. obsoleticollis Wasm. 
266, 273. 

5 id. var. rhombicollis Wasm. 
266, 273. 


= pubicollis Bris. 250, ete. 
È reflexus Walk. 263. 
siculus Rottb. 264. 

Athous rhombeus Oliv. xxv. 
Batocera Bruynii Lansb. 231. 
Belionota Hilae Lansb. 22 

n fallaciosa H. Deyr. 228. 

È intermedia Lansb. 228. 

È Mniszechia H. Deyr. 228. 
Bembidium atrocoeruleum Steph. xxvI. 


= quadripustulatum Serv. xx VI. 
Bolboceras birmanicus Lansb. 218. 

5; catenatum Lansb. 218. 

= consanguineum Lansb. 218. 


= Ludekingi Lansb. 218. 

= multicostatus Lansb. 218. 

a sumatranus Lansb. 218. 
Brachyrrhinus ligneus Ol. xxvı. 


REGISTER. 


Bradycellus cognatus Gylh. xvii. 

A Deutschi Sahlb. xvit. 
Brachysomus echinatus Bonsd. Xxvr. 
Bruchus atomarius L. XXvr. 
Bryaxis haematica Reich. xxvr. 

a impressa Panz. XVIII. 
Brycolacion. LXXXII. 

Buprestis proxima Klug. 228. 
Bythinus puncticollis Denny. xVII. 
Callichroma Vethi Lansb. 230. 
Callidium. LXXXII. 
Campsosternus Lansbergei Cand. 203. 
Canton granadensis Lansb. 208. 
nigripennis Lansb. 208. 
Carabus. LXXX1I. 

3 convexus F. XXVI. 
Cassolus sumatranus Lansb. 208. 
Castalia moerens Lansb. 228. 
Cantharsius birmanensis Lansb. 210. 

n Bradshawi Lansb. 210. 

pi dayacus Lansb. 210. 

5 javanus Lansb. 210. 

5 minutus Lansb. 210. 

x quadridentatus Lansb. 210. 

È timorensis Lansb. 210. 
Catoxantha Netscheri Lansb. 227. 
Ceratorrhina aurata Westw. LXXX. 


a frontalis Westw. Lxxx. 
si guttata Ol. Lxxx. 
= torquata Drury. LXXXI. 


Cereopsius niassensis Lansb. 231. 
Cerylon. LXXXII. 
Ceutorrhynchus Cardui Hrbst. xxvr. 

5 Epilobii Payk. xxvr. 

2 geographicus Goeze. XXVI. 

5 Urticae Boh. xVIII. 
Chalcoides helxines L. xxvI. 
Chalconotus obscurus Lansb. 208. 
Chalcothea Bockii Lansb. 224. 

5 virens Rits. 224, 
Cheironitis Candezei Lansb. 211. 

a indicus Lansb. 211. 

= luctuosus Lansb. 211. 

5 ponticus Lansb. 211. 
Choeridium vigilans Lansb. 209. 
Chordodera pentachordia Klug. Lxxx. 

n quinquelineata F. LXxx. 
Chrosis Lansbergei Cand. 203. 
Chrysobothris. LXXXII. 

Chrysochroa birmanensis Lansb. 227. 
Chrysodema florensis Lansb. 227. 

n foraminifera Lansb. 227. 

n Swierstrae Lansb. 227. 
Chrysomela cerealis L. xxvI. 
Cicindela campestris L. (bruine var.). 

XVII. 
Cis bidentatus Ol. xxvr. 
festivus Panz. XVIII. 
Cladopalpus Hageni Lansb. 230. 
Claviger foveolatus Müll. 245; etc. 

Di longicornis Miill. 245, etc. 

a testaceus Preyssl. 245, etc. 
Clinopleurus arfakianus Lansb. 220. 


REGISTER. 


Clinteria sardangensis Lansb. 224. 
valida Lansb. 224. 
Cloeotus pustulosus Lansb. 219. 
fa viridis Lansb. 219. 
Clythra. LXXxII. 


Clytus arcuatus L. (varieteiten van) LxXxV. 


È arietis L. var. triangulimacula 
Costa. LXxxV. 

Coenochilus ventricosus Gylh. Lxxx. 
Coenopsis Waltoni Boh. xxvI. 
Coenoscelis ferruginea Sahlb. xxvI. 
Coleoptera (Myrmecophile). xvr. 
Coninomus constrictus Humm. xxvVI. 
Copris celebensis Lansb. 210. 

x consobrinus Lansb. 210. 

co erratus Lansb. 210. 

n. fricator Har. 210. 

= gibbulus Lansb. 210. 

= Haroldi Lansb. 210. 

» . macacus Lansb. 210. 

È Numa Lansb. 210. 

= pedarioides Lansb. 210. 

n. Ribbei Lansb. 210. 

$ sulcicollis Lansb. 210. 

Tullius Har. 210. 

Coptodactyla papua Lansb. 209. 
Corticaria. LXxxII. 
Cryptohypnus minutissimus Germ. xxvI. 
Crypturgus pusillus Gylh. xVIII. 
Cucujus. LXXXII. 
Cychrus caraboides L. xxVI. 
Cyphogastra Bruynii Lansb. 227. 

à caudata Lansb. 227. 

DI flavimana Lansb. 227. 

È Lansbergei Gestro. 203. 

ronensis Lansb. 227. 

Cyrtotriplax bipustulata F. xxvI. 
Cyrtusa pauxilla Schmidt. xxvr. 
Deltochilum orbiculare Lansb. 208. 
Dendrophilus pygmaeus L. xIx. 
Diastellopalpus infernalis Lansb. 216. 

pe lamellicollis Lansb. 216. 
Dichelus aequatorialis Lansb. 219. 
Dichrosoma Lansbergei Kraatz. 203. 
Digenethele Raffrayi Lansb. 225. 
Dinarda dentata Grav. 246, etc. 

E Märkeli. 279. 
Dipelicus lobatus Lansb. 223. 
Diphrontis cruenta Gerst. Lxxx. 
Diplognatha gagates F. Lxxx. 

È metallica Cand. LXxXI. 
Dorytomus pectoralis Panz. xxvi. 
Drepanognathus falciger Lansb. 217. 


cs mandibularis Lansb. 217. 
Dytiscus circumcinctus Ahr. var. dubius 
Gyll. Lxxxy. 


= id. var. perplexus Lac. LXxxv. 

E circumflexus F. LXxxv. 

È marginalis L. LXxxv. 
Ebaeus thoracicus Fourcr. xxVI. 

» praeoccupatus Germ. xxVI. 
Elaphinis quadripunctata Lansb. 225. 
Elater praeustus F. xviii. 


379 


Emphiesmenus Schageni Lansb. 229. 
Endebius florensis Lansb. 223. 
Endodonta Vanderkelleni Lansb. 223. 
Ennearabdus lobocephalus Lansb. 210. 
Epepeotes Schlegeli Lansb. 231. 
Ephies ligystropteroides Lansb. 230. 

si palliatus Lansb. 230. 
Epilachna Argus Fourer. xXVI. 
Epilissus niger Lansb. 208. 

n ustulatus Lansb. 208. 
Eriulis variolosa G. et P. Lxxx. 
Euchlora citrina Lansb. 222. 

45 crassa Lansb. 222. 

2 pulchripes Lansb. 222. 

se purpureiventris Lansb. 222. 

fa Scheepmakeri Lansb. 222. 

seminigra Lansb. 222. 
Eurytrachelus arfakianus Lansb. 206. 

n Lansbergei Gestro. 202. 
Euryusa laticollis Heer. xxXVI. 
Evaesthetus laeviusculus Mann. xVII. 
Exocentrus adspersus Muls. xxVI. 
Exopholis pinguis Lansb. 220. 
Figulus Lansbergei Rits. 202. 
Gametis aequinoctialis Oliv. LXXXI. 

Re angustata Lansb. 225. 

= bipunctata Lansb. 225. 

sanguinolenta Oliv. LXXXI 
Glyeyphana plicata Lansb. 225. 
Glypheus Lansbergei Cand. 203. 
Gnorimidia Toyae Lansb. 225. 
Gnorimus nobilis L. xxvi. 

Gnypeta velata Er. xxv1. 
Gonocyphus Aesopus Lansb. 212. 
= gibbicollis Lansb. 216. 


= scatonomoides Lansb. 216. 
Graphoderus bilineatus de G. LXXXIII. 
> cinereus L. LXXXIII. 


zonatus Hoppe. LXXXIII. 
Gymnopleurus modestus Lansb. 208. 

= sericatus Er. 208. 

no somaliensis Lansb. 208. 

5 Vanderkelleni Lansb. 208. 
Halyzia 12-guttata Poda. xxv. 
Harpalus laevicollis Dfts. xVII. 
Helophorus avernicus Muls. xxVI. 
Hetaerius quadratus Kug. 246, 247. 
Heterocerus fenestratus Thunb. xxvr. 
Heteronychus costatus Lansb. 222, 
Heterorrhina Dohrni Lansb. 223. 
Holoschiza dentilabris Lansb. 219. 
Homalisus Frontis-bellaquei Fourer. 

XXVI. 
Homalium gracilicorne Fairm. XVIII. 
planum Payk. XXVI. 
Homalota insecta Thoms. XXVI. 

È luridipennis Mannh. xxvI. 
Hoplia farinosa L. (squamosa F.) xVIII. 
Hybosorus nitidus Lansb. 217. 
Hydaticus bilineatus de G. LXXXIII. 

. cinereus L. LXXXIII. 

zonatus Hoppe. LXXXIII. 
Hydraena pulchella Germ. xxvVI. 


380 


Hydrocyphon deflexicollis Müll. xxvr. 
Hylesinus crenatus F. xxv. 
Hypatium resplendens Lansb. 230. 
Ilyobates forticornis Lac. xxvI. 
Incala Stampflii Jans. Lxxx. 

Ips. LXXXII. 

Tridotaenia opaca Lansb. 227. 

5 Riedelii Lansb. 227. 
Ischiopsopha Bruynii Lansb. 224. 

Da Laglaizei Lansb. 224. 
Ischnoglossa corticina Er. xxv1. 
Labidistomis longimana L. XXVI. 
Lamprosoma concolor St. XXVI. 
Lansbergia Rits. 223. 

4 Vanderkelleni Lansb. 
Latelmis Volkmari Panz. XXVI. 
Lema cyanella L. xxvi. 

ñ puncticollis Curt. xxvI. 
Lepidiota suspicax Lansb. 220. 

È unicolor Lansb. 220. 
Leptacinus formicetorum Mark. xIx. 
Leucocelis alboguttata Lansb. 226. 


223. 


„ cinctipennis Lansb. 226. 
È coerulescens Lansb. 226. 
h dyssentericus Har. 226. 


n Haroldi Kr. 226. 

n lacrymans Lansb. 226. 

Be ruficauda Lansb. 226. 

5 rufocincta Lansb. 226. 

5 viridissima Lansb. 226. 
Limobius borealis Payk. XXVI. 
Liosoma deflexum Panz. XXVI. 
Liparochrus derasus Lansb. 218. 

> papuus Lansb. 218. 

5 pimelioides Lansb. 218. 
Lissodema 4-pustulatum Marsh. xxv1. 
Litopus impressicollis Lansb. 230. 
Lomaptera Adolphinae Lansb. 224. 

DI angulicollis Lansb. 224. 

5 dichropus Lansb. 224. 

za distincta Lansb. 224. 

= humeralis Lansb. 224. 

validipes var. Lansbergei Kr. 


203. 
Lomechusa inflata Zett. 263. 
= sibirica Motsch. 262. 


5 strumosa F. 246, etc. 

= teres Eppelsh. 262. 
Ludibrius. Lxxxil. 
Luperus nigrofasciatus Goeze. XXVI. 
Maechidius peregrinus Lansb. 220. 
Malthinus fasciatus Ol. xxvI. 
Mausoleopsis albomarginata Lansb. 226. 

à funebris Lansb. 226. 

= oculata Lansb. 226. 

È Revoili Lansb. 226. 
Medon brunneus Er. xxvI. 

= dilutus Er. xVIII. 
Megatoma. LXXXII. 
Megopis cinnamonea Lansb. 230. 

> costata Lansb. 230. 
Melanoxanthus Lansbergei Cand. 203. 
Melobasis modesta Lansb. 228. 


È 


Bee TSP TE Re 


Melobasis variabilis Lansb. 228. 
Melolontha. LxxxII. 

Meridion. LXXXII. 

Mimela nana Lansb. 222. 
Mnematidium Rits. 207. 

= multidentatum Lansb. 207. 

Molops piceus Panz. XVII. 
terricola F. XVII. 

Monoplistes Haroldi Lansb. 208. 

Monotoma angusticollis Gylh. xIx. 

® conicicollis Aubé. xIX. 
Mordellistena parvula Gylh. xxvr. 
Myoderma alutacea Schönh. Lxxx. 
Myrmecophile Coleoptera. xvr. 
Myrmedonia canaliculata F. 250. 

Rs funesta Gray. 302. 

5 humeralis Grav. 250. 

5 limbata Payk. 250. 
Myrmetes piceus Payk. xIx. 
Nemophas bicinctus Lansb. 231. 

n zonatus Lansb. 231. 
Neolucanus Lansbergei Leuthner. 202. 
Neuraphus angulatus Müll. xxVI. 

È elongatulus Müll. xVII. 
Notothecta anceps Er. xIx. 

5 confusa Mark. XVII. 

3 flavipes Gray. XIX, 279. 
Octodon multidentatum Lansb. 207. 
Oedemera Podagrariae L. xxvI. 
Olisthopus rotundatus Payk. xxvt. 
Oniticellus quadrituberculatus Lansb. 

217 


= Raffrayi Lansb. 217. 
= testudo Lansb. 217. 
Onitis aeneus Lansb. 211. 
5 amplectens Lansb. 211. 
5 Bohemanni Lansb. 211. 
5 Brahma Lansb. 211. 
chalceus Lansb. 211. 
5 cribratus Lansb. 211. 
5 curvipes Lansb. 211. 
distinctus Lansb. 211. 
7 Hageni Lansb. 211. 
> inversidens Lansb. 211. 
= lama Lansb. 211. 
laticollis Lansb. 211. 
n Ludekingi Lansb. 211. 
minutus Lansb. 212. 
- Mniszechi Lansb. 212. 
en niger Lansb. 212. 
~ nubiensis Lansb. 212. 
5 obscurus Lansb. 212. 
È orthopus Lansb. 212. 
4 pecuarius Lansb. 212. 
x phartopus Lansb. 212. 
si politus Lansb. 212. 
= Reichei Lansb. 212. 
zn Rothi Lansb. 212. 
n senegalensis Lansb. 212. 
= setosus Lansb. 212. 
si singhalensis Lansb. 212. 
A thalassinus Lansb. 212. 
- Vanderkelleni Lansb. 212. 


REGISTER. 381 


Onitis Vethi Lansb. 212. 


n 
n 
n 


vieinus Lansb. 212. 
violaceus Lansb. 212. 
virens Lansb. 212. 
Westermanni Lansb. 212. 


Onthophagus accedens Lansb. 212. 


ER ep Sd EE he ERE, 


= 
3 


3.2 3 3 


Aesopus Lansb. 212. 
africanus Lansb. 213. 
aphodioides Lansb. 213. 
aspericollis Lansb. 213. 
biarcuatus Lansb. 213. 
Blumei Lansb. 213. 
cancer Lansb. 213. 
Castetsi Lansb. 213. 
catenatus Lansb. 213. 
centurio Lansb. 213. 
Colffsi Lansb. 213. 
Comottoi Lansb. 213. 
eribratus Lansb. 213. 
decurio Lansb. 213. 
deflexicollis Lansb. 213. 
deliensis Lansb. 213. 
denticollis Lansb. 213. 
deplanatus Lansb. 213. 
foliaceus Lansb. 213. 
Forsteni Lansb. 214. 
fraternus Lansb. 214. 
furcatoides Lansb. 214. 
fuscopunctatus Lansb. 214. 
granulipennis Lansb. 214. 
granum Lansb. 214. 
griseoaeneus Lansb. 214. 
Hageni Lansb. 214. 
hastifer Lansb. 214. 
heterorrhinus Lansb. 214. 
Heynii Lansb. 214. 
hirsutulus Lansb. 214. 
humpatensis Lansb. 214. 
investigator Lansb. 214. 
javanus Lansb. 214. 
Kraatzeanus Lansb. 214. 
laevicollis Lansb. 214. 
laminicornis Lansb. 214. 
liberianus Lansb. 214. 
lilliputanus Lansb. 214. 
luteosignatus Lansb. 214. 
luzonicus Lansb. 215. 
Mulleri Lansb. 215. 
mutabilis Lansb. 215. 
nanus Lansb. 215. 
neptunulus Lansb. 215. 


oblongomaculatus Lansb. 215. 


occipitalis Lansb. 215. 
orbicularis Lansb. 215. 
pacificus Lansb. 215. 
paucigranosus Lansb. 215. 
phanaeicollis Lansb. 215. 
pilosus Lansb. 215. 
pilularius Lansb. 215. 
pullus Lansb. 215. 
pygidalis Lansb. 215. 
rectecornutus Lansb. 215, 
Revoili Lansb. 215. 


Onthophagus riparius Lansb. 215. 
ts rotundicollis Lansb. 215. 
a Saleyeri Lansb. 215. 


= semiaureus Lansb. 215. 

A semigranosus Lansb. 215. 
5 semiopacus Lansb 215. 
La serdangensis Lansb. 215. 
an sumatranus Lansb. 215. 
5 sundanensis Lansb. 216. 
rs variolaris Lansb. 216. 

= ventralis Lansb. 216. 


viduus Lansb. 216. 
Ophonus maculicornis Dfts. XXVI. 
Oryctes trituberculatus Lansb. 223. 
Oryctoderus Candezei Lansb. 222. 
Oxyomus inaequalis Lansb. 217. 
Oxypoda praecellens Eppelsh. LXXXVI. 
Pachnoda impunctata Lansb. 226. 


È marginata Drury. LXXX. 
5 postica G. et B. Lxxx. 
pe tridentata Ol. LXxx. 


to Vethi Lansb. 226. 

Pachylomera opaca Lansb. 207. 
Pantolasius Vethi Lansb. 226. 
Parascheva. LXXXII. 
Pegylis maculipennis Lansb. 220. 
Phaeochridius derasus Har. 218. 
Phaeochroops Lansbergei Cand. 203. 
Phaeochrous suturalis Lansb. 217. 
Phalops barbicornis Lansb. 216. 

= Candezei Lansb. 216. 


La inermis Lansb. 216. 
n olivaceus Lansb. 216. 
x rufosignatus Lansb. 216. 


5 sulcatns Lansb. 216. 
vanellus Lansb. 216. 
Phantasis occidentalis Lansb. 231. 
Philaeteanus Maitlandi Lansb. 227. 
Philonthus astutus Er. XVII. 
Phonias. LXxXII. 
Phytodecta viminalis L. xxvI. 
Platedelosis pinguis Janson. 203. 
Plateumaris sericea L. var. tenebricosa 
Westh. xVIII. 

Platygenia barbata Schönh. Lxxx. 
Platyphymatia Waterh. 207. 

: tuberculata Lansb. 207. 
Platysoma angustatum Hoffm. xVII. 
Pleronyx dimidiatus Lansb. 209. 
Pleuronitis fulgidus Cast. 211. 
Plinthus caliginosus F. XVIII, XXVI. 
Polydrosus tereticollis de G. xxvr. 
Polyplastus assarius Jans. LXXX. 
Polystalactica stellata Har. Lxxx. 
Prinobius alfurus Lansb. 229. 

5 celebensis Lansb. 229. 

È ceramensis Lansb. 229. 

= Pascoei Lansb. 229. 

5 vestitus Lansb. 229. 
Proagoderus Ritsemae Lansb. 216. 
Proagosternus (?) Reichei Thoms. 220. 
Protaetia Candezei Lansb. 226. 

n . Colffsii Lansb. 226. 


382 


Protaetia sangirensis Lansb. 226. 
Protemnecus Thomsoni Lansb. 231. 
Psiloptera Boucardi Lansb. 228. 

= Comottoi Lansb. 228. 

5 monoglypta Lansb. 228. 

È Ritsemae Lansb. 228. 
Pseudinca admixta Hope. LXXX. 
Quedius brevis Er. xIx. 

n rufipes Gray. XXVI. 
Rhaphipodus Blumei Lansb. 229. 
Rhinoncus albicinctus Gylh. xVIII. 
Rhizophagus ferrugineus Payk. xxVI. 

E politus Hellw. xxvI. 
Rhopaea araensis Lansb. 221. 
Rhopalophora Lansbergei Lameere. 203. 
Rhynchites auratus Scop. XXVI. 
Rhynchophorus Phoenieis (Eetbare larven 

van). XCVI. 
Rhyssemus germanus L. XXVI. 
malasiacus Lansb. 217. 
Scarabaeus nitidieollis Lansb. 207. 

3 pubiventris Lansb. 207. 

A Vanderkelleni Lansb. 207. 

= Vethi Lansb. 207. 
Schizorhina Lansbergei Gestro. 203. 
Scopaeus gracilis Sperk. xvii. 

= sulcicollis Steph. xxv1. 
Sebaris lanuginosa Lansb. 221. 
Serica verticalis Lansb. 219. 

Silusa rubiginosa Er. XXVI, 

Silvanus bidentatus F. xVuII. 
unidentatus Ol. xxvr. 

Sissantobius Rits. 217. 

È falcifer Lansb. 217. 

3 mandibularis Lansb. 217. 
Sisyphus impressipennis Lansb. 207. 
Sitones gemellatus Gylh. xxVI. 
Smaragdesthes africana Drury. Lxxx. 
Somalibia guttifera Lansb. 225. 
Spelaiorrhina rufopyga Lansb. 223. 
Spilota Burmeisteri Lansb. 222. 

n insignis Lansb. 222. 

È irrorella Burm. 222. 

Riedelii Lansb. 222. 
Stalagmosoma luctuosa Lansb. 225. 
Staphylinus compressus Marsh. xxVI. 

À fuscatus Gray. XVII. 
Stenus aterrimus Er. xIx. 
Stethodesma Strachani Bainbr. Lxxx1. 
Streblopus opatroides Lansb. 209. 
Strophosomus retusus Marsh. xXVI. 
Synapsis Ritsemae Lansb. 209. 
Synarmostes aurora Lansb. 219. 

È; pulcher Lansb. 219. 

È punctatissimus Lansb. 219. 

- reticulatus Lansb. 219. 

3 striatulus Lansb. 219. 
Syncalypta spinosa Rossi. xxVI. 
Tachinus pallipes Grav. xxVI. 
Tachyporus ruficollis Gray. xVII. 
Tachypus. LXXXII. 

Tachyusa constricta Er. xxVI. 

È umbratica Er. XXVI. 


REGISTER. 


Taeniodera crucicollis Lansb. 225. 

E humilis Lansb. 225. 

n Oberthiirii Lansb. 225. 
Tapeinopterus ateuchoides Lansb. 211. 
Temnoplectron aeneolum Lansb. 209. 
Temnorhynchus tridentatus Lansb. 223. 
Tesserodon elongatum Lansb. 209. 

> Gestroi Lansb. 209. 
Thiasophila angulata Er. xıx. 

A inquilina Mark. xVII. 
Tmesorrhina iris F. LxxxI. 
Tmesosternus Rafaelae Lansb. 231. 
Tomicus. LXXXII. 

Trachyphloeus aristatus Gylh. xxvI. 

à Olivieri Bedel. xxvi. 

. scaber L. XXVI. 

n spinimanus Germ. XXVI. 
Trictenotema Lansbergei Dohrn. 203. 
Triodonta procera Lansb. 220. 
Trixagus carinifrons Bony. xxvI. 
Trochalus margaritaceus Lansb. 220. 
Tropideres niveirostris EF. xxVI. 
Trox Castelnaui Lausb. 218. 

»  funestus Lansb. 218. 

= Semmelinki Lansb. 218. 
Typhaea. LxxxII. 

Ulogastra Colffsi Lansb. 229. 
Urodon suturalis F. xxvi. 
Uroxys tuberculatus Lansb. 200. 
Velleius dilatatus F. xvii. 
Xantholinus linearis 288. 
Xaurus papuus Lansb. 229. 
Xixuthrus lunicollis Lansb. 229. 
Xylorrhina Dohrni Lansb. 231. 
Xylotrupes florensis Lansb. 223. 


ORTHOPTERA. 


Ephippigera vitium Serv. XCII. 
Stenobothrus vagans F. XxVIl. 


HEMIPTERA. 


Aphis Fabae Scop. 236. 
Papaveris F. 236. 


” 


HYMENOPTERA. 


Ammobatoides bicolor Farg. xXVII. 
Aphaenogaster barbata. 107. 
= structor. 107. 
Apis fasciata F. xCvI. 
Atta barbara L. 106, 243. 
Bombus sylvarum L. XXVII. 
pe variabilis Schmied. xxVII. 
Formica cinerea Mayr. 235, 243. 
n congerens Nyl. 260. 
n, cunicularia Latr. 265, 269. 
= exsecta Nyl. 261. 
È fusca L. 235, 249, etc. 
n gagates Latr. 243. 
pà pratensis de G, 260, etc. 
3 rubra L. 261. 


REGISTER 


Formica rufa L. 250, ete. 

7 rufibarbis F. 259, etc. 

5 sanguinea Latr. 250, etc. 

a subrufa Rog. 243. 

È truncicola Nyl. 243. 
Formicoxenus nitidulus Nyl. xIx., 
Halictus maculatus Smith. xxvu. 
Lasius flavus F. 235, 245. 

n fuliginosus Latr. 267, etc. 

3 niger L. LXXXIX, 235. 
Leptothorax acervorum F. 244. 
Macropis labiata Panz. xxvII. 
Megachile ericetorum Farg. xxvil. 
Mieren in Liberia. xcv. 
Monomorium Pharaonis L. LXXXVIII. 
Myrmica laevinodis Nyl. 263, etc. 

3 lobicornis. 270. 

so rubra L. 261. 

5 ruginodis. 255, etc. 

co rugulosa Nyl. 244, 266, etc. 

scabrinodis Nyl. 261, etc. 
Nomada. fuscicornis Nyl. xxvit. 

5 minuta F. xxVII. 

5 Roberjeotiana Kirby. xxVII. 
Polyerges rufescens Latr. 269, etc. 
Prenolepis nitens Mayr. 243. 

= vividula. 243. 

Prosopis brevicornis Nyl. xxVII. 
Psithyrus rupestris F. xxvii. 
Solenopsis fugax Latr. 244. 
Stelis aterrima Panz. XXVII. 
Termes bellicosus Smeathm. xCv. 


Tetramorium caespitum L. 106, 243, 269. 


5 simillimum Smith. 243. 
LEPIDOPTERA. 


Acidalia dilataria Hbn. xCII. 
Acrolepia granitella Treits. xxVII. 
Agansis Arthus-Bertrand Guér. 112. 

> Astraea Drury. 112. 

5 australis Boisd. 111. 

ÿ borbonica Boisd. 111, 113. 

x Caricae F. 111. 

n celebensis Hoppf. 113. 

n Dama F. 111. 

5 Doryca Boisd. 111, 144. 

5 insularis Boisd. 111. 

ci Iodamia H.S. 111. 

5 Mauritia Cr. 112. 

orbicularis Walk. 111. 

x strigosa Boisd. 111. 

5 versicolor F. 111. 
Aganopis orbicularia Walk. 113. 

subquadrata H.S. 111. 
Agape analis Walk. 117. 

7 chloropyga Butl. 117, 

5 cyanopyga Feld. 117. 
Anagnis subfascia Walk. 113. 
Asota javana Cr. 109. 

a Zatima Cr. 109. 

Aspa Walk. 112. 
Bizone peregrina Moore, xx. 


383 


Bizone Pitana Moore. xx. 
a puella Drury(Cocons van). XIX. 
È subornata Moore. xx. 
Bombyx Radama Coquer. (Rupsennest 
Van). LXXXI. 
Calamia lutosa Hbn. xCII. 
Calymnia paleacea Esp. LXXXVIII. 
Damalis Caricae F. 109. 
5 Ficus Cr. 109. 
A onusta Weym. 133. 
Deilephila Celerio L. xc. 
lineata F. xc. 
È Nerii L. xc. 
Deiopeia pulchella L xc. 
Eligma Narcissus Cr. 109. 
Erioerypta longipennis H.S. 111. 
Eupithecia isogrammaria H.S. xxVII. 
Euplocia inconspicua Butl. 118. 
n Membliaria Cr. 109, 113, 118. 
Ee moderata Butl. 118. 
renigera Feld. 118. 
Hypsa aequalis Walk. 146. 
Agarista Sn. 129. 
albifera Feld. 144. 
albivena Walk. 146. 
Aleiphron Cr. 125, 130. 
ambusta Mabille. 127. 
Andamana Moore. 132. 
Aphidas Hoppf. 126. 
australis Boisd. 128. 
borbonica Boisd. 127. 
Caricae F. 130. 
celebensis Hoppf. 128. 
clara Butl. 145. 
2 clavata Butl. 140. 
5 complana Walk. 144. 
5 concana Butl. 131. 
= correcta Walk. 146. 
Dama F. 139. 
= dieta Butl. 143. 
en discreta Walk. 146. 
= egens Butl. 132. 
È Eusemioides Feld, 127. 
to Ficus F. 125. 
= Heliconia L. 109, 144. 
5 insularis Boisd. 132, 
intacta Walk. 138. 
Lo Iodamia H.S. 132. 
È Isthmia Walk. 146. 
È javana Cr. 128. 
5 lacteata Butl. 146. 
È lanceolata Walk. 141. 
= leuconeura Butl. 143. 
= leuconota Sn. 135. 
= Monycha Cr. 109, 137. 
co nebulosa Butl. 133. 
5 orbicularia Moore. 123. 
5 Orbona Voll. 113, 133, 
pd Perimele Weym. 139. 
5 persecta Butl. 146. 
= plagiata Walk. 146. 
= plaginota Butl, 131, 
= plana Moore, 146, 


384 


Hypsa privata Walk. 146. 
producta Butl. 131. 
saturata Walk. 146. 
sericea Moore. 141. 
Silvandra Cr. 
speciosa Drury. 146. 
sphaerifera Butl. 132. 
strigivenata Butl. 130. 
strigosa Boisd. 128. 
subfascia Walk. 123. 
subquadrata H.S. 123. 
subretracta Walk. 126. 
subsimilis Walk. 146. 
undulifera Walk. 126. 
Venalba Moore. 141.. 
versicolor F. 127. 

ri Vitessoides Sn. 140. 

Zebrina Butl. 140. 

Lacides Walk. 112. 
Migoplastes ceylanica Feld. 116. 
Mireza nitens Moore (rups). 354. 
Neochera Bhawana Moore. 121. 
Dominia Cr. 109, 121. 
Eugenia Cr. 109, 113, 121. 
marmorea Butl. 121. 
stibostethia Butl. 121. 
tortuosa Moore. 121. 
Nephopteryx obductella F.v.R. XXVII. 
Pachyphilona correcta Walk. 113. 
Panglima gloriosa Butl. 119. 

È Narcissus Cr. 113, 119. 
Papilio Agamemnon L. (rups). 341. 


Eurypylus Horsf. 340. 
Jason Esp. (rups). 347 
Memnon Esp. (rups). 350. 
Pammon L. 340. 
Polytes L. (rups). 352. 
Sarpedon L. (rups). 346. 
Theseus Wall. 340. 
Peridromia Walk. 112. 
Petalis plagiata Walk. 113. 
Phalaena Caricae F. 109. 

n Membliaria Cr. 109. 
Philona cinerascens Moore. 120. 

A Inops Walk. 113, 120. 
Plusia moneta F. xCII. 


Psychide (Zak eener Javaansche). xIx. 
Scopelodes palpigera H.S. (rups). 353. 


Sphinx Convolvuli L. xCI. 
Tigridoptera exul H.S, xCIV. 
Vanessa Cardui L. xCI. 


DIPTERA. 


Anthomyia ignota Rond. xxVII. 
Bacha tricincta v.d.W. 376. 
Bombylius fugax Wied. xxVII. 
Chortophila ignota Rond. xxVII. 
Comastes bicolor v.d.W. 366. 

5 robustus O. Sack. 367, 
Dioctria longicornis Meig. xxVII, 
Eristalis congruus v.d.W. 371. 


109, 113, 141. 


Antiphathes Cr. (rups). 349. 


R HG ES-P:B Rs 


Eumerus ornatus Meig. XXVII. 
Exoprosopa extensa v.d.W. 367. 

A maldonadensis Macq. 368. 
Hermetia albitarsis F. 361. 

= illucens L. 361. 

‘ rufiventris F. 360. 

= (larve). 361. 

Hexatoma pellucens F. xxvii. 
Lepidomyia calopus Löw. 374. 

ortalina v.d.W. 374. 
Melanostoma punctulata v.d.W. 375. 

2 tigrina O. Sack. 375. 
Odontomyia altifrous v.d.W. 363. 
aterrima Walk. 364. 
exul Walk. 364. 
maculifrons v.d.W. 364. 
mutica v.d.W. 364. 
nigrirostris Löw. 364. 
= nitidiceps v.d.W. 365. 
Oxyrhina frontalis Meig. xxiv. 

Wahlbergi Zett. xxiv. 
Pangonia lasiophthalma v.d.W. 365. 
Psilocephala costata v.d.W. 368. 

n rubida v.d.W. 369. 

3 senilis Wied. 368. 
Psilopus cilitarsis v.d.W. 369. 
Pterallastes lituratus Löw. 372. 

5 nubeculosus v.d.W. 372. 
Saucropus cinereicollis v.d. W. 370. 
Spilomyia gratiosa v.d.W. 372. 
Tabanus apricus Meig. xxIII. 


” 


n 
v 
n 
” 


a ater Rossi. xxII. 
5 aterrimus Meig. XXII. 
5 auripilus Meig. xxII. 
a autumnalis L. xCVII. 
3 bifarius Löw. XXIII. 
= bovinus L. xCVII. 
4 bromius L. xCVII. 
fulvus Meig. xCvII. 
7 gigas Rossi. XXIII. 
x infuscatus Low. XXIII. 
n lapponicus Wahlb. xx11. 
È luridus Fall. xxI, xCVI. 
> maculicornis Zett. XXIII, 
XXVII, XCVII. 
= micans Meig. xCVII. 
n plebejus Fall. xxI, xCVII. 
= rusticus L. xCVII. 
n solstitialis Meig. xxI, XCVI. 
n spodopterus Meig. xx. 
a sudeticus Zell. XXII, XCVII. 
tarandinus L. XXII. 


tropicus F. xxI, XCVII. 
Trigonometopus frontalis Meig. XXIII. 


APHANIPTERA. 
Pulex penetrans L. XCVL 
PEDICULINA. 


Colpocephalum eurygaster Piag. 162. 
5 tibiale Piag. 163. 


Ree Ga BIS mann» 


Docophorus acuminatus Piag. 147. 

si sulcatus Piag. 148. 

x truncatus Piag. 149. 
Goniocotes crassipes Piag. 154. 
Lipeurus bicolor Piag. 157. 

5 breviceps Piag. 160. 

7 monilis Nitzsch. 155. 


ñ quadripustulatus Piag. 156. 


5 rotundatus Piag. 159. 
Menopon pachypus Piag. 161. 
Nirmus grandiceps Piag. 150. 

A laticeps Piag. 152. 
Oncophorus major Piag. 153. 


THYSANURA. 


Beckia. xix. 
Campodea. xIx. 


ARANEIDAE. 
Acrosoma macrocantha Walck. 180, 


Argiope argentata F. 180. 
Attus auratus Tacz. 197. 


= Branickii Tacz. 196. 
È chrysis Walck. 197. 
= Croesus v.Hass. XXI,’ 196. 


L iris Walck. 197. 
Avicularia vestiaria de G. 166. 
Ballus brevipes H. xxıx. 

depressus Walck. xxIx. 
Caloctenus major Keys. 191. 

4 variegatus Bertk. 191. 

Ctenus agalenoides L. Koch. 192. 


ù. agroecoides Thor. 192. 
> bimaculatus Tacz. 191. 
5 denticulatus E. Sim. 192. 


5 hybernalis Hentz. 191. 

5 janeirus Walck. 191. 

5 Oudinoti. 191. 

5 spinosissimus Karsch. 191. 

AI torvus Pav. 191. 

valvularis v.Hass. 192. 
Diaea dorsata F. SNK 

5 globosa F. xxVIII. 
Epeira bicolor C. Koch. 183. 

> fuliginea C. Koch. 183. 

ñ fuliginosa Walck. 183. 

+ hispida C. Koch. 183. 

a Messalina v.Hass. 181. 

“ mussiva v.Hass. xxI, 184. 

se producta L. Koch. 183. 

transmarina Keys. 184, 
Ero saxatilis C. Koch. xxvur. 
Filistata Australiensi L. Koch. 174. 

5 bicolor Walck. 174. 

„ «Capitata Hentz. 171. 

+ hibernalis Hentz. 172. 

. testacea Latr. 174. 
Hasarius falcatus Clk. xxix. 
Heteropoda venatoria L. 188. 
Idiommata reticulata L. Koch. 169, 

5 variata Thor. 169. 


385 


Idiops Bonapartei v.Hass. xx, 166. 

DI Cambridgei Auss. 169. 

Li compactus Gerst. 170. 

: crassus E. Sim. 170. 

È neglectus L. Koch. 170. 

5 Petitii Guér. 169. 

7 Rohdei Karsch. 170. 

5 syriacus Cambr. 170. 
Thorellii Cambr. 170. 


Lathrodectus argus Sav. 179. 


= conglobatus C. Koch. 179. 
si crebus Sav. 179. 

a. curagaviensis Müll. 177. 
7 distinctus Blackw. 179. 

= dotatus ©. Koch. 179. 

4 formidabilis Walck. 179. 
jn geographicus v.Hass. xxr, 176. 
3 geometricus C. Koch. xx1,177. 
È Hasseltii Thor. 178. 

2 hispidus C. Koch. 179. 

x intersector Walck. 179, 

4 lineatus Hentz. 179. 

= lugubris Duf. 179. 

5 malmignatus Walck. 179. 
Fs martius Say. 179. 
Menavodi Vins. 179. 

A nactans F. 178. 

È oculatus Walck. 179, 

È ornatus Luc. 179. 

È pallidus. 179. 

Si perfidus Walck. 179. 


à. scelio Thor. 177. 

je Schuchii. 179. 

È thoracicus Nic. 179. . 
n tredecim-guttatus. 178. 
x variegatus Nic. 179. 

= variolus Walck. 179. 
5 venator Sav. 179. 


verecundus Hentz. 179. 
Leptoctenus ten Katei v Hass. xx, 192. 
Lycosa cayennensis Tacz. 189. 

È, laeta L. 188, 189. 

5 leucophaea Ds Koch. 189. 

a poliostoma C. Koch 189. 

x pugnatrix Keys. 189. 

= raptoria Walck. 189. 

3 senilis L Koch. 189. 

# Volxemii Bertk. 189. 
Meta Schuchii. 179. 
Microctenus adustus Keys. 191. 
Micrommata virescens Clk. xxix. 
Mygale avicularia Latr. 166. 
Ocypete setulosa C. Koch. 188. 
Olios setulosus C. Koch. 188. 
Palpen van mannelijke spinnen(Anatomie 

en physiologie der). Lxxxvr. 

Phidippus coloradensis Thor. 197. 
Pholcus cyaneus Tacz. 175. 
Plectana macrocantha Walck. 180. 

sì spinosa Walck. 180. 
Sparassus cayanus Tacz. 186. 

= ferrugineus ©. Koch. 187. 

= funestus Keys. 187. 


bo 
Qt 


586 


Sparassus virescens Clk. xxIx. 
Synema globosa F. xxvill. 
Tarentula febrilis Clk. 190. 
> laeta L. 188. 
Theratodes attalicus C. Koch. 174. 
n capitatus Hentz. 171. 
> depressus C. Koch. 172. 
5 puta Cambr. 174. 
Theridion riparium Blackw. xxvar. 
zickzack Karsch. 176. 
Thomisus rotundatus Walck. xxvii. 


ISOPODA. 
Platyarthrus Hoffmanseggii. xrx. 
ALGEMEENE ZAKEN. 


Borre (A. Preudhomme de) benoemd tot 
Correspond. Lid. xiv. 

Bruyn (L. de) bedankt als Lid. rr. 

Congres (Natuur- en Geneeskundig). x11. 

Everts (Jhr. Dr. Ed.) , Nieuwe Naamlijst 
van Nederl. Schildvleugelige 
Insecten. x. 

Hoeven (J. van der) toegetreden als 
Lid. ıv. 

Joncheere (N. A. de) idem. ıv. 

Kneppelhout (Mevr. de Wed.) toegetreden 
als Begunstigster. v. 

Lichtenstein (J.), buitenl. Lid, over- 
leden. rrr. 

Loman (Dr. J. J. C.) toegetreden als 
Lid. rv. 


REENGIT SL wea. 


Mastboom (Dr. J. G. M.). toegetreden 
als Begunstiger. v. 
Nomenclatuur der Coleopteren-genera. 

LXXXI. 

Qudemans (Dr. J. T.), Bijdrage tot de 
kennis der Thysanura en Co- 
lembola. x. 

Plateau (Prof. F.) benoemd tot Corres- 
pond. Lid. xıv. 

Poll (Mevr. Neervoort van de) toegetreden 
als Begnnstigster. v. 

Portret-album van de Leden der Entom. 
Vereeniging. XCVII. 

Quaestius (Mr. A.) toegetreden als Be- 
gunstiger. v. 

Rijnbende (W. E.) als voren. v. 

Scudder (S. H.) benoemd tot Correspond. 
Lid. xIv. 

Selys Longchamps (Baron de), Odonates 
de l’Asie Mineure, etc. xv. 

Snellen (P. C. T.) Voorzitter der Vergad. 
te Maastricht op 23 Juli 
1887. 11. 

Spiritus, met bijvoeging van suiker, 
geschikt voor het bewaren der 
groene kleur bij spinnen, 
rupsen, enz. XVI. 

VerHuell (Entomologische teekeningen 
van wijlen Q. R. M.). VI. 

Weber (Prof. M. C. W.) toegetreden als 
Lid. rv. 

Wendel (A. J.), sedert 30 jaren graveur 
der platen van het Tijdschrift , 
door blindheid getroffen. 1x. 


all, 


J.v.L. del Bv.K.lith. 
Hypsa . 


di dat, i 


23 


4 U ), Ù 
i ff 
u 5 L ne { i URI 
Mi i . ay 
| ‘ A I i 
1 ’ | u 

% Ù 2 La | LÌ Ci 

4 i] i 
B Er Ù 2 i 7 Á 


B.v.K. Lith. 


J.v.L. del. 


Hypsa. 


E.Piaget del. 


Pediculines. 


P1.3. 


B.v.K. lith, 


PL 4 


E Piaget del. 


Bw:K lith. 


Pédiculines. 


ES: 


Ed. Ev. del. : Bw kK lth. 
Araneae Surinamenses. 


Ed. Ev. del. BvK.hth. 


Araneae Surinamenses. 


Pl. 7. 


Bw.K.lith 


Javanische Papilioniden-R aupen. 


P1.8. 


B.v.K. lith 


Javanische Papilioniden-Ra upen. 


Ar gentijnsche Diptera. 


2129; 


Pl. 10. 


v. d.W. del Ke BK ht] 
Argentijnsche Diptera, 


© TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING | 


GNDER REDACTIE VAN 


Dr. A. W. M. VAN HASSELT 
F. M. VAN DER WULP | 
EN 


Jur. Dr. En. J. G. EVERTS 


EEN-EN-DERTIGSTE DEEL 


JAARGANG 1887—88 
CRT 

ea (MAY 5 dr 

Berste Aflevering N LATIN 


SGRAVENHAGE 
MARTINUS NIJIIOFE . 
1888 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE | 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN 


Dr. A. W.M. VAN HASSELT | 
F. M. VAN DER WULP © — 
EN | 


gar: Dr. En. J. G. EVERTS 


EEN-EN-DERTIGSTE DEEL 


JAARGANG 1887—88 


Tweede Aflevering portai. A 
2. 1719 7 SEN 
A: 15 5890) 
4 
’SGRAVENHÄGE 
MARTINUS NIJHOFF 
1888 


TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


UITGEGEVEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN 


Dr. A. W. M VAN HASSELT 
F. M. VAN DER WULP | 
EN 


Jury DR. En. JS. CG: EVERTS 


SO Ÿ 
EEN-EN-DERTIGSTE DEEL 


JAARGANG 1887—88 


BP wor GONE. = 


SSR CIEL 
Derde Aflevering | may 15 Rey | 


Nd THSONIA Noe 
Werners 


S GRAVENHAGE 
MARTINUS NIJHOFF 
1888 


© TUDNCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE 


a 


ULTGEGLYEN DOOR 


DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISOHE VEREENIGING 


ONDER REDACTIE VAN © 


Dr. A. W. M. VAN HASSELT 
F. M. VAN DER WULP 
EN 


jim Dae En. L'A EVERTS 


EEN-EN-BERTIGSTE DEEL 


NS OF Ge Nez 
(EUREN 


pe | € È 
. MAY 15 1884 7 
N Rise RO VA 


JAARGANG 1887—88 


Vierde Aflevering 


. SGRAVENHAGE 
MARTINUS NIJHOFF 
1888 


} 


Ob 


Ù 
A 
oT 


nt EU } | i pi De ki 1 MRC PAIE 
EN NM Ne 


PLN 
í 


Pe Viel 


Li 


LA 
is 


me ee 
en ae 


or 


Ste 
la 


apre rer