This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project to make the world's books discoverable online.

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the publisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with librarles to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.

We also ask that you:

+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuáis, and we request that you use these files for personal, non-commercial purposes.

+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine translation, optical character recognition or other áreas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find additional materials through Google Book Search. Please do not remo ve it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner any where in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Google's mission is to organize the world's Information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web

at|http : //books . google . com/

Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.

Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.

Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.

Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares; como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.

+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos propósitos y seguro que podremos ayudarle.

+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.

+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de que todo lo que hace es legal. No por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas

audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la páginalhttp : / /books . google . com

HARVARD UNIVERSITY

LIBRARY

or raE

PEABODY MUSEUM ÜF AMERICAN

ARCHAEOLOGY AND ETHNOLOGY

GIFT OF

Presldent Pardo to

Soyth^/merioan ExpeditioE

Dec. 15, 1909

i.

FOI^ÍG-IvOTJL IIÍCJLICO

Comprende tüás de 12,000 voces eastellaoas y 100,000 de kesliua def

Tipografía del Colegh de Propaganda Fide del Perú

1«05,

Con las licencias respectivas.

-<X : o : X>-

Propiedad reservada.

A

'■\ ^-

|mlogo

Es un hecho reconocido, que cuatro quintas partes de los habitantes del Perú hablan el idioma keshua, y de estos solo una fracción relativamente pequeña habla también el castellano, y muchísimos ni siquiera lo entienden. Esto sólo basta para poner en evidencia, no solo la importancia j utilidad de la publicación del Vocabulario Políglota, sino también de su imperiosa necesidajd.

No es justo vivir siglos tras siglos aislados de la inmensa mayoría que |. forma la gran familia peruana, separados con la barrera infranqueable de n habla que recíprocamente ni unos ni otros entendemos. Aguarear que los eshuistas se nos aproximen, abandonando su idioma nativo para apro- iarse el nuestro, es una quimera ó cuando menos obra de muchos siglos, á S^ar por lo que hemos adelantado en los que llevamos de roce con ellos. M empresa más ardua de lo que algunos creen, y poco menos que irreali- t^able, extinguir el idioma primitivo de un pais, cuando hay empeño en con* lervarlo: ni el catalán ni el vascuence se ha podido destruir en España, ii el patuá ni el limosin en Francia, ni el genovés ni el napolitano en Italia, "x en otras muchas naciones el habla especial de tal ó cual territorio, por les que hayan sido los esfuerzos para someterlos á un idioma común > nacional.

IV

Es indudable que sería un bien inmenso establecer la unidad práctica y popular de un idioma idéntico en todo el Perú, é introducir por este medio la civilización en la raza indígena, asimilándola á la vida de los pueblos cul- tos; pero esto es imposible obtenerlo con una plumada ó un decreto guber- nativo que así lo ordene, y solo podrá llegar á establecerse un idioma oficial en toda la República, como ahora sucede en el Perú y otras naciones, pero sin ulteriores resultados: los indígenas siguen y seguirán con su keshua.

Para infiltrar en las masas aborígenes el pensamiento civilizador que las depure de sus ideas groseras, para introducir en su ánimo el sentimiento de la dignidad humana que los emancipe de su modo de ser abyecto, es de nece- sidad que nos acerquemos á esas masas, que les hablemos en el lenguaje que ellas entienden, que nos acomodemos al estado de desarrollo intelectual en que se encuentran, que perfeccionemos sus facultades psiquicas, mediante una comunicación eficaz y apropiada, cual es la palabra, pero de ningún modo puede aceptarse abandonarlas á sus propias fuerzas, alejamos de esos seres infelices, y mucho menos despreciarlas sólo por que no hablan castella- no, como si les fuese dable transformarse por encanto en hablistas del idio- ma de Cervantes, según sido insinuado, en momentos solemnes, por hom- bres cuya palabra debe considerarse como autorizada, por tener resonancia ^n todos los confines de la República.

Entonces se ha dicho poco menos) que el estado de abatimiento de los indios está unido al idioma keshua que hablan, como sien Europa no encon- trásemos pueblos en estado lamentable, no obstante hablar un idioma culto y aceptado. Se ha alegado que el keshua es pobrísimo en palabras é impo- tente para poder expresar las ideas modernas, pretendiendo deducir que por

V

esto debe exterminarse; como si las lenguas más ricas y cultivadas no hubie- ran tenido necesidad de aceptar multitud de neologismos, tomados 6 deriva- dos del griego y aún de lenguas muertas, para expresar los descubrimientos 6 inventos alcanzados hasta hoy día: el keshua no desmerecerá por los neolo- gismos, ni lleva vinculado la degradación del indio. Esa degradación hay que buscarla en otras causas: estas causas son las mismaá, por las que el común de los indígenas es analfabeto.

Apena el corazón ver cómo en (circunstancias augustas se ha vilipendiado y anatematizado el keshua, al pstremo de suponerlo sin alfabeto, sin gramá- tica, sin léxico, estigma de esclavitud del indio, etc, etc; apena el corazón, re- petimos, ver que asuntos tan trascendentales como el presente' hiayan sido tratados errónea é indebidamente. Véase lo que dejado escrito el eminen- te lingüista Dr. Leonardo Villar, en'sus * 'Fragmentos de Gramática Keshua" obra postuma publicada por la Sociedad Geográfica de Lima, en su Boletin, de Setiembre de 1901. En ellos, después de haberse ocupado de su parte fonética, de sus vocales y condonantes, desu' ortología, del nombre, pronom- bre y sus combinaciones, del género, del sustantivo y adjetivo, simple y com- puesto, primitivo y derivado, y multitud de otros puntos gramaticales ira- portantes, especificados en el iáioma keshua, pasa á ocuparse del verbo, del cual hace un estudio filosófico y profiíndo, que sintetiza en la pagina 348, en las siguientes magistrales palabras: , .

**Se puede decir, sin incurrir en exageración, que en la keshua §1 verbo ha ad- quirido la plenitud de su desarrollo y la perfección de su organización. A juzgar la keshua por el verbo, hay que convenir en que es una de Jas lenguas más no- tables por su cultura.

- VI -

"Cuando se observa en ella la manera como se forman los verbos, el artificio con que están dispuestas sus partes, la sencillez con que se procede en este mis- mo artificio, la grande regularidad de sus conjugaciones, que están reducidas á un solo tipo, con muy limitadas variaciones de accidente, y en fin, cuando se considera la grande facilidad que tiene para modificarse indefinidamente en su significación, hasta poder expresar los más delicados matices del pensamiento, indudablemente no se puede desconocer, que muy largas labores y profundas meditaciones han contribuido á la organización de este verbo; que .para consti- tuirlo ha habido que partir de un análisis filosófico, en el que se llegado á las partes más elementales del pensamiento; y que el genio, y no la inteligencia in- culta de! salvaje, ha sido el agente de estas labores*'

Es, en realidad, el agente de las labores, no sólo el genio, sino el Creador de los genios, porq lie asi como nada puede ser causa de mismo, de igual modo el genio no pudo haberse dado la existencia, ni constituir la regla de sus propios actos,. ni tampoco producir el modelo al cual debe acomodarse el ejerci- cio de sus facultades.

A este propósito dijo muy bien Rouseau: Ha habido necesidad de la palabra pa- ra inventar lapalabra; y del mismo modo debemos decir: ha habido necesidad déla Inteligencia Suprema para dar existencia á la inteligencia limitada, cual es la del hombre, y también para determinar sus facultades, modelar sus operaciones, presentándole el ideal ó prototipo, según el cual debe ejercer sus funciones ra- cionales y discursivas, de todo lo cual el idioma es viva expresión y externación. Los seres todos que la Potencia Divina ha producido (según la gráfica expresión de la divina escritura) están adaptadas al Verbo Divino como prototipo; Scimus

VII

aplata essesacula Verbo Dei (Hebr. cap. ii, v. 3).

Para todo esto, la mente humana debe concebir, en sus intimidades, su verboy el cual debe ser irradiación del Verbo Divino que eternamente está en la Men- te Increada, con la cual se identifica en unidad de esencia simplicisima é inñnita. Por este Verbo todo ha sido hecho, y por él todo recibe el grado de perfección que demanda su esencia y naturaleza; y este Verbo es la vida de la inteligencia humana (como lo es, en grado inferior, de todo organismo), porque en el Verbo está originariamente toda vida. Esto se halla admirablemente expresado en los libros sagrados, en los cuales se lee: Fom sapientia Verbum Dei in excelsis; El Verbo de Dios, en las regiones metafísicas ó de la pura inteligencia, en la cual se encuentran los espíritus, es Fuente de Sabiduría (Ecle. cap, i, v. 3.). Tam- bién se expresa bajo otra forma en este otro texto: lUuminas tu mirabilüer i mon- tibus aternis; **Tu iluminas la mente humana) de un modo admirable desde tus montes eternos," ó sea prototipos que se hallan eternamente en la mente divina (Sal. 75. V. 5). Es positivo que en Dios vivimos, nos movemos y somos (Act. 17. 28).

Apena ver que, llegando á la humanidad los vividos resplandores de la Verdad Divina, una gran parte de los hombres llamados sabios y filósofos, dejen la luz y anden por regiones tenebrosas, inventando teorias quiméricas y sistemas ab- surdos, cuales son los hoy en boga tomados de la filosofía nebulosa alemana, cu- yos guias son Strauss, Kant, Ficthe, Hegel, Scheling^Kraussymuchosotrosque, con su formalisnw,trascendenialismo, transformismo etc, sin entenderse muchas veces ellos mismos, bajo diferentes formas todos enaltecen el yo individual como prin- cipio de todos los conocimientos y aún de todas las existencias, y por varios ca- minos tortuosos llegan al panteísmo, lo cual equivale á suprimir á Dios y des-

VIH

conocer el principio de causalidad, con lo cual envuelven á la pobre y débil razón humana como en negra y densa nube, y la empujan por despeñaderos horripilan- tes hasta conducirla á la desesperación y total ruina. Sin embargo; á los quea- desbarran se les llama filósofos y sabios! Pero dejemos esos desvarios.

El Verbo Divino, el cual infulndió el pensamiento en la mente humana en la primera pareja, la dotó también de la palabra , para que pudiese comunicarse y establecer sociedad entre los seres racionales, realizándose lo que dicen los libros sagrados: Eraí autem ierra labü unius ei sermonum corumdcm; todos los habitan- tes de la tierra tenían un solo lenguage y modo de expresarse (Gen. cap. XI). E cce unus cst populus et umim labtum ow«t6ws; '*he aqui que todos los hombres forrnan un solo pueblo unido con la identidad de idioma'* (Ib. v. c).

El idioma ¿ha sido conquista del genio del hombre, ó bien infusión mental del Criador del hombre?

Es positivo, que el Criador debió comunicarse con la obra mas perfecta que salió de su virtud fecunda y omnipotente, que es la racional; y que habiendo si- do criado el hombre en justicia y rectitud con aptitudes para esa comunicación, debía también establecerse un orden de relaciones que suponen el empleo del lenguaje, que, por cierto, no pudo" ser improvisación del genio, sino institución de Dios. Suponer al Criador incomunicado con su criatura salida perfecta de sus manos, es irracional é inadmisible.

El que ennobleció al hombre dotándolo de la facultad de pensar y raciocinar, ¿no habia de activar esa gran facultad dejándola adormecida? El que enriqueció al hombre con el delicado órgano de la voz, ¿no habia de impulsar el ejercicio de ese órgano y trabar conversación recíproca, para cambiar ideas (Dios no pue-

IX

de recibir ninguna), sino para infundir al hombre profundos conocimientos, convirtiéndolo en un gran sabio? Poseía el hombre el órgano de la voz, ó sea el instrumento músico mas primoroso y perfecto que se conoce, con sonidos ver- daderamente armónicos; y Dios, cuyas obras son perfectas, hizo del hombre un gran artista, en posesión de una ejecución brillante y sorprendente en el arte déla modulación y de la expresión. No dsbemos juzgar del hombre primitivo como del caido según ahora se encuentra, en estado verdaderamente lasti- moso, pues que el hombre primitivo tenia el ejercicio de sus facultades en una- perfección admirable. Esta perfección era signo de haber intervenido Dios, y no, como suponen ciertos antropologistas y filólogos, en un estado como germinal y desenvolviéndose para coiTíplenjentarse, ó partiendo de un estado parecido al de rudimento, idiotismo y n?ud^z.

Con ese erróneo criterio acerca del hombre, nada estraño que se haya llegado á conclusiones falsas, aunque se bauticen con el pomposo nombre de conquistas de la ciencia moderna, que no siempre está fundada en principios ciertos, en es- pecial, tratándose de cosmogonía, cosmología, antropología, etnología, etc. etc.

El hombre fué criado perfecto, como también todo el universo, pues asi ha- llamos éste al venir nosotros al mundo, en el cual nada encontramos que hacer, porque ya todo está hecho: solo falta inquirir las maravillas encerradas en creación, cuyo descubrimiento se Urtus. invención, y constituye el progreso, en el cual el hombre no ha creado nada, ni es posible que jamás cree.

La arn^onía y concierto que reina en la creación es en verdad sorprendente y admirable, y sólo hallamos desconcierto y desorden en los hombres, con tan des- graciacj^ pf-Qpensión, que seríamos capaces de introducir la confusión en la ar-

X

monía del mismo universo, si Dios lo entregara á la voluntad de los hombres, aunque fuese por poco tiempo. Poderoso para destruir, no ha podido el hombre formar hasta ahora una lengua universal, ni tampoco una escritura conmn, idio- lógica ó fonética, á pesar de haberlo proyectado é intentado desde siglos ha, y ni el volapuk ha tenido éxito, ni es de creer lo tenga el esperanto.

El Criador hablaba, pues, con el hombre, y su lenguaje era acomodado á su específica naturaleza, espiritual y sensible, mediante un idioma perfecto, trazado por la Sabiduría Increada. Esto descifra el enigma y aclara el misterio del origen del lenguaje.

Fuera de esto, es positivo que el hombre fué creado en la doble individualidad de sexo, por lo cual debió establecerse comunicación inmediata en la primera pa- reja, para continuarse sin interrupción en su descendencia; comunicación que no podía establecerse cual convenía sino mediante el lenguaje. Este, por tanto, fué original é infuso en la primera pareja, y que pudo ser después desarrollado y en- riquecido en la descendencia.

Los filólogos se pierden en conjeturas sobre el origen del lenguaje y algunas veces amontonan sombras sobre este asunto, que sin embargo la revelación di- vina presenta con claridades que ilustran la razón humana y la ponen en lo cier- to. Pero esta se desdeña reconocer el origen divino con frecuencia y en ciertas escuelas, y aún le falta el valor de mentar el nombre de Dios en esta y otras cuestiones, por lo cual vemos que, llevado el hombre del espíritu moderno, no perm te que Dios, ó lo que lo representa, entre en las discusiones de los parla- mentos y en los consejos de los gobiernos, se le suprime en las legislaciones é instituciones sociales, en los discursos públicos y en las conversaciones privadas,

XI

en las costumbres y en los actos de la vida, divorciándose de Aquél que es el All>ha y el Omega, el Principio y el Fin.

Se ha dicho, que el lenguaje originario fué el monosílabo ^ como el más senci- llo; siguió después el de agluiinamiento;y por fin, el á^flexióny que le ha dado nue- va forma y carácter, señalando tres períodos que corresponden á estas tres a- grupaciones lingüísticas denominadas-ayawa (indo-europeo), semítica y turánica.

La contextura gramatical y suavidad fonética no es de dudar serían lo más perfecto del lenguaje primitivo, y debemos encontrarlas entre las ruinas de las innumerables hablas posteriores, entre las cuales se han introducido elemen- tos humanos, con las irregularidades en las declinaciones y conjugaciones, en la formación de participios y adverbios .etc. y se ha introducido también la dureza y aspereza en los sonidos, con tantos matices de guturaciones, chillidos, gorgoritos etc. pudiéndose establecer que cuanto más una lengua tiene de gutu- ral, fisiológicamente hablando, tanto más tiene de humano; y que cuanto es mas oral, más participa de su nitidez primitiva. Esto explica el fenómeno observado en la keshua, cuya formación supone una sabiduria más que humana, al propio tiempo que se encuentra en una raza atrasadísima, sin la menor cultura intelec- tual y sin vestigios de que antes la hubiesen tenido, pues que, aun cuando pue- blos y ciudades cultas hoy la hablan y la han recibido de esta mencionada raza, no por esto han mjejorado la misma ni el idioma.

Es cosa averiguada, que en las lenguas de aglutinamiento y flexión se encuen- tran raíces comunes, en tan gran número, que sólo unas quinientas (número pe- queño comparado con la totalidad) presentan vaguedad, la cual proviene proba- blemente de la corrupción del habla durante largos siglos. Es de esperar que se

XII

encuentre también identidad de raíces con la turáhica ó flexional, á medida que se avancen los estudios. (Véase á Vigoraux, Max Müller, Meignan, Ancassi, Ascoli y otros). Estos nuevos datos vendrán á confirmar lo que ya sabemos.

Consta pues la unidad primitiva del lenguaje, el cual no es de origen humano, pues que **si el hombre lo hubiese inventado, cada agrupación, cada familia ten- dría uno especial, sin relación con el de las otras", como advierte Cesar Cantú.

Por desgracia, esta unidad se perdiq cuando el orgullo del hombre extraordi- nariamente multiplicado lo infatuó, al extremo de pretender edificar una torre que llegara hasta el cielo, según el relato histórico sagrado (Ib v. 7.); y entonces Dios, que vio en el fondo de aquella pretensión insensata una gran soberbia que debia ser refrenada, y no una aspiración legítima y laudable, confundió la mu- chedumbre de operarios que trabajaban en el edificio de la torre, introdu- ciendo en ellos diversidad de lexicón, variedad de extructura, multiplidad de matices fonéticos etc. imprimiendo especialmente des grandes caracteres en la multiplicación de las lenguas: aglutinación y flexión; resultando de todo esto, que los operarios no se entedian, viéndose forzados á abandonar la obra. He aquí las palabras del texto sagrado cuando tuvo lugar esta catástrofe en el año 1800, a- proximadamente, después de la creación del hombre: Venitc igitur descendamus ei confundamus ibi linguam corum, et non andiat unusquisque vocem próximi sui; ba- jemos y confundamos la lengua de esos, y no se entiendan entre (Ib.) Quizá algunos que lean estas lineas encontrarán dificultad en aceptar lo expuesto como enseñanza ó doctrina revelada; no importa, siempre hay que recibirlo como documento ó hecho histórico, porque así nos lo ha trasmitido la más remota an- tigüedad uniforme y universalmente.

^ XIII

No es aventurado suponer que el keshua es de aquella época, por cuanto lleva carácter que distingue las lenguas primitivas, el cual consiste en que sólo tienen las tres vocales ¿, í, w, y así se encuentra en las primitivas orientales; y si bien es verdad, que en el alfabeto keshua se han admitido la ¿J y la o, es porque, en el uso, la c tiene equivalencia idéntica con la t, y la o con la u, y viceversa, pudiendo ser sustituidas la una por la otra, como lo afirma el Dr. Fernan- dez Nodal en su Gramática de keshua publicada en Londres. Lo mismo sien- te el sabio Fidel López, que hecho un estudio analítico del keshua, y antes lo habia aseverado también el eminente filólogo Dr. Tschudi, y lo mismo dice el Dr. Leonardo Villar cuya autoridad en esta materia es indiscutible y de quien hemos recogido estos datos.

Otro de los indicios de lengua primitiva es la riqueza 6 exhuberancia de las pa- labras, la cual no consiste en la proftisión de voces ó sinónimos, sino en la epcis- tencia de una palabra para cada particularidad ó para cada modificación de ac- ción, como observa el Dr. D. Leonardo Villar en sus estudios filológicos, el cual añade: **En la keshua es muy común la determinación así detallada en los nom- bres y los verbos"

Pero no se trata ahora precisamente de enaltecer ó cultivar el idioma keshua, ni de admirar las bellezas de su literatura, ni la delicada estructura de su sintaxis, ni aún de mantener á los indios aferrados, ni siquiera adictos, á su habla nativo; sino que: se trata de aproximarse, como queda dicho, á esa raza tan atrasada para inocularle una civilización que la enaltezca, á cuyo efecto es de primera ne- cesidad entenderse con ella, generalizan Jo el habla castellana, mediante el dic- cionario, ó cuando menos vocabulario.

XIV

Sea que los keshuistas, celosos de su idioma, quieran conservarlo y cultivarlo, sea que los contrarios á esa habla, por consideraría poco significativa, quieran emprender campaña para exterminarlo, en ambos casos es de necesidad el Voca- bulario, aunque parezca á primera vista una paradoja.

Es manifiesto, que con el Vocabulario, los primeros tendrán un elemento po- deroso para conservar vivo en la raza indígena el amor é inquebrantable adhe- sión á su len,s:uaje nativo, que les servirá para producciones literarias que enri- quezcan su idioma y lo hagan cada dia más estimable. Los segundos encontra- rán en el Vocabulario un medio de propagar el castellano, hasta llegar á su ob- jeto final, que es unificar el idioma en el Perú. Surgirá, verdad, una lucha, pero lucha honrosa, noble, literaria y aún científica, que será proficua al pais: ¿cual será el resultado? La presunción no está por el keshua.

Este desenlace se halk tanto más fundado, cuanto que ahora mismo no están de acuerdo los keshuistas acerca de un punto esencial y que debería ser claro y trillado, cual es si en este idioma hay ó no infinitivo.

Los diccionarios y vocabularios, sin exceptuar uno solo, incluso el del P. Hol- guin, f)onen la primera persona del singular de indicativo, y no el infinitivo kes- hua, al dar el significado del infinitivo castellano. En el decurso de cuatro si- glos, los keshuistas no han podido resolver definitivamente esta cuestión. Esto acusa indudablemente incuria culpable, pues, con un poco de estudio, habrían encontrado resuelto este punto, desde el año 1608, en la gramática del mismo P. Holguin, Lib. 3, cap. i, art. 3, en donde dice textualmente: Cay, el infini- tivo de Caniy que significa Ser. Hay pues infinitivos en el verbo sustantivo ser y en los demás.

~xv

El infinitivo Cay es igual al imperativo, como sucede en todos los verbos kes- huas, y este omonimismo quizá ha dado origen á creer que en este idioma no hay infinitivos. Sin embargo, esto se hace increible, pues lo mismo sucede en otros idiomas, y en castellano tenemos amamos, primera persona del plural del presente de indicativo, y también amamos, primera persona del plural del preté- rito perfecto de indicativo.

Se ha hecho también cuestión, sobre si los indios tienen ó no ideas abstractas 6 estas se pueden expresar en el keshua, cuestión importante que está definiti- vamente resuelta. He aquí la exposición, según se encuentra en el lugar de la gramática citada.

El infinitivo Cay se combina con sustantivos y adjetivos, y también con parti- cipios, con la particularidad que esta combinación los eleva, de concretos, á la categoría de abstractos, y entonces expresan el ser substancial ó naturaleza de las cosas ó sea lo abstracto. Así tendremos Dios cay, la Divinidad ó Naturaleza Di- vina; Runa cay, la Humanidad; Llamppu cay, la blandura; Yurak cay, la blancura; Mana alli cay, la maldad; Yachak cay, la sabiduría, etc. Además, el cay expresa la abstracción de un individuo singular, como Pedro cayniy, mi personalidad de Pedro; mana huanasak chaycca, Pedro cayniypas manam canccanchu, caso de no en mendarme, desaparezca mi personalidad de Pedro.

De esta suerte, el infinitivo cay, como cualquier otro infinitivo, puede expresar millares de ideas abstractas, según sean los vocablos á los que se une. Esto sólo basta para demostrar la excelencia del idioma keshua y sus múltiples combi- naciones.

Si damos una mirada retrospectiva á los cuatrocietitos y más años que lleva-

XVI

mosde vida común en el Perú, nos encontramos ¡Con el vacio! Puede

decirse, que no se hallan obras en keshua y que su literatura es insignificante. A- llá el Olíanla, poema indisputablemente de mucho aliento y gran mérito, un drama llamado Usca-Paucar, una que otra poesía de menor valor. Algunas obras religiosas también de bastante mérito, como el Ritual de Curas por Pérez de Bo- ca-negra, Catecismo y /'exposición de la doctrina cristiana, mandado imprimir por un Concilio Limense, diferentes sermonarios, unos impresos y otros inéditos, que se hallan cubiertos de polvo on las bibliotecas de los regulares, vocabularios 6 diccionarios escritos por diferentes autores, algunos otros opúsculos de menor cuantía; he aquí casi agotado el repertorio de la literatura keshua y sus trabajos cientificos.

Conviene hacer mención de los vocabularios conocidos.

El más antiguo es el '^Vocabulario Genend" por el P. Domingo de Sto. Tomas, editado en Valladolid, á 1556, que también publicó una gramática.

Otro por Antonio Ricardo, impreso en Lima en 1586. ,, ,, el P. Juan Martinez, en 1604.

,, ,, el P. González Holguin, impreso en Lima en 1^08. ,, ,, el P. Torres Rubio, en 161Q. ,, ,, el P. Honorio Mossi, con su gramática tomados de los del P.Holguin

Vocabulario y Gramática por un religioso de la Compañia de Jesús, publica- dos en Lima en 1754

Gramática por D. J. Fernandez Nodal

Vocabulario por el P. Lobato en 1900, con una gramática.

Otro, finalmente, castellano-keshua-pano con sus respectivas gramáticas por

XVII

el P. Manuel Navarro, impreso en Lima en 1903.

Es necesario reconocer que el trabajo más acabado, es el del P. González Holguin, que ha servido de base para los trabajos posteriores, más 6 menos de- ficientes.

El Dr. D. Leonardo Villar ha prestado un importante servicio á los lingüistas con su Folleto publicado en Lima en el año 1890, sobre el keshua, y con los frag- mentos de gramática keshua que hemos ya citado, manifiesta conocimientos pro- fundos sobre filología.

¿Cuántos y cuales son los que se ocuparon antes en profundizar las maravillas de ese idioma, descubrir su delicada contextura etc? Cuántos los que hoy dia lo cultivan de aquellos que están en contacto con los indios? La mayor parte sólo conocen lo indispensable, no por mantener relaciones sociales con ellos 6 beneficiarlos, sino para sacar toda la utilidad posible, y su habla semeja una jer- ga castellana keshuizada. Los que componen el resto, si pueden sostener una con- versación larga en keshua, no todos saben escribirlo, y de estos sólo se encon- trará unos cuantos, en número reducido, que sean capaces de componer un dis- curso correcto y en lenguaje castizo.

En ese estado la cultura y literatura del idioma keshua, sería necesario desple- gar nuevos bríos entre los que lo hablan, para que surgiese la lucha que antes he- mos insinuado, pero que en realidad no la habría ni podría haber; y si la hubie- re, no contendría antagonismo entre keshuistas y castellanistas, antes bien uni- dad de mirase identidad de fin, porque el propósito de todos es dignificarla persona del indio, desarrollar sus facultades mentales, elevar su espíritu abati- do, y ennoblecer sus sentimientos decaídos, para que esa raza se convierta en

XVIII

elemento de progreso y contribuya al engrandecimiento moral é intelectual del Perú, al mismo tiempo que á la explotación y desenvolvimiento de su prover- bial riqueza. Estamos seguros de que en todos prev^alece ese ideal, y de ningún modo el de mantener una lucha, que en todo caso más bien sería un certamen, en el cual todos saldríamos gananciosos, pues que, al desenvolver los keshuistas los recursos y riquezas de su sentimental y delicado idioma, no impedirían la generalización del cadencioso y caballerezco castellano, ni la adquisición de es- ta lengua estorbaría el cultivo del habla nativa.

Pero dado caso que el idioma keshua se perdiese, de ningún modo debería inculparse sino á la desidia de los llamados á mantenerlo, y en esta hipótesis re- sultaría como un desquite, realizándose una evolución semejante á la operada antes, cuando el Inca invadió las regiones del Perú, en la que cada cual tenia la lengua ó dialecto propio, el cual desapareció, por haber sido exterminado este é impuesto el keshua. Es reconocido que esas lenguas eran muchas, de las cua- les aún se conserva el Cauqui en los pequeños pueblos de Tupe, Cauchi y Huantan, en la provincia de Yauyos. La Yunca ó Moxica estendida en los hoy departamentos de la Libertad, Cajamarca, Lambayeque, Piura etc, se habla aun actualmente en el pueblo de Eten, que lo conserva con tesón y respeto. La Puquina se hablaba en el departamento de Moquegua, y el Aymará en los depar- tamentos de Ayacucho y Apurimac, y ahora mismo se conserva en las regiones vecinas al lago de Titicaca, esto es, en las provincias de Huancané y Chucuito y en el departamento de la Paz, en Bolivia, más allá del cual, hacia el sur, se habla el keshua, como se encuentra en el Perú. Esta circunstancia confirma lo que con sobrado fundamento se ha siempre aseverado, esto es, que el Inca al invadir los

XIX ~

vastos territorios que formaron su colosal imperio, impuso con mano de hierro el habla keshua, prohibiendo la nativa; pero á pesar de esto, en algunas partes en- se contró tal resistencia que fué impocible vencerla; de aquí que en algunas regio- nes hablasen entonces ambos idiomas, y que en otras sólo el propio, retrazando el keshua, como sucede con el Aymará.

Aparece también que ese idioma Aymará se hablaba en algunos puntos del centro y norte del Perú, como lo indican los nombres de muchísimos pueblos de esas regiones del todo aymarás. Lo es Lurin, Lurini, ó Luriri (Hacedor,) pue- blo del distrito de Lima, y también lugar de lea, que viene de Luraña (Hacer), en keshua significa parte céntrica, L«/>» (calor ó rayos del sol) aldea de Hua- rochiri, viene de I/:*/)/a;i;i (asolear ó hacer calor). Ap:ita (llevado), pueblo del distrito de Jauja. Ámbar (mano), en el distrito de Cajatambo: se escribe Am- pharú TayMaja (abra de mucho frío), en la provincia de Huancavelica: se es- cribe Thaya-kcasa. Huarás (estrella), viene de Huara-huara, y es probable que por evitar la repetición, se le haya añadido una s en plural castellano: significa estrella, rayar el dia, ó día nuevo. Huari (vicuña) y todos sus compuestos como Huartpampa (llanura de vicuñas).

Es positivo que ha desaparecido el idioma nativo en este y muchísimos otros lugares en que ahora se habla el keshua, y nada de particular tendrá si desapa- rece, no intencionalmente, cuando se generalice el castellano, lo cual quedará inmensamente compensado introduciéndose la civilización, á cuya meta hemos todos de dirigir nuestros esfuerzos, llegando á esa conclusión común; la regene- ración de la raza indígena.

¿Que medios se deberán emplear?

- XX -

Aunque estos son múltiples, masó menos importantes, no se puede negar que el Vocabulario Políglota es uno de los más recomendables, y como punto de partida para la generalización del idioma castellano.

Las autoridades, en primer término, necesitan de él para atender y entender á tantos desgraciados indios que acuden á' ellos en demanda de justicia y protec- ción en sus reclamos y quejas. Los jueces y cuantos ejercen funciones en el or- den judicial no lo necesitan menos, si quieren que haya acierto y rectitud en sus procederes, como lo acredita la experiencia. ¿En qué se fundan en los pueblos de la sierra, muchas veces, los fallos del poder judicial, y los actos de la admi- nistración gubernativa, cuando los magistrados y las autoridades no hablan ni entienden el keshua, y los litigantes y los otros ciudadanos del pueblo, los que deben prestar declaraciones, ser\'ir de testigos ó dar informes, tampoco hablan ni entienden el castellano? Hay que apelar á los intérpretes ó lenguaraces, y fundarse en su sinceridad y veracidad, que en la sierra no se encuentra siempre.

Los jefes y oficiales de ejército, en especial al encargarse de la educación y disciplina de los reclutas, mal podrán desempeñar ese delicado cargo, si no se entienden entre sí, ni en poco ni en mucho.

Los hacendados y comerciantes que necesitan de los servicios de los indios, y por lo mismo han de trabar relaciones con ellos, se encuentran en el mismo caso.

Todos Ice r¡ue ejercen el magisterio de la enseñanza primaria es de necesidad tengan algún conocimiento, siquiera rudimentario, de la gramática keshua yes- ten provistos del Vocabulario, por cuya razón sería conveniente no espedirdiplo- ma sin rendir antes examen de la analogía y sintaxis de esa gramática. La analo- gía debería comprender la contextura del nombre y sus clasificaciones, la aplica-

-: XXI -

cíon de los prefijos y sufijos y el verbo y sus conjugaciones, los advervios partícu- las etc. La sintaxis debería comprender las concordancias y sus clases, jos régi- menes, construcción etc. Al efecto, nos Hemos propuesto publicar una pequeña gramática que contenga en compendio lo esencial al conocimiento del keshuá.

Todo lo hasta aqui dicho no interesa menos á los sacerdotes, en especial si e- jercen cura de almas, por cuanto su misión los lleva directamente ápracticar con la infeliz raza indígena funciones sublimes, por su ministerio espiritual, introdu- ciendo la luz de la verdad revelada en sus inteligencias ofuscadas por la ignoran- cia y las superticiones. Deben moralizarlos depurando sus malas costumbreis y hábitos viciosos, y enseñarles la practica de las virtudes; á ellos corresponde ha- cerles conocer la sublimidad y bellezas déla religión católica, única divina, intro- duciendo en sus ánimos convicción profunda de que es la que Dios. ha dado á la humanidad, y por consiguiente, que son falsas todas las demás religiones forja- das por los hombres. Los sacerdotes tienen el encargo de extender el reino de Jesucristo en sus corazones, el cual proporciona felicidad en esta vida, y asegu- ra la dicha campleta en la venidera etc, etc. Por esto, el primer Sínodo Límense dispone, que los que han de recibir órdenes antes se instruyan en la lengua kes- huá; y en la Ley 4 de Indias, tit. 13 Lib. i se encarga que el cura que ignore el keshua, sea removido de la parroquia ó se le ponga un coadjutor que la sepa; y en la Cédula Real de 20 de Diciembre de 1693 se manda, que haya escuelas en los pueblos de indios. Muy conveniente sería restablecer las clases de keshua en los seminarios y también en los conventos de regulares, como lo previene el de- recho especial de ellos, pues que la falta de esas clases dejaría un vacío clamo- roso, privando de adquirir á los eclesiásticos el conocimiento de lo que les es su-

- XXII -

mámente necesario, en especial si deben vivir en la sierra.

Estas disposiciones se hallan igualmente confírmadas por el edicto del Iltmo. Sr. Dr. Dn. Pedro Antonio de Barrotea, Arzobispo de Lima, con fecha i** de A- gosto de 1754, citando las leyes 30, tit. 6 Ley i, tit. 13 Ley 56, tit. 22 del Lib, i, y Cédulas posteriores. Allí se manda, que todos los eclesiásticos, aunque sean regulares, después de dos años de publicado el Edicto, comparezcan á ser exa- minados de keshua; y que en lo sucesivo, nadie recibirá ordenes sagradas sin el certificado del Catedrático de keshua de haber terminado un curso completo 6 sea dos años, debiendo además rendir examen, caso que sean destinados ala sie- rra. Consecuente á estas disposiciones, la Iglesia Peruana ha constituido en el conocimiento del keshua un titulo de ordenación, equivalente al patrimonio que suministra lo suficiente para la congrua sustentación, á fin de que sirva de ah- ciente á los clérigos para aprender ese idioma.

El Concilio celebrado en Quito el año 1885 dispone: **Para que tengan el debi- do efecto los estatutos del concilio Quitense y á fin de que los párrocos pue- dan cómodamente explicar á los indios el catecismo traducido en keshua, orde- namos que en los seminarios diocesanos, y con mayor razón en el central, sees- tablezca una clase de la lengua keshua, para que los jóvenes levitas la aprendan de modo que la entiendan y hablen sin dificultad."

Por estas razones, creemos prestar un servicio á la Religión y al Estado, con la publicación del Diccionario ó Vocabulario Poliglota, y asi lo ha comprendido la Comisión de Instrucción de la Cámara de Senadores, en la legislatura de 1903, que en su informe dice textualmente:

**A primera vista se comprende la gran importancia de esta obra, con solo con-

- XXIII -

siderar que los idiomas en ella tratados, son precisamente los idiomas y dialec- tos nacionales; á saber: el castellano, el keshua del Cuzco, el de Ayacucho, Ju- nín, Ancash y el aymará."

"Ventajas positivas é inmediatas tiene que producir el Vocabulario Políglota, para el comercio, la administración pública y la instrucción de la inmensa po- blación indígena del Perú."

"Trabajos como el de que se trata, deben pues protegerse de la manera más amplia y liberal; porque ellos tienden á facilitar las relaciones sociales entre los individuos de nuestra heterogénea población " -F. García Calderón. Nico- lás B. Hermosa.^*

Al emprender este trabajo por demás arduo, no ha sido nuestro intento au- mentar solo el número de obras en keshua, sino principalmente el que expresa la mencionada Comisión, y en especial beneficiar á la pobre raza indígena, facili- tando la manera de llevarle la civilización, para lo cual ha sido necesario el tra- bajo ó concurso de muchos Religiosos Misioneros Franciscanos, nacidos todos respectivamente en los distintos lugares en que se hablan los idiomas ó dialec- tos del Vocabulario. Merecen especial mención el R. P. Fr. José S. Irala de Huanta, hoy Obispo de Chachapoyas, que dio principio al primer trabajo, y lue- go lo tomóá su cargo el R. P. Fr. Franc° Raezde Huancayo, el cual hizo el trabajo del keshua de Ayacucho (donde vivía) y el de Junín; y el R. P. Fr. José Gregorio Castro del Cuzco, le agregó el de su país, ampliándolo considerable- mente, de suerte que el número de voces castellanas pasan de 12,000, y las de las otras hablas son unas 100,000.

Sin desconocer el mérito de las obras anteriormente publicadas del género de

xxiy

este Vocabulario, manifestaremos con la debida modestja, que este tiene algu- na particularidad especial, por cuanto en las obras ya conocidas, si hay rique- za de frases, en particular tratándose del trabajo del P. Holguin, pero no encon- tramos en ninguna la determinación múltiple y el desenvolvimiento gramatica- les de cada uno de los vocablos, puntuali;i:ando categóricamente los mfinitivos, sustantivos, adjetivos, participios, adverbios y demás partes ó pormenores que se encuentran en el lenguage; además, hemos colocado, en riguroso orden alfabé- tico los vocablos castellanos según lo requieren las letras con:iponentes, lo cual se deja de ver en los vocabularios y diccionarios conocidos.

No pretendemos por esto que esta labor constituya una originalidad, pero sí, es la primera en su género poliglota que sale á luz, la cual otros obreros del pen- samiento mas competentes y peritos en el idioma, podrán, después mejorar y perfeccionar.

Grande sido el esmero que hpmos puesto en que los vocablos sean castizos, jgenuina su significación, y que la impresión de la obra sea perfecta en su conjun- to y detalles. Sin embargo, no nos lisongeamos de haberlo obtenido á la medida ■de nuestros deseos; antes bien, suponemos se encontrarán muchos.defectos,ypor esto suplicamos á las personas peritas en el keshua se dignen anotarlos, asi co- mo también las adiciones ó supresiones ó bien las indicaciones que juzgaren convenientes, y remitirlo todo (excepto los errores tipográficos) á la **Libreria Granda, Mercaderes N** 462 Lima, (en donde se encuentra el Vocabulario;*), á fin de que se vea si habrá 6 no necesidad de hacer una nueva edición más correcta ó mejorada.

El Promotor de la Obra.

- XXV

UKA PALABRA

SOBRE LA ortología DE ESTE VOCABULARIO : <:0:>

Al emprender los trabajos manuscritos de esta obra, y lu^oal dar principio á su impresión, se deliberó sobre la ortografía que debia adoptarse, en vista de que no es uniforme en l¿\s obras publicadas en keshua, no sólo en los escritores de una.y otra región, sino también en los de un mismo lugar

Era necesario decidirse por uno ú otro sistema, y no se creyó conveniente ha- cer iniK)vaciones, sino seguir lo que era má^.generálmente aceptado.

Por esta razón, el keshua del Cuzco que es en donde se habla con más puré* za, hemos empleado el apóstrofo 6 virgulilla volada para los guturaciones fuertes de la kj como k'anchay; y en las silaba^ inver3a3 de guturación fuerte la h senci- lla como Runab^ para distinguirla de la que termina en c como iacUo'.

En el de Ayacucho la guturación fuerte de dichas sílabas directas 6 inversas

- XXVI

se expresa con la doble ce, como: cea, cce, eco, acc, ecc, occ.

En la columna correspondiente á Junín, entiéndase que se ha tomado el dia- lecto que se habla en la Provincia de Huancayo; y por la singular manera que se tiene de pronunciar ese dialecto, ha sido preciso recurrir al arbitrio de emple- ar la t-r, como Yat-ray, T-rulay, que corresponden á la ch de la lengua, como: Yachay, churay. La r se ha sostituido con la /, como lulay, en vez de ruray; la doble ss en vez de la A ó s sencilla; la sh en las dicciones de pronunciación suave; la y por la s en algunas palabras, como jamay por samay; y la A en lugar de la do- ble ce de la lengua general, como: hunhay por econceay.

En el de Ancash se ha de notar que se ha consignado según la manera de ha- blar en Huari. Las sílabas guturales de la lengua general como: cea, qque, eco, ak, acc, occ, las escriben con ga, gue, go, ag, eg, og; la sh y laj en lugar de s 6 h sensilla, como: gahuag, en vez de ccahuace, Munashga, en vez de Munascca Ja- tnay en vez de Hatnuy.

En elaymará, las guturaciones son exactamente iguales, las seis diferentesco- rrespondientes á la Cy X, según se habla en los Departamentos del Cuzcoy Pu- no; asi mismo las tres diferentes maneras de pronunciar las sílabas pa, pha, ppa, ta, tha, tía. El uso de la H inicial aspirada se cambia con la /, Jaqque en vez de Haqque, en las sílabas ha, he,hi ,ho, hu; y en las sílabas hua, hue, hui, se suprime la h. En las sílabas inversas correspondientes á las dicciones keshuas k, ko, etc. se enfiplee laj. como A laj-pacha, en vez de Hanak pacha,

E cuanto al acento prosódico, nótese que es regla general pronunciar las pa- labras graves, de modo que el acento carga sobre la penútima sílaba, salvo los casos en que la tilde está sobre otra sílaba.

XXVII

Abreviaturas usadas en este Vocayulario

n nombre

adj adjetivo

pron pronombre

pers personal

dem demostrativo

V verbo

v. imp verbo impersonal

part. 6 p... participio adv adverbio

prep preposición

conj conjunción

interj interjeción

fr frase

af. afijo

suf sufijo

pref prefijo

c castellano

c. u comunmente uGado

H?^^é=^^^g^)^};^^^J:%^

2 CASTEILAHO A.

1 Aprep,

2 Abajo

3 Id. estar en tta Jugar infe- rior

4 Id. de

5 Id. más

6 Id. bácia

7 Id. basta

8 Abalorio

9 Abandonados-a

10 Abandonar

11 Abandono

12 Abanicar

13 Abanicarse

14 Abanico

15 Abaratado— a

16 Abaratar, rebajar el precio

17 Id. bacer

18 Abarcar f ceñir con los bra- zos ó la mano

19 AbtLSͻeeTf proveer de bas- timentos

20 Abastecerse, proveerse

21 Abasto, lugar de provisio- nes

22 Abatanador

23 Abatanar

24 Abatido— da, bumillado por otro

cxrzco

A.

man. ta. a&.

Uray, Urayman, Urayta

Uraypi

Uraymanta

Ashuan-uraypí.

Uray-ibecpi

Uraycama.

Pifti

Huic-chhtiscca.

Huic-chhuy^ Saqqaey

Huic-chhii^, Saqquey

Huayrachiy.

Huayrachicuy.

Httayrachina Uraycachiscca. Uraycapuy. Uraycachiy.

Markcay. Hapttay

Ttítuy CamarictiT.

Ccatu.

Ppacha-tuIIpuk Ppacha-tullpuy. K'umuchiscca, UlIpuycachíS'

AYACXrCHO

A.

man. ta. afs. Uray, Ucu,

UraypL

Uraymanta

Ashuan-uraypi

Uray-niccpi

Uraiman

Piñi. Ccespi-muru

Saccescca. Huischusoca

Saccey. Huiachuy

Sacce.í Huischtii

Huayrachiy.

Huayrachicuy

Huayrachicuna. Pisiyascca, Uraicuscca. Pisiyay, Uraicuy. Pisiyachiy, Uraicachiy.

Marccay, Aptay, Aptarccoy.

Camaccta-ccoy Camatcta-mascarícuy.

Ccatto, Rantíhuan-tiana.

Furticc, Batanacc. Furtiy, Batanay. Checcmichascca, Llaquírcca chisscca, UUpuscca

A.

1 Man. ta. ais.

2 Ulay, Ltüi.

3 Ulayt-rú, Lnlit-rn

4 Ulaypita. Lalipita

6 Ulascat-ru Ushtian-u

6 Ulaicascat-rn

7 Ulayta. Ulaiman

8 Piñi

9 Jitassa. Cat-raltssa '

10 Jitay. Cat-raliy, Sitay

11 Jitai, Cat-raH, Sitai

12 Hnauyachiy

13 Huatiyachicny

14 Hnatiyachicti

15 Pishillaña, Ulaicachissaña

16 Pishiyay, Ulaicnjr

17 Pishicachiy, Ulaicachiy

18 Malay, Aptiy

19 Camaata-htiy

20 T-raninta-juñticay

21 Ha ttu, Lantihimn-tRCuna

22 Furti, Batana

23 Furtiy, Batanay

24 Lrlaquichissa, Llaqui-ca- lachissa

AHCAH8 A.

AHIASi

Ta. man. aft.

Uraman

Uraypi

Ta. af.

Aynacha

Ayaachana

ürapita

Mas nraman

Uraymanta

Urajman-cama

Piñi. Mura

, aqu€squisga

,aguecuy

. agwesga, Jitan^ga

Huayrachí

Huayracuy

Aynachata

Jukcampaynacha Aynachijana Aynacha taquí , iskcalosarío , aytamucfinta Jaytamucuña , [ay tamticuiifiA Ttaytemña Ttaylurasiña

Htta^mcuna Pishiyasga, Uraychissga Hualkaycuy, Uraycuy Huallcaycachi, Uraycachi Tucuyta-aptacuy

Ttaylnrafiataqt»

Pisitaqui-churata

Pisirquera-churaña

Pisitaqtñ-churayata

Kcaptapiña

Camaycachi, Apapuy

Illachafia

Camaricuy, Churacuy

Illachasiña

Míciiita-ranticuia

Kcatu

Sinchi-Cupag Sinchi-Cupay Llaquisga

Pekcaña Pckquíri Alittata

8 CAST.

1 Abatido— a ttdj.

2 Abatir» bumUlmr

3 Abatirsse

4 Abdieador-a

5 Abdicar

6 Abdomen

7 Abeja

8 Abéfinla, pestaña

9 Abertura

10 Abestiado-a* embrutecido

11 AbflBtemOy desde may an- tietto

12 Abierto— a, part,

13 Abierto— a siempre

14 Abigeato» hurto de ani- males

15 AhigpOj ladrón de ganado

16 Ab-initio, desde el princi- pio

17 Abismo

18 Ablandado— a

19 Ablandar

20 Ablandar remojando

21 Ablandar elcoraxón

22 Ablandarse

23 Ablandativo— a

24 Abobado— a

25 Abobar

cirz.

K'umtiyctiscca. Ullpuycuacca K'umtichiy. UUpujcuchiy

K'umuyctictiy. UUpuycucuy

Haqquepuk, Haqquerík Hacjquepuy. Haqqucriy. Huicsa Huanccoyni, Ttoccto

Oqnechip-ra, Pkhok, Sapra Kakra. Quichascca Asnuyascca. Asnu-nma

Huifiaymanta Rftkrascca. Quichascca Rakrarayak. Qutcharayak

Uyhuií-fiuhuay Uyhua-stthiia

Ccallaríynintiianta Ucju-pacha. Ppuytu

Llamppayascca Llaiiippuvachi3'. Ñuppuyachiy ChuUuchry

Sonccota-Uainpuyachiy Llamppuyay. Llamppuyactiy Llamppuyachicc Upa. Upayascca Upayachiy

ATAC.

Cumuyctiacca, Pntísoca Checcmichay, Ullpnycachij,

Cnmuycachiy Llaquicuy, Puticuy , Cumay-

cuciiy. Saccecc, Saccerccoec Sacccy, Saccercoy Huicsa Huanccoiru, M a p a>iii ama,

Ccechipra

Raocra, Callpi, Ccasa

Asnuyascca, Asnu-mna

Huifia-huifiaimanta

euichascca, Raccrascca uicharayaoCfQuicharayacocd

Uyhua-suai, Uyhua<^uacui Vaca-sna Uyhua-sua

Ccallaríninmanta Ucu-pacha, Ucu, Pnyancca

Tiracc-cha. Llampujachiscca Nuyuchiy

Yacupih'uan-llanpuyarccachiy Soncconta-Uampuyachiy Llampuyay, Llampucuy, Llampuyachecc Upa, Upayascca Upayachiy, Upayarccachiy

JV¥

1 Llaquiasa, Panlhissa

2 Lrlaomchiy, Huanachiy, Paiillnchiy

3 Llaqnicuy, Cumucujcuy, Uysracnyctiy

4 Cat-rali

5 Cat-raycuy, Cat-rayculuy

6 Patta

7 Mapa-chuspi, Mapa-uruncui

8 Hichipta, Itipeha

9 Lalassa, Assa, Ut-rcu, Calla

10 Assnussa, Aasnu-nuna

11 Huiña-hnifiaipita

12 Quit-raMa, Lalassa

13 Quit-ralacn, Pasalla-qtii- t-rala

14 Uyhoa-raai, Uyhiut'Suaeui

15 Ihrhuastta

16 HaUaicuynimpita

17 As-siapa-huaain, Jatun- nt-rcn, Luli (asa

18 Ussyachissa, Ussyaycachi-

19 Ussyachiy, Ussyaycachiy

20 Yacuhuan-ussyaycachiy

21 Sflunhticta-llampuyachiy

22 UssyacuY» Ussyayculuy

23 Ussyachi,

24 Upa, Upassa

25 Upachiy Üpaycalachiy

AX.

ATM.

L4aqtiicu8^a Umpnrachi, Llaquichi

AUttanata AUttafia

Llaquicuyctin

Alittaaiña

Gegarícog

Gegarícuy

Huicssa. Pacha

Huancoyru

G^chipra

Ragra, Qnicha

Assnuyasga, Asnu-runa

Hnyftaymanta

Imogtirí

Irnoccaña

Puraca

Pupa-callo

Naira-pichu

Sakca-sakca

Üyhuartucuta

Jayquipa

Quicharag Quicharasgallam-imaypis

, isttarata . isttaratapim

Uyhaa-Buay

TJyhualunthata

Uyhaa-sua Gallarengampita

Id. Ccalltatcama

Ucu-pacha

Micayo

Lia mpuy asga

Llampuchí

Ussmarcachir-llampuchí

Shongot a-llam puchi

Llampuyacuy

Llampuyag

Upayasga

Upayay

Kcapiquippata Kcapiquippaña ChuDuña

Id. Kcapiquippasiña Kcapiquippanj ama Asnurtata Asnurtayaña

4 CA8T.

1 Abobarse

2 AbookoriLado— a

3 Abochornarse

4 Abofeteador— a

5 Abofetear

6 Id. hacer

T Abofetearse matttamcnte 8* Id. a mismo

9 Abogado— a

10 Abogar

11 Abohetado

12 Abolir

13 Abollado— a

14 AbeUadnra

15 Abollar

16 Abombado— a

17 Abominable

18 Abominable cosa

19 Abominación

20 Abominar

21 Abonar es terco/ar

22 Abono, estiércol

23 Aborígenes

CUZ. UpayapTiy

Ruphapacuk, Ppenccarcuscca

Ruphapactiy, Penccarococuy Maccak. Sakmak Maccay, Sakmay Maocachiy, Sakmachiy

Maccanacuy, Sakmanacuy J^accarccocuy, Sakmarccocuv (cuk Marca, Rimapuqque, Ppituy-

ATAC. 6

Upayay, Upayarcoy, Pocces-

yay

Rupapacnscca. Penccacurcco»-

Güa Ruphapacuy, Poiccactirccoy Maocacc, Lagiacc, Saccmeoc Maccayi l^aptlay, Lagiay Maccarccachiy, Lapiarocachiy

Maccanacuy, Lagianacuy Maccactrrccoy, Lagiacurocoy

Rimacc, Defendecc-c. «. Rimapuy, Ppituy, Ppituycuy Rimapny, Marcay— n. tu

Punqtdllisoca Chincachiy, Chincaríchiy

Kcapñosoca

Kcapñu

Kcapñuy

Asnak, Asnascca

Millay

Millaiia, Thoccatia

Milla^'tniUaiia

Millay, Thoccay

Huanujxachiy

Huanu [quicuna

Ñaupacuna.Auquicuna, Apus-

Punquiscca

Chincachiy, Chincarccachiy,

AQchtichiy Tacd&nscca, Puc-cm Taccñu, Taccñuscca Taccñuy, Taccñu rccachiy,

Puc-ruyarccachiy Asnacc, Punquipacuscca

. Millaí-runa , Chcccnepascca Millaricuipacc Millaricuna

Checcnipay, Chcccnipayay Huanuyachiy Huanu, Ispai, Ccopa Ñaupacc-nxnacun a

1 Üpaluy, Upáculuy, Stmsi> hiy— c.

2 Lnpapaeassat Pinhaculussa

3 Lupapacny^ Piírhacultty

4 Ma>ha, Lapia» Cuta

6 Ma-hay, LapiaT, Lapiahiy

6 Ma-hachiy, Ma-nalcalachiy, Lapiachiy*

7 Ma>haii«cay, Lapianacay

5 Ma-lutctüny, Lapíactiltiy, Tacacolay

9 Lima, Hombre^bneno^-c, u,

10 Limapny, Impcflacuy c, (m. u.) ^

11 Sacsaasa

12 Chincachiy, Ulluchíy Pií^ dichiy— c. (in.u.)

13 Shipn, Pncluchisa

14 ^hipn

15 Llapilay, Llapipaluy

16 Assna, SacsapacuBsa» Pnmpassa [passa

17 Miliacoipa-ntina, T»rini»

18 Millana, Millachicnypa

19 Miüachicti

20 T-rinipav, Tu-hay

21 Hnanucnay

22 Huann, Ishpai, Táquia

23 Ñaupa-nunacuna

AS.

Upayacusaga

SbanacQSSga, Peogamssga

Pengacnycussga Magacog, Lagy&cog Magay. Lagyay .

Magachi, Lagyachi (yan Maganacuyan, Lagyanacti- QniqttiiKtnagacun, lagyactin

M«rp|icht»>rímag, Jucpa-ri-

tnacog Jucpa-rímacuy

[sga Magassga, Lagya$ga, Cutas* Chincachi

Llapi88¿a

Llapicaaaga

Llapicvy

Aahaasga» Ismnssga

Chegtiinapa*runa Milanaypa chaiga Milananaii) Chegninan Milanay» Chegni Yscachí-pachata, allpata Isca, Taquia, Huantt Ñaupa-yurigcuna

ATIL

Asnurtasiña

Ppencachata

Ppencasiila

TtajilKH

TtaSlKña

Ttajjllinoocotífta

Ttanlllntasifla

TtajjUiyaña

A\jatasirí Aljatasifia

Ppnsuttatata Apaccaña

Llenqquentata

Llenqqueta

Llenqqueña

Moroccotata

Aíjtaña

Ajjttafiajania

Aj]ttaña

Ajjttaña

Uanucliaña

Jama

Ccalltatcama

4

5 CAS.

1 Aborreoedor

2 Aberreoer

3 Aborrecer babitualmeute

4 Aborrecer b&cer

5 Aborrecerse mutuamente

6 Aborrecido— a, part,

7 Aborrecible» adj,

8 Abortar,

9 11, hacer

10 Abortiyo, adj\

11 itborto

12 Abotagarse, hincharse

13 Abra , abertura entre dos cerros

14 Abrasador, caJor

15 Abrasar, el fuego 6 algo

16 Id. reducir á brasa

17 Id. superñcialmente

18 Abrasarse ea fuego

19 Abrasador— a, 9"« «^^^

cha en los brazos adj.

20 Abrazar

21 Abrazar hacer

22 Abrazarse mutuamente

23 Abrazar, en cama

CUZ.

Cheknik, Chekiiipayak

Chekniy

Cheknipayav

Cheknichiy, Cheknipayachiy

Chekñinacuy.

Chekniscca

Cheknina

Sulluy, Sulltirccuy

Sulluchiy, SuUurccachiy Sulluchic, SuUachicuc-bampi

SuUu Punquipacuy

Kcasa Ruphak. Rnphay Ruphachiy

Rtiphapachíy Ruphaycuy, Raurariy

Mak*allik Mak'alliy Mak'allichiy Mak'allinacuy

OccUay, Occllaycuy

AYAC.

Chcccnicc, Cbeccniccac Chcccniy, Checcnicny Checcnepa^ay

Checcnichiy,Checcnipayachty Checcnenacuy, Checcnepaya- nacuy

CheccnisGca Checcnipaslla SuUuy, Sullurccoy

Sulluchiy, SuUnrCcachiy Sulluchecc, SttUticfaicocc

SuUunapacc-hampi Sullu Punquipacuy, Uparccoy

Ccasa, Puncu

Rupacc, Rauracc

Rupay. Rauray

Rupachiy, Caftay, Cafiarccoy

Ccaspay, Ccasparcojr Rupacuy, Rupacuitsjoy

Macallacc, Marccacc Macallay, Macallarcor [chiy Macallachiy, Maca ilarcca- M acallanacuy , M acaüana'

curccoy, Abrazanacuy OccUay, Occllaycuy, Occllay-

curccoy

1 T*rinicu, T*rinicu-iwinft

2 TTinkruy, T*rinif

3 T-riiripav

•4 T-nnichiy^ T^-rinipalAchi 6 T^rininacoy, T-rtni{>anactiy

6 T-rinissa

7 T-^rínipafislU

8 SsuUigr, SraUuhiy

9 S«iallticbiy> S»idlii)cakidtty>

10 SsullakhacVv SsulhxYiap:T>

11 Ssallu

12 Saosapftcny, Upalwy

13 Hassa, Puncu

14 Lupa, Laula, Cnnya

15 Liipay, Laulay^ Ctinyay

16 Lupachiy, Cañaltiy

17 Hasspay, Hafiapalay

18 Lttoaictiyf Lupaouluy, Ca' ñacuray

19 Mala, Macallacu

20 Malay,Macallay,Abra2ay

21 Malachiy, Abrazaycachi

22 Malanacuy, Ahraianacuy

Air.

Chégiiicog

diegní

Ym aypts»ch«gnicn A

Chenichí

Chegxiihacoyan

Chcgiiina Chegnisga ShuUuy

ShuUuchí

Shulukhlna

Shullu

Sacsacuy

tiagra

Rapachég, Raurticlie£t.

Maccallay

RupacfapCayachf

Yanallampa, Cayay RupacusÉga

Macallacojf Macallay

Macallachi Macallanacüyan

23 Ullay, UUaluy, UUa'^iiKiy Pünunachu-rtiacnllay

ATJt i

^Jiiisiri

1Jñisin«u

XjflisSrln

tJñisiyafla

^ñlskisiña

KJñí«caña

tlñisita

Sulluña

SulJuyaná

BuUuyl^

Sulltí -i

PpusuttatA

^caua

i^piüluH Ppichaña Kina ircataña

Naccayaña' l^accasqui

Ccowaiiri Ccomatitafi^

CoftiantftynflA C ornan tá.siña

Yquíñail Croman taha '¡2

6 CAST.

1 Atrai&r hacer

2 Abrazcrse mttaamcnte

3 Abrevadero

4 Abrevar, dar de beberal ganado

5 Abreviadc— ft part,

6 Abreviador— ft adj.

7 Abrevia r y,

8 Abridor durazno n,

9 Abridor— a n. adj,

10 Abrigado— a part.

11 Abrigado, logar adL

12 Abrigar, resguardar del frió

13 Alrigarse r.

14. Abrigo vestido de In-d'as

1 5 Id. de indios

1 6 AbrÜ mes

17 Abrir r.

18 ** un poco

19 ** hacer

20 •* /aftocü

21 ** Jos brazos

22 ** hacer abrir les brar zcs

23 ** mavdar abrir los bra' zos

24 ** las piernas

25 " Lacerias pier:: as

OTJZ.

OccUacLiy, OccUaycacl.íy

Occllanacuy Unumpyana Upyacüiy, Unu-upyachiy

Utccascca

Utccak Utccachíy

Utccay, Utccachíy

Quicl acuk-dtirasnu, Unnyla

Quíchak, Quicl.arik

Ccatascca

Kcoñi

Ceatay

Ccatacuy

Llírlla

Yaccolla, Ccompí, Poncho

Ayrihua, Abril-quilla

Quict^ay

Quichariy

Quibarícíny

Hanllaríy

Chacatacuy

Chacatay

CliacatacLiy

Ichilliy Ichillkhiy

AYAC.

Occllacbíy , O c c 1 1 aycac&iy,

Abrazayacachíy Occllanacuy, Ratanacnr YacUf Upiana, Ccocha» Puquio Upiacbiy, Toinarocachi|r

Uticcman-rurascí a Uticcman-rurac Uticcmanmiray, Utccachijr QuichacocC'duraznu Quichacc, Quicharecc Ccoñi, Cconilla. Cconilla-cai Ccoñocc, Ccoñi Ccoñichiy, Ccoñicadúy, May- tuy, Ceatay cachiy (ñicny Maytucuy, Cccñiricuy, Cco-

Revosa, Lli lia

Poncho

Ayrihua n. u. AbrU-<;uiilit Quichay, Quicharccoy Quicharfy, Quicharictiy Ouichachiy, Quichay cachiy Hanllaríy, Hanllaricuy Chacatacuy, Chacatactirccoy ChaCatay, Chacatarccoy

Qhacatarccacbi, Ricrantc-^iui''

charichiy Ychilliy, Ichiy^ Ychicuy Ychichiy, Ychircoachjy

ron,

1 Ulla?hiy, Ullacalacbij. Abraza/Cachi

2 Ullanacny, Latan acuy

3 Ya?ti, Upiana, Hut-ra

4 Upia::hiy, ' Yacuman-pussay

5 Ascamassa

6 Amsaycachi

7 Amsaycachiy

8 Quit-racu-durasnu

9 Quit-ra, QnitTacu

10 Hunu, Hunu-hunuUa

11 Hunu,Hunalla

12 Hunuchiy, Hunuycachíy, Lancay, Cataycachiy, Aylluy

13 Catacny, Lancacuy, Hunu- cuy, Ayllucuy

li Cata, PuUu-cata, T-rassa- cata, Uish-cata

15 Poncho

16 Pu-hü-timpu, Abril-quilla

17 Quit-ray, yuit-raluy (cuy

18 Qnit-ratyay, Quit-ratyay-

19 Quit-racniy, Quit-raycachiy

20 Assay, Assalcuy

21 Chacatacuy, Chacataculuy

22 Chacatay» Chacataltiy

23 CHacatalachíy, Liclanta- qui-t-raycachiy

24 It-riy, It-ricuy It-riculuy,

25 It-richiy It-ricalachiy

AV.

Macallaclii

OgUanacuyasga Yacu-upiana Yaou?hí, Upiachí

Utcalla, Chaylla Utcaracheg Uttcachi, Huarallachí Quichcog-durasnn Qnichag, Quicharc^ Gomissga Goñog-marca Goñuy

Goñucuy

Lucila, Reboso

Pnnchu, Huara Abril-quilla Quichay

Uchudlata-quichay Quichachi Shimita-q uichay Ricrata-quicliay Riera ta-quichachi

Ricrata-quichanampa,

day, huillay Chancata-q uichay Chancata-quicharachi

ATM.

ücomantayaña

Ccomaña

Umaña

Umayaña

Jankcaqui lurata ank luríri Jank hiraña Perchico Jisttarirí Llaunoocata Jokcsancaquita Llaunoccafia

Llaunoccasifia

Ppullu,Juyo ctc

Jumppi, Poncho ctc, Juppa, ílainayu Jistttaraña Jisttakcaña Jisttarayaña Ansat alafia Lokcanchata Lokcanchayaña

m a n- Lokcancharay aña

Cachatataiia Cachatatayajía

6

7 CAOT. .

1 Abrir, cavar la tierra v,

2 '* y cerrar Jos ojos v

3 ** Hacer— Ja boca^j.

cuz.

Happís/ Chiimsiyc uy Har.llarichiy

los OJOS, ó parpadear Chl imlliyca?hay

5 AbriiEe v,

6 " la flor r.

7 Abrochar r.

8 Abrocharse r.

9 Alrogadc— a abglíiío p.

10 Abrogar abolir v.

11 Abrumado— a'

12 Abrumador— a adj.

13 Abrumar, agoviar 14r Abrupto- ta escarpado

15 Abrutado— a

16 Abrutar embrutecer

17 Abrutarse v.

18 Absolución sacramental

19 Absolutamente

20 Absolver, perdonar

21

22

1:1. hacer Id. hacerse

23 Absorbente ac/;. r

24 Absorber v.

25 Absorto a., admu-ado, p, ' 26 Abstemio adj.

Quicharuy Phanchiy

Ttipay

Ttipacuy

CcoUochisc a, Chíncach'g^a

Ccolloehiy, Chine ac'iiy

Ccatiriscca

CcatiriW

Ccatiriy

Soklla-soklla

Ppanrayascca

Ppanrayachiy

Ppanrayay

Pampachay

Pachán, Pachallan, Tucu} I!a

Pampachay

Pampachachíy

PampaH a-lüc uy

IfihuícacJiik

Hihuicachiy

IJtiscca

M allak-PaktasIla-cak.

AYAC.

Pampa uchcuy Cctmchiy, Ccemchieuy Hanllarichiy, HaullaycacLiy

Ccemchipayay

Quichacuy, Quicharlcuy Toccyay, Panchíy

Simpiy, Simjpíchiy Simpicuy, Simpicurccoy Chincachiscca, Anchtichíscca Chincachíy, Anchuchiy Cceccepayascca, Ñeterccoscca Cceccepachicocc, Ñctecc Ccercepayay, Ccachcca, Sasa ASniíyascca, Asnu-hina-runa Asnoyarccachiy Asnuyay, Asnuyacurccoy Pampachaí Mana*puni, Tucny Pampachay, Ccespichiy

Camapchaycuy, Perdonay Pampaciiachiy, Perdonaica-

chiy o, u. PnmjMicliachicuy, Perdonar-

ccachk'uy cu. Süccocc, Millpuoc, Apacurc Soccoy, Millpuy, Apay Ccanlílarayascca Mana- vino-la piacc

1 Asspiy, ut-rcTiy

2 Hhnbllay, Himbllaliiy

3 Assaycachi3', Assaycala- cliiy

4 HimbUapay, Himbllapacuy

5 Quit-racuy» Qtñt-raculuy

6 Fat-ryay, Sisay, Quit-racuy Púchay

7 Chalachiy, Brocliachiy

8 Abrochacay

9 Chincachissa, Qattassa

10 Chincachiy, Quitaluy

11 Ñitifsi, Cnimissa

12 Ñíticu, Pishipachicu

13 Nittiy, Chimiy

14 Hat-ra, Sasa

15 Assnussa, Asflnu-nuna

16 Assnuyachiy

17 Assnuyay, Assnuluy

18 Pampachai, Perdonai

19 MaDa-mana,Tácni,Manam

20 Pampachay, Yshpichiy, Cat-raycuy, Perdonay— c u.

21 Pampachachiy, Perdona- rhiy

22 Pampaclmr^hicuy, Perdo- rhicuy

23 Shu-hu, Millapu, Ap^xilu

24 S:*u-huy, Appay,

25 Jaña98yli]u€Ba '

26 Mana-TÍnoúpia

A». Pac' ata' asspf

Ñahuita, quicharcuy-huic'jgay Shimita-quichachi

Ñahuita c ha} lla-hui :?hgay qui-

charí Quicharictiy Huaita-qtiiihac xn

Ticpí

Ticpicuy

Huitichisga, Yagachisga

Huitichi» Chincadií

Ñiticog, Lazacog

Ñit".ss:ra

Ñití

Mana-yachana

Ashnuyasga

Ashnuyay

Asbnuyasquisga

Pampacasga, Perdonassga

Tucuy manta

Yllarachí, Pampaohf , Gongay

lUaraycachi, Gotigaycnohí

Pampaohicuy

Milif o i^

Milljiuy

Admirasftga

MallagUa, Mana>upici^aga

AYM. 1

Allsuña

Chirmiña

Ansatata3'aña

Cbirpiña

Jístrarafta Ppancl atatayaña

Chittafia'

Chittasifta (chasila

Muncanapac-luraBa, Ltieño-

Lurasitat apa?cafla

Chuym i:stic iri

Chuyin tsuc'.ata

Chtiym iisuc' aña

J m ti-.ctiychañani

i'isi chuyma

Chtiym pisiyaña

Chuym pisttayasiña

Jucha pampac^aña

Taqque laycunsa

Pampachaña

Pan pa' hadara

Pañi pf .chayas jfia

Chhamufia Chh a m únjanla Tutintata Sasiña

8 GAS.

1 Absuelto^ p.

2 Abstinencia, día de

3 Abstinente adj,

4 Abstraído— a

5 Abuela

6 Abueb

7 Abultado, volumtuoso

8 Abultar r.

9 Abundancia, copia, gran cantidad

10 Abundante, a^a

1 1 Abur!, despedida, intsrj,

12 Aburrido— a, fastidiado

13 Aburrir, molestaa-, íastr diar Y.

li Aubrrirse v, iv"> Abusar v.

16 Abusión, superstición

17 Abyecto— a, abatido adj.

IS Acá a, ó en este ín^r

19 Acá, de, ó desde

20 Id. de, ó des4e más

21 Id. por

22 Id. por más

CÜZ.

Pampacliascca Sasiy, Sasi ppancLaa

Sasic ak Uti3c, ütís-jca

Paa

MacTiu

Hatun Hatunyach'y

Acfaca, Ppticlia-ppuchu,

Ymaymana, Na Achca-unu Dloslla-huanña! Amiscca Aniichiy

Amipuy

Maaa-c-haníupí— rttray Tapia-ñÍÉKica, Raquin-^sca,

CcoUiuu-ñiscca Uiuk

Cayrna, Caypi Cayraanta " Cay-cayllaraanta

Cayñekta Cayñekllata

AYAC.

Pampachascca, Perdonascca M ana-aycha-micuna-púnchaa

Mana-aycha-mícucc Ruramanta-sapaüc-chacocc,

Mamap-maman, Taytap-ma-

man [tan

Mamap-taytan, Taytap-tay-

Hatünyascca, Mirochiscca Hatunyachiy, Mírachiy, Hui-

ñachiy Achca, Anchallafla, Nánacc,

Ymaf-mana, Sapa, enclític. Yacn-eapa, Achcayacu DiosUahuan— c. m. u. Piñascca, Piftanafica Piñachiy, Amirecachíy, Pií i-

pachiy (ccoy

Piñacuy, Amirccoy, Písipar-

M an a-allin-niray Tapia-p. u., Ab\i8Í6n— c.

Huísohiiscoa, Putiscca, Cu-

iiiuycachiact»a Caimán, Caipi Caí 03 anta Caíniscamanta Cainimpa, Caininta Cainiscampa, Cainiscanta

1 PerdonasBft

2 Mana-aycha*xiiicit<i&-inii- yun

3 Mana-aycha-micu

4 Nwiamanta-ahfcat-raf Nmi.* ahfcit

6 Mámap-mawan, Taytap- tap^maman

6 Mamap-taytan, Taytap- taytan, AuquiUo

7 Jati]D;yalachi8^a, MilachiWA h Jatanyachiy, M i 1 a c h í y ,

Hniñachiy

9 Acfaca, Pnchu'^piicbti, An- cha, Yinaimana, Yap

10 Yacosapa, Ath^a-^acu

11 DiosUaktian, Jamallá

12 Piftasaa, Piñaculussa

13 Piñacliiy, Pishipalachiy

14 Piñamy, Pishípalny, Abu- rk tiluy— c. m. n. [«^uy

15 Mara-allir— lulay, Patall-

16 Yan-Lal, AbnLÍ0n c. u.

PatXfipaspga, Gonf a^fga

A^ cb a mana-Di ii una- p u n -

chdVL

Aycha mana-micog Rnnacunahuan-^rim a y p i t * a

hititicQsega M ani apa-maman

Yayapa Yayan

Jatnnyasga, Pnnqtiisga Jatnnyadií, Punquicm

PfiSapafiibata Sa«tha

Sadñjaltta

Sapaccaña, MuSppA

Aiiieha

Aehacliila

Chhutucl.ata Chhntiici;aña

é

Ymapis aclica-achca-pticHa» Jan^picttaña

Aclxa-Tam Dioellahuan-ayhttay AbnrrísHga Piñavcachf

Piñactiy, Abunicuy

Mana-alll-ruray Tapia» Abusión

17 Jittassa, H u n4iaS8 a-fi g. ümpuc aprga DíBprlcic*! >Qan4ieas8a

18 Caimán, Cait*nt Cayman

19 Caipita Caypita

20 Cainiscapita Ashuanra-caypitA

21 Cainünpa, Caiiünta Caypa

22 Cainiscampa, CRtr.l-cf.nta Cf»y»^r.ntRpft

Allojj-htima Dio(a)Apiqui Jinratha Jiuiatliaía

Jxnmtliat'ifa

^Tut f íntr p-hiiM

iMunañac^luref.a

AUttcita

Acaru

Acjata ^ Jucampj&ta A<^uataqui Juccp.mpr.caift

9 GAB.

1 Acá, nún por más

2 II. lasta £ Id. hasta más

4 Id. más

5 Id. aán más

6 Id. no más

7 Id. cerca

8 Id. por estos lagares

9 Id. atrás

10 Id. adelante

11 Acabable, ai//,

12 Acabado-da, p-, \Z "í^ de envejecer

14 Acabada» avejentada, ^

15 Acabado, avejentado^ p,

16 Acaballerado, í7ír¿r se ^vor-

ta bien, adj.

17 Acabar, r.

18 li. hacsr, r.

cuz.

Cayñekllatacama

Caycama

Caycamalla

Cayoamaralc

Ashuan-caycamarak

Cayllapi. CayUanian

CayñeKllapi

Cay-?ayllapi. Cay k'tíllapí

Cay-qquepapí, Cay-qquq?a-

man Cay-ñaupakpí, Cay-ñaupak-

man Tuctinalla, Tucucuk

Tiicuseca

Mauk'ayascca

Pa/ayasccca, Ilihuícak, Vau^

yak Machuyas^ca, . Id* id.

Huíraccocliat-üíacca

Tucuy, Ppacrliií-^ay Tu?iichiy, Ppiin!m :af'!iiy

ATAC.

Cainiscan tarace, Astahtiañ«

caicintaracc Caicama CainiscaCatna Cainiscaman, Cain<9Ccttiait Astahuan-caitiiscama Caillapiña, Caülaman Caichallaman, Cai-hicfapalla'

man. Ca:-caillapi, Caicunallapi

Huasaitian, Huaiapi, CcepA-

man; Ccepapi Ñaupaccman, Ñflnpaccpi,

Ccaillaman, CcaiUapi TucuccUa, Ptichucaccllfl,

Puchticadcca, Tucuscca,

M auoay cscca, Lataparccoflcca

Payayaacca, Yuyaccña

Machuña« Machuyaacca, Yu- yaccña Hneraccochaiucocc, Huera- ccochatucorccoscca, Huera- ccocha— hína Tucuy, Puchucay Tucuchiy, Puchncachiy, Mau** cayaitcachiy, Latapayar- ccr.chiy

JTO.

1 Cainiacantala, Aashti&iMai'

niscantala 9 Cakama

3 Cainiscacama

4 Cainiacaman, Cainimail

5 Asttahuan-cainiscamaii

6 Caillaman, Caü)at--rn

7 Caillaman, Caaiüscallaman

8 Cai-caiUat-ra, Cakunallatfti

O Huaataman, Hnatsat-^m, Hipaman, Hipat-ru

10 Nanpaman, Ñaupat-rn,

Ñanqniman, Ñanauit-ra

11 Camacalla, Puciincalla,

Chincalla

12 PochucasBa, Camacassa,

Cbincassa

13 Mancassa, Lata88;sra86a,

Lata8qraln8sa, Lapitsa

14 Chacnaieyasaa, Yassaña

15 Anquiftltfia, AuqnithyatBa,

YasBa— mina

16 Hulahiichatticit, Mistissa»

Hiiilahndumu

17 Püchucay, Camacay, Pahnay

18 Puchucacniy, Camacalachiy,

Pahuachiy, Maucachlyp Latattyalachiy

AS. Aftbbuan caymanpata

Caycama

Caifii^ama

Caynigman-catna

Ashhuancaytnan-cama

Cayllamati

Cay-mana-canülaman

Caycayllapt

Cay-guepaman

Cay-fianpaman

Uthacag

Ushacasaga Rociiyar, llshaccasga Chacuanyaaga^huanni Rucuyaiga OUog Huiragochatucusaga

Ushay RurBcuyta-UBkay

ATIL

JtRiAfKipBxjiiitata

Acjacnma

Jnccampacjam

JuGoampcu^tam

Jiicoainp)acear«

Uqjnaraqiii

Acara

A^}«iatoqqiienaca&a

Kquepjaxv

Káiijaru

Tneaycaña

TnctQPata

Mcrqqnctatatsi

AnDimictata

AcliaíDliiimictata

XJingochayüta

Tntuyafta TucuyayañA

10 CAST.

1 Acabarse, v-

2 Id. totalmente^ v,

3 Id. por exterminio 4- Id. poco Á poco

5 Id. después de largo tiempo

6 Acabóse, familiar

7 Acachstealo-la, p.

8 Acachetear, r.

9 Acalorado-da, p-

10 Acalorarse, encenderse

11 Acallaio-da,

12 Acallar, hacer callar

13 Acanalado-^, p.

cirz.

Tucucuy, Ppuchucapuy

Tucucapuy. Id.

CcóÜopuy

Yauyay. Yauyariy

Tucucapuy. Tucurccacapuy

Tucucapun Chhakla.scca Chhaklay Ruphapacuscca

Ruphapacay

Upallachiscca

Upallachiy

Sucascca Yarcoachascca

14- Acanalar, hacer canal v. Rucay Yarccachay

15 Acardenalaio— la, p .

16 Acardenalar, r.

17 Acariciado-4a«f p.

18 Acariciador— ra, adj,

19 Acariciar, r.

20 Acarreado— da, P'

Kcayoyascca ICcoyoyachiy

Huayllu^cca Huaylluk

Huaylluy

Astascca

AYAC.

.TttCíij:uy, Puchttcacay

Ccollorccoy, Pace-huay

[chír CcoUorcachíy, Pacc-hnarcca'

As-asllamañta-tucucuy, As-

asU. . .-puchucacuy C híca-ü ti ai m an t a f ace-tiicucuy

Tucurccon-fam. Tcu:apascca, Maccapaacca Tacay, Maccay, Tacarccoy. Rupapacuecca, Pucayarccos-

cea' Rupapacuy, rpallachiscca

Upallachiy, Upallarcflchír . Varccachascca, Htiaycco-i-ay-

cachiscca fchiy

Yarccachay, Huayccoyayca-

Ccoyoyascca

Ccoyochíy, Ccoyoyuchíy,

Ccoyoyarccachiy [rft«cca" Cuyapayascca, Huaylltipa- Huayllucucc, Cuyapayacucc,

Nanachicucc Cuyapayay, Huaylluy

Astascca, Apascca, Ccepe«cca

1 Puchucacuy, Caniacacu}', Manc^uy, Chunyaluy

2 Hulloy,. Halluiíiy, Pahtiay Chunyay

3 HtilliíchV, Pahuachiy, Chunyachiy

4 Ass-assllap-pti chucacny, A8»>a8»-<!aTnacaciiy

5 Unai-uTiaitala-ptichtícay ó camacay

6 Ptichucalun fam.

7 Lapͣ8Ba, Tacassa

8 Tacay, Ma-hay, Cutay

9 Pucassa, Ninai-ninai, Ln- papactissa

10 Lupapacuy

11 Upallachissa

12 Upallachiy, Upallalachiy

13 Siquiachassa, Ca-nalassa c. m. u.

14 Siquiachaycna, Caiialaycny c. m, u.

15 Hu3ni68a, Huyuchissa

16 Huyuchiy, Huyulcalachiy H uy upa,tacaluy

17 Ctiyassa, Huavllnpássa

18 Huayllipacu, Cuyacu, Na- nachicu,

19 Cuyapay, Huayllipay

20 Asstassa, Apassa, Hipissa

AS.

Ushacassga

Judia Ushacassga

Pechaypa, Ushacassga

Huallca-huallcalla, Ushacass- ga Unayran-ushacassga

Ushacasquisga (ga

Lagyasga, Tacassga, Cutass- Lagyay, Tacay, Cutay Shanapacussga

Shanachí Upallasga Upallacní Pucruyasga

Pucruchí

Goyusga Goyuchí

Cuyasgn Cuyncog

Cuyay

Ashtassga

AtM. 10

Tucusifía

Tucjeupinisifia

Lakcaccata

Jukca-jukcat-tucusiña

Jayapachat-tucusifia

Tucawiña Ttajllmoccata Ttajllinoccaña Jumppita^ita

JumppitRMiña Amucttayata, Aniucttnta Amucttayaña Larccachata

Larccachafta

Kcoyuttata Kcoyuntaña

Mr.narttata MMiarttiri

Munarttaña

Astaccata

U CAST.

1 Acarreado—da, cereal de- positado en la era p.

2 Acarreador adj.

3 Acarrear, trasportar V.

4 Acarrearse, retirarse Y,

5 Aoaao qaitá^ adv.

6 Acaso?

7 iAcaso ha ido?

8 Acaso, respt,

9 Acaso ba ido

10 Acatado— a, part.

11 Acatar, respetar r.

12 Acatarrado— a. part.

13 Acatarrase, contraer ca- tarro

14 Acaudalado— a. part.

15 Acaudalador— a.

16 Acaudalar, atesorar

17 Acceder r,

18 Acción, efecto de hacer

19 Accionar v.

CVZ.

Arcu9cca

Astak

Astay Astacny

Icha, Ichach, Ichapas

Icha

Ichanínchu?

Ichapas

Ichapas rínfta Yupaychascca Yupaychay Chhulliscca

Chhullícuy

Ccapak, Coollqqtieyok

Ccollqqne-huñuk

Ccolqque-huftuy

Hu-ñiy, Ariñiy Ruray, Ymanay Hayhuaycachay

20 Acecinar, salar carnes. Chharqmchay

ATAC.

Arcasoca, Maatasoca

Astacc, Astapacuoc, Apaptt-

cucc, Ccepepacncc Astay, Ccráey, Apay Astacuy, Astacnrccoy, Ripuy

Jchas Ichapas, Ñaocapasfta-

Paocta Ichachuch? Icha-rirccafta? Icha-yá, Ichapasyá, Iiiia>y&

Rinchutx:ay Yupaychascca Yupaychay Chullip-hapisocan

hullínhuan-onccoy Challir'

ccoooy Apu, Ccollccesapa, Capnocm-

yocc Ccollcce-httfiuoc, Airayay-mti-

nacc CcoUcce-huñay, Apttyay, Ccoll-

cce-miintuy Munay, Au-níy, Anrí-niy, Ruray M aquita-a vhuistin-rímay

Charquiyay. Chaiqui-mray

1 Aloa^sa, Mastassa

2 Assta, Asstapactt, Hipipa- cu, Ssahoapactt

S Asstay, Asstalay, Apay

4 Asstactty, Licuy» Asstacth luy,

5 Icha, Ichapis, Ichaña, Ñapist-ra, Patta

6 Pattachut-r? Ichachut-r?

7 Lilañachn?

8 Icha-arí, Ichapis-ari Ichafia, Páttaña,

9 Linñapist-ra

10 Re9i)etuan-lica8sa

11 Rispitay— c. m. u.

12 Romadisussa, Mishap-cha- lassa

13 Missahuan-ishyay, Roma- disohttan-ishyay

14 lüaisapa, Caniyti, Capu- niro

15 ÍUai-jufiu. Yllaissunta, Illai-utttt

16 Illai-jnñtiy, YUai-áttuy

17 Munay Au-niy, A-niv

18 Lulai

19 Maquimpihuan-limay, Ma- qni-ayhuicat-ray

20 Charquiluy, M a t al u y, Charqui-lulay

AV.

ATM

£rachu*gorrí8ga

Astaccattata

Ashtacog

Aparapita, Astaqque

Ashtay Jítcladumafi-hoiticuMga

Astaccafia Astaocasifia

Ichapis

Janiti

¿Ichapú?

Ichapis-ayhttasga?

Icha

Janipinit

Sarapillitl

Sarapiniua

Icha-ayhuassga Yupaychasga Yupaychay Huisgagog

Sarapini Ytipaychata Yapaychafta Romarisata

Huisgassga

Romari?a<9ña

Achca-guelleyog

CcoUqquechata

Guellayta-goreg

CoÜqquechiri

Guellayta-goricim

Ccollqquechaña

Auní, Munjiy

Rurana

Hayhaaycachay

Yausttnñn

Luraui

AmparaiJ) p-pnd aña

Charquita-rtiray

Jiuayaña, Tucuyaña

u

12 CAST.

1 Acechado-^a. part.

2 AceclLado]>-a.

3 Acechar

4r Id. hacer

r> Acedar, v.

6 Acedarse, r.

7 Acéfalo, adj.

s Acelerado— a, part,

9 Acelerar v.

10 Id. hacer

11 Acémila, bestia de carga

12 Acepillar, v,

13 Aceptable, adj.

1^ Aceptado— a, part.

13 Aceptador— a, el que ad- mite

16 Aceptar, v.

17 Acennia, //.

lí^ lí., hacer v.

10 Acerca, adv.

20 Acercado— a, p,

21 Acercar, poner cerca, v.

22 Id. Aasífl juntar

CTTZ.

Iluateccascca

Huateccak Ccauniihua lluateccay Ccaumihuay

Huateccachiy

Pposcc(íjachiy

Pposccoyarcuy Pposccoyay

Mana camachiqqueyok

Dtccaflcca

Utccay

Utccachiy

Uyhua Llaldlay .

Chasquina, Cha ^(luínapak-

caman Chasíiuiscca, Ari-ñis-ca

Chasquík Huñik

Chasiiuiy, Huñiy

Yarc?a

Varicachay

manta. af. A iuycachi :cca Asuycachiy Tincuchiy r Ccayllachiy

AYAC.

Iluateccascca, Hahausca

Huateccdcc- lluateccay, Haliuascca

Huateccachiy Hnateccar-

coachiy Pochccochiy, Ccamíarcc'achiy Puchccucuy. Puchccocurccoy M ana-camachiniy occ Utcoaycuscca Utccay, Utccaycuy Utccachiy, Utccay cachiy

Uyhua

Llampn-Uaccllay. Llampuya-

chiy Chíuc^uipaslla

Chasquiccca, AuiFcca

Chasijuecc, Ari-nccc Uj^acucc

Ari-niy, Anri-niy. Chasquiy

Yarcca

Yarccacr.ay , Varcca-r u r a y ,

Varrca-a.spiy manta, v pi. ats. Asuyi-acfúsrca [chiy

Asuycachiy, Hichpachayc a- Topaycac&iy, Tiacuycachiy,

Rata'cachiv

jtrif.

1 Tápapassa, Ancupássá, Lí- capassa

2 Tápapa, ÁTicupa> Licapa

3 Tépay, Tápapay, Llcapa>% Ancupay ,

4. Tápachiy, TApaycaChiy, An-

cupachiy ^

6 Puchuchiy, Hammiacniy

6 Ptichcuculuy> Ammiaculuy

7 Mana*camnchiniyu

8 Amsaycussa [ssyay

9 Amsay» Amsayctiy, Cania^

10 Amaaycachiy, Camafwya- chiy

11 Üyhua

12 LÍampuchay, íiipiUay

13 T^rasKiuipaaslla

14 T-raaquisaa» AnissA

15 T-ra'rtiui-ca, Atinlco, Uya* licti

16 A-ni:^, Au-nly, T-ras.iuiy

17 Siquia— c. niv u.

18 Siquia-quit-ray

19 pi y pita— s ü. c. afe»

20 Asstiycachissa

21 Assnycachiy. Lataycachiy

22 Topaycachiy, Tincuchiy, Cu^caycachiy, Latachiy

A».

Huatgássga, Oahtiápassga

Hnatgacog» Gahuapacog Huatgay, Gahuapay

AYM,

13

Puchgoyacht

Puchgoyacun

Clmnyag

Utcalias^a

Ütcay

Ütcach!

Uyhua Llagllay

Chasqüinapamf

Chasquiaga*

Chasquicog

Chasqui

Sequía

Sequiata-iniray

manta

Huytimusga . ^ Huytimuy, Huytichnttüy Huytichf tincunganya^

Michuata

MichiiU'i Michuaña

HuatgacHí, Oahuapr.chí Michuayaña

Jaruptayaña Jaroptasiña ^ ^ Muñcantipat-iurm Macj-sartm \Iacrsartafta Maqi^rtayaila

UyüaYiaca LatÚ*»^^^^^'"^^?'?^^

YansañjaJfta

Yausata

"Yatíflori

YausaííA

Larccíi

Lareoaduuia

Íakcam akcfíchtita Jaclc^cbañA Lippiy'affa

13 OAST.

1 Acercarse, y-

2 Id. basta jantarse, y,

3 Acertadamente, &dY.

4 Acertado-n. p-

5 Acertar, atar en el punto

6 Acert^o, n.

7 AoeztíáoT-H. Jadeante, adj.

8 Acezar, r.

9 Aciago, adj.

10 Acial, n.

11 Acicalador— a, a^íT.

12 Acicalar, limpiar, bruñir,

13 Acido— a, a^/o, a<i*.

14 Aclamacidn, n,

15 Aclamar, v.

16 Aclarado— a^ p.

17 Aclarar, decirla verdad, v,

18 Id. Aaccr, r.

19 Aclararse, /os líquidos r.

20 Aclararse /^ atmósfera,

21 Aclararse

22 Aclimatar, r.

23 Aclimatarse, r.

24 Aclocar, la gallina

25 Acobardado— a, p.

cirz.

Asuycuy, Sispay

Tincupuy, Tincuy

Chanillanta, Chayaqquenta

Chayachiscca

Chayaehiy

HuatQchina

Samay-sapa, Sayk'nk

Sama-samapr, Sayk'uy

Accoy-raqui, Cchiqui,

Chhipachina

Llusk'ayachik

Llusk'ayachiy

Ppochcco, Ccatqque, K'arcn

Huakyacuy

Huakyay

Suttichascca

Suttichay

Suttíchachíy Chhuyay, Chhuyayay

Phacsaríy

Suttinchacuy

Yachacachy Yachacuy Toktoy K'uytuscca

Asuycuy, Hichpacuy

Asuicamuy, Ratacurccoy tu,

panacama Cacclla, Ima-cacclla Allin, Sútnacc Chayaehiy, Chayarccachfy«

Ccoycoy Huatuchi, Huatuchinacui Sama-— tiacc Samatiay

Chiqui, Mancharína Tramucco Llampuyacliecc Llampuyachiy, Lluchcachíy Pochcco, Ccatcce, Ccammia Hucsimilla-ccaparíjf Bulla-ruray, Alborotay-c. u# Sutiehascca, Huillascca Sutinchay, Checcauchay,

CaccUata-rícuríchiy Sutinchachiy

Chuyay, Chuyacuy, Chuyarí-

(curccoy

Quicharicuy, Achiquiay, Achí-

quiarouy Sutinchacorccoy, Sutinchacuy,

Checcanchacuy Yachacachiy Yachacacuy

Occocciay, Occoccíacny (cca- Man?hi8.*a, Mauchacorccon

]

Jim.

saycalamuy 2 Topaj, lAtacay

8 CáUa, Ima-calla 4 AUíD, Suma

6 T-rachij. T-ralachiy. Huy- cuy, Hvycakiy

6 Mns-siai, MtK»-siachinactti

7 Jamaycat*ra

8 Jaiüatiay, Jamaycat-ray

9 CliiqQÍ, Satica, Maiichana

10 Sin-harcfantacn, Acial— o. n.

11 Llampuchi, Llampachicu 13 Llampacbiy, Lhichcachiy

13 Pitclio, T-ract-ra, Hámmia

14 YÍYai

15 Lúyay, Vívay

16 Ssuticbafisa, HttiUaffla

i 7 Saaticbay, Ltcacbiy, Calla- ta-limay

18 Rasonflacta-limay

19 Chtiyay, Chuyacny, Chu- yacnliiy

20 6mt*racttv, Achiquiay,

Achiquialamuy, Usyaluy

21 CáUa-lkachictiy, C álla- sBatinchaculuy

22 YatTacadüy

23 Yat-racacoy

24 Uc-ucyay, Ucmc} aloy 26 Manohachiy, Aichiy

AV.

ATM,

HttiticayOuy

Ják<^acbasifta

Hnttioaycmy, TinCnngaiqui-

HippttapiBiña

AlHcagUa-rarassga

Cbeccttafijama

AlliUamcheiga

Checcttata

Alli rnray

Checcttana

Haatüchinacuy

Ckaijama

Shaycoaqga, Pishipasga

Cclarccattata

Shaycuy, Pisshipay

Ccarccattaña

Chiquina

Chhijl

Hucrpajapina

Meraqtte Kcacnacbiri

Llamptiyachicog

Llampnyaohi

Kcacbachaña

Shimihuan-Bincbi-buylladü&a

Janí Arottatafta

Shimihuan-buallacbi

Arottafta

Caro-rimactiy

Ccanarata

Sbntin-cburaasga

Ccanayaña

SbutíiKburafíbi

Ccanayayaña

Cbuyasquisga

Cchuarjaña

Cielo QuichacaBiga, Acbíc*

Ppasjayaña

yasquisga

Sbutincbay, Cbuyacassga

Canarmistayaüa

YacbaycacM

YatiBiña

YachacRcuy

Yatinoctaña

Huallpa-tuctttin

Toccoña

Asjnrata

18

14 CASI.

1 Acobardar, amedrentar, r.

2 Acobardarse, v.

3 Acoceado— a p.

4 Acocear, v.

5 id. hacer

6 id, repetidas veces

CTJZ.

K'uytuchiy, Manchachiy

K'uytucuy, Manchapacuy

Hayttascca Hayttay Hayttachíy Hayttaycachay

T Acocearse rgútuawente Hayttanacüy

8 Acogedor— a, adj.

9 Acoger, v.

10 Acogerse, v,

11 Acogido— a, parí,

12 Acometedor— a, v.

13 Acometer, v.

14 id. hacer

15 Acomodable, adj,

16, Acomodado-a, dispuesto,

17 Acomodador-a, adj,

18 Acomodar, arreglar ^ dis*

poner, v.

19 hacer, v.

20 Acomodarse, v.

21 Acompañante, adj.

Chasquik, Ccorpachak Chasquiy, Ccoq^achay

Chasquíchícuy, CCorpachacuy

ChaBquiscca, Ccorpaehascca Ccallarik, Ccallarícuk Ccallariy. Ccallaricuy Ccallaricniy

Chnrana, Churarína Churascca, Allicha»cca Churak, Allicliak Clinray, Allichay

Charachiy, AJlichachiy

Churacuy, Allíchacuy

Pusak, Tiyapayak, Tiyaytik,

AYAC.

Manchaohiy, Ayccechiy

Manchapacuy, LlacclÍarccoy«

SoccBoterccoy Haytascca, Haytarcoscca Haytay, Haytarccoy Haytachiy, Haytanrcarichiy Haytacachay, Haytacachar'

ccoy H ay tan acuy , Hayt a n a c u r-

ccoy Ccorpachacc, Chasauecc Chasqniy. Ccorpacnay, 6 a'

maycachiy (cuy

gamacuy, Pacacuy, Ccoqiá-

ChasquLseca, CcorpachÍBoca, Ccallaycucc Atipacuy, Ccallaycuy Atiparccachiy, Ccalla3rcachíy

AlHchapaslla, Ailichanana Allín-churaficca Allichat-c* Allichacucc Allichay

Allichachíy, AlUcharcAchíy

Allíchacuy, AlHchacorocoy

Cusca-i-eco, Pusacc< Pusacc* nen, Puftapayacc

1

jmr. AN.

1 Manchachiy, Aíchty, T-ri- nassyachiy

2 Mancbalay, Manchapacu- luy, T-rina8syalay

3 Saytassa, Saytapalussa

4 Say tay, Say taluy, (chiy

5 Saytachiy, Say tay cal a-

6 Say taca t-ray, Saytaca- t-raluy

7 Say tanacuy, Saytanaculuy Jaytanacuyan

Manchachi

Manchactin

J aylassga-bestia Jaytay Jaytachi Ja3rtau acbca cutí

8 Jamachicu

9 T-rasquiy, Jamachiy, Pa- chaycachij'

10 Jamacay, Pachaculuy, Pa- cacuy

11 Pachaicachissa

12 UaUaicu

13 Atipacuy, Hallayctiy

14. Attíchiv, Attipalachiy , Ha- Ilaycacíiiy (lia

15 Allichapasslla, AUichana-

16 Allichaosa, AlUn-t-rulassa

17 AUicha, Allichacu

18 Allichay, Comoday» c. u.

19 Allichachiy, Alliehayca- chiy

20 Allichacuy» Allichacu luy, Allichapacuy

21 Cusca-h, Pú98a, Papapa, Pussánin

Gorpachicog Charicuy, Gorpaycuy

Charicuy. Gi^rpachicuy

Charisga, Gorpachissga Gallipacog, Huajupacog Huajupay Huajupaycachi

Tacyag Tacyasga Tacyacheg Tacyay

Tacyaycachi

Tacyacuy

Pusshacog, Cumpaftacog

Asjaraña Asjarasifia

ATM.

14

Mattaccata Mattaccaña Mattaccayaña M attaqquesipiila

Mattaqquesiña

Ccorpachiri Ccorpachaña

Ccorpachasiña

Ccorpachata Jaljatiri Jaljatafla Jaljatayaña

Uscuñjama, Asquichañjania

Asquichata

Asquichiri

Asíjuichaña

Aí5(|uichayafta

Asquic-h asina

Chicasarírí '

15 CAS.

1 Acompañar, f.

2 bacer^ r,

3 llevando la delantera^ v.

4 siguiendo^ v.

5 Acompañarse, viajando,

6 Acompañar al visitante paseando^ v.

7 Aconchavarse, v.

8 Acong^jado-a, adj,

9 Acongojarse, V.

10 Aconsejado-a, pArt.

11 Aconsejador-a, adj,

12 Aconsejar, v.

13 repetidas ve- ces, V.

14 hacer, v.

15 ,, muchas veces

16 Aconsejarse mutuamente,

17 Acopiado— a part.

18 Acopiador-~a, adj.

19 Acopiar v.

20 Acoquinado— a part.

CTJZ. Pusay, Tiyapayak, Tiyaysiy

Pusachiy, Tiyapayachiy

Ñaupay

Ccatiy

Riysiy, Puriysiy, Caacarpuriy

Pusaycachay

Camachinacuv Llaquiscca, Pnutiscca Llaquiciay, Phnticuy

Cunascca

Cunak Cunay

Cunapayay

Cunaycachiy

Cunapayachiy

Cunanacuy

Huñuscca Huñuk

Huñuy

Ñittiscca Manchachiscca

ATAC.

Cttsca-ríy, Pusay, Puaapa^ay

Pusachiy, Cusca ta^ac hay,

Compañarccachty, c. Ñaupapuy, Ñaupay

Ccatiy, Cceparccoy Cusca-riy, Risiy Pusaycachay

Camachinacuy, Rimanacny Manchascca, Llaqnisjca Pisipay, Llaquicuy, Puticuy

AUin cunapascca, Camachis-

cca Huillacc, Yachachecc, Necc Huillay, Yaohachiy, Yacbar-

ccachiy Cunapayay

Cunaycachiy

Yuyarichiy, Yuyapaycachíy

Yachachinacuy, Rimanacuy,

Camachinacurocoy Huñuscca Huftoco, Tandacc

Huntuy, Tanday

(ccosca Chintiscca, Manchapacor*

1 Cu9ca-liy, Pússay, Pussa- pahiy, Pussáluy

2 Pussachiy, Cuscacta-ca- t-ray, Cnmpañalachiy

3 Ñaupay, Ñatipapay

4 Hattiy, Hit>altiy

5 Lissiy, Masanchacuy

6 Possaycat-ray

7 Camachinactiy, Li ni ana- cay

8 Llaqnissa

9 Pisnipay, Pishipaluy, Lla- quicTiy

10 Ctmassa, Camachissa

11 Htiilla, Yat-rachí, Ni

12 Huillaluy, Yat-rachiy, Yat-raycalachiy

13 Canaycat-ray

14 Yat-rachiy, Ctinachiy

15 Htiillapaicachiy

16 Yat-rachinactifuy, Lima- naciiltiy, Camacninactiluy

17 Juñnasa, Uttissa

18 Juñu, Juftticu, SsTintu,

Ssuntucu

19 Jtifluy, Ssimtuy, Huttuy

20 Intissa, Manchapacussa. T-rinassjaluflsa

AH. Pusshay, Cumpafiay

Puflshachi, Cumpafiachiy

Ñaupampa ayhtiar, ctimpafiay

Guepampallampa cumpañay Cutnpañanacuy L^^J

Rajacogta, Huallquf, Qumpa-

ATM.

Chica-Bar aña

Chicatasarayaña Nayraccat sarata

iquepatat sarata ínicaqui sariri Chicac misturi

15

Yachachinacussga, Camachi- Chimpusiña

cussga Llaquicaasga Khapttapisita

Llaquicuy Kcapttapisiña

HuyllasBga, Consejassga

Huyllacog, Consejacog Huyllay, Conscjay

Achca cuti-huyllaycuy Hnyllaycachi Achca cuti-huallachi HuUapanacuyay

Huñusga, Gorissga Huñocog, Goricüg

Huñuy, Gorí

Ñitissga, Pengacussga

Eujttata

Eujttiri Eujafla

Bujttaña Eujttayaña Eujttapiniyaña Eujttapisiña

Tanthapita Tanthapirj

Tanthapiíía

Ppurpuntata

16 CAST.

1 Acoquinar

2 Acoquinarse

3 Acordado-~a perí.

4 Acordante afS-

5 Acordar, concertarse

6 Id. baeer

7 Acordarse

8 Id. de continuo

9 Id. de vez en cuando

10 Acordelado— a, adj.

11 Acordelar

3 2 Id. hacer

13 Id. frecuentemente

14 Acorneado

15 Acorneador— a, adj.

16 Acornear

17 Id. repetidas veces

18 Acortado— a, part,

19 Acortar

20 Acortarse ía vida

21 Acosado— a

22 Acosar

23 Id. hacer

CTJZC.

Ñittiy, Manchachiy

Ñitticuy, Manchapacuy

Yuyascca, Rimanacu6cca Yu3'ayeuk, Rinianacuk Yuyaycuy, Rimanacuy

Yu\'aycuchiy, Yuyarichiy Yuyaricuy, Yuyariy

Yuyarayay, Yuyaycachay

M ay-may lla-y uy ay

Tupuscca

Tupuy

Tupuchiy

Tupuycachiy

Huakrascca

Huak-racuk

Huak-ray, Huakracuy

Huak-rapayay (cea

Huchhuyascca, Tacsachas-

Huchuyachiy, Tacsayachiy

Causay pisipay Ccaticachascca

Ccaticachay, Ccatipaj'ay

Ccaticachachiy

AYAC.

Chintípachiy, Chintiparcca-

chiy Chintipacuy , Chintipa r c « r- [ccoy Huillanacuscca Huiílanacucc Rimanacuy, Camachinacoy

(yaycaivcachiy Yuyaycachiy, Yuraricliiy, Yu- Yuyariy, Yuyaricuy, Vuya-

ricurccoy Yuyarayay, Mana-cconccay M aynin-chainin-3'uyay Tupuscca Tupuy, Tupurccoy Tupuchiy Sapa-cutilla-tupuy Huaccrascca Huaccracucc

Huacciay. Huaccrarccoj' Huaccraparccoy Uchuiyai'ccoscca, Penccicor-

ccoscca Cuchuy/ Cutuy, Cuchupay,

Tacsavachiy, Tacsachiy Huañuchicuy, Huañuchicur- Ccaticacliascca [ccoy

Ccaticacliay, Ccatipayarcco^'

Ccaticachachiy, Ccatipayar- ccachiy

JÜU.

1 Manchapacachty, T-fi-

nassyalachiy S M anchacultiy, Marichapa*

culny, TTÍTiassyaluy

5 Yalp'assa, Limassa

4 Litiianacú» Yalpachinaeu

6 Iiimanacny, C amachina* cuy

6 yalpachiy Valpaycalachty

7 Yalpay, Yalpap'Hculuy, Yalpat-raculnv (hay

8 Yalpayca/, M a n a-h u n

9 Mainin chainin-yalpay

10 Tupussa

11 Twp^y. Tupulüy, 13 Tupuchiy

13 Tupuycat*ray

14 Hnalassa

15 Hualacü

16 ííualay, Hiiftlalay

17 Hualapaluy

18 Uchticyachiíisa» Pinhacu- lussa

19 Cuchuy, Cuttiy, Tacssa* chiy, Yntichiv, Uchuyachiy

20 Hnaflttchiculuy

21 Haticat-raasa, Intuas^» Cacussa

22 Haticat-raluy, Hat le a* t-ra^, Intay, Chacuycuy

23 Haticat-rachiy, Hatipala- chiy, Intuchiy

AN.

A71L

Ñitichí, Pengacachí

Ppürpuyafla

PcngacQs^A

Ppurpostña

Allf.yiirparcur.rura9sga

Amtata

AUi-yarpag

Amtaptaifi

Alli*yarpay

Arntana

AUi-yarpachí

Amlayaña

Yarpacny

Amta»iña

Yarp&fácuy

Amtasipiña

Unay-unayllA-yarpactin

Anitasiscaña

Tupass^a-jiluhuan

Ñachhantata

Tupuy-jiluhüan

Ñachhantatta .

Tupuchf— id.

Ñachhantayaña

Tupttfaycachf— id»

Ñachhantapiniyaña

Huagrassga

Uajrata

Huagracog

Uairiri

Huagray

Uajrafla

Achca-cut i-htiagray

Uairapiñiña

Uchucyasga

^Ppenccarata

Uchucyaycachí

Jisccacjhaftn

Cahttaynínta*pisshipftCUtt

Ura-písichnña

Oaticaohassga

Janccachata

Oaticachay

Janccachafta

Oaticachi

Janccfiyafia

le

17 CAST.

1 Acosütdo—a

2 Id., íargo tiempo

3 Acostarse

4 Id, hacer

5 Aoostnmbrado

6 Acostumbrar

7 Acostumbrarse

8 AcrC; áspero, agrio

9 id,, para denotarlo

10 Acrecentado-^a

11 Acrecentador

12 Acrecentar

13 Acrecer

14- Id. los dolores

15 Acreedoi—a

16 Acritar

17 Acriminado— a

18 Acriminador— a

19 Aciminar

20 Activamente

21 Activar

22 Activo— e diligente

23 Actnalnente

24 Acuático, animal

25 Acuclillarse

26 Acuchillado

27 Acuchillador

28 Acuchillar

CUZC.

Siríscca Sirirayascca Siriy, Siricuy Siriycuchiy Siríchíy Yacnascca Yachaycachiy Yachaycaclmcuy K'arcu, Ccatqque jAk— ak! K'arcuUaña! Mirascca, Mirachiscca Miracliik. Achcayachik Mirachiy, Achcayacliiy

Miray, Huíflay, Hatunyay

Anchayay

Maauk

Icharapí-suysuy

Tumpascca

Tutnpak

Tumpay

K'uchíIIa

K'uchiycachay

K'uclu-runa

Cunan

Unupak camasecd uylrna

Runcuycuy

Tturpuscca

Tturpuk

Tturpuy

AYAO.

Ustucuscca, Siríscca (coee Sírírayascca, Huischuraya- Usiucujr, Siricuy Ustucluy, Siríchíy, Yachacascca (chly

Yacbacachiy, Yachacarcca* YacliacacuY, Yachacacurccoy Ccatcce, Pochcco, Ccámmia Atatallau! jAtatao! Huñachisscca, Mirachiscca Mirachecc, Mirachicocc Mirachiy, Mirarccachiy, Huí-

ñachiy Huifiay, Miray, Hatunyay Astahuan-onccorayay Manuyocc Accecnay, Suyiuy Huchachascca Tumpascca Tumpacc, Tumpacucc, Hu-

chachacucc, Levantacc Tumpay, Tumpacuy, Hncha-

chay, Huillay Utccayllamanta, Vivulla Utccayachiy, Üttccaycachíy Conicachacc, Tuqui, Man-

chai-ruracc Cuuan, Cunan-puní, Cunallait Yacupi-yachacc, Yacu-piscco Unchuycuy, Unchucurccoy Tuctiscca Tucsecc Tucfiiy

JUN.

} l'sstucussa, T-rat-ralassa 7 T-rat-ralacusHíi, Jitalacu •* l'sHtufu}'. T-rat-rat*uy f I sstuycachi^', T-rat-ráchiy Yat-ráoassa' [cliiv

¡^ Vat-racachiy, Yat-racala- ^ Vat-racacu}', Yat-raculuy '*^ T-ract-ra, Puchu, Háminia *^ Atatallau! ¡Atatau!

J^ Milacai&sa

IJ Milachi, Milaohk'u

^2 Milachiy, Milalfalachiy, Huiñachiy

J»5 Milay, Huiñay, Jatunyay

|f Asstahuan-naiiay

|í> Manuyu, AcridoV 5 A;^ich¿3', Cirniv

J7 Tampa'ssa, JucliacháKsa

^**^ Tumpa,, Turapacu, Jiicha- chaeu. Levan tacú

19 Tumpay, Juchachay, Lc- yantaj-, Criminav

20 Caniasslla, Amsailla (chiy

21 Anisa^'cachi^', Camassyá-

22 Camassy a , H u n t a i p a - hunta

23 Cañan, Canan-pacha 24- Yacut-rn-yat-ra-pishu

25 T-ruct-na<*uy, T-ruct-rni-

26 Tiicsissa [tuv

27 Tuchí 28Tiie8ÍY

AN. rshtucuHH)ia riiay-ushtussj^a rshtui'uy r.sh tuchí Yachacass/i^a Yachacachi Yacliacacuy Puchí?oK-í?aniia AHhhuan-puchgon Mira88ji:a MiracheK Mirachí

Miray

Nanay-miran

Ya^achicog

Suishuy

TumpasHga, Juchachiso:a

Tumpacog

Tumpay

Huay ralla

Huayralla-i^una (raycuy

Huayrallachi, Purachí, Apu-

Canan, CanauUa

Yacu-uyhua

Ychirayaeuy

Tucssis^a

Tucsicog

Tuchí

AYM.

Iquintata

Jayat-i(|uiiitata

¡(luintasiña

¡(fuintayaña

Yaquinocctatn

Yatinocctaña

Yntinocctasifia

Jaru, Ch ha paca

Chhancca

Jiltaptayata

Jiltaptayiri

jiltptayaña

Allujanchaña

Jukcamp tta(|(|ue8Ífia

Manusiri

SuHuña

Juchanchata

Juchanchiri

Juchanchafia

Kcusillu

Kcapa

Kcapachaña

Jichipaclia

Ccotalakco

Runcunoccasiña

Ccarinoccatta

Ccarinoqqueri

Ccarinoccafia

17

l.s CASTELLANO

1 Acuchillar repctidns reces 'J , , hacer

'^ Acuchillarse

+ ,, mútufiwetite

~> Acudir, ir en socorro

(> Acudirse

7 ,, inútunnienle

X Acueducto 1) Acullá

10 Acumulado— a

11 u de aJg-án delito

12 Acumulador— a, quejunui

1.'*» ,, que imputa

un delito

14- Acumular juntar

15 ,, imputar

10 ,, diñen >

17 Acuoso

is Acurrucado— a

li' AcxuTucarse

20 Acusado— a

21 Acusador— a

22 Acusar

2:5 Acusar hacer 24- ,, hacerse

2r> Acusarse 2('» Achacado— a

27 Achacador— a

28 Achacar

Ci:zC()

Tturpupayay

Tturpuchíy

Tturpucuy

Tturpunaciiy

Y a n apay . A ni acl i a í i ui y

Aniac'hacuy

Araachanacuy

Yarcca. Pincha

Huacpi

Huñusscca, Taiitascca

Tumpascca

Huñuk. Tantak

Tumpak, Ccasi-tiinipak

Huñuy, Tantay Tumpay Ccollqquechay rnu-unu. Hokro K'uytiiscca K'uytuy uy

Chhatascca Chhatak

ChliataN'

Chhatachiy

Chhatachicuy

ChhatacuY

Tumpascca líucliachasí'Cfi'

Tumpak. Uuchachak

Tumpíiy. Huchachay

AYACUCHO Tucsipayay, Tucsipav Tucsichiy, Tursipacííiy Tucsicuy, Tucsicurccoy Tucsinacuy , Tuc*<inacuroc<>y Yanapay, Amachay. Rcrccoy

Yanapacny

Yanapanacuy, Amachanaciiy

Yacu-pasanan ó riñan

Cliimpa. Hiiacman

Iluñuscca

Tumpascca

Huntuc, Huñucc. Tandutv

Tunipacc

lluluy, Huñuy, Tanday,

Tumpay

Ccollccefliay , Ajíuy ay

Yacu-yacu, Yacussa])a

I ' nchuycucuscca

rnc)iucuy . I* n c h u c u y c u y.

Chinticiiy Tumpascca. Iluíllasccíi Iluillacc, Huillacucc, Huilla-

])acucc Iluillay, Huilla])ay Tuínpachiy. Huillachiy Tumpachicuy H uilla<*UY, Huillacurccoy Tumpascca

T u m pace , T u in par uc« ' Tumpay, Iluchachay

JUNIN

1 Tucsípay, Tucsipaluy

2 Tucsichiv

3 Tuc'.^jti;', Tucsiculuy

4 Tucsin.'i uy , Tucsinaculuy

5 Yanapay, Amachay, Li- luy

6 Yaiiapaciiy (nacuy

7 Yanapanacuy, Amacha-

8 Yacu-pasanan, ó linaii

9 Chimpa, Huicmaii

10 Ssuntussa, Juñussa

11 Turapaosa (tu, Tahua

12 Jtintu, Juñu, Üttu, Ssuii-

13 Tumpa

14 Ssuntuy, Juñuy, l'ttuy

15 Tumpav

16 YUaychay, Ricoyay

17 Vacü-yacu, Yacusapa

18 Unt-rucussa T-nici-russa 39 Unt-rucuy, Unt-ruculuy-

T-ruct-ruculuv

20 Huillassa

21 Huilla, Huillaeu. Huilla- paí-u

22 Huillay, Huillapacuy

23 HuiUaicachiy, Tumpachiy

24 Tumpachicuy (llaouluy 23 Huilla(!uy, Acusacuy IIui-

26 Tuinpássa

27 Tumpa, Tuiupacu

28 Tümpay, Juchachay

ANCACHS Achcacuti-tucsf Tucsichí Tucsicuy Tucsinacuyan Ayhuay, Yanapay

Yanacuy Yanapanacuyan Yacupurichina, Ayhuacluna Huacpí, iHuassaraan GoriSvSga, Tumpassga Juchapita-tumpassga Goricog Juchapita-jucta-tumpacojf

Hunuy, Tancay

Tumpay

Guellay'ta-apichí

Yacuyasga

L'nchurasKga

l'nchuracusaga

Shimpissga Shimpirog

Huillapacuy, Siiiipicuy Huailachf, Shimpishi ' Quinquita-shimpicachin Quiquin-shimpicun Huac'haeassga, Tumpashga Huachacacog, Tuinpaiog Tunii)ay

AYMAKA Ccarinoccapiniri Ccarinoccayafla Ccarinocca!=iña Cea rinocct asina Ccuyapayaña

Cuyapayasiña

Cuyapayttaziña

Larcca

Ccurina

Tauccata

Juchanchata

Tauccttiri

Juchanchii'i

Tauccaña

Juchancliaña

Collquechaña

Unialiti

Chucttata

Chucttasifta

Tumpata Tumpiri

Tumpafla

Tumpay aña

Tumpayasifta

Tumpasiña

Jucha-jaccttata

Jucha-jaccttiri

Jucha-jaectañíi

18

19 CASTELLANO

1 Achacar hacer

2 AchacoBo— a

3 Achatado— a

4 Achatar

ó Achatarse

6 Achicado— a

7 Achicador— a

8 Achicar

9 Achicarse

10 Achicharrado— a

11 Achicharrador— a

12 Achicharrar

13 Achispado— a

14 Achispar

15 Achisparse

16 Acholado— a

17 Adán nom.

18 Adaptable ¿ídj.

19 Adaptar

20 Adecenable

21 Adecenado— a

22 Adecenar

23 Adehala, nom.

24 Adelantado— a

25 Adelantar

26 hacer

27 Adelantarse

CUZCO TumpHchiy [phuk

Oiiccorayák, Soksok, Tm- Ppaltayascca. Ttañuscca rpaltayachiy, Ttañuy T paltayacuy Huchhuyascca Kquentisscac,

Tacsayascca Huchhuyachik, Kqusiitichik

Tacsayachik Huchuyachiy, Kquentichiy,

Tacsayachiy [yaciiy

Huchuyay, Kqusntiy, Tacsa- Tektiscca, Kcaspascca, Tektichek, Kcaspachik, Tektichiy, Kcaspay, Rupha-

chiy (cea

Tu!npan-machaí?cca, Sincas- Machachiy, Sincachiy

Machariv, Sincariy

Manchariscca, Ppenccascca

Adan-ñaupak-yaya

Tincnchina

Tincuchiy

Chuncachana

Chuncachascca

Chuiicachay

Yapa

Ñaupaclúscca

Ñaupay

Ñaupach'y

Ñaupacu} , Ñaupariy

AYACl'CHO Tuinpa'hij', Tumpay ^.ichiy ' Ecco, Eccoyas'vJOa, O^c^orv Paltai'aácca. (yace

Paltayachiy

Paltayacuy, Paltaeurccoy Tacsayaehiscca

Uchucyachccc, Tacsaynchcc,

Chíntic'becc Uchuoyachiy, Ta'*sayach:y,

Ccoroy Tacsayaciay, Uchucyacuy Rupareeo?cea Ruparccachícc Teectichiy, Ruparccachiy

[Tumpa-upiasccalla Siticariscca, dusunasccalla, Sincarichiy, Sincarirccachiy (suiíaylla-sustina}'. Sincariy, Sincaricurccoy, Su- Manchariseca. Penccascca, Llapaiichic|3a-taitanchic Tincuycachinalla, Churanalla Tincurceachiy, Churayeuy Chuncayaehir.alla huneayaehiscca [rav.

Cliunra-chuncallamanta-ch u - Yapa, Masy aechan Ñaupa ;cca Ñaupay, Ñpu;^ariy Naupa';hÍ3', Naupai-chí^- Ñaupacurccoy, Sauparccoy

JUNIN

1 Tuiíipachiy, Tumpayca-

2 Irquí«sa, Yshyat-ra. (chiv.

3 Paltassa

4 Paltachiy, Paltaycachiv

5 Paltacuy, Paltaculuy '

6 Yntissa, Uchucyalussa, TacssaHsa .

7 Uchucvarhi, Tacssachicu. InticKica

8 Ucliucyalachiy, Tacssa-

chn, Intichiv. (tiluy.

9 TacsGayay, Uchucyay, iñ-

10 Lupachissa. Asspassa

11 Lupachi, Canea, Asspa

12 Lupachiy, Cancaluy Ass- pachiy. (lia,

13 Shincatiassa, Tarantadu-

14 Shincatialacíny. Taran- taycachiy [shincavmv.

15 Shmcatíay, Tu m pal I á-

16 Manchassa, Pin-ha8sa

17 Taitanchíc Adán

18 Tincuycachipasslia

19 Tincuyeachiy, T-rulavcuy

20 T mncallap-t-rulana [ssa.

21 T-runca-t-runcalla-t-rula-

22 Trunca-t-rtincallap-t-nilay

23 Yapa, Ca3'acuynin

21. Naupassa (aay.

25 Ñaupay, Ñaupaluy Am-

26 NauÍ5achiy, Ñaupalichiy

27 Ñaupar'uy, Ñaupaeulu^-

ANCACHS Tunipachi (ruecianyasga Paltayasga Paltachi Paltayacuy Uchucyasga

U hiicyache;^

Uchucyachi

Uchucyacuy Pegtassga, Rupas3-a Rupacheg Rupachi

Machasga, Shincassga Madia}'

Machacuy

M anchaiTisga , Pcngacussga

Adán, ñaupa-yurcg-runa

Tincucachinapánii

Tincuchf

Chuncayachinalla

Chuncavachissga

Chuncallaman-churay

Bendage, Yapana

Ñaupassga

Ñaupay

Ñaupachí

Ñaupacuy

AYMARA 19

J ucha-jacctay afi a Unsucalla Pallallata Pallallafta Pallallasiña Jiskcachata

Jiskcachiyiri

Jiskoachaña

Jiskcachasida Nakcarata Nakcayiri Nakcaiayaña

Kcantatita Kcantatiyaña

M ach asmur tafia

Penkcachata

Adán

Asquichañjama

Asquichaña

Tunca tuncat-juccufljama

Tunca-tuncat-jaccuta

Tunca-tuncat-j accufia

Ccollquen uajjttaña

Nayraccatata

Nayrarcataña

Nayiaccatayaña,

Nayr^catasiña

20 CASTELLANO

CUZCO

AVACUCO

1 Adelante, adv.

Ñaupakpi, Ñaupakta,

Ñaupak-

Ñaupaccpi

2 ,, c/^ ^oy ^"

Cunanmanta

(man

Cunanmanta

3 M ^^ Hqiií, en

Caviiiíinta

Cuiiannianta

4 c/e aJÍÍ en

Ch'ayiiianta

Chayniantacca

ó ^^ el que

Ñaupak-purik

Ñaupacc, Nauparccc

6 ,, ni/ís

Asliuan-ñaupapi

Astahuan-ñauparecc, A s t - huan -ñaupacc

7 Adelgpazado— ^ part.

Ñañuyascca Llapsayascca

Llañuy ascca , T ull uy ancca

8 Adele^azador— a

Ñañuyatíhik, Llapsayachik

Llaúuyachecc, Llapsayachccc

9 Adelt-azar

Ñañuyaohiy

Llariuyachiy

10 ,, en plano

Llapsayachiy

Lia i)say aycach iy

11 Id. en pnntH

Llañuyachiy

Llañuyachiy, Pun tach arc'c< )y

12 Adelgazarse

Ñañiiyacuy

Llañuy ay, Llapyayay,

13 ,, enflaque-

Tiilluyay , Llaccay ay

Sucyay

TuUuyay. Charcjuiyacurccoy

cerse

14 Además eonj.

C hay manta

Chainianta» Asuan, AsLahuan

15 Adementado— a

rpayascca '

Cpay ascca, Opa

16 Adentellado— a

Can 1 seca

Canipascca, Cachuscca

17 Adentellado!

Canik, Canicuk

Canece, Cachucc

18 Adentellar

Caniy

(ccoy Caniy. Canirccov. Cachur-

19 Adentro

rcju

í:cu

20 c//

Ccjupi

l'cupi

21 ,, á la parte (le

rcjuman

Tcunian

22 ,. (le

rcjuiiiantíí

í'rtimantft

23 /jác/a

l'cju-ñekfiiaii

1' cu man

24 mAs

Ashuan-uoiupí

Asuan-ucuman

25 Aderezar

8uiiiakyachiy

Allichay

26 Aderezarse, adorrnr^c

Sumakyacuy, Chaiit

acuv

Allichacuy

27 Adendado— a

Manu-manu, Manuvascca

Manu3'riacca

JUNIN

1 Ñaupahata, Ñau palia man

2 Cananmayumpita

3 Cananpita

4 Chaipita

5 Ñau-lipa (tahaan-ñaupa Asstahuan-ñaupaca, Ass-

7 Ñañussa, Tullnssa S Ñañuehi, Llampuchi 9 Ñañuchiy

10 Llapsacfny. Llapsayca- (*hiy

11 Ñañuchiy, Puntachay

12 Ñañuluy. Ñañucu'iuy, Llapsaluv

13 Tulluluy.'Tulluciilny, Cas- suluy flman

14. Chaipita, Assuan, As«^ta- ir> Cpassa. Upa

16 Cañista. Cat-ru«sa

17 Cani. CAt-ru

IS Caniv, Caníluv. Cat-ruv 19 LuU. 'JO Lalit-ni

21 Lulimaii

22 l^iilipita .'*? I^iiliman

l: i- Assuan-iuHináii

25 AUichay. Adresay

26 AUichacuy, AUichapacuN .

27 Manussa

ANCACHS Ñaupaman

Cananpita-ñaupanianga Caipita-ñaupaman^a Chaypita-ñaupamanga Ñaupata-ayhuan, Surin AHhuan-ñaupanan-ayhuan

LlanipuyaHsga, Huj'uyassga Liampuyacheg. Huyuyachcg Llanuyachf Llapshayachí

Llanuyaícachí Llanuyacuy

I /lanuyassga-huyuyatnir

Cliay manta, Ashuau Sonsoyasga. Tpay asga-runa Canisga Caiiií'og

Caiiíciiv

Ruri

Rurichu

Ruriiiianpa

Ruripita

Ruriman

Ashhuan-i-u riman

Shumayyachi, Allichachi

Shumagyachicuy. Allichachi-

Yagayasga [cuy

AYMARA Nayraccata Jichhuruta Jichat-nayraccataru Ccurit-nayraccaturu Nayraccanqui ri Jukcam-nayraccanquirí

Jucchusata Jucchusiyiri Jucchusafia Sillppichaña

Aríchaña Juchusj asina

Ttucusiña

Ucata

Loqqueptata Achoccata Achoccasiri

Achoccaña

Mancca

Manccana

ManccacheccA

Manccata

Manc:ataqui

Jukcarapmanecaru

Uaquiohana

Uaquiobayaña

Manuchata

20

^

2: CASTfiLLAKO

1 Adeudarse

2 Adherido -a

3 Adherir

4 Adherirse .") Ad hoc

[ c* Adicionar, «it/c.T'''' 7 Adiestrar « Adinerado -a o Adinerar

10 Adinerarse

11 Adiós!

12 Advinable

13 Adivinación 14. Adivinado— a 13 Adivinador

16 Adivin^'a, accrtUo now.

17 Adivinanza» nom.

18 Adivinar

10 ,, hacer

20 Adivino— a

21 Atjjunto— a

22 Adjutor— a

23 Ad libitum. ^ vohwtád

24. Admirable

25 Admirado- a

26 Admirarse

27 Admirativa, pn labra

cr/co

Manuchac'uy, Manucin-

K'nscas/ca, Ratascta K'ascac-iiy, Katacliíy

K'asoacny. Kasttacuy

Caypak. Chayaí|(iuca

Vapay

Yachachiy

Ccapak, Ccollqf|ue-sapa (oiiy

Capakyay, C(M)ll(|uechay

Ccapacyaf^uy, Cc()l(|(|uccl)a-

Diosllahuana!

Yachanalla, Huatunalla

Huatuy, Huatucliiy

Huatuscca

Huatuk

Cc't)riiiaf»hiy. Cc()rma?hina

Huatuchi-ia

Huatuy

HuaUíchiy, lluatucliicuy

Huatuk

Cusca-cak, Cak-masi

Yanapak

Munaylla.ru ray, Munaspa

Ut ¡rayana, Utichicuk

Utiscca, UtirayaHCca

rtiy rtiraray'

Arhalau! Hál Ahá!

AYACrCIIO Manucuy, Manuehaiuy, Ma-

n ucuy cuy ( Ka tascca

I <raccascc.*a , Laccarccoscca. Laccay, Líiccarcfoy, Rata-

cliiy* IJutarccoy " (tacuy hacoacuy. Laccacurccoy, Ra- Caipacc, Cainapart' Yapay (skrhiy

Yacliachu', Pusapayay, Ree^- Apu, Apuyascca. CcolUresapa Apuya^', 'Ct'oHcce<*hay. Ccoll-

cre-masí'ay (yarccoy

Apuyarccoy , Ce o 1 Iccesapa- Diosllahuan [chanalla

MusiapasUa, Musianalla, Va- Muriiai MusiascTaña

Musiacc, Yafhacc, Laic<'tt Huatuchi. Huatuchinacui Huatuchi

M úsiay , M usiarccoy Musiachiy, Choccafhiy Musiaccc, Laicca, Clíoccacc.

Huinu [Ñoc'cahuan-cacc. Cusca-ccac, Paihuanx:aí'c. Yanapacc

Munasccanta-ruray (chicucc (Yanllarayachicucc, Espanta- Canllarayascca, Espantasoca Ccanllarayay. Espantacur-

ccoy, rtiy ¡Acbachaul ¡Achaohallaul

JUK.

1 Manucuy, M aniiculu3', Manupaculu3* [Llutassa

2 La-hassa, Lataculussu

3 l^ahay, Latachiy, Laucay, Llutay [cai'uluy

4- La-hacuy, Latacuy. Lau- 5 Caipa, Cainapa O Yapay (-^sapay

7 Yat-rac'.iiy, Lislc'.ny, t*i¡- S Yilaisapa, Vllaiiiivíi, i) Yllai-assiy, Yllai-assicuy

10 Yllaisapaluy

1 1 DiosUahuaú, Jamallá

12 Musiapasslla, Musianalla.

13 Mu4ai (Yat-r?; llalla 14- Musiassa

Musia, Yat-:a

i6 Musiai, ?\Iúsiac})ina('ui

17 Musiana

2H \ usía Y, Musialuy

19 Musichiy, Musiay'calac'íiy

20 Mi ia, Mu^iay-cat-ra ^1 Cuííca-cá, Pailuian-cá,

Cá-tnásin 22 Yanapa ^3 Munassanta-lulay [cu

24 Jañasayachicu, Admirad} i-

25 Jañassyalussa lEspantassa :26 Jaftas53?alay, Espantaluy

27 ;At-rat-rai! Jaál

AH.

Yasfayacussga

Llagtassj2^a Lla^^tay

Llasstacuy

Caypa^

Yapan

Ya -naruy

()uellay-;í(>ric(í'C

Ouellaygorí

Guellay-Koi'ií'^y

iJiosllahuan

Yachíinallla

\'a( hacuy

Yachassga

Yai'haco*»

Mu-wyac «ina

Mussyana

Mu'^ayay

Mussyavhi

Miissyag-runa

Yanapacojí

Yanapa

Munassgaiquima

Pantacanapa

Pantacog

Pantacuy

!Achallau!

AYM.

Manuchasifta

Ulipca:ata Lli]x:ataña

Llipoatasiíía

Acatacjama etc.

Y apaña

Cauíana, Yapuni eti*.

Coll (ucni

ColUi'inehaña

CoolLjqueí'hasiña

Diosanipiqui

Yatifljaiua

Yatinccaña

Yatita

Yatiri

tianc'occhanja na

ruancoccliaña

Ya ti I. a

Y'atiaña

Laycca

Minka

Yaiapiri Muncañaeap Musp'ianjama Musp aqui Miisp araña

M usp' í arañj ama

21

22 CAST.

1 Admitido— a, part.

2 Admitidor— a, adj.

3 Admitir

4- ,, hacer

5 Adobe, nom,

6 ,, hficer

7 Adobera, wo/n. H Adoctrinar 9 Adolescente, adj.

10 ,, mujer

1 1 Adolorido— a, ar//.

12 Adomiciliarse

13 Adonde, adv,

14 Adondequiera, adv.

15 Adonde, ac/r.

16 ¿Adonde vas?

17 Adonde quiera

18 Adoptado-a, part.

19 Adoptante, adj,

20 Adoptar, e/ hombre hijo ó bifa, V.

21 Id. Ja mujer, v.

22 Adoptivo-a, hijo-a, adj.

23 Adoración, nom.

CJJZ.

Cliasquicca, Arí-ñíscca

Chasquik, Ari-flik

Chasquiy. Ari-ñiy

Chasquichiy, Arí-ñiv

Tica

Tica-ruray, Ticay

Ticana

Vachachiy

Maktta

Ttnsqui

Nanak, Nanascca

Tiay

(man Mayman, Mayta, Mayñek- Maymanipas, M a y t a'p a s ,

Mayñekniampas Mayta

Maytam-rínqui? Ma^'tapas. (cea.

Churichasc'ca. Huakuachas-

Cliurichacuk, Huahuachacuk.

Churichacuy, Ususichacuy.

IIuahuachacTiy.

Churinchacuscca, Huahuan-

chacuscca. Muchhavcuna.

ATAC.

Chasouificca. Ari-niscca, Anri-

nisccá Chasquee^.*, A-necc Chasquiy, Arí-niy. Anri-niy Chasquicliiv, Ari-nichiv Tica

Ticay, Ticarccü3' Ticana

Yar hac liy, Ya -harccachiv Musu, Hatun-maccta Sipas. Musa, Hatun-oipas Nanascca Y'achay, Yachacuy, Cacuy,

Cay, Caraj'ay Maiitian, Malta. Maineccman Mainiampas, Mainec-niam,

l)as, Mai-maillamampas Mainian, Maita. Maitam-rinqui? Maitapas. Churichacuscca, Hu a h u a n-

chacuscca. Churichacucc, Huahuacha-

cucc. Churichacuy, Churic h a c u r-

ccoy. Huahuanchacuy, Huah u a n-

chacurccoy. [curccoy.

Churichacuscca. Huahuan-

chacuscca. Muchaycui.

Jinff.

1 T-rasquissa, Au-nissa,

A-nissa

2 T-rasqüi. A ni, Au-ni,

3 T-rasquiy, A-niy ,Au-niy,

AUinmi-niy 4- T-tra.squichiy, Au-nichiy

5 Tica

6 Ticay, Adobe-chutay

7 Ticana, Adobera

S Yat-rachiv, Yat-ray-cala-

cl íy 9 MusuJ atun-bualars. [bla.

10 I^ásac, Mu.-a, Jatuii-huain-

11 Nanas«a. . [Cacuy.

12 Yat-ray. Yat-rai-uy, Cav,

13 Maiinan. Maita, Maini-

nian.

14 Maimanpis, Maicálla-

mampis.

15 Maiiiiaii, Maita.

16 Maita-linqiii?

17 Maitapis. [cbacnissa. Is Chulichaciissa, Huabui-

19 Chulichacii, Huabuidiacu.

20 Chuli2ba"uy, Cbulicbacu- luy. (chaculuy

21 Hua!iuicbacuy, HuaJuii-

22 ChulicbacusHa, Hnabui-

chacus^a,

23 Alabai, Adorai.

AS.

Chaaquiaf.a

Chasquií'og Cbasquí

Cbasquicbí

Tica

Ticata-ruray

Ticacuna

Yacbaebí

Mayta

Maílua-huarmi

Nanacussga

'1 iacuycuy. Yacbacacuy

May man

Maymanpis

Mavcliutá?

Id. Maycburatá?

Cliuricussx'a, Hualiuacusega C:ui;ici)¿^, línaliuacox- Cburicun, OUgotapia, Huar-

mitapis. Huabuacbicun, Ollg o tapiro,

liuarmitapis. Cburinpachr.rin.

Mucliaua.

ATM.

lyausata

Ij-ausiri lyausaña

ivausayaña Tica Ticaña Tícatta CbanÍ3'ati .i

Uayna

Tauacco

Usuchijata

Cbbijnoccasiña

Cauquiru

Cauí^uirupans

Cauquinqui; a.

Cauíjui-jucampi ?

CaiHjuiru-pinisa?

jaquiptatba.

Jaquipíiri.

Yoccaquipata.

Ppucbaquipata.

Y'oecataqui-catusiña,

Uauaquipata-

23 CAST.

1 Adorado-a, párt.

2 Adorar

3 Aüoimecedor-a, ndj.

-^ Adormecer, v. i"» Adormecerse, v. n.

<i Adormecido-s, adj,

7 Adormitarse, v.

8 Adcruado-a, pan.

9 Adornadoi-a, adj.

10 Adornar, v.

11 Id. hacer

12 Adornarse, r.

13 Adquiridc-a, part. 11^ Adquiridor-a, ad/\ i'> Adquirir, v.

16 II. hacer

17 Ádrele, adv.

18 Ad snmun

19 Adnlador-a, adf,

20 Adular, r.

21 Adúltera, «r//.

22 Adúltero, id.

23 Adulto-a, a(//. 24r Adunadc-a, p.

cuz.

Mucíihascca. Muchhaycuy. Susuncacliilv. MusGachik,

(cay. Susuncay, Susuiicachiy, Mus- Susuiicachicuy, Muí^caciiy.

Susiiiicascca, Miiícascca.

Puñunaj-ay, Fuñuylman-aj-

síxhifuy, MuFcac ny. Allichascca, Cbhaiiiáscca. Allichak, Chhantak. Allií'hay, Chhantay

AUichaclny, Chhan lacliiy . Allichacuy, Chhantacuy.

Tariscca.

Tarik.

Tariy.

Tarichiy,

Huactaiita.

Ancha caspa.

Llun k'u.

Llun k'uv.

Ayuk. rfuasaiichak.

Ayuk, Huasancl'ac

Iliuix'iia, Sipas, }*l)atacliasc( a, Huí. liad* a- ca

AYAC.

Murhascca, Yupaychascca, Muchaycuy, Muchaycucuy. Su ^uncachicucc, Susu n c h a-

<'hecf. (cliiy. Puñuyachiy Susuiicattliiy, Susu n ca rcc a- Su«unca rccoy , Susrancariccoy.

l'tiiccoy. [chtscca.

Susuncl:achi; c( a, Susuiifa-

IHifmtiay, Puñutiancoy, Pu-

ñuiliuan a^vsachifu}*, Allichascca.

Allicliaoc, Allichapa.occ. Allichay, Allicharccoy, Su-

niacc3'achiy. AllicLacliiy, Aliichaicachiy. Allichacuy, Allichacurcc o y,

Sm.uK cyacm'. Tariscí íi . Tarecc. Taricucc. Tariy. Taricuy. Tarichiy. ' [cconiaiilfl. Checcaípa. Munaihuaii. Son-« Ancha-caspach. (cucc.

Llacc-huacc, IJacc-huapaya- IJacc-liuay. Uacc-huapavay. Hiiaí^anchacucc, Ccasan-nua-

sanchacc. Huarinin hurí .arel aT. Hua-

ccra-unií'.. ?«' aceta, Auisu. ^'rrs. Hir llHl.ua5?"ca, Ciucac' a rr- rí-o.^c -a.

jinr.

1 Adorassa.

2 Muchaycuy, Adoraycuy.

3 Susunarhicu, rtti''hicu, Punuchicu.

4 Susunachiy, I'uüuchiy.

5 Susunav, Susunaluy. Su- suiKiculuy, L'ttíluy.

6 Snsunassa, Su«*unalussa, Susunachissa.

7 Paflutiay, Puñntialuy, Puñuyaay.

8 Allich'a-s'a.

9 Allicha. AUi^hajMicu.

10 AUichay, AUirhapaycuy, Sumatn-t--ulay. (caiv.

11 Allicimchiy, A II i cha ve a-

12 A lichacuy, AUichapacuy, T-riih;pa».uv.

13 Taliasa,

1+ Tali, Talicu. Taliy, Tali uy.

16 Talichiv.

17 Muuaihuan, Ssiin-lmhuaii.

18 Aiicha-calt-ra

19 Llahuapa, Misliqui-shinii, 21) Ulahuay, Llahuapay.

2 1 Huassancha. Husan hua-

^saiicHacu.

22 Hualininhu'iH 4a 11 r h a c u- nuuíi. (í*asac.

JJ'i Haila M, MuHu.Siiala«8, 2 1- Ju •^n^na*5a, Cu 'cnchA-^a Cus neliii' us.sa.

Air.

Muclia'r^sga. Muchacuy. Usrthuiicache;^:.

Usshuncac'ii. (•sslítinf*ass>ía.

IJ ss h u ncaciissjra .

I*ununaciiy.

Allichas.s^a, SIiuina<^yaHga. AllichacíííJ^, Shumaífvaco*»:. AUichay.

Allií'haclií. Allichacuy.

CManiiipa-tarissiK«- Cliaiiinpa-tarico?. Chaninpa-tariy. Ciíaninpa-tariclii [pa.

Musiaycar-ruran, Huagtani- Chayllanyag;. Llulla-iiiisí^uishimi. Miss luishnnihuan llullacuy. Gohampa, hiiarnii-jiichayop- hua)íírar(n>r. (hua^jTarcuc. H«ariniiii)«, oll^iío-juchay o^',

} i uy na rissj^a-ru n a . 0()rina<u'<s.<?a, Shuntasspa.

AUM. Uacanac-jatnppattña. Jamppatiña. Sictíinquinain.

Stcsinquiña. Siscsinquisiña.

SicHiiiquiñata.

¡(piicchauajaña.

Kcaehachata.

Kcachachiri.

Kcachachaña.

Kcachaí'bayafia. KcachachaBÍña.

Jiíjuita.

JiquÍMÍrí, tlmjtasiri.

Jiquisiña thaccastna.

Jiquiyada.

Tu Upa qu i.

Acjuaqui.

JailpajaUparuni.

Jallpajallpanisifía.

Jaynopa air.isquípiri.

Tarnii a:n ' riuipirí.

l'aynaptata Chictapita

33

24 CAST.

1 Adunar, unir, juntar, con- jfregar, v,

2 Adunarse, v.

(jera

3 Advenedizo-a, extran-

4^ Advenimiento, reñida, n. 5 Advenir, venir ó ¡legar, v.

ij Advereario-a, nom.

7 Adversidad, nom.

8 Advertencia, nom.

9 AdvertiQo-a, pnr.

10 Advertir, v.

11 Id. hacer, v.

12 Advertirse, njutuamer.íe

13 Aeciíadoi— a, adj.

14 Aechar

ir> ,, hacer.

1 ^ Aér eo-a, ^we i'¿í porehu're,

17 A esconaidas, «^/v. IH Afable, adj.

19 Afanarse,

20 Aieccidn

21 Alectuoso— a, adj.

22 Afeitar

23 Afeitarse, fa nwjer 24. Aíeite, now.

cxrz.

Hucllachay, Ppatachay. Hucilachacu}', Ppatachann-. Mitma.

Híiiiiu}'.

Hanniy, Cha^'ainuy. Aiu'í'a, Tincunacuk iiiasi. Hatun-llaquj, Accoy-raqui,

Hatun-chi(|ui, Accoyraíjiii. Huillana. Huillascca. Huillav. Huillachiy

Huillanacuy.

A'iqucciuik, Icliarapi-suysuk

A(iquechay, Icharapi-suyKuy

Aquec'hachiy

Huayrapi-pnahuak

1 *aca llapi , í *aca-paí 'allíi

Llainppu-soiicco. Nucñu-siiiu

rpithuiciiy

Muua3', Munapayay (vok

:\iunak, Munacuk, Sonrco-

Pasicuy

Ilaluii 'uy. Pa-íciiy llahuina, Pasicuiia

AYAC.

Huclíahuay. Huollahuarc-coy, Ciiscachay, Taccrortcarhiy.

Hucllaliuacuy, Cuíícachacny, Taccrocuy.

Hahua-runa, Huo-llacctayocc

Ilamuy. Haniurccoi. Haniuy, Cliayainu3' A ucea. Tiiicucc-maHÍ. ííacaricui, Llaqui. Huaccai.

Huilla i, Cunai, Huillacui. Huillascca, Cunascca. Huillav, Cunay, Yuyayca!chÍT. Cunaciuy, Huillacliiy, Yuyay-

cachiy. (nacnV.

H uiUaiiaouy , Yuy ay c a c h í- A( ce:*lia"c

Accechay, Harniriay [cK'f.cbíy Acrcihaiccachiy, Harnirinf- liua>ra])i-ca(c

Paca llapi, Pac a-pa ea II api, ^ Aina-pipaH-ricuHeoallanta ÑiKCiUi-sitni. M i !^ (j n i-s i m i,

Hualiua-simi N -a nc uy , CorrecachaT Cuyai, Aiuiiai illucucr

Cuyaccucc, .\lunncrucc. ijuay Sapra-ruiny, AlHchay

Allichaf-uy Alichacuna

JÜ5.

1 Jucllahualuy, Talluchi}', CuHcachaluy.

2 Jucllahuanacuy, Cu a c a- cbaculuy, Talíuculuy,

3 Juc rnalcayu, Mana-inal- ca-niasi-ca

4 Saamuy, Li, T-rai.

o Ssamuy, T-ramuy. (tra

6 Auha, Tincu-masi, Cun-

7 Nacacui-timpu, Hua-iíai, Hui-hi.

5 Huillacui, Cunai.

9 Huillassa, Cunassa.

10 Huillav.Cunay, Yalpachiy.

11 Cunactíy, Huillachiy.

12 Huillanacuy, Yalpachina-

13 Agicha [cay. 14- Agichay, Agichaluy

15 Agíchachiy, Agiclialacbiy

16 H uauyat-ru-cá

17 Pacallap, Pacacussti- lían. Yat-raillap, Upallalla

18 Mishqüi-shimí, AÍli-ssun-

hulla, Cuyayllapa

19 Ñacapacny, AÍanacuv

20 Ctiyaí, Munai [Ilicu

21 Cu^'acu, Munacu, Hua^'-

22 Ssapla-lutuy, Ss...cuchuy, S9...allicha>'

23 AUichacuv

24 Allichacui

Jucllaycachí.

Jucllacacun.

Huayranu-tuinacog.

Tucuy pa-j a n an a u a-j ay arissga ShacatuusHga, Shacamucog. Chegnina, Enemigúnohig. Tucuy, Yagacag» Desgracia.

Huillacuy, Huillacuna. Huillacussga. Huillay, Huillaycuy. Huillaycachi.

H uallanacuyacog. H uayracog Huayray Huayrachi Huayrana Pacaí uycur

Alli-shungo

Afanacussga-puricog Munay Cuyacog Raprata-rutuy, Cuchuy

Rapranta-cuchocog-huarmi Hupra-rutunn

ATM.

24

Chictapiña.

Chictapisiña.

Jayaja(i(iuc.

(ña. Sumancaña, Cau(}ui-ualinca- Cutí cutiqui, Juta-jutaua Auca, Ttiñi. Chijtr puriña.

Eujataña. Eujata Eujafla. Eujayaña.

Eujttasifta.

Ccuyuri

Ccuyuña

Ccuyuyaña

Chaya

Jamasata

Mojjsa-aruni, Mojjsa-jaqque

Empenttasiña M unapiniña Munapinisiri Ppakhllaratha

Sisira, Juanturu etc. Jisinata

25 CAST.

1 Afeminado

2 Afianzador— a, ncij.

3 ünaniux

4- Afición, indi tuición

ó Aficionarse

(> Afilado— a, p^irt,

7 Afilador— a* «r//.

8 Miar

9 Afin, pnricntc

10 Aürjiado— a p¿iri,

11 Afiriuar, v. (ifirtinmza,

aseíAar

12 Aflicción, //0/27. i:í Aflictivo— a, «rf/- 1+ Aüyíco— a, />flrí. ir* Afligir

16 Afligirse

17 Aflojado— a, pnrt, is Aflojar

u) Attojarfie

20 Afluir, concnrnr

21 Afortunado— a

22 Afrecho, aalvfnio

23 Afrenta, «o'".

24 Afrentado— a, pí^rt.

cirz.

MaU-lla

Tac- y achí k rac-vaciuv

Soncco-ca y, \I iinapay ay

M unapftciiy , 1 1 uañupiiciiy

I^aiichhiyaJCca

Xauchiyacliik

Xauchhiyachiy Yahuannak Tac . acliiíícfa Tacyarliiy

Llaíjui, riiiiti Llaquichicuk, Phutíchicuk Llaquiscca, Phutiascca Uaquirliiv, Phutichiy Lla(|ui('uy, I\:uticuy

Hua^-ayascca, Cacharúc a

Huayayarhiy, Cachariy

Huayayarccí>y . Ca .Laricuy

Hunttay, Hufiya/

Sainiyo't

Haiiic-hlii

I*]x;ne<"ay fcca

I*j)enccachiscca, Qqiicsacha8-

AYAC

M accUa, i I u a i* ui i y a s c c a,

iluanui-liina Taitinacliecc Ta(|uiachiy, Taítuiarccachíy

Cuyai, Munai, Cuyapai. Cu- ya parcroi

M u nacu ix*coy , \I una pay ay . MuaAupacny, Cuyaicioy

Aauchiyafhi'-cca, Nañu> a- (chisc«.'a

Llapsayacliit c. Llanuchcic

Ñauclnyachiy , Ñañuyai h'y

Atin-ayllu

Taf|uiacli)sc(a

Tai ¡u iíich iy , Taquiarccaeh iy

LIa({ui, Llaquirui, Muchui lJaquifI\e(c, Llaquichicocc Llaquiscca. Llaquiciisccíi Llaquichiv. Huaccaclm IJxuiuicuy, Lla<|UÍcurccoy,

Puticuy, Nanafiiy Huayayasscca

Huayayachiy, **ascariy (ccoy Huayayarccocuy , Cacliaricu: - Huntanmy, Iluñunacuy Samiyocc Ccam;:hi, Ccáran Pcntcai Penccascca

1 T-rinass, Mualniiynlnf-'Ra, Ilnalminu

2 TíKiuiaclii

o T.'Ujuiachiy. Taíiiiiav-cala-

ciiiy. 4- Cuyaí. Miinay. Cnyapai,

Cuyapalui. ") Muna])ay, Munaluy, Cuvr!-

hiY, Iíiiaf!U|)acny Ñarnichi»<a. Afila lii>'sa

7 Ñaniu'hi, Ahlacior

(IncJiiv-

8 Ñañuchiv, I*unta'-liav, Fi- 1) Aillii. Afín

10 Ta(|uiachi«uía

11 Taí|tiiao"niy, Taquiavcala-

chiy.

12 /Ja|.il Llaquiciii, \liit-rii¡ lo Llaqiiicliicu. NanacUicit 14. Llaquíssn« LK-'^uii u-sa Z.-7 iJa<|U'cliiy. Hua-liachiy 10 Lla(|uin.iy, Hua-lia<*iiy,

Xan;i( uy, Siiui. iiy. IF >Iuayassa, Hiiayaclii-^sa IS Iluayachiy, }*as<-ay<-tiy 11> HuayaciiUiy, Pa^svactiliiy, ^O Jitntnmuy. Jufuniaíiiy

21 CushÍYit,Fórtana(lo-<-.

22 Hamchi, Halan I?,3 Pin-hfti

24- Pin-haclitssa.

AN.

TluayUnyo

Tacyachicoj^ Tacyaclii

Miina'-uy, Cuyncny,

?i í una' •urcu:-»síjfa, M unai )íis.>«a::i

Alilass«_?a. Ciii>ass«?a. IJaní:-

yassja. Afilactv^. Cupa-'o;;, Lian uva-

AIíIt'v'!;. Cu[) itv V, L!;riu\\'i Ayllü [clicL--.

'J'acyass;^a Tacyaclií

Ll;i(]u¡cinia

Lla(|iiii:uss^a

Llaí|ii¡<'(>tJ:

Llaí|UÍclM

IJaijuirny

Caíliíirissira Cachan Cariiaricnss^a Juntacíiniun.Jnntacan Fi)nunay();¿. Cnsliis.ira Ilaniclii, Cirniss;;a lVn>;acuiui Pcn^ií.'ícachiss^ía

AYM. ^ 25

rarinijavi(|uc

Tturuyiri Tiuruyaña

Chuyajajíaia

Chuvniaciritrala

Ai'icliaia

A riel lili

Aricliaña Masi

Tliuiiichaia . Tliunn'liana ■'

IJatiui

IJa(|uiniania

Maíjuiniala ' ' -'

JJa(iu¡siña

hlanquinlata. Ma'iii¡nta.úña

lM»i.'>araia

I*hií>araria

Phlsarasiíui

■Man la ña

Saníini ^

Ilanichi

Caksichaña

Caksicliata ' 7

26 CAST.

1 Afrentar v.

2 Afhera

3 ¿f, <5 hacia 4. de

5 en la parte de

6 para

8 Ag^hado— a, parí.

9 Acacharse r.

10 Agarrado— a, p«rt.

11 ,, fídj. av/iro

12 Agarrar v.

13 ,, hacer

14 Agarrarse v. 1") Agave w.

16 A gatas iindar

17 Agazaparse v.

18 Ageno «í//,

10 Agigantado— a, adj.

20 Ágil ai//.

21 Agilidad n,

22 Agitable

23 Agitar mayer con viftíen-

cití V.

24- Agitarse v. 25 Ag'lomerar r.

CUZ.

Ppenccac'hi y , Qi] uesachay

Hahua

Hahuanian

Hahuamaiita

Hahuapi

Hahuapak

Hahuañekpi

K'uniuscca

K'umuycuy

HappipacuHcca Michha

Happipacuy Happichiy Happipacuy I*akpa, (^huchau Lloco aycachay

Hapipacny

Hucpa, Hucpa-caqqueii

Suni-vSapa-runa, Hatun-caray

Chhití, K'uclii K'uch i-cay Cchapchina, Ma.\huina

CchaiK'hiy

Cchaprhic'uy flufiuy, Tantay

AYAC.

Penccarichiy» Peneca rccaclu'y

Haliua. Hahuaman

Hahuaman

Haliuanianta

Hahuapi

Haliuaman

Haiiuapi

Cumuvrtan, Cuix*u

Cumucuy. Cuix^ucuy, Curcn-

cuycuy Hapiscoa, Micha. Macclla

Hapiy

Hapichiy, Hapirccachiy Hapicuy, flapicurccoy Paccpa, Pita, Cbuchau Tahuanpalla-puriy, Llüccay-

cae hay Pacacuy, Paoacurccoy Fíucpa, kunap H atun-runa. Chican cara y-

runa Tuqui Tuquicay Cuyuchiñalla, CuyucUipaftUa.

Taspirinalla. Tapsiy. Taspiy, TaHpircvoy

PisijmiTcoy, J^aycuy Huntay, Tauoca^', Pirhuay

Jinr.

1 Pín-hachi Pinh alcalá-

chiy, Míllapay, Palay,

2 Huassa, Huassaman

3 Huassaman

4 Huassapita

5 Huas8at-ru

6 Huassaman

7 Huassanit-ru

8 Cumuysan, Uyssu, Curcu

9 Ciimucuy, Uy ssucuy

10 Chalassa

11 iMit-ra

12 Chalay, Aptiy

13 Chalachiy, Chalay cachiy

14 Chalacuy, Chalacüluy

15 Pappa, Ala, Piuca

16 Tahuat-r-aquiilap-puliy

17 Pacacu3% Pacaculuy

18 Jucpa, Nunap

19 Jatun-nuna, Chicaticarai-

nuna

20 Palipa-palíi. Vivo c

21 Mana-llasa

22 Cuyuctiipaslla, Tapsipas-

11a, Ayhuinaila.

23 Tapsiy,' Ayhuiy, Ayhuiluy

24 Pishipay, PLshipaluy

25 Ssuntuy, Juñuy, Tahuay

AH.

Pengacachí

Huagtaman

Huagtamanta

Huagtapita

Huagtachú

Huagtapa

H uagt achucacu ni

Humpurassga

Humpuracog

Apissga, Charicussga. Allapa Charicussga M i ch a-

micha. Chai-í Charichí ChíU'iouy Penca

Llagtaypa pureg Llagtacuycur umpuracog Jucpam-cheyga J atuncaray-runa

Aneaba, Vivo-runa Huairanu-puricog Cuyuchina, Hayuina.

Cuyiichí, Muyuchí.

Cuyucun-achca-muyucun Tacuv, Achcata

ATH.

Caksichayaña

Anccana

Anocaru

Anccata

Anccanqui

A nccataqui

Anccaloque

Kumptata

Kumptasiña

Cattapita Michha

Cattapiña Cattapiaña CattapÍBiña Kellupancarita

Cumpuña Ymuntastfta Maynina H£ichha-tanBa

Kapa K apaña Onoccttiri

Onoqqueyaña

Onoquesifla Muntunttaña

26

27 CAST.

1 Aglomerarse

- ,, Juntarse confu-

sa mente

3 Ag-onizar r.

t Agorero n.

"> Agostado— a, p¿irt.

^^ Agostarse

7 Agosto, mí-íí

« Agotable «<//. o Agotado— a. /?.

^<> Agotar viícinrel Hf^iin

11 Agotarse »■ \2 Agraciado— a, arlj. 1." Agradable! Qnd imcrj. 1 1- Agradar citisíir ¡fi-tccr,

c(tm¡/hiccr v.

i*> Agradarse com/jlaccrñc Hi Agradecer v.

17 Agradecido— a, /u//. is Agrandado a, p.

19 Agrandar v.

CTJZ,

Iluñunacuy, Tantanacuy Tatr.'caiiaíiiy, Chhuncunacuy

Huañunayay, Ppitiiuiyay

rimi

Ccarhuaya.si'ca, Ccar])ama-

iiíiscca. Ccarliuayay, Cc;n'i)íiina:'.ay

Ccapak-sttiía, A;j:()Sl<)-f,inlla Clilia'iuiclñnalla

ClíliapiichisccH Cliha(|uicliiy

Chlu'Kjuicliipuy

Allin ri í'liliak

A fia. "Jan I Añriy!

Cusiciiiy

Cusictiy

Yiipaycliay, AlH-cut¡chÍy

Yupayrhacuk, Alli-rutichir-uk Hatunyachiscra

Hatunyachiy

AYAC.

Tanccanacuy, Huiitan a c n y Quich piinaciiy, Ñi t i n acuy,

Piriiuauacuy, Huañunayay, Tipiíiajay,

I luanui-patapi-cay V ac hace , M usiacc C-ia'iuis.'ca

Cnaiuit'uy, Chaquicurcc o y,

. Aiuiií'urc'v'i>y.

Agosco-íiuilla

I 'u' •hufíiiialla, Puchucacclla,

Tucii llalla. Tucutclla. T ucu.- cea , Puch ucascja Puchucay, Tucurccoy. l'ucJiu-

( arccoy, Cliaiiuichiy. Pu'-hucacuy , Tucuy, T u cu r-

cc'ccuy. Siiiiiacc'lla, Suiíiacc-clialla

Añallaul Atatacbaul Atai-'a-

chaul Cusichiy

Cusicuy, Cusicurccü^' Kec-sicuy, Yuptivcliay, M u-

chavcucuy. Keccsíeucc, Yupaychacuco Hatunyarhificca

Hatunya?hiy. HatuJiyarcca- chiy , Huiñanrat'hiy.

JXOT.

1 Juñunacuy, Tahtianactiy

2 Piluanacuy,.I^itinacuy,

Quit-r(iuiiia(*uy

3 Huañtiyay, Pasanaycay,

Huañunaycay.

4 Alusia

5 Chaquissa

AS.

T¿icuyacu i-Achca ? Chuncunacuyaii

Huafluy<;ag

Y achaco^, Mustíiacog Ussiahuan-chaquisga

6 Chaquicuy, Ahuiciiluy Cliaquicussga, Ussiahuan

7 Aj<ohtu«quiila '

<S Puchucalla, Caín acalla,

Chincalla. 9 ChaquisHa, I^uchtJca8.Ha

10 Puchucay, Camacay,

Cíiaquichiy. . !

1 1 Pucbucatuluy, C a m ac a-

culuy, Chaquiluy.

1 2 Suííialla, Tu(roillíi,' Cuyay-

passlla.

13 Achalau!, Achallau!, Jáá:,

Tuquillal It Cushichiy, Gtistucta-htiy

lo Cutshicuy, Gustacny. c*. u. 16. I-»iatcuy,rSulpainiciiy

1 7 wLisiicu, Agradciicti. c. u. 13 jatunyassa, Jatunya-

ciiissa. 19 Jattinyachiy, Huiñachiy

AgDKto-quílla

H ussacacüg-tucuy

)

HuHsacassga Hussacay

Hursacacuy

ShümagUa-gagllayog

¡Aflallau!

Cus8ichicug, Cuyanaypa

Cusshicussga Regneetiy, Agradecicuy

Reguecun, Agradecícün Jatunyay

Jatunyasga

AYM. 27

Muntunttasiña Muntunttasipje

Tac usina

Laycca

Huañarata Huañatdta

Iluaflarasiña Huañasiña

Agosto-phaccsi Huañayaña

Huañatata Huañantaña

Huañantasiña

Jiguauñcatani

Chuyraarpuriri

Chuymanipurifta

Chuymarupurisiña Yuspagarcafla

Yuspagarcata J achhaptay a

Jachhaptata

28 CAST

1 Agrandarse v.

2 Agravar eipcso v.

3 Agraviado— a.

4 Agraviar v.

5 Agraviarse v.

6 Agregado— a, incorpo-

rado

7 Agregar v.

8 Agregarse unirse v.

9 Agresor— a, adj.

10 Agreste rudo, gt osero

11 Agriar r.

12 Agrícola adj,

13 Agridulce

14- Agrio— a, sdh

15 Agua

16 ,, sacarla á jarros

17 ,, fría

18 .. caliente

19 ,, c/«ra

20 turbia

21 salobre

22 ,, í/ü/cc

23 Aguacero /lom.

24 Aguador— a, ai//.

cuz.

Hatunyay

Llasaycacíiiy, Yapay, Hua-

tu3'cayay Huatuycaj'as cea, Qquosa-

chascca. Huatuy ccayay , Qque sachay Phiñacapuy Yapascca

Yapay Huñucapuy

C-allarik

Sainppa, Puna-runa

Pposccoyachiy

Chac-rayok

Pposci'oyak-uiisk'i, Se iquc

PposíX'o, C<;at:j(iuc l'nu

rnu-huísiy Chiri-uiiu Kc'oñi-unu " Chhuya-unu

Kcata-unu, Cconcho-unu

Cachi-unu

Misk'i-unu

Para

Unu-astak. l'nu-apak

AYAC.

Hatunyacuy, Hatunyactirocoy Llasaccyachiy, Llumpaychay

Yapay. Camiacca, Ccacc-chapascca,

Siiiticiiiácca. Camiy, Camirccoy, Sintichiy. Sinticuy, Sinticurccoy Yapascca, Masyascca

Yapay, YapaiTCoy Y'apácorccoy, Huntana-

curc'coj'. Ccallaycucc, Ccallarctc Chacra-runa Pocliccoehiy , Cea m i a c h i y ,

Ccatccerccaci \ iy . Chacra-llamcacc, Chacrayocc

As-misijui-as-pochcco

Pochcco, Ccatcce

Yacu

Huisiy, Huisirccoy

Chiri-yacu, Ccasascea-yacu

Ccoñi-yaeu, Yacu-timpucc

Chuya-yacu, CUuyachiscca-

yacu. Putca-yaeu, LloccUa-yacu Ccollpa-yacu Misqui-yacu

Para [pacocc.

Yac u-as tace, Yacu -asta-

JÜH.

1 Jatnnyaluy, Huiñaruliiy

2 Llasachiy. Llasnj'cacliíy

AN.

Jatunyacusspra Lasayvachí, Yapan

3 Palassa, Síntii'hissa. c. u. Jaírayasí^ri

4 Palay, Palaluy, Sinticliiy

5 Sinticuy, ShitiVuluy (> Yapassa, Masyassa

7 Yapay, Astahnan-t-rulay

8 Yapac'uliiy, Juntanacii-

luy, Taílunaculuy.

9 Kallali, Hallaicu

10 T-racla-mtna

11 Pu'jh-hucliiy, Puch-huy-

cachly.

12 T-rac1a*lulacu, T-racla-

t-ru-lulat*u

13 Tumpa-inis]i{[ui-tum pa-

hámmia.

14 Puírlio, Hámmia

15 Yacu

16 Huiííhiy, Huishiluy

1 7 Alala-yacu, Hasassa-yacii

18 Hunú-yacu, Acat-ra-yacu

1 9 Chuy a-y aru, Chii y a s s a-

VaC'U.

20 Putca-yacu, I/luhullayacu ai Hullpa-yacu, Cat-rí-yacu

22 Mishqui-yaeu

23 Támmia* [pacn.

24 Yacu assta, Yaco- a s s t a-

Ja^^ayachf, LUiqiiichí Ja.irayncini (iiiiiujuiíi Yapacassga, Iluiticussga

Yapa\' Yapacurf

Hashipaco.í^ . Oallí^a-nina, Iluticoi^-i-una PucxigoíT

Cliarrayoíf

Misciiii-niisquilla-piichííí);^;

Puclicoss^a

Yacu

Yaruta-iarrucliu-lntiiiay

Ala>r-yacu

Ooñoíí-yacu

Claru-yaru

Ga n raPisga -yacu

Caclíi-vacu*

Mis(|ui 3'acu

Tamya'

Yacu-asstacop, Va(ii-apaco>í

AYM.

Jachhapiasiña Jattiptayaña

Yanc*cacha,ta

YaiiccachaTia

Yanccachasiñíi

Yapttata.

Yapltaña Yaptiasiña

Jaljatasiri Ttula H arufm

Sataña

Haruinojsa

Haru

Vina

Mattlhuina

T taya huma

Jiiintuhuina

Chluiahuina

JurihuiUíi . jayukaraluiiiia

Mojsahuina jallu

Huniaqquepi, Aracan.

29 CAST.

1 Aguanoso— a, ^-íJ/.

2 Aguar r.

3 Aguaitar

4 liacer r.

5 Aguardado— a, p/írí.

6 Aguardador— a, ¿iff/.

7 Aguardar v.

8 ,, hacer

9 Aguadiente de cana

10 Aguas-arriba

11 abajo

12 Agüero mal-, presa^í-jo

i'i buen

14 Agu'jon /?o/n.

15 Aguijoneado— a, part.

16 Aguijoneador— a. «í^/.

17 Aguyonear estimular, incitar.

IH Aguileno— a, af//.

19 Aguja

20 Agujereado— a, pfirt.

21 Agujereador— a, ac//.

22 Agujerear v.

23 hacer

24 Agigerearse r.

25 Agujero

CÜZ.

Unu-r?apa, 1 1 illiyok

Unuyaehiy

Ccaumihuar, Huateccay

Ccaumij-achiv, Huateccayay

Suyascca, Suyaciiscca

Suyak, Suyacuk

Suyay, Snyacuy

Suyachiy

í^añaso

Mayu-hitichay

Mayu-uray

Tapia-ra<iu¡, Ati-tapia, Cco-

llu, Accoy-raciui Cusi-atau Yiimayi Tturpuna Yiima\ diseca, Tturpuscca Tturpuk Ttiirpny

K'umu-<;encí'a, Suyttu-u;. a Sirana, Vanri Ttoccoscra, Hutk'u ycvíi Ttoccok, Hutk'iik Ttoccoy. Hutk'uy Ttoccoc'liiy, Hutk,uchiy

(ce o cuy Ttoccorcroouy. Hutk'uf- Ttoccü, Hutk'u

AYAC.

Vacusapa, Vacu-yxicu, Vacu-

ya:^Ta. Yacucliay, Vacuyachiy. Vacu-

tac'croy, Huateccay-, 1 1 uatercarcí >y

Huatcc.acliiy, Iluateccarcca-

chiy. Suyascca

Suyacr, Suyacucc, Suyari. ucc Suyay, Suyac uy Suyachiy, i.>uya>*caehiy vSlmfTta, Cafiaüo Mayu-Iiuichai Mavu-urai Cliiriui, TApia

Alliupac'c, Allin-oiña Puya, lluachi Tnr.ipayasíva Puyacc, Huachecc Puy ay , 1 1 uachiy

Suytu-uya, Ccchue-:.encca

Sirana, Tipa

Tcli enseca

l'clicucc, rchcuoiTcc, TtK^OCO

I 'chcuy. T'-hcurccoy ,T<K:t oy

rcluuc!»iy. Tüccochiy, To-

ccorccachiy. l'chcucorccoy, T<xx;üCürccoy Uchcu, ToTo

1 YacosafMi, Yacvsaa. Hám- YacujaBsga

mía.

2 YacnehAj, V«<f}|i{Miliiy Yacuycachin

3 Licapaj, Ancupay HtMu Huaytacuy

tiay.

4 likrapachiy, Ancupachiy Huaytachf

5 Alca99a, Ailcapasta

6 Alca, Aicacu

7 AJcay, Alcavcuy

8 Alcachiy. Aleaycadiiy

9 Shacta, Trago, Caftaao

10 Mayu-janai

11 Mayuúlai

12 Chiqui, Sálica

13 Allimpa, AlHn«aiña

14 Pnya, H«At-ri

15 Tusquipassa

16 Paja HaAt>fMm

17 Puyay, Huat-ríy

(>iii hft-

18 Caw SvytiMara, HUiail

19 Jilaciuia, Ti^qoi

20 Ut-rcMaa iliila.

21 Ut-rcu, Ut-rencti, Ut-^rcn-

22 Ut*mijr« Ut*«ettfailay

23 l/t-rcuchij. Ut-nwieta - 1 «-

Jachiy.

24 Ut-mculay, Ut-reuciiy

25 Ut-nru

Shuyacnssga

Shnyacog

Shuyay, Shuyaycuy

Shtiyaehi

Shacta-upiana

Maya»liuichaii, Y acu>huicban

Maya-huran, Yacu-horan

Tapia, Llagao^H^, Maiuua-

llipa. Allipa, Cusshicunapa Tucpina Tucpisaga Tucpicog Tucpicuy

Shuito, Llanu-aenga

Ticpi, Jiracuna

Ueocue^a

Uchcucog

Uchcuy

Uchcuchí

Uchcucacun Uchcu

AYM.

Uumalati

Humachaña

Isukasitba

Isukayaña

Suyttata

Suyttiri

Suyttaña

Suyttayafta

Cañasu

AlajJ-hunm

Haynicha- .unja

Kquencha

AUiqíii

Junuña

Jununtata

Jununtiri

Jununtada

Ccoccotjama

Llauri

Ppiantata

Ppiyantiri

Ppiyantaña

PpiyantayAdA

Ppiyantasijia Ppia

m

cáarr.

1 Agur! Ínter/.

2 Ag-nsanado— a. adj.

3 Agusanarse - v.

4 Aguzado— a, p.

5 Affnzar v,

6 flr/T. ' " '

7 hé^

8 por-

9 10

de— de—misrfio '•

11 hacia—

12 ,, para-^

13 Ahijar

14 Ahogado— a, p.

15 Ahogar v.

16 Ahogarse

17 Ahombrada - ¿ir/;.

18 Ahondado— a, p.

19 Ahondar v.

20 Ahora adw

21 ,, mismo

>.tii.

22 23

poco * desde-^

DiosUahuanña! ' ' '

Curuscca

Cururccoy " -

Thupasoca Ñauchhichascca

Thupay Ñau^hhichay Chaypi '*' ' •'

C hay ce a Chyninta ^ ' '^'

* f.

Ohayinantá *'" " '" ''. "' Chayquiquinmanta '• '

Clia3-man, Otia^fitMttfln ' Cha^'pá^ ' * " Chtfriyay, Yuttiay'--' Heqquepascca. Mu(|uiscdrt; ■•

Hcqquepay. Muquiy

Heq luepacuy, Miiquicuy \

Ccarincna

Ppucruchascca

Ppucruchfííy •"•'^

Cunan '" * **'

Cunan-pacha, Tiiylla/Ciinan-

puni, Tuj'llapuni. '<' •• Ña'*ca, Ñaccac halla Cunannianta *

i A

ame,

DiOallahüaií! . :• - IJruacca

ürurcOb^,«^rÉc<irceor Nauchichascca, Puntachar-

tlcbsccAV' '' ■^' .>'*r Ñauchichav, PuntachwsJcov Chaifíl -i. .''• .' •'• . 'uT t Chaiccaya Chaininta; Chalrfiiil)>a" •' '

Cliaimanta"

Chai qiiiquiOfnantai Chayqui-

qailtantW-antA> - ' -»• '^ Chaiman '• '

Chaipac'c '^ -

Churiyay. Htifthttttoh^.r Eccepascoa, Q u ic h q u ip a -

cuscca'. ' " ■' •-•«i«' ''• * * ' Eccepachiy, Eceettokooy

Eccepay, BffcépftcarccOT ;

Ccari-hina •.••*•

IJchctwcca

Iteutáy, PucFocliajr- ^Wf^ -

Cañan, CunáiK Chailliiríi -f

C"Wnaii-pacha. Otfttanpüiii, '

Ctinachallu-n: '" *-

Ñaccalla. ÑflocaMaracc '^ * * C^n aniñan ta •'^

24 25

para'-^ por

Cunaiipak Cunancca

Cananpa(^ Canancca

Ota

1 Dio8Uahuan!Jam«Uál:-,. :-

2 .Cttl6p8«. -:

3 Cululuy, Culuculuy

4- JUftochiasa;-Sa&vs8a, Pniiii

tachiasa,. * .y. j ^^

S.-NañuQkíjr, - Paatacbay . \

6 Chait-ru, Cait-ru-, >- .

7 Cai-ha-ari, C^iai^hatari

8 irCAiatpo,' CbaÁi(Mi»pa J a i^

nijnpa. . , .

9 Chftipi^CiiQipita..: ,r

10 Cbaiila^ta^/Cliatqaiquin^

pijba.-. . -.j-.,' ••,.:i^ .•

11 Chaiman, Chaíiiituao^.;

12 Chais» : ii í. •< 1^ Chnl&My, Huabukhay . > '

14 Aunassa, Augassa

15 Icü a c h i y, A'unachky/ •• Llapiy. . I. .

16;;IcñaltJ3r; Aunalifty . ' .

17 CarJnu, Maremachu ''■

18 Asstabuao. ut«r^tissa .r^

19 Ut-rcuy, Asstahuaii-asspiv

20 Cañan. Chailla

21 Caoanlla. Cliaillala, C a/*

nan-pacha. >. -íj. ?jf'

22 Ñahalla, Ñahacalla

23 Canaapita, Cañan pi« - . pacha.. ^.

24 Canampa 23 Cananha

km

Di osUabuan-hay huacuUay ! Curusjp^a Curu^^assga I^lanuchiss;$a. Gicb¿a96^a

Llanuchí, Gichcacb¿>..-.

Chaychú

Chaga-ari ••> . ,

Chaypa

Chaypíta Chaypimpita

Cliaynianta

Chaypa

Churinay

Ahogassgn. Yacu-millpussga

Diosampiqui! . Lacconttata Lacconttasiña Nayrat achata

Nayra tachan a

Hcaru

Ucarupi ., .

IJcaruqui

Ucata Ucataqui

Ucacheoca Ucjaruqui . Puchaquiptata Qquensitatha

30

Ahogaycuy, Yacuchu-tuUputi Qquensitaña,

Ahogassga OllgQyassga.. - Ucrachasagív - Ucruycuy Cañan CauaiKanaUau

Mana-unayra Cananpita

Cí.nanpá Cananoi

Hqueñsitasiña rccochi Ppujruchata Ppujruchaña Jicha Jichapacha

Ninccaraqui Jichapachata

Jichataqui Jicbajata

1 Ahora mucho

2 ,, macho tiempo airas

3 Ahorcado-^, p.

4 Ahorcador— a,

5 Ahorcar v.

6 Ahoyado-^a, aij.

7 Ahoyador— a,

8 Ahoyar v.

9 Ahuecador— a, aéi,

10 Ahuecar v.

11 Ahumado— a, p.

V¿ Ahumar poner ai hmho

13 Ahumarse v.

14 Ahuyentado— a, /?.

15 Ahuyentador-a, adf.

16 Ahuyentar t.

17 Airado p. y adj.

18 Airarse v.

19 Aire n,

20 Aislable adj.

21 Aislado— a, separado

22 Aislarse v.

23 Ajeno— a, adj.

Ñacearaí^ Ccaynacuna

Sipid<xrft, SeAtosoca SipiA, Sekcok Sipiy, Sekcoy

Ppucruc'hascca

Ppucruchafc

Ppucruchay

Hutk'uk

Hutk'uy

Kcosñichiscca

Kcosflichiy Kcosñichicuy

Ayqquescca Ayqqttechik

Ayqquechiy

Phiflascca, Ttuculli, Phifta

Ppiñacuy Tt uuUicuy

Huayra

Asuchinalla, SuchachinaUa

Sapanchascca

Sapanchacuy Hacpa, Ranakpa

24 Ají especie de pimiento Uchu

Avac.

Ñaccamoe

Ccainacnna, Ccainacuiunacc

Huarcmociif HusrctiTDeoaoca

Eccepachecc, Huatrocc Huarcuy, Huannücco^r. Se>

ccorccoy Pucrucha^a

Uchcucc, Aspioc, PocnM^acc Uchccuy, Aspiy, Pucmchay Pucrucliacc, Pucmrícheoc Pacrochay, Pacrnchaycachiy Ccomichiscca, Cco«nircca-

chidcca. Ccosnichiy, Ccosnifccachiy Ccasnichicay, Ccomioliicor-

ccoy. Manchachiscca. Ccatiscc.i Manchachecc, Ccsxkicoch

Hüischucc. C<-*huj.

Manchachiy Ccarecoy, How- Piñasoca i'iñacuffccoy, PiOficay

Huaira

ABuchinalla, SachudmaUa

Sapanchaacca» Sapaneai

Sapanchacuy. Raqníeuv Hucpa-cacc, Runáp, llanap-

caccnin. Uchu

jl Ñ«4h»í19 9a-hacalfi

3 Hualcássa

4 Huaica, Sihi

5 Hufilp^., tt«9)c94«y, Sihir

luv.

7 llt-rcu, Asspi

8 Ut-rcuy, Asspiy

9 Pttcluchi, Puclulichi 10 Pucluclfi^r, Váqiaj

la .HitsiMuBfiaj HuiúftQhissa

12 Hnntachiy, Huat^ycachiy

13 Huntachictty, HootaQhl-

cuJuy.

14 Alussa, Manchachi«sa

15 Manchachi, Maoch^hicu,

H^lu.

16 Manchach^f Háluy, Jitay

17 Piñaas^ JiHMOUnyalt^sea

18 Pidacuíuy, Piñ^Q^iy^ Jac>

manyay.

19 HuatHPfi [p^am.

20 As5Uch»iiaHa^.A^KvichÍT-

21 Laqi|i«aa> J^paUan-cay,

22 Itfujnieayt JftpiilteíC*cuv

23 Jucpa-canin, Jucpa, Nu-

napmi, JucpiM».

24 Ucbu

Uu«jr<-attinan;i Unaypita

Huarcttssg^-lu^&vu^gfi

Huarcucog

Huarcuy

Pucruyasíga

Pncruyacheg

Pucruchf

Pucr uycachic og

Puci*uchayca4:lu

Hossgossga

Uossgochf Hossgpcuy

Manchacliissga, Oitaríssgp. Manchachioog, Gitaricog

Manchachi, Gita^

Piñassga

Piflacuy

Huayra

Japallanyacog

Japallan

J apallaa-^i^jR^.taf ini:Mian Runapa

Uchú

4¥«)

II

Níik;^. Jayajeiía

Jaychacar(;4ita

Jayclxacatiri

Jaychacataiia

Ppujinira^a Tpu^ruchiri Ppujruchaña Ppiyachiri Ppiyachaña Jeuqqueqiuipa,ta

Jeu^queqnip^fta Jeuqquequi pagina

Pattatha Pattairi

Patta/^ña

Tiptt3itá

Tipusiña

Samana

Sapu9ci4|ijania

Sapuscut^

Sapttscusiña Jaqquenquiri

Huayka

88

ókst

1 Ají de varías clases

_ salsa

Ajiaco, ¿roíso j^ustado— a. Cuenta' apretado-^

6 AjustaTi apretar V.

7 Ajustarse

8 Al

9 .,

prcp. - puente -TT^y.

10 Ala de las aves ti, '-

11 Alahado-^a, •'^»'.

12 Alabar v.

13 Alacena n.

14 Alacrán -*-... i

15 Alado— a, adj.

16 ,, artificialmente '

17 , , co/i a /as ^ra wfes

18 Alambre /». "^r: -'

19 Alanceado— a, p.

20 Alanceador— a,

21 Alancear v,

22 Ala izquierda

23 derecha

24 ,, noche

25 ,, ,, tarde

26

mañana

tíÜZ.

Cbincli, Roccoto, Qnintun

Uchú cuta, L1aA:huaricu Rokro, Aycha»uchu' Yupascca ■» ?

Matti. Mattiscca / * í

Mattiy -. .

Matticuj'

...man, ...ta ; af; Chacaman rini 'rn-'i ■. -.^

Rapra, Riera ' ••'

Yupaychascca, AñaV-niscpa

Yupaychay, Añay-ñiy

Ttoccf) ' ' ^.f-

Sirara" •"• ' *

Raprayofc. Ricrayok

Raprachascca, Ricraehi.ic^a

Raprasapa, Ricrasaoa :

Anta kcaytu

Chuquiscca

Chuquik

Chuqiiiy

Llokqueman

Pañaman

Chhistman, Chhfeinta

Chhisiyaynian, ChhisÍ3'ata Paccariyta, Tuttanianta

ATAXf.

Chtnchí-uchu, Muctuth-tichK.

Asnacc'Ucbcr, Roccott^.* Uchu-cútai, OotasGca-'Uchu Pocí»te, Te?cte Patachascca ' Teccoscca, TWccíMTCcoaécft

Patachay, Teccoy, Tcccor-

ccoy. Teccorecocoy

...man, ...ta.» aft" Chacaman-rini, Chacitta^rich-

cani. Riera. Rapra "*•

Yupiycha«xa:.i'«'< M uchacuy . Yupaychay- Churana' * Atorséí^itocc kaprayo^c, Ricrayotíc» Rapra'.'h acudiré a ' Ricrasapa, RapraaapA Piroccaitu' m .

Tucsirc0()3cca . Tucskrc, Tiicsipay acá Tiicsi y,' Tucsipáyay ' »♦ - Ichoocman/ -Llocceñían Pañaman. Pañafteccmati Tütaman, ChisirrncuptÍQ

Chisinciiita Chisiyayiniui Tutainánta

I

1 Mucuru-uchu, 'AIir-a9<0'l;

Puca-uchu, Rocoto. 2'-Uchu-cQtdi'. Aassa-ücha

3 Acsstt-ssata-, Chuñu-^sata

4 Yiipaietissa;-Ajustais9a

5 T-nla, T-rilassa, T-rilai-

•t-rUai.- •'

6 Ajiistay Componiy, T-^-

7 T-rilacta-huatacttí, 1^r¡-

lachicuy. - '"i ' * '

8 ...man,>: .^ulai. af. *

9 Chacaman-liicá, Ciíaitac-

ta lüca.

10 Licia, Lapla !

11 Yupaichassa. Alabassa '

12 Cuyapay,Alabli>%'Adoray

13 T-rulacttna; Aiacifia' "

14 T-rupan-appaJá ' » ./

15 i^áplayuv Lnlayu' ' ' ' IGf'haplPLchacmdáR ' >'

17 Liclasapa Laplasi y.:

18 Jiro-cuchca .♦ < ^

19 Tucsissa

20 •Tacflii Reyona ' •* - '

21 Tucsiy, TuoÉílfiy, Reionay

22 Ichuman. Ichmnaquimmi

23 AliMadnman; AJHinan*> '

24 Tutaicuiptín, A»pi^

cuptin. * » . V

25 Tutayayman*

26 Huala-hualalla

Chinclii-uch'j'i'PtioaticliU ^

AgasAga-ttchii Uchú rogro Pagaráiéttss^a '^ . i « Sinchi-huachacass.i^a

Sinchi-huachacay

Sinchi-huachacacoí?

.U...

...man. ...iía; a/^ ' Chacaman-ayhuá

Riera "*

Alabado

Alabaycuy

Churacuna

Shirag

Ricrayop

RicrachiHsga

Jatusag-ricrayog

Alambre

Taripassga

Taripacog

Taripacuy

If'hognian

Derechiiman

PagasHman

Tardiman Tutaraan

AT».

HuyKaña » --^i^

Jallpahuay^a HuayKaní Torpktaatha Kcapttapita

Kcapttaña

Kapttapisiña

...(:aru, ucaru, cauqttiru. Chacarusartua

Ccheca *

Chupichata ' ^ ,

Chupichaña ^'-

Ttojo . . t .- .

Japplksancaí

Ccíiecani

Turpa checani .

Jacha checani

Vauri

Jununtata

Juntmtiri

Jununtaña

Cchecaru ,

Cupiru ^

Jayppuru

Intejalanta Arumaru, Arumjaru

»

aU.

S3 Cá8T.

1 Alardear

2 Alargado— a, cosa

3 Alars^dor—a, adj.

4 Alargar, eosAs v.

5 y, el plazo

6 la vida

7 ,, lu mano

elpk

9 Alargarse el tiempo

10 AlanaoB dar

11 Alarido n.

12 Alarma

13 Alarmado— a, p

14 Alarmador— a, a4r-

15 Alarmar y.

16 Alarmarse

17 Ali^ftw de color rojo

18 Alba Itt* del dia

19 AlbañU n,

20 Albear blanquear V.

21 Albedrío a.

22 Uner

23 Albeitar ¿i.

cir2.

Yaunay, Yupttnra^ Suy ttuy ascca, Suní Suyttuchak, SuniyaelitA

Suyttuyachiy Sutiiyachiy

Unachiy

Cauuayta-unachiy

Hayhuay Hayttariy, Chutariy

Unayay

Ccaparccachay

Ccapariy

Cbhakhua

Tucuriscca

TucurichiA:

Tacurichiy

Tucuricuy

Llanca-ppacco, Cuypa

Pacha-paccariy

Perccay-camayoK

Yurak-yay

Munay

Munayniyok-cay

Uyhua-hainpiJt

ATA0.

BalaqoerMly Sujrtuyaacca Huiflachecc, ChutacCf Hatna-

yachecc, Masyacbecc. Huiñacfaiy, Hatonyachiy

Unaoachiy. Suchurccachiy,

SdTachiy. Machuyay, Payayay, Cansay,

Yuyaccyav. Maqui háyhuay Chutariy/ Chotapacoy. Chu-

tapBcurccoy. Unayay

Ccapariy, Ccapartcuy Ccapari

Manchai, Mancharícni Manchorifloca, Menchaaca M ancharichkoec Manchachiy, Mancharichíy Manchacuy, Manchactmcoy

Puca-caballu

Achiquiay, Pacccrriiuny* Pa«

cha-achiqíiiay. Perompacncc Yuraccyay, YunKcyanitiy Munai

Munay niyocc Huyhua fíampecc

JTTN.

1 Alabacuy

2 Ssaituyassa, Ssuitussa

3 Huiflachi, Jatuiij'achi, ; Masyachi.

4 Huiñachiy, Jatunyaohiy,

Yapay.

5 Unacachiy. Alcachij-, Jac-

timpnpajitay.

6 Anquishyay, Chacuasayay

Causay, Yassayay,

7 Chac^hay, Chac-ehaycuv

8 Chutapacuy. It-ri y, Sal-

ta pacuy.

9 Unaycuy

10 Hapaliy, Hapalicuy

11 Hapalíi, Aut-rüt-niciiy

12 Manchal, Sucsu ti

13 Manchassa

14. Manchachicii (duy.

15 Manchachiy, Manchayoa-

16 Mancbacuy Mancháluy

Sucsutilny.

17 Puca-ca balín, Fuca-nila-

cahuallo.

18 Aylliy Ayllitnuy, Huala-

muy, Pacha-achiquiay.

19 Pilhapacu

20 Yulayav, Yulayamuy.

21 Munai "

22 Muiiainiyn

23 Huihaa-janipi. H u i h u n -

datnr.

AN

Shutay

Sliutassj^a, Shutacas.'ga

Shutachicog

Shutachi

Shuyaycuy

Unay-cahua;?

Maquita-shutay Chaquita-tíhutay

rnaycachin

Gaparacog

GaparasHga

Manchacuynii

Manchacussga

Manchachicog

Maneliachcg

Manchachacun

Puca-cahuallo, Cal)allo

Tutalla, Pacha-huarassga

Pírga-rurag

Yuragyachf. Yurag-yay

Munayninchi^

M unanganch ist a-mracu n a

Huyliuata-Janii)eg, Janipicog

ATM. 33

Suuchatlia

Jittuthaptata

Jittuthaptiri

Jittuptafia

Arusiuri uru jittutaptatha

Jacanajitha

Ampara jitttitaptuña Cayu jittutaptaña

Jilttutaptasiña Ccapariña, Uararttaña Ccaparita, Uarnrífia Clihajua Chhajuata Chhajuiri Chhajuaña Chliajuasiña

Uarojlla

J achila algua

Albaña Ccantatata Munañap luriri Munaftacap luriri Ccoirlli

34 CAST. CÜZ.

1 Albergado— a hospcdmlo Ccorpachascca

2 Albergador^-fk f^dj. Ccorpachak

3 Albergar r.

4 Albergarse

5 Albergue n.

6 Alborear, amanecer

7 Alborotado— a pnrt,

8 Alborotador— a adj.

9 Alborotar r.

10 Alborotarse

11 Alboroto n.

12 Alborozo n,

13 Albricias, ^ar

14 Alcahuete n.

IC) Alcanzado, que es pobre

16 Alcanzador-a, q" da ai^o

17 Alcanzar al que vA de-

lante

18 lo que está alto

19 de otro lo que se

pide

20 lo deseado

21 ,, algo para otro

22

algo á otro

Ccorpachay

Ccorpachacuy

Ccorpachana

Rasphiyay, Illariy, Paccariy

Taciiriscca Tacurik

Tacuriy

Tacurieu^' Tacuricuna, Chhakhua.

Kcochucay

Cusinchay

Cachapuri, Hucha-pacak

Huac-cha Ccok, Cccjcuk Taripay

Aypay Hú-ñíchiy

Usachiquy, Tarícuy Usachipuy, Tarichiy

Hayhuay, Hayhuariy

AYAC.

Samasoca, Ccorpacliascca Sainachicocc, Ccor pacheco.

Ccorpachicucc Saniacniy, Ccorpachiy

Samacuy, Ccorpachacuy Saniacu'na, Ccorpacuna-huasi Paccariniuy, Huachimuy,

Pacha-achiquiaj' Loco-hi na-ruracc BuUa-ruracc, BuUa-annacc

Bulla-ruray, Bulla-armay

Alborotacurccoy Bulla, Alboroto

Ccochu, Cusí, Cusicui

Cusinchay

Pacacc, Cacha-puri, Cacha'

pacu, Hucha-pacacc Mana*imayocc, Hiutc-cha Ccocc, Ccoícocc, Haüliaacc Taripay, Tariparccoy

Hayparccoy Anirccftchi^'

Tarirccoy 1'aripuy

Hayhuaycuy

JXJN.

1 Jamassa, Pachaasa

2 Jamachicu Pachachicu

3 Jamachiy. Jamaycachiy,

Pachaycachiy.

4 Jamacuy. Paclíacuy

5 Jamacuna-huasi, Mat-rai

6 Ayllimun, Aylliy, Paclía—

ajhiqíiiay.

7 Locunu-iula

8 Luya nuna Mu?paohicu,

Luyat-racu,

9 Luyai, Muspachi, Luyat-

racu. 30 Alborotacuy

11 Lóyai. Luyacui, Luya-

cat-rai.

12 Cushi, Cushicui

] 3 Cuyapaj-, Cuyapaycuy.

14 Paca. Cat-ra, Cat-ra-puli,

Alcahuiti.

15 Mana-imayu

16 Hó, Huycu

17 Talipay, Talipaluy

18 Chac-chalcuy

19 Anichiy

20 Taliluy

21 Talipuy

22 Iluyciiy, Alcanzay

AN.

Gorpacussífa, Jáiiiaycussga Gorpachícüg

Gorpachi

(cu5?8gr. Gorpachicussquiga, Iluiticay- Gorpachicuna Achicyannam, Junagnam

Locunu-tucuyta-pichun Piclíucachícog

Tacuchí, Pichuchí

Tacucay, Pichucuy Tacucana, Pichucanan

Cusshicuypa

Cusshicacní

Cacha-pureg, Jueha-chapacog

Taripassga

Taripacog

Taripay-naupa-hayhuagta

Janagchu-cagta-charircuy Mañaconganta-aypassga

M unangan ta-ay passga Jucpa-ni anaco n gao ta-ay-

pass^^a. Jucta-taripay

ATV. 34

Uta-huaua, Uaueata. Hausirí

Hausaña

Hausttayasiña

Utj[>a9Ífla

Ccantataatha

Pituthaltata Pituthaltayri

Pituthaltayafla

Pituthaltasiña Pituthaltaña

Cusisiña

Nayrachatha

Saqqueri

Haqui khatatha, Jicjatata

Locjtaata

Ji jataña

Jicjattata Locjtaña

Munañai-jicjatata Mayatacj-locjtafla

M ay nir-loc'it aña

35 CAST.

1 Alcanzar cusí ¡legar á—

2 No-la cuntidad

3 Alcaparra n,

4 Alcoba n.

5 Al contorno

6 Aldea n,

7 Aldeano— a, adf\

8 Al derecho

9 Al rededor

10 Alear

11 Aleccionado— fl, pan.

12 Aleccionar v.

13 Alegrar v.

14 Alegrarse

15 Alegre adj.

16 Alegremente adv.

17 Alepria n.

18 Alejado— a, part.

19 Alejar r.

20 Alejarse v.

21 Alentado— a, part.

CUZ.

Sispaycuy, Ccayllaycuy

Mana- tari pa3?

Miitwy

Puñuna-huasi-k'uchu Muyuntimpi Huchuy-llakta, Ayllo

AYAC.

Hichpay , H ichpa^xuy

Pisiyay, Pisirccoy, Alana-ca-

may. Mutui

Puñuiia, C huella Muyu, Muyuricc Salle L-a-llaccta

Ayllo-runa, Huchuy-llactayok Sallcca-runa, Ccech-liua-nina

Paftaman, Paña-ñekman Muyurikpi, Mu^'urikman

Raprachhapchiy, Ph a r pa- cí ihapclny. Yachaycucíiiscca Yachaycuchiy Cusichiy

Cusicuy

Cusí, Cusiscca, Cusi-soncco

Cusicuy huan, Cusilla

Cusicuy

Carunchascca

Pariaman, Pañañeccman Muyu riman, Muyurtíccman

Ricra-tapsiriy, Rapra-tapsi-

ricu3'. Yachachiscca Yachachiy, Yacharccachiy Cusichiy, Cusí rccachiy,

Ccochuchiy. Cusicuy, Ccochucuy Cusí, Cusiscca, Cusi-cusilla,

Cusi-soncco. Cusicuihuan, Cusicustin Cusicui, Ccochucui Carunchascca

Carunchay

Carunchacuy

Sinchichascca Callpanchascca Callpachascca

Carunchpy, Anchuchiy, Huis-

chuy, Ccarccoy. Carunchacuy, Caruyay

JUN.

1 Ñat-r-halla-tupaluy

2 Pishiluy, Mana-camay

3 Tanquish

4 Puñuna, Chuclla

5 Muyu, Muyuli

6 Jallha, Estancia, It-

rhua.

7 Jallha-nuna, Estancia-nu-

na, It-rhua-nuna,

8 Allinman, ÁUi-maqtiiman y Muyuliman, Muy ulin i li- man.

1 0 Licla-tapsiy , Lap 1 a - 1 a p-

sicuy.

11 Yatrachissa

12 Yat-rachiy, Yat-rayeachiy

13 CushiL-hiy, Cushicaciny,

Cushilcachiy.

14 Cushicuy, Cushictilny

15 Cushi, Cushissa, Cushi-cu-

shilla., Cushi-ssun*hu

16 Cushicuihuan, Cushicul

17 Cushicui, Cushi

18 Ca lucliassn, Jitassa,

AluBsa.

19 HaJuy, Jitay, Caluman-

ass'uchly,

20 Assucay, Caluluy, Calu-

man— licny. 21 Callpachassa, Animassa

Air.

UchucJlapita, Mana-taripay-

cussga. Mana-taripay

Ahacá-jachavog-uchuc-gueru P ununa-chuclla Muyunaman

ATM. 35

Niyapini-jicjatata

Janlocjtaña

Cchapirar ali Iquiñ uta I'iHuquipata, Muyuparu

Uchuc-Uacta, Uchuc-marca

Marca, Coto-coto-marca

Uchuc-macachu-cahuacog

Marcañquiri, Ttaca jaqquc

Allimaquiman Tumachinaman

Ccupiru, Cupiru Piruru

Raprachicog

Quirquitha, Catatha

Yachachisga Yachachicog Cusshichí

Yatinocjtata

Yatiiiocjtayaña

Cusiyaña

Cusshicuy

Cusisiña

Cusshissga

Cusisita

Cusshicussgalla Cussihcuna

Cusisiyttata Cusí

Caiuyasga, Huiticussga

Jayanchata

Huytíchf, Carurachí

Jayanchaña

Huytiracuy, Caruracuv

Jayanchasiña

Animarcussga, SinchJcussga

Chuy mach ata

36 CAST.

1 Alentar v.

2 Alentarse v.

3 Alfarero n.

4 Aletazos dar

5 Aletargado— a, adj, <> Aletargarse v.

7 Aletear v.

8 Alfiler 77.

y grande

10 Alíbrja /i.

11 Algarrobo /».

12 Algo pro/7, i/ic//:

13 Algo más

14- Algo menos lí> Algodón n.

16 Algodonado adJ.

17 Alguien pro/7. j«í/.

18 Alguno— a, 10 Algún tanto

20 Alguna vez

21 Algunas veces

22 Alguno— a, de nosotros

23 Algunos de ellos 24? Aliado— a, adJ. 25 Aliarse v.

CUZ.

Siachichay, Callpanchay

Sinchichacuy, Callpanchacuy

Sañu-camayok

Rap-rahuan-maccay

Huañunayak, Huañuycayak

Huañunayarccoj

Rapríivcachay

Ttipqúi

Tupu

Árganas. Huayacca

Ttacco, Tacú

Imapas, ImaUapas

As-yalliqqueyok

Aslla-pisiyok

Utcju

Utcjuyascca

Pipas, Pi-maypas

Pipas, Pillapas

As-asUa, AsUata

Iiiia-ppunchaullapas, Hay-

k'akllapas. May-inayllanpi, Maynillampi

Mayccanninchis, Hucoinchis

Huaquinnincu

Riiiianacuk

RimanacuY

AYAC

Sinchichay, Animay, Callpa-

chay. Animacuy, Sinchichacu}' Allpa-inanca-ruracc Raprahuan-lapiay Puñorccos(íca, Susunascca Pu ñu recocuy Raprapiay, Rapapapay Tipa Tipqui

Arguenas, Ccoccau-apana Alga iTobo-saclia I mapas, ImaUapas Imallatahuanpas, Imatapas-

astahuan As pisillata ütcu

Utcuyascca Pipas, Maiccampas

Id. Id.

Asila, As— asila ImaiÚapas, Imai-punchaulla-

pas. Mainillampi, Yanis-yanislla

Uuaquinninchic, Hucnincbic

Huaquinnincu aa

Huñunacuscca, Camachina-

cuscca. Huntanacuy, Caniachinacuy

JTJN.

1 A nimai'juy, Yanapay, Call-

pachaycuy.

2 Animacuy, Animaculuy

3 Manca-lala, Manca-Huta 4- Laplahuan-lapiay

5 Puñussa, Susunalussa

6 Huañussami-piiñuluy

7 Laplapiay

8 T-rilicu

9 Tipqui, Ticpi

10 Alíbrja— c, Mícui-apana

11 Algarrobo-jat-ra

12 Imapis, Imallapis

13 Asshuan-masta

14 Ass-pishillacta

15 Algodón (miniyti.

16 Al^odonyassa, Algo do n-

17 Pipis, Mayampts

18 Pillapis, Pipis

J9 AssUa, Pishilla, Ass-asslla 20 Imayllapis, Imaipunllapis

^1 Mainin-chainillan, Mai- nin-mainillan.

22 Huaqulnninchic, Juc-

nincliic.

23 Huaquinnincuna

24 Juiiunacussa, Camachi-

nacussa. [naculuy.

25 Juntanacuy, C a machi-

AN.

Aniíiiaycuy, Sinchircachí

Animacuy, Sinchicuy

Mancaruracog

Kaprahuan-lapina

Huañanassganu-niuquissga

Huanuñasganu-inu(]uiri

Raprachan

Tacuha-ticpina

Jatun-tipina

Alforjallá

Algarrobo

Imapis, Imallapis

Imapis-ashuan

Imapis-huallcata

l'tcu

Ütcuyassga

í'ipis'

Pillapis

Paycunapita-mayganpís

Imallatapis

Noganchicpíta-mayganpis

Iraallaypis

Imallaycuna

Hayllunacussg a, J u n t a n a-

cussga Hayllunacuy, Juntanacuy

ATM. 36

Chuynmcbaña

Chuymachasiña

Jaqquene

Chuymanchaña

Ttucuquipata

Ttucuquipttasiña

Ccheí'ca onoqquc

l'hichaca

Phichi

Huaaca

Ttajo

Cunsa

Ma jukcampi

Majukeaqui

Qquca

Qqueata

Qquitsa

Qriuitipans

Ma ucjua

Cunuru, Cuna cuti

Ma cuti naca

Nanacila, Nanacat mayniri

Jupanacna, Jupana c a t u c a

quiri. Machhasita

Machhasiña

37 CAST.

1 Alias, por otro nombre

2 Aliento n.

3 Aligado— a, pnrt.

4 Aligar V.

5 Aligerado el peso

6 apurado

7 Aligerar el peso v.

8 ,, apurar

9 Alimentado— a, part.

10 Alimentador— a, adj.

11 Aumentar v.

12 Jas aves á sus

poJluelos

13 hacer

14 Alimento n.

15 Alineado— a, ptwt.

16 Alinear v,

17 Alinearse

18 Aliñado— a, compuesto^

adornado

19 Ali£ador-a, .adj.

CTJZ.

Ñiscca, Sutichascca,

Saniay

Chaknascca

Chaknay

Pisiyachisca

Utccascca

Pisiycacliiy

IJtccay, Utccachiy

Miciuchiscca, Miojuscca

Mícjuchik

Micjuchiy

Uniiy

Micjuchiy

Micjuna

Seqquechascca

Seqquecliay

Seqquechacuy

AUichascca, Chhantaacca,

Ccapchi. Allichak

20 Aliñar Adornar v. Allicliay.

21

la casa

Huasi-camaricuy

22 Aunarse v. AlHchacuy

23 Aliño Adorno aseo n, Allich acuna

24 Alisado— a, part,

25 Alisador— a, .^dj.

Llusk 'ayachiscca LKisk'ayachik

AYAC.

Huc-sutimpi

Samai, Callpa

Chaccnascca

Chaccnay, Huatay, Huancuy

Pisiyaecca. Pisiyachiscca

Tuquicachiscca, Utccaya-

chiscca. Pisiyachiy, Pisiyarccachiy Uutccachiy, Utccarichiy ' Micuicachiscca, Ccarascca Micuichicc, Ccaracc Micuchiy, Ccíaray, Ccarapay Uncay, Ummiy

Ccaracliiy, Ccaraycachiy

Micuna, Micui

Seccescca

Seccechiy, Seccerccachiy

Seícercuccoy

AUichascca, AlUchacurccoacca

Allichacc

AlHchay

Churaricuy

AlHchacuy

ChuracuTia, Sumac<^c h a c h í'

?ucc. Llampuyascca Lhichcachecc. Lluchcayachecc

JTTH.

1 Juc ssutihuan

2 Jamai, Callpa

3 Huatasstt, T-ranassa

4 Huatay, T-ranay

5 Jacjuiachissa, Pishicliissa Ü Chicassyalachissa

7 Pishichiy, Jaquiachiy

8 Amsacliiv. Camassyachiy

9 Micuchissa, Halassa

10 Hala, Micucbi

11 Micachiy, Halay, Halapay

12 Uncay, Üncapay

13 Halachiy, Halaycachíy

14 Micuna» Mica i

15 Jit-ryassa

16 Jit-ryaobiy, Achachiy )7 } it-ry acuy , J i t-ry acu luy 18 Allicliacussa, Allicha-

pacussa. J9 Allicha

20 AUichay

21 T-rulat-racny

J22 Allichantiy, Allichapacuy

23 T-rulacuTia, Pacha, Tuqui-

chicu.

24 Llampussa. [Lluchcach icv .

25 Llampachi, Llampuchicu,

AN.

Jue-jiitin

Janiay

Chagnasga, Huatassjja

Chagnay, Huatay

Pishiyachisga. Haancachis;;:a

AshcagUa-liuallcarachí

Lasagnínta-huallcarachí

Ashcaglla, Huay ralla

M icuchisga

Mk'uchicog

Micuchí (chí.

Pissgocuna-hualiuanta-mi c u-

Micurcachi

Mi cuna

Imatapis-tinciichisga

Tincuchí, Allichay

Allichacuy

Allichassga

Allichacog

Allicliay

Huaita allichay

Allichacuy Ailichacuña

Llampuchissga Llampuchicog

ATM. 37

Yacca suLimpi Saín ai I a Chinuta Chinuña Lacjsarirí Macj sariri

Ppisna

Makqui

Mamatata

Mamatiri

Mar.antaña

Chichini mamataña

Mamatayafla

M amata

Mamatata

Scq quena

Seqquechitt asina

Cconiachasita, Yampnn a c a-

tha, Sumaychasita. Cconiachiri, Yampanaquiri,

Suniaychiri. Ccomachaña, Yampanacaña,

Sumaychaña. l^t-cconiathana, Ut-y a m p a-

yaña. Súmaychasifta, Ccomachatiña Ccomachata, Sumaychata

Ccusoachata Ccuscachiri

10

38

CAST.

1 Alisar y.

2 Aliso, /irhol

3 Aliviada ¡h curga

4 ,, de enfermedad ó Aliviar v. la carera

6 ,, de enfermedad

7 Alma /i

K Almacigo n. 9 Almagre

10 Almear v, cultivar

11 Almíbar «.

12 Almirez

13 Almohada

14 Almohaza Almorranas

16 Almorzar v,

17 Almud medida de granos

18 Almuerzo n.

11) Alocadamente <u/i-.

20 Alocado—a, «f//.

21 A lo callado

22 Alojamiento n.

23 Alojado— a, adj.

24 Alojar V. Hospedar 23 Alojarse

2B A lo más ad\\

27 Al principio del mundo

CTTZ.

Llusk'ayachiy Rainram Pisiyachiscca Ccaíiyascca, Alliyariscca Pisiyafhiy

Ccaliyay, Alliyariy Anima. Vuyak-nuna Muhuchana Fnca-allpa, Tacvi Hallniay, Chacniay

Misk'i

Mutk'a

Sauna

llyhua ñak-chha

Occoti oiic'coy

M icj uy , Pay C( oy .

Collo-tupu, K'utinu

Paccariii-iiiicjuy, Payccoy

Utispa, Muspbnspa üticaj'ak, Mus])Iiak IJpallalla, Mufiui-muqwilla Sainana-huasi, Ccürpa':hana

Samak Ccorpacliacuk Saraac hiy, Ccorpachay Sania'^uy, Ccorpachacuy Ancha caspa Cay-pachalt (•callariy-niíita

ATAC.

Llanipuyachiy, Lluchcayachiy

Lambras

Pisiyachiscca

Aüinyariscca

Pisincliay, As-aschay

Allinyariy, AlHnyay

Anima

Tarpu jcca, Muccu-ixuiuascca

Pu." a -a lipa

Ci. aUniay , CcaHmarceoy

Mis(|ui

Mtichca, Cutacuna

Sauna

llyhua-ñacc-cha

Occoti-onccoi

Micuy

Tiri-tupu

Alicui, Chaupi-punchau-micui

Loco-hina

Umannacc

irpallalla, rpallallamania

Saniacuna-huasi, CcoriMicuna

Samapacofc Samachiy, Ccorpachiy Samacuy, Ccorpacuy Anclm-caspach Pacha-ccallariptin, P ac h ar- ce alia rininipi

JTJN.

1 Llanipucliiy, Llu/hcacíláy 'J Lambí HSS

3 Jacyassa, Pishíehissa

4 Allisca, Allilcusia

5 Pi:j h i c a c h i y, J a (] n i a y-

caL-biy. fi Allinyay, Allinyacuy

7 Anima

8 Talpui, Muju'h ni nansa

9 Puí'a-allpa

10 Hallmay» Cha'^mny, At-

rm¡3-. '

11 Mishqui

12 Mut rea

13 Jauna, Almo^adn— d. c.

14 Uyhua-ñacha

15 Almurana— (1. c.

16 M'r^uy

17 Tnni-, Collo

18 Micui, T-raup¡ mu_vun-

niicui.

19 Locovayi>a

20 Yainín-chincassa, Vmanna -21 Upallap, Tpallalla

22 Jamacuna, Mat-rai,Janm-

cuna-liuasi, Tain])u.

23 Jamacussa, Pachaciii>isa 24- Jamachiy, Pacliachiy

25 Jamacuy, Paohacuy

26 Ancha-cal t-ra

27 Pacha-lií'aliptin

AN.

Llauípiu'ln

Kanibra, Aliso

Pisshiy asga-aparina n

AlÜyasquisga

Pissliiyaycachi-lazanííanta

Alliyaycachí Anima. Alma M ururina Piica-allpa Triayc-uy

\IÍSS({UÍ

Muchra

Jauna

Huy liua-i"\aí?clí ana

As¿ uessnu-y arííam opf

\ticuy-tupuna

Huaraypa-cass juinaony

Huaraypa-cassqiiina

Lo'ojinasga L()C()yas«p:a rpallalla Oorpachina

Gorpacussija

(iorpachí

Oc>r]3acuyoii88Ra

Cliayllatachí

I\'icfia-yurir('íim<)n>!:aTi

ATM.

Ccuscacliaña

l^amií.'.na

Ppisna

Taliptata

PpiKñac'hafla

l'ailptaña Sapiíi Mallqui Tilla lakca Yapuchata

Hancco-miskqui Ktjuiaña Clnjma Tyiia hat tifia Mu tu ha la Larca haiin<i Tupuña Laica hari

Locjeratata Locjerata, Locjechata Amucjatjama Ccorpachaña

Ccorpachata Ccorpachattaña Ccorpachasifta Anchaniacsipansa I Iastatiurarqí|ue

38

39

CA8T.

1 Alquilado— a, persona

2 Alquilador— a, &dj.

3 Alquilar v. ^ Al rededor o Alrevez

c Alterado— a, pan. 7 Alterador— a, nú}.

«S Alterar, conmover V.

1) Alterarle

10 Alfceicado n,

11 AUereador— a, ad].

12 Altercar, disputar, pe rñar

13 Alternado— a, paru

1* Alternador— a, «4/.

15 Alternar v.

16 Alternativamente ^dj.

17 Altivo— a, orguliosj 1^ AltD— a, í/e estatura Suni, Hatun-caray

cuz.

Mink'ascca Mink'ak

Min-k'ay

Muyuntimpi

Ttijranipa

Hucman-tucuk ,, tucucliik ,, tucuchi}'- ,. tucupuy

Riniaiiacuy, Cutipacuy Rimanacuk, Cutipacuk Rimanacuy, Cuti-pacuy Mitta-nascca

,, nachik

,, nay, Mitta-nachiy ,, nacuspa-cania Pay-paylla. Hatun-soncfo

19 Altramuz

20 Al travez

21 ,.

n, n. poner

22 Altura estatura

23 ^j mediana

24 jj pequeña

Alumbrado— a, part

Tarhui

Quinraynian

Quinraycliay

Sayay

Tacsa-sayay

Huclihuy-sayay

K'aiichascca

AYAC.

Miiicascca

Mincacc, Aynichicc, Aynichi-

cucc. Mincay, Aynichiy Muyunntn Tic rampa, Ticra, Cccpa

H uc m an3' asi'ca

Huciiianyachecc

Hucmanyachiy

H ucmanyarccoy, H u c m a n- yacurocoy,

Ninacurcooy

(^utipacucc

Peligracuy, Ninacuy

M i tanacuscca, Chulla china- cuscca.

Mitanachecc, Chullanaca- checc

Mitanacuy, Chullachinacu^'

Chullachinacuspa

H oecaricucc, H unian-hocca- r>ícc.

Hüccariscca, Hatuncarai» Chi- ca ncarai

Tarhui

Quinrainin, Ucun

yuinraininnian-churay

Sayainin

Pactas-sayay

Tacsa-saj-ay

Ac-chiscca

TOTSÍ.

1 Mincassa

2 Minea, Anichi, Apichicti

3 Míncay, Anichiy

4 Muyulinin

5 Ticlampa, Hipanipa, Tic-

la, Hipa

6 Jucmanyassa

7 Jucmanyachi

8 Jucmanyalachiy

9 /ucmanyay. Jucman-

yaculuy.

10 Cutipana-ui

11 Cutipanacu

12 Peligracuy, Ninacuv

13 Mítanacussa, Chulla chi-

nacussa.

14 Chulianacachi

15 Chali achinac'uy

16 Cliullachlaacul

17 Nuaatucu, Guapu nuna

18 Pallalcussa, Chicancarai,

Ja tuneara!.

19 lalhui

20 Quinlainin, Lúlin

21 QuinlaiiTian t-rulay

22 Ssacuinin

23 Alana-jatunchu

24 Tacsria-liculla

25 Ac-cliisíia

AK.

Mincassga Mincacog

Míncay

Muyunman, Tumananman

Ticranman

Tacucassga Tacucacheg Taouchf Tacupacus^ga

Kinianacuy, Cutipanacuy Rimanacog, Cutipanacog Kimanacuy Mitanacussga

Mitanacog

Mitanacuy

Mitanacuypa

Hollgo-tucog

J atún man, Junagnian

Tarhui

Quinrayman

üuinraycaclií

Jatun-runa

Mana-allapa-jatun-runa

Tacsshallana-runa

Ali.juissga

AYK.

Tupuaskcata Tupuaskcasiri

Tupuaskcaña Muyuquiparu Llintcapitata, Llintcaijuipata

Llaksasita Llaksairi LlaksayaQa Llaksasisiña

Chicutata Chicuttirí Chicutaña Trucasita

Truquiri

Trucaña Trucaranttata Ancha suaqqucri

Amputa

Tarhui Occallatatha Occatana Arma, Tansa Suma tansa Jiska tansa Ccanata

L^...

40 0A8T.

1 Alumbrador— a, adj,

2 Alumbramiento n.

3 Alumbrar, parir

4 ,, con una luz

5 ,, relampaguear

6 Alumbrarse Ucvando luz

7 Aluvión /'.

8 Alverja

9 Alza, aumento

10 AizadO— a, levantado

11 Alzar r.

12 Allá ^ aquel lugar

13 ,, en aquel lugar

14 ,, para

15 por

16 de

17 Mc/a

18 ,, en aquellos tiempos

19 mas

20 ., c/e mas

21 Allanado— a, parí.

22 Allanar v.

23 ,, /lacer

24 Allegado— a, part.

25 Allegador— a, adj.

26 Allefifar, recoger, juntar

27 Allí, v4/i/ af/i-:

OÜZ.

K'anchachik, Kancharik

Hua-chay

Hua cliíiy

K'anchariy, K'ancliacliiy

LlTu-lliu-ftiy, Lliplliy, Illapay

K'anchachicnv

Llok-Ua

Al verga cu.

Seccay

H(X!caríf?cca

H(xrcariy

Chaccayman, Chaccay ta

Chaccaypi

Chaccaypak

Ghaccayninta

Chaccay manta

riiaccayñekman

Ñaupak-cunapi

A.shuan-chaocaymaii

Ashuan-chaccaj'manta Pam pach ascca Panipachay Pampachachly

Huaquichiscca, Iluriuscoa Iluaquichik, Hunuk

Huaquirhiy, Huñiiy Chaypi

AYAC.

Ac-cheec. Ac-chirichecc, Can- cha oc.

Huachat, Huncliacuí

Huaohay Huachacm-

Ac-cliij', Canchariy

Tluacrey

Ac-ohií*uy, Canoharicuy

Llocflla

AI verga v. u.

Miray, MaKvai

Hoocariscca

Hocoariy. Huicharichiy

Huacmán, Chaívaiinañ

Huacpi.

Huactman, Huacpacc

Huac'pa

Huacmanta

Huacman

I Jnaicuiia. Ña«pacc-t i e ni p o- cuna.

Iluacniscanian

H uacniscamanta Pampachascca, Cuscachascca Panipachay, Cuscachay Pampachachiy

Ayllu, Huñuscea, Tandaseca Huñucc. Huntucv\ Pirliuatc

Huftuy, Huntuy. Tanday Huacpi- Chaipi

raíl.

1 Ac-chi, Llipipiquiachi, AhTjuícog

Achiquiacni

2 Huat-rai, Huat racui

3 Hnat-ray, Huat-racuy

4 An-?liiy, Ac-chiluy .5 Huaclty, LliplHcíU-ray

6 Ac-chlcuy, Ac-cliicuycuy

7 LluhuUa

8 Al'iuiHli

9 Milai, Mr.'hai 10 Pallal.-ussa, T-ruli*us.sa ll'Pallaluy, Tnilcuy

12 Hnicman, Ja-haini:in

13 Huícc ru

14 Hutcpa, Huicman

15 Huicninta

16 Huicplta

17 Huicman IH Juc-chin, Juc-puii, Unai-

t'mpu

19 Iluicninman, Huic-o as-

ea man,

20 Huicnipita, Huicpitala

21 Pampa ha -sa

22 PampaL'hay Cuscaehay 23 . P*i iipac h a c In y, C u h c a-

chacliiy 2 i Juñussa, Utussa, Ayllu 25 Juñu, Juntn, Ssuntu,

Pilhuá

20 Juñuy, Ssiintuy, Pilbnay Huitichf 27 Huid ru, Chaipi * Clir.yman

AH.

Huachassga

Huachacuy

Ahquissgachi

Llicilipan

Ahqoictiy

Lloí^lla

Alverja "

Jirarcachí, Mirachí

Jogarcus-sga

Jogarí

Tagay

Tagaypita

Tagayiiian

Tagaypa

Tagay pitará

Tagaymanta

Naupa-tienip(KUDa

Mas-tagayman

Mas-ta9:aypita' ITssharassga, Panpachisga Pampayachf Panipayay cachi

Huiticussga, Huiticiicussga Huitichirog

ATH.

M

Ccantrí

Ccantati

Huauachaña

Huauachayana

LhcjUij<|ui

Ccanasiña

Suraua

Aluiíja

J Hay ata

Aptata

Aptafta

Czarina

Curina

Ccuritaqui

CcuritokqtJC

Ccurita

Ccuricheca

Cc'uripaclianaca

Ccuripachata

Casiquipachata Ccuscachata Ccuscachaña Ccuscachayaña

Llinicatata Llini:a:sin

Llimcataña

L'riana

41 CAST.

1 Allí hacia

2 ,, de 6 desde

3 para

4 ,. por

5 Aína de leche

6 Amable adj.

7 Amado— a, p.

8 Amador— a, adj.

9 Amainar

10 Amalgamador

11 Amalgamar r.

12 Amamantado— a. adj,

13 Amamantamiento

14 Amamantar v.

15 Amancebada adj.

16 Amancebado

17 Amancebamiento n-

18 Amancebarse

19 Amancillado— a, part

20 Amancillar manchar Y.

21 Amancillarse v.

22 Amanecer v,

23 Amancornado— a, /^/^rt.

OffZ.

Chayman, Chayta, Chayñek-

man. Chaymanta Chaypak Chayñekta Ñufiuchik Munaypak, Munay-rnunaylla

Munascca, Cjuyascca Munak. Cjuyaíc Amachay Cchakrok Cchakcroy

Ñuñuk ÑuñuchÍ3'' Ñuñuchiy Huaynayok, Ccariyok

Sipasnij'ok, Huarmiyok Huachuk huchapi-tiyay

Huaynayacuy, Sipasyacuy, Ayupuy. " (cea.

Qquellechascca, Ccanr a c h as- Qquellechay, Ccanrachay Qquellechacuy, Ccanracnacuy

Paccariy, Pacha-paccfljriy

Chaknascca. Hoatascca

ATAC

Chaiñeccman, Chaitnan

Chainianta

C^haipace

Chaininta

Ñuñucc, Ñuñuchicc

Cuyayllapacc. Muna^'I'tapncc

Ciivaseca. Huailluscca

Cuyacc, Cuyacocc

Amachay

Taccroohecc, TaccrorccaclKttr

Taccrochiy. Chaccrochiy

Ñuñuscca, ChucliusccA Ñuñui, Ñuñucln, Chuchut Ñufiuy, Chucliuy Sirlviinacucc, Huayn avoco,

Ccariyocc Sirhuínacucc, Sipasniyocc Schuinacui, Huay n a n a c a L.

C:aranacui. Uynuaiiacu3'. Huaj-nanacny

Ccachachascca

Ccachachay, Ccachaoharccoy

Ccachachacuy, Ccaehachacnr-

£Oojr. Acliic^ulay, Paccarijr, Pacha-

achiquiay. Maquin-huataBCca, Chace-

nascca.

r'

ras.

1 C!iíiiiiima:i, Chaiman

2 Chaipita

3 Chaipa

4- Chainimpn ^

5 Ñuflupacu, Ñuñuchi

6 Cuya^llapa, Huaylln-

passlla.

7 Cuyassa

8 Cuya, Cluyacu

9 Amachay

10 Tallachi, Chapa, Tacnchi

11 Talluchiy, Talluyca^hiy,

Chapuluy, Tacuchiy

12 Nuñussa, Chuchussa*^

13 Ñuñuí, Ñañuchi, CKuchui

14 Ñuñuy, Chucliuy

lo Sirvinacu-bual.ni» Hiiay- nayu.

16 Sirvinacu, Huamblayu

17 Halana'jQÍ, Servínacui,

(Jyhuanacui

18 Uyhuanacuy, Hiiayra-

nacuy.

19 Hanlassa

20 Hanlachav

21 Hania(;liacuy

22 Acliiqntay, Ayllh , Parha-

achiqufay. ' . ' 2.^ Marjiíin t-rannssa

AH.

Clmymaiita

C hay pita Tag-ayman Cliaychaypi Huahtiata fluftuchepj Amable, Cuyanapanií

Cuyassga Cuyacog

Soseffachf, Aníachaj' Tacuricog Tacuchí Tallurcuy

ÑuñuchÍHSj^a Ñuñucuy Ñuñuy, Ñuñu ^hí iluaynayo^

Huayna"ti9ií[:a H uay nay acuy an

Huayna.'acuy

Quillucassga Qiiillucay ^ Quülu(*acu9^ga

Pacha-htiaroy, Achicjray

Huatasspa-maf[inn

AYM.

I lejana

Ucjata Hcjataqui Ucjatoc|<jue Amala. Nuñuarapirl Chuyma apiri

Munata

Munasiri

Eocataptata

Chajruptiri

Cirajruptaña

Ñuñuayata Ñuñuayaña Ñuftuyáña Sipas! ni

Sipasini

Sipasin saranacx'tata

Sipasifla

Ccañuquipata Ccañuquipaña Ccañuqu*pasiña

Kilitata

ÑaccUantata

41

11

42 GAST.

1 Amaneornador— a, adj.

2 A mancornar v.

3 Amansar apaciguar

4 Amante adJ.

5 Amar v.

6 hacer

7 Amarse

8 recíprocamente

9 Amargo adJ.

10 hacer algo

11 Amarillo co/or

12 , tener e/ rostro

13 Amarillear n

14 Amarrado— a, part.

15 Amarrar i*.

16 17

hacer hacerse

18 Amarrarse v.

19 20

21

recíprocamente

, , con Ja faja

cvz.

Chaknak, Huatak

Chaknay, Huatay Soncco-Uamppuy a c h i y , S o li- ceo-tiachiy. Cjuyak, Munak. Huayllok

Cjuyay. Munay, Huaylloy Cjuyacliíy, Munachiy, Huay-

Huchiy. [llucuy.

Cjuyacuy, Munacuy, Huay- Cjuyana cuy, M u n a n a c u y ,

Huayllunacuy Ccatqque, K'arcu Ccatqqueycachiy K'arciiya-

chiy. Kquellcí Kquelloyascca

Ccarhuaj'ay, Kquelloyay

equipusoca, Huatascca quipuy, Huatay

Qquipucliiy, Huatachiy Qc|uipu-hicuy, Huatacliieuy

Qquipucuy, Huatacuy

Qqoipunacuy. Huatanacuy Chumpicuy

id. recíprocamte. Chumpinacuy

AYAC.

Maquin liuatacc, C haci. nace

Chaccnny, Huatay Soncco-liampuyachíy, Soncco^

tiaclíiy. Cuyacc, Munacc

Cuyay Munay Hnayllar Cuyachiy, Huayllui-hiy

Cuyacuy, Hua3*Hnciiy Cuyanácuy MunñnacnT,

Hunyllunacuy. Ccatccc, Ccammia Ccatccec'liiy '

Ccello Ccclloyascoa

Ccarhuayay Huatascca 'Chacenoscca Huatay, Chace na y, Quipn*

chayé Huatacliiy, Chaccnachiy Huataclifcuy, Chaccnachicnjr

Huatacuy, Chaccnacnrccoy

Huancucuy. Huatanacuy, Chaccnanacny Chumpicuy, Chumpicurccoj

Chumpichinacuy

JUJf.

1 T raaa Huata

2 T-ranay, Huatay

3 Sosigachiy, Mansaj'cachiy

4 Cuvacu, Munacu, Huav-

Uu.u.

5 Cuyay, Munay, Huaylluy

6 Cuyachiy, Huáylluchiy

7 Cu acuf, Munacuy

8 Cuvanacuy. Munanacuy,

Huayllunacuy.

9 T-ract-ra, Hammia

10 T-ract-rachiy, Ham-

miachiy.

11 Tunhuss

1 2 Tunhussy assa, T u n h u s s-

yalussa

13 Halhuay, Pu huy

14 Huatassa, T-ranasSa

13 Huatay, T-ranay, Uluchay Istjuiy.

16 Kuatachiy, T-ranachiy

17 Huatachicuy, T-rana-

chicuy, Huancuchicuy

18 Huatacuy, T-ranacuy

19 Huatanacuy,Trananacuy

20 Huat-/acacuy, Huat-ra-

caculuy.

21 Huat-^acachinacuy.

AN.

Hualacog-maquiíipa, Chn-

quinpa. Huatay Sosegaycaclii

Cuyaco^

Cuyacuy Cuy achí

Cuyacun-q ui:}uin Cujanacuyan

Avag, Puchgog Ayagta-ruray, Mana-aHita-

ruray. Ga'huass Garliuassyasga-gajllan

Murussga-garuas sy asga

HuataírOga

Huatay. Quipuy

Huatachf, Quipuchí Huatachicuy

Huatacuy

Huatayacuy Huatacuy-huaracahuan

(nahuan. Huatayacuy ay - huarayquic u-

AYM. . 42

Ñacchantirí

Ñ aecha lita ña Amicusaña

Huayllu

Huaylluña Huayluyaña

Iluayllusifia Huayilusiña

Jaru Jarupttata

Qquellu

Qquelluptata, Quelluamaya

Qquelluptata

Chinttata

Chinttaña

Chinuyafta Chinuyasiña

Chinuslña

Chinttapisiña Huaccantasiña

Huacttapisifia

43

CAST.

1 Amasado—a, pa¡t,

2 Amasador— a, adj. *i Amasar v.

4* A más, ó por más andar

5 tardar

*> ») >, n ,. M yahr

7 vivir

^ »f M M f^ »» dar

^*> M M M M <e«<^''

10 ,, lejos

12 Ambición n,

13 Ambicionado— a, part. 14. Ambicionar v.

i'j Ambicioso— a, ai//.

16 Ambos— as, los dos

17 Ambulante

18 Amedrentado— a, part.

19 Amedrentador— a, adj.

20 Amedrentar v.

21 Amedrentarse

22 Amen

CUZ.

Chapuscca Chapuk Chapuy Ancha-purÍ8papaa

,, unospapas

», chaniok-caspapas

,, causaspapas

,, ccospapas

,, imayok-caspapas

,, caru-caspapas

,, caspapas Munapa3''ana Mutiapayascca Munapayay

Munapayak

Purantin

Purik-runa, Puricuk-runa

Manchariscca, Kcak-cliascca,

Uac-llasccn. Manchachik, Kcak-chak, Llac

llachik. M ancliachiy , Kcak-chay, Llac-

llachiy. Mancharicuy, Llac-llay

Hinotak-cadiun

AYAC.

Masara sscca Masaracocc, Masa race Chapuy. Masaray Ancna-puríspapas, Ancha-pu-

ririspapas. Ancha-unaspapas

chaniyocc caspapas causaspaptas ccospapas i DI ay occ-caspa pas caru-caspapas caspapas Astahuan munai Munapayascca Achca-munay. Llumpay-nm-

napayay. Monapayacc, Munarayacc,

Lluncu Puran, Purantin, Iscainin,

Masintin. Puricucc;, Mana-llacctampi-

tiacc. Manchascca, Manchachiscca

Manchachecc, Manchachicocc

M ancliachiy , M an charichiy

Mancharicuy, Manch a r i c u r-

ccoy. Hinatacc-cachun, Chainatacc»

cae huí).

J

JTTN.

1 Masarassa

2 Masaracu, Masara

3 Chapuy, Masaray

4 Anchapulilpis, Ancha-pu-

lililpis.

unaculpis

t-raniyu calpis

causalpis

ta-hulpis

imayu-calpia

calu-calpis

calpis

12 Asstahuan-muiiai

13 Munapassa

14r MtJnapay, Jap-japyay

5 6

7

8

9

10

11

AH

Tapussga, Tagllasga Tagllacog Tagllay Ahca-puricug

Anchay-unaBga Ancha-chati i n

cahuan

goycun

caypaman

carupifa

capunan Munaoayana Munapassga Munapag

ATM.

43

15 Munapa, Jap-japya-nuna Munapacog

IG Pulan, Pulan tiii.Ishcainin, Masiiitin.

17 Pu/icu, Mana-mal-can-

t-ru-cacu.

18 Manchassa

19 Manchachicu, Sauca

20 Manchachiy, Ssunhu-

punpunyachiy.

21 Mancnaculuy, Maiichaliy,

Manchaluy.

22 Jinatan-cachun, Jinatac-

cachun.

Hisscan

Puriracog-runa

Manchacassga

Manchachicog

Manchachí

M anchacussga

Jinata-cachun

Ñatutha

Ñatiri

Ñatuña

Sarnacafilaycu, Ancha sarna-

ccanlaycu. Ancha-qqueparafllaycu

cnaninlaycu

jacañlaycu

huajttañlayctt

utjipanlaycu

íukcampjata

hutjipanlaycu

samaccañlaycu Taqquen niunata Taqíjuecun munaña

muniri

Pan pacha

Muyuscu

Sustjapita

Sustjairi

Sustjayaña

Sustjasiri

Amen, Uccaraapan

41 CAST.

1 Aül^ll de, Ademas de

2 Amenaza n.

3 ,, señal de

4 Amenazado—a, pan.

5 Amenazador— a, adj.

6 Amenazar v.

7 ,, levantando la mano

8 Amenté adj.

9 Amígdalas n. 10 Amigo— a, ii.

cirz.

Hinamantari

Manchai-'hiy Mapas!

-ñiscca, Manchachiscca

,, -ñik

-fiiy, Mancha'íhiy Ccimavcuy Upa, Utik Amukllu Rekiinacuk-masi.Kcocho-masi

11 ,t de varones ó mujeres Ccari-soncco, Huarmi-sonoco

12 ,, concubina

13 ,, concubino

14 Aminorado— a,

15 Aminorar v.

16 Amisible adJ.

17 Amistar v.

18 Amistosamente

ndv.

19 Amo n.

20 Amojonar v.

21 Amo ado— a, p.

22 Amolador— a, adj.

23 Amolar sacar corte v.

24 Amonedado— a, p. í5 Amonedaior— a, adJ.

Palla, Churi-huacha

Inca

Pisiyac'iiscca

Pisiyac)iiy

Chiiicaklla

Rc!vs:nacuy

All¡ n-s rjiiccollam an ta

Apu, Huiraccocha, Hiiasiyok

Sayhuay

Nauchhi3''así'cri

Nauclihiyachik

Nauchliiyachiy

Rantinapak - ccori -camascc a,

Rantinapak-ccoUqquc ,, Id. ccori-eamak, Id. ccoUq'c id.

AYAC.

Chai nantacca. Chaipa-cce-

panmantacca. Manchachi Mapas!

Mfonchachiscca MaiiL'hacliecc Maiichachiy Camap.iyay

Upa, Mana-yuyainiyocf, ütti Anioccllo Rec'seüacucc-masi, Cuy a c c -

inasi. Ccari-soncco, Huarmi-soncco

Sipasnin, C?atinia Huainan, C oarin I'isiyachiscca Pisijhiy, Pisiyacliiy Cliiacacclla, TucuccUa, Pu-

cliu.'acclla, Cuyanaouy, Rxcscnacuy, Ya

napanacuy fifr. AlH-soncL'olla, Cuya- cuy avila

huan. IIuMsiyocc, Hueraccocha, Apu Rumi-suntuy

LlañuyacUiscca, Ñauchiyascca Llañuyachicc, Ñauchiyachitc Llañuj'achiy , Llapcia^'ác!. iy Ccollcce-rurascca

CcüUccc-ruracc

JTIH.

1 Cliai pita-ha, Cliai-hipan-

ta-iia.

2 Manchachi :^ Mampjs!

4 Manchachissa (cliachi. f) M a n c b a c h i c u , M a n-

6 Manchachiy

7 Camaycuy ' '8 Opa, jañass

ü Amullu ÍO Lisinat'u- m a s i , Cuya- nacu-masi.

11 Carí-Bífüu- h u , Huainii-

Bsun-hu« ^

12 Huamblan, Rabonan

13 Huainan, Servicion

14 Pishicachissa

15 Pishichiv, Pisliicacbiy

16 Chincalía, Cániaeallá. Pu-

chucalla.

17 Cuyanacuy., Li'sinacuy,

Vanasá-armay.

18 AUí-Bsiin-huIlá, Cuya-cu-

yayllap.

19 Huasiyu, Huila hucha

20 Lumí-pilhay

21 Ñañuyadsa

22 LJapsachicu, Ñañu^hi

23 Ñañuchiy, Llapsachiy

24 illay-ltilassa

23 lllav-!ulachi

AN.

Jinamanta-cacliun

Manchachma

»» Manchachisga MaiichachicoK

Manchachi (cur.

ManchachÍQ-maquita-pall a r- Upa, Utti, Utc« Cunea rurichu, AmogHo Regshicusga

Huarniitapis, Ollgotapis cu-

yana, Ollgopa-chinan Huármipa-huaynan Huallcayasga, Pishiy asga Huallcayay, Pishichí Chincaglla

Reguenacuj', Amittactiy

Alli-shongoliuan

Huagiyog, Patrón Huichgay, Cercay Cupashga, Llanuya^a Cupacog, Llanuyachicog Cupachí, Llanuvachí Ran tinapá, Guellay-camasliga

AYM.

T'ccamapinipansa

Atata

Atattiri

Atattisiri

Atattaña

Jaukcafljama-atattnña

Jiska chuyma

Ñaqque

Sara ka

Jaqquehuasiña

Chachar huay ttata Uarmir huayttata Jisccachata J ¡secad I aña Chhaccañjama

Sarakayaña

Jaqquehuasiñjama

Tata

Chuttaña

Chuttata

Phocachafln

Cacottaña

Ccolkiqueehata

44

-oaniacaeheg Ccollqquechiri

45

CAST.

1 Amonedar r.

2 Amonestado— a, p

3 Amonestador— a, adj, 4- Amonestar r.

5 Amontonado— a, p.

o Amontonador— a, aáj.

7 Amontonar v.

8 A montones aáv.

9 Amor /7.

10 Por—ffr.arfr,

11 Por á Ojos

12 Amoratado «car¿/en¿i/¿2f/o

13 Amoratar r.

14 Amordazado— a, p.

15 Amordazador—a, ¿ir//.

16 Amordazar v.

17 Amorío n.

18 Amoroso— a, «^/.

19 Amortajado— a, p.

20 Amortajador^a, «^í/.

21 Amortajar v.

22 Amotinado— a, p.

23 Amotinador— a, nríj.

CTTZ.

Raiitinapak-ccori -c a m a y ,

Rantinapak-ccollqque Huillasca, Hiiakyascca Huillak, Huakyak Huillay, Huakyay

Suntuscca, Ccoto seca, T a u-

ccascca. Suntuk, Ccotok , T a u o c a k,

CcoUccak. Suntuy, Ccotoy, T a u ce a y ,

CcoUccay, Phinay, Huaruy. Suntu suntu, Ccotó- o c oto,

Tauc.;a-tnucca. Cjuyay, Muña y ürpi-soncco! Dios-raycu

Kcoyo, Kcoyoyascca

Kcoyoyaehiy

Ceaílu-chhipascca

CcaUu'Chhipak

Ceallu-chhipay

Munapayay

Cjuyak-soncco, Ñuofiu-sr.nc.^o

Aya-ppintuacca Aya-ppíntuk Aya-ppintuy H'atariscca, Tacuriscca Hataru'hik. Tacurichik

AYAC.

Ccollccc-ruray

Hu*llas?ca, Anyascca Huillarc, Yachachece Huillay, Anyay, Cunay. Ya-

chaehíy Perccascca, Muntu^ca, Tai-

ccascca, Piruascca Ccotocc, Suntucc, Tauccacc,

Htriiocc*, Piruacc Ccotoy, Suntuy, Tauccay, Hn-

ñuy, Soccyay, Arcuy. Ccoto-ccoto, Taucca-tauoca

C»yai, Munai

Cuyai raicu

Dios-raicu, Dior-cuyasccaiqui-

raicu. Ccoyo, Cccoyoya'jcca Cooyoyacliiy

Caspi ó tullu canírccachisca Cf spi 6 tullu canicheoc Tullu ta-canichiy, Caspi ta-c.v

nirccaíhiy. Cuyanacui Cuy acucc, Cuy acc-a o n o c o,

Huayllueuce. Hahitúchiscca, iMurtaccasva Aj'a-pachachecc Aya pachachiy Ccatarecc Runa-hatirarlieco

i

JUJ.

1 lUxy-luJay

2 Anyanacnsia-htiilkissa a Huilla, Vat-rachi

4 HuiUay, Anyanacuy, Cu-

nay, ^at-rachiy

5 Ssuiitutfsa, Püas^a, Tahna«

ssa, Pilaasaa.

6 Huctn, Ssuatu, juña, Aku,

Fila, Takuá, Piluá

7 Hutuy, Sduntuy Taliuay,

Juáuy, Alcuy

8 Piianacussa, Tahua-

tahua.

9 Cttyat, Munai, Huaiilui

10 Cuyai-laicu

11 Díojlaicu, Dios-cuya-

ssa-laicu,

12 Huyu, Huyassa

13 Uuyuchiy'

14 Cas3pi ó cullu am jssa

15 Casdpi ó tullu amnchicu

16 TuUucta-canichty, Cass-

picta^amuchiy,

17 Cuyanacui

18 Cayacu, Cuy acu-8su n h u,

HuayUucu.

19 Habituchissa, Murtajassa

20 Aya-habituchi

21 Aya-habituchiy

22 Ssaicu (lla-ttrma.

23 Nuna«9Halcachi, Bii-

AV.

Raiitinapa (>uellay-?aiimcachi

Huillashji^a, Anyasg-a

Anyacog

IJullaycuy, Anyaycuy

Shuntacassga, Gotucassga

Shuiitaühicog, Gotuchicog

Shuntay, Gotuy

Shunta-3hunta, Gotu-gotu

Cuyacuy Cuy acuy ñipa Diospa-raycu

Goyu?as8ga

Goyucachf [tassga.

Gailun-canichissga, Hua-

Gallu Huatacog

Galluta-huatay

Munapacuv

C uy acog-sfi ongo

Aya-huaras»ga, Mortajasaga

Ayata-mortajag

Ayata-mortajay

Alzado

Runata-alzacheg

ATM. 45

Ccotlqqucchuña

Eujttata

Eujttiri

Eujttatla

CcoUochata -

Ccollochiri

CcoUocbaña

Ccolloccollo

Atnahuaña Amahuaylaicu Diosar amahuafía

Chihuaccaquitata Chihuaccaquitaña Lajra achhathapíta

achlmthapiyii

achhathapiaña'

Chuyma apaBífia, Chachhafta apiri

Ppiticattata

Ppiticattiri

Ppi tica t taña

Aputhaltaha. Aputlialtatha

Aputlialtathniri 12

46

CAST.

1 Amotinar

2 Amotinarse

3 Amovible

adj\

4 Amparado— a, />.

5 Amparador— a, a((i.

6 Amparar v.

7 Ampararse

H Ampo fíe la nieve

9 Ampolla tu morcillo n,

10 Ampollas en el agua

11 Amputado— a, p.

12 Ampntador— a, «f//

13 Amputar v.

cirz.

Runa-hatarichiy, Tacurichiv Runa-hatariy, Tacuricuy Mittanpi-ttaccanapak-cama

Amachascca Amachak, Amachaqíiue Amachay Amachactuy Suruinppi

PliusuUu, Snpullu

Pokpo

Huittuacca, Ccoroscca

Huittuk, Ccorok

Huittuy, Ccoroy

14 Amuchachado ^dj- Huarmaycachak

15 Amigerado adj.

16 Amurallado— a, p.

17 Amnrallador— a, adj.

18 Amurallar v.

19 Anana n,

20 Anciana n.

21 Ancianidad

22 Anciano

23 Ancho— a, adj,

24 Andado— a, p.

25 Andador— a, aiíj.

26 Andar v.

27 ,, en pleitos

Maklla

Perccasrca

Perccak

Perccaj'

Pina

Paya

Payayaj', Machuyay

Macliu

Quinray

l'uríscca

Purik

Puriy

Churanacuy, Pleitopi-puriy

ATAC.

Runa-hatarichiy, Hataric-aiy Hatariy, Hataririy Asuchinalla, Suchuchinalla,

Anchuchiiialla. Amachascca Amachacc, Yanapacc Amachay, Yanapaj' Aycceeurccoy» weespeoarceoy Ritíp-yuraccnia, RitÍ|)-|^t|rficc-

cainin. PusuUu, &i pullo Po?cpo

("uchusoca, Cooroflcoa Cuchucc, Ccorocc Cuchuy, Ctttuy, Ccomy

Huar.na-tucocc, Hu«rfeti'i>htna

Macolla, Huarmi»)iina

Ccenchasfca, I'ercoageca

Cceiiohacc, Per^cace

Perccay, Ccenc. a /

Pina

Paya, Yuyac*;

Machuyai, Payayai, Yuyapc-

yai. Yuyacc, Machu Hatun

Puriscca, Recf^aescca Purecc, Puricooc Puriy, Püricuy Churanacuv, Plituv

JTIlí.

1 Nana ssalcachiy

2 Ssalcuy

3 Assuchinalla, Cuvu-

cbinalla.

4 Atnachassa

5 Amacha, Yanapa

G Amechay, Yanapay

7 Aiculuy, Ishptculuy

8 La«>tap-yulanin

9 Pussllu

10 PuísUu-pussllu, Pucuclm

11 Cuchussa, Curussa

12 Cuchu, Curu

13 Cuchuy, Cutuluy, Cu-

mchiy.

14 Hualasstuou, Huambla-

tucu, Huamblanu.

15 T-rinass, Haalminu

16 MuvuHnin-pilhassa

17 Piliíá, Hint-ra

18 Pilhay, Hint-ray

19 Pina

20 Chacuass, Yassa

21 Auquishyay, Chacnassyai,

Yassayai.

22 Yassa Auquiah

23 Játun

24 Pulissa, I^isissa

25 Puli, Pulicu

26 Puliy, Pulicuy

27 T-rulanacuy, Plittiy

AK.

Kuna-alzacun

Alzacussga

Cuyuchina

Haylluss(!:a

Hayllucog

Haylluy

Hayllueuy

Shunimpi

Mogllo

Yacuchu-mogUocuna Huytussga, Cuchussga Cuchucog Cuchuy cuy

H uaní bra-t ucog

Huarnii-tucog

Pirgashga, Guenchassga

Pir^^acog, Guenchacog

Pirgay, Guenchay

Phla

Chacuas-huarmi

Chacuanyacuy, Rucuyacuy

Rucu

Anchu-jatnn

Purissga

Puvicog

Purícuy

Pleituchu-purícfíg

AYM. 46

Aputbaltatbafia

Aputhaltathasiña

Onjtiri

Yanapata

Yanapiri

Yanapaña

Yanapasiña

Ccunuqui

Kconkcomi

Pbucuchu

Ccuehuta

Ccucbujiri

Ccuchufla

Anatiripuni

Qíiueusa

Qqueyñata

Qíiueyñasiri

Qqueynaña

Achupalla

Auila

Auilmuctata, Acbachiinnctata

Achachi Janccanca Sarnakcata Samakqueri Jamaca aña Juchar man taña

47

CASI.

1 Andar descaminado

2 hacer rodeando

G

á gatas

desatinado tropezando

7 Andarín n.

8 Andas férretro

9 ,, /?ara oíros nsos

10 Anden

11 Andenes

12 Andes cordilhra

13 Andrajo /;.

14. Andra^oio ai//.

15 Anegado— a, p.

16 Anegad or— a, ai//.

17 Anegar r.

18 ,, hacer

19 Anegarse

20 Angjna /'.

21 Angosto— a, a^í/.

22 Angnlo

23 An^stia

24. Angustiado— a, p.

25 Angustiador— a, adj.

26 Angustiar v.

27 Angustiarse

28 Angustioso— a, adj.

CUZ.

Pantay

Puricliiy

Muyupayay, Tu-nay

Llocoay

M usphaycacha^' Thaiiipiycachay, Runkirjuy

Picjui-chaqui, ChanchaU

Aya-huantuna

Callapi, Huancuna, Rampa

Pata

Pata-pata

Anticuna

Tiíanta

.Tlianta-runa, Saksa, I^lachapa

Cliaüpu-scca Chliuliinisfca

Challpuk, Chhultnik

Challpuy, Chullniiy

Challpuchiy, Chhuilmicliiy

Challpucuy, Chliullmicuy

Cum-a-oncLoy

Qiuichqui, Kqui'jUu

K'uchu

Llaqui, Phuti

Llaquicca, Phutiscjca

Llaquichik, Phutichik

Llaquichiy, Phutichiy

Llaquicuy, Phuticuy

Llaqui'.'hicuk, Phuti Jhicuk

AYAC.

Pantay, Paiitarocoy

Purichi^', Cachay

M uyuririy , Muy u-niuyu-puriy. Muyuny.

Lloccaycáclia y, Ta h n a ni p a< c o rcco:jpa-p a riy

M uspaycach5i»tiii-puriy

Tambraicachastia-puriy, Mít- castin-puriy.

Sisi-cliajui. Puricxj-c'iaqui. An- cla a-pu rice.

Cliacaiia, Aya-huantuna

Huantuna

Pata

Pata-pata

Riti-ori:;*o?ana

i ^a tapa

Latap¿i-ntna

Challpuscca

Cliallpucc

Cliallpay, Satirc?i>v.

Challpuchiy . '*

(^hallpucurccoy

Cunea onccoi

Quichijui

Cuchu

Llaqui. Puti

Llaquis?ca

Llaquichicucc

Llaquichiy

Llaquicuy, Puticuy Lia lui jlíicucj

L

jTíBr.

1 Pantay. Pantaluy

2 Pulic liy. Cat-ray

3 M uy u - m o y u - p u I i c u y ,

Lasay,

4 Pilataycat-ray, Ta-

hua-t-raquip-puliy.

5 Mu8payca:-rasstin-paUy

6 Taplai --at-ra^wtin - p u 1 1 y ,

Es mi tea stin-puliy,

7 Aacha-puli Puli.'u

« Aya-huantuna

9 Huantunapa

10 Pata

11 Pata-pata

12 Lastas^a-tilucuna

13 Lata 4^, Chillpi-uhillpi l-t- Lata-is-nuTia

Cnallpussa

16 Challpu

17 Challpuy.Ssatilny

18 CUallpmhiy

19 ChallpttCulay, Ssaticuluy

20 Cunca-ishyai

21 Quit-rqui

22 ruñan

23 Llaqui, Llaqtiictii 24- Llaquissa

25 Llaquichicu 25 Llaquichiy

27 Llaquicuv Llaiuicitluy

28 L4af¡uic]ilcu

AH.

Pantacassga-purico^

Purichí

Tuina rcu r-puricuy

Llagtaypa-puricuy

Upayasga-puricuy Ismictaycar-puricuy

Chasqui-puricog

Aya-huantuna

Huantucuna-imatapis

Yarpuna

Yarpucuyanan

Cordillera

Katash

, -llachapa

Yacu-shunta-ssga

Yacuta-shuntacheg -shunt ay -shuntarhí

Yacuhuan-shuntacuy

Cunca-nanag

Quichqui

Cuchu

Llaquicuy

Llaquicussga

Llaquichicog

Llaquichí

Llaciuicun

Llaquinaypa

ATM. 47

Pantjamucuta Sarnaccairjaña Tumaquipttaña

Tumpunaccaña

SuQsurat sarnaccaña Lanctaftacc-sarnaccaña

Sarnacctapiniri, Tumayco

Amaylamppa

Lamppa

Pataiana

Pata patachata

Yunca

Ccliislli

CchisUita

Um lli nicchitatala

Um llunicc'hitatairi

Um llun-.ccbitataña

Um llumcchitatayaña

Um Humee hita tasiña

Mallkca usu

Jucchusa

Choqquela

Pparacatafla

Pparacatata

Pparacatairi

Pparacatayaña

Pparacat asina

Pparaca t añjaiii a

48

CASI.

1 Anhelado— a, p.

2 Anhelante adj.

3 Anhelar con ansia V. 4- Anidado— a, p.

5 Anidar v.

6 Anillo n.

7 Animado— a, p.

8 Animal n.

9 Animar infundir el alma

10 Aniñado— a, ad}.

11 Aniquilado— a, p.

12 Aniquilador— a, adj.

CTJZ.

Ppituscca

Ppituclla

Ppituy

Kquesachascca

Kquesachay

Sihui

Causachiscca, Causak

Uyhua

Causachiy

Huahuarayacc

Ccolloscca

Ccollochik

13 Aniquilar arruinar v. Ccollochiy

14 Aniquilarse

15 Ano n.

16 Anoche

17 alguna de las an- teriores

18 Anochecer v. imp.

19 Anochecerse

20 Anochecido p.

21 Anónimo- a, ndj,

22 Ansia n.

23 Ansias para de vacar

24 Ansiado— a, p.

25 Ansiar v.

Ccollopuy Siqui, Occoti Ccaj-na-tuta Ccay ni mpa- tu t a

Tutayay, Sipi-sipiyay

Clihisiyarcco\', Tutayarccoy Chhisiyascca, Tutayascca Mana-sutiok

Sinchi-munay Qquepnunayay Sinchi-mu nascca Siuclii-munav

ATAC.

Munascoa

I ^1 u ni pay t a-munacc [ mar . Munay/ Munapay> Ñacai-sa- Ccesarcuscca, Ccesachascca Ccesachacuy, Cccstacbay,

Ccesav:liay, Sorticca Ca)1.3anohascca, Caasariacca,

Causacc. Uyhua, Tahuachaquiyocc Causarichiy, Unanchay HuaViua-hina Puchucarccoscca Tut'uchecc, Puchucachccc,

Ccullorccachecc. Tucuchiy, Chincachiy, Ullu-

Ciiiy. Puchucacuy, Tucucurccoy Occote, Siqui Chisi, Tuta, Chisilla Ccaina-chisi, C aína- tuta

Tutayay, Chisiyay, Tutaycuv Cliisincuy, Chisiyamuy.

Tutayarcco3% Chisicurceoy

Tutayascca

Mana-sutiyocc, Mana-fcccses- cca

Sinchi-munai. Muuarayai

Lansanayay

Munapayascca

Sinchi-munay, Aucha-munay

JUH.

1 Munassa

2 Ancha-munai

3 Munay» Munapay

4 Isliñachassa

5 Ishñachaouy, Ishñalulay

r> Sortija

7 Causalissa, Cansa

H IJyhua, Tahua-t-raffiíiyu í> Causayhiy, Camay

10 Huahuinu

11 Camacaluasa . .

12 Pachucachi, Ulluchi

13 Pucliucachiy, Ull»chiy\

Chim-achiy. 14- Puchucacuy

15 Siqni

16 Tuta. Ttitalla .

17 S^alun-tuta, Ssaiun-tutaln,

Ssalunca-tu tala.

18 Tutaycuy, TutaIay,'A8pi.

muy, Aspítyay-

19 Tutav'culuv, Aspicnluy

20 Tutayas3a', Tutássa

21 Mana-ssutiyu, Ma-

iia-ÜBUisa.

22 Yap-mtinai,- AndiA-niunai

23 Lransanay, Huilhuiy 2 4- Ancha-munassa

YnjVimtnay, Aiicba-munay

AN.

Unay-muiiapassga Unaypita-niunapacog

,, -munapay GoricusíHífa, Guegyacussga Gf)rií'uy, Ouesiacuy

Sortija Cahuaixrachissga

Huyhua

Caíiuarcachf

Huambra*yaHga

Golluijsga

Gollucheg

Golluohí

Golluoog Siqui ^ ^'

Shipshi, Paga-sh * Naupa-juc-pagash

Pagashyannam

Pagashyapacun

Pagashyasga

Mana-jutiyog

Ginchi-niunacuj' Bumitanamí Ginchi munassga ,, munav

ATM. 48

Samsuta Samsuta puní Samsuña Tapaohata Tapachaña

Siui

Pusi cay u ni

Sintiptata Sintiptaña Huaua cliuymani Cchusar tucuyaña Cchusar tucuyiri

CchuHar tucuyaña

Cchusar tucusiña Mará Masayppu ilualayppu

Jappuptaña, Jaypttafia

Jaypttasifia Jaypttata Jan Hutini

Samsuña

Chuyma qhiucatañ'mnnitu

Samsuta

Samsuña

49 CAST.

1 AntaHo adv\

2 Ante delante prep.

3 Anteantauo adv,

4 Ante ayer

5 Antenoche

6 Anteceder v.

7 Antecedido— a, p.

8 Antecesor— a, ad/\

9 Ante prep.

10 Anteojos n.

11 Anteponer v.

12 Antepnesto--a, p.

13 Anterior

14- Antes adv.

15 y, mucho tiempo atrás

16 poco

17 9IIC

18 bien conj.

ly Anticipado— a, adj,

20 Anticipador

21 Anticipar v.

22 Antidoto 17.

23 Antil'ajfi 'ii

24 Antiguamente

adw

cirz.

Ccay 11 a - h u a I a , H u a y m a -

huata. Ccay lia, Ñaup a k , Ña u q q u i-

añjs, man, pi, ta, manta Ura -huata, Ccanimpahuata Ccaynimpa-ppuacliau

Ccayna tuta

Ñaupay, Ñaupariy

Ñaupachiscca

Ñaupak-cak

Ñaupay añjSf pi, man, ta., Ñau-

kquiy ati}s, pi, man, ta. Qquespi-ñáhui YalUchiy, Ñaupachiy

Yallichiscca, Ñaupachiscca

Ñaupa

Ñaupak [Ñaupacrak.

Ccaynarak, Cea y n a c u n a,

Ñacca, Ñaccalla

Manarak, Manarakpas Yallinrak Ñaupachiscca Ñaupachik

Ñaupachiy

Hampi

Saynata

Ñaupac-huataouna

AYAC.

Ccaiiia-huata, Ceainacunn.

Unaicunaracc. C.'ailla, Ñaupacü, afiis. man,

p¡,ta. C'jaina-huc-huataracc Ccaininipa-punchau

Ccainimpa-tuta. Ccaina-cKisi Ñaupay, Ñaupariy Ñauparichisoca Ñaupacc-cacc Ccaillaipi, IJyaipi

Cce3pi-ña;i ui

Llallichiy, Ñaupaecchay, Ñau-

paccninman ciiuray, Ñaupaccnian-oliuraacca Ñaupa

Ñaupa, Ccaina Ccainaracc, Coaioacunararc Ñacca, Ñaccalla, Ñaccallaracc

Manaracepas, Mana raen:

Yallinracc, Asuan, Autahunn

Ñaupascca

Ccallare.x, Ñaupaccallareco

Ñauparrcoy, Ñaupárirccoy

C.callaycurccoy. Hampi, Til cuccnin-ha upi Uya-pampana rnaicuiin, Ñaupac^uatacnna

JUN.

1 Hánvan-huata, Ssalun-

huata, Ssaluncunala.

2 Ñauquin. J^aupa-a/í;s,

man pi. t-ru, ta. ll Ssalun-juc-huatala

4 Han.vampa-hany annin,

Ssalunca.

5 Ssalun-tuta, Ilanyan-tuta G Ñaupay, Ñaupaliy

7 Ñaupa-cá

8 Ñaupachissa

9 Ñaiiquit-ru, Ñahuit-ru,

Ñaupanit-ru.

10 Isbpi-ñahui

11 Llallichiy, Ñaupaehiy

12 Ñaupanian t-rulassa

13 Ñaupa 14- Ñaupa

15 Ssaluncunala, Unaiñam

16 Ña-liasa, Ña-haca, Ña-

hacalla, Ña-hassUala.

17 Manala. Manalapis

18 Añaupis. As8huan, Ass-

tahtian. 10 Ñauppassa

20 Hallali, Hallaicu. Ñaupa-

hallali

21 Ñaupay, Ñanpaluy, Ñau-

paliluy. Hallayculuy.

22 Jaiiipi, AUiachicu-jampi

23 Mascara [cuna. 21. Unaií'uiia, Ñaupa-huata-

AN.

Unny-jiuata

Ñaupaman

Ura-huata Ganyantin

-paRash

Naupacuy Ñaupacap Ñaupachísaga ÑojTapa-ñaupachu

Gucshpi-ñahuy

Llallícuy, Ñaunachi

Llallichisga,' Ñaupachissga

Ñaupag

Ñaupa

Unayña-fiaupata

Chegllaran

Manara, ñauDaptin AlHrá

Llallcg, Ñaupareg Llallicog, Ñauparicog

Llallí, Ñauparí

Jampi

MaBoara

Unay-ticnipocuna

ATM.

49

May niara

Yayrac^'ata

Ccuriniara Hualuru

Hualayppn

Naymccttafía

Nayraccttiri

Nayraccttata

Nayraccatu

Antiparra-Jarjar uñjañataqui

NayrHCCtasiña

Nayracctasita

Nayranccaña

Nayrana

Nayrapachata

Nayrttita

Janirara Antisa

Nayra hualo Nayrttasiri

Navrttaña

Kcolla Sokco Nayra pacha

13

50

CA8T.

1 Ántis^OS Los n.

2 Antipatía

3 ,, tener

4 Antojadko—a, nrlj.

5 Antojarle r.

6 Antojo n.

7 Antorcha

8 Antro

9 Antropófiígo

10 Annal, Anualmente ^Jy» Huatan-lmatan

cvz.

Ñaupacuna, Auquicuna

Chekniy, Chekmiy

Cheknicuy, Chekñiicuy

Hillu

Hillucu^'

Hilluna

K*anchana

Machha^', Ppuvtu

Kuna-mujuk

11 Anubarrado a^'.

12 Anublarse f. imp.

13 Anudar v.

14 Anuencia o.

15 Anuente adj.

16 Anunciado a, p.

17 Anunciador-a, aáj.

18 Anunciar v.

19 Anverso n.

20 Anzuelo

21 Añadido— a, p.

22 Añadidura n.

23 Añadir v.

24 Aaccr

20 Añe^o--a, odj.

26 Añieos n.

27 ,, hacer

Phuyuk, Llanthuk Phuyuy. Llanthuy

Qciuipuy

Hú-ftiy

Hánik

Hui-Uascca

Huillak

Huillay

Uyan

Yaurina, Hachhuna, Simppi

Yapascca

Yapa, Yapana

Yapay

Yapaí»h¡y

Ñaupa

Ñuttu, Ttuna Ñiittny, Ttunay

ATAC.

Ñau pacuna

Checcnepacui, Checcpcricui

Checcnecíjy

Munacc. Munayninta-rura<^

Munarccoy, Munapacorccoy

Muiiapai, Munui

Ac-chi, Ac-chicucc

Macbai

Runa-micucc, Runa-aycha-nii-

cucc. Huatan-huatan, Sapa-huata

Puyuscca, Llantuscca Puyurccoy, Puyucarocamuy,

Llantuy, Llantamuy, Puytiy Quipuy, Quipurccoy Munascca, Anificca Munacc. Anecc Iluillacuscca Huíllaoc, Huiliacucc Huillay, Huillarccoy, Yaclia—

chiy. Uyan

I'inta, Simpí Yapascca Yapa, Ya^achan Yapay, Masyay Ya pací ii\ , M aáy ach iy Machu, Machu-yascca, Paya-

yascca, Huaccaichascca. * Ñutu, Chamcha Chaincharcfoy, Ñuturocacliiv

Jüí.

1 Ñau pacuna

2 T-rininayai. T-rinitiai

3 T rinicuy. T-rinipay

4 Muña* Munassant a-lula

5 vinnaluy, Munapaculuy

6 Mnitai, Munapai

7 Ac-chi, Ac-chicu

8 Mat-rai

9 Nnna-mion, Nuna*ay-

cha-micu.

10 Huatan-huatan, Huata-

huatalla

11 PncutalamuHea, Llantuspa

12 Pucutay, Pucutalamuy,

Pucutamuy, Intuinuy

13 Uquiy, Uluchay

14 M-na83a, Anissa

15 Muña, Ani

16 Huillassa

17 Huilla, Huillacu

18 Huillav, HuiUaluy, Yat-

racliiy.

19 Caran

20 Challua-cbalacu

21 Yapassa

22 Yapa, Yapan

23 Yapay. Masyay

24 Yapachiy, Masyachiv

25 Auquish, Auqutahyaíussa,

T-rulassa.

26 Ñntu, Paqoi-paqui

27 Cl am-haluy, Ñutuchiy

AH.

Ñaupacuna

Chegnina

Chegnítní

MuuacoKv Munacus^'ga

Munaracog

Munacny

Ahquicuna

Machay

Runa,niasínta-micog

Huatan-huatan

Pucutassga Pucutayyassga

Quijpuy

Huillarina

Munareg

HuíUassga

Huillacog

Huillay

Ñaupan, Gagllan

Shiiupi, Achucog, Charína

Chanchisga, Yapassga

Y apaña

Yapay

Yapachí

Manca

Ñutussga Ñu tuy cachi

ATK. . M

Nayra pacha jaqque

Uñifla

Uñisiña

Kamusiri

Kamusiña

Kamufla

Laua aocaquerí

Tiy, Cacallinca

Ma&ipar manqquerí

Marata

Qqu«nayata Qi¡uena8isita

Moccochaña

Yauttaña

Yauttiri

Yauttatata

Yatiairi, Auiscatiri

Auiacataña, Yatiyafta

Cupi toqque

Sullkcofta

Yapttata

Yapa

Yapttaña

Yanttayafta

Me'rqquechata, Merqqueta

Ttuna Ttunayaña

51

CAST.

cirz

1

2

Auil Año

n.

3

99

anterior

4 5 6

pre-anterior

siguiente

cndn

7

>>

fJrtil

8 9

estéril lluvioso

10 11 12 13

»»

»»

»»

. ♦»

seco todo el medio y medio

14- AñOBO— a, ad;'.

15 Añudado— a, ' p.

16 Añudador— a, adj.

17 Añudar r.

18 Aovado-'a,

19 Aovar lf.s aves

20 Apacentado— a, p.

21 Apacentador— a, adj.

22 Apacentar v.

23 hacer

24 Apacible adj.

25 Apaciguador— a,

26 Apaciguar v.

27 Apachurrado— a, p.

Ancas Huata

Ccayna-huata

Ura-huata

Kcaya-huata

Huatan-huatan, Sapa-huata

Sumak huata

Muchuy-huata

Paray huata

Chhaqui-huata

íluatantin

l*hatmi-huata, SoUta-íjuilla

Huata- phatmiok

Poccoscca, Tac-yascca

Qquipusoea

Qiuipuk

gquipuy

Runtu-nirak, Rumppu

Runtuy

Mklii.'-cca

Michik

Michiy

Michichiy

Llamppu-soncco

Llamppu-sonccoyacliik, Ama-

chak. Llamppuyachij', Amachay Thafiuscca

AYAC.

Añil

Huata, Chunoa-israiniy< reí- quilla. Coaina-huata Ccainiínpa-huata Ccaya huata, Huata-haniticc Huatan-huatan, Sapa-huata

Ancha-sumacc-huata, Mic u .'- n'vocc-huata.

Muohu}' huata

Mara-huata

Usia-huata

Huatantin, Tucui-huata

Parti-huata, Soccta-quilla

Huata-partin

Iluatasapa, Poccoscca

Tinquiscca

Tinquicc, Iluatacc

Quipuy, Quipurccoy, Huatay

Runtu-hina, Runtu-neracc

Runtuy, Runtu-churay

Michiscca [cure.

Michecc, Michicucc, Michipa-

Michiy, Micliichaycuy [chiy.

M ichirccacl i iy , M ichicha yc-a-

Llanipu-soncco, Suinacc son- eco, Ñucñu, Ccasi-<'auFacc.

Llampuyachiec, Tiayachicc, Amachay.

Llampuyachiy, Tiayachiy

Ccapchuscca, Taecñuscca

JÜN.

1 Añil

2 Huata, T-rtinca-i»hcai-

niyu-quilla.

3 Háayan-huata

4 Ssalun-huata (ssamu.

5 Hualantia-huata, Huata-

6 Huatan-huatan, Ja-

pa-huata.

7 Sumá-huata, Micui-

liiyu-lmata,

8 Mut-rui-huata

9 Tammiasapa-liuata

10 Chaqui-huata Usia-huata

11 Huatantin, Tucui-luiata

12 Parti-huata. Suta-quilla

13 Huata-partin

li Huatasapa, Pii-hussa

15 Isquissa, (Jluchissa

16 lí^qui, Ulucha

1 7 Isquiy. Isquiluy, Uluchaluy

18 Lnntunu, Luntuníla 11) Luntny, Luntu-t-rulay

20 Michissa

21 Michi, Michicu, Michipacu

22 Michiy, Michiluy

23 Michi'ohiy, Micrhicalachiy 24f Llampu-ssun-hu, AUin-

ssun-huUa, Assilla-cacu.

25 Amacha, Amachacu

26 Amachay, Sosigaicachiy

27 Llapisaa, Pirdisisa

AN.

ATM.

61

Añil

Añila

Huata

Alara

Ñaupa-huata

H asnuan-ñau pa-liua ta

May mará

Ccuri mará

Jucnin-huata

Mararu

Huata, huata

Sapa niara

Shuniag-huata

Suma mará

Muchuy-huata

M aecha mará

Taniya-huata

Jallu mará

Chaqui-huata

Huaña mará

Tucuy-huatantin

Taqque mará

PullaVi-huata, Sogta-quilla Juc-huata, Sogta-quilla

Chica mará

Chica marani

P()gchussj:a, Añussga

Allojj marani

Quipussga

Chinoccata

Quipucog

Chinoqqueri

Quipuy

Chiñocaña

Runtu-nírag

Kaunata

Runtuy

Kaunaña

Michissga

Auatita

Micliicussga

Auatiña

Michi

TuUpaquiña

Mi chichi

Tullpaquiyafla

Llampu-shongoyog

Ustanauy

Amachicog, Llampuyachicog

Amiccusiri

Amacachf, Llampuyachí

Amiccusaña

Llapicas»ga

Qciuispiñsuta

52 CA8T.

1 Apachurrar v

2 Apachurrarse

3 Apadrinado— a, ahUado

4 Apadrinar en bautismo

5 ,, en confirmación 5 . M , protejer

7 Apagado— a, p. s Apagador— a, adj.

9 Apagar v.

10 Apalabrado—,!» p.

11 Apalabrar v.

12 Apaleado— a, p.

13 Apaleador— a, adj. 1^ Apalear v.

15 hacer

16 Apalearse recíprocte,

17 Apañado a((/.

18 Apañador— a,

19 Apañar co^er con la ma-

no ó apoderarse

20 Apañuscado— a, p.

21 Apañuscador- a, adj.

22 Apañuscar v.

CXTZ.

Thañuy Thañupuy Markcascca Markcay

Sayay

Ppituycuy

Phucúscca, Thasnuscca

Phucuk, Thasnuk

Phucuy, Thasnuy

Rimanascca, (^amachina-

cuscca. Rimanacuy, Camachinacuy

K?asuscca, Ppanascca Kcasuk, Ppaiiak Kcasuy, Ppana^'

Kcasuchij', Ppanachiy

Kcasunacuy, Ppananacuy

Chayaqquen, Mircatak Pacák. Happik Pacay, Happiy

[ñuscca. Thañuscca Sippuscca, Kcap- Thañuk. Sippuk, Kcapñuk Tiiaftuy, Sippuy, Kcapñuy

ATAC.

Taccñtirccachiy THC(jftucorccoy Padrinasoca Marccay, Marccacuy

Sayay

Rimaycapuy TasiiuscL-a, Huafluscca Huañuchei'C, I'ucucc, Tasmi-

cliecc. Huañucliiy, Pucurccoy, Tas-

11 uy. Kimanacasccaf Catnachina-

cuscca. RiuianacuT, Camachinacuy

Huacctascca, Muelerccoscca Huacctacc, Maccacc, Maclctt Huacctay, Maccay. Muclcy

Huacctachiy, Maecacliiy

Huacctanacuy, Hueronacuy.

Caspinacuy. Pafto-iiina Pacaoc. Huaycacc Hapiy, Huaycay

Llapiscca

Sipuchecc, Llapi recoce Sipuchiy, Llapirccoy, Tace- ñurccacliiy.

I

JUH.

1 Llfl^^iy, Llapiluy

2 Mitieuluy, Firdiculay

3 Padrínassa

4 Malhay, Malhacuy,

Aysacuy.

5 Ssacuy

(5 Limayeapuy

7 Cbasuássa, Huañnchissa

8 Huañuchi, Fuca, Chass-

nuchi.

9 Huañuchiy, Pucaluy,

Cbassnuluy.

10 LimanacasBa, Camachi-

nacussa.

11 Límanactty« Cama-

chinacuy.

12 Huípyassa, Ma-hasaa

13 Huipya, Ma-lia^ Huípyacu

14 Haipyay, Huipyaluy,

Ma-haluy.

15 Hnipyachíy, Ma-hachiy,

Garotichiy.

16 Huipyanacuy, Garo-

tianacuy

17 Pafiunti

18 Paca, Huayeacu

19 Chalay, Huaycay

20 Llapissa

21 Shípachicu, LIapi\ Llapipa

22 Shipuchiy» Llapiluy,

Liapipaluy.

AN.

Llapif'uy Llapícussga

Pillamanpis charicussga Ayshay, Aylluy-bautisaptin

[Tin. Aylluy, Ayhissyay-confirmap- Rimaycapúy, Huatacuy Upiss^a Upicbeg

Upichi

Rimanactissga, Cainac h i n a-

cussga. Ritnanacuy, Camachinacuy

HuirusRga

Huiruoog

Huiruy

Auiruy-: achín

Huiricuy-quiquí

Pacassga, Chapas8t?a Pacacog. Chapaco;? Pacay, Chaptiy

Llapicussga

Llapicog

Llapicuy

AYM.

Q(iuispiyaña QquÍHpiflusiña lehuta Ichuvaña

Ccuj-apayaña

Chhaputha

C^thapuiri

Chh apuña

Aru huaquiyata

Aru huaquitasita

Jauccantata

jauccantiri

Jauccantaña

Jauccantayaña

Jauccantasiña

Jilluta

Jilluttiri

Jilluttafia

Ppulkhuptapita Ppullchuptapiri Ppullchnptayafla

53

CASI.

1 Aparado— a, p,

2 Aparar preparar v.

3 Apareado— a,

4 Aparear \\

5 Aparecer

6 hacer

7 ,, el que hace

H Aparecido— a, /?.

9 Aparejado— a, preveni- do preparado

10 ,, ^ el animal de car^a

11 Aparejador— a, <7' prepara

12 Aparejar prevenir

13 Aparejarse v.

14 Aparentado p.

15 Aparentador— a, ai//,

16 Aparentar v.

17 ,, decir una cosa

por otra. Í8 hacer ,

10 Aparentemente odv.

20 Apariencia n.

21 ,, hacer-de estar eníermo,

22 Apartado— a, p.

23

lo mezclado

cuz.

Camariscca, Mallmascca Camariy, Mallmay Casmay

Masad, ascca Masachay, Pituchay

Ricjuriy Kicjurichiy Ricjurichik Ricjuriscca, Tariscca Camariscca

Sallmascca Camarik Camariy Cainariciiy tucuscca af. tucuk ,,

tucuv

Ñiylía-ñiy

24 el amancebado

25 Apartador— a, ndj.

Rurak-tucuy Tu m na lia Ric-crihay Onccok-tucuy

Ttaccascca

Acllapascca

Anohuscca, Ttaccascca Ttaccak

AYAG.

Camariscca Chasquiy, Camariy

Cuficachascca, Tinciuif-cca Cuscachay, Tincjuiy. Cuesca- cha rcc( )y , M a t arccachiy . Ricuriy Ccespimuy Ricurichiy, Tarichiy Ricuricheco, Tarichecc Ricuriscca. Tarirícca Camaricuscca

Pareccascca

Camarecc, Camaicucc

Camariy, CamaricUiy

Camaricuy

Tucuscca

Tucu(?c

Tucuy, Llullacuy

Nccc-tucuy

Ruracc-tucuy Cea li ua n allapacc H iiia-neracc Onccoscca-hína, Onccoscca-nc-

racc, Onccocc-tucuy Raquiscca

Sapacc-chascca, Acllaacca Raí-

qufscca. Raquinacuscca Sapacc-cliacc, Acllacr, Raíjuecc

juir.

1 Mastassa

2 T-rasquiy, Camay,

Camaycuy.

3 Masanchassa

4 CuscHchay, Maflanchay,

Tíncuchiy, Tinquiy

5 Licalíy, Ishpiínuy

<i Licalichiy, Talicíiiy

7 Licalissa

8 Licaliclii, Talichi

9 Li«tacu8Ba

10 Parejassa

11 Pareja

12 Listuycachiy

13 Caiualicuy Listucuy

14 Tucussa af.

15 Tuctii

16 'J ucuy a/. Casquiouy

17 Ni-tücuy

18 Lulá-tucuy, Yaptallalnlay

19 Ltcanallapa

20 Jiña, Nila af.

21 Ishyá-jina» Ishya-nila, Isli-

ya-tucuy.

22 AsstichkBsa

23 Laqttissa, Aclassa,

As8uchÍ8sa,

24 Laqtiinactissa

25 Ada, Laqui, Assuchi

AN.

Jayarassga^ Camachis^a Jpyarcuy, Camacaycachi

Tincuchisga Tincuchí

Yuricuy, Ytirissqui Yuricacachí Yurícamussga Yurícachi muasga Camacliisga, Caronasga

Huyhuala, Caronasga

Caronacog, Camadbicog

Caronay, Camarachi

Camarachictiy

Allitucusga

Allituoog

Allitucuy

Nicog-tucuy Llnllacachi Yangalla. Tumpalla Llullalla

Llullalla-quesiacun

Huitiaga, Raquisga Ra<^iii*tállusgata

Rilii^lll<Vis%a-m ancebacuna Rac^nich cog

ATM. 53

Ccamatatha Ccamattaña

CchuHachitliapita CchuUachithaplña

Uñstasiña

Uñstayaña

IJñstata

Uflstairi

Htiallpasitha

Huaquichata

Huaquichirí

Huaquichaña

Huaquichasiña

CcoUíxacha

Chupiquiri

Cliupicaña

Tullpaqui Tullpaquiyaña Tallpacjama Chupiqui

Ustirichasirapitha

Ja]jtata Vakoachata

Jaitarasita

Jaljtiri 14

54 CAST.

1 Apartar v. Ttncc.iy

2 Apartarse r.

3 ,, tinos de otros

4 Aparte ¿idv.

5 ,, estar en ¡uí>'sr () Apcrvadero //. 7 Aparvar v, « Apear v. 9 Apearse v

10 Apechugado— a, p.

11 Apechugador— a, flf//. i'¿ Apechugamiento w. 13 Apechugar v. 14. Apedreado— a, p

15 Apedreador-a, ndj,

16 Apedrear v.

17 ,, hacer, v.

i<^ Apedrerrse mutuamente

19 Apegado— a, p.

20 Apegarse ^.

'H Apego n,

22 Apelativo n.

23 Apellidar t. ^4. Apellido n. 2."> Apenado- a, />.

CUZ.

•**^' Apenas 27 ,. niuv

nd\'

Anchucuy, Ttaceacuy

Saciquenncuy

Hnacpi, Huacman, Clicccanpi

Huac'pi-c-ay

Iluayraci ina

Huaniy, Phinay, Arciiy

Uyhnamnnta iiravfuy

,, -urnycucuy

1*anccaHCca Tanccacuk Tancoanacuy Tanc(\iy

í^hanccasccn, Clioccascca Chanccak, Choccak, Chhakek Clianccay, Choccay, Chhakey Chanocachiy, Choccachi^* Chanccanaouy, Choccanacuy Rata seca, K'ascascca

Rata'^uy, K'ascacny

Ratacuna, Ratana, K'asracuy

Sutiok, Sutirliascva

Sutichav

Suti

Llnquiscca

^]^'il 'ay, Ñnk'ayta, Snsata Ñak'av-ñak'av'. Ñak'ayninntn

AYAC.

Sapacf-cliay, Acllay, Rnc|n'Y,

Anclíiirhiy. Sapacc-chacuy, Rat.iiicuy Ar-

chucin\ Aiu'hurictiy. Raquinaci-y, Sojiacct l.anamy Sapacc, Sapaccman Sapacvpi-i'av Orqucta. Pala Arcuy

V. ra icarccac*hÍ3', Ura-f arí li y l'raicuy, IJraicucuy Tancí'ascca 'l'an:cac Tanccacuy

Tanccay, Tanccaparccoy Clioccascca, Cíiamccasrea Chamccacc, Choccacc Cliorcay, C'«a'iiccay Chamocarccachiy Cijamccanaou}', Ch(xrcanacuy Rataru!ca

Laccaco^v, Ratacuy, Rotacor-

ccoy. Ratai, Lac?acui, Ratacui Suti

Sutichay, Coayay Suti, Ayllu-suti Llaquiscca, Llaquihuanhun-

tascca. Ñaraita, SaFataracc (rae**, Ñarañaí-nita. Aiicha ñacaifí -

JFN

AN.

1 La |uiy, L'-V^uiluy, A^iichiy Ra(|in, Raquicuy

8

10 11 12 13 14 15 16 17

IvS

19

La juiíHiUiy, Assu:'uy, Par-

ticuluy. LaquiíKu-.uy, Parliaacviy Japii, Japamau Jíipat-ru-cay ()ri|u¿tci, Pilla Alcuy

Ulaicacbiy, Yalpuchiy Ulaicuy, Yalpuy Tan-hassá Tan-hacu Tan-hai

Taiirhay, Tan-liapaluy Ciiappipalussa Chapi, Chapicu Chapiy , CUapiluy Chapichiy Chapinat'uy Lataculussa

20 Latacuy . L a t a c u 1 u y ,

Aticuíuy.

21 Latai Lataeui, Atiluí .22 Ssutti .

23 Ssutticliay, Hayay

24 i>sutti, Ayllu-ssutti

25. Llaqui ssa, Llaquip-

juntaSia. 26 Ñacaita. Saaacta [cusstin. Iá7 Ñacafiacaita, Sasapa-

Huiticuy

Ratkacuyan, Iluilicuyau

Japainan

japachu-cacuu

Hua\Tachi'.'uiui

Huayrarcachj

Yarpiiy

Yarpucuy

Tranca: vi«'i. rtvhri/i^-^.

T ra I icac< >.j, í V-j -i lugacog

Tiaiicacuyanau

Trancacuy

Sagina:>s:<a

Ságmacog

Sagmay

Sagaiajhi

Sagiuanacnyaii

Llatacassga

Llactacuy, liuíticuycuy

Huíticuna, Ratacuna

Yayanpila, Jutin

Jutichí

Juti

Llaquicussga

Ñacacuylla, Apenas Apenasllasíaiau

AYJff.

Jaijtaaa Jaljtasiña

Jalittapisiña

Vakcaru

YaUcancañu

J a n no k can a t a( i ni

januokcaña.

Lattaña

Latlasiña

lalcatata

Jalcatiri

Jalcata.ijama

Jalcataña

Kcalamp jaccttata ,, jaccttiri ,, jací-'taña ,, jar5ciayaaa ,, jactasujje

Llipttata

Lliptt asina

Llipttaña

Jaqquesuti

Jaqqueautiña

Jaqquesuti

Llaquisita

Jaritlia Inauisjaritlia

54

65

CA8T.

1 Apenas Al panto que

2 Apéndice n.

3 Apersonado— a, Bien

4 Apersonarse presentarse

5 Apertura n.

6 Apesadumbrarse v.

7 Apestado—a, contajiado

8 que mal olor

9 Apestar y.

10 Apestarse

11 Apestoso--a, adj,

12 Apetecedor--a,

13 Apetecer v.

14

hacer

15 Apetecible

16 Apetencia tener

17 Apiadarse r.

18

mutuamente

19 Apiñado— a, p.

20 Apiñar ▼.

21 Apinasre v.

22 Aplacado— a, p.

23 Aplacar v.

24 Aplacarse

CUZ.

Chaypachapi

Yapa, Yapana [niok.

Huallparicca, AUin-ricchhay-

Ricjuri}'

Quichana

Phuticuy

Onccoyhuan-ratascca

Asnak, Asnascca

Asnay

Onccoyhuan-ratachicuy

Asnak

Munapayak

Munapayay

Munapayachiy

Mtinapayaní

Micjunayay, Micjunayahuan,

Yarccachicuy Llaquipayay, Llaquipayacuy Llaquipayanacuy Chhuncunascca, Ñitti, K'isqui

Chhuncuchiy, Ñittichiy, K*uis-

quicuy Chhuncunacuy , Ñitt i n a c u y ,

K'uisquinacuy. Sonccon tiachiscca Soncco tiachiy Soncco tíachicuy

ATAC.

Manapas, Manaraccpas Yapa, Yapan AUin-ríc-cnainiyocc Ricuriy. Topay, Tinctiy Qnichácui, Quichascca Llaquicuy, Puticuy Ratascca, Oncc*oi-ratascca.

Onccoi-ratarccoscca. Asnascc Asnay Onccoihnan ratachicnnccoy

Asnau, Asnacc

Munacc, Munapayacc

Munay, Munapay, Munapa- yay.

M unachiy , Munapayac h i y . Munarayaciiy.

Munapaslla, Micupaslla

Yarccai, Munai, Micunayai

Llaquipayay

Llaquipanncuy

Taoccascoa, Perccasoca, Pi«

ruascca. Taoccay, Pirhuay. Perccay,

Ñitinacarccachiy. Taoccanacuy, Cccminacoy ,^-

tinacny. [tanichiacca.

Sonccon-tiaycac biseca, S...- Sonccon- tiachiy, Tanichiy Sonccon-tiachÍ8cca

1

JUH.

1 Manalapts, Cfaaila

2 Yapa, Yapan

3 Allin-lic-cnainiyti

4 Lkíalty, 1 iicuy. Tinculuy

5 Qoit-racui, Quit-rassa

6 Llaquicuy

7 Palcasaa, Is'iyai-xialcassa

8 Assna

9 As^nay

10 Assnacnluy^ Palcachicu-

luy, Latachiculuy.

11 ABsnan, Aasna

12 Mana, Munapacu

13 Munay Mnnapay

AH.

Chay panacay t a

YapiÉinarín

Allimtahuasga, Ricacashga

Kicapacuy

Quichassga, Qnichana

LlaquipacuBB^a

Ongoynaan-hissquissga

Musscussga, Asían

Asiacny

ABiacttycny

Asiacun

Munapacop:

Miinapacuy

14 Mttnacbiy, Munapacfai^s Munapachí

Munapaycachi^.

15 Mttnapasslla, Micnpasslla Munapaypa

16 Micunai, Múmnaluí Micunacuy

17 Llaquípay

18 Llaijuipanacuy

19 TahtiasBa, Pilassa,

E^luassa.

20 Tahnay, Piluay, Ñi-

tinacachiy.

21 Tahuanactty Chimtnacny,

Ñitinácuy. [alliaycussa.

22 Ssunbun-taicussa, Se

23 Ssun-hun-sofc^achiy

24 Sean.h«-taici]v

Cuyapaypami

Cuyapanacuyan

Qttichquisga

Quichquicny

Quichquicuycny

Allichassxa, Tiaca E^ ga Shongonta-t i achí Shongon-tiacassga

ATM.

Inauíspinjaritba

Yapttata

Jaqquechata

Jaqquechasifta

Jisttaraña

Cchajmasifta

Usunitha inacjatiri

Ttuisa

Ttujsafta

Tlnjsasifla

Ttujsapini

Jiuacattairí

Jiuacattaña

Jiuacattayaña

Jinacattañiama Mankajacha

Ccuyupayafta

Ccttyupayasiña

Tantliapita

Tanthapiña

M ollokcochastña

Chuyma onoqqueta onoqqueña ,, ono(i<ii]csifta

66

5S

CAST.

1 Aplanado— a, p.

2 Aplanaiior— a, ¿idj.

3 Aplanar v.

4- Aplastado— a. p.

^ Aplastar v.

o ,, hacer v.

7 Aplaudido— a, />. « Aplaudir V.

y Aplazado— a, /a

10 Aplazar v.

11 Aplicado— a, á aJ¿{o

12 Aplicarso v.

13 ,, . al robo

14- Apocado— a, p. ií> Apocar v. 10 Apodar v.

17 Apoderarse

18 Apodo n.

19 Apolilladó— a, p.

20 Anolillar y.

21 Apoltronado— a, ftd/\

22 Apoltronarse v.

23 Aporcado— a, p*

24 Aporcar v.

25 Aporfia ad\\

26 Aporreado— a, p.

CUZ.

LluchcachasL'ca. Cuscatthaíscca Lluch'-ayacliik, CiLScayaciiik Lluc'hcayacliiy , C uscayafhiy

Ñittiscca

Ñittiy

NittTcUiy

Cusipayascca, I'auccarcliascca

Cusipayay, Paucvarchay

Suyachisfca, Ancliuehiscca Siiyacliiv , Anchuchiy

CCUCUHCI'ÍI ¿if.

Ccocuy .,

SuacuY man-ccocuy

Pisi-soncco

P¡si-!U)iicco-cay

Sutichay

Happicuy , 1 1 appiyciicuy

Saucay-suti

Thutascca Thutay Llasayak Llasa¡)ayacuy

Hallmascca Hallmay

Yallinacuspa Maccascca, Uuactascoa

AYAC.

Paíiipayascca Painpayachicc Pa iii i)acli iy , C iiscaclu ly

Ñilicliiscca,

Ñitirccoy

Ñitirccadio'-

Cusipascca

Cusix3ay, Cusipayay, AIKiMii-

payay. Suciiuchiscca, Asiichiscca Su-'liucliiy, SucUurccacliiy l'li-ruracucc Ccocoy, Ccücorccoy Suacuy inan-cc ocoy Pisi-s¿onc('o

Pisichiy, Asllaycípjccachiv Siiticliay, SuticIiíirc*.-oy Hapicuyciiy, ílaplv-uy, Mtiíí-

cat;liany-niuna> . Suti, Mana-allin suti, Mciscxc-

suti. Puyurccoscca Puyn}-, Puyurccoy Llasaccyascca Llasaci-yay , Cccllaní a n-m o-

yurccoy, Ccallmascca Pampay, Pacay, Ccallniay

Yallinacuspa (ccoscr^a-

Macea rccüscca, Hua retar

1 Panípachassa

2 Pampacimchicu

3 PampathaUíy, Cus- _ carhalny.

4- Ñitichissa, Chimichíssa T) Ñitiluy, Chimilur G Ñitich'iy, Chiinu'hi

7 Cushipassa

8 Cushipay, Allin-nipayay

9 Asstichtssa, Jitasm

10 Assuchiy, Jitay

11 Atuha-Iulacu '

12 Huciiy, Huculuy

13 Suacu^'inar-hucuy

14 Pishi-ssun-hii

15 Pishichiy. Assllaycachiy

16 Ssuticlmy, Ssutichaliiy

17 Clialaculuy, Apacttluy^

Mana-cat-ralíy-munay.

18 Mana-allin-ssuti Palai-

ssuti. 10 Puyussa

20 Puyuy, Puyuhiy

21 Llasaflsa

22 Llasapacxiy Llaaacnhiy

23 At-nnissa, Hallmassa

2+ P a m p n y , H a 1 1 m a y ,

At-rniiy. 25 Llaninaciiipa 2G \f a-has a, HntpyasMfi

A».

Pampa) ass«j^a

Pampayachicog

Paaipayaclii

Ñiti, Ñiricuy Ñiticacheg Cusshipassga Ciisshípay

Shuyachissga. Quepachissga Shuyachi. Quepachi I iiiamanpis- churaycuy

,, -chnracuyf'tiy Suacuyman-churacuy Pissi-s hongo Pissi-shongochi Jutichí Charicuycuy

Mana-alli-shutin

Puyusaga

Pnyuchi

Lasagyassga

Lasag>'acuy AUpachií-sga Allpachi

Llallinacuypa

Mara's'Víi

AYM.

53

Pallallala

Pallalliri

Paliallaña

Llaiiujquetain

Llamqqutítana

Llamqquetayaña

Aputauita

Aputauiña

Chiinpusita

Chiinpusiña

Yatieattata

Vaticattasiña

Lunthatar vaticattasí.la

Uakjlla

Llakjllafia

Toqqueña, SJl{)ifehft

Toqquesiña, Sillj^í^ina

Toqquensuti

Ttutaiitata Ttutaatffña jiccalla jayra

Jiccallasita j ayfrtr.it a rtuniita í»

1 tumiña

Síisicainana. Tt al:qiti CcliaU |ucta

57 CA8T.

1 Aporrear v.

2 Aportar

3 Aportillado— a, p.

4 Aportillar v,

5 Aposentado— p.

6 Aposentar v.

7 Aposento n.

8 Apostado— a, p. 1) Apostar v.

10 Apostatar

11 Apostema n-

12 Apostemarse v.

13 Apóstol n.

14 Apostrofado— a, p

15 Apostrofador-a, a(ij\

16 Apostrofarse v.

17 Apoyado— a, p.

18 Apoyar v. 39 Apoyarse

20

en el bastón.

21 Apreoiable adj\

22 Apreciado-a, p.

23 Apreciar r.

24 Aprehendido— a, p.

25 Aprehender v.

26 Apremiado— a, p.

27 Apremiador— a, /»«//.

CXTZ. Marcay, Huacctay

Chayay

Kcasnsccn

Kcasay

Ccorpacthas'^c'a

Ccorpachay

Huasi

Minanascca

Misanacny

T ccarccacapuy Chliupu. Kqueayascca Kqueayapuy Diospa-cachan Anyanacuscca Anyanacuk Anyanacny

Kqnemiscca. K'irascca Kquemiy, K*irachiy Kcjuemicuy, K'racuy

Kquemicuy

Chaniok-mnnaTUa

Chaniok-munascca

Chaniok-munay

Happiaoca

Happiy

C< atiriscca

Coatiricuk

ATAC.

Maocay, Huacctay, Mtidcy,

Dalcrccoy, Chayay, Apav Quichaacca, Ccasacha^cca Ccasachay, Qnichay Sauíacliiacca, Ccorpachiscca Ccorpachiy, Samach iy, Pa-

chachiy. Huasi l'uñuna Apustiscca Cliurascca M isanacuy , Ap ustirccoy,

Churay. Raquicuy Chnpu, Ccea

Cliupttyay, Chupupacurccoy Cacha, Diospa-cacoan Anyaacca, Ccaecchascca Anyacc, Cca( cchacc Caíuiy, Ccacc c!iay Ccemiscca

Ccemirccachiy, Yanapay Ccemicuy, Ccemicuycuy, Hapi-

pacuy. Taunapaeuy

Cuyapaslla

( . ny ascca, Chaninchasoca

Cuyay

Hapiscca, Haatascca

Happiy, Huatay

Ancha-hatiscca

Ancha-raaftacocc, Ccecutaco

m.

1 M a-hay, Huipiay -

2 T.ray, T-taluy

3 Qnit-rassa, Hassachassa

4 Hassachaltiy, Qnit-ráy

5 JatnackiBBa

6 Jamachiy, Pachachiy

7 Hnaai, PníLiiiia

8 Apttstissa, T^ntlasBa

9 Apustiy, T-rulay

10 Laqntcay

11 Chupu, Jatun-chupu

12 Chupupacuy

13 Cat-ra, Dio8pa-cat'>ran

14 Palassa, Anvanacussa

15 Anyanactt t'alacu

16 Millapay, Anyanacny

17 Himissa

18 Himichiy, Yanapay

19 Himicuy, Hímicnluy,

Chapacuy.

20 Casspit-ru-himicoy

21 CuyapaflsUa

22 Cnyassa, HtiavUtissa

23 Ctiyay, Hiiaylluy

24 Chalasga, Huataasa

25 Chalay, fíuatay

26 Apnra'ssa

27 Apttracu

AH.

AYJK. S7

Magay

Cchakqueña

Apacamuy Guenchassga Pirgay, Guenchay Gorpachisaga Gorpachf

Puncur purína

Kcasa

Keasarada

Utjuasita

Utjuaña

Huahichu-gorpachina

Apostacog

Apostay

Uta

Taquisita

Taquisifla

Raticny, Huiticuy

Chupuyasga

Chupuyacussga

Diosninchic-cachamusga

Ganyasga, Jutichissga

Ganyacog, Jutichicog

Ganyay, Jutichí

Allipa-taríssga

AUipa-tarí

Charicuy

Dios pantjaña

Ttiucca, Ampoqquc

Ttiucasifta» Ampoqquesina

Tata eujasiri

Toqqueta

Toqquesiri

Toqqueña

Qquemisita

Qquemiña

Qquemisiña .

Gueruyquihuan-taquia-

Ttujruchasiña

cuy. Cuyayllapami Cuyassga

Presu-chareg

Asslla-apurassga

AsflUa-apuracog

Chaniñiniama

Chaninichata

Chaninichaña

Catjapita

Catjapña

Capthapita

Capthnpiri 16

68

CAST.

1 Apremiar v.

2 Aprendido— a, p.

3 Aprender v.

4 hacer p.

5 Aprendiz adj.

6 Aprensado— a, p.

7 Aprensador— a, H Aprensar v.

9 Aprensivo— a* a^'.

10 Apresado— a, p. it Apresar v.

12 Apresuradamente ^^v.

13 Apresurado— a, p,

14 Apresurar v.

15 ,, hacer

ifi Apretadizo— a, ar/'.

17 Apretado— a, mezquino,

18 Apretar co« cuerda Y.

(í/ersc,

19 /os dientes-mor-

20 machucarse

21 mutuamente

22 Apretura /i.

23 Aprisa at/v.

24 Apriseo ^.

25 Aprisionado— a, p.

OtJZ.

Ccatíriy

Yachascca

Yachacuy

Yachachiy

Yachachicuk, Yachapacnk

Mattiscca

Mattik, Matticliik

Mattiy

Manchaycachak ,

Happiscca Happiy

Utcca-utccaylla Utccaychascca Utccay, Utccariy

Utccachiy

Qquisquinayak

Michlia

Mattiy, Mattirccoy

CaniUicuy

Ñitticuy, Ñittirccocuy

Ñittinacuy

Ñíttinacuy

Utcca-utccay, Tuquilla ,Tuylla

Cancha, Qquencha Hapiscca, Huatasrea

ATAC.

Ccecutay> Anraelay

Yachascca

Yachay, Yachacuy, Yachacnr-

ccoy. Yachachiy

Yachacocc, Yachapacooc Ñitiparcosoca Ñiticc

Ñitirccoy, Ñitíparccoj Manchare:rc, Manohapaoncc,

M uc hquioachaoc. Hapiscca Hapiy, Hapirccoy UtccaiUa, Utccaillamanta Utccachiscca Utccay, Utccachiy

Utccachiy Teecupaslia Miclia, Macclla

Teccoy, Teccorccoy

Canipacurecoy Ñiticuy, Ñiticurcco^ Ñitinacuy, Qulchqiiinacny Ñitinacui, Qoichqtii, ^uichqui-

nacui, Tauccanaeut. Utccailla, Callpailla, TuqniDa

Ccencha, Cancha Hapiscca, Htiatascca

1 Amsachiy

2 Yat-rassa

3 Yat^ray. Ya4>*actty, Yat^

raculiiy.

4 Yat<rachiy

5 Yat-racn, Yat-rapacn

6 Ñitilalissa

7 Ñiti

8 Ñitiluy, Ñitipaluy

9 MaochapacQ

10 Chaláasa

11 Chalay, ChalaJay

12 Amsaillap, CamassUa

13 Amsaicachissa

14 Amsay, Asscamay, Ca-

massyay,

15 Camassyachiy

16 T-rilachipasslla

17 Mit-ra, Mana-hucu,

Mit*racu.

18 T-rilachiy, Si hiluy,

Cbu-huy. '

19 Canipacuy, Cat-rapwniluy

20 Ñiticuy, Niticuluy

21 Ñitinacuy, Qmt-rquinactilr

22 Ñiti-lliti, Quit-rqtw, Chimí-

nactti, Tahoanaicui. 23- Camasslia, Amaaüla, Ca- nallan^ AMcamaUa.

24 Cant-ra,Hint-ra

25 Chalassa, Huatassa

AflsUa-apuray Yachacm^^a Yacbacay

Yaohaeuohf

Yachaco^

Nitichissga

Niticliicoff

Nitichí

ManchacaCQg

Presuchisaga

Preauchf

Utoaglla

UtragliaUa

Utcaycuy

Utcay cachi Shinchi-huatana ,, -huatasaga

Hnaacahoan^iiiatay

Quimnta-caiiicuii Ayhuacussga Ayhuacuyan Quichqvi

Utcalla

Cancha Huatasaga

Capthapiña

Yatita

Yatifla

Yatichaña Yatichasquin Kcapiptapit^ Kcapiptapiri ' Kcapiptapiña Aajariri .

Catjapita

Catiapifia

JanKcacjania

jankcaqui

JankeaailUi

Jankcayaña

Hiraittañjaina

HitMittapita

Jay chica tan a

Ilaoeaccha^a Cchak<^uetha Kqnemittapitasiña Kcullkco

Lacea

Uyua-uta Chinojaaita

M

m

GAsrr.

1 Aprisionar v.

2 Aprobado— a, p.

3 Aprobador— a, adj.

4 Aprobar v.

5 Apropiado— a, p.

6 Apropiarse r.

7 Apropdsito . ac/v.

8 Aproximado— a, p.

9 Aproximador— a, adj.

10 Aproximar v.

11 Aproximarse r.

12 Apto— a, ac//.

13 Apuntado— a, señalado

14 Apuntar r.

15 Apuñaleado— a, p.

16 Apuñalear

17 Apnñeteador— a, ««&'.

18 Apuñetear v.

19 Apuñetearse

20 A qué tiempo? cuando?

21 fin? Aquéf

22 ,. ,, cosa será?

23 Aquel— lia— lio, pron,

24 Aquende adv,

25 Aquí

26 Aquí está? preg.

27 rcap.

CV2.

Happiy, Huatay Ari-ñiscca, Allin-ñiscca Ari-ñik, AUin-ñik Arí-ñiy, Allin-ñiy Happicapuscca, Chapexnificca Happicapui, Chapacny Chayaqquen A3ucatachiscca, Asuicachis

cea Asucatachiki Asaycachik

Asucatachiy, Chaycachiy Asucatacuy, Asucuy

Cusa, Allin, Chayaqquen

Sanampascca

Sanampay

Tturpuscca

Tturpuy

Sakuiak, Maccak

Tacay, Sakmay, Maccay

Tacanacuy, Sakaiaimcny ,Ma-

ccanacuy? Haykakmi? Imapachaa?

Imapakmi

Imamancha? Imapakcha?

Chaccay

Cayfiekxnanta

Caypi, Cayman, Cayta

Caypichu?

Caypi?

AUC.

Hapiy, Huatay

Allin-niscca

Ari-necc, AUin^necc, Au^nocc

Ari-niy, Allin-niy, Au-^iy

Hapiscca, Hapicorccosoca

Hapicoyowy

Chaipacc-hina

Asuycamuscca, Hic h p a i c a-

muscca. Asuycachimuoc, Uichp a c h i-

mucc. Asuycachiy, Suchuyoadüy Asuycuy, Asujcucuy, ^tcha-

muy. Allin, Cosa

Tucsiycuacca, Toccpescca Topccey, Toccpiy Tucsipascca Tucsirccoy TacacCy Maccacc Tacay, Maccay, Ñupuy Tacanacuy, Ñupunacuy

ImaipAchan?

Imamaii?Imapaoc?

ImamanchaPlmapaoccha ?

Chai, Huac, Chaccai

Caimanta

Caipi, Caimán, Caita

Caipichu?

Caipiíu

mu.

1 Ch^i^, UuaJíBy

2 Au-nissa, AlUa-nii-nissa

3 AlUn-ui, Au-ni, A-ni

4 Allin-niy, Au-niy, Ariúj

5 Chalacnicassa

6 Chala/ctilay

7 Chajpánu

a Assnicachimiusa

9 Asstticachimu

10 Assuycachimuy

11 Assumuy, Aaauycamuy

12 Allin, Coaa Cusa

13 ApuntaMa

14 Apuntay

15 Tntiquissa

16 Tusqniy

17 Taca, T-rachi, Cuta

18 Tacay, Cut«ür, Marhay

19 Tacanacny, Cutanacuy,

T-rachinacny.

20 Imaimi?, Imaipacha?,

Imait-rn?.

21 Imaiuan?, Imapa?

22 Imamant-ra, Imapat^ra?

23 Chai, Hnic

24 Caipita

25 Cait^rn, Caimiin< Caita

26 Cait-mchtt?

27 Cait-nusi

AX.

Hnatay

Alli-chassquisga

Allitanun-chasquícoji^

Allitanu-chassqui

Qaí quinpanu- mrassga

Charícuycun

Chaypann

Ashlla-chaynu

Ashlla-huiticachicog

Huytichi Huyticuycuy

Imapapis-alHm

Apnntassga

Apuntaycniy

Tucaisga

Tucsicug

Cutacog

Cutacny

Cntanacuyan

Imaymi? Imaytá?

Imará^Jieyga?

Imaysi canga?

Tagay

Caymanta

Cayman

Caychucu?

CaychuDii

ATK.

Chinojasina

Checcaua

ChescauairL

Cheocauaña

Apaccttata

Apaoctaña

Pttrittiri

Jakcachata

Jakcachasiri

Jakcachaña Jakcachasiña

Cciichi

Unanchata

Lukanana

Jununtata

Jnnuntaña

JuDuntiri

Chhacuntaña

Chhacantasíiña

Cnnapacha?

Cunataqui? Cunaru?

Can ataqnipachasa?

Ccuriri

Acá checcata

Acam

Acanquiti?

Acanquihua

«

60 OAST.

1 Aquí dicen está

2 3 4 5 6 7

nomás

de

por

desde

de... adelante

8 Ara altar portátil nom.

9 Araña insecto

10 Arañado— a, p.

11 Arañador— a, adj.

12 Arañar r.

13 hacer

14 Arañarse f.

15 reciprocamente

16 Arañazo n.

17 Arado— a, p.

18 Arador n.

19 Arar v.

20 Arbitrariedad n.

21 Arbitrario— a, adj.

22 Arbitrio n.

23 Árbol

24 Arboleda

25 Arboles frutales

26 Arbusto

27 Arca para dinero

28 Arcada

CFZ.

Caypis, Caypis-cachcan

Cayllapi

Cayllapiña

Cay ni anta

Cayninta

Caymanta-pacha

Caymanta-hina-ñiktnan

Ara rumi

Apasanca, Cusi-cusi, Lru

Hallpiscca

Hallppik

Hallppiy

Hallppichiy

Hallpicuy

Hallppinacuy

Hallppiscca

Vapuacca, Chacmascca

Yapuk

Yapuy, Chacmay

Mu nasccatta-ruray

Munasccan rurak

Munay

Sachha

Sachha-sachha, Mallqiii-mall-

qui Mallqui, Runik-mallqui Yura, Tacsa-mallqui Chollque-huaccaychana

Qqucpnonayay

ATáC.

Caipis, Caípís-caiunan, Hína-

pis. Caillapi CaiHapiña Caimanta

Caipa, Caininta. Citininipa Caimanta, Cainiscamanta Cananmanta-ccepaman, Ccc-

pamancca. Ara-rumi

Apasancca, Cnsi-cusi, Ccampn Aspiscca Aapicucc, Aspicc Aspiy, Aspirccoy, Cliapriy Aspicliiy, Aspirccachiy Aspicuy, Aspicurccoy Aspinacuy Aspiscca, Aspi Arascca

Llancacc, Gaflan Ydpuy, Chaimay Munasccalla-rurai M unasccan-ruracocc Munai Sacha, Yuta Sachasapa, Sacha-saclia, Vn-

rasapa. Rurucc-sacha Tacsa-sacha, Yura Ccolkcc-huiohccantt, Ccoücce-

huaccaychana. Lanzanayai, UMMhunayai

m.

AV.

1 Cait-rus8i« Caft^rus- Caychiai-uiyaa

si-cantnan.

2 CaiUat-Tn

3 Caxllat-niña

4 Caipita

5 Caipa, CainitnpaXaiointa

6 Caipita, Cainiscapita

7 Canaoipita-ha, Ipa-

man-ha.

8 Ara-lumi

9 Araña

10 Aaspiasa

11 AflBpica

12 Asspiy, AsBpüuy

13 Asspichiy, Aflspicalachly

14 Asspicny, AMpicnln^v

15 Asspinacuy

16 Asspiaaa, AfiBpí

17 Chacmásfia

18 Gañan

19 Cnizay, Savcenctiát-ray

20 Muassalla Ittlai

21 Mnnassan-lala

22 Munai

23 Jat-ra, Jattin jat^ra* Yula

24 Jat-ra»apa, Jat-ra jat-ra

25 Pmta-jatrxa

26 Uchuc-jatralla, Yula

27 Hillai-t-mlana

2H Lanzanai, HuüUnti

Cay llaman Cayllamanta Cay pita

Cayllanpita Cananpita

Ara-nitni

Pachca

Atthpissga

Ashpícog

Ashpí

Ashpichf

Ashpicuy

Ashpinacuyan

Íatun«aflhpt88j^ apiña, Taclla 'acUacog, Yapucog Yapuy, Tacllay Munassgallatárniracuy M unassgan ta'>rurac<>g Munay, Imatapis-yarpaasga Jatun-guem, Jatun-jauha M aUqnisga-jacha

Prutavog-jacha V :hucil a-jacha Gnellayta-huichgana

Sliongfvticranan

ATM.

Acancatap sapüeua

Aqquitaqui

Acjuaruqui

Acjata

Ucjatoqquc

Acjataqui

Jukamp nayraccata

Ara

Casi cusí

lattirayita

Jattiriri

Jattiraña

jattirayaña

Hattirastña

HattiraHÍfje

Hattírata

Suca-suca,Ccollitci

Colliri

CcoUiña

Mnoañ-lurirí

Munañap-luiri

Munaftacap-luriri

Ali

Al i naca

Kcokcanaca

Kora

Ttojo

Llausaña

J

61

CA8T.

CUZ.

JLTAC.

1 Arcilla

2 Arcillosa tkrra

3 Archivar r.

4 Arco-iris n,

5 Arder r.

6 hacer

7 Ardid n.

8 Ardido— a, p.

9 Ardiente ^4/-

10 Ardor n.

1 1 Ardor voz del q' se qtteja de

12 Arduo— a, adj,

13 Arena n.

14 ,, Innumerable

como la

15 Arenal n.

16 Arenilla

17 Argamasa

18 Argentado— a, ttdj.

19 Argolla n.

20 Ando— a, a<íf

21 Arista de las gramíneas

22 Arma ofensiva n.

24 Armado— a, p.

25 Armar r.

26 Armarse

Llanqqui-tturu

Llanqqui-allpa

Huaccaychay

K'uychi

Rauray

Raurachiy

Artiy

Raurascca, Rauracfaiscca

LHnca-mitn

Quica

Huaccaychay, Churay

Chirapa

Rupay. Rauray

Rupachiy, Caflay

Sacríría

Rupascca, Cañaaoca, Ccaspas.

Raurak, Raurarik

Rauray

Achacau!

Sasa Acco Acco-ttiu

cea* Rupacc, Acachacc Rupai, Rupacnoc Acau!Acacau!Achachan!Acha-

challau. Sasa, Ñacachicticc Acco, Ñutu-mmi Acco-tiu, Acco-thiUafta

Accopampa, Acco-acco

Acco

Chapuscca-iacu

Ccollqquechascca

Huatana-sihui

Purun

Parhua

Auccanacuna, Maccana

Acco-acco, Accosapa, Acco-

^ bamba, Accollafta.

Ñutu-acco

Iscu-chapoacca

Ccollccechasoca

Hatun-sihui

Chaqui Chaquiscca

Tngop>chiicchan

Arma

HuallcanccaPulkancca

DIfíndicunapacc

Huallparicuscca, Pulkascca

Huallparichiy

Huallparicuy

Armasniyocc

Armay

Armacmtcoy

jirir.

m.

ATM.

«1

1 Mitto, Creda

Llucta-mitu

Ñíiiqqui

2 Ñicato

IJucta-allpa

Ñinqqifita

3 T-rulay, Giiarday

Hiiaecacha.v

Y maña

4 Tulumanya

í^oyllür

Cunni

5 Laulav, Hualay, Ounyay

Rupan

Accafia

fi Ltipaciiiy, Hualacliiy'

Rupachin

Accayafla

7 Arti, Yat-rav

Engañanft , Sacreri An-tí'i ay . a

Cauqui yatrñaiii

8 Lupassa, Cañassa, Has-

Rupassga

Accata

spassa. 9 Lnpa, Aoachacu, Lupacti

Raurasf, Achacog

Accttiri

10 Lupai, Acachacui Acachai

Rupay

Accquiri

11 ¡Acacan! ¡Acachan! ¡Aca-

Aonachau!

Accosiña

callaní

12 Sasa. Ñaca^hica

Ñacacuypa, Mana-facil

Chliamapini

13 A-hu, Ahuishqui

Ago

Chhalla

14 A-hnnti, A-nllaüa

Agonú

Chhitlljama

15 A-hti-a-hu, A-husapa, A- hii -pampa, A- hullana.

Agf>patTipa

Chhalla-oraqiuc

16 Ñutu-a-hu

Ñutu-ago

Jiska ohhalia

17 Chapussa-iscii

Iscu-diapussga

Clihalla neaqae Kollqquencnata Hachha sortija

18 Hillaicliassa

Gucllaychassga

19 Arp^ulla

Argolla

20 Chnqui, Chaquissa

Galluta-puchgon

Tunti

21 Trigop-áchan

Purua

Toqque Makana

22 Arma

Aucacunap a -ir ac á ii a n, M a-

ccána . Aucacunapa-maccanan ch a s-

23 Rodela

Imttasina

24 Armacüssa

quinan. Arma"u^.sga

Churttañjama

25 Armay

Armay

C'mrttañataqui

26 Ar.Tiaíuhiy

Arniacuy

riinrttañjam uohaBÍña M

62 CASI.

1 Aroma n.

2 Aromático adj.

3 Arpón /i.

4 Arrabal

5 Arraigado— a, p.

6 Arraigarse f.

7 Arrancado de raíz p.

8 Arrancador— a, adj.

9 Arrancar

10 hacer

11 Arrancarse v.

cirz.

K*apav

K*apak

Yauriña. Hachhuna

Llakta-kquiti, Llakta-ccaylla

Saphinchacca

Saphinchacuiy

Ttiraacca, Sacjasacc

Ttirak, Sacjak Ttiray, Sac¡ay^ Sikquiy

Ttirachiy ,Sikquichiy, Horcco-

chiy Ttiracuy, Sikquuny

12 Arrancharse mutua- Qquechunacuy

mente.

13 Arrapar v.

14 Arrasado— a, p.

15 Arrasador— a, adj.

16 Arrasar destruir r.

17 Arrastrado— a, pobre

desastrado adj.

18 p.

19 Arrastrador— a, adj,

20 Arrastrar r.

21 hacer

22 Arrastrarse

23 Arreada n.

2\r Arreado— a, p.

Huaycay, Qquechtay, Ayqque-

chicuy Purunyascca Purunyachik Purunyachiy, Ccolluchiy Qquencha, Usupa

Aysascca Aysak Aysay Aysachiy

Hattay, Lloccay Uyhua-ccatina, Michina Ccatiscca

ATAC.

Misqui-asnacc

Misqui-asaaccniyooc

Ccillai-simpi

Llaccta-hahuan

Saplchacnrccoscca

Saplchacuy, Sapichacurccoj

Sapintinta-horccoacca

Chutacc, Siquircccxx:, Chiptíoc Chutay, Siquirccoy, Chiptir-

ccoy, Chutarccoy. Horccochiv, Chutachiy, Si-

quirccachiy, Rachurccachij. Horccocoy, Chutacuy, Chiptí

corccoy, Rachucorcooy. Huaycanacuy, Ccechunacuy

Huaycay, Cce^hay, Ayccechí-

cuy, Puchuccaacca Pampayachecc Pampajracliiy Llumpai-huac^hayascca

Aysascca Aysacc. Chutacc Aysay, Chutay Aysachiy, Chutachiy

Aysacuy. Lloccaicachacay Ccati, Ccaterccoi Ccatescca

1 Misil qni-assna

2 Mishqai-assnaniyn

3 J atan-lanza

4 Malca-huassanctina

5 Sapichacnssa

H Sapichacay, Sapichactilny

7 Tiíassa, Sapintin-

ta-jnlussa.

8 Sipti, Tila, Chuta

9 Jnluy, Chutay, Tilay,

Lapt-riy

10 Julucniy, Chntachiy,

sachiy, Tilachiy.

11 Julucuy, Chutactiy, Tila-

cuy, Lap-t-rícuj

12 Huaycatiacny ,

nacuy.

1 3 Hit-ruy, A-hichicuy, Huay-

cay.

14 Palunyassa, Pampachassa

15 Pampachachi

16 Pampachay

17 Yap-huac-chassa

18 Jantrassa, Aysassa

19 Jantra, Aysa

20 Aysay, Chutay. Jaiit-ray

21 Aysachiy, Chutachiy, Jan-

t-rachiy.

22 Aysacuy, Alpaluy

23 Hatti, Hattilui

24 Uattissa

Mushquin Shumag inushquig Yaurína, Challuacuna Mararicog uchuclla Huiscassga, Yachacassga Huiscacny, Yachacacuy Tipisga

Tipicog Tipí

Ay- Tipicachf

uy. Hit-ru-

Tipicuy

Guechunacuyan

Gucchuycuy

Puruacbisga, Achusga Pumachicog, Achicog Puruachí, Achuy Snpaypa-huachásgan

,, janchasgan Chutacog Chutaco^ Chutachi

Pilla tacuy Huyhuata-gatin

-gaticog

ATM.

Jek ittiri

Jekquíríqui

Arpona

Qquellapata

Sapphintata

Sappbinttasiña

Jiqquirata

Jiqquiri Jiqquiña

Ttakayafia

Ttakasiña

Apakasifia

Cattirf

Tucumncuta Tncamuciríri Tucutnucuyaña Ccatatita

Ccatattasita Ccatatiri Ccatattfla Ccatatiafta

Catattsiña

Alissuta

Alismucuta

68:

CM3?;

1 Arreador— a, aij\

2 látigo n.

3 Arrear v.

4 ,, hacer

5 Airebatador— a. adj.

6 Arrebatar k.

7 ,, hacer

8 Arrebol ^7.

9 ,, manifestarse el

10 Arregasaio— a,, p.

11 Arregazar t.

12 Arregazarse

13 ,, mutuamente

14 Arreglado~a, p.

15 Arreglador— a, suij,

16 Arreglar v.

17 Arreglar Aaccr

18 Arremangado— a, p.

19 Arremangar r.

20 Arremangarse

21 Arremeter

22 Arremetida p.

23 Arremolinado— a, p-

24 ArremoUnador— a, a^i/.

25 Arremolinar v.

26 Arrepentido— a, p.

27 Arrepentirse v.

28 Arrepentimiento o.

Cfi.

Ccatik

Huippina, Sic-huana

Ccatiy

Ccatichiy

Q iiiechuk

Qquechuy, Ayqqucchiy

Qquechuchij', Qquechurccachiy

Accapana, Antay-ruphay

Chimpurayay

Kcolloriscca

Kcolloriy

KcoUoricuy

Kcollorinacuy

Allichascca

Allichak

Allichay

Allichachiy

Kcallpascca

Kcallpay

Kcallpacuy

Ccallariy, Phahuaycuy Ccallaricuy, Phahuaycuy Ttuyurcachascca Ttujrurcachachik Ttuyurcachadiiy Llaquíscca

Llaquicuy, Huanacuy Llaquicuna, Huanacuna

Ccatecc, Ccaterccocc Tronador, Chocce Ccatiy, Ccaterccoy Ccaterccacíüy Ccechucucc, Huaycacc Ccechurccoy, Huaycay, Aya» . chicuy- Hua^'carccachiy, Ccecfaurcca-

chiy. Anta, Puca-puyu Antarccoy Cecal piscca Ccempichiy Ccerapicuy, CcoUoricuy

Cceinpinacuy, Ccollorinacny

Allichascca

AUicbacc

Allichay

Allichachiy

Ccempiscca

Ccempiricuy

Ccempicuy, Ccempicurccoy

Ccempiricurccoy . Ccaterccoy, Atiparccoy Ccaterccoscca Muyuchiscca Muyuchicc Muyuchiy Puticuscca

Llaquicuy, Kanacuy Puticuy Llaquicui

tm^

1 Hatti

2 TrunaduT, Samba

3 Hattij» Hattiluy

4 Hattichiy

5 Hit-ru, Huaycacu

6 Hit-ruy, Hut-riy, Uuay-

cay, A hichicuy.

7 Hut-richiy, Huaycacbi Guechucuy

Huy haata-jrati rae Qg Huascanhuan g^ticuii Ay Uurcur-ga tic uy Gaticachi Guechichicog Guecliureg

8 Anta, Paca-pucutai

9 Anta-hua-hay, Antaniuy

10 Alcatassa, Alcatacussa

11 Alcatay

1 2 Alca t acuy , A Icat a c u I u y ,

Alicuy.

13 Alcatana;uy, Alinacuy

14 AUichassa

15 Allícha Allifhay Ailichachiy

Id Paticuy, Alcatacaluy Paticuy, Paticiduy, Alca-

tacuy, Alicuy. Hatiluy, Hatipaluj Hatí&^a Muyulilachissa MuyuHchi Muytilichiy iJaquicussa Llaquicuy, Nanacuy LJaquicui

16 17 13 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28

Pncutay-pttCftyas^a

Ticracassga

Ticraehi

Ticracacuy

Ticracacuyay

Allicha^a

AUichacog

Allichay

Allichacuy

Garishga

Garicuy

Garicuycuy

ricaran

Gaticuy. Gatiparcny

Gatishga, Gatiposbga .

Muyuffi^a

Muyucneg

Muyucuy

Cuticacusihga, Yarpachacusga

Cuticacuy, Yarpachacuy

Cuticacog, Yarpachacog

ATM.

Alísmucutiri

AlÍBttirí

Alismuctiña

Alismucttyafta

Apakasiri

Apakttaña

Apakaña

Huila

Inti huilljttata

Llinccatata

Llinccataña

Llincoatasiña

Llinocatatasipje

Asquichata

Asqiiichiri

Asquichaña

Asquichayaña

Llimpcatata

Llimpcataña

Llimpcat asina

Jaljataña

Jaljatata

Muyuntata

Muyuntiri

Muyantafia

Uñanchaflita

rñanch asina

Uñanchhattata

as*

^

CA8T.

1 Arrestado— a, /

2 Arrestar v.

3 Arriba &dv.

4 .. á la parte de

5 6

7 8

en lagar superior

hacia

de

demás

basta mas

10 Arribado— a, p.

11 Arribar y.

12 Arrimado— a, p.

13 Arrimar v.

14 Arrimarse v.

15 Arrinconado— a, p.

16 Arrinconar t.

17 Arrodillado— a, adj.

18 Arrodillar iiacer r.

19 Arrodillarse

20 Arrogancia n.

21 Arrogante a^f.

22 Arrogarse f.

23 Arrojadizo— a, a</f.

24 Arrojado— a, p.

25 Arrojador— a, adj.

CVZ

Huiskcascca

Huiskcay

Hanak

Hanakta, Hanakman

Hanakpi

Hanakñekta

Hanaktnanta

Asliuan-hanaktnanta

Ash uan-hanak-cama

Chayamuscca Chayamuy Kquemiscca Kquemiy

Kqoeniicuy

K'ochuchascca K*uchuchav Cconccor-chaqui Cconccorichiy

Cconccoricuy

(chay. Hatun-soncco-cay, Anchayca- Hatun-sonccoyok, Anchayca- Hapiycucuy [chak.

Huic-chhunapak-camalla

Huic-chhuacxra Huicchhtik

ATAC.

Huichccascca

Harcay, Huichccav

Hanai, Huichat, danacc

Hanaiman

Hanaipi

Hanaiman

Hanaymanta

Ashuan-hanaimanta

Asliuan-hanaiman

Chayamuscca

Chayay, Seccaycuy

Ccemepacuscca

Asuycachiy, HKhpaycachiy Cfcemicachiy.

Asucuy, Asuycucuy, Hichpay- cucuy, Cccmicuy

Cuchuman-asnscca

Cuchuchay, Cuchnman-charay

Cconccorascca

Cconccorichiy, Cconccorica- chiy, HuUpuycachiy

Cconccoricuy, Cconcc ore ha- cuy, Cconccor«ayay.

Atun-runa-tucncc

Huapuyascca

Hapicuycuy

Huischnpaslla, Huischunalla

Hutschuacca Huischucc, Uuicapacc

JüS.

1 Huit-rhaasa

2 Jakay, Huit-ray

3 Janai, Quinlai

4 Janaiman

5 JanRÍt-ru

6 Janaiman

7 Janaipitta

8 Janaacapitta

9 Janaacaman

10 T-ramussa

11 T-ramuy, T-raluy

12 Assuicussa, Himicussa

13 Assuycachiy, Assuchiy,

Himichiy.

14 Aasucny, Assuculuy, Himi-

culuy, Himicuy.

15 Tunaman-jitasBa

16 Tunaman-t-rulay

17 Hun-hulassa

18 Hun-hulachiy, Hun-hn-

laycachiy.

19 Hun-hulay, Hun-hulacuy,

Hun-hulaluy.

20 Guaputucui

21 Guapussa

22 Chalaculuy, Aptiluy

23 Jitapaaalla, Huica-

papasslla.

24 Jitassa, Unicapassa

25 Jita, Huicapa

AS.

Huichgasga Huichgay

Janagnian, Humaman Janay, Huma Janagpi, Huraapi Janagmanta, Humaman ta Janagpita, Humapita Ahshuan-janagpíta, Ahshuan-

humapita. Ahshuan-janagman t a, A h s-

huan-humanmanta. Chamusga Cbaniog Huyticacushga Huyticog

Huyticuy

Cuchucasga Cuchucav Oongorlfasga Gongorichisga

Gongoricuy

Jatun-runa tucog Sobervio Apicuy, Chartc-uy Huicapana

Huycapasga Huycapacog

ATM.

Mutuyata

Mutuyaña

Alajja

Alaparu

Alajjana

Alaj)toqque

Alajiata

J uccamp-alajj at a

Jucamp-alaijaru

Purita Purifla Kquemita Kquemiña

Kquemisiña

Ccuchutata Ccuchuntaña

euillpttata uillpttayafta

Quillpttasma

Jachha untan iña Jachha untiri Cattastri Jaccttañjama

Jaccttata Jaccttasiri

64

Ú6

eAST.

1 Arrojar r.

2 Arrojar hacer

3 Arrojarse v.

4 Arromadizadc-u, p-

5 Arromadizaime r.

o Arropado— a, p.

7 Arropar r.

8 Arrope rse

O Arroyo n.

10 Arruga

11 Arrugado— a, p.

12 Arrugar v.

13 Arruparse

14 Arrulnadc-a, p.

15 Arruincr cosas r.

16 Arruinarse /a fortann

17 ,, el eáiñcio

18

/a sa/t/(/

19 nna población

20 Artemisa /i.

21 Articulación arte/o

22 Articulado— 8, p.

23 Aiticulador— p, «rf/.

CVZ.

Iluic-c'jlmy

Huic-clihiichiy

Huic-chhujtiy

Clihullmiacca Crihultnicuy

Ppistuscca, Ccatascxra Ppistuy, Ccatay

Ppistucuy, Ccatacuy

Huchhuy-niayii

Sippu

Sippuscca

Sippuy

Sippucuy

Thuniscca. Ccllo-chi«cca

Tucurccuy

Tucucapuy Thunipuy

Hihuicapuy

Puninyachty, Ccollochiy

Marcju

Moceo

Sumak-rima'-cca

Stiniak-rímak

AtAC.

Huischuy, Huicapay . Choccay H ui schuchiy , H uicapachiy Huischucuyctty, Hnicapamy-

cuy. ChulUhuaii-onccoscca Chullihuan-liapichictiy

Mastiscca, Ccatascca Maytuy, Ccataj', Ccatachiy

Panipayciiy. Maytucuy, Ccatacurccox-

Uchuc-maj'u, Uchuc-inayulla

Pace-cha Sipii Sipuscca

Sipuy, Siptichiy, Siptirccca1iÍT Sipucuy, Sipiicurccoy Tucusóca, Mancascca. Tnftis-

cea, Huac-chavascca. Maiicayaehiy, 'facuchiy, Tu-

curecacbiy: Huac-chayav Tañiroeoy, Tuñicorccoy

Onceorccoy, Bccoyay, Eccoya-

curceoy. Tucuscca, Huacchayascca Marco Moceo

Sumacc-rimascc i Sumacc-rimacc

1 Jítay, Htticapay, Chapiy

2 Jitachiy Hmcapachiy

3 Jhaooyctty, Huicapaeiiltty

4 Chulltipacussa

5 Chnltipacay, Ch«lli|w;ha-

lachiCTiy.

6 Aillnssa» Cataculnspa

7 Aylhiy. AylHichiy, Cata*

chiy.

8 Aylliicuy, AyUuculny, Ga-

tacay.

9 Uchuc-mayu, Tacssa-ma-

Yulla» Yacti'

10 Shipu

11 Shiptissa

12 Sbipnchiy, Shipaycalachiy

13 Shipnciiy, Shipucnluy

14 Catnacassa, Pncfauoasda,

TantMa, MaticaMa.

15 Mancachiy, Camacachiy,

Pnchtacachiy,

16 Huac-chaltiy. *

17 Tunilny, Pálumny, Qui»

tihiy

18 Ishyaluy, Iftiutluy, Ishyay

19 Juc, Malea, ÍJUuy

20 Maleo

21 Mnhn

22 Alün-Hmasaa 33 Sumá-Hma

AV.

Haicapay

H uicapaycacheg

Jitacuycog

HuÍBgayasga Htiisgacharisga

Pitnagpa Pitocoy

PitacuBh^a

Paccha

Shipu

Shipucas^a

ShipucuT

Shipucacusga

Amiinasga« Pobreyas'^a

Imatapis-juchtichin

Huacchayasga Juchtisga-lmasi

Guesiasga

Marca-arruinasga Jacha- ojan hnicthtt^a Shumag-rimacuy -rimacog

-rimacufi

ATMv 05

Jaecttafia

Jaccttayafta

JaccttasHla

Nasa usuni Nasa usuJSa

Llauttapísita Uauttnpiila

Llanttapiniña

Jiscca jauira

Qqaispiña

Qqaispintapita

Oquispintaña

Qquiapintasifta

Jan-nalttata

Jan-ualttayaña

Jan-ualttiri Merqquechat-uta

Usurniucufla

Merqquechat marca Altamisa Moccon tullo MoccuntuUata Mocfonturi 17

66 QA8T.

1 Artionlar ¡bs palabras

2 Artículo de la muerte

3 Artífice n.

4 Artificial adj.

5 Asa n,

6 Asable ad;.

7 Asado— a, ^.

8 p.

9 c/e g-ailina

10 Asadura entrañas del a-

nimal. n.

11 Asaeteado— a, p.

12 Asaeteador— a, a-tj.

13 Asaetear r.

14 Asar

15 Ascender

16 ,, hacer

17 Asco tener

18 ,, interjección de

19 Ascua n.

20 Aseado— a, p.

21 Asear r.

22 Aacer

23 Asearse v.

cvz.

Allin-rimariy

Huañuy-pacha

Kurak, Camay ok

Rurascca, Rurasccalla

Rinri, Happina

Canean alia, Kcaspanalla

Canea, Kcaspa, Cusaseca (cea.

Caneascca, Keaspascca, Cusas-

Huallpa-canea

Ñatti

Huaehhiseea

Huaehhik

Huachhiy

Cancay, Kcaspay, Cusay

Seccay. Huichay Seccachiy, Huichachiy

Millay, Millaeuy

Atatau!

Sansa

Chhuyancha-seca, Allieha»cca

Chhuyanehay.Alliehay

ChhuyanchachiyAllichachiy

Chhiivancliacuv, Allichayeuy

ATAC.

Suaiacc-rimay, AUin-rimav

Huañui-liora, Huañunajai-

hora. Ruracc

Rurascca» Rurasccalla Rinri, Hapina CancapasUa

Canea, Caneascca Cusai Caneascca Huallpa-canca Achura

Flechahuan-tipascca

Flechahuan-tipaee

Flecha '

Cancay, Cancarccoy, Cusay.

Huatiarceoy. Siccay. Huichay, HuichariY Sceeazhiy, Seocarccachiy, Huí-

charichiy. Millav, Millacuv Attaila!

Sansa, Kauracc*nina Plchascca, Maillascca, Allí-

chaseca, AyhniaQca. Pichay, Mailfay Ayhuiy, AUi-

chay. Pichaehi}', Maillaehiy, Ayhni-

chiy Pichacuy, Pichiycucuy, Mal»

llficuv.

1 Tdqni-limay, Snma-limay,

AiUn-Umay.

2 Huañv i-hora» Hua*

ñnna-hora.

3 Lula

4 Lalassa. Lulaasalla

5 Linli. C hataca O Cancapasslla

7 Canea, Canoassa. Cusai

8 Caiicassa. Canpassa

9 Haallpa-canca

10 Mishqaipa, Ñatin

11 Hnat-rissa

12 Htiat-ríccu

13 Huat-riy

14 Cancay,Cancaltty, Cusay,

Hnatialny;

15 Jiay, Jialtiy, Yalcuy

16 Jiachiy, Yalcuchiy, Pa-

llalcuy. 3 7 Millacui

18 Attatau! ;«! ¡aj!

19 Ssanssa, Nina

20 Pichassa, Pa*has8a» Ay-

huissa, AlHchassa

21 Pichay, Pa-hay, Ayhuiy,

Allichav.

22 Pichachiy, Pa-hachiy, Ay.

huichiy.

23 Pichaeoy, Pa-hac«y, Ay-

huicuv.

AV.

Shumag-rimag

Huañiiy hora

Rural?, Camacacheg

Rtirasgalla

Kinri

Cunuanapa, Cuhuanapa

CancasKa, Cuhuasga

Cuacasquisga

Huallpa canea

Misquinan-aychapa

Huacllisga, Tucsisga Huacllicog, Tucshicog Huacllf, Tucsí Cancay, Cuhuay

Huichag Huychacheg

Melanav lAtatay"! Nina raurag Mayllacusga, Pichacusga

May Hay, Pichay

Mayllachí, Pichachí

Mayllacuy, Pichacuy

ATM«

Moccontafla

Ttaqquesiña

Luriri

Patapat-lurata

Catufia

Cancañjama

Cancata

Canea

Sajjta

Cancasita

Junsuta junusiri Junsuña Cancana

Alayttaña

Alatayaña Alaittayaña

Ajitafta !Tití! Sankca Ccomachata

Ccomachaña

Ccomachayaña

Ccumachasifla

66

67 GAST.

1 Asechador &dj.

2 Asechar v.

CUZ.

ATAC.

3

hacer

^ Asegurar cuidar alguna especie.

5 Asemejado— a,

6 Asemejarse v.

7 Asentado— a, p.

8 Asentar v.

9 escribir

10 Asequible adj.

11 Aserrable

12 Aserrado— a, p.

13 Aserrar v.

14 Asesinado— a, p.

15 Asesinar v,

16 Asesino— a, adj\

17 Aseverar v.

18 Así adw

19 y, nomás

20 y y también

21 <?s? pre¿r.

22 ,, oicen és resp,

23 , será

24 , será ía/ ve*

25 és

Ccaumihau

Huateccacc, Huateccapayacc ,

Sayapayacc, Tiapayacc.

Ccaumihuay

Huateccay» Huateccapayaj,

Suyapayaj, Sayapaya^-.

Ccahnapayachiy, Ccatipaya*

Huateccacliiy, Sayapayachij,

chiy.

Tiapajachiy.

AUin-huaccaychay

Huaccaichay

Ric-chhacuk

Ric-chacucc

Ric-chhacuy

Ric-chacuy, CaccIIa-cay. Pai-

hinalla-cay, Chai-hinalla

Tacyachiscca

Tiaacca

Tacyachiy

Tiachiy, Tiarccachiy

Qquellocay

Ccellccay, Ccellccarccoy

Taripanalla

Taripaslla, Tarinalla

Cuchunalla. Huittunalla

Cuchupaslla, Cuchunalla

Cuchuscca, Huittuscca

Cuchuscca

Cuchuy, Huittuy

Cuchuy, Cuchurccoy

Huañuchiscca

Huañuchiscca

Huañuchiy

Huaiíuchiy, Tucsiy» Sepenroy

Runa-huafluchik

Runa-huafluchecc, Runa-sepecc

Arí-fliy

Ari-niy, Au niy, Aunerocoy

Hiña

Hiña, Chaina, Caina

Hinalla

Hinalla, Chainalla, Cainalla

Hinallatae

Hinallatacc, Hinallataccmi

Hinachu?

Chainachu?Hinachu?

Hiñas

Chainas, As, Hiñas

Hinachá

Hinachá, Chainachá

Ichas-hinacanman

Paccta-hina, Ichapaschaina

Hinam

Au-ricui

1 Tapa, ilncapa, Licapa*

Tapapa, Tacupa, Alca

2 Tápay.Ancupay, Licapaj,

Tácupay, Aleay.

3 Tápachijr, Ancupachiy, Li-

capachiy, Ssacapachiy.

4 T-rulay, Seguray

5 Lic-chacti

6 Lic-chacuy, Cáalla-cay,

PainuUa, Pai-nila

7 Taicussa

8 Taycachiy, Tacuchiy

9 T-rulay, Iscribiy

10 Talipasslla

11 Cucnupasslla

12 CttcHussa

13 Cuchuy, Cuchiduy

14 Uuafiuchissa

15 Huaftuchiy, Huañuycala-

chiy, Tucsiy, Tucsiluj.

16 Nuna-huañuchi, Mu>hucn

17 Au-niy, Au-niluy, A-niluy

18 Jiña, Chaina, Caina

19 Jinalla, Chainalla, Cai-

nalla.

20 Jinatan.Jinallatan

21 Chainachu?Jinachu?

22 Asai.Jinass.Chainaas

23 Jinat-r, Chainat-r

24 Páta-^ina, Icha-chainu

25 Au-ari, Chainumi

AH.

Huatgacog

Huatgay

Huatgaycachi

Seguuay, AlHpa-huatay

Jucman-richactin richacusga

Tacyasga

Tacyacuy

Gueílgay

Tarípanalla

Cuchunalla

Cuchusga

Cuchuy

Huanuchiscca

Huanuchf

Runata-huanucheg Aumi-ní Chaynu Chaynallunam

Chaynumari ¿Chaynucu? Chaynus-niyan Chaynuchar Ichapis, Chaynu-can Chaynu mi

ATM.

Ccamathasiri

Ccamatha

Ccamathayaña

Tturuntaña

Quipcaqui Quipcacnasiña

Cconttata

Contaña

Suma-quellccata

Lurafijama

Cjuchunjaraa

C]¡uchurata

Cjuchuntaña

Jiuayata

Jiuayaña

Jacc-jiuairi CJcjamayaña Acjama Ucjmaqui

Ucjamapini

Ucjamati

Uc]aniapiniua

Ucjamachi

Ucjamapachaua

Ucjaniaua

67

68 CAST.

1 Así és, sin duda

2 ,, mismo ha de ser

3 está?

4 ,, está 5

preg. resp.

me parece

6 ,, sera pues m. adr.

7 ,, como m. adv.

8 ,, también

9 ,, pues

10 ,, es que

11 ,, lo podría hacer vo

12 Y adv.

13 ,, mismo

14 Asiento n.

15 Asirse v.

16 ,, unos con otros

17 Asistir V,

18 Asna n.

19 Asno

20 Asociado— a, p.

21 Asociar v.

22 Asociarse

23 Aselador— a, 24. Asolar r.

a<//

Hinapunim, Hinallatak

Hinapunim-cancca

Hinallachu?

Hinallam

Hinachus-hitia

Hinach-ari

Ima-hinaní

Hinallatak

Hina-ari

Chay-hinacca

Hinataccaruraytaatiymanmi

Hinaspari

Hinallatak

Tiana

Happirccocuy

Happipanacuy

Sayay

China-asnu Orcco-asnu Masinchascca Masinchay

Masinchacín'

Purunyachik, Taktak Purunyachiy, Taktay

ATAC.

Hina^nim-cancca, Cahina-

ptinim-cancca. Hmallatti^ancca, Hinallatacc*

mi-cancca. (nallachu?

Hinallachu ?C hainachti?Chai. Hinallam, Chainallatn Hinamric-cbacapuan, Ch a i-

nam ric-chacapuan . Achicuy, Acha-rictiy, Chai-

nach^rancca. Himainara

Cainatacc, Hinallatacc Hinata, Hinata-ya Hinaspa

Hinatapasmi-nirarccoyman Hinaspacca Hinallatacc Tiana, Con>jfo Hapicuy, Hapicurccoy Hapinacuy Chaipi-cay, Caípi-cay, Huacpi-

cay. Caray ay, Yanapay. Cbiiia-asnu' Orcco-asnu Masanchascca Huntanacachiy, Cuscanacar-

ccachiy, Masamchay. Huntanacuy, Huntacúy, Cn»-

cachacurcco}'. Chincachecc, Chincarccachecc Chincachiy, Chincarccachiv

jjat.

1 Jinallain can - ha, Chainu-

llam-can-ha.

2 Jinallatacnii-can-ha, Qui-

quUlanmí-can-ha.

3 Jinallachu? Chainullachu?

4 Jinallam». Chainallam

5 jinam-lic-c hacapaman,

Chainumi- -

6 Chainat-r-ari, At-ra-ari,

Chainat-r-can-ha» J inat-r

7 Hitnahinam

8 Jinallatan

9 Jina-ari, Jinacta-ari

10 Jinal-ari, Jinaptin

11 JinactapÍ8*luIalTrmaiiiiii

12 Jinal-ha?

13 Jinatan, Jinallatan

14 Tacuna, Tacacunacullo

15 Chalacuy, Chalaculy

16 Chalanacuy, Huaylassyay

17 Cait-ruó Huict-rucay,

Yanapay.

18 T-rina-assnu

19 IJIu-assnu

20 Masanchas»a

21 Juntanacachiy, Cuscana-

cachiy, Pulachiy.

22 Juntacuy, Jun tanaca y,

Cusca-cay.

23 Chincachi, HuUuchi

24 Chiiicachiy, Hu.lluchiy,

I'ainp:;cliachiy.

AN.

Sq^uru-chaynunii

Chaynullani-canga

¿Chaynucu-caycan? Chanullam caycan Chaynu-cangantam>yarpá

Cha3'nuchar ari

Imagina

Imaginapis

Chaynumi-ari

Chaynupega

C hay ta-ñogapis- raram an

Oinallaman-ruraman

Tiana

Charicu3'cuy

Charipanacu3'ay

Chaychn-cay

China-asnu Orgo-asnu Jununactisga Jununacuy

Junuyacuyan

Purumyachcp: Purunvachí

AYM.

Ucjaniapini

Ucjamapininiua

Ucjamapiniti

Ucjamapintsquiua

Ucjamapinipachaua

Ucjamaquichí

Ucjamai'aqui

IJcjam pacha

Ucjamapinipi

Ucjata

Ucjamlurirista

Ucatisi

Quipcaqui

Ccontasiña

Catusiña

Catjapintña

Jutaña

Kachu asnn Greco asnu I un ij a pita Jiintjapiíia

Juntjapislña

Oraqquechiri Oreqqnechaña

8ft

«9

CAST.

1 Asoleado— a, p.

2 Asolear a¡¿anos frutos

3 Asolearse f.

4 Asomado— a, p. 6 Asomar r

6 Asomarse

7 Asombrado a, admirado

8 Asombrar, hacer sombra

9 Asombrarse admirarse

10 Asombroso— a, a<(^'.

11 Asordado— a, p.

12 Asordar v.

13 Asperjar

14 Áspero «íi*.

15 acre

16 de genio

17 Aspirante ar//\

18 ,. bomba n.

19 Aspirar v.

20 Asquear v.

21 hacer

22 Asta de lanza n.

23 M ^^ cuerno

24 Astilla n.

25 Astro estrella n

26 Astuoia o/jrar con v.

27 Astuto— a, af/y.

cuz.

Ccahuiyascca, Cjaya, Cjaunti Ccahuiy achiy , Cj ay achiy

Kcoñiricuy Ricjuriscca Ricjurichiy Ricjnriy, Ricachkny Utiscca

Llantuy Uticayay

Utipak-cama

Roktoyascca

Rokttoyachiy

Chhallay

Ccatqque

Ccatqque-hayak

Phiña-soncco

Munak

Unu* chhonccak-chhunchiiU

Munay

Millacuy

Millachiy

Chuqui

Huakra

Llantta

Ccoillor

Atokrayay

Atok-runa

AYAC.

Rupaipi-mastaficca Rupaichachiy, Rupaiman-nias-

tarccoy. Rupaichacuy, Ccoñiricuy Ricuchiflcca Ricurichiy, Ricuchiy Ricuriy, Ricuchicuy Manchariscca, Cea n II a j a r-

ccoscca. Llantuy, LlanturccoT Cea nllaray ay . C( anllarayar

ccoy. Ccanllarayachkmcc Opayascca

Upay achiy, UpayarccachÍT Cnacc-choy, Chacc-chopaj'ay Ccachcca Ccatcce, Pochcco Pina, Ccaoc-chacocc Munacc Soccocc

Munay, Soccoy, Soccorccov Millacuy, Millacuixcoy, Milla-

pacurccoy, Millacarccachiy Caspi Huaccra Checcta Ccoillor

Sacrecuy, SacrecuTOcoy Sacre-runa, Atocc-runa. Ya-

chaipa-pasaacca.

ros.

1 Lupaiman-t-mlassa

2 Lupaiman-raastay, Ahui-

cniy, Mishquíchty.

3 Lapaichacuy, Hunucuy

4 Licachissa

5 Licalichíy, Lícachiy

6 Licaliy, Lícachicuy, Ancuy

7 Jañassyassa, Manchassa

8 Llantay, Llanttimuy

9 Jañassyay, Assalaluy, Ja-

ñasyalu^.

10 Admirpchicu

11 Upassa

12 Upachiy, üpaycalacliiy

13 Cháchuy, Cháchupay lí. Hat-ra. Lumi-lumi

15 Hámmia. Pucho

16 Pifia, Millapacu

17 Muña

18 Ssu-hu

19 Munay, Ssu-huy, Ssuhuluy

20 Aíillacuy, MiUaculuy, Mi-

llachicuy.

21 Millapacachíy

22 Casspi

23 Huala

24 Astilla, Yamtachacuna

25 Hm'Ilur. Cüillur

26 Sacrecuy, Sacreculuy

27 Yat-raipa-pasassa, Sacre-

iinna, Atíí-nuttíi.

AK

ATX.

Rnpayhuan-chaquisga

Lu pirata

,, chaquichi

//«my

Lupiaña

chaquicuy, Rupacha-

Lupichasiña

Ricachacuycan

Macjatata

Ricachacuy

Macjataña

Huatgarcur-ricachacuy

Macjatasifla

Hanllarasga, Manchacasga

Muspparata

Hanllaray

Musppachaña

Hanllaracuna

MuBppachasifla

Hanllarayacheg

Bullaptafta, Mu

Upayasga-mana-huiyar Mana-huiyag

Occarata

Occaraña

Chacchuy

Chhalltaña

Caquiag

Ttacu

Ayag

Chliapacca

genio-Piñapacog

Ccoro

Munacog

Muncafla

Chagchucuna

Juchaña

Musscuy, Munacuy

Jaccusuña

Melanacuy

Ajjtafta

Melanachí

Ajjtayaña

Chuqui

Laua huajjra

Huagra

Uacahuajtira

Llanta

Caiña

Goyllor

Gara uara

Atoc-ruran, Sacremi

Camaqquena

Atoe-runa, Sacre

Ccamaqque

18

70 CAST.

1 Asueto, vacación n.

2 Asumir v.

3 Asunción de la Virgen a.

4 Asurarse requemarse v,

5 Asustadizo— a, adj.

6 Asustar v.

7 Asustarse

H Atacar acometer f.

9 Atadero n.

10 Atado bulto n,

11 Atador adj.

12 Atajadizo n.

13 Atajador— a, adj.

14 Atajar /a ida p' impedir

15 hacer impedir

16 Atalaya />.

17 Atalayar r.

18 Atar V.

19 Atarse

20 recíprocamente

21 Atarearse v.

22 Atascado— a, p.

23 Atascarse

24 Ataúd n.

cxrz.

Samana, Satnay

Happiy, Hattalliy

Koílanan Mariak, Hanak pa-

c hat a-huichapusccan. Ruphapuy

Manchak-soncco, Llallak Manchhachiy, LlacUachiy

Manchacuy, Llaccllayay

Phahuaycuy, Ccallariy

Huatana

Kquepi

Huatak

Qquencha, Percca

Hark'ak

Hark'ay

Hark'achiy

Ccahttanapata, Chapatiyana

Ccahurayay, Chapatiyay

Huatay

Huatacuy

Huatanacuy

Ppituycachay

Ccaknascca, K'isquiscca

Ccakñacuy, K'isquiy Aya-huíintuna

AYAC.

Samai, Samacui, Samana, Sa*

mana-punchau. Hapicurccoy, Hapicuycuy Mariap cieloman haicharis-

ccan, Chaquicuy, Rupacuy Manchapacucc, Mancharícucc Maiichachly, Mancharccachiy

Manchacuy, Manchncurccoy

Atipay, Atiparccoy

Huatana

Ccepe, Maitu

Huatacc

Ceencha, Percca

Harcacc

Harcaj*

Harcachiy

Ccahuana

Ccahuay, Ccahuarayay

Huatay" Chaccnay, Huancar-

ccoy, Quipurccoy Huatacuy, Chumpicuy, Chnin-

picorccoy. Huatanacuy, Huatanacorccoy

Ancha-ruranayocc-cay, Sinchi-

Uamcay. Quichquircco8cca, Quichqaipa-

corccoscca, Cacsarccoy, Quichquipacujr Aya-huantuna

JTTK.

1 Jamaiyjamacuijamactina Jamacuna

AH.

AYM.

70

2 Chalacuj, Chalaculuy,

3 Cieluman-jiainin

4 Chaquicuy, Lupacuy

5 Macnapacu, Manchactt

6 Manchachi y, Mancha-

lichiy.

7 Manchacay, Manchaculuy

8 Atipa! uy

9 Huat acuna

10 Hipi, Pitai, Maitu

11 Huata

12 Hint-ra, Pilha

13 Jalea, Jalcacu

14 Jalcay, Jalcaluy

15 Jalcachiy

16 Licana, Licacuna

17 Licay, Licaycat-ray

18 Hnatay, T-ranay,' Huan-

cuy, Isquty, Tinquiluy.

19 Huatacu^', Huat-raca-

culuy

20 Huatanacuy, Huata-

naculuy.

21 Ancha-lulanayu-cay,

Yap-lulay.

22 Quit-rquissa, Cacsassa

23 Cacaaluy, Cacsaculuy

24 Aya-huantuna

Hapicapuy

Huichayta, Jamag-pachaman

Chaquipucuycun, Rupapucuy- Manchacog-shongo [cun.

Manchachi

Manchacushga Huapucuj", Magacuy Huatacuna Huatashga Huatacog

Chapacuna, Jarcacuna Ciapacog, Jarcacog Chapay, Jarcay Chapachí, Jarcachí Gahuacuna-pata Gahuacuy, Huatgacuy Huatay

Huatacussga

Huatanacuyasga

Ahca-ruranacuyog

Quichquicasga

Quichquicaycusga Aya-huantuna

Inancaña Cargochasiña

Uañaptaña

Aajarasiri

Asjarayaña

Asjarasiña

Jalj ataña

Chinuña

Qqtiepi

Chinuri

Jarkcasiri

Jarqquiri

Jarkcaña

Jarhcayaña

Ccamiri

Ccamaña

Chinttaña

Chinttasiña

Chinttapisiña

Añapttatha

Añapttaña Amayhuaña

71

CAST.

1 Ataviar v.

2 Ataviarse

3 Atavio n.

4 AtenuNrJeaíéo— a, p.

5 Atemomar v.

6 Atemorizarse

7 Atender

8 Atenderse recíprocamente

9 Atetar v.

10 Atento— a, que presta

atención.

11 Atenuar disminuir

12 Aterido— a, p.

13 Aterir v.

14 Aterrado— a, p.

15 Aterradoi>-a, adj\ ItJ Aterrar causar terror r.

17 Aterrarse v.

18 Atesorado— a adj.

19 Atesorador— a,

20 Atesorar v,

21 Atisbador— a,

22 Atisbar v.

«<(/.

23 Atizadero— a, n. 24. Atizador— a, ai//.

25 Atizar el fuego

CUZ.

Allichay, Ccapchichay AUichacuy, Ccapchicnacuy Sumak ppacha Mancharíscca, Llacsascca Manchachiy, Llacsachiy Manchacuy, Manch a p ac uy,

Llacsay. Uyariy (cuy.

Uyarinacuy , AUin-ccahua n a- Ñuñuchiy Uyarik

Pisiyachiy

Chirayascca

Chirayay

Kcak-chascca

chak

chay

,, chacuy Ccapak, Illayok Ccoilqque-huñuk, Ccapakyak

huñuy, Ccapakyay

Ccahuapayak, Chapatiak Ccahuapaj'ay, Chapatiay

Ttopq quena, Nina-hasttina Ttopqquek, Nina-hasttik Ttopqquey, Nina-hasttiy

ATAC.

Allichay {pacay.

AUichacuy, Churacuy, Pacha- Mudana, Pacha Manchariscca Manchachiy, Mancharichij* Manchacuy, Mancha p acn r-

ccoy. Uyany, Huaccaychacuy Huaccftvchanacuy Ñuñuy, Ñuñurccoy Uvarecc, YupaycHacucc

Pisij'achiy. Tacsayachiy Chiri-nasascca, Chiriscca Chiriyay, Chiricurccoy, Um-

porccoy. Llumpai, Manchascca Manchachecc Manchachiy, Soccsotichiy Manchacurccoy,Soccsoterocoy Ccollccc-huaccaichascca

Id. -huflocc, CcoUcce-mas-

cace, Id. manta-yarccascca Ccollcce-huñuy, Ccollccc-mas-

cay, Ccollcce-tanday. Huateccacc, Ccahuapayacc Huateccay, Ccahuapayay

Nina-astina, Horgonero Astecc, Nina-astecc Astiy, Huaycuy, Cunyachiy, Toccpipayay.

jm.

1 AlKchav

2 AUichapacuy. T-nilapacuy

3 T-rulacuQa ' Pacha

4 Manchassa, Manchallssa

5 Manchachiy

6 Manchapacuy, Mancha-

paculuy.

7 Uyaliy, Cuidadohuan-cay

8 CuidánRctiy

9 Ñuftiiy, Ñuñuluy

10 Uyali, Uyalicu

11 Pishichiy Uchncvachiy

1 2 Alalassa, Ucapafussa

13 Alalaluy, Alalaculuy

14 Chiap-manchassa

15 Manchachicu

16 Manchachiy

17 Yap-manchactiluy

18 lUai t-rulassa

19 Ulai-atu, Illai-juñu. lUai-

ássi .

20 Illai-utuy, lUai-juñuy,

Illaí-ássiy.

21 A ncapa, Yat raillap-licapa

22 Huaytiay, Ancupay, Yat-

raillap^Hcapay.

23 Assticu, Jorgonero

24 Assti» Nina tncsipa

25 AsstÍ3% Cun^achiy, As8ti>

pay, Tucsipay

Allichay, Shumagyachi Allichacuy, Shumagyacuy Shumag ricaranampá Mancharis'ga Manchachí Manchacuycun-quiquin

Huiyari Huiyanacuyan Ñuñuchi Huiyacun

Huallca^^'achí Chirisga, AlalacuFga Chirí, Alalacuy

Manchacarisjga

Mancharachicog

Mancharachí

Manchacuricuy

Guellaynin-huñasga

Gucllaynin-churacog

Guellay-churacuy

Gahuacog Gahnacu^'

Nm&.aBpiemm Ninata afipicog Ninata-aspí

ATM.

Yamparaña Yampasiña Ya ñipara Sustjata Sustjayafta Sustj asina

Isttaña Isttasisjaña Ñuñuyaña : Isttin

Jiskcayaña Ttayantata, Ppariqui Tayachaña, Pparíaña

Ppari

Ppariyri

Ppariyafla

Ppariqui

Imata

Imattirí

Imana

Unchhüqquiri Unchhuqqiña

Ñactayaflataqui

Ñactairí

Ñactayaña

n

72

CAST.

1 Atmósfera n.

2 Atolondrado— a, adj.

3 Atolondrar v.

4 Atolondrarse

5 Atolladero n,

6 Atollado— a, estar

7 Atollarse v.

8 Atontado— a, ad.

9 Atontarse v.

10 Atorado— a, adj.

11 Atorarse v.

12 Atormentador

13 Atormentar v. 14. Atractivo— a, adj.

15 Atraer v.

16 Atragantado— a, p.

17 Atragantarse r.

18 Atraible ae(f.

19 Atiancado— a, p.

20 Atrancar v.

21 Atrapado— a, p.

22 Atrapar r.

23 Atrás aííF.

24 Atrasado— a, p.

25 Atrasar retardar v.

CT7Z.

Huayra

Ppancu, Musphapuk

Ppancuchiy, Musphachiy

Ppancucuy, Musphapuy

Ppoticco

Sattirayascca

Sattiycucuy

Utik Utipuy

Chacachicuk, Ccacnacuk Chacachicuy, Ccacnacuy

Ñak*arichik

Ñak'arichiy Soncco-aysak

Soncco-aysay

Chacachicuscca

Chacachicuy

Aysanalla

Kquemiscca

Kquemiy

Happipacuscca

Happipacuy [manta.

Qquepa, Huasa, af. tnan, pi, t a,

Qqnepariscca

Qquepachiy, Qquepay

ATAG.

Hunyra

Muspayascca, Sonsoyascca

Muspachiy, Sonsoyachiy

Muspa3', Muspaicachíú

Síniga, Millpu

Sinigarccoscca

Sinigacurccoy, Sinigaman-sa-

ticurccoy. Uparccoscca Muspaycachacuy, Poccesyay

Quichquipacuscca Quichquipacu}', Quichq ti i pa-

curccoy, Cceccepacurccoy. Ñacaríchicocc, Ñacarichccc,

Muchuchecc, Amuelacc. Ñacarichiy, Muchnchiy Hamuchicucc, Aysamucc, Ay-

saricucc. Aysay, Aysarccoy Quichquipacuscca Quichquipacuy , Quichq u i p a-

curccoy. Aysamuualla, AysapasIIa Ccemichiscca Harcay, Harcaycachiy, Ccc-

miy, Hapirccoscca Hapiy, Hapirccoy Ccepániati, Hnasaman Cceparescca. Mana-yachaoc Cceparccachiy

Jinr..

1 Hoauya^

2 Muspassa, Sonsossa

3 Muapachiy , Son s oc h i y

4 Úpala V, Muspapacuy %5 Siniga, Millpu

Sinigalussa

7 Sinigacttluy, Sinigaman-

ssaticuluy.

8 Upassa, Muspassa

9 Muspapacuy, Muspayca-

t-racuy.

10 Quit-rquipacussa, Ñitissa

11 Qnitrrquipacuy. A-huna-

loy. Nitichicultiy

12 Nacalichi, Ñacachiea, Mu-

t-ruchicu.

13 Nacachiy, Mut-ruchiy

14 Ssamnchi, Aysacn, Jan-

t-racü.

15 Aysay Jant-ray

16 Quit-rquipacussa

17 fi"*t-rquipacuy, A-hti«

nalny .

18 Aysamtinalla, AysapassUa

19 Hitniasa, Trancassa

20 Jalcachiy, Himichiy,

Trancay. 2\ Chalassa

22 Chalay, Chalaluy

23 Hipaman, HnaaBaman

24 Hipassa, Manayat-ra

25 l^ipacbty

Aff.

Huayra

MuBpayasga, Lcx:oyasga

MtiBpayachí

Muspayacusga

Millpog-siniga

Sinigashga

Sinigacuaga

Upayasga Upayacusga

Quichquipacussga Quichquipacuycun

Ñacachicog

Ñacachí Shongo-cnsichicog

Shongoman-sliti t acog Cuncachu, Chacacacheg Cuncanchu-chacacaycusga

Shamuchina Quilltisga Quillucní, Tacrayciiy

Apissga, Cliarisca

Apicuy, Charicuy

Guepaman

Gueparissga, Mana yach ag

Gueparay

ATH.

Cliaa

Muspparata

Muspparayaña

Muspparasiña

Kolltta

Kollttaífiña

Kollttata

Asmirata Asnurasiña

Chacattata Chacttasiña

Llaquintairi

Llaquintáyaña Jausiri

Jaupafia

CcoUttata

Ccollttasiña

Jausttasiri Ttrancata Ttracaña

Catjapita

Catjapiña

Qqucparmuctata

Qqucparata

Qqiicpartairi

73

C^ETr.

ouse.

1 Atrasarse quedar atrás Qquepacu^'

retardarse.

2 Atravesad»— a, p.

3 Atravesar

Chacachiscca, Chacascca Chacay, Chacachiy

4 Atreverse

5 Atrevido— a, adj,

6 Atiibur

7 Atribulado— a, Adi,

8 Atribular v.

9 Atrición n,

10 Atrincherarse

11 Atropellador— a, adj.

12 Atrepellar v.

13 Atróx adj.

M ana-manchay, Ccak-chay Mana-manchak, Ccak-chak Tumpay

Llaquik-ccatisccan Llaquichiy (ticuy.

Huchamanta-Uaquic u y - p h u-

Auccay-suyav Tanccacuk, Saruk

Tanccacuy, Saruy

Chica-hatun, Nanak-hatun

14 Atu&do— a, enfadado p.

Phiñascca

15 AtU&r enfadar v.

Phiftachiy

16 Aturdido— a, p.

Upayascca

17 Aturdir

Upayachiy

18 Atusado— a, p

Rutuscca

19 Atusado/^a, adj.

Rutuk

20 Atusar v.

Rutuy

21 Augusto— a, adj.

22 AuUador-a,

Ccollanan

Huak-huak

23 Aullar

Huak-hiiay

24 Aumentable adi

Mirachinnlla, Yapanalla

ATAC.

Cceparccoy , Cceparirccoy, Coe*

paricorcco7 . Pasascca, Chacarcoscca Chacay Chacarccoy, Pasarcca

chiy. M ana-manchay Lizo, Mana-manchaoc Tumpay, Tumparccoy Llaquicuscca

Llaquichiy, Llaquirccachiy Nanacui, Puticui

Huichocapacuy, Pacacnrccoy Tanccacc, Tañccacooc, Tañ-

ccaicachacocc. Tanccay, Tanccarccoy, Tap-

rarccoy, Tapray. Llumpaúhatun, Chica-hatun,

Chicancarai, Llumpai-hatun Piñascca

Piñachiy, Piñarccachiy Musparccoscca Muspachiy, Opachiy Rutuscca

Rutucc. Captacc, Cuchuco Rutuy, Captay, Cuchuy Ccollanan Huanyacc, Huaccacc, Allhuacc

Huanyay, Huaccay, AlUraay

Mirad'. inalla. Yapanalla

JÜK; AN.

1 Hipay, HipaJiiy, Hipa- Gueparacuy

culuy.

2 Chacassa, Pasassa Chacacliisíía

3 Chacachiy, Chacaluy, Pa- Chacay

sachiy.

4 Pasalicuy, Pasaliculuy

5 Pasalicu', Lizo-nuna

6 Tumpay, Tunipaluy

7 Llaquicussa

8 Llaquichiv, Uatiuicachiy

9 Nanacul

10 Huit-rapacuy, Pacaciiluy

11 Tan-ha, Taii-hacu, Tapia-

cu, Cumsacu.

12 Tan-hay, Tan-haluy,Cum-

say, Taplay.

13 Yap-jatun, Áncha^jatun,

C5hicancarai.

14 Pífiassa

15 Piflachiy, Piñalcalachiy

16 Muspassa

17 Muspachiy, Opachiy

18 Lutussa

19 Lutu. Cuchu

20 Lutuy, Cuchny

21 Taita-inca Apu-inca

22 Ilua-ha, Hiiaya, Aut-rti-

t-rucu.

23 Aut-rut-rucTiy, Huayay,

Hua-hay. (Ha.

24 Aíilachipasslla. Yapapass-

Mana-manchag

Mana-manchaco;í

Tumpacuy

Llaquicu'isga

Llaquicbí

Shonprollaqiiirtga mana allita-

ni ranga nchipita. Huich<íipacnssga Tangacog

Tangacuy

Jatun-sacra

Pengacarisga^

Pengacaraclií

TJpayasca-gina

T Ipay achí

Rutussga

Rutucog

Rutuy

Apu in'^a

Atacog

Atacuy

Mirachina

AYM. 73

Qqucparasiña

Jununtata Jununtaña

Janajsartaña

Janajsariri

Tumpaña

Llacttata

Llacttayafta

Uflañch'asiña

Pircarasiña Jaljatasiri

Jaljataña

Ajtaña

Pantjata

Pantjayafla

Jinchunchujata

Jinchtinchujaña

Mururata, Mururttata

Munirttiri

Mururttaña

Jnmapini

Huajasiri

Huajaña

Jachhayantañjama 19

74

CA8T.

1 Amnentador— a, ndj\

2 Aumentar v.

3 Aumentarse

72.

ady.

4 Anmento

5 Ai^

6

7 come

8 ,, cuando muera

9 ,, vive?

10 Aunado— a, p.

11 Aunar v,

12 Aunarse

13 A una voz

adv.

14 Aunque conj,

15 ,, no quieras

16 ,, jio vengas

17 Aurora />•

IH Ausencia tiempo de

19 ,, atrás

20 hablar en

21 e/ que /raib/a en

22 Ausentarse v.

23 Ausente está adj.

24 Autor —a, n,

25 Autorizado-^, p.

cirz.

Mirachik, Yapak Mirachiy, Yapay

MiracuY, Yapacuy

Miray, Yapa

rak, pas af.

Maiiarak

Micjuiiraknii

Huañuktinpas

Causanrak-chu?

Hucllachascca

HucUachay

Hucllachacuy

Huc-similla

Pana, Panapas af.

Pana mana niunaktiyqui Mana hamuktiyqnipas Pecha-paccariy Illay, Chhusay Qquepa, Huasa Qquepanpi-rimay, Huasampi-

rimay Qquepapi-rimak, Huasapi-ri- lUay, Cnhusay (niak.

Illanmi, Chusanmi Paccarichik Camachiscca

AYAC.

Mirachecc, Yapacc Miíachiy, Mirarccachiy

Miracurccoy, Miracuy, Achca-

yacurccoy, Huiñacurccoy Mirai, Yapai, Hatunyai

race, pas, clin af.

Manaracc Micunracc Huañuptimpas Causanracc-chu ? Hucllachascca, HucUahnar-

ccoscca. HucUahuaj', Hucllahnarocoy,

Tiiiquirccoy. Camachinacüy, Hucllahaana-

cuy. Hucllata, Huc-similla, Huc-si-

millata.

pas, quipas, chu af.

A m apas-m unaichu

M ana-hamuptiquipas

Achíquiai, Paccari

Illai, lUarccoi, Lloccscivcoi

Ccepa, Huasa

Ccepampi-riina^', Huasanipi-

rimay. Huasa-rimacc Illay, Illarccoy, Illariy Illan, Illanx!on, Illaríñ Ccallaricc ÑauraocUa rnraoc Caniachisfca

Jim.

1 Milachi, Yapa

2 Milachiy, Milaycachiy.

Yapay, Yapaycuy. *

3 Milacny, Jattmyacn 1 u y ,

Achcaculay, Hniflaculuy.

4 Milai, Milainin, Yapai

5 la, pis» chu a/.*

6 Manala

7 Mictinla

8 Huañuptimpis

9 Ciusan achu?

10 Jucllahtiassa, Tinquissa

11 Jucllahnay, JucUahtialuy*

Tinquiluy.

12 Camachinacay, Jucllahua-

nacuy, Jucllahuacuy.

13 Judiada, Jucshimilla,

J ac-shim lUacta. 14. pi3, quipis, cha

15 Amapis-nituiaichu

16 Mana-ssamupttquipis

17 Aylli, AjUimui, Acbiquiai

18 Illai, Iliálul Yálui, Yalálui

19 Hipa. Huassa

20 Hípant-ru-liraay, Hua-

ssant-ru-límay.

21 Huassa-iima

22 lUay, lllaluy, lUactduy

23 lUan, Illalun (pa-lula. 2 ir Hallan, HaJlaicu, Ñau- 25 Camachi99a

Mirachicog Mirachí

Miracun

Miray, Yapay

Assuanra, Chairan

Manaran

Micuycanran

Haañttptimuis

¿Cahuaurac?

Tincuchisga, Huillanacusaga

Tiucuycachi. Huülanaycachí

Huillanacuyasga

Juosimilla

Iiuapis-captin

Mana-mu naptt^ttipis

Mana«3hamuptiauipis

Pacha-huara, Acbicyannam

Illacuy

Guepa-huasha

Huasha-rima

Huasha-rim acog

lUacussga

lUanmi

Musli ogta-yarpacog

Cama^his^a

ATM.

Jachhantairi Jachhantayaña

Jachhantasiña

Jachhantaña

Mascj

Janirara

Mankascaquihua

Mascj jiui apa ns

Jacasquiti?

Junttapita

Junttapiña

Junttapisifta

Ma-sap-aru

Ucjamapans

M ascj janmucatas

Mascj janjutcatas

Ccan'taturu

Jayancafla

Qquepat-jayancaña

Qquepat-parliri

Jayancañ-parliri Jayar sariafla Jayanquidua Lurttiri, CuUariri Liccnciani, Jacuta

74

75

CAST.

1 Autorizador— a,

2 Autorizar v.

3 Auxiliado— a, p.

4 Auxiliaaor— a, adj.

5 Auxiliar v.

6 ,, hacer

7 Auxilio n.

8 Avalentonado— a, ¿kíj,

9 Avalentonarse v.

10 Avaluar

11 Avanzar

12 Avaramente ad^.

13 Avaricia n.

14 Avariento— a, adj.

15 Ave saludo n.

16 dar CSC saludo

17 ro/áíi7

18 AveMaria

19 Aveces

20 Avecilla /7.

21 Avecindado— a, adj.

22 Avecindarse v.

CUZ

Camachik, Rurachik Camachiy, Rurachiy

Yanapascca Yanapak, Yanapaqíiue Yanapay Yanapachiy

Yanapay, Yanapana Runa-Lucuk, Coari tucuk

Runa-tucuy, Ccariycachay

Chanincliay

Ñaupariy, Usachicuy Micilhacuspa Mic 1 1 ha-cay Micliha

Napaycuy, Muchha^'cuy

Piscco Muchhaycusccayqui María

Mayllanipi, May-maylla

Phichiu

Mitnia, Llaktachacuscca

Mitmacu3% Llaktachacuy

ATAC.

Camacliecc, Caehacc Camachiy, Cachay, Rorachij

Yanapascca Yanapncc, Yanapacucc Yanapay, Yanaparccoy V an a paciiiy , Y anaparccachiy

Yanapai, Yanaparccoi Runa cucu-xx:a

Ccari tucuy, Runa tucuy

Chaninchay, Chanincaarc:roy

Ñaupay, Ñaupariy

\liciiacu8pa

Michacui

Ccollcccnayacc, Ccolkceman-

ta-yarccasca. Riniaicui, Rimaícucuit Mnchai-

cucui. Riniaicu3', Riniaicucuy, Ma-

chaicucuy. Urpitu, Piscco Muchaicusccaiqui-María, Ri-

maicuiqui-Maria. Yaynimpi, Ma^niínpi, Mainin-

maíninlla, Yanis-^-anisUa. Urpitucha Vecinuí'urccoscca Vecinocorccüy

JUN.

1 Camachi, Cat-ra, Lulachi

2 Camachiy, Cat-ray,

Lrulachiy/

3 Yanapassa

4 Ya napa Yanapacu

5 Yanapay, Yanapaluy

ü Yanapachiy, Vaiiapa- lacliiy.

7 Yanapai, Yanapalui

8 Nuna tucussa, Guapu tu-

cussa.

9 Na.ii-itacay, Guapu tucuy,

Yaam-cá-niy.

10 T-ranínchay, Preciocta- ^ t-rulay.

11 Ñaupay, Ñaupaluy

12 Mit-ra caíhuan

13 Mit-rácui

14 Ulai-assi, Illai-juñu, Illai-

pi'huañussa.

15 Limaicuj, Li macule ui

16 Limaicuy, Limacuycuy ,

Saludaicuy.

17 Urpítu, Pisho

18 Limaiciic María, Limaicu-

Uai^ui María.

19 Maininochainiíilla, Chainin

chainilla, Huaquin-cuti.

20 Pishticha

21 Vecinucussa, Vecinucului 22 . Veciaocuy, Yccinuculay

AV.

Camaciicog Camaclií

Yauapassga Yanapacog Yciriiipay Yaaapachí

Y añapa

Kuna-tucog, OU.^o-tucog

Runa-tucu3ga, Ollgo-tucusga

Chanicachi

Nauparcuy Michanu-ruracun Michana Micha

Napaícuy, Muchaicuy

Napachí, Mucliachi

Pishffo Muchaicuna-María

Mayllapis

Pichí-pishgo Milacuahga Mitacuy

AYM. 75

Licens-churiri, Jakquiri Licensaña, Jacctifta

Yanapata Yanapiri Y'anapaña Yanapay aña

Yanapttafla Jan ajsaríri

Jan ajsaraña

Tasttafta

Nairaccatiri Michhapiñi Michhasiña Alichba

Aruntat£^

Aruntaña

Jamachhi

Hamppatg bama, Marii^

Cutinaca

Jiscca jamachhi

Marcachata

Margachasiña

76 CAST.

1 AveJentado—a, p.

2 Avejentarse elv&ron

3 7a mujer

4 Avenida ñgtia n.

5 Aventado— p.

6 Aventador— a, adj,

7 Aventajar v.

8 Aventar

9 Avergonzar

10 Avergonzarse

11 Averignable adj.

12 Averiguador— a,

13 Averiguar v.

14

hacer

15 Averno n.

16 Averrugado— a, adJ,

17 Averrugarse v.

18 Aversión tener

19 Avezarse

20 Ávido— a, adJ.

21 Avigorado

22 Avigorar v.

CUZ.

Machuyascca, Payayascca

Machuyay

Payayay

Lloklla

Huayrachiscca

Huayrachik

Yallíy

Huayrachiy

Ppenccachiy

Ppenccacuy

Yachanalla, Tapunalla

Yachay-munak, Tapuk Tapucuy

Tapuchiy

Supay-huasi, Ppuytu

Tictisapa

Tictichicuy

Chekiiipacuy Yachaycachacuy

Yupa munak

Callpanchascca

Callpanchay

ATAC.

Machuyascca, Payayascca

Machuyay, Socco-nmarccoy

Payayay, Payayarccoy, So-

cco-umarccoy. Lloclla

Huairachiscca

Huairachicucc, Huairachecc Yalliriy, Llallirccoy Pucu}', Huayrachiy Penccarichiy, Penccachiy

Penccacuy, Penccacurccoy

Tapunalla, Yachanalla. Tapui-

atinalla. Tapucc, Yachai-munacc Tapuy, Tapuycachay, Tapo*

payay. Tapuchiy, Tapupayachiy, Ta-

puycachiy. Supai-huasi Tictisapa Tictipacurccoy, Tictihuan-

huntacurccóy. Checcnerccoy, Mana-m\inay Yachacacuy, Yachacacarcscoy

Llumpai-munacc Calpachascca Callpanchay. Callpata-ccov

^

1 Auquishyalussa, Chacuas-

syalussa.

2 Auquishyaciiluj, Ju-hu-u-

maluy.

3 Chacuassyay, Chacuass-

yaculuy, Ju-hu-unialuy,

4 LÍtiUa

6 Huauyachissa

fi Huauvachi. Hiiauvachicu

7 Llalliy, LlalKluy '

8 PiScay. Huauyacay

9 Pin-tíachiy, Pin-hapa-

cachij'.

10 Pin*hactiluy, Pin-hacuy,

Pín-hapaculuy.

11 TapupassUa, Yat-ranalla,

Tapiai- atipanalla.

12 Tapu, Yat-rai-muna

13 Taptiy» Tapupay, Tapuy-

cat-ra^. 14- Tapuchiy, Tapuycachiy, Tapuycat-rachiy .

15 Supai-huasi

16 Tictisapa, Tictissa

17 Tictipaluy. Tictihuan-jun-

taculuy.

18 T-rinitiay, Mana-munay 1£> Yat-racacwy, Yat-ra-

caculuy. 90 Yap-muna

21 Callpanchassa

22 Callpachay , C allpact a hu v

Rucuyasga

Rucuyan

Chachuayan

Lloclla

Huitarísga, Huairachisga

Huitaoog, Hiiairachicog

Llallicuy

Huitay

Pengacachi

Pengacussga

Tapunapa

Tapuco.:? Tapucuy

Tapuchí

(sin. Manchana-iacru, Supaipa-hua- Tictisapa Tictiyaaga

Cliegnicunapami Yachacacuy

Llapanta-munacog

Callpayog

Callpachay

AYM.

Achachimuctata

Acha'^hiniuctafía

Auiltnuctaña

LloccUa

Ppusjatata

Ppusjatiri

Atipttaña

Ppusjaña

Pjienccachafia

Ppenccasifla

Jisctafljama

Jiscttasiri Jiscttaña

Jiscttayafla

Nina acjquirí Sirqquintata Sirqquintasiña

Uñisifla Yatinocctasifta

Muncaquiri

Chhamantata

Chbamantaña

76

77

CAST.

1 Avinagrado—a, p-

2 Ayinagrar v.

3 Avinagrarse

4 Avisador— a, adj. r> Avisar v.

() ,, de costitmdre

7 ,, h/icer

8 Aviso n.

9 Avistado— a, p.

10 Avistar t.

11 Avistarse

12 Ayer adw

13 ,, ante

14 Ayuda auxilio n,

15 Ayudador— a, adj.

16 Ayudar v.

17 Ayudarse mutuamente

18 Ayunas, estar en

19 Ayuno, rfia de

20 Ayuntable arí/.

CTTZ.

Ppochccoy asee a Ppochccoyachiy

Ppochccoyapuy

Huillak, Huillacuk Huillay, Huillacuy Huillaycachak

Iluillachiy

Huillacuy

Ricuscca

Ricuy

Ricunacuy

Ccayna-ppuiichau Ccay ni npa-ppunch au Vanapay, Yan apaña

Yanapak*, Yanapacuk

Yanapay

Yanapanacuy, A3'ninacuy

Mallaklla-cay

Ayuno-pnuncliau, Sasi-p.. Huñunalla, Ttinquinalla

AYAC.

Pucli-ccoscca

Puch-ccochiy, Poohocorcca-

chiy, Ccamiarccachi. Puchccorccoy, Puchccoror-

ccoy, Ccamiacorccoy. Huillacc, Huülacucc Huilla'. , Huillacuy Huillaycachay. HuillaTcacha-

cuy. Huillachiy, Huillaycarccachiy.

H uillapay achiy . Huillacoi

Ricoscca, HaUuasixra Ricuy, Ricnrccoy, Hahuay. Ha- ll uarcco^'. Ricunacuy, Hahuanacuy, Tin-

curccoy, Toparccoy. Ccaina-punchau Ccainimpa-puiichau Yannpai, Yanaparccoí, Rn-

raisi. Amathaisi. Yanapacc, Yanapacucc, Ruray-

sicucc, Riirapacuoc. Yanapay, Yanaparccoy, Ru-

raisiy." Yanapanacuy, RuraisinacuT,

Ayninacuy.' MailaccUa. Mallacc almila

Sasi-punchau

Tinquinalla, Tinquipaslln. Taccrochinalla, Huatanalb.

Jim.

1 Puchussa

2 Puch-hochiy. Puch-huy-

calachiy, Hammiachiy.

3 Puch-huhiy, Puch-huculuy,

Hammialuy.

4 HiiUla, Huülacu

5 Huillay, Huillacuy

6 Huillapay, Huillaycat^ray,

Huillaycat-racuy.

7 Huillachiy, Huillaycala-

chiy, Huillapachiy.

8 Huillacui, Huillai

9 Licasaa

10 Lricay, Licaluy, Ñahui-

t-rachiy.

11 Licanacuy, Licanaculu3',

Topaluy, Tincunalu^'

12 Hanyan

13. Hanyampa-hanyannin li" Yanapai, Yanapalui, Ya- napacui, LulaUsi.

15 Yanapa, Yanapacu, Lula-

pacu, Lulayssi

16 Yanapay, Yanapaluy, Lu-

layssiy.

17 Yanapanaciiy, Lulayssina-

cuy, Uyanácuy.

18 Mallalla, Mana-ima-m i-

cnssa.

19 Ayuno-muyun

20 Tmqutpasslla, Masayca-

chipasslla, HuatapassIIa

AV-

ATH.

77

Puchguyasga Puchgocht

Ccallcuntata Ccallcuptayaña

Pucligosga

Ccallcuptasíña

Huillacog

Huillay

Huillaycachag

Auisiri

Auisaña

Auisttiri

Huillachisga

Auisttayaña

Huillana Ricassga Ricay

Auisttafia

Uñjttata

Uñjttaña

Ricanacuyag

Uñjttasiña

Ganyan

Ganyantin

Yanapa

Uasuru Ualuru Yanaptta, Yanapa

Yanapacog

Yanapttiri

Yanapay

Yanapaña

Yanapacuyan

Yanapttasiña

MallagUa

Jan maccata

Punchaullacbu-micuna Huatanalla, Tincuchinalla

Jan maccaña

Payachanchanjama , P a y a- chanjama. 20

1

73 CiST.

1 Ajnmtador— a,

2 Ayuntax v.

3 Azar n.

4 Ázimo adj.

5 Azogado— a,

6 Azolar deshasar madera

7 Azorado— a, p.

8 Azorarse v.

9 Azotado— a, p. 10 Azotar r.

11 Azotarse 12

mutuamente

13 Azucena

14 Azuela

15 Aznñ'e

16 Azul

17 Azules ojos

18 Azusador— a,

19 Azusar v.

adj.

eüz.

Huñuk, Ttinquik

Huñuy, Ttinquiy

Qquencha, Llaquina Mana-cconchoycK

Cjatatatak

Llakllav Llac-Uascca Llac-llacuy

HuaktasccR, Sic-huascca Huaktay, Sic-huay

Huactakuy, Sic-hoacuy

Huaktanacuy, Sic-huanacuy

Hamankcay

Llak-llana

Sallínarumi

Ancas

Ancas-üahui, Titi-flahui

Yachaycachachik

Yach aycach achiy

AT&C.

Tinquicc, Huatacc, Masan-

chace. Huatay, Tinquiy, TinqutrccoT

Mana-suyascca-llaqtti Mana-cc o ric h oy occ-t anta,

Ccon<-'honnacc. Catcatacc, CatcatRtacc,Clinc-

chureoc, Chuc-chucc. Llaccllay. LlaccUarccoy Mancharíscca Manchapacurccoy Huacctascca, Azuttacca Seccolloy, Soba y, Azutir,

Huacctay. Aznticuy. Azuticurccoy.Huacc-

tacuy, Huacctacorcooy. Azntinacuy, Huacctanacay

Asticena

Llaccllana

Asufre

Anccas

Occe-ñahtii, Anccas-ñahai

Yachachecc, Chuschuchacc

Yachachiy, Chtischrischa y. Chuschucharcrov.

lüV.

1 Tinqui,Huata, Masancha,

Cuscacha.

2 Huatay, Tínquiy, Tin-

qniluy.

3 Mana-alcassa-Uaqui

4 Mana-liunchu y u - 1 a n t a ,

Honchunna.

5 Catcatya, Cat-rcat-ry a,

Chuc-cha, Cuyuycat-ra,

6 Uallay, Llallaluy

7 Man:tiapacussa

8 Manchapaculuy

9 Chuquitissa, Mut-ruchissa

10 Chnquitiv, Mu t - r u c h iy ,

T-r^ciiiy.

11 T-rachicuy, Chuqiiiticuy,

Chuc|uiticuluy,

12 C uquitinacuy, T-rachi-

nacuy.

13 Azucena

14 Lia lacu

15 Adufre

16 Azul, Yanamaii-lic-cTiacu

17 U-hi-ñabui, Mnti-ñahui

18 Yat-rachi. Qu i r q u ^ r i a ,

Quirquiríachi.

19 Yat-rachiy, Quirquiriay

AH.

Tinque^, Huatag

Tincuy, Huatay

Llaquina- mana-sliuyasgata Mana-gonchuyoj

Catcachisga

Llacllay

Líacllasga

Llacllacuy, Mancliapacusga

Asutassga

Asutay

Asutacuy

A >utanacu3'an

A sucena-liuay ta

Llagilacuna

A sufre

O ce

Goce ña*'ui

Yacliaycachicog

Yachaycachf

AYM.

Payachiri

Payachaña

Llaquir pnríñjama Ccellccu-

Anccoctara

Llajllaña

Muspparata

Muspparaña

Asuttita

Asuttiña

Asuttisiña

Asutipttasiña

Jaucco pa uceara

Jacha

Azufre

Larama

Laraní nayra

Kcapisiyri

Kcapiyaña

78

79

CAST.

CTTZ.

ATAC.

1 Baba n,

2 Babear r.

3 Baboso— a, adj.

4 Bacín n.

5 Báculo

6 Badulaque adJ.

7 Bagazo

8 Bailador— ra,

9 Bailar v.

10 Baile n.

11 Bajo— a, en el precio adj.

12 Bajada camino de n,

13 Bajar algo v. Irt ,, deprecio

15 ,, la cabeza

16 ,, hacerla á otro

17 Bajarse

18 Bajo adj.

19 músico

20 hablar

21 Balanza n.

Llau^a Llansay

Liausak

Huirqqui, Hispana

Tauna

Huaroklla

Hanchhi

Tusuk, Ccach-htiak

Tusuy, Ccach-huay, Ttakteay

Tusuy, Ccach-hua, Ttakteo Uraycacliiscca

Uraycuna

Uruycachiy, Uraccac'iiy Uraycac'úy K'umuy, K'uuiuycuy

K'umuj'cachiy

Uraycuy, Uraycucuy

Uray

Racju-ounca

Upallalla-rimay

Aysana, Bhlanza

Lausa, Lauta i-,auLay, UaUoapaciiy

Lauta suru, Lauta-simi

Ispacuna

Caspi, Tauna

Cliuchila

Ccamchi, Ccaran

Tusucc, Ccachuacc, Galac!ia,

Tusueuc-c. Tusuy, Ccachuay, Salta?achaT

Tusui, Vintui, Aras-casca Pisiyai, Pisiyascca, Urai a-

chiscca. Quinrai, üra 'camuña Uraicachiy, UraicarccachÍT Pisiyaycacliiy Uraicachiy' Cumuy, Cumuycuy, Cuniuycu-

cuy . Cumuycachiy, Cumuycarcca-

chiy. Uraicuy, Uraicucuy

Urai, Ucu

Racu, Racu-cunca

Upallalla-rimay, Upallallman-

t a-rima y Balanza

jnr.

Air

ATM.

79

1 Lausa

2 Lausapacuy, Baban-

ssotamay.

3 Lausasapa, Lausa-shitni 4' Ishpana

5 Bordón, Casspi

6 ChauclüUo, Alabancero

7 Hamchi, Halan

8 Tassu, Cachua, Jaili. Ma-

cha, Mussu.

9 Tussuy Cachua y , Ma-

chu3r, Jailiy.

10 Tu88ui, Jailia, Huaylass

1 1 PishÍTP 1, Piuhicachis s a ,

Pishi.

12 Qainlai, Jialpamuna

13 Yalpuchiy, Yalpuchtmuy

14 Ulaicachhiy, Pishicachiv

15 Cumuy, Cumucuy, Uy-

ssucuy.

16 Cnmuycachiy, üyasuy-

cachiy.

17 Ülaycuy, Yalpuy, Yal-

pucuy.

18 Ulai, LuH

19 Tita, Tita cunea

20 Upallallap-limay, Allillap-

limay.

21 Balanza

Lau^a Lausay

Lausag

Hisspacuna

Tucru

Chatichilla

Amchi

Tu8sucog

Tussuy

Tussu Uracachis^a

Uraycuna Uraycáchag Urachisga, Baratassga Humata uupum

Hunianta-umpucheg

Uraycuy

Uraychu

Kacu-cunca

Upallalla-rimacuy

Aysacuna, Bn lanza

Llausa Llausuña

Llausiri

Choteco

Ttujru

UarojUa

Ainitat huayna

Ttoccosiri

Ttoccoña

Ttoccori Uajttata

Maccaña Apaccaña Uajtana Ccumuntata

Ccumuntayaña

MaccasüSa

Jisrcatansa, Teqque

Qquenali

Ccacha aruni, Jaccasaqui

Tupuña, Huarcu

lo CAST,

1 Balar r.

2 Balancear

3 Balbuciente

4 Baldado— a,

5 Baldar v,

6 Baldarse

7 Baldío terreno

8 Balden n,

9 Baldonar

aíí/.

adj.

10 Balido n.

11 Biftluarte íortaleza, sitio

militar.

12 Bamboleador— a, &dj.

13 Bambolearse el borracho

14< Banda /ac7o n.

15 ,, insignia

16 Bandido f bandolero n.

oos.

Huaccay

Aclluycachay

AcUaycachak

Suchhu

Siiclihuj-achiy

Suchhuyay. Suclihuyapoy

Piirun állpa, Purun pampa

K'amiy

K'amiy

Huaccay Pucará

Mayhuiycacha';uk M ay liu iycachacuy

Chimpa

Clúrnpu, Ñauray-chimpu

Manchan a-runa, Tapya-runa

17 Banquete

18 Bañar r.

19 Bailarse

Micjuna-upiana Arniay, Armachiy Armaeuy, Mayliicuy

20 Baño n.

Armacuna, Ma^'llacuna

21 Bao n.

Samay, Huacsi

22 echar el

Huacsiy

23 Baqueano

adl

Reksik

AT&C

Baa-niy, Ba-ba-niy, Huaccay

Ac-acllastin-rimay

Acua-acua-rimacc, Adía

Huillu

Suchurccaohiy

Suchurccocoy

Purun

Cami. Penccacbicucx:

CaniÍ3', Camirccoy, Penccar-

(•cachiy Ba, ba, ba« Ba-a-a-ni Pucará

Cuyucbec'c

Ciíanricac^iay, Tanri-t a n r i -

churaouy, Tanri-tanri-cay. Chimpa

Chumpi, Banda Sua, Runa-huañuchecc. Ilnay-

cacucc, Sepicucj. Micuí, Boda

Armachiy, Armar cadiiy Armacurccoy, Armaeuy, Tacc-

sacuy, Mayllacuy, Armacuna, Yacu, Armacuna-

pacc-yacu. Samai, Huapsi, HuapBimui

Samaicuy, Huapsiy

Rcccsccc, YacV acc

2

4 5 6 7 8 9

10 11

12 13

14

13 16

17 18 19

20

7ür

Baa-niy, Ba-ba-niy, Huagacog

Huahay. Acün-acllu r.niaj AcHu. Acllu-acllu Lliichussa Ssuchuchiy

33uchuluy, Ssuchuculuy Pulun-t-racla Palai, Pin-hachicu Palay, Palapahiy. Pin

achiy Ba-ba-ba, Ba*a-a-ni Pucará

AS.

C hucchuy-rimacu r Chucchuh-rimacur Baldai^sga, Sucbussgra Sutuchí, Baldacbí Sucbusga, Baldasga Puru-allpa Pengacuii apaní i Pen<;acbí

AYM.

89

(Jararina

Cuyucbi Tanli-tanlúpuliy, Tanqul-

tanqui-puliy. Chirapa

Huat-rucu, Banda Sua, Nuna-huañuchi,

Huaycacu. Mieui, Micuna, Convida Alniachiy, Pa-baluy Almacuy Almatacuy, Al-

niHtaciilu^, Pathaciiy. Alm atacunapa-yacu

Huagay, Gayan Sinchícharicuna, Pacaracuna,

Huatiracuiia. Muyuchicog Muyucacuy

Chimpa

Chumpi-buarassga

Manchanapa-runa

Micuna, (Jpiana Armatíuj', Mayllacuy A r macuñ, Maillacun.

Armacuna, Mayllacuna

21 Jainaijacai, Huapai, Hun- Janiayninchic

tacat-rat.

22 Jacav Jacaicnluy, Uuap- Jamayninta gichan

9tcíi»v.

23 Lisi, Vnt ra AU'.-regucco.a:

Ccncaña

Ccaquiri

IJsurmuctata

Usuamuctayaña

Usurmuctasiña

J[a^rtarpayata

Nancea

Ñanccachaña, Ccumita

Uarariña Pucará, Qqueyna

Muyaquiptiri Muya juiptasiña

Matoqque Un ano ha Jaccoriri

Suma mancca, Corpnchaña

Tuuña

Tuusiña

Humaccota

Phuttutupa

Samana

Suma untir jaqiuc

81 GAST.

1 Baratero-a, 9' oií-ecepoco

2 Bju:ato~a,

3 Barba n.

4 ,, sin

5 Barbado^a, barbón adj.

6 Barbacoa carne asada en

un boyo n,

7 cama de indio

8 Bárbaro— a, n.

9 Barbechado— a, p.

10 Barbechador adj,

11 Barbechar i^.

12 Barbi-lampifio adj.

13 Barbi-negro

14 Barbi-mbio

15 Barbotador-ft,

16 Barbotar r.

17 Barca n.

18 Barra de plata

19 Barraca

20 Barragana adJ.

21 Barranco— a, n.

22 Barrancoso— II, adJ-

23 Barredor-ft— era,

24 Barrenador

OVZ.

Chanin-uraccachik

Chanin-uraccascca Suncja

Mana-suncjayok, Kcara Suncja-sapa, Chhapu

Pachamanca

Cahuito

Purun-runa, Chhunchu-runa

Chacmascca, Yapuscca

Chacmak, Yapttk

Chacmaj', Yapuy

Kcara uya, Mana-suncjayok

Yana-suncja

Puca-suncja

Thutupacuk Thutupacuy

Huampu

Ccollqque-tica

Chhuclla

Churi-huaoha Llokllay-kcasa Kcasa-kcasa Picliak, Pichf pacnk Hutk'uk

ATAC.

AsUata*ccoy-niunacc, PisUlar

ccoy-munacc. Pisilla, Mana-ch«iniyocc Sapra

Saprannacc, Ccala-uya Saprasapa, Hatttn-saprayocc

Pachamanca, Hnatia

Cahuito

Punin-runa, Tuscu-runa

Chaccmascca

Chaccmacc

Yapuy, Chaccmay

Ccala-uya, Saprannacc

Yana-Bapra, Yana-Haprayooc

Puca-Kapra, Ccello-sapra, Ccc-

llo-saprayocc. Rimapacucc Rimapacucc, Hampaiu-hina-

rimacc. Barca

Ccolloce-tica Samacuna, Saman a-h u a s i ,

ChucUa, Servicia, Huyhuanacucc Huaicco Huaiccosapa Pichacc, PHíhachacucc üchcucc, Uchcucucc, Toccocc,

Tf)ccococc.

JUH.

AK.

AYH.

1 Assllacta-hoy-muna, PishU

Yapatallii

Uacta-hny.muna '

2 Pishilla, Mana-t-raniyu

Hnallca-chaniyog

Yapaljaña

4 Sfapla

Shapra

Nuccu

3 Ssplanna, Cala-cara

Mana, Shaprayo,^

Tirancaya

5 Seaplasapa, Jatun-isa-

playu.

6 Pacha-manca, Huatia

Shapra-sapa

Ñuccani

Huatia

Cauito

7 Cahuíto

Cahuito

ChuBi

8 Chúnchii, Puhin nnna

Puru-ruua

Hamcco amsirí

0 Chacmassa

Chagma8ga, BarhechaMga

CcoUita

10 Chacma

Chagmacojr, Barbechacog

Ccolliri

11 Chacmay, Crüaay

Chagmay, Barbechay

CcoUtna

12 Cala, %Ssaplanna

Huallcalia-shaprayog

UUumaqui

13 Yana-ssapla, Yana-ssapla-

Yana-shapra

Cchiarñuccu

yo, Chihue-ssaplayo.

14. Puca-<«sap1a, TunhuB»-89...

Puca-shapra

Phakconuccu

Tunhu98*ssaplavo.

1*5 Shimin-lulit-ru, Limapacn

Rimapacoí:

Chuchiri

16 Limapacuv, Lachanu-lí-

Rimapacuy

Chttcliana

mapacuv.

17 Bnrca

Chimpana-mayuta

Juamppu

18 Illai-tica

Ouellav-tica

"Ccollqquetica

10 Jami-UMa, Jamana-btiasi,

Chuclla

Cchulla

Chiiclla.

20 Servicia, Huyhnanacu

Huynayacog

Sullca tiarmi

21 Huayu

Lloglla

Patapat ccollo

22 Huayusapa fpacti.

Lloifllayasga

Ancha-rcollo-ccoll(>

23 Picha, Pichat-racti. Picha-

Pichashga

Pichitiri

24 Ut-rtrn, Ut-rcaca, Ut-r-cu-

Uchcncog

Ppalijtiri

pacu

81

21

82

CAST.

1 Barrenar y.

2 hacer

3 Barrer

4 Barrido— a, p.

5 Barriga /7.

6 Barrigudo— a, ñdj.

7 Barro n

8 ,, hacer v.

9 , tumorcilíos

10 Barroso— a, a^í/.

11 Basar f.

12 Basca tenerla

13 Basta, es suñciente

14 Bastante <ir/v.

15 Bastimento /i.

16 Bastón

17 Basnra

18 Batalla

19 Batan, piedra para moler

20 Batea

21 Batido— a, p.

22 Batir remover r.

23 Bautizado— a, ndj.

24 Bautizar f.

25 Bebedor— a, «¿í/.

26 Beber v.

27 Bebible «*'.

28 Bebido— a, un poco adj.

cxrz.

Hutk'uv

Hutk'uchiy

Pichay

Pichascca

Huicsa

Huicsasapa

Tturu

Tturuchay

Suchi, Muchi

Suchisapa, Muchi-sapa

Taquiaohiy

Qquepnonkyay

Chayllata

Achca

Ccoccau. Arcu3'a

Tauna, CuUcu

Kcopa

Auccay, Auccahuan-piicllay

Maran

Hankcara, Batea

Ccayhuiscca

Ccayhuiy

Bautisascca, Oliascca

Bautisay. Oliay

Machak-Iiuisa, Upiak

Upiay

Upianalla

Tumpan machascca, Upiaris-

AYAC.

Uchcuy, Uchcurccoy Uchcuchiy, Uchcurccachiy Pichay, Picharccoy, Pichácha-

corccoy. Pichascca II u ¡esa

Huicsasana, Ilatun-huLsavocc Mittu

Mittu-chapuy Suchi Suchisapa

Ccemichiy, Tinohiv, Ñiticliiy Lanzanayay

Chaillataña, ChaUlapaccSa Aclica, Achcacc, Aypacc, Ca-

niacc. M ic uy-j uñuflcca Tauna. Caspi Ccopa, Huanu Maceanacui, Huañuchinacui

Mar ai Artesa Ccaihuiacca Ceaihuiy, Aychiy OliusGca

Olíoy, Siití-churay Upiacc, Sinca, Upiacucc Upiay, Toma}^ Upiaíialla, UpiapasUa As'SÍncartscca,Tuinpa macha^t- ccíiila, Tuinpaniacnarisccnlla

JÜN.

1 Ut-rcuy, Ut-rctiltiy

2 rt-rcuchiv, Ut-rcuyoachiy

3 Pichay, I^ichat^actiy

4 Pkhassa

5 Pata

6 Patasapa, Jatun-fmtaTii

7 Mitto, Ni-hi, Otra (lav.

8 Mittucta-lnlay, Mittu-hi-

9 Mulca

10 Mulcasapa (chiy.

11 Hiniichiy, Taicachiy, Ñiti-

12 Lanzanay, Huillhuicat-ray

13 Chaülactafta, ChaiUapafta

14 Achca, Ancha» Yap, Catnan

15 Milcapa

16 Casspi, Bordón

17 Hanla, Huanti, Ishpai

18 Ma-hanacai, Huañu-

chinacni.

19 Malai

20 Artisa

21 Haihuissa. Batissa

22 Haihuiy. Ayt-riy

23 Baatixassa, Oliossa

24 Olioy, Ssuti^t^rnlay

25 Upia, ShÍDca. Upiacu

26 Upiay, Millpuy

27 UpiapassUa

28 Ass-anincaiciissa, Ttimpa-

shincassalla.

AN.

AYM.

ITchcuy

Ppalajiaña

Uchcnchí

Ppalajjayaña

Picliay

Pichisuña

Pichacog

Pichittata

HuicBha, Paella

Puraca

Huicsliasapa, Pacliasapa

Teqque puraca

Mitu

Ñekque

Mitu-ruray

Ñekquechaña

Suchi-passtag

Muccha

Pucin-sapa

Muccbata

Tiachí

Thaccsincafta

Melanar>bnniitana

Thaccsincayaffa

Chaillapañam

Uciuaqui Alíoija

Achcañam

Mircapa

Mankca jilacbasüa

Ca«pi-tucru

Ttujru

Gitarina-pichad^eta

Ttuna

Maganacuy, HuañachiAActiy

Jaukcasiña

Maray

Peccafla

Tagssacuna

Isi ttaj[¡suña

Gayhuisga

Jirtata, Qquiuita

Gayliuay

Jirttaña, Qquiuina

Bautissasga

Sutiyata

Bautisay

Sutiyaña

Upiag, Machacog

Umttiri

Upiay

Umaña

Upiana

llmañjama

Huallcalla-upiascca

U iijí»ta

83

CAST.

1 BebidO) mareado

2 ,, , alcoüzado

3 Bebida n.

4 Becerro

5 Befar v,

6 Befo 0.

7 Bejuco

8 Belleza

9 Bello— a,

adj.

10 ¡Ahy qué interj,

11 Bendecido— a, p.

12 Bendecir y,

13 Bendición n.

14 Bendito— a, p.

15 Benefactor-^, «*'.

16 Beneficiar v.

17 ,, la tierra

18 Beodez n.

19 Beodo— a, adj,

20 Bermejo— a,

21 Berro n.

22 Bermga

23 Besador— a, adj.

24 Besar r.

25 Besarte mutuamente

26 Beso n.

27 Bestia

28 Bezo

cuz.

Machascca, Upiascca

Ttiuscca

Upiana

Uña-huaca, Malta-huaca

K'ainiy, AUrcochay Sipri, Huii*ppa

Chaklla

Sumak-cay

Sumak

Ima-sumak! Bendisasüca Añaychay

Bendición, Añaychay M uchhascca, Añayñiscca Allin-rurak, Yuyapuqque Allin-ruray Huanuchay» Yacay Machay Macha k

Puca, Ppaccü

Occoruru

Ticti

Muchhak

Muchhay

Muchhanacuy

Muchhay

Uyhua, Tahua-chaquiyok

riuirppa

AYAC.

Upiascca

Machascca, Sincascca

Upiana

Uña, Uñacha, Malta-Yaqui-

Hacha. Piñachiy, Ccesachay, Camiy Racu-cceta, Racu-huirpa, Rae*

ta-haírpa. Arhuicucc, Arhui-arhui Sumaccllaña Sumacc, Sumacc-cha, Cosa,

Cosacha. Achalau! Bendisaacca

Crttzchay, Crtugcharccoy Bendición Cusiscca AUin-ruracc Allinchay

Huanuchay^ Huantichanacoy Machai, Upiai, Stncay Sinca, Sincascca, Machascca,

Upiascca. Puca Occoro Ticti

Muchacc. Muchaicachacc Muchay, Tincuy . Muchanacuy Mucha

Uyhua. Tahua-chaquiyocc Racta-huirpa, Racta-cceta

JTTH.

1 Sfaincassa

2 Aiicba shincassa H Upiana, Upnna-

4 Uña, Uñalla, Huaquilla

5 Piñachi^, Palay, Palaluy

6 Tita-huilipa, Lacta-g^'ta

7 Alhuicu, AlhuUalhui H Sumalla, Ttic)nilla

9 Suma, Cosa, Tuqui, Tuquí- Ha, Ancha-tnqui.

10 Achallau!

11 Bendizassa

12 Cruzchay, Chuzchaluy

13 Bendición

14 Cushissa

15 Allin-Iula

16 Allinyachiy, AlUn-lulay

17 Hnanuchay, Huanucha

18 Shincai, Ufjiai

19 Shinca, ShincasBa, Upia-

saa, yap*upiassa.

20 Puca

21 BiiTos

22 Tecti

23 Mucha, Muchaícat-ra

24 Mochay, Tincuy

25 Muchanaciiy

26 Mucha

27 Uyhua. Tahua^t-raquiyp

28 Lacta4iuillpa, Lacta-gita

AN.

ATM.

83

Machasga, Upiaí^ga, Sincasga Umantata

AUapa, Machasga ' Umata

Upiana Uiuaña

Mallta-huáca Uacacall Hppichi

Burlacuy

Saucasiña

Saupru nuirpa, Jacassga

Uintta

Chaclla

Ccupi

Sliumag cay

Uaymni, Svmaffa

Siiuinag

Camccota

¡Ima-shumagl

Sumapini

Bendishasga

Cucyatatata

Bendisay

Ccuyatataña

Bendición

Juacaychachatpana

Bendito, Muchana

Ccuyatata

Alli-ruracog

Ccuyapayirí

Alli-nira^

Ccuyaimyaña

Allpata iscay

Uanuraña

Machacuy, Shincacuy

Machaña

Machag, üpiag, Shincag

Máchate^

Puca

Ppaoco

Ogo-jacha

Occaruru

Ticti

Sirkqui

Muchacog

. an^ppati9ip|

Muchay

^ amppatiña

Muchanacuy

] ampatisiñ^

Mucha

Jamppatift^

Huyhua

U

Kacu-huirpa

Muli

84 CASI.

1 Bezudo— a,

adj\

2 Biblia n.

3 Bich0« sabandija n.

4 Bien ady,

5 ,, estoy de salad.

6 ,, estar v.

7 BieiLaventiurad4^tr-a, ^dj\

8 Bienaventuranza ü.

9 Bienhecho p.

10 Bienio n.

11 Bigamo ací/.

12 Bienquisto

13 Biforme

14 Bilis n.

15 Bimestre

16 Bípedo

17 Bisojo— a, adj,

18 ^, mirar

19 Bisoñe-— a, aprendiz

20 Biznieto— a, «.

21 Blanco— a, 4<(/'

22 hombre

23 ,, algún lunar

en el ojo.

24 cabello

25 Blancura su

CUZ. Huífppasapa

Diospa-simin Uru, Isu, Utha Allin AHinllam Allincay

AYAC,

Racta-huirpayocc, Racta-

tayocc. Huirpasapa. Dioápa*oeelkoan Tacsa-huyhua, Tacsa-Tiru Allin

Alliiülam,sHaucallam H auca-cay, AUin-cay

Huiñay cusisamiyok

Cusi-causainlyocc, Huifiahni*

ñai-cuszcuy niy ooc .

Huiñay cusúausay

Cusi-causai,' Hui&a-huiñai-ca-

si-causaí.

Allin-rurascca

Allin-rurascca

lacay-huata

Iscai-huBtaN

Iscay-huariiiiyok

Iscai-huarniiyocc

Ivlapak-munasccan

Llapampa-cuyasccan

Isr'ay-ric-chak

Iscai-ric -chace

Hayaqque

Bilis

I scay -quilla

Iscai-chaqui

Iscai-chaquiyooc Churchu, Huiticu*ñahtii

Churchu, Hueakco

Qquemsuy Yachapacuk

Cceusuy, Cceusorceoy

Yachapacucc

Huillca

Huillcap-churín, H u i Uca

huahuan.

Yurak

Yuracc

Yurak runa, Huiraococha

Hueraccocha, Ccala, Misti

Allcca ñahui

AUcca, AUcca-ñaiiui

Socco

Socco, SocCQ-uma, Yuracc-

chaccha, Yuracc-utna.

Yurak-cay

Yuracc-cainin

1 La::ta-huilloavu, Lacta-

laretayn, Htiillpaiapa.

2 Diospa-huiHacuinm

3 Tacssa-uyhua,Tacs3a-ctilu

4 AHtn, Ja acá

5 AUillam, Jaucallam

6 Jaoca-cay ó cacuy, Alliñ-

cay, ó cacuy.

7 Huiftahaiñai-cushicainiyu

8 Cushiocatiáai, Hnifta-

huiñat-cushi-causay.

9 AUin-Iulassa

10 Ishcay-huata

11 hualmiyti

12 Llapatnpa.cuyasaati

13 Ishca)'-lic-cha

14- Lausa. Bilis, Jayanin

15 Ishcai-quilla 1«> -t-raatiiyu

17 Churchti, Hih'ui-ñahui

18 fliussuy, Hiussuluy

1 9 Yat-racu » Yat-rapáctt

20 Huillcap-chulin, Htiillcap-

huahuin.

21 Yula

22 Hiiilahucha, Cala, Misti

23 MisUa-ñahui

2.'> Yula-cainin, 6 cnssan

AS.

ATM.

84

Iluirpa-sapa

Lanccu-sillpi

Diospa-quellgan Ta.'sha-Uyhua

Lakco

A'lim

UuaU

Allillam, Jaucallam

Ualipttaña

AlUcacuy

Uali quina

Unaipacushico^

Cusiqquellpo

Unaipa-ctíshicuy

Alajjpachancaria

Alli-rurasscca

Ualilurata

Ishcay-huata

Pamarani

Ishcay-huarmiyoí?

Paya uarmini

Llapampa-cuyas;2:a

Uaylluta

Islicay-ricana

Pava maitu

Aya/í-lauíía

Chiltea

Ishcay iquilla

í^ pagflint

Ishcay-chaquívo*?

Pa cavuni

Huicbu-ñahui "

Ueskc'o

Huicsu-ricacog

Ueskcosiri

Yac)iaco>f

Urí

Huillcapa-cliurin

AUchijan uauapa

Yurag

.íankco

. ankco jaqque

Yuraíí-runa

Yura;;: Innaryo^^-ñahuinchu

Jankco nayra anani

Sogo-agcha, Yurag agcha

Jankco nikcuta

Yura;r-caciiy

Jankcopa

85

CAST.

1 Blando— a. adj.

2 Blanqueador— a,

3 Blanquear v,

4 Blanquearse

5 Blasfemar

6 Blasfemo— a, ndj,

7 Bledos n,

8 Boa

9 Bobo— a, adj.

10 Boca n,

11 ,, ahajo

12 abajo, ponerse r.

13 abrir la

14- Bocado n.

15 Bocón— a, adj.

16 Bochorno n.

17 Bodas

18 Bofes

19 Bodega

20 Bofetada

21 Bola

22 ,, , noticia falsa

23 Bolsa

24 Bolsillo

25 Bolsón

cxrz.

Llamppu, Ñuppu Yuracyachik

Yuracyachiy

Yuracyachicuy

Diosta-ñacay» Santocnna-ña-

cay. Diosta-ñacak, Santocana-ña-

cak. Hattacco Amaru, Catan Phoqques, Ppanra Simi

Ppacchascca Thallay

Hanllav, Harllariy Huc similla

Simisapa

Ruphapacuy

l'asaracuy

Surkca

Bodega

Chhakla, Sakma, India

Rumpu, Sincu [cuna.

Lltillaycuna, lancca-ri m a v-

Huayácca. Chhuspa, Ist talla

Bolsillo

ChhuRpa

AYAC.

Llampu, Llampulla Yuraccyacheoc, Yuraccyachi-

cocc. Yuraccyachiy, Yuraocyaroca-

chiy. Yuraocy ay , Yuraccy ar c c o y ,

Yuraccy íichicuy . Diosta-ñacay , San t o c ti a a -

ñacay. Dios-ñacacc , Santocnna-

ilacacc. Ccora. Atacco Catan, Huata-puñocc Pocces, Upa Simi, Uchcu, Yaycuna, Pnnca

llrai-scnccan

1 /rai-senccampacuy

Itanllay, Hanllacuy^HanllanT

Simula, Huc-similla» lluc-mill-

puna. Simisapa, Hatan-simiyocc Kupapacui Casa racuy- (función) Quipchan, Ccapsan Churacunapacc Láoia, Laccia. Incha Ruini

LluUa, Yancca Huayacca Paltiquera Huavacca

1 Ussya, Llampo Llampu

2 Yulayachiy, Yulayacfaicu Yuragcachicog

3 Yulayachiy, Yulayalachiy Yuragyachi

4 Ytilayay, Yulayaitiy, Yti^

layachknluy.

5 Diospa-contran-limay ,

Santocunap^íon tran-1.., .

6 Dtospa-contran*lima, San*

t oconap -cotitran-litna

7 Attaco, Yuyu

8 Hnata-puün

9 Jañass, Upa

10 Shimi, Üt-rcu, Puncu,

Yayctitia.

11 Umapssaípa

12 Umapssflcuy, Muytiluv

13 A$)8aY, Assacuy, Assaliy

14 Shimilki, Juc^himi, Juc-

miUpnylla.

15 Sbimisnpa, Jatun— shimiyu

16 Lupapacui

17 Casaracui

18 Ñatin

19 Bodcpa

20 Kapiai, Lapialut

21 Uyhi. Bula

22 Casciui, Yan-hal

23 huncu

24 Bolsicu, Lnncu

25 JattinOiinciJ, Costal

Yuragyachicoy

Diospa-contrán-rímacuy

Diospa-contran-rímacog

Uchuc huatta7 og-jacha Culebra-unay-pufio ^ TJpayasga

Sin mi

Pacchacassga

Pacchacacuy

Shiinita-quichay

Jnc shi milla, MiUptina

Shimishapa

Pengapacuy, Pucayacuy

Casaracuy'

Ñatin

Bodeeca

Laoiasga, Cutassga

Ruiru

Llullamchaiga

Picsha, Huallga

Bulsicu

Jatiin-costal

ATM.

Llamppu Jankcochiri

Jankcochaña

Jankcochasifla

Diosat arusiña

Diosat arusiri

Kcanapacco Jacha asero PJ8Í chuyma Laca

Laca acjsnta

Laca acjsutuscusiña

Anacataña

Achoccona

Jacha lacani

Jumi jumppi

Casarasiña

Kquicha

Ccusa uta

TtajUi

Morocco

Ccari

Uallqquepo jisttalla

Cchuspa

Jacha uallqquepo

M

S2

88 CAST.

1 Bollo panecillo

2 Bombo

3 Bonachón— a, ad.,

4 Bonifiicar v.

5 Bonito— a, adj.

6 ^ ». ¡Q^'é

7 Boñiga /'.

8 Boqnear r.

9 Boquerón n,

10 Boquiancbo adj,

11 Boquiangosto

12 Boquituerto— a,

13 Borbollón borbotón n.

14 Borbotones ec/iar V.

15 Borde n.

16 Bordón bastón

17 Borrachear v.

18 Borrachera n,

19 a! otro día de la

20 Borracho— a, acf/.

21 habitual

22 Borrado c^e viruela

23 limpiado p, 2-t Borrar desaparecer v.

25 Borrarse f.

26 por /a viruela

27 Borrica /i.

CTTZ.

Miskqui ttanta

Huank'ar Allin-sonccolla-cak

Huanuchay, Yacay

Sumakcha

AchalauIAñañau!

Kcahua

Hanllaycachay

Kcasa, Huanphu

Simi-sapa

Ttocco-simi

Huisttu simi

Pullpuk, Pokpo

PuUulluUuv, Pokpokyav

Pata

Tauna

Machaycachay, Upiaycachay

Machay, Upiay Hampicuy Machascca, Upiaíicca

Machnklla-macliak

Sekco, Ccascca-uya

Pichascca

Pichay

Pichacuy

Sekcoyapuy, Ccasccaj'apuy

China-asnu

ATAC

Man ticay occ-tanta, M i s q n i-

tanta. Hatun-tinya AUillam, AlUn-sonccoyoccllam

Htianuyachiy Sumacc-cha, Cosacha Atatachau! Achalau! Calca, Ispai Hanllaicachay Hattin-uchco, Hatnn-sirai Simisapa Tacsa-simiyocc, Uchui-si m-

yocclla. Huistu-simi, Huicsu-siini Poccpo, Timpu Poccpoccyay Patán, Patacha Tanna, Caspi Upiacuy, Tomactiy, Upiayca-

cliacuy, Tomaycachacuy. Sincai, Üpiai Uma-hampi Sinca, Sincascca. üpiascca,

Machasoca, Tomascca. Upiacc, Upiacucc Chipru, Ccachcca Picnascca Pichay, Chlncachiy Pichacuy Pichacurccoy (ccoj. Chi pruy'ay , Ccachccay a c u V- China RHnii

JUH.

1 Manticayu-tanta, Mlsh-

qoi-tanta, Cásai.

2 Bombo ¿ c.

3 AllUlam. Allin-ssa n - h u-

yullam.

4 Huanucbay

5 Suiínalla, Tuqui. Tuquilla

6 ¡Achallau! ¡Achalallau!

7 Calca, Huacap-isbpainin

8 Assaycat-rav

9 Játuñ-ut-rcu, Játun-shimi

10 Shimisapa, Vara-shimi

11 Tacssa-shimiyu , Üchuc-

shimiyuUa.

12 Huishpa, Haishpa-^hixni

13 PuUpuUyai, Pullpu

14 PuUpuUyay

15 Pata, Patalla

16 Casspi, Tauna

17 Upiacuy. Shincaycat.ray,

Upiaycat-racuy.

18 Shincaí, Upiai

19 Uma-jampí

20 Shinca, Üpiassa, Shinca*

ssa, Úpia^culussa.

21 Upiacu, Upiacu-nuna

22 At-ra, Mulu-pasaasa

23 Pichassa

24 Pichay, Chincachiy

25 Pichacuy, Pichaculuy

26 At-raluy, At-rac«lny

27 T-rína-assnu

AS.

Huirayog-tanta

Jatan-tinya Allapa-aüi-runa

SHumagyachi, Huantichay

Slium iV

¡Aclialla.i!¡Añanau!

Taquia

H anllaycaohicog

Jatun ujlicu

S^imi-jatunsapa

Uchuc-shimisapa

Huí tu sliimi, Huicsu sliimt

Pullpog

PuUpogta gichag

Pata

Tucru, Caspi

Machaycacni, Upiaycachi

Machacuy, Upiacuy Yampicuna-machacuyta Machasga, Upiasga

Machaylla-machacog

Sagcha-murupita

Pichacassga

Pichay

Pichacuy

Sagchayasga-muruhuan

China-ashnu

ATM.

Ttanta

Jacha uancara Suma chuymani

Ualiquiña

Jiuaqui, Ccacha

Jiuitaqui

Thaja

Tucusiscaña, Anscatascaña

Kcaua

Jaccha lacani

Jiskca lacani

Parco lacani

Urna phullullu

PhuUulluña

Thia

Thujru

Machascaña

Machaña Uasurmachata M achata

Machacu

Ccachicca

Phiscurata

Kcañuchaña

Kcañuchata

Ccachiccaptasifta

Ccachu asnu

87

CAST.

1 Borrico

2 Borrón

3 Bosf^ne

4 Bostdzar v.

5 Bostezo 1.

6 Botado— expósito

7 Botar, arrojar de si v

8 ,, hacer

9 Botarse

10 Botica /I.

11 Boticario

12 Bozo

13 Braza

14 Brabatas echar v.

15 Bravo— a, adj.

16 ponerse v.

17 Brazo n.

18 Brazudo— a, adj.

19 Breña n.

20 Breve tiempo

21 Bnllante

22 Brillar r.

23 Brincador— a, adj.

24 Brincar v.

25 Brinco fl

26 Brindar á comer ó beber

27 Broma, chama n.

cuz.

Orccc>-asnu

Qquellichascca

Sachha-sachba

Hanyalliy

Hanyay

Huillullu

Huicchuy

Huicchhuchiy

Huicchhurccocuy

Botica

Hampi-camayok

Millma-suncja

Sansa, Nina

Ccototutuy, Ccallchaycachay

Phiña, Ccallcha, Ttuculli

Phiñacuy, TtuculUcuy

Riera

Ricra-sapa

Ranra-machhay

Hucpachalla, Tuytoylla

Llipipípik-umiña

Llipipipiy

Ppitaycachak

Ppitay, Ppitaycachay

Ppitay

Anccosay

Pucllay^Yaunay, Saucay

ATAO.

Orcco-asnu

Ccanra, Ccanrachascca Sacha-sacha, Monti Hanllapacuy, Hanllariy H añila, Hanllacui Huischuscca, Httascca Ilitay, Huischuv, Hntcapay,

Choccarccojr. Hitachiy, Huischnchiy, Cho-

ccarccachiy. H i tacuyctjy , H u ischucuycuy

Hampi-tinda

H ani pi-ranticucc

C iiuc-chachacuna

Sansa, Nina

Manchachiy, Balaquéríay

Pina, Piñascca

Piñacuy, Piftacurccoy

Riera

Rierasapa

Kanra, Kanra-ranra

ütecalla, Uteeailla, ChaiUa.

Canallan, Asnecc-cfaalla. Llipipicc-nimi, Lrlipipiquiacc

Llipipiqniay, Chipiccyay

Panuaycachacc

Saltacachay, Pahnaycachay

Pahuai, Bnncai

Micuehiy, Upiachiy, ConvidaT

PucUai, Pucilacui'

jujy.

1 Ulu-assim

2 Hanla, Hanlassa

3 Jat-ra-jat-ra, Montí

4 Assapacu^, Jacapacuy o Assapacui, Assacut

G Jitassa. Butado

7 Jitay, Huicapay, Cbapiy

8 Jitachiy, Huicapachiy,

Chapichiy.

9 Jitaculuy, Huicapaculuy,

Palaculuv.

10 Jampi-tinda, Jampi-huasi

11 Jampi'lanticu

12 Uchuc-achacuna, Huaclia

1 3 Ssanssa, Nina

14 Manchachiy

15 Pina, Piflassa

16 Piñacuy, Piftactiltiy

17 Licia

18 Liclasapa

19 Lanía, Lanla-lanla

20 Amsailla, Asscamailla,

Chicasslía.

21 Llipipiqula-lumi, LHpi-

pi<}uia.

22 LHpipiquiay, Achichinyay

23 Pat-racaicat-ra

24 Pat-rcay, Pat-rcaluy

25 Pat-rcaí, Pat-rcaltii

26 Cuyapay, Conviday

27 Aúsai, Ausacui

AS.

Orgo-aslmti

Guellgasgata-pichacasga

Jatun-jacha-tnontc

Ashapacuy

Ashapacuy

Jitarirfga-yurircur

Jitarf

Jitaraclií

Jitacuycuy

Botica

Boticario, Jampi rurag

Uchuc-sliapra-simichu

Sacsa>nina

Manchachicog-shiininhtian

Piña-runa

Piñacusga

Riera

Ricrasapa

Ranra

Asgcaglla, Cheylla

Llipiag

Llipiay

Saltacog

Saltay

Salto, Jayarí

Shumag-rímay-upiar

PucHacuyllam

ATM.

87-

Orcco asnu

Kcañuquipata

Allirar ccoUu, Ccocaccoca

Austada

Austata

Jaccomucuta uaua

Jaccomucuña

Jaccomucuyaña

Jaccomucusiña

Ccolla uta

''colla aljiri

Suncjca

Sankca

Ccollanchafla

Uatisamca

Uatisamcasiña

Ampara

Jacnha amparani

Ccolu ccoUu

Anochilaqui

Llippiqui

Llippiña

Ttiscuntiri

Tti8cüfla

Ttisc'u

Cconcli asina

Anataña

.68

CAST.

1 Bromear v.

2 Bromista adj.

3 Brotado—a, p.

4 Brotar v.

5 Brote n.

6 Broza

7 Bracos, caer de v

8 Brujear

9 Briyo— a, n,

10 Bmma

11 Bruñidor— a, adj.

12 Bruñir v.

13 Brutalmente ae/v.

14 Bruto n,

15 Bruto— a, adJ,

16 Buba 17.

17 Bucliada

18 Buche

39 Bueno— a, adJ. 20 ,, de sa/uc/

21 Buey

22 Bufar

23 Bufón— a,

24 Bufonearse

25 Buho

26 Buitre

27 Bulbo r

n.

V.

ací/.

CUZ.

PucUay, Yauíiav, Saucay Pucllak, YaunaK, Saucak Phutuscca, Chichiscca

Phutuy, Chhichiy

Phutumuy

Ccara, Ccora, Kcopa

Lakcacuy

Layccay, Coca-ccahuay, Kcos-

michiy, Ccollpay. Laycca, Pampa-mesa, Hua-

ccanquiok, Coca-huicchhuk. Mama ccochak huacsin Llunk'uchikf Llusk'ayachik Llunk'uy, Lllusk'ayachiy Asnu-hina Uyhua Asnu-runa Huanthi Huc-simi Huallcca, Kcoto Allin Allilla, Ccarilla

Toro, Huaca

Phusususuy

Qquellma, Sauca, Yaktuk

Qquellmay, Saucay, Yaktuy

Tucu, Chhusek

Cuntur

Saphi

ATAC.

Pucllacuy, PucUapayay

Pucllapayacucc

Toocyascca, Lloccsiscca, Chic- cUiscca.

Lloccsiy, Ricuriy, Toccyay

Broti

Ccamchi, Ccaran

Pac-champa- urmay 6 secc ai- cuy.

Laitxray, Chócca}', Músiay

Laija, Mósiacc, Choccacc

Puyu

Llampuyachecc

Llampuyachiy

Asnu-hina

Uyhua, Tahua- Chaqniyooc

Asnu, Asnuyascca

Huanti

Huc-simi

Ocso, Uytu

Allí, Aliin

Allinllam, Cari 1 la m, Hau-

callam. Búis Pucuj^ Asichicucc Asicu3% Asichicuy Tucu, Hatun-tucu Cóndor Uman

jms,

1 Ausay, Ausapay

2 Au^apacu, Ausaísiqui

3 Yalhussa, Licalissa, Pat-r-

yassa, Chillqaissa.

4 Yaluy, I/icaliy, Huat-riy

5 Licaii, Yalhui, Brote

6 Hamchi, Halan

7 Muchapsaitiy, Pilata-

cukiy.

8 Másiay, Musialuy

9 Mésia, Musiápacu

10 Pücútai

11 Llampuchi

12 Llamptichiy

13 Assnunu. Ansiiupcapa

14 Uyhua, Tahuat-r-aquiyu

15 Assnu, Assnussa

16 Huanti

17 Juc-shimi

18 Ucssij

19 Allí, Allin

20 Allinllam, Carillam, Jau-

CalIPTTl.

21 Novillo, Yunta

22 Púcay

23 Asichicu

24- Asicuy, Asichicuy

25 Tuco, Jatun-tucu

26 Cóndor

27 l^man

AS.

Pucllacuy Pucllacog Llogsicusga, Yuriramüsga

Llocsicuy, Yuricacuy

Huiñacuy

Broza

Uraysengapa-ishquicuy

AYM.

88

Anatasiña

Anatiri

Mapputata

Mapputaña Mappi Jamchhi Cumphuttaña

Yaga ñahui rurag, Brujeacog Layccasifla Brujo

(cog. Mama gochapita-puy u-s h a r- Llampuyacheg Llampuchi Ashnu jiña Bruto, Huyhua Ashnu-runa Huanti Juc-shiuii Ucshu Alli Allillam-caycan

Buis

Huaca-huagag

Ashichicog

Ashichinacun

Tucu

Cóndor

Jarhapa-chaquin-pk'hi

Laycca

Urpu

Lluskcachirí

Lluskcachaña

Chu^mauisajama

Pusicayuni

Chuymauisa

Uanthi

Mojcchi

Enqque

Suma

Ualirtata

Uaca . Ccolttuña Ccusillu Ccusillusiña Jukcu Cunduri Saphi

se OAST. CÜZ.

1 Bulto fardo Kquepi

2 Bulla bulUcio Chbak-hua, Rokyay

3 Bullir V. Ttimpuy, Cchalichay, Hualla-

ccay.

4 Bnrbuia n* Pokpo, Pucuchu

5 Bnrbi^'ear v. Pokpoy» Pucuchtiy

6 Burla n. Sauca, Saucay

7 Burlarse v, Saucacuy, Saucay

8 Btirlon— a, &dj, Sauca Payak

9 Burra n. Chína-asnu

10 Burro Orcco-asnu

11 Burujo Hanichhi

12 Buscadoi^-a, adj, Mascak

13 Buscar v. Mascay

14- Buscarse Mascacuy

ATAC.

Ccei)e, Palta, Sahua* Alboroto

Timpuy

Poccpo

Poccpoy

PucUai, PucUacui

PucUacuy, Asipava^

PuclIapaVacucc, Asipajacocc

China-asnu

Orcco-asnu

Hachu, Ccaran

Mascacc, Mascacucc

Mascay, Mascarccoj, Ma«««-

riy Maj-cacuy, Mascancuy

: : ►I^ : : .

JTO.

1 Hipi, Ssahuai

2 Luya, Luyai

3 Timpuy

4 5 6

7 8

PusbIIu Pnsllucat-nay Ausai» Ausacui Ausacuy, Aat|>ay AuBapacn, Asipacu 9 T-rína^aasnu

10 l)lu»a98nu

11 Jachun, Hamcbi« Halan

12 Assi, Assicu, Afisipacu

13 Assiy, Assiluy

14 Asbícuv, Assieuluy

AV.

Guepi

Chaccha, Alboroto

Timpuy

Puilloí?

Puilluy

Pucllacuy

Pucllacuycan

Pucllacog

China-asnu

Orgo asgnu

Guepi-sinchi-huatasga

Ashicog

Ashicuy

Ashicacuv

ATM.

Kqucpi

Cciiajua

Uallaqqueña

Jophoqque

Jophoc^qtieña

Saucasi

Saucusiña

Sáttcaeirí

Ccachu Hsnu

Orcco asnu

Jamcchi

Thaqqueri

Thaccafta

Thaccasiña

::^;

2a

90

CAST.

G\JZ

AYAC.

-C-

1 Cabal aclj.

2 Cabalgar r.

3 Caballero «.

4 Caballo

5 Cabana ' '

B Cabecear v-

* '\'

7 Cabecera nj ^

s Cabellera

9 del choclo n.

10 Cabelludo— a, adj.

11 Cabello rz//;/o

12 negro íí-

13 ,, blanco

14 Caber y-

15 Cabestro n. ifi Cateía

17 ,, ca/ra

18 Cabezada /^olpc n.

19 Cabelladas ^Var r.

20 ,, darse mútLínmentc

21 Cabezudo— a, <ic;/.

22 Cabizbajo— a,

23 Cabo extremidad n. 24- ,, de instrumento

25 Cabra n.

Hunttascca

Cahuallupi puriy i

HuiraccDcha

Cal)allu, Caluiallu ChhucUa

Muscay

Sauua Chuccha

Achallco

Chuccha sapa. Suni-chuccha

Pp:ico chuccha

Yaua-chuccha

Socco

Chayan, Canian

Senkcapa

Urna

Tpakra

Taca

Tacapacuy

Tacanacuy

Umasapa

K'umuk

Ppuchucayñin, K'uchun

Happinan, K'aspin

Cabra

TIunta, AUin, Camai

Sillacuy

Sillada, Sillaroca, Hueraíjco-

cha, Ccala. Uyhua, Hattin-huyhaa C huella, Tacsa-huasilln

Uma-ayhuu', Unia-ayhuitiay

Sauna

Chuccha '

Chocllop-chucchan (yocc.

Cliuc-ciíasapa, Hattm-ffhuccha

Pacco chuc-cha

Yana-chuc-cha

Socco, Socco-huma Yuracc-

chuc-cha Ilaypay, Camay, Camarccoy Huatu"

Urna [yocc.

Paccla-uma, Mana-cbuc c h Tacai, Taca, Topai Tacay, Topay Tacanacuj', Tupanacuy TiTiasapa

Cumuisan, Llaquiscca Puchucainin Caspia, Tullun, Chupan Cabra

jns.

xn.

ATM.

00

.1 •-

1 Allin, Junta, Caniai

2 SiUaculuy, CabaliaenT

3 Sillado. Cahuallac u<8sa,

Huilahucha, CaÍB.

4 Jatun-ujhtia, Cahuallu

5 ChucUa, Huaeicha, Estan-

cia-huasi.

6 Uma-ayhui, üma^cuyu-

chiy, Cuniuycat-ray.

7 Jauna ' S Acha . .

9 Chúllup achan 1 3 Achasapa, Jatun-acharn ■.

11 Puca^acha, Rubio-acha

12 Yana-acha

13; Ju-hu, Ju-hu.tima, Yisla- uma. Yula-acha. [zaluy. 14. Camay, Camaluy, . Alc«xi- 15 Huatii IG Uina

1 7 Slpla-umu, Mana*«cha3ru IS Cumbai, Cumbaloi

19 Topay, Cmbahiy.Cumhay

20 Topanacuy, Cumbanacuy

21 Uinasapa/jatunwiunayu '

22 ÍJyssa, Cnmussa.'

23 I*uchucainin

24. Casspin, Chalacun 15 Cabra

Juntasga, Taripassga M un t am^-pnrjcny Huiragoclia

Cahuallo

Chuclla-

Umata-ayhuí

Jauna

Chuccha- . .

Cho^llupa agclian

Age ha sapa

Plica agcna

Yana-agcha

Yurag-agcha

Taripay

Huasca, Htiatana Urna

Pagla urna. Uniahuan tacasga r-mahuan tacacog Umahuan tacanacuyan Uman shapa Uman-umpussga Puchusga Cas])inita tulhin Cabra, Chibua

Phoccata

Lattjataña

Uiracjocha

Caballo Chujlla

Ppek rjuc-ph a hu i ñ a

Cchijmaña Ñikcuta , Phuyu

Ñikcutanj

Phokco ñickuta Cchiar ñikcsutn Jancco ñikcuta *

M aluna

M acuña

Ppekoue

1 ' r;eccara, Kcararpckquo

Mokqucntaña

Mok(juentaña

Mokquentasifltt

Ppek(jue ccatati

I^uniuntata '-

Polo

Nayratta

C a parí, C a parí

91

CA8T.

CUZ

ATAa

1 CaT)rÍlla constelación

Collcca-ccoyllur

Ccanchis-ccoillorcuna

2 Cabrita dim.

Cabracha

Tacsa-cabracha

3 Cabrón aum.

Machu cabra

Oreco-cabra

4 Cabuya

Chhahuar, Pakpa

Paccpa

5 soffa de

Chhahuar, Pakpahuasga

Paccpa-huaaca

6 Cacao

Cacau

Cacao

7 Cacaotal

Cacahual

Cacao-chacra

H Cacareadora ^a///iw adj.

Runtunayak, Ccotototuk

Taracc-taracciacc

9 Cacarear v.

Runtunayay, Cotototuy

Taracc-taracciay, Taqtucnj

10 Cacería «.

Chacuy

Cháccoi, ChaccoiTXX>i

11 Caceron

Hatun huasi

Raccai, Percca

12 Cachete

Uya-tuUu

Uva

13 grolpe

Saktna, Sakmay

Taca, Tacai, Nupu, Inchai

14 Cachetudo— a, adJ.

Ccaklla-sapa, Occorcca

Uyasapa, Huirasapa

15 Cachivache n.

Yanccancakcuna

Mana-valecc, Mana-serhnccc

16 Cachorro

Uña, Mallcco

Cña, Mallcco, Huahua

17 Cada a*.

Sapa pref.

Sapa pref.

18 año

Sapa huata, Huatancuna, Huatanhuatan

Sapa-huata. Huatan-baatan

19 mujer

Sapa-Sapanca-huamii

Sapa-htzariui

20 ve*

Sapa-cuti [ppunchau.

Sapa-cuti

21 dia

Sapa-ppunchau, Pp u n c h a u-

Sapa-punchau

22 i/no

Sapa>Bapa, Sapanca

Hucnin-cacc

23 dos

Isca-iscay

Iscainin-cacc

24 ,, cual

Sapa-sapanca

Sapacaina

25 V cuando quiera

Haykka-haykkacpas

MunaMcampi

26 Cadáver n.

Aya

Aya, Huañu, Huaunscca

27 Cadavf^rico— a, pálido.

Aya-uya, Kcamparinauascca

Ayayascca

desfigurado. adj.

28 Cadena n

Huachcja

Cadena

29 de oro

Ccori-huachcja

Ccori-cad'jna

jinr.

1 Atitrís huilltnrctina

2 Ucbuc cabralla

3 Capish

4 Pappa pappa

5 Pappa huasca

6 Cacao

7 Cacao t*racla

8 Tarac-taraquia

9 Tarac-taraquiay, Taquiy

10 Chaco, ^ hacului. Intuí

11 Cutn, Lala-huasi

12 Cara [chi.

13 Tacai, Cutai, Ma-iai, f -ra- Carasapa, T-rant-ra-cara,

14- Huirasapa

1 5 M ana- valí , Mana si 'vi

16 Uña, Mallhua, Huahui

17 Cada prtf. Cada-hu ata, Huatan-

18 huatan.

19 Cada-huaimi

20 Cada-viz

21 Cada-muyon

22 Cada-uno, Japa-japa

23 Ishcay-ishcay 2^ Japaii-japan

25 Aycapis imaypis

26 Aya, Huañn, Huañussa

27 Ayassa, Ayanu

28 Cadena

20 Oro cadena

AH.

ATM.

91

Goyllor-cabriUa

Ccatachilla

Pishi cabra

Kcallu capari

Yaya cabra, Orcco-cabra

Orcco capari

Penca«hahua

Ccaura uisoca

Penca-huasca

»»

Cacao

Cacaua

Cacahual-chacra

Cacauala

Kuntunayog

Ccarccarttiri

Kuntunayay

Ccarccarttafla

Chacuy Jatun-huasi

Chacuña

Jaccha-uta

Uyu-tullu

Nauna

Tacay, Sagmay Gagllan huirasapa

TtajUi

Nauna phuichuta

Manavaleg

Anataftataqui

Mallua huahua

(Jaua callu

Shapa prtí.

Sapa preil

Shapa huata

Sapa mará

Shapa huarmi

Sapa uarmi

Shapa cuti

Sapa cuti

Shapa punchay

Sapuru

Shapa jucnillan

Sapa maya

Shapa ishcag

Sapa paja

Shapa maygampis

Sapa ccata

Shapa imaypis munasgan

Sapa munañama

Aya

Amaya

Ayanuyasquisga

Amayjama

Icsisga huasca

Tluisca

0 jri huasca

Ccori uisca

99

CA«T.

1 Cadena de ñerro

2 Caducar v. ^

3 Caduco— a, vicio

4 Caedizo— a, i adj,

5 Caer v.

G hacer ^ ,

7 ,, resbalando- '>

8 f, en pecado . .

cnz.

Qquecllay-huacljcja .. » Hihuica3% Ruk'uyay r 1 *# adJ. Hihuicak, Kuk'u f». :. , < , Urnianayak, Thuttina>'ak,M<.:,-

l'rmay

Urmachiy, Thuxiichiy» Luchcay ' *

H uchaniaii-urma^'

9 Caerse estar á pjqufí de Urmanayay

10 11 12 13 14 15 16 17 18 11) 20 21

22 23 24. 25 26 27 28

, , desmoronarse

Calé árbol. y /hito a. ,, color adj.

Caída n. "f ;. .1 Caido— a, p. y aiJJ, Ca^amarca n. CR.atamlo Cal

Crlabpza Calambre Calandria Calina

., de la misfnsL Calavera .. Calca Calcañar

Calcinado— a, p, Calcinador— a, adj. Calcinar v. .

Thuniy

Cafe . -i

Chhumpi

Unnay

Urmascca, Urniak-

Ccasaniarca .

Ccasatampu

Iscu

Calahuasa, SapaUu

Susuncjay

Tuya

Ñiray, Ricchhay .

Casccan-ñiray

Aya urna

Calca

Ttaicu . ••

Canascca

Canak

Caiiav

AYS&

Ccellay -cadena \ui * Yuyaccyay ,i. * Yuyacc-iiiachu, Paya - Lluchcacc, L^ja¿h.cacucc

Urmacc. »-i ju

Unnay, Seccaj^cuy Urmarccachiy{ Lluchcay '••• Jucha man-uíinay

> . Urmanayay, •Llucbcaany£y.

Huichinayay. TumrccocuV Cafe. * . Yana

Urinai, Huichicui Urmí^rocuscca- Saccsa-niaira Saccsoíilacta Iscu

Calabaza Susunai, SuHuncai Toya Ric-chacc, Neracc, Ric-chac^

niásin. Paicuna^hina, Paicuna^neraoc Unia-tuUu, Calavera Calca Talón

\ 'chpayachiscca L'chpayachecc [üawxoy.

Uchpayí¥:biy, Cañay, Ca-

jvmt.

>A».

kim.

^

1 Fierro cadena " '

Ficrro-huascca •*•••'

Yauri uiscca

2 Yassayay

Ushacassga "

Achachiniuctaña-'- - '

3 Yassa, Auquish, Chnctmíls

Rucuyasíja '

Aeíiachi '• '".*->'

4 Lluchcacu, LluchcafrtVi

Isquinaí?, UreiTiana<2^

JalacctañjanHl "

ó Palpuy, Palu3', Pilaitaluy

Isquí, Urmav

Urniachi, Ishquichi '

Jalacctafia

6 I*alpochiy

Jalacctayaña 'i'*

7 Lluchcay

Llucsayciir-isquiíi

Llusttasina

8 Juchaitian'palpuy, fitchn.

Juchaman.ishqueg

' Juchar puriña ^ ' "•*■'■

pacuy.

9 Palpuna3', Palunny, Llue-

Lshqu¡na3'car*ro''"

Thijrasiñjaína •-

ca na^'. •*

lo Tuniluv - '

Juchucnssíja

Thijrasiña

11 Cafe

Café

Cafca -

12 Chunipi, iVfaíCon

13 Palpui. Palni

Cafecoloi*'

' CchUñipi Xt'"^- .

Ycs(iiiina

Tincuta

14 Palpussa

Issquisí«^a •' (iaí>aniarcn, Gaja^^tnarca

Tincufata

15 Caiamalca

Cajamarcrt

16 Cajatambo

Cajatambo '

Cajatambo

17 Iscti

IsCTl

K catan i

18 Calabaza '

Crilnl)aza, Sapallu

Thamuña

19 Sia;uiiai. Üti, Utílni

í'-.shuncns.í;a ••' "

Chucmijaña •'-' -«'íí'

20 Tuya

Calandria

Kquere-k(|uerc

21 Lie-cha, Nila , Li'c^

Riccha^ ^ '

rccaiiiaña * ■*^'

clia-maííin, *

..

-:aa i'

22 Nilá ma5:in '<

Kicchaíí 111 asín ^' "

Quijxíaípnña

23 Urna tulhr, Calavera

Ayana unían, CalalueVa '

Amay^jclvípie

24 Calcti, Malcap ssutiii

Calca ' '

Calca '•••

25 Talón

Taloncay •' •' ■'•■

Ca^'u thia - i-

2í> Ut-rpachissaf' '

Kupachis^a, Cancassga

. Pariyata

27 l't-rpacbí. Caflti

Kiipachicojí:, Cáncacop*

Pariyiri

28 Cañay, Lnpaehiy, Cañaliiy

Kupr.chí. Cancay

Pariyaña

93 CA8T.

1 Calculable adj.

2 Calculado— a, p.

3 Calcular suponer, deducir

4 Caldeado— p.

5 Caldear r.

6 Calentar

7 Calentarse

8 Caliente adj.

9 Caliginoso

10 Calma n.

11 Calmar v,

12 Calmosamente adv.

13 Calmoso— a, adj.

14 Calor 12.

15 Calofrió

16 el que tiene adj.

17 Calumnia n.

18 Calumniado— a, p.

19 Calumniador-a, adj.

20 Calumniar v.

21 Calvo— a, n. ^ udj,

22 Calzado de iadjo n.

23 Cakar r.

24 Calzarse

Yuyaycunalla

Yuyaycuscca

Yuyaycucuy

Rupha

Rhupachiy

Kconichiy

Kcoflicuy

Kcoñi, Kcoñik

Tutayak

Samay, Huayra-thaniy

Samay, Tlianiy

Cachasalla, Qquellacuspa

Cachasa, Samak-siqíii

Ruphay

Chucchuy, Cjatatatay

Chucchuk, Cjatatatak

Ccasi-tumpay

Ccasinmanta-tumpascca

Ccasi-tumpak

Ccasi-tumpay

Ppakra-uma

Sapa tu, Usutta

Sapatuchiy, Usuttachiy

Sapatucuy, Usuttacuy

AYAC.

Tantiana, Tantianalla

Tantíyascca

Tantiay

Rupascca

Ninay cichiy , Ccoñircca c h i y ,

Caldiachiy. Ccoñichiy , Ccoñirccachiy, Cco-

ñirichiy. Ccoñicuy, Ccoñkrorocoj", Cco-

ñiricuy, Ccoñiricurccov. Ccoñi, Ccoñecx: Tutapayacc-huaira Ccasi, Ccasllla Ccasi-cay, Ccasilla-cay AUillamanta, Samaristin, Ccc>

Uaicachastin. Ccella

Rupai, Rupapacui Chirichai, Catcatai Chuc-clmcc, Chuc-chu yace.

Catcatacc. Tuinpai Huchachai, C-.-asi-

tunipai. Levanto. . Tumpaflcca Tumpacc, Huchachacc Tumpay, Huchachay PacciH, Calamina. Paccla-uina Seccoif Usuta, Llaiifjai Churachiy, Ústuchiy, Usata*

chiy, Sapatuchiy. Churacuy, Usntacuy, r^tnchi-

cuy, Sapatucuy.

JTT5.

1 TantiapassUa

2 Tantea^sa

3 Tantiajr

4 Ssanssassa Ssanssai-sa.....

5 Ssanssachiy, Hunuchij,

Caldiachiy.

6 Unuchiy, Hunnygaclujf

Unuycalachiy.

7 Hunucuy, Húnnculuy,

Hunucuycuy

8 Hunu. IlunuUa

9 Tutapa-huauya

10 HassiUa, Socigo

11 Hasilla-cay ó cacuy

12 Allillap, Janiaycat-rastifi,

Hillaix:apaf

13 Hilla

14 Lupai, Lupapacui

15 Alalai, Alalacui, Catcatai

16 Chuc-chu, Catcata, CUue-

chucat-ra.

17 Tumpai, Juchachay, Jn-

chachalui, Livanto

18 Tunipassa

19 Tumpa, Jucliacha

20 Tumpay, Jnchadiay

21 Sipla-uma, Maaa->achA3;u

22 Ssucai. Irlanqui, lA^i-íú

23 T-rulachiy, Ssuc«y.achiy,

Zapatucbiy.

24 T-ruIacuy, Ssucuyaculuy,

Zapatuciihiy.

Taiitianalla

Tantiacog

Tantiay

Ninayaaga, Slianyasga

Ninayacni, Shangayachi

Shanacbi

Shanacuy

Sliauag Tuta huaira Calma Caltnay Cachasahuan

Cachasiento Achag, Kupay Chucchuy Chucchuran

Ttunpay

Tumpay asga

Tumpacog

Tumpay

Pagla urna

Llanque

Sapatuchí

Sapatucuy

A7J[.

'93

Amjasiñjam

Amjasita

Amjaña

Parita

Paríyaña

Junttuchaña

Junttuchasiña^

Junttu

Kcatauijama . Kcach&ta Kcacliafia Kcachacjama

Jatheccala Jumppi Jaijttapi Jaijttapisita

Kcari

Kcaríntata Kcarintiri Kcarintaña Ppekccara

JÍ9CCU

Jiaccufta Jisccusiña

f I

24

94 CAST.

1 Calsarse mutuamente

2 Calzón n.

3 Callado áIo adv.

4 Callado— a, adj.

5 Callar f.

6 hacer

7 Gama n.

8 hacer Ja

9 Camarada

10 entre mujeres

11 Camarón

12 Cambalache

13 hacer v.

14 Cambalachero—a, adJ,

15 Cambiable permutable

16 Cambiado— a, p.

17 Cambiador—a, a<ff.

18 Cambiar, permutar V,

19 variar, alterar

20 Camilla n.

21 Caminado— a, p.

22 Caminar r.

23 Camino n.

24 largo

25 corto

26 27

ancho

lleno de cuestas

C02.

Sapatuiiacuy, Usuttanacuy

Huara

Upallallamanla

Upallacuc, Mucmicuk-aoncco

Upallay, Upallacuy

Upallachiy

Puñuna

Puñuna-masttay

Reksenacuk-masi, Catnan

Yanasa

Yucra

Cchala

Cchalav, Cchalacuy

Cchalak, Truycak

Cchalana, Truycana [tiacca.

Truycascca, Cchalaacca, Ran-

Truycak, Rantik

Truycay, Cchalay, Rantiy

Huc hinaman tucuchiy, \f itta-

Callapi (nachiy.

Puriscca

Puriy

Purina, Ñan

Caru-punna, Caru-ñan

Pisi purina

Hatun-ñan

Seccana-ñan

AYáC.

Churachinacny, Ustuchinacaj,

üsutarcfachinacuy. Huara, Moccocama-callpi-

haara. Yachainatnanta, UpallaJla Upallascca Upallay. Pacay, Mana-rimay

Upallachiy

Puñuna, Cahuifn

Puñuna ta-mastay

Reccsenacncc-masi, Cuyocc

Riccsinacocc-masin

Camarón

Troicai, Troicacui

Truycanacuy

Truycau

Troicanalla

Tru^cascca

Troicacc

Troicacc, Troicarccoy

Troicay. Troicachiy '

Chacana, Huantocuna

Puriscca

Riy, Puriv, Puririy, Caüpar

Ñan, Purina, Puricana

Caru-pnrina, Cam-ftan

Pisi-purína, Hkrhpachalla

Hatun-ftan

Huichai-urai, Huatcco-huakco

28

difícil

Sasa-purínn

Snsn-purina

Jim,

1 T-rulachinacuy, Zapatu-

chinacuy.

2 Calzón, Muhucama ca-

llas-Cfilzon.

3 Yat-raiUap, Upallap

4 Upallassa

5 Upallay, Upallacuj, Pa-

ca v, Mana-limay.

6 Upallachiy

7 Puñuna, Cahuitu

8 Mastay

9 Lisinaca-masi, Cuya-inasi

10 Yanassa

11 Camarón

12 Troicai, Troicalui

13 Truycay

14 Tniyca

15 Troicapaaslla

16 Truycassa

17 Troicaluy

18 Troicay

19 Troicaluy, Cutichiluy

20 Chacana, Huantuna

21 Pulissa

22 Liy. Puliy, Pnliliy

23 Pulina, Caniinu

24 Calu-pulina, Ancha-pulina

25 Pishi-pnlina, As^puíinalla

26 Jatun camino

27 Hua^u-huay Q , Ancha-

cuistayu

28 Sasa-pulicuna

Sapatunacuyay

Huara

Upallamanta Upallasga Upallay, Upallacuy

Upallarhí

Puñuna

Puñunata-masstay

Reguenacuyaccuna

Yanasa

Yacupa urun

Trucacuyana

Trucacuyay-imatapis

Trucacog

Trucacuna

Trucacassga

Trucachicog

Trucachí

Trucachachí

Huantucuna

Purissga

Purí

Nani

Caru-nani

Huallca-nani

Jatun-nani

Achca-huichanayog«nani

Agyasga-purina-nani

ATM.

Jisccusiña

Calsona

Amucttatjama

Amucttata

Aniucttaña

Amucttayafia

Iquiña

Iquift janttacufia

Jilata

Id. Ttisiranca Trucaña Trucasifla Tsocasirí Trocafljama Trocata Trocttiri Trocaña Troqueyasiña Callapu Sarnakeata Sarnakcaña Thajqui

Jaya-sarnakcafta Jakca-saraña Jachao-tajqui Amsta-tajqui

Cchama-thaqut

N

99 CABT.

1 Camino escabroso

2

4

5 6

trotab/e angosto tortuoso

llano de un día

7 ,, del cielo

8 Camisa de indios a.

9 Camisón de chunchos

10 Camorrear v.

11 Camorrista adj.

12 Camote n.

13 Campana

14 ,, toque de

15 ,, doblar las

16 Campe8Íno--a, adj\

17 Campo n,

18 florido

19 alegre

20 ,, desierto

21 Cana

22 Canal

23 Canalado— a, p-

24 Canalar v.

25 Canalla adj.

CÜZ.

Soklla-soklla, Rnnii-rumi-ñan

Purinalla

QquicUulIa

Quinra-quinray-ñan

Pampalla, Pampa-flan Huc-ppuiichan-purina

Hanak-pacha-ñan

Uncju, Coioii, IJcju-ppacha

Cusma

Chhak-hua mascay

Chhak-hua mascak

Apichu

Campana

Campana-huaccay

Campana-doblay

Chacra-runa, Purun-runa

Pampa

Inquillpampa

CuKÍpampa

Purunpampa

Socco

Rarcca

Rarccascca

Karccacpay

Millav-runa

AYAC.

Ranra^ranra-fian. Romi-mim

ó Rumisapa-ñan. PuTÍpaslla Quichqui-ñan Huincu-buincu-ñan, Ccchue-

ccehue-ñan. Pampa, Pampachalla Huc-pnñui*flan, Huc-punchau-

purina. Hanacc-pacha-ftan Huali, Ucu-pacha. l'cuncha Cusma kuidupay, Ruidupayay, Rui-

du-mascay. Pleitista Misquipapa Campana Campana -huacctai Cam pana-doblai Purun-runa, Chacra-runa, Pu-

run-huarmi. etc. Pampa, Purun. Chacra Huaita-pampa Cusi-panipa Chunnecc-pampa Socco

Yarcca, Huaicco Yarccachascca , Huaicccv

chascca. Yarccachay , Htinicc o c h a >♦ .

Yarcca-a'sp¡3'. M ana-allin-rúna

J

jTrth

Air.

ATM.

96

1 Lanla-lanla

camino.

2 Pttlipassllo

3 Quit-rqni pulina

4 Huistu-huistu-caniinQ,

Muyu-muju.

5 Pampa, Pampalla

6 Jtic-muyun-puUna, Tucui-

muyun-pulma

7 Cielo camino [tuu,

8 Cotón, Lulipa Lulipa-cu-

9 Cushma

10 Ruidunay, Ruido- assiy,

Ruiducat-ray

11 Mahanacuiassi

12 Camote

13 Campana

14- Campana huahay IT) Campana dohlay

16 Jalla-huayapa, Jalla-

nuna, Jalla-hualmi.

17 Pampa, T-racla, Japa

18 Huayta huayta pampa

19 Cushi pampa

20 Pulun pampa

21 Jó-hu

22 Chiflun, Siquia ,

23 Siquiachass a f Puayu-

chassa.

24 Canal-a«spiy, Siquia-quit-

ray, Siquiachafuy.

25 Aiana-allin-nuna

6 Lumisapa- Lloclla-lloclla, Rumi-rumi-nani Kcalarar-tajqui

AUi-purinalla-nani

Quicnqui-nani

Quinray-quinray-nani

Pampalla-nani Jucpunchan-pnrína-nani

Cielo-nani , C<:ton Cussma Ruido-assicuy

Pleytu-assicoff

Camote

Campana

Campanata tacan, Hua^achin

Campanata doblan

Chacra-runa

Pampa, Chacra

H uay ta*panipa

Cussicuna-pampa

Chunyag*pampa

Sogo

Ragra

Ragrayasga

Ragray

Yaga runa

Jalañjam^thaqui Ki:«irkcu- th aquí I'piappia-thaqui

Cuscca-thaqui Mnynnisarañ-thaiui

Alaj) pacha-thaqui Almilla

Cchunchu-almilla Jucha-thajcaña

Juch;irthaqum . Apichu . Calanga Calangayaña ,

J iuiritaqui-calan^ay aña- I rnaqüeri-jakcre

Oraqque

Panccaran-oraqque

Cu$isiña-oraqquc >

Cchusa-oraqque

J ancco-ñacutta

Larkca

Larkcachata

Larccachaña

Ñancca-jaq(juc

96

CAST.

1 Cancha maíz tostado n.

2 Candela

3 Cangrejo

4- Canjear hacer cambio 5 .^ hacer

c Canjearse Canina

mutuamente n.

9 Canina

10 Canoa

11 Canoso— a,

adj.

12 Canoro— a, canto armo-

nioso adj.

13 Cansadamente adv.

14 Cansado— a, p.

15 Cansar á otro r.

16 Cansarse

17 Cantable adj.

18 Cantar v.

19 de ios pájaros

20 triste n. [nente.

21 avisar impertí-

22 Cántaro vasija n.

23 muy grande

24 Cantatriz adj,

25 Cantera n.

26 Cantería

27 Cantero «4/-

CUZ.

Hank*a

Sansa, Nina

Apanccoray

Rantiy

Rantichachiy

Rantichacny

Rantinacuy

Pichu-tullu

AUcco-liisppay, Allcco-aca

Huampu

Socco-uma, Scxíco-sapa

MisqquJ-taqui, Ñucñti-taqui

Sayk*uspalla

Sayk'uscca

Sayk'uchiy

Sayk'ny, Machhitayay

Taquinalla

Taquiy Huichhichichiy

Harahui, Huaynu

Huillay

Ppuyüu, Makkas, Tomin

Urpu, Tinaja, Macnia

Taquic. Taquipacuk

Rumi-kcoya

Chheccoscca-rumi

Chhecoc, Chheccoy-camayoc

ATAG.

Harnea, Sara-hamca Nina, Sansa Ccepaman-puricc Troicay, Troicarecoy Troicachiy, Troicarccachiy Truicacuy, Truicacurccoy Truicanacu3', Tmicanacurocoy TuUu, Chaqui- tulla, Maqm-

tullu. AUccop-lspainin Canoa Ssocco-uma, Soccoeapa, W

Misqui-

racc-uma.

Sumacccha-cantacc,

cha-cantacucc. Pisipai-pisipai Pisipascca Pisipachiy Pisipay, Amirccoy Taquipasila, Taquinalla

Taquiy, Cantay Huaccay, Huarpiy

Llaqui taquiy

Huillay, Huillacnv

Puiñu

Urpu, Accacuna

Taquecc, Taquipacucc

Rumi-horccuna

Rumi-harccona

Rumi-horccocc

JÜN.

1 Ancassa-jala, Camchi

2 Nina. Ssanssa

3 Cangrejo. Hiparaan puliy

4 Trocay, Trocaluy

5 Trocachiy,Trocaycalachíy

6 Trocacuy, Trocaculuy [luy,

7 Trucanacuy, Trucanacu-

8 Tullu. T-raqni-tulIu, Ma-

Sui-tuUu. ap-ishpainin

10 Canoa

11 Ju-ha-uma, Yula-uma,

|u-Iiusapa.

12 Suma-canta, Mishqui-can-

tacu.

13 Pishipai-píshípai

14 Pishipaasa, Pishipalussa

15 Pishipachiy

16 Pishipay, Amiluy

17 TaquipassUa, Taqu i-ati-

pan alia.

18 Taqui. Cantay

19 Hua-hay, Pícbiu-pichiu-

niy, Cantay.

20 Llaqiii-taquiy

21 Htiillav, HuiUacuy

22 Huácui

23 Urpu, Asua-Iulacuna

24 Taqui, Taquipacu

25 Lumi-juluna

26 Lumi-julhuna

27 Lami-julhu

AXT.

Ancassga-jara

Nina

Guepanian puricoc

Trucacuy

Trucachi

Trucanacuyay

Trucanacuyan

Chaqui-tullu

Allgopa hispanin Canoa, Balsagina Sogo urna

Sumagt a*pissgo*Gaotacun

Pisipasganapa

Pissipasga

Pissipacni

Pissipacurín

Taquinalla

Taciiií Pissgocunapin-taquinin

Harahui, Llaquicusga

Huillay

Puyfiu

Jatun puyñu

Taqnipacog-huarini

Rumita-jorgona

Checosca-rumi

Rumita-checog

ATH.

96

Tamupi-tunkco

Mecnachua [lakco.

Qquepa toqque s^aa q(| u er i-

THKttaña

Trcx!ttayafta

Trocttasida

Trocttasisiña

Cayu uichho

Anu yakca Ccolu jamppu Jankco ppeqqiae

Suma isttaña

Ccaritapini Ccarita Ccariaña Ccarisiña CccKhuñjama

Ccochuña Jamachi aru

L1a(|ui ccochuña Ahuisaña tijhua9Íríra Uaculla J aecha uaculla Uarmi ccochuri Kcala ira .•.* -^ '

Cchecut ccala . . ,>

Ccala (!clieecuri

97

CAST.

cirz.

AYAC.

1 Canto n.

2 desagradable de aves

3 marcial

4 borde

5 Cantonearse r.

6 Cana de azucar n.

7 hueca

8 ,, de mart

9 ,, brava

10 ,, seca de maíz

1 1 Capa ífe indios

12 Capacete de indias

13 Caparía, Arbusto

14- Caparrosa sm/ZÍ de hierro

15 Capciosamente ac/\'.

It) Capilla par¿2 /¿i cabeza n.

17 Capital enemigt)

18 Cara

19 darse ó apersonante

20 Caracol n.

21 bocina

22 Caracolear darvueltas v.

23 Caracha enfermedad n.

24 Caramba! interj. [lo.

25 Carámbano pedazo de híe-

26 Carbón /j.

27 Cflrhonero--a, a^/.

28 Carbunco Piedra preciosa

29 Cárcel n.

Taqui

Ta :|ui

Huaccav

Llaqui taqui

Haylliy'

Guerras taquiy

K'uchu, Pata

Pata, Pa tacha

K q uehuey cae hacuy

Ccehuecachay, Ccehuccí^chas-

tin-puriy.

Caña

Misqui huiru

Síxxos

Soceos

Huiru

Huero

Pintuk

Caspi huiro

Chhalla

Sara huiro

Yaccolla

Poncho

Cliucu

LlicUa

Tara

Mutui

Ccollpa, Millu

Ccollpa

Yachaillamanta

Yachaillamanta, ^rifTcaj^ palla.

Sucuta, Bwcutacuna *

Suk'utana

Huañuy hatun auccn

Hatutuaucca

U^'a

Ricuchicuv, Tupa^'

Churu

Tva

Tincuchj¡cuy, Ricochicuy Churru

Huayllaquipa, Pututu

Huayllaquipa, Pututu

MuyuVcachay

Muyuycaohav, Muvuriy, Cc^

huecachay."

Ccarachi

Sama, Izo '

Ahik!

Achachau! Atai!

Chulluncu

Riti

QquílHmsa

Carbón

Q^!uillinis-**ama3*ok Nina qquespi-üTiiifía

Carbón mracc

Cce«5pe-runii

Iluatay-lnia.si

PrcHocunapacc- huasin

J

ras.

1 Taqai

2 Pissfmp-Üaqut huahaynin

3 Guirra-taqui

4 Pfita, Patalla

5 Hilitiicat-rny, Hihulcat-

rastin-puliy.

6 * zucar-caña

7 Ssiíhuss

8 Huilo

O Casspi-cafia

10 Clmlla-OATiha

1 1 Poncho

12 Llicllita

13 Tar.ciitish

14 Alcanavrosa, CotjM

15 Yatraillap, ArticuUal, Ar-

tíoulullal.

16 Snucuta, Ssucutacuna

17 Jatun-cnemi^o

Ift Cara [ciiy.

19 TÍTicuv, Tincuhiy, I^irachi>

20 Churu

21 Bocina

22 Mtivm'cat-ray, Mnyuliy,

Hhiícat^ray.

23 Caracha

24 At-rat-rai!

25 Lasta

26 Carbón, ülla

27 Carbón lula

28 Tnpui, Ishpi lumi

29 Cárcel

Ajr.

Ta'iuí

Llacjuinay-písiiKo taquín Jaylliy

Patncha-quillun C uy uc u r-puricuy

Caña-missqui

Shogos

Huiru

Caspi-huiru, Shogos-caspi

Panga

Punchu

LlicUa, Reboso

Tara

Colpa

Yacnayllainanta

Chucuna

Jatun-enemigo

Gaglla

Yargosquir tincucheg

Churiu

Bozina-churru

Muyupacur-pur.'cun

Sarna

¡Achachay! ¡Atatay!

Chullunca

Carbón

Carbon-rurag

Caspi-runii

Cárcel, Huntann-huast

ATM. 97

Ccochu

Jama( hi uarari Ccochuata Thia Quiacuiiña

Cana uirii

Soccosa

Uiru

Toccora

Chhalla

Punchu

Llijlla

Jaqquen jan ata tan apa

Uarinin janatatajaiapOíFhavta

Jan isttafljaina

Ppeque janana

Supaya

Ajanu

M acá i t asina

Cchururaña

Cchuru (

Pututu

Ccarachi

Carachti

CchuUunca

Kquillima

KquUim luríri

Qquespi cenia

Jucha uta 25

CAST.

CTTZ.

1 Cárcel perpetua

2 Carcelero adj.

3 Carcoma insecto n.

4 Carcomer v.

5 Carcomerse

6 Carcomido-a, adj.

7 Carda n.

8 Cardador-a, adj.

9 Cardar v.

10 Cardenal Cárdeno n.

11 Carear v.

A t i-sancca-h uasi

Huatay-huasi-camayok

Thuta

Thutay, Mullphay

Thutapuy, Mullphapuy

Thutascca, Mullphascca

Ttisana, Pillchana

Ttisak. Pillcnak

Ttisay, Pillchay

Kcoyo

Uyapurachiy

12 Carearse v.

13 Carecer

14 Carero-n, adj.

Uyapuraiiacuy

Mucíiuy

Ancha-mañak

15 Carestía n.

16 Carga n.

Muchuy Huinay, Carga

17 pequeña

Pisi-huinay, Huchhuy ca

18 hacer la .

19 levantarla

Cargay, Llucuy, Huinay Cargay, Hoccariy

20 ladearse la

Huaklliy, Tticsuy

21 hacerla ladear

Huakllichiy, Tticsuchiy

22 trasportarla

Ccatiy, Apay

23 sobornal

24 ataque militar

Palta

Ccallaricuy, Auccay-intuj

ATAC.

Huiñaipacc cárcel

Huatasccacuna cuidaoc

Puyu

Pwyuy, Puyurccoy

Puyucuy, Puyncurccoy

Puyurcuscca

Tisa

Tisacc

Tisay, Tisarccoy

Ccoyo, Ccoyoyascca

Tincuchiy, Tincunachiy, Vya-

purachiy. Carianacuy Huanay, Mana-tarir Ancha maflacc, A en c a - m a-

ñ/icuco. Huanai, Escaso C.epe, Huinai, Sahuai. Car^

Huc-sahuaychalla, Huc-tacsa- ccep^challa.

Ccqjichacuy. Redecíllay

Churcuy, Churcurccoy .'Hocca- riy, Cargay.

Huacllay, HuacIIacurccoy

Huacllaohiy, HuacllaixcachiT

Ccepenxroy, Sahuarccoy, A-

parccoy. Paltp Cea 1 la ieu Y , Cea terccoy , Yaicuj

JTO.

1 Haiñapa cárcel

2 Carpelcro

5 Poyii 4 Puyiiy

6 Pnytícuy, Puytictiluy

6 Pnyussá

7 Ticshi

8 Ticshi

9 Ticahiy, Ticahiltiy

10 Hnyu, Huyu«sa

1 1 Tincuchiy, Shimpinacachiy

12 Shitnpínacuy

1 3 Huanay , Mana-talty

14 Ancha' fnafta, Acitcaotna-

ñaeti.

15 Huanai, Huaná-timpo

16 Hipi, Httínai, S8ahuai,Ji-

ta:^*ai. Pitaí, Carga.

1 7 Jtic-"Sfihuaylla, Juc-tacssa-

hipilla, Juc-iitacailla.

18 Hip'chacny, Hipichaoulu}^

19 T-rulcuy, T-ruIculuy, Pa-

llalcuy, Cargaciiy.

20 HuacUiy, Huacíliluy,

Tic» -uv.

21 Huacllicfíiy. HuacUicala-

chiy, Ticshuchiy

22 Hipiíuy, Ssahtialtiy, Jita-

cacultiy, Apaltiy.

23 Ssaa, T-ma [cuy.

24 Hallaicuy, Hatilay, Yay-

AJf.

Huanungaiijrag'^arcelasga

Huatana-huasita^vjrdag

Poyu

Puyun

Puyucusga

Puyusga

Pillchana, Perchana

Pillchag, Perchag

Pillchay, Perchay

Coyo, Goyu^a

Tincucbi, rimanaouyachi

Tincuchisga, Rtmanacassga

Huanay

Ac icata-mañacog-r a n t i c o ti-

gampa. M uchuy Huiñay

AYK.

Juclia utan utjíri

Tucha uta imiri

Thuta

Thutaña

Thutasifta

Thutantata

Mitha

Mi til ir i

Mi til a ña

Kcoyu

Kcachijaña

Kcachijasifla Ttaqquesifla Pi«i aJjíri

Machaa Ccumu

M

Pisi-huinaylla, Huallca carga Jiskcaccutnu

Cargatu-rurag

apachinapa

Carga-ticssusga

Cargata-ticssuchisga

Cargata-apachisgana

Uaquiyaña Ccumuñataqul

Maisttaña

Maisttayaña

Ccumufta

Lazag-cargatnan-aypachÍTian Palta Janantnan-haytaaay, Gatkuy Nugnasifíataqui jaljatafia

•9 CAST.

1 Cargado— a, p.

2 Cargador— a, el que lleva

3 Carg^ V.

4 ,, hacer v.

5 Cargarse

6 Cargazón de nubes

7 Cariagnileao— a, adj. H Cariaie^e

9 Cariado— a, p.

10 Cariarse Podrirse alg^un

hueso. V.

11 Caribobo adj\

12 Caricia n,

13 ,, Aflcer v.

14 Caricioso— a, aof?.

15 Caricorto— a,

16 Caridad tener n,

17 Cariftimcido— a, adj.

18 Carigordo— a,

19 CariQo n.

20 CariñosD— a, «í//.

21 OunsíeiíBX Limpiar la latía

CÜZ.

Chuvctiscoaf Kquepiscoa. Chaknaacca.

Ccatek, Arriero, Kquepirik

Clnircuy, Kquepiy, Cbaknay Apachiy, Kquepichiy, Churcia-

c'hiy. Kquepericuy, Chnknacuy

Phuyuy, Pkuyu-liunttay

Suyl tu-uj'a Asik^aya, Cusik-uyii

Isniuscca Ismuy

Upa-uya Huayfluy, Ltiluy Huaj'llupavay, Luluycuy HuayUucuK, Lulucuk

H uchh uy-u3' ay uk

Diosraycu-cjuyay, Huaccha-

cjuyay. Pkiña-uya

Kqueqque-uya, Rumppu-uya

Munaycliay Munaycbak-«onccn Ttisay. Pillchay, Ñakchchay

JkTAC.

Huntascca, Coepescca. Saboa^i-

cca, Apascca, Aataacca. Apapacucc, Ccepapacncc, Sa-

huapacucc. A pay , Ccqjerccoy , Saliuarccor Cceperccac 1 1 iy , ApaixxacbÍT.

Sahuarccacliiy. Ccepecorccoy, Ccepericnrccoy.

Salmacuy,' Chnrcucnrccoy Puyurccaraun, P uy u rccofl,

Puyu-huntarccamun. Suitu-uya, Huincu-senoca Cusiuya, Askacbaoc-uya Ismuacca ismuy, Ismurccoy, Ismucvj.

Ismucurccoy. Upa^uya

-Cuyapai, Hufiyllui Cuyapayay, Hud3'Uupay Cuyacucc, Huayllucucc'

Uchuo-iiya, Uy achalla

Cuyay, Cuyacuy, Munay, Ma-

natuy. Piñascca-U3'a ó uyayucc

H uira- uva , 1 i uira u y a y o c c,

HuirHsapa. Cuyai, Cuyacui Cayacucc. HuaTUicuoe Tisav, Pifchav *

1 Juutaaui,HipÍMa,SMihttA.

ssa, Apassa, Asatasaa.

2 Apapacu, Hipipacu, Saa-

huapacii« Asstaisaiev.

3 Apa^, Hipiluy. Ssahuay

4 Hipichiy» Apachiy. Jitaca-

lachiy, T-rnachiy.

5 H ipicní uy , T-ruIc n c u 1 u y ,

Jitacaculuy. G PucutalamuTi, Pucutalün, Pncutai-iuntamtm.

7 Suitu-oava, Huistu-ein^ha

8 Cushi-cara, Asicat- rascara

9 IsTOussa

10 Ismuy, Ismulny,Í8niaculay

11 Upa-cara, Upa-earayu*

1 2 Cuyapai, Huayllipai

13 Cuyapay, Haayllipay

14. Cuy acn^ .Huay iíicu, Munacu.

15 Ucl\uc-ca ralla, Tacssa-ca-

ray lilla-

16 CiiVíiv, Cuyacuy, Munay,

Mnnacay.

17 Pidassa-cara, Piñas8a-<*a-

rayu.

18 Hu ira-caray u, Husrasapa,

'F-nmtriía^anu

19 Ctiyai, Ctiyacui

20 Cuyacu, Huayllicu

21 Ticahiy< Xivdfíiltt^.

AV.

Chagnasga, Cargas3^<ra

Cbagnacog, Aparicog

Apay, Chagnay Apachí, Cliagnaclii

Guepicurcuy, Aparícorcny

Cliacag-puc litan

Shvuto-gaglla C ushisga-gagUa Ismussga Ismuy

Upa-^agUa Cuyaicuna Cuyaicun Cuyacogyassa

UchucUa-gagUa

Carídaniqui-capussnnqui

Pi ñac ussga-gagUa

Huira-gaglla

Cuyacuy Cuyaco.:^ ÑagchcY

ATX.

Kqucpita

Kquepiri

Kqucpifia KquepiyaAa

Kquep'.slña

Urpintata

Juc?hus ajanu Kusi ajanu Cf'haca ñuaftfta Cchaca ñmata

Asnu ajanu Kcayachafta Mutíarttate Jaira ajana

Jiskca ajanu

Ccuyapayafta

Asjarañ ajanu

Loncco ajanu

Kcaya

Kcaya^hirt

Tlissaña

IDO

OAST.

1 Carnaval n.

2 Camal deshonesto adj.

3 Carne n.

4 vno de los tres

enemigos.

5 Camero n.

6 Carnicero— a, adj,

7 Carnívoro— a,

8 Carnudo— a,

9 Caro— a,

10 Carpincho danta n,

11 Carpintero n,

12 CarnUo

13 Carrillndo--a, adj,

14 Carrizo a-

15 Carta

16 Casa

17 de paja

18 de campo

19 Casadero adh

20 Casadera

21 Cascabel n.

22 Cascada

23 Cascajal

24 Cascajo

25 Cascara

26 quitar la v.

27 Casco de vas^a n.

28

Calavera

CÜE.

Pucllay

Huachok-soncco, Mappa-son-

Aycha [eco.

Aychanchis-aucca

Oveja

Nak'ak

Aycha-micjuk

Aycha-sapa

Ancha-chaniyok

Sallcca-huaca [mayok.

K'ullu-camayok, LlaoUay-ca-

Ccaklla

Ccakllasapa

Soceos

Qquellcea

Htiasi

Ichhu-huasi, Chhuella

Astana, Chacra-buasi .

Tacyak-huayna

Taeyak-sipas

Chanrara Phauchin Silla-silla, Soella Silla, Soclla-rumi

Ccara

Ccara-chhutiy, Ttekpay

Kanalla Aya*uma

ATAC.

Puetlai, Hatiii»-piaellai

Huacliocc

Aycba

Aycha-sntiyúcc-aucca

Oveja .

Nacacc, Nacacucc

Aycha^micacc

Aychasapa

Chaniyocc

Sachavaca

Cullu*llaccllacc

Uya *

Uyasapa

foceos

Ccellcca

Huasi

Chuclla, Ichu-haasi

Chacra-huasi

Hatun-maccta, Moxo

Sipas, Hatun-pasña, Moza

Cascabel

Pacocha

Rumisapa, Rumi-rumi

Tacsa-Tu mieana, Acá p a - r n-

mieuna. Ccaran Ceara-chutuy, Ccara-horccoy,

Tipiy, Sülccay, Mnnday. Callana Uma-tuUu, Ayap-áman

I

J

jmr.

1 Ausai, Jatun-ansai

2 Hanla>ntina

3 Aycha

4 A3xha»8Siitiyo-iniiiiigo

5 Haish

6 Matanciro, Cameciro

7 Aycha-micu

8 Aychasapa

9 T-raniyu

10 Jat-ra-huaca

11 Carpintero, Cullu-llálla*

12 Cara

13 Huirá carayu

14 Ssu-huss

15 Papel. Carta

16 Huasi

17 Chuclla, Ussa-huasi IS T-racla-hua»i

19 Jatun-hualass, Musa

20 Jatun-huambla, Lasac,

Muza.

21 Cascabel

22 Jatun-pac-cha

23 LrUini-lnini, Limisapa

24 Tacssa-lumicuna, Acapa-

lumichacuna.

25 Halan

26 Lussuy, Tipiy, Quilluy, Si-

play, Munday, Pday.

27 Cutuas

28 Uma-tulln, Ayap-uman

AV.

ATM.

100

Fucllacuna-junagcuna

Anat uru

Huachog-raccha-shongo

Janchbiroqui tucuta

Aycha

Aicha

Aycha-jucha

Anchhisa

Camero

Uhuija

Aychata-magrag

Mañaso

Aychallata-micog

Aicha mankqueri

Aycha-sapa

Aichani

Chaniyorf

Jiljatata

Sacha-huaca

Ccollunquir uri huaca

Caspita, Llagllag Gagllapa- aycha eapan

LaguaUajUeri

Nauna

Gaglla sapa

Jaccha naunani

Shogos Guetlga

Soccosa

Qquellccata Jta, Uyu

Huai, Huasi

Paja-huasi

Jichu uta

Chacra-huasi [nam

Uyu

Taquiafigana, Casaranman-

Uaina

Gipassnam, Casaranmannam

Tauacco

Cascabel

Chullo chullo

Pagcha

Cchata ccbata

Silla-silla, Lloglla

Ccheccoll ccheccoU

Silla-rumi

Apacheta

Garan

Sillpi

Garanta-jitarí

Sillppiraña

Callana

Ccoñunapa

Ayapa-uman

Cacasa

lOi

OAST.

1 Casco de bestia

2 ,, Casquete

3 Cascudo adj\

4 Caserío ».

5 Caserón

6 Casi adv,

7 Casi-casi

8 Casirí Licor vinoso n.

9 Caso n,

10 Cáspita! Admiración

11 Casta Generación ó linaje

12 Castaño color adj,

13 caballo

14 Castidad n.

Castigador— a, adj.

16 Castigar v.

17 Catarro n.

18 Catay! ínter/.

19 Catear r.

20 Cateqnizador— a adj.

21 Catequizar instruir en

la fe católica. r.

22 Catorce a¿//

23 Catre de indio n.

24 Cauda n.

25 Cauda /«ora

26 Cardal el que tiene

27 Caudaloso r/o

cirz.

Uyhuak-siUun Qq uecllaT-chucu Sillu-sapa Ayllu-hviasicuna, Hatun-huasi Yacca, Yaccalla

Huasi-huasi

Yacoa-yacca, Ynccachalla

Acca

Cay

Achalau!

Ayllu

Chhumpi

Chumpi-caballu

Lumpak-soncco cay [rak.

Muchuchík, Hayratak, Mira-

Muclmchiy, Hayratuy, Mira-

ray. ChhuUi-onccoy Caycca! Mascaycachay

Yachachik, Iñichik Yachacliiy, Iñichiy

Chtinca-tahuayok Sirina, Cahuitu Ccoysu

Ccoysu-ccoysu Caqqueyok, Illayok Hatun-mayu

AYAa

(^yhiiapfjiUnn

Firro-Ciiuco Fierro-rocco

Sillusapa

Huasicuna, Hoasi-huasi

Raccai, Peicca

Yacca, Yaccalla, ü^hor-

Ilamanta. Yaoca-yacca, Yaoca-yaccalla.

Yaccallaccaya. Acca

Sucedicui, cai Achaclmu! Atai! Ayllu, Niracc, Ric-cbaoc Puca, Puca-neraoc Puca-caballu Castidad

Miichuchecc, Asutecc Mucliuchi^', Castix:ar

Chulli-onccoi

Caiccaya!

Mascay, Maacecachay^ Taco

huerccoy. Yachachecc Yachachiy

Chunca-tahuayooc Cahuitu Chupa Chupaaapa

*Capuccniyccc, CcoHcccaapa Hatun-mayu* Y acusa pa

jxrir.

1 Uyhuap-sillun

2 Firro-chucu

3 Ssillusapa

4- Huasi-huasi, Huasicuna

5 Cu tu, Lala-httasi

6 Ñat-r-ha, Ñat-r-halla, ü-

c huella pita.

7 Ñatr-halla 5lat-ra-ñat-

ralla, Assllapita-

8 Asua

9 Succdicui, cai

10 At-rai-rai! Atatai-ha!

11 Ayllu, JNjla, Lie-cha

12 Puca, Puca-nila-

13 Puca-cahuallu

14 Castidad

15 Mut-ruchi, T-rachi<, Asuti

16 Mut-ruchiy, T-rach iy,

Castigay.

17 Missa-ishyai

18 Cai-ari! Cai-hA-rfri!

19 A ssiy , Assica t-ray / Tacnay

20 Yat-rachi

21 Yat-raohiy

22 T-ninca-tahuayu

23 Cabuitu 24. T-rupa

25 T-nipasapa

26 Capuniyu, Illaisapa

27 Jatun-mayu, Yacu«apa

AU.

Uyhuapa-akiHiui

Furro-chticu

Shillusapa

Ayllu

Jatun-lmasi

Uchucllapita

Uchuollnpita -gue.^pis^a

Acca Cay

¡Achallau! Yahuar-ayllu -Pucanirag Pucanirag caballo Mana-huachacog-caj' Muchuchicog, Asutacog Muchuchi. Asutay, Mag.ay

Huissga

¡Chaymari!

Mast-aycachay, ANhipapacuy

Ya'-bachicog Va'jhachí

Chunca-rhuí'cu

Cabuitu

Chupa

Chupa sapa

Guellayyog

Jatun-mayu

ATJt

IQSlf

Silla r '

Lluccbu ''*•'■

Silluni

Jiskca marca J aecha uyu Niapini

Niapitiini ' - *

Kcusa

Laiou

Ccaray!

Ccoqque -^ *♦ ,

Uila

Uila cauallu ,

Uarmipanpiqui ^riuttcnvfía

Mutuyiri

Mutuyaña

Jurma usu

Ampe!

Cumpunaccafía

Diosar uflttayiri .

Diosar un ttay ana , '

Tunca pusini Patajatti Uicci linca Jachaa uicchinca Ccollqqueni , Alloj uniani jauira 9ff

lOB

CA8T.

1 Causa motivo

2 Causante adt\

3 ser culpable

4 Causar r. ^ Cautela n.

6 con

7 Cautelosamente adv,

8 Cauteloso— a, adi.

9 Cautivador—a, adj.

10 Cautivar f.

11 Cautivo— a, n

12 ser

13 Cavado— a, p.

14 Cavador— a, «¿ir.

15 Cavar v.

16

hacer

17 Caverna /i.

18 Cavernoso— a,

19 Cavidad tj.

20 Cavilado— a, p.

21 Cavilar v.

22 Caviloso— a, p.

23 Caca n.

24 Cazable adJ.

25 Cebar r.

A^*'

cirz.

Rayen, Teksi, Ccallariy

Raycuk, Tecsik, Ccallarík

Hu'chayok-cay

Raycuy, Tecsiy, Ccallariy

Mucmiy

Mucmiy-huan

Mucm' -muomiylla Mucmicuk, Muomi-soncco Piílaschak Piña3chay

Pinas

piñas-cay

Hasppiscca

Hasppik

Hasppi/

Hasppichiy

Maechhay

Machhay-machhay

Huamphu, Ppucru

Yuyaymanascca

Yuyaymanay

Yuyaymanac

Chacu

Chacuna

Huirayachiy

AYAC.

Raíci

Huchayocc

H uch ay occ-cay

Rurav

Mana musiacbicut

M ana-pipas-y achascca ntlan ta

Mana musiasecalla Pacalla-ruracc Pre^o b ápice Presochay

Huatascca, Huaccaicha^toca

Huatascca cay

Ucbcuscca

Aspecc. Uchcucc

Aspiy, Uchcuy Üchcurccoy

Aspichiy, Uchcuchiy, Uchcur-

ccachiv. Uchcu, Macbai Uchcu-uchcn, Uchcusapa Uchcu

Yuyaymanascca, Cavascca Cavay.Yiiyaymanay Cavacc, Cavacc-nina, Yayay-

manacc. Chacu

Hapinalla, HapipasUa Huirayachiy, Po^coyachiy

26 Cebo n.

Huirá

Huirá, Micui

JÜV.

1 Laicn

2 Jiichayu, Allaicu

3 Juchayu-cay

4 Lulay

5 Mana-mumachicnllal

6 Allülap, YatraUlap, Ma-

na-musiaasalla.

7 Yat-raiUahuan.lulai <S AHíUap-ltila

9 Chalacu, Presocu

10 Huit-ray, Presoy,

Huit-rassa.

11 Presu sa

12 Huit>rassa cay

13 AspÍRsa, Ut-rcusea 14. Asspi, Ut-rcu, Pishcu

15 Asspiv, Ut-rcuy, Ut-nmltty,

Piancuy.

16 Asepichiy, Ut-rcuchiy,

Pishcuchiy.

17 Ut-rcu, Mat-rai

18 Ut-rcu-ut-rcu» Ut-ictisapa

19 .latun-ut>TX!ti

20 Yalpat-ractiaBa

21 Caray, Yalpacat-ray

22 Cava, Cavacu-nnna, Yal-

pacat-racu.

23 Chacu

24 ChalapassUa, Chalanalla

25 Hnirayalachi^, Pu-huchiv,

Huiraicachiv.

26 Micui

AI.

Rayotí, Chaypitac-haricun

Jachayog

Juchayog^ay

Kuray, Kaycuy

Mussyacu^

M a na*pipi8-]iiu8Í ap ti n

Mana-pipi8-yflchangan Mana-musiacliicog Shongo-charico:< Shongota-charí

C harisga-presussga

Presu-caycan

HasspÍ88ga

Hasspicog

Hasspicuy

Haspichi

Machay, Uchcu

Uchcu-sapa

Uchcuna

Punsacassga, Yarpachacusga

Yarpachacuy

Yarpachacog

Chacú

Chacunalla

Huirachí

Huirá

ATM.

Laicu Jupa laicu Juchaniña Uca laicu

Chuimatnp lurata Chuimamp luraña

Chuimapjama luraña Chuimamp luríri Ttaqqucsiyri Ttaqquesiña

Ttaqqusita

Ttaqquesiyaña

AUsuta

AllAurí

Ailsuña

AUsuyafia

Manka ppia

Manka ppia puni

Kcaua

Unanchasita

UnaftchasíAa

Unuftañsirí

Catufta

Catunjama

IJkqumtayafia

Likqui

102

U)3

CAfiT.

1 Cebón adj.

2 Ge ciña carne seca jr salada

3 ,. hacer v.

4 Cedazo n.

5 Ceder r.

6 Cegar v. ^

7 Cegatón adj.

8 Ceguedad n.

9 Ceja n.

10 Cejar v.

11 Celada emboscada n.

12 Celaje ^j.

13 Celda n.

14 Celar vijilar cuidar Y.

15 Celarse mutuamente v.

16 Celoso— a, sospechoso.

17 Celos pef//r r.

18 Cementerio n.

19 Cena n.

20 Cenagoso— a, adJ.

21 Cene gal n.

22 Cenciñc— a, persona del gada. adj\

23 Cenicero h.

24 Ceniciento adJ.

25 Ceniza convertirse en

26 Ceniza

27 Censurador— ü, «tf/.

28 Censurar murmurar

29 Centella «.

Huir£),-hüira

Chharqui

Chharquichay ... .,

Suysuna

Ari-niy, Hu-niy

Ñausayay, Ñaufi^aiyf^puy

Ñausayac

Ñausa-íray

Qquesipra

(¿quepanehacapuy

Chapatiay

Acapana, Antay-ruphay

Huasi

Celosay, Ppituyaehay

Celosa 11 acuy

Celosac

Celosacny

Ay ak-saniana n-huas¡

Tuta-niicjuy

Pponcco-pponcco.

Ppoiicco

TuUuruna, Llacca

Uspha-pata

Uspha-ñirac, Chhckchc

Usphayay

Uspha'

Haniutapucuk, Runak-causav-

Sijpsicay [nin-ccahuak.

Lliplli, K'achachacha

ATAC.

Huirá, Huirai-huirai

Charqui, Chaqui^ajcba

CharquirccoY.

Suysuna

Anri-niy, Ariicrccoy

Ñausayay, JSAnsayaciircca!y

Ñausayascca

Ñausayai

Ciccas, Urccu-chuc-cha

Ccepaman-cutiriy, CutiririT,

Ccepaman-cutiririy. Suj'ardcoi Antaeca

Huaiii, Huasicha Muyupayay, Celosay CeloHanacuy Celpaac, Ceiusacucc Cclosacuy Aya-panipana Tuta-niícui Atolla Cenéga Tullu-runa,TuUu huarmi.Cha-

quisuca, Tulluyaacca. Uciipa-churano, Uchpa-huis-

chuixa. Uchpa-rcc-cliacc, üclipa-neracc Uchpayay, Uchpayacurccoy Uchpa Peiiocaoc

Penccay, Ccepanipioríniay Achiquia, Llipicjuia

jirv.

1 Huirse Httiraj*lraimt

2 Chúrqmi Cliax|iii-aycha

3 Charquiy, Charqtiiluy

4 Sedazo, Simicuna

5 A.-niy. Anüuvv

6 Aplaluy. Apfacúluy

7 A^piairiiat Aplasta

8 Applayai

9 Ceja», Ulcu-huacha

10 Hipoman-cutiy, Hipampa-

puliy, Cutiliy.

11 Alcapai, Ancupai

12 Anta

13 Haasi, Tacssa-huasi

14 Celay

15 Cclanacuy

16 Celoso

17 Celosay

18 Aya-pampana

19 Tuta-micui

20 Millpu, Sínica

21 Sinica

22 Tulltí-nana, Talla-himimi,

Chaquisea, TuBuHea.

23 üt-rpa-jitana, Ut-rpa-

t-rulana.

24 Ut-rpa-Iic-cha, Ut-rpa-nila

25 Ut-rpaluy, Ut-rpaculuy

26 Ut-rpa

27 Pin-ha, Jarawyacu

28 Jamuyay. Hoa8sa4ÍTnay

29 Lrlipipipicya

AV.

Huirá

Chan)ui

Charauicuy

Shuishuna

Aunimi, Aunf, Ari-ní

Ñausayapuy, Gaprayay

Gapranu

Gaprayas^a

Guepay

Guepaycuy

Chayco, Hissquichina

Anta

Huasilla

Celay

Celanacnyan

Celoso

Celos

Aya*pampaTia

Tuta-micuy

Millpu

Ciénega

Tullu-rnna

Uchpa-pata

Uchpa-nirag

Uchpayasga

Uchpa

Jamucog

Guepanchu-rimacuy

Goyllur, Llipipin

ATM. 103

Likirara

Charqui

Charquiña

Susuña

Yausana

Juicuña

Juiccuptaña

Juiccama

Naira cchipocco

Yausttaña

Juiccuña Sacca urpu Iquiñ uta

Munañlaicu ccamsiyaña Munañlaicu ccamisiña Munañlaicu ttaqqueairi Munañlaicu ttaqquesifia Amai imañ oraqque JaipiAi mankca Siniga Sinig pampa J uchú lisa

Qquella uscuña

Qquella jama Qqucllar tucusifta Qquella Mainit parliri Mainit parlaña Nina uara uara

104

CAST.

1 Centelleador— a, adj,

2 Centellear v.

3 Centena aáj.

4 Centenario n.

5 Central centro

6 Ceñidor n,

7 Cellir ajustar la cintura

8 Ceülrse v.

9 Cera /i.

10 Cerbatana n,

11 Cerca tapia n.

12 Cerca adv.

13 estar mvy

14 algo

15 Cercador adj.

16 Cercar con vallado ó tapia

17 Cerco n

18 Cerda pelogrues»

19 ,, puerca

20 Cerdo u.

21 Cerner v.

22 llover suavemante

cuz

Llipllik, K'achachachak Lliplliy, K'achachachay Pac ac Pachac-huata Chaupi, Chauptpi-cak

Chumpi, Chumpillicuna

Chumpiy, Chumpilliy

ChumpiíHcuy

Mapa, Cera

Phucuna

Qquinchaf Percca

Sispa, Ccayllalla

Sispachalla, Ccayllachalla

Sispalla- Ccayllatta

Qquinchak, Perccak

Qquinchay, Perccay, Haratay

Qquincha, Percca, Harata

Suphu

Chma-cjuchi

Orcco-cjuchi

Suysuy

Iphuy

23 Cemicalo especie de hal Qquillichu

con, 72.

24 Cernido— a, p.

25 Cernir t.

26 Cerrado— a, p.

27 Cerrador— a, adJ,

28 Cerradora n.

Suysuscca Suysuy Huiskcascca Huiskcak Hu¡skca:ta, Pputi

ATáC.

Llipiquiacc, Ac-eheoc

Llipiquiay, Achiqniay

Pachac

Pachao-huata

Chaupi, Ciiaupipá-cacx, Uco

I Huatu, Hueccaa*httatu, i

Chumpi. I

Huatay, Chumptchiy Huatacuy, Chumpicay i

Cera |

Pucuna

Ccencha, Percca Hichpa, CaiUa Hichpachalla Hichpaneccila Ccenchacc Ccenchay, Perccay (cencha, Percca Racu-chuccha China-cuchi Orcco-cuchi Suysuy, Suysurccoy Ipuy Ipumuy, Parar i muy.

Parachamiíy. QuiUiliuara

Suysuscca

Suysuy

Huichccaaoca

Huichccacc

Uuichccana

JOTT.

1 Llipipiqnia, Ac-chi

2 Llipipiqniay, Achicvaj

3 Pat-rac

4 Pat rac-huata

5 T-raapi, T-ratipit-ru-cá,

Lali.

6 Haatti, Hiiat-mctt, Huiau-

htiatn ó huatacuna.

7 Huatay, Huat-racachiy

8 Hnatacny^Huat-racactiltiy

9 Cera, Mapa

10 Pucuna

11 Hint-ra, Pila Quincha

12 Cailla, Chailla, Caichnlla

13 YatanaUa, Juc-it-rícuilla

14 Cercascalla

15 Quincháca

16 Qninchay, Pilay, Cerculuy

17 Quincha. Pila

18 Tita-acha

19 T-rina-cuchi

20 Ulu^'uclii

21 Scsuyssuy, Ccrniluv

22 Pfiay, Puamuy, íammia-

limuy, Pua-puamuy.

23 Qttillihuara, Quillincha

24 Ssuyssussa

23 SsuYSiiuy, Cemiluy^

26 Huit-rassa

27 Huit-ra

28 Huit-rana

AV.

ATM.

IM

Lliptpa :

Nina uara uarairí

Llipipa/

Nina uara uaraña

Pachac

Pataca

Pachac-buata

Patac mará

Chaupi

Taipiri

Cheglia-huatana

Chinufta

Huatay

Chinuraña

Huatacuy

Chinurasifta

Cera, Mapa

Mapha

Pucuna

Phusaña

Guencha

Pirca

Chailla. Cercalla

Jakca

Chay-taripanalla

Jakcancaña Huallccajacca

Mana-caru

Guenchacog

Qquenchiri

Guenchay

Qquenchaña

Pirga-guencha

Qquencha

Tita, Agcha

Iru

China-cuchi

Ccuchi iru

Orgo-cuchi

Ccuchi

Shuyshuy

Susuntaña

Chiripan

Yuccajallú

Quillicsha

Kqnilli kquiUi

Shuyshusga

Susuta

Shuyshuy

Susuña

Huichgassga

Llauttata

Huichgag

Llauttiri

Huichgann

Uauttaña

106

CA8T.

1 Cerrar v.

2 tapar ¡a olla

3 ,, los ojos

4 hacerlos

5 ,, llag-a

6 {jerczzénqve precede A las

tempestades, íi,

7 Cerrero— a, «d/.

8 Cerro n.

9 ,, pelado n,

10 Certeza /2.

11 Certificar v.

12 Cerumeil condacto

auditivo n,

13 Cesar

14 Cesible que se puede

ceder ó dar adj,

15 Césped tierra

16 Cesto— a, w.

17 Cesta

18 Cicatear v.

19 Cicatero— a, rainmisc'

rabie adj.

20 Cicatriz n.

21 Cicatrizado— a, p.

22 Cicatrizarse v.

23 Cicatrizativo— a, ajd. 21. Ciclón n.

CTJl

Huiskcay

euírpay' quemllay, Muscny

Qquemllachíy, Mtiscacliiy

Huiskcacapuy, Choctayay Yana-pliuyu

Ttilla, Salcca

Orcco

Koala-oivco Suttinmanta-yachay Sullull-cacpak-rimay R inri-huirá

Tucuy, Thaniy, Tatiy

Hucman-saqquenalla

Cíihampa

Canasta, Isanca, Runcu

Cchipa, Tipa

Michnacuv

Michha, Maklla

Chhokri, Chukta, Kqtiella Chhoknscca, Chuctascca Chhokricuy, Chuctacuy Chokrichic, Chuctacuk Ttuyur, Antay-oconchoy

ATAG.

Huichccay Quirpav ' Ccemllay, Cccmchiy» Coem-

chicuy. Ccenichicachiy , C c e m 1 la y-

cachiy. Serayay, Seray, SeriacnrccqT Yana-puyu

Ayquecachacc, Oi^ccon-orcron-

ayccecachacc, Orcco

Llutar-orcco

Sutilla, Checca, Checcallan Ari ó chainam-oiy Rinrip-huiran

Tiicuy, Tucurccoy, Puchucaj

Hucman cconall a , H uc m a n-

ccoiconalla. Cilampa Canasta Balai Michacuy Micha, Maccila

Sera

Serascca

Seray, Seracnrccoy

Serachecc. Serayachicucc

Sinchi-huaira

1

í

JW.

1 Huít-rar

2 Qnilpay, PampahiT

3 Himllay, Himllacuiuy Ña-

hui-htitt-ray.

4 Hirallachiy, Ñahnin-hut-

t-rachiy.

5 Silay, Silacaliiy

6 Yana-pucátai

7 Ayhicat-ra, Ulnn-ultin-

ahicat-ra.

8 Ulu

9 Cala-ula, Chanrá-alti

10 Ssutilla, Cáalla

11 Aa 6 dhainam-tiiy

12 Lrinlip-huilan

13 Camacay, Puchucay,

ITsyay.

14 Jncman-huyctinalla, Juc-

man hunalla.

15 Champa

16 Canasta

17 Balai

18 Mit-racuy

19 Mit-ra, Mit-racn

20 Sila *'*•

21 Silana '

22 Siffty» SHacnhrr

23 Silachí, Silachíca

24 H na aya. Pairte-huatiya

Huichgay

Mancata-chapay

Ñahuita-buicngay

Ñahnita-huichgfaehi

Gnensassgata-huiclieachr Yana-pucutay **

Jircactin at a-puricog

Jirca

Gara-jirca

C h aiga-clRninatn

Chaycagta-rimay

Rinri huirá

^ Jatnaina. Puchuraina

Imatapis, Jaguesquina

Champa

Canasta

Shipra ^. Michacuy ' Micha

Chocri Chocrisga Chocrícussga Chocricheg Jattin hualra

ATII;

Llauttapifta ^

Ccopintaña ^" Chirmtapiña

'Jactapiyalla •"

',*

'* Tacsuyaffa matsuta Urpuntata.

CcoUunquiri

Pargui Ccollu

Checcancaña -

Cheeausttafla " Jincha likqui

Tacaña

Charañjama ' *

Auaru •**'

Canasta saita paitta Micchasina ' Micchasiri

Ttiri ' Ttirita, Ttirjato

Ttirisiña, Ttiíjasiña ; Ttirjasinjama

Jaqque apiri tahya

dr

IW

CAtT.

1 Ciefco— a, XI.

2 y, del alma

3 Cielo

4 Cien aííí.

5 Cieno Lodo blando

6 Científico— a ««i/.

7 Cientopies. Insecto

8 Cierne estaren

9 Ciertamente ac/^.

10 Cierto aí/y.

11 Cíenra

12 Cienro

13 Cigarra

14 Cigarrista— a, qneiuma

15 Cigarro

16 Cigzao n.

17 Cinoo «4/.

18 Cinonenta adj.

19 Cincho 1.

20 Cinta majer en

21 Cintura ñ.

22 Circuir v.

23 Cirio n.

24 Ciruela de Indias,

25 Cisma División reíiffiosa,

26 Císmático--a, «<(/.

27 Citar V.

28 Ciudad n.

cua..

Ñausa

Ñausa soncco

Hanac-pacha

Pachac

Chharan-pampa

Hamautta

Pachac-chaqui

Uriy, Huillinayay

Checcampi, Súllullmanta

Checcan, Cbeccak, Cbeccallan

Lluychhu

»» Qquesqques, Tiyan-tiyají Pitacuk Cigarro Kquehue-kquehue

Piscca

Piflcca-chunoa

Chumpi

Huicsayok, Chichu

Cintura

Muyuchiy, Muyurichiy

Cera

Usun

RaquicuY, HuacUiy

Raquicuk, Huacllípuk

Huillay, Huakyay Hatun-llnkta, Ccapak-llakta

Ñausa, Mana-ñahuiyocc

Ñausa almavocc ' Hanacc-pacba

Pachac

Tunt-turu, Mitu

Yachacc. Yachacc-rana

Pachac-chaqui

Ccallarinimpiracc-cay

Checcampi

Checcun, Checcallan, Cacella, Checcap, Suti, Sutilku

China-luichu . Orcco-luichu

Cachicachi-cigarra

Ancha -pitacc, Ancha-pitacocc

Pitaña

Ccehuc-ocehue-ftan

Pichcca

IM'chcca-chunca

Chumpi

Huicsay(xxr, Chichu

Hueccau

Muyuchiy, Muyurichiy, Chav-

pichay. Racu>sira Usun

Raquícui, Raquicurccoi Raquicucc, Raquicurococc, Cji*

m acheccninnuypta-raquiciicc Huillay, Ccayay IJaccta, Haiun-Uaccta .

J

JTW.

1 Applfl, Mana<^ahttiyit

2 Appla-almayti

3 Jana-pacha, Loria

4 Pat^rac ' '5 üt-ra, Ñíilii, Mito

6 Yat-ra, Yat-ra-ntwia

7 Pat-ra6-t-raqni

8 Hallaicttinipila'Cay

9 Cirtumpi

10 Calla, Cirto, Cliainaní,

Ssiiti]la;S9uti, Ssiitillam.

11 T-rina-luichu

12 UlU'luichti

13 Cat-ñ-stia, Cigara

14 Yap-mncacu, Yap-pitacu

15 Pitaña, Macana

16 Hihui-hihui'pülina, Huin-

cti-haiiicu, IT Picha

18 Picha-t-runca

19 Hwat-rticti

20 Patay», T-rit-ru-

21 Haihau

22 Mujmchiy, Mnyulichiy,

T-raupichay.

23 Tita-sera

24 Usu

25 Laqnicui, Laqaiculni

26 Lraquictiy, Laqnicnltt^, Ca-

ín aehinimpita-laquicu.

27 Hniltay, Hayay

28 Malea, Jatun-nia lea

At.

ATM.

106

Gapra

Jniccu

Gapra shongo

Chnyma jiiiccti

Ganag pacha, Cielo

Alajipacha

Pachac

Pataca Neqqtierat»

Tum mitu

Yachag-runa

Chani yatiri

Pachac-chaquiyog

Pataca caynn lacko

Huallayctiypita-cay

Maknncata

Chegaipa

Checca punt

Chegaimi

Checca

China-luichu

Ccachu tantja

Orgo luicho

Orcco taruja

Tiantian, Cachicachí

Chirri chirri

Allapa sigarro sogog

Pithttaairi

Pitaña

Cigarro

Huegni huegm

Hnisccn httfvccii

Pichga

Pheflcca

Pichga-chanca

Pheacca tunca

Chnmpi

Uaka

Chichu-huarmi

Chinojasina

Cheglla

Uaka siAchecca

Muyuchi, Cu3rt]cachi

MuitayasÜla

Cera

J aecha vila

Ussun

Ciruela

Raqnicuy

Jaljtafta Jaljtiri

Raquicheg, Raquicusdga

Hnillay, Camacachi

Jausafta

Jatun marca

Marca

.107

filL9T.

1 Ciudadana— a, «<//•

2 Giudadela n-

3 Cizaña n.

4 Clamar v.

5 Clandestinamenie &dv,

6 Clara-^O, del huevo

7 fl^a

8 estar aqj.

9 Claramente a^r..

10 Claras á las adv,

11 Clarear r.

12 trasJticirse

13 Clanflcador-ra a<íf.

14 Clarificadi^-« p^t,

15 Clariflcar v.

16 Claro día

17 Claro líquido adj.

18 qcie habla

19

Dlas<

) efe esta

20

»♦

de esa

21

f>

de aquella

22 23

de su ? de qué

Hatun Uactayok . .

Pucará

Ccora

Huakvay, Huakyacuy,

Paca-pacalla

Riin t uk-y uraofii n

Chhuya-unu

Suttiila

Suttinmanta

Sutti-suttillapi

Pacha-paccariy, Paccariy,

Ranr'jayay. Suttijaptiy C '.ihuy ayachik, Chuy arccachik

Chhuyayachiscca Chhuyayachiy Usyak-ppunchau, Chirau-

ppunchau, Aliia^ppunchaa. Chnuya Suttinrimak

Cay-hina, Cavhina-ñirak,

Cay-hina-ricchhak . Chayhina ais. ñirak, ri

ccnak. Chaccayhina afy. ñirak, ri-

cchak Ñirak-wasin, Hinacaklla Ima-ricchhak? Imañirak

ATílC

Hatun-Uaoctay^>ec

Pucará

Vallico^

Ccayay,Ccayacuy,.CcaymricoT

Upalialla, Maaa-pipa s r i c u •-

ccaUanta. Ru ntup-y uraccncn Chuya-yacu . Sutiila Cacclla Sutilla-cai

Sutillanif Yachasccalla Achiquiay, paccariy, Pack«-

achiqumy. Achiquiay, Ricurimujr Chuyachecc, Chuyarccacbecc,

Chuyajrcahecc. Chuyaciii&cca [chir.

Chuyayacbíy, Chuyayarccá- Sumacc-punchau, AUecc-pun-

chau. Chuya, Chuvalla Checcampi-riniacc, Caccllata«

rimacc. Caina, Caina-nerac, Caina-

ric-chac. Chaina, Chaína-nerac. Chama-

ric-chac. Huacna, Huacna-neracc.

H uacna-ric<;hac. Neracc-masia, Hina-KraccllatJi Ima-ric-chacc? Ima-ncucc? I-

ma-ueracc?

1 Jatan-malc4j«> Malca-nu-

2 Fucará [na.

3 Vallico [t-racuy. 4. Hayaj, Hayacuy, Haya-

5 Upallap, Yat-raillap, Ma-

na-musía.

6 Luntup-yiilanin

7 Chnya^yacu

H Ssutilla, Calla 9 Ssutilla-cai

10 Ssutillain, Vat-rassalla

11 Achiquiay. Ayllimu^, Ay-

lliy, Pacoarachic^uiay.

12 Achiquiay, Achídui^yay

13 Chuyachi, Chuyachicu

14 Chuy ansa [cliiy.

15 Chuyacbiy, Chuyaycala-

16 Sumar punlla, Sutna-tnu-

y unlla, Tuqui- muy^iii.

17 Chuya, Ckuyall

18 M|uia^a8quicul>lima,

Iina-callacta-lima.

19 Cainu, Caiiia-aila»Cainii-

líc-cha.

20 Chaiiubchaína-nila, Chai-

na»lic-oha.

2 1 Huicna, Huicou, Huic-nila,

Huic-lic-cha.

22 Nila-ina«in. Chainallacta

23 Ima-lic-ch a ? Jnia*Ucu?

Ima-nila!

Ai.

Íaton marcayog ^ucara Vallico

Gayacuy, Hayacuy PacaiUapa

Rnntupa-y urago in Chuya-vacu Sutilla ' Sutillamanta Suti sutillapi Achicyaiinam

Achicyasga Chunyarcacheg

Chunyasga Cluinyachi Chunya-junag

Chuya Shuti-ríniag

Cainirag

Chainirag

Tagaynirag

Cayricog ¿ItnoALrag?

ATM.

407

Marca jaqquc Jiskca marca Ccoranaca Maisiña Jamasatjama .

Jankco kauxia Cchua urna .. Ccanachata Ccana puai Ccanaru Ccanachaña

Ccanachasita Cchuaqqueri

Cchuaccata Ccliuayada Ccana urú

Cchua Ccana aru

Accanijama

Uccamjama

Ccurjama

Jupiniíia Ccunjamjama

1

tós 'CÁ8T. ctrz.

Ñauray-ricchhak, Imaymana-

ricchhak. Mana-imarícchhak

Ppatachay Tacascca, Sattiscca Tacay, Sattiy Tacachiy

n. Sullk'a-huakta , Chuc-cha Toktok-huallpa

Yanapaqquen

Ticayascca

Ticayachiy

Ticatica

Llaclla, Pisi-sonoío, Mancha-

cuk, Usccu. Llacllaycachay, Manchay

Llacllay, Manchay

Ccohui

Ccatana, Cliusi, Ccompi-chusi

euirpana Catay, Ccataycuy Ccatacuy, Ccatay cucuy

Chasquicapunalla Chasquik, Mflñak Chasquicapuy, Maftapuy Anta

1 Clase détoáA

2 ,, de niügatja

3 Clasíflcar r.

4 Clavado— a part.

5 Clavar r.

6 hacer

7 Clavícula hueso

8 Clin crin u.

9 Cloeoa gallina

10 Coadjutor— á; aáj,

11 Coag'ulaio— B, pan.

12 Coagular v.

13 Coágulo n.

14 Co tarde adj.

15 Cobardear v.

16 Cobardía n.

17 Cobaya conejo n.

18 Cobertura 39 ,, tapa de rasíja

20 Cobijar r,

21 Cobijarse f.

22 Cobrable adf,

23 Cobrador— a, adJ.

24 Cobrar r.

25 Cobre n.

ÁYÁC.

Ttirui-ric-chacc, Rie^rhacc-ma-

na, Tucui-mana^neracc. Manant-ima-ric-chüccpas, Ma-

nam*iina-riciiccpas«. Raquiy, Raquircco-Í Tacascca, Satiscca, ClaTnscca Tacay, Satiy, Clavay Tacachiy, Tacarocachiy, Cla-

vachiy. Mula-huatana-taHu Uyhuap-cunca-Kíhüc-c'haii Occ-occy ay , Occ-occy a r c c o y.

Occj-acctucorccoy' Yanapaccnín Ticayascca

Ticachiy, Ticatxxrachiy Ticascca, Chiriscca Llacclla , Manchacc-so n eco.

Manciacucc, Manchapacooc Manchacny, Manchar icny,

Mancharicurccoy. Mane lai, Mai charícoi Cfioe

Ccata, Maitucuna Quirpana

Ccatachiy, Pampachiy Ccatacuy, Ccatacurccoy.

Pampacuy. Mañanalla, Mañapaslla M anaco, Mañapacc Maflay, Mañapay Anta

JTíjr.,

1 Lric-cha-mana, Tucu i - 1 i c-

cha, Itnai-mana-ltc<h^

2 Manain«ima-lic-chapts,

M.. -nilapis, M.. licvtpís.

3 Laquiy, jLaqailuy (ssa. 4. Tacassa, Clavassa, Sáati-

5 Tacay, Clavay, Ssatiy

6 Tacachiy, Tacaycalachiy,

Clavachiy.

7 Humbru-tullu

8 Uyhuap-cunca-achan

9 Uc-ucyay, Uc-ucyaluy. U- , Uatucuy.

10 Yanapanin

11 Ticasfíá, Alalalussa

12 T'cachiy, Ticaycalacliiy

13 Ticassa, Alalalussa

14 T-rinas«?, Mancha -ssun-lm,

Manchacu. Manchapacu.

15 Manchacuy, Mancliáíicuy,

Manchalíf'uliiy.

1 6 Manchal, Mancbacui

17 Acass

13 Cata, Lancacu, Ayllucu

19 Quillpacu ' ' [luy.

20 Catachiy, Lancay, Laiica-

21 Catacuy, Lancacuy. Lan-

caculuy.

22 Mañapas.sl]a, .

23 Maña, M^apa, Cubrador . 24- Maflay, Maflapay

25 Anta, Cubre

AS. Tucuynírag

Mana-ímapi9-nira\j^

Chunyachi Tacassga Tacay Tacachí

Huatana-tullu

Chupan

Ogllaco^-huallpa

Yanapacog

Ticayasga

Ticayachí

Tica-tica

Huayllayo

Manchachí

Manchacuy Choin, Acass Chapana

euipana atay Catachlcuy

Cliasquicapuna Chasqueg Chasqui Anta

Taccpachatjama , ^ , ^

Jan cunjamjamtf

Yaccayáocaña , **,'J.;'';

Junuta •**;*];*

Jununa '*•' Junuyafla

Ja

Ui

araphi 'iua ñikcuta Tocco

Mainip yáñapirí Ticttahata Ticttahayafta ' Cuaju Kqucusa

Kqueusastfta

Ajsaraña

Uankcu

Lupaña

Ccopiña

Ccorpachaña

Ccorpachasiña

Maiñjama' Maijasirí M ai i asina Ckori

10»

CAM.

1 Coca n.

2 tomarla^ r.

3 cosechát v. '

4 Coee&dor—a, ai//.

5 Cocear r.

6 Cocer r.

7 hacer

8 Cocinero— a, ac//.

9 Cocinar v.

10 para

11 CociUia mazorca de maíz

12 Cochina at(/.

13 Cochino adj\

14 Cochiquera n.

15 Codear v.

16 Codicia n.

17 Codiciable a4/-

18 Codiciar r.

19 Codo ".

20 medida de un

21 Coevo— a, a<(/.

22 Coger 1-.

23 ,, para si

24 para otro

25 las mieses

CUÍ.

Coca

Acuy, Aculliy

Pallay

Hayttacuk

Hayttay

Huayk'uy, Yanuy

Huayk'uchiy Huayk'ucc, Yanuc Huayk'uy, Yanuy

Huaykucuy, Yamiouy K'ticuma

China-cjuchi

Orcco-cjuchi

Cjuchi-huaRÍ Pucllaycachay

Hillu-soncco-cay

Munapayana

Munapayay

Cuchuchu

Cuchustupu

Huiñaymasi

Pallay

Pallacuy

Pallapuy

Callchay, Rutuy

AYAC.

Coca

Acuy, Cachuy

Coca pallay, Cosechaj

Aytaec, Aytacocc

Haitay, Haitacachay

Yanuy, Timpuchiy, Chayachir

Yanuchiy. Yanurccachiy Yanucc, Yanupacucc Yanucuy, Yanuy

Yanucuy

Cusascca-sara. Cusascca-^hoc-

cllo, Aspascca-choccllo. China-cuchi, Ccanra-haamii.

Millai-huarmi. Orcco-cuchi, Ccanra-runa, Mi-

llai-rnna. Cuchi-huasi Cuchusyay , Cuch u a - h n a n-

tacaj'. Ancha-munai, Ancha-munapai Munapaslla Ancha-munay, Ancha-muña*

paya3^ Cuclius Cuchus-tupu Huiftai-masi, Cacc-masi Pallay, Hoocariy^ Pallacuy, Pallaéurccoy Pallapuy, Pallarccapuy Rutuv, Ruturccov

OTI.

1 Coca

2 Acuj«.X'4:«t-raor,AcDlUG«.y

3 Coca-pal]^, Co%9Qh^X

5 Saitay, Saitacat-rAJ

6 y^ai^r, Timpvf^hÁy»

T-rassachij.

7 Yanuchiy Yai>itúc%ebiy.

8 Yanu, Yanupacu.

9 Yaniicuy, YiMiuy» Timpu-

10 YavwDj

11 Ancaussti, Cancassa-

cMltt» Cai>9iwapÍAla^,

12 T-rinaHnich!,Hanlarhfii4nii

13 U1u-cuehi,Hanla-huayapa,

Hanla^nuna. 14- CuchUhtiasi

15 Cut-rusyajCíJCvit-^nMiftUiUkfih -

tacay.

16 Ancha-mnoAi.jAftiapyai 17* Mwnaípliwün

18 Ancha-manay. Jai^apyay

19 Cut-ruM.

20 Oi^t^rjauMytitpv . .

21 Hoifiai-masi, Ca-maai

22 Pallay, Pall^e^y -

23 Palíacnj.FíiBmmtíy

24 PaUa^y, Pallalmpuy

25 Calchay, Calchaluy

Cuca

. Cucata ch^^ ^^n^y. , Cucata gori, l^ilíay Jaytacog Jaytay Yatmy

. Yanuchi Yanucog Yanucuy

8uiquiimipa-y^niv;uy ussasga sara

China cuchi

Orgo cuchi

Chuchi huaÁ PucHav^achí

Mana-sav^fl^

Munapana'

Munapay

Cuchuchu

Cuchuchu tupuy

Huynayraasi, Jucllachu ca-

Achcuy [huan»

Achcucny

Jucpa, Achcuy

Calchay, Rutuy, Sigay

AIM,

m.

Coca

Acttllipafla I QuicbíBa * Mattáqquesirí ^ .^. r,

Mattaqqueña

Uallaqqueña ^

Uallaqqi^cy^ila j

Phaj^aña \ ^ ,.,

Phayasida

fí;

) ..r

Ttuhulu

Ccachu ccuchi , ',;; ' fy

Orcco ccuchi ,

Cuchi uta Mullkqui^

.... «''.r> i

Mun^quipin . h ■> r

Muiianjania ,'<../, J Munapataña

Mullqui

MuUquimp t)ipañ§^... , ^:^,'^ * .

Quipca maraní

Caluña , ;.,;,.^| ')

Catusiña * •• j .

Caturapifla . : . , -

Iruttaña

lio

CAÍf.

1 CogW raíces

2 levantar del sueh

3 sacar el agaa á jarros

4 CognooiUe adj.

5 Cogollo n.

6 Cogote parte' de cabeza

7 Coheteo atacar

8 Collibir refírenai v.

9 Coincidir

10 Coinquinarse tíianchnrse

11 Cojear r.

12 Coiera n.

13 Cojo— a aí/y.

14 Cola rabo

15 ., c/e iarga

16 c/e corta

17 ,. (h cortada

18 Cola pasta

19 Colaborador—a, a¿(f.

20 Colaborar v.

21 Colactáneo— a, adj,

22 Coladera ¿t.

23 Coladero n.

24 Colar V.

25 Colateral pariente adj, 26 'aleccionar v.

Cite.

Allay, Hasppiy Hoccariy, Hoccaricuy Huisiy Reksina

Ñahnt, Sachhak-flahuin

Muchhu

Coete-ruray, Tacay

Hark'ay, Hark'acuy

Tincunactiy

Qquellichácny, "Mappachactiy

Hank'ayay

Hank'a-cay

Hank'a

Chupa

Chupasapa

Htictihuy-chiipa, Wiilttu

Muttu-chapa' Ccoró-chtipa

K'ascachinattucuru

Yanapak-Yanapaqqtie

Yanapay

Ñuñuk-masi

Suysuna

SttysQfia

Snysuy, K'ascachíy

Yahuar-masi

Huñuv

AYáO:

Hallay, Hnllarccoy Hoccariy, Hoccarirccoy Huisiy, Hirisirccoy Reccsenalla, ReccsepásHa, Rec*

csi-atinalla. Urna, Ñahne, Sachap-ftahvin

Ccepa>lado-cunca Cuiti-tacay Harcay, Hartarccoy Tincuy.Tincurccoy.Topafccoy Ccacliachacuy, Ccanrachacny

Huecoroy, Heceroeachay

Hueccroyai

Hueccro, Hitara

Chupa

Chupasapa

Cutu-chupa

OwpaTKUclniAoca

Cola

Yanapaccoin, RvnKXNmasm

Inapanacuy. R«raia n»eii y.

Rumiar. Túrin, Huauccen, Panin, Ña-

ñan, Ñuñucc-masiii. Suisucha, Taosa^suiaa, Udiac-

suisu. Suisu, Suinmti Suisny , Sttivntvcny Huaccta, Hfebpa-aylio Huñuv

1 Hallav, Hallaluy

2 Pallaicuy, Pallakuluy 3- Hoidbd^ , Huishtlnv

4 Lkinallai Limpassllat Lif i-

atipanalla.

5 Jat-rap-ñahuín, Jat-rap-

timan, lima.

6 Hipa-lado-cunca

7 Sinyati-tacay, Cuete-tacay

8 Jalcay, Jalcaluy

9 Tincuy, Tinculuy» Topaltiy

10 Hanlaculuy, Hanlacha-

cnluy.

11 Saocay, Sancatiay

12 Sancaiui

13 Sanca, Coju

14 T-rupa

X3 T-ntpasapa

16 Cu tu- t-rupa

17 T-mpan coditiwa

18 Cola

19 Yanapanin, Lula-másin

20 Yanapaoactty, Lulaisfi-

oacny, Lukdssiy.

21 Tulin, Huahtúa, Panin,

Ñañan, ÑuñoPinasin.

22 Tacflsa-sstussu, Sftui^sucha,

UcJbnc-fiBuissu.

23 Ssaissu, SsuiMucuna

24 Sffvissuy» SsuiwulnT

25 Huatta, Ayllu» Lado^ayllw

26 Jttñuy, ütuy

Sapinta chari

Pachapita jayavcuy

Yacuta huinvhuan jogarituuy

Reguenallapamt

Cogollun

Matanca

Cuete rurag, Cuete tacay

Jarcay, Manchachí

Titicunacuy, Judia yarpassga

Ayhuacussga

Ratacyay

Ratayaiía

Rata

Chupan

Chupasapa

Uchuc chupayog

Chupan rutussga

Cola

Yanapag

Yanapay

Chuchog-main

Shuyshuna-

Shuyshunanmi Slmyshiiy, Caacachi Yahuar masí Huñuy^ Gorícaj

ATX.

Saphi rafia Aptaña Qquechísuña Ünttañjama

Planta koollu

Cunea

Cohtilluttacayafia Jarkcaña Purap purifía Kcanuchasiña

Cayu usufía

Cayu U8U

Cayu uaurl

Uicchinca

Uicchincani

Jiskca uicchincani

Muthu uicchinca

Lippiaña

Yanapiri

Main flupat ñufíuri

Yanapaña

Lrippita

Susuña Pa thiata Uila masi Tanthapiña

uo

1

Ül

C£OT.

1 Coleccionista ádj, ,

2 Colegia Compañero n.

3 Colegial n.

4 Cólera ráhia

6 Colérico— a. Adj.

6 Colgadura' n.

7 Colgado— a, p.

8 Co^ar r.

9 ,, hacer v.

10 Colgarse v,

11 mutuamente

12 Colibrí n.

13 Cólico JO.

14. Colicuable «¿íf.

15 Colicuar Derretir r.

16 Colmado— a, i>.

17 Colmar r.

18 Colmena a.

19 Colmillo iz.

20 Colocado— a, p.

21 Colodár V.

22 Colocarse v.

23 Colodrillo cerviz

24 Color 17.

25 ¿de qué?

26 27

de todo gris

Hufluk

Yachak-n^aád'

Colejal d. c:

Ppiñay- Phiiíactry

Phiña-soncco

Huarcuna

Hnaicuscca

Huarcuy Huarcuriy

Huarcuchíy

Huarcucuy, Haarcuricuy

Huarcunacny

Kquenti

Uuicsa onocoy Huicsa-nanay

Chulluk Chulluchina

ChuUuchiy

Hunttachiscca

Hunttachiy

Llachihuana-

Chokta-qairu, Tokma

Chtirascca

Churay

Churacuy

Mnchhti

LHmpi Rkchhac

Ima llimpim? Ima ricchac?

Imay mana fichhak, Ñatarac-

llimpi. Chhekcht

AYAC.

Huñucc

Caeé^masi, Masi

Yt^chácticc, YachfCi-fmitnoc

Piftayai; Piflacui

Piflay aacca , Pifl aacea

'HuarüuratHcMatapacima

Huarcuscca

Huarcuy,/HuftTcarccoy

Huarcuchiy

Huarcucüy, HuarcactinscoT

Huarcuitóttiy

Ccenti

Huicsa-nanai

Chullocclla. Chullochiftalla.

Yacuyacclla, YacünccachíBa* Yacuyachiy, Chulltichiy (Ba. Juntascca Huatayachiy, Hutitayaitcft-

chiv. H uaíroi3<*c<o-htia$i Huaccsa, Huacco Churaseca Churay, CHtfraycuy Churacuy, Chíracuflccoy, Co

modacnrccóy. Cccpa-cimca Rtechacc, Rkocc. Neracc Ima~rícchacctflcc? Imai-ríciicc-

tacc? Ima-twraectacc? Imaiiiiana>rícchacc, Tncvá-nc-

chace. Checcchi

1 Juñti, ütu

2 Ca-masi, Mafti

3 Yat-racu, Yat-raj-tiuma 4> Pifiacuif Piñalui '

5 Piñassa, Piñaculuesa

6 Huakassa-latasactma

7 Hnakassa

8 liuakaj, Hvalealuy

9 Ktialcachiy

10 Hualcacuy, Hualcacnloy

11 Hualcanacny

12 Hincho

tS 'PfttA^iiiaAaif Cólico

14 Chultólla, CbulItKrhiaalia,

ChvdlnotiipaM'ÚH. 16 ¥ifOMhij^,^Cb«lhioliiy

16 Juntachisaa'^

17 JnntacUys Jnfltff^aclny

18 UrfcMioiiíjMi imagin

19 Huasn

20 T-rnlassa

21 T-rulay, T^mlaltiv

22 T-mlacnY, T-^ntfacuiuy,

Cotnodaieiibiy, 29 C*goterÍüp»<Ninoa

24 Lric-cha, Licni^ Nila

25 Ima-UochatAfi? Ümii^lieu-

' tftaf^ lfn«:tollataa? M -Tiitftti>H9«lia, ' Inaimaiia'

He^faa« 27 Chic-chi

^IS.

je».

111

Hufteg, Gorícog

Tanthapirí

Yachag masi

Yatir masi

Yachacuycag

Yateqq^ueci

Piflay

Kcapisina

Pifla shongo

Kcapisita

Huarcuna

Uarcuña

Huarcttrcuy

Darcuta

Huarcuy

Uarcuñasiña

Haarcuchí

Uarcuyaña

Huarcacuy

UarcuntasiSe

Huarcttnacuyan

UarcuntaaiAaní

Udmdiafmgo

Chhiru chhiru

Pachamuwy

Purac kqu(aii

ChuUuchina, Yauyachina

Umachañjama

ChuUuchi, Yaeayachá

Umatatayada

, íuntassga

Cchunchuni

, untay

Cchunchunich^

Huangoyro huasi Culmiíla

Pupa uta

Kquiu

Churacassga

Uacuta

Churay

Uscuña

Churacuy

Uscmiña

Humapa guepan

Mutuia

Color

Coloran!

Ima color?

CuEÚam gfllc^rÉJ

Tucuy color

Nekqve scoma

Chegchi color

Ccheije

112

OABT.

1 Color pinto

2 ,, asul

3 ,y amarílío 4e ., blanco

5 café

6 ,, morado

7 . rosado : -

8 verde

9 ne^o

10 ., plomizo

11 colorado

12 ,, ií/io

13 Colorete a.

14 Columpiar v.

15 ColnmpiarBe v,

16 Columpio 0<

17 CoUado n.

18 Collar n.

19 Comadreja n.

20 Comarca n.

21 Combate n.

22 Combatir pelear

23 Combustible /i.

24 Combusto— a, p.

25 Comenzado-*a, p.

26 Comenzar v.

27 hacer t.

28 Comer v.

Muru-muru

Ancas

Kquellu

Yurak

Chhumpi

Sani

Llancja-paca

Kcomer

Yana

Oqque

Puca

Nina llinipi YahnjLF^puca

Llu mchh icuna-llimpi

Huaylluncachay Huaylluncactiy

Huaylluncucana Puna, Ccollasuyu Huallcca.

Achoccalla, Chucuru Qquiti suyo Maccanacuy

Huavkuna Ru phascca

Ccallariscca Ccallariy Ccallarichiy Micjuy

iOláC.

Murumuru

Azul, Anccas

CccUtt

Yuracc

Chumpi

Morooo

Rosado

Verde, Ccomrr

Yana

Occc

Puca '

Llumpai, Puca

Pucayachictioc, Pucjii

ynrccachccc. HuayUuocachiy HuayUunoar» Uuayilttticaanr.

Ccehuecacnay. HuajUtuichacujia Moceo

Huallcca» Cuncar-liuata Uncliuchucui Raqueccnin Maccanaciii, Pilio Maccaikactty Rupachinapacc, Yanta Rupascca, Rnpaciiiscca

Cañaaoca* Ccallariscca Ccallariy, Ccallarírccoy CcaJlarichiy, CcallariiccaelúT Micuv, Millpuy, Micucuy, Mi-

cuchacuy.

Jül.v ;

1 Mulumida

2 Azul

3 Tunhuss

4 Yula ' /

5 Chumpi

6 Morado

7 Rosado

8 Verde

9 Yana

10 Hufai, Uqtai^nlla

11 Puca

12 Yap^poca

13 Pucaman-muyuchicu, Pl^

ca-t-rulachicu.

14 Hnajlinchay

15 Huaylinchay, Htiayltncha-

CU3'. Hik»cat<4rdy. ..

16 Hoaylavcha, Huaylindta 17'' Tacsa-ul lu

18 Cunca-haatttyCtmoa^iialki

19 Unchuchucui

20 Laquinin

21 Ma4iamcan«.PUia

22 Ma-hanacuy ..

2d Ymnita^hiiMMehiitapa .

24 Ltipassa, Lupachissa, Ca-

fiassa.

25 Allalissa

29 HallaSiyrBáUaiciij .

27 Hallalícfai^, UmÜB^caríkiy

28 Micuy, Millpay, \ftctieay,

Micticuluv.

Muru muru color Azul color Garhuass color lurag color Chumpi color , .^

Morado color Rosado color Verde color Yana color Ogue color Puca color

PucayacliissgaraabUk Llumchicuna tiñicuna

. Hua^Uttoachi Huayllucacuy

Huyllucacuoa

Puna, J aliga " Hualga ' UnchuchuQOg

Marca marca

Maganacuy

Maganacuyan

Rupana

Rupassga

Gallaríssgft . Gallarí ) Gallaríchi

Micuv

Jaus panccairí^ ,^. i^íacO r

, Larama ..,..,

Kquellu .• , ..k

Jankco v.,. . ,. '* i.

, Cckniupi », '

. CuUi .,,^,,^

Clávela . , .^,, .,*

.íCdMUftft..,,.- ><r.t\ >-

Ct'hiara

Urpu uila

Uai luncuña . i-i^mo:) ' f Uaillusina

' Uaillucu .... :»*^,iii..\) 4 1

Ccollu " 9""^?chinun<i aüMiíioí) . I - Achulla 1^ ,,f

Marca ..,*: 4íl.J.j,.0 7r ' Nuhua^ifta . .\ "^ , r

Nuhuantasiña

Nactiri .^ ,^. .,.^i„n,o t

Naccata

Ccallata Ccallaña .. Ccallayañ'a M ankcaña

1^1 CÜ».'

1 CoMer dar ét

2 conavidex'

3 ,y coca

4 macbca

5 y, en Forias )9Artc^'

6 «a cachara

7 íamkndo

8 ,, Aastasatf^MMrt^^

9 basta el eiééifm '

10 Cdmordmiite tf^'

11 Comestible a^'.

12 Cemeta n.

13 Oometedox^-a, n.yadj.

14 Cemeter cix/jp/i yertvi v.

15 Comeíoii ^.

16 «cní/r

17 Oondda alimento

18 ,, bjcn satcftmdú

19 Comido— a, p.

20 Comienio n.

21 Comilón— a, a^:

22 Comisionado— ft, p.

23 Comisionar v.

24 Como aJr.

25

hombre

cm.

Micjuchij

Raerá j, Huappuj

AculHy

Hak'ay

MicjtiYsictiy, MicjtrpAcay

Chhaflpiy, ChhaplMy

Llakhuay

Sacsaycuy

Sacsapacuy

Rantiy-canM^ok

Micjnna Tapia-ccoy]lar,Ac«o-diinchay,

Choqui<ch i nchajr. Rurak, Huchayok Ruray, Huchafiic«y

Seksiy

Seksi. . . .huan-sunquí-n

Micjuna, Micjuy

Misqqui-micjuy

Mkjuscca, Sacsascca

Ccallaríydin

Micjuy siqui, Racrapo

Cacnaacca

Cachay

...hiña af.

Runa-hina

ATAC.

Micnchiy, Ccaraicay Racray, Racrarccoy Aculliy, Acucuy Acuy, Acurccoy Micapacny

Chapllay, Chapllaraeoy Lluspirccoy. Llu8piy> Sacsaicuy, Sacsachaicvr

Sacsapacuy, Uompai-ariraj

Rantihuan-tiacc, RaatíhoAs^

parece. Micuna, Caosai Chupayocc-ccoUlor, Chopasa^

pa-cooHIttr. Ruracc, Huehachacocc Runty, HuchaJlicay, HudiA-

man-urmav. Seeoti^.Seccsíciii Seccsey, Seccsecwr Micuna, Micui, Caaaat Mis^ui-micui, MiMfOMiiicuiDa,

MicupasUa. Micuscca» Sacsaaoca, Sacsa>

Ccallartntn, Puntan. ' Manchay micucc Caniach¡soca« Cajrflwtca C«ielnv4 OrisharccoT ...hias' af.

Runa-hina

1 Micuchiy, Halaicuj '2 Trágay, Huapsuy 3 Acuy, Acullicuy, T-rat-ray 4- Acuy, Acnltiy

5 Micapacuy, Micupacuy

6 Chaplay, Chaplalny

7 Lltisspiy, Llnsspiltty

8 Mat-raycuy, Mat-racuy-

cny.

9 Sacsaluy, Sacsapactiltiy,

Yap-jnntalny.

10 Lantthuan-tacti, Lanti-

huan-pnliy, Muyuchi.

11 Micnna, Causai

12 T-rupayu-htiillur, T-mpa-

yu-cnillur.-

13 Lula-juchachacu

14 Lulay, Juchallicuy, Jucha-

man-t-raluy.

15 Shishi, Shiflhicui '

16 Shishiy, Shtnhicuv '

17 Micuna, Mictti, CáHisai

18 Mishqni-tnicui, Mishqtíi-

mictiina. ' \

19 Micussa, Mat-raicussá' ' '

20 Hallalinin, Ptititati

21 Micaina-mícti

22 Cat-rassa, Camachi^a -

23 Cat-ray, Cat-rahiy

24 ...jiña, nu af.

25 Nana-jfna, Nnnanu

AS.

Micochí

Tragacur micog Cucata cachuy Acuy machcata Micnpacuy [cuy.

Maquihuan chapyarlla mictt- Ivagnuarcur micucuy Sacsanganyag micucun

Feupasacsanganyan micucun

Ranticunayog

Micuna Chupayog goyllur

Ruracog Ruray

Shegshicog Shegshicachí Micucuiia Missqui micuy

Micussga

Gáltáfina Achca micucog Carhassga Cachay ...imanú &{, Ollgo-jina

ATX.

U8

Mankcayafia

Thatafla

AcuUttaña

Mukcuda

Taqquecheccan mankcaña

Jak cuchan ntanccaña

Jallpafia

Sistjasiña

Thatantaña

Aljaairí

Mankcdijama Uara uara phasiri

Juchar puríñ Jucharu puriri

Jasiyaña Jasitugua Mankca Mojsa mankca

Mankcata

Calltaña

Thatona

Eujata

Eujaña

Cunjama

Jaqquejama S9

HA cates.

1 Cómo? adv.

2 jComonó!

3 Cómo? Porqué?

4 Como se quiera

5 ,, quiera que íbera

6 ,y si ¡o hubiera visto

7 silo hubiera oido

8 quieres, se baga

9 Como ahora

10 que se acordará

11 Companage comida

úambre n. .

12 Compadeoene v.

13 Compañero— a, adj,

14 Comparable adj,

15 Comparado]^-a, a<//.

16 Comparar f.

17 Comparecer f.

18 Comparendo citará

19 Compartir f.

20 Compás 21.

21 Compasar f.

22 Compasivo— a, adw

CÜTZ.

Imaytia? Imaynam?

Ima-manacca! Imarajcu, Imanascca

Imahinapas cachun Imahina-caktimpas, Ima-K;ak-

timpaa. Ricunmanpas-hina

Uyarinmanpas-hina

Munasccayqui hiña ruracu-

chati. Cunan hiña Yuyarik-hina Ccoccau

Llaqnipayay Masi

Patachana, Tincuchina Patachak, Tincuchik Patachay, Tincucliiy Ricjuriy

Boletata apamuy, Notificación Raquinacuy

Compás

Compasay

Llaqnipayak

ATAiO.

Ima? Imaina? Ima-inam?

Itna-Qu^nacca!

Imainampi? Imanascca? Ima-

rcdcu? Ima-hinapas Ima-hina<aptiinpas, InuKap-

timpas Ricunmampas-hina, Ricnc-fai-

napas, R...-hinapa8-ca]iiiiaiL Uyarecc-hinapaa-canman, l'- . yarecc-hinapas. Munasccaiqni-hina-c a c h n n ,

M -rurascca<cachun.

Canan-hina, Cunan-hina

Yayarecc-hinam

Ccoccau

Llaquipayay

Cacc-masi, Purecc-raasi, Va-

chacucc-niasi. Tincuchinalla Tincuchecc

Tincuchiy, Tincurichiy Ricuriy, Ricurirccoy, Tinctty

Topav. Ricurichiy Raquiy, Raquipayay, Raqui

nacuy. Tupuna, Tupucuna Tupujr Llaquipayacucc

JXnt, AH.

1 Ima? Imaina? Ima-jina? I- ¿Imanu?

ma-jinallam?

2 Ima-manal Ima-mana-ha! ¡Itnanu mana! 8 ImapiPInia-laictiFItnaxial? Imaimanir?

ATM.

U4

^ Imainapis

5 Imaina-captimpis, Imapifi-

cachnn.

6 Lricanmampis-jina, Lican-

man-jinam. L.....YÍiiapÍ6.

7 Uyalinman-jinartí, Uyalin-

man-jinapis, Ujalinu.

8 Muna^saiquinu-cachun,

MnnaftsaiqQÍ-ltilassa-c. . . .

9 Canan-jina, Canannn

10 Yalpa-jinam, Yaipanu

11 Milcapa

12 Lrlaquipay, Llaqtiipaycu^^

13 Masi, Ca-masi, Puli-masi,

Yat-ra masí, Masan.

14 Tincachipasslla

1 5 Tincuchi

16 Tlnctichiy

17 Lricaliy, Licaliluy, Ttncny,

T raltijr.

18 Lricalkihiy

19 I^aquiy, Laqnipaluy, La-

qtiinacuy.

20 Tnpuna, Tttpacuna

21 Toptiy

22 Uaquípacu

Manayangannu Imannpis cangan

Ricangannu

Huyyangannu

Imanu ruranata munanqui

Cananná

Yarpananú

Millcapa

Llaquipacuy Yanasa

Tucuchina Tucucheg Tucuchí Tucuchicuy

Huillay-yurinátnpa Raquinacuy

Compás

Compasay

Llaquipacog

Cunjama?

Ualiciui! Cunjam cunata?

Cumjam munaña Cunjamapans

Camius unjirlst ucx:ama

Isttañjama

Cunjam munts uccama

Jichha jama Amtasiiyama Junttucha, kquispiñu

Ccuyapayaña Compaña

Quiquiptayaña Quiquiptayari Quiquichaña Uñstaña

Jausada Uajttaña

Compasa

Tupufla

Ccuyapayasirí

CAST.

1 Compatriota n,

2 Compensable adj,

3 Compensar resarcir V.

4 Competidor— a, adj,

5 Competir v.

6 Compilado— a, part,

7 Compilar r.

8 Complacencia n.

9 Complacer v.

10 Complacerse v.

11 Complemento n.

12 Completar r.

13 Cómplice n.

14 15

e/i bnrto en asesinato

16 Componedor— adj.

17 de oi?c/o

18 Componer v.

19

hacer v.

20 Componerse

21 Componible ac^r-

22 Composición n.

23 Compra n.

24 Comprador— a, a4/.

cxrz.

Llakta-masi Catichipuna, Ccopona

Cutichipuy, Ccopoy, Huntta-

piay. Tincunacuk-itiasi, Atillcha Tincunacuy Huñuscca Hufluy

Cu8icuy, Kccx:hoouv Cusichiy, Kcochocniy Cusicuy, Kcochocuy

Tucupayñin

Tucuy, Hunttay

H uchallicuk-masi

Sua-maai Huañuchik-masi

Allichak

AUichay-camayok

Allichay

AUichachiy

AUichacuy, AUicbarícuy

Allichanalla Allichana Rantina Rantik, Ranticuk

ATAC.

Llaccta-masi, Llaccta-pura Cutichipunalla, CcopcnaOa,

Sayachipanalla. Cutichipuy. Ccopoy « Saya*

chipuy. Hapinacucc Hapinacuy Huñuscca tiuñuy, Suntuy Cusicui, Ccochucuí Ccochochiy, Cusichiy Ccochocuy, Cusicuy, Cnsiciir-

ccoy. Tucmnin, Yapan, Pachucaims

Tiictiy, Huntachiy, Tocunacor

Huchallicucc-masi, R u r ac^ masi, Huchayocc-masi.

Sua-masin

Huañuchecc-masin^ Nacacc- masin.

Allichacc

AlHchapacucc

AUicbay, Allkharccoy

AUichachiy, AUicharccachiy

AUichacuy AUichacurccoT, A- llicharicuy, Chnrapacimcoy

Allichapaslla

AUichai, Allichana, Rindndo

Ranti, Ranticui

Rantecc, Rantipaciacc

JVA

1 Malca-maai. Malca-^ula

2 CutichipassIla,Hupunalla,

Cntichipunalla.

3 Cutichipuy, Hupuy, Tal-

cachipuy.

4 Chalanacu

5 Chalanacuy

6 SsiintuBsa, Juñussa

7 Juñuy, Htituy, Ssuntuy

8 Cuslucui, Gustacuy

9 Gustu-huy, Cushichiy

1 0 Cushicuy , Cushiculuy , Gus-

tactüuy.

11 Puchucainin, Camacainin,

Yapan.

12 Puchucay, Camacajs Jun-

tay, Juntachiy.

13 JtichalUcu-niasi,Ltila-masi,

Juchayu-niasi. 1<4 Sua-masin

15 Huañuchi-masin, Pistacu-

masin.

16 Allicha

17 Alhchapacu

IS Altichay, Allichcüuy

19 Allicbachiy, AllicHalachiy

20 Allichacuy, AUichaculuy,

AUichapacuy, T-nüacuy.

21 Allichapasslla [do.

22 AUichai, Allichana, Rtmin-

23 Lanti,Xanticui

24 Lanti, Lantipacu

▲V.

Dactatiiasi Cutichipunalla

Cutichipuy

Tincunacog masi

Tincunacuy

Huyñacassga

Humaycuy

Cussicuy

Cussichi

Cusshicuy

Tucuyninman haypan

Haypachi

Juchayog masi

Sua maBi Huanucheg masi

AUichag

Allicbacog

AlUcbay

Allichachi

Allichacuy

AlHchanalla Allichana Rantína Ranticog

ATM.

Jiuas marca Yapttanjama

Yapttaña

Atipasirí

Atipasifia

Tantapisita

Tantapisiña

Yausttasifia

Yausttafla

Cusisiña

Yapata

Phoccachafia

Juchachasirí

Hunthat masi Jiuayan masi

Asquichiri

Asquichapiniri

Asquiehaña

Asquichayafia

Asquichasifia

Asquichanjama Asquichata Alata ^ Alasirí

U8

116

CAST.

1 Comprar f.

2 ,, hacer

3 Comprarse comprar y

vender v.

4 Comprender

5 Comprimir f.

6 Comprimirse v.

7 Comprometedor— a, a<//..

8 Comprometer v.

9 Comprometerse v.

10 mátuaznecte v.

11 Compuerta ».

12 Compnncidn n.

13 Compungido— a, p.

14 Compungirse

15 Computar v.

16 Comulgar r.

17 Comunicable ac^/.

18 Comunicar v.

Rantiy, Ranticuy

Rantichij

Rantinactiy

Yachav, Unanchay Ñitiy, Mattiy

Ñitticuy, Matttcuy

Huflichik

Huñichiy

Huñiy

Huñinacuy, Camachinacuy

Puncu

Phuticuy

Phutiscca

Phuticuy

Yupay

t Tay tanchis-chasquicuy

Huillana, Yachachina Huillay, Huillacuy, Yachachiy

19 Comunidad de pueblo n. Llactantin, Aylluntin-cama

20 Comunmente usado adv.

21 Comunión frecuente

22 Con prep,

23 el perro vino

Yachasccaña [cuy.

Pasaklla Taytanchis chasqui-

...huaUf tin af,

Allccontin hamurccan

ATáC.

Rantiy, Rantirccoy

Ranticniy

Rantinacuy, Rantinacurocoj

Yachay, Yacharccoy

Ñitijr, Llapiy, Harcay, Quicb- |

quichay. Ñiticuy, Llapicuy, Quichqui- i

chacuy. |

Anichecc, Compromctccc Anichiy, Comprotnctey Aniy, Anirccoy Aninacurccoy , Riman a c u y,

Camachinacuy, Puncu, Yaicuna' Llaqui, Laquicui, Putícni Llaquicuscca Llaquicuy, Puticuy Yupay, Tantiay. Ric-chacapor t Amunchic-chasquichiy, A..~*

aypuy, A,..-chasquicuy. Huillana Huillay, Huillacuy, Rimay

Llapa-runa, Llapallan, LXacc-

tantin. Chainallam, Yaebasccaftam Pasacclla-amunchíc chasquicni

...huan, tin af, Allccophuan, Alkconpihnao ó AUccontin-hamnrcca.

1 Lantiy. Lantilay

2 I^anticniy [liy.

3 Lantinacuy, Lantlnacala-

4 Yat-ray, Yat-raluy

5 Ñitiy, Ñítiluy, Jalcay,

t-rquíchaj?.

6 Ñiticuj', Ñiticuluy,. Quit-r-

Quiquichaculuy

7 Anichi, Compromiti

8 Anichiy, Compromitiy

9 Aniy, Aniluy. Aniculuy

1 0 Aninacuy, Aninaculuy , Ca^

machi ñaculuy.

11 Puncu, Pasatia

12 Lrlaqui, Llaquícui

1 3 Llaquicussa

14 LrlaquicijT»Hua-hacuy(puy lo Yupay, Tantíay,Licchaca- 16 f Amunchic Taítanchic-

t-rasquichiy ....aypuy. 3 7 Huíllána

18 Huillay, Huillaluy, Limay,

Ivimana, Yat-rachiy.

19 Llapa-nuna, Llapallan,

Cumun.

20 Chainallam.Yat-raasañam

21 Pasalla-amu n c h i c-t-r a s-

quicui.

22 ...huan.pihu^n, tin 'af,

23 AllunhuanssamtLlatAllum-

pihuan-ssatnufa.

4K.

Ranticuy Ranticlií Rantinacuy

Yacharcuy Ñitichí

Ñiticuy

Huflicheg Huñichi Huflieuy Huñinacuyay

Puncu

Llaquicüna

Llaquissga

Llaquicussga

Yupay

t Diosnigchig chasquicuy

HttillaTialla Huillay

M arcan tin

Yachanalla

Passaglla, Diosninchlcta chas-

quicuy. ...pihuan Allgohuan shamurgan

ATU

1^

Alaña .

AlayáfSa

Alasiña

^^nanchasiña Kcopina

Kcopisina

i"

Amchurayiri Aru churaña Ara churastfia Aru churasiñani

Puncumpí

DioBar cutiquiptaña

Diosar cutiquiptata

Diosar cutiquiptasilBa

Taccuña

t Diosat catoccajla

Parlañjama Parlaña

Estaansia jaqque

Unttanjama , Diosar ccatoqqueri

Orcco anumpi

117 CABT.

1 Concebir la hembra

2 Conceder v

3 Conoertadamente adj\

4 Concertarse convenir v.

5 Conciencia n.

6 y examen de

7 Concitar Instigar A al-

guno contra otro v.

8 Concluir v.

9 Conclusión n.

10 Concolega n.

11 Concordar

12 Concubina

13 Concubinario aéj,

14 Concubinato n.

15 Conculcado--a, ;

16 Conculoador-a,

17 Conf^ulcar v,

18 Concuñada n.

19 ConcuSiado n,

20 Concurrencia /z.

21 Concurrir f.

22 Conohavarse v.

adj.

CXTZ.

Huicsayacuy, Chichuyay

Ccoy, Uyay, Hufliy

Paktas-paktasUa Camachinacuy, Rimanacuy

Soncco, Conciencia Soncco-ttapqquey , Conciencia-

ttacpij^. Yachachiy

Tucuy, Ppuchacay

Tucucuyñin, Ppnchucaynin

Yachak-masi

Tincuchiy , H uc-b onceo-cay

Chucri- huacha, Churi-huacha

Churihuachayok.Churihuacha Uyhuanacuy, Sirvinaccy

Sarunchascca Sarunchak Sarunchay Ccachun-masi Ccatay-masi HuñuunacuY, Huntta Riy, Cay, Huñunacuy Rimanacuy, Camachinacuy, Yachachinacuy.

A7AC.

Huicsayactiy, Chichuyay Hiii-

csay occ-cay , Huicsayarárccc^

Anri-niy, Anri-nirccoy, Aniíc-

coy, Ccoycoy. Allin-rímanactiBCca Camachinacuy RtmanaciiT.

Yachachinacurccoy. Ucunchic, Conciencianchic Huchanchic-yuyarícuy Pata*

chacuy. Yachachiy

Tucuy, Puehucay, Ccespichíy

Tucuinin, Puchucainin

Yachacocc-masi Tincuchiy, Tincurccachiv Ccariy occ,Caoc-masi,Serhi]ic«a (yocc. Huaina, Huainacocc, Sipasnr Huainanacui, Uyhua n a c q i,

Serhuinacui. Sarutascca Sarutachicc

Sarutacuy. Sarutacurccoy Llunchui-masi Masa-niasi Huñunacui

Rerccoy, Riy. Cay, Htifíunacuf Rimanacuy» Camachina c « y ,

Yaí'hach'inacuv.

1 Patayu-cav, T-rít-rúluy,

T-ri-t-ruy.

2 A-niy. A-n¡luy. A-niculuy,

Huy. Huyculuy.

3 Camachinacussalla 4r Camachinacuy, Liman ?ca-

laliy, Yat-rachinacalaliy.

5 LuHnchíc, Conciencianchic

6 Conciencia talipay, Exa-

minacuy.

7 Yat-rachiy.

8 Pochucay. Pahuachiyjsh-

pichiy, Ulluchiy.

9 Puclmcainin, Camacainin,

T-ralpuinin.

10 Yat-racu-masi

11 Tincuchiv. Tincuicalachiy

12 Cariyu, Ca-masi, Servicia,

Huambla, (entretenido.

13 Hnaina, Huamblayu, Mal- 14. Huainanacui, Alanacui,

Uyhuanacui.

15 Jalutacussa

16 Jala tacú

17 Jalntacuv, Jalutaculuy

18 Llunchui-masi

19 Massa-masi

20 Juftanacui

21 Liy, L¡luy,CayJuxHinacuy

22 Limanacuy. Camachina-

cii.y, Yat-racVinacuy.

Chichusga-huanni Anircuy

CamachiuacuUa Shainunáypa-camachinicuy

Shon^o, Conciencia

Juchaiquipa-concienciatiquita- tapuy.

Yachachinacuy

IJshacuy

Ushacacuna

Yaohacog masi Tincuchf Huaina huarmi

Huaynacog Hu.-ynacuna

Sarunchassga

Sanincha/a:

Sarunchay

LluncJiuy masi

Masha masi

Juntacacuy

Juntacuy, Ay huay

Rirtanaciiy, Camach-nacuy

ATM.

Uallfequeña

Ihiau safia Aru chtirasifia

Chuyma Chtiyinanta«ÍTia

117

Airuña ^')

Tucuna

Tucusifla

Yatir masi Qnipcaquiyaña Ünttat uarmi

Uarmimpi utiaBÍri Uarrtiimpi utjaaita

Taquinoccaña Chuymaru uiantayiri Chuymaro mantayaila Ccatu Tollcca

Jaqque tantata Jaqque tantasifla Lippisiña 3Q

118

CAST.

1 Concho horra n.

2 Condensado— a, p.

3 Condensar v.

V,

4 Condescender

5 Condimentar r.

6 Condi8oípiilo--a» n-

7 Condolerse v. i

8 Condonado— p.

9 Condonar v.

10 Cóndor n.

11 Conducir v.

12 hacer

13 Condnctoi^-a, adj-

14 Conejo de Indias n.

15 silvestre

16 picante de

17 Conezo—a, p.

18 Confabuiadon-a« p.

19 Confabnlar conferir^ tra'

tar.

20 Confeccionar

21 Conferenciar

22 Confesado— a,

23 Confesar v.

24 Confesarse

mente.

cuz.

Cconcho [Sancjuyascca.

Pipuyascca, Cjacayascca, Pipuyachiy, Cjacayachiy,

Sancjuyachiy. Uyaycuy, Hau-fliy Huayk'ucuy, Allíchay Yachak masi

Llaauipayay Perdonascca Perdón ay Cuntur Pusay, Apay Pusachiy, Apachiy Pusak, ApaU

Ccohui Purun-ccohui

Ccohui-canca, Qcohui-tichu Huñunascca

(cuscca. Rimanacuscca, Camachi'n£^- Rimanacuy, Camachinacuy

Rurarccoy, Allicharccoy

Rimay, Rimana rimay Confesascca, Huillascca Confesay, Huillacuy

ñ-ecu ente- Chaycuaca-oonfesacuy

V.

ATAC.

Cconcliu ,

Pipuyachiscca

Pipuyachiy, Putcayárccachiy.

Putcayachiy. Anri-niy, tTyaycn3' Yanucuy, AlUchaj' Yachacc-masi, Yachacocc>mas

Nariachicuy, Llaquicuy

Pampachasoca

Ccoycorccoy

Ccondor

Apay. Pusay, Aysay

Apachiy. í^usachiy, Aysachij

Apacc, Pusacc, Aysacc, Ke¿i> scchecc.

Cco»

Pumn-ccoe

Ccoe-mirinda

Tinquisí^a, Quipuscoa, Ratas- cea.

Yacha-china-cuscca

Uimanacüy, CamachinaouT, Yacbachinacuy.

Rurapr Rurarccoy, Allichaj, Allxcharccpy.

Rimay Rimanacuy

Confesacusccá, ' Huillascca

Huillay, Huillacuy, HaiUacur- ccoy.

Confesarayacuy, Pasacclla- confcsacuv.

JTJiJ.

1 Huach'j.Taíípu

2 Llumissa, Pitcussa

3 PutcacHiy.Putcaicaladiiy,

Pitcuycachiy. '

4 A-niy. Au-niy, A-nilay

5 YanuY. AHicVay

6 'Yat-rkcti-maí i , Y á t-r a- '

masi.

7 Nanachicuy,.Llaquicuy

8 Perdoqaltissá

9 Huyculuy lO Cundur

11' Apay, Pussay, Ávsay

12 Apachty, Pussachiy

13 Apa, Pussa, Aysa, Lisichi,

jant-ra.

14 Hacass

15 Qtiita-hacass

16 Hocass-ssatA

17 Tini^uissa, Huatassa, Ib-

qaissa, Latassa.

18 Camachinacussa

19 lámanacuy, Camachina-

cuy, Yat-rachinacuy,

20 Lula y, Lalaluy, AUichay,

Allichaluy.

21 Limay, Limanacuy

22 Huillánsa, Coníesássa

23 Hailiay, Huillacuy. Huí-

Uaculay, Uyaliy.

24 PasaUa-confwacuy, Confo-.

saycat-racuy.

Gonchu

Pitucashga

Pitucay

Huyyacuy, Aunicuy Yanucussgata allichay Yachacog niasi

Llaquipay [nassga.

Juchanta gongassga, P e r d o-

Perdonay

Cóndor

Pusshay

Pusshachí

Pushagy Apacog

Conejo Sacha conejo Conejopita ayagmicuy Tinquissga

Y achachi n acussga Yachachinacuy

Rurarcuy, Allicharcuy

Rimanaracuy [llassga.

Confjsacussga, Juchanta huí- Confesay, Huillay

Confesaray ac un

ATa.

Cconchu

Ccusurata

Ccusuraña

Ihaynu saña Mankca uaquiaña Yatir masi

Mainit llaquiaiña

Pampachata

Pampachaña

Cunduri

Ii*paña

Irpayaña

Irpiri

Uankcu Pampa aankoi Uankcu uaikca Chicttata

Yatichasita Yatichasiña

Asquichaña

Parlaña

Confesata

Confeaafia

Sapa cutí confesasiña

U8

U9 CAST.

1 Confln n,

2 Confinar v.

3 Confirmar hacerse

4 Confiscar v,

5 Confluencia n.

6 Confluir V.

7 Conformar v.

8 Confortado— a, p.

9 Confortar v.

10 Confrontado— a, p.

11 Confrontar v.

cuz.

Tucucuynin, Ccaylla

Tincuy Confirraachicuy

8^

Ti

íjuechuy» Qquechurccoy incuy, Tincuc

Tincuy, Huñunacuy

Unanchacuy [chiscca.

Callpanchascca. Sinchicha- Sinchíchay, Callpenchay Patachascca, Tincuchiscca Patachay, Tincuchiy

12 Confundir mezclar v. Chhaccruy

ayergon- Ppenccaricuy

13 Confundirse

sarse

14 Confusamente adv.

15 Congelado— a, p.

16 Congelar v.

17 Congoia n.

18 Congojar v.

19 Congojarse y.

20 Congojoso adv.

21 Congraciar v.

22 Congraciarse v.

23 Congregado— a, p.

24 Congregar v.

25 Conjeturable udv.

26 Conjeturar v.

Chharccolla, Ttaccrulla

Ccasascca, Chulluncu

Ccasay, ChuUuncuy

Llaqui-phuti

Llaqui phutichiy

Llaqui phuticuy

Llaqui phutiscca

Munachiy

Munachicuy

Tantascca, Huñuscca

Tantay, Hufluy [nana.

Yachay mañana, Yu y ay m a-

Hamurpayay, Yuyaymanay

AYAB.

Tucuinin, Puchucainin

Tincuy, Tojjay Confirmachicuy Ccechuy, Ccechurccoy Tincu, Topaiy Topanacui Tincuy, Topay, Juñixnacnr,

Huntanacuy. Tincuchiy Callpanchascca Sinchichay, Callpancbay Tincuchiscca Tincunacarccachiy, Tincochiv

Taccroy, Taccrorocoy. Tacc- rorccachiy, Chapurccoy.

Penccaricurccoy, Penccapa* curccoy.

Taccro-taccro, Chapu<hiqia

Tíca-yascca

RitiyachÍ3', Ticarccaohiy

Llaqui

Llaquichiy

Llaqnicuy

Llaquichicucc, Llaquiscca

Cuyachiy, Cuyarccachiy

Cuyachicuy, Cuyarccachicny

Huñunacuscca

Tanday, Huñuy, Hufiorcco;'

Musianalla, Musiapasslla *

Musiapay, Yuyaymanay, Mn» siaca«hay.

JVH.

1 Puchucainin, Camacainki,

Puntan.

2 Tincny, Tupay

3 Conñrmachictty

4 Hit^mloy. Hit-rujr

5 Tinca, Topanacaí

6 Tincuy, Topay, Juntana-

ctty, Juñunacuy.

7 Tinc-uc «iy, Shimpiy

8 Callpanchas8a

9 C allpactahuy, Consoiláy

10 Tincuchissa

1 1 Tincunacachiy, Shimpina-

cfaiy, Tincochiy.

12 Tallny. Talluluy. Tallti-

chiy, Chapuluy.

13 Pín-hacuiuy, Pinhapacnltiy

1-4 Tallo-talln, Thapu-chapu

15 Ticassa, Dunissa

16 Ticalftachiy, Duntchiy

1 7 Llaqui

18 i^laquichiy

19 Lrlaquictiy, Svinticay

20 Uaqnich-xu. Llaqu'issa

21 Cuyachiy, Cuyaycalachty

22 Cuyachicny , Cuyachiciilay

23 Jndnnacuma

24 Jojony, Utnr, Ssantuy

25 MnsiapassUa

2G Mii0iapalny, Tántiay, Mu- síacat-ray.

AS.

Tuciiynin, Ushacagnin

Tincny, Tupa^' Confírmachictiy Guechuy caponganta Tincuna-yacu Tincuy-yacu

Aunichf

Sincliicassga

Sinchicay

Tincuchissga

Tincuchí

Tí. cuchí

Pengacuy

Chapu^hapu

Gajassea

Gajachí

LlaqLÍpuina

Llaquichípuy

Llaquicuy

Llaquicussga

Cuyarcachf, Mtinarcachf

CuyacuicuY, Munacuicuy

Juntacassga, Gorínacussga

Juntacay, Gorinacuy

Yarpanalla

Yarparcuy

ATM.

Tlhanaca

Jayachafla

Confirmafia

Apaccaña

Tanthapita

Tanthapisifla

Unanchafta

Thurutatata

Thurutatafla

euíquichata utquichaña

Chhajrontaña

Ppenccasifia

Cchamacjania

Ccunurata

Ccunuraña

Lrlaqut

Llaquiafta

Llaqutsita

LlaquiBtfia

Yaccat cusisífta

Yaccat munata

Tanthapita

Tanthapifla

Arusiñjama

AniHÍsiila

U0

12Q CAfiT.

1 Coinnnoión és la luna

2 ConjnrarBe conspirar

3 CQnmemorable adj.

4 Conmemorar v. . ^

5 Conmensurable adj.

6 Gonmensnrar v.

7 Conmigo p.

8 Con nÜLjpino

9 Conmover v. .

10 Conocedor— a, „,&d¡, <

11 Conocer v.

12 ,. hacer

13 Conocerse

14 , , mutuamente

15 Conocidamente c/v.

16 Conocidos ^«*í«^^

17 Conocible a:^/. .

18 Consabido— a, >. ,

19 Consagnineo— a, adj.

20 Consang^ninidad n.

21 Consecutivo— a, adj.

22 Conseg^nido— a, p.

23 Conseguir v.

24 Consejo n.

25 (far V.

26 Consentir v.

27 Conservable adj.

CKE*

Huaüu, Mosokquilla

Hatariy

Yuyarina

Yuyariy, Yuyaricuy

Tu puna

Tupuy

Ñoccahuan Mana pihuampas Cuvuchiy f Reksik Reksiy Reksichiy Reksicuy Reksinacuy Reksiylla Reksinacukpura

Reksinalla Yachascca Yahuarmasi, Ayllumasi

Yahuarmasícay

Ccaticuknin

Tariscca

Tariy, Usaehicuy

Cunay

Cunay

Ariñiy, Huñiy

' Huacca}~chana

ATAja

Huadu, .Mo^PQ^qaüki

Hatariy, LcTantaciay

Yuyana, Yuyaijna / Yuyariy, Yuyariciiy , . Tupunalla, Tupttycaiudla ^ Tupuy, Cu8caUata«tupay

Ñoocahuan« Ñoocaphiiuui

Manatn-pib Hampas

Cuyuchiy

Rcccsecc, Yachacc

Reccsiy, Reccsicuy, Yachay

Reccsichivi, Yachachir

Reccsicuy,. Yachacny

Reccsinacuy

Su tilla

Reocsioacocc'pura, Rcccsina-

cuoc-maai. Reocsipaalla, Reccsinalla Yachascca, Reccsesoca Yahuar -masi^ Yahnar-

ayllu. Yahuar-ayllu Ccatilln, Ccepatla Tariscca Tariy, Tarirccoy ^ Huillfú, Ni, Camachi ^ HuUay, Niy, Camachiy Anri-ñiy, Ari-ñiy, Upaliarocoy,

Pacay. Chasquiy. Huaccái^hapdBlla, Huaccai»

chanall^a

JVVá

1 HuaJiu, Mu88u-quiUa

2 Ssalcuy, Levantacny

3 Yalpana. Yaipat-racuna

4 Yalpay, Yaljpatrracuy

5 Tupunalla. Tupapasslla

6 Tupuy,. Cuscailacta-

tupuy.

7 Ya-a^ uan, Yatápibuan

8 Manam-pihuampis

9 Cuyuchiy, SsasHachiy 10,Lisi, Lisicu. Yat*r«

11 LÍBÍy, Lisica^, Lisictiluy

12 Lisichiy, Lisicachiy

13 Lisicuy, Yat-racuy

14 Lisinacuy . >'

15 SsutiUa !

16 Lisinacu-pula, Lisinacn-

masilla. -^

17 Lisipasslla, UyaiÜa

18 Yat-ra98a, Lisúsaa

19 Yahuar-masi, Yhaar-aylla

20 Yahnar-ma8i*cai . i

21 Ati-atilla, Hipallan

22 Talissa

23 Taliv, TaliluY*

24 «Huillai. Ni, Camachi ..

25 Huillay, Niy, Camachiy '

26 A-niy, A-niluy, Ui>allaciiy,

Pacay, T-ra«q«iy.

27 T-rulanalla, T-rnlapasslIa

Air.

ÁTV. 120

Huañun mussof? quilla Shariyatuy, Levantactty

Jairi '^^y^'.,' Z?Í ' Jivayañataqui árúiíHfá' ' '

Alltyupanallana

Amtasinjama '

AUiyuparí

Amtasiña

Tupunalla

üali tu|juñjattia

Tupuy

Ualitupufia

Ñogahuan

Nayampi' "' ^

Mana pihuampis

Cuyuchf

Regsicog

Jan qcjuitimpi

Regsí

Uñttafla

Reguechí

Uflttayaña - '/ Uflttaíifla ' 't'-'^í*/ .

Quiquiqui regoecur Reguenacuyay

Uflttaíisiña '*

Reguenallapa

Uñttatapinf

ReguenaciMsgacuna

Unttatpum ^- ' . "

ReguenaHa

UftttañjamA '

Yachasga

Yatita

Yahuar masi, Ayllu masi

Uilá masi " -

Yahuar maHÍcog

Uila masinaca '•''*•

Gaticuna

Seqquequi

Taríssga

Jiccatata

Taricuy

Jiccataña

Huillay -consejo

Eujttafta

Consejay

Eujttasiña

Munaicúy, Aunicuy

Yansttafia

Huraychanalla

Imañjama

m

GA87.

1 Conservado— a, p.

2 GonMorrar , v.

3 Considerar v,.

4 Consigo pror^' j,., ,

5 ConsignieAtci ; a<ih

6 Consolado-^, p.

7 Consolar v.

8 Constante adj\ ,.

9 persona

10 Constantemente adv,

11 Conitar v.

12 Constmido— a, , p.

13 Constmir v. :

14 hacer

15 Consultado— a, p.

16 Consultar v.

17 Con8umado--a, p.

18 Consumar v.

19 Consumidor— a, adj,

23 Consumirse de pena

21 Contado— a, p.

22 a!

23 de

24 Contador— a, a///.

25 Contagiado— a, p.

26 Contagiar v

Huarcaychascca

Fluao^fiychaj' [nancha3''.

Hamiirpaj'. Yuyaymanay, U-

Quiquiñhuan

Ccatiqquen

Soncco-tiascca

Soncco-tiachiy

Tacyak

Mana-tuquik, Tayak-soncco Chay-cuscalla, TayaUUa

Allin-yacbav Rurascca, Hatarichiscca Ruray, Hatarichiy Rurachiy, Hatarichiy Tapuscca, Tapuricuscca Tapu3% Tapuricuy Ppuchucascca, Tucuscca Ppuchucay, Tucu}' Tucuk

Llaquiynianacuy

Yupascca Maqui-pura Maqui puralla

Yupak R . taKcca

Rí,tay. Ratackiy

ATAG.

Churascca Huaccaychay Yuyaymanay Quiquinhuan, Paihnan Ccateccncn Soncco-tiascca Soncco-tiachiy, Cusicbiy Taquiacc, Taquiascca, Daracc

Chai^iiscalla, Pa!%acclla, Ma- na-samarispa. M...samarecc

Cacclia-cay Rurasccn, Riirachíscca Rnray. Rura-rccoy Ruracltiy. Rurarccachiy Rimaimt:tissa Tapuricuy, Tapucoycny Puchucascca Puchucay, Tocay Pucliucaoc, Tiicooc,Tuconccíi«r

Llaqu ihuan-puch acacay

Yupascca

Maqui-puralla

Cunan-pttiii« Cana)lan,CanaiH

pacha. YupacG Ratarccoacca

RatacViy

2 T-rulay, T-rulacwy

3 Yalpat-racuy

4 Quiquinhuan, Paihuan

5 Hat ¡ni a

6 Cushichissa, Consuelassa

7 Cnsbichiy, Consuelay

H Mana*ptKlnica,Dtira,Má- na-a«cainalla*puchtica. 9 Cbai-cuscaUa ID Cha¡-CTi9calla, Pasalla, Mana-jamali.

11 Calla-cay, YaWay

12 Lnlachissa

13 Lulay, Lulaltiy

14 Lalachiy, Lulaycalachty

15 Limanacussa [cuy.

16 Tapuy» Tapucuy, Taptipa-

17 Puchucalussa

18 Puchucay, Camacay

19 Puchuca, Camaca, Cama-

calcica.

20 Ll aqtiihtian-*puchti-

cacuy.

21 Yu])assa

22 Max|iii-maqniMa

23 Canallan, Canan^-pfioha

24 Yapa, Mulucha

25 Palcachissa, Paleama, La-

tassa. 2fi l.a^aí.hiy, Palsachcv

AV.

H uacayc h assga Huacayohay Tantiay, Yarpay

guiquinhuan atirinan Shongo cussisga Shongo cussi Tacyasga

Manajamacog Mana jamacuna

AUi yachay

Rural sga

Ruray

Rurachí

Tapussga

Tapuy

Usshucassga tncuy

Usahucacay tucuyta

Usshacacheg tucuyta

Llaquicuypita usshacan

Yupasnga

Maquipura

Maquipuralla

Yupacog Ratarcussga

Ratachf

{:

AYM

Invosita Imana

Amuqui amanoccasiña ^upampi Jca laicu Llaqui apaccata Llaqui apaccaña Llaqui flpaqquerí

Jan ccariri Jan ccarinjama

Yatiña

Lurata

Luraña

Lurayaña

Arusnaccasita

Arusnoccasiña

Tucuta

Tucufla

Tucttiri

Llaquit tucusifla

Jaccuta

Jaccutjama

Jaccusita

Jaccusiri Samantata

Samantaña

121

31

122 CAST.

1 Contagio n.

2 Gintable adj\

3 Contar v.

4 ., avisar

5 Contener detener Y.

6 Contento— a, adj.

7 vivir

H Contestar v.

9 atrevidamente

10 de mal modo

11 Contienda n.

12 Contigo pron,

13 ,y mismo

14 Contigno-^a, adj\

15 Continencia i?.

16 Continnamente adv.

17 Contonearse v.

18 Contomo n.

19 Contracción n.

20 Contraerse encojersc

Ratay, Rantiy

Yupanalla

Yupay

Huillay

Hark'ay

Cusi-soncco

Cusi-soncco-causay

Cutichiy

Cutipacuy

Maccanacuy, Chhakhua

Ccanhuan Ccan-quiquiquihuan

Ccaylla, CcayUalla, Cuscalla

Llunipak-ucjuyue-cay

Chay-cuscalla, Sapacu tilla,

Hutñaylla. Ñukquiycachay, Ccapchiyca-

chay. Muyuntin Oquentiy Qíiuenticiiy

ATAC.

Ratai, Ratacucc-oKceoU La-

ccacucconocoi. Yupanalla

Yupay

HuUlay, HaiUacuy Haroay, Harcarccoy Hauca, Casi, Cnsilt'a Ccocho-cansay. Casi-cansay Rimay, Rimariy, Ctttipcicuy

Sinchi-simihtian-cutíp a c n y ó

rimapacuy. Cutipacuy, C oteccay , Re-

songay. Ruedoi, Ninacní, Piflanacai.

Macean acu i. Ccart:haan« Ccatn|>ilniaii Qui(^uiqui-haan, Ccam-qoíqiií-

(juihuan Hkrhpa, Hichpalla, Cosealla.

Ratanasccalla, Cceniíacca. Ma|ia huachcK'c soncco ca¡

Sapa-cuti. S...-cutiUa. 5...<st>

challa, PasaccUa, ChaiiuüiA.

Ccehuecaohay, Ccebncccach»

cuy. Muyurícc, Maytiriocnin Chintirecoy, Comtevecm Chintcrccoy, ChinticorcoT. Ccentcrccacoy, Chintipa* ir

TBKf^

1 Latai, Palcai, Latactt*ish«

yai, Palcacu-ishyai.

2 YopapassUa, Mi»rochar-

passUa.

3 Ynpay, Morochay

4 HuiUay, Huillacuy

5 Jalcay, jakalay

6 Janea» Cushi, Cnshilla

7 Cushi-causay

8 Limay, Limalicuy, Cu-

tipacoy.

9 Jatuii-^hixnihitaii«*cattpa-

cuj ó limapacuy.

10 Cutipacuy, Cutipaculuy,

Cotejay.

11 RtttduifNinactii, Piftanacni,

Ma-hanacui.

12 Haitthuan, Hampíhuan

13 Qaiqnic^uihttan, Hatn qat-

qtiiquihuan.

14 Chailla, CHac-chatomiaUat

It— ricuilla.

15 Mana hanla jncbam pal-

puy-nmna.

16 Pasalla,Pa«a<titiHa,Chai-

coscalla^Huiñai^h. .jinalla

17 Hihnkait-ray, Hihuica-

t-racuy.

18 Muyuli, MuyuHiriii

19 Intílai, Iticnlui

20 Inticultiy, Intipaculuy, Cu-

lulacnluy, Intikiy.

AV.

ATM.

Ratay

Maccatir usu

YapanaHa

Jaccttñjama

Yiipay

HuiHay

Jarpay

Cussisga

Cussisga-cahuay

Jaccuña

Yatiafta

Saittayaña

Cusisita

Jacafta

Saña

Lisu cuticheg

Lisusifta

Piñapassga-cutichcg

Arcatafla

Maganacuy

Nuasiña

Ganhuan Quiqutquihuan

Jumampi umampipint

Ckayladunchu

Jakca pura

Huallcalla-micuy

Llumppacca chuymanl

Shapacutilla, Huynaylla

Sapa cuti

Cuyucur puricog

Arcana

MuyuRtin Guentinallana GuentÍ88ga, Shipaii«í^A

Muyu

Thi8tapisiña

Kcapisifta

128

133 CA8T.

1 Gontramarchar v.

2 Contravenir v.

3 Gontrioión n.

4 Contristar v.

5 Contristarse v.

6 Contrito—a, a<fh

7 Contumaz a¿/j.

8 Gontaso*-a, ady

9 Convalecer v.

10 Convencer v.

11 Convenio n.

12 Convenir v.

13 Conversar v.

14 Convertido-^, á Dios

15 Convertirse v.

16 Convite banquete n.

17 Conviüsidn n,

18 Cooperador— a, ady

19 Cooperar v.

20 Compositoi^-a, adu

21 Copa n.

22 Copa preciosa

23 ,: del árbol

24 Copete de caballos

CÜZ.

Cutiriy

Camachiscca simi ta hancuchaj

AYAC,

Cutiriy, Cntirecoy, Cntirictin

ccoy. Mana-casucoy, M...«ttj«ñcny

Dios-rayculla huch amanta- Pxticui, Nanacui, Llaqoiciii

huanachik phuticuy. Llaquiciny

Llaquicuy H uchamanta-Uaquiscca K'ullu soncco, Humana Mullcj u-m ullcj u

AUiyariy Hu-flircc(x:hiy Riman acuy Rimanacuy

Rimaj'

Diosman cutiriscca

Diosman cutiriy

Micjuchiy-upyachiy Cjatatatay, Chbapchicuy

Yanapak, Ruraysik

Yanapay, Ruraysiy

AUichak, Allichay-camayok

Copa

Aquilla

Sachhak-uman

Caballok-ttampan

Llaquichiy, LlaquirccacfaiT Llaquicuy, i^laquícurocoy Llaquiscca MunasGcan ruracc Maccascca, Punquiaeca, Ceo-

yoyascca, Golpeascca. AUinyay, Ailiay Convcncerccoy Ninacui. Rimanacut Rimanactty» Camachinacny

Rimay. Parlay, FariacuT Diosman cutÍRCx» Diosman-cuticay, Diosman-

cuticmccoy. Micui Catcatai, Catcatatai, Chota-

pacuif Ccehuepacni. Yanapaoc, Ruraysioc Ruraysiy, Yanapay AlUchaoc, Allichapacocc Upiana

Sumacc-npiana Sachap-unr.an Urcu^cnuodui, CabaUop^uco»

chuc-chan.

juir.

1 Cotíluy, Cutktiy, Chai-

t-raqnitta entíltiy.

2 Mana*casuc u y , M a n a-

uyaticuj.

3 Nanacu', Llaquicai, Htia-

hacui. 4- Lrlaquichiy.Llaqnicalachiy 5 Llaquictiy, Hua-hapacuy B Llaquissa

7 Lamí a -vínhu cai

8 Ma-hassa, Sassassa, Hu-

yassa, Ta'^a^sa.

9 Allfay» AlHnyay

10 Convenciluy

11 Li manacu i,' Quedan actii

12 A-ninacuy, Linianacuy,Ca-

machinacuy.

13 Umay, Parlay, Parlacuv

14 Diosman cuticussa

15 Diftsman^uti c u y, Dios-

man-convicrtictiltiy.

1 6 Micni, Convido

17 Chuta{>acui, Catcatyai,

Hihtripacai.

18 Yanapa, Lulayssi

19 LrHlar. Yanapay

20 Allicha, AUichapacu

21 Copa

22 Tuqai-copa

23 Jat-rapmman

24 Ulca<acha, Caballap-tricti-

ackan.

AV.

Cufcurí

ATir.

Sarnaccatat cutírafia

its

Manacasucny

Jttchanchicpita llaquicuy

Llaquichicu}' Llaquiracussga Ju?hampita Ha-^ais^-i Muna^sjafanta rurac.-)^, Terco Goyasga, MaUussga

Allinyay

Atipay, Upallachi Rimayacuna Rimanacuy

Rimay

DIosninchicman cut'.ia^a

Diosninchicman catiri^

Mícunata-garaciiy Shutapaouna gegchtracur

Ruranata yanapaco;;

Yanapay

AUichag

Copa upiacuna

Shumag copa

lachapauman

CahttaUupa-urcu agchan

Jan lurayaña

Diosarñanccan:;hatata

chu^rm usuy asina. Llaquisiyaña Llaquisiña Chayma usuchata Jan casusiri Ccoyurta

UaHrtaña

C v.vmar mantayada Aru churasita Ara churasiña

Parlafia

Diosarn cutiquipstata

Diosaru cutiquipstaña

Jaccha mankca Ttisctaña

Yanapiri

Yanapaüa

Asquichirí

Aquilla

Kcacha aquilla

Kcocxa ppeqque

Tuntuna

1?*. CAIX.

C^Z.

AYAC,

1 Copete de ave.

Sucama

Sacama

2 cihia del monte

Orccok-mucucun

Urccop-uman

3 Copioso— a, ady

Sinchi, Achca, Nanak

Achca, Sinchi

4- Copo de nieve

Ritti

Lasta, Riti

5 y, de lana

Ttisay-millma

Ticsi

6 Corazón

Soncco

Sonccu

7 mal de

Soncco-iianay

Soniico-nanai

8 de mal

Milla> soncco

Pio-soncco, Mana-aUia-son-

cco^occ.

9 ff ' de duro

Rumi soncco

Rumi-soncco, R...souccoy(íoc

10 Corcoba n.

K'umu

Moceo, Curcu

11 Corcobado— a, adj.

K*umu huasa, Ccopo huasa

Cucu, Cumu, Mocco-huasa

12 Corcobear /a best/a

Phahuaycachay

Pahaayoachay

13 Cordero n.

Uña, Oveja

Uña-oveja, Chita

14 Cornada n.

Huakrascca

Huaccrascca

15 Comeador--a «í/y.

Huakrak, Ayuk

Huaccracc, Huaocracticc

16 Comear v.

Huakray, Ayuy

Huaccray, Huaccrarccoy

17 Cornudo— a. ac&*.

Huakrayok, Ayiiarca

Huaccrayocc

18 Cornear hacer v.

Huakrachiy

19 Corona n

Pillu, Ccochor

Pillu, Corona

20 í/e espinas

Quisca -pillu

Quichca corona, Quichca-fñlla.

21 Coronilla ¿/e /a cabeza

Macucu

Puyuc, Uma^puyuc

22 Coronado— a, ac&'.

Pilluriscca, Pillurichiscca

Pilluchascca Coronascca.

23 Coronar v.

Pillurichiy

Pilluchay, Coronay

24 Coronarse f.

Pilluricu)'

Pillucurccoy, Coronacny

25 Corpulento— a, a^í/.

Racju-racju

Chicancarai, HatuD«carai,H«- tun-sayainiyooc

26 Corral de orejas

Cancha

Cancha, Ccencka, Raccai

27 Corregido— a, parí.

Huanascca

Huanascca

jxn.

AV.

AYM.

lU

1 Pishiip-moflun

Pissgopa-sucanan

Kcara kcara

2 Ulhup-umaft

Jircapauman Ginchi, Achca

Ppeqque collu A Hoja i."

3 Achca, Yap, Chiap

4 Losta

Rajupa agchan

Ccunu pata Taurachata

5 Ticshi

Milluapa huancunan

6 Ssun-hu

Shongo

Chuyma :

7 Üsun-hu-nanai

Shongo-nanay

Chuyma usu

8 Fio-ssun-hu, Mana-allin-

Yaga íhongo

Ccorochuyma

ssun-huyu.

9 Lumi-ssun-hu, Lumi-ssun-

Kumishongo

Cala chuyma

huyu.

10 Ulu, Curcu

Huegruna

Kcumu

11 Curcu, Ulu-matanga,

Huegro

Kcumu

Cuma.

12 Pat-rcanat-ray

Uyhua, Pahuaicacha^v

Ttiscunoccaña

13 Chita, Uftauish

Ashcass

Chita ihuíja

14 Hualassa

Huagrassga

Uajrata

15 Huala, Hualacu

Huagracog

Uajrasíri

16 Hualay, Hualaluy

Huagray

Uajraña

17 Hualayu

Huagra sapa

Uajrani

18 Hualachiy, Htialaycala-

Huagrachí

Uaj rayana

chiy.

19 Cortina

Pillu, Corona

Pillu

20 Cassa-oorona

Casha corona

Ccahpipillu

21 ünia-chupi

Umapapa puyun

Cacasa

22 Coronassa

Coronassga

Pilluta

23 Coronay

Coronay

Pilluña

24 Coronacuy

Coronacuy

Pillusiña

25 Chicaacaraí, Jattuicarai,

Aycha sapa, Jatun runa

Jacha tansa '

Ancha-jatun.

26 Cant-ra, Quincha, Uish-

Cancha

Uygua uta

27 Hualassa [roral

Huaníiaga

Yat ¡chata

}25

CASI.

1 Corregir amonestar, re-

prender.

2 Corregirse

3 Correo n,

4 casa de

5 Correr v.

6 , noticias v, imp.

7 ,, lo líquido

8 la fuente ó chorro

9 ^„ gota agota

10 Corresponder v.

11 Corretear r.

12 Corrido— a, confundido

13 Corroer v.

14 Corromper violar á la

mujer.

15 Corromperse las cosas

16 Cortador— a. v.

17 Cortar r.

18 hacer y.

19 Cortarse v.

20 Corteza n.

21 Cortezudo— a, adj.

22 Corto— a, tímido ndj.

23

pequeño

ouz.

Uuaaachiy. Anyay

Huanacuv

Chasqui, Qquellcca-apak

Chasqui-huasi Phahuay

Uyaricun

Purin

Phak-clian

Suttun

Cutichiy

Phahuaycachay Ppencca'scca Mullphayachiy Htiakllichiy, Ccasuy

Kcavniayay, Ismuy, Pposcoo- Cucnuk ' (>'a3'-

Cuchuy

Cuchuchiy

Cuchucuy

Ccara Ccara-sapa Ppenccacuk, Ttilla

Tacsa, Huchhuy, Pisic

ATAC.

Yach achí V, Anyay ,Ccacc«cluiT

Ccacc-chaparcooy. Huanacurocoy Carta-apacc, Ckasq i. Ccdl-

ccacunahuan-purecc. Correo-huasi Pahuay^Callpay, Calipaiccoy.

Pahuanxoy. Uyaricu}', Uv'aricun Unyay Pac-chay Sutuy Cutichiy, CiHichípnv, Ayni-

cutichiy. Callpacachay Penccascca

Cuchcuy, Cuclicurcooy Huaccllichiy

Isnitirccoy

CiMrhucc, Kutucc

Cuchu3', Captay, Rutay, Car-

chay . Cuchuchiy, CaptacUiy, Rote-

chiy, Ruturccacbiy. Cucliucuy, CaptacttVv Rntocuy

Ccaran

Ccaransapa. Ccaraaapa

Penecacucc, Pcaecacach a c c,

Penccacaehacucc. Tacsa. Tclmi

ytrir.

1 Yat-racbiy, Anyanacuy,

Anyanacüluj. Millapa-

2 Ht^anacuy (luy*

3 Carta-apa. C....cunahuan*

pulíy . T rasqni, Chasqui .-

4 Correo-huasi

5 Palíy, Paliluy, Curey,' tu-

reluy.

6 Uyalicun, Nipacúii .,

7 Unyay, Unyacuy '"'*•

8 Pac-cha V

9 SsDtny ' ^ ,

10 Cutichiy, C'utichípuy,

Uyainin-cutichipuy^

11 Corecat-ray ,.

12 Pifi-ha^sa, Piñ-liácussa

13 Cut-rciiv. ¡Cut-rqulpv

14 Huacllichijr, Pirdlchly

15 Ismuj'. Ismucuy'

16 Cticho, Lutu ,,

1 7' Cttchuy, Lutuy, Calchay

18 Cuchuchíy, Lutucliíy, Cal-

chachíy. ,

19 Cachucny, t «cuy, Cu-

chucnluy,

20 Alan

2 1 Halansapa

22 Pin-hacvi. Pin-hacuía/Pin-

har»aru.

23 Tac^a, Uchuclla

AV.

Hnanachí, Anyay

Huanacuy Chas/k|ui

Chassqui hua«ii Acatáy

Huillapacuy

Unyag

Pagchá

Shutuy

Cutichicuy

Acatachf PengachÍHsga Cutcav, Cuchurcuy Huaglladii

Hnagllacuy Cuchog, Rutog Cuchny, Rutuy

Cuchuchí» Ratuchí

Cuchucu^*, Rutucuy

Garan Gara- sapa Pengacog

Tacsha

AYM.

125

Vaticbada

Unanchasifia Qquelkcat apiri

pQuellccat uta Jaitafta

Aru jalayaña

Urna jalay aña

Pila jalayaña

Cchacca cchacca jalayaña

Cutiana

Jalanaccañá Jaltata Mankcarata Thujstayaña

Thujstasiñá

Ccuchijiri

Ccuchijaña

Ccucbijayaña

Ccuchijasiña

Sillppi

Sillppini

Ppenccasiri

J¡t4x('a

¿2

126

OAST.

1 Corto de vistH.

2 Corvo— a, arqve&áo a(ff.

3 Cono— a, n.

4 CoBa n. '

5 ,, común bdj.

6 votada

7 ,, Que—harás tal

apuro?

8 agena es

9 ,, m/a es

10 ,, cte valor //.

11 '„ ' de poco valor

12 Coseoha n.

13 tiempo de

14 Cosechar v.

15 Coser V.

16 Cosquillas tener

17 Cosquillar v.

18 Cosquilloso— a, adj.

19 Costa del mar

20 Costado /'.

21

estar de

22 Costal ü.

23 Costilla n.

24 Costoso— a, ai//.

25 Costra postila r.

26 f/e/ usagre

27 Costra cosa gtie ¿le/ie

CIJZ.

Apra, Arplia

K'umu

Taraca, Lluj-chhu

Ima

Sapsi

Huic-chhuscca, Usuk .

Imananquin-hayk*anáñquín?

Hucpam

Ño2cacpam

Chaniyok, Yupayniyok .

Pisichaniyok Cosecha Callchav-pacha Callchay

Siray .

Cullkcuyniyok-cay

CuUachiy

Cnllay-sapa

Marna-ccocha-pata

Chiiu

K'achampacuy, Chírumpá-k'i-

racuy. ,

Cutama Huakta

AUin clianÍ3'ok, Chaniyok Ccara Llekte Ccarayok

ATAC.

n

Apra

Cur:u/Huincti, Hüisiu

Tanaca, Lüicha

Ima

Llapampa

Hiiischuscca, U^unrca

Imanahuacc-cha?

Hucpatacc» Hucpam

euiquipatacc, Ñoccapatacc - hani\ cxx:, Anc!ia«chaniyocc

Pisichaniyocc Mícui Causal Po;coy-timpo Huñny. Suntuy, Ha ñuca/

Seray, Serarccoy

Cuicuchayocc

C h icuc liay , C ti ic uclia rccoy

Chicuchnsapa

Hatun-ccoch.ip-patan, Mamo-

ccochap-p lian. Huaccta, R era Huacctnmpac' aracuy.Huicc- '

tan palla-cay. Costal

Hoaccta-tulla, Tulla Chaniyocc Ccarapa ccara :i Snrnap-ccarán Ccarasapa

tus.

1 Apla, Manat-rachi

2 Catea Haistu, ^uicso

3 Tamca, Luichu

4 Ima

5 Llapampa

6 Jitassa, üsacu Ustissa

7 Itnanaaquimantr-a?

8 Jucpatan; Jucpaoi

9 Ya aptan, Quiquipatin

10 T-rati yu, Yap c-ra ii i y u,

Anchsa-t raiiiyu.

11 Pishi-t-raniyu

12 Causal. Micui

13 Pu-hay-tiiTipo Cos¡c*)a t... 14- Juñuy, Sauntuy, Juñucuy,

Cosechay.'

15 Jilay, Jilaluy

16 Chicuchayu

17 Chi juicháy. Chiquichaluy

18 Chicachasapa

19 Jatun-hut-rap-patan

20 Haata, Licia. Ich-ha

21 Icham pal! a-cay Huatam-

palla-cay.

22 Costal, Jatun-luncu

23 Haata-tullu, Tutlu 24. T-aniyu

25 Halan, Sarna, Calca

26 Sarnap-calcan

27 Calcassa, Calcasapa

AV.

Gápia

Huinco

Tarass-luychu

Ima

Llapampa

Gitarissga buiscapasga ' ^

Imaaaiiquimanrag?

Ranapam cheiga

Quiquipam cheiga, Nogapam-

Cianiyog (clie.gd.

Pishi chaniyoií Cosecha, Gorkuna Ayllucuna, Calchacuna Calchay

Jiray

Chicuchayog

Ciiicuchay

Chicuchu-sapa

Mama gochapa naupanchu-

allpa. Huagta Huagtampalla cacuy

Costal, Huiñacuna

Huagta tullu

Achca chaniyog

Gara

Sarnapa garan '

Garayog

ATM. 1S6

Juiccu

Kcumuntata

Taruja

Yaanara

Cuna nacida

Jaccomücuta ' ,

Cuns lurata jichasti?

Jaqquenquirl

Nayanquiri

AUojj ccoUqquempl alata

Jukca ccoUqquemi alata Llamayu Lia mal pacha Llamayuña

Cchucuña ^

Ccachil]anita*:i ''

Ccachillaña

Ccachillani

J aecha eco tan thiyapa

Jaraphi Jaraphit uíncuta

J aecha uayacca

Jaraphi

Chanin ccoUqquempi alaña

Sillphi

Kcanca

Kcaneani

«7. CAS^.

1 Costnmbre Es frase

2 Costura n.

3 Costurero— a, adj.

4- Cotejar comparar r.

5 Cotidiauo— a, adj.

6 Coyuntura n.

7 Coyunturas «. H Coz n.

9 Cráne-) n.

10 Crápula embriaguez

11 Crapuloso— a, ací/.

12 Creador n.

13 Crear v.

14 Crecer v.

15 b&cer r.

16 Creces n.

17 Creciente de luna

18 Credo e/ n.

19 Creer v.

20 Crepúsculo n.

21 Crespo— a, «<&'.

22 Cresta de aves

23 Cria n.

24 Criado— a, n.

25 Criar V.

CU?.

Yachasccam, Hlna-yachaBccan

Si rana

Sirak, Siray-camayok

Patachay, Tincuchiy

Sapa-ppunchau

Moceo

Mocco-mocco

Hayttay

UmantiiUu

Machay

Machak-huicsa

Camak, Paccarichik

Camay, Paccarichiy

Huiftay, Hatunyay ' Huiflachiy

Uimppay, Miray HuiñaK-quilla ' '

I-ñinim, Huchhuy-yinim I-ftiy

Rañcja-rancja, Sipi-sipi

K'upa-chüc-cha K' acara, Sucama

Huahua, Uña Yana, Huarma Uyhuay, Camay

ATAC.

YachasQcam, Hina-y k a»> cca|gn.

Siraecca, Sirana

Siracc, Sirapacucc

Tincuchiy, TiiKurccacfaiy

Sapa-punchau

Moceo '

Mocco-mocco

Haitai, Haitarccoi

Huma-tullu

Machai, Sincai

Machacc, Upiacc, Rincacc

Camacc, Unanchacc

Camay, Unanchay, Pacca- richiy.

Huiñay, Miray, Hatunvay

Huiñachiy, Mirachiy, itatno- yachiy.

Mirai, Mirainin

Huiñai, Quiilap-huiñasccan

Iñinim

Iñiy, Iñirccoy

Sipi, Achiquiai, Anta,Tii-

taicui. ChentÍ9Cca-chuc-ohayocc Cacara, Huacc-chi, Pisocop-

senccan. Huahua, Chiuchi Sirhuipacttcc, Mita Ruray, Camay, Unanchay,

Ñuñuy, Uyhuay.

1

JVV.

1 Yat-rasaam, Jinarjat-rao

ssám.

2 JUaoa,JilaMa '^ JUa,Jüapac-u

4 Tincuchiy, Tincuydachíy

5 Cada-muytin t> Mu-ha

7 Mu-hn-mo-hu ^

8 Saitai, Saitalui

V Uma-tullu, Cal vera

10 Shiiicai

11 Shincaco, Sliinca, Úpia

12 Cama, Lula, TalcacUi

13 Camay, Lulay, Talcachiy

14 Haiday, Milaj], Jatunyay

15 Huiñachiy, Milachiy, Ja-

tunyalachiy.

16 Milai. Milainin

17 QuiUap-huiñainin, Pula-

man-li-quUla.

18 Credoca

19 Criy, Criyluy

20 Aspi-aspimuí, Tutaícui

21 Cushuru, Cusspa-uma

22 Huaüpap.ó pts{iup^sm*han

23 Huahui, Chiuchi

24 Hnyhuassanuna, Pongo

25 Lufay. Camay, Ñuñuy,U3'.

huay.

Yachacassga

Jirana

Jiracog, Jlrapacog

Patachí, Tincuchi

Tucuy-junag

Mogo

Mogocuna

Uiciiuna

Urna tuUu

Machacuy

Machacog

Cama«rog

Camay

Huiñacuy, Miracuy Mirachi, Hutñachi

Mirayntn, Huinaynin Huyñag quilla

Credo

Creicuy

Al hicyay, Tutacuy

Aechan pillussga Pissgopa scugan

Huahua

Huyhuassga

Huyhuay

Yattasiña

Cchucuta

Cchucuri

Quipcachafta

Sapuruta

Moceo onjtata

Mocconaca onjtata

Mathaqqne

Cacaaa

Machantaña

Machan tasiri

Uiguiri

Uiguaña

Jiltafta Jiltayafla

Jila

Phajsi jilatapa

Yausttta Yausafta Ccantati uru

Phorqauc Kcara iccara

Uaua

Uiuata

Liuafla

m

19S 6ABT

1 Criador n.

2 ,, del cielo'

3 ,, de la tierra

4 Criatura de pechos

5 ,, destetada n. O Criba /I.

7 Cribador ac?/.

8 Cribar v.

9 Crimen n.

10 Criminal adj.

11 Criminar v.

12 Criminoso— a, n.

13 Crin <5 crines " 14. Cristal n.

15 Cristo n.

16 Criticar v.

17 Criticón— a, aí^r..

18 Crónico— a, ma'/

19 Cmcificado— a, p.

20 Cruoificador— a, adJ,

21 Crucificar v,

22 Cmcifljo n.

23 Crudo— a, adj.

24 Crujir los dientes v.

Cainak, Uyhuak

Hanak-pacha, Camak

Cay -pacha, Carnal

Ñuñuk-huahua,Ccolla-huahua

Hanuk'ascca-htiahua

Saysuna

Sui8uk

Suysuy

Hatin-huc^a

Hatun-huchayok

Huchacbav

Huc'iachak

Chuc cha, Uyhtia-chuc-cha '

Qquespi

Jesu Críato

Ppenccapayay Ppenccapaj'ak

Manacacharicuk-onccoy Chacatascca Chacatak, Chacatachik Chacata3r Santo Cristo

Hancu

Cjatatatay

AYAC.

Camacc, Unaticbacc, Paoca-

richecc. Hanacc-pacba-niracc. Ha-

nacc-pacha-una,nchacc. PaCha-cartiacc, Caí— pácha-m-

racc ó unanchacc. Ñufiucc-huahua, Huahua, Lb-

llu-huahua, Chnchucx: h.

Anucascca-huahaa

Accecha, Suisu

A^ceclia'-c, SuisucJ

Accechay, Suisuy

Maiun hucha

HatuTi-hucl'ayojBf

Huchachay, Tumpay

Huchachacc, Tumpacc

Uyhuap-cunca-chuc chan

Ccespi

Diospa-chárin, Ranal ncu ce,

Diospa-chürin. Penocay, Penccapayav A ncha-penccacc, Anchá-pencca-

chicucc. Ma na-cacharioocc-onccoi Chacatascca Chacatacc

Chacatay, Chacatarccoy Taita-Dio6-cruzpi-c h a c'a t a s-

cca, Santo Cnato. Chahua, Capea, Mana chaya?-

cea, Llulhi. Cceccechiay

lifS, AS.

1 Cama, Lular.TalcacIii. Iluyliuag

2 Jana^pach^-lula, Xilo-lula Janag pqcha camag

STMi

Uiuiri

H Caí pacha-lula, :Cai-mun- .^U'talcachi.

4 Ñuña-huahui» Koahui, Iña, .. .., Idalla, Llullu-hualuti.

5 HuaBíssa

6 Aiichacu^Ssuyssu

7 AjiVia

8 Ajichay, Ajirhaluy

9 JatuTjjucba

10 Jaiun-jucbayu «»

1 1 Juchaclmy, Tuinpay

12 Jnchac^.a, Tnmpa

13 Uvhuan-cuncat-ru-acha

14 Híshpi'

15 Diospa-chuln. Kunatacu;

Diospa-chulín.

16 Jamuya^, Jauíuyalaliy

17 Ancha-;amuyacu, Ancha-

pin-hachic'i.

18 Manacat-ralicufUbyai

19 Chacntassa

20 Ch acata

21 . Chacatí^, Cbacataluy

22 Taita-DÍQS^crtot-ru-cliaca-

tas*«a, CrucÜijo.

23 T-raliua,: CaplÜ, Uullu,

Mana-t-ras8nafia,Caut-ri 24- Cat-rít-nquiay.

Cay pacha cama ,..

Chuc!iuycag huamhra

Cliucliuta raquisga huahua .

Ayc'iacuna, Sedaso

Aychcxíog, Shuissucog

Aycha^, Sihfit#8«y /

Jatun jucha ' . •«»

Jatun juchayog

Juchachí

Juchachicog

Huyhuapa cunea agchah

Gucsípi

Diospa churin

JamucuA' >

Jamucog

Mana rachacag ^ucssiay

Chacatassga

Chíicatag

Chacatay

Santo cnsto

Chahua

Segchicay, Guwhichan

Alajpacha \iifiiri -, .. = \

Acá oraqque íuuiH ' »; ) " <* •.

A«u uaua * » *'

Uaua t lacea t a »».

Susuña »:k '>'4 r.MO I

Susuri

Susuña ..,' ^ '") .i

J aecha jücka í *

J aecha juchani

Jaccha juchar pufino •• ; '

Jacch a juchar piirUa

Uiua ñikcuta

Ospi ccala 4-. <-

Cristo . . ■• '

Jaqquet arusifta . '♦/ . Jaqquet anu»iri '

Jan sartir>usu ^ Crusaru cchaccatM^ta - Crusaru chaccatiri Crusaru chacc^taAf^ . ' ') \* Crusaru tatitú cchacuntata

.4 1 Cchoque

Tturusifia

. aar

1 C;nizar v.

2 Cuadrienio n.

3 Cuadrar ^r a propósito 4- Cuadrúpedo n.

5 Cual pt^ti. dtm:

6 ! n.

7 de ellos? n.

8 Cualqviera pron. dcm.

9 ,. de «N/

10 Cnaadot ady.

11 CuUíldo a</v.

12 1 lr«sfa

13 Cuanto— a, adj,

14 Cn&ntofl años ha?

15 Cuarenta ndj.

16 Cuasi üdv.

17 Cuatro «<f/.

18 reales

19 Cuatrocientos a^/.

20 Cuatro mil A<fr.

21 Cubierto-a, n.

22 Cabierto~s. p. 28 Cubrir r.

24 Cubrirse /a cahczn

CVZ.

Chacay, Chacaohiy

Tabua-huata

Camanttii, M ire)Sktay,K*apacini

Tahaa-chaqui

Mayccan

Mayccan?

Mayocannin?

Mayccampas, Pi-maypas

Mayccanmantapas, Fiman-

Hayk*ak (tapas.

Imaypacha, Maypaeha Hayk ak-cama?

Hayk'a

Hay ka huatañam?

•Tahua-chunca Yucca, Yaccalla

Tahua

Tustan, Tahua-ral

Tahua pachac

Tahua-ntiaraticca

Cea tana, Quírpana

Ccatascca, Ppampascca

Ccatay, Qu'rpay, Ppampay

Huancucuv

AYAC.

Chacay, Chacarccoy

Tahua-huata * [«y.

Catnailhi-camay, Tincuy-Hoi^

Tahua-chaqui

Inia, Mai, Pi

Imá? Makxan? P¡?Pítacc?

MaíccaTimn?Maiccan ?

Maccampafl, Macratinimpas

Pimantapas, Pipatapas

HaKap? Haica-ntincatacc? Imai?

ímai-paoiía. Mai-pacham

Imaicama? Haicap-cama? Imai-punchaucama?

Haica. Ccaica

Haica ^ Ccaka-huataña? Hai- ca ó Ccairf».huata chicañam?

Tahua-chunca

Yaccnlla, Yacca-j aci*ana, Chi- callamanta.

Tahua. Tustn

Tahua-ría!, Tustu

Tahua -pac liac

Tahna-litrarancca

Pámpana, Ccata, Quírpar

Pampa seca, Qoirpascca, Soco-

taacca, Ccatascca. Pampay, Ccatay, Quirpay.

Socntay, Maituy,CcatacliÍT. Sncutncuy, Son brtrucny.

(>ma-huaiK!av.

JUí.

8

9

10

11 12

13 14.

15 16

17 18 19 20 21

22

23

Chacay. Cliacakij

Tahua-Uuata

Caniailla<cafnay, Tñicuy

Tahaa-t-raqui

Mai, Mayan, P\ Ima

6 Mai? Ma;ran? Pi? Ima?

7 Mayannin? Mayanninpis, Mayampis Piptapis, Pimantapis Haica-nancatan? I ra a i ?

Imaimi? Imai-pacha. Mai-pacham Ima i cama? Ima i-mu

yuncama? Jaica, Haica Aica-huatañ a m ?

haata-jinañam? Tahua-t-runca Ñat-ra, Ñat-ralla,

Uapita. Tahua Tahua-ral Thau-pat-rac Tahua-hualanga Pámpana. Pampac un a ,

Cata, Quillpacu. Pampasfia, QuUtpassa^Ssu-

cutacussa, Catassa. Pampay, Catachiy, Quill-

Aicar

Uchuc-

pay, Lancay,S8ttcatachiv

24 Ssticutacuy, Chycufuy, I ma huatacuv

AV.

Chacarcuy

Chuscu hnata

Camaylla cay

Chuscu chaqui

Mayganta

¿ Mayganta?

i Mayganta paicunapi?

Maygampis

Mayganpitapis

¿Iniay?

Imay ¿Imayyagta?

Ayca

¿Ayca huatauata?

Chuscu chunca Casi, Uchucllapita

Chuscu Chuscu real Chuscu pacliac Chuscu nuaranga Gatana

Gatassga, Pampassga

Gatay, Pampay

Huniata-chapay

ATM. 129

Ajana, Lusafta

Pusi marpacha

Catjaña

PuHi cayuni

Cauqui

lauquirisa?

Cauqui ri?

Cauquiripans

Cauquiríta

Cunapacha?

Cunapacha Cunapacha cama?

Ccaucca

Ccaucca matas luri

Pusi tunca Niapini

Pusi Cchajta Pusi pataca Pusi uarancca Janañataqui

Janata

Janana

Ppe'^ue jan asina 33

139 CAST.

ctte.

1 Cubrirse el cuerpo

Ppistiicuy

2 Cuclillas estaren

Runk'uycuy

3 Cucharon n.

Huislla

4 Gucliillada darla

Tturpuy

5 Cuello n.

Cunea

6 Cuerda n.

Kcaytu. Huascja

7 Cuerdo— a, acíj.

Yuya^'sapa

8 Cuerno vaso n.

Huampar, Qquero

9 Cuerno n.

Huacra

10 Cuero n.

Ccara

11 Cuerpo n.

Ucju, Cuerpo

12 ,, muerto

Aya

Allccamari, Huaman

13 Cuervo /j.

14 Cuesta am7>a

Seccana, Huichana

15 ahajo

Uraycuna

16 Cueva n.

Machhay

17 Cuhu n.

Yuca, Rumu

18 Cuidado n.

Yuyapuy, Yuyaycuy

19 tener v.

Y^uyaycuna-ccatarihuan

20 Cuidadosamente ac^v.

Yuyayllahuan, Pituy-pituylla

21 Cuidadoso— a. adj.

Yuyaymanacc, Pituycachak

22 Cuidar v.

Ccahuariy, Yuyapuy

23 ,, con solicitud

24 Cuidarse v.

Pituycachay

Huaccaychacuy

25 Cuitado— a, afligido adj.

Pisí-soncco

26 Culebra n.

Machak-huay

27 Cuien n.

Huallhua

28 Culpa ".

Hucha

AYAC.

Pampacuy, Cea tacú y, Ccata-

curccoj-, Maitucarccoy. Unchucuy, ünchuycuy

Huislla, Ccaracuna

Tucsiy, Tucsirccoy

Cunea, Tonccori

Ccaita, Huasca

Yuya i sapa

Huampar

Huaccra

Ccara

Cuerpo

Aya, Huañuscca

Ullato

Huichai, Han ai

Urai, Uraicuiia

Macliai

Yuca

Allillamanta

Huaccaychay, Tvliuay

Allillalla ruray

Ccahua páyate

Ceahuapa\'ay, Huaccaychay

Llumpay huaccaychay'

Huaeeaíehacuv

Llaquiscca, T^acsa-soncco-

yoec. Macháccuai. Catari, Huasca-

uru, Malanqui. Huallhua Hucha

J

JTJU;

1 Pampactiy, l^ancacuy, Ca-

tacuy.

2 T-ruct-rocuy, T-ruct-ru-

culuy.

3 Huissla, Httita 4- Tucsiy, Tucsiluy o. Cunta, Tunctiri

6 Caitu, Huasca,

7 Yainiyu, Yainisapa H Huampar

B Huala

10 Uta, Halan

11 Cuerpo

12 Aya, Huañuasa

13 Anca

14- Quinlai, Janai

15 Ulaí, Ulaicuna

16 Mat-rai

17 Yuca

18 Yat-raillap

19 Tapay. Tapaluy, Uyhuay

20 AlliUap lulacuy

21 AUinta luiay, Cuiday

22 Lrícapaicay

23 Anchacta-cuíday 24- Coidaeuy

2o Lrlaquissa, Tacssa— ssun- huyUf ManchaHsa.

26 Huaaca-cuki Culebrai,

Jatun-culu.

27 Huallhua

28 Jucha

AS. Tucuyta chapaouy

ünchuray

Huisslla

Tuccircuy

Cunea

Huaisca

Yachac sapa

Huagrapita upiana

H uagra

(yara

Cuerpo

Huanusga, Aya

Aligay huaman

Huicliayman purina

Uraycuna

Macliay

Rumu

Allillampata

Cuidadullahuan uyhuacuy

Allillata ruray

Allillata ruracog

Cuyday

Afanado cuiday

Cuidacuy

Pishi sungo

Machacuy, Culebra

Huallhua, Culcú Jucha

AYM 180

Janaquipasiña

Ccbuctata

UisUa

CuchutataTia

Cunea

Uisca

Chuimant

Pututu

Uajra

Lippichi

Janchhi

Amaya

Seüekcara

Alaj toqque

Ai nacha toqaue

Sutti tapa, Lunthatnft puca-

Cchusecca (rapa.

Kcachata

Kcachat lurafia

Kcachatjama

Kcachat luriri

Kcachat hiraña

Uali ufijaña

l'ali unjasiña

Llaquirt^ata

Asiro, Catari

Culen Jucha

131

CAST.

1 Culpa grave

2 leve ii.

3 Culpado— a, adj,

4 Culpar V.

5 Cuit vado— a, p.

6 Cultivador— a, adj.

7 Cultivar /a tierra v.

8 Cumbre n.

9 Cumplido-'a,

10 Cumplir V.

11 Cuna n.

12 Cundido-— a, p

13 Cundir extender r. 14- ,, el fuego

15 Ja peste

16 Cuñado n.

17 Cufiada n.

18 Cura /I.

19 Curable &dj.

20 Curado— parL

21 Curandero ac//.

22 Curar n. *

23 hacer

24 Curarse v.

25 Curarse por otro

26 Curativo-a,

OTO.

Hatun-hucha Huchhuy-hucha Huchayok, Huchallictik Huchachay Llankascca

Liank'ak

Llank'ay

Mucucu, Uina

Hunttac, Pacha, Pachallan Hunttay, Hunttapuy Qquirau

Mirascca

Miray, Misniíy. Chcqqueriy

M¡rarc<:oy

Onccoy miray

Masani. Aqque

Ccachuni, Llunchu

Yaya, Cura. Tata-cura

Hampinalla

Hampiscca

Maychha

Hampiy

Hampichiy

Hampicuy

Hampichicuy

Hampi

ATAC.

Hatun-hucha Tacsa-hucha

Huchayocc, Huchalliracc Huchachay, Huchachaycny Allin-tarpuAcca, AUin-Vo-

rascca. Llamcacc, Ruracc, Y a pace.

Ccallmacc. Llamcay, Yapuy. Ccallmay

Punta, Puchucainin, Tucutnin.

Urna. Puntachecc. Cumplecc Huntachiy, Cutn]Mty Quirnu, Aquirau

\1 ismirccoscca

Miray, Mirarccoy

Mismiy, Mismirccoy

Ratay]^ Miray

Masa

Llunchui

Yaya, Diospa-ránten

Hampipasila, Hampinalla

Hampiscca

Hampecc, Hampepacucc Ce»-

mille. Hampiy, AUiachiy Hampichiy, Hampifocachiy Hampicuy, HarapiciirccoT' Hampichicuy Hampi, AUiachicucc

JIÍH.

1 Jatun-jucha

2 Tacssa-juclialla

3 Juchaya, Juchallicu

4 Juchachay, Juchachaluy

5 Chacraassa, Allin-lulassá

6 Lula, Hallma, Chacina,

At-rmi. Talpu.

7 Hallmay. Talpuy, Chac-

may, At-rmiy. '

8 Panta, Chupi, Urna, Pu-

chucainin,

9 Camaca Piichuca, Cabala

10 Juntachiy, Cabalay

11 Aniacacha, HuahuU

ptiñunan.

12 Milássa, Mismissa

13 Milay, Milaluy

14 Mismiy, Mismiculuy

15 Palcay, Latay

16 Massa

17 J-lunchai

18 Cura^ Pastor

19 Jampipasalla, Jampinalla

20 Jampissa, AlHnyachissa

21 Jamptca, Jampipacu, Ca-

Ttiille.

22 Jampiy, Aliachiy

23 Jampichiy, Jampicaláchiy

24 Jampicuy , Jampiculuy 20 jampichicuy

26 Jampi, Alliáchicu

Air.

Jatun jucha Uchuc jucha Juchayo;^ Juchachay Tarpucog

Tarpuycussga

A lipa t a tarpuy

Jirjapa human

Juntagtni, Cumplido Juntachí, Cumplicuy Qulrau, Huahuata punuchina

MirasHga

Miray

Nina miran

Guessia peste miran

Mashaní

Llnmchuyni

Yaya cura

Jampinalla

Jampissga

Jampicog

Jampí

Jampichí

Jampicuy

Jampichicuy

Jampi

AYM.

131

J aecha jucha Jiskca jucha Juchanchata Jttchanc^aña ¡ Yapuchata

Yapuchin

YapuchaÜa

Ccollu pata

Phoccata Phoccafla Jilañ oraqque

Mantata

Mantaña

Nina acchcati

Usu acchcati

Tollcca

Yauni

Tata cura

CcoUañjama

Ccollata

Ccolliri

Ccollaña

CcoUayafta

Ccollasiña

Ccollayasiña

Ccolla

132 C[AST.

1 Curiosear v.

2 Curioso— a, adj\

3 Curtidor— a. n.

4 Curvo— a,

5 Custodiar v.

6 Cutis

7 Cuye cohayo

H Cuyo? de quien?

9 Cuzco n.

cuz.

K'usquiycachay,Tapuycachay

K'usqui, Tapuycachak

Ccara-ccaccok

Kuniu

Huaccaj'chay

Ccara

Ccohui

Picpa?Pikpatak?Mayccanipa?

Ccosccü

ATAC.

Yacha^'-munay^Tapujcachaj.

Tapuycachacuy . Yachay-muiiacc, Tapuy-

cachacc. Furticc

Curcu, Huistu, Huicsu Huaccaichay, Hatalliy, Ch»-

ray. Ccara Ccoe Pipa? Maiccainpa?? Makcaav

patacc? Pipa tace? Cuzco-pupu, Pupute

1

<^>

1 Yat-ray-riiun»y, Tapuy- cat-ray.

2 Yat-ray-muna, Tapupacu

3 Furti, Batana

4- Curcu, Huicsu, Huistu

5 Tápay, Uyhuay, T-rulay

6 Uta

7 Acass

« Píp? Pipa? Pipmi? Ma-

^•ampa? Mayanipam? O Cuzco, Pupo

Tapupacuy, üui^'achacuy

Tapupacog, Huiyapacog

Garata Uampucbc;;

Huegru

Ricaray

GagUa gara. Caracha

Acass

¿Pipa? ¿Pipatan? ¿Maj'gam-

pata. Cusco-marca

ATM.

Uatcccafla

Uateoca . . .

Lippichi asquichiri

Muijama

Imana

Lippichi

Uanlccu

Qquetina?

Cuzco

132

-<>í<^-

133

CAST.

CUZ.

ATAC

-Ch-

1 Chacarero— a, n.

2 Chacota baila 17.

3 Chacotear v.

4 Chacchar mascáw coca

5 Chala hojas de maíz n,

6 Chalona tasajo n.

7 Chambón adj. n.

8 ChamoBcar v.

9

hacer

10 Chamoscarse v.

11 Chancear v.

12 Chancho cerdo n,

13 Changa chama

14 Chaparrón lluvia recia

15 Chapnrro mezclar Y.

16 Charada n,

17 Charco u.

18 Charcos n.

19 Charlar v.

20 Charlatán ¿ií//.

Chacrayok Chhak-hua. Yaunay Chhak-huay, Yauhay Aculliy

Chhalla

Chharqui, Chalona Moceo

Cancay. Kcaspay

Cancachiy, Kcaspachiy

Ccasparccocuy

Pucllaycachay, Tuquiycachay

Cjuchi

Tuquiy, Qquellmay

Uoklla-para Chapuy, Cchaccroy

Huatuchina

Hokco-hokco, Pponcca Ceocha-ccocha Rimay, Huarppiy

Rimayaapa» Huarppic

Chacrapi-Uani:act*, Tarpucaoe Asipai, Asipa^'^at Asipay, Asipayav Acuy, Acucny, (5áchuy

Faneca

Chaqui-aycha. Charqui

Mana-atece» Mana-íttipacc

Ccaspay, Ccasparccoy

Ceaspachiy, CcasparccacfaÍT

Ccaspacurceoy, Cea^^pacny

Puellay, Puclíacuv, Borlatcnr

Cuchi

Burlalla, Pucllailla, Poclla-

cuilla. Loco-piira Taccroy, Taccorceoy» Cha-

purcco^. Huatuchi, Huatuchinacni.

Músial, Musiachinacui Millpu, Ccocha Ccocha ccocha Llumpai rimay, Hatatatay.

Huarpiy. Llúmpai-rimacc, RimaíJKapa.

Huayn-])arla, Balaqniro.

JFV.

AN.

ATM.

133

1 T-raclat-ru4uÍa

2 Asípai, Barlacui

3 Asipay, Burlacuy

4- Acuv, AcuHicuy, "T-rat-ray,

Micuy. ;*> Pan-ha, Panca l> Chaqni-aycha, Charqui

7 Man a -a tipa, Mana-

yat~ra.

8 Hasspav, Hasspaluy, Cu-

say, Cusaluy.

9 HasKpachiy . H a s s p a y-

calachiy.

10 Haaspaculuy, Acspacuy

1 1 Ausav, Ausacuy» Burlacuy

12 Cuchí

13 Budalla, Ausacui, Ausa-

cuilla. 14. Lo:c>-tammia

15 Talluy. Talluchiy, Tallul-

calachiy, Chapnluy.

16 Muslai, Mustacninacul

17 Hut-ra. Yacu-yacu

18 Hut-ra-hut-ra"

19 Yap-lima3', Achca liniay

20 Yai>-linia. Limaisapa, An-

cna l:ina, Shimillan.

Chacrayoíí

Hasipana

H asipay, Pucllapay

Cu(rata cachuy

Panira

Chalona, Charqui

Mana atipax

Cancay, Oas^pay

Cancachi, Oasspachí

Oasspacuicuy Pucllacachi Cuchi Burla

Locotamya Chapurcaclii

Huatuchina

Mi tu Kíxíha Mitu ^ochactini Riniacuy

Allapa rimncopf, Hab^ifhir

Yapuni Cusiniña Anataña Uarttaña

Chhalla Chalona Lloqque

Turpa nacrata

Turpa naccayaña

Turpa naccantasiña

SaucaHÍña

Ccuchi

Saucaña

Jallu Chhairofia

Uaiccíiña

Juri ccota

Juri ccota ccota

Parlttasiña

Chiicha.sir'

34

134

GA8T.

1 Charq^oi carne seca n.

2 Charquícan n.

3 CMoo— a, Adj.

4 düolia n.

5 yy mosta

6 ^, hacer ia

7 Chiclieria n,

8 ChiolLon n.

9 Chicote látigo n.

10 Chicotes dar

11 Chimenea n,

12 Chinche n.

13 Chiquero zahúrda

14 Chiquito— lio, í/i/n.

15 Chismear

16 Chismes andar en

17 Chismoso— a, adj.

18 Chivo cabrito n.

19 Chocar v.

20 Chola n.

21 Cholo /I.

22 Choque n.

23 Choquezuela n.

24 Chorrear v.

25 hacer

26 Chorro í/e «^a n.

CTTZ.

Chharqui, Chalona Acca-mhj

Huchhuy, Tacsa

Acca

Upi-acca

Accay, Accaciiy

Acca-huasi

Punquiscca

Asutti, Huipina

Aauttiy, Huippiyny

Kcosñirina, Kcosñic-llocsinan

Chinchi, Itha

Cjuchi-huíísi

Huchhuy cha, Huchhuy lia

Simi-apaycacha^' Simi-siniita apay

Simi apak, Iscjallu

Cabracha, Chita

Tacanacuy

Ppasña

Mactta, Pongo

Tacay, Tacanacuy

Piruru, Mocco-piruru

Phakcliay

Phak-chacUiy

Phakcha

ATAC.

Chaqui-aycha

Charquican, Charqnicaiw

mi rinda. Uchuilla, Huarma, rrn-tmar-

ma, Ñutu, Taci»a, Maceta. Acca, Huarapu Upi

Accacuy, Accacuitcoj Acca-huasi, Upiav-hnasi Punquiscca Asuti Asutiy, Asutirccoy

Ccosni-lloccsinan

Ua, Chinche

Cuchi huasi

Ucliuichalla, Tacsaün. Ñtrtu- Ua, Hualiualla, K..M-r-.aIhL

Cucnto-ccepev

Cnento-ccepiliuan-puriy, Pa- sa recachi j-.

Cuea:o-ccepecc, Iscai-simi

Chivato

Tacanacuy. Golpenacur

Pasña, Huartiii

Maceta, Pongo

Tacai, Taeanacui

McKco-piruru

Sútuy, Páe-chay. Unyay

Sutuchiy, Unyachiy *

Pac-cha

1

JÜH.

Chaqui-aycha Ciiarqui-ssáta

3 Uchuclla, Hualass Malta-

humbla. Tac8«a,Chinli.

4 Asua, Huarapu

5 Upi

6 Asuacuy, Asuaculay

7 Asua-hoasi, Upiay-uuasi

8 Sacsassa, Bolassa

9 A su ti, Cioquiti

10 Asutiy, Chü juitiy, T-ra-

chiy

1 1 H untai-yalunan

12 L'sa, Chinche Id Cuchi-huasi

li Uchuclla, Tacssalla, Aca-

palla, Huahuilla. 15 Caeiito-hipi^, Enreday ,, hipihuan-pu liy,

Pasachty.

17 Cuento-hipi, Dos-cara, En-

redista

18 Capish, Chihuatu

19 Tacanacay, Tacana^uluy 29 Hualmi

21 Huayapa, Chulu, Indio

22 Tacan i-!ui, Tacai

23 Han-hul-oiUilu

24- Ssutuy, Ünyay, Pac-chay 2") Ssutuchiy, Un^'achiy 23 Pacha

AH.

Charqui, Chalona Charqaican

Uchuclla

Ashhua, Asua

Upi-asua

Asuacuy

A'ma ranticuna

Saísassga, Jacassga

Cliuru, Asóte

Asutay

Ossgo-yargunan Chinche Cuchi huasi Uchucllaylla

Cuento apay Cucntuchu purichin

Cuento-apag

Chivato

Tacanacuy

Chola

Cholo

Tacacuy, Tacay

Piruru

Jutuy

Jutuchí

I agcha

ATM.

134

Ccharqui Ccharquiña

Jiskca

Kcusa

Upi kcusa

Kcasachafia

Kcusa uta

Cchutu

Quimsa chara osuttiña

Asuttiyaña

Jckque mistuña Chinche Ccuchi uta Llocalla

Kcarintaña Kcarimpi sarnaccaña

Kcarintasiri

Chihuato

Topasiña

Chola

Chollo

Topata

Cconccor cchaca

Cchaccaña

Cchaccayafla

Urna cchaccaña

135

CAST.

CTTZ.

1 Choza n.

2 Chupado— a,

3 Chupador— a.

4 Chupar v.

5 ,, hacer

Clihuella p. Chhonccascca

chapista Chhonccak Chhonccaj"

Chonecachiy

6 Chuparse «. Chhonccacuy

7 Chus ni mus no decir Muquicuspalla

AYAO.

ClíiicUa

Tulluyascca, Llcmpai-tull»-

y asee a. UpÍHCc, ITpiacucc Soccoy, Soccorccoy

Soccochiy, Socconcachty

Soccocov, Scxícocorccc:y Pipas-ninanchoccaya." Pipa»- imatapas-ninchocc«3-a.

=<X*X>^—

JUJf,

1 ChucUa

2 Tullussa, Cliaf{uisKa

3 Upia, IJpiacu, Shinca

4. 'Jpiaj', üpialuy, Ssu-huy, Ssu-hulu}'.

5 Ssuohuchiy, Snu-huyca-

chiy, Ssu-lmycalachiy.

6 S3u-hu*-*^y» Ssu-huculuy

7 M anam .pipiB.liinaH-

cunc'liu.

AN.

C huella Llanuyasxa

Upiacog Upyay

U piad) i

Shoj^ocassga

Mana imatapis rimaco;;

AYM.

1S5

Cchujlla uta Chamsuta

Chamurí ChaniBuda

Chanisuyaña

Chainsusífta Jan camsirí

=<X*X>--

136

CAST.

CVZ.

ATAG.

-D-

-*-

1 Dable adj.

Ruranapak-cama

2 Dación n.

Ccoy

3 Dadivoso— a, adi.

Ccoccok, Ttituk-soncco

4 Dador— a, adJ.

Ccok

5 Danta n.

Qquita-huaca Tusuy

6 Danza n.

7 Danzador— a, adJ,

Tusuk

8 Danzar v.

Tusuy

9 Dar V.

Ccoy'

10 ,, con frecuencia

Ccoycachay

11 ,, en el blanco

Chayarccachiy, Happichiy

12 ,, Ja vuelta

Muyuy, Tticray

IvS hacer— 'la vuelta

Muyurichiy, Tticrachiy

14 ,, un paso ó estirar

Thátquiy

las piernas

15 ,, bofetadas v.

Hinrhay Sakmay

16 ,, trompada v.

Tacay, Ñuppuy

17 ,, un lapo

Chhaklay

18 ,, mojicones v.

Sakmay

19 en el secreto

Yacharccapuy

20 ,, de comer v.

Micjucliiy, Ccaray

21 á conocer

Reksichiy, Yachacbiy

22 liberalmente

Ttituy

23 ,, salida—paso

Lloksichiy

24 ,, por hallazgo

Ñahuinchay

Ruranalla, Rurai-atínaUa

Ccoi, Ccoicui

Ccococc, Ancha-ocococc, ^a-

Ilichtcocc. Ccocc, Ccaihuaycncc Sacha-vaca Túsui

Tusucc, Galacha Tusu3% Saltacachay Ccoy, Ccoycoy Ccopayay Chayarccachiy, H api roe a-

chiy, Muyuy, Ticray. Muyurímnj

Ticrachiv, Muyurccaehiy Ichiy, Ichirccoy

Lapiaparccoy Tacay, Ñupuy Lácciay, Lacciarccoy Uyapi-niaccay, Uyapi-tacay Músiay, Musiarccoy Micuchiy. Ccaray Reccsichiy, Reccsinxrachiy Mana-intereshuan-ccoy Lloccsichiy, Cachaycuy Ñahuinchaita- xroycoy

jTTir.

AH.

ATM.

138

-^-

1 Lrulapasslla, Luían a Ha,

Lulai-atipanalla.

2 Huí, Huicui

3 Hucu, Hancha-hucu, Ma-

llichicu. 4- Hu, Chaochaicachi

5 Jat-ra-huaca

6 Tussui, Danzai

T Tussu, Gala, Danza

8 Tussuy, Pat-rcacat-ray

9 Huy, Huycuy

10 Huycapay

1 1 T-ralachiy, Huyculuy

12

.^-

Gonalla

Goycuy

Gocog, Alli-shongohuan

Gog

Sacha huaca

TuSrtU

Tussucog

Tussuy

Goy

Goycachay

Chayarcachi

x-c Muyuy, Ticlay, Muyu- Muyuyman ticrari

muy, Muyulimuy. 13 Mayuüchiy, Ticla?hiy li It-riy, It-rüuy

15 Lapíalaliy

16 Tacay, Cutav

17 Laptay, Lapialuy

18 Carat ru-tacay

19 Musiay. Musialuy

20 Micuciiiy, Halav

21 Lrisichiy Lisicaíachiy

22 Mana-mít-racul

23 Yaluchiy, Cat-rayculuy 24- Ñahuinchacta-huy

,, Ticrarachi

Icliircuy, Jucpaso puriri

Tacay, Ñupuy, Lapiarouy

Cutay

Laghay

Cunsay lapiay

Yacharcapuy

Micuycachi

Reguecachí

Goy mana intereshuan

Huiticuy pasacunampa

Taricongampita garay

Churañjama

Churafía Uajttasiri

Churiri

Anta

Thoccoña

Thoccori

Thoccosiña

Churaña

Sapa cutí churiri

Uacttafla

Muitaña

Muitayaña Macchillqquetaña

Thajlliña

Chacuña, Cchacuñá

Mattajlli

Thajllinoccaña

Taquinoccafla

Mankcayaña

Unttayaña

Uajttaña

Mistuyaña

Jiquisitat churaña

137

CA8T.

1 Dftr86 ^ si mismo v

2 ,, conocer v, íJ al diablo

4 ,, á la borrachera v.

5 ,, al Juego v.

6 á las mujeres y.

7 De pos,

8 ,, la madre

9 Juan

10 ,, este modo aJv.

11 que familia es?

12 , , t^tfién es es £e perro?

13 ,, dónde vienes?

14 dónde has sabido?

15 Debajo iG üeber

17 ., V

cumplir ei

18 ,, 11/2 n.

19 Débil a<//.

20 De cabeza estar

21 De cada uno

22 ,, ,, de nosotros

23 Decaer de fortima

24 Decálogo n.

euz.

Ccocuv

Reksechijuy

Supaj m in-ccaracuy

M achay man-ccocu Y Chuncaysoncco-cay

Huarmi-sonoco-cay ....k, pa, af. Mamak J uanpa Cayhinata

Pikpa-ayllunmi? Pikpam cay allcco? May manta hamunqui? Maynianta-yncharccanquií

Uray

Kuranatahunttay

Manu-caA*

Ruraiia

M ana-callpay ol: , T . i huicak

Umanpa-cay, Urna cha-iui-cay Sapaneakpa

Sapancanchispa

Huacchayay

Diospa chiiuca oamaí'hisccan-

KÍllli.

ATAC.

Cc<K*oy

ReocsicHicuy

Auccaman-ccocoY. Supaimaü-

ccocoy. \ 'piaman-ccocny Pucllaiuian-ciücoy, Chnncai-

man-ccocoy. Huarnii.nan-ccocoy ...pa. tace, r.ianta', a&. Maiiiaii'pr. Jua.ipi Caina. Caihinata, Cni-hi-

Fi-n?'!i. P'oi-líitniiia 'tace? Pi ^ja tace -cai- allcco? Maiii.bnta*hainutU|ui? A' HÍinantatacc-y a c h a rcca n-

Tcu, Urai

Yupaj-chay

Ruranayocc-cay. ManoyoiX^

cay. CamachicuL Huc-rurana Irqui, Llacsa

Unía lipa, Uman-senccampa Sapa-sapamaiita, SapaoM^

m amanta. Sapanchicmanta Huacchayay ni()spa-<rhunca-<'aniach ic « *-

ccan-sinii.

1 Hiicnjr

2 Lisichicuy

3 Yahluman-hjdciijv AsiaJ

man-intrigacuy.

4 Uptaiman^htioiij

5 T-runcaiman-hucuy

. íi" '

6 HualmimamhMcity:

7 ...pa, pajaiy pi, pitam. «j&.

8 Mainapa

9 Juanpa

10 Caiuacta, Cai-nilata

11 Pip-famiÜanmi?

12 Pipam-cairftUu?

13 Maipi-ssamunqui?

1-^ Maipitamoyathralanqui?

I

15 Luli, Ulai

16 Cabalay, Juntachiy

17 ManTi-<:a7, Lulanayitcay '

18 Camacbicui, Lolana

19 Mana-callpayu, Mana-

atipa.

20 liinap8«apa

21 Cada-unupita^ Japá/^a-

mapita.

22 Japanchic pita Cy&y.

23 Haac-chaluy H-ú ajiy*oh^\

24 Diospa-t-runca-cam ac h i-

cuBsan-mandamiftto

uiquiqui-gocuy eguechicuy Supayman gootu^-

Machayman gooay Chuncayman gocuy

Hiianníolinatnan gocuy

Mamapa

Juanpa

Cayjina

¿Maygan ayllupila can? ¿PtpatancayaiJ^Q^i . ¿Maypita shamunqui? ¿Maypa yargamunqui^ .r

- 'íc»t '.■ ' '(' .

Urayninpa, Jahuampa . Ruranayquipacagta ruray Rurarani

Rurana

Mana callpayog

Umachaqui» Uraysctiga Sapancagpa

Sapancanchispe Huacchayay

Diosnincnicpa chuñe a c a a chisgan.

S^Mj 1891

' 1 ChuiUUMfijK 1 .JU>i )Ȇ i

Unttayasiña ' Supajvarucktffvliiflku;.: mI v

' Macharu churasiftik^i: >HiI i Anatañaru churasiña

«090*1(1 <■

Uarminacaru^churaüfíasd <>

Acata ^ Mamata . i lio^G T

Juanicuta i Accamata ,jí ohuifiírofl *<

Cuna masinacata? V Qquilinquisaca a«BÍit['j'tCr *H

Cauqiiits juthta? .' Gauqnka mistlitafK.^iú mQ 't

Aynachata - •*:.'*i •»(i . .'

Lurañap phoccaña

Manufia . ct , . . -,.1 m

Ma phoccaña u y,l -,0. * ' Cchamalakque

Pheqquen caytmii Sapaccata

Nanacan sapaccata* -'^ v»| JanccoUqueni uñja«fiJft;í''- ka• Diosan tunca ariqwini'»t'*(l : ,. 36

OMSS.

1 meamtar publieáw \.

2 Boeapitodo^a, p»rt.

3 Dtoapitador— a, adj.

4 J)«capitar t.

9 Beoaaa n. Saubk A^j.

7 Dedr r.

8 Declarado— a, part.

9 Beelarante ac//.

10 JDedarar r.

1 1 SacUliar decaer mtaguar

12 e/So/

13 Sacrecer r.

14 Decrépito— adj,

15 Dede n.

16 De dtfnde

17

18 Delaeible dcscontab/c

19 Deducir t.

20 Defecar v.

21 Defeadedor de&n»ar

22. . ,, s/n diploma

casa,

Hutllaycachay

Uman coroscca

Uma-ccorok

Umataccoroy

Chunca

Ñiuapak-cflma, Rimay- atina,

Masttarana. Ñiy

Riinariscca, Huillascca . Riniaric,IIuiliacuk,Masttarak

Rimariy, HuiUay, Masttara^^

Hiiiuicay

Inti-ttifsuy, Inti-yaycny

Huchhuyay

Riik*u

Rucana

Maymanla MaymantanKanqui?

Raquina, Ttaccana

Raquiy, Tta<ícay

Acay

Am»chak

Q'luellqqiieri

ATAC.

Huillaycachacuy, Hwillapa- cuy.

Uin aimxrurascaca

Uman-ccunicc

Uman-ccororccoy, Umañ-cs- chuy.

Chunca, Chuncaccen

Riman alta, Rimana, HotlIafUi, HuiUaiialia, Kenx:onalla.

Niy, Nerccoy, Rimay, Rimar- ccoy.

HuillactiBCca

HuíHhcc, Huillarcco?c, Huilla- cu rcc occ, Rimarecc.

Huillay, Hatllacuy

Haacliiy, HuacHiircoT (cay. Iiiti-uraicuy, rataíK-hnlIañ^ Tacsayay, Uchucray, Pisiyay.

Chintirccoy. Y uy acc Uuinpai- macho ó paya

Maqui^pallccan, CltaqQÍ-peül-

cean, Didn. Maimanta Maimi-canqui? Maipt-caccim-

canq«if Horcconalla, Horocopaalla Uorccog, Hococoreooy Ispacuy, lapay AniQchacc TinteriUo

1

1

JTHf.

1 Hail'apdcny, HvUlayca-

t-ractiy.

2 Uman-GÓchasaa

3 Uman-cuchu

4 Üman-cuehuy, Mu^htilny

Huillapacuy

Uman cuchussga Umata cuchog Umata cuchuy

5 T-mnca Chunca

6 1 amana, Lim anal ía. Lililí a- Rituaualla

passila, Ninalla

7 Niv. Niluy, Limay, Lima- Rimay, Nícuy

Iny, Límaliiiiy.

8 Uillassa, Limaiissa Huillacussga

9 Huilla. HnilUicn, Huillacti- Huillacog

la, Declara.

10 Httillay, HaUlaculay.Hiii- Huillay

llacuy.

11 HuaciiíjT^ Huacllíkiy Huallícuy

12 Inti tilaicuy. Inti-palpuy,, Tutayay

13 Tacasaluy, üchucyaluy Uchucvacuy

Pishiluv, Intiluv.

14 YassR, Yap-auqaish ó cha-

15 Maqui-pallan, T-raqui-pa-

llan, Dido.

16 Maipi, Maicaoi

17 Maimi-canquif Mai-mal-

cam^anatii?

18 Jtilianalla. julupasslla

19 Juloy, Jululuy

20 Ishpav, Iflhpacuy

21 Amaclia

22 Tinterillo

Mana allí yarpagna rucuriana

Dedo

May pita

¿May pita canqui?

Raquirachina, Huitirachina Raquirf, Chaipita joi^oy Ismacuy, Hisspacuy Deíendicog, Hnasharog Gueri guerí

AYJL 18B

Taqquer yati^'afta

Jiuayata, Pheqque apaccata Pheq()ue apaqquen Pheqque apaecaña

Tuncafta Sañjama

Saña

Yatiyata Yatiyiri

Yatiyafla

Jalantaña Inti jalanta Jiskcachaña

Achachimuctata

Lukcana

Cauquita Cauqutnquiritast

« Apaccañjama Apaecaña Yakcaña Arjatafia Quejan jan tituluni arjataña

1^ Úk6t.

1 Defender r.

2

hacer

3 Defraudado— a, 4. Defraudador— a, «6 Defraudar v. 6 Defuera adv.

adj.

7 De¿^lutiio— a, p.

« Deglutir trabar v.

9 De^ollalo—a, p.

10 Degollador— a, adj.

11 Degollar v.

12 De{colIarse v.

13 Deicida n.

14 Deípara Ntra. Sra. ti.

15 Dejación n.

16 Dejadez n,

17 Dejado— a, «4^'.

18 Dejar v.

19 ,, al cuidado de otro

20 Dejar que asi sea

21 en claro

22 Dejar de fastidiar

23 Del, de la, de lo

24 Del hombre

Amachay

Amachachiy

Qquechuscca, Saasoca Qquechuk, Suak Qquechuy, Suay . Hahuamanta

Millppuscca Millppuy Nak'aacca Nak'ak

Nak'ay

Nak'acuy, Ccorucuy

Jesu Cristo- huañuchik

Diospa-maman

Saqqueriy, Saqquerina

Qquellacay

Qquella

Saqquey, Cachariy

Saqquecuy

Hina-cachun

Allccachiy, Lakcochiy CcasicacTDT ....k, pa, ' af RunaK

ATAC.

Amachay^ AmacharocoT

Amachachiy « Ainacha.T«3C£diÍT

Saaacca

Suacocc

Ccechuy, Suay. Suacny

Hahuamanta, Hahuapi-caoL

Millpuscca

Millpuy, MiUpiinxuT

Cunean cochuscca '

Nácacc, NacacQcc, H ñafio- ¡

chccc, Sepicacc. Nacay, Sipiy, Sipiíccoy, Cc»-

ca-cuchuy. ÑacacuTccoy , Huañ nch i c s r-

ccoy. Diosnin-hnañ uchcoc Diospa-maman Sacce, Sacceri« Saoccrirí Ccellacui, Ccellancui Ccella

Saccey, Saccerccoy. Cacharij Sacx:epacny, Saoce(»acarcc€7

Hinapas-cachnn, Hina-cachos

Allccarccoy

Cea si-cay Ccasilia-cav

...manta, ap, op, «ik

Ruuap

J

JOS. AS.

1 Amachaj, Atnachalnf , Huasliay, Defendicny

ATM.

.ue

2 Amachachiy, Amacha-

lachiy.

3 Ut-ríssa, Suaasa

4 Suacu, Ut-ricu

5 Hit-ruy, Suay, Suaony

G Huassapi, Htiassa, iiua- ssat-riKa.

7 Millpussa

8 MiUpuy, Millpnluy

9 Mu-nu9sa

10 Huañuchi, Mu-hti, Mu-

hncQ, T-ripicu.

11 Mu-huy, Mu-hüluy, Cun-

ca-cuchuy.

12 Mu-buculuy» Huañnchi-

culuy.

13 Diosniut huañuchi

14 Diospa-MaiBcUL

15 Cat-raicui, Cat-raicului

16 Hillanacui

17 Htlla

18 Cat-raicny, Cat-rakriiluy

19 Cat<ralif>acuy,Patapacuy,

Patapaculuy.

20 Jinapís-cachon, Jina^ca-

chun.

21 Pat-rca, Pat*rcay

22 HassiUa-cay

23 ...maipí, ap, opf ita» a/s. 24^ Nunap

Huashaycachi

Gttechuyasga, Suapuyasga Guechucoe, Suacog Gucchuy, Suacuy Huagtapita

MiUpussga

Millpuy

Pissraasga, Cunean cuchuat^a

Pisstacog, Cunea cuchog

Pisatay, Cuncata cuchuy

Cuncayqutta cucbucny

Je=<ucrÍ8tota huanucheg

Jesucristupa maman

Jaguericussga

Guelanay

Guela

Cachari, Jagueri

Jaguepuicuy

Jinalla cacuchun

Allcarcuy Ama piñachichti ...manta, pa, pay Kunapa

MÁ.

Atjatafla

Arjatayafta

Lunthatata Lunthatiri Lunthataña Ancoata

Thatantata Thatantafia Ccarinocoata Ccarínoqquerí

Ccarínoccaña

Ccarinoccasiña

Di osar vida appaqqtteri

Di osan taicapia

Jaitata

Jairaña

Jaira

Jaitafla

Maininpi jaitaím

Uccamapans sama

Kcanar jaitafta

Jaitamuctrila

Jupana, Jupata^Jupirin

Chachana

140

CAST.

1 De Isí cAsa

2 Del dueño de la casa

3 Delante adv,

4 ,, en mi

5 á mi

6 por mi

7 Dalanterj— a, arf/.

8 De la otra banda, rivera

9 Delatar v.

10 Delatjr— a, adf.

11 Deleitable adj,

12 Deleitarse r.

13 Deleite /i-

14 Deleznable adf.

15 Delgado— a, ac//.

16 hombre ó mujer

17 Deliberar y.

18 Deliberado-^, p.

19 Delloado— a, a<íf.

20 Delicia n.

21 Deliciosamente a^r.

22 Delici080--a, adf,

23 Delincuente adj\

24 Delinqtlir quebrantar

25 Delirar, r.

26 Delito it.

27 Delusoriamente ae'v.

28 Demaorarse r.

29 Demanda súplica o.

cirz.

Huasik Huasiyokpa Ñaupak, Naukqui Ñaupaqqueypi, Ñaukuivpi Ñ aupa ^quey man, Ñaukqu i y- Ñaupac^queyínanta (man. Ñaupa iquen Chimpamanta

Huillay, Huillaycapuy, Hui- Huillak [llarccoy.

Misqquicbicuk, Cusichicuk Misqqaicliicuy, Cueiymanay

Misqquillicuy, Cusicuy Tucttcuk, Thunfk, Muliphayak Llañu, Ñañu Tullu, Llacca, Sicllaymana

Yuyaycuy, Yuyaycucuy Allin-yuyascca

Llaplla, Cullak-tullu

Kcochucuy

Kcochocu^huan

Kcochochicuk

Huchayok

Huchallicuy

Musphay

Hucha, Hatun-hucha

LluUaepa, Ñucñaspa

Kcamparmanay, Yauyay

Mañacuy

ATAC.

Unastp

Huasiyoccpa

C cauta Ñaupaoc

Ñaupaccnipi

Ñaupaccniman

Naupaccnijmanta

Ñanpaocpi, Ñaupa

CUimpamanta

Huillay, Huillancoy

Huillacc

Misquichicucc, Miaqni

Misquichicuy, Miaqnichiciir-

ccoy. Cusicui, Misqiii, Ccochocni Lltíchca, Tunicticc, LliqtiiciKC Llañu, Llapsa Tullu-runa, Tullu-ccarí, TuIIo-

huarnii. Yuyay, Y-ojarayay Y uy ay manaacca

Irqui, LlaccUa Ccoohucuí, Cusí, Cusiciii CuskmihttaD, Ccochucai- Miaquf-cusichicc (Iraan.

Hucnayocc

Huchallicuy, Hachalliciir- Muspay, Muspaicachay [ccoy. Hucha, Hatun-hucha ' Artillahuan, Sacreriahvan Tulluy arocoy, Tulluracnr- Maftai, Mañacui ' [ccoy.

1

1 Haasip, Hoampita

2 Hoasi^itpa

3 Ñauqui, Ñaupa

4 Ñaupanit-ra, Ñavquit-ni

5 Ñaupaniman

6 Ñaupanita, Ñaupanipita

7 Ñaupa« Ñaupat-ru

8 Chimpapi

9 Huülay, Haillaluv

10 Huilla

1 1 Misliquichicu, MWhqui

12 Mishquichieuy, Mishqu»^

chiculoy

13 Cnshicui, Mishqui

14 Lluchca, Tunicu, Quiptacu

15 Ñañu, ÚapBa

16 CharquÍMa, Txúlu-nffnA,

Tu]ln-cari. T...hiialmi.

17 Yalpay, Yaipapacuy

18 Yainihuan-lnlaMa, Suma-

pinsaasa.

19 Irqui, Irquissa

20 CusbU Coshícai

21 Cashicnihuan

22 Cu0)iichícu

23 Jacha va

M tuchaUtcuy, Jachd-pacmy 2o Maspaycat-ray

26 Jocha^ latun^iocha

27 Artillahuan, Ymt^raiUap

28 TnlluUiy, Tulldculuy

29 M añaí, Madacni

Huai^ita

Hua^iyopta

Ñaupanchu

Ñaupachu

Ñaupaman

Ñaupayniman

Ñaupa

Hnac-chimpa

Hucllay, Shimpi

Huiltacog, Shimpicog

MÍBsquicbicogf Cussichicog

Missquipacuy, Cussipací:^ .

Missquinalla, Cussicunalla*

Juchunaicag

Llanu

Llann runa, TuHu runa

Yarpachacuy, Huallanayacuy Alli yarpcMSga

Delicado

Cussicuy

S hongo cussicuyhuan

Shongo cussklHcog

Juchayog

Jucharicuy

Mus8{>ay

Jucha

Mana allí junayllahuan

Huyuyassga

Mañacuna

4:1%

Utata

Utanita

Nairaccata

Nairaccat^jaru

Nairaccatajan

Na^an nairaccatajaru

Nairaccat^n

Maim thiyata . . , .

Auisaña

Auisiri -,

Cu8Í0Ínjania

Cusisiña

Cusí

Jalantañjaip^a ucchusa Ttucajaqque

Parittasiña Parlamucuta

Jiualachi

Suma cuHÍ .<,, ,

Sumapini cusi

Sumapini

Juchani

Juchachasiña

Fpeqque junttupita '

Jucha

Jan cusisiñjama

Ttojontasina

Mainit arjataña

141

0M$

1 Demandar pedir rogar

2 Be maüana adv,

3 Demás ademas adv.

5 está por

6 Demasiado adj.

7 aí/r.

8 Demoler v,

9 Demonio n.

10 Demora n.

11 mucha

12 Demorar v.

13 Demorarse v.

14 Demostrar v.

15 Demudado— a, a^,

16 Demudar r.

17 Demudarse ^•

18 Deneg^ar v.

19 Deneg^cer r.

20 DengOSO—^a, melindroso

21 Denostador arf/.

22 Denostar v.

23 Denso es¡)€SO n.

cv¿.

Mañacuv

Tutair.a ita, Pacha-ttita

Chavmantatak Puchu-puchum, Yallíqqueyok

Yanccañam

Ancha, Nanak, Yallíqqueyok

Ancha, Nanak, Yallik

Thunichiy

Supay Unay

Chica-unay, Ancha-unay

U*:aycachiy

Unaycachaeuy

Cakta ccahuachiy, Cakca-ricu-

chiy. Huc-flirak-tucuk, Htic-yak H uc-ñirakman-tucuchiy

Hucyay, Pantacay

Mana-munay, Manatti-niy

Yanayachiy

Ñukquik, CuUay-camayok

K'amik

K'amiy

Pipu, Sanc}u

ATAC

Mañay, Maftactiy

Tu ta manta, Pacha-achiqíáaT-

manta, Totai^tatalla. Chaimaiuacca, Vanccaña Ancha. Lluinpat, Nawacc.

Padiun Yanccañam-cacbcan Llumpaiñaccaya Anchan a Pascaj'. Tuftichiy, Saccmaj.

Saccmauccoy. Sttpai, Aucca Unai. ünacui, Unacaraai, Tna-

curccoi. Chica-unai

Unaicachiv, ünacarccachiy Unncuy^ Ünacurccoy Cacct¿*ccahuat4iiy, Caccta-ri-

cuc'iiy Hocmauyafloea Hucmanyachiy, HiiCttianyar>

ccachiy. H ucnianyay, M nema y nc o r-

ccoy Mana munay, Mana^aner-

ccoy. Yanayachhrv Yanayaroc^ e liqf Musquicachacc Piñacocc, Ccacc-cháy Ccacc-chapay ay , Ccac&ch^*>

yarccoy, Camkocoy. Pipu, Tutayaacca

JJJV.

1 Mañay» Mañocuy

2 Hnalap. Hualampa» Hua-

la-hualalla, Hualalla.

3 Clíaip':ta-ha, Yan-háiña

4 Yap, Ancha, Puditin

5 Ñanhaiñara

6 Yappasalicuiña

7 Anchaña

8 Pascay, Pa«caluy, Tuni-

Ifiy. Tunichiy,

9 As-sia, Achato A-hua

10 Unai, Unacui, Uracamui

11 Yap-tinai

12 Unaicachiy, Unaicalachiy

13 ünacuv, Unacnluy

14. Cata-Kcachiy» Imacassa-

llanta-lieachiy. - 15 Jucmanyassa IS Jncmanyáchiy, Jucoián-

yalachiy. IT Jticmanyalay, JucmaiL-

yaculuy. IS Mana-munay, Mana-ani-

cuy. 1^ Yauachiy, YatiaicalcM^y 20 Hihuicat-ra 2% JPalacu ^2 F*alay, Palali*y, Millapay

23 F*itcu, Tutai^tutei

Mañacuy

Tu tapa, Huaraypa

Achcanam Achcanam caycan

Yanganaman ciuiyga AUapanam Anchañam Pascay, IsquÍL*hi

Supay Unay

AUapa unay

Unaycachi '

Ünaycacuy

Ricay caclü- tn apay cur

Jucnirag tucu86ga Jucniragman tucuy

Jucman ticrachi

Mana munay

Yanayachi Guesuagnu puricog Assllicog Assllicuy

Tutaya^ga

ATM. 141

Mainit aijata;9ÍSa - Aluata

Ucsa ,

Ucsaua . .

Ucaapiniua ; -.,

Ancha

Alloja

Jararaña

Supay a

Suittaña 'I

Ancha suittaña

Suittayafia

Suittayasiña

Uñjayaña . . i

Maijttata '

MaijttaHÍña

Maijttaña r

Kcarisiña

Cchiarantaña Ppenccallachi Toqquesiri Toqqueña

Ccusu 3i

14£

OAST.

1 Bentado-^a, adj,

2 Bentellaio— a, p.

3 Bentellar mordiscar V.

4 Bentera n,

5 Bentista n.

6 Benton— a, adj.

7 Bentro adv,

8 ,, de casa

9 Ba nuevo adv. 10 Bennnoiable a¿//.

IX Bannnciador— a, adj.

12 Bennnciar v.

13 Beo— Yolanto

14 Bepositador— % adJ.

15 Bepositar r.

16 BapoBÍtario />.

17 Bepdsito B.

18 Bepravado— a, ady

19 Beprayar v.

20 Bepravarse v.

21 Beprecación n.

22 Bepreoar v.

23 Bepredar v.

25 Bepnracion n.

24 Bepurado-a, p.

CUZ.

Quiruyuk

Caniscca

Canipacjiy, Canirccoy

Kquipi

Quiru-camayok

Quiru-sapa, Htiaksa Ucju, Ucjupi Huasi-ucjupi Mosokmanta Huillanalla

Huillacuk

Huillay

Dios-munaktincca

HuaccaychachiU, Churachik,

Saqquecok. Huaccaychay, Churay, Sa-

qquecuy. Huaccaychak, Happik Huacca} chascca, Churascca,

Saq quesea. Ati-runa, Millay-ntana soncco- Huakllichipuy ' [yok.

Huakllipuy Mañacuna Mañacuy

Suhuay« Suhtiacuy, Qqaechay

Pichapana, Chhuyanchana Pichascca, Chhuyanchascca

ATAC.

Quiruyocc, Quirusapa

Caniticca

Cachupacay

Quipi

Quiru-allichacc Qnira-

churacc. Quirusapa Ucu, Ucupi, Ucumpi Huasi-ucupi Mosoccnianta HuillapasUa, Huillanalla

Huillacc, Yachachecc Huillay, Yachachiy Dios- munaptencca Huaccaichachicucc Charachu

cucc, Saccepacucc Chura)', Churacuy, Chorachi»

cuy, Saccepacuy. Ciiuracc, Huaccaichacc Cliarachicui.Saccepacui, Qm-

raiscca. Ancha huaccUisccn HuaccUichiy HuacclHcorccoy Mañacui Mañacuy, Mañaycachaj, M a-

ñapayay. Suacuy, Suacurccoy, Huay-

cay, Apacuy. Chuyayachi, Pichai PichaHcca, Chuyachiacca

JVS.

1 Quilnyti, Qttiluaapa

2 Canissa, Cat'-rupacu8sa

3 Cat-rupacuy

4 ShilUinya

5 Quila-allicha, Quila- t-rula

6 Quilusapa

7 Luli. Lulit-ru, Lulint-ru

8 Haasi-lulit-ru

9 Massapita

10 Huiliapasslla, Huillai-

cunalla.

11 Huilla, Yat-rachi

12 Hailláy, Yat-rachiy

13 Dio3-maaaptin

14 T-rulachicu, Patapacu,

Cat^ralipacu.

15 T-rulaj. T-rulacuy, T-ru-

lachtcay, Patapacuy.

16 T-rula, Guarda

17 T-rulachicuy, Patapacui,

Gaarda^a.

18 Anc lia- mana-alli-cai

19 Pirdiciii/

20 Maaa-alliman-muyuluy

21 Mañacui

j^J2 Maaay, Maflaycat-ray,

Mañapay. 23 Siiacuy,Saacttluy,Apacuy,

Huaycay. 2^ Ohuyachi, Pichai 2o Picliassa. Chuyachissa

AH.

Qu'ruyog

Cachussga, Caaissga Cachuv, Canicuy Quipi " Quiru cainacog

Quirunsapa

Rnríchu

Kurihuaichu

Massogpita

Huilianallapa, Shimpinapa

Huillacog, Shimpicog Huillay, Shimpi Dios munap tenga Jaguepacog

Jaguepacuy

Jaguessgata chasqueg Churassga

Yaga runa

Yagacheg

Yagayacussga

Mañacuna

Mañacuy

Suacuy

Pichapana, Chuy ana Pichassga, Chuy asga

148

ATX.

Kcachini Kcachi kcachi Achunuccaña Chahahufia Kcachi ccoliri

Jacchi cachini

Muñeca

Uta man^cana

Machaccata

AuUanjama

Auisirí

Auisana

Diosna munapata

Imairi

Imayaña

Imiri Imata

Fieru chuimani

Jan uali sarnoccayaña

Jan uali samaccaña [ña.

Taqque chuymampi maittasi-

Taqque chuymampi maieiña

Jaljatafia

Cchuayasita Cchuayata

143

GAST.

1 Depurar limpiar v.

2 De que Juego que adv^

3 De que modo?

4 Derecha n.

5 á ¡a

6 de la

7 en la

8 por la

9 ,, con la mano

10 DereclL3 pié

11 Derogar abolir ▼.

12 Derrabado— a, p.

13 Derrabar v.

14 Derramado— a, p.

15 Derramar v.

16 Derrame n.

17 Derramarse hirviendo

18 Derredor ady,

19 Derreno^ado— a, p.

20 Ddrrea^arse aesjaderar

21 Derretido**a, p.

22 Derretir v.

23 Derretirse ▼.

24 Derrivaio— a, p.

25 Derrivador— a, aí/¡. 23 Derrivar v.

27 Derrivarse v.

OTTZ.

Pichapay, Chhuyanchay Chaymantacca Imayhina? Imayhinata? Paña, Paña-ñeqque Pañaman, Pafla-fteqqticman Pafiamanta, Pañañeqquem an- Pañapi, Paña-neqqucmpi [ta. Pañanta, Paña-neqquenta Pañanhuan, Paña-maquin- Paña-cnaqui (huaa

Chin^a.'hiy Chupa n-muttuscca Ciiupa muttuy

Hí:hhascca Hiciihay, Ttacay

Huisñis2ca

Thasnuy

Muyun, Mtiyuynintin

Kquechuscca

Kqaschucuy

ChuUuscca

ChuUuchiy

Chullupuy [machisca.

Thuniscca, Huicapascca, Ur-

Thunichik, Cumpak, Huicapak

Thtinichiy, Cumpay, Huicapay

Urmapuy, Huioapacuy

ATAO.

Pichay, Clmyaclily

Chaimantacca

Imainal ImainampiT

AUec, Paña

Alleccman« PafianecceinaQ

Alleccnianta

AUiccnitnpi

AUiccninta

AUecc-maquihuan

A Uecc chaqui

Ciiincachiy

C hupan-cúchuscca

Chupanta-cuchay, Chupanta-

horccoy. Mace chiscca. Usnchiscca Hichay, üsuchiy, Talliy,

Mace chiy, HnichlrccoY Usui, Huicni Tasnny, Tasnorccoy Muyuíi, Mayurinin Caderan-paquiscca Ccepan paquiscca, D^srencca-

corccoy, ChuUuscca

Chullnnhiy, Yacuyachiy ChuUucuy, ChullúctiTcroy Tuftíscca, Urmascca Tuñichicc, Urmacllicc Tnftichiy, Sacctnay» Sacc-

tanxoy, Tufticuy. Urmacuy, Seccaieaj

1 Picliav, Chuyachij

2 Cliaipita-ha

3 Imaina? Imanal?

4 AUi, Alli-ma^ui

5 Animan, AUi-ladUman

6 AlH-ladopita

7 ladot-ra

8 ,. ladop

9 maquíhuan

10 t-raiiii

11 Ch'ncachiy

12 T-mpan-cutui'sa

13 T-ra pan t a-cu cihuy, Chu-

tay-jnluy.

14 Usuflsa, Machisaa

15 Jlt-rav, Usuchiy, Huíchiy,

Talhy, Machiy, Yapuy.

16 Usui, Huichi

17 Chassntiltjy,Chassnuculuy

18 Muyulinin, .\iuyunin

19 Caderan-paquissa

20 Desrengaculuy

21 Chullussa

22 Chulluchiy, Yaciichiy

23 Chnnuluy, Chulluculuy

24 TuUsa, Palpussa 2o Tünichi,Paipuchi

26 Tunichiy. Quitichiy,

Sataluy.

27 Tuniculuy, Palpuluy» Quí-

tiluy. Píüuctiluy.

Air.

Pichay, Chuyachi Chaipita

¿Imanata? Alli maqui Pañaman Panapita Pañagchu Pañagnian Paña maquíhuan Paña chaqui Ciiincachí Cliupan mutussga Chupanta niutuy

Jichacassga Jichay

Jichassga

Timpuicar-jichacassga

Muyuyni\iman

Katayasga

Rata^&acussga

Chullusga

Chulluy

Chuliucuy

SagpisBga, Urmassga

íi\fígpicog, Urniachicüg

Sogpí, Lrmachí

ATM.

Cchuayaña

Cunata^

Cunjamatat

Cupi

Cupíru

Cupita

Cupina

Cupi toqque

Cupi amparampi

Cupi cayu

Apaccaña

Alutliu uiccbinra

Uicchinca rauturafla

Uaramucuta Uaramucuña

Uarata

Phurmuña

Muyu

CcHaca jalstat'a

Cchaca julstay asina

U macha ta

Umaclaña

Umachasiña

Jalacctata

Jalacctairi

Jalacctayaña

143

Sagpicuy, Issquicuy, Urniay Jalacctasiña

lU CAST^

1 Berrooadero n-

2 Berrocado— a. p.

3 Derrocador— a, ad¡.

4 Derrocar v.

5 Derrocarse v.

6 Derrochador— a, adj.

7 Derrochar v.

8 Derrotado— a, p.

9 Derrotar v.

10 Derrubiado— a,

11 Derrubiar v. imp.

12 Derrumbarse v.

13 Derrumbe n

14 Des pref,

15 Desabrido— a, aífi.

16 Desabrirse v.

17 Desabrigad)— a.

18 Desabrigarse v.

19 Desabrocharse v.

20 Desacertado— a, affl.

21 Ddsacertar v.

22 Desaconsejadamente adj.

23 Desaconsejado— a,

CTZ.

Ccaccapana

Ccaccapascca, Urmachiscca Ccaccapachik, Urmacbík Ccaccapachiy, UrmachÍ3'

Ccaccapay, Urmay [Kcaru. Ccollqquetucuk, Yauyachik, CcoUqquetucuy, Yauyachiy, Atipascca, Hihuicachiscca Atipay, Hihuicachiy

(llascca. May uk-thunichisccan , Ll o k- Llükllay Thunipuy

Thuniscca, Ancay-phahua Mana pref.

Kcayma, Chhapak

Kcaymayuy Mana-pistuscca

M ana-pi8tu8cca-cay

Pascacuy, Cacharicuy Pantak

Pantay

M ana-y uy ay huan Mana-yuyayniok

ATAC.

1

Ccechcca-cccchcca, Ccachocs-

ccachcca Ccacca-ccacca. Hui8chu80ca Huischocc Huicapay, Cachakruj, Hnb-

chuy. Hnicapacuy Huischucc Malversacc Huischuy, Hnischunccaríj Ayccerccachiscca Ayccüchiy, Ayccerccachiy, Ati-

parccoy. Mayu micuscca, Llacc-hnascca Micuy, Llacc-huaj'» Apay Tuñicurccoy. Tiarocoy Tañiácca, Tiascca Mana pref.

Mana-misquic'c, Ccámiiii«*

Ccátcce. Ccaniyayarccoy Mana-maituscca

Mana maitucuy, Chirícurccor

Cacharicuy, Pascacuy Pántacc, Mana-allirapí-cjicc

Pantacachacc. Mana-allinta-mray, PáataT,

Pantarccariy. Mana allin yachachkca Mana hmllaacca, Munasocaa-

ta-ruracocc.

1 LumMumi, Lanla-lanla, A-

h a-a-ha.

2 Jitassa

3 Jita

4 Huicapay, Cat-rayéuluy,

Jítaluy, Tunichiy.

5 Jitacuy, Huicapacuy ñ Jita. Malversa

7 Jitay, Jitaluy, Puchucaluy

8 Atíssa. Ahichissi;

9 Aichiy, Corichiy, T-rínass-

yalaohiy.

10 Mayu micussa, Apassa

11 Micuy, Llahuay, Apay

12 Tuniciiluy, Taiculuy

13 Tunissa, Palusssa

14 Mana pref.

15 Mana-mishquiyu,Hámmia

16 Hamyaluy

17 Mana ropayu. Mana ay-

llussa.

18 Mana-catacuy, Mana-ay-

llucuy. Alalacuy [luy.

19 Pascaculuy, Huavachicii—

20 Mana-állin-lnla, 'Ptnta,

Pantacat-ra.

21 Alana-allin-Júlay, Pántay,

Pantalali^.

22 Man a-tan tiaCdl

23 Mtinassantalula

Air.

Gagapatia

Gagapassga Gagapacheg Gagapachi

Gagapacuy

Malversag

Malversay

Lluptíssga, Ayguechissga

Atipay, Ayguechí

passga. AUpata yacu Uaglmassj^a, A- AUpata mayu micun,Uaghuan Tumpuy Tuñisga

Mana preí.

Ganiia

Ganiiayasga

Mana alli'gatacussga

Mana allí pitucog

Cachacactiy Pantacog

Pantay

Mana alli yarpacuna Mana alli huillasga

AYH. 144

Ccoruraiflch«cca

Ccorumlyata

Ccorumiyiri

Ccorumiyafla

Ccorumisiña

Jan ccoUqqueachttíri

Jan ctollqque achitbayafta

Atipata

Atipafla

Urna lunthatft

Urna lunthatafia

Allinoccasiña

Allinoccata

Jan

Cchapacca

Cchapaccata Janarota

Janarasiña

Chhitarasiña Jan uacttairi

Jan uacttayafla

Ían cujatjama an f ujatsita

w

CA9X

L

1 Desacordado— a^ p.

2 Desacordarse olvidarse

3 Desadvertidamente adv,

4 Desadvertido— a. atfy

5 Desagradecido— a,

6 Desaguar V.

7 Desaliado— f». adj.

8 ,, edificio ó casa

9 ,, en e^ cabello

10 Desamparado

11 Desamparpr v.

12 Desamorado— a, /if/;.

13 Desangrado— a, p-

14 Desangrar v.

15 Desanimado— a, p.

16 Desanimar v.

17 T>e8áninio n.

18 Desanublado p.

19 Desanublar v. imp,

20 T>e3aniidado— a, acQ. p.

21 Desanudar v.

22 7)esapareado adj,

23 Desaparear v.

24 Desaparecer v.

Mana-yuyascca Mana-yuyacuy, Cconccay Mana-yuyaspa, Cconccaylla

Mana-yuyak, Ccoticcak Mana-relcsicuy niok *

Unu chhaquichiy

Mana-churaricuk, Mana-allí- Ttak-hui-liuasl [charicuk.

Ttanipa-uma Maiia-píniocc, Haqquiscca

Haqquiy, Haqquipuy Mana*niunacuk . Yahuarchascca

Yahuarchay [coa.

Manchapachiscoa, .Hihuicas- Manchapachiy, Hihuicachiy

Manchapa, Hihuirccoy

Phacsanscca

Phacsariy

Qquipu-pascascca Quípu-pascay Chhullan-chriuUan Chhulland:ay^ Chinca\', Chincapuy

ATAC.

Mana-yuyascca^ Ccoaccaacca Cconccay, Mana^yuyay Mana— yuyáspa, Ccon ce ai- manta. Majia-yuyacc, Ccónccacc Mana-reccskrucp, Mana-reccsi-

cuyniyocc. Yacun-chaquichiy, Yaeun-lrais- chuy» Yacun-hichay. Ccapiy. Mana-allichacwcc Mc^na-alHchascca-huasi

Champa-urna

Mana pániyocc. Csucucc

Saccey, Saccerccoy Manacuyacuci* Mana yahuarniyocc

Yahuarchay

M anchaicachascca

Manchachiy, Manchapacar*

ccachiy. Ccepaman cutiy Quichacudcca Quicharicuy

Pascaacca

Pascay. PascatxcQj

ChullachisqcH

ChuUachiy, Chnllatxrcachir 1

Chincachiy. Chincarccaclmrl

JTJN.

1 M ana yalpafua, Htinhassa

2 Hán«háj, Mana-yálpay

3 Mana-yalpal, Hun-liáipa

4 Mana-Tatpa, Hun-hassa

5 Mana4Uicti, Mana-sntpái-

nicu.

6 Yácun-chaioichiy, Yacun-

íitay. Yactin-jit-rav.

7 Mana-alUchacu, Táltass

8 Mana allin allichassa

huasi.

9 Taoipa-uma

10 Jitassa, Cat-ralissa-mana-

pinto

1 1 Cat-raliy, Jitay, Dijaluy

12 Mana-cityacu

13 Mana yáhaarnio, Yahur-

chassa. 14- Vahoaminta-jéluy ] S Mancbatta»sa

16 Al anch ichiy , ' T-r i n a s s-

yachiy.

1 7 Xf ánchai

\S Qnit-ractwsa, Usyassa :B Lliuyay, Quit-racuy. U-

sialuy. !0 JRaskawsa

PAAcav, Pascaluy

Oim^l^a, Mana-masayu

OM^^^^h* Pacáluy

AV.

Mana yarpaco^^ 6on8:a39g^a Mana yarpacur

Mana yarpaff

Mana regueco^r-alU raray an-

ganta. Yac n ta ch aq atchf '

Mana alHchacog Mana allichasso^a huasi

Agchanta mana allichassg'a Huacha runa, Jaguerisga

Jaijruecuy Mana cuyacog Mana yahuaryog

Yahuarta jorgoy M anchaicachissga Manchachi

Manchapa

Pucutay quichacassga

Qnicharicuy

Icsicassgata pascassga Pascay, Icsiss^ata Challan- chullan Chullanchay Chincacuv

ATM. 146

Jan amtasita Jan amtaiftña Jan ndjatjama

Jan uñjaAirí Jan diifspayarirí

Urna phara.y%ifta' ••'

CC0«CC080

Ccaftu ota

Ttamphu ppeque Jaitamucuta

Jaitamticttña Jan munasirí Hüila apaccata

Hüila apaccaña Han muniri Han munayaña

Ajjsarafla Ppijasarata Ppajj saray aña

Jararcata

Jaraccaña

Cchtillachata

Cchnllachaña

Chhactafia 37

145

CA8X

1 Desacordado— a^ ^ p.

2 Desacordarse olvidarse

3 Desadvertidamente a¿/v,

4 Desadvertido— a. aífl.

5 Desagradecido— a,

6 Desaguar v.

7 Desaliado— f». ac/j.

8 ,, edificio ó casa

9 ,, en e^ cabello

10 Desamparado

11 Desamparpr v.

12 Desamorado— a, /ir/j.

13 Desangrado— a, p.

14 Desangrar v.

15 Desanimado— a, p.

16 Desanimar v.

17 T>esániino n.

18 Desanublado p.

19 Desanublar v. imp.

20 T>esanttdado— a, aí/j. p.

21 Desanudar v.

22 T)esapareado adj.

23 Desaparenr v.

24 Desaparecer v.

M ana-3'U3-ascca Mana-yuyacuy, Cconccay Mana-yuyaspa, Cconccay Ua

Mana-yuyak, Cconccak Mana-reksicuyniok '

Unu chhaquichiy

Mana-churaricuk, Mana-alli- Ttak-hui-huasi [charicuk*

Ttampa-uma Maiia-piniocc, Haqquiscca

Haqquiy, Haqquipuy

Mana*niunacuk

Yahuarchascca

Yahuarchay [coa.

Mancha;oachiscca, .Hihuicas- Manchapachiy, Hihuicachiy

Manchapa, Híhuirccoy

Phacsariscca

Phacsariy

Qquipu-pascascca Quipu-pascaj' Chhullan-chhullan Chhullanc^ay Chincay, Chíncapuy

AYAC.

Mana-yuyascca, Ccooccascca Cconccay, Mana-yuyay Mana-y uyáspa, Cco d ce ai- manta. Mana-yuyacc, Ccónccacc Mana-reccsicucc, Mana-rccc«^

cuyniyoco. Yacun<haquichiy> Yaeun-lmií- chuy, Yacun-hichay, Ccapij Mana-alUchacucc Mana-aliichascca-huasi

Champa-urna

Mana piniyocc. Usucucc

Saccey, Saccetccoy Mana cuyacucí' Mana yahuarniyooc

Yahuarchay

M anch aicachascca

Manchachiy, Manchapacar-

ccachiy. Ccepaman cutiy Quichacuscca Quicharicu3'

Pascascca

Pascay. Pascarccoy

ChuUachisQca

ChuUachiy, Chullanccarh^

Chincachiv, ChincarcciicInT

JTTN.

1 Mana yaIpaH.4a, Htinhassa

2 Hdn-hay, Mana-yálpay

3 Mana-yalpal, Hun*há¡pa

4 Mana-yaipa, Hun-hassa

5 Mana-tísica, Mana-snlpái-

nicu.

6 Yácnn-chaiDÍchiy, Yacun-

íitay, Yacan-jit-raT.

7 Mana-allichacu, Táltass

8 Mana allin allichassn

linasi.

9 Tanipa-uma

10 Jitassa, Cat-ralissa-tnana-

pinio

11 Cat-raliy, Jitay, Dijaluy

1 2 M ana-cuy acu

13 Mana yahaarnio, Yahar-

c^iassa. 14. Yahuarninta-jéluy

1 5 Manchnttassa

16 Alanchachiy, T-rinasí?-

yacliiy. 1 7 MAnchai

18 Quit-racu8sa, Usyassa

19 Lliuyay, Quit-racuy, U-

sialuy.

20 Paacassa

n Pascav, Pascalny

(2 Cliullássa, Mana*ina8ayu

^4- Chincachiy, Paoálny

AV.

Mana yarpacoj; Gons:a39g'a Mana yarpacur

Mana yarpa^

Mana re.^ueco^-a1H rara y a n-

Kanta. Yacata chaqutchf

Mana allichacojir Mana allichasso^a huasi

Agchanta mana allichaasga H nacha runa, Jaguerisga

Jaq;^uecuy Mana cuyacog Mana yahuaryog

Yahuarta jorj^oy

Manchaicachissga

Manchachi

Manchapa

Pucutay quichacasHga

Quicharicuy

Icsicassgata pascassga Pascay, Icsiss^ata Chullanchullan Chullanchay Chincacuv

ATM. 145

Jan amtasita Jan amta^ña Jan añjatjama

Jan ufljamrí * Jan diiispayariri

Urna pharajiafta ••'

Cco«ccoflo Ccañu uta

Ttamphu ppeqae Jaitamncnta

Jaitamucuña Jan munasirí H tilla apaccata

Hflila apaccaña Han muniri Han munayafta

Ajjsaraña

Ppjjasarata

Ppajjsarayaña

Jaraocata

Jaraccafta

Cchu Háchala

CchuUa'^haña

Chhactaña 37

clíW

CASI.

1 Desaparecer. /lacer

2 Desaparec^rBe v.

3 Besapegado-ra, »dj.

4 Desapega

5 Besarropado-'a,

6 Besarroparse v.

7 BesaseadoT-a, ««V-

8 Besasear

9 Besasir v.

10 Besasosega'^o— a,

11 Besasosegador

12 Besasosegar

13 Besasosegarse 14- Besatado

15 Besatador

16 Besatar

17 hacer

18 Besatarse

19 Besatender

20 Besbaratado— a,

21 Besbaratar v.

22 Besbarrigado—a. adj-

23 Besbastar v.

24 Bescabalgar v.

25 Bescabezado-a,

26 Besoabezar v.

adj.

CÜZ.

Chincac^iy

Chincap'jy, Chincacuy [cuk. Mana K'ascacuk, Mana-rata- ,, k*ascacuv.Mana-ratacuy Llattan, Mana*ppachayok Llattacuy, Llattanacuy

ATAC.

Chiiicachiy Chincay, Chincacuy Mana-rata9cca Mana-ratai, Mana-ccatei M ana-m J.Í tucuacca Mana-inattncuy, Mana-ccaU- tacuy.

Qquelle, Huishui, ChliisUi

Ccanra, Mana picbacocc

Qquellicliay

Ccachachay, Ccanrachay

Cacliariy

Cachaictiy, Pascarccov '

Tacurisícca

M anchaicaoliascca

Tacurichik

M ano ha riel 1 ice

Taeuriy

Manchapachiy

Tacuricuy

.\ 1 anchapacuy

Pftscascca

Cachariscca, Pascascca

Pascak

Pasquecc. Pascacc

Pascay

PaKcay, Pascarccoy

Pascachiy

I'aacac'iiiy. Pascarccachiy

Pascacuy

Paacacuy, Pascacuroc ly

Alana-uyariy

Mana-casny, Mana-cá<to-ra-

ray, Opatucuy.

HiiakUichiscca

Huaccllichiscca

IluakllircccKhiy

}} uaecllichi^

Ch1iar(iui-Iii4icsa

Tacsa-huicsaycxx, Huícsan-

Llakllay

nacc. LlaccUay

Uraj-cuy

Uráicuy, UraicncB^, Ba-

ccamu> .

Tlman-ccoroscca

Uman-ccoruacca

Uma-ccoroy

Umanchay. Uinanta-hoTxrc->y.

Ccororpcoy.

JTJlf.

1 Chincachiy .

2 Chincay, Cbincacuy [asa.

3 ManalatacaB8a,M.M*lanca- 4> Mana-latacui,Mana-aticui

5 Usstissa-niana'lancassa

6 Mana-ayllucuy, Mana-ay-

llusaa. T Anla, Mana-pichacu

8 Hanlachachiy, Hanlacaiy

9 Cat-raicuy, Pascaluy

10 Manchacat-rassa

1 1 Manchacat-rachi 1'2 Manchacat-rachiy

1 3 Manchacat-ray

14 Pascassa, Cat-raicussa

15 Pasqui, Passca

16 Pascay, Pasraluy

17 Pascachiy, Pascayca-

lachi.

18 Pascacuy, Pascacnluy

1 9 M ana-cas uy , M ana-casu-

lulay, Upatuculuy.

20 Huállissa, Pirdissa

2 1 HualHchiy, Pirdichiy

22 Tacasa-patayu, Pataiina

23 Llállay

2 4' Uláicuy, Jialpny, Yalpiiy

25 Uman curassa 2G Umanta-juluy, Cani-uma* chiy, Umanta-cuchuy.

AS.

ATM.

148

Chincachi

Chhactayaña

Chincacuycuy

Chhactasiña

Mana rataco ?

Llippiraca

Mana ratacuy

Llippiraña

Mana llachapayog

Isirata

Mana chapacussga

Isirasiila

Guela, Ganra

CchisUi

Cachacachi

Cchisllichafla

Ganrachi

Antutaña

Tacuríssga

Ttaciirata

Tacuricog

Ttactiriri

Tacurí

Ttacurafta

Tacuricuy

Ttacurasiña

Pascassga

Chinurata

Pascacog

Chinuriri

Pascay

Chinurafla

Pascachi

Chinurayafla

Pascacuy

' Chinurasiña

Mana casucug

Jaytamucofla

Huagllachissga

Ttoqquegrata

Huagllachi

Ttoqquegraña

Llapisga pacha

Cchusu puraca

LlagUay

Ppataraña

Ura^'Cuy

Lattaraña

Mana umayog

Ppekque apacc

U manta cuchuy

Ppekque apacci

147 CAST.

CVZ.

1 Besoalcéz a.

Kcala-chaqui-cay

2 Bascalzar

Kcala-chaquichiy

3 Deacalzo— a,

Kcala-chaqni

4 Descansado— a,

Samascca

5 Descaiuar v.

Samay, Samacuy

6 un poco

Samaricuy

7 hacer

Samachiy

8 recostarse pomr

Siraycacay, Siriyacuy

la cabeza en la almohada.

9 Bescanso

Samay, Samnna

10 día de

Samana-ppunchau

11 eterno

Huiíiay samay

12 Bescarado— a,

M ana-ppeiiccacuk

13 Descargado— a, p.

Pascascca

14 Descargar t.

Paacay ^ ,

15 el arma

Hillappay, Ttokyachiy

16 Descasar v.

Raquipuy, Ttaccapuy

17 Descascarado-a, p.

TteKpascca

18 Descasoarador— a, adj

Ttckpak

19 Descascarar v.

Ttekpay

20 Descender v.

Uraycuy

21 Descendimiento n.

Uraycachina

22 Desceñir desatar y.

Pascay

23 Descenido-a. p.

Pascascca

24 Deciírable adJ.

Pascana lia. Yachanalla

25 Descifrar v.

Pascay, Yacharccapuy

26 Descolado— a, p

Chupan-muttuscca huittuscca

AYAC.

Ccala-chaqui, Mana sapatv-

yocc, Zapatunnacc. Ccalachaquichiy, Ccalaiccoj

Ccala-ehaqui

Samaaoca

Sámay, Saniaycuy. SanuiciiT

Samacbaicuy, Samanrív

Samachiy

Saiiuacuy, Saunacurccoy, Sav-

nacuy. Sñmai, Mana*rurana Samacoi pun'^hau Huiaai-samai M ana-penccacuoc Pascascca, Uraycachiscca Pascay, Uraicachiy Toccyachiy, Cachaycny Raquiy, Raquinscoy Ccaran cbatuscca

Ccaran chntucc Ccaran-horccoy, QnipUay, Ti-

piy, Tipllarccoy, PilayT Uraicuy, Uraicncuy, Unyay üraicui, Uraicamui Pascay. Paacacny Pasccaacca

Musiapasila, MnsianaUm Músiay, HuÚlacuy Cliupan-cuchuacca

1 Cala- 1 -raqui. Mana-sapa-

tuyú, Zapatunna.

2 Caiat-raquichiy, Zapatun-

ta-QSStiluy.

3 Cala-t-raqui 4> Jamassa

r> Jamay, Jamaycuy, Ja-

niacuy. (> Jamatiay, Jamalicuy

7 Jamaciiiy

8 Taunacuy, Taunnculuy

9 Jámai, Mana-lulana

10 Jamana muyun

1 1 Huiñai-jamai

12 Mana-pin-hacu

13 Pascasda, Ulaicachissa

14 Pasquiy, Ulaycachiy

15 Pat ryachiy, Tcraluy

16 Laquiy. Laquiluy

17 Luss-hussa, Mundassa,

Siplassa.

18 Lusshu, Munda, Sipla

19 Halannin-jiilay, Quilloy,

Qailluluv, LussuT, Tipiy .

20 Ulaicuy, Yalpuy, Unyay

21 Ulaicui, Ulaicamni

22 Pascay, Paacacuy

23 Pascassa

24 Mnsiapaaslla

25 Músiay, Huillacuy

26 T-rupan-cucbussa

AH.

Gala chaqui, Mana z apa tu-

Galachaquichi

Galachaqui

Jamassgu

Jamay

Uchuc jamaycuy Jamay cachi Jaiinacurcuy

Jamana

Jamana cananjunag

Pasaypa jamana

Mana pengacog

Pascassga

Pascay

Hillapata passt&chi

Kaquicuy

Jiprassga, Mundassga

Jiprag, Mundag Jipray

Uracuy

Uray cachina

Pascay

Pascassga

Pascanalla, Yachanalla

Pascaicuy, Yacharcapuy

Chupan cuchussga

ATK. 147

Kcaracayn

Kcaracaysufla

Karacayu Samarata Samar^Ra

Samarastña Gualla

Samarayaña

Cchijmaruamarafla

Samarttafta

Samarttañuru

J lujada -cama samaraña

Jan ppenccani

Kquepirata

Kquepiraña

Tuttifla

Jaljtayafta

Silppirata

Sillppiñri Sillppiraña

Makcaña, Sarackafía

Saraskaña

Jarasaña

Jara rata

Yatiñjamasa

Yatjjaña

Hüichincca muru

148

CABT.

1 Descolar

2 Descolgar

3 Descolgarse

4 Descolorido—a,

5 Descolorarse

6 Descomponer r.

7 Desconcertarse (^/s/ocarse

8 Desconocer v.

9 Desconocido-'a, adj.

10 Desconiolado— a,

11 Desconsolador— a,

12 Desconsolar v. 3 3 Desconsolarse

14 Descontado— a, p.

15 Descontar v.

16 hacer

17 Descontinuar v,

18 Descontinuo— a, adj,

19 Descortezar descascarar

20 Descoser v.

21 Descoserse

22 Descosido— a,

23 Descoyuntado- a,

24 DescOjTUntarse dislocarse

25 Descrecer disminuir V.

26 Descreído— a, adj.

CUZ.

Chupa-muttuy huittuy [chiy. Huarcusccatapascay, üraycu- üraycurccoy Kcamparmanascca, Sucyas-

cca, Ccarhuayascca,Ttokra. Ttocrayapuy, ' Kcamparma-

nay, Sucyay, Ccarhuayay. Ttakhuirccoy, Michhuy K<iuehuicuy Maua-reksiy

,, reksiscca Llaquiscca, Phutiscca Llaquinapak Llaquichiy, P-iutichiy Llaquicuy, Phuticuy Yupasccamanta raquLcca Raquiy, Apaccay Raquichiy, Apaccachiy Tativ Tatit Ttekpay

Pascay

Pascacuy

Pascascca

Sakcascca

Sakcay

Huchhuyay, Pisiyay

Mana-iñik, Mana-iñiyniok

27 Descrestado— a, a¿(/. K*acaran-cuchuscca

AYAC.

Chupanta-cuchaj cccmx>7

Uraycachiy

Uraycuy, Huarcacuiccoj

Cutiscca, Cutircco8cca

Cutiy, Cutirccoy

Huacllichiy

Moccocoy. Ccchueconocoy

Mana-reccsiy, Mana-yachay.

Pantay, Pantarccoy Mana-reccsicucc,Mana>rcccsi»- L1a(iuÍ8cca, Huaccascca [cea. Llaquichicocc Llaquichiy, Llaqnirccachir Llaquicuy, Llaqoicurccoy* Ra^luisc^a HoriCJfcca Raquiy. Anc luchiy. Hórecoy Raquichiy, Horccochiy Harcarccoy, Harcay Harcascca, Harcarccoscca Ccaran-horccoy, QuipUay, Ti-

piy, Tipllarccoy, Pilay . Pascay, Pascarccoy Pascacuy, Pa8cacurccf>r Pascascca Moccascca

Moccacuy, Moccacurocoy Pisiyay, Tacsayay Mana-iñicc, Hcreccc-mna

Senccan-cuchuscca-ututo

JIM.

1 T-rupaita-cuchuj

2 Ulayjachiy

3 Ulaycalny, Hualcacnluy 4* Catissa

5 Catiluy, Cuticuluy

6 HaahaUichiy, Pirdichiy

7 Mtiiculay. Hihuicalcfy

8 Mana-Hsiy, Mana-yat-ray,

Pantay, Pantaluy.

9 Mana-lisicu. Mana-Iistssa

10 Llaquissa, Huahasa

1 1 Llaqutchicu

12 Lrlaqjjchiy, Llaqnicachiy

13 Lrlaquicuy, Llaquiculuy

14 Laquissa. Julbusa

15 JLaquiy. Jáluv, Aparcay

16 Laqiiichiy, Juluchiy

17 Catuchiy, jalcaluy

18 Catu, Catussa, Talcasaa

19 Halannin-jáluy, Quilluy,

Quilluluy, Lussay, Tipiy. 10 Pascay, Pascal uy fl Pascacay Pascaculuy J2 Pascassa

13 Iliuissa, Mnhissa

14 Mu-liicuy, Mu-hiculuy

15 Pis]iiinu3r, Tacssaluy

6 Mana-crii, Mana-criicu,

Hirijúnuna.

7 Sín-Iiancuchufl«a

ATT.

Cliupata cuchuy Yarparcachi huaccusigata Huarcucuycuy Tograyas3ga

Tograyachi

Yagachi Mo:?ocussga Mana regueg

Mana regnessga

Llaquicussga

Lla'-iuichicog

Llaquiühí

Allapa llaciuicuy

Raquissga, Huitutissga

Raquircuy, Huitirachi

Raquircachi, Huitircachi

Jarcaicuy

Jairassga .••

Tegpay güeruta

Jirassgata pascay

Pascacurí

Pas?acas?;^a

Mogassga

Mogacussga, Cuchucuasga

Huiñaynin pissisga

Mana crihicog runa

Ti talan cuchussga

AYK 148

Hüichincca mumrafta Uarcuraña Uarcurasiña Kcaymarata

Kcaymarasiffa

Chajrotatafta Kucnuírasiña Jan uñtahafta

Jan ufittahata

Llaquintata

Llaquintirí

Llaquintaña

Llaquintamña

Jaccurata

Jaccucaña

Jaccurayaña

Tiaccaña

Tiaccata

Sillppiña

Jararaña Cchnccurafia

Cchuccurasiña

Cchucucurata

Keusuta

Keusuciña

Jiskcaptaña

Jiskcaptata

Ccocaracliata

149 CASI.

CTTZ.

1 Descrestar v.

K'acarata-cuchuy

2 Describir referir

3 Descubrir v.

Huillay

Tariy, Quichariy, Huillay

4 la mentira

Llullata-happirccoy

5 ,, hacerle

Tarichicuy, Happichicuy

6 Desde adv,

7 aver

8 Lima, vengo

...manta a€ Ccayna-ppunchaumanta Ltmamanta hamuni

9 Desdentado— á.

Mana-quiruyok

LO Desdentar v.

Qiiiru horccoy

11 Desdicha n.

12 Desdichado— a, adj.

13 DesdoMar v.

14 Desdoblarse v. imp.

15 Deseable v.

16 Deseador-^, ac&*.

17 Desear v-

18 comer

19 hacer

20 beber

21 mucho

22 Desecado— a, p.

Chiqui

Mana saniok Cchiqíiiyocc Patarasccata pascay Chutacapuy, Aysapacuy

Mtinanalla

Munak

Munay

Micjunayay

Muaachiy

Upianayay

Munapayay

Chhaquichiscca

ATAC.

Senccanta-cuchuy, S^nccants-

Jiorccoy. Huillay, HmUacuy Táriy, Ricuchiy, Ccahnarhir.

Huillay, Quichay, Rtcar. Llulhm ta-taripa re c o y. * U b-

llanta-hapirccoy- Reccsichicuy, Tanchicuy, Rícb-

chicuy, CcahuacUicoy. ...manta, af. Ccaina-punchaumanta Limamanta-hamuni, mi- man ta-hamu ?hcanú Mana— qui ruy occ, Qn»-

runnacc. Qnirunta-horccoy, Qainnita-

chútuy. Llaqui

Tvlaquip-juntascca Mastay, Mastaríy, Quichay Mastacuy, Mastacunccoy.^^

cliacurccoy. MunapasUa Múnacc, Munapacc Münay, Munapayay Munay, Yarccay, MiconaTay Munachiy, Munapayachiy Upianayay Huai^uy, LlumpaUmunarccoj

Chaqui, Chaqulacca, Chaqair- ccachisccff.

Jim.

1 Sin-hanta-2 u c h uy , S i n-

hanta-júluv

2 Huillay, Hmllacuy

3 Haillay, Licachiy, Talir,

Taliluy, Lícay, Huillay.

4 Casquinta-chalapaluy,

Caiquicuininta-talipaluy

5 Lisichiculuy, Talichicuy,

Lr!ca:hicay.

6 ...pi, pita, &ÍS.

7 Hanyampi, Hanyampita

8 Limapi ó Ltmapita-ssamii»

Lr¡maoi-93aicamó.

9 Mana-quiluyu, Qailunna

10 Quílunta-juluy, Quilunta-

chátay.

11 Chlqui, Llaqtticui

12 M ana cushicuiniyu

13 Mástay, Quit-ray, Juluy 14- Mastacuy, Mastaculuy,

laliculuy.

15 Munapasslla

16 Mfina, Mnnaoacu

17 Miiiay, Munápay

18 Micunajr. Munapay

19 Manachiy, Munapalachiy 30 Upianay, Upiai-munay

21 Huañtiy, Haaflupaculuy,

Yap-munalujy.

22 Cliaguí, Chaquissa, Cha-

quicalachis^a»

A».

Titalanla cuchuy ^,

YachacVticur rimay

Taricuy, Quichaicuy, Huillay-

CUV,

Llullacuichu tarisga

Tarichicuy, Rtcachicuy ' " ' '

...manta af^ ' ' ''"* '

Ganyanpita * ,;

Limagpita shamú , "'*

Laí?pichi ^,

C'iiquina Llaquicuna Dei^frasiado Pasftassgata quic'iari Sutacacuy

Munanalla Munacog Munay

Micuyta munay Mu ñachi Upiayta munay 4Ílapa niunacog

Chaquichisiga

ATM.

149

Ccocarachaña, Kcoca apacca-

ta Jararafia '

Yatiyaña

Kcari (ccanaru apsuna)

Ccanaru apsuyaaüÜi*^'^*^*^-

Ucata JiV,..mi .'

Uasuruta Hoairara'- ' **^ Limata juttuá**'

Jallmu

Jallmuraña ^

Cusiusa cancana ,

Custusa'iQueUpoHltór'^^^^}'. - Janatataña "^-^ -'^

Janatata . ^*\ j '

Munañjama •' x^-i--

Mufliri' - - ^

Munaña

Manke muhafla * ' '

Luran mu nafta

Umañ munaña

Sinti munaña'^ n

u; t't.. #^i

Te'suta

38

150

CAST.

1 Desecar v.

2 Desecativo— a, «<&'. .

3 Deseohable adj.

4 Desechado— a, p.

5 Desechar v.

6 Desecho resto adj,

7 Desembaraiar < v. '

8 , parir .

9 Desemborrachar

10 Desemborracharse

11 Desembuchar

12 Desemejante adj.

13 Desempañado— a, p.

14 Desempañar

15 Desempeñado— a, p.

16 Desempeñar v.

17 Desencadenado— a, p.

18 Desencadenaior— a, «cí/.

19 Desencadenar v.

20 Desencaminado— a, a^f.

21 Desencaminador— a, ,.

22 Desencaminar v.

23 Desencaminarse v.

24 Desencojer v.

CttZ.

Chhaquichiy Chliaquichtk

H'uiccbhuna

Huic-chhuscca Huic-chuy, Mana munay

Puchuk. Kcopa Ancchuchiy Huachay, Hoachacuy Machay manta alliyachiy

Machaymanta alliyapuy

Aktuy, Aktumuy

Chacu

Llinipichascca. Pichascca

Lltmpiyachiy, Picliay

H orccocapuscca

Horccocapuy

Pascascca, Qquespichiscca

Pasca k, Qquespichik Pascay, Quespichiy

Pantak Pantachik Pantachiy Pantapuy Chutay, Chutariy

ATAC.

Chaquichiy

Chaquicbecc, Chaquircca-

chesc. Huiflchunalla, Anchncfa?-

nalla. Manamunascca Huíschuy, Anchuchiy, Mana-

munay, Huischuy-pi-riy, Puchucc, Puchuinin Asuchiy, Anchuchiy Huachay, Huachacoy Mallaccyachiy, Malla ce y a r>

cca(;hiy. Mallaccyay, Mallaccyacor-

ccoy. Acctuy, Acctumuy, L'cauíaoU-

huischuy. Sápacc

AUin-pichascca Pichay Horccoscca

Horccoy, Ho^iccocorccoy Cacharicurecoscca, Cachr-

riacca. Cacharicc

Páacay, Cce*p!rccachiy, C«- chayctay. Pantascca ' Pdntíwrhícc

Pantachiy, í^ánturccachiv PantarccoV ' ' * Chuta' , Cktitaf ív

Jim,

1 Chaquichiy

2 Caquichi, Chaquichfcu

3 As3uc1iipas8lla, Jitánalla

•4 Jitassa, Manamunassa

5 Assuchiy, Jitay, Mana-

múnay, Mana-t-rasquíy.

6 Pfichu, Púchun

7 Assuchiy, Jdluy

8 Huat-ray, Huat-racuy

9 Mallayachiy, Nfallaya-

lachiy.

10 Mallayay. Mallayaluy,

Mallayacnluy.

11 Atn;^, Atuluy, Ucssumpi-

tajitaluy.

12 Jucnila

13 Allinpichassa

14 Pichay, Pichaluy

15 Julhussa

16 Jfiluy, Juluculuy

17 Lfluptissa, Cat-ralcu^3a

18 Llnptichi, Catralcu

19 Pascay, Llupticliiy, Cat-

rayculuy.

20 Pantassa, Chincassa

21 Pan t achí

22 Pantachiv, Patitay-cachiy

23 Pantay. f^antacuhty

24 Chutay, Chutaycat-ray

Chaquic'if Chaquichicog

Mana munaypa

Jitarissga, Mana munassga Mana munay

Puchog, Yagassga Anchucliay Huachay, Huachacuy Machaynin pascacass^a

ATM.

UO

Tcisufia Tejsutjania

Jan munaftJAina

Jan munata Jan munafka

Puchu

Ansufia Chtihasachaila

Guahuachaila

Macha apaccayaña

Machayniquipita cutiramuy Macha apaccayasifta

Agtumuy

Chullacassga, Manatincog

Pichacassga

Limpioyachi, Picharcuy (ga.

Jorgoramnssga, Apascamutíé-

Jorgorcuy, Apas camuy

Cacnarcussga huatassgáf a

(co^. Huatassgata pascag, Cachan- Huatassgata pascay, Cachan

Nanita-pantass^a Nanita pantachicog Nanita pantaycuj' Nanita pantarcuasga Sutarí

Arouyaña

Yacca untata

Janarata

Janarafta

Apsjjata, Appsttta

Apsjjaña

Ñaccharata

Ñacchariri Ñacchai'afta

Thaquit pantata Thaquit pantairi Tbaquit pantana Ttaquit pantaaiña Yaquitaña Jiyatataña

161 CASÍ.

1 Desencojerse v.

2 Desenredado— p.

3 Desenredar v.

4 Desenterrado— p'

5 Desenterrador-a, a4/.

6 Desenterrar v.

7 Desentristeoer r.

8 Desentristecerse v.

9 Deseo tener v.

10 Deseoso— a, aJj.

11 Deseitarse v.

12 Desesperarse v.

13 Desertor adj,

14 Desfallecer v.

15 Desfallecerse v.

16 Desfallecido— a, p.

17 Desfignrado— a, />.

18 Desfigurar v.

19 Desfigurase v.

20 Desgajado— a, p.

21 Desgajar v.

22 Desgalgado--*, p.

23 Desgalgar v.

24 Desgalgarse Jálente

25 ,, COSA4

títrz.

Chutcicapay

Pasoascca Pascay

Hasppihioca

Hasppik

Hasppiy

Cusichiy

Cusicuy

Munay

Munak

Ayqquecuy

Huanuy-niunay

Ayqquecuk Hihuicay, Pektuy Ppitinayay, Pcktupu^' Hihuicascca, Pektuscca Sucyak, Ric-chaymanascca

Sucyay, Ric-chhavmanachiy Sucyapuy, Ric-cíihaymanapuy K'allniascca K'allmay, Ccakllay

Ccaccapascca, Cttmpascca Ccaccapachiy, Cunipay

Ccaccapamuy Thunimuv

AYAC.

Chutaricuy, Cinitaricnrccoj

Pascaacca

Pascay, Pascarccoy

H o recoserá

Horccocc

A«pi3', i'ampasccata-horcror.

Horccoy, Hotccorccoy. Cusichiy, Cusicarccachiy Cusicuy, Cusicurcco^-, Cnsin- Munai, Munapa3*ai [cbt.

Munacc

Ayccecuy Ripuy Huañui-tariy, Ucsespirar

Rípucc, Ayccecucc

Huañunayay

Huañunayanxoy

H uañunay ascca

Panta recachi seca, Pa»-

tachtcucc. Jucmanyarccachiy Jucmanyacuy Horccoscca Lliquiy. Chutay, Septcrccov

Pallay. Cnchpachiscca Cuchpachiy, Cachpaca-

corccoy. Cceapícuy, Ayccecuy» YaicwT Cuchpacuy, Cuchpa'mrctfoY

Cuchpacainuy.

rují.

1 Cliutapacuy, Chuta-

paciUay.

2 Pascassa

3 Pascay, Pascaluy

4 Julussa

5 Pampassacta julu

6 Asspiy, Pampassacta-

juluy.

7 Cushichiy

8 Cushicuy, Cushiculuy

9 Muiiai, Munapai

10 Mana

11 Ahicuy, Licuy

12 Huañuita-taliy, Huaflti-

pacuy.

13 Licu, ¡«hpica, Ahicu 14e Huanunay

15 Huañunacuy

16 Huañunassa

17 Pantachiírsa, Pantacliicti

18 Jucmanyachiy

19 Juc:nanyactiy

20 Siptissa, Cat-rassa

21 Cliutay. Cat-ray, Tiquíy,

Siptiy, Tilay.

22 Cut-rpassa

23 Cut-rpachiy, Ctit-rpaica-

lachiy.

24 AhicTiy, Ishpicuy, Yaicuy

25 Cut-rpacuy, Cut-rpacaluy,

Uyluntafamay.

AV.

Shutapacuy

Pascasquissga

Pascari [mnssga.

Allpahuan nitisgata jorga- Allpata ¿isspícog» Allacog ' Allpata asspi, Ailay

Llaquissgata cussichi

Cussipacuy

Munay, Munapay

Munag, Munapag [picuy.

Ayguecuy, Chincacny, Guess-

Shu^ ajuica mana muuag

(picog. Ayguecog, Chincacog, Guess- Huanunay Huañunacuy HuanunaMga Yagacassga

Yagachí Yagachicuy

Segcassga, LlagUassga Segtay, Llagllay

Cuchpassga Cuchpay

[tacayan. Tucuymanta runacuna mass- Tucuy ma nt a i m a pi a m a s s- tacan.

ATM.

Jiyatatasiña

Quitsuyata

SJuitsuyaña

Allsuta

AUsuri

AUsuña

Llapui annayafia

Llacjui armasiña

Munaña

Munquirí

KquitatíAa

Llaquintasifla

Armamucufia

Chahama lacka

Chahama lacktaSa

Ttucuta

Jan uñtañjama

Jan tintayada Mamucusifta Jan untayastfia Ccacaraña

ISL

Ccoruniiyata Ccoruraiyafta

Ccorumttasiña Ccorumttayaña

Ifi2 OAST.

OQZ.

1 Desgaüitarse

Ccaparccachay

2 Desgarrado— a, />.

3 Desgarrar

Ccasuecca Ccaauy

ATAp.

4 Desgracia n.

5 Desgraciado— a, «4/- o Desgranado— a, p.

7 De3granador-ia« adj\

8 Desgranar v.

9 Desgreñado— a, , p.

10 Desgreííador— a, adj.

11 Do^reaar loscabeflos

12 Deshabitado lugai

13 Deshabitar v.

14 Deshacer paredes V.

15 Desherbar

16 Deshoj adora p.

17 Deshojar

18 Deshonestidad a-

19 Deshonesto—a, adj,

20 Deshnesado-~a, ac(/.

21 Deshuesar v.

22 Deshumedecer v.

23 Desidir pereza n,

24 Desidioso— a, adj,

25 Desierto

Accoy-raqui, Cchi^ui

Qquencha, Ccbiquiyok

Mucchascca

Mucchak

Mucchay

Ttampa, Cbhasca [y achí k.

Ttanrpayachik, Chhasca-

Ttampayachiy, Chhasca-

Chhinyascca, Chhin [yachiy.

Chhinyachiy, Ccasichiy

Takmay

Ccoray

Tipiscca, Sekrascca

Tipiy, Sekray

Mappa-cay Mappa

ManatuUuyok, Tullunnak TuUunnay, Rurunay Chhaquichiy, Phacsachiy, Ma- say.

equcUa-cay qoellacuk, Qquella

Purun

mr. CcB-

Ccapariy, Ccaparicay, Cgb-

parccachay. Lliquiscca Lliquiy, Lliqoirccoy, Uñíai-

parccoy. Llaqui, ñueccc Mana fortunayocc Iscuscca Iscucc

Iscuy, Iscurccoy Champa-urna Tampayachicucc Ta 111 pay arccachiy Mana-ninayocc, Chuunecc Saccercco3' Pascay , Pascarccoy , Saccmay.

Chincarccachiy. ' Ccoray, Ccorarccoy Rapin-horccoscca Rapichay, Quillhoenx-oy. Tí-

pey, Raptiicun.ita-ht>rcct>T. Ccanra, Fio, Fio-hucha Huachocc, Fio Mana-tuUuyocc, Tullunnacc TuUon-horccoy Cha^uichiy, Papirichiy, Ri*

painian-masay. Ccellacui Ccella, Ccella-runa, Ccefi»-

huarmi, Ccella-maccta. Purui^, Chunyacc, Chuunecc.

Orcco, Mana-pi-purísccaiL

JUH.

1 H apalij, H apalcat - r a y ,

Hapalicuy.

2 Assyassa

3 Assiay, Lat-riay, Lat-ria-

luy.

4- Llaqui, Hui-hi

5 Lrlaquip-atissa

G Ishcussa

7 Ishcu. Ishcnpacu

8 Ishcuy Ishculuy

9 Tampassa

10 Tampachicu

1 1 Tampachiy, Champachícu

12 Jacu,Chunyassa,Nunanna

13 Cat-raliy, Cat-raliluy

14. Pascay, Pascaluy, Chin- cachiy.

15 Húla^', Hulachay

16 Tiquissa, Laplan tilassa

17 Típii^, Lussuy, Pilay, Ti

quiy, Quiíluy.

18 Tíanlíi, Hanla-jucba

19 Han la, Hanla-jnchayu

20 Mana-tullayu, Tullunna

21 Tallun-juluy

22 Chaqurch-y, T-rapíachiy,

Masay.

23 Hillanacyi

24 Hiüa, Hilla-hnayapa, Hi-

lla-hualmi.

25 Chunya, Japa, Mána-nu-

na-pulissan, UIu.

AT.

ATM.

162

GapAracuy

Uararíña

Lliquissga

Chiyata

Lliquíri

Cliiyaña

Desgracia

^í.v» . .

Desgraciado

Chijir purin

Isscussga

Muchharata

Isscucog

Muchhariri

Isscuy

Muchharafta

Aclia urna

Cchascachata

Agcha yagacheg

Cchaacasiri

Agchata yagachf

Chascaran a

Chunyassga

Cchusa uta

Ashtacuy

Cbusachayaña

Pascay, Yagarachi

Jararaña *

Goray

Comuña

Tipissga

i^appirata

Tipí

Lappiraña

Ganrajuclia

Ccañujucha

Ganra juchayog

Uarmí urcu

Mana tulloyug, Tullunnag

Cchacarata

Tulhinnay

Ccharaña

Chaquichí

Uañ araña

Guelacay

Jairauña

Guelacog

Jaira

Purun. Chunyan

Uasaara

163 CÁíSf.

1 Desincorporaxse v.

2 Desistido— «, p.

3 Desistir v.

4 Desleido— a, p.

5 Desleír v.

6 Desleírse v. «

7 Deslendrado-^, p.

8 Deslendrar v.. -

9 Desligado— a, p.

10 Desligar v.

11 Deslizar v.

12 Deslizarse v-

13 Deslnmbrado— a, p.

14 Deslumbrador— a, a^.

15 Deslumhrar v.

16 Deslustrar v.

17 Desmamar v.

18 Desmayo n.

19 Desmayarse v.

20 Desmemoriado— a, ac/j.

21 Desmenuzable

22 Desmenuzar v.

23 Desmigar

cvz.

Raquicuy

Saqquescca Saqquey

Chulluacca ChuUuchiy

Chullupuy

Chhiachascca Chhiachay

Pascascca

Pascay

Lluchcay, Sucho v

Lluchcapuy, Sucliuycuy

IJtirayaacca

Utirayachik

Utirayachiy

Ccfjccayachiy Hanuk'av

Soncco-chincay, CJiirayay "'pitinayarccc '"* " lana-yuyak

Ñuttunalla

Ppitinayarccoy, Chirayay Nlai

Ñuttuy Ttantata-ñutturccuv

ATAC.

Raqutcvy, KaqQtcorccoj, Ri-

puy, Retiracurccoy. Ccepaman-cutiscca " Saccerccoy, Deocarccoy

Chullurcca chiacca ChuUuchiy, Yacuyachir, Apia-

chiv. Chullucuy, ChuUucurccoy, Y»-

cuyacurccoy. Chian-horccoscca Chiaparccoy, Chianta-

horccoy. Pascaficca

Páscay, Paacarccoy Uuchcay, Lluclicarccoy Lluchcacurccoy Ñaliuin utiscca Ñahui-ntichíc'occ

utichiy, MnspayacfaiT*

Muspayarccachiy. Anta^'acniy, AntayarccaclÚT Anucay, Anucarccov-, Hoacv-

serocoy. Sonccü-piti

Huañuny, Huañurírccoy Mana-yu3'ain¡>'occ, Maña-yo-

yacc, Cconccai-soncco. ÑntucÚnalla, Chanichanaila.

Cutarcconalla. Ñutupay, Chamchay Sonccíínta-horccoy '

JTTH,

1 Laquicuy, Laquictüuy, Li-

cuy» Retiraculuy.

2 Cat-ral¡8sá

3 Cat— raliluy, Arepen-

ticuluv.

4 ChtiUttchissa

5 ChuUuchi^, Yacuyalachiy,

Yacuchiy.

6 Chulluluy. Chullacuy,Cha.

lluculuy, Yaculuy.

7 Ishqttichalussa

8 Ishquichay, Ishquichaluy,

Ishquinta-juluy.

9 Pascassa

10 . Paacay, Pascaluy

11 Lluchcay« Lluchcaluy

12 Lluchcacnlay

13 Ñahuin-utiasa, Muspassa

14 Maspachicu

15 Ñahtai-tutapalacliiy, Mus-

pachiy. Muspapacachiy.

16 Antachty/Antayalachiv

17 Anucay Inucaluy, Hua-

siluy .

18 Haañul-ishyai

19 Haañuliltiy

20 Mana-yalpainiyu, Mana-

yalpa, Htin-hai-ss^n-hu^

21 Ñutucliinalla, Chamhana-

11a, Aohapaáalla.

22 Ñutuchiy, A-hay. Catay

23 Ssun-huchay

Ajr.

ATM.

Raquicuy

Jalaccasiña

Guepaman cutissga Gaepaman cutí

. aitamucuta . aitamucufia

Gayhuissga, ChuUussga Gayhuí, Chulluchí

Pituta Pitufla

Gayliuicuy, Chullucuy

PituBÍfla

Isquin shutassga, Jorgossi^a Isquicuy

Ccutirata Ccutiraña

Pascacassga

Pascaycuy

Lluclicay

Lluchcacuy

Ñahuin utissga

Utirachicog

Utirachi

Lippirata

Lippiraña

Tlalaccaña

Ttalaccata

Mullauarata

Mullauairi

Mullauaraña

Gogarcachí Chiichunn.nipita huasgachi

Cchnrifla Haccanraña

Piti shongo Pitinayacog Gongacog, Mana yarpag

Mayjttaña Mayjttata Armasiri .

Ñutullana

Ttunarañjama

Ñutuy Shongota jorgoy

Ttunaraña Ttunartaña

39

154

CAST.

CUZ.

ATAO.

1 Desmochado— a, p.

2 ,, W arboí p.

3 Desmoshar r.

4 el árbol v.

5 Desmolado— a, Adj.

6 Desmolar v.

7 Desmontar v.

8 Desmontarse v.

9 Desmoronado— a, ndj,

10 Desmoronarse v. .

11 Desnarigado— a, fidj,

12 Desnudado— a, p.

13 Desnndar v.

14 Desnudarse r.

15 Desnndo— a, adj.

16 Desobedecer f.

17 Desobediente ar(/.

18 Desocnpado— a, adj,

19 Desocupar v.

20 Desolado— a,

21 Desolarse

Muttuscca, Ccoro3ccá

IJman-cutuscca [sadM.

Clihaprascca, Kallmascca

Sacha chaprascca, Ccoraio»-

Uma-muttuy, Ccoroj

Uman-horccoy, RanmaT,

Cutuy. Uman-cuturccoy

Chhapray

Huacconnascca, Manahua-

Mana-quiruyocc, Qairnnnarc.

ccoyok.

Laceo.

Huacco-horccoy

Huacco-orecoy

Chaccoy

Uraycuy

Uruycuy

Uraicu3', Utaieucuy

Thuniscca

Tuñiécea

Thuniy

As asUamanta-tunictiT^ Aml»-

Uamanta-tunicurccór.

Ccoro- séneca

Ccoro-sencca, Paltai-sefxjcm

Llattanascca

Pachan-chntuacca

Llattanay

Llatanay, ChntuT, CcAUtnr^

ccachiy.

Llattanacuy

. Chutucurccoy , C h u t n c a y.

Llattan, Kala

Llataír, Mana-pachayocc. Pa-

clian^:h»tu8cca.

Mana-uyacuy

Mana-casuy, Mana-casocirr

Mana-uyacuc

Mana^asucc, Mana-caanciior.

Mana-uyarícucc. *

Ccasic, Mana-ruraynioc

Samascca

Astay, Astacuy, Ccasichiy

Pnrmay, Astactiy; «^aoiay, «Sa-

marccoy.

Llaquimanascca

Sinchi-Uaqaiscca

Llaquimanaouy

llaqaícuy

Jülf.

1 Umancutiissa .2 Jat-ra-cutussa

3 ümanta-juluy, Ctituy, Cu»

tuluy. í

4 Jat-ra-cntuy, Coruy .

o- Mana-quiluyn, Quilunna, / La^u.

6 Quilu-jul-huy

7 Yalptiy

8 Ulaicoy,, Yalpuy, Yalpu-

cujT, Yalpuculuy.

9 Tani-ttmi, Tuniasa

10 Aas-asellap-tuñiculuyó pa-

luluy, Quiptaculuy

11 Cutu-$in-ha. Mana-sin«ha-

yu, Ñatu.

12 Uastisha, Cala-pata

13 üs«tiy, Alapataluy, Llu-

chtuny, Llusstiluy.

14 Usstictiy, Lluchuculuy, A-

lapataouluy , Calat uculuy .

15 Aiapataa, Ussticu 1 u s s a,

M amai-huat^railla.

16 Mana-casuy, M...-casucuy

17 Mana-casucu, Mana casu,

Mana-tty alien.

18 Jania8sa,Mana-huinainiyu

19 Asatacuy, Jacuchiy. Jacuy,

Jatnay.

20 Yap-Uaquicussa

21 Yap-llaquicuy Yap-lla-

quiculuy.

Aff.

Uman mutuasga Gueru mutussga Umata mutuy

Gueruta mutuy Quirunnag

?uirutajorgoy arpuy Yarpucuy

Tuñissga Tuflicacuy

Pacasenga, Ñato

Llachapan llusstisspca Llusticní, Garapachichi

Llusticuy llachapata

Garapachu

(cuy. Mana casucuy, Mana huiy a- Mana casucog, Mana huiy a-

cog. Mana ruranayog Ashtacay, Jorgocuy

AUapa llaquicussga Sinchi llaquicuycuj

AYM.

154

Muchhartata

Llajllarata

Muchharaña

Llay llaraña. * Lacacchusa

Lacchusarafia

Ppattaraña

Lattaraña

Alljtata Alljtasiña

Murunasa

Ysiruta Ysiraña

Ysirasiña

Kcalatu

Janistlaña Jan isttasiri

Inaqui

Jaytarpayaña, Chusachaña

Cchichírpayata Cchichirpaya^ifla

155

CAST.

1 Desollado— a, p

2 DesoUador— a, ndj

3 Desollar y.

4 Desorejado-^, adj,

5 Desorientado— a, adj.

6 Desorientar v.

7 Desorientarae v.

8 Despacio adv.

10 Despacito poquito

11 Despachar enviar

12 vender

13 Desparramado— a, p.

14 Desparramar v.

15 Despeado— a, adj\

16 Despearse v.

17 Despedazado— a, p.

18 Despedazar v.

19 Despedida /i.

20 Despedir al viajero

21 hacer salir

22 Despeja rayendo

23 Despensa i.

24 Despeñadero n.

CTO.

Chhatiscca, Lluchhuacca Chhutic, Lluchhuc Chhutiy, Lluchhuy

(rinri, Muttu. ChunUf Huancu rinri, Ccoro- Payuk. Payuscca Payuchiy Payuy

AUillamanta

Alli-allillamantapuni

AlUcliallamanta

Cachay

Ccatuy

Chheqquechiscca. Sicfíisicca Chheqquechiy, Sicñiy, Ttacay

Callcascca

Callcacapuy, Callcay Ccasuscca, Lliqquiscca Ccasuy, Lliqquiy

Cacharpari Cacharpariy Ccarccoy, Huicchhuy

Q(^uisuy

Micjuy-churana-huasi

Ccaccapana

ATAO.

ChutuBcca

Chutuchecc

Llustiy, Ccaranta-Ilustíiccor.

Ccaranta-chutuy. Rinriimacc Pantascca

Pantachiy, PantaiTcachíj Pantarccoy, Pantacanxor.

Pantay. AUilla, AUUlamanta AUilla man tarace Uohui-ucliuillamanta. Sattí-

sutnillamanta. Cachay, Richiy, Rerx^eacliiT.

Aviay. Ranticuy, Tocuchiy, Raati-

curccoy. Haichiseca, Checccscca Cuece erccoy, Usuchiy, Mac^-

cherccoy. Cfaaquin-sintiscca ,, sintirccoy Lliquipasccá, Chamccascca Chillpiyay, Lliqnipaj. Lliqvr

ccoy. Aviai, Aviarccoi Aviay, Avianxoy Ccarccoy, Ccarccorccoy, H»»-

cliuy, Huiscliurccoy. Lluchuy, Horccoy Micui-chnrana-huasi Ccacca, Ccacca-ccacca

1 T-rípis3a

2 T-hpicca

3 T-ripiv, T-rípilny»Utaiita-

iulttluj.

4 Mana'linliya

5 Pantaasa

6 Pantachiy

7 Pantalny, Pantay, Pan-

tacaluy.

8 AllUla, Allillap

9 Chaip-allillap

10 UcaucHtcüucliap, Ssutui-

ssatuillap.

11 Cat-ray; Lilachiy, A-

lapacuy.

12 I^anticuy, Camacachiy,

Pttchucachiy.

13 Huichissa, (Jsu^hissa

14 Hokliiiay, MáchUuy, U-

sacáiy.

15 T-ra((tiin-BÍntÍ83a

16 M siatíluy

17 Assyassa, Cham-hassa

18 Assyay, Aasyaluy, Latass-

yalachiy. Chtitpiclüy.

19 Alapactti. Alapacnluy

20 Alhapacuy, Compañaluy

21 Ualuy, Hal«luy, Jitay,

Jitaliiy.

22 Jnluy, Cat-rcay

23 Micai-t-mlana-htittn

24 Ha^h»-ha-ha» Branco

Lluastnsga

LlUBStUCOg

Llusttty

(sga. Mana rinriyog, ManacucUus» Pantacaasga Pantaclií Pantacuy

Des;m2Ío

Despaciulla

Uchus uclioclla d;¿3pacio

Cachay

Ranticuy

Huichissga Iluichicuy

Ratayassga Despeacuy, Ratayacuy Llachirísga Llachiri

Cacharpari Cacharpari Gargoy, Yargochi

[grur. LlagtaMgata qui c b u r i ii u a- Micuy churaiia huahi pana

ATM

Llittirata

Llittiriri

Llittiraña

Jincljo muru Chaccamucuta C hhaccamucuña Chaccamucusiña

Kcachata Sinti Kcacha Kcachataqui

Qquitamucuña

Aljamucu5a

Uillimucuta Uillimucuña

Maccurcata Phaqulnoccata Phaquinocaña Jaitamucuña

Maocurcosifia

Cacharpayana

Alismucuña

Hippirafta Juira imana Carranca

w

156

CA8T.

1 Despeñar r.

2 Despefiane v..

3 Desperdioiado— a, p.

4 De8perdiciade]>-^) 'ndj

5 Desperdiciar v.

6 Despertador— a, ^dj.

7 Despertar ▼.

8 Despertarse v;,^

9 Despierto—a, p.

10 Despiojar

11 hacerse r ry.

12 Despiojarse v. .

13 Desplegar v.

14 Desplomarse v.

15 Despoblado n.

16 Despojadc— a, adj.

17 Despojadoiv-a, aéj,

18 Despojar r.

19 Despolvar v.;

20 Desposado— a, adJ.

21 Desposarse** v.

22 Desposeer ,. i

23 Desprender t,

24 Desprenderse

25 ,, co«a sólida

evz.

Ccacciipachiy r . i

Ccaccapay

Usuchiscca, KcaniBCca. >

Usnchik, Kcaru - ». . »

Usuchiy, Kcaruy {.'»

Ric-chhachicuk . .

Ric-<.*hhachiy

Ric-chhay ';'

Ric-chhascca Usachay, Usarccoy Usachicuy

Usacuy Masttariy Urmay, Thuniy

Chhin-chhin, Purun

equechochiouk, Llattachicuk quechok, Llattanak,

equechuy, Llattanay hhapchiy, Pichay Desposascca Desposacuy

Qqucchuy

Ccapchuy, Cachaíriy Cacharicuy Ppaquícuy

ATAC.

1

Cuchpachiy

Cuchpacuy, Cnckpacaitcc?. |

Huischocuycuy. ' UHuchiscca. i

Usuchicocc, Usnchccc Usuchiy, Hicharoeojí Ric-chachRticp '.* Ric-chachiy Ric-chay, Ríc-chaixcosr, Ri^

chancuy. Ric-chasccB. •. . , Usachay. U«|icharoc(yy UsachachkUy, Usadiadúnr*

ccoy , . .«.

Usachacuv, Usachacniccoy Quichay, Mastay Urmay, Tuniy, Tonirocoy

Purun, Chunyacc, Chnaoecc.

Mana-runa- purisccan. Ccechuscca, Huaicaacca Ccechttcc, Huaicacticc, kyttc

chicucc. Ccechuy, Ccechurccoy Taspiy, Tapsiy CasarVacca Casaracny, Casaracnitcor.

DesposacuRcoy. Ccechuy

Cachaicuy, Cachariy Cacharicuy, RaqnicorceoT Allccacurocoy, Paqnicimscusr

1 Cat*rpachiy

2 Gut rpaouluy, Jitacuyouy,

Hutcapaeuy.

3 Usnchissa, Jitassa

4 Usuchi, Jita

5 Usuchiy Jit-raluy

6 Lic-chachicu

7 Lic-chachiy . -n

8 Lic-chay, Lic-chalny, Lie-

chacttluy. , . . . i.

9 Uc-cha«8a •" i .

10 Usachay, Usachaluy

11 Usachachicuy , Uaachachi-

cnluy.

12 Uaacl>acuy, Usachaculuy

13 Quit-ray, Mas^ay v

14 Tunicuy.TiHiicuiuy, Paloy,

Paluluy, Palpuluv. ' >

15 Japa, Chunya, ^PuKin-ma»

na-cassan ó pulissani

16 Ut-ríchissa. HuaiaaMa

17 Ut-ricu, Huaicacu, Abi-

chicu. •. I . ,i:!, I

18 Hit-ruy," Hit-ruiíiy ' jjj .

19 Tapsiy, Tapsiloy - . :- i > ^

20 OesposacQSsa v.^- '"■■».:>'■>

21 Caaairacuy,. Catoracultty,

Desposaculuy. -. «

22 Utriy

23 Cat-raie»y, Cat^raUy . .<

24 Cat-ralicuy, Cat ralcoluy

25 QuiptncuIíiy.Quiptacatmify

AS.

Gaga pachí Oaga pacuy

«Uchacchisssra Uchucchacheg /•

Uchucchay Ricchachicog > Ricchachf Ricchacuy

i-. 1 , ' .

.Ricchassga .Ujacuy iVJacliicuy

ciüjacucuy Quichari, Masstari Urniay, lasquírí

Chunyass^a

Gargos^ga, Guechuyasa.í^a Gargocog, Guechucog *•

Gargoy, Guechoy Tapsirí ' Ji ..

Casaracusaga Casaracuy ■- ' * "

-Goechuy

Cacharachf .Cachacasaga ; Cachacassga paquícap:

fXX. 156

Uurrancat ^alaisctayaña . Uurrancatjalacctañá- '

Ttunarata Ttunantiri Ttunnraña Spaijtahirí Ppaijttt^ña Pparjtasiña .

'■. j* -^ '

Pparjtata

Lapharafta

Lapparayaña

Lappachasiña

Síppuraña

Tincusiña

Cchusa pampa

...' J ' . '

Aparata Aparirí

Aparaña PhÍ9curaña Casarata . Casarasíña

Yraccafla Ttirirafta Ttiriccasiña Hippiccasiña

. J .

1«7 CA8T.

1 Despuej adv.

2 que vine

3 Bespul^rar v.

4 Despumado— a, p.

5 Despumar v.

6 Despnutado'-a. p-

7 Despuntar v.

8 Besqu^arado— a, adj.

9 Desquijarar y.

10 Destapado— a, p.

11 Destapar v.

12 Destaparse v.

13 Desterrar v.

14 Destetado— a, p.

15 Destetar v.

16 Destilar v.

17 Destorcer v.

18 Destorcerse v.

19 Destripado— a, p.

20 Destripar v.

21 De8troi4»do— a, cosa

sólida, p.

22 Destrosar hacer pedazos

23 papelea, telas

24 Destruido— a, p.

25 Destruir v.

01T2.

Chaymanta, Qquepata

Hamusccaymanta

Piquichay

Lakan-horccoacca

Lakanta-horccoy

Muttu

Muttuy

Ccakllascca, K'ao-chascca

Ccakllay, K*ac-chay

Quirparascca, Ccatarascca

Quirparay, Ccataray

Ccataracuy

Ccarccoy

Hanuk*asc2a

Hanuk*ay

Suttucliiy

Cutichiy

Cutircco}'

Chhunchullchascca

Chhunchullchaj'

Ppaquiscca, Cchallascca

Ppaquiy, Cchalluy Ccasuy, Lliqquiy Tucuscca, CcoUochiscca . Tucuchiy, CcoUochiy

AYA3.

i'^tita, Hk i

Ciaimanta. Hinam'^tita,

naptencca, Hinaspa. Amusccai-ccepata Piquichay Chumascca Dejpumay Ccoroscca Ccoroy

Simi-lliqtiiflcca, Caccllavca Siminta-Uiquiy, Caqaichuita-

c«cllay. Quichascca, Ccempisccfu Ma-

na-tnaitusc>a. Quichav, Quichaycoy, Ccca-

piy, Cccmpiriy Quicliacuy, Ccempiciiy, Of^

picar 2coy. Ccarccoy, Hut9chay Anticascca Aniicajr, Amtcarccoy Sutuchiv

Catuchty, Pascay Cutirccoy, Pasíacnrecoy Chanchalnln-horccosccii Chanchulcliay Paquiscca. CUecctascri.

Chatnehascca. Paquiy, Paqniíccoy Lliquirccoy, Lliquipaiccor Tucuscca, Pochucaaoca TitcuTxrcachiy, Tucoricbiy.

Chincarccachir.

1 Chaipita, Tinaptin, Jinal

Htpacta-ha.

2 Ssamussa-hipacta

3 Cat-richay

4 Chamassa, D.^spumassa

5 Chumay, Chumaluy G Curusaa. Umpassa

7 Curuy, Umpachiy

8 Chacalcunpaquissa

9 Shiniintf.-as5 iay, Cbac¿.l-

cunta-paquiy.

10 Mana-quillpassa, Mana- la r.cr 8 ^a.

Ll Alíy, Alcatay, Alcataluy, Quit ray. Áliluy.

.2 Aiciiy, Alcatacuy, Qui- t racuy.

13 Ha'Juy.Jitay

4 Anucalussa. Hu<as¡ssa

5 Huasiluy, Anucalay

6 Ssutnchiy

7 Cutichiy, Pasquiy

8 CutÜuy, t'asquiculuy

9 Alashquinnin-jultissa

0 Alash ]uinninta-)úlny

1 Paquissa, Cham-hassa

2 Paquiy, Paquihiy [luy.

3 Lat-ryay, Assyav, Assya- í CamacaJussa, Ulfussa

5 Camacachiy, U 1 1 u c h i y, Chinrachj^^

Jiña man, Chayman

Sham'):vj:npitana

Piq-jichay

C um xii.i'A

C'iumay

Mutus.-i||^a

Mutuy

C ia:a cutida

S'iiininta Uiguí

Manachapass^a, Quicliaray-

ca^. Qdic lari

Qjic'iacas.^T^a

Gar^Tv,', Aylmachi

C'iu2¡iuta ^uechusspa

C'iuchuta í^aechuy

S'iutu^hi

Cutichf cauputa

Ciitichipacuy

Agnin jorj^ossga

Agninta jorffoy

A! lapa rachi/isga. Paqniss^Ofa

Rachí, Paquí Rachiri

Huagllissga, Ullussga Hiiagllichi, Ulluchí

AYIIL

187

Ucjuata

JutVitacata

Ccutirafla

Juppoccata

Juppoccañrt

Murturata

Mutturaña

jisppirata

Jisppirate -

Janarata

Janaraña

Janarasiña

Jayaraña, Jayam quijtaña

Jayarata

Ttaccacaña, Tacaraña

Chumsuyafia

Qqueuiraña

Q(|ucuirasiñ€a

Jippillarata

Jippillaraña

Ttunantata

Ttunaraña Cchiarata Ttunantata Ttnnsiuia

4a

168

0A8T.

1 Desunido— a, /?.

2 Desunir v.

3 Desvanecerse /a cabeza

4 Desvariado— a, adj.

5 Desvariar Delirar V.

6 Desvelarse v.

7 Desventura n,

K Desvergonzadamente 9 Desvergonzado— a, ad}.

10 Desvergüenza n.

11 Desvestir v.

12 Desviado— a, p.

13 Desviar v.

14 Desyervar v.

15 Detener v.

16 Detenerse v.

17 y y en el camino

18 Detestado-a, adj.

19 Detestar v.

20 Detonar v.

21 Detrás adv.

22 De travez ady.

23 Deudo— a, pariente n.

24 Deudor— a, n.

25 que debe macho

26 Devanar y. 27: De veras ad\.

cvz.

Raquiscca, Ttacca-ttacca Raquiy, Ttaccay Urna muyuy Musphak Musphay

Cuchicuy, Ric-chharayay

Llaqui

Mana ppenccacuyhuan

Mana-ppenccacuk

Qqnellmay, Mana ppenccacuy

Llattanay

Pantascca, Pantachiscca

Pantay, Pantachij'

Ccoray

Hark'ay

Unay, Unapuy

Ccavnay

Milíascca

Millay

Ttokyay

e quepa, Qquepapi, Huasapi uinrayninta AvUu-masi, Yahuar-masi Manu Manusapa

Cururay

Checcampi, Checcanta

ATAC.

Raquisccca, Sapanchaacca

Raquiy, Raquirccoy

Urna- muyuy

Muspascca

Muspay . Muspaycachaj, Mv*

Mana-pvi&o^'

1

papacuy. Mai

lana-puñuy, atipay. Llaqui

Mana penccacuspa Mana penccacocc Mana penocacui Chutuy, Pachanta-chnturccOT

Pantapacurccoscca, P»'»'

tascca, Pantachiy, Anchuchiy Ccoray, Ccorarccoy Harcay, Harcarccoy Suj'ay, Cceparepccoy Ñanpi, Sama-cachay Millascca, Checcniscca Amiy, Millacuy, Huiscfanptj Toccyay, Toccyaxxrcoy Ccepa, Ccepan, Huasa Ccepapi, Quinraipi Avllu

Manucucc, Munu-cai Manusapa

Cururay

Checcañ, ChecciUnpi

JXW.

1 Laqaissa, Assttvsa

2 Laqni, Laquiluy, Assuchiy

3 Uma-mnyny

4 Muspasse

6 Muspay. Mnspaycat-ray, Maspapacuy.

6 Mana-puñny, Mana-pu-

fiai-atipai.

7 Llaqui

8 Mana piahacuUal

9 Mana-pinhacu

10 Mana-pinhacui

11 JJuchuy, Llusstiy, Alapa-

taluy.

12 Pantassa, Pantapacussa

L3 Pantachiy, Assuchiy

14 Húlay, Hulachaluy

15 Jalcay, Jalcaluy

16 Hipaluy, Hipaliluy, Alcay .7 Ipatialuy, Tardaliluy

8 Millassa.Jitassa^T-rinissa

9 Jitapay, Am lay, T-riniluy

0 Pat-ryay, Pat-ryaluy

1 Hipa, Haassa, Hipan

2 Hipa, Quinlait-ru

3 Ayllu, Yahuar-masi

4 Manucu, Manu-cai

5 Mannsapa, Manup-ia-

tussan. S Cuhilay 7 Chainam, Cirtumpi

Raquiss^a

Raquicuy

Uma jirunin, Muy un

Musspas^a

Musspay

ATK.

Jalt ta J.aljtayaña Muitata pcckua Chuyma chhaocata Chuyma chhaccafia

158

Ricchacussga mana punur Ccantatifia

Desgracia

Mana pengacussga Mana pengacog Mana pengacuna Llusstichi

Pantassga, Pantachissga

Pantay, Pantachi

Goriay

Jarcay, Chapay

Shuyay, Jamay (yay.

Nanichu-huallca-junaglla,Shu>

Chegnissga

Chegni

ToTueyay

Guepampa, Guepanchn

Quinraninpa

Ayllu

Yaga

Achcapita-yaga

Cururay Chegaypa

Ccoya canoafía Jan ppenccasirjama Jan ppenccani Ppenqque tucuta Isiraña

Pan tata

Pantana

Ccorachaña

Sayttayaña

Sayttasifla

Thacjuin camasiña

Uñisita

Uñisiña

Uastal cutiña

Qquepata

Ma toqqueta

Uila masi, Jilata

Manusiri

Manunchasiri

Juniraña, Quituraña Checpacha

i«9 CAST.

1 Devolver v.

[de.

2 Devorado-**, despedaza-

3 Devorar despedazar

4 ,, comer con ansia

5 ,, tras^ar

<^ ^. M elñ-ego

7 Día 17.

8 ,, cadíi

9 ,, todo el

10 ,, medio

11 ,, siguiente

12 ,, subsiguiente

13 ,, del juicio final

V. 2/np.

14

16

¿/e descanso de trábalo señalado

17

18 ¡, í/e 7a muerte

19 afe-ó/2

20 tf de oir Miia

21 í/e ayuno

22 ,, í/e 772/ cum ; ea.Co ;

23 de difunto ¡

24 aciago

cvt,

Cutichiy, Cutichipuy

Micjuscca, Millppuficca Micjurccoy, Millppurccoy Racray

Millpuy

Rupliarccoy

Ppunchau (nincuna.

Sapa ppunchati , Ppunchau-

Ppunchaiinintin

Cuse a p p u n c h a u, C h a u p i-

ppunchau. Paccarin ppunchau

Kcayantin ppunchau Hatun taripay ppunchau

Hatun puncha u, Guarday

Samana punchau

Llanik'ana-ppunchau

Vnanchascca-ppunchau

Huañuna-ppunchau

Ima ppurchaullapas

Misa uyarina-ppunchau

Ayunana-ppunchau

Ppun:hauniy

Alma -una-p punchau

Chhi iui-ppunchau

ATAO.

Ccopoy , Sayaclnpiiy . Cntii^ir

Cutichipáy. Micurccoscca Cachuy, Micurccoy Racray, Racrarccóy

Millpiiy, MillpunceoY

Ruparccoy, Tucutccór

Punchau

Sapa-punchau

Tucui- punchau

Parti-puuehau, Chaap-

punchau. Paccprinninta, Píiocarfnui*

tinta, Ccayantinta. Paccarinintin punchau Taripai-punchan, Juicio ¡to

chau. Hatun-punchau

Samana-punchau, Samamna-

puncJíau. Lia incana-puncliau, Ll j I a »-

punchau. Su tinchascca-punchau Huafiuna-punchau Imaipas, Imaillac?a Alisa uyarina punchau Ayunaxia punchan San punc!íau Ahnacunap ]"»nno'iai!T;in Mana alli:i punchau

1 Hupiiy Talcachipay, Cuti-

chipuT, Ctitíchiy. -

2 Micassa, Huapsussa

3 Mtllpüy,Cat-ru2^, Htiapsay

4 Huapacuy, Tragay,Huap-

suliiy.

5 Millpuy.Míllpuluy

6 Lupaluy, Camagaltiy

7 Pun, Muyun

8 Cada muyan

9 Tucui-muyun

10 Parti-muyun^ T-raupi-

muyun.

11 Hualantinnin, Hualantin-

ninta. L2 Hualantinnin 13 Jüicio-muyun, Talipai-

muyun. .4 Jatun-muyun, Guarda—

muyun.

5 Jamana-muyun, Jamacu-

na-muyun.

6 Lalacnna-nuiyun,Yan-hal-

muyun, Chacon-muyun.

7 Hiiíllassa-muyun ■i Huañ una- muyun

> Imaipxs, Imaflla-ha

> ^lisa uyana muyun I Ayunana muyun

f Sant'a mnyun

5 Alinn^nnap mnyun

r AI ana alllu muyun

Air;

Cutichí

MíCttssg^, Sbinshissga Mi^ruy, Shinihí Tragay

Millpuy

Rupass^a minahuan jttnag, Punchan Cada junag Tucuy junag Pulían junag

Huarey junag

Ruaran ti n

Jatun ushacag junag

Fiesta junag

Janiana junag

Arucuna junag

Huillassga junag Huanuna junag Imay junagllaga Misa huiy ana junag Mana micuna junag Huatasag, Shutinchig junag A yacnnnpa junag Sacra junag, Chi lui junag

AYM.

Cutiyaña

Ppaquirata Ppáquirafla Thataña

Occontaña

Accata

Uru

Sap uru

Tafique uru, Urpacha

Chica uru

Qquep uru

Qqueptir uru Cchina uru

Jachha uru

Samaran uru

Lurañ uru

Uñttat uru

Jiguana uru

Cunuru

Misa uru

Jan mankcan uru

H uruja

Alma uru

Qquencha uru

IS9

160

CiJST'

1 Día venturoso

2 Diablo 1.

3 4 5

6

7 8 9

hijo del frs,

oye! frs, que se lo lleve el

aquel es un frs. A qué vienes le sacaré su que me cargue el hacer tra-

10 Diabluras

vesuras.

11 Diadema n.

12 Diamante n.

13 Diariamente ad\.

14 Diarrea n.

15 DiaS toáoslos

16 y, continuados

17 interpolados .

18 ,, a los dos siguientes

19 Diciembre

20 Dicha n.

21 Dicho—a, p.

22 Dichoso— a,

23 Dicen frase

099-

Cusi-pptinchau Supay

(httachawxan, Supaypa-huahuan, Supaypa- Yau-sakra! Yau-supaj'f Supay-apacliun

Supa3'clia-cbacca3'!

Yau bupay-imamanhamunqui

Supay ni utam horccosac

Supay-apahuachun

Sakraycachay, Tuquiycachay

Tupa ccochor Yurak umiña

Ppunchau ppunchau

Kquechay

Ppunchau-punchau

Ppunchau-ppunchau-

Mittan-mittan ppunchau

Mincchantin

Raymi, Diciembre quilla

Sami

Ñiscca

Samiyok

Ñibpan-ñii cu

ATA«.

Cusí punchatt Supai, Auooa, Diablo

1

Supaipa^huachasccan

Au-Sttpay!

Supai-apachun, Apaccpco-a*

pachun. Supaimi-huacca Imaman hamunqui supay Su pal nii) tam-horccasaoc' Supay apahuachun Tuquicacbav, Manaruranacs- |

nata rurai*' Diadema Llipipicc-rumi, Llipipiquiacr-

rumi, Ac-chimucc-rumi. Sapa-punchaUfCcayan-ccayají

Ccecba

Ccayan-ccayan-punchan Sapa<punclíau, Ccatmacocc^

Sunchan. Dca-alkrca-punchaocuna

Minchantinta, Minchanta

Diciembre-qui lia Cusicui, Cusi-aanit Niscca, Hmllascca Cusi-samiyocc, CasiscscaQa, A*

llinlla-cacui. Nincu

jxíjr

1 Cushi muyun

2 Asr-sia, A-hua, Achata,

Suiíai.

3 Sapaipa,-huat-ras8an

4 Jau-Supai!

5 Supai-apachun

6 Supaimi huic ha

7 Imaman ssamunqui ahua

8 Supainititam-julussa

9 Supay apaniachun JO Mana-lulanacta-lulaí

11 Diadema

12 Llipipiquia-lumi,Ac-chimu-

lumi.

13 Cada-muyun, Haalan-

haalán.

4 Hit-ra

5 Hualan-hualan

S Cada-muyun. Hatinacu- muyun.

7 Pat-rca-pat— rca-mu- yancuna.

i Hualantin-ninta, Hualap- hualantinnin.

í Diciembre-quilla

^ Cushi, Cushicui

. Nissa, Huillássa Cushi-cushilla, Cuáhicussa-

lla, Cuship-juntassalla. Nipacun

A».

Cushicunapa junag Supay

Supaypa huahuan ¡Huillay, Supay! Supay apacuchuxi

Supaymi tagaygá Imamánta shamtmaui supay Supay ninta jorgosha Supay apamachun Mana socegar, Tucuy ta yaga-

chí. Diadema Yurag Ilipipeg rumi '

Tucuy junagnintin

Guecha

Tucuy junagcuna

Gatipassga junagcuna

Tallussga junagcuna

Ishcay jti'nagman

Diciembre

Cushicuna ,

Nissga, Rimacussga

Fortunayog

Ñiyan

ÁYM.

160

Suma uru Supaya

Supayan uauapa Isttam supaya ^ Supay ápáspam '

Ma süpa^^au <íciríri Cunarus juthta su^^aya Supayam apsuma Supay kqnep.itpaii

Lliphi

Jancco osípi ccala ^'

Sapurn "' .

Uicchu chhacca Taqque uru Sapuru

Mayquipuru

Ccarurunaca

Diciembre Cusí alltna Sata Cusisita

Sapjeua ' ^ ' *

m

GAST.

1 Dicen que es él

2 que él no és ü que

4 que

5 queyó

6 qrne es broma

7 ,, dfe broma

S ,, ^líc /i/i^ faena 9 Diciendo ancZ/i/?

10 Diente n.

11 ,, molar

12 Dientes ^^/r co/} /os

13 hablar entre

14 primero son mis—

t/t/e mis parientes.

15 ,, mostrarlos ame- nazando.

16 Diestra n.

17 a</r.

18 Diestramente

19 Diestro— a, adj.

20 ,, á—y siniestro

21 //evar del

22 Diez ac//

23 de diez en

24 íoc/os l(*s 2.5 so/o /os

26 so/o

27 veces

28 ,, cerca de— anos

29 ., jnás de— años

30 Diezmado— a, ar//.

GUZ.

Pavsi, Paypunis, Payllas

Manas payelm

As, Chayhinas

Cea m si

Ñoccas

Ñiyllas-ñincu

Ñiyllan-ñincu

Faynas canea

Ñispas-ñin'ju, Ñichcanciis

Quiru

Huacco, Maran-quini

Caniy, Canirccoy, Cjachuy

Thutupacuy

Aylluycunarakchus (|uiruy ci

narakchus. Allccorayacuy

Paña

Pañañeqqtie

Yachavhuan, Yacliayllahuan

Yachak, Caniayok

Pañantapas-ilokquentapas

Pañanpa-pusay

Chunca

Chuncanca, Chuncaincanca

Chuncantin

Chuncantillan

Chuncalla

Chunca cutí, Chunca mita

Chunca chica huata

Chunca curac huata

Chuncachascca

ATAC.

Paisi

Manas-paichu

As, Chaina i

Ccamtíi

Ñoccas

Hurlallam-nincu

Yancallam -nincu

Llamcaimi can-ninrom

Rimastin-purincu

Quiru

Quiru huaccu

Canipacuy, CMnipacunxiy

Simin ucupi rini-ipaMcc

Quiruicunavafcnii aylla'. "-

manta. CanichupacuY

Allccc-maqui, Pafia-rioc.v.'

Pafta-ñeccen

Allin ruruscca

Yachacc

Ailec/min-hic!iu jrmín

Pusay, A^'.iay

Chunca

Cchunca-cliunoa manta

Llapa-chun(*antin

Chunca- cacclla

Chuncalla

Chunca-cuti, Chunca-mita

Yacca-«hunca-huata

Chunca huata misr.ia

Chuncac^iasoca

1 Paissi, Assi

2 Manas»-paichii

3 Assi. Chajbushi

4 Hamssi

5 Va-ass

6 Nillass-tiipaGUii

7 Nillaiti-nipactin

8 Painass can ha

9 Nitfrtinmi imlipacttn

10 Quila

11 Unahasu quitu

12 Canipacajr, Canípacnluy

13 $hitnin4ttHUru-linin7

14 Qiiilucanalaiini*>a7ll « c n -

napita.

15 Cat-mpactiy

16 AUi-maqui, AUulado

17 ,

18 AlHfi-lulaasa

19 Yat-ra

20 Alliman-ichnman

21 Pussay, Jant-ray, Aysay 12 T-runca

53 T-rnnca^t-runcallap

54 Llapa t-muca t5 T-mncacalla 16 T-runcalla

7 T-ronca ctiti S T-rnnca*huatariti 9 T-mn^lmata-'tmisiiin O T-rtincachassa

AV.

Paymi niyan Manara paychu niyan Anmi paymi niyan Gamshi canqui NoKash calla Pocllacnyllapaa niyan Pucllarllam niyacian Faena arushi can Cheynirnie puricnyan Quiru

Huaco quiru Canicuy

euirun rurinchu rímaot^ nirucnnaran, Ayllucunapita

Qnirnnta canicogmi ricachicnn

AUicag mnqui

Alli vac'hag

Yacnayllapa

Yachag

PañantapA9, Mognentapat

Panampa pushay

Chunca

Chunca chuncacama

Chuncantin

Chuncallacuna

Chnncalla

Chnncacuti

Chunca huatanú

Chunca huatapita paaanmí

Chuncacassga

ATMi

MI

Jnpau sapjaMi

Janoy ufuiquit -sapiena

Uecamau aap^cuá

Jumatau sisópna .

Nayatua sapjeua

Saticait saqirtia;

Saucat sapje

Luranau utji sa^jjeua

Uecamau aasisipje .

K cachi

Akjo kcaohi \. '•

Kcachkiaca, l^aownipí IniraAa

Chochaña [

Nairacatanfecachinacaja, Ucía-

ta «Ua mariflafaJA* < Kcaehinacapampi ananitu

' , . -*':"^:\ ;

Artofauymant'

AríchuymaAJaot)* :>, '-i

Uacttayiri

Cupitacheocant.; i.j.i'í '

Jiaccaña

Tunca ' ' r .

Tuncat tnocata

Taqque tvncanaca

Tuncanacaqui

Tuncaqui ' ,

Tunca cutí

Tunca niaijama .;

Tunca nwint jakaampi

Tucusita 4L

M2

QftBT.

1 Diezmador-a^

2 Diesmar Sacar de diex uno

3 Pieimü adj.

4 Diei millonet

5 Difitmado— a,

6 BifEimador

7 Difunar a.

adj*.

8 Diferente aéj. ^ Biftrida-4i, p.-

10 Diferir v. .

11 DiAeU «4.

12 Difl<»lmente &dx.

13 Diflcnltad poner

14 DificuitosañmHte «<ív.

15 Diflcultoso-^ . «4r.

16 Diftuidid»-*^, -p.

17 Difundir

18 Diñinto— a, n.

19 Digna--a, ««//.<

20 no soy^^*dc ti

21 Dilapldadcr'

22 Dilapidador

23 Dilapidar

24 Diligente

25 DBi|eiitemente

26 Dmiido— a, p.

BUZ.

Chuncacliak *

Chuncacl)«iy Chhuca hu€LraQcca Chunca hunu

[nascca. Honran*qquechtuiCca, Hayan- Honra-qquechuc, üyannkk

lionra-qquecUuy, Uyannay

Chacu

equepachiscca quepachiy Basa Sasata, Ñak'ayta

Sasachay

Sasa sasata

Sasa

Mirachiscca, Chheqquechiscca

Mirachiy, Cheqquecliiy, Mis-

mirccoy. Aya, Huañuk Caman

Mananí camayquicliu cani Kcaruscca Kcaruk

Kcaruv, Yauyachiy K'uchi K'iichUla Chiilluchiscca

ATAC.

Cliuncachacc Chuncachay Chunca hnaraQ]<a Chunca hunu

Honran-ccecbnsoca Honran-quitacc, Honra»-

ccechucc. Huasaohay, Hnasampi-nma)

Ccepampi-rimay. Sapacc, Huc

Asuchtacca, SuchtxJiiiocfl Suyachiy» Unajarccachiy Sasa, Sasa-mrfMia Sasata, Sasallataña, Ñacaiu.

Ñacaillataña, Sasachacui, Ñacaricni Ñaca-ñacaita, Sasa saaata Sasa ó ñacaimrana Mirachiscca, Mismir-

ccachiscca Mirachiy, Yachachiy, Recc»-

chiy, Mismichiy. Aya, Huañuscca Camaccoin, AUin Manam-camaccniquiclin cam Usuchiscca Usuchicc

Huischuy, Hnischurccor Tuqui-tuqui, Viro Utccailla, Cuidadullalman Chullu8cca

jiiir.v

1 T-niAcacháca

2 T-nuicachay

3 Tmficop-bnaliUi-ha .

4 T-runca-hnalf^a-ha p-h ii a -

lan-ban.

5 Honran ut^rísaa

6 Honra at-ci. Honran-

Qstichi.

7 Httassaplimajr, Mapa- a -

UimpH|uidachicu« SJucJapa . d Aasuchiasa, Jitassa 10 Alcachiy, Unacachiy ^1 Sasa, Sasa-lulana ^2 Sasacta, Ñacaita, Ñacai-

llactafa.

3 SasamaLui, Ñacalicai

4 Ñaca-ñacaita, Sasactala ^ Ñacaita lulaoa, Sasa .

Milachissa, Mismichissa

7 Müachiy, Lisichiy, Yat-ra-

chiy, Mism^cho .

8 Aya, Huañussa

^ Camanm, AHin [cá.

) Manaip-hampa-dignuchu- l Jitassa, Pdchucassa ' Jita, Malverca ^ Jitay, Jitaluy ¡^ Mana-puñucn-nuna, Víyo » Amsailla» Cuidadohuan . ChuUuch"

4H.

Chuncacheg Chuncachi Cbopca buaranga Chunca unu

Honran gnechussga Hoor9;guccliiicog

Honrata guechuy

Jiic, Juc

Guepachissga, Shuyachissga

Guepachf, Shuyacbí

Mana fácil rurana, Ñacan'á

Ñacacusspa

Sa ^ycacbi Jarcananta churay

Ni^acttypami

Nt\xay rurana

Mirassga

Mirachí

Aya, Huañusga

Caman

Mana gampanucbacáñoga

Ushacachiyasgá

Usbacachicog

Ushacachí [runa.

Ashcaglla puricog, Ruracog-

Cheylla, Cheylla puricuy. .

Chtülussga, Yacuyassga .

.4TK 162

Tucttairi

Tucuyaña

Tunca narancca

Tunca uarancanuaranccapa

Arujuata . Arujuayirí

Arujuafta

Yacca

Yaccacháta

Yaccncbaña

Ccbamapini

Ccbamapinjama

Ccbamayaña Jaritba Ccbamana Taqquenir yatiyata

Taqquenir yatiyaña

A maya

Ccbupichata [siña.

Janitnaccbupicliata yausaflac

Putamucuta

Putamuctairi

Putamuctayaña

Kcapa

Kcapacjama

Chullucliita

m CAST.

1 Diluir V.

2 Diluvio ».

3 Dimanar v. imp.

4 Dimensión n.

6 Dimidiado— a, p.

6 Dimidiador— a, adj.

7 Dimidiar v, s Diminuto— a,

9 pequeñito—a^

10 Dineral n,

11 Dinero

12 Dióle

13 Dios

14 Criador

15 Soberano^

16 Altísimo

17 Señor

18 Eterno

19 Infinito

20 Inmenso

21

Incomprensible

22 Poderoso

23 Omnipotente

24 ,, Misericordioso

25 Justo

26 Sa6/o

oirz.

Chulluchij

Llokllay-para, Chhallfillallay-

para. Lloksimuy Tupu

Ppatmiacca Chhcktascca Ppatmik, Chhektak Pnatmiy, Chhektay Huchhuylla Huchhuy challa

Achca-ccollqque CcoUqque Ccoytacca cconmi Diost

Cantak Dios

Ccollanan Dios

Ccapak Dios

Apu Dios

Huiñay cak Dios

Mana ppuchu cayniok Dios

Hinantin pachapi cak Dios

Mana tarípay atina Dios

Atipak Dios Llapa atipak Dios Cjuyapayak Dios Cuscachak Dios Llapa yachak Dios

ATAO.

Chulluchiy, Chnllurccadiiy

Sinchi-pBTR, Dilnrío, Man»**

marístin-parai. Lloccsimuy Tupu, Chica Chaupimanta raqtiescca Chaupimanta-raquccc Cuturccoy, Raquiy Llumpai-tacsa, Táosachalbí Llumpai-uchuilla^ Acapa. Ao-

pachalla, Ñntu. Chicaclalii. Achca-ccoUcce Ccollccc

Ccoy tacca-cconm i Pactiacamacc, Cea pace. Ce»

pacc-Yayanchic, Apa, Dios. Unanchacucc Dios Ccollanan Dios Ccapacc Dios Amunchic Dfos Huiñai causacc Dios Mana puchocacc Dios Hinantin pachapi Dios

Mana reccsei-atipana Dkis

Ccapacc-Diosntncbic Llapa-atipacc Dios Cuyapayacocc Dios Cuscachacocc Dios Llapan-yachacc Dios

Jim.

1 Chnlluchiy/ Chtxlltiy-

calachig.

2 Yap^tanniiiaí, Tu*:ailttti-

mnyaDaintiii tammia.

3 YalurauT

4 Tupu, Chica

5 Partissa, Laquissa

6 Partí, Laqui

7 Catuy, Catachir, Laquilay S Yap'tacssa, Tacssalla

9 Uchudia, Acapalla, Ñutii

10 Achca-htltai

11 Hiílai

12 Huyta-há-hanmi

13 Taita Dios, Apu Dios, Dios,

Lulamaninchic» L4 Camac Dios, Unancha Dios L5 CoUanan Dios L6 Capac Dios l7 Apu Dios, Atnunchic Dios

8 H uiñai causa Dios

9 Mana puchucainitt Dios

!0 Jinántinpachapi Dios, Tacui-imacunat-rucá

1 Mana<coniprindi-atipana-

Dios.

2 Poderoso Dio 3,Tnctii atipa

3 I^lapa atipa Dios i- Cuyapacu Dios

> Cuscachá Dios

> Lrlapati yat-ra Dios

AS

Chulluchí, Yacuyachí

LlogUacag allapa tamia

Llogshimuy

Tupu

Chanpipita paquisaga

Chaupipita paquico¿^

Chaupipíta paquí

Uchuclla, ücnujllaylla

IcbicUa

Guelleycama Guellay Goycussga Dios

Catnag Dios

Tttcuy janampa Dios

Capac Dios

Apu Dios

Mana liuañucog DIoi

Mana m hacag Dios

Mana tupuna Dios

ATlf.

Chulluchiña

Jalla jan apaocasirt

Urna ppuchu Tupuña Payar jaljtata Payar jaljtiri Payar ja^ taña JisKcapini Jiskquita

AUoi ccoUqque Ccollqque Ccollqque churata Diosa

Taque luriro

CkoUana

Alaj paoha

Uirajoc'ha

Uiflaya

Jan tucusiri

Jacchapini

íes

Mana imamanpis tincog Dios Jan, Uñtañjama

Atipag Dios

Llapantanta atipag Dios Cuyapacog Dios Justo Dios Tucuyta yachag Dios

Taqque atipiri

Ccancana, Taküe chaamachírí

Ccuyapayasiri

Checcaccusccachiri

Taíique yatiri

IM

CA8T.

1 Dios Padre

3 ,, Espirita Santo

4 dar culto A

5 Dirigir instruir

6 acompañar

7 Disciplina n.

8 Disciplinarse atotarsc

9 Discípulo— a n.

10 Discordias

1 1 Discreto— a, ádj: '

12 Diseoable

13 Disecar v.

14 Discurrir

15 Disecado— a, p. ^^

16 Disecador— a, adi,

17 Disecar v.

18 Diseminado— a, p.

19 Diseminador— a, ácV.

20 Diseminar n.

21 Disforme muy grande

22 Disfrazado-^, p.

23 Disfrazarse ▼.

24 Disgregar

25 DisgnstadO'-ft, p.

cirz.

Dios, Yaya

Dios, Churi

Dios Espirita Santo

Diosta yupaychey, Diosta mu-

chhay. '

Yachachíy Pusay, Pasarccoy Asutti Asutticuy

Yachacuk, Yachaymanacnc Chhecmiy, Chhceminactiy Chanin runa, Yuvayniok runa Chhaquiríchinalfa

Chhaquirichiy Puriymanay, Yuyaymanay

ChaquichÍ0oca,CharquichÍ8cca Chhaquichik, Chharquichik Chhaquichiy, Chharqttichiy' Tarpuscca, Chheqquechiscca. Tarpuk, Tacak, Cnheqquechek Tarpuy .Ttacay ,Chheqquechiy Hatun caray Saynatascca

Saynatacuy

Raquiy, Sapac chay, Horccoy

A 111 i seca Phifíascca

ATAO.

Taitanchic Diot

Dios-Churi

Dios Bspiritii 8anto

Dioe-cuyaj, Dioe-miMftacsT,

Dios-ccayachaccocc Yachachíy, Reccsidiij : Púsay Azoté Asuticny, Huacctacuy

Yachacucc. Piñanascca, Piñanacui Allin- tantiacc Chaquichinalla, ChaqnichK

pabsUa. Cüaquiehiy Yuyaymanay

Chaquichiscca

Chaquichecc

Cnáqmehiy

Huiciiichiscca. Huichiacca

Huichichioc

Tarpuy, Yapuy^ Maccnchiy

Hatun-carai, Cfakan^arai

Pantachicotfoca

Pantachicny, Pacaeay Raquiy, Sapácc-cfaay, Amdtn-'

chiy, Horccoy, Camjachiy. Aniirccoscca, Piftaaeca, Üa-

quiscca Pisipascca.

1 TaHanchic DÍQ3

2 DiosChuIi

3 Dios Espíritu Santo 4* Diov mañacoj

5 Yat-rachiy, Ustchiy

6 Pussay

7 Amti

8 T-rachicuy, Choquiticuy,

Aisuticuy.

9 Yat-racu

10 Piñanactissa, PiAaDaeui

XI AUi-yaim^i-nuna

12 ChaqaichipaMiUa, Pática-

passlla. J.3 Chaquichly 1.4 Yalpat-racuy, Yalpa-

cat-ray. X^ Chaquichisaa. 1 G Chaquichi. Pauca X T Chaouich^, Paucay X 3 H nichissa, Calu caíussa X9 Htticbi Talpit

Talpuy, Yapuy, Macbiy Jatancarai, C^ica jatun . Pan tachic nsya. J ik: maoy a-

cu8sa« Pantachip cay. f*antaclúciiy, Pacacny I^aquiy, Assuchiy» Julny,

Retirachiy, Apartay. J'iilasaa. Uaqúissa, Pishi- passa.

2t> Z¿X

A A».

Yaya Dio^. ,

Churi Dios Hipirit]» Santo Dios Diosta muchay -

YachacUí. Huallquí, Pushay Ashnti Ashuticuy

Yachacog Piftanacuy Upallallá nina Cnaquichina

Chaquichi Punpacuy

Chaquichissga

Chaquichina

Chaquichi

Tarpussga, Mashtássga

Tarpog, Mashtag

Tarpuy, Moshtay

Jatuucaray

Pantachicussga

Pantachicuy Raquiri

Piñasga

AYU.

Auquí Yokca

Espíritu San^o , Juancca.^a

Yatichaña Comppantaña Asuttesiña . Asuttistir

Yateqqueri Yanccanaca Amucttiri Tejsuñjama

Tejsofta Amuyasiñ^

Tejsuta Tejsuri Tejsuña Uarata . Uarayiri"' U araña Sin ti jacha' Socc(x:hasita

Soccochasiña Yaccachaña

Kquellisita

m

165 CA8T.

1 Dislatar V.

2 Disgustarse

3 Disidente ad/.

4- Disidir Y.

5 Disimulador-^ adj.

6 Disimular v.

7 Disipador— a,

8 Disipar Y.

9 Dislocado— a p.

10 Dislocarse v.

11 Disminuido—a, p.

12 Disminuir v.

13 Disolutivo— a, arfj. i4.-Disoluto-a,

15 Disolver desleír t.

16 «Disolverse 17|>Disparar el arma i8.Disparatar

19 Dispersar

20 Disperso— a, p.

21 Dispertadol^-a, ndj

22 Dispertar v.

23 Disponer

24 Disponerse

CVZ-

Amichiv, Piíiñachiy

Amicapuy, Phiñacapay Mana uyacuk

Raquicuy, Ttaccacuy

Macmicuk

Mucmicuy, Pacay

Kcaru, Hauyra maqui Kcaruy

Kqnehuiscca Kquehuicuy Pisiyascca

Pisiyay, Yauj'av

Chulluchik

Huachuk-soncco

Chulhichiy

Chullupuy

Illapay, Tokyachiy

Hapllaycachay, Lakiay

Chhcqquechiy

Chlieqquek, Chheqquechiscca

Kic-chhachik

Ric-chhay, Ric-chhariy

Camaríy

Camaricuy

ATAC.

Piñachiy, Llaquidisy, Pisipar-

ccachiy. Piñacur^coy, L4aqiiic«rrcoT Ayccccucc, Ancfancocr, Híi«-

oceruna. Racjuicuy, Sta. IfrlcMa jad» cliisccanta-ma na^ifti j^mnoar Sonsotucucc, Mana-yacfaacc-

tucncc» Pacacc. Sonsotacny, Mana-jarhaoct»

cuy, Pacay Upallacintcoy. Htiiflcbtiec, Hoischiarccorc' Huischuy^ HuischvrccoT.

Huaira]iiittf^.aparocacl&T. Mocceacca

Moccacuy, Moocacurceor Pisichascca, ChintScliÍK«a

Pisiyay, Pisiyachiy Chulluchecc Ccanm. Ccacha Chnlluchiy

ChuUncuy, Ckollucarccoy Toecyachiy

Yaiicea cuna ruray rímay Checccy , Checcercéaciiiy ' ChcüCUBCca

Ric-chachccc, Ric^hachicoco Ric-chacbíy Churay, Chararccoy CamaHcuy, Allioliáciiy, Cln- rarietiy ,'Characay .

JUJf.

1 Piñacliiy, LlaquichiT, Pi»-

hipalachiy.

2 Piñaculuy. Llaquículuy

3 Hereje-nuna, Diablop-

nunan.

4 Santa-Igle 8 i a-y a t r a c h i-

ssanta-mana-criy- múnay .

5 Sonsotucu, Mana-yat-rá-

tucu, Paca.

6 Sonsotucuy, Mana-yat-ra-

tucuv. Pacay.

7 Jitatu,Huauyahuanapachi

8 Jitaluy, Huahuyahaan-

pucachiy.

9 Hihuissa, Másissa

10 Mu-hfluy, Mu-hiculuy

11 Pishiyalachi3sa, Tacssa-

chissa.

12 Pishiluy, Pjsliichiy

13 Chulluchí

14 Hanla, Cuchi

15 Chulluchiy

16 Chullucov, Challaculny

17 Pat-ryachiy, Tiray

1 8 Yanhalcuna-limay ó lulay

19 Aichiy, Pintichiy

20 Atssa, Pinti8sa,' Desertor

21 L¡c-chachi, Lic-chachicu ^^ Lic-chachiy, Lie -chalí

23 T-rulay.T-rulaluy,\llichay

24 T-rulacuy, T-rulapacuy,

Allichacuy.

AV.

ÍTM.

185

Piñachí

KquelHsida

Piñacny * Kquellistua

Santa iglesia yachachicon- Ttaccasita

j^ampita raquicog. Santa If^lesia yachachicon- Ttaccacasiña

gampita raquicay. Mana yachagtucog

Mana yachagtucuy

Jitaracog Jitaray

Mogocassga

Mogocoy

Pishicassga

Ptshicachí

Chulluchina

Ganra gacha

Challuycachi

Chullucuy

Illapata pashtachí

Llu tanta rimacny

Huichuri

Huichicassga

Ricchachícog

Ricchachi

Camacachi

Camaricuy

Amuqui mutusiri

A muquí mntusiña

Ccochujuasíri Ccochujuasiña

Machejtata Machejtaña Jískcachata

Jískcachaña

Cayuita

Yauripara

Pituña

Pitusíñr^

lUaptahaña

Loqqueraña

Jalamucuyafía

Jalamucuta

Ppaijtairí

Pparjtaflifla

Uaquichaña

Uaquichasiña

4S _

166 CAST.

1 Disputa fl-

2 Disputar y.

3 Distancia

4 ,, de tv casa a la

mía hay

5 está á un día de

6 Distante p.

7 »» á cuántas leguas?

8

está á 15 leguas

9 está muy

10 Distin^ble etdj,

11 Distinguir v.

12 Distintiyo n.

13 Distinto— «y adj.

14 Distraerse t.

15 Distribuido— a, adj.

16 Distribuidor— a, p.

17 Distribuir v.

18 la comida

19 Divagar v.

20 Diverso— a,

21 Diversidad ad}.

CTTZ.

Cliuranacuy, Cutipanacuy

Churanacuy, Cutipanacuy, Ni-

nacuy. Car u -cay Huasiy-quimanta ñocc a k p a-

man carum. Huc ppunchau purina carupi

Caru

Hayk'a tupu carupi?

Chunca pichccayok tupu-

carupi. Caru-carupim Reksinalla Keksiy, Ricuy

Unancha, Puyllu, Cliinipn Huc-ñirak

Mana-uyariy [rascca.

Raquiscca, Aypuscca, Achu- Raquik, Aypuk, Achurak Raquiy, Aypuy, Achuray

Ccaray, Achuray, Achurariy Pantaycachay, Musphay-

cachay. Chacu Imaymana, Ñauraymana

ATAC.

Pleittti, Peligracui, Ruidui Ni-

nacui. Pleituy, Peligracuy, Rmdnj

Chica, Hiña af. Huasiquimanta, ha as ira As-

cca-carum. Huc-punchau-pur i n a-chica.

H uc-puncha u-purina-hina. Caru, Carucacc, Camcharacc Haica legua carutacc

Chunca pichccayoc Icgoa-

carum. Llumpai-caru Reccsepaslla, ReccsenaHa Reccsiy, Reccscrccoy, Ricur

Chimpu

Sapacc, Huc, Hnctacc, Sa-

pacctacc. Puñurccoy, Mana-yayay Aypuscca Aypucc, Raquecc Aypuy, Raquiy, Raqnipaj.

Aypurccoy, Chaccacuy, Taccay, Ccaracwr Pantay, Pantaycachay, M«¿

paycachay. Sapacc Tucui-ric-chacc, Tucoi-mana-

neracc.

JJTK.

1 Pkitui, Ruidui, Ninacui

2 Pleituy, Rtiiduy, Chalana^

cuy, Ninacuy.

3 Chica, Jiña af.

4 Huasiquipita huasiman—

calum.

5 Juc-mtiyan-palina-chica,

Juc-mayun-puHna-jiná, f> Cala, Calula, Ancha-calu

7 Ayca U^acl catatan? Ay.

ca lega a ñutan?

8 T-runca-pichayu-leguam

9 Yap-cala, Calalami

0 Lisipa^slla

1 Lisíj, Lisiluy, Lisicalay,

Lrícay.

2 I^isinapa

5 Japa, Juc, Jucmi, Japámi

t Pufitiluy, Manayalpay » Aypassa Aypu, Laqui

Aypuy, Laquiy, Laquipay,

Aypaluy. Alay, Alacay, T-racacuy JPa.ntay, Pantaycat-ray,

Muspaycat-ray. J'^i.pa^ JUC nila Tiaciií-Hc-cha, Tucai-mana- lic-cha, Llapa-iic-cha.

Air.

Riman acuy, Pleytuy

Cutipanacuy rimacnr

Cara cajr

Huahiquipita nogapaman ca-

rurallan. Juc junaglla purillam

Carum

¿Ayca leguachuta?

ATM.

160

Parlasipje Parlasíña

Jaya

Jayau utajata utamar^ja

May uní sarañahua

Jayaua Ccauja tupuza?

Chunca pichga leguachumi Tunca ppesccan tupurua

Allapa caruchumi Ricanarallam Ricarí, Reguerí

Reguenan Jucnirag

Mana atiendeg Aypusaiga Aypucog Aypuy

Micuyta aypuy

Pan taycachar puri c o g, Y a r-

pacog. Juc-nira^ Tucuy-nirag

Ja^anquiua Uñjaftjama Uñjaña

Unttafiapa Maycca

MuspharasiAa Laquita Laquiriri Laquiraña

Mancka laqutña Maijttaña

Maija Maijanaca

167

CAST.

CUZ.

1 Dividido— a,

2 Dividir en partes

3

hacer

4 Dividirse

5 mutuamente

6 Divieso /i.

7 Divisa señal

8 poner la

9 ponerse la

10 Divisar ver v.

11 Divisible adj.

12 División

13 de ríos

14 de caminos

15 Divorciado-'a, p.

16 Divorciar v.

17 Divorciarse

18 Divulgar

19 Diz fr.

20 Dobladamente

adv.

21 Doblada persona

22 Doblado— a, p.

23 Doblar telas

24 e/ capital

Raquú Raquiy

Raquichiy

Raquicuy

Raquinacuy

Chhupu

Unancha, Chimpu, Puyllu

Unanchay, Chimpuy, Puylluy

Unanchacuy

Ricuy

Raquina, Aypuna

Pallcca Pallcca mayu Pallcca-ñan

Ttaccanascca, Huesqque Ttaccay, Ttaccapuy

Ttaccanacuy, Huesqquetucuy Huillaycachacuy

Ñispa-ñincu Iscayaspa

Tapara- soncco Patarascca, Taparascca Pataray, Taparay Mirachiy

AYAC,

Raqttiscca, Parttacca Raquiy, Raquirocoy, Aypnj.

Aypurccoy, Raquichiy, RaquirccacbÍT,AT-

puchiy, Aypurccachiy. * Raquicuy, Raquicurccoy Raquinacuy, Raquinacurccoj Chupu

Chimpu, Siñal Chimpuy, Chimpurccoy Siñalta-churacuy

Ricuy, Ccahuay, Ccahuarir

Raqui nalla, RaquipasUa. Par-

tinalla. Raquinacui Mayup raquinacuinin Ñampa-raq uinacuinin Raquinacuscca Raquiy, Raíjuirccoy, Casara»-

ccatk raquirccoy, Raquicuy, Raquicurccov Huillaycachacuy, Huil 1 a pa-

cuy, Huillapacurccoy. Nincu, Nincutacc Iscaiyaaccata, Iscaipata, Is-

caiman-patarasccata. Iscai-soncco Patarascca Pataray, Patararccoy Mirachiy

J

jxnr.

1 Laquissa. Partissa

2 Laquij, Laqniluy, Ajptty,

Ay-puiny.

3 Laquichiy, Laquicalac-ii^

Aypucbiy, Aypuycalacbíy

4 Laquicay, Laquiculuy

5 LaquinacuVfLaquinaculuy

6 Chupu

7 Séiia], Marca, Chapa

8 Siñalay Siñalaluy,¿!iapay

9 Unanchacuy, Siñalta-

t-rulacuy. D Licay, Licaluy, Licay-

cat-ray. 1 Laqtiipasslla, Partinalla

Z Laquinacui ) Mayup-laquinacuinin t Camtnup-laquinacuinin i Laquissa, Lafjuinacussa ) Laqaiy, Laquilny, Casara-

ssacta-laquüuy. ^ La^uicuy, Laquinaculuy ¡ Huillaycat-raca.^, Huilla-

pacay, Huillaoulay ' Nipacun, Nipacuntan ' Is icaita, Ishcaipa-pata- lassacta.

Ishcai-ssun-hn

Pcitalassa, Doblas^a

pAtalaluy, Dúblay

Milachiy

AH.

Raittissga, Pullancbassga Raqut

Raquichí

Raquicuy Raquinacay Chupu Señal, Hitu Señalta churay Se^alacuy

Ricachacuy

Raquina

Raquinalli Mayu raquinacunan Nani raqui nacunan Casado raquinacussga Casadocuna raquinacuchi

Casadocuna raqui na'^uyan Huillaycachay, Rimaicachay

Ninoutag Ishcaycassga

Ishcay shongo Doblassga, Pitussga Doblaicuy Mirarcachi guellayninta

ATM.

Jaljata Jaljaña

Jaljayaña

Jaljasifla JaQasiñani Chupu Unttañapa Unttañ uscufta Unttañ uscusiña

Unjaña

Laquirat\jania

Laqniña

Unía laquirata

Thaqui ttahcankat^

Jaljtata

Jaljtaña

Jaljt asina Taqqüeruyatiyañ^

Sapjeu Sukcañjama

Kcumuntata Sukctata Sukctapifta CcoUqüeji patata

167

J

168

CAST

oirz.

1 Doblarse

telas.

2 Doble de grueso espesor

3 Doblez engaño

4 Doce adf, 6 Docente

6 Dócil

7 ,, cosa blanda

8 Docto— a, n.

9 Doctrina enseñanza

10 Dostrinaior— a, adj.

11 Doctrinar v.

12 Dogal n.

13 Doler V. 1^ Dolerse

15 Dolor

16 Dolo fraude

17 Dolor interjección de

18 Dolorosa !a Virgen

19 Domador— a,

20 Domar

21 Doméstico— a, adj\

22 Domiciliarse

23 Dominico bvc

24 Donada cosa

25 Donante adj.

26 Donar v

27 Doncel— lia adj.

28 Dónde a¿/v.

29 ? de

ajarse las Kcapftucuy

Ratcja, Ractha

Iscay sonccocay , lacay-uy acay

Chunca iscay niok

Yachachik

Llamppu-soncco

Ñuppu, Llamppu

Hamaiitta

Vachana, Yachachina

Yachachik

Yachaciiiv

Sekcona-huascja

Nanay, Nanahuan

Nanac'iicuy, Nanacuy

Nanay

Ñukñay, Llullay

Ay-ay! Iquiracmi! Acacallau!

Acacauf Imaracsi! Llaquiscca María Mamanchis Uyhua kquehueycachak kquehueycachay Huasi«huarma Huasi-camacuy Allccamari Ccoscca, Haqauescca Ccok, Haqquetc Ccoj', Haqquey Llunipak*ucjuyuk

Maypi May manta?

ATAC.

Pataracorccoy

Racta

Iscai-soncco, lacai-Hmaí

Chuncapiscainiyocc

Yachacheoc

Llampu-soncco

Llampu, Llampnchana

YachacC'Amauta

Yachacui, Yachai

Yachachecc

Yachachiy

Huasca, Tooclla

Nanay, Nanarccoy

Nanacuy, Puticuy

Nanai

Yachai, Arti, Artenccoi

Ananai! Anauao! Ananallaa!

Llaquísoca- M ama

Mansacc

Mansay

Huasí-runa, Huasi-huarma

Yachay, Yachacuy, Cacuy

Acc-chi, Acc<chicba

Saccescca^ Hainicuscca

Ccocc, Ccococc

Ccoy, Ccoycoy

Mana-huarmi-roecwcc, Maba-

ccari-roccsecc. Mai, Chaipi, Maipi Maimanta? Maipi?

JUS.

1 Patalaculuy, Dabla-

culuy.

2 Lacta

3 Ishcai, Idlicaíta-liinai , 4 T-runca-ishcainiya

5 Yat-rachi

6 Alli-sdun-huyu

7 Ussya, Ussyalla '

8 Yat-ra

9 Yat-rai, Yat-racui

10 Yat-rachi

11 Yat-racbiy

12 Huasca, Sucu-huasca

13 Nanay, Nanaluy

14 Nanacuy, Nanaculuy

15 Nana!

16 Yat rai, Artflui, Casqui

17 Ananau! Ananallau! Ana-

nasli.

18 Llaquissa-Mama i9 Mansa, Mansador 20 Mansay

11 HuasUnuna

?2 Yat-ray, Yat-racuy, Caciiy

t3 Huaranuai, Alui

*.4f Haini-hussa

*3 Hu. Hucu

6 Huy. Huycuy

7 Mana-hualmi-lisi, Mana-

cari-Iisi. ^ Maí, Mait-ru ^ Míiípi? Maipita^

AV.

Genera doblacassga

Racu

Ishcay shongo, Ishcay gaglla

Chunca, Ishcay

Yachachicog

Llampu shongo

Llampu, Blandu

Yacha4, Amauta

Yachachina, Doctrina

Yachachicog, Doctrinacog

Yachachi, Doctrina^'

Shegona huasca

Nanacuy

Nanachicuy

Nanay

Llullacuy, Bngaftacuy

Ay Ay! AcacaTiau

Uaquisga mamanchic María

Uyhuata mansag

Manmchí

Huahf huambra

Huasi camacuy

Allgay

Garassga

Garacog

Garay

Huarmi, HoUgo manara tin-

cucassga. Maypi Maypita?

ATM.

168

Sippusiña

Lancen

Uateccaqui luraña

Tucapayani

Yaticniri

Llamppu chuyma

Kcoña

J aecha ppeqqueni,Chani yatiri

Yatintayaña

Yatichiri

Yatichaña

{aichicatan lusca Fsuña Ususiña Usu Kcari Atntay

Diosan taicapaj Uaquisita

Llappuptiri

Llappuptaña

Uyuata

Utjuasiña

Alíccamarí

Churata

Churirí

Churafla

Kcumaa

Cauquina Cnuquita

160 CAST.

1 Dónde! á

2 ,, dicen que está?

3 Dónde ? basta

4 ! por

5 ? hacia

6 quiera

7 Dorado— a, p.

8 Dorador— a, /i.

9 Dorar y.

10 Dormidero— a, adj,

11 Dormilón— a, adi.

12 Dormir

13 hacerse el dor mido

14 sueño tranquilo

15 Dormirse profundamente

16 Dormitar v.

17 Dormirse de espalda

18 y, c/e cara a6a;b

19 Dormitorio

20 Dorso Espalda

21 Dos

22 como

23 ,, cientos

24 veces

25 c/e— en í/os

cuz.

May man? Maypis cachean?

Maycama? Mayñik-cama? Mayñinta? ' [Mayñicpi? Mayñikta? Mayñikman? Maypipas, Mayñekpipas Cconchascca

Ccorichay-camayok

Ccorichay

Puñuchicuk-hanipi

Puñuy-siqui

Puñuy

Puñuk-tucuy Miskquita puñuy

Chirita-puñuy Muscay

Hanttarcca-puñuy Thallaspa-puñuy

Puñuna-huasi

Huasa

Iscay

Iscay-hina, Iscay-chica

Iscay-pachac

Iscay-cuti

Isca-iscay, Iscanca

ATAC.

Maiman?

Maipis? Maipis-ya?, m»»!*'

canman? Maicama? Maioecc-caiM? Maininta?

Maineccta? Maineccmaa? Maineocpipas, Maipipas Ccorihuan-maiUascca, C»"*-

rKhascca. Ccorínchacc

Ccorinchay, Ccorinchaiccor PuñachÚ!uoc

Puñuilla-puftncc, P«ilny-«^ Puñuy, Puftuciiy, Pnñocws*

Puñucrtncuy Misquita-pañay Misq«í*i

puñucuy. Huañuita«pafiuy Pufluysan cay, Ptriluysay^ ^

ñu-puñuysay Ancailampa-puflaciiy Pucchampa-pañny

Puñuna-haast

Huasa, Ccepa

Iscai

Iscat-hina, Iscai-chica

l9cai-pachac ., cutí, Iscai mita M iscai manta, Istcai-t Iscanca.

Jirv.

1 Maitnan?

2 Mait-rassi ? M ai t r na^i-ari ?

Mait-rassi-canman.

3 Maicania? Mainícama?

4 Maininta? Maípa?

5 Mainiinan?Mai*ladiiman?

6 Mait-mpís, Maimampis

7 Ccorihnan iiii8t88a,DuraBBa

8 Umhuan-t-nila, Urncha

9 Umchay, Umhuan-t-rulay

10 Padnchíca

11 PaduíHa-poña, Pafinygíqtil

12 Puany, Puñucny, Pu-

ÜHtticay.

13 Pofintacny

14 JÜi^ai-pnñuy. Jaaoa- pnfiacuy.

Hoafivssami-pufiíiy Pafioysan-cay, Pufiuysay, Ptsfio-'pufíoyaay.

17 Aat-ralaypa ptiftay

18 MocbaiMaipa poiliiy, Pila-

taipa po&uy.

19 Puñuna-huasi

20 Huassa, Hipa, Matani^a 31 lahcaí

'{92 Ishcat-jína. lahcaino M fabeai-pat-rac

0 ishcaillap

15 16

AV.

Maymanta? Maychtttassi cay can?

May man camata?

Maypatag?

Maymantafif?

Ma^manpíj

Gorichassga

Gorichag Goríchay Piiñnnachicog PtiBuy 8iqni Pafluy

Puftog tucog Missqni pnñuy

Chirí pofittcuy, HuaAusganu Musspa niusspa pafluy

Huagtacassga puñuy Uray aengapa puñtiy

Pufluna huahí

Huasha

Isscay

levaynu

iMcay pachac

Isscay cutí

Isscay Isscay cama

ATM.

Caaquírú Caaquínquis sapjeaa

Cauquicama Cauqiii toq^^ue Catiqui checca Cauquirusa Choqaentata

Choquenchiri Choquenchafta Maqqui iqniri Iquin Iquiña

Iqujriam tucta Uali iquirí

Jij^uat iqniri Chahahuaña

Jiccan toqquet iquiña Laca ainacha iquiña

Iquiñ-uta Maisaja Paya Payjania Pa pataca Pa cuti Payat payata

lej

48

119

OAVt.

1 Do8 cosas pare{f^|i& ^

2 , ciento oncq

3 mil

4 Duda n, .,..

5 Dudar y..

6 Dudosamente '^r^^a^'..

7 Dudoso— a, .. -aá/l ,

8 estar

9 DueAO-'a, «c&„

10 Dulce n,

11 miel ''.'.,

12 Dulce! /OA qué! \

13 ,, en las palabras

14 Dulcemente ' &dr,

15 Dulcificar v.j, . ;,

16 Dulcísimo adj'

17 Dulzura n,

18 »» •: fiablarcon

19 Durante a¿/v. ,

20 an año ' .

21 , , mi eníermédu d

22 un mes .

23 Durable eternamente

24

temporalmente

QTO.

Yanantín, Yanantillan Iscay pachac chunca ^ucniok Iscay huarancca Tunquiy •.»>;. Tunquiy Tunquicuy Tui;qui-tunqui, Tun^^uiylla

Tunquik

Tunquirayay (Quiquinniok.

HuasiokfCaqqueyok, Chapak,

Misqqui, Machhi

Misqqui

lina mi.sqqui! Ima ñucñu! Ha-

ñucñu! Ñucfiu-simi, Misqqui-simi, Ma-

chhi-simi. M isqqui-misqquill a, Ñucñu-

nucñuUa. Misfiquillachiy, ^adihitma-

clii>. . Añay-ñucñu, Nucñu-flucñu M¡sqqui-cay, Ñucñu-cay Mis(^qui simihuan rimay, Ma-

chikta-rimay. ...cama af. <(•

Huatantin ,^

Oncconay-cara a Quillantin , [sak.

Huiñaypak-cak, Hniñay«cau.

(Jnay-cak, Unaypac-cak, Ü- nay-cauHak, Unay-tacyak.

ATAC.

Maaantin

I^cai pachac chunca jocnijMt

Iscai huarancca

Imainanch caneca.

Iscai ta yuyay

Dud^hoan

Ruraaachuch-nirccaním

Dudáta hatalli

Hufisiyocc

Misqui, Añacha

Yacu-misqui

MisquHrhalla! MiaquiUa! An>

llau! Añ^i! Ñucñu-similla, Ñncñn-sini

Mis()ui-simt. M isq uichallata,Ñ ucAocluJlau

Misquirocaohiy, MÉsquijar- . ccachiy. Ancha misqui Misqui cainin Ñucftu-eimil^uan-ri m a r ce o y.

Mísqui-límihtiait-riaiay. ...cama ai. » Huatacajna

Oncconaicama Huc-qnUlacaiua . Huiñahuíñaipacc, . Haiaiüni-

ñaipacc-caustficc. Unai unai, M^na-tacurecc.

Causanacama.

1 Masantin Imu,

2 Ishcai pat- rae t-r unc^ j uc-

3 ,j nvalanga

4 Tunqnicní, Dudai 6 Isbcaitá-'^'alpay

6 Tunquicat-rassiin,' Da-

das8tin.

7 Lu]anat*rnil, Tnnqtiictila

8 Tanqiiilaicaj, Dudahnan-

9 Huasiyu (cái.

10 Mishqui, AIS alia

11 Yaco-mishqui

12 Mísb quilla! Ima-mishqui-

llañatan! Añallau.

13 Mishqni-shimi, Mishqui-

shimilla.

14 Mishquiliacta, Mishqui-

misnquillacta. .5 Mishquichiy, Mishqui- calachi^.

6 Cíiiap mishqui, Añai m

7 Míshíiui-cainin

3 Mishqui-shimillahuan-li-

maliluj. ) ...cama af. > Hnatacama Hishyanacama Juc-quillacama i Huiñahuiñaipa, Camass- pa, Mana-ruchuca. Unai-unai, Mana-camacai- muna, Ñacaita-camaca.

Yanantillan * '*

Isscay pachac chynca juc Isflbay rmaratígar '• * Imachari . '',.

Isscay ta yarpay •' ' Tunqui tunqui

Tunquí

Tun^uirassga

Huajiyog

Missqui

Missqueg

¡Ah! Missqui! ¡Cayran, Miss-

quega! Miss<iui rimacuyninchu

Missqui, Missqnilla

Missquichí

AUapa missqueg Missquicay Missqui rimacog

...cama, tin af.

Juc huatantin

Guessiangayag

Juc quillantin

Unay , Un ay man paní i chayga

Mana unaypami chayga

Quipcaqniyaltá ' ■'■-■''•••■•

Arupac Barata Paunacauiña i - .*« -

Paunacauijama

Paunacauita

Pau^acauisifla'

Jupanqui

Mojsa

Miskqui

Mojsa ¡Cunacha

Mojsa arunacana

Miskquijama

M ojsachaña

Mcjsaoini Miskqui uscuña Mojsa parlaña

Cutiñcama Ma maraña Usujaña Ma pajjsina Jan tucusirí

Jan mac tucusirí

171 CAST.

1 Duradero— a, adj.

2 Duramente coa acritud

3 Durar r.

4 Duro— a, adJ.

5 maíz

6 ,, estar eadarecido

cuz.

Tacyak

ATAC.

Taqniacc, Mana-tucctce

1

Anacjaspa, Rumiyaspa, Cea- Sinchimanta, Nanaccta

ccayaspa. Tacyay. Unaycachiy Taquiay, Uoai-canaay, Hi*-

lia-caray ay. Anak, Ccacca, Rumi, Hihuaya Anace, Sinchi-anacc Mtiruchu-sara Muruchu-sara, Chochocca

Anakyay,Ccaccayay,Rui]iiyay Anascca, Anaiccachüoca, D^

rurccachiscca.

=<Xü :f^:DX>-—

JUI.

1 Taquia.Mana-asscamalla-

pachaca.

2 Nanapa, Nesiopcapa

3 Taqniaj. Mana-asscama-

Ua-pacnticacaj.

4 Ana, Anca, Capat-ru

5 Morocho, Chuchucna

6 Anaflsa, Capnt-rassa, Ca-

pnt-rttla8sa,Luini>li]niÍ88a

AV.

AYM.

Taquiag

Jayán tucufcíri

Sinchi anjana

Ccoruptata

Unaycachí

Jayán merkqueiiri

Anag, Arca

Anca jara

Anagjassga, Ancuyassga

Thuru

Kcolo toñeco Ccoluntata

171

-=^Xü : * : ux>=—

172

GA8T.

OÜZ.

ATAC.

-E-

1 Ea— pues! interj,

2 Ebrio— a, estar p,

3 p ser adj.

4 Eclipsarse v. imp,

5 ,, el sol

6 j, Ja luna

7 Eclipse total 12.

8 ,, pardal n.

9 Económico adj.

10 Economizar v.

11 Echar arrojar v.

12 Echar derramar el líquido

I

13 14 15

16 17

18

19 20 21 22 23

de menos la coca de ¡a boca á correr

vaciar

de la casa á cual*

quiera hacer rodar

en olvido

la culpa á otro

bendiciones

maldiciones

derrivar

Chaj-ar:!

Machascca, Upiascca Machak, Upiaic Tutayay

Inti-huañuy, Intí-tutayay 'Juilla-huañuy, Quilla- tu tayay nti-huañuy, Quiila-huañuy

Inti-onccoy, Quilla-onccoy

Musicuk

Musicuy (ccay.

Huic-chhuy, Chanccay, Cho-

Hichhay

Huatucuy

Hachhuy

Phahuay

Talliy Ccarccoy

Ccormachiy

Cconccaycapuy

Huchachay

Aftaychay

Ñacay

Huicapay, Huicapachiy

Chai-arí! ChaiccaTa! Riciií-ti

Sinca Machascca, Upiascca

Sinca, Upiacc

Tutayay, Tntayaciifccoy

Inti nuañuy ~

Quilla-huañuy

Huañui, Tutajrai, Tutayacr-

ccoy, inti quilla huañoL Inti, Quilla tutayay Churacucc Churacuy

Huischuy , Huicapay .CcatcDi^ Hichay, Hichanccoy. Ma«"

chiy, Macc-cheixs:oy. Huatucuy, Huatocafccoy Ccachuy, Ccachunxroy Callpay CallparecoyrAycccy

Tallijr, Hillpuy Huasimanta huischuy 6 ccar- ccoy. Cururachiy ,CcorontaitcaclBT.

Cuchpayachiy. Cconccarccoy Ucman huchachay Bendición ta ccoy' Maldicionta ocoy Pampaman huicapay

ns.

AH.

AYM.

172

1 Chai-^ril Licai-ari! Chai-

ha-cliai!

2 Shinca, Upiassa.Unchassa

3 ., Upia

4 Tutaluy. Tutapaluy :

5 Inti-huañuy, Inti-tnfcayay

6 Quilla-huañuy ,

7 Huañui, Xntacnluij Inti ó

Quilla-lHiaAui.

8 Intf, Quilla-tutayay

9 T-mlacu

) T-ruIacay

[ Jitay» Hiitcapay, Hálttv f Jít-ray, jit-raluy, Ma-cliij', Machilay. ,

HuattKMiyí» Huatnetiltiy

Hachuy^ HachuUiy

Corcy, Corecoy," Aihiy, Aihicuy.

Talliy, Jilpuy -..ry» '

2-í al 1 1 ny , j i t ay ••z^

-^-n

-»ií-

¡Chcy ari!

Macliassga, Shincassga

Macliag, Upiag. Shincag

Illacasquisga

Rupay huanuy

Quilla haantty

Llapan, Rupay, Llapan quilla-

huanun. r. Rupay, Quilla tutayan Churacog Churacuy Huisstiri, Jitari J icharí, J ichasqui

Hoatucuy . » - ' r, .

C acata amu3'

Ayguecuy

TaJHchy - t - .

Huaipita gargorí

Ciit-rpachiy, ni unta- Cururaclií

lachw, .. -. -. > * »• Hunhaluj -•;--,•,

rampay, Juchachalu^ 3end ícionta>huy VIald»ciay» Maldú-iy (say, ^uicapay, Sah«tay^ C«m-

Gongari, Gongasflíga Tunipaycuy jucta •• Bendicionta aypucuy Maldisiaycuy Huicapay, Sagtay

Chhov

Machaña M achata Ccham acata Inti chahamaca Phajsi chahamaca Takque chamacantata

Cchamacjasiña guallcca

Imasiri

Imasiña

Uaramucuña

Uarttaña

Tumpaña Muchümucaña J altana

Uaraña /"'

Jaccsuña

Ccorumiyaña

Armamucuña ' Tumpaña jaquern Bendición jaccttaña Supayaru catuyaña Tincuyaña

178

CA8T.

1 á rodar

2 Ecnene f.

3

4

5 6

ai agua

de barriga

,, de un lado

de espaldas

7 Edad 13.

8 antigua y moderna

10 ,, contemporánea

11 , , de— pro recta

12 de

13 ,, de la misma

14 Edificar v.

15 y y casa

16 Elueando— a,

17 Eluear v.

18 S&ctiTameiite

adi. adv.

19 Sfoete de una causa

20 íícne

21 no tiene

22 Sfoctuado— a, p.

23 Efectuar

24 Efigie

25 Efimero adj..

oirz.

Allccochay Siriy, Siricuy

Huic-chhurccocuv Thallay, Thallacúy

Chirucuy, Chiruman siriy Han taray ay

Hnata, Hnatactina, Iluiñay Ñaupa-hua tacana

e quepa huatacuna unan huatacuna Achca huatayok Huiñay masiyqui Casccan-huatayok, Huiñay-

masi. Ruray, Hatarichiy Huasichay, Huasí-hatarichiy

Yachacuk, Escuelapi yachak Yachachiy, Escuelapi yacha- Checcak manta [chiy.

Yachacunan

Yachacundam

Manamyachacunchu

Yachacuchiscca, Cascca

Yachacuchiy

Ric-chhay

Tucucuk, MuUphaAak

ATAC.

Ccacc chorccoy ,I>e8prectaitcoT Siricuy, Huiachacay, L-stncvr

Ckallpucuy, ChanpaciiivcoT Pac-chácuy, Pac-chaaapacvr,

Pilatay. Ccechccapacnrciiv Ancallay, Ancalíarocoy, As-

tarpacuy. Huata, Huiftai Ñaupa huatacuna C anan-huatacuna Causasccaiichic huatacona Yuyacc

Huiñai*ma8Í qui Chai-hniftailla, Huiftai-masi A

masilla. Rnray, Rnracny, RúrachÍT Huasichay ,H aasichacay.bBS«

si-ruracuy , Pcrccay, Pcrocar- Yachacncc (coot.

Yachachiy Cheocampi, Checcanta, Cke^

ccallampL Ccaticuynin, Rurun Ccatiocniyocc Mana ccaticnyntyocc Rurascca Ruray Santoconap liochaiDiii

Pasarccocclla, Chincacdla

JUN.

1 DerrreJakiy

2 T-rat-ncuy, J!ttlacuy,

Usstumy.

3 Chalparjy, Chalpuculuy

4 Pílatay, Pilat icuy, Pilata-

culuy, Pata.TipalU-t-ra-

5 H ch-hapacuy . [lacuy.

6 H:pam.).i-t>rat-racuy, Hi-

pa npa-t-rat-raculuy.

7 Huata, Huiñai

8 Ñaupa-buatacjna

9 Canan-huat icuna LO Canan-canancunalla

1 Ya5)sa

2 Haiñai-tnasiqui

3 Chaí-liuiñailla,Hutfta¡-ma«

ai 6 masilla.

4 Lrulay, Lu lacuy, Lalachiy

5 Huasichacuv, Hnasichacu-

Ivtyy HaasUlalay. 5 Yat-racn 7 Yat-rachiy ? Cirtufnpi, Cirtiillam, Ca-

allam. t Suc^dicuin, L'c iliiiin Secedicainiya iVf ana-sucedicuiniy u Lrolassa I^ulay Santo:?anap lic-chainin,

San ':o '*unHD«retrata.i. Pa ¿acullá, Ch incalía

AV.

Al'g )c'iay Ash'llí .

Huischucuy, Jitaraciiy

Yacumanjitarp'iY Paclianpa jitaraü

Hich?apa:uy Aucallacu}', Hua-i^taracuy

Huatacuna Ñaupa huatacuna Quepa huatacuna Cañan huatacuna Achca huatayog Huiñay majiqui Chay huatayo^jllam

Ruracuy, SUar?.uc'iÍ2uy Huaita-ruracuy, Sharcucaicuj'

Escaelachu yarhaco-^ Escuelachu yajhachí Clieinumanta

Chevnumi, Y ach acunan

Yachacunmi

Manam, Yachacunchu

Yachacuchiasí^a, Ruracass^a

Yachacuchí. Ruaraycuy

Santocunaman ricchacua,San-

to<íuna r traía:. Manallapa, Pissi causayo;;:

AYJff.

178

To:|quela Uincusiña

Umar jaccosiáa Llaullinoccasiña

Jaraphit uincufla Jiccanit uincuña

Marani uiña

Qquepit maranaca, Naira uiña Machac maranaca, VI achaccui- Jicha maranaca, J ¡cha uiña(ña Suma maranaca, Uali uiña Juman niaramata, Juma uiña Quipca marani, Ma uiña

Perccachafta Utachaña

Uali yatichata Ual yatichaña Checcpachaquí

Uaquichata

Uaquisita

Jan uaquisita

Uacttata

Uacttaña

Santunacan lantipa

Turpa

44

:74

CASI.

1 Bfnndir derramar v,

2 Efaso— a, p\

3 Egoísta /7,

4 I^dcatar r.

5 Ejecatado p.

6 ]^e01ltar dar muerte

7 cobrar

8 Ejercitante adj.

9 ]^ercitar v.

10 ,, /a paciencia por otro

11 iUElla prc^á.

12 £U08, EUas

13 tráeme uno de

14 Elástico

15 Elección r.

16 Electo— a, p-

17 Elegante &dj.

18 Elegir r.

19 Aacer

20 Elevado— a, p.

21 Elevar v.

22 Elevarse

23 Eliminado— a, p.

24 Eliiüinar v.

25 Slocnente ar(/.

26 Eloenentemente ac/r.

CÜZ.

Hiclihay liichhadcca Chhiquicuk soncco Ruray» Hinay Kurascca, Hinascca líuañiictiiy Ccatiy, Cobray Vachaycachak

Yacliaycachay

Hhiñachi^'

Pay

Pa\'cuna

Uucñincacta apaniuhuay,

Hucñinta apamuhuay. Chutacuk Acllay, Chhiclluy AcUascca, Chhiclluscca Chhantascca, Chhantacuk Acllay, Chhiclluy Acllactiiy

Hoccoriscca, Hataríchiscca Hoccaríy, Hatarichiy

Hoccaricuy, Hataricuy Horccocháscca. Ttaccascca

Horccochay Ttaccay Soncco-aysac-rimayniok, Ñau-

ray-sumak-riniak. Soncco-aysak-rimayhnan,

Ñauray Hnniak-rimayhtian.

AYAC.

Maccchiy, Hichay Hichascca, Macccliiscca Q uic|uiUani pa-manacc ChaiUa-ruray . Ruray Kurascca

Haañuchiy, Hnañnrccachij Ccecutay, Cobray Yachaf:cxx:, Kuraoc

Ruray, Ruracay

Piilarccachiy, Amnclay

Pai

Paicuna

H ucni u ta-apam uy , H acareaba

ta-apamuy. Hnidarecc, Haiñacc AcUai AcUascca

Sumacc-pachaaoca Acllay, AcUacuy Acllachiy, AcUarccachiy Hoccaríscca Hoccaríy, Hoccarichaycor.

Hukharíchiy. Hoccancuy, HuicharíciiT Raqui»cca, Suchucliísccá

Raquiy, Anchuchiv, Horecoj Sumacc-rímaoc, Afien-ríinaa:

Sumacc-rímaihuan

JVH.

J Jilpussa, Jit-raflsa

2 Machi;r, Jit-ra^» , Jit-raluy

3 QoiqtuJlainpa-inana

4 Lalay-pacha,Chailla^lulay

5 Lnláasa, Cnmplissa

6 Huañuchiy, Huañuicachiy

7 Jecntay-cobray, Ssacafiay

8 Yat-raicat-:'a, Yat-rainm-

na, Lula.

9 Luhiy, LulacuA-

10 Piñacliiy, Amtielay

11 Pai

12 Paicuna

13 Jucninta-apamuv, Jucnin-

ta-apaaiumay.

14 Huiña, Chutacu 1 > Aclai

16 Aclassa

17 Suma-muda pacussa

18 A'.lay, Aclaluy

1 9 Aclaciúy , Aclaycachiy 10 Pallalcussa, T-rulcussa n Pallalcny, Pallalcttluy

r2 Jiacuy, Jiaculuy

:3 Laquissa, Julhuaua, Assu-

chissa. 4 Iraquiy, Jululuy, Assuohiy 3 Suma-lima, AUín-lima

AV.

Jkharf

Jichacaaaga

Quiquillampa shongoyog

Kura ruray

RurasHgana

Huannchí

Gatipar cobray

Yachaycachag

Yachaycacbí Piñacaycacbí Pay

Payen na Jucninta apaniuy

Chutacacog Acllana, Acrana AcUassga, Acrassga Shumag churacussga Acllay, Acray Acilacbí, Acrachf J ogarissi^a janaman Jorgarcuy janaman

Jogaricuy Kaquissga Catussga

Raquiri, Caturí ShumagUa rimacog

ATM 174

Uaraña

Suma cbuyma

Jupa taquiquimuniri

Lurana

Lurata

Jiuayaña

Mana apttapiña

Uca sapac lurairi

Uca sapac luraña

Thuthuraña

Jupa

Jupanaca

Jupnnacat niainirua apanira-

pita. Jiyaña jaccllaila Jaccllata Kcasca Jaccllafla Jaccllayafta Alajar uscuta /ilajar uscuña

Alajar maccataña Apamncuta

Apamucuña Uali aruni

6 Suma-limayhuan

Shumag rimacny

Uali arunjama

176

CAST.

1 Elote n.

2 Emancipadc— a, p.

3 Emanciparse v.

4 Jíoi^adurnado— a, p:

5 Embadurnar r.

6 Embajador n.

7 E 31 oar azada adj.

8 Em3£rca3idn ti.

9 iám^arcad^r ndj.

10 Embarrado— a, p.

11 Embarrar v.

12 Embarrarse

13 Embelleaer

14 Embellecer83

15 Emblanquecer

16 Emblanquecerje

17 Emblanquecido— 3, p.

18 Eqi obado— a, p-

19 Embobarse v.

20 Embolsar v.

21 Emboiracbar hacer

22 Emborracharse v.

23 Emboscada n,

24 Emboscarse

25 Embotado— a, p.

26 Embotar e/ filo v.

27 Embotarse v.

28 Embozado— a, p.

ovz.

Chokllo [Ttaccacafascca.

Quiquincnantafia'catisacuk,

Ttaccacapuy, Ttaccacatacuy*

Llusiscxra Llunchhisscca

iJusiy, Llunchliiy

Cacha

Chichu, Huicsayok

Huampu

Huampn-camayok

Tturuc.iaacca, Llutta"cca

Tturuchay, LluLtay

Tturuchacuy

Suniakyachiy

Sumakyapuy

Yurakyachiy

Yurakyapuy

Yurakyascca

Uticayak

Uticavay

Huinay Machachiy

Machay

Chapatiay, Runa suyapacuj'

Chapatiav, Siiyapaciiy, Tocc-

Hallmii, Muttu " (Hay.

Hall muy achiv, Muttuyachiy

Hallmuy ay . \luttuyay

Suk'utascca

ATAC.

Choccllo

Q a iquintnanta-caiisiicooc

KaqufcoTccoy, Sapacc-cfcacfr

Llutaacca

L!usiy, Llntay, Cbapoy

Cacha, Ranten

Huicsffyocx:; Chicho

Buquí '

Astacc, A pace

Llutascca

Ivlituchay» Laccaj. Llniay.

Llnsirccoy. Mituchacurccoy, Chapncar-

ccoy, Cc^anrachacnrccoT. Sumaccyachiy Su maccy achicuy Yuraccvachiy, Yuraccyay Y uraccy arccoy Yuraccyaacca* IJ paya seca Upayay, Sonsoyay, PoccfsriT

Huayaccaman-huinav Sincac'hiy, Upiachiy, Machia-

ccachiy. Sincarceoy, Macharccoj Pacacui, Pacaeurccoi. Par* Pacacuy, Pacacurccoy Laecoyaseca Umpayachiy. Laccoyachiy Umpayacuy, Laccoyacoy M ai tu seca, Ccatacuscca

J

1 Chullu

2 Quiqoinpitaña causacu

3 Laquicujuj, Particuj 4' Irlusissa, Llutarsa

5 Irluisiy, Llutay, Lastay

6 Cat-ra, Cat-rasaa

7 Patay a. T-rit-ra

8 Huquí, B.ilsa í) Assta, Ara

ÍO i;ih tás.-a. Llutáísa li Mítiit-ru-ciia yjluv. Ñi'ii- huan-la-haluy, La«hay.

12 Chapuculuy. Hanlaculav,

Ñi^irmn ssaticiiliy.

13 Tuqaicachiy, Ta^.ulch'.y 14r Tarjuiajuy, S mayacuy

15 Yulayaclii'y, Yuiayalac liy

16 Yola -aluy, ^ula^-ay

17 Yiilayassa

18 Upatacuráa, üpassa

19 IJpalav, Son^fihiy, Sonsii-

"cahi'y.

20 T*iin?uniin-hiinay

21 Shincachiy, Upiachiy

22 Shincaluy, Upialuv

23 Pacacui, Pacacului, Paca 24. Pac£icuy, Pacaculuy

25 I^ahussa

26 Um pachiy, La^uchiy

27 Umpayaluy, Lahuluy

28 Cataculussa, AyllucuMa

4H.

Chpgllu

Quiquinllana cahuacun

QuiquillayquinacaUuacuy,Ra-

Llutassga (quicuy.

Llutay

Cacha, Cacha riniay

Chichussga

Hianipu

H la mpu.^UicoK

Llatass^a maiuhuau

Llutay

Llutacuy

Shuinat?yachí

S lUrnaííyacuy

YuraKya::hí

Yaragyacuy

Yuragyassfj^a

Upayass^a

U pay aciiy

Huiñay Macliách', Upiachí

Machacuy

Pacacussjía ninata shuyana

Pacacussga runata shuyay

Mutussva

Mutuy

Mutucny

Chapacússga

ATM- m

Llulu chhojllu .«.„ .

Jaljtata

Jalitaciña

Sulaquipata

Sulaquipana

Yakca marcat amaulha

Uallkque

Jamphu

jainphuru tnantairi

Ñekquechata

Ñekqi.eraña

Ñekquechasiña

Kcachachasiña

Kcachach asila

Jank:optañLi

Jankcoptasiña

jankcoptata

Sunsurttata

Sunsurttasiñn

Uayaccar imana Machayaña

Macha sin a

Jaljatafiataqui ¡inantata

Jaljatañataqui i man tas ña

Llauntata

Llauntaña

Líauntasiña

Quibiru

176

CAST.

1 Embozar t.

2 Embozarse

3 Embravecer

4 Embrutecerse

5 Embravecido— a, p.

6 Embriagar

7 Embrollar f.

8 Embrollón— a, adj\

9 Embrujado p.

10 Embrujar r.

11 ,, hacer

12 Embrutecerse

13 Embrutecido— a, p.

14 Embudo n.

15 Embustero adj.

16 Embutida— a, p.

17 Embutir r.

18 Emigrante aáj.

19 Emigrar v.

20 Empachado— a, p.

21 Empacharse r.

22 a vergonzarse

23 Empalagado— a, p

24 Empalagar v.

25 Empalagarse

26 Empalmadora p.

27 Empalmar r.

cvz.

Suk*utaj

Suk'utacuy

Phiflayay, Phiñatucuy

Phiftayapuy, Phiñatucuy

Phiñayascca. Phifta-tucuacca

Machachiy

Pantaycachachiv

Pantaycachachik

Layccascca, Umiiscca

Layccay, Umurccoy

Layccachiy, Umuyarccachiy Ppanrayay, Ppanra-tucuy Ppanrayascca Hillppuna Yu^'aypi-pantachik Huinascca, Sattiscca Huinay, Sattiy Mitma, Chhusapuk Chhusapuy, Mitmay

punqnis?ca. Huicsa-tananana<^cca, Huicsa- Huicsa-punquichicuy Ppenccarccocuy

Amiscca, Amichiscca

Amiy

Amicuy, Amk:apuy, Amkhicuy

Ttinquiscca, Huatascca

Ttinquiy, Huatay, Caninachiy

28 Empanada de maíz Humintta

ATAC.

Ma'tuoliíy, CcataTTadar

MaitQcniy, Ccatarárcjcoy

Piñachiy, PiñarccachÍT

Piflactiy, PiñacunDcoy'

Piftarccoscc».

Machachiy

Pantachiv

Pantachicocc

Laiccascca

Laiccarccoy, Hampirccor

Laiccachiy

Asnuyay, Asnayarccoy

Asnuyascca

Ilillpucuna

Llulla

Huinascca

Huinay, Huinapay, Satty

Ayccccocc. Pasacucc

Llacot an ta-saccer c c o y , Car

ccanmanta-rí puy. Sacsapacoscca Sacsapactiy, SacsapacnnccOT Penccapacurccoy, Pcncca-

curccoy. Amiscca

Amirccoy, Millacnrccoy Amirocaciiicoy Tinquiscca Tinquiy , * Tinquí lecoy , Hn»-

tarccoy. 8ar t manta torta

JUN.

1 Catachiy, AylluchiT

2 Cataculuy, Ayllucúlu^r

3 Piñachiy, Piñalcalachiy 4- Piñacuy, Piñaculuy

<5 Pidaculussa ^ Shiucachiy T Pantaicat-raehiy a Pantaicat-rachicu 9 Lailiassa, Brujaasa lO Brujaluy, Jampiluy, Laí- lialuy. Laihachiy, Brujachiy Asenuluy, Assnuculuy Assnussa Jilpucu, Jilpuna Casqui

Huinaaua, Paucassa Huinay , Huínaluy,Paucay Aialcampita-^albu, Licui Malcanta-dijaluy, Ca-

ssampi-licuy. Patan-sacsassa [luy,

Pata sacsay, Empachacu- í*in~haculuy, Pin-ha-

paculuy. Aniíssa

Amiluy, Etnpalagacuy A^mictiluy ^inquüisa, Huatassa Xinquiy, TÍDiquiluy, Isqui-

liiy, Iluataluy, TÁsual, Lasti

IX

L3

L4. L5

16 LT LS

?o

ft

B

7

AV.

Chapacuycuy

Chapacuy

Piñayachi

Piflayacuy

Piñayass||^a

Machachi Upiachi

Pantaycachachi

Pantaycachicog

Brujassgo, Ñahuissga

Ñahicuy

Ñahuicachí

Ashnuyacuy

Ashnuyassgfl^

Jirpuna

LluUa

Huyftasga

Huyñay

Ayhuacog

Ayhuacuy

Pachán punquissga Pachanta punquichin Pengacussga

Amidiissga, Aypassga Amí, Aypay Amicuy, Aypachí Tincuchis8ga Tincuchí

Shatu

AYM.

Quih'ruiía

Quihinisiña

Kcapiyaña

Kcapisiña

Kcapisita

M ac nantay aña

Llullaña

Llullasiri

Laiccantata

Laiccachafla

Laiccachayaña

Asnurasiña

Asnurasita

Juluña

Ma pit ccarisiri

Tilantata

Tilantaña

Kquitasiri

Kquitasiña

Sisantata

Sisantasiña

PpencaHÍña

Amjata Anijaña Any asina Chinttirí chinttiri Chinttaña

Toñeco llauclüía

176

17^

CáST:

1 Empanado oscurecido

2 Empañada críatnra

3 Empañar r.

4 Empapado— a, p,

5 ,, Jo sólido

6 Empapar v.

7 Empaparce

8 Emparedado— a, r>.

9 Emparedar v.

10 Emparedar v.

11 Emparentar

12 Emparrillar

13 Ejipedernilo— a, ndj.

14 Empedernirse r'

15 Empedrado p*

16 Empedrador adj.

17 Empediar v

18 Empeine c/e/p/e n.

19 enftrmedad

20 Empellón r.

21 Empellones ^ar

22 ,, á adv.

23 Empeñada cosa

24 ,. palabra

25 Empeñar v.

26 ,, ííar prenda

27 Empeños poner y.

2s i:<iU|.equeiiecer8e

CUZ.

Ccoccayascca Huallthascca, Ppintuscca Ccocceya c h i y , H u a U t ha y, Hokco, diluirán [Ppintuy. Chullusca Hokcocliay, Chharanchay

H(>kcochaciiy,C'iharanchaciiy

Perccascca, Lluttascca

Perccay (chay.

Chacuícta-cus.'achay, M:isá-

Aylluchacuy

Cancay. K^aspav*

Kumi soncco, Hihuaya soncco

Rumiyay, Ccaccayapuy

Cjallquiscca

Cjall luiy^caniayok

Cjall luiy

Pichusqui

Milla, Mircja

Tanccay

Tanccay cachacuj"

Tanccaycachacuspa

Manuranti, Mann-manta-chti-

tascca, Huq<iuecuscca. Rimaycuscca, HuflichiHcca I Jtcca utccachiy , Utccarccachiy Haqquecuy

Rimaycachiy, Utccaycachiy TacHay apuy , H uchhuyapiiy

ATAC.

Antayascca, Ccanra(*ha9cca

Maytuscca

Antayachiy, Ccanra^har

Nuyuscca, Pitccuscca

ChuUuscca, Occos<x:a

Occorccachiy, NJraohÍT, Xi-

yurccachiy, ChaparecoY N ay ucurccoN' , N jyurccoy ICha-

pjcurccoyl Perocarccoscca Perccay, Perccarccoy Cuscaciíay, Cuscaclíarecoy Aylluchacuy, AylliichaciifCCoT Cancay, Cancarccoy Kumi-soncco

Rumiyay, RnmiyacuTccor Rami huan-painpaTacli»cca

pampayachicc Pam pata-r um icháy Chaquip-haliaan Mirca

Tanccai. Tan?ca Tanccacachay, Inc'.-acachar Tauc::asccall¿ Prendaciiscca

Rimascca, Anriníchipeca Utccachiy, UtccaicaTCcachy Sacce<Hiv, Prendacuy Empeñü-churay Tacsayay, Uchucyacuircny

JÜH.

1 Hillpussa, Iltachassa

2 Huntay pasassa

3 Hanlachay

4> Pihitussa, Huhussa

5 Huhussa, Pituüsa

6 U-huchÍ3', Pituchiy, Clm-

puluy, Supaehiy.

7 Hu-huculuy, Pituculuy.

Sapaluy. H Pilhassa 9 Pilhay, Pilhaluy LO Cuscáchay, Cuscachaluy : 1 Ay Uuchacuy , Ay 11 u c li a- 2 Capcay, Cancaluy [culuy. .3 Lr umissa, Ssun-lmyu, Lu-

mi-ssun-hu. 4> LfUmiluy, Lumiculuy

5 LrUmichassa, Impidrassa

6 Lriimichacu, Im^udra

7 Empcdra^, Lumichay

8 T-raquipjamanin

9 Caracha, Paspa

0 Tanhai, Cámsai

1 Tanhacat-ray. Cumsalaliy

2 Ta.nhaicat-rastin

3 Prendacassa, Cat ralissa

t Anisaa, Ses[ura89a . (chiy.

> Amsaicachiy, Camassya-

5 Ca-t-raliy, Prendacuy

7 Empeflacuy

* Taessaluy. Hchuoyaluy

AN.

Cop^ayass ;a Tutayass<d Cigavachl Ñuyu'ss/?a Chullussj( 1 Nuyuchí. Chullujhí

Ñay ucuy

Pirgas;5xa

Pirgarcuy

Tincuchí

Ayllunaciy

Cancaycuy

Rumiyasaga, Rumi shongo

Rumiyay

Runiicliássga

Rumichacog

Rumilman taqiiiay

Pichussqui

Mirga

Tangay

Tangaycachay

Tangajssgalla*

Prendacussga

Riniacussgata rurag Uteacuy

Prendata jagaepuy Rimaycachi Taeslmpacuy

ATM. 177

Cchamactayata

Kquirnta

Ce ham act ay aña

Umar laiicsuta .

JuriQhata

Jurichaña

Jnrichasiña

Pircata ... -^ . :

Pircaña

Pircayaña

CoUrachata

Yau rillicaña

Ccala chuymani

Chuy m a ccalaratifia Ccafa junttacuta Ccala janttacuri . . Ccala janttacufia .. Cayu mamani Usurmuctata, Matta usu Nuccuña Nuccuntaña Nuccunaccaña Prendataña

Aru churata Prenda churaña Prenda churata . Rogttasiña, Maisida Jísccachasiña 45

178

CAST.

1 Emperador n.

2 Emperatriz

3 Empero conj.

4 £mpenado~a, acfj\

o Emperrarse v.

6 Emperezado— a, adj.

7 Emperezarse r.

8 Empezado— a, p.

9 Empezar v.

10 Empinador— a, adj.

11 Empinar el codo

12 Empinarse v.

13 Empleado— a, n,

14 Smpbar v.

13 Emplomar v. ¡mp,

16 Empobrecer y.

17 Empollar r, imp,

18 ,, hacer

19 Emporcado— a* p.

20 Emporcar v.

21 Emprender

22 Emprendido— a. p.

23 Empreñada

24 r/e poco tiempo

25 »f ^n ineses mayores

26 Empreñar v.

27 Smpreüarse v.

CÜZ.

Sapay-api, Sapay-ccapa'v Sapay-ccoya

Icbacca

K'uUii.tucuk, Manacan-ñiick.

K'ullu-tucuy, K'ullurayay

Qquella-tucuk

Qíjuella-tucuy, Qqucllaricay

Ccallariscca

Ccallariy

Huenk'ok, Upiak

Hueakcoy, Upiay

Hinqquiy

Tuayok. Ruray-camayok. Llank'ay-ca- Rurachiy, LÍank'achiy Phururayay

Huac-chayay, Huao-chatucuv Okllay Okllachiv iquellecuascca uellichay

Ccallariycapuy C^aüarisccfiíña Huicsayok, Chichu Chayrak^hichu, Huicsayok Huiitta chichu, Huicsayok Chichuyachiy, Huicsayaohiy Chichuyapny. Huicsayapuy

AYAC.

Ccapacc-runa y, hiiaxtüí

I chacea Caprichacoscca

Caprichacuy

Ccellayarocoscca

Coellacuy, Ccellapacuj

Ccallariscca

Ccallariy, Ccallarirecoy

U place, Upiacucc

Upiay, Upiacuy

Ciiaquip— p u n t a n h n a n-s *-

yariy. Ruranayooc Ruraehiy, Gastay Pluman-huntay ' Huac-chayay Occllay, Occllarccoy Ckrcllachiy, Occllarccachiy Ccanrachascoa Ccanrachay, Ccanrachaiccoy.

Ccachacharccoy. Ccallaríy, Ruray Ccallariscca Chichu, Huicsayocc

♦» ♦»

H un tafia* Huicaayachiy Huicsavacuy

I

J

JT7S.

1 Emperador

2 Bmperadorpa-hualmin,

CttUa.

3 Icha-ha

4 Cullatucttssa, Empc-

rracussa.

5 Callntucuy, Caprichacuy,

Emperracuy.

6 Illatucussa

7 Hillanay, Hillanaluy

8 Allolissa. AUaiculttssa

9 Hallaycu^, Hallayculuy

0 Upia, Upiacu

1 Upiay, Upiacuy

2 T~raqui- p u 11 1 a n li u a n—

Bsacuy. 'J Lulainiva i ¿uíachíy Gaatay o Pluinan-juntay 5 Huac-chaluv r aílay, UHaluy i Ullachiy, IJllaycalachiy ) Hanlassa, Hanlachassa ) Hanlachay, Hanlachaluy

. HalJ/iicuy, Lulay ! HaUalissa t T-rit-ru, Patayu ^ T-rajrla patayu

Junta patayu

T-rit^ruchiy

T'rít-myay

AV.

Capac Apú Capac Coya

Ychaga Capnchacunsga

Caprichacuy

Guolayassga

Guclayacuy

Gallaríssga

Gallari

Upiag

Upiacurcuy

Chaqui puntachu sharjuy

Ruraycamayog

Runichi

Pahuasgoy

Huagchachí

Ogllay

Ogllachi

Ganracussga

Ganrachí

Gallari paye uy

Gallarissgana

Chichuyass^a

Chairag chichussga

Huachananpanani

Chichuchi

Chichucav

AYM.

178

J aecha apu aecha ttalla

Jani pampa Anuchata, Anoecarata

Anuchasifta, Anoccarasiña

Jairasita Jairasiña Ccalltata Ccalltaiia Alayar aptiri MuccUi aptaña Alayar aptasin a

Minkcata

Minkcaña

Ppuy Lie V asina

Uajehamucuna

lipiña

jipiyaña

Cuhchjchata

Cuhchichasiña

Cali taña

Cantata

Huallquia

Jucka phajsita

Huallqüia

Huallq Üseptay aña

Uuall'.jüoeptasiña

179

CAftT.

1 Emprestado p.

2 Emprestador &dj.^

3 Emprestar v.

4 Emprestarse

5 Empinar

6 bhcer

7 Empujón n.

« isim^uñador— a, adj\ 9 Empuñadura «.

10 Em 'juñar v.

11 En p.

12 todo

13 ,, que í//q ''

14 ,, que cosa te ofíndíj'

15 Enaguas n.

16 Enajenable ac(/.

17 Enajenar v

18 Enano— a, adj,

19 Enantes aí/v.

20 Encabritarse el caballo

23 Encadenadamente

24 Encadenado— a, adj. 2L Encadenar r.

22 Encadenarse

25 Encajado-^,

CÜZ.

Maimcuscca

Maiiuk

Masmy

Maiiuoiiy

Tanccay

Tanccachiy

Tancgay

Hai)pilv

Huppina

Happiy

...pi af.

Inia haj'k'apipas, Imaymana-

Ima-ppanchaiipi [pi.

Iniapi- iquesaoliarccayqui?

Ppistuna

Vendey-atinalla

Vendecapuy

Umutu, Ttinri

Ñacca

Sayavij-

Aysa-aysa, Ccati-ccati

tascca. Qqnellay huasc j a h u a n h u a- Huatay

Huatacuy

Satti-j'jca

AYAC.

Manucuscca

Manucc, Ceocc, Prc^aoc Manucuy, Prestacur Mañacuj

Tanccay, Incharccoj Tanecarccachiy , Incoar-

ccachiy. Tanocai, Ixichai Hapecc, Aptecc Ha[)ina, Aptina, Rinrin Aptiy, Aptirccoy, HapÍT ...pi ' af, Tucuypí, Imapipas Ima-punchaupi ¿ I m api tacc-piftachirccaiqíi? Pastan Ccoyconalla Cooy, Ccoycoy Urna tu, UchucUa. Aca|»Jb-

Ñiitu _ Ñacca. Ñaccallaracc

Sayav, Sayarccov, Sayit^

cacíiay. 1inquiscca-cama, TinqB^-

tinqni. Tinquiswa Huatay, Chaccnay. Tiiiq«y«

Cadenarccoy. Huatacarcco3\ Chaccnacvr*

ccoy, Cadenacurccoy. Satiacca

JÜS.

1 Manncn^sa. FKd >

2 Mana hn» Pi-c3tT

3 Manuy, Pre^tay

4 Manucuy, Mañi"uy

5 Tan hay, Cuinsay

6 Tan-hachiy, Camüachiy

7 Tan-hai, Cumsai

8 Chala, Apti

9 Chalacu, Apticuna, Linlin .O Aptiy, Aptiiiiy, Ciialay

.1 ...t-ru af,

.2 Imat-roupís

.3 Ima muy un t-ru

.4 Imnt-rou piñachilac?

.5 Fustán, Lulipa

> Haycu pascua .7 Huy, Huycuy. Huyculuy .8 Slt». Uchuclía, Tac-jsalla

Iiiano. .9 Ña ha. Ña-lia^í, Ña-ha?:i-

Ua, Ña-hassílalH." íD Ssacu}', Ssaculuy

1 Tin luUsa-rarní, Tinqui-

tinqui.

2 Huatassa, Tinquissa

3 Hu'itay, P ranay, Tinquiy,

Cadcnaluy.

4 Huata?uluy. T-ranac'iluy,

C?íc1ena:ultiy. 3 S-;atis5a

AN.

Mañacusaja^a

Mañacog

M añacuy

Mañacuycuy

Tangay

Tangachi

Tangaycuy

Apig. Chare;^

Apiña

Api

...pi

Llapan

Imajunag

Im^ta*» piñachicunqul?

Pishtuna

Kaiiticana, Trucana

Ranticuri. Trucari

Ac apar un a

Chayllaran

Shayarcug

Huata-huatalla

Huata-hjatassga Huata-h-iatay

Huata-iiuatacuy

Jaticassira

AYX

179

Maittata

Maittasiri

Maittaña

Maittasiña

Nuccufia

Naccuyaña

Nuccuntata

Catusiri

Gatuña

Catjaña

Cuna

Taqquena

Cuna uní

Cunans yaflccachesman?

Manccancha

Antutcatañjania

Antutcutaña

Moceo

Ninccara

I'asaittiat uygua

Cliinthapiña

Chinthapisiña Ciúnthapisinjama

Chinthapita

Cliillantata

180

CA8T.

1 Encajar

2 Encalar

3 Encalvecer

4 Encaminar

ti.

5 Encandeoor

6 Encandecido adj\

7 Encanec3r v,

8 Encapotarse Ists nubes

9 Encarcelado— a, p.

10 Encarcelar v.

11 Encargar

12 Encargo dejar

13 Encarecer v,

14 ,, alabando

15 Encarnación del Verbo

Divino

16 Encarnarse v.

17 Encarnecer

18 Encarnecido— a, adj,

19 Encarrujarse v.

20 Encenegarse

21 Encenier

22 Encenderse

23 Encendido— a, p.

24 ,, color adj.

25 Encerradero n.

26 Encerrado— a, p.

cuz.

Sattiv Iscuchay Ppaccrayay C haccanchachiy

Sansayachiy Sansayascca Soccoyay, Soccoyapuy Phuyumun

HiusUcascca

Hiuskcay

CunacLiy

Cunatamuy

Yallichiy

Aña3xhaspa rimay

Diospa sapay churin runa tu-

cuyiiín. Runa tuouy Huirayay, Poccopuy Huirasapa, Poccoicca Kquendy Ppanoucuy Raurachiy

Rauraripuy

Raurak, Raurachiacca Raurak-puca

Cancha Huiskcascca

ATAC

Huinay, Satiy, Ch iray Iscuhuan blanqoijay ' Pacclayay, Pacclarwoy Ñan man -churacuy ,Ñania-RR^

sichiy. Sansayachiy Sansascca, Nínayascca Soccoyay, Yuraccyay Puyurccoy , Puy u rcc a ran;.

Llaiiturccoy. Huichccascca

Huichccay, Huichccarccoy Cuna^, Cunarcc'oy Cunaicucuy, Camacbicnj Llumpaita mañay Aíiciíayachiy, Alabay Runatucui, Taccrocoy

Rupatucuy, Taccrucny Huira^-ay, Racuyay Hutrajas :ca Ccehuicurccoy Atollacurccoy, Saticurccov Rupacliiy, Ratachíy, iUara-

chiy; Mismirhiy. Ruparccoy, R at arica re c o y

Mismicurccoy. Ratachisoca Nina-color, Nina— hioa— ric-

chac. Cancha. Corral, HuichocaiM Huichccascca

J

JTT5.

L Ssatiy, T-rulaluy i Iscucnay, Blanquiyay I Siplacuy, Siplaculay t Caminoman-t-rulay, Ca- m inacta-lisichiy .

> Ssanssachiy

I Ssaiissassa, Ninaninaasa ' Yalayay, Pu-huluy I Pucutaiuy, Pucutacaluy, Lrlantuculuy.

> Huit-rassa

> Huit-ray, Huit-raluy Cunay, Cunaluy Cunacuiuy. Camachiy Mas-masta-limay Alabaluy Kunatucui, Tallncuy

Nunatucay, Talluctiy Huirayay, Titayay Httirayassa

Cauchuculuy, Hihuiculuy Atollacuy, Ssatícultiy Lupachiy, Lanlachiy, Cun-

yachiy. Mismichiy. Lrupaluy. Lupa y, Cañacu-

Iny, Mismicttluy. SSanssasaa, Ninassa Ninai-ninai puca, Ninanti

Cant-ra, Corral, Calabozo IIiiit-rha88a

AV.

Jaticuy

Iscuhuan llutay Paíflayacuy Purinata reguechi

Ninayachi

Ninaninayassga

Sogsuyacuy

Pucutay huichgacassga

Huichgassga Huichgaycuy Cunay, Paitacuy Cunaycussga, rattacussga Yaliiyogta rimay AUi nisspa yailíchi Diospa churin-runayassga

Runatucog Huyray. Racuyay Huyrasapa, Racusapa Guepicassga, Pitucassga Turunchacuy, AtoUacurcuy Raurachi. Rupachi

Ruparicuy, Raurnchicuy

Raurasftga Nina color

Cancha Huichgassga

AYM. 180

Chillantaña Kcatauiña llacchita Ppeqque kcaratucusiña Thaqui uflachaña

Pariaña

Parita

Ppeqque janccoptasiña

Urpuchata

Juatta utar chinoccata

Juatta utar chinoccafta

Hujjaña

Eujjata

Suma arun chupichaña

•» »» »»

Jesucristona jaque tucuípa uní

Jaqqüe tucuta

Likquiptafla

Likquiptata

Phorqquerata

Thalagrantasina

Nactayaña

Nactayasiña

Nactata Kcana

Llauintan-uta Llauintata

181

CAST.

1 Snoerrador

2 Encerrar f.

3 Encerrarse

4 Encerrona n.

5 Encima

6 Enclenque

7 Enclocarse

8 Encobar

9 Encoger

10 Encogerse

11 ¡os miembros

12 de ánimo

13 Encogido~a, p.

14 Encolar v.

15 Encolerizado— a, p.

16 Encolerizar

17 Encolerizarse

18 Encomendar

19 Encomendarse á Dios

20 Encomendero— a, adj.

21 mi,

22 Enconada herida

23 Enconado e/ ánimo

24 Enconar el ánimo

25 Enconarse A*) herida

26 Encontradizo— a, a^/.

aí(/. HuiskcaU

Huiskcay Huisk?a2 ly

CIZ.

ra:a!ia:iiy

Pata— m¿i:i, ta. pi, tita. afs

Sucsu^ayak, Umphu

Toktoy

Oldlay

Kque.itichiy

Kquentipuy ^

Suchhuyay, Ñuk'uyay

Umphuyay

Kquentiscca, Siichhuyascca

K'a^achiy

Phiñachiscca

Ph¡ñar,»hiy

Phiñacuy

Suchicuy, Cunacuy

Diosra mañacuy , Dios h u a n-

chasquichicuy. Chapak, Chapaqque Chapa jquey. Chapaq lucyqui Qquiri-anchayascca Ttimpuk-soncco [ttimpuchiy. Sonc'co-rauranchiy, Soiicco- Qquiri anchayay, Clihokri an-

chayay. Tinciiy-tuí'uk

ATIC.

Huichccacc

Huichccay, Huichcoarcco?

H uich ?ca 2 jy , U uicbccacnitwy

Pacanacui

Hahua, Ilahuapit Hukfaai^

Hanaipi, Maraipiracr. Onccocc, Ejco, Eccorayaoc

Occ-ocjyay, Occ-orcya?ccoT OccUa^*, OccUarccoy Ccciitiohiy . Chentiiccacbir Chintipacorccoj Cccnticuy, Chunurccoy Cliinticurccoy , Penccari-

curecoy. Ccentiscca, Chintisoca Colahuan-laccay Pi ñac urccoscca Piñarccachiy, Riñachiy Piñacurccoy, PiñaricmtcoT Camachiy, Cunay, RncgacnVi

Mañacuy, ApachkaT. Diospa-maquinpi-chanicoy

Cachapurícc

Cachapuriy, Cachapanx<|*í

Llaga pcoryascca

Piñascca

Piüachiy

Anchayay

Tincuchicucc, Tincu-tucooc

jxnf.

. Huit-racu

J Hnit-ray, Hnit-raltiy

( Hnit-racti^, Huit-raculuy

. Pacanacui

t Janai,Jafiiiiiit-ru,Huichai-

t-m,Janait-nxbi. Ishja, ishjat-ra, Iit^uit Ir- qaissa.

Uc-ucyay, Uc-ncyalay

UUay. UUalny

Hintichiy, Hinticalachiy

Hhiticaliiy

Hintiluy, Cuhilacaliiy

Pin-hactdtiy, Curtacaltiy

Flintissa, Chcmnssa LíCihay, Colay Piñassa, Piñactihnaa F*iñachiy, Piñaicalackiy I>iñ«ltiy, Ptiiactdiiy' Camachiy, Ctiiftiy, Ruega- euy , Mafteca^, Apachicny EHospa-maqaint-rtt-t r u- lacuy.

Oat-ra-piili

"Oat-rapuli, Cat*rapatiqtii

PtscasBa, PeyortaaBa

pjñasoa

piflachiy

iH^ortahiy, Mana^Uin- t:->ralacttluy.

XÍTicti-chicu. Tinct^tacu

Huichga^og

Huichgay

Huichgacay

Pacanacuna

Jananchu

Ongorayag

OgUanag huallpa

OgUay, OgUan runtnta

Guentichí

GuenttciiMga

Maquin, chaquin in::ucassga

Pengacur umpuracay

Guentissga

Lagay colahuan

PiflacuHsga

Piñachi

Piftacay

Cainacachi, Cunayctiy

Diosta mañacuy

Cachapuricog Cachapúrí^ Cachapnriqni . Anchassga llaga Shongo raurari8«ga Shongota raurarí Quirí anchacussga

Tincuytucog

AVJi.

181

Llaointiri Llahuintaña * Llahuintasifta Jayaccasiña Patana

Jutalachi

Loceoptafla J ¡piraña Thistaptasiña Thistaptaña Uattathapifia Lacdlasida ' *

Thistapisita

Lippiña

Kcapisita

Kcapisijrafta '

Kcapisifta

Eujthafliña

Diosat maisiila

Eujthasirt

Eujthasiríja

Phusuta

Llaquita

Lláquiyafta

Phusuntata

Jiccatasiri

J ^:

46

182

OAST.

1 Encontrado— a, p.

2 Encontrar v.

3 Encontrarse entredós ó

mas

4 ,, dejarse ver

B Encontrarse r.

6 Encontrón n.

7 Encorrado— a, p. H Encorvar

9 Encerrarse

10 Encrespado— a. p

11 Encrespar v.

12 Bncmc^ada

13 Encrudecer

14 Encrudecido-^.

15 Kncubieito

16 Encubridor adj.

17 Encubrir v.

18 Encuentro ».

19 Endecha p.

20 Endulzado— a,

21 Endulzar v.

22 Endulzarse v.

23 Endurador— ^J.

24 Endurecer v.

25 Endurecerse

OBÍZ.

Tariscca, Taripaacca Tariy, Taripay Tincuy, Tincunacuy

Tarichicuj', Ricuchicuy

Taricuy, Tarinxocuy Tupay, Tupanacuy Kumuyascca, Kumaycttaoca K'utnuchiy, K'umuvcuchiy

K'umupuy. K'umncuy

K'upayascca

K'upayachiy

Pallcca

Chahuayachiy, Hancuyachiy

Chahuayascca, Hancuyaaoca Pacascca» Pacaycachaacca Pacak, Pacaycachak Pacay, Pacaycachajr Tincuy, Tupay, Taripay

Harahui

Miskqoichaflcca, Machhik

Miskquichay, Machliitay

Miskquijay

Michha

Rumiyachiy

Rumiyapuy

ATAC.

Tariscca

Tariy, Tarerocoy

Tincuy. Topay, Tincoaacv-

ccov. Ricudiicuy, Tincacaicar, Cn-

huachicay. Taricay, Taricmpccoy Topanacurccoi, Topaaacvi Cumuyaaoca, Corea Curcm-arccachíy, H vicie -

yarccachiy. Curcsiy, Cnrcncuj, Cmmax

C Q ni ucurocoy . ChnC'Chan-chqi i miímnai a Chuc-cha-chu rnichiy Pallcca ftan Chahua^'achiy, Chaltuajar

ccaofaiy Chahnayarccoacca Pacascca, Pampauccsa Pacacc, Pampacc Pacay, Pamjpay Tincúi, Tanpaí, Topat, T«>-

parccoi. Haralmi Misqiiiyachisoca Mtsqoiyachiy, Miai|aÍQeacbiT Miaquicunxoy, Miaqnoccor Micha, Macclla Ramiyíacfaiy, RvamymreKMÜf Rumiyay. KamiyacorccoT. l^

mcQfcoov.

1

JDH. * Ax:.

1 Talissa, TalicusMU-. Tarissga

2 Talij, Taliluy Taricuy

3 Tincny, Tincoluy, Tinca- Tincuyacun

nacnluy. '

4 Licachicuy, Tincuchicuy Ricachicuy

5 Talicuy, TaKcuhiy 5 Topanacului, Topanacui 7 Curcu, Curcussa.Cutnussa ( Ciircnchiy,Huicstichiy,Cn-

tnuchty.

> Carcuy, Curculny, Curcu- * Curcuyacuy caluy, Cumuy.

Cu^hpachissi

Cnaspachiy

Tincanacu, Tincu

T-rahuachiy, Caplliohiy

T-rahuassa, Ancussa

Pacas 9a, Pampassa

J*aoa, Par/pa JPacay, Panipay Tincui, Talipai, Tincona-

cruit Tupai. Jaríihui

2^ishquÍ9sa, Misquichissa Affshquichiy.Mishguichay Mísliquiculuy, Mishqtiiluy Mit-ra

I^iamichiy. Lumiyalachty ^lamiltiy, Lnmiculuy, Ana- Ixi V, Caput-niluy. .

Taricuy Tupanacog Curcuyassga Curcuyay

Gashpayassga Gashpayachi Pallsa, Pallca Chahuayachi

Chahuayassga Pacassg'a, Chapassga Pacacheg, Chapacog Pacay, Chapay Tincucuy

Arahui

Missquiyassga

Mtssquiyacht

Missquichicuy

Michag

Rumiyacbi

Rumiyacuy

ATX.

Jiccatata .

Jiccataña

Jiccatasifia

Uñjayasifia

' Jiquifliña Nnchcatostua , - Ccumuntata Ccumuntafia

Ccumuntasífia*

Phorqqucrata Phurqqueraña Ccaua y Imttaaita

Iiuasirí Imttiri

Imttafta

Jiquiña

Cchociqueptayafka

Cchoq^ueptata

Kcochu

Mojsachata

Mojsachana

Mojsachasiña

Thuruptairi

Thuniptayafia

Thuruptasiña

m

181

CAiT.

1 Endurecido— a, p.

2 Enea n,

3 Enemigo n,

4 Enemi;ilar v.

5 Enero n,

o Enfadar v.

7 Enfadoso— a, adj

8 Enfardelado— a, p.

9 Enfardelar v.

10 Enfermar v.

11 Aaccr

12 Enfermedad n.

13 Enfermería

14 Enfermero

CTBL

Rumiyascca Ttotora, Matara Aucca, Hayu Auccanachiy, Cheknenac'.iiy

Enero (guilla, Ccollapoccoy

Phiflanchiy

Phiñachicuk, MiUachiouk

Cargachascca, Llucusoca

Cargachay. Llucuy

Onccoy

Onccochiy

Onccoy

Oncconapak camaacca huasi

Onccok-ccahuacc-haniplc

15 Enfermizo— a, adj» . Onccorayak, Onccoycachak

16 Enfermo adv.

17 estar de cántinuo

18 ,, tener algún v.

19 Enflaqaeeer

20 Enflaqueceree . v.

21 Enflaquecido— a, p.

22 Enfrente adv.

23 Enfriado— a, p,

24 Enfriar v.

25 Enfriarse r.

26 Enfriarse /a gtasa

27 Enforecerse v.

Onccok

Onccoycachay

Huasi pi onccocniok cay

TuUuyachiy

Tulluya^', Sucyay

Tulluyascca, Sucyascca Chimpapi

Chiriyascca Chiriyachiy Chiriyay, Chiriyapuy Ticayay, Cjullpuyay Phiña phiñacuy

ATAIL

Rumiyascca

Totora

Aucca» Checuneoc. CheocoecKC

Hiñanacuy, Ruiduy

Enero -guilla Piñachiy, Piñaitscacbiy Piñacbicncc Huatascca

Carga-ruray» CcepichaciiT Onccoy, Onccorccoy Onccorccachtv

Onccoi, Eccoi. Eocoyaú Nan» O nccocc-cunapacc*huas M cuidacc, Onococc4ia2-

ccaichacc Ecco, Eccoyaacca, Eocoyaca^-

ccocc. Onccocc

Oáccorayay, Eocoyay Onccochicuy

TuUuyachiy. Tnlluyanccackív T ulluy ay , TuU uy a'c u re c o \

Charquiycurccoy. Tulluyarccoscca Chimpa, Chimpa^rhimpafl*

Chirirocoacca Chiriyachiy, Chirirccacfaiy Chuiyay, CbirirccocoT Ticarccoy, Ticacurc^oy I*iñacorocov

j

jm.

AS.

ATX.

isa

L I^nmissa

Rumiyasga

Thuruptata

1 Totora

Matara

Tutura

1 T-rinioii. As*8Ía, Contra

Chcgnina runa

Yankcachiri

t. Piflanacuy, Rniduy, T.ri-

Yankcachata

niy, T».rinilay.

i Bnero-qüUla

Enero qailla Piñarachi

Chino pajei

1 PiñacWy

Kcapiyafia

'' Piñachicu

Piñachico^

Kcapisiri

{ FardeUs3a, Carga4ulassa

Cargapa jirassga

Chipantata

> Carga-lulay, Hipiohaony

Cargapajiray

Chipantaña

> Ishyay, Ishyaluy

Guesiacuy

Usuntafta

. Ishyachiy

Guesiarcachi

Usuntavaña

J Ishjai, Ishyacui» Nánai

Guesia

Usu

^ Isbyactinapa-huasi

Guesiacuna huahi

Usuft uta

P Ishyachicu, Ishya-cu ida- tapa, i Irqui, Ishyat-ra

Gaesiagta cuidacoy

Usu^'asiri

Gueaiarag

Urfuncallta

Ishya

Gu^siag

Usuta

' Ishya-talay, Irquiluy

Guesiasgallam cacun

Usurmuctata

{ Ishyachicuy

í Tufluchiy, TulluyalicUiv

Guesi agni-canmi

IJsurinitua

Tulluyay, Agrá

Ttucartaña

TuUuluy,Tnl¡uculuy,Char.

auicu «y. . Tuiliiyalussa

Tulluyacuy

Thucartasiña

Tullnyasga

Ttucartata

Chimpa, Chimpa-ch im- palla. i Alalassa

Chimpacnu

Uacatasin

Alalassga, Chiri9p:a

Thayarata

r Alalachiy, Alalalaohiy

Alalachi, Chirl^achi

Thay araña

V Alalaculuy, Alalaluy

Alalacuy, Chinyacuy

Thayarasiña

; Tícaculuy

Alalassga huirá

Likqu! thayarata

' Piñaculuy

Ashlla piflacuy

Ccoroptastña

ISi CAST.

1 Enforecido—a, p.

2 Enfarruñarse v,

3 Engañado—a,

4t ,, deshonestamente

5 Enjanar v.

6 ,, contando

7 acariciando

8 Engendrado— a, p.

9 Engendrador adj,

10 Engendrar v.

11 ,, hijo e i pareo

12 Engendro íeto n.

13 Engordar . v.

14 ,, hacer

15 Engrandecer v.

16 Engrandecerse v.

17 Engrandecido— a, p.

18 Engranerado— a, ' p.

19 Engranerar v.

20 Engrasado— a, p.

21 Engrasar v.

22 Engrosado— a, p.

23 Engrosar

24 Engrudo n.

25 Engullidor— a,

26 Engullir V,

adj

CTO. ,

Phiña-phiñascca

Phusususuy (cea.

Ñucñascca, Llullaacca, Yucas-

Huchapi-ccospak, HuáklltsQcá

Ñucñay, LluUay, Yucay

Pallccoycuy

Llullaycuy

Yumascca, Churiascca

Yumak, Churiak

Yumay, Churiay

Yumapucuy

Huakca-runa

Huirayay, Poccopuy

Huirayachiy

Hatunyachiy

Hatunyapuy

H atunyac biseca

Ccollccascca, Pirhuascc& Ccollccav, Pirhiiay LlucUuchascca

Lrluclluchay Racjuyascca Racjuyay, Racjwyachiy

T tucura- api Racrapu, Millcapu Racray, Racrapucuy

ATA&

Piflaconxoscca

Piñarccocoy, Piñacnrocoj Tantachi^cca, Bn^ñaaoca

Kngañaacca*]iou jui

Llullacuy, Artcrccóy

Pallccachiy, I^antacliij .Caríñacc tncny •Chnriyascca

Churiy'acc

Churiyay

SuUÜ

Huirayay, Huirayarccor

Huirayachiy, Hoirayárcca*

ciiiy", H a tu n^achiy , H uiñachi j. Mi

rachiy. Hatiinyacurccoj-, Huiaarcct>y

H at unyac.hiscca, T«-

cceseca. Pirhuascca Piriiuay, Troccay Huirachascca

H uiracharccoy

Racuyascca

Racuyachiy, RacuyanccachiT.

Mirarccachiy, Huirayay. Api-cola, Api . Millpucc, Racracc . Millpuy, Racray

J

1 Pifikculttsa

2 Pináculo^, Piñaluy

3 Pantachissa, Bogafialnsáa ^ Hngañassa-Iicarái

5 Cafsqiiicuy, Artiluy

G Pantachiy, Qmvocachty

T Cariña-tucuy

H Chnliyassa

9 Chulia

10 Chuliyay

1 1 Chuliyay

12 Ssullu

13 Huirayay, Huirayaciiltiy 14. Huirayachiy, Huira-

yaycachi^.

15 Jatttnyachiy, HuiflacHiy,

Milachiy.

16 Jatunyaculuy, Huiñalny,

Huiñaculuy. IT Jatunyachissa

■X H Pilhuassa

1 $> Xrqiay. Pihmy, Pilúaluy

20 Huilachássa, Hüilabaan-

Uusissa.

21 Huilachahijr

22 T¡ta«8a

23 Títadiiy, Titaycalachiy,

Milfbchiy, Huirayay. ^j^ l^^Tni-<:ola, Llomi 2£5 Millpu, Millptriu >Í5 Millpüy.

AH.

Pina piñacussga

Piñancachí

Llullachíssga

Llulliicbicur cáhaan

Llullacuy

Yupaptin pantachi (brata.

Cuyag n ti-ll u 11 a pay h u a m-

Churiyas8j3;a

Churichicog

Churicht , .

Churipacay

Huaca runa, Shullu mna

Huyrayay

Huirayachí

Jatanyachf

Jatunyacuy

Jatnnyaasga

GoUgassga, Hnarcussga Gollgay, Huarcny Lluclluchasega

Lluclluchay Racuyassga Racuyey

Api-cola Millpog Millpiiy

ATM.

Ccoroptata

Mavjttasiña

Llullata

Uthapita

LluUafla

Kccaríña

Kcayachafla

Jathasita

Jathasirí

Jathasifia

Mavniru jatjaña

Llallcua

Likquiptaüa

J/ikquiptayaña.

Jacchaptayaña

Jacchaptasiña

Jachaptata

Piruantata rúan tan a

184

Cchisllichaña Lanccuptata Lanccuptaña

Lipiyaña

Mankqueri

Mankaña

186 CAJST.

1 Enhilado—a, p.

2 Enhilar v.

3 Enhuecado— a. p.

4 Enhuecar v.

5 Enhnerado huevos p,

6 Enhuerar v.

7 Enig^aia n.

8 Enjuagada ^a boca

9 Enjugar otras cosas

10 Enjugar v.

11 Eiguagarse /«a ¿oca

12 Enjugarse v.

13 Ei\jundia n.

14 Eiguto— a, od¡\

15 Enlabiador— a, n,

16 Enlabiar v.

17 Enlanado— a, adf,

18 Enlodar ' v.

19 Enloquecer r.

20 Enloquecido— B, adj,

21 Enlutado— a, p.

22 Enlutarse v.

23 Enmaderar v,

24 Enmarañar v.

ÜUZ.

KcaytuchasGca

Kcavtuchay Hutk'uscca, Ttoccoacca Hutk'uy, Ttoccoy

Lloklloscca l^loklloyachty Huatuchina Mok-chhiscca Chhuyanay, Ayhuiy

Chhaquichiy Mok-chhtctiy

Chhaquichicuy, Pidhacuy

Rurun-huira Llacca, SicUa

[simí,Ccaaamachi. Machhi,Machhi-simi,MÍ8qqui- Machhiy, Ocaiiamachhiycuy Millmayasoca Tturucnay

Utikyay, Utik-chanaiy Utik, utik-chanak Yana-ppacha, Ppachaltiscca Yanahuan ppachacuy H uasi ta-curcunchay

Arhuiv

ATAC.

Ccaituchascca. ütttniriiiarca

Ccaituchay, Uatnchiy Uchcuscca Pucmckascca Uclicuy, Pucruchaj* Pncr»

chaycachiy. Loccloscca, Lcxxrloyasrca Loccloy arccachiy, Codoyadnr Musiana, Huatúcht Chumcliiscca, Ayiititsoca Chuyanchay, Ayhniy, At-

huirccoy. Chaqnicbíy, Pichay Chumchicuy,Chainchicafa«K

Mocc-chicuy. Cbaqtticiiy, Chaqnicfaíciit. Fv

chacuv, Tullnyay. Huirá, fluallpa-biúra Chaquiscca, TaHu, Tnllt-

yascca. Rimaisapa, En>2^añacQcc Engrañay Miilhuayascca Ccachochay, Mitttyachnr. Bfí>

tuhan-Iastarccoy . Yuyainin-chincay Yuyainin-chincascoa Yatiáhuan-ipáchachiaoca Yanahiiati*paciuicay Tablacfaarccoy, EntabUr*

ccoy. Tampayachiy

JUH.

AH.

AYH.

1 Sartassa, Usstuchlssa, Su-

Huatuchassga

Ttisnuta

tuchissa.

2 Sartay Usstuchiy

Huatuchay

Ttisnuña

3 U-trciissa. Pudussa

Uchcussga, Uccruchisga

Kcauantata

4 Uchcuy, Pucluchiy, Vaciay

Uchcuy, Ucruchi

Kcauantaña

5 I^ultissa, PuluMa.

Hucruya^sga nintu

Kcoluptata

6 Puluchiy, Luiuchiy

Hucruyachi runtuta

Kcaunantaña

7 Musiana, Másiai

Musianata hnatuchi-

Yatifijama

8 Chicmcussa, Ayhuissa

Mogchicussga

Laca aitsttta

9 Chuyanchay. Chuy ancha-

Hahuirí

Ayteccaña

luy, Ayhuiluv. lO Chaquichiy, Pichay

Mogchicuv

Laca ayteccasiña

11 Muchicuy. Mnchictiluy

Chaquichi

Ayttufta

12 Chaquicuv, Chaquichicu-

Chnquichicuy

üyttusiña

luv, Tulluluy.

■^

13 Htiila, Injundiá

Rtinin huirá

Jamacht líkqtii

1 4> Chaquissa, TuUu, Tullussa

TuUuUa run.\, Llanu runa

Ttaccsa ^'^r.

Charquissa.

:>1 Liraaúsapa, Engañacu.

Missqui Shinit

jallpajallp aruni .

16 En^añay

Machihuy

Jallpa jallparusifta

L7 Millhuassa.

Millhuayasga

Ttaurarata

L8 Hanlachav, Mituhuan la- aluy, Ñihihuan laucaluy.

Mitucháy

Ñekquechaña

\9 Urna, pirdi. Yayni^hincay.

Locuyachi

Locuptaña

^O Uman pirdissa, LopuaHa

Locuyassga

Locuptata

;i Ya.nahuan pn^^hacnasa J2 Yanahuan lutucuy.

Yana Uachapaága

Jacchirtata r. ,%

Yanahuan llachapactiy

Jacchirtasiña ^

tS lluchay, Tablachay

Huahita curcnchay

Qqueronchaña

J4, Tampachiy.

Tampayachi

Ttampttntaña

186

47

188 Cá«ll. 1 Eimarillecerse

0¥Z.

Vi ' Kquelloyaj'

2 Enmascarad 3— a, «r

3 Enmascararse

4 Enmeniado'^ai ' '/i'/as

culpas adj,

5 Enmendarse ^í-t^"» »

6 Enmendar'"<'-Aiu9er -i

7 Enmienda

8 Enmohecerse»

9 Enmohecido— a. p.

10 Enmordazado— a, p.

11 Enmordazar - v.

12 Enmndeoer v.

13 Enmudecido— a, p.

14 Ennegrecer v.

15 hacer

16 Ennegrecerse

17 Ennegrecido— a. p.

18 Enojado— a, p.

19 Enojar

20

Sayna^a

Sayníta-íuy *♦'

H liana. ¿, líiianacuk

Huanachíy }Iuanay, Huanacuy Huanacuy ••? j

Cco.'Iiuaryay. Moccayay Ccorhuarvascca, Moccayak Ccallu-chnipachiscca Ccalluta-chnipachiy

Amu-tucuy

A mu-tucuk

Yanayay . -*

Yanayachiy i i

Yanayapuy

Yanayascca, Yanayachiscca

Phiñascca

Phiñay

Phiftachiy

Phiñacuy

Phiñanacuy, Phiñanachicuy Phiñachíciik

Hatu-hatun.. Ancha^hatun, Chica-hatun, Hatunllaña. en /o malo Tapia.Ati-tapia, Ati-mo«ccoy

hacer

21 Enojarse

22 Enojarse recíprocamente

23 Enejóse— a. «rf/.

24 Enorme BdJ,

25

ATAC. Ce iUoyay, CcelliiyacimctJT

Mascaracnacca

Masraracny

Huanascx:a

Huanachíy Iluanav, Huanacor Uuanai .

Millma|jacurrcoy, Isinnríitct>5 Millmayascca. Ismarascra Sinnn canichiaoca Tulluta-cantchiy. CaspiU-tf-

nirccachiy. Upallachiy, Upalla^ . UpaSa-

curccoy. .

Upallascca Yanayachiy Yanay arccach iy Yanayarccoy, Yanaracar^

ccoy, Yanáyay. Yanayarecí>scca Piñaacca

Piñachiy, Piñarccachir Piflayachiy Piflacuy, Piñacurccoy, Poa»-

fiarícuy. Incharicuy. . Piñanacay Piflachioocc H|i>t||m;arai, . MancJiai-m a

chai*Mtun, Chica-hatui. Hatnn mana allin

JOS.

AV.

ATJ&

Ttin-htisByaj, Tun^htisa-

yactiluy.. Mascaracussa.

Musppachata

Mascaracusaga

Sokochasita

Mascaracuj

Mascaracuy

Sokochasiña

Huanacussa

Juchampita httanocussga

Uanichijata

Huanachiy

Huanacuy

Uanichaaiña

Hvanay, Huanacny

Huanaycachi !

Uanichayada : -

Huanii

Huanay

Uaninchijafta

Muht>acny) Ismapacuy

Mogoyacun

Ccoruariña

Muhisassa. limapacassa

Mogoyassga

Ccoruarita

Simin-cacachassa'

Shimincanichísga;'

'J Llucuta .

Tttllucta-can'chiy; Gasspi-

Tulluta canichi

Llucufta ' i

ta^Atndchiy.Caeachaluy. Upallachiy, Upallay, Upa-

llaculay. Upallassa^ Amussa.

Upallacuy

Umacttaña -,

Upallassga

Amucttata

Yanachiy

Yanayay

Cchiarantaña

Yanatalachiy

YanayacKí

Cchiaraiit lyaña

Yíinayaluy; ^anitacnlay,

Yanaluy Yana«a/'Yanachi^a '

Yanayacay

Cchiárantasioa

Yanayassga

Kchiarantata

Pinas ^. PiñncQssa

Piñassga

Kcaptsita

Piñacliiv. Piñalcafachiy

Piñay

Kcapiña

Piñachí >:

Kcapiyana

Piñacuy Piñaculuy

Piñacuy

Kcapisiña

Piñachica

Piflacuypami

Kcapisiri

Piftanaciiy

Piñanacuyan

Kcapmip; asina Jacchapini

Jatuneárai, Yap-jatan, Ja-

JatuBi^jatun, Allapa jatun

tun-jatun,Mana-limana.

Jatun mana állin

J atún-mana alltchu

Juati samca

IM

187 CA8T.

1 Enorme pecado

2 Enredaior— a. adj\

3 Enredadera a,

4 Enredar v.

5 Enredarse v. .

6 Enredoso— a, a//.

7 Enriquecer v.

8 Enriquecerse

9 Enrojecer

10 Enrojecerse

11 Enronquecerse

12 Enronquecido— a, adj.

14 Enroscado— a, Adj.

15 Enroscar v.

16 Enroscarse

17 Enrostrar

18 Ensanchar

19 Ensangrentado— a, p

20 Ensangrentar v.

21 Ensangrentarse v.

22 Ensayar r.

23 Ensayarse

CHX

Ati-hucha,Atitapia hticha,Ati-

moaccoy hucha. Simi-astak

Cliarhuik. Llocca raphi, Arhui*arbui. Phiñanachty, Arhuiy, Ttatn-

payachiy, ChharhuÍT. Arhuicuy

Arhui-arhut

Ccapakyachiy Ccapakyay

Pucayachiy

Pucayay, f'ucayactiy

Chhacayapuy

Chhaca-cunca

Chhacayascca

Kquehui, Kquehuiscca

Kquehuiy

Kquehuicapuy

Chliatay, Hcrccoy, Uyanchay

Hatunyachiy

Yahuarchaacca

Yahuarchay

Yahuarchacuy Yachachiy, Yachaycachiy

Yachachicuy, Yachapacuy

AYÉJD.

Hatan lincha

Cuento-cccpccc

Arhuicucc, Arhm-arbiit Arhuirccoy, ArhutrccadnT^Li-

cachiy, Tampachiy. Arhuicupccoy» AyhaitacnT. Ar-

huitacurccoy. Arhai-arhui. 'Tampat-taiapai.

Ccehue-ccefaue. Aptiyachiy Apuyay, ApuyarDCoy,Cconc«-

liuñuy, CcoÍlcce>huñnroc<>T. Pncayacliiy, PufaTaRxach.y Pucayay, Puca3racmtxor Saccrarccoy, Saccracur^roj Racu-cunca Chacayascca ArhuiTCOTccoscca Arhuiy^, Arhuirccoy Arhuicuy, Arhuicurecoy L'yanchay. Hox-coy Hatunyachiy. HuiñarccaHiir y ahu archacorccnscca

Yahuarchay. Yahuar-

charccoy. VahuarchacoTccoy Yachachiy Yachárccacfaiy

Yachacny, Yachapacuy

I

J

1 Jsitu-jatun jucha

2 Cuento-hipi

3 A.lhuicti, ^Ihui-alhni

4 Aihuilny, Alhuitaluy A 1-

huitalachiy.

5 Alhuiculay, Alhttttacnluy.

6 Alhui-alhtti, Tampai-tam-

pai,

7 Ricfichiy

8 Riculuy. lUai jnñuy

9 Pacachiy. Pucayalachiy.

1 0 Pucaluy, Pucaculuy

11 Cliascaluy, Chas^aculay 1 '2 Chascassa

13 Oíascassa

1-^ Alhuissa, Alhuiculussa

IS Alhaiy, Alhuiluy

X6 Alhuicny, Alhuiculuy

1 7 Carant-ru juluy

18 Jatunyachiy, Huiflachiy

19 Yaimartassa, Yahuar-

talu583.

2 0 Yahuartay, Yahuartalay,

Yahtiartalachiy.

21 Yahuartaculuy

22 Yat-rachiy, Yat-rayca-

lachiy.

23 Yat-racny, Yat-rachictiy

AS.

Jatua jucha

Cuento apacog

. Enredana Kunata piñanachi

Arhuicapuy

Arhui-arhtti

Apuyachí Apuyachicuy

Pucayay

Pucayacuy

Sagrargoy

Sagrassga

Sagracassga

Cururassga

Cururay

Cururacuy

Gagllanman jorgopuy

Jatunyachí

Yahuaryassga

Yahuaryaycuy, Yahuaryayca-

chf. Yahu.-.ryacuy Yachaicuchí

Yachachicuy

AY:I- I87r

J aecha jucha

Kquituntata

Kquituntafliri Kquituntaña

Kquítuntasifta

K(jUitu8Írí

Kcamirttaña Kcam irapttasifla

Uilaptaña

Uilaptasiña

Cchajantasifta

Cch^ja

Cch^anttata

Pauiquipttata

PaniquiptaAa

IrcataAa

Jachanchaña

Uilachata

Uüachafla

Pauiquiptasiña

Uilachastfla Yanttaña r ^

Vanttasiña , .

188

CAfiT.

1 Ensebar

2 Enseñador— a,

3 Enseña n.

4 Enseñar v.

5 Ensobervecerse

6 Ensordecer

ad^.

7 Ensuciado-^a, adf.

8 Ensnciador— a,

9 Ensuciar v.

10 Ensuciarse

11 Entenado— a, del varón

12 de la maitr '- ' '

13 Entender .""

14 con yú)tbTiéÉ

15 cosas elevadas

1 6 Entendimiento,' íhcuttad^

17 Entenebrecerse ' V.

cxa.

Huirachay, Huiranchay

Yachachik

Unancha .

Yachachiy

Apuscachacuy ' '

Rokttoyay, Koktoyápuy

Qquelle, Qquellechascca yquellecbak, Ccanrachak Qquellechay, Ccanrkchay

Qliiellechacuy, Ccanrachacuy

Q (uepa-churi-ñiscca Qquepa-huahua-ñiscca Unanchay, Hamuttay'- Unanchacuy, Hamurpactiy Ttitu-simi namuttay Unarcha.v Hamiittay Tutayay, Tutayapuy

18 Enteramente «í^v. ' * Llapantinta, Llapallata

19 Enterar v.

20 Enternecer

21 Enternecerse "' '

22 Enterrador-a,

23 Enterrar v.

24 Enterrarse

25 Enternecido— a,

^ádl

Huillarccoy, Yacharccachiy Llaquiycuchiy , Soikíco t a H u-

lluycachiy. Lláquirceocti y , Huaccana-

yarccoA'. Ppampak - - ¡

Ppampay ' "

Ppampacuy [ccoscca.

Lla(iuirccoscca, Huaccanayar-

AYAC.

Huirachay, Httiracharccor

Yacliachecc Unancha

Yachachiy, Yachaixxachir Apuicaohacoy, ^tMfiíiocoT Upayachiy. Upayarocaíeltiy', L-

payay, Upayarccciy. * ' Coanrachactiscca / Cea nrar hace, Ccachaoliacr Ccanrachay , Cea c h a c 1i a y.

Ccanrachaitcoy. Ccanrachacuy, CcanraclsMJ^

ccoy, Ccáchachacoy. Entenado— a

'♦ '. *"•

Reccsey Yachay Uyanaccahuan-intiñdíy Sasacunata-yachay Yuyai Tutayay, Tutayarocoy, Tan-

curci'oy. Ccalai-ocalai, Lliu, LUi/ii.

Llapachan. Yacharecoy, Yachachiy Llaquichiy, •«laqairccachiy

Llsquicuy, Llaquicurccoy,

Huaocacuy. I'ampacc

Pampay, Pamparocoy Pampacuy, Pampacurccoy Llaquicorcct>?c :a

JJIS.

1 Huilachaluy, Hailachay

2 Yat-rachi, Yat-rac!iicu

3 Siñal ....

4 Yat-rachiy

5 Sóberbiacuy

6 Upachiy, Upaicalachij', U-

paluy, Upaculuy.

7 Hanlachissa, Hanlaasa S Hanlacha, Hanlachalu 9 Hanlachay. Hanialny.

Huiracht, Huiraycachí

Yachachicügi-

Unancha

Yachachí

Soberbiassga

üpayarcacní

Ganracussga

Ganracog

Ganray

lO Hanlacuy, Hanlacaluy Ganracuy

11 Hualmipa t-rnlin

12 Hosaypa-huahua laYat-ra, Intendiy

14- UyaUasahaan-intindiy

15 Sasacnnata-yat-ray 6. in-

16 Unanchay (tindiy.

17 Tatalay,Tutaciiluy,Tuta-

palny IS Lia pan, Lliu. Llap alian, Cála'-cálai

1 9 Yat raluy , Yat-rachiy

20 Llacpichiy, Llaquicala-

cliiy.

21 Llaquicuy, Llaquipuluy

Hua-hacvy.

22 Pampa ^

23 Pampay, Panipaluy

2^ Pampaeuy, Pampaculuy. 25 Llaqiiicussa

Entenado Hnarmtpa huahuan Entenado-Gojapa cburin Entendicuy, Unanchay Razonta huiyay. Entiendi Jatun rimacunata entendí Reguecuna, Yachana Tutayapuy

Llapantin

Huyllarcuy Sliongota llaquichícuy

Shongoyqui llaquicuycun

Pampag Pampay Pampacwy Llaquicussga

Liki^uichaña .

Yatichiri ^,

Yatíchi

Yatichafta

Kquellttasiña :,..•,.- .

Occarasiña

Kcañuchata

Kcañuchiri

Kcañuchaña

Kcañuchasiña

Uila uisayocca Uila uisa phucha Unanchaña Cchuyman unanchaña Jaya unanchaña A mu asina Chamacasiña

Phoccatjaraa

Phoccachaña Ccuyasiña

Ccuyasísiña

Amay imiri Amay imana Amayjam inianiña Ccuyasita

188

189

OAST.

1 Enterrado— a, p.

2 Entibiado— a, />.

3 Entibiar v.

4 Entibiar ¡oírio

5 Entoldado— a,

6 Entoldar

7 Entoldarse íasiatibcs

8 Entonces ady.

9 10

11

12 13

Z>esí/c

Bn tal úaso' En aquel Hasta

No mas qae hasta

14- Entontecer

15 Entontecerse v.

16 Entrada /t.

17 Entrambos— as, parvac/os

18 ojos

19 , y cosas no parea das

20 Entrante venidero

21 Entrañas n.

22 Entrar v.

CUZ.

Ppanipascca Llaphiy achiscca Llaphiyachiy

Kcoiíirichiy

Carpascca

Carpay

Phuyurayay, Llantturayay

Chaypaclia, Chaypachainan-

ta, Chicacca. Chaypachamanta Chaypachacca, Chicacca Chaypacha C hay pacha cama

Chaypacha camalla

Ppanrayay, Phoqquesyay Ppanrayay, Ppoqquesyay Haycuna, Puiicu, Kcasa

23

hacer

Pura, Purap, Purapnin Ñahui pura. Purapnin fiahiii Iscayñintin, Iscayñiu Kcaya

Huicsa, Ñatti Yaycuy, Haycny

Yaycuchiy, Hajxuchiy

AYAC.

Pampascca CcoñirichÍ9cca Chiriyachiy, Chiriyay

Ccoñlcaciiiy, Ccoftírichíy

Carpascca« Pampascca CaqMiy, Pampay Ptiyunx'oy, PuyticafrcainaT.

T^lantucny, Llanlncmiccar. Hinrjrtin, Hinaptcncca, itc-

pacc^a. C hay manta pacha Chaypachacca Cliai-pacha. Chai-pachaoca Chaicama, Chai-pachacama

Chaicamalla, Chai-pnclu

malla.

OpayacKiy, OpayarccacUÍT OpayarocoY. Opanrcoy Yaicuna, Yaicucuna, Pum,

Ccasa, Yaicui« Puran. Iscainin lacainin-flalmin lacainin Ccaya

Huicsa-ucu, Chunchnl, &. Yaycuy , Pasaycuy «SaticorccoT

YaYCuclny, Pasaycachiy,

ticuy.

Sa-

JUE.

^ Pampassa

2 Hunuchissa

5 Alalachij,Alalaicachiy,T'-

biuycachiy. ^ Hufluchiy, Huñuicachiy,

Hañoícalachiv. > Carpa lulassa, Pampassa J Carpay. Pampay Pncti«:aluy, Pucutacamuy, .^ncutacuy, Llantujr. ' Jinal,Jinal-ha,J¡naptin-ha Chaypenga

AH

PampasBga

Chiríyassga, Alalaasga Chiriyachí, Alalachí

Uchuclla goñuchí

Carpassga Carpay Pucutag-caspassga *

ATIL

189

> Chaipíta pacha

Chai paclia-ha

Chai.pacha,Cha¡-pacha-ha

Chaicama, Chai-pacha- cama.

Chaicamalla, Chai-pacha> camalla.

Opachiy, Opaicalachiy

Upalny, Upaculuv

Faicuna, Yaicuciina, Pun- ca, Assa, Yaicui. Pulan, Iflhcainin Pnlan-ñahui Ishcainin

Ssaino, Faícamu [quin. a. Lolinchic, Ssan hn Alash Yaycuy, Yayculuy, Pasay-

cny, Ssaticultiy. ÍTaycucbiy, Yacuycalachiy,

Pafwycachiy, Ssaticuy.

Chaypinpita Chaypenga cachun Chaymanga Chayyag, Chaypinyaí

Chaypinyaglla

Upayarcachí

Upayacuy

Yaycuna

(cayan Pura-pnrag, Isacuy, Iscaypa- Ysscaii ftanui Isscayninlin, hayhuayan Yaicamogpá Huicsha Yaycuy

Yaycuchí

Imatahua

Llaphirata

Llaphiafia

Llaphiraña

Carpajata Carpajaña Ppurppusiña

Uca pacha

Uca pachata Uca pachasti Uca pachaña Uca pachacaina . , .

Uca aachoitaq^u^ttl

Loqqneptaña

Loqqueptasiñft

Mantaña

Pampachani quipcaqi.i"

Pam pacha nay ranaca

Pampachani

Mantiri

Jiphilla

Mantaña

Mantayafla

48

190

CABT.

1 Entrarse

2 Entre p.

3 nosotros

4 tanto adv.

5 ,, ellos

6 Entregado— a, p.

7 Entregador-a, acT/,

8 Entrega v.

9 Entregase

10 ponerse en manos

de otro

11 Entremeterse

12 Entremetido ad].

13 Entreoír v.

14 Entretenerse r.

15 Entrever v.

16 Entreverado— a, p.

17 Entreverar v.

18 Entristecer v.

19 Entristecerse

20 Entrojado— a. p.

21 Entrojar

22 Entrometerse

23 Entnmirse v.

24 Enturviado— a, p.

26 Entnrviar

ctrz.

Yaycupuy, Haycupuy

...pura a/^

Ñoccanchispura

Chaycama, Chaycamacca

Paycunapura

Chasquicliiscca

Chasquichik

Chasquichiy, Cco^, Sirpacay

ChaBquichicuy, Sirpacacuy

Hucpa maquinpi chiiracuy

Michhucuv, Satticuy Mtchhucuk, Sattipacuk (Hay. Uya-uyarillay, Tumpay-uyari- Ccaynacuy Ricu-ricurillay, TumpajMicu-

rillay. Charccoscca

Charcco)'

LlaquichJ3', Phutichiy '

Llaquicuy

Pirhuascca, Taqqaescca

Pirhua}^ Taqquey, Ccolccay

Sattipayacuy Michhucuy

Umphuyapuy, Umphuyacuy Cconchoyascca, Kcata

Cconchoyachiy, Kcatayachíy

AYAC.

Yaycucurccoy» Yayc^Tcc^ ...pura stf. ^^ . -

Llacctancliic-para. S^i Chaicamacca, Chawr-» Paicuna-pnra Ccoicoscca Ccofxr, Chasqukrhccc Ccoy, Ccoyrrny. Chawqa Ccocoy. Ccocoicoy. lir Chura'cuy, Hucpa-ma^xlj

churacuy. I iiiam an pás-sa t kruy

,, saticocc Tumpa-tumpalla-uTarir Diverticuy, Samancnr Tumpa-tunipalla-r '

Raspetunchalla-r Taccroscca, Tattiscra.

puscca. Taccroy, Taccrorccoy.

Chapuy. LlaquicKiy, Llaqnir Llaquicuy. Llaqiixciircro;i Pirhuascca, Taccescca Pirhuay, Pirhuarccoy Miticuy, Miticurecoy'Ta

Umpuy, Unlpurccoy Putcascca

Putcachay, Putcayar Cconchuchiv.

Yaycucuy, Yayctilay

...pula, ai.

Yahanchic-pula

Chaicamá-na, Chaicama

Paicuna;i>ala

T-raaquichÍMa, T-rasqni-

Hú, T-rasqaichi [Issa/.

» Huy,Hwcuy,T-raflquichiy ) Hucuy, Huculuj ) T-rulacuy, Jncpa-maquin*

man-t-rula^ny. i Ssaticuy í Ssaticu

\ Tumpa-tumpalla-uyaliy \ Diverticny, Jamatiacuy Tumpa— tunipalla-licaluy,

Raspetunlla-licaluY. ' TaUussa, Tacussa, Challa

Talluy. Talluluy, Tacuy,

Taculuy, Talluchiy. Llaquichiy

Llaquicuy, Llaquiculuy Pilhuassa^ Alcussa Piluay, Pilualuy, Pilhuay Miticuy, MiticuJuy, Ta-

cucuy. Umpuy, Umpttlity, Umpa^

culuy* Putcassa, Putea Putcachiy, Hunchúchiy,

Tallpuchiy.

AS.

Yaycucuy,

...para af.

Noganchicchu

Chaycama

P4iycunaptira

Chasquicnissga

Chasquiche^'

Chasquichí

Chasquichicuy

Jucpa-maquiman churacuy

Jatipacuy Jatipacog Tumpay uyarilla Gaynacuy, Diverticijy Tumpay rícacu3rlla

Tacucassga

Tacuy, Tacuchi

Llaquichicuy Llaquipacuy Tacussga, Pirhuassga Tacuy, Pirhuay Jatipayacuy

Alayhuan umpurassga

Putgassga Putgay

ATK.

Mantasifta

Mantatn

Nanacna matitañani

Ucja cama

Jupanac pura

Catuyata

Catuyiri

Catuyaña

Catuyasiña

Catjayasiña

Taftqucru jalantasiíia Tañqueru jalantata Ysttaqqueña Anatasiña Unanacaña

Chhajrota

Chhajroña

Llaquisiña Llaquintasiña Piruata Piruaña Takqueru mantaña

Sucsupiña

Cconchu Cconchuraña

vm

191

CAST.

1 Entornarse

2 Eniimerable adj-

3 Enuinerar v.

4 En vano adv.

5 Envejecida— a, cosa

6 Envejecida mujer

7 Envejecido hombre

8 Envejecerse ¡as cosas

9

10

¡a mtifer el hombre

11 macho

12 ,, ambos

13 Envenenado— a, p.

14 Envenenar v.

15 Envenenarse

16 Enviado— a, adj.

17 Enviar v.

18 .19

20

hacer repetidas veces

presente 6 cosas recado

21

22 adelante

23 Envidia n.

24 Envidiar v.

cftns.

Cconchoyay, Kcatayay

Yupanalla

Yupay

Ccasilla, Ccasinmanta, Yan-

ccalla, Yanccanmanta. Mauk'a, Mauk'ayascca Paya, Payayascca

Machti, Machuyascca Mauk*ayay, Mauk'ayapuy

Payayay

Machuyay

Rukuvay, Híhuicay

Yuyakyapuy

Miuscca

Miuy, Miuchiy

Miuchacuy

Cacha, Cachascca

Cachay, Apachiy

Cacharccachiy, Aparccachiy Cachapayay

Apachiy, Suchicuy Huillachiy, Ñichimuy Ñaupachiy Chhiquicuy Chhiquicuy

1

ATAO.

Ptttcacuv, Putcactticcoy

Yupanafia Yupay, Yuparecoy

Ccasi, Ccasimanta, Taacca.

Yanccamanta, YanocaHa. Mauca, Maucayascca, Lataf» Paya, Payayaacca

Machti, Machuyascca Maucayay, Maocanccor. Tir

cuy, Lataparccoy. Payayay, Payayaixcoj

Machuyay, Macbnyarccor

Machuyarccoy

Yuyaccyay

Hampiacca

Hampjy, Vcnenarocor

Hampícuy, Hampicnfocoy

Cacha, Cachascca, Rantcn

Cachay, Chacharccoy, Apt-

chiy, Apachicny. Cacharccachiy, AfMirocac^r Cachay-tuycuy hnras^Cackáf-

cachay. Cachay, Apachiy Huillachiy Ñaupachiy BnTidia Envidiacuy

JUV.

1 PtttcaltiT, Putcactiltiy

2 YupapassUa

3 Yupay. Ynpaluy, Muru-

cnaj, Maruchaluy.

4 Yan*hal, Yaii-halt*n],Yan-

halla, Yan-holpita.

5 Mauca, Maucassa, Latass

6 Chacuass, Chacuassyassa,

Chacuassyalussa.

7 Auqtiish, Auquishyalnssa

8 Maocay, Maucacuy, Ca-

magaluy, Lratassyaluy.

9 Chacnassyay^Chacaassya-

luy,^ Chacuassyaculuv.

10 Anquishyay, Atiquishya-

lay, Auquishyaculuy.

1 1 Yasshayay

12 Yas8ayay

1 3 Venenalussa

14 Yeiicnay, Yenenaluy 16 Vencnacuy, Yenenacnlay 16 Cat-ra, Cat-rassa

IT Cat-ray, Cat-ralny, Apa- chiy, Apachkay.

18 Cat-rachiy

19 Cat- ray^:at-ractiy

20 Aoachiy, Apachicuy 2X Híiillachíy, Nichiy

22 f^anpachiy

23 Bniridia

24 HnTtdiacuy

AE.

PntgacQv Yupanalla Yupay

Yangallam

Maucayassga, Rocuyas^ga Chacuanyassga

Rucuyassga Maucayassga

Chacuayan

Rucuyan

Allapa mcuyan

Ishcan rucuyan

Yenenassga

Vencnay

Vencnacuy

Cachassga

Cachay

Cacharcachí Cachapacuy

Apachí, Apachicuy Huyllachí, Nichi Ñaupachí Chiquicuy Chiqui

ATM.

Cconchusifta Jaccufljama Jaccuña

Ynaqui

Merkquerata

Auilmuctata

Achachimutata Merkqucsiña

Auilmuctafia

Achachimuc tafia

Thantharata Panini tucusijama Ccollampjiuata Ccollamp jiuayafia CcoUamp jiuafia Qquitata Qquitafia

Qqnitayaña Lapacut qquitaña

Cunanacs apayaña Juira apayaña Nayraccat qquitafia Uñifta Uñisiña

101

iva QAffB.

1 Envidioso— a, adj,

2 Enviudar

3 Envoltorio n.

4 Envoltura

5 ,, de criaturas

6 Envolver v.

7 criaturas

8 arrollando

9 Envolverse ' v\ -

10 Envuelto— a, p*.

11 Epidemia ».

12 Epilepsia /?.

13 Epiléptico— a, adj,

14 Epístola n.

15 Época

16 ,j J5sa—

17 Equipaje

18 Equiparar r.

19 Equivocarse

20 Era tiempo

21 para trillar

22 Er^do— a, ««(/.

23 Erguir Y.

24 Erguirse

25 Erial n.

26 Erizo /I.

cvx.

Chhiquicuk Icmayay, Pasuyay .

May t tu, Kquepi [pina.

Mayttuna, Ppistuna,. Kqtie- Hualthana. Kcjuepina Mayítuy. Ppistuy, Kquc-

pichay. Hualthay Kquempiy Mayttucuy, Ppiatucuy, Uuan-:

cucuy. Mayttuscca, Ppistuscca,

Huancuscca. Peste- onccoy, Onccoy-kcoñiriy

Huafturayachik-onccoy

Onccoyniok-runa

Qquelíca

Pacha

C hay- pacha

Kquepi

Cuscachay

Pantay, Pantarccoy

Huiñay, Pacha

Huay Fachina- pampa, Era

Suni, Suniyascca

Suniyay

Suniyacuj'

Purun-pampa

Ascanccuj'

ATAG.

Envidioso

Ccosah ó httarmip»hnaflnrht-

cuy, Viudarccoy. Ccepe, Xac>a<cepc Mc^ittti Maituna Huahuap maitun Maytiiy, Ccatarocachiy, Piíh

tuy, Huah ua-KTCeUpay Maytuycuy, Huancunxoy Maytucuy, Huancocuy, Cca-

tacurccoy, Fampacoj, Maytuacca, Ccellpascca, Pia-

tuscca, Huancuscca. Hatuivoaqcoi,FisU, Katacaec-

onccoi. Huaáui-onccoi Huañui-onccoiniyocc Ccellcca Pacha Chai-pacha Ccepe, Palta Tincuchiy, Cuscachay Pantay, Pantarccoy* Pacha

Saruna-pampa, Ira Sayachiscca Hoccarichiy, HoccaHy Hoccaricuy, Uman-hoccany Purun-pampa, Samacc-aüpt

Quichca sapa-tacaa-uy hua

J

1 Btividíodo-núna

2 Husan ó hualmin-huafiu-

chicuy, Viüdéluy.

3 Hipi, Uchiic-hipilla 4- Maitu, Ai^^llucu

5 Huahui-liillpiinai Iltacba

6 Aylluy, Lancay, Catáchiy,

Pani^ay.

7 Huahoi.Hillpiiy, Hillpultiy

8 Hillpuy, Huancuy

9 A jlli icuy, Lancacuy, Cata-

cuy. Pampacuy. 10 Ayllussa, Lancassa, Hill-

5us9á, Catachissa. yai, Latacu-Í6hyai, Pal- racu-ishyai. Huañui-isnyai

13 ishyainiyu

14 Carta, Papel

15 Pacha

16 Chai-pacha

17 Hip¡,T-rua

18 Tincuchiy, Tincuycacbiy

19 Pantav, Pantaluy

20 Pacha

21 Ira, Trilla

22 Pallalcttcussa

23 Pallalcachiy, Ssalcachjy

24 Pallalcay, Soberbíacuy

25 Jacú, Ssuya. Chacón, Ja-

má-allpa, Pulun.

26 Cassaíiapa-tacssa-uyhua

£B.

Chiauicog Viudassf^a

Guepi Guepissga

Huahuapa gnepinan Guepí

Huahuata guep!

HuancMrcuy

Huancucuy

Huancussga

Pesti, Guessia

Huanuracheg guesia

Huanunacog runa

Guellga

Pacha . j

Chay— pacha

Gucpin

Tincuncachí

Panta3'cu86ga

Pacha

Huáyrachina pampa, Era

Pallacurcussga

Pallacuy^ f

Pallacurcuy .. -.

Puru pampa

Monti cuchi

Am.

ie£

Uftisiri Jan-chachani

Kquepi Kquepichata Kquiruña Kquepichafta

Kquiruntafia Llauquipada Llauquipasiila

Llauquipata

Pampa nsn -

Chuyma usn

Chuyma usuri

Qquellcaña

Pacha

Uca pacha a¡„

Uaquiyaña

Chicaña

Pantjasiña

Pacha

Jañira

Checcaptata

Checcaptaña

Checcaptafiida

Kcara pampa

Jappu

198

0A8T.

1 Errado— a, adj\ y p.

2 Errante v^go adj.

3 Errar v.

4 Errata error n,

5 Emotar v.

6 repetidas reces

7 Eructo n.

8 Erudito— a, ».

9 Erupción cutánea /?.

10 Esbirro /i.

11 Esca

12 Escabroso— a,

13 Escabullirse r.

14 Escala escalera n.

15 Escalar v.

16 Escaldado— a, p.

17 Escaldadura n.

18 Escaldarse f.

19 Escalofrió /i.

20 Escampada la lluvia

21 Escampar v.

22 Escapada i.

23 Escapar hacer

2^ Escaparse

25 Escarabajo n.

26 Escarapelarse v.

27 Escarbadientes n.

28 Escarbaorejas

CIÍZ.

Pantak, Pantascca Llaktan-Uaktan purik Pantay

Pantay

Hapnay, Ccacyay [chay,

Happaycachay , Ccacy a y c a-

Happay, Ccacyay

Hamautta

Shupulluy, Murccu-murccu

Cacnacu

Micjuna

Sokya, RumUrumi

Chincarccuy, Chíncariy

Pata-pata, Seccana

Seccay

T^lilliyascca

LlilH, Llekti

Llilliyapny, Llektiyay

Cjatatatay, Chirajray

Usaríscca. Phacsariscca

Usariy, Phacsariy, Usiyay

Chíncariy, Llutquiy

ChuUarccochiy^, Llutquichiy,

Phahuarichiy. Cbullarccuy, Llutqiaicuy, Pha-

huariy. Acatancca Llacsarccoy

[na. Quiru-pichana, Quiru-k'atqui- Rinri-pichana

ATAC.

Pantacc, Pantare^ Llacctan-llacctan-purecc Pantay, Pantarccoy, Muspa-

cachay. Pantascca, Pauta Cáquiay, Caqniarccoj Caquiapacuy Caquiat

Manchal yacbatñiyocc MuTcu Uoccsimni Cachacnna Mica i, Micuna Rumí-rumi, Ccachia Cccspieoy, Llaptieur Seccana, Lloccana, Pata-pata Seccav, Lloccay, Arapay Ruparccachiscca Lleccti

Llecctiyay, Ruparccachicuy Chiriyai, Catcatai Usiascca

Usyajr, üsyafxjcov Llñpttcui, Ccespicai Lluptichiy, Ccespichiy

Lluptiy, Llnptirocoy, Cccspij,

Ccespicurccoy , Pahuactirccóf Oronccoi Chiriyarccoy, Maachari»

cuiocoy.

uinx-pKhana

inrí-pichana

J

JUH.

1 Panta, Pantapacu

2 Malcan-malcan-pulicu

3 Pantay, Pantacuy, Mus-

píícat-ray. ^ Pantai, Pantassa S Caquiay, Caquialuy f> Caquiapacuy T Caquiai S Yat-ra-iiuna 9 Mulca-mulca

1 0 Cat-rassa, Alp^uacer

1 1 Micui. Micuna

12 Lumi-lumi, Lanla-lanla

13 Hishp¡<"uy, Lluptiluy 14. Jiana, P«ita-pata

15 Jiay, Jialny, Alpay

16 Lupachissa, Llillíssa

17 Llillita

18 Llíllicuy, Lupachiculuy

19 Alalai, Chuc-chui

20 Usiassa

21 LJHyay. Usyaluy

22 Lrluptictii, Hishnicui

23 I-rluptichiy, Hiaíipichiy

24- í^luptiy, Llupticuluy, His-

picuy. Híshpiculu3'. 25 UÍúnjui, Urúncui 2G Shililinyay, Aycha-ras niy

27 Quilu-pichacuna 2í> Linli-pichacuiia

AV.

Pantassga

Marca-marcan puricog Pantay

Pantassga

Cacyay

Achca cuti cacyay

Cacyassga

Allin riina:og runa

SliuuuUussga

Cacnacuna

Micuna

Gacha, Rumi-rumi

Chincacuy

Escalera

Yarcuy, Gcgarcuy

Llillissga

Llilli

LHllicuy

Chiriyay

Ushiassga, Usiasga

Usiarin

Guesspícussga

Gucíspiclií

Guesspicuy

Orongoy Chinyarcuy

Quiru asspina Kinri asspina

AYU,

188

Pantajata

Muyuscu

Pantajaña

Pantaquipata

Ccasatataña

Sapa cuti ccasatataña

Ccaaáña

C lia ni yatiri

Ajan markca

Chmotta ca nana ; .

Mankca

Kcankca

Phailusuta

Calla pu

Callapur maccataña

Llucctiuratata

Lúcchurata

Lluchurasiña

Thay tapiña

Jallu apaccata

Phajsaña

Jal tan a

Jaltayaña

Jal t asina

Pancataya Toguesiña

Kcaclii ppitsuña Jincha ppitsuña

49

104^

CAST.

1 Escarbado— a, p.

2 Escarbar v.

3 raices

4 ,, lo ajustado

5 Escarcha n-

6 Escarchado— a, p.

7 Escarchar v. imp,

8 Escarda n.

9 Escp-^'n.'lo— a, p. :io Esc rda'.or— a, aíi/.

11 Esciiíaar v.

12 Escardillo n.

13 Escarmenado— a, p.

14 Ecarmcnar v.

15 Escarmentado— a, p.

16 Escarmentar v.

17 hacer

18 Escarnecedor— a, aíf/.

19 Escarnecer v.

20 Escarnecido— a, p.

21 Escarpado— a,

22 Escarpidor n.

23 Escasamente ^dr.

24 Escasear v.

25 Escasez n.

CU2.

Hallpptscca, Hasppxs :ca Hallppiy, Hasppij

Allay

K'atquíy

Ccasa

Ccasascca

Ccasay

Ce o rana

Ccorasc*c »

Ccorak

Ccoray

Rauk'ana

Ttisascca

Ttisay Huanascca Huanay. Huanacuy Huanachiy (c

Qquesachak, Allccochak, Asi- Qquesachay, Allccochay, As¡-

payay. Qquesacliascca, Allccochascca,

Asípayascca. Ranra-ranra, Sokya

Ñak-chha PÍHÍ-pisilla

Pisiyay, Pisiyachiy

Muchuy

AYAC.

Aspiscca, Achpiscca

Aspiy, Achpíy, Aspirccoj.Ac^

pirccoy, OcserccoT. Ccallay, Chutay. AÍsay Uclicuy Riti, Ccasa Ritiscca, Ccasaflcca Ccasay, Ccasarccoy Achpina, Ccoracha'napacc Ccorascca Ccoracc

Ccoray, Ccorarccoy Ccorachan apacc Ñacc-chascca, Ttsascca

Paacay, Tisay

Huanascca

Huanachiy, Huanay, SacnrtT

Huanarccachiy

Asi pay acoco, •busipayamcc

Asipayay, Cusipayay, BarU-

pay^ Burlacurccóy. Asípayascca, Cosipayascca

Ranra-ranra, Rutni-mmi, Ccf-

chcca-cccchcca. Caballup-nacchan Pisi-pisiÜa, Ñaca-ñacaita, S»-

sa tarace. Pisiyay, Pisiyarccoj. Mt-

chacuy. Muchüi, Huanai

J

JUU.

. Asspissa, Pisscussa

5 Asspiy, Asgpiluy, Ac, Pish-

cuy, Pishculuy. i Allay. Tilay - IJchcuy, Asspiy, Pishcuy > Chiciancu » Hasassa, Chidancussa ' Chiclanculuy, Hasaluy t Ulacha'^una I Ulassa, Ulachassa í LTláca. Ulacha

Hulay. Hulachay : ILrastríllo, Ulachacuna 5 A-^áchassa, Pilchassa, Tic-

shissa. . Páscay, Ticshiluy

Muanassa ; Huanay ' Haanachiy ; Asípácu, Barlacu » Asipay, Cushipay, Burla-

pay, Burlaculuy. I Asipassa, Burlapassa

AH.

Asspissga Asspi

Allaycuv

Quichquissgata allay

Kassta

Rasstassga

Rasstan, Gajan

Gorana

Gorassga

Gorag

Goray

Rastrillo

Ñagchassga

Ñagchay Huanassga Haanay Huanachi

Burlacog, Asipacog Burlacuy, Asipay

I^anla-Ianla,

Sasa-jiana, Oaballup-nachan pislii-phisilla, Ñaca-flaeai-

ta^ Sasactala, Sasala. í^ishilay, Pishiculuy, Mit

racuy, Mit-racáluy. Xlut-rui, Huanay

Burlactissga, Asipassga Lumi-lumi, Ranra-ranra

Racu ñagcha Pi.ssi, Pissilla

Pissiyan

Muchuy

ATM.

Ppatirata Ppatsuña

Saphirafta

Jattiña

Juiphi

Jufphirata

Ju/|)hintaña

Llajllaña

Ccorachata

Ccorachiri

Ccorachaña

Liuccaña

Ttisata

Ttisaña Cliuymajaccota Cliuyma jaccoña Chuy m a jaccoyaña Anoccarachirí Anoccarachaña

Anoccarachata

Jattirata

Kcanañataqui Micchasiñjama

Micchana

Micchaqui

194

195

CA8T.

1 Escasez Tiempo de

2 ,, de aguas

3 Escaso— a.

4 ,, de peso

5 Escatimador— a, ady

6 Escatimar v.

7 Escatimosamente ac^r.

8 Escatimoso— a, ad].

9 Escible adü.

10 Esclarecer .v imp.

11 Esclarecido

12 Escoba 2}.

13 Escobar v.

14 Escocer v.

15 ,, me escuece

16 Escogfedor— a, adj.

17 Escoger v.

IS Ej3)ljp91ldra insecto

19 Esconder v.

20 Aacer

21 Esconderse

22 Escondidamente adv.

23 Escondite escondrijo a,

24 Escoria n.

25 Escorpión «.

26 Escozor n.

CJJZ.

Muchuy-pacha Para-muchuy, Unu-muchuy Pisi-pisi

Pisi-pisi-aysascca Michha, Miclihacuk Michhacuy Yachaysapalla

Yachaysapa, Maklla

Yachana, Yachacuna

lUariy Paciia-Ucakñin,Pacca-

rimuy, K'anchariy. Illariscca, K'anchariscca Pichana Pichay Seksey, K'aray

Seksehuan, K'arahuan

Acllak

AcUay

Pachac-chaqui

Pacay

Pacachiy

Pacacuy

Paca-pacalla

Pacacuna, Chincana

Acaquipascca

Sira-sira

Seksev

ATAC.

Muchui-huata (ti

As-paralla, Pisí-para, Pisi- Pisi. Tacsa, Uchuc, UchnilbL Misi tupa- hiña Ha, YanquxQa. Mana llasacc

Miclia, Michácocc, Raqneor Michactiy, Raquiy Yachayhuan, Sacreriahuaa

Yachaysapa, A toce; Atorrit-

na. Micha, MaccUa, Yachana, Yachacuna Achiquiay,Achiquiachiy, Achi-

quiarccachiy, Paccariy. Pitccariscca, Achicjas^-ca Pichana

Pichay, Picharccoy Séccsiy, Rúpay, N&nay, Trú-

tiay. Secccechc?occ Acllacc

Acllay, Acllarccoy Pachac-chaqui (cc»>j

Pacay, Pacarccoy, Pampar- Pacachiy, Pacarccachiy Pacacu^', Pacacurrcoy ' Pacapalla, Mana-rícñscaDa Pacacuna Fierop-ccanran Atocc-atocc Seccsei. Nánai. Rúpni. Scccsi

1 Huanai, Mutrui-hitata

2 Yacu-huanai

3 Pishi, Tacssa Uchú ella,

Chicallaii, Yanqui Ha. 4- Mana-llasa, lugano

5 Mit-ra, Mit-racu, Laqui

6 Mit-racuy, La luiy

7 Ya trailla p, Astucialla-

haan.

8 Yat-raysapa, Yat-raypa-

pasassa, Atá-muna. O Ya t-rana, Yat rajuña lU Achiquia3', Achiquiachij',

Achiquialuy, Acchiy. 1 1 Ay llissa, Achicyassa " 1 2 Pichacu, Pichacuna 13 Pichay, Pichaluy X4r Shishiy, Acachay, Lupa-

Ijacuy, Shishipacuy. lo Shipsiinan, Lauyaman IB Acia, Aclapacu IT Aclay, Aclaluy

18 Pat-rac-t-raqui

19 Pacay, Pacaluy

2 0 F*acachiy, Pacaycalachiy

21 F*acacuy, Pacaculuy

22 Pacallap, Mana-licassa

23 r*acacuna

24. Kierrop hanlan 25 T-rupan-apála 23 Shísiii, Nánai, Acachai» Lúpai.

AH.

ATM.

195

Muchuy tiempo

Miccha pacha

Yacu-muuhuy

Miccha urna

Pissi-piáái

Micchata

Ay sanan pissin

Phisna

Micha, Michá^oy

Micciíasiri

Michacuy

Micchasiñfl

Yachay sapalla, Michay-sa-

Micchasiiíjama

palla.

Micha yachay sapa

Miccha

Yachacuna

Yatiñjania

Achicyaclií, Aclaray

Kcanaraña

Achicyassga

Kcanarata

Pichana

Pichana

P.chay

Pichsuña

Shcgshí

J asina

Shegsihuau

Jasituha

Acracog

Ajlliri

Acray

Ajlliña

Pachac-chaqui

Patac cayán laceo

Pacay

Imantaña

Pacachí

Iniantayaña

Pacacuy

Imantasiña

Paca. Pacalla

Imantasiñjania

Pacacuna

Imttasiña

Fierrupa-ganran

Jama saneara

Shira-shira

Asnasccuru

Shcgshícuy

Jasi

196

CASI.

1 Escribir v.

2 Escrito n,

3 Escritor n.

4 Escrófala n.

5 Escrúpulo temor

6 Escucha ac!/.

7 Escnchar v.

8 Escucharse mutuamente

9 Escudilla n.

10 Escudo n

11 Escudriñador— a, at?/.

12 Escudriñar v.

13 Escuerzo rana terrestre

14 Escupido V.

15 Escupir V.

16 hacer

17 Escupirse mutuamente

18 Escurrido— a, p.

19 Escurrir v.

20 , Aacer

21 Escurrirse v.

22 Ese, esa, eso pron. dem,

23 ,, también

24 i Y interrog,

25 pues!

26 Esforzado— a, acQ.

27 Esforzador-a.

28 Esforzar

CUZ.

Qquellccay

Qquellcca

Qquellccak

Chhuppu

Mancnapacuy

Uyapacuk

Uyaricuy

Uyarinacuy

Ppiicu

Pullcancca

K'usquiycachay, Ttakhuiy

K'usquiycachak, Ttakhuik

Chheklla

Thoccascca

Thoccay

Thoccachiy

Thoccanacuy

Chhirhuascoa, Chhumascca

Chhirhuay, Chhumay

Chhirhuachiy, Chhumachiy Llutquirccoy, Cchullarccoy

Chay

Charpas

Chayri?

Chay-ari!

Sinclii, Sinchichacuk, Callpan-

chascca, Callpancliacuk. Sinchichak, Callpanchak Sinchichay, Callpanchay

AYAC.

CccUccay, Ccellccanxoj

Ccellccascca

Ccdlccacc

Escrófula

Mánchai, M anchapacm

Huateccacc, Uyarecc

Uyaríy, U3'aricay

Uyarinacuy, Ujarinacam*"»?^

\lati. Mate

nal

Mascacachacc, TapoTcarlaff

Mascay, Mascaycachar. !•-

pupayay, Tapuycachaj Hampatn Toccascca Toccay, Toccarccoy Toccachiy, Toccarccarhij Toccanacuy, ToccanacoicD? Chumascca Tucuy, Sutuchiy. Chnmay

Chumachiy

Ccespicuy jCcesp icurccoj.U»?'

ticuy. Pai, Chai. Huac, Hnaocii Chaipas, Huacpas Chaicca?

Chai-ya! Chaíta-aril Callpachascca

CCC1C00C

Callpanchachicocc , Ca 1 1 p «- Sinchichay, Callpanchay

A

3ÜN.

1 Escribiy . 2 Bacríbissa

3 Escribí " * Bscrófula

I Manchal, Manchalicui

5 Huaitía. U/ali, Anaicu

I |(yaliy, üyalicuy

° Uyalinacuy, Uyalinaculuy

9 Mati, Mate, Pucu ^0 Siñdl

n Assicat ra, Tapuycat-ra A-í Tapuy, Tapuycat-ray, A- to , ^*-^' Assicat-ray. 13 Lacha, Salta^rara ^* Tuhassa íf I"¡?ay, Tuhaluy }, i«?achiy, Tuhaycalachiy ifi ^"nanacuy, Tuhanaculuy *o v-numassa

19 Chfimay, Chuniality, Pu- in r,. "^^J"» Ssutuchíy. íO Chumachiy íl Hishpicuy, Hishpículuy,

Líupticuy. 'f S?''>.hai, Huic, Huíc-ha o Lhatpis, Huicpis f Chai-ha?

5 Chaita ari! unay

6 Callpachassa Sinchicassga

r Cajjpachach¡cu,CalIpa-acu Sinchícheg

•í Lallpachay. Animay Sinchí, Callpachí

Air.

Guellgay

Guellgassga

Guellgacog

Chupu

M ancha pacuy

Huiyapana

Huiyay

Huiyanacuy

Pucu

Escudo

Tapuchí

Tapuchicog

Htiyu, Asspa gagUa

Togassga

Togay

Togachí

Toganacuyan

Chumassga

Chumay

Chu machí Chumaciiy

Chay Chaj-pís ¿Chayga? Chay ari!

ATM.

196

Qquellccaña

Qquellccata

Qquellqqueri

Mallcca usu

Asijaraña

Isttasirí

Isttaña

Isttarpayasiña

Cchua

Unancha

Thajtapiri

Thajtapiña

Jamppatu

Thusata

Thusaña

Thusayaña

Thusasiña

Cchumsuta

Cchumsuña

Cchumsuyaña Cchumsusiña

Uca .

Ucaraqui

Ucaraquiti

Ucapi!

Chuymatatata

Chuy mata tayiri Chuymatataña

197 CAST

1 Esforzarse v.

2 Eslabonado—a, ar//.

3 Eslabonarse v.

4 Esmeralda n.

5 Esmerarse v.

6 Esófago n.

7 Esotro— a, v. p.

8 Espadaña n.

9 Espalda

10 ,, caer de

CTO.

Sincliichacuy, Callpachncay

Ttinqui-tt^'n-iui Ttinquicliacuy

Kromer^umiria

Suniak-ruracuy

Toncor

Chay-huc, Huc-cak

Matara

Haasa

Iluasanpa-urmay

11

cargur sobre la Kquepiricuy

12 Espaldilla omóplato

13 Espaldudo— a, aáj.

14 Espantable ndj.

15 Espantadizo— a, adj,

16 Espantado— a, ndj,

17 Espantajo— a,

18 Espantar v.

19 Espantarse

20 ,, los animales

21 Espanten caballo

22 Espantoso— a, adj.

23 Esparcido— a, lo colec-

tivo 6 la no tic .'a, 2-4 ,, cosfi

Cjarniin

Huasa-sapa

Manchana, Manchacliicuk

Manchapacuk

Manchariscca Manchachina, Manchaclii Manchachij''

Mancharicuy

Ttillaycachay, MancliarÍ3' Ktjuestiycachak

M a nch arinapak Chhciiquescca

Masttarcx'a

ATAC.

Callpanchacuy, Sinchichanrr.

Sinciiic'iíicurccoY. Tinquiscca Tinquinacuy, TinquinacitnccTT

Ccespe rumi verdi

Allin ruTRy

Millputi. Toncc^ri

Chai-hiic, Chai-hucacc

Totora

Huasa, Ccepa

Ancallar.xroy, Hna'^mpa-ir-

ni ay , H u asa ni pa-u rni jircc n Sahnay, Sahuan-coy, Cccpe:-

ccov, Ccejierícurccov. Paletilla Huasasapa M anchacnicuipa*xr Manchacocc, Manchnric.ic:,

Manchapacucc. Mnnchachiscca Manchaohecc, Mancba'-bíctwc Manchachiy, Mancharichlv

Mancharicuy^ Mancharcco3% Espantay Mancharicocc catiallo

Manchachic(5cc

Ll apain pa-y ach asccan

Chccccscca . M ast ascca

JTJH.

1 Animacuy, Anitnaculüyi

Callpaachaculny .

2 Tinqai-tinqui, Cadenassa

3 Tinauinacay, Tinqnina^

culuy.

4 Virdi-ishpi-lumi

5 Sumá-lulay

6 Millpu, Tuncurí

7 Chaí-juc, Chai-juca

8 Totora

9 Huassa, Hipa, Matanga

10 Ant-ralaluy. Aiit*raitipa-

lar. Hipampa^quitiltiy.

11 Ssahuay, Ssahnalny, Hi^

piy, Hipiluy.

12 Paletilla [pa.

13 Huassasapa, Matangasa-

14 Manchacaicuipa

15 . Manchacu, Manchalicu, MatH^faapacQ.

16 Manchassa

17 Manchachi, Manchachicu

18 Manchaehiy, Mancha y-

cachiy.

19 Manchalicoy 20

21 Pajarero caballo, Man*

ch^eát-ra. : ^2 , Manéhachiott 23 Yat-rassaña, Nanap-ya-

. «•rra8san« 24 ' Hiiichlssa. MastasHa

AV.

Sinchichacuy

Tiniiii-tinqui Tínquichacuy

Llipipiag verde rumi

Shuinag niracuy

Toncor

Cheyjuc

Matara, Totora

Huagta

Huagtapa, Issquí

Aparicurcuy

Paletilla Huagta*sapa

Manchana, Manchacuypá Manchapacog

Manchacassga

Manchachicuna

Manchachi

Manchacri, Manchacurí

Uyhuala huacasqui

Ni anchaycachag caballo

Allapa feo, Mancharinapamí Masstasquissga noticiata

Mnsstacassga

ATM. 187

Chuymatatasiña

Yauri cchinccota Yauri cchincco

Cchojña timifia Suma luraSa Chuy ccapa Uca, Uquirí Yerua Jiccani Jiccanít tincuña

Kquepiña

Chheca toqque ouñuya Ccara ccallachini Uaraeu«njania Uaracusisiri

Uaracusita

Uaracusiyíri

Uaracusiña

UaracnsMÍfla

Urichasiña

Uri

Mullauara Uilümucuta

IJilliña 00

1S8

CAST.

1 Esparcida coaa menuda

2 Esparcir v.

3 Esparcirse ■'

4 Esparto n.

5 Esparrancado--a,

6 Espátula ü.

[viandas.

7 Especia para sazonar

8 Especial en lo bueno

9 Especial ' enlámalo

10 Especialmente adj.

11 ,, te avisa

12 te aviso esto

13 apártate de la bo»

rracbera

14 Especie De ia misma

15 Especiero—a, adj.

16 Espectador— a. adj,

17 Espectar mirar n.

18 Espejo n.

19 Espera n.

20 Esperanza, virtud n.

21 Esperar /i.

22 hacer

23 "''"spesado—a. v.

24 Espesar v.

25 Espeso— a, adj.

CU2.

Sicñiscca Chheqquechiy, Sicñiy

Chhegquepuy Chhillihua, Kcoya-ichu Pallccascca Tumi, K'isuiía

Asnapa, Machhin, Miskquin Sumak-sumak

Millay-millay ...puní af. Huillayquipuni Caytapuni huillayqui Machaymanta ayqquecuypu-

ni. Hina-ñirak, Casccan^hina

Hampi-ccatu, Asnapa-ccatu

Ccahuak

Ccahuay

Lirpu, Rirpu

Suyana [yacuy.

Diospi-sayanaticliis, Diospi-8u«

Suyay, Suyacuy

Suyacliiy

Sancjuyascca, Pipuyascca

Sancjnyachiy, Pipuyachiy

Sancju, Pipu

AYAC.

Huichiscca, Yapasoca Macc-chiy, Mastay, Chc:rj-

ccachiy. Checcecny, Checcecarccor Huasca, Paocpa Ichillirccoscca Tacsa-pale tacha

Especerías

Acllascca, HuaccaichaiccauS»

mace-cha. Sapallan mana allin ...astahuan af. Cay t ain*huiUay q ai-astalima

»» »» »•

Sincaicunamanta aiecey

Chai- miraccl la, C h a i-r i e-

chacella, Fspecerias ranticuoc Ricucc, Ccahuacc Ricuy, Ccahuay Ccahuacona-ccespe Suyai, Suyacui Diosninchicpi-«ayai Suyay, Suyarccoy Suyachiy

Pipuyarccoscca, Pipo Pipuchiy, Pipuyachiy, Pipi^

^aycachiy. Pipu, PipuyaHcca, Pipoi-pipÁ

j

X Huichia9a,PuÍ9saMachÍMa

2 Máchiy, Mástay, Yápay,

Usochiy.

3 Mastaculuy, Pinticul'iy 4e Ciibuya, Huasca, Pappa

5 Cat-rpan-quit-rama

6 Hi3Ítanila,Tablaclia,T-ra-

canapa^ T Especería H Aclassa, T-ralacusaa, Tu~

quilla. 9 Mana allí nuna lO Asstahuan IX Caitam.huillaoasstahuan 1-^ »» »» •»

13 Shincaipita ahicuy

14 Chai*nilalla, Chai -ni la,

Chai-lic-challa.

15 Especería lanticu

16 I^ica, Licacu

17 Licay. Licacuy

18 Hepejo, Licacuna

1 9 Alcaí, Akacui

20 I>iosninch¡ct-ru aleai

21 Alcay, Alcaycuy

22 Alcachiy

23 Patea, EspesasBa^Pitctissa

24 Pitcwchiy,PÍtcuycalachiy,

Putcachiy.

25 Pitcu, Pitcassa,Unchu88a,

Pitcui-pitcui.

AS.

Huychirtssga Masstay, Huichirí

Gaquepacuyan, Mastacuyan Penca liuasca. Cabuya Chancan quichacassga pureg Tumi

cuna. Micuyta missquichina jacha- Sliumag acras^a

Japallan mana allí

japallan puní

AUi nmssianayquipa huíUá

caita huilla

Asihuan machanapita raqui»

cuy, Huiticuy Chay niragUa

Micui missquichina vendicú

Ricacog, Gahuag

I^icay, Gahuay

Espejo

Sliuyana

Diospita shuyana

Shuyay

Shuyachí

S huy assga

Sanguyachí

Sangussga, Sancussga

ATir.

IM

Uillim acuña Uillttaña

UíUttasifla Jichhu Capatatata Uislla

Ccolla mankca Sumapini

Nanccapuni Ualipinjama Jumaruc auisman Jumaruc ac auisman Janipunui machabatati

Quipcapini

Ccolla mankcasirí

Uñechuquisiri

Uncchuquiña

Qquespi

Suyttaña

Diosata taqquecana suyttaña

Suyttaña

Suyttayaña

Ccusuttata

Ccusutajayaña.

Ccusu

vn CASI.

1 Espía n.

2 Espiar V.

3 Espiga n,

4 Espigado V.

' 5 Espigando está

6 Espiar V. imp,

7 Espina n,

8 Espinaca n,

9 Espinar

10 Espinazo

11 Espinilla n.

adf.

ovz.

Ccaumihua, Chapa

Ccaumihuaj

Trigo parhtiay

Parnuayaacca

Parhuayachcan

Parhuayay

Quichca

Kaccacha

Quichca-quichca

Huasan-tullu

Quichca-sapa, Qnichcayok

Huaman-tuUu

Ppitirccuy

Nuna, Anima

Yuyak-nuna

Allin-nuna

Mana allin nuna, Supay

Angd

Chimpu, LlipUi

12 Espinoso— a

13 Espirar r.

14 Espirita n.

15 el alma

16 y, el bueno

17 ,, el demonio

18 ,, angélico

19 Esplendor n,

20 Espontáneamente adj\ Quiquillamanta

21 Esportilla a. Ttipa

22 Esposa Esposa, Huarmi

23 Esposo n. Esposo, Ccosa

24 Espulgar v. Piquichay

25 Espulgarse Piquichacuy

26 Espuma ». Phosocco, Lakca

27 del caldo de caña Caehasa

28 Espumar v. Lakcay

ATAC.

Rictiicachacc, Uyai

Ccahuapayay, Ccahnarajaj

Parua, Espioca

Pallapacuscca

Parhuayachcan

Pallapacuy

Quichca

Kaccacha

Qukhca quichca

Huasan tuhu

Chaqui sinoca

Qnichcasapa, Qttichca>c|«ichca Huañuy, HuaAurccov, Fitiy Anima

AUin alma, Sumaoc-cspirítn Aucca, Supai Ángel Llipipicc, Llipipiqataoc. Can»

chace, Cancnarioc. Sonccomanta MmiainisiBa»*

ta, Quiquinmanta-manatc Isanca, Balai Huarmi, Esposa Ccosa, Esposo Piquichay, Piquicharocoy Piquichacuy, Piquichacarom Posocco, Dispuma Caehasa Espumanta horocoy

JITH.

1 Licaicat-rá, Uyalicat«ra-

nuna.

2 Lricapay, Licapaycny

3 Baptja

^ PaUapacnssa

5 Chálluican, Bspigaican

6 Pallapacuj

7 Cassa, TahuUuai

8 Arracacha O Cas9a-;;assa

10 Huassan-tullu

11 T-raqai«BÍnhass, Huainan-

tullu.

12 Cassasapa, Cassa-cassa

13 Huañuy, Huafluluy 14* Anima

lo »T

IB Allin-alma, Allia-espiritu

17 As-sia, Achata, Sápai

18 An^jel

1S Lrlipipiquia, Ac-chi, Achíc- quia.

20 Ssanhupita, Munaipíta,

Quiquimpita-mUTia.

21 Canasta, Bal ai

22 Haalmi, Biposa

23 Husa, Bsposo

24. Cut-richay, Cut-richaluy

25 Cut-richacuy, Cut-richacn-

26 Dispum& <luy.

27 Cachasa

28 Cbimay

AR.

Ricaycachag, Huiyaycachag Uñakca

ATtt:

199

Huatgay, Cachay

Espiga

Pailapaflsga

Pallapaycan

Pallapay

Casha

Ragacha

Cadha casha

Huagtan tulla

Huaman ttillu

Casha sapa

Huanur ushacay

Anima

Alma

Alli alma

Supay

Ángel alma

Llipipeg, Achqueg

Qaíquillampita

Avchacuna, Angarilla

nuarmí.Huarmin

Goja, Huarmipá acrassga

Huhuay, Cutrachi

Huhuacuy, Cutracuy

Poshog. Espuma

Cachaba

Espumay

Uñakcayafla

Luruca

Irurucata

Lurucatasquiña

Lurucataña

Cchapi

Cchapi panccara

Cchapiña

Jiccani

Cayu uichhu

Cchapirara

Jiuaña

Janchiuisa

Alma

Suma janchiuMa

Supay a janchiuisa

Angela janchiuisa

Lrlippic Uippictaña

Munatap lurirí

Ñekquc irnarqqueri

Casadoja

Chachaja

Kcutirafla

Kcutirasiña

Juppocco

Juppoccü

Juppocaña

soo

0A8T.

1 Espundia úlcera can-

cerosa n,

2 Espurio— a, bijo

3 Espurri&r n.

4 Espntfir V.

5 Espnto 12.

6 Esqueleto n,

7 Esquilado— a, p.

8 Esquilar v.

9 ,, hacer

10 Esquina

11 de la calle

12 Esquivado— a, v.

13 Esquivar v.

14 Esquivo— a, adj,

15 Estable

16 Establecer v.

17 Establecerse en un lugar

18 Establo n.

19 Estaca

20 Estaciones del año

21 Primavera

22 Verano

23 Otoño

24 ,, Invierno

25 Estallar v.

qirz.

Uyhua-chhnpu

Taricuscca-churi» Huachapa^

cuscca huahua. Chhallay, Pupuycuy Thoccay, Llausay Thoccay, Llausa AyatuUu Rutuscca Rutuy Rutuchiy K'uchu Muyuycuna Ttillayascca

n

26 Estallido

Ttillayay

Ttilla

Tacyak, Tacyaacca

Tacyachxy, Camachiy Llaktayacapu^, Ti^'apuy Cancha, Hippiña Tacarpu Muta

Chírau-mítta, Chirau Ruphay-mitta, Paray Haucay-mitta, Poccoy Chiriy-mitta, Ccasay Ttokyay

Ppun-ppun-ñiy, Ttokyay

ATAC.

YttDca-sarna, Apáicfaa

Mana-Kicosampa-chaiiii. Ma-

na-huarmimpa-htiabiiaB. Poccay, Poccarocoy Toocay, Tocacarccoj Toccaí, Toccasoca Mallqui TttUucuna Rutuscca

Rutuy, Ruturccoy, Cochny Rutuchiy Muyujctina

»t Mana-munascca, Mana-aan-

cca. Asuy, Asucuy, Anchucnj, Asa>

ricuy. Pacaicachacucc, Mana-anecc Taquiacc, Taquiaacca, Hni»-

cace ó cacucc, Hinapi-tiaoc. Ruray, Camachkra^ Cacuy , Carayay V acfaacny Raecay, Coral Tacarpo Mita:

Chirau-tnita Parai y Rupay-míta Parocoi-mita Ccasa mita Quichacuy, Toccyay, Tocc^

yarccoy. Púmpuniyai, Pun>pua-iiia

JVV.

1 Uta, Yunca-sartia

2 M a na-husampa-ch u 1 í n ,

M...hualminipa-huahuin.

3 Pucay, Chachupay. 4> Tuhay, Tuhaluy

5 Tuhai, Tuhassa

6 Tununau, Tullancunalla T L-utussa

8 I^utuy, Lutuluy, Cúchuy

& Lutuchiy

10 Muyulcuna

1 1 Muyuycuna

12 Mana-munassa, Mana-a-

nissa.

13 A SSU3- , Assuouy , Assticuluy

14. Pacacuioat-rá, M ana anicn

1¿5 Taqaia, Taquiassa, Ya- t-raeassa, Jinacá ó cacu

IB Culay, Camachicuy

17 Cacuv, Yat-racuy

18 Córaí, Hint-ra

19 Istaca

20 Timpu:

21 Tam mía- timpu

22 LrUpai-timpu

23 Pu-huy-timpu 24- H asa- timpu

25 Quit-racuy, Pat-riay, Pa-

t-ríaluy.

26 Pumpumyai. Puti tiin

AH.

Huyhua-chupii

ATM.

Sutu niantata

200

Huachapacussga huahua Jaccttamucuta

Togayhuan ogocbeg, Nuflu- Togay (cheg.

Togassga

Tullullaman ticrassga

Kutussga

Rutuy

Rutuchí

Cuchu, Esquina

Esquina calHpa

Pucacussga, juytussga

Anchucurcuy

Pacaycachacog Tacyacussga

Tac^-aycuy

Tacyacuycuy

Cancha, Huyhua corral

Estaca

Huatapa estacionincuna:

Tamya tiempo

»i »»

Ushya tiempo

Pashtay, Togyay

Pashtassga, Pun-punyaHsga

Thususiña

Thusuña

ThuBU

ThuUcu

Jan ttaurani

Ttaura apaccaña

Ttaura apaecayaña

Kcuchu

Thaqui kcuchu

Uñita

Uniña

Uñiri

Jaya pachataqui

Uiñayataqui aru

Chhijnoccastfia

Uigua uta

Chacuru

Marapacha

Autipacha

Jallupacha

Phajsarapacha

Juippí paella

Phallayaña

Phallavata

^1 CAST.

1 Estancar v.

2 Estancia n.

3 Estanque n,

4 Estaño 1.

5 Estar V. süst,

6 estoy eniermo

7 estas sentado

8 está cansado

9 estoy descansando

10 estas durmiendo

11 está comiendo

12 estoj' alegre

13 estfls ír/s¿c

14 está enojado

15 Estar á Ja vista

16 qvieto

17 ¿e trabajo

18 rico

19 Estarna perdiz n

20 Estatura /i.

21 Este, esta, eito, pron, d. ?? »» >f. .^s.

23 í/c

24 Estedia

25 EsteaSo

26 üisiera de totora .

27 ""•^♦preciar v

28 Estéril 17.

29 30

Arbo'r Tierra

cuz.

Hark'ay

Tiana, Estancia

Ccocha

Chayanta, Yurak-titi

Cay

Onccochcani

Tiachcanqui

Saykuchccan /

Samachcani , . *

Puñuchcanqui

Micjuchcan

Cusi-cani , . -

Llaquissca-canq^ui ,

Pliiñasccam , .

Suttillapi-cay

Ccasilla-cay

Llank'aypi-cay

Ccapak^ay .,.-.•.

Yuthu, Ppisaccá ^ , . . .

Sayay

Cay

Caymi

Caypa . i / [chau.

Cay ppunchau. Cunan-p'pun*

Cay \}}í&tf^f Cunan huAta,

Kquésahá , , .

Huanuchay

Ccomi,UrUua, \fmia-huaqhak

Mana-niruk tnallqul Mana-camak allpa

A7AC.

Harcay, HarcacUij

Chacra, Chacra-huasi

Ccocha , .

Yoracc-titi

Cay, Carofioy

OnccosKxam cani

Tiyachcanqui

Pisipasccaní cachf*<||i

Sámacticaním

Puñuchcanqui.

Mícuchcanmi

CusisccanKachcant

Llaquisccam cachcaai . Piilasocam-cacfacan

Kicunallapim-cachcan

Ccasiljia c|iy

Ltamcaipim cachean . Cc,olUx:e|ro9C cay

Yutu, Yutucha

Sayai. Chican

Cal

Caimi. Cai-caccmt

Caipa, Caipaní

Cunan-punchau

Canan-huata, Cai-huata

Estera . .

Huanuchay . '

Mana-huacb«cc, Manahiifr chacucc.

ManaTrurucc

Chaqui-allpa Xfama-tarpau- paqf: al Un. .

Jirir.

1 Jalcay, Jalcachiy

2 T-racla-huasi, Cant-ra

3 Ut-ra

4- Yulatití

5 Caj', Caluy

6 Ishaiycámi, Ishjacomi

7 Tacui canqni S Pishipassam

9 Jamaica, Jamacuicá

10 Puñtii canqni

11 Micuican

12 Cashtssam caica

13 I^laquissam canqui

14 Piüaasam caican

15 Licanallat-ru caican

16 Hassiila-cay

17 Lulacuiniomi

18 Rico cay

19 Perdí*

20 Ssacui, Chican

21 Cat

22 Caí mí, Cai-caimi

23 Caipa, Caipam

2t Ca nan, Canan-muvun

25 Canan-huata, Cat-huata

26 Estera

27 Huaniay

28 Mana-huat-ra, Mana-

hiiat-racu, Machara.

29 Mana-frutayu

30 ChaqTii-atIpa, Mana-cau-

sainiyii.

AH..

Jarcacassji^a

Estancia

Gocha

Estaño

Cay, Cacuy

Gaessiami

Tacuraycan

Jagyassí?anam

Jamacuycan

Puñucuycanqui

Mica y can

Cusbisgam cayca

Llaquissgam canqni

Piñacassgam

Ricanallaman cay cay

Casilla cay (caycan,

Trabajuchu caycan, Aruychu-

Achca guellayog caycan

Chacua

Sayay, Chican

Cay

Cay ni i

Caypa

Cay junag

Cay huata. Cañan huata

Eáfera

Iscaycachí, Huanuyachí

Mana huachag huarmi

Mana mallquicoc: jachha Sacra, Chaqui allpa

ATM

Ccotayaña

J i pina'

Ccota

Malla

Utjata

Usutatua

Kcontatatua

Ccari tatúa

Samarasisctua

Iquisctaua

Mankcasquiua

Cusisitatua

Llaquintatataua

Kcapisitaua

Uñjanjamaua

Jan onoqquesiri

Lurascaña

Kcamiriña

Ppisacca

Jaqque ucchaa

Acá

Aquirita

Acata

Acá uru

Acamara

Sicuña

Uanuchaña

Kcomi, Jan Guacjiri

Uraya Ccallpa

201

51

202

GA8T.

1 Estéril Año

2 Estiércol n.

3 Estimable adj.

4 Estimar v.

5 ,, poner precio

6 Estimular v.

7 Estímulo aguijada n.

8 Estío n.

9 Estipular v.

10 Estirado— a, p.

11 , adj.

12 Estirador— a,

13 Estirar v.

14 15

hacer repetidas reces

16 Estirarse

17 ,, repetidas veces

18 Esto y aquello frs,

19 Estómago /3.

20 Estoquear v.

21 Estoibador adj.

22 Estorbar v.

23 Estornudar v.

24 repetidas Ycces

25 ,, tener gana rfe—

26 Estrangpüar v.

CUZ,

Mucliay -pacha, M -huata

Huanu Kcahua, Takya, Acá

Yupa, Yapayok, Yupayniok

CcahJapa3'ay, Yupaychay

Chaninchay

Tancca-tanccariy

Tanccana

Rupay-niitta

Rimacay

sas?ca. Chutascca, Chutariscca, Ay- Chutarayak, Aysarayak Chutak, Chutarik, Aysak- Chutay, Chutariy, Aysay

Chutachiy, Aysacíhiy Chutapayay, Chutá^'cachay Chutaciiy, Chutaricuy

Chutacachacuy, Chutapacuy

Cay-chay

Estomago

Sattiy, Tturpuy

Hark'acuy, Chtiekmichiy

Hark'acuk, Chliekmichik

Achhiy

Achhipa} ay Achhinayay Sekcoy Sipay,

ATAC.

Muchui*buata

Huanu» Ispay, Acá, Taq;iU

CuyapasUa, Cuyayllapacc

Yupavchay Cuyay

C idüínchay, Manay

Tucsipay, Toccpcpayav

Puya

Rupai mita

Rimanacuy. Cainai*hinaciiT.

Queda nacU3'. Chutascca Chu taray acc Chutacc Chutay, HuiñachÍT,AjsaTjÍT-

sarccoy, Chutachiy, Aysachiy Chutacacha3',' Aysacaciuiy Chutacuy , Chutacurccoy, Hb¿-

ñacurccoy. ChutaricurccoT Chutacachacurcooy Cai-huac

Eccc, Huicsa, Bstomáj^o Tucsiy, Satiy, S.Uirccoy Harcacucc, Michacticc* Hatcay, Michat uy. Aroacha/ Acc-chiv, Ccacc-chiv Haccckipacoy

Acc-chinayachicoy

Sipiy, Sipinc::oy." Cuncanta-

leccoy.

J

JÜ5.

1 Iluanai'huata

2 H uanu, Ishpai, Calca. Acá,

Taquia.

3 Cuyapasdlla, Cuyajllapa 4- Cuyay, Bstimay

5 Tasay, Maday

6 Tacsiy, Tiicsijiay,Piiyay

7 Puya. Garucha'

8 Lupai-timpu

9 Limanacuy, Camaebina-

cuy, Qnedanacuy.

10 Chntaséa, Bstiralnssa

11 Chutalassa

12 Chata. T rílachicu

13 Chutay.Haiñachiy,Aysay,

¿ant-ray. _ _ _ utachiy, T-rilachiy

15 Churay cat-ray

16 Chutaciay, Chutaculuy,

riuiñaculuy, Chutapacuy

17 Chutaicat-racay

18 Cai-huic

19 Pata, Estomago

20 Tucsiy, Ssatiy, Saatiluy

21 Jalea, Mit-racti

22 Jalcay,Mit-ractiy,Afnachai

23 Jachiuyay, Jachiuyaluy 24- Jachiuyapacuy, Jachiuya-

cat-ray.

25 Jachiuyanay

26 Sihiluy, Óuncanta-llapi-

luy. Tuncurinta-llapiluy.

AN.

MucUtxy ha ata liuanu, Tiiqaia

Cuyachico^, Cuyanallapa

Cuyay

Chaninta churay

Tuccripay, Tangapay

Tángana, Puya

Usíia

Quedanacuy, Rimanacuy

Shutacassga Shutarag Shutareg Shutay

Shutachí

Shutapaycuy

Shutacric'uy

Shutacacuicay Cay, Chay Bstoniago Tuccircuy

Jarcacog, Michacog Estorvay, Jarcay Jagchí Jagchipacuy

Taí^chipami, Jagchipanamí Shihuy cuncanta, Llapí cun- canta.

AYM.

Machamara TI aija

Jaccuñjama Jacc'uña Chanipanaña Chuynia thuniña Chuyma thuruta Junttu pacha Aruaquiyaña

Jiyffuta Uqiiirasita Jiysiiri Mucchatataña

Mucchatatayaña

Uayutatafia

Tuquirasiña

Tuquirasiñapini

Acampi ccunmpi

Ppahatanca

Junuña

Ccolluasiri

Ccolluyaña

Jachuña

Jachupiniña

Jachuñjama Kcaptaña

303

CAST.

1 Estrecliado— a, />.

2 Estrechador— a, adj,

3 Estrechar v.

4 bacer

5 Estrecharse

6 Estregado— a, p.

7 Estregador— a, adj.

8 Estregar v.

9 hacer

10 á menudo

11 Estregarse v.

12 Estrella n.

13 Estremecer iiacer v

14 7a i/erra

15 Estremecerse y-

16 la tierrn

17 Estremecido— a,

18 Estremeciéadose

19 Estribar v.

V. imp.

20 Estropeado— a, />.

21 Estropeador— a, ad}.

22 Estropear

23 Estrujado— a, p.

24 Estmjador— a, ac&'.

25 Estrujar v.

26 hacer

CTTZ

Mattiscca, K'isquiska Mattik, K'isquichak Mattiy, K'isquichay

Mattichiy, K'isquinachiv Matticuy, K'isquinacuy

Ccaccoscca

Ccaccok

Ccaccoy

Ccaccochiy

Ccaccopayay

Ccaccocoy, Ccaccopayacuy

Ccoyllur

Cjatatatachiy

Cuniinunuchiy

Cjatatatay, Chucucactiy

Cuuununumu}', Chapchicuy Cjatatatak, Chucucucuk Cunununuspa, Chapchicuspa Tacyachiy, Tusay, Kquemiy

Maccascca, Thatascca Maccak, Thatak Maccay, Thatay

Kcapiscca Kcapik Kcapiy Kcapichiy

ATAC.

Quichqu íchascca

Quihquichacc

Qukhuuichiy, Q^ichqmTkliij. Qtiicnc|u¡chay.

Qu id I quichanxachi j

Qaichquici]y,Qaich€|iiiciiitco5. Ñitinacuy, Nitinaciirccoy.

Ccaccoscca

Ccaccocc

Ccaccoy, Ccaccofccoy

Ccaccochiy

Tucuy horas ccaccoy, C»- ccoycachay.

Ccaccocoy, Ccaccocortcoy

Ccoillor

Catcatatachiy

Pachap cuyuynin

Catcatay, Catcatarccoy. Cat- ea tatarccoy.

Pacha-sepetiay

Catcatatascca, Cuyuficca

Catcataspa

Tiay, Tiarccoy, Tiarccachit. Ccrmichij, Ccemicny.

Maccascca

MaccacoGC

Maccay, Maccarccoy, Maccs^

parccoy, Muelci^ccoy. Llapiscca Llapipayacc

Llapiy, Llapinccoy, Ccapiy I^lapichiy, Llapipachty

JTTJf.

1 Chiinissa, Quit-rqaichalu-

2 Quit-rquicha (asa.

3 Quit-rquichiy, Quit-rqui-

calacni^.

4 Quit-rquichiy

5 Quit rquicuy, Quit-rquicu-

luy, Nitipacuy.

6 Ha-nu88a, Cupassa

7 Ha-hucu, Cupaca

8 Ha-huy, Cupay, Cupaluy

9 Ha-huchiy, Cupachiy

10 Ha-hupay

11 Ha-hui*uy, Cupacuy J2 Huillur

13 Cat-rcat-ryacliiy

14 Pacha cuyay

15 Cat-rcat-ryay, Chuc-chuy

16 A Upa ó pacha-cuyuy

17 Cat-rcat-rya3sa

18 Cat-rcat-ryacul

19 Tacuy,Taculiiy,Tacacliiy,

Himicuy, Himichiy.

20 Mahasaa, Tacassa

21 Mahacu, Tacacu

22 Ma hay, Ma-haluy, Ma--

hapaluy. Tan-hay.

23 Llapissa 24t Llapicu

25 Llapiy, Llapiluy

26 Llapichiy, Llapipachiy

AS.

ichquisRa

Uuichquicneg

Quichquichi

Qnichquichaycachf Quichquiyacuyan

Cupassga

Cupacog

Cupay

Cupachí

Cuparacuy

Cupacuy

Goyllur

Cuyuchí, Muyuchf

Pacha cuyucun

Chucchu3', Chucchucuy

Pacha muyucacun CuyucussKa Cuyucacur Tacyachí

Magas^a, Maltratassga

Magacog

Magay, Maltratay

Llapisga, Llapicassga

Llapcg

Llapí

Llapichí

ATM.

203

Kcullkouchata

Kcullkcuchiri

Kcullkachafia

Kcullkcuchayaña Kcullkcuchasiña

Catuyata

Catuyiri

Catuyafla

Catuya3'afla

Catupiniyaña

Catuyasifta Uara uara Ccarccatiyaña Oraqque Ci^arccatiyaffa Ccarccatiila

Orqaque ccarccatisqui Ccarccatitata Ccarccatiscaña Ullcataña

Thantharata

Thantharayiri

Thanthayaña

Kcapita Kcaptiri Kcaptaña Kcaptayaña

204

CAST.

1 Estnyar repetidas veces

2 Estudiante n.

3 Estudiar v.

4 Estúpido— a, arfi.

5 Eternamente adv. '

7 interno Bl n, « Eítuprador adj. 9 Estuprar v.

10 Eucaristía n.

11 Eva n.

12 Evangelio /?.

13 Evangelizar r.

14 Evaporado— a, p

15 Evaporar f.

16 Evasión n.

17 Evidente ac//.

18 Evidenciar v.

19 Evitar V.

20 Evocar

21 Exacerbar

22 Exactamente

23 Examinar

adv.

cuz.

Kcapipayay

Yachak

Yachay

Ppanrá, Phoqques

Huiñay-huiñay, Huiñaypak

Huiñay-huiñaycausa^'

Huiñay-cak Dios Ccasuk, Fuerzak Ccasuy, Fuerzay CcoUanan Stm'o Sacramento,

6 Santa Hostia. Eva-ñata pak-mama Jé'su Chrisok simin Jesu Cristok siminta 3'acha-

chiy. Huacsiscca Huacsiy

Qque.spArcuy, Llusppirccoy Suttin Siittinchay Anchucuj , Anchuricuy

Huakyaricuy

Ancha-pbifiacliiy

Hunttascca

Tapupayay, Tapuycachay

24 Examinarse la conciencia Tapupayacuy,Soncco takhuiy

25 Exangüe adj. Mana yahuamiok

ATAC.

Llapipayay Yactiacc, Yachacucc Yachay, Yachacuy Chucro, Asnuyascxa Huiña-huiñaipr.cc

Huiñai-causay. Huiáa-biü2i*

causay. Huiñ ai-causacc Fuerzacc Fuerzay t Ccol lañan Sacraniento. A-

munchk:. Ñaupacc-mainanchic Diospa simin Apu-yayanchí(V-]esiirT«ef-

y achachisccan ta-yacfaadsn* Huapsiscca

Huapsiy, HuapsirccoT Cc»spicu¡, Llupticui Chcccan-checcan, CaccIU Checcanchay A nch ucny , Á sucvry . Sucfacc 7

C«ayariy, Ccayaricuy Píñarccachiy Checcallampi, Checcallafl Tapupayay, Taripav. Hna*

cuy, Ccahuapayav. Patachacuy, Éxámtnacar

Mana-yahuamÍTncc

JUN.

1 Llapipay

2 Yat-ra, Yat-racu

3 Yat-ray, Yat-rac:i3-

4 Assnussa

5 Huiña-h.i'ñai, Camasspa,

Huiña-huiiíaipa.

6 Huiftaí-cau8ay,Hujña-liui-

ñai-causay.

7 Huiñai-causa

8 Pirdichf

9 Pirdichiy

LO t Taita-Amo» Amunchic

11 Ñaupa-mamánchic .2 Diospa-shimin .3 Taita— Jesucristop-yat-ra- chissanta-yat-rachiy .

14 Huapsissa

15 Huapsiy, Hnapsiluy .6 Hishpicaí, Llupticulaí :7 Caballa, Cirtu

.8 CálIacta-huillacuY

t9 Assticuy,Ahicuy,Ahículuy,

Rctiracuy. JO Hayay, Hayat-racuy n Piñachiy *,2 Cassallan, Caalla {3 Tapuy; Tapupay, Tapuy-

cat-ray, fluatucuy.-; Í4 Examinacuy, Examina-

culuy. M Mana-vahuarnivu .

A9.

Llapipacuy

Yacnacuycag

Yachacuy

Ch'-icru huma, Ashnuyasga

Hulñay huiñaypa

ATM.

Kcaptay api niña Yatiñ muniri Yatiñ munaña Asnurata J.-in tucuslñjama

204

H'jiñaj: huiñaypa caluiag Jan tucusiri

Dios (chí.

Urmache^, Yagaoh2g [Yaga- Huarmi huambrata urmachí, Santísimo Sacramentuta go- mana, Santa hostiata go- Ñaupa huarmi, Eva (mana. Dio3pa shiminpita Diospa shiminpita 3'achachí

Huapshisga, lUacassga

Huapshf

Guesspicuy, Chincacuy

Cierto (ganchay.

Chaynu canganta ricachf.Che-

Ash'acuy,Yargo'jhf, Huytichí

Huagj-arcuy.Yarparcachimuy Sinchi piñarcachí Chaynumanta Tapupay

Shon.c¡joyqiiita tapuicuy

Mana yahuarninníij;

IJakcllisiri Uakcllaña Huiñaya Pusin comunión

Eva

Di osan arupa

Diosara unttayaña

Umarh tncusita Umaru tucuyaña Jaltamucuña [tata.

Checcapiniua 'Chuy mar man- Chuymar mantayáña Jayachasiña

J iuat aruj ausaña Kcapiyafta Quipcapuni Jisqquiña

Amut amanoccaaifla

Cusatakcata

205 CA8T.

1 Exánime

2 Excavado—a, p.

3 Excavar v.

4 Exceder

5 Excelente adi,

6 Excelso El 17.

7 Excepto ady,

8 Exoeptnado--a, p.

9 Exceptuar

10 Excesivo— a

11 Excluido— a, p.

12 Excluir V.

13 Excomulgado— a, p.

14 Excomulgar v.

15 Excomunión n.

16 Excremento n.

17 Excusar v.

18 Excusarse

19 Execrable adj.

20 Execrado— a, p.

21 Execrar v.

22 Exentadc-a, p.

23 Exentar v.

24 Exequible adj.

25 Exa&ción n.

CÜZ. PpitinayaV, Haañunnyak

Hasppiscca

Hasppiy

Yalhy

Ccolíaiían.Sullullmanta allin

Sapay Ccollanan Ccapak Apa

Ichacca-ama

Sapakchascca

Sapakchay

Yupa, Achca, Anchn

Ccarccoscca

Ccarccoy Bscomuígascca

Escomulgay

Escomunion

Acá, Hatun-hisppay

Rimaycuy, Llullaycuy

Llulláycapuy

Chanimpi millana ,, millaflcca

,, millay

Huaquic biseca

Huaquichiy

Kuranalla

Samay, Huacsiy. Asnay

1

ATAC.

Ayahini H'Ja*lu9:ca-liinii

Aspiscca

Aspiy, AspírccoY

Yailiy, Yailírccoy

Samacc. Allin

Anaccpachapi Dio^

Manam, Ama

Raquiacca

Riquiy, Sapacc-chay

Manchai, Llumpai

Ccarcosoca. Horccoscca. Si-

pacc-chasxa, Ra'itiiy, Acllay. Hatschny Iglesiainanta-raquiacca "

Crístianata-hnchan-rakii-I|cfe^

9iamanta«raq uirccoy . Raqui, Bscomunion Huanu, Ispay, Acá Rimapuy, Amachar Mana-munay, Mana-ann-irT

Checcnina, Ñacana Maldecescca, Ñacascca

Ñacay,ChcccnÍT, Maldeciircor

Raqutscca, Perdona^nea Raquirccoy, AcUarccoy Ruranalla Aun ai, Htiapsi

JUH.

ÁX.

ATIL

l Aya-jina, Ayana, Hiiañu-

Aya jiña ticrassga

Jiutquiri

s$a-jina.

2 Asspissa, Ut-rcussa

Ashpissga

Allsuta

3 Asspiy, Pishcuy

Aslipí Llallipay

Allsuña

4 Llalliy, Ganay

Jilarpayata Ccollana

5 Sunia'alUn

AlHsmanta

0 Diosminchic

Dios

Sumana sumapa

7 Manam, Ama

Mana chayga

Yacca

8 Laqiiissa

Raquisga

Yaccachata

9 Laqiiiy, Partiy

Raquiri

Yaccachaña

10 Yap, Yap-achca

Allapanam

Anchaua

11 Alhussa, Laquissa^Aclassa

Oargoshga, Raqiiíssga

Yaccarata

12 Laquiy, Aclay, Jitaluy

Gargorí, Raquiri

Yaccarafla

13 Excomulii^assa, I^lesiapi-

Excomulgado

Diosat yaccachata

ta-laqiiissa.

14 Cr¡astianiita-iiichan.laícu-

Esconiíilgay

Di osa t yaccachaña

Ip^1esiapita-la(|ailuy.

'

15 Escomunion, Laqiii'

Escomunion

Diosat yaccachasi "la

10 Ishpai, Huanu, Aca

Raccha. Ismay

lama

17 Limapüy. AiTiacha3'

Rimaycuy, Defendiciiy

Sacamanaa

18 M ana-mima V, Mana-ani-

Mana munay

SacainanaaHÍña

Itiy, Defendicuv.

19 T-rinipana, MilJacuna

Chegnin^jík, Melanapa

TJñisiñpiñijama

20 T-rinissa, .Mana-licai-mu-

Chegnisga, Melanassga

Uñisipinita

nassa» > 21 Palav, T-rinipav, Maldi-

Chegní, Melanay

Unisipiniña

riluv.

22 LaquiHsa, Pcrd(3nalus8a

Acrashga Raquisspja

Jan tnmpata

23 La piiluy, Aclaluy

Acrachí, Raquichí

jan tumpaña

24 Lnlapasslla

Riiranalla

lAirañiama

25 Assnai. Jamai. Huapsi

Ja»iaynin

Samsuña, Tek'.uefia

52

806

0A8T.

1 Exalado— a, p.

2 £xalar p.

3 Exhibido— a, p-

4. Exhibidor— a, adj,

5 Exhibir manifestar y.

6 Exhibirse v.

7 Exhortación n.

8 Exhortado— a, p.

9 exhortante a<&.

10 Exhortar v.

11 Exhumado— a, p.

12 Exhumar v.

13 Exigible adj,

14 Exigido— a, p.

15 Exig;ir v

16 Eximido— a, p.

17 FT^Jy V.

18 Eximirse v.

19 Exinanido— a, adj.

20 Existente adj,

21 Existir V,

22 Exonerado— a, p.

23 Exonerar v.

24 Exorable ac&*.

25 Exorcizar

26 Exornado— a, p.

27 Exomador-a, adj,

28 Exornar v.

29 Exornarse v.

CVZ.

Samascca, Huacsiscca, Asnas-

Samay, Huacsiy, Asnay (cea.

Ccahuachiscca

Ccahuachik

Ccahuachiy

Ccahuachicuy

Anyay, Anyana

Anyascca, Anyaycuscca

Anyak, Anyaycuk

Anyay, Anyaycuy

Aya-hasppiscca

Aya-hasppiy

Mañapayacapttncdla

Madapayacapuscca

Mañapayacapuy

Huaquichiscca

Huaquicbiy

Huaquicapuy

Pisipascca, Pisipak

Cak, Cayniok

Cay

H uaquichipuscca.Cachariscca

Huaquichipuy. Cachariy

Uyüicuk, Uyacuk

Supayta-ccarccoy

Chhantascca

Chhantak

Chbantay

Chhantacuy

ATAC.

Huapsisoca. Asnaacca Samay. Huapsiy.UuapsírccDr Ricuchiscca, Ccahoachiacca Ricuchicc, Ccahnachioc Kicuchiy, Ccahnachiy Ricuchicny, Ccahuachicvj Anyai, Huillapai Anyascca Anyacc

Rimapayay, knyvíy Aya-horccoscca Aya-pampasccata— h o rcc ot.

Fampasccata-horocor.xoT. Mañanalla

Mañapayascca, Maftasoca Mañay, Mañapay,S%iiicfaicbsj.

Bxijiduta-mraY. Raquiscca, Libráaccra Raqniy, Libray Mana-mnnay, Mamuanñ-siT Callpannacc, Pisipaacca Cace, Causacc Cay, Causay, Carccoy Samacbiscca, Raqniaoca Samacbiy, Saccey, Raqoiy IJyacucc, Uyarícucc Supait»-ccaicco7 ó hnucbqj Sumacc, Allichaaoca Allichacc, Snmaoc-chacc Allkhay, AlKcharocoy. AK-

chapayay. Allicoacay

JÜH.

1 Huapsissa, Assnassa

'Jí Jamay, Huapsiluj

3 Lrtcachissa, Lisictussa

4- Lficcanhi, Lisichi

5 Lricachiy. Lisichiy

6 Lricachicny, Lnichicujr

7 Lrimapai, Anyanacui S Anyanecissa

9 Anyanacu

LO Umapav. Anyanacuy

L 1 Ay a*asspissa , Julhussa

L2 Pampassa-ayacta-juluy

1 3 Mañapasslla

14> MañapaicUBsa, Maftassa

15 Mañay, Mañapay. Maña-

palny.

16 LraquisBa, Librassa

17 Laqtiiy, Pcrdonay

18 Mana*munay, M...-anicQy

19 Maiia-callpayu,PÍ98Ípafl8a

20 Caí, Cansa

21 Cay, Causay, Causacuy

22 Jamachissa, Laqiiissa -23 Jamachiy, Lacjuiy, Jitay

24 Uyalicu, Ujrali

25 Diablncta-jita^ 6 haluy

26 Taquissa, AUÍchassa

27 Tuc|ui, Allicha

28 Allichay, Allichaluy, Alli-

chaycat-ray.

29 Allichapacuy

Jamassga

Jamay [muss^a.

Yargachimusga Gan u a c n i-

Ricacacheg

Yargochí, Rtcachí

Gahuachtcuy

Anyana

Anyassga

Anyag

Anvaj

Asnpircur ayata jorgossga

Ayata jorgoy ashpircur

Mañacunallapa Mañacuyassga Maflapacuy

Huaquichissga

Uuaquichí

Huaquichacuy

Pishipasaga

Caycan

Cay

Huaquicussga

Huaqnicliipuy

Rugassga nuyyacun

Supayta gargoy

Allichassga

Allichag

Allichay

Allichapacuy

ATH.

906

Samsuta, Jekqueta

Samsuvaña, Jekqueyaña

Uñjayata

Uñjaylri

(Jñjayaña

Uñjayasiña

Euj ataña

Bujatata

Eujasirí

Eujaña

Ttucurata

Ttucuraña

Mayiñjama

Mayisita

Mayiña

Samarayata Satnarayaña Samarayasiña Cchama tucuta acquiri ^ akcaña Ualipayata IJaliptayayafta Yausiri Conjurata Kcachachata Kcachachiri Kcafha.ha^a

KoachachoBÍña

i:

ao7

CAST.

1 Expatriado^a, p.

2 Expatriar v.

3 Expeler v.

4 T^xpendedor— a ad}.

5 uixpender v.

6 Experimentado— a, T Experimentar v.

8 Expiar

9 Explicado— a, p.

10 Explicador— a, v.

11 Explicar

12 Explorado— a,

13 Explorador— a,

14- Explorar v.

15 Explosión n.

16 Explotador— a, &dj,

17 Explotar v.

18 Expoliador— a, std}.

19 Expoliar v.

20 Exponer v.

21 Exponerse v.

22 Expósito— a, adj.

23 Expresar v.

24 Exprimido— a, p.

25 Exprimidor— a, adi,

26 Exprimir v.

cxrz.

Ccarccoscca Ccarccoy

Huic-chhuy

Ccatu ,. -

Ccatu j . [nayni ok.

Yuyayniok, Yachayniok, Cu-

Yuyay-happiy, Yachay

Muchuy

Yachachiscca

Yachachik

Yachachiy .t

Yanascca

Yanak, Camani

Yanay, Cainani-puriy

Ttoccyay Mirachicuk Mirachicuv Chhutik, ^quechuk . Chhutiy, Qqucchuy Suttitichay

Mana allinman churacuy

Huic-cbhiiscca Riniay, Rimariy

Chhahuascca, Chhirhuascca Chhahuak, Chhirhuak Chhahuav. Chhirhuav

AYAC.

Ccarccoeica, Caruncliascca Llacctanmanta, Hnc ilficjta-

majT-ccarccojr. Huischuy, Huicapay Ranticücc

Kanticuy, Ranticurccoy Yachaiñivocc, Expeníncauv- Malliy, Yachay [ca.

Pampachay, Máchay Yachachiscxa. Huilláisrca H u iUacc, Yachachecc. K icochsx Huillay, YachachiT, Rtcoctir Reccsescca, Mascascca Rcccsiy-munacc, Yachay-m..

Mascacc, Masckchacc Reccsiy -m unay . Y achay-xa i-

iiay, Mascay, TipjyciíJ^'u; To^cyai, Pon-ncrccoy Horccocc. M irachicc.LlaiDca.T Horccoj', Horcccxroy Ccechucocc, Haakacooc Ccechun:coy, Huavi^arccoT Churay,ki Juchiy ,CoahttacíiÍT.

Yachachiy. Clíuracuy. 'Chiiracutrcíív, fo-

cucuy, Kicucur.^cov. Apra, Huischustxa " Niy, Rimari^', Ilaillacisy. Yi-

chachiy. Ccapi8cca Ccapicc Llapiy Churaay, Ccapiv

JUJf.

X >clalcampita alhusia

2 M.alcíampita juc-malca-

man-aihuy.

3 Jitay, Jitaluy, Huicapay •4- i^anticu

s> L^anticuy, Lanticuluy [ssa.

ti Yat-rainiyu, Experímenta-

1 Malliy, Malliluy. Yat-ray

H Pichay, Mut-ruy

O Yat-rac!iissa, HtiiUasm

LO Huilla, Yat-rachi, Licachi

Ll Huillay Vat-rachiy, Lica-

12 Assissa, Lisissa (chiy.

13 Lrisiy-muna, Yat-ray-md-

na, Assi}', As3Ícat-ra. 14- Lisiy-munay, Yat-ray mu- nay,As3Íy, Tapuycat-ray 15 Pat-ryai,'Pun-iiilu¡ IB Julhu, Milacbi, Lula

17 Juluy, Julucuy

18 (Jt-ricu, Huaicacu X9 Hit-ruluy, Hiiaycaluy

20 T-rulay,'Licachiy, Yat-ra-

chiy.

21 T-rulacuy,T-rulaciiluy, Li-

cachicuy, Licaculuy.

22 Jitassa, Butadu

23 N»y. i.imay, Haillacjy,

Yat-rachiy.

24 Hapissa, Chumassa

25 Hapi, C'iunia

26 Uapiy, H:i¡4y. Cliu nnv

AN.

Marcanpita gargv>ss ;a Marcanpita gargjy

Huías tuy

Rantipacog

Gatuy, Ranticuy

Yachacassga

Yachay

Muchucu^, Pichay

Yachachissga

Yachacheg

Yaehachí

Reguessga

Rcguccog

Yanay, Regue^?

Tonyag, Pashtag

Mirachicog, Engaflacog

Mirachl

Guechucog

Guechtiy

Ricananian churay

Ricanaman churacuy

Botado, Gitarissga Riniacuy

Llapissga. Gapi3s¿:a

Ccii^cg

Gapí

AIM.

Marcapat aliftinucuta Marviapat alismucufla

Jaccsuña

Jaccauri

Aljaña

Yatita

Yatina

Uaticcaña

Unaiichata

Unanchain

Unanchayaña

Machacc thaccata

Maqhacc thaqqucri

Machacc thaccaña

Phallaña

Jaccukiri

Jaccukcaña

Apaícasin

Apaccaña

Uñachaña

Uñacliayasiña

Uaua jaccoinucuta Parlana

Chuisuta, Chiimstita Chuisuri, Chuiiisnin Chuisuña, Chanisuña

2or

808

CA8T.

1 Expulsar v.

2 Expulsivo, purga

3 Expurgur v.

4 Exquisito agradable

5 Extender

7 8 9

la mano

los brazos ,, los pies ,, e/ cuerpo

10 11

12 y, /rutos al sol

13 Extenderse /a noticia

un píe

ropa mojada

14 /a enfermedad

15 ,y /a iáma

16 Extenuado—a, p.

17 Extenuar k

18 Extenuarse v.

19 Extenuativo— a, ac/j.

20 Exterior aspecto n,

21 Exteriormente &d\\

22 Exterminado— a, p.

23 Exterminar v.

24 ExtemoT^ adj.

25 Extinguible ac/j.

26 Exting^uir v.

CÜZ.

Ccarccoy

H uic-chhuchicuk-hampi

Pichapay

Miskqui-machhik

Masttaj

M aquí ta-hay huay

Chacatacuy

Palccay

Chutaricuy, Aysaricuy

Hayttariy

Masay

Kcochachiy

Mirarccoy, Uyaychatacumuy

Kcoftirly

Uy ay tucuy ,Uyaycharpayacuy

Sucsucyascca, Tulluyascca

Sucsucyachiy, Tulluyachiy

Sucsucyapuj, TuUuyapuy

Suc8ticyachicuk,Tulluyachicak

Hahuan

Hahuanmanta

Ccollochiscca

CcoUochiy

Hahua

Tucurccachinalla

Tucurccachiy

ATAC.

1

Ccarccoy, Huiaclmy

Huischuchicucc

Pichay, Sumacc-chay

Misqoichalla

Maistay, Mastaríy, Mtnrta'

Maquita-ocayhoay, Maqsiu-

ccoycuy. Chacatacuy, Chacatacunciqy Ichiy, IchiiccoY, Ichiriy Chutacuy, Ch'atapacay. Cki-

tarícurccoy. Hichicuy, Hichiriy Masacuy, Masay Rupaiman-masay. CcainticláT Pariy, Pasay, CanmiaiKd»-

yay, Miray, Mirarccoy. Onocoy-mi rarccoy Allin suttn miray Mana-callpayoóc, TuHn Tnlltirccacniy Tulluyacuy^ Tulluyachicucc Hahuan Hahua, UvaD Hahuallampi ChiiicachÍ80ca,CcolloridiÍ9ccs.

Pacc-huay ascca . Puchucay, Chincachiy , Ccoli*-

richiy. Pacc-huaiccachir. Hahua, Hahuanchascca ' Tucucclla, Puchucacctta Tucurccoy, Puchucc

Huañuchiv.

Kca I

cctta I

carccoT. I

jmr.

1 Haluv, Jitay

2 Jitacnicu

3 Pichay. AUichay

4 Mishquilla, Yap-niishqui

5 Mastay, Mastaluy, Juliy

6 Chac-chay, Chac-chaycuy,

Maquicta-huy.

7 Chacatay

8 It-riy, It-ricuy

9 Chutacuy, Chutapácuy,

Chutapaculuy. 10 Hit-riy, Hit-ricuy ti Masay, Mastay [chi^.

12 Pratacta-masay, Hahui-

13 Puliv, Pasay, Milay, Mi-

laftiy.

14 Ishiay-milalujr

L5 Allin-ssutin-milay

6 Mana-callpayu, Tullussa

7 Tulloyachiy

8 Tul]uyacu;|r

9 Tulluyachicu

0 Haassan,Haa8sa,Janánin

1 Huassallan, Janallan

2 Camacahissa, HuUassa,

Paliuassa.

3 Puchocay, Chincachiy, U-

llachiy. t Huas9a,Lica88a,Yat-ra88a i Camacalla, PuchticaUa » Camacaluy, Pucliucaluy

Huaftachiy.

AH.

Gargoy

Huistuchicog

Pichapay [tanapa.

Missqui, Missquillanam gus-

Mashtay

Maqaita mashtay

Riera ta mashtay Chaqui ta mashtay Shutapacuy

Jaytarí

Majay llapacha ogoshgata Majay rupayman Mirachissga noticia

Guessia3' miracan Faman miracan Sucsucyassga, TuUuyassga Tullnyarcachí Tulluyacuy Talluvachicog Huashan, Janan Haasbanmanta Gollachissga, Ushachissga

Golluchí, Ushachi

Jananlla, RicaragUa

Ushacanalla

Ushacachí

ATM.

Jaccsuña

Ccolla

Kcomachaña

Mojsapuni

Janarafta

Ampar aitafta

Ampar ayatataña Cajiu ayatatafla , Uiñcutataña

Chara aitaña Ysijanatatafia Uaratatafia Taqquct yatita

Usunnuctata

Taqquenit unttata

Ttucartata

Ttucarayaña

Ttucartaña

Ttucarayañataqui

Untañani

Alajañjama

Tucumucuta

Tucumucuña

Ancca toqque Jiuaittañjama Jiuttayaña

CASX.

1 Extinguirse v.

2 Extirpado— a, p.

3 Extirpar v.

4 Extraer v.

5 Extrangero— a, gente

6 Extraño— a, cosa

7 Extraviar v.

8 Extraviarse v.

9 Extremauncidn n.

10 Extremidad cabo^ ter

mino, 11.

11 Exúbero— a, destetado

GVZ.

Tucurccocuy

Tucuchiscca

Tiicuchiy ..

Siqquiy, Horccoy

Caru-caru Ilaktayok, Jluac—

llacctayok. . . "

May-maylla-cak . . ! *,

Chincachíy, Paiitacliiy •Chincapuy, Pantapuy

Extremaunción Ccaylla, K'uchu .

Hanuk'ascca

ATAC.

P uch ucacurccoy , Tucucurec^f

Pacc-hiíaciarcroy. Pacc-lmascca, Ccollosccti«o

Chuta^'. Aysarccoy Horccoy, Chútay' Caru-run, Hahua-nina. Hac-

llacctayocc, Runa. . Huc-ric chficc t*antacHiv. PantarccacVT Pántaj', Ñlana-alltn caosári ^ yoV. Pantacarccoy. SantorOlio Punta.Püchucainin, Tóenlos.

Tucurinín, Cuchu. Anucascca-huahua. Mamsf-

manta-raqviscca.

-^<r><:n:»i<: nx>^=—

i

JTWf.

1 Pu^'ui "acuy, Iluaílucuy.

Pahiiíiculuy.

2 Camacassa. P.ihuass.i,

Hulhissa.

3 Chíitay, Ciiutaluy, Aysay

4 Jftluy, Chatay

5 Juc-ladu-nuna, Huassá-nu-

na, Joc-malcayu-nuua.

6 Juc-lic-cha

7 Pantachiy, Pantaycaclviy

8 Panta}', Álana-allinvica-

3U, Pantaculiiy.

9 Santos-Olios

10 Punta, Puchucainin, Ca—

macainín, Tuiíanin.

11 Iluasissa. Anticassa,

Viuahiii.

AS.

Uá'.iacacuY

Pas.iypa uisliac'iissrja

Tuouclií

Japirí, Jor^rorí

Estrangero, Caru marcayog

Cheyga mana t Jcuy ricana

Pantarcachí

Pantacuycuy

Santo Olio Cuchun

Hanucashga

ATM.

Jiuttasiña

Tiicuta

Tucuña Apsuña Yakca marca jaqque

Mayja, Maajamuya Chhaccamucuña C I) haccamucuHÍña

Extremaunción Thianquiri

Ñuñuttaocata

2oe

-^<xa:»I<:nx>~-

S3

210

CAST.

CUZ.

AYAC.

. 1 Fabricante n.

2 Fabricar v.

3 Fácil «^j.

4 Fácilmente arív.

5 Factible «rig. ti Facundia n, 7 Facundo «. s Faena n.

9 ,, trabajado ú—

10 ,, trabajador fi—

11 ,, trabajará

12 Faisán a.

13 Faja

14 Famdo— a, p

15 Fajar v. 10 Fajarse

17 Faio Hax 11.

18 FáláZ adl

19 Falda n.

20 del monte

21 Fflidas ¡levar- en las

22 Faldear r.

23 Falible ndj.

24 Falsario— a, n.

25 Falsamente A</r.

26 Falsísimo

27 Falso— a,

adj.

Canmyok

Ruray

Riiranalla

Mana-sasachaspa

Rura3'pak-caina, Atipnnalla

Sumak-rimay

,, simi, Misk'i-simi Fa3'na

Faynapi-llank'a u*c:i Faynak Faynay Ccaraciik Chumpi Cliumpiscca Chumpiy, Chumpichiy Chumpicuy, Cliumpilíicuy Mavttu

Llalla soncco. Lliilla Mikilaj'. Harppay Quinray, Ccata Mikllaric'uy Quinraycuy

Pantak

S¡mi-k(|iienccoch¡k Llullaspa, Ñucaaspa

ClieccaHnanta Hulla Llulla, A'iicña, Pallcco

Riiracc, Ruraclie t

Ruray, Huasichacuy

Rurapaslla, Ruranáll a [palU

IJtccailla, Mana-.^isarhacis-

Riirana, Atina, Atipannlla

AUir-riniai, Sumacc-rimai

Sumacc-rimacc» Kimaisapa

Miixra, Aini

Fa¡nahuan-rurasc(^

Fainacc

Fainay

Faisán

Chumpi, Hucccan hnatu

Chunipichiscca.Chumpiciiscva

Chunipiohiy, Huatay

C liu in picuy , H ua t aciiy

Huatai, Maitu

Mulla, Uullaccxv

MiHlocai

Pata, Quinrai, H'inccta

McUccancuv, Mcllccny

Q.iinray. 0"»"raillaíitaTiy.

Quinpariy, Pántacc, Pauta nalla Llulla, Llullacucc Llullaliuan, Lliillacui h n 3 n,

Ccasimanta. Llumpaillulla Lulla, Vancca

J

JTJN.

AN.

AYM.

210

1 L>ula, Lulachi

2 I^vlay, Huasichacuy

3 I^ulapassalla, Lulanalla

4- As<'ania Mana-sasatnacul

5 Ltilana« Atioanalla

6 Allin-limai, * ' ima-limai

7 I^iniaisapa, Tuqui lima S Faina, Minea, Muasa 9 Painahuan luíassa

10 Fainaciiiy

1 1 Fair.ay

12 Faisán

13 Huat-rucu,Hu¡au-huatacu

14 Huat-racacussa

Ixl Huat-racachiy, Huatay

16 Huatracacuy, Huatacuy

17 H ur. tai, Malta

18 Casqui, Casquicu

19 Millai

20 Pata, Quinlai, Huata

21 Mülaluy, Millaculuy

22 Quinlay, Huatallantaliy,

Huatallanta-puliy.

23 Panta, Pantana

24 Cai^'qui. Casquicu

25 Casquihuan, Casquicul,

Yan-hal, Yan-halla.

26 Chiapcasqui

27 Ca-i^iu:, Yanhal, Ñaiilií:!

Ruracog. Camacog

Rurav» Camay

Fácil ruranalla

Mana ñacar ruranalla

Fácil ruranalla

Shumag rimay

Misóqui shi:ni

Fayna

Faynacliu arussga

Yanapag aruychu

Faynachu aruy

Faysan

Huat acuna

Ciiunipissga

Clíumpí

Ciiumpicuy

Iluatana

Llulla shongo

Millgay

Quinray jirca

Millgacurciiy

Quinrarllapa purí

Mana seguro Llullacog runa Llullahuan

Llullan mana cagta riman Llulla

Luriri

Luraña

Jancchamltasa

Jan cchanijama

Luranjama

Ancha ai un iña

Anclia aruni

Cchama( haña, Faeoaña

Cchama lurata

Ce am luriri

Ccham luraña

Uallp am jamacchi

[ lakca

Urikcnta

l'akcaña

Uakcasiña

Kquiruña

Mulla

Jarppih, Pichaui

Ccollo ^ampa, Mankga irafía

Apaña jarppihru, Pichauiru a-

Iran saraña (paña.

Juchanchasirjama Aru muyuquitayiri Tullpampi

Tulipa

Llullu oraqque .

2U

CA8T.

Falso

mundo

,, testimonio Faita culpa

f, escasez

dinero me Faltar cosas necesarias

consumirse al compromiso no asistir estar ausente escasear cometer una falta

7

>^ ,.

13 Faltriquera i'i Fallecer v. i.'i Fama w.

1 (5 ,, buena 17 ,, mala—

is Famélico ai//

M.

19

'JO 'Jl 22

2:í

27 2.-$ 21) 30

Familia n.

linaj^c padre de— madre de hijo ó hija de- crin do de

Familiaridad Famoso— a, FandEiigiiear v. Fandi ngnero— a, adj. Fanega medida agraria ,, de capacidad

cuz.

Llulla-pacha

Ccasinmanta tumpay

Hucha

Mana-cay, Muchuy

Ccollciquey mana canchu

Mana-cay, Mana-tarícuy

Tucucapu}'

Hancuchay, AÜccay

Mana-riy

Chhusay

Pisiyay

Huchallicuy

Chhuspa, Bolsicu

Huañiiy

Vachaficca cay, IJyaycay (cay.

Allí ii-yachascca cay, AlUnuyay-

Mana-allin yachascca-cay

Yíirccascca

Famira. Huasi-^iuahuacvira Iluv-aylUicania, Yahaar masi- lluasi-tayta [pura.

Hiiasi-niania Huasi-huahua Haasi-huarnia Cjuyanacuy, Munanacuy Yachascca. Uyay runa.Keksis- Tu: UY (cea.

Tusupacuk, Tusuvcachak Tupu Iscay-phokcha

ATAC.

IJulla pacha

Lluilahuan tumpai. UiiEa:*' Huella, Hucha llicui Pisi, Pisiv'ay.Mana^'^ Ccolkcem-ma nacapnancfas Mana-cay, H aunar, Maa-

taricuy. Tucurcc«>y, Puchucaircur Tramparccoy, Trampiaitr» Mana-riy, M/ina-haniuT lilay, Illarccoy Pisíy, Pisiyair, Pisiracoy Huchallicuy, 'Huchallic&icr .' Huinacuna. Bulsicu 1 1 j añuv- , H u añticuy Su ti. Fama, Kurasccan Allin sutiyocc Mana allin satiyucc Yarccascca , Ll a ni p a i r a '

ccascca. Aj'Uu, Casta, Hu?-haasiBi?«- AillL-()ura, Cha'-ayUullaÍPJti Huasi taita Huasi mama

Huasi rhuii, Huasi ) uabaM Huasi huarmi, Famiiia Cuyanacui Su t ¡sapa. Reccscscca Upi ay , Upiaycachací y Tuaucc Tupu Fanega

J

1 Casqui mando

2 Casqui tuinpai, Casquicui o fucha.juchallicui

4 Pishi, Pishiyai

5 Illainimi mana candi u

6 Maua-caj, Huanay, Ma-

na-talicuy. [huay.

7 Camacay, Puchucay, Pa-

8 Trampaíuy, Trampaciilny

9 Mana-liy, Mana-ssaniuy

10 Iilay, llíaluy. lUacuy

11 Pishiy, Pisííiyay, VÍshilny

12 Juchállicuy, Jucha pacuy

13 Huinacuna, Bulsicu 14- Huañiiy, Huañucuy

15 S.sut), Fama, Lulassan

16 Allín-famayu licassa

17 M ana alUn famayn

18 Micanalussa, MijuIp'-'iUí.-

ñn^sa. J9 Ayllo, Casta, Juc«huasi-

20 Juc avnuna.Jucyahuarlla

21 Huasi-taita [ilat-ru-cá.

22 Huast mama

23 Huasi-huahui, Huasi-chuli

24 Huasi'hualass, Huasi-

25 Cuyanacui [huambla. 25 Ssutisapa, Lisisáa

27 npiaj, Upiaycat-ra ry

28 Tussú

29 Tnpa

30 Panej^a

Alf.

Llulla mundo

Mana cagta tumpag

Jucha

Muchuy, Manacag

Guellaini mana canchu

MinÍHtíssgacuna mana canchu

Tucupacuy

AUgayruy, Tramparcuy

Mana rig, Manayurimog

lUaiacoí^, lUaran

Pishiyay '

Juchallicuy

Bulsicu

Huafmy

Fama "

Allí famayog

Yaga famayog, Mana alli fa-

Mallagassga (mayog.

Familia

Ayllucuna

Familiapa yayan

Faniiliapa maman

Huaji huahua, Famll-a hua-

Huaji huambra [hua.

Cuyanacuy, Munanacuy

Famoso, Reguessga runa

Tushuy

Tushog

Tupú

Jatuíi tupur.a

ATM.

Kcarisita

Kcaripini

Jucha

Pisi

CoUqque pisttitu

Taqque pisttitu

Tucusiña

Kcari aruni

Pillacaña

Jayancaiia

Pisttaña

Nancear puriña

Cchuspa

Jiuaüa

Sinti, Uinacaña

Sinti suma uinacaña

Sinti nancea uiñacafla

Autjata

Uta pacha

Uta pacha a'U i

Auqui

Taica

Uauanaca

Uj'uata

Mojsa arusiri

C auqui siitini

Machaña

Machaca

Tupu

T.ipjña

2U

L

212

CASI.

1 Fanega media

2 Fanfarrón— a, adj.

3 Fanfarronada

4 Fanfarronear r.

5 Fango /!. (3 Fantasma

7 Fardel morral

8 Fardo

o Farisaico— a, adj. 10 Farmacéutico n. li Farro cebada Á medio moler n.

12 Fascícnlo

13 Fastidiar v, tt Fastidiarse

Fastidioso— a, adJ.

IB Fatigado— a, p. 17 Fatigar v. i«s Fatigarse

19 Fatuo— a, n.

20 Fauces

2 1 Fautor que fa rorece

22 Favor «.

23 ,, pedir

24- ,, hablar en

'¿^ Favorecedor— a, ac//.

26 Favorecer v.

27 Favorecerse matuamenU

28 Favorito n.

29 Faz

CTJZ.

Phok-oha

H apila, Lakla. Riniay-siqui

Haullaycachascca. l-acclascca

H«pllaycachay, Laklay

Tturu-tturu

Cucuchi, Manchachi

Huaj'acca, Chhuspa, Istalhi

CarjL^a, Kqiiepc

Llulia soncco

Hampi-camayok, Malcliha

Cnaiiccci-naiv u

Huc marV-cay, Lluqquicuna j^michiv, P-ÍKParccacliiy An.iciiy. Phinarccocuy Aniichicuk, riüiiínc ochik

SaY'<'ur;scca, Mac'Oiita^yascca Sayk'urichiy, Maclihitayay Say^'m-icuy, Mac'il'ita3'apuy Upa, Ppanra, Phoriíjues Tonccor Yanapak

Yanapay, Amacliay Yanapayta-iiiañacuy Rimapucuy, Rimaycapuy Yaiiapacuk, Amací.ak Yana])ay, Amachay Yanapanacuy, Amachanacuy

Munascca, Cjuyascca Ric-chha /

AYAC.

Media fanega Balaquero. ChucbOfl tíalaqueria. Arta Pialaqu-riay, ArierKoy Mitu, Mitu-mun, Ccccca Manchachicacc, Cuciu-^ Huayacca Cceui, Falta, Carga Llulla, Maiia-alliirc^s Hamp -ranticucc Pi sra, Cut-hcu. Cut?.

Marcea i. Aptailla Piñachiy, AnúrccachiT Amirccoy, Piaat uixc ».' Puiachicucc

Saycuscca. Pisifr.scra Pisipach y. íMsiFarccufl? Pisipay. f*isiparccoT Upa. Pócces, Dcmcnte-n^ Tonccori

Yanapacc, Yanapaccuní Valitninto Mañaciiy, Yalipacoy Rimapuy, Rimaycapov Yanapacc, Y'anapacucc Yanapay. Amachay ,

Yanapanacuy. AmachatxW'

Cuyascca, HuavUnscra l'ya. Ric-chainiti

JUH. '

Media fane)?a

Balaquero, Limacu

Balaqueria, Litnai

Balafjticrlay, I^ima?uy

'Mitu, Ut-ra, Ñi-hi, Ñicatu

Manchachicu, Cucu, Alma

Lunco

Hipi, Ssahuai, Jitacai

Casqui, Mana-allin-nana

janirl-lantica

Cha. uc. Cut-rcu

.Málai. Aptilla Piñachiy, Amicalachiy Amílu^', Piflacíulny Piñachicu

Pisjipassa, Pisliipalnssa Píshipacliiy.Pishipalachiy Pishipay. Pishipaluy Upa, M ana 3'ay niyuj añass

' Tuncuri Yanapa. Yanapaiin Valiminto. Vaíipacai

! Mañacay. Valipacuy

Urnapuy. Lwtiaycapuy

Yanapa, Vanapacu

> Yanapay, Amachay Yanapvinacuy, Minca-

nacuy. í Cnyas^a, HuayUíissa

> Lic-chainin, Cara

Air. .

Pulían tupu

Allapa rlmagsapa, Ollgo tucog

Yanga cagUata riinassga

Yangata rima. cachi

Mitusapa, Turu-turu

Cucuchi

Htiayaga, Talega

Gucpi, Carga

Llulla shongo

Ja III pita camacag

Scbadata ogorcac.i'r agashga

Lluquiciina, Amircuna

Piñachicuy

Piñacuy

Fastidioso, Aygaenapag, Pi-

ñachicoáf. Agyasga ])ishipassga Agyacug ^ Agybacurí

^iushiagtucognpa runa Tonhori, Gagllívp huitinan Yanapag Yan apaña Yanapa ta manacuy Rimapacuy favorninman Yanapacog Yanapa}' Yanupaiiaciiyan

Ciiya^'nin Kic-cliavnin

ATK

212

Chica tupu Loqque Kcaríña , Kcartasiña Sínica Jipi jaqque (Jayacca Ccuniu

Tulipa jaqc^uc Ccolla aljin Chhama grana

Lurttaña Cchajjmifla Cchajjmasiña Cjhaumiri

Ccarjata

Ccarjaña

Ccarisiña

()ra(|uet acqqueri

Tonccori

Cjuyapayasiri

Aroccataña

Araccata maiña

Mainitaqui aroccataña

Ccuyapayiri

Ccuyapayaña

Ccuyapayasiña

Kcnya Ajanu

213

1

2 3 4 5

6

GAi^T.

virtud teologfí} cncr scífw/j cstn vir- tener— [tad.

el qve tiene católica

Artículos de la

7 ,, creer en Dios

8 lo que es di^no de—

9 viva (creer,

10 muerta

11 Feble débil

12 moneda

13 Febrero

14 Fecundar tierra

15 Fecundo— a, adj,

16 Fecha día n.

17

18 Felicidad dicha

19 en honores

20 ,, en cosas grandes

21 j, e/1 bienes de fot'

22 Felicitar v. {tuna.

23 Feliz a*.

24 Felposo— a,

25 Femenil

26 Femenino género

27 Fémur muslo

28 Fenecer

CUZ.

I-ñly,

I-ñiy

I-ñiyniok-cay

I-ñiyniok-cak

Santa Iglesia Romanakiñinin

yachachihccan. I-ñinancliis

Diosnian i-ñiv

I-ñiypak-canian cak

•Katirak soncco i-ñiy

Chiri soncco i-ñiy

lluayrak apaycáchanan

Ñuttu ccollqqlie

Hatun poccoy, Febrero-quilla

Huanuchay, Yaccay

Huachak, Ruruk, Mirak

Ppunchau

Pacha

Cusi-sanií

Atau-cay

Cusí (|qúellpo cay

Sami

Rimayciiy, Napaycuy

Cusi-samiok

Pillchascca, Phallu-phuUu

Huarniikpa-cak Huarmi, China Maman-tullu, Chacatullu Tucucuy, Huaí^uy

AYAC.

irii,

Ikv . C ri y . I ft ircc< >y

Fiñiyuc ccai

Iñicc. Fmiyo'ic

Santa Ií;le3iap yacbac^:JCC»•.

ta iñiy. Iñinanchic-cuna

Diosnincliir'pi iñiy

Llapa-i ñ ina ta-iñ íy

Causac

Huañuscca

Tüllu, Mana-callpayorc

H ech izo-ccollccc

Fcbren» quilla

Huanuyachiy. IIuanocluT

Mi race, Iluachacc

Piínchau

...pacha af,

Sanii, Samilla. Cos'causai

Cusí causai

Cusip huntasiccn

Ccollccenpi cusí

Rimaycuy, Rimaycucny

Cusí causacncc

Chnc-chasapa, I^UchaiCca

Huarmip-cacc, Hitamii<t«i Huarmi, China Mamau tullu. Chaca tnlk» Tócuy, Chinoay. niurrc»»; Pai-c-huay. I*uc!incav.

jrmr.

1 Fé. Criy

2 Criy, Iñiy

3 Finiyu

4 Criy, Fin'yii

5 Maímancluc Igleaiap-ja-

t-rachissanta criy.

6 Yat-rananchic, Santa-Iglc-

sia-crij' na.

7 Díosminchict-ru cri v

8 Llapa criy n acta criy

9 Causa

10 Huañiwsa

11 Tullu, Mana cailpaya

12 Hechizo illai

13 Febrcr()-!|uiUa 14. Huanuchay 15 Mila. Huat-ra IH Pun. Muyun 17 Pacha.

Coshi, Cushicuilla

19 Honrassa

20 Cushipjuntassa

21 Illainint-ru cussi

22 Limaycuy, Saludaycuy

23 Feliz, Cushicuiniyu

24 Huachasapa, Achasapa.

Pilchassa.

;.25 Hualmip-cá, Hualmicosa

í;26 Hualmi, Trina

[27 Maman tulla, Chaca tullu

j28 Camacay. Ptichucay, Chin- cay, riluy, Pahualu3'.

ÉS

I-ñí

FéyoK cay

Fcyo^nn canga

Iglesia yachachiconganta

yachachengan

Diosman creicuy

Cheiga creinallapaini

Cahuag

Mana févog, Shongon hua-

Manacallpayog [ñussga.

Ñutu guellay

Febrero quilla

Huanuchay, l3hcac!n allpata

Miracog

Punc'hau, Junag

Pacha ,

Fortuna

Jatun^-achissga

IJnapis cushisga cay

Fortunayog

Rimaicuy

Feliz

Agcliasapa. Pcrchassga

Huarmipa cag Huarnii. China Jatun tullu Ushacacuy, Huañuciiv

ATM.

SIS

lyausaña

lyausann

lyausaña

Ivausiri

CrÍHtianano

sutini

lyauHaña nía sapa Diosana

lyausttañjania

lyausañ jaí|íiueri

I^ausañ jiuata

Cchamalakque

Jiskcacollq<^ue

Marca phajisi

Oraqque achuyaña

Ancha jaquií'i

Uru

Paella

Cusiña

Cchijir puriña

Cusisiñaru puriña

Ccamiri

Mojsa aruHÍña

Cusisita

Ccoña

Ccachujania

Cachu

J aecha cchaca

Tucusiña

54

814

CA8T.

1 Feo— a, adj\

2 muy—

3 de rostro

5 Feraz

6 Féretro n.

7 Fermentado— a, p. H Fermentar v.

9 hacer

10 Fermentarse

11 Fermento «.

12 Feróa adL

13 Ferviente

i-i^ Fervientemente adv.

15 Fervorizar v.

16 Fervorizarse

17 Fervoroso adj.

18 Férreo— a, tenAz

19 Femiffinosa agua--

20 Fértil tierra—

21 ,, «no—

22 Festejado— a, p.

23 Festejado!— a, adj. 24- Festejar v.

25 Festejarse

26 Festejo n.

27 dia de—

28 Festividad

29 Festuca ycrva

cruz.

Millay

Millay-millay

Millay uya, Sakra uya

Ima millay!

Kurui^, MiraA

C'allapu, Aya huantuna

Poc-coscca

Poccoy

Poccochiy

Po2copuy, Poccorccoy

Cconho, Poccochina

Phiña-phifta

Sumak raura¿ soncco

^Sumak raurai^ sonccohuan

Sumak soncco raurachiy

SumaA: soncco raurariouy

Yauraymanak soncro Qquellay soncco

Qquellay unu

KuruA allpa

Kuru camak huata

Kc(x:hocliiscca

KcochochiA

Kcochochiy

Kcochocuy

Kcochoeuna

Kco<*hoctina ppunchatt

Hatun ppunchau* Fiesta

Huira-huira, Kcoya huirá

ATAC.

1

Fio, Millacuipaoc

A m ha- niillacuipacc

Millai-uya

Ac hacha Han!!

Samacc. Rumcc

Aya-apana, Aya hnantura

Poccoscca

PíKTCOJ'

Poccochiy, Timpochij

Píxxoy» í*occocoy

Cconcho, P<.ccocheoc

Piñascca

GanaBhuan rura^c

Su mace rauracc honccolb

Callpancliaj

Callpanchacdy

EmpiAacucc

Ancha, Piña-rniMi.I>orui-¿a»*

Fiemiyocc vacn

AUin allpa/Sumacc aflpA

Sumacc huata

Cusichitícca

Cusichicc

Cusicliiy

Cueicuy, FiestaciiT

Cusicuna

Ciistiiina ponchan

Atún pancnau

Huirá huirá

j

JVJS.

Manchachicuipa, Millai *, Ancha millacaipa, Firu \ Fio carayu At-rat-rai! Atatau! Suma-allpa, Suma-jat*ra Aja-huantuna, Firítro Puhussa. Timpuchissa Pu-huchiy, Pu-huy

Pu-huy, Pah-ucuy

Hunchu, Pu-huchí

Piñassa

Empeñohuan-lula

Su tná ssunhuUahuanlulay

Suma ssunhulla lalachiy, Animaicuy.

Suma ssun hulla lulacay, Animaculuy.

Bmpeñuhuan lula

Ancha, Piñanunacay, Ma- na blanducu.

Fierroyu yacu

Aliin-allpa, Sumá-allpa

Sama huata

Cushichissa

Cushichi

Cushichiy

Cushicuy, Couvidacuy

Ctishicuna, Cushicui

Cussicuna muyun

Ja.tun muyun, Jauíanamu-

Huila-huila (yun.

AN.

Peo, Milanaypa

Allapa feo

Feo gagllan

Feo gagllan acipaypa

Hachag, Mirag

Aya huantuna

Pogossga

Pogoy

Pügüchí

Pogocuy

Gonciiu

Yaga piña-pifla

Shuinag raurag shongo

mañacog shongohuan ,, shonghuan man achí

,, ,, mañacuy

feo- Bnipeñohuan mañacog shon- Fierro shongo

Ficrruyog yacu

Sliumag alípa, Allicag allpa

Shumag huata

Cushichi ssgci

Cushicheg

Cushichi

Cushicuy

Cushicuna

C ushicuna junag

Jutun juna^ fiesta

Guehua huirá

ATK.

A^jtaña

Aj^tañapuni

Ajjtañajañu

Laruñjam ajanu!

Achur ora(}que

Amay ccatitaña

P(X!cota

Poccofla

Poccoyaña

Poccosiña

PíJCCO

Uri

Ccala chuymani Yaurin urna Achur oraqque

Suma mará

Uali chuymani Uali chuymanjama

Uali chuymantayaña

Uali chuymantasiña

Uali chuymani

Munajachata

Munajachiri

Munajachaña

Munajachasiña

Munajasiña

Ur.mi

J aecha uru

Ccora

214

215

CAST.

1 Fetidez n,

2 Fétido— a, adf,

3 Feto

4 Fez gorro

5 Fiable adj,

6 Fiado dar al— v.

7 Fiador— a, n.

8 Fiambre

9 Fiar V.

10 Fiarse recibir á crédito

11 Fiasco mal éxito n.

12 Fiat fr.

13 Fiat voluntas ttta

14 Fibra n

15 Fibroso— a, adj.

16 Ficción rt.

17 Fiebre n,

18 Fiel casado a, adj.

19 erí /¿i palabra

20 ., cristiano

21 Fiero— a, hombre

22 Fierro /?.

23 Fiesta í/í'a ^u*—

24 ,, de precepto

2'> Figura

26 ,, cuadrada

27 ,, triangular

28 ,, redonda *29 poligonal 30 ,, buena

CTJZ.

Asnay

AsnaA

SuUu

Chhullii

ManwTialla, Fianalla

Manuy

Fiak

Ccoccau, Ppanco avcha

Fiay

Manucuy

Lakco

Rarascca cachun

Munayniyqui rurascca cachun

Hank'ii

Hanlf'u sapa

Llullapa, Mitcmuy (ccoi.

Riiphay oncroy, Rauray on-

Alli caiisa/r. Mana pantaA

Simin hunta/r, Siillull runa

Sulhill cristiano

Puma soncco

Kíiucllay

Hatun ppunchaii, Saniana p..

Misa uyarina ppunchau,

Huaccaychana ppuhchau Ric-chhay. Ñiray Tahua k'uchu Quinisa k'uchu Muyu

Kquencco, K'uchusapa AUin ric-chliay. Allin fliray

ATAC.

Asnal, Asnan

Llumpai-asnacc

Sallu, LluUu-huahna

Virrete

Manunalla

Manuy. ManccDV

Manucc

Ccoccau, Milcapa

Manuy, Ccoy. Cciiycw

Manucuy, Chasquív

Engaño

Ruracuchuii. Rurascca es:**

Munaintyqtii rurasoca cacto Ancu Ancusapa iJuUa, Llullacai Rúpai, Fibri. Caktiton Allm causacc casado Rimasccan cumpWcc AUin cristiano Piña-runa Ccillai, Fierro H atun-pánchaa Samana-punchati, Misa-ati-

rina-pñnchau. Figura, Forma, Ric<h« Ta hua-es(}ui nay ncc Quitnsa esc}uinayooc Ruiru

Achca esquí nayocc Sumacc richainivuoc

JUF.

Assnat, Assnan I Yap assna t Ssiillu. LluUu huahui ' Virrete

> Manunalla, Pianalla ! Manaij Manucuy

Matiii ' Milcapa, Micui vianuy. Huv, Hiiyculuy Manucuy, Manuculuy Burla, Engaño Lulacuchun, Ltilassa- cachun. [chun.

Munainiqui lulassaca- Ancu Ancusapa Casi]ui, Casqtiicui Lupapacui, Tabardillo Suma causa casado cuna Limassanta cumplí Suma cristiano Pina ssunhu nuna Fierro

Jatun muyun J amana muyun, Misa-uya*

licuna ninyan. Figura, Forma lie-cha Tanaa esquinayu Quimsa Uylu mana esquinayu Yaycu-jaicn, Ésquinasapa

> Allin nila lie chayníyu

AH.

Ashyag

Ashyasga

Shulla

Chucu, Virrete

Mañacunalla

Mañacuy, Fiacuy

Fiacog

Mircaoa

Fiay, Maflav

FiacuUam cfiarisga

Burlassga

Kurassga cachun

Munanga cag ruracachun

Ancu

Ancusapa

Uli tucun

Calentura

íluarminta mana jagayacheg

Palabranta cnmplcg

Alli cristiano

Pina runa

Fierro

Fiesta junag

J amana junag

Ricaniran, Trasan

Tahua esquina, Chuscu cuchü

Quinsa cuchu

Redondo, Múyu

Achca cuchuyog

Alli ricaranan

ATM.

216

Thujsaña

Thiijsa

Sullu

Llucchu

M ai t tata

Maittaña

Maittairí

Mancca

Maittaña

Maittasiña

Chasgasiña

Yausaña

Munanama luraspan

Ancu

Ancu rata

TuUpaqui

Juncttu U8U

Uali chacha, Uali uarmi

Checa aruni

Checca cristiano

Ccachicca

Yauiri, Fierro

J aecha uru

Misa uru isttahaña

Ulli

Pusi toKqueni ulli^ Quinisa toKqueni ulli MoroKco ulli Allojj toKqueni ulli Suma ulli

216

CA8T.

O

6 7 8 O 10 11 12 13 14. 15 1(> 17 IS 10 20 21 22 23 24. 25 26

Figura mala Figurita jomete 1^ Aguron Fijado— a, />.

F ij a r con claro ó cola

,, la YJsía en

F^'arS3 una cosa

,, una persona en un Fila {lugar

,, poner en

,, ponerse en—

,, ccntinuar en

Filicida padre n. ,, madrj

Filo

Filtrado— a, p-

Filtrador— a, adj.

Filtrar r.

Filtro lienzo n. Fin

,, del mundo

,, dará una cosa—

,, del año

,j del mes

Finado— a, a</.

Finados día de—

i;7 Finalizado-^,

28 Finalizar v.

29 Finalizarse

30 Finca

n.

CXTZ.

Millay ric-chay, Millay ñiray

Achacha

Lanlacu, Manchachi

Tacascca, K'ascachiscca

Tacay, K'ascachiy

Ccahuarayay

Tacyay

Yachacapuy

Seqque

Seciquechay

Seqquechacuy

Se:i(iuerayay

Churin huañuchi/r

Huahuan huañuchi¿

Ñauchhi

Suysuscca, Suttuchiscca

Suysu/r

Suysuy, Suttuchiy

Suysuna

Tucucuy, Ppuchucay

Pacha ppuchucaj-

Tiicuy, Ppuchucay

Hiiata-tucuy

Quilla-tucuy

Huañuscca

Aliiiacunair ppunchau

Tucuficca, Ppuchucascca Tucuy, Ppuchucay Tucucapuy, Ppuchucapuy

Hacienda-huasi

ATAC.

Mana allin ricbainiyocc

Pucllacuna Htiahm

Hatun-fíi^ura

Tacyachiscca, Tacascca

Tácay, Tacarccoy

Ccahuarayay, Ccahuapayaj

Sapichacuy, Taquiarccoy

Yachacuy, Cacuv, Caravar

Secce

Seccechay

Seccecuy, Seccechacuy

Seccella churacoy

Churin huañuchicc

Huahuan huañuchicc

Ñáuchi

Suysuscca, Sutuchisicca

Suysucc, Sutuchicc

Suysuy. Sutuchiy

Suysuna

Tucuinin, Puchucainin. Toctn

Pacha-puchúcai

Imatapas tucuchiy* PacUocay

Huata-tucui

Quilla-tucui

Huañucuscca

Alraacunap punchaunln

Puchucasccai. Tacascca Puchucay, Túcuy, Tucarcc*»*' Pacc-buay, Pacc-huarccoy^Pi-

chacay, Ptichucacaicci>y. Huaai. Chacra

J

JTJH.

1 Mana allin lic-chainij i

2 Iluahuí, Muñica

3 Jatun-fi^ra

4 Tacyachissa, Clavassa

5 Tacay; Tacalny, Clavaluy

6 L-icay, Licapay

7 Sapichacuy, Taquiahn"

8 Yat-racuyi Cacuy

9 Jit-rya, Jit-ry;Ula

10 Jit-ryachiy, Achachiv

1 1 Jxt-ryacuy, Jit-ryaculuy

12 Jit-n^ássalla cajT

13 Chulin huañuchi

14 Huahain huañuchi

15 Cuchuna, Filo

16 S-iuissussa, SsutuchÍRga

17 Ssuissucu, Ssuissutia

18 Ssuyssuy, Ssutuchiy

19 Ssuyssu

20 Puchucainin, Camacainin

21 Pacha camacai

22 Puchucaluy, Camacay

23 Huata puchncai

24 Quilla

25 Huañussa^HuañucuBsa 2G Alma muyun, Almacunap-

dian.

27 Puchucassa, Camacassa

28 Puchucay, Camacay

2J Paliualuy, Ulluluy, Ulluy ,

Haañuy. 30 Huas¡« T- ráela

AH.

Yagasüiga rlcaranan

Pu:;llacuiia

Pissgo raanchache.?

Tacassga

Sinchi, Tacarcuy

Gahuarcuy

Tacarcuy

Chaychu, Tucun

Oatipachu

Gatipanaraan cliuray

Gatipanaman churayacuyuy

Gatipanassgalla cayay

Churin huañucheg

Huahuan huañucheg

Filuyog, Allí cuchunapa

Shuyshusga

Shuyshuna

Shuyshuy

Shuyshucuaa

Usliacassga

Mundo. Ushacanin

Ushacaycachí

Usha\' huata

Usha^' quilla

Huañussgana

Ayacunapajuna^^uin

Ushacassgana Tucuyta, Ushacachí Tucuta ushacarachiay

Hacienda, Huaí, C'.mcra

ATK.

316

Nancea ulli Anatañ ulli Jaccha ulli Thuru Lipttaña Uftjafla Saittayafla Jan onoKqucña ScKque ScKquechafla SeKquechasiña ScKqueraña Uauapar jiuaih chacha », M huarmi

Ari

Cchumsuyata Cchurasuiri Cchunsuña Susuña Tucuta

Tucut paella mundo Tucuyaña Mará tucusiri Phajsi tucusiri Tucusita TaKque santocacán urupa

Tucuyiri

Tucuyaña

Tucusiña

Hacienda

217

CAST.

1 Fingido— a, A(fj\

2 Fing^ V.

3 callando

4 Finito— a, adj,

5 Fino— a, cosa

6 Firmado— a, p.

7 Finnador gae firma

8 Firmar v.

9 Firme cosa adj,

10 hombre—

11 ,, estar

12 hacerse

13 Fiscalizar criticar V.

14 Fisonomía

15 Flaco— a, muy

16 ,, delgado

17 Flaca came- la Flagelado— a, p.

19 Flagelador— &dh

20 Flagelar v.

21 Flagelarse

22 Flagrar

23 Flamear tremolar V.

24 Flamenco «w n

25 Flaquear r.

26 Flauta de indios /j.

27 Flecha n.

28 Flechado— a, p.

29 Flechador— a, adj.

30 Flechar v.

cxrz.

TucuA

Tucuy

Mucmicuy

Tucucufc

Checcamanta allin, Suniaft

Suti-qquellccascca

Qquellcca^, Qquellccapu

Suti-qquellccay

Tacyait, Tacyascca Sinchi* Tacyá/r soncco Tai'yacuy, Sinchicacuy Sinchiyay Sipsic^iy

Uya, Ric-chay

SucyaJt, Sucyascca, TuUu *

Llacca runa

Llacca aycha. Sek'ca aycha

Huaktascca, Asuttiacca

Huakta/r, Asutti/r

Huaktay, Aflsutiy

Huaktacuy, Asutticuy

Rauray, Rapapapay

Raphapayay

Parihuana

Pisipay, Sucsucyay» Tulluyay

Qquena, Pincuyllu

Huachhj

Huachhiscca

HuachhiA

Ihiaí'hhiv

AYAC.

Llallacc, Llulla. Tncioc sf, ...tucuy af. Allin-tucucc Puchucac2, Tucucx: Sam acecha, Samacc-chaUí. Sutin ccelkx!ascca Firmacc, Firma pace Sutin-cceUccay, Satin-i^iinj.

Firmay. Taquiaaoca Taqniaacca runa Taquiaacoa, Mana ca> nrr Sinchichacuy Penccay, Pcnccapayar. Pea-

ccarccachiy. Uya, Ric-chái TuHu, luUuyascca, Ecco Tullu, Llañu Tullu aicha Maccascca. Asutisrca Asuticocc,

Azutiy, AzatirccoT, Huacctaj Azuticuy, HuacctactiT Cónyay, Raúray, AchiquiaT Rapapay, Ayhmcachay Paríona

Ecco\'ay, Irquiyay Pincóllo, Ccená Iluachi, Plicha Miccliita Flechas tra Flcchacc

JUBT.

1 ...cosqui, tiicu af.

2 ...tiicuy nf.

3 Allin-tucuy

4 Puchu-cá, Cama-cá

5 Suma, Sunialla. Tuquilla O Ssuti t-rulassa

7 Firniapu

8 Ssuti-t-rulay,Firmay, Fir-

mal uy.

9 Tacyassa

10 Taq'uia-nuna

11 Taquiassa, CuUui-culiui

12 Suertcchacuy

13 Jamuyat, Jainnyaica-t-ray

I -I- Cara, Lic-ohai

L5 TuUu, Tullu9sa« I^aati^h

16 TuHu» Ñuñu, LautUh

L7 Tullu aicha

L8 Asntissa, Mut-ruchis3a

L9 Asuticu. Mot-Tuchka

20 Azutiy, T-rachiv. Mutru-

11 Azuticuy, T-rachiouy (oiiiy

Í2 Cúnyaj',Lauiay,Achiquiay

Í3 Palicat-ray, Laplapyay

Í4- Fariona

23 Irqiiiluy, lti»hyay

26 Fincuilo, Huauc'ú

27 Huat-ri, FJicha

28 Huatri.:»a, Flechassa

29 Huatricu, Flechacu

30 Huatriy, Flechay

AV.

LluUallata ruras*^ga

Uullíillatft niray

IJpallalla rura«í tnoiiy

Tunco^

Fino

Ju tinta pruellgasaga

,, gucllgag jucpa ratinchu Jutiquita ífiiell^ay

Tacyassí^a Ginchi runa Ginchi tacyacuy Ginchi tacyachicuy Huassanta rimacuy

Gaglian rícana

Aüapa huyu

Llanu

Huyu aycha

Asutassga

AsutacoK

AButay

4sutacuy

Llipllipyar rupan

Kapapau

Fariona

Pishipay, Agj'anay

Quena

FlecUa

Flechass^a

Flechacu^

Flechay

AYM.

Tullpaqui

T lili j).'i fin

Tull]m íunucttana

Tucnsiri

Collana

Su ti qucllccata

Sutip q(|ucllqqueri

Suti qquellccañn

Thuru

Thuru jaqqu^ Thuruntata Thurnntasiña Ccumisiña, Sasiripaña

Ajanu

Ttuca

Jucchusa

Ttuca aicha

Asuttita

Asuttiri

Asuttiña

Asuttisiña

Ppallcchacatia

Laphaqqueaña

Farihuana

Ttuourtaña

217

^'

;^uena icchi

Micchiña

Micchisiri

Micchiri

56

218

CA8T.

1 Flechero n.

2 Flema n.

3 echar r.

4 Flemático— a, adj,

5 Flemoso— a,

6 Fletado— a, alquilado

7 Fletar alquilar v.

8 Flexible adj.

9 Flojamente adv.

10 Flojear fíaquear r. Qquellacachay, Qquellapacuy

cüz:

Huachhicha/r, Huachhi ca-

Llausa [mayo A.

Llausay

Cachasa, Maran siqui

Llausayo/r, Llausa sapa

Fletascca

Fletay

Llamsu

Qquellacuyhuan

11 Flojera n,

12 Flojo— a. sujeto

13 cosa adj.

14 Flor n.

15 de árboles n.

16 del campo

17 olorosa

18 ,, cíe waiz

19 Floreado— a, p.

20 adj.

21 Florear v.

22 Florecer

23 Florecido— a, P.

24 Florero a.

25 Flores ramillete de

26 ,, adornado de

27 diversidad de 28

29

tiempo de en guirnalda

Qquellaray Qquella Huaya Ttica Sisa Huayta Inquill Parhuav Tticanctiascca Ttica»tica« Sisa-sisa, Inquill Tticanchay, Sisanchay Tticay, Sisay, Parhuayay Tticascca, Sisascca Ttica- Aquilla Ttica mayttü Tticahuan chhantascca Pauccar-ttica, Panccar-sisa Pauccar-huar.'íy , Ñauray-hua- ray,Ttica-mitta, Sisa-mita. Ttica-pillu

AYAC.

Flechacc

Lausa

Lausayay

Ccella, Flema rana

Lausasapa

Alquilascca

Mincay

Pataraycach acucc

Ccellanacuihuan, SiamaTra-

chastin. Ccellacuy, Ccellapacnr.

maycachay. Ccellanacui

Ccella, L]amcaimanta>aTtrecr Huaya, Huayavaacca Huayta, Sisa, 'fíoa Sachap-huaytan Purun huayta Misquí asnpcc huayta Páruai

Huaytasapa, Huajtascca Huayta-hua^'ta Hua3'tay. Sisay, HuaytaraT Huaytay, Sisay. ParhuaV ' Huaytascca Huayta churana Huayta huatascca Hua3'tahuan alltchaacca Llapan ric-ciíacc huavla Huaytap timpun

Huayta corona, Hu&yta pilla

J

JUN.

. Huat-ricu, Plechacu

\ Lausa, Baba

I Lausapacuy

r Hilla, Flema*niina

t Lausasapa

í Pletassa

' Mincay« Fletay

( Huistucu, Llaxnpucu

) Hillanasstin, Hillana-

cuihuan. ) Jamaycat-ray.Hülanacui-

liuan-vincichicuy . . Hillanacui I HiUa, Callpa niit-ra t Huaya, Huayassa . Huayta, Sisa, Puchai ; Jat-rap huaytan \ Pacha huayta (ta.

' Tuqui, Assnacat-ra huay- \ Pu<5iai [tat-rulasaa.

Huaytasapa, Achca huay- \ Huaytasapa t-rulaBsa

Huaytay, Sisay, Huaytai- í Huaytay, Sisay (cay.

I Huaytassa, Sisassa e Huay ta-t-rulana-jarr o ; Huatassa huayta » Huaytahuan allichassa f i ^ lapa lie-cha huayta { Huy ata tiempo

AH.

Flecha rnrag Lausa Lausay

Flemayog runa Lausag, Lausa sapa

Fletay, Alquilay Llamshu - Guelanaycarlla

Ouelanay

Guelacuy

Guela

Huayá

Huayta

Jachapa huaytan

Purun huayta

Musscog ,,

Jarapa iiuaytan

Huaytacassga,Huay):aya8sga

H uay ta^huay tanam

Huaytachí ^ Huaytanu huyftan ' Huatayacttssga

Huayta churana

Huatassga huaytacuna

Huaytahuan allichassga

Tucuynirag huaytacuna

Huayta tiempo

ATM.

218

Michhiri

Ttusunkcfuea

LlukcHusiña

Llukcllusiri

Kcachas Samaqqueri

Fletata

Fletafla

K(juejasifta

Jaiíjama

Jairasiña

'•Jairaña Jaira Phis&rata

* Panccara

Ajíi ^panccara Ina panccara

' J<3kquer panccara

Toñeco panccara

Panccaranpi ^^^ichata

Jiuaquichata

Jiuaquichaña

Paviccarihña

Panccarata

Panecar uscuña

Pttiíictrarpichu

Pañcearamp kcachachata

Cunaiman panccara ' Panecar pacha

í H'xaytacorona

Huaytápita corona rurassga Thutumpipi

219 CAST. CXSZ.

1 Floresta n. Pauccar-pata.Huay Ha-pampa

2 Florido— a, Vagar, L. Ttica-ttica, T...pata, Inquill-

pata, Pauccarpata.

3 Flotante adj. Tuytuk 4' Flotar Tuvtuy

AYAC.

"> Fluir V.

6 Flujo desangre

7 Focüa n.

8 Fofo—a, blando

9 Fogata n.

10 Fogón n.

11 FoiGtje /i.

12 Fondo interior n.

13 Forado— a, //.

14 Foragido— a, n.

15 Forastero— a, n-

16 Forcejudo— a. adj.

17 Forma aspecto n.

18 (fe gata, perro

Suttuy n. Yahuar-apariy, Usputay

Yana huicu ad¡, Ñuppu

Cconocuy

Kcoiicha

Raphi

Iluampliu, Utk'u

Mane han a-runa

Hahua-llakta-rur.ft

Callpa sapa

Kic-chhay

Misi-ñirak, Alcco-ñiraír

19 ,, Lc id. por irrisión Misi-uya, Allcco-uya

20 Formal adj.

21 Formidable adj.

22 Fornicador— a, n.

23 Fornicar v.

24 Fornicario adj.

25 Fornido -a,

26 Forraje n.

27 ,, dar á tas bestias

Chanin-runa. Yupa^'niok Ancha-manchana

HuachuAr,Mappa-runa

Huachuy-hucha-camay

H uachxjAr. soncco, M apa-soncco

Kqueqque. Racju, Tullusapn

Kcachu, Chlialla, Alía, Cebada

Kcachu 6 Chhalla ccarav

1

Huayta pata, Huavlla pa»? IIua3'ta pampa

Yacu-hahuampi-cacc

Yacu hahuallamni-cay. Yx-

hahuampi-tuyiuy. SútU3', l'nyay Y'ahuar-ápai

Yacu-huallpa, Cencha •hiuiSja Sapsa, Blandu Nina. Hualai Tulipa, Cconcha Kapi-rapi, Kapisapa Ucu, ücun Uchcii, Uchcuscca Sua, Runa-sépccc H uc-llacctay occ-mna Callpasapa, Sinohi callpay'T Ric-chainiyocc, Ric^hatx Miaí-rir-chainiycKx:. Alko>TK

chainiyocc. Misi-iieracc, Allcx'í>-r.cT»r.

Allcoo-orihua. Yayaynn'occ runa Llumpai— m ancha chírn^r

Llumpai-jatnn. Huach(xx: runa Hiiachocc jucha Huachocclla Huirá, Sinchi tuHuyocc Ccora, Pasto, Faneca Huvhuaman ccaraT

J

JTrii.

AS.

ATK.

219

1 Haaita pampa

Huayta pata

Uila acarapi

2 Huaitasapa pata

íluaytíisapa pata

Thucunipiktara

3 Yacii janant-ru mastala

Yacu janane hii caycag

Tuyusita

4 Yacu-janallatit-ru car, Ya-

Yacu jananchu cay

Tuyusifla

cii-janallant-ru pulílay.

5 Ssutuj, Unyay

Shutuy

Jaliri

6 Yahuarishyai

Yahuar apay

Uila jalir usu

7 Yacu huallpa, ojo i

8 Shihuacu, Blando

Yanavico. Gocha huallpa

Chohoca

Llapsiia, Pofo

Llutu-llutu

9 Huaiacuica, Nina

Goñucuna tulipa

Pirhata

10 Tulipa, Yaniacuna

Ll Lapla-lapla, Laplasapa

12 Lúli, Lulin

Yanucuna tulipa

Kqueri

Cchampa echampa

Rapi-rapi

Ucun, Rurin

Mancca, Cchina

L3 Ut-rcu, Ut-rcussa

Uchcucassga

Ppia Sucabona

.4 Sna, T-rípicu, Pistacn

Manchanapa runa

Jaque jiuairi

.5 Juc-malcayu nana

Juc marcayog

Yacca mareanquiri

6 Callpasapa. Callpayu

Callpa sapa

Cchamani

7 Lic-chainiyu, Lie cha

Ricayniyog

Ajanu

8 Mishi-ric-chainiyu, Allu-tic-

Mishi ricog, Aligo rico^^

Ppisijama Anujama

cha, Mishi-mipa.

9 Mishi nila, Mishi-licu,Allu-

Mishi nirag, Aligo nirag

Larcchuquínjama

nila, Allunu

fO Yayniyii nuna

Formal runa

Chuy man i

fl Yap-manchana, Yap-jatun

Ancha manchana

Ancha jaccha

•2 Huat-rup nuna

Huachachicog

Añisiri

:3 Huat-ru jucha

Huachachi

Añisiña

14 Huat-ru shunhu

Huachacheg shongo

Añachu

5 Huirá, Tullusapa, Tita

Ginchi tulloyog

Aichakcara

16 Hihua, Pasto. Pan-ha

Uyhua micunancuna

Uiula mankca

17 Huyhuaman, Pasto-hala

Uyhuata micuohí

Uiuar liuafla

CA8T.

1 Forrajear segar^

2 Fortalecer v.

3 Fortalecerse y-

4 Fortalecido-ra, v.

5 Fortaleza virtud

6 ,, fuerza^ vigor

7 el que .tiene la vir-

tud de . {lidad,

8 if c/ Qw^ íí'ce ci/a-

9 Fortaleza iu^ar

10 Fortificado—a, p.

11 Fortificante adj.

12 Fortificar v.

13 Fortísimo adj,

14 Fortuna a.

,15 ,, e/z /a milicia

16 en cosas grandes '

17 Forzndo~a, acü.

18 Fosa /I.

19 Forzador estuprador

20 Forzar

21 Fosforescente adU

22 gusano

23 Fracasado— a, rotop.

24 una pretensión

25 Fracasar / romper

[sión,

26 ,, hacer— una preten^

27 Fracturado— a, p.

28 Fracturar v.

29 ,, hacer v,

30 Fracturarse . v.

cuz.

Kcachuta-nituy

Sinchichay, Callpanchay

Sinchichacuy, Callpanchacuy

Sinchichascca, Callpanchascca

Callpa-cay

Callpa

Callpanchacuk, SincbichacuA

Callpayok

Pucará

Callpayachiscca

CallpayachlA

Callpayachiv

Callpa-sapa^ Sinchi

Sami

Atau

Cus^quellpo

Callpayok, Callpasapa

Pponcco, Ppucru, Pucutu

ForsaiSy Yocco¿

Forsay, Yoccoy

K* ancháis, Ninayair

Nina-curu, Pincni-curu

Ppaauiscca, Chhalluscca

Ccollochiscca^ Huakllisoca

Ppaquiy, Chhalluy

Ccollochiy, Huakllichiy

Ppaquiscca

Ppaquiy, Ppaquirccoy

Ppaquichiy, Ppaquirccochiy

Ppaquicuy, .Ppaquirccocuy

ATAC.

Pasto inaacav. Pasto nrtij

Sinchichay, CallpanchaT

Callpanchacuy

Callpanchacoacca

Callpa cay

CaUpa

Callpanchacuscca

Callpayocc

Pucará

Callpayascca

Callpayachkxjcc

Callpayachiy ..Callpasapa . Capuccniyocc

Fortuna, Saini

Fortuna sapa . Callpasapa, Ancha cattpajtf"

üchcu, Pucutu

Puerzacucc

Fuerzay . Ac-checc

Ac-checc-uru, Nina-om

Desgracia, Llaqui

Huacclliscca ^

Ñuturccoy, Paqnicmtcoy, tucurocoy.

HuaccUichiy

Paquiscca, Checctascca

Paquiy, Paqnirocoy

Paquichiy, PaquircCAchÍT

Paquicuy» Paquicmvco/

JTJH.

' Pasto lutuy, Pasto assiy

Animay, Valorchay

Callpachacuy, Aniñíacuy

Ca 11 pachacussa

Callpa, Animo

Callpa

Callpachassa, Fuertecba—

cussa. Callpayii Pucará

Callpayachissa Callpayachicu Callpayachiy Callpasapa Capuynin Fortanádo

Fortunasapa (yu.

Callpasapa, Ancha callpa - Ut-rcu, Sanja Fuerza lula Fuerza^' ' Ac-chi

Nina culu, Inchipala Llaqui, Desgracia HuaJHssa Paquiculuy, Ñutuculuy

Huallichiy Paqtiissa, Cát-rassa Paqtiiy. Pacfailuy,Cát*ray Paqtiichiy, Paqiiicalachry Papuicuy. I'aquiculuy

AV.

Uyhuata miclii

Gmchicachí

Ginchicacuy

Ginchicassga

Callpavog, Animayog

Callpa'

Callpa sapa shongo

Callpavog

Pucará

Ginchichissga, Callpayachisga

Callpayacheg

Callpayachff Ginchiyachi

Callpa-sapa

Fortuna

Honorpl fortunayog

Tucuypa fortunayog

Callpayog

Pucru, Ucru

Forsador

Forsay

Accheg, Ninayogfiu-lHpipeg

Nina curu

Paquissga, Huaglltssga

Yarpangan mana yargossga

Paquí, Rachí, HuagUichi

Munanganta huagUtrcachí

Paquircussga

Paquircuy

Paquircachí

Pa(|uiciiy

AYM.

280

Llauiña

Pircaquipata

Cchamanchasiña

Cchamanchata

Thurita, Jachapa chuimani.

Cchamanchata

Tturittaaiña

Cchamanchasifl a

Pucará

Pircachata

Cchamcatuñataqui

Pircachaña

Thurupuni

Sami, Furtuna

Taqquen uali uñjata

J aecha sami

Cchamani

Ppía

Uaynoqqueri

üaynoccaña

Accquiri

Nina-nina

Ppaq^uita

Kcatiqui

Ppaquiña

Kcatíyaña

Ppaquisita

Ppaquifla

Ppaquiyafla

Ppaquisiña

221

CAfiT.

1 Fragancia

2 Fragante

3 Frágil hombre adi,

4 ,, cosa quebradiza

5 ,, caduco

6 Fragilidad a,

(brado,

7 Fragmento de lo que-

8 Fragoso camino n.

9 Fragna de herrero

10 Fraguar forjar ñerro v.

11 Fraile n.

12 Franco— a, dadivoso v¿ Francolin ave 71,

14 Franela tela n.

15 Frangible adj.

16 Frangollado p-

17 Frangollar v. Frangollo n.

19 Franja de lana n,

•20 Frasco n,

21 Fratricida A^ a ifi adj.

22 Ifi á Ifi^

23 /7* á /2.9

24 h^ n h^

Fraternidad n.

26 Fraude /i.

27 Fraudulento~a. en^'añcso

28 Frazada n.

29 Frazadilla fína

30 Frecuentar v.

CUZ.

Kcapay

Kcapri/r

UrmaUlla, Huaklliklla

Ppaquinalla, PpaquicuA-

Tucucuklla, AllpaynianaA'

Huchasapa-soncco cay

K'allmi

Soklla-soklla-ñn n

Herrero-Aconcha

Qquellay-sansayachiy

Tayta, Taytacha

Cc(x:ukUa, Ancha-ccocuA

Piri-piri

Bayeta

Ppaquina, Ppaquicu¿

Cchanccascca

Cchanccay

Hanka, Phiri

Cumpa, Chichilla, Golon

Ppuyñu

Huauqquen huafluchlfr

Panan-huañuchiir

Turan-huañuchi¿

Ñañan-huañuchiA

lIuaiKique-panaiitin niunana-

Ñucñay [cuy"

Ñucña, Ñucflacuic

Ccata, Ccatana, Chusi

Ccompi-chusí

...cachay Af.

ATAC.

M isqui-asnai , M ísc{ai*asaaor Suii!íi'*c.asnaco Dchilnina, Peli^royocc rao Paquinalla, Paquinixila Puchucaiialla. Tumcclla Paquicachacucc, Hunnaio-

chai. Paqui, Checcta, Tacsa Ccachcca ñan, Quichqui Hererop tulipán Hcro tacai Taita, Padre

AlHn runa AUin Honccojuac Yuto ncracc piscco Estranccero-baye tilla Paquicucc, Paquina Chamchascca Chamchay, Pusruav Chamcha. Cuta Francca

Ccespi-puiño, FrascT» Iluauocen huañuchccc Pañi n- huañ ucheoc Turin-huañuchccc Ñañan-huañucliccc Huauocepura cuyaiíacm Suácui, Suai Llulla, Atocc runa Ccata, Ccatacuna, Friíadt) Ccata, Moatacuna Ruraicachay, Cuti^XicraT

J

Suniíi assuacnl ra [hiiíií. Débil nuiia.I*eüo^ruyu-uuiia Pafiaiiialla , Pf iq 1 1 icuUa Pnch acalla, Camaoalla Paquicat-racu, Palptivca-

tro. Paqui, Paquilla, Tacftsa Ssáya ssúya camino Hererop tulipaii Jero tacay. Taita, Santo Padre Mana mit-rachu^ Alli nuna Perdiz nila pishu Estrangero baye tilla Paquicu, P,aqaina Trigo chahui, Chamhassa Chahuiluy - Chahui

Millhiía, Pttjtu.íFranja HÍHhpi-haaca¡« Fraacn Haanhin-huañochi Panin-huañuehi Túlin huafluchi Ñañan huañuchi Huauhi pula cuy anacui Sáai, Suácui Casqui. A nuna Lancacu^Lancacuna Chusi Cata. Fresada Lq laycat^ray , Cutitíday.

Cuticat-rachiy.

Muscog

Mussguycag

Paquinalla, Iluagllicachag ru-

PaquicacogUa [na

Puchucanalla

Paquinalla

Paquisgapita segtas^ga .

Togri nani, Quicnqui nani

Fierro tulipa

Fierrota sumag tacay

Tayta padre, Frayle -

Garacog, Mana micha

Piri piri

Bayeta i ..

Paquinaglla

Cachussga trigo

Cachurí

Cachuna

Millua huachaca

Puyñu

Huanguenta huañucheg

Paninta huanucheg

Turinta huanucheg

Ñañanta huanuchq?

H uaguepanac uy

Suacuy

LluUa'atog rutia

Gatacuna

Fino gatacuna

Ruraravcachí

ATM. 881

Jek/iu^ri ? . Jck<|ucri(|ui Turpa chu^'inani Ppaquisiñjama Jankcaqtú tucuifiri Turpaqui

Jikquillata

Ccalararo, CcalaccíilU . Thanuccuña Thanuccunaña Cchumpi padre. Tata padre Jan michaluwiriJacchaamDa- Ccaccha-coacha» [ra,

Sauta Huayeta Cchasiñjaina Kquispiflu Kquispinuüa Jaccu kquispiftu ,, ílrampa Yuru

Jilapar jiuaixi jaqcjue Cullapar jiuairi jaqquc CuUapari jiuairi jaqquc Jilapar jiliairi uarmi Jilanaca;npicullacanacampi Lunthalatta [ualutjiri.

Lunthatiri Chusi

Jiskca chusi

Sapa cuti-pufii, -QíjwitatnucH- puniña. 56

0A8T.

1 Frecuentemente adv.

2 Fregado p.

3 Fregar v.

4 Fregarse v.

5 Fregón— a, a^/V

6 Freir v.

7 Fréjol n.

8 Frenillo de la Icnguii

9 Frente

10 En—adv.

11 Al-^

12 ., Dtt--

13 Hacia el—

14 ,, á trente

15 Fresco ¡ugar n,

16 viento

17 Frialdad falta de calor n.

18 Fricar estregar v.

19 Frijol jadÍA a.

20 Frió a<í/.

21 ,, estar

22 ¡ay qué! interj\

23 tengo ó siento

24 Ittgar, cordiJlera n.

25 y, ('^ corazón adj.

26 mor

27 y, ¿/e terciana n.

28 Friolento—a, a**.

29 Frisado— a, p.

30 Frisador <<<//.

31 Frisador instrumento n. 39 Frisar n.

c«re.

Sapa-outi, Chay-ciisca'

Cí.-accosjca, Qquettiscca

Ccaccoy, Qquetuy

CcaccíKuy. Qquetueu^'

Ccaccofc, QqietuA:

Tiktichiy. Kcaspariy

Purutu

Ccallu*strk'a

Matti

Chimpapi

Chimpaman

Chimpamanta

Chimpañekpi

Chinipa-chimpalla

As-chiri-k*iti-llakta

Chiri-huayra

Chiriyay

Ccaccoy

Purutu

Chiri

Chiriyascca, Cjutu

Alalalau!

Chiríhuan

Puna. Sora

Chirí-soncco

Chiri-alancu

Chuc-chu chiri

Chirichicuk, Cjutuyacuk

PillchaBcca

Pillchak

Pillchana

Pillchay

ATAC.

Pasacclla, Sapa cntHla

Ccaccoscca

Ccaccoj', Pichay

CcaccoOoy. Ccaccocoitcm

Ccaccocc

Allkrhay

Purutu

Ccallo-difícto

IJrcu

Chimpa, Chimpapi

Chimpaman

Chimpamanta

Chimpaman

C hi m pa-chi ra palla

Chiriscca, Tumpa-chiii

Chiri-hiiairacha

Chiricai, Chiri

Ccaccoy. Ccacorocor

Purutu

Chin. Chincha, Alalai

Chirisoca, Chiriyascca

Alalau! Alaiai! Qne efairü

Chiri rcconi

Chiri sallcca

Chiri soncco

Ancha chiri

Chuc-chu-chiri

Chiri manchacc

PiUchaacca

Pilkhacc

Cardón. PQchacncc

Pílehay, PSduinxov

1

JÜH.

1 Pa salla, Chai-cnacalla

2 Hahu88a, Cupaesa

I Ha-huy, Cupay [pacuy. p Ha-hucuy» Jit-rcacuy, Cu- í HAhucu, Haha, Jit-rca

> Priy, Ancay, Allichay ' Yunya, Llanta

t Acllu-hallu

» Ulcu

) Chimpa, Chimpat-ru

. Chimpaman

I Chimpapita

I Chimpaníman

Chimpa-chimpalla

r Alala, Tumpa-alalacu

> Alala-hu^uya Alalacui, Alalai

i Ha-huy, Cupay, Cupaluy

Ponitu ) Alalai, Alalacui

Alalassa. Alalalussa

Alalau! Alalallau!

Alalai a man ' Alalacu, Ulu Cordillera

Alala ssan Im i Ancha alalacu

Chuc-chu-alalai i Alalai mancha ) Pilchassa. Ñachassa I Pillcha, íiacha

Pilkhacu, Nacha t Pilchay, PUchaluy

Cachasspalla

Gagossga, Mayllassga

Gagoy

Gagocuy

Gagog

Cancay, Chulluchi huerachu

Puratu

Galluchu gago

Urcu

Chinipapi

Chimpaman

Chimpapita

Chimpamanta

Chimpa-chimpalla

Alalacog marca

Alag huayra

Alalag, Alacuy

Gagoy

Purutu

Alacuy

Alalassga

¡Alalau!

Alalacumi

Gallga, Cordillera

Alagshongo

Allapa alag

Chucchu alay

Alalacog

Pillchassga

Pillchag

Pillcliay, Pillchana

Pillchay

ATM.

Alloj cutí Ccaccota Ccaocpfla Ccaccosifla Ccaccosiri Cancana Phurutu Cí'allu lajra Para

Uñcatasiña Uñcatasiña Uñcatasita Uñcatan tí>qque Uncata Thaya toqque Thaya Thavafla Ccakofta Phurutu Thaya Thayaña Thayajay! Thayiitua Apacheta Cnuvma thaya A nena thaya Chhuschu thaya Thayjiri Phaticcalla Phaticalliri Phalicall luraña Ccalluña

3M

1 Flisar hacer '¿ J«'ritanga n,

3 Fritanguera n.

4 Frito— a, p.

5 Frivolo— a, arf;.

6 Frondoso n,

7 Frontera íímitc

8 Fronterizo— a, Acf/.

9 Frontudo- a,

10 Frotable adj.

11 Frotado— a, p.

12 Frotador— a, a<í/.

13 Frotar r,

14

hacer

15 ,, repetid ítS veces

16 Frotarse v.

17 repetid tLS veces

18 Fructífero

19 Fructificar v.

20 Frugal comida—

21 Frugal hombre

22 Fruición n.

23 Frumento tn^^o

24 Fruncido— a, p,

25 ,, <fe mal ceño

26 Fruncidor— a.

27 Fruncir v.

28 hacer

29 Fruncirse

30 ,, completamente

ClfZ.

Pillchaciiiy

Chicharra

Cliicliarru-ccAtu

Chicharruscca

Huayrak-soncco

Raphisapa

Tucucu3'áin, Ccaylhm

iChimpa-chimpa

Mattisapa

Ccaccona'.la

Ccaccoscca

Ccaccok

Ccaccoy

Coaccochiy

Ccaccoycachay, Cca<?copayay

Ccaccocuy

Ccaccoy cachacuy

Ruruk, Huayuk

Ruruy, Huayuy

Huac-cha-niicjuy

Paktaslla-causak

Kcochucuy

Trigo

Sippiiscca

Kquemsorayak, Kqiiemso-fla-

Sippuchik (hiii.

Sippuy

Sippuchiy

Sippucuy

Sippucapuy

ATAC.

Pilchachiy

Ccapsan guiso

Merendera

Allíchascca

Mana valecc

Rapisapa

Tujui.im, Puchttcaiuin

Chimpa-chimpalla

Urcusapa

Ccacconalla

Ccaccoácc.i

Ccáccocc

Ccaccoy, Ccaccorccoy , Ccacct»-

chaycuy. Ccaccixíh'iy, Ccstccovecaáaj

CcaccoricachÍT-. Aucha c^accopayay Ccaccocoy, Ccaccucorrc<íT Ccaccopayacuy Rurucc, Huayucc Riíniy. Huayuy Huac-cha-micui li unc-cha-hinnlla-cansacY Ccochncui, Gustacui Trigo Sipuscca Urcun chintiscca Sipuchicucc, S>xpuyaclHcoa Sipuchiy, Sipuy

,, Sipiñ'achiT Sxpu3', Sipucuy. SipnrcCíiy Llu in pai-sipocurccoy

jnir. .

1 Pilchachiy

2 Chicharra

3 o lula

4 AlHchassa, Anoossa

5 Mana vale« Mana casona <> LrAplasapa

7 Puchucainin, Camacainin

8 Cbimijá^him paila

9 Ulcusapa

10 Ha-!iunalla, Ha hupassüa

11 Haíiusia, Cupfi»«a

12 Há-hu, Capa

13 Ha-hii>',. Ha-huiuy. Cu-

pay.'

14 Ha-buchiy, Ca-pachiy

15 Hahuycat ray, Hahttpay 115 Ha-hucuy, Cupaculuy

17 Hahuycat-racuy, Cupacny

18 Frutayu, Lúlun, Huaya

19 I^uluy, Huatray, Haayuy

20 Huac cha micui

21 Huac chanuca osa

22 Cashicui, Gustacui

23 Trigo

24 Shipussa, Chtmussa

25 Ulcnn shipussa

26 Shipuchicu. Shipuchi

27 Shipuchiy, Shipuvcachiy 28

29 Shipuy, Slúpucuy

30 Chiap,

Pillchaohi

Chicharru

Chicharra ancag

Cancassga frcissga

Hua^'ra shongo

Rapra sapa jach.i

Tupucaynin

Chinipa, Chimpalla

Urcusapa

Gogonalla

Gogdssga

Gogag

Gogay

Gogachí

Achcacuti gogay

Gogacuy

Achcacuti gogacuy

Huayog

Iluayun

Huallca micuy

Pagtassgalla runa

Cujliicuy

Trigo

Shipussga

ShipuHsga ñahuinhuau

Shipucheg

Shipuy

Shipuchi

Shipucuy

Shipuracuy

Ccalluafía^ Calluyaña

Canea

Cancasiri

Cancata

Jatii casuña

Jachaha ali, Ucbiami

Mojona

Uñcataain

Ccaccoñjama

J aecha puruni

Ccaecota

Ccacetiri

Ccacccña

Ccaccoyaña

Sapa euti ccaccoyasifia

Ccaccosiña

Sapa cutí ccaccoyasina

Uali achuri

Ai-huyaüa

Japque mancca

Turpa niankcasiri

Cusipayaña

Trigo

Sippita

Sippuqqueña

Sipptiri

Sippiña

Sippiyaña

Sippisiña

Huali sippintata

CA8T.

1 Frastrado elpJ&n

2 Frustrar v.

3 Frustrarse v.

4 Fruta n.

6 , , madura

6 verde

7 ,, dulce - suave

8 ,, seca

9 endurecida

10 ,, agusanada

11 Frutal n.

12 Frutero— a, vendedor

13 Fruto /j.

14 Frutos anticipados

15 tardíos

16 Fuego

17 ,, encendido

18 ,, e.j brasas

19 ,, encender

20 ,, apagar con agua—

21 ,, echar chispas el—

22 , , cubrir con ceniza eh

23 ,, descargar arma de

24 Fuelle /i.

25 Fuente de agua n,

26 ,, qi/e brota á bor-

bollones.

27 Fuera ac^T'.

28 ,y ademas

29 Fuerte persona

cirz.

Hancucharccochiscca

Hancucharccochiy

H ancuch a rcco- capuy

Ruru, Huayu, Fruta

Poccoscca

K'ucu

(Ñuppu. Miskqui niru, Hnayu-huayu, Ccacha Ccaulla Ismuscca-ruru Ruruk-mallqui Finita-ccatu Ruru Michca, Mahuay

Qquepa-poccok

Nina

Raurak-nina

Sansa

Ninata-happicbiy, Canay

Ninata-huañuchiy, Thaanuy

K ' achachachay

Ccolliy

Hillapay, Ttokyachiy

Phucuna

Pucyu

Pokpok, Phullpuk-unu

Hahua

Chaymantari

Callpayok

ATAC.

Huaccllíscca

HuacclUchiy

Huaccllicurecoy

Rúru. Fruta

Poccoscca üruta

Llullu fruta, Chabna fruta,Cj^

ca-rum. Misqui mrnlla, Mis^oi fnta Obaquiscca fruta Duruyachiscca fruta Ismu', Uru9cca mm Ruruyocc, Ruruyocc sad»

Fruta tacheoc, I^ tiacc

Ruru, Fruta

Prebas fruta. ÑaniMKc ñct-

rece fruta Ccepa fruta Nina

Canchacc nina Nina, Sansa

Rupachiy, Ratachíy, Cañar Huañuchiy, TasnuyachÍT Pabuaycachacc Uch pahuan-pacaicnr Toccjachiy, Toccyarecachir Huairacheoc, Pncocc Puquio, Yacu, Yacuyoc? Poccpoocyacc yacn

Habua, Ccahua Chaimantacca, Hinaplenrrm Callpayocc runa

jrvjL

1 Huallissa

2 Huallty, Huallichiy o Hualliculuy

4f Micui, Fruta

5 Pu husa fruta .

6 Llullu fruta. T-rahua fruta

7 Misliqui fruta, Mishquifrti-

8 Chaquissa fruta Italia.

9 Aut-rassa, Caput-russa

10 Ismu, Ismussa, Culusüa

11 Frtítayu jat-ra

1 2 Fni ta t aclii , Fruta lan ticu

13 Micui, Fruta

14- Brebas, Michca, Ñaui>a li-

cali fruta. 15 H ipa pu h II fruta IB Nina

17 Huala nina, Cunya IS Nina. Ssanssa 19 IvUpachiy, Latachiy JO Huaüuchiy, Chassnuchiy

2 1 Pat-rcay

22 Ulliy, Uilicuy (lachiy.

23 Pat-riachiy, Pat-ryayca- 2 1 Huauyachi, Puca, Fuille "25 Puquiu, Yacu, Pac-cha *26 Pahutimu yacu

27 Huassa, Foira

28 Chaipita ha, Jinaptin ha

29 Callpayu mina

AH.

HuagUissga, Yarpangan Huagltf HuagUicaBBga Huayu, Fruta Pogossga fruta Llullu fruta

Misqueg fruta Chaquifiga fruta Rumiyasga fruta Curuchassga fruta Mallquina fruta Fruta ranticog Fruta Ñaupag fruta

Guepa cag fruta

Nina

Kaurag nina

Shanshag

Ninata pucay

Ninata upichí

Nina gacnachan

Ninata uchpahuan chaparcuy

Ulapata passtarcachi

Huaracheg, Pucana

Puquio

Jutun puquio

Huagtaman Chaym antari Callpayog

AT«.

Kcatiqui qqueparata Kcatiqui qqucparayuña Kcatiqui qqueparasiña Ccoccana achupa, IVuta Poccot poccottata Ccoccana achupa, LuUu Jan

poGcota Mojsa poccota Kquisa Ccolu Laccota Ccoccana Poccct aljiri Acho Jila achuri

Cchina achuri

Nina

Nina accata

Nina sajacsi

Naccayaña

Jiuttayaña

Cchisiraña

Qquellatatata

Phuntayaña, Tirtahaña

Tajyachuriri, ppustiri

Phíúicha

PhuUchitatata

Ancca

Anccaru

Thuru

eZ5 CASt.

1 Fuerza n. v.

2 ., esforzarle ftdj.

3 ,. tropa

4 ,, por, por ¡a, á la

5 Faga n.

6 Pagarse v,

7 Fugitivo— a, adj\

s Fuffáz

9 Fulano— a, n,

10 Fulgente ^dj.

11 Fumador— a,

12 Fumar v.

13 Fumigador adj.

14 Fumigar v.

15 Fumoso— a a^//- IB Función convite

17 Fundado— a, p-

18 Fundador— a, «<//•

19 Fundamento principio,

razón, causa, motivo,

20 Fundar v. {ori^^en

21 Fundible adj.

22 Fundido— a. p.

23 Fundir v.

24 Fundirse

25 Fundo Finca rústica

26 Fúnebre ««?/•

27 Fúnebremente íic?»^,

28 Furtivamente

29 Furúnculo Divhso n.

30 Fusilador adi.

ooz.

Callpa

Callpachacuy, Sinchic'ia'juy

Tropa, Auccay-ayuktascca

Munaspa-mana-iTiiinaHpa

Chincay, Rtpuy

Chincapuy, Chincacny

Chincak, Chincacuk

Ñahui chhimlliyllapi chincak Huc runa Llipllik

Pakpak, Pitak Pakpay, Pitav Kcosñichik, Kcoymicliik Kcosñichiy, Kcoymicliiy Kcosñisapa Hatun-nucjuy Teksiscca, Ccallarichiscca Teksik, Ccallarichik Teksi, Ccallariy

Teksiy, Ccallarichiy Ninapi chulkichina' Ninapi-chtiIIuohidcca NinapUchulluchiy Ninapi-challapuy . •' Chacra, Estancia Llaquichi/r, Phutiohiür Llaciuinapa^, Phutinapa/r-ca- Paca-pacalla (ma.

Chhupu. Kqueletc Huañuchi^. SipiA-

ATAC.

Callpa

S ¡ nc 11 ichaoiiy . Cali pancban Runa, Soldada Mana mu n aceta. M....Airo Ripui, Cc3spi.-ni. Llaptii Ccespicuy, Llupticay OhincareccUa, ChincareccíR- niUa. (c^

Llopticucc, Ayccecocc. Ccf?^ Na. Cai, Ima'sutin. Hav Llipipiacc, Canchare Pitacc, Pitacucc Pitay, Pitarccoy Ccosnichecc Ccosniclúy Ccosnisapa Hatun m;ciii Rurascca

Ccallarecc. Ccallariclíccr Ccallariccnin

Ccallaicay, Ccallanchiy

Chulluchinalla

Chitlluchiscca

Chulluchiy

CiiuUucuy Chullncairciw

Chacra

Llaqui, Huañuccpa

I^laquicuyllapacc

Pacaspalla, Upallalla

ChupQ

Iluañuchccc

JTTH,

Callpa

Callpachacuy Nuna, Soldado Mana munata, Mana ani- Lricui ,Hi8hpicui , Lluptii ( ta . HísiipicuIuY, Ahiculuy Chincálla, Asscamalla- chincalu, Juclla chincalu. Llupticu, A-hicu, Hishpicu Ná. Caí, Ima ssutin, Huic Llipipiquia, Ac-chi Múca, Mucacu, Pitacti Mncay, Mucaluj, Pitay Huntacbi Huntachiy Huntaisapa, Hunta Jatnn micui. Convido Allalissa, Lulassa Hallaicu, Hallaicachi AUalinin, Yalhamuynin

Hallaicn^^, Hallaicachiy

Chnlluchipasslla

Chtilluchissa

Chulluchíy

ChuUocay, i ChuUnculuy.

T-racla, fiátancia, Cerco

Llaqtii, Htiañúpa

Llaqtiicuipa, Huahanapa

Paceülap, Upallallap

Chttpti

Huañuchí

AN.

Callpa

Callpachacuy

Soldaducuna

Munay ó mana munay

Chincay

Chincacuy

Chincay

Chincassga

Juc runa

Lliplleg

Shogog^ Pitacog

Shogoy, Pitay

Gosnnicheg

Goshnichf

Goshnisapa

Jatun micuy, Convite

Tacyachissga, Charichissga

Tacyacheg, Charicheg

Razonpita, Gallanganpita

Tacyay

Ninahuan chulluchinalla

Ninahuan chuUuchissga

Ninahuan chuUuchí

Ninahuan chullupay

Estancia» Chacra

Shongota Uaquicheg

Shongota llaquinallampa

Paca pacalla

Chupu

Hillapar huanucheg

AYM. 220

Cchama

Cchamachasiña

Allojan chahaniapa

Cchamampi

Kquita

Kquitasifla

Kquitata

Kquitaña Maini, Ccaha^a Lippic lippictiri Pittiri Pittafla Suma jekqueiri Suma jekqueafia Jekqucri Jacha maftcca Ttaksita Ttaksiri Ttaksi

Ttaksiña

Umapttañjama

Umapttata

Umapttaña

Uniapttasiña

Dueño oraque

Cchamaca

Cchamacañjama

Jamasaru

Macha

Juiairi 57

228 CAST, CTJZ. AYAC.

1 Fusilar y, Huañixhiy, Sipiy Hnañuchn'

2 Eustan n, rcju-ppacha Ucuncha, Ücu pacha. Ha -

3 Fustigar v. AsutLiy, Huaktay, Huippiyay Huacctay, Azutiy

4 Futuro— a, cosn HamuA-, Kcaya, Canan-ca/: Ccepa hámu, Ccepa paacaí

--^'-.xn :*: nx>-—

Huañuchiy IvUlipacttf Lulí-pacha X-rachiy, Azutiy Hipa-s^áma

AK.

Hillapay huanuchí LluUipa

Asutay. Huagtay Sha mu lian pa cag

ATM.

226

Jiuayaña jumpttalla Mutuyaña Canqueraya

-^<xa:Ȓ.:ax>:=-

CAST.

-O-

1 Oaoho— a, n,

2 Oachon— a, Niño^a

3 Gafo— a,

4 OagO tartamudo n.

5 Oajo

6 Oalan. amancebado

7 Oalano— a, ad/.

8 inmodesto

9 Oalanamente adj,

10 Galardón n.

11 Galardonado— a, p.

12 Galaraonar v.

13 Galga piedra n,

14 Gálico enfermedad

15 GaUllo ÓYula n.

16 Galopar v.

17 Gallareta ave

18 Gallina n.

19 Gallinaza n.

20 (Gallinazo are ii.

21 Gallinero

22 Gallineta n.

23 GaUito ^4 Gallo ^5 Gamo 26 Gana

2? tener

28 ,, tener de reir

cuz

-*-

K'utnu

Luí u8cca,Huayllu8cca-huahua

Kcompomaqui, Kcompo*cha-

AcUu [qui.

K'allma

Sipasnio^

Kcapchi, Cjasqui.Hualparicuib

Ccasa,Ccaaapaytu,ÑuiquicuA

Kcapchiy-Acapchíylla, Cjas-

qui-cjasciuilla. Cusí, Cusiqquellpo, Sami Cusinchascca. Samiucliascca Cusinchay, Saminchay Cumpa-rumi, Ancay-phahua Ismuy-oiiccoy, Qquiqui Sank'sL

Caballopi-phahuay Chocca Huallpa

Huallpa-hisppay Suyuntuy, SuiAcara Huallpa-huasi Huicu K'ancacha K'anca Atahuallpa, Lluychhu ...naya af. ...nayay af, Aeinaya}'

ATAC

-*-

Cumuisan, Utuisan

Huailluscca huahua

Apta maqui. Apta el

Acua acua rimacc

MaUqui

Serviciayocc

mace-cha, Cosa

Chuchila runa

AUichapacuacca

Cusí, Paga, Premio Pagascca. Premiascca CcoY, Ccocoy, Pogay Cuchpa, Cumpa Huanti onccoi Campanilla Caballupi callpaj Ccocha Duallpa, Yaeu Huallpa

Huallpap ispaintn UUatu, Huaman Huallpa hnasi Yanahuico

Utulucha, Tacsa ntulo Utulu, Toccorocco Tánica, Luicho Munai, Munarccot Munay, MunarceoT Aainayay

1

i

JJTS.

AS.

ATK.

887

L Cumu, Cumuisan

t Huaillussa huahtii

i Uca maqui, Cica t^raqui

b> AcUn, Ac-acllaj

i Tacssajat-ra, Kama

i Hnamblayu

' TuquiUa, Sumalla

( Cbaachillo nuna

> Tuqai allichapaculttssa

í Cnshi, Paga, Primio

Premiassa : Huy, Huycuy, Pagay ; Cut-rpa, Uyulutamu lumi Huanti, Huanti ishj'ai ; Shimi campanilla ; Cahuallacussa corey ' Hut-ra huallpa, Yacu- 1 Huallpa [huallpa.

» Hnallpap ishpainiu I \nca. Opa anca

Huallpa huasi

Yanahuico, Yana manau

Tacssa galluUa

Ulu huallpa. Gallo

> Tánica, Luicho Munai, Munalui Munay, Munaluy

i Asinay

Utuysan, Api LluUussga huahua Apta maqui, Apta chaqui Acllu, Acua acua rimay Tacssa rímag Mancebado, Jipas3yog Tuquilla sumagUa Chanchilla runa Allí chapacussga

Cuslii, Cushieuyllapa

Shaminchassga

Shaminchay

Cuchpa

Huanti gueshiay

Campanillan gallupa

Cahualluhuan oallpay

Chocha, Gocha huailpa

Huallpa

Huallpapa ishpanin

Huiscur

H uallpa huaji

Yana huleo

Uchuclla gallo

Gallo

Luichu

Munana

Munanay

Asinan

Kcumu

Kcaya

Ampar kcuncu

ixrapa

Ccocca

Sipasichasitha

Kcanchilla

Isisilla

Kcapchiqui

P«illa

Paillata

Paillaña

Pallall ccala

Uanthi

iJancaua

J altan a

Uri uallpa

Uallpa

Suhm uallpa

SeueKcara

Uallpa uta

Ccota uallpa

Calu Lakra Jalllto

Orcco atauallpa

Marcan uairurupa

Munta

Munaña

Larusm niunta

CAST

1 Gana tener ele comer

2 ., t Otilio (le dormir

3 ,. tienes de hiiblnr? 4- ,, no tengo -^áe ha*

hiar.

5 ,, no me ¡a ^ de

6 Ganadero— a f [hacer.

7 Ganado n.

8 Ganado— a, ád<}i^indo

9 Ganapán n.

10 Ganar v. ^•"•

11 Gandul n. '•

12 Gangoso— a, n,

13 Gangrena . n. -[■: 14. Gangrenar v. '

15 Ganguear v.

16 Gañido 1. '■■' '

17 Gañir v.

18 Gañote n.

19 Garabateado— a,

20 Garabatear v.

21 Garabato n,

22 ,, mal escrito

23 Garboso— a, adj: '

24 Garceta ave /i.

25 Gargajear v. 20 Gargaja «.

27 Garganta n,

28 Gargantilla

29 Gargarismo medicina

30 Gargarizar r.

31 Gargüero n.

CT7Z.

Micjimaj-aj'

Piiñunayanr, Pnfiíi naya luían

Rimanayasunquicliu?

Manan rinianayahtiunchu

•^ ' ■'•■" [nacaii.

Mana 'mray mkricli«/= Ma- Michi/r, l'yhua cainayoA*. Uyhua, Uvluiaciiha Ta^k:u^^c¿^, "Mif uchictrscca K(jucpipacu/r •- Tariy Taricuy, Mirachicuy Yancca-runa *

Ccancca

Cáncer- once (>y ^ Canceray ^^

Ccancca,v, Cea niaj'caehay Huaecay, Aullacuy Huaecay, Aunacnt Tonccor ' Sefrquescca ' ] SeAqney Kquillay-silln ScUíjue-seA^jue Huallpariscca Ccanccana Lluhu Lluhuy Cunea

Huallcca, Piñi-huallcca Okyaycuna-hampi Okya3''('U3', Ak-ñiy Tonccor, Millppuna

AYAC.

1

Micunayay, Yarccay Puñiinayahúan Riniayta munanqiiichnn? Manam ümafta miíínanich:i

Marifim ruravtsl nmnankha

M ic heeo , M idi i paciKxr

Anínialeurta

Tariscca

Cecpenacnce. Asta|wif*art

Tariy! Mirachicuy. IIhüikik

Ceclla/Yancca jícíricticc

Ceanccacaehacc, Ccano*a r-

Ismui onccoi- hn.^'

Ismuy. Isniucu^-

Ccanccacachay

Huaccai

Huaecay. Auüny

Tonccori

Mana allin ecelkcascca

Yanccata ccellcray

Ccero silUí, Garabato

Aspi aspi ccellccnsicca

Allin ric chnmiyocc

Oarza

Toccay, TiKcaycachny

Ccccea loccascca

Cunea. Tcniecori

Huallcoa

Cunea jampi. (.'»arj;ara-í

Li)ccl(x*cyachiy

Tonccori

J

1

2 3 4.

ó

6

T

H

i)

lO

11

12

13

14.

13

ÍG

L7

LS

LO

>o

?1 yj

Í3 f4-

rr

tH !0 11

JU2I,

Micunav, Micuy niunaj

Puñunín<*aniau I^imanassiinquichun? Aíanam linianamanclm

Mauaní lulamanchu,

Michi. Michipacu

l'yhuacuna

Ashil. Talissa

Hipipacu. Lulapacu

Taliy, Milachiv. Juñuy .

Hilla. Yan-luJ pulicu Janjanva. Janjanyaliina

Ismupacui, Ismucui .

Isaiuy, IsniucuUiy Janjanva^'

Hua-hai

1 1 u a -hay , A u t-r u.t.-r ucuy.

Tuncurí

Mana allin cscribissa Asspi asHpicta lulay Oancho, Gara])at() . Asspi asspi lulassa Oarboso l'chuc-Karzalla Tu hay. Tu haycat-rn^- I^a]iu>*a tuha»síi Cunea, Tuncur HuáUa. UuálUa Curca jampj Cunea lu(|uiay ,^ Tuncuri

AH;.

Micuj'nan. Micunacu» Puñunan, Piiñunay ¿Rimananqiiicu? Manam rinianachu

Man^ munachu rurayta r3'huata michcg Tyhua Oanacuss^a Ouepapaoug . (ranay . . |

Guelanarlla purico;^ Oan^oso ,.i....

Cáncer guesia Canccray ÍTanguecachay I í 11 aj^acu y , A ullacuy Hiia^ay. Aullay Tongor

Mana allí ííucllj^assga . Yagaclií ííucllgata Gancho ,.^ .

^lana allí guellj^^a^sga (iarboso ... l'chuc jsjarza ,j Ijlausacachay ,

"l^lausa togay Cunea Huallga

Cundatíi janipina ()^\aycuy T<)n;í()r niillpuna

¡ Manccañ munta ^ ¿». r

' líjuiñ niunta Parlan muntati Janiu parlan muncti , #

Janiu luraft muncti, . .^»

Ganttiri Oamaoí^ , Vyua .

Say{|ueri . . *

Jiqquita . ,

Jiqquiña ^ . .

Ina nianKqucri "* . .

, Ccapa, SanKcatha^ arusirf

Ce haca ñusata 'fáu^í

('chaca nusaua

SanKcata aru^a

Cchis cohistala . Cchis ctíhistaña

MallKca. Pina .Jan uali qqucllocata ' *. . . .'.jan uaH qquellcpí^a .,

Garuato

>^jtanjani ({quellccata .

Kcanchilla

Ccanccana V.. Iccoña,, Ttuhusaña

Tkco

MallKca ,

Cuncaru uiuvtayasjÜH

MallKca eolia

Jumcchijasiña -; ►,,,>.

Tonccoru . ' "

í ?

«9 €A8T.

red

1 Garlito 3 Garra ?.

3 Garrapata n,

4 Garrote n.

5 Gárrulo— a. hablador

6 Gartfa líovizna

7 con so/

8 Oaniar f. /oip.

9 (huria ave n.

10 Garzof q/os "•

11 Gaftador--a, a¿(/.

12 Gastar v.

13 demasiado el dinero

14. Gateador niño adj. 15 Gatear v. IB Gata animal

17 Gatera agujero n.

18 placera n.

19 Gatito

20 Gato f.

21 montes

22 GaTÜán 1.

23 Gaviota n. •24 negra

25 Gegen insecto n.

26 Genelo-'-a, hermano n.

27 Gemido i?.

28 Gemir v.

29 Genealogía n.

30 Generación n.

31 Generalixado— a, cono-

eido de todos p.

cirz.

CuUancha

Sillu

Hamak'u, Akta ^

Maccana, K'aspi

Huak-huak, Lakla^Ccanayma-

Iphu [chhí.

Chirapa

Iphuv

Huakar

Ancas-ñahui, Titi-ñahtii

TucuA, Kcaru, Hihuik

Tucuy

Kcaruy, Hihuiycachav

Rattai

Rattay

China-mi si

Misi-yaycuna

Ccatu

Misicha

Misi-niichi

OsccoUo

Anca, Huaman

Qquellhua, Mayu-chulla

Tacama, Chihuanquira

Huanhua

Huisppa, Ttira, Ahua

Anchiy

Saphkhauchu

Miray

LlapaA-yachaaccan

AYAC.

Simpi. Tocclla,ChaI]iu-bañ

Sillu, Maqui

Usa, Oveja usa

Taima, Caspi

Rimaisapa

Hipa. Hipui

Chirapa

Hipuy, Hipumuy

Huacar

Occe ñahai

Puchucaoc, Tucucc

Puchucav, Tactiy

Ccollcce huischuy

Lataicachacocc '

Lloccaicachay, Tahnariuui»-

China mísi [p^

Misi yaycanan

Ccatupi-tiacc, Rantihva»^

Ichi, Ichicha. Michi (tiacc

Orcco-misi, Misitu

Monte misi

Anca, Huaman

CceuUa

Gegen Ahua

Llaqufcui, Ay! níy Llaquicu]^, Anchiy, Yiiiit«t Genealogía Casta, Runacnna Llapacc-y achasccan-TK citf ccan.

J

2 3 4 5

7

s í)

LO

Ll 12

13 U L5 16 17 LS lí) 20 21 22 23 24

2:>

2G 27 2S •29

ai

jun;

Cíinlliia chalana, Trampíi

Ssillu. Ma^jui. Assjr.cu

Usa, Oarrapatfi

Casspi, Bordón

Limai-iap:i

Púa. Puai, Pnamiii

Tuhi manya

Puay. Puaniuy

Htiahuiitucli

Azul ñahui

Puchiicn. Camaca. (vasta

Pucli uc a\' . Ca n^i acay

Chiap hillay ¿^astacuy

T-rina nii^lii

Lataycat ra. Alpaicat-ra

Alpay, Alpaicat-ray

M:slii yaycunan [tíicn.

Hatut-ru-tacu.liantihiinn-

Ichi, rdnic niishilla

rin niishi

Monte niishi

Hiiasnan, H'.iamanc'ia

Hiiilla

(le-^cii

Alma. Ahuacha LIa(|nicui, Ayl niy Üaqnicuy, Ay! níy Genealooria Casta, Nunacuna Llapallan yat-rassan lisi- s'<an.

AN.

Trampa

Shillu

01)ej:ihua

Tucru

Rima^'sapa

II ipil, Hipuy

Chirapa

Chirapav

Oansa

Ogue ñahui

Ciastav

Ouellayta allapa g^astan

China mi.shi

Llata^

lilatay

Mishipa huain

Oatu

Mallua inishí

Jacha mishí

Anca

Ouellhua Mayu

Yana í^ucllhua

Chiisspi, l'shiia

Mclli.s()

Aiicliiy. Lla«|uicuy

Lh'Kiiiiri huagar

Ayllucunapa musiana

\íu«,s<)g casta

Ivlapampa regucss^ra

AZM.

Ccol lancha

Sillii

I aecha iapha

Thujru

Pariasiripuni

Phuphu

Lupitiuitiri |3]mpiiu

Phupnufia

Jamucchi jacha cunea ni

Cchcjc naira

Tucttiri

Tucuna

Anchaccolhjque tncuña

Cumpunaqqueri

Cumpunaccafta

Phisi C4:achu

Phisi uta

Cea tu

I seca niisit'i

Phisi

Monte phisi

Pahaca, Mamani

Ccota jamachhi

Cchiar ecota jamaclihi

Lakco

Ispacu

Ceiiisechistata

Cchiscchistaña

Uilaji lata naca

Jaqquenaca

Tacjíjueñit uñttata

58

330 CASI.

1 Género dase n. (niño,

2 masculino y femé-

3 OeneroBo— a, dadivoso

4 Gente n.

5 buena

6 del exterior

7 chiquita

8 Gentío n.

9 Genuflexión n.

10 hacer v.

11 obligar á la

12 Gormen n,

13 Germinar v- imp,

14 Gestación n,

15 Gesticnladoi^-a, ac(/.

16 Gesticnlar v.

17 con los ojos

18 Gibado— a, a^í/.

19 Gigante

20 Girar v.

21 Aaccr v.

22 Girón n.

23 Glándula n.

24 Gleba n.

25 Gloria bienaventuranza

26 ,, el Cielo n.

27 Glonfieado— a, por Dios

28 Gloriñcador />ios n.

29 Gioriflear í>jos r.

30 Glotón— a, a^fl.

CITZ.

Mnsi

Orcco. China, Ccari, Huartni

CcoccoA

Runa

AUin runa, Mitma

Hahua runa CjuUu-runa Ttinri runa Achca runa Cconccoricuy

Cconccorichiy

Mucju, MnrM

Chhichiy, Phutuy

Huicsayacuy

K'usilluycachak

K'usilluycachay

Qquensorayay

K'umu-huasa, Ccopo-huasa

Hatuncaray, Huanlla-runa

Muyuj'

Muyuchiy

Thanta, Rntapa

Amokllo

K'urpa

Huiñay cusi causay, Huiñajr-

Hanakpacha (cusí saini.

Huiñay pa/: cusichiscca

,, cusichi/:

,, cusichiy

Micjuy-siqui

AYAC.

Casta, Ric-chacc, Riwbatfc Orcco-china, Ccari-tottflB Ccococc, Mana-michi-cií Runa, Runacuna Allin-runa, Allin-ronaJa-^**

macc-ranacunaDa. Hahua runa Uru-runa, Acapa mna Runa, Achca runa Cconccorcbai, Ccooocon Cconccorchacuy, Ccooccor»

Cconccoricuy. '^

Cconccorichiy, Ccooecort^ Muru, Muccu Huachiy, Huiñay, Hbüi^ Apai, Apaicachai Siñasyaycachacc Siñaschay, Siñaschaircor Cceinchipayay, Cccosor Curcu, Cumn>huasa,Maoco Hatun^arai, Chicancani Muyuy, Muyuriy Muyuchiy, Muyúríchij Lliqui, Latapa Amoccllo

Curpa, c'urpa alipa Cusí pacha, Cusi causai Anaccpachacnsi causai Huiñaipacc causachtacct Huiñaipacc cusichicc cusichÍT

Micuisapa

nnr.

1 Casta, Quiquin, Lie-challa

2 Hulhu, T-rina,Carí, Hual-

3 Huca,Manamit-racai[mi«

4 Nana, Nanacuna

5 Altin nnna, Suma nunacu-

nalla.

6 Hnassa nuna

7 Itish nuna, Acapa nuna

8 Nana, Achca nuna

9 Hun hiilai, Hun-hnlacui

10 Hun hulay, Hun hulacuy

(cacliiy.

11 Hun liulachiy, Hunliulay-

12 Malu. Muju

13 Huat-riy. Huiñay

14 Apai. Apaicat-ray

15 Síñasyaycat-ra

16 Stñaschay, Siñaschaluy

17 Himllapay, Hiusuluy

18 Curcu. Curcu huassa

19 Jatuncarai nuna

20 Muyuy, Muyulicuy

21 Muytichiv» Muyulichiy

22 Latass, ¿at-ryássa

23 Amúllu

24 Culpa. Culpassa allpa

25 Cushi causal, Cielo

26 Jana pacha, ,,

27 Huiñaypa causachissa

28 Huiñaypa cushichicu Dios

29 Huiñaypa cushtchiy Dios

30 M ten illa micu, Ucssa

L

AV.

Masi, Genero

Orgo-eag, China-cag

Garacog

Runa

Alli runa

Huagta marcapita-mna Taiíshalla-runa Aciica runa Oongorcachay Go ngorcacgachí

Gongorich;

Muru

Huachismuy

Apaycachay

Gestuta rurag

Shiñachay

Shinachay Ñahuihuan

Curcu huasha

Jatuncaray runa

Muyucuy

Muyuchi

Lachapa Uiquissga

Amoguo

Curpa

Huiflaypita Cushi Cushina

Cielo, Janag Pacha

Huiñaypa cushichisga

Huiñaypa cushicheg-Díos

Huiñaypa cushichí

Allapu, Achca micog

ATM. 230

Cunjamaña Orccoña, Ceaehuña Uajttasiri Jaqque Sumajaqquc

Yacca jaqque Jtska tansa jaqque Jaqíjuenaca Kquilpttasiña Kquilptayaña

Kqutlpasiyaña

Jatha

Phanehitataña

SuUu

Sinsirururi

Sinsiruruña

Chipeqqueña

Kcumu

Jaqcjuc macin Chapar jaqque

Muí tan a

Muitayaña

Seqqué

Ancu

Ccula

Alajj pachancaña

Alaüpaeha cusisiña

Pichuni

Diosa uiflayiri

Uinayaña

Thatiri

231

€AST.

1 Gobernador Autoridad

2 Gobernante n. {civil.

3 Gebernar v.

4- Gobierno Supremo n.

o Goboya Boa n.

() Gofio Harina de rnaiz

7 Golondrina - {tostado.

8 Goloso—a,

9 Golosinear

10 Golpe

11 ,, de puno

12 Golpeador— a,

13 ,, empecinado 14- ,, el que induce

15 Golpear

16 , , indis i in lamente

17 ,, en la cara [pa/o.

18 ,, en la cabeza con

19 ,, en la espalda

20 ,, el muslo con el puño

21 ,, repetidas veces

22 Golpearse

23 ,, mutuamente

24 Goma «.

25 Gomecillo lazarillo n.

26 Gordo-a adi.

27 Gordura n.

28 Gorgojo gusanillo n,

29 Gorjeador pájaro

30 Gorjear /as avc5

31 Gorrión. /?.

32 Gorro

Gobernador, Tucii.VricuÁ^

Cair.achiA^, Llftkt a-camayo A

Camachiy

Kollanan, Apu caniacliik

Amaru, Catari

Hak'u

CjalUuia

Hillu, Hillii/v-luiicsa

Hilluy

Taca

Sakina, Chhoknii

Taca/r, Macead, Ppana^

Tacapayak.Maccacuk.Kcasnk

Tacachik. Maccachik

Tacay

Macea}-

Sakina'y

Kcasiu'

Ppaiia}'

K'unuy

...cachay, ...payay ais,

Tncacuy

...nacuy afs. [hueqqneii.

Mallqiiik-liuctiquen, Sa<'nhak-

Pusak, Purichik, Kampak

Huirá. Ilnirasapa

Huirá

Isu. Huttu cuní

Huichichichik

Huichichichiy

Pichiu-cliurii, Pauccar-ccori

ChhuUu

AYAC.

Camachicc, Camacbicacr

Gul>ernador. Cainachicr

Camachiy. Mandnv

Ccollanan-cama<'ÍMc<JCC

Yacni manm, Iluata imñocr

Machca

Huayanai

M i sq 11 i 11 a-niici: ce

Miscjuilht inicuy

Tacanacui , Taca

Taca, Tacai

Maccaciicc, Tacaciicc

Máccacocc, Tacac<»cc

Maccachccf. Tacachece

Huacctay. Macear, Tíhm»-

AI accay, Tacay '<Haipia'

Uy api inacca\', Ñupuy

rínapi huacctay

Huasapi maccay

Chanca pi maccay

Maccapavay

Maccacorccoy

Macea nacuy

Sachap-huecoen

Aysacencn, PusacciKti

Huirá, Hairasapa

Huirá, Huí ralla

Puyii, Uru

MiscfUÍ taqiikx:

Hnacca>

Pichinchurro, Pichirro

Chiicí», Rocco

JJTS.

L Camachi, Camacfaictt

J Giilíernador. Catnachi

i Camachiy, Manday

- Tiicui camachicu

; Yacu mama Huata puñu '* Mat-rca, Acuna ' Chillan. Santa Rosa . Míshquilla miciicu ' Mishquilla micucuy I Tacanacui. Gulpt Tacai, Ma-hai, Cutai Ala ha, Ma hacu, Tacacu Ala haycat-ra,Tacaycat-ra Ma hachi,Tacachi,Ciitachi Ma hay, Tacay, Huípiaj- Ma hay, Tacay Cutay, T-rachiy IJmat-ru huipiay Alatangat-ru ma hay

- Cat-rpat-ru ma Imy Ma hapay

Síí\ hacuy, Tacacu}'

Ala hanac-uy, Tacanacuy

J at-rap-híñ hin

Aysanin. Puasanin

Huirá, Hiiirasapa

Muila, Iluilalla

f^uyu. Culu

AI ishqui cantacu

Pliiichichichiy

piel I i usa, Tmass pishu

I^ «íc t > fie t a , Heret c

Gobernador

Mandacog

Camachí. Manda>

Jatun Apii

Yacu mama

Maclica

Santa Kosa

Mis<juilla miciicoíí

Missqiiilla aVÜcuy

Taca

Maquihiían tacassga

Tacacoíí, Mahacog

Tucuypis Magacog

Tacacheg Magacheg

Tacay Magay

Llutúlla Magay

Oagllacluí tacay, Magay

Umachu magay

Iluagtanchu magay

Cliancachu nmgay ma(|ui—

Achca cnti magay (huan.

TacacuY

Tucacuyay

Jachaija hucgcn, Cuma

janchagnen, Piishagnen

Huirasapa

Huirá

Puyu

Pissgo huichiclieg

Pissg(K"una huichtchin

l'icliu chanca

Hirrctc

ATM

SSl

Casique

Jílaccata

Bujjaña

Cauildo

J aecha asero

Jaccu

Siyllanquc

MÍ8k((ui puraca

Misk({ui mankcnña

Jankcttaña

Cchacuña

Lekquevi

Lekquesiri

Lckqueiii

I^kqueña

Lekquesiña

Ajanuti cchacuña

Ppeqqueti cchacuña

Jiccaniti cchacuña

Cchurat «chacuña

Charat sa^ia cutí cchacuña

Jaukcasiña

Cchacusiña

Guma, Lli]>iaña urna

Juicuru ispiri

í^ikqui

Id. Thusu Kcochuri Kcochuña Phichi tanca IJuí'hu

CAST.

1 Gorrón— a, Gorrista

2 Gota

3 Goteado— a, p.

4 Gotear

5 ,, hacer

6 ,, continuamente

7 Gotera n.

H Gozar poseer una cosa

9 Gozarse

10 del bien ajeno

11 ,, del mal ajeno

12 Goro

13 eterno

14 Gozoso— a, adf.

15 ,, estar largo rato

16 Gracejo— a, Gracia en

el hablar

17 Gracia de Dios

18 darla— Dios

19 ,, dar v.

20 Gradas n.

21 Grajo sudor

22 Grama pasto n.

23 Gran grande

24 Grana co/or yíno n.

25 Granadilla n-

26 Granar v.

27 Grande muy

28 ,, en ser poderoso

OTO.

Micjupacuk

Suttuy

Suttuscca

Suttuy

Suttuchiy

Suttuilla-suttuy

Suttuk

Hattalliy

Cusicuy, Kcochucuy

Cusiysicay, Kcochoysicuy

Cusipayay, Cusipayapuy

Cusí, Cusicuy, Kcochocuy

Huiñay cusí sami Cusiscca, Kcochoscca Cusirá}' ascca. Kcochorayascca Aaichik, Asichicuk

Diospa gradan

Gracia-raquiy

Graciasta-ccoy

Pata-pata

Cjuncu

Chhiji, Kcoymi

Hatun

Llanca-puca

Tintín

Ruruyay, Poccoy

Chica-hatun

Hatun atipayniok

ATAC.

Micupacocc

Sutui, Huc-sutni

Sutuscca

Sutuilla sutuy, Sutuy

Sutuchiy. Satunxachij

Sntuicacha\

Sutui

Huihuay, HatalKy

Cusicuy. Ccochucny

H ucpa allinninmanta

Hucpa mana aUinninmaota

ccs'cuT. Cusí. Cúsfcui, Ccochocni. Mb-

quichícui. Huíñahuíñaiimcc, CuskavMJ Cusiscca, Cttsilla Unal cusicuy Asichicucc, Asinallapacc

Diospa yanapainin Graciay, Gracia ccoy Muchay. Graciasta ococoj Pata, Pata patacha Asiiacc sudor

Llihua (Hatmcaiú-

Hatun, Chican, Chicancarai Puca granate Pura nurn, GranadOla Chocclloyay, RurnTay Chica jatuñ Ccapacc cainin

I

JUN.

1 Micupaciis3tUlan pulí

2 Ssatui, Guta

3 Ssntussa

4 Ssútuy, Sáutucuy

5 Ssutuchiy, Ssutuycachiy

6 Ssutuicat-ray, Sáutucuy

7 Ssutu, Ssutui

8 Huihuay, Chalay

9 Cushicuy, Cushiculuy

10 Cushiussiy, Jucpa-allin-

cainimpita-cussicuy.

11 Jucpa— iiiana~allin-<:ainim-

pita-cushicuy-Cu8SÍpay.

12 Cnshi, Cushicui, Mishqui-

chicai.

13 Huiñaypa cushi causay

14 Ca8hÍ8sa, Cushilla

15 Unai-cushiculuy

16 Asichicu, Asinailapa

17 Diospa-yanapainin

18 Graciactahuy [cuy.

19 Agradecicuy,Graciasta hu-

20 Pata, Pata-pata, Jiana

21 Assna sudai

22 Grama

23 Ja tuneara!, Chicancarai

24 Pocacranate

25 Palu-pulu, Granadilla

26 Huat-ray, ChúUuy

27 Yapjatun

28 Tucui atipainin

AH.

Micupaccog

Shutuy

Shutusga

Shutuy

ShutucW

Shutucaycachí

Shutog

Huihuay, Characuy

Cushicuy

Cushicuy alli ayhuanganipita

mana alli

Cushi, Missquina

Huiñaypa cushicuna Cushissga Cushi pacusaga Asichicog

Diospa gracian Graciata goahga Graciata goy Patac patac Asiagjumpi Grama, Chtllua Jatun

Puca granate Puru-puru Pogoy ¡atuncarai Poderoso

ATH.

Yna mankqucri

Ce hueca

Cchaecairi

Cchaceaña

Cchaccayaña

Cchaccayapuniña

Cchacca

Cusisiña

Cusisisifia

Mayni ualthatapat cusisiña

Maynin echijipat cusisiña

Cusisi

Alajj pacha nacanquiri Cusisita Cusisipunita Laruir jaqque

Diosan graciapa

Diosar yuspagaraña

Yuspagaraña

Patatilla, Gradasa

Thujsajumppi

Chiji

Chapara

Satha

Apinecaya

Phuyutataña

Jacchapuni

Taqque atipiri

234

GA6T.

1 Grave muy

2 , , negocio

3 Gravedad c/e ía cosa

4 Graznido n.

iy Ureca adorno n.

6 Greda arcilla

7 ,, blanca

8 Greaoso— a,

9 Greda para lavar telas 10 Greña cabellera revuelta IL Greñndo—a, sdj.

12 Grey n,

13 Grieta [pies 14- Grietas í/e las manos ó

15 Grillo animal n.

16 Gris co/or

17 Grita n.

18 Gritadoi>-a,

19 Gritar v.

20 Griteria «

21 Grito V.

22 Gritón

23 Grosero— a, en palabras

24 Grosor n.

25 Gmeso— a,

26 ,, hombre ó mujer

27 Gruñidor— a, adj,

28 Gruñir v.

29 Grupo

30 Grupos

31 Gruta

32 Guaca tumba

CÜZ.

Atitapia-hiicha, Hiiañuy-hn-

Sasa-nirana [cha.

Mancliana cayñin

Huaccay

Chichina

Llank'i-allpíi, Llank'i tturu

Ccontay

Llank-líank

Chhacco

Ttis(|ui, Ttanipa, Chhasca

Tdsqui-uma, Ttampa-uma

Michina

Rakra, Huichhi

Cianea, Phaspa

Chhilli-k'utu

Chhckchi, Muru-muru

Chhakhua

Ccaparik

Ccapariy

Chhak-hua, Ccaparccachay

Ccapariy

Chhak-huak. Ccaparccachak

Qi|uclli-simi, Mt'ippa-sinii

Katk'a, Racju

Racju, Ratk'a

Sacja, Lleqque, Racju

Ccotototok

Ccotototoy

Ccoto, Suntur

Ccoto-ccoto, Huñu-huñu

Machhay

Huaca, Naupacunak-hnasin

ATAC.

Hatun hucha, Hatan ham

,, rurana Mancharina cainin Huaccaí Greca

Mito, Llinca. Llanca, Cceccs C^ecca

Taccsacuna-mitn Mitusapa, Llincasapa Tampa, Tampa urna Tampa-tampa, Tampasapa Ovejacuna, Cristian uruna Raccra, Saccra Paspa-paspa Chillicu Checcchi Ccaparccachai Cea parece Ccapariy

Ccapnrcachai, Ccaparictii Ccapari,

Ccaparcachacc. Chc.x'rtll*! Ll anace si mi. Ccanrasimi Racta. Racu Racu-racu, Rncta-racta

Huirá runa, H htiamn

Rimapacucc

Cocotutuy, HuiquiquiaT« Er

Sunto, S(xx:3'a (ntapacnr

Suntusccacama

Máchai, Samacuiia

Chunchucunnp-sepnlturau

1

Jü»,

AH.

1

Chíapjatun jucha, Jatu—

Fuiyupa jatun jucha

2

Jatun lulana (jjatun.

Jatun rurana [chag.

3

Manchalina cainin

Anchacuy guessia, Imapis an-

4. 3

Hua-hai (Pato hua^hay) Greca

Huaghuay Chichilla, Adorno

6

Mitu, Yulá niitu

Llanca mitu

T

Ñicato, Yulá mi tu

Yurag mitu

H

Thassaña mitu

Tagshacuna mitu

O

Mitusapa, Ñicatusapa

Llanca-llanca mitu

lO

Tampa, Tampa urna

Champayassga hum^n

ai

Tampa-t Tampasapa

Champa huma

X2

Huishcuna, Oycjacuna

Michina

13

Lala, Quit^rassa

Kagra

14.

l'ichqui. Paspa

Janea

lo

Chiieiluss

Chucllus

le

Chic-chi

Muru-muru

IT

A palca t raí, Apalicui

Gavarayay

18

Hapali, Hapalcat-ra

Gayaraco^ij

li>

llapalcat-ray , H apaliy

Gayaray, Gaparí

20

H apalea t-rai, H apalicui

Gaparicuyan

21

Hapali, Hapalicui

Gayaray

22

Hapalcat-ra. Luya [lima.

Gaya rae og

23

Hanla :^himi, Mana-allin-

Grosero, Lasag sinii

24.

Lacta, Tita

Racucay

2o

Yap tita Ancha-lacta

Racu

26

Huirá nuna. Huirá hualmi

Huirá runa

2T

Ñ¡c-üicya, Liinapacu

Kimapacog

2B

Hua-baj , Ñic-fíiquiay

Cototucuy

2íl

Ssuntu, Ssuya

Gotucassga

30

Ssuntu-ssuntu

Gotu-gotu

31

Mat»rai, J amana

Machay

32

Oen tilpa-Hcpul turan

Huaca

ATM.

Jathipuni

Jathi luraña

Jacchar tucuta

Huarariña

Sumachaña

Ñinkqui

Jancco ñinkqui

Ñinkquijama

Phasa

Cchasca

Thantha ppeqque

Tama

Kcaua

Kcasarji

Ttiscu ttiscu

Cchejc

Uarari

Arnaqíjueri

üarariña

Uarisiña

Uarari

Uararisiri

Cchapaccaruni

Lancen

Id. Lanecujaqquc Jaichasiri Jaiehasiña Tama

Tama-tama Chujlla Tatanaca, Tatanasa

284

885

CAST

1 Guacamayo

2 Uuaco yerba medicinal íi Guaje especie de calabaza -^ Guano U^rga

5 Guapear

6 GuaragÜero melindroso

7 Guarango ürbol n.

B Guarapo suwo de la caña

9 Guarda n.

10 ,, Ángel de la—

11 ,, de heredades

12 ,, espía

13 ,, mira no!

14 ,, no vayas

15 de casa

16 Guardado— a,

17 Guardador— a, IH Guardar v.

19 ,, hacer

20 ,, silencio

21 id, hacer

22 , /a pnlahra

23 ,, e/ respeto

24- ,, cuidítr de ano

25 ,, economizar

2<) ,, cosas co/7 cuidado

27 Guardoso— a, af?/.

28 Guardian «.

29 Guarecer v.

30 Guarecerse

31 Guayaba

n.

onz.

Huacamayu

Huacu

Mati, Puru, Hauk*ara

Huanu

Seccachinacuy

Kquehuc^'cachaciik

Huarancu

Huarapu

Huaccaychak

Huaccaychaqque Ángel

Ararihua

ChapatiaK, Ccaumihua

rakta, PaktataK.

PaktataK, rihuaK

Huasi ccahuak

Huaccaychasoca

HuaccaychaK

Iluaccaychay

H uaccay chachictiy

Upallacuy

rpallachly

Siniita liunttay

Yiipaychay

Ccahuacuy

Churaricuy

Miisiy, Musicuy [ccaychacuy.

Churaricuk, Musicuk, Huá-

Huaccaychak

Yanaparccoy, Pacaycuy

Pacaycorcucuy Sahuintt)

ATAC.

Huacamayo Huacco-ccora Mati, Puní Ispai. Carca. Acá Ccapariy. KunatocuT Ccenueicachacocc lluaranccai Huarapo

HuaccRu-hacc. (niardacc Iluaccaichaccninchicc AijH Uuaccaichacc

kicuicachacc. Ccatiuaicm-bA^ Pacctatacc, Paccta Pacctatacc rihuacc Huasi cuidacc Huacx!aicha^cca 1 1 uaccaíchacc | ra>

Ilatalüy. Huaccaychay. Cte- Ilatallichty, Churachicüx Upallay, rpallacuy C pallachiy , U pallárccacluy Riiiiasccata huaooairhav Kt\>petuan causar Iluaícaiohay Huaocaii-liacuy, Clinmcuj Allilla huaccaiohaj Micha, Hnac^'ak^acucc ;iwt Huaccaychacc.Hatallcct\CfcB- Yanapay. Amachay, Hnacci^ chay, Ccorpay, CctMrpaictóT. Ccorpacuy, Coorpacoitcnr MaU>H

J

ras.

1 Chiapjatun jucha, Jatu—

2 Jatun lulana (jatun.

3 Manchalina cainin

4 Hua-hai (Pato hua-hay)

5 Greca

6 Mitu, YuLá mitu

7 Ñicato, Yulá mitu

8 Thassaña niítu

9 Mitosapa, Ñicatusapa

10 Tarapa, Tampa urna

11 Tampa-t Tampasapa

12 Huishcuna, Ov^acuna

13 Lala. Quit*rassa 14- Pichqui, Paspa

15 ChiicUuss

16 Chic-chi

17 Apalea t rai, Apalicui

18 Uapali, Hapalcat-ra 14> Ilapalcat-ray. Hapaliy

20 U apalea t-rai, H apalicui

21 Hapali, HapaUcui

22 Hapalcat-ra, Luya [lima.

23 Hanla $htini, Mana-allin-

24 Lacta, Tita

25 Yap tita Ancha-Iacta

26 Huirá ñutía. Huirá hualnii

27 Ñic-üicya, Liinapacu

28 Hua-ha3, Ñic-ñic¡uiay

29 Ssuntu, Sauya

30 Ssuntu-ssuntu

31 Mat-rai, Jamana

32 Gentilpa-scpulturan

AH.

Puiyiipa jatun jucha

Jatun rurana [chag.

Anchacuy guessia, Iniapis an-

Huaghuay

Chichilla, Adorno

Llanca mitu

Yurag mitu

TagHhacuna mitu

Llanca-llanca mitu

Champayassga hum^n

Champa huma

Michina

Kagra

Janea

ChucUus

Muru-muru

Gaj'arayay

Gayaraco^

Gayaray, Gaparí

Gaparicuyan

Gayaray

Gayaracog

Gros.To, hasag sinii

Racucay

Kacu

Huirá runa

Rimapacog

Cototucuy

Gotucassga

Gotu-gotu

Machay

Huaca

ATM.

Jathipuni

Jathi luraña

Jacchar tucuta

Huarariña

Suuiachaña

Ñinkqui

Jancco ñinkqui

Ñinkquijama

Phasa

Cchasca

Thantha ppcqque

Tama

Kcaua

Kcasarji

Ttiscu ttiscu

Cchcje

Uarari

Arnaqqueri

Uarariña

IJarisiña

Uarari

Uararisiri

Cchapaccaruni

Lanccu

Id. Lanccujaqque Jaichasiri Jaichasiña Tama

Tama-tama Chujlla Tatanaca, Tatanasa

284

I

886

GAST.

1 Guerrear r.

2 Guia conductor

3 Guiar

4 Guijarro n.

5 Guinda capulí

6 Guindar colgar

7 Guiñador— a,

8 Guiñar v.

9 Guirnalda de Hures

10 Guisar v.

11 Guitarra n.

12 Guitarrillo

13 Guitarrista

14 Gula en comida n.

15 ,, en bebida

16 Guloso— a,

17 Gusanera n.

18 Gusaniento— a,

19 Gusano n.

20 ,, del maíz

21 lucernn [ciencia,

22 ,, roedor de la con'

23 Gusanos aparecer v. 24. roer los v.

25 Gustar v.

26 ,, probar v.

27 Aacer probar •28 Gusto sentido del—

29 Gustoso— a, «r//.

30 ,, qué afpradabk!

31 Gutiforme «<(/.

Auccanacuy, Maccanacuy Pusak, Ñanta ricuchik,Ñánta-

recsichiJIr. Pusav, Rictichiy, Reksichiy Chhiía-nimi Captili Huatxjuy

Qqucmsi^, Chimllik Qquenisiy, Chinilliy Ttica-piílu

Micju^'-allichay, AUin*huay- Guitarra [k'uy

Charango

Guitarrero, Charanguero Sacsapacuy-huc'.ha Machay, Machapacuy-hucha Sacsapu. Machapu Curu-curu, Curuscca Curiivascca, Curusapa Curu

Hutuscuru

Ninacuru. Pínchicuru Soncco sucsiciik curu Curuyay Sucsiy

M¡8kquichici»v, Machhicav Malliy

Mallichiy, Aíachhillicuy Miskquichicuy Miskqui

Miskquillaña! Cusa! Suttuv-suttuylla

ATAC.

Auccanacuy, HaaA«scla^kac*T, Púaacc, PusaccnÍD, ^apA-

puc;, Ñan-Jeix»Íchcnc Púsay, Ñaupay, Reccdchij Tacsa ruini, CcoUota mmi Capúli. Rindas Huarcuy, HuanmTCcoy Ccemc'hipayacocc Ccemchiy. Siñaschaj HuaiLa pillu AUichay, Mícui alÜchay Charango Charangucha Charanguero

Sacsapacuy <Bp*a^

Machay, Sincay* Lhimps^

Llumpai inicuccr Ll npiaac

Urucuna, Achca iim. L'nisifa

Urusapa

Urü

IJtJscuru

Nina uru

Co.icienciap urun

Urucuna ricuriy

Cachcay, Cuchcoy

Malticuy

Malliy, Maliictiy

Malliy, Mallirccachiy

Mit^quichicut

MisquiUa, Upianalla -so.

AñaUau! MisquillalAñan !C.r

Sutui-hína, Sutui-jinalla

TUS.

i Ma-hanacuy, Huañuchi

! Pussn,PuHsanin,Ñaupapii-

niii, Lisichinin. \ Pussay, Ñaiipay, Lisichiy

Tacssa hinii, HiiUuta lumi » Rindas, Guindas

» Hualcay, Hnalcalay

' Himllapacu

{ Hinillapay, Sinaschay

i Huaíta corona

í Allichay, Micui allicliay

. Charango

>

; Charanguero

Achca-njicuy, Sacsapacuy » Shincay, Yap upiay

; Yap-6pia. Vap-micit

' Achca cjIu, Calu.sa;)a

; Ciihisapa

I C'jIu

V tushcuru

11 incúlpala, Nina culu ' Contíienciapculua ; Calueuna hcaliy . Cat-rcay. Cut-rcuy . Mallicuy, Mis^qnichicuy ; Malliy/Mallicuy

Mallichij', Maliicacliiy I Mishquilla

I Mis'iuilia. [Sn malla!

I Añallati! Mishquilla! Anau!

SftUtuinu Ssutui ni la

AN.

Maganacuy

Guia, Pushay, Reguecheg

Pushay reajue^hí

TacMha Huchea rumi

Capulí

Huarcuy

Gueinsacog

Guemsay

Huayta corona

Micuyta-allichay

Guitarra

Charango

Guitarrero, Charanguero

Sacsapan-inicuyhun

Shincay, Machay

Sacsa niicog, Machacog

Curuyassga

( 'uruchacussga

Cuín

Yarapa curun

Nina-curu

Shongota caneg curu

Yu riman curuca na

Curucuna gagchin

Missquiciú

MalUu'Cuy

Mallaycachí

Missquina

Missque|í

¡Misoquillanmí!

Shutuy shutuylla

ATM.

233

Jaccosiña Irpiri

Yrpaña

Ccala

Guindasa

Jaichijaña

Ce ha mj asir i

Ccharjasiña

Panccar pachu

Mancea phayaña

Charanga

Jis/vca charango

Charanga jattiri

Si sj asina

Uní ata

Sisjasirí

Ceíúna líikco

L¿ikcf)rata

Lakeo

Toñeco lakeo

Nina nina

Chuyma lakeo

Unstir lakeo

Asnusccuru

Mankcaña

Mallttaña

Mallttayaña

Malliña

Mojsa

Cuna suma!

Sututa

886

GAST.

1 Guerrear v.

2 Guia conductor

3 Guiar

4 Guijarro n.

5 Guinda capulí

6 Guindar colgar

7 Guiñador-ti,

8 Guiñar v.

9 Guirnalda de flores

10 Guisar v.

11 Guitarra n,

12 Guitarrillo

13 Guitarrista

14 Gula en comida n.

15 ,, en bebida

16 Guloso— a,

17 Gusanera n.

18 Gusaniento— a,

19 Gusano n.

20 del maíz

21 lucerníi [ciencia,

22 ,, roedor de la con'

23 Gusanos aparecer r. 24. ,, roer los v,

25 Gustar v.

26 probar v.

27 Aacer probar

28 Gusto sentido del—

29 Gustoso— a, fl^//.

30 qué agradable!

31 Gutiforme ac/j.

GÜZ.

Auccanaciiy, Maccanacny Pusak, Ñanta ricuchik,Ñanta-

recsichiA:. Pusay, Rictichiy, Reksichiy Chhila-nimi Capulí Huarcuy

Qquemsift-, Chimllik Qquemsiy, Chimlliy Ttica-piílu

Micjuy-allichay, AUin-huay- Guitarra [k*uy

Charango

Guitarrero, Charanguero Sacsapacuy-hucha Maohay, Machapacuy -hucha Sacsapu, Machapu Curu-curu, Curuscca Curuyascca, Cunisapa Curu

Hutuscuru

Ninacuru, Pinchicuru Soncco sucsicuiv caru Curuyay Sucsiy

Miskquichicpy, Machhicav Malliy

Mallichiy, MachhiUicuy Miskquichicuy Miskqui

Miskquillaña! Cusa! Suttuy-suttuylla

ATAC.

Auccanacuy. HuaÜochtiaciT, Púsacc, Pasaccnín, Ñaapi-

pucc, Ñan-Jeccsíchíecc. Púsay, Ñaupay, Rax;idtÍT Tacsa ruini, CcoUota mmi Capulí, Rindas Huarcuy, Huanmrccoy Ccemt'hipayacocc Ccemchiy. SiñaschaT Huailapillu AUichay, Micui allichaT Charango Charangucha Charanguero

Sacsapacuy (bP*^'

Machay. Sincav, Lhimpat-

Llumpai niicuccr D uptao.

Urucuna, Achca um, Urv»^

Urnsapa

Urú

Utuscaru

Nina um

Co.icieaciap unin

Urucuna ricuriy

Cachcay, CucKcuy

Mallicuy

Malliy, Malltcuy

Malliy* MaUirccachiy

Misquichicuí

Misquilla. Upianalla t^

Añallau! MisquillaLAnan X<r

Sutui-hina, Sutui-jinalla

JTSN.

1 Ma-hanacuy»Htiañuchi

2 Puí?sn.Puasaiiin,Ñaupapu-

nin, Lisichinin.

3 Pussay, Ñaupay, Lísichiy 4- Tacssa lunii, Húlluta lunii

5 Rindas, Guindas

6 Hiialcay, Hualraluy

7 Himllapacu

8 Hinillapay, Sifiascliay

9 Huaita corona

10 Allichay, Micui alliclmy

11 Charango 12

l.'l Ciía fanguero

14 Actica-niicuy, Sacsapacuy

15 Shincay, Yap upiay

16 Yap-úpia, Yap-micit

17 Achca c jIu. Culnsa;)a IS Culiisapa

10 Cnlti

SO ütu.shcuru

n Ilinc'.npala, Nina cuiu

> > Concienciap cuín a

i3 Culacuna licaliy

J4- Cat-rcay. Cut-rcuy

?5 Mallicuy, Mis^quichicuy

Í6 Malliy, Mallicuy

J7 Mallichiy, Mallicachiy

>8 Mishíjuilla

tO Mis'iuilla. [Sunialla!

KO Añallan!MÍ9hqtiilIa! Añaul

ti Scsutuinu Ssutui nila

Maganacuy

Guia, Pusliay, Reguecheg

Pushay regueohí

Tacsha Huchea nimi

Capuli

Huarcuy

Guemsacog

Guemsay

Huayta corona

Micuyta-all¡chn3'

Guitarra

Charango

Guitarrero, Charanguero

Sacsapan-niicuyhun

Shincaj', Machay

Sacsa niicog, Machacog

Curuyassga

(-uruchacusHga

Curu

Varapa curun

Nina-curu

Shongota caneg curu

Vuriniun curucuua

Curucuna gagchin

Missquiclií

Malla3xuy

Míillaycachí

Missquina

Missque^

¡Miso(iu»llanmíI

Shutuy shutnylla

ATM.

Jaccosiña Irpiri

Yrpaña

Ccala

Guindasa

Jaichijaña

Cchanijasiri

Ccharjasiña

Faneca r pachu

Manccfa phayaña

Charanga

Jis/rca charango

Charanga jattiri

Sisjasiña

Umata

Sisjasirí

Cciiina lakco

Lakcorata

Lakco

Toñeco lakco

Nina nina

Chuyma lakco

Unstir lakco

Asnusceuru

Mankcaña

Mallttaña

Mallttayaña

Malliña

Mojsa

Cuna suma!

Su tutu

233

287

CAST.

CÜZ.

AYAC.

-H-

1

2

3

4

5

(5

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

1:4

25

26

27

28

29

¡Hah! nabas

Ah! ínter i. 11 verdes tostadas ,, cocidas HaD6r verbo auxiliar acaecer, hallarse ,, poseer, tener ,, ¡Ai al haya!

Haoichuela /í. Hábil adi. Habilidad n- Habitación

Habitador— a, habitante Habitar v.

Hábito vestido n.

Habitual adj. Habituar v. Habituarse Habla n. Habladoz^a, adj.

,, de cosas inútiles

Hablar v.

demasiado hacer

rogando^ pidiendo mutuamente replicar, refuniuaar tener ganas de

llá!

Habafí

CcoUa habas

Habas-haiiiA-'a

Piíuspu

Cay

Cay

Capuyniok-cav

I mapas cacucliun!

Tarluii. Cliui

Yuyayniok. Umnvok

Yuy a yniok-cay , L' mayok cay

Huasi, Ti«na

Tiak, Causak

Tiay , Causay

P pac lia

Yacliaymanasccallaña

Yachayniaiiac'hiy

Yachayiuanacuy

Kiiiiay, Si mi

Kimak. Rimay-sapa

Hapllak, Hapllaycacbak, Van-

Riinay (ccan- rímak.

Rimaycacbay

Riniachiy, Rimarichiy

Rimapayay

Rinianacuy

Rimapaciiy, Cuti^acuy

Rimanayay

Ah! Aiay:

CcabaH

llullu ccabas, Huicco

Ccabas hamca

Yanuscca. Ccaba<4 l*aspa

Cay

Cay, Carccoy

Capuy

Imapiscachun!

I*urutu, Vainilla

Yachacc, Yuyaynivocc. i'xait

Yuyai, rma ' ' ' (yocr.

Huasi, Chuc-Ua, Estancia

Yachacc, Cace, Caravacc

Yachay, Yachacuy. Cacny

Pacha, Cintro, Huali

PasaccUa. Sapa cu tilla

Yachacachiy , Yacbacajncoicbnr

Yachacay, Yachacaircoy

Riniai. Rimainin. Kimaxcac

Riniaisapa. Chachila, Rimacc-

Huaya parla ÍV"^

Rimay, Rimarccoy

Ancha rimay

Rimachiy

Ruegacuy. Mañaeny

Rimanacuy

Rjmapacuy, Cutipacirr

Rimay munay

J

JÜJf.

AN.

ATM

837

-í^_

-►i-

1 Ja! Olí!

¡Ah!

2 Haliuass

Habas

'J Llullti hahuass

Llullu habas

4- Hancassa hahuass

Ancash^a habas

5 Piisspu, Hahuass vanussa

Pusspu

í; Cav

Cay

7 Cáj, Cájcav

Cacuy

S Capuy

Capuvojí

0 Imapis caciichun!

¡Iniapis cacuchun!

J Llanta, Llullu yunya

Purutu

1 Yat-ra. Yainiyíi. Uma^-u

Allí huiuayog

2 Yaini, Tina

Allí humacay

} Hiiasi, Chuclla, Estancia

Huahí, Tacuna

t Yat-racu, 0*1, Pasalla

Tact)>? runa

» Yat-ray, Yat-rac-iiv-, Cay » I*acha,'Mudana. T-rulíicu-

Tacuy

Llachapa

' I'as«lla,ChaicuscaUa (na.

Imaj'-cutipis

t Vat-racachiy

Yachacay

' Vat-racaj', Yat-racaculuy

Yachacacuy

I^íniai.Lmiainin.LimaKsah

Rimana

I^iniaisaua, Alabancero,

Hablador

Chauchillo (LimA pacha.

Llutanta TÍmacofr

I^iniay, Liniaíiy

Kimaciiy

Achcacta limay

Allapa riniíicog

I^imachiy, Linialicluy

Ri machi

\íañstcvky, Balicuy

Rimapaycapuy

Limanacuy

Rimanacuyay

Kimapacuy, Cutipacuy

C ut i])anacuy ay

X^iiiianav

Rimana naii

Jay. Chhoy, etc.

Jauasa

Cchojña jauasa

Jauasjanippi

jauas phuspu

Utjaña

J leca tan a

Utjaña

;Butu ualantesl

Ccocca

Chani yatiri

Chani ratina

Uta

Utjiri

Utjaña

Tata isi

Yattata

Yattaña

Yattasiña

Aru

Arusiri

Parliri

Parlaña

Ancha parliri

Parlayaña

Xlaisiña

Parlatasiña

Chuchasiña

Parlasín munaña

60

238

CAST.

1 Hablar obligará—

2 hacer con muña

3 ,, por otro

4 ,, mal de otro

5 ser de poco— entre dientes

7 ,, en ausencia

8 claro

9 ,, conñtso

10 ,, murmurando

11 ,, en secreto

12 Hablillas

13 Hacedero— a,

14 Hacedor Supremo

15 Hacedor n.

16 Hacendado— a, n.

17 Hacendera ».

18 Hacendoso— a, adj,

19 Hacer formar una cosa

20 ,, producir

21 formar concepto

22 co/i descuido

23 Í5-/0

24 ca/or

25 ,, un día

26 wn año

27 ,, í/e continuo

28 mandar

29 ,, aparentar

30 /eña

cuz.

Riniari/hiy Rmarccacliiy Rimaycapuy R¡nia.-U3'

PaktisUíi riña': Thutupacuy Qquepanchay Suttin-rima^' Arhui-arhui-rimn3' Sipsiyca'v4»ay IJpalíalla-rimay Rim.'13'cuiia. SimLnina. Sipsi Riiranalla (c^iyjuna.

Pacha caniak-Dios Camak, Rurak

CaqqMcvoV, Allpayo'v, Es tan - ciayoír, Hac jnd'iyok.Cu.'aca. Faina. Min'v'a

Rura'iik, Llani.VcaoA'. Chu- Ruray (raviik.

Camay IJnanchay

Hahuan-u'jun-riira v Ciiiriy Ruphan

Hiic opunirliauñam Hur liuatariam Ruraycac!iay Rurachiy Rurak-tiicuy Llanttav

AYAC.

Caccllata rímachS'

Rimar'ichíy

Riniapuy. Rimaycapay

If u a s a ri may » C a in jycac^ a-

chÍ3'. Pisi riinacc. Asclialla rímacr Ccepampi riiiiay, H a:«sanipirr Rimanacuv [mau

Imane aceta ri:na\- Tu tay aceta rimiy Huasa rimay, Pcn-^ay Upallalla riiiiny RiTiiaicunu Ruranalla Pacha-cania?c Rorac?. Cnanchac* Api, Ha.Mcndayocc. AIIpaTnc*"

Min a

Ruracucc Huaccaíchacuc:r

Ruray. Rurarccoy

Paccarichiy

Unanchay

Ruracc tacuy

Chiriy, ChiricuY

Rupay. Acachay

Huc ptinchaupr niray

Huatantin rararcoov

Rurapavay, RaraicachacvT

Rurachiy

Ruracc t ucuy (checrtay-

Yantay, Yanta ruray. Cvlfai

J

JUH.

1 Cállacta Umachíy

2 Lfimaleachiy, Huillacachiy

3 Lrimapuy, Limaycapuy

•^ Huassa Hmay, Cutnuyca- chiy. Alman taca^'.

5 Pishi lima, Asslla luna

6 Hipant-ru limay, Huassa-

7 Limapacuy (limay. S S-5U tilla limay

9 Alhui-alhui limay

10 Huassa limay, Jamuyay

1 1 Upallap limay

12 l.imaicuna, Jamuysicutia

13 Lulapasslla, Lulanalla 14- Pacha licalichi Dios

15 Lula, Cama, Licalichi

16 Ricu. Uacindayu, Allpa-

sapa.

1 7 Faina, Mincay

1 H Lulacu, T-rulacu

29 Lulay Lulaluy, NAluy

20 Camay

21 Unanchay

22 Mana allinta lulay 33 Alalay, Alalacuy

2+ Lupay. Acachay, Acacha-

23 Juc muy un lulay (cuy. 23 Huatañtin lulay

27 Lulapay,Lulaicat-rá3',Lu-

28 Lulachiy [lanyai. -29 Lula tücuy. Yapta ICilay 30 Huáchay/Yamtacta lúlay

AN

Che'jaycagta ri machí Manahuan rimaycachí Kimaycapuy Huashan rimay

Huallca rimay

Guepanchu rimag

Quirun rurinchu rimag

Claro rimay

Arhui pichucar rimay

Agllir rimay

Pacay Ha pa rimay

Rimay anancuna

Kuraualla

Pacha camag-Diüs

Ruracog

Ha-'iendayog

Fayna, Minea

Kuracog

Ruraycuy

Camay

Yarpayniquihuan huachay

Hahuan ucj'un ruray

Alalau, Chirin

Aehachan

Juc junagllarau

juc huatallarau

Ruracachay

Rurachí

Rurag tucuy

Yantacaniuv

ATK

Arsuyaña

Pantiayasin arsuyaña Maynitac parlirí Maynit chuchada

Chuchafia

Amutjam jukca parliri

Jayancanqulrít parliri

Ccanac arusiña

Pantjasit arusiña

Toqnuesis parlaña

Kcachat parlaña

Lurañjama

Diosa auqui, Taqquc lurírí

Luriri

Estanciani

Cchaca achu

Y'anasita

Kcapa

Ma cuns luraña

Achuyaña

Ppeqquepi luriri

Inac luraña

Ttayaña

Umppiña

Mayur luraña

Ma mar lupaña

Sapa culi luraña

Lu rayana

Lurayañjama

Lau cchiaña

GA8t.

1 Hacer panes

2 á porña

3 ,, á prisa

4 ,, chicha

o ,, voJvcr á

6 ,, casa, construir

7 ,, repetida vez H ,, con da Ice

9 ,, cosquillas

10 ,, trabajar de noche

11 ,, saber

12 ,, puchero

13 Hacerse

14 ,, el sordo

15 ,, r/co

16 e/ r/co

17 ,, pobre

18 ,, el pobre

19 ,, e/ í/i/e sa6tf

20 ,, v/e/o, envejecer

21 Hacerse r/e/a

22 Hacia prep,

23 (/<5/j(fe ras?

24 ,j aquel lugar voy

25 Hacina

•26 Hacinador af//.

27 Hacinar amontonar

28 Hacino— a, mezquino

29 Hacha /?.

30 ,, Partesana

31 Hacheado— a, p.

CXTZ.

Masay

Llallinacuy

Utccay

Accay

Huacmanta-ruray

Huasichay, Huasita ruray

Cutipay, Hinay-canay

Miskquiyachiy

CuUachiy

Tutapachiv

Huillay

Ttimputa-ruray

Tucupuy, Riiracuy

Upa-tucuy, Roktto-tuciu*

Ccapaccyay

CcapaK-tucu_v

Huac-chayay

Huac-cha-tucuy

Yachak-tucuy

Machuyay

Payayay, Payayapu3'

...ñek, ...ñeknian af.

Mayflekman-rinqui

ChaccayñeÁman-rini Carina,' A rcu Carma/r, Kqucpift, Xrvyxk Carma\', Ccoto^*, Arciiy Michhá, Chiii-k'utu Hacha, A3TÍ. Cbonipi Hiianian-champi Chlicktascca

ATAC.

Masaray, Masaracur

Llallinacuy

Utccay, Utccariy

Accay, Accncuy

Cutipay

HuaBÍ niray

Cutipay, \f osoccmanta inraj

Misquij-achiv

Chicuchay, ChictichaTrcoT

Tutap Uamcachiy

Hinllay, Yachachiy

Puchero ruray

Ruracuy. RurarccficoT

l/'patucu)% UpatticUfxíc*>y

Apuyay, Apuyacurcc<»T*

Apu tucuy

Huac-chayay. H uac-chaj.-:!-

Muac chayacc tucny (ccin.

Yachacc tucuy

Machuyay, MachiiyacmttMj

Pa\'aya3', l*ayavactírcr«>y

...man. ta ail

Maiinan rínqui? Maüke<xiii&c -

rinqui? Malta rinqui? Huacman huacneccman rini Piniascca, Arcuacca Piruacc, Arcuoc Pirhuay, Arcuy Micha, Macclfa Ccacha, Checct acuna Ccacha Chccctaaocn. Llaci*1Ini*ixa

JVR.

1 Masárav. Masaracny

2 Llallinacay

3 Amsay, Camassyay

4 Afi»uacuy Asualuy

5 Cutipay

6 iiuasichay

7 Cutipa^s Mussnpita lulay

8 Mishquic'hiy

9 Chiquichay, Chiquichaluy LO Tutap lulachiy. Tutanchá- Ll Htiillay, Yat-rachiy (chiy.

12 Micuyta yanay. Puche-

1 3 L ulac uy , Lv 1 aculuy (rucu y .

14 l'patucuy, Upatuculay !5 lUaijuñáluy

:6 Rico túcuy. kicoyay

7 Huac chayay, H...chaluy

H Hunc cliatiicuy

9 Vat-ratucuy

10 Au:^uisliyay,Aui|iiishyaluy *l Cluicuasrtyay, Chacuass-

12 ...man, ta, af. [yaluy.

13 M ai man linqui? Álaini-

man linqui?MaitaUnqiii ? ^4 Hiiicman ó huicta licá !5 A leu, Alcus^a •6 Alcúca.Asstáca 17 Alcuy, pilhuay IH Mil-ra, Mit-racu fl> Hacha ó Jacha \0 Jacha [arma) 1 HuáchaHsa, Ciichussa

AS.

Tan tata ruray

Llallinacuipa ruray

Utcalla ruray

Asuata rurav

Cuticahf

Huaji ruray

Cutipay, Achcacuti ruray

Missquircachí

Chicuchay

Pa|2:asspa arichí

Huillay

Puchefuta ruray

Upayapacuy

U paya y

Kicuyacuy

Kicug^tucuy

Huacchatuco^

Huacchatucuy

Yachag tucuy

Rucuyacu}'

Chac'uan tucog

...man, ...tá a/.'

¿Maymanta ayhuanqui?

Tagaymantam ayhua

Piruassga

Piniacheg

Ootoy

Miclia-micha

Jacha

Champí

Chcgtassga

ATM.

Ttantaluraña

Ma pit luraña

Maqque lurafta

Kcusachafia

Lursuña, Catuña

Uasitat lurata

Sapa cutí luraña

Miskquichaña

Ccachill lurada

Arumat lurayaña

Yatiyafta

Phutiyaña

Lurasiña

Occar lurasiña

Camiriptaña

Camirjan uñjayasiña

Jan cunani

Jan cunamjam uñjay asina

Yatirjam uftjayasiñn

Achachimuctaña

Auihnuotasiña

Cama

Caucjamarus sarta

Ccurjam sartua

Chhajua

Chhajuiri

ChhajuaAa

Liquicliiri

Jacha

Maccana

Ppatsuta

MO

OAST.

1 Hachear v.

2 Hachero leMáor

3 Halagado--a, p.

4- Halagador— a, a^/.

5 Halagar v.

6 Halcón n.

7 Halda

8 Hálito

9 Hallado— a, p. 10 Hallador— a, adj. n Hallar

12 Hallarse presente

13 Hallazgo Jo que se de

14 Hambre n.

15 tener v. If) tengo

17 ,, í/e/7es hambre

18 ,, í/ene hambre

19 Hambriento— a,

20 Haragán— a, w.

21 Haraganear

22 Harapo

23 Haraposo— a,

24 Harina n.

2") ,, de qttinim

26 de cañahua

27 ,, córner^

28 ,, desleída

21) Harinoso— a,

30 Harnero n.

31 Harón— a, perezoso

32 Hartado— a, p.

GÜZ.

Chhektay

Chhe¿ta^

Huaylluscca

Huaylluk

Huaylluy, Huaylluycuy

Huaman

Mikllay

Samay

Ta.-iscca

Tarik

Tariy

Ca3'pi-cav, Chaypi-cay. Cha-

Ñahuin, iTtinca (ccaypi-cay,

Yarccay

Yarccachicuy

Yarccachicuni, Yarccahuan

Yarccachicunqui, Yarccasun-

Yarccachicun, Yarccan [qui.

Yart'cascca

Q(iuellaycachak

Qquellavcachav

Thanta'

Thanta-ppacha, SaAsa, Rata-

Hak'u [pa.

Accallpu

Ccañihua-haA-'u

M ucmuy

l'pití\

HaA'u

Suysuna

Sampa-qquclla

Saí'sasc'Cti

▲TAC.

Checctay, Llaccllav

Cheectaco. Llaccilácc

Huayllusoca

Huayllucc

Huaylluy, HuayUipaj

Anca

Mellccai

Sámai

Tariscca, Tarirocoscca

Tarccc

Tariy, Tarerccoy

Cay,'Chaipi cav. TaricüT

Ña huincha

Yartxrau Micunarai

Yarccanayachicuy. Varocat

Yarccahuan, Vafccarecohflas

Yarccasunq u ichu ?

Yarccarccon

Yarccascca, M icuinianta ea

Ccella

Ccellacuy

La tapa, Lliqui^x-a

,, La tapa-pacha Cuta. Acu. Machca Quinuamauta harina Acu, Machca Micuy, Acuy U piaña Machcasapa

Accecha, Accechaca. Suism» Ccella. Mana ruray oiucacc Sacsachiücca. SacáuKxa

jvir.

Hüachay, Iluaclialny

Huacha. Llalla

Cuyapassa. Huaillipa'^sa

Cuyapacti, Huailln

Huayllipay

Haatnnn

M'llh:ii, S.iLM

Jámai

Talissa

Tali

Taliy. Taliluy

Cay, Chait-ru-cayray

Ñahuinchai

Micunai, Micanaí

Micanay, Mícanacuy

Micanatnan Micanaíaman

¿Micanassunr|uichun?

Micananmi

Micunassa, Micnipi-cai

Hilla

Ilillanacuy

Latass, Lat-ryassa

LatasHyassa Mat rea, Jariná Qiiinna arma Mat-rca

Acuy, (Machca pato) Masa tí) Mat-rcasapa Ajicha, Ajichacu, Ssuissu Hilla, Im'pácnn Mat-raicussa

Air.

Che;?tay

Che^ta^

Ciiyasüpra

Cuyaco^f

Cuyay

Iluaman

Mellí^aN'

Jamayiunchic

Tarissjí:.!

Tarico^

Tail

Caypi cay

Nahuinchay

Mallagfay

Mallagacuy

Mallaí^anií

Malla>?anqui?

M allanan

Malla^ap

ÍTiiela

Guelaiiay

Katasssina

KatasH

Machca

Qiiinua machca

Cañihiía machca

Machcata miciiy

rpita

Macheasapa

Agchina-agchina

(t líela mana rnracuy

Sacsliasga

ATM.

Ppatsuila

Ppatsuri

Kcayachaña

Kcayachiri

Kca3'achaña

Paca

Llintta

Samaiia

Jikcatata

Jikcatírí

Jikcataña

Acancafla

Nayrachaña

Autjitu

Mankcata autijafía

Mankcata autijitu

Mankcata auijtamti

Mankcata aujt i

Autijata

Jaira

Ja ira sin a

Thanta

Thanthalli

Jaccu

Accallpu

Acii jaren

Acu

Tm achata jaccu

Jacciiqui

Susuña

Jaira

Sicttata

240

Ul CAST.

1 Hartar v.

2 Hartarse

3 Hartaigo i. 4. Harto-^, p-

5 Harto adh

6 Hasta adv.

7 Roma \oy

8

tti molestas

9 donde?

10 ,, ese /u;§^ar

11 morir

12 Hastío /I.

13 Hataca cucharon de palo

14. Hatero— a, pastor

15 Hato

16 Haya árbol

17 Hayo coca

18 ,, ceniza para el

19 Hac

20 cara de tela

21 aquí, allí

22 üémeaqoi

23 Hebra de hilo n.

24 Hebroso— a, adj.

25 Heohicero— a, /?.

26 Hechixado— a, p.yaíij,

27 Heohiiar v.

CÜZ.

Sacsachiy Sacaapuy, Sacsav Huanfc'arayay, Ttini-ttini SacciaHCca

Aclica

...cama nf. Komacama-richcani Campas-ph tñachicun '\m

Maycanm?

Chaycama

Huañtinacama

Amiv

HuisUa

MichiA

Michina, Hippiña

Huillca

Coca, Acullina. Pie cha

Lliptta

Arcu, Carma, Rucupn, Chipa,

Uya (Huinay. Markcaj',

Cayccá, Cay-ari, Chay?i,

Caymi-cani [Chay-'ari

Kcaytu

Hank'u-sapa

Layccascca, Umu. Huavícan-

ffuioJr, ChayachÍQu/r. Layccascca, Cauchusira, Cha

yachiscca, Kenchas^a. Lav<cay, Umuy. l*mu c h i y

CÍhavachiv. Cauchuy.

ATAC.

Sacsa •.•!i i v , Sacsay ca rocaduj Sacsav. Sacsa^-cüy Chanín micuscca ~ Sacsascca, Cluinin inie«sc«L

Chanin upiaseca. Achca, Nanacc ...cama. ...pas af. Romacama richcani Cea m pas pifí achicu nqut,Cc3LB>

Hapas piñachicunqui. Maicama? Chaicama Huañunacama Millai. Millaeui, Ami Huialla Michiec Hatos Sacha

C()ca, Acuna Llipta,Tocra Apti, Aptilla I 'y aii

Caicca! Caiccaya! Caipim cai'hcani Hnc tipi Ancusapa Laicca, ChcKcai'c, Mosúoc

1

Laiccascca. Hanipiacca

La¡ccay,Choccay. Rnray.M* «iav.

JJTM

1 M n t -ra ycach iy

*2 M a tfíi ycuv, ^I at raciiycuy

3 T-»'ilai-t-rilai-niirU8íía

4 M u-raíciissa, T.ranin-mí-

c is^a. Traniíi tipia s.4a.

5 A?hci, Yap, Chiap ^ ...-ram i, ...pis af. 7 R Smi'aina lie

S H=iinpÍ8— piftachirunqui, Hamllapis-piñachicuníjui

9 Maicama? LO Chdicama 1 1 Huañunacatna l-f Amiliii, Millacui 13 Hulla, Hnishla

4r Michi, Michipacn

5 Michina pasto, Int-ra

6 Haya, jat-ra

7 Cora. T rat-rana

H Dipta. T-rat-ranapa 9 Apti, Asslla, Malatlla

0 Cáran

1 Caí, Cai ari, Chay-ari ¿ Caiha cait-rn caica

3 fwc tipi. Juccaitu

I Ancusapa

> Músia, Sua Layha

S I^aibassa Brujas«a

La^'har. T-raicn-

r M uaiay, rhiv.

Sacshay Sac'shacuy Allapa micus8ga Sacshasíra

Achca

...cama a/J

RoTiia cama ayhuá

Imai yaj^ta gampis pi n aca-

chitiqai. ¿Imayyagta? Chay cama Huañufij^anyag; Melaiiay HuissHa Michicoía: Michicuna Jncha

Cuca. Acuna Isrn, IJipta Iluancn Uyan Cay-cá Cavmí-canf Caytu Cay tu Hapa Huagaiiquiog

Huaganquissjifa Hnaí?anchf

ATM.

241

Sisttíiña Sisttasiña Sistlasiñjama Alloja

Sisttata ...cama af. Romacama »ará Juman pacha kcapi^'aista

Cíiuquicania

L'ca checcacama

Jiuait cama

Amjasifia

Uisila

Auatirí

Kqucpi

Ali

Coca

Llukcta

Lucu

Ajana

rcajja, Acaja etc.

Aeanctua

Cchaneca

Anctirara

Yatiri

Laiccantata

Laiccantaña

61

CAST.

1 Hechizo n.

2 Hecho— a, p,

3 Heder v,

4 Hediondez n.

5 Hediondo— a, adj.

6 ,, qtié! interj.

7 Helada ».

8

ag-tffl—

9 Helado— a, n. afJJ.yp.

10 Helar v. imp.

11 ,, sobrecojer á uno

12 Helarse ^as mieses

13 Helécho

14 Heliotropo

15 Hembra

16 Hemorrana

17 Hemorroide

18 Henchido-^. p

19 Henchir n.

20 Hender v.

21 Hendible af//.

22 Hendiduia n.

23 Heuidor sobar la masa

24 HeSir r.

25 Herbaje herbazal n.

26 ,, derecho de pastos

27 Herboso

28 Heredad n.

29 Heredar y-

cuz

CcoUpay. Kquíntuj'. Ttiñcay, Kcosñichiy, Kcoymicuy.

Qquencba

Asnay

Asna}'

Asna/r, Cjuncu

Phup: Putún!

Ccasa

ChuUuneu .

(Thpyafhi.

Ccasascca,Cjutuscca,Cjutuchi,

Ccasay

Soncco chiriachiy

Ccasapiiy

Kaqu i-raqui

Rauraymana

China

Usputay, Yahuar onccoy

Occoti onccoy (Hunttachiscca.

Hunttascca, L1inippascca«

Hunttachiy, LUnippachiy

Rakracliiy,' Chhektay, P'hata- chiy, Cjallay.

Rakrachinalla, Chhektatia

Rakra

Ccaccok

Ccaccoy

Huaylla, Kcachupata

Herbaje

Huaylla, Kcachu-kcachu

A lipa, Chacra, Estancia [ycín'.

Hercda^'.Huañukpa-rantinva-

ATAC.

Brujería

Rurascca Asnay Asnacc, Asnal

Puf! Pofl Ataiatau!

Ccasa

Ceasascea yacu. Chin raen

Chiriseca. Ccasascca Ccasay. Chirihaan dii^PTar C liirirccoscc2L, Vah oar ctírr- Ccasarccoy [ccit.

Raqui- raqui. Helécho Borracca» China

Yahuar ónccoi, Vahnarii ais- Almorranas {rb«T Hunta9i*ca. Fant|aisccn Huntachiy, Llimpay. Hminar Raccrachiy. SnccrarccaekiT

RaccrachiiiaUa Kaccra, Raccranoca Ccat*c'(x:c. Chapuce Ccaccoy .Ccacronacoy. ClapaT Huayllu, Pastopampa Pasto manta pa^at (ecan. Ci-orasapa, Champa. Ccíua- AHpa. Chacra' EstAncñ Hereda V

Brujería. Niiiiap maquin

I Kulassa \ Aañnay f Assna. Assnai

* ü

5 Pufl Pírf! Atntan!

' Hasa

t HafUissa yacu, Alala jacu,

Chiclanculus8a-yacú. í HasaMA, AlalasHa I HaAay. Alalaipi capwt-ni- Yahuar alalalui [luy.

\ Micui hasaluv \ Helécho

Borrajas . T-rina

\ Vahuar-ishyai, Y...jttny

Almorranas r Juntaba. Juntachissa

Juntachiy. Huinay

i'alpuy, Lalachiy, Assa- rh:y.

LalHchipasslla

I^ala. Lalassa

Ha-hu, Chapa

Ha-liuy.Ha-lmlm'.Cháptiy

Híhaa-hthi3a« Moya

Herbaje pagai (Champa.

Hihuasapa, Híhue hihua,

Allpa, T-rAcla, Istáncia

Hereda V

Air.

HuBganchlfuy

Kurassga

Asliyay

Ashyana

AshVag

¡Puf puf!

Gajassga

Gajassga yacu

Gajassquissga

líajay

Shongota chiriacht

Gajapassga niurunu

Kaqui-ra(jui

Kauraj'iiian huavta

China

Yahuar on^oy, Guessia

Almorrana

Punquissga

Pun(|uí

Kngraycu}'

Kagrachinalla

Kagra

Gagog

Gagoy

Pasto

Pasto chanintn pagachin

Quichu, Champa

Estancia

Heredacuv

ATK.

342

Laiccasita

Lurata

Thujsaña

Thujsata

Thujsa

Cuna!

Juiphi

Ccunu unía

Juiphita

Juiphiña

Thac qqucparasiña

Juiphírata

Airu

Ccachu

Eliutropu

Uila apata

Cchinacchupu

Phoccata

Phoccafia

Torocco

Kcaptaña

Kcaptañjama

Ñutt puchuyiri

Ñuntt puchuyafia

Ccora pampa

Uyun mankcata

Ccorachíita

jiuirin cunanacaps oat usina

Jiuirín cunanacaps catusiri

243

CAST.

1 Heredero— a, «.

2 Hereje

3 Herejías hablar •^ Herencia n.

5 Herida c Herido— a,

7 Herir v.

8 Herirte

9 Hermafrodita

10 Hermanable ad¡.

11 Hermana á h^

12 ¿iZ/jV

13 Hermano á h'^

14 ú la M

13 Hermano3 g-emslos

16 H^rmosaaior— a, ad/.

17 Hermosear v.

18 hucí:r

19 Hermosearse

20 Hermoso

21 Hermosura

22 Herraje

23 Herrar

21- Hsrrero n,

25 Herrumbre

20 Hervidero {migas.

27 de gusanos, hov

28 Hervir v.

29 hacer

30 comenzar v. imp.

Heredero, Huañukpa rantiii Hereje

Heregia rimay

Herencia

K'iri

K'irichascca

K'irichay

K'irichacuy

Maklla

Masiclianalla

Ñaña

Tura

Huaiik

Pana

Ttira, Illa.Ahaalla, Huisppa

Sumakyachik

Sumakyay

Suniakvachiy

Sutil aykacuy

Sumak

SuiTiak-ca^'

Herraje

Herrajechiy

Herrero

Acaquipa

Ttinipuk

Curu-huiiyay, Sisi-huuyay

Ttiiiipny, CÍiliallchay

Ttimpuchiy, Chhallchachiy

Ttinipunayay, Chhallchaniuy

AT&C.

Heredero

Dios))a yachachisccanta mr-

na iñiy munact*. Herejías rimay. Patita riiot Herencia Quiri, Qniriscca Quiríscca, Daftascca Quirichay. Tucsiy Q richacur'x»oy .' Quinc!i».it Macclla

Masanchanalla, Masaocfar- Ñaña [ccachinata-

Turi Huaucce Iȇni

Ahua nacccc Sumaocy ach icucc SumaccyachÍ3*

Suniaccyacuy, Sainaanra

ccoy. * Icitt.

Sutnacc. Sumactxha. C»*- Su mace cai Herracces Herrachiy Hierro tácacc Pierrop acau P(>ccpoccyB*x, TímpuGc Uru timpui, Simpui Timpuy. TimpurccoT Timpuüúiy. TimpurécjirhiY Pullpulyay

1 Heredero

2 Diospa— yat rachissanta—

mana criy muña. .

3 Herejías litnay, Panta li-

4 Herencia (may.

5 Daflassa Jiridansa

6 Heridassa, Daftassa

7 Tncaiy, Dañay

8 Tucsiculny. Dañaculu}*

9 T-rina>s, Marecon

LO MasanchapaasUa^ Masan-

1 1 Ñafla [c'hacliinalla.

12 Tuli

L3 Huahui L4 Páni

5 Ahuncha. Mellizo

6 Sumayachicn, Tuqtiichicu

7 Sumayachiy, Tu(^ttichiy X Tuquiyachíy S SamftvacuIt]y,Tu<:^iiiyaltiy.

AHichara?uluy.

0 Suma, HuniaUa.' Toquilla

1 S íma. Taquilla cay '¿ Herraje

3 Herrachiy

4- Herrero, Fierro taca

5 Pícrrop hanlan

S Timpu, Timpuipa-tímpui

7 Cnlu tinipui. Tirapni

K T mpuy. Timpjluy

> Tímpnchiv. Timpuycachiy

> I*u!lpunyáy. PuUputiay '.

AT.

ATK.

MS

Heredero

Auquina sntip apcata

Hereje

Jan Diosara uilttiri

Hereji ata riman

Diosataqui aruaiña

Herencia

Jiuirin cunanacaps catuña

Herida

Chhojri

Dañasga

Chhojrichata

Daflay

Chhojríchafia

Dai^acuy

Chojrichasifía

Maglla, Orgochina

Orccochi

Huaguegchanalla Ñaña

Kqtiiphpaqaiyal^atna Cullaca

Turi

Jilata

Huague

jilata

Pañi

CuUacaru

Mellisucuna

Ispala

Shu may achicog

SumiKrhittairi

ShamaK}'ay

Su machi ttaña

Shumagyachí

Sumachittayafta

Shuniagyacuy

Sumachittasifta

Shnmag

Jiuaqui

Shumageay

Jiuaquipini

Herraje

Uyua uisccu

Herray

Uyua uisccufta

Herrero, Gerrero

Uyua uisccuiri

Acaquipan

Saru

Tinipog

Curu snucshun timpun

UaUjtiric^ui Quihisimira Lakco uta

Ti mpuy

Ualljtaña

Tinipuchí

Ualljtayaña

Tinipuv

. Ualljtiri

H4

CÜST.

1 HeZ' «

2 Hidrofobia /i. ^

3 Hidrófobo— a, &clj.

4 Hidropesía '' tt, -

5 Hiél I

6 Hielo

7 ,, acción de helar

8 tiempo rfe—

9 ,, exesivoá'do

10 Hierba n.

11 Hierbatero berh»¡arío

12 Hierro /i. * h

13 Hígado

14 Hi^O (ruto

15 Hiía del padre

16 Hyo c?e/

17 Hijo— a, deiaméBdre

18 ur.iffénito »•

19 ,, mayor

20 ,, menor

21 ó/t/mo

22 huérfano

23 ,, natural fie muier

24 ,, adulterino

25 natural del hombre

26 , , ac/op í / ro r/c /a mujer

27 ,, i/e/ varón

28 ,, unigénito de D/os

29 Hijos pequeños

30 Hilable

OTZ.

Cconcho

AUcco-onccoy

Alcco-onccoyniok

Punquillfcnj-ooocoy

Hayaqque

Chulluncu

Ccasaj'

Ccasay-mitta

Chin. Cjutu, Chirayay

Ccora, Kcac'hu

Maychha

Qquillay

Cucupin, Qquipchan

Higos

Ususi

Churi

Huahua

Saoav.churi, Sapay-huahua

Phihúi

Sullk'a

Chana, Ñuñu-puchu

Huac-chahuahua, HuilUilla

H uaehapacuscca-huahua

Yumascca-churióususi, Casa- dok-churin ó ususin.

Yumascca, Sdltero puraik chu- ri n ó ususin.

Huahuachacuscca

ChurichacuBOca

Diospa Sapay Churi n

Cjullu-huanua

Phuchcanalia

ATAO.

Tallpu, CcoiKho

Rabia onocoi

Rabia onccotnijoGc

PunquUUcui onccoi

Hayaccnin

Ccasa - ' .

Ccasay, Ccasamvy. Ccsl-

thiri tiempo, Ccasa 'mita

Chinan?caíi Llampai cfatrí

vjcora, Icho

Ccoracunahoan hanfiecc

Ccéllai

Ccapsan, Quipchan

Ccej^os

Churi

Huahui. Huahua

Sápai churi n, Sapai huahoaa

Pifaui

Sttllca churin. ^SaUca-hnalnÉa

Ñuñu tucucc, Ñnñu paochoarc

Taitaiiiiacc« Mamannacr

H uachapacuacca-hnahua

Huachapacui

Churipacui

Hue huachacasccan ChuríchacusKcan Diospa sápai churin Acüpa haahuactnui PucncapftsUa

J

jxrv.

i Tallpu. HfSnchn

! Rabia hinhyai

\ Rabia hisavayniyu

^ Sacsapacui ish}*ai

i JayAnin

i Hasa. C'iiclancu

' Haaayr Hasahunn. Lupa-

¡ Asa mita, Asa t\m\rti (lay.

I Chiap alnlacui

I Hihua, Ula. Ussfi

Jat-racunahuaii jampicu

Jiro» Pirro

Hilado

Hi^oft, Ishqui Inncu

ChuH

HaHhui

Japa>ia chulin. Chulla h tía- Yaya (liaiti. Ssúilcachulin, SituIlcahtiA- l^uñu pahtta (htirn. Taitanna. Mamanfia Huat-rapacui huahui HiAhupaciii .'

lihulipacui

H uahnicliacus!9an Ohultchacn^san ]pic>8pa japón chuli ti Ácapa huahuicnnn I"*ufhca|W!<BllA '

AS,

Cfonchu ' *

AlliJ^()-gue?ia

Allj;(o rabias /^anu guesian

Pacha punquicny-guesia

Ha\agn¡n '

Oaja

Gajay ''

Oaia^' tiempo

Chtri, Alalassga

(lOza

Jachahuan jampícog*

Fierro f

Oapsaii, Hígado

Jigiis

Yavampa churin

Chíiri

Huahua

Japallan churin

I^itiui, Ñaupa churi

Shullcachuri •»

Ñunu churi

Huac-cha huahua '

Huachapacussga huahua

Yumassga huahua

Soltempa churin

' Huahuachacuaga Churichacussga Diospa japallan churin Tacsha luiahuacuna I'uclicanalla

ATM. ^ 244

-I

Conchu Anu ufiu Usur anu 'Ph atañe usn Chilloa ' Ccunu luiphi

Tuiphi pacha Ccunu pacha Ccora ' * CcoUiri Yauri

Kquiucha - * . -

Jigusa «tn-'»

Chachan phuchhpa Chachan voccapU rarinin phuchapa MainiAapa vocea Jilir yocca - **

8uUí|air yojca ' '

JisKüuir'yocca \

Uajc-na uaua Uarmin yoccapa jaítata J ateca ui

Chachan tMuapa

Phuehataqui catnsitri Yoccataqui cf»stuMÍta Diosa n maini sapa Vfíccapa ' l'auanaca '

Ccapuñjaina '

245 G48T.

1 Hilaclia

2 Hilador-^

3 Hilar . ,

4 ^, retorciendo

5 *, grueso para sogas

6 Hilo

7 ,, íorcj /o H de pita 9 ,^ arrancar el

10 '/, ^s-rucso

11 ,, á hilo-Uorar

12 Hincapié /ía<^er r.

13 Hincar introducir

14 'a roí/iV/ü

15 /«"?\

17 Hincarse arrodillarse

18 Hinchar í/<? «'''^ "" ^^'"^

19 Hincharte v.

20 Hinchaion "-

21 Hipar V.

22 Hipo n.

23 Hipocresía ^,

24 Hipócrita ['^"«^no.

25 9"« aparenta ser

26 9"<í aparenta ser

27 Hirriente «4/. [saoto.

28 Hisopeado— a, p- ¿9 Hisopear ^ - 30 Hisopo n. ^\ Hispánico— a, «^z-

aü2.

Ttisav-hiiillmalla Phuch ak Phu:h:ay K'antiy Rampíiay. Mismiy

Kcayti

K'aútiscca

Llaüu-pakpakcaytu

Ppitiy

Ratmhu-Zccaytu

Rillpou-hillpuyta huaccay

Rimasccapi-tacyapacuy

Tturpuy

Ccoiiccoriy

Hasppiy Caniv

Cc<)nc(n)ricuy

Phucuv

Puiiquiy, Punquipuy

Punqui

Hikquiy

Hikqui

Iscay -soncco-cay

Iscay-soncco, Paicca soncco

AUiñ-tucuK

Santo-tunuA:

Ttimpuk, Cchalkhak

Chhallascca

Chhallay

Chhallana

Chapetón, España-llaktayoK

ATAC

Hilacha. Ñaña cachea Puchcacc. PuclicaparJc: Puchcay. PiichcarccoT Caupuy, CiupwrccoT H nascapafc-puchcay . Rae *-

puchcay. Ccaita, Huatu. Cucjca Cnupusc^a ccaitu Paccpa ccaitu Ccait-i tipirccoy

Racu ccaitu

Sutuilla sutaccta huaccay

Taquiapacuy, Sarupactt;."

Tucsiy, Tipay. Topcccr

Cconccoray, 'CconccnmcaT

Silluvcuv, Silluy

Caníy. Canirccoy. Cadioy

Cconccorav, Cconcroracat

Huntnchiy, Pucay. rocnnK»»?

Punquicuy. Puitquipaeay

Paiiqui, PuntjuMcca

Ccicc-choy

Ccicc-ahc)

Llullacuy, ...tncuy

Llulla, ...tucucc

AlUn tucucc

Santo tucucc

Timpucc

Chaccchoscca. Maac chr«€S

Máccchiy, Cháccchor

Chaccchocona

Chapetón. Cbapicha

I Ñañu-cnchca, Hilacha i Puchca, Pucbcapacu i Puchcay, PuchcaUíy

Caupuy, Caápuluy

Huascapa puchcay. Tita-

piichcay. Cáitu. Huatu, Cuchca Caupnssa cuchca Papa liuatu. Papa hilo I uchcacta t¡ptilu3' Tita caita. Tita cuchca Ssatuilla-ssutuita-huahay Tatfctia pacay. Jalnpacuy Tucsiy, Tucsilny, Ssatty Han-hulay, Huu-hulacúy Tipshiy, TipHhiluy Canija Caniluy, Cat-nty Hun hulay, Hun hulacoy

Juntachiy, Pucay

Sacsav, Sacsapacuy

Sácsai. Sacsasaa

HicchuY

Hic cliui

Casqui, Tucu

Casquicuy, Taciiy

Allí 11 tucu

Santo tuca

Timpu, Timpuica

Chachupasssi. Machiaoa

Máchij, CfaAchuy

Cháchucuna *

Chapetón, Español

Tic3hí

Puchcag

Puchcay

Caupuy

Racuta puchcay huascapa

Jilo, Huatu

Huatu puciicassga

Pita huatu

Huatuta shutari

Racu huatu

Hillpay-hillpuy huagay

Taquiapacuy

Tucsí, Tipshí

Gongorta, Tipshí

Shilíuycuy

Canicuy

Oongorrícuy

Puncarcachí

Jacacashga

Jacashga

Hicchuy

Hicchu

Ishcay shongo cay

LluUa shongo

Alli tucog

Santo tucog

Timpoe

Chagcnussga

Chagchuy

Chagchuna

Chapetón»

Ttaccasir cchanca

Ccapuri

Ccapuíia

Kcantiña

MiHiniña

Cchanca

Phalaquipata cchaaca

Thuní cchanca

Ttaccaña

Lanccu cchanca

Jan ttaccat jachafta

Kquillpthastña

Kquillthaña

Cconccori Kquillpthaña

Kauichiña

Achujaña

Kquíllpthasiña

Phustataña

Phusuntata

Phusu

Jikquiña

Jikqui

Tullpaña

Tulipa

Tulipa suma jaqque

Tulipa suma chuyma .

Uallaccquiri

Cchallata

Cchallaña

Urna cchallaña

España chacha 42

S46

GABT.

1 Hooioado*-a, p.

2 Hocicar tozar

3 Hocico cerduno o.

4 Hocicudo— a, a4/-

5 Hogar casa A.

6 Hoja de plantas n, T ^% de maíz

8 Hojoto--a,

9 Hola! interj, {ancho.

10 Holgado— a, vestido

11 Holgarse divertirse

12 Holgaiin n.

13 Hoirado--a, p,

14 Hollar V.

15 Hollejo «.

16 Hollin

17 Hombre

18 Hombrear v.

19 Hombro ».

20 Hombruno— a,

21 Homenaje n.

22 Homicicui Hdj. •23 Homogéneo

24 Honda n.

25 Hondaio dar

26 Hondo A^/.

27 Hondón n.

28 Hondonada

29 Honeitídad

30 Hongo

adj.

on.

Oksisoca

0'<siy

Chhutu

Chhutu

Huasi

Raphi

Ppancca

Raphi-sapa

Aha! Yau!

Huaya

Cusiricuy, Pucllaricuy

Qquella, ThallayUa-thallak

TtustuHcca. Saruscca

Ttustuy, Saruy

Ccara

Qquechincha

Ccari, Runa

Ccariycachay, Runaycachay

Riera Ccarincha Yupaychay Runa huañuchiA Chaj'-caklla

Huarak'a

Huarak'av

Ucju

Ppucru

Huaykco

Suma^' causayniok cay

K*allanipa. Cconcha '

ATAC.

Occsiscca, HnntÚKcm

Hustiy, Huntiy

Chuñua

Hocicusapa

Huasi, ChucUa

Rapi, Rapra

Faneca

Rapisapa, Raprasain

Oiga! Ahí Au!

Hua3'a

Cusiricuy, PucUarieoy

Ccella, Purícacc

Saruscca, Sarurccosoca

Saruy ,Samtay,Samtaciu««y

Ccara. Ccarañ

Ccetia

Ccari « Runa

Ccaricacliay, Runacachay.K»

nayay. Honibro Cean hiña Yupaichai Runa huañuoheoc Chai caccUa.Chai ric-discrlis.

Chai castalia. Huaraca

Huaracay. HuaracarrcjT l'cu, Hondo Pucru. Pucutn Huaicco, Pacrvkpncm Alhchacuí, Penccacuí HonjTo

i

JVV.

Cuntissa, HaasquÍMa

Cuntiy. Cuntiluy

Sin ha pilulun

Uocicusapa

Hiiaai, CnucUa

Lapla

Panca, Lus8u

Laplasapa

Oi^a! ja! Au! Aja au!

Huaya

Cushicuy, Ausacat«ray

HiUa. Pulicu

Jalussa, Jalutacussa

Jalayjalu]u3':, Jalataculuv

Halan

Hicia

Cari, Nuna, Huayapa

Nunicat-ray, Carícat-ray,

Huayapatucuy. Hombro

Carina, Huayapa jiña VupaJchai Nuna huañnchi Chailia, Chai quiquillan.

Chai lie cha. Hualaca

Hualacay, Hnalacaluy JL#iili« Jondu Pacía, üclu Uchi-aala

Allichacui, Pin-hacui Paco, Montera

AH.

Piñasga, Ogsissiga

Ogaí

Hucrpa

Huerpasapa, Osicon

Huahi

Rapra

Panga

Kupra sapa

¡Aja!

Anchu lláchapa

Cushictiy, PucHacuy

Guela

Taricassga

Tari

Garan

Guetia

Ollgo runa

Ollgotucog, Runatucog

Hombro, Riera Gullinchi Y u paye hay Runata huanucheg Chayginnlla

Huaraca

H uaracayeushga

Ucru

Pucru

Huaygocuna

Allieacuy, Pengacuy

Gücha tuctu

ATM:

Ceuchin lancatata

Ceuchinjattita

Ceuchin lacapa

Ccuchi lacaní

Uta

Kcojoro

Toñeco lapht

J aecha nayrani

Chhoyl

Lluchtiu

Ceochusiña

Jaira

Taquita

Taquifta

Lippiehi

Kquesima

Chacha

Chachaptan mtmafia

Ccallachi Cutita Ajsarafta Jaqque jinairi Qaipcaquiña

Keoraua

Keorauata

Manqque

Cciiinatoqque

Phujru pampa

Llumpaca chuymaña

Keallampa

8M

M7

CIST.

1 Honra

2 Honrado

3 Honrar ir.

4 ,, hacer

5 Hopo rabo lanudo

6 Hora n.

7 de la muerte

8 Horadable adf\

9 Horadador— a, adj,

10 Horadar v.

11 Horoa n.

12 Horcón palo horquilla

13 Hormiga n.

14 Hormiguear t.

15 ^, abundar

16 Horripilarse v.

17 Horror n.

18 Horrorisar t.

19 Horrorizado— a, p.

20 Horroroso— a, adj,

21 Hospedador— a, ací/.

22 Hospedar v.

23 Hospedarse

24 Hospedería n.

25 Hospital

26 Hostigar v.

27 Hostil adj,

28 Hoy aí/r.

29 ,, mismo

30 Hoya ".

cvz.

Yupay, AUin-suti, Honra

Yupayniok, Yupaychascca

Yapaychay

Yupaychachiy

Ttampa-chupa

Pacha, Hora

Huañuy-pacha, Huañuy-hora

Hutk'unalla

Hutk'uk

Hutk'uy

Huarcuna^ Arahua

Tusa

SÍ8Í,Cuqui, Añallu, Chacak

Seksiy» Susuncay

Huan-hua^

ChhuscuUicuy, Chucucucuy

Kcak-chay

Kcak-chachiy

Kcak-chascca

Kcak-chacu¿

Ccorpacha^

Ccorpachay

Ccorpachacuy*

Ccor|)a-huasi, Tainpu

Hospital

Churanacuy

Churanacu^

Cunan, Cunan-ppunchau

Cunan ppanchanpuni

Huavkco

AYAC.

AUin Batí, QújÉÁ, Honra

Honrayooc, \upak*hajcea

Yupaychay, Cóyar

Yupaychachiy. CoraciÚT

Tampa-chupá, MiÜmMlBpB

Pacha. Hora

Huañui pacha, Hnañni Imn

Uchcnnalla

Uchcucc, Uchcu ramee

Uchcuj', Uchcurccoy, Toocor

Huatxruna

Callapa (AoSl

Sisi, Chaco, Coque, Comc^

Sisiy, Seccsiy, SunsoDcsy

H uat-huaty ay f ra» i>«tr*n

Catcatatarccoy, Aychapv

M ancharífccachiacca

Manchanxachiy

VI anchariconcoooca

Mancharichicucc

Samacheoc* Ccorpachecr

Samaycachiy, Ccorpachay

Samacuy. Ccorpaeay (bÍMR.

Ccorpacuna haasi , Samaran

Onccocc cunapa huasí, II ara-

picunapacc nuasL Amichiy, Piñacbiy A ucea, Inimigo fim.

Cunan, Cunan pnochan. Cunan puní. Cunan

puni. Huaícco

pnocha»-

J

1 Allin ssuti, Cnyai

2 Honra, Honraya« Allin nn-

3 Cuyay. Rc.spitáy [na. 4- Cuyachiy, Kespítachiy

5 Tampa t-rnpa? Millhoa t..

6 Pacha, Hora

7 Hnaflut-pachaj Huaflui-

8 Ut-rcupasslla [hora.

9 IJt-rcacu. Ut-rcu lala LO Ut-rcuy, TJt-rculuy

L 1 Hualcána L2 Callapa. Calla casspi L 3 Chaco, Coque. Comegen 1-* S»»ishiy, Shishicat-ray L5 Tiinpuy,Tinipaypatimpuy

16 Huililinyaluy, 'Aychapis^ L 7 M anchachissa (ras nilny . IS Manchachiy

LO ManohaculuHsa

JO Manchachicu

»l Jamachi. Pachachicu

Ji Jamachiy, Pachachiy

23 Jamacuy, Pachácuy

14^ Jamacnna hnafii. Tambo

55 Jampicuna huasi, Ishyacti*

napa huasi. !6 Amichiy, Piñachiy

17 Contra, Inimigo "

$8 Cánan, Cánan-niúynn (9 Cánan pacha. Cánan^mü-

ynn pacha. U) játun .ut-rcu

AV.

ATK

AUi suti

Camasa

AUi sutiog. Honrado Ciiyay, Honray

Camasta

Camasaña

Cuvachf. Honrachf

Camasayafta

Millua chupa

Hiuchiñra tarhuani

Hora

Crasa

Huaftuy hora

Jihuaft horasa

Uchcunalla

Ppiyañjama

Uchcoi?

Ppiyiri

Uchcuy

Ppiyafta

Huarcuna, Orea

. aaque jaichicataña

Gallapa

vSisi

SiJrquimirí

Shegshcg

Cchisiri

Huachuay

Cauqui chisiriri

Haj^chipacu^'

Ajjtaftapnni

Mancharina'

Aijtaña

Mancharichí

Ajjtayanapnni

Manchacassga

Ajjtapunita

Manchacuipa

Ajjtaftjania

Gorpacojaf. Pacnachi

Ccorpachiri

Ccorpafla

Pachácuy

Ccorpachasiña

Gorpa huahi

Ccorpachañ uta

Hospital, Jampicuna huahi

Usun uta

Piflacheg

Kcapiyaña

Contran

Uñisif

Cañan

Jichuru Ppía

Cananlla

Hiiayco. Jatun uchcu

Jichurupiní

m

a*w

1 Hoyo

2 Hoyoso-a, adj,

3 Hoz /7.

4 Hozadura

5 Hozar v.

6 Hueco— a, adj.

7 Huelga n.

8 ,, día de

9 HueUa

10 Huérfano

11 Huero huevo

12 Huerta— o,

13 Huesa sepultura

14 Hueso n.

15 Huesudo— a, adj,

16 Huésped

17 Huevero— a,

18 Huevo

19 Huiñapu

20 Huir V.

21 HuUa n.

22 Humanado

23 Humanarse

24 Humanidad

25 ,, Género humano

26 Humareda

27 Humeante p actv.

28 Humear v. imp,

29 hacer v.

30 Humedad /i.

31 Humedecer v.

CBl.

Pp'-Tcru

Ppucru-ppucru

Rutuna, Chhaprana

Ucsiscca

ÍIcsiy

Ttoc.o, Hutk'u, Chhusai:

Samay, Ccasiy

Samana-ppunchau .

Yupi

Huac-cha, HuilluUu

Uokilo runtu

Muya

Aya-huasi,Ppu\'tu

Tullu

TuUusapa

Ccorpa, Ccorpachacuk

Runtu-huñuk

Runtu

Huiñapu

Ayqquey, Ayqquecuy

Qt^uillinisa

Runa tucuK

Runa-tucuy

Runa-cay

Runa

Kcosñí

KcosñiK

Kcosñiy

Kcosñichiy

HoKco

Hükc<H:liay

ATAC.

Uchcu, Pucru

lichctf-ticbcu T

Rutuna

Untiscca* Lstiacca

l'utiy. Ustiy

Tocco. L'chco, Vacio

Samai, Samarí. Ccañ cai

Sama na punchau

Yupi, Lastro

Huac-cha, Afana niamaTOBC.

Mana taitajooc Lócelo runtu/Poccro nmtii Huerta A va huasi Tullu, Munin Tullusapa. Murunsapa Samapacucc, Ccorpacnix Runtu huñucc Runtu Sora

Ccespiy, Ccespicuy. Uatpir. Rumi carbón ( ArctcV.

Runatucuijcca Runayay, Kunatucnj Runa cai Llapa runa Ccosni Huapsi Ccosnecc

Ccosniy, Huapsiy Ccosnichiy, Huapsicbir Nuyuscca, Occc Hoccochij-, Nttvtichíy

i

JVH;

1 Ut-rcu, Puclo, Uclo

2 l't-rcu ut-rcu, Uclu iiclu

3 Cússa

4 Cunti88a, Usslissa j

5 Cuntiy, Cunti4uy

6 Ut-rcu, Ssun hunna. Vacio

7 Jámai; Jamalui

8 Jama-na muy un

9 Jalussan. Lastro, Yupi 20 Hnaccha*Mana mamayu,

Mana taitayu. 1 1 Pólu luntu, LCilu luntti

12 Huerta

13 Aya liuasi. Sepultura

14 TuUu, Málun

L5 Tuüusapa, Mulnsapa

L6 Jamacu, Jamapacu

17 Luntu juñu, Luntu juñucu

[ H Luntu

19 Síítíla [A-hiy, A-hicuy.

\0 Ishpij. Ishpicuy, Lluptiy.

W Lumi carbón

V2 Nunatucussa

J3 Nunatucuy, Nanatucuiuy

14- Nunac/ii

15 Nuna, Llapan nuna

16 Hantai, Huapsi 7 Hunta .

ÍJ Huntay« Huapsiy

9 Huntachiy, Huapsichiy

0 Hu-hu. Hu-hussa

1 Hu-huchij'. Acutachiy

Pucru

Pucru-pucru Hosif Rutuna Ucsisga

UC8Í

Togo

Jamaynalla . Jamana junag Rastro Hufigvhar »

Llo^llo runtu

Huerta

Sepultura

Tullu

Tullusapa

Gorpa

Runtuvo^

Runtú"

Shura, Huiñapu

Guesspi. Ayhuacuy

Rumi carbón

Runa tncussf^a

Runa tucuy

Ruracay

Runa

Goshni

Goshnin

Goshneg

Goshnichí

Mojonan

Ilogochay

ATM.

Phu'ru

Pluvru-phujm

Yauifía

Tanccafta

Tanccasqui

Phusa

Jamaraffá

Uruta Baraiir«SA

Samaccatapa

Uajcha

Kcollu

Muyaru

Amay iinaña

Cchaca

Ccbacani .

Ccorpachata

Kcauna aljiri *

Kcauna

Kcusa *

Kquitasiña

Kquillima •» v

Jaqqueptata '•:

Diosa jaqqueptasi itanaclfaictt

Taq ue janquenaca

Tace pacha jaqqnetiAca

Jjekque

Jjekquiriqui

Jjekquefla

Jjekqueyafta

Mukquiqui

Mukíjuij'afla

M0 QéMT

1 Humedecer telas

2 Hnmedecerce

3 Humedecido— a p.

4 Húmedo—a, adj.

5 muy

6 Humildad virtud n.

7 Humilde adr,

8 Humildemente &dr.

9 Humillar abatir V,

10 Humillarse

11 Humita n,

12 Humo

13 color de adf\

14 Humoso— a,

15 Hundirse el edificio

16 ,, en el agua

17 Huracán n.

18 Huraño— a, adj.

19 Hurgón n.

20 Hurtable a^/.

21 Hurtadillas [á- adv

22 Hurtado— a, p.

23 Hurtadox^-a, adi,

24 Hurtar v.

25 Aacer

26 Hurtarse mutuamente

27 Hurto

28 Husmeador-a,

29 Husmear oletear Y,

30 Huso n,

31 el aparato fj^ la lana

32 ,, rueca ífe/—

GOX.

Miqquiyachiy

HoKcoyay, Miqquiyay

Hokcochascca, Miqquú'aHcca

Hokco, Miqqui

Hokco-holcco, Miqqui-miqqui

K 'iimuycuk-sonc-co-cay

K'uniuycuk-soncco, UUpucuk

K'umuycuspa, Ullpuycuspa

K'umuchicuy, üllpuycacniy

K'umuycucuy, UUpuycucuy

Humintta

Kcosñi

Yana-oqquc

KcosñíA;

Thuniy

Chincaripuy

Ttuyar-huayra

Ttilla

Ttokpina

Suarícunalla

Pacallapi

Suascca

Sua, Sua¿, Suaeii¿

Suay, Suaouy

Suachiy

Suanacuy

Suay

MutquipacuA

Mutquipacuy

Puchca

Puchcana

Phiruru

AYiSC.

1

Nu\-tichiy

Iloccocuy, Nuyarecoy

Nuyuchiscca

Nuyuacca

Ancha nuyuscca

Oumuycoec

Cuinnycacucc, Humilde

Ullpuycuspa, Cnmaycnspa

un pu jcachachiy

Ullpuycuy. Cumuy^cucaj

Ccomenta

Ccof»ni, Huapsi

Ccosni ric chace

CcoBtiiyocc

Tiarccoy, Tuñirccoy

Chincarccoy, SeccaTcnj

Sinchi huaira

Runamanta avtxccc, Kaat-

Nina astina [manta ]

Suapa8»lla

Pacnpaüa, Ama pipas \

Suascca (ccalla.

Sua, Suacucc

Suay, Suacuy, Suacnnccoy

Suachiy, Suarccacbiy

Suanacuy, Suanacanxor

Sáai, Suascca (dbay manaes

Musquicc, \f usqaicaícliace. Va-

Musquicachay. * Mustrnuyar

Puchca, PocKca taUu

Calla

Pinirn

i

Jü»,

Hii-huchÍ3-, Aciitachiy íUi-hucuy, Acutalny ; Hu'iiussa, Acutachissa Hu-'iu, Acutassa, Acutu Vai>-Iiu«hussa. Acutassa Cámiiycucn S.-iun-hu cay Cuniuycucu, Humilde Hamildahuan Humillachiy Cumuyvuclu', Rindicuy Lasti

Huntai, Huapsi HunUii níla Huntainiyu Taiculuy, Tuniculuy Chincaluy. Palpwluy Fuerti huau^a (pacacu. Nunapita-áni, Nutiapita— Assticu, Tusslicii SuapassUa, Suaixalla Pacallap, Yat-rayllap Suassa, Suacussá Sua, Suacu. Suaicat«ra Snay Suacay, Sua<:ulu3'' Suachiy, Suachicuy Saanacuy, Suanaculuy Suai. Suassa, Suacussá Musqul, Masquicat>ra Musquicat-ray Póchca. Puclicacu, Caupn Calla PilulJ

AJl.

Nuyuehi aliuissgata

Hoí^a cuycussga, Hogoyasaga

Hogoshga, Hogocassca

Hogo

Anciía hogoshga

Cuniucacuy

Humilde

Ullpuycusspa

H 11 mi Hay cachi

Humilla<'uy

Shatu

Goshui

Goshuí color

Goshneg

Juchussga

Yacuchu chincay

Ginchi huayra

Huraño, Pacacuycan

Ashuicuna

Suhuarinalla

Pacay llapa

Suhuassga

Sua

Suhuay

Suhuachí

Suhuanayacuy

Suhuacuy

Musquipacog

Musquipacuy

Puchca

Puchcana

Piruru

■^J^• m

Jokcochaña

Muirquichasiña

MuAquichata

Mu^qui

Jokco

Ajsaraña

Ajsaríri

Ajsarañjama

Aisarata

Ajsarayaña

Jumintta

JeA^que

Je^que sama

Je^queri

Phutuntasiña

Phultuntafla

Thaya qquiui

Uri

Kquistuña

Lunthatañjama

Jamasata

Lunthatata

Lunthatiri

Lunthataña

Lunthatayaña

Lunthatasipje

Lunthatata

Uateeasiri

Uatecafla

Ccapuña

Ccapu

Pucnca

63

CAST.

CUZ,

AYA€.

1 Idear v,

2 Idéntico— a, adj,

3 Idioma n.

4. Idiota n, y adj,

5 Iglesia templo n.

6 Ignorante sidj.

7 Ignorar

8 Ignoto— a.

9 Igual adf,

10 Igualado— o. p.

11 Igualador— a,

12 Igualar v.

13 comparar

14 Igualarse

15 Igualmente adv.

16 Ilegítimo— a, hijo

17 Ileso— a, acV.

18 Ilícito-a,

19 niterado— a,

20 Iluminado— a, cosa

21 Iluminar v.

22 Ilustrado— a, p. y ^d¡.

23 Ilustrar v.

24 Ilustrarse

25 Imagen efígie n.

26 Imaginar v.

Yuyayciiy

Calrlla, Pantalla, Cuscalla

Simi, Rimay

Ppanra

Iglesia, Diospa-huasin

Mana-yacha^

Mana-yachay

Mana-yachascca

Cusca

Cuscachascca

Cuscachak

Cuscachay

Tincuchiy

Cuscachacuy

Hinallata^ Mana-legitimo

M ana-i manarccoscca

Mana-rurana

Mana-yacha^

K'anchachiscca

K'anchachiy

Vachak, Hamautta

Yachachiy

Yachacuy

Ric-chay, Imagen

Yuyaycuy

Ynyay, Cavav Cacclla. Sutifla, Ríe chana Rimai, Simi <Cbatii^&

Mana yachacc. Mana ma. t»- Diospa huasin o~ís«l

Mana yachacc. Mana rccrsac Mana yachay, 'Manan

M an a y ach ascca , M ana rrcc*

Cusca, Chain alia. Hinalte

Cuscachascca

Cuscachacc

Cuscachay, Cnscacharcc«»«

Tincucliiy, Tincurccachir

Cuscachacu y , C n sr a'cli t-

curcco^'. Hinallatacc, ChainalUitacc Churipacuacca, Huachaps*

ruscca. Mana imapas daftascm Mana nirana,Mana allÍDC*x Mana yachacc Canchíuiscca. Ac-chttcca Ac-chiy, Canchariy Yachacc Yachachiy

Yachacu3', Yachacurccoy Ric-chainin, Imaj^cn Ric-chacapuy, Ric-ohacay

'

J1W.

AH.

ATX.

210

1 Yalpay, Cévay

I CÁlla, ]^ic cbacu, SutiUa

\ I^imai, Shimi

f Mana ima yat-ra

í Diospa huadin, Iglesia

í Mana yat-ra^ Mana lisi

' Mana yat ray. Mana u- yaliy. ' [lisissa.

; \fana-yat-ras8a, Mana-

* Cuaca. Chainalla

» Cuscachassa Cuacacha

Cuscachay, Cus(*achaluy Tincuchiy» Tincuycaehiy Ciiscachacuy, Masancíia-

cu V. Jiiialfatan, Cliatnaliatan Ohulipacui, Huat«rapacni

Afana imanassa

Ai ana lulana, Mana allin

Mana yat-ra (cá.

Ac-chissa, AchicyachUsa

Ac-chiy, Ac-cbiluy

Yat-ra

Yat-rachiy

Yat-racuy. Yat-raculuy

Ketratun, Imagen

l^ic chacapuy, Lie chacny

-*-

Yarparcuy Chay rícQglla Rimana Upa Ifnesia

Mana yachag, Ashnu Mana musiag, Mana yachag (chassga. Mana mussiasga, Mana ya- ChaynuHa Tinciu'hissga Tincucheg Tincuchí Tincurcachí Tincuchicuy

Chcyjinalla

Mana legitimo churi

Mana imanassga Mana rurana Mana yachag Ac^hicachissga Ac chicachí Tucuyta vachag Yachachl Yachacuy Ric-chanin Y'arparcuy

Unanchafla Quipca Anisa Loqquerata Diosan utapa Píhí chuyma Jan yattña

Jan nñtliata

euiquiqui uipcaqui Quipcaquiri Quipcaquijama Quipcaquiyafia Asquichaña

Qquipcaquipje Naturala yocca

Nancea lurata

Jan camachata

Jan qqncllccan yatiri

Ccantayata

Ccantayaña

Yatita

Yatichaña

Yaticaña

Imagena

UñaOchaña

«91

OAtíT

1 Imberbe adj-

2 Imborrable

3 Imitable

4 Imitado p.

5 Imitador adj.

6 Imitar v.

7 Impaciente adf.

8 Impar

9 Imparcial

10 Impasible

11 Impávido— a,

12 Impecable

13 Impedido—a,

14 ^, de miembros lo Impedir

16 Impeler

17 Impenetrable lu^ar

18 Impenitente adj.

19 Impensadamente adv,

20 Imperceptible adj.

21 Imperdible

22 Imperecedero— a,

23 Impetrar

24" conseguir

25 Impío— a, acy. 23 Implacable 27 Implorar v.

ovz.

Kcara, Kcala Mana-pichacuJb, Man a-c c o n-

ccay-atina Casccan-ruranalla Casccan-rurascca Casccan-rurak Casccanta -ruray Mana muchucuk ChhuUan

Man a-say apacuk Mana-ñakarí/r M ana-m anchak

Manapuni-huchallicuk Mana ruray atik Muk'u, Rui'u, Suchhu Hark'ay Tanccay

Mana-yaycuy-atina Hucb api-ccaccayascca

Cconccaylla

Acco-sayay-huchuylla

Mana-chincak

Mana-tucucui:

Mañay, Mañacuy

Taripacapuy

Impío

Mana Uamppuyak

Mañay. Mañaricuy

4TAC.

1

Ccala-uya, Saprannare Mana pichacoce. Mana cfca

cace, Mana chincariy atan Ccatichinalta, YachapánaBa Ccatkhiscca

Ccatichecc. Yachapayacc Ccatichiy, Yachapayar Mana pácienciayocr Challa, Chullalla. Mcr^ 3ii

na parniyocc. Mana pini'an sayacc Mana inochncr Mana mánchacc, Maaa ma»

charicucc. Manapuni huchatlicncr Mana ima ruray atí.v, Saeki' Mana pariy a ti pace Harcay, M chacuy, Ccartcof Tanccay, Tanccarccoj. Ta»-

ci'ariy, Cuynchiy. Mana vaycuy atina Mana biosnian catiricay

nace, Huchapi cca^araaoea M ana y uy ascca Mana-ricurecc. Maita-Aabí^ Mana chin?acc [charn^

Manatacucc, Manapocfaccve Mañay, Mañapayay Tariyl Tarircroy Mana Dios yupaychacc Mana ny acocee, Rami Mañav* Hncccelioan autaar.

Jim.

'Cala hiihUa, Ssaplanna ;Ídana pichacu,\iana chin- ea, Mana chÍDCay atipa. KatichipassUa, Yat-rapar Hatichiasa (oalla*

fíatichi, Yat>rapa Hatkhiy* Yat-rapay Mana pacienciayu Cbulla, Masanna, Mana-

parniyu. Mana ¡maman miticu Mana ñacacu Mana munchacu» Mana-

pinhacu. Mana jnchalicu [t-russa. M ana ima lulay atipa.S^u-

Lara, Mana puU atipa

Jalcay, Mit racny

Tan ha3', Cuyuchiy, Cum- say, Cumsaluy.

Mana yaycuy atipana

Mana Diosman cutiy mu- ña Juchan t-ruhuañuy m..

Manáyalpassa

Mana licay atipana

Mana chincalla

M ana camaca, Mana pn-

Mañay. Mañapay [chuca.

Taliy,'Taliluy

Diospa contran nnna (hu.

Mana uyalicu, Lumi H8un-

Mañav. HuUúhuanniañnv

■AS.

ATV.

m

Pagla gaglla Mana pichacog

Jan sunccani

Jan phiscurañjama

Chaynu ruranalla Chaynu ruraaaga Chaynu rurag Chaynu ruray Mana pacicnciayog Chulla

Arcañjania

Arcata

Arquiri

Arcana

Kcapisiri

CchuUa

Mana maymapapis cay Mana imapis gocog Mana pcngacog

Jan cunarus metisisi Jan mutuña Jan ppenccani

Mana juchallicog

Kurayta mana atipag

Gagra

Jarcay

Tanga3'

Jan juchanchasirjama

Jarkcata

Thistapita

Jarkcaña

Chuymatataña

Mana yaycunalla Juchachu gagayassga

Jan niantañjama Supai chuymani

Mana yarpayar Mana rica na Mana o«;rai'ag Mana ushacag Mañapacuy Taricuv gracia ta Impío hereje

Jan unanchasita Jan uñianjama Jan chhacañjauía Jan tucusiñjama Yausayasiña Yausthayaaiña Jan Diosaru uñttiri

Mana lia m puya ; , MafiacuYCuy

Jan ivausiri Mkitjifia

MfS

OABÍ.

1 Imponer csrga^ ohli-

gfición.

2 ,, infundir miedo

3 Importar valer la cosa

4 ,, artículos

5 Importa! queme—

6 ¿ >wé te—

8 me—

9 Importunar r.

10 Importuno ¿ídj,

11 Imposible

12 Impostor— a, /i. (ftrfl.

13 Impotente varón ó hern- ia Imprecar v.

15 Impresionado— a, p.

16 Impresionarse v.

17 Improperar

18 Impropio— a, a^^no

19 Improvisadamente adv.

20 Impúber Hdj\

21 Impúdico— a,

22 Impugnar

23 Impune

24* Imputar v.

25 In

26 Inacabable incesante

27 Inadmisible ad/.

^fOZ.

Camachiy

Manchachiy Chanio¿-cay Apamuy, Chaj'achimuy Inianccocuhuanl Imanccocusunqui?

Manam imananpaschu

Ccocuhuanmi

Cuchichiy

Cuchichié

Mana ruray aticuk

Tunipak, Llulla

Mana-yiimak, ürhtia, Ccomi

Ñacay

M anchapacuscca

Manchapacuy

K'amiy

Hucpa

Cconccaylla

Irqque, Thasqui

Mana ppenccac ii k, M a p p a-

Cutipacuy [runa.

M ana-muchuchi8cca

Huchachay Mana pref.

Mana-tuoucuk Mana-chasqui na

n

ATAO.

Camachiy, Yachachiy

Manchachiy Chaniycxrc cay Chayachimuy, \panniy Imatacc ceoc'oan! Imatacc ccocnsanqui? loi-

tacc m itisunqui ? Manam tmanampascfaii

Ccocuanmi

Piñachiy. Amuélay. EnMay

PiftachicQCC

Mana puni. Mana pañi rarar

na Mana atipana. Ccasimanta tumpacuccLiA Mana atece Ñacay. Munay Manchariscca'

M anchncurccoy . Mancharvc'j Cámiy. CamirccoT Mana caccni, Rniíap Cconccaimanta, Mana tut»* Huarmaracc («ñu

Ccanra, Manai jienccac^nc Cutipacuy, CaocUa cutípay Mana muchuchiacca. Cci«

ccascca Huchachay, Tumi Mana prt¡

Mana tncucc.Manapaclii Mana chasqnina

npay

J

JVH. Camachiy, Yat*rachty

' Manchachiy

T-raoiyu cay [p^y-

ApamuY, T-rachimuyv A-

imata nucaman!

Imam hucussunqtti? Ima* man niittcunquí?

Manam itnananchu» Ma- naní imanampiachu.

Hueatnanmi

Pmachiy, £nfaday

Piñachicu

Mana atipana, Mana lu- la y atipana.

Tuuipacu, Casqui nana

Mana atipa

Múnav, Ñácay

Maneiíassa

ManchacnlUY, Manchaiuy

Palay, Palaíuy

Mana tocani, Nanap

jMana yalpal, i)er«pente

Hualassla

Hanla Mana pin>hacu

Cutipacuy* uhalanacay

iMana mut-ruchisaa, Hun- liassa.

Juchachay, Tunipay

Mana pref.

Mana camaca. Mana pu-

Maua t-rasquina (chuca.

AS. Camacachí, Vachachí, Churay Irjaña

AYIf.

SM

Manchachi Chaniyog cay Ranticunata apamuy ¡Imata gocaman! ¡Imata gocushunqui!

Mana imananchu

Gocaman Boiádachi Majadero r.Iana ruranin cheyga

Tumpacog

Mana atipag

Ñacay

Manchapacussga

Manchapacuv

AtthlH

Jucpa

Derrepentc

Huambrarag

Mana pengacog

Cutipay

Mana caatigaasga

Turapay

Mana preí*

,, ushaca^

,, oliaHquina

A aja rayana Precio uscuña Aljañataqui apayaña Cunas camachitu Cunas camachitam

Jan camachiquiti

Camachitua Ppeqque usuyaña Ppeqqiie usuyiri Jan lurañjama

Kcarisiri Sustjañjama Ñanccanac muniri Chuima ut>uta Chuyma usuña Toíjuefia Yaccanquiri Jan amtat mistuta Jan uainaptata Jan phenccani Kcarinchana Jan mutuyata

Tumpaña Jan preí.

Jan tucusiri catocai^nia

1 Inamovible

2 Inapetente

3 Inaudito— a,

4 Incansable

5 Incapaz

6 Incendiado~-a,

7 Incendiar v.

8 Incendiario— a,

9 Incesto fj-

10 Incestnoso—a,

11 Incierto— a,

Bdj.

adj.

12 dudoso

13 ., vacilante

14 Incinerado— a, p.

15 Incinerar v.

16 Incipiente aí//.

17 Incisión Cortadora n.

18 Incitador— a, «'//.

19 Incitar v.

20 Inclemente »di.

21 Inclinado— a, ladeado 2-2 propenso

23 Inclinar /fl<:'ear V.

24 Inclinarse bajar I a cabeza

25 M sentir afecto

26 Incluir titia cosa en otra

27 Incoar empezar v.

28 Incógnito— a, a<í/.

29 IncognoseMe

avz.

Mana-cuyuchina

Mana-yarccachií'uk M aiia-uy nriscca Mnna-sayk'uk Mana-atik, Sampa RuphachiscL'a, Cannscca Riiphachiv, Canay Ruphacínlc, Canak Ayllu-pura huchnlUciiy, Mir-

ccoy. [cju/f.

Ayllu-pura huchallicuk, Mir- Mana checcan yacha8cca,Ma-

na-sutt¡. Tuquik, Tuquiycacha/^ Tunquik, Tunquicuk UsphayachiscM'a Usphavachiy Ccallarik Cuchuscca Rayk'iik

Hatarichiy, Rayk'uy, Simita- Mana-cjuyapayak [ccoy.

Tticsuscca Sonccon-aysascca Tticsuchiy K*umucuy

Munay, Munapayay Huinay Ccallariy Mana-reksiacca

Mana-rcksiy atina

ATJLC.

„i

Mana cayi]C(% Mana cayvnct

Mana yarcca'niyocc Mana uyariscca Mana plsipacc. Mana, aaycvr Mana atecc,Mana jmyaimvflK Rupachiscca, Caflaaoca Rupaclny, Cañar. CailaRcvf Rupachm, Cañacc. Caftacnr- AtÍIu pura huchallicni

Cea recaria. Ccasa-mnta Mana yachascca. Maaa res-

íiescca. Mana allin yachaacca Mana allin y achaco CaAascca, irchpaTachiscca IJchpayachiy, Kupachiy Ccallarccc

Cuchuscca, Quichaacca Vacliachecc. Karachccc Yachachij-, Rurachiy Mana llaquipayacocc H uecsurccoecca Munapayacc

Cumochíy, Haistoycadur Cumncuy, Cumnycvicay * Munapayay . Cuyaroeoy Huinay, Huinaixrcoy Ccallariy, CcallakuV Mana reccsiscca, Xfana

chicitoc. PaeacQoc. Mana reccsiv atina

JÜV.

Mana cuvn, Mana cuytilicu

I Mana micaiiainiyii

í Manav^iiasa

Mana pishipa. Mana ssaicu Mana atipa,Manayainiyu Lupachisaa. Cañaiciissa Lupachiy, Cáñay,Cafialuy Lupachi, Cafta, Hualach'i AyHuhtian j uchallicui, Car- ca riap j^ichan , Carearía Hasa. Luntii Mana Ynt-rassa, Manali-

sissa. Mana aYKn yat^ra^sa Mana yat-ra duda Ut-rpachissa. Ut-rpassa Ut-rpachiy, Luparhiy Hallalt. Novieio

Cwcbttssa, Quit«ra««a

Lulachiy. TanHa

Tanhay, Lhnápaj, Lula-

Matia Uaquipaiuiyu [chiy.

Ticslittfisa. Haallifisa

T-rapn manapav

Cuinackiy, Ticshuicachiy

Camueuy, L'yutucay

Aáanapay. Cnyahiy

Huí na v/Hainaluy*^

Hallaliy, Hallaiou\'

Mana findSR, Maña hau chicti, PacaicatTradi

Mana li» atipana

Mana yuchina

,, mícunaj^

huivass/j^a

pisipa^

raleí? Rupachissga Kupachl R apache^ Ayiluhuan juchachicny

Ayllupura jtichayaouyan Mana chegan yachassga

allí yacbassga ,, allipa yachay

Uchpayassga

IJchpayachl

Ciallarcg

Cuchnssga

Yacha^he^, Tangng

Yachachí, Tangay

Mana cuyapacog

TÍGshusjiga

Shongon aysasga

Ticshuchí

L'mpuracuy

Munapay, Cuyanay

Huffiav ' '

Gallar?

Mana reguessga

,. rcoruenalla

A%K^

MÑ»^

I

Jan onoqqueñjama

,, mankcamuntri

,. aÍBttata

samaríri Lakcar tucuyiri ' " *

Naccantata-' - -. '. •• -i " Naccantaña

Pichcatari, Pk%lri< - - Ainintasiña paríentipampi

Trwieaparü. Ainintírí yattahata parie^ti- KcarincUata ....:•

Turpachuyina

Jancunansyau^ttifV" •'•'

Nínamp tucuyata

Ninap tucuyafta ' -

Ccalltiíjama . j

CcuclijaHÍta

Am churiví

Aru churaña »

Ccala chiiyma

AUttata

Yathíttata

AUttaña

Kcumuntasiña

Munaña

Yaccachaña :. i

Ccalltaña

Sutip imantirí. YacxSA> sarba^

cjqiKri. Jan unttañjama * #|

»M

CAST.

1 Inotfliime

2 Incomodar disgastar

3 Ineómoáo ¡watt cusa adj.

4 IneomjMurable

5 Inooapetante

6 Incompleto— ft,

7 Incomponible

8 IneomprenBible

9 Incomnnicado— a,

recluso

10 Incomunicar v.

11 Incongelable adr.

12 Inconsciente

13 Inconscientemente

14 Inconsiderado--a, «4/.

15 Inconsolable

16 Inconsolablemente adr.

17 Inconstante acfy

18 Inconstantemente

19 Incontable adj.

20 Incontinente

21 Incontinenti aJ instante

22 Incordio tumor n.

23 Incorporado— a, p

24 Ineorporar r.

ouz.

Mana-chancascca Phiftachiy Mana*7achacuna ., -tupachiyniok ,, -caman, Mana-chaypak -tucuscca, Manahuii- ttascca. Maua-allichana, Man a-a 11 i*-

chay-atina. Mana-hatnutana, Mana-tari-

pay-atina, Tituylla, Sapan huiskcascca

Huiskcay Mana-cjutuyai^

-hamutak,Mana«yuyay> ,, -hamutacuspa, Mana-

yuyaycucuspa. (ya? eme Mana-iíaniutacuk, Mana«yu- Llaquimanascca, Llaquik»in>

tusccan. (tilia.

Llaquimanaylla, Llaqui-pbu- Huakllispa, Huakilt-soncco Mana-tacyaspa Acco-ttio Mappa-soncco Ca9ccanpacha,Chaylla.TttyUa

Kquelete Huñuscca Huñuy

áTAC.

1

Alunita SanochaUa Piñachi^ , Pi&arocachij Mana yachuna hoasi '

«, ttncuchiDa

., chaipacc

,, -puchucaacccu Maní- cabal. Mana allichana. Mana sSa-

chay atína. Mana intindi atipana

Raquiscca, Sapakhasoca, lla- na rintapayana. Ráqniy, Sapaichar Mana ritícaacucr,' MaaafitK

chacay atece. Mana yachastin

yachastin. Mana ehaspa* Cconceatmaata. Mana reccsiatin ^ conanclo tance

[can cmiyocc. Llaquip intaaocan, Maaá^ Mana taqniaoc, lacai woaceo taqmayatjoot yonana, Aoco tioHate aktaan stiíetsy ates Chailla, Cunao ponL Caos»*

pacha, Canallaa. Ctaittpo, HaantiolMipo Taccrocotcca. Hufluatm Taccrorecachiy. Tianxadnv

1 AlHn, Mana imanassa

2 Piftachiy, Piflajcalaf;hij

3 Mana y at-rana panu htxasi

4 tincuinívu

5 ,, chaipacfia

6 ,. puctraeassa, Mana- cabal.

7 Mana alliehana, Mana a-

llichay atipbna.

8 Mana intindi atipana

9 I^aquissa. Mana limapa-

na. Mana limapaicnna.

10 I^aquiyt Partiy

11 Mana ticacu, Mana tica-

cuy muña.

12 Manayat-ral, M... yalpal

13 , , vat- ral, M ana lisil , Hun-naípa lula.

L4 Mana yalpal, Mana lisil <5 ,, cusnicuiniyii

6 Lrlaquip intussa

T Mana taquia. Muspacu

^ ,, taquiayniyu

9 ,, yupay atipana

^ ,, aicnan sujctai atipa

1 Chailla, Cañan pacha, Ca-

nallan.

j Gálico tnmor, Huanti

I Talluclii«sa, Jiiflussta, Tal-

^ T«Ilachiy,Taicachiy (liifsa

AH.

Mana chancassga yatassga Piñachicuy Mana ^achanapa ,, tincuchina

.. aypag

,, cavalassga

., allichanalla

entendinalla

rimapanalla, Huich-

garan. Huichgaj' Mana ticayacog

Ruranganta mana muHyag Mana musyamilla

regiiecog

consuelo tareg

coTifmelnta tarínalla

,, tacyag shongo

,, taquianalla

., yu|»analla Aychan gara Cañan, Chaylla

Chupo

Sharcussga

Sharcuv

ATK.

Kcuchiqui Cusisip apaccafla Jan chnignoccasiíSjania Anchapinigua

Janhual lurirí an tucuta

,, asquichaffjama

,, chuymachasinjama

Jaqquet yaccachata

yaccachafía Janccun tucuñjama

Jukca chuymani ,, chuimanjama

Jan q(|uítiruH ccuyapairi Llaquipunita

Llaquipunisita Jan cuns atipiri Jan cuns atipixjama jaccufíjama Uarminacat jiuasiri Anchhich ipacha

Amañaqque

Yapttata

Yapttaña

f(fi6 GAS7.

1 Incorporarse r.

2 Incorregible acfj.

3 Incoruptille

4 Incorrupto nn mau^

chado f ,

5 Increado la DiviniCad

6 Incrédulo— a, ^dj.

7 Increíble

8 Incremento

9 Increpador— a,

10 Increpar v,

11 Incruento

12 Incubación

13 Inculcar

14 Inculpable adj.

15 Inculpar v.

16 Incurable

17 Incurrir en error ^ delito

18 Indagado p.

adj.

acfj.

19 Indagador

20 Indagar

21 Indecible

22 Indeleble

23 Indeciso— a,

24 Indeliberado— a,

25 Indemnizable

QÜZ.

Huñucuy

Mana-huana^, Timina» K'ullu

Mana-ismu^, Mana-huakJliK

Mana-chancascca

Sapan cay ni okca^t Mana-

pikpa camasccan. M ana-i ñiyniokj Mana4ñiA* Mana-iñina Miray

K'aráfc-simi, Haplla K*arai:ta-rímay, K'utuy

Mana yahnarcliascca

Okllay

Huillapayay, Cunapa^^ay

Mana- huchayoJk ,

Hucbacbay

Mana-allia/r, Mana-thani¿

Huchallicuy. Urmay, Huchn-

nian-chayay. Tapuycachascca, Ta pu payas- cea,' Mascapayascca. (cuk. Tapuycachaciík, Mascapaya- Tapuycacliay, Tapup a y a y , Mana-rimana (Maácapa^ay. Mana-pichacuk, Mana^hinca- Tuqui* (rik.

Mana-jruyaypi, M..,-yuyayhu- Cutichipunalla.Ccopunalla [an

AT&C.

26 Indemnizado a, P- Cuticbipuscca, Ccopuscca

Taccrocuy, Tiacur [cace.

Mana hnanacc* Maiui-h«att- Mana isniucc» Mana pvrooc Mana— ratakrcoacca, SXuaar

ccanrachascca. Mana camaecca. Mana f»>

rascca. Mana ifíicc.Mana idir mnacc Mana iñina raí

Ccacc-chacc, Ccacc-chacncc Nanaipacc ccaccckay, Kam)>

pace anyay. Mana i ahiiarchascca Occllai, Oocllanccoi Yacliachipayay. Cotia cnti»- Mana huchayocc (ittpaTay Hucliachay, Tómpav Mana alliacc, M...abíiiTarcr HtichaUkriiy, Üriuay, ClttyaT.

Seccajcuy. Tapuycachascca

Tapuycachacc. Tapupayac>» Tapuycachay, Tapopacuy Mana rímana [canfc

Mana píchacvcc. Mana daih Mana una mraj Mana yuyaybuan Cuticliipuoálla, Sayadiipaai-

lia, CcoponaOa. CuticUiseca, Sayuchipvseca

1

j

1 'TaUacny, Tacocuy [nacu.

2 Mana huaaa* Mana hna-

3 Mana isma. Mana pttjulti

4 Mana yatavcuMRy Mana-

lianlaf»».'

5 Manahalaisa, Quiquiropi*

ta causacu.

6 Manacfii. M...criy muña

7 Manacriina

8 Milai, Aumintu

9 Anya, Anyanacu

0 Palapaluvy Anyanacoluy

1 Manavahuartassa

2 UUai, Üllaltii

3 Yat-rachiy , Huil 1 a p a yi, 4- Mana jnchayu (Nipay. 5 Juchachay, Tnmpay

9 Mana allia, M...a]iinyalí 7 Juchallicuy.Lluchcay, Pal-

puy* T-ray. 3 TapÚTcat-raasa, Ashisaa

[Ashi. I Tapu>cat-ra, Tapupacu, I Ta.püycat-ray, Tapupacuy Mana linrinna (chinea.

í Mana picfaacn, Mana- Mana i nía hilaita ya t-ra ,, yainihuan lulaaaa Cotiditpniíalla, Takaclii-

panalla, Hapunalla. Ou t ichissa , Talcachipassa

Áir.

Sharcucuy Ma«ia hviyaco^

., yatassga

camaraga,

rassga. Mana yurissga

crímapalla Mifay

Garag rimaynicog Garagta rimay

Mana yahuarchasdga

OgUny

Huillapayag

Mana juchayo*;

Juchachay

Mana jampinalht

Juchallicuy

Tapuycachacog

Mussyfl«ga. ^apiitaasga Tapticachajr '• Mana rimana

M cuscg

atipag

varpachacuMfga Cutichipunalla

Cutichipti8t»ga

Air».

Yapantaéiña

Jan chuimatiiBBin ., ñusantinama nnsanttn- '

Mana ru- huihuata

,, cuns checcau éM chcccau saifj&iliá Jaochaptadquin - •"

Jcchat amaccaffhi Jacchat arnaocafla

Jan camatshata

Jipiyafla

UñañchaAa

Jan juchanchaUJama

J achanchan a

Jan ccollaftjama

Juchar puriña

Taque yatita

Taqque yatift «luniri Taque yatin munafia Jan sañjama .. phiscurañjama Turpa chuyma Unanchata Manu phoccachaftjama

phoccacHttta

1 Indeniidzar v.

2 IndependiMTSie

3 Indicar

4 Idígena adj,

5 Indigno— a,

6 Indigente

7 Indignado— a,

8 Indignar

9 Indignarte

10 India originarí& n,

11 de respeto

12 mujer galana

13 Indio

14 de respeto

15 de alaea

16 de puna

17 Indisponer malquistar IS Indifoflicidn de la sAlfid

19 Indispuesto^— a, . mal-

quistado.

20 Individualizar especia'

21 Indiviso— a, a<//. (car,

22 Indoeto— a,

23 Indolente

24 Indomable

25 Indómito— a,

26 Indubitable

27 Inducidor— a,

28 Inducir v.

29 Indulgente

GVZ.

Cutichipuy, Ccopuy

Sapa;ychacapuy. Tta«ca' aptty

Reksicliiy, Ricuchiy

Llaktayok

Mana-canian

Huac-cha

Phiñaseca

Phiñachiy

Phifiacuy

Ccoya

Maina-ccoya r

Palla, Uyayniok huarnii

Inca Runa

Tayta-inca, A.iKiui,Yupayniok

Runa

Puna-runa

Cheknipachiy, Rayk'uy

Mana-allin-cay

Cheknipachiscca

Suttinchay, Yuptturay Mana-raquiscca, ManA-pbat-

niiscca. Mana-yachak. Samppa

,, <llaquicuk, K*ullu*ruQa

Sallcca

Sasa-Kquehuina, H unan a CheccaK, SulluU Tanccak, RayKiik Tanccay, Rayk'uy Allin-soncco, Cjuyair-soncCo

ATAC.

Cutichipaj, Sayaddp>T, Oey

Sapacc chacuTDCoj \vm

Rict]cfaiy,Yacliachiy,Siaawr

Llacxrtayocc

Mana iina tncreceoc

Hnac«cha, Maflapacocc

Piñascca

Piftachiy, FifiarccaduT

Piñacuy, Piñacarcroy*

Huarmicha CcoUa

Mama,

Snmacc uyayocc

Runa, Runacba

Yuyacc, Caigucuna i

Istancia runa. Chata'

SaJlcca runa

Mana allimpt draray

,, allí cai Piftapayachiscca, ClMecKCfB»

yanacuscca. Sutinchay, Sutincharacoy Manaraqoiscca Maaapartii'

cea.

M yechacc

M Uaquicucc, Maaa M- nachicucc, M-imapasceocooc Mana maosai attpana

mansaacca Cbeocap

Callpanchacc, lii||;a&acc Callpanehay, IngfaAaircoy AUi tFonccoyoccIla

"J

JTO.

Cuticbípuy, Talca ?hipuy

Laquiculuy (ñaschay.

Ltcadiiy, Yat-rachiy, Si-

Makayn, Poblano

Mana mereci

Huac cha. Maftapacu

Piñassa, Piñacula^sn

Piñachiy, Pifiaicala^hiy

Piñacuy , Piftaculuy

Hualnii, C lilla

Mama,

Yupaínin respeto hualmi Nnna, Huayapa [tairiM. Car^uetina pasassa. Tai- Estancta nana, It-rháa Jallha nitna Mana allimpi t^ralay

,, allin caí T>rinipachissi. T- r i n i -

nacuasa. Ssutichay, SsutiVnpa niy Mana laqtrissa. Mana-

partíssa. láana yat-ra

,. ílaquicu. Mana-

nanachka. Hilla. ^Ana mansai attpana

,, mansassa HÍanat-r mana ha, Certup J^sta hu. Alas hui rimapay, Alasta hiiy Jli sson hu3''nHa

Cutichipuy

Raquicurcuy .

Ricach)

Llagtayog

Mana caman, Mana-hu3ryaiia

,. ymiyog, Huac-cha Piñacassga Piñachí

Piftacuy i

Goya, India Mama goya Palla Inca

Yaya, Inca Chacra runa Jallga runa ChegnícacM Gaeshiaran Mana <iUi chtirassga

Jutinchay Mana raquiasga

yachag

., un apis gocog. Mana Iki- qaicog.

,, niansanalla

,, mansassga >

Cheguipa Tangag, Engañag Tangay, Engañay Alli shnngo

ATlí.

MH^

Mana phóccayasifin' *

Taqquechasiña ; ■;

Unjayaña •'■•''

Marcapanquirja(]qa6 ., ', Jan ccuyapayafijania * ' J * Taqque cunat ttaqqueAlH Kcapisita Kcapiyaña ' > Kcapisiña Mamita

Taica . ' . *

Suma un tata tdg«aec«' Tatitu : ?

Uali Chuy matif tatitu Marea jaqque " ^

Sunijaqque

Arusiyaña, Kc^piyaffa, Am^' Usurmuctaña (apaccarQ,y£^a. Aru apaocata * - t

Yaccachaña - - i i

Yaccachata *í-' ' ." '

Jan cüns yatiri M cunats arBuri * - .'

Ancha tiri

Un

Jan chicarafijama "

PaTlajairi, Phichiri

Parlajayafta, Phichlti\a ' ,

Juchanac pampachiri

1 Indnltar perdonar V.

2 Inefable

3 luepto— a,

4 TneqEÍYOoo .

5 Inercia decidía,

6 laesenitable

7 Inesperadamente adv.

8 Inesperado— a,

9 Inevitable

10 Inexacto— a,

11 Inexhausto

12 InexiftM^

13 Inexorable

14 Inextúignuble

15 Infacnnao— a,

16 Infalible

17 Infamador— a,

18 Infamar

19 In&nte

20 Iníkntioida n.

21 Infatigable adj.

22 Infectar inñeionar

23 Infectivo-^»

24 Inferior

25 que esta debajo

26 menor

27 Inferir dedudr

28 agravios^ ojosas

29 Infemáenlo Juego

30 Infiel »o bautizado ti.

cvaL

Pampachay

Ttituylla-simi .

Samppa

Mana-pantana

Qqiiella-cay, QqueUarayay

Ttituylla, Mana hainutana

Cconccaylla

Mana suyascca

Mana-ayqquena

Mana-huntta¿

,. pisiya^, Mana tucucuk

,, causak, ,, cayniok

nynicuk

tucucuk

,. rimayníok

,, pantak Honra qquechoK, Deshonrak

qquechuy, Deshonray

Huahua

Huahua-huañuchik

Mana sayk'uk

Ratachiy

Ooccochik asnay

Sullk'a

Urampi-cak

Sullka

Horccoy

Qqaesachay

Ppitachi

Cnhunrhu

ATAC.

Pampachatccoy

Inefable

Mana ima jachar ateor

Mana pantana Aanapastir

Ccellanayai, Somarccoá (en

Mana yachav a tima

ttuyaacca, Masarvrsi- evitai atina (Vc&

cliaynafMini suyascca

pisiyacc. Mana tncaa canaacc* Mana caer uyarici»cc. UpatnraR huaftnoc. Mana tacos

As-aslla riniacc

Mana pan tace, CheccalfaiB

Huasan rímacc, Hoasaaq»- rimacc.

H uasan ti inay Hocpa fanriMO' huillacuY, Malpi qoaiadii«>

Huahua, Huamaa, Llahor

Huahua huañoclwcc

Mana ptsipacc

Ratarccachiy, PcgamcncláT

Ratacucc

Urainimpi. Ucumpi

Uranpi caoc. Ucumpi caoc

Sulka, Tacan

Horecojr

Mana allin mray, Cawy

Rayóla

ChuiKho, Moro. Gentil

^

JUV.

1 Perdunahiy

2 Ine&bie

3 Mana ima jat-ray atipa

4 -pantana

5 Hiilanacui, Taieucahii ■ñ Mana yat-rar atipana

7 M áloa^aa, Mana y al*

8 aihi atipana (passa^

9 chaina cai, M.. cabal

10 alcasBa

11 ,, pishiy, M.o.damaea

12 catuso, Máha'caf

13 ,, ayaticn; IJpaFtnculti li- cámaca, Manahua-

15 As8 asslla lima [ñu.

16 Mana panta^ Calla

17 Haassa lima, HuaMan-

t-ru lima.

18 Huassan limay, Jucpa^ja-

chanr huillacnr.

19 H«a|uii, Angelftni

}0 Huahui httaÁuchi ^

i 1 Mana pishipa

12 I^atachiy, Palcachiy

Í3 l^atacQv Pk^h^v

^4> riainint-rn, LuUm-fvL

!5 Ulait-ru cá. LuKt-ra

6 Ssullca, TacMa

Y Júluy

& Palay, Palapuy

9 Ctiatro, Rayóla:

O Chancho, Gentil

AS,

Perdonay Tituylla shinii . Mana imapis yachag

,, pantaBsga Guelanajr Mana atipana

,, shuyanalla - ,; gusBpina

M «ag

,. shuyassga

phisiyag

cahnag

,, huiyaeog

ushacag Ashcaglla mana alli rimacog Mana pantaeog Honra gnechncog

Hónrala guechuy

LluUü-huabaa

Huanik>rata htiañuchcg

Maqii ñgj^g

Guesiata pegfapuy

Ratag, Gue9Íata '.

Guepach» cag

Uvanchucag

Shttllca

Jorgoy

Aahllf

Rayóla, Cuatro

Chuncho

A7K 3fr

Jucha pampachaña Jaa amaiüyam Pisi chuy maní : . . Jan pantjasinjaoui .

M pnoqquestñjatna-^in * i

,, jaccuñjama

,, jaccuntañjama

suttftata

n yaccaohafijama

phoccata

Chnejnoccata s. i •' Jan iacaña - ;

Ancha ccoro a- '

Jan tucuaiíjama - ' - "' ■• . KcallKcu ajanu Jan cunans pantjasin Suma snti apaqqilerí

Suma sutí apacc&fia ' t ■(....' í Uaina 'vi - i

Uauajiuairi . >< Jan Kcarisiri *. UanthtraHa ; <■ Uaunthirairi '

Taqquet jiUtca> : '. s

Chinanc^uiri

Sullquin

Jiskcaptayaña

Chuyma usitdfaafi I

Nina accquiri

Jan sutiyata - í -' M"

; I

L

CABT.

1 Infierno n.

2 Infiernillo Malpaso

3 Infiltrado— a, p.

4 Infiltrarte y-

5 Infinito a, sio principio

6 sin

7 muy numeroso,

ffratide

8 Inflamable

9 Inflamar v.

10 Inflamarse

11 Inflar

12 Inflexible adj

13 Influir intervenir

14 Influyente

15 Informado-~a, p.

16 Informante adj,

17 Informar v.

18 Informarte

19 Infortunado-^, adi.

20 Infrangibie

21 Inflingido— a, precepto

22 Inflinge F.

23 Infructifero--a, a<//.

24 Ingenióte— a,

25 Ingénito

26 Ingente

27 Ingenuamente a<ír.

28 Ingenuo-^, adj.

29 Ingerido— a, p.

era.

Supay-huasi Ucju-pacha

Supay-huaykco

Chnullmiscca

Chhullmipuy

Mana-ccallariyniok

M -tucUK, Muna-ppucliur*

cayniok Mana-^ upay nioK. Man a-t u-

puyok, Acco-ttio. Nam k. Raurarccok Raurachiy

Raurarccov, Rauraríy Thanayacíiiy, Phncurccuy M ana- A-q uehu ic uk

Valicuy. Rimapuy ValeAr, Rimapuqque HutUascca Huillak Huillay

Huillachicuy, Tapocuy Mana-sarntok^Kencha [quicuk ' ,, -pgaquina. Mana-fip»-r Saruncnáscca, PpaqciÍ9i!oa Sarunchay, Ppaquiy Mana-ruruk. Maua-niirak Hamutak, Sonccovok, Ya- Mana-churiyascca [chaysapa Hatu-hatun Sonccohuan, SonccoUa Sonccoyok Ttinquiscca

JLTASL

Sápai huasi, Ucu-|Micha

Supai uchcu, Supai hnairco

Su^suscca

Suisucuy, Suisucnrccoy

Mana ccaUaiinivocc

puchucacc, Maaattr» rice. Mana tupiiviicc. Nana-nánai, Accoí-ti(»llaña

Rauracc, Cunyacc Raurachiy, Cunrachiv Rauray, Raarañocoj ' Pucurccoy. PiinqnkvcachiT Manaccehuicocc. Mana [»*

taracucc. Taccrucuy, Miticuy, KortT AUio rimapuccnin * HuiUascca HuiUacc

Huillay, Hoülai^Tajr Yachay, Tarpoj, f aimpayaj Mana cusicuyniyocc

paquicucc casuacca

,, casacuy, Samiacvf

,. rürucc Yachaysapa Mana churíyaacca Hatu-hatun Sonccomanta Checcaplla címaoc« CaccHa TinquisKca

1

J

1 Asia^ huaain, Infolio

2 Snpai huayu, Supai tit*rca

3 SsaislMMa

4 Ssnissacuj, Ssuisumilay,

5 Mana allaliníyu (Paaay. ti Mana puchuca, Mana ca-

maca, M^na tapiiyti«

7 Juc nana-nanai. Mana jti-

paicuna a^hca.

8 H líala. Cnnya. Lanía

9 Hualacbiy, Cunjrachiy

10 Hualcbcíiluy. Lanlay '

11 Púcay, Sa«adfciy

12 Mana hihtticti) Manacau-

chncu.

13 Miticuy, Tallucuy, Lulay

14 Limapunin

15 HoÜlaasa, Yat-rachiasa

16 Huilla

17 Hnillay, Yat^oraebiy

18 Yat ray, Tapn;r« Tapnpay Id. Mana cnafaiemniya

20 paquicn . .

21 ,, casussa

Z^ t, cfasucnyjaiatacaluy

23 hnat-ra

d^ Vainisapa

2& NfanacliuUyaaoa

^íj Jatu-;|atnn

S7 ITncni sAunlinhuan

^^ OaaUacta lima, Caaila

f^ XÁnqoissa

Sapaypa huain, Infierno Snpay uchcn ShuÍBhus8|[^a Shuishncuv Mana galíaniracayog ,, ushacag

t, ynpanapa, Achca

Ranracog, Rupalla Raurachi, Kupachf Kauracuy, Ropacny Puncachí Mana gehuicog

Tacucny.

Valeg

HuiUassga

Huillacog

HuiUay

Huillachicny, Tapucny

Mana fortnnayog

,, paquina

. , casucog

caauy

miracog Ynchag s<apa Mana pipapis chnrin Aliapa jatun Sbongohuan Cbegan shongoyog Tinquissga

ÁYM.

Manccapacha Ccoromifijama Unanchata Unanchasifia Jan ccaUtafiani ,, tucnmri

jaccnlijama

Accaftjama Accayafia Accasiila PhuBtafta Thum chuyma .

Afjataila

J aecha tatitn

Auisata

Auisiri

Auisafia

Jiskcat asina

Qqnencha

Ma pit thuru

Phaquita

PhaquiJla

Jan achuri

Cchiqni chuymani

Jan iaccttsta

Jucchapini

Checca amni

Jan kcañsirí ii

Pituta

sw

1 I^erir ▼•

2 Ingerirse entremeterse

3 Ingina QtnfAda n,

4 Ingle

5 Ingrata— ft, «<^/.

6 Inltabitable lugar

7 Inhabitado-~a,

8 Inhalar

9 Inherente adt\

10 Inhospitalario— «, .

11 Inhumación v.

12 Inhamano--a, adt\

13 Injuriado— a, p.

14 Injuriar v.

15 Iniusto— a. acü»

16 Inmaculada laVirgenSS^

17 Inmarcesible

18 Inmaturo— a,

19 Inmemorial

20 Inmediato iugar cercano

21 Inmediatamente adn,

22 Inmenso Dios

23 Inmensurable

24 Inmergido— a, p.

25 Inmergir sumergir V,

26 Inmigrante a4/-

cruz.

Ttínquiy

Satticuy, Sattipacuy

K'aqui

Phaca

Mana rÍKsicu/r

(atina.

., yachacuna, Mana tiav- Chhín-ftik Mutqquiy K'ascascca Mana ccorpachak Ppampay Mana cjuyak

Qquesachascca, Alccochascca Qquesachay, Alccochay . Mana chanin

yy huehai^ chancasccan

,, tiaitqueit, LlanllaR Ccolla« K'ucu, Chalina Ñaupa, Ñaupaliaña

Caycay, Cavila Tuytuylla, Casccanpacha

Mana tupuyuk

,, tupay atina . Challpuscca Challpuy LlaKtachacok

Tinqvij, Mi

crocoT. <Mitk«T

Hucllahnay,

nichay. Hucllahuacuy, Caquicfao Inát Mana reccsictioc, Maaa ctei-

qnisccaata ynyac^. Mana yachanapacc fainada runayucc, Chmmmeec Samay, Millpoy Rataacca, Laccaacca Mana hnaaiiupi Pámpay, Pamparccoj Mana cuyacnoc. Mana Camiscca (pajacaoe.

Camiy

Mana allin ruraoc ,, uchapi

Mamancbic, Mana ccahnccc, Llnllii, Capea, Cbahua Una-nnai, Mana yiqraj

ña. Hichpalla, CaiUa, HvadU Chai pacluüla. Cañan

Cunan pacha* Hocllafta. Mana tupuyocc [ataft-

tupttna, Mana-tapaf* Challpuscca

Challpny, Satíy« Cachany Rinocc, Huc llacctaaHA rifi*-

Huc ilactapiña vj

1

1 Tinquiy, JucUahualm^,

Mmkhay.

2 Juellahuacuy, Tallo cuy,

3 Chacalcu [Miticuy.

4 Ingle

5 Manalisicu, Mana t-raí-

quiasanta yalpa.

6 Mana yat-ranapajinachu

7 nunayu, Chunya

8 Jatnay, Jacay^ Mnsquiy

9 Lataaaa, Lü.*haaBa (t.ti.

10 Mana hua8Ínt*FU jam achí-

11 Pamfifty, .Pampaluy

L2 Mana . cayainiruv Maaa-

13 Palassa (llaqtiipaca.

14 Palay

15 Mana allí nuaa

.6 ^ chica llapis ju- crfaayu Mama,

7 Mana hahuilu, M...chaqui

8 Llutlu, CapUi, T*rahua

9 Una-unai, Mana yal-

paaaaña.

0 CaiUa, Chailla, Paaulla

1 CanaUan, Cañan pacha,

Chai pachalla. X MAna tupuyu ) tuptty atipana

í Cliaílpuaaa \ Chailpuy, Ssatiluy \ Ma-lcaman t^rainui, jtic- /nAlcainao4ÍY.

Tinquí

Jaticuy, Jaticuy

Caquichu

Pacha

Mana rebeco g, Desagra- decido. ,, yachana

Chunyasaga

Musq'uicuy

Llagass^a [chkog.

Mana gorpacog, Mana gorpa-

Avata pampay

Nlana llaquipavcog

AUgochasstga, AshllÍMiga

Allgochay, Ashltt

Mana alfi rurag

juchag llapllashgan yu- rishga.

Mana nagueg

pogostiga, Chahtia

Ñaupa ñaupattana

Mana caru Jinalla

Mana tupnna-Dios Ailapa jatun tupunapa Challpnasga Challpuv Llactachacog

Pitaña

Arjatasiri Cjamtisí&a, Laca Picur chara ' Jan amtasiri

,, utjanjama Cchuaaqui Mucttaña Jan jaltafljama

ccuyapairi Amai imana Jan chuymani Vanccachata . Yanccachaña Jan uaquisir hiraña

,. cuna kcauuni, Tayques- María. 1

Jan jauchasiri

,, poccota. Cchci^fla

ccaytatap yatiña

Jakca checca

Anchhich pacha .1

Ancha jaiccha Diosa , \\ •".

Jan tupuñjama

Chnlluta

Chulluña

Jacca niarcat jatiri

MO

OKST.

1 Inmigfnir v.

2 Inmiscible ad},

3 Inmisonirse

4f Inmoble inmóvil

5 Inmodesto—a, .

6 Inmoral

7 Inmortal

8 Inmundicia n-

9 Inmundo— a, «<#.

10 Inmutable

11 Inmutar innorar n,

12 Inmutarse v.

13 Innominado-^-a, . ad .

14 Innumerable - . .

15 í Qaé— interj.

16 Inobediente

17 Inocente adj,

18 „. ]uno< candido sin

19 Inodoro at//'. {malicia

20 Inolvidable

21 Inofensivo aoimstí

22 Inopia pobreza n.

23 Inpúribus ad>'...

24 Inquietador

25 Inquietar v.

Llaktachacuy Mana chhakruna Cbhakructiy Mana cuyuk

,, penccacuk Mappar Mana aUin Mana huañuk Qquelli cay

Qquelli, Mappa-chaaeca Caklla cok Huctnan tucuchiy

tucurccoy Mana sutiok AUpa ttio, Aoco ttio, Naoak

Maychá! Nanaldlana!

Mana uyacuk

..huchayok Huahua, Inocente Mana-Kcapak, Mana-asnak

cconccana

,, hapicnlr, Mana-canicmk

Muchuy, Huac-cha cay

Kcala

Tactirik,Tacuricliik, Cuciúchik

Tacuriy,Ttu:urichiy,Cuchichiy

AXAC.

Hnc llaoctaman ñpar Mana taccrucvy atece Taocrocuy, MiticiiT Manai cuyurecc, "^

penccacuTiiiroor Ccanra, Manaadi Manai knañocc Ccnnra. Ccopa« OnAa Ccanra, Ccacha. Ccachadaf- Mana hticmanyacc [o*.

H«cmaii3pacbi^, Trocarctof.

Moaoccyachiy. [oobt.

Hucraanyay, Hmi Ma¿a siitiy occ^M . Nana naaacc, Mat

Acco hjnallaña. Maicha! Haac chkaftaccA*

Huacnataftacca! ChadMa Manai caaococe, Jtfaasij*'

pay chacuoc. Mana hacha vooc Hnahuaraocli vmhoMjüa^é^ Mana asnacc, láana aa>i>

niyocc. Mana cconccana, Manaccoft-

ccay atina. Mana piñacfaicsc, Majia tám-

dicuoc nyhoa. Huac cha, Mana tauíyoor Pachán «hntnsoca^ Ccaia Dman ocoñcehecc Urna ccoftkrhÍT

i

nur..

1 Juc malcaman licay

2 Mana tallacuy atipa

3 Tallncuj miticuy

4 Afana cuyu, Taquiaasa

5 », pin-hacu ' ' iv Uanla, Cuchino

7 Mana faoañu

S Hanla, Huanu

9 Hanla. Hanlassa

3 Mliiia jacmanya

1 Jucnianyachiy« Juc^nan-

talachi^'. J Jucmanyay, Jucihanyaluy* \ Mana Mvtiyu \f ♦. 3 upay atipana, lA- hu llana. Allpalladal Mlamat-r! Hnic-cbnl Huk>

auna ha! ^esosl Hnis! Manfi.iiyalicu^ JMana ca- sucu.

juchaya HuahuiUala, Anp*eLiiuHala ' Mana amtia, ^saukimwm* >

Aainiyu. i...

Manar-nun— -bana, <M)ana-

hun hay atipanau i\Í£ín& pictapis piñachicu-

ttjrliuaí- Huac-clia, Mtuia iinayu L'«sticiilu9Mk» rCalatucDsiá/ LTman calen tacin calentachiv

iur.

Llactanchay Mana talluna Tallucuy Mana cuyuco^

pengacoff (lanra mana allí Mana huañog Kaccha (jbnira- Chaylla cag Trucarcach»

Hucmanyay Mana sutiyog

yupanalla

¡Maycha!

Mana casucog

juchayopr Upa huambra MaiiaiBttdsqnc|i:!c

,, gonganalla

Mansit animal

Muchuy, Huaccha-cay Pachán tucussga Inquictacog '"

Inquictay /

Amij

2M:

Jaúca mafccat jutata . * ' Jan chhajrosiri i Chhajrontasiña J«ii ottjtin ;. jMíi *

,, iiacjuisiñ jü»riri r ;il , , uah utjiri I '

. ,, jiuiri .. ..; .

Kcañunaca

Kcañurata, Jan ppbHMBraCL ' i Jan onjtayañjanwi -ai *. '. Ttucsuña, Mayttaña

': ^ M.r '»r ' Colerasifia, MayttatÜHr't.I ' '' Jan sutini ' ♦..'».". ,^íiI *.:

jaccuñjama .- •] :

Atechapum ' .>..^.} . . .

Jan casusiri ->' - f/ rf - ríl í

juchanl r ( ' . ••. i - '

' , . jucha uiftiii i t .-..;

je/rqueairi , . .il « _

r.>»*.' I I*:

i i V Annañjama •••. •'

í ^- .-.,1 -

yy camachasiri

' . í'i ' ' .'

,, cunani

^' Kcalanchu. -"<»'',•'» L*

Cchajhuiri <" : : .*"il '»•_

Cchajmiiia . ^(il :•

MI

CAST.

1 I]iqaÍ0tO--a, travieso tar-

2 Inqnilino— a, {bafento,

3 Inquina n.

4 Inquinar manchar, con^

5 Inquirído-*a, [tagiar.

6 Inquirir v.

7 Insaciable adj.

8 Insanable

9 Insano— a,

10 Inscribir

11 Inserito

12 Insecable

13 Insecto 11. '• '

14 Insensato— a, [sentido

15 Insensible privado de

16 ,, que no siente pena

17 Inseparable

18 Insepulto— a,

19 Insignia seña! n,

20 Insípido— a, «*

21 Insipiente

22 Insistir '▼«

23 Insolado— a, p.

24 Insolar v.

25 Insolente

26 Insoluble

27 Insolvente

ati/.

ouz

Ttuqüi

Huasi-runa, Huasi^gente

CheKnepacuy

Oquellichay, Ratachiy

Tapuycachascca

Tapuycachacuy

Mana-sacsak

,, alliak, Mana-alliyay-atik Utik-chanak

Sutita qqaellcca3' Qquellccascca Mana-chhaquik Uru

Upa, Phoqques Huañunayak, Chiri Mana-llaquicuk, Chiri-soncco ttaccacuk

ppampascca Unancna

Kcayma, Chhuaia, Cfahapatr Mana-yachak, Moceo Hinay-canay Kcochachiscca, Ccahuiyachis-

cca. Kcofhachiy, Ccuhuiyachiy

Hatun-soncco Mana-chulluk

,, cutichipuy-acik

ATAC.

Mana sosiefi^OTOCc Yachacc, Huasiyocc Mana cuy ai, Chkxnicvi Ccachachay. Ratarccadiv

Tapuycachascca

Tapuycachaj,TapaTcari Mana sacsacc. Mana

tentacc. Mana alliyay atece Sentidon pierdescca. Man-

allinyarí atece Sutita apuntay Suti apantaacca Mana chaquecc, Mana (te- Uru <q«iy «tiít

tipa, Poccea Manamnsiacc, Malta laMn-

,, llaqukocc (c«bc

,, raqniciicc Mam n-

quiy atina. Mana pampaacca Chimpu, Smal Ccámmia. Ccatccc Mana yachacc Amaeiay, AiniielarccoT' Rupainian charaacca '

Mastajr. Rupaioiaa^ ^ Rapainan cfaaray*

Manapi nspetacc '

Mana chullooc pagay atece

Jü».

1 Mana.aMHla cacu

2 Yat-ra, Huasryu

3 T-rinipai,:T-rmicui

4 Hanlachay. Latachiy

5 Locussa

6 Tapupacuy.Tapuycat ray

7 Mana mat-raicu, Mana^

con tinta.

8 Mana alliyoy atipa.

9 allinyai atipa

.0 Ssntkta, apuntay

1 Ssuti, apuntassa

2 Mana chaquíy atipa

3 Culu

4 Upa, Jañass

5 MananmsiarHuañnnaicay

6 ,, llaquicu

r ,. lat^uicu, Mana. la-

quiy atipana. ^ Mana pampassa í Siñal, Chapa, Marca } Hammia, T-ract-ra Afana yat-r^ Cutípacuy Lriipaiman t-rulassa,. Lu-

paiman mastassa. Masay>Lupainian mastay, Hahuichiy, Chaquichiy. /'Asalicn nuna Xlana chulla

^, hupuy atipa

AS.

Travieso

Huahi runa, Arrendag

Chegnipactiy

i^nray

Tapuycachassga

Tapuycachay

Mana sacsaf;

sanag Loco

Apuntachicuy Apuntassga i\ianachaqueg Curu Loco

HuanunacoK Mana llaquicog raquicog

,, pampassga Señal Gamla Gallareg Porfiay Rupayman churassga

Rupayman churyy

Libo

Mana-ehullog pagag

A19. m

Thijua

Maini utan utjiri

Unisiña

Kcaftuchaña , ^

Jisqquita

Jisqquiña

Jaqquet jacca chasirt

Jan ualiptaftjama üsut, Ccoaní

Sutip qquellccaña Sutip qquellccata Jan uaftachif^ama Ji^kca laceo

Jan ehaymani ' ¡

Cala chuynia Jan ccuyapaya9trí jaljtaftjama

,, imata Unancha Cchapacea Jan cun8 yatiri Janccariña Lupintata

Lupirayaña

Jan ajeariri^ chulluchitiri (utjiri. phoccachañataqui- 86.

CA8T. 1 Iniemnio yigiña 0, Alkcay

cirz.

2 Jnspeotor n-

3 Iniouite ttn^

4 a/— adv,

5 ., en este—

6 Instar v.

7 Instmetor— a, a^ü.

8 Initrnir v.

9 Instruirse

10 Insnltador—a, adj.

11 Insnltat v.

12 Insurgente

13 Insorrección n,

14 Insnrreccionarse v.

15 Intacto— a, afí/.

16 Intangible

17 Integro— a. toc/o

18 Inteligente

19 Intención intento n.

20 Intentar

21 emborracharse

22 ínter a<^v.

23 Intercalado p.

24 Intercalar v.

25 Interceder

26 Intercesor— a, a^'.

27 Interés lucro

28 ínterin

Ccahuak

Tuylla '^

Tuytuylla, Casccan-pacha

Cunanpucha, Cunacha 11 a r\,

Ccatipayay (Tuy-chicalla.

Yachachik

Yachachiy

Yachacuy

K'amík

K'amir

Hatarlk, Tacurik

Hatariy, Tacuriy

Hataricuy, Taciaricuy

Cajilla, Mana-chancascca, Pa-

challa. Mana-chancana

[challan, liliu, Llapan, Huntascca, Pa- Y uy ay nio k , Haintitay niok , Ya- Yuyay [chayniok.

Yuyaycuy

Machaytaynyaycuy Chaycama Chaupichascca Chaupichay Mañapuy, Rimapuy, Maflay-

capuy, Rimaycapuy. Mañapuk, Rimaycuk, Rima- Huachaynin [piiqqne.

Chaycama

ATAC.

Mana pufiu, Mana

atipai. Cuidacc, Ccahnapayaerr Ratuchalla Cnnachallan, ChjkilUí Cunan-puni Nipayay

Yachachccc, Hniliacc Yachachiy, Huillapayar Yachacuy, Yachacnrccój Camecc, Trátacc Camiy. Canilrccoy, TrÉtaj Alsado runa

Alsacui, Runa tnmnlcaffin Tu muí tacti rccoy Mana rataicuscca, HinaBí

Cac<^11a, Chainalla. Mana rataycuna. Mana Hark-

paycuna. Lliu, Mana imán illacr Yachacc, Umayocc Yuyai, Múnai ' [Kn.

Mñnay, Munarccoy, Yéjtr.j Sincacliipi ríy, Siiicaclri|ii'itf>i Chakama ' (cww.

Chaupichascca Chaup^chav Mañapuy, kimaycapnr

Maftaycapucc CcoUccc niirainin Chaicama. Carcconaacam

1 Mana puñal. Mana puflui*

atipai.

2 Licca. Cuida

3 Ratnlla

4 Canallan. ChaiUa

5 Cañan pacha, Canalian

6 Nicat-ray Nipaicay

7 Yat-rachi, Huilla

8 Yat-rachiy, Huillapay

9 Yat-racuy, Yat-raculuy

0 Pala, Palacu

1 Palay, Paláluy.Palapaluy

2 SaaicUj. Keyoltoso

3 Alzaminto

4 Asakttl luy, Tacualuy

5 Mana yataicussa, Mana-

chaplaycussa, Jinalla. 3 Mana vataycuna» Manar

chaplana. r Llitt. Cabal, Llapallan í Yat-ra, Umayu » Yálpai, Mánai » Munay, Yalpay. Liluy

Shincachípi liy, Upiny

Chai cama

T-ranpichassa

T-raupichay

Moñapay, Limapuy

Af añapu, Limaycapu M ilainÍD, Huat-rainin Chakania, Jinapama

AV

AT|Í. 862

Mana puñuy

Jan icttaña

Gahaag, Huatgag

Uñjariri

Ratulla

Anchichaha

CanaiiUa

Ancchilana

Canañ-cananlla

Ancchilaqui

Gatipayay

Aru churaña

Yachacheg

Yatichiri

Yachachí

Yatichaña

Yachacuy

Yiticcaña

Ashllicog

Toqquesiri

Ashllí

Toqqüeña

Alsado

Jumppocc thaltairi

Alsacu'y

Aputhaltaña

Alsacuycuv Mana raciiicassga

Aputhaltasiña

Phoccataqui

y ataña

Jan catui\jama

Llapan Yachag

Jan pacheccata

Chani yatiri, Cchiqul

Yuyay

Lurañ munaña

Yuyaycuy

Lurtt&ñ munaña

Machayta yuyaicuy

M achantan munaña

Chaycama

Taipi

Chaupichassga

Cchajrota

Chaupichay

Cchajroña

Rimapuy

Mainitaqui maiña

Mañapog

mairi

Huachaynin

Rédito

Chey-cama

Ucaflcama

MS CAST.

1 Interino— a,

2 Interior Inteijeciones

3 de admiración

4 dolor

5 y, ,, cansancio

6 ca/or

7 irío

8 ,, ardor

9 asco

10 ,, gasto y alegría

11 ,, dulzura

12 ,, compasión

13 ,, ,, miedo

14 ,, sorpresa

15 dolor profan'

do, de pesar,

16 ¡socorro auxilio!

17

de cuidado

18

risa

19

Hola!

20

,, cariño

21

amenaza

22

¡que viva!

23

entusiasmo

24

¡ fuera , a trevido !

25

de cólera

26 ,, de susto

27 Intermedio adj.

28 Interminable

0tJ2.

Chaycamalla-calr Ucju, Hukqtii

Añay! Ah!

Acacau! ,Ay! ay! , Achacan!

Hananau!

Acacau!

Alalau!

Achacau!

Atatau!

Añañati!

Achalau! Añañau!

Acacallau! Huay-huay! Atak!

Achachau! (Alan!

Huau!

Iquirakmi! Ay! ay-ay! Itna-

rakmi! Yau! Yau! Pactatak!

Huahay! Huahayllas! Ahá! Yau!

Urpicha! Sonccocha! Cunanmi-ricunqui! Cunanmi-

ctinancca! Causachnn! Huifa! Haylli! Haycha! Ccasilla-cay! Anchhu^-! Ma! Mapas! Ahá-ahá! Sn-

paycháf Atacan! Huau! Chaupi, Chaupin Mana-tucu^, Mana-tucucuJt

ATAC.

Hqc cairconancanuJIa

Ucu, Urai, Huaicco

Achachau!

Anai! Ananai!

Ananais! Acachan!

Acan! Acacau!

Alalau! Ay chincha!

Acan! Acacau!

Atatai! Atatau!

Atacachau!

Añalau!

Imai sonccolla! PobitcbaSa-*

Achachau!

! Huay! Ay! ay! ay! Huay I

Misericordia!

Pacctataccl

Haccaccai!

Acca au!

ChuncuUay!

Cañan mi ricunqiii! S»T«««r

Causachnn! Qvtc ^-iva! Cosa! Cosacha! Ccasi caoui! Lloccsi! Ma! Mapas!

Huau!

Chaupi, Chaupipi cmc9

Maaa tucocc, M...twwnBar

i

1 Juc cañan camalla

2 Lnli, ülai« Huayu

3 Atatai-ha! At-rat-rai^ha!

4 Atianau! Ananallau!

5 Ananash! Q^epUhipai!

6 Achachallaii! Acacau!

7 Aialaii! Alalallau!

8 Acachan!

9 Atatahu! Puffl

.0 AchaUau! Añallan! 1 Aflallau! Mishqtiictillan!

2 Imaí ssun-huUaia! Pobre!

3 At-rait>rai!

4 Juis! Hnáu!

5 Aytay! Imanassátan!

5 MÍBcricordial 7 Patat-rl ¡Pétatan! 3 Jajailla'jajaillas! } Aja! Aja au! ^ Añarau! Taitallau! : Cananmi lisimanqui! Ca- ñan mi Hcanqui! ! Causachun! Qnc viva!

Ssai! Achaúlla! AñauUa!

Asilla canqui! Licanqui!

Hual a py-h u a t - r a 8 8 a n! Mampis!

fluáu! Mamita!

T-raupi, T-raupit-m-cá

Mana camaca, M...hullu

ÉV.

ATX.

Chaj-camaUa

Mainin nfíjarapirí

Runn

Mankca checca

¡Aflay!

Yaa!

¡Ananaul

Achichiu!

lAy ay!

Juy!

¡Acacau!

Achhiy

¡Alalau!

Alalau!

¡Achachau!

Achichiu!

¡Atatau!

Titi!

¡Añanau!

Achalau!

¡Achaltau!

Ccosaa!

¡AUau!

Jatiláyl

¡Achachay!

Ajsaraña!

¡Huau!

üay!

¡Llaquimi! ¡Ay! ¡Ay! ¡Ay!

Tatituy!

¡Yau. Yau! ¡Cuidado!

Jautam Dios lanti

Kcachitaquiui^y

¡Huaiajau!

Cchuy!

¡Cu8hi sonj^ocha!

Usucul

¡Cañan ricanqui!

Unjitatau!

¡Caluiachun!

Jacpan!

¡Huifa!

Sumaqui!

¡Gasilln cay!

Mistura kcanca!

¡Ajo!

Jichau unttitata!

¡Huau!

MullphaUtuy!

Chaupi

Chica taipi

Mana usbacag

Jan tucusiri

264 Ckñt

1 Internado— a, p.

2 Internar f.

3 hacer

4p Internar cosa v.

5 Internarse

6 Internos ^Bse

7 Interpelante adj *

8 Interpelar

9 lüterpoladamente aáv.

11 Interpolado

10 Interpolar interponer

12 Interpretadoi— a,

13 Interpretar y.

14 Interrogador— a, adj,

15 Interrog^ar

16 Interrumpir

17 ,, hacer

18 Interrnpto—a, p.

19 Interruptor adj.

20 Intervalo de tiempo

21 Intervenir mediar

22 ínter vivos donación

23 Intestinos n.

24 ,, delgados

25 ,, grueso

26 ^, co/oii y recto

27 Intunar v

28 Intimidable acf/.

29 Intimidadamente

30 Intimidado— a, q.

31 Intimidar y-

GVt,

Yaycuscca, Yaycttchiscca Yaycuy, Haycuy Yaycuchiy, Haycuchiy Apay, Apainuy Yaycupuy. Haycupiiv Ñoccanchispuralla, Ñpc ca n

chispura-ucjupi. Tapupayay, Kimarichik Tapupayay, Rimarichiy Mittan-niittan Mitta-mittascca Mitta-mittay Huillak,Yachachik H uillay , Yachachiy Tapuk Tapuy

Tatiy, Tatipuy Tatichiy

Tatiscca, Tatichiscca TatichiA Unaymanta

AUichanachiy, Allichachiy* Causak-pura-cconacuy Chhunchulli Llañu-chhunchulli Racju- chunchulli Huira-chhunchul, Occoti Ccatiriy Manchachinalla Manchacuyhuan Manchachiscca, Llacllascca Manchachiy, Llacllac4iiy

ATAC.

Yaycoscca * Apaj'Ctiy, Yaycachij Yaycachiy

YAycudiiy, Apaytnir Yaycuy, YaycncUT/Saúcir ÑoccanehiocQiialLBpi. Ñoccas»

chic purallapi. Tapupayaccr KiinapaTsiT Tapuy, Tapupayarcctñ- Chaupi-chaupi ' Chaupichascoa Taccrochíy ^ Chaupichaicror Huillacc, Yachacbecc. Pk»* Huillay, Yachachiy [ctet. Tapucc, Tapupayaec Tapuy, Tapapayay Hárcay, Harcarccoy Sayachiy, HarcarecWdiiT Sayascca, Hafxrascca Sayachicc, llarcacc Unaimanta-unaimaota Allichay, Dcfcndenccoy Causaccpura, C... Chúnchul, Huicfap Llaflu chnnchiill Raco Huirá Yachachiy. Huillay Manchachicuypacc Manchacuillahoan Manchachisoca Manchachiy

. JUH.

1 I^uii^ru cá, Yaycussa

2 Apaycuy, Yay cachi v

3 .

4 Apaicuy, Yakjuchiy (culáy.

5 Yaycuy, Yayculuy, Ssati-

6 Ya-anchicimallat-ru, Ya- anchic pulallat^u..

7 Tapupa, Limalichi . S Tapuy Tapupay

9 T-raupi t>rawpij Pat-rca- LO T-raupichassa <pat-rca, 11 Tallucliiy, T-ranpichay

2 Huilla, Yat-racht

3 Huillay, Yaí-rachiy

4 Tapu, Tapuycat-racu

5 Tapuy, Tapupay

6 Jalcay, Catáchiy

7 Jalcachiy, Catúchiy

3 Cattichissa, Jalcassa . ^ Catuchi, Jalea > Una-unaitala L Allichay, Defendiluy I Causá-pula hunacuy \ Alaahquin, Ltilin patap :Ñañu chunchul

Tita chunchul

1-Iuira chunchul

Yat-rachiv, Huillay

N"! ancliachicuípa '- .

Alanchachicuill^huan

^1^ a nch achí 89a

Xlanchachiy

AS.

Yaycuchissjga

Yaicujr

Yaycuicachí

Yaycuchí

Yaycupuy

Noganchic puralla

TapucGg

Tapuycuy

Chaupi chaupi

Pichucass^a

Pichucachi

Huillag, Yachache?

Huillay, Yachachí

Tapog

Tapuy

Jarcay

Jarcachi

jatichissga

Jaticheg

Hu^anmnta

Allichaohí . . .•

Cahuag pura

Chnnohullin

Llanu chunchulltn .

Racu chunchuUin

Huirá chunchulUn, Oígoti

Huillay

Manchachinalla ...

Manchaycuyhuan ^ ,

Manchacassga ,

Manchaicachí

ATH.

.364

Jan tucuta Mantayaña

Manccauru mantañ a Manccanquiri

,. . . . v .:•■

Jisqquin

Jisqquiña

Chhajrontatajama

Chhajro^ta

Chhajroña

Aru isttairi

Aru isstajrañ^ . . . ^

Jisqquisiri

Jisqquirafla

Pan tj aña ,,.

Pantjayaña n,!

Pantjayata . ¿.i. "

Pantjairi

Pacha j ir

Arujataña

Uajttáña \, ... .,

Jiphilla

Jucchusjiphilla.. -^ . .

Lancen jiphilla . .

Mulla ' ,

Munasifla

Ajsarasiri

Ajsarañjama

Ajsarata

Ajsarayaña

CA8T.

1 Intimidarse

2 I]itímo--a, adf,

3 Intonso— a,

* fi i^norante^rústico

5 IntranToilo

6 Intratable

7 Intrépido— a, v,

H Introducir

9 una cosa en otra

10 ,, ía sonría

11 Introducirse

12 Inundación n.

13 Inundar v.

14 Inútil adj.

15 Inútilmente

16 Inutilüar v.

17 Invadeable ac//.

18 Invadir v.

19 Invasor— a, adf.

20 Invariable

21 Inventor—

22 Inverecundo-i^

23 Inverosímil

24 Inverna

25 Invernar v.

26 Invertido— a, ei orden

27 Invertir

28 Investigadox^-a, ádj.

COZ.

Manchacuy, Llacüay

Huquik

Chuc-cha-sapa

Ppanra

Sonccon-musphak

Salcca-runa

Mana-mancha A

[caniuy. Yaycuchiy, Pusaycuv, Pusay- Sattiy, Cachaycuy Huekcay, Cacnaycuy Yaycuchicuy, SattkMiy

Lloklla

LlokUay

Yancca

Yanccapalr, Yancca lia

Yanc'cayachiy, Pirdichiy

Mana-chimpana

Auccay-intuy, Auccay-haycuy Auccay-intuk, Auccay-haycu ib Casccan-cak

[maAr-chak. Ricjuríchik, Paccarichik, Htia- Mana-ppenccacuk

checcak Hu avila, Kcoya Huirayachiy Chaccoscca, Tticrascca Chaccoy, Ttícray Mascak, Mascaycachak

A7AC.

Manchacuy, MAnchmmnv Ucun (ratan

Mana uman rutnacca, Mmí»> Mana yachacc

M sosignyocc

rímapayana rana Mana manchácc. Mana

chacucc. Yaycuchiy, Puaaycay Satiy. Satirocoy/UstadiiT Satiycuv Yaycuchicny , Saticn rcc o t,

\ aycurccóy, Ustucnitcoy. LloccUa, YacQ-hnnta Llóccllay, LloocUamoy Lácela, Mana aerhoccc Yanccapas-yancca Pacchuarccacbiy Mana chimpaiia, Manact»

pay atipana. Yaycuy, Yaycnrccoy Yaycucc, Atrericucc Mana hucmanyacc. Mana*

troicacucc. Ricuríchecc, Paoearicfaecc Mauai penccacocc Llulla, Llullacui Embema, Uyhaa micfania UyhuamicQchiy, Eoibcraachir Ticraacca, Trocaacca Ticray, ^krrárccoy Mascací^, Maacacáchacc

i

2 Luli [masa|>a.

3' Mana uman 'luttiaM, U-

4 Manaimayat-ra- '

5 sociegoyii

6 limapana <

7 Mana mancha, Mana-

matichacu

8 Yaycáchiy, PusMm^tiy

9 SBatiy,Ssati]uy,l/MtnchÍY LO Saatiluy , SBittic ultiy

11 Yaycuchicny, Yaycnluy,

Pasayeuy . Pasaycutuy . IS Llalla, Yaea juntaisa 13 Uállay. LNllia t-ramuy 4. JMáHa valí, Ñañhal 6 Yan'ial, Ñanhalpa

6 Pahnachi^, Pinficfaiy

7 Mana-chimpana, .«.aia-

chimpay atipana.

8 Yaycuy, Vaycolny

) Yaycu, Atrevicu i

> Mana jucmanya, -Matia- trocaca.

Lficalichi, Invita I Mana pin*hact> I Casqiii, Casquicnt (

Kaiberna, Uyhtta machina

Huihna huirayachiy

Ticlasta. Troceasa

Ticlay, Ticlaluy

Aaai, Asaicat^^ra

•Maocliaoiiy Shongopita

Chuc-cha tapa, Agcfaaaapa Mana yachi^ Masspa ahoi^o Mana'fimapan^pa moa ,, mancnacog

YaicncM Jaticny

Jogi-orf, Togrirí Yaycucnycuy

morgUa. "

LlogUay •'

Yanga mana valcg

'Vanga-yangalla , '

'Vagaycach?

Mana ohimpana

Yaycaycny Yaycucog Caasganfia cag

Inventacog Manapengaeog cnegaycag Inverna Huirayachí Ticrauga Ticrarí j Ticrarcny Mnsiapacog

Ajoarasifta .i

Cbicaqniri Jan murúrttata

ciiUB yatiri .CchajmÍ9Íta '^

Jan parlañjama -. ajaaríri

Jnnuntofia <.'

Apantana I^lawJccaña \fai|tay asina

Pho^cantaña, UutiMhltataila

Jauit^ataña

Jan cunataquis^ checca ' ,

Jan punataquÍMt aa^ui '*

,,^ cunatagiiiaaiaquiyafia

M.iTiantailjama

. irunthat mántafla

Liinthat maatiri

Checcac sar^cqqaeii

. [lurW.

Calltirí,. Máohaccacutasa-

Jan i^penccaaí

Kcanjama . Uyua manccayan oraqatf '

Jiiippi pachaná otiaña í

Chiiajrotatata

Chajrotatafitf , Thaqqneri »• . •"* - ^ -

9m A«ST.

1 Investigar v,

{vinos,

2 y, por medio de adi-

3 Invierno n.

4 Inviolado-it,

5 Invuible «4/.

6 En un—

7 Invitado~a, p. ,

8 Invitante adj.

9 Invitar v.

10 Invoear

x;k Znvol«ntaria-a»^ acto

12 Ir.

.'y... .

13 Ir

adelante .

14 ^...»

d«trtf<»

15 ,,

jWltQH,

16

ligero

17

18

. epg^ñ^dQ

19

. CCÍW,,

2Q

perdido

21 M

ápié

22

á eabalh

23

corriendo

24 Ine

25 Irá:

pasión n. . .

26

teper

27 Iracundo— a^.

2a Irascible adj.

OÜZ.

Mascay, Mascaycachay

Huatiichiy . Chirí-mitta/Ccasa-mitta , Mana-cha ncascca . r^jorik

Ñahui chhimlliylla Huakyascca, Convidascca Huakyak, Convidak Huakyay, ConY>day>

ATAC.

Masca^, Mancaqucbaj. Ta*

puycachay. Maac^jiiucbíy, Mnsáacfaiy.OKK Para mit9. [ccacii?.

Mana rataaoca Mana ccabuaña. Mana ricw-

atina Mana ricuchiciKX Huc ccemchicuilla. ConTÍ4a90ca Coxividacucc Ccay ay ,Ccajr n rccoT»CoaTÍdsf

Huakyacuy, Huakyaricuy Cc8.yacuy, Cc^yancaij

Mana-yuyaypi-rurascca, Ma- Maha.munaacca, Mana»» iia.munaska. ' ccomanta Iloccsecc,

ua-munaska. Riy Ñaupa-ríy

Qquepa-riy * - . \

Cusca-riy ....-',.

Thatqui-riy, Huayra-riy Panta-ri;y' Caruta-riy Sispata-ny

Chinca-riy, Huaklli-riy Chaquipi-riy Caballupi-riy Phahua-riy Ripuy Phiña-cay Phiñacuy. Irallicuy Phifla-sonccQ.. Phiftacuk .

Riy,' Rei^pcc^, Pnñj.pmirÍT.

Ñaupay

Ccepariy :^

Cusqia riy

UtccaiUaman riy . . . "

Pantascca riy " ,

Caní riy , . 7.

Hukhpa y¡y

Chincasccá riy

Cliaqaihuan fiy .^.

Uyhuapi riy , .

Callpastin riy

Ripuy« Ripurccoy, Ciiticvy

Pina caí

Piflacuy, Irallictiy

Pina sohccü

Piñacucc, I^i/íiucii^bactKc

i

1 Assiy, Assicat-rayi Ta- Mussiapay

puycát-ray.

2 Mtisiachiy, Scdasuchiy

3 Tammia tiempo

4 Manayatassa

5 Mana licana, ,M ...licassa,

M..licayatipánia Pacassa

6 Jucí himílayllat'fu

7 Hayassa, Convndassa

8 Hayacu, Convidácu

9 Hfcvay, Hayaluy, Haya,

pay, Conviday.

0 Hayácuy, Hayat-ractiy

1 Mana munassa. Mana-a-

nissa, Pantaipa lulassa.

2 Liy. Póliy

3 Ñaupay; Ñaupa ta liy 4- H i pacta liy, Hipahiy 3 Cusca liv 5 Huairalía liy ! Pantassa liy I Calucta liy > Mana calucta liy ' Chincassa liy. Chincacuy

T-raquillap liy Ca.huatlucussa liy Corrilla liy, Palilla liy Lricuy, Cuticuluy Pina caí

Piñacuy, Rabiacuy Pina ssun-hu Piñacu, Rabiacu

kS:

ATM. iéS

Thaccaña

Musscapachí

Laiccanpi thacctayftfla

Tarnya tiempo

. úippi pacha . an camachata

Maña yataasga

,, ricana

uñjañjama

., ricay atipana .

Convidassga

Jausata

Convidacog

lausiri

Conviday

Jausaña

Gayaciiy

Ccuyapayayaaifta

Mana y arpar rurassga

Jan munasa

Purí, Ayhuay

Saraña

Ñaupay

Nairaccataru saraña

Gucparí

Qquepajaru Paipachahui

Pagtalla purí

Huay ralla purí

Lace ,,

Pantassga purí, Eng añado- Caruta pun [pun.

Ma tokque

Jayaru

Jakcaru ,,

Mana carullata purí

Pantacassga purí

Paimuctat

Chaquipa purí Cahualluhnan purí

Cayut

Caualljat

Ayguellapa purí Ajrnuacuy

Jalquit ,. Sariaña

Piflacay

Ttipusiña

Piftacuri

Ttipusiñ jucha

Pina shongo

Ttipusiñata

Piñacog genio

Kcorutatasiri

4S7 6AflT

irik tírcó

Ina uno tras otro

Irraeiolud

ad).

Irradiar

Irriiible

Irrifión h.

8 Irritado-Hi, p. . 0 Irritar ik a/^/eii y. 10 Izquierdos-a, adj, ^i;i á, la— adr, 12 ,, hacia la— ,13 '., iaano a.

14

pié

Ccatiricuy

Uyhua

Mana-yuyaynioi:

Chipchiy, LlipUiy, Huachbiy .

Asipayana

Asipayay

Phiñachiscca, .IralUscx^a

Phiflachiy, Irallichiy

Llokque

Llo^queman

Lloqueñekman

Llo¿que-maqai

Lk>kque-chaqui

AVAC.

Cci^in^ctiy. Ccatmaooitfly l^anfi yuyainiyooc, Uyfaa

,, razonniyocc Canchariy Asipayana Asipai, Asipayai Piñachisoca Piñachiy, PiñarccAcbiy Ichocc, Llpcce Ichooc, ladamaii Ichoccman, Llooceiiiuui ^Ichocc maqqi , chaqui.

=<xa i.* : DX>-

J

.TOS.

1 Talamanya

2 fiatinacuj, Hatinaculuy

3 Manairayniyu, Uyhüa

4 i ,y razonniju /

5 Llipipíqttiay I

6 Asjpana .

7 Asipai, Asipaltti •13 Piñachigaa*

9 Piñachiy, Piñaycalachiy

.0 Ichu

:1 i Ichu ladumam

.2 - ,* laduniman ^

3 ,, nJaqui.

4f t- raqui

AM.

Tolumanya *• ^'

"Gnefiapari ayhuayay

Ashnu, Uyhuai B^tia

Mana razontá huiy^JEig

Chipipeg ;^.^

Asipanapa

Asipacuy

P^acassga

Piflaycacbí

Ichog

Ichoginan

Ic^ogmanta

I^hog maq^ui

Iñhog chaqui

ATX. MI

Curmi A ' :.

ICquepat ¿quopat saraka i>lu!&V Anímala Janchuyáiani :, . «■

Ccanatatayaña -Jan luranjama . .

Mainit larusina -'Phusuntata . JCcapiy aña ^Cchccca

toqquc toquejania .. ' yt X ampara ,, cavtt '^

--<,XD:*:ax>^-

1 JabaU n,

2 Jabón

3 Jabonado— fl, >.

4 Jabonar vJ

5 Jabonero— a, n:

6 Jacinto ^or

7 Jadear v.

8 Jaguar ' * ii.

9 Jalar v.

10 Jaleador-a, arf/.

11 Jalear v,

12 Jalearse

13 Jamás adv.

14 Jamelgo i?.

15 Jarana

16 Jardín n.

17 Jardinero— a,

18 ¿aro— a, de pelo colorado

19 Jarra /i.

20 Jarro

21 de madera

22 Jaspe color

23 Jaula n.

24 Jazmin

25 Jefe

26 Jerga tela gruesa

27 Jeringa n.

28 Jeringar r.

29 Jesucristo /i.

ttoz.

Monti-cfúchi / Ciiitirtr

Jábon abonascca Jabonay \^

Jabonero

Ariruma, Aputokto Sayk'uy Puma

Chutay, Aysay Ttaklla^, TtacUapacuk TtakUay

Kquehuicachacuy Mana-hay k' a* Thala, Sampa-caballo Machay, Upiay Muya

Muya-camayoir Puca-uma Huirqqui, Huichhi Jarro, Ppuyñu, Huisina Qquero

Pauccar-Uimpi Jaula

Jazmin-ttica Huillca, Urna Jerga

HuiUcachina, Jeringa Huillcachiy, Jeringay Jesucristo

iítAC.

1

Cuchi, Mou cuchi

Habón

1 i abonascca

Habonay

Habón ruracc

Hadntoüudita

Saycuy, Samat samatiar

Puma

Chutay. Chutarccoy. Arar

Taccllacc

Maqui taccUay, Tacdlacor

Ccehuicachacuy

Manam imaipáa, Manam

Feo uyhua

Upiai, Sincai

Hüaita pata. Tica hainacc

., cuidaco Puca -cuchi Tachu

Huisicucc. Táchu CuUnmanta tacha Checc-chi Haula

Hazmin huaita Camachecc Hcrpa Hennga

Heringay [Smap. hiuÜMUi. Diospa sapai chuno, Mai»

i

1 Cuchi, Monti cuchi ';. .

2 Jabón . "\ \ ,. , 3" JaboDassa

4 Jabonay

5 JabonercH Jambón lula

6 Jacinto huáita ". \.\ ,^.

7 Jamatiay, Jácaicat-ráy

8 Titira j J,.

9 Chutajj^, Tilay, Ssupiíuy t> Maquinctina tahalla ;,.*.'" , I Maqui tallay, Tallacuy \ \ Hihaica^racov '\ ) Manam imaipis, Manam t..Fcocanuallu., ; Upiai, Shincai"

Habita huerta^. Haaitá tapa '^r " '. Puca cuchi ^^.... ..;.,'

Jarw hnaciryí.iiíla .' ''■■ =

Cullu j^rrp, Vy^M r,

Chic-cM. ; . ; j. r y.'

Jaula^ Físn.liu yat-r^nan Jajcniiahu^tta Cáin'achicu . ' . ^ / Xita bapíéta ' . . . .**;

femi/^a t-rulay (hualpiin. r>]ospa chulin, ^ Síñap.

í -'ir

-*- ..

Huangana, Monti cqchi...

Jabón., r. >; ;

Jabonassga

Jabonay

Jabonag . .

Jasinto huayta »..

Shaycuy, Agyassg'a ,

Puma

Shutay ...

Shuta^í» . . , .;

Maauíta taglla}'' ' " j .»■:

Guyiiuicachacuy ,, ,». r*

Mana imaypis •; 7

Huyu, Uvhua . , . .

Tushuy, Machi^^, Jjpiay,

Huayta huerta ,,, .,

Huayta huertatá tapág

pucaagch^ A«'^ ' ^ ^

Tacho, Piiyftu ¿^ i , -\ .

Huishihá ' ' * *

Gueru jarro ^ . . ^; ;. - .

Cbegcfii" vi

Jaula *

Jasmin huayta

'Apu

Jerga

Jeringa

leringay . . ,j. .

Jesucristo ./.i

Ccuchi collu / ^.j/;

Tahona , ,^_.^ .^jV ; JabonRuta ^^ .

Jabonan a ^.;

Jabón luriri. Vi »' -. » " Jan<^o pjan<;ara ^t^^'\ '\ Kcaixcatiña » •• Ccolu phi(ú ■> -^

Ttaillisiri «r-ii,.

Riuiuisiña ... , »,y : n cuna pa(íha Sunichu ^ 'í*^

Ccachuaña Panccar uyu j Panccaruyu iniiri< Uila ni^utani Chato ^r, Qquechiña Mathi Alloj samani Jamachí, uta^, Ppia-pia Jeürquer pancara Uilca Jerga

Jeringa ,^; ,

Jering uchaña Jesucristo

Ji.

A'-

1t» CÉfgt.

2

X JftÚB ^ n.

2 ¿0ta

.3 ¿«tuda— a, adj

4jilMi n.

t5 Jibado— adJ-

6 Jilrnero n.

7|m0te

9 JlBglar coi^mptar lio Ji#«a carrhq.

iil Jocoso^-a, <KÍ/. 12 Jomada oiui- ii3 Jornalero a.

14 Jornal

15 JoYOn m^jer

16 varón

]V7 Joyial r VA

18 Jabón . n.

19 Judia TCft/e«

20 JivtO ,,¡

21 Juei

-22 Jugadorr^t a*-

23 JuOffO íícko ' ,,

24 destferte

25 ,. ^e 5 en raya

26 '„ desaíto9^

27 redado

28 ,, 'COA bolitas

29f JugÜMr '

30 f9 burlane

31 Juglar ¿fii^n n.

CWF2.

Jeafis

Huirppa ; ' - ' ' Chhutu Huitpp^-sap^ Moceo: K^úAia^ "''' ' -^ Mocco-huasa, K'umu-huasa

f&r

¡HúajnluiicuY $¿<jcrt¿ •' ' , Qcjlt^ellma, '^

Huc ppunchaü purina Ltanff'ak^Llanff'apacal:

Joriial' . ''

guarnía, Sipas

[^uarma^ Huayna

, Sumaib-songco

', Cutun, AUmilla, Unqu

: Ccoll^-parutu

í

ATAC.

i^uruttt

(cha^.

Juez, Patachair, Apu, GUsca- FucUal, ChuDcaycatnayok

Chánin-pucUay, Chanin-chan- Tahuay [cay, Pkrhccay.

^Ttaptana Ppitachi Milla}'- chunca V Chhastiy, Chuíy Pncllay

Pucllapayay, Saucay K'usillu-tusuk. Qqudhna

Jesús, Taita nifto. Taita

Huirpa

'Hnirpasapa

'Curcu, Moceo. . i

Curen, Cunm^koasa, Moso

Gilguero placeo

Sillada

Uyhuapi corecacliay

HuayUnnchay

Soceos ' I

Cusí soncco, Chochila

Huc ptmchau parina

Llamcapacucc

Homal

Huarmalla, Sipas, U

Huarma, Mac ota,

Sumacc-sonccolla [L

Camisa

LluUu purum. Vainilla

Poroto, Fréjol

Justicia ruracc *

Chuncacc, Pncllacc.

cucc, PocUacticc. Pucllai. AlUn pndliu Mana allin pucUai Qninisa rava pocüai Pahuaicaciiastin pucflfti Mana alli pucUai Suyruruhnan pacHas Chuncay, Chuncacay, 1 Pucllapayay Asiehlcucc

1 Jesns, Taita Ntño

2 Huillpa

3 Hillpasapa, Jetaeapa, Lu- I Curcu [Itttijeta

> Cuma huaBsa, Cutnn ma- J JIlRUfro, Silj^ciero (tanga. r Cahuallacussa

( core*h ay

> Huaylinchay

» Ssn ÍÍUS8, Carexo

Chanchillo, Gracioso

Juc muyan pulina

Lrulapacu

Jornal

Huambla, Lasac

Haala88,Mozo>Mocettínlta

STimá ssun hulla

Cnmisa

Llanta, Llallu yunra

Yunya

Jnex^ Justicia Itita T-runca, Ausa, Ausacu,

T^mncactt. Allin ausat, Allin t-runcai Mana atiin t-ntncai Quimsa raya aosai PálsnMMstin atiAai Vf ana álli tit^MCAf ^sulucuhuan ausai i*' T-rcmcny, Ausay^'Atssacvy kusaipay, Buiiamy ' Lsichicn mono

Jesús

Huerpa

Huerpa sapa

Mogo

Mogoshga, Curcushga

Gilguero

Jinete

Jinetecay

Huaylluncuy, Culumpiay •'

Cayana

Cushisga shong^yog

Juc junag purina -

Peun

Jornalain, Arongampa chanin

jipash huarthf

Magta huambra

Shumag shongo, Cushisgalla

Cotón

Vaynilla

Pufutu

Juez

Chuncacog

Chanin pucHana, Chuticana

Tahuay

Taptana j.. •••

Sallaur pudlana ••"•

Millay enutióay -

Pcrntuhuán «4tttiitay

Pucllay chuncay

Burlacuy

Asiehifog

Jesusa ^•

Laca *'

Jaccha lacani '

Kcumu -i ;

Kcumtintata - '*

Cchaiña

Latjatiri ;

Latjataña . -

Uaillusiña

Soccosa

Anatañ aruni *

Saraña ^ '

Irnacarapiri

Pacara *':-^.v.

Tauaco

Tlaina :.!.».'.-

Suma parlan

Jubona '

Cchojña arueja

Uaná arueja

Phattjiri

Anatiri

Atiataña

Ccollqquetaqtii ^anataña

Quinsani antafía

Ttiacu ttieim analafftc^' ^

Jan anatafr-anatafia

Ttijchaña ^ ' , '

Cchacusifta j. -«•'.» n. v

Saucasiña

Kcusillo ^ í* .•'?ií(88

1 Jugo savia n.

2 Jujéete

3 Juguetear r.

4f Jngiietón— a, aclj,

5 Jnieio raxQii ja,

6 j, tína!

7 Juicioso— a, ad).

8 Jnlio otes n.

9 Jumenta

10 Jnmento

11 Junco

12 Junio /ne?

13 Junta

14 Juntamente adj.

15 16 17 18 19 20

Juntar

congregar v.

acopiar

amontonar

entornar puertas

cabos

las manos

21 Juntarse congregarse

22 acercarse mucho

23 ^^ ¿«crr par^a

24 Junto^-a« «*'.

25 rfr-. adv,

26 por~

27 Jurador— a, adj.

28 Jurar r. 29^r#ustieia yirtud n.

«V2.

lili

PucUana, Achacha

Pucllaycachay, Hualalalay

Pucllaycacbak, Hualaycachair

Yuyay

Hatun taripay ppunchau

Yuyayniok

Anta'asitua. Julio quilla

China-asnti

Onx:o-asnu (mi.

T totora. Matara, Kcocco, Mir-

Inti-raynii. Junio

Tantañacuy, Huñunacuy

Tantartantálla^Ufi u>huñuUa,

Huaqui-buaquilla. Tantay, Huñuy Haduy

Tauccay, Ccotoy, Suntuy Hueskcay Huatay Pituchacuy

Huñunacuy. Tantanacuy K'aacacny. K'aflcapacuy Isca-iscay-huaquichacuy, Ma-

sanacuy. Cusca, Pura, Huaqni Ccayllanpi, Siapallanpi Llapantio, Llapantinpi

Jurak uray Cuscachay, Justicia

AiTAC.

1

Yacun, H«iccc«n

Pucllana PucUacaaa

Pucllaycac*haj

PucUayaiqui

Yuyai

Hatun taripay {niiicIm«.Ji

Yuyaynivocc

Julio quifla

China asnu

Greco asna

Totora, Matara

Junio quilla

Huñunacui

Cuscalla

Huñuy, Huñnroccir Tanday, Ccotoy, Hotar Suntuy, Suntocay. Tavónr Puncuta hnichoeáy Huatay. Tinquirccoy Pitucuy, Maquita pknnf

Huñunacuy. TauccaaacUT Sinchita aanicociiT Cuscachacay, Caacaclisn

ccov. Matarccoy. Pura, HJchpaSa, CaacaBa Ladomig^i, Hielipallaaqá Llapañtin

Díospa «atia haocareot Diospa witia bocear^ Cuscachay

Yacan, Huihin '

Atfsai, Aasctcana ! Ausacuv, Atisaycat-ray Aasa3-8tqi]i Urna intindiminto Jatuti juicio tntiy nn Yainiyu, Tantianrintuyo Julio quilla T-rina assnii Ulu assnu Totora Junio quilla Juñunacuy Cuscalla, Parejulla

Jnfluy, Jiiñulny Hátuy, Alcuy, Juftuy Ssiintuy, Utuy Tahuay Puncucunactá huit-ray Huatay. Tinquiy Maqui*pitucuy, Maqui-

cuscachay. |añanacii3'. Tahoanacuy Hastahuan, Assuicuy \ifatay, Mataluv, Masan-

chay, Masanchaculuy. 'alan. Cusca, Cuscalla ^adullant-ra Ja pan tinta )iospa ssutiii pallalcu

M M pallalciiy

ttsticna, Cuscflchai

MX.

Al»

Yacun, Hueguen

. acha

Pucllana

Jatiaauatd

Pucllaycachay

Anatcafia - '•

PucUacachag

Anatasiri

Allí yarpay

Checca chuyma * '•

Jatuntaripayjnnag

Juicio haru •'» > ' ^'

AHÍ yarpacog

Checca chusma

Julio <iQi]la

. Chimo phajsi

China asnu

. Ccachu asna

Orgo asnu

Orcco asnu

Matara

Totora

Junio quilla

Cacha phajsi

Gorinacuna, Juflunacuna

ChicasiAa

Jucllachinalla

Chicasiñjama

Hufluy

Tanthapisifla

Goricuy

Tanthapita

Shuntuy

CcoUuchaAa

Puncuta huichgay

Llauthaña

Huatay, Cabunta tincuchí

Chinuña

Maquita huatay

Amar chicatayafta

Jucllachinacuy, Shuntunacuy

Tanthapisisiña, Tamachasifia

Huitapaycu}'

Limpcatasifta

Majaiichay

Quipcaquiyaña

Ladunchu

. akca

Ladunman

* akcaru

Llapantin

¡ akpacha, Juntpacha

Juracog

^iosat sutip artari

Juray

Diosat sutip aitaña

Justicia

Phattjaña

1 Justipreciabie Chaninchana

2 Jll8tÍpreCÍador--a, adj, Chaninchak

3 Juftipreciar v. Chaninchay

4 Justo— a, «<íf. Chanin

5 JuYentnd tiempo de la— Huarma-ci^ pacha

6 Jiugado tríbanal

7 Juzgar sentenciar

Jusgado, Patachana-hoafii Jusgay, Patachay

ATAC

Chanincbanalhu Ta^wi Chaninchaoc, Taa^acooc Preciunta cburayAaloní

chnray, Chatiincliay. AUin, Cbanin Huarma tienpo, Mom»

po, Sipaa tiempo. Juexpa huasin Sentencíay

^=<.XD :*: DX>-

J

J9JI.

1 T-ranincha, Precio t-rula U T-raninchana, Tasanalla 3 Preciunta t-nilay, Valor- ninta t-.rulay »T-raiiirichay •4 Allin, T-ranin

5 Hualass tiempo, Mozo t—

Lasac t..., Huambla t....

6 Juzgado hpasi

7 Juzgay sentencia^'

Chaninchanalla Chaninchacog . Ch aninchay

Chanin

Huambra cay pacha

Jusgado Jusgay

Jaquijirjama

Jaquijiri aquijña

Checcaqui luriri Uaina pachc^.

Phattjañ uta Phattjati^

an

--.<xD : * : DX->=-

272 CJ[«P.

Oltt.

ATA(}.

-I-

1 Labio n.

2 leporino

3 borde

4t sellarel— [los labios

5 ,, estar pendiente de

6 Labor ocupación

7 o¿>ras de

8 ,, dibujo en las telas

9 ., labranza de tierras

10 Laborable ací/.

11 Laborante

12 LaborioBO--a,

13 Labrada tierra

14 Labrador— a,

15 Labrar cualquier cosa

16 ,, madera

17 ,, piedra

18 arar /a tierra v,

19 Labriego adj.

20 Lacayota calabaza

21 Lacertoso— a,

22 Lacerado— a, p.

23 Lacerar

24 Lacerarse v.

25 Lacinado— a, p.

26 Lacinador— a, ac(/.

27 Lacinar rasgar Y.

28 Lacra seiía/ de /a herida

Huirppa, Sipri

Hua¿ca-sipri

Simi

Simi-huisAcay

Simi-suyacuy

Ruray

Rurana

Pallay, Ppitay

Llank^ana

Llank'analla, Rnranalla

Llank^ak, Rurak

Llank'acuk, Ruracu^, Maqui-

yo/r, Chaquiyok, K'uchi. Yapuecca, Chacmascca Yapuk, Chacina A-, Tacllak Llank'ay Llakllay Chheccov Yapuy, Chacmay LlankaK

Calahuasa, Sapallu, Lacahuiti Hank'usapa, Callpasapa Kquiriscca. Kcoyoyascca Kquiriy, Kcoyoyachiy Kquiricuy, Lluchhucuy CcasuBcca Ccasuk Ccasuy Kquella

Cceta, Htiirpa, Siitii

Hoipsa si mi

Simí

Upallarccoy

Rimananta suyay

l.lamcai, Rurai

Rurana

Pallay. Dibujay

Chucmay, Ccallmay, Tarpaj

Llamcapasslla RaranalU

Llamcacc

IJatncacQCC

Chacmascca

Llamcacc, Ruracc, Ccanmacr

Llamcay, Ccallmay

Llaccilay, Llaccnarccoj

Checcoj', Picay

Chacrapi llamcay

Chacra runa

Calabaza

Callpasapa

Ccoyoyachiscca, Quiriscca

Lliqoipay, Lliquiparccoy

Tacacuy, Dañacuy

Lliquiscca

Lliquicc

Lliquiy

Lacra, Costra, Carca

J

mti

\AiK.

AYm.

sn

-*-

Jeta, HaiJlpa Shimi

Huís». shJmi

Shimi

Jpalhy, Shimi liuit-ray

^imananta alcay

rulai

'Ulana

allaj, DibujAy

hacnmy/AtHrini

alapaasJia, Lulaaalla

ilha

iJaisapa, Lulacü

acmassa

Ia, At-rttii, Aliaia

fay, At-rmiy, AUmav

Jlay, Jit-fxsay .

ay'

tcmay

lcIa nuna

\baz&

f)asapa

tasa, Uvussa

rjay, Assyay

cuy, Dad^cuy

ya«9A

lOQ, UAt-riaca.

ly, L-at-riay

r CoAtra

Hi^erpa

Jeta

Shimi

Shimita huiohgay

Rimanpita shuyaycaa

Raracuy

Rarana

Pallay

Tarpuy

Tarpunalla

Tarpog .

Trabajacog, Aracog

Tarpushga allpa

Tacllag

Imatapis llancay

LlagUay

Picay

Tarpay

Chacra runa

Cal abasa

Callpasapa

Luchushga

Lliquififfga

Lliqui

Luchucuy

Mana alU rotog

Rachiri

Lagra

^*^

.lispi, Laca

Jiuajispi

Thiya

Amactta&a

Jispi iincatata

Luraña

Lurañanaca

Qqucllca

Yapuña

CcoUinjama

CcoUin

Lnijasiri

Ccollita

CcoUiri

Lnrj ataña

Llajllaña

Seccsuña

Ccollilla

Ccollasirt

Lacayo

Cututu

Nuaijata

Nuupada

Jattí rasilla

Cchijata

Cchijiri

Cchiyaña

Ttiri

S7S

MU».

1 Laotar amamantar

2 ,, bater amamantar

3 Lacticinio n.

4 Ladeado— a, adj,

5 Ladear v.

6 Ladear por las laceras

7 ,, ¡a carga y.

8 Ladera n.

9 Lado

10 derecho, itqakrdo

11 a/-

12 ir á un— r.

13 Ladrador— a, que ame-

14 Ladrar v. (nata

15 Ladrear

16 Ladrillo n.

17 Ladrón— a,

18 Ladroncillo

19 Ladronear v.

20 Lagafia n.

21 Lafafloso— a, adf. 2*2 Lagartija n,

23 Lago, laguna

24 Lágrima

25 Lagrimear v.

26 Lagrimoso— a. a«(/.

27 Lagunajos chaftoÉ n.

28 Lamentable a<C^*.

29 Lamentar v.

30 Lamer

evz.

Ñufluy Ñuñuchiy Lecheyoíc

K'achampaiscca, Hualdliscea K'achanpay, Huaklliy Qainray

K'achanpapts y, Suchupuy- Huakltiptty4

euinray, Ccata hiru Pañañefr, Llokque-ñek Quinrayman

Quinrayniaii-riy [lia.'

AnyanacuÁ, Huak-huak, Hap- Anyanacuy, Huakhuay, HapJ Huakhuaycachay Lllay-

Sañu-tica', Lai^ritlo " Sua

Uña sua, MaquiyoAr Suaycachacuv Chhokfli Chhokñi-ñahai Ccarayhua Ccocha

Hueqque »♦-- '•■

Hueqqueyay

Haeqque-ñahtti, Sucyascca Ccocfia-ccocha Huaccanapak Huaccay, HuacctfTwy

Lla/rhuay, IJunlr'uy

ÉíUfí.

Ñuñuy, Chuchuy Ñaftnchiy

Lechemanta ruraacca HuicsiMcea Qainray. QuinrAYpsy Quinraillata puríy HuaccUay, HuacclKivcnj

Haaccta. Quitirai

Hichpa. Cuisca. Hnaceta

AUicc lado, Ichncc* lado

Huacctamtiti, Hichpainan

Quinfañnaii riy

Anyacc, Anyaycachacc

Anyay, Aiiyarccoy

Anyavcachay

Ladrillo

Sua, Suacttcc, Huaieaewr

MaltMKéaa

SuaicachactiT

Hueccte

Huecctesapa. Haeoet«4akK

Sucullu'^ai, CcaraflnMi

Ccocha, Hattin cct^dui

Hueocc

Hucccepaciiy '

Huecce ñahue

Ccocha-ccóob*

Huaccanapacchiiia

Huaccayractuiy^ Haaecaf*

cachacuy. LlácC'huay, UlnticwT

\

jinr.

fiiSoy, Chachny tnñvtchiy echipi lolassa

jínlaT, Qaiolahiy línlaílanta paliy lállij, Hualliluy

ata, Quinlai ica, ¡chai, Hoáta lado, Icho lado Á, Laduman nJajcuj

ja, Hnayaycat^ra yay. finayiilay jraycat-ray riiio» Safiu tka Saacu, Htiaicacu a sea. SmUosapa at-racuy

Mpa» Huiti Aahtii

lltiai

hnt-ra, Hut-ra

pactty lapa -hut-ra runapaira ycatr-ray, Hua hay- cuy. % Unsspiy

Chuchuch)

Chuchuy

Lecheyog

TicshusKa

Ticshuchí

Quinraypa purí

Carga ticshusga

Quinray

Lado

Derecho, Ichog lado

Laduman

Juc laduman haihuay

Gayaracog

Gayaray

\Tiyaycachay

Ladrillo

Sua

Uchuc sua

Suaycachay

Huegti

Huegtiyasaga

GarayKua

Gocha

Hucgue

Hueguechay

Hueguessga

Gocha*g(X!ha

Huaganapa

Huagacuy

Llaghuay

ATv. vn

Nañuyaña Ccham catnña Lechempi chanccofta Cutiquiptata Cutiquiptaña Iram sarafta Suchocctata

Irama

Toqque

Ochecca toqque, Capí toqque

Ma toqque

Ma toqque saraña

Uajiri

Uajafia ' '

Uaja^aña

Ladrillo

Lnnthata

Tautifico ' '

Tautiña.

Kcocha

Kcochalla

Jararancjá

Ccota

Jacha

uaraña

narirí Jiskca ccota Jachañjama y Llaquintaña

Jallpafta

s¿n

m

CA8T.

1 Lamerse

2 Lampa azadu n,

3 Lamparones

4 Lampiño adj.

5 Lana n.

6 Lanoear alancear v.

7 Lanceta /i

8 Lancha

9 Langosta n.

10 Lanfuidecdr v.

11 Lánguido—a, adj,

12 Lanudo— a,

13 Lanza n.

14 Lanzadera

15 Lanzar arrojar r.

16 Lapa telilla en líquidos

17 Lapídeo— a, adj.

18 Lapila yerba n,

19 Lapo

20 ,, darlo f.

21 Lapsus lingnaB

22 Largar

23 Largo— a, ad/.

24 ,, tiempo

25 99 de uñas

26 I, c/e aqi/i7

27 Largor largura n.

28 Laringe

29 Laringitis

30 Lascivia

31 Lascivo— a,

32 Iiástíma tener

Llakhuacuy

Ccorana. Lampa

Ucuca-onccoy, Qqueriri

Kcara-uya, \fana«suncjayok

Millhua, Millma

Chuquiy

Sirk'ana

Huampu, Balsa

Cjarhua, Tiiiti

IJmpliuyay

Umphu. Umphay asurca

Millma-sapa

Ciiuqui . '. :

Cuín ana

Huic-chhuy, Ccarccoy, Chi>.

Rakca . (ccay.

Rumimanta

Huira-huira

Chakla

ChaKlay

Rimarcjapuy, Pantarcsny .

Cachariy, Cacharipuy

Suyttu, Suni, Hatun

Unay

Sillu-sapa

Ancliuriy!

Sayay

Tonccor

Tonccor-onccoy

Huachuy hucha, Sallay

Huachuk-soncco. Salla A:

Llaquipayaj'

AYAC.

Llacc-huacuy. Llaoc-kiiac«<

Rauca, Lampa [aot

Sania. Paspa

Ccala uya. Saprannaoc

Millhua. Millma

Tucsiy, RecconaT

Lanceta

Lancha, Huampu

Accaruai

Umpjrccoy, Ercccyaj

Irqui. Bcco

Millhuasapa

Lanza

Lanzadera

Huicapay, Uuiachuy. Cbaccit

Natas

Rumimanta, RamimasU rv

CcetOHxeto <

Laccia, Lapia

Láp'tay, Lácciay, Lápoy

Simi pantay, Pantaspar

Cacháriy« Huayaycachij

Suitu, Suni Hatitn, Lai^

Unai

Sillusapa, Hatan sillnyocr

Anchuy calman ta, Aañrít!

Largo, Suitu cainin

Tonccori

Tonccori ónccoi

Millai hucha. Hvadui kadui

Huachucc. Ccanra runa

Llaquipay, Llaqaipayay

1

na.

lahuacuy, Llahuaculay

llachu, Azadón, Lampa

amparoncfl, Paspa

ila, Saplanna

iJlhua

icaiy, Tucsiluy, Rejonay

kooeca

ncha, Bal*Mi

iga, Lai^dsta, Acaruai

ipnluy» Irquiluy

yat-ra, irqaísfia

Ihtfasapa

iza

Ljuina, Lanaadera

capa3% Jitalay^Cbápiy

aw

úpt* Ltuniplta lulas sa

'j hallu

a. Lxpu

ay. L a piala V

11 pantay'ümáhiy

•aliv, Huayaycachiy

u, Jatun, Lai^u -

sapa, Jatun ssiUuyu caipita! Licuyl ]-caiiisii iri

ishyai jucha iuchayu pay

Llaghttacuy

Lampa

Sarna

Mana shaprayog

Millua

Tacaí, Rcjoneay^

Lanceta

Lancha

Langosta

Ushacagnu shongo

Umpuyas^tha

Millua sapa j

Lanca

Lansadera

Hiiicapay

Nata

Rumimanta

Huira-huira

Lapo

Lap'jy

Shiini pantay

Cachan

Shuito

ünav

Shullu sapa

Huiticuy, Ayhuacuy

Camaynin

Tongor

Tongor guesiana

Millay jucha

Huacnuc ganra runa

Llaquipacuy .

ATV.

di4

Jallpaaiña

Lampa

Cchupu

Jan suncAani

Ttaura

Cchnquintaña

Sircaña

Ccallapu -I

Ttisiranca 1 ^ ^

J ukcat jukcat ccham-iucuyaña

Cchania lakca ' ^ '

Ttaurarara ' * . » '

Chaqui

Jakchaña - ... i

Cutiyaña •. »

Jokco <" . . , . i

Ccalatata

Anu lajra

Thajlll

ThajUiika

Aru pautata

Aiitutaüa "

J aecha T

Cauqui pacha

Tauti . ; . *"

Acat jacchapar UcatiJAMha

Jacchapa

Mallkca

U8U

Uarrailaicut jiuaña IJarmilaicut jioaairi Ccuyapayaña

1 Lástima Qué—! íaUrj.

2 Lastimar y,

3 Lastimarse

4 del mai de otro

5 ,, con cosa cor-

taatet (cante,.

6 con cosa pun*

7 Lastimoso— a, adj.

8 Latente

9 Latido, delxoratóa

10 L&tigo

11 Latiguear

12 Latir

13 Latrocinio

14 Lavandera

15 Lavar tupa v.

16 /a cabeza 17 18 19 20

21 IJ puríñcar

22 Lavarse />oca

23 Lavativa ji.

24 Lazo ñojo adj.

25 Laiada

26 Lazarillo

27 Laso de ¡ana

28 de Cuero

29 yy de cerdik

30 depara

31 ,, depjtA

^, manos y pies /a cara ^ cuerpo, bañarse cosas

cedí.

Acacallau! Alau! Ataki Kquirinchay, Llaquichiy Kquiricuy, Kquirirccocuy Llaqnipayay Cachuree ocuy

Tturpurccocuy

Llaqainapak

Paeascca cak

Ttictticñin

SiC'huana, Asutti

Sic-huay, Aauttiy

Tticttiñiy

Suhuay

Ttacsak. Lavandera

Ttaksay

Ttalrsacuy

Mayllacuy

Uphacuy

Armacuy

Makchiy

Chhuyanay

Moki-chhicuy

Ayudas, Huilkrachina

Huaya

Sekco

Ñausa rampak

Toklla, Huachca

Toklla» Laso

Chhahuar

Óqueshua

PaJkpa-hu achca

ATAa

¡Imai sonocolla! , Quiridhay, UaqnicliMnr Cceyeyacnrocoj, CiJ|Wg*- Llaquipayaj ~ (oeov

Cucbucnrocoy

Uchcucurcco3', ToccpnRxor

Llaqutpay a napaoc

Pacaaesa cace, Pacaaoca

Sonccop patpaty aiidii

Huasca, Asati

Azutiy, Uuacctaj, Aaotovcov

Patpatyay, Tictic niy

Súai, Snacui

Taccaapacucc

Taccsay. Taccsarccor

Taccsacuy. Urna taocaay

Ayhnicuy. Maillacor

Hupacuy,

Armacuy, Baflacny

Pacha taccaay. MaiUar

Chuyauchay

Chumchicuy, Ajrlraicay, Moecw

Ayuda (dñnc.

Huaya

Qnipu

Mausap pusaociuii

Huasca, MtUma hvaaea

Ccara huaaoa

Cerda

Haaaquilla

Paccpa huasca

i

mai ssanhttlla! Pnbnl Jaquichicuy, Dañay-

Jaoaipayctiy acnüculuy

t-irnevht^, Ssatknkiy faqnicDnapa icaasa cá, Pac'assa - iinhapanpanjai - toqflitt^ Axati it-rtichij, Choqtiitiy aipamyáj. Tictkyay li, Snacui

isaca, Tassapaeny isAj, Tasaacttj laacuy, Maasnctiluy 'lactty, Ayhtticiiy , Pussacoy qtacoy, Almacay ly, Páhat^acay 'atichay

lícuy. Chicuculuy la, i^avativA

Httatai . pttsaaycat-ra Uhnaaca [laaoaf Lazadera haaaea, Chahaar ui]la

has

AS.

¡AllanJ Dañay Dañacuasga Llaquipayay C uchucurcuasga

Togpicurcusaga

Llaquinapanu

Pacanhga cag

Shongo tictin

Churu huasca

Asuticuy

Tictí

Stihuay

Tacshacog

Tacshay

Pagay nmata

Mayllacuy chaquita niaquita

Gagllata mnyllay

Armacuy

Mayllay

Chuyachf

Mogchicuy

Jiringa

Huaya

euipussga ieguta pusag Millua laso Gara laso, Reata Cerda huasca Huasquilla Pita huasca

ATX, «»

¡Anchaat! Ay! Kcolila!

Usuchaña

Usuchasifta

Jacca ñanocat sintisHla

Ccuchusiña

Jathimpi usuchasifta

Usuchasirí

Jan ufijafljama

Chuytna ttákctitu

Asvtti

Asattiña

Timphafla

Laathatafla

I si ttajsuri

Isi ttajsufla

Ppeqque ttajsnfta

Cayumpi amparanpi ttajauftá

Ajana ttajsuña

Umar phxtlhintalla

Ttaisufla

iCcomachafla

Laca jaríttcaaifla

Gcringa-

Jaira

CchaquintaHa, Lastttttafta

Juiccu irpiri

Uiskea

Lippichi uiaca

Uicchinc visca >

Phala

Thuru «isca

m

Qttrs.

1 Leal a4f.

2 Lebetón n.

3 Lebrillo

4 Lecbe

5 Lecho

6 Lechón cochinillo

7 LechonA

8 Lechuga

9 Lechuza

10 Legado rmutda

11 Legamente sin denota. v¿ Legaáa n,

13 Legañoso— a, adj,

l^- Legar dejar oaamunda

15 Legítímo adj,

16 Legua w.

17 Leguleyo IB .Lejano :

19 Lejos muy

20 á /o—, de^, desde^

21 ,, desde muy

22 Lendroso— a, ^4/.

23 Lengua drgano n.

24 ,, sacar la

25 ,, de fuego

26 Lentitud, con--* ncfr.

27 Leña n.

28 delgada

29 /raccr ▼,

30 Leñador— a, adj.

31 Leñera depósito n,

32 Leño

GHK.

SulluU-runa. Checcak-ruua

Uncu, Cotón, AUmilla

Puruña, Huitcu, Llerta

Leche, Nuñu

Puñuna

Uña-cjuch¡, Cjuchicha

China-cjuchi, üuishui:

Lechugas

ChoseK, Pacpaca, Tucu

Legado

Moecoycachaspa

Chhokñi

Chhokfíi-sapa

Legado-h aqquey

Legitimo

Tupu

Qqiielqquere

Catru

Caru-caní

Carumanta

Caru-caru manta

Chhia-sapa

Ccallu

Ccalluycuy

Nina-ccallii

Allí Ha manta

Llantta

Chamisa

Llantay

Llanttak

Llanta-huaHÍ

Curcu, K'aspi

ATAC.

Cuyacuoc

Cotón

Palangaiia.r Maülacinia

Leche

Pnñuna

Uña cuchi, Mallcco cuchi

China cuchi, CcanT»

Lechuga

Chusecc, Tucti

Saccescca, Legado

Mana imata vachaspa

Hueixrti

Huezctisapa, HuecctÍBate

Sacc'Jpuy

Legitimo

Ñancnnap tupan

Defjndepacucc

Caru, Sasa pnrina

Ancha cara

Carumanta

Ancha carumanta

Chiasapa

Ccallu

Ccallupay, Ccalhipaitciiy

Nina ccallu

Allillamanta, Uaa-unai

Yanta, Cheocta

Ccacc-chu,Acfaa, Uatayastt

Checctay, Yantay

Checctacc, Yantáoc

Yanta hnasi

Cullu, Caspi, Cccro

1

i

JÜ7.

1 Allin cuyacu lisicu ^ 2 Cotón

3 Lebrillo, Palangana, Chu- ^ ' 4 I^eche (ya.

5 Pufluna, Pa&uctina

6 Cachicha

7 T-rina cuchi, Hanla

8 Lechogas

9 Tacú. Jar jar tucu.Picpish

10 Leg^ado, Cat-ralipussa

11 Mana imacta yat-ral

12 Huiti

13 Huiti ñahuí, Huitisapa

14 Cat-ralipuy lo Legitimo

16 Camino tupu -^

17 Tinterillo a-

18 Calu, Ancha polinn

19 Anohacalu

20 Calupita '

21 A ncha calupita

22 Ishquisapa

23 Hallu

24 Hallupay, Hallopaluy

25 Nina náíhi -

26 Allillap. AlliUapita

27 Yamta, Huácha

2H Chanii«sa, Ñañu yamta

29 HuAchay, Yamtay

30 Haacha, Yamta " 3X Yamta huaAÍ

¿2 Ca»8p«» H41u, Culhí"

A*.

Chegacag rura, Cuyacog Cotón Palangana Lichi

Cania, Puñuna Malina or^o cuchi ,, china cuchi I^echugas Tucu

Jaguepusgan Mana yachar Huegti Huegti sapa Japieptiy Lejitimo Le^ua Quiri-qutri Cara

Caru-caru Carumanta Carupita isqui-sapa Gallu Galluycuy Nina gallu Despaciulla Yanta

Llanu yanta Yantacuy Yantacog Yanta huahi Culhi

ATM.

278

Checca chuyma jaque

I 'reo

Uirkqui, Lamana

Leche

Iquiña

Jiskca ccuchi

Ccuchi

Lechngasa '• * -

Ochosecca ^

Jacc» matrat chura ta

Jan nal yatiri í. .

Kcocha

Kcochalta

Yajanac yaitaiia

Casaratan uauapa

Tiipn

JanchuymampJvatiri '•' *

Java

Jayapini *♦

Jayata. Jayaru

Ancha jayata -• * ''

Lapharara

Lajra » i

ajsufla, Lajra th^tfl^ña Nina lajra /..

Kcachataqui ^'^ i \

Cchia laua *

Jucchus laua - Laua cchiaña Laua cchij'iri Laua imana Cchio laua, Kquero

3W

Qttrs.

1 Leal adj.

2 Lebetón n,

3 Lebrillo 4^ Lecbe

6 Lecho

6 Lechón cochinillo

7 Lechona

8 Lechngpa

9 Lechuza

10 Le^^ado mtuída

11 Legamente sin ciencra. 1^ Legaaa n,

13 Legaaoso— a, adJ.

14 Legar dejar ttaamuitda

15 Legítímo adi,

16 Legua n.

17 Legruleyo %S. Lejano .

19 Lejos muy

20 ¿í /o—, de-, desde- dí ,, desde may

22 Lendroso— a, «ti/.

23 Lengua drgaoo /?.

24 ,, sacar la

25 ,, de fuego

26 Lentitud conr^ adv,

27 Leña /i.

28 delgada

29 hacer ▼,

30 Leñador— a, «<//.

31 Leñera depósito a.

32 Leño . .

GHK.

SulIuU-runa, Checcak-runa

Uncu, Cotón, Allmilla

Puruña, Huitcu, Llftta

Leche. Nuñu

Puñuna

Uña-cjuchi, Cjuchicha

Chinacjuchi, tluishui .

L:;.^hugas

ChoseK, Pacpaca, Tucu

Legado

Moccoycachaspa

Chhokñi

Chhokfii-sapa

Lesrado-haqquey

Legitimo

Tupu

Qquelqriuere

Curu

Caru-carii

Carumanta

Caru^arumanta

Chhta-sapa

Ccallu

Ccalluycuy

Nina-ccallu

Allillamanta

Llantta

Chamisa

Llantay

Llanttak

Llanta-huaHÍ

Curcu, K'aspi

ATAC.

Luyj

Cotón

Palangana, Maübuesaa

Leche

Puñuna

Uña cuchi, Malkxo cuchi

China cuchi, Ccanta

Lechuga

Chusecc, Tuc^

Saccescca, Lcigado

Mana i mata yací

Hne-«ctí

Hue?ctisapa, Hneccti

Saccepuy

Legitimo

Ñaiicnnap tupan

Defjndepacucc

Caru, Sasaporína

Ancha cara

Carumaata

Ancha cnrumanta

Chiasapa

Ccallu

Ccalhipay, Ccalluponmr

Nina ccallu

Allillamanta, Una^njii

Yanta, Clwccta

Ccaoc-chu,Achu, UatayaoU

Checctay, Yaatay

Checctacc, Yantáoc

Yanta huasi

CttUu, Caspi, Coevo

i

JVX.

^llin cuyacu lisicu

Cotón

I^ebrillo, Palangana, Chu-

I^^che (ya.

Puñuna, Paftuctina

Cachicha

T-rina cuchi, Hania

l^echnjBTas

Tucu, jar jar tticu. Picpish

Lre«fado, Cat-ralipussa

Mana imacta yat-ral

Huiti ; Huiti ñahui, Haitisapa , Cat-ralipuy » Le^^itirao Camino tuptt -^ ^ Tinterillo .i'

( Calu, Ancha pnlitia ) Ancha calu ) Calapita ' L Ancha calupita 2 Ishquisapa 5 Hallu

\t Hallupay, Hallopaluy 5 Nina haUn - -'

S Allillap, AUillapita

7 Yantta, Hilacha

8 Chamissa, Ñaña yamta

9 Huáchay, Yamtay O Huacha, Yamta

ll Yamta htiaai

2 Ca»8pi.H<3u, Culhí'

A*.

Chegacag rura, Cuyacog Cotón Palangana Lichi

Cama, Puñuna Mallua or^o cuchi ,, china cuchi L«:hugas Tucu

Jaguepusgan Mana yacJiar Huegti Huegti sapa Jagnepuy Lejitimo Le^ua Quiri-quh-í Caru

Caru-cara Caru manta Carupita l8(iui-Bapa Gallu Galluycuy Nina gallu Despaciulla Yanta

Llanu yanta Yantacuy Yantacog Yanta huahi CuUu

▲YM.

278

Checca chuyma jaque

Urco

Uirkqui, Lamana

Leche

Iquiña

Jiskca ccuchi

Ccuchi

Lechttgasa "•

Ochosecca «^

Jacctt matrat churata

Januatyatirf '

Kcooha

Kcochálla

Yajanac yaitaiia

Casaratan uauapa

Tiipu

J an chuy mampl -yatirl ' .^ '•

Java

Jayapini '•

Jayata, Jayaru ' »

Ancha jayata ■-* ' '

Lapharara

Lajra '■' .

ajsufta, Lajra th^ta^fla Nina lajra w.^

Kcachataqui "■-i^

Cchia laua *

Jucchus laua - Laua cchiaña Laua cchij'iri Laua imana Cchia laua, Kquero '

»77

OAST.

1 León

2 Leonado color &dj,

3 Lerdo—a,

4 Lesión herida

5 Letargo

6 Letrado

7 Levadura

8 Levantador-a» a4/.

9 Leyantamiento Bubk-

Taeión.

10 Levantar alutr {meute,

11 poner vfirticaU

12 en bra*08

13 . iiaccr

14 ,, /a/so testimonio

15 LevasUne

16 sublevarse

17 Leve «<//*.

18 Liado--a, p.

19 Liar carg^aSf fardos v,

20 .. envolver, st^fetar

21 Libar chupar

22 ., probar y.

23 Libélnla insecto alado

24 Libertad tener n.

25 Libertado--a, p.

26 Libertador-a. «<(/.

27 Libertar v.

28 Librado— a, p.

29 Librarse v.

30 Libre «*.

Pama

Chliumpi

Qquella

Kquiri

Huañurajaj

Hamautta

Cconcho, Ppochko

Hatarik, Hoccarik, Markcak

Hataríy, Alsacuy

Hoccariy Sayachiy Markcay Hoccaríchiy, Hataríehiy4:Sa-

yayarichiy, Tumipay

Hataríy, Hataricuy Sayariy Hatarí>, Alsacuy CchaUalla, ChhusakUa Llucuscca, Huancuacca Llucuy, Huancuy Mayttuy. Huatay Upiy, Chhonccay" Malliy

Chuc-cha*k*utu M anay niokcay Qquespichiacca Qquespichii: Qquespichiy Qquespiscca Qqaespicuy Munaynioik, Libre

ATAC.

Pama Puma ríe -chai Cc^lla, Uasacc CuGliuscca, Tticsiarca, Qmn Puñui, Ccanaa Yachacc Ccoachiichascca Hoccarecc, Sayacheoc Hataríy, Ahacay

Hoccariy, Hataríduj

Sayachiy

Marccay. Marocaricowcoy

H occaríchiy , H occaríiocKkif .

Sayachiy. Yancca tumpay Hataríy, Hatarícoy. Safairr Sayarícay. Alsacuy Tumpa Uasacc.Tacaa. Aiarih Huataacca, Huancotoca Huatay, Chaocnay

Maitoy Soccoy, Socconccoy Malliy, MalUrocoy Cachi sna. Cachi-cachi Munaini^Qcc cay Cccspichisoca Cceapichacc Ccespichiy

Llupticuaccaí, CccspkoKca Lluptkmy, Cc«ipicay Munainimpicai, r'

1

JDH.

1 Puma, Lion

2 Puma lie cha, Chumpi

3 Hilla, Llasa .

4 Cocfaussa,: Tucsissa - .

5 Púftu¡,.Puñulu¡ . j...

6 Yat-ra

7 Unchiichassa !

8 Pallalcu, Ssalcachí . 1) Ssakui, Alsacui

10 Pallalctty, Ssalcachiy

11 Ssacachiv

12 Málay, >iíaIáluy,Malalcuy

13 Saakráchiy, Pallakachiy,

Ssacachiv.

14 Tompay, juchachay

15 Ssalcny, Sflalculuy, Ssacui

16 Ssalcuy, Alsacuy

17 Tumpalla Uasa, Jaquialla

18 Huatassa, Huancassa

19 Huatay. T-ranay

20 Huancuy .

21 Ssu huv, Ssu-hiduT

22 Málliyl Malliluy

23 Cat-ri siia

24 Munainiyu cai

25 Hishpichissa

26 Hishpichi

27 Hiahpichiy

28 Lltiptissa. Hishpissa

29 Lupticay^HishpiGuy (niyu. SO Munassanta lula, .Munaí-

.Air.

ATIL'

877

Puma

Puma, Leona

Puma color

Cchumpi

Guela

Jatteccala

Tuchissga

Cchojri

Pufluy puñuilla

Iqui

Letrado

Kquellccañ yatiri

Goiichu

Ppuscco

Jogareg

Aptiri

Alsacuy

Aptanjama

Jo^arí

Aptaña Cneccaptayafta

Alhman jogarcuy

Margay

Ichuna

Jogarachi

Aptayafta

Tumpay

Yacca jucha tumpana

Sharcuy

Sartaña

Alsacuy Mana lasag

Sartasifla

Turpa.. ri'ií..

Huatashga, Liashga

Cchmthata i -

Huancuy ;

Qqaepiña i . *

Huatay

Llaufla

Upuy, Shogoy Mayay

Umttasiña

Mallttaña

Cachi-cachi

Chhcccan laceo

Munassganta-rurag

Yaccachasiña

Libertassga, Guesspichissga

Yaccachata

Gueshpicheg

Yaccachayiri /

Gueshpicfaí

Yaccachayaña

Gucshpissga

Jacaratata

Gueshpicuy

Jacarasiña

Libre

Jacarata

70 _

278

CAST.

1 Libro n.

2 Licencia

3 conceder v. 4^ Licenciar

5 Lícito— a, hdj.

6 Licor tt.

7 Licuable adj.

8 Licnár

9 Lidiar

10 toros

11 Liendre

12 Liendroso— a,

13 Liga materia vegetal

14 unión, pacto

15 ^, atadura

16 Ligado--a, p.

17 Ligar V.

18 Ligarse para aígun fin

19 Ligeramente adv.

20 Ligero— a, a4/.

21 que pesa poco

22 Límite lindero n.

23 Limosna

24 Jar

25 Limpiador-a, adj.

26 Limpiar v,

27 y, barrer ¡a casa

28 Limpio— a,

29 Lindo— a,

30 Linea n.

31 32

poner en— ponerse e/i—

CÜZ.

Libro

Huñicuy, Licencia

Huftiycuy, Licencia ta-ccoy

Cachariy, Ccarccoy

Ru ranapak-caman

Licor, Trago, Cañaso

Unuyachinalla

Unuyachiy

Maccanacuy

Pucllachiy

Clihia

Chhia sapa

Pupa

Ppata

Huatu

Huatascca

Huatay

Ppatachacuy

UtccavUa, Huay ralla

Utccak, K'uchi, Huayralla

Cchallalla, Chhusaklla

Ccorpa, Ccayllan

Limosna

Limosnay

Pichak

Pichay

Pichaj'

Chhuya, Pichaacca

Ima-suraak, Chica-sumak

Seqque

Seqquechay, Suyuchav

Seqquechacuy, Suyuchacuy

ATAC.

Libro

Licencia

Cachariy, Si-niy, Aniracoj

Cachajrcny, Ccarocorccoy

Rurana, Kurana cace

TraíJTo. Upiana

Yacuchinalla

Yacuyachiy, YacayarccarinT

Tacanacuy, Maccanaciir

Pucllachiy

Chía

Chiasapa

Sacha-cola

Huñunacui, Camachinani

Huatacncc, Huatacnna

Huatascca, Chaccnaacca

Huatay. HnatarccoT

Hnñunacuy, CamachiiuraT

Utccailla

Mana llaMicc, Toqui

Libiano, Mana Uasacc

Tucuinin

Huac-chaman-ccoy

Limosnay*

Pichacc

Pichay

Chacc-chuy, Pk^hacllacoT

Chuyai-chuyai

Ancha sumácc, Snmaoc<ha

Secce, Raya

Secccchay, Seccechaclüy

Secccchacny, SeccccfaacurNv^

Jirir.

i Libro

2 Licencia

3 Cat-rüliy, Anicuy, Si niy i> Cat-taycuy, Al huluy

5 Allin lulana

B Upiana, Sliacta

7 Y acuchipasBlla

H Yacuchiy, Chulluchiy

9 Tacanacuy, Ma hanacay

0 Ausachiy

1 Ishqui

2 Ishquisapa

3 Jnt ra-cola

4- Camachinacui, Limanacui

5 Huatu, Huatacu

6 Huatassa, T-ranassa

7 Haatay, Huataluy

8 Juñiinacuy.Caiiiachinacuy

9 Amsailla. ChicassUa

0 Já:)uia, Mana Uassa

1 Jacauialla, Mana Uasa

2 Pucnucainin

3 Huac chaman huy

4 Limosna huy

5 Picha

6 Pichay

í7 Chachuy, Pichat-racuy

t8 Chuyai chuyai, Limpio

;9 Taquilla, Ancha Sumalla

tO Jit-ryai, Raya

íl íit-ryachiy

\2 Jit-ryacuy, Jit-yaculuy

AV.

Libro

Licencia

Licenciata goy

Licenciay

Alli rurana

Trago, Machana

Yacuyachina

Yacuyachí

Maganacuy

Toruta pucllachi

Isqui

Isquisapa

Cola

Camachinacussga

Huatu

Huatassga

Huatay

Pagtachacuyaasga

Utcallana

Utcalla, Huayralla

Manalasag, Haallcalla-lasag

Lindero

Limosna

Limosna^', Limosnata goy

Pichag

Pichay

Hiiahita pichay

Limpio

Shumag

Raya

Seguechay

Scguechaycacuy

ATK.

Tica kquellcca

Aru

Aru churafta

Aru churata

Uaquisiri

Aqquer huma

U m atatafijama

Umatatayafia

Aijataña

Uaca anaquifia

Kcauna lappa'

Lapparara

Jamillu

Aru churasita

Chinuta

Liphita

Liphiña

Liptasifla

Maqquicjama

Kcapa

Phisna

Mojona

Ccuvapaypfta

Uajjttafta

Phiscuriri

Phiscuraña

Pichisufía

Kcoma

Jiuaqui

Seqque

Seqquefla

Scqquechasiña

878

279

GA8T.

1 Lio n.

2 Liquidar v.

3 una cuenta

4 Liquidarse

5 Líquido— a, adi

6 Lirio n.

7 Liso— a, ad;.

8 ,, poner una cosa

9 ,, ponerse

10 Lisoi^jear f.

11 Lisonjero— a, adi.

12 Lista" recuento

13 ., pasar

14 Litigante

15 Litigar V.

16 Litigio n,

17 Liviano— a, de poco peso

18 lascivo-

19 ,, inconstante

20 Lóbrego- a,

21 Loco— a, /j. r «<(/.

22 fl/^o n.

23 Locuaz ao[/.

24 Lodo n.

*25 Lodoso a((/.

26 Logrado— a, p.

27 Lograr v.

28 Loma A-

29 Lombriz

30 Lomo

31 Lomudo— a, adj.

CTXZ.

Kquepi

Unuyachiy

Chhuyanchay

Unuyay, Unu3'apuy

Unu-unu

HamanK'ay

Llusk'a

Llusk'ayachiy

Lluskayapuy

Llunk'uy

Llunk'u, Ccanamachi

Qquellcca, Quilca

yquellccay, Quikay

PleytoyuÁ

Plevtuy

Pleyto

Ccliallalla, ChliusakUa

Huarnii-soncco, Ñuquicachal:

Chhusak-soncco

Tutay-tutay, Rakrayay

Utik

Utik-chanak

Rimay-sapa

Tturu

Tturu-tturw

Taripascca

Taripay

Pata, Loma

K'uyca

Huasa

Hu asa-sapa

ATAC.

Huatai ,Maíta

Yacuyachíy, ChuUurccachiy

Ajustaca^'

YacucuPccoy

Yacu-jacu

Lirio

Lluchca. Llampn

Llampuyac h i y , L 1 a c pc-

yanxaiehiy: LÍampucuy, Llampucnrocar Uyanipi alabay Alabacocc Lista, Ccelfcca I Jsta pasay Pleytuyuco Pleytuy

Chura nacuy. Plito Mana llasacc,. Sapsalia. Cb» Ccanra, Ccacha (sacdb.

Mana taquiacc Tútai-tútai, Tutapayacc Yuyainin chincaacca. Utecc As-tocado, Uman picrdiscca Rimaisapa, Stnchi rímacr Mi tu

Ccocha-ccocha, Mitu-mha Tañscca- Tariy, Tarirccoy Loma

Cueca, Cuica Huasa, Huasa aycha Huasasapa

1 Huatai. Maitu

2 Yacuchiy. Chulluchiy

3 Ajustacuv

4 Yaculuy,'Yacucultiy

5 Yacu yacv

6 Lirio

7 Llampu, Lluchca.

8 LlampucfasT, Lluchcachiy

9 Uampuluj, Llampnculuy ) Cuyapaicat-raMimay

1 Cuyapaicat-racu

} Lista, C nenia

\ Lista pasay

f Plituyu

PJituy Plito, Pre mentación Mana llasa, Jaquia,. Ja- Hanla [qaialla.

"^Mana taqnia Tuta, Tutapalussa Afana yainiyn. Demente Ass tocado. Tocado nila Limaisapa, Ancha lima Mítu. Ut-ra»Ñihi Ut-ra— ut-ra, Yap, Ñ¡ hi Talissa Paliy, Taliluy liorna.

fuassa, Matanga [pa. [ua.ssa8a pa, . Matangata-

Guepi

Yacuyachí

Ajustacuy

Yacuyacuy

Yacu-yacu ..

Amancay

Lluchca'

Lluchcayachí, Llampuyaclii

Llampuyacuy

Alabay

Alabacog

Guellgar yapay yupav, Lista

Listata pasay, Listahiian ga-

Pletuyog [vav.

Pletuy

Plcytu

Huayraglla, Mana lasacog

Huachuc, Raccha shongo

Gongag shongo .

Chacag

Loco

Tocado

Rimaysapa

Mitu

Mituchassga .

Lograsga

Logray

Loma

Huegue cuní

Huasha

Huashasapa

ATK.

Kquepi

Umatatayaña

Phoccaña

Umatatasiña

Urna umaqtii

Pancara

Lluskca

Lluskcachaña

Llaskcachasiña Kcochaña Kcochiri Jaccuña Jacttaña Juchar mantiri Juchar man taña Juchar: mantata Pisi p|)eque Uarminacat jiuasiri Jan runas achittirí Cchamaca Loqque, Taplla Loqquerata Chani aruni ^eJbqne . . Ñekcjuerara Jiquitata, Jiquisita Jiccataña, Jiquisiña Ccollu Kcoicca

Chaulla, Jicahani J aecha Jicaha ai

2ff

280

CAWL

1 Longevo— a,

2 Loro n.

3 Los, las 4^ Losa n.

ñ Lozano— a, Jtdj,

6 Lncema n,

7 Lucero

8 Lúcido a{/.

9 Luciérnaga n.

10 Lucifer

11 Lucio— a, terso

12 Lucir V.

13 Lucro n.

14 Luchar v.

CVE.

Ruku, SoksoK Uritu

...cuna af.

Ppalta-rumi, Llapsa-mmi Llanlla^, Ccamamamak Pinchi-curu Chhasca-ccoyllur K'acchak, LHpUik Pinchi-curu Supay adj. l.luslí'a, Situk

K'anchay, Lliplliy

Miray

Maccanacuy, Atipanacuy

AYAC.

15 Ludibrio n.

16 Luego presto aáv,

17 después

18 ,, crg'o conj.

19 Lugar sitio^ paraje n.

20 ciudad, pueblo

21 ,, asiento

22 depósito

23 en— de

24 ,, está en— de mi padre

25 Li^'uria n.

26 Dqjurioso— a, acü-

27 Lumbre faeg^o encendido

28 Luminoso— a, adj,

29 Luna n.

30 31

noche de—

Ppenccay

Utccaylla, Tuylla

Cliay man taña

Chaj^pachacca, Hina-cactincca

Kquiti, Marca

Llakta

Tiyana

Churana

Ranti

Taytaypa-rantinmi

Huachuy-hucha

Huachuk

Nina, Sansa

Kancha k, Llipllik, ChípchiÁ

euilla uilla-tuta Müsok-quilla

n

Yu\-acc Loro

...cuna af. Lacea, Lluchca-mmi Sumacc sacha, Snniaocyan Nina-uru, Nina-chaHua Ccoillur, Chasca ccoiDar Canchacc, Cancharecc Nina uru

Hatun-snpai, Supai Llampo, Lliachca Ac-chiy, Llipipi^, Cancbsm Mirachícuy, Mirainin Atipanacuy. HapÍBaciT, Tt-

canacuy, Maccanany. Disprecio. Burla Chailla, Utccailla AsUatahuan, Ratoneomtf^ Hinaspacca^Hinapteooca. Ni** Pacha (|Mcn-

Llaccta

Tiana« Tiacuna Churana, Churacnna Rantin

Taitaipa rantinmi cachcsa Huachocc hucha

,f huchaman ooocoaoo» Nina, Sansa Achiquiacc, Canchacc Quilla

,, tuta Mosocc quilla

1

4 5 6

7

8

9

10

Jüjr.

1 Yassa

2 Loro

3 ...cana «^ Laja, Lluchca lumi Yap tuaui jat-racuna Nina culu. Nina challua Huillur, Lucero Ac chi, Llipipiquia iVfna calii Haciacunap íncan

11 Llampu, Lluchca

^'i ^,S5^>y« Llipipiquiav

3 Milay, Milacliicuy *

4 Chalanacuj. Atipanacnv,

Ma hanacuy.

5 Burla

6 Chailla, Canallan

T Assllactahuan, Ratuman ? 4í"^,^ ha, Jinaptin ha, Nila ' Pacha, Quiti ^ Malea

Táctina, Tácucuna

T-ruIana, T-rulaciina

Troiquin

Taitapa troiquinmicaican

Hanla jucha

Hanla juchaman hucussa Nina, Ssanssa >4chiquia, Ac chiniu

Quinal

,, tuta X/uMS-u quilla

AV.

Logo rucu

Loro

...cuna

Palta ruini

ShumagyaMga

Nina cura

Goyllur, Lucero

Llipipeg

Nina-cura

Supay

Llampu

Llipipí

Miray, Ganay

Maganacuy

Pcngachicog, Despreciana

Utcalla

Despuesrag

Ji nasspalla

Tagay lugar

Tagay marca

Tacuna. Tiana

Churana

Kanfin

Yayapa ranttnmi

Lujuria

Lujurioso

Nina

Chipyag

Pagash íiuilla Mushog quilla

ATK.

Aehachi

Ccochichi

Jupanaca

PaJlall ccala

Cchojflaqui

Nina-nina

Kcantati uru

Cosaqui

Nina-nina

Supaya

Lloskca

Kcantatiña

Jikcüfaña

Nuuasiña

Saucaña

Maqqui

Ucata

Ucatsti

Checca

Marca checca

Kcontañ checca

Yanac imana

Eujatapa

Auquin eujatapa

Uachoji

üachojitata

Nina

Ccantatiri

Phajsi

Jaippu phajsi

Machac phajsi

no

4U1 QáfT.

1 Luna creciente

2 llena

3 menguante

4 ,, conjunción de la—

5 eclipse de—

6 7 8 9 10 11

Lunar Lunático— a, Lnnes dia Lustroso— a,

12 Lustro

13 Luto

14 LU2

en su oposición cristal n.

aij\

15

rayo de—

coz.

Huiñay-qiiilla

Pura-quilla

Yauyak -quilla

Huañuy-quilla

Quilla-tutayay , Qai 11 a-h u a-

ñuy. Para Qquespi Ana

Onccoynioi: Lunesppunchau K*ancna^ Pichcca-huata Yana-ppacha K'ancnay

Huachhi

^

sym:.

Llullu quilla

Poccoi quilla

Huañuman rece qniBa

HuañuT quilla

Quilla huañut. Quilla tnta.nc

Luna ¡lina

Cccspi

Ana, Lunar

As-locoyaaoca

Lunes pnnchaa

Achiquiacx:. Llipiqatacc

PicliLtra huata

Yana pacha

Ac-chi, Canchal, Ad»} «.

Llipiquiai, Ac-chícncr Huachi

-<X:0:X>-^

i

.jw;

AV

1 LluUti qnilla

Huinay cjullla

2 Pu bussa qniHa, Pula q....

Junta quilín

3 Huañuman liv, Quilla

Tacshayag quilla

4 Huañu

Huañuy

5 Qtiiita hnafini,42ui1Ia tfttta^

Quilla chacallan

paiussa.

6 Pnla

Pura

7 Hishpi

Gueshpi

8 Ana. Lunar

Lunar

9 Ass locussa. As» faltu

Lunático

10 Lunes muyun

Lunes junag

11 Achiquia. LHpipiqnia

Achigyag, Chipiag

12 Picha huata

Pipchga huata

13 Yana pacha

Luto

14 Ac chi, Achtooiai, Liipipi» quiai, Ac cnico.

Achqni, Achigyay

15 Ac-chip huat-TÍn

Achic-achicran

ATlb

Jiltir phajsi J aecha phajsi Jalan tir phajsi Jairi phajsi Phajsi jiui

Lru phajsi Uncatasin ifl{nju Ana, Lunarft Loqque Lunesa

Llippiqui '

Phesca niara Cchamaca Ccana

Ccanacha

«n

-<X:o:X;

71

CMT.

OÜZ

ATAC.

-11^

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Llacho

Llaga

Llagado

Llagar

Llama

yerba acuática

de fuego », animal n.

Llamada Llamado— a, p. Llamador-a, adj. Llamar v.

süvando muchas veces irá-- en auxilio hacer

hacerse {veces ,, muchas nombrar j apellidar ala puerta

20 Llamarada n.

21 Llano llanura

22 Llantén Yerba medicinal

23 Llanto

24 Llave

25 Llegada

26 Ll^ar

27

28

acercar alcanxar

Llachu

Kquiri

Kquiriscca

Kquiríchay

Kauray, Nina-ccallu

Llama

Huak-yay

Huak^'ascca

Huakyak, Huisa

Huakyay

Huisay (yay*

Huakyavcachay, Huakyapa-

Huakyakrimuy

Huakyapacuy, Huakyacny

Huakyachiy

Huakyachicuy

Hiiakyapayachicuy

Sutichay

Hiiakyacuy

Rauray, Cunyay

Pampa

Saccarara

Huaccay

Llave

Chayay, Chayamuy

Aypachiy Aypay

^

Ccoclia ccora

Qnirí, Tucsiscca, Coclmiscm

Quíriohaacca, Danas:ca

Qu!ríchay, Quirícharocoy

Nina, Rauraí

Pacco, Llama

Ccayai, Llamada

Ccayascca

Ccayacc, Ccayacnoc

Ccayay, Ccayariy

Silvastin ccayapajaj

Ccayaycacháj

Ccayumucc ny

Ccayachacny "

Ccayachiy, CcayaircachiT

Ccayachicuy

Ccajapayachicay

Sutichay

Puncutatacay. Huasíflay^

Rauraí, Cunyai [vr.

Pampa

Llantén

Huaccai

Huichccana. Llave

Chayamui, Hamni

Hamny Chayamuy, ChaTM-

ccoy, Chavaycnv. Aypachiy, AyparccarlÚT Aypay, Aypárccoy

I

2 3 4 5

7 8 9 lO 11 12 13 14- 15 16 17 18 19

ao

21 22 23 24 :25

se

Sil

JTO.

Yacu hut-ra. Llachu Cuchussa, Tticstiwa

»• *•■

Tucaiy, Tucsiluy Ninap-cunyainin, Ninap- Paco, Llama (lanlaiiiiii. Hajai, Llamada Hayassa Haya. Hayacu Ha^ay, Hayat-racuy Huishialcul havay Hayapay. Hayaycat-ray Hay ama liy Hayat-racuy

Hayachiy. Hayaycalacbíy Havachicuy Hayapay cachicuy Ssutieaay (man hayay. PnncuctA tacay, Pun-cu- Laalai, Cunyai Pampa Llantén Hua-hai

Llave. Huit-racuna T-ramni, Ssamiii Ssamny, T-ramay, Tárala-

muy, T-raluy. Camachiy, Assuicachiy

1^8 Camay, Camaicuy

-*-

Gocha gora

Cuchushga, Tucshissga

Gueríshga

Guericuy

Kaurag nina

Llama

Gayana

Gayasga

Gayacog

Gayay

Huichiay

Aclica cuti gayay

Ay h u a^' gayay camuy

Ayhuay yanapaicuy

Gayaycachí

Gayachicuy

Achca cuti gavachicuy

Jutiihf

Puncunman gayay

Rauray

Pampa

Llantén

Hungay

Llave

Chamuna

Chamuy

Aypachf, Huitichí Aypay, Macyay

ATK.

Ccota ccora

Jancchi ppiyata

Jancchi pptysuta

Llejllita

Nina

Caura

Jausafta

Jaasata

Jauairi

Jausafta

iJcuitaña

Íausa jausafta ausir sarafia Hosa laicu jausafta Iausayafta ausayasifta Sapa cuti jansayasiña Sutifta

Puncur lekquefta Nacstaña Pampa oraqque Saccarara Jachaña Llahui Purt«:afta Purifta

Jaikcachayafta Jiccataña

2M

S88 CA8T.

1

Lle^rarse á

2 Llenar

"

3

ft

la barriga

4

99

la boca de comida

5

el seno

6

LÍeno

7

Lleno— a, adj.

8

ff

muy

9 Llevado— a, p.

10

Llevador— a, ad/\

11

Llevar

á persona

12

••

A distintas partes

13 Llevar

animales

14

especies

15

encomienda

16

en los brazos

17

del brazo A otro

18

a Igo ba i o el bra^o

19

arrastrando

20

en camilla ó andas

21

en las faldas

22

en la espalda

23

trastear

24

frecuentemente

25

hacer—

26

pronto

27

debajo del sobaco

28

colgado de la asa

29

empuñando

30

ocultamente

31

á cabo una cosa

32

Llev

ar

Be apoderarse

oos.

Chaj'acuy

Hunttay

Sacsay

Muk' uy

Okllacuy.

Huntta

Hunttascca

Ancha-huptta, Huwtta-imntta

Apascca, Pusascca

Apa¿, PusaA

Pusay

Pusapayay, Pusaycachay

Apay, Ccatiy

Aparipuy, Apapuy

Markcay» Markcariy

Rampay. Rampa riy

Liukquicuy

Aysay, Ccatatay

ííuantuy

Mi lleca} , Millccacuy

Kquepiy, KquepiriíWT

Asta y

Apapayay, Apaycachay

\pachiy

Aparccachiy

Llukquipacuy

Aysay

Apttay

Pacalla-apay

Ppuchucay

Apacapuy

ATAG.

Asuycuy, Chaya vcny Huntay, Kunciiy, Hainar Sacsay, Sacsaycny, Sácsi- Amucínccoy [cs^^iij-

OccUacttiecoy Huntai-hantai Huntascca Ancha huntascca Pusascca, Apasoca Pusacc, Apaoc, Aysacc Pusay, Pusarccoy Pusapayay, PnsaTcacbnr Aysay, Hatirccoy, Pnaay Apay, Coepey. Sabuaj Apapny. Apanccapoy' Apay, Marci'ay, Maiccaftcoy Maquinmanta posay Huallhaanccoy Aysay, Ccatatay, ATsaitrc^T Huantuy, Huantrnccoy Mellocay, McUccariciiT Ccepicav, Ccepiricaxccoy Astay, Astacny Apaycachay Apachiy

Utccaiman aparccoy Huallhoaricuy Aysay, AyMmcay Aptay, Aptacttft^coT Pacaspalla apay Puchnoay^ Kematay Apacapiiy^ Doyftucbaeiiacav

i

1 T-raicuy, Assuicuy

2 Hninay Junta Vt Juntachiy

3 Mat*raTcuy,Mat'rayculuy

4 Araucuíuy

5 Cllaculuy

6 Jnntai juntai, T-rila

7 Juntassa

8 Ancha juntassa

9 Pussassa, Apassa

10 Puasa, Apa, Aysa

11 Pussay, PuBsaluy

12 Pussaycat-rav

13 Pussay . Aysay, Hatiy 14- Apay, Hipiy, S-tahuay

15 Apapuy, Apalcalapuy

16 Apay. .VÍalay, Malaculuy

17 Cnancüy, C>ianculuy

18 HuaUíay, Huallaluy

19 Aysay, Aysaluy, Jant-ray

20 Huantuv, Huantuluy

21 Millny, Mmaluy

22 Hipicuy. Hipiculuy

23 Asstay. Asstacuy

24 Apaycat-ray !5 Apaehiy

J6 Cnicasslla apav

17 Httallay, Hualíaculuy

8 Uncuy, Unculuy

9 Aptiy. Apticuliiy

0 Pacallap apay

1 Camacay, Puchucíoy

2 Apacny, Apaculuy

AS.

C hay cuy

Juntay

Sacsay

Amucurcuy

OgUacurcuy

Junta

Juntasgga

Allapa juntashga

Apashga

Apa^

Huairajla apay

Apaycacliay

Gati

Apacuy

Aparircuy

Margay "

Kicracarcur pushay

Margaren r apay

Garachar apay

Huantuy

Millgaras^a apay

HuagLachu apay

Ashtuy. Ashtay

Apacachay

Apachí

Aparcachí

Lluquipashga apay

Hnayusga apay

Aptashga apay

Pacashgalla apay

Puchucay. Kurangayquita u-

Apacapuy (shay.

AYU.

38S

JaKcachasiña

Phoccaña

Purak phoccaña

Laca inankcanpi phoccaña

Kquinchu phoccantaña

Sisata

Phocrata

Ancha phocca

1 1 paña

Apata

Apiri

Irpanuccaña

Anantaña

Irpanaccaña

Apaña

Ichuna

Ua3'ufla

Qquepiña

Ccatatifia

Callana

Ichuna

Kquepiña

Astsuña

Apa apayaña

Apay aña

Clihecancararu apaña

Uaittaña

Catana

Janiasat apaña

Tucuña

Catusiña

284

CA8T.

1 Llorador— a, adj,

2 Llorar v.

3 ,, inconsolablemente

4 hilo á bilo

5 acongojado ^ fi A gritos

7 lágrimas de sangre S hacer—

9 Lloriquear r.

10 Llorón— a, 4r&'.

11 Lloronas plañideras

12 Llorosamente ac/v.

13 Lloroso— a, acj/.

14 Llovediza n.

15 Llover v. imp.

16 ., poco

17 ,, amenazar

18 ^ menudo

19 ta/ ve* ha de—

20 ,, ? ¿aun ha de

21 ,, aun ha de

22 Llovizna

23 Lloviznar

24 Llnvia

25 cesar la—

26 Llnvioso tiempo

CTTZ.

Huaccaí

Huaccay

AnchÍ9pa-huacca3r,Mana-tha- niyta huaccay.

Unuy-parata huaccay, Hillpu- hiilupyta«huaccay.

Heibquepacuspa-huaccay

Ccaparispa-huaccaj'

Yahuar hueqqueta-huaccay

Huaccachiy

Huaccapayay, Huaccapacuy

Huaccav-chhuru

HuaccaPacuir-cuna

Huaccay- huaccay Ua , Huacca- cuspa. (qqtie.

Hueqquey ñahu¡,Ccollpay hue

Para-unú

Paray, Paramuy

Pararccoy

Paranayay

Paraycáchay, Paraylla.paran

Paranayamunmi, Para m u fl- eca paschá.

Paranccarak-chu ?

Paramunccaraitmi

Iphu

Iphuy

Para

Para-thaniy, Pacaari^;

Paray-pacha, Para mitta

<;a:>

ATAC

Huaccacc

Huaccay, Hnaccarccoj

Mana puchucay hnaccaij

Cceroi-cceroita huaccay

Llaquiscca huaccay Ccaparccachaspa hnaocaj Yahuarta huaccacuy H uac'cachiy , H oaccarccarim Huaccay, Ánchistin hoaccaj Huacca --tiqui Huaccapacucc-cuna Huaccapacnstin, HaeR«*'

pihuan. Huaccascca, Hnaccapactfac* Para yacu, Para Paray, Paratnov, P«rai«<w Pararimuy. Asllata ptfaT Paranayay Paraylla paray Pa ramunccapaacha

Paramunccaraccochu?

Paramunccaraccmi

Hipu, Hipni, Htpumui ^

Hipuy, Hipumuy, Patmñ»*?

Para

Usiarccoy

Para mita

TOH.

1 Hua-ha

2 Hua*haj, Hua-haluy

3 Mana puchacaita hua-hay

AV.

Hua^ag Huagay Mana consueluhuan huagay

ATK

2M

4 Siutuissut lita hua-hay Huatu-huatu huagay

5 Llaauissa huo^hay

6 Apalcat-raipa hua-hay

7 Yahuarta hua hav

8 Hua hachiy, Hua-ha cachiy

9 Ic chusstin hua hapacuy

10 Huahai siqui

11 Hua-hapacuna

12 Huá-hapacu8stin, Hua-

hasstin,

13 Hua-ha8sa,Hua-hapacus3a

14 Tamia yacu, Támia

15 Tamyay. Tamyamuy

16 Ass tumpalla tamyay

17 Tamyanayca^'

18 Tamyay lia tamíay

19 Tamyamunhapisst-ra

20 Tamyamunhalachu?

21 Tamyamunhalami [tiai.

22 Pfia, Puai, Puamui, Pua-

23 Páay, Puamuy, Tamya- 24- Tainmia [lirauy. 25 Usialuy

IG Tarn mía- mica

Llaquipacushga huagay Ga varar huagay Yahuar huegueta huagay Huagachf Huagapacuy Huagay sapa Huagapacogcuna Huagay-huagayllana .

Huegeg ñahui Tamya yacu Tamvan

Huaflcalla tamyan Tamyanan Tamyaylla tamyan Tamyangapachí

¿Tamy angarachura ?

Tamyangaran

Chirapa

Chirapan

Tamya

IJsiafishj^a

Tamya tiempo

<:D:>

Jachaualla

Jachaña

Jachamucufia

Chahaccat chaccat jachaña

Mapit jachaña Uararíña Uila jachaña Jachayafia Jachaualla

Jacvarpayaflccaña acha-asirinaca Jachatjama

J achata

Jallu

Jalluña

JuKca jallu

Jaludjama

Jalluña sapa cuti

Ir. ach jallu ni

Jaluscaquinitt

Jalluscaquiniu

Phauaña

Phauanacaña

jallu

Fbajsarafla

Jallu pacha

tSuO

CA8T.

cuz.

ATAC.

-<M>-

1 Macana {Quechaa) tí.

2 Macarse ío. fruta v.

3 Macerarse mortificarse

4 Macüento—a, ftdj.

5 Macizado— a, />.

6 Macizar r.

7 Macizo— a, ^í//.

8 Machaca mncbacndera

9 Machacado— a p.

10 Machacador adi.

11 Machacar v.

12 Machete

13 Máchica

14 Macho n.

15 Machorra

16 Machucado— a, p.

17 Machucar v.

18 Madeja n.

19 Madera

20 Madrasta

21 Madre

22 íamilia

23 ,, m/á/ fjJter;.

24 Madrina c?e bautismo n.

25 Madrugada

26 Madrugador—a, adj,

27 Madrugar v.

28 Madurar

Macea na

Ismuriy

Aycliata mr.clíUclii}*

Kcamparmanascca, Sucyaí:

Anakyascca

Anakcliay

Anak

Ccollota

SaAtascca, Chhanccascca

Saktak, Chhanccak

Saktav, Chhanccay

Machiti

Ullpi, Accallpu-hak'u

Orcco

Kcomi.Urhua, Mana-huachak

SaAtascca. Kcafichiscca

Saktay, KoajKhiy

Cjahua, Madeja

Curcu, K'ullu

Qquepa-mama, Madrastra

Mama

Huasi-mama

Mamallav! Mamachay!

Markcaqque, Madrina

Pacha-paccariy

Tutapak

Tutapa3r

Poccoy

Maocana. Mazn

ísmncuj , Ismnriy

Aychata niuchnchiy

Ccelloyascca. Tulln

Anascca, Duruyasfca

Anacc-chay. DuniTuchiy

Anace. Duro

Ccollota

Chamchasccn

Chamchacocc

Chanichay, Chamcharctor

Machete

Machca, Ullpi

Orcco, Macha

Mana hunchact-

Ñiituscca, Ñitiscca

Ñitiy, Hahnantnan dmrray

Cahna

Cullu. Caspi, Sach«

Ccepa-mama

Mama, Huachac"

Huasi mama

Mamalla! Mamau

Madrina sayai, MarPMw

Pacha achiquiai

Tuta-tuta ha ta rece

Tutamanta hatariy

Poccov, Poccon-cov

J

JUH.

Air.

ATM.

»6

-*-

*-

-*-

1 Macana, Maza

2 Ismuy, Ismuliy

3 Aychanchicta mut-ruchij

4 Tun hussyassa, Tollu

5 Anássa. Üurussa

6 Anáchiy, Daruchiy

7 Ana, Caput-ru

8 Hulluta. CoUota

9 Chamhássa

10 Chamhacu

1 1 Chancay, Chamhaiuy l-¿ Machete

13 Mat-rca, Acuna 24. Ulu. Máchu

15 Mana huat-ra

16 Ñítissa. Ñntussa

I T ^itiy, Ñitiluy, Chimiv 1H Madeja

19 Cullu, Casspi, Jat-ra

20 Hipa mama

2 L Xíama, Huat-ra

22 Huasi mama

23 Atfamallayl Mamay!

24- NI alacai^Aysactii, Madrina 23 T^acha achiquiai, Aylli >6 Tüta-tuta ssaJcu 57 Tvitu-tuta ssalctiy fS JPti-huy. Pu-huluy

Macana

Ismucuss^a

Aychaiquita tacfty

Upitáshga lla'iuis'sga

Macishasga

Macishay

Maciso

Golluta

Shagtassga

Shagtag

Shagtay, Chancay

M acné te

Machca mis'iqnep^

Orgo

Mana huach ig

Ñutushga

Ñutuy

Madeja

Gueri

Madrasta

Mama

Familia mama

¡Mamallay!

Madrina

Pacha achicvay

Tuta-tuta sharicog.Madmerr-

Madrugay [dor.

Pogoy

Maceana

Usuchata, Dañata

Cchajtasiña

Kcaima

Kcau phoccantata

,, piioccantaika Tnuruntata Jan phua Morokco,Orcco ocalf». Cchacctata

Cchaijtiri '

Cchajjtaña Machete Akallpu Orcco Orccochi Cchajjtata Cchaijtaña Juñi Kctillu

Taicalanti, Uilr.huisa Taica

.Tace ha taica Taiccaja! Ichu mama Aluata Aluat sartiri

,, sartnña Poccf)ña 72

9B6

CAST.

1 Kadnrar hacer-^

2 Madnrativo— a, ar//.

3 Maduro— a,

4 Maestro— a,

5 Mag^to— a, cníerwU

zOf macilento,

6 Magnánimo— a,

7 Magnitud n,

8 Maguey agave

9 Magullar v.

10 Maíz

11 de i* clase

12 blanco

13 amarillo i* ,, co. orado

15 ,, negro

16 f, en mazorca

17 sancochado

18 ,, sancochado y seco

19 tostado

20 (ft/rr» (cAa.

21 y, germinado para cbi-

22 mar lo de la mazor-

ca del— [zorca.

23 ca6c/yo de /a ma-

24 Ao/a <fc/—

25 ,, hoja y caña seca del-

26 /?or í/e/—

27 Maual /I.

28 Majada

29 Majar v.

30 Mal n.

Girz.

PoccochÍ3'

Poccochik

Poccoscca

Yachachik, Maestro— a

Llacca. Sekca, TuUu, Oncco-

rayai:. SonccoyoA:, TtituA-soncco Sayay Chuchau

Chhokrichay, Mullcjuy Sara

Urqutllos-sara Paraccay-sara

Uhuina, Kquello, ChuUpi.Paru Saksa-sara Culli Chokllo

Mutti, Mutti-phata Chochocca Hank'a Muruchu Huiñapu Kcoronta

Achallco

Ppancca

Cchalla

Parhua

Chacra

Hipptña, Cancha

Saktay, Chhanccay

Mana-aUiti

ATAC.

P0CCOCÍ1Í3'. PoccorccíichiT Ptxrcochecc, Pocccxrhicocc Poccoscca. Chayascca Yachachecc. Yachacc Llaquiscca,OnocorajaccE£ci4.

Tullu. Allin runa Sayaynin, Chicaii Chncnau, PaGcpa Llapiy, LtapirDcor Sara

Tarp'jna sara Yuracc sara Ccello sara, LHpta sara Puca sara Yana «ara Choccllo, Caspa Muti

Chochocca Cancha, Harnea Muruchu, Chnllpi, Centro Sora, Huiñapu Sarap ccorontan

Sarap choc-chan Sarap rapin, Sarap Chala

Sarap huaitan, Parhiia Sara chacra Ccench a . Estancia Chamchay, Tacay Mana alhn

J

JUH.

1 Pn-hnchly, Pa-huvcachiy

2 Pu-hachi, Pu-huchica

3 Pa-hussa, T-rasshassa

4 Yat-rach¡, Yat-ra

5 Ishjat-ra, Irqui, Uishya

6 AUinuna (ñun.

7 Ssacttynin, Chican, Tasna-

8 Paiiapa, Pahapa jat-ra

9 Llapij, Llapiluy LO JaJa

11 Muja jala

2 Yulá jala, Almidón jala

3 Tun-hti88 jala, Lliptajala

4 Paca jala

5 Yanajala

5 Chulla, Caspa

7 Mati, Mote

^ Chuchuca

> Camcha, Ancasaa

y Muruchu, Chullpi &. &.

Ssúia

Ulunta

Jalap ahchan

Panca, Panha

Chala, Panha

Hutnaussu, Pucha Jala t-racla Cant-ra, Estancia C^ianihay, Tacay Mana ailin

AV.

Pogochf

Pogocheg

Pogoshga

Maestro

Caviloso llaquiflsga

Allí shongo runa

Jatun-chican

Chucha u

Ñutuy, Tacay

Jara

Allicagjara

Yurag jara

Garhuassjara

Pttca jara

Yana jara

Chogllu

Muti

Chuchuga

Camcha

Morocho jara

Shura

Gorunta

Jarapa agchan

Panga

Chala

Jarapa huaytan

Jara chacra

Cancha

Shagtay

Mana allí

ATM.,

Poccoyafla

Poccoyairi

Poccota

Yatichiri

Llacttata

Sinti chuyniani Jacchapuni Taúca

Ttoqquenoccaña Toñeco Suma toñeco Jancco Kquellu Hila

CuUi Chhojjllu Chhqjlu-phuti Miitti

Jamppi toñeco Uafla ,, , Kcusa Thulu

Phuñi

Chhalla

Uiru

Parhuaj'o, Phuñi

Toñeco yapu

Tama

Peccafla

Usuña, Nancea

L

387 CAST.

GUZ.

1 Mal estat^

Mana alli cay

2 enftrmedaJ

Onccoy

3 estar muy—

Ancha mana alli cay, yarccoy.

Ancha-

4 de corazón

Soncco-onccoy

5 agüero

Chhiqui, Ati tapia

6 teUdo, rato

Mana allin ahuascca, Llica-Ui-

7 criado

,, allin uyhuaacca

[ca.

8 comido

,, allin micjuscca

9 de orina

Hisppay ppiti

10 ,, estar— co.7 alguno

Mana allimpi cay

11 hacer- una cosa

,, allin ta ruray

12 ,, corresponder

M allinta cutichiy

13 ífj'a

,, allin ppunchau

I* Aaja / interj.

Supaycha!

[lia.

15 Mala vent arado— a,

Mana-samiok, Cjuyaycjuyay-

16 Malbaratador— a,

Kcaruk

17 Malbaratar r.

Kcaruy

18 Maldad n.

Mana-allin cay

19 Maldecido— a, maldito

Ñacascca

20 Maldecidor— a, ai//.

Ñacak

21 Maldecir v.

Ñacay

22 Maldicidn n.

Ñacay

23 Maleatto— a, p.

Mana allin tucuscca

24 Malearse v.

,. allin tucuy

25 Maleficiar

Layccay, Unitiy

26 Maleficio n.

J> M

27 Maléfico-a, «í//.

LayccaK, UmuK

28 Malestar n.

Mana allin cay

29 Maleza

Ccora

30 Malicia sospecha

Huatupay

ATAC.

Mana allin cay, Mana alli cay

Onocoi, Nánai

Pedazos-cay, Ancha-mana- allin cay.

Huañnccyai ouccoi

Chiqui

Llica-llica

Mana allin uyhuascca

Mana allin micuchiscca

Mal de orina

Mana alliinpi cay allinta ruray j, allin cutichipuy allin punchau

Ah malaya!

Desgraciado. Llaqnipayaipacc

üsuchicc, Chincache3c

Imantapas usuchiy, Huischuj

Mana allin

Supai runa [Penccacc.

Mana allin rimacc, Ñacacc,

Ñacay, Rímay, Penccay

fíacaí

Pierderceachiscca

Pierdicurccoy

Layccachiy , Layccay , Rnrachiy

Runap maquin

Dañacacc Laicca

Mana allin cay

Ccora-ccora, Sacha-sacha

Musiapacui Musiaicachai

1

2UN.

1 Mana allin cay

2 Ishyai, Nanai

3 Ancha mana allin cay

4 Huañupai ishyai

5 Chiqui, Sáuca

6 Challa

7 Mana alUn gubemassa

8 alHn micochissa

9 Mal de orina

10 Mana allimpi cay

11 f, aliintaluiáy

12 allinta cutichípuy

13 allin muy un

14 Ah-malava!

15 Llaqnipsupa. Desgraciado

16 Chincacht, Usnchi

17 Imantapís uUvchÍ3% Chin-

cachiy.

18 Mana allin

19 Acia nuna

20 Mana alltn-UmaJamuyacu

21 Ñacay. Lrimajr

22 Ñacat, MakÜciai

23 Pirdissa

24 Pierdiculuy [hachiy.

25 Lnlachiy, Bruíachiy, Lay-

26 Nnnapmaquin

27 Daftacu Lai-ha, Brujo

28 Mana allin cay

29 Hnla-hula, Jat-ra-jat-ra

30 Musiaicat-rai, MumaiMÚ

AV.

Mana alli cay

Gueshia

Allapa mana alli cay

Shongo gueshia

Chiqui

Mana alli ahuassga

Malcriado

Mana alli micussgá.

,, alli ishpay Enemistaahga cag Mana alli ruray

,, allita outicheg

,, allijunag ¡Supaycha! Mana fortunayog Tttcuy gitareg, Usbacheg Tucuyta ushachí, Mana cha-

ninchn ranticuy, Mana alli cayniyog, Maldad Maldito, Maideshisga Maldecicog Maldesaycuy Maldición Yagashga Yagachissga YagacW

Runata mana alli raray Yagacheg Mana alli cay Cora Malicia

ATK 8S7

Ustahaña. Ñanccaña

Usu

Jan ualttaña

Chuyma usu

Qquencha

Sakca

Jan uali uyuata

,, uali manccata Yakca chacea Nanocancaña Jan ual lurata Jan yuspagarasiri Jan uali uru üoto ualantes!

Jan fortunan! jaqque, Ollceu- Chhaljiri Üaqque.

Cbhaljafia

Yanccachaña Supay apaspam Yancca samquiri samcaña Supa^'aru catuyaña Pitutaltata Pitutaltajsiña Laiccaña Laiccata Yanccachiri Usurmuctañjama Keañu champa Yancca chuymani

887

CAST.

1 Mal estat^-

2 ,, enferme da-J estar muy—

4 ,, de corazón

5 ,, agüero

6 ,, teUdo, ralo

7 ,, criado

8 ,, comido

9 ,, de orina

10 estar--co,i aígano

11 hacer- una cosa

12 , , corresponder

13 dia

14 ,, haya ! interj.

15 Malaventarada— a,

16 Malbaratador— a,

17 Malbaratar r.

18 Maldad n.

19 Maldecido-^, maldito

20 Maldecidor— a, arf/.

21 Maldecir v.

22 Maldicidn n.

23 Maleaao— a, p.

24 Malearse v.

25 Maleficiar

25 Maleficio n.

27 Maléfico— a, adi,

28 Malestar n.

29 Maleza

30 Malicia sospeclia

cuz.

Mana alli cay

Onccoy

Ancha mana alli cay, Ancha-

yarccoy. Soncco-onccoy Chhiqui, A ti tapia Mana allin ahnascca, Llica-lli-

allin u^^huaacca [ca.

allin micjuscca Hisppay ppiti Mana alhmpi cay

., allin ta ruraj'

,, allin ta cutichiy

,, allin ppunchau Supaycha! [lia.

Mana-samiok, Cjuyaycjuyay- Kcaruk Kcaruy

Mana-allin cay

Ñacascca

Ñacak

Ñacay

Ñacay

Mana allin tucuscca

,, allin tucuy Layccay, Urauy

LayccaK, UmuK Mana allin cay Ccora Huatupay

ATAC.

Mana allin cay, ManaaliciT

Onocoi, Nánai

Pedazos-cay, Ancba-oao»- allin cay.

Huañaccyai ouccoi

Chiqui

Llica-Uica

Mana allin uyhuascca

Mana allin micuchiscca

Mal de oñna

Mana allinipi cay ,, allin ta ruray ,, allin cutichipuy allin punchan

Ab malaya!

Desgraciado, Llaqnipayaíittoc

üsuchicc, Chi acachete'

Imantapas usixrhiy, Hniednr

Mana allin

Supai runa [Pcnccacc.

Mana allin rimacc, Ñacacc

Ñacay, Rfmay, Pcnccay

íiacaí

Pierderccachiscca

Pierdicurccoy

Layccachiy , Layccay, RnncsíT

Runap maquin

Dañacucc Laicca

Mana allin cay

Ccora-ccora, Sacha-«adui

Musiapacui Mus

6 OTH.

1 Mana allin cay

2 Ishyai, Nanai

3 Ancha mana allin cay

4 Huañupai ishyai o Chiqui, Sáuca

6 Challa

7 Mana allin gubernassa

8 ,, allin micuchisüa

9 Mal de orina

10 Mana allimpi cay

11 allinLa luláy

12 ,f allinta cutichipuy

13 allin muy un

14 Ah-malaya!

15 I^laqnipaipa. Desgraciado

16 Chincachi, Usuchi

17 Imantapis nlbichiy, Chin-

cachiy.

18 Mana allin

19 Acia nuna

20 Mana allin-limajamuyacu

21 Ñacay. Lrimajr 2r¿ Ñacat, Mald^ciai i3 Pirdissa

Í4 Picrdiculuy [hachiy.

:5 Lulachiy, Bruíachiy, Lay-

!6 Nixnap maquin

7 Daliacn Lai-ha, Brujo g Mana allin cay

^ Hula-hula, Jat-ra-jat-ra O Musiaicat-rai, Mumauai

Air.

Mana alli cay

Oueshia

Allapa mana alli cay

Shongo gueshia

Chiqui

Mana alli ahuassga

Malcriado

Mana alli micussgá,

,, alli ishpay Enemtstashga cag Mana alli ruray

,, allita outicheg

alli junag ¡Supaycha! Mana fortunayog Tttcuy gitareg, Ushacheg Tiicuyta ushacht. Mana cha-

ninchn ranticuy, Mana alli cayniyog, Maldad Maldito, Maidcshi^a Maldecicog Maldesaycuy Maldición Yagashga Yagachissga Yagachí

Runata mana alli rnray Yagacheg Mana allí cay Gora Malicia

ATK 8S7

Ustahaña, Ñanccaña

Jan ualttaña

Chuyma u«u

Qquencha

Sakca

Jan uali uyuata

,, uali manccata Yakca chacea Nanccancaña Jan ual lurata Jan yuspagarasiri Jan uali ara Uoto ualantes!

Jan fortunani jaqque, Ollccti' Chhaljiri [jaqque.

Cbhaíjaña

Vanccachaña Supay apaspam Yancca samquiri ), samcaña Supayaru catuyaña Pitutaltata Pitutaltasiña Laiccai^a Laiccata Yanccachiri Usurmuctañjama Kcañu champa Yancca chuymaui

288 CAST.

1 Maliciar

2 Maücíoso— a,

3 Maligrno— a,

4f Malo a, hombre

5 ,, cosa

6 Malogrado— a, adj.

7 Malograr r.

8 Malograse

9 Malparir

10 Malparto n,

11 ,, procurar el—

12 Malquistadoi>-a, adj.

13 Malquistar r.

14 Malquistarse

15 Malquisto— a. ndf.

16 Malsano— a,

17 Maltdn—a,

18 ,, animal {labra.

19 Maítratador— a, de pa-

20 de obra

21 Maltratar v.

22 Malva yerva

23 Malvado— a adj,

24 Malversar j

25 Mamacona (peruanismo)

26TMamadora adj.

27 Mamador— a.

28 Mamar v.

29 ,, hacer- lo Mamífero

31 Mamila n.

32 Mamón— a, ad}.

crrz.

Huatupacuy HuatupacuK Mana-allinman sayacuk

allin runa

,, allin Ccolluscca CcoUuy Ccollupuy SuUuy, Sullupuy Sullu

SuUunayay» Sulluyta munay Simi-astak, Cheknipachik Sinii-astay, CheA^nipachiy Cheknipachicuy Chekniscca, Cheknichicuk Mana allin

Huarma, Thasqui, Huayna Malta

K'arak-simi, Soncco-kquiri* Thatak, Maceacuk Thatay, Maccay Ruphu, Malvas Millay-millay runa, Atitapia- Kcaruy [runa.

Mamacuna Ñuñuchina Ñuñuk Ñuñuy ' Ñufluchiy Ñuñuyok Ñuftu ÑuñuycachaK

ATAC.

Musiapacuy Musiapacucc Mana allin sonccojoee

M allin rana

,, allin Pierdescca Pierdichiy

PierdirccoT, PicrdicvT SuUnv, Sullu rccoT Sullu*. Sulluscca ' Malparí mnnay, SaQm tmm Piñanachicc, Malfíicfaimrc Piñanachir, Malpiclniraj Checcnichícuy

Ptñanascca, Mana -^

Mana allin, Onccoiniyvcc

Llahui, Huarma

Malta, U^hna

Nana(x:-sinii,Caniicticc

Maccacocc

Usuchiy, MaccapaT

Malvas ccora

Mana allin mna. Fio no*

Ima haycatapas tocar

Mamacuna

iMQñuchina

Ñuñucc, Chuchncc

Ñuñuy, ÑuflutTccoy, Chodsa»

Ñufiuchiy, ChuchncbÍT

Ñuñu3'occ

Ñnñu

ÑoñuYcachacc

1 Musiapacuy

2 Musiapac'u

3 Mana allin ssun huju •1- ,, allin nuna

5 ,, allin

6 Pirdissa

7 Pirdichiy

8 Pirdiluy, Pirdicny

9 Ssulluy, Ssulluluy

10 Ssullu, Ssullussa

1 1 SsuUiii munay . Malpari-

12 T-rininacachicu (munay.

13 Piflanacachiy

4 T-rinichicuy [nacui.

5 Piñanacussa* ^iana lima*

6 Mana allin, lahyayniyu

7 Hualass, Lasac S Ai alta, Uyhua

> PalacUi Nana shimi ) Mahacu. Sai tacú i Mahapay, Mahaycat-ray J Malvas iat-ra Mana afli nuna, Fio nuna

Jítay, Usnchiy Mamacuna

Ñuñuchina

Ñuña, Chuchu

Ñufluy, Ñuñuluy, Chuchuy

Ñuftuchiy, Chuchucíiiy

Ñuñuyii

Ñuflu J^uflu^cat-ra

Maliciay

Malicioso

Yaj^a shongo

Yaga runa

Mana alli

Yagasliga

Yagachí

Yagachissga

ShulluY

Shullu'

Shullunan

Chegnicacheg

Ohegnichí

Chegnichicuy

Chegnissga

Guesiag

Huanibra

Malta

Ashllicog

Magacog

Magay, Tacay

Malvas

Yaga-yaga runa

Imaycanta gitareg, Ushareg

Mamacuna

Chuchog china

Chuchog orgo

Chuchuy

Chuchuchí

Chuchuyog

Chuchu

Chuchuj'cachag

ATH.

Yancca jaqucña

,, uñjiri

o chasiri Supai ja(]que Nancea IJsurmucuta Usurmucuyaña Usurmucusiña Sulluña Sullu

Sulluyaña Yancca catuiyiri Yancca catu^'aña Yancca catusiña Yancca uñjata Usurmucuyirjama Uainaptata Jilarata Toqquesíri Nuhuasiri Nuhuafta Malhuasa Ccoru jaque Collque jaccttiri J aecha taica Llauañuñu Kcocha callu Ñuñuña Ñuñuyaña Ñuñuri Ñiiñu Ñufluri

288

GAST.

1 Manada

2 Manadero— a-, pf^stor

3 Manante n.

4 Manantial

5 Manar y*

6 Mancar

7 Manceba n. y adj,

8 Mancebo n.

9 Manco— a, adj,

10 Manco-Capac n.

11 Mancha -

12 Manchado— a, p.

13 Manchar r.

14 Mancharse

15 Manchas de Ih cara n.

16 Mandado— a, p.

17 Mandamiento /?.

18 Decálogo

19 M </e /a Iglesia

20 Mandante ac(/.

21 Mandar enviar

22 ordenar

23 Mandíbula - »•

24 Manduca

25 Manducar v.

26 Manera ti,

27 % de qué—

28 de esta—

29 ,1 c/e ninguna—

CU2.

Ttacca. Michina uvhua

Michik

Pokpok, Phullpuk

Pucyo

Pokpoy, Phullpuy

Muk'uyachiy

TiyaK-masi, Salla

Huayna Muk'u, Ñuk'u Manco Ccapak Qquelli, Mappa Qquellichascca. Mappachascca üquellichay, Mappachay Qquellichacuy, Mappachacuy Mi reja Camachiscca

,, simi Diospa-í^amachicusccan-simi Santa Iglesiak .,

Camachik, Camachicuk Cachay

Camachiy, Camachicuy Ccai^Ua Micjuna Micjuy Hina/Hamu Ima-hinata? Cay-hinata

M ana-i mahinatapas, Mana- puní.

ATAC.

Michina, Manada

Michicc [ccTwnx

Yacu-yacu poíícpoccyác', T*^ Puquio, Pace-cha Lloccsey, Lloccsemirr Maquin huacclHsoca car Sipas, Serhninacuoc

Maceta, Hoaina Huilla maqai. Cuta maqai Manco Ccapacc Ccanra, Ccacha Ccanrachascca.CcaclMcliattta Ceanrachay. Ccactiachar Ccanrachacav , Ccachác h >• Mi rea * (rorectT

Camachiscca

Camachicascca. Camadnrw Diospa camachiciiaocaa «■ Santa Ij^lesiap camarlusxmí- Camachicucc immBL

Cachay, Cacharccoy Haillay. CamachicÓT Caquichu Micana Micuy

...hiná, ...hinata, Ima hiña? Ima hinata? Cai hinata, Cainata Mana-pani, Manam immam^ i papas, ManaminMhiiiataptf I

J

1 Huacacuna, Htitshctina, Manada.

2 Míchi. Michipacn

3 Puhutima, Pullpuya

4 Puquio, Paoeha

5 Yaluy. YaliiTiitiy

6 Maqitin pirdtssa cay

7 Huambla, Urbaanncti-

huainbla.

8 Hnalass, Huaina

9 Maquin huayu. Maqiiin-

10 MahcoCápac [hiiayussa.

11 Hanla, Hatilassa

12 Hanlassa. Hanlachalussa

13 Hanlachiy, Hanlacnltiy

14 Haii!acuv,Hantacu!uy

15 Tacta, Milca

L6 Camachissa Cat-rassa L7 Camachissa, Camachictii !8 Diospa camachissaticana 9 Sta. Isrte^apcamachissan :0 Camachicu, Camaehi

1 C'^at-ray, Cat-raltfr

2 Cítmachicuy, Huillay

3 Chacalcu. Caqui t-rc'ü í Micuna

j Micuy, Céuay 3 ...naiipa, nu/ af, T Zmanaiipa? Inianil? \ Caintita, Caitiupa \ Manani,Manam bfntanal- pis. Mana himanutapis.

'ÜH)

/é^KM.

0M

Majada

Tama-

Michicog

PoíTpog

Puquio

Llbgshimuy

Ratayasca

Jipas'hnin, Chinan

Huaynan

Maquin huayussga

Manco Capac

Ganra

Ganracashgvi

Ganray

Ganracu^

Ganra gaglla» Mi rea

Camachissga

Camachtcushga

Dio^pa camachisgan

Santa Iglesíapa «amai^hiBgan

Camachicog

Cachay

Camachí

Cachuna

Micuna

Micuy

Chey jiña

¿Imajina?

Cay jiña

Mana ifíiajinap»

Auatiri-

Ppuchuri

lima ppuchu

Ppuchnfta

Ampar TtmniccoÁa.

Uñttata uarmi

,, chacha . Kcuquillo, Ampar mutturata Mancco Ccapate Kcaftu * ' . Kcaftuchata': ». f. ¡

Kcañuchañ» KcafioehasiAa v>;- . iMircca, jChecchi !>• ». Qquit ata, Lu rata \. V Apuña qqueilccapa K

Diosan aronacafnaj Santa I^csta taicasan aruniU Alisnaqqueri (capáj,

Apayafla Lurayaña

Ajan ('chaca ;

Mankca KquMtuña Uccamata" Cunjamata

Accamata .' ■•'

Jan cOnjamAts» l\

78

890

0A8T.

1 Manera á, á la— udv.

2 de-

3 tj de todas

4 Hang^ de vestido

5 Mango caba

6 Mam cacahuete

7 Manicorto meMquiao

8 Manida mansión a.

9 Manido a, sazonado

10 Manifestar

11 Manifestarse

12 Manifiestamente a(/v«.

13 Manifiesto— p.

14 ,, patente, claro n,

15 Manilargo— a, adj,

16 Maniquí n,

17 Manir v.

18 Mano o,

19 ,, derecha

20 ,y izquierda

22 alcanzarla v.

23 de mortero n. 2i ,, de batán

25 darse mutuamente la-

26 empuñar con la-^

cosas menudas

27 ^, juntarlas para pedir

28 Manojo n, -

29 Manoseado-**» p.

ooz.

Imahinatan

Chav-hinacca

Imahinamantapas

Mangas

Happina, Cacha

Incnis

Michha, MaRlla

Yachacuna

Miskqui, Ñuppu, Machhik

Masttariy, Suttinchay

Suttinchacuy

Suttilla, Suttichalla

Suttinchascca. MasttarÍBcca

Sutti

Maouisapa

Cachacu

MisKc^uiyachij yÑuppuyachiy »

Maqui (^íachhiy.

Pafla-niaqui

Llokque-inaqui

Onccok-maqui

Maqui-haynuay, Hayhuariy

Ccollota

Tunau

Hayhuanacuy

Hapttay

Pituchacuy Mayttu

Llaphipayas^ca, Ll^raipa- yascca.

AJAC.

IniahinAm

Chay hinacca, Hinaptenota

Tucui mana neraoc, Tocoi a«-

Mancas £na ríe cbaoc.

H apiñan, Hapicitnan

Maní

Micha, MaccUa

Yachacuna, Choella ^ccft

Huaccaichascca, Misgsick»

Httillay, Ccahnachiy, Sat»

chay, Reccsichij. Reccsichicay, Ricucbic^y Lia pampa yachaaccan Y'acnascca Sutillam

Maquisapa, Hatun iiuu{iiÍTt)Cc HucpH caniachiaccan niníc Huaccaichaj Maqui

Paña maqui. Alicer maqiñ Llocce maqui, I<4iocc maqa Curpa maani, Apta niaqm Maqui ajrhuay, Maqui a?- Ccollota (liaarn.

Tunal

Hapinacny, Hapinacuitcoy Aptay, Aptacurccoy

my. Pi Huc-n

Apti LÍachpa^yi

uc-maqui, HncmahB k. LUcfc- pacacKaacca.

j

jxr¥.

, 1 Imanaumi

2 Jinal ha, Imanalmi

3 Tucui lie cha, Llapa lie

4 Manguitas, Mangas '&. Chaiacan, Lintin

6 Maní

7 Mit-ra

8 Chuclla, Batanea

9 Mishquichissa, T-rulassa

10 HinUa^,Lisichiy,Licachiy,

Ssutmchay.

11 liiHÍchicuy. Licachicuy

12 Ssti tilla, Vat-rassam

13 Uyailla, Yat*naasa

14 SsutiUa, Calla

15 Maqui8apa,Jatiinftta<]ii'yti

16 Jacpa manauanta lula

17 T-rulay, Guarday IS Maqui

19 Allí maqui

20 Ichú maqui

21 Ctilpa maqai, -Üea maqui

22 Chac-chay, Cha<vehaycuy

23 HaUuta.C. alinea 24- Ttítiai

t& Ohalanacuy, Chalanacui- W - Aptiy, Aptkuluy (cuy.

!7 Afaqui cuscachay

'^ Apti, Juc maqui, Jnc^apti

r^ Yatapassa, Muttcapasfta,

O OhapiapaiBiía > ->-

Imía jinatan

Chey penga

Tucuy jinapa

Mangas

Cabo

Maní

Ñucu. Micha

Yachacuna

Missqtiichiaga, Pogochishga

Huillay, Entiendichí, Ricachí

Ricachicuy, Regiaechicuy

Claru, ClaniUa

Huillassga

Chegan jatinhuaii

Maquisapa

Upacamachina

Avchata misquicachí

NÍaqui

Derechu maqui

Ichog maqui

Gueshiag mac|ui, Mana valeg-

Maquttachanpuycuy [maqui.

Golluta

Mara^pa tunayntn

Maqui ta gonaeny

Aptay

Maquita chogpay

Manojo

Chapliashga

ATV

Uccamaru

Uccamata

Taqque uccama

Mangasa

Catuña

Choecopa

Jiskca ampara

Thujstata .

Thujstasita

Yatiyaña

Yatiyasiña

Yatiyasifljamav .

Yatita ^

Unjata

Uiscall ampara

Jaqquen arup caturí

Aicha uañayaña

Ampara

Cupi ampara

Cchecca ampara

Kcuquillu

Ampar locctafta

Kquiyaña

Peccafta

Ampar churasifta

Phojtuña

Maisiña amparampi

Lucu

Llauccata

88a

»1

CUST.

1 Manosear v.

2 Manotada

3 ,, de bestia

4 Manotear

5 Mansedumbre 'i.

6 Manso— a, adv.

7 Manta de india n.

8 ,, fína

9 Manta ropa de camst

10 Manteca

11 Mantellina

12 Mantener v.

13 Mantenerse

14 ,, de limosna

15 Manubrio n.

16 Manzana

17 Manzanilla

18 Manzano árbol

19 Mañana ' día aiguieats

20 de—

21 por Ja—-

22 ,, pasado^

23 después de una fecha

24 ,, presto

25 ,, cada

26 más

27 Mañaniea-'ta,

28 Mañoso— adj.

29 Máquina tj.

30 Maquinabnente ac/i".

Llaphipayay, Llami pa y a y,

Llancjay. Chhakla, Hapttay Taca

Hayhuaycachay Llampu-soncco'jay Llappu-soncco Phullu, Ahuay Iliclla, Mantilla YaccoUa, Ccómpi, Anacu Ccataha, Chusi, Ccompí Mantea, Ciuchi-huira LHclla, Ñañacja Uy luay, Micju:ltiy,Cauíachiy

Mascacuy, Caosactiy

Uá-iacuy

Happliia

Manzana

Manzanilla

Manzana-mallqui

Paccarin, Kcaya-piinchau

Tutanianttt

Mincha-pupuchau Kcayantin

Mincha-quinray (manta.

Sapa-paccar in, Sapatuta- Paccarimpihuan.Paccarimpas Tuta-tuta, Rasphtwiasphi Yachaysapa, Atok-runa» KuUi Maquina [yaylla.

Mana-yuyaycu9pa, Mana yu-

ATAC.

Llapchacachay,LlamrmwiTay.

MuUcapayay, HapifiaTáT. Lapia, Lapiai, Laocia Taca, lapra

Tapray, Maqai ajhuicadMT Llampa-soncco cay Llampu-soncco LUclla, Revoca UkrUtta

Maitucuna, Ccatacniía, Manteca [nava.

LlicUita Ccaray, Ccara|>a3*aj, >lúa>

chiy, üykuay, Micuy, Micu pacay, Maaoacv Maft«cii9paUa ttausaxmj H apiaan , Uapicttaan Manzana Manzanilla ccora Manzano sacha Paccarin, Ccaya Fac4sa acbiquiai, TatatsaBOi Paccarin tutamajita Mincha, Minchai Paccarin ninta, Ceajra&tia Mindia qtiinrat {mwmtM^

Sapa paccarin. Sapa Ji«tft> Paccarim pihuan, Paccarimpas Tuta-tuta

MadxMo. Yachayaapa Maquina Mana vacbastin

1 Llajp^hay. Llapipay, Cha-

play, Yatay, Yatapay.

2 Lapiai, Ta?ai

3 Tacai, Taplaí

4 Taplay, Maqui-aihuiy

5 Uatnpu ssun hu cay

6 Llampu swnn hu

7 Cata.T-rahua cata, Palla- B UicUUa (cata. 9 Lancacu Primad i, Paáuiia > Manteca

I LUcUita

I Halay, Halapay, Mica-

€hiy« Üyhuay, \ M.icay.A8{¡cuy,M^cupacuy r AabipacaUal causacay ' Chalacun

Maiaa>oa

ManasanüUa jat-ra

M anzanfip jat-ran

HucUaUa» Tr^mpaau Huala buala, H...hQalaUa Huolap hMa}^nti^QÍa H ualan t in nin ta Huala ssalun Cada, huala, Hualacuna Hualapihuan, Hualamaitv

Aspí aspi, Tuta-tuta (pÍ8.

Yat-raisapa, Mañoso

MA4%*ma

Mana, yat-ral, M.,..yi4pQl

4Jr.

Chapllay

Lagya^a, Cutaihga

Tapra

Maqnita ayhuaycachay

Llamp'j shongu

Manso

UicUa

Finu Iliclla

LliclUta

Maatica, Huirá

Gatajuna

Uyhuay, Micuchí

Micucuy

Limosnacuy

Apiña

Mansaua

Mai^aaniUa

MansanfL aiallqui

Huaray janag

Huaraypita

Huaraypa

Huai^ntin

Hiiarantin pita

Huaray poa

Cada huaray, Tucuy huar^iy

Pagarinpahuan ' [rayíía.

Tuta tutalla, Huaray hua-

Mañoso

Maquina

Mana yarpachacur

AXM.

^P»

Llauccaña

Ttajlliña

Mataqqaeta, Jaittuta

Jaittuña

Llamppu chuymaniña

Llamppu chuynia

PhuUu

Reboso

Chusi

Ccuchi likqui

Uncuña

ManJ^yaña

Mankcaña

Chuyapayaña mankcatufá

Gatuña

Maiuu^na

A4 ^nzanilla

Manzana ali

Cc^ruru

^rumata

ÍLfuniana urpuru

Qquepur ururu Ccarur pacha Sapa aruma Ccarurumpi Uilljtata Kcarijaqque Chuy matan a Chuymatbñjama

fMe OAltt.

cvz.

ATAC.

^

1 Mar n.

Mama-ccocha

Mama ccocha

2 alta

Chaupi-mama-ccoclia

C haupi- mamaHxroi'luí

3 Haraffft

Ttainpa,Cbha9ea-, Arhui

Aríiui, Boredo

4 MaraTillane v.

Uticayay.Chirayay [rayaylla.

Bspautacuy

5 Maravilloso— a, adj.

Utiypair'.HcaTnaii, Chiray-chi-

EspantAcuvpacc

6 Marca

Sañampa, Chimpti

Chimpu. Síñal

7 Marcar

Sanainpay, Chitnpuy

Chimpiiy, ChApaT. MaioT Riy, Puriy, Pnririy' M^ñr

8 Marchar yiajar

Riy, Puriy, Puririy, Chhusaj-

9 Marchitar

Nákquechiy

Cliaqutrccachiy, Ccahakfar

10 Marchitarse

Naitquepuy , Kampaniianapiiy

Chaqaicuy. CcalmicBRcof

11 Marchito— a,

Nakquescca. Kcamparmanas-

Chaquiscca, Ccahatrerocri

cca. [cea.

[Siwañom

12 MareadO'-a, poreUicor

Tumpan-maohascca, Upiaris-

Tortiaríacca, Ta r a n t a«tc»

13 Marguen c/e/ rio , n. .

Mayu-pata

Mayupata. Mayo-cfeñapn

14 ,, del mar ó lago

Ccocha-pata

Ccocha-pata

15 María Santísiitta

María Santísima

Maitianchic Maifa Stma.

16 única Reina

Sapay Ccoya

Sapai Ccoya

17 Madre de Dios

Diospa Maman María

Diospa Maman Maris

18 , , unes trn dulce Madre

Ñucñu Mamanchis María

Ñucñu Mamancliie

19 VirgeÁ

Huiñay Virgen María

María faiiiftai vii|pefl

20 nuestra Madre

Ccollanan María Mamanchis

María ccollanan MawnrMt»

21 abogada de-pecadó-

Huchasapacuuak Marcan

Hnchaaapacanap alwgllii

22 Maricón «. [res.

Maulla

Maccltft

23 Maridable arf;.

Huaquí, Huc-sonccoyoK

Allin basado hiña, Cwca *

24 Maridablemente

HuaquiUa, Huc-sonccolla

Casado hiña

25 Marido n. '

C¿osa

Ccoaa

26 ta-

Ccí)í<ayqui

Coosaiqai

27 su—

Ccoaan

Ccosan

28 Marimacho

Ccarincha

Ccari hiña

29 Marinero

Huampu-camayok

Marinero, Baix^o aiaasCBOt*

30 Mariposa* ' - j

Pittpintu

Piapíntu ... *.

1 Mama hut-ra, Jatun Uutra

2 Mama hut-rap t-raupiu

3 Trampa, Enndo

4 Espantacuy

5 Espantacuypa S Siñal. Matea ,

7 Chapay, Marcay, Siñalay

R Puliyj Liy, Lilu^» Illaluy

? AhuichÍY, Chaquicbiy

) Ahuiculíiy, Char^uicúluy

I Hahuíssa, Chaquissa

í Tumpa upiaycussa, Tum- pa shincalfa

t Maya pata, M...cbinipan Hut-rap patán , /

María Santísima . . . Ja pallan ulla DiospH Maman Mária Mishqni MamaUanchíc María doncella . [«phip, , María santísima Maman-

Juchaaapacnuap aboga* T-rinass. Marecon [dan.

Júc ssun bqlla, ÁUin ca- fladunu. .

Casstáo jiña, Casaduau

Husa

Husaiqui

Ha9£Ln

Zaj-inu* Cari jiña

\f ari ñero, Pa reo ^ .inane- .

f^/Wpintu, Ipto (jaquna..

AV.

Mama goclia

Chaupi mama gocba

Trampa

Espantacuy

Espantacuypa

Marca

Marcay

Pun

ChaquicUirag

Chaquichicurcuy

Chaquicashga

Machasco,, Upiassga

May upa patán Gochapa patán ' . María Santísima Japallan Rey na Diospa Maman Ñucñu Mamancbic Yii^gten María Santisiitia mamanchic' Juchavogcunap^ ahogadan Huayllas Casado jiña

Casado jinúlla' ...

Goa

Gojayqui

Gojan ^

Garincha

Marinero

Mariposa, Pillpita *,

J aecha ccota

Taypi ccota [

Ttampu

Lac pharayaña

Suma pini

Pputurata ^

Pputuraña '

Sarnajaña

Jauehiccafia

Jauehijasiña

Jauehijata

Macbaeut unttat^ .

Laca jubuira Ccota laca^ . ., Ccollana Santa María Sapa ifceoya Diosan Taicapa \

Nanacan mc{jsa, Taieá' Virgen Maria Nanacan Stma- Taica Nanacan aijatasiri Kqueusa Casara tjama

Casarasitj9^0^

Chacha ^ ,. - '

Chaehama S,'

Chocbapa •• ,

Orccochi ' " -.t . '

Ceota ca^inana . '^ -

Taparacu

ISH CAST.

1 Mascar frutas algo duras

2 ,, maix para chicha

3 ,, coca

4 Mascujar

5 Máseara (e/ hombre,

6 Kaseulino género para

7 para el bnrto

8 Mateullar

9 Masticar

10 Mastuerío ifor n.

11 Mata planta

12 Matadero

13 Matador-^, adj.

14 Matadura n.

15 Matansa de ganado

16 Mataperros

17 Matar r.

18 con necedades

19 degollar ganado

20 ares í/e corral

21 e/ /¡/e^ co n agua

22 Matarse

23 Mate inñístón de yerbas

24 vasija

25 Materia pus

26 Materno— a, acij/

27 Matiz r.

28 Matizado -p, p.

29 Matizador— Ji, adj,

30 Matizar

31 Matorral

cvz.

Cjachuy

Muk'uy

Acuy

Mamullay, Mullmuy

Saynata

Ccari

Orcco

Thutupacuy

Cjamuy

Huillk'u

Yura

Matancería

Huañuchiir

Mata, K'iri

Matansa, ÑaJt'ana

Kcaracuna

Huañuchiy Sipiy ÑaA'ay Sipiy Thasnuy Huafluchicuy Mati

HanK'ara Kquea MamaKpa

Pauccar, Ñauray [cea.

Pau:carchascca, Ñau ray as- pa ucea ryachi A, Ñaurayachiit PaLccaryachíy, Ñaurayachiy Kanra-ranra

ATAC.

Cachuy

Sara cachuy

Cachuy, Acay, Acotny

MamuUay, Mulhnny

Máscara

Ccari

Orcco

Stmin ucnpt rimapacncc

Cachucuy, Cachuricvy

Mastaeño-hnaita

Yora, Sacha

Nacana huasi. Camal

Huaftuchecf , Nácacc

Qiiiri, Quiriscea. Oí«i

Huafiuchiy. Matanaa

Htiarmacnacuiia« Haaraa-

cana. Huailnchiy HaitñuTtc«ckÍY Rabiamanta hoaAochir Nacay. Nacarciíoy Sipiy, Sipircxroy ' Tiisnuchiy, Taánorccjichiy Hiiañuohiouy Mate- vaca. Ccofii>Tac« Mati ' Ceca

Mamamanta

Sntnacc comodaaccacoloirMi Sumacc tincuchiacca

ttneiichioc

tincuchly Sacha-sacha

i

JUH.

1 Cat-ruy. Ssacay

2 Chamhay

3 T ratray, T-rat-raoay

4 S3u-huy, Llamlluy

5 Máscara ülii

7 Uiuhuthua

8 ShimiUant-ra limay

9 Cat-ru2uy, Cutipacuy

10 Maatueno-hiiaita

11 Vula,Jat>ra -

12 Carnecerop huasin, Camal

13 Huañuchi, T-ripi, Pi^a

14 Sarna, Matassa

15 Matansa. Haaftuohi

16 Ñutisapacuna, Hualass-

cana. (taj.

17 Hoalluchty, Ma^huy, Pia- 1H Kabiahua'n huañuomy

19 Pístay. T-ripiy

iO Sipiy. Cuncan-hih'iiluy

?1 Chaffinuchiy huadachty

r2 Haañucbictiy

t3 Mate, Huoú yacu

*4- Mate. Jatun mate .

5 M atina

6 JMamapita* Maman

T Suma allichaasa colorcuna

S Ttncuchiaaa colorcuna

9 Oolorcunacta suma tincu-

j Oolor tincttchiy .(chí.

1 Jat-rajat*ra

AS.

Llalla frutata cachny

Jarata cachny

Cu cata cachuy

Mullmuy

Mascara

HoUgo

Or^o

Shimi rurillachu rim^

Cachucuy

Potog huay ta '

Yura, Jacha

Uyhua huannchina

Huañucheg

Mata

Matanza

Chauchilla

Huañuchí

S lirapí

Ñagay, Pishtay

Sliipí

Chasnuchi, Chapurcuy

Huanuchicuy

Matc-yacu

Mate

Materia, Pogru

Maní api

Paucar

Paucarchasga

Paucarchacog

Paucaryachí

Jacha-jacha

ATX.

9M

Ccachicafta

MuKCttña

AculliñaAcuUícafta

Jallmufta

Sokso, Mascara \ I<|<)U£-

Chacha casanaca, Chacha to-

Orcco animalanaca, Orcco to-

Chuchasiña £4<)ue.

Qqnespifta

Janukcara

Champa

Ccarid uyu

Jihuayirí

Mata'ta, Qqueri

Uyua ecariáa

Anu jiuayiri

Jiaayaña

Saucaña

Ccariña

Kqueuiña

JiuttayaAa

Jiuayasiña

J un ttum colla

Matti

Jemeque

Taicata

Samamistuta

Sama mistuyata

,, mistnyiri

,, mistuyaña Chumi

ci»n\

1 MatrerO'-a,

2 Matricida

3 Matrimonia -'••' n-.

4 Matriz órgano interior

5 Matrona

Maula » ttdj.

7 Maoliar '/i*

8 Mayo mes

9 Mayor

10 ,, e/7 tamaño

12 Mayordomo ».^» -

13 Mazamorra

14 hacet

15 Mazorca de tnaiís

16 Meados n.

17 ,, podridos Mear v.

19 Mecer

20 Mecerse

2 1 Mecha n.

22 Mediador— a, intercesor

23 Mediano— a, «tf/? 24. Mediar v.

25 Medias á—

26 Medicable medidnabíe

27 Medicamento /r.

28 Medicastro 19 Médico

30 Medida n.

31 Medido />.

3i^ Medidor— a, adj.

Ato A, Yaciiaysapa

Maman-huañuchi¿

Matrimonio, Caearacuy

Madre

LlaKta-mama

Yancca-usu/f, Salrra

Mau-mau-ñin

Mnyo-quiMa, Ayihtiray •"»

Cu rae

Ashuan-hatun, Curac--'

Curac ' -

Pachaca

Api, Cahua

Apiy, Cahuay

Kcoronta

Unu-hÍHppay

P(xxok-hisppay

Hisppay .'t'»

Cuyuchi^', Huaylluncachiy -

Huaylluncucuy

Mecha

Rimapuqque! «' *».!».;

Tacsa [chay.

Chaupichay, Rimaycnyi AtniÉh

Chaupi-chaupi

Hanipinalla

Hampi

Maychha, HampiA

Hampik hamauta

Tupuna

Tnpuscca

TupuA-

AYáSL

Matrero

Maman huañuchecc

CasaracQj

Madre

Llaccta mama, LlacctaScfion |

M^na valecc. Mana scrheecf

Mauray, Mau-ñiy

Mayo qnilia

Mayor

A8-ñuan hatoo, Jataacaset

Yaya. Yuyacc, Mayor

Llamcacliecc

Api. Apichu

Apicuy, ApMchacny

Sara ca8{¿i

Yacn iapai. Ispoi

Poccos'jca ispai

lüpay, Ibpacoy (hndtfT--

Cuyochiy» Cunnoy. H«5-

Cuiinucuy, HuaylancfaaccT

Mecha

Chatipichacc, Rmapuocnía

Tacsa neracclla

Chaupichay, AUtchay

Partinacui'

Hampinalia

Hampi, kimedio

Hampipacocc

Hampecc,( Alliacfaecc

Tnpu

Tapuyocc, Tupoacca

Tupucc

JtJV.

Matrero

Maman huañuchi Casaracuy. Matrimonio Madre (ra.

Malea mama. Malea Seño- Mana valí, Manasirvi Maurayay, Mau niy Mayo quilla a Yayan mayor Ass-huanjatunJatuDcusca Yaya, Yassa. Mayor Camachiy, Mayordomo Llumi Mi)»94tiiyti tagua Llumiy, Llumictiy Caspa', JalaioaipK •.•/ ' Yaca tahpai, Ishpai Puchu isnpai Ubpny Is'ipacuy Cuyuehiy, Huaylinchachiy Haaylincliay , H uayUneba- Me^ha, Pabilo (cuy.

T-raupicha, AlHcha Tacssa, TacssaUa T-raupichay, Allichay Partinacui JampipasáUa Jampi, Rimidio Jampipacu Jampi, Alliachica Tupu, Tupucu Tuptiya, Tupussa

Air.

Matrero

Maman ta huañucheg

Casamiento

Madrin

Huahí mama

Mana vnleg

Mauraay

Mayo quilla

Mayor, Curaca

Ashuanjatun

Mayornin

Mayordomo

Api

Apícuy

Jara caspa, Masorca

Hishpay

Pogog ishpay

Hishpacuy

Cuyuchf

Cujruchicuy

Mecha

Chaiipichag

Tacsha

Chaupichay

Chaupi-chaupi

Jampmalla

Jampi

Jampipacog

Medico, Jampeg

Tupuna

Tupushgalla

Tupog

ATM.

Uri

Taica jiuayafta

Casarasiña

Mam apa

Mamanaca

Jatheccala

jachana uarariña

l'usi phasquir phaJ3Í

Jiliri

Jacchiri

Jiliri marani

Jilaccata

Chambea

luTaña Thulu, Toñeco laura Cbhoijo Ttaniata Chhojjoña Qquiniña Qquiuisina Mecha

Chicar uchaÁri Taipiri

Chicar uchasiña Taipiña Ccolljama Ccolla Ccolliri

Tupuña

Tupuñjama

Tupusiri

296

C18T.

1 Medio /i-

2 en-

3 a¡-

4 ,, desde e/—

5 ,, basta e/—

6 ,, ¿i^cia e/—

7 ,, hecho

8 ,, (íja

9 ,, noche

10 ,, ponerse de poi

11 ,, partir por en

12 Medio— a, &dj.

13 Medir v.

14- ,, hacer

15 Medirst)

16 ,, mutuamente

17 Meditabundo— a, arf/.

18 Meditar r.

19 Medrado— a, p.

20 Medrar v.

21 Medroso— a, aí/y.

22 ,, nue da miedo

23 Médula ' n,

24 y, sesos

25 t/e /as plantas

26 Meeting

27 MejiUa

28 Mejor ai//.

29 ,, un poco

30 Mejorado- a,

31 Mejorar v.

32 Mejorarse

Chaupi

Chaupipi

Chaupiman

Chaupinmanta

Chaupincama

Chaupi-ñekman

,, rurascca

. , ppiinchau

,, tuta Chaupichacuy '

Phatniiy Phatmi Tupuv Tupuchiy Tupucuy Tupunacuy Yuyaymanak

Yuyaymanay <yascca.

Huiñascca, Mirascca, Hattm- Huiñay, Miray, Hatunyay Llacllak, Manchak IjlacUachik, Manchachik Tutu, Chillina Ñutcco Hilli

Huflunacuy Uya

Ashuan-allin As-allin Allinyascca Allinyachiy Allinyariy, AUinyacuy

AYAC.

Chaupi

Chaupipi

Chaupiman

Chaupi manta

Chaupincama

Chaupinraan

^'acca nirascra

Chaupi punchan

Chaupi tuta

Chaupinpi churacuy

Chaupi umanta ramúwe*?

Ciiaupi

Tupuy, TnpUTCCoT

Tupuchiy. Tuporccafwy

Tupucuy, Tupncqrccqy _

Tupuníícuy, Tupanartf*^

Muspaicachacc ^^

Yuyacuy , YuyavmaiMT,WÍ

Hatunyasccá. Huifiasaa

Huiñay, Miray. Hatonf*?

Manctíarecc. Manchal»'*'

Manchac hicocc

Chilina, Chilina'^ba

Ñutcco

Soncco

Runa huñunacui

Uya j^

As-huanaUin, Astato»^

As-allin, Tumpa-allin

Allinyachiscca ^^

Allinyachiy, AUinyaitO'^'^

Allinyariy, AUinyacuy

T-raupi

T-raapit-ru

T-rauptman

T-ranpipiliit'á

T-raapicaina

T-raupiscaman

Ñat-ra-lulasoa .

T raupi mavon

T-raupi tuta

T-raupichacuy

T-raupipita partilur

T-raupi

Tépuy» Tumúny

Tupuchiy, Tupaycachiy

Tupdcay; Ttipncutuy

Tupanacny Taponacakiy

Yaipacat-ra^ Yaipapacu

Yalpay, Yaipapacuy

Milassa, Hñíllaiaa

Haiftay. MUay, Jatunyay

Maifohacv, .M adóhupaca

M anchaditctripH

Tunssu .

Huma pin-ha

Sstiii»hu

Nuna juñunacui

Cara

l8s-4iiian allin, AUisca

^ss-allin, Tumpa-allin

Ultiiyachisea

kllinyaehiy, Allinyalachiy

^.llinyay, AlKnyacaltiy

.JLM.

Chaapi Chaupichu Chanpiman Chanpipita Chati piyag Chaupimanta Chaupi ruraahga ., junag oagash Chanpicnacuri

PuUampa raqutri, Chaupinpi- Chaupin <ta particuy.

Tupiay Tupuchí Tupucuy Tiiponacuy Yarpachacushga Yarpacuy

Huiftasga, Jatunyasga Hutñay, Jatunyay Manchacog Manchanapa Togshu

Togshu-togshu Shongon Huañunacny Cara

Aaliuanalli . As allim . Alliyasga AUiyachf AUiyacuy :

Chica

Chirafia

Chicaru

ChicattcKiqtte

ChicaeatBa

Chicaijama

Chicat lurata

Chica uru

Chicajaippi

Talpir uscusifta

Talpit jaljtafta

Taípi

Tuputafia

Tupotayafta

Tupusida

Tuputasiña

Uñanchasirí

Un ancha sin a

Jiltata

Jiltaftft

Ajjaariri

Ajjsarairi

Cchacca jacha

Lcjui

Jachha

Junthapisita

Ajanu

Uali

Ualttata

Ualipttata

Ualipttada

Ualipttasiña

896

897

BA«r.

1 Mejoría a.

2 Melado miel

3 Melancolía

4 Melaiicdlice^**«t »dj.

5 Melas manchas de Ja piel ^ tt gata montes Ji.

7 Melcocha

8 Melena

9 Melenudo— a, adj.

10 Meliflno-^a»

11 Melindrear

12 Melindroso— a,

13 Meloso— a,

14 Mellado— a,

15 Mellizo— a n.

16 Memorable ad/.

17 Memorar v.

18 Memoria n.

19 Mencionar

20 Mendicante mendíffo

21 Mendigar

22 Mendrugo

23 Meneado— 8, p

24 Meneador— a, arfj,

25 Menear v.

26 Menearse

27 Menester

28 Menesteroso-*-a,

29 Mengano

€irz.

Asila- alliyariy

Añaca

Phutira3'ay, Phiitijrmanay

Phutirayak, Phutiymanak

Mircja

Osccollo

Melcocha-añaca

Suni chuc-cha

Chuc-cha sapa

Ñucñu

Millaycachay

MillaycBciíak

Miskqui

Kcasa-quiru

Ttira, Illa, Huispa

Yuyarina, Mana-cconccana

Yu3'arÍ3''

Yuyay

Huillay

Uscacuk

üscacuy

Ccotcco

Ccayhuiscca

Ccayhuik

Ccayhuiy

Kquehuecachacuy, May-hnioa-

chacuy, Cuyuycaohay. Muchuv Mucliuk Huc

ATAC.

Alliyascca. Allinyañ Misqai, Añaca Llaquiciii, Tristichara» Llaquiscca. Tristicíiaccrí Mi rea Osccollo Chota, Melcocha Chuc-cha, Drcn-rhuc-da Ciluc-chasapa Ñucñu, Misqtti Muchqcdcachaj Much(|uicachacc Misqui, Misquisapa,R>tt* Ccasa qnira Cusca-nacecc, nhuach* •Yuyarina, Manaccuno»» Yuyariy, Yuyaricuj Yuyal

Huillay, Httillacyy Puncun-puncuD mañacocci Mañay.Mañacuy.Pnncoai*

cnn niañ(i.yca9luiy' Paqui tanta, RuroíTftKfí-

tanta. Ccaihmscca. Ccaichiscci Ccaihuecc .

Ccaihuiy. Ccaichiy. Cor»»? | Ccaihuicuy, CcchaecwMf^

Necesita!, Menestei ("JT* Mana itnayocc, Mana^*!*' Na, Iniasutia

J

'Allinjassa, AlKnyai '. Yacu mishqui ; Lrlaqui, Tristichacui !• Lrlaquissa ; Milca, Tacta \ Ulu mtshi ^ Mishqui, Melcocha \ Acha, Clcti-acha í Achasapa ) Mishc|ui L Hihnicat-ray I Hihuicat-ra I Mishquisapa, Latacn t Hassa quila S Ahua, Millizo, Ahuacha 5 Yalpana, Mana hun hana 7 Yalpay> Yalpat-racuy d Yalpai 9 Huillay, Huillacuj

0 Puncun-pancun tnañacu

1 Maftay* Mañacuy, Pun-

can puncun mañapacuy.

2 Paqui tanta, Caput-ru-

tanta. !3 Ha^hutssa, Uait-ríssa 4 Haihui, Hait-ri (chiy.

Í5 Hathuiy, Ha¡t-ri;y, Cuyu- 16 Haihuicuy, Hihuicat-ray

AlHyay

Mishc]^ui

Llaquicuy

LlaquicuBhga [chu.

Milca, Yana mancha garan-

Oshgo Monti mighi

Alfeñique, Melcocha

Agcha .

Agcha sapa

Ñucñu

Melanacuy

Melanacog

Mishqui sapa

Desmolado

Melliso

Mana gongana

Yarpay

Memoria

Huillay

Puncun-puncun maftacog

LimosQacuy

Tanta catushga

Ga^'huashga Gayhuag Gayhuav Cuyuycachay

Í7 Necesitai

^8 Mana ímaya,

IB Na, Ima ssutín

(puniyu. Muchuy Mana ca- Muchog Juc

ATM. 297

Ualittafta

Miskquirata

Llaquisifía

Llaquisita

Tlillo

Paraui phisi

MiflJrqui

Ñikcuta

Taccha fiikcutani

Miskquijama

Sillu ppisifia

Sillu ppita

Miskqtsirara

Uillqqui

Ispacu

Amtañjama

Aitttafia

Amtasifla

Su i ti aptaña

Ccollasiñjama

Maisifia. Uajttasifia

Ttanta puchu. Ttuna

Jiruta Jirusiri Qquiuiña Qquiuisiña

CcoUqquet ttaqquesiña (tua, Thajtin, Ttaqquesiricollqque- Ccuriri . 75

CAST.

1 Menccuado—a, p.

2 Menguante

3 Menguar

4 ,, hacei

5 Menjurj3 n.

6 Menor adj.

7 ^ n por-

8 Menos comp,

9 poco—

10 echar de—

11 Menoscabado— a, p.

12 MeuoBcabador— a, ndj.

13 Menoscabar

14 Menoscabarse v.

15 Menospreciado— a,

16 Menospreciado]>-a, adj,

17 Menospreciar v,

18 Mensajero— a, ndj,

19 Menstrnar v.

20 Monsual mensualmente

21 Mensualidad n. 2r2 Mensura

23 Mensurable ac//.

24 Mensurar

25 Mentalmente

26 Mentar tomaren boca

27 Mente n.

28 Mentecato— a,

29 Mentir y

30 Mentira a.

31 Mentiroso— a, adj.

CÜZ.

Yanyaícca, Yauyacbiscca

Yauyafe

Yaiiyay

Yauyachiy ChhakruBcca vSullk'a .

Pisi-pisillaman t a, As^aslla- Pisi [manta.

As pisi Huaturicuy Pisiyachiaoca Pisiyachik

Pisiyachiy, Yauyachiy Pisiyapuy, Yauyapuy Plsiman-yupascca ,, yupak

,, yupay, AUccochay Cacha

Yahuar uraccay. Mappacuy Quillan-quillan, Sapa-quiUá Quilla-ccollqque Tupu Tupunalla Tupuy

Umallapi, Yuyarispa-cama Riinarccoy, Hoccariy Urna, Yuyay

Ppanra, Phoqques, Samppa LluUacuy Llulla, Ñucña ,, , Llullacuk

AYAC.

Puchncariscca, Ticbiíc: Huañunai Puchucariy, HnaanrlT Ti

"y-

Tucurichiy, PnrhacachT

Taccro. Taccroscca- Ta3S

SuUca

As-asl laman ta. AsUanuia

Pisi, Asila

Pisi, Pisilla. As*pÍ5Í

Huatucu^, Haatatarx>r

Pisiyachiscca

Pisiyachecc

Pisiyarccoy

, PisicaitcoT Mana casoscca Checcnecocc, Mana «se Huischny. Mana casar Cacha, Cacha3cca.Oicii^¡ Haarmip onccoiiiin

euillampi. Qii¡llaiM|B»|Jj» uiUa-ccolkxx. [Sap»-1* Tupu Tupunalla Tupuy, Tupurecoy Umallapi Sutinchav

Yuyay ' W

Pocces, Upa, MinayJ?»» UuUacuv, LluUacurocoT Llulla, Panta, Ccasi LluUa^mt. LlollanfiC

JVH.

titissa, Puchucassa

[uañuuai

*ttchucay , C a m a c a y ,

Huaña liy.

^amacachiy, Puchiicachiy Pallussa, Tailuchissa »snllca Iss assUap ?ishi, Ass, AssUa Pishi, Pishilla, Ass pishi Fluatucny, Huatucuicuy Pishiyachisia Pishiyachi Pishiyacuy Pishiyaltiy, Pishiluy Mana casnsea T-rinipaco, Mana casucu Jitay, Manacanay Catra, Cat^rassa^puli Yahoar-yalhuy Quillan-qnillan, Cada qui- Qoilla-illa [lia.

Tupu

Tupnpasslla

Tupuy, Tnpuluy

Umallat-ru yalpay

Ssutichay

Vaini

Jañass.Upa, Manajainiyu t Casqtiicuy, C^sqnicnltiy \ Casqui, Panta, Yan-hal i Casqui, Casqai nuna

Yauyashga Huañunag quilla Yauyay

Yau3''achf Tacrushga Shullca

Huallcallapa, Menorllapa Phisi. Huallca Pishilla Huatucay Pishicachisga Pishicacheg Pishicachí Pishipacuy Mana casusga ,, casucog casuy Cacha, Cachacuna Yahuaryactiy Cada quilla Cada quilla chasquina Tupu Tupunalla Tupuy Uniallapita Shimichu chari Yarpay Mentecato Llullacuy Llulla Llullacog

ATM. 298

JisAcachata

Jiskcachamama

JiskcachacLa

Jiskcachayaña Yacca uinanac pituta Sulquiri Chhalaña Pisi

Jukcamp pisi Tumpasiña Pisicuata Pisichiri Pisichaña Pisichasiña Pisiru jaccuta jaccusiri ,, jaccusiña Aru apiri

Uarmí phajsi uilapa Phajsiña

Phajsin collqque jiccatata Oraqque tupttaña ,, tupusiñjama tupuña Chuy machasiña Jaqquet parlaña Unancha Pisi chuyina Kcarirtiña Kcariña Kcarisiri

CAST.

1 Menudeado— a

2 Henndeador— a,

3 Menudear frecuentar

4 ,, hacer

5 Menudencia

6 Menudo-^

7 A— adv,

8 Meñique dedo n.

9 Meollo médula

10 Meon— a,

11 Mercader [tos.

12 Mercado plaza de abas»

13 Merced precio del tra-

bajo, n.

14 Mercenario jornalero

15 Merecer

16 Merecidamente

17 Merendar v.

18 Mérito n.

19 Merma

20 Mermado— a, p.

21 Merma se r.

22 Mero— a, adi.

23 ,, es un pan

24 Merodeador— a, Fa/g«-

25 Merodear r. [bundo.

26 Mes n.

27 Mesa

28 Mesado— a,

29 Mesador— a,

30 Mesar v.

CÜZ.

...payascca, cachascca - a£,

...payak, cachak

...payay, cachay ,,

...payachiy, cachachiy

Huchhuychakcuna

Ñuttu, Chhiri Cjullu, Chhusu

Sapa-cuti, Cliaycu92alla

Sulit'a-rukcana

Chhillina, Ñutcco

Hisppapayak, Hisppaycachak

Tienda-camayok

Ccatu

LlanA'aypa-chanin, Cali p a ir-

chanin. Llank'ak Caman-cay Cama, Camallan Micjuy

Caman,Camayftin,Camasccan Pisiyñin, Yauyaynin, Yauyas-

ccan. [yaaoca.

Pisiyascca. Pisiyacuscca, Yau- Pisivay, Pis¡vacu3% Yauyav ...lia' af. Ttantallam

Suhuaycachacuspa-purik puriy Quilla Mesa

Lluphipascca Lluphipak, Ttirak Lluphiy, Ttiray

ATAC.

Cutipascca Ctstipayocc Cutipay, CutipavccoT Cutí payachiy Tacsa-cun alía, AcapKiak Ñuta, Acapa, Chuso Pasacclla, Sapa cutkhafli l^chuilla, Tacsadcdo Ñutcco, Chilina Ispapacooc Tindavucc» RantÍTiicc Ccatu' Llancaypa chanin

Mincascca. LlamcapacoK Caman cay, Merecej Camaocllanta Micuy, Tardi micuT Camainin^ Mérito' Piaiyasccan

Pisiyascca

Pisiyay, Pisiriy, Chincañr

...lia, tace ' «/

Tantalla, Tantallatacc

Suacucc« Huaytracooc

Suacuy, Huaycacuy ^^

Quilla'Qu imsá chuiica pone**

Mesa

Chuc-chan sapran chnMSCCi

Chutacc

Chutay, Uorccoy

TUS.

Cutipassa Cutipacu

Cntipay, Muruchaj Cntipachiy t5c)fl«c4acs9acun all a Ñutu, Acapa, Chu^u Pasalla, Cnai cus jalla Tacssa ázioy S^illqa dad: . Tunsso HishpaicaM'a Lranticuíniyu, Titrodayu Attu

Callpap pagan, Callpap^ t-ranin.

> Mincassa^ Mincaí nuna i Catnan cay, Merecey

ft Capiallanta f .

' Micoy, Tardimpa micuy \ Caman, Camaiiüin, -Mérito ) Pishiyainin

> Pishiassa, Jalpussa

1 Pishiyacuy, Pishiyaluy

2 ...Uam, tan ai,

3 Tantallam, Tantallatan

4 Suacusstin pulí

5 Suacuy, Huaycacuy

6 Quilla, Quimsa t-run-ja-

7 Mesa ^ [niuyun. S Lapt»rÍ8sa

S Lapt-ric»u, Tilacu

10 Chutay, Lap-triy, Tilay

AH

Cutipaehga

Cutipag

Cutipay

Cutipachí

Uchuc-ucbucUacuna

Acapa

Achca cutí

ShuUca-dedo

Togshu

Hishpapacog

Tiendayog

Gatu

Aruypita chanin

Mincay arog, Jornalero

Camancay, Merecin

Cama, Camallan

Micuy

Camaynin

Huallcasga, Pishiyasga

PishiyacHisga

Huallcachicuy. Pishichicuy

...llain ¿if.

Tantallam

Suapacur puricun

Suapacuv

Quilla

Mesa

Llupishga shapran, Aychan

Chutacog, Llupico^

Llupi

ATM. 299

Sapacuti lurata

luriri

luraña

lurayaña Jisitcaqui Jiskca Sapa cuti^ Suilca luzcan a Jacha chhaca . , .^

Chhojjosirí \,

Aljiri

Ccatu uyu Yuspagarjañjama

CcoUi^quc laicttt luriri

Uaquisita

Uaquisiñjama

Mankcaña, Ccorinaña

Asquip uñtahaña, Ua'iuiasirí

Pisttaña

Jithintata Jithintaña Turpa

Turpauquiua Muyuñaqquerí Muyunaccaña Phájsi Mesa

Ñikcut ji/^quirata jikquisiri . ,. jikquiña

301

CA8T.

1 Mi pñdre

2 sangre

3 muger

4 Criador

5 perro

6 i? .

7- Salvador

8 Mia— O, p.

9 Miar maullar

10 Miasma n.

11 Mico 1^ Miedo

13 ,, tener v.

14 ,, infundir

15 Miedoso— a, at//.

16 Miel n.

17 Miembro genital

18 Mientras ac/v.

19 Miércoles n.

20 Mierda

21 Míes

22 tiempo de

23 Min Migaja

24 Mil

25 nno

26 y cien

27 Cien—

28 Milagro

29 Milano

30 Militar

31 Millón adj,

32 Mimado— a,

CÜZ.

Yayay, Taytaj Yahuarniy HuarniÍ3r

CamaAniy, Ccamaqquey ' Alccoy Ifliyniy

Qquespichekniy, Qquespicbe- Ñoccak [qquiy*

Mau*mau-ñin Asnay K'usíUo Manchay Manchacuv Manchachiy Manchacu¿ Añaca, Miskqui Ullu

Chaycama Miércoles Acá Chacra

Chacra-mitta, Cafchay-tnitta Ttantak sonccon,Ttutia,Ccot- Huarancca [eco.

hucnio¿ , pachacniok Pachae-hoarancca Milagro Kqaillichu Huallahuisa

Hunu [haftflcca.

Luluscca, Hua^'lluscca, May-

AYAC.

Taitai

Yahuarnii

Htiarmii

Unanchaccnii

AUccoi

Iñinai

Ccespecheccnií, Salvtffcíis

Ñoccap

Matiraa niy

Huapsi, Asnai

Cusillu, Chiquiri^nsflhi

Manchal, Manchacni

ManehacQV, Matichansc^

ManchacbÍT

Manchacucc, Manduj***

Misqoi, Yacu misqai

Ullu. Lani

Chaicama« Hinacama

Miércoles pmichnQ

Acá. Hatun ispay

Catisai, Micui

Trigo cosecha. Era tioai»

Tantap sonccon

Huarancca

htienirooc

M hac pacfaac

Pachac htiarancca

Milagro

Huaman, Hnamancha

Soldado

Hu ara -huarancca

H uayllopayascca

1 Taitai, Taita ' >

2 Yahtramr , j i H Hnaiinii

4 Cama ni :.. <

5 Atluu f^'i : »''í . « Fcnf ' M,:

7 Ishpichíní, SatVfKtoraí''' tr Vahtfp ' •^-

9 ManraiKniy

I Mackin, Chipi ^ ^ Munobiii^ Maniíhaev

13 Manchacuv, Manoha<5t]4tiy

14 Manchacmy » '»« '

5 Mancbatu, UanchaMWM-hiy Itt Yaoii mÍBliqiii

17 Rani

18 Cbaieamn, jinacama '

W>*€smay '

{1 Causal , Micui

t2 Lutui mita, Bffttiomtm '

^ Tantap ssnn htm

^4 Hualanba ' '

{5 Hualanha;«|^IOfii3r«P''" ^

W Htialanha-juc-pat>rac>)'' •/

{7iKiift<ViMfT|iwalatirib.*> ^•^'

W Milagro •''•"•' •*-'í^- ■'• -I

Í9 HuanMMl'' ^ •-'•> .i-'-^-m »

kO Soldado

Cavasaa, BngMíanrivHM-!!

Ydjié-

Yatesrai / :

Huarmi

Ruramaqui, Yurioliimaquí

AUgó »^ . ;

CrilCUné! íi .:r ..

Gueshpichimaqni ; tvik; -i' ' Nogapa . >• •- ''

Maumauni ' 'i

Ashtmy':; i .. ' .. - -*» , '- Mico

Manchay»". j - .-¡i •., Manchacuy - >. ;: .

MaiKha42m - «.^ ;;!->. r.i. Manciuicog -: .• r . ,.

Mishqui •" ' lí' 'II

Kani «■".•••- '--j. •»♦ iin- * Chaycama •'-•(. "t>-.

MiercoÍB9Jnfl«|f.<>. f.-.M'; Ismay '. •'? /; /-mv .

Chacrapita gorima r)r:'ji>" ,, ., Iiismpoiirx..'

Tantapa shongon /• ím* f;,>iu; ; Huaranga tni «n iv>r'í

Juc huaranga v*.ffmjíli:/j Pachacniyog hnara nga hh r I /. Pachac huaranga ( í i . . i ki >' : . ; j Milagro ».<{/<•.< I /.

HbaüjiAav in.' ./> vti- r.- í:m. t.. SoldadtV"!' fTi-jíj i/ .!:• . ..•»

HWfMlgárflHMfájf^^'" '•^''"^ ' Bng«|Í4¿ga»">-r.<'fr^'I /.r»->ií;;' I

Tataja 'Cifl*i>íTr.7^.

Uuilaja ' . \"^-' :

Uarraija .,.. ;'

Aaqu ija Di^i^a-

Anuja üo c::iM .

Feejaja, Creitasiñiiccftf n ;• Jesucristo I>HlMrt/i:i<jn:::

Nayana*. ^irfr/íl-' -

Uarariña s^i^ioí:/. i »

Thi^thfiBl^inAaoiojjj; \^ o. Kcusillu

Ajsaraña ,j^ ^ofloioiriirK '

AjsarafliSa ifii- : r

A^sarayaiia^i 7.. . , la . j: M

Aisaríri' ir.iiK ' '

Mii^kauL .uu' iu , .

AUu •,■•..• » ,... ,; »

IJcacama f

MieTc<ikM.>\. u ' f'

YaAca^».jMiA.' a^ifiTÍM * Juica» «ttuVt. \\\ '••

JiUfSipílIchA; :.; .; JL

Tt«1tt«<ÍIMI»»un^r -':

UftMMwai \<,. ioMnlM *. Uaranoca niayai\vt-*irocLí '< » l¡iwM««Mi<fi«»tf^íUMii api jt . Pata «Mancca iidpeíM í"J Dio8aii>i«i»;tapQBitei49lgM si^t KuhUi. A.. •»-.-- ,. [tiwi:

Militara u

Uarancca uMMiOoapa . . •« .

Munata, Kcaya \RnMílf6r

casfi

1 Himador

2 Mimar v.

3 Mina n.

4 veta de íu

5 Minador

6 Miiwro

7 Minorado-^a, '

8 Minorar y-

9 ¡Minorarse

10 Minnoioflamentie Wr.

11 Minucioso— a,

12 ¡Mira! interU

13 Mirador lugar

14 Mirar v.

15 con mas atención

16 ,, con írecuencin

17 proU¡¡er

18 con desffen

19 Mirarse en'egpiófo

20 ,, en a/^<72i eA<o

21 ^ ' 22

mlítiiámeiiee «« Httné&mékt<Siprú-

23 Mirasol «/' [eiriftcvtte.

24 Mirón— a,

25 Misa smgtíÉtc ametiñoia

26 Miscible «¡y.

27 Mieerable ««wo '

2B desgraciado^ i»6a«

íido. ' ' '

29 ., perdido^ r .. i. í

soí^Miseria W. ^ ¡^

C9X

Luluk, HuayllnK, MavhuaK - Luluy, Huaylluy. Mayhiiay Kcoya, Mina » :

Kcoya sirk'a

camayok

,. camani, Minero Pisiyascca Pisiyay, Pisiyachiy Pisi^'apuy, Pisiyactry Sasi-sasifia, Tucayta-cama ' v

Sasi-sasi, Tucuy-ricuk '

¡Paktatak!

Ccahuana-pata, C c a h.n a n a^

Ceahuay [osarca.

Ccahuarayay

Ccahuaycachay.Ccahuapayay

Ccahuapayay. Ccaliuaríy

equensuy, Qqiiensuycuy cahuaycucuy Ricucuy

Ccahaanacny Ccahuarinacny Puca Qchu 1 :i

Ccahuapayak i '

Misa " " ^-.••'

Chhakninalia . * > . >

Michha . •!/

Mana-samiyoir, Cjuy ayp^kll^ caman, Alau-ñina-nuUBU" > *»< U8iiA,U8up«(^iieBÉk>l5fMri{Qii^ Usuk-cay, Usupa-cajjr^ Qc|ii«flflií4

ATAC.

Huayllupayacucc Llumpai huailIapaTar Mina

Minap vetan Mina Uamcacc Minaspi llamcaoc Pisiyjichtscca ,

Tacsayachij, PisiyaxccacÜrkl Tacsayarccoy, Pisiyaracof Tucui-tacuitá, Mana ioáa

pas sacceríspa. Tucni ccahuacc« Tocnipii Ceahuay ya! Ccahuacuna sitio Ccaluiay, Ccahuariy Allinta ceahuay ,C«áfa Ccahuayeachay Ccahuariy. CcáhuafRaraj Cceusiy, Cceosnyay, '"^ Ricucuy, Ccahuacav Ricucuy Ccalinaaacny

Uchú "

Ccah uapAjracucc

Misa

Taccronalhi, Taceropaséb ¡

Micha, Miserable

Hnaccha, Infeliz i

Haacclliscca*. i^inlMcoa HnaccKa«ii

nm.

i Cuvaim, Engreichi, . <

2 Yap hnaillupay

) Mina

t Minap vetan

> Mina asspi

I Minayn, Minero r Pishiassa, PiahiyaochiMa 4 Tacssaihij, Pishichij ^ Tacssalny, Piéhilny

> Tuca tucíüta, Mana imac-

tapia cat-raicttl. L Imactapifl licapaioa I Licanqni!

% Licat-raconapa marea t l^icay, Licaycat«ray, Lica- i Snmata licapaicuy [pay.

> Kicaycat^'ray cajT

r Licapay, Ljcapaicat*ray % Millapay, Htmllapay I Licacny, Licacnluy

> 'Ucacny

L Licanacuy

I Licapanacay, Licanacuy

I Uchú

V Licaicat-racu, Licacu

> Misa

> Talluchinalla,TaUupa88lIa r Mit-ra

$ Llaquipaipa

) Huac-chaasa, Pirdissa ;> Llaqui, M«t<rai

Engrcic'ieg

Ení^reichí '

Mina

Minapa vetan

Mina camach^

Minero

Pishiyaflga, HnaUcayaaga

Pishiyay, Huallcayay

Pithiyacny, Hnalkayacny

Tucuy vacbacns h g a 11 a, G a-

huasfígalta Tucuy ta yachacog jRicay! Ricaenna Ricarí

Allipa ricaycuy Ricaraycay

Huatgaraycay,. Gahuaycay Millapay Ricacny Ricacuy Gahuanacuy Gahuanapacuy Garhoas uchú Gahuapag Misa

Tacuchinalla Micha Desgraciado

Yagashga Muchuy

ATM, a

Muniri. Kcayoefairi . MuntUUv» Kcayachaika Kcoya Mama sirca Ccoyachiri ; .

Ccoyan luriri . .,

Jiskcaptayata

{iskcaptayafta . iftAcaptaaüla Taqque uncchiyuirjama

Taqque uncchuquiri .

Ufljaml

Uñccliuquin checca

Uñcchu quina

Muspharat uncchuquiña

Ancha uficchuqtiida

Uateccaña

Maijac nflcchuquiñ|i

Udcchuquisifta

Uñjatasiña

Uñcchuquisisiña

Uñjatasisiña '

Uaikca

Uateoca

Misaña

PituBti^ama

Michha

Llaquintata

ThanthaUi Machaa

an cxfiRT.

1 Miseríoardia

2 Kisamordmameiite -

3 Misericordioso Bdj,

4 Misión

5 Misionero

6 Mismo— a, cHa"

7 yo.túyCi

8 este^ úSCy ttqtiei

9 /o-

10 MÍsmos--as^ -Jos Jas

11 estos^esoSfíLqueUos

32 Misterio

13 Misto*-*a, mixto ^

14 Mita n.

15 Mitad

16 de lu^ar, tiempo

17 Mitig^ado— a,

18 Mitig^ar •'.

19 ,, hacer-^

20 Mitisrarse

21 Mitigativo— a, adj.

22 ,, mixtura

23 Moca Afogn/ea

24 Moceton— a,

25 Moco

26 Mocoso--a,

27 Mochada dar V.

28 Mochila /].

cniz.

Cjuyapayacuy

Cjuyapayacuyhuan

Cjuyapayacuk

Misión

Misíonero-tayta

...quiqui af. y, yqui, n.

Ñocca*quiquiy, Ccan-qaiquiy-

qui, Pay^'quiquin. Cay-quiquiti, Chay-quiqoiti,

Chaocay-quiquin. Quiquillan, Caklla Quiquincuna

Caycuna-quiquin, Chayctttia- quiquin.Chaccaycuna^uiqnin Misterio

Chakru, Chliakruscca

Mitta, Mittani

Phatmi, Chhekta

Chaupi

Thaniscca, Thanichisoca

Thaniy

Thanichiy

Thanipuy, Thaniycapuy

Thanichik

Chhakru, ChhaA:ru53cca

Isilla

Michcak-huayna, Sisak-sipas

Ccoila

Ccoña-sapa

Tacay

Iluayacca

AYAC.

Cuyapaya^ut

( ^uy apay acayhuan

Cuyapayacucc

Cacliai, Misión

Santo Padre

Quiquin, Qu«fttillan

Nocca q niq .Ccam qviqft )i

Pay quiqui n. Cay qai |ain« Hnae qatfOB

Chay qoiqwn. CaccUa. HinacaccUa Qulíiuincnoa, Qiñqainraflili Oaicuna quiquin. CaavrA*

quiqain, H aaccuflaqoiqj-a. Mana jrachai atma, Miuo*

Taccro, Taocroacca

Mita

Partin

Ohaupi

AÜinyascca. AUinjackiacca

Allinyay, AUínyachiT

Ailinyaycachij .

Allinyaycuy. AUin clnracB?

Allinyachicocc

Taccroscca

Ñtttt

Mozo, Maceta, Sipas

Ñuti

Ñutisapa

Topay* Topanccqr

Tropáp h«ayaocaa

Cflf acui, CQyapattti </uyapajllalman

Cnyñpácr».

Cat-r^ii. Midioa .

Misionero» Taita. padre

Qiiiquin qaiq<ttiUaa

Vaha qüiqíií* Ham q'ibquí- qui, Paj.quiqain. ' Cav qaiqain.Chajquiqíiiji, Huic-q li^n.

Cáila. jinaqutqulllaQ [lia.

Q jiqtttaouflLafQaisiuiíicuna- Caicuna qniqítín, Chaico- na quiq lin, H. ücana q...

M iberio, Mana compre.1-

cii atipana Talla, Ta:ius.ia Mita PÁrtin

T-ra'ipi [asa.

Sose^assa AUinyayoachi- AUinyachiy, Sossgachiy Minasyachiy, SoMgachiy Allin t-ralacuy, So3¿g:icuy Sf>3egachicu Tallassa Vaca ñutí

Mozo hoalass, Lasac hu- 9atí [ambla.

Ñuti:sapa,Ñuti puru,ÑntÍ9h Topay, Topalay r«*opa.p bipinan luncu

8:

AV.

Cuyapacuy Cayapaitalla Cayapacog Oafihay rorana Misionero

aiquifl

o<aqai;)ai, Gatn quLqatq'li,

Pay-qai'|uin. Q aiqummt ta,i?ay

(man. Chaynullaii, QaiquiUaa an- Qjiqaincana Cay cuna, Cheycaaa, Tagay-

cuna quiquin. Misterio

Tacushoja

Mita

Pulían

Chaupi

AUiyashga

Alliyay

AUiyachí

Alliyacuy

Alliyacheg

Tacucashga

Togru yacu

Huambra rana

Togru

Togrusapa

Umac-chu tacay

Mochila

Am. mt

Ccuyapayafta

Ccuya pay anjama

CcuyapayaQiri

Dio^an arup isttayaaa

Diosan arup isttAji^i

Quipcaqui

Nayaqiiip'ja, Jumaquipca, Ja-

paquipca Acá, Uca, Ccuri quipca

Qaip'-a

yuipcaqui

Acanaca.Ucanaca, Cíiurinaca-

quipca. Misterio

Chhajjrota

Arca

Chica

Taipi

Lrlampptttitta

Llamputaña

Llampputayaña

Llamppatatasiña

Llampput ataaja m a

Mistura

Cchttajurma

Uatna, Tauacco

Jurma

Jarmarara

M«)ocontaña

Juankca

«M

9ASIS.

caz.

1 Mocho— a, anima!

Muttu

2 Mochuelo

Pacpaca, Qquepqquc Paktas, PaJrtaslla

3 Moderado— a, ad/.

4 Moderar v.

Paktasyachiy, Paktaschay

5 Moderarle

Pa^tasyaeuy, PaAtaschacny

6 Moderativo- a,

Paktasyachi¿, Paktaschechik

7 Modema--a,

Mosok, Huamak

8 Modestamente

Tupuycucuyllahuan

9 Modestia n.

Tupuycuculc-sonccocay

10 Modesto-a. adi.

Tupuycucuk-soncco

11 Módico-a,

Tapuyll i, Pisilla

12 Modificado— a, p.

Hamutachiscca

13 Modificar v.

Hamutachiy, Hinay

14 Modo n.

Hamu, Hiña

15 ? de qué-

Ima-hamu? Ima-hina?

16 de este-

Cayhamu, Cayhina

17 ,, de algun^

Imahinatapas

18 ,, de ningún

Manaimahiiiatapas

19 del mismo-^

Hinallatak

20 de este—

Cay-hinata

21 a/—

Ima-hinan

22 A mi-

Ñocca-hina

23 De qué—

Hinacca, Hinaspaka, Chicaka

24 Modos />e todos—

I ma-liinaniantapas

25 Modorra «.

Musca V Muscak

26 dominado de—

27 Mofador

Saucak, Saucapayai:

28 Mofar V.

Saucapayay, \loccochay

29 Mofletudo— a,

Pputi, Uy a-sapa Pniña, P'husususuk

30 Mohino--li, molesto

31 Mohecerse

Ccorhuaryay, Ccoccayay

ATAC.

Mana Jinaccravocc Ca»*» Tucu. Chnsecc* . ^ CabeccUampi clmnwii Cabeccllata mray ^^

Moderachicucc Mosocc ricnrecc. Hm»* Allira modoUahuan. Cc^ Modestia ^

Modestullacai Uraicachiacca .._

Allicha«cca. HncinaaTjcW» AUichay, HucmanyacbiT Ima hinatan . ,

Imainampitacc? Iim Cai hinata, Caí ■««''^ Ima hinatapas, In» "^ Ama imai ncracctapwi*^ Hinallata, HinallaWtA» ccallanta. . ^^

Caina-neTHccta, Ca«*J* Ima hinam ("***

Ñocca-hina Hinaspam Tucui mana neracc Puñui, Puñunayai Puñuipa aysasccan Burlacacc, Asipayaa Asipay, Asipayay Uyasapa Piñanascca Ccoccayay

UVA

Mana hnalayo, Cutu hua- Tucu, Picpish [la, Sip]a. rantiamintuyu cai Fantiacuy . Mlíp IviaciiY A^UáachicUf Moderachicu MUisau ly^ali, Muaaulla ^ilin modollahuan rupuasallacay^ Modesto Modesto cai .<f la .cay.

Tupuilla pishiUa, Asa llaUla A llacliasQA J ucmanyachfSBa A^Uichay, Juc nilayax'háy ...nalc . ajCi-* ' [tatanl Imana)? Mainn? Mainu- Cai jiña, Cainu, Cainüata ImanilataDÍa, Isnonutapia. M anavuManam in^analpia |itHUlfl¡ii;u^ CatfSAUaotA

Pfii nilata^Catnuta ^manaumi Ifafaanu

|ni«;i04 mik* J:iiial mi j , . . ctti.qiaiiaMfak .

il^HH^ «yaassan^ .. ¡iriacu, Asipacu ipay, Asipaluy rant-racara

vJíUtn bu^fíawa

Mocho

TttCtt

Pagta-pagtalla

Pagtaycachí

Pagtachicuy

Pagtayachei^ '

hAuahof

Tupuyllapa ,

Tupyalla cay

Tupuycog shonco

Tupulia, PishiUa

Alhchasb^aiMiishQgyaasa .

AUichachi, Musliogyaohi

Jiña

¿Imajina?

Cay jina

Imajinallapis . ' t . ,

Mana imanupis

Chayjinalla

iCha^ jiña!

imajina

Noj^ajina

Ifuajinam

Tucuy.jina .•

Puñunanaor

Puftuypa vencishga rana

Burlacog, Asipacog

Asipay

Uyasapa

PidaoashgH

Jan uajrani Cchusecca Afiaumatha Añaumada Adaumasiña Aftaumasiñjama Jicba pachata Ttallaquijama Ttallaqui Ttallaíjuita Uaquisitaqui Asquichata Asquichaña Ucajama CunjamaT ' Aecama Cunjamata Tan cunjamatt Uccamaraqoi

Aocamauay

Uccaaiaru

Naiiama

Ueca.niatsti

Uccamatpini

iauchija

Jauchijata

Sauc asina

SaucaiVa

Lroncco ^ f«i"<

Coruarisiña •^•'

•li'

.y

1 Moho

2 Mohoso--^, adi,

3 Mojado— a, p.

4 Mojador— a, «rf/.

5 Mojar r.

6 ff ho/ccT'^

7 Mojarse

8 macho

9 Mojicón n.

12 Mojonado—a p.

13 Mojonar

14 Mole

15 Moledero—

16 Moledor-^,

17 Moler V.

18 haoer^

19 ,, jn;rK tfno

20 á palos

21 hasta qasbtéintor

los hues¡98.

22 apurar, fatigar

23 Molestar otro

24 Molestarse

25 Molestos»— a,

26 estar-^

27 MoUe árbol

28 Molledo

29 Mollera

30 Momentáneamevtt

31 Momento a/-H -

CVZ.

Ccorhuar, Ccoccaj"

Ccorlitiarvascca,Ccoccayn»cca

Hokcochascca, Charancl^aska

Hokccxrhak, Chharan?hafr

Ho^cochay, Chharanchay

Hokcochachíy ,C haranchachiy

Hokcochacuy,ChharaDchacuy

Ho^cochacapuy Chara tich«u?a>

Sakma [pUy.

Tusuy, Saynatay

Sayhua, Mójon'

Sayhnascca. Mojón osee a

Sayhuay, Mojonay

Huank*a, Chican-caray

Cutanalla

Cutait

Cutay, Cconay

Cutachiy

Ñuttuy, Hak'uy

Ccollconchay

SaAtay ^

Machhitayachiy [tiriy.

K'uchichiy, Musphachiy, Ccu-

K'uchichicuy, Musphapay

K'uchichik, 'Musphachikt'Cca-

Phiñaaeca [ttrik.

Mulli :

Machhi, Challhuan

Pucyu

Hayrilla [Cuniillan;

Hayrilla, Tuylla, TttytthicanA',

A¥A«.

Ccoccana Ccocca^cca Occoícca, NiiT«cW«8 Nuyuchei'C, Ojcoyactec Nuyuchiy, Occochir. ^ Océocuy, Nuyocoy f^jj NoyncárLieoy Chapee**? Ancha oococurecojr Taca. Tacaí, Dyapiíi* Tusoi/Invincicm Pe¡ro¿ar, SeSal Siftalascca. Míijonaseet Siñalay

Hatun. Llnmpai-hiit* Cutachinalla. Cataní» Cu tace

Cutay. Cütarc^oy Catachiy, Oatarecniw Ñutuchiy, ÑntttitcaAif Cutay, Mudey. Tulluii fmqtiinao cao»* **^

tay •'

Coa tiriy. Saycuchiy Piflachiv. Pfiiareo¿WT Piñacuj". Piikii»«tt«»5 Piñach^x?, Piltaichiciiec Piñaftaseca, Piftiit«*c* Molle Pulpan

Puyuc

Rutucltalla^ Riit«ic««nF Cunallan, Cunaiüiiililf'

Jim.

MaHisai

Mnhisassa

Hahussa, Pitussa

Pituchi, Hu httcht

Hu huohiy, Pituchiy

9ii faucur, Pitucay

iu haculuy, PitucuUiy

^U5staculuy

racai, Ma hai, T-rachi

i'nssui, Cumu-tassui

llha, Ssaihaa, Mojón

4ojonassa, Ssaihnassa

fojonav, Ssaihuay

itun, Vap jatun, Llassa

[ahapasslla, Hahanalla

aha, Hahapacu

ahay, Cotay, Hahalny

ahachiy, Cntachiy

utuchiy, Ñutuycachiy

aipfiaipa-pnchucay

lila paquinancama hai-

piay.

Bhipalachiy

ftachiy, Piflalcalachiy

fiaciiy, Pin acula V

iachicu, Piñachí

lassa, Piñacalu83a

lili

Ipan, Chali uan

ma mollera, Pucvu

talla, Chailla

lilla, Canallan

AV.

ATM.

306

Mo;i:o

Ccoruari

Mogushga

Ccoruarita

Ogoshga, Ñuyussga

Ccharaña

Ogocheg, Hogochcg Ogoy. Hogoy

Ccharansuri

Ccliaranaña

Ogochí, Hogochí

Ccharanayaña

Hogocuy

Ccharanasifta

Chapucurcuy

Juríchasiña

Sacsa magay

Ajaauru cchacutataña

Tushuy

Ccusillu

Mojón

Ccorpa

Mojonashga

Ccorpata

Mojonay

Ccorpaña

Jatun

Ccofta

Agacuna

Peccañjama

Agacog

Peqqueri

Agay

Peccaña

Agachf

Peccayafta

Nutwchí

Ñuttnfla

Huvruypa ñutuchi

Tnflun paquencayag huiruy

Jaukcafta

Cchojrichantaña

Apurachí

Alistafta

Piflachí

Chajhuaña, Chajmifta

PiñacUY

Cchajmisifia

Piflashga

Cchajmi

Piñacashga

Cchajmita

MoUi

Mullí

Challuan, Pulpa

Mojsa-mojsa

Mollera

Ppucu, Ppeqque

Huayralla

Ancchilaqui

Cananlla

Ancchichipacha 77

30»

CASkT:

1 Momento dentro cíe un-^

2 Momia n,

3 Mona

4 Monada

5 Monarca

6 Monasterio

7 Mondadientes

8 Mondaorejas

9 Mondar y.

10 Moneda n.

11 ,, gastada por el vso

12 Mono

13 negro

14 Monócnlo— a, adj,

15 Monógamo— a,

16 Montaña n.

17 Montañés— a,

18 Montañoso— a, -adj.

19 Montar cabalgar

20 Montaraz i?.

21 Monte

22 Montear cazar

23 Montera

24 Montería

25 Montero adj,

26 Montón

27 Montones á—

28 Montuoso— a,

29 Montura n.

30 Moquete

31 Moquita

32 Mora tardanza

CITX.

Asñikta, Asñifrmaii

Ñaupa aya macliu

K'u-illu' ' .

K ' usill uycachay 4-

Sapay Apa, Inca, ApuíitnaK.-

Acllahuasi ., , [apan¿

Quira-k'apquina

Kinri-hasppina

Ttepccay, Ttekpay

Ccori. Ccolqque

LlusK'a

K'usillu

Ahuaru, Yana-¿*us¡llu

Chhullan-ñahui

Huc-huariniyo¿,Huc-ccar¡Yok

Orcco, Yunca / ,

Yunca runa

Sachha-sachha, Mallqui-hnay*

Ichicuy, Caballucuy [kco.

K'ita,Salcca

Orcco I

Chacuy

Montera

Cha^u

Chacuk ••

Taucca, Ccoto. Suntu, Huaru

Taucca-taucca, CcotQ^ccoto

Ranra-ranra

Montura, Sillacuna

Sakma

Isilla, Sencca-isilla

Unaciiy

AYAC.

. Asnc22llata, Ratoi*ccaian

Chaquiücca aya China cubillo.

C u sil i u ca tic Ui. ' C bi pi yai Inca Apa ÚKa . .,

M^njacon-veoto, Mouastcrio

Quiru asticana

Kinri asticana . Tipccay, Tipllay» Pichay

Ccollccc;, Ccort

Llnchca ccollcce

Casilla, Chipi

Ahuaru, Yana ensilla

Chulla ñahui

Huc huarniiyocclla

Orcco, Yuuca

Orcco rcum» Yunca runa i Orcco orcpo-.^achasapa

Ichicuy» C&l>ailactty

Yunca rana, Qi^cco runa

Orcco, Yunca. Sacha saoha

Chacuy animalcuna mascar

Montera

%^hacu animalcuna hapi

Chacucc animalcuna maacccr

Suntu, Soocya, Taúca. Ccotí^

Suntu suntií, Taneca taucca

Orcco orcco, Sachasapa :

Sillacuna, Lomillu . Senccapi tacai, Lraccyai

Ñuti, Yacu ñuti

Unacui

1

i

jtíh.

1 AmliactahaRn, ' RatiisKra- '2 Chaquissa aya (man. 3 T-rina- machín 4t Monocat-rai ^

5 Inca, Apu Inca

6 Monjft-conveñto, Monas-

7 Quilu assticü {téíio.

8 Lirtli assticu . >

9 guipllav, Siplay; Pichay,

10 Hillai, l>o ' ' [Quilfoy.

1 1 Llutá, Hicbi^o ' '

12 Chipi. Mac'hin - - 13' Tana machín * 14- ClMf (la ñahuT ' * 15 Juo hualtiiiyuUa ' XG Úxu. Yunca ^ ^ - - IT lílttjnuna. VuiiCa-n uná- is LTlauhivJát-msapa ^ 1 9 Hilfaeüy, Cahuftllacuy

20 Jallha, Ülut-ini cantiña

21 Ulu;-Yuftca, Jat-rajat-ra i'2 Ciíacuy, Auimalctina aásiy ?3 Montera, Somhrtro

r4 Chacu, Animalcüna cbalai 3 C b aeucu , C a íador B Ssunta, Ssúya, Mtintun 7 SJtuntu-shtintu. Montoncu S Uiu-itlu, Jat-ra6apa [na. 9 Sillacunar Silla, JMontura > I^ftpiai

Sin ha ssuUi, Yacn ñtíti

LTnacui

AJT.

Canan-cananlla

Chaqui:}^ a-aya

China-cusillu

Monticachay

Apu Inja

>ionasterio

Qi'.iru nsh{>ina

Rinri ashpina« '•'

Jipray

Gori, Gueltay- ran tica napa

Ltutu^hga

Mono- » '

Vana in/)no

Chulla ñahui

Juc-huarmiyoglla '

Yan:a

Yunca runa

Sacha-sacha hua3'CO

Muntay

Montichacahuag' '"

Monte '

Chacuy

Montera

Chacu

Chacucog

Gotu

Gotucuna

Jacha-jachalla

Sillacuna

Sengachu tacashga

Senga togru^'acu

Unacuy

jUTM.

806

Jtikcamfijaru " 't -

Chulpa ..

Kcusillu ccachu ;* . ..

Kcusilljama

Pusisu jaqqueni

Padrenacan^Moajasah uyupa

Kcachi ppitaña

Jinchu ppitaña^ X x

Sillpiraña

CcoUqque . . -

Uutta ccollqque ' í

Kcjisillu . . ;. . '

Cchiar iicusillu ., : - »

Ma-»ap nairaui

Ma-sap uarmini

Ccocea-ccocca . í

Ccocca«ccocc 7a}que

Ccocca-ccoccjaiüa ** . ' '

Latjataña k- .

Cchuncclm ..

Ccollu »

Catana . - . \

Cchotcco, Montera

Catuña "

Ccollu sarnaqqntri "

CcoUu-ccollu

CcoUunáca '

Parqui . ''

Silla

Cchacii

Jurmá '

30»

CA9lT.

1 Momento dentro ñc un-^

2 Momia n.

3 Mona

4 Monada

5 Monarca

6 Monasterio

7 Mondadientes

8 Mondaorejas

9 Mondar v.

10 Moneda n.

11 ,, gastada por ei uso

12 Mono

13 ,, negro

14 Monócnlo— a, adj,

15 Monógamo— a,

16 Montaña n.

17 Montañés— a,

18 Montañoso— a, adj.

19 Montar caha/gar

20 Montaraz ñ.

21 Monte

22 Montear cazar

23 Montera

24 Montería

25 Montero «4/.

26 Montón

27 Montones ¿í—

28 Montuoso— a,

29 Montura n.

30 Moquete

31 Moquita

32 Mora tardanza

CTJI.

Asñikta, AsaiA-man

Ñaupa aya niacliu

K'u-illu ' ' .

K'usilhiycaohayí

Sapay Ap'J, Inca, ApuíimaK-

Aclla-liuasi , [apjn .

Quira-k'apquina

Rinri-hasppina

Ttepccay, Ttekpay .

Ccori, Ccolqque

LlusK'a

K'usillu

Ahuaru, Yana-^'usillu

Chhullan-ñahui

Huc-huariniyoÍr,Huc-ccar¡yok

Orccü, Yunca . .

Yunca runa

Sachha-sachha. Mallqui-huay-

Ichicuy, Caballucuy [kco.

K'ita, Saleca

Orcco I

Chacuy

Montera

Cha^-U

C?:aciik ••

Taucca, Ccoto. Suntu, Huaru

Taucca-taucca, Ccoto*ccoto

Ranra-ranra

Montura, Sillacuna

Sakma

Isilla, Sencca-isilla

Unacuy

AYikC.:

. Asne2?llata. Raton^ccaiaíi Chaquiscca aya t; ^

China cubillo' y

Cusillu catici.ii/Chipiyai i

Inca Apa iaca «i ' p

Monja convento, Monasterio Quiru asticnna Rinri asticuna

. Tipccay, Tipllayí Pichay Ccollcce, Ccori Lluchca ccollqce Cusillu, Chipi Ahuaru, YanactisiUu Chulla ñahui Huc huarm¡y€)cc11a Orcco. Yuuca *

Orcco runa» Yunca runa

t Orcco orc9o,.^achasapá Ichicuy^ Caballacuy Yunca rana, Qceco runa Orcco, Yunca, Sacha saoha ; Chacuy anímalcuna mascay Montera

«^hacu anímalcuna hapi Chacucc anímalcuna mascccc Suntu, Soocya, Taúca, Ccoto Suntu suntu* Taucca taucca Orcco orcco, Sachasapa : Sillacnna, LomiUu

. Séneca pi tacai, Laccyai Ñuti, Yacu ñutí ,

Unaoui ....

Jim.

1 AsBllactahoaii, ' Ratusica-

2 Cliaquis8a aya - (nian.

3 T-rina-machin

4 Monocat-rai '

5 Inca, Apu Inca

6 Monja-con vento, Monas-

7 Quilu assticn [tefio.

8 Lirtli aísticii . ^

9 QuipUay. Siplay; Pichav,

10 Hillaí. liro [QuilíuV.

11 Lluta, Híchi^o -

12 Chipi. Mac-hin - 13" Yana machín * 1+ ClmHaüahuT -'^

15 Jufí hualiüiyuUa- '

16 Úiu, Yunca « *

17 Ulia^nunfí. Yu!i(;a-nuna

18 IJlur uhu, Ját-nisapa ^

19 «ilíaüuy, Cahtiailacuy

20 Jallha, Ülu^fu catiuíía

21 Ulu, Yunca. Jat-rajat-ra

22 Chacuy, A ni maicena adsiy

23 Montera, Sombrero

24 Chacu, Animalcünachalai

25 Chacucu.Caxador

26 Ssuntu, SHiiya, Munttin

27 Sliuntu-shtintu. Montoncu

38 Uiu-ttlii, Jat-rasapa [na.

39 Sillacuna, Silla. Montura

30 Lapiai

31 Sinha ssullí, Yacn ñutí

32 Unacui

Cañan -cananlla

Chaqui:!^ a-aya

China-cusillu

Monocachay

Apu Inja ■..'■■•.■

Aionasterio

Qr.iru nshpina*

Rinri ashpina' '■' -*

Jipray J

Gori, Gueltay ranticunapa

Llutu^hga '

Mono » ^

Yana mftno

Chulla ñahui

Juc-huarmiyoglla '

Yan^a

Yunca runa

Sacha-sacha hua5'<:o

Muntay

Montichucahua*?' '"

Monte '

Chacuy

Montera

Chacu

Chacucog

Gota

Gotucuna

Jacha-jac halla

Sillacuna

Sen^achu tacashga

Scnf^a togru3'acu

Unacuy

Jnkcampjaru Chulpa ^ Kcusillu ccachu Kcusilljama Pusisu jaqqueni PadrenacaOf Monjasah Kcachi ppitaña Jinchu ppitañají: '^ Sillpiraña Ccollqque . . Llutta ccolliique Kcjusillu . . ;. Cchiar kcusillu : ^ ': . i Ma-sap natratii Ma-sap uarniini Ccocca-ccecca . Ccocca«ccocc "ia* ; r | uc Ccocca-ccoccjama Latjatafta «-- . Cchunccliu Ccollu ' Catuña

Cchotcco, Montera Catuña Ccollu sarnaqqutri Ccollu -ccollu Ccollunaca ^ Parqui . ''

Silla Cchacu Jurmk '

iiquepa ' -. , .

806

uyupa

ao7

CABT.

1 Morada babitación

2 Morado color

3 Morador

4 Morar

5 con otro

6 Morbofo— a,

7 Mordaz

8 Mordaza

9 poner

10 Mordazmente Adv,

11 Mordedor—a,

12 Mordedura 0.

13 Morder r,

14 as/r

15 Morderse

16 Morder bacer^

17

repetidas veces

18 Mordiscar

19 Moreno— a, adj,

20 Moribundo— a,

21 Morir V,

22 Moroso— a, adj,

23 Morral

24 Morro 7^6ib

25 Mortaia

26 Mortal

27 pecado—' n.

28 Mortalmente

29 Mortandad

30 Mortero

31 .. mango rfe/—

32

piedra en plano

GVZ.

i

Huasi

Sani

Tiak

Tiay

Huchuan cusca tiaj

Onccok, Onccochicuk

Karaik-simi Haja-simi

Ccallu chhipana

Chhipachiy

K ' arak-simi huan

Canik, Canicuk, Ccamsak

Caniscca, Ccamsascca

Caniy, Canirccoy, Ccamsay

Cjachuy

Canicuy

Canichiy

Caniycachay

Canipayay

Yana

Huañunayak

Huañuy

Unak, k'ullu

Huayacca

Huirpasapa

Aya-ppacna, Mortaja

Huañuk-allpaymanak

Huañuy-liucha

Huañuypak-cama

Huañuray

Mutk'a

Ccüllota

Maran, Ccona

ATAC.

Huasi, Yachana, Chudla

Morado

Yachacc, Yachacucc

Yachay, Yachacuy, Carayajr

Huc-huan yachacuy

Onccocc, Onccochicucc

Hayacc-simi

Ccallu-chipana, Cacachaí

Amurccacniy, Canirccachiy

Hayacc-simihuan

Canicucc. Cachucucc

Caniscca, Cachuacca

Caniy, Canirccoy, Cachuy

Caniy, Quiruhuan hapiy

Canichiy, Cachurccaciiiy

Cachupacurccoy

Canipacuy . Canipacuxxxoy

Canipay , 'Caiiipayav

Yana neracc, Yaiía nina

Huañunayacx:, Tipinayacc

Huañuy, Huaflurccoy

Unacucc, Ccella

Huayacca

Racta huirpa

Aya pacha, Murtacca

Huañucc, HuañuccUa

Hatun hucha

Huañuccpacc, Huañunan ca-

Hatun huañui [nía.

Muchca

Ccollota

Marai

Tvir.

1 Huafti, ChucUa

2 Morado

3 Yat-ra, Yat-racu

4 Yat-ray, Yat-racuy, Cacuy

5 Juc-huan cusca yat-racuy

6 Ishya, Ishjrachicu

7 Nánashimi

8 Shimi cacachai, Canichi

9 Cacachay, Amuchiy

10 Nana ahí mihuan

11 Canicu, Cat-rucu

12 Cañista. Cat-russa

13 Caniy, Canilay, Cat-ruy

14 Caniy, Qaüahnan atsay

15 Canichiy, Cat-uchiy

16 Cat-mpacttluy

17 Canicuiuy, Canipaculay

18 Canipa^, Canipaluy

19 Yana mía, Yananu

20 Huañuli, Hnafinnaicai

21 Huañny, Huaflaluy

22 Unacu, ünacacatnu

23 LuDcu, Huallqui

24 Lacta huillpa, Getasapa

25 Murtaicu Habita

26 Huaflú, HuañuUa

27 Jatunjucha,Haafiny jucha

28 Huañúpa. Caapa

29 Yap-huañui

30 Mnt*rca

31 Hulluta

32 Malai

AV.

Huali

Morado

Tacog

Tacuy

Juc-huan tacuy

Ishyachicojf

Avag-shimí (tana.

Shimtta chapana.CalIntahua-

Stmita chapay, Galluta hua-

Nanag shimlhuan [tay.

Canicog

Canishga

Canf

Cani sha tay

Caniclií

Canicachay

Canicuy

Canipayay

Yana

Huañunag

Huañny

ünacog

Huallgue

Huerpa sapa, Jatnn huerpa

Mortaja

Huañog

Huañuy jucha

Huañuypami

Huafluray

Mochca

GoUuta

Maray

ATM.

907

Uta

Cchimacca

Jaqque, ütjiri

Utjafta

Maininpntjaña

Usu apiri

Jara aruni

Lrajra achittapifla

Lajra achittapiyafia

Jaru arunjama

Achijirt

Achoccata

Achijaña

Achoccaña

Achijayaña

Achijay apu ni ña

Achijasiña

^choccttaña

Chiar jaqque

Tacasisqniri

Jiuaña

Kqueparasiri

Uayacca

Jispi

Amai isi

Urpu jaqque, Juhuir jaqqae

Jucha

Jiuirjama

Alloj amaya

Kquiaña

Morocco

Parara

'808 «AÍT.

1 Mortero sv mango

2 Mortífero— a; ' «c//.

3 Mortificado— a,

4 Mortificarse

5 Mortuorio - «.

6 Mosca

7 Moscardón

8 Mosquito-

9 Mostaza verde

10 Mostrar 'v. .

11 Mostrenco

12 Mote maiz cocido

13 Motejador— a, ' ádj,

14 Motejar f.

15 Motin '"

16 Motivar > \ '

17 Motivo

18 ,, sin '

19 Motor— a, = -^''n.

20 Motu— propio ádv.

21 Movedizo— a,

22 Mover r.

23 /os líquiJos

25 Moverse

24 Movible aí/y.

26 Móvil

27 Movilizar r.

28 Movimiento i?.

29 Moza

30 Mozo

31 Maca

32 Mucosidad

«ouz.

Tunau

Miu, Mio-hampi

Camaycucuk

Camaycucu^''

Huafitikpa-cak

Chhuspi

Huancco^To

Chhnspi, Titira, Utha ;

Nabos-Tuvu ^-'^ [cliiy.

Rkuc-híy,' Rc*¿ichíy, Ccalma-

Mana pinio¿, Usupa , '

Mutti ,

K'utupayaK

K'utupayay

Hatariy ^'

Raycuy

Raycu . (ta.

Yanccapas-yancca, Cckslman-

CuyuchiK

Quillanmanta ' (cliihálla.

Cuyuk, CuyuycachaKÍ> Cuyu-

Cuyuchiy, CLiyurichiy

Ccayhuiy

Cuytirictiy, Cuyticuy

Cuyuklla^ CuyucHinalla

Cuyuk

Cnyuchiy

Cuyuy

Sipas, Huarma

Huayna, Huarma

Muca

Llausa

Tnnai

Huañucliicocc

Mortificascca ' " "

Mortificacuy, Castigacuy

Huañuccpa

Chuspi, Chiriririga'

Huairuncco ' .

Chuspicha

Yuv-u, Mostaza * .' ^

Ricuchiy, Cctíhuáchiy

Mana átíeñuyrtcc, Mana'pi-

Motel'' '• (niVAcc.

'Pcnccacc •■ . f

Haasanchájr/CcepTancli'ay *

Alzacut *^

Causa cav,Raícuy ' '

•Ráicu,:-

YaiM^afias yaacca

Cuyuchecc *

Q .11 quillanmanta "• [chace.

Cuyucc, Cuyucuce, Cuyuyca-

Cuyúchiy, Cuyuriohiy

Ccaihuiy, Coaihuirocot

Cuyuy, Cuyucuy, Cuyúricuy

Cuyuchinaila, ^chuchinalfa

Cuyocc

Cuyuchiy

Cuyui

Sipas, Pasña

Maceta, Moso

Ccara-c hu[)a

Lausa

1 Tunal ^.A^'&I^lpa lumin -^

2 Huañuchicii j. i . « -. .; ^

3 Mortifica9!ía..f .

4 Castíícacüy^ Mortifijaciiy

5 HuañjjrJtfnapa (

6 Chuspi, Cíiinrincfv>,i -

7 Uruncui m-

8 Chuspieha

9 Shíta. Mostaza

10 Ltcachiy, Licaicachiy . ,..

11 Mana dueñuyu, •Mana-'

12 Mnti'> ; ^ (nuna3'u.

13 Jamuyacii . /*■ .

14 Jamuyay, J«.inu.yacuy

15 Ssalcuy, ALsacui .

16 Latcuy, Causa c^y,,

1 7 Laicu , M otivc?

18 YanliaU rÑanlialp». ,

19 Cuvuchi, Cu^uchicu

20 Quiqimllampita •• ^ •' ^

21 Cuyu, Cuyulla, CujjfUcti

22 Cuyuchiy, Cuyu^achiy

23 Haihuiy. Haihuiluy

24 Cuyuy, Cuyucay 23 Cuvucliinaíla,Asi)uchuiaJlat 26 Cuyu . 37 Cuyurhiy

28 Cuyui

29 Lasao, Huambla

30 Hualass, Muzu

31 Calat-rupa

32 Lausa

Tunay Huañuchico^ janipi

Lla^uícliifthga

.,,./ .< '

Mortificaslií^a,

C;istip:a'.'uy

Haaño:^pa ,. r.

Chuslipi .

Orongoy . . /. » - /Ichic chushpi V».

Na vos r Ricachí . Dueñunnag, Mana huahiyo/3f

Muti

Yachapacog js^uepac^iu- , ,^

.Ouepachu, Yachapay '•'AUacuyan, Sharcucu^'an^ ,>, ., ; Entiendiche rurangayquita -

Motivo .'Mana motívpyog "•^Cuyoche? ' Quiquillanmanta >

Cuyucog /^Cuyuchí .;. .,1 ^ -i •Gayhuay

Cuyucuy .«♦

Cuyuchinalla 'Cuyog ^ r -

Cuyuycachí ,

Cuyuv

Jipash

Magta

Mu^'a

Lausa ..,. ,

AYJ|. .

Occ2o cala ;

Jiuayasiri .'y

Ttaqquesiri »/ .

.Tacjqueáifta ■• . -^

fjiuirutapa : Chhichi llanca

lUaironcco.-

Cchuspi . .

, Cchaiñan mankcapa

Unachayaña

vSallca

Mutti

Sutichiri

Sutichafía

Jaqque aiuiña

Laicuña

Laicu

Jan laicuni

Onoqqucyiri

Sapaqui lurasiri

Onoqquesiri

Onoqque&a

Jirtaña .

Onoqqueaiña -,

.Onoqquesirjama

Jan saittiri . .

Sartayaña

Sartapisifla

Tauaco

Uaina

Ccamaqque .

Jurma

30&^V.

*^^

309

CASI.

1 Mnoliaohita

2 Machaoliito

3 Mnohaclio—a,

4 Mlicliedlimbre de gente

5 Muellísimo— a, adj,

6 ,, ! ¡innumerable!

7 ](ucllifÍ]ILO---a, más

s M nohísimoi 9 Mnclia-^

10 Mocho Bdv.

11 ^ tiempo

12 Mnaamente

13 Mudar v.

14 de domicilio

15 ,, de parecer

16 Mnao~a,

17 Muela a,

18 corda!

19 Muerte

20 ,, instantánea

21 Aora efe /«—

22 Muerto- a, p.

23 difunto n.

24 Muéyedo

25 Mugre

26 Mugriento— a, adj,

27 Muier /I.

28 ,, so/a

29 impúber

30 ,, casada

31

perdida

corz.

Ppasñacha Hcrkque Makttacha ^, Huarma

Achca runa [ca.

Ancha-achca, Nanak, Chay chi* May- achca! May-cchica! Chica-achca, Acco-ttio Acco«ttto runa Achca Ancha Ancha-unay Upallalla Tucuy, Tucuchiy Astacuy

Tticracuy, Cutiricuy Amu

Huacco, Maray-quiru Huaccori, Maman q jira Huañuy

Tuylla-huañuy,Ccon:cay-hua- Huañuy-pacha [ñuy.

Huañuk, Huañusoca Aya Sulla Huishui

Huishui-runa, Chhitítiti^ Huarmi Sapan-huarmi Thasqui

Ccosayosr, Casarascca Pampay-nuamii.Tokllay-huar mi» Pampay-cahuito.

AYAO.

Llahue-sipascha, Huarinacha

Llahue maceta

Huarma, Pasflacha

Nanacc, ^chca, Alli>a hiña

Acco hiña, Achca. Acco tío

Maiñacha! Maichicacha!

Pero-feróz, Manchai achca

Nanacc runa

Achca

Ancha

Anclia unaí

Upallalla, Upallallamanta

Truicay, Truicarccoy

Astacuy, Astacurccoy

Truicacorccoy

Mana rimacc, Upa

Huacco, Quint, Hatun-quiru

Maman-quiru, Ccepa-quiru

Huañui

Utc^ailla-hua&ui *

Huaftui-hora

Aya, Huuftuscca

Huañuacca, Aya

Sullu, SuUuscca

Lecc-hue, Huis-hui

Llecc-huesapa, Huis-hui

Huarmi

Huarmi sapan

Llahue-sipas

Ccosayocc

Mana penccacucc huarmi

1 Muamblacha

2 Hualass* Hualasscito 8 Hualass, Huambla

4 Yap achca nuna, AUpanu ¿> A-hunu achca« Yap achc^ B Xfaiñatpryai Maicljieat-ra!

7 .VI Jna yupai atipana

8 Yapachcanuna

9 A<;hca 1 ) Ancha

11 Upallallap. Mana litnaiil

1 2 Ancha unai

13 Trocay. T-rocaluy

14 A^tacuy» Asstactihiy

15 TidacnUiy, H'ianay

16 Maní lima, Up\

17 Ouilu, Huáflu. Jatunqtiilii l.S Tuna c^uiln, Hipa qnilu

19 Haañm. Camacai

20 Chicassila huañui. 2t Ikiafliii hora

22 Huañussa . .

2 \ Aya. Huadoesa

24 Ssullu. Ssullussa

25 Hui9-hui, Huirá

2fi Huís-))uÍ88a, Hui»*hTii

27 Hualmi

28 ., japan 20 Huambtá

30 Hasayu

31 Unnla hualmi

AS.

Hiambrita H^arml

Huanibríta oUgo

Haambra

Achca runacuna

Achca-achca

¡May chica! ¡Maya?h2a!

Ashuan ach^aran

Achca, Mana yupana;)a runa

Aclica

Upallalla

Achca tiempo

Muday

Ashtacjy

Ticrapacuy yarpangayquita

Upa, Mana rimag

Quiru

Maman-quiru -- '.

Huañuy

Utcalla huaHuy

Huafluy-hora

Hiiaftusga

Aya

Shullu

Huishue

Huiahivcg runa

Huarmi

Japallan huarmi

I^lahne jipash

Casad'N huarmi

Mana pjngacoj huarmi

Imilla

Yoccalla

Yoccalla, Uauanaca

Jaqque cauqui^ui

Ancnapini

Jan jacctañjama

Inahuisa-

Allojpacha tr ->' r

Ancha ^"-' '

A Hoja

Amadama

Jáya pacha

Apaquipaña

Astasiña -.

Cutitactaña

Amutu •*•''

Acco lacea . "^

Qqueptir acco

Tucuñai Jihuaña

Ancchila jiuañn

Jiuaña pacha

Jiuata

Ama3*a

Sullu

CchisHi

Thantal)i, CchisUí

Uarmi

Sapa uarmi

Jan yanatn uarmi

Chachan uarmi

Chhajchona uarmi 78

«o

OIST.

1 Miyer nuflanefci

2 ,, hacendosa'

3 MtuerrtiUa

4 Mnladar t ' '^i ' «

5 Maleta

6 Multiplicar' '" -r.' '

7 Multitud íi.

8 Mundo

9 ,, este^ ^

10 Muuesa jatéete ■'

11 parte del átítebrato

12 Muralla

13 Murciélago

14 Murmurador—a,' '

15 Murmurar ' "vi

16 Muro

17 ^, extra—

18 Mu0Ítar Hablar ehtce

'dienieá

19 Mudo >i. '

20 Mustiamente'

21 Múitio-a,

22 Mutilado— a, p.

23 Mutilar V.

24 Mutuamente

25 se f/i/erorf*" * -

26 Mutuante

27 Mutuatario

28 Muy

29 difícííínente

Chanc'iaycachak-huarmi

K'ulU-huarmi- - ...

Chhalqque «-

Huanu-pata, Kcc>pa-|>ata

Tauna -'j -v : -•

Mirachiv ; »,•

Achca. Nanak •»'

Tfeksi 'in \iynv Pacha '• '^

Cay-pacha

Muñeca

M aquí- moceo - ••

Tumi-percca, Cartcha*f>eTüCft

Masu ' 5

Sipsicay-camayok ' ^. •-. '

Sipsioay ' »>

Percca

Hahua

Thutupacuy, Rimapacuy

Chacan- tulla ' '

Llaqui-Uaqui, Llaquicnrhuan

UmphuA. Nakquescca [Huscca.

Ccoroscca, «lancuscca, H«a-

Ccoroy, Manciiy, Hualluy

...pura ai.

Paycuna-pura nrinacurctaneu-

Ccok ;

Ccochicufc, Chftsqtiiir

Ancha

Ancha-sasata, Ñak'ay ta '

ATAC.

Vancca puriciicc huariui Kuraisapa huarrni ' Huarmirha . . .

Haanupata^ C^opa-ccopa Tauíia^ Caspi . . = Míracbiy, Mirarecac!¿iy Llumpai-achca, Huc-nanncQ Ticsi muyu. pacha. Pacha Caí pacha

Huahua piicUana, Htiabaa Maquinxxxo* /;: : Percca, Percca-ccencha . Masu ' )•

HuasariiQibee, Penoeacc i Ccepamm riiiiay, Pemxay Percca . Rumi' peroca r / Gcahva Uaccta, Ceahua Rimapacuy; üpalli^lia rimay *

.i'i Ccoichai,iPtnia '

Llaquisccalla. Mala^^pana Umpuscca, Umpu Cuchuscca, Gcoroaoca - Cuchuy, Cutuy, Ccor6y ; ...cusca, ...para af*y pteñ Cuacam ninacuxcOon - - *^

CCOCC, CCOCOCC ':

Chasqjuecc (naop.

Sinchi, Llumpai. Mfuiohaü fía- Nana nanaita, I^aca^ftacaita, Ñacaita, MaftftaocdUa tafia.

JÜH..

1 Pnlicu hualtni

2 Lulaisapa huaimi

3 HualmichaUa

4 Huanupata

ñ Casepi, Taana, <

6 Milachijv Huiikachiy

7 Yap achca, Ancha achea

8 Pacha, Mundo

9 Caí pacha, Car a Upa

10 Huahni-auMwtiit Muftica

11 Ma<}« uion

12 Pilha, PtthaoMi^ Hint-ra

13 Mamo

14 Hua8salimaOflf>>rayacu .

15 Huassan limay, Janiuyay

16 Pilha, Lumi pilha

17 Huassa, Huassa maloa

18 Limapacuy, Upallalla li-

mav.

19 Cat-rpa tiillu, T-raoca

20 LlaquÍMa, Mala gaaalla

21 Umpussa, Unipu

22 Cacmissa, Curnssa

23 Cuchny^ Cuchuliiy

24 ...cuaca, .».ula af.

25 Cuflcantm^ma calalin *26 Ha, Hucu

27 Trasqai, Mamicu

28 Yap ancha, Juc nanai

29 Ñaca ñacaita, Maijir.cai- *. ' tat-r.

Purícog huarnii

kura3'sapa huarmi

Uuarmicha

Huanupata

Tauoa gueru

Mirachi . ^

Acbacay^t

Mundo/.

Caypacha.-.

Muñeca

Maqui mogo '

Cancha pirga ...

Chicchi

AlisUicon

AshUtcuy

Pirga

Ga«ua llagta

Shimín rurínchu rímapacuy,

Chaca n tullu

Llaqui-Uaquicuyhuanr

L'mpushga

Mucushga -

Mutuy

...pura

Ninacu^'an

Prestacog

Prestashgata chashqueg

Achca, Sinchi

Ñacai, Ñacayta

<:*:>

AYM:

Tumaicu uarmt

Ttacasir uamfl'

Cunjams narmi

$2queUapata

v.ayu uanr thumpa

Miraaña

AUojpacha

Acá pacha

Acá oraque ^

Uauachuqui, Muñihica

Ampar moceo

Muyu pcrcca

Chmi

Mainint arusiri

,. arusiña Marcan pircapa

»» Laca

US

iiyapa ; ,

manqqueni arusiña

Chara ppuoe

Muipharata -

Muspha

Muthurata

Muthuraña

Paipachani

Sasipjjeua, Panpachaneasipjc

Chiquiri

Matnip catoqqueri

Ma pita

Mapit cchama

m

CAST.

CTZ.

AYA€.

1 Nabo n.

2 ., potaje de-

3 Hacer r.

4 ,, 7a planta

5 Nacido— a,

6 Naciente

7 Orieate

8 Nada «.

9 es-

10 Por, de ninguna

11 ,, i>e (Atañera.

1 2 Para

13 Nadador~a,

14 Nadar v.

15 ,, nn ¡íqaidoaobre

16 Nadie p. (otro.

17 Nalga ii.

18 NaHffon— a, ^ «í(;.

19 Nariz n.

20 ,, aguileña

21 cAata

22 ,, torcida

23 Narrable

24 Narrado p.

25 Narrador— a,

26 Narrar v.

27 hacer

28 Narrarse mutuamente

29 Nata n.

Nabos-yuyu Nabos- hauchha ^ Paccariy, Pacoariniuy Pluituinuy, Huillinavay Paccariscca, Paccanmusoca Phutumuk. Huillinuik, Pjioca- Intik'lloksimunan (riok.

Chhnsak. Mana-ima Manam imapaschu Mana imaraycupas

imamnnta

,, iniapak Huayttak Huayttay Tuyuy Mana-pipas Siqui

S ^nccasapa Séneca

K'umu-sencca, Suyttu-senccft Ttañu-sencca Huisttu séneca Huillanapak-catnan Huillaseca HuilUk Huillay Huillachiy Huillanacuy Llucllu

Na vos yuya

,, mirínda* Paccariy, Nacirccoy Mucmny, Huinay Nacescca

Chairscü ricurimucc Inti Uoccsimunaft Mana imapas, ChicaUampa^ Manam ímapaacha Ni imaraicupas, Manapmii Mana imaniaata Ni imapace Nad^aaor Nadcav Tuyuy

Manam pipas, Niniaiccampas Tiana, Ci.'epa, Nalga Senccasapa^HatuQ senccayoec Séneca

Cuniu aeaoea. Curca séneca Taccñu seocca, Ñata séneca Huinco sencoa* Rauca séneca Hniilana, HiáUanáUa Huillaseca. Pasaehisccá ' Huillacc, Huilhicuoc Huillay, Huillacay Hailiachiy

Huillanacny, Huillanacurccoy Natas

JWx

AV.

AtU.

m

1 N«abos

2 Nabos micui

3 Nacüuy, Licaliluy

4 Huiñay. ChUlquiy

5 NacisHa

6 Chailrt-licaU

7 Inti yalumunan

8 iManam imapis

9 imapischu

10 ima laicupis

11 M i m api tapia

12 ,, ^ iniapapis

13 Yacu janant-ru caen

14 ,, huaytay

15 Jaoallát-ru cay

16 ManamptpÍ6,Ñímavampis 17 , Tácuna, Hip:„ Nalga

18 Sin-hasapa, Jatun siii-ha-

19 Sin-ha ; (yw.

20 Curcu sin ba,Cumu oin Ua

21 Palta sin-ha. Ñatu (ha.

22 Huisstu sin-ha, Hihui sin-

23 UuilIanaUa* Huillapasslla 24f ^uillassa. Huillapalussa

25 Huilla, Huillacu

26 Huillay» HuiUacuy

27 Huillacbiy

28 Huillaaacuy, tíaillanacu-

29 Natass (luy.

< * >

.Nabos gig<ta

Nabos micuaa

Yurí

Jacha yurin

Yuiushga

Yureg

Kupay llagshimunan, Yarga-

Mana imapis [muñan.

Manam imapishchu

Mana imanupapis

.. imamanta

,. imapapis iMadag Naday Tuyú/ Mana pims Siqui

Sengasapa Senga

Umnu si:nga Ña tu

lluicsu senga Huillanapa cag Huillashga Huillacog, Cuentacog Huillay Huillachí Huillanacuvan Nata

Mankcañ sappi ' Sappi mau¿ca

Julaua, Jutaña haca munduru Alsuña Julata Mistuñjama Inti midtuna Jan cunasa Jan cunailpiti Jan cuna laicu Jancunata Jancvnataqui ruyusiri Tuyuña

Tauthata '

Jan qquitisa China uauna, Chara Cauqui nasani 'Nasa

J uchus nasa, Ccunm nasa i¿queri nasa iluisttu nasa Amtnañjama Áminasita Amiñasiri Aminaña Aminayaña Aminasisiña Uruñi

816 CA8T.

Hatalicio Hatávidad^

día de su de J, C.

3 NatlTO innato, propio

4 Natural del Cazco 6 de Ayacucho

6 ¿de dónde eres?

7 Hatarale¿a de las cosas ^

8 ,, el Universo

9 Dios el Autor de Ik

10 el ser del Hombre

11 el ser de existencia

12 Nausear r. '

1 3 ití 6 bli a ve de rapiña

14 Neblina n.

15 Nebuloso— a,

16 Necedad

17 Necesitado— a,

18 Necesitar carecer

19 Necio— a

20 Necrópolis Camposanto

21 NeUmaó— á, adf.

22

pecado

ti

23 Negado-a, inepfo

24 Nei^ar v.

25 no querer

26 ,, ocultar

27 Negligente Bdf.

28 Negociar comerciar

29 Negociante

30 Negrear v

Paccar¡sccan-ppunchau,Ppuii- Navidad-pptinchau (chauuin,

Paccar, Paccaríscca - [runa. Ccoscco-Uakta^'ok, Ccoacco- Ayacucho-llactayv^A'-runa May Uaktam canquih May- Caynin (llactayok canqui? Tucuy hinantin pacha

,, ,,• i^achacamak-^

Dios Runa-caynin Runa casccan cayfliA Qquepnunayay i'acpaca '

Huapsi-phuyu Phuyu-phuyu Pantay, Ccorraay Muchdk Muchuy

Ppanra, Phoqques " "

Camposanto

Huaftuy-millay, Ati'tapia,Ati> Huansay-hucha (mosccoy. Mana-ima-atik, Ppanra Manam-ftiy Mana-munay Pacay, Pacapuy Qquella Mascacuy MascacuÁ Yanayay

ATAC.

Nacesccan punchan

Niúo punchau,ÑaTÍdá punchan

Hiña cacclla nacecc *

Cusco llacctayoec

Uuaman^ llacctayt)cc

Mai llacctam canqui? '

Caynin

Tucui hinantin pecha ^ '

Tucui hinantin pacha camt^ce-

Dios. . . -j -'

Runa cainin Runa caí ca$niB Huischnnayay, Millanayay QuilHhuara » * l'uyu "'

I^uyusapn, Puyu-puyu *-

Panta, Pan tai, Parttae*ca Menestece Muohooc;^N«eeáitá- Menestcy» Mintstiy (dó.

Pooecs, Mana yactiací^^- " Aya pampacunan, Ayaphoasin Mana rimaypacc Irucna Huausa hucha ' Mana itna ateoc* Manam niy, Mana nenxJóy Mana-flianay, Manamtinar- Pacay, Paoarocoy [ccoy.

Coella Mana ruráy munocc Agenciacuy, Mascacuy' Ncg^óotante, Agenciacttec Yanajay, Yanayanccoy

TOA

1 Nacissan niuyun

2 Niflo muyatK N^avidá-

tnuyun.

3 Jtnalía nací ". 4- CiUQo malcayu * '

5 Huaman^e^a malcayn

6 May malcayueanqui?

7 Caynin

8 Tucui jinantinpaclia

9 Pacha lula Dios

10 Nina cainin

1 1 Nuna cai-oainin .'»

1 2 Lsmmnay, Gutiiit&nay. '

13 Quilitbuara' ../ . i^

14 Pucutai .»/

15 Puctitaisapa, Pueatassa

16 Pan tai. Pattta«Ba>

17 Necvsitould . r

18 Mcnestey . :" i :,

19 Mana yat-ra^. Upa . i-

20 AyapimnpacunamPántion

21 Mana Hni»iia*ji]chA 22- '^v' '^y aliña jucha 23 ,. inia atipa

2^ Manam niy,Manam niluy

25 Mana munavi^ Manamu-

26 Pfwayv Pácáluy < iialu> .

27 Hilla, Mana lulay muña

28 Aginciay Ashiy;.:i .»; . / '.

29 Ashipacu. Negociante

30 YanaA'ay, YanalttV' ■' ' *

AV.

Santun, Yurcuífan,junag* Diospa iunagnin

- (lishga. Nativo. Car>'angas]iganu yu- Cuscochu yurish^a, Cus^uéño Ayacuchuchu ynríshga . ¿ M aypita caiíqui ? Caynin

Jinantin pacha, Tucuy pacha Dio 3 tucuy acha rurag

Runa caynin :*

Runa cash^as a

^lelanacujc::

Huamanic »• ./'

Pucutay ..t.

Pucutashga ■, i

Pantay, Pantashga

Wuchog

Muchuy . i

Necio, Mana yachag

Campo Santo - ,

Tucuy juchay og

Tucuy jucha ,:./••

Mana imapis atJpag'

Niegay

Mana munay '

Pacay

'juela j.

Agenciacuy

Agenciacog i '<

Vanayay

AYX.

«t£

Juspha -V *■ . «"

Diosapau jiuas orcqqneni Ju- ta tapa. Jupa pacha^ui, Jupa aapaqui Cuscunquiri Ayacuchunqniri Cauquinqttmtaaa? Cau<iui- Jupanquirpini ♦:.;... 'fmancaru? Alajjpacha acatníiipaciía > Apu Diosa alaüpacha^ aeapa^

cha luriríua. jaq^ucfta. * Almanaca .t... \ i

Taque cuna : ^

Aytaña ^ . '

Mamani '>i

Urpu J.

Urputa . - s .

Chuymauisa arnsiña Ttaqquesit*^ . .\

Jan cunaniña ^ '-^ *'•

Jan ^atiri . •' \

Amai imana *. - ••. -

Asjarañjama .. .

Jaccha jucha ^v...-»- ' h

Pisi chuynia - . * /

Janiu saña ' v

Jan munaña ^ '

Imantada u y^

Jaira . - . *

Aljafia . / :. i

Aljiri Cchiarantafta i* '

ais

CASI.

1 Negrecer

2 Vegro— a,

3 hombre- -

4 Hegros p/os— n.

5 yenuzco— a

6 Neo

7 Vea presbítero

8 Veoloiiismo

9 N eoBenia

10 X«mo

11 Kemido-^

12 Nesdenta

13 Neto-a,

14 Neuralgia

15 NeutraT

16 Nevada r.

17 Neyade— a, p.

18 Neyadee principales

19 Neyar p.

20 Nexo n.

21 Nidal /fuevo

22 Nidiftoar (^

23 Nido n.

24 Niebla

25 Nieto— a

26 Nieve

27 Nigrva

28 Nimbo aureola,

29 Nimio— a, ac/;.

30 NÍng^ll]IO~a^ persona

31 ., c€.sa

32 Niña -de/ q/o

CttZ.

Yanayacliiy, Yaaayapuy

Yana

Yana rtina

Yana-Aabut

Yana-fitrak

Moso¿, Haatnak

yaya, Huamak yaya

rimay «

,f quilla Hank'u .

,. sapa . Mana yachak

Hunttascca, Pach an-pac/h a- Ónccoy (lian, K'apak.

Mana piman sayacuk Ritti Rrttiscca

Salccantay, Ansangate Rittiy Qquipu Llulla

Kqnesachay Kquesa

Huapsi, Phuyu-phuyu Hahua, Haillcn Ritti Piqui Chimpu Yupa, Anoha Mana pipas

,, i mapas Ñahtii-ruru

AYA'5.

Yanaya-hiy

Yana Yanascca

YaTia runa

Yana ñabui '

Yana neracc, Yana ric chace

Müsocc

yaya

,, rimai quilla Ancu Ancusapa

Mana yachacc '

' Chuya, Chuyalla Ancu nanai, Ancu onccm Mana imaman «iticccc Riti, Ritisccn Ritiacca

Ritiy, Ritirocoy Cuzco orcco ritionna .Quipu, Tinquiscca Llullan,Ccesa Ocesachacny , Coesadiay Ccesa, Cceincha Puyu Para paya, Pjyiiscra Haillca

Riti ^ 'V

Ustocucc piqui . Santop.Rayoñiin, In t ip sapran Llumpai ' Manam pipas

,. imapas Ñahuip ruran*

1 Yanaya, Yanayachiy ..'

2 Yana^ Yanatassa H Ya na nuna

4- ., ñahui

5 M. nila,.Yanascca

6 Mussu

7 taüa

8 limai 9* quilla

10 Ancu

11 Ancusapa

12 Manayat*>ra

IH Chuya, Choyassa

14- Ancu nanai

15 Mana iniaman miticu

16 Lasta, Huallallu

17 Lastassa

18 Lastay, Lasta luy

19 Cusco' las tacuna

20 Isqui« Ulu, Uluchassa

21 Ssuapu, Ishña

22 Ishñachacuy, Ishñachay

23 Ishña, Ishñacha

24 Pucutai, Pucutassa

25 Huillca

26 Lasta, Lastai

27 Piqui [ssaplan.

28 Santop, Ra^^osnin, Intip-

29 Chiap, Yap, Dimás 'dO Manam pipía

31 . imapis

32 Ñahj.i luntun, Ñahut niño

Yanayac'.ií « r .

Yina . .' : .T.:i,;¿ . .

/ana runa

/ana ñahui

Yaaa nirapr

Mushog

Mushog padre

Mushog rimana

Mushog quilla

Ancn

Ancusapa

Manayachag.

Chuya

Ancu gneshiay

Mana itnachupis meticog

Rashta

Kashtashga

Rashtan

Cuzco orgo salcantay

Tinquí

Huallpa huachacunan

Gueshachay

Guesha

Pucutay, Goshni

Huillca

Nieve, Raju

Pique

Rupaypa shapran

Llumpay

Mana ppis

Mana imapis

Nahui ruHtu

AZM. 313

Cchiarantasiña ^,r

Cchiara

Cchiar jaqque

Cchiar maira

Cchiaijama . /;

Machacca

Machacca, Tattf cura

Uali p^rlata

Phajsi mistu

Ancu.

Ancuni

Jan cuns yatiri .

Kcoma

Ancu usu

Jan cunarus mitisiri

Ccunuta

Ccunuña

Ccunuquipata

Ccunu ccollu

Chinu

Tapa, Ccauna

Tapachaña

Tapa ja machi

Urpu

Alchhi

Ccunu .

Sutti

Curmi

Ancha

Jan. qquitisa

Jan cunasa

Nairan sululupa 79

S14

CAST.

1 Niño— a n.

2 ; ay! mi— intcrj,

3 Niñez TI.

4 Nítido— a «<//.

5 No &cí^'

6 esfá aquí

7 interrogativo

8 prohibitivo

9 ,, en ninguna manera

10 hagas

11 hav más ?

12 Aa>

13 ,, es eso, sólo--

14

qué será, sea, es,

15

se

por dónde

16

es

así

17

cómo'

18

'

19

quien sube!

20

quien

21

qué será ó sea

22

cuanto

23

cuándo

24

pKjr qué

25

para qué

26

para quien

27

de qué manera

28

si vaya

cuz.

Hua'i ua, Herkqque Ay-huahua! Ay-íul-u! Huahna-

Hay! Lulullay! Huahua-cay-pácha. Herürque- Rittiy-rittiy (cay-pacha.

Mana

Manam caypichu Manachu?

Ama, A mataco, Amaputii Manapuni Ama ruraychu Manachu ashuan can? Manam canchu ,, cha^'Hachu

Imacha campas

Maynintachá

Manam hinachu

Ima hinatachá

Manam yachnnichu, Imach

Pich-yachan!

Pich! Picha!

I macha

Hayk'acliá

Hayk'akchá

Ima-raycuchá

Imapakchá

Pipakchá

Ima-hinachá, Ima-hamuchá Risakchus-manacltus

ATAC.

Huahva

I^iñuchallai! ÑiñachalUii!

Huarma, ó Sipas tiempo

Yuracc, Canchacc, Limpio

Manam, Mana, Ama

Manam caipichu

Manachu?

Ama, Amatacc

puní ruraichu Manachu astahuan can? Manam canchu, Cancbuccaya Manam chaillachu, Chai lía-

choccaya. Imach campas Mainin tacha Manam hinachu Imaynarachá Manam vachanichu Imainach! Yachanichn! Pich, Picha! I macha Ccaicachá Ccaicapc á I mara^'cucliá ImapAcc-chá Pipacc-chá

Imain'Ach. Yachanichu scaya Risacc-chuch mat t.achiu k

. 1 Hcahui, Ifíalla

2 Ñidullai! Ñiñallai!

3 Hualas8,ó hua^nibla tiempo

4 Yula, Ac ehicya. Limpio

5 Mana, Manam, Ama O Manam cait-ruchu

7 Manaehan?

8 Ama, Amaimcha 1> Manam imanalpis

10 A ma lalaichu

11 iManachu asstahuan can?

12 Manam canchu,Canñacliu

13 Manam chaillachu, Ma-

nam jaillachu.

14 Ima1>rcampÍ8

15 Maininpat^r, Mainintalá

16 Manam chai micho

17 Imanaula, Imanut-ra

18 Manam yat rachu

19 Imanut*rp, Yat-rachu

20 Pit-r, Pil-ia

21 Imat-r cacumpis

22 Haicat-r ari! Haicala!

23 Imait-ra, Yat-rachu

24 Ima laicut-r

25 Imapala, Imapal-ra

26 Pipat-ra, Mayampatra,

Pipala.

27 Imanaut-ra, Yat-rachw

28 Lissochut r, Manachut^r

AS

Huahua ¡Huahualla!

Huamhraralla cay

Yurag

Manam

Manam caychucho

¿Manacu?

Ama-ama

Ama imanupapis

Ama ruraychu

¿ Mana má» canchu ?

Manacanchu

IVIanam chayllaehu

(shiachu. Ima cangantapis manam ¡mu* May para

Manam cheynuchu Imanurá

Manam mushiachu ¡ Pira mttshian! Pira cacun I niara cacun Aycará

Imayrá , i

Imanirá Imapará Pipará »

Imanura

Yarpaycaran, Ay bu añapa i- mana ayhoanapa,

ATK.

314

Uaua V Uai ñitu!

Chajjlla

Sacca

Janiua

Janiu acnnqniti

Janiti?.

Janiuuni

Jancunjamasa .¿

Jan luramti

Janiu jukcamp utjiti?

Janiu utjiti

Juniu acá sapaquiti

Cunachi janui jatquiti

Cauqui toqquechi

Janiu uccamaquiti

Cunjamachi

Janiu yatquiti i

' cunachil Qquiticbi!

Janiu yat(^uiti qquitichi Ccauccachi Ccunapachacbi Janiu yatquiti qquititachi Cunataquichi Qquititaquich

Cunjamachi

Janiu yatquiti, Jupata. Naya, Jauicha.

CABT.

1 Voble de sangre

2 Noche n.

3 ,, toda la— 4t media—

5 á-

fi muy de—

7 ,, í/e-

8 entrar Ja—

9 ,, buena

10 Nochecita crepúsculo

11 Nodriza /?.

12 Nombrar nominar r.

13 Nómina /i.

14 Nombre

15 apoda

16 Nonada

17 Nonato— a 38 Nones

19 Nopal

20 Nosotros^-as, pron.

21 Solo entre-^

22 mismos

23 ,, dos 24- juntos

25 ,, so/os

26 ,, toífoi;

ouz.

Ccapak-y ahuarñiok , Inoa-y a- Tuta [ mar.

Tutantin Chaupi-tuta Cunan-tuta Ancha-tuta Tutanpi, Tatatita Tutayay, Chhisiyay Suma ¿-tuta, Navidad- tuta Chhisi-chhisilla, Sipi-sipi Nufluk, A maní Suti-hoccariy , Sutin manta-

huakyuy. ' Qquellcca, Suti-suti-qquellcca Suti

Sutichascca Yancca

Mana-huachasoca ' Chhulla Tunas Ñoccanchis, Ñoccaycu

M pura ,, pura Quiquillanchis (inclns.) Qni-

quillaycu (exclus.) Iscayninchis (inclus.) Iscay-

niycu (exclus.) Huacjuillanchis {inclus.) Hua-

quillaycu (exclus,) Sapallanchis (incfus.) Sapa—

Ilayou (exclus.) Llapallanchnt (indus.) Lia-

palla^'cu (excJus.)

ATAC»

Huira-ccocha, Ccapaccya- Tuta [huamjyocc.

Tucui tuta Chaupi tuta Chisi, Chisi tnta Tutafla, Tuta yaicusccaña

»» Tutayay, Chisincuy Na vida tuta, Allin tuta Chisincui Kuñucc, Ñnñupacucc Sutinchay^Suthi manta ccayay

Suticuna

Suti

Huc suti, Mosocc strti

Yanccapcus vancca

Mana huacnascca '^

Chulla, Mana pamiyocc

Tunas

Noccanchic,Ñoocaicu rput^lla

Ñoccanchic puralla, Noecaicn-

Quiquinchic, Quiquicu

Iscaininchic, Iscainicu

Cuscanchic, Cuscayca

Sapallanchic, Sapallayou

Llapanchic, Llapattaicu

JVK

1 Huila hucha, Inca. yahnar'

2 Tuta (niyu.

3 Hualachi, Tucni tnta .

4 T-raupi tuta

5 Tuta, Anyan tuta

6 Tulaña. Allin tutaña

7 Tutap, Tutaña

8 Tutayay, Aspicuv

O Na vida tuta, AUin tuta

10 Aspiasm, Tutaicui

11 Ñuñu, Nuñupacu, Ama

12 Ssutinchay, Ssuttmpa-

hayaj.

13 Ssuticufia

14 Ssuti

15 Juc ssuti, Palai ssuti

16 Yan hallapita

17 Mana hnat-rassa

18 Chulla, Mana masayu

19 Tunas

20 Ya-anchic, Ya-acuna

21 Ya-anchic pulalla

22 Qulquillanchic

23 Ishcaininchic .

24 Cuscanchic

25 Japallanchic, Ya-allancbic

26 Llapallanchic

AM.

Alli yahuarpita

Pagash

Ulapan pagash

Pulían pagash

Shipshí

Pagash pagashpanam

Pagasbpa

Pagashnam

Shumag pagash

Pagash pagashUa

Chuchucheg, Huatag

Acray, Noinbray

Jutichinaai

Julí

Burlajuti >

Yanga

Mana huachassga, Mana alli-

Chulla (yuríshga.

Tunas

Noganchic

N oganchicpura

Quiquillanchic

Ishcanchic

Hnaquillanchic

Japallanchic

Llapanchie

ATM.

SU

Stttnauilani

Anima, Jaippu

Arum pacha« Jaippu pacha

Chica anima, Chum jaippu

Uasaippu

Ancha amma. Ancha jaippu

Arum mantaña, Jaippmnanta-

Jappuptafía, Jaypta¿a- ^ [ña.

Suma amma, Sama-Jaippü

Jiskca anima

Amala

Sutitjausaña

Suti qquccata

Su ti

Sutichata yancca

Majukquitaqut

Sulluta

Chulla

Jigus ali

.•Tanaca

Nanac taipi

Yatu, Yathitua

Yatiaña

Nanacaqui

Pampachani

Nanac chica

U8

OáSI.

1 Noticia tengo

2 Noticiar v,

3 Notificado— a, p. 4. Notificar v.

5 Notorio— a,

6 NoyeoÍ6ntos--a8,

7 Noreno^a, H NoTonta

9 Noviembre n.

10 Novio— a,

11 Novilunio

12 Novísimo— a,

13 Nubarrado

14 Nube

15 ,, eaíosojoa

16 negTR

17 Nublado est¿

18 Nublar y.

19 Nuca B.

20 Nudipedo-a,

21 Nudo

22 Nudos hacer— v.

23 Nudoso— a,

24 Nuera n.

25 Nuestro— a, incíuxendo

26 ,, excluyendo

27 Nuevamente a</v.

28 Nueve «4/. 29^Nuevo— a,

30 ííulo— a,

waz.

Uyarinim

II yaricliiy, Huillay

Huillascca

Huillay

Yachascca

Isccon-pachac

Isccun-ñeqquen

Isccon-chunca

Ayamarca, Noviembre^uiÜa

H uamak-huar m i y o ir, H u a-

maK-ccoeayoJb. Mosok-quilla (lia.

Huamak-huamaklla, MosoA- Phuyuyachiscca, Pliuyu^nirak Phuyu Ccoyru Yana-phu^'U Phuyanmi Phuytiy, Phuyumuy

Muchhu

Kcala-chaqui

Qquipu

Qquipuy

Qquipuscca

Ccaciiuni

Ñoccanchispa

ÑoccaycuJkpa

MosoKinanta

Isccon

MOBOK

Yancca

ATA€.

TJyarínin .

Uyarichi^ , Huillas-cuy Huillacfaisocii, HuíUasDca Yachachiy, Huillay Yachascca, Sutilla' IsGCou pachac Isccon neceen chunca Naviembre quilla Casaracucc, Casaracc

/. Mosocc-quilla Mos<xx!lla, Mos: cocinilla Puyu hiña, Puj-u ncrauc Puyu

Ccoiru . " ..

Yana puyu » »

Puyuscca, Llanttncca ' Llantuy, Puyuy, Puyuíriuy

Ccepa cunea

Ccala chaqui

Quipu, Moceo

Quipuy, Qu¡purcco\'

Quipusapa, Q^ipu-quipn

Llumchui

Ñoccanchicpa

Ñuccaycupa

Mosoccmanta, Chairaoc

Isccon

Mosocc

Yancca, Manaserhueec

1 ryalimi, Uvalcumi

2 Uyalicbiy, huillaycu '

3 Huillachlssa. HaUlsissa

4 Yat-rachiy, Hutllay

5 Yat-rassa, Ssutilla

6 Isun pat-rac

7 Isnn

8 Isun t'-runca

9 Noviembre quilla

10 Casaracu^ Casara

1 1 MuRsu quilla

12 MussuUa, Huaniallála

13 Pncutainu, Pucutainila

14 Pucutai

15 Huillur. Huilu

16 Yana pucutai

17 Llantussa, Pucutassa

18 Pucutay, Pucutamuy,

Llantumuy.

19 Hipa cunea

20 Cala t raqui

21 U^D^ Isqui, Isquissa

22 Ulucliay, Uluchaluy

23 Ulusapa, Ulu ulu, Isqui-

24 Llumchu! (isqui.

25 Yahanchicpa

26 Yahacunap

27 Mussupita, Chaíla 2S Isun

*2 ) Mussu

30 Yan Val, Mana vali

Noticiayog

Noticiacuy

Huillashga, Notifícashga

Huillay. Notificay

Yachashga

Isgon pachac

Isgon cag

Isgon chunca

Nobiembre quilla

Casaracog

Mushog quilla

Mushog-mushoglla

Pucutagyashga

Pucutay

Goyru

Yana pucutay

Pucutaraycan

Pucutan

M a tanca

Gala chaqui

Icsí

Icsircuy

Icsisapa

Lluncliuy

Noganchicpa

Noganchic-cunapa

Mushogmanta

Isgon

Mushog

YaHga

ATM. SIS

Yathua ft

Yatiyaña

Yatiyata . : /

Yativasiña

guellqquert latunc p»ataca ;• Llatunquiri . «• Llatunc tunca ;

Lapac, Noviembre phajsi Casarasiri

Iñstir phajsi

Machaccapini

Urpuntata

Urpu

Ccoiru

Cchiar urpu

Urpuntata

Urpuntasiña

Cacasa, Cunea

Asmusccuru

Moceo

Moccochaña

Moccorara

Yqijcha

Nanacana

Jupanacana

Machacjama

Llatunca

Machaca

Jan cuiisyatiri

Wt GáST.

1 Numerable

2 Nuieial ordinal

4 distributivo

5 Vnmerar S' . v.

6 Vomeroso^-a. «ó/.

7 ITunoa

8 Nutrítiyo

9 Nntrix

Yupanalla :.

5taupai

Iscay-neqquen

Huc-hucma&ta, &.-

Yupay

Acnca-achca

Mana-haykak

Callpacha?! icuk Ñuñuk, Amas i

ATAC.

Yupanalla

Huc neceen '

Iscai neceen Huc-hucUamanta . Yupay, Yuparccoy. Achca-achca, Huc manchai Manam imaipaM, Manam ay-

capas. . Callpa ccooc, Callpa ccococc Ñuñucc, Ñuñupacocc, Ama

--<XG : ^ : DX>=-

. JUH.

1 Yupapasslla, Yupanalla

2 Ñaupa ca, Primero *i Ishcay

4 JüC-juolla

5 Yupay, Yupaluj' [mi.

6 Ylp, Ancha achca, Chiap-

7 MáDam imatpis, Pa«aipa

8 Callpa haca,Callpanchacu

9 Ñuñn, Ñuñupac.*., Ama

AN.

Yupanalla

Ñaupa yupana Ishcay yupasga Juc-juclía yupatia Yupay Achca-achca Mana imaypis

CallpAcachicoj? Ama ñunucheg

AYM.

317

Jacttañjama, Mairi, Pairi, Quimsiri, Pusiri, Phesquiri. Paccallquiri Payat payata Mayat mayata, Jaccuña Jaccuña AHojapini Jancunapacha

Ccham catuirí Amaia

=<xa:*:nx>=

60

^IS

CAST.

OVZ.

ATAC.

-<0>-

1 O interroffativo conj.

2 Quieres no ?■

3 ,, dubitativo

4 ,, No si quiere ó

5 ,, Queriendo-^tio

6 disiuntiva

7 Vencer—morir

8 Obcecación u.

9 Obcecado— a,

10 Obcecarse r.

11 Obedecer

12 Obediente adj.

13 Obertura

14 Obeso— a,

15 Óbice por^t V.

16 Obligación mi.—tu—

17 Obü|ado-a,

18 Obligar

19 Obligatorio— a,

20 Oblongo— a,

21 Obaoval

22 Obra n.

23 ., acabada

24 Obrar

-?5 Obrepción

26 Obrero— a, aí//.

37: Obsceno— a,

i^8 Obscuras á—

29 Obscurecer v.

...chu af.

Munayquichu-manachu ? ...chus af. Munanchus manachus Munaspa mana munaspa Mana chayri, Mana chavcca Atipana mana-chayrí-hunftu- Ñausa-soncco-cay (na.

Nausarayay

Uyacay, Huñfcuy

Uyacuk, HuñicuÁ:

Ccallarina

Ñokño

Hark'acuy

Camay. Camayqui [cea.

Caymaycuscca, Camay cuchis-

Camayouy, Camaycuchiy

Ruraypak-caman^ Huiittay-

Suyttu [pak-caman.

Cumpa, Runippu

Rurana, Llanic'ana

Sumak-rurascca

Ruray

Llullacuspa-mañ acuy

Rurac, Llamk*ait,Mink'a,Min-

Qquelle, Mappa [Jk'ascca.

Tutalla, Tutallapi

Tutayachiy

...cliu af.

Munanquichu matiachu? Munanchuch manachuch

»» »^

Munaspa mana munaspa Manaipas amapas Vencey 6 huaduy Ñausayai, Ñausayarccoi Ñausayascca

Ñausayarccoy, Ñausayacur- U^'aricuy. Casucuy [ccoy.

Uyaricuco, Yupaychacc Ccallarinin

Huirá, Llumpai huirá, Racu Harcay, Harcarccoy, H.ir- Ruranat, Ruranaiqui [cachiy. Camachiscca

Camachiy, Rurachiy^, Obligay Rurana, tiuntachina Suitu

Runtu hiña Rurai, Uamcai, Obra Sumacc rurascca, SumaccUa Ruray, Ruracuy, Llamcay Llullácustin mañacui Llamcapacuco, Rurapacucc Ccanra, Ccacha Tutayaocpi Tutayachiy, Tutayarccachi3'

ns.

AX.

43V.

air

. . -*-

1 ...chu, chun * aíl

2 Munanq uichu manachnn?

3 Munanchut-r manachut-r

4

5 Mu nal, Mana munal

6 Munaipis amapis

7 Vencey ó huañuy

8 Applai, Alman.applalai

9 Applassa

10 Applaluy, Applaculuy

11 Uyay, Uyalicuy» Caaucuy

12 Uyacu, Úyalictt, Casucu 19 -HaJlaicainin

14 Huirá, Yap huirá, Tita

15 Jalcay, Jalcaluy, jakachiy

16 Lulaná, Lulanai^ui

17 Camachissa, Ob%á9sa \

18 CamEu:hiy, Liulachiy

19 Lulana, Juntachina

20 Ssuitu, Largu

21 Luutanu,.Luntu jiña

22 hulai, Lulana, Obra

23 Suma lulassa, Tuqui, Cosa

24 Lulay, Lulacuy

23 Casquicusstin madacui 26.. Lulapacu, Mtncassa

27 Hanla, Sucio

28 Tutap, T«tapat-ru

29 Tutachiy, Tutapalachiy

...cliu

¿Munanquicbu manachu?

Manapischi

Munaptschi. Mnshyacha

Munaycar mana munaycar

Mana chayga

Vencicuy ó huañuouy

Anag urna cay

Anag huma

Caprichacuy

Casuy, Obedecí, Haiyacurí

Casucog, Obediente

Gallarina

Racu-runa, Pachasapa

J arcarcuy

Ruranayqui, Obligacionniqui

Obligashga/

Obligay

Ruranapa-cag

Shuytu

Runtn-jina

Rurana

Shumag rurashga

Raray

Llullacushpa mañacuy

Ruracog, Arucog, Minea

Ganrata rimag

Chacaypa

Chacay an

Janiti

janichimuncta.

Janjau

Janiu uiunap yathti -

Muñas jan niunasa

Jisa janicha

Atiparía jan ucaj juiaña

Ch^macayaña

Cuainacaca

CliamacH3Íña

Yausttaña, Arucatuña^ .

Yaustturi, Arucatuiri

Calltaña

Likquiptata

Chacayada

Phoccaña

Phocctiri

Phoccayafta

Phoccayañjama .

Kcunjama .

Kcaunajania

Luraña

Tucuta

Luraña

Cchauca

Aini, Luriri

Ajjtañ aruni

Cchaniaca

Cch^imacaña

319

GAST.

1 Obscurecerse

2 Obscuridad n,

3 Obscuro— a, adj,

4 Obsecuente

5 Obsequiador— a,

6 Obsequiar v.

7 Observador— a, adj.

8 Observar v.

9 10

el precepto vida, conducta

11 Observarse mátaa mente

12 Obstáculo

13 Obstante wo-

14 Obstar v.

15 Obstinado— a, p.

16 Obstruido— a,

17 Obstruir v.

18 Obstruirse

19 Obtener

20 Oca o,

21 Ae/ada

22 OcasiiSn causa

23 03asionado--a, p.

24 Ocasionador— a, adj,

25 Ocasionar

26 Ocaso occidente^ oeste

27 Ociar V.

28 Ocio fl.

29 Ociosidad

30 Ocioso—a, dísosupudo

OTJZ.

Tatayay, Tutayapuy

Tuta, Tuta-tuta

Tutayafc, Tutayascca

Uyacuk, Huñicu¿

Ccocok

Ccocoy

Ccahua¿, Ccahcapayak

Ccahuay, Ccahnapayay

Huaccaychay, Hanttay

Causay^ Puriy

Ccahuanacuy

Hark'a

Hina-cairtimpas, Hiiia-caspa>

Hark'ay, Hark'acuj' (pas.

Kumiyascca, Rumi-sonoco

Llut tascca, Huisilrcascca

Lluttay, Huiskcay

Lluttacapuy, Huiskcaccapuy

Taripay, Hattalliy

Occa

Cjaya

Raycu, Raycuqquey

Raycuscca, Raycuchtacca

Raycnk, Rayciichi¿ Raycuy, Raycuchiy Intik y ay cunan Haucay, Haucacuy Ccasi-cay Qquella-cay Ccasicuk

AYAC.

Tutayav, Tutayacwrccoy Tuta ' [tallaña.

Tutayascca, Tuta-tuta, Tu- Casucucc, üyarioucc Ccocc, Ccococc Ccoy, Ccopayay Ccahuapayacucc, Ccabuacc Ccahiu^y, Ccahuapayay, Cca-

huaycachay. Huaccaychay, Huntachiy AUin causay, Allin cacuy Ccahuanacuy Harcacc, Harcacucc Hiña oaptimpas, Hinaspapas Harcay, Harcarccoy Rjmi»oncco, Taqaiapacucc

euirpascca, Harcascca uirpay, Harcacbiy Quirpacuy, Harcacurccoy Tariy, Tarerccoy Occa Caya

Ocasión, Raycu Ocasionascca, Sucede-

curccoiKca. Ocasionacc, Ruracc Ocasionay

Intip yaycunan, Inti seccat- Samay, Samany [cunan.

Ccasi caí. Saoiacui Ccellanacui Ccella, Samocc

1 Tutayav» Tutayculuy

2 Tuta, Tutapay

3 Tutapassa, Tutapalussa

4 Casucu, Uyalicu

5 Hú, Hucii

H Huy, Huycuy

7 Licapacu, Lica, Reparacu

8 Licay, Licapaycat-ray

9 Guarday, Juntachiy

10 AUin causay. Allí cacuy

11 l.icanacuy, Cuídanacuy

12 Jalead

13 Jinaptimpis, Jinalpis

14 Jalcay, Jal'jaluy

15 Lutni ssun hu/faquiapacu

16 Quillpassa, Jalcassa

17 (¿uillpay, Jalcachiv

18 Huit-raculuy, Quilpaculuy

19 Taliy, Taliluy

20 U ha

21 Caya

22 Laycu

23 Lulassa, Sucedecussa

24 Lula, Sucedichiy

25 Lulay

26 Inti t-rulacunan, Inti yay-

27 Jamay, Jamaliv [cunan.

28 Mana lulainiyu, Jamai

29 Hillanactii

30 Hilla, Jamacu

AV.

Chacacusqttin

Chacacuy

Cliacashga

Chaynulla alli cag

Garacog

Garacuy

Gahuapacog, Ricapacog

Gahuay

Obligación ta, Cumplicuy

Alli cahaacu3% Allí ruracup

Gahuapanaruy

Jarcacag, Jarcacacheg

Jiña captimpis

Jarcay

Rumiyasga

Juchushga

Jarcachí, Juchuchi

Juchucuy, Jarcacuy

Taricuy

Oga

Caya

Ocasión

Ocasionashga

Ocasionag Ocasionay Rupay yaycun/in Jamay Gasi cay Guela cay Guela, Ocioso

ATM.

Cchamacaslña

Cchamacata

Cchaniaca

Gujjttasiri

Gaaj[jttada

Conbittaña

Uncchnquirí

Uncchuquiña

Isttasiña

Uñaccaña

Uatteccasiña

Cbacttayaña

Jan camachisa

Chacayada

Calla chuymani

Taquintata

Taquintaña

Taquintasiña

Jiccataña

Apilla

Thayacha

Paríaña

Punta

Puriyasiri

Puritana

Intijalanta

Pantjanaña

Inascaña

Inaquiña

Inaqui

818

S20 CTAST.

1 OeÍ030 qtie huye del

trabajo,

2 ,, estar-—

3 Octavo adj,

4 Octubre n.

5 Oculista

^ Ocultamente üdv.

7 Ocultar V.

8 Ocultarse

9 ,, frecuentemente

10 Oculto— a, adf\

11 Ocupado de aígan trabajo

12 Ocupar dar qué hacer

13 * con í'recuemia 14. Ocuparse - r.

15 Ocurrir salir ai encuentro

16 Ochenta adi,

17 Ocho

18 Ochocientos

19 Odiado— a, p.

20 Odiar n.

21 Odiarse recíprocamente

22 Odiosamente adv.

23 Odioso— a. n. y ad'u

24 Odontalgia Dolor de

muelas,

25 Odorífero— a. adj.

26 Ofender v.

27 Ofenderse

28 Ofendido-a, p.

29 Ofensor— a, adj\

CÜE.

QquericuJ^, Pullcacuk* Ccallu-

cuk, Sarappa-qquella. Ccasi-cacuy, Ccasiv Pusak-ñeqquen Cantaray, Octubre-quilla Ñahui-hampiA, Hamaatta Paca pacalta, Pacailapi

Pacay

Pacacuy

Pacaycachacny

Pacascca

Rurayniok; Llamk'ácuk

Rurachiy, Llamk'achiy

R uraycách achiy

Ruracuy, Llanik'aouy

Tincumuy, Taripay

Pusak-chunca •■

Pusak

,, pachac Chekniscca, Ccamllascca Chekniy, Ccamllay Chekninacuy, Ccamllanacuy Cheknicuyhuan, Cheknicuspa Cheknin, CheAnichicuA Quiru-nanay

Kcapak, CcontuA Qquesachay, Huatuncayay Araichicuy [yascca.

equesachascca, H u a t u n c a- quesachak, Huatuncayak

ATAS.

Mana nirai munacc '

Ccasi cacuy Pusacc neceen Octubre quilla Ñañui hampejc Maca pipas ricusccalla, Pa- cán-pacalla. Pacay, Pampay, Pacarccoy Pacaruy, Pacacurcco/ Pacaycacliac uy Pacascca, Pacacuscca- Ruranayocc, Ruraci Rurachiy (chachíy.

Rurapayachiy , Rurayca- Nay, Kuracu/,' Rarapacay Taripay Pusacc chunca Pusacc . . Pusacc pachacc Chocen ¡seca

Checcniy, Checcnipayay Checcninacuv Chexnicuüinan Che.'cnina, Checcnic'.ilcocc Quiru nanay

[cha. Misqui asnacc, Misqui as nace- Camiy, Piftachly Piaacurccoy Piñachiscca Piñachijc, Cftmioc

im

!ékH.

1 IltUa, Man^ lular muña Mana ruranayog

ATX.

aso

Jaira

2 Mana íma lulacuy

3 Pusá-cá

4 Octubre quilla

5 Ñahui j^mpi

6 Pacallap, Mana licassalía

7 Pacay, Parapay, Pacaíüy

8 Pacacuy, Pacaculuy

9 Pacaicat-racu3', Pacacuy

10 Pacassa, Pacaculusaa

11 Lulainiyu, Lula

l'¿ Lulachiy . [chiy.

13 Lulanyachiy, Lulaycat-ra-

14 Nay, Lulii(;úy, Lulapacuy

15 Talipay , Alcapay

16 Pusa t-runca . ..

17 P'jsa : .

18 Pusa pat-rac , .

19 T-rinissa, T-rinipassa ,

20 T-riniy, T-r¡n¡paculuy .

21 T-nninac'iy ' .

22 T-rinicuihúan ...

23 T-rinlna, t-rinichicu

24 Quilu nanay

[assna.

25 Tuquí assnalla, Tu^uilla- 2o Palay. Piñachiy

27 Piñaculuy

28 Pinachissa

29 Piriac!ii Pala

Ocioso cacuy Puag cay Octubre quilla Ñahui janvpicog Paca-pacfiUa

Pacay

Pacacuy

Pacaycachacuy

Pacashga

Rurayniyog ,

Rurachí

Ruraycachachí

Ruracuy

Yargapuy

Puag chunca

Puag

Puag pachac

Chegnishga

Chegní

Chegninacuyay

Chegnicuynalla

Chegnina'pa .

Quiru nánay

Mushcog

Ofendí

Ofendenacuy

Ofendido

Ofcndicog

lairaña . -

Quinisaccallqueri Lláphi phajsi Naira ccollíri Imantatjama

I man taña .• . . ,

Imantasiña

Imanacasi&a

Imantata.

Luriri

Lurayaña ' '}

Qquitanocaña .

Luraña

Jiccataña

Quimsaccallcutunca

Quimsaccallcco

pataca-:

Uñisita

Uñífta ' ^... ,

Unisisiña ., " Uüisitjama Üñisidjama Kcachi usu. Laca usu

Suma jekqueri Juchanchaña Juchanch asina Juchanchata Juchanchiri

^1

CA8T.

1 Oficial de Ejército

2 ele Aries

3 Ofrecer prometer r.

4 áar^ presentar

5 Ofrecerse

6 Ofrenda n.

7 Oftalmía

8 Oíble adi.

9 Oído sentido n.

10 Oídor-a, &dj.

11 Oiga! Ínter j,

12 Oiga hombre!

13 Oiga Señor! interj.

14 OÍx

15 hr.cer—

16

muchas veces

17 ,, espiando

18 ^alá!

19 Ojear v.

20 Ojeriza n.

21 Ojerudo— a, adj.

22 Ojinegro— á,

23 Ojo n.

24 Ojos con airados r.

25 ,, azules adj.

26 alegres

27 saltones

28 hundidos

29 pequeños

30 dormidos

31 viiüantes

32 ,, cegatones

cuz.

Oficial

Camay ok, Camayniok

Ccosa¿-ñiy

Ccocuy

Ccocuy . Chasg uichicuy

Ccocuy, Ricucnicuy

Nahui-oTiccoy, Surumpi

Uyarinalla

Uyarina

Uyarik

Ahá-ahá!

Yau runa!

Yau huiraccocha!

Uyariy, Uy aricuy

liyarichiy

Uyariycachay

Uyapacuy

Atax!

Ccahuapayay,Ccahuaycachay

Chekiiipacuy

Suca suca-ñahui

Yana ñahui

Ñahui

Qquemsuvcuy [ti-ñahui.

Ancas-ñaliui, Oqque-fíahui^Ti-

ÁHÍA-ñahui

Papa-ñahui

Ttocco

Chhusu

T¡2a

Rumi ,,

Hapra

AYAC.

Oficial, Tropa camaihecc

Ruracc, Ruracucc, Yachacucc

A niy, Anri-niy

Ccoy, Coaihuay

Ccocoy, Ofriecicuy

Ricucliicui, Ofrenda

Ñahui onccoi

Uyarinplla, Uyaripaslla

Riiiri, Lyarina

Uvarecc'

Yku! Ay!

Yau runa!

Yau siñu! Taitai!

Uyariy, Uyaricuy

liyarichiy

üyaricachay

Uyarayaycachay

A malayál

Ccahuapayav, Oriliuay

Checcnipacui

Yanayaacca ñahui, Occeras-

Yanañahui [riiyucc.

Ñahui (Cceusuy.

Nanai ñahuihuan ccahuay,

Anccaa ñahui, Occe ñahui

Asecc ñahui

Papa ñahui, Ñahuisapa

Tocco ñahui

Chusu ñahui, Tacsa ñahui

Tica ñahui

Ccahuay cachacc ñahui

Apra ñahui

1 Oficial, Tropa camachi

2 J^ula, Lulacu, Yat-rapacu í> A-niy, Au-niy

4 Huycuy, Htiy

5 Hucuy, Ofre'íi'2uy .

6 Licachícui, Ofrenda

7 Ñahui ishyai

8 U^alipasslla

9 Linlf, Uyalina

10 Uyali

11 Jaüjau!

12 Jau nuna!

13 Jau siñu! Taitai!

14- Uyaliy, Uyalieuj' ►. .

15 UyalicKiy

16 Uyalicat-ray, Uyalinyay

17 Uyalaicat-rkv

18 Ichapis! Ojala! .

19 Licajjay, Mipay, Mipaluy

20 T-rinipacni

21 Yanassa ñahui, Oieras-

22 Vana ñahui {niyu.

23 Ñahui (Hiuftbuy.

24 Nanai ñahuihuan licay,

25 U-hi ñahui, Mishi ñahui

26 Cu9hi ñahui. Así ñahui

27 Ñahuisapa, Lulua ñahui

28 Manca ñahui

29 Chusuñahm,Tac39a ñahui

30 Tica ñahui, Aya ñahui m Licay eat-raicá ñahui 22 Apla, Aspi a!9¿4Llícaí:u

Oficial

Arucog ofíc'.al

Ofrecí ,

(rocuy

Ofrecicuy

Ricachicuy

Ñahui gueshiay

Huiyarinalla

Rinri

Huiyag

¡Aha-aha!

¡Huiyay runa!

¡Huiyay huiragocha!

Huiyay

Huiyachí

Huiy are achí

Huiyapacuv

¡Ojala!

Gahuaypay^y

Chegnipacuy ^

Ñahuisapa

Yana-ñanui

Ñahui

Piña-ñahui

Asul-ñahui

Añeg -ñahui, Ca3hico;T.ñahui

Papa-ñahui

Togü ,.

Chushu <,

Puñucafdiga ñahui

(íahuayeag ,^ .

Oaprag .

^L.

•'-*i-i.

O lucíala FX)ldado

Yanapir > '

Aruchuraña ^

Churaña -*;,í;

Churasiña "^.V

Dlosar Aruchuraña . .

Naira usu

Isttañjama \.^

Jinchu

Isttiri

Isttam!

Istt«m jaqquc!

Isttam uirac*cocha!

Isttaña

Isttayaña

Isttayayaña^ ^^

Iscchuquiña " * ¿/:-;íO. .

Ucataquil

Uncchucnocaña- §; ,-»*

Uñisiña, Kquena u4d4'

Naira ttojjontata '

Chiar naira ....

Naira , *] .

Uñcataña

Laram naira

Cusisit naira

Tticu .„. - .:

Ttojo ,

Jskca ,.

Iquit ,. ,

Uncchuquir naira

Juiccu 81

1 Ojos legañosos

2 Ojota /?.

3 Olas

4 Oledor— a, Adj.

5 Oler percibir r.

6 Oler exbalar buen ofor

7 ,, exbalar bedor

8 OÍniteador--a, adj.

9 Olfatear v.

10 Olfiíto n.

11 Oliscar r.

12 Olor 71.

13 Oloroso— a, «<//.

14 Olvidadizo— a,

15 Olvidado— a, p.

16 Olvidar v.

17 ., de intento

18 Olvidarse

19 Olvido ft.

20 Olla

21 Ollantai

22 Ollería

23 Ollero

24 OUuco

25 Ombliffo

26 Omento redaño

27 Omiso— a, ílojo adj\

28 Omitir

29 Omnipotente

30 Omniseio

31 Omnívoro

ClSt

Chhokñi ñaliui

Usutta

CcochaK-phok eheqquea

Mutqquik

Mutqquiy

Kcapay, Ccontuy

A8na3' '

Mutqquiycachak

Mutqqui'ycachay

Mntq^uina, Séneca

Asnariy, Ismuriy

Kcapay

Kcapak, CcontuA Cconccak Cconccascca Cconccay

,, tucuy Cconccapuy, Cconccacapuy Cconccay Manca Ollantay Sañu huasi Sañu camayoA Ullacu Pupu

Llica huirá Qquericuk, Pullcacuk Mana ruray, Alccay.Haqquer- Llapa atípak (ccoy.

Llapa yachak Imayinana micjiík

ATAC.

HuecCti Aahtii

Seccoi. Usuta, LlanqiH

Ccochap poce-chin

Musquecc, Mctquecc

Mtisquiy, Mutqaiy

Mutquiy .Asnoy ySumacc asnay

Mana a'Uin asnar

Miismusyace, Masquicachacc

iMusmusyay, Musquicachay

Séneca

Asnariy, Ismuriy

Misqui asnai, Mtsqui asmtíct

'•lisqui asnaccUa

Ceonccai soneco, Manayuyaec

Cconccascca

Cconccay, Cconccarccoy

Cconccaypi riy

Cconccarccoy

Ceonccai, CconccaBcca

Manca

OUanta

lanca rui'aipa huasiii

Manca ruracc

Olluco, Papa lisa

Pupu, Pupute

Llica huirá

Ccella

Sacceríy, Mana raray

Ccapacc, Tucui atipacc

Tucuita yachacc, Tucoi ya-

Tvkcvú inicucc [chace.

JÜH.

1 Huítiñahui

2 Ssucui, Llanqui, Lianhi

3 Olacuna, Yacupcujuintn

4 Musqui

5 Musc][uiy, Musqmluy

6 Taquilla assnacat-ray

7 Assnay, Fiu assnay

8 Musquicat-ra

9 Muflquicat ray,Mu8quipay

10 Sin-ha

11 AssnaHjTt Isoiuliy, Muisai

12 Mishqui aBsnai, Míshqui-

assna.

13 Mishquilla assnacat-ra

14 Hun hai saun hu. Mana-

15 Hunbaasa (yalpa.

16 Hun hay, Hiui haluy

17 Han ha tucuy» Hunhaluy

18 Hun haluy, Hun hacuy

19 Hun hai, Han hassa

20 Manca

21 Ollantay

22 Manca lulápa huasin

23 Manca lula, Manca Huta

24 Olluco 2-3 Pupu

25 Llíca huila, Ridaño

27 HHla

28 Cat-raliluy, Mana iulay

29 Tucui atipa

30 Tucui yat-ra

31 Tucui niicu

Huegti ñahui

Llanguc

Ola

Mushquicog

Mushquí

Mushcuy, Mushcog

Asiav, Ashiag

MushquichacuycQg

Musquichacuy

Senga

Ismurí

Mushcuy

Mushcog

Gon;;aysapa

Gongashga

Gongay

Gongay tucuy

Gongauquishga

Gongacuy

Manca

OUanta

Manca rurana

Manca i*urag

Ulliácu

Pupu

Llica huirá

Guela

Jaguerí

Tucuy atipag

Tucuy yachag

Tucuyta micog

ATX.

Kcochall naira

Jisccu

Okque

Muqquiri

Muqquiña

Jekqueña

Thujsaña

Muqquisiri

Mt%:)quiña

Maqqui

Muchintaña

Jekque

Jekquiri

Armasirí

Armata

Armaña

Armamucuta

Armasiña

Arinata

Phucn

Ollanta

Phucu Insana

Phuc iuriri, Kcopi

UUucu

Cururu

Uiua tila

Juira

Amucttaña

Taqque atipiri

Gha-nin yatiri

Taqque thatiri

98»

1 Omófago— a,

2 Omóplato n.

3 Once adi.

4 Oneroso— a,

5 Operable

6 Operador— a,

7 Operar v. « Operario sdj. 9 Opérenlo

10 Opilado

11 Opinar v.

12 Oprimido— a, p.

13 Oprimir v.

14 Óptimo— a, adj. '

15 Opulento

16 Oración deprecación

17 Orar v.

18 Orbe n.

19 Ordenadamente

20 Ordenado— a, mHndndo

21 ,, puesto en orden *

22 o f denado- en li-

neas paralelas

23 Ordenar mandar Y.

24 poner en orden

25

en lineas

26 Ordenador— a, adj.

27 Ordeñar v.

Hancu aycha micjo^

Huamani, Ccaitnin

Chunca-hucniok

Sayk'uchicuK

Ruranalla

RuraK

Ruray

RuracuK, LlaitikactiK

Quirpana

Kqiielloyaecca,Ccarhuayascca

Hamutay, Hamurpayay

Ñittiscca ,Llacsascca,Muspha-

chiscca. Ñittiy ,Llacsach¡y , MuBphachiy Alli-állin, Ancha-allin Ccapak-runa, Ccolqque-sapa Mañacuna, Oración Maflacuy Teksimuyu Ppata ppa talla Camachiscca Ppatachascca

Se jque-seqque.Suca suca.Hua-

chu-huachii, Suyu-suyu Camachiy Ppatachay

Seqquechay, Suyuchay

Chhahuak ChhaUv.ay

Chahua aycha «cace

Paletilla

Clinnca hucniyocc

Llasacc

Ruranalla

Ruracc

Ruray, Rurarccoy

Rurapacucc, Ruracc

Tapa, Quirpacu

Pumpuyascca

Y«yayinanay, Pinsay .

Ñitiscca, Apretascca

Saccllay;ííitiy, Aitirtccoy; Lliná

Ancha állin, SnmaccUa*

Ancha apu, Ccollceesapa

Oración, Mañacui

Matlay, Madacny, Rimay

Teccsimuyu

Sumacc aHichasccalla

Caniachiscca

Allm allichascca

Suyu, Suyullaaüichascca, Su-

yu suyulla seccechascca Camachiy, Patachay Patachay, Allin churay

Ccatínaftllata churay, Secces-

ccallata churay, Chahuacc, Ccapecc Chahuay, Ccapey

Tan:.

1 T-rahua aycha mic'K.

2 PaletiUa

3 T-runca jucn.i>-u

4 Llassa

3 Lulanalia

6 Lula

7 Lulay, Lulaluy

5 Lulapacu, Luik

9 Quillpacu, Pampacu

10 Pumpassa, Bumbassa

11 Lie chacbicay, Pinsay

12 Ñitissa, Cüimissa

13 Ñiti»', Ñitiluy

14 Ancha sun-ia, Tuqui

15 lUaisapa

16 Mañacui, Oración

17 Mañay, Mañacuy^ Litnay

18 Pacha, Mundo

19 Suma allichassalla

20 Camachissa» Mandaasa

21 Allin trulassa

22 Ssuca ssucajit-ciasBa

23 Camachiy, AUichay

24 AUinta t-rulay / Patachay

25 Jit-ryachiy, Jit-ryassa-

llacta t-rulay.

26 Chahoa, Hapi

27 Chahuay, Hapiy

Ancu aycka

Paletilla

Chunca-juc.

Lasacog Sha3''cuch¡cog

Kuranalla

Rurag

Riiray , , :

Operario

Quirpana

Opilashga

Yachangata rimacuy

Ñiti»hga

Ñití

Ancha allí Guellaysapa Mañacuna, Resacuna Mafiacuy, Kesa;;uy Tu tan pacha AUillapa Camachishga Alli-allichashga

Suyo-suyolla, AlHchaahga

Camachí Pagtacachi

Gatinallama churay

Gapicog lichita Gapí licliita

ATX.

Cchoqqne aicha maiucqueri

CaHachi

Tunca inayani

Jan ualichiri

LuTa()jania

Lurjiri

Luraña

Luriri

Llauña

Cchittata

Chuymana aintAsifia

Llaquisita

Llaquiyaña

Sumapini

Ccamiri

Diosat maisifía

Diosar niaiña

Munapacha

Sarapacatn sarirjauía.

Lurayata

Sarapacaní sarata

Seqque seqque Barata

Lurayaña Sarapacam sarayaña

Seqqueseqque ¿tarayana

Sarapacaní sarairí Sarapacam sarayaña

ut

GAST.

1 Ordi&ammente adv,

2 Orear v.

3 Orearse los campos

4 Oreja n.

5 Orejudo—a, adj.

6 OrfaAdad

7 Oriente

8 Origen

9 Orilla

10 de río

11 de lagtina

12 Orinar v.

13 Oro

14 Oroya

15 Ortiga 77.

16 Ortigal

17 Onno bolle/o

18 OBadamente adv,

19 Osado—a, adL

20 Osamente

22 Osario

21 Osonlo

23 Oscnro—a,

24 estar en lugar^ Oso 77.

26 Osndo--a, adj.

27 Otoño 77.

28 Otra-0, a*.

29 ..

30 31

vex

y otra vez

om.

Chayctiscca, ChAj|««iecalla

Ma¿ttay, Phasquichiy

Phasquij, Phacsarfy

Rinri

Rinrísapa

Huac-cha cay

Intik lloksimunan

Ccallaríy, Teksi

Pata

Mayupata

Ccochapáta

Hisppay

Ccori

Uruya, Huaru

Quisa

Quisaquisa

Hamchhi, Hachhu

Kcakcha, KcaAchalla

KcaAchayok, Ccarí*ruQa

Tullu

Tullu-churana

Muchhay

Tutayak

TutayaJrpi cay

Ucumarí

TuUusapa, Runqqui

Haucay mitta, Poccay mitta

Huc

Hucmi

(Yapa. Hucmanta,Hi]ctahtiaii,NataA ÑatakñataK, Yapayapa -

ATAC.

Pasacclla, Chai cnscalla-

Chaquiríchiy, Papiríchiy

Cha^uiriy, Papiny, Pacpirícay

Rinri

Rinriyocc, Rinrísapa

Huac-cha caí. Mana piniyiicc

Intip lloccsimanan

Ccallaicuinin

Pata

Maya patán

Ccocha^ patán

Ispay, Yaco ispay

Ccori

Huaru

Hitana

Hitana-hitana

Ccara

Mana manchacuspa

Atipacucc

Tullucuna

Tulla huaocaichaña

Mucha, Múchai

Tutavai, Tuta

Tutayaccpi cay

Ucumari, (Jturuncco

TuUusapa

Poccoi mita

Sapacc, Huc

Hnctacc, Sapacctaoc, C>apacc-

mi. Ñatacc, Huc cutí ftataoc Casccan caaccan cutt

1 Pasalla, Chai cuacalla

2 T-rapiachiy, Chaf|uidiiv

H T-rapiay,T-rapiaciiy.T-ra- 4- Linli (pialan'.

5 Linliyu Linlisapa G Huac cha cai,Ma.na- piniy u

7 Intip yalaniunan

8 Hallaicuinin

9 Pata

10 Mayu pata

11 Hut-ra pata

12 Ishpav, Yacu ishpacay

13 Uru '

14 Huaru, Oroya

X5 Hitana, At-raussu

16 Hitana hita-jia

17 Halan

18 Mana manchalillal .

19 Atipacu

20 Tullucuna

21 Tullu t-rulana

22 MucVa, xMuchai

23 Tuta, Tutapai

24 Tutapat-ru cay

25 Ucuinali, Ucumari

26 Tullusapa

27 Puhuy mita

28 Juc, Sapa

29 Jucmi, Juctan, Tapámi

30 Ñatan, Juc-cuti-ñatan

31 Yapai-yapai, Cuiil-cntilil

AN.

ATM.

824

Chaycusaglla

Ccuscaqui sariíjama

Mashtyy, Jorcay

Ttajsarayaña

íorcacuv ^inri

Ttaísarastna Jincnu

Rinrísapa

jincha qquecbi

Hu aecha cay

Uajchaasiña

Rupay 3'arugamunan Gallayycunin

Inti ialsu

Ccaílaui

Pata

Thilla

May apata

Jacur lacea

G ocha pata

Ccota lacea

Hishpay

Chh ojona

Gori

Ccori

Oroya

Uarcut chaca

Ishanca

Itapallu ...

IshancanaHa

Itapall oraqque

Gara . '. /

Ujuas.sinpi

Mana manchapacushga

Jani uaticama

,, manchapacoe

Jani uati

TuUu

Jaqque cchaca

,, churana

Amay cchaca taucatata

Muchay

Jamppati

Chacashga

Cchamaca

Chacaychu

Cchamacaneaña

Ucuniaria

Ucumari, Joso

Tullusapa

Ucuniarjama

Huancayta

Yapu aptatpiñ pacha

Juc

Maya

Jucmi

Mayaua

Yapay

Ma cuti

Yapay yapay

Ma cutimpi

926

CAST.

1 Otro tant0

2 ,, también

3 Ova del mar n.

4 del rio

5 de lAgunsL

6 Ovar aovar

7 Ovív-ro—a, adj.

8 Ovípara

9 Oveja n.

10 cria de lar-

11 Ovillar V.

1*2 Ovillo n-

13 Oye! varón d varón

14 varón á mtijer

15 ,, wajer á varón

16 ,, mt^fer á mujer

17 ,, liombrecillo !

18 Oyente

OTO.

Chay chica

Hiicpas

Ccoííhavuyii

Llulluchha, LlaccVu

Llullu, Yuyu, Llauhu

Runtuy

Oveja' . .. '

Chita, Uña

Cururay

Curur

RuntuK

Rantu-micju¿

Yau!

Pau!

Tu! Tuy!

Ña! Ñau!

Yau runacha! Ya'i herqque

Uyarik

AYAC.

Ilinaliata, Hinallatacc

HTicpas

Ccoshayuyu

LluUncha*

Mullu

Ghuray; Rúntuy

Chita, Boriga

Chita, MallGco oveja

Cururay, Cururarccoy

Curor

Runtucc, Churacc

Ruritu miciicc

Yau! Sino!

Mamau Siña!

Taytai! Siftó!

Siña! Mamai

Yau runacha!

Uyarecc

-<X:0:X>-

jja.'

1 Juc-chainu, Jinallacta

2 Jncpw-

3 Hut-ra-yuyo

4 Llullu

5 Ctishuru

6 T-rulay

7 Uhish, Boriga

8 Chita, Uña huish

9 CuKilay

10 Culul

11 Lantut-rula

12 LruntQ tnicu

13 Jan! Siftó!

14 Mamau Siña!

15 Taytaüjau taita!

16 Siña na! Mamau

17 Jau nunalla!

18 Uy alí, Uyalicu

AV.

Juc chaynu

Jucpis

(Jocha gitíía

Mayu gitga

Cushuru

Kuntuy

Uflha

Huashqiú

Cururay

Cuiur

Runtog

Runtula inicog

¡Yau!

¡Pau!

¡Tu tuyi

¡Na ñau!

¡Yau runachíil

Huiyag

AJM»

Ma uccama

Mayainpi c

Cchuncayu

Laceo

Jocco

Kcaunaña

OuUa

Chita .

Cohanca tainachaña ,# tama . .- .'

Aseru

Kcauna inanirciueri

Chnoy tata! M mamitar tatitu! ;.. , ., maina! uaina!.

Isttirí

3W

<X:0:x>

CAST.

cirz.

AYAC.

<P>

1 PábÜO n.

2 Pacer el ganado

3 ,. hacer—

4 , , cuidar el ga nado

5 Paciencia

6 Paciente adi

7 Pacientemente adv,

8 Pacíficamente

9 Pacificar r.

10 Pacífico—a,

11 Paco Alpaca n.

12 Pactado— a, p.

13 Pactar y.

14 Pachacamac el Criador

15 Pachamanca

16 Padecer

17 Padrasto

18 Padre

19 adoptante

20 Padrino

21 ,, de bautismo

22 Pagado p.

23 Pagar

24 Psbgano— a, adj,

25 Pais fl.

26 Paisano— a,

27 Paja n.

28 Pajar n

<*>

Mecha

Cjastuy

Michicniy

Michiy

M uchucu A- sonccoc%T

,, soncco, Nak'arík Muchucuspacamalla Jilampu-sonccolla Allichanachipuy, Amachay Llamppu-sonoco Pacco, Paccocha Rimanacuscca Rimanacuy Pachacamak Pachamanca ÑaK'ariy, Muchuy Qquepayaya, Qquepatayta Yaya, Tayta Cliurinchaqque Padrino Markcaqque Payllascca, Pagascca Pavllay, Pagay Chíiunchu LlaKta LlaKtamasi Ichu, Chhillihua, X^ca^hua\'u,

Sicuhua, Kquisi, iru. Icchuhiiasi

<Ȓ*>

Micha

Micuv. Cachcay

Michíchiy, Micuchiy

Michiy, Michipacuy

Muchui, Paciencia

Hauca muchucucc soncco

Hauca sonccollahuan

Llampu sonccolla, Hancalla.

Allinchay, Hancayachiy

Hauca cacucc, Cea si soncco

Pacco

Rimanacuscca

Camachinacuy, Nínacuy

Pachacaniacc

Huátia

Múchuy, Ñacariy, Ñacacuy

Ccepa taita

Taita, Churiyacc

Churichacucc

Padrino

Bautismumanta padrino

Pagascca

Ccoy, Ccopoy, Cutichipuy

Chuncho, Yunca-runa

Llaccta

Llaccta masi

Ichu

Ichn huasi

JTTH.

AS

ATM.

1 Micha

2 Micu^, Cat-rcay

3 Michichiy, Micuchi}*

4 Michiy, Michipacuy

5 Mut-rui, Paciencia

6 Jauca mut-rcu ssun-hu

7 Jauca ssun-huUahuaD

8 Llampu ssun-huUahuan

9 Amachay, Allichay

10 Jauca cacu, Assiiiacacu

1 1 Pfico llama

12 Limanacussa

13 Camachínacuy, Ninacuy

14 Pachacamac 13 Huátia

16 Mut-ruy,ÑacaUy, Ñacacuy

1 7 Hipa taita

18 Taita

19 Chulichacu

20 Padrino

21 malalcu

22 Pagassa

23 Huy, Pagapuy,Cutichipuy

24 Chuncho yunca nuna

25 Malea

26 Malea masi

27 Paassa. Uussa

Pabilo

Michí

Michichí

Michiray

Paciencia

Llampu shongo

Pacienciallahuan

Llampu shongolla

Amachay

Pacifico

Pacocha, Alpaca

Kimauacushga

Rinianacuy

Pachacamac

Pachamanca

Ñacay

Padrasto

Yaya

Churinchacog

Padrino

Bautismupita padrino

Pagarashga

Pagaray

Chuncho

Marca

Marcamasi

Paja

Micha

Uuiscaña, Ahuatiña

Uuiscayaña, Ahuatiada

Anatiña

Llamppu chuymaña ,, chuyniani ,, chuymanjama

Mojsa ,,

Kcapi apaccaña

Mojsa chuymani

Allpac^a

Yatichasita

Vatichasiña

Dios auciuin taqque atipiri

Apthapi

Tnaqc]uesiña

Auqui lanti, Uila-uila auqui

Anquí

Tata

Casarayasiriia

Ichu tata, Icnu mama

Churata

Churaña

Sutiuisa

Marca

Marcajjanquiri, Marcamasi

Jichhu

28 Paassa huasi, Uussa huasi Paja huahi

Jichhu arcu

827

CtáST.

1 Pajarillo

2 Pájaro

3 ,, gorrión

* Pájaros dar de comer á sus poUttelos

5 Pajonal n.

6 Palabra

7 y, (/arse ¡a manos

8 ,, </e Dios

9 ociosa

10 ,, ¡jicante, áspera

11 injuriosa

12 ,, hiriente

13 í/e //-. flt/v. Í4 Palabras airadas

15 ,, í/e compasión

16 tristes

17 ,, í/e />i/r/a

18 ,, blandas

19 í/u/ees

20 ,, adecuadas

21 fuera de propósito

22 ,, espantosas

23 de ÉrjAJfl

2 A Palabrero aí/.

25 Paladar /i.

25 Paladear v.

27 Palancana r¿íS(/Vi

28 ** hablador

29 Palazo í/ar-

30 Paletilla omóplato u.

etrz.

Phichiu

Piscco

Phichiuchuru, Pichiuchu

üniiy

Icha-ichu, Ichu pampa *

Simi, Rimay

Maquipura simi cconacuy

Diospa simin

Panipa-siini, Ccasi-simi

K'araft^-simi, Hayak-sinii

Nana/r-simi

Kquirik-simi

Simi-hahua

Phiña-simi. CcaWiaír-simi

Llaiuipayak-simi

Phutiy simi

Sauca-simí

Llampu-sími

Miskqui-simi, Ñucñu-simi

Chayaqquen-simi

Matu-simi, Pampa>sími

Kcakchak-simi

Asiy-simi, Ccanamachi-simi

Simisapa, Rimaysiqui, Cana-

qquellcca. Sancja

Malliy, Miskquichicuy Puruña

Hapllaycachak, Matui^ rimak Ppanay Huainani, Ccarmin

Urpi tacha

Urpita, Piscco,. Pichiu

Picliinchurro

Umi^', Huncaj', Huncarccoy

Ichu-pampa, Ichu4chu

Simt, Kimat

Hapinacuy, Hapinacurccoy

Diospa simin

Yan?ca rímai

Hayaoc-simi

Nanai-sfmif Camicucc-simi

Ccaracc-simi

Palabra}' o :c

Sintina-simicuna

IJaquipayacucc-sími

Llaquichicucc-simi

Pucllaisimi

Llampa-simi

Misqui-simi

Cabeccniíi-simi

Cliusacc-simi, Huaya^parlay

M anchaipacc-rimaicuna

Asina-rimai

Badulaque, Chnchila, Rimai-

sapa. Paladar, Simi ucumpa hahiiaii Mallipay, Misqaichwruy Maillacuna, Palangana Rimaisapa Huacctay. Mueley Paletilla

1 Pishucha

2 Pishu* Spiritu ¿i Umass pishu

4 Huncay, Huncapay

5 Ussa-pampa, Ussa-usíia G Shimi limai

7 Chalanacuy, Palabrana-

8 Uiospa shimin [cuy. \) Ñan hal*liniai

10 Jaya shimi

11 Palacu shimi

12 Nana shimi

13 Palabrayn

li Sintina limaicuna

15 Liar{uipa?u lim.ai

16 Llaquichicu ,,

17 Burla

18 Alli

19 Mishqui ,,

20 T-raninta

21 Manacata Hmalu shimi

22 Maiichajhicnipa limaicuna

23 Asina limai. Bulla Hinai

24 Limaisapa, Badulaque

25 Sliimi lulin, Paladar

26 Malliy, Mallipav

27 Massucuna, Pafan|2:ana

28 Limaisapa, Balaquero

29 Huipiay, Garoteluy üO Paletilla

Pichin Pishgo I^ichuchanca lluncapay

Pajapampa

Shimi riniay

Palabranacuy

Diuspa 8liimin

Mana valegta rimay

Ayag rimay

Nanag shimi

Tosco shimi

Shimillapa

Pinay shimi

Cuyapay shimi

Llaquichex shimi

Sauca shimi

Llampu shimi

Mishqui shimi

Pagtag shimi

Llutan shimi

Manciiana shimi

Asicunapa shimi

Badulaque, Manu valegta ri-

macog. Paladar Mallav Palangana Hablador

Huipiaycuv, Huiruv Paletilla

ATK.

S2V

Jamachita

Jamacfai

Phichitanca

Uncuña mantea boahuanaoa-

pataqui; Jichhu oraqqne Aru

., churasisiña Oiosan aropa Ina aru Jaru aru Toqque aru Mulla aru Arupa

Ccuyatapita aru Ccu3'a payan ,, Llaqui aru Sauca ,, Ccoña ,, Mojsa .♦

Purttir Pampa Asjaran ,, Laruña .. Aru kcanchilla, Súiti parliri

Laca mosfoyaña

Mojsarasiña

Lamana

Uarojlla

Lauamp chhurttaña

Ccalluchi

SS8

OáBT.

1 Paliar encubrir

2 Pálido-a, acf/.

3 Paliza n.

4 Palizada

^ Palma árbol

6 de /a mano

7 Palmear palmotear r.

8 Palmo medida

9 Palmos medir á—

10 Palo delgado

11 ,, grueso

12 Paloma

13 torcaz

14 / «j' mi— Ínter j.

15 Palomar n.

16 Palomin3

17 Palpar

18 Palpitar

19 Palta Aguacate

20 Pallar especie d^ alubia

21 Pan

22 Panadizo n.

23 Panal

24 Panoa Quechua

25 Pandero

26 Panera

27 Panes bacer— v.

28 Pánico

29 Pantalón

30 Pantano

31 Pantanoso— a,

de indios mdi.

ooz.

Pacapayay

Kquellu, Kquellu3'ascca

Ppanay

Kquincha

Chunta

Maqui pampa, Ttaklla

Ttaullay, Ttakllacuy

K*apa

K'apay

IC'aspi

^ urcu

Urpi

Cucutua, Cucuri

Ürpillay! Urpichay!

Urpi-huasi

Malcco

Llapchhay

Ppatatatay

Paltay

PaUar

Ttanta

Tanajia

Llachihuaiia

Ppancca

Tinya

Taqque-pirhua

Masay

Hatun-maiichay Huara Pponcco Pponcco-pponcco

ATAC.

Pacay, Pacarccoy

Cceliu, CceUuyasoca, Aya-uya

Huacctai, Muelei

Caspi-ccencha

Palma, ümiro

M aq ai-pampan

Taccllay, Maqui-taccllaciiy

Cuarta, Maqui

Cuartay

Caspi

Kacu-caspi. Cceru, Cuiiu

Urpi, Urpai, Ccoocño

Paloma torcaz, Quita paloma

Urpichallai! Urpillai!

Urpitup ¿uasin

Mallcco urpitu.

Llatay, Llapchay, MuHcay

Patpatiay, Tipuquiay

Paltay

Pallar

Tanta

M aqui-postcmilla

Panal

Pancca, Ccarampa

Tinya

Tacce, Pirhua

Taccllay , Masaray , M a 8 a-

racuy. Llumpai^manchai Huara

Turu-turu, Siniga, Millpu Senega, Atolla

jiíir.

1 Pacay, Pacaluy

2 Tun-huss, Tun-huss-yassa

3 Huipiai, Huipialui

4 Quint-ra. Barira

5 Palma, Jat-ra B- Maqui pampan

7 Tallay. Maqui tallacny

8 Cuarta

9 Cuartay

10 Casspi, Jat-ra

11 Tita casspi, Hilu, Jat-ra

12 Ulpai, Paluma

13 Paloma torcaza, Quita- 14- Palamalla! [paloma.

15 Ulpai huasi

16 Mallua ulpai, Pechun

17 Yatay, Llapchay, Mullca}*

18 Pumpunyay, Cúvntiay

19 Paltay

20 Pallar

21 Tanta

22 Maqui postemilla

23 Panal

24 Chala, Panha, Lussu

25 Tinya

26 Troje, Pilhua

27 Masaray, Masaracuy,

TáUay.

28 Yap ma'nchai, Sucsuti

29 Calzón

30 Sinfea, Millpu

31 Sini^a-sinií^a

Pacapay

Guelluyashga

Huiruna

Guenclia

Chonta, Palma

Maqui pampan

Tagllay

Cuarta

Cuartay

Llanu gueru

Racu gueru

Urpay cuculí

Monti urpay, Ayag urpay

¡Urpay lia!

Urpay huahi

Mallua urpay

Yatay

Punpunvav

Palta

Pallar

Tanta

Tanapa

Chumpac

Panga, Chala

Tinya

Pirua, Troja

Tagllay, Masaracuy

Jatnn manchay

Huara

Si miga

Simigashga, Mituchashga

ATM.

Jucha imán tan muniri

Kyueliu ajanu

Nuhuaña

Laua arcu

Lamusa ceocca, Palma

Ampar cotacota

TtajUiña

Chhiya

Chiyaña

Jucchus laua

Lanccu lana

Urpi

Ccoccota

Jululujaja

Urpiuyu

Urpi ccallu

Llamcttaña

Chuyma phuruqqueña

Palta

Aruija

Ttanta

Cconccomi

Pupa ppuñu ppuñu

Chhalla

Pandf r coja

Pirua

Ttanta luratia

Phauqui Calsona Siniga Sinigata

na CAOT.

1 Panteón "*

2 Fantorrilla

3 Panza

4 Panzudo— a, ac//.

5 Pa&al interior n.

6 ,, exterior

7 Pañuelo

8 Papa Pontífice

9 Papa patata

10 Papá

11 Papas heladas j íreacas

12 heladas y secas VA Papagayo grande

14 mcdiaitO'

15 pequeño

16 Papera Bocio

17 Papirote dar-^ V.

18 Par n.

19 Para prep.

20 Para qué?

21 ,, comer

22 Parada lagar de—

23 Parado*-a, adj.

24 Paralizado— a,

25 Paralizar r.

26 Paralitico-^,

27 Páramo n.

28 Parar v.

29 hospedarse

30 mientes

31 hacer—

CV2.

Ayahuasi, Camposanto CKhupa Huicsa, Ppusnu Huicsasapa Acalmara Ppintuna Pafiuelo

Papa, Apu Yayanchis Papa

Yaya, Tayta Kcachi-chhuñu Chhuñu, Moraya, Tunta Huaeamayo Uritu K'alla Kcoto Ttincay

Yanantin, Masantm ...pak af. Ini«ipak? Micjuiiapak

Apachita, Samana, Pascana Sayascca. Sayak Suchluí

Tatiscca, Tatichiscca, Tlianis- cca, Thanichiscca. (nichiy. Tatiy, Tattchiy, Thaniy, Tha- Chiri-kquiti, Purun-kquiti, Sayay (Pharina.

Chayacuy Hainurpay Sayachiy» Sayarccaciiiy

ATJKC.

Ccmenterioi Panteón .

Pantorrilla

Huicsa

Hnicsasapa

Huahua-maituna, Huahuái-

Pañal [occUpnna.

Sencca-pichana

Papa, Diospa rantin

Papa, Chaucha

Taita

Ccasascca papa« Chuño

Chuñ<í

Huaeamayo

Ivoro, Tacsa huacamayó

(Iritu. Chalchaca

Papera

Tincay

Masan, Tincuccniti«: Matan

...pace iif.

Imapace?

Micunapace

Saico, Sakuna

Sayascca

Suchu

Saniascca, Saicuseca

Saicuehiy, Sayachiy

Purun-pampa, Purun

Sayay, Sayarccoy, Saniny

Samacuy

Uy a riy

vSayachiy, Uyaricbiy

JJJS:

1 Camposanto, Ajap-haasin

2 Pantorrilla

3 Pata

4 Patasapa

5 II tacha, Huahui hillpucu

6 Pañal

7 Sin ha pichacu, Pañuelo

8 Santo Papa

9 Acssu, Chaucha

10 Taita

11 Hasassa acssu, Chuña 1-2 Chuño

13 Huacamayo

14- Loro, Tacssa huacamayu

15 Lorito, Periquito

16 Papera

17 Tincay

18 Masan, Tincunin, Matan

19 ...pa af.

20 Imapa?

21 Micunapa

22 Ssaicuna

23 Ssaicussa

24 Ssut-ru, Ssut-russa

25 Jamassa, Ssaicussa

26 Ssaicachiy* Jamachiy.

27 Pulun, Ja?u, Pampa

28 Ssacuy, Ssacucuy, Jamay

29 Jamacuy

30 Uyaliy, Atindicuy

31 Ssalcachi, Ssatcachi

Panteón, Camposanto, Aya-

Pantorr¡lla,Chupa [pámpana.

Huicsa, Pacha

Huicsasapa

Acahuara

Pañal

Pañuelo

Papa

Papa, Acshu

Yaya, Tayta

Chuñu

Chaquísima chañii

Jatua huacamayo

Loro

Perico

Gotu

Papirote

Ishcaivash^a

Pag

¿Imapa?

Micunapa

Jamana

Ichishga, Jamashga

Suchu

Tnncashga

Tuncay

Jallga

Shuyay

Chayacuy, Gorna cay

Atiendicuy

Shuyachí

aul

Jiuir imán oraqque

Ttusu

Phatanca

Pha tanca jacha

Juntjjalu

Ahuayu

Susufta, Ñas phiscurasiñ paño

Taqqoe criiitia»ota*aiiquipa

Cchoqque

Tata, Amiuija

Kcachu chuñu

Cchuñu

Ccacique

Luritu

KcochicUi

Cucna machi

Ttinquiña

Paresa

Taqui

Cunataqui?

Mankañataqui

Samaña

Saittata

Jithiii morocco

Saittayata

Saittayaña

Thaya oraqque

Saittañn

Ccamaña

Unanchata

Saittayaña ffl

aso

(MLSZ.

1 Farar habitar

2 detener

3 ,, no— nt. adv.

4 siin^

5 Pararse ponerse de pies

6 Parco—a, sobrio

7 Pardo color n,

8 Pareado*Hi, ad}.

9 pura el trabajo

10 Parear

11 Parece sej^n me—

12 Parecer hallar, divisar

presentarse r.

13 ,, ; el rostro n,

14 Parecerse v.

15 Parecersele á ano bien

16 como quedada,

17 Parecido— a, bailado,

divisado adj,

18 asemejado

19 a&»-

20 Pared n,

21 Pareja hacer— V.

22 Parejo— a, iw/i.

23 Parentela a.

24 Parida a^f.yn, '^5 Pariente cercano

26 ,, lejano

27 Parietaria jer6a w.

28 Parihuela

29 Parir r.

cvz.

Tatichiy

Mana-sayaspa

Tuylla Mana-tatispa

Savay, Sayariy

Pa^taslla

Chhumpi

Yanantin, Pituj'lla

Masan ti n [sachay.

Yananchay, Pituychay, Ma-

Ñoccamantacca, Hanmtas-

Ricjuriy [ccaycca.

Ric-clihay

Ríe c)ihacu3% Ric-chhflnacuy Nocca man tacen allinmi Yuj^aricuA hinam cani Ricjurik, Ricjurisoca

Ric-chhacuk, Ñiracu/k Aslla-ric-chacuA Percca Cuscachacuy Cuscalla, Cuscapura Ayllu, Yahuarmacicuna, Sa- nan. Huachacapu^ Ayllu, YaHuarmasi Oaru-ayllu Michi-michi

Huantuna, Callapi, Ca|>achii Huachay, Huachacuy

ATAa

Yachay, Cacuy

Sa^'aycachiy

Mana-sayay

Mana* say aspa

Hatariy, Sayácny

Asila niicucc, Asila upiacc

Occe, Chumpi

Cuscachascca, Masan^hascca

I^lamcaypaGC, Cuscachascca

Matachiy, Tinquiy,

Ñ occamantacca

Ricuriy, Ricurirccoy

Ric-chainin, Uyan Ric-chacuy, Rie*chacapuy Allin ric-chacapuy Yuyaricucc-hina cay TarisDca

Ricucc, Neracc, RicuccUa As-rícucc, As-ricuoc^a Percca, Ccencha Matay, Tincuy, Cuscachacuy Cuscalla, Tinctiaccalla Ayllu, Ayllapara, Aylhi nia3Í

Hiiachactiscca, Ccespicascca

Hichpa ayllu ^

Caru aillu

lUana neracc ccora

Huantuna

Huachay, Huachacuy

1 Yat-racuv, Cacuy, Tácuy

2 Ssaicachiy

3 ManasRacuy

4 Mana ssacnllal

5 Ssalcuy, Ssacuy

6 AssUa micu, AssUa upia

7 U-hi, Chumpi

8 Ishcaipassa, Masanchassa

9 Masachassa, Matachissa

10 Matachiy, Tinqniy

11 Ya*apitaha

1 2 Licali, Licaliluy

13 Lic-chainin, Cáran

14 Lie chacuv, Líe chacapoy

15 Allin.licc^acapuy

16 Yalpat-raeunu cay

17 Tahssa, Líeatissa

18 Nila, Nilalla, Liculla

19 Ass liculla, Ass nilalla

20 Pilha, Quincha [chaeuy.

21 Matay, Matacuy, Cuaea-

22 Cusealla, Tineussalla

23 Ayllu, Ayllu pula, Ayllu-

masi.

24 Huat-racussa, Hishpicussa

25 Ayllu mast

26 CaluaiUu

27 Itana nila jat-ralla

28 Huantuna

29 Huát-ray, Huat-racuy

Tiacbí

Jarcaycuy, Shayay cachi Mana »hayag ' ,, shajaríla Shayay y Sharcuy Huallea mieog

Isheaypashga

Masantin

Isheayehay

Nogamanpaga

Tarircuy

Ricchapapuy Rieehaeun, Chey ni ragua Allim nogapaga YarjDan gaynii cay Tanshga, Ricaahga

•llacay. Riecliacu nUa, Cheynira^- A shlla ricachaeu n Pirga

Tincuyeachí Parejo Ayllncuna

Huacliashga Aylla ayllu Cáru ayllu Michi niichi Huantuha Huachay

AYH.

Utjaña Catuntaña Jan saittaña ,, saittaaiña Saittasiña Uaquita()ni Cchunipi Jaqquechata Pay achata Payachaña Uccamapachaua Uñstaña

Uñstata

üñtasiña

Sumaqui

Amtasiñjama

Uñtata

Uñtasita

«» Pereca

Ceuscachaña Ceuscachata Uila maainaca

Uaua chata

Uila masi

Masi

Ceora

Ccallapu

Uauaehaña

S80

88t

oAsa:.

1 Fftrír Ihs ares

2 Parlanchín— a, sdj.

3 Parlar v,

4* ., en chacota

5 Parlero— a, adj,

6 Parpadear f.

7 Párpado n.

8 Parricida

9 Parrilla asador

10 Parte sitio, lograr

11 ,, porción determina-

da de un repartimiento

12 Mi-; la— qne me toca

13 una— adh

14 media

15 ,, mínima

16 Partes del antiguo Perú

17 pudendas n.

18 Partear f.

19 Partible

20 Participar avisar

21 Partícipe adj.

22 de la gracia

23 Partido p.

24 Partir

25 ,, hender, zajar

26 Partir distribuir

27 distribuir y dividir

en clases oicioSf iS¿

Gire.

Runtuy (Pampay-rimak.

Huarppicuk, Rimaysapa, Rímaycachay, Huarpiycacíiay Huattatatay, Huarararay Huattatatak, Haarararak,

Huarppi^'cachak , Chimlliycachay ,Chill mipayay Ñahui>ccara Yay an-huañuch ifc , T a y t a n-

huañuchik. Cancana, Kcaspatia Kquiti, Suyu, Marca ...cnayaqque af. y, yqui, n.

Chayaqqaey

Huc-ppatnia

Chhektan

Siptti, K'ipta, Chhülpi

Tahuantinsuyu

Ppenocay

Huachachiy, Huaciíachieay

Raquinalla

Huillay, Huillapnv

Chay^qqueyok-cak

Gracia cnayaqqueyok-«ak

Ppatmascca, Chhcktascca,

Kaquiscca. Ppatmay, Chhectay, Raquiy

Chhektay, K'ac«cha^

Raquiv, R *

Suyucnay

Raquiv, Raquirccany na

ata:?.

Huachay, Churay, Runtuy Huaya parla, Rimaysapa Rimay, Kimaycachay Burlacuy, Burla ritnáy Rimaysapa

(cachay. Ccemchicachay , C c e m 1 la'i - Ñahui ccaran, Parpado Taitan huañuchecc, Maman-

huañuchecc. Aycha cancacunapacc Parte Tocaccnin

Tocaceni

Huc-partc, Huc-raqui

Partip-partin

Asilan, As-aschalla

Tahuantinsuyu

Penccai

Partiyay

Racminalla

Yacoachiy, Huillay

Parteyocc

Graciayocc cat

Checctascca, Raquiacca

Raquiy. Paquiy, Partiy Cliecctay, Parterccov Aipuy, Raquipayay Sapacc-ca maman ocoy

JJFS.

1 Huat-ray, Limtu t^rulay

2 Limaysapa, Badnlaqui

3 Limay, Litnaycat*ray

4 Baiiacny, Buría4imay

5 Limaisapa

[cat-ray. ü HiinUapay, Himllay-

7 Ñahui uta. Parpado

8 Taitan huañuchi, Maman-

huañuchi.

9 Aycha cancana

10 Huaquin, Partí

11 Tocanin, T-rassan

12 Tocamassan

13 Juc parte, Juc tanto

14 Partip-partin

15 Uchnclla, Aflsilaylla

16 Tahua asm u

17 Pinhai (tiyay.

18 Huat-ray-yanapa, Par-

19 Laquipasslla

20 Yat-rachiy, Huillay

21 Partiyu, T-raicunin

22 Graciayu-cai

23 Laquissa, Huacbassa

24 Laquiy, Paquiy, Qniptay

25 Cát-ray, Partiluy

26 Aipny, Laqnipay

27 Cada untihuan aipny

AV.

Runtutachurag huallpa

Kimaysapa

Rimay

Huararayay

Hablador

Guemsí, Ginchí

Rapi

Yayan huafiuclicg

Cancana

Chaychu, Tagaychii

Tocashgan

Tocamagni

Juc parte

Pallan parte

UchncUa parte

Tahuantin

Pengacuna

Huacharcachi

Raquinalla, Partinalla

Yachaycachi, Haillacuy

Traycunnin

Gracia chasquicog

Raquishga

Raquirí

Ch^ay

Raquircari, Raquipurí

Rnrananta, Raquipay.

ATM.

881

Kcaunaña Ancha aruni Parlada Jophiuamña Ma ptt arusiri

Cchipe^queña Natra lippichi Auqui jiuairi

Yauri cchajjata

Checca

Ma checea

Nayar uacttiri checca

Maya checca

Chicata

JisAca checca (nacapa.

Naira pacha. Peruana checca-

Kcañu checeanaca, J am a s a-

Taquiña [checeanaca.

Jaljtaftjama

Yatiyaña

Yatiyiri

Chhijchi yatí3'^aSa

Jaljtata

Jalitaña

Cchiyafta

Laquiraña

Yacca yaccalaquiraña

.882

CAiT.

1 Partir empezar á caminar

- , de ligero

3 ,, por medio

^ Partirse mutuamente

5 ,, la tierra orejarse

6 Parto n.

7 Parturienta

8 Parvedad de alimento

9 Párvulo— a,

10 Pasadizo

11 Pasado tiempo adj.

12 ,, mañana ad\,

13 huevo n.

14 Pasajero^-**,

15 16 17 18 19 20 21 22

Pasar

enviar la comida la noübe^ pernoctar el rio; vadear á alguno; ganarle de gota en gota en recreación ,, en triscas

23 Pasarse Ja fruta

24 Pascua de Besarrecdóti

25 Pasearse

26 Pasible

27 Pasión

28 Paso

adj. n.

29 30

Pastar

31 Pasto lugar de— n.

cvz.

Puríriy.

Phahuariy

Chhektay

Raquinacuy

Rakracuy,Quichaciiy, Phatay

Huachay, Huachacuy

Huachak, Huachacuk

Pisi-pisi-micjunachalla

Huahua, Irqqnicha

K'icllu

Ñaupak, Ccayna

Minocha-ppuncbau

Runtu-phasi

Purik runa, Ñan puricuk

Puriríchiy, Cachay

Millppuy

Puñuysicuy, Puñupacuy

Chimpay, Chimparrcoy

Yalliy, Yallirccoy

Suttuylla-suttucniy

Haucáy, Haucacuy

QquellinaycachaY,Sau€xi3' .

Ismupuy, IsmurayapBv

Hatun Pascua

Puriycachacuy, Puriricuy

Ñak'ariypak-cama-caA

ÑaA'ariy, Muchuy

Thatauíy

H uc-t natquiy ilapi

Michiy (huaylla.

Kcach u-icachu, Huaylla-

ATAC.

Piiriy ocallariy, Ptiririy Utccayman puriy Chattptinanta checctay Raqitmacuy, Raqtdoacurccoy Raccracuy,' Quioluicuy Kaachacúi

Huachacticc, Huacbanayacc Tacsa, Pisi micuichalla Huarma, Llahni, Macctacha Pasarccona, Puncu Ñaupacc, Ccainaracc, Unai- Mincha (cunaraoc.

TumpayaamcCaUa, Ohahaa-

chahualla. Ñati purícucc

Cacharecoy, Ripnrccachiy Millpuy. Mülpurccoy Puñuy, Poftupacay^Acbiquiay Chimpay, Chiraparccoy Yalliy, Yallirccoy Butuilla 9utay Cusiricuy, Ccocharicuy Bulla ruray Ismuyay Hatun pascua

Puricttyt Puriricuy, Pasiacuy Ñacacucc, Ñcaricc, Muchucc Mi'chui, Ñacari Paso, Huc icbicui Ichiy. Ichi^pila, IcbpaUa Michiy, Micbipay Ccehua-ccehua, Ccora-ccora

JTHC

1 Pulitaallaliy

2 Pat-rcay, Amsay pulu'

3 T-raupipita pai^tíy

4 LaquinacuyXaquitmcoluy

5 Lalacu3% Quit-racny

6 Huat-racui

7 Huat-racu, Huat-ranayca S Tacssa, Pishi micuilla

9 Huamblacha, Hualass-tfha

10 Pulina, Chimpana» Puncu

11 Ñaupa timpu» Unaicunala

12 Ssalunta, Hualanttnta

13 Tumpa yanussalla, Tum-

pa t-rassaicachissáUa

14 Pulicu-nnna

15 Cat-ray, Lichiy, Lilachiy

16 Minpuy,Millpúluy (quiay.

1 7 Púñuy, Puñupacuy, Achi-

18 Chinipav. CInmpaluy

19 Llalliy/Llalliluy

20 Ssutuilla Bsutay

21 Cushicuy, Jaucaicat-ray

22 Bulla lulay

23 Ismuy, Ismuluy, Pulicu

24 Jatun pascua [siacuy,

25 Pulicoy, ^Polipacuy, Pa-

26 Ñacacu, Ñacali, Mut-ru

27 Mut-rui, Ñacarícai

28 Juc-it-ricui

29 It-rilla, it-ricuilla

30 Michiy, Michipay

3 1 Hihua hihua.Pasto pampa

AV.

Purita^allarí , Aslicaglla ptirirí Chaupipa chegtay Raí^iuinacuy Kagrayashga Hnachacuy Huacha^, Huachacog PÍ8hi-phisi micuy Mallua huahua Pasacuna^ Callejón Ñaupa cag tiempo Huarantin Yanushga runtu

Puricog runa

PuricW, Cachay

Millpuy

Puñupacuy

Chimpay

Gallirctiy

Shutuylla shntuchi

Cushi, Cushiüa cacuyasga

Burlacurlla cayasga

Ismurcuy

Jatun pascua

Puriricuy, Pasiacuy

Ñacaregpacamacag

Nacarina, Muchuy

Paso

Juc pasalla

Mishí

Pasto

Jarjaña "í"'"

Jaliaña - . ^

Chicaraña •* .

Jaljt asina ' ' ,'• *

Kcauachasifia * '-

UahuachaSa ' ' j

IJsuríjaqque ' '-

Jukca mankcaña ' Uahua amaya SauaBa, Huyo Nairaña Jurpuru Kcauna phuti

Sariri ..."

Apayafta

Mankca loAtaña

Iquimucusiña, Ccantatiff A

Jauirar maccatafta

Atipaña . ;

Cchu macea ña '

Anatasiscaña

Saucasiscaña

Nusaraña

Jesu Cristona jacatatapat um

Samaccasisoada ^

Ttaqquejaraa «"-..'

Ttacjquesiña

Cchillqque

Ma cchiilqqueru

Auattña

Auatiñaoraqque

318

CAR.

1 Paitor— a,

2 Pata de ganado

3 Patada dar-^

4 Patalear

5 Patas arriba

6 Patata

7 Patear

8 Patente

9 Patentizar v.

10 Paternalmente ac/v.

11 Paternóster

12 Patituerto adji

13 Pato n.

14 parecido al ganso

15 Patcyo-a,

16 Patón— a, patudo

17 Patraña

18 Patria

19 PatrimoiliG Patrono

20 Patrocinadoi^-a, adf,

21 Patrocinar v.

22 Patrocinio «o—

23 Patrón— a, n.

24 mi—

25 Pai^Ü ave

26 Paulatinamente adr,

27 Paupérrimo-^ adf,

28 Pausar

29 Pávido— a,

30 Pavimento n.

31 Pavor

CUZ.

MichiA, Michiqque Chhuscha Hayttay H ay ttaycacli ay Unía-chaqui Papa Hayttay Sutti

Suttinchay

Yaya-hina, Tayta*hiua ••Yayaycu" Huisttu chaqui Nuñuma Huallata Hueürro chaqui Chaquisapa, K'aspi chaqui Llulla, Ñucña Llanta Chayaqque

Marca, Vanapaqque- Yaiiapa¿ Marcachay, Vanapay Marcan, Yanapaynin Uyhuaqque, Patrón Uyhuaqquey Pauquil Allillamanta Usuk, Ancha huac^ha Samariy, Savariy MancharícuK, Mancha riscca Llacllascca, Kcak-chaacca, Pampa Kcak chay

ATAa

Mic^icc, MicUipacucc

Ataca

Haitay, Haitarccoy

Haitacachay

Urai senccanipa

Papa, Chaucha

Haitay

Sutilla

Riettchiy, Ccahuachiy

Taita-hina

Yayaycu

Huistu chaqui

Pato

Huallata

Pato orihua, Hueccro chaqui

Chaquisapa, Atacasapa.Chan-

Llulla, Yancca (casapa.

Llaccta

Herencia

Yanapacc, Amachacc

Yanapay, Amachar, Pacaicuy

Yanapatnin, Amacnainin

Uyhuacc, Hatallecc, Patrón

Uyhuaccni

Pauccel

AUíUanianta, As-asUamanta

Llumpai huac-cha

Saniariy, Sayariy

Mancharecc, Mancharicucc

Pampa Hatun mánchai

1 Mi«bii Michipacu

2 T-raqui

3 Saitay, Saitaluy .

4 Saitacat-ray

5 Úniapssapa

6 Acasu. Chaucha

7 Saitay 8. SsutiUa 9 Licachiy

10 Taita-nu, Taita-jina

11 Taitanchic

12 Huistu t-raqut, S^mca

13 Pato

14 Huachhua

15 Pato.niipa.hjiitu t-raqai

16 T-raquisapa, Cat-rpasapa

17 CaHqui, Yau-hal

18 Malea

19 Herencia

20 Ya napa. Amacha

21 Yanapay.Amachay,Pacay

22 Yanapainín, Ainaéhainiu

23 Kyhua, Uyhuanin, Patrón 24- Uvhuaní.'Patronní

25 Pauiil

26 Allillap. Yat raülap

27 Yap huac-cha,Mana imayu

28 Janiay, Catuluy. Catacliiy

29 Manchali, Manchapacu

30 Pampa

31 Jat:in nian(;hai

AV.

Michicoíj

Atacan

Jaytay

Jataicacm

ÍJray sengapa

Chancha

faitav

Jutilla

juctichay

Yaya jiña

Yayanchin

Huiegru chaqui

Pato

Huachua

Huegru

Chaquin sap^, Patón

LluUa

Marcanchic

Heredan a

Yanapa^^nin

Yanapay

Marcan yanapaf^nin .

Patrón

Patronni

Paujil

Despaciulla, Allimantalla

Huac-cha

Jamarillapa

Mancharcg

Pampa

Jatun manchaciiy

Auatiri

Chhuchulli

Mattaqque

Uattaquiña

Ppeqquen cay uní

Cchoqque

Uatta(] quena . ;

Uñjañjama

Ccana^aña

Auquijama

Nanacan auquisa

Uisttu

Sokca, Patu

Uallata

Kcuquillu

Cayu jacha

J aecha koari

Marcasa

Auquin jaitata^m

Yanapiri

Y ana pan a , . .

Yanapata ^.

Auqui

Auquija

Jamacchi

Ju/rcat jukcata

Uajjttasiri

Say ayuna

Sustjasiri

Oraqque

Mulla pliallata , / 84

M4

CA8T.

1 Payaso

2 Paz

3 Peana

4 Peatón

5 Peca

6 Pecable ad¡,

7 Pecado n.

8 deshonesto

9 mortal

10 original

11 ,, venial

12 abominable

13 de Sodomia

14 Pecador— a,

15 Pecar v.

16 Pécari cerdo del monte

17 Pecatriz n.

18 Pecoeo-a,

19 Peculado

20 Peciuna

21 Peehiblanco--a, ndj.

22 Pechicolorado— a,

23 Pecho »*

24 PechOf nbres

25 Pedafl'affo

26 Pedante

27 Pedaso

28 Pederasta

29 Pederastía

30 Pedernal

31 Pedestre «<(;.

cvz

K'usiliu-tusuk

AlUn-causay. Cusi-kellpu-cau-

Tiana, Sayana (say.

Chasqui

Mircja [pak.

Hucha1licuy-atik,HuchaH'.:uy-

Hucha

Huachuy hucha

Huañuy-hucha, Hatun-hucha

Paccarik-liucha, Cea 11 a r-h u-

cha. Hahua-hucha [huccha.

Huañuy-millay-hucha, Tapia- Ati-tapia.huclia,Huati8ay--hu.. Huchallicuk, Huchasapa[cha. Huchallicuy, CainalHcuv Huanccana, Salcca-cjuchi Huchasapa-huarmi Mi reja sapa

Estado/r eeollquenta suay Ccollqque Yurak-ecascco Puea-ceaseco Cca8<*co Ñuñu Yachachik Yachajr tucuk

Huaquin, Ppaquin, Asnillan Huausak Huausay-hucha Nina-chheqquechik-rumi Chaqui purik

ATAC.

Asichieiiec, Prueba rurace

Ccasi, Ceasi eausai

Tiana, Sayana

Chaqui puri, Chasqui, Caeha

Mirca

Huehaman chayay atece

Hueha

Huaeho-hucha, Ccanra^hucha

Hatun-hucha

Ccallarecc-hucha, L4apa -ru-

iiap huchan. Uchuc hueha

Millai hueha, Mana uyarína Mana rímana hucha ' HnchalHcucc, Huchasapa Utichallicu^, Diosta píñachiy Quita cuchi, Monti cuchi Huchasapa huarmi Mircasapa, Mirca uya Estadop ceollccen suacui Ceollcce Yuracc-ccasceo Puea-ceaseco Ceaseco Ñufln, Chuchu Yachachecc Yaehacc tucuce Paaui, Lliqui. Chcecta Millai huehiyoce Mana ri marina hucha Nina rumi Chaqui purece

JUH.

i Asichicu, Jarninquiro

2 Janea, Jauca caiisai

3 Takruna, Ssacuna

4 T-rasqui, Chaqui puri

5 Tacta, Milca

6 Juchaman palpuy atipa

7 Jucha

8 Hanla jucha

9 Jatun jucha

10 Llapa nunap juchan

11 Tacssa jucha

12 Mana uy aliña jucha

13 Mana limana jucha

14 Juchapacu, Juchasapa

15 JuchaUicuj.Diostapiñachiy

16 Quita cuchi, Monti cuchi

17 Juchasapa hualmi

18 Tactasapa, Tacta cara

19 Hátadop iUainin suacui

20 Illai

21 Yula-picho

22 Puca-picho

23 Pecho

24 Ñuñu, chuchu

25 Yat-rachi

26 Yát-ra tucu

27 Paqui, Parti,Uchuc,Tacsa

28 Jatun hanla jucha

29 Mana limana jucha

30 Nina lumi

31 T-raqui-pul¡, Chaqui-puri

AH.

Asich'cog Sociego

Taycuna, Jamacana Chietsqui puri Peca, Mir^a

Juchanalla ucha

Ganra jucha Huañuy Ñaupa ,,

Uchuc ,,

Chegina .,

Huausay ,,

Jucha sapa. Pecador

Juchallicuy

Monte cuchi

Juchasapa huarmi

Pecasapa

Guellcy suacog

Guclley

Yurag gasgoyog

Puca gasgoyog

Gasgo

Chuchu

Yachachicog

Yachag tucog

Pedaso

Huausa

Huausay

Nina rumi

Chaqui pureg

ATM. 3M

Laruyirijaqque Mojsa utjaSa Altarat cchinapa I.urir jaqque Mircca, Cnejchi J uchanchasiñjama Jucha

Kcañu jucha J aecha jucha Nairanquir jucha

Jiskca jucha

Ai tan jucha

Cnachapur jucha

Juchar purirí

Juchar puríña

Ccolu ccuchi

J ucchanchasita

Mirorarara

Lunthatata

Ccollqque jaccuña

JañKco tuctuca

üila tuctuca

Tuctuca

Ñuñu

Yatichiri

Utanacan yatichiri

Ppaquita

Uauanacar aiñintirí

üauanacar aiñintaña

Thuru ccala, Greco ccala

Cayut sarnaqqucri

3K

CA8T.

T'l Pedioular Piojería

2 Pedidor— a,

3 Pediforme

4 Pedigüeño

5 Pedir

6 Pedo n,

7 Pedorrear v.

8 Pedorrero n. y adf.

9 Pedrada daría-- '

10 -, con honda

11 Pedradas dar—

12 Pedregal

pedregoso adj.

13 Pegadizo— a,

14 Pegajoso— a,

15 Pegado— a, adherido p.

16 Pegar adherh- v.

17 ^ /a pared

18 ,, Contagiar üsica ó

moraímente

19 ,, golpear

20 Pegarse

21 Pegote lí.

22 Pegotear v.

23 Peinado— a, p.

24 Peinador— a, atíf.

25 Peinar r.

26 ,, /fflcer

27 Peinarse

ií8 Peine n.

ovar.

Usa-onccoy

Mañak, Mañaciik

Chaquiyok-hitia

Mañapu, Mañapctvaoiik

Mañay, Mañacuy

Supi

Supipacuy

Supisiqui, Supipacofr

Chanccay jChoccay , Chhaquey

Huara^'ay

Choccanacuy,HuaraA'anacuy,

Chhaqquenacuy. Runii-rumi,SJlla-silla,Hitar«k,

Soklla. K'ascacu^, K*a«capacuA K'ascak, Pupak K'ascascca, K'ascachiscca K'ascachiy

Rasttay

Rantiycuy, Samaycuy,Ratay-

cuchiy. Maccay, Maccarc«oy K'ascacuy, K'ascapacuy K'ascacuk, Micjupacuk Micjupacu3', Micjuysicuy Ñakchhascca Ñakchhak ÑaAchhay Ñakcbhachiy ÑaAchhacuy Nakchha

AYACr

Usa onccoi. Usa plaga, Usasapa

Mañaccí Mañacucc

Chaqui neracc, Clmqui-hina

Mañaicflchiacc, Mafkapncucc

Mañav, Mañavccoy

Supi "

Supipacuy

Supipacucc

Choccay, Chocoarccoy

Huaracay, Huaracarccoy

Choccanaruy, Chamccanacnu',

Huaracanacuy. Rumi-rumi, Ratíra-ranra

Laccácucc; Ratacucc Laccaicachacucc, Ra t a i c a- Saocascca, Ratáscca [chacacc. Laccay, Laccachiy, Ratachiy.

Laccarccoy. Laccay, Lajcarccoy Ratachiy '

Maccay, Maccarecoy, Macea- Rat acuy [ parecoy .

Ratáscca, Ratactiec Ratachiy, Laccachiy Ñacc-chascca

Ñacc-chaoc, Ñacc-chapacticc Ñacc-chay, Ñacc-charccoy " Ñacc-chach iy , Ñacc-c h a r c c a- Ñacc-chacuy [chiy.

Ñacc«cha

jrar.

1 Usa ishyai, Usa plaga. Usa*

2 Maña,'Maflacti (sapa. í5 T-raqui nila, T-raquinu

4- Mañaicat-racu, Maña{)S8u-

5 Mañay, Mañalnr-

6 Supi

7 Supipaycatray

8 Supipacu fhay.

9 Chapiy, Chapilny, Cham-

10 Hualacay, Hiuilácaluy

11 Chapinacuy, Hualacana-

cuy.

12 Lumil-umi, Laiila4anla

1 3 La hacu , L a-h acuhi

14 Latacu, Lataicat-racu

15 La-hassa, Uatassa

16 La-hay, La-haluy,Laucay,

Lastay, Latachiy.

17 La-hay, Lastay, Llutay

1 8 La t achiy , . Palcacbiy

19 Ma-hay, Ma-ha}ay, Tacay

20 Latacu^', La*hactiy

21 La-hassa, I.^ hacu

22 Latachiy, La-hachiy

23 Ñachassa

2-4 Nacha, Nacha pacu

25 Ñachay, Ñachaluy

26 Ñachachiy, Ñachaycachiy

27 Ñachacuj', Ñachaculuy 2M Nacha

Ujasapa

iVlañacog

Chaquiyog sinm

Mañapacog

Mañacuy

Sn^

Supipacuy

Supisiqui

Sagmay

Huaraca^'

Sagmanacuyay

Ranra-ranra

Lastanalla Lastana racu Lastashga Lastay

Pirgaman lastay Contajiaycuy

Magay. Huiruy

Magacuy, Huirucny

Micupacog

Micupacuy

Nagcnashga

Nagchacog

Nagchay

Nagchachí

Nagchacuy

Nagcha

ATV

Lappantate

Maisiri

Caijania

Uajttasici

Maiña

Sira

Sirasiña

Sirasiri

Ccalainp jaccoña

Kcorauata

Lcalittasiña

Ccalarara

Lippinjania Líppisiri Lippita Lippiña

Perccar lippiña, Lippiyada Maccata^'aña «

Jaukcaña

Lipppisiña

Lippiscu

Lippiscusiña

Kcanata

Kcanirí

Kcanaña

ICcanayaña

Kcaiiasiña

Saiiu

0A6T.

1 Peine deí tejedor

2 Peje Pez

3 ,, pequeño

4 Pelado— a, de suyo

5 casa—

6 cortado, arranca-^

do, raido pelo

7 ,, por enfermedad

8 Pelador ad/,

9 Pelar mondar- lo Pelar v.

11 Pelarst;

12 Pelear

13 á trompadas

14 ,, á puntapiés

15 ,, á palos

16 Pelechar

17 las aves

18 Peliblanco

19 Peliblando

20 Peligro

21 Pelinegro

22 Pelirrojo

23 Pelirmoio

24 Pelo

25 de ¡a barba

26 en los brutos

27 pluma sutil en

28 Pelón— a, {.las avea

29 Peludo— a,

30 Pelosa

cvz.

Illahua

Challhua

Chhiñi-<:hallhua, Huita

Kcara

Chhusak-huasi

Rutuacca, Ttirascca, LlujHs-

cea. Chhutiscca, Lluppiscca Rutiik,Llupik,Tt¡rak,Ttekpaír Rutuy, Ttiray, Llupiy Tte/tpay

Ttiracuy, Llupicuy, Chhuticay Maccanacuy Sairmanacuy Hayttanacuy Ppananacuy, Kcasunacuy Millma3'ay Pulluyan

Yurak chuc-cha

Llatnppu chuc cha

Chhiqui

Yana chuc-cha

Puca ,,

Ppacco ,,

Cnuc-cha

Suncja

Sapra

l^illhua, Phullu-phuUu

Kcara, Ppakra, Kcala

Chuc-chasapa

MiUma-inillma

ATAC.

Illahua

Challhua, Ccaccas Uchui challhua Ccala, Pácela Chutui-chntui huasi Ccalascca, Rutuscca

I/hipiscca, Pelarccoscca Mundacc, Siplacc, Cliutucc Siplay, Tipllay, Munday Chutay, PUay [ccoy.

Siplacuy, Chutucuy, P»lacur- Maccanacuy. Auccanacuy Tacanacuy, Tacanacurccoy Haitanacuy Huipianacu^ Millman huichírccoy Pluman hukhirccoy, Pluman-

huntamuy. Yuracc chuc chtt Ulampu chao-cha Pc'ligro

Yana chuc-cha Puca chuc-cha Pacco chuc cha Chuc-cha Sapra

Animalpasapran, Chuc-cha Millua, Llampu ccara Ccala urna, Pácela C huc-ch aaapa [cu nii.

Millhua millhua,Chuc-chacha<

JÜH.

1 Illahua

2 Challua. Cacas

3 Tacssa mayuchallaa

4 Cala

5 Chunya huast

6 Lutussa, Siplassa, Pilassa

7 Llupissa, Siplassa

8 Quiplla, LlU88ti, Sipla

9 Si pía V, Munday, Quipllay

10 Chutáy, Tílay [culuy.

11 Siplacuy, Tilacu^, Pila-

12 Ma*hanacuy, Ruiduy

13 Tacanacuy, Cutanacny

14 Saitanacuy

15 Huipianacuy

16 Milluan chincay, Milluay

17 Pltiman chincay, Fluman-

huiñay.

18 Yuláacha

19 Llampu acha

20 Peligro

2 1 Yana acha

22 Pucaácha

23 Rubio acha, Puca acha

24 Acha

25 Ssapla

26 Huihuap saplan achan •27 Millua, Huacha

28 Cala urna, Sipla, Achanna

29 Achasapa

30 Huacha, Acltachacuna

Illahua

Chalina

Uchuc challua

Gala

Chunya huahi

Llupishga, Rutushga

Guestapa llupishga

Llupicog, Rutucog

Sipray

Llupí, Rutuy

Llupicuy, Rutucuy

Maganacay

Cutanacuy

Jaytanacuy

Huirunaxmy

Millmayacm

Pu Huyan

Yurag agcha

Llampu agcha

Peligro

Yana agcha

Puca agcha

Rubio agcha

Agcha

Shapra

Uyhuapa shapran, Agchan

Pullu-puUu millhuan

Pagla nma

Agchasapa

Millhua-millhua. Pelusa

ATX.

Uicchuña

Chaulla

Ttuna chaulla

Sillpita

Cchusa

Jicsuta

Murauta

Mursnrí

Sillppiraña

Sillppiña

Mursusiíía

Toqquesiña

Cchacuntasiña

Taquinoccasiña

JauKcasiña

Ttaurachaffa

Phuyuraña

Jancco i^ikcuta

Ccoña ñiibcuta

Chhiji

Cchiar nikcuta

Uila ñikcuctani

Cchumpi ñikcuta

Ñikcuta

Ajan ñÍKcuta

Irn

Kcoña phuyu

Ppecckcara

Ttaurarara

Ali ñikcuta

336

337

:CAST.

1 Pellejo

2 sin lann

3 . . fíe mucha, ¡ama

4 Pellejudo— a,

5 Pelll2cador— a, »

6 Pellizcar

7 ,, sacar un poquito

8 mucho ó muchas r^'

9 ,, aJ/^o de comer (ees,

10 Ja oreja i

11 Pena aflicción 12.

12 , , castigo

13 grave

14 moderada

15 16

eterna de muerte

17 del pecado

18 Penar padecer v.

19 ,, imponer pena

20 Penarse

21 Pendencia n.

22 Pendencias buBcar—

23 Pender

24^ Pendiente p.

25 Pendón n.

26 Pene

27 Penetrar r.

28 , , la Uu vía á Ja tierra

29 Penitencia n.

30 Pensamiento

Ccara

Kcara-ccara Kcala-ccara

Millniasapa-ccara

CcarasapH

Ttipik, Ttipsik

TLipiy, Ttipsiy^ K'ichiy

Sipttircuy

Ttipipayay, Ttipwpayay

Ttipsiy

Ciillpíy

Llaqui, Ñak'ariy

Muchuchiy, Ñak*aridiiy

Hatun-íiiuchuchiy

Paktáslla-muchucíiiy

Hiiañu_vpaJt-muchtichÍ3'" Huiñaypak-muchuchiy

Hucha/: chanin

Ñak'ariy. Muchiiy

Ñak'arichiy. Muchuchiy

Llaquicny, Ñak*aricuy

K'aniinacuy, Maccanacuy

Mascay

Huarcurayay

Huarcuraj-a¿

Unancha

Ullu

Yaycuy, Yaycuchiy

Apiyachi^', Hokcochay .

Penitencia

Yuyay, Yuyaycny

ATAG.

Ccara Ccala-ccara Millmasapa ccara Ce ara sapa

Chiptecc, Siptecc. Tipsecc CUiptíy, Chiptiriy, -. Slptíy, Chiptiy (Tipsiy.

Chiptípayav. Siptipa^ay : Tipsipay, Paquivachiy ChiUpiy

. Llaqui, Ñacaricni Muchui. Ñaca i. CastijBro Hatun mtichui.Hatun castigo Tampa- muchui, Uchui castigo

Huañaipacc muchuchi Huiñahuiñaipacc muchui. Hui-

ña*huiñaipacc ñacarkrui. H uchap-castigun Ñacariy. Muchuy, Ñacaricuy Castigo chwray Castigacuy

Maccanac'ui, Camtnacui Peligracui

Huarcurayay Huarcascca-cay Huarcurayascca Estandarte Peaocay Ynycuy, Ustuy Sinchi ccíXTCoy Penitencia Yu\ ai mai^ai

J

1 Uta -

2 Calass uta, Calichi

3 Millhnasapa uta

4 Utasapa >.i .

5 Tipshi, Hkiahi, Hitiéfaictt

6 TipshÍ3F,>'8iptiy, Hitishiy

7 Siptilcuy, Tipshilcuy

8 Tipsliipay^ Hiushipay

9 Tipshilcuy, HiusMaliy

10 Chillpiy. HiusAÍ}r

11 Llaqni, ÑftcaJttcui

12 Mut-rui, 'Ñacai. Castigo

13 Jatun mut-rui, Jatan ,;

14 Tumpa«-ii(Qt-rui, Tacssa—

castigo.

15 Huañutpa mut-ruchi

16 Huiñahuiñaipa ñacalicui

17 .[uchap castigun

18 Nacaliy, ÑacaJícuy, Mu-

19 CastiíTo t-rulay (t-ruy.

20 Castigacuy

21 Ma*hanactii, Palanacoi

22 Ashiy, Peligracuy

23 Hualcassa cay, Hualcalay

24 Hualcalay. Hualcassa 2o Estandarte

26 Ulu

27 Yaycuy Usstuy

28 T-ralpuy, T-raípuluv

29 Penitemia rtO Pinsai

Gara

Mana mfllhtiayog gara '

Millhuasapa gara

Garasapa

Tipshicog

Tipshi

Ucnuc tipshirctty

Achcacuti tipshsf

Micuy tipshisga > -

Rinrita tipshf '*

Llaqnina -<'>•

Castigo - -

Jatun Uaquicuna j * '-■-

Huallcalla Uaquicuna *'•

Huafiayman condíftasga

Mana ushacagpa condinasga

Juchapa chanin > •'

Ñacay .^íj'U".

Ñacarcachi

Ñacacuy

Maganacuy, Pletunacny '

Pletuta ashicuy

Huarcuray

Huarcurag

Estandarte

Rani

Yaicuy '

Garpáy, Ogochí allpata

Penitencia

Yarpana

ATM.

Líppichi :í'*. !'

Sillppita kcara

Ttauran líppichi

Lippichini^t ;

Kquichijiri

Kquichijaña

Kquichita

Kquichyastrr

Mankca kc|uichülic'

Jinchu kqaichíjta?>

Llaqui

Mutuña

Jacchallaqui

Turpa llaqui

Jiuañap auisa^ja Uinai llaqni

88»

I

Jucha llaqui .-;. *

Ttaqquesiña 'j¿v

Ttaqqueyafta i.*"*

Llaquisiña : u M '

Nuhuasiña

Nuhuastñ thaqqneri . .'T. Uarcuña^ j jV. .

(Jarcuta 'ifOlwx

Unancha t%Vs6Í

Uarakca •.' \í\

Mantaña

Jurichafta ^d

Juchat mutuña '

Unanchasiña 85

998

«AST.

1 PenMtmieiito mA^

2 ta-

3 «»-

4 ^, consentí Jo

5 Yano y ociosor-

6 Fentar v

7 ,, echar pienso pasto

8 Pensatiyo

9 absorto

10 Penuria n.

11 Peña

12 Peñascal peñascoso

13 Peón

14. Peor adj,

15 gtje toc/ós

16 Pepino

17 Pepita

18 Pepitoso— a,

19 Pequenez

20 Pequeño— a,

21 ,, cantidad

22 Pereusidn o.

23 Perensor «rí/.

24 Perentir

25 Perder

26 Perderte v.

^7 Perdidizo— a, «rf/.

27 Perdido— a,

28 Perdiz

29 Perdón n.

CV9L

Yuyayniy,Yuyaycu9ccay ( iní. Yuyayniyqui, Yuyaycaaccay- Yuyaynin, Yuyaycusocan Yuyayouy, Yuyapay

Yancca yuyay

Yuyay , Yuyaycuy

Ccáray

YuyaymanaJt

Chirarayak, Utirayak

Muchuypacha, Yarccaypacha

Ccacca, Huank'a

Ccacca-ccacca ' <q ai-purik.

Llank^ak, Llan^'apacak, Cha-

Ashuan mana allin

Llapanmanta ashtian ra a n á-

altíD. Cachan Ruru, Muhu Rurusapa Huchuy cay Huchhuv, Huchhuylla Asila, Ohicalla Taca Tacak Tacay

Chincachiy, Chincachicuy Chincay, Chincapuy, Chinca- Chincachicuy-tucuk (ctiy.

Chincascca, Chincac h i s ce a, Ppisacca, Yuthu (Chincak. Pampachay, Perdón

ATAO.

Yuyaymanainii. Pinsamintui

Pinsamintüiqni

Pinsamiutttn

HatalHscca pensamiento,

Háti^liscca yuvai. Yancca ytiyai, Yancca pinsai Yuyay, Cabay. Yuyaymanay Pasto ccaray, CehadÜccaray Yuyaimanacc Yujraimanai Pisiyai, Yarccai tiempo Hatun tumi'. Ccacca Ccacca-ccacca, Rumi-rumi Llamcapacuoc, Chaqui purí Asuan mana allin Llapanmanta ashuin m'ana-

allin. Pepino Muru, Tullun Murusapa UchucUa cainin Uchuc, Uchui, Tacsa, Uchuilla As, Asila, Chicalla Tacai, Tacanacut Tacacc ,

Tacay. Topav Chincachiy, Chincarccachiy Chincay, Chincacuy Chincachi tucucc Chincaseca Yutii Pampachai, Pirdon

jTur.

1 Pitisamin^á

2 Pinsamintjuyqui ,

3 Pinsamintun

4t T-rasquÍ88a pinsaminto

5 Ñanhal pinsai (t-ray.

6 Valpaj, Cabay, Yaipaca-

7 Pasto halay, Cebada huy

8 Yalpaicat-ra

9 Yalpaicat-rai

10 Pishiyai, Huanai

11 latun bimi, Ha-ha

12 Haha-haha, Lanla-lanla

13 Lulacu, Chaqui puri» Pión

14 Assuan mana allin

15 Llapanpita asshuan ma-

na allin.

16 Pepino

] 7 Mulu, Muju, Tullun

18 Mulusapa .,

19 UcHuclla cainin

20 Uchuc, Uchuclla, Tacssa

21 Ass, Asslla Assllailia

22 Tacai, Tacanacui

23 Taca, Huipia

24 Tacay, Huipyay, Cumbai

25 Chincachiy, Chincachicny

26 Chincay, Cliincacuy

27 Chincachi tucu

28 Chincassa, Chincachissa

29 Yutu

30 Pampachai, Perdón

Yarpayni Yarpayniqni Yarpaynin Yarpana chasquisga

(yarpana. Yangalla y arpa na. Ocioso- Yarpay

Uyhuata garay Y ar pachacuycag Chiriyasga yarpacog Muchuy pacha, Hambrona- Gaga (tiempo..

Gaga rumi Peón

Ashuan mana allí Llapanpita peomin

Pipinu

Murun, Tullun

Murunsapa, TuUunsapa ' '

Uchuclla cay, Tacshalla cay ,

Uchuc, Tacsha

Huallcalla

Tacanacuy

Tacag

Tacay

Ogray

Ograpuy, Ogracuy,Cáincapay

Ogracuycagtucog

Ogracashga

Chacua

Perdón

ÁTm S3S

Unanchasijata Unanchasimata Unanchasipata Unanchasita

Turpa unanchasiña

Unanchaña

Uyiiarlinafta

Niuspharata

Muspha

Llaqoi

Jachaa oeala

Ccala-ccala

Luriri, Taqque

Jan ualttaña

Taqqnet sipafl^ Ja« tiaU

Pepino

Chira ; í

Chira rara

Jiskcapini ^' ,

iskca Jukca Jaucttata Aru cutiyiri Aru cutiyata Chhaccafta Chhaccasifla Chhaocasiri Chhaccata Ppisacca í 1

Panpachayafia

389

ÍBA8Z.

1 Perdonable- adu

2 Perdonado*-a, v.

3 Perdonar

4 Perdurable : . acf/.

5 Perdurablemente adv.

6 Perecedero

7 Perecer

y.

8 Peregrinar

9 Peregrino— a, o^.

10 Perenne . .«rf/. .

11 Pereza n.

12 Perezoso— a^

13 ,. por—

14 PerfeoGumar v.

15 Perfecto-a^

16 PerfoUa n. ,t j>^

17 Perforado— a,

18 Perforante

19 Perforar rv

20 Perftimado-a,

21 Perftunar t

22 Perftime .n.

23 Pergamino

24 Pericia 2ii Pericote

26 Perito-a,

27 Peritoneo

28 Perjurar v

P-

ClfZ.

Pam pachanall a, Perd onanalla

Pampachascca, Perdonaseca

Pampachay, Perdooay

Una-unay<-

Huiñaylla. Huiñaypakcama,

Huifiaypa-liuiñayninpa¿. Tucucuk, ChincaK, Ppuohucak Tucucuv.Ppuchucay, Hnañuy,

Ccolfuy. Lla^tan-llaktan puriy Lla^tan-Uakban purik Mana-thanik Qquella-cay hucha QquellacuK, Qquella (manta. Qquella caspa, Qquella c a y^ Sumakyachiy, Allinchay, Pall- Sumak (huay.

Ppancca Hutk'uscca Hutfr'vik Hutk^tty

Kcapaky ach iscca

KcapaAyachiy

Kcapa¿

Llamppukcala-ccara

Yachay

Mnk'ucha -

Yachai:

Llicahuira

Llullakta juracuy

AYAG.

Pampachanalla, Pirdonanalla PampachasccfT, rPirdonaacca Pampachay, Pindonay Huidai. Huifla-hniñai, Unai Huifta huiñaipacc

TucoccUa, PuchucaccUa Tucuy. Puchncay, CcoHoy,

Huañuy. Paoc-huay. Llacctan-Uacctaii puncily puiicucc

Mana tucurecc, Ciiai hínalla Ccfiliacui Ccella caí Ccella,/Llasaai '

Ccella ca^pa, Gcellavaimanta Tucuy» Ccespichiy Sumacc, Ancha sumacc Pan'ca

Uchcuaoca. T.oocoscsGaí Uchcucc, Quichacc, Toococc üchcuy, Toccpey, Toccoy,

Qaichay, •• AUin asnachiaocá Misqui misquiltata asnachiy Misquí asnacc, 8omacc asñace Llampu ccara : t Yachai i.

Ucucha; ». - Yachacc CUoahuink Lcasimanta Diospa satín ho-

ccariy.

JÜS.

1 Pampadianalla, Perdona-

2 Perdonassa (nalla.

3 Ferdonay, Perdonalnj

4 Huiñai.Huíña huiñai,ünai

5 Huiña-huiñaipA

6 Camacalla, Puchucalla

7 Camacay, Pnchucay, Ha-

lluy, Chincay, Huañuy.

8 Malean malean pulicay

9 ., ,, pulicn

10 Chai jinalla, Chai nulia

11 Hillanacui« HtUa caí

12 Hilla. Táliass, Llasa

13 Hilla caí, Hilla caipi 14- Camacay, Hishpicniy

13 Suma, Tuqui. Ancha suma

16 Pan-ha

3 7 Ut-rcussa Pasassa

18 Ut-Tcucu» Qtrit-ra

19 Ut-rcuy, Quit-ray

20 Suma assnachissa

21 Mishquillactif-assnachiy

22 Mishquilla assna,As8na'ca-

23 Calass uta, Calichi (t-ra

24 Ya t-ra i

25 Ucuss

26 Yat-ra

27 Uica huilfl

28 Casa uicul Diospa sButinta-

pculalcay.

AS.

Perdonallana

Perdonashga

Perdonay (ftagyay.

Unay unagyay, Huiñay bui-

Unayllana, Huiñayllana

Uuhacacaglla Ushacay, Huañuray

Marcan-marcan puH

Marcan-maivan puricog

Chey jinalla cacog

Giieianav

Guela

Guela cashpan

Allichachí

Shumag rurashga

Panga

Uchcushga

Uchcueog

Uchcuy

Mushcuco^ Mufthcuchi M ushcuy Pergamino Yaenay Ucush Yachag Lliella liuira

Diospa jutinta, Llullacur ju* raycuy.

ATM.

Panpachata Panpachañjama Panpachaña Huiñayansa Taqque uiñansa

Jankcaqui tucusiri Tucusiña

Jaya marcasaraña

Jaya marc sariri

Jan onoqqucrí

Jairaña

Jaira

Jairalanti

Ualichaña

Ccollanpacha

Chhalla

Ppiantata

Ppiantiri

Ppiantaña

Suma muquiri

Suma muqquiaña

Suma muqquiña

Keara lippichl

Suma luraña

Kcaila-¿ealla, Aohacu

Asqui yatiri

Tela paraca

Kearimpi Diosan arup aítafla

CÜST.

1 Peijuro— a,

2 Perlesía

3 Permanecer

.«<//.

4 Permanente

5 Permisible

6 Permitir

7 Permutado— a,

8 Permutar

9 Pernoctar

10 Pero conj. udvers^

11 ,, no te olvides

12 Perpetrado-~a,

13 Perpetrar

14 Perpetnamente

15 Peipetuar v.

16 Perpetuarse

17 Pesplejo— a, Dudoso.

18 estar—

19 Perra «.

20 Perramente adv.

21 Perrera .n,

22 Perro

23 Perseguido— a, p.

24 Perseguir

25 Perseyerante

26 Perseyerantemente 27^Persef:erajr i

'^ Persignarse

CVZ.

LluUakta jura¿

Chirirayay onccoy

Cak 11 a-c a y, C a k 11 a pi-c a y,

Hina-cav, , CaArlla caíc, Hiña caklla Ruranapak-caman Hu-ñiy

Rantinacuscca Rantinacuy

Puñu^'sicaiy, Puñupacamuy Ichacca Ama cconccaychu ichacca

CamallÍ9cca Caiiiallicuy Huiñay-huiñay

Huiñaychay, Ünaycha3',rHui- ñaypak-cachiy. ^ (pi^y*

Huiñaychacapuy, Unáychaca- Tunquik, Tunqui-tunqüi Tunquiy

China allcco (puní.

Yupa-mana allin, Mana*allin- Allccohuasi Allcco

Ccaticachascca Ccaticachay, Ccatipayay. Tacyak, Tacyak-soncco Tacy acuspal'la Tacyay Cruzchacuy

ATAG.

Llullacustia Diospa satín hó-

ccarccc. Ancu iiuichiacca HinapLcay.Hinallapi cay

Mana tucuccManapuchucacc Rurana

A-niy, Mana harcay, A^nicuy Trocaacca, Mucta churai Trucay, Trucíirecoy . Puñuy, Saniacurccoy Samay Yallinracc, Icltacca, ...oca Ama cconccanquichu ichacca.

Ama cconccanquichooca, Cometescca, Rurascca Ruray, Rurarccoy Huiña-huiñai Huiñai-huiñaipacc raray

Huiñr.-'iuidaipa earcGoy. Munai mana munai Iscai sonc-coyay China alk:co Llttmpai mana allí AUccocunap huasin Orcco allcco, Pichicha Ccaticachascca Ccaticachay, Ccatipay Tacyascca Tacyapaciiillahuan T&quiay, Taqoiarccoy Cruzchacuj', CrusclMici^ccoy

I

1 Cas(;i]icusstífi Dibppa ssii-

tinta pallalcu.

2 Ancu hnichissá

3 Jinalla cay, Jinallat-ni cay

(maca.

4 Mana puchuca, Mana ca-

5 Uulana

6 A niy, A nicuy, Munay

7 T-rucassa. Jucta t-mlai

8 Truicay, Truicaluy

9 Pníhipactty. J amia pacay

10 Manipts, Piro

11 Ama hunhanquichu icha-

ha.'Atna hun halanqni- 1*2 Ltilassa,CometÍ88a[cha ha

13 Lulay, Lulaluy

14 Huifíd huiñai, Camasspa

15 Huiña huiñaipa lulay

16 ,, ,, cacuy

17 Tunqui, Munaimana nin->

18 Ishcai sstin hnluy (nai.

19 T-rinaallu

20 Ynp mana allin '

21 Allucnnap huasiti

22 Ulu allu, Pichi

23 Ashissa, Aticat-rassa

24 Hatipaluy. Haiicat-ráy

25 Tac3'a8sa

26 Tacyacuihuan

27 Taq'uiay, Taquialuy

2S Crii2c!iacuy,Criizcllaoiiluv

AX.

Llallacagta jurag

Chirirayag gueshiay Jinalla cacuy

Jinalla cacunalla

Kuranalla

Manájatcay

Trucacashga

Trucaoay

Pniluvcamuy ' '- r

Ichag

Ama gongamaycha, Ichag

Rurargoshga Rurargoy Unay-unaypa Unaychay

Unaychapacuy

Munaytag manatag

Ishcay shongo cay

China allgu

Aligo chinalla. Mana alli

Allgopa huahin

Aligo

Gaticachasga

Gaticachay

Taquiag shongo

Taquicusgpalla

Tacquiay

Cruschacuv

ÁTK. SM

Kcaríthpi Diosan ftftip ^ítiri

Anca U8U Qqaeparafla

Jan onociquerí

Jau san jama

Jausttaña

Trocata

Trocafta

Iqoimucttfia

Pini

Jani pin armasimti

Lurata Luraña Taqué pacha Jan tucuyay%fttt

Jan tucusisifta

Pharaqui

I'harasiña

Ccachu anu ^'

Anjama

Anu uta

Orcco anu

Thactata

Thactaña

Tiicuflcania, CeomtalapÍBi

Tucupiñjama

Tttcupinifta

Seqquefiiña

MI

OAST.

1 Peraonü humana

2 Personaje n.

3 Personalmente

4 Personarse

5 Persuadido— a, adj.yp,

6 Persuadir « v.

7 Persuasible ad¡,

8 PersnasiTo— a,

9 Pertenecer tocar de

derecho ú obligación

10 Pertenece á mi, á tiyá él

11 Perteneciente p. act,

12 á Manuel

13 ., á Josefa

14 Pertinaz adj.

15 hacerse^ v.

16 Pertnrbador—a,

17 Perturbar el orden

18 Perú n.

19 Peruano— a, n.yadi.

20 Perverso— a, adJ.

21 Perrertido— a, p.

22 Pervertir y.

23 Pesadilla pesante n,

24 Pesado— a, «íf;.

25 mas que otro

26 Pesadumbre pesar

27 causar—

28 Pesar tener peso

29 ,, en balanza

cirz.

Runa

Auqui

Quiquin-riciurispa

Quiq^uin-ricjurij^

Huñiscca, Huñichiscca

Huñichiy

Huñichinapakcaman

Huñichicui, HuñichÍDa simi

...chayaqque af. y^ yguit n.

Chayaqqueymi, Noccakmi, Chayaqqueyquim.Ccampain, Chayaqquenmi; Paypam;

...pa. ...p. ...k. af.

Manuelpa

Josefak

Rumísoncco.Timina, Huanana

Timinayay» Huanayay

Tacurik, Chaccok

Tacuriy, Chaccoy

Perú

Peruano, Perú-Uaktayoü:

Ati tapia runa

Huakllichtscca

Huakllichiy

Llapiy

Llasa, Llasak

Aáhuan llasaK

Llaqui. Llaquicuy

Llaquichiy

Llasay

HuarcUY

ATiüC.

Runa, Persona

Respetu runa

Quiquin. Pai-quiquin

Tincuy, Tincurccoy, Rerccoy

Anirccachiscca

Anirccachiy

Anirccachinalla

Anichicuoc

Tocaccnin

Tocahuan, Tocasunqui. Tocan

...pam, ...patacc af,

Manuelpam, Manuel patacc

Josefapam

Mana aneoc, Rumi sonncn

Mana ticracny munacc -

HuaoclHchicc' Pierdichicc

HuacclUchiy Pierdinxrachiy

Perú

Perú I lace tay occ

Mana alli runa

Huacclliscca, Pierdescca runa

Huacclliehiy, Pierdichiy

Mosccoypi maDchachicocc

Llasacc

Astahuan llasacc

Tvlaquicui

Llaquichiy

Llasay

Pesay

TOV.

1 Nuna, Huayapa, Persona

2 Respetu-nuna

3 Quiquin, Pai quiquin

4 Liluy, Tincuy, Tinculuy

5 Anichisaa

6 Anichiy, Anicaladiiy

7 Anichinalla

8 Anicbicu

9 Tocanin

AV.

Respitanapa runa

Runa

Quiquin quiquin canga

Quiquin yargorin

Convincisga

Convencicuy

Convencinalla

Convencicog

Tocagnio

10 Tocaman, Tocan.

Tocassunqui, Tocaman,Tocashunqui payta< tocan.

11 ...pam. ...patán a/.

12 ManueIpam,Manuelpatan

13 Josefapatn

14 Mana anicu.Lumi ssun-hu

15 Mana ticlacu

16 Mana orden mvna, Pir-

17 Orden pirdichi [dicbú

18 Perú

19 Perú malcayu [Ui huarmi.

20 Mana alli nuna. Mana a-

21 Pirdissa nuna ó hualmi

22 Pirdichiy

23 Pesadilla, Suiñupacuy

24 Llasa, Titi-titi

25 Asstahuan ¡lasa

26 Llaquicui

27 Llaquichicuy '¿S IJasay

29 Pesay. Balanzay

...pam af.

Manuelparn

Josefapami

Mana cuteg, Mana ticrag

Rumiyashga shongo

Tacucliicog, Yagachicog

Tacurachi, Yagarachi

Perú

Peruano

Perverso, AUapa yaga runa

Aliapa yagashga runa

Huagllichí

Mushgoy

Lasag

Ashuan lasag

Llaquicuy

Llaquichicuy

Lasay

Balanza .'hu pesaycuy

ATM. 8«1

Jaqaue Jaccuaj acoque

Jaqque quipcaqui akcachasiña Yausttayata Yausttayaña Yausttañjama Yausttirjama Uacttata

Uacttaña

Uacttiri

Manuelur uacttiripa

Josefaru uacttiripa

Jan Í8ttasiri

Kcullu tucusifia

Pantjairi

Jaqquenacaru llajuiríyaña

Perú

Peruano

Ccoru

Kcañu chu^'uia [yaticbaña.

Kcañuchaña, Juchancl: asina-

Chuyma, Kcopita, Mullayasi-^

Jathiccala [ña,

Jathi

iilaqui

Llaquintaj'afia

Jathiña

Tupuña 86

842

0A8T.

1 Pesar dolor, arrepenti-

miento,

2 ,, á modo adv,

3 Pesarse arrepentirse

4 ,, condolerse

5 ,, del bien ageno

6 Pesca

7 Pescado

8 delicado

9 Pescador-^,

10 Pescar

11 Pescozón dar r.

12 Pescuezndo—a, ad¡,

13 Pescuezo cue//o n,

14 parte posterior

15 Pesebre

16 Peseta

17 Pésimamente adr.

18 Pésimo— a,

19 Peso gravedad

20 ,, aumentar e/—

21 ,, disminuir él—

22 ,, moneda de 8 reales

23 Pespnntador— a,

24 Pespuntar

25 Pésquiza v.

26 Pesquisar

27 Pestaña n,

28 Pestañear v.

29 Peste n.

30

tiempo de

Llaquicuy

Mana munaspa

Llaquicu3% Phuticuy

Llaquipayay

Chhiquícuy

Challhuay

Challhua

Suchhi, Choqque-challhua

Challhuak

Challhuay

Muchhunchay

Cuncasapa

Cunea

Muchhu

Uyhuahuasi

Iscarral

Millai-millaita

Millai-ffiülai

Ulasa

Llasayachiy, Llasaycachiy

Pisiyachiy, Pisiycachiy

Huarcu

Sira/:, Siracuk

Siray

Tapupayay [Taripay.

Tapupayay, Tapucachacuv,

Qquechipra, PuUttrqiii

Chipikyay

Phahuak-onccoy, Mnchtiy-on-

ccoy, Pamoa-onccoy Onccóy muchuy-pachá

ATAC.

Ancha llaquicui

Mana munastimpas

Pu ticuy , Llaquicuy «Pesachicuy

Llacjuipayacuy, Llaqitipayay

Invidiacuy

Challhua hapi

Challhua

Sumacc challhua

Challhua hapecc, Challhuacc

Challhua hapiy, Challhuay

Cuncapi tacay

Cuncasapa

Cunea, Tonccori

Ccepa-cuiica

Uyhua-corral

Iscairal

Llumpai mana allí

Llumpay jnana allin

Llasacc

Llasaycachiy. Llasarichiy -

Pisiyaycachiy, Pisiyarccachiy

Huarcu

Siracc, Sirapacucc

Siray, Sirarccoy

Tapuycachai, Mascaycachai

Tapuycachay, Mascaycachay

Ccechipra

Ccemcnicacha^, Ccemchiy

Onccoi, Nanai

Oaccoy tiempo

JÜV.

i Llaquicui, Pe^acui

2 Mana munalpis

3 Llaquicuy, Pesacuy, Ñaca

4 Llac)uipacuy, Llaquipay

5 Invidiactty

6 Challuachalai

7 Challua

8 Tuqiii, Suma challua

9 Challua chala

10 Challua chalay

11 Cuncat-ru tacay

12 Cuncasapa

13 Cunea, Tancnri

14 Hipa cunea, Cog'uti

15 Uyhua corral

16 Ishcai rreal

17 Yap mana allin

18 Ancha mana allin

19 Llasa

20 Llasachiy, Llasaycachiy

21 Pishichiy, Pishtcachiy

22 Patagón, Patahon

23 Jila, Jilapacu

24 Jilay, Jilahiy

25 Tapupai, Assípai

26 Tapuycat-raj', Assipaluy

27 Hichipta, Itipsha

28 Himllaicat-ray^Himllapay

29 Ishyai, Nanai

Air.

Ancha llaquicuy

Mana mnnashpa

Pesacuri mana allí rnrangay-

Llaquipaicuy (quipita.

Chiquicuy

Challhuacuv

Challhua

Mishque^ challhua.

Challhuacog

Challhuacuy

Muchunchay

Cuncasapa

Cunea

Matanca

Uyhuapa huahin

Ishcayreal

Feupa mana alli calila

Peupa mana alli cag

Lasacog

Lasarcachi

Pishiparcachi

Patagón

Jiracog

Jiray

Tapupanallapa

Tapupay

Gueprana, Guemchina

Guemchí

Peste

ATX. Stt

Chuy nía nchasita

Acá lanti

Chuymaiicbasiña

Ccuyapayai^a

Jaqquen asquipat llaqvisifia

Catuña

ChauUa

Suma chauUa

ChauUa caturi

ChauUa catuña

Cuucat nucuntaña

Jaccha cuncani

Cunea

Qquepaj cunea

Patajatti

Paya rala

Ñanccapini

Nancea

Jathi

Jathintaña

Phi9nachaña

Juira ocolqque

Cchucuri

Cchucuña

Thaccaña

Thaccanoccaña

Naira pichu

Cchipeqqueña

Usu

30 Uishyay tiempo

Peste tiempo

Jaya usu

MS

CABT.

1 Pestífero— a, adj,

2 Petaca n.

3 Petimetre

4 Pétreo— a, petroso

5 Petrificado— a, p. ft Petrifloar v.

7 Pez n.

8 Pezdn

9 Piache tará¿^ fr, ad\\

10 Piaiosamente

11 Piadoso— a.

12 Piar del pollo

13 Pica

14 Picadura picado p.

15 Picante a^/.

16 cnmida

17 Picar herir

18 ,, producir ardor

al paladar.

19 ,, la víbora, pulffR &.

20 animales ponzoñosos

21 ,y Jas aves

22 Aacer pedazos

23 e/ pezd n de las hojas

24 ,, el are la comida

25 ,, piedra

26 Pícaro-a,

27 Pico í/e ave

28 ,, grande

29 PiC080-a,

cuz.

Onccochicuk, MiUay-aiinak

Petaca, Pputi

Chhantacuk, Chhantaysiqui

Silla^silla, Soklla, Kuini-rami

Rumiyachiscca

Rumiyachiy, Rumiyarccachiv

Challhua

Ñuñu

Ñapasñapas amañapas

Cjuyaspalla, Mayliuaspalla

Cjuyak soncco, Mayhuaft^ son- eco, Huac-chay cjuyak. Huaccan, Chiu chiu ñin Hatuchak chti(]ui Caniscca, K'irtuscca Hayak, Hayachicuk Hayachicu, Acca-uchu Tturpuy Hayay (Hayahuan)

Caniy (Canihuati)

Mi>uy (Miyuhuan)

Ttapsay (Ttapsahuan)

Ttip¡;r

Kqu iptay

Cchapchay

Chheccay

Millay runa, Sauca runa

Ttapsa

Ttapsasapa

Checco, Ccasccauya

ATAC.

Asnaco

Puti, Petaiia

Llumpai allichapacuc3

Rumisapa, Rumi-ruini

Rumiaacca

R'imiyachiy, Ramiyarocachiy

Challhua, Yacupicaoc

Ñuñu, Chuchu

Pisirccoi

Cuyapayaihuan, Llaqnípa-

yaynuan. Cuyapaj'acuyniyocc, Llaqui-

paycucc. Huaccay, Chiu-chiu niy Hatun lanza Caniscca, Cachuscca Hayacc m¡cu¡,üchuync<;mictii

I'

Tucsiy, TopcceVr Toccpey HayaV, Rupay

Caniy, Cani«!coy, Cachay

Cachuy, Caniy

Tupsay

Lliquiparccoy, Ñuturcooy

Chiptiy, Ctiiptirccoy

Tttpsay, Chiptiy

Llaccllay

Mana allin rana, Millay runa

Tupsa, Chuspa

Tupsasapa, Hatun tupsayocc

Chipro, Chipra) Ccacbíoca uya

JVIL

1 *.ssna

2 Poti. Petaca

3 Yap allichapacu

4 Lumisapa, Lunii iutni

5 Lumissa

6 Lumichiy. Caput-ruchiy

7 Chalina, Yacut-ni yat«ra

8 Ñuñu, Chuchu

9 Pishilnl

10 Cuyapaihuan, Llaqui-

payhuaii.

11 Cuyacuyniyu, Caridaniyu

[cay.

12 Hua-hay, Maüay. Maña*

13 Jatun lanza

14 Caniflsa, Cat«rus8a

15 Java niicui, Ssáta

16 Jaya micui, Piica micui

17 Tucsiy, Tucaipay

18 Jayay, Lupay

19 Caniy, Cat-niv

20 Cat-ruy. Cani'v

21 Tupssuy

22 Huchuc huchucUa Inlaluy

23 Tipshiy, Tiquiluy,Siptiluy

24 Tupssuy, Tupssupay

25 Lutnipicay

28 Mana allin nuna 27 Tupssu, Tupesucu

2S Tupasusapa, Jatun, tup-

29 At-ra, At-rassa (asuyu.

Asiag

Petaca

Allichapacu r purícog

Runii rumillana

RuiTiiya.*-ga

Rumivacni

Challúa

Chuchupa ñuñun

Tardinam guepacashga

Cuyapaillaiiuan

Cuyapacog shongo

Chiu chiunir, Huagapay

Jatun lanza

Cantshga

Ayag

Uchuvog inici'.y

Tucsi

Ayacun

Cauircuyan

Miyuy

Pishgo canin

Ichic ichicllanman, Paquiri,

Quiptay (Rachiri.

Tapshuyan

Tacay, Rumita picay

Picaro

Tapsa

Tapsasapa

Segó chego

ATM.

Thujsa

Phutti, Petaca Phusa chuymani Coalachata Ccalar tucuAa tucuta ChauUa Ñuñu Jaippu Ccuy apay atjama

Ccuyapayiri

Tacttafla

Cchuqui lanza

Micchijata

Jaru

Jaru mankca

Jununtaña

Cchapina

Achujuafta

Catan n achuta

Ppatafta

Kquichiña

Laphi phatsuta

Phatauña

Cchacuraña

Ccoru

Chunta

Nasa chunta

Ppatarata

Stf

8U casT,

1 Pico de cantero '

2 Picota

3 Picoteado— a, p.

4 Picotear

5 hacer

6 Picudo— a,.

7 Pichón pollo de paloma

8 Pie

9 estar de—

10 atrofiado

11 ,, empeine del—

12 ,, de animal

13 Piedra

^4»

labrada

15 ,;

16

larga redonda

17 .,

plana, pizarra

18

preciosa '

19

dura

20

de chispa

21

hezar—

22

para bruñir

23

lisa

24

delgada, laja

25

fundamental

26 Piedras

27 Piel

28 Piélag

0

29 Pierna

31 Pífano

canilla dela-

32 Pigm

to

60Z.

Chheccona

Runahuarcuna

Cchapchasccd, Ttapsascca

Cchapchay, Ttapsay

Cchapchachiy, Ttapsachiy

Sitnisapa

Malcco

Chaqui

Sayay

Hank'achaqui

Pichusqui

Chhuscnan, Chaqui, Httiehhu

Rurni

ChheccosDca rtimi

Suyttu ruuii

Muyu rumi, Rumppu runii

Ppalta rumi, Cjancalla

Umifla

Salluk rumi iquescca rumi, lyapu n i n a^ Ha rumi [horccona.

Hihuaya rumi, Huini rumi

Llusk'a rumi

Llapsa rumi

Tiksi rumi

Silla mmi, Huaru rumi

Ccara

Ttira, Chaupi-ecocha

Chacan, Chanca, Chaqui

Pichu

PincuUu, Pincuyllu

Ttinri

fi:

AYAC.

Pico

Runa huarouiia

Tupsascca [sapayay.

Tupsay, Tupsapayay. Tup-

Tupsachiy, Tupsarccachiy

Tupsayocc, Yancca rimacc

Malloco

Chaqui, Ataca

Sayay, Sayarayay, Sayaricuy

Apta chaqui

Chaqui tullu, Chaqui ccahuan

Ataca

Rumi

Checcoscca rumi

Suitu rumi

Ruiru rumi, Bola rumi

Palta rumi

Chaniyocc rumi

Sinchi rumi, Duro rumi

Nina rumi

Ruiru rumicha

Bruñinapacc rumi

Lluchca

Lacea rumi, Llaspa rumi

Cimiento rumi

Ruiuicuna

Ccara, Ccara*ccara

Mama ccochacc chaupin

Chanca

Chanca tulla

Pincullu (challa.

Tacsa, Acapa, Ñütu, Uchtd-

1 Pico

2 Nana hnalcana

3 Tnpssusa, Tupssupassa

4 Tupssuy, Tupsstipay

5 Ttipssucbiy, Tipshichij

6 Tnpssayn, Vanhal linia

7 Mallhua

8 T-raqui

9 Ssacuy, Ssacucuy

10 Uca t-raqui. Bula t-raqui

11 T-raqui tullu, T-raquip-ja-

12 T-raqui [uanin.

13 Lumi

14 Lláilássa lumi

15 Saitu luini

16 Uylu lumi. Bola lumi

17 Laja, Palta lumi

18 T-raniyu lumi

19 Duru lumi

20 Hishpi lumi, Nina lumi

21 Umina

22 Bruñinapa lumi

23 Lluchca lumi, Llampu lamí

24 Llapsa lumi, Laja

25 Cimiento lumi

26 l:umicuna

27 Uta, Calass uta, Caliche

28 Mama hut-rap t-raupin

29 Cat-rpa

30 tulla

31 Pincullu. Huaucu

32 Tacsa, Uchuclla, Setc

Pico

Runa huarcuna

Tapsashga

Tapshay

Tapshachi

Shimi sapa

Pichón, Malta

Chaqui

Ichiray

Apta chaqui

Cnaqui tullu, Empey

Chuc-chan

Rumi

Labrashga rumi

Shuitu rumi

Ruyru rumi

Palta rumi

Chamiyog rumi

Jinchi rumi

Quishga rumi

Uchuc tuqui rumi

Hihuaya rumi

Lluchca rumi

Llapsha rumi, Laja

Cimiento rumi

Rumicuna

Gara

Mama gocha rurín

Chanca

Pichu

Pincullu

Suchu

Pico

Ccala picota

Ppatsuta

Ppatsufta

Ppatsuyafla

Laca caunta ^

Ccallu jamacchi

Cavu .

Saittata

Ttuca caya

Cayu nasa

Uyua cayu

Ccala

Cchaccut ccala

Saittu

Morocc

Pallall

gquespi rcco

Soroschí Llamppu ,, Cchecco ,, Ccusca

Jucchus

Ttacsi : Ccalanaca Lippichi Mancca Chara Ttusu Qquena Moceo

3M.

3i0

CA8T.

onz.

ATAC.

1 Pilar

2 PUladcr

3 Filiar

4 Pimpollo 17.

5 lincliar r.

6 Pintado— a, p/n<o

7 Pintar

8 Pintoresco adj.

9 Pina n.

10 Piojo

11 de gallina

12 M de otros Animales

13 Piqjoso— a, ac?/.

14 Pipían guisado

15 Piraffna

16 Pisada rastro

17 Pisar V.

18 Pisón n,

19 Pisotear

20 Pisoteo

21 Pista

22 seguir la—

23 Pita n.

24 Pitajaya Cacto

25 Pitar fumar

26 Pito ai'e

27 nauta

28 Pituita

29 Plicenta

30 Placero-a,

31 cómodo

32 Placer deJe¡te

Tunu, Tuni

Pilar

Sua, Suak, Llattaib

Suacc, Suacucc. Hnaycacucc

Suay, Siiacuy

Suay, Suacuy. Huay'cacuv

Chhichin, Mucmu, Yiira

ChicUin. Huaita

Tt"nj«y

Tusquiv, Topcxey, Tipay

Muru-niuru, Alcca

Mura-mnm

Llusiy

Llusiy, Llusirccoy

Ñauray

Ccahuapaslla

Achupalla

Pina

Usa

Usa

Itba

Chuchui

Hamak'u, Aita

Cuchip usan

Usasapa, UsayoA:

Usasapa

].Iakhuay uchú

Láhua

Huampu

Pituchi, Canoa, Hnampn

Yupi

Yupi, Sarnsüca

Saruy

Saruy, Sarurccoy

Ttaktana

Tacanapacc fiitinapacc

Saruycachay, Ttustuy Saruv

Sarutay. Sarutarccoy

fupf

Yupin, Saruscca

Vupipay Pakpa

Yujñnta masicacachay

Paccpa

Hahua^coUay

Sancai

Pitay Hait'acllu

Mucav, Soccoy Acacllu

Pincullu

Pincullo

iHilla

Ñutí

Llapllahua, Thami

Pares

Ccatu

Ccatu, Plaza muynpayacc

Ccatu inasiy

Ceatumasi, Tiaccmasi

Kcochucuy'

Ccochucui, Cusicui

JUJT.

1 Pilar, Paradero

2 Suacu.Laptacu, Huaycacu

3 Suay, Suacuy, Hoaycay

4 Chillqttin, Huaita

5 Tusquiy, T-ripiy

6 Mulnmulu^Mulu

7 Llushiy, Llushiluy

8 Licacuillapa, Tuqui

9 Pina

10 Usa

11 Huallpa usa, Chuchui

12 Arnaco, Cuchi usa

13 Usasapa

14 Lahua

15 Pituchi, Huampu

16 Jalui, Jalussa, Ynpt

17 íaluy, Jaluluy

18 Callu tacacu

19 Jalutacuv, Jalntaculuy

20 Jalui

21 Jalussa, Jalussan

22 Yupinta-atiy

23 Pahapa

24 Gigantón, Ala-ala

25 Mucay

26 Acacllu

27 Pincullu

28 Ñuti

29 Páris

30 Plaaat-ru pulí

31 Lanticu masi, Tacú masi

32 Cushicui

Tuni

Suhuacog

Suhuacuy

Chicllin, Huayta

Turpuy

Pintashga

Pinta^, Lloguey

Ñahumallana

Achupalla

Uja

Huallpa uja

Uyhua uja

Ujasapa

Llaghuay uchú

Pirahua

Rastro

Jaruy

Tagtana

Jaruycachay

Jarunalla

Yupin

Yupipayay

Pita

Pitajaya

Pitay

Pito

Pincullu

Isilla

LlapUahua.

Placera, Gatera

Placera mashi :

Cushicuy

ATX.

8*5

Tiquili, Tiquira

Lunthata

Lunthataña

Uaua

Junuña

Qquellccata

Qqueliccaria

Jiua untaña

Achupalla

Lai)pa

Lipiri

Uyua lappa, Jamakcu

LÍapparara

Uaquichirrantata .

Uamppu

Tacttata

Tacttaña

Taquiña

TtacUiña

Taquirata

Cayu sarata

Samacat arcana

Cchanca

Nasa cchanca

Pitaña

Yaraccaq^a

Pinquillu

Jurma

Paresa

Ceatu

Naijam ccatu

Cusisiñ^ 87

346

CAST.

1 Plaeer ugradar

2 PUeido-a, ai}.

3 Plaffa calamidad

4 Plafado^it,

5 Plagiar v.

6 Placarlo adj.

7 Plano V.

8 naneta n.

9 Plano planicie

10 Planta

11 pié

12 base deán proyecto

13 Plantar v.

14 Plafiidera n.

15 Plañir V.

16 Plasmado— a, adj.

17 Plasmar /¡¿ara de barro

18 Plata n.

19 Plátano

20 asado

21 Plateado— a, «<//.

22 Plateador— a,

23 Platear v.

24 Platero n.

25 Plato ¿'^ indios

26 grande

27 Playa

28 Plaza públiea

29 de abastos

SO Plazo

31 de dos meses

CÜZ.

Kcochochiy

Mayhuak, Cusivmanak

Hatun-chiqui, Á.ccoyraqui. A-

Huntta [ccoypacha.

Saay

Sna

Suay

Hatun ccoyIlor,Chhasca ccoy-

Pampa [üor.

Yura, Mallquik-yuran

Saruna

Hamutascca

Yuray, Mallquiy

Huaccapacu¿

Huaccay

Lluttascca

Lluttay

Ccollqque

Plátano

Cusascca-platano, Cancascca-

CcoUqquenchascca [plátano.

CcoUqqueyachik

Ccollqqueyachiy

Ccollqque- tacaycamayok

Ppucu

Chuhua, Hankcara, Mecca

May upa ta, Ccochapata

Haucaypata, Plaza

Ccatuna

Suyay, Suvana

Isoa}' quilla suyay

AYAO.

Cusichiy

Ccasi, Ccasilla

HatuQ cantigo. Diospa azutia

Hunta. Huntascca

Suacuy, Suacurcooy

Sua. ííucpa caceta apacui

Suai, Suacui

Ccoyllor

Pampa, Pampalla

Yura, Sacha

C!ia(iui pampan

Yuyascca, Caniachiuacuscca,

Rimanacuscoa. Tarpuy, Tarpu rccoy Huaccapacucc, Huaccacc tu- Hicfiastm huaccay [cuca

Llutascca

Ruray, Mi tu manta ruray Ccollccc Plátano

Cusascca plátano Ccollccech asee a Ccollccechace Ccollccechay Platero Mati, Pucu Anceara

Mayu pata, Ccocha pata Hatun plaza Ceato, Rantihuan tiana ...cama af, Iscai quillacama

JÜV.

1 Cushichiy

2 Assilla, Lushi cushiUa

3 Jatun castigo^ Diospa a):u-

4 Junta, juntassá [tin.

5 Suacuy, Suacnltty

6 Su a, Jucpacta-apacui

7 Suai, Siiacui

8 Coillnr

9 Pampa, Pampalla

10 Yula, latra

11 T-raqui plantan

1¿ Yat-rassa, Camachina-cu- ssa, Limanacussa..

13 Talpuy, Talpuluy

14 Hua-hapacu, Hua-hatucu

15 Htcnasatin hna hay

16 Llutassa

1 7 Lálay, Mitupita llutay

18 Hülai

19 Plátano

20 Plátano cancassa cusassa

21 Hülaichalussa

22 Hiilaicha, Casquilla

23 Hillaichay, Casqnillay

24 Platero

25 Mati, Chuya, Pucu

26 T-rant-ra mati

27 Mayu pata, Ut<^a pata

28 Malea t-raupi, Plaza

29 Hatu, Plaza

30 ...cama af.

31 Ishcai quillacaiua

AV.

Cashichf

Cushicushga

Plaga

Plagashga

Suhuacny

Suhua

Suhuay

Jatun goyllur

Pampa

Mallqui

Jaruna

Hamutashga, Cheychu tacyan

Mallqui Huagapacog

ÁTM.

346

Llutashga

Lluctay

Giellay

Plátano

Cancash^a plátano

Guelleycnicashga

Guelleychicag

Guelleychí

Platero

Pucu

Jatun pucu

Playa

Plaza

Kanticuna plaza

Plazo

Ishcay quíUacatna

.Casiyafia Llamppu chqjma^ Titaqquesiña Ttaqquesita Mayninquirin catusiña Mayninquirín

,, catusita

Jaccha uara-uara Panipa, Ccusca oraqque Airu

Cayu thayu Cunsluraftataqui unanchasifta

Airufta

Minkca jachiri ^

,, ^ jachaña Nekqne ccala Ñekqaet ccalata CcoUqqne Poccota Phayat poccota Ocollqquechata Ccollquechiri CcoUqquechafta Ccollquechiri Chua Lamana Lacea Palasa Ccatu uta Cchimpu

phajsi

1 Plebe

2 Plebeyo— a, ady.

3 Plegado p.

4 Plegar r.

5 Pleiteador n. y ai//:

6 Pleitear y.

7 Pleito /I.

8 Plenamente edf,

9 Plenilunio n.

10 Plenipotenciario— a,

11 Plen¿-a,

12 Plenresía

13 Pliegne

14 Plomiso— a, color-^

15 Plomada

16 echar M—

17 Plomo

18 Plnma de ave

19 de las alas

20 ,, de escribir

21 Plumaje

22 ponerse^ v.

23 Plnmajero i.

24 Pluvia

25 Pluvioso— a, [*faeña,

26 Población grande, pe-

27 ,, numero de personas

28 Poblar

29 Pobre

30 , , mendigo

31 , , de solemnidad

cirz.

Runaeuna

Pampay runa, V^anoca runa

Patarascca

Pataray

Pleytoí

Pleytoy

Pleyto

Hunta-huntay

Huntta-quilla. Pura-quilla

Apu-cam achicukpacachan

Hunta

Costado-onccoy

Patara

Oqque

Huypaychi

Huvpaychay

Titl

Phuru

Pharpa

Qqueflccana

Suri ttica, Ñaurny suri

Chhantacuy

Chhanttak

Para

Paray-paraylla

LlaKta

Llaktantin runa

Llakta-hataríchiy

Huac-cha

Uscacu^

Huac-cha kuiltullu

ATAC.

Llaccta runa

niutan runa

Patarascca

Pataray, Patararccoy

Pleitucucc runa

Pleituy

Pleitu

Huntai-huntai, Lhu

Poccoi quilla

Apup cachan, Tncni atipacc

Hunta, Llapan

Ccasoco-onccoi

Sipu

Ocee color

Plomada

Plomada churay, PlomadaT

Titi

Pisccop-pluman

Pisccop-ricranpa pluman

Ccellccana ñerro pluma

Plumasapa, Plumacce

Plumacunahuan churacuy

Pltt macona ranticucc

Para

Para sapa

Llaccta

Llacctap ruñan

Llacctachay

Huac-cha, Llatan

•» Pasaypacc huac-cha

ras.

1 Malea nuna, Común

2 Común nunacuna

3 Patachassa, Doblassa

4 Patalay, Patalaluy

5 Pletista, Tinterillo

6 Pleituy

7 Pletu, Piñanacui

8 Juntai-juntai

9 Pula quilla

10 Apupcatran

11 Junta, Llapan

12 Pecho ishyai

13 Shipu, Basta

14 Huni, Hut-rpa color

15 Plomada

16 Plomaday

17 Titi, Llasa

18 Pluma

19 Lapla pluma

20 Eecribina pluma

21 Plumaje

22 Plumacunahuan, Trulacuy

(tieu.

23 Plumaje lula, Plumaje lan-

24 Tammia

25 Tammiasapa

26 Malea

27 Nuna, Malean nunan

28 Malea juntacniy

29 Huae-cha

30 Mañapacu huae cha

31 Pasaipa huae-cha

AH.

Común runacuna

Llutan rana

Doblashga

Doblay

Pleytucog

Pletucuv

Pleyto '

Junta jun talla

Junta quilla

Apu eachachicushgan

Junta

Costado gueshia

Shipu

Ogue

Plomada

Huieapaycaehi

Plomo

Pluma

Ricranpita pluma

Fierro pluma

Plumaje

Pluma ta churacuy

Plumaje rurag Para, Tamya Tamyasapá Marca

Marcantin runacuna Marca ta juntachi Huaccha

Manacog huaccha Pasaypa huaccha

ATK.

M7

Inajaqqttena

jaqquc Sucttapita Suctt apiña Pituri» Pleíttri Pituña, Pleitusi&a Pitu, Pleito Phoccatjama Phsújsi úruta

Maya marcat jaoclia euja tapa Phoccata Jarap uau Sippu

Qctneila sama Uipaichu Ttalajttata Malla Phuyu

Chhecca phuvu Qquellccafl pluma Phuyu, Huaita, Stpht PhuyuDchasiña, Huaita uscu-

siña, Siphitasifia. Phuyu aljiri Jallu Jalluta Marra Jatqquenaca Marcachaña Uajchata Ttaqqueta Ccoma

o9o

ÍJAST.

1 Pobre voluntario

2 y soberbio

3 ,, andrajoso

4 Pobrecito! Ay^

5 Pobremente adr,

6 Pobretón— a,

7 Pobreza

8 , , volttntaria

9 Pocilga

10 Poco— a. ac[/. '

11 Pocas reces ar/r.

12 Poco Por—

13 ,, á poco *••'■

14 ,, un de pan adj

15 ,, saber—

16

ánimo

Í7

brío

18

Cantidad corta n.

19 v;

mas

ádv.

20

menos

21

antes

^2 ^»'

después

23 Pocog

repartir á—

24

muy—

adj.

25 días

26 Podadera '

n.

27 Podado— a,

P-

28 Podaí

r.'

29 Poder

n.

mz.

Sonccomanta huac-cha caK ApuHcachac huac-cha Ratapa hiiaccha, 'ihatita-pa-

chayok. Imay-sonccoUa! linar a k mi! H uac-chay-h u acchaylla,

Huac-chaymanalla. Qquesa Huac-chacay Dios vsty cu huac-cha cay

Cjtichihuasi

Pisi

Maynillampi, Ñañispa '

Yacca, V-accalla, Asllamanta

As asUatnantá

As ttantalla

Pisi yachay

Pisisoncco""

Pisisoncco

As, Pisi

Asyalliqqüéyokta

Aspisiqcjueyoi^ta

Asñaupakllata

Asqquepallata [raquiy,

Asnincalla raquiy, Pfsinealla-

As-aslla, Pisi-pisilla

Ccayninpalla

Chh'aprana. Raymana

Chhaprascoa, Raymaska

Chhapray, Raj'inay

Atipay, AtipaK-cay

ATAC.

Munayuinhuan huac-<!ha Soberbio huac-cha Latapa huac-cha

jlmai sonccoUa! Huac-cha neracclla

Mana imayócc huac-cha Huac-chacai Munaiuimpi huac-cha oaj

Cuchi huasi

As, Asila, Pisi, Pi8illa

Yanin, Yanihlla, Mainillan

Yacca, Yaccalla; Yaccállaman-

As asllamanta (ta.

Astantalla

Asila yachay

Pisi soncco

Pisi callpa

Asila, Aschalla

Astahaan

Asllata

Ñaccalla

Chaymanta ccepallata

Asnincalla, Asnincamalla

Huc-iscailla, Pisilla

Ccaina-ccainalla

Cuchuna, Chaprana

Cuchuscca

Sacha cuchupay, Chapray

Atipay, Atiparccoy

JUJff.

1 Munainimpi huac<h{i

2 Suberbio liuac-cha

3 Latass huac-cha

4 Imai ssun hulla!

5 Huachannlla

6 Mana imayapis hnac-cha

7 Huac-cha-cai

8 Munaininhuan, Dios laicu-

hua-cha cay. O Cuchi huaBÍ

10 Asslla, Pishi, Pishilla

11 Mana achca cutichu

12 Ñat-ra,Ñat ralla, As«Uapita

13 As-s-assllap 14- As3 tantalla

15 Mana ancha yat-Fay

16 Mnnchalicu, PislW s'sunhu

17 Pishi callpayu

18 Assllailla, AssUa

19 As^tahuaii

20 Pishiscacta

21 Ñahailla, Ñahasscalla

22 Ass-hipallacta

23 Ass asscamallacta

24 Jiic ishcailla, PiahHla »

25 Hanyancunalla

26 Chaplaoa, Podadera

27 Chapla lulassa

28 Cuchupay. Puday

29 Atipay, Atipaluy

AV.

Munarlla huaccha Soberbio huaccha Ratash huaccha

¡Imay shongolla! ¡Pobrecito! H uaccha-huacchalla

Mana imayo^pis huaccha

Huaccha cay

Dios reycu huaccha

Cuchi huahi, Asia^ huahi

Yangalla, Pishi-pishilla

Iluaquillampa

Uchucllapita

(Jchuc-uchuclla

Huallcalla tanta

Pishi yachay

Pishi shongo ,

Pishi pishilla cag

Pishilla ,

Uchuc ni asila

Ashuan pishilla

Uchuc naupalla

Uchuc guepalla

Huallca huallcalla raquipnrí

HualK*acunalla

Huallca junagUaran

Chaprana

Chaprashga

Chapray

Atipay

AYJL

318

Muñanap laicu ttaqquesiñ»

Apusna'íqasn

Thantalli

TTajcha! .<

Jan cunanjama

Uajchajaqque Ttaq(iueña Munañat ttaqqueaa

Ccuchi putu . *"* '

Pisi

Jukcacuti . Jukcataqui

Jukcat-jukcat ^ r

. Ma jukca ttanta

Majukca y a tina;

Jukca chuyma

Jukca asyaraña,^

Ju^caqul

Jukcampi

Jukca pisi

Ninccara

Jukcampjata

Jukcat-jukcat laquitaña -

Jukca ,, uruquiua

Laljllaña

Llajllata

Llajllaña

Hujata

. I

349

1 Podar

2 3

99

CA«T.

legislativo

ejecutivo

judicial

4 Poder r.

6 á uno vencerle

6 PoderoM—a,

7 ,, Todo—

8 Podre pus n,

9 Podrecer v.

10 Podredumbre

11 Podredura

12 Podrido— a,

13 Podrir

14 ,, hacer- la Podrirse

16 principiar á—

17 la carne

18 Poleo yerba

19 PAice dedo pulgar

20 PolidOMO gusano

21 Poligamo--a,

22 Polilla

23 ,. de la madera

24 Poítrtfn-a,

25 Polución n.

26 Poluto— ta, manchado^

sucio, p.

27 Polvo n. ■^8 en remolino

^ PoUito-a,

CÜZ.

I^rcy camayniyok Apti l^y han tt achí Jt Apu Cuscachaj camayu¿Apu,Ppa-

tacha^ Apu. Atiy, Atipay Atirccuy, Atiparccuy Atipaib Llapá atipak Kquea Kqaeayay Ismtiy Ismuy Istnuscca Istnuy Ismuchiy Ismupuy Istnunayay Ismuy, Curuyay Muña

Mama mejana Pachac-chaqui Huc-huc huamiiyoJt, Huc-huc-

ccariyok. Thuta Puyu nella

Qq Yu

rumay Qquellichaacca, Mappachascca

AUpa, AUpa-kcosñi-

Amtay-cconchuy

Chiuchi

AYAC.

Ivcy ruranapacc poderniyocc Gobierno, Ley-huntachecc Juezcuna, Justicta ruracc^una

Atiy, Atirccoy

Atipay , A tiparccoy, Venccrccoy

Ccapacc, Atece

Llapa-atipacc

Ccea

Ismuyay

Ismui , Ismuscca

Ismuflcba

lamuy

Ismuchiy

Ismucuy, Ismucurccoy

Ismunayay

Ismu nay arccoy

Yerba buena

Maman dedo

Pachac-chaQui

Achcahuancasarln'asoca, Ach- ca-huarmiyocc>

Puyu

Puyo

Ocella

Ccanrachacui

Ccanra, Ccanrachascca, Cea- cha, Ccachachascca.

AUpa, Ñutu allpa , AUpa ccosni

Remolino huayra

Chiuchi, Chtuchicha

uns.

1 Ley luían apa poderniyu

2 I^v cumplichi

3 J uezcuna, Justicia iulacuna

4 Atipay

5 Atipauíy, Venciluy

6 Atipa

7 Munassanta lula, Tucuí—

8 Matiria [atipa,

9 iHmucuy, Ismuluy

10 Ismui

1 1 Ismui, Ismussa

12 Ismussa

13 Ismuy

14 Ismuchiy

15 Ismucuy, Ismuculuy

16 IsmuDa^xay

17 Ismussa-aiclia

18 Yerba buena

19 Maman dedo

20 Pat-rac t-raqni

21 Achcahuan casado, Achca-

hualmiyu, A...usayu.

22 Puyu, Iptu

23 Puyu

24 HiUa

25 Hanla

26 Hanla, Hanlachassa

27 Allpa, Ñutn allpa

28 Muyu huauya 20 Chiuchi, Chi;.che

AH.

Leyta rurageuna

Gobierno

Juezcuna

Puedicny

Atíparcoy

Tucuy ütipa^

Llapanla atipag

Materiashga

Ismuy

Ismunalla

Ismuycushga

Ismushf^a

Ismuchi

Ismuycachi

Ismucuy

Ismunan

A^xha ismu*shga

Muña

Maman dedo

Pacha chaqui

Juc juc huarmiyog

Puyu

Gueruchu puyu Guela Yumacuv Kacchashga

AUpa

Remolino huayra

Chiuchi

ATW.

Lujatanac churiri ,, luratri

Lujatanacamp j ficha checcap-

tairi. Atipaña

Mayaru atipañjama Cchaniani Taqque atipiri Jemitquc Nustaña . Ñusantata Ñustata Thujsantata Ñusaña Ñusayaña Ñusantasiña Ñusarascaña Muchintaña IJaiccha Taica lukcaña Lakco Alloj uarmini

Thuta

Thuntanta laua Jan onjtasiri

Jathasiñaha, Ayhuiruyaña Kcatfu

Lakca

Muyu lakca

Chiuchi 88

850

CA8T.

1 Pollino-a,

2 Pollo pichón

3 Pomabamba

4 Pomada

5 Poncho abrigo

6 ?onderadox^-a, adj.

7 Ponderar exagerar

8 Ponedor— a, ponedero

9 Poner y.

10 Poner en lineas

11

, la mesa

12 ,

, en cobro

13 ,

, bien y tírme

14 ,

, mal '

15 ,

, cerca

16 ,

, lejos

17 ,

, encima

18 ,

, debajo

19 ,

, adentro

20 ,

, c/2 medio (tados.

21

, 6/cn /os enemisr-

22 ,

, jna/; enemistar

23 ,

, en £/:k7ii

2^ ,

, ei2 ve/lía

25 ,

, por o6ra cosa nue rit

26 ,

, ¿ prueba

27 ,

, /a o//a para cocinar

28 ,

, /a vajilla volteada

29 ,

, huevo el ave

30 ,

, alguna cosa al sol

31 ,

, de cuatro pies

32 Po

nerse e/i renglera

cuz.

Asnu uña, Asiiucha Malcco Pumapampa Habuicuna, Lasicuna Poncho

Huarppicuk, Huarppiy cama- Huarppiy [yok. Churak Churay

Seqquechay, Suyuchay Mesa masttay Churariy, Churaricuy Tacyachiy

Mana allinta churay Ccayllanchay Carunchay Hahuanchay Uranchay Ucjunchay Chaupinohay

Allincachipuy, Napaycunarhi- Chekninachiy [^^3'.

Tunquiy, Tunquirayay Munachiy, Tiachiy, Ccatuy Paccarichiy, Huamakch.iy . Yanaycuy Churpuy Ppac-jhay Runtuy Masay

Tahua-chaquichiy Se iquecliacuy, Suyuchacuy

AYAC.

Tacsa asnucha

Malkco urpito, Uña urpito

Pumabamba

Llusicuna

Poncho

Mirachecc, Masyacc

Mirachiy, M irarccacíiiy

Churacc

Churay, Churarccoy

Seccechiy, Seccerccacliiy

Mesa mastay

AUinman huaccaychay

Su mace taqiiiachíy

Mana aUin churay

IchpaPaman churay

Carunian churay

Hahuaman churay

Urayman churay

Ucuman churay

Chaupiman churay

Allinya^hiy

Malpi churay

Iscaita yuyay

Rantípacc churay

Musocc ruray

Pruebaman churay

Churpuy, Churpucuy

Ticrampata churay

Huacliay, Churay, Runtuy

Masav, Ru^aiman masarccoy

Puc-chicachiy, Puc-chicarcca-

Seccccu> (chiy.

JUN.

1 Tucssa assnucha

2 Mallhua, Uñalla, Pechun

3 Puma pampa

4 Llushicuna

5 Poncho

6 Milachi, Masyachi

7 Milachiv, Milalcachiy.

8 T-rula

9 T-rulay, T-rulaluy

10 Jit-ryachíy, Achachiy

1 1 Mesa mastay

12 T-rulacuy

13 Allinta, Tacyachiy

14 Mana allinta t-rulay

15 Cercaman t-rulay

16 Caluman ,,

17 Janáman

18 Ulapaíman

19 Lulmian

20 T-raupiman

21 AlUnyachiy, Amistachiy *22 T-rininacachiy

23 Tunc|uicuy

24 Lantipa t rulay Huamata lulay

26 Pruebay

27 T-rulpuy, T-rulpuluy

28 Chacpay, Chipcay

29 Huat-ray, T-rulay ,Luiituy

30 Masay, Lupaimau masay

31 Tahua t-raquimpachiy

32 Jit-riacuy

AV.

Mallua ashnu

Pollo

Puma pampa

Pomada

Poncho

Ponderacog

Ponderay

Churacog

Churay

Seguechí

Mesata churay

AUiman churaycuy

Tacyarcachi

Mana allí churay

Naupallanman churay

Caruman churay

Jananman churay

Jahuanman churay

Rurinman .churay

Chaupinman churay

Allicfichinaycachi

Chegnicachi

Tunquirayay

Rantipa churay

Mushograchi

Pruebaman churay

Churpuy

Ticranampa churay

Runtula cnurayan

Mashay

Chana chaquipuy

Seguecuy

AYM.

360

Ccallu asnu

Ccalu pamachi

Pumabamba

Jausiña

Poncho

Kcarísiri

Kcarísiña

Uscuri

Uscuña

Seqquequi uscuña, Seqqueraña

Mesa uscuña

Manu uscuña

Thuru uscuña, Thun;chaña

Nancea uscuña, Ñanccachaña

Jakcar uscuña, JaAcachaña

Jayar uscuña, Jajachaña

Putar uscuña ,

Cchinar uscuña

Manccar uscuña

Taipir uscuña

Ualiptayaña

Nancea catuyaña,5íanccaraña

Kearjam uñjaña

Aljañar uscuña

Maichacca uscuña

Yanttañataqui uscuña

Phayañataqui phac uscuña

Uacull pultiquiptayaña

Kcaunachaña

Lupir uscuña

Pusi cayut uscuña (cúñk;

Uareuña» Cuns chéccaiiáru tis-

351

GA8T.

1 Ponerse exponerse

2 ,, mal entre varios

3 j, de pies y manos

4f ,, el sol V. y imjj.

5 en una circunstnn-

6 ,, e/ vestido {cia,

7 ,, /os calzones

8 ,, e/ sombrero

9 10

11

/os zapatos poncho ó ruana

la manta y en- volverse

12 bien con el enemigo

13 Poniente .n.

14 Ponzoña

15 Ponzofio80-~a; adj.

16 Populacho n.

17 Popoloso—a, íií//.

18 Poquedad n.

19 Poquito— a,

20 ^ poquito adv,

21 m* un— *•

22 Poquitos adj.

23 Por causal ó ñnal

24 25

26

27 28

ti

donde?

donde iremos?

delante detrás

CITZ.

Churacuy

Churanacuy, Ruranacuy

Tahua-c'iaq uicuy

Chhisiyay

Cliuracuy

Ppachallicuy

Huaracuy

Sombrerucuy

Zapatucuy Ponchucuy

Suk'utacuy, Ppistucuy

AUichanacapuy

Intic y ay cunan

Miu

MiuyuK

Pampay run acuna

Achca runayoK

Pisi, As

Pisipisi

Pisipisichallamanta

Aschallatapas

As-asUa, Pisipisilla

Raycu

Ccan raycu

Mayninta? MayñeKta?

Mayninta ri sunchis? May-

ñekta risunchis? Ñaupakñinta, Ñaupakñekta Qquepanta, Qquepafickta

AYAC.

Churacuy, Ccahuachicuy Mana allin churacuy Puc-chicurccoy Inti seccaicuy Ricucuy, Churacurccoy Churacuy,

Huaracuy Sombrerocuy

Zapatucuy Ponchocuy

Sucutacuy, Maitucurccoy

Allinchacuy, Allinchacurccoy

Inti churacunan

Veneno

Huañuchicc, Venenoso

Común runa

Runasapa, Achca runayocc

Pisi, Pisilla

Aschalla, Asila

As-asllamanta

Chicallampas

As-aslla, Tumpa-tumpalla

Raicu

Ccam raicu

Maininta?

Mainimpa rísun?

Ñaupaccninta Ccepanta, Ccepampa

JTW.

AH.

ATM.

351

1 T rulacuy, Licachicay

Gahuachicuy, Ricarathicuy

Jan asjarasis uscnsiña

2 T-rulanacuy, Piñanaculuy

Churanacuy, Rimanacuy

Jaichasiña

3 Tahua t-raquinipaculuy

Maquihuan, Chaquihuan cha-

Pusi cayutjan uscusiña

4 Inti t rulacuy

Rupay yaicucun [racuy.

Lupirttasiña

5 Licacuy, T-rulaculuy

Imanuchuymanpis chura c uy-

Cuna checcarus uacusiña

G T-rulaculuy

Churacuy llachapata [cuy.

Isi useusiña, Isisiña

7 Calzonyacuy

Ohu racuy huaray quita

Calsonanacc uscnsiña

8 Chucucuy, Chucuculuy

Churacuy chucuyquita

Sombrero uacusiña, Sombrerw ttasiña.

9 Zapatucu}?

Churacuy capatuiquita

Sapat uscusiña,Sapfithtta8Íña Poncho uscnsiña, Ponchttasi-

ña. Ppeqquer mantanpi llauntasi-

ña. Ualichasiña

10 Ponchucuy

Punchucuy

11 Ssucutacuy, Ayllucuy

Shucutacurcuy

12 Allinyacu3', Amistaluy

Alliyanacacuy, Amistacuy

13 Inti t-rulacunan

Rupay huanunan

Intijalanta

14 Veneno

Veneno

Jiuaír ccoUa

15 Huañuchicu, Venenoso

Venenoso

Jiliuayasir ccolla

16 Comun-nuna

Pampa runacuna

Jaq(^uenacca

17 Nunasapa, Achca-nunayu

Achca runayog

AUoj jaqqueni

18 Pishi, Pishilla

Pishilla

. uAca^uiña [ u^quitaqui

19 Asslla, AssUailla

Huallcalla

20 Ass-assUap

Huallca huallcalla

. uKcatjuKcata

21 Ñi uchucllapis

22 Ass asslla^Tumpa camalla

Ni uchucllatapis Huallcacunalla

, an ma juKcasa

* ukcaqui

23 ...laicu ai.

Rajcu

^cu

24 Ham laicu

Gam rajFCii

Juma laicu

25 Maininta? Mainimpa?

¿May pata?

Cauqui toqque?

26 Mainimpa lissun?

^' May para ayhuashun?

Cauqui toqquessaraliani?

27 Ñaupaninta, Ñaupanimpa

Ñaupapa

Na ira toqque

28 Ipanta^ Hipanipa

Guepapa

Qquepa toqque

/362 CAST.

1 Por un lado

2 ,, el lado derecho

3 ,^ el Jado izquierdo

4 ,, encima

5 ^, debajo

6 dentro

7 ,, atbera

8 ,, agi/í

9 ,, ahí

10 «//á

11 cualquier parte

12 ,, menudo

13 poco; Casi^ 14- mas gi/e

15 ,, msis que digas

16 , , muchas que sea n

17 ,, temor

18 ,, engaños

19 ,, Jo cual; —esto

20 eso

21 ,, tanto

22 Porca Jomo de tierra

23 Porción parte /i.

24 jiúmcTo consi-

derable

25 Pordiosear r.

26 Pordiosero— a, n,yadj.

27 Porfiadamente aJv.

28 Porfiado—a, a<í/.

29 Porfiar r.

30 ,, entre dos

31 Porongo n.

tíUZ.

Qninrayninta,. Quitirayñekta Paña ñcqquenta LloKque ñe ^quenta Hahuanta, Patanta Uranta» Urayñelrta Ucjunta; UcjuñcKta Hahuanta, Hahuanñekta Cayninta, Cavüekta Chayninta, CÍiayñekta Chaccayninta, Chaccayñekta Maynintapas, Mayñeibtapas As-asmanta, Pisipisimanta Yaccca, Yaccalla, Yaccallaman- Imata-hayk'ata [ta.

Iniata-hayk'ata rimaAtiyqui- Hayk'a ca/rtinpas [pas.

Manchaspa Llullaspa, Ñucñaspa Cay raycu . Chay raycu Chay ari Huachu, Suca Huaquin Achca

TJscacuy

Uscacuk

Atipacuyhuan

Atipacu^.Cutipacuk

Atipacuy, Cutipacuy

Atipanacuy, Cutipanacuy

Ppuyñu

ATAC.

Huc ladonta Alleccninta Ichocc ladonta Hahuanta, Hahuallanta Urayninta, Uraynimpa Ucunta, Ucumpa Hahuanta, Hahxiampa Caininta, Cainimpa . Chaininta Chainiínpa Huacninta, Huacniínpa Mainin tapas As-asUamanta

Yaccailamanta,Yaccallaccaya Imata-aycata Imata-aycata niptiquipas ' Ayca captincupas Manchacuspa, Mancbacuy LlullaRpa (manta.

Cair aico Chai raico

Suca

Raqui, Raquiscca

Nanacc

Puncun-puncun mañacuy ,, ,, mañacucc

Atipacuihuan Atipacucc

Atipacuy,Sinchichay,Ccecutay Atipanacuy Puvño

jxjir.

1 Quinlallanta

2 AllMadunta

3 Ichü ladunta

4 Jananimpa

5 Ulainimpa

6 Lulimpa

7 Huassanpa

8 Caininta, Cainimpa

9 Chaiiiimpa, Chaininta ;.

10 Huicnimpa, Huicninta

11 Mainintapis, Maíniapa^tis

12 Ass assllap

13 Ñat-rhalUi,Ñat rhallapita

14 I m acta, Aycacta

15 Imacta, Aycacta iiiptiqui-

16 Ayc<i captinpis [pis.

17 Manchacul, Manchacuypa

18 Casquicuihuan

19 Cai láicu

20 Chailaicu

21 ,

22 Ssuca. Surco

23 Pitai, Laquissa, Péqui

24 Aclica

25 Puncun. puncun mañactiy

26 ,, . ,^ irañacu

27 Atipacuihuan

28 Atipacu

29 Atipacuy, Pasalícuy

30 Atipanacuy

31 Huaf'ui

AV.

Juc ladupa

Derechunpa

Ichogninpa

Janampa

Jahuanpa

Rurtmpa

Huagtapa

Caypa . ,.

Chaypa

Ta;araypa

Mavpapis

Pishi phisimanta

Huallcallapita

I m apis «aptin

Ima niptiquipis

Achca cayaptímpis

Mancha curmi

Engañuhuan

C I ley pin cayga

Cheypin cheyga

Chejpinmi

Surcupa huagtan

Huaquin

Achca

Puncun puncun mañacuy

Puncun puncun inañacog

Porfíanallana

Porfiado

Porfiay

Ishcan porfiay a n

Puvñu

AYM.

Ma toqque Ciipi toqque Cchecca toqque Pata toqque A i ñachi toqque Alancea toqque Ancca toqque Acíi toqque (Jca t()(4.iue Ccuri toqque Cauqqui toqquesa CcUiniita Jukcat niapini Mase

Mase sisea tas Mase allojapas Aisarañ laicu Kcarisiñ laicu Dea laicu acá l'ca laiou ücjuata

Lakca ccolu ccolu IJesa ; Hualpacha

Uajtt asina

Uajttasiri

Cchamatnpini

Cchamatatata

Cehainatataña

Cchainatatasiña .

Mathi

353

363

CAST.

1 Porongo grande

2 grande de boca

3 Poroto (ancha,

4 Porqué? conj. cana,

5 no vknes?

6 Por qué no!

7 i^orqueria n,

8 Porqnerizo— a, -9 Porra Clava

10 arma

11 Porrada í/a/^ v.

12 Porrazo í/ar—

13 caidA

14 Portada "-

15 Portador

16 Portar Vevar 6 traer

17 Portarse bien

18 mal

19 POTtátU

20 Porte tamaño ñ.

21 Portentoso— adi.

22 Portero-*^» «•

23 Portillo

24 Fonrenir

25 Posada

26 Posadero— a,

27 Posar hospedarse

28 ,, psentarse, habitar

29 Posar pararse las aves

cirz.

Urpu. Maktna Purutu, Chui Imaraycu

Imaraycu mana hamunqui-

chu? (na!

Imamanacca Imanascca ma-*

eciuelle, Chhislli, Huishui juchi michik Maccana Champí

Maccay, Champiy Maccay, Huaktay

Lakcacuy, Urmay

Puncu

Apak. Apamuk

Apay, Apamuy

Allín causay

Mana allin causay

Apanalla, Hoccannalla

Sayay

UtiypaArcama

Puncu camayo^, Portero

Kcasa

Kcaya

Tampu, Chasquihuasi

Tanipu camayoAjCeorpachak,

Huasiyok. Chayacuy, Samay Tiyáy Sayay, Tiyay

ATAC.

Hafun puyñu Urpu Poroto

Imaraicu? Imanascca? Imaraicu mana bamunquichu, Imanascca m...h...? (na!

Imamanacca! Imanascca ma- Ccanra, Ccacha, Ispai, Huanu Cuchi michecc Kacu tauna, Maccana Porra, Arma Maccay Tacarccoy, Tanocay, Sacc-

marccoy. Urmai, Pilatai Puncu

Apacc, Apapacucc Apay, Apamuy Allin causay Mana-ailin causa v Apanalla, Suchucfiinalla Sayai

M uspachinapacc Puncu huaccaychacc Ceasa, Uchco Hámucc, Ccepa bamucc Samacuna, Ccorpacuna huasi Samachicc

Sama^, Samacuy Sayariy, Tiyay, Ccemicuy Samay, Sayay

TUS,

1 Jatun huacui

2 Urpu, Ulpo, Chomba H Yuiiya

4 ..laicu? imanal? imapi? nf,

5 Imalaiou mana ssamun-

quichu? Imanal m... ss...? O Imamana ha! Imapi mana!

7 Hanla, Ishpai, Huanu

8 Cuchi michi

9 Tita l)6rdon, Macana

10 Arma

11 Ma-haj'

12 Cumsay, Ma-hay

13 Pilatai, Muchapsalui

14 Puncu, Portada

15 Apa, Apapacu 10 Apay, Apamuy

17 AÍliñ causay

18 Mana allin causay

19 ApapassUa. Apanalla

20 Camainin, Tamañun

21 Lieacuypa

22 Piincu tahapa, Portero

23 Assa, Ut-rcu

24 Ssamu, Hipa timpu

25 Jamacuna hua.si- Tambo

26 HuaBíyu, Tambuyu

27 Jamay, Jamacuy

28 Tacny, Taculuy, Himicu^'

29 JamacuN', Latalaciiy

Air.

Jatun puyña

Urpu

Purutu

¿Imanir? ¿Imanirtn?

¿Imanirta shamunquichu?

¿Imanirta mana?

K aecha

Cuchi mtcheif '

Macana

Champí

Sagtayouy

Mogay

iHhquir tacacuy

Portada

Apag. Apamog

Apay, Apamuy

Allí portacuy

Mana alli portacuy

Apanalla, Joganalla

Camacaynin

Portentoso, Admiranapa

Puncu tapag, Portero

Gaga uchcu

Shamu3'ninchu

Gorpacuna huahi

Gorpachicog

Gorpachí Jamacuy, Tacuy -Shaycushga, Katashga

AYM. 808

Chapar niathi

Jaccha mathi

Phnrutu

Cunatsa

Cunats jan juhtta?

Cunats janisa?

Jama

Ccuchi auati .

Cchaua

Maccana

Cchauantaña

Tincuyaña

Tincuña

Puncu

Apiri

Apaña

Ualiña

Ñanccaña

Aptirjama

Achacha, Jacha

Muspharañjama

Puncu uñjiri

Puncun puncupa, Pirca ppia

Nairar uñjata, Juttr pacha

Ccorpa uyu

Ccorpa utani

Ccorpachasiña

Utjasiña

Kcontasita 89

354 CA8T.

1 Poseedor— a,

de terreno baldío de buena

de mala íé

5 Poseer

6 Poseído— a, cosa—

7 Posesión dar—

8

tomar—

9 Posible de ser ó suceder

10 Es— que baya

11 Bs— de hacer

12 de ejecutar

13 14

Es mas-

CTTZ.

Hattallik, Hattallíqquen

Chapacuk, Chapaqquen

Chaninpi hattalli^, Chaninpi- chapacuK.

Mana chaninpi hattallíA, Ma- na clianinpi chapacuk.

Hattalliy, Chapacuy

Hattalliscca. Cnapacuscca

Hattallichiy.Chapachiy, Pose- sionta ccoy.

Hattallicuy. Chapachicuy,Po- sesionta chasquiy.

Cakpakcama

Camanmi

Ruraypak camanmi

Ruranalla, Atinalla

Rnracullanmanmi

Manam canmancliu, M...rura~ cunmanchu, M...aticunnian-

15 ? es— Caumanchu? [chu.

16 no es!; que á Manapunim atinmanch u! A-

poder hacer—! tinniancliuch!

17 Posibles bienes, rentas ^& Ccaqque a/I ^, yqui, n. Cau-

say af. niy, niyqui, ñin.

18

mis no alcan- zan á eso.

19 Positivamente ac/r.

Caqqueycuna manam chay- man taripanchu, C a q q u e y manam cnaypakcliu.

Checcampi, Checcanmanta, Sullullmanta.

ATAC.

Ha tallece, Uyhuacc, Hatalli-

cucc, Uvhuacucc. Purun alípayoc*c,Comun allpa Allin fépi hatallecc

Mala fépi hatallicc

Hatalliy. Uyhuay HataJliscca' Posesión ccoy

Posesionman yaicuy

Canmansiy

Canmanm'i

Ruranallam

Ruranalla, Atinalla, Atinaslla

Ashuan ruranalla, Astahuan-

ruranalla. Mana atina,Manaruray atina

Canmanchuch?

Huc-chu! Huc-chu atencca!

...cuna af,

Caccnicuna, &. manam ca- manchu.

Checcampi

JVIS.

1 Chala, Uyh«acu,Chala«ui-

cu.

2 Común allpayu

3 Allin finiju U3'huacu

4 Mala finiyu chalaculu

5 Chalay, Chalacuy

6 Huihuassa, Chalacussa

7 Posecion huy

8 Posecionman vaícU3-

9 Canmatissiy

10 Canmanmi

11 Lulanallam

12 Lulana, Lulapasslla, Ati-

panalla.

13 Assuan lulanalla, Assta-

huan lulanalla.

14 Mana lulay atipana

15 Catimanchu?

16 Juc chu! Jucchu atipan-ha!

17 ...cuna af.

18 Manan cánícunacatnanchu

AV.

Dueño, Characog

Puruapa dueñun Legitimo charan

Mana legitimo charan

Charay Charashga Posesionta goy

Posesionta charí. Chasqui

Ichapis, Maypishchi Canpishchi Ruranapishchi Ruranatla

Ashuan ruranalla

Manam canmanchu

¿Canmanchu? ¡Imatashi ruraman!

Capanian ganchig

Mana chayman tarípanchu

ATM. 864

Utjañapa

Ina oraq<]ueni Sumat utjañapa

Ñanccat ,,

Utjañapa Utjatapa Posesión churana

catoccaña

Purirjama Utjaquispaua Chictta yañjamaua Uccamapaohau

Uccamapinipáchan

Janicjaua, Janiu huaquisquiti

Uccanjainaua, Haaquisiri Janjaqui lurcaspati

Cunanacajasa

Janjaquiu uccatn lurquirísti

19 Cirtunipi

Ciertumi cheyga

Uccamapini

356

0A6T.

1 Positivo— a, cietto, efec-

tivo, verdadero.

2 Posma pesado, ñemáti-

co, cachaza n.

3 Posponedor— a, adj.

4 Posponer v

5 Pospuesto— a, p,

6 Poste n.

7 Postema

8 Posteridad

9 Postergar

10 Posterior adj\

11 Posteriormente adv.

12 Postigo n,

13 Postilla

14. Postizo— a^ «f(/.

15 Postmeridiano

16 Postrado— a, debilitado

17 rendido, humillado

18 Postrar v.

19 Postrarse

20 Postrero— a, posuemo

21 Postulante

22 Postular

23 Potable adj,

24 Potaje /I.

25 Potencias del alma

26 Nimbo

27 Potente

ad¡.

cuz.

Checcak, SuUuU

Llasa runa

Qquepanehak

yquepanciiy, Pisiraan yupaj

yquepanchascca

Tunu, Tauíia

Chhupu

Mittavsana

Qquepachiv

equepacak quepanman, Qquepanta Huchuj' puncu IJekte, Ccar¿icha licite Tceqqae^c'ca, Charasccalla Chaupi ppunchau-qquepa,

Chakcliapa. Tulluyascca, Sucvak Ullpuycuscca, Ulípu^'cucufc Ullpuycachiy, Ccormachiy UUpuycucuy

Ppuchucak, Tucucuynin

MaftacuAr

Mañacuy

Upianalla

Micjuna

Aniíiianchispa callpancuna

Chimpu

Callpayok, Atipak

ATAC.

Checcapmi chaicca

l.lasacc runa

Ccepayachecc

Ccepanchay, Ccepancharcc yy

Ccepachascca

Sayacc-caspi, Poste

Postema

Ccepa hainucc runacuna

Cjeparichiy, Suchuchiy

Ccepa cace

Ccepallata, Ccepallataña

Ccepa punco, Tacsa punco

Costra, Ccarapa

Churasccalla

Chaupi punchau pasascca

Tuiluyascca. Lacsascca Ullpuscca, Ullpuchiscca Cconccorachiy, Ullpuycachiy Cconceorchaqui ul I p uy c u y ,

Puc-ghim pacu3'. Ccepa, Cceparecc, Ccepa cace Mañacucc Mañacuy Upianalla, U piaña Micui

Alnianchicpa potenciaanin Santop rayosnin, Intip sapran

Callpasapa, Callpayocc

1 Ciertum chaiha

2 Llasa nuna

3 Hipachicu

4 Hipachay, Hipachaluy

5 Hipachalussa

6 Ssacu casspi, Poste

7 Chupu, Postema

8 Hipa ssamu nunacuna

9 Hipachiy, Assuchiy

10 Hipacá

11 Hipallacta, Hipallactaña

12 Hipa puncu, Taessa puncu

13 Costra, Chaqui ili

14 T-rulas salla

15 T-raupi muy un pasassa

16 Tulluyalussa

17 Cumuicussa Rendissa

18 Hunhulaycachiy niuchachi

19 Hun hulacuy, Muchap-

sacuy.

20 Hipa, Hipali, Puchuca

2 1 Mañacu

22 Mañacuy

23 Upianapa, Upianalla

24 Micui

25 Almanchicpa potenciasnin

26 Santoprayosnin, Intip-

ssaplan

27 Callpayu, Atipainij'u

AN.

Cierto, Cheygueypa

Lasag, Guela runa

Guepacachicog

Guepacachi

Guepachisga

Poste

Chupu, Pogro

Guepaman shamog runacuna

Guepaycachi

Guepa 2ag

Guepanmanlla

Postigo

Garacha chaqueg

Postiso

Tardipa

Huyushga, Urmashga Urmachisga, Agyasga Urmachi Gongorcacuy, Gongoricuy

Puchucag

Mañacog

Mañacuv

Upianalla

iVlicuna

Animanchigpa callpancuna

Medalla

Callpayog

AYM.

355

Cheocapini

Jatheccala

Qquepartairi Qquepartayafta Q(]uepartayata Tiguira

Ttiuca, Jemkque Jutir masinaca Qqueptayaña Ma [¿achata Qquepa pachata JisAca puncu Qquellccatat yapata Useuntata Chica ur qquepa

Ttucarttata Alinttata Alinttafla Alinttasiña

Chinanquirí, Qquepanquiri

Munqulrí

Munttaña

Umañjama

Lokcro

Almasan ohchamapaja

Lliphi Uiphi

Atipiri

1

366

GA8T.

i Poyo n.

2 Poyos

3 Pozo

4 Practicable adj.

5 Practicado— a, p.

6 Practicador— a,

7 Practicante «<(/.

8 Practicar v.

9 Práctico— a, n,

10 Pradera

11 Prado

12 Precaverse v.

13 Precavido— a, p. 14- Precedente

15 Preceder v.

16 Precepto w.

17 Preceptor

18 Preceptuar v.

19 Precio n-

20 Precio poner—

21 ,, tc/ier c/i

22 Cosa de—

23 Precioso— a, adj.

24 Precipicio

25 Precipitar despeñar

26 atropellar^ acelerar

27 Precipitarse r.

28 Precisado— a, p.

29 Precisamente adv,

30 Precisar v.

31 Preclaro adj.

32 Precursor— a,

CirZ'

Pata

Patapata

Pponcco, Posa

Uuranalla

Yaohascca

Yachay munak, Yachapacuk

Yacliapacuk

Yachapacuy. Rurapayaj

Yachak, Yachay camayok

Hua5ila pampa, H...huaylla

Añay pampa, Pauccarpampa

Huaccaycliacuv

H uaccaychaculc-

Ñaupank, Ñaupak caft

Ñaupariy, Ñaupakpi cay

Camachicuy, Camachiscca si-

Camachik [mi.

Camachiy, Camachicuy

Chani

Chaninchay '

Chaninchacny

Chaniyok

Siimak-sumak, Yupay chani-

Ccacca-uciu (^ok.

Huicupachiy, Ccaccapachiy

Tanccay, Tanccacuy

Huicupacuy

Utccachiscca

Utcca-utccaylla

Utccachiy

Yupayniyok, Auqui

Ñauparik

AYAC.

Pata

Patacuna, Pata-pata

Cc(Kha, Puquio

Kuranalla

Rurascca, Yachascca

Ruracc

Yachapacocc

Ruray. Rurarayay

Yachacc

Huailla pampa

,, ,. , Llihua-Üihua

CUuracuy, Huaccaichacjy Huaccaichascca Ñaupacc, Ñaupacccatc Ñaupay. Ñaupariy Camachicui, Camachiscca simi Yachachicc

Camachiy, Camachicuy Chanin Chaninchay Chaninchacuy Chaniyocc Llumpai su mace Ccaéca, Cuchpana Huischurccoy, HuicapaTtcoy Tanccay

Huischucuicuy, Huicapacuy Utccachiscca, Ccecutascca Utccayllahuan Utccachiy Principal runa Ñauparecc, Ñaupapucc

:-ra

JJJIS,

1 Pata

2 Patacuna, Pata-pata

3 Hut-ra, Puquio

4 Lulanalla. Lulapasslla

5 Lulassa, Yat-rassa G Lula

7 Yat-rapacu

8 Lulav, Yat-racuv

9 Yat-fa IQ Pampa, Haila pampa

1 1 Ossa üssa, Jat-ra jat-ra

12 T-rulacuy, Guardacuy

13 T-ruIassa, Segurassa l-i Ñaupa, Ñaupa

15 Ñaupay, Ñaupaliy

16 Camachicui,Camachicussa

17 Yat-rachi

18 Camachiy, Camachicuy

19 T-ranín

20 Precionta t-rulay

21 T-raninchacuy

22 T-raiiiyu

23 Ancha suma, Yap tuqiiilla

24 Ha lia, Cut-i*pana

25 Jitalpuluy. Huicapaluy

26 Tan hay, Cunisay

27 Jitacjicuy, Huicapaculuy

28 .\nisaicachissa

29 Amsailía, Ascamailla

30 Amsachiy, Ascamachiy

31 Valí nuna, Yap suma uu

32 Ñaupa, Ñau papú

i nuna

AN.

Patac

Patacuna

Poso

Ruranalla

Rurashga, Yachacushga

Yachapacog

Yachacuycag

Yachapacu^-

Yachag

Huaylla pampa

Pangar pampa

Guardacuy

Guardacog

Ñaupareg

Ñaupari

Camachishga

Camacheg, Yachacheg

Camachicuy

Chanin

Chanínta churay

Chaninchu charay

Chaniyog

Shumag, Precioco

Ishquina

Jitarpu\'

'Vangay

Jitarpucuy

Utcachishga

PresisuUa

Utcachi

Yaleg runa

Ñaupa shamog

ATM.

356

Patta

Pattanaca

Phu tunca

Lurañjama

Lurata

Luriri

Lurttata

Kuvttaiia

IJali luriri .

Cchiji pampa

Muya pampa, Pancear pampa

Imttasiña..

Imttasiri

Nayraccatanquiri

Nayraccatancaña

Yatiyata

Ya t ¡y ir i

liiirayaña

Cha ni

Chani uRcuña

Jaccuta

Chani munata

Jiuaquipiui

Jalancha

Ccorumiyaña

Jaljatañá

Ccoramisiña

Lurayata

Lurayapinita

Luta^apiniña

Chani yatiri

Jutquir yatisiña

357

CAST.

1 Predecir v.

2 Predestinado— a, adj.

3 Predestinar v.

4 Predüeeto— a, ««(/.

5 Prendante

6 Pregonar r.

7 Pregonero- -a, adj.

8 Preguntador-a,

9 Preguntar r.

10 Pregnntón'-a, arj^'.

11 Premeditado— a, p.

12 Premeditar v.

13 Premiado— a, p.

14 Premiador^-a, arij.

15 Premiar v.

16 Prenda por la deuda n.

17 Prendador-a,

18 Prendar dejar prenda

19 Prendarse r.

20 Prendedero prendedor

21 Prender

22 arraigarse lu

planta v. imp.

23 la vacuna

24 aprisionar—

25 con trampa

26 ,, /a luz

27 Prenderse ataviarse

28 Prendido— a, ataviado

'29 Preñada a.

30 Preopinante «<//.

CUZ.

Huatuy, Huatupacuy Ñaupakmanta acllaicca Ñaupa&manta acllay Cjuyascca, Chhiclluscca

K'achachachaA, Llipipipi^

Huakyaycachay

Huakyaycachuk

Tapuk

Tapuy

Tapupavak, Tapuycachak

Ham urpay ascca, Yuy aycuscca

Haninrpayay. Yuyaycuv

Samincnaacca, Chaninchascca

Saminchak, Chaninchak

Saminchay, Chaninchay

Manu ranti, Prenda

Maiiumanta-churaib, Prendak

Manumanta-churay, Prenday

Munapayay, Munacapuy

Ttipana, Tupu

Ttipay

Saphichacuy

Happiy

Happiv, Hatav

Tokllay

Happichiy

Ttipacuy, Chhaiitacuy

Ttipaacca, Happiswa

Chicliii,Chichiiya/r,Huic8ayoA

Ñaunak-rimaK

AtAC.

Musiay, Musiarccoy Acllascca Acllay, Acllarccoy Llumpai cuyascca, Astahuan- cuyascca. (Ilipiquiacr.

Llumpai cancharecc. Llumpai- Ccayaycachay, Huillacuy Ccaparcachacc, Huillacúcc Tapucc, Tápucucc Tapuy. Tapurccoy Tapupayacucc Yuy ascca, Alliti piensascca Yuyay, Picnsay Premiascca. Pagascca Premiacc, Pagaec Ccoy, Premiay, Pagay Prenda churascca Prenda churacc, Prendacucc Prendacuy

Munapayav, Munapayarccoy Tipa, Típacc, Tipacucc TiíJay, Hapiy, Hapichiy Sapichacuy, Sapichacurccoy

Ratay, Ratarccoy Haperccov, Huatarccoy Tokllay ' Ac-chita ratachiy Tipacuy , AUichaciiy , Ti papacuy Allichacuscca, Tipacuscca Huicsayocíc, Chichu Ñaupa rimacc

JUlf.

1 Miisiay, Musialuy

2 Ñaupata aclassa

3 Aclay. Aclalay

4 Ancha cuyassa, Jiic-cuna-

pi asstaliuan cuyassa.

5 Yap ac chi, Yap lUpipiquia B Ayaycat-ra buillacu

7 Apalcat-ra, Huillacu

8 Tapu.Tapucu.Tapuycatra

9 Tapuy, TapuUiy

10 Tapupacu, Tapupsau

11 Allin yat-rachinacussa l\i Yat-rachinacuy, Pieiisay 13 Pagassa

14- Premia, Correspondicu

15 Huy, Premiay

IG Manu prenda ca-traUssa

1 7 Prendacu, Cat-ralicii

IS Prcndaciiy (yaluy,

11) Munapaluy, Munaluy.Cu-

20 T-rilicu, Cassa, Tip.pii

21 T-rililuy, Chalachiy

22 Sapichacuy. Sapiciíacnluy

23 Latav, Lataluy 24. Cíialíiy, Clialaiay 25 Trampa huan clialay Ac-chkíta latachi

27 T-rilipacuy, Aliichapacu^' 2H T-rilipacussa, Allícliacussa 20 Patayu, T-rit-ru 30 Ñauua lima

Can^^nnipa cií^ta niushiag Ñaupapita acrashga Ñaupapita acray Llapampit^w ashuan ciiyav:h.i;a

Llipipeg

Gayaycachay, Pregoiiay

Gayaycacliag, Pregonero

Tapncog

Tapuy

Tapupacog

Yarpashga

Yarpachacuy

Prcmiashga

Premiag

Prcmiaycuy

Prenda

Prendacog

Prcndata jagnecuj'

MunapacMycuy

Prendedor, Ticpi

Ticpí

Charishga, Planta prendisliga

Charishga vacuna Presurcuy

Trampahuan chariy Achquiaaaipa sindircuy Ilap chicuy, Ticpicuy Ticp shga Chiclm Ñaupata rimag

AYM. 357

Jutquir yatiafla Nairat UKcusita ., uscuña Kcaya

An:;lm Ilipjiri Arnacraña Arnaí;queri Jisqquicu Jisq quina Jisíjquisiri IJnanchata Unanchaña Churata

Cliuriri ' '

C huraña Jarkcaui Jarkcnuiri JarAvahuiña Mnnttaña Jarkcasiri Acliuña, Ttirisiña Poc'coña ' . '

Caththapiña

Caththapita

Nachiccataña

Gatuña

Asquichasiña

Cattha

Uallkque (gQ)

Nairaccat unanchap churiir

358

CAST.

1 Preopinar v.

2 Preparado— a, p.

3 Preparar v.

4 Prepararse

5 Presa hotin n.

6 piliajcy robo

7 Presagiar v,

8 Presagio n,

9 Présag07-a,

10 Prescindido— a, p.

11 Prescindir y.

12 Presea n,

13 Presencia

14 en mi^y en tu^,

en so—.

15 casi en su

[cuerpo,

16 talla, ñgura, del

17 Presenciar v.

18 Presentable ficj>\

19 Presentado— a, p.

20 Presentador— a, ad),

21 Presentar v,

22 unir en amistad

23 Presentarse

24 Presente regalo^ ofrenda

25 tiempo

26 estar— {Se expre- sa con el Y. sust. y los advervios ^e lugar)

27 Presentir y,

28 Preservado-a, adj.yp.

cvz.

Ñaupak-rimay

Camariscca

Camariy

Camaricuy

Aticamuscca

Huaycascca

Huatupacuy

Qquencha, Huatuna

HuatUK, ümu

Haqqueytucuscca

Haqciueytucuy

Huallcanka

Ñaukqui, Ñaupaqque

Ñaukqui af. ypi. yquipi, npi.

Ñaupaqque ypi, yquipi, npi. Yacca-ñaukqumpi , Yacca-ñau-

paqquenpi. Sayaynin, Ric-chhaj'nin Ricuy, Ccahuay Riciichinalla Ricuchiscca Ricuchik Ricuchiy

Reksichiy, Reksinachiy Ricjuriy Ricucliicuy Uiiimii Cay

Huntiipacuj' fcuk.

H uaccay ch ascca , H uaccaycha-

ATAC.

Ñaupacc rimay

Camariscca

Camariy, AlHchay

Camaricuy, Camaricurccoy

Auccamatita ccci;huscca

Huaycascca

M usiapacu^"

Musiapacui

Musiapacucc

Sacoescca, Raquiscca

Saccey, Saccerccoy

Suma'cc alhafca

Ñaupacc, Ccailla, Uva

Ccayllaypi, Ccayllay q u i pi,

Cea^'llampi. Yacca ccaillanipi, Ccailla ccai-

Ilampi. Sayainin

Ricuy, Ccahuaj', Chaipi cay Ricuchina, Ricucliínalla Ricuchiscca

Ricuchecc, Ccahuachccc Ricuchiy, Ricunxrachiy Reccsicniy, Presentay Ricuriy, Reccsichicuy Ricuchicui Cunan Caipi 6 chaipi 6 huacpi cf.i.Ñau-

paccnimpicai.Ccaillampi cai,

Ricuchicui, Chai-pacha. Musiapacuy, Musiapacurccoy Huaccaichascca

JUN.

1 Ñaupa limay

2 Camalicussa, Allichalussa

3 Camaliy. Allichay

4 Canialicuy, Camalicnlu^

5 Eneniigop riquesan ut-ny

6 Huaycassa

7 Musiapacuy

8 M lisia pucui

9 Músia

10 Laquissa, A^suchissa

11 Cat-raliv, Cat-rayculuy

12 Suma alhaja

13 Ñauqui, Ñauoa, Cara

14 Ñauquit-ru,Ñauquiquit-ru-

Ñauquint-ru.

15 Ñat-ra carant-ru, Ñaupa-

ñaupanint-ru.

16 Camainin, Ssacuinin

17 Licay, Chait-ru cay

18 Licachina, Licachiñalla

19 Licachissa

20 Licachi

21 Licachiy, Licaycachiy

22 Lisicliiy, LÍ8Ínacachiy

23 Lisichicuy, Frescntacuy

24 Ricachicui, Saini

25 Cañan

26 Cay, Caicuy, Cacuy

27 Musiapacuy.Musiapaculuy

28 T-rulassa, Pacassba

AN.

ATK.

SU

Ñaupata rimay

Nairaccat unchap churaña

Camaríshga

Uaquichata

Camarí

Uaquichaña

Camaricuy

Uaquichasiña Jarkcaui

Usachicushga

Suhuacuy

Aparata

Musiapacuy

Aijuaña

Musiashgata

Ariuata Ccnusecca

Adivino, Mushiag

Jaguccushga Jaguercuyfla

Cutirata

Cutiraña

Cha ni sapa

Qqueapi ccalanaca Naíraccata

Ñaupan

Ñaupachu, Ñaupay quicb u,

Nairaccataña

Ñaupanchu.

Casi ñaupanchu

Niapini nairaccataparu

Shayaynin, Ricchaynín

Uncata

Ricay, Gahuay

Uñjaña

Ricachinalla

Uflachafljama

Ricachishga

Uñttayata

Ricachícog

Uñttayiri

Ricachí

Uñttayaña, Irpaña

Reguecachí

Uftttayaña

Presentacuy

Uñttayasiña

Ricachicuy, Garanalla

Apayata

Cañan

Jicha

Presente caycag

Acancaña

Ricuchiouy, Mushiapacu}* Huagavcnashga

Aijuasifia

Imata

359

CA8T.

1 Preservar v.

2 Preservarse

3 Preso— a, de prender p.

4 Prestado pedir— V,

5 Prestado— a, p.

6 Prestador— a, udi.

7 Prestar v.

8 ,, servicios

9 ,, ,, en el traba ¡o

10 atención

11 ,, paciencia

12 Presteza

13 Presto— a, adi\

14 Presto adv.

15 Presumido— a, adj,

16 Presumir v.

17 Presuntuoso— a, n.yadj.

18 Presurosamente /<c/i'.

19 Presuroso— a, adj,

20 Pretender v.

21 Pretendido— a, p.

22 Pretendiente— a, «cí/.

23 Pretextar v.

24 Pretexto n.

25 Prevalecedor ac//.

26 Prevalecer sobresalir

27 Prevaricador— a,

28 Prevaricar v,

29 Prevenido— a, aíí/.

30 Prevenir v.

cirz.

Huaccaychay

H u accay chficuy

Hapiscca, Iluatascca

Manucuy

Manuscca

Manu/r

M anuy

Vanapay

Haiimay, Ruraysiy

Soriírcohuan uyaricuy

Muchucuy, Mucmicuy

K'uchi-cay. Utccay

K'uchi, Utccak Utcca-utccaylla, Tuylla Hatiin-soncco, Pay-payllafia Yuvaycuj', Hamiirpay, Yupay-

cliachicu^'. Apuscachak [lia,

Pliahuaylla, Utccavlla. Chhiti- Phahuak, Utccait.'Chhiti Munapayay Muiiapayascca Muiiapayak Llullacuy, Llullaricuy Llullacuy, Llullaricuy Yallik Yalliy Huakllipuk Huakllipuy Camaricuí: Camariy

AYAC.

Huaccaicha3', Pacarccoy

Huaccaichaeuy

Prcsochascca

Manucuy, Prest acuy

Manuscca

Manucc

Manuy, Manurccoy

Yanapay, Servicio prestay

,, , Kuraihiy Uyaricuy Pacicnciacuy U teca i Ha. Chailln, Cu na lian.

Cu nach alian. Vivo, Tuquilla Cunallan, Cuuachallan llatun tucuscca runa Musiay, Ric-chacapuy

Manchai runa tucucc

Ltccaillanian

Utccacc

Munay, Munaparccoy

MunapayaHcca

Munapayacc, Munacc

Arterccoy, Llullacurccoy

Llulla, Arte

Llallicc, Yallicc

Llalliy. Yallirccoy^

Huaecllicc, Huchallicucc

Huchallicuy

Yachacliiscca, Caniaricuscca

Yachachiy, Camarichiy

JXTN.

1 T-rulay, Pacay, Cuiday

2 Pacaciiy, Cuidacuy

3 PrcHí) huit-rassa

4 Mánucuy, Mañacuy

5 Manussa, Mañassa ti Máiiu,Maña

7 Máiiuy, Manuluy

8 Yanapay, Yanapaicny 1) Lulaissiy, Yanapay

10 üyalicuy

1 1 Pacienciacuy

12 CamaosUa, Ainsailla, Ass-

camailla, Chailla.

13 Camassya, Amsaicachiy 14. Am.saylía, Chailla

15 Nuna tucussa'

16 Líe chacuy, Lic-chacapuy

17 Nuna tucu

18 Palilla, Huairalla

19 ABcama, Camassaj'a

20 Munay, Munapaluy

21 Mutiapassa, Auisba

22 M tinapá, Achi

23 Artiluy, Casquiculuv 24. CaBqui, Arti

ó Llalli

26 Llallij^, Llalliluy

27 Huallilu, Juchallicu

28 Juchalicuy, Troicaculuy

29 CamalicusHa, Listn

30 Camalichiy, Listuchiy

AN.

Huangaychay Huangay chacuy Preso

Mañacuycuy Mañacushga Mañaeog Mañacuy Yanapaycuy Ruranchu yanapay Yuyarcuy, Atención I'aciencia Utcalla, Chaylla

Vivo runa

Utca, Utcalla, Ashcaglla

Presumido

Yarpa^'

Manchana runa tucog

Huayrallana

Huayray

Munacurcuy

Munapashga

Munapacog

Llullacurcuy

Llullacuylla

Llalleg

Llallí

Huagllipog

Huagllichí

Prevenishga

Prevenicuy

ATK.

Imttaña

Imtt asina

Catuta

Maithata

Maittasita

Maittiri

Maittaña

Yanapaña

Yanapttaíía

Isttaña

Aniquit isttaña

Maqui

Kcapa Maqquiqui Suhuaqqueri Suhuaqqueña

Jilir jama huinoqquert Jiljiljama Maqqui lurirí Maccatan munaña Munata

Maccatan muniri Uca tumpiquifta Uca tumpampiqui Jilachasiri Jilachasiña JaDcca tucusiri Jancca tucusiña Yatiyata Yatiyaña

380

CAST.

1 Prevenirse

2 Prever

3 Previamente adv.

4 Previo— a, adj.

5 Prieto a, color oscuro

6 ,, apretado

7 Prima herm* de varón

8 en 2^ grado

9 en 3r. grado

10 de mvger

11 en 2^ grado

12 j, en 3r. ,,

13 Primavera

14 Primeramente adv.

15 Primer apócope adj.

16 Primera y ex

17 Primerizo— a,

18 Primero— a,

19 Primero excelente

20 Primo herm*? de varón

21 2^ V 3r. de id, n.

22 , , de la muger, Ir gr.

23 2^ y 3r, de id.

24 Primogénito— a,

25 Princesa

26 Principal esclarecido

27 Príncipe hijo del Inca

28 Principiador prínci-

29 Principiar r, [piante,

30 Principio ».

31 ,, basa, origen &^

cuz.

Camaricuy

Musicuy

Ñaupakta, ÑaupaHarak

Ñaupafc

Yana, Chhillu, Yanayascca,

Matti (Chhilluyascca.

SÍBpa-pana

Ccaylla-pana

Caru-pana

Sispañaña

C».*aylla-tíaña

Caru-ñaña

Chirau-pacha Pauccarhuaray

Ñaupakta, Ñaupaqquenta

Ñaupaír, Ñaupaqquen

Ñatipak mitta

Huamak, Mahuay, Miseá

Ñaupak, Ñaupaqquen

CcoUanan

Sispa-huauqque

[qque. Ccaylla-huauqque,Caru-huau- Sispa-tura

i caylla-tura, Caru-tura Pliihui Ñustta

Apu, Ceollanan, Ccapak Ineak jhurin, Auqui HuaniaA, Yachacuk Ccallariy Ceallariynin Teksi

AYAC.

Camaricuy. Disponicuy

Musiay, Musiapacuy

Ñaupaecta

Ñaujiacc

Yana, Yana ric-chacc

Quichqui

Prima

Iscai gradu prima

Quimsa graaupi ayllu

Prima

Iscai gradu prima

Quimsa gradu ayllu

Chira u tiempo

Ccallarininmanta> Ñaupaecta

Ñaupace, Ñaupacc neceen

Ñaupace mita, Huamacc

Ñaupacc cace

Ñaupace, Ñaupacc neceen

Llumpay-sumacc

Taitap sobriauncuna,Mamap-

Bubrinuncuna. Iscai, Quimsa gradu primo Primo

Iscai, Quimsa gradu primo Ñaupacc-churi, Ñauppce hua- Ñusta. Princesa L^ua.

Principal runa Incap churin Ccallarccc, Yacbapacucc Ccallariy, Ccallanrccoy Ccallarinin, Sapin Ñ aupacc-ccallariy nin

JTTN.

1 Camalicuy, Listucuy

2 Musiay, Musiapacuy

3 Ñaupata

4 Ñaupa

5 Vana, Yana lie-cha

6 T-rila Quit-rqui

7 Prima

8 Ishcai gradu prima

9 Quimsa gradut ru ayllu

10 Prima ñaña

1 1 ishcai gradu prima

12 Quimsa gradu t-ru a^'llu

13 Ciiirau tiempo

14 Ñaupaninta, Ñaupatala

15 Ñaupa. Ñaupalla

16 Ñaupa, Huama

17 Ñaupa

18 Ñaupa, Ñaupalla

19 Suma, Tuqui

20 Taitap sobrinuneuna, Ma-

map sobrinuneuna.

21 Calu primo í¿¿ Primo

23 Calu primo

24 Ñaupa chuli, Ñaupa hua-

25 Princesa [liui.

26 Principal runa

27 Ineap cliulin

28 Hallali, Yat-rapaeu

29 Ilallaliy, Hallaieuy

30 Hallaicuinin, Puntan

31 Allalinin, Cimintu

AH.

Prevenicuy

Mushiacuy

Ñaupagta

Ñaupa

Yana

Quichqui

Pañi

Prima pañi

Caru pañi

Ñaña

Prima ñaña

Caru ñaña

Primavera

Ñaupacagta

Ñaupag

Cananllara

Ñaupa yureg

Ñaupa

Gollanan

Huaguc

Caru huague

Turi

Caru turi

Ñaupa churí

Ñusta

Capag apu

Incapa churin

GalFareg

Gallan

iiallarinan

Gallarinalla

ATK.

Yatintasiña

Nairaccat uñjaña

Nairaccat ajama

Nairaceata

C oh i ara

Kcoptata

CuUaca

Prima-cullaca

Prima

Cullaca

Prima cullaca

Prima

Pa ucear p^cha

Naira ccatjama

Main

Nairir cutí

Llajaña

Nairiri

Nair misturi

JUa

Primo jilata

Jila

Prii[no jilata ,

jiliri

Ccoya

Jilaccata

Inean jila yoccapa

Ccalltiri *

Cealltaña .

Ccaüa

Ccallatapa

360

381

CAST.

1 Pringa manchar v.

2 Pringarse

3 Pringue suciedad n.

4 Prisa dar— v.

5 ,, á toda ad\\

6 Prisión ii.

7 Prisionero— a, n.yadj.

8 Privado— a, del ¡os senti-

dos, [za,

9 que tiene privan-

10 ,, que se ejecuta ñ

vista de pocos

11 Privar despojar r,

12 ,, destituir

13 j, prohibir—

14 Privarse dejar volun-

tariamente

15 ,, del sentido—

16 Probado— a, demostrado

17 ,, intentado

18 astado—

19 Probar demostr^r^ in-

tentar, gustar,

20 Probarse vestido

21 Probo— a, adj,

22 Procaz

23 Procedente

24' Proceder /«s cosas v.

25 nacer ú originarse

26 portarse

27 Prodigar ^«star

28 Pródigo— a, disipador

cuz.

Huishuichay

Iluishuicliacuy

Huishui

Utccaychay

Utccaylla

Huatay-huasi. Cárcel

Pinas

Hiiafiunayak, Chirayak

Qc|ueniiquiru, Munachicuk Pi-maypa yachaHccan cak

Qquechuy

Hiiic-chuv, Lloksichiv Hark'ay' Saqquepuy

Iluañunayay, Cliirayay

Suttinchascca

Yanaycns2ca

Malliscca

Suttinchay, Yanaycuy, Malliy

Tupucuy

Clianin runa (chacuk.

Mana ppenccacuk,Mana man- Ccaticu¿nin, Llo^sik Ccatinacuy [muy.

Lloksij'.Paccarimuy, Ccallari- Puriy/Causay Hihuicachiy, Kcariiy lliliuic<ichi/r, Kcaru

AYAC.

Huishuichav Muishuichicuy Huisliui, Huirá Utcoacliiy U tocay llaman Huitíhccana huasi Hapiscca, Huatascca Sen tidan manta privascca

Cuyachicucc, Cityaatxja P¡si-runap-yachasccan,Sapa^

Ccechuy, Ccechurcco^' Huischuy, Ccarcco^' Harcay, Michacuy Saccerccoy

Yuyainin chincay

Ccahiiachiscca. Pruebascca

Pruebaycu:»c<*a

Malliscca

Malliy, Kicuchiy, Ooahuacliiy,

Prueba^'. Caní a cuy . Ch ur«-ic uy Allin ruña Atrevido runa Llojcsemui Ccatinacuy l.Uxrcsimuy Causay

Mana cabsccnimpi ga?tay Ancha gas cace

JUN.

1 Huis-huichiy, Hanlachiy

2 Huis-huichicuy

3 Huila, Huishui

4 Chicassyachiy

5 Amsailla, Pálilla

6 Huit-rana, Cárcel huaui

7 Chalassa, Huataitsa

8 Huañussanu

9 Cuyachicu, Cuyassa

10 Mana nunacunap yat-ra-

ssan.

11 Hit-ruy, Hut-riy

12 Ut-rihiy, Jitay, Haluy

13 Jalcay, Mit-racuy

14 Cat-raiculuy, Dgaluy

15 Yaynin chincaluy

16 Licachi-tsa, Pruebassa

17 Mallipaioussa

18 MallÍ88a, Mallilcussa

19 Malliy, ¿icachiy

20 T-rulacuy, Tupucuy

21 AUin nuña

22 Mana manchali

23 Yallbuini 21- Atinacuna

25 Yal hamuy, Allalimuy

26 Causay

27 Hillaiñinta gaPtacalaliy

28 Chiap mana t-rulat-racu

AS.

Huishuicbi, Tipshí

Huishuicachicuy

Huishui

Utcacuy

Utca. Ütcalla

Prisión

Prisionero

Huañunayashga

Valicog

Mana achca mushianan

Guechuy

Llogsichf, Jitarichi Micnay Jaguepuy

Huañiinaycay

Yachashga, Regueshga

Intentashga

Mallishga

Pruebay, Malli, Intentay

Llachapata probacuy

Honrado runa

Feuta rimacog runa

Atinin

Oatinacuy

Cheypita yargamun

Purí

Gastay

Gastacog

AYM.

m

LiAquimp cchaccayafla

,. cchaccay asina Liitqui Mace luraña Lacea, Maqqiui Llauintañ uta. Llauintata

TtUCU U8U

Munasiri Masinac taipina

Apaccaña Jitheccaña Jan luramt sata Jai taña

Ttucu usuña Taqquet yatita. Yanttata Mallttata Mallttaña

Is yanttasiña ^

Checca chuymani Jan ppenccani Jutata

Se(]queqai jutata Mirattata, Mistuta Sarnaccaña

Jan ccollqque achí ttay aña achittairi 91

ATAG.

1 Producir

2 ,. en nhanduncia

3 Productívo— a, affj. 4- Producto n.

5 de arboles

6 Proferido— a, p.

7 Proferir v,

8 Profosor— a, n,

9 Prófugo

10 Profondiiar r.

11 Profundo— a. />^'.

12 Proñuamente adv.

13 Profuso— a, «í//. 14- Progenie n.

15 Prohibido— a, p.

16 Prohibir r,

17 Prohijado— a, p.

18 ProEijador w. y adj,

19 Proh^ adora

20 ProK^ar e/ r/iron r.

21 la mujer

22 Prójimo 1.

23 Proletario— a, n.

24 Prolüo— a, tif{j.

25 Prolongado— a, p.

26 Prolongar hacer durar

27 Prolongarse k

28 Promesa <far/a [unncosa

29 Prometer r/ar <5 hacer

30 /a enmienda

31 Promisenar r.

CUZ.

Miray. Hiiachay, Camamuy Camámayay, Callallallay Mirak, Huachak, Cama/r Miraynin, HiUtchasccan, Ru- Ruru [rusccan.

Rimasc^ca Rimay

Yachachik, Hamautta Chincak, Chincacuk Utk*uy

Ucju-neju, Ppuytu, Ttitu Achca-achcata Achca-achca Mittay-sanay Ama-A iscca Aina-ñiy

Churichacuscca, Huahuacha- Churichacuk [cuscca.

Hiiahiiachacuit Churichacuy Huahuachacuy Runa-masi Huac^ha

IJnaypak cama, Mana-tticurik Unayachiscca Unachiy

Unayapuy [cea, Promesa. Ccosak-ñiscca, Rura s a k ñ i s- Ccosak-ñiy, Rurasak-ñiy, Pro- Huanasak ñiy [mctey.

Quiquin micjuypi challhuata- aychata micjuy.

AYAC.

Mirny, Hnachay

Achcá m'ray

Mi race, Ha'achacc

Mirai, M irainin, Rurun

Rurun, Micunan, Micuinin

Rtmascca

Rimay, Rimariy

Yachachccc. Reccflecc

Chinca'^'e, Chincacucc, Ccespi-

Astahtian uchcny [ciicc.

licu, Ucu-uchcu

Ancíia achca

Achca, Na nace

Ayltu. Neracc masin

MichacusOíoa, Ama níscca

Harcay, Harcarccoy.Ama iiiy

Churichascca, Hualiuachascca

Churic'iacaoc

Huahaachacoce

Churichaciirccoy

Huahuaciíacurccoy

Runa masi, Neratíó mam

Mana ¡mayoitc. H.iac<»ha

Manai tucwrecc

Unayachiscca, Chutariscca

Unachiy, Una^achiy

Masyaeurccoy

Palabra. Simí ecoscca

Ccosacc niy, Anri niy

Huan asaco niy

Aychatahuanchalluata micuy

JXFN.

1 Milay, Hua.t-ray

2 Yap milay, Hua3'uy

3 Míla, Huat-ra

4 Milai, Milainin, Mílassan

5 Frutan, Micuinüi

6 Litnaí^a, Linialcussa

7 Limay, Limaliy

8 Yat-rachi, Lisichi

1) Chinca,CIiincacu,Hishpica

10 Asstahuan ut-rcuy

11 Ut-rcu. Luli ut-rcu

12 Usuy usuy achca

13 Achca, Yap

14 Ayllu, Nila ni a sin

Mit-racu»8a, Ama nissa

16 Jálcay, Jalcaluy, Ama niy

17 Chul¡chas«a,Huahuichassa

18 Chulichacu

19 Huahuichacu

20 Chulichaculuy

21 Huahuichacuy

22 Nuna masi, Nilá masi

23 Mana imayii, Huac-cha

24 puchuca

25 Unayachissa,MaS3'achissa

26 Unácachiy

27 Unaicuy, Masyaculuy

28 A nissa, Prometissa

29 Ussa Hiy, A niy

30 HuanasHa niy

31 A^chactahuan challuacta-

jucllat-ru niicuy.

AV.

Miray, Huachay

Achcata miray

Miraco^

Miray nin

Rurun, Micunan

Rimashga

Rimay

Yachacliicog

Chincashga

Uclicuy

Ucu. Ucu uclicushga

Achca-achca

Achca-achca

Ayllucuna

Prohibishga

Prohibicuy

H uah uachacushga

Churichacog

Huabuachacog

Churicbacuy

Huahuachacuy

Prójimo, Runa magincbic

Huaccha

Prolijo

Unaychishga

Durachi

Unayapuy

Prometisnga

Prometicuy

Huanasagni

Promiscuay

~ AYM.

Achuña

AUoj acbuña

Achuri

Charata

Achuta

Arsuta

Arsuña

Yatichiri

Imantasita

Phiyantafia

Phiyantata

Manrxajama

Allojpacba

Uila masi

Sata, Jan luramti

Saña, Jan luraña

Jilachata

Jilachiri chacha

Jilachair uarmi

J alachat y occa

Jilachat phucha

Masi

Jan cunan jaqque

Ancha uña

Jacchaptata

Jacchaptaña

Jacchaptasiña

Churañ sata

Churañ saña

Ualiptañ saña

Chhajroña

sea

OAST.

1 Promiscuo— a, adj\

2 Promulgado— a, p.

3 Promulgar v.

4 Prontamente pronto

5 Pronunciar v.

6 Propagado p.

7 Propagar r.

8 Propagarse

9 Propagativo— a, adh

10 Propalado— a, p.

11 Propalar r.

12 Propasarse

13 Propensión n.

14 Propenso -a, adf.

15 Propiciar r.

16 Propiciatorio— a, adj

17 Propicio— a,

18 Propietario— a,

19 Propiedad n.

20 Propinado— a, p.

21 Propinador— a, adi.

22 Propinar f.

23 Propio enriado ji,

24 Propio— a, adj.

25 Proponedor— a,

26 Proponer r.

37 Proporción coyuntura

28 Proporcionar v.

29 Proporcionarse

30 Prorrogado— a, p.

31 Prorrogador— a, ac//.

32 Prorrogar v.

(HÍZ.

Chhakro, Chaceo

Yachacachiscca

Yachacachiy

Utcca utccay. Utccaylla

Ríniay

Mirascca, Mirachiscca

Mirachiv

Miray, Klirapu^

Míra/r, Mirachifc

H uillaycachascca

Huillaycachay

Ainichicapuy

Paccaricuy

Paccariyiiio^, Paccari s c c a-

Cjuyapayachicuy [soncco.

Cj uy apay achicunapa^cama

Cjuyapayaqque

Cakniok, Caqqueyok

...caqque ai. y, yqui^ ü,

Ccoscca, Upiachiscca*

Ccoycok, upiachiA:

Ccoycoy, Upiachiy

Ciicha. Chasqui

^aqque

Ñ K, Kimaycuk

Ñiy, Rimaycuy

Chayaqtquen, Caman

Camariy, Mascay

Camaricuy,Mascacuy, Masca-

Suchuchiscca [ricuy,

Suchuchik

Suchuchiy

AYAC.

Taccro, Taccroscca Huillascca

Ruracunarnan yachachiy U iccailla , Utccaillaman Rimay, Rimariy, Rimarccoy Mirascca, Mirachiscca Miray, Mirachiy, Mi^^michiy Miray, Miracuy, Miracurccoy Miracclla, Miracc H aiilaicachascca Huiliaycachacuy Llumpai cay Iniamainpas aisachicut Aisascca, Indinascca Cuy apayachiy, Soncco llampu- Cuyapayachicucc (yachiy. Cuyapayacocc Capuccniyocc Capuccnin, Dirichun Ccoycoscca, Upiachiscca Ccoycocc, ypiachecc Ccov, Ccoycoy, Upiachiy Cacnascca, Chaqui puri Cabei, Caccnin, Tocaccnin Huillacc, Ricuchicc, Ñeco Huiilay, Rimay. Ricuchiy, Niy Chaíman hiña, Ocasión Mascay, Tariy, Tarirccoy Mascacuy, Mascaricuy Cceparicííiscca, Suchnchiacca Cceparechece Unaicachiy, Suchaycachiy

JVN.

1 Tallu, Tallussa

2 Yat-raclii3sa, Bandussa

3 Nunacuna, Yat-rachiy

4 Ainsailla. Camas^lla

5 Limay,L¡maliliiy,Limaluy

6 Milassa. Milachissa

7 Milay,Milachiy,Mismichiy

8 Milacuy, Milaculay

9 Milalla. Milacu, Afila

10 Huillaicat-rassa

11 Huillaycat-raciiy

12 Ancha pasalicuy

13 Aisassanu licacui 14- Aysassa, Inclinassa

15 Ssauhu blandaycachiy

16 Cuyapachicu

17 Cuyapacu ssunha, Suma

18 Capuniyu, Hillainiyu

19 Capuniu, Dueño, Dirichun

20 Huycussa, üpiachissa

21 Huycu, Upiachi

22 Huy, Huycny, Upiachiy

23 Cat-rassa, Propio

24 Capunin, Tucánin

25 Liniaycu, Huilla

26 Huillay, Limay, Niy

27 Chaimannu, Ocasión

28 Assiy, Taliv, Taliluy

29 Armacuy, Lulacay, Assiy

30 Hipachissa, Plazussa

31 Assuchi, Unaicachi (chiy.

32 Unacachiy, Assuchiy, Alca-

Tagro, Tagroshga

Llapanta huillasliga

Llapanta huillay

Utca-utcalla, Chay-chaylla

Rimacuy

Mirachishga

Mirachi

Mirapuy

Mirag

Hujllaycachacushga

Huillaycachay

Janamparí, Pasaricay

Inclinación, Inclinacuy

Riesguman cay

Cuyapayay, Yanapay

Cuyapanalla, Yanapallana

Yanapagpa cay

Dueño

Capugnin

Goshga

Gocog

Gocuy

Propio

Quiquimpa cag

Proponeg, Ñaupa rimacog

Ñiouy, Rimaycuy

Chayman jiña cáptin

Chayachf

Camaricuy

Gueparachisgat Shutachirisga

Gueparachico^

Gueparachi

ATM.

S<8

Chhajrori Taqquet yatita

yatiyaña Lacea, Mapita Aruña Uillita Uilliri Uillisiña UiUisirí Yatiyata Yatiyaña Yatiyasiña Yathittasiña Yathittasiri Kcapi apa raña Kcapi apariri Suma uali Iñahuini, Ccamíri Iñahaipa, Hacienda ijccatafia (Jajttata Uajttiri Ua^ttafla Chdqoí Quipcaua Ufijairí Uñjayaña Uaqaísita Churaña Jiccatasifta Qqueparayata Qqueparairi Qqueparayaña

364

CA8T.

1 Prosapia n.

2 Proscribir desterrar-

3 Proscrito— a, - v.

4 Proseguir

5 ,, en ¡a tarea

6 Prosternado— a^ p.

7 Prosternarse

8 Protector— a. n.yadj,

9 Proteger v.

10 Protegido— a, p.

11 Protervo— a, adj,

12 Provecho mi^-tu, -sa- is ,, para mi, para

tu— para su—

14 Proveedor— a, RdJ,

15 Proveer r.

16 Proveerse

17 Providencia í/e i^ios .

18 Provincia n,

19 Provincias

20 Provisión í/e camino

21 Provocado— a, á ira

22 Provocador— a, pro yo-

23 Provocar á ira [cante,

24 Próximo— a, «4/-

25 Proyectado—a, p,

26 Proyectador— a, «4/-

27 Proyectar v.

28 Proyecto n,

29 Prudencia Wríüíí

30 Prudente adj.

crrjs.

Saphichauchu

Ccarccoy

Ccarccoscca

...Hay aL.

Rurallay

Ullpuycuscca

Ullpuycucuy

Amachaqque. Yanapaqque Amachay, Ya^icipay Amachacnscca, Yanapascca Ati millppuy sonccoyok Allin ñiy, ñiyaui, ñin. AlIinñiypaÜr, Aílinñiyquipa/r,

Allinñinpak. Ttituk Ttituv Ttitucuy Diospa ttitujrñin Suyu, Kquiti Suyu-suyu, Kquiti-kquiti Ccoccau, Accuya (seca.

Phiñach-Bcca, Calle h a p a y a- Phiñaehi¿, Callchapayak Phiñachiy, Callehapayay Ceaylla, Sispa Yuyaycuseca, Musiseca Yuyayeuk, Musik, Musicuk Yuyayeuy, Musiy, Musicuy Yuyasoca, Musiscea Ha'mautta cav llamautta cak

AYAO.

Ñau pace ayllucuna

Ccarccoy, Ratiuiy .

Ccarccoscca

Ccatiy, Hinalla ruray

Ruracheay,Mana saicuy

Ullpuycuscca, CcoDc^íaEcca

Cumuy cucuy, Ullpuj'cuy Yanapacc, Huaccaichacocc Yanapay, Amachay Cuyascca, Yanapascca Rumiyascca sonceoyocc Aliiuni, AUiuniqui, Allinnin Allin nipacc, Allinniquipacc, A-

llinnimpacc. Mascace, Huñucq, Tandacc Astay, Apay, Yanapay Mascacuy

Diospa huaccaichahuasccaii- Suyu [chic.

Suyucuna Ccoccao, Cocabi Piñachiscca Piñachecc Piñacachiy Hichpa, Hichpalla Rurai munascca, Rimascca

,, munacc, Rimacc

munay, Rimay Rurana, Rimascca Hamautacay, Pruc'eicia Hamauta c^cc, AUi ruracc

JTSU.

1 Ñaupa aillncmia

2 Halhuy, Jitay

3 Halhussa. Jitassa

4 Hatiy, Jinalla lúlay

5 Lulaicay, Manajamai

6 Mucha psacussa, Htinhu-

lassa.

7 Hun-hulacuy, Cumucuicuy

8 Yanapa, Amacha

9 Yanapay, Amajchay

10 Ciiyassa, Yanapadsa

11 Liimi 8sun hu

13 Allinní.Allinniqui, Allinnin 13 Allinnipa, AlHnniquipa, A-

llinmnpa. 14- Assi. Juñu, Ssuiitn

15 Assiy. AsstaV, f nntachii-

16 Assicuy, Aasípacuy

17 Diospa cu¡danias4anchic

18 Provincia

19 Provinciacuna

20 Mílcapa

21 Piñaciiissd

22 Piñacliicu

23 Rabiachic«y,P¡ñaohiy

24 Chac-chaicíiilla. Itricuilla

25 Limassa

26 Lima, Lulai mima

27 Lulay munay, Limay

28 Camachinacui asiintu

29 Prudencia

30 Allin lula pr.ulente

AV.

Ñaupa ayllunchic

Gargoy. Gargorí

Gargoshga

Jinalla ruracuy, Gaticuy

Ruracuycaylla

Urpushga, Gongorishga

Urpucu3', Gongo

Yanapacog . »

Yanapay

Yanapashga

Ruminu yagayashga shongo-

Provecho ij^K'

Nogapá, Gampá, Paypá pro-

vechu. Apacamog Apacamuy Apacuycuy

Diospa maquín fabornin Provincia Provinciacuna Fiambre, Mircapa Piñacachisga Piñachicog Pi ñachí Jipchalla Yarparaahga Yarparacog Yarparay Yarpashga Prudencia Prudente

ATK.

364

Jutir maainaca

Irpamucuña

Irpamucuta

Arccanaccaña

Arccanoccaña

QuiUpttasita

Quillpt tapiña. '

Arjatasiri-

Arjataña

Arjatata

Ccoru

Asquija, Asquima/Adqfifipa

Asquijataqui, ABC|iiiinaiaqai,

Asquipataqui. Uscurí IJscuña Uscusiña

Diosan chnratapa Turpa larata Marra. Mirimla Kcapiyata Kcapiryiri

Kcapiyaña ■«

Jutiri Amtatata Amtasiri Amtaaiña . Amtata i

Checca chnyma Checca chuj'mani

365

CAST.

1 Prneba mvestra

2 Prurito II.

3 Púa n,

4 Púber

5 Púbera

6 Públicamente adv,

7 Publicar v.

8 Público— a, adj.

9 Público en— adv.

10 Puchero vianda n,

11 ,, vasija de barro

12 Pudrir podrir V.

13 Pudrirse

14 Púdico— a, ad\

15 Pudor n,

16 Pudorosamente

17 Pneblo

18 Puente

19 ,, de piedra

20 de cal y piedra

21 coleante

22 de madera

23 Puerta n.

24 Pues conj,

25 ,, jra está—

26 P&Ü /i.

27 Pu|iUt0

28 Pujador— a, a<//.

Í9 Piyar r.

30 Pujo n.

31 Pulga

CTTZ.

Maltína

Sek-sey

Naiichhi

Huartna, Maktta

Huarma. Sipas

Uyay uyaylla» Snttilla

Huiilay, Huillaycachay

Uyaylla, Suttilla

Uyay uyaylla, Pampaylla,Lla-

pak rícuaccan. Ttimpti Chhamillcu Ismuy Ismnptiy Llutnpak

T^lumpak cay, Ppenccacuy Llumpaklla, Ppenccacuyhuan Llakta Chaca Rumi chaca IscQ chaca Simppa chaca Tabla chaca Punen Ari

Ñam ari Sakma^ Sakmanacny Yallik

Yalliy. Yallitamuy Qookmay Piqui

AYAC.

Mnlli, Mallichan

Llumpai inunal, Seccst

Ñaufhi

Maceta

Sipas

Llapa runa ricusccan

Huillaicachacuy, Yacbachiy

Yachasocaña, Suti, Sutilla

Runa huntapi, Nanacc mnap

ccailiampi. Puchero Allpa manca

Ismuchiy, lémnyarccachi/ Isniuy, Ismucuy Penccacucíí Penccacui

Penccacuillahuan, Penccacos- Llaccta [cea.

Chaca Rumi chaca Iscu chaca Huayu chaca Cullu chaca, Caapi chaca Punco Ari

Ñam ari Tacacc Tacan acui Masyncc, Puccarc Ccamay, Llalli riy Puccus Piqui

JUK.

1 MalH, Malüchi, Mallina

2 Siiishi, Yap inunai

3 Puya, Punta

4 Hualass

5 Huamhla, Lásac

6 Llapa nuna licassan

7 Huillaicat-ray, Yat-rachiy

8 Yat-rassañam, Lisissañam

9 Nunajuntat-ru, Achca nu-

nap ñauquint*ru.

10 Puchero

11 Tachu, Manca li Ismuchiy, Ismuy

13 Ismucuy, Ismuculuy

lie Pin-hacu

15 Pinhacui

16 Pinhacuyhuan, Ancha pin-

17 Malea (hacullal. IS Chaca

19 Lnmi chaca

20 Ihcu chaca

2 1 Huayu chaca, Tabla chaca

22 Cullii chaca, Ilu chaca 2"j Punca

2i. Ari

2 ) Ñam ari

2) Taca

27 Tacanacui Ctitanacui

2.^ Mas va, LaUi

29 Llalíiy, Jaíillicatray

3f) Ñaf*aitajania, Pujus

IjÍ Cut rimai

Air.

Maliina

Tuciiv 3'achagtucüg

Ñauclii

Malta huarmi

Jipash

Publicullana

Publicay

Publico

Public uchú

Puchero

Allpa manca

Ismuy

Ismupuy

Pengaco

Pengay

Pengacunalla

Marca

Chaca

Rumi chaca

Iscu chaca

Gueru chaca

Tabla chaca,

Punen

Ari

Ariuam

Tacay, Cutacog

Tacanacuy, Cutanacuv

Yallicog

Yain

Oogmay

Pulga

ATM. 365

Mallttaña

Munapiniri

Junu

Uainaptata

Tauacctata

Marca pachat arusita

Taqquenyatita

yatiyaña Kcananccata

Jacconta

Phucu

Ñusaña

Ñusasiiia

Pp^nccasiri

Uarmin ppenccapa

Ppenocasin, Ppenccapjama

Marca

Chaca

Ccalív^chaca

Ccalicant chaca

Uarcut chaca

Lauaohaca

Puncu

Pi

Niapi

Cchacusiri

Cchacusiña

Chaniri

Chaniña

Chani

Ccuti 92

366

CA8t.

1 Pulgar v.

2 Pulgoso— a,

3 Pulidamente «dv, 4- Pulido— a, ri.

'> Pulir alisar^ adornar

6 Pulirse adornarse

7 Pulmón «.

8 Pulmonía

9 Pulpa

10 Pulpejo carne tierna

1 1 Pulsar tocar ei pulso

12 Pulsera manilla n,

13 Pulso

14 Pululante odj.

15 Pulular abundar v.

16 Pulverizado— a, p.

17 Pulverizar v.

18 Pulla echar—

19 Puma especie de tigre

20 Pumacagua cacique n,

21 Puna lugar frío

22 Punta

23 Puntal

24 Puntapié

25 Puntillas andar de 2G Punto ele tiempo n.

27 Punzado-a, p.

28 Punzante «c^/.

29 Punzar áO Punzón

31 Puñada

32 Puñado

r.

cuz.

Mama ruk'ana

Piquioir, Piquisapa [mana.

Ccapchi-ccapchi 11 a , S i cll a y-

Huaña, Ccapchi, SicUa

Lluchcayachiy, Ccapchiclia-

Ccapchichacuy (chiy.

Surkca

Surkca onccoy

Llacca aycha

Llullu aycha

Sir^'anta yanayciiy

Sipi

Ttikti)t siik'a

HunttaK, Huanhuak, Unyak

Hunttamuy, Huahuay, Unyay

Allin ñuttuscca

Ñuttuy

Qquellmapaj'ay

Sintiru, Puma

Pumaccahua

Puna

Ñauchhi

Kquemi, Kquem'na

Hayttaj-

Hin/r'ispa pur'y

Tuylla

Tturpuscca

Tturpuk

Tturpuy

Tturpuha

Tacay

Hapttay. Pho^tuy

ATAC.

Raen dedo

PiqnÍBapa, Piquiyccc

Allí allichasccalla

Sumacc-chascca

Sumacc-chay, Llampiiyaclijy

Sumaoc-chacuy, Aüichacuy

Pulmón

Pulmonía onccoy, Costado

Aicha pulpa

Blandu aycha

Pulsunta, Ven anta haptcuy

Maqui adorno, Pulsera

Pulso

Hvat-huatyacc (fta cay.

Huathuatyay, Allpa hinalla-

Ñutuscca, Cutascca

Ñutuchiy, Cutay [ma}'.

Ha\-accsim¡ riinay, C^anra ri-

Puma. Monti misi

Pumaccahua

Sallcca, Orcco

Ñauchi

Puntal, Sayacc-caspi

Saitay,Saitarcc()y,Iinitarccoy

Inquipalla puriy

Chai pachamanca

Tucsiscca, Tojxícescca

Tuciúcucf, Toci*pec<KC

Tucsij'

Tucsina

Ta<-a, Tacai

Apti, Pntcco

JUK.

1 Tita (Il'cIo. Maman dedo

2 Cut-risapa, Cut.rÍ3'U

3 Tuquillap

4 SumalLi, Tuquilla (chiy.

5 Lluchcayachi^', Llanipuya- G Allichacuy Allicliapacuy

7 Pulmón

8 Pulín()iiia,Co3taao ishyai O Pulpa aicha

10 Blandu aicha

1 1 PiiiSiiiita 3'ata3'cuy

1 2 Ma(|ui adorno, Pulsera

13 Pulso

14 Timpuypa timpui

\'i Timpuy, Timpuypa timpuy

16 Ñutussa, Ñutuciiissa

17 Ñ'iithuchij (mi cay.

18 Hanlashiniicay.Nanashi-

19 Monti mishi, Lion

20 Pumacahua

21 Jalla, Uhi, Puna

22 Punta

23 Puntal, Himinan

24 Saitay, Saitaluy

25 T-raqui puntalla puliy 2() Chai pacha, Chailla

27 Tucsiftsa

28 Tucsicu

29 Tucsiy

30 Tucsicu, Ut-rcucu

31 Tacai, Ma hai

32 Apti, Put-rii

Racu dedo

Pulgasapa, Piquisapa

Allí allicnashgalla

Shumagchashga

Shumagchay

Shumagchacuy

Pulmón

Pulmonía

Pulpa

Lluilu aycha

Yataycuy

Jil>c

Pulso

Huanhuag

Timpuy, Huanhuay

Ñutuchishga

Ñutuchi

Kacchata riman a

Puma

Pumacahua

J aliga

Punta

Puntal

Jaytarcuy

Inquilla purí

Chay camalla

Turpushga

Turpog

Turpuy

Turpuna

Cutag

Aptay

ATM.

Taica luKcana

Ccutirara

Lloskcaqui

Lloskca

Lloskcachaña

Asquichasiña

Jiccani

Jiccan usu

Jancchil cchapi

Lluilu aicha

Sirca Uamctaña

Manguctisa

Sirca, Chaania

Alloja

Allojaña

Ñutturata

Ñutturaña

Kcañu aru

Uturunca

Iluillca

Suni

Ñairapata

Qquemi, Tiquili

Tacttaña

Kcachat sarnaccaña

Acá pacha

Junuta

Junusiri

Jununtaña

Ppiyaña

Cchacu

Phojtu

887

CA8T.

1 Pnfialada

2 Pufietazo

3 Pufio

4 Papila de loa ojos

^ Pmiflcado— a, p,

6 Pnrificador— a, ar//.

7 Pnrifioar metales

8 ííquidoa

9 ,. ropA lavada

10 Purísima /a Wr^/i

María n,

11 Puro— a, ad/.

12 casto

13 Purpúreo— a, co/or 14. Pamlento-a,

15 Pui /I.

16 Pniilánime adj.

17 Poiilánimemente adv.

18 Putativo padre n*

10 Putrefaocitfn

20 PutrefaotiTO— a, aííá

21 Putrefacto-a, p.

22 Pútrido— a, ai//.

CTTZ.

Ttiirpuacca, Allascca

Chhokiniy

ChhoAtni

Ñahui ruru

Chhuyayascca

Clihuyayachik

Pichay, Chhuyanchay

Chhuyayachiy

Chhuyanay

Chliuyay-chhuyaylla María,

Llumpay llumpay María. Chhuya Lluinpa/:

Sansa puca

Kqueayok

Kquea

Písi soncco, Llac 11 a s o n c c o,

Kuvtucuc, Llaclíay-llaellaylla Taytan ñiscca Ismuy Ismuchik Ismuscca Isinuk

ATAC.

Tucsiscca

Tacai

Ap*^iscca maqui

Ñahui rurn

Chuyauchascca

Chuyanchacc

Pichay, Pícharccoy (chiy.

Chuyayachiy, Chíiyayarcca—

Cliuy.inchay,ChuyancharccoY

Llu til pace chuya Virgen Maria

Chuya, Mana taccroacca Chuya soncco, Mana hüacho-

huchayucc. Nina hiña color Cceayocc Ccea, Cosnia UaecUa

Pisi sunccollahuan Tai tan ranti Ismuí, Urucurccoi Isiniichi Ismuscca

,, , Uruseca

-<X:0: X>-

JTTir.

ATS.

ATM.

387

1 Tusquissa, Puñalada

Tucsishga

Jununtata

2 Tax:ai

Sinchi cutanalla

Cchacuntata

3 Aptissa inaqui

Puño

Ampar ce haca

4 Ñahui luntu

Ñahuipa rurun

Nairan cchiarapa

5 Cliuyanckassa

Cnuyachashga

Kconiachata

« Chuyancha

Chm achicog

Kcomachirí

7 Picliay, Pichaluy

8 Chuyachiy, Chuyaycachiy

Metalta pichay Chuyachi

Kconiachafia, Ccorinaca

Cchubaachaña

9 Chuyancliay

Ropa tagshasga

Cchuhuanchaña

10 Mama limpia, Mama pu-

rísima.

11 Chuya, Mana tallussa

Virgen purísima

Kcomapin taioa María

Chuya

Kcoma

12 Casto nana, Mana hanla-

Casto runa

Kcoma chuymani

juchayu.

13 Ssanssa puca

Puca nirag

Cchupica

14 Materiayu

Gueriyog

JemKqucnt

15 Matíria

Pogru Pishi shongo

JemKquc

16 T-rinass

Kqueusa

17 Pishi ssunhullanhoan

Pishi shongollahuan

Kqueusjama

18 Taitanmi nissa

Yayan nishga

Uiuir auqui

19 Ismui, Culucui

Ismuy

Ñustasiña, Ñustata

20 Ismuchi

Ismucbicog

Ñustairi

21 Ismussa

ísmusliga

Ñusantata

22 , Culussa

Ismog

^v *r\» \/^

Ñusata

CA8T.

cuz.

A.YAC.

<a

1

2 3

4 5 6

7

8 9

10 11 12 13

Que? Qiie

El-quierese salvará

hombre? gente es esa? cosa pron, reí, cosa?

i respondiendo al

que ¡lama ) tiene)

tienes?;^ ha pa- sado? te hace? te ha hecho? te hago? á— se parecía?

14? triste vienel

15 Quebrable adj.

16 Quebrada n,

17 Quebradizo—a,

18 Quebrador-a,

19 Quebrantado— a, 202^Quebrantar infringir

21 ,, machacar

22 Quebrantarse

23 Quebrar romper F.

24 Quechua lengua

25 Quedar

26 ,, hacer—

Jií

Pi. Pim

Pini munakcca qquespinccam

Pi-runa?

Pi runaiii chay? Pim chay?

lina

I mata?

Inia? Ha? Hay?

Imanantak? Imanasunqui?

Imaiiasunqui? Imanarccasunqui? Imanayquim? Imamaumi ric-chhacuk?

Ima llaqtríscca hatnun!

Ppaquinalla

HuayArco

Ppaquicuk, Cchallucuir

PpaquiA, Cchalluk

Ppaquiscca

Ppaquiy

Sa/ctay, Cutay

Ppaquiy, Cchalluy

Paquicuy

Qqueshua si mi

Qquepay, Qqiiepariy

Qquepachiy, Qqueparichiy

^

Ima? Ha?

M un ac -cea ceespcncca m '

Pi cari? Pi runa

Pi runam chay?

Imanam¿ Iinata?

I mata a?

Imata? Ha? Hay?

Inmnantaoc? Imanarcoosonqui? Imanar-

cconqui ? Imanasunqui? Imanarccosunqui? Imanaiquim? Imamantacc rlc-chacuscca? I-

ma neraccmi cascca? Imailaquisccam lianiuni Paquinalla Huaicco

Paquicucc, Paquiocila Paquecc

Paquiscca Ñutuscca Mana huntachiy, Sarutacuy Chamchay Paquiy, Paguirccoy Paquicuy, Nutucurccoy Runa simi

Cceparccí).y, Cccpariy Coeparich¡3', Ccepanrccachiy

JTW.

AS.

ath:

s$$

1 Ima?Ja?

2 Munáoami salvacunha

3 Pi nuna? Pira?

4 Pi nunam chay?

5 Imanan? Imacta?

6 Imam? Imatan ehav?

7 íma?Jay?

8 Imanantan!

9 Iman:ilun(|ui? I m»u na 1 u-

ssunqui?

10 ImanaBsunqui?

11 Imanalussunqui?

12 Imanacmi? Imanac?

13 Imamanmi lic-chacuña? I-

mama:a lic-chacnmicaña?

14 Mai llaquissat-r ssamun!

15 Paquipasslla

16 Huayu, Quibrada

17 Paquicu paquiculla

18 Paqni

19 Paquissa

20 Camachissacta mana ca-

21 Chamhay [sucu^v.

22 Paqiiiy, Paqiiiluj'

23 Paquicuy, Paquiculuy

24 Nuna shirr.i

25 Hipay. Hipaluy

2'^ Ilipachiy. Hipaycalachiy

^i

Pita, Plm

Pin munag gucshpengam

¿Pi runa?

¿Pi runata chay?

Imata

¿Imata che^'ga?

¿Ima?

Imanantag! ¿Imananquitag!

¿Imanashunquita? ¿Imatata rurashorgoy^qui? ¿Imatata rara? ¿Ima niragtata ricanqui?

¡Ima llaqnishga shamun!

Paquinalla

Ragra

Paqueglla

Paquicog

Paquishga

Paquircuy

Chagchay

Rachí

Paquina3'aciiy

Guechua rimay

Queday

y led/iciii

*

Cuna

Jupa cuna, Alajar sarjan

Cuna jaqque!

Cana jaqques ucaja!

Cauasa

Cunsa?

Cuna!

Cunanisa! Cuns camactaní!

Cuns lurtaml Cunas lurtam! Cuns lursman Cunarus uñtasifla?

Cuna llaciuisitat jutü-

Ppaquiñjama

Uikcu, Kquehui

Ppaquisiri

Ppatfuinoqqueri

Aru pampaciiiri

Aru pampachata

Cciíanccnña

Ttunaraña

Ppaquiña

Qqueshua

Qc|ueparaña

Qí|uepara3'aña

369

CA8T.

1 duedarse

2 ,, sorprendido

3 Quedo— a, ai/.

4 Quedo Con tiento adv,

5 Q«ehaeer n. ft Quejarse de otro

7 ,^ de dolor— interj,

8 ftuejicoSO— a, Qaeium-

hroso Hd't

9 Quemador— a, incendiario

10 Quemado— a, p.

11 poco—

12 el rostro por el Sol

13 Quemadura n,

14 por acción del

15 Quemar {hielo.

16 su fyerñcial mente

17 e/ So/

18 Quemarse

19 Quena n.

20 Querellarse quejarse

21 Querer v.

22 codiciar

23 Querida manceb i 2% Querido concubino

25 Qaerido-n, adi,

26 Quiebra hendedura

27 Quién pron, re/.

28 Quién?

29 es?

30 Quién eres?

31 serÁl

cvz.

Qquepapuy, Qqucpacuy Chirarayay Ccasi. Ccasillaca^ Ccasilla, Upailalla, Allillatnan- Rurana (ta.

Huillacuy, Huillarícuy Ay-ay! Huav-huay! Acacau! Huaccay-chhuru, Anati-tuUa

Canak, Cañari

Ruphaacca, Ruphachiscca

Kcaspascca

Phaspa.scca

Supullu

Ccasascca

Canay, Ruphachiy

Kcaspay, Kcasparccoy

Ruphay, Canananay

Ruphachicuy

Qquena

Huillacuy, Huillarícuy

Munay

Munapayay, Munanacuy

Churihuacha, Servicia

Pantai^ masi, Salla

Munascca

Rakra

Pi?

Pim? Pitafr?

Pimcanqui?

Pim caneca?

ATAC.

Cccparicuy, Cceparirccoy

Mancharispa chufcaricurcco/

Ccasi, Ccasilla, Upailalla

Allillamanta

Rurana

Huillacuy, Haillarícny

Ananai! Ananallai! Ay! Anai!

Añañanca

Rupaohecc, Cañacc

Rupascca, Cañasccca

Ccaspascca

Yana^ascca. Rupascca

Rupai, Puslluyascca

Ccasascca, Páspascca

Cañay, Cañarccoy, Rnpachiy

Ccasparccoy

Rupay

Rupachicuy, Ruparccoy

Ccena (ccacoy.

Huillacuy, Huillarícuy, Que.

Manay, Cuyay, Muiiarccoy

Ancha munay'

Yanan,Sipasnin, Purecc masía

Huainan, Purecc mastn

Cuyascca

Raccra, Racnascca

Pi, Maiccan

Pim? Maiccan?, Maiccantacc?

Pitacc? Pillam?

Pim canqui? Maiccanmi?

Pich? Maiccancha?

1 Hipaculu^, Ilípnlüny

2 Manchalicul, Chutalaluy

3 Assilla. Upallalia

4 Allülap, Yatraillap

5 Lulana

6 Huiilapacuy

7 Ananau!Ananallau! Ay!

8 Añañinco

9 Lupachi, Caña

10 Lupassa, Cañassa

11 Asspassa

12 Yanassa, Lupassa

13 Lupai, PusslluHsa 14- Hasassa, Paspassa

15 Cañay, Cañaluy.Lupachiy

16 Hasspaluy, Hasspayciiy

17 Lupay, Asintáy

18 Lupachicuy, Lupacuy

19 Qiieaa

20 Huillacuy, Huiilapacuy '21 Munay, Cuyay

2 i Chiap munapaicay

21 Huamblan. Pulí masin 24f Hufünan, Pulí masin 25 Cuyassa

2(3 Laía, Lalassa

27 Pi, Mayan

28 Piín? Mayan? Pitan?

29 Pitan? Pi'llatan? (qui?

30 Pimcanqui?Mavanmicfln-

31 Pit-r? Mayant-ra?

AN.

Quedacuy

Huañusliga quedacay

Gasi-gasilla

Casilla cushicushga

Rurana

Quejacu^

Nanachicuy

Quejoso^quejoso

Cayacog, Rupachicojc

Rupashga

Gashpashjira

Rupayhuan cayashga

Supllu

Pashpash^a

Cayari

Janan janallan cayay

Rupay rupacuy

Rupacuy

Quena

Quejacu^'

Munay

Munapacuy

Jipashnin, Chinan

Ilnaynan

CuyasHí^a

Ragra

¿Pi?

¿Pitan^

¿Pita canqui?

¿Pira?

ATM.

Qqueparasiifa Jiuttasiña Jan onjtata

Íukcat juKcatu luraña Auisttasiña Aiccoña Aiccosiri

Phichantiñ

Naccarata

Naccaquípeta

Lupinipinaccata -

Naccata

Naccantata cjunumpi

Phichaña, Ñaoeayaña

Phichanoccaña

Putnpiraña-

Naccantasina

Qquena

Uuisttasiña

Munaña

Chanin munaña

I na uarmi

I na chacha

Munata

Kcaua

Qquiti

Üquiti?

(¿quitisa?

Qquititasa?

Qquitipachasa?

369

370

CASI.

1 ftuién será pvcs, no ¡o sé!

2 puede ser?

3 quiera que sea

4 de nosotros?

5 de vosotros?

6 de Silos?

7 Quietamente adv,

8 auietO'-a, adj.

9 ,, estar— r,

10 Quijada n

1 1 du^arrudo— a, ad/.

12 Quina corteza /y.

13 Quince arü,

14 Quincha

15 Quinientos— at,

16 Quinto

17 Quinquenio

18 Quipocamayo n.

19 Quipos

20 Quitado— a,

21 Quitador— a,

22 Quitar

23 ,. la ocasión

24 Quitarse recíprocamente

25 retirarse

26 el sombrero

27 Quitasol n.

28 Quicá quizás adv.

29

CTTZ.

Pích! Picha!

Pim canman? Pilak-canman?

Pipas cachun, Pi caspapas

Mayccanninchis?

Mayccanniyquichis?

Mayocannincu ?

Sonccin-acuspalla

Sonccoyacuk, Tiacuk-soncco

Ccasi caciiy

Ccaklla, K'aqui

Ccakllasapa, K'aquÍBapa

Quina-quina, Ccallisa^'a

Chunca-píchccayok

Qqueneha

Pichca-pachac

Picha-ñeqquen

Pichcca-huata

Quipucamayo^

Qiiipu

Qquechuscea

Qqnechuk

Qquechuy

Anchuricuy, Ayqquecuy

Qquechunacuy

Anchucapuy

Sombrerotá-horccocuy, Chhn-

Acbihua (ticu^'.

Iclia, Ichapas, Ichachus

Ichas mana, Ichapas mana

^<xn : «í» : GX>=

ATAC.

Picha! Pichya! Piracc? Piracc canman? Pipas cachun, Pi caspapas Mayccanninchictacci M ayccanniqui tace? Mayccannintaoct Ccastllahuan Ccasi 11 a, Ccasi Ccasi cay Ccasilla cay Caquichu CaquichuHapa Cascarilla

Chunca pichcca. Chunca pich- Ccencha (ocayiicc.

Pichcca pachac Pichcca neceen huata Quipo camayocc, Yupacc.Quí- Quipu [pnfc.

Ccechuacca, Huaicasr^a Ccechocc, Ccechucooc, Huaica- Ccechuy, Huaicay [ciicc.

Asnchiy, Anchncniy Coechunacuy. Huaicanacuy Ancliucuy, Asucuy. Asuricñy Sombreruta horccocuy Llantuchina Paccta, Icha, Ichapas Icha mana, Manap^is

^i

JXTH.

1 Pi ari! Pit-r ari!

2 Pila? Pit-r canman?

3 Pipis cachun, May ancalpis

4 Mayhanninchictan?

5 Mayhanniqaitan? ti Mavhannintan?

7 Asiflalla, Sosiegollahuan

8 Assilla. Asnilla caí

9 Assilla cay, Assilla cacuy

10 Chacalcu. Caquit-rcu

11 Chacalcusapa

12 Cascarilla, Calisaya

13 T-runca pichayu

14 Quincha

15 Picha pat-rac

16 Picha

17 Picha huata

18 Ulucha, Yupa, Isqui

19 Ulu, Isquissa

20 Hut-rissa, Huaicassa

21 Hit-rucu. Huaicacu

22 Hit-ruy, Huaicay

23 Assuchiy, A hichiy

24 H¡t-runacuy,Huaicanacuy

25 Assucuy, Assucultty

26 Chrcuctajulucuy

27 Llantuchicu, Sombrilla

28 Pata, Icha, Ichapis

29 Icha mana, Manapis

¡Pira! Manam mushiac*iu

¿Pira canman?

Pipis cacuchun

¿May^anchicra?

¿Maygayquira?

¿Mayganra paucunapita?

Gasi gasilla

Gasi

Gasi cacuy

Quijada

Qdijadasapa

Q di na calisaya

Chunca pichga

Guencha

Pichga pachac

Pichga ñeneg

Pichga huata

Quipucamayog

Quipucuna

Guechushga

Guechucog

Guechuy

Asuchí

Guechunacuyay

Juc laduman huiticuy

Chucuta jorcocoy, Llushttcuri

Sombrilla

Ichapis

Ichapis mana

ATM.

370

Qquitichi janiu vate ti

Qquitipinichijaf

Qquitipansa

Nnnacat qquiti?

Jumanacat qquiti?

Jupanacat qquiti?

Jan onoqquerjama

Jan onoqqueri

Jan onjtamti

Tiranca, Ccamusiña

Jaccha tirancani,Ccamusinafti

Ccallisaya, Sillpt

Tunca phesccani

Qquencna

Phescca pataca

Phesqqueri

Phesccatunqqueri

Chimpu

Chimpu

Apaccata

Apaqqueri

Apaccaña

Apacaraña

Apaccasiña

Jitheccasiña

Sombrero asaccasiña

Ccbiuifta

Uccamachi

Janjaua

-=<Xü : >b : DX>=-

371

CA8T.

CU2.

AYAC.

<E>

1 Babia n.

2 le vf con^

3 Babimr v,

4 Babioorto—a, ^di

5 Babilargo— a, rabudo

6 Babioio-^a,

7 Babo €o/a

8 Baoitfn pitama {eón.

9 Bacional dotado de ra-

10 BacionaClmente adv,

11 Badiado— a,

12 Badiante

13 Badiar y.

14 Badicado— a, p.

15 Badiear r.

16 Badicarse

17 Baedor— a, ft.ysdj,

18 Baar rasar, raspar

19 Baídt) p.

20 Baiffdn t/e muelas tu

21 Baiz

22 Baja trozo de vn leño

23 aherttira

24 porción ó pedazo

25 Bojado— a, p.

26 Bajador-ü, rajante

27 Bajar dividir , partir

28 Baleado— a, [t/ac/.

29 Balear perder la densi-

Phifia cay

Piíiñaphifiata ricurccani P¡ii;i£icny Huitu chupa Chupasapa Phina Chupa Aciiura

Yuyayniok, Unanchayniok Yuyaj'huan, Unanchacuspa Huaclihiyok HuachhÍK, Chipiptpik Huachhiy. Chipipipiy Saphinchascca Saphinchay Saphinchacuy Kquisuna, Kquisuk Kquisuy Kquis^scca Saphj . Saphi'' ^*

Chiu'kta, Llantta Rakra ' Ppaqui

Chhektascca, Rakrascca Chhektait Chhefctay Chirliyaiscca Chirliyay

Piñacui, Piñai, IralÜcui

Ira de Dios ccahuarccani

Piñacuy, Piftacurccoy

Cutti chupa, Tacachu

Chupasapa

Pina, Piñaicachai

Chupa

Ración

Yuyainiocc runa

Yuyayllahuan

Canchariscca

Llipiquiacc, Canchareco

Cáncliay, Ac-chiy, Llipipiy

Sapinchascca, Ta'iuiascca

Sapiyay, Sapichacuy

Sapinchacuy

Ras pace, Sichcácc

SeccUay, Sichcay, Raspay

Secciiascca, Raspascca

Hatun sapi

Sapi

Checcta, Yamta

Raccra, Quichascca

Paqui

Checctascca

Checctacc

Checetay. Yamtay

Checce«cca, Ralucbascca

Ralucharccoy

JUJf.

AH.

ATM.

371

1 Piñacui, Piñalui, Piñacai

2 Piñassa licalula

3 Piñacuy, Piñaculuy

4 Cutu t-rupa, Cutu

5 T-rupasapa

6 Pina, Rabiaicat-racu

7 T-nipa

8 Ración

9 Yainiyu nuna, Racional

10 Yainillahuan

11 Ac chissa Llipipiquia

12 Afíhicya, Llipipiquia

13 Llipipiquiay, Ac-chiy

14 Sapichacussa« Tacvassa

15 Sapichacuy, Sapichaculuy

16 Sipichacay

17 Jit-rca, Raspa

18 Jit-rcay, Raspay

19 Cat-rcassa, Jit-rcassa

20 Jatun sapi

21 Sapi

22 Huacha, Yamta

23 Lala, Quitrassa

24 Paqui

25 Huachassa, Cát-rassa

26 Huácha

27 Huáchay, Yamtay

28 Ralussa, Achichinya

29 Raluchiy, Achichinyachiy

^

Pina cay

Piñacashgata ricarga

Piñacuy

Cutu chupa

Chupasapa

Pifia

Cliupa

Ración

Racional

Razón cagta

Achquishga

Chipipag

Chipipay

Tacyacashga

Tacyachi

Tacyacuy

Raspag, Jichcag

Jichcay

Jichcashga

Shípinin

Shipi

Cheg^ta

Ragra

Pea aso

Chegtashga

Chegtacog

Chegtay

Chirliyasga

Chirliay

^_

Kcapiña

Kcapisit uiljathta

Kcapisiña

Jiskcauicchinca

Jaccha uicchinca

Kcapisita

Uicctiinca

Mankca laquirata

Chuy maní

Chuymanjama

Ccanarata

Ccanairí

Ccanaña

Chhejnoccata

Chhejnoccaña

Chuejnoccasiña

Qquisturiri

Qquistuña

Jan ppenccani

Kcachi saphi

Saphi

Laua i*chia

Kcaua

Cchia

Cchianoccata

Cchiyiri

Cchiyaña

Chhaalata

Chhaalafla

372

CA8T.

1 Ealo adj,

2 Bailado— a, p.

3 Rallador— a, rallo n,

4 Eallar

5 Sama

6 E^inada

7 Ramera

8 Ramillete de flores .

9 Ramilletero— a, adj.

10 Ramo Kama n,

11 ,, de flores

12 Raua

13 Ranacuajo

14 Rancio

15 Ranchería

16 Rancho choza, casa

17 Ranura canalita

18 Rapado— a, pelo p.

19 Rapar cortar el pelo y.

20 Rapaz ladronciJIo

21 Rapé

22 Rápidamente adv.

23 Rápido— a,

adj.

24- Rapiña n,

25 Rapiñador— a,

26 Rapiñar v.

27 Raposa pequeña

28 Rapto n.

29 Raptor

CÜZ.

Chirlí

Thupascca

Thupana

Thupay

K'allina, Chhapra

Carpa huasi

Panipay huarmi. Huak h u a

ña, Panipay cahuitu. Chhantascca ttica Ttica chhantak K'allma, Chhapra Chhantascca ttica K'ayra

Hullqque, Hokcoyllo Ccocca

Hnasi-huasi, Carpa-carpa ChhucUa, Huasi Y a recacha Cuchuscca Cuchuy

Silluyuk, Huchhuy sua Sayri haku Utcca-utccay, Chaylla, Huay-

ralla. U teca A, Phahaak

Suay

Sua, AyqquechicuK

Suay, Ayqquechicuj

Muca

licuy

Huarmi apav

Huarmi apak, Huarmi sua

AYAC.

Chuya, Claro, Llaspa Kaspascca, Kallascca Raspacucc, Rallacucc Rallay, Rasparccoy CcaUma, Mallqui C huella. Ramada Ccanra huarmi

Huaita huancu

Huaita huatacc

Calima, Mallqui

Huaita ramo

Caira

Ultu, OccoUo

Asnascca

Huasi huasi

Huasi, Chuclla

Yarccacha, Huaiccocha

Rutuscca, Cuchuscca

Rutuy, Cuchuy, Captay

Sua, Su acuco

Tabacop ñutun

Chailla, Ratuchalla, Utccailla,

Utccaillaman U teca i, Hue ccemohicmUa,Pa-

sacc, Chincacc puni Suai, Huaicacui Huaycacucc, Ayccechicucc Huaycay, Ayecechicuy Ccala chupa, Ccara chupa Huarmi suai Huarmi suacc

JUN.

1 Chuya, Claro, Llapsa

2 Raspaissa, Rallrissa

3 Raspacu. Rallaca

4 Rallay, Raspay

5 Chapla, Rama

6 Chuclla, Rameda

7 Hanla hoalmi

8 Huaitacuna huatassa

9 Huaita huatassa lanticu

10 Chapla

11 Huayta ramo

12 Rana, Ujujui

13 Ultu

14 Assnassa

15 Huasi nuasi

16 Huasi, Chujlla

17 Siquiacha, Siiiniachassa

18 Cuchussa. Lutussa

19 Cuchuy, Lutuy

20 Su a, Suacu

21 Tabacup ñutun, S^aili

22 Chailla, Juc himllaicuilla,

Amsailla.

23 Amsai Juc himllailla pasa,

Juc himllailla chinea.

24 Suai, Huaicacui

25 Huaicacn, Ahichicu

26 Huaicay, Ahichicuy

27 Cara chupa, Hala t-rupa

28 Hualmi suai

29 sua

Air.

ATM.

873

Chirli

Sacca» Chuhiia

Tupasliga

Ccaccorata, Ccalluto

Tupana

Ccaccorafla, Ccalluñtiri

Tupay Rama

Yaurirap ccaccoraña,Ccallufta Cchillpa . r

Ramada

Qquenchat uta Chhajchona

Mala vida huarmi

Ramillete

Panccar phichu

Ramillete nira*?

Paaccarpichurt

Rama cnohushga

Ali píchu

Huayta ramo

Fanccar pichu

Rana

Kcaypa

Ulto ogopa

Joccollu

Gogarashga, lamushga

Ccoruarita

Carpa carpa

Uta uta

Chuclla

Cohuilla

lluaygtycha

Kcaua

A/í^chan rapashga

Mururata

Rapay

Mur.iraña

Uchuc sua

Sallcca

Rapé. Tabacupa ñutun

Muottaft laArca Jacbusia laAca

Huayra huayralla

Laccapini . ^

ÍJtgag

Lacea

^uana

Lunthataui

Suacog

Lunthatiri

Suay

Lunthataña

Muca

Ccamaqque

Huarmi sua

Uuarmi lunttata

Huarmi suag

Uarmi lunttatasirí

Síá

CAST.

i llaramente rartt vez

2 Baro-^,

3 Raseado-fh P-

4 BAieador instrumento

5 Rasear r.

6 BasMurae

7 Raacasón PkaMÓn n,

8 Rasgado— a, p-

9 Rasgar j^-

10 ^íí muchos pedazos

11 Rasgarse

12 Rasgueado— a, p.

13 Rasgaeador-a,

14 Rasguear v.

15 Rasguñado— a, p.

16 Rasgufiador— a,

17 Rasguñar Arañar

18 machas veces

19 Rasguñarse

20 Rasguño ''.

21 Raso piano—

22 Raspado— a, p.

23 Raspador— a, «.

24 Raspadura panela

25 Raspar ^

26 Rastreado— a,

27 Rastreador— a,

28 Rastrear

29 M conjeturar

30 Rastro

31 Rastrillado— a,

OVZ.

Mayllanpi, Ñañispalla

Mayllanipi cak

Hasppiscca

Hasppina

Hasppiy

Hasppicuy

Seksiey

CcasuHcca, Llikquiscca

Ccasuy, lA'ikquiv

Ccasurocariy, Liiqquitx^ariy

Ccasucuy, Llikquicay

Sekque»cca

Se/rqiiek ^

Sekquey

Hallppiscca

Hallppift

Hallppiy

Hallppipayay

Haüppicu^'

Hallppiseca

Pampa

Thupascca

Til upan a

Chancaca

Thupay

Yupipascca

Yupipak

Yupipay

fíaiTinrpayay

Yupi

Pakpaacca» Maruscca

ATAC.

Yanis yanislla, Matnillampi

Mainillampi cace

Aspiscca, Achpiacca

Rascador

Aspiy, Achpiy, Rachcay

Aspicuy, Achpkruy

Sécese, Seccsecui

Lliquiscca

Lliquiy, Lliquirccoy

Lliquiparccoy

1 Jiq^uicuy , Lliqu icarccoy

Aspiscca, Raclicasüca

Aspicc, Rachcacc

Aspichaicuy, Rachcaicuy

Acnpiscca, Aspiscca

Aspecc, Achpecc

Acripiy, Aspiy

Aspipayay. Achpipayay

Aclipicuy, Aclipipayacuy

AchpiHcca

Pampa

Raclicascca

Rachcacc, Rachcacucc

Chancaca

Rachcay. Aspiy, Achpiy

Yupin mfiscasccacjate-MJca

Yupin ccatccc

Yupia ccatiy, Yupin mascay

Tapukrhactiy, Sospechacuy

Yupi, Sarui

Huñuseca, Montonascca

r

JVV.

1 Chaínin chai nillan

2 Mana pasalla licassa

3 Asspissa \sspicussa 4> Aaspiaa Raspador

5 Asspiy, Asspiluy

6 Asspícny, Asspículuj

7 Shishi, Shishicui

8 Assyassa. Lat>ríassa

9 Lat-ryay, Asdyay

10 A-syapaluy, Lat-yapaluy

11 Assyacuy, Lat-ryacay

12 Asspissa. Lat-ryassa

13 Lat-ria. Asspi

14 Asspiy. Lat-ryay

15 Asspissa

16 Asdpi, Asspica

17 Asspty, Asspiluy

18 Aaspipanyay

19 Asspicu, Asspicav

20 Asspissa n Pampa *¿l Jit-Txrassa 23 Jit-rcacu 21. Chancaca

' 25 Jit-rcay, Anspiy [tissa.

26 Ynpin atissa/jaluinin a-

27 Yupipa, falussanta lica

28 Jalassaaea atiy, Yupin

ady.

29 Tapuycat-ray, Maliciaetiy

30 Yupi. Jalussa, Siñnl

31 Judnssa, Mnotonassa

AH.

Chagnin chaf^nillan

Mana ancha rícana

Ashpishga

Ashpina

Ashpí

Ashpicuv

Sheeshi "

Rachishga

Rachí

Retaccay

Rachicuy

Segshísga

Scgcheg

Segchicuy

Achpitihgalla

Achpicog

Achpiruy

Achpipay

Achpicuy

Achpi

Pampa

Jichcashga

Jichpana

Raspa, Chancaca

Jichcay

Yupipashga

Yupipag

Yupipay

Yupin gatí Raatro Pacpaskga ^

AYK

S73

Ma ma cotí, Yaqqtiep cntiyui Racca Jattita

Jattiñataqui, . jattiña .r. j Jattisiña .• .

Cciiisiña lí-

Cchíata Cchiafla •Cchianoccaita Cchianoocaaiña Jattita ■' :

Jattiri Jattiña

Jattirata . t.*.

Jattiriri Jattiraña Jattinoccaña Jattirastña [attiraui Cciirtca Qquistsata yquistsuri Qquistsutata QquistsurañH Cayu saratH Cayu sariri

Cava saraña iv,». ^

ut ' : ^^ Jisccamucafta i l Cayu garata Lekqueta 94

S74 CASI.

1 Rastrillador-ft,

2 Eastríllar

3 lUstrillo

4r Bastrojeado

5 Rastrojeador

6 Rastrojear

7 Rastrojo

8 Rata

9 por cantidad

10 Ratear dar á proporción

11 ,, hurtar cosas peqtte-

12 arrastrase {ñas.

13 Ratero— a,

14 Rato momento

15 Ratón

16 Ratonado— a,

17 Ratonar

18 Ratonera

19 Randal de agua

20 Raya

21 Rayado— a,

22 Rayador n.

23 adi

24. Rayar v.

eJ dtA

26 el alba

27 sol

28 Rayo

29 Rayos ilelsol

30 Ratón facuhñd

31 causa, motivo

32 por este

caz.

Pakpak, Maruk

Pa.Vpay, Maruy

Pakpana, Maruna

Tuilpascca

Tullpak

Tullpay, TuUpacuy

Tr.llpa, Cutinu, Cchalla

Hatun hu/r'ucha (ca.

Chayaqquenta cama, Cuscan-

Chayaqquempi cuscachay

Suacuy, Apacuy

Rasttay

Huchhiiy sua

Tuylla, Hayrilla, Pacha

Huk'ucha [enseca.

Huit'uchak micjusccan, K'wch-

K'uchcuy, Sucsiy

Huk'ucha-happina .-

Phauchin

Sekque

Sefrquescca

Sekquena

Sekq lek

SeKquey

Ppii nchauy amuy

Iltaríniu^

Huachhimu^'

lllappa, Choqque illa

Huachhin

Ynyay» Unanchay

Hamu, Rayca

Cay haniu, Cay rayen

ATAC.

II II noce. MontonaPC Huñoy, Montonay Rastrillo

Rastroccascca, PallaHcca Pallacucc, Pallapacuco Pallaeuy» Pallapacuy Pallapacui

Hatun ucucha- [tinacni.

Tíxraccnin, Cunea cuf^aila par- Cuscachastin aypuy As asUata suacuy AyRacachacustin puriy As aschalla manta suacocc Chailla, CunachallaTi Ucucha [cuaccan.

Ucucha neracc , Ucuohap m i - CuchcuY. Cuchicurccov Ucucha hapina, Ucucfiap hua- Callpacc yacn (sin.

Seccescca, Sccce, Raya Seccescca, Ra3'ascca Rayacuna Rayacc Seccey, Rayav Pacha achiquiay

Inti Ivuachiy

I Uapa , . Chcicce illa

Intip huachin, Intip sapran

Yuyai, Intiadiniinto

Raicu

Caí raicu, Caí motivo

JVV.

1 juñu, Montona

2 juñuy, Montonay

3 Jañuna pala, Rastrillo

4 Pallassa, Pallapacussa

5 Pallapacu, Pallacu

6 Pallapacu^

7 Pallapacui, Rastrojo

8 Jatun úcusa, T-rina úcusi

9 Cuscallacta partinacui

10 Cusca-cuscaliacta aypuy

1 1 Ass assUacta suacuy

1 2 Ssut-ruyllap puliy (cu.

13 Huchuo huchuc'Uacta sua- 1^ Ciíaüla, Ratulla, Canallan Úcuss .

16 IJcuss nila, Ucusspa inicu-

17 Cut-cuy, Cat-rcay (ssan.

18 Ucuss chalana, Ucusspa-

19 Achca 3'acu (huasín.

20 Raya

21 Rayassa

22 Rayacu

23 Raya

24 Raya}

25 Ayilimuy

26 Pacha achiquiay

27 Inti yalhaniny

28 Rayu

29 Intip ssaplan

30 Yaini. Iiitindiminto

31 Laica

32 Cai laicii, Cainaptin

AV.

Pacpag

Pacpay

Pacbana

Tullupushga, Tullpushga

Tullpog

TuUpuj^, TulipUGuy

Rastrojo

Jatun ucush

Cusca cuscalla

Cuscachay

ÁBhllata suay

Garachacuy

Uchuc sua

Rato

Ucush

Ijcushnirag

Cuciicuy

Ucush charina

Achca callpagyacu

Segué

Segué íhga

Segué na

Segc:^

Seguei

Pacha huaray

Achigyananan huarar

Rupay yargamun

Rayo

Rupaypa rayun

Razón

Imapi

Cay razón pi

ATK

Lekqueri

Lekqueña

Lekqueui

Cayu arcana

Cayu arquirí

Cayu arcana

Jíchhu

AchuUa

Taqque phocata

Laquiraña

Tautiña

Cumpunaccaña

Tauticu

Aucchila

Achaca

Tturuta

Tturuña

Achacu thaccaña

Umamanta

Secjque

Scqqueta

Setiqueri

Seqquechirí

Se(|queña

Ccantflti uru

Al u ata

Inti jalsuña

Illapa

Lupi

Aru

Laicu

Acá laicu

374

37ft

CA8T.

1 Razonable justo, con-

forme á la rsuón

2 Razonablemente adr,

3 Razonante a^'.

4 Razonar r,

5 Razones razonamiento ^) Real moneda de 10 ctvs,

7 ,, que tiene existencia

verdadera y e&ctiva

8 ,, perteneciente 6 re-

lativo al rey,

9 sángre- lo ,, familia

11 ,, casa

12 ,, camino

13 Realidad verdad

14 Realizado--a, p.

15 Realizador— a, adj, ití Realizar v.

17 ,, vender

18 Realmente adv,

19 Reanimado— a, p.

20 Reanimador— a, ac//.

21 Reanimar v,

22 Reaparecido adf.

23 Reaparecer v.

24 Reapretado—a, p.

25 Reapretar f.

26 Reatado— a,

27 Reatar

28 bestias

CTO,

Chayaquen, Chanin, Caman

[chnspa. ^uyayhuan, Yuyaylla. ünan- Chayaqquenta rima^.Chanin-

rimak, Camaii rimaK. Chayaquenta rimay Chayaquen si mi Huc ral Cak

Tupa, Ccapak

[huar. Tupak yahuar, Ccapa* ya- Tupak ayllu, Ccapak ayliu Tupak huasi, Ccapa¿ huasi Hatun ñan C necean

Rurascca, Tucuscca Rurak, Tucuk Ruray, Rurarccoy Tucuy, Tucurccoy Chcccakta, Checcaklla Callpanchascca Callpancha¿ Cailpanchay

Ricju ricjunk,Ricju ricjurimuk Ricju ricjuriy, Ricju ricjurimuy Mattipascca Mattipay

Huatapascca, Qquipuscca Huatapay, Qquipuy Sinriy, Huatay, Ttinquiy

AYAC.

Razón

Camaccnimpi Razonhaan rimacc

Chcccan siniita rimay Checcan BÍmicuna Huc ral Cace

Ccapacc

Cea pace yahuar.Inca yahuar

Incap ayilan

Incap huanin, Rc^pa huasin

Hatun ñan

Checcan

Rurascca, Ranticuscca

Ruracc, Ranticucc

Ruray, Rurarccoy

Ranticuy, PuehucaPccachiy

Cheecallan, Checcampi

Callpanchascca

Caüpanchacc

Cailpanchay

Casccan ricarímucc

Mosoccmanta ricurimuy

Sinchi huatascca, Teccoscca

Teccorccoy

Huatapascca

Huatapay, Mosoccmanta hua-

Tinquiy [tay.

JÜK.

1 Razón

2 Razonhuan

3 ,f lima

4 límav G Razoncuna

6 Juc real

7

8 Apu, Real, Inca

9 Inca yahuar.Culla yahuar

10 Incap ayllun

1 1 Reipa huasin

12 Jatun camino

13 Caalla, Cirtumpi

14- L^jlássa, Lanticulussa

15 Lula. Lanticu

16 Lulay, Lulahiy

17 Pahuachi^, Cámacachiy

18 Caalla, Cirtumpi

19 Callpachassa

20 Callpachicu, Callpacha

21 Callpachay, Animay

22 Oassallan íicaliniu

23 Mussupi licalimu

24 T-rila huatassa.Chu hussa

25 Asstahuan chuhuy

26 Huatapaicussa, Isquissa

27 Mussupita huatay

28 Huatay, Tinquiy

Air.

Razonmi

Razonnalla Razonag

Razón ay Razonmi chayga Guellay real Cag

Tupa capag

Tiipag yahuar Tupag aylln Tupag h'uaji Jatun nani Chegay cag Ruracashga Ruracog Ruray Ranticuy Chegay cagta Callpacha shga Callpacheg Callpachí YuriramuRhga Yuriramuy Cutin huatashga Cutin huatachi Huatapashga Huatapay Uyhuata huatay

ATM.

Uaquisita

Uaquisitapini Uaquiasin

Ani catttña llnañchasiña Ma rala Checca

Reyanquiri

Reyan uilapa

Reyan masinacapa

Reyan utapa

J aecha thaqtii

Checcaui

Aljata

Aljiri

Aljpña

Aljaña

Checcpacha

Ualiptata

Ualiptairi

Ualiptaña

Uñstata

Uñstaña

Ccoptata

Ccoptaña

Chinuta

Chinuña

Chinttanoccaña

37»

376 CA8T.

1 Rebaja del precio

2 Rebajable adj.

3 Rebajado p,

4 Rebajador aOj.

5 Rebajar el precio V.

6 Rebaño bato de ganado

7 Rebatiña n.

H ,, concurrir á ¡a—

9 Rebato n.

10 Rebelarse v.

11 Rebelde n^yadi.

12 Rebelión

13 Reblan mecido— a, p. 14- Reblandecer v, Reblandecerse

16 Rebosable fie//.

17 Rebosado— a, />.

18 Rebosar f.

19 Rebozado—^, adj^yp

20 Rebozar v.

21 Rebozarse

22 Rebuscado— a, p.

23 Rebuscador— a, «c//.

24 Rebuscar r.

25 Rebuzno n.

26 Recaer r.

27 ,, en la enfermedad

28 Recaído-a, adi,

29 Recalcado p.

cuz.

Chanin uraycachiynin

Ura^'cachinalla

Uraycachiscca

Uraycachik

Uraycachiy, Uraccachiy

Micnina

Huaycanacuy

HuaycanaciU'

Taciirichiy

Auccanchacuy, Hatariy

Aucca tucuk, Aucca líatarik,

Timina, Huanana, K'uri. Aucca sayay, Hatariy Ñuppuya'scca, LluUuyascca Ñuppuyachiy, Llulluyachiy Ñuppuyay, Llulhiyapuy LUiiippaK, Llecmak Llimppascca, Lekmascca,

Phokchiscca. [muy.

I/linippay, Llekmay, PhoArchi- SuK'utacu^, Suk'utascca Suk'utay Suft'utacuy

K'us(|uiscca, Pallapascca K'usqui¿, Pallapacuk K'usquiy, Pallajiacuy Asnuk huaccaynin MosoA:nianta urmapuy Onccopapuy UrinapuK, Onccopapu¿ Huinascca, Mattiscca, Kque-

huiscca.

ATAC.

Precion uraicachiscca

Uraicachinalla

Uraicachiscca

Uraicachecc

Uraicochiy, Bajaicuy

Ganado, Cancha

Huaícanacui

Huaycanacuinian rerccoy

Huñunacui

Alzacuy, Manacasucuy

Mana niunacc, Mana ca^ucucc

Alzamiento l.laní puy achis'Jca IJainpuyachiy Llampuyay LHnipana, üsuccHa Llimpascca, Ususcca

Hichacuy, IJinipay Maituscca, Ccatascca Maituy, Ccatachiy Maitucuy, Ccatacuy Mascapaja, Mascascca Mascapacc, Mascacc Mascacachay. Pallapacuy Asnup huaccainin Mosoccmanta urmay Cutipay Cutiparccoy Cutipascca Ñitipascca, Cutipascca

1 Precion. ülaicacliissa

2 Ulaicachinalla

3 Ulaicaelnssa

4 Ulaicachi bajachi

5 Ulaicacliiy, Bajay

6 Huish. Ganado

7 Haycanacui

a Hnaycanacuiman liy 9 Juñunacui

10 Manacasumunay.Alzacay

11 Mana múaa.Mana casaca

12 Alzaouy

13 Ussyachiasa

14 Ussyachiy

15 UsáyaUíy, Blfindocnlny

16 Cliassnulla. Usnculla

17 Chassnus-ia, Jit-rasaa

18 J i t-racuy , J i t-racuhiy

19 Avllussa, Catacusda

20 Catachi. Aylluy

21 Catacuy, Áyllucuy

22 AHsilculassíT

23 A99ilculá. Assipacu

24 As:íicat ray. Pallapacuy 23 Assnup huahainin

26 Mussupita palpn3'

27 Ciitipay, Cujtipaluy

28 Cutípaiassa

29 Ñ¡t¡pas.<9a, SLiillquissa

AV.

Uraycachi chaninta

Uray<;achinalla

Uraycachishga

Uraycacheg

Uraycachi

Michina

Huaycanacuy. .

Huaycanacunalla

Tacurichi

Alzacushga

Alzado

Alzacuyan

Llulluyachishg^a

Llulluyachiri

Lliilluyachicuy.

Llimpnnalla

Llinipashga

Llimp«iy

Shucntasliga

SLiucutay

Sliucutacuy

Pallapashga

Pallapacog

Pallapacuy

Ashnun jagchioqn

llrmapuy

Gueshiapapuy

Gue8hiapaco¿

Guehnisliga

Al^ 376

Uajttata, Bajtata

Pb ata rata

Piíataratjama

P'.iatarin

Uaittaña

Tama

A^^arasiña ^

Aparasiñ ufijaniíla.i

Calangrjat^caña \,

IJartasiña

Sartasiri

Sarttaui *. ' ^

Ccoñarata V ^' >

Ccofiarafta (Jcoñarasiña ~-

Phurmnñjama i''^.

Phurmata

Phiirhaufia "^i ^^i .^ "

Jakcump cancata -;.1¿;, i

M cancaira- » '

,, cancasiña Thaccata Thaqqueri Thaccafla

Ccanchi \j

Tincuña y/y

Usu usuña Tincnrata Ttimputa \ '•

.877 0A8T,

1 Reealear ttpretar. Henar

2 Becalcane descoyuntar-

3 Becalcitrar elcabaUo [se

4 Recalyastro-'a, adj,

5 Kecapacitado~~a, p.

6 Raeayaeitadoi^-a, «<//.

7 Xeoapaeitar v. K Reeatada~a,

9 Recatar encubrir, ocu¡'

10 Reeatane (tar.

11 Recaudado— a, p.

12 Recaadador-a, «rf/.

13 Remandar r. 14- Recelada— a, p.

15 Recelar v,

16 Recelarte

17 Recele

18 Recelóte ^dj.

19 Recibida— a, p.

20 Recibidor— a, adj.

21 Recibir r.

22 Smo. Sacramento

23 ^, ífc coraxSn

24 Recibirte obtener cargo

25 Recién «ifv. 2G Reciente «cf?.

27 Recientemente aáv.

28 Recio— a, «<//.

29 Se genio

30 Recíprocamente Wt;

CÜZ.

Huinaycuy, Matt'ycu^', Hui-

Kquehuicuv [niniy.

Kquestiycachay

Ppa/rra urna [cea.

Hatnutayaficca, Yuyayraanas-

Hamutacuk, Yuyayirianak

Hamutacuy. Yuyaymanay

Muctnicuk sonoco

Pacay, Pacarccoy

Pacacuy, Pacarccocuy

Huñuscca

Hufluk

Hufluy

Manchapascca» Paktas ñiscca

Manchapay

Manchapacuy, Paktas ñiy

Manchapacuy

Manchapacuk, Paktas-ñÍK

Chasquiscca

Chasquik

Chasquiy

t Taytanchista chasquicoy,A-

pun chista chaHqnk:iiy« So ncco manta chaisquiciiy Chasquicuy Chayrak, Chayllarak Huaniak, Mosok Cjnacuiiallan,HuainaKllarak

Sinchi, Racjtt

K'uri

nacuy af.

ATAC.

Ñitipay, Huntachty. Cutipay

Silquicuy, Silquirccoy

Taquiapacuy, Cutiricurccoj

Pacclai pacclai umayocc

Yuyaymanascca

Yaya^'manacc

Yuyaymanay

Allin modoyoce

Pacay, Pacarwoy

Pacacuy, Pacacupccoy

Huñuscca, Tandasoca

Huftucc, Huaccaichacc

Huñuy, Huaccaichay

Mánchasela

Manchay

Manchacuy

Manchapacuí

íManchacucc .^

Chasquiscca '^

Chas {«le^c

Chasquiy

Taita Amunchic chasquicuy

Sonccomanta chasquicuy Chasquicuy, Recibicurtccy* . Chaiila, Chaillaracc Mosocc, MosoQcUa, Huamacc Cunan cunalla. Cunan cuna- lia race. HuamaccUaracc, Mo- Sinchi, Racu [scxxrllaraoc Pina, Pina soncco ...nacuv nf.

JVS.

1 Huinay, Juntachiv-, Ñit'y

2 Shilquiluy, Shil<|u¡culuy

3 Taquiapacuy,\ianaanicuy

4 Cala urna, Siplai siplai

5 Yaipat-racassa

6 Yalpat-racu

7 Yalpat-racuy

8 Allin modoyu

9 Pa^ay. Pacaluy

10 Pacacuy, Pacaculuy

11 Juftussa, Ssuntussa

12 J6ñu, T-rula. Ssiintu

13 Juñuy, T-ruIay

14 Manchalissa

15 MaiKíhaliy

16 Manchalicuy

17 Manchapacui

18 Manchalicu

19 T-rasquissa

20 T-rasqui

21 T-rasqui y

22 Amunchic t-rasquicuy

23 Tucni asan hu t-rasquiy 2 i T-rasquicuy, Recibicuy'

25 Chailla. Chaillala

26 Mussu,M tSSuUala.Huama

27 Cañan cananllala, Canan-

cnnatlala Hnamallala.

28 Yap'ttta

29 Pina, Pina ssun hu »30 ...naciiv af, '

AV.

Sinchí, Huiñay

Guehaicuy

Tacyapacuy

Pagla urna

Yarpach acushga

Yarpaohacog

Yarpachacuy

Allí modoyog runa

Pacaycuy

Pacacuy

Gurishga

Goricog

Goricuy

Manchapasliga . .

Manchapay

Manchapacuy

Manchapana

Manchapacog

ChaRquishga

Chas(|uicog

Cimsquí

Diosta chasquicuv

Shongohuan chasquicuv

Chasquicushga . i

Cheyllaran

Mushog

Canallaran

Jinti

Jinchi .ienioyog

Chcyiinalla ruranacim

ATM. . 377

Ttimpuña .....

Ccajsusifta

Cutintasida

Kcara ppeqque

(Joanchata />.

llnanchasiri

Unanobasiila

Uuanchasita

Imantaña

Imantasiña

Phoccayata

Phoccayiri ii..

I*hoccaytata

Ajsarata

AJRarafta

Ajsarttasiña

Ajsaraui

Ajsaraairi

C^atociiata

Ccatoqqueri -^

Ccatoccafla

Diosar ccatoccaña ;*

Chuymamp ccatoccada

Ccatoo^asifia

Jichaqui

Jichi pacha

Jichipachaqai

Siati ». Mita jaaque Painpacni.pura 96

373

CA8T.

1 Eeoiprocamente amarsv^-

2 odiarse

3 pegarse—

4 mirarsc-

5 Reciprocar cosfís {sonas G ,, relacionar per-

7 hacerlas encon-

trar,

8 hacerlas pelear

9 £ecitador-a, adj.

10 Recitar v,

11 Reclinado— a, p.

12 criatara adj.

13 Reclinar v.

14 ^ /a criatura

15 Reclinarse

16 Recluir

17 Recluso— a, p.

18 Reduyente adj.

19 Recobrado— a, p.

20 Rdcobrante adj.

21 Recobrar r.

22 Recodo n.

23 Recoger v.

24 juntar ^congregar

25 ., la cosecha

26 la coca ó frutos

del Árbol

27 dar asilo, acoger

28 juntar A pocos

29 guardar

30 ,, /a mesa

ero.

Munanacuy

CheKninacuy, Auccanacuy

Maccanacuy

Ccahuanacuy

...nachiy a/.*

Refrsiuacliípr

Tincunachiy

Macea nachiy

Yachasccata rimak

Vachasccata rimarimuy

Kquiraycuscca

Ttancak

Kquiraycuchiy

Ttancachiy

Kquiraycucuy

Huiskcay

HaÍ8/:cascca

HuiskcaJ^

Taricapuscca

Taricapuk

Taricapuy

K'uchu

Pallay

Huñuy, Tantay

Aymuray

Pallay

Uyhua^

Huñuny, Huñuricuy

Huaccaychay, Huaccaychacuy

Hoccariy

A7AC.

Cuyanacuy

Checcninacuy

Maccanacay

Ccahuanacuy

...chiy af.

Cuyanachi^

Tinounachiy, Toparccachiy

Macea nachiy

Riniacc, Cutipacc, Hnillacc

Riraay, Huillacuy

Siriscca

Siricachiscca, Siricuscca

Huacctapachiy, Siriuhiy

Siricachiy

Huacctapacuy, Siricuy

Huichccay, Hairay

Huichccascca, Harcascca

Huichccacc

Cutichiscca

Cutichicocc

Cutichicuy. Tarírccoy

Mnyurinin, Müynycuinin

Pallay, Tanday» Huñuy

Huñay. Tamilay

Huñuy, Cosechay

Pallay, Pallarccoj'

Sam&ycachiy, Ccorpachay As asflamanta huñuy Huaccaychay Mesa huñuv

JUS.

AV.

1 Cuyanacuy

Cayanacuy

2 T-rininacuy

Clicgninacuy

3 Mahanacuy

Maganacuy

4 Licanacuy

Ricapanacuy

6 ...achiy af.

TiDcuchi, Mayachi

6 Ltsinacachiy

7 Tincunacachiy

Reguenicachi

Tincuyoachi

8 Mahanacachiy

Ma^anicachí

9 Lima. Cutipat HuiUacu

Cutipacur rimacog

10 Limay, Huillacuy

Rimarimuy

1 1 Iscatacussa, T-rat-racussa

Iscatacushga

12 T rat-raicachissa

Tancag

13 T-rat-raycachiy, Hiiáta-

Iscatí

14 T-rat-raicachiy (pachiy.

15 Hiiatapacuv, T-rat-racuy

Tancachf

Iscaticuv Prcsuchí, Huichgay

16 Huit-ray,Ja!cay

17 Huit-rassa, Jalcassa

Huichgashga

18 Huit-ra

Huichgag

19 Talissa, Cutiohicamus^a

Cutichishga

20 Tali, Cutichicamu

Catichicog

21 Talíluv. Cutichicuy

22 Muyulinm, Muyuvcuimin

23 Palíay, Pallacuyjúñuy

Cuticbí

Muyurinin

Gorí, Pallay

24 Juñuyjuñnchiy

Tantachf

25 Hutoy, Ssuntuy, Pilhuay

Cosecha ta jogarí

26 Pallay, Pallaluy

Pallayag

27 Jamachiv, Pachaycachiy

28 Ass asslfap iuñuy

Gorpachí

Huagaychay Churaycay allí manta

29 T-rulay, Pilhuay, Guarday

30 Mesacta pallalcuy

Mesata jogari

ATM.

Mimastsifta

Uftiaisifta

Nuarasifia

Uncch uq uisiaifia

Qaipcayafla

Unttayayaña

Jiquiyayaña

Nuarararaña

Isttayasirí

Isttayasiña

Uincttata

Chhttjuta

Uincuña

Chhujaña

Uincusiña

Lauintafia

Llauintata

Llauttasiri

Apaccata

Apaqqueri

Apaccafla

Tnaqui mujlli

Apiana

Apthapiña

Lamayuña

Pallaña

Ccorpachafla Pallaraña Imana Apthapida

878

379

«A8T.

1 Recoger encojer.estrechar

2 Recogerse encojerse

3 á descansar

4 Recogido-*-a, acordó

5 ,, q' vive retraído

6 Recolectable adj,

7 Recolectado— a,

8 Recolectador— a,

9 Recolectar

10 hacer

11 Recompensado— a,

12 Recompensador

13 Recompensar [ta h

14 Reconciliado— a, enemh-

15 Reconciliador— a,

16 Reconciliar los ánimos

17 Reconciliarse ¡os ene-

mistados.

18 Reconocedor— a, ad).

19 Reconocer v..

20 Reconocerse

21 Reconocido— a, p.

22 ^ . . adj.

23 Reconocimiento n.

24 Recontado— a, p.

25 Recontador— a, adj,

26 Recontar v.

27 Reconvenido— a, p.-

OVZ.

K'uytuchiy, Kquentichiy

K'uytucuy, Kquenticuy

Ripuy

Uyhuascca. Chasquiscca

Sapan cacuk, Sapanchacuk

Huñiinfilla

Huñuscca, Tantascca Hufiuk, Tantak Huñuy, Tantay Huñuchiy, Tantaohiv Ayni eco pu seca. Cutichiscca Ayni ccopuk, Cutichik Ayni ccopuy, Cutichiy AÍlichanachiscca, Napa^cuna-

chiacca. AlUchanachíA, Nap a v c u a a-

chik, Rimaycunachik. Allichanachiy, Napaycuna^

chÍ3%Rimaycunactiiy. Allichanacapuy, Napaycuna»

capuy, Rimaycunacapuy, Reksi^, Rcksimu/c Reksiy, Refrsimuy Reksicuy, Reksicapuy Reksiscca, Reksimuscca Rcksicuk Allin cutichicuy Yupapascca YupapaA Yupapay Aiiyascca

AYAC.

Suchucliiy, Suchunxracliíy Suchucuy, Snchucurccoy Saniacuy, Ripuy, Retiracuy Saniachiscca, Chasquiscca Sapanchascca, Sapaochacos-

cca, Retirado, lluñunalla Hufiuscca, Tandascca Huñuce, Tandacc. Suntncc Huñuy. Suntuy. Tanday Huñuchiy, Suntuchiy CuticUiscca, Pagascca Cuticheee, Pagaoc Aynin cutichiy, Aynin cutichi- Aüinyascca (puy-

Allinyachecc

Allinyanachiy, Rimanacachiy

Alünyacuy, Rimanacuy

Reccsecc

Reccsiy, Reccsicuy

Reccsicuy, Reccsicuycay

Reccsiscca

Recesicucc

Reccsi, Rcccsicui

Vupapascca. Cutipascca

Mosoce manta yupapacc

Yupay, Mosoccmanta^'upay

Anyasc*<a

3 Ssut-ruchiy, Intichiy

2 Ssut-ruculuy, Inticuluy

3 Jamacuy, Llcuy,Rctiracuy

4 Jamachissa, T-rasquissa

5 Laquissa, Lflquicussa

6 Hatunalla, Hnñunalla

7 Juñussa, Hutussa

8 Juñu, Hntu, Ssuntu

9 JuñU3', Ssuntuy

10 Juñuchiy, Hutachiy

11 Uy ay cutichissa, Pap^assa

12 Uyay cutichipu, Paga

13 Ayni cutichiy, Ayni huy

14 Limanacussa, Amistassa

15 Liinanacachi, Aniistachi

16 Linianacachiy,Aniistachiy

17 Allinyaculuy, Limanaciiy

18 Lisi

19 Lisiy, Lisipuicuy

20 Lisicuy, Lisipacuy

21 Lisissa

22 Lisicu

23 Lisi, Lisicui

24 MuHsupi yupassa

25 Musaupt-yupapa

26 Yupay, Mussupi-yupay

27 Anvanacussa

AH.

ATX.

870

Juytuchi

Thistaptafta

Juytucuycuy

ThistaptaRífla

lamacuy

Cchapichafta

Cha8(]ui8hga Jogaris!iga

Ccorpachata, Samarafta

Retirado

Sapa chuymanifia

Ashpa gorinalla

Apthapinjama

gorish'a

Apthapita

goricog

Apthapiri

goricuy

Apthaptña

goricachi

Aothapiyaña

Allimpa pagarashga

Aínisita

pagaracog

Ainisiri

pagaray

Ainiña

Amistashga

Amauascata

Amistachicog

Amauscairi

Aniistaycachi

Asquicliayaña

AmistacuyaBhga

Ainauscasiña

Regueg

Uflttasiri

Reguecuy

Uftttasiña

Reguenacu^an

Uñtta8i8ifta

Regucsh^a

Uñttasita

Agradecido

Uñttata

AUin cuticfaicunalla

Uñttapita

Yupapashga

, accuta , accuri

Yupapacog

Yupapay

accuña ': iujata

Anyashga

380

OAei.

1 Eeconvenir r.

2 ,, hacer

3 hacerse

4 Recordable

5 Eecordado— a,

6 Eecordador— a,

7 Eecordar v.

8 ,, hacer

9 ,, muchas veces

10 despertar

11 ,, hacer despertar

12 Eecorrer

13 Eecorrído— a,

14 Eecortado— a,

15 Eecortar

16 hacer—

17 Eecoser v.

18 Eecostado— a, p.

19 adj,

20 Eecostar v.

21 ,, A la criatura

22 Eecostarse

23 Eecoveoo n.

24 Eecreación tiempo de

25 Eecreacidn n.

26 Eecreado— a, p.

27 Eecreador— a, a^'.

28 Eecrear v.

29 Eecrearse

30 ,, ¡os niños

31 Eecreativo-a, adi,

32 Eectificado— a, p.

C«7Z.

Anyay

Anyachiy

Anyacliicuy

Yuyana, Yuyarina

Yuyascca, Yuyariscca

Yuyair, YuyariJt

Yiiyay, Yuyariy, Yuyacuy

Yuvarichiy

Yuyaycachay, Yuyapayay

Ric-chhay, Ric-chhariy

Ric-chhachiy, Ric*chharichiy

Puriycachay, Cuti-tticray

Puríycachascca.Cuti-tticrasca

Cuchuycuscca

Cuchuycuy

Cuchuycachiy

Siray, Sirapacuy

Thallaacca

Thallak, Ttancak

Thallachiy

Ttancachiy

Thallacuy, Ttancacuy

Kquencco

Haucay pacha

Haucacuy, Hua^^naricuna

Haucascca

Haucachik, Haucacnk

Haucay, Haucachiy

Haucacuy, Huaynaricuy

Pucllay, Pucllacujr

Haucachiciik, Cusichicuk

Checcanchascca

AYJLC.

Huillay. Ciinay

Hu«nachiy, Cunachiy

C'cac-chachkuy

YuyapasHa, Yuyanalla

Yuyariscca

Yuyaricc, Yuyacc

Yuyariy, Yuyacuy

Yuyachiy, Yqyarichiy

Yuyara3*ay

Ric-chay, Ric-charicuy

Ric-charichiy

Puririrccoy

Puriacca, Puríparcuscca

Cuchupascca* Cochuscca

Cuchupay, Cuchuy, Cutuy

Cuchuparccachiy

Sirapay, Siray, Sirarccoy

Iluat'ctapacuscca

Huacctapacucc

Siriy, Siricuy

Siricachiy

Huacctapacuy

Ccencco-ccencco, Huinco

Cusicuna ifÉita, Samarina

Cusicui, Sainacui

CuKÍcuscca, Samaricuacca

Cusichicc, Samachccc

Cusichiy, PucUaríchiy

Cusicuy, Samaríy, PocUariy

PucUancuy, Correcacbay

Cusichicucc

AlUchascca

JTIJf.

1 Anyanacuy,Millaiiay (chíy

2 Millapachiy. Anyanaca-

3 Milla pachicuy.Anyachicay

4 YalpapasHlla^ Yaloana

5 YalpaHsa

6 Yalpa, Yalpachi

7 Yalpay, Yalpapaciiy

8 Yalpacliiy, Yafpaioachiy

9 Yalpaicat-ray, Yalpapay

10 Lic-chay, Huasacuy

1 1 Lic-chachiy

12 Pulipaycay

13 Pulipassa

14 Cucliupalussa. Cuchussa

15 Cuchupay, Cuchuy.Cutay

16 Cuchupachiy>

17 Jilapay. Jilaíuy

18 Huatapacii$»a,IcliapacuHa

19 Huatapacu, Ichapacu

20 Huatapacu^', Ichapacuy

2 1 Puñuycachi^'

22 Huatapacuy

23 Huinco hiiiñco

24 Cushicui tiempo

25 Cushicui. JamaciTÍ

26 Cushissa, Jamassa >

27 Asichicu, Ausachi •'

28 Cuflhichiy, Ausacat-rachi/

29 Cashicat-racuy, Ausacuy

30 Ausacuy, Ausaculuy '

31 Asichicu, Cushichicu

32 Allichassa

AH.

Anyay

Anyachi

Anyachicuy

Yarpanalla *

Yarpashga

Yarpachicog

Yarpaycuy

Yarparcachi

Achca cuti yarparachi

Rice hay

Ricchachf

Puricachi

Puricaohasliga

Tacfiíiachishga, Curhnshga

Tacshachi, Cuchuy.

Tacshayaycachi, Cuchoycuy

Cutipar jiraycuy

Huagtapancushga

Tancashga-

Tancachf

Tañcaycwy

Tancaciry . i .

Segni segu

Cushicuna tiempo , *-;

Cuahicunalla

Cushicushga

Cushicachicog

Cushicachí

Cushicacuy

Cushicushga huambracuna '

Cushicanapa . ; .

Cheganchashga

ATIL

Eujailu

Hujayaña

Eujayasiña

Amtaftjama

A m tata

Amtasirí

Amtasiña

Amtayada

Amtayapiniña

Ppavjtaña ,

Pparjtayaña

Sarnanoccaña •<

Sarn Recata ,.

Mururata

Mururaña

Mururayaña

Cchuctapiña

IJincttrata

Uincuta *

IJincuña

Chhujuña ' Lincusifta .

Muyu muyu Cusisiña

Jilaptaña

Cusisita

Cusiyasiri

Cusí^'aña

Cusisiña

AnatayalUí

Anatayiri

Checcaptata j

38»

3»1 CA8T.

1 Eectifioador— a, adi.

2 Rectificar v.

3 EectO— a, cosa adj.

4 justa f severo

5 Eecnerdo n

6 Eecnperado— a, p.

7 Eecnperador— adJ,

8 Eecuperar v.

9 Reourrido— a, p.

10 EeCTUrridor— a, recurrente

11 Kecnrrir v,

12 Eecurro ti

13 á él

14. Eecnsado— a, p.

15 Eecnsador— a, «c//.

16 Eecnsar r.

17 Eeehiflado— a, p.

18 Recülflador— a, a<^/.

19 Eechiflar v,

20 Eechinado p.

21 Rechinar r.

22 ,, ¡os dientes

23 Eed n.

24 ec/jar /a—

25 de araña

26 Eeidafio

27 Eedecilla fl.

28 Rededor

29 Eedentor

30 Eedero— a, g' hace redes

31 Eedil

32 Eedimido— a,

cxrz.

Checcanchak

Checcanchay

Checcan

Checcan runa

Yuyay

Taricapuscca

Taricapuk

Taricapuy

Mañacuscca

Mañacuk

Maftacuy, Riy, Hamuyqui

Mañacuyqui, Hamuyqui

Paymanmi mañacuni. Pay-

Mana munascca [man riñi.

Mana munak

Mana munay

Saucascca, Asípayaseca

SaucaK, Asipayak

Saucapayay, Asipayay

Kquic-kquic-ñtscca (quiy.

Kquic-kquic-ñiy, Kqui.)uiqui-

Cjatatatay. Kqiiipipipiy

Siru, Cullancha

Struy, Cullanchay

Llica

Llicahuira, Accarccana

Llucu

Tuma, Muyu

Qquespichik

Siruk. CuUanchak

Hippiña. Cancha

Qqucspicliiscca

AYAC.

Allichacc

AUichay, Alltchapay

AUin, Diricho

Formal runa

Yuyal, Yuyari

Cütichimuscca, Tariscca

Cutichicocc, Tar¿oi?

Cutichicuy, Apacuy

Riscca, Mañactts^x:a

Rece. Mañacucc

Riy, Mañay

Mañacuyqui

Paita mañacuni

Mana munascca

Mana munacc

Mana munay,Manaaniy

Asipayascca

Asipay acc, Asipay acucc

Asipayay. Peneca iiccacliiy

Ccechccechyacc

Ccechccecliyay

Quiru tincuy

Redes

Redes cachaicuy

Araflap Ilican

Llica huirá

Redecilla ' :

Muyuri, Muyurínin,Tacui mn*

Ceespichecc (yurinín.

Redc3 ruraft'

Cancha

Ccespichiscca

JTTN.

1 AH'clm, Allichapacü

2 Allichay, Allichapaycuy

3 AUin, Dirichü

4 Recto, Formal nuna o Yalpai, Yalpapacui

6 Talissa Cutichimussa

7 Tali, Cutichicu

8 Taliluy, Cutichicuy

9 Lilusna, Liasa, Mañassa

10 Li. Mañaou

11 Liy Mañay

12 Amta mañacá

13 Paita mañacú 14- Mana munassa

15 Mana muña, Mana anicu

16 Mana munay-, Mana aniy

17 Huishyapassa, Asipasia

18 Asipácu, Huisliyapacu

19 Asipay, Pin-hapacachiy

20 Kach rach ni

21 Rach rachyay

22 Cat-rupacuv, Canipacuv

23 Rcdis

24. ., mastay

25 Arañap Ilican

26 Llica hiiila Pata huila

27 Redeeilla

28 Muvuli, Muyulinin

29 Hishpichicu

30 Redis lula

31 Cant-ra

32 Ishpichissa

AN.

Cheganchag

Cheganchay

Chegan cag

Formal runa

Yarpapacuy

Taripacushga, Cutichishga

Taripaeog, Cutichicog

Taripacuy, Cutichi

Purishga

Mañacuycog

Mañacuycuy

Ganman mañacuri

Peyman mañacuri

Mana munashga

Mana munag

Mana munay

Asipashga

Asi pac og

Asipay

Rechmashga

Rechinay

Quinita rechinay

Llica

Llicata churay

Arañapa Ilicañ

IJicahuira

Llucu

Tumay

Guespicheg, Redentor

Llica rurag

Cancha

Gueshpichishga

ATM. 381

Chcccaptairi

Checcaptayaña

Checca

chuyraani Amtaui Cutiyata Cutiyasiri Cutiyasiña Jiccatasita J ¡cea t asir i Jiccatasiña .lumarucuthta Juparu jiccatasini Janlu sata

M siri

saña Saucata Síiucasiri Saucasiña í^hirttata Chirttaña Kcachimp chirttaña CoUancha

,, janatataña Cusí cus tapa Lle&que lie k que Cchipa Muyupaui Qquespiyiri Collancha luriri Queja uyu Qquespiata QQ

CAST.

1 Eiiimir V,

2 Eedimirse

3 Eédito n.

^ Eedituable «<//.

5 Eedoblado— p. ^ Eedoblar aumentar

7 Eedonda comarca

8 Eedondeado— p.

9 Eedondeador— a, adj,

10 Eedondear v,

11 (far forma esférica

12 Eedondez de la tierra

13 Eedondo— a, circular

14 esférico

15 en forma de aro

16 EeorOJO fruto tardío

17 Eeducido— a, p.

18 Eedncir dimensiones

19 ,, cantidad

20 Pefdificable adj.

21 Eeedeficado— a, p.

22 Eeedifioador-*a, ^^'.

23 Eeedifloar v.

24 B^fección n.

25 Eeferido p.

26 Eeferir v.

27 Eeñexionado— a, p.

28 Eeflexionador-a, ádJ.

29 Eeflezionar v.

30 T^^formaMe adj,

31 Eeformado— a, p.

cirz.

Qquespichiy

Qquespicuy, Qquespipuy

Huachavnin, Miraynin

Huachak, Mirak

Mirachiscca

Mirachiy

Suyuntin. Miiynntin

Muyuchascca

Muyuchachik

Muyuchay, Miiynyachiy

Rumppuchay, Sincuch.iy

Teftsimuyu

Muyu

Rumppu. Sincu

TincuUpa

CcauUa ruru, Taiik ruru

Tacsayachiscca, Hudihiiya-

chiscca. Tacsayachiy. Hiichhiivachíj' Pisiyachiy, IMsiycachíy HatarJchinalla Hatarichiscca Hatarichik Hatarichiy Llakhuaricuy liuillascca Huillay

Yuyaycuscca.Yuyaymanascca Yiiyayniok, Yuyaymanak Yu»'aycuy, Yuyaymanay Allichanalla, AUicIiapunalla AUtchascca< Allichapiisoca

ATAC.

Ccespichiy

Ccespicuy

Mirai, Mirainin, Huar-hainin

Mirayniyocc

Mirachiscca. Patarascca

Mirarccachiy

Muyu, Muyui muyui

Ruyruchascca, Redundenscca

Ruyruchacc, Rcflondiacc

Ruyruclia}'. Redundiay

Ruyruyachiy

Ticcsi muyu

Muyucc, Redondo

Ruiru. Hola

Argolla

Ceepa ruru

Tacsalla

Tacsayaohiy, Uchucyacliiy

Pisiyachiy ,M ¡nusyachi\'

Mosoccnianta ruranalla

Hatarichiscca, Rurascca

Hatarichecc. Sayacliccc

MosocciTianta ruray

Micut, Allichai

Htaülascca

Huillay, Huillaparccoy

Alli yuyascca

Allí yuyacc

Yuyaynianav

Allichanalla

Alltchascca

TOS.

1 Ishpichiy

2 Ishpicuy

3 Mtlai, Milainin

4 Milainiyu

5 Milachissa G Milachiy

7 Muyu, Muyui muyui

8 Muyulichi.ssa

9 Muyuliciii. Rcdondia

10 Muyuliclity, Kedoüdiay

1 1 Uiluchay

12 Caí pacliapuylu caiuin.

13 Muyu redunda 14. Uylu, Bula

15 Arg^ulla, Aro

16 Capli fruta. Caplissa

17 Uchuc, Tacssalla

18 Tacssachiy, Uchuc vacliiy

19 Pishiyalacliiy» Pwhichiy

20 Talcacliinalla. Lulanalla

21 Huasi talcachiiiaa

22 Talcachiy

23 Mussupi talcacliiy

24 Micui, Allichai

25 HuUlassa

26 Huillay, Huillacuy

27 Aliin yalpat-racusssa

28 Allinyalpat racu^Tantiacu

29 Yalpat-racuy, Tantiacuy

30 Allichanalla

31 Aliichassa

AN.

Gueshpichi Gueshpicuy Miraynin, Reditúa Miragnalla Ishcaychicachashga Ishcaychaicachi Ruyru

Kuyruchasliga Ruyruchag Ruyruchay Ruyruyay cachi Tk\í¡ muyu Redondo, Muyu Urna jiña ruir'u Muyog iiirag Guepa ruru Tacshachishga

Tacshayachi

Pishicachí

Mushogmanta ruranalla

Hataríchishga

Hataricheg

Hatarichí

Micuy allichay

Muahyachisga, HuiUachiskga

Huillay, Cuentay

Allí yarpachacushga

Alli yarpachacog

Allí yarpachacuy

Allichanalla

Allichashga

ATM.

Qquespiaña

Qquespisiña (ttafta.

Rédito, CcoUqque patar mai-

CcoUqque patat ccoUqquecha-

Llinttaquipata (ta.

Llinttaquipa&a

Marca morokco

Morokco

Morokcottiri

Morokcottaña

Morokcoquipaña

Muyupacha

Muyu muyu

Morokco ajanuni

Muyu muyjania

Qqueparirachu

Jiskcaptata

JisKcaptaña

Jukcarayaña

Saittayañjama

Saittayata

Saitta> iri

Saittuyafta

Cchaníanchaui

Parlasita

Parlasiña

Unanchayata

Unanchayiri

Unanchayaña

Asquichañjama

Asquichata

GA8T.

1 Reformador— a,

2 Refonnar v.

3 Eefonnarse

4 Eeformista

5 Refregado— a,

6 Refregador— a,

7 Refregar v.

8 ,, mucho

9 Refregarse

10 ,, mucho

11 Refrescado p.

12 Refrescante ¿if//.

13 Refrescar elca/or

14 Refrescarse (pcrnntc.

15 Refresco bebida atem-

16 Refagiado— a, ac//,

17 p.

18 Reñigiador— a, 10 Refagiar r.

20 Refdgiarse

21 Refulgente adi.

22 Refulgir V.

23 Reñinfañador

24 Refonflifiar v.

25 Regadera

26 ,, para barrer

27 Regadío /i.

28 Regado p.

29 para barrer i%o Regador— a,

31 que esparse agua

32 Regalado— a, delicado

cxrz.

AlücliaK, \llic)iapuk

Allichay, Allichapuy

AlHn causaynian cutiricapuy

Allichay camayo^

Qquetuscca

Üquetuk

(Jquetuy

üquetupayay

Üquetucuy

Qquetupayacuy

Lhiriarichisccá

Chiriarichik

Chiriarichiy

Chiriaricuy

Chiri hampi

PacaycucuA, Amachachicuk

Pacascca, Amachascca

Pacaycu/r, Amachad

Pacaycuy, Amachay

Pacaycucuy

Chipchik. Llipllik

Chipchiy, Lliplliy

Phusususuk

Phusususuy

Ccarpana

Chhakchuna

Ccarpayniok allpa

Ccarpascca

Chhakchuscca

Ccarpak

ChhaA-chuA:

Anau tuUu

ATAC.

Allichacc

Allichay, Allicharccoy

AUichacurccoy

Allichacc

Ccaccopascca

Ccaccopacc

Ccacco3', Ccaccorccoy

Llumpayta ccaccorccoy

Ccaccocuy. Ccaccocurccoy

Ccaccopacurccoy

Chirichiscca

Cliirichicc, Cliirichicucc

Cliiriacliiy, Chiriarecachiy

Chiriacuy, Chiriacurt^oy

Chiri hampi

Pacacucc

Pacacuscca

Pacaycucc

Chasquiy, Pacay, Amachay

Ayccecu^', Pacactirccoy

Canehacc, Llipiquiacc

Canchan?, Lhpiquiay

Rabiacucc, Piñacucc

Rimapacuy, Cutututuy

Parccocc

Chacc-chucuna, Regadera

Yacuyocc, Parccona chacra

Parccoscca

Chacc-choscca

Parccocc

Chacc-chocc

Misquecc, Misquilla

JUH.

1 Allicha

2 Allichay, Alhchaluy :} AllichaculuY

4 Allicha carguyu

5 Cupassa, Hahussa

6 Cupa, Hahu

7 Hahuy, Hahupay, Cupay

8 Cupapaycat-ray

9 Hahucuy, Cupacuy

10 Cupapaculuy» Cupacuy

1 1 Alalachissa

12 Alulachicu, Prescachicu

13 Alalachiy, Alalalachty

14 Alalacuy, Alalaculuy

15 Fresco jampi

16 Pacacusda, Pacacu

17 Pachaicachissa, I^acacussa

18 T-rasqui, Pacay cu

19 T rasquiy, Pacay, Amachay

20 Ahicuy, Pacacuíuy

21 Llipipitjuia, Achiquia 2*2 Llipiqutay

23 Limapacu, Piñacu

2 4 Ltmapacuy , Rabiaycat-ray

25 Machana

26 Chachucuna, Regadera

27 Yacuyu allpa, Yacusapa-

28 Maclíassa (t-racla.

29 Chachussa

30 Macha

31 Chachu

32 Miuhqui, Mishquilla

AH.

Allicbag

AlHchay

Allichacuy

AlHchay camayog

Gagopashga

Gagopacog

Ga^opay

Gagoylla

Gago pacuy lia

Achca gagopacuylla

Alalachisnga

Alalacheg

Alalayeachí

Alalacu^cuy

Fresco jampi

Pacacushga

Pacashga

Pacacheg

Pacacuy

Pacacuycuy

Chipi pegnalla

Chipipav Piñacashc

Piñacashga rimacog

Piñacashga rimacuy

Garpana

Chagchuna

Garpana allpa

Garpashga

Chachushga

Garpag

Chagcnucog

Añañuncu

ATK.

Asquichiri

Asquichaña

Asquichasiña

Asquichittiri

Ccaccota

Ccaccori

Ccaccoña

Ccaccoraña

Ccaccosiña

Ccaccorasiña

Thayarata

Thayariri

Thayaraña

Thaytapisiña

Thaya umtaña

Ccorpachata

Ccorparata

Ccorpachiri

Ccorpachaña

Ccorpachasiña

Lliplíiri

LlipUiña

Chuchiri

Chuchaña

Ccarpaña

Ccarpaña qquechi

Ccarpata

Ccarparata

Cchalltafta

Ccarpiri

Cchalliri

Kcaya

38S

CA8T.

1 Eeman^arse las mangas

2 el vestido

3 Eematado acabado

4 Rematar acabar, onecer

5 Eemecer v.

6 Remecerse

7 Remeoido-a, p, K Remedable adj, ^ 9 Remedador— a,

10 Remedar v.

11 ,, hacer

12 Remediable adj,

13 Remediado— a, p.

14 Remediador— a, adj

15 Remediar v.

16 Remedio />.

17 Remedo imitación

18 Remendado ~a, p.

19 Remendar v.

20 Remendón— a, &dj.

21 Rementir v.

22 Remesado— a, p-

23 Remesador ¿tr//.

24 Remesar v.

25 Remesarse

26 Remeter

27 Remirado a<f/.

28 Remirar v.

29 Remisible perdona* ble

30 Remisión perdón n,

31 Remitente

CUZ.

Kquempicuy Ccolloncuy, Kcallpacuy Tufiiscca, Tucupuscca Tucuy, Tucupuy, Ppuchucay Mayhuiriy, Cuyuchiy Mayhuiricuy, Cuyuriy Mayhuiriscxra, Cuyiiriscca Yaciiapacunalla Yachapayak Yachapayay

Yachapayachiy [nalla

Yachacuchipunalla, Allichapu- Yachacuchipuscca , A 1 1 i c h a-

pu9cca. Yachacuchipuk, Allichapnk Yachacuchipuy, AUichapuy Yachacuchipuqquen, Hampi Yachapucuy Ratapascca Ratapav Katapak Llulla llullacuy IJupipascca Llupipa/r, Llupipacuk Llupipay, Ttiray Llupipacuy

Sattipay, Sattipaycuy, Huina- Ccahuapayacuk (pay-

Ccahuapayay, Ccahuayca- Pampachanalla (chay.

Pampachay, Pampachacuy ApacliiA, Pampachak

ATAC.

Ccempicuy, CccmpicuTxwoy

,, , Ccolloncuy

Tncuscca, PuchucaBcca Tucuy. Tucurccoy, Pucbncay Cuyuchiv Ciiyuchicuy, Cuyuricuy Cuyuchiscca Yachapanalla ^ Yachapacc, Yachapayacucc Yachapayay, Ccatichiy Yachapayachiy, , Allichanalla, Hampinalla Allicha«cca

Allichacc

Allichay

Hampi. Allichai

Yachapai, Orihua

Riniindascca

Hemenday

Sirapacncc. Allichapacucc

lylúinpai-llullacuy

Chuc-chaii chapriacca

Apachicocc, Chapricucc

Apachicuy, Chaprirccoy

Chaprícuy, Chutan uv

Satipaycuy, Yaycncíiiy

Ccanuápacocc, Tantiacocc

Ccahuapayay «Ccahuaycadiay

Pampachanalla

Pampacliai

Apacliicc, Pampachacc

JUN.

1 Paticuluy, Patipaculuy

2 AlcatacuY. Alcataculuy

3 Puchucassa. Camacalússa

4 Puchucay, Camacay

5 Cuyuchiy

6 Cuyucny, Cuyuy

7 Cuynchissa

8 Yat-rapapasslla

O Yat-rapacu, Yat-rapa

10 Yat rapay, Hatijhiy

11 Yat-rapachiy, Hatichiy

12 Allichapasslla

13 Allichassa

14 Allicha, Allichacu

15 Allichay

10 Jampi, Allichai

17 Yat-rapai, Mipa

18 Jilapassa

19 Filapay, Remendav

20 jilapacii, Allichapacu

21 Yapcasquicuy

22 Lapt-rrissa, Tilassa

23 Lapt-i, Tila, Tilacu

24. Lapt-riy, Tilay, Tilahiy

25 Tilacuy, Chut'aciiy

26 Ssatipaliiy, Yaycachiy

27 l.icapacu, Tantiacn

28 Licapay, Licaicat-ray

29 íVrdon'apasslla

30 Pampachai, Perdonai [na.

31 Apacni.Pampacha, Perdo-

AN.

Gariciiy

Guempicay

Ushucashga, Tucuychasbora

Tucuychay, IJshacachí

Cuyuchi

Cuyüchictiy

CuYuchishjája '

Y'arhapanalla

Yachapag

Yachapay

Vashapacht

Rcmedianalla

Remediashíjfa

Kenicdiap:

Remediav

Remedio, Jampi

Yachapay

Remendaaliga

Remenday

Remendón

Ancha llullacuy

Apacliishga

Apachicog

Apachí

Apachiciiy

Jatipaycuy

Gahuapacog

Gahuapay

Gon^analla

Perdón [nag.

Apachcg, Pampacheg, Perdo-

ATM.

Llintcatasifia IJimpcatasifta Tucupinita Tucttafla, Tucufta

equihuiña quihuisiña Qquihuita Vn teccaitifkjam a Yateccasiri Yateccasiña Yatecca^aña Ccollañjama CcoUata

Ccollasiri

CooUafla

CcoUa

Yateccaliui

Uatata

(latina

IJatiri

Kcaristña

Apayata

Apayiri

Apayaña

Apayasiña

Apantana

Uñjarata

llñjaraña

Panpachañjama

Panpachafla

Panpachiri

CAgT.

1 Remitido perdonado

2 y, enviado

3 Remitir perdonar v.

4 ,, enviar

5 Remojado— a, p.

6 Remojar r.

7 Remolino deaj^ua n.

8 de viento

9 de polvo

10 Remoldn—a, w. y adj.

11 Remordimiento

12 Remoto— a adj

13 Removedor— a,

14 Remover v.

15 Removible a^/.

16 Remozar ei varón

17 la mt{¡er

18 Rempujado— a, p.

19 Rempíjador— a,

20 Rempujar v.

21 Rempujarse entre si

22 Rempnidn n.

23 Remudado— a, p.

24 Remudar ¡a ropa

25 Remudarse id, 2G Remunerado— a,

27 Remnnerador— a,

28 Remunerar v.

29 Renacui^'o n.

30 Rencor tener—

31 Rencoroso— a, ¿irf/.

cuz.

Pampachascca

Apachiscca

Pampachay

Apachiy

HoAcoyascca, Chulluchiscca

Hokcoyachiy. Chulluchiy

Ttuyiir, Puyuncuy

Antay cconchuy

Pilluncuy

Thallak

Hucha/c soncco tturpucuynin,

Huchak sucsiynin Caru

Ciiyurichik, Anchiirichik Cuyurichiy. Anchurichiy (lia. Cuyurichinalla, Anchurichina- Huaynachacuy Sipaschaouy Tanccescca Tanccak Tanccay Tancx:anacii3' Tanccay Rantinacuscca Rantisayc'jy Rantisacuy Ñahuinchapuscca Ñahuinchak, Cusinchak Ñahuinchay, Cusinchay Hullqque. Ho^collo Chekniylla che^niy Chc^niycachacuk

AYAC.

Cachascca, Pampachagcca

Apachiscca

Pampachay, Perdonarccoy

Apachiy, Pusachiy

Nuyuchiscca. Occo-icca

Nuyuchi;^, Nuyurccachiy

Mayu millpu

M uy ucc-h uay ra

Allpa huayra

Ccella

Sonccop canicuinin. Soiiccop—

manchapacninin. Caru, Llumpai caru Anchurichicc, Cuyuchicucc Anchurichiy, Cuyurichiy Cuyuchinalla, Asuchtnalla Mozoyay. Mozoyarccoy Sipasyay, Sipanyacurccoy Tanccascca Tanccacc

Tanccay, Saccmarccoy Tanccanacuy, Tanccanacur- Tancca, Tanocai [ccoy.

Mudascca

Mudacuy. Churacuj" Pacha mudacuy Cutichiücca^ [*a^ascca Cutichicucc. Pagacucc Cutichi^', Pagay OccoUo. ültu

Checcnicuy. Checcnicurccov Checcnicucc, Chcct'nipacucc

JVN.

1 Apacliissa, Perdonassa

2 Cat-rassa

3 Perdonaicuy, Pampachay

4 Apachi3% Pússachiy

5 Pusstacliissa. Pitussa <> Hu-hucli¡v í*itu?hiy

7 Millpu, Remolino ' [ya

S Muyu huaiiya, Culi huau-

9 Polvo liuauva

10 Ililla. Talliácu

11 Saun hnp canicuinin, Ssun-

hup manchacuinin.

12 Calii, Yap-cahí

13 Cuyuchi, Assuchi

14 Assuicachiv, Cuyuohiy

15 Cuyuch i naíla,As3uchi pasá- is Muzuluy, Muzuculuy (lia.

17 hasatiyay, Lasacyaluy

18 Tanliassa. Cumsassa

1 9 Tanhacu, Cumsacu

20 Tan-hay, Cunisay

21 'i anhanacuy.Cunisanacuy

22 Tan-aai, t umsai

23 MudaBsa. Trocassa

24 Mudacuy« Trulacuy 2.> Mudapacuy

26 Cutirhissa, Pagassa

27 Pagti, Gustu hu

28 Pagay, Gusta huy

29 Ultu

30 T-rinicuy, Trinipay

31 T-rinicu, T-rinipacu

AN.

Perdonash|?a

Apachishga

Perdonay

Apachi

Ogochi.shga

Ügojlñ

Remolino

Viento, Remolino

Pilhinruy

(i líela

Shongo canícog

Caru

CíO'uchicog

Cuyuchf

Cuy uchin alia

Mosoyay

Jipashyay

Tangashga

Tangacog

Tangay

Tanganacuy

Tángana lia

Rantisacufthga

Llachapa mudacuy

Rantialiacvy

Ñahuinchashga, Pagashga

Pagacog

Pagacuy

UUtu

Chegnicunacuy

Chegnicog

ATX. 389

Panpachata

Apayata

Panpachaña

A payana

Cliulluehita

ChuUuchiña

Miiyu muyuma

Huailiua

Tutuca .

Jaira

Chuyma kcapita

Ñaíra pacha

Onjtairi

Onjtayaña

Onjtañjama

Hiiainaptaña

Tahuaccttaña

Ñuccurpayata

Nuccurpayi^-i .

Nuccurpayaña

Nuce uq)ay asina

Ñucuntaña

Trocttata

Isi trocttasiña

Isi trocttasita

Charata

Churiri

Churaña

Jokcollu

Kcapi

Kcapisiri ' gg

386

CASI.

1 Rehecho— a, p.

2 Rehenchido— a,

3 Rehenchir f.

4 Rehilado p. o Rehilar v.

6 Rehuido- a. p-

7 Rehuir retirar r.

8 Rehuirse

9 Rehusado—a,

10 Rehusador— a,

11 Rehusar r.

12 Reina n.

13 ¡a Virgen María

14 de los ehius Reino n.

16 Reincidir

17 Reintegrado— a,

18 Reintegrar r.

19 Reido p-

20 Reir Reírse v.

21 sonreír

22 Aacer

23 Reirse mucho

24 ,, burlándose de otros

25 Reiterable

26 ,, ocupación—

27 Reiterar v,

28 /os pedidos

29 Reivindicado— a, ;>.

cirz.

Cutipascca, Rurapascca, Mo-

soKnianta rurascca. Huiitapascca Huntapay

K'uyuscca, K'uyupascca K'ujuy, K'uyupay Ayqqueriscca, PuÚcariscca Ayqqueriy, PuUcany Ayqquericuy, PuUcarifuy Mana ni un a seca Mana munaA: Mana munay Sapay, Ccoya Sapay Ccova María Hanakpacfia Sapay Ccoya Ccapa/r suyu Yapa-yapa huchallicuy, Hu-

cnaman urmaylla urmay. Hunttapuscca, Hunttayca-

puscca, Hunttapuy, Hunttaycapuy Asiscca Asiy, Asicuy Asiricuy Asichiy Asiycachacuy Asipayay. Saucay ...payanalla ...pacunalla af. Rurapayanalla, Rurapacuna- ...payay ...paciiy af. (lia. Maftapayay, Mañapacny Chapachinachicapuscca

AYAC.

Cutipascca, Mosoccyascca

Huntachisoca

Huntachiy

Caupuscca

Pacncapay, Caapay

Aycceacca, Aycceris:ica

A y ccccach ach iy

Ayccecachay, ÁyccecachacnY

Mana munascca, Huiachupas-

Mana munacc [cea.

Mana munay, Huischupav

Ccoya

Sapa i Ccoya

H anace pacha Ccoya

Reino

Yapa urma\\ Moaoccmanta-

urniay. IIuntachÍ!9cca

Huntachn^. Pafjnrcc»»y

Asiscíía

Asíy, Asicuy. Afiicarccoy

Asiricuy, Tinnpalla nsiricur

Asichiy

Ancha asiy. Sínrhi asicuy

Asipayay,' Asipayarccoy'

Cutipanalla

Cutipay. Mosocc-chay Mañapayay Cutichicuscca. Ccechuac^a

JUN.

1 Lala, Lalassa, Assa

2 Atipalussa, Vtnclssa

3 Pisnipassa. Pishipalussa

4 Cumuycussa, Kindissa

5 Atiluy, Atipaluy, Yinciy

6 Pishipachiy, Pishipalachiy

7 Ssaicuy, Pishipaluy

8 Diospacaniachissanta ma-

na ca8ucu, Hereje nuna.

9 Religionniíilpi laquicuy 10 Taquiapacii, Mana muña 1 L MintuBtia nuna

12 Ssutichay, Ssuticlialuy

13 Mussuyachínalla

14 Mussuyachissa

15 Mussuyachiy (ta,

16 Huatant-ru milainin, Ken-

17 Huatant-ru-milay, Kentay

18 Chilqui, Cliilquín, Mushu

19 iMaiia niunas.sa,t'at ralúsHa

20 Cat-rali, Mana niuiia

21 Mana munay. Cat-raliy

22 Anyanacuysa, Mülapassa

23 Anyanacu,Millapa.Piñapa

24 Anyanaeuy, Millapaluy

25 Anyanacuycay , Pina—

paicay.

26 Anyanacalaliy, Palanacuy

27 Juchayu, Jucha Uicu

28 Híussuy, Fiiussucuy

29 Ichapacutisa

30 ChutapacMy, Icba^racuy

AH.

Uchcu nirag

Atipashga

Agyabhga

Humilde

Atipay

A^yay

Agyacoycuy, Humillacuy

Re egado

Kenegay

IJuUa runa

Vupavniyog

Jutichí

Muflhogchanaila

MushogyaHga

Mushoj^yacht

Huatapa niirapunnin

Huatapa miray

Mushoja^

Mana munasliga

Mana munaj^

Mana munay

Anyashp:a

Anyacoy

Gayapay. Anyay

Ganyap'aeuy

- Oany a panacuy au

Juchayo^

Ouemcíii

Ichipacuflbga

Icliipacuy

ATX 880

Kraua

Atipata

Ccarita

Mamppu chuymani

Atipafla

Ccariyaña

Ucariiiifta

Diosat ttaccata

Diosat ttaccaaiña

Aitiri

Phichuta

PhtchuAa

M achaccatay anjama

Machancatata

M achaccatavafla

Mamarapa'ma chiirayni«iña

MÍHiurataja, MÍMturuHitu

Machaccayaptaut

Jaitata

Jaitiri

Jai taña

Toqqucta

Toqqueiiíri

Toq quena

T()q(|ucñ(>ccaña

T(i<i(|ticñcK:caHÍfla

Jucnani

Ma toqquct ufltaAa

Díncurata

Uincunuiiña

901

cAsrr.

1 Beparado compuesto

2 ,, remediado

3 Beparar componer

4 ,, remediar, corregir

5 rechazar

6 ,, advertir

7 Reparo í?we necesita

8 Eeparón— a, aí/y. ^J Eepartible

10 Repartido— a, p,

11 Repartidor— a, ndj,

12 Repartir v.

13 en porciones de

uno en uno 14- ,, de dos en dos

15 ,, de tres en tres

16 de cuatro en cuatro

17 de cinco en cinco

18 de seis en seis

19 de siete en siete

20 ,, de ocho en ocho

21 22 23

de nueveen nueve de diez en diez de veinte en veinte

24 Repasado— a,

25 , , mira do, registra :1o 26^epa8ar volver á pasar

27 ,, examinar &.

28 Repelado— a. el pelo

29 ,, cortada la yerba

ouz.

Allinyachiscca

Allíchapuscca

AUinyachíy

AUichapuy

I*ullcanccacuy, Huallcaiicca-

Happirccoy, Kicurccoy [cuy.

A Hiena 11 a

Cf.ahuapayaycachaK

Ka(iuinalla

Raqui seca

Kaquik

Katjuiy

Huc niñea

Iscayninca

Qu imsanca

Tahuanca

Pichccanca

Soktanca

Ccanchisninca

Pu3ak niñea

Isecon niñea Chuneanca Isea3'' chuneanca

Cutipayascca, Cuti tticrascca Ccahuapayaseca Cutipayay, Cuti-tticray Ccahuapayay Llupipascea, Ttirascca Rutuscca

ATAC.

Allichascca, Allichapaícuscxra

Alli ncharccoacea

AUichay, Alliehapaiouy

Allincharccoy

Defendicuy

Riciiy, Ricurccoy

Alliehana

Ccahuapayaeucc

Kaquinalla. Aypunalla

Kaquiscca, Aypuscca

Aaquiec, Cc<x:e, Aypucc

Aypuv, Ccoy, Raquipay

Hucnlnca ráquirocoy

Iseainineaec

Quimsancacc

Tahuancacc

Pichccancacc

Socetaneaec

Ccanehisnincacc

Pusaccnineacc

Iseeonnincaec ., Chuncancíicc ,, Iseay chuncancacc ,,

Cutipriscca, Puriscca Aicusccafla, Ccahuasccafta Cutipay, Cutiticray Cutipaeuy, Ccahuapayay Chue-chañ chaprisoca Puntan cucbuscca, Captascca

JUN.

1 Allinyassa, AUichassa

2 Allichalussa

3 AUichav, Allíchapaicuy

4 Allichaluy

5 Defendicuy

6 Licay, Licaluy

7 AUicíiana

8 Licapacu. Lieacu

9 Lnquipasslla, Aypunalla

10 Laquissa. Ayptissa

1 1 Laqui, LaquicUf H6, Aypu

12 Aypuy, lluy, Laquiy

13 Jucninca laquiy

14 IslKay niñea ,,

15 Quimsanca

16 Tahuanca ,,

17 Picbanca ,,

18 Su tanca

19 Han tris niñea ,,

20 Pusaainca ,,

21 Is-hunninca ,,

22 T-runcacta cania laquiy

23 Ishcai t-runcacta cania-

laquiy.

24 Cutipassa, Pnlipassa

25 Licapassaña

26 Cutipay. Cutiticlay

27 Licapaicat-ray, Licapay

28 Achan tilassa

29 Lutussa, Cutussa

AW.

AUirhashga

AUichapushga

Allichay

Allicha'puy

Chapacuy

Apircuy

Allichana

Gahuapacog

Raquinalla

RaquÍHhga

Raquicog

Ra'iuí

Juc juclla raquipuy

Ishcay ishcaycatna raquipuy Quimba quimsacama raquipuy Chusv.u cjiuscu cama Pichga pichgacania Jogta jogtacama Ganchis ganchiscania Puag puagcama

l3gon isgoncama ,,

Chunca chuncacam a ., Ishcay chunca ishcay chunca-

cama raquipuy. Cutipachishga Gahuapasbga Cutipay Gahuapay Agchan Ilupishga Rutushga

ATM.

8»1

Asquichata

Ccollata

Anquichaña

CcoUaña

Imttasifla

Uñjataña

Lurttaña

Arjatasiri

Laquiftjama

Laqui t a

Laquiri

Laquiña

Laquiraña mayat mayata

LaquiraJta payat payata

., quimsat c}ninisata puAÍt pusita M phesccat phe!Kx:ata sojtat sojtata (ccota. paccallccot paccalí-

Laquirafta quitnsascallcc o t- quimsaccallccota. (ta.

Laquiraña llatuncnt llatunca-

Laquiraña tuncat tuncata ,1 patuncat patunca- ta.

Cutiquiptata

Uñaquipttata

Cutiquiptaña

Uñaquipttaña

Mururata

Muthuchata

392

CÜIST.

1 Eepelador— a, adj,

2 Repelar tirar del pelo

3 ,, cortar ¡H yerra

4 Repeler r.

5 Repelido— a, p.

6 Repeliente aJ/.

7 Repellado— a, p. s Repellador ad¡,

9 Repellar embarrar

10 Repentinamente ac/v.

11 Repentino—a, adj,

12 Repetido— da, p.

13 Repetidor— a, adi,

14 Repetir volver áhnc'er

15 la acción de moler

16 e/ //oro

17 ,, lo dicho

18 Repleto— a,

19 Replicar v.

20 RepoUado-a,

21 Reponer v.

22 Reposado— a, p,

23 Reposar descansar

24 Reposo 72.

25 /u^ar de—

26 Repreguntado— a, p. 37 Repreguntar v.

28 Reprender

29 Reprendido— a, p.

30 Reprensible ar{j.

31 Reprensor— a,

Llupipal:, Ttirak, Rutuk

Llupipay, Ttiray

Rutiiy

Cchoccay, Huic-chhuy

Cchoccascca, Uuic-chhuscca

CchoccaA, Huic-chhii¿

Lluttascca

j.luttak

Lluttay

Cconccaylla

Uconccay

...pascca, payascca.cachascca.

...pak, payak, cachak. af.

...pay. payay, cachay. af,

Cutapay

H uaccapay ay , H uaccay cachay

Rima rimay, Riraapayay

Huntta-huntta

Cutipayay

Uniasapa

Churapuy, Churaj-capuy

Samariscca, Samaycuscca

[cuy. Samacuy, Samaricuy, Saniay- Samay

Sainana, Samana pacha Tapupayascca Tapupayay Anyay Anyascca Anyana Anyak

ATAC.

Chuc-cha cuchucc

Rutuy, Cuchuy, Ccháliay

Cuchuy» Captay

Huicapay, Huischuy

Huischuscca, Huicapatcca

Tanccacc, Choccacc

Llutascca. Laccascca

Llutacc, Laccacc

Llutay

Cconccaita, Cconccaimanta

Cconccascca

Cutipascca

Cutipacc, Yapacc

Cutipay, Cutiparccoy

Cutapay

Huaccay cachay

Himapayay

Húniai húntai, Usui usui

Cutipacuy

Umasapa

Ciitichipuy, Sayachipuy

Saniascca, Saaiariscca, Tia-

cuscca. Samaricuy, Tiacuy, Tiaricuy Samai, Samacui Tapupayay Tapupayascca Samana

Anyay, Ccacc-chay Ccacc-chascca, Anyascca Anyana, Ccacc-chana Anyacc, Ccacc-chacc

JTW.

1 Lútu, Cuchu

2 Lutuy, Cuchuy, Tilay

4 Jitay, Huicapay

5 Jitassa, Huicapassa

6 jita, Chapif Huicapa

7 Llutassa, La-hassa

8 Lluta. La-ha, Lauca

9 Uutay

10 Mana musiassa, Derepentc

11 Manayalpassa

12 Cutipa'ssa

13 Cutipa, Yapa

14 Cutipay, Catipaluy

15 Ha-hapay, Cutapay

16 Hua-haycat-ray

17 Limapay

18 Juntaijúntai

19 Cutipacay, Respondicuy

20 Umasapa [capny,

21 Caticaíhtpay, T-rulai-

22 Jamassa, Jamaicussa

23 Jamacay, Tacu^, Tacucny

24 Jamai, jamacui

25 Jamana, Jamacuna

26 Tapupaiciifisa

27 Tapupay, Tapuycat-ray

28 Anyanacuy. MiÚapay

29 Anyanacussa, Miltapassa

30 Anyanacuna, Millapana

31 Anyanacu, Millapacu

Rutucog

Agchata rutiiy

.[achata Uupí

Huicaparí

Chogash)2ra

Chogag

Llutashga

Llutacog

Llutay

Derrepsnte

Gongaycama

Yapas hga

Yapacog

Yapaycuy

Cutipaycuy

H uagapavoachí

Yapay ritnaycuy

Junta'shga

Cutipacuy

Umasapa

Churaycapuy

Jamarishga

Jamaycuy

Jamay

Jamanalla

Tapupacushga

Tapupacuy

Anyay

Anyashga

Anyana

Anyacog

AYIL SKI

Miirurttiri Mururaña Muthuchaila . Nucsuffa, Nuocuntaña NuGsuta, Noccuntata Ajtañiama, Nnocirnttirt Llucchintáta < <.

Llucchintiri Llucchintaña j Jaccttatjama ^ . Ma pitatjama i . Uastat lurata ••

Uastat luriri Uastat luraíia Uastat peccañm Uastat jachaña Uastat arsuta Phocca Arccataña Repuillo ppekque Uastat UHcuña Samara ta

Samaraña

Samarahui

Samaran cliccca

Jisctata

Jiscttaña

Bujaquipaña

Eujaquipata

Euiaquipañjaiftfl.

Eujaquipiri

CA8T.

1 Represado— a,

2 Represador

3 Represar cla^a v.

4 Representado—a, p.

5 Representador— a, adj\

6 Representante n.

7 Representar inibrmar

8 ., Aacer /as weecs

9 Reprimido— a, [f/c oíro.

10 Reprimidor-a,

11 Reprimir ¡as pasiones

12 Reprimirse v.

13 Reprobable adj,

14 Reprobado— a, p.

15 Reprobador

16 Reprobar v.

17 Reprobo condenado

18 Reprochado— a, p.

19 Reprochador ndj. 2) Reprochar v.

21 Reprodncente adj.

22 Reprodncido— a, p.

23 Reproducir v.

24 Reprodnctor—a,

25 Reptil n.

26 Repndiado^a, fidj.

27 Repndiador

28 Repudiar v.

29 Repudiarse los casados

30 Repuesto adf.yp.

31 Repugnaste

32 Rpugnar t.

CÜZ.

HarJtascca

HarknA:

Hark'ay

Huillascca, Hu¡llacii8?ca

Huillak, Huillacuk

Ranti

Huillay, Huillacuy .

Rantinpi sayay

Ñittiscca

Ñitticuk

Sonccota-ñittiycuy

Ñittiycucuy

Miliana

Millascca

Millak

Millay

Huiñaypak ftakarik

Uyanchascca

Uyanchak

Uvanchav

Miranchík

Mirascca

Miray, Miramny

Mirak. Mirachik fhua.

Llorcak-uyhua, Rasttak-ny-

Hueskqiie. Q.^uencha. Ayase-

IrqquiK,Qquencha¿, AyuK[ca.

Irquiy, Qqaenchay, Ayuy

Qquenclianacuy, Ayunacuy

Churaacca, Churariscca

Miliana

Millay, Millaspa riiray

AYAC.

IIutchccascx:a, Harcascca Harcacc, Haircacucc Yacu liarcay. Yacii huichccay H uillascca/HuiUacascca Huillacc. Huillacucc Miicpa rantcn, Kan ten Huillay. HuiUaixrcoy Hucpa ranten cay Cceiniscca, Siicrctascca C<;emicc. Suocetacc Viciocunata succetav Succetacuy CheccnenalJa Checcnefcca. Huinchuscca Checcneííc, Hiiischuc*c Checcney, Huischuy Cielomanta ccarjcoscca Uyanchascca

Uyanchacc, Uyampi Itorcccxíc Uyampí horccoy. Huiackupay Mtracliecc, HuiÁachicc MirachÍHcea. HiiiAachiacca Huiftachiy, Huinay, Miray Haiñactiicc. Mosoccta raracc Suirocc, Lloccacc, Arapacc Ccarccoacca, Haischuscca Carccocc, Huischi>cc Huiachny, Ccarccoy Ccarcconacuy Huiscfaunaetiy Chnrascca. Cutichi8cca MiUachk:occ Amiy^ Amtrccoy. MiUacny

1 Jalcassa, Huit-rassa

2 Jalea, Huit*ra

3 Yacu ialcay huit-ray 4> Huillacussa. Huillassa

5 Huilla, HuiUacu

6 Jucpa troiquin

7 Huillav, Huillaluy

8 Jucpa lulananta lulay

9 Himissa, Sujetassa 01 Himi, Sujeta

11 Viciocunacta sujetay

12 Sujetacuy

13 T-rinipassIla

14 Mana t-rasquissa

15 Mana muña. Jitn

16 Mana t-rasqui raunay

17 Infiernumín halussa'

18 Pinhacachissa

19 Pínhacachk'u

20 Pinhacalachiy, Jitapay

21 Huiñachi, Mtlachi

22 Milassa, Huiñassa

23 Milay, Milaliy, Milacuy

24 Mila, Milachi. Cu tipa

25 Cala, Mana t-raquiyu

26 Halussa

27 Halujita

28 Jitay, Haluy

29 Hint-ranacuy, Halunacuy

30 T-mlaicapussa, Cutichissa

31 Millachicuipa

32 Amiluj% Millaculuy

AK.

Jarcasliga, Huichgeuühj^a

Jarcacog

Yacutajarcay, Huichgay-

Reguechicushga •«^ .; . ^ . •■ .

Reguechicog ''"•'.■..••'■. . . ^::

Rantin - . •• ' li;

Huillay% Huillacuy . <• •!.

Rantin yutiri

Nitichishga

Niticheg

Shongota nitichi

Ni tic uy cuy

Melanalla

Melaiiashga

Melanag

Melanay

Huiñaypa gargoshga

Uyanchashga

Uyanfhag

ü^anchay

Miracheg

Mirnshga

Miray

Mirachiciig

Llogag

Gargoshga, Chegnisga

Chegnicog

Chegnicuy

Chegninacuyan

Churashga, Catichishga

Melanacnicog

Melanacuy

ATIL

aes

Phrchu lurata. . -. .j

Phuchu luriri :'

Phucliu luraña Yatinoccayata. Yatinoccayiri Maini laical saittata Yatinoccayu&a Maini lantit saittaña. Chuyinanchasita Chuymanchayirí Chuymanchayaña ChuymanQhasiña Nancear nftjañjama uñjata ,, uñjiri M uñjaña Jncchajuchani Aittata Aittasiri Aittafta Uasitat achuri

achijta

t, achuña achuyiri Catari

Aru apaccata Aru apaqqueri Aru apaccaña Aru apaccasiña Uasitat nscuta Ajtaña Jan snmat luraña 89'

390

CAST.

1 Rendüa n,

2 Benaido-~a, vencido

3 cansado

4 ,, sumiso

^ Rendir vencer^ someter

6 cansar, fatigar

7 Rendirse cansarse

8 Renegado— a, de la

de Jesucristo

9 Renegar aposta tai

10 Renitente adj-

11 Renombrado— a, célebre

12 Renombrar nombrar

13 Renovable adj.

14 Renovado'-a,

15 Renovar v.

16 Renta anual n.

17 Rentar v.

18 Renuevo /f.

19 Renunciado-^, p,

20 Renunciante

21 Renunciar r.

22 Reñido— da, p.

23 Reñidor a^/.

24 Reñir de palabra v,

25 con frecuencia

26 reciprocamente

27 Reo 17.

28 Reojo mirar (fe—

29 Repantigado— a,

30 Repantigarse

CÜZ

K'atcu

Atiscca, Atiy tucuscca

Sayk'uscca, Pektuscca

K'umuycuscca

Atiy, Atipay

SayAr'uchiv, Pektuchiy

Savk'uy, t'eürtuy

Iñínccanta haqquepuk orístia-

no, Cristiano iñiyta haqquepuy K'uUu-runa Tupak, Yupayniok Sutichay Mosokchana Mosokchascca Mosokchay

Huatanpí mirapuqquen Huatanpi miray Chhichi (cea.

Haqquepuscca.Mana tnunas- Haqquepuk.Mana munak Haqquepuy. Mana mnnay Anyascca, Uyanchascca Anyapacuk, UyaiKhacuk Anyay, Uyancíiay Anyapaj'ay, Uyanchaycachay

Anyanacuy

Caniallicu¿, Huchallicuk Qquemsucuy Thallak, Thallascca Thallay, Thallacuy

AYAC.

Raccra, Raccrascca Vinciscca, Vincerccoscca Pisipascca, Saicuscca Cumuycuscca

Atipay, Atiparecoy, Vcnccy Pisipachiy, Pisiparccachiy Saictiy, Pisiparccoy Iñinccanta sacoecc cristiano,

Herecce runa. Cristiano iñiyta saccey TaqaíapacMcxr, Mana munaec Yupainivooc runa Sutichay, Sutinchay M oS(x:cy achinaba M osoccyachiscca Mosoceyachiy Huatapi chasqui na, Eenta Huatapi miray, Rentay Chiclü, ChicUin, Mosocc Mana mtinascca, Saccescca Cacharicc, Mana niunacc Saccey ,Cachariy, Mana munay Anyascca, CCacc-chasoca Anyanacncc, Ccacc-chacc Anyay, CcacC-chay, Camíy Anyapayay, Ccacc-chapayay

Ccaec-chanacuy; Oamiitacuy Huchayocc, HuchalUcuoc Cceusuy, Cceusorccoy Chutaricnscca, AncaJiariscca Chutarieuy, Ancallariy

JVH.

1 Lala, Lalassa, Assa

2 Atipalussa, Vincíssa

3 Pishipassa. Pishipalussa

4 Cumuycussa, Kindissa

5 Atiluy, Atipaluy, Yinciy

6 Pishipachiy, Pishipalachiy

7 Ssaicuy, Pishipaluy

8 Diospacamachissanta ma-

na casucu, Hereje nuna.

9 Keligionnimpi laquicuy 10 Taquiapacu, Mein a muña 1 L Mintaikia nuna

12 Ssutichay, Ssuticlialuy

13 Mussuyachinalla

14 Mussuyachtssa

15 Mussuyachiy (ta.

16 Huatant-ru milainin, Rcn-

17 Huatant-ru-milay, Kentay

18 Chilqui, Cliilquin, Musau

19 Mana mu n assa, Uat ral Usa

20 Cat-rali, Mana niunu

21 Mana munay. Cat-raliy

22 An^'anacui-sa, Mülapassa

23 Anyanacu,Millapa.Piñapa 24- Anyanacuy, Millapaluy

25 Anyanacuycay , Pina—

paicay.

26 Anyanacalaliy, I^alanacuy

27 Juchayu, Juchallicu

28 Hiussuy, Hiussucuy

29 IchapacuBua

30 Chutapacuy, Ichafacuy

AH.

Üchcu nirag

Atipashga

Agyabhga

Humilde

Atipay

Agyay

Agyacoycuy, Humillacuy

Re egado

Kenegay

Llulla runa

Vupavniyog

Jutichí

Mushogchanalla

Mushogyasga

Mushogyachi

Huatapa mirapunnin

Huatapa miray

Mushog

Mana munasliga

Mana munag

Mana munay

Anyashga

Anyacoy

Gayapay, Anyay

Ganyapaeuy

Gany apanacuyan

Juchayog

Gnemcíii

Ichipacushga

Icliipacuy

ATM 880

Kcaua

Atipata

Ccarita

Llamppu cfauymani

Atipaña

Ccaríyaña

Ucarísiña

Diosat ttaccata

Diosat ttaccasiña

Aitiri

Phichuta

Phichuña

Machaccatayanjama

Machaccatata

M achaccatayaña

Mamarapacha ciiuray asina

Misturataja, Misturasita

M achaccay aptaui

Jaitata

J aitiri

Jai taña

Toqqueta

Toqqucsiri

Toqqueña

Toqqueñoccaña

T(>q(|uei\occasiña

Juchan i

Ma toqquet uñtaña

Uincurata

Uincurasiña

9»Í

CASt.

1 Reparado compuesto

2 ,, remediado

3 Reparar componer

4- ,, remediar^ corregir

5 ,, rechazar

6 advertir

7 Beparo Que necesita—

8 Beparón— a, adj. ^J Repartible

10 Repartido— a, p.

11 Repartidor— a, ndj,

12 Repartir v.

13 ,, en porciones de

uno en uno l^ ,, de dos en dos

15 ,, de tres en tres

16 de cuatroen cuatro

17 ,, de cinco en cinco

18 de seis en seis

19 de siete en siete

20 ,, de ocho en ocho

21 22 23

de nueveen nueve de diez en diez de ve inte en veinte

24 Repasado— a,

25 mira do, registra Jo 26[3lepa8ar volver & pasar

27 examinar &.

28 Repelado— a. el pelo

29 cortada !a yerba

Allinyachiscca

Allichapuscca

Allinyachiy

Allichapuy

PuUcanccacuy» Huallcancca-

Happirccoy, Kicurccoy [cuy.

Allichaim

CttahuapayaycachaK

Kaquinalla

Kaquiscca

Raqui k

Raquiy

Hucninca

Iscayninca

Quimsaiica

Tahuanca

Pichccanca

Soktanca

Cranchisninca

Pusakninca

Iscconiiinca Chuncanca Iscay chuncanca

Cutipayascca, Cuti tticrascca Ccahuapayascca Cutipayay, Cuti-tticray Ccahuapayay Llupipascca, Ttirascca Rutuscca

AYAC.

Alltchascca, AUichapaicuscca

AUincharccoscca

Allichay. Allichapaicuy

Allincharccoy

Defendicuy

Rícuy, tticurccoy

AlHchatia

Ccahuapayacucc

Raquinalla, Aypunalla

Raqaiscra, Aypuscca

Ra(|uicc, Cctxrc, Aypucc

Aypuy, Ccoy, Raquipay

Hucninca ráquirocoy

Iscainincacc

Quimsancacc

Tahuancacc

Pichccancacc

Socctancacc

Coanchisnincacc

Pusaccnincacc

lacconnincacc ., Chuncancacc ,, Iscay chuncancacc ,,

Cutipascca, Puriscca Aicusccaña, Ccahaasccafla Cutipay, Cutiticray Cutipacuy, Ccahuapayay Chuc-chañ chapriscca " Puntan cnchiiscca, Captascca

JUN.

1 Allinvassaf Allichassa

2 AUichalussa

3 AUichay, Allichapaicuy

4 Allichalay

5 Defendicuy

6 Licay, Licaluy

7 Allichana

8 Licapacu, Lieacu

9 LnquipassUa, Aypunalla

10 Laquissa, Aypitssa

1 1 Laqui, Laquicu, Hú, Aypu

12 Aypuy, Huy, Laquiy

13 Jucninca laquiy

14 IslKayninca ,,

15 Quimsanca

16 Tah llanca ,,

17 Pichanca ,,

18 Su tanca

19 Hantrisninca ,,

20 Pusaainca ,,

21 Is-hunninca ,.

22 T-runcacta cama laquiy

23 Ishcai t-runcacta rama-

laquiy.

24 Cutipassa, Pulipassa

25 Licapassaña

26 Cutipay, Cutiticlay

27 Licapaicat-ray, Licapay

28 Achan tilassa

29 Lutussa, Cutussa

AW.

Allirhashga

Allichapushga

Allichay

AUicha'puy

Chapacuy

Apircuy

Allichana

Gahuapacog

Raquinalla

Raqui»hga

Raquicog

Rajuí

Juc juclla raqui puy

Ishcay ishcaycama raquipuy Quimba quimsacama raquipuy ChusvU chuscu cama ,, Pichga pichgacama ,,

Jogtajogtacama Ganchis ganchiscama Puag puagcama

Isgori isgoncama

Chunca chuncacama ., Ishcay chunca ishcay chunca- cama raquipuy. Cutipachishga Gahuapasbga Cutipay Gahuapay Agchan Ilupishga Rutushga

AYM.

8»1

Asquichata

Ccotlata

Asquichaña

CcoUaña

Imttasiña

Uñjataña

Lurttaña

Arjatasiri

Laquiñjama

Laqui ta

Laquiri

Laquiña

Laquiraña ntayat niayata

Laqutraña payat payata

., quimsat cjainisata pusit pusita phesccat phesccata ,, sojtat sojtata (ccota. paccallccot paccalí-

Laquiraña quimsascall ce o t- quiínsaccallccota. (ta.

Laquiraña Uatuncat llatunca-

Laquiraña tuncat tuncata ,, pa tuncat patunca- ta.

Cutiquiptata

Uiíaquipttata

Cutiquiptaña

Uñaqutpttaña

Mururata

Muthuchata

OAST.

1 Repelador— a, adf.

2 Repelar tirar de/ pelo

3 ,, cortar ln yerra,

4 Repeler v.

5 Repelido— a, p.

6 Repeliente adj.

7 Repellado— a, p.

8 Repellador adi.

9 Repellar embarrar

10 Repentinamente ady.

11 Repentino— a, ar//.

12 Repetido— da, /?.

13 Repetidor— a. ai//.

14 Repetir volverá hacer

15 la acción de moler

16 e/ //oro

17 ,, /o í/icAo

18 Repleto— a,

19 Replicar v.

20 RepoUudo-a,

21 Reponer y.

22 Reposado— a, p,

23 Repofar descansar

24 Reposo n,

25 ,, lugar de—

26 Repregnintado— a, p. 37 Repreguntar v.

28 Reprender

29 Reprendido— a, p.

30 Reprensible a^j.

31 Reprensor— a,

CTZ.

LluptpaÁ, Ttirak, Rutuk

Llupipay, Ttiray

Rutuy

Cchoccay, Huic-chhuy

Cchoccascca, Huic«chhuscca

CchoccaA, Huic-chhu/:

Llutiascca

l.luttak

Lluttay

Ceonccaylla

Cconccay

...pascca, payascca.cachascca.

...pak, payak, cachak. a/.

...pay. payay, cachay. a/*

Cutapay

Huaccapayay, Huaccay cachay

Rimarimay, Kiinapayay

Huntta-huntta

Cutipayay

Umasapa

Churapuy, Chura3'capuy

Samariscca, Samaycuscca

[cuy. Saniacuy, Samaricuy, Samay- Samay

Saniana, Sainana pacha Tapupayascca Tapupayay Anyay Anyascca Anyana Anyak

ATAC.

Chuc-cha cuchucc

R 11 tu Y, Cuchuy, Ccháliay

Cuchuy, Captay

Huicapay, Huischuy

Huischuscca, Huicapaicca

Tanccacc, Cboccacc

Llutascca. Laccascca

Llutacc, Laccacc

Llutay

Cconccaita, Cconccaimanta

Cconccascca

Cutipascca

Cutipacc, Ya|>acc

Cutipay, Cutiparccoy

Cutapay

H uaccay cachay

KimapaYay

Húntat liúntai, Usui usui

Cutip£icuy

Umasapa

Cutichipuy, Saj-achipuy

SaiTiaHcca, Samariscca, Tía-

cuscca. Samaricuy, Tiacuy, Tiaricuy Saniai, Saniacui Tapupayay Tapupayascca Samana

Anyny, Ccacc-chay Ccacc-chascca, An3''ascca Anyana, Ccacc-chana Anyacc, Ccacc-chacc

\

JITK.

1 Lútu, Ciichu

2 Lutuy, Cuchuy, Tilay

3

4 Jitay, Huicapay

5 Jitassa, Huicapassa

6 jita, Chapi, Huicapa

7 Llutassa, La-hassa

8 Lluta. La-ha, Lauca

9 Llutay

10 Mana muBiassa, Derepente

11 ManayalpaBsa

12 Catipa'ssa

13 Cutipa, Yapa

14 Cutipay, Cntipaluy

15 Ha-hapay, Cutapay

16 Hna-haycat-ray

17 Limapay

18 Juntaijuntai

19 Cutipacuy, Respondicuy

20 Umasapa [capny,

21 Cuticaohipay, T-rula'i*

22 Jamassa, Jamaiciissa

23 Jamacay, Tacuv, Tacucuy

24 Jamai, jamacuí

25 Jamana, Jamncuna

26 Tapupaicussa

27 Tapupay, Tapuycat-ray

28 Anyanacuy. Miílapay

29 Anyanacussa, Millapassa

30 Anyanacuna, Millapana

31 Anyanacu, Millapacu

AK.

Rutucog

Agchata rutuy

Jacha ta Uupí

Huicapa

Chogash^ra

Chogag

Llutashga

Llutacog

Llutay

Derrepsnte

Gongaycama

Yapashga

Y.ipacog

Yapaycuy

Cutipaycuy

H uagapavoachí

Yapay rimaycuy

Juntashga

Cntipacuy

Umasapa

Churaycapuy

Jamarishga

Jamaycuy

Jamay

Jamanalla

Tapupacushga

Tapupacny

Anyay

Anyashga

Anyana

Anyacog

ATIL SKI

Mururttiri Mururaña Muthuchaña . Nucsuña, Nuccuntaña Nucsuta, Nnccuntata Ajtañjaraa, Nuccnnttiri Llnochintáta Lluüchintiri Llucchintaña - > Jaccttatjama . . Ma pitatjama r . Uastat lurata ••

Uastat luriri Uastat luraña Uastat peccafim Uastat jachaña Uastat arsuta Phocca Arccataña Repuillo ppekque Uastat uscuna Samara ta

Sam araña

Samarahui

Samaran cUecca

Jisctata

Jiscttafta

£ujaquipaña

Eujaquipata

£u jaq u ipañjama.

Eiíjaquipin

SM

CA8T.

¥

1

U

1 Represado— a,

2 Represador

3 Represar elaa^a v.

4 Representado—a, p.

5 Representador— a, adú

6 Representante n,

7 Representar informar

8 , /I^^^e^ /as veces

5* Reprimido— a, [de otro,

10 Eeprimidor^»

11 Reprimir //*> pasiones

12 Reprimirse v.

13 Reprobable adj. 1+ Reprobadí)--a, p.

15 Reprobador

16 R*^t>rohar v.

17 Reprobo condenado

18 Reprochado— a, p rJ Reprochador 2J Repro(?har i¿l Reprodnceutft

22 Reproducido —a»

23 Reproducir

24 Reproductor^ a,

25 Reptil fi. 2i7 Repudiado- a, 27 Repu diador 2H Repudiar 2*J Repudiarse *áú Repuesto

31 Repugnante

32 Rpugnar

adf.

V.

fídi, P.

V.

ndj.

V.

A ís casados ndh y p.

CÜZ.

HarÁ-ascca

HarkaÜ:

Hark'ay

Huillascca, Huillaciis?ca

Huillak, Huillacuk

Ranti

Huillay, Huillacuy

Ranti Dpi saj'ay

Ñittiscca

Ñitticuk

Sonccota-ñittiyciiy

Ñittiycucuy

Mi liana

Millascca

Millak

Millay

Hniñaypak ñakarik

IJyanchascca

IJyanchak

Uvanclm^

Miranchik

Mirascca

Miray, Miramny

Mirak. Mirachik fhua.

Lloocak-uyhua, Rasttak-nj--

Hueskqiie. Q juencha, Ayuse-

Irqqaik,QquenchaAr, Ayuk[ca.

Irquiy, Qquenchay, Ayuy

Qquenchanacuy, Ayunacuy

Churascca» Churariscca

Millana

Millay. Millaspa rnray

AYAC.

Iluiciiccascca, Harcascca Harcacc, Harcacucc Yacu harcay. Yacn huichccaj Huillascca. Huillacuscca Hiiillacc. Huillacucc Hiicpa rantcn, llantén Huillay, HuillaiCv-oy Hucpa ranten cay Cceiniscca, Succctascca Cgeniicc. Succetacc Yiciocunata succetav Siiccetacuy Checcnenalla Checcncícca. Huischuscca Checcnecc, HuLschuiíc Checcney, Haischuy Cielomanta ccarjcoscca Uyanohascca

Uyanchacc, Uyanipi horccocc Uyampi horccoy. Huisckupay Miracliecc, HuiAachicc Mirachiscca. Hniriachiacca lluiftachiy, Huiñay, Miray Hniñachicc, Mosoócta ruracc Suirocc. Lloceacc, Arapacc Ccarccoscca, Huischuscca Carccocc. Huischocc Huischuy, Ccarcc«>y Ccarcconacuy Huischanaeuy Cliurascca. Cutichtacca Millachicocc Amiy» Aniirocov. Millíicnv

JTJS.

. 1 JalcasHa, Huit-rassa

2 Jalea, Huit*ra

3 Yacu jalray huit-ray

4 Huillacuvssa. Huillassa

5 Huilla, Huillacu

6 Jucpa troiquin

7 Huülay, Huillaluy

8 Jucpa lulananta lulay

9 Hitnisisa, Sujetassa 01 Himi, Sujeta

1 1 Viciocunacta sujetay

12 Sujetacuy

13 T-rinipasslla

14 Mana t>raáquis8a

15 Mana muña. Jita

16 Mana t-rasqui mnnay

17 Infiernumín halusaa

18 Pinhacachissa

19 Pinhacachiou

20 Pinhacalachiy, Jitapav

21 Huiñachi, Milaclii

22 Milassa, Huiñassa

23 Milay, Milaliy, Milacuy

24 Mila, Milachi. Cutipa

25 Culu, Mana t-raquiyu

26 Halussa

27 Halu.Jita

28 Jitay, Haluy

29 Hint-ranacuy, Halunacny

30 T*mlaicapussa, Cutichissa

31 Millaehicuipa

32 Anitluy, Millaouluy

'li:r:

AN.

J a rcashga , H u ichgaBhga

Jarcacog

Yacutajarcay, Huichgay'

Reguechicushga •«!:..> ^ •■ .

Reguechicog í'«.'í/ -: ... fji-

Rantin < . ¿

Huillay, Huillacuy . »•

Rantin yutiri

Nitichishga

Niticheg

Shongota nitichi

Niticuycuy

Melanalla

Melanashga

Melanag

Melanay

Huiñaypa gargoshga

Uyanchashga

Uyanchag

üyanchay

Miracheg

Mirnshga

Miray

Mirachiciig

Llogag

Gargoshga, Chegnisga

Chegnicog

Chegnicuy

Chegninacuyan

Churashga, Cnticfaishgi

MelanacTiicog

Melanacuy

ATiL aes

Phrchu lurata. . ....

Phuchu luriri Phuchu luraña Yatinoccaydta . Yatinoccayiri Maini laicut saittata Yatinoccayuña Maini lantit saittaña Chuymanchasita Chuymanchayiri ChuymanchayaÜa ChuymanQhasiña Nancear nñjañjama uñjata ,. uñjiri M uñjaña Jnceha juehani Aittata Aittasiri Aittaña Uasitat achuri

,, achpta

achuña

acbuyiri Catari

Aru apaccata Aru apaqquerí Aru apaccaña Aru apaceasiña Uasitat nscuta Ajtaña Jan snmat luraña 89

394

CA8T.

1 Repulsado— a, p.

2 Repnlsador-a, a^/.

3 Repulsar v.

4 Repulsivo- «rf/.

5 Requebrado a,

6 Requebrar decir requk-

7 Requemados-a {bros,

8 por el fuego del sol

9 Requemar r.

10 Requemarse ,,

11 Requerido— p.

12 Requeridor--a, adj.

13 Requerir apercibir V.

14 Requiebro n.

15 Resabido-~a, «<*'*

16 Resarcido p.

17 Resarcir r.

18 Resbaladero n.

19 Resbaladizo adj,

20 Resbalar r.

21 Rescatable adj.

22 Rescatado— a, p.

23 Rescatador-a, adi,

24 Rescatar recobrar por

precio r.

25 Rescoldo n.

26 Resecado— a, p.

27 Resecar v.

28 Reseco adj.

29 Resembrado p.

30 Resembrar r.

GÜZ.

Huic-chhuscca Huic-chuk Huic-chuy Huic-chuchik Salla, Sallalla SallaYcuy, Sallallay Ruph'aBcca, Ruphachiacca Yanayascca Ruphachiy

Rup*iapacuy [tirieca.

Atik11ayascca,Atiycu8cca,Cca« Atikllayak. Atiycuk, Ccatirik Atikllayay, Ativcuy, Ccatiriy Sallay

Yachay tucuk (cea.

Hunttapuscca.Hunttaycapus- Hunttapuy, Huntaycapuy Llusk'ana Llusk'ca

Llusk'a^ (capanalla.

Qquespichicapunalla, Horcco- Qquespichlcapuscca, Horococa- puscca. [pu¿.

Qquespichicapuk. Horococa- Qq uespic hicapuy , H or c c o c a-

ptiy.

K'oñik-u8pha, Ccolli Chhaquiacca Chhaquichiy Chhaqui-chhaqui Ppanquiscca, Tarpupasoca Ppanquiy, Tarpupay

AYAC.

Huischuscca, Mana mnnascca Huischocc, Mana munacc Huischuy, Mana munay Hui:»chucbicucc Manachun alltn ríniascca Huaya parlay, Rimapay Rupascca, Cancascca

,, . Yanayascca Mosoccmanta mpachiy Puchucay, IJchpayarccoy Ccatiríscca Ccatiricc Ccatiriy

Engrano simíhuan rimay Yachacc tuciicc Sayachiscca« Ccoscca Sayachipuy, Cuttchipuy Lluchcana Lluchca

Lluchcay. Llochcarccoy Cutichicnnalla Cu ticht9cca,Cuticliicuacca

Cutichicucc

Cacdla cutichicuy, Horccocuy

Ñu tu sansa, Ninayocc uchpa Chaquiscca Lktmpay chaqaichi^ Chaquiscca, Chaqcu chaqui Tarpuscca, Mosocc parbuai Tarpuy, Mosocc tarpuy

JÜH.

1 Jiti^ssa, Mana munassa

2 Jita, Halu

3 Jitay, Mana munay

4 Jitachi,Jitachicu

5 Matnií allin limaasa

6 Limapay,Inqi2Ítay

7 Lupassá, Cancassa

8 Lupássa. Yanayassa

9 Mussupi cañay lupachiy

10 Puchucaluy, üt-rpaluy

11 Camachissa, Obligassa

12 Camachi, Obliga

13 T-rasquiy

14 Cuyacu palabrahuan limai

15 Yat-ra tucu

16 Pagassa, Juntaicussa

17 Cutichipuy, Talcachipuy

18 LUichca Huchea

19 Lluchca, Lluchcana

20 Lluchcay, Lluchcaluy

21 Cuticliiciinalla

22 Cutichicassa, Apacii»sa

23 Cutichicii, Julucu, Apacu 2* Calla cu tichicuy apacu3-

25 Ssíínssa, Ninayu ut-rpa

26 Chaquissa

27 Yap chaquichiy

28 Chaquisfia, (Chaqui chaqui

29 Talpupassa, Mussn talpui

30 Mússiitalpuy,Yapatalpuy

AH

Mana casushga

Manacasucog

Mana casuy

Jitarinapanumi

Shutnag rimashga

Shumag rimacuy

Rupacashga

Yanayashga

Kupaycaclii

Rupacacuy

Juez gayachishgau

Gayaclncog

Gatiricuy

Shumag rimacuy

Yachag tucog

Jayachishga

Jayachi

Liuchcanalla

Lluchca na

Lluchtay

Cutichinalla

Cutichisiiga

Cutic'iicog Cutichi

Goñog uohpa

Chaquishga

Chaquich)

Cha(|ui chaquishga

Tarpu pa« liga

Tarpu pay

ATM.

SM

Jaccomucuta

Jaccomucurí

Jaccomncufta

Jacconuicuñjama

Ttunarata

Ttunaraña

Naccarata

Naccaquipata

Naccaraña

Naccaquipaaiña

Jausata

Jausiri

Jaasaña

Apanccai

Tojsuta

Cuthttayasita

Cuthttayasiña

Llustta checca

Llusttirí

Llusttaña (ma.

AurucutiiAjama, Cutiyasiñja-

Aurucusita, Cutiyata

AurucuKÍrí, Cutiyiri Aurusiña, Cutiyaña

Ninan junthupa

Ccoccontata, Huañarata

Ccoloyaña, Huañayaña

Ccoh»^ HaaAata

Satata

batana, Sataraña

ÜAST.

1 Bdservado— a, cauteloso

2 ,, fardado

3 Beservar guardar F.

4 ocultar

5 Beservarse guardarse

6 BesMado— a, adj.

7 Kesfriar v,

8 Besfriarse

9 Besg^ardado— a, ndj,

10 Besguardar v.

11 Besgnardarse

12 Besidente adj.

13 Besidir morar v,

I4r Besíduo /].

15 hez de los líquidos

16 Besina

17 Besistente a^/.

18 Besistir Us pasiones v,

19 BesoUar v.

20 Besoplido 7i.

22 Bespetable ac//.

21 Bespetado— a. p.

23 Bespetador respetuoso

24 Bespetar r.

25 Bespiraeidn /i.

26 Bespirar v.

27 Besplandecer

28 Besplandeeiente adj.

29 Besplandor th

30 Bespondedor ac//.

31 Besponder v.

32 ,, r/e mal modo

cuz.

Miicmicuk goncco

H u accaychascca

Huaccaychay

Pacay

Huaccaychacuy [cuk.

Chirik atis^an, Cliiriycnchi-

Chiriachiy

Chirihuan atichicuy, Chiria-

HuaccaychacuA: [chicuy.

Huaccaychay

Huaccaychacuy

Tiyak

Tiyay

Pucha

Cconcho

Sachha hueqque

Atipacuk, CailpachacuX:

Atipacuy, Callpachacuy

Ccarccay

Samay

Yupay chana

Yupaychascca

Yupaychak

Yupaychay

Samay

Samay

K'achachachay,Lliplli^,Síttuy

K'achachachak, Lliplhk, Situk

K*anchav,iivliplliy> Sittuy

Cutichik

Cutichiy

Cutipácuy

ATAC.

Huaccaichacocc, Upallacticc

Huaccaichascca. Cnuraacca

Huaccaichay, Huaccaichacuy

Pacay, Pacárccoy

H uaocaichactiy

Chiri yaicuseca. Resfriado

Chiricuy

Resfriacurccoy

Cuidascca, Huaccaichascca

Cuiday, Huaccaichay

Huaccaichacuy

Yachacucc, Carayai

Yacliacuy, C-icuy

Puchucc, PuchuiL

Puchu, Cconclio

Sachap huec;;en, Caochu

A ti pace

Harcacuy, Vencey

Samay

Sincht samay, Pucay

Yupaichana, Respetaaa .

Yupaichascca, Reipetascca

Yupaiciíacocc, Respe tacocc

Yupaichay

Sama! -

Samay

Canchariy , I Jipiquiay

Cancharecc, Llipi<|aiacc

Canchan, Llipiquia

Rimacc, Cutichicc

Ritnariy, Cutichiy

Cutipay, Cutipácuy

JVV.

1 Upallacui, Cuidacui

2 T-rulassa, Ctiidassa

3 T-rulay, T-rulacu^'

4 Pacay, Pacaluy

5 Pacacuy, Cuidacuy

6 Alalai pasassa

7 Alalaciiy

8 Alalayhuan pasachiculuy

9 T-rula8.ía. Cuidassa

10 T-rulay, Cuiday

11 Gaardacuy, Cuidacuy

12 Yat-racu

13 Yat-racuy. Cacuy

14 Puchii, Puchun

15 Hunchu, Tallpu

16 Jat-rap hui-hin, Cauchu

17 Cali paya. Atipa

18 Atipacui, Vcncicuy

19 Jamay, Jacay

20 Pucay, Pucaluy

21 Yupaychana, Kospetana

22 Yupaychassa, Respetassa

23 Yupayclia, Rcnpcta

24 Yapaichay, Rcdpctay 23 Jainai

2ri Jamay, Jacay

27 Llipipiquiay, Ac-chiy

28 Llipipiquia, Ac-chi

29 Llipipiquiai

30 liimalcu Cutichi

31 Limalíy, Cutiohiy (pacuy.

32 Cutipay,Cutipacuy, Lima-

AV.

ATM. ,3*5

Upallalla ruracog

Pisi ara

Aparte churasliga

Imasita

Aparte churai

Imasífta, Imftfía

Pacay

Imantafta

Pacacog, Cuidacog

Imasiña

Alalay pasashga

Thayan mantata

Chirichay

Tha malí mantajla

Chirichacuy

Thayan tnantayasida

Cuidashga

Imttastta

Cuidaycuy

Imttafla

Cuidacuy

Imttasiña

Tacog

Utiiri

Tacuy

lltjaña

Puchu

Pacha

Gonchu

Cconchu

Jachapa hueguen

Jachha

Atipacog

Thuru

Atipay

Thuruchasifta

Janiay huiyacag

Saniasuña

Janiay

Phusafta

Respe tanalla

Ccallisan jaciqae

Respetashga

Ajsarata

Respeíacog

Ajsartrí

Respetay

Ajsarafta

Jamayninchic

Samana

' amay

Samantaña

Llipipay

Lliphiquiña

Llipipeg

Lliphiquiri

Chipyag

Llinhipirí

Respondico^

Arjatasiri, Arjayaairi

Respondicuy

Arjataña, Arjayasifta

Mana allipa respondicuy

Chucha«ka

OAST.

1 Respondón— a, ^(fj.

2 Respuesta n,

3 ,^ jnterjec,

4 Resquicio n.

5 Restablecido— a, «c//.

6 Restablecer ona casa.

7 Restablecerse Ib salad

8 Restante adj,

9 Restañado— a, a*.

10 Restañar v-

11 Restaurado— a, p.

12 Restaurar v.

13 Restituible »dj,

14 Restituido— a, p.

15 Restituir r,

16 Restituirse volver allá

17 Resto residuo n,

18 Restregado— a, p.

19 Restregador— a, adj,

20 Restregar v.

21 Restregarse

22 ,, mucho

23 Restregón n.

24 ResuciMido— a, p.

25 Resucitador— a, ai//. 28 Resucitar v.

27 hacer

28 Resueltamente

29 Resuelto— a, audaz

30 Resuello

31 Resurtida rechazo, rebote

32 Resurtir rebotar v.

cuz.

Cutipacuk

Cutichiscca, Ñitscca

Hay!

K'atcu

Hatarichisoca

Hatarichiy

AUiay, Alíiapuy

Puchuk

Thanichiscca

Thanichiy

Hatarichiücca

Hatarichiy

Cutichipunalla

Cutichipuscca

Cutichipuy

Ciitipuy, Cuticapay

Puchu

Qquetuscca

Qquetuk

Qquetuy

Qquetucuy

Qquctupayacuy

Ccaccoy

Causariscca, Causarichiscca

Causarik, Causarichik

Causariy, Causariniuy

Causarkhiy, Causan :himuy

Ccari ccarilla, Ccari hina

Ccari soncco

Samay

Ppinqui

Ppxnquiy

AYAC.

Cutipacncc. Rimapacucc

Rimai, Cuticliiscca

Hay!

Raccra. Raccrascca

Savachiscca, Allinyaacca

Sayacbiy, AlUn churay

Allinyay, Alliay, AUinyariy

Pnchu, Puchun

Chaquicliiscca, Harcascca

Chaquichíy, Harcaicuy

Sayachiscca; Cutichiscca

Cutichiciiy, Cutirccachimuy

Cco pon alia, Cutichipunalla

Cutichipuscca

Cutichipuy, Sayachipuy

Cuticuy

Puchucc, Puchun

Ccaccoscca

Ccaccocc

Ccaccoy» Ccaccoicuy, Pichay

Ccaccocuy

Ccaccopayacuy

Ccaccoy

Causariscca

Causarichecc

Causariniuy, Cansarirocoy

i ausachiy, CaUBnrichiy

Mana manchacuspa

Mana niancliacuiniyocc

Samai

Ccepaman cutiscca

Ccepanian cutirccoy

JUV.

1 Limapacu, Cutipacn

2 Limai,ÑÍ!!8a,Contestacion

3 Jay!

4 Lala, Lalassa

5 Talcachissa, Allinfla caí

6 Talcachiy, AlHn cachiy

7 Alliav, Allinvay

8 Puchu, Queda

9 Chaquichissa, Jalcassa

10 Jalcaicuv, Chaquichiy

11 Cutichissa

12 Cutichicny, Cutichimtiy

13 Hupunalla«Cutichipunalla

14 Cuticbipussa

15 Cutichipuy, Talcaohipuy

16 Cuticuicuy, Guticuy

17 Puchu, Puchun

18 CupassH, Ha-hus8a

19 Cupa, Hahu

20 Haliuy, Cupay; Pichay

21 Cupacuy

22 Cupapacuy : 23 Hahuy

24 Causalissa

25 Causalichi

26 Causaliy.Causalimuy

27 Causalichiy, Causachiy

28 Mana manehalillal

29 Mana manchalil

30 Jamai

31 Cutí mu, Cutiticlamu

32 Cutiticlamuy

AV.

Ctttipaco;^ rimacur

Respuesta

¡I mata hay!

Ragrashga

Yachacacushga

Yayacacuy

AUiyacuy

PuchoK

Tanichishj^a

Tanichi

Cutichimushfta

Hatarichapnshga

Cutichinalla

Cutichishga

Cutichipuy

Cutichipuycoy

Puchu

Cupashga

Cupacog

Cupay

Cupacuy

Achca cuti cupacuy

Gagoy

Cahuarísbga

Cahuarachicog

Cahuari

Cahuarichi

Mana manchanilla

Gari shongo

Jamay

Guepaman cutishga

Guepaman cutichi

ATM.

Chuchasití

Amtata, Satata .

Samahua!

Kcahua

Ualiptata

Ualiptaña

Ualiptasiña

Puchuri

Jaurimp ccollato.

,, ccoUaña Cuthttayaatta Cuthttayasiña Cuthttayaftjatna . Cuthttayata Cuthttayajla Cuthttayashla . Puchu Ccaccota Ccaccori Ccaccdña Ccaccosifta Ccaccorasiña Ccaocohui Jihuatatjactirí

jactairi .

,, Jactaña

jactayaña Jan ajsarasa Jan ajsarirí Samana •»

J aceta ta Cuthttaña

S97 CÁÍs(¥.

1 'Retador— a, desatíador

2 Aetama 1 arbusto n

3 Retamal

4 Betar- desafiar r.

5 Betardable adf,

6 Retardado— a, p.

7 Retardad«r-a, ae/y.

8 RetardM >r « r.

9 Retat«ar4e

10 Retasados-a, p,

11 Retazador— a< adj,

12 Retazar > te/cis f.

13 Retazo 'ih a^sas darás

14 de telas

15 Retemblado— a,

16 Retemblar

17 Reteuer

18 Retenido— a p.

19 Retirado— a,

20 Retirar apartar v,

21 Retirarse

22 uno de otro

23 Retírate de aquí!

24 Retoñado p.

25 Retoñar v.

26 Retoño n.

27 Retorcer r.

28 Retorcer híJo

29 Retorcerse

20 Retorcido hilo

31 Retorcido— a, p.

cirz.

Ccak cha/r, Uyanchak

Ttanccar

Ttanccar pata

Ccakchay, Uyancluiy

Unachinalla

Unachiscca, Unaycachiscca

(Jnachik. Unaycachik

Unachiy, Unaycachiy

Unapu^, Unaycapoy

iJi/rquiscca, Phaquiscca

Lljkquik, PpaquiA

Lhkquiy

Llikqui, Rachapa

Ppaquiy

Cchapcniscca, Chucucucuk

Cchapchicuy. Chucucucu/

Happiy, Happicuy

H^ppiscca

Anccnuscca, Ancchuchi8cca

Ancchuchiy, Ancchurichiy

Ai\cchuy, Ancchariy

AiTjCclíurinacuy

A nccn uy cay manta!

Phutumuiscca

Phutumuy, Chhichimuy

Yura

Kquehuiy

K'antiy' .

Kquehíiicu3^

K'antiacca

Kquchuiscca

ATAC.

Ccaoc-chacc, Anyacc

Retama

Retamayocc

rcacc-chay, Anyay

UnakachiñaJla

Unaicachiacca

Unaicachecc

(Jnachh-, Unayocbiy

Unaicucuy

Lliq uiparccoficca

Lliquecc, Lliqíierccocc

Lliquiy, Lliquiparccoy

Paquiy, Cheoctay

Lliqtii, Parti

Cuyupachiscca. Catatascca

Catatatíhiv, Catcatay. Cuyuy

Hapicuy, Hatalliy, Huaccay-

chay, Yuyarayay. H uaccakhascca Anchuchiscca (chay.

Anchuchiy, Asiichiy, Sapacc- Anchucuy, Sapaoc-chacny Raquicuy, Anchucuy Anchui caiiiiaiita! Chiclliscca

HiclHy, HIclliriy. Chkrlliy HicUi, Chidli, Mallqut Ccehuey, Canpny, Cauchuy

♦» •»

Ccehuecuy, Cauchucuy Caiipuacca Ccehuiscca

JtTF.

1 Anyanacu

2 Retama

3 Retamayo, Retamasapa

4 Anyanacuy. A.nyanaculuy

5 Unaicachinalla

6 Unaycachissa

7 Unaicachi. Unachi

8 Unacachiy, Ipatyachiy

9 Unaicuy

10 Lat-riassa, Assyapalussa

11 Assya, Lat-ría

12 Lat-tyay, Lat-ryalaliy

13 Paquiy, Paquiltiy, Chitay

14 Latass, Partin

15 Cuyussa, Ssassassa

16 Cuyuy, Ssassay

17 Chalacüluy, Huyhuay,

T-rulay, Yalpacat-ray.

18 Huyhuaksa, T-rulassa'

19 AsBussa, AsRuchissa

20 Assucliiy, Assuicacbiy, Ipi-

21 Assirjuy, Lacjuicuy fquiy.

22 Laquicuy, Liciiy

23 Assui caipita!

24 Chillquissa

25 Chillquiy Chillquilay

26 Chillqut, Chillquissan

27 Caucnuy, Hihaiv, Caupuy

28 Caupuy

29 Cauchucuy, Hihuicoy

30 Caupussa

31 Hihuissa

AH.

Anyanacog

Retama

Retamasapa

Anyaycuy

Unaychanalla

Gucpachashga

Guepachacog

Guepachí

Guepachicuy

Lliquishga

Lliqueg

Lliquicuy

Paqui paquico^

Lliquí

Cuyupachishga

Cuyuchí

Oharapuy

Charapushga

Huyticushga

Huytichi

Huyticuy

HuytirayacMy

Ñaupapita huyticuy!

Chillquishga

Chillquí

Yura

Pilluy

Millua jiluta pilluy

Pillucuy

PiUucashga milla jilo

Pillucashga

ATK.

89T

Jaljatiri Retama Retam pampa Jaljataña Oquepariíjama

¿queparata

¿quepariri

¿queparaña

¿queparasíña

^chianoccaña Cchianoqquerí Cchijaña Cchuru Ttuna Ccarcatita Ccarcatiña Jan antutaña

Jan antutata

Yaccaccata, Jittirata

Yaccaccana. Jittiraña

Yaccaccaciiña, Jittiraaiña

Jaljasiña

Saraccam acata miatum!

Pputurata

Pputuraña

Pputuhui

Kauehuiña

Cctianca kcantiiia .

Kquehuisiña

Kcantita

Kquehuita IQQ

CAST.

1 Eetornado— a,

2 Retomar r>

3 Retomo n.

4 Retortijón

5 Retostado— a, adj.

6 p.

7 Retostar v.

8 Retozar

9 Retozón fídj,

10 Retraer v.

11 Retraerse

12 Retraído solitario náj,

13 Retrasado— a, p.

14 Retrasar v.

15 Retribuido />.

16 Retribuir r.

17 Retribnyente ¿z4/.

18 Retroceder r.

19 Aacer

20 Retronado p.

21 Retronar r.

22 Retumbante a^/.

23 Retumbar v,

24 Reumático— a, ac//.

25 Reumatismo /7.

26 Reunido p.

27 Reiülir congregar 2B volverá unir

29 Reunirse

so Revejecer

31 Revelable s^'.

CUZ.

Cutichiscca

Cutiy, Cutichiy

Cutiy Cutichiy

Huicsa ibquehuiy

Ruphascca, Yanayascca

Kcaspascca

Elcaspay

Ppitacachay, Pucllaycachay

Ppitacachai, Pucllaycachak

Ancchuchiy

Ancchuricuy, Ancchucapuy

Sapnn tiaki Huacppirccoeak

Qquepachíscca

Qquepachiy (capuscca.

Ayniycapuscca, Ñahuinchay-

Ayniycapuy, Nahuinchayca

pu^'. Ayniycapuk, Ñahuinch ay c a- Cutiriy, Ppinquiy (pnJt.

Cutirichiy Cunununumuscca Cunununumuy Ttokyalr, Cunununuü: Tto/ryay, Canununiiy Tulla onccoynioA Tullu onccoy Huñuscca, Tantascca Huñuy» Tantay Huñupuy

Huñucuy, Huñunacuy Machuyarccoy, Payayarccoy HuillanapaA: eaman

ATAC,

Cutichiscca, Pagaacca Cutichiv, Aynin cutichipuy Cutí, Cíitichi Huicsa ccehuecui Rupascca, Yanayascca Ccaspascca Ccaspay, Cancay Callpacachay, Pahuaycachay Callpacachacc Asuchiy, Raquiy Asucurccoy, Raquicuy Sapallan cacucc Cceparichiscca, Suchuchiscca Cceparccachiy, Cccparichiy Aynin cutichiacca, Ccopo.-ícca

,, cutichiy

[huinchacc.

,. cuticliicc, Pagacc, Ña- Cutiy, Ccepaman cutiy Ccepaman cutichiy Tu^^ru uyaricui Tunrurunyay Tunrurunyai Tunrurunyay Tullu onccoiniyocc Tullu nanai

Huñunascca, Suntuscca Huñuy, Tanday, Suntuy Huñuy

Huñunacuy, Suntnnacuy Machuyay, Payayay Huillanalia

1 Cutichissa, Pa^assa

2 Ayninctttichipuy, Uyai

3 Cuti, Cutichi

4 Pata nanai, Pata hihuicui

5 Lupassa. Yanassa

6 Hasspassa, Ancassa .

7 Hasspay, Ancay, Caiicay

8 Pat-rcaicat-ray, Ausay

9 Pat-rcaicat-ra

10 Laquiy, Assuchiy

11 Assucuy, Laquicuy

12 Japallan cacuy muña

13 Hipachissa, Assuchissa

14 Hipachiy, Hipatyachiy

15 Aynin cuticliipussa

16 Aynin cutichiy

17 IJyainín huicapuy

18 Cutiluv, Htpaman cutiy

19 Cutichiy

20 Cunruru uyalicu

21 Cunrurunyay

22 Cunrurunyai

23 Cunrurunyjiy

24 Tullu ishyainiyu

25 Tullu nanai

26 Utussa, Juñussa

27 Juñuy, Utuy, Ssuntuv

28 Juñuy

29 Juñunacuy. Ssuntunacuy

30 Au(juishyay,Chacuassyay

31 Huillanal}a, Huillauapa

AV.

Cuttchishga

Cutichi

Cuti, Cutichi

Pacha nanay

Rupacashga

Gaspashga

GaAtipachi

Pucllacachay

Pucllacog

Ashuchí

Anchuricuy

Japallan cahuacog

Guepacashga

Guepacay

Pagarashga

Pagaray

Pagaracog Cuticurí Cutiricachí

Carump.n huillacashga Caruman liuillacuy Togyag Togyay Tullu nanay og Tullu nanay Juntashga Juntay

V'apay, Juntay Juntacuyan Auquisyacuy Uuillanapa cag

ATM.

Cutiquiptayata

Cutiquiptayaña

Cutiquiptayaña

Paraca kquehui

Cchiarantata

Jamppirata

Jamppiraña

Ttiscunoccaña

Ttiscunoqqueri

IJastat apanina

Yaccachasiña

Sapaquirí

Qquepamucuta

Qqueptayaña

Asqui cutiy ata

Asqui cutiana

Asquí cutiyiri

Cuthttaña

Cuthttayaña

Phallatatata

Phallatataña

Ccarccatiri

Ccarccatifia

Cchaca usuni

Cchaca usu

Chicaqui

Tan tb apiña

Chicaptayaña

Tantasiña

Cchachimucta ña

Arsuñjania

398

CA8T.

1 Revelado— a, p.

2 Revelador— a, p.

3 Revelar nn secreto

4 Dios á sus siervos

6 Revendedor—a, adi.

6 Revender v.

7 Revejecido

8 liquido acedado

9 ,, pao, harina

10 Revenirse v.

11 Reventar

12 ,, brotar ¡a for

13 ,, tronar el rayo

14 Reverberar v/

15 hacer

16 Reverdecer

17 Reverdecido p.

18 Reverenciable ac//.

19 Reverenciador

20 Reverencial

21 Revbrencialmente adv,

22 Reverenciar v.

23 Reverso n

24 Revesado— ft, p.

25 Revesar vomitar V,

26 Reviejo— a, a<//.

27 Revivido— a, p.

28 Revivir v.

29 Revolcado— a,

30 Revolcar v.

31 Revolcarse

CÜZ.

Huillaacca, Yachachiscca Ilaillak, Yacliachik Huillay, HuiUapuy Yachaciiiy

Ccatupacuk, Cutirpa^ Ccatupacuy, Cutirpay Mauk'ayascca, Morccoyascca K'arcuyascca Pposccoyascca, Ppapi Mauk'ayay,Morccoyay, Ppos- Ttokyay (ccoyay.

Phanchiy, Mucmuy Sallallallay, Ccakyay K'achachachay, K'anchay K'achachachachiy, K'ancha- Kcomeryay [chi^.

Kcomeryascca, Kcomeryans-

cca. Yupaychanápak caman Yupaychak Yupaychayniok Yupaychacuyhuan Yupaj'chay Tticra Qquepnascca Qquepnay Sucsuk, Mau¿*a Causarímpuscca Causarimpuy Ccospachiscca, Ttaktascca Ccospachiy. Ttaktay Ccospay, Ttaktay

ATAC.

Huillascca

Iluillacocc Hnillacc

Huillay, Huíllacunccoy

Hiiilla(!Uy, Yachachiy

Kantipacucc, Accenciacuce

Kantipacuy, Accenciay

Maucascca

Puchccos.xra

Puchccoriscca

Maucayay

Toccyay, Toccyarccoy

Huaitay, Sisay, Panchiy

Cunruniy, Cunruruyav

Chipifíiy, Uii>ipiay, Clinchay

Llipipiquiachiy

Verdiyay

Verdeyascca

Yupaichana Yupaichacocc Yupaichana Yupaichaihuan Yupaychay, Üllpucuy Ticran, Ticra. Cccpan Ticrampa, Ccepampa Lantamuy, Cut'c'iimuy Llumpai maacayascca CausarircUBcca Causaríy, Causarímuy Cochpascca Sacctay. Saccmay Ccochpacachay

ras.

1 Huillassa, Yat-rachissa

2 Huilla, Yat-rachi

3 Huí Hay, HuiUaculuy

4 Yat-rachiy, Huillacuy

5 Agenciacu, Gatera G Agenciay

7 Mau^assa, Mulussa

8 Puch-hussa

[) Muhisassa, Puchhussa

10 Maucaluy, Muisaluy

11 Pat-riay, Pat-rialuy

12 Huaitay, Sisay, Puchay

13 Cunrurunyay

14 Achichinyay, Llipipiquiay

15 Llipipiquiachiy

16 Virdiyay

17 Verdfssa, Verdiamussa

18 Yupaychanapa, Respe tana

19 Yupayciía.Respetacu

20 Yupaychana, Kcspetana

21 Kespetuhuan

22 Han-hulay, Kispitay

23 Ticlan, Ticla, Hipan

24 Hipampachissa, Ticlassa 23 Lanzay,' aallacuticiiimuy

26 Yap manca

27 Causalilussa

28 Causaliy. Causalilamuy

29 Cut rpassa, Ut-rpissa 3) Sataluy, Dluntalachiy 31 Ut-rpicuy, Ut-rpicat-ray

Huillasgana

Huillacog

Huillaycuy

Diospa yachachishgati

Cutipay r<inticog

Cutipay ranticuy

Mauca ropata

Puchgoyashga

Puchgoríshga

Maucayachí

Pashtay

Huaytá tnucmuy

Rayo cunruran

Chipipí

Chipipachí

Verdeyachí

Verdeyachishga

Jupaychanapa cag

Jupaychacog

Jupaychana

Jtipaychanalla

Jupaychay

Ticran

Ticrachishga

Voniitashga

Ashuan mauca

Cahnarimushga

Cahuaricuy

Goshpashga

Goshpay

Goshpacuy

ATM.

Arsuta

Aisari

Arsuña

Diosan arupa

Aljanoqqueri

Aljanoccaña

Mukquiptata

Kcallcupthata

Ccorhuarita

Thistaptasiña

Phallaña

Phancliitatafla

Ccojoqq uesq uiña

Lliphiqqueña

Lliphiqqueafta

Chojñatataña

Choj ñata tata

Alttafljama

Alttiii

Alttafla

Alttaftapini

Alttasifta

Llintta ioqqiie

Mankca cutsuta

Mankca cutsuña

Kcallcuta

Jihuatat jacta ta

Jihuatat jantafta

Sunttita

SuQttiña

Sunttisifla

»8

4Ó0

CA«T.

1 Revolotear [Inquieto,

2 EeVoltOSO— a, travieso,

3 Revolncidn sedición

4 Bevolncionar v.-

5 Revolucionarse

6 Revolver w/? líquido

7 ,, una cosa en otra

8 mirar y registrar

9 ,, causar disturbios

10 discurrir

11 ,, volver á andar

12 Revolverse

13 Revuelto— a,

14 intrincado, difícil

15 Rey

16 Reyerta n.

17 Rezador— a, ac?/.

18 Rezagado— a,

19 Rezagar Dejar atrás r.

20 Rezagarse

21 Rezar orar vocalmente

22 Riachuelo n,

23 Ribera

2t Ricacho-^a,

25 Rico—a, at/if.

26 Ridiculizar v.

27 Riesgo peligro

28 Rígido t/eso, endurecido

29 Riguroso— a, /íspero

30 Rimero u; '

CÜZ.

Phahuaycachay

TtuquiK

Tacuriy

Tacuríchíy

Tacuricuy

Ccayhuiy

Huancuv, Mavttuy

Ttakhuíy

Tacuriy, Ttuquiy

Mascay

Cutiriy, Cuti-tticray [riy.

Cutiricuy, Tticraricuy, Muyu-

Ccayhuiscca, Huancuscca,

Mayttuscca, Ttakhiiiscca,

Mascascca Ttitu, Arhuiscca Inca

Anyanacuy Resnk Qquepapuk Qquepachiy Qquepapuy Mañaciiy, Rezay Huchhuy mayu Mayupata, Ccochapata Ccollqqueyok, íllaybk Ccapak, Caqqueyok Saucay Chhiqui Kquircu Hauchha, Phiña Taucca-taucca

AYAC.

PahuajTCáchay Alboroto ruracc, Alsado Revoi ación, Alsacui Runa hatarichiy Hoccaríooy, Alsact>y Ccaihuiy, tcaichiy Maituy, HnancnV Tacc-hiiiy, Tacc-hiiirccoy Checcnenachiy, Macea nachiy Yuyay, Yayaynianay Ticray, Cuti-ticray Muyuriy Tacc-hui3'jca, Revuelta

Mana pascai atina

Inca

Anyanacuj'

Resachecc. Resace

Ccepa recoce, Ccepareacca

Puchuchiy, Ccepartfcachiy

Cceparccoy, Ccepactirccoy

Mañacuy, Rezacuy

Tacsa níayu, Üchuc mayu

Mayu pata

Capuccniyocc, Apuyascca

Apu, CcoUcceyocc

Asipayay, Saucay

Chiqui

Anace, Duro

Pifla

Taucca taucca

1 Palicat-ray

2 Alzado nuna

8 Revolución, Alzacui

4 Nuna ssalcachiy

5 Ssalcuy, Alzacu;^ O Haíhuiy, Hait-riy

7 Aylluy, Aylluluy'

8 Tac-huay, Tac-hualuy

9 T-r¡n¡nacachiy

10 Ashiy yalpay, Piensay

11 Cutiy, Cutiticlay

12 Muyumuy, Muyuy

13 Tacuassa, Revuelto

AS.

Pahuajxacha}

Enredista

Alsacushf^a runacuna

Alsacachí runacunata

Alsacurf

Gahuiri

Piturcuy

Taghuí

Tacurf

Mascay

Cutiri

Muyurcaniuy

Tacucashga

Jaltanaccafla

Thijua

Marc sartaña

Alare fiartayada

Marc sartasiña

Jirtaüa

UautHapiña

Cutiquiptafta

Tijhuafta

Unanchasiña

Cuthttafta

CutiquiptaBÍña

Cutiquiptata

400

14 Mana pascay atipana Inca

16 An3'anacu3', Palanacuy

17 Resachi, Resa

18 Hipalu, Hipassa

19 Hipachiy, Quidaclúy

20 Hipaluy, Hipaculuy

21 Mañacuy, Re«acuy

22 Tacssa mayu,Uchuc maya

23 Mayu pata

24 Capuniyu, Illainiyu

25 Illainiyu, Illaisapa ¿6 Astpay

27 Peligro.

28 Caput ru, Durn

29 Pina, Piñacu

30 Tahua tahua, Pilhuassa

Mana atinanapa

key, Inca

Piñanacuy

Resacog

Guepacashj^a .

Guepacachi

Guepacacuy

Mañacuy rcsacur

Uchuc mayu

Mayu pata, Gocha pata

Ouellaiyog

Rico

Saucay, Asipay

Peligro ...

Gueruyashga, Anag .

Huaca pina

Tahua tahua

Phejtuta Rey a Cchajua Resttiri Qqueptata

equeptaffa queptasiña Rcsttaña Jauir thia Jiskcajauíra CcoUc^queni Ccanuri Saucaña Niapini

Checca chuymani Ccoru Tancca

":> r

401 CAST.

1 Rincón

2 Riña

3 f, de palabra

4 estar í/c^, ó cnemis-

5 Bifion (tado,

6 interior, intimo

7 Rio

8 caadaloso

9 remanso del--

10 qf líe se seca á t iempos

11 arriba

12 abajo

13 ,, manso—

14 líiMt

15 tentado á— adu

16 retozar la-- v.

17 ,, morirse de—

18 BiSOO I?.

19 Riscoso— a, «4/-

20 Risible

21 Risiblemente

22 Risuefio— a, ^ . ,

23 H «/^ ojos— {table,

24 f/e aspecto delei-

25 Rival n. y adj.

26 Rivalisar v.

27 Rizado— a,

28 Risar e/pe/o

29 Robado— a^

30 Robador— a,

31 Robar r.

a4/«

cvz.

K'uchn

Maccanacuy

K^aminacuy

Phiñanascca cay

Huasa mru

Hukqui

Mayu

Hatun mayu, Huillca mayti

Puvuncuy (yn.

Chhaquik mayu, Vauyak ma-

Mayu huichay

Mayu uray

Llampn mayü

Asiy

Asinaya^

Asinayay (ñtiy.

Asirccacapuy^Asiymanta hua-

Ccacca

Ccacca-ccacca, Ranra-ranra

Asina, AsichicuJt, ARtdiinapaA:

Asichicuspa

AsÍK uya

Asik ñahuí

Miskqui uya (cuk.

Tincunacuk maní, Atillchana-

Tincunacuy, Atillchanacuy

K'upayachiscca, Chhascaya-

chiscca. K'upayachiy, Chhascayachiy Suhuascca Suhnak Suhuay

ATAC.

Ciic'iu Cuello

Tacnnacui, Macíanac»!!

Caminacui. Piñanaeul

Pin ana seca

Ruru. Rurun

Chaupi ucun

Mavu

Hatun mavn

Mayup muyunan

Chaquicucc mayu

Mayu huichai

Mayu uraí .

Manso mayu. Upa maya

Asi, Asícui

Asina vacc

Asicachav

Asicuihuan huañny

Ccechcca

Ccechcca-ccechcca

Asíchícucc

Asichicusttn, Asicuíhmn

Cusicc-uva

Asicc ñahuí

Llumpai cuyanalla

Contra, Aucca

Contranacuy

Churruscca

Chuc-cha churmchiy

Suasoca

Suacc

Suay, Suacuy

jmr.

1 Tuna, Tunan

2 Tacanacai, Ma-hanacni

3 Piñanacui, Ruidni, Nina-

4 Pifian actissa [cni.

5 Lula, Lulun

6 Lnlin, Traupí

7 Mayu

8 Jatun mayu

9 Hunda, Muyunya

10 Chaquicu mayu

11 Mayu huichai

12 Maynulai

13 Uptamayu

14 Asi, Asicui

15 Asinai, Asinacui

16 Asicat-rat

17 Asicuihuan huañuy

18 Ha>ha

19 Haha-haha, Lanía lanía

20 Asiohicu

21 A»ichtcus8tin, Asicullal

22 Asicat-ra, Cushi cushiUa

23 Aríy ñahui

24 Tuqui, Cuyapasslla

2R Enemigo, Ttncunacu masi

26 Contranacuy

27 Cusspasssa

28 Cushuruchiy, Cusftpachiy.

29 Suassa

80 Suaou, Sua

31 Siiay, Siiacuy

AV.

Ciichu

Mac^anacuy

Asmlinacuy

Pinapayashga

Huasa rurun

Huqut

Mayu

Jatun mayu

Remanso

Chaquicog mayu

Mayu huichan

Mayu uray

Manso mayu

Ashí

Ashinag

Ashinayay

Ashicacapuy

Gaga

Gaga-gagalla

Ashina

Ashininalla

Asicachay

Ashig ñahui

Mish()ui ñahui

Enemigo

Tincunacuy

Curpashga

Agchata curpach) Suacushga Suacog Suuay

ATM. 401

Kcuchu

Cchajua

Toqqusiña

Anisisifia

Maimuru

Ora(qque maimuru

Jauira

) aecha iautra

Jauir phujru

Uañaptir jauira

Alaj jauira

Ainacha jauira

Ccota jauira

Laru

Ñia larufta

Larumpi kqoehuisiña

Larumpi jiuaña

Jithintat ocolla

Jithintir ccoUu

Laruñjama

Lanisiñjama

Laru laruri

Naira laruri

Sumapin uñcatani

Atipir niuniri

Atipir muaaña

Chinri

Nikcut chhíriña

Lunthatata

Luathatiri

Lunthataña IQl

402 CAST;

1 Bobo cosa robaffn >•

2 ,, padecer v.

3 Robustecer

4 Bobuftecerse

ó Bobusto ^4fV

6 Boca 1.

7 BO€e (elrocfo¿

8 Booiado a, mofado'por

9 ,, r?e agua^ » '"'

10 esparcida' p.

11 Bociar r. im/>.

12 con a/g^a

13 espareir-eoaaíi me-

14 Bocio [mirít^x

15 Bodar v:

16 ,, . caer dando ViwJtfts

17 ,, caer—

18 ,, hacera »•

19 Bodeado p.

20 cercado t

21 Bodear - «".

22 Aacer ciar vueltas

23 Bodela n. '

24 Bodeo camino mas largo

25 Bodilla »/.

26 Bodillas ponerse de^

27 Boedor— a, fl^í/. £8 Roer V.

29 .. d ratón 30

el gusano

31 Bogador-^,

32 .Bo|ar V..

adj.

cvz.

Suhuascca

Suhuachicuv

Callpanchay

Callpayacuy »• v-

Callpasapa' :^ r - '

Ccacca, H nanea*

Thupacuy

Sullascea

Chhallascca

Tcacascca, SicíliiecodU ¿

Sullay . it- ..■ v>

Clihallay

Ttacay, Sifñiy . .

Sulla -

Muyuy

Sincuy

Suchuy

Muyuchiy, Suchuchiy

Tumascca. Muyuaeca, Maya»

Intuycuscca [risccaí'

Tumay. Muyuriy

MuyuchÍ3% iVluyurichiy- -

Huallcancca, Pullcantoa '-/

Muyuna, Muyurink.i '

Cconccor, Moceo '

Cconecoriy

K'achcak, K'utcuk, Sttcsik

K'acheay

K'utcuy

Sucsiy

Mañacuk, Mañaricuk

Mañay, Mañaricuy

ATüe.

Snascca SuaToeachi«a3F C a lífia nchachiy Callpanchacuy ' -,.• Callpasapa, Sinohi . '

Hatun ccacca . '♦

Tincui. Topai ' . *

S'illascea, Ipusoca* Cliacc-clinsffca, Challnseca Macc-chÍ8coa-. •• t.^'t Ipuy, Ipumiiy ^ »• ••. : . Chacc-ehuy, Chafllay . . » Maí-c-chiyl Checcochiy . Sulla Muyuy

Cuchfiay, Cuchparccoy C ucl 1 pacurccoy Cuchpachiy, Cuchparccachiy Muyurisoca;. ' ' u ! ' í

íntiiscca, Muyuparascca Mi.yutíy, Muyupayay Muyurichiy; Muyuclfiy Huallcancca ' * Muyu, MÜYU-intiyu Cconccor, »Moc3co" « ^ Cconccoray, Cconecoriy Cuchcucc, Cutcucc Cachcay, Cachcarccoy Cuohcuy . ' .

Puyuy, üruy

Mañacucc, Mañaivfichacucc Mañay, Mañacn3'

2 SuacliHruVi Suacliiculuy-

3 Callpacháy ..'

4 Callpachacuy ;^ ; . '

5 Callpasapa : . -^

6 Ha-ha.Huanca.jatun liitiú

7 Tincui, Topaií . .

8 SflulU^sa . Idiwb US a. . >

9 Chachiissa- - . •■

10 Machi 4sa. ;. . .

1 1 Púay, Püamuy, Y4ipuy

12 Chachuy

13 Machiy. : 14- SsuUi .

15 Muyuy

16 Cut-rpay, Uiliuitaluy

17 Cut-rpaí ly, Gut-rpay 18, Cut-rpaohiy,,Uiluntachiy

19 MuyUBsa.

2 ) Intussa, Mnyupassa

21 Muyupay, Muyiiliy.Lasay

22 Muyuiicliiy, Muvuchiv

23 Rodila ^. *

21: Muyu, Muyu muyu . 25 Hun huí. Mn hii

20 Hun huhiy, Hun hulucuy

27 Cut-rcu

28 Cat-rcay, Cat-rcaluv

29 Cut-rcuy

30 Puyuy, Culuy

31 Madama, Mañapacu [pay.

32 Mañay, Mañacuy, Ma,oa-

A9>

Stiashga

Suapuyash^a. >:• ' i

Callpacachí

Callpacachicuy- " , .

Callpasapa

Gaga

Topacuy f. . .

Chagehushgft, Ogos|>ga

Ogochishga

Ma-ihtacashga

Ipuc-hamuy

Chagehuri

Mashtay

Sulla.

Muyuy

Cuclipacarí

Cuchpay

Cuchpachí

Tumaca»hga ...

Intuycushga

Tuniay

Tuinachi

Huallcanga

Tamaña nani ...

Gongor

Gongoricuy , .

Canicog ^ .

TuUuta caneg.

IJcush huagrun

Curu huagruu micun

Rugacog . ' ,

Rugacuy

LunthatatasitA «jt' Lunthatay asina . . Cchamanchafta'- Cchamani Cchamanchasiña Jaqque .^

Q juera isiña SuUamp ccharanata. Cchalltata Ccharansuta ^ . Sullana Cchaliaña Ccharansuña ' Sulla . . . :.

Muy uña

Cirorumiña ,- ■•■t-S^)-, Jalactaña - ; .;.

Jalactayaña Mu^'uta.

Muyu muy uta ^' Muy uña. ',• .M.iiyuyaiía í) inerari

MuyutUaqui .. r- t C:()ncc<*r:

lillptasiña '^

tururi- Ccliac tturufl^ Cchac tturuñapa Janquirata ».. •. Mairi, M^iyisiti

H^

CA8T.

1 Eojúo— a, a4/-

2 Bojo—a,

3 rabio

4 BoUko-a,

5 Bollo ii.

6 Bomadúo

7 Bomo-^a, rfe nar/z a^J-

8 Bompedoi^-a,

d Bomber cosa sólida y.

10 telua

11 ,, á pedazos

12 A//o, cuerda

13 c/ tfia

14 Bompene v.

15 Boncador— a, ad},

16 Boncar v.

17 Bonco— a, «c/;.

18 Ronchas n,

19 Bonquera

20 Honiíar mascar cosa dura

21 Bofia sarna del ganado

22 suciedad

23 Boñoso— a, animal

24 sucio «í(y*.

25 Bopa fl.

26 polilla de la--

27 apolillada

28 usac/a

29 mtrjr usada

30 Botado— a, coloread!/.

ooz.

Puoayaacca

Puca, Llancja puca

Ppacco

Kqueqquc, Runqui

Mayttu

Cchulli

Ttañu séneca

Ppaqnik, Llikqaik

Ppaquiy

Llikquiy, Ceasuy

LliKquirceariy

Ppitiy

Illarímuy

Ppaquicu^ LliÍbqttieny,Cea8a»

cuy, Ppitieuy. Corccok Corccoy Chhaca cunea Mulkco, Mttlleju-mullcju Chhacaya^ K'utuy, Cjarauy Ccaracba Cjarca

Ccarachayok Cjarca Ppacha Thuta, Tinta Thntaseca ppacha, Mofxxo-

pacha. Mank'a-ppacha Thanta ppacha Mulltt

ATAC.

Puca neracc. Poca hma Puca, Chihuanhuay Paeco, Rubio Huirasapa Ccepe, Maitu ChulK

Mana scnccayocc Paquecc, Lliquicc, Llipchicc Paquiy, Paquirccoy LHquiy, Llipchiy Lliquiparccoy. Ltipchipay Tipij, Tipirecoy Acnic^uiav, Paecariy Paquieuy, Lliqukruy

Ccorccoryaec

Ccorccoryay

Saccra cunea. Chaca cunea

Murcu murcu, Muru-muru

Chacayay

Cachuv, Capnituy

Caraena

Ccanra, Ceacha

Sarna onccoiniyocc

Ccanra

Pacha

Puyu

Puyuaoca

Mauca pacha Llumpai mauca pacha Puca ricucc

JVV.

1 Puca nila.Pucanu, Magon

2 Puca

3 Puca nila, Rubio

4 Huirá nuna

5 Maitu, Hípi

6 Chulli, Chuniishyai.

7 Mana sinhayu, Ñatn

8 Paqui, Lat*rya, Assya

9 Paquiy. Paquiluy

10 Lat-ryay, Auyay

11 Lat-ryapaluy, Aasyapaluy

12 Siptiy, At-ruluy

13 Achiquiay, Aylliy

14 Assiacuy, Paquicny

15 Ronca

16 Roncay

17 Chaina. Chaflcassa 13 Mulca mulca

19 Cliaacayay. Titap limay

20 Cat-ruy, Catrcay

21 Caracha

22 Carca, At-ra

23 Carachayu

24 Hanla

25 Pacha. T-mlacuna

26 Iptu, Puyu

27 Puyussa

28 Putpussa, Mauca, Mnlu

29 Latassyaasa, Vap mauca

30 Puca nila, Pucanu

AH.

Pucayashga

Puca

Rubio

Huirasapa

Rollo

ChuUi

Ñutu senga

Paquicog

Paquí

Rachí

Rachipaycuy

Lliquiri

Huaramushga

Paquisga

Gorgog

GorKoy

Ronco

Muru-muru

Chacayasbga

Cagtuv

Garacha

Ganrayashga

Garacnayog uyhua

Ganra

Llachapa

Llachapa puyu

Llachapa puyushga

Macuá llachapa

Allapa macuaya«ga llachapa

Mullu

ATM.

Uiljama

Uila

Ccosi

Lonoco

MoroArco

Nasa ochaqqueri

Ccolo irasani

Ppaquiri

Paquiy aña

Cchiafta

Cchiarafta

Ttaccafla

Ccantati uru

Ppaquisita

Ccolturí

Ccolltufta

Cchaja

Ccooccoo

Cchajauí

8questuña caracha Jama ccolo Ccarachata Kcañu Isi

Thuta Thutantata

Merkque iti Thanta iti Uila

IM

CASI.

1 Eosado labio— .

2 Róseo— a,

3 Rostro ¡K

4 Roto— a, p.

5 Rotoso— a\ . » andntjosó (3 Rótula choqueztíitla tu 7 Rozado— a, p.

H Rozar tierras- v. Ü ,, c/ bruto con Jas di* entes ¡ayer va . v¿

10 Ruana * -

11 Rubí - . :..

12 Rubicundo— a,

13 Rubificar y.

14- Rabio de barba adj. 1') Rubor M. '

16 Ruborizado-a, atij,

17 Ruborizador— a,-

18 Ruborizar rv,.

19 Ruborizarse

20 Ruboroso— a, nf/y.

21 Rudo— a, ' : ••-

22 Rueca /i. imu.

23 Rueda 24. Ruga

25 Rugar vr.-- ••-. »{i*

26 Rugarse

27 Rugido «». •• .•: •• '•

28 Rugir rechiimr,, cnjÁ^'

29 Rugoso— a, aí/>i: ^

C«3.

Mullu huirppa, Mailu simi

Mulluylla

Uya

Ppaquiscca, Llikquisec«4-Cca-

suscca, Ppitiscca. Ratapa, Thauta, Saksa PhilluUu

Chaccoscca, Rucriscca Chaccoy, Rucriy Cjastu3'

Poncho Puca iiniiña Puca uya, Ppacco

Pucayachiy *•

Puaccü suiícja ..i-

Ppenccacuy

Ppcnccascca, Ppenccaschiscca

Ppcnccachik, Ppeuccachicuk

Ppcnccachiy

Ppenccacuy

Ppenccacu/r

Ppanra ; ^ -• . -' .

Pallcca, Calla

Tincullpa

Sippu

Sippuy I íf : •. . .

Sippuciiv

Puma^-íiuaccaynin ' .•;^

RaccaccáccaV' ^'

Sippuscca, Síppu-sippu fj.-;'

AXAG.

Puca-sinit .,.

Rosado, Puca neracc •,.-

Uya : t." .r: .. .

Paquiscca, Lliquíecca /-: ;

Latapa. Lliqui-llíqui* Cconocor. piruru Chacuia9cca . t

Chacnia^^ Cutuy, Ckpt^y^

Poncho •.

Rubí ranii

Pacco «huc-cba, Pa«co aiua«

Ccorichuc-cha Pucayachiy . -. '

Puca sapra i

Penccacui, Peneca rjü,*i> Penccacu -cea, i'enccaricuscca Penccachicc, Penccachicucc Penccarccachiy . . ^ - Penccacu ircfoy, P«iicoíiricur- l'enccacuinh'occ frcwy.

Kiuni unía, Poi'<(x»:. .• . Piruru

MuyucQirRtteda Sipu, Sipuscca ?.«.

Sipuchiy Sipuy. Sipucuy Puniap httacóliniu . - Ccechecechyay , Sipusap^ Sipn'sipii^ .. ., ; •_

r

AVj

AT»i

«M

1 Pnca shimi

Mullu huirpa

,,. . . Lilajispi jth..

iH ^

2 Puca, Rosado ir;

Mulluylla f.uu

".;•:» UilarUila, . M .' » .i.;

- ? v

3 Cara, . .... *;: ./ .. :-

' Gacilla

..'.;•• Ai^nxL ,11^- ' ..;

T ■;

4 Paquissa, Assiassa''

Paquisga

. ..Tj Ppia-ppia 1.; i/

,-,i ■'.

o Latass, Latass^Tiliissii ' :

Ratash

., ThanthaHi -;ai:i

;i "

6 Hunbulpilulu

Gongor piruru

Cconocor ccbaca

7 Chacinassa

Chagashga

Ccorachata

8 Chacmav

Chagay

Ccorachaña

9 Cutuy, Lapt-riy

Llaptuy

Ccachiccaña

10 Poncho

Poncho

Muyuri

11 Rubí lumi

Rubí

Qqúespi ccala

12 Puca, Rubio

Rubio jiña

13 Pucayachiy

. . .- . , Pucayachi

Uilat qquellccaña

14 Pucassapla

Puca shapra

Uila suncjani

15 Pinbacui, Pin hacului

Pengacuna

Ppencca

16 Pinbacui ussa

Pcngacushga

Ppenccata

17 Pinhacaobicu

Pengacachcg

Ppenccachiri

18 Pinhachiy

Pengacacbí

Ppenccacbaiía

19 Pinhaculuy, Pucaculuy

Pengacuy

Ppenccachasiña

20 Pinhacuicat-ra

Pengarog

Ppcnccasiri

21 Lumi unía. Pishi yaynivu

Rumijina rudo

Pisi cbuyina

22 Pihiiu

Piruní

Puobca

23 Muyu, Ruida

Rueda

Si tica

24 Sbipu. Sbipussa

Sbipu

Pbullcbu

25 Shipucbíy

Shipuy

Phullchuña

26 Shipiiy, Shipuculny

27 Pumap huahainin

Sbipucuy

PhuUchusiña

Puma huagyanin

tJarari

28 Quit-rquit-ryay

Gaparí

Ccbirttaña

29 Shipusapa, Sbipu sbipu

Shipucaahga

Pliullchuta

GAST.

1 Baibarbo ».

2 Kuído de terremoto

3 Kninoto— a, «4*.

4 Kuisefior n.

5 Enmiante «4/.

6 Bumiar r.

CÜX.

Putacca

Cunununuy

ThuninavaK

Chheccoflo

qastuk

Cjastuy

ATAC.

Putacca

Cunrumi

Tuninayacc, Mana alli

Cbeccofk>

Cutipaeucc

Cntipacuy

-<x:o:x>-

JUH.

1 Putaca

2 Connironyai

3 Tuninayca, Maiianllin

4 Ulmiss pisha

5 Cuttpacu

6 iutipacuy

AS.

Putaca

Pacha cuyur gayaran

iHhquinAVcag, Rnínoso

Ulinis pichu .

Cutipacog

Cutipacuy

ATM.

m

Ruibarbo, Ocolla

Ccarcati

Thantharata

Chhiru chhiru, Chojuj^t^.,

Cchamuri

Cchamuda

fk- •%•' ^t-

:x:o:x>-

.1. 'í'JitiJt:-.

102

406

0A8T.

6UZ.

ATAC.

<S>

1 Sábftdo n.

2 Babandija

3 Sabañón

4 Sabedor— a,

5 Saber r.

6 Sabiamente

7 Sabido— a, cosa—

8 Sabiduria n,

9 Sabiendas A— ah\

10 Sabiliondo— a, fífi'.

11 Sabio— a,

12 Sablón arena gruesa

13 Saboreado— a, />•

14 Saborear v.

15 dar sabor y gusto

16 Saborearse

17 Sabroso— a, arf/.

18 Saoado— a,

19 Sacador— a,

20 Sacar r.

2 L /o da vado ó u fijado

22 hacer—

23 ¡iquidoa A jarros

24 Sacerdote n.

25 y, tiempo de Incas

26 Saciado— a, ¿7 Saciar f.

28 Saciarse

29 Saco talego n.

SabaJo ppunchau

Uru, Í811

Tanapa

YachaJ^

Yacliay

Yachayhuan

Yachascca

Hamautta ci>y

Yuyaylla

Yachak tucuk

Hamautta, Yachayniyok

Ochareca aoco

Malliycuscca. Misquichiska

Malliycuy. Machiy

Mikquicliiy, Machhicay

MisAquichicuy, MaclihicUícuy

Miskqui, Machhi

Horccoscca

Horccok

Horccoy

Sikquiy

Horccochiy

Huisiy

Yaya, Sacerdote

Hnillak umu

Sacsascca

Sacsay

Sacsaycuy

Cutama

Sábado punchan

Uru

l*a-»parccoy

Yachacj

YacJiay, Yachacuy

Yachaihuan

Yachascca

Yachai, Amauta cai

Yachastin. Yachastinña

Yachacc tucucc

Yajhacc, Amanta

Chambra acco

Misqjíchicusjca

\íall.y

Misqaichiy

MisquichKuy, Llacc-huapacuy

MUquilla, Añaca

Horccoacca

Horccocc. Chutacc

Horccoy. Horocorccoy

Chutay, Chutarccoy

Horccochiy, Ciuitachij, Ay-

Huidíy, Huisirccoy [sachiy.

Ya>a, Diosparánten

Yaya

Sacsascca

Sacsay, Sacsaícuy

Sacsay, Sacsacuicuy

Checcta, Huayacca

JUV.

AH.

ATM. 406

^i.

1 Sábado muTnn

2 Culu

3 Paspa isByay

4 Yat-ra

5 Yat-ray» Yat-racuy

6 Yat-rayhuan

7 Yat-rasta

8 Yat-rai

9 Yat-rasstin, Yat-raiña

10 Yat-ratucu

11 Yat-ra, Yat«rainitt

12 Ahuishqni

13 Mishquichicussa

14 Malliy

15 Mishquichty [cuy.

16 Mishquichicuy, Llahuapa-

17 Aüalia, MishquiUa

18 Juihussa

Júlu, Chuta, Ssupi

20 Juluy, Juluiuy

21 Chutay, Chutaluy

22 Juluciiiy, Cliutac iy

23 Huishiy. Huishiluy

24 Taita cura, Taita 23 Sacerdote

26 Mat*raiüU9sa

27 Mat-raicuy

28 , ', Mat-raiculuy

29 Saca, Luncu, Custal

Sábado junag

Sabaiidija cuní

Tanapa

Yachag

Yachay

Yachaynalla

Yachashga

Hamauta cay

Mushpaycar

Yachag tucog

Hamauta, Sabio

Chambra ago

Mallaycushga

Mallaycuy

MÍBhquichi

Mishquichicuy

Mishquiy

Jorgoshga

Jdrgocog

Jorgoy

Cía vai^liga jorgoy

Jorgochi

Huinhi

Padre

Iluillag urna

Sacsashga

Sacsay

Sacsacuy

Costal

Sabaduru

Catan, Laocc

Kcasaiji

Yatiri

Yatiña

Yatipínita

Yatita

Chani ppeqqaeni

Yatisa

Phusa chuyma

Chuymani

Cchalla

Mallittata

Mallittada

Mojsachaña «

M ojsachasiña

Mojsa

Apsuta

Apsuri

Apsuña

Jikquiña

Apsuyaña

Qquct-hisufta

Tata cura

Ccaluna arphata ckurasita

Sis t tata

Sisttaña

Sisttasiña

Uayacca

407

CABT.

1 Sacrificar

2 Sacudido— a, p.

3 Saoudidor—a, a^/.

4 Sacudir v.

5 ,, castigar ^ Sacudirse

7 Saeta n.

8 Saetazo herida

9 Saetear v.

10 Saetero n,

11 Sag^acidad con--

12 Sagaz adi

13 Sahumado-a, p.

14 Sahumador— a,

15 Sahumar v

16 Sahumerio n

17 Sainar en^rdar animales

18 Sajar

19 Sal n;

20 Salada a^a—

21 Salado— a, pi

22 ,, agudo, chistoso

23 Salar v.

24 ,, la comida

25 Salida n.

26 Salina

27 Salinero— a,

28 Salir V,

29 ,, al encuentro

30 ,, acompañando fíl

31 Salitral n, {viajero.

32 Salitre

ctrz.

Arpay

CchapcSiscca

CchapcliiK

Cchapchiy

Huaktay, Huaktarccoy

Cchapctíicuy

Huachhi

HuachhÍFcca

Huachhiy

Huachhik

Yachayllahuan

Yachay.mpa

KcosñichÍHcca

Kcosñichik

Kcosñichiy, Kcapachiy

Kcosñi china

Huirajrachiy

Sisiy, Sisirccariy

Cachi

Cachi unu

Cachíascca, Cachisapa,Cachi-

Asichicuk (yok.

Cachichay

Cachihuan tincuchiy

LIoKsina

Cachi sirk'a, Cachi chacra

Cachi camayoK.

Llo^siy

Taripay

Cacharpariy

Ccollpa pampa

CcoUpa

ATAC.

Huañuchiy, Caña^

Chapsiscca, Taspiacca

Taspicc, Acháliacc

Taspiy, Taspirocoy

Maccay

Taspicuy, Taspicurocoy

Huachi, Plicha

Huachis?ca« Plechascca

Huachiy. Flecharccoy

Huachicc, Flechero

Sacrillahuan, Astuciullahuan

Sacre, Yaciíaisapa

Ccosnichiscca, Sahumascca

Ccosnicliicc, Sahuniacocc

Ccosnich ¡y , Ccosni rccachiy

Sahumerio

Huairayachiy, Huirayarcea-

Cuchuy, Cuchurtcoy [chiv.

Cachi

Cachi yaca

Cachisapa

Asichicucc

Cachichay (chay.

Cachinta tincuycachiy, Cachi-

Lioccsina, Puncu

Cae »i mina [yocc.

Cachi ranticttcc. Cachi niina-

Lloccsiy, Lloserccoy

Taripay, Tariparceoy

A vía y. CacVaspariy

Ccolípayocc

Ccollpa

JVW.

1 Huañuchiy, Caáay

2 Tapsissa

3 Tapsi, Tapsicat-ra

4 Tapsiy, Tapsiluy

5 M a-hay. Ma-hapaluy

6 Tapsiruy. Tapsiculuy

7 Huat-ri. Flicha

8 Huat-rissa. Flechassa

9 Huat-riy, Flechay

10 Huat-ri, Flechero

1 1 Yat-raillap, Yat-raillahuan

12 Vat-raisapa, Sacre

13 Huntachissa, Sahumassa

14 H un t achí, Sahumacu

15 Hunt&chiy, Sahumay

16 Sahumerio

17 Huirayachiv

18 Cuchuy, Tajay

19 Cat -ri

20 Cat-r¡ yacu

21 Cat-risapa

22 Asichicu, CuyaiUapa lima

23 Cat richay

24 Tincuchiy, Cat-richaicuy 2o Yaluna, Puncu

26 Cat-ri mina [nayu.

27 Cat-ri lanticu. Cat-ri mi-

28 Yaluv, Yaluluy, Yaluculuy

29 Talipay, Talipaluy

30 Compañaluy

31 Colpa pampa

32 Colpa, Salitre

AH.

Arpaycuy

ChapÍHhga

Chapicog

Chapicuy

Huagtarcuj'

Chapichicuy

Fleiha

Flcchahuan tucshisga

Tucsh i pach i sga

Flechero

Yachayllahuan

Yachaysapa

Goshnichichga

Goshnicheg

Goshnichi

Goshnichina

Huirayachi

Cuchuy

Cachi

Cachi yacu

Cachiyashga

Ashichicog

Cachichay

Cachihuan tincuchi

\^argona

Cachi yureg

Cachi camayog

Yargoy

Taripay

Cumpañay

Gollpa pampa

GoUpa

ATM. 407

Chiirasita

Thalata

Thaliri

Thalaña

Jaukcaña

Thalasiüa, Thalasita

Micchi

Micchita

A n tu tata

Micchiri

Cea m aqquejama

Ccamaqque

)«ukquequipata

jeukquequipiri

Jeukquequipaña

Jeukqueui

Li^quiptayaña

Ccarinoccata

Jayii

Jay'ii urna, Laiiccu urna

J avocara

Jayukcarpini

Jayunchaña

Jayunchata

Mistun checca

Jayu yapu

Ja^u camana

Mistuña

Jiccatafla

Jaitarpayaña

Ccollpa ccollpa

Ccollpa

«08

CA«T.

1 Saliva

2 Salivar v.

3 mucho

4 Salivatorio /?.

5 Salmuera

6 Salpicado— a, p.

7 Salpicar v.

« Saltador— a, /?<//.

9 ,, que salta mucho

10 Saltar v.

11 rebotar

12 surtir el ag^a

13 ,, escapar de la mano

14 ,, /as lágrimas

15 Salteador— a, at'/.

16 Saltear v.

17 Saltiín— a,

18 Salad 17.

19 Saludable adi.

20 Salu'lador— a,

21 Saludar v. *22 Saludarse

23 Salvación (grano.

24 Salvado cascara del

25 Salvado— a, p.

26 Salvador

27 Salvaguardia n.

28 Salvaje

29 Salvar v.

30 ,, un riesgo

31 Salvarse

32 Sanable adj.

Thoccav

Thoccay

Thoccaycachay

Thoccachina

Cachi unu

Chhallascca

Chhallay

Ppitak

Ppitaycachak

Ppitay

Ppinquiy

Cnhic-hcay

Llusppiy

Pharararay

HuaycaA, Pnma ranra

Huaycay

Ppitaycachak, OhanchaA:

Allilla cay

AlUnpaA caman

Napaycn*, Napaycuctik

Napaycuy, Napaycucuy

Napaycunacuy

Qquespiy, Q^uespicuy

Hanchhi

QquespiAr, Qquespicuk

Qquespichik

4. hapa-tia^

Chhunchu, Hachha-runa

Qquespichiy

Qquespiy

Qquespicuy (yachinalla.

AlUyachiiiapak-camalla, Allí-

ATA€.

Toccai, Toccascca

Tocca;^, Toccarccoy

Toccaicacbay

Toccachicuoc

Cachisapayactt

Challascca

Challay, Checc-chiy

Pahuacc

Pahuaicachacc

Pahuay, Pinquiy

Tincacuy

Poccpoccyay, Pahuay

Lluptiy, Lluptirücoy

Huaccarocoy, Huecce pararay

Huaicacucc.'Áyccechicucc, Suá

Huaicay, Huaicarecoy

Pahuaicachacc

Allí cai

Allinyachicucc, Allin

Rimaicucucc

Kímaiciiy, Rimaicucuy

Riman acuy

Ccespecoi Salvacui

Ccamchi

Cce:ipichiscca

Ccespichicc

Ccahitacc, Huaccaicliacncc

Chancha, Yunca runa

Ccespichiy, Ccespirccachiy

Ccespiy, tcespirecoy

Ccespicuy, Llnpticuy

AUiachinalla

JVN.

j Tu-hai, Tu-hassa .

2 Tü-hay, Tu-haluy

3 Tuhatcat-ray

4 Tu-hachicu

5 Cat-risapa yacu

6 Chachusita

7 Pat-rcaj, Pat*rcachiy

8 Pat-rca

9 Pat-rcaycat-ra

10 Pat-rcay, Pat-rcalny .

11 Pat-rcaycat-ray

12 Yaluy, Pat-rcay

13 Lluptíy, Lluptíluy

14 Huaháy. Huilit ynlamuy

15 Huaicacu, Sua,.A*hichicu

16 Huaicay, Hoaicaluy

17 Pat-rcáicat-ra

18 AUincai

19 Allinyachicu, Allin

20 Limaicucu

21 Limavcuy, Limapaycuy

22 Limaicanaciiy

23 Ishpicui, Salvacui

24 Hamchi

25 Hishpiciiissa

26 Ishpichí, Salvadur

27 Cuida^ Tapapa

28 Chanchu, It-rhua nuna

29 Hishpichiy, Htshpicachiy

30 Hishpiyluy, Ahicuy

31 Salvacuy, Hiáhpicuy,Lhip-

32 AUiachinalla (ticuv.

AK.

To^ay

Togaycuy

Togaycachay

Togachicog

Ca(;hi yacu

ChagcAushga

Chagchuy -

Saltacog

Ancha saltacag

Saltay

Pahuay

Chighuay

Lluslipicún

Hucgue yavgamnn

Salteador, Ladrón

Huatgapay

Pahuaycachag

Allí cay

Allimpa cama

Saludacog

Saluduy

Saludanacuy

Salvación

Amchí

Gueshpiyasga

Guespichicog

Chapatiag

Chuncho

Gueshpiclú . r

Gueshpicuy

Guespicuycuy

AUiyachinalla

AYM.

Thusu

Tiiqsaña

Thusu thusuña

Thusuyan ccolla.

Jayukcara

Cchallattata

Cchallattaña :

Ttiscunoqqueri ^^

Jaya ttiscuri

Ttiscufla

TtiscuQoccaña

Thocctafta .

Lippirasi&a ,

Jacha mistuSa ,..

Jaccoriri

Jacooraüa

Ttiscuri

Cirhania

Cchamanchaqjamik

Arumtiri

Arumtaña

Animtasiña

Q (uespiña

Qquesprta

Qquespiyiri

Jesu Cri8tonsa¿:i .

Imiri . [..

Cchuuchus» Sálica

QqueapiOa

Inittasifia . . quespisiñá allptañjaina>

TI

0;

..;^?f.

4M

CAST.

éii¡.

1 Sanado p.

2 oaiíador— a,

3 Sanar v.

4 bacer^

5 Sanativo--a, aí^/.

6 Sancochado n.

7 Sancochar v.

8 Sandalia n.

9 Sango

10 Sangrador-a,

11 Sangrar v. l'¿ hacerse—

13 Sangre n.

14 ,, de Jesucristo

15 /íw/o de—

16 Sangriento-a, qoe ecAa

sangre

17 tenií/o en sangre

18 Sangnqnela

19 Sano— a,

20 Santificar

/as fiestas

21 Santiguar v.

22 Aaccr- •23 Santiguarse

24 Santísimo eh- n,

25 Santo— a, canonizado

26 persona de especial

virtud y ejemplo

27 Sapo

V28 pequeño^

CIFZ.

Alliyaac.'ía

AUiyíichiK

Alliyay. Alliyapiiy

AUiyachiy

AlliyachicuA, Hampi

Ttimpu

Huayk'uy, Yamuy

Usutta

Sancjii

Sirk ay camayo^

SirJt'ay

Sirk'achicuy

Yahuar

J.C. Ccapak ccollanan yahuar

Usputay ' ,

Yatiuar hichak, Yahuar^ya-

huar. Yahuarchas?ca Yahuar chhonccak^ K'oyca,

Hoircoyllu. Allin Domingocunapi fiest acuna pi

Diosta niuchhacuspQ sama* Cruzchay, Cruzchaycuy [cuy. Cruzchachiy Cruzchacuy

Santisimo. Apu J. C. hostiapu Santo, Santa [cak.

Diospa chhicllusccan Diospa-

yanan, Santo rana. Hamppatu Occocco

AYAC.

Alliyascca

AUiyachecc

Aliia^^ Alliacuy, Allínyay

Alliachiy, Allinyanx^achty

Alliachicucc

Yanuscca

Yanuy, Yanurccoy

Llanqui, Usuta, Seccot

Sancu

Yahuar horccocc, San<^aoc , , horccoy . Sangra y horccochicuy-

Yahuar

Ccapacc CcoHana yahuar

Yahuar. onccoy .

Yahuar hichaoc

Yahuarcharcxroscca Yahuar soccocc uní

AUin, Allinaia. Ccarllla Yupaychay, Hnaccaychay

Cruzchay

Cruzjachiy

Cruzchacuy Cnl^chacufxx^oy

Amunchic, Taita Amo

Diospa ruñan, Santa

Diopa cnyasccan

Huampatn Htiam patucha

JVH.

1 Allia38a

2 Alliyachi

3 Alliay, Altialuy

4 Alliachiy, AUialachiy

5 Alliáchicu

6 Yanussa

7 Yantiy. Yanuluj

8 Llanhi« Ssucui, Sandalia

9 Sancu

10 Yahuar julha, Sangraca

11 Yahuar julhuy, Sangray

12 Yahuarjulhuchicuy

13 Yahuar

14 Taita Jesucristop yahuar-

15 Yahuar ishyai [nin.

16 Yahuar jit-ra

17 Yahuartassa

18 Yahuar Bsuha cultt

19 Allin, AllinUa. Carilla

20 Píestacuna guarday

21 Cruíchay

22 Cruíchachiy

23 Crníchacuy» Cnizchaculuy

24 Taita Amo, Amunchic '

25 Díospa nunan, Santo

26 Díospa cuyassan

27 Lfiicha

28 Uchuc lachalla, Ojojuy

AV.

AlHyaega

Alliyachicog

Alliyay

Alliyachi

Alliyacuna

Tiinpn

Timpuchi '

Llangue

Sango '

Sangracog

Sangray

Sangrachícuy

Yahuar

Jeaucristupa yahnarnin

(Jshputay

Yahuar jichag

Yahuaryaahga Sanguijuela

Alli caj'cag Piestacunata santifícay

Cruzchay

Cruzchachf ' •'••

Cruztacuj'

Santísimo

Santo

Diospa acrashgan

Sapo Tacsha sapo

Ualiptata *' f-

Ualiptairi

Uáliptaña t*--

Ualiptáyaña

(Jalipaviri

Phuti '

Phutiña

Jisccu

KquispiAu

Sirkquiri

Siritcaña

Si rkcay asina

Uila

Jesucriston uilapa

Uila cchacca

Uila mibturi

40t

Uilaehata '' Uila ccbamuri

Cchamani "^^' MOíJrt- Jaccha urunac ¡maña ' **í^

Seqqttesiña «DjfUJJ;!^

Seqc^Utvaña íahvliioa/»^ Seqquesjftri ^ ..im?»*

Santísimo 't»i''.

Alai pacha sanKO' v Diosac diuymachani' < '«»^

Jamppatu Jokcollu

103

4t0

CA8T.

1 Saqnoado— a, p.

2 Saqueador— af/.

3 Saqa9ar en guerra— r.

4 robar

5 Sardina n.

6 Sarna

7 Sarnoso— a, a^/.

8 SarpaiUdo ».

9 Sarpullir r.

10 Sarpullirse

11 Sarta n.

12 Sartar r.

13 Sastre n.

14 Satán ís

15 Satírico— a, «'//.

16 Satirisar w

17 Satisfacer apetito

18 Satisftioerse

19 SatisfechD— a, p,

20 Sauce ifr/>o/ n. 2t Saúco

22 Saya de indias n.

23 Sazonado— a, p. 21- Sasonador— a, «f//.

25 Sazonar el manjar

26 Sebo /'.

27 ,. de cerdo

28 Seboso— a, ad¡,

29 Seca tiempo de-- n,

30 glándula

31 Secado— a, p.

Llipichiscca, A tiinuscca, Llasa-

muscca. Llipichik , Atimuk, Llasaniuk Llipichiy, Atiniuy, Llasamay Suhuay, Huaycay Chicuru. CKoqque challhua Ccaracha. Q |uiqui Ccarachasapa MuUcju muUcju Miillcjuyachiy Mullcjoyarccoy Sinri, Sinriacca Siiiriy

Siray-camayoK, Sastre Supay, HuáteccaK TturpiiK ccalluyuK, Qqucllma Qquellmaycachay Sacsay, Sacsaycuy Sacsaycucuy Sacsascca Sacsaycuscca Huayau Rayan Aksu

Machitmascca, Hupttu«oca MachitmachÍK, HiiptlaK Machi tmachiy, Hupttay Huirá

Cjuchi huirá

Huirá, HuirayoK, Huirasapa íJhhacjuiy-mitta Qquiriri, Kquelete Lhhaquíchiscca

ATAC.

Huaicascca, Suascca

Huaicacucc, Ccechncooc

Suacuy

Suay Huaicay

Ciíallhua, Sardina

Sarna

Samayascca

Muru muru

Murtimuy

tVfurucurócov

Sartascca. Sarta

Sartay Sartarccoy

Seracc, Pacha serapacucc

Supai, A ucea, Sipsicu

A\'acc-sinii, Camicucc

Caniirccoy

Sacsaicachiy, Contentachtj

Sacsaicuy, Sa<»»act]icuj

Sacsascca, Contentascca

Huayau

Rayan

Cotón, Centro, Paldin, Huali

Poccoscca

Poccochicc

Yanucuy, Allichay

Huirá

Cuchi-huira, Huntn, Bmpi

Huirasapa

Usiai

Amoccllo onccoi, Cunea onccot

Chaqutsoca

JUH.

1 Haaycassa, Suassa

2 Saacti. Huajcacu, It-rucu

3 Atipait-ni suacuj

4 Huavcaj, Suay, Suacuy

5 Cballhua* Sardina

6 Ili , Ilipacui

7 IHsi>a. Ilipacussa

8 Mulu niulu. Ulu ulu

9 Mulumuy, Cut-ri caniy

10 Muluhtian juntaculny

11 Sarta, Sartassa

12 Sartay, Sartaluy

13 Jila, Jilapactt

14 Supai, Hahua, Hacia-

15 Nana shiini, Palacu

16 Nana shimihuan limay

17 Juntaicachi,Mat-raicachiy

18 Mat-raycuy, Juntaycay

19 Mat-raycU88aJuntayca86a

20 Huayau

2L Layan, Yalan .

22 Cutun, Paldin, Centro

23 Puhussa, Puhuchissaa 2 A Puhuchi

25 Yanucuy, AlHchay

26 Huila

27 Untu, Cuchi huila

28 Huilasapa

29 Usia, Chaqui mita SO AmuUu ishyai

31 Chaquissa, Chaquichissa

AS.

Saqueashga

Saqueacog

Guerrachu saqaeay

Suay

rhallua

Garacha

Garachasapa

Muilcu-mullcu

Mnllcuyachf

Mullcuyacuy

Shtnrisnga, Sarta

Shinri, Sartay

Sastre

Supay

Turpog galluyog

Guellmaycachay

Sagsaycuy

Sagsacuycuy

Sagsashga

Sauce

Rayan

Agshu, Saya

Pogoshga

Pogocheg

Hutra

Mantica

Huirasapa

Ushian

Chaquicashga

Chiqíitsga

ATM

410

Jarkcata

farkcaiiirí

jarkcafta

l^utithatafla

Sardina

Cea racha

Ccarachata

Muchirata

Muchirafla

Muchirasiffa

Uallca

Uallcaña

Isi lurtri, Ui cchacurí

Snpaya

Sauquiri

Saucafta

Ststtayaña

Sisttasifla

Sisttata

Sauce

Ccoola, Saúco

Urco

Poccota

Poccoyiri

IJaquiaña

IJKqui

Ccuchi liKqui

Cchisllí

Uaña pacha

MallKca

Qqueñchusuta

«u

CÉBSli

1 Secar r. .

2 Secarse

3 mieses '

4 ñoreSn plantas

5 ,, por fskltm de riego

6 , , por el hielo ó el sol

7 enñaquecér-^

8 Seco— a, adf.

9 ,, ñaco

10 Secretamente .a</^.

11 Secretear r.

12 Secreto n.

13 Secaas - n. y adj.

14 Secundar ayudar V.

15 Secundarse

16 Secundinas placenta

17 Sed

18 tener—

19 tengo-

20 ? tienes- {cha, •22 ,, apagarla^ con chi-

21 &lediento---a, a<//.

23 Sedimento n,

24 Segrable ad/.

25 Segadera n. *26 Segador

27 Segar . v.

28 ,, maiz

29 Segregado— ar' p-

30 Segregador— a, adj,

31 Segregar -.. y.

CÜZ.

Chhaquichiy , , . >

Chhaquiy, Chhaquipuy Ccarhuayay Nafrque>[, Nakqnepuy ^ Chhusmiy Ohhusuyay Llaccayay, Tulluyay Chhaqui. Ccarhua, Narkqaes- Llacca, Tullu (cea.

Pacalla, PacapacalIa,PacaUa- IJpallalla-rimay (pi.

Paca-simi, Muquina simi, Ma- na yachascca simi. Ccatik, C^atiqque Yanapay, Ruraysiy, Huamay Yanapanacuy LlapUahua, Ttanii, Yuyu Chhaquiy Chhaquichicuy Chhaquihuan'mi C hhaq uisunquichu ? Chhaquipay

Chhaquiscca, Chiiaquichicuk Cconcho Kutunalla Kutuna, Ichuna Rutuk. Callchak Rutuy Calle hay

Huaquichiscca, Raquirccaacca Huaquichik, Raquirocuk Iluaquichiy, Raquirccuy

ATAC.

Chaqutchiy, Chac^tiirccachiy Chaauicuy, Papincnrocoy Ccariiaayay, Ccahaerccoj Chaquirccoy, Cxahuisocay »» •»

M , Ccasarccojr

Tulluyay

Chaqui, ChcK|UÍ9cca Chaqui, Tullu, Charqui Paca lia, Pacapalla UpallaUa rimanacuy

M a na y achaiicca

Ccatecc, Ccatechecc

Yanapay, Ruraysiy

Yanapanacuy

Pares

Yacunai, Yacunayai

Y'acunayay, Yacunarccoy

Yacnnayahnan

Yacunayasunquichu?

Accata upiay, Tomay

Yacnnayascca

Cconcho

Rutunalla

Kutuna

Kutucc

Hutuy, Ruttirocoy

Carchay, Carchatccoy

Raquiscca

Raquecc

KAquty, Raquirccoy

1

JVH.

1 Chaquichiy, T-rapiachty 2. Chaquicuy, T-rapialuy

3 Halhuay, Hahuiluy

4 Chaquicuy, Hahuiluy

5

6 Asassa chaiuicuy

7 Tulluyaluy, Tulluchiy

8 Chaqui, Chaqaissa

9 Tullu, Charqui, i-autish

10 Pacallap, Pacasstiilan

11 Upallallap limaaacuy

12 Mana yat-rassa,

13 Hati, Hatichi

14> y^anapay, Lulayssiy

15 Yanapanacuy

16 Pares

17 Vacunal, Yacunalui

18 Yacunay

19 Yacunaman

20 Yacunassunquichu? 2 L Asuacta upiay

22 Yacunalussa

23 Hunchu

24 Lutupasslla, Calchanaña

25 Cussa, Lutuna

26 Lutu, Calcha

27 Lutuy, Lutuluy

28 Calchay, Calchaluy

29 Laquiasa

30 Laqui

31 Laquiy, Laquiluy

AV.

Chaqui

Chaquicuy'

Garhuayay

Chaqnirccoy

Chusmuy

Gajapasbga

Huyuy

Chaqui

Huya

Paca-pacalla

Upallalla riinanacuy

Secreto

Gateg

Yanapay

Yanapacuy

Pares

Yicunay

Yacunay

Yacunarai

¿Yacuiianquicu?

Asuata hupiarcur. Mañana-

Yacunashga [yacunachu.

Gonchu

Autunalla

Kutuna

Ruto^j

Rutuy

Calchay

Raquichishga

Ra(}uichicog

Raquicht

ATK.

4U

Uañasufta

Uañasuaiña

(Jañarata

Uañaptata

JauGcharata, Jauccharasifia

(Jafiarata

Juiphin catata

Ttucurtasiña

Uaña

Jamasatjama

Jiiichur parlaña

Jan arsu¿a .

Arcasiri

Ya nape taña

Yanapttasida

l'areda

Phara

Pnaraña

Pnarjitu

Pharjtatnti?

Kussauípi pharayaña

Pharjata

Cconchu

Yauiñjania

Yauiña

Yauiri

Yauttaña

Toñeco yausuña

Yaccachata

Yaccachiri

Yaccachaña

418

CABT.

1 Segregar para sf

2 Segregarse separarse

3 Seguida Bn—Aetocon-

4 Seguidamente {tfnuo.

5 S^1lído-*-a, continuo

6 Segmdor—a, aáj,

7 Seguir y. >

8 persea tr^

9 suceder

10 ,, inquirir, buscar

11 Seguirse inferirse

12 Según conforme prep,

13 ,, OTc ordenaste he-

hecho.

14 eso

15 ,, tenj3^o entendido

16 ,, veamos

17 ,, se encuentre

18 5an Pahío--

19 tu dices—

20 fu J7IC d/ces

21 Segundo— a, adj,

22 Seguridad con— adr.

23 Seguro cierto, indubí-

24 Seis adj. {tabie.

25 Seiscientos- as,

26 Selecto-a,

27 Selva «.

28 Semblante

29 Sembrado-a, p.

30 Sembrador— a, adj,

31 Sembrar r.

CVZ.

Huaquichicuy, Raquirccocuy Ttaccacápuj Chajlla, Chayllalla Ccati-ccati]Ia [na thani¿. Cha>[-cusca, Ccati-ccati, Ma- Ccatik, Ccaticuk Ccatiy, Ccaticuy Ccatipayay, Ccatiycachay Ccatinacuy

Mascarccoy, Ccatirccoy, Cca- Ccatitíuy [tiparccoy.

Hiña

Camachihuasocayquiman hi- ña rurarccani. Chay hinacca Caaccaman hiña Ricusccanchisman hiña Ausccanman bina San Pablo ñísccan hiña Ñisccayqui bina Ñihuasccayqui bina Iscay-ñeqquen C heccaMlatapuni Chcccak Sokta

Sokta pachac Acllaacca, Chhiclluscca Sacbha-sachha, Ranra-ranra Uya, Ríc-chay Tarpuscca Tarpufc Tarpuy.

ATAC.

R«qnicun3Coy Raquicüy Ciíai manta Ccati-ccatiila Ccatinaslia Ccatecc

Ccatiy, Ccatipay, Ccatiubiy Ccatiy, Ccaticachay Ccatinacuy, Ccatipanacuy Mascay

Llocciímuy, Ccatimuy Tincacc, Hiña

Camachihuasccayq u i t a bi- na ni rurarccani. Chai man bina, Hinaptencca Yachaini bina Ricusccanchicman hiña Casccanman bina San Pablo ne5iccan bina Ccampa nisccaic^uipi hinapas ,, níhuasccaiquipi binapas Iscai neceen Checcap checcampt Chainapuni Soccta

pachac Acllascca Sacha- Hacha Ric-chainia, Uy an Tarpuscca ' (Vapucc

Tarpucc, Tarpucucc. Muccnoc, Tarpuy, Moyay, Maocny

JUH.

j Laquiculuj i

2 Laquicuy

3 Chaipita .

4 Hatinacusstin

5 Hatinacu

6 Hati

7 Hatiy, Hatiluj, Haticuy

8 Haticat-ray

9 Hatinacuy. Hatipanacuv

10 AsWy, Hatiy .

11 Yaluinuy, HatimuY

12 Jiña. Tincu «'

13 Catnachimasaaiquic tana-

mi luíala.

14 Chainu captinha

15 Yat-rassánu

16 Licassanchicman nu

17 Cassanman nut-ra

18 San Pablo nissannu

19 Nissaiquinupis

20 Kimassaiquinupis

21 Ishcai

22 Chainu pacham

23 Ohainulía, quiquin pacha

24 Suta

25 Suta pat>rac

26 Aclassa, Sumanin

27 Jat-rajat-ra

28 Lic-chainin, Cáran

29 Talpu. Talpucu, Mujucha

30 Talpusaa

31 Talpuy» Mujuy, Yapuy

KM.

Raquichicuy

laquicuy

Cha;^Ua. ChayUaUa

Gatinallatnan

Gati gaticttshgalla

Gateg

Gatí

Gatipay ,

Gatinacuy

Ashicuy. Gatichicuy

Gaticuy

Jiña

Camachimayganquijínan ra-

rashga cá. Chey jinaga Entcndishga jinan , Kicashunjina Canganjina San Pablo jiña Ncgayqui jiña Nimangayqui jiña lahcay cag Chegaglla cag Chegay cag . Jogta

Jogta pacha ü Acrashga Jacha, iianra Ricchanin, Gagllan Murushga Murucog Muruy .

ATM. «2

Yaccciru uscusiña /-

Yaccarasiña .

Arquirípa ,v

Arquirjama

Seqque^ui ,i ¡^ -

Arcasiri

Arcana

ArcanoccaAa . j

Areasiripa

Thaccaña

Yatjataña . , , •:

Uccama .

Munat maru jama, r

Uccamasti

Unanchasta uccama ,

Uñjañañ ucata

Camsanis uccama \

San. Pablo sisquis uoqq^;^

Jum sistas uccama

Jum sistás uccama i

Payiri

Checcpacha , . . . ^

Checcapini

Sojta . , ' . '

Sojta pataca ': . j- .,

Sumapini . . " .

Ccocca uraqquc

Ajanu

Satata . . <

Satiri ,

Sataña .

41S

CAST.

1 fiambrar hacer—

2 publicar, una es-

3 Semejante (peckócosa,

4 Semejarte y-

5 Semen n.

6 Sementera

7 Semestralmente adv,

8 Semestre n,

9 Semilla

10 Sempiterno—a, aá/.

11 Sencilla teia—'

12 Sencillo inf(6nuo

13 Senda camino^ estrecho

14 Senecto— a,

15 Senectai n.

16 í/c/ hombre

17 ,, '/e /a Jfit//cr

18 Seneioal mayordomo

19 Seno

20 vientre materno

21 amparo ^ de&nsa

22 Sensato^ ac//

23 Sentible sentimental

24 Sentado— a, p.

25 Sentar asentar

26 Sentarte asentarse

27 en cuclillas

28 acurrucarse

29 Senadot corporales n,

30 ver^oir, oler, gus-

tar^ palpar^

cirz.

Tarpuchiy

Ttacay, Chheqquechiy

Ñirak,Ric-chhak, Ñiracuk,Rik-

chhacuá: Ñiracuy, Ric-ohhacay Yumay Chucra

SoKta-sokta-quillanca Sokta-quilla Muhu

Huiñay-huiñay Llapsa

Huahua soncco Huchhui ñan Ruk'u Ruk'uyay

Machu cay, Ruk'u cay Paya cay, Ruk'u cay Pachaca Kquimchu Huicsa

Soncco, Ccasoco Sonccoyofr runa Llaquichicuk, Llaquinapak Tiyascca Tiyachiy Tivay, Tíyacuy Runk'ucuy K'uytucuy

Ucjunchispa yuyaynincuna Ccahuariy.Uyariy, Mutquuiy,

Miskquichicuy, Llap-cnnay.

ATAC.

Tarpuchiy, Muccuchiy

Tarpuy, Yachachiy

CaccUa, Ric-chacuccnin, Masi

Ricochacuy, CaocUa cay Yumay

Tarpuscca, Chacra Soccta quiílanca Soccta quilla, Partí huata Muccu, Muru Huiftahuiftai Llapsa, Llaspa, Llica Huahua soncco Quichqui ñan, Tacsa ñan Yuyacc Yuyaccyai Machuyai Payayai

Cuiday camayocc Occllai, Ccascco Huicsa Amparo

Allin yuvainiyoco Llaqiíu:hicucc Tiaycuacca, Tiascca Tiachiy, Tiarccachiy Tiacuy , Tiacurccoy^ Tiaricuy Unchncuy, Unchucuycuy Unchujrcny, ünchticuycny Sentidunciüc-cntia- Ricuy, üyariy, MufKfviy, M¡»- qukrhfcuy, Llatay.

\

JTTH.

1 Talpuchi^*, MuJQcbij

2 Yat-rachiy, Talpuy

3 Caalla,Caallacai, Lie-cha-

nin. I.iochacui, Masi.

4 Lic-chacuy,Caalla cay

5 Yumay

6 T-racla, Chacra

7 Suta suta quillanca

8 Suta quilla» Partí huata

9 Muju, Mulu

10 Huiña hiiiñai

11 Llapsa, Llicanulla

12 Llanu ssun hu

13 Q ai t-rqui camino

14 Yasdha

15 Yasshayai

16 Auquishyai

17 Chacuassy ai

18 Tapa, Cuida

19 ÚUai

20 Pata

21 Yatan

22 Yainiya, Yainisapa

23 Llaquichtcu

24 Taicussa. Tacussa

25 Taicachiy, Tacachiy

26 Tacuy, Tacucuy, Taiculuy

27 T-ruct-ruy, T-ruct-rucuy

28 T-ruct-ruouycuy

29 Sen tidunchic- cuna

30 Licay, Uyaliy, Musquiy,

Mishquichicuy, Yatay.

AV.

Muruchí

Tarpuri, Mashtari Nirag ricchacog

Niracuy Yumay Chacra

Yogta-jo^ta quillanalla Jogta quilla Muru

Huiñay huidaypa Llapsha Huahua shongo Uchuc nani Arahueg Rucuyay Rucucay Chacuascay Pachaca Ogllanin

Mamanpa pachán Shongo gashgo, fticra Shongoyog runa,Alli rurayni- Llaquichinapa (jog.

Tacush^a Tacuchi Tacuy Cuncucuy Cuytucuv Sentidunchiccuna R¡cay,H«yay»Mu8quí, Misqui* chacuy» Llapchay.

ATX.

418

Satayaña Uilljtaiía Qquipcacjama

Qquípcaquiña Kqueta, Yumafta Yapu

Sojta phajsita Sojta phajsi Jatha

Jan tucusiri, Huifiaya Llipha

Checca chuymant Irama MerAque Merkque9iña Achachimuctata Auilmuctata Pachaca Kquinchtt Puraca

Imítasiña [hnqqne.

Uali ppecjqueni, Unachayiri Liiquitasiñjama, Llacjuiyiri Kcontata Kcontaña Kcontasiña Cchuctasiña Kcuchicatastña Janchisán puacunaeapa Uñjafla, l8ttañA, Mucttaña, Malltafla, Llamctafla. 104

414

0A8T.

1 Sentir tener pena

2 ,, manitestar la peiuL

3 prever

4 ,, dolor ñsico

5 hambre

6 sc(/

7 Sentirse eníkrmo

8 Seña indicio sensible

9 Señal

10 ííe /a Criií

11 cicatriz

12 ,, con htío de colores

13 hacer, con el dedo

14 poner-— con hilos

15 hacer la— de ¡a Cruz

16 cardenal

17 Señalado p.

18 Señalar poner seña/

19 Señalado insii^^Aie

20 Señalarse sobresalir

21 Señor i>icw, y. C

22 Señor de vasallos y criados

23 término de cortesía

24 ,. de /a casa

25 Señorearse apoderarse

26 Señora no6/e ».

27 Separable ad/.

28 Separado— a, p.

29 Separador— a, adj,

30 Separar k.

CUZ.

Llaquty, Llaquicuy Llaquichihuan, Sonccoyta

ppaquin. (payay.

Huatuy.Huatupacu^, Hamur- Nana./.htian, sunqui, n. af. Yarcca...huan, sunqui, n. af Chhaqui...huan, sunqui, n. af. Onccosccacay Sanatnpa Unancha

Cruzpa unandiaa Kquella

Chimpu, Puylla Ttupsiy

Chimpuy, Puylluy CruzcWy, Cruzchacuy Kcoyo Sananpascca, Unancbascca

Chimpuscca, Puyllugcca. Sananpay, Unanchay CcoUana'n

Uyaychacay, Apnyay Apu

Apa, Curaca Hnirajcocha HuasiyoÁ, Yanayok Cbapacuy Iñacca, Palla Ttaccanalla Ttaccascca Ttaccak Ttaccay

ATAC.

Llaquicuy, Llaqniy Llaqtiinta musiachicuy

Musiay, Musiapacuy

Nanahuan

Yarccahuan

Yacunayachicuy

Onccorccoy

Siñal

Unancha

Cru^pa unanchan

Sera

Chimpu

Topocepay r Scñaschay

Chimpuy, Cbimpurccoy

Cruzchacuy

Ccoyo, Ccoyoyascca

Chimpuscca, Siñalascca

Chimpuy. Siñalay, Chapay

Reccsescca

Yallirccoy

A mu Dios, Taita Dios

Mandacocc, Curaca

Huiraccocha, Ñiñucha

Sin a. Mama

Huasíyocc

Hapicurccoy

Raquinalla,' Raqaipasstta

Raquíscca

Raquecc, Sapacc-chacc

Raquty, Sapatf-chay

TÜV.

1 Llaquiy, Llaquicuv

2 Llaquictiininta hmllay

3 Musiaj, Musiapacuy

4 Nanan, Nanachicuy

5 Micanaluy

6 Yacunaluy

7 Ishyaluy, Ishyacuy

8 Siñas

9 Sinal

10 Cruzpa siñalnin

11 Sila

12 Siñal

13 Tucf^ipay, Siñascbay

14 Siñalay, Siñalaluy

15 Crurchacuy

16 Huyu, Uuyussa

17 Siñalassa, Chimpussa

18 Siñal ay, Cha i)ay, Marca y

19 Yat-ras8a. Lisissa

20 Llalliluy

21 Señor

22 Manduyu

23 Huilahucha 24> Siñora, Mama

25 Huasiyu

26 Chalaculuy

27 LaquipassUa, Laquinalla

28 Laquissa

29 Laqui, Par ti

LO Laquiy, Laquiluy

AV.

Lláquicuy Shongota llaquíchin

Mushiarcuy

Nanaglla

Mallagay

Yacunay

Gueshtanay

Sanampa

Señal

Cruz señal

Cicatriz

Chimpu

Maquihuan siñata ruray

Chinipuy

Cruzcnay

Goyo

Señalashga

Señalay

Uyay yachashja

Señalacuy

Señor

Patrón

Huiragocha

Siña, Mama

Huaji dueño

Charicurcuy

Raquinalla

Raquishga

Raquicog

Raqui

ATM.

Llaquísiña

L laqui ccanartayaña

414

Chuyma usuchata

Usuchata

Mankcat mutuña

Umat uafljasiña

Usurmuctata

Mojonttasita

Unancha

Crusan unanchapa

Ttiri

Chimpu

Amparampi jauBafla

Chimpuña

Cruzan unanchap luraña

Kcoyu

Unanchata

Ttirintaña, UnaxKhaña

Uncatayata

Taqquenin asjarata

Dios auqui

Uirajocha

Tata

Jaqqueni

Catusifla

Yanani

Jalitañjama

Jaljtata

Ialjtairi aljtaña

415 CA8T.

1 Separar hacer—

2 ,, áefinkivñmente

3 , , dispersar

4 Separarse

5 ,, recíprocamente

6 Sepelio ".

7 Septenio

8 Septiembre

9 Séptimo ttdf.

10 Septuagenario— a,

11 Sepulcro n. [indios.

12 ,, de ios antiguos

13 Sepultado— a, p.

14 Sepultador— a, adj.

15 Sepultar v

16 hacer—

17 Sepultura n.

18 Sepulturero

19 Sequedad

20 Sequía

21 Séquito

22 Ser esencia ó naturaleza

23 ,, El— esencial de natu-

raleza ó esencia de Dios.

24 ,, del hombre

25 ,, de existencia ÍDios

26 ,, El— de existencia de

27 El— de id. del hombre

28 El- de Dios invisible

29 El- visible de/ hom-

bre y todas las cosas corporales.

cuz.

Ttaccachiy

Ttaccapuy

Chheqquericliiy

Ttaccacuy, Ttaccapuy

Ttaccana(;apuy

Aya ppampay

Ccanchis huata

Urna raynii, Situhua

Ccanchis ñeqqucn

Ccanchis ciiunca huatayok,

Aya huasi [machu.

Huaca

Ppampascca

Ppampak

Ppampay

Ppampachiy

Aya-ppucru, Allpak sonccon

Aya-ppampay camayok

Chhaquiyay

Chhaquiy-mitta, Chhaqu iy-

Ccaticuk cuna [pacha.

Cay

Diospa cayñin

Runak cayñin Cascca cayñin Diospa casccan cayñin Kunak casccan cayñin Diospa mana ricjurik cayñin Runak i ma hay^akpas ricju- rik cayñin.

ATAG.

Raqui rccachiy

Pasaipa raquirccoy

Checcerccacliiy

Raquicuy, Raquicurccoy

Raquinacuy, Sapacc-chánacuy

Aya pampai

Ccanchis huata

Setiembre quilla

Ccanchis neceen

Ccanchis chunca liuatayocc

Aya pámpana

lluaca, iViachai

Pampascca

Pampacc

Panipay, Aya pampay, Patay

Panipachiy

Aya uchcu, Sepultura

Aya pampacc

Liiaquiay

Chirau mita. Chaqui mita

Ccaticc-cuna, Ccaticcnin cuna

Cay

Diospa cainin

Runap cainin Cainin

Diospa cainin Runap cainin

Diospa mana rícuscca cainin Runap tucui imacunap rícus- cca cainin.

JÜN.

1 Laquichiy

2 Camasspa laquilu^

3 Laquiíiacachiy, Pintichiy

4 Laquicay, LaquicuTuy

5 Laquinaculcay, Part na-

6 Aya pampai (cuy.

7 Hant ris iiuata

8 Septiembre (¡uiUa

9 Hantrisscá

10 Hant-riss t-runca hnatayu

11 A3'a huasi, Sepultura

12 Huaca, Mat-rai

13 Pampassa

14 Pampa carguyu

lv"> Pacay, Aya pampay

Ití Pampachiy

17 Ayapa ut-rcii, Sepultura

15 Aya pampa }'J Cnaquiay

20 Cliaqui timpu,Uaya timpu

21 Haiicunaf Hatinincuna

22 Cay

23 Diospa cainiu

24 Nunapcainin

25 Cainin

26 Diospa cainin

27 Nunap cainin [nin.

28 Diospa mana licassa cai-

29 Nunap tucui iinacunapis-

licassa cainin.

AH.

Raquichf

Tagapuy

Cheguerichi

Raquicurí

Raquinacuyashga

Aya pampay

Ganchls hiiata

Septiembre quilla

Ganchis neguen

Ganchis chunca huatajog

Sepulcro, Aya pámpana

Huaea

Pampashga

Pampacog

Pampay

Pampachí

Sepultura

Aya pampa

Chaquicay

Usía tiempo, Chaqui tiempo

Gaticogcuna, Compañagcuna

Lay

Diospa caynin

Runa cay nin Cashga caynin Diospa cashga caynin Runapa cashga caynin (nin. Diospa mana rioarashga cay- Runa caynin ricarashga

ATM.

415

Jaljtayaña

Uiñayataqui jaljtayaña Jitliira^aña Jaljtasiña Jaljtasiña Amay imana Paccallcco mará Setiembre phacsi Paccallqqueri Paccallcctunca marani Amay oraqqne Chullpa uta Imata Amay imiri Amay imana Amay imayaña Amay imán ppia AmaV imttiri Uañ¿

Phajsa pacha

Arcana [tapa.

Jaquirinacan cancañapa jaca- Dios cancañapa

Jaqque cancana jaqque cancana Diosa cancatapa Jaqquen utjañapa [ña.

Diosaruj, Jan nairampi uñja- Jaqquen jaqque cantapa uñja- ña.

416

CAST.

1 Ser Ente

2 ,, Yervo sustantivo

suceder, acontecer^

3 ,, Como fue eso?

4 pertenecer á uno

De quien fué esta casa?

5 natural de un lugar

De donde eres?

6 Serenado— a, p.

7 Serenador— a, adj.

8 Serenar moderar, sosegar

9 ,, poner al sereno

10 Serenarse el tiempo sus-

pender las lluvias

11 Sereno de la noche

12 ,, despicar las nubes

13 y, apacible, sosegado

14 ,, valeroso

15 Serpenteado p.

16 Serpenteador— a, adi,

17 Serpentear f.

18 Serpiente n,

19 Serranía

20 Serrano— a, ad}.

21 Servicial

5tó Servicios echar en cura los

23 Servido— a, p.

24 Servidor— a, cr/aJo

25 Servidumbre criados

26 Servir v.

27 ,, la comida

GUZ.

Cak, Cayniyoi cak Cay

,, , Itna hiñan carccan? i, , Pikpam cay huasi car- ccan? Cay, Mayniantancanqui?

Thasnuscca, Thasnuchiscca ThasnuK, Thasnuchik Thasnuy, Thasnuchiy Chiriyachiy, Chiriyarichiy Para'thaniy, Phacsariy, Usa-

riy, Chirauyay. Chfri huayra, Ccasa huayra Phacsa, Phacsay Munay soncco, Llamppu son- Ccari soncco (eco.

Kquenccoscca Kquenccok Kquenccoy Amaru Sallcca Sallcca runa Camani, Yanapak Uyanchay Yanascca Yanak Yanacuna Yanay Ccarav

ATAO.

Cainiyucc Cay

, Ima hinatacc carcca? Runapa cay, Pipam cai JHiasi

carcca? Cay, Maitacc-canqui?

Chunyascca, Sosegado Chunyachicc Chunyachiy

Chiriyarccacliiy, Ccasa rcca- Usyay, üsyacurccoy (chiy.

Chíri hüaira .

Quichacuscca

Llampu soncco

Mana inanchacuinÍ3'occ

Muyu-muyu, Ccenccoscca

Muyu-muyocc, Ccenccocc

Ccechccoy, Ccehuecachay

Hat un manchaccuai, Huasca-

Sallcca [uru.

Sallcca runa

Yanapacucc

Penecay, Uyanchay

Yanascca, Rurascca

Pon^o, Mita

Familia, Huasi huarmacuna

Yanapay, Rurapuy

Ccaray, Ccaracuy , Cliaccay

jxní.

1 CavnÍ3''u

2 Cay

3 Imanumi chai calha?

4 Pipmicaihuasi?

5 Maimi canqui?

6 Chmiyassa, Sosigassa

7 Chunyachi, Sosi^achi

8 Chunyachiy, Sosigachiy

9 Alalachiy, Asachiy

10 Usyay, Osyaculuy

11 Alalacu haauya

12 LHuyassa

13 Llampu SKunhu

14 Mana manchacu

15 MuTU-muyu

16 Muyuycat-ra

17 Hilíui-hihuí, Muyu muyu

18 Machajuay, Huasca culu

19 Sálica

20 Alai a malcayu nuna

21 Lulaissi, Yanapacu 22: Pavor lulassacta juluy

23 Lulassa, Yanapassa

24 Pongo, Huasi nuna

25 Huasi hualasscuna

26 Yanapay, Lulaissiy

27 Halay, Halacuy, Halamuy

AS.

Cayniyog cag Cay

¿Imanumi chay cargan? ¿Pipata chay nuaji cargan?

¿ May pita canqni?

Tashnushga

Tashnucog

Tashnuy

Chirivachi

Usiann

Gajapa sereno [yog"-

Claro punchaUfMana pucuta-

Sosegado, Llampu shongo

Huapo runa

Huengoshga

Hucngocheg

Huengoy

Amaru

Jallga

J aliga runa

Yanapag

Ujanchay

Strvishga

Sirvicog

Yanacona

Yanay

Micuyta sirví

ATK.

OB

Taquiri Na, Jacaña

Cuyamans ucaja? Nayancaña, Qquitincans acá

utaja? Ccalltatapa Cauquitatas?

Chuymanchata Choymanchiri Chuymanchaña Phajsaraña, Thayar uacofia Jallu apaccata

Urpu apaccata

Lliju pnajsata

Jan kcapisiri chactatata

Jan asjariri

Aserjam sarnaccata .

Aseijam sarnaqqnerí .

Asenam sarnaooaAa

Jaccha asero .,.

Thaya oraqque, Are ;

Thaya oracjquenquiri^ Areja-

Alqqueuiri jaqque (qqne.

Aittaña

l^urata

Luriri

Lurirínaca

Mainitac luriri

Mankca liuaña

417

CA8T.

1 ffesanta ad¡,

2 geie]itón--a, A Sesgado

4 torcido, atrave-

sado á an lado

5 Bascar cortar en ses9^o

6 torcer, atrúvesfw

k un lado

7 SatgO oblicaidad

8 gesma .Knic

9 86t0 cerché o m

10 Seiiido~«* tidj.

11 Seta hongo

12 venenosa

13 Setecientos

14 Setenio

15 Setenta

16 Setentón—a,

17 Seto cercado

18 Sexaj^narío— a,

19 Sexag6timo-««

20 Sexángulo n.

21 Sexenio

22 Sexto— a,

23 Si del pron,de 3^ persona

24 ,, ¡o guarda puru'-

25 adv.

26 dar el—, d conceier

27 cotiJ.

28 e/ quiere

29 pues, es verdad

30 ,, dicen que es itsi

cuz.

Soi^ta chunca Sokta chunza huatayok Hu icsu cuchuscci Huicsuscca, Kcjtchampa'scca,

Pallccasc:a. Haicsu cuchuy Huicsuchiy, K'achampachiy,

Pallccay. Huicsu, Pallcca Yucu

Ñutcco (ccoyok.

Yuyayniyok, Yuyaysapa.Son- K^allámpa, Cconcha, Pace o Miyu k'aHampa Ccanchis paohac Ccanchis nuata Ccanchis chunca Ccachis chunca huatayok Kciuincha

Sokta chunca huatayok Sokta chunca ñeqquen Sokta k'ucliu Sokta huata Solrta ñeqquen Paylla

Payllapak huaccavchacun I, Arí Huñiy ...cea af. Munaktincca I, Ricuy As, Hiñas

ATAC.

Soccta chunca

Soccta chunca hnatayocc

Quinrayachiacca

Huicsurccoscca

Huicsuman cuchuy Huicsuchiy, Muyaríircacfaiy

Quinrai. Ccehue, Huicsn Cceme, Sesma Ñutccu

Yuyatsapa. Ñutecnsapa Choccpa, Hongo Mana micuna hongo, Paccri Ccanchis pachacc huata chunca chunca buatayocc Ccencha, Cerco Soccta chunca huatayocc

chunca cuti ó neceen

laduyocc huata

M neceen Paylla

Quiqutllanpaee hnaccaicban Au, Arí, Anri Ari niy Anri niy ...cea af. Pai munaptencca An rieiii, An ari As, Chainas, Hiñas

JUH.

1 Suta trunca

2 Sata trunca huatayu

3 Quinlaimaii cuchuasa 4- Huicsussa

5 Huicsuiiiancitchuy G Quinlai, Hui^tu

7 Huicsuchiy. Mayuchiy

8 Jeme, Sesma

9 Umapinha

10 Yaínisapa^ümapinhasapa

11 Allin paco, Montera

12 Mana micuna paco

13 H an trias pat-rac

14 ,, hiiata

15 t-runca

16 , t-runca huatayu

17 Quincha, Int-ra

18 Suta t-runca liuatayu

19 Suta trunca cuti

20 ,, laduyu

21 huata

22

23 Au

24 Quiquillanpa t-rulacutt

25 Au, Aumi

26 Xu niy, Aniy

27 ...ha af.

28 Pai munaptin ha

29 Au ari, Au á

30 Assi, Chainass, Jinass

AV.

Jogtac'iunca

Jogta chunca huatayog

riuicsucliushga

Huicsuyashga

Huicsuta cuchuy Huicsuy, Huicsuchí

Huicsuchí

Yucu

Shongoyog, Forn»al runa

Ñutgu

Chogpa, Ongo

Veneno chogpa

Ganchis pachac

Ganchid huata

líanchis chunca

Ganchis chunca huatayog

Guencha

Jogta chunca huatayog .,

Jogta chunca i\tígueu .

Jogta cuchu

Jogta huata

Jogta ñequen

Favila

Quiquimpa churacun

Ari

Aumi .

...gá

Priy munapUnga

Cheynunií

Chaynuslii niyan

ATM. 417

Sojta tunca ^

Sojta tunca marani Ma toqquer ccuchuta Ma toqquer sarata

Ma toqquer ccuchuiui / Kqueuita

Ma toqquer earata ,. Maya ampara ;: < -.

Lejhue

Jachaa yatirt (ni;

Mankcañ kcallampa^ P«íKI*«í' Jan man/ccan kcsMeiJOV^'^ Paccallcco pataca Paccallcco mará .\- «^ Paccallcco tunca ^t». . Paccallcco tunean miM^á^)^ . Qquencha i* I ii<5 -

Sojta tunca. waraoi. .ijj'í '

,. mará », ^If-»'»*

,, tuncampi

thiani Sojtiri

Jisa .n

Jisa

IJaliqum

Jup munqui 'o^^

J*^^* i ai;

Uccamau supjeu lüO

418

CAST.

1 Si aunque^ conj.

2 me mataran no !o haría

3 Siega tiempo de^

4 Siembra ttempo de^

5 Siempre adv,

6 para—, por—

7 Con tal que

8 que venga St te daré

9 Sien n.

10 Sierra

11 Siendo gerutidio

v¿ Sierpe ».

13 SierYO'-'a,

14 ., de Dios

15 Siete

16 Siete adj\

17 SUUis n.

18 Sifilítioo-a, adj,

19 Sigilado oculta Jo p.

20 Sigilador-a, «'í/.

21 Sigilar callar, ocultar

22 Sigilosamente adv,

23 Sigilóte— Af(/.

24 Siglo n.

25 /ar^o tiempo

26 Un^ que note reo

27

28

Signado

de los siglos i, señalado p.

CVZ.

...pas a/I Huaftuchihaaktincupas mana-

ruraymanchu. Callchav-niitta Tarpuy'niitta Huiflay

Huiñaypak, Huiñaylla ...cea «/."

Hamuktiyquicca cc(>scx.ayq«¡ Sienes

Sallceasallcca Caspa

Machhakhuay Yana, Yanacuna Diospa yanan Occoti Ccanchis Huanthi Huanthiyok Pacaacca. Pacarcxíoscca Pacak, Pacarccoit Pacay, Pacarocoy. Mocmicuy Paca-pacal]a,UpaIIalla,Chhin-

lia. Mucmicuk-soncco Pachac linata, Huc hniñay Huiñay. Unay Unay mana ricupuyquichu

Hniñay-huiñaypak Unanchaacca, Chimpnscca, Puvlluscca.

ATAC.

...pas af, Huaftuchihcaptimpas manam

ruraimanchn. Riitui, Carchai Tarpui tieni|K> Haiñay. Hiiida*huiñai Huiña huiñaipacc ..cea ai.

Hamuptiqaicca ceoscca^quim Sienes, Sentido SaUca-»allca, Chirícncc Caspa, Caspatacc Huasca um Pongo, Pamilia Diospa ruñan Oceoti Ccanciiis Huantí

Huanti onccoiniyocc Upallascca Upallacc

Pacay. Pacarccoy. Upallav Upallalla, Mana pipas y acha»-

ccallanta. Mana piman huillacc Pachaohnata Huc-causai Pachac-hnatafia mana rícui*

quichu Huiña huiftaipacc Unanchascca, Chimpnacca

JUH.

1 ...pis af,

2 Huafluchitnaptimpts tna-

oam lalatnatichu.

3 Ltitui, Calchai

4 Talpui tiempo

5 Huiña buiñai

6 Huiña huñaipa

7 ...ha at\

8 Ssatnuptiqaiha-huflsayqui

9 Sintidunchic

10 Alalaco, fallhacuna

11 Cal, Caltan

J 2 Huasca calu, Jatun culu

13 Huasi nuna, Pongo

14 Diospa nunan

15 Siqui, Ojiti

16 Hant-ri88

17 Huante

18 ., itthvainiyu

19 Pacassa, Upallassa

20 Paca, Upallacii

2L Pacay, Pacaluy, Upallay

22 Upaltap, Upallalla

23 Mana piman huilla

24 Pat-rac huata 23 Juccfltisai

26 Pat-rac huataña mana It-

cac-chu. *

27 Huiña-huiftaipa

28 Unanchassa, Sifialassa

AV.

...pi» a/. Huañucbiamaptimpis manan-

ruramanchn. Siega tiempo Muruna tiempo Siempre Huiñaypa ...pib, ...ga af, Imay shamuptiquipis gonhay- Utina (qnim.

JflUga-jallga Caspa

Macnaghuay Yanacona Diospa yanaconan Ogoti Ganchis Huanti Huantiyog Pacashga Pacag Pacay Paca-pacalla

Mana ashlla rimacog

Pachac huata

Unay

Unaynam mana ricargochu-

gamta. Unay-unaypag Unanchashga, Sefialashga

i

ATM. 418

is uccamapan i jiuatatB Itirquirísti

Yauiñ pacha

Sataña

Uccampini

Uiñayataqai

Oiñayan uiñayapa

Jutapinim

Hipa

Ccolu

Quipan

Catari

Uyuata

Diosan uyuatapa

Jipkilla

Paccallcco

Uarthi

Uanthita

Imantata

Imantirí

Imantaña

Imantatjama

Im; ntir

Patac niara

Jan tucusirpacha

Patac maran jan ufljsmatt

Patac cutipan cutipa mará Unanchata

418

CMLST.

1 Signar f.

2 ,, . con Ja cmz

3 Signarse con la cruz

4 Siguiente p, act,

5 al diá

6 Silbador— a, adj,

7 Silbar v.

8 ,, aire con violencia

9 Silbato 1.

10 Silbido

11 Silencio guardar^ v.

12 ,, falta de raido

13 imponer—

14 ,, pasar e/i—

15 Silencioso— a, callado

16 /u^fl,-

17 Silo /i.

18 Silvestre

adj.

19 Silla n.

20 Sillar p/cf/ra

21 M ^^ M pequeña

22 SiUeria cantería

23 Simiente semilla

24 SímU

25 semejante adj.

26 Simpatizar v.

27 Simulador— a, a<(/.

28 Simular rfn^r r.

29 ^,' '--saber ó entender

30 Simular comer

«uz.

Unanchay, Chimpuy, Puyliuy

Cruachay, Crozchaycuy <

Cruzchacuy

Ccatiqqucn, Ccatik

Kcayantin ppunchau

Hiiisak, CnynuiA

Huisay, Cuyhuiy

Cchiu-ñin

Huisana, Cuyhuina

Huisay

Upallacuv, Mucmicny

Chhin

Upallachiy

Upallacuy, Mucinicuy

Mucmicuk

Chh¡n-ñi/r

Ccollona, Taqque

Sallcca

Tiyana

Cali anca rumi

Chheccoscca rumi

Callanca

Muhu

Patachana sími

Ñirak, Ric-chaK

Munarícuy, Munarícapuy

...tucuk af.

...tucuy af.

Yachak tucuy

Micjuk tucu)'

ATAC.

Chiin puchaycuy

Cracchacuy

CruzchjBbcurccoy

Ccateccnen,;Oiíepa hamucc

Paccarínniutin, Ccayaotin

Socacocc, Socaoc

Socay» Socacuy

Soccay *

Socana, Soca

Soca, Socarccoi

Upallay, Upallanxroy

Upallarccoi, Chunncrccoi

Upallachiy, Chunyaiccachij

Upallacuy, U palla rccoy

Upallalla cacucc

Chunnecc, Chunyacc

Trigo huaccaichanapacc. Co- secha churaiia.

Mana runayooc, Mana diK- ñuyocc.

Tiana, Tiacuna, Montura

I/laccUascca rumi» ^llar-mrai

Tacsa llaccllascca rumi

Sillería

Muru, Muju

Tincuchi

Ric-chacocc

Cuyarccoy, Huaillurccov

...tíicucc af,

...tucuy

Yachacc tucuy

Micucucc tucuy

a jvv.

rr 1 Siñalta t-rulay

2 Cnizchacuy

r 3 Cruzchaculuy

sr 4 HatitHattnin, Hipassaniu

^. 5 Hualacitinnin

; 6 Huishya, Huishyacu

7 Huishyay, Huishyaluy

8 Huiahyay, Chiuuniy

9 Huishy añapa, Huishya

10 Huishyai

11 Upallay, Upallacuy

12 Upallalui, Chun^^alui

13 Upallachiy Chunyachiy

14 Upallacuy, Upallaluy

15 Upalla ca, Upalla cacu

16 Cnunya, Chunni

17 T«rulacuna, Despensa

18 Mana dueñUAru. Jápa

19 Tacuna, Tacucuna

20 Sillar lumi, Labrassa lunii

21 Tacssallallassalumi

22 Sillería

23 Muju

24 Tincuchi

25 Nila, Lie-cha

26 Cuyaluy, Munapay

27 Lulatucu

28 ...tucuy a/:

29 Yat-ra tucuy

30 Micu tucuy

Unanchay

Cru2chay

Cruzchacay

Gaticognin

Huareyjunag

Shucacog, Huichiacog

Shucay, Huichiay

Shogoy

Shucana, Huichiana

Shucanalla, Huichianalla

Upallacuy

Chunyan

Upalfachi

Upallalla puricuy

Upallalla cahuacog

Cnunyag

Gollga

J aliga runa

Tacuna, Silla

Callea rumi, Sillar

Labrashga rumi

Callanca

Muru

Tincucheg, Pactacheg

Nirag

Cuyarinacuy

...tucog HÍ.

...tucuy af.

Vachag tucuy

Micog tucog

ATM. 418

Unanchafia

Crusanac uacuña

Seqquesiña

Uru

Q^uepururu

Ccuitasirí

Ccuitaña

Thai ccuyusiña

Pinquillu

Ccuyu

Amúcttaña

Amuqui

Amucttayaña

Aniucttataqul

Amucttiri

Chhujtata

Pirua

Tunti oraqque

Kconttasiila

Orjcocrala

Cchala coala

Ccheccat ccalanaca

Jatha

Untata

Quiquiqui

Muncataña

U^jañjam ufíjuírí

Uñjañjam ui^a^aflu (ri.

Jan yatisa yatmjam uñjayasi-

Man¿quer mankquer tucuña

1

«20

GAST.

1 Simultáneamente adv

2 Simultáneo— a, adj,

3 Sin prep,

4 padre 6 madre

6 comer

7 embargo m. adv,

8 Sincero— a, adj.

9 Sindicar acusar V.

10 Singular único

11 Siniestra izquierda

12 Siniestro— a, parte, sitio

13 ,, funesto^ aciago

14 Sinnúmero

15 Sino coni, adverst,

16 ,, no ha sido é/, vo

17 No es azul ^ veide

18 No be sido y 6^— ét

19 iVo sólo ahora,— en

todo tiempo,

20 Siquiera adv,

21 ,, mientras vivas

22 Dáme^ un pcda^

zo de pan!

23 ,, esto recibe

24 eso recibiré Dios

25 ¿No hay-- un rin-

cón para descansar?

26 , No encontró eso

OÜZ.

Cuscalla, Casccan pachapi Cusca, Casccan pacha Mana suf. ...nnak- af. iMana taytayoir, Taytannak Mana manmyo¿, Mamannak Mana micjascca Chaypas SullulI, Sonccoyok

Chhatay Sapay Llokque Llokque Qquencha Acco-ttio, NanaA ...rn, ...mi. af. Yallinrak Manain paychu, floccam Mana ni ancatichu kcomerini Manam ñoccachu, payini Manam cunallanchu, yallin- rak iniay pachapas. ...llapas ...llatapas af. Causanayquicamallapad Huchhuy ttantallapasccoycu- huay! [Cayocá.

Cayllatapas chasquihuay.Cá, Chayllatapas Dios chasquin-

ccachá. Huc k'uchullapassamanapak

canchu? Chayllatapas manam tarir- ccanchu.

ATAC.

Chai pachalla, Cttscalla Cuscalla

...yocc, ...nace af, Táitannacc, Mana taitayocc Maniannacc,Mana itiamayocc Mana micnsccá Chaipas, Hinaptimpas Checcap soncco, Chcccampi-

rimacc. Huillay, Hnillarccoy Huella, Chullalla Llocce. íchncc Ichncc lado Chiqui

Mana yiipay atina, Acco tío Mana chai

Manam paychu, ñoccam. Manam anccaschu.ccomertacc. Manam ñoccachn, paitaoc. Manam cananllachu, sinoquc-

cca sapa cutí. ...llapas, ...llatapas af. Causanaic[ui camallapas Huc paqui tantallatapas cco-

a;y. CaiUatapas chasquíhnay Chaillatapas Dioso inchic chas-

quiccam. Manam cuchuUapas canchii-

samaicunapacc. Manam chaillatapas tarircca-

chu.

JUH.

1 Chai pachalla, Cuscalla

2 ['ulalfa. Cuscalla

3 ...yu. ...na af,

4 Taitanna, Mana taitayu

5 Mamanna,Mananianiaya n Mana micussa

7 Chaipis, Jinalpis

8 Mana casquicu,Caallacta-

lima.

9 Huillav. Huillapaluy

10 Tuclla.'Chullalla

11 Ichu, Ichu maqui

12 Ichu lado

13 Sauca, Mana allin. Chiqu

14 Mana yupay atipan£i

15 Mana ehaiha

16 Manam paichu yahnm

17 Manam azulchu verditan

18 Manam yahachu paimi

19 Manam cananllachu.Hua-

lanhualanmi.

20 ...pis, ...llactapis ai.

21 Causassaiqui camallapis

22 Juc paqui tantallactapis-

liuycamay.

23 Cay llactapis trasquiy

24 Chaillactapis Diosninchic^

t-rasquiíi Imm.

25 Manam jamacunapa rin-

conllapis canchu.

26 Mana cnaillactapis talila-

chu.

Chayjinalla Chay jiña Mana Yayannag Mamannag Mana micushga Chay pis Mana Hulla

Shimpí Japallan Ichog Ichogman Chiqui

Mana yu pan alia, Acco tío Managa

Nogam manan paychu Manan azulchu. verdim [gam. Manam nogachu, paymi car- Manan cañan llaracliu ashuan

imaypis. ...Uapis ai, Cahuangayquiyagllapis Uchuc tantallatapis goyca*

may. Cayllatapis chasqui Chaytam Dios chasquenga

Manan juc cuchucanchn, ja-

manapa. Manam tarinchu chayta

ATIL

490

Uca pacha pacha jutiíjama

ÜCrt pacha pacha juttri "'

Jani .'

]an anquini

Jan taicani

Jan manitcata .•.

Jan ucaja

Ccuacaqui

Cchatafia ''-^

Sapaqui ' * -< .

Ccnecca "i '*> -

Ccheccaru o?? í ^

Qquencha ^ *

Jan jaccuña ^ ;

Jan ucajj '•- ' *

Janiu jupaquit nayat» ' Janiu latamaquit cchrajÉau - Janiu nay acti jupaua . Janiu jichaquiquit ítaqqUtí- pa- chán. Ucea, Masu Jacaftancamasu Ma jiskca ttantacbwnta -

Acá catoccam

Masque Dioaaj «pa éatócasca-

quiniua. J anima kcuchu» utjHi sama-

rañataqui. Ni ucsa jiccatqui

481

0A8T.

1 Sirle n,

2 Sirviente

3 SiBado-~a, p.

4 Sisador— a, «<//.

5 Sisar V.

6 Sitiado— a, . p.

7 Sitiador— a, rtt//.

8 Sitiar cercar

9 ,, montear

10 Sitio /w^ar, parngc

11 Situar V.

12 So pretexto

13 Soasado— a, p.

14 Soasar v.

15 Sobaco ».

16 Sobaquido

17 Sobaquina

18 Sobarcar v.

19 Sobado-A, p.

20 Sobador— a, a(í¡,

21 Sobar r.

22 castigar^ axotnr

23 ,. manosear

24 Sooermno n.

25 Soberbia n.

26 ,, mujer- adj.

27 Soberbiamente adv.

28 Soberbio— a, adj,

29 Sobornado— a, : p.

30 Sobornador— ac/y.

31 Sobornal íardo pequeño

3*2 Sobornar y.

CXTZ.

Takya. Uccha

Huasi huarma

Paca-pacapi apaccascca

Paca-pacapi apaccacuk

Paca-pacapi apaccacuy, Sua-

Intuycuscca, Tumascca [csuy.

Intuycuk, Tumak

Intuycqy, Tamav. Aucca^ in-

ToAllay ' [tuy.

Kquiti, Marca

Churay, Churaycuy

Tumpálla [pascca,

Paruyascca, Cancasca, Kcas>

Paruyachiy, Cancay , Kcaspay

Huallhuak'U

Llui:quiycucuy

Cjuncu

Ijlu/rquiricuy, Llukquirty

Ccaccoscca

Ccaccoi^

Ccaccoy, Kcapiy [Sukeay.

Huaktáy, Sic huay,Hu¡pÍ3'ay,

Llaiuiy ,' Llatniycachay

Ccapak, Ccollana

Apuscachay hucha

Apuscachaspa (cachak.

Apuacachak huarmi, Mamas-

Apuscacha^f Hatun soncco

Huairllichtscca, RantÍBcca

Huai^Hichii^, Rantik

Palta (cuchiy.

Hua^llichiy,Rantiy,Uukquiy-

ATAC.

Taqnia, Huann, Ispai

Huasi huarma, Punf^u

Horccoicuy. Suacuy

Tacsu tacsalla suacucc .

As aallamanta pucliuchicuy

Intuycascca

Intucx'

Intuy

Masen y

Lugar

Churay, Chnrarccoy

TumpaupallH

Cancaacca

TumpalLn cancay

Huallhua

Huallhuarccocoy

Asnacc " [huay.

Huallhuan ucupi apay, Huall-

(Jcaccoacca

Coaccocc

Ccaccoy, Ccaccorccoy

Huaoctay, Maccay. Azutcy

Ccaccopayay

Apa, Ccotlanan

Hoccaricucc soncco

Hoccaricucc sottccoyocc hnar*

Hoccaricurccospa ' (mi.

Soberbio rnna

Rantiscca, Pagascca

Raiiteivcoec

Palta

Rantiv, Huaccllichiv

jmr.

1 Taquia, Huanu

2 Huasi liualass

3 Suay, Juhieuy, Pacay

4 Tacssa tacssalla suacuy

5 Ass assllap suacuy

6 Intuhussa

7 Intu

8 In tuy, Chacay

9 Assiy

10 Marca, Lugar

11 T-rulay, T-rulahiy

12 tlínulla

13 Asspassa, CancasBa

14 Tu m palla cancay 16 Huallhua chuco

16 Huallhaculcuy

17 Assna

18 Huallhay, Huallhacuy

19 Hahussa, Cupassa

20 Hahu, Cupa

21 Hahuy, Cupay

22 Mahay, T-rachiy

23 Hahupay

24 Tucui atipa, Subírano

25 Nanai ssunhn, Subírbia

26 Soberbia hualmi 27- Soberbiaculusna

28 Soberbio nura ■-

29 Lantissa, Mincassa

30 Lanti, Minea

31 Truha

32 Huallichi

AV.

Tacya, Usha

Huaji huambra

Paca pacashga

Paca pacacog

Paca pacapuy

Muyuycushga, Sitiashga

Sitiacog

Sitiay

Togllay

Quiti, Sitio

Churaycuy

Tumpalla

Cancashga

Cancay

Huallhua, Sobaco

Huallhuampi suacushgata

Juncu

Lluquf

Gagoshga, Cupashga

Gagog, Cupag

Gagoy, Cupay

Magáy, Asutay

Llushcapay

AYM.

4S1

Soberbia

Soberbia huarmi

Soberbianalla

Soberbio

Ranticu»hga, Huagllichishga

Ranticog. Huagllichicog

Soborno

Rantinayachf

Thaja

Pongo

Lipttata

Lipttairi

Sallccaña

Muyuquipata

Muyuquipirí

Muyuquipaña.

Murallttaña

Checca

Usen ña

Uca ttimpañanpi

Cancaquipata

Canea qui paña

Chheccancara

Ccomj ar usina

Chheccancar tbnJBa

Chheccancar apaña •',

Ccaccota

Ccaccori

Cchiruña

Asuttiña

Ccaccofta

Ccollana . -

Apusnaccaña, Kquellisiña

Apusnaqquer uarmi

Apusnaccañjam a

Apusnaqquesiri «ik

Cchilltata

Cchilltitri

Palta

Cchillttaña 106

422 CA8T.

1 Sobra demasía

2 residuo

3 Sobrante n.yp.

4 Sobrar quedar v.

5 exeder

6 hacer—

7 Sobro encima (hecho asi.

8 mis consejos hax

9 Recibí— la prenda

de mi casa, {tura,

10 cerca ó con mas aU

11 la rivera del rio está

12 ,, ademas de,

13 SoDrooogor v.

14 SobreOOgertO de miedo

15 SobrooA^do p.

16 Sobrellevar y.

17 ayudar A—

18 Sobremanera ac^k

19 Sobrenombre

20 apellido n.

21 Sobreponer v.

22 varias cosas

23 añadir [sidad,

24 Sobreponerte en la ad ver-

25 Sobrepnetto— a, /a

26 Sobrepiijado

27 Sobrepogador— a, ftíf/.

28 Sobrepi^ar r.

CUZ.

Yalliqquen

Puchu

Puchu¿. Puchuqque

Puchuy, Puchupuy

YalHy

Puchachiy

Ilahua

Cunasccay hahua, Chay hiña*

ta ruranqui. Huasiy hahua cliasqnirccnnt

Hahua, Pata, Huichav Mayu patallapi, M...fiuichay-

Uapi. Hinamantari, Chay man tari Cconocaylla-haptrccoy Mancharicuy M ancharichisoca Kquepiricuy Kquepiysiy Ancha. Yupa Ñisoca

Suti, Ayllu suti Paltay, Paltaycuy

Palta-paltaccariy, Tauccay

Paltany

Sinchichacuy

Paltascca, Pnltaycuscca

Yalliseca

Yallik

Yalliv

ATAC.

Puchu, Puchucc Puchu, Puchaccnen Puchu, Puchucc. Sacceacca Puchuy, Puchurccoy, Cachan- Puchuy. Yallirccoy (cuy.

Puchuicachiy Hahua, Hahuan Huillachcapti hinata rnrar-

ccanqui. Huasi liahua chasquini

Huichahiin, Astahuan ^ Mayu pataptt Mayu ichpa-

llampi. Hinainantacca, Chaimantacca Cconccai manta hapirocoy Mancharicuy. Manchacurccoy Manchariacxra, Manchaaeca Ccepericuy, Ccepericarccoy Apaysiy, Yanapay Líumpai, Manchal Suticha9cca. Masocc suti Huc sutin, Ayllu suti Churcuy,Cliurcarccoy, Hocca-

riy, Hahuanman hoccaríy. Churcuy. Tauccay, Churay Hahuanman asila ta chorcuy Sinchichacuy Paltascca, Churcuscca . Llalliscca Llallicíí Llalliriy. Llallipay

JÜV.

1 Pachuti. Ptichtiintn

2 Puchu, Puchussan

3 Puchu, Cat-raicitlussa

4 Püchtty, Catraicuy

5 Puchuy, LlalUy

6 Puchuchyi

7 Jaiía, Jananin

8 Canassa jananchnn chai-

ta lulalanqui.

9 Hiiasi janan t-rasquilá

10 Huichainin jananin

11 Mayu patallat-ru

12 Jinal ha, Chaipita ha

13 Mana muaiata chalaluy

14 Manchaculuy, Sucsutiluy

15 Manchassa, Manchapacu-

16 Hipilu^r, Ssahualuy [^sa.

17 Apayssiy, Yanapay

18 Chiap mainut-ra, Ancha

19 Ssutichassa, Juc ssutin

20 Juc ssutin, Ayllu ssuti •21 Janaman, T-rulcuy

22 Tahuay. T rulruy

23 T rulcuy assliacta

24 Valurchacu3% Animacuy

25 T-rulcussa

26 Llallissa

27 Llalli

28 Ualliluy

AJS.

Puchognin

Puchu

Puchnn

Puchuy

Llalli

Puchuchi

Janan

Huillaycapti cheynururar-

go^qui. Huaji prendahuan 2ha8ciuii^o

ATM.

42S

Huichay May upa ladun

Jinamanta

Gongaylla aparicuy

Mancharicu^

Mancharichishga

Ouepiricuy

Yanapaycuy

YupajT

Juttchiangan

Juti

Jananpay

Jananman churay

Huallcallata churapuy

Shongohuan, Jinchi cacuy

Junanchashga

Gallishga

Gallicog

Gallí

Puchu

Mankca puchu

Puchuta

Puchuña

Jtltaña

Jiltayaña

Pata

Eujataj pataru uccam Inrta

Utajat prenda pataru catocta

Jakca pataru Jauir thianquiua

Uca qquepata

Catjuaña

Chhijtayasifia

Chhijtayata

Mainit Ilaquip apaña

Yanapaña

Anciiapini

Qqueptir su ti

Nancea su ti

Yapcataña

Maijar mai uscuña

Yapaña

Pata patar uscusifla

Pata patar uscuta

Atipata

Atipiri

Atipaña

ttS

0A8T.

1 Sobresaliente adj,

2 Sobresalir v.

3 Bobresaltado-.a, p.

4 Sobresaltar v.

5 Sobresaltarse

6 Sobresalto n.

7 Sobretarde

8 Sobrevenir acaecer

9 suceder de nuevo

10 Sobrino-^, deí varón

11 delamuger—

12 Sobrio— a, arf/.

13 Socavado p,

14 Socavador ací/.

15 Socavar r.

16 Socavón n.

17 Socio— a,

18 Socolar cortar de raíz

19 Socorredor— a, at//.

20 Socorrer v.

21 Socorrido— a, p.

22 Socorro n.

23 Socucho escondrijo

24 Sodomía

25 Sodomita

26 Sofaldar v.

27 Sofocado— a, ahogado

28 Sofocador— a, a<T!/.

29 Sofocante calor

30 Sofocar abogar

OtJZ.

Yallík

Yalliy, Yallipuy

Mannharichiscca

Mancharichiy

Mancharicuy

Mancharcco^

Chisi. Chhisiyay

Cay, af. huan, sunqui. n.

Cay, ai, Uahuantak, &.

Concha

Mulla

PaktasUa

Rucriscca, Hasppiscca

Rucrik, Haappik

Rucriy, Hasppiy

Rucri

Llan/cak masi

Rucriy

Ainachak, Aniachaqque

Amachay, Amachacuy

Amaciiascca, Amachaeuscca

Yanapay, Amachay

Huc k*uchu

Huausav

HuaucaA

CcoUuriy, Ccollurícuy

Muquiscca, Heqquepaácca

Muüuircuk, Sipi¿

Rupnak, Rupha^cuk

Muquircuy, Sipiy

ATAC.

Llallerecc

Llapanta llalliy, Yalliy

M ancharichíscca

Pahuay, Manchan recae* «ij

Mancharicorccoy

Manchal, M anchan rccoi Ciiisincui, Ccaspaccaspa Sucedecuy, Sucedecurccoy Mosoccmanta sucedicay Huauccempa churin Ñañampa huahuan Asllahuan conten tacacc Uchcuscca, Aspiacca Uchcucc, Aspícc Uchcuy, Aspiy, Aspirceoy Machai, Aspisoca, Uchcuscca Cace masin, Rjrayseccnin Sapinmanta horccoy Yanapacü Yanapay, Amachay. Yanapar-

ecoy, Amaeharceoy, Yanapascea, Amachascca Yanapai, Amachai ChucUa, Huasicha

Ccempiy, Cccmpir<*coy

Cceccepascea, Híeilascca

Cunean ta llapecc

Rupapacui

Cunean ta llapirceoy

1 Llallilu

2 Llapanta llalltj

3 Manchalissa

4 Pat-rcay, Manchachiy

5 Manchalicuy, Manchacu-

luy.

6 Manchal, Mauchacului

7 Intt palpuita, Aspi asptlla

8 Sucedeuuy, Sucedepacuy

9 Can halla siicedicuy

10 Huahuimpa chiilin

11 Ñañampa huahuin

12 Assllahuan contintacu

13 Ut-rcussa, Asspíjsa

14 Ut-rcu, Asspi

15 Asspiy. Pisrcay, Ut rcuy

16 Mat-rai, Ut rcussa (si.

17 masin, Lolassinin, Ma-

18 Chutay, Asspíy, Tilay

19 Amacha. Yanapa

20 Yanapay, Amachay, Ya-

napaluy, Amachaluy.

21 Amachas sa, Yanapassa

22 Yanapai, Amachai

23 Chuclla, Tacsa huasilla

24

2.->

26 Alcatay, Aliy, Alca tal uy

27 Ahunassa, Ahugalucussa

28 Llapi, Huañuchi, Ahuma-

29 Lupacui (chí.

30 Ahunachiy, Cunean Uapiy

AV.

Galleg

Galliri

M anchan sh^a

Mancharíchi

MancharicuY

Mancharina

Tardipa

Sucedicuy

Ashuampis sucedicun

Subrino, Shani

Pampa huahuan

Paí» talla runa

Kurichishga

Ruricheg

Rurichí

Machay

Arucog masi

Jachanta Ilipí

Yanapacog

Yanapay

Yanapashga

Yanapa

Cuta

Huamsay

H'üamsag

Garicuy

Pishipash^a

Pisaipachicog

Calor

Cuncanta llapircuy

ATM.

Taqquenit mtsturí Taq^uenit mistuña Sustjata SuKtjayaña Sustiasiña

Sustjasifla

Intt jalanta

Jotanacatat jutiri

Maiiat maijat jutaña

Jaquirí

Pasari

Jan macha ntiri

Ppiyantata

Ppiyantiri

Ppiyantaña

Ppiya

Aini

Ccoraña

Ya n apiri

Yanapaña

Yanapata

Yanapttaña

Kcullcu

Chacha

Chacha lurirt

Cayu ccomaraña

Jumppitatata

Jumpitatatri

Jumppipini

Asjatatata

48t

éM

0A8T.

1 Soga n.

2 de esparto, cáñamo

3 y, de mimbres

4 de crin ó cerdas

5 retorcida

6 ,. entesa de cuero

7 Sognailla de paja

8. Sol astro n. [deDbre,

9 tíesta del—- en solst9

10 ensoíst9 de Junio

11 en equinoxio de Mzo.

para sacar fuego.

12 en Sbre, de expiación

13 p^ conjurar los males

14 Templo del^

15 /ü^fl- p* ''arneurar^^el"

16 V ir genes del—

17 Calor del—

18 i?ajos (ie/—

19 ,, Quemar e/—

20 salir el-

21 al ocaso

22 puesta r^e/—

23 ¿ye/ medio dia

24 ,, bajar el— v,

25 tomar el—

26 Solamente

27 por V. me quedaré

28 ,, por esto, eso c5 a-

quello,

29 Colazo! /Aj' qfue—

30 .,

CÜZ. ATAC.

Huascja Huasca

Mullaypa Paccpa huasca

Sitnppa Sacha huasca

Chhahuar Chuc<ha huasca Cauchuscca-huaacja, Caupus- Cauchuscca huasca

Yahuirca (oca. Ccara huasca

Qqueshua Ichn huasquilla

Inti Inti

Ccapak raymi

Inti raymi

Mosok nina

Sitfia

Itn

Ccori-cancha

Inti huatana ,

Acllacana, Thallacuna,Mama-

Ruphav (cima, Rupai, Acachai

Huachíii Intip sapran, Inttp huachin

Canananay Rupay, Rupamu^

lUarimuy Uoccáiy, Ll<K?C8imuy

Chhisiyay Patán inti, Patán intillaña

Chhisiyapuy, Intiyaycuy Inti seccaicuy

Inti tticnuy Chaupi punchan inti

Inti tticsuy Inti ticsuy, Inti urajrcuj

Kcoñiricuy Ccoñicuy, Rupaichacuy

...Ua. af. [sak. Chainalía, Chailla Ccancuna rayculla qquepari. CcamcunaraicuUa cceparísacc

Cayrayculla, Chay raycuylla» Cai raicuila. Chai raicnlla.

Chacay rayculla, Huac raiculla

Acacau! Ay! Que acachay!

Ruphay Ancha riípai

TOE.

1 Huasca

2 Pappa huasca

3 Jat-ra huasca

4 Chahuar, Acha huasca

5 Cauchussa huasca

6 Uta huasca

7 Ussa huasquilla .

8 Inti

9

10

11

12

13

14

15

16

17 Lupa!, Acachai [t-rin

18 Intip ssaplan, Intip hua-

19 Lupay, Lupamuy

20 Yalumuy, Talcamuy

21 Patán intillaña

22 Inti palpuy

23 T-raupi muyun inti

24 Inti ticshuy. Inti ulaicuy

25 Unupacuy, Lupaicliacuy

26 CainaUb. Chailla

27 Amcuna laiculla ipaüssa

28 Caí laiculla. Chai laiculla,

Huic laiculla.

29 Ay! Que acaehacuy! .

30 Lupai ií-.q. '

AV.

Huasca

MuUaypa huasca Simpasbga Cerda huasca Cauchusga huasca Gara huasca Gueshua Rupay

ATM

4S4

Rupa rupag Rupay pa agchan Rupay pa rupacunan Rupay yargamunan Patán rupayaalla Rupay yaycuuan Rupay ticmuy Rupay yarpun Gonoricny rupaychu ...lia af,

Gancunaliapam quedacurí Caypita, Chapita, Tagaypita

¡Acacau!

Rupay cantcun, gashpan

Uisca

Thuru uisca Phala

Cchiar uisca Tharpi uisca Lippichi uisca Jichhu uisca Inti

Jumppi

Lupi

Lupin naccaña

Inti jalsu

Inti jaiantirjama

Intijalanta

Chicaturu lupi

Maccasquir lupi

Lupichasiñía.

Sapacjaina

Jumanac laicuqui qqueparasi

Acá laicu(}ui, Uca laicuqui,

Ccuri laicuqui^ Acuá lupi jai! Lapaca, Sinti lupi

*u

CA8T.

1 Solar n.

2 echar suelo ai edificio

3 Soldado veterunot ínmo-

4 ,, raso (so.

5 Soldadora

6 Soldar v.

7 Soldarse

8 Soledad faítn de compañia

9 ¡ugur desierto

10 Solicitado— a, buscado

11 requerido

12 Solieitador— a, ad¡.

13 Solícitamente adv,

14 Solicitar pretender

15 Requerir

16 ., negocios, empleos

17 Solicito-a, ad/.

18 Solidificado--a, p.

19 Solidificar v.

20 Solidificarse

21 Sólido tírme, macizo

22 Soliloquio

23 Solitaria té/i/A n.

24 Solitario

25 /if^ar—

26 Stflo adv,

27 ZWbs

28 hombre

29 ,. Jos hombres

30 ,, /fis mn'eres

31 Solo único adj.

cuz.

Riicri allpa

Cjallquiy

tíuamink'a

Huallahuisa

K'ascachina anta, K'... titi

K'ascachiy, Chapiy

K'ascacuy

Sapancay

Pnrun, Chhin ñik

Mascapayascca

Muyupayascca

MascapayaK, Munapak

K'ulli-k'uUilla, K'uchi

Mascapayay

Muyupayay, Rinuipaya}

Pituycachav

K'ulli, K*uchi

Ticayascca, Chirayascca

Ticayachiy, Chirayachiy

Ticayay, Chirayay

Rumiyaucca, Huini, Hihuaya

Sapampi riniacuy

K'uyca

Purunpi causak rtina

Purun, Chhin-ñik-kquiti

...lia af.

DiosUa

Runalla

Runacunalla

Huannicunalla

Sapan, Sapallan

ATAC.

Huasipacc pampa* Solar

Patnpata cuscachay (dado.

Maestro soldado Macha sol-

Mana gradnyocc soldado

Tinquina, Laccana

Tinquiy, Laccay, Sisarccoy

Tinquicuy. Laccaca3'

Sapallan caí

Chunyacc, Chunnecc

Rimapayaacca. Munascca

Muyupayascca

Mascacc, M anace, Munacc

Empeñuhuan

Mascay, Mañay, Manay

Riniapayay

Mascaycachay

Tuqui, Vivo

Ramiyascca, Daruyascca

Rumiyarccachiy

Rumiyacurccoy

Formal, Firme

Sapallampi rimay

Ucu huicsapi cace hatun nru

Sapan causaoc, Sapan yacha-

cucc. Purnn pampa Chainalla. Chailla r Dios-sapallan Runa ., Runacuna ., Huarmkruna sapallan Sapan, Sapallan, Pailla

r

1 Jacú allpa, Solar

2 Huasipa pampaehay ' * *

3 AuquisK -soldado

4 Mana graduy^ soldado

5 Tinquina. L'ahane

6 Tinquiy, Lahay, Steay

7 Lahaciiy, Latacuy'"--

8 Japallan cai

9 Cliunya, Chuf|!i4»in

10 Limapassa, Munass^

11 Ma^upassa "^

12 'Assi, Maña, Muna

13 Amsayllahuan

14 Assiy, Nfáfiay; Mnimy '

15 Muytrpay. Limápay »

16 Ashicat-ray ' ••'

17 Amsaillálala -"'

18 LfUmisfta'/Cápat^ttissa

19 Lruniichiyi-C*p«it-rucHiy

20 Lumiluy;C**t>tft^alt»y''»

21 Camasspa. Fiíirhí ■"•'■*

22 Japallan limai

23 J atún culo luli|Jatat.ra'cá

24 Japallan caCfe, -JapaUan-

vat-racn. 23 CmhysL'piempsL ^ ^'-^i

26 /,'.!!»«/: ' .>::i ;

27 Dioslia, Efib? japallan >'

28 Nuna japallan

29 No«acunalla

30 Haalmicunalla ^

3 1 Japallan, 'Jtlíftlla, PalMa

Solar .'.>. '

Juchurachi '

Soldado '. ' ..•-;. í

Soldado raso

Lagaña ':* >

Lagay ''>»>

Lagacuy

Japallan cay ^' -. >••>'*

Purun, Chunyag :i^-í - ^ !>

Ashisga '^í'" -■*

Muy upayashga s r .•. t . /

Ashicog I ., ,-.. ..I

Ashicunalla

Ashicuy ' »«*?' /!£i-íiriiíí'M$ ^

Muyupayayí¿?- ■•^¿xAyt.J

Pitúycachay :- ..:»'•. M

Ma9ca(iaTa«^ ' .;

Rumiyacnishga -.'... » .

Rumiyachi •• <.'n ííí.

Rumiyaeuy '■ ^¡^ .-i ••

Rumiyashga > i

Japallan rimay -i*!: i

Jatun cura pa'íhjftchuríw-.. *.*

Japallan cahuacog i>.,..

Chunvarag * ...Ha' af. ' í .

Dioslla ^ "f;

Rxifialla^w j.i : ' - .1. ,

Ranacunallaii^ ■--

Huarmicunalla íj' ti; .iui

Japallan .--«un mí'

A1EM.

^485

Ütachaft oísAque ^ - ¡¿4;^ Utachañail' -n'\ ,. ü Soldar u-asiquin \l Ina soldarUfijAledC sold^ru ft Yauri lippiy añav>Nr d

CusaJUí . jt ^ 1

Oasasiña . .♦

Setpaquiiía ^.. . ^

Chusa oraqqve 01 ..^ «^: Thaccata .'«j ... * 1

Ccallata «¿^.-"H !•

Thaqciueri / tfirliiJir -v' Kcapjama

Miincaña - v»»^. ;?

Ccallaña «. jq^ í-C

Liirañat^qqui thaoeAíífi^ ^ Kcap^. * . jua ?•

Uañaptata ^méaSi^.

UañaptM&a i¿:zxmSÍÉé Hf Uañaptpisiña unLAMnC '^: Thuru_ .'A ^M»^ -

Sapacpartiri grvtíuüé t. Purac laceo ^-^j. Sapaquiri •.»'.'

"'*•■• ". , ^;

Cchutfa .ora<|q ue Saf)^cjama t'^ :i^

Diosaqui r..., i "

Jaqquequi ..--¿-•v,..';^^ < Jaqquenacaqui Uacminaca(}j|i>o§yil|^. ^ Sápaquipinif,jy,4|j^.^0 1107

«»

CA8T,

1 Solo— a, cúBS arif.

2 Un— Dios

3 Quedarse^ v.

4 , HallHTse^

5 ,

, {interlocutot. , nosotros; incluso el , ,, excluso el id.

9 vosottQU

10 e//os

11 Soltado p.

12 Soltar V.

13 hacer-- v,

14 Soltarse

15 Soltera adi.:rn.

16 Soltero H

17 Soluble ad/

18 Sollosante part. act,

19 SoUosar v.

20 boma harina 2* n.

21 Sombra

2 ,, i2"* hnce-^

23 r/W hombre

24 Hacer—

Ponerse la-^

26 ,. poner algo á la—

27 Sombrero n.

28 Sombrío—a, lugar—'

29 Sombrólo— a, a«^/.

30 Someramente a<!^f«.

GÜJZ.

Chhtilla, ChhuUaUa Huc sapan Dios Sapalla qquepariy Sapan rícucuy Ñoccalla Ccanlla Noccallanchis Ñoccallaycu Ccancunalla Pajcnnalla Cachariscca Cachariy, Pascay

Cacha ríchiy, Pascachiy Cacharicuy, Pascacay Mana ccosayok, Soltera Mana huarmiyok, Soltero Cliulluk, ChuUuclünalla Anchik, Hik'ik Anchiy, Hik'iy Ayti Llanthu

Llanthuk, Llantuycaü: Supan

Llanthuy, Llanthuyay Llantliuycucuy Llanthiiycachiy Chucu, Sombrero Llanthuyak, Tutayak, Ch ha- maca, Tutayak, Llaquicnik. Llanthiirayak (ucjuti.

Hahua-hahuallanta, Hahuan»

ATAC.

Chullalla

Huc sapallan Dips

Sapallan quedacuy

ricucuy' ,-

Sapai, Sapallai Ccaní sapalk^iqvii NocoanchKxrHiapalla nchicc ÑOsX;allaicu - ,. ,

CcamcunaUa . Paicanalla

Cacháicuscca, Cachi^riacca Cachariy, Cachaicay, Pasca j

Cachaicachiy, Paacaycachiy

Cacharíourocoy, Pa^jcacuitxoy

Mana ccosayocc i

Mana haarmiyocc

Cacharicucc, Challucc

Anchicc, Huaccaco

Anchiy, Anchieny

Semita, Misti

Llanca

L^antuchecc

Kunap Uantun

Lian cuy. Llantnchiy

Llantucuy, Ll^intucurocoy

Llantuchiy, Llantiiicachiy

Rocco, Sombrero

Llantnrayacc

Llantnsapa » *

Ccahua-ccahoallanta .

jrar.

1 Jucllayllai.

"2 Jucjapallan Dios

3 Japallajiqtiidaltty

4 Japallan licacuy

5 Japallá, Yaallami

6 Hainlla. JapAllaiqui

7 Yahallanchic .

8 Yahacunalla

9 Hamcunalla

10 Paicunalla

11 Cat^raicu9sa« Pascassa

12 Cat-ralijF, Cat-raicuy,

Pascay.

13 Cat-raicacliiy, Pa^icachiy

14 Cat-raliculuy, Pascaculuy

15 Mana husayu .

16 Mana hualmtyu. Soltero

17 Chullucu

18 Huaha, Huahapa

19 Anchiy. Huahatiay

20 Scmitilla

21 Llantu

22 Llantuchi

23 Nunap llantuinin

24- Llantuy. LLantucbiy

25 Llantucuy, Llantucuk;uy

26 Llantuchiy. Llantuicachiy

27 Chucu, Sumbrero

28 Llantusapa Llantulaica

29 Llantusapa

30 Janajanallanta

AS.

ChuUalla

Diosllam

Japallan quedashga

Japallan tincushga.

Nogallam

Gamllam

Noganchicllam

Nogallanchic

Gancunallam

Peycunallam

Cacharishga

Cacharí

Cacharíchi

Cacharicuy

Mana goayo^

Mana nuanniyog

Chullucog

Huagacog, Atacog

Hiia^ag, Ataciiy

Simita, Mishti'

Llantu

Llantucog

Kunapa llantun

Llantuy

Llantucuy

Llantuchi

Chucu

Llanturag,Chacacheg,Llaqui-

nepag. Llantusapa Janan jan allanta

Sapa

Sapa Diosa

Sapa (fqueparafta

Sapa jiccatasíll laícn .

Naya sapaqui

Juma sapaqui

Nanac sapaqui, Jupa aagampt*

Jupa parlafla (padafia.

Jumanacaqui

Jupanacaqui

Antutata

Antntafta

Antuta^-afta

Antutjaaifta

Jan chachani

Jan uarmini

«Jmatatafljaina

Jar'hii'i

Jachafta

Llappu jai^cu

Cchiui

Cchiuichiri

Jaqquen cchiuipa

Cchiuichaña

Gchíuichasiaa

Ochtuichalla

Sombrero

Cchuisa oraqque

Cchiuichata Turpacjama

1 Somero—a. abj: ?—

2 Sonambulismo '^ >f.

3 Sonámbulo^a, ' »bj,

4 Somnoien^itf ' •/!.< : -

5 Sonar

V. im/>.

6 , , limpiarse ¡a nariz

7 Sonreír '

8s» Sonrojado p/

9 Sonrojar r; ^t'v

10 Sorojarse "• ''^' - '

11 Sonsacado p. b.u.í ut/

12 Sonsacar v. '»« (Sa.*

13 preguntar con ma-

14 Soñado— a, pj ^ - -

15 Soñador—a, Adj^- .'^

16 Soñar Vi »-

17 Soñoliento— a, affr".

18 Sopapeado p-

19 Sopapeador— a, aá):

20 Sopapear -v.

21 Sopeador— a, rfc?/. i

22 Sopear pisar^ supeditar '

23 Soplado p r-' i

24 Soplador-'a, t&di. ■•n'r

25 Soplar V. ^ »:» ■/

26 ,, el viento^' ^v. iitrp:

27 Sopldn— a, i#rf^.

28 Soporífero

29 Sorber vj

30 Sorbíble ad¡.

31 Sordamente

32 Sordera n.

cvz.

Hahua-hahualla

Musphay ma!:^ ^

Musphak.Masphaycachak '\

Puñunayay '^ '>••

Uyaricun

Pichacuy

AsiricUy -«Tj-r;

Ppenccachiscca, Puckyítsóca' "^

Ppenccachiy, Pucayatíhiy ?

Ppenccarccocuy, Pucayacuy

iMallccochiscca

Mallccochiy " » f^-

Kcormachiy, Akturccachiy

Mosccoscca '^'^^ '-

Mo9Cco/r - ■* "-• '

Mosccoy, Mosccocuy»

Puñuna; ak v ' '

SaAniascca

Saürma/r > . >>'• ' *'

Sakmay ♦'••

Ttaktak, Ttustuk

TtaAtay. Ttustuy

Phucuacca " •'

Phucu/r ;• '

Phucuy ' i .

Huayray, Chihuíhuihuiy

Iscallu, Simi hpak

Puñuchicuk-hampi

Upiy '> . '

Upianalla

TJpallalla

KoAtto cay ' »^'

ASM}.

Ccahua-ccahualla Puñunayai, Púfliii atijBaaoca Muspai, MUBflH&achai Muspacc, MuspaiüachjBBc ' * Huaccay, Huaccarccoy Pichacuy, ^ncctf pickncii^ ** Asiricuy, Asiririy '' '

Penccachiscca

Penccachiy Penccarirccachiv Penccaricuy, Peticcarkttrec^T *. Yacbftfllahuan tapoeccm Sacrelláhoan ^apupayay

,, tapuy

Muspascca Moeccocc"

Moaccoy, Mosccorocoy » Puñuisa, P4ill:anayacc Lapiapascca Lapiacc, I^acoiacucc ■• Lacciapa rcboy, i Maocarccoy Sarococc, SarutaccRc Saruy

Pucuscca ' * «

Pucucc, Pucuna - .

Pucuy, PucntXKroy Pucuy '

Cuento ccepecc, HuiUaicachacc Puñuchicucc SoccoyjUpuy Socconalla, SoccopaaUa Upatucu&palla Upayaacca, Upayat

sos.

1 Janajanalla *

2 Puflunai- Puüunactrí

3 Muspai, Maapacatraí

4 Muspa, Musnaicat-ra

5 Huanay, Huahalov

6 Sinhaipichacuy, íshftícny

7 Asitiay, Asilicuy

8 Pinhacachissa

9 Pinhacalachiy

10 Pinhaculuy, Pucaculuy

11 Yat-rayllap tapussa

12 Yat-raillap tapdpay

13 Yat-raillap tapuy

14 Musspas;4a

15 Mospa, Suiño' '

16 Muspay^ Maspapacay

17 PuñuisaiitPafkuipiaysassa

1 8 Lapiassa, Lapialalissa

19 Lapiacü, Lapia

20 >l>apiapaltiy, Mahaluy

21 Jalu, Jalucu

22 Jaluy

23 Pucassa

24 Paca, Púcacu

25 Pucay, Pucaluy

26 Shiu niy Haauya jpucay

27 Cuento hipi, Shimisapa

28 Puñuchicu

29 Ssuhuy, Upuy, Upiay

30 Ssuhupasslla, UpupassUa

31 Upatucullal, Upallalla

32 Upassa, Upayai

Janallanpa

Puflunay

Mushpay

Mushpag

Uyaricun

Togruta pichay

Asiricuy

Pengachishga

Peiigachi

Peiigacuy

Yachayllapa tapashga

Yac hay lia tapupay

Yachayllapa tapur, Tari

Mushcoshga

Mushpag, Moshgog

Mushpay, Moshgoy

Puñunag

Lagyasga

Lagyacog

Lagyay

Talluy, Sopaycuy

Jaruy

Pucashga

Pucag

Pucay

Huayran

Shimi apag

Puñuchicog

Upuy

U piaña

Upallalla

Upayasga

ílTK

Turpa

Iquijama

Samcasiña

Samcasiri

JauAcaña

Jurma p»hÍHeusifi&.

Larttast^ama

Ppenccasita -

Ppenccasiña

Ppenccachasiña .

Jamasat apsuta

Jamasat apsufia

famasat arsufta

Samcata

Samcasiri

Sanicaña

Iqui pnrirí

Thajllinoccata

Thajllinoqqueri

ThajlUn(Kx:afla

Tsquiri

Taquifla

Phusata

Phusirí

Phusaña

Thaya phusaña

Jamasat anisirí

Iquiyiri ccolla

Juch'haña

Juchhanjama

Occaijama

Occarata

«B

GMST.

j Sórdido— a, sucify n

2 Sordo— a, »

3 Sordomudo— a,. 4- Soroche

5 Sorprendente

6 Sorprenielr wím^anth

8 ,, suspender ntfír^^

9 Sorprenderse 1 . (vZ/ífir. 10 Sorprendido-^a. an^He'

11 ,, COgiéQi -r^.iítííO.

12 CQ«t«KíK/ífí> r if»!

13 Sosegadamflite *. ««fft^

14 Sosegado- a, aqvictada

15 Sosegar f. .

16 Sosegarse >: m

17 Soso— a, con poca sal

18 Sospechado p.: .

19 Sospechar .jv. .

20 Sospechoso-^a» ' . ¡H:

21 Sostener sustenta^-. « "

22 mantener , .

23 Sostenerse i^rme .

24. Soterrado p- ' . »;

25 Soterrar . <

26 esconder i . ... :

27 Sn pron. po^^ de B^ '.

28 Sn mano n. .' ..

29 ,, cabeza . c .,:» -

30 Suave ai ttcíio j y

31 f , ^r« í o a/ gusto . ,

GVZ.

Qquelli i.:« .

Roktto V

Amii, upa 'f'.».

Sor(x:hi ( .'i'

Utichik, Utichinapa/c •• y

Ttapcay

Tarirccoy

Utichh' *

Utirccoy

Ttapcascca ••

Tarircousücarj %,:.'.

Dtiscca, ütirccuBCca : r- i-

Sonccoyácuspa . .

Sonccoyascca, Sonccoyaclrisca

Sonccoyachiy > - -'.

Sonccoyacuy

Kcayma. Cbhapak i

Huatapacuscca, Tumpascrca.

Huatapacuy, Tumpay J'

Huatuypakcain a, Tumpay-

pa/rcama. Tacyachiy, Hatalliy Uyhuay Tacyaycuy Ppampascca Ppampay

Pacay, Pacarccoy <

...n. af, Maquin Uman Llamppu MisKqui

ATAC.

Ccanra, Ccacha , m Mana ttyareoir.Uparinri Mana rimaoe opti ' Suruchi. ... MancliarichicHcc HuchaJUicuccta itarerccoy Tarirccoy Manchachiy M ancharicurccoy Huchapi tairisccá Tariscca . M ancha rifjcca Allinllalla. . Cea*. i, Ccasilla .. Allinyaicachiy, Sonegaycachiy Allinyaicuy ,. Sosegacuy Cjcamia, Caciuniiaoc Tumpaacca, Sospecliaaoca Tumpav, Rig-chacafmy Reiícaichicfict, Malieiachicuce

Taquiachiy, Ccemerccoy

Uyhuay, Ccarapayay

Taq ui apaouy , Ccemicurccoy

Pampascca

Pawpay, Pamparccoy

Paqay » Pacarccoy

Paipa, ...n

Maquin

Unían

Llampthi

Misqui, MisquichaUfi^ , .

JUV.

1 Hanla

2 Mana uyali. Upa Unli -

3 Mana lima, Upa

4 Suruchi

5 Manchalichicu

6 Juchallicuchcata taliluy .

7 Taliluy

8 Utichiy, Manchachiy

9 Utiluy. Maiiohaluy

10 Jucha t-rn talisAa

11 Talissa

12 Manchaasa

13 Allipita, AlliUapita

14 Hasilla, HashiUa

15 Sosigaycachiy

16 Sosegacuy

17 Hammiav Cat«rinna

18 Tuinpassa, Maliciassa

19 Tiimpay, Lic-chacapny

20 Lisichicu, Malíciachica.

21 Taquiachiy, Uimiluy

22 Uyhnay, Micachiy

23 Taqiiiapacuy, Himiculuy

24 PampaHsa

25 Panipay. Pampnluy "26 Paca3% Paealuy

27 Palpa, *...n áf.

28 Maquin

29 Unían

30 Ussya. Llanipu

31 MisUqiii, MishquiUa

Áüt!.

Guela, Raccha .<m'

Mana 4iuiyag upa

Mana riinag, maaa< huiyag-

Soroche [upa^

M^ncliacanapa ,

Juchachu tari .

Tarircuy .-,

Manchaycachí .. , .

Manchacacuy ^,

Juchachu tarishga

Charishga

Manchacashga j . /

Jamacashgalla >

Jamashga

Shongoyachi

Shongoyacu^r < .

Gamya, Ganila

Tumpashga

Tuinpay ..,'

Maliciacliicog

Tac^-achi

Uyhuay, Garay, Micucht

Tacyacucuy

Pampassga ; v

Pampay ., .

Pacay .

Paypa, ...n af, ,> I

Maquin i

Uman

Llainpu _ ,

Mishqul

9»*i2<<v

KtaflUv;,. , .^t ...:>..

Occare^, «Vv \ , a -i ! Aniut (KcaCA . iw'..;. Sorqjclu ¿i^.wa» I ?J

Musphañjama túUtCtfJL^C Catjaña ^. 2')linsr .' fíllf^ Catuntaña larv tt*f

Pharjaitaña t'^Jir- . fi"^ Pharjw^ui qquepijruftiiodik i Pharaqui qqN«|wrata , Catuntata ^ '.¿j¡,

Llacthapita ,jíi>*

Kcachatjama k:;;.?.

Chuyma ttaUu^ltata Chuyma ttfUfiQt^y«jña \[ Chuyma tt^laaiJMJitia Cchapacca\ - .u.. Tumpata .... -

Tumpa^a -M'.ér

Tumpaaita ¿-{..^idk

Gatuña «. .^ s^ii!))Jis '

M a n kca chij rañi|% - «f *5 ^ Thurochasiña dLL -'

Oraqquetu ma»tat^i9^ f Oraqqu«ruj«antajc«$^4 >. Imantaña ' ^

Na ^.. . ^r

Amparapa Pheqqucpa,- , Ccofta . ,.. Mojsa

«»

UAST.

Saave grato oído

grato al olfato

dócil. Apacible

adv.

1 2

4 Snavesiente

5 Snaviíado

6 Snavisador-a,

7 Buaviiar v.

8 Suavisane

9 Súbdito--a, flí//.

10 yasAÜo

11 Subida

12 Snbido p.

13 Snbir v.

14 cabalgar

15 trepando

16 ,, aumentar

17 aumentarse

18 levantar

19 Subirse encaramarse

20 Súbitamente at^f^.

21 Súbito~a,

22 Sublevado— a, p.

23 Snbleyador-a,

24 Sublevar amotinar

25 Subrogader-^a,

26 Subrogar substituir

27 Subsanado

28 Subsanador— a, a^/.

29 Subsanar

aO Subsidio socorro /?. 31 Subsistencia medios de-

3? Subsistente «cf/.

oes.

Ñucñu

Kcapak .

Ñuoñu SOfICCO

Llomppu-llamppulla, Ñiicñu-

Llamppuyascca ' [ñucñtiHa.

Llamppuyachtk

Llamppuyachiy

iilam ppu yapuy

Ca machiqq uey o Jt

Apuyuk

Huichana, Scccana, Cóata

Huichascca, Seccascca

Huichay, Seccay

Seccay

Lloccay, Hattay

Hunttay. Hunttamay »

Hunttarimuy

Hoccariy

Huicharccoy, Seccarccpy

Cconccayüa

Cconccay

Hatarichiscca

Hatarichik

Hatarichiy

Ratinchak

Ratiiichay

Allichapuscxra

AUichapuk

Allkhapuy

Yanapay [na.

Caqquey, Causay, Causaycu-

Cacuk, CausacuAr, Caklla

STAC.

Misqul, Ñucñu Misqui asnacc-cha: Llampu soncco. Llampu llampulla Llampayascca Llampuyacfhkx; Llampuyachiy LlamDUyarccoy ' CamacñniyDcc Apuyucc, Señomiyocxr . Huicharína, Seccana >: * Huicharíaccca, Seccasoca Seccay, Huichariy Sillacuy, Lloccay

Mirachiy, Mirarccachiy

M iray , Sliracurccoy

Hoccariy, Sayachiy

Huicharirocoy, Seccarecoy

Cconccaimanta

Cconocailla

U atariflcca, Le vantacuacca

Hatarichecc

Runa -hatarichiy

Troicarccocc

Troicay, Troicaroeoy .

AUicharccoscca > i

Allichachicc, AUichacc

Allicharccapay, Sayachipuy-:

Yanapai

Causachictioc-

Cace, Caosacc

1 Tuquilla ujr altean

2 Tuqui asHoacat-ralla

3 Sama ssunhuyalla.

4 Llampu llampnlla

5 í^lampuasa. Blanda ssa .

6 Llampuyachi, Blandnchi

7 Llampuchiy.Úanipujachy

8 Llampuj^aeay, Llampucuy

9 Camachiniyu

10 Apuyu, Seflornivu

11 Jiana, Hoichalcuna

12 Huichassa, Jiassa

13 Jiay, Yaicuy, Huahiy

14 Sillacuy, Cahuallacay

15 Alpay. Hualuy .

16 Milachty, Ma'syachty

17 Milay, Milaluy, Milaculuy

18 Pallalcay, Ssalcachiy

19 Hualuculuy, Jihaloy

20 Mana yalpallal.Mana mu-

21 Hunhassa (sial.

22 Ssalcussa, Alzacusaa

23 Ssalcachi

24 Nuna ssalcachiy

25 T-ruica

26 Trocay. Trucaluy

27 AUichalussa

28 AlHcha

29 Allichapuy, Taleachipuy

30 Yanapai

31 Causachicu

3 i Cai, Catiaaca .Cacui . .

AH.

Shuniag huiyaoa.

Mushog

AUi Rhongo, Humilde :

L1ampa»lTampaI!a

Iila{naLpi;^a8|ga

Llampucheg

Llampachi

Llampuyacay

Camachina

Apuyog. Patronniyog

Huichay

Huichashga'

H uichari ,. Jioigari

Jegay

.Llogay

Miray, Mirachi

Miracuy

Jogarcuy, Jogarcaehi

Haicharcay .

Mana yarpashgata

Gongaymanta

Afzacushga

Alsacheg

Alsachi

Rantin cag

Kantinchav

AUichapusliga

Allichacog

Allichay

Va napa

Cahuana

Cácog

vm. .«as

Suma isttañani n.. <

Jeqqaicni t*^'

Snmachuymaiift

Ccoñacjama

Ccoñaqoipata

Ccoñachiri

Ccoñachaña

Ccoñachasiña

Jaqquepa-.

Uauapa

Maccatañ.^ecc^.. .-i:^

Maccatata «o .

Maccataáa « .^f ^i

Latijataña *"

Lattaña ,=« ' .,

Jilayaña '.« i ,>. .s- , ■:- «

Jilachasiña

Cbeccaptayaña .^ •..<.■

Alajar maccatasiña ,

Ancchiljama '

Ancchilaqui <h r-,.^!, :

Sartasita . V¿ I

Sartayiri ^ , >

Sartayaüa

Trocasiri

Trocaña -^.,

Asquichata .^r-^^- '

Asqnichiri . -jv »,

Asquichaña

Charada

Chhijnoccasiñjama '

Chhijnoccatjama 106

1

490

OAAT.

1 Snbfiftir permanecer

2 Substraer apartar se-

3 substraerle (parar.

4 Subterráneo

5 Suburbio n,

6 SnbTonido p-

7 SabTe]iidor--a,

8 Subyenir r.

9 Sueeder en3f^pers^

con transiciones

10 Suoedido snceso p,

11 </ qué ba^

12 Suoesitfn prole

13 Suoesiyamente adv.

14 Suoefiyo— a,

15 8noeBor--a. adj.

16 Sueio— a,

17 ,, áeshoaeBto

18 Sueo /Oi?^» w.

19 SUOOSO— a, adK

20 Suche p^« y ¿írAo/

21 Sudado-a, />.

22 Sudador— a, lu//.

23 Sudar v.

24 Sudor n,

25 Sudorífico

26 Sudoroso quesmdamueho

27 Sudoso— a,

28 Suegra del varón

29 déla mujer

30 'Suegro del varón

COZ.

Cacuy, Causacuy

Ttaccay

CcoUuy

Chincana

Hahua-kquiti, Llakta-kqaiti

Yanapascca

Yanapaqque

^anapay

Cay

Cascca

Iman-carccan? (man-casicca? Sanay-mittaf Mittay-sana Mit tan-mi ttan, Mittanpi ca- Mittan, Ccatiqquen [matipi. Ccatiqque, Kanti, Rantinacu-

qque. Qquelle, Chhislli. Huiíihui Mappa, Mappa-runa Hiüi Hilltyok Suclíhi Humpiscca Humppik

Humppiy. Thoqqtíey Hutnppi, Thoqque Humpina-hampi Ttoqquek Humpjpiscca Aqque Quinua Caca

ATAC.

Cay, Causay, Taquiay Raquty, Raqairocoy Raquicuy, Raqnicurccoy Pampa ocumpt uchco Llacta manyacuna Yanapascca Yanapacc

Yanapay, Yanapanccoy Nay, Narcooy

Carccuscca, Cascca

Imatacc? Imanantacc?

Churicnna

Cea ti nacosccalla

Ccatinaslla

Ccatinacocc aiflu, Huaflnccpa-

ranten Ccanra, Ccacha, Millat Ccanra,Ctichi,Ccacha, Hucha- Yacu (ftupa.

Yacusapa Challhua, Sochi Humpiscca, Sudascca Humpicc. Sudacc Humpiy.Suday Humpi. Sudor Humpichicc, Sudachíccxx: HumpicCfSudacc H umpiaoni, Sudascca Huarmimpa maman Ccosampa maman Huarmimpa taitan.

1 Cay, Catisay, TaquUy

2 Laqniy, Laquiluy

3 Laquiciiy, Laquiculuy

4 Pampa lalint-ru ut-rcu

5 Maka manyacuna

6 Yanapawa

7 Yanapa

8 Yanapay, Yanapaluy

9 Nay, Naluy, Cay

10 Calhula, Calhussa

11 Imatan calhunf I mananmi?

12 Chulicuna

13 Hatinacuasalla

14 Hatinacui

15 Hatinin, Hatinin ayllun

16 Hanla, Hat-ra

17 Anla nuna, Allhunu nuna

18 Yacu, Yacun

19 Yacusapa

20 Suchi challhua, Suchi

21 Humpissa, Sudassa

22 Humpi, Suda

23 Humpiy, Suday

24 Humpi, Sudor

25 Humpichicu, Sudachicu

26 Humpi, Suda

27 Humpissa. Sudassa

28 Hualmimpa maman

29 Husampa maman

30 Huolnumpa taitan

Cacuy

Raqui

Hutticiiy, Kaquicacurí

Chincacuna

Marca jahuau

Yanapashga

Yanapag

Yanapay

Canman

Cishga, Rurashj^a

¿Imatacashga?

Ayllucuna

Cbeyjinalla guepanacun

Guepanalla

Gatinacog

Ganra

Juchasapa

Yacun

Yacusapa

Suche

Jumpishga

Jumpichcg

Jumpíy

Jumpu

Jumpinajampi

Jumpisapa

Jumpicnshga

Huarninpa maman

Gojam(>a maman

Huarniinpa yayan

ATK.

ChijfloccaMfia Jayachafta Jayachasiña Oraqque manccana

[|ue]iapata Jajjtata Uajjttiri Uajittada Purina

430

8q

Uaj

PiiriU Camachisa? Uila masinaca Mayat maijaní Mayat mayara Catoccasiri Kcañu

Jucha kcañu

Chhama

Chhumani

Suchhi

Jumpsuta

Jump6uri

Jumpsuña

Jumppu

Jumppiyirl

Jumppitata

Jumppita

Taicncchi

Auchochi

481. CMBft,

Suegro de ín mti'er lela caero curtido

2 SnefL

3 Suelo

4 Suelto— a. áe soltar

5 de lengua

6 Sueño acto de dormir

7 soñar

8 mafo 6 aciago

9 Tengo—

10 Suerte buena

11 Persona de ímena^

12 A/a/a—

13 Persufia de mala-^

14 De-

15 Suertes Echar—

16 Suficiente apto, idóneo

17 J5s-

18 Sufocar v,

19 Sufragable ac|>'.

20 Sufragado— a p.

21 Sufragador— a, adj.

22 Sufragar favorecer

23 en tareas ú'obras

24 Sufrido—a, «**. 23 Sufrimiento ".

26 Sufrir V.

27 Hacer—

28 ,, con paciencia

29 ,, pesadillas

cirz.

Quihaachi Laccoscca-ccara Pampa ; '

Cacharíscca. Pascascca Ccanay-(]|que11cca, Ccanay-

machhi, Si mi qquellcca. Puftuy Mosccoy

Ati mosccoy, Tapia mosccoy Puñunayahuan, Puftuy aysa-

huan, Puñuy atipahuan. Sami Samiyolr

Pasu (cha.

Pasn, Mana samiyok, Qquen- Hinacca. Chicacca, Chaypa- Misanacuy (chacea.

Yachaypak caman Camanmi, Camallanmi Muquirccoy, Sipirccoy Yanapanafía, Hay m a a 11 a,

Huamanalla, [mascca.

Yanapascca^Haymascca, Hua- VanapaK, Haymak, Huamak Yanapay

Haymay, Huamay MuchucuJ: Ñak'ariy

Ñak'ariy, Mnchuy Ñak*arichÍT, Muchuchiy iMucliucuy * '

Llaphi mosccoy ta mosc^by

ATAC.

Ccosahipa taitan

Ccara, Sulla

Pampa

Cacfaariscca, Paacasoca

Rimaisapa

Puñui, Puñucni Mosocoí, Mñspai Mana allin mosccoi Puñunayahuan

Allih suerte

Allin suertiyocc nina

Mana allin suerte

Mana allin suertiyocc rana

Hinaoca

Chunca^, Suerte horccoy

Yuyainivocc, Yachacc

Tincuocflam, Camaccllan

Tonccorinta llapirccoy

Yanapanalla

Yanapascea

Yanapaoc

Yanapay, Yanapaictly

Yanapay

Muchuoc, Pacienciactacc

Muchui, Ñacai

Muchuy. Ñacariy

Muchuchiy, Ñac'aríchiy

Pacienciacuy

Muspay, Mttspaycachcjr

1

JTTH.

1 Httsampa tattan

2 Uta, Huacap uta^

3 Pampa, Pacha

4 Cat-rali8sa, Pascassa

5 Ltmaisapa

6 Puñuí, Puñucui

7 Muspai, Suiño

8 Mana alliti muspai

9 Puñunaman

10 AlUn suerte

11 sttertiyu nana

12 Mana allin suerte

13 Mana allin sortivu nuna

14 Jinalha, Chay pachaha

15 Suerte jnluj'

16 Yainívu, Yat-ra

17 Tincúllam, Camallam

18 Tuncurinta llapiy

19 Yanapanalla

20 Yanapassa

21 Yanapa

22 Yanapay, Yanapaicuy

23 Yanapay

24 Padecicu, Pacienciacu

25 Mut-rui, Ñacacui

26 Mut-ruy,Ñacaliy, Ñacacu

27 Ñacachiy, Pacienciachiy

28 Paciencia cuy

29 Muspay, Muspaicat^ray

AV

Gojampa yayan

Suela

Pampa, Pacha

Cacharisga

Galiun cachacashga

Puftuy

Mushgoy

Mana allita mns^gosga

Puftunami

Allí suerte

Alli suertiyog runa

Mana alli suerte

Mana alli suertiyog runa

Jinaga, Chaypenga

Suertiman cnuray, Suerticuy

Yachaypa camaca^hga

Camasagmi

Llapinuy

Yanapanalla

Yanapashga

Yanapag

Yanapay

Yanapay aruynincim

Muchushga

Muchuy, Ñacacuy

Muchuri Ñacari

Muchuchi, Ñacachi

Pacienciallahuan muchu?uy

Mushpaycachay

ATV.

Aur.hcchi

Ccoña lippichi

Ornique

Ant'itata

J aecha lajrani

Iqui Sanica

Ñaftcca samca Iquiu purita

Cusí

Cusajaqquo

Chhiii

Nancea jaqque

Ta

Cusí uaraña

Lurirjama

Ucjaqui

Larcchuquiña

Yanapttafta

Yanapttata

Yanapttiri

Ccuyapayafia

Yanapaña

Mutusita

Mutusffia

Mutuña

Mutuyafia

Amuqui mutulla

Saracasiña

4S1

482 éABX

1 Sug^erído p.

2 Suferidor—a, ac&v; '

3 8llg^6rir una idea maía

^ Suicida 17.

5 Suicidarte y.

6 Sujetado sometido p,

7 Sujetador— a, adj.

8 Siyetar someter

d S^etO persona indeíer-

10 Bl^eto—a, [minada.

11 Sulñiroso—a, ac7j.

12 Sumado-a, p.

13 Sumar v,

14 Sumer^do— a. p.

15 Sumerfidor— a, /»dj.

16 Sumergir en agua v,

17 ,, abismar n hundir

18 Sumergirse en el agua

19 e/1 7os v/ofos

20 Sumidero n.

21 Suministrado— a, p.

22 Suministrador— a, ad¡

23 Suministrar

24 Sumiso— a, ply adj. .

25 Superable «4/.

26 Superado— a, p.

27 Superador— a, a4¡,

28 Superar sobrepujar, ven-

29 Superávit residuo (cer.

30 Superficial a<//.

31 Superficialmente adw

32 Superficie /i.

cwz.

Huateccascca Huateccak, Hóatecca Haateccay

Huíquin-huañuchicuk uañuchicuy Uyachiscca Ujachik

Uyachiy, Runachay, Chapay Runa, Huc-runa Uyachiscca,Runacha8Cca, Cha- SalliyoK [pascca,

Huñuscca Hufíuy Challpuscca Challpak, Challpuycuk Challpuy, Challpuycuy Chincarichiy Chincariy, Chhullmiycuy Chincaripüy , H uchapi-ccospay MillppUjPpuytu, Puyuncu Ccoscca, Hayhuascca . .. Ccoycuk, HayhuaA: Ccoycuy, Hayhuav CJyacnk. Ullpuycuk Atipanalla, Atiypak-caina Atipascca Atipak Atipay Puchu Hahuan

Hahualla, Hahuan-ucjan Muyuynin, Muyuqquen

ATAC.

Yachachiscca, Huillascca . <

Yachachjcp, HuiUacc

Yachachiy, Yuyachyr

Quiquülan huañuchicucc ;

Quiquin huañuchicurccoj

Succetascca

Succetacc

Succctay

Runa

Succetasccá.

Ccollpasapa

Hañuscca, Sumascca

Huftuy, Sumay

Challpuscca

ChaJlpuchicc

Challpuy, Challpurccoy

Challpuchiv, Chincarccachiy

Challpucuy, Challpucurccoy

Huch^pi ccochpapacuy

Millpti

Aypuscca, Ccoscca

Aypucc. Ococc

Ayptty, Ccoy, Ccopayay

Humilde runa

Atipanalla, Venccnalla

Atipascca, Venceacca

Atipacc, Atece, Yalleoc

Yalliy, YaJlirccoy

Puchucc, Puchuccnen

Hahua, Hahua-hahualla

Hahua-hahualla n

Muyuríuin

¡VE.

1 Yalpacbiasa* Yat-rachissa

2 Yaipachí. Yat-rachi

3 Yalpachiy, Yatrachiy (cu.

4 Huaffochicu, Vidan quita*

5 Quiquin huaftuchiculuy

6 Sujetassa

7 Sujeta

8 Sujetay

9 Nuna

10 Sujetassa

11 HuUpasapa

12 Juflas8a;SúmajnlnFsa

13 Juñuy, Sámay

14 Chalípussa

15 Challpuchi

16 Ssatiluy, Chnllpuluy

17 Challpny, Chiilcacliiv

18 Challpuculuy

19 Juchancunat-ru pirdiasa

20 iViillpu

21 Uycussa, Aypussa

22 Aypu, Hu - <

23 Huy, Huycapay

24 Humilde nuna

23 Atfpanalla, Venceiiltlla

26 Atipassa, Vincis^a

27 Atipa, Atipalu

28 Llalliy, Llallilluy

29 Puchu, Pucbun

30 Janalla, Huassalla

31 Jatia janallati

32 Muynlinin

Yachachishga - »-

Yachachieog

Yachachi

Quiquiata buaftnchicog

HuaAuchicuy quiquiquita

Sugetashga, Huiyatachishga

Sugetag, Huiyaracheg

Runayachishga huíyacliir

Runa

Huivachiahga

Golfpasapa

Huiñashga, Huiñachishga

Hniñarcachi

TuUpushga

TuUpog

Tullpoy '

Chincarachi

TuUpucuycuv yacucho "

Juchachu tuílpurashga

Millpog

Goaiiga '

Gocog

Cocuy

Huiyacog

Atípanalla

Atipashga '

Atipa^

Atipai

Puchog

Jaiían janallan

Janallamaii

Muyuinin

ATM.

Samanta t& v ^ ^

Saman tirt -^

Saman taña -

Jihua.T asina, Jaicldr^taairi

Jaichicatasiña, Jupaquip ji-

Atipata »[bliiEsiri.

Atipiri ..-.■:'

A ti paña

Cathtapíta '• < - '

Jaqque»-

SiiBúqqueta '^ a

Jaocuta

jaccttfia / '. í

Sattita f

Sattiri . '

Sattiña

Alirantaña

Sattirasiña i

Ñañocaní alirantivhiÉei «^

Urna ppiya ' - ^ ' «

Ccuyapayata^: ^í»/* ^

Ccuyapayasiri * ' <

Ccuyapayañ& *

Sumachuymani ^

Atipíijama ^

Atipata

Atipiri ^ ^t .,,

Atipafta

Puchu

Turpa ff '••

Turpjania

Oraqquen paurapa

4S8

CA8T.

1 Baperior-«« aaegobicrna

2 Parte^ 8 excekote

4 Sttperttínioio-^, «^/.

5 SupliOftdo p

6 Baplioftdor— a, «'f/.

7 Baplioar

8 Suplido castif(o, pena

9 tormento ó do-

10 Suprimido (/r^r /í^ico.

11 Suprimir hacer deÉapa^

12 Siipurado--a, [recen

13 Sapnmr v.

14 SnpuratiTO— a, «<(/.

15 Snroado-a, p-

16 Surcar hacer sarcos r.

17 Snroo

18 Surtidor— a, que provee

19 Surtir proveer

20 Saseaptible melindroso

21 Siuodioho-*a, ait/.

22 Saspendedor— a,

23 Siupender co/^ar r.

24 ,, detener, pansar

25 cansar admiración

26 Suspenderte v.

27 Suspenso— a, adj.yp,

28 ,, admirado, absorto

29 Suspirado p.

30 Suspirar r.

31 Sustentado— a, p.

onz.

Urna. Ccollana

Hahuan, Patán, Hanak.

Yalliqquen

Kquintu^, KcosAichicnk Ttin^

caK, Ccolluní, Atin-ñiür. MaflacuKca Mañacuit, Maftaycacuk Maftacuy, Mañaycucay Muchuchiy Muchuvt Nak'ariy CcollocnÍ8c.*n CcoUochiy Kqueayaacca Kqaenyay

Poccochik-hampi, Ttoccya- Su«<a80ca (chik-bampi.

Sucay Suca Ttituír Ttituy

Anau-tullu, Choqquen tulla Ñiscca, Ñisccaña HuarcuA-, Hoccarik Huarcuy, Hoccariy Tatiy

Utiy, lltirayay, Chirayay Huarcucuy

HnarcusccR, Huaccurayak IJtiacca. Chirayascca Anchiscca Anchiy ITyhuascoa

ATAC.

Urna. Capetas

Hanaccpi cace. A«|Hian ha- Llalli rioc. Llallecc [naccpi. Chiqui Boncco, Choccacc

Maflacuscca. Malla^eca Maftacucc, Mañacc Mañacuy . Rimaicucu y Muchui,' Nacai

»• »»

fta()uÍ8cca, Tucttscca Chiacachiy, Upallacurocoy Cceyayascca Ccea Uoccsitnuy Poccochecc H uaiccochasoca Huaiccochay, Yapuy Huaicco, Suca Aypncc, Ccooc Aypuy, Ccoy, Ccoycoy Añañanca

Rimasccafta. NiüocaQa Huarcucc, UcMXarecc Huarcuy, Hoccaríy,Huayura- Samachi^ [yachiy

Utiy, Uticuy

Huarcucuy, Huafcucurccoy Huarcuaoca Manchariacca Anchiflcea, Mnnaficea Anchiy, Anchicay. Ay! iiiy U>'hua9cca. Mícuehiaoca

JVV.

1 Urna, Capataz

2 Asshuan, Jananintru

3 Llallínin

4 AbucionerOf Brujo nila

5 Mañacttssa, Mañassa

6 Mañacu, Maña

7 Mañay, Madacu^

8 Mut-ruí, Ñacacui

9 Mut-rui, Ñaca i

10 Puchucassa, Camacassa

11 Chincachiy, Pacay

12 Ishuitassa

13 Matiria yaluy

14 Puhuchicu jampi

15 Ssucassa

16 Ssucay

17 Ssuca

18 Aypu, Hu

19 Huy, Huyctiy

20 Añañinco, Añañunco

21 Limassaña, Nissaña

22 Huaica, Pallalcu

23 Hualcaj^, Pallalcuy

24 Jamachiy

25 Mancha'luy

26 Hualcacuy, Hualcaculuy

27 Hualcassa

28 Mancbalíssa

29 Yalpassa, Mimasaa

30 Ay níy! Yalpat-racuy

31 Uyhuassa, Micuchissa

ÁS.

Urna

Tañan patac Yallin Quintuich

Mañacushga

Mañacog, Rugacog

Mañacuy, Rugacuy

Castigo

Nanaco^

Gollochishga

Gollochi

Gueyayashga

Gueyayachi

Gueyayachicog

Huachicashga

Huachichuy

Huachu

Aypog

Aypuy

Añaüancalla

Nishgana, Rimashgana

Jayaracog

Jayaray

Jarcay

Uticog manchacanapa

Huayuracuy

Huayurag

Chirayashga

Anchishga

Anchi

üyhuashga

ATM. 483

Jiliri .

Alayanqairi Sumapiniri Yatiri

Maisita

Maisiri

Maisiña

MutuBÍta

Ttaqquesita

Chhajtayata

Chhajtayaña : -

Jemkqueta

Jemkqucña

Jemkqueyiri

Kcauantata ,.,

Kcauantaña

Kcaua

Churiri ••>

Churaña

Arusinjama

Sata

Aptaña

Uarcufia

Saittayaña

Muspparayaña

Saittasiña

Saittata

Phara, Musphaña

Ccarcata, Jicusiña

Ccarcaña, Jicuña

ManKcayata 109

434 CA8T.

1 Sustentador— a, ndj.

2 Suf tentar mantener w

3 Sustento n.

4 Sustituido— a, p.

5 Sustituir r.

6 Sustituto-a, Tt.

7 Susto

8 Cosa que caasa-^

9 Sustraer v.

10 Sustraerse

11 Susurrador— a, adj.

12 Susurrar

13 ,, aire v. imp.

14. Susurrón— a,

15 Suyo— a, pron, pos.

16 JSs—

17 Noes—

18 Dicen que es—

19 ,, Dicen que no es—

CU2.

ir\'hua¿, Uyhuaqque

Ujrhuay, Uyhuacuy

Mícjuna

liantinachiBcca, Rantin-chu-

rascca. Rantinachiy,Rantiata-<;hurav Ranti Manchay

Manchachik, Manchachicnk Ttaccay, Raquiy Ttaccacay, Raquicny Sipsicak ' Sipsicay Chihuihuihuin Sipsicay-camayok Paypa Paypam

Manatn paypachu Paypas Manas paypachu

ATAC.

Uyhuacc. Mtcuchiciicc

Uyiiuay

Mícui. CanRai

Hucpa rantinpi churaacea

Hacia charay. Trocar

Ranten

Manchai, Manchapacai

Manchachkucc

Raquiy, Raquirccoy

Raqukrtiy, Raquknirccoy

Pacascc'alla rímapacucc

Upallalla rimapacuy

Huaira pncuy

Huasa rimacc. Ccepampi r¡-

Paipa (mace.

Paipatacc, Paipam

Mananí paipachu

Paipataccsi, Palpas

Manaft paipachu

<X ÍQ- X>"

JVH.

1 Uvhuacu, Micuchicu

2 Uyhuay, Micuchiy

3 Micui, Causal

4 Jucpa lugarnin t-rulassa

5 T-rucay, Juctat-rulav

6 Jucpa lugarnint-ru

7 Manchal, Mancbaluy

8 Manchachicu

9 Laquiy, Laquiluy

10 Laquicuy, Laquiculuy

11 Pacallap limapacu

12 Upallalla limapacuy

13 Huauya chiu niy

14 Huassa lima, Jamuyacu

15 Paipa

16 Paipatn, Paipatan

17 Manam paipachu

18 Paipass, Paipatacssi

19 Manass paipachu

AV.

Uyhuag Uyhuay Micuna Rantin yaycushga

Rantinchaycuy

Rantin

Manchay

Manchacheg Manchanapa

Raquiri, Suari

Kaquicuri

Pacay lia pa rimacog

Upalla rimapacuy

Huaira pucan

Huasha rima

Quiquinpa

Paypam cheyga

Manam paypachu

Paypam nian

Manam paypachu nian

ATM.

4M

Man^cayaairi Mankcayaña Mankca Lan tirata

Lan tirada

Minkcs

AJRarafia

Ajsarañjama

Yaccachafla

Yaccachaaíña

Yaccachiri

Kcachat arusiña

Phusasqui

Chuchaairi

Jupana

Jupanquiua

Janiu ju]ianquiti

Jupanciuiu sapjeua

Janiu jupanquit sapjeua

-<x:o: x>-

48*

0A8t.

OITZ.

AYAC.

1 Tabaco n.

2 Tábano moscón

3 Tabicado— a p.

4 Tabícador— a, adf\

5 Tabicar v.

6 Tabique n,

7 Tabla

8 Tableado— a, p.

9 Tablear la tierra

10 Tablón fie tierra

11 Tacaño— a, adj,

12 Taciturno

13 Tacto sentido n,

14 Taimado— a,

15 Tajado— a, p.

16 Tajador-a, adj.

17 Tajar v.

18 Taladrado— a, p.

19 Taladrador— a, adJ.

20 Taladrar v

21 Taladro n.

22 Talar cortar árboles

23 ,, destruir, arruinar

24 Talega n.

25 Talegilla para coca

26 Talón calcañar n.

27 Talla estatura

28 Tallo

29 Tamaño— a, a<í/.

^

Sayri

Ttancayllo

Ppititascca

Ppitita/r

Ppititay

Ppitita, Llaplla percca

Llapsa k'uUu, Tabla

Maruscca, Mallmascca

Maruy, Mallmay

Huc tupu allpa

Michha

Mucmicuk, Llaquiscca

Llapchay

Qquellma, Yachaisapa

Cuchuscca

Cuchuk

Cuchuy

Hut^'uscca

HutK'uK

Hutk'uy

Hutk'una

Rucriy, Chaccoy

Puruiiyachiy

Hnayacca

Chhuspa

Ttaycu

Sayay

Tullu, K^allma

Cebica

1^

Tabaco

Huairuncco

Ccenchascca

Ccenchacc

Ccenchay, Ccencbarccoj

Ccencha

Milga, Llaspa cullu. Tabla

Pampachascca, Cuscachasccm

Pampachachiy

Huc tupu allpá

Micha, MaccUa

Upalla, üpallaHXía

Llapchay, Llacbpay

Yachaisapa, Atojc sonoco

Cuchuscca, Taccada

Cuchucc

Cuchuy, Cuchnparccoy

Uchcuscca

Uchcucc

Uchcuy, Uchcurccoy

Uchcucucc, Uchcuscca

Cuchuy, Sacctay

Purunyachi, Pampayarccaclú

Huayacca

Pisca

Chaqui ccepan, Talón

Chican, Sayai

Caspin, Tullun, Calima

Sayai, Chican

JUV.

AH.

ATK

435

ii<

1 Ssaili, Tabaco

2 Uruncui

3 Quincha^ Hiiit-rassa

4 Hint-ra, Quincha

5 Quinchaluy. Hint-ray

6 Quincha, Hint-ra

7 Milga, LlapsacuUu

8 Pampachassa, Cuscacha-

9 Pamparhalachiy [ssa.

10 Juc tupu allpa

11 Vlit-ra, T-rinass

12 U palla, Upallassa

13 Yatay, Llapchay

14 Yat-raisapa, Ató nuna

15 Cuchussa, Tajassa

16 Cucha

17 Cuchuy, Cuchuluy

18 Hutrcussa

19 Hut-rcu

20 L't-rcuy, Utrculuy

21 Ut-rcucu, Ut-rcussa

22 Cuchuy, Satay

23 Pampachaluy, Cañay

24 Luncu

25 Huallhi, Huallqui

26 T-raqui talón

27 Chican, Ssacuinin £8 Casspin, TuUun 29 Chican

Tabaco

Cuenrash

Huichgashga

Huichgacheg

Guencharcuy

Guencha

Tabla, Llapsha gueru, Cullu

Tablachashga

Tablachi, Parejay

Juc tupu allpa

Micha

(Jpallalla cacog

Iflapckay

Atog shongo

Cuchushga

Cuchog

Cuchuy

Uchcushga

Uchcog

Uchcuy

Uchcuna

Chagoy, Hualluy

Purunyachi

Tali^a, Huallqui

Picsha

Ataca

Shayay

Tayan tullu

Chican

Sairi Chhuspi Taipir perocata Taipir perqqueri Taipir peTX!caña Taipi percea Tabia

Ccusccachata Tabla luraña Yapa . Liquichiri Amucttata Llamctaña Jateccala

Jaljtata aljtiri Jaljtaña Ppiyantata Ppiyantiri Ppiyantaña Ppiyiri Mururaña Naccantayaña Uayacca Chhuspa Cayu qquepaja Tansa Pallcca Jachha

GAST.

1 Tamaño de gran—

2 ,, de pequeño

3 ,, crimen

4 ,, ? de que

5 Tambalear v.

6 También adv,

7 é¡

8 áél

9 Tambo mesón

10 Tambor n.

11 Tamboril

12 Tamborilero m

13 Tamiz

14 Tamizar v.

15 Tampoco adv, negt.

16 Tan Qdv\ m.

17 malo

18 pesado

19 ,, poco

20 presto

21 ,, sd/o a/io

22 Tangible adj,

23 Tanto— a, cantidad

24 ,, tiempo

25 Tanta ^ente

26 Tañer r.

27 /a campana

28 inania

29 ,, trompeta

30 Tapadera «•

31 Tapado— a, f.

32 Tapador— a, aíJ/.

auz.

Cchica-hatun, Hatun sayay

Cchica-h uchh ny

Cchica-hatun-hucha

Ima sayay?

Urmanayaj-

...pas a A

Paypas

Paymantas, Paytapas

Tampu, Pciscana

HuanK'ar

Tinya

Tinya-huaccachik

Sux'suna

Suysuy

ManallataK, HinallataK ma-

Cchica (na.

Cchica mana allin

,, llasa

,. pisi

t, utccay ' Huc chicalla, Huella Happinalla, Llapchh a n a U a, Cchica fCbancanalla.

unay Chay-cchica runa Huaccachiy Huaktay Pinculluy^ Kquepay Quirpana Qnirpascca Üquirpak

ATAC.

Chicancarai, Jatuncaray

Chicaüan, Chicachallan

Hatun hucha

Imachican?. Maichayay?

Hahu¡cachacuy,Chanricachay

...pas, ...tace, ..huaa

Palpas

Paimanhuan

Tambo, Pascana

Tambor, Tinya

Tinya

,, huacctacc Suisuna Suisuy

Manataoc, Manataocmi Ancha

mana allin

,, Uasacc

pisi

utccay Huc sapalian, Uuc challa Llatanalla, Hapinalla Achca, Nanacc, Manchai Ancha unai

Achca runa, Nanacc runa Huaccaohij' Huacctay

Pincullu huaccachiy Corneta huaccachiy Quirpacu, Quirpana Quirpascca Quipace, Panipacc

JUH.

1 Chica jatun, Chicancafaí

2 Chicallan,TacssaIla

3 Chica jatun jucha

4 Ima chican? Mai chican?

5 Haihuicat-ray

6 ...pis ..tan, ..huan af,

7 Paipis

8 Paimanhuan

9 Tambo, Pascana

10 Tambor

11 Tinya

12 Tinya huahachiy

13 Ssuissucu, Ssuissu

14 Ssuissay

15 Mana tan

16 Chiap, Ancha, Chica

17 Chiap mana allin

18 Ancha II asa

1 9 Ancha pishi

20 Ancha camass

21 JucHailla. Chtillalla

22 Vatanalla, Chalanalla

23 Achca. Chica

24 Chay chica unai

25 Chay chica nuna

2B Huahachiy, Asspicay

27 Campana tocíiy

28 Pincullu huahachiy

29 Cornctacta huahaclti

30 Quillpacu

31 yutllpassa

32 Quillpa, Pampa

AK;

Jatun chican

Tacsha chican

Jatun jucha

"¿Iraa tamanuta?

Ishquinar purin

Chay pis

...pis fíf.

Paymanpis, Paytapis

Tambo, Pashcana

Tambor

Tinya

Tinya huagacheg

Sucshuna

Sucshuy

Manatag

Manatan

Chica mana alli

Chica lasag

Chica huallca

Chica utcay

JucUaylla

Japinalla Churanalla

Achca, Chica

Chaychica una3'

Chay chica runa

Tinyay, Huagachi.

Campanata tocay

Pinculluta tocay

Trompetata tocaj', Pucay

Chapana, Quirpana

(Jhapashga

Chapag

ATM;

Jachha tansa

Jiskca tansa

J aecha jucha

Caucchasa? Cuua.tansasa?

Tincu tincuña.

Ualiqui

Juparaqui

Juparuraqui

Ccorpachañ uta

Uancara

Jiskca uancara

Uancar jaukqueri /

Susuña

Susuña / : . 1

Janiraqui y '

Acua

Acua ccoro . .'

Acua iathi - , \ .

Acua jukca .> n

Acua kcapa ,' vf

Masapaqui » "'

Llamctañjama * . ;

Anolia * ; . '

Acua pacha . .

Alloj jaqque

Lame taña

Jaukcaña

Phusaña

Phusaña

Ccopiña ,

Ccopita

Ccopiriri ']

437 CAgT.

1 Tapar y.

2 con tierra

3 á lodo y piedra

4 abrigar

5 encubrir

^ Tápara calabaza seca

7 Taparte abrigarse

8 Tapia pared n.

9 Tapiado-*a, a//.

10 Tapiador

11 Tapiar v.

12 Tapir n.

13 Tarabita

14 Tarascada

15 Tarascado— a, p.

16 Tarascador— a, adj,

17 Tarascar v,

18 Tardador— a, adj\

19 Tardanza n.

20 Tardar v.

21 ,, i4 mas adv.

22 Tardarse

23 Tarde

24 Al caer fa-^

25 Hacerse-

26 Oscurecer fa—

27 i4yer de—

28 Tardecita n.

29 Tardo— a, perezoso

30 Tarro vasi/a

31 Tartamudear r.

'ii2 Tartamudo n^yaOj.

CÜZ.

Quírpay

Ppampay

Lluttay

Ccatay

Pacay

Hankcara, Mati» Huincu

Ppistucuy

Percca

PePccascca

Perccak

Perccay

Sachha-huaca

Huaru, üruya

Caniscca, Ccamsa

Canissca, Ccamsascca

CanÍK, CcamsaK

Caniy, Ccamsay

Unainuk

Unamuy

Unav, Unamuy

Aliena caspa

Unapuy

Chhisi, Chhisiyav

Chhisiyayta

Clihisiyay

Chhisiyapuy, Sipiyny

r.cayna-cnhisi

Sipi'sipi

Llasa-llaBa

Huichhi

Aclluy, Aclluycachay

AcUu, Aclluycacha^

ATAC.

Quírpay

Pampay

Ll u t ay ,' H uichccay

Maituy, Maituchiy, Ccatay

Pacay, Pacaycuy

Poro', Mati

Maitucuy, Maitucorccoy

Percca

Perccascca

Perccacc

Perccay

Sacha vaca

Huaru, Oroya

Caniscca, Cachuscca

Caniscca. Cachuscca

Canicacc, Cachucc

Caniy, Cachuy

Unacamucc

Unacui, Unacurccoi

ünacu ', Unacurccoy

Ancha unacuspach '

Unacuy, ünacurcuoy

Chaupi punchan pasai

Inti seccaicaita

Tutayay, Tardeyay

Chísíncuv, Tutavcúy

CliÍRÍ tarde, Chisi

Chisincni

Ceella, Ñacai ruracc

Tupu

Acua acua rimay

Acua acua rímacc, Aoclln siim

JUH.

1 Quillpay

2 Pampay

y Llutay, Lahay, Huit-ray

4 Lancay, Ailluy, Ssucutay

5 Pacay, Pacaluy

6 Pülu, Mati

7 Aillucuv, Avlluculuy

8 Pilha

9 Pilhassa

10 Pilha

11 Pilhay

12 Jat-ra hoaca

13 Huaru, Oroya

14 Cat-rui, Cani

15 Cauissa

16 Canicu

17 Caniy, Cat-ruy

18 Unacamu

19 Unacui, bnacului

20 ünacuy, Unaculuy 2 i Ancha unacui t-ra

22 Unacuy, Unaculuy

23 T-raupi muy un pasai

24 Inti uiaicuita

25 Tardiyay, Tutayay

26 Aspiyay.Áspiluy, Tutayay

27 Anyan tardi

28 Aspivai, Aspi aspilla

29 Hifla', Ñacailula

30 Tupu, Tinaja

31 Aclluicat-ray

32 AcUu shimi, Acllu liniai

AV.

Chapay

Pampay

Llutay

Gatay

Pacay

Huincu, Mati

Pitucuy

Pirga '

Pirgashga

Pirgacog

Pirgay

Sacha huaca

Huaru» Oroya

Canishga

Canichishga

Canicog

Canicuy

Unacog

Unacuy

Unav

Ancna unacushpao^

Unacuy

Tardina

Tardi ishquinan

Tardiyacushga

Pagashyashfi^a

Ganyan tarde.

Tardi tardina

Guela, Ñacay ruracop;

Huichi

Anllaycachay

Anllaycachag

ATK.

Llauttaña

Allintaña

Taquín taña

Janana

Imantaña

Tara

Janasiña

Percca

Perccata

Perccantiri

Perccaña

Sallcca ccuchi

Uarcut chaca

Achoccana

Achoccata

Achoccasiri

Achoccana

Qquepariri

Qqueparttaña

tíqueparaña

Ancha qquepararu

Q(|ueparasiña

Jaipu

Inti jalanta

Qqueptaña

Cchamacasifia

Masaippu

Jaippjama

Qquepariri

Ccaccaña

Ccacca

UacuUa

487

MO. _

438 CA8T

1 Tarugo n.

2 Tasajo

3 Tasado— a, p,

4 Tasador— a, Adf.

5 Tasar poner precio v.

6 Tatarabuela Mi— n.

7 Tatarabuelo Af/—

8 Tataranieto— a, n.

9 Tea

10 Techado— a, p,

11 Techar v.

12 Tejedor— a, n,

13 de metiias

14 ,, de ponchus

15 Tejer v.

16 Tejido— a, p.

17 Tejolote n.

18 Tela

19 ,, muy sencilla

20 ,, doble, bien tejida

21 TelaraSa

22 Temblador— a, adj,

23 Temblar v,

24 Temblequear

25 Temblón— a, tembloroso

26 Temblor c/e tierra n.

27 Temedero— a, a^'.

28 Temedor-a, n,

29 Temer v.

30 Temerariamente ndv,

31 T3merario— d, adh

GITZ.

Tacarpíi

Chharqui. Chalona Chaninchascc.i Chanincha^

Chaninchay (payan.

Apusquiypa-payan. Payaypa- Apusquiypa-yayan, Machuy- Chupullu ' ' [pa machun. K'anchachina Huasichascca Huasiohay

Ahua¿, Ahuay-rama3'ok Rurak Ahuak Ahuay Ahuascoa Ccollota Ahuascca

Llica-llica ahuascca, Llapsa Pipu-pípu ahuascca Lhca

Chucucucuk Chucucucuj- Cuyuycachay

Chucucucuk, Cjatatata/S: (cu^'. Pacha cuyuy, Pacha-cchapchi- Manchana, Mancharina Manchak, iManchacuk Manchay, Llacllay Mana manchacuspa Mana manchak, Mana man- chacu^.

ATAC.

Tacarpu Charqui, Cecina Chaninchascca, Tasascca Chaninchacc. Tasacc í^hanincha^-, Clianinchanrcoj Ahuilapa ahuilan Ahucloipa ahueliAi Huillcap huillcan Ac-chi, Ac-chicncc Ccatasscca, Tichascoa. Huasi ccatay Ahuacc

Medias-ahuacc Balandero

Ahuay. Balandrerii»y Ahuascca Ccollota Ahuascca

Llíca-Ukra ahuascca Pipu ahuascca Llica

Catcataoc, Chuc-choco Catcatay, Chuc-chuvRV Cuyuycachí»y Cuyuycachaec Pacha cuyui

Mancharína, Mancha na Manchacc, Manchapaciicc Mane hay, Sustuchacay Mana manchacuspalla' Mana manchacc. Mana man- chacucc.

i

JJTS.

1 Istaca

2 Charcjui, Cecina li T-raninüha8sa

4 T-ranincha

5 T-raninchay, Priciuchay

6 Ahuilapa ahuilan

7 Auc^uillupa auquilltin

8 Huillcap huillcan

9 Acchicu, Ac-chicuna

10 Huasichassa, Tichassa

11 Huasitichay

12 Ahua

13 Medias hahua

14 Ahua, Ponchu alma

15 Ahuay, Obraieay

16 Ahuassa

17 HuUuta

18 Ahuassa

19 Llica nilata ahuassa

20 Suma huassa

21 Llica

22 Chucchu

23 Ssassay, Chuc^huy

24 Cuyuycat-ray. Ssassay

25 Cuyuycat-ra, Chuc-chu

26 Pacha cuyiii

27 Manchana, Manchacuna

28 Manrhali, Manchacu

29 Manchay, Manchaliy

30 Mana manchacusstillan

31 Mana manchacu

Tacarpu

Charqui

Chaninchashga

Chaninchacog

Chaninchay

Ahuilapa a'huilan

Ahuilupa ahuilun

Uuillcapa huillcan

Achquicuna

(ratashga huaji

Huaji gatay

Ahuag, Ahuacog

Mediasta ahuag

Punchu ahuag

Ahuay

Ahuashga

Golluta

Ahuashgana

Llicn-llica ahuashga

Sinchi ahuashga

Llica

Chucchuyag

Chucchucuy

Cuyu\'cachay

Chucchuyog*

Pacha cuyuy, Temblor

Mancha na

Manchag

Manchay

Mana manchacuypa

Mana manchacog

ATX.

438

Cchacuru

Ccharqui

Tasttata

Tasttiri

Tasttaña

Anichaccan auichapa

Achachilajan acliachilapa

Alchhijan alchbipan

Accquir laua

(Jtachittata

UtachitaAa

Sauhuiri

Ppitiri

Poncho sauiri

Sauhuña

Sauhuto

Peccaña

ÍJica-llica

Sacca llica

Turu thuru llica

Cusí cus uisca

Ccarccatiri

Ccarccatifía

Ccarccatiña

Ccarcí atipiniri

Onocc onocctaña lakca

Ajsarairi

Ajsariri

Ajsaraña

Ajaarasiñjama

Jan ajsanrí

439

CASI.

1 Temeroso— a.

»>.,

que causa mkdo Bdj,

3 Temible

4 Temor n.

5 Temperamento cálido

6 templado

7 frío

B Tempestad n,

9 ,, con remolinos

10 Templanza v/rtuc/

11 Templar cosas frías

12 ,, cos¿)s calientes

13 Templo católico n.

14 Temporal temporarío

15 Temprano las. /loras

16 Temprano— a, ^oto

17 Tendedero

18 Tendedor— a, adj.

19 Tender r.

20 ,, ropa al sol

21 Tenderse echarse

22 Tendido echado p,

23 extendido

24 Tendón n.

25 Tenebroso—a» /w^ar

26 Tener cosas, poseer

27

)f

asir

28

yf

hambre

29

9f

sed

30

sueño

oxrz.

Manchal^, ManchacuJr

Manchachik

Manchan a, Manchacnna

Manchayt LlacUay

Yunca, Kcoñi

Qqueshua

Puna

Sallallallay, Paraycconchny,

Antaycconchuy Pilluncu Y- huay ra Llaphiyachiy Chiriyachiy Palctaslla-ca^ Diospa-huasin Ppuchu-cayniok, Tucucuk Ranqq ui-ranqqui Michca, Mahuay Macana

Manttak, Maattak Manttay, Masttay Masay Siriy, Siricuy Siriscca Masttascca Hank'u Tutayai Causayniyok-cay, Capu af,

...huan, ...sunqui . &. Hapiy

Yarccachicuy, Mkjonayay Chliaquichicuy, Upiyanayay Puñuna^'ay

AYAC.

Manchacc, Llacclla, Mancha- Manchacliicocc (cncc.

Maochacuipacc, Manchana Manchal, Manchacui Ccechna, Ccuñi As ccoñi Chiri, Pana Runtu para, Huaira

Muyucc hnayra

PacctasUa cay

Ccoñirichiy

Chiriyachiy

Diospa huasin

Tucucclla, Tucurecclla

Tuta-tuta, Madrugada

Michca

Maftacuna

Mastacc

Mastay, Maatarccoy

Masay, Masarccoy

Siricuy, Huacctapacuy

Siriscca, Huacctapacuscca

Ohutascca

Anco

Tutai-tutai

Uyhuay, Capny

Hapiy, Hapirayay

RV, Ya Yacunayay, Yacunayaacca cay

Yarccanayay, Yarccascca cay

Puñuuayay

rav.

1 Manchacu, Manchapacu

2 Manchachicu

3 Manchalipa. Manchacutpa

4 Manchai, Manchacui

5 Hit-rua, Yunca

6 Hit-rua nila

7 Puna, Alalacu

8 Tamya, Luntu, Huauya

9 Muyuli hiiauya

10 Templanza

11 Hunuicachiy

12 Alalachiy, Alalaicachiy

13 Diüspa huasin

14 Camacallaf Puchucalla

15 Hualalla, Aspi-aspi, Tuta-

16 Michca (tuta.

17 Masanapa

18 - Masta, Manta

19 Mastay, Mantay

20 Masay, Masaluy

21 T-rat-racuy, Jitalacuy

22 Chutapacussa

23 Mantassa, Mastassa

24 Ancu

25 Tutai-tutai, Tutapa

26 üyhiíay, Capuy

27 Chaiay, Chalalay

28 Micunay, Micunassacay

29 Yacunay, Yacnnassa cay

30 Puñunay, Puñunacuy

AN.

Manchacacog

Manchach^

Manchaypa can

Manchay

Yanca

Guechua

Jallga

Hunuycuchi

Chiriyachi, Alalachi

Tamya sacra

Huayrahuan tamya

PagtasUa cay

Iglesia

Tucoglla, Pachucayiiiyog

Tutaílaran, Huaray liaran

Michca

Mamacuna

Majacog

Majay

Mashay

Jitaracuy

Majashga. Jitarashga

Mashtashga

Ancu

Tutayag, Chacag

Capugyog

Jinallata charay Mallagay Yacunay Puñunay

ATK.

Ajsarata AJsarairi Ajsarañjama Ajsarasifla Jnmppi oraqque Llapni oraqque Thaya oraqque Jallu

Muyu muy thaya Tuput chuymaniña Llaphiyafta Thayaraña Cristiano chaymani Pacha Aluata Atipiri Janttacu Janttacuri Janttacuña Üañachaña Uincusíi^a Uincuta •Janatatata Ancu

Chamac oraqque Utjaña

Catttña

Mankcata autjata Umat pharjata Iqui purita

439

440 CAST.

1 Tener á cuestas

2 Tengo de hacer

3 ver

4- ,, andar

5 ,, ,, trabajar

6 ,, 50 años

7 Tenso— a, tieso

8 Tentación n.

9 Tentado— a, ad¡\

10 Tentador-a,

11 Tentar v.

12 ,, tocar

13 intentar, procurar

14 Tentarse p.

15 Teñido— a,

16 Teñir dar color

17 Tercero rufían

18 Tercero— a, adj,

19 Terciana n,

20 Tergiversado— a, p.

21 Tergiversador— a. aí//.

22 Tergiversar v.

23 Terminable adi

24 Terminado— a, p.

25 Terminador-a, adi,

26 Terminar acabar V.

27 Término í/e o na cos/i

28 ,, mojón

29 paraje

30 Termita hormiga

cuz.

Kqucpiricu^

Ruranaymi

Ccahuanaymi

Piir¡na3'iiii

Llank'anaynii

Pichcca-chunca huütayoA cani

Chutarayak, Kquircu

Huatcccay

Huateccascca

Huateccak

Huateccay

Cchancay, Llapchhay

Yar.ayciiy

Chliaucaciiy. Llapchacuy

TuUpuHCsa, Tiñiscca

Tullpuy. Tiñiy

Cacnapuri

Quimsa-ñeqquen

Chiic-chu

Simi huakllichiscca

Simi huakllichiA

Simi huakllichiy

Tucunalla

Tucuscca

Tucuk

Tucuy, Ppuchucay, Pallhuay,

Mallhuay. Tucucuynin Sa_vhua Kquiti, Marca Cuqui

AYAC.

Cceperictijr

Ruranaimi

Ccahuanaimi, Ricunaimi

Purinaitni

Llamcanaimi (caní.

Pichccach linca hnatayocc mi

Chutascca, Caspillaña

Huateccai, Tentación

Hua*:ecca>*cca

Huateccacc

Huateccay

Llapcha}', Llachpay

Yuyaycuy, Munay

Llapchacuy, Llachpacuy

Tiftiftcca, Tullpuscca

Tifliy, Tullpuy

Cachapuricc

Quimsa neceen

Chuc-chu onccoi

Ticrascca, Huaclliscca

Ticracc, Huaollichicc

Hucman muyuchiy, Hucnian—

ticrarccoy. TucupasllfC Tucunalla Tucuscca, Puchncascca Tucucc, Puchucaoc Tucuy, Tucurücoy. Puchocay

Ccespichiy. Puchucainin, Tucuirin Tucuinin, Mojón Pampa, Lugar, Parti Coque

1^

: I

jTTir.

1 Hipícussacay, Apalacnssa

2 Liilanami

8 Licanami

4 Pulínami

5 Liilacunámi

9 Picha t-ninca hiiatayu

7 T-rilai t-rila¡ chutassa

8 Tentación

6 Tentassa

10 Tentador

11 Tentay

12 Llapchay, Chaplay

13 Munay, Munapay

14 Yatacuy, Llapchácuy

15 Tiñissa

16 Tifliy, Tifliluy

17 Cat-ra piili

18 Quimsacá

19 Chuc-chii ishyai

20 Ticlapalussa, Canihiassa

21 Tiday, Cambiay

22 Jucmart mayuchiy

23 Puchucanalla

24 Camacassa, Puchucassa

25 Puchiica, Camaca

26 Puchucay, Camacay, Pá-

huay.

27 Puchucaintn

28 ,, , Ssayhua

29 Paraji, Lugar, Marca

30 Coque

AH.

Aparircuy

Ruranami

Ricacunanii

Purinami

Arucunami

Pichga chunca huataj'og

Shutarag

Tentación

Tentashga

Tentacog

Tentay

Chancacuy, Llapishacay , Ya tay

Pruebaycuy

Yatapacuy

Tiñisga

Tiñicuy

Cacha'puri -

Quimsa fle jucn

Chucchu

Huagllichishga

Huagilicheg

Huagllichi

Ushacanalla Ushacashga Ushacacheg Ushacay

Ushacana juclla Mojón Quiti Allpa curu

ATM.

440

Catjaña

Luraña , .

Uñjaña *

Sarnaccaña

Lurttaña

Phescca tune marant

Jittata

Juchar puriñjaniá

JucháñchaSiñjáma

Juchar puriyiri

Juchanchan munafta

Chuyma pusar yátichaña

Luran munaña

Juchanchasiñ muña na

Cea tita.

Ccatiyaña

Saqqueri

QuimMri

Chhujchu

Pituta, Pai.tjata

Pituyiri. Pantjáyiri

Pituña, Pantjaft'a

Tucuñjama Tucuta Tucuyiri Tucuña

Thiva, Tucuta Llakca

Oraqque marca Si/rquirairi, Kquisimira

441

CA8T.

1 Termita otms especies

2 Ternero— a, w.

3 TerneEuelo— a, «q/-

4 Ternilla n.

5 Terraplenado— a, p.

6 Terraplenador~a, &dj'

7 Terraplenar v.

8 Terremoto n.

9 Terreno párate n.

10 Terreo-a, adj.

11 Terrible

12 Terriblemente ac/^.

13 Territorio n,

14 Terrón

15 Terrontera

16 Terroio— a, adh

17 Tersar ^

18 Terso— a,

19 Tesado— a,

20 Tesador— a,

21 Tesar poner tiesa una teln

22 Tesoro «.

23 Testa cabeza

tr4 Testículo 25 Testigo

27 Testimonio /^/^^^

28 Teta

29 Tetona ^fii-

30 ií'i—

31 Para-

32 Por-

CTTZ

Chacuk. Pallaysu

Malta htiaca

Ccolla, H uah ualla , H uah uacha

K'utculU

HuilUiscca, Maruscca

Huilluk, Maruk

Huilluy, Maruy

Pachacuyuy

AUpa

AHpalla, Allpamanta

Ancha manchana, Manchay-

Hnañuy millay (manchay.

Suyu

K'urpa

Huaykco

AUpayok

I^liphiyachiy

Lliphiyak

Chutaccca

Chutak

Chutay

Illa ccollqque, Illa ccori

Unía

Kcorota

CcahuaARicukYachak.Testigo

Ccasiinanta tumpak

Ccasimanta tumpay

Ñuñu

Ñuñusapa

Ccampi

Ccampak

Ccan ravcu

ATAC.

Chaco, Izula, Comben

Uña, Vaquilla

Huahualla, Uñalla

Ternilla

Pampachascca

Pampachicc

Panipachay, Pampayachiy

Pacha cuyui.Pachacatcatatai

AUpa, Chacra

Allpamanta rurascca

Manchana, Ancha manchana

Peroz-fercME manchaacca

Suyu

Corpa, Allpa corpa

AUpa huaicco

AUpasapa, AUpayocc

Pichay, Chuyarccaclny

Llipiquiacc, Pichaacca

Chutascca, Teccoscca

Chutacc

Chutay, Teccoy

Achca ccori, Achca ccollcce

Unía, Urca

Ccorota

Ricucc* Yachacc

Ricui tucucc, Tumpacc

Ccasinianta tumpay

Ñuñu, Chuchu

Ñuñusapa, Hatun ñuñayocc

Ccampi

Ccampacc

Lcam raicu

JVH.

1 Izula, Chaco, Shishitu

2 Uña, HuaquilUa

3 Uña, Huahuilla

4 Ternilla

5 Pampachassa

6 Pampacha

7 Pampachay,Panipachalu7

8 Pacha cuyiy

9 Allpa, T-racla

10 Allpapi Ittlassa

11 Yapmanchana

12 Yap yap manchaHsa

13 Allpa, Parti

14 Culpa, Allpa ctilpa

15 Allpa huayu

16 Allbayu, AUpasapa

17 Pichay, Chuyachiy

18 Llipipicya, Pichassa Chatassa. T-rilachissa T-rilachi, Chuta T-rilachiy, T-rilaicachiy Achca illai, Achca oro Urna. Ulcu

19 20 21 22 23

24

25 Lica, /at-ra

26 Ñanhal tninpa, Levantacu

27 Yan hal tumpay

28 Ñuñu, Chuchu

29 Ñuñusapa, Jatun ñuñnya

30 Hamt ru

31 Hampa

32 Ham laycu

AH.

Chacuc

Malta huaca

Huahualla

Ternilla

Pampachashga

Pampachag

Pampachay

Pacha cuyuy

Allpa

Allpamanta

Ancha manchana

Hoanuy millay

Suyu

Curpa

Huayco

Allpayog

Llipiachi

Llipiag

Shutashga

Shutag

Shutay

Achca guellay

Unía

Gorota

Testigo

Testigo falso

Gashimanta tumpay

Ñuñu, Chuchu

Chuchusapa

Gampi

Gampá

Gamraycu

ATM. 441

Siquititi .

Uaccaccallu

Cconaqui

Turpa cohaca

Ccusccacbata

Ccusccachirí

Ccusccacaaña

Oraqque ccarcati

Oraqque

LaKca

Mulla uara

Mulla uarapini

Oraqque

Ccula

Jithcccat o raque

LaA:c&ni

Jittaña

Jittata

Jiyata

Jittiri

Jiyaña

Jila ccüllqquc

Pura

Kcorota

Testigo

Kcari testigo

Inat tumpaña

Ñuñu

Ñuñuni

Jumana

Jumata()ui

Juma laicu lU

442

CAST.

1 Tia h^ del padre n.

2 ^^ íñ de la madre

'^ Tibia hueso n.

4 Tibiamente adv,

5 Tibio-a, fl '/.

6 -, de corazón

7 Tiempo 1.

8 ., anticuo

9 ,, actual

10 futuro

11 ,, lluvioso

12 ,, seco

13 ,, Espacio de—

14 ,, Mucho—

15 Mtr^s

16 ¿Cuanto— esta-

rás aquí?

17 Estaré macho—

18 Estaré poco—

19 £n esíe—

20 En ese-

21 Poco—

22 de pesie

23 Tierno delicado

24 ,, infante

25 afectuoso

26 inmaturo

27 cosa tostada

28 Tierra planeta n,

29 materia inor/^ánica

30 ,, si/e/o <5 p/sro

31 ,, f/e sembradío

cuz.

Ipa

Ipa, Mama

Pichu

Chirilla, Chiri sonccoyok

Llaphi, As chiri, Askcufii

Chiri soncco

Pacha

Huaynia pacha

Cunan pacha

Kcaya pacha, Kcayantin

Paray pacha, Paray niitta

Chira u pacha, Chirau mitta

Unay

Unay, Unay pacha

Ccayna

Hayk'a unay mi caypi canqui?

Unaymi casak

Manan unaychu casak

Cay pacha pi

Chay pachapi

Mana unaychu

On(*coy pacha, Onccoy mitta

LluUu, CcoUa, Ñuppu

Huahua

Huaylluk soncco, Mayhuak-

K'ucu [soncco

Ceapya

Tefrsimuyu, Paclia

AUpa

Pampa

Chacra allpa

AYAC.

Tia

Tia

Chaqui tullo

As chiric!iascca

Tumpa chiri, Tumpa cc:>ñi

Chiri soncco

Pacha. Punch au

Ñaupacc tiempo

Cañan tiempo

Cccpaman haniucc tiempo

Parai mita

Usia tiempo

Chica

Unai, Chica una i

Ccaina, Ccainaracc

Haica unai caipi canqui?

Unaimi casacc

Manam unaichu casacc

Caí pachapi

Chay pachapim

Asnecc-challa, Ratuclialla

Onccoi pacha

Llampu, Lia m pulla

Huarma, Llahue

Llampu soncco, Ñncñu

LluUu, Chahua. Capea

Hamcascca

Pacha, Ticsimuyu

Allpa, Pacha

Pampa, Allpa

Tarpuna allpa

JUN,

1 Tia

2 Tia

3 T-raciui tullu

4 Ass alalassa

5 Tumpa unu, Tunipa alala G Alala ssunhu

7 Pacha, Muyan

8 Unai pacha, Uiiai tiempu

9 Cañan tiempu

10 Ssamu tiempo

11 Tammia tiempo, Yacu t...

12 Chaqui tiempo

13 Chica aC

14 Unai. Ancha unai

15 Jucchin. Ssaluncunala

16 Haica unaitan cait-ru ca-

cunqui?

17 Unainiicassi

18 Mananí unaichu cassa

19 Caí pacha t-ru

20 Chai pachat-ru

21 Manam unaichu, Ratullam

22 Ishvai tiempo

23 Llulki, Ussya

24 Hualasscito, Huamblalla

25 Ciivacu, Huavllicu

26 Lliillu, T-rahua, Caplli

27 Ancassa

28 Pacha, Caí mundo

29 Allpa, Pacha

30 Pampa. Allpa

31 Talpuna allpa

AN.

Tia

Tia

Tibia, Chaqui tullu

Chirilla

Tibio

Chiri shongo

Tiempo

Unay tiempo

Cañan

Shamog tiempo

Tamyag tiempo

Chaqui tiempo

Unayna

Unay unayna

Cayna

¿Unayyagra caichu canqui?

Unaymi casha

Mana unaymi casha

Cay tiempo

Chey tiempo

Huallca tiempo

Gueshiay tiempo

Llullu

Pishicana tiempo

Huayllag shongo

Cucu

Gapya

Pacha

Allpa

Pampa

Muruna allpa

ATM.

443

SuHcca auqui taica

Sullcca auqui

Ttusu cchaca

Llappijama

Llappi

Llappi chuyma

Pacha

Naira pacha

Jtcha pacha

Jutir pacha

Jallu pacha

Uaña pacha

Pacha

Jaya pacha

Maya pachana

Ccaucca pachas acancata?

\Iloj pachau acanca

Jukca pachau acanca

Acá pachana

Uca pachana

Jukca pacha

Usu pacha

Ccoña

Uaua pacha

Suma

Cchojña

Jamppi phuspu

Taque oraque

Lakca

Oraqquc

Satán oraqque

443

CASI.

1 Tierra cansada

2 ,, gredosA

3 ,, saelo natal

4 dura

5 ,, bléitica fina

6 Tieso— a, adj

7 Tiesto n.

8 ,, tostadera

9 para maceta

10 Tigre

11 Tijera

12 Tijeretada

13 Tijeretear y.

14 Tímidamente

15 Tímido-a, adj,

16 Tímorato--a,

17 Tina n.

18 Tinaja

19 Tinajero

20 Tiniebla

21 Tino Con- adv,

22 Tinta n.

23 Tintorero

24 Tintnra

25 Tío ifi deí padre

26 Tío a*? de ¡a madre

27 Tiple

28 Tira pedazo de tela

29 Tirador estira dor adj»

30 arrojador de arma de fuego

31 V,

32 Tirar arrojar

CJJZ.

Ccallpa

Llankqui, Chhacco, Ccanasa

LlaKta

Parpacalla allpa

Ccanasa, Ccontay

Kquircu

K'analla

K'analla

Htiichhi

Uturuncu

Cuchuna, Tijeras

Cuchuscca

Cuchupayay

Llacllaspalla

LlacllaK, K'uytuk

Dios nianchacuk

HuirKqui

Makma, Urpii

Sañu cainayoür

Rakrayay, 'Tutayay, Tuta

Yuyayllahuan

Tullpu

Tullpuy camayok

Llusicuna

Yaya

Caca

Nañu cunea

Llachapa

Chutak

Cchoccak

TtoKyachik, Illappak

Cchoccay, Chanocay

ATAC.

Ptirun pampa

Llinqui allpa

Llaccta

Mana valecc allpa

Yuracc allpa

Caspi hiña

Callana

f « Maceta Uturuncu

Cuchuna. Captana Cuchuscca, Captascca Cuchuparccoy, Captaparccoy Manchastin, Manchacostin Manchacc soncco, Llacclla, Dios manchacc [Huaccate. Tina M acema M acema ruracc Tutai tutai, Tutayarccoi Sumaccllata Tinti, Tullpu Tintorero, Tallpucc Llusina, Tintara Tío Tío

Llañu taquioc Lliqui, Latapa Chutacc, Chutarcoooc Huicapacc, Choccacc Tocciachice Choccay, Huischuy, Huicapay

JITH.

1 Pulumassa allpa

2 Ñicatu, Tassacana mita

3 Malea

4 Tulla allpa, Ñicatu

5 Yula allpa

6 Caput-rassa, Casspissa

7 CutUS8

8 Callana

9 Macita

10 Uturancu, Tijarre

11 Cucha na, Tijeras

12 Ciichussa

13 Cuchupay, Cachuycat-ray

14 ManchaliK Manchalillal

15 Maiiühacu, Manehalicu

16 Diosta manchacu

17 Tina

18 Laqui, ülpu

19 «, lula, Manca lula

20 Ttttai tutai, Tatapai

21 Yat-raillap, Sumallacta

22 Tinti

23 Tintorero

24 Tintara, Llasina

25 Tío

26 Tío

27 Ñaflutaqai

28 Latass

29 Chuta. Chutapa

30 Chapi, Haicapa, Jita

31 Pat-riachi, Bália

32 Jitay, Chapiy, Huicapay

AH.

Shacushga allpa Llacsha allpa, Mitu allpa Llacta, Marca Tagta allpa Yurag allpa

euirca, Chacra allana Ancana

Huaytapa callana Tigre Tijera

Cúchuy, Rogoy Cuchupay, Kogopay Manchay palla Manchacog Diosta manchag Tina IJrpu

Urpa rarag Pagashyasga ShumagUata Tinti Tintorero Llushicana Tío Tío

Llana canea Cuchashga trapo Shutag

Huishtog, Jitarig Illapag Jitari

ATM.

J[an achur oraqque

Ninkqai

Jiuas oraqque

Thura lakca,

Jankco lakca

Yckca lakca

JÍKqaillata

Jiafrqoi

Phacu

lytoranctt

Tijera

Ccuchuta

Ccachafta

A|9arirjama

Ajsariri

Ajsarasiri

J aecha aaculla

Uacalla

Uacull luriri

Cchaniaca

Uacttaña

Cchapina

Cchapin aseada

Ccolla

A aquí

Lari

Jucchus aruni

Uarira

Jittiri

Jaecttirí

Phuntairí Yllapthaña

Jacettaña

443

441 GAfiT.

j Tirar jalf^r

2 ,, disparar armas

3 ,, coces

4 ,, acertar al blanco

5 ,, no acertar

6 , , propender^ itich'nar^

7 ,, atraer [se.

8 ,, con honda

9 Tirarse c/c parte alta

10 Tiritar v.

11 Tirotear

12 Tirotearse

13 Titubeante tartamudo l-i ,, vacUante adj.

15 TitUOear tartamudear

16 vacilar

17 Tiznado— a, p.

18 Tiznador— a, a<^/.

19 Tiznar

20 Tiznarse v.

21 Tizne n.

22 Toalla ii.

23 Tobillo

24 Tocado— a, palpado

25 Tocar puerta r.

26 ,, instrumento músico

27 palpar

28 29

30

manosear estrujando

la campana

OÜZ.

Chutay

Ttokjachiy

Hayttay

Chayachiy

Matuchay

Aysacuy

Aysay

HuaraA'ay

Huic-chhucaniuy

Cjatatatay

lllappaycachay

Illappanacuy

Aclluk

TunquiA^

Aclluy cacha}''

Tunquiycacíiay

Qquestichiscca

Qquestichik

Qquestichachiy

Qquestichacuy

Qquechincha

Chhaquichicuna, Uphacuna

Huiclihu, Piohusqui

Llapchhascca, Chaucasoca

Tacay

Huaccachiy

Llapchhay, Cchancay, Llanc-

jay. " Llaniiy, Llapiy Kcapiy

Huaktay

ATAG.

Chutay, Aysay

Toccyachiy, Cachaycuy

Haytay, Haytacachay

Hapicíiiy, Cachaicay

Mana hapichicc

Aysascca ricucuy

Aisay

Huaracay, Huaracarccoy

Huischucuy, Huicapacurccoy

Chirihuan catcatatay

Toccvapayachiy

Aucc'anacúy

Acua-acua riniacc

Iscaj-acc, Dudacc

Acua-acua rimay, Muspay

Tunquiycachay, Duday

Yanachascca

Yanachacc

Ccctiachay

Ccetiahuan ccanrachacuy

Ccetia

Chaquichicuna

Chaqui moceo

Llapcbascca, Rataacca

Tacay, Tacaycuy, Tacaitiuy

Huaccachiy, Tucaicoi

Llaspay, Llacbpay, Llatay,

Mullcay. Llapchay, Rataicuy Llapipayay , L 1 a p i c a c h a y,

M uílcapay ay . (<^ay .

Huacclay, íluacctarccoy, To-

jün:

1 Chutay, |ant-rav, Avsay

2 Pat-riacíiiy, Tiráy

3 Saytay, Saytacat-ray

4 Pat-riaehiy, T-rachiy

5 Mana t-rachiy

6 Aysassa licacuy

7 Aisay

8 Haaíacay, Hualacaluy

9 Jitacuicu}', Huicapacúicay

10 Chuc-chuv

11 Tiray. Ti'rapay

12 Tiranacuy

13 Acllu flhimi

14 Tunquicu

15 Acllu limay, Muspay 1(5 Tur.quiycat-ray

17 Yanatassa

18 Yanatachicu

19 Hanlachiy, YanatalachU'-

20 Hanlaculuy, Yanataculuy

21 Hitia

22 Chaquichicana paño

23 T-raqui muhu

24- Yatassa. Chaplassa (cuy.

25 Tacay, Tacamuy, Tacay-

26 Tocay. Huahaycachiy

27 Llapchay.Chaplay; Yatay

AH.

Shutay

Illapay

Jaytay

Acertashga, Chaachish.^a

Mana acertashga

Aishaeuy

Aishay

Huaracay

Jitacarcuy, Jitacarcamuy

Chuc-chuy

Illapayacuy

lUapanacu^ay

Acllu shinu

Tunquí

Musnpay

Sonsoncachay

Yanacha-sliga

Yanachag

Yanayaclii

Yanayacuy

Yanayana

Chaquicuna

Chaqui mogo

Llapchashga

Tacay

Huagachi

Llapilay

28 Yataycat-ray, Chapiapay Macjuichay

29 Llapipay, Llapicat-ray Gapi

SO Tocay, Hayay, Repicay Huagtay

ATM.

Jittafta

Phutitayaña

Mattaq'queña

Uacttayaña

Lio A'quen taña

Jaccoña

Jirjaña

Ccorauaña

Ccorauasiña

Ccarcatiña

Phuntayaña

Phuntayasisiña

Ccapa ccapa

Jan niaccyauBttiri

Jan mace yuasaña

Jan cuns isttiri

Qqucstichata

Qquestichiri

Qqucstichaña

Qquestichasiña

Qquesti

Pbii-curasin isi

Moccon tullu

Pisi cliuyma

Leccttaña

Jaukcaña

Llamcttaña

Llaukcaña Kcapiña

Calangayaña

444

44S

0A8T.

1 Tocar arrírar á ttn ¡ugnr

2 Tocarse palparse

3 mutuamente n,

4 lindar v.

5 Tocayo— a,

6 Tocino

7 Todavía

8 no aür mando

9 no prohibiendo

10 yo hablaré

11 estos alU?

12 ,, no te has de ir?

13 quieren

14 ,, están comiendo

15 Todo-a, oi, —as,

16 e/año

17 e/ mes

18 e/íf/fl

19 el paeblo

20 el Imperio de ios In-

21 ., Z>e/— adr, {cas.

22 j, /unto

23 y co/7—

24 Leí-

25 ,, género de cosas

'¿Q Todopoderoso n.

27 Todos /os hombres "28 /oa' pueblos

29 30

/os animales los años

cuz.

Chayay Llapchhacuy

Llapchhanacuj, Llaminacuy,

Cca;yllanacuy [LlaphipacHy.

Suti masi

Cjuchi huirá

...rak af,

Manarak

Amarad

Ñoccarak ríniasak

Chaypírakchu cachcanqui?

Manarakchu ripunqui?

Munancura¿

Micjuchcancarakmí

Llapa, Tucuy ...ntin a€

Huatantin

QuiUantin

Ppunchaunintin

Llaktantin

Tahuantin suyu

Tucuyta

Llapantin, Pachallan

Chaypas

Lrlapallanta

Imaymana

Llapa atipaA: [tin...

Tucuy runa, Llapa..., Hiñan-

Llapa Ilaktacuna, Tucuy 11...,

Hinantin Uaktacuna. Llapa uyhu acuna Huatan-huatan

ATAC.

Chayaicuy, Cliayaj', Llachpacuy, Llalacay, Miiil-

cacuy. Ratanacuy, Llachpanacny Cuscalla cay, Matalla caj Suti masi. Tucayu Cuchi huirá ...race af, Manftracc Amaracc

Ñoccaracc rimasacc ChaipiracC'Chu cacttcanqai? Manaracc-chu ripunqui? Munancuracc M icuchcancuracc Llapan, Llapantúi Huatantin, Tucni hnata QuiUantin, Tncui quilla Tuctti punchau Llapa llacctantin Tahuantin suyu Tucuita, Tucuimanta Hinantinta, Haicam caceta Chaihnampas Lliuta, Llapallanta Llapa i mapas

Llapa atipiacc, Tucui utipacc Llapa runa Llapantin llacctacana

Llapa uyhuacuna Huatan-huatan, Sapa hnata

JU9.

1 T-ralhuy, T-oraictiy

2 Llapchacuy,Cbaplacuy,

Yatacuy»

3 Yatanacuy, Chalanacny

4 S<^uti masi. Tucayu

5 Cuchi huita

O Cuscalla cay, Mataluy

7 ...la af,

8 Manala

9 Amala

10 Yahala limassa

11 Chait-rulachun catcanqui?

12 Manalachun linqiii?

13 Munapacanla

14 Micuycalcanla

15 L tapan. Llapallan

16 Huatantin, Tucui huata

17 QuiUantin, Tucui quilla

18 Tucui muy un

19 Malcantin

20 Tahuantin suvu

21 Tucuita, Tucttipita

22 Llapallanta Lliu cassanta

23 Chaihuampis 24- Llapanta, Lliuta

25 Imapiii. Imainiana

26 Tucui atipa, Llapa atipa

27 Llapa nana

28 malcacuna

AS.

Chayay Llapllacuy

.i. Yatanacuyay Juti inashi Tusino Gayllanacuy Chayran Manarag Amarag

Nogaraic rimasha ¿Cheychuracu? ¿Mañaracu ayhuasunquí? Munayanran Micuycay a n ra n Llapan, Tucuy Huatantin Quilíantin Junagnintin Marcantin Tahuantin shu_vu Tucuyta Tucuy lia Chaj'pis , . Llapallanta Llapa nta Tucuy atipas: Tucuy runacuna :f Tucuy inarcacuna

ATM.

44S

Puriña Llamcttasiña

29 uyhuacuna (huata. Llapan uyhuacuna

30 Huatan huaten, Cada- Tucuy huata

Llaincttafsiña

Jiiata panin nía su ti ni

Ccuchi aicha

lilamcttasita

Janirara

Janirarau

janirjata

Arusiscaua

Ccurincasctati

Janiraratat sanca ta

Munasipquiti

Mankcasipquiti

Taccpacha

Marpachíi

Ptiajspacha

Urpacna

Marc pacha

Incana taqquc jaqqucnacapa

Taqqueta

Taccpacha

Taocpachampt

Taccpachata

Taqquenaccata

Taqque atipiri

jaqquenaca

maixranaca

uyuanaca

maranaca 112

441

CA8T.

1 Todos los meses

2 los ñias >

3 juntos

4 nosotros exduso el

'. itrteriocutor»

5 ,, ínclms. el id,

6 vosotros^' í

7 ellos

8 Toldo /í.

9 Tolondro chichón

10 Toma recibe

11 Tomad recibid p.

12 Tomado-**a, - co^v/o

13 recibido, aceptado

14 Tomar co^ct- r.

15 recibir^ aceptar

16 comer ■'■

17 fee6cr

18 Tener fcana de^

19 cuentas

20 coe«

21 ,, /na/ camino

22 ¿í cueitas'

23 4 pechos una cosa

24 Tominejo af« ».

25 Tonaurar r.

26 Tonto— a, Adj. y n,

27 Topacio 17.

28 Topada golpe

29 Topador— a, carnero

30 Topar topetar r, 31. , , reciproca men te

GÜZ.

Quillan-quillan Ppunchau-ppunchaa Llapallan, Hinantilian« Huñu- Llapa^'cu i (Ua, Lliu.

Llapanchis

Llapayquichis . ii

Llapancu

Carpa

Chhokmi *?

Ca, Caycca, Chasquicuv

ChaBquicuychis ' m

Happiscca f <

Chasí|uiscca . i

Happiy ^ .

Chasquiy

Micjuy. vlicjuycuy

Upyay, üpyaycuy .; '

Upyanaya^ af, ...huan, ...sum

Yupapachiy (qui &.

Acuy, Aculliy . ,».i .

Paiitay

Kquepiricuy [canay.

Ppithuiy. Ppithuicuy, Hina^-^

Huáscar Aquenti :^

Rutuy ' 1

Ppanra >> . ■- v

Kquello umiña t r

Tacav •« '^ /

Tacak

Tacay /: ' *

Tacanacuy v f .^ '■

AYMS.

Quillan-quillan, Sapa quilla Sapa pünch¿iu > Llapallan, Cusca j.' ., Llapaicu^

Llapanchíc, Uapallanchic

LlaíiíiiquÍGliic

Llapallancu

Carpa, Toldo

Punqui, Punquiscca

Ca. Caicca .- '

Caita chasquichicc. i ; »

Hapiscca -i-

Cha(juisccaf Haspiscca

Hapiy

Chasquiy .

Micuy

Upiay <

Upianayay. Totnanayar "

Cuenta" man ay ' ''

Acuy, Cachuy. . i i

Pantay, P^ntarccoy

Ccepericuy '.» , , . . •*

Apropiacurccoy - »

Pisccocha, Oeeilti, Urpitacha .

Cuchuy , < Chuc-chltctmtiy^ t

Poccesv Upa' .va.i.» ^ V"

Sumacc rumi. XofMieio.«<liát *

Tacanacui , Topetai ^

Tupacocc

Tacay rTacafíocd^r . . *

TupanacujR .xVr.» í * ;

nns:

1 Quülan-qtiillan

2 Llapa muyan

3 Llapallan. CuBca^* >

4 Llapallá, Uapáit^i

5 Llapanohic, iLlápaHatichic 9 Llapaiqtii

7 Paicuna Uapan, Llapallan

8 Toldo, Carpa

6 Sacsai, Sacsassa-

10 Ca, Caí ha

11 Cuita t-rasquipácui

12 Chalassa

13 T-rasquissa '

14 Chaiay, Chalalcuy

15 T-rasquiy

16 Micuy

17 Upiay^UpiRCuy

18 Upianay, Yacunay.

19 Cuenta mañay

20 Acuy, T-rat-ray

21 Pantay, PantaJay

22 Uipiculcuy. Ssafhúaculuy

23 Doiñuchaculuy

24 Inchu, Tacssa pishu '

25 Cuchuy, Lutliy

26 Opa,Mana*^tfinfyu, ¡añass

27 Topacio Itiiñi -

28 Tacanacui, Tacacui

29 Tupacii, Cumbacu

30 Tupay, Combay

31 Tupanacuy Cunibanacuy

Tucuy quillacuna Tucuy junagcuna Irlapatr, J ina nti Han LlapanUan r

•i. ' .'.'y

Llapanchic - (cuna-

Llapancuycuna; ' Llapangan-

Llapan paycuna

Toldo, óarpa

Sacsay« Chogmi

Ca, Cnasquí

Chasquiyay

Apishga

Chafiquishga

Apiri r

Chasqui , ' .

Micuy

Up3ray

Upyanay

Yupachí

Acuy, Cucay

Pantay vianita

Guepiricuy

Pitnuaycuy

Huáscar

Rutuy w J:

Upa runa , . J

Topacio rumi'». I í»«"

Tacay "'. .^

Tacag

Tacay tacaylla

Tacanacuy

Taqque pbftJBtimfia ' *'"

urunaoa. - , ;

Taccpacba>nipitii Taccpachani . ' ^ ^ t' '

. u'.' « Nanaca

Jumavaéa i -^" .i.v Jupanaca ,

Carpa

Coolo .•■

Catoccam Catoccapjam - Catata ' . '

Catoccata

Catuña > i -^s

Catoccaña ManKcaña ' . Umaña a^ i^> U ni ttdn monañá Jisqouiraña . Aculitcaña ' Yanccar sarafla^ Qquepjtumña : Ccnamamp amajasiña ■* Suri

Mururafiá - Phuaá ppeque'< *'

Kquellu ocala Moqquenta ' > Mo^uentiH \ioqqoentaña Moqqucntasiña «i

447

CASI.

1 Topar tttiR cosa con otra

2 ,, encontrarse con otro

3 hallar casualmente

4 Torbellino n.

5 Torcaz paloma

6 Torcer v.

7 lana con el baso

8 con la mano

9 ,, dejar el camino recto

10 ,, cambiar de dirección

11 Torcerse

12 dislocarse

13 Torcido— a, hilo ó lana 14- flojamente p.

15 Torcijón n.

16 Tordo

17 Tormento n.

18 ,, in&rnal

19 ,, de cuerda [pétaa,

20 ,, antigua cárcel per-

21 Tomado restituido p

22 Tomar res í/trr/r v.

23 ,, volver allá 2^ ., Ac^

25 ,, repetir

26 Tomarse mudarse

27 Torpe tfírdo, pesado adi,

28 deshonesto

29 rudo

30 Torre fortaleza n.

31 Torrente avenida

32 Tórtola

CÜZ.

Tincunacuy

Tincu3'

Tarirccoy [huayra.

Antay cconchoy, Pili uncu y-

Cucutuhua

Kquehuiy

K'antiy, Caupuy

K'uyuy

Kquenccoy

Muyuriy, Quinrariy

Kquehuicuy

Kquehtiicuy

K'antiscca, Caupiscca

Pliari-phariscca (liuiy.

Huicsa nanay, Huicaa Kque-

Chihuacu, Huaychu,Chuchicu

Ñak'ariy, Allparicu^'

Huatisank'a, A ti iiiosccoy na-

Chaknana (k'ariy.

Samk'a hiiasí

Cutichipuscca

Cutichiy, Cutichipuy

Cutiy, Cutipuy, Ripuy

Cutimuy, Cutiriniuy, Hampuy

Cutipay

Huc nina tucuy

Chhirniay upa

Huachuk. Mappa

Phoqques

Pucará

Lloklla

CuUcu

ATAC.

Tincunacuj, Tacanacuy

Tincuy. Tincocuy

Tarirccoy, Toparccoy

Muyucc huaira

Quita urpi

Ccehuey, Canchuy

Caupuy, Caupurccoy

Ccehuej, Cauchcy

Quinraicuy

Quinrariy

Ccehuecuy, Cauchucuy

Moccacuy, Ccehuecuy

Caupuscca

Huaya cauclinacca

Huicsa nanai, Huicsa ccehu i v

Chihuillu

Ñacariy. Muchui

Ucupaehapi ñacariy... muchui

Chaccnai

Huiñaypacc cárcel

Cutichiacca. Sayachispuscca

Cutichipuy, Sayachipny

Cutiy. Cutiriy, Cutirccóy

Cutimuy. Cutirímuy

Cutipay* Cutiparccoy

Hucman^'acurccoy

Llasacc, Ccella

Ccanra. Ccacha, Haacbocc

Secco, Bruto, Opa

Pucará

LkKclla

Cullcu« Ccoccflu

JUH.

1 Tupanactiy

2 Tincuy,Tincunacuy

3 Taliluy, Tinculuy 4- Mttyti'huaQva

5 Quita palunia

6 Hihuiy, Cauchay

7 Caupuy. Caupuíuv

8 Hihuiy, Cauchuy

9 Quinlalcuy

10 Muyulcuy, Quinlaicuy

11 Hihuicuy, Cauchucuy

12 Muhicuy. Hihuicuy

13 Caupussa

14 Huayay huayailla

15 Pata nanai

16 Chihuillu

17 Ñacai, Mut-rui. Ñacacui

18 Infirnu-mut-rui

19 Huat«j, T-ranai

20 Huiñaipa cárcel [ssa.

21 Talcachipussa, Cutichipu-

22 Cutichiy, Cutichipuy

23 Cutiy, Cutíluy

24' Cutiiiiuy,Cuticalatnny

25 Cutipay. Cutipaluy

26 Jucmanyaluy, Mndaculuy

27 Hilla, Llasa

28 Hanla. Sucio

29 Upa, Brutu

30 Pucará

31 Liulla

32 Cullcu

AH.

Tacanacun

Tincuy

Taricacuy

Sinchi huayra

Ayag urpay

Guehuí

Caupuy

Guehuircuy

Quinrarcuy

Muyurí

Guéhuicuy

Mogocay

Caupushga

H uaya-huay aahga

Pacha nanay^

Chihuaco

Ñacay

Ati mosgoy

Chagnana'

Ñacana

Cutichishga

Cutichipuy

Cuticuy

Cuticamuy

Cutipay

Juc jina tucuy

Chirmay upa

vianra raccha runa

Bruto

Pucará

Lloglla

CulFcush

ATM.

Jictt asina

Jiquiaifia

jiccataña

Jacha thaya

Ccíoccota

Kqueuiña

Kcantifía

Philuña

Muitafia

Maisar sarafta

Kqueuinoccasifta

Kqueuisifta

Kcantita

Philuta

Kqueui

Chihuaticu

Mututa

Infiernon mutufla

Jaichcataña

Mutusir uta

Cotiyata

Cutivaña

CutHtafta

Cutiña

Cutintafia

Maijttaña

Tatheccala

Kcafiu chuymani

Ccala chuymani

Pucará

Jachaa jahutra

Ccorucuttt

M7

«B

OÉÉT

1 Tortuga n.' 4»v

2 Tortuoso— a, Jk//' !•

3 Torvo— a, " ¡ »•«•

4 Tos /I. «»" •'» -^

5 Tosco— a, aí/A*^ ' " ^^

6 Toser r. ' - :? ::

7 Tósigo /I. »«' '''•"'

8 Tostadera »«''»«' •••

9 Tostado MA/r* r*-^

10 ,. •»»! Pi ..^' -

11 ,, por Éoitóíaego

12 color subidW ^Afij,

13 Pan— i«i'¡ nt

14 Tostar "'m '

15 maíz Tw •' * >

16 Total flí/Á '•' "^

17 Totalizado «"f i.' '

18 Totalizar v. /!•. >

19 Totalmente adi^/ *>

20 Totora espadañar, ifn.

21 Tozo— a, enano r- '♦•i

22 Trabajado sue#»^ <eiWo.

23 Trabajado-a, dé^Mle- 24- Trabajador— ai f" 'lu »• ;

25 jornaló- ^'

26 ;?raif-. ..

27 ttctivo »"

28 Trabajar v. i»*

r . '•

29 de'ní»Baité!'

30 Trabajo «.'

flOZ.

Quirquinchu <«' ♦■ ' *«;

Kquenccokquencoo '*

•. '»•>■ Huañuy inillav * Uhu ' ' . ♦, -

Sakra - ' -

Uhuy -'■ •• >

Miy'u I '• . j •••

K'acra

HamA'a K^analla Hamk'ascca, Harhultcca Phasquiscca, Koaspascca Llancja " '< '•

Ccapya ttantá" "»»^ *

Kcaspay, Cancay; ;'»*- ' '*• Hanii'ay, Harhuiy ' . r^ ' Llapa, Llapantin. Huñuntin Huñutapuscca

Huflutapuy . « .. *

Hiiñuntillan, Llap^ntillau Ttotora, Matara'' ,

Ttinri, Umutu

Cea lipa allpa [lusoca.

Sayk'uscca, Pisipascca, Pek- LlanK'ak, Rura^'niok '

Llank^apacuk

K'ulli runa . r- *

K'uchi runs: " LlamÁ'ay, Ruray

Tutapay . ' '

Llank'ay, Ruray

ÜVáC.

Tortuga, Charapa •-'»''•• M uy u-mm JO; <^tiueccfiiue

í ■'• »

Cceusu ñahuif Pío ftabüi Occo, Uocu i ^ (yachaoc. Mana llafcclluecca. Mana iril^- Occo y, Uceny Huañunapaéc hahipi Callana ' '

Camch». Hanica Harhuaacca Ccarhuascea. Rupascca Llumpai rupascca Tanta oahca Canea}'. Hamúay Camchay, Hamcay LIíuh L4apan, Uapallan- Huella huaacca Hucliahuay Pasaipa, LlirpaUan Matara'

Acapa.^Tacsa, UchoíHaiChinli Llámcascca

Pisipasoca «Pisipanccoikrca Llamcace* Liameapacucc *

., «Jornalen» ' ' Allin llamcacc Sinchi llamcacc Ruray. Rurapacvy, L4aiiicay,

IJamcapacuy. Pac<*areccilata nirarccoy Llamcaí, Rurai

JUJ.

1 Charapa, Tortuf?a< . .

2 Muyu iiiuyii; Uihui hihiii,

Huinco huinco.

3 Piu ñahai -

4 Usu . . .• [yat-ra.

5 Mana laforassa, Mana ima*

6 Usay, Usuyeat-ray

7 Huañuuapajampi

8 Callana, Ancacu

9 Camchi. Camcfaa. lí) Halhuassa, Anoauasu

11 Lupassa, Halhuassa»

12 Yap halhua

13 Cancassa tanta 14*Cancay, Ancay '• ; 15 Camchiy, Camchicay . 16'Lliu, Llapallnn, Llapan

17 Jucltahnassa' *

18 Jucllahuay : •• * i '

19 Pasaipa ' . >^. . .

20 Totora >

21 Sete, Acapanana, Urn*.

. 22 Lulassa, Mana iamnc^ÍRsa

23 PishipaBsa, PiaJiipaltisHa

24 Lula, Uvlapaeu * h>

25 Jornalero nana

26 AUin luka nuna

27 1 Luiawapa naim i'<> 28 Lulay, Lulapacuy

2a^'Hualanchaluy

3&/ Luían Obra ' »• .'^-ru.

AX.

Charapa

•../

Muyu-muyu ... ,

. ••'

Millay , >... /i, w '-

Ooju : ': v

...r;.?

Torpe, Sacra runa

.' . '

Gojui

»■.

Iluanuchicojr, Jan^.

•r,..!'

Callana. An<iaeúna . *

Camcha «f U

'i'í

Garhuv .. -

Gashp'ashga

Pucayarishga

' :

CaQca8hgataata;> r .

» j

Ancay \».

..r. A

. arata ancay

n-.í ,;.

llapan . ucllahuashíTa

r

/ucllahuachi \ «,«•► Ijlapantin .».< i

'..'>*

.1 M

Matara, Junco» '

•'•1 '

Ticsliu - f 4 [., .

'/í

Llamcashga

Saycushx^. . /.. .

' «•

Arucog .i . » ', .

' ,1

Arupacog . ,.»r.

..1. fA

Shinchi runa ar^ypa.t

•Mi.

Bmpeñtfhuaoi axwiog^

Aruy i.^ií'- ,

r. .

Huaraipita arucoy

'., i'i

Rurana •• .

u, »•

Qquirquttt^w. aiiuljB»')' f Gcolli»<oolKit%\ ,,

Nancea udm^flliiill^ .^7f ;

Uiu V . -O' ¡ ¡írfjriT í

Chankaaf» C<^íiiBa^-^i|pi-f .;

Ujuft*;, ' ^ tT* :)

Jaua¿r'CQ(dl«..> íj#w í* ' Jiukqui M . >o;^ Jampi toñeco ,\. ^v- Cchoq«e-ccti|^^lHlJfl,«l>lJÍtai c

Lupimp^anipiiij:^^.,..». j, : i < r

Cchumpí , ;iíj.t'íiíT i?' Cancat ttanq^jciü.;»;*) Jamppiñ^u^ , «r ^w*' *

Toñeco j{ynppiña , - ,.•. i ¡ .' í

Taqqu^»:,^ .u\,„ ^^

Tantata »^n^ * '; » I

Tantafta'M, «i.* ''I' *

Taqquqpinimxc. u - iV '^ í

Mathara u - thf .:'. mí,

Tcqqueru . ¡oíi;. í«

Lurata . , lüy - > V

Ccarita vertvMu :a'

Lunn .^ n »•',*' •;

Urut luriri u ü. ■: .

Ma pit lutf^k ' yt .V

Kcapa ,. v\ ,j9 lo^.i^'r T .. Luraña

Aluat lurañ^ ., ..^ Cehama lnrAña ,

44*

0A8T.

1 Trabig^ wbsidiarío

2 penalidad^ tor-

mento,

3 Tr%baJMftm0Bte adv,

4 Tnibigoto— a, adj.

5 Trabado juntado p

6 Trabur ¡untar, unir \\

7 Trabarte contiendas

8 Itaba^ón ". o TraHe viga

10 Trab««ada-a, p.

11 Trabucante adi, i*¿ Trabucar v.

13 TraoicionSB "*

14 Traedor— a, que trae

15 Traer cosa v.

16 ., conducir persona

17 Traficado negociado

18 Traficanu ad}.

19 Traficar comes dar V.

20 Tragadero n.

21 Trabador— a, adj,

22 Tragar v.

23 Tragarse

24 Trago n.

25 Traído— a, p.

26 vestido^

27 Traidor— a, a*//-

28 Traidoramente adv,

29 Traje n.

30

talar de indias

OÜZ.

Ayninacuv Llaqui, Üaquicuna

[ta. Sasata,Ñak'avta.Ñak*aynian- SaAa rurana, Ñak'av-ñak*aj Ttinquificca, Canicfíiscca Ttinqui}'. Canichiy Happinacuy

Ttinquiynin, Oanincicuynin Curcu. k'aspi Ttakhuiscca Tta/rhiiik Ttakhuiy

Huatan-huatan yachaacca si- Apamulr (mi.

Apamuy Pusay K .uitiRcca Rantiy camayok Rantiy, Rantichiy Miilppuna, Tonccor Racrapu, Racrak MillppU3'

Miilppuycuy. Millppupuy Huc miyppuylla Apamuscca Morcco ppacha Tapara soncco, Ccalhi llull*

mik, Aucca hayu. Tapara sonccohuan, Ccallu« Ppacha (llullmíspa.

Aksu, Huarmi ppacha

ATA6.

Ayninaeiii, Ruraísi Llaquicuna, Muchui

Sasata. Ñacaillataña

Ñacaríchicucc, Sasa rurana

Tinquiaoca. Canichi%ca

Tinq^uiy. Huatay, Quipuy

Hapmácuy

Tinqui. Qiiipii

Tirante, Chacascca cccro

Tacc-hua8ci*a

Tacc-huace

Tacc-huay

Huillai, 'Huillaiiacai. Pasa*

Apamuce (chínacui.

Apamuy. Aysamuy. Asuycu-

Pusamuy * (chiiñuy,

Rantiscca, Accenciascca

Rantihuan purecc

Rantinacuy, Agenciacuy

Millpa, MÍUpucucc

MillpQcc. Lluncu

Millpay. MiUpurccoy

Millpurceoy

Huc miDpu, Huc simi

Apatnnscca, Pusaniuaccn

Maucayascca. Manca

Mana allí runa. Traicionero

TrakHonUahuan

Pacha, Traic (cha.

Centro, Fafdellin, Huarmi pa-

JTJV.

1 Uyanactii, Ajninacui

2 Llaqui, Llaquicuna, Ma«

t-ru¡.

3 Sasacta, Ñaca fíacaita

4 Ñaca i l:ilana. Ñacachici

5 Tiiiquisea, Impalmassa

6 Tinquiy. Hnatay, Isquiy

7 Palanacuy, Chalan acuy

8 Tinqui, Ulu, laauissa

9 Tirante, Huía cnacassa 10 Tacuassa, Ashicat-rassa 2 1 Tacua, Tacuaca t-i*a

12 Tac-huay

13 Huillai, Huillanacui,Paaa-

14 Apamn [chinacni.

15 Apamuy, Assaycachtmuy

16 Puflsamuy

17 Lantiasa, Agenciassa

18 Lantibuan pulí

19 Lantinacuy, Agenciacuv

20 MiUpu. Millpncu

21 Millpu, Pitai míen

22 Millpuy, Millpuluy

23 Miltpucatuy

24 Jnc sbimi, Juc millpu

25 Apamussa, Pussamussa

26 Maucassa, Mulussa

27 Mana allin nuna, Traicio-

nero.

28 Traicionhuan

29 Pacha, Muda, Traje

30 Centro, Faldidin, Cotón

AH

Uyanacuna Llaq licuna

Ñacaypa

Ñacachicog runa

Tinquishga, Canichushga

Tinauí, Canichf

Chalanacuy

Tinquipa camanaouynin

Jurcugueru

Taghuacliish^a

Taghuacheg

Taghuachi

Unaypita yachashga

Apacamog

Apamuy

Pushamuy

Ranticashga

Rantipacog

Rantipacuy

Millpnna

Millpog

Millpuy

Miiipucuy

Trago

Apamushga

iviancashga

Traidor runa

Trancionchu

Llachapa

Acshu

AYIL

449

Jacca lurnña Ma pit cciíama

Cchamapini

Cchama iuraua

Lippcatata

liipcataña

Nnasiña

Lippita

Qquero

Jaccoquipata

Jaccoquipirí

Jaccoquipaña

Nairapachanacata yatifla

Apaniri

Apanina

Irpantña

Alata

Aljanoqqueri

Aljanoccaña

Ooeontiri

Thatiri

Thathaña

Thatasiña

Occontaña

Irpanita

Apanita

Bultiquiptir jaqquc

Bultiquiptirjama jaqquc '

Isi

Uarmi isa 1X3

44*

0A8T.

1 TrAb%}é sabeidiario

2 penalidad, tor-

mento,

3 Tr%bajMftm0Bte adv,

4 TnibftjofO— adj,

5 Trabado Cantado p

6 Trabiir juntar, unir v,

7 Trab&na contiendas

8 Ita bastón n,

9 TraHe vi/^a

10 Trab««ada-a, p.

11 Trabucante Ar//. i*¿ Trabnoar v.

13 Traaioion9l n.

14 Traedor— a, que trae

15 Traer cosa v,

16 , , conducir persona

17 Traficado negociado

18 Trafioanu «^Á

19 Traficar comes dar V.

20 Tragadero n.

21 Tragado]^-a, Ȓ//.

22 Tragar v.

23 Tragarte

24 Trago n,

25 Traído— p,

26 vestido^

27 Traidor— a, nd/.

28 Traidoramente adv.

29 Tnge n.

30 ., talar de indias

OÜZ.

Avninacu_v Llaqui, Liaquicuna

[ta. Sasata,Ñak'av ta.Ñak'ayman- SaAa iiirana, Ñak*av-iia1k*ay Ttinquiscca, Canichiacca Ttinqui^'. Canichiy Happinacuy

Ttinquiynin, Caninncuyniíi Curcu, K*aspi Ttakhuiscca Ttaithuik Ttakhuiy

Huatan-huatan yachascca si- Apamulr (mi*

Apamuy Püsay Kautiscca Rantiy camayok Rantiy, Rantichiy Millppiina. Tonccor Racrapu, Racrak Míllppuy

Millppuycuy, Millppupuy Huc miyppuylla Apamascca ' Morcco ppaeha Tapara soncco, Ccallii Iluil-

mik, Aucca hayu . Tapara sonccohuan, Cca1Ui« Ppaeha (lluHmtspa.

Aksu, Huarmí ppaeha

ATAe.

Avninacnt« Ruraisi Llaquieuna» Muchui

Safiata. Ñaeaillataña

Ñacarichicuoc, Sasa rurana

Tinquiaoea. Caniehiscca

Tinq^uiy, Huatay, Quipay

Hapinacuy

Tinqui. Qíiipii

Tirante. Chacascca ccero

Taeo-huascea

Taee-liuacc

Taoc-huay

Huillai, 'Huiüaiiacoi. Pasa-

Apamuec (chtnacuí.

Apamuy. Aysamuy, Asnyca-

Pusamúy ' (chimar,

Ranttscea, Accenciaacca

Rantihuan purecc

Rantinacuv, Agenciacuy

Millpa, MÍlIpueucc

Millpucc. Lluncu

Millpny. MiUpurccoy

Millpurceoy

Huc millpu, Huc siini

Apamiiscca, Pusatuuscca

Maucayascca. Manca '

Mana allí runa, Traicionero

Traicionnahuan

Pacha, Traje (cha.

Centro, Faldelh'n, Huarmi pn-

JTJV.

1 Uyanacoi, Ajninacui

2 Llaqui, Llaqoicuna, Mu«

t-ru¡.

3 Sasacta, Ñaca ñacaita

4 Ñaca i lula na. Ñacachici

5 Tiuquissa. Impalniassa

6 Tinquiy. Huatay, Isquiy

7 Palanacuy, Chalanacuy

8 Tinqui, Ulu. laaaíssa

9 Tirante, Hulu cnacaasa 10 Tacuassa, Ashicat-rassa 2 I Tacna, Tacuaca t-ia

12 Tac-huay

13 Huillai, Huillanacui,Pa8a-

14 Apamu [chinacai.

15 Apiimuy. Assuycachimuy

16 Pussamuy

17 í^anttssa, Agenciassa

18 Lantibuan pali

19 Lantinacuy, Aíjenciacuv

20 Millpu. MiUpucu

21 Millpu, PitRÍ míen

22 Millpuy, Millpuluy

23 Millpuculuy

24 Juc shímt, Jiic millpu

25 Apamussa, Pussamassa

26 Maucassa, Mulossa

27 Mana allin nana, Traicio-

nero.

28 Traicionhuan

29 Pacha, Muda, Traje

30 Centro, Faklidin, Cotón

AS

Uyanacuna LÍaq licuna

Ñacaypa

Ñacachicog runa

Tinquishga, Canichiishga

Tinauí, Canichi

Chalanacuy

Tinquipa camanacuynín

Jurcu gueru

Taghuachish^a

Taghuacheg

Taghuachi

Unaypita yachaahga

Apacamog

Apamuy

Pushamuy

Ranticashga

Rantipacog

Rantipacuy

Millpnna

Millpo;^

Millpuy

Millpucuy

Trago

Apainushga

IMancashga

Traidor runa

Trancionchu

Llachapa

Acshu

AYIL

449

Jacca luraña Ma pit cciíama

Cchamapini

Cchania luraña

Lippcatata

Lipcataña

NuaBÍña

Lippita

Qquero

Jaccoquipata

jaccoquipin

Jaccoquipaña

Nairapachanacata y atina

Apaniri

Apanina

Irpantña

Alata

Aljanoqquert

Aljan(x;caña

Occontiri

Thatiri

Thathaña

Thatasiña

C)ccon tafia

Irpanita

Apanita

Biiltiquiptir jaqque

Bultiquiptirjama jaqque

Isi

Uarini isi

US

460

0A8T.

1 Trajinante adj.

2 Trajinar acarrear v.

3 Trama n.

4 Tramado— a, p.

5 Tramado]^-at adj.

6 Tramar ' r.

7 vn encaño ó trai-

8 Trampa n, (ción,

9 Tranca

10 Trance de la muerte

11 Tranquilizado— a, p.

12 Tranqmlizado]^-a. adj.

13 Tranquilizar f.

14 Tranquilo— a, adj.

15 Transar v.

16 Transeúnte n.yadj,

17 Transiendo— a, ¡¡evado

18 Transferir v.

19 Transfigurado— a, ati}.

20 Transfigurarse r.

21 Tránsfuga n.

2-1 Transfundido— a, p.

23 Transfundir v.

24 Transgredir v.

25 Transgresor~a, «í^/.

26 Transido— a, de ¡tambre

27 de irio

28 efe do¡or

29 Transigido— p.

30 Transigir v.

31 Transitable ad}.

CTTZ.

Astak

Astay

Mini

Miniscca

Mini¿

Miniv

Toklíay, Allhuiy

Toklla. Chhipachina

KquemitiH

Huañuy pacha

Sonccoyachipuscca

Sonccoyachipuk

Sonccoyachipuy

Sonccoyaciiscca

AUichanacapuy

Purik

Apascca, Astascca

Apay, Astay

Huc ric-chayniok ricjuriit

Huc ric-chhayníofr ricjuriy Kc(uita, Cchullarccu/r, Aucca- Hillppuy (man rípuk.

Hillppii^ [ppaquiy.

Camachiscca simita saruy,

Camachiscca simita saruk,

Yarccascca [ppaqtiik.

Chhaquiscca

l.iaquiymanascca

Aliichanacapusoca

AUichanacapuy

Purinalla

ATAC.

Astacc, Astacachaoc

Astay, Astacachay

Mim

Tacuscca, Minichascca

Tacnchicc, Minichacc

Minichay, Minicharccoy

Engañay, Traicionay

Tocclla,' Trampa

Cceniecc, Tranca

Huañui pacha

H aucay aycuscca

H aucay ach icoec

H aucay achiy pía,

Ccasi, Ccasilla, Hauca. Hatxra-

AUichanacuy

Puricc runa. Puricucc

Apascca, Astascca, Sucbascca

Apay, Astay, Asuchiy

Hucman ricchasoca, Hucman*

yascca, Ticracuy, Hucmanyacay Ccespiciicc, Ayccecucc Hillpuscca, Talliscca, Hichas- As asUamanta hichay (cea. Camachisccata sarutacuy Mana casuoucc, Samtacacc Yarccascca Chiriscca

Nanaipa intusccan, Nanascca Allichanacuscca AUichanacuy Pasanalla, Purinalla

i

I

I

JTTS.

1 Assta, Asstácat-ra

2 Asstay, AHstaycat-ray

3 Mmi

4 Minis^^a. Tacussa

5 Minicha, Tacuchi

6 Minichay* Minichaluy

7 En^añay, Traicionay

8 Chicta/Tranipa

9 Himinapa. Tranca

10 Huañui pacha hora

11 Jaiicaicussa

12 Jaucacliicu

13 Jaucachiy

14 Hassillacacui^Jaucallacai

15 AUichanacuy

16 Puli, Pulicu nuna

17 Asstassa, Apassa

18 Apay, Asstay, A&suchiy

19 Jucman licchassa.Juctnan-

vassa. [luy.

20 Jucmanyay, Jucnianyacu-

21 Hishpicu, Ahicu

22 Jilpussa, Tallissa, Jit-rassa

23 Ass aasllap jit-ray

24- Camachissacatajahitactiy

25 Camachicussacta mana-

26 Micanassa fcasu.

27 Alalalussa, Alalassa

28 Naiiassa, Naiiaipa pasassa

29 AUichanacussa ¿íO AUichanacuy

31 Pulinaila, Passanalla

AN.

Ashtacog

Ashtay

Trama. Mini

Tramashga

Tramacog

Tramay

Togllay, Aullí

Toglla

Tranca

Huañuna hora

Socegash^a

Socegachicog

Socegachí

Socieguchu

Allichanapacuy

Puricog

Ashtasíiga

Ashtay, Apay

J ucricury a&hga

Jucricur^'acuy

Gueshpicushga, Cbincashga

Jillpushga

Jillpuy

Caniachínata paquí

Camachishgata paquig

Mallagashga

Alalacushga

Llaquicusnga

AUichanacuyashga

AUichanacuy

Purinalla

AYM.

490

Sarnaqqueri Sarnaccaña Qquepa Qquepantata Qquepantiri Qquepaña Cchipaña Ppacca Loccouaña Jiuañ orasa Samarata Samarairi Samarayaña Samarttata Asc^uichasiña Sariri

Ma toq<)uer apata Jaccoquipaña Ma3'aquipata

May aquí pasiña

Yakcar sarjata, Kquita

Pituntata

Pituntaña

Jan isttaña

Jan isttiri

Mankcat mu t uta

Thaitaptta

Usuchasita

Jausttata

Jaust tafia

Sarnaccañjama

451

CA8T.

1 Transitar f.

2 Tránsito Lugar de -^ n,

3 muerte del justo

4 Transitorio— a, adj.

5 Transmigrar v.

6 Transparente adj,

7 tela n,

8 Transpirar v.

9 Transportado—a, p.

10 Transportador— a, adj

11 Transportar

12 en camilía

13 Trapajo ri.

I4r Trapajoso— a, adj l'T Trápala ruido de voces

16 Trapalear v.

17 Trapalón— a, «í//.

18 Trapío— a, aire garboso

19 Trapo n. [desenvuelto,

20 Tráquea

21 Traquido

22 Trasegar v.

23 Trasero n.

24 Trasladado -a, allá

25 acá

26 Trasladador— a,

27 Trasladar allá

28 acá

29 ,, personen

30 Trasladarse acá

31 ,. ii//á

32 Trasmitir transmitir

Girz.

Puriy

Purina

Ñucñu huañuy

Tucucuk, MullphayaA-, Allpa-

Mitmay [rik.

Chhuya

Llaplla

Hunippiy

Astascca.Apascca, Apamuscca

Astak, Apak, Apamuk

Astay, Apay, Apainuy

Huantuy

Rachapa, Llachapa

Rachapasapa, Llachapasapa

Hualalalay, Huattatatay

Hualalalay, Huattatatay

Hualalalak, HuattatataA:

Ñukquiycachay

Rachapa, Kat( pa

Tonccor

Ttokvay

Hillp^puy, Talliy

Siqui

Apascca, Astascca

Apamuscca. Astamuscca

Apa/r, Apamuk, Astak, Asta-

Apay, Astay (muk.

Apainuy, Astamuy

Pusay, Pusamuy

ABtacamuy

Astacuy

Happichiy, Pasachiy

ATAC.

Pasay, Puriy, Puricuy Pasai, Pasana

MÍHqui huañui [cacdla.

Tucuriüclla, Puricclla, Pacbu- Huc 11 aceta man rípny Chuya, Chuyalla Achkryacc Uaspa Humpiy, Suday Astacuacca, Apascca Astacocc, A pace (ccot.

Asta; , Astarccoy, Apay. Apar- Huantuy, HuanturccoV Latapa

, Lataparccoscca Ccaparispa rimay. Bulla Ccaparccachay, Bullaray Kimaisapa Cceh uecachacncc Latapa Tonccort Toctyai Talliy, Hillpuy Siqui

Astacuscca, Apascca Astamuscca, Apamuscca Astacc

Apay. Astay, Astarccoy, Apamuy, Astamuy Pusay, Pusamuy Astacamuy, Ripacamny Astacuy, Ripucuy Astay, Apay

JUN.

1 Pasay, Puliy, Pulicuy

2 Pulina, Paskna

3 Mishqui huañui

4 Camacalla Puchucalla

5 Juc malcaman licuy

6 Chuya» Chuyalla

7 Lhcanu, Achichuiya

8 Hunipiy, Suday

9 Asstassa, Apassa

10 Asstapacu. Apa

11 Asstay. Apay, Hip'iy

12 Huantuy, Huantuliiy

13 Latas3 [asa.

14 Latassyassa. Latassyalu-

15 Hualalalai, Bulla

16 Hualalalay, Luyay

17 Hualalala

18 Palla tussu

19 Latass

20 Toncori

21 Pat-riai

22 Talliyjilpuy

23 Siqui

24 Asstassa, ApHSsa

25 Asstamus.sa, Apamjssa

26 Assta, Apa

27 Apay, Asstay, Asstaluy

28 Apamuy, Asstamuy

29 Passay, Pussamuy

30 Asstacamuy, Ssacamuy

31 Asdtacuy, Licuy

32 Asstay, Apay

AN.

Puricuy

Puricuna

Sliumag huañuy

Pasay lia pa

Juc marcaman ayhuay

Cliuya

Llapslia

Jumpi

Aslitashga

Ashtag

Ashtay

Huantuy

Llachapa

Llachapasapa

Bulla, Achag ri mayan

Gaparcajhay

Gaparcachag

Garboso

Trapo

Tongorí

Togvay

Tallirí

Siqui

Apashga, Ashtashga

Apamushga

Apag,Apamog, Ashtacog

Apay, Aslitay

Apamuy, Ashtamuy

Pushay

Shacamuy, Ayhuacamuy

Ayhuacuy, Ashtacuy

Apaycuy

ATM.

Sarnaccaña

Thaqui

Suma jaquen jiuañapa

Jan achttafljama

Ma toqquer sarada

Chuhua

Sakcaa

Jumpeuña

Apata

Apiri

Apaña

Ccallaña

üarira

Thanthalli

Ojtio

Oijoña

UarojUa

Jiua sarnaccaña

Uarira

Jiccani

Phallata

AHtanaccaña

Cchina

Astata

Apinita

Astanaqqueri

AstanaccaiSa

Apanina

Irpafia

Jutjaña

Saijaña

Astanaccaña

451

452

CAS7.

aáj.

Trasnochador— a, Trasnochar r. Tra^asado-a, p. Traspasador— a, ac//. Traspasar de parte á par- ,, un precepto [te. Traspié n. Traspiés dar ó echar

adj.

1 2 3 4 5 6 7 8

9 Trasponerse huir

10 Trasqnilado— a,

11 Trasquilador— a,

12 Trasquilar r.

13 Trastear v.

14 Trastornado— a, -

15 Trastornador— a,

16 Trastornar

17 inquietar,

18 Trastornarse el sentido

19 Tratar manejar v.

20 conferir un asunto

21 ,, comunicarse

22 ,y con desdén

23 honrosamente

24 ,, asuntos con otro

25 ,, We/2 á /os /r//os

26 ,, tener comercio i licito

27 Tratarse con dignidad

28 Través Z?e— a</v.

29 Travesar atravesar r.

30 Hacer- Si Travesear [mente.

32 ,, vivir deshonesta-

P. adj. {bar, pertur-

C1SZ

Pacxíariycuk ' ^

Paccariy. Paccariycuy

Tturpuacca

Tturpuk

Tturpuy [runchay.

Pampachay, Hancuchay, Sa-

Rank'ucuy

Rank'ucuy, Thanpiycnchay

Chullarccoy, Chullmirccoy

Rutuscca

Rutuk, Rutuy camayok

Rutuy

Astay

Tticpascca, Tticsuscca

Tticpak, Tticsuchik

Tticpay, Tticsuchiy

Tacuriy, Tacurichiy

Musphapuy

Apaj-cachay

Riinay, Rimapayay

Reksinaciiy. Rimaycunacuy

Usuriycacnachiy

Apuchay, Yupaychay

Ñinacuy, Huitlanacuy

Allintau3'huay

Sallav, Uyhaanacuy

Apuchacúy, Yupaychacuy

Quinra rispa, Qainrayniíita

Quinray, Quinraycuy

Quinrarichiv, Quinraycachiy

Ttuquiycachay

Sallallay

ATAC.

Mana pufiucc

Mana puñny

Tucsiscca

Tucsicticc, Tuccsicc

Tucsiy, Tocsirccoy

iMana casui

Lluchcarccoi, Mitcarccoi

Mitcay, Pilatay, Lluchcaj

Asucuy, Pacacuy

Rutuscca, Cuchúscca

Rutucc, Cuchuco

Rutuy, Cnchuy

Asta}', Astacuy

Yuyainin liuaclliscca

Huaccllichicc

Allin caceta pierdichcoc

Turbachiy

Musparccoy

Apaicachay

Rimay

Parlapaya}', Rimanacny

Usuchi^

Misqui simtUahnan rimay

Ninacuy, Huillajiacuy

Allin uyhuay

Uyhuanacuy, Serhuinacuy

Allin causacuy

Quinraininta

Quinraicuy, Pasarccoy

Quinraicachiy

Pucllaícachay

Huaahocc causay

fe

JTJH.

1 2

3 4 5

Mana puñuchicu Hualachiluy Tusquissa Tuscjui, Tusquicu Tucsiy, Tucsiluy, Tusqiiiy O Maná casui

7 Ismitcai, Lluchcai

8 Ismitcay, Uu^hcay

9 Assncuy. Pacaciiy'

1 0 Lu t u ssa , C uch u saa

11 Millua lutu, Ciií'hu

12 Cnchuy. Lutuy

13 Asstay, ÁHstacay

14 Tacuassa

15 Tacuachiy

16 Allin cacuta picrdichiv

17 Turbachiy

18 Muapapacuy

19 Apaicat-ray

20 Limay, Limaiciiy

21 Linia'nacuy

22 Usuchiy.

23 Mishqúishimillaliuanlima

24 Huillanacuy,Ninacuy

25 Allin uyhua^

26 Uyhuanacut. Servínacui

27 Allin causay

28 Quinlaininta

29 Quinlaicuy. Pasáluy

30 Qiiinlaicachiy

31 Ausaicat ray

3? Vicioeunaman hucuv .

AH.

Mana puñashga

Mana puñuy

Tusishga

Turpog, Tucsicog

Turpuy, Tucsí

Tvrpuy, Pamparcachí

Ismictay

Pishuactay

Gueshpicuy, Cliincacuy

Rutusliga

Rutop:

Rutuy

Ashtay

HuagUishga

Hiiaglliche*í

Ticshuchí

Tacuriohí

Tacuricuycuy

Apaycacíiay

Rimaypaycuy

Reguenaj'ay

Usuehi

Respe tay cuy

Huillanacuy

AUi uyhuaj'

Sagra uyhuanacuy

Auquichacuy

Quinrarishg'a

Qainrarcuy

Quinrarcach!

Pucllapay

Sagra mana alli cahuay

ATM.

452

IquinoAroosiri, Paccarirí

Ccantatiña

Junan tata

jununtiri

jununtaña

Taquichafla

Llusttasiña

Ka net asina.

Iramsttaña i

Mururata

Mururiri ••:

M uní raña

Astaña •» „^

Tincuquipata

Tincuquipatri

Quipstayaña

Kcapiyaña

Lociiktasiña

Apnaccaña . .

Parlaña ^ .

Parlanocc^ña ,,. .

Kcapisit a parlaña ....

Yupaichaña

Parlattaña

Eujaña

Utjasiña

Juali parlattasiña

Maisa toqque sarata

Maisa toqque sarayaña

Maisa toqque sarayaña

Thijuaña

Uarminucampi samanoccaüa

453

CAST.

1 Trayesio n.

2 Travieso— a, adj,

3 TrazadO'-a, dtscarrido

4 Tracar discurrir V,

5 Trébol //.

6 Trece aí//.

7 Treinta

8 Trecho De trecho en—

9 Tremendo ^di,

10 Tremolar v.

11 Trémolo— a, adj,

12 Trenza n.

13 Trenzado— a, />.

14 Trenzar r.

15 Hacer—

16 Trenzarse

17 Trepador— a, «í//.

18 Trepar v,

19 Trepidar v.

20 Tres /ir//.

21 Trescientos— as.

22 Triangnüado— a, ndf.

23 Tribmacidn n,

24 Tricolor

25 Tridente fírpón para /?-

26 Trienio {ventar trig^o,

27 Tricésimo— a, «rf/.

28 Trig^al n.

29 Trigo

30 Trillado— a, trivial

31 Trillado^^-a,

32 Trillar quebrantar la mies

CITZ.

Q lir.raycuna

Tuquiycachak

Y'jyaycuscca

Yuyaycuy

Ispincu

Chunca quimsayok

Quinisa chunca

Sispan-sispan

Manchana, Mancharina, Cja-

Rapapapay (tata tana.

Cjatatatak

Siirppa

Simpascca

Sinippay

Sinippachiy

Simppacuy

Lloccak

I^lfKcay

Manchay, LlacIIay

Quimsa

Quimsa pachac

Quimsa k'richu, Huamppar

Llaqiii

Quimsa llimpí

Pallcca, Huayrachina

Quimsa huata

Quimsa chunca ñeqquen

Trigal

Trigo

Yachascca

Saruk

Saruy

ATAC.

Quinraicuna Pucllacachacc Yachaihuan ni raicea

rurav

Trébol

Chunca quimsayocc Quimsa chunca Caru carnlla

Manchana, Manchachicuec Ayhuioachay, Ayliuij" Catcatatacc, Chuc-churecc Simpa Simpascca

Simpay, Simparccoy Simpachiy, Simparccacliiy Simpacuy, Simpacurccoy' Lloccacc, Se-jcacc, Arapac* Lloccay, Seccay, Huichariy Manchay» Catcatatay Quimsa

., pachac Quimsa isquinayocr Hatun llaqui, Llaqiii Quimsa rie-chacc.Quimsa color

euimsa quimyocc. Horqueta uimsa huatá Quimsa chunca fieccen Trigo chacra Trigo Yachascca Sarucc, Sarutftet* Saruy, Sarttohiy, damtachiy

TUS.

1 Quinlaicuna

2 Ausaicat-ra, Travieso

3 Yatraihuan lulassa

4 lulay

5 Tribol

6 T-runca quimsayu

7 Quimsa t-runca

8 Calu calulla [cuipa.

9 Manchana, Manch achi- lo Ayhuiy, Ayhuicat-ray

11 Chuc-chuicat-ra

12 Shimpa

13 Shinipassa

14 Shimpay, Shimpaluy

15 Shimpachiy

16 Shimpacuy, Shiiiipaculay

17 Jia, Hualñ, Alpa

18 Jiay, Hualuy, Ab^ay

19 Manchay, Manchal uy

20 Quimsa

21 ,, pat*rac

22 ,, esquinayu

23 Jatun llaqui, Llaqui (cha.

24 Duimsa color, Quimsa lie*

25 Quimsa quiluyu, Hor(|iiita

26 Quimsa huata

27 Quimsa t*runca

28 TrÍKc) t-racla

29 Tri;r()

30 Yatrassa

31 íalu. Jahichi

32 jaluv. Jaluchiy

AH.

Quinraycuna

Pucllacog

Yarpashga

Yarpay

Tribuí', Ishpinco

Chunca quimsa

Quimsa chunca

Caru-carulla

Manchana

Ayhuaycachay

Manchacashg'a

Shimpa ag"ha

Pilltashga

Pilltay

Pilltachi

Pilltacuy

Uogacog

Uogay

Mane hay

Quimsa

Quimsa pachac

Quimsa cuchuyof?

Llaquicuy

Quimsa color

Orqueta

Quimsa huata

Quimsa chunca ñcgaen

Trigo chacra

Trigo

Yachashga

Trillacog

Trillay

AYX 463

Thaquichata

Thijua

Unanchata

Unanchasifia

Trevola

Tunca quimsani

Quimsa tunca

Ju^cat juitcata,

Mulla phallayaña

Phauafta

Ccarcatiri

Pichica

Kcanata

Kcanaña

Kcanayaña

Kcanasiña

Lattiri

Lattaña ' ^■-. .

Ccarcatiña ', \

Quimsa

Quimsa pataca

Quimsa thiyani

Llaqui

Quimsa samani

Ocupa

Quimsa mará

Quimsa tunca

Trigo yapu

Trigo

Taqquet yatita

Taquiri

Kcopjaña, Taquifía 114

454

CAST.

1 Trimestre

2 Trinar lospé^ams

3 Trinidad La Santísima—

4 Explicación de es-

te misterio.

5 Tripa

6 pama

7 vientre

8 Tripón— a,

9 Triscador— a, arf/.

10 Triscar v

11 Triste adi,

12 Muy—

13 Estar--

14 Tristemente adv.

15 Tristeza n.

16 Triturado— a p.

17 Triturar v.

18 mascar

19 Triunfador— a, i*d}.

20 Triunfal Canto— n.

21 Triunfante aíf/. 2-2 Triunfar v.

23 Trivial sabido adj.

24 Tliza partícula n,

25 Trizas Hacer— v,

26 Trocado— a permutado

27 Trocador— a, a.//.

28 Trocar permutar v.

29 Trocarse mudarse

30 Trofeo ».

CIÍÍ.

Quimsa quilla

Huichichichiv (dad.

Ccollanan Santísima Trini- Huc sanan Diospa caynimpi-

quimsa fwírsona casccan cay-

nin. Chhunchul Usphun, Phusnu Hiiicia Huicsasapa

equellmaycachak, ChalaUín quellmaycachay Llaquiscca. Phutiscca Llaquiymana/r, Phutiymanak Llaquiscca cay, Llaquicuy Llaquinapak, Llaqui-phuti Llaqui [táscca.

Saktascca, Cchanccascca, Cu- Saktay, Cchanccay, Cutay Ciamu\'

Auccata hayllik, At'ycuk Ativ haylli' HaVUik, AtiA- Haylliy, Ativ- Yachascca Siptti

Cclialluy, Ñutuy Rantiscca, Cchalascca Rantik, Cchalak Rantiy, Cchalay Tucuy, Tucupuy Atimuscca

ATAC.

Quimsa qniila Pichiuyay, Huaccay Satísima Trinidad Qaimsa persona caspiApas hac- sapalian Dios<ni.

Chunchul Huicsa

^, \

Chunchulsapa, Hjicsa«4ap!i

Chus^!husyacc

Clius-chusyay

Llaquiscca, Putisoca

Ancha llaquiscca

Llaquiycuy, Llaquiscca cay

Llaqu istin , Llaq n icat h uan'

Llaqui, Llaquicui

Chamchasoca

Chamchay, Chamcharccov

Cachuy

Auccata aiccechecc;

Triunfo taqui

A ucean aiccechecc

Auccata aiccechiy

Yachascca, Reccs&^cca

Tacsa paqui, Tacsaehalla

Ñutuchiy. Paquiparccoy

Trucascca

Truicacc

Truicay, Truicarccoy

Truicacurccoy

Atinacuipi ccechuscca

JÜV

1 Quimsa quilla

2 Picbiu^ay, Pichin niy

3 Santísima Trinidad

4 Quimsa persona Diosoin-

chict-rn calpis juujapa- Hannit Dios.

5 Alasbquin, Chunchul

6 Pata

7 Pata, Alashqui

8 Alashqaiúsapa, Patasapa

9 Tus-tusya

10 Tas-tusyay

11 Llaquissa, Llaquicuasa

12 Anchap Ilaquissa

13 Llaquicuy. Llaquis'iacay

14 LlaquicuK LlaqutcuihuuQ

15 Llaqui, Llaquicui

16 Chamhassa

17 Chamhay, Clianilialiiy

18 Cat-ru>

19 EnemÍR^ueta ahichi

20 Triunfo taqui

21 Atipa, Enemi^on ahichi

22 Atipay, Enemigon aliichiy

23 Yat-rassa, Yat-rassañam 24. Tascalla. Uchuclla

25 Ñuthiichiy, Paquipalu/

26 Truicassá

27 Truica

28 Truicay, Jucta huy

29 Ti-íKaculuy

30 Gucrrast-ru hutussan

AK.

Quimsa quilla

Pichinyay

Santísima Trinidad

Yaya, Churi, Espiritu Satlto

quimsa persona caspa juc

sapallanmi Dios. Aguesh Pacha

Pacha, Huicsa Pachasapa, Uuicsasapa Aytacachag Aytacachay Llaquishga AUapa llaquishga Llaquishga cacuy Llaquicunalla Llaqiiina Cacnushga Shagtay Cachiiy Ganacog Ganana canto Ganashga Ganay Yachashga Tacshan Ñutuy

Kanticashga Ranticacheg Rantícachi Trucacuy Apacaycamushga

AYK.

4M

Quimsa phajsi

Jamachi aru

Ccollana Santísima Trinidad

Auqui,Yocca, Espirita Santo quimba yacca personasta, ma sapa checca Diosaqiliua.

Jiphilla

Phatanca

Puraca

Phatancani

Lisuriri

I^isusida

Llaquita

Llaqutsita

Llaquiutata

Llaquitjama

Llaqui

T tunara ta

Ttunaraña

Ciam usina

Atipiri, Ttunantiri

Atipirin ccochupa

Atipiri

Atipaña

Taqquet uñttata

Ttuna

Ttunachaña

Trocata

Trocttiri

Trocttafta

'I rocttasiiña

Atipirin apanitapa

45»

CA8T.

1 Troje

2 Trompada puñada

3 Trompeador-a, adj.

4 Trompear y.

5 Hacer^^

6 Trompearse mutuamente

7 Trompeta ii.

8 (/e caracol

9 Trompetear f.

10 Trompo peonza n.

11 Tronar v. /mp.

12 Troncado—a, p.

13 Troncar v.

14 Tronco seco n.

15 de árboi

16 de íamiüa

17 Tronchado— a, p.

18 Tronchar

19 Trono asiento real

20 Tronzar

21 Tronzo adj,

22 Tropezadero n.

23 Tropezador— a, a<í/.

24 Tropezar v.

25 ,, trompicar

26 Trotador-a, aJ/.

27 Trotar v.

28 Trozo n.

29 Tmoha

30 Trueno

oins

Ccollcca, Pirhua, Taqque

Saktna

Sakmak

Sakmay

Salrmachiy

Saknianacuy

Kquepa

Huayllakquepa, Pututu

Kqaepay

Ppisccoynu

KcaAyay, Sallallallay

Mancuscca

Maiicuy, Mancurccayay

Curen

Sachhachauchu

Saphichauchu

Se¿rascca

Sekray

Usnu, Tupa tiana

Hualluy

Hualluscca

Mitk'ana

Mitk'ak

Mit/r'ay

RanA'ucuy

Phahuarik

Phahuariy

Huaquin

Chalthua

Kcalcya

ATAC.

Tacce. Pirua Ñupui, Tacai, Sacctnay Tacanacoocman yaclwcstscxa Tacay, Saccmay Tacanachiy. Maccanachij Tacanacuy, Maccanacnv'

Trompeta

Corneta

Corneta huaccachiy

Trompo

Tunruruy. Cunrumnjaj

Ccoroscca. CatusccA

Ccoroy, Cotny

Chaqui calla

Caspi cuUu, Sachap saptn

Sapi. Truncu

Cuchuscca

Cuchu3r

Apup tianan

Cuchuy. Paquiy

Chunlu, Ccoro rinri caballo

Mitcachicucc

Mitcacc, Mitcacachacc

Mitcay, Tampiy

Tam bracachay

Calipacc, Cairparecc

Callpay, Callpariy

Raqui

Chalina, Mayu chalina. Cbo*

cce chalina. Tunninif Toccyai

JUN.

1 Pilua

2 Tacai, Ma hai, Cutai

3 Tacanacuiman jatracassa

4 Tacay, Cutay (tachiy.

5 Tacachiy M a hachiy, Cu-

6 Tacanacay, Catana cu y,

Ma hanacuy, T-rachina-

7 Trompeta [cuy.

8 Corneta

9 ,, huahachiy

10 Trompo

11 Cunrurunyay

12 Cutussa. Cuchusaa

13 Cutuy, Cuchuy

14 Chaqui cullu

15 Cullu, T-runcu

16 Sapi, T-runcu

17 Cuchnssa, Cát-rassa

18 Cuchuy. Cát-ray

19 Reí tiacunan

20 Cuchuy, Cát-ray

21 Cutu linli cahuallu

22 Ismitcachicu

23 Ismitca, Ismitcaicat-ra

24 Ismitcay, Ismitcaluy

25 Taplacat-ray

26 Cahuallacussacorecat-ra

27 corecat-ray

28 Paquin

29 Challua, Mayu chalí ua.

Puquio challua.

30 Cunruní, Pat-riai

AH.

GoUga

Cutay

Cutacog

Cataj'cuv

Cutañachi

Cutanacuy

Corneta

Potutu

Gucpay

Trompo

Cunruryay

Goroshga

Mutay

Tronco chaquishga

Tronco

Shapi cullu

Segtashga

Segta^

Apu tiaoa

Pilltay

Rinrin cuchushga

Ismictana

Ismictay

Ismictay

Taplacari

Callpareg

Callpari

Huaquin

Challhua

Togyay

ATM.

Pirua

Cchacuña

Cchacusiri

Cchacun.tasifta

Cchacuntayaña

Cchacuntasifta

Pututu

Kqueuit pututu

Pututtaña

Jiñuca

Phallaña

Mururata

Mururaña

KcuUu huaña

Llit kcullu

Auqui

Ocacjata

Ccaciafta

üthttaña

Ccacjaña

Jiachu muruccata

Lanctayiri

Lanctiri

Lanctafla

Jalacctaña

Sarnaqqueri

Láoc saraña

Majisürca

JauírchauUa

Ccajtiri

4W

468

CáST,

1 Truhán— a, adj.

2 Truhanear ^

3 TruUo

4 pron.

5 ,, sólo

6 ,, mismo

7 Tuerto— a, adj.

8 Tuétano /'.

9 Tufo

10 Tugurio choza

11 Tullido— a, de pica 1¿ ,, de pies y manos

13 Tullimiento n.

14 Tullirse v.

15 Tumbado— a, p.

16 Tumbador— a, adj.

17 Tumbar v.

18 rodar por tierra

19 Tumbarse

20 Tumor n.

21 Tumulto

22 Tumultuante adj.

23 Tumultuar v.

24 Tumultuarse

25 Tumultuoso— a. «<//.

26 Tunante adj.yn.

27 Tunantear v.

28 Túnica n.

29 ,, de chanchos

30 Tuno— a, adj\

31 Tupida te/a

ovz.

Qquellma

yquellmaycachay

Huallata, Huilla

Ccan

Ccanlla, Sapalla^qui

Ccan quiquiyqiii

Chhullan ñaliuí

Chillina

Asnak samay

Chhuclla

Suchhu

MuA'u usuri, Rata runa

Snchhuyav, Muk'uyay

Suchhuyapuy, Muk'uyapuy

Urmascca, Urmachiacca, Hüi-

cupascca, Huicupachiscca. Urinachik, HuicupaK Urmachiy, Huinupachiy Urmay, Ruicupay Urmapuy, Huicupacuy Chhupu

Chhakhua, Tacuricuy Tacurichik Tacuríchiy Tacuricuy Tacuricuk Qquellmaycachak Qquellmaycachay Uncu Cusma

Ccacha, Huaro/rila Rukquiccca, Mattiscca

AYAC.

Yancca rim acc ru na, Asic!i ¡cucc

Rimaycachay, Asicliiy

Huach-hua, Huallata

Ccam

Ccamlla, SapaUaíqní

Cvam qaiquHiui, QiiqaillAiqai

Chulla ñanui

Chilina

Asnacc samai

ChucUa, Hnasicha

Suchu chaqui

Suchu, Rata

Suchui, Suchuyai

Suchuyarccoy

Sacctascca

Sacctacc

Sacctay, Urmachiy, Huicapay

Sacctay, Cuchpay, Huicapay

Sacctacurccoy, Huieapacuy

Punqui, Punquipacui

Huñunacui, Tondanacui

Huñunacachecc

Alzachiy

Alzacuy

Alzacucc, Alzachecc

Upiacc runa

Jaraniay, üpiay

IJcuncha pacha

Cusma

Upiacc, Upiacucc

Su mace ruquíacca

JTTM.

1 Limaisapa nnna, Asichicu

2 Ausaicat-ray, Limavcat-ra

3 Huach-hua

4 Ham

5 Hamlla. Japallaiqui

6 Ham quiquiqui,QuiquiUai-

7 Chulla ñahui (qiii.

8 Tunssu

9 Asana iamai

10 Chuclla, Huasicha

11 Ssut-ru

12 Latta

13 Sat-mi, Lratalui

14 Sut-ruluy, Latíiluy

15 Satassa

16 Sata

17 Sátay, Palpuchiy

18 Cut-rpachiy, Huylunta

19 Sátaculuy Palpíiluy

20 Sacsai, Sacsapacui

21 Juflunacui, Alzacui

22 Juñunacachi, Alzachi

23 Alzachiy

24 Alzacuy

25 Alzaeu

26 Upia nuna

27 Upiay, Jaran iay

28 Lulipa, Luli paoha, C )ton

29 Cushma, Cussma

30 Upia, Üpiacu

31 Lacia, T-rilassa

AV;

Yanga rimacog runa

Yanga rimay

Huachhna

Gam

GaniUa, Japallayqui

Quiquiqui

Gapra

Togshu

Jamay

Chuclla

Suchu

Rata runa

Snchuy, Suchucuy

Suchuyacuy

Ishquishga, Urmashga

Ishquicheg

Lshquichi

Urmay

Urmacuy

Sacsa

Tacunacuy

Tacuricheg

Tacurichf

Tacuricuy

Tacuricog

Guelachaoashga

Guelayashga puricog

Llullipa

Cushma

Gacha

Racta

ATM.

456

Siracusjaqque

Siracusir jaqque

Ccota jaoiachi

Juma

Juma aapaqai

Jumaqui

Cchulla nairani

Parpa

Samana*

Chhujlla I

Cáyu morokco *

Amparampi cayumpi morí>i

Cchuflurata ''* [kcix

Cchuflurasiña

Uincuta, Tincuta

Uincuyiri, Tincuyiri , . -

Uiucuyaña, Tincuyaña

Ccorumiña

Tincucasiña

Ppusu, Chhupu

Sarthapita

Sarthapiyiri

Sarthapiña

Sarthapisiña

Nuasin

Jan u tapan achittiri

Jan utapan achittaña

Almilla

Cchuncchu tipoya

UarojUa

Cchimi

4«7

GAST.

1 Tupir tejiendo

2 Tnrbadamente adr.

3 Turbador-a, p-yadj.

4 Turbador—a adi.

5 Turbar causar inquietud

6 ,, descomponer

7 Turbarse confundirse

8 Turbio— a,

9 Turbión n.

10 Turbulencia

11 Turbulento alborotado

12 Turnar

13 Turnarse. v.

14 Turnio— a, n, y adi

15 Turno ».

16 Tutelar adj.

17 Tuyo— a, pron.

CUZ.

Rukquiy, Mattiy

M usphay-muspay lia

Musphascra. Musphaib

MusphachiÁT

Musphachiy, Pantacachíy

Ccollochiy

Muspharccov. Pantacay

Kcata

Llokllay para

Chhakliua

ChliakliuaA:

Mittanachiy

Mittanacuy

HuesKco, Lerkco

Mitta

Huaccavchaqquc

...yqai a/. Ccampa

-<x :o: X>-

ATAC.

Ruq uistiti ahuay

Muspa-muspa

Muspascca

Muspayachicc

Muspayachiy, Pantarceacfaijr

Muspachiy, Pantaciiiy

Muspaicachay, Pantaicacbaj

Putea, Cconchoyaacca

Pacccha, Llocclía

Alboroto

Alborotascxra

Mitanachiy. Trucanacuy*

Truicanacóy, Mitauacuy

Cceusu ñahui

Mita, Troicai

Huuccaichacc

Ccampa

JUH.

1 T-rilaicachiy

2 Muspaicat-rasstin

3 Muspassa

4 Muspachi

5 Muspachij, Pantachiy

6 Pantachiy

7 Muspacuv. Pantaycat-ray

8 Putea, Allpasapa

9 LúUa, Páchai

10 Alboroto

11 Alborotassa

12 Trocanacuy, Mitanachiy

13 Trucanacuy, Mitanacuy

14 Huishcu ñahai IG Mita, Troiqui

16 Cuida, Tapa

17 Hampa

AV.

Ractayachi

Mushpaylla

Mushpashga

Mnshpache^

Mushpachí

Yagachi

Pantacuy

Gomchu

Lloglla

Alboroto

Alborotag

Mitán achí

Mitanacuy

Huishtu ñahui

Mita

Lluagay chaqui

Gampa

ATM.

457

Cchimichaña

Pantjatjania

Pantjata

Pant^airi

Pantjaña

Chhajroña

Pantjasiña

Juri

Jalancha

Nuhuasisiña

Nuhuasiri

Jaccoquipaña

Jaccoquipasiña

UesKco

Seqque

Jakcaichiripa

Jumana

<X :0: X>-

115

468

CA8T.

CUZ.

AYAC.

1 ubicarse y.

2 Ubre ií.

3 ITfiíiio— a* odf,

4 sathfecbo^ alegre

5 interior allende

6 tnteriormente ae/r.

7 ültímamente

8 Ultimado— a, p.

9 intimar v.

10 ultimo— a, a<í/.

11 dil

12 mtra Ademas de adv,

13 mtrajado-a, p.

14 de obra

15 mtrajante &dj.

16 intrajar v,

17 de palabra

18 ,, de obra

19 mular V.

20 Umbral rr.

21 Umbroso— a. &d¡.

22 Un, una

23 Una cosa despareada

24 Una sola, uno solo

25 Unánimemente adv.

26 Una vez

27 Uncir r.

28 Undécimo— a, aí^/.

^

Tiyaj

Ñuñu

Paypayllaña,ChhusaA soncco

Cusí soncco [nak, üraj'.

ChaccayñeJt, Huacñek, Ha-

HinañeAman

Cana

Tucupascca. Tucupapuscca

Tucupay, Tucupapuy

Ppuchucak

Ppuchucak ppunchau

Ctiaymanta

Qquesachascca

Maccascca

Qquesacliak

Qquesachay

K*amiy

Maccay

Ccaparcachay

Puncu chacana

Llanthuk

Huc

ChhuUa

Huella, Huc sapallan

Llapantin, Llapalla

Huc mitta, Huc cuti

Huatay

Chunca hucniyok

^

Cacuy, Yachacuy

Ñuñu, Uyhuap ñuñim

Uman bocea ncuscca

Cusiacca. Apuscacha soncco

Huacnecc

Ccepataña fña.

Pucnucaillataña, Tucuillanta-

Puchucascca, Tucuscca

Tucuy, Tucuriy

Ccepa, Puchncai, Tucui

Puchucacc punchau

Chaiinanta

Millaflcca, Carniseca

Maccascca

Ccesachace, Oamecc

Ccesachay , Camiy

Camiy, Millapari'coy

Maccay, Punyay

Ccaparcachay

Puncup chacan

Llantusapa, Llantucc

Huc

Huc-challa, Chullalla

HucUaüla, Huc sapallan

Huc sonccolla, Llapampa nia>

nn secan, Huc similla. Huc cuti

Huatay, Tinquiy Chunca hucniyocc

JUN.

Air.

ATK.

458

J

2 3 4

5 6

7

Cav, Cacuy, Yat-racuy Uyliuap ñuflun, Ñufla Paipaiilañass, Nunatucu Cushi cushilla H¡pa,Hipat-ru,Huicnit-ra Hipactaña Puchucaiña, Chaipitaña

8 Puchucassa, Camacassa

9 Puchuca^, Camacay

10 Hipa, Hipalu, Camacai

11 Puchaca mu3'un

12 Chatpita

13 Palassa

14 Mahassa

15 I sacha, Pala

16 Isachay, Ultra-iay

17 Palay, Millapay

18 Mahay Mutruchiy

19 Hapalcat-rar

20 Umbral

21 Llantusapa, Llantu

22 Juc

23 Jucllailla, Chullalla

24 Jucllailla, Juc japallan

25 Juc ssunhulla, Llapampa«

munassan, Juc sni milla.

26 Jiiccuti

27 Huatay, Tinquiy

28 T-runcajucniyu

lii

Cav, Tacuy

Nuñu

Uman jogaricushga

Cusbishga

Guepa-guepalla

Ouepantarati

Puchogman

Puchucasliga

Puchucay,

Ultimo

Utimo junag

Chaimanta

Millashira, ÁHhllishga

Magashga

Magacog, Ashilipcog

MiUachí

Ashllí

Mapay

Gaparcachay

Puncu tacyanan

Llantuyog

Juc

Chullashga

Japallan -juc

Llapantin

Juc cutilla

Juntay Tlnquí, Huatay

Chunca juc

UtjaBÍfia

Ñuftu

Turpa chuyma

Cusisita

Nairacca tanquiri

Nairaccanjama

Qquepanquiri

Tucuyata

Tucuyafla

Qquepanquiri

Qquepuru

Ucatsti

Toqqucfla

Nuaña

Toqqucsiri

Toqqueña

Toqqtt«rafla

Nuaraña

Uarariña

Punca ccbina

Cchihuirata

Maya

Cchulla

Ma sapaqui

Ma chuy maniquí

Ma cuti Chint tapiña Tunca mayaniri

459

CA8T.

1 Ungido— a, p.

2 Ungir V,

3 Ungirse

4 Ungüento n.

5 Unible adj.

6 UnÍCO-~a, (ente,

7 Unidad simplicidad del

8 Unidamente ady.

9 Unido— a, p. y adf.

10 Unificado— a, p-

11 Unificar v, i'A Uniformar

13 Unigénito-a, n.

14 Por antonomasia

15 Unión

16 Unir V.

17 «íar

18 mezclar ó trabar

19 conformar las vo-

luntades,

20 Unirse aliarse

21 lindar v.

22 Universo n.

23 Uno- a, adj.

24 25 26 27 28 29 30

Para cada A cada— Con cada de nosotros

vosotros

ellos ó aquellos

cuz.

Habuiscca, Llusiccca Hahuij, Llusiy Hahuicuj, Llusicuy Hahuina, Llusina hampi Huñunalia, Tincuchinalla, Sapay, Sapan (Ttinquinalla. Huc cay Huñu-Kuñulla, Huc sonccolla,

Huc ñisccalla. Hucñiscca, Huñuscca, Ppa- Hucllachascca (tachascca. HucUachay

Huc ñinachiy [hua.

Sapay churi, ...ususi, ...hua- Diüspa Sapay Churin Huella cay, HucUaehacuy Huñuy, Ppatachay Huatay, Huc llachay Tincuchiy, Ttinquiy Huñunachipuy , Hu ñ i n a c h i-

puy. Ppatachay. Huñunacuy, Ppatachacuy CcaylUnacuy, Tincunacuy Teksimuyu Huc

Sapa-sapanca Sapa sapancapa/r Sapa sapancaman Sapa sapancahuan Hucninchis Hucniyquichis Hucnin, Huccaknin

ayaC.

Llusiscca

Llusiy, Llasirccoy

Llusicuy, Llusicnrccoy

Llusina hampi

Taccronalla, Tacanalla

Sapallan

Huc-cay

Cusca, Cuscalla

Huñusoca, Cuscachasoca.

HucUahuascca

Hucliahuarccoy

Cuscacharccoy

Sapan churi

Diospa sapan Churi

HucUahuacui, Huñanacui

Huñuy, Hucilahuay

Huatay, Tinquirccojr

Taccruy, Tacuy

Hucllahuachiy

Huñunacuy, HacUahuanacay

Tincunacuy, Hichpallapi cay

Tucni pacha, Ticsi muyu

Huc

Sapacama

Sapacamapacc

Sapacamaman

Sapacamahnan

Hucninchic

Hucniquichic

Hucnin, Hucaocnin

JUN.

1 Llu$i8sa

2 Llusiy, Llusíluj

3 Llusicuj, Llasiculuj

4 Llasina jampi

5 Talluchinalla, Cuscacha-

6 Japallan (nalla*

7 Juc cay

8 Cusca, Cuscalia

9 Cuscachassa, Juñussa

10 JucUahuassa

11 Talluchiy, Jucllahuay

12 Cuscachaiiiy

13 Japanchalin

14 Diospajapanchu Un

15 JucUahuacai, Juñunacui 16^Jufluy, Jucllahuay, Talluy

17 Huatay, Tinquiy

18 Talluchiy

19 Allichay, JucUahuachiy

20 Juñunacuy, JucUahtiacuy

21 Cusca cuscalla cay

22 Tucni pacha, Cai pacha

23 Juc

24 J apa cama,

25 Japa camapa

26 Japácamaman

27 Japanjapanhuan

28 Jucninchic

29 Jucniqui

30 Jucnin, Jucninca

AH.

Llushisga

Llushi

Llushicuy

Llushina jampi

Tincuchinalla

Japailan

Juc cay

Juc shongoya cayan

Jucnishga

Jucllacashga

Jucliachí

Jucninachi

Japailan churí, huahua

Diospa japallan churín

Jucllachacuy

Jucllay cachi

Huatay

Talluy

Pagtáycachi

Pagtanacuy

Tincunacushga

Tucuy pacha, Llapan pacha

Juc

fapan japanca

Jucniquijpa

Juc jucnipa

Juc jucnicjuihuan

Jucninchic

Jucniquicuna

Jucnincuna

ATK. 400

Phiscuqutpata

Phiscuquipaña

Phiscuqutpasifia

Phiscusiña

Mayachafijama

Mayaqui

Sapa

Mayachtjama

May achata

Mayachasita

Mayachaña

Ccuscaquiyaña

Maint yoccaqui, Sapa yocca

Jesucristo Sapa Yoccapa

Ma3 achata

Mayachafia

Chinuta

Chhajrontafta

Ma sap chuym luraña

Chicasifia

Jakcachafta

Taqque mundopacha

Maya

Sapa maya

Maya sapa mayataqui

Maya mayataciui

Sapa mayamptqui

Nanacat maya

Jumanacat maya

Ccurínacat maya

460

CAST.

1 Uno a, identiñcado

2 pron, iadet,

3 ,, /o dijo

4 y otro

5 ,, tras otro m, adv,

6 untador—a, adj.

7 Untar v.

8 Untarte

9 Untaza enjundia n.

10 Unto

11 Untara

12 Uña

13 Uñada

14 Uñarada rasguño

15 USOBO— a, ad'h

16 Urdido— a, p.

17 Urdidor— a, adj,

18 Urdir v.

19 maquinar contra

alguno,

20 Urgente adj.

21 Urgir instar

22 Usado—a, acostumbrado

23 VcséjVc^—

24 Moneda {dio,

25 Usar valerse de algún me-

26 <^, ' valerse de una cosa

27 poseer una cosa

28 poner en práctica

29 acostumbrar

30 Usarse acostumbrarse

31 Uso Tener el simple^ r.

CUZ.

Huella, Huc ñiscca

Huc

Hucmi ñirccan

Hucpas-hucpas

Ccati-ccatilta

Híihuik, Llusik

Hahuiy, Llusiy

Hahuicuj', Llusicuy

Huallpa huirá

Huirá

Hahiiina, Llusina

Sillu

Ttipsiy

Ttipsiscca, Hasppiscca

Sillusapa

Allhuiscca

Allhuik

Allhuij

ToAllay

Utccanapa^caina

Utccachiy

Yachascca

Thanta, Mauk'a

Llusk'a

Ruray, Hinay canay

Happiy

Hattallicuy, Chapacuy

Yachachiy, Yachacachiy

Yachay

Yachacuy

Hattalliy

AYAC.

HucUailla. Huella

Huc

Hucmi nircca

Hucnin-hacnin. Iscainín

Hatinaillap. HatinasIU

1-rlusecc

Llu8iy, Lliitay

Llusicuy, HaishnichacuT

Huallpa huirá

Huirá

Llnsina, Urtura

Sillu

Sillui, Silluscca

Aspiscca, Aspirccoscca

Sillusapa, Hatun siUnyooc

Allhuiacca

AUhuice, Allhuipacacc

Allhuiy. AUhuirocoy

Mana musiachicuspalla mraj

Uticc, Utccacc

Utcca}', UtccachÍ3-

Vachascca. Rurascca

Mauca pacha

Lluta

Ruray, Churacuy

Hapieuy

Huyhuacuy, Frovediacny

fturay, Yachajfaiy

Kuraycachay

Ruracuy, Yachacacay

Hatalli

JUN.

1 Jucllailla, Juclla

2 Juc

3 Jucmi nila

4> Jucninpis jucninpis 5 Atinaciiillap fi Lrlushi

7 Llushiy, Llatay

8 Huishuichicuy'

9 Huallpap huilan

10 Huila

11 Llusinapa, Untura

12 Ssillu

13 Tipáhi, Tipnhissa

14 AsspÍ89a. Hiushissa

15 Ssillusapa

16 Allhuissa

17 Allhui, Allhuipacu

18 AUhuiy, Allhuiluy

19 Mana musiachicúl lulay

20 Amsaillahuan, Camasslla

21 Amaaicachi.v, Camaasyay

22 Yat rassañám, Luiassaña

23 T-ruIacussaña, Mauca

24 Lluta

25 Lulay, T-rulacuj'

26 Chalacuy

27 Huyhuaouy, Provechacuy

28 Yat-rachiy, Lulay

29 Lulaycat-ray

30 Yat-racacuy, Lulacuy

31 Huyhuay

Juclla

[uc

Jucmi nirgan

Juc jucpis

Juc JUC guepanacun

Llusheg, Llushtag

Llushay

Llushacuy

Huallpa huirá

Huirá

Llushicuna

Shillu

Tipshí

Asnpishga

Shiliusapa

Aullishga

AuUícog

Aulli

Togllav

Utca utcalla

Utcachi

Yachacashga

Macuayashga

Lluta

Kurayni

J apiri

Charicurcuy.cushicunayquipa

Yachachi

Yachay

Yachacun

Huyhuay

ATH

480

Naya v

Maya

Mayac jistua Ma mayaqui Maytnayjaru

Jauíntirí auiña Jauisifta Jamachi Hkqut Jauiñ likqui Jauica Sillu Kquichi Jattiña Silluni

Cchanc uaquita Cchanc uaquiyiri Cchanc uaqulyaña Nanccachañataqui unanchasi-

ña. Ancchiljama Ancchiljainaqui Mcrkqueta Merkquechata LluKca Merkqueña Catusiña Aparafta TJscUHiña Yathttasifla Yatisiña Aptaña

461

CAST.

1 Uso tenerlo como dueño

2 y, Tomar una cosa

para e/—

3 TTlual adf\

4 Usura n.

5 Xlsiifriiotiiar r.

6 Xlsiifriictiiarío— a. adj.

7 Usurero— a, n.yadj,

8 Usurpador— a, adj.

9 Usurpar v.

10 Uterinos Hermanos—

cuz.

Chapacuj

Ñoccakchacuni, Ccatnpacha-

cunqui, Pajpachacun. Yachascca Ancha miravniok ccollibe ma-

nuy. Miraynillanta hattallij Mirayninnijok Ancha mirayniyolrta ccolUe*

manuk. Qquechupacuk Qquechupacuy i loksik masi

ATAC.

Hapicurccoi Hatallicuy

Yachasccaña Sima, Mirainin

Miraillanta churacuy ,, horccocc

Mirainioccta manucc

Suacucc, Ccecfaucc Ccechurccoy, Huaicarccoy Lloccsecc masi

\

-<"xn : * : nx>=

JUN.

1 Huyhuacui, Chalacui

2 Huyhuacunapa t-rulacuy

3 Allin yat-ras8aña

4 Milainin, Huat-rainin

5 Milay llanta t-rulacuy

6 Milanvllanta julu

7 MUaininta manupacu

8 Ut-r¡pacu

9 Hit-niluy. Huaícaluy 10 Valu iiiasi

AV.

Chapacuy Pagpacháin

Yachashga Usura

Miraynillanta cUari Mirayninta apacog Usurero

Guechupacog Guechupacuy Y urce: tnain'

AYM.

.4tl

Gatuña Cathttasiña V

Catustñjama

Miran ccharit mañana

Miran ccharicca^iña . Miran cchariccasiri . Miran coharln aittíri

Iraccasiri Iraccai)a Jilanaca

-=<xa:o:DX>--*'.

lie

483

0A8T.

CVZ.

ATAC.

V

1 Yftoa n.

2 YMmeión

3 Vacante arU,

4 Vacar suspendería labor

5 Vaciado-^, p.

6 Vaciar v.

7 líquidos

8 Vaciarte

9 Vacío-«, «c?;.

10 Vacilante

11 Vacilar r.

12 Vadeable adi.

13 Vadeador n.

14 Vadear v.

15 Vagabundo— a, adj,

16 Vagar t.

1 7 Vagido del recien nacido

18 Vago-a, adf.

19 Vahear echar vaho

20 Vahido 17.

21 Vaho

22 ,, animal

23 Valer amparar, pro tejer

24 importar v.

25 Valeroto-a, «<//.

26 ,, Capitán—

27 Valiente

28 Valientemente a</v.

29 Valiofo— a, ím//.

Huaca

Haucay pacha

CcasíK, HaucacuK

Ccasiy, Haucacuy

Talliacca, Hillppuscca

TalHy

Hillppuy, Hichhay

Tallicuy, Hichhacuy

ChhusaK

ItKayak, Tunquik

Iscayay, Tunquiy

Chimpanalla

Chimpachiit

Chimpay

Usak, Usupa

Usuy, Usupa purív

Iñañ iñau! flispa nuaceay

Usupa, Usupa purícuit

Huapsiy

Ccaycxra, Hnafiunayarocoy

Huapsi

Samay

Yanapa^, Amachav

Yupaynivok cay,Cl)aniok cay

Sinchi, Vupaynioü:

Sinchí huamik'a

Sinchi, Kcak-chayok

Sinchichacuspa, Kcakchaylla

Chaniok, Ancha ycpaynioK

China. Vaca

Samacui mita

Samacc, Samacucc

Samacuy

Tallisccá. Hillpuscca

TalHy, Hillpuy, Tacctay

f »

Tallkíuj, Hillpucny Mana imayocc Iscaiyarccoi, Madacc Iscaiyay, Muday Chimpanalla

Chimpachecc, Chimbador Chimpay Yancca purícucc Yancca puríy, /ancca pniicay Huaccai, Iñau iñau niy Purínquichu, Vaneen purícucc HuaspÍ3r, Huapsiy Huañurírccoi, Yuyaynin cbin> Huapsi [cay*

Samai

Amachay, Vanapay Chaniycxx! cay

Mana manchacuiniyocc (tan. Mana manchacuiniyocc Capi- Mana raanchacc. Mana man- Mana manchaspalla (chacncc, Chaniyocc, Munascca

JUV.

AM.

ATX.

^

1 Huaca, T-rina

2 Janiacui

3 Jama. Jacú, Jamacii 4f Jamaj. Jacuy

5 Tallis'sa, Jillpussa

6 Talliy, Tac8iy,Jillpuy

7 Jilpuy, Jit-ray, Talliy

8 Tallicoy, Jit-racuj^

9 Tunquicu, Tunquicat-racn

10 Tunquiluy, Mudaluy

11 Jacú, Manaimayu

12 Chimpanalla

13 Chimpachi, Chimbador

14 Ohimpay

15 Yanhal pulicu

16 Yanhal pulicuy

17 Huahai, Inga ni, Iflá ni

18 Pulicu, Yanhal pulicu

19 Huapsiv, Huaosiy

20 Huañulilui

21 Huapsi, Huntali

22 Jamai, Jacay

23 Yanapay, Amachay

24 T-raniyucay

25 Mana manchacutniyu

26 Mana mancha Capitán

27 Mana mancha, Mana man-

28 Mana manchalillal (chacu.

29 T-raniyu, Mnnassa

Ti

^

Huaca

Jamacuy

Mana ruranayog

'amaycuna

allisliga Tallin

Tallicuy

Iscayag

iscayay

Mana imavog

Chimpanalla

Chimpachicog

Chimpay

Huajinnag, Mascannag

Yanga puricuy

Huagacuy

Mana ruranayog purícog

Jacáy

Vaguido

Huapshi

Jamaynin

Yanapay

Chaniyog

Sinchi, Mana manchacog

Sinchi capitán

Mana manchag, Puma shongo

Sinchi sinchilla

Achca chaniyog

^

Uaoa

Ina uru

Inaqui

Inaquifla

Uaramucuta

Uaramucufta

Uarttafta

Uarttasifia

Turpa

Turpa unanchafia

Cchusa

Maccatafijama

Maccatirt

Maci*atafta

Tumaico

Inaquiacafia

Uararífia

Ina sarnaqqucri

Samsuña

Chuyma uayuquipata

Phututiaña

Samana

Yanapaña

JaccuBÍta, Aljata

Jan asjarirí

ajsarirí ppeqquefia

ajsarirí jaqque

aj8artaftjama,Jan ajsaraaa Chani ccollqqnempalata

468

CAST.

1 Valor de las cosas n.

2 cualidad del alma

3 Cobrar—

4 Valorar poner precio v.

5 VaUe n.

6 ti de lágrimas

7 Vampiro

8 Vanagloriarse

9 Vanagloriosamente adv.

10 Vanaglorio8o~a, ndj.

11 Vanamente ac/v.

12 Vanesa mariposa n,

13 Vanguardia n.

14 Vamlocno—a, u^.

15 Vano— a, pe^Bona

16 ,, Cosa— '

17 5/1— adv.

18 Vapor n.

19 Vaporar evaporar adj.

20 Vaporoso— a, aí(/.

21 Vapulador-^,

22 Vapular v.

23 Vapularse

24 Vara ramo delgado

25 cetro real déf Inca

26 ,, medida

27 Varbasco Gordolobo

28 Varear /ned/r v.

29 Variable persona a4¡.

30 instable

31 Vanado—a, multicolor

32 Variar las cosas V.

ctrz.

Chani

Sinchi cay '•

Sint-hichacuy

Chaninchay

Yunca

Hue(ique pacha

Masu

Yupaycíiacuy

Yupaychacuspa

Yupaychacuk

Yanccalla

Pillpintu

Ñauparik huallahuisacuna

Ccanamachi

Ccasapaytu

Ccasinnianta, Yanccapak

Yancca

Huapsi

Huapsiy

Huapsiok, Huapsi¿

Sic-hua/r, HuaktaK

Sic-huay, Huaktay

Sic-huacuy, Huaktacuy

Llañu k*aspi

Tupa yauri

Tupuna, Vara

Ayru

Tupuy

Mana tacyak, Yauyak soncco

Mana tacyak, Allparik

Naura Pauccar, Ñauraymana

Hucnian tucuchiy

ATAO.

Chanin

Sinchi soncco

Callpanchacuy, SinchichacnT

Chaninchav' » '' '

Pampa

Huecce-pacha

Hatun masu, Masn

Yupaichatuy*

Yupaichacuspa

Yupaichacutx:

Yancca, Mana imapacc, Sapsa

Pillpintu

Ñaupacc, Nauparecc

Yancca rimacc. Balaquero

Huairascca urna

Mana aerhiiicc

Ccasimanta

Huap8i, Huap<íimui

Huapsiy, Huapsimuy

Huapsicc

Huacctacc, Aiutecc

Azutiy, Azutirccoy

Huacctacuy, Azuticuy

Llañu caspi

Incap varan

Tupuna vara

Cube

Tupuy, Tupurccoy

Mana taquiacc soncco

Mana taquiacc, Mudaicachacc

Achca ric-chacc

Hucman rio-chacachiy

1- Tiranin

2 Almap callpaii

3 Animacu3', Callpanchactty

4 T-raninchay

5 Pampa

6 Huihi pacha

7 Jatun massu

8 Alabacn^, Yapaichacuy

9 Alabacuihuati

10 Alabacu

11 Yau hal« Mana caapa

12 Pülpintu

13 Ñaupa, Ñaupali

14 Vaiihal lima, Bálaqnira

15 Uman huauyassa

16 Ñanhal, Mana vali

17 Yanhiil, Yanhnlpita

18 Huapsi, Htiapftimui

19 Huapsiy, Huapsimuy

20 Huapsimu

21 Azuti, Choquiti

-22 Choquitiy, Choquitilm-

23 Azuticuy, T-rachiciiy

24 Ñafiu, Cas5pi

25 Incap varan

26 Tupuna, Yara

27 Cubi

28 Tupuy, Tupuluy

29 ManajucUacta tantiacu

30 Mana tacya, Müdaycat-ra

31 Achca lie-cha

32 Jucman hcchacachiy

AV.

Chanin

Sinchi cay

Sinchichacuy

Chaninchay

Yunca

Huagar cahuacuna

Jatun chicchí

Yupaychacuy

Yupaychacushpalla

Yupaychacog

Yangaila

PiUpi

Ñaupaman pureg

Yan^a hablador

Huaira uma

Yanga

Yangalláman

Huapsi

Huapsiy ay

Huapseg

Asutacog

Asutay

Asütacuy

Caspi

Vara, Mandacogpa caspiri

Vara tupuna

Varbasco

Vareay, Tupuy

Achca shimí

Mana tacyacog

Achca colorniog

Juman ticrachi

ATK.

468

Chanini

Jaccha chuymani

Chuymauchasiña

Jaccusita

Ccocan oraqqae

Jachan pacha

Chifti

Ina cusisiH

Ina ctísinjama

Ina cusisita

Inacjama

Tapafacu

Nairaccat tac|que

Ancha parliri

Jan cu'nataqui uali

Jacomucufijama

Inaqui

Thasnu, Jekque

Thasnuraña, Jekqucyaía

Urpjama

Asuttiri

Asuttfña

Asuttisiña

Cchíllpa

Incana uarapa

Tupufía

Airu

Tupuna

Maijttir jaqque

Mai^ttirjama

Alioj sama ni

Maijttaoa

4M

CA8T.

1 Varioloso— a, ««<;.

2 Varón n.

3 Varonil adj\

4 Varonilmente udv,

5 Vasallo n.

6 tributario

7 Vasya

8 Vaso de madera

9 ,, </e oro d plata

10 c/e calabaza

11 Vastago retoño

12 descendiente

13 Vate adivino

14 poeta

15 Vaticinar adivinar

16 Veamos! Famos ^ ver/

17 Veces Repetidas—

18 1 Cnánífls—

19 A— «dr,

20 Vedado--a, p.

21 Vedar v.

22 impedir v.

23 Veedor-a, adf,

24 ,, de chacras

25 Vega n.

26 Vegetar las plantas

27 Veinte «é^*.

28 Veinticinco

29 Vejado— a, p.

üO Vejador— a, «*', 31 Vejar v.

Gü£.

Muruyuk

Ccari

Ccari soncco

Ccarí<carilla

Suyu runa

Chapaqqiieyo¿

Ppuyñu

Qquero

Aquilla

Mati

Chhichi

Sanaymitta

Umu, HuatuÜ:

Harahuik Amautta

Huatuy

Ma! Mapas!

Yapa-yapa, Chay cuscalla

Hayk'a cuti?

Ma3'llampi

Amañiscca

Amañiy

Hark'ay

Chapatiak, Ricuk, Ccahuak

Ararihua

Huaylla

Chhichiy, Huiñay, Chhichi-

muy, Huiñamuy. Iflcay chunca Iscay chunca pisccayok Ñak'aríchiscca ÑaA*arichik Ñait*arichiy

ATAG.

Mumyocc, Mump ccapiacca

Ccari

Ccari Boncco

Ccari ccarilla, Ccari hiña

Pro>'incia runa

Tributo pagacc rana

Pttiño, Urpu, Maccma

Cpspi tacnu, Fuen

Ccorí ó ce olccc tachu

Fu tu, Mate

Chiclli

Churicuna

Mttsiacc

Harahuecc

Musiav

Ma! Nía ricusun!

Yapa-yapa, Fasacclla

Haica cuti? Haica mita?

Yanin-yaninlla, Yanis-yanialla

Harcascca, Ama niscca

Harcay, Ama niy

Harcay, Michacuy

Ccahuaicachacc

Chacra ccahuapacc

Huayllapampa

Causay, Huifiay

lacai chunca

pichccayocc Ñacarichiscca, Sientéctaiacca Fiflachecc, Ñacarichioc Ñacaríchiy, Ñacachiy

JÜH.

1 Muluyu, Mulussa

2 Cari, Huayapa

3 Cari ssnnhuyu

4 Cari carilla, Carínu

5 Provincia nuna

6 Tributo paga nuna

7 Huaccui, Laqui, Urpn

8 Pucu, Cullu vaso

9 Illai iarro, Oro jarro

10 Maté

11 Chillqui

12 Cliulicuna

13 Musía

14 Jarahui

15 Musiay

16 Ma! Ma licassun!

17 Yapa 3'apa, Pasalla

18 Haicacuti?

19 Pat-rca, Pat-rcalla

20 Ama nissa, Jalcassa

21 Jalcay, Amaniy

22 Jalcay, Mit-racny

23 Licaicat-ra

24 T-racla tapa, Lasa

25 Pampa, Huaylla pampa

26 Cáusay, Hniñay

27 Ishcai t-runca

28 ,, ,, pichayn

29 Piñachissa, Ñacachtssa

30 Piflachi, Ñacachi

31 Ñacachiy, Piftachiy, Palay

AH.

Muruyog, Muru charishga

OUgo

Sinchi shongo

Sinchi shon^onalla

Pongo. Sirvicog runa

iMita runa

Urpu, Puyñu

Gueru jarro

Gori jarro, Guellay jarro

Putu

Chillqui

Paypitam yurinin

Adivino

Versuta rurag

Adivinay

i ricashun!

Yapan-yapan

¿Aycacuti?

Yaninlla

Mana ninapa

Ama n\

Jarcay

Ricapacog

Chacra gahuapacog

Huaylla pampa

Huiñay, Huiñacuy

Ishcay chunca

Ishcay chunca pichga

Pengachishga, Sientichishga

Pengachicog

Pengacachi

ATM.

484

Jankca usuni . t

Chacha

Cchaman chacha

Cchaman chachajama

Jaqquepa >.. .

Jaqquefia

Thaafta, Mathi

Laua qquechifta

Aquilla, Ccoilqque qquechifta

Mathi

llana aíru

Jaqque huahuapa

Yatiri

Kcochuri

Yatifta

Unjañani

Sapa cuti

Ccaucca cuti

Cutinaca

Jan Uanctayata

Jan llanctayaña

Jarkcaña

Tumpiri

Japu uñjirí

J anuirá juntu pampa

Jacafta

Pa tunca

Pa tunca phesccani Saucata, Toqqueta Saucasirí, Toqqueyafta Saucaña, Toqqucna t

485

0AST.

1 Vejez del varón n,

2 de la mujer

3 ,, en laa cosas

4 Vejig^a n.

5 Velador— a, que vela

6 Velar v.

7 ,, hacer guardia

8 el ganado

9 Velo dEe mc/iAS /i. 10 Veloz aJ/.

12 Velozmente ac/k.

13 Vello n.

14 Velloso— a, arí/.

15 Velludo— a,

16 Vena n.

17 ., ^/<5n meta Jico

18 Venablo n.

19 Venado

20 Vencedor

21 Vencer al enemigo [des.

22 superar diñculta-

23 ,, /as pasiones

24 Vencido— a, p.

25 Venda insignia real

26 adorno de indias

27 Vendar r.

28 Vendedor— a, adi,

29 Vendible

30 Vender v.

31 Veneno «.

32 Venenoso— a, adj.

QVZ.

Machuyay

Payayay

Mauk'ayay

Hisppay p'uru

PaccaricuA

Paccartuta paccaricuy

Chapatiay

Tto^ricuy

Ñañaca

Huayralla

K'uchi

Huayralla

Mili ni a

Millinayok

Millinasapa

Sir/r'a

Kcoya

Huachhina chuqui

Taruca, Lluychhu

Atik, Atirccuk

At¡y, Atirccoy

Atipay

Atipacuy, Ñitticuy

A tÍHcca, A tipasoca, A tirccoscca

Llauttu

Huincha [Huataj'.

Llauttuchiy, Huinchachiv,

Rantik, Rantichik, Raiitiyca-

Rantina {niavok.

Rantiy

Mm, Miu hampi

Miuvuk, Miucuk

AYAC.

Machuyai

Payayai

Maucai, Maucayai

Pucuchu, Ispai puru

Tuta huaccaichacc.. Vüacc

Tuta huaccaichay

Huaccavchay, Vélay

Uyhua fiuaücaichay

LlicUa

Huaira hiña

UticcUa, Pahuailla

Huairalla. UtccaiUa

Chiic-chacha, Mi lima

Uhuc-chayocc, Millmaj^cxx:

Ciiuc-chasapa

Suca, Vena

Beta

Flecha, Hua^hi

Luichu« Taruca

Auccacuiiata ayccccliecc

Atipay, Atiparixroy

, Aterocoy Atipacuy

Atiscca, Venciacca Venda, Incap vendan Vincha, Unía huatana Huatay, Pacay (yuc'^ecc.

Ranticucc, Rantipacacc* Miu Raaticiinalla, Ranlípuslla Ranticuy, Rantiy Huañuchicuec bampi . Venen oygcc, Venenoso

JU».

1 Auquisliyai

2 Chacuassyai

3 Maucalui, Puchucai

4 Pueuchu, Ishpai puru

5 Hualáchi tapa

6 Hualachiy, Tapay

7 Hualachiíuy, Velay

8 Huyhua velay

9 Lliclla, Ssucuta

10 Huauyanu

11 Huauyalla, CaniassUa

12 Huairalla, Palilla

13 Huacba, Millua

14 Huachayu, Millua3'u

15 Huachasapa

16 Vena

17 Veta

18 Huat-ri, Fliclm

19 Luichu, Taruc.'i

20 Atik'u, Ahichi

21 Atiluy, Ahichiy

22 Atipáy, Atipaluy

23 Atipacuy

24 Atilpassa, Vincissa 2 > Vinda, Incap vindan

26 Huint-ra^'üma huatacu

27 Huatay, Vinday

28 Lanticu, l^antipa muyuchi

29 Lantipa, Lantina 80 Lanticuy, Lantiy

31 Huañuchicu jampi

32 Venenuvu

Rucayay

Chacuanyay

Macauyay

Ishpay puru, Pucash

HuaracojB^

Ricchashgalla luracuy

Guardiata ruray

Tapay uyhuata, ...ushata

Lliclla

Huay ralla cuyucog

ü toalla ruracóg

Huayr allana

Milluajina agcha

Milluayoj?

Milluasapa

Vena

Veta

Flecha

Lluychu

Jucta atipag

Enemiguta atipa^'

Atipay

Atípíícuy

Atipash;a^a

Venda

Vincha

Pit.uy,. Huatay

Ranticog

Rantina

Rantf

Veneno

Venenoso

ATK. 465

Achachiniuctada

Auiltnuctañ^

Merqquechasiña

Llakcallachí

Ccantatiri , ¡

Ccantatiña

.Meccalasíña

Muyuquipaña

Phantta, Lidia

Phijuqui

Kcapa

Jaliri

Ccoña flikcuta

Ttaurarara

Ttaurani

Sirkca

Kcoya

Sircáfia

Taruja

Atipiri

Atipaña

Atipasifta

Cl^uynias atipaña

Atipata

Unancha

Suma isthapita

Llimppiña ^

Llimppiri

Aljañjama

Aljaña

Jiuairccolla

Jiuairjam ccoUq 117

CAST.

1 Venerable

2 Venerar r,

3 Vengador— a, adf,

4 Vengarse v.

5 Venial Pecado^

6 Venidero— a, «<//.

7 Venir v. [cosa.

8 ,, cuadrará uno una

9 Venta acción de Tender

10 ,, Mesón n,

11 Ventaja n.

12 Ventana

13 Ventarrón

14 Ventear v. imp.

15 Y. neutro

16 Ventero--a, «t//.

17 Ventosear v.

18 Ventmdo— a, adl

19 Ventura íéhcidad n.

20 VentnroBO--a, «<//.

21 Z>ja-

22 delaredetjción

23 Ver n.

24 Verano

25 Veras De— m. adv.

26 Veraz adf.

27 Verbena i7or n,

28 Verdad /i.

29 Hafc/ar /a—

30 ,, Avisarla—

€VZ.

YupaychanapaK caman

Yupaychay

Aynicapuk

Aynicapuy

Huchbuy hucha, Hahua hucha

Hamuk, Cañan c&k

Hamuy

MirK*atay ...huan, ...sunqui,

Rantinacuy [...n. af,

Tampu

Yalliy [eco.

Ccahuana ttocco, Arapay to-

Antaj' cconchoy huayra

Huayray, Huayrarimuy

Huayrachiy

Tam'pu camayok

Supiy

Huicsasapa

Cusí, Sami, Cusikellpo, Atau

CusioK, SamioA, Cusikellpo- yok, Atauniok.

Cusí ppunchau

Qquespicuy cudí samioA ppun- chau.

Ricuy

Rupnay mitta

CheccaAmi, Checcalrnianta

Checcak, SuUull

Sava-saya

Checcak, SuUulI

Checcanta rimay

Checcakta huillay

ATAC.

Yupaichanapacc

Yupaichay

Mana allin cutk^hicc

Vengacuy

Tacsahuchalla, Uchui hochalla

Hamucc

Hamuy

Cania3-, Ayjjay

Ranti. Rantúnii

Tambo, Ranti tianan

Yalliriscca, Yalli

Ventana

Sinchi huaíra

Huairamuy

Httairachiy

Samachicilcc, Ccorpachicucc

Supicuy

Huicsasapa

Cuti, Sami

Samiyooc

Cusi punchan, Hailli punchau Ya va J. C. ccespichihnasocan*

chic punchan. Ricuy, Ccahuay Chirati, Usiaimita Checcampi

CheccaiHpt rimacc, Caccllata- Verbena [rimacc.

Checcan, Cacclla Checcampi rimay Imacaccliata huvtlaeuy

JU».

1 Respitana

2 Respitay

3 Mana allin cntichí

4 Vengacuy

5 Tacssa juchalla

6 Ssamu

7 Ssamuy, T-ramuy

8 Camay

U Lanti Lanticui

10 Tambu. Lanci tacunan

11 Llallílui

12 Ventana

13 Yaphuauya.Jatunhuauya

14 Huauyamuy

15 Huauyfichiy

16 Jainachicu, T-ras(]uicu

17 Supiy, Supicuy

18 Patasapa

19 Cushi, Suma caí

20 Cushicuiniu

21 Cushi muyun

22 Taita J. C. ishpichimanan-

chic muyun.

23 Licay, Licalay

24 Usia'timpUt Lupai timpu

25 Chicallam, Cirtunipi

26 Caallacta lima, Mana cas-

27 Verbena [quicu.

28 Caballa

29 Cahallacta Umay

30 Imam caallacta huiüacuy

AV.

Yupaycfaanapa

Yupaychay

Vengacog

Vengacuy

Tacsha jucha

Shamog

ShamuY

Tincuchi

Rantinacuy

Tambo

Llallirishga

Ventana

Gonchuy huayra

Huayraycuy

Huayrachi

Tamboyog, Gorpachicog

Supicuy

Huicsasapa, Pachasapa

Cusicay

Cusliilfa cag

41 M.

Ajsarafla

Vupaychaña

Cathtta^ asiri

Cuthttayaña

Jis^ca iuclia

Jutiri

Jutaña

lyausaña, Uccamapan

/Üjafla

Ccorpachasiñ uta

Atipaña

Ttojo

Cosa thava

Chhijnifta

Thayarayaña

Ccorpa utani

Sirasiña

Uaca pha tanca

Cusí

Cusini

m

Cushicunajunag Cusí uru

Diosninchic huanusgan junag Jesu Cristona jutatap uiu

Rioay

Usía pacha, Achachan

Chegaypa

Cheganta rimaccg

Verbena

Chegaypa cag

Chegaypa cagta rimacuy

Chegaypa cagta huillay

Unjafla Junttu pacha Checcpacha Jan kcarisiri Panccara Checca aru Checca arusifta Checca arsuña

4»r GAST.

1 Verdad? £s-

2 Verdadero— a, adj,

3 Verdaderamente adv,

4 Verde co/or /j.

5 ,, fruto inmaturo

6 Verdeguear v. imp.

7 Verdolaga n, {bol

8 Verdugo renuevo de ár-

9 ejecutor de la jus-

ticia, n.

10 ,. ¡jcrsona cruel

11 Verdulera n.

12 Verduras .

13 Vergonzante

14 Vergonzosamente a^^.

15 Vergonzoso— a, ruboroso

16 ,, que causa ver-

17 Vergüenza n. {g-üenza,

18 Sin—

19 Verija n.

20 Verjel

21 Verruga

22 Verrugoso— a,

23 Versátil

24 Verter líquidos

25 sal, barí na &

26 ,, lágrimas

27 Vertiente de agua

28 Vestido n.

29 nuero

30 usado

31 ,, rotoso

CTZ.

Checcakchu, Checcachu

Checcait, SulluU

Checca¿manta

Kcomer

K'ucu, Chahua

Kcomeryariy

Lluttu-Uuttu, Yuyu

Chhichi

Arahua camayok, Hüimpilla-

camayok. ÑaA'arichik Asnapa ccatu Asnapa, Yanqui Uscacuyta ppenccacuk Ppenccay-ppenccayta. Ppen- PpenccacuR [ccaylla.

Ppenccacunapak Ppeiiccay, Ppenccacuy Mana ppenccacuk Phaca

Muya, Huaylla Ticti

Tictísapá

Tunquiycachair soncco Hillpuy, Hichhay Talliy

Hillpu hillppuita huac3ay Phauchin, Pha^cha Ppacha Mosok ppacha Mauk'a ppacha Thanta ppacha

ATA€.

Chcccapchu? Checcani][>ichQ?

Checcampi

Cneccan. Checcan puni

Ccoraer, Verde

Chahua Llullti, CapUa

Verdiyay

Verdolaga

ChicUi, Chicllisccan

Runa huarccocc, Runa hua-

ñuchicc. Ñacachicucc runa Recadu tachecc, Yuyu tacheoc Yuyu, Miouna ccoracuna Penccacucc huac-cha Penccacustin, Penccaicacha- Penccacocc (cusstin,

Penccacuipacc Penccacui Mana penccacUcc Penocai Suinacc huerta Ticti Tictisapa Iscai soncco Talliv. Hillpuy Talliy, Tacctay Huaccay, Huaccacuy Pace-cha, Yarcca Pacha, Mudacuna Musucc pacha (cha.

Mauca pacha, Maucascca pa- Latapa pacha

JTTN.

1 Achun? Caallachun?

2 Caallani. Cirttim

3 Caalla. Quiquin pacha

4 Verde

5 T-rahüa, IJullu, 2aplli

6 Vcrdiyav

7 Verdolaga

8 Chillqui, Chillquissan

9 Nuna huaica,^ Nuna hua-

ñuchi.

10 Ñacachicu nuna

1 1 Recado tachi

12 Micunajat-ra, Ricada

13 Pin hacuihuan mañacu

14 Pinhaciiipa, Pinhaipa

15 Pinhacu

16 Pinhacuipa

17 Pinhacui

18 Mana oinhacu

19 Pin hay

20 Suma fiaerta,Tuqui huerta

21 Tic ti

•22 Tictiaapa

23 Ishcai ssun hu

21. Talliy, Jit-ray, Jillpuy

23 Talliy, Vacialay

26 Huahacuy, Huahay

27 Pac-cha. Siquia

28 Pacha, T-rulacuna

29 Mussu pacha

30 Manca muda, Mulhu

31 Chtllpichillpi,Latassyassa

ÁK.

Chegaypacu?

Chhaypam

Chegaypamanta

Ogue color, Verde color

LluUu fruta

Vedeyay

Verdolaga

Chiclli

Verdugo

Ñacachicog

Gatera

Yuyu

Pepgacur pureg

Pengacunallapa

Pengacog

Pengacunapa

Pengacuy

Mana pengacog

Pacha

Shumag huerta

Ticti

Tictisapa

Tucuy songoyog

Jirpuy

Tallf, Jichay, Cachichay

Huagay

Pagcha

Llachapa

Mushog llachapa

Macuá llachapa

Rachishga llachapa

ATM.

Checcati?

Chequiri

Checcpacha

Cchojña

Llulu

Cchojñachaña

Verdolaga

Airu ali

Jaqque jiuayiri

Ñaftccajaqque

Ccora aijiri

Mankcañ ccora

Jamasat uajttasiri

Ppenccasiri

Ppenccastftjama

Ppenccaña

Ppencca

Jan ppenccani

Puraca

Muya

SirAqui

Sirkquirara

Maijttañjama

Uarttaña

(Jarana

Jachaña

Urna vhuchu

Isi

Machacc isi

Merkque isi

Thanta isi

467

438

GáST.

1 Vestido carcomido

2 Vestido— a, p.

3 Vestidura larga 4f ,, corta

5 Vestigio

6 Vestir V,

7 Vestirse v.

8 Veterinario n.

9 Vez

10 Una—

11 Cada—

12 Alguna—

13 A su—

14 ,, De en cuando

15 Tal- le „ Otra—

17 Tal— no

18 ,, Tal— yo

19 Via n.

20 Viador

21 Viajar r.

22 Viaje n.

23 Viajero— a,

24 Vianda n.

25 Víbora

26 Vida

27 Victoria

28 Cantar la—

29 Vicuña n.

30 Vida eterna

31 temporal

GUZ.

Thutasc^a ppacha Ppachascca, Ppachachiscca Ccoysu ppacha Suyru ppacha Yupi

Ppachachiy» Ppachalli<:hiy

Ppachacuy, Ppachallicuy

Uyhua hampiy camayok

Cutí, Mitta

Huc cutí

Sapa cuti

Mayllanpi, Huc-iscay cuti

Miltampi

May mayllanpi

Icha, Icliías, Ichapas

Vapamanta

Ichas mana

Ichas ñocca

Ñau

Causak runa, Ñan puriiS: ñi-

Puriy (raylla.

Piiriy, Purina

Purik

Micjuna

Catari

Causay

Haylli

Haylliy, Atiy haylliy

Huik*uña

Huiñay causay

Tucucuk causay

ATAC.

Puyuscca, Lliquiscca pacha

Pachascca, Mudaacca

HatUQ pacha

Tacsa pacha

Yupi, Sarui, Saniacca, Siftal*

Liatasccan. Pachachiy, Pachaicarccachij Pachacuy, Pachacarcroy Uyhua hampecc Mita, Cuti Huc cuti Sapa cuti

Imaiiiacca Imaillapas Tocacoinitnpi, Mitampi Yanis yanisila

Apiqui, Icha, Ichapas, Pacota Huc cuti, Huc mita Manapascha. Manapasñach Icha ñ(K:ca, Pacota ñcx!ca Ñan, Puricuna Causacc runa Puriy, Pasay, lUay lUatui, Purina Purecc, Iliaco Micui, Micuna, Oausai Machacuai, Huasca um Causai

Hailli, Atipay Atipaipi haiñiy Vicuña

Huiñai causai Puchucana causai

ron.

1 Putpussa, Put-rpossa

2 Pachacussa. Mudacussa

3 Jattin pacha

4 Tacssa pacha, Cat-rcass

5 Jalui, Jalussa, Chalassan,

Chaplassan. G T-rulachiy, Mudachiy

7 Jinacuy, T-rulacuy

8 Uyhua jampi

9 Cuti. Vuelta

10 Juc cuti

11 Japa cuti, Cada vez

12 Iniailla ha, Impillampis

13 Tocaptin, Tocanint-ru

14 Mainm chainillampi

15 Ichapis. Pata, Ñapist-ra

16 Juc cuti, Yapai

17 Ichapis mana, Manat-r

18 Icha yaa, Yaachut-r

19 Pulina, Pulicuna, Camino

20 Causa nuna

21 Puliv, Illay

22 Illacui, Pulina

23 Pulí, Illa

24 Micui, Micuna, Causai

25 Huasca culü

26 Causai

27 Ganai, Ahichi

28 Ganassanta huillacuy

29 Hicuña

30 Vuiñai causai

31 P «chucana cansai

AK.

Mogrushga Ilachapa Llachapashga Jatun Ilachapa Tacsha Ilachapa Jaluy, Jalussa

Llachapay

Llachapacuy

Uyhua jampeg

Cuti

Juc cuti

Shapa cuti

Y m avila cuti

Cutinpa, Cutinninpa

May Ha mayllampi cuti

Ychapis

Yapay cuti

Mana ichapis

Noga ichapis

Nani

Pashacog

Puricuy viajichu

Viaje

Puricog, Viajacog

Micuna

Machacuy

Cahuacuy

Jaylli

Jayllita cantay

Vicuña

Huiñaypa cahuana

Ashcagllapa cahuana

ATK. 468

Ppia ppia isi

Isttata

Isinaca

Jiskca isinaca

Unancha, Sarnaccatapa

Isiña

Isisiña

Uyua ccoUirí

Cuti

Ma cuti

Sapa cuti

Cuna cuti

Cutiparu

Cutit cutita

Inacha

Yacca cuti

Janjamaua

Inachi na^^a

Thaqui

Uaua jaqque

Saraña

Sarata

Sariri

Man Acá

Catan

Jacaña

Atipafla

Atipatat cusisitla

Uari

Taqque pacha

Tucusift pacha

488

GA8T.

1 Vida largra

2 ,, corta

3 de ¡a gracia 4> ,, buena

5 mala

6 Persona de mala—

7 Hacer-

8 Vidrio /i.

9 Vidrioso— a,

10 Vieja n,

1 1 Viejo

12 Viejo— a, cos/i

13 Viejos— as, nados

14 Viento

15 Vientre

16 Viernej n.

17 Viga

18 Vigésimo— a, adj.

19 Vigía n

20 Vigilante

21 Vigilar Y.

22 Vigor n.

23 Vigorizar

24 Vigorizarse v.

25 Vil despreciable

26 ,, cosa

27 Vilipendiar v {ha,

28 Vilcamayo ^'o Urubam-

29 Viloanota nticfo de //I cor-

dillera oriental de los Andes.

30 Violado-a, p.

GUZ.

Unay causay Pisi causak

Diospa gracianpi causay AUin causay Mana alliii causay Mana allin causak Cusca causapuy Qquespi

Ppaquiciik, Cchallucuk Paya Machu

Mauk'a, Thanta Ñaupacuna,Auquicuna, Apus- Huayra (quicuna.

Huicsa

Viernes ppunchau Curcu

Iscay chunca ñeqquen Cliapatiyak

CcahuaR, Ccahuapn^'-ak Ccahuay, Ccahuapayay Callpa

Callpayachiy Callpayacuy SaKi-a, Huttu, Annclihi ,, , Yancca-y añera Huttunian yupay, Anuchhi Iluillcamayo [chay.

Huillcanutta Ppaquiscoa

AYAC.

Unai causal

Pisi causal

Diospa graciampi caus^i

Allin causai, Allin vida

Mana allin causai

Mana allin causacc runa

Cusca causacuy

Ccespi

Paquicucc

Paya, Payayascca, Ynyacc

Machu, Yuyacc

Mauca, Maucayascca

Ñaupacc machucuna

Huaíra

Huicsa

Viernes punchau

Racu caspi, Cceru, Sacha

Iscai chunca ñeixren

Ccahuacc. Huaccaichacc

Huaccaichacc, Ccahuapavacc

Ccahuapayay, IluaccaichAv

Callpa

Callpanchay

Callpanchacúy. Callpayacuy

Ccarccona, Saccra

Huischuna, Ccopa

Ccarccoy, Iluischupay

Vilcama3'()

Vilcanota

Sarutascca, Sarulacuscca

Jim.

j Unat oausai

2 Pishi causai

3 Diospagracianhuan causai

4 AUin causai, AUin vida

5 Mana allin causai

6 Mana allin causa nuna

7 Cusca causacuy

8 Hishpi

9 Paquicu

10 Chacuass, Yassa

11 Auquish, Yassa

12 Mauca, MaucaRsa

13 Ñaupa auqiiishcuna 14- Hnatt3*a

"15 Pata

16 Viernes muvun

17 Jat-ra, Tita' ihi 38 Isbcai t-runoa

19 Lica, Tapa

20 Tápapa, Licapa

21 Licapay, Tapapay

22 Callpa, Animo

23 Callpachay, Aniniay 24- Callpachacuy

25 Haluna, Jita'na

26 Jitana

27 Haluj', Palapahiy

28 Vilca mavu

AV.

Una^ cahnana

Pishilla caimana

Diospa grasianchu cahuana

Allí vida

Ñacana vida

Mana alli cahuacog

Gueshpichi

Gcshpi

Gesbpisapa

Chacuas

Rucu

Macuá

Naupacuna huanusga

Huayra

Huicsa, Pacha

Viernes punag

ürcu

Ishcay chuncanicag

Tapacog, Ricaehacur

Gatiuacuycag

Gahuacuy

Callpa

Callpacachi

Callpachacuy

Utum nishga, Dcspreaiana] a

Sacra, Yangayanga

(Ituman >upay

Vilcamayo

AYM.

Jaya pacha

Juica pacha

Suma jacaña

IJali jacaña

Nancea jacaña

Chama jacaña

Utjaña

Qpuespi

Qquespjama

Auila

Achachi

Thanta

Jaqquc tucusitanaca

Thaya

Puraca

Viernes

Qquero

Patuncuru, Patuncauru

Uncchuqqueri

Tumpasiri

Tumpaña

Cchania

Cchamanchaña

Cchamanchasiña

Llaquintata

Ajtañjama

Toqqueña

Urubaniba jauira

29 Vi lea nota

30 Picrdichissu

Vilcí*nota Pnquisbga

Huillcanota Ppaquita

118

470

CA8T.

1 Violado color

2 Violador— a,

3 Violar la /cy. precepto

4 ,, 'noncelln

ó Violentamente o Violentar r.

7 Viracocha Dios Crmdor,

scffiín los Incas; y nombre ele uií Tncn,

8 Virgen Por antononuisin

9 varón

10 ,, mujer

11 Virginal

12 Virfrinidad n.

13 Virolento— a,

14 Virtnd caalidnd moral

15 ,, propiedad física

16 Virtudes

17 Virtaosamente

18 Virtuoso— a, persona

19 acto

20 Viruela

21 ,, neoya

22 Visaje n.

23 Visible

24 ,, jm tente

25 Visiblemente í6 Visitar

27 Vista n.

CUZ.

Pauccar sani Ppaquik PpaCjO-iy

Callpamanta liuaA'llichiK.Cca- [suk. Callpamantci Callpamanta liinay-canay

Huiraccocha

Llumpak Virgen María ,, -ucjuyak ccari ,, ucjuyuk huarnii ,, , Pachallan

Llumpak cay, Paclmllan cay

Muruyok

Allí cav

Allin

Allincaycuna

Allí allilla

Allin caypi causak, Diosman- sonccó ca/r.

Dios raycu allin ruray

Muru onccoy

Yana mu ni onccoy

Qquemllay. Qqemsiiycuy

Kicuy atina, Ricu^'pa/r cama

Suttilla, Sutti ricjurik

Sutti suttilla, Suttinta

Ricumu3\ Napaycaniuy

Hahui, Ricuy, Ccahnay

ATIC.

Morado, Vana azul

Paquicc

Paquiy

Huariui paquiy

Callpamanta

Mana munacctarurachiy. Ma- na anecct a rurachiy. Huiraccocha

Llumpacj Virgin María

M an a-h u a r ni i- reccsecc

Mana-paquiscca-huarmi

Llumpacc

Llumpacclla cay

Muruyocc

Allin cay

Callpa

Allin-caicima

AUin-caininpi

Diosman soncco runa

Dios raicu allin niray Muru

Vana-muru

Ceemllapayacc, Siñasdin} Ricunalla, Ccuhuanallii' Sutilla, Riciiricclla Ricusccallam [cavcoy,

Huatucuy, Ccahuayciiy. Ru Ricui, Ccahuai, Ñahni

Jini.

1 Morado, Yana azul

2 jalutacu

3 Jalntacuy

4 Hualmi, Picrdichiy

5 Callpahuan

6 Mana munata lulachiy

7 Huilahucba

AS.

AYM.

470

Pucarcachi Paqueg Paquí Forzador cay

Callpamanta Callpachay

Hiracocha

CulH

Ppaquirí [quina.

Qq uellccatanat taccjatata ppa Cchatnampi buachoccaruyan-

jatiriru puriyaña Cchamatata Cchamata

Uirajocha

8 Purísima Virgen María

9 Mana-hualmi-lisi

10 Mana-cari-lisi

11 Llumpacc ,,

12 LlunipaUa<!ay

13 Muluyu, Mulup-chalasaan

14 Allin-cachicu, Virtud

15 Callpa

16 Allin-caicuna

17 AUin caininhuan

18 Diosta-cuyastin-causa-nu-

na.

19 Dios-laicu-allin-lulaí

20 Mulu

21 Yana-nuiu

22 Iinllapai, Siñaschai

23 Licanalla, LicapassUa

24 Ssu tilla, Lícanaüa

25 , LicapassUa

26 Huatucuy, Licaycuy

27 Ñahui, Licai

Virgen Santísima

Manara huarmita regeg

Virgen huarmi, Doncella huar-

Llumpa . (mi.

Llumpaclla cay

Muruyog

AUi cay, Mana juchasapa .

Allin

AUincaycuna

Allincamanta

Allí cag

Dios raycu allita ruray

Muru gueshiay

Yana muru

Gemllacuy

RicaychinaUa

Shuti ripureg, Gayacog

Shuti shuttUa ricanapa

Rajaycuy

ÑaJiúij'Gahuay

Virjena tayca

Jan uarmir llamactiri

Jan chachati llamactata

Llumppac chuymani

Llumppac chuymaniña

Ancha cchamaní

L'ali chuymaniña

Cchamaniña

Suma chuymamp iurata

Suma chuymanjama

Suma chuymani

Suma lurasita

Sarampia usu, Junkca usa

Cchiar sarampia

Cchipeqqueña

Uñiañjama

bñcchuquiñjama

Uñtuñjama

Unja niña

Uñjaña, Naira

471

CA8T.

1 Yif ta Oscurecerse la—

2 ,, Escasear la-'

3 Perderla—

rl'^

perdida

adv.

5 VutO— a, p.

6 Viftotamente

7 Vistoso— a,

8 Vitando— a,

9 Vitreo— a,

10 Vituperable

11 Vituperador— a,

12 Vituperar r.

13 Vituperio n.

14 Viuda

15 Viudo

16 Vividor-a,

17 Vivienda n.

18 Viviente

19 Vivificante ndj.

20 Vivificar v.

21 Vivíflco-a, adj.

22 Vivir V.

23 Vivo— a, gtíc tiene vida

24 Vocablo u.

25 Vocear r.

26 aplaudir, aclamar

27 ,, dar gritos ó voces

28 Vocería n.

29 Vocinglero— a, aí//.

30 Volador— a,

31 Volar V.

ÜUZ.

Híiprayay

Haprayay

Ñausayay

Ñausayascca

Riciiscca

Ñauraymanalla

Ñauray, Nauraj' pauccar

Ayqquenapak

Qqespi manta

Ppenccaychanapak

Ppenccaychak

Ppenccaychay

Ppenccaychay

lerna

Pasu

PpituycachaK

Huasi

Causad

CausachiK

Causachiy

Causachicuk

Causay

Causad

Simi

HuaAyaycachay

Huakyay, Añaychay Ccapariy, Ccaparcachay Chhakhua, Huattatatay Chbakhuait, Ccaparcachak Phaliuak Phahuay

ATAC.

Ñahni-tutayay

Nahni pisiyay

Ñausayay

Ñausa, Ñausayascca

Ricuacca, Ccahuascca

S u mace-cha ih aaii , Hermosor»-

Sumaee<challa (Ilahnan.

Paimauta ayecena

Cceapema n-ricchacocc

Peiieeaehina, Camina

Penecaehicuec, Camecc

Caraiy, Penccachiy

Camirccoy, Pcnccachicuí

Viuda

Viudo

Causaeucc, Mascacocc

Huasi, Choclla

Causacc, Caeocc

Causachice, Call]>achachicc

Causachiy

Causachicocc

Causay

Causacc, Causainiocc

Simi, Rimai

Ceayaycachay, Huillacuy

Ccaparccachay Ccapariy Ccaparcachai Ccapafxrachastin rimacc Pahuacc, Pahuaycachacc Pahuay, Pahuarccoy

JÜH.

1 Ñáhut-tutayay

2 ÑnhuipiRhiyay

3 Apiay, Aplaluy

4 Aplassa

5 Licassa, Licapassa

6 TuquMulaihuan

7 Tuc)ui11a. Licapasslla

8 Palpita ahicuna

9 Ishpt-iiila

10 Pinhachina, Jamuyana

11 Pinhachicu, Jamuyacu J2 Palay, Jamuyay

13 Palau Jamuyai

14 Viuda

15 Viudo

16 Causacu, Assicu

17 Huasi, Chuclla

18 Causa, Cacu

19 Callpa hiicu, Caasachi

20 Causachiy

21 Causachicu

22 Causar

23 Causa, Causacu

24 Shimi, Lfmai

25 Hayacat-ray, Hayat-ra-

cúy. Huillacuy.

26 Apalcat-ray

27 Apaliy, Apalicuy

28 Hapalcat-rai

29 Hapalcat-rastin-lima

30 Pali, Palicat-ra

31 Páliy, Paliluy, Palicuy

AS.

Chacaytaiin ricay

Hualloayan racana

Gaprayay

Gaprayashga

Ricashga

Shumag ricanalla

Shumag ricaypa

Paypita ayguena

Geshpimanta

Pengaycachipanapa

Pengaycachicog

Pengaycachi

Pengaychina

Viuda

Viudo

Cahua(!uvta yachag

Huahí

Cahuag

Cahuachicog

Cahuachi

Cahuachicuy

Cahuay

Cahuag

Shimi rimay

Gayarar gayamcuy

Huagyay

Gapaií

Gaparínalla

Gaparícog

Pahuag

Pahuay

ATM.

471

Cchamc uftjaña

Pisi ufljafta

Tucusir uAjaña

Tucusita unjafta, Naira uira

Uñjata

Jiua uftjataAani

Jiuaqui

Ay quena Jancca haqque

Qquespita lurata

Ppenccanchanjama

Ppenccanchirí

Ppenocanchafia

Toqquentada

Ijma

Ijma

JaccacuOhihiqui

Uta

Jacquiri

Jaclicairi

Jacayafla.

Jacquiri

J ácana

Jacasquirí

Aru

Arttaña

Aruña

Uarariña

üuararirinaca

Uarariri

Jaltiri

Jal tafia

472

CiMT.

1 Volcán 12.

2 Volcado— a, p,

3 Volcar V,

4 Volcarse v.

5 Volqueane v.

6 Voltear v.

7 </Ar vueltas v.

8 , , derribar

9 ,, vasijas

10 Voltearse r.

11 Voluble que gira

12 ,. versátil .

13 Volumen n.

14 Voluminoso— a, aíí/.

15 Voluntad acto •/>.

16 ,, potencia n.

17 Voluntariamente adr.

18 Voluntarioso— a, adj.

19 Volver í/ar vuelta á una

cosa.

20 Volver corresponder

21 ,, restituir

22 ;, mudar de estado

23 ,, la hnx de las cosas

24 ,, regresar allá

25 regresar acá

26 Volverse mudarse f.

27 Vomitar v.

28 Vómito ii.

29 Voraz comilón

cuz.

Nina-phokche&^ orcco Tticrascca, Tticsuscca Ticray

Tticracuy, Tticsupuy

Ccospay

Tticray, Tticrampay

Muyuchiy

Huicupay

Ppac-chay, F^pac-champay

Tticracuy

Muyuk

Tticracufc soncco

Sayay

HatunsayayniokjHatuncaráy

Munay

Munana

Munaspa

Munay sapa

Cutirichiy

Cutichiy Cutichipuy Cutichiy, Tucuchiy Tticrny, Tticranpay Cutiy, Cutiriy Cutimuy, Cutirimuy Tucupuy

Qquepnay

Qquepnascca

Racrapu

ATAC.

Nina acctomocc orcco Ticrascca

Ticrachiy^, Ticrampachiy, Pac- cha ni parccachiy . Ticracurccoy •- Cochpacuy, CocbpactirocoY Ticray, Ticrampay Muyuchiy, Muyurichiy Huicapay Pacchay

Ticracuy, Mtiyurerccoy Muyurecc, Muyucacc Iscai soncco, íieracucc soncco Hatnn cainin, Ccepi Hatun, Llumpai hatun Munai Munai

Sonccomanta, Munaihuan M unaisapa Cutirichiy, Muyuchiy

Cutichipuy Cutichiy, Sayachipuy Ticray, Hucmanyarcícachiy Ticray, Ccepampa churay' Cutiy, Cuticuy, Cutiriy Cutimuy, Cutirimuy Hucmanyarccoy, Hucncracc?-

y arceos*. Vómitarcco^. Huischny Lanzai, Huischui aacracc, Lluncu

JUK.

1 Nina liátamii álu

2 Ticshussa, Huacll ssa

3 Ticlachiy, Ticlampa lachiy

4 Ticshulu3', Ticlampaluy

5 Ut-rpicuy, Cutrpay

Ticlay, Ticlampiíchiy

7 Mu^úchiy, MuyiiHchiy

8 Hiiicapay, SAtáy

9 Chipcay, Chicpaicachiy

10 Ticlaculuy, Miiyiililuy

11 Muyu. Muyuycat-ra

12 Ishcai ssun hu

13 Jatun cainin, Hipi

14 Jatun, Yap jatun

15 Munai, Munálui

16 Munainin (pi.

17 Munaininhuan.Munainin-

18 Munaisapa. Munassanta-

19 Cutichiy, Muyuchiy (lula.

20 Cuticliipu^', Huycapuy

21 Cutichipuy, Talcachipuy •22 Ticlay, Jucniauy achí)'

23 Ticlay. Hipampa t-rulay

•21- Cutiy, Cuticuy, Cutiluy"

2."! Cutimuy, Cutiticlamuy

20 Jucmanyaluy, Jiicnuyalu^'

27 CutichiniJy

28 Cutichimussa, Cu^iclumiii

29 Jap-japya, Lac-la, Huapsu

■Air.

Volcan

Ticracashffa, Ticshusga

Ticrachi, Ticshuchi

Ticracuy, Ticshuycuy

Goshpay

Ticray

Muyüchi >

Sagtar!

Ticarcachi usputa

Ticraracuy

Muyunalla

Ticracog si tongo

fatun caynin

jatun cayniyog

Munay

Mu nana

Munashpa cama

Munay sapa

Ticrachi

Cutichí

Cutichipuy

Cuticachi

Ticrapay

Cuticuv

Cu tica muy

Cutircuy

Vomitay

Vomito

Ragrag, Achca niicog

ATM 472

Ninan uiankcaniccollu Tincota, Ccumptatai: Tincuyaña, Kcampt'añ&

Tincusita. KumtcasilUv

Jalactayaña . '. . *

SunttisiJIa' ' ík

Bultiquiptayaña,' Kcuintaña

Jaccttaña '

Kcumttaña

Bultiquipttasiña

Muyu^añjania

Maijttiri

Ja(;chapa

Jaccha

Muncafla

Munaña

Muncañac lurata

Munañacap luriri

Muyttayafia

Cutiyafla

Cuthttayaña

MaijiíHÍña

Llinttaquipaña

Cutintaflá

Cutifla

Maijasita

Mankca cutsuyaña

Jaccsuta

Thathiri

473

GAST.

1 Voi proa.

2 VoiOtrOt— M, proa.

3 Yol humana

4 tina-^ adv,

5 Yudo n.

6 Ynelta n.

7 Yndftro á ana persoaa

8 YiiMtro— ft, OS, as,

9 Ynlgo n.

CVZ.

Ccan

Ccancuna

Cunea

Huc-si milla

Phahuay

Muvuy, Cutiy

Cca'npa

Cancuna/^, Ccancunakpa

Yancca runacnna

AYAC.

Ccam, Ccamciina

Ccamcana

Rimai. Simi

Huc similla, Huc ritnailla

Pahuai, Pahnarccoi

Muyui, Muyurí, Cotí, Ctitirí

Ccampa

Ccamcunapa

Común runa, Llaccta mna

-=<XD:0:DX>=:-

JUH.

1 Ham, Hatncuna

2 Hamcuna

3 Límai. Shitnt (ta,

4 Juc shimilla. Juc limaillac- ó Pali, Paliciii

6 Múyui, Cutilui, Cutimuí

7 Hampa

8 Hamcunap

9 Común nuna, Malea nuna

AV.

AYK

473

Gam

.íuma

Gamcuna

.íumanaca

Rimay cunea

Ani

Juc shimilla

Maamni

Pahuay

Jaltaña

Muyuna

Muyu

Gampa

. umana

Gancunapa

. umanacana

Yanga runacnna

. aqquenaca

-<X:0:X>-

119

474 CAST.

CVZ.

ATAC.

<Y>

1 Y conj. cop,

2 Yyóirel

3 ,, Hombres— majeres

4 Ya a</v5.

5 hemos habladu inc/us ó

exclus. el interíocutor,

6 ,, hemos terminado

7 Ya

8 Ya 80 debe acabar

9 Ya voy

10 Ya conj. distribat,

11 Ya aquí, ya allí

12 Yacer

13 Yaciente ad'h

14 Yaraví n.

15 Yedra n.

16 Yelmo n.

17 Yema del vegetal

18 huevo n,

19 Yerba "•

20 Quitar la—

21 Yermo a<//.

22 Yerno w.

23 Térro n.

24 Yerto— a, /?í(/-

25 Yesar rfser/i /I.

26 Yeso n.

»ií

...ri. ...pas. fl/.

Noccari risakchu?

Ccaripas huarmipas, Ccaricu-

na-liuarmicanapas. Ña, Ñain pref. ó suf. Rimanchisña. {inclus) Rimay-

cuña {exclus.) TucunchÍAña. Tuciiycuña Yachaniñaní Tucunañam

Risakñam

Ñarak

ÑaraK caypi, Ñara^ cha3'p¡

Chutarayay

Chrurarayak

Harahui

Putakllancu

Qqut Ilay-chucu

MucmU: Chhichi, Phutu

Runtu kquello

Ccora

Ccoray

Purun

Ccatay

Pantay. Pantastt^a

Chutarayak, Chirayak

Pachas horccona sirk'a

Pachas

...cea, ...pas af. Ñoccacca risacc chu? Ccaripas huarmipas

Ña, Ñam

Ñam rimarccanchicña

,, tucnnchicña

,, yachaniña

tucuna.Tucunayachacan

,, ríniña Ña race

Ñaracc caipi, Ñaracc chaipi HuÍHchurayay, Chutarayav Chutarayácc Harahni, Yaraví Yedra

Fierro chuca Chicti

Kuntup cceUun Ccorgfc, Cc^hua, Ccachu Ccoray, Ó:orácuna horxroov Pumn, Sallcca, Ccchua Maan Pantaí, Pantascca

Caspiyascca. Chidyascca

Pacnusniyocc

Pachas

JinT;

AS.

ATM.

474

»ii

1 Ha, Pis tif.

2 Yaaha lissaohun

3 Caripis, Hualmipis

4 Ña, Ñam

5 Ñam limalanchicña

6 Camacalunchicñam

7 Yat-rañam, Ñam yat-rá

8 Camacanamam,Ñañcama

canña.

9 Licáñam, Ssaicaraúñam

10 La

11 Cait-rula, Huict-rula

12 T-rat-ralay, Jitalay, Chu-

13 Chutalayca [talay.

14 Jarahui, Yaraví

15 Huaitajat-ra

16 Firro chucu

17 Chillqui

18 Jatra, Ul-la

19 Hihua, Ula, Pastu

20 Hihuachay, Hulachaluy

21 Hit-rua, Jall-ha. Sall-ha

22 Massa

23 Pántai, Fantasea

24 Caput-russa, Alalassa

25 Fat-rassniyu

26 Fat-rass

^.

^.ga, ...pis af, Nogaga ayhuaahacu? Ollgopis huarmipis

Ñami Rimargonchicnam

IJshargonchicnam

Yachanimi

Ushacaymannam

Ayhuanam

Ñaminam

Ñam caychu, Ñan tagaychu

Ji|:aracuy, Mashtaracuy

Chutarag

Arhuay

Futac huayta

Fierro chucu

Muyuu

Runtupa yeman

Gora

Goray

Fnrun Guehua

Gata, Masa

Pantay

Shutarashga. Gueru^^ashga

Pachas jorgona

Psichas, Yeso

*

...pi af. Nayasti sarati? ChachanacampiUarmi na-

campi. Nía Niau parlapjtua

Nía tucupjta Nia yathtua Nía tucuyatañapa

Niau sara

Nia

Nia ácana, Nia ccurina

Üincuta

A maya

Kcochu

Lattir ali

A mu

Kcauna ¿quellu

Ccora

Ccorachaña

Yojcchi

TtoUcca

Fantata

Amaijama

Llipi Ilipi pachachi

Fachachi

475

0A8T.

1 Yd pron,

2 ,, mismo

3 solo

4 Ydytú

5 T^oa manáioea

7 Tunta n.

cuz

Ñocca

Ñocca quiquiy

Ñoccalla, Sapallay

Ñoccapas ccampas

Rumu, Yuca

Yapuk

Masa

ATAC.

Ñocca

Ñocca qaiqní ^

Ñocca sapallaí

Ñoccapas ccampas

Yuca

Gañan

Boyes

-=<xn:^:nx>=r-

JUH.

1 Yaa

2 Yaa quiqnf

3 Yaajapallá

4 Yaapis, Hampís

5 Yuca

6 Gaüan

7 Nuvillucuna

AV.

No^a

Quiqui

Nogalla

ÑogapUt Gampis

Yuca

Gañan

Yunta

ATM.

Naya

Na quiqni

Na sapa^ui

Nayampi jumampi

Yuca

Yuca aljiri

Yunta

476

-^=<xa : ^ : DX>=

476

CÁ8T.

OÜZ.

ATAC.

CZ>

1 ZabaUido

2 Zabullir v.

3 Zabnllirse v.

4 Zafarse v.

5 Zafio— a, adj.

6 Zagual n.

7 Zagala n,

8 Zahori n.

9 Zaborda n,

10 Zalea n,

11 Zalona bot/'/a /i.

12 Zampona

13 Zancadilla /i.

14 Zancajo hueso del talón

15 Zancudo mosquito n.

16 Zanganear

17 Zángano holgazán

18 Zapateado ^ai/e n.

19 Zapateador— a, a^/.

20 Zapatear f.

21 Zarco—a, </e ojos azules

22 Zarza ü.

23 Zarzal

24 Zonzo— a, persona adj,

25 cosa a¿//.

26 Zorra animal

27 ,, persona astuta

28 Zoxrilla que hiede

*

Cchullascca, CchuUachisoca

Cchullachiy

CchuUay» Cchullaycuy

Cchullarccuy, Llutkquircuy

Samppa

Maktta

Thasqui

Umu, Huaccanquiok

Cjuchí-huasi

Ccara

Urpu

A nt liara

Mitk'achiy, Huatkquichiy

Ttaycu

Huanhuan

Puripacuy

Miciupacuk, Upiapacuk

Tusuy, Ttaktiyay

Tusuk

Tusuy

Ancas ñahui, Ccosi ñahui

Si rata

Sirasira, Quiscaquisca

Ppanra, Hayra, Upa

Kcayma

Atoit

Ato/r-runa

Añas

i{i

Ct-allpuscca, ChallpocliMcca

Challpuy, ChallpuchÍT. Chafi-

Challpucnrccoy (parccoj.

Llupticuy, Cccspicny

Mana ima yachacc

Maceta, Michicc

Sipas, Michicc

Musiacc

Cuchi huasi

Milma ccara

Urpu

Antara

Chaquihuan arhuitai

Talón tullu

Saneado chuspi

Ccellacuy, Puripacuy

Ccella, Mana llancacocc

Ccachua tusui

Ccachuacc, Ccachua tusocc

Ccachuay, Tacctiaycuy

Anccás ñahui

Percco, Siraca

Quisca quisca, Tantalniocc

Opa, Pocces

Mana valecc. Mana serímccc

China atocc

Atocc runa, Yachaisapa miui

Añas

JTTH.

1 Challpussa. Challpuchissa

2 CháUpuy, Cliallpuluy

3 Challpuculuj

4 Llupticny, Ishpicuj

5 Mana ima yat ra

6 Hualass, Michi

7 Lasac, Michi

8 Musía, Bruju '

9 Cuchi huasi

10 Uta, Millhua-uta

11 Urpu, UIpu

12 Tacssa flautalla

13 T-raquihuan alhuitalui

14 Talón tullu

15 Saneado, Chuspi

16 Pulipacuy

17 Hilla, Mana lulacu

18 Cachua tussui

19 Cachua, Cachua tu ssu

20 Cachuay, Tussuy, Zapa-

tiay.

21 Misha ñahui, Azul ñahui

22 Silata, Zar^a

23 Tantalniu cassa

24 Opa, Jañass

25 Mana vali, Upap lulanan

26 T-rina-atu [na.

27 Atu nuna, Yat-raiaapa nu-

28 Añasa

AF.

Chali pushga

Challpuy

Challpttcuy

Lluticuri

Sampa

Magta

Jipash michi

Musyag

Cuchi huahi

Gara

Urpu

PincuUu

Mitgachi chaquihuan

Taycu, Talón tullu

Chushpi

Yanga puripacuy

A raga n

Tusnuy

Tushog

Tushuycuy

Angash ñahui, Azul ñahui

Shiraca

Shiraca Tan tal

Opa

Mana valeg

Atog

Atog runa

Añas

ATX.

. *-

fíS

Phullchuntata

Phullchuntaña

Pnullchuntatiiña <

Llustaraña, Misturaña* r\

Lisu yaya i

Uainaptata ;

Tauacttata <

Phucchu jiccattri

Ccuchu putU'..'

Mankcarat lippichv Keará lU

UacuUa -\.-tppiehi,

Sicu i-I í :

Qquepa toqquet tineuyaña

Cayu cchaca

Qquella cchuspi

Muyu muyuña

Muyuscu

Ttalaqqueata

Ttalaqqueri

Ttalaqqueña

Larain naira Kcantiña, Chuhumi Chhapiniarca Pisi chuynia Kcallcu kcaynia Ccamaqque' Ccamaqquejama Añathuya

477

CA8T.

1 Zonal ave n.

2 Zozobrar v.

3 Zubia n.

4 Zumba tu

5 Zumbar v.

6 Zumbido n.

7 Zumo 1,

« Znmoao-a, aái. 9 Ziirda--a, acf/,

10 Zurrador n.

11 Zurrar ^ttrtir

12 BMOtar

13 Zorrarsa v.

14 Zunriaf^o /i.

15 Zurrdn i.

CVZ.

Chiliuacu, Huaychu

Llacllay

Chharan

Saucay

Hun3'ay Huanhuaycachay

Hunyav. Huanhuay,Chun-ñÍT

Hilli

HiUiyoK

Llokque maqui

Ccara ccaccoy camayok

Ccara ccaccoy

Sic-huay, Huaktay

Kquechay

Sic-huana, Huippiana

Chhuspa

ATAC.

Chihimcu

Llaqtikuy

Yacusapa, Achca yacuyocc

Asipayay

Kauray

Chun niy

Yacu, Calda

Yacuyocc, Yaciuiapa

Ichocu maquinhnan riirac:?

Ccara camayocc, Teneriaoc

Cara ccaccoy {ccox.

Azutiy, A«utirccoy, Chocmr-

Azuticuy, Huacctacuy

Chocce. Azuti

Ccara huavacca

-<x: O : x>-

JU».

1 CtúhuAcu

2 l4»MMÍcuy

3 Vacusapa, Achca yacuyti

4 A«ípay

5 Ckun ñ\y

9 Chuun ni, Buu ni

7 Vacu, Crtldu

S Yacuyu, Yacusapa

9 Ichfi inaquinhuati lála 10 Utajit-rca, Curtidor li. uta curtiy» Jit-rcay l^ Azutij', A2atilu3', T-rachiy 12í -T-rachicuy, It-rac'uy

14 Choquiti. Azuti

15 Jatiip uta hincu

AV.

GertAh, CHihuacu*

Llaellay, Peligruan cay

Yacu«a'pa

Burla

Huanyay

Uuanyacha^

Caldu

Calduyoof

Ychog maquiliuan ruracog

A^tasbga

Garata curti

Gechacug

Asutay '

AsoK.

Zurrón

ATM.

m

Ctiiuancu

Umar jalañjama

Jaqqocn sarañapa

SaucA

Phustafla

Ccücca uina ¡ . .

•Oiani antaiti

Ccbeccachu

Mutuyiri

Lippichi ccofiayáña >

Mutvyatla . ¿. , .

Qu¡mt>a charampi assuttifta ' Uiehijasriña^' "

Químs^ chara ;. . / '

Cchuspa " *

Mil'.l.

ífP

Fiir,

' n

180

478 ~

ORTOLOGÍA KKSHITA

-.qi:

Todo iJiomatiene voces ó Bonillos peculiares, y ademas soni- dos que son comunes á otros idiomas.

Para expr^isar eu la escritura los sonidos peculiares se nece- sita» ó de signos tamhién peculiares, óde combinaciones y du- plicaciones de los signos usados en los demás idiomas, señalán- doles convencional mente el sonido esi>ecial.

Tratándose del keshua, se ha usado de los signos ó letras del alfabeto castellano combinándolas ó duplicándolas, sin que es- to exprese en keshua el soniilo castellano; inconveniente que quiso salvar el Sr. Dr. Gabino Pacheco Xegarra, pn^piuiiendo un alfabeto fi>nético especial. Algo de esto también se propuso el Sr. Dr. I^eonardo Villar, empleando algunas letras con una raya que las corta, detefuiinándoles el tipo fonético keshua.

Uno y otro sistema presenta el inconveniente de necesitar de signos ó fundiciones especiales que no se encuentran en. los establecimientos tipográficos; \)ot cuya razi>n no es aceptable, ailtes l>ien. debe abandonarse y emplear los tipos usuales.

Desde luego, conviene suprimir la dui>licación de conson:iM-

1

«73

tes, asi como el empleo de letras qtie representen sonido di^t- tinto del tipo fonético keshua, sustituyendo iii^as y otras con comillas voladas ó apóstrofos colocados antes ó después de ellas.

Ksta ortología dispuesta para el keshua del Cuzco, puede también emplearse, en la parte que lo necesiten las otras sus similares.

No se crea que esta modificación ortológica sea inusitada, pues se encuentra ya introducida en la obra Worterbuch des **Runa simi*' order der Keshua Sprache &. del Dr. K. W. Middendorf. I^eipzig 1890, y en su obra Dramatisclie uíid Lyrisclxe 1891, y además lo usan algunos aymaristas modernos.

De este modo se simplificará la escritura, se facilitará la lec- tura reduciendo la extensión de la ])alabra, y su concepción se hará mas rápida.

lios tipo.s fonéticos del keshua, son 13, y aun pueden reducir* se á 11, si se excluyen 4 que se refunden en los comunes en esta forma: la A tiene 15, la E 10, la / 1L\ la O 11. y la 1/ 12. Los demás son comunes al castellano.

Las combinaciones ó variantes sobre las S vocales que pi'odu cen sonidos peculiares en keshun, ^on 60 según se notará en la primera sílaba de las palabras del siguiente:

480 CUADRO DE lfPOS1'^9NK»SJ»EI,A LENGUA ^Sffi?ASKPRBSAD^

CON LETRAS DKL ABECEDARIO CAñ«tX«IIO,'^nftOIJLfnV APÓSTROFOS.

A E I .0 17

Cjachuy

C'amiy

Camay

Karpay •Kakoy K'akcliay

i

Chayay

C'liancay

Chaca

Parny .

'Pahuay

P'aqiy

TalHy •Tallay T'anta

Kechuy

'Kesti

K'epiy

Chekak

Cli'ekey Perkay <

P'^sicV

Tekte

•Tektíchiy

T'ekoy

'Qiliuiy

Q'iraii"

Qichay

Cliiriy Chica Ch'ipay

Pirjiuay

'Piña

P'inqiy

Tiyay

•Tian'tian

T'ieay

Konkay

•Kolla

K'ochii

Choke

Ch'oiikay

Pokoy

'Pokchiy

P'osko

Toklla 'Tokav T'okyáy

•Cullii

C'iiytiy

Ciiyiiy

Chiibiv

C'hulíay

Ch'uclla

Puchiiy

'Puoiiy

P'uchu

Tuta •Tata T'uru

J

481

De modo que las cinco consonantes C ÍC. Ch. P. T. tienen tres grados de articulación; la simple ó común, la aspirada que ar- rastra algo la vocal siguiente» y la fuerte, golpeada ó explosi- va. Kn el dialecto ayacuchano otros, estas tres articulaciones se reducen á la simple.

-<:X : o : X>-

482

CUADRO DE COMBINACIONES FÓNICAS DEL KESHUA'DEL CUZCO

J '■

USADAS EN. ESTEVqCABULARIO

Simples C^

Aspiradas Cja Explosiva* K'a

Síímples Cea

Aspiradas Kja

'*Exifto8Ívas Kca

Simples Cha

Aspiradas Ccha

Explosivas Chha

Sílabas directas

-Paladiales-

Qui

Qqui

Kqui

Cu

Cju

K'u

Outuraleí—

Kque

-Linguo-dentaleí—

Cco Kjo Kco

Che

Chi

Cchi

Chhi

Cho

Chu Cchu

Chhe

Chho V.

Chhu

483

-Labial*»—

o. . Pa Pe Pi Po Pu

!""?*^ Pha . Phi Pho Phu

Z^' Ppa PP^ PP' Pf- PP"

Lingn*-dentale«-

c i Ta Te Ti To Tu

r^^^ Tha Thi Tho Thu

Aspiradas 1 «»a »"' _

Explosivas Tta Tti Ito Ttu

Aspiradas Ha He Hc Ho Hu

Sílabas inversas

,2 Ap Ic Uc Como en castellano

Mía ves ^i- -•••• Como en alemán /locA

Fuertes Ak r-K vyis.

Las primeras silabas de cada uno de los grupos ternarios, excepto el 2°, son comunes con el castellano. Las demás, son peculiares del keshua.

tu

o

g

o

. i

t

i|

f

^Í5j^ "^ - "" ASX5.«

3 2044 Q43 133 156

r