ahw

m\

mW

^j5^'i^«^m

r^^m

hoi

ir»/^'

1

A"

XIX T A B U L A E

■^^L^ 7.

</

AJs^ATOMIAM ENTOZOORUM

ILLUSTRANTES,

CONGESTAE, INEC ]\0N EXPLICATIONE PRAEDITAE

A B

EDUARDO SCHMALZ,

DOCTORE PHIIiOSOPHIAE, IVIEDICirJ^AE ET CHIKURGIAE,

IVIEDICO PriACTICO DP. ESDEISrST,

SOCIETATIS MEDICOKUM GAELICO - EUGDUIVEXSIS ET I-IBURNENSIS , ATHE^CAEI

TREVISAXI, SOCIETATIS FHYSlOGP.APHICAE LUXDEIVSIS, REGIAE BOTAA'ICAE PiATIS-

BO]S'EI^rSIS, NATURAE SCRUTATOFiUM LIPSIENSIS, KATURAE SCRU-

TATORUM ET 3IEDIC0RUM DRESDEXSIS SODAEI.

9^^S '

DRESDAE ET LIPSIAE,
1 N L I B R A R I A A R N 0 L D I.

18 3 1.

LECTORI BENEVOLO.

ecentiori tempore pkirima et graviora de Anatomia et Physiologia Bnto-
zooimm observata extaiit. Jam vero cum, quae habemus, plurimis sint dis-
persa libris et ephemeridibus , ante hos ultimos annos dispersa coliigere et in
unmn idemque opus comprehendere haud alienum jtidicavi. Quod quidem
eo magis utile mihi visum est atque salubre , quo certius apud omnes con-
stat, tironibus, phjaiologiae et historiae naturali operam navantibus, neuti-
quam datam esse copiam suppellectiiis literariae acquirendae, nec otium con-
cessum e fontibus ipsis hauriendi, Quae cum ita sint, opusculura hujusmodi
indolis componere anlmus fiiit.

Quam rem aggressus, campum hunc Ilterarium ambitus esse haud exi-
gui, nec brevi tempore apte peragrari posse, cito inteilexi, Opponunitate
autem iter majus faciendi paulo post mihi data studiorum meorum horas ex
toto quasi absorptas vidi. Igitur ad reditum usque editionem eorum, quae
jam collecta erant, distuli, parte minore tantimimodo excepta, quam de Ento-
zoorum systemate nervoso , dissertationis inaugnralis nomine, in publicum
producere ausus sum. Deo 0. M. favente ab hoc itinerc in patriam redux,
quo mlmis ad inchoatum hoc opas perficieiidum me accingam , plurimis im-
peditus sum occupatioiiibus , ut nunc saltem nihil in me recipere possim.

IV

Jam vero solam collectionem tabularum , quae praecipua cujusvis classls
vermlum intestluallum organa ante oculos ponant, tlronlbus haud Inutlle fore
ratus, has tabulas, una cum earum expllcatione , lectoribus benevolls tradere
constitui.

Qua quldem occaslone mlhl oblata non possum non publlce profiterl,
quali et quanta gratla me obstrictum sentlam ^lrlbus exceilentlssimis et ilhi-
strlsslmis: Dr. Chr, Lud. Nltzsch, Prof. Zool. P. 0. in Unlv. Halensl, etc„
Dr. Sam, Thom, de Soemmerrmg, Reg. Bavar. a consll. Intlm, etc. (eheu! In-
terim mortuo), et Dr. Flscher, Imp. Austr. a consil., Prof. in Acad. med.-chir.
Joseph. Viennensi etc, qui quidem nonmdlas icones orlginales hls tiibulls ex-
cudendi veniam summa mihi dederunt benevolentia,

DresdaCj Calendis Januariis 1831.

L I B R I

EX QUIBUS TABULAE DESUMTAE SUNT.

1. hni. lleinr. Bojanus, Enthelmintliica. Isis 1821. 2. Heft, p. 162—184. rait 2 Kupfertafein.

2. Dr. Bremser., iiber iebende Wiirmer im lebenden Menschen. Mit 4 Kupfertafein. Wien,

1819. 4.

3. Joan. Godofr. Bre/nser ., Jcones helminthum systema lludolphii entozoologicum illustrantes.

XX tabb. Vienn. 1824. Fol.

4. Jul. Cloquet., Anatomie des rers intestinaux: Ascaride lombricoide et Eclunorhynqae geant.

Avec huit planches. Paris, 1824. 4.

5. Fr. Ch". Hen»-. CrepUn, Observationes de Entozols. Pars I, cum tab. aen. Gryphiswaldiae,

1825. 8.

(3. Joh. Aug. Elir. Goeze., Vers. einer Naturgeschichte der Eiugeweidewurmer. Mit 44 Kup-
fertafelu. Blankenbnrg, 17S2. 8.

7. Louis Jurine, note sur la Douve a long cou (Fasciola lucii) in: Annales des sciences natur.

par MM. Audouin, Brogniart et Dumas. Tom. H., Paris, 1824. p. 493. sq., avec
une planche.

8. Fr. Sigm. Leuckart, Zoologische Bruchstiicke. Mit 2 Kupfertafeln. Helmstadt, 1820. 4.

9. Eduardus Mehlis, Obsei vationes anatom. de Distomate hcpatico et lanceolato. Gotting. 1825.

Fol. cum tab. aenea.

10. C. 6. Nitzsch , in Ersch u. Grubcr Eucyclopaedie. Artikei : Acauthocephala , Amphistoma,

Ascaris etc.

VI

11. J. Fr. de Olfers^ Corament. de vegetativis et auiinatis corporibus iu corporibus animatis

reperiundis. P. I. Berol. 1826. 8.

12. Otto^ Ueber die Nerven der EingeNveidewiirmer , im Berliner Magazin, 1814. p. 178. sq.

mt 2 Kupfertafeln.

13. C. A. Rudofphi, Enlozoorura s. verraium intestinaiium historia naturaiis. III voil. cum XII

tabb. aen. Arastclod. 1808 — 1810. 8.

14. C. A. Rudolphi^ Entozoorum synopsis. Cum III tabb, acn. Berol. 1819. 8.

15. Joan. Grg. Steiiibuch, Coraraent. de taenia liydatigcna anoraala, adnexis cogitatis quibusdam

de vermium visceraliura physiologia. Cum tab, aen. Erlangae, 1802. 8.

16. Aug. Ilenr. Westrumb ^ de helmintliibus acanthoceplialis. Cum III lab. acn. Hanoverae,

1821. Fol.

17. Aug. Plenr. Westrumh, Beitrag zur Anatomie des Strongylus armatus, in: Isis 1822. 6. Heft,

p. 685. sq. Mit 1 Kupfertafel.

18. Joh. Grg. Ileinr. Zeder^ Erster Nachtrag zu J. A. E. Goeze Naturgeschichte der Einge-

weidewiirmer, Mit 6 Kupfertafeln. Leipzig, 1800.

T A B. I.
C Y S T I C A

Fig. 1 — 6. seciindum Bremser Ueber lebende Wiirmer im lebenden Menschen
(no. 2). — Fig. 7. 8. 10. secimdum Bremser Icones helminthum (no. 3).

— Fig. 9. et 11 — 13. secundum Rudolphi Entozoorum sjnopsis (no. 14).

— Fig. 14 — 17. secundum Bojanus Enthelminthica (no. 1).

FIG. 1. 6. ECIIINOCOCCUS HOMINIS. In sacco interne laeTi, in hepate /em/«ffe ob-

veniente, libere conlentus.
Fig. 1. Hydatis parva, magnitudine naturali. Lamina vermis inte-

rior ab exteriore separata et contracta est.
Flg. 2. Hydatis major, magnitudine naturali. Ea, simul ac ex

sacco suo exemta, recens delineata est.
Fig. 3. Eadem per noctera in aqua collocata. Lamina ejus interior,

ut in fi^. 1., ab exteriore separata est.
Fi^. 4. Ilydatis corpuscula majora, jam nudis oculis videnda, con-

t i n e n s.
Fig. 5. Particula vermis, ex fig. 2. desumta, adaucta. Quae nudis

oculis in fig. 2. grana fina videbantur hic microscopii ope glo-

bulos parvos pellucidos esse conspicimus.
Fig. 6. Globulus singulus ex fig. 4. adauctus.

FIG, 7. ECHINOCOCCUS VETERINORUM. Ex hepate et pulmonibus Cameli Dromedarii.

Guttafluidi, in hydatide contenti, sub microscopiocom-

posito visa. Animalcula s. Echinococcos ipsos, forma diversis-

simos, nec non echinos deciduoS) magnitudine valde auctos

sistit.

FIG. 8—13. COENURUS CEREBRALIS. Ex cerebro Ovis vertiginosae.
Fig, 8. Vesica vermium integra, magnitudine imminuta.
Fig, 9. Verrais singulus, ex vesica sua perfecte exsertug, Magni-
tudine auctus.

a. Caput, rostello imcinalo, quatuorque osculis suctonis iustructum.

b. Corpus elonjatum, dcpressiusculum, rugosura. '

c. Vesicae commuiiis pars, in quam vermis desinit.

Fig, 10. Vcrmes tres, In dlverso exsertionls statu. Aucti.

a. a.a. Vermes.

b. b.b. Vesicae communis, in quam desinunt, parg.

Fig. 11. Caput a vertice s. facie antica yisnn}. Valde auctum.

a. a. a. a, Oscula ejusdem qualuor, inler quae

b. Corona unciuuiorum duplex cum papilla media.
Fig. 12. Idem, a latere visum.

a, Rostelli apex protiusus, cum unciuulorum corona.

b. Oscula.

Fig. 13. Idem, a latere Tisum, rosteilo ad partem retracto.

a. Rostellum, qua partem retractum, ideoque truucatum visum, uncinulis emergentibus.

b. Oscula.

c. Pars corporis.

FIG. 14 — 17. CYSTICERCUS PILEATUS. Sub cute Simiae Liui, musculo bicipiti cruris
adhaerens, inventus.
Fig. l4. Capsula s. vesica externa vermem continens. Magnitudine na-

turali. Ea simplex, nitide alba, et fibris circularibus distinctis praedita est.
F^, 15. Vermis e capsula desumtus, magnitudine naturali.

a. Pileus, iu disci forma compressus, caput iucludens et coUum corpusque condenSf
colore rubescenti - luteo.

b. Vesica caudalis, pyriformis, pellucida.

c. Vesiculae forma irregulari, p^IIucentes, «ed non libere in vesiea caudali natantes.
Fig. 16. Idem, pileo reflexo, ita ut corpus in conspectum veniat.

a. Pileus.

b. Vesica caudalis.

d. Collum et corpus vermis, utrumque brevissimum, transversim rugosum et strangu-
latum.

Fig. 17. Vermis pileo dissecto, multum adauctus.

a. Pileus dissectus.

b. Pars vesicae caudalis.

d. CoIIum et corpus vermis.

e. Caput in pilei cavitate iibere situra, subglobosum, nitide album, nec rostello unci-
nato, nec osculis suctoriis, nec bothriis instructum.

T A B. II.
C Y S T I C A.

Fig. 1 — 4. secnndnm Bremser Lebende Wiirmer im lebenden Menschen (no. 2).
— Fig. 5 — 7. secimdum Steinbach de taenia Iijdatigena (no. 15)'
Fig. 8 — 12. secundum Bremser Icones helminthum (no. 3)»

FIG. 1 — 7, CYSTICERCUS CELLULOSAE. Ex carne Suis Scropkae.
Fig. 1. Vermis vesica sua inclusus, raagnitudine naturali.
Fig. 2. Verrais vesica exeratus, magn. nat,
Fig. 3. Idem collo semi-evolvito.
Fig. 4. Idem collo et capite evolutis.

a. Caput tetragonum.

b. Collum brevissimum.

c. Corpus cylindricum rugosura.

d. Vesica caudalis.

Fig. 5. Idem, corpore pcrfecte evoluto, cum exigtia parte Tesicae
caudalis corpori adhaerente. Magnitudine auctug.

a. Rostellura,

b. Annulus vaginalis, cui unci infixi sunt,
C. d. Corona uncorum.

c. Retinacula.

d. Apices eorum.

e. e. Ostia suctoria tria. Quartum in averso capitis latere silum videri non
potest.

f. f. Canales sic dicti suctorii, quorum tres per tunicam transparent, antrorsum ad

ostia suctoria vcrgentes.

g. Collura attenuatura, prorsus lere glabrum.
h. Ii. Corpus rugosura,

i. Finis corporis, cura vesicula caudali in circulo connatus.
k. Vcsiculae caudalis fragraentiun, fini corporis adhaerens.

1*

— 4 — ■

FJ"'. 6. Caput cjusdera, a corpore separatum.

a. Rostellum.

b. Aiinulus Yagiiialis.

c. Ostia vaginarum, propter amissos Uncos patula.

d. d. Ostia suctoria, Quartura hic per mediam aliquantulum transparet.

e. e. e. Canales suctorii, ab ostiis suis in collura euntes.

Fig. 7. Uncus singulus, e vagina sua remotus, a latere visus. Magni-
tudine raultum adauctus.
a. Unci retinaculura.

I). Finis aliquantulum bullosus, annulo Taginali antea insertus.
c. Apex.
FIG. 8. et 9. CYSTICERCUS FASCIOLARIS. Ex hepate M/iris MnscuU.

Fig. 8. Verrais integer, vesica sua exemtus, magnitudine naturali.

a, Caput subtetragonum, collo carens,

b, Corpus depressum,

c, Vesica caudalis cxigua snbglobosa.'

Fig. 9, Caput, cura parte corporis, Magnitudinc aucta.

a. Rostellura uncinatum.

b. Ostia suctoria.
C. Corporis pars.

FIG. 10, CYSTICERCUS TENUICOLLIS, E raesenterio Ocis Ammonis.
IMagnitudo dimidia parte imminuta.

a. Caput tetragonura.

b. Collura breve, filiforme.

c. Corpus teretiusculura.

d. Vesica caudalis subglobosa, amplissima.

FIG. 11. ct 12. CYSTICERCUS LONGICOLLIS. E cavo thoracico Muris arvalis.
Fig. 11. Vermis e vesica sua exeratus, magnitudine adauctus.

a. Rostellum brcvissimura, latum, uncinulorum corona duplici armatum.

b. Oscula sucloria.

c. CoHum depressura, capite corporeque tenuius.

d. Corpus rugosum, flaccidura, dcpressum.

e. Vesica caudalis ovalis. *

Fig. 12. Idera, cum appendicibus vesicae caudalis.

a. RostcIIum.

b. Oscula suctoria.

c. Collura.

d. Corpus.

e. Vesica caudalig.

f. Appendices ejusdem posticae duae.

— 5 —

FIG. 13. et 14. ANTIIOCEPIIALUS MACROUIILS. E cainibus Bramae Raji.
Fi"^. 13. Vermis integcr. Magnitudine iiaturaii.
a, b. Caput.

a. liotluia, quorum quatuor distincta adsunt, et ex quibus prodeuut

b. rroboscides totidcm longae. ,

c. Collura longum, capite tcnuius.

d. Corpus breve, ovale, in quod caput et collum retrahi possunt, terminatum

e. e. \ esica caudali cylindrica, longissima.

Fig. 14. Caput cum parte corporis, auctum.
a.b. Caput.

a. Bothria subovata, concava.

b. Proboscides inde emissae, uncinis ternis spiraliter positis armatae.

c. Collum.

d. Corporis pars.

T A B. IIL
CESTOIDEA.

Fjg. 1 — 15. secundiim icones originales, nondum incisas, quas summa bene-
volentia Vir Exc. atq. Exp. Dr. Chr. Liidovic. Nitzsch , Prof. Zool. P. 0.
apud Halenses, publicandas mihi commiinicavit. — Fig. 16. secun-
dum Zeder Erster Nachtrag zu Goze Naturg. d. Eingew. (no. 18).

FIG. 1 — 6. TAEMA VILLOSA. Ex Otidls Tardae intestinis.

Fig. 1. Articuli sex magnitudine aucti. Organa genitalia nondum

evoluta.
Fig. 2. lidem, genitalibus raagis evolutis.
Fig. 3. lidem, genitalibus perfecte evolutis.
Fig. 4. Genitalia, ex fig. 1. separatira dclineata.
Fig. 5. Genitalia- ix fig. 2. separatim delineata,
Fig. 6. Geaitalia perfecta, ex fig. 3.

a. Testiculus.

X. Vas deferens.

b. Vagiua penis.

c. Penis pars in corpore adhuc contenta.'

d. Vagina uteri.

e. Uterus.
h.i. Ovaria.

f. , Corporis flnis.

g. Penis pars cx corpore exserta.

FIG. 7— 11. TAEMA IIIMANTOPODIS MELANOPTERI.

Fig. 7. Articuli nonnuUi auteriores aucti. Genitalia obscura.

Fig. 8. Articuli medii.

Fig. 9. Articuli posteriores.

Fig, 10. Penis magis auctus,

a. Vagina penis.

b. Penis clavatus, aculeis obsitus.

Fig. 11. Idem, membranaejusexteriiasoluta.

a. Vagina pcuis.

b. Pcnis, menibiana cx(cnia privalus.

c. Merabrana eaclem acnicis obsila, a peiie soluta, quae ejus ostiura intrat et lobuli

irregularis instar ei adliaeret.

FIG. 12—15. TAEiMA LARI RIDIBUNDI.

Fig. 12. Nonnulli articuli aucti, genitalibus prominentibus.
Fig^. 13. Pcnis sub microscopio risus.

a. Vagina penis.

b. iijus basis.

c. Apex.

Fig, 14. Idem, cum canali interno obscure tantummodo apparente.

a. Ta^ina penis.

b, Ejus basi?.

c. Canalis obscurus, qui per ejus longitudinem currens, evanescit.

d, Apex.

Fig^. 15. Ova, sub microscopio visa.

a. Chorion.

b. Amnion tuberculosura.

Fig. 16. Articuli duo TAENIAE SINUOME. Ex intestiuis Anatis.

a. Ovaria sacclforraia, quae transeuut in

b. c. Leraniscos, qui ad basin ariiculorum prominent.
d. d, An^uli articulorum.

T A B. IV.
CESTOIDEA.

yig, I — 5.J 25. et 26. secimdum CrepUn Obsen^at. de Entozois (no^ 5)» — Fig'
6 — 14. et 17. secundum Leiichart (no. 8). — Fig. 15« et 19. — 23. se-
cundum Rudolphi (no. 14). — Fig. 16. secundum Zeder (no. 18).

Fig. 1. Caput Taeniae cucumerinae, rostello exserto.

a. Foraraen in apice rostelli.

b. Canalis rostelli.

Fig. 2. Ejusdera caput, rostello ad partem solum exserto.
Fig. 3. Caput Taeniae tripunctatae,

Fig. 4. Caput Taeniae ellipticae, rostcllo toto recondito.
Fig. 5. Idem, rostello toto exserto.

a. Foramen in rostelli apice.

b. Canalis rostelli.

Fig. 6. Caput Bothriocephali planicipitis.
Fig. 7. Caput Bothriocephali Echeneidis.
Fig. 8, Caput Bothriocephali Floris.
Fig. 9. CaputBothriocephalifragilis.
Fig. 10. Caput Bothriocephali Pilulae.
Fig. 11. Caput Bothriocep hali Tricuspidis.
Fig. 12. Articuli B othriocephali verticillati.
Fig. 13. Articuli Bothriocephali Floris, evolnti.

a. a. Ovaria, in eorum medio conspicua.

b.b. Filamenta alba, a Leuckarto pro genitalibus masculis habita.
Fig. 14. Articuli posteriores Bothriocephali Echeneidis.

a. a. Ovaria, duas in series juxta margincs disposita, magna, nunc subrotunda, nunc ova-
lia, colore brunescenti, translucentia.
Fig. 15.. Pars Ligulae sparsae, magnitudine parura auctae.

a. Ovariorum foramina impress?, transversalia, e quibus organa mascula, brevia, teretia
propendent.

Fig^. 16. Articiili medii Bo thrio cephali punctati.

Ovaria hic iitrinqTie rcgulariter sita et verrucis simillima sunt.
Fig, 17. A r t i c u 1 i a I i i B o t h r i o c e p Ii a 1 i p u n c t a t i.

Ovaria in medio eorum conspiciuntur, forma irregulari ct situ variabili.
Fig. 18. Ova Taeniae crassulae, maguitudine aucta.

a. a. Cliorion.

b.b. Amnion.

c. Foetus translucens.
Fig. 19. Ova Taeniae sphenocephalae, pari modo aucta ac pr aecedentia.
Fig, 20. Ovum Tatniae longicipitis^

a. Chorion,

b. Allantoides.

c. Aranion.

Fig, 21. Ovum Taeniae porosae.

a. Cliorion. ,

b. Allantoides.

c. Amnion.

Fig. 22. Ovum Taeniae polymorphae.

a. Chorion.

b. Aranion ovale.

c. Erabryo linearis.

Fig. 23. Ovura Taeniae crateriforrais,

a, Chorion.

b. Amnion.

Fig. 24. Ovum Taeniae variabilis.

a. Chorion.

b. Allantoides.^

c. Amnion.

Fig. 25. et 26. Ova Taeniae cucumerinae, indusio pellucidissimo, pluri-
bus communi, inclusa.

'^tW.

T A B. V.
CESTOIDEA.

Secundum Bremser Ueber lebende Wiirmer im lebenden Menschen.

FIG. 1—8. BOTIIRIOCEPIIALUS LATUS. Ex intestinis tenuibus homhns.
Fig. 1. Pars antica, cum capitc, magnitudine naturali.
Fig. 2. Caput, collolongo insidens, auctum.
Fig. 3. Caput, collo brevissimo insidens, auctum.
Fig. 4. 5. 6. Articuli corporis diversi, in quibus introitus ad ^eni-

talia, atque ovaria tam foecundata, fjuam uon foecundata,

conspiciuntur.
Fig. 7. Articuli aucti, ita ut genitalia mascula clare in conspectum

v e n i a n t.
Fig. 8. Ovamatura.

FIG. 9 — 17. TAEMA SOLIUM. Ex intestinis tenuibus hommis.

Fig. 9. Pars antica cum capite. 3Iagnitudo naturalis.
Fig. 10. 11. 12. Caput auctum diversis lateribus visura.
Fig. 13 — 17. Articuli diversi.

In fig. 15. ovaria dendritica translucent.

In fig. 17. articuli pcrforaii sunt.

T A B. VI.
T R E M A T O D A.

Fig. 1 — 6. secuiidiim icones originales Viri Exc. et Exp. Dr. GuiUelmi Soem-
merring, quas, nondiim publici juris factas, ejus pater, Vir lilust. et Exc.
Sam. Thom. de Soemmerring^ summa mihi benevolentia communica^ it.

Fig. 7 — 9. secundum tabulas, quas Viro b. Bremser jubente et auspice Vir
Exp. Zehner ad vivum depinxit. Post mortem vero helminthologi ilhi-
stris Vir Exc. et Ampliss. Profess* Fischer ex singidari sua humanitate
earum me participem fecit.

Fig. 10 — 12. secundum Rudolphi Entoz. sjnosp. (no. 14.) tab. 11.

FIG. 1— 9. MONOSTOMA FACA. Breras.

Parus major Yiennae in mercatu ^ivus emtus et b. Bremsero allatus tubercula obtulit,
quinque nimirum ad Tenti-em , duo vero in raedio femore , quorum involucrum externum cutis
tenera, aliquantum intensa, tantumraodo exhibuit *). Tuberculorum unum et alterum Viro III.
S. Th. de Soeimnerring mittebatur, qui quidem, iis accuratissimo examini subjectis, dissecando
hanc structurara invenit.

Tubercula forma globosa gaudent, et magnitudine fructura Pisi satici aequant. Forraan-
tur autem putaraine s. capsula duriuscula, elastica, superne foraraine rotundo parvo, quo pai-tes
infra describendae prominent, instructa. In cavitate capsulae corpuscula occurrunt duo, pla-
niuscula , subhemisphaerica, forraa fabis Coffeae arahicae s. lagenulis sirailia. Quorura corpuscu-
lorura, quae quidcra vermes sunt, utrumque superficies ofiert duas, comexara nimirura , et pla-
nam, planae faciei alterius corpusculi respoudentem. Superficies modo commemoratae utrinque

*) Quod si lector de situ insolito liorum animalculorum obstupescit, alium , eumqus multo magis
mirum , domiciliandi Entozoorum modum , gratissima epistoia a Viro venerabili Satn, Thom,
de Soemmerring mihi communicatnm , publici juris facio, Contigit nimirum Viro Exc,
Dr. Guil. Soemmerring (lilio) , testibus multis medicis Francofurti ad moenum habitanti-
bus, Cysticercum vivum in puellae cujusdam camera oculi anteriore libere natantem observare.
Parasitus nuUum aliud symptoma , nisi y quando supra pupiilae marginem assurrexit , impedi-
mentum visus, excitavit,

0 *

— 12 —

mar^*nibus convexis, altro antcrins, altro posterius sitis, describuntur. Inferiori parte margines
sub arcus forma confluunt , superiori autem in e.vtrcmitatem calyciformem , paululum reflexara
(caput?) prolongantur. Caput liocce, ex foramine capsulae supra dicto protrusum, uudique libe-
rum esse videtur, et peniciili ope facile liuc illuc movetur.

In superficie convexa, praesertim si lux a tcrgo in corpusculum resplendet, lineae conspi-
ciuntur flexuosae, quac a capite inde ad extremitatem inferiorem serpcntes, priusquam hanc atti-
•^trint, evanescunt. Quae vero striis caret extremitas punctis varialur obscuris subrotundis. Li-
neae illae Soemmerringio partira canalis intestinalis, partira ovaria peliucentia esse videntur. — In
fcuperficie contra plana nii commeraoratu dignura reperitnr.

Extremitas capitalis, a parte superiore accurate examinata , strias s. plicas, ex oblongo
quodam spatio, os acquante, versus marginem radiatim excuntes offert.

Ilaec sunt, quae Soemmerring invenit. Observatis filii cura et arte deliueatis adumbra-
tionis exemplar, una cum vcrme uno ex capsula sua exemto, Bremsero misit.

Bremser *) e contrario in tuberculis , quae sibi retinuerat, nihil quod verrais speciem ge-
rebat. rcperire poiuit, idquc sine dubio accidit, cum in capsulis ab ipso examinatis corpuscula
jamjam exsiccata fuerint.

*j Quae sequuntur ex literis hujus viri , Soemmerringio niissis » desumsi , qui quidem surama be-
nevolentia eas mecum communicavit , et in usum meum conveitendi veniam dedit. Hac
ifitur venia utens , ex iis ipsa verba huc pertinentia Viri scientiae, heu!> nimis mature rapti,
lin»ua vernacula typis exscribi aptum judicavi, gratumque lectoribus fore censui.

Briefstelie.

T41en, am 30- Juni 1823.

,,An dem hier geuffneten Balge war gar nicbts einem Wurme ahnliches zu bemerken, ([wo-

von ich auch jetzt die Ursache errathen kann, die Wiirmer waren niimlich vertrocknet), — —

_ — «_ — In der vergangeneu Woche wurde uns eine Tags vorher gescliossene Syl-

via sihillatrix eingebracht, die an beiden Knieen, oder eigentlich Fersengelenken, alinliche Tu-
betkeln hatte. Ein Gehiilfe schnitt das eine auf, und brachte mir gleich daraus die in dem-
selben enthakenen zwei Wurmer. Raum hatte ich sie mit dem Suchglase einen Augenblick
an°-esehen, so kngte ich in meine Tischlade , um Wilhelms Zeichnung hervorzuholen, und
tibergab sie ihm mit den Worten : Hier ist die Zeichnung davon. Indess beobachtete ich diese
Wurmer aufmerksamer. Der Eine war etwas verietzt , und noch lebend, das hei-v'orstehende

Kopfende JT verwandehe sich bald in eine solche / J f^ \ Figur. Aber was sahe ich nun;

der schwarze Sack, deu Sie wegen Entfarbung durch Weingeist nicht haben sehen konnen,
wurde aUmahlig kleiner, und es schlangeke sich allmahlig der ganze Darm , mit scliwarzem
Koth o-efulk, aus dem KOrper heraus, und endete mit einem weissen Punkte. Bei fortgesetzter
Beobachtun<T sah ich wie der schwarze Sack sich wieder ftilke, und der Darmhaufen, der aus-
sen lag, runder wurde. Nach Verhnuf etwa einer Minute war von dem herausliegenden Dar-
me , der sich auf der unteni Seite wieder eingezogen hatte , nichts mehr zu sehen , und der
Wurm schien ganz (^integer). Indess war derMahler aus dem zweiten Stocke herabgerufen wor-
den, der die WCirmer gleich lebend zeichnen sollte. Kaum hatte er sie betrachtet, so machte
et die Bemerkung, dass aus deni einem sich wieder ein Wurm herauswinde, Nahere Unter-
suchung leluie, dass es das Ilerauswinden des Dannes war, der sich abermals ganz wieder zu-
Tiickzog, und nun auch so blieb. Eine wirklich merkwiirdige Erscheinung. Die iibrigen Tu-
berkehi wurden nun aucli geoffnet, aber in den meisten waren die Wiirjmef vertrocknet, doch

hatten sie mehr die Form der eingeschickten Zeichnuug r\. Ich Iiabe nur zwei Exemplare,

— 13 —

Paulo post vcro Sylda sibillatnx telo uccisa scrutatori nostro eximio apportata cst, quae
in utroque articulo calcis ejusmodi tuberculis laborabat. Tuberculo aiiquo dissecto , coruuscu-
lisque exemlis Bremser vermes omnino non esse diversos ab iilis, quorum delineationem paulo
ante Soemmerring communicaverat , statira animadvertit. Uterque vivus, alter autem paululum
lacsus fuit. Verraibus accuratius observatis Bremser vidit extremitatera capiiis proniinentcm
cujus ambilus modo an^sustus luerat, in lonnam irregulariter rotundara veni. jNuuc quoque in
verinis interno sacculus quidara niger, secuadura Bremscri opinionera canalis intestiualis in con-
spectura venit. Jara vero sacculus gradatim coutrahebatur , et sensira sensiraque, uigris 1'aeci-
bus repletus, sub forraa fili, puncto albo exeuntis, ex toto prodiit. Quo facto , dictura saccum
iterum voluraine augeri, et acervulum intcstinorura extra corpus positura passu retrci-ado mi-
norera fieri observator vidit, ita ut, sexagcsiiua circiter liorae parte exacta, ne tantillum quidem
extra conspici posset, vermis imo intcger videretur,

Pictor quoque, ut verraes vivos delinearet, vocatus, oculis eos perlustrans, notavit, e cor-
pusculo altero verrais quoddam simile proserpere, (quod revera canalis intestinalis fuit) et paulo
post in ca^itatera se retraliens, quiete inclusum raanere.

Reliqua tubercula, quae raagis, quam exeraplaria descripta (et fig. 7. — 9. efficta) formara
figurarura a Soemmerringio missarura (fig. 1. — 6.) aequabant, pariter aperta sunt, sed in eorum
piurirais vermes exsiccati fuerunt.

In tuberculis ccterura etiara a Bremsero constanter foramina, sed nunquam capita inde
prominentia, qualia venerabilis Soemmerring ofiendebat, observata sunt.
Vir Excell. Fischer porro rae literis hoc edocuit.

Tubercula illa in Paro majori^ Syh-ia sibillatrice^ et Motacilla hoarula huc usque pro-
venisse, et secundum ipsius observationes inter tubercula de ^ariis avium generibus desumta non
extare differentiam, tabulas poiius Zehneri cum omnium partibus, iu natura a se obser^atis
convenire.

Tubercula aut singula feraoribus inhaerere, aut raceraatira juncta esse,

Vermera albicantem et pellucidura se prodere, ita ut structura interna, qualis (fig. 7. 9.)

delineata sit, facili negotio cognosci possit.

Quoad diaraetrura latitudinera ipsi longitudine constanter majorem visam esse,
Bremserum hunc verraem, quia duo indi^idua uni capsulae constanti ratione inclusa repe-
riuntur, ab initio Monostoma geminum nominasse, ipsiusque animalculi effigiem in Icones hel-
minthum recipere apud animum constituisse , postea vero, quia in Rudolphii scriptis hujus ver-

die librigen guten und sclilechten an pLiidolplii gescliickt. Die Oeffnung in den Tuberkeln ha-
ben wir auch durchgiingig gefunden ^ aber nirgends ausgestrechte Kopfe. Die von mir veraustal-
tete Zeichnung werde ich Ihnen einmal zur Ansicht schicken. Auch eiue Kopie von unsers
DoktorsZeichnung geht anP>.udolphi ab, nebst dem Gutachten, Die Wiirmer iieissenmix Monostoma
geminum. Als solche wiuden sie gleich beim Anblick der Zeichnung taxirt, tmd diese trifft sehr
genau mit dem libersandten ausgelossten \Yiirmlein iiberein; denn nun war die Untersuchiuig in
einer Stunde beendiget, — —._ — — — — — — — — — — . — — __ —

Bremser,

— 14 —

mis nontlnm mentio fit, illnd consilium al)jecisse, illa vero occasione alterum terminum, eumque
qui imnc valct, Monostoma Faha elegisse.

Nonnulla dcnique, quae a Soemmerringio in epistola mihl scripta, hujus Entozoi causa mo-
nlta sunt, hic afferam.

Egregius nempe vir nomen Mo7iostoma vermi nostro minus accomodatum censet, monens
eum cum vcrmibus gcneris Moiiostoma, in Bremserl Iconihus helminthnn tab. VIII. %. 1. — 12.
depictis, nullara similitudinem habere. Monet porro titulo Monostoma neutiquam inesse vira,
naturam vermis tantopere singularem significandi , additque hoc nomen magis accomodatum fore,
si vcrmis forraa gauderet plana, lingua siraili. Itaque cum de genere omnino novo agatur, no-
vum quoque noincn gencricum Entozois nostris tribui necessarium , nec alium terminum \ ir
Illusti-. aptiorem, magis significantem , magisque auctoribus optimis probatum judicat, quam titu-
lura „Geminatus.'-'

Animum deinde advertit nullum aliud extare exemplum vermium constanter tali modo bi-
norum, dubitatque an forse unus horum vermium conjunctorum generis masculini, alter generis
fcminini sit.

Admonet denique excmplum binorum animaliura ita inclusorum, ut neutrum se movere,
nec locum mutare possit, Imc usque non innotuisse.

Ipse multum operae, sed frustra, impendi, ut circa Drcsdam ejusmodi vermes colligerem,
eosque vivos dissecare possem, eoque magis me hujus voti participem fore speraveram, cura Vir
Exc. ct Exp. Thicnemann, Prof. hist. uat. Dresdensis, simile tuberculum serael a se repertura
fuisse, mihi asseruerit.

FIG. 1 — 6. Exemplaria in Paro majori inventa.

FIG. 7 — 9. Eadem, in Sylvia sihillatrice reperta.

Fig. 1. Tubercula duo, magnitudine adaucta.

a, Osiium parvum, subrotundum, quo utrumque gaudet.

1). Caput Cx illo libere prominens.

c. Pennae, tuberculis adhuc inliaerentes.

Fig. 2. Eadem, tuberculo uno dissecato.

a. a. Capita, liberc prominentia.

b. Tuberculum dextrum dissecatura,

c. Lobus ejusdem reflexus.

d. Corpora duo, fabis Coffeae arahicae similia, sibi apposita.
Fig. 3. Verrais singulus, a superficie couvexa visus.

a. Puncta obscura, in ejus hiferiore parte obveuieutia.

b. Lineae, serpcntium ad instar flcxae.
Fig. 4. Idera, a latere visus,

a. Superficies convexa.

b. Supcrficies plana, cui oppositus vermis adjacet.
Fig. 5. Idera, asuperficieconcavavisus.

— 15 —

Vlg, 6. Caput, magis auctura.

a. Striae, s. plicae, a medio radiatim rersus marginera exeuntes.
Fig. 7. Verrais aiter, adhuc vivus, a superficie couvcxa visus, magni-

t u d i n c n a t u r a t i.
Fig-, 8. Idem, adauctus.

Lilerarum explicationem vide sub descriptione figurae sequentis, quae quidem pro
utraque icone valet.

Fig. 9. Vermis, a superficie plana visus, adauctus.
a. a. Os.

b.b. Oesophogns, colore albido conspicuus, superne, ubi ab ore initium ducit, arctior,
infernc diiatatus.

c. c. c. Organon quoddara inferiore parte bifidum, colore fusco, canali intestinali Am-

phisioinotis subtriquetri simile, (vide Tab. VIII. Fig. 7. et 8. Liter. f. g.) Ilaecce
pars omnino canalis intestimiUs vices gerere possit; si vero cuidam magis pla-
ceret organon varie flexutu, litera (e.) (f.) notatum, pro dicto canali habere, illa
forsan membrum hepati analogon judicanda est.

d. d. d. Organon, superne in extremitates duas latiores (semilunares) abiens, colore ob-

scure flavo, punctis brunneis variatum, cui non absque ulla ratione testiculorimi
titulus tribui possit.

e. e. f. f. f. f. Canalis quidara, superiorera reliquorum organorum partera variis flexibus cir-

cumdans, coloris initio (e.) flavo-brunnei, dein vero (f. f.) nitide albi. Quod si
Lic ductus vas deferens^ ex organo (d. d.) originera ducens, esset? Praeterea vero
etiam pro canali intestinali haberi potest,
g. g. Corpuscula alba, conglomerata , ad ductum quendara litera (h.) notatum racema-
tim posita, in utraque vermis parte conspicua. Haec mihi ovaria esse videntur.
h.h. Vas, non rainus album colorem prae se ferens, utrinque a modo commeraoratis
corpusculis (g.) via transversa recta ad organon (i.) tendcns, ex opinione raea
ductus ovariorum efferens.
i. Corpus ovale bullosum, colore lacteo distinctum, corpori ovato Distomatis hepatici
(vide Tab, VII I. fig. 3. et 4, lit. h.) simillimura. Receptaculum^ iu quod ductus
ille efferens (h.) ova conducat, esse videtur,
k. k. Organon itidera coloris lactei, e vesiculis singulis constans, quarum unaquaeque per
ductum efferentera in vas mediura comraune abit, quod ipsura corpori ovali (i.)
inseritur. Aesiculae forraa oblonga, et ita positae sunt, ut pars tota folium plan-
tarura umbelliferarura , sive molara vesicularera aequet. Hoc organon vasi lactis
albedine conspicuo in Distomaie hepatico reperiundo, et Tab. VI1I« fig. 5. lit. i. I,
dclineato, siraile, simili functioni inservire mihi videtur.
I.l.l. Pars quaedam, inter ramum alterum organi (d.) et inter partem (k.) obscure
tantum conspicua, colore albescente, cui corpus ovale insertum videtur, forsan pro
utero habenda.

— 16 —

m. in. Maculae duae albescentes , de quaium significatione nihil proferre audeo.
Forma testiculis Distomatis lanceolali (vide Tab. VIII. fig. 12. lit. d.) respondent.
FIG. 10 — 12. M0N0ST03IA TENUICOLLE. E carnibus Lampridis guttati.

Fig. 10. Vermis a parte sinistra et inferiore visus, raagnitudine na-
t u r a i i.

a. Porus lcrminalis, orbicularis, e^dguus.

b. Colium teres, retrorsum attenuatum.

c. Corpus magnum, oblongum, apice obtuso finitum, supra convexum, subtus planiuscu-

lum, intus cavitatc vasis cutaneis pracdifa instructum.

d. Vas fuscum, rectiuscuium pcr col!i longiiudinem mcdio currens.

e. Vasa in abdomine copiosa, flcxibus Maeandri more caudam versus vergentia.
Fig. 11. Idcm, magnitudinc auctum.

a. a. a. Vasorura, in verrae obvenientium, species prima. Fuscum vas, in abdomine du-

ctus plurimos transversos huc iliuc flexos , inegularcs, crassos, passira constrictos
formans, quod Rudolphio (aeque ac pars in fig. 10. lit. d. notata) oviductus esse
videtur.

b. b. Secunda vasornm pariter fuscorum species, ductus tenuiores, aequales, prioribus

plurimam partera parallelos, passim vero iiios decussantes, efficiens, secundum
Rudolpliii opinionera vasa seminifera.

c. c. Corpora majuscula, unam duasve lineas longa, nunc ovalia, nunc subrotunda, cura

vasis crassis et irregularibus nexa, Ovaria sunt, ovis globosis rainutis scatentia.
Fig. 12. Vermis portio ex abdoraine desumta, eximie aucta, vasis tri-

plicis ordinis optime distinguendis praedita.
a.a. Vasorum spccics prima. Oviductus.
b.b. Vasorura species secunda. Vasa seminifera.
c.c. Vasorura species tertia, vascula sistens tenuissiraa, albida, arctissimis retibus inter

se conjuncta, in abdomine inter reliqua vasa occurrenlia, in coiio vero frequentia,

ut ejus tunicae fere inde contextae reperianlur. Quae quidem Rudolphio vasa

nutritia esse videntur.

T A B. VII.

T R E M A T O D A.

Fig. 1. — 3., 5.-9., 12.— 17. secmidimi Mehlis (no. 90 — Fig- 4., 10., 11.
secuiidum Bojaiius (no. 1)*

FIG. 1. — 10. DISTOMA HEPATICUM, Ex hepate et ductibus clioledochis Om Arietis,
Bovis Tauri etc.
Fig. 1. Distoma hepaticura ejus magnitudiuis, cujus in bobus plerum-
quecst,atergoTisum.
a. a. Tubus cibarius ramosus, chyrao fusco repletus.

b.b. Slargiiies corporig, ab ovis imraaturis ibi accuraulatis parura obfuscati.
Fig. 2. Idera, ab latere veutrali visura. Tubus cibarius inanis, hinc non cou-
spicuus.

a, Acetabulum suctoriura terraiuale.

b. Acetabuium suctorium ventrale,

c, Cirrus emissus.

d. Uterus perlucens.

e» Corpus ovatura, albidum, ad quod

f. f. Ductus, ova ex ovario eirereutcs, utrinque conveniunt,

g. g. Ovarium, totura corporis marginem colore flavido insiguem occupans.
h. Media corppris pars, colore aibido, vasa semen parantia coutinens.

i. Linea intermedia diaphana.

k.k. Rarai raajores es surarao trunco vasculorum dorsalium ad ventrem descendentes.
Fig. 3. Distomatis pars auterior, a dorso exhibita, magnitudine aucta.
Cutis dorsalis ablata est.

a. Acetabulum suctorium terminale.

b. AppendLc ejus, pro organo deglutitionis habenda.
C Nervus transversus huic incurabens,

d. d. d. d. Intestinum ramosum, chymi fusci plenum,

e. e. Receptaculura penis.

f. Ductus uterque tenuissimus semeu deferens huic aduexus.

3

— 18 —

g,g. Uterus flexuosus, ovis stlpatus.
Ii. Corpusculura oratura, ex quo hic originem petit.

i. i. Ductus ex orario efferentes, qui ab utroque latere in corpus ovatum conreniunt.
k.k. Ovarii partes, iuter marginales intestini ramos.
Fig. 4, Intestinum seorsim delineatum, ut forraa ejus melius in conspe-
ctum veniat.

,Haec figura secundum Bojanum (no. 1.) delineata est. MeJilis terminationes
ramlficationura ultimarum non acutas esse dicit, Ut Bojanus exhibuit, sed clavarura
in raodum turaidas, ut fig. 3, d. estendit.
Fig. 5, Pars distoraatis auterior, a vcntre picta, magnitudine aucta. Cu-
tis ventralis usque ad ostia genitalia detracta est, una cum ace-
tab^lo suctorio postcriori.

a. Acetabuli terminalls ostlura triangulum.

b. Penls exsertus, torluosus.

c. Ostium genitale femineum, in quod

d. Capillus imraissus est.

e. IJtcrus.

f. Ejus transltus ad porum femineum.

g. Ejus orlgo ex corpore o^ato.

h. Corpus ovatura, albidura, cavum, ova continens.

i.i. i. i. Ductuum ex ovario efferentium pars longitudinalis.

k.k. Eorundera pars transversalis.

1.1. Vas lactis albedine consplcuura, quod dextro plerumque corporis ovati lateri adhaeret.
IIoc inter cutem ventralera et tubura clbariura procedit, atque in ramos nonnullos, ra-
mulosque multos breves , aplcibus magnis ampullaceis terminatos divisum , spatlo illo
triangulari ad dextrum sito contlnetur , quod extrinsecus ovario , introrsum et ante
utero, retro vero transverso ovarii ducto efferente definilur. Frequenter ad ipsam
insertlonera constrictura reperitur. Lactei Ilquoris plenura est, quem ab ipso parari,
et corpusculo ovato modo coraraemorato adlatum excolendis ibi servire ovis Cl. Meh-
lisio probabile videtur. Yide fig. 10. o.

ra.m. m.m. Ovariura.

11. Penis receptaculum.

o. 0. 0. 0. Testis vasa contortuplicata. Canales sunt fere aeque ampli , extremis intestini
ramulis magnitudlne slmiles. Angustos in orbes torti, et suranie raultiplicibus circum-
ducti flexibus, mire sibi implicati et adeo confusi sunt, ut evolvi atque explicari ne-
qneant. Circa Ilneam corporis medlam taracn magis paralleli sunt, et in

n.p. Truncos duos majores incidunt. Ili trunci vasculorum serainaliura anfractibus obvol-
vuntur ct occultantur, atque seraen coUigere videntur. Alter, fere seraper dexter, iii
parte posteriore; alter (sinister) anterlus situs est. Trunci hi ad tres circiter lineas
recti sunt, et in partc sua posteriori inter vascula coraplicata, (quorum nonnulla ipsis j
iuuuittuntur) initium ducunt, in parte autem anteriori subito imminuuntur et transeunt in

— 19 —

q, q. Fila tanta teimitate excellentia, ut absque lentis ope aegerrime discernantur, quao rur-
sus iii vesiculara intra vaginam penis latentein eirunduntur, v. fig. (3. Haec fila hu-
morem eundcin lacteura, multis corpusculis rainimis, subsphaericis vei formac incertae,
turbiclum, qui in vesicula membro virili adnexa reperitur, continent.

r. r.r. r. Intestini rarai.
Fig:. 6. Vesicula serainalis e corpore desumta, et receptaeulo, quo con-
tinetur, liberata, simul cum penc, in qucm transit, perfecte emis-
so, magnitudine migis, quam iig. praeccd. aucta.

a. Penis (fere semper dexirorsum) arcuatus,

b. Apicc distincte perforatus,

c. Basi cutis, ibi abscissae, reliquiis cinctug,

d. Reccptaculi penis pars,

e. Vesiculae extreraae adhaerens, in quam

f. Ductus semen deferentes aperiuntur.

Fig. 7. Eadem vesicula, pene non eraisso, pariter aucta.

Receptaculura penis, quo hae partes includuntur, plane remotum est, ipsaeque
parura distractae et explicatae.

a. Cutis particula adhaerens.

b. Locus ubi penis eraittendus foret. Foveam format, atque in ea

c. Ostiura feraininum ad laevam conspicitur.

d. Uteri pars extreraa.

e. Canalis, quo prolabente penis gignitur, tela cellulosa fibrosaque involutus.

f. Vesiculae extremitas.

Fig, 8. Ovarii particula tenuissiraa, valde aucta.

Ovariura coraponitur innuraeris acinis, telae cellulosae inliaerentibus, partira snbsphae-
ricis, partim magis ovatis, magnitudine varia, in universum vero ovorum in utero con-
tentorura ambitui sirailibus.

Unusquisque horura acinorura granulosus apparet, et velut minorum acinorura
e congerie ortus, unde non ovura, sed miniraorura ovorura acervus esse videtur.
Quisquis membrana involutus, vel sacculo inclusus esse vidctur. IIos ovorum globos
uvae raceraorum ad instar vasculis subtilissimis , qui inter ipsos perrcptant, adnexos
esse vir Cl. Melilis vidit.

a. a. Acini.

b. b. Vasa, quibus inhaerent.

Fig. 9. Cutis ventralis pars, ad demonstrandos nervos.

Iluic parti acetabula suctoria, terminalis acetabuli appendix, receptaculura penis, et
ovariorum particulae tantumraodo adhaerent, partibus reliquis sedulo remotis.

a. Acetabulum suctorium terminale.

b. Ejus appendix.

c. Receptaculum penis.

3 *

— 20 —

d. "Acetabulum suctorium posterlus,

e.e. Ovariorum partes.

f, Fila nervorura longa, quae ubi appendix acetabnli Iioc ipsum attingit oriuntur,

liinc rctrorsum et paululum extrorsum procedunt, tum raedia inter ovaiii raargi-

nes ct acetabulum posterius transeunt, tandem fere parallela et parum scrpentine

fle.va pcr corpus excurrunt, donec in cauda evanescant.
X. X. P-^orundem extreraitas, in ganglii modum tumida, ex qua rellqui nervi orluntur.
ff. Filum transversum tenue, quo extrcmae illorum filorum longorum partes (x. x.),

gang^liis coraparandae, inter se conjunclae sunt. IIoc proxlinc ab acetabulo sucto-

rio appendici ejus incurabit, annulumque diraidium forraat. (Alterum simile filura,

collare complens, Mehlisius reperire non potuit.)
Ii. Filum nerveura, transverso raodo dicto tenuius, quod ex utroque suramo nodulo

(x. X.) eodcm loco quo iilud inseritur exit , et vei juxta , vel supra acetabulum

procurrit. IIoc postquam parura intumuit in ramos dissolvitur ad acetabulura et

cutera confinera adeuntes.
i. i. Filum nervcum, surarae subtile et brenssimura, quod ex cujusvis noduli parte ex-

terna egressum mox in cute delltescit.
Fig. 10. Partes genitales distoraatis hepatici secundum Bojanum.

a. Porus anticus.

b. Porus ventralis.

c. Cirrus.

d. Corporis adurabratlo.

e. Llnea corporis mcdla.
li. Pars oviducti anterior.

i. Pars ejusdera posterior, ovis stipata.

k.l. m. Rami et ramuli ovarii.

k. Ilami transversales.

l.I, Rami longltudinales, in hos transeuntes,

m.m. Ramuli parvi, quibus

p.p. Ovorum germlna, colore luteo, adhaerent.

0.0. Yesiculae raraosae.

pjQ II 13^ DISTOMA LANCEOLATUM. Ex eorundem animalium ductibus biliariis.

Fi"" 11. Secundum Bojanum» Distoma hepaiictwt ^unins, a latere ventrali,
raultum adauctum.

a. Porus anticus.

b. Porus ventralis.

c. Cirrus.

d. e. Iiitestinum ramosum, bifidum (Mehlis hanc partem pro utero habet, t» infra).

f. g. h. Corpora tria marginibus crenatis, quae Bojaniis ad apparatum genitale femiiieum
refert, Mchlis vero pro testibus habet.

— 21 —

i.i; Ovarii massa grannlosa.

k. k. Lineae !ater;i!cs lucidae, quas Bnjanvs pro raiuis longiludinalibus OTarii habet,

Mehlis vero pio ramls iniestini bilurcati, (ut in Amp!ihto?naie suhtriquetro^ v.

tab, Vlll. fig. 7. e.)
Fig. 12. Corporis media pars, ad illust randum uteri et ovariorum

naturam.
a. a. Rami intestini bifincali.
b. b. 0\aria, coloic lactco insignia, raraosa, quaeacinis, nunc racemaiim dispositis, nunc

in lineas junclls, coniposita vidcntur.

c. c. Ductus ova effcrentes, ^ex aateriori et interna eoriira parte proficiscentes.

d. Macula subrotunda, iti qua hi ductus conveniunt. Ilaec constanter subrotunda, et

nunqiiam testium trium antcrioruni in raodum', lobata est, minusque iis perlucet, nec
ut iidem contextus acinosi speciera praebet. Corpori ovato Dif-tomatis hepatici
(v. fig. 3. h.) analogon est, et ad idem officium ac hocce comparata videtur.

e. e. Uterus. Hic tubus simplex araplus est , qui primo retrorsum caudamqUe versus

procedit, jam vero ibi repHcatus recurrit, et denique proxime locum, quo penis ex-
seritur, in porura femiueum externum exit. In hoc cursu modo ad hoc, modo ad
iilud latus denectitur, modo in raediura corpus redux est, et sic raaxime multi-
piicibus anfractibus inter tubi cibarii crura circurait. Ab ovorum, quibus paene
nunquam non stipatus est, colore tinctus est, ita ut oranes ab albo usque ad
fuscum colores induat, extrema vero ejus pars plerumque vel pauca vel nulla ova
continet.
Fig. 13. Corporis particula, antecedente raagis aucta, ad repraesen-
tandum modum, quo tubi cibarii crura in cauda finiuntur.

a. Uterus.

b. Tubus cibarius.

FIG. 14. — 18. DU^RSA DISTOMATVM OVA, MICROSCOPII COiWOSITI OPE
AUCTA.

FIG. 14. — 17. DISTOMATIS HEPATICT,

FIG. 18. LANCEOLATl OVA,

Fig. 14. Ova iramatura, ex ovarii ducto efferente.

Fig. 15. Ova in corpusculo ovato aliquando reperta,

Fig. 16. Ova maturescentia, quaiia in uteri parte corpusculo ovato

proxiraaoccurrunt.
Fig. 17. Ova matura, quae utero extremo iusunt.
Fig. 18. Ova Distomatis lanceolati.

a. Ex uteri initio, colore albo.

b. Ex uteri media parte, colore flavo.

c. Ex uteri extrema parte, colore fusco.

T A B. VIII.
TREMATODA

Fig. 1. — 3. seciindiim /Mr//ze (no. 7). — Fig. 4. — 10. secundum Bojanus
(no. 1). — Fig. 11. — 16. secundum Nltzsch (no. 10).

FIG. 1. — 3. DISTOMA LUCII. Ex intestinis ^soc/V ft/«V.

Fig. 1. Vermis, a latere risus, rnagnitudine naturali.
Fi^. 2. Idem, ab iuferiori, magnitudine adauctus.

a. Porus anticus.

b. Porus ventralis.

c. c. c. Canalis intestinalig,

d. Saccus ejusdem coecus.

e. Ejusdem canalis spliincter, qui a poro antico initium foramine parvo ducit.

f.f. Filamcnta nervosa, quae inde a poro antico partem internam utriusque rami
canalis intestinalis scquuntur, et pone porum posteriorem ad corporis partes in-
ternas distribuuntur.

g.g. Ovarium, ovis repletura.

h. Oviductus, qui foramine parvo aperitur.

i. Globuli tres, sphaerlci, colore albo, pone ovarium situati.

Fig. 3. Idcra, eadera mag^nitudiue, a superiori.

b. Porus ventralis a posteriori.

c. c. Canalis intestinalis.

d. Ejusdem saccus coecus.
g. Ovarium.

L. Oviductus, ovis repletus;
i. Globuli tres» Ab Iiorum prirao s. antico oritur

k.k. Vas albicans, leviter undulatum, quod versus corporis Utrumque latus prodit,
et ibi in ramos se findens encarpa lutescenti - alba format.

FIG. 4. — 10. AMPHISTOMA SUBTRIQUETRUM. Ex intestinis crassis Castoris
Fiberis,

— 23 —

Fig. 4. Vermis ab inferiori. Magnitudo naturalis.

a. Porus anticus.

b. Porus genitalis.

c. Porus rentralis.

Fig, 5, Idem a latcre visus.

a. Porus anticus.

b. Porus genitalis.

c. Porus ventralis, cujus fundug in verrucae formam propulsus, et perspicue non pei-

furatiis est.
Fig. 6. Yermis a dorso, auctus,

Conspiciuntur fibrae rausculorum, triplici directione decun'entes.
Fig, 7. Amphistomatis interna, a ventris latere visa. Vermis in me-

dio abdomine iongitudinaliter ita sectus est, ut porus ge-

nitalis integer, una cum cute, dextrorsura revolutus sit.

a. Porus anticus, integer, qui in canalem intestinalem conducitur.

b. Locus, ubi genitalia ad porum genitalem transeunt.

c. c. Porus ventialis, medio dissectus, non perforatus.

d. elf.g.g. Tractus intestinalis, canalem bifidum forraans.

d. Ejus pars, inde a poro antico in pharyngi modum amplificata.

e. Canalis angustus, oesophago analogus,

f. Locus, ubi in duos raraos utriforraes finditur.

g. g. Uterque saccus coecus, quo finitur.
h. i. lc. 1. 1. Genitale masculum.

h. Cirrus, nonnuraquam e poro genitali prominens.

i. Bulbus ejusdem crassior et torosus, ex quo

k. Duo rami (ductus deferentes), ovarium amplectentes descendunt, quorum uter-
que pcrtinet ad

1. 1. Corpora fascicularia (vesiculas seminales), quorum singulum ex quatuor paribus
canalium dichotoraorum , quae conjunctae sedecim terminationes coecas habent,
compositum est.
m. n. Oviductus, ovis repletus.

ra. Fundus ejusdem.

n. Extreraitas, transiens ad porum genitalem.
o. 0. Massa granulosa, ovorura germina,
p. q. r. s. t. u. Systeraa nervosum.

p. Gangliura planum, utrinque ad oesophagum silumj

q. Filum, inter utrumqne ganglium transversum.

r. Fila tria, ex ganglio antrorsum exeuntia.

s, Fila, ex eo postrorsum exeuntia, ex qnibus prodit

t. Filuin alterum transversura, in abdorainis latere situm, (collarej;.

u. Fila postica, ad iutestiua et cutem pertiuentia.

— 24 —

Fig. 8. Amphistoraatis interna, a laterc dorsali visa, cute incisa et
rcposita.

Literae idcm, qiiod in figura praecedenti, denolant.
Perspicue conspicitur filum (o.) inter ganglia (p.) transversum.
Fig. 9. Genitalia, multura adaucta.

b. Locus porj genitalis. -

h. Cirrus.
i. Bulbus ejusdem.
k.k. Ductus deferentes.
I.l. Corpora fascicularia»
m. Fundus OAiductus, ovis repletus.
u, Extrerailas ejus.
o. Massa granulosa, ovorum germina;
Fig. 10. Ova raaturitatis diversae, multum adaucta*

a. Ovum peilucidum.

b. Ovura puncio obscuro versus extreraitatem instructum.

c. Ovum medio puncto obscuro notatum.

FIG. 11.— 16. HOLOSTOMUM SERPENS, Nitzscli. Ex intestinis Fakonis Ilaliaetos.
Fig. 11. Verraes magnitudine naturali.
A.A. A. Pars corporis anterior.
B.B. B. Pars corporis posterior,
X, Individua duo coitu juncta.
Fig. 12, Vermisraagnitudineauctus»
Intestina translucent.

A. Pars corporis anterior, brevis.

B. Pars corporis posterior, longa et tenuis.
a. Os.

b.b. Tentacula duo vel laciniae.
c. Supcrficies vcntralis cava.

f. Duo paria laciniarura excavatarum, a prominentia, in superficie cava veiitrali
sita, originem ducentia.

g. Apertura genitalium.

L. Testiculi duo, culeo inclusi, quorum allcr post alterum situs est.
i. Ovarium.
k. Ova.
Flg. 13. ct 14. Pars corporis anterior, oris instar contracta, a latere
V i s a.
c. c. Superficies cjus ventralis cava, verum os recoudens.
f. f. Duo paria luciniarum iude prominentia.
1.1. Snperficies dorsalls.

— 25 —

Fig. 15. Pars corporis anterior, a ventre visa.

a. Os.

b. b. Tentacula duo.

d. Prominenlia in supcrficie corporis Tcntrali.

e. Duo palpi, antice iude exeuntes.

f. Laciuiae excavatae, posticc inde prodeuntes.

Fig. 16. Pars corporis anterior, a ter^o visa.
b.b. Tcntacula duo,
f. Laciniae excaratae) a prominentia supcificiei ventralis orientes.

T A B. IX.
ACANTHOCEPHALA.

Seciiudum Jules Cloquet Anatoniie des vers intestinaux: Ascadde lombricoide,
et Echinorhjnqiie geant (no. 4).

KCHINORHYNCHUS GIGAS, Ex iiitestinis tenuibus Sids Scrophae.

Fi"'. 1. Mas, raagnitudine naturali.

Verrais raortuus in aqua iramersus, eaque firraus, cylin-
dricus, et elasticus factus est, cura in statu vivo applanatus^
mollis et rugosus fuerit.

a. Proboscis.

b. Collura.

c. Cauda.

d. Organum genitale, sub forma campanulae, cujus pediculus apici caudae adhae-
ret, eiterne prorainens. i

Fig. 2. Idera raas, a latere abdominis, longitudinaliter fissus,

a. Proboscidis caput, cura uncinulis,

b. Proboscidis pars, in corpore inclusa,

c. Musculi retractores proboscidis.

d. d. Leranisci.

e. e. Canales laterales.

f. Testiculus anterior.

g. Canalis, inde ab hoc organo usque ad extremitatem proboscidis posteriorem
pertinens.

h. Testiculus posterior.

i.i. Canaies deferentes duo, a parte posteriore testiculorum orti.

1. Canalis unicus, ex conjunctione duorum praecedentium ortus.

k. Diiatationes canalis deferentis, vesiculara seminalem formantes.

m. Penis, vesiculae seminali succedens.

u. Cavum penis conoideura anterius.

— 27

0, CaTum penis conoideum posterius. Basis utriusque conjuncta esl.
p. Caudae apertura.

q. Rosula pcr initium penis formata, eo loco ubi ille cum resicula continuatnr.
r. r. Musculi retractores pcnis,
s.s. Muscuii protractores penis.
Fig. 3. Femina, a latere abdominis, lon^itndinaliter fissa. Magnitudo

naturalis.

Ovarium abdominale in tota sua longitudine apertum est,

ovis in eo contentis remotis, ita ut solummodo ea ovarii dor-

salis reliqua sint.

a. Caput proboscidis, externe visibile.

b. Proboscidis corpus, in cavitate abdomiiiis latens.
bb. Musculi protractores proboscidis.

c.c. Musculi retractores proboscidis.

d. d. Lemnisci.

e. e. Canales longitudinales.

f.f. Fibrae musculares longitudinales corporis.

g. g. g. h. h. Ovarium superius s. dorsale, continens ova, in cylindros passim interruptos

unita, et eo magis volurainosa, quanto propriora estremitati corporis anteriori sunt.
i. Ovarii dorsalis apertura iu abdominale ovariura.
k. Sacculus coecus, a communi ovariorom cavitate ad collnm formatus priusquam haec

proboscidi inseritur.
1. Finis ovarii dorsalis.
m. Canalis parietibus albis crassis instructus, quo ovarium abdominale terrainatur, (ovi-

ductus),

FIGURAE SEQUEiNTES MICROSCOPIO AUCTAE SUNT.

Fig. 4. Extremitas anterior Echinorhynchi, proboscide egressa.

a. Tuberculum centrale in apice proboscidis conspicuum.

b. Pediculus, quo eminentia proboscidis globosa suffulcitur,

c. Sulcus, hunc pediculum a collo separans.

d. CoIIum.

f. Uncinuli, quibus caput raunitum est.

Fig. 5. Eminentia proboscidis globosa, ab anteriori visa.

Medio tuberculum centrale, et porus s. apertura probosci-

dis, nec minus uncinulorum dispositio in quincunce conspi-

c i t u r.
Fig. 6. Unus ex uncinulis proboscidis a latere visus. jMultum ad-

auctus.

a. Ejus apex.

b. Basis in eminentia g^Iobosa proboscidis recepta, singulariter inflata.

— 28 —

Fjff. 7. Evtremitas anterior corporis, longitndinaliter aperta.

Ovarii ad proboscidcm prolongatio resecta est, cujus musculi
melius in conspectura veniant.

a. Caput proboscidis.

b. Corpus ejusdera araplexum pcr

c.c. Duos musculos protractorcs proboscidis, ab una parte apici colli, ab altera extremitati

proboscidis posteriori affixos.
d. d. Duo musculi retractorcs proboscidis superiores, (ab invicem reraoti, sectione corporis

inter cos facta).
e c. Duo musculi retractcres proboscidis inferiorcs.
i. f. Lemnisci.
Fi"-. 8. Extremitas anterior corporis iongitu din aliter secta.

Proboscis in corpus retracta et in se ipsam ita inversa est, ut
externa ejus facies interna facta sit, et vice versa.

a. Intcgimientum corporis.

b. Integunientum colli.

c. Eminentia globosa proboscidis in se inversa, ita ut uncinuli interne reperlantur,

d. Corpus cylindricum proboscidis ad partem fissum, ita ut cavitas centralis conspiciatur.

e. e. Musculi protractores.

f. JMuscuii retractores superiores.

g. Musculi retractores inferiores.
b. li. Lemnisci,

Fiff. 9. Sectio transversalis feminae, in parte corporis media facta.

a. Pellis.

b. Duo strata nnisculaiia, et substantia pulposa subcutanea,

c. Canalis subcutajicus dorsi.

d. Canalis subcutaneus abdominis.
c.e. Canales latcrales.

f. Cavitas ovarii dorsalis.
S^ Cavitas ovarii abdominalis.

h h Syatia triangularia inter ovaria et corpus, in quibus canales laterales prominent.
i. Septum transversura ovaria discernens.
Fi". 10. Extremitas caudac maris, organo genitali externo plane in abdo.
men retracto.
a. Fissura linearis, labiis tenuissimis, ad caudam extremam sita.

Fiff. 11. Portio eadem.

Fissurac labia postrorsum torta, rotundata et prominentia sunt.

Fi''!^. Eadcm cxtrcmitas caudae maris longitudinaliter fissa. Magis aucta.
a. a. Intc-umentum corporis exterius, perspicue continuatum cum

— 29 —

b.b. Merabrana externa organi genitalis, connm formante posteriorera, qui simnlac per fis-
suram prodiit, exterior fit.

c. Cavitas conica organi genitalis, obducla per conum anteriorem, qui intrarit posterio-
reni, et continuatur cuni

d. Cavitate penis, longitudinaliter resecta,

e. Locus, ubi utcrque conus unitur.

f. Spatiura, inter duos conos restans, Cquorum unus, ratione modo illustrata, alterum in
se rccipit), et cum cavitate abdorainali comraunicans.

g.g. Portio rausculorum protractorura penis.

Fig. 13. Arabo ovaria Echinorhy nchi, ex corpore deprorapta, magnitudine
n a t u r a 1 i.

Ovarium abdomiuale antrorsum conspicitur, et ad partem aper-
tum est.

a. Proboscis.

b. Canalis, quem cavitas ovarlorum coramunis (saccus coecus) ad proboscidem emittit

c. Cavitas ovariorura coniraunis aperta, ita ut ejus interius in conspectura veniat.

d. Aditus ad saccura coecura per hanc cavitatera forraatum,

e. Ovarii dorsalis apertura in abdominale, ad evtreraitatem septi comraunis , quod raarginc
. concavo, post hanc aperturam conspiciendo, terminatur,

f. f, Ova in ovario abdorainali contenta.

j. g. Ova in ovario dorsali conlenta, et septo coramuni a praecedentibus separata.
h. Saocus coecus, per finera posteriorera ovarii dorsalis formatus.
i. Oviductus s. canalis quo ovarium abdoraiuaie postice terrainatur.
Fig^. 14. Extremitates posteriores utriusque ovarii, a latere visae. Mui-
tura adauctae.

a. Saccus coecus, per ovarium dorsale formatus.

b. Extremitas ovarii abdominalis posterior, cohaerens cum

c. Oviducto.

d. Insertio hujus canalis in caudam mediam,

e. e. Integumentum corporis.

Fig. 15. Extremitas caudalis feminae, amplexa et ornata per corpus fig. 16.
deline atum.

a. Cauda.

b. Corpus viride.

Fig. 16. Corpus conicum carum, coloris viridis, quod exfremitati caudali
diversarum feminarura adiiaerens a Viro Clarr. Cloquet reperitum
est, a latere visura,

a. Apev.

b. Cavitas, caudam excipiens.

c. Macula alba, in fundo conspicienda.

- 30 - i

Fig» 17. Idem corpus ab anteriore»

Iluraor lacteus quem illud media parte (a.) contincbat, late expansum est, et
b. Immcnsa quantitate ovulorum raaxime tenuium, pcUucidorum , oblongorum, cmbryone

destitutorum, fonnatur.
Fig. 18. Ova peliucida, non foecundata, quae in ovariis ovis sequentibus

immixta repcriuntur.
Fig. 19. Ova foecundata, in quibus embryo, utplurimura centralis, forma

multum variabili, observatur.
Fig. 20. Eadcra ova, raagis evoluta. Opacain ambitu et pellucida in cen-

tro sunt.
Fig. 21. et 22. Ova, quae ad maturitatem pervenerunt.

T A B. X.
ACANTHOCEPHALA.

Fig. 23. secimdiim Jules Cloquet (no. 4). — Fig. 24. — 28. secimdiim Bojanus
(no. 1). — Fig. 29. — 36. secundum Westrumh (no. 16.)

FIG. 23.-32. ECHINORIIYNCIIUS GIGAS. Ex mtesdnis tenuibus 8uis Scrophae.
Fig. 23. Duo Echinorliy nchi in coitu.

a. Portio intestini ilei aperti.

b. Corpus feminae.

c. 3Ias, proboscidis ope, in intestino fixns.

d. Organura genitale maris, amplectens et in cavitatem suam recipiens

e. Extremitatera caudalem feminae.

Fig. 24. Portio tunicae rauscuiaris, ab interno, raultum adaucta.
p. p. Stratum interius, per fibras longitudinales dense positas forraatura.
q. q. q. Stratura exterius, per fibras circulares , in fasciculis ab invicem reraotis po-

sitas, formatura.
Fig. 25. Sectio raaris transversalis, in regione testiculi inferioris,

qui ipse sectione attingitur,
g. Testicuius perscissus.
h. Stratura musculare externum»
k. Stratura rausculare internum.
1. Canalis dorsalis.
m. Canalis abdorainalis.
u. i'. Cavum abdominis duplex.

y. y. Prominentiae in parietibus lateralibus, minus regulares quam in femina.
z. Septura transversum, quo abdomen longitudinaliter in duo cava (u.x.) separatur,

quorura unum (x.) testiculos rccipit, alterum (u.) autem vacuum est.
Fig. 26. Sectio ferainae transversalis, in extremitate superiore, ei

regione, usque ad quam lemnisci pertinent.
g. g. Lemnisci pei*scissi.
h.h. Cutis externa.

— 32 —

k. Tunica muscnlaris.
I. Canalis dorsalis.

in. Canaiis abdoininaiis. '

p. Cavum ovarii,

X. X. Spatium inter parietem lateralem corporis et parietem membranceum ovarii utrinque
rcsiduum, in quo lcranisci jacent.
Fig. 27. Extremitas antcrior feminae, longitu dinalitcr fissae, adaucta.

a. Proboscis.

b. Vagina ejus, ita praeparata ut libere conspici possit.

c. Musculi protractores proboscidis superiores.

d. 31usculi protractores proboscidis inferiores.

e. Musculi retraclores proboscidis supcriores.

f. Musculi retractores proboscidis inferiores.

g. g. g. Lemnisci.

h. i.k. Triplex stratura cutis, sectione visibile.

h. Cutis externa.

i. Stratum medium flavum.

k. Stratum internum, s. raembrana muscularis.
1. m. Aperturae canalium longitudinaliura.
n. Vestigia linearum longitudinalium obsoletarum. Hae lineae usque ad extremitatem ver-

rais antoriorem non delineatac, sed tantummodo leviter adumbratae sunt, distantlis ab

invicem tamen sedulo observatis.
O.p. Ovarium.

0. Ejus initiura tenue et filiforrae a fundo proboscidis.

p. Ejus pars dilatata, cui ova insunt.

Fig. 28. Extremitas posterior feminae, discissa.

q. r. E.vtremitas ovarii inferior.
q. Pars ejus ampla.
r. Pars coarctata.

s. Promincntiae globosae (vesiculae), inter quas ovarium inseritur.

t.t. Duo fasciculi floccosi, pediculorum ope vesiculis (s.) adhaerentes, ovorum experte».

u. u. Duo sacculi oblongi, cum iisdcm vesiculis (s.) cohaerentes.

V. Vagina, ova continens.

w. Ostium vaginae iu extremitate corporis.
Fig. 29. Partes feminae sexuales c corpore depromptae. Multnm auctae.

a. Uterus, in infiraa cauda situs, forma oblongo - acuminatus. In apice superiore abit in

b. Duo parva cornua, ex quibus

c. c. Duo duclus angusti oriuntur, qui cura

d.d. OvarJo bipartito placentulis repleto communicant.

e. e. e. Ligamentorum trium tendinoso - ccilusorum ope hae partes cuti adliaerent.

— 33 —

Fig. 30. Mas in statu evolutionis. Magniludo naturalis.
a. Proboscis retracta.
b.b.b. b. Ejus ransculi protrusores et rctractores.

c. Lemnisci comoluti.

d. Testiculns antciior.

e. Testicuius postcrior.

Ili testiculi duabus ex membranis formantnr, qnarum externa CTassior et durior,
interna tenuior et mucosa est, quaeque ambae parcncliyma vasculosura et grnmosura in-
cludunt. Praeter lias vcro raembranas, tunicas testiculornm proprias facientes, tunica
etiam cellulosa diaphana, a cute interna exorta, illos ambit, sicut quoque hinc illincve
fila musculosa conspicua sunt. Membrana haec cellDlosa versus anticam partem folli-
cuium efficit, per cujus medium vas (f.) ad vaginam proboscidis pergit, quod ransculis
protrusoribus raerabranisque vaginae perforatis, ostio minutissimo in vaginae (a.) cavnm
Liat. Vas Iioc, arteriae spcrraaticae analogon, parenchyma testiculi snperioris perrcptat,
et hoc absoluto (g.) aequali raa^gnitudine interiorera testiculura intrat. Testiculus infe-
rior nunc hujus vasis (h.) ope, cum ipsis vesiculis seminalibus conjunctus est.

f. Vas ad vagiuam proboscidis usque pertinens, arteriae sperraaticae analogon.

g. Pars ejusdem, tcsticulis interraedia.

h. Pars, qua testicnlus inferior cura vesiculis seminalibus conjungitur,

i. Vesiculae seminales.

k. Musculi ejusdem.

1. Ductus, penis vices gerens, musculis propriis instructus.

Fig. 31, Lemniscus Echinorhy nclii recentis. Auctus.

Uterque leraniscns duorum vel pluriura filorura ligamentoso - vasculosorum ope in
sito suo retinetur, apice vero in ipsius vaginae proboscidis cavum spectat.

a. Pars eorura superior, angustata.

b. Pars inferior, latior, libere in cavo corporis fluctuans.

c. Basis libera, rotundata.

In illis lentis fortissimae ope tria vasa raagna (d. e. f.) in conspectum veniunt, quo-
rum mediura idque raaxiraura (e.) in medio lemnisco, reliqua duo (d, f.) utroque in
margine ejus sita sunt. Medium vas, in lcmnisci antica et summa parte cxortum, pcr
tres quartas ejus partes rccta via profectnm, et in itinere suo ramis in infinitum itei'um
raraificatis emissis , saccnlura raagnum ovalera (g.) intrat. Ex hoc saccnlo vas aequali
araplitudine continuatur, et versus extreraura leraniscum in duos ramos, aenue raagnos
(h.i.) sub angulo acuto finditur, qui iterum ramos ramulosque varios edentes usque ad
basin lemnisci substantiara perreptant, ibique inflexi vel cum vase utroquc in raaisine
conspicuo (d. f ) anastomosin forraant (k. k.), vel in his ad apicera recnrrnnt. Sarculus
modo dictus non unicus autem in lcmnisco conspicitur, scd rarai ramulique undique
anastoraosantes sacculos parvos et rainutos, dilatationes vasoruni co-iuntium scilicet, for-
raant, et in superiore parte quinque vei sex rainores, variae formae, trigoni, inaequales

5

— 34 —

apparent, quorum duo (1.1.) in lemnisco dclineato utroque in raargine, duo altera
(m. m.) cum vase magno eoque mcdio communicantes observantur.

FIG. 32. ECIIINOIIIIYNCIIIJS IIAKRUCA. Ex ijitestinis BaTiae cscnlentae.

Pars membranae sccundae, vasculosae, quae cpiderraidera et mu-
sculorum stratura cxterius interest, cui particula epidermidis
a d h u c a d h a e r e t.

Haec raembrana, quoad structuram mucosa, plcrumque flavescens, myriadibus va-
gorura anastoniosantium pcrreptatur, quorum rami principalcs ex reti utroque iu la-
tere longitudinaliter disposito, (ac vcrmc dissecto in interna facic ita conspicuo, ut
intcr fibras musculares longiiudinalcs et circulares intertextura sit) exortum ducunt.
Retiura horum rarai undique coeuntcs anastomoses formant, quae majores adhuc Iiac
iu raembrana mucosa existunt, ut fere tota vasis constituta sit, et ex quibus denique
ramih scvpentiura ad iustar raerabranas percurrentibus nonnulli ipsis cum poris cora-
municare videntur.

FIG. 33. et 34. ECHINORIIYNCHUS MAJOR. Ex intestinis Erinacei europaei.
Fig. 33. Femina, longitudinaliter aperta. Magnitudo naturaiis,

a. Proboscis.

b. Ejus vagina.

c. Lemnisci, nodulosi, longitudiiie inaequales.

d. Ovaria ambo.

e. Uterus.

Fig. 34. Ejusdem pars antica, multum adaucta, ita Ut lemniscorum
forma et vaginae proboscidis rausculi in couspectum veniant.

a. Proboscis.

b. Vagina cjus,

ra. Musculis suis protrusoribus et retractoribus instructa.

c. Lemnisci nodulosi. (Vas mediura quod, ab uno nodulo ad alterum percurrens, un-

dique ramos in substantiam emittit non deiineatum est.)

d. Duo ovaria.

FIG. 35. et 36. ECHINORHYNCIIUS CAUDATUS. Ex intestinis Falconis.

Fi». 35. Mas, evoiutus, iongitudinaliter sectus. Magnitudo naturaiis.

a. Proboscis.

b. Ejus vagina.

c. Musculi.

d. Lemnisci, breves, complanati.

e. Tcsticuli, qui anticam corporis partera occupant, et quorum unus alteri incumbit,

f. Vas defcrens.

g. Vesicuhi serainalis.
Ii. Musculi ejusdem.

i Organon raasculum, protrusum.

— 35 —

Fig. 36. Femina, longitudiualiter secta. Magnitudo naturalis.

a. Proboscis.

b. Ejiis vagina,

c. Ejus rausculi.

d. Leranlsci arabo.

e. Ovaria.

f.f. Piaccntulae in ovariorura partc anteriore contentae«
g. h. Uterus,

g. Pars ejusdera supcrior ovalis, cuin ovario comraunicans.

Ii. Pars inferior tumidala, attcnuato - ovalis.

5 *

T A B. XI.
ACANTHOCEPHALA.

y\ar, i, — S'', et fig* 9 — 14. secundum TPestrumb de helminth. acanthoceph.
(no. 160 — ^ig* 8^. secundum Rudolphi Ent. hist. natur. (no. 13.)

FIG. 1 — 6. ECmNOllIIYNCIIUS PROTEUS. Ex intestinis Cijprini Barbu

Fig. 1. Exempiar collo subaequali.

Fig. 2. Pars vermis antica, ubi coilum anterius bulla terminatur.

Fig. 3. Mas, apertus.

a. Proboscis.

b. liulla colli.

c. Colli pars subconica.

d. Vagina proboscidis.

e. f. Testiculi conjuncti, in antica corporis parte siti.
g. Vesicula serainalis, in fig. 5. evoluta.

h. Ductus, vesiculae insequens.

i. Tubulus acuminatus, peuis vices gerens.

k. Lemnisci.

Fig. 4. Feraina aperta.

a. Proboscis.

b. Bulia coUi.

c. Vagina proboscidis.

d. IIujus musculi.

e. Lemnisci.

f. Ovarium placentulas contineus.

g. Uterus.

Fig. 5. Vesicula seminalis, ex corpore deprorapta et evoluta.

a. Testiculus posterior»

b. Diverticula, quibus vesicula scminaiis componitur, sejuncta, sed

c. c. Vasorum parvorum ope inter se conjuncta.

— 37 —

Fig. 6.=- Uterus ex femina depromptus.

a. Ovarium placentulas continens.
Fig. 6» ^- P 1 a c e n t u 1 a e , e x o v a r i o,

Puncta rotunda vel ovalia, quae in iis conspiciuntur, forsan ovula iramaiura sunt,
quae maturiora facta his placeutulis solummodo apicis auxilio inhaerent, doncc in-
sum uterum intrent.
Fig. 6.C. Ova niatura, ex utero, forma line^ri.

FIG. T.a.ij- ECIIINOIIHYNCIIUS MACRACAINTHUS. Ex intestinis Charadrn pUivialis.
Fig. 7. ^- Exeraplarintegrum,adauctum.

a. Proboscis magna, subglobosa,

b. Papilla suctoria.

c. Collum breve, vaginatum.

d. Corpus obovatum.

Fig. 7. ^- Papiiia suctoria proboscidis.

a. Striae radiilbrraes, a Viro Clarr. IVestrnmb pro vasis absorbentibus habitae.

FIG. 7. ^- ECHINOIIHYNCHVS POLYiMORPHUS.

Bulla seniiis vermis ab vortice inspecta, ita ut papilla in
conspectumveniat.
a. Striae vasculosae, ramis abeuntibus, totamque buiiam perreptantibus,

FIG. 8. ^- ECHINORHYNCIIUS COMPRESSUS. Ex intestinis Corvi Picoe.

Apex caudalis speciminis unius notatu digni, vesicula ge-
nitali terminatus.

Lentis ope vesiculae cjathiformis (a.) superficies interna undique punctis
opacis teretlbus s. triangularibus , inaequalibus adspersa conspicitur. Pars vesi-
culae antica utroque in latere vesicam parvam lagenae ad formara (b.) emittit,
et ex apice stylus opacus (c.) exsertus est, qui mediam partem vesiculae iegens,
ex corpore ipso erumpit.

FIG. 8.i> ECHINORHYNCHUS NODULOSUS. Cyprini Vinibae.
Pars inferior vermis, aucta.

a. Corporis pars inferior.

b. Sacculus huic annexus.

c. Globuli ex eodem prorainuli.

FIG. 9. ECmNORHYNCHUS MONILIFORMIS. Miiris arvalis,

Exeraplar integrum, magnitudine naturali.

a. Proboscis minutissima,

b. Corporis pars anterior , stricturis transversis intercepta , quae ita forraanlur , ut mu-

sculorura externorum s. annuiarium fibrae in fasciculis dispositae sint, et ubi ver-
mis constrictus est maxime firmi et densi appareant,

c. Corporis pars posterior, teres.

— 38 —

FIG. 10. ECIlIiNORIIYNCHUS CAUDATUS. Falconia Buteonis,
Mas integer, adauctu^.

a. Proboscis.

b. Corporis parg crassior.

c. Ejusdera pars tenuior.

d. Vesicula caudalis,

FIG. 11. ECHINORIIYNCHUS PLAGICEPIIALUS. Acipenseris Ilasonis,
Pars antica, adaucta.

Proboscis longissiraa clavata, p»pilla sucteria prominente , collum brevissimura.

FIG. 12. ECHINORIIYNCHUS PYRIFORMIS. Turdi Merulae.
Exeraplar integrum, auctum.

a. Proboscis elavata,

b. Corporis pyriformis pars antica, c)'assissima, subglobosa, aculeis exiguis dense ai'mata.
C. Corporis pars postica, conice decrescens.

FIG. 13. ECIIINORHYTNCHUS SPIIAEROCEPHALUS. Himaniopodis ostralep.
Exemplar junius, adauctum.
a» Proboscis globosa.

b. CoUum longum, subconicura, laeve»

c. Pars corporis anterior, aculeata.

d. Pars corporis posterior, uuda.

e. Vesicula caudalis.

FIG. 14. ECHINORHYNCHUS HYSTRIX. Pelecani ccrrbonis,
Exeraplarintcgrura, adaucium.

a. Proboscis apice altenuata.

b. Collura, laeve.

c. Corporis pars antlca, crassissiraa, subglobosa, aculeis brevibusi deiisissirae sibi ad-

positis atmata.

d. Apex caudalis temiis, nudus.

T A B. Xil.
ACANTHOCEPHALA.

ECfflNORHYNCHUS PORRIGENS. Balaenae rostmtae.
Secundum JVestimmb de helminthibus acanthocephalis (no. 16.)

Fi^. 1. Vermis integer. Magnitudo naturalis.

a. Proboscis cyliiidrica, receptaculo infundibiliformi insidens.

b. Receptaculura obconicum, quo collum terminatur.

c. Coilura longissimum, liliforrae.

d. Corpus subaequale, hinc illincve constrictura.
c, Apex caudalis, fovea praedilus,

Fig. 2. Infundibuli apex, cum proboscide. Auctug,

a. Proboscis partira retracta.

b. Capitulura, cui proboscis, veluti vaginae, insidet.

Fig. 3. Mas longitudinaliter apertus. Magnitudo naturalis,

a. Receptaculum expansura, in quo corpora globosa, in racemi formara coacemta, conspi-
ciunlur. (De quibus vide f. 6.)

b. CoUum.

c. c. c. Filura, per totam corporis longitudinem reptans, cum testiculis coliaerens.

d. Tcsticulus anterlor.

e. Testiculus posterior.

f. Vas defercns.

g. Vesiculae seminales (in fig-. 5. adauctae).

Ii. Fibrae musculorum longitudinalium, fasciculos formantee.

Fig. 4. Femina longitudinali ter secta. Magnitudo naturalis.

a. Rcceptaculura.

b. CoIIum, qui nec vaginam proboscidis, nec lemniscos, ut in reliquis echinorlivndui-. con-
linens, tres tantum partes offert: scilicet ligaraenta tria longitudinalia arcte mcmbranae
subjacenti mucoso - reticulatae adjuncta, filum parvissiraiim et tenuigslmum totara cor-

— 40 —

poris longitudinem legens (in maribus cum testiculis, in feminis autem cura oTario et

utcro cohaerens) (fOi et denique in sumraa parte apices corporura globuliferorum

(V. f. 6.)
c. c.c. c. Ovaria, duas series forraantia.
d.d.d. Tria ligaracnta vasculosa, totam corporis iongitudinem petentia, quibus ovaria in-

haerent.

e. e. Fibrae mnsculares longitudinales,

f. Filnm tcnue, cura utero cohaerens.

Fig. 5. Pars postica maris, aucta.

a. Vas deferens.

b. b. Vesicae seminales.

c. c. Fibrae musculares longitudinales.

d. d. Fibrae musculares annulares.

Fig, 6. Receptacnlum infundibnliforme, per mediam longitndinem dis*

sectum. Auctum.

a. Proboscis rctracta.

b. Capitulum in superficie prominens, cui proboscis continctur.

c. Corpusculura ovalc, cum capitulo hoc coramunicans, et usque ad mediara iongitudinera
receptaculi tendens. IIoc corpusculura vaginae proboscidis analogon esse videtur.

d. Filura tenuissimum in maribus cum testiculis, in ferainis cura utero cohaerens.

e. e. Duo corpora plana, plus minusve convoluta, quae a corpusculo ovali (c.) utroque In

latere abeunt, forsan cura lemniscis comparanda.
f.f. Corpuscula quatuor, racerai imaginem referentia, inter musculos et corporls latus sita.

Haec corpuscula multis ex globulis constant, quorura unusquisque baccarura instar
S>S'S-S' Petiolo instructus est, et cum vase magno cohaerent, quod basin apicis plani

perreptans in vaginae cavum hiare videtur. Dissecta naturam raembranaceam et gru-

raosam osteiidebant.

Fig. 7. Pars tunicae internae feminae, aucta.

a. a. a. Ligaraenta tria vasculosa, totara corporis longitudinem petentia, quae cum corpori-

bus retortaeforraibus tolum corpus investientibus (ovariis) cohacrcnt.

b. b.b. Ovaria, quorura unumquodque cura ligaraento vasculoso (a.) cohaeret. Orania

duas quasi series forraant, quarum quaeque utroque in latere ligamentorura illorura ope
fibris annularibus rausculosis subjacentibus conuexa est, et inferne cum cornubus uteri
(v. fig. 10. b.b.) comuiunicat.

c. Filura tcnue ab utero ad receptaculum pertinens.

Fig. 8. Ovaria, cum ligamento fig. ?♦ a. descripto conjuncta, magis aucta.

Fig. 9. Eadem sub microscopio composito, ita ut ovula immatura, ob-
longavel subsphaerica, conspiciantur.

— 41 —

Fig. 10. Uterus, cx corpore ilepromp tus.

Forraa linearis est, longissimns, hinc illinc ventricosus et constrictus.
In tria cornua finditur, quorum

a. Mediura sensim sensimque in vas minutum mutatur, et per totam longitudinem currens
receptacuium colli intrat.

b. Lateralia vero cura ovariis, utroque in latere sitis, communicant

Fig. 11. Ova, utero contenta.

a. Embryonis rudimentum clare conspicitur.

T A B. XIII.
NEMATOIDEA.

ASCARIS LUMBRICOIDES. Ex hominis intestinis.
Secundum Jules Cloquet Anatomie des vers intestin. etc. (no. 4.)

Fig. 1. Fcraina, a ventre visa.

A. Os, luberculis tribus muniiUin.

B. Anus.

C. Coarclatio, quae rcperitur ubi anterior corporis triens cum duobus posterlcbus trienti-,
bus conjuiigitur.

D. Vuha, in ilia coarclatione sila.

E.E. Linca abdominalis, a Viro Clarr. Cloquet pro neiTO habita.

Fig. 2. Ascaris femina, a ventre 1 on gitudi naliter aperta.
A. A. Intcguracutum cjcterius, muscuioso - cutaueum.
B.B. Lincae laterales.

C. Linea dorsalis (a Cloquet etiam pro nervo habita), per appendices nulricias pellucens.

D. Oris tria tuberciila a se mvicem remota.

E. Oesophagus.

F.F. Ventriculus, in quo contenta, materiae lutescenles, conspiciuntur.

G. Canalis intestinalis initium, ab ovariis convolutis circuindatum.

IL Dilatalio canalis intcstinalis insignis, prope suam tcrrniuationcm.

1. Vagina, quae inter vasa et appendices nutricias se inserit, et exterius aperitur.

K. Utcrus, cum illa continuans.

L. Ejusdem cornua longa, sub canali inlestinali varie flexa, ad estremitatcm caudalera us-

que pcrtincntia, in ovaria transcuntia.
M.3]. O^avia convoluta, ea ratlone, qua aperto abdomine plerumque inreniuntur.
N. Stratum corporis internum, per vasa et appcndices nulricias forraatum.

Fig. 3. Ascaris lumbricoides, mas, a iaterc dcxtro visa.
a. Caput. ct oris tria tubercula.

— 43 —

b. Cauda, forma Iriangulari, rersus abdomen nncinatira recnrva.

c. Pcnis, qui ex parte ani anteriorc, sub forma appendicis exigui filiformis, exit.

d. Liiiea iateralis dextra.

Fig. 4. Eadera ascaris, ventre aperto.

a. Integumcntum exterius.

b. b. Lineae laterales.

c. Caput.

d. Oesopliagus.

c. Ventriculus.

f. Pcnis *), de partc ani antcriore exicns.

g. Vesicula seminalis, sub canali intestinali sita.

h.Ii. Tubus seminiferus tcI testiculus, circa canalera intestinalera , quem Ilexionibus suis
nuraerosis circumdat, asccndens.

Fig. 5. Os et oesopliagus ascaridis, a latere abdominis longitudinaliter
ape rti. Auc ti.

a. Tuberculum oris superius.

b. b. Tubercula duo infcriora.

c» Granulationes, in intenio oris reperiundae.

d. Cavitas oesophagi triangularis.

e. e. Margines sectionis oesophagi, crassitudinem hujns organi indicantes.

f. Orificiura inferius oesophagi, forma etiara triangulari.

g. Ventriculi initium.

Fig. 6. Sectio oesophagi transTersalis. Aucta.

a. Integuracntum exterius,

b. Cavitas ocsophagi triangularis.

c. Fibrac caruosae , quae radiorum instar a membrana externa ad internam usque exten-
duntur.

Fig. 7. Portio ascaridis, ex fine anterioris corporis trientis desumta,
longitndinali ter fissa, et a facie interna visa. Aucta.

a. a. a, Vasa et appendices nutriclae.

b. b. b. b. Tcrminationes vasorum nutriciorura prope iineas laterales.
€. c. Lineae laterales, hi quibus vas mediura conspicitur.

d. Linea abdominalis (a Cloquet pro nervo habita).

e. e. NonnuIIa vasa uutricia in media parte rupta.

") Ipse Parisiis commcn'ans perspicue vidi , penem saltem in ea Cloqueti pr.ieparatione , secim-
dum quam liaec figura delineata est, siinplicem esse , sicuti illo tempore etiam aiias , ab eo tactas
praepaxatioires, in collectis Musei historiae naturalis depositas, perlustravi.

6 *

— 44 —

Fjg. 8. Sectio corporis transTcrsalis, in medio triente anteriore facta.
A u c t a.

a. Pellis.

b. Strata duo muscularia.

c. Cavitas ventriculi.

d. d. \'asa absorbentia, e raarginibus rentriculi nascentia, quae inter se spatium triangulare

rclinquunt, in quo

e. e. Lineae laterales prominent.

f. Dispositio appendicum nutriciarum circa ventriculura.

g. Linea (nenus) dorsalis.

li. Linea (nervus) abdominalis.

Fiff. 9. Docet formam et dispositionem appendicum nutriciarum, uua cura
. fasciculo fibrarum carnosarum longitudinalium, quibus adnexae
reraanebant, e corpore desumtarum,

a. Fasciculus fibrarum rauscularium.

b. Appendices nulriciae.

c. Vasa nutricia partim rupta.

T A B. XIV.
NE3IAT0IDEA.

ASCARIS LUMBRICOIDES.

Secundum Jules Cloquet Anatomie des vers intestinaux etc. (no. 4.)

Fig. 10. Extreraitas ascaridis auterior, a ventre visa,

a. a. Tubercula oris inferiora.

b. Tuberculum superius.

c. Filura nervosum abdomiuale, inter tubercula inferiora terrainatura.

Fig. 11. Tubercula tria capitis, ab anteriori visa et a se invicera reraota,
ita ut excavatio eorura interna et apertura trianguiaris oris con-
spici possit.
a. Tuberculum superius,
b.b. Tubercula inferiora.

c. c.c Excavatio, a tuberculis interne formata.

d. Apertura oris.

e. e. Lineae puuctis notatae, corporis ambitum indicantes.

Fig. 12. tinum a reliquis duobus oris separatnm tuberculum, a latere
visum.

a. Sulcus, quo tuberculum a corpore separatur.

b. Facies ejus externa sive convexa.

c. Facies ejus interna, superne angulum prominentem offerens.

d. Excavatio partis inferioris hujus faciei.

Fig. 13. Caput ascaridis, cx equo.

a. Tuberculum oris superius.

b. Strangulatio singularis, quae ab eo versus apicem offertur.

c. Fissura, quae in ejus parte supra strangulationem sita occurrit.

d. luitium lineae (nervi) dorsalis.

— 46 —

Fig. 14. Eadcm portio, ab antcriore visa,

a. Tiibcrculum siiperins.

b. b. Tubercula iuferiora.

c. Stella, formae siiigularis, quae pcr tria tubercula oris unita cffiiigitur.

Fig. 15. Musculorura longitudinalium abdominis fibrac.

a. EYtremitas antcrior Iiarum fibrarum, quae diffinduutur in duo fascicula inserta in
b.b. Tubercula inferiora oris.

Fig. 16. Extremitas caudae ascaridis feminae, a laterc abdominis visa.

a. Anus.

b. Punctura nigrura exiguura, quod invenitui' in caudae apice.
C. Fiiiiis lincae (ncrvi) abdominalis.

d. Corporis cavura.

Fig. 17. Cauda ascaridis maris, a facie dorsali Tisa.

a. Emincntia hujus facici mediana et longitudinaiis.

b. Sulci, eara lateraliter cingcntes.

c. Extremitas caudae.

d. Cavitas corporis.

Fig. 18. Eadempars, alateresinistrovisa.

a. Eminentia dorsi longitudinalis.

b. Sulcus profundus Iiauc emincntiam lateraliter terminans,

c. Penis, de ani parte antcriori exiens.

Fig. 19. Sectio transversalis caudae maris,

a. Intcgumentum extcrius.

b. Cavitas canalis intcstinalis,

d. Vesicula seminalis.

Fig. 20. Sectio transvcrsalis candac fcminae.

a. Integuraentum exterius.

b. Cavitas canalis intcstinalis, integumento huic undique adhaerens.

Fig. 21. Pcnis Ascaridis.

a. Apex ejus poro perforatus.

b. Ejus basis, recepta in infiatione quadam, ab extremitate vesiculae seminalis et ab in-
testino formata.

c. Cavitas penis, pro pellucidate hujus organi visa.

Fig. 22. Portio Ascaridis, longitudinalitev fissa, extensa, et ita praepa-
rata, ut diversa strata ransculorura parietcs cavitatum splanchni-
carum formantia in conspectum veniant.
3. Pellis.
b. b. Fibrae musculares transversales s. externae.

■ — 47 —

c. c. Fibrac rausculares loiigitudinales s. internae.

d. Appendices nutriciae, quaruiu bases soluraraodo conspiciuntur, et quae, ab hoc latere
visae, parvarum vesicularum peliucidaruni coacervationis speciem prae se ferunt.

e. Linea (nervus) dorsalis, inter fibras muscuiares longitudiuales et appendices nutricias
desceudens.

f. Linea lateralis dextra.

g. Facies abdominalis corporis.

Fig. 23. Extremitas auterior Ascaridis es equo, in longitudinem lateris
abdominis fissa, ut modum unionis linearum lateraliura doceat.
a. Duo tubercula inferiora oris. »

h. Oesophagus.

c. Ventriculi initium.

d. d. Lineae laterales.

e. Arcus aiiastomoticus , quera duo vasa mediana linearum iateralium sub oesophago inler
se formant.

f. Unio anibcduarum linearura iateraliura circa oris tubercula et oesophagi iuitiura.

T A B. XV.
NEMATOIDEA.

ASCARIS LUMBRICOIJOES.
Secundum Jules Cloquet (no. 4»)

Fig. 24. Organa genitalia Ascaridis feminae.

a. Vagina.

b. Uterus.

c. Uteri cornna.

d. Flexiones ovarii expeditae et ab invicem separatae.

e. Extremitas ovarii ullima.

Fig, 25. Organa generationis Ascaridis maris, ex corpore desnmta.

a. Penis.

b. Vesicula seminalis.

c. Tubus seminifcrus s. testiculus.

d. Tubi seminiferi finis, nodo parvo formatus, qni flocci giisei vasis nutriciis affixi spe-
ciem praebet.

Fig, 26. Materia grumosa , albicans, cujus molecnlae irrei^nlares . ct
amorpliae sunt, quae in ultimis ovariorum ramificationibus re-
p e r i t u r.

Fig. 27. Materia alba, ovariis media eorum longitudine inclusa. Ea cor-
pusculis linearibus, acuminatis in una et obtusis in altera earum
extremitate, formata est.

Fig. 28. Ova, per commorationem in spirito vini, deformia,

Fig. 29. Ova in ovariis, distantia quadam a loco ubi cum cornubns uteri
continuantur, contenta.

— 49

Fig.

Fig.
Fig.

Fig.
Fiff.
Fig.

Fiff.

30. Ova, ex coriiuum nteri extreniitate et ex initio ovariorum de-

s u m t a.

31. Ova triangularia, uterura Ascaridis replentia.

32. Ova subrotunda, nuiic rcgularia, nunc irregularia et quodam-
modo gibbosa, in magno Ascaridum numero reperiunda.

33. Ova, ex utcro propc vaginam dcsumta, perfecte raatura.

34. Ova per commorationem in spirito vini deformia.

35. Liquor in vesicula scminali maris inclusus,

36. Liquor in ramificatiouibus canalis sperraatici contentus.

T A B. XVI.
NEMATOIDEA.

Secundum Bojanus Enthelmiiitliica (no. 1.)

FIG. 37.-48. ASCARIS LEMBRICOIDES.

Fig. 37. Musciilorum longitudinalium fasciculi quatuor extensi, ma-
gnitudine naturali.
i. i. i. Spatia inter fibras concurrentes.

Fig. 38. Fibrarum muscularium circularium, externe sitarum, portio
exteusa et admodum aucta. Varia anastomosis interfibrasan-
terius et postcrius sitas in conspectum renit.

Fig. 39. Portio corporis longitudinaliter juxta lineas laterales fissa
et extensa, ut vegicularum series conspiciantur, multum aucta.

c. c. Linea utraque lateralis.

n. n. 0. o. Quatuor series vesicularum.

p. p. p. Coipora venicularum.

q. q. q. q. Crura vesicularum , in situ naturali canali intestinali adliaerentia , hic vero

libera. Altcra liarum vesicularum crura lineae dorsali aut abdominali adhuc af-

fixa sunt.
9. Linea dorsalis.
ss. Linea abdominalis.

Fig. 40. Vesiculae aliqnot, cum linea dorsali conjunctae, multum au-
ctae. Lineae abdominali adhaerentes vesicnlae eadem forma
g a u d e n t.

8. 8. Portio lineae dorsalis.

p. Corpora veiticularum, rotundata et cncullata,

— 50 —

q. r. Crura vesicularura ; scilicet

q. q. q. Crura jam libera, a canali intestinali vel a musculo longitudinali soluta.

r. r.r. r. Crura lineae dorsali iuhaerentia.

Fig. 41. Sectio tr ansvers alis Ascaridis, multum aucta. Cavitati cor-
poris inspicitur et vesiculae in icone clarius, quam in natura
apparent, expressae sunt, ut mclius illustrcntur.

a.a. Fibrae rauscularum circulariura.

b.b, Musculi quatuor longitudinales, transversim secti.

c. c. Linea utraque lateralis.

s. Linea dorsalis.

ss. Linea abdominalis. Ilae duae intcrne minus quam liueae laterales prominent, et

vix a musculis longitudinalibus recedunt.
11. n. 0. 0. Quatuor vesicularum series.
p. p. p. Corpora vesicularura.

q. q. Crura vcsicularura canali intestinali adhaerentia.
qq. Crura vesicularum musculis longitudinalibus affixa.
r. Crus quoddam lineaedorsali adhaerens.
t. Paries canalis intestinalis, transversim secta.
u. Cavum canalis intestinalis,
V. V. w. w. Quatuor spatia inter parietem canalis intestinalis et parietem corporis , in

quibus vesiculae reperiuntur. Ea quae lineis lateralibus proxima sunt (v. v.) cana-

lem longitudinalem , inter lineas laterales, crura vesicularum et parietes intesthii

situra, forraant.

Fig. 42. 43. 44. 45, Vesiculae separatae.

42. 43. Rotundatae,
44. 45. CucuUatae.

p. Corpora,

q. r. Crura vesicularura.

Fig. 46. Ascaris lumbricoides, mas, cx equo, a latere visa. Magnitudo
n a t u r a I i s.

a. Tubercula tria capitis.

b. Genitale masculum, paullulum ante extremitatem caudalera spicula duplici prominens.

c. Lineae laterales.

d. e. Corpora fascicnlata quaedam, in latere sinistro pellucentia.
f. Yasa seminifera translucentia,

7*

— 51 —

Fig. 47. Portio lineae iateralis, multum auctae.
k. Canalis hujus lineae medianus, sinuatus.
1.1. Vagina parenchymatosa eum circumdans.
ra. Corpus fasciculatum (fig. 40. d. e.), lineae adhaerens.

FIG. 48. ASCARIS ACUS. Ex intestiuo iJsocis lucii.

Liiiea lateralis, verraisvivi, raultumadaucta.
k. k. Canalis, hujus lineae medianus.
1. 1. Vagina parencliymatosa hujus canalis.
x.x. Pori s. stigmata in canali mediano obvenientia.

T A B. XVII.
NEMATOIDEA.

Fig. 1. — 4. secundiim Goeze Natiirgeschlchte der Eingeweidewiirmer (no. 60
— Fig. 5^ — 16« secunduni JSitzsch in Ersch und Gruber Encjciopadie
(no. 10.)

FIG. 1. — 4. ASCARIS VERMICULARIS. Ex homiiis intestinis crassis.
Fig. 1. Fcraina, raagnitudine naturali.
¥\g. 2. Eadera, adaucta.

a. Caput raembrana utrinque vesieulari alatum.

b. Ocsopliagus.

c. Ventriculus.

d. Vagina.

e. Ova.

f. Finis tractns intestinalis.

g. Anus.

Ii. Cauda recta, subulata.
Fig. 3. Feraina ovis non stipata, a Goezio pro raare habita.

a. b. c. Denotant idem, quod in fig-. praecedente.

e.f. Tractus intestiualis, ano terrainatus.
Fig. 4. Ova 0 vato - ellip tica, parte media nigro - irrorata.

FIG. 5.-7. ASCARIS (IIEDRURIS) ANDROPIIORA. Es ventricuio Tritonis taeniati. MA-
GMTUDLNE AUCTA.

Fig, 5. Femina acetabuli, in cauda extrema reperiundi, ope parieti
ventriculi interno affixa est, eique mas, spiraliter eara ara-
plectens, inhaeret.

Mas non coitus tantura causa feminam amplcctitur, sed acetabulo suctorio in
cauda extreraa privatus, pcr feminam etiam hac ratione in veutriculo retinetur. et
ab expulsione per raotum intestinorura peristaltlcum defenditur. Nonnuufjuam
etiam duo mares uui feminae insidentes a Vir. Ciarr. Nitzsch reperli sunt.

— 54 —

a. Caput femlnae.

b. Caput raaris.

c. Extremitas caudalis feminac, acetabuli suctorii ope Tcntricnlo insidens.

d. Extremitas caudalis maris , acuta.

e. e. Tractus intestinalis aequaiis, in utroque verme pcr corpus translucens.

Fig. 6. Pars postica raaris.

a. Anus.

b. Tractus intestinalis translucens.

c. Papillac, ad marem sustinendum destinatae, quibus femina infima parte gaudet.

d. Apex caudalis acutus.

Fig. 7. Fluidura in ovario contentum,

a. Cotyledoncs, irrcgularitcr rotuudati, opaci, mixti inter

b. Ova cliiptica, pcllucida.

FIG. 8. et 9. ASCARIS OXYERA. mzsck. Ex intestinia crassis Muris muscidi, AUCTA.

Fig. 8. Femina gravida.

a. Yulva, in parte corporis anteriore.

b. Anus.

c. Caput alatum.

d. Oesophagus amplitudine subaequalis.

e. Ventriculus globosus.

f. Intestini iiiitiura rotundatura.

g. Inteslini finis tcnuior.

h. Ova, in intcrno contenta.
i. Apex caudalis.
Fig. 9. Ova magna lanceolata s. fusiformia.

FIG. 10. — 12. ASCARIS TETRAPTERA. Nltzsck. AUCTA. Ex intestinis crassis Muris
musculi,

Fig. 10. Mas, a latcre dcxtro visus.

Intestina pcr corpus translucent.

A. Caput, mcmbrana siiigulari, posticc acute recisa, alatura.

B. Corpus subaequalc, postlce non attcnuatura.

C. Extremitas caudalis curvata et brevis.

a. Anus, spiculis parura prorainentibus,

b. Oesopliagus, aequali crassitudine.
C Ventriculus globosus, parvus.

d. d. Tracius intestinalis aequali diametro ad caudam usque procedens.

e. Genitalia.

— 55 —

Fig. 11. Femina, a laiere dextro.

A. Caput alatum.

B. Corpus postice vix tenuior.

C. Extremitas caudalis ionga ct recta.

a. Anus.

b. Oesophagus.

c. Ventriculus.

d. Tractus intestinalis.

e. e. Ovarium ovis repletura.

Fig. 12. Ovaoblonga.

FIG. 13. — 16. ASCAIllS SEMITERES. Ex Charadni ranelli uitQsms. AUCTA

Fig. 13. Femiuae corporis pars.

a. Vulva.

b. Oviductus.

Fig. l4. Feminae pars postica.

a. Anus.

b. Tractus intestinalis.

Fig. 15. Maris pars postica.

a. Spicula exserta.

b. Ti-acius iutestinalis.

Fiff. 16. Ova.

T A B. XVIII.
NEMATOIDEA.

Fig. 1. — 6. secimdum Nitzsch in Ersch ii. Gruber Encjcl. (no» IQ.). — Fig.
7. — 9« secundura Bremser Lebende Wiirmer im lebenden Menschen
(no. 2.)' — I^ig* 10. — 15. secundum Westrumh Anatom. d. Strongylus
Gigas (no. 16.). — Fig. 16. secundum OJjers Com. de veget. et anim.
corjior. etc. (no. 22.).

FIG. 1.— 6. ASCARIS REFLEXA. AUCTA. Ex Caprinmlgi europaei intestinis crassis.

Fig. 1. Pars ejus antica.

a. Caput distincte trivalve.

b. Membrana alaris, antice rotundata, postice acuta et sensira diffliiens.

c. Oesophagus longns.

d. Ventriculus globosus et parvus.

e. Intestini initium subglobosura.
Fig. 2. M a r i s p a r s m e d i a.

a. Tractus intestinalis subjacens.

b. Vas scminiferum alternis flexibus instructum.
Fig. 3. F e ra i n a e p a r s ra c d i a.

a. Tractus intestinaiis subjacens,

b. Ova.

Fig. 4. Ferainae pars postica, extremitate caudali longa, recta, atte-
nuata, acurainata.

a. Anus.

b. Intestini pars ultiraa.

c. Ova.

d. Acuracn caudale breve, subtile, distinctum.
Fig. 5. Maris pars postica.

Extremitas caudalis feminae brevior, incurvata, membranae
angustae ope alata, et papillis quiuque instructa est.

— 57 —

a. Spicula exserta, loiiiarissima.

b. Papillae quinqiic plano inferiori insidcntes, quarum piima ante anum et ostiam fe^

ttitale unitum (d.) situm est, ad raas in coitu sustiaendura destiuatac.
Fif . 6. 0 V a , r 0 1 u 11 d 0 - e 1 1 i p t i c a.

a. Immatura.

b. Matura, quibus cmbryo spiralis inest.

FIG. 7.-9. TR!CII0CEPI1ALUS DISPAH. Ex intestinis erassis hommis^

Fi^. 7. Mas ma^nitudine naturali, parte postica spiraiiter contorls,
Fig. 8. Femina magnitudine naturali, parte postica rectiuscttla.
Fij. 9. Mas, multura adauctus.

Tractus intestinalis et vasa seminifera inflexa per corplts
translucent.
3. Genitale raasculum, ragina pellucida inclu^iura,

FIG. 10. — 15. SrilONGYLUS ARMATUS. Ex intestinis Enui ct Jsim.

Fig. 10. Feraina longitudinaliter dissecta. Magnitudine ancta.

A. Caput globosum, anticc obtusura, raargiue crasso, iu quo aculei paivi, recli, demiB?

srbi appositi reperiuntur, postice per

B. Stricturara a corpore tenuiore separatum.

C. Corpus ad eaudara attenuatum,

a. Canalis iutestinalis , a eapite usque ad casdam subaequali crassitudine decurrenif, ci

in cauda
z. Ano se finiens,

b. Linea lateralis.

c. c. Ovaria duo oblonga, ad utrumque canalis intestinalis latus sJta, ovis rcpleta.

d. Vagina, primo cylindrica, dein dilatationera quandam formans, ex qaa oriuntur
g.g. Duo vasa brevia, cum ovariis cohaerentia.

e. e. Vasa subtilia, ex utroque ovario ortum ducentia, quae varie flexa ad caput usqur

procedunt, ibique evanescunt.
Fig. 11. Mas dissectus. Eadera ratione qua femina auctus.

A. Caput.

B. Strictura, qna hoc a corpore separatur.

D. Bursa.

a. Canalis intestinalis.

z. Anus, in raare etiam ad emittendum penem destinatss.

b, Linea laterdis.

f. f. Uterque testiculas per vas quoddam cobacrens.

g. Vas seminiferum, quod superne circa eanalem intestinalera evancscere videtar.

b. Vas deferens, prirao rectiusculum , dein varie flexum, lineara circiter ab extreml-

tate caudali remotmn nodulum forraans, ex quo prodit
i- Penis, tauquam fHum corneum, subtile.

8

- 38 -

Fig. 12. Extrema cauda raaris adaucta.

a. Penis, prodiens ex:

b. Bursa, raembrana tenui radiala efficta, in tres vel plurcs lobuios fissa.
Fig. 13. Portio raembranae internae, adaucta.

a. Lineae Jaterales, utrinque canalis intcstiualis sllae, prominentes. Ilac sub micro-

scopio ^i.^ae lianc structuram ostendunt. Medio liarum linearum
X. Vas subtile dccurrit, ad cujus latera
y. Corpora obscura, cava, retortis s. ^esiculis similia sita sunt, quae inter se per illu«i

vas cohaerent.

b. Vas ramosuni, in medio corpore sub intcstiuo situm, eaque solummodo remoto con-

spicuum, Fijus rami cum corporibus vesiculosis (y.) conjuncti esse videntur.

c. Fibrac musculares longitudinales, ab invicem remotae.
Fig. 14. Vermcs in coitu. 3Iagnitudo naturalis.

a. Feraina, in fjusi vulva sex lineas circitcr ab cxtremitale caudali sub forma macula<

brunac reperilur.

b. Mas, femina conslanter brevior, bursa corpus cjus amplecleiis.
V\g. 15. Ova, embryone iustructa.

FIG. 1(J. STRONGYLUS ELEGANS.

Ovula.

a. Pars raedia obscurior.

b. Margo pcliucidus.

c, Appcndices, per quas ovario inhaerent.

I

T A B. XIX.
NE3IAT0IDEA.

STRONGYLUS GIGAS.

t^ig. 1. 6. 7. seciindiim Rmhfphl Entoz. Sjnops. (no. 14-) (ex phoca desum-
tus). — Fig. 2. — 5. secundum Ofto Nervensvstem der Einffeweide-
wiirmer. (no. l^.) (ex kipa).

Fig. 1. Vermis mag^nitudine naturali.

a. Caput.

b. Bursa.

c. Gcnitale raasculura.

Fig. 2. Cutis feminae, ab intcrno visa.

A. Extremitas anterior.

B. Extreraitas caudalis.

a. b. c. Filura nerveum, in suico raediano lalerJs abdominalis vermis nudis oculi:^ coiispi-
cuum. Id in verme recenti colore albo nitido, crassiticm pili adacquans, repcritur. Sub
initio oesophagi a gaiiglio majori oblongo (a.) originem ducit. Tunc nudis oculis crassijie
subaequali, sed sub lente perspicue nodulosum, procedit, ex quibus nodiilis (s. parvis gan-
gliis) fila tenuissima exoriuntur, quae utrinque in cutcm transeunt. Dcniquc sub fine
tractus intestinalis ganglio oblongo (c.) tcrminatur.

a. Ganglion anterius raagnum.

b. Locus ubi nervus (in femina) sinistrorsum incurvatur ct arcura parvura forraans vaginnm
circumit.

c. Ganglion posterius magnum.

d. Fibrae musculares annulares.

e.e. librae musculares longiludinales. Ilarum fibrarum octo sunt, qnae d capite indc us-

que ad caudam non interruptae procedunt, ct
f, f. Sulcis profundis a se inviccra separantur.
j.g. Corpuscula rotuuda, moilia, seraipellucida, quibus superficies cutis intcrna obdncitur.

In raedio corpore railii granum magnitudine adaequant, in utraque extremitate vcro

— 60 —

sensim mlnuuntur. Haec corpuscula in octo series longltudinaks ita disposita sunl) nt
totidem striis mnscularibus longitudinalibus insideant.

Fi§. 3. Femina dissecta. Intestina sitn parnm mutata sunt. Fibrae mu-
scuiornm circularcs ac longitudinales, ct inter eas sulci., nec
minus corpuscula rotunda in conspeetum veniunt.

A. Extremitas anterior.

B. FiXtremitas caudalis.
a. Oesophagus,
b.b. Tractus intestinorum.

c. Vulva.
cc. Vagina.

d. d. d. d. Uterus, initio crassus, tunc tennis huc et illuc flexus, demum iterum crassns.

e. Dilatatio ejus (s. saccus coecus) prope extremitatera caudaleni.

f. Tiansitus ejusdem in tractum intestinalem.

g. Ganglion antci-ius nervi. '
h. h, Nervus in medio corpore decurrens.

i.i. Corpuscula rotunda.
Fig. 4. Mas dissectus. I

Intestina situ fere naturali. TractQs intestinalis, mnscuii et cor-

puscula ut supra.
A.B. Extreraitas utraque.

a. a. Genitale masculum ad latus inteslini dorsalc procedens, deraum evanescens.

b. Initium utriusqne vasis serainiferi, seraine albo repleti.

bb. bb. Ejus contortioues. J

c. Finis unius in bursam. ™

d. Finis alterius in tractum intestinalem.

Fig. 5. Initium vasorum seminiferorum in mare altero.

Fig. 6. Caput lentis ope visura, cum oscuio raedio et sex papillis, idem
ambientibus.

Fig. 7. Cauda raaris extrema, adaucta»

a. Fars discissa.

b. Bursae cavum.

c. Filura s. genitate masculum, ex papilla oriundum»

"?!%«fc/>?7v

7;,A z

"^3.

f*^

^

.^r^.

.5r^.

^<?.

^5^/^.

r~^

^/r-

<^/''///y. ^ /4.^//'.t^i/if/^^/r//j ////^a/?/^ .

"^Ud//i"^

ThA^.

^•?5<<>»-j»»-^. ,

J\/. _/. if'^^^//'/'^^/'!'//./ /:Y'/^//f^/i///e. J^8.^j^.j^Jr/W/r//'/J /'. /^y.VT /!r/f///'(o//^/.
J^//./2y^. /^'//jaYri"///:^. J:/3./4^^/<'//f'/ •f//^'////J /////<■/'/////■//./.

^/.

S^?j

^^ /aei/fiiZ . ^^/.

^.

/ryA ///

^ ■ ■■■■

v..y

-^ — .

■■■\

/ >-;■

--\

^8.

d/7.

&r/c,

; Mj^tefe-

_.-'^/

'f///.

-WJ.

^■^^ 4-

ep^z.

€7^/6\

t.>freA,

^^.

^V J

£ir/o.

■^^n^n^r' Jt .

•vTl-^VS^rt^- .^^.

•-^('/7^ /'/'(/rf^yy////// .

yk///^'/'/fr

2",^^. T^.

<ffiiiaiMi2i^_

.'^,

<5^.

, :.:rr?!nr|jl^TT|il

'11 Ji

TfXT

<s~xi-\j

^.

^7.

I

J^c^

WiMmmmi

^/.

c5?72.

mttfflsffl

^3

S?7<r

^(T.

<^7-/^.

-^

^.

^'/_o'. •'/tc/A/'/v<->-/>/tt/'i.i /if///.j. /;,/._ yr. ,/rr,-///,/ •/'■//////.

'■/'■

.'/■

77,/. 77.

STs.

^5?v. t5r>.

^ff.

->.

•-5f ^^ .

.>rV'!fip^«^'- >

^./-s/- //r-^^^^/^^/zi^ .~A^/'irr..7^/:7.y/9^ /:i. /f. /?/^y//f<^//^. ./^////

r.'/C';i^M.?^, ,,,•.

— -^ ''•"^'//'// //r^'rf//////// /■/ //////-,■/'/////////,

f j^y^f ////fA-^r/a .

7r^y^./^.

^.'^A

'4~^- ^P feli

^^-

yj (-■

)i:r~jr^„:/t.- .^,.

. S?7- 3.^/.J/^'//fr/ /^/'/•//.. ^T^r//^.' //////////////'^ ^/'//•/r/rj^///'/^// /y/
^^^- /6/'. /^'/t:>i/ /['./////■/// /'y'///'///.

^- i';^^.

cc^/ney^?i4i^Mr/i//,j /j/,/a.

K-^^^^r^ll^ "'■ ■

^tz-rt t/f<-i\y?// r/ / c- .

y''f<^.A'.

->•

^2 -^.

^rr // //v<rrtyyAre/rt

#ifc

'<4^

•f

|';^/>:->>:'.>v>;\|''

■-^6'. ^,

■ Z- ^.

^^^^

^-.

J-^'

^V^

. ■^J/r. ^r^rr^/' ./r .

./

• fi-rf ////,. ryj/ ,,/,/

2h^j:^

STayf^mr:

K^-^OfcafM /// ^///i/-/c<^e r/fti.

6

S^:

/^

'-5^/,

„^^,,../

^.

A'?.
-<'<i&)^

V^.

f|-^

^"'^...

7t/<^V /*/ y,/ /// ///// Yf V V^ 4\J

yC< *7c/i^£^i^%^ ^4> .

'-^■'ZX.

i ''Mrr/r-f,/^,,

7hdJ7:

<^tf.

c5?5,

f i %A
0 0^

■S^z

'U)C///V./ ////////'/('f.'/,//'./

^..'^./A.y;.'^;-.,,..

Sr^^ J^a/f.^^.

'./-. /•,^/v7*,- •^.

K 'u/m^yu //j' ///^y/'-,//,/,^ rA ,

^.

{'/•//IfZ/cificffi- ,

7:fi(..i7w.

v.

^h f///i//,rf/^r/

V^/-<^t "K/rc^^K- ^^/ea://^.'-.^i^. .■A-/cAxMfiyt'/(.//^'j/y///:Z//(\-//. .//rr///////.n/^/fir(-/:

7;,/„jzr

' I ty//f//^fy'f' ■

r y//'/'///////V/./ f//

/'////////// f//r^//J. Ji

/3

^'R'ri

am^Q>

«■^'

m-r>

Ww

r\i V ^!['^'K ^f

■ »^''//(^1

SHmSN