(SE
ZOOGNOSIA TABULIS SYNOPTICIS.
ILLUSTRATA ,; ULUGTORE GOTTHELF FISCHER,
S. C. M. a Consiliis aulicis; Ordinis Sancü Volodimiri quarte Classis Emquite , Philoso- phie et Medicine Doctore , Universitatis Imp. et Academis Imp. Medico-Chirurgice Professo- re P. O., Musei ÜUniversitaus et Soc. Imp. Nature Scrutatorum Directore , pluriumque
- Socc. litterariarum Sodali.
Iu usum pralectionum Academize Imperialis Medico- Chirurgice Mosquensis,
VOLUMEN SECUNDUM
Prolegomena, Organologiam et Quadrupe- dum manuatorum explicationem continens,
MOSQUAE. TYPIS NICOLAI SERGEIDIS VSEVOLOZSKY, *
E a Ae a eU a a EP EP ^ E
10123.
* SENSE WPESENE SEN E ISIESEINPSIPUE SENE SINE BSEISSEESISE UPROAPIPIDSEIPI EE IPNPSISIUPE PTUS
Auctoritate Academise Imperialis Medico-Chirur- gice Mosquensis impressa.
ENSE SEMPUS ESMDSNSIPSBSAIDSE SISSE NIS SENE SITIS NIS NIPU IPSE SWDSESDPAENSN MD UPS SP
ES s
* t 4:2. Md : " -—
H
d "T 19
MN D ^ n DM eU QU am aU a au a
;
PR/EFATIO.
Ex, juvenes dilectissimi , opus jam dudum a vobis exspectatum, sed secus, atque volueram, et conscriptum et im-- pressum. Fuit in animo, nisi perfectum et absolutum , saltem diligenter curatum, et studiis vestris fructuosum quid. vobis offerre. Quare per plures annos dedi operam, ut singulis capitibus ex anima- lium, inprimis rariorum, adnunistrationi- bus anatomicis , et ex adparatu bibliogra- phico adderem , quz ad argumentum pro- positum illustrandum et recte cognoscen- dum precipue valerent. Enimvero aliter fatis visum est. Nam et Museum Univer- sitaüs publicum pretiosissimum , et So-
cietaüs Imperials natura Scrutatorum & '
IV
thesauri, et propria, quae habueram , eimelia, et, quz jam tunc preeparaveram, manuscripta , — delineationes , tabulze aenea, omnia hec (proh infandum do-
lorem) paucis horis igni absumta sunt.
Restat unicum solatium, quod dixit vates lomanus: | Et mihi res, non ine rebus subjungere conor (*). Nec tamen , vel his ipsis temporum ac copiarum an- gustus, liber, quem manu tenetis , plane
inutilis vobis erit.
Tria igitur potissimum fuerunt, ad quae animum meum in opere hoc edendo con- verü: primum fuit, ut ad T'abulas meas synopticas facilius intelhgendas scientia necessaria vos imbuerem; secundum, ut ita vos instruerem et compararem, ut ipsi viribus proprüs de hoc vel illo
argumento judicare possetis ; tertium,
(^) HonaATII Epistt. lib. I. epist. 1, 19.
- idque in his, quibus versamur, terra- rum oris longe difficillimum , ut statum monstrarem, in quo nunc sit Historia Naturalis.— Huc igitur et ad. hanc ratio- nem referendum est, quod expositio mea, inprimis ubi sermo est de syste- mate , de ordinum dispositione , et. dis- iributione generum, ut plurimum sit historica : ita enim optme fieri posse judicaui, ut non solum observationes, et mutationes a viris erudiüs facte, clare et in aprico , ut ajunt, adpareant , verum etiam ut restet vobis propria volun- tas, vel meam sententiam sequendi, vel amplectendi eam opinionem , quz magis vobis arnrideat. Huc etiam pertinet noti- tua bibliographica, singulis paragraplus addita, sine qua plena et perfecta argu- menti cognitio esse nequit, Tenendum iamen est tironibus, scripta, ad mate-
riam uberius tractandam a me indicata,
VI
item observata varia et dissertationes, non semper cum placitis meis convenire eaque defendere, sed haud raro diversissimx cum illis esse opinionis. Id quod eorum mentem non confundere et incertam sus- pensamque fíacere , sed muito magis acuere, varia rerum scientia imbuere , et ad id, quod verum aut verisimilhi- mum sit, inveniendum promtam et 1do-
neam reddere debet.
In descripüone animalium rariorum nihil neglexi, quod ad cognitionem. eo- rum accuratam conferre videbatur: si quid omissum est, oblivioni et omnium fere subsidiorum inopie unice est tri- buendum. 1n animalum vero vulgarium et bene coguitorum expositione satis erat,
auctores tantum meliores. adduxisse et commemorasse delineationes eorum po-
—
tiores.
VIE
Revisio generum critica, cum. Lix- NAEI nature systemate ed. GMELINI collata, et specierum dubiarum no- tatio, ut mihi ipsi magnum pepererunt laborem , ita haud. spernendze, nisi fallor, üronum utilitati erunt.
Denominum propriorum in Historia Na- turali significationibus alioloco vobiscum agere decrevi, ne liber , explicationi. cor- porum naturalium dicatus, grammaticis observationibus refertus videretur. RKe- petii tamen subinde origines eorum cri- ce, et nomina nonnulla, ab omnibus vulgo accepta, mutavi vel propter ambi- cuam eorum significationem , vel pro- pter etyma male intellecta. adhibitaque. Omnino dolendum est vehementer, viros doctos isi Historie Naturalis parü parum adhue curz impendisse. Nam si in disci- plina nostra tradenda, antequam ad ipsas
res periractandas et explorandas venias, ze I
VIII
prius in verborum significationibus , recte et cum judicio constituendis, desudan- duim tibi sit; quid tandem erunt insti- tuuones nostre, nisi erunt libri obser- vationum philologicarum ? Neque tamen haec res per se tam levis est, ut viri quidam docti existimaverunt. Etenim si nomen, ex gr&ca aut latina lingua peti- tum, goneris eharacterem plane et per- fecle exprimit; tunc fit, ut non solum sin- gula genera ab alus ita distinguantur , ut nulla obscuritas aut difficultas supersit, sed etiam tiro statim ex solo nomine, cujus significationem perspicit, de ipsius cor- poris natura bene judicare possit. (*). Neque Indica vocabula omnino reji-
cienda sunt, vel ob ipsam eorum eu-
(") Quz vero etiam contra nomina graeca vel latina, a eharactere quodam generis desumta, moneri possint ;
alio loeo vobis communicaba,
IX phoniam , qualia verbi caussa sunt: Loris, Indri , 4luatta, Galago, Pongo. Et ta- men Pongo significationis est ambiguz , quum mox pro Simia Satyro , mox pro Papione , mox pro alia simia adhibea- tur; mihi est Zophotus. Galago pro- pter famili: similitudinem sub 7a- cropodis nominein systemate meo occur- rt. Phaelanger galhcum vocabulum esse videtur, latinum non est; vobis Sipalum proposui, grace et verze originis ver- bum, quod idem valet.
In historia opinionum et observationum ordinem et veritatem, quantum fieri po- tuit , tenere studui. Auctorem invenü eum semper nominavi , qui primus illud in vulgus protuht et litteris. expressit , saltem ab alus auctor illius praedicatur. Potuisse autem diversos viros doctos diver- sis locis et. temporibus in idem inven-
tum eandemque opinionem simul venire ,
B
X
res est notissima. Sic virum inter Gal- los clarissimum ita disputantem vidi de ossiculo in peneursi, quasi hujus inventi laus ad ipsum pertineret: et tamen jam dudum eam rem noverat ARISTOTELES. Animalium. spondylioidorum et aspondy- lioidorum , h: e. vertebris. przeditorum et destiutorum expositionem primam sibi vindicat LAMARCK: sed jam vene- randus noster KiELMEYER ante hos vi- £inüi annos eam observationem cum auditoribus suis communicavit. Cranium primam esse sceleti vertebram, est thema, de cujus inventione certant inter se clarissimi OKEN et DUMERIL: enimvero ingeniosissimus I. P. FRANK idem ante hos viginti annos et vidit et scri- psit (. CuvigsR , HERMANN.et WIEDE-
MANN eodem fortasse tempore in sce-
() Vide Prodromum Craniologiae mee comparatae ,
pag. 5.
| AI "letis suis observarunt , bradypodem tri- dactylum unicam esse excepüonem ex regula generali , qua septem vertebrae in collo ponuntur, quippe qui novem ver- tebras habeat: nihilo minus CUVIER fuit primus , qui inventum hoc litteris consig- navit.
Singulis hujus operis voluminibus in- dices generales addendos curavi. Locu- pletissimi vero indices, inprimis biblio- graphici, in fine totius operis exspectan- di sunt; ita ut ex hac qüoque opera mea non parvam prorsus utihtatem in vos, juvenes dilectissimi ,redundaturam,
sperare mihi liceat. Scribebam Mosquze
octavo Idus Augustas. MDCGCGCXKXIII.
G. FiscHER.
MPINISANISASESNSINA GR IAGJSUNSISUISGNANGAARSAGAPUIASAAPUPIUPINIP IPPUPUPIPUI UPS PNG S
ELENCHUS
Foluminis secundi Zoognosia,
PROLEGOMENA. I Objectum historie naturalis. 1. Corpora organica. 4. Corpora inorganica, 5. Nexus scientiarnm physicarum, 7.
Animalium et vegetabilium distinctio. 9. Vit€ actiones et elfectus. 15. 16.
ll De methodo observandi corpora naturalia. 17;
IIT Historia Zoognosia et historize naturalis in universum, a1. Auctores 2r.
Beriodi Zooguosiz diverse. 24.
IV. Litteratura histori: naturalis inprimis Zoognosiae. 29. 1, Auctores bibliographici.
a. generales, 29. b. topographici. 34.
2. Encomia historiz naturalis. 36. 3. Elementa historiz naturalis, 42. 4. Systematici. 49»
5. Gritici. 5r.
6. Lexicographi. 53.
7. Diaria. 56.
$. Acta Societatum, 62.
a. Anglia. 62,
i. Soc. regia Londinensis. 62. 2. Collegium Medicorum Lond. 6;.
XIV ;
3. Soc. Reg. Linnzan. Ind. 6/. 4. Soc, Rez. Edinensis. —
b. Delgii feederati. 65.
5. Soc. Harlemensis. 635. 6. Soc. Vlissingensis, — 7. Soc. Roterodamensis. 66.
c. Gallia. 8. Academia Heg. medica Parisin. 68. 9. Soc. Reg. medica Parisin. 65. 10. Soc. hist. nat. Parisin. — 11. Institutum. gallicurs. — 32. Soc. philomathica Paris. — . 19. Soc. Reg. scient. Monspel, 69.
d. Germania. ;
14. Academia c&sar. natur, Curios. 69. 19. Ácad. regia scient, et eleg. litter Berolin. 70. 16. Societ. natura curios, Berol, 71. 17, Soc. reg. Scient. Góttingens. 72. 18. Academ. Electoralis 'Theodoro-Palatina. 72. 19. Soc. oeconom. Palatina. 72. 20. Acad. scient. reg. Boica. 73. 21. Soc. oecon. regia Lipsiens, — 22. Soc, Linnaan. Lipsiens, — 23. Soc. phys. Jenensis. | 73. 24. Soc. pbys. Gótting. 74. 25. Acad. Elect. Mogunt. Erfurti, 74- 26. Soc. phys. Hzllensis. — 27. Soc. phys. Gedanensis — . 28. Soc. phys. Hanoviensis, — 29. Soc. phys. med. Erlangensis, —
e. Helvetiz. 75. S 3o. Soc. phys, med. Dasileens. 75. 31. Soc. phys. "Tigurensis. 75. 32. Soc, phys, Lausann. —
"
f. Italis. 76,
Jopis Instit, Scieut. Bononiense. 76.
Jr bis Academ. Reg. scient. "llaurinens. 76. 3abis Soc. italica Veronens, —
33. Academ, Scient. Senens, 76.
34. Acad. Reg, Neapolit. 77.
g. Lusitani. 77. 35. Acad, Reg. Scient, Ulyssiponens. 77. h. Russi. 77.
36. Academ. Scient. Imper. Petrop. -7.
* foc. !mper. libera oeconom., Petropol.
37. Soc, lmper, Natura scrutator, Mosquens. 79.
38. Soc. physico-medica Mosquens. 78.
ij. Sueci» et Imperii Danici.
3q. Acad. Reg. Scient, Suecana. 79. 40 Soc. Reg. scient. Upsal. 79. 41. Soc. Reg. scient. Danica. 8o.
42e Soc. hist. natur. Haíniens. 8o.
Kk. Americae,
49. Soc. Americana Philadelphiz. 8o.
44. Acad. American, Art. et Scient. — n. Topographi
A. generales. S1.
B. particulares. |. Europae.
1. Hispaniw et Lusitani 53, 3. Gallie. 84.
3. Ptaliz. 96.
4. Helvetiw. 88.
. Germanis. Qo.
. Polonis. Q3.
. Hungarii. Q3.
. Belgie. —
(Q0-3 C» y
XV
XVI
9. Magne Britannig. 94.
10. Islandia. 9.
11. Danie , Norvegie ;, Suecis. 97. 12. Russie. 99.
fl, Asie 1oo.
IIT, Africe, 109.
Insulerum Africe adjacentium.
'Teneriffz. 113. Madagascar. Francia. Dourbon. Canarie&.
IV. Ámericz 115.
V. 'Terrarum australium. 123.
10. Museographi. 126.
1. De rebus naturalibus colligendis , praparandis ; com- servandis. 126,
3. Musei instructio. 128.
3, Musea varia. 130.
4. Anglizm., 132.
Britannicum, 'Tradescantianum. Petiverianum. Leverianum.
. Edinburgense.
5. Belgii: foederati. 134.
6. Gallie. 136.
7. Germanis, 137.
9. Helvetie. 1409.
9. tali. 14t.
io. Russie. 142.
i1. Suecim. 143.
12. Danig. 149.
4 XVII
M 11. Observationum collectores, 146.
12. Anatomici et Physiologi. 150.
ZOOGNOSLILIJZE
PROPRIE SIC DICT X.
SECTIO I. De animalibus in unigersum. 160.
Cap, Y. Auctores de hac sectione — Cap. 1I. De organorum animalium modificationeg, 102. 1. Organa digestionis.
a, Mammalium. 169. b. Ávium. 179.
c. Reptilium. 18o.' d. Piscium. 18r.
e. Molluscorum, 19r. f. Annulatorum. 182.
Canalis intestinalis. 192. Glandula salivales. 194. Hepar. — |
. Cystis fellea. 185. Lien. 196.
Pancreas. 189,
Chylus 189. Systema vasorum lacteorum. 199.
e: )
XVII Vig urinarig. 10.
2. Organa Hespirationis, 193.
Pulmo. t95.
'Trachea. 197. Larynx. —
Tuspiratio, Exspiratió, Respirationis finis. 199. Sanguis. Cor. 204.
Circuitus sanguinis. 207.
a. Mammalium. 210.
b. Avium. 213. ,
c. Reptilium., 217.
d. Piscium. 222.
e. Animalium sine vertebris. 231.
Molluscorum.
f. Aunulatorum.
g. Crustaceorum.
h. Arachnoidorum. 235. i Insectorum. 235.
k, Enthelminthorum. 239, 1l. Radiatorum. —
Corollarie quedam. 2o. Respirationis modi per tabulam synoplicam expressi. 242,
3. Organa motus. 242.
Musculi, 243. Irritabilitas. 248.
Ossa, 252.
Articulatio ossium. 2355, Sceleton.
a. Mammalium, 254. b. Avium, 271,
c. Reptilium. 275. d. Piscium. 2989.
4. Organa sensationis. 285,
Cerebrum. 296, Nervi. 288.
a
. Mammalium. 293
b. Avium. —
c. Reptilium, 294.
d. Piscium, —
e
. Animalium sine vertebris. 20r.
Sensus
a.
o mor
Organon tactus. 303. —-—— gustus. 3o6. ——-— olfactus. rr. ere GUESS. 915. ——-— visus. 33g.
5. Organa reproductionis seu generationis, 35s
a. Mammalium. 369.
b. Avium. 371.
c, Reptilium, 375.
d. Piscium. 378.
e. Animalium aspondylioidorum. 3$o, Corollaria. 387.
Cap. lll. De animalium in Classes divisione. 394.
Systema Linnzi, 394.
SECTIO.
Cuvier, 398. Lamarck. 397. Dumeril —
Fischer. 39g,
II. Ze animalium Classibus. 406.
I, Mammalia.
Cap.
T. Auctores de Mammalibus. 406.
Cap. ll. De Mammalibus eorumque in Ordines
divisione. 408.
Systema Ray. 413,
XIX
Linnaei. 415, L. Gmelini.
. Klein. 419. Drisson. 420. Pennant. 423. Storr. 426. Cuvier et —
| Geoffroy. 429. Blumenbach. 430. Dumeril. 433. Lacepede. 434. Fischer. 453.
I QUADRUPEDA.
/À, Fissipeda.^
a. Unguiculata. 2; C. Manuata. i. BÜimana, 1. 470m.
Fontes anthropologici, 465,
a. Ejus differentia ab animalibus. 468.
b. — — a propria specie, Varietates. 474. c. in vitz periodis diversis, 502.
d. quoad facultates intellectus. 503.
a, Quadrimana. 508.
Familia Simiarum. 5rr. 2. Simia, 917. "'roglodytes. 518. Satyrus. 919. Lar. 526. varla, ——
cinerea. 52r,
Pd
XXE
E Callithris, 521.
capucina, 522,
sciurea. 222.
Midas. 524.
Lacepede. 524.
gracilis, 525.
argentata. 526. .
Jacchus, —
leonina. 527.
spec. adhuc distincte: 528. Maura, Rosalia ; Oedipus, leucocephala, pithecia,
spec. dubie: 528. appella, trepida, morsa 3 $yrichta , antiguensis. .
,
4. Mteleus. 529. «
pentadactylus. 530. Paniscus. 53o. arachnoides. 531. DBeelzebuth. 53r. polycomos. 532,
marginatus. — 5. Cercopithecus. 532.
Naso. 524. j Nemaeus, 535.
Entellus. —
Atys. 536.
Patas. —
Diana. —
6. Cynocephalus. 535.
Innus, 539. €, natalorius. cynomolgus. 5/0. 1
sinicus, 54r.
Nemestrina. 5412.
XXII
Rhesus. 542. Hamadryas. 543. Sphinx. 544.
7. Papio. 545. Mormon. —
8. Lophotus. 547. Wurmbii. 549.
9- Aluatta, 549- nigra, 990 - rufa. 550.
4. Familia Tarsiorum. 551.
10. Tarsius. 553. Pallasii. 554.
Fischeri, — Daubentonii. 555.
ir Macropus. 556. Geoffroyi. 557.. Demidovii. 558. Cuvier. E
2. Familia Lemurum.
12. Indii. brevicaudatus. 5606. longicaudatus —
139. Loris. 560. gracilis. 56r. ceylonicus. 563.
bengalensis. —
1j Lemur. 563,
Catta. 564. Mongoz. 565.
AXI fulvus. 566.
varius, —
albifrons. 567.
griseus, —
pusillus, —
rufus. | —
Revisio generis. 567. 9. Pedimana. 569.
Didelphidum tabula. 571. Note bibliographicz. 572, 15. Didelphis. 574. marsupialis. 576. opossum. — 577. virginiana. -—— murina. 578, cayopollin. — Revisio generis. 579. 16. Sipalus. 581.
orientalis 5823.
17. Dasyurus. 583.
maculatus . 584. Maugei. — viverrinus. 585, "T'afa x penicillatus, —
minimus, — 19. Cheiromys, 586.
madagascariensis. 587. Iudex alphabeticus, 539.
FiNis ELENCHI SECUNDI VYOLUXMINIS
ZOOGNOSIJE,
12 " weed Ri " g" e
t
^ Lese -
fee MET A
"Nh : wd
!
T
Tta
. ED 2 "iy n c , LA.
ZOOGNOSIA
TABULIS SYNOPTICIS ILLUSTRATA
AUCTORE
G. FISCHER.
ZOOGNOSIJE
PROLEGOMENA.
Hisronra NamvURALIS sensu latiori omnia comprehendit objecta naturc , omnia corpora qua in universo reperiuntur. Quo quidem sensu nomen potius PAysicae generalis, Cosmo- logiae meretur.
2.
e
Corpora naturalia ea sunt universi hujus producta , qua arte hominis non sunt. mutata. Examinari possunt quoad speciem eorum ex- ternam , aut quoad eorum proprietates, (phae- nomena , effectus , Erscheinungen) , quod exa- men duas constituit partes Physicc generalis, Somatologiam et Phaenomenologiam.
Retzius producta vulcanica e corporibus naturalibus perperam proscribere videtur.
uc a.
Proprietas et phznomenon szpissime promiscue ad- hibentur, hic vero tanquam termini historiz'natu- ralis distinguendi.
Phaenomenologia objectum prcebet variarum scientiarum , /Matheseos applicatae ,| Physicae experimentalis ejusdemque Chemiae. 245trono- mia s. Üranologia ipsa vix ex ejus limitibus ex- cludeuda, phaenomenorum et motuum potius corporum coelestium leges docens , quam eo- rum proprietates.
2.
Somatologia corpora ipsa examinans eorum- que proprietates , non nis! ad corpora natura- lia terrestla pertinet, qui? sensu stricüori objecta constituunt historiae naturalis proprie sic dicte? s. Geologiae , sensu etymologico , et sunt vel organica vel non organica.
D.
Corpora organica organis diversis sunt in- structa, uni scopo respondentibus , ideoque ideam individui efficientibus ,. zntus-suscep- zione volumen augent et modo determinato propagantur. Formam si servant distinctam lineis curvis conscriptam et mutabilem habent.
Ovum. Larva. Chrysalis. Papilio. Infans. Adolescens. Adultus.
Semen, Planta junior et adulta. Coníferva bronchialis ?
s" Y e
Lo)» Conditio qua existunt organismus est:
Motu non interrupto regenerant partes, excludunt alias, propriam formam sem- per conservando. Motus hi constituunt vitam, et in primis corporibus organi- cis sunt proprii. Inde nomen corporum animatorum , vita praeditorum , anüna- lia et vegetabilia s. plantas designan- tium,
6.
Corpora inorganica sunt partibus simplici- bus composita , aggregatione s. juta-positio- ne augentur, divisione sola multiplicantur , sunt dirisibilia , sola fragmenta totius , quod ignoramus, et forma sczepissime gaudent deter- minata sed perplurimum rectis lineis expri- menda.
Forma crystallorum determinata , si aberrat a lege, in vi externa s. impulsione externa quzrenda.
Conditio existentie est a/finitas.
Nullum alium. motum ostendunt; quam motum attractionis, formam mutant,
dum volumen eorum juxta-positione augetur aut dissolutione minuitur.
Jnorganica siwe anorganica etiam bruía, vita destituta, alio respectu /Minera/o ,
( 6) Fossilia appellantur. Nomen anorgico-
rum nihil siguificat et erronez brevitau originem suam debet.
/
Doctrina de corporibus naturalibus organi- cis in universum nomine Organologiae insig- niri potest; et 24norganologia corporum inorganicorum historiam designat. Vix alio generaliori principio corpora naturalia secerni possunt :
Divisio in tria regna naturz. Regnum intermedium MüNCHHAUSENI. Regnam aqnaticum WALLERII. Reguum àáerosum s.atmospharicum PRIESTLEY,; WERNER , VoLTA.
* *
Ordo nature s. continua corporum series. ÁAffinitas corporum HgRRMANNI.
Corpora intermedia.
Conr: , Bonav. Osservazioni microscopiche sulla tremella, sulla chara etc. Modena. 1774. 8.
* * *
Hic explicantur verba ;5;o0; et yvo5g;; in compo- sitione, (Zoologia Zoognosia , Oryctologia , Ory- ctognosia etc.) quarum posterius ad cognitio- nem characteribus externis nitentem , prius ad historiam corporis completam designandam spe- ctant, Germanis commendantur vera notiones
((38]
verborum : Nazurgeschichte , Naturbeschreibung , Naturkunde , eic.
* * r
Offertar hic nexus scientiarum physicarum, tabula synoptica expositus : À. Phaenomenologia,
1. Mathematica applicata. 2. Physica experimentalis,
-
9. Chymia, a. Universalis. b. Specialis. «. Organurgia. I. Zourgia, 2. Phyturgia. 8. Anorganurgia. 1. Lithurgia.
2. Halursgia. 5. Pyrumenurgia. 4. Metallurgia.
4. Uranologia.
«. Astronomia. 8. Astrognosia. B. Somatologia. Geologia.
«. Organologia. I. Zoologia. Zoographia. a. Zoognosia,
Zoononia,
(8) 1. Mastognosia. 92. Ornithognosia. . Amphbibiognosia . Ichthyognosia.
3 4 | 5. Malacognosia. 6. Cyeloidognosia. 7. Malacostracognosia. $. Entomognosia. Qo. Arachnognosia. 10. Helminthognosia. 11. Ásteriognosia. 12. Polypognosia. 12. Chaognosia.
b. Zootomia.
c. Zoophysiologia.
d. Zoopsychologia.
e. Zoopathologia.
f. Zootherapia.
^. Phytologia. Phytonomia. Botanologia. a. Phytognosia. b. Phytotomia. c. Phytophysiologia. d. Phytopathologia. etc. 8. Anorganolozia. I. Oryctologia. Mineralogia generalis, a. Oryctognosia., Lithognosia,
Halognosia J
——AR—dl
(9)
Pyrumenosnosia. —-c- Metallognosia. b. Mineralogia chemica. c. Geognosia (Geologia Gallorum). d. Mineralogia geographica. e. Mineralogia economica.
* * *
Qui cupit generalioris scientiarum nexus notitiam sibi comparare, is adeat auctores sequentes : Knuc's Versuch einer systematischen Encyelopádie der Wisseaschaften. JVttenberg , Leipzig u. Jena, 1796. 1797. 2 vol. in 8». KaAwT's metaphysische Anfangsgründe der Naturlehre. 5 Anuíl. Leipzig. 1802. 8. OsrrnRsTED s Ideen zu einer Architectonick der Na- turwissenschaften. Ber/in. 1802. 8. BouTTERWECK's Anleitung zur Philosophie der Na- turwissenschaíten. Gó//ingen. 1803. 8. LrHMANN, Versuch einer systematischen Encyclo- pàádie der DBergwerkswissenschaftlen, — Freyberg, 1804. 8, 8. Corpora organica, animalia nimirum et rege. zabilia, certis inter se limitibus non distant ,
saltem definitione , nulli contradictioni obno-
xia, distingui nequeunt. Id quod opiniones
variorum auctorum probarunt; e. g.
LINNEI system. n, ed. 13. n. 4. Lapides esse corpora congesta, nec viva nec sentientia 5. J"egctabilia ,
( ro )
eorpora organisala et viva, non senlientia 5 4ni- malia corpora organisata et viva et sentientia spon- teque sese moventia,
luNGiI.
LupwiciI ; in forma semper servanda , et locomo- tiva differentiam quzrentis.
SMELLIE opiniones recensenda. Philos. I. 6.
HrrpwiGiI in eo differentiam ponentis , quod anima- lia speciem suam organis pluries adhibendis pro-
* . 1" LJ * * ducant , cum vero plantz, semel istis adhibitis, pe-
reant.
* x x
Opponenda hisce opinionibus sunt sequentia :
Locomotivitas restricta in ostreis , patellis, et aliis 5 non neganda iu radicibus repentibus.
Planiz sensitivz.
Ozxalis sensiiza , Mimosa »ipa , casta, sensitiva, pudica , plena , pernambucana , natans , asperata, pigra.
Cassia nictitans , chamaecrista, dimidiata, procum- bens.
Aeschynomene indica , pumila, »iscidula , ameri- canda.
Aspalafhus persica Burm. Sznithia sensitiza.
Dionaea ruscipula.
lohz. E//s De Dionza muscipula ad perill. Car. à Linné Epistoia latine et german. ex Anglic. versa a D. Ioh. Christ. Dan. ScAreber. Erlangen. 1771. 18
gc. in 4^. cum £Zab. zn. color.
Hedysarum gyrans.
(1)
Viber die Bewegungen des Hedysarum gyrans und die Wirkung der Electricitát auf dasselbe. S. l1. H. V'oizt s Magazin. VI. 3. n. 2. p. 5—27.
Flores sensitivi.
Omnes fere sentiant e. g. influxum atmosphzrz, magnam vim in omnia vitalia habentis, etiamsi varii illius gradus sensus nostros fugiant,
TsBEoPnBRasTUS l. 4. c. 3.
RórnEUTER das Geschlecht der Pflanzen betreffen- de Versuche. 3* Forts. p. 125.
DvnBANMEL physique des arbres II, 161.—167.
OcT1NGER diss, de irritabilitate vegetabilium. Tü- bing. 1768. 4. — Iac. Ed. SuirH.
Somnus I.) plantarum.
44nagallidis, Asclepiadis, Atriplicis, Oenotherae ; etc. presertim plantarum leguminosarurn.
2.) Florum quam plurimorum diu apertorum nocte clausorum.
LisNuvs de sommnu plantarum. V. Adnotat. acad. vol. IW. a. 353.
Toscaw sur le sommeil des plantes dans son ouvrage qui a pour titre : 247: de Ja nature, p. 118.
J. Hirr.— Fr. v. PAULA ScuRANK.— hl. PULTNEY. R. A. VoGEL. J. G. ZiNN.
- x x
Contra Hedwigii opinionem certat tota classis inse- ctorum, cujus animalia statim post coitum pereunt; certant plante quedam e. g. Parnassia palustris, Berberis vulgaris etc, quarum antherz, nisi fun- ctionis saltem motus coitus repetiti speciem pre se ferunt.
( 12)
F. A. V. HuMroLDT's Áphorismen aus der chemi- schen Physiologie d. Pílanzen. aus d. latein. v. GoTTHELF FiscHER , mit Zusátzen v. HEDWIG Uu. LupwiG , Leipz. 1794. 8. $. 7. p. 5o— 6o.
v. UsLAR's Fragmente.
9.
Auctor libri hujus tribuendo (ed. secunda Zoogn. p. 181.) animalibus facultatem generandi dependentem a quibusdam partibus organis- mo singulari preditis et organon singulare et centrale, propellens fluida;
plantis vero facultatem plantam producendi novam, omnibus partibus communem , (radi- ci , trunco , ramis , foliis , gemmis,) et organon centrale, propellens fluida, nullum aut si adest, cuivis parli, (radici, trunco etc.) pro- prium, ita se limites corporum organicorum iraxisse existimavil ; Sed et hoc respectu plante nom nisi animalia com-
posita videntur , qu:e structura , organismo poly-
pos superant; simulque classes animalium varigz; in quibus cor hucusque nondum fuit observatum , secundum hanc divisionem excluduntur,
IO,
Auctor in solo organo motorio, in anima- hbus quidem ad totum corpus divisum , in planus vero, si adest, quibusdam partibus tributum , lineam disunctionis trahendam opi-
( 13.) natur. Nam qui nutritionem mpendere ab uno organo in animalibus , a pluribus vero, scili- cet a radicibus in plantis (Boerhaave et ali!) dicunt, opinionis suz obJectionem in Rhizosto- mate Cuvier offenduxt. In Molluscis , velamentum musculosum totum cor- pus invoivit, Polyporum fabrica et Radiatorum gelatina, musculosa esse videtur. Idea hec in sequenti paragrapho magis explicatur.
II:
Quodvis individuum motum in se et circa se exercet voluntarium, magis angustum et conscriptum in polypis et omnibus calcigenis, magis extensum et liberum in classibus altio- ribus. Plantarum motus quicunque, haud . excepto etiam hedysaro gyrante, a causa ex- terna vel interna, certe non arbitraria, depen- dere videtur.
" Plante motus semper ab irritamento exierno pen-
dere videtur , temporali aut constanti , directio- nem semper distinctam tenens, et necessario illi obediens. Animalium vero motus ab externo irri-
tamento non pendet , neque necessario illud sequi- tur.
I2. Repetendo ideam animalis et plante , vide-
mus, unicum esse regnum organicum , cujus
qom animalia et plantze, tanquam articuli nectentes considerari debent, et im quo limites na- ture conformes vix sunt indicandi , organo- rum autem modificatio semper ea tantum , qua est simplicior , examinanda.
19.
Regnum organicum , generationis lege , arcto vinculo Junctum , in tres partes dirimi potest , quibus omnibus natura vim. zquili- brium sustinendi, s. conservationis et destru- ctionis , indidisse videtur.
Plantae materiem brutam ex solo trahunt : eamque mutant et regno organico Si- milem reddunt;
Animalia medium occupant locum ; poly- pi coralligeni et alia animalia calcigena materiem organicam iterum consumunt, et terr? reddunt, calcareum creant ; augent. |
Circulis duobus sese decussantibus rem clariorem reddere cupivi.
V. G. FiscHER , Programme sur les fossiles de Mos- cou. No. r1 sur les térébratules. à Moscou. 1800 in 4? c. figg. in introductione.
In quovis corpore organico ejusmodi zquilibrium pendet ab organis materiem vitalem vel prepa-
( 15)
vantibus , vel consumentibus; de quibus in po- sierum.
14.
In quovis corpore organico partes inveni- mus solidas et fluidas, quc intimam inter se conjunctionem habent. Liquores semper sese mutantes, quovis momento renovati , quodam modo partes corporis dici possunt praecipuae, quibus coagulant solidi.
15.
Coagulationis hujus , tam etsi principia che- mica indies augeantur, dilucidentur et ad explicandas corporis organici functiones plus aut minus facere videantur, syntheticus est processus et a ita pendens, cum contra in processibus chemicis fere omnibus ars ana- lytice progrediatur.
16.
Vite actiones et effectus clare videmus; sed ejus processus et principium, quid sit , huc usque nondum sunt explicata.
Galvanicum esse processum vitam, censent HuM- BOLDT, SPRENGEL, R1TTER.
Id quod resultat organismo DAnw1x.
Actionem esse mutuam vis organice et materiei vi- yificanda. SNIADEZKLI.
( 16)
Processum vitz comparandum esse cum combustio- ne quidam dicunt.
In processu acris et respirationis exislere vitam. Cir- culationem immediatim tanquam motus aut vitae phanomenon apparere alii contendunt.
Corporum imponderabilium qualis cst in corpus organicum influxus ?
GC. R. TnzviRANUS's , Biologie oder Philosophie der lebenden Natur für Naturíorscher u. Àerzte. Góf- lingen 1802. 2 vol. 8^.
-C. E. Schelling Cogitata. etc. 1805. 8.
OxzN's , Abriss des Systems der biologie. Góffirgen. 1805.
J. W. RiTTrR's, Beytráge zur nàáhern Kenntniss des Galvanismus. Jeza. 1800. 8. imprimis vol. II. n. 2. 3. p. 259. $. 121 (Jena. 1805.)
A. SwrADEZELD, Theorie der organischen Wesen, aus dem polnischen v. J. Monirz. Kómigsberg. 1810. 8.
H. C. A. Osrnorr's Ehapsodien aus der Lehre von der assimilativen und reproduktiven Function des
Organischen. Er/azgen. 18006. 8.
Opera physiologica auctorum HALLER, AUTENRIETH, PRoCHASKA , SPRENGEL, WALTHER, ÁCKERMANN, HuMzoLDT,Prarr, TnoxtrR , DARTHELS, Dun- DACH ; DARTHEZ , KICHERAND , BicHAT , et alio-
rum.
( 19)
TT. De methodo observandi corpora naturalia.
17.
Observationes circa corpora maturalia duplici modo instituimus , aut enim superfi- ciem tantum contemplamur, et conditiones sensibus , inprimis visui obuias , perpendimus, et ita distributionem corporum suscipimus ; aut structuram internam dissecando vel dis- solvendo corpora rimamur et hinc genesin et mutationem eorundem cognoscimus, Prior cognitio est historica (jvc0:g) , altera scienti- fica (Aoyoz). Haec Physica , 44natomia, s. Phy- siologiía animalium et vegetabilium audit ; illa historiam eorum naturalem vulgo dictam s. descriptionem constituit.
Vide nexum scientiarum physicarum $. 7. p. 7. 18.
In descriptione natur: aut corporum na- turalium characteres externi sunt. qucrendi , colligendi, discernendi; atque ita acquisita cognitio vulgo historia naturalis dicitur ; — Animalia (Zoe) , nimirum , plantas , (Qvra) , minerala, (ogvxr«) characteribus externis
2
(18 ) rite distinguendi et mcethodice disponendi cognitio sive scientia , Zoognosia, Phytogno- sia, Oryctognosia, appellatur.
Evolvas iterum schema scientificum scientiarum. 6. 7.
Characteres sunt note proprietatum , que sensibus nostris percipiuntur.
Terminorum principia nec in Zoognosia, nec in Phy- iognosia ita sunt stabilita , quin s:zpissime pro- miscue adhibeantur , inde difficultas stadi termi- nologici. V. DECANDOLLE, Discours préliminaire à la Flore Francaise par LAM4nc& et DECANDOLLE Paris. 1805. 8. vol. 1. p. 4. sqq.
19. Methodus est ordo corporum naturalium ex convenientia characterum , in ipsis cor- poribus inveniendorum, constitutus. 1
Non quilibet itaque corporum naturalium dispo- sitio methodica dici potest , sed illa tantum quae fit per characteres adsumtos,
20.
Insignis corporum multitudo exigit, ut ad ea cognoscenda plures characteres colliga- mus, et ex his recte constitutis et perspe- ciis, differentiam" aut convenientiam corpo- rum eruamus, Semper igitur, inprimis ubi corpora plura distinguenda sunt, certiores et evidentiores characteres exponantur; sin aulem pauciora corpora examinantur et cha-
( 19 ) racteres adducti distinctioni haud sufficiunt ;
tunc corpora sub una notione aut nota unius speciei comprehenduntur.
2I.
Sed quum experientia ostendat partes aut partium. proprietates multum inter se diíferre; in methodo constituenda e:e tantum propr:e- tates, eaque partes eligend& sunt quo mi- nus variant et constantiores deprehenduntur.
Florum partes iu. vegetabilibus. Forma pedum iu mammalibus , avibus , repülibus pedatis , insectis.
Forma et situs pinnarum n piscibus.
22.
Sunt animalia, quo prorsus et omnibus characteribus inter se differunt, sunt quc non nisi mulus characteribus; sunt tan- dem, quie nec ullo charactere mter se di- stant. Inde theses sequentes, quie tamen non ubique sunt bene definite, tanquam | regulc generales deducuntur.
25,
Quodlibet corpus organicum ab aliis ita differt, ut tanquam individuum seu singu- lare considerari- queat. (S. 5.)
Simia, Psittacus. Podurus. Bodianus. Conus. etc, » oa
( 20 ) 24. Similitudo multorum individuorum species dicitur, qui? tamen semper characteribus es- sentialibus differt ab aliis speciebus.
Characteres unius speciei accidenter variantes 7/a2- riefates dicuntur.
25.
Multarum specierum characteres similes ideam generis pariunt; est enim genus simi- litudo specierum,
56. Similitudines hw inumeros ferme gradus admittunt, ideo habemus genera inferiora »
$ media, et summa ( familie ), que licet ex
arbitrio definientis pendeant, ita tamen dis- poni debent, ut nature legibus non repu- gnent.
Quamobrem per cognitionem individuo- ram ad species et genera pervenerunt exerci- tatissimi viri, qui nunc a generibus summis ad media et inferiora progrediuntur, et or- dinem captui discentium accommodatum si- stunt,
Classis. Sub-Classis. Divisio. Sub-Divisio. Ordo Familia.— Genus.— Species.— Varietas.
Lnd
/*
—
Comparaüs corporibus eorumque chara-
( 21)
cteribus inter se, note ab auctoribus col- lectz?, traditee, cum nostris notionibus suut comparande, s1 cognitio nostra corporum naturalium certa et accurata esse debet. Quare primum omnium aperiendi sunt fontes gene- rales, ex quibus hujusmodi cognitio compa- rativa hauriri possit.
TII.
i Historia Zoognosiae et Historiae naturalis in universum,
28.
Zoognosiae historia parum est cvlta , etsi fragmenta egregia variis auctoribus debea- mus. Sequentes nominabo :
Pehr W ARGENTIN,
Vetenskapernas historia , om Natural historien i semen, Vetensk. Akad. Handl. 1750. p. r61-170.
—— : Historia scientiarum, De historia naturali in genere. Analect. Transalpina Tom. ». p. 288-293. Schwed. Academ. Abhandl. J. 1:750. s. 167.
Om Zoolosien i gemen, och om fvrfotade djuren i synerhet,
Vetensk, Acad. Handl 1751:. p. 8i-9r.
22 Zoognosiae —-—* de Zoologia in genere, etinprimis de qua- drupedibus.
Analecta transalpin. Tom. 2. p. 335.-3/1o. Schwed. Academ. Abbhandl. :. 1751 s. 85.
Iohannes PECKMANN.
De historia naturali veterum libellus r. Pefropol et Góttingae 1766. 246 pgg. 9. Johann Samuel ScHROTER.
Uiber den heutigen Zustand der Naturgeschichte , wo und wie weit wir seit eiuem Jahrhundert vorge- rückt sind , auch durch was für Mittel das gesche- hen konnte. Leipz. Magaz. 1796. p. 40o7-459.
James Edward SMITH.
On the rise and progress of natural history.
Transact. of the Linnean Soc. vol. I. p. 1.-55.
: sull'origine e progresso della storia naturale ; iradotto dall'idioma inglese cou note (da Greg. Fontana.)
Paria; 1792. 66 peg. 8.
—— : (the original, with a translation of Ab. Fon-
iana's notes.) Smith's Tracts relating to Nat. hist. p. 47-162.
Johannes Seix. Geschichte und Beurtheilung aller Sys- teme in. der Zoologie nach ihrer Entwickelungs- folge von Aristoteles bis auf die gegenwártige Zeit. Nürnberg. 1911. XXVI. 710 pgg. 8.
VMubin-Louis MiILLI1N.
Discours sur lorigine et les progrés de l'histoire
historia 253
naturelle en France. Actes de la soc. d'hist nat. de Paris. Tom. I. p. 16. Gotthelf. F1ScRER.
Uiber den jetzigen Zustand der vergleichenden Ana- tomie in Frankreich 5 in eiuem Briefe an. Hrn.
. Hofrath u. Professor blumenbach.
Reil's Archiv für die Physiologie. Tom. 4. p. 939-104. J. 5$. WYTTENBACH.
Einige Betrachtungen über den gegenwártigen Zu- stand der Naturgeschichte He/vetiens , und insbe- sondere des Kantons BSerz.
Hópfners Magaz. für die Naturk. Helvet. 5. Dand , pP. 1-22.
Alexander Bernhard KOLPIN,
De eultura historie naturalis in. Poreronia , Pro-
gramma, Steltini. 1773. XII. pag. fol. Karl von SANDBERG.
Versuch einer Beantwortung der von der Bóhmi- schen Gesellschaft aulzegebenen , die Naturge- schichte Bóhmens betreffenden Preis-Aufgabe.
Abhaàndl. der Bóhm, Gesellsch. 1785. p. 1-42. Adaukt vo1cr. Abbandiaug über die Naturgeschichte Bolmens, ibid. p. 43-104. —-—— Physikal. Arbeit. der eintr, Freunde in Wien. 2 Jahrg. i Quart. p. 85-128. Morten Thrane BRüNNICHR.
Natur - videnskabernes fremgang under de Dazske
24 Zoognosiac konger siden Universitetets suftelse. impr. cum ejus Dyrenes historie. Kióbenhayn , 1782. XXXVII. pag. fol. : Les progres de l'histoire naturelle et des |
sciences analozues en Danemarck et en Norvége, de- puis la fondation de l'université de Copenhague.
Copenhague. 1783. 123 pag. 8.
Huic et Bibliothecz ejusdem przíixus est titulus : Literatura Danica scientiarum naturalium.
Olcf SwAnRTz.
Tal om natural-historiens uphof och framsteg i Srerige.
Stockholm. 1794. 49 pag. 8.
Gustap PAvkvL Tal om Djurkánnedomens historia (1 Sverige) for Linnés tid. .$toc&holm. 1797. 4 pag. 8. |
Carolus von L1NNÉ.
Dissertatio demonstrans necessitatem promovendz historie naturalis in. Rossia, resp. Alex. de Ka- ramychew. Upsaliae. 17660. 27 pag. in A4? tab, I preter floram Sibiricam.
—-— Amconit. Academ. vol. 7. p. 428-460.
Christiani Friderici Lupwi1Gc. Historiz anatomiz et Phy- siologim comparantis brevis expositio. Exercitationes academicz. fascic. 1. ( Lipsiae
1790. ) III. p. 98-126. 20.
Quatuor periodis circumscribi potest histo-
ria Zoologie ,
historia 29
I. antiquior periodus continet: Graecos, Romanos, et Arabes.
1. Scliola Pythagorz ; Alemzon ; Empedocles; Àna- xagoras; Democritus; Heraclitus ; Hippocrates 5 Plato 5 Aristotcles ; Theophrastus Eresius 5 Diocles Carystius; Erasistratus, Aristotelis discipulus 5 CI. JElianus; Pelops , Galeni praceptor; Galenus ; — Athenaeus. — Dioscorides.
2. L. Apulejus; Lucretius Carus; Cornelius Cel-
sus; Ca. Plinius secundus 5
3. losephus ; Is. Avicenna; Alhazen3 Avenzoars; Averrhoes ; Avaharavius.
30.
IT. Secunda periodus, ad sseculum deci- mum sextum usque tendens , commentatores antiquorum exponit,
Magna imitatorum cohors.
Sed Divi Alberti Magni de animalibus libri vigin- ti sex novissime impressi. Venetis per J. et Gregor. fratres. 1479. 254 pag. in fol., rarissi- mum opus, et alia facillime distingues.
SI.
III. Periodus comprehendit animalium ob- servatores et incisores, per secula duo, per sextum nimirum et septimum post. deci- mum excurrens;interest quam maxime natu- re scrutatori inde a societatum litterarum origine usque ad Linnaei tempora. (173o.)
26 Zoognosiae
Rondeletius. 1554. V. Coiter , 1573. V. Aldrovand, . 1599; H. Fabricius , 1600 ; Asellius, 1625 ; Har- yeus, 1628; Severinus, 1629; Ol. Rudbeck, 16505; Steno , 16615 de Graaf, 1664 ; Fr. Redi, Malpighi, 1:665; Swammerdam , 1667. Perault 5 Charas, 1660; G. Blasius, Leeuwenhok , Olig. Jacobz:us, 1673. Jo Muraltus , 1676. M. Lister, 16:8; Duverney , 1679 ; Neh. Grew, 1681 5 Ty» son, 1682 ; Collins, 1685; Caldesi 1687 ; BRa- jus, 1692; Valisnieri ,. 17005 Jac.; Douglas ; Réaumur, 1:714 5 B. S. Albinus, 1719. Duvernoy, 17255 Haller, 1727.
32. IV. Recentüss:ma periodus amplectitur spa-
tium inde a Linuzi reformatione usque ad nostra tempora.
Artedi 17385; Al. Monro. 17445 C. Bonnet. 1745; y. Rosel. 1746 ; I. D. Meyer. 1749 5 Steller, Fr. Griselini. 1749 5 Buffon, Daubenton. 1750. Bonr- gelat.— de Geer. 1752; Rederer.— Zinn. 17555 Monro Fil. 17555; Kolreuter. 1758 ; C. F. Wolf. 1759. P. Camper. Lyonunet; Pallas; qua/e fri- Jolium anni 1760? Bohadsch. 176:. Wrisberg. 1763. Spallanzani 1765. La Fosse. 1766 ; Hewson ; Fontana , 1767. Erxleben. 1768; J. Hunter. 1763. Gouan, 1770. Vinck.— v. Gleichen ; — Gülden- stládt, eoderzs. O. F. Müller 1771. Vittet ,. Clark, eodem.
J. Chr. Fabricius. J. Chr. Pan. Schreber. 1:771. Scarpa. Datarra. 1772. Brugnone. Leske. Vicq-
historia 3^
d'Azyr. Sulzer. 1774. Blumenbach, L. Ingen- housz, 1775. Murray , 1776. P. F. Meckel, La- voisier , 1777. Geoffroy , Prochaska, Soemmer- ring, E. 6. P. Hebenstreit, Broussonnet, Bod- dacrt, 1778. Bloch, Wallbaum , Ludwig 1779; lonsen 17845; Ebel, 1788; Andr. Sparrmann, Sonnini, I. A. Weber, Storr, de la Méthrie, Gó'ze, 178o. Blasins Merrem, E. M. L. Patrin, 1787. Werner, Malacarne , Molina, Bloch, J. F. W. Herbst, Oiüvier, J. Sam, Schróter, 1782. Mitterpacher , Esper, Schneider, Woilstein , €* P. Thunberg , 1783. Th. Pennant, À Vosmaer, 1784.' Fourcroy , Pini, 1785. I. Ed. Smith , M. Houttuyn, PBatsch, 1786. Josephi, Nau, Ma- .nesse , 1787. Lacépede, Retzius. 1788. Rómer, Panzer, Hübner , Paykull, G. Cuvier , 1789. Smel- lie, Oken, F. A. A. Meyer. 1790. M. Galvani, G. Fontana, À. Volta, G. Shaw, L. Bosc , Giorna, Schulz, 1791. Gius. Olivi, Eus. Valli» I. M. Bechstein , Stellen, 1:792. K. F. Kiel- mayer, À. v. Humboldt, W. Bell. I. F. Acker- mann, K. Ksp. Creve, Rudolphi, 1795. Er. Darwin, Townson, G. Fischer, 1794. I. C. W. Ilger, Pfaff, 1795. G. Caradori, Malherbes; Reil, 1796. G. R. Treviranus , J.. Girard , P. A. Latreille, Gall , Th. Hutchinson, Coquebert , Le- veillé, Millin, 1797. F. Jos. Schelver, Wiede- maun, Geoffroy St. Hilaire , E. Donovan, Auten- rieth , Quatremére Disjonval, 1798. Sm. Barton, Faujas St. Fond, Fortis, D. Rush , E. Home
J. Corse, Daudin, Creutzer, 1799. K. Hatchet W. Kirby, Juch , Tilesius , F. W. Jos. Schelling.
28
Zoognoszae historia.
1800. Lamarck , Himly, K. Schreibers , Ch. L. Weiss , J. Schmidt , A. Carlisle, L. Thomas , E. D. A. Bartels, 180r. Froriep, Dvigubsky , Denys Montfort , Schneegass , Rosenthal , Zinke, 1802. J. L. Augely, A. Moreschi , 1803. Posselt, Starck, P. Russel, Bory de St. Vincent , 1804. Kessler, N. Andria. 1805. Lepelletier, D. de Fe- russac, Jurine , Dzondi, Neergaard, J. F. Me- ckel, Billerbeck , Kieser, Bóber, Steven, Th. Ren- ner, 1906. Fr. Cuvier, Gravenhorst, M. Spi- nola , Menard de la Groye, J. Peron, Lorenz, 1807. Iórg , Albers, Marcel de Serres, 1808. Bonn, Spix , Tiedemann , de la Roche, Pietro Consi- gliarchi , 1809. Lesueur, Meyer, Wolff. 1810. Langsdoríf. Ramdohr. 1811.
IUS NESINIS NISENIS IIS ESOS PNESBNESSENSB PIS IPIS PAUNENISINOIS PSISFNISIISSESENPSIISINISINEIS
IV. LITTERATURA HISTORLE NATURALIS INPRIMIS ZOOGNOSLE.
I. z4uctores bibliographici.
à. Generales.
1. Franciscus Ernestus BRUECKMANN,
Bibliotheca animalis, oder Verzeichniss der mei- sten. Schriften so von Thicren und deren Theilen handeln.
JVolffenbüttel. 1743. 277 pag. 8. Bibliothecz animalis continuatio. Ibidem. 1747. 178 pag. 2. Johannes Jacobus SCHEUCHZER.
Bibliotheca scriptorum histori» omnium terre re- gionum inservientium.
Acced. Jac. le Long de scriptoribus historie natu- ralis Gallia.
Tiguri. 1210 et 1751. . 241 peg. 8. 5. Herrmann BorRHAAVE.
Methodus studii medici aucta ab Alb. ab Haller,
"Amstelodami. 1751. 4. |
3o Zoognosiae litteratura, A. Christiani Henrici ERNDEL11I De flora japonica, codice DBibliothece Regiz Bero- linensis rarissimo , epistola. Dresdae. 1716. IA pag. 4. De variis codicibus Bibliotheez Berolinensis figu- ras animalium et plantarum continentibus , agit. 5. F. B. von RouR.
Physicalische Bibliotheck mit Zusátzen von A. G. Kàstner.
Leiptig. 1754. 8. 6. Georg Christoph KnEYvsIC.
Bibliotheca seriptorum venaticorum , continens au- ciores, qui de venatione, sylvis, aucupio, pis- catura, et alius eo spectantibus, commentati sunt.
"Altenburgi. 1750. 190 pag. 8.
7. Laurentius Theodorus GRONOVIUS.
Bibliotheca regni animalis atque lapidei, seu re- | censio auctorum et librorum , qui de regno ani- mali et lapideo traciant.
Lugduni Bat. 1760 326 pag. 4. 8. Joannis Caroli HEFFTERI Museum disputatorium physico-medicum. vol. I. II. Zittapiae. 1763. 64. 4. 9. Otto »on MüNCHHAUSEN. Hausvater. 2 Theile.
Hannover. 1766. ; 9.
"ductores. bibliographici. 3i Io. Ed. SANDIFORT.
Natuur-en geneskondige Bibliothek.
"Amsterdam. 1766. 4. T. HI. II. bertus ab. HALLER.
Bibliotheca anatomica. 2 vol. Tiguri. x. vol. 1774. $16 pag. 4. — — 2 vol. 1776. 870. 12. Johann Traugott MüLLER.
Einleitung. in. die ókonomische und physicalische Bücherkunde. 3 Bde.
Leipzig. 1x. B. 1780. 558 pag. 8. 2 B. 1. Abth. 158». 718. — 2 Abth. 1784. 759.— 13. Jos. Paul von ConBREs.
Delicie Cobresiane. I. P. v. Cobres Büchersamm- lung zur Naturgeschichte.
44ugsburg. 1782. 1 Th. 470 pag. 8. 2 Th. 471 — 956.
Notas auctor addidit egregias.
14. ÀNON.
Systematisches Verzeichniss aller derjenigen Schrit- ten, welche die Naturgeschichte betreffen , von den áltesten bis auf die neuesten Zeiten.
Halle. 1784. ' 446 pgg. 8.
Judicium fecit de auctoribus succinctum et cri- ticum,
.15. Georg Rudolph Bómwrn.
Bibliotheca scriptorum historie naturalis cecono-^
32 Zoognosiae litteratura.
mie aliarumque artium ac scientiarum ad illam pertinentium , realis systematica.
Pars. 1. Scriptores generales. Vol. 1. Lipsizm. 1785. 778 psg. in 8.
2. 1796. 772.
Pars. 2. Zoologi. vol. 1r. 604 pgg. vol. 2. 536 pg8. 1787. 5. Phytologi.
vol. 1. 808 pgg.
2. 642. — 4. Mineralogi. vol. 1. 1788. 510 pgg. 2..1789. 412.
5. Hydrologi et Index universalis. pgg. 74o. Opvs triginta fere annorum. Judicia, in variis diarüs de operibus lata, diligenter et exacte sunt indicata.
16. Jonas DRYANDER.
Catalogus Bibliothece historico - naturalis Josephi Banks. Londini. Tom. I. 1798. Scriptores generales. 3o9 pgg. S.
Tom. II. 1796. Zoologi. 578. Tom. III. 1797. Potanici. 656. Tom. IV. Mineralogi et Indices
Opus insignis doctrine et diligenti: quo nullus carere potest nature scrutator.
17. (J. G. EnschH.) Systematisches Verzeichniss der in der medicini-
schen , physicalischen , chemischen und natur- historischen Literatur in den Jahren 1791 bis
'" "ductores bibliographici. 33 1795 herausgekommenen in und auslàndischen Schriften. JY'eimar. 1799. 4. Horum tantum annorum repertorium possideo; ne-
scio num et quando prodierit continuatio ? La- bor litterario dignus qui eum suscepit.
18.7. D. Russ. Repertorium commentationum a societatibus lit- terarus editarum.
Güttingae. 1801. 49.
Tom. I. Historia naturalis generalis et Zoolo- gia. 574 peg. II. Botanica et Mineralogia cum indice aucto- rum. 604. pagg. Opus utilitatis recognita;
laboris eximii.
19. Johann Friedrich BLuMENBACH.
Anzeige verschiedener vorzüglicher Abbildungen von Thieren in áltern Kupferstichen und Holz- schnitten.
Gótting. Magazin. 2 Jahrg. 4Stück p. 136-156.
20. Petrus DODDAERT.
Notice des principaux ouvrages zoologiques enlu- minés impr. avec sa table des planches enlu- minées de M. Daubenton.
Utrecht. 1783. | XV. pag. fol.
34
21.
ey 22.
,
Que
Zoognostae litleratura. b. Topograp hici.
Cornelivs NozEMAN.
Anitwoord op de Vraage , wat iscr tot nu toe over de natuurlyhe historie van ons vaderland geschreeven ? wat ont breckt'er nog aan? en, welke is de best wyze, waarop de gemelde ge- schiedenis zoude dienen geschreeven te worden? Verhandel. der Maatch. te Haarlem. Deel ll. Si 2. Bl.
lohannes Florentinus MARTINET. dweede Antwoord op dezelve vraag. Ibid, Deel II. St 9, bL'6r.
Golllieb Emanuel de HACLER.
Catalogue raisonnée des aüteurs qui ont écrit sur
lhistoire naturelle de la Suisse.
Acta helvetica. vol. 7. p. 181.
Louis-4dntoine-Prosper HBERISSANT.
Bibliothéque physique de la Zrazce, ou liste de tous les ouvrages , tant imprimés que manus- crits , qui traitent de l'histoire naturelle de ce royaume.
Paris.. 1771. 420 pag. 8.
Supplément. p. 421—496.
FAuJAs de SA1NT-FOND.
Notice bibliographique des divers auteurs , qui ont écrit sur quelques parties d'histoire naturelle, de physique, de médecine, d'agriculture et d'éco- nomie, relatives à la province de Dauphiné.
"Auctores. bibliographici. 55
Histoire naturelle du Dauphiné, Tom, L1. p. 403-433.
26. Joseph QvuER. Catalogo de los autores Espagnoles, «que han escrito
de historia natural. v. Ejus Flora Espagnola. Tom. 2. p. 105-128.
27. Iohann Daniel Dz£Nso. Von einigen Pormmerischen | Naturalscribenten. in ejus physicalischen Briefen. p. 189-216.
—ÓMá
28. Martinus Thrane BRUNNICH.
Bibliotheca , ordiue chronologico recensens Darziae , Norpegiae, Islandiwe et Holsatiw auctores et li- bros, scientias naturales tractautes.
( Hafniae ) 1783. 242 et 14 pag. 8.
29. Iohannes Philippus BREYNIUS.
De scriptoribus rerum naturalium JZorussiae et Poloniae praefato ad Helwingii Floram quasi-
modogenitam. p. I—II. Gedani. 1712, 4.
Jo. Christoph Gotllieb yon Munn, Beytrüge zur Naturgeschichte von Japon und Sina.
Naturforscher. 7. Stück. p. 1-51. De libris Japo- nicis et Sinensibus ad historiam naturalem perti- nentibus.
31. Ioannes Theophilus DUHLF. Essais sur les ouvrages qui nous restent des Grecs
sur lhistoire naturelle *
56 Kncomia f. Observations critiques sur les livres d'Aristote
touchant l'histoire naturclle.
Mém. de la Soc. Imp. des Natural de Moscou. Tom. i. p. 260-279. Seconde Editiou 229.—240.
HL ENCOMIA HISTORLE NATURALIS.
32. Iohannes BROWALLIUS.
Discursus de introducenda in scholas et gvmnasia histori: naturalis lectione 5 impr. cum Linnzi crit/ca botanica.
Lugduni Batav. 1737. 24 pag. 8. 33. Iohannes Golítschalk W ALLERIUS.
Dissertatio de historig naturalis usu medico. Resp. OI. Malmsten, Uvpsal. 1740. 44 pag. 4s ; 54. Carl LINNAEUS.
Tankar om grunden til Oeconomien genom na- turkunnogheten och physiquen.
Vetensk. Acad. Handl. 1740. p. 411-429. Andra uplagan p. 405-423.
Gedanken von Gründen der Oekonomie aus der Naturkunde und Physik.
Schwedische Abhandl. J. 1740. p. 187.
Dissertatio de curiositate naturali , resp. Ol. Sóder- berg.
Holmiae. 1748. 25 pag. 4
historiae naturalis. 37 Amoenit. acad. 1. cdit, Holm. 540-563. Lugd, 429-455. Erlang. 541-563. Fundam. botanica ed a ,Gilibert. Tom. l1. p ly—1xxvj. Dissertatio : Quaestio historico - naturalis , cui bo- no? breviter soluta ; resp. Chph Gedner. Upsaliae. 1752. 29. pag. 4. ;
——— Amen. acad. vol. 5. p. 551-255.
Fundam. bot. ed. a Gilibert. r. xxxi-liij.
—— Of ihe use of curiosity 5 in Sulling (leet's miscellaneous tracts, edition. p. 128-162. 2d. edition. p. 159-200.
Praefatio ad Museum Adolphi Frideriei Regis , la- tine et svethice.
Holmiae. 1754. XXIV. pag. fol. —— Reflexion on the study of nature; (transla- ied by James Eduard Smith ).
London. 1785. 4o pag. 8. —. ——- Suiuths Tracts , p. 1 - 46.
Tal vid deras kongl. Majesteters hóga nmárvaro, hàllit uti Upsala den 25 sept. 1759.
Upsala. 2 plagg. fol.
Oratio coram Rege et Regina Sveciz
Ameonitat. acad. vol. 7. p. 409-437.
Fundamenta bot. ed. a Gilibert, Tom. I. p. I2 XIX.
—-— Nutzen der Naturgeschichte , übersetzt uud mit Anmerkungen und Zusálzen vermehrt.
38
36.
37.
38.
5, Encomia
Bórners Samml, aus der Naturgesch. r Th. p. 76-156.
Delicie nature. Tal hoallit uti Upsala Domkyrka
ar 1772 den 14 Decemb. vid Rectoratets ned- làggande, pa Svenska ófversatt.
Stokhoim. 1773 32 pag. 8.
latine, in Amocenit. Academ. vol. 1o p. 66-99.
Iohann Daniel Drwsc.
Yom Nutzen der Naturlehre in der Rechtsgelehr- sambkeit,
In seinen physical. Brief. p. 277-300, Von dem Einílusse der Naturkunde in das gemeine Wesen,
In seiner phys. Bibliotheck. 2 Band. p. 135-166,
Tiberius LAMBERGEN.
Oratio inaug. de amico historie naturalis cum medicina connubio, j
Franequere. 1751. 79 pag. fol.
Olapus HABRWECH.
Dissertatio de praestantia studii historici nature 5 resp. Jon. Holm. Holmiae. 1752, 498 pag. 4,
3g. Peter KALM.
Dissertatio studium Oeconomis» et Histori2 natu- ralis Informatori mecessarium , exhibens , res- pond. Dav. Deutsch,
dboae. 1757 pag. 12. 4
historiae naturalis. 39
40. Alexander Bernhard KOoLPiN. Oratio auspicalis de historic naturalis et speciatim
botanices prestantia ac dignitate. Gryphiswaldae, 1766. 24 pag. 4. 41. Dominicus V ANDELLI,
Dissertatio de studio historiz: naturalis necessario in Medicina , economia , agricultura , artibus
et commercio. Cum ejus Disserlat, de Draczna. p. 11-29. Sue co Olisipone. 1769, 42. Ilohann Samuel ScHRÓTER.
Von dem Nutzen der Naturwissenschaft für die Geistilichen auf dem. Lande.
Berlin. Sammlung. 2? Dand. P. 30-59.
In seiner Abhaudl. über die Naturgesch. 1 Theil p. 21—4t. 49. Ludwig Wousskav.
Rede von dem wechselweisen Einfluss der Natur- kunde und Chymie auf. die Wohlfahrt eines Staats , in Erweiterung der Künste und. Wissen- schaften.
Stralsund. Magaz. 1 B. p. 469-528, 44. Alexander HUNTER. On the study of Nature. In his Georgical Essays. vol. 2. pP. 7-13. 45. Ermenegiido P1Nt. Introduzione allo studio della storia naturale,
M; 2-2.0 Milano. 1773. Üe
92. Eincomia
46. Godofredus Christophorus BEIREIS.
Commentatio de utilitate et necessitate. historie
naturalis.
Helmstadii. 1770. XXIV pag. 4.
. Leopold zou HARTMANN.
Yon der unentbehrlichen Nothwendigkeit die Na- turkunde in jedem weisen Staate zum Glück der sáàmmtlichen Bürger und Unterthanen óffentlich zu lehren.
Abhandl der Landwirthsch. Gesellsch. zu. Burg- hausen. Iahr. 1776. S. 1.
LJ K. e. 9 * 9 e. Vom Nutzen der Naturgeschichte.
Derlin. Samml. 8. Band. p. 5-44.
49. John A1IKIN.
Àn essay on the application. of natural history to poetry.
VVarrington, 1777. 156 pag. r2.
Versuch über die Anwendung der Naturhistorie
.auf die Dichtkunst ; mit Zusátzen.
Leipzig. 1779. 174 pag. 8.
5o. Christian Friedrich REvss.
Abhandlung wie die Naturkunde der Grund zu einer wohleingerichteten Oekonomie, und wie gross der Einíluss derselben in diese Wissen- schaft ist.
Beschàft. der Berl Gesellsch. naturf. Fr. 3 Bd. P. 3-28.
à historiae naturalis. 41 Bri. Laurentius Christophorus HAGGREN.
Dissertatio de economico histories naturalis usu. Pars. I. resp. Ander. Egnell.
Upsaliae. 1790. pag. 14. 4. 52. zntonius dugustus Henricus L1YCHTENSTEIN.
Prolusio de luce quam auctorum classicorum in- terpretatio ex historia naturali lucratur.
Hamburgi. 1782. pag. 32. 4.
35. Petrus CAMPER.
Redenvoering over de aangenaamheden der natuur- lyke historie, en baare verknogtheid met de ken- nisse der fraaje letteren , en der oudheid. impr. cum ejus Verhandeling over den Orang-outang. Amsterdam. 1782. 4. p. 129-145.
-—— : Rede über die Annehmlichkeiten der Natur- geschichte , und ihre Verbindung mit der Kennt- niss der schonen Wissenschaften und Alter- thümer; impr. cum ejus Naturgesch. des Orang- Utang.
Düsseldorf. 1791. 4. p. 13-27. 54. Johann LosTn20w.
Dissertatio de historia naturali ordini ecclesiastico necessaria. Pars prior Resp. Sam Liljeblad.
Upsaliae. 1788. peg- 10. 4. 55. Christianus Paulus ScHAcHT.
Oratio de utili ac prznecessaria historie natura- lis cum reliquis disciplinz: medica partibus con- junctione et vinculo arctissimo.
Herdervici 1793. pag. 58. 4.
— —— — M
42
56.
57.
58.
59.
60.
6r.
3. Elementa
IIl. ELEMENTA HISTORLE NATURALIS.
Andreas CARLBAUM,
Dissertatio. sistens. ideam generalem historiz na- turalis stricte sic dicte. Resp. Sam. Godenius. drosiae 790: pag. 8.-4-
(1ohann TaRNER.)
Utkast til feerelasningarna ofver naturkunninghe- ien, hàállne i Linkoepnings Gymnasio. Linkópning. 1758. pag. 64. 8.
Ioh. Goitschalk W ALLERIUS.
Dissertatio sistens indolem histori;m naturalis in genere. Resp. Laur, Lyth.
Holmiae. 1704. 8 pag. 4. Daniel Gottlob RuporPH. Rurze Anweisung wie man Natauralien - Sammlun- gen mit Nutzen betrachten soll. Leipzig. 17606. 432 pag. 9. Iohann DBECKMANN. Anfíangsgründe der Naturhistoric. Gollingen u. Bremen, 1767 3o2 pas. 8. Iohann Christian Polycarp ERXLEBEN. Anfangsgründe der Naturgeschichte, Gótlingen uw. Gotha. 1768. 8, 1 Th. 271 pag. 2 Th. »81 pag. | Aufs neue herausgegeben von Johaun Friedrich Gmelin. Góttingen. 1782. 756 pag. 8.
4 Ausgabe. ibid. 1791. 670. pag. 8 c. 5 tbb.
ES
historiae naluralis. A48
62. 4dam Danie? RrcnTER.
63.
63.
65.
Lehrbuch einer Naturhistorie. LLeipzig. 1275. 2 Auflage. 404 pag. 4. loannis dnt. ScoPOLrI.
Introductio ad historiam maturalem sistens genera lapidum , plantarum et animalium. ^ - A^ Pragae 177^. 506 pag. 8.
lohann Daniel TiTiUs.
Lehrbegriif der Naturgeschichte.
Leipzig. 1777. tabb. aen. 19. 415 pag. 8. Gottlieb Konrad Christian STORR.
Entwurf einer Folze von Unterhaltungeu zur
Finleitung in die Naturgeschichte. :r Paud.
Frankfurt u. Leipzig. 1777. 632 pag. 8. Iohann Friedrich BLU MENBACH. Handbuch der Naturgeschichte. GOTTINGEN. 1779 tabb. aen. 2, 449 pag. 8. 2. Th. 449—559. 1780. 7 Auflage. 1805. pág. 8.
Pykosoacmimso kb ecmrecmm, mncnmopia Daywenuó6axa.
Cm. IHemepó. 1797. 3 vol. 89,
Manuel d'histoire naturelle de J. Fr. Dlamenbach par Soulange Artaud, à Me/z et à Paris. 19803. Tome. r. 526 pag. 8.
2.4. 47s.
In ista editione tabul: repetuntur quas in « ADbil-
dung. naturh, Gegenst. » fuerunt exhibita,
44 92 Elementa
Handbog i Naturhistorieu , af J. F. Blumenbach, oversat efter den 4de tydske Udg. ved O J. Mynster. 1793. 64o pag. 8. c. 3 tbb.
Iohann Heinrich PonowskY. Systematische Tabellen über die allgemeine und be- sondere Naturgeschichte.
e Sa
142 pag. in 8 min.
*
Berlin. 1775 68. Christ. RarF. Naturgeschichte für Kinder. Gótlingen. 1777. 1781. 8. c. tbb. zm.
Abrézé d'histoire naturelle pour l'instruction de la Jeunesse; imitée de l'Allemand de M. Raff par ? . Artaud.
Londres 1794. c 12 tabb. aen. 4 vol. 8 min,
e T
Ioseph BERGMANN. Anfangsgründe der Naturgeschichte.
777. MI. 1778. 4 Auf- lage 1783. 8. 3. Theil Thierreich 4o7 pag.
Mainz. 8. vol. I. 1774. ll. 1
Ecmecmsennoe zeuxaeonucanie, cokpanieggoe D'omr- dqpzuaow» LIpocce; a ga PocciBckoM Z3bIKb Cb HtMeuk2ro nepeaorzeHHoe HB H3AaaHHOQe Omkox- MEcCla OÓ6b ysipezxaenHlg ySHAHIHHL.
Cm, IIemep6. 1794. 8. Hac» II. 7o. (EsvspEM.) Tabellarischer Entwurf der Naturgeschichte. Maizz. 1778. fol. oblong. 71. Nathanael Gotílieb LrskE. Anfangsgrinde der Naturgeschichte. Leipzig. 1779. 8. cum 12 tbb. aen. in /» obl.
historiae naturalis 45
Elementi di storia naturale, iradoiti dal te- desco, aumentati e migliorati da Ermenogildo Pini. Milano. vol I. 1785. 268 pag. 8. vol. II. 332. LXXX. pag. Indices: "Versio multo przferenda originali et aucta intro-
ductione : sull'Unicità degli Essecri fisici e sulle loro variazioni , CLXIV pag. HauaABHBI3 OCHOBaHi3 eCIHeCHIBeHHOM HCIHODIH 5
HapCcHIBO 7KHMBOIHHBIXD, M3A3HO ÁkaaeMHEOAMEL Hi- KOAaeML Os3epeHukOBCKHMM?P.
Cm. IIemep6. 1798. 1791. 2 Voll. 9. c. tabb. 73. J. F. GMELIN.
Anfangsgründe der Naturgeschichte — Güitingen. 1782. 8.
739. Josephus CONRAD. Philosophia historie naturalis, Specimen inaugu- rale. Viennae. 1779. 84 pag. 8.
. Anton Friedrich BüscHING.
n2] 4
Unterricht in der Naturgeschichte , für diejenigen, welche noch wenig oder gar nichts in der Na- turgeschichte wissen.
Berlin. 1781. 4 Auflage. 190 pag. 8.
. Franz pon PíAULA ScHRANK.
3 2
Alleemeine Anleitung. die Naturgeschichte zu
studieren.
Munchen. 1785 225 pag. 8, 26. ÁNON.
Grondbeginzelen der natuurlyke historie.
46
77. 7101
79*
8o.
9r E Dean estu
Algem. geneeskund. Jaarbocken 3. Deel. p. 336-558. 4. Deel. p. 92-108. et 111-124. CoTTE. Lecons élémentaires d'histoire naturelle. | Paris, 1787. 471 peg. 8. Manuel d'histoire naturelle, pour servir de suite aux lecons élémentaires d'histoire naturclle.
Ibidem. 1787 180 pag. 8. loannes Reinholdus FonsTER.
Enchiridion bistori& naturali inserviens , quo tcr- mini et delineationes ad Avium , Piscium , Inse- clorum et Plantarum adumbrationes intelligendas et concinnandas, secundum methodum systema- us Linncani continentur,
Halae. 1788. 224 pag. 8.
-Aug. Ioh. Georg Carl BarTscH.
Versuch einer Anleitung , zur Kenntniss und Ge- schichte der Thiere u. Mineralien.
Jena. 1788. 1 Th. 528 pag. tabb. aen. 8. 1789. 2 Th. 529-860. tab. 6. 7. lohn WWVALKER. Institutes of natural history , containing the heads of the lectures in natural history , delivered in ihe University of Edinburgh.
Edinburgh. 1792. 169 pag. 8.
39:1. Hauepmrauie ecmrecrseHBon wucmopis wagaHmoe AJ
R2apoAaHbIM? ysHauinb Pocciickon l-imnepiu. Cm. llemepó6uype. n3aag. III. 1794. 8.
Secundum volumen p. 241-260 regnum animale ex- ponit.
82.
85.
85.
86.
historiae naturalis. 47 Aubin Louis MirrLiN.
Elémens d'histoire naturelle; ouvrage courouné par le Juri des livres élémentaires et adopté par le corps législatif pour les écoles nationales. Seconde édition.
Paris. 1797. 563 pag. 8.
HaxaarHbUt OcHOBAHia ecnrecHiBeHHOlrt Hcnropin X3aaHbr a23 yrompeOA2eHii 5b YHusepcumtermr- ckoMb Daaropoauow» Ilagncionb (Tl. IIpod. jAsu- ryOÓCKH Mb.)
Baagausuipo. 19300, a Tow. $.
J. Ph. HOoBERT.
Lehrbuch der Naturgeschichte : cin Auszug aus dem Reecardischen Lehrbuche , welcher die Abschnit-
te von der menschlichen Seele, der Naturlehre uud der Naturgeschichte enthált.
Berlin. 1792. 181 pag. 8. Georg 4dolph Svckow.
Anfangsgründe der theoretischen und angewaud- ten Naturgeschichte der Thiere.
Leipzig. 1797. «.« 4 Theile 8. George CUVIER. Tableau élémentaire d'histoire naturelle. Paris, 1798. c. XIV tbb. aen. 710 pag. 8.
Deutsch von Wiedemann u. Illiger ; BraumnscAieig. 1800, 2 vol. 8.
Gotthelf FrscHER.
Tabulae synoptice zoognosie; tabulis singulis ro.
(1804 et 1805). Secunda editio (descriptione con-
48
87.
$8.
Elemenia chyliorum Musei mosquensis aucla ct tabb. aen, illustrata.) Mosquae,. 1807. 186 pag. (sine tabul. synopt.) 4. Chorles CHAISNEAU. |. Atlas d'histoire naturelle ou collection de tableaux
relatifs aux irois regnes de la nature. Paris.an XL 41 pag. et 36 tbb. in 4 majori. Consiant DUMERIL. Traité élémentaire d'histoire naturelle. Paris. 1804. 394 peg. 8. Seconde édition avec 32 pianches qui représen- tent plus de 50oo objets. Tom. l. contenant la Minéralogie et la Dotani-
que. Paris. 1907. 2065 pag. 9. Tom. II. contenant la Zoologie. 360 pag.
Les planches sont les mémes qui représentent les développemen s des caracteres du Dictionnaire d'histoire naturelle de Déterville.
EjrvspEM.
Zoologie analytique ou méthode naturelle de clas-
sification des animaux.
Paris, 1806. 344 pag. 8.
qo. (Iieanó ABHT'YBCKIIL)
'Ta6aurna xxuvBomnmHbrx» ; aa4 6Aaaropoanubsixe Bocunu- IHIAaHHHKOBRP» YHHBepcHmnieHiCKaro HaHcioHa. Mocxsa. 19809. 3s pag. 8.
gi. 4uapea TEPHEBA.
CucmreMamMwueckoe pacHoAO;keHle JKMBOIHIHbIXP H MCKOIIAeMPIXLb IIi'bAb. Cm, IIemep6óuype. 1810. 113 pag. 8.
historiae naturalis. 49
92. Moriz Balthasar BORKHAUSEN.
Versuch einer Erklàrung der zoologischen Termi- nologie. Frankfurt am Main 1790. 391 pag. 8. 93. Johann Karl YVilhelm lLLIGER. Versuch einer systematischen vollstándigen Termi- nologie für das Thierreich und Pflanzenreich.
Helmstàdt. 19800. 469. 8.
Huc pertinet proprie Forsteri enchiridion, m. 78.
terminos avium , piscium , insectorum et plan-
tarum explicans , nec historiam eorum naturaiem continens,
IV. SYSTEMATICL
94. Caroli a LINNÉ.
Systema nature. Leidae 1755. fol. edit, XII. Holmiz. 1266. 4 vol. 8.
XIII. cura J. F. Gmelin. Lips. 1788 P. x. 2 vol. 8. 95. Car. CrERK.
Nomenclator extemporaneus rerum naturalium
plantarum, insectorum , conchyliorum, secundum Systema Linnzanum edit. X.
Stockholmiae. 1759. 67 pag. 8.
96. Iohann Samuel ScHRÓTER.
Einige Erlàuterungen für das Linnàische Natur- system.
Schróter's Journal, 6 Band, p. 315-349.
4
50 4 Systemaiict. 97. Johz HiLr.
À general natnral history. London. 1:748. vol. r. fossils , tabb. aen. r2. 654. pag. fol. : 1751. 2. Plants, tabb r6. 64». — 1752. 3. Animaly, tabb. 28. 584.—
98. Marlinus HovTTUYN.
Natuurlyke historie oftuitvoerige beschryving der Die- ren, Planten en Miuneraalen , volgens het samen- stel van Linnzus.
Amnsterdam. 1 Deel. Dieren. io Stuck. 1761-1773. 8. 2 Decl. Planten. 14 Stuck. 1774-1795. 3 Deel. Mineraalen. 5 Stuck. 1780-1785.
99. Des Ritters Corl v. Linné vollst2ndiges Natursy- stem , nach der zwolften lateinischen. Ausgabe, und nach Anleitaang des Houttuynischen Werks , mit einer ausführlichen Erklaárung ausgefertigt von Philipp Ludwig Statius MüLLER.
Nürnberg. 1773-1776. 6. Theile; nebstSupple- ment u. Registerband.
Das Pílauzensystem ist von Gof/Heb Friedricf: CaHRISTMANN bearbeitet 1777-1798. 14 Theile.
Das Mineralsystem in einer freyen u. vermehrten Vibersetzung von Johann Friedrich GMELIN.. 1777-79 4 Theile. 100. James Edward SMITH. Review of a dutch edition of the systema Na- ture of Linneus. in his Tracts p. 203-214.
historiae naturalis. 5
101. Eugenius Iohann Christoph ESPER. Naturgeschichte im Auszuge dvs Linneischen Sy- stems, mit Erklárung der Kunstworter,
Nürnberg. 1784. tbb. aen. 7. 74o pag. 8 lo2. Robert KERR.
The animal kingdom or zoological system of the celebrated S. Charles Linnzus, being a transla- tion of the systema nature Gmelini, together with numerous addiuons. Edinburgh. 1792. 4? c. tabb.
Vol :r. P. :i. Mammalia. Pecora. 304 pag. 2. — — — Aves, Picae. 103. Áx4ekcauagpó CEBACTIAHOFP. CucmreMa npupoabr Kapaa JAeuges, ga Pocciickov' ASbBIKb LM3AaAb Cb npHMbu4aHi3MM LH AOHOQAHeHBilae MU
Cm. Ilemep6. 1804. 8, Vol. r. continet Primates, Bruta, Feras.
ioÀ. J. 4. DoNNDORFF'Ss. Zoologische Beytráge zur '13ten Ausgabe des Lin- neischen Natur-systems. Leipzig. 1792. r-3 Dand. 8.
V. C RI EFGL 105. Johannes MITCHELLI.
Dissertatio de principiis Botanicortm et Zoologos rum deque novo stabiliendo natur: rerum con- gruo.
Acta. Acad. Natur. Cur. vol. 8. App. p. 187-202, — seorsim edita. Norimbergae. 1709. 46 pag:
Á? cum generibus plantarum récens conditis. * o»
52 Bw Neb 106. ANON.
Uiber die systematische Eintheilung der Minera-
len, Pílanzen und Thiere in Classen und Ord-
nungen.
Physic. Belustigung. 3 Band. p. 1491-1496. 107. Johann Samuel ScHROTER.
Haben wir auch ein vollstándiges System der Na- tur zu hoffen ? Und wenn es ist durch welchen Weg gelangen wir dazu? Berlin, Samiml. ?. Band. p. 249-271. 3. Band. p. 353-575. —-— in seinen Abhandlungen über die Naturgesch, 1 Theil. p. 41-81. 100, Jacobus Theodorus KLEIN. Summa dubiorum circa classes quadrupedum et
Amphbibiorum in Linnaei systemate naturz. Ge- dani. 1743. 4.
pag. 3o praeter tractatus de crustatis etc. — :
Doutes ou observations $ur quelques animaux
des classes des quadrupedes et amphibies du
systeme de la nature de M. Linnzus.
Paris. 1754. c. 1. tab, 108 pag. 9. io9. ÀNON.
Vorschlag zu natürlichen Characteren in Bestim- mung der Ordnung und Geschlechter der Thiere. Physical. Belustig. 3. Band. p. 1373-1385.
iio. Johannes Daniel 'TiTivus. | De divisione animalium generàli programma.
Witteberge. 1760. pag. 16. 4.
6 Lezcxicographai. 53 Ilt. Zaioine Nicolas DUCHESNE.
Mémoire sur l'établissement d'une nomenclature européenne d'histoire naturelle.
Magazin encyclopéd. 2 année, Tome. L p. :47- 154.
VL LEXICOGRAPHIÓ
ir2. Jalmont de BomManE.
Dictionnaire raisonné universel d'histoire naturel- le, contenant lhistoire des animaux, des végé- taux et des miuéraux,
Paris. 1765. $ vol. 8.
Edition augmentée par l'auteur et par beau- coup d'additions fournies par Haller, Deleuze, et Bourgeois.-
Jverdun. 1768. et 69. $ vol. 12. Nouvelle édition. Paris 1775. G ;vol. 8 Lyon. 1776. 9 vol. 8.
Supplément au. Dictionnaire de Domare par Vi- cat. Lausanne, 1778. 8.
Algemeen en bereedeneert Woordenbock der na- luurlyke historie. eh uit het. fransh van Valm. de PBomare door Charles Papillon. 1. rz. Deel. Dordrecht, 1767. 4.
Caosape pysueii Hamypaasuon llcmopin, coaep- zxamia Memnmopirn: onmcauHie uH raasubüunla C50 CHIBA- jKMBOHIHBIXb, pacmrbHiM 4H MuuHepaAOEb. Ilepes. co. (ppaunuy3ack. Bacuasewb JAeBUIMHBIME 2, dacmn , Mecreqg. 1789. s.
54 6 Lexicographi
1:13. F. H. W. ManriNI Allgemeine. Geschichte der Natur nach Alphabetischer Ordnung , nach Vo- marischer Einrichtung. Berlin. 1774. ... 4 vol. 8. c. tbb. aen. Non est versio sed opus auctori proprium , per observationes optime collectas ,
commendandum.
i14. Neuer Schauplatz der Natur in alphabetischer Ord- nung.
Leipzig. 1775-1780. 9 vol. 8.
115. Onomotologia historie naturalis completa, oder Lexicon der Naturgeschichte.
Ulm. 1760. 2 vol. 8.
116. A new and complete Dictionary of arts, and scien- ces; by a Society of Genilemen.
London. 1754. 2 vol, 8.
117. Encyclopédie méthodique.
Paris. histoire natur. des animaux. 1782. 4. Varii auctores hoc opus illustraruut. Historiam natu- raiem hominis, quadrupedum, reptilium etc, Daubenton scr;psit, eam cetaceorum BDonaterre composuit; historam avium Mauduit exposuit; * Jnsecta Gueneau de Montbeillard et Olivier de- scripserunt, Bruzuiére Mollusca enumerauit etc. Systema animalium anatomicum incepit Felix Vicq-d' Azyr.
118, Deutsehe Encyclopádie von einer Gesellschaft Ge- lehrten,
Frankfurt a Main. inde a 1778..., 4 Opus egre- gium ast nondum completum,
historiae naturalis. 55 119. PAilipp 4nd»eas NEMNICH. Allgemeines Polyglotten-Lexicon der Naturgeschichte.
Hamburg. 1793-1796. 3 vol. 4-
Sola nomina variis linguis continet. Nomenclato- res alios, Brunfelsium , Rayum , d'Argenville non commemoravi. Domingos Vandelli terminos technicos Linnaei in. hispanicem iimguam verti, (Dictionario dos termos technicos etc. Coiv bra, 1788. 4.)
120. Nouveau Bictionnaire. d'histoire naturelle appli- quée aux aris, par uue Sociélé de Naturalistes et d'Agriculteurs. País, chez Deterville. 19805. 24 vol. 8. Classes Mamumalium et Avium elaborate sunt au- ctoribus Sonnini et Virey. Piscium , Reptilium, Molluscorum, Vermium au-
ciore Dbosc.
Classen insectorum Olivier et Latreille in se susce-
perunt ^
121. Dictionnaire des sciences naturelles. par plusieurs professeurs du Muséum d histoire naturelle de Paris.
Paris. 1804. in 8. Quinque volumina accepi litteras A et B. continen-
tia; auctores hic commemarandi sunt rerum se- quentium :
Mammalium , Et. Geoffroy. Avium , Ch. Dumont.
Reptilium, fratres. Cuvier,
56 7. Diaria Piscium , Lacépede. Molluscorum , Radiatorum , Polyporum , Lamarck et Duvernoy. Insectorum , Dumeril.
Anatomiz et Physiologie comparate, fratres G. et F. Cuvier.
VIL DIARIA.
122. Journal des savans, à Paris 4. 1665 etc. 123. Acta eruditorum Lipsiensia. 4. 1682 etc.
124. Commercium litterarum norimbergense ad rei medicae et scientie naturalis incrementum insti- tulum.
Norimbergae. 1731-1745, 15 vol. 4. 125. Hamburgisches Magazin oder gesammelte Schrif-
ten zum Unterricht und Vergnügen aus der
Naturiorschung und den angenehmen Wissen-
schaften. überhaupt. Hamburg 1747-1767. 27 vol.
8. vol. 27 n'um continet. indices.
Neues Hamburg. Magaz. 1767. 8. continuatio. 126. Physicalische Bclustigungen.
Berlin. 1751-1357. 16 St. 8.
127. Commentaria de rebus in scientia naturali et me-
dicina gestis.
Lipsiae. 1752-1794. — ^ 56 vol. 8.
128. Allgemeines Magazin der Natur , Kunst und Wis- senschaften.
Leipzig. 1761 13 B. 9 maj.
. Aistoriae naturalis. 57 129. Dresdnisches. Magazin oder Aausarbeitungen und Nachrichten zam Behuf der Naturlehre,
Dresden. 1759. etc. 8.
13o. Bremisches Magazin zur Ausbreitung der Wis- senschaften , Naturlehre, Künste und Tugend.
Bremen. 1760-1764. ze vol. 5. Neues bremisches Magazin. 1767.8.
131. Giornale d'Italia spettante alla scienza naturale e principalmente all'asricultura , alle arti e al commercio.
Venet. 1764-1774. 11 vol 4.
132. Berlinisches Mazazin , oder gesammelte Schriften u. Nachrichten , für die Liebhaber der Arzney- wissenschaft, Naturgeschichte und. der angench-
men Wissenschaften. überhaupt.
Berlin. 1765. $8 vol. 8.
133. Siralsundisches Magazin, oder Sammlungen auser- lesener Neuigkeiten zur Aufnahme der Natur- lehre , Arzneywissenschaft und Haushaltungs-
kunst.
Berlin u. Stralsund. 1767. etc. '8i
134. Berlinische Sammlungen zur Befórderung der Arz- neywissenschaft, der Naturgeschichte , der Haus- haltungskunst u. s. w. (von. 7. H. JT. MaR- TINI.)
Berlin. 1769-1777. i3
. Mannichfaltigkeiten , eine gemeinnützige Wochen-
tv
schrift, Berlin. 1769. etc. 8.
58 7. Diaria Neue Mannichfaltigkeiten. Berlin. 1774 7 1777- 4 vol. 8. Neueste Mannichfaltigkeiten. BerZn. 1777. 8.
136. Neue physicalische Belustigungen. Prog. 1770 etc. 8.
137. Ilohann BECKMANN.
Physicalisch óconomische Bibliotheck , worinn von den neuesten Büchern, welche die Naturge- schichte , Naturlehre und die Land-und Stadt- wirthsschaft betreffen , Nachrichten ertheilt wird.
Gottingen 1770. etc. 8.
138. Observations sur la physique, sur lhistoire na- turelle et sur les arts, par Mr. l'Abbé RoztrER.
Paris. 1771-1778. 18 vol. t2.
139. Sammlungen brauchbarer Abhandlungen aus des Hrn. Abt Rozier Ebcobachtungen über die Natur und Kunst.
Leipzig 1775. 1 vol. 8..
140. Observations ct mémoires sur la physique , sur lhistoire naturelle et sur les arts, par Mr. l'Abbé Rozier. (Journal de Physique ) Paris. 1773. 1792. 43 vol. 4. Depuis 1778. par Bozier et Mongez.
1705. par Rozier, Mongez et Lamethrie.
Journal de physique, de chimie et d'histoire na- turelle, par Jeaz Claude Lametihrie. Tom, I. an If. etc. Á-
i41. Encyclopàádisches Journal, C/ere und Düsseldorf, 1774. B 5t. 5.
historiae naturalis. 59
142. Immanuel Karl Heinrich Bónwzü's Sammlungen aus der Naturgeschichte , Ockonomie - Polizey - Kameral-uud Finanzw issenschatt,
Dresden. 1774. 1 Theil. 567 pag. tab. aen. 1. 8.
143. Johann Christoph Polykarp ERXLEBEN. Physicalische Eibliotheck. 1-4 Band. Gótlingen. 1774-1779. 8.
144. Der preusische Sammler zur Kenntniss der Na-
turgeschichte, zur Verbesserung der Land-und
Stadtwirihschaft , etc.
Kónigsberg. 1774. * B. 8. 145. Der Naturforscher. Halle. 1774-1799. 29 St. 8.
mit Rupfern.
146. Opuscoli scelti sulle scienze ed sulle arti 5 tratti dagli Atti delle Academe e dalle altre collezioni filosoiche , e litierarie, etc.
Milano. 1778-1795. 18 vol. 8.
147. H. SANDER.
Vaterlàndische Bemerkongen [für elle Theile der Naturgeschichte,
Carisruhe. 1780. 8.
1:49. Neue nordische Deytráge zur physicalischen und geographischen Erd-und — Vóolkerbeschreibuug , Naturgeschichte und Oeconomic. ( edidit. Petrus Simon PALLAs) St. Petersb. u Leipzig 1781-1796. 2 vol. 8.
Vlümis 3 voluminibus tituli etiam prefixis : Neu- este nordische Dey!ráge. 1. 2. 23. U.
60 Aq mmo auo maa.
149. Leipziger Magazin zur Naturkunde, Mathematik und Oeconomie, herausgereben v. C. B.Fuwk, N. G. Lrzskre und C. F. HiNpENBURG.
Leipzig. 1787-1784. c. tbb. aen. 4 vol. 8.
Leipziger Magazin zur Naturkunde und Oecono- mie, herausgegeben von Naihanael Gottfried Lrskr. Jahrgang 1786 , herausgegeben von einer Gesellschaft von Gelehrten , (nach Leske's Tode) Jahrgang 1787. 1788. 8.
:50. Magazin für das Neueste aus der Physick und Naturgeschichte, herausgegeben von ( Ludwig Christian) LICHTENBERG.
Gotha. 1781-96. 3 vol. 8. Forizesetzt von (Zohann Heinrich) Voi1cT. Z- 11 Baud. 1786-1796. Magazin für den neuesten Zustand der Natur- kunde. Jena. 1797 — c. ibb. aen. 8.
t5r. Physicalische Arbeiten der eintráchtigen. Freunde in Wien; aufgesammelt von 7gnaz Edlen ron BORN.
JVien. 1783.-1787. c. tbb. aen. 2 vol. 4.
152. Oberdeutsche Beytráge zur Naturlehre wu. Oeco- nomie für das Jahr 1787; gesammelt und her- ausgegeben von Karl Ehrenbert pon MoLL.
Salzburg 1787. tabb. aen. 6. 72 et293 pag. 8.
153. Magazin für die Naturkunde Helvetiens , heraus- gegeben von .ibrecht HOPFNER.
Zürich, 1787-89. c. tbb. aen. 4. vol. 8.
historiae naturalis. 61 154. FrEBi1G et B. Nav. Bibliotheck der gesammten Naturgeschichte. 1 u. 2 Dand. Frankf. a. Main 1789-91. 8.
155. Neue Entdeckungen und Beobachtungen aus der Physik , Naturgeschichte und Oekonomie, he- rausgegeben von Bernh ard Sebastian Nav. Frankfurt. a. Main. 1791. tabb. aen. 7. 364 pag. 8.
156. Sammlung physicalischer Aufsátze , besonders die Bóhmische Naturgeschichte betreffend , von einer Gesellschaft Bohmischer Naturforscher , heraus- gegeben von Johann MAYER.
Dresden. 1791-94. c. tabb. aen. ut A DOS;
157. Magazim encyclopédique ou Journal des sciences, des lettres et des arts, redigé par Mirriw , NoEL et WARENS Paris. (1795.) 8.
Seconde année, par. A. L. MiLLIN. 1796. etc, continuatur,
158. Iohann Christian REIL.
Archiv für die Physiologie. Halle. 1796-1802. c. tabb. aeu. 5 vol. 8.
159. E. R. JP. WIEDEMANN. |
Archiv für Zoologie und Zootomie. Berlin. 1806. I BS St c. tabb.s95.
Braunschweig 1. B. 2. St. etc, — 1804. 4 vol. 8.
160. 77. G. TILESIUs. Jahrbuch der Naturgeschichte zur Anzeige u. Prü- fung neuer Entdeckungen und Beobachtungen.
Erster Jahrgang , mit 10 Kupf. Zeipzis. 1802». 486 S. 8.
62 6 cta Societaturm.
161. Annales du Muséum d'histoire naturelle , par les Professeurs de cet établissement. Paris. 1802.-1811, 16 vol. 4.
Opus hoc observationibus ditissimum continua- tur. :
162. Annale de historia natural. en. Madrit. 3 vol. 8.
VIIL ACTA ACADEMTIARUM EI SOCIETATUM:
l ANGLIZ. 1. Societas Regia | Londinensis. 1045. t. Partiostns Transactions giving some account of the present undertakiugs , studies and labours
of the ingenious in mauy considerable parts of the world.
London. 1665-1775. 65 vol. 4. Philosophical Transactons of the Royal Society of
London.
1776-1802. vol. 66-9t 4.
3. The philosophical Transactions to the year 1:700 abrig'd and dispos'd under general heads, by lohn LowTnhoRP. London. 1701. 3 vol £.
DPo4ngliae 62
To the year 1720. by Peni. MoTTE. 1721. 2 vol. To the year 1732. by RE1p. and Joan. GnAY. Lond, 1233574.
5. Memoirs of the Royal Society, being a new abrid- gement of the Philosophical Transactions , from 1665 to 1735. inclusive by Mr. BappaM. Lon- don. 1738-1741. 10 vol 8.
4. Abhandlungen zur Naturgeschichte Physik und Oe- conomie aus den philosophischen Transactionen und Sammlungen , vou dem ersten Bande apge- fangen, gesammlet und mit einigen. Anmerkun- gen übersetzt.
Leipzig. 1779. $0. 2 Theile. 4. 5. Abrégé des Transactions philosophiques de la So-
ciété Royale de Londres, traduit de langlois et redigé par M. Gibelin.
1. Partie. Histoire naturelle. Tom. I. 467 pag. tabb. aenez 8. Tome 2. 466 pag. tabb. i4 8.
6. Partie. Anatomie et Physique animale par Mr Pinel; pag. 476. tabb. 2. 1790.
6. Diplomata et statuta Regalis Societatis Londini pro scientia naturali promovenda, Londini. 1752. 115 pag. 8. —-— 017226. 59 et 48 pag. 8. . 7. The history of the Royal Society of London for the improving of natural knowledge , from its first rise, as a supplement to the philosophical Tran-
sactions ,. By Thomas Birch.
London, 1750. 1757. | $ vol. 4.
64 8. Acta Societatum. 8.
Philosophical Collections (published by Robert Hoo- KE, during the interruption of the Philosophical Transactions. ) ;
London. 1679-82. 7 Numb. 4.
9. Miscellanea curiosa, being the most valuable dis- cours, read and delivered to the Royal Society, for the advancement of physical and mathema- tical Knowledge; also a collection of travels, voyages, antiquities , and natural history of coun- tries , presented to the same Society; revised and concited by W. DrnnuAM.
London. 1726-27. 3 vol. 8.-
1:0. À Review of the works of the Royal Society of London, by ZoAn HiLL. (Satyra in Acta Socie- tatis.)
London. 1751. 265 pag. 4. 2. Collegium Medicorum | Londini.
1I. Medical Transactions , published by the College of Physicians in. London.
London.91772 etc. 3 vol. 8 3. Societas Linnaeana Londint, 12. Transactions of the Linnean Society.
London. 1791 etc. 4. 4. Societas regia Edinensis.
13. Essays and observations, physical and literary, read before a society in. Edinburgh, and publi- shed by them.
Edinburgh. 1754-1771. 3 vol. 8. Transactions of the Royal Society of Edinburgh. Ib. 1788 etc. Áe
AciaSocietatum. 65
1I BELGII FOEDERATL .
ET
b!
5. Societas harlemensis, (.1793.)
i4. Verhandlingen uitgegeeven door de Hollandsche Maat- schappy der Weetenschappen , te Haarlem.
Haarlem. 1754-1786. 22 Deele. 8.
Register, ofte hoofdzaallyke inhoud der Ver- handlimgen , enz. die in de 12 eerste deelen van de Hollandsche Maa!schappye der weeten- schappen te Haarlem voorkomen; door JoAaz- nes Florentius MARTINET.
-
Haarlem 1772. xxxiv ct 146 pag. 8.
Der Hollàndischen Gesellschaft der Wissenschaften zu Haarlem Abhand!ungen; übers. von 4r. Gotih. KàsTNER. 4lienburg, 1759. 8.
Abhandlungen. aus der Naturlehre, practischen ÁArzneykunst und Chirurgie, aus den Schrifteu der lHiaarlemer und anderer holláàndischer Gesell-
schaften, |^ 5; —30* -5 m^, "S Leipzis. 1773 76. pu vo!. 9.
6. Societas FP lssingensis.
(5, Werhandelingen uitgegeeven door het Zceuwsch Genootschap der wectenschappeu te Vlissingen. Middleburg. 1769-86, i1 Deele 8.
5
66 Acta Societatum; 7. Societas Roterdamensis. (1769-)
16. Plan en grondwetten van bhet Bataafsch Genootscbap der proefondervindelyke wysbegeerte te Rotter-
dam. Rotterdam. 1771: 46 pag. 4 1788. 29 — — 17. Verhandelingen van het Bataafsch Genootschap der proefondervindelyke wysbegeerte te Rotterdam.
Ib. 1724-1785. 7 Deele in 4.
Algemeene bladwyzer over de 6 eerste deelen der Verhandelingen van het Pataafsch Genootschap
der proefoudervindelyke wysbegeerte te Rotter« dam.
Ib. 1784. Jo pag. 4
III. GCALLI.E.
6. Academia Regia Scientiarum Parisina.
( 1666. )
18. Histoire de l'Académie Royale des Sciences. Tome J. depuis son établissement en 1666, jusqu'à 1686. Paris 1733. 4. II. depuis 1786 jusqu'à son renouvellement ex 1699. 436. pag.
19, Mémoires de l'Académie Royale des Sciences, de- puis 1666 jusqu'à 1699. Paris. 1733. 11 vol 4.
Galliae. €7
30 Histoire de l'Académie Royale des Sciences, avec les mémoires de mathématiques et de Physique; pour lanuée 1699.
Paris. 1702. 4. Pour les années 1700-1788. 1703-1791.
Der Kóniglichen Academie der Wissenschaften in Paris physische Abhandlungen ; übers. von J7o/fz. Baith. von STEINWEHR. Breslau. 1745 - 59. 15 vol. 8.
Der Kónigl. Academie der Wissenschaften in Paris anatomisch-chymisch und botanische Abband- lungen ; übers. von 7T. B. 44. v. STEINWEHR. Breslau, 1749-60. 9 vol. 8.
21. Mémoire de mathématiques et de physique , pré- sentés à l'Académie Royale des sciences, par di- vers Savans et lus dans ses assemblés. Tom. I. 1750. — Tome II. 1786. 4.
22. Table alphabétique des matiéres contenues dans l'histoire et les mémoires de l'Académie Royale des sciences, dressée par M. GopiNw.
Tom. I-IV. 1734. — dressée par M. DrMovRs. Tome V-IX. 1747-1786.
25. Nouvelle table des articles contenus dans les vo- lumes de l'Académie Royale des sciences de Pa- ris, depuis 1666 jusqu'en 1770 , dans ceux des Arts et Métiers publiés par cette Académie et dans la collection Académique; par Mr. lYAbbé
Rozirn. Tome, I-IV. 1775. 1776. 4. * s
68 Acta Soczeftatur
24. Regis Scientiarum | Academia; historia , autore Ioanne Daptista du Iur.
Parisis. 16099. A4t1 pag. 4. Lipsiae. 1700. 426-4. 9. Societas fegia Medica Parisina.,
25. Histoire de la Société Royale de Médecine , année 1776 avec les mémoires de Médecine, et de Physique médicale , pour la méme année. Paris. 1779. 4.
Années. 1776-1785 5 1780-1788.
10. Societas Historiae JNaturalis Parisina.
26. Actes de la Société d'histoire naturelle de Paris.
Paris. 1792. Tom. lI, 1 Partie. 129 pag. tab. aen. 13. fol.
1r. Jnstitutum. gallicum.
29; Mémoires de l'Institut national de France,
Püris 1797 elc. Á.
12. Societas philomatica parisina,
28. Bulletin de la Société philomatique. Tom. 1.No. 1-24. 1797. 192 pag. 4. c. tbb ác. 2... Nor ;2 5 ete,
^9. Rapport général des travaux de la Société philo- miaüque, par SILVESTRE.
París. 1799. 272 pog. 8.
3 Germaniae. 69 13. Societas Hegia scientiarum | Monspeliensis. Jo. Histoire de la Société Royale des Sciences établie à Montpellier, avec les Mémoires de Mathéma- tiques et de Physique.
Lyon. 1766. Tom. I. 276 et 4oo pag. 4. tbb. aen. ro. IV. GERMANI.E.
x4. - Ícademía caesarea. naturae Curiosorun.
( 1652. )
3i. Miscellanea curiosa , sive Ephemeridum Medico- Physicarum Germanicarum Academie Naturae
Curiosorum., Decurie 1. Annus r. 1670. 4. Miscellanea curiosa medico-physica Academis Nà-
turz Curiosorum , sive Eohemeridum Medico- : p physicarum Germanicarum curiosarum,
Annus. 2. 1671. — 10. 1679.
Decurie. 2. Annus. I — 1o. 1682-1691.
Decuriz. 3. Ánnus. I — ro. 1694-1700. Ephemerides Academic Ciesares nature curioso-
rum sive observationes medico-physicz. Cent, I-X. 1712-1722.
ÁÀcta physico-medica Academies Casaree Naturz curiosorum. vol. I-X. 1727-1754. b
76 cta Societatum
Nova acta physico- medica Academize czsarez Loeo- poldino-Caroline Nature Curiosorum. Tom. I- VII. 1757-1783.
Medicinisch-chirurgisch-anatomisch-chymisch | und botanische Abhandlungen der Kaiserlichen Aca- demie der Naturforscher. ANurnb. 4 Th. I-VIL,
1755 eic. 5a. JTVillh. 4ndr. KELLNERI, index rerum memora- bilium in deczriis et centurüs ephemeridum academ. natur curiosorum. Norimbergae. 1739. 4» 33. Andr. El. BücHNER, Academize S. R. T. Leopol- dino-Caroline nature curiosorum historia. Ha, 1756. 4.
15. fcademiae Regiae scientiarum et. elegantiorum litterarum. Berolinensis.
( 1700 ).
54. Miscellanea Berolinensia ad incrementum scientia- rum, ex Scriptis Societaü Regie scientiarum exhibitis edita, Berlin, 1710-1743. 7 Tom. 8.
Histoire de lAcadémie Royale des Sciences et des belles-lettres de Berlin, année 1745, avec les mémoires pour la méme année, tirés des re- gisires de cette Académie, jb. 1746. 4.
Années. 1746-69. — 1748—71, Nouveaux Mémoires de l'Académie royale des Sciences,
Années 1770-85. Berlin. 1772-97,
Germaniae "t
Mémoires de l'Académie Royale des Sciences et belles-lettres | depuis lavénement de Frédéric Guillaume iI au tróne.
1786 et 87. 1792. 1788 et 89. 1793. 1792 et 93. 1798.
Histoire de l'Académie royale des sciences et bel- les-lettres depuis son origine jusqu'à présent. Berlin, 1752. iabb, aen. 2. 312 pag. 4.
16. Societas ]Vaturae Scrutatorum | Derotinensis. 35. Bescháftigungen der Berlinischen Gesellschaft Na- turforschender Freunde. Berlin, 1-4. B. 1775-1779. 8.
Schriften der Berlinischen Gesellschaft Naturfor-
schender Freunde. 1-6 B. 1780-1795. 8. Beobachtungen und Entdeckuugen aus der Natur-
kunde von der Gesellschaft | Naturforschender Freunde zu Berlin.
Berlin. 1-5 B. 1788-1793.
Zweifaches Universalregister über die bisheri- gen Schriften der Gesellschaft Naturforschender Freunde.
Berlin. 1794. 192 pag. 8. per Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Ber- lin Neue Schriften.
1 B. Berlin. 1795, etc. 4,
Magazin für die neueste Entdeckungen in der ge- sammien Naturk. 1808, etc. 4."
73 Acta Societatum. i7. Societas Regia Scientiarum Goltingensis.
( 1750)
36. Commentarii Societatis Regiz Scientiarum. Cottin- gensis. Goilingae. Tom. I-IV. 1752-1554. 4.
Novi Commentarii Societatis Regie Scientiarum Gottingensis. ib. Tom. I-VIII. 1771-1779. 4- Commentationes Societatis Regie Scienbarum Got- tingensis per annum. 1778-1793. vol. 1-12. 1779-1796. 4. 37. Deutsche Schriften von der kónigl. Societüt der
Wissenschaften herausgegeben. Gotlingen. 1771. 8.
19. .fcademia £Flectoralis Theodoro- Palatina.
38. Historia et Commentationes Academiae Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Literarum Theo- doro-Palatina.
AManhemü. vol. 1-5. 1766-1783. 4. 19. Socieias. oeconomica Palatina. 39. Bemerkungen der physikalisch-ókonomischen und
Bienen-Gescllschaft in Lauiern vom Jahr 1 7069. Mannheim. 1770-1785. 16 Bànde. 8,
Germanzae. 23
Vorlesungen der kurpfàlzischen Phvsicalisch-óüko- nomischen Gesellschaft.
ib. 1-5 Band. 1785-1791. 8.
20. Zcademia Scientiarum | Electoralis Doica.
4o. Abhandlungen der Churfürstlich-Baierischen Aca- demie der Wissenschaften. 27727 LN, f» -—1^ » München. 1-6. Band. 1763-1769. 4.
Tagebücher der kónigl Academie der Wissen- schaften, von Daron yon MoLr. Muzchen. 1906. cic. 4.
21. Societas oeconomica Regia Lipsiensis.
4T. Schriften. der Leipziger ókonomischen Societát. Dresden. 1-8 Th. 1771-179o.. 8.
^
22. Societas Linnaeana Lipsiensis.
42. Nachricht von der am 3r. Jan. 1789 gestifteten Na- turforschenden Privatgesellschaít zu Leipzig. Leipzig. 1799. 92 pag. 9.
Monographie varie, nomine Societatis hujus editae suis locis commemorantur. 23. Societas physica Jenensis.
?. Nachricht von dem Fortgange der Naturforschen-
den Geselischaft zu Jona.
, *à
Achtes Jahr 1i8or. Neuntes Jahr 1902. 8.
74 eta Societatum 24. Societas physica Gottingensis. 44. Auszug aus den Gesetzen der physicalischen Ge- sellschaft zu. Gottingen.
Gütlingen. 1796. $ p38. 8.
25. Jdcademia Electoralis Moguntina Erfordiae.
45. Acta Academiae Electoralis Moguntinz scientiarum utilium , que Erfordim est. Erfordiae et Gotha.
1757 6r. 2 vol. 8. Acta Academ. ad annum 1776-95. Erfurti 1777-1790. 12 vol. 4.
26. Societas physica Hallensis. 46. Abhandlungen der Hallischen Naturforschenden Ge- sellschaft.
Dessau Uu. Leipzig. 1783. I. B. 8. , 27. Societas physica Gedanensis.
47. Versuche und Abhandlungen der Naturforschen- den Gesellschaft in Danzig.
Danzig. 1-5 Theil. 1747-1756. 4. Neue Sammlung von Versuchen und Abhandlan-
gen der Naturforschenden Gesellschaft in Dan-
gis.
I». 1778, ; B, 4 c, tabb. 4,
Germaniae. 75
298. Societas physica Hanowiensis.
48. Annalen der Wetterauischea Geselischaft für die
gesammte Naturkunde.
Frankfurt am. Main. 1809. 1 B. 1x Heft. tabb. aen.
4. 168 pag. 4. | 20. Societas physico-medica Erlangensis,
49. Schriften der medicinischen Gesellschaft in Er- langen.
V. HELWVBTIZ.
3o. iocietas physico-medica Basileensis.
5o. Ácia helvetica. physico-mathematico-botanico - me- dica.
Nova acta Helvetica , physico-mathematico-anato-
mico-botanico-medica. vol. ;. tabb. 7. 317 pag.
1787 4.
3i. Societas physica Z. isurina.,
51. Abhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft in Zürich. 3 Pànde. 1761-66. 8. 22. (Societas physica Lausannensis. 52. Mémoires de la Société des sciences physiques de Lausanne.
Lausanne. 1784. : vol 322 pag. tabb. 7. 4;
7o Acta Societatum
VI TEATISNE. 3o. institutum Scientiarum Ziononicise,
53, De Bononiensi Scientiarum ei artium lastiulo atque Academia commentarii,
Bononiae.
Er E SE Co Vol. 1-7. 17 Aoc, 91. 3i. 4" cademia Áesia scientiarum Taurinensis.
54. Miscellanea philosophico - mathematica Societas private Taurinensis. : Augustae Taurinorum. 1759. 4.
55. Mélauges de Philosophie et de Mathématiques de la Société royale de Turin. 1760—? — 5 vol. 4.
56. Memoires de l'Académie Poyale des Sciences.
ex
1780-1795. 5 vol 4. 32. Societas üalica (F eronensis.)
57, Memorie di Matematica e Fisica della Società ita-
liana. FK'erona, 1782-1794. 7 vol. 4 y
33. Academia Scientiarum Senensis.
5$. Gli atti dell'Academia delle Scienze di Siena , det- ta de' Fisiocritici.
Sienz. 1761-1781. 5 vol. Á.
Italiae-Russiae. viri 34. Academia Regia Neapolitana. e 59. Atti della Reale Accademia delle Scienze e Belle - Lettere di Napoli, dalla fondazione sino all'an- no 1787.
Napoli. 1788. tabb. aen. g. 4. VIL LUSITANIJ/E
39. «dcademia Regia Scientiarum. Ulyssi-
ponensis.
$o. Memorias economicas da Academia Real das Scien- cias de Lisboa , para o adiantamento da Agri- cultura das Artes e da Indusiria em Portugal, C suas conquistas.
Lisboa. 1789-1791: vio S ivol. 4. Memorias de Agricultura etc. 1:788. 1791. 8. Memorias de Litteratura Portugueza etc.
1792. 1793. 4 vol. 4. VIII. RUSSIE,
20. 4d cademia. Scientiarum. Imperialis Petro- litana.
61. Sermones in primo solenni Academizx Scientiarum Imperialis conventu die 27 Decembris anni 1722 publice recitati.
etropoli. 120 pag. 4.
79
Acta Societatur. 62. Commentarii Academie Scientiarum Imperialis Petropolitanz., 1729—1751. 14 vol 4.
63.
6í.
65.
66.
Novi Commentarii. Academige Scientiarum. impe- rialis Petropolitanz. 1750-1776. 20 vol. 4. Acta Academis scientiarum — Imperialis Petropo- litanz pro anno. 1777-1782. 1778-1786. r2 vol. 4. Nova Acta Academie scientiarum Imperialis Pe- tropolitang. | 1787 — vol. 4. Mémoires de l'Académie Impériale des Sciences. St. Petersb. 1809. etc. 4.
7. Societas Imperialis Naturae scrutatorum 4Mosquensium.
Journal périodique des travaux de la Société des Naturalistes.
Moscou. 19809. 16 Pag. 8 Mémoires de la Société des Naturalistes de Mos-
cou. Tom. I. 1806. tabb. aen. 17. XXXIV. et 296. pag. 4. Seconde ed. 1811. LXXX et 262.—
Mém. de la Société Impériale des Naturalistes. Tom. 2. 19809. tabb. aen. 24. XLVIII. et 353. pag.
Tom. 3. 1812. tabb. aen. 14. 221 — 38. Societas physico-medica Mosquensis.
Commentationes Societatis physico - medicz apud Universitatem literariam casaream mosquenseni
instituta.
$ r»eciac. 79
Vol. 1, P. 1. Comment. ad historiam naturalem spectantes.
Mosquae, 1808. 195. pag. 4.
P. II. Commentationes medicxz. i811, XXII eic. 196. pag.
IX. SVECLE et IMPERII DANICI.
39. -4cademia Regia Scientiarum Svecana,
67. Kongl. Svenska Vetenskaps Academiens Handliu- gar. 1739-1779. 4o vol. 8.
Kongl. Vetenskaps Academiens nya Handlingar. Stockholm. Tom. I-XIX. 1780-1798.
Der Kónigl. Schwed. Academie der Wissenschat-. ten Abhandlungen aus der Naturlehre, Haus- haltungskunst u. Mechanik; a. d. Schwed. vom dritten Bande an durch Hrn. Hofr. K;sTNER: Hamburg. 1749. etc. 8.
40. Societas regia scientiarum. Upsalensis.
68. Acta literaria Svecie , Upsalix publicata. Vol. I. II. 1720-1729. 4.
Acta Literaria et Scientiarnm Sveciz. vol. 3. 4. 1730-1739. Nova acta Regie Societatis Scientiarum. Üpsa-
liensis.
Upsaliae. 17435-1792. 5 vol. 4.
80 Acta Societaátum 41. Societas Regia Scientiarum Danica,
69. Skrifter, som udi det Kióbenhavnske Selskab of Lazrdoms og Videnskabers Elskere ere fremlagte og oplaeste 1 aarene 1743 og 1744. Kióbenharn. 1745. . ds 1745-1769. ro Deel. 1746-1770. | Skrifter , som udi det kongelige Videnskabers Sels- kabere fremlagde. I1. 12, Deel. 1777. 1779. Nye samling af det Kougelige Danske Videnska- bers Selskabs Skrifter. 1781-1792. 4 Deele 42. Societas Historiae naturalis Hafniensis. 70. Skrivter af Naturhistorie - Selskabet. Aiübenharn.
1790-1793. 9 Dbiud. 8.
-
X, AMERIC ..
43. Societas .4mericana, Philadelphiae.
71. Transactions of the American Philosophieal Socie- ty , held at Philadelphia , for promoting useful kuowledge.
Philadelphia, 1773-1793. 3 vol. 4.
45. 4 dcademia Americana. d rtium. et. Scientiarum.
72. Memoirs of the American Academy of Arts and Sciences, Boston. 1793 mo 2 vol. Á
9 Topographi. $i iX. TOPOGRAPHI. a. GENERALES.
1. Allgemeine Historie der Reisen zu Wasser und zu Lande , oder Sammlung aller. Reisebechreibungen.
Leipzig. 1747. 4. 9. Sammlung merkwürdiger Reisen zu Wasser u. zu
Lande. Gó/fingen. 1750. 8.
3. An account of the voyages per formed by BYynoN, WALLIS, CARTERET aud CooxE drawn up from ihe journals and from the papers of Jos. Banks. by John HaAwxrEswonTH. London. 1773. 3 vol. 4. deutsch von Schiller. Berlin. 1775. 8.
Á. Account of a new voyage round the world , by W.
DaAMPIER. Zorndorm, 1697. 8.
Dessen Reisen um die Welt. Zeipzig. 1703. 8. 5. À voyage round the world, in the years 1740-44. by G. Awsow. Lendon. 1748. 4. Dessen Reise um die Welt. Leipzig u. Góiti gen. 1749. 4. « Voyage autour du monde en 1766-69. par M. de Bou- gainpille, Paris. 1771. 4. deutsch, Leipzig. 1772. 8. 7. À voyage round the world during the years 17724 1775. by George FonsTER.2 vol. 4. 1772. 8. Reise um die Welt, aus dem Englischen über-
iex
setzt vom Verfasser ; mit Zusützen für den deut-
schen Leser vermehrt, Ber/in. 1778. 2 vol. 4. /8. Iohn Reinold FonsTER.
Observations made during a voyage round the
world, on physical geography , natural history;
and ethie philosophy.
London. 1779. 4.
E e Eri NS. ;
$2 9. J'opographi
Observations faites, pendant le second voyage de M. Cook, dans lhémisphére austral, et autour du monde, sur la géosraphie , lhistoire naturelle etc. (par PrNGERoN) Paris. 1778. 4.
9. The historical Collection of the several voyages aud discovery in the south pacific Ocean. by 47 DarnYuPLE. London. 1770. 2. vol. 4.
10. Jean Francis Galaupe de la PrEYROoUSE.
Voyage auiour du monde, publié et redigé par M. L. 4. MaiLgT-Munmrav. Paris. an. 5. (1797) 4 Tomes. 4.
La Perouses Entdeckungsreise in den Jahren 1785 — 1788. herausgegeben von M. E. À. Mi- let-Mureau. a.d. Franz. mit Anm. v. I. R. For- ster u. E. L. Sprengel. Beriz. 1799. 8. Magaz. von merkwürd. Reis. 16. Dand.
i1. Voyages d'dexandre de HuwnBoLDT et.dirmé Dow- PLAND;
Paris e Tübingen. 1805 etc. fol.
£2. Joh. TunNBSULL Reise um die Welt in d. Jahren 1900-1904.
a. d. Engl. v. PA. CAr. WxYLAND. Berlin. 1$0g. S. Magazin. ib. vol. ?7.
12. 44. J. von KRUSENSTERX. Reise um die Welt,
S£. Petersburg. 1810. 4: if. G. H. von LANGSDORIF.
Bemerkungen auf einer Reise um die Welt,
Frankf. e. Main. 18:7. 1 Bd. 28 Kupf. 4.
$9. Topographi. 83
15. Plantes recueiles pendant le voyage des Russes autour du monde, expédition dirigée par Kav- SENSTERN , par C. LANcsponrr et F. FISCHER.
Tubingue. 1810. 1o tabb. fol.
b.. EU R O P J£.
1. Hispaniae et Lusitaniae.
16. Apparato pàra la historia natural Espannola. Autor el Rmo P. Fr. Jos. ToRRUBIA. en Madrit. 1754. fol. Vorbereitung zur Naturgeschichte von Spanien, aus dem Span. übers. durch Hrn. von Murr. Halle. 1773. 4.
17. Pet. Loejlingii iter. hispanicum , eller reza. til span- ska lànderna uti Europa och America, fórrát- ted ifraon 1757 til 1756. med beskrifningar och rón Otwer de márkwárdigeste waxter. Stockholm. 1758. gr. 8.
Pet. LórLiNG's Reise nach den spanischen Làn- dern in Europa und Amerika; a. d. Schwed. über- setzt von. d/ex, Bernh. Kólpin. Berlin. 1766. gr. 8.
18. Historia natural y medica de el principado de Asturias, obra posthuma que escribio el D. Ga;s- par. CaASAL , sacra al luz D. I. Jos, GARCIA; en Madrit. 1762. 4..
i9. Introduccion à la historia natural y a la geografia fi- eica de Espana , para Guil. Bowrrs. Madr. 1775. r Traduit en francois à Paris. 1776. gr. 8.
» dp | X. Xx
e MN
20.
co. dopographi
Einleitung in die Naturgeschichte und physische
Geographie von Spanien aus BowLEs Papieren. Madrit 1776.
Travels through. Portugal and Spain in 1:772. and
/4^7* rd - T zo - - 1; / Js by Rich. Tw ISS. London. 1779. Sr. Á-
aus dem Engl. übers. mit Anmerkungen von C. EsELING. Leipz. I. B. 1776.
d'AncET discours sur l'état natur. des montagnes
des Pyrénées, et sur les causes de leur degra- daüon, à París , 1776. 8.
John AnWsTRONG history of ihe Island of Minorca,
Lond. $8. 1752. 1756.
Beschreibung der Insel Minorka, aus dem engl. des Hirn. ZJoh. AgMsTRONG und Georg CrEc- HORN's übers. Gotting. 1754. gr. 8. Gotiing. Samml. von Reis. B. VIII.
23. Travels through Spain with a view to illustrate
,
24.
Á
ihe natural history and physical geography of that Kingdom , by JIohnz Talbot DiLLoN. Lon- don. 1790. 4.
Aus dem Engl. v. J. À. ExGELBRECHT. Leipzig. 1782. 2 Theile 8.
2. Gallíae.
years journey through France and a Part of Spain , by TuickNEssE. Ba/A and London 1777. 2 yel. &
Reise durch Frankreich und einen Theil von Caia- lonien. Leipzig. 1778. 8.
26.
27.
28.
31.
32.
33,
34.
2 Galliae. $5
Histoire naturelle de la France méridionale par M.
lAbbé GrgavD -SouraviEe. Paris. 8. T. I. II. 1780,
Mémoires pour servir à lhlistoire naturelle des provinces du Lyonnois, Forez et Beaujolois , par Mr. 4/leon DuLAGC. à LLyor. 98. T. l. DL. 1765.
Mémoire historique et économique sur le Beau- jolois par Mr. Brisson. à 2íoeignoz. i770. 8.
Voyage au mont Pilat dans la province du Lyon- nois, par Mr. de la TovnETTE. à -wignon. 1770. gr. 8.
Mémoires pour lhistoire naturelle du Languedoc , par Mr. AsTRUC. à Paris. 1737. 4.
Histoire naturelle de la province de Languedoc. etc. par Mr. de Genssane. à Monfpellier ( à Pazenas) 98. T. I-III. 1776 - 1777
quu Descriptiou générale et particuliére du ducbé de Bourgogne, précédée de l'abrégé historique de cette province. par M. Cour£rÉx et M. B£cvurIL-
LET, à Eus S. T. I. 1775.
le Begue de PRrstES, Manuel du naturaliste pour Paris et ses environs. Paris. 1766.!
Histoire générale des animaux , des vésétaux et des minéraux, qui se trouvent dans le royaume etc. Premiére Part. représentant les quadrupé- des de la France, par M. Pierre Jos. Bov- cHODZ. à Paris. 1778. fol.
Description de la Lorraine et du DBarrois , par Mr. DuRiVAL lainé. vol. J. II. 1778, 1779.
86
35.
$6.
37.
88.
$9.
ÁO.
á1.
á2-
9. Jopographi. T JU5sTUe
Voyages en Espagne et en Italie par le P. LA&AT. 12.8 Juris, T. JR. TT. 1230. à zmsterd. T. I-VIII. 1731.
Fracesco CE&TI descrizzione della Sardegna. Sassari. 1774.
Naturgeschichte von Sardinien. a. d. Ital. Zezpz. 1783. 3 Theile. 8.
Paul BoccowE, Recherches et observations naturel- les touchant le corail, la pierre étoilée etc. et les plantes qu'on trouve dans la Sicile, avec quelques réflexions sur la végétation des plan- les. edmsfterd. 1674. 8. |
Domin. SmHiAvo, Descrizzione di varie produzziont naturali della Sieilia in una lettera al Sign. Se-
guier. Palermo. 17023.
Lettere scritte. dalla Sicilia. e dalla Turchia dell Abb. Domen. SEsTiNI. Pirenz. T. I-Lil. 1780. übersetzt. Leipzig. l. Il. D. 1780. 8. '
Voyage en Sicile et en grande Grece. Lausanne, E73 DE Wbers. Zürich 1755.
BavpowE, Tour through Sicily and Malta. London. yok E. IL. 1773.
A voyage to Sicily and Malta, written. by Mr. John DnvpEeN, when he aceompauied M. Ce- cill in that expedition in tbe years 1709 and 1701. London, 1770. 8.
3. Itaiirae. 85
43. An account of Corsica, by 7. BoswzLL. Lon- don. 1769. 8. Nistorisch-geographisehe Beschreibung von Corsi- ka. Verb. Ausg. Leipzig. 17609. 8. £4. Essai chronol historique et politique de Corse par M. Ferrand du Pvuv. Paris 12. 1775.
45. Storia naturale dell'isola di Corsica al Signor Ha- senoehrl. Firenz. 1774. 8.
46. Jo. «int. Targioni TozzEkTTI relazioni d'alcuni viag- gi fati; 1n diverse parti. della Toscana, per osservar le produzioni naturali. Firenze 8.1751. etc. T. I-XI.
In einem Auszuge yon J. C. JAGEMANN. Leipzig, 1787. 2. vol 8.
Á;. Ejusd. prodromo della corogrsfia e della topografia fisica della Toscana. Firenz. 1754. 8.
4B. Lettres sur l'histoire naturelle de l'ile d'Elbe écri- tes à son Excellence Mr. le Corte de boncn par Ch. H. KOsTLIN. Pienne. 1780. 8.
$9. Catalogo delle piante, che nascono spontaneamente intorno alla città di Siena, coll'aeggiunta d'altro catalogo dei corpi marini íossili, che si trovano in detto luogo di B. Bag ToLIN1 5$2707a.1776. 4.
5o. ZJnt. MaTANI delle produzioni naturali del terri- torio PistoJese. Pis/oja. 1762. 4.
51. Seggio orittografico ovvero osservazioni sopra le terre nautiliche. ed. ammonitiche della Toscana con appeudice o indice latino ragionato de' pi- coli testacei e d'altri fossili d'origine marina etc. da] Padre D. Ambr. SoLpANI. Sea. 1780. 4.
52.
53,
56.
57.
58.
0. J'op ographz
Lettere sal. moute Volture à sua Excellenza ilSig-
nor Hamilton dell'Abb. Do;:ez, TaATa. Napoli, 1778. 8.
J. J. FERBER, Briefe aus Wálschland über natür-
liche Merkwürdigkeiten dieses Landes an deu Herausg. Ignat. Edl. v. Bonmw. Prag. 1773. 8. traduites en francois et enrichies par Mr. 1e Baron de DirTRICH. Sfrasb. 1776. 8.
Osservazioni sopra l'isola Cherso ed Osero. dell
Abb. 44b. FoRTIS. 1771. 4.
lohn. Rav, Observations topographical, moral and
physiological, made iu a Journey through part of the Low Countries, Germany, ltaly and France, with a catalogue of plants not native of England, íound sponteneously growing in these parts and their virtues. London. 1673. 8,
Viaggio in Dalmazia del Abb. 4b FonTis. 7e-
net. vol. I. II. ar. 4- 1774. Aus dem ltaliàn. übers. DB. I. IT. Berzi, 1776. 8.
Osservazioni sopra diversi pezzi del viaggio in Dalmazia del Abbate FonTis. 7'enez. 4. 1778.
Lettere odeporiche di Angelo GuaraAmDRIs. 7e-
765. 1790. 8.
J. 4. de Luc. Reisen nach den Piasbdto en von
Fauciguy ia Savoyen. Leipzig. 1777. 9.
4 Helvetiae.
. Voyage dans les Alpes précédé d'une histoire natus
relle des environs de Genéve, par ZH. B. de SaussunE. JVeufchatel T. Y. 1779. gr. 4.
4 Helvetiae. 89
Áus dem Franzós. übers. und mit Aumerkun- gen bereichert. Th. 1. Leipzig. 1781.
60. Jo. Jac. WaGNrn, historia naturalis Helvetiz cu- riosa. Tigur. 16980. 12.
61, Jo. Jac. ScuEUcHzERI itinera alpina tria. Lozd, 1708. í. Ejusd. iünera per Helvetie Alpinas regiones, Lugd. B. 4. T. I. 1. 1725.
62. Ejusd. Melvetiw historia naturalis , oder Naturge-
schichte des Schweizerlandes. Zürich. 4. B. I-1IT, 1716-1718. Joh. Jak. ScnuzucuzER's Naturgeschichte 4les Schweizerlandes sammt seinen Reisen über die schweizerischen. Gebürge, aufís neue herausge- seben und mit Aumerkungeu versehen von Jo. Georg SuLZzEeRN Zürich 4. Th. 1. 2. 1746.
63. GnuwNErn's Naturgeschichte Helvetiens in der alten Welt. Bern. 1774.
64. Beytráge zu der Naturgeschichte des Schweizerlan- des: Bern. St. 1. 9. 172
65. Jog. Georg SuLzER, Beschreibung der Merl würdig- keiten , welche er in einer 1742 gemachten Rei- se durch einige Orte des Schweizerlandes bco- bachtet hat. Zürich 1743. 4.
66. (ANDREZ) Briefe aus der Schweiz nach Hannover; geschrieben in dem Jahre 1763. 2ter. Abdr. Zürich und JYinterthur 1776. 4.
67. Lettres sur différens sujets, écrites pendant le cours d'um voyage par l'Allemagne, la Suisse, la France méridionale et l'Italie en 1774 et 1775.
ar 0. Topographi avec des additious et des Notes plus mouvelles, concernant l'histoire naturelle, les beaux arts, lastronomie ei autres matiéres , par Jeaz DkR- NOULEI, Berhy. 8. P. D, I3. 1777&
68. Reisen durch die merkwürdigste Gegenden Helve- tens. London. Th. I. II. 1778. 8.
69. Sketches of the natural, civil and. political state of Swisserland in a series of letters 1o W. Mel- moth from 77. Coxr. London. 1779. 8.
70. Eman. Dan. PDRUCKNER's Versuch einer Beschrei- bung historischer und natürlicher Merkwürdiz- keiten der Landschaft Basel Zase/. 8. St. 1-23. 1748-1763.
71. Maur 4nt. Cappellerii historia. Pilati montis in page
Lucernensi siti. Basil 1767. 8.
5. Germaniae. 75. J. M. DBrcHsTEIN'S gemeinnützige Naturgeschichte Deutschlands , nach allen 3 Reichen. Leipzig, 17989. 8. 53. Fr. v. PAVLA ScHRANK, Abhandlungen einer Pri- vatgesellschaft von Naturforschern u. Oekonomen in Oberdeutschland. München. 1792. 8.
Z4. Joh. TVeich. ron VALY ASOR Ehre des Herzogthums Krain. Zaib. und NZzrzb. Fol. b. IL - IV. 1689.
. Fr. Nw, PAULA ScuHRANK und Ai/fer v. Mott Naturhi-
sa et
storische Driefe über Oestreich , Salzburg, Passau, und Berchtesgaden. Salzburg. 1785. 2 Theile. 8.
75. Mich. Bernh. N ALENTINI prodromus Listorig natu- ralis Hassig. Giess. 1707. 4.
5. Germaniae, 9t
gy. Petr. WotrARTR, amcenitatum lHassie inferioris spe- cimen primum. Casse//, 1711. 4.
Ejusd. historie naturalis Hassiz inferioris pare prima. Cesse//. 1718. fol.
Ebend. Naturgeschichte von Niederhessen. Cassel, 1719. Fol.
529. R. E. Rasrr, Deytráge zur alleráltesten und natür- lichen. Historie von Hessen. Casse, 1774.
79. Georg Henn. BrnHnENS, Hercyuia curiosa oder cu- rioser Harzwald. Nordhaus. 1703. 4.
8o. Jul. Ber i. von Rong, Merkwürdigkeiten des Vor - und Uuterharzes. Frazkf. 1730. 8.
8
-
. Ebend. Merkwürdigkeiten. des Oberharzes. Frankf. 1739. 8. |
82. Joh. Friedr. ZuECKERT, Naturgeschichte des Ober- harzes. Berlin. 1763. 8.
83. ZiMMERMANN , DBeobachtuugen auf einer Harzreise. Braunschw. 1775.
$4. Deytráge zur Naturkunde des Herzogthums Zelle, von J. TaAuBE. Zelle. 8. St. 1. 2. 1768. 1769.
$5. PLANER, diss. de aére, aquis et locis territorii Er- furtensis. Erf. 1779. £4.
$86. Franc. Ern. DRUECKMANN , epistola itinerarig Guéel- pherb. 4. Cent. I- IIl. 1742. 1749.
857. J. MavEn's Sammlung physicalischer Aufsátze, be- sonders die bóbmiscbe Naturgeschichte betreffend, Von einer Gesellschaft bóhmischer Gelehrten. Dresden. 1791, 2 Theile. 8,
92 90 Topographi
$8. Beobachtungen auf Reisen nach dem Riesengebirge , von J. JinaseK , Abt GnusER, 77. HJENKE, Fr. GERSTNER. Dresden. 1791. 4.
89. G. H. KnRaMERI Elenchus vegetabilium et. anima- lium per Austriam inferiorem observatorum. Viennae et Pragae. 1756. 8.
9o. N. J. JaAcQUIN Miscellanea austriaca. P'indob. 1278. 4. 9r. N. G. LEsxE Reise durch Sachsen. Leipz. 1785. 4.
92. Christ. LrBMANN's ausführliche Beschreibung des Meisnischen Erzgebürges. Leipz. 1699. 4.
93. Joh. Chph. und Bernh. Ludw. BEckMANN Deschrei- bung der Chur - und Mark Drandenburg. Ber/in. 1751. Fol.
94. KarpPiN de cultura historie naturalis in Pomera-
nia. Sfettin. 1774.
95. L. V.BRüGGEMANN s ausfübrliche Beschreibung des gegenwártigen Zustands von Vor- und Hinter- pommern. Sfe?tin. 1779. 4. 2 Theile.
96. F..$. Bock's Versuch einer wirthschaftl. Naturgesch. von dem Konigreiche Ost- und Westpreussen. Dessau, 1782. 4B. 8.
6 Poloniae.
97. G. RzACZYNSKI Hist. nat. curiosa Polonis, Dacatus magni Lithuaniz , annexarumque provinciarum. Sandomiriae, 1721. 4.
Auctarium, Gedani, 1736. 4.
Hungariae-Belgiae. 93 99. J. P. voa Canosr's Reisen durch verschiedene pol- nische Provinzen. Leipz. 1781. 2 Theile, 8.
7. Hungariae.
99. M. KrrIN's Sammlung merkwürdigster Naturselten- heiten des Kónigreichs Ungarn. Presb. u. Leipz. 1778. 8.
100. Franz GRISELINI, Versuch einer politischen und natürlichen Geschichte des Temeswarer Bannats, in Brifen an Standespersonen und Gelehrte, JWVien. 1778. 4.
AOI. 4d/Joys. Ferdin. Corm. MansiGLI Daunubius panno- nico - mysnicus , observationibus | geographicis , astronomicis, hydrographicis, historicis, physi- cis perlustratus. ag. Corm. 1726. 6 vol. fol. imper.
102. Journal des voyages de Mr, de MoxcoNrs. à Lyor. 1665. 3 vol 4.
Io3. Joh. G.KEYSsSLER's neueste Reisen durch Deatsch- land, Bohmen, Ungarn, die Schweiz ,; italien und Lothringen. Hanzop. 1740. gr. 4.
Mit Zusátzen von M. Gotffj. Scaürz. Hannop, vos Bru Thi 1. 32."
8. Belg iac.
104. Natuurlyke historie van Holland , door J. 7e Francg van DERKHEY. Jdrnsterd. gr. 8. D. T. 1769. etc.
ins Deutsche übers. Leipz. 2 B. 1779.8.
105, J. J. VoLkMANN's Neueste Iteisen durch die sieben vereinigten Provinzen der Niederlande , YOrzüc-
bp4 . 9: Topographi lich in. Absicht auf Kunst-Sammlungen , Natur- geschichte etc. Leipz. 1785. 8.
9. Magnae Britanniae.
206. Natural history of England , by Benjam. MARTIN: London. 8. Vol. I. 1I. 1759. :
107. Ch. MrnnET, Pinax rerum maturalium britanni^ carum continens vegetabilia , animalia et fossiliá in hae insula reperta. ZLozdoz. 1667.98. — 1677- I 708.
108. Outlines of the natural history of Great-Britain and Irelaud , by. Joh» BERKENHOUT. London. 8. Vol.I- HI. 1769 - 1771.
109. FAuJAs ST.-FoND , Voyage en Angleterre, en Ecos- se , et aux isles li cbrides, Paris. 1797. tabb. aen. 2. vol, 4.
110. JV iliam Georze MATON.
Observations relative chiefly to the natural hi- Story , piciuresque scenery , and antiquities , of the western country of England. denstunt. 1797. $. 2 vol. c. tab. aeh.
131. Zdrihur ATKIN , Journal of a tour through North Wales and part of Shropshire, with observa- üons in mineralogy aud other branches of na- tural history. London. 1797. 8.
112. The natural history of Cornwall, by 77i. BoR- LASE. Oxford. 1759. Íol.
1153. The natural history of Oxfordshire, by £o£. Pro. Oxf. 1677. !ol.
Ed. IE. with additions by Mr. Burmann. Oxf. 1705.
Afagnae Britanniae. 95
$14. The matural history of Northamptonshire, by Thom. MonToN. 1752 fol.
115. The natural history of Staffordshire, by Rob, ProT. Ozford. 1679. fol.
116. The naturallhistory of Lancashire , Cheshire , aud the Peak in Derbyshire , by Char/. LE1GH. Ox« Jord. 1700. fol.
117. À Tour in Wales 1770 by TAom. PENNANT. Lon- don. A. P. 1. 1779.
118. An essay towards a natural history of Cumber- land and Westmoreland , by 770m. RozniNsoN. London. 1709. 8.
i119. The natural history and anüquities of Northum- berland and of so much of the country of Dur« ham, as lies between the Tyne and Tweed, by John WALLIS. London. Vol. J. 1E. 1769. gr. 4.
120. NrmMo, general history of Siirlingshire with the natural history of the shire. Edizb. 1777.
12r. Aob. SisALDI Scotia illustrata. sive. prodromus historie naturalis Scotis Edinb. 1684. Íol.
122. Thom. PENNANT tour in Scotland , and voyaze to the Hebrides 1772. Chester 1774. 4. Ejusd. Tour throagh Scotland. Zozdoz. vol. I. FE. (1726.7 8.
122. Irelands natural history by Gerard BoaTE, pu- blished by Sam. HanTL12. London. 1652. 8.
cC€
124. Rich. Twiss tour through Ireland 1775. Lond. 1756;.:8.
Àus dem Enusl, übers. Ze/pz. 1777.
96 o Topographi. 125 À YoUNG iour in Ireland made in the Years
1776-1779. 8. Edit. I. II. 178o vol. T. II. Anus dem engl. übers. Leipz. Th. I. 1I. 1780. 8.
126. The antient and the present state of the coun- iry of Down. Dublin. 1744. 8.
127. The antient and present state of the country of Wateford , by Charl. SMirTH. Dublin. 1746. 8.
128. The aucient and present state of the country of Wateford, by CAarl. SM1TH. Dublin. 1746 8.
129. The ancient and present state of the country of Cork , by Chari, SMivrB. Dublin 1750. 8.
150. Essay toward a natural history of the Country of Dublin, by RuTTY. Dubl. T. I. IH. 1772.
i31. J. J. VoLkKMANN. Neueste Reisen durch England vorzüglich in Ab- sicht auf die Kunstsammlungen , Natargeschiche ie, Oekomie etc. Leipzig. 1781. 4 B. 8.
:. lslandiac.
139. De Kerguclen '"TREMAREC, Relation d'un vos yage dans la mer du Nord, aux cótes d'Island; de Groenland, de Ferro, de Schottland, des Orcades, et de Norwegen fait en 1767 et 1708. Paris. 1771.
133. Joh. AmsprnsoN's Nachrichten von Island , Grón- land, und der Strasse Davis. Frazkf. und Leipz. 1747. 8.
134. Nils HonEBow Efterretninger om Island. Kioben^. 1752. 8.
it, Danzae. 97
135. Nik. HonREBOW s Nachrichten von Island. Ko- penh, $753. Ln
136. Uno »on TaoiL Bref rórande en resa til Zs74zd-
1772. Upsal 1777. 8. Daniae, Norvegiae , et Sveciae.
137. Den Danske Atlas, eller Kongeriket Dannemark forestillet ved en udíórlig Laudesbeskribelse , at Erich PoNTOPPiDAN. Kiobenh. 1763. eic. gr. 4. Erich PowToPP1DAN'S dàánischer Atlas, oder Be- schreibung des Küónigreichs Dànnemark, nach seiner politischen und. physikalischen Bescháffón -
heit, Kopenhk. 1765. etc. gt. ' 4.
138. Det fórste Forsóz paa Norges natuurlige Historie, forestillende dette Kongeriges Luít; Grund, Fielde, Vaude, Váster, Metaller , Mineralier , Steenarter , Dyr, Fuglej Fiske, etc. af EricA PowToPPIDAN. Kiobenh. 1752. 4.
Er. Pontoppidau's natüriiche Historie von Nor- wegen, übers. vón Jo/& .idolph. SCHEIBEN. Ko- penhag,. 8. Th. I. IL, 1553, 1754.
139. Joh. Chr. Fasnicius, Reise nach Norwegen ,
mit Bemerkungea aus der Naturhistorie und
Oekonomie; Harburg. 1279. 8.
t4o. Car. LiNNA: Oclànska och Goihlánska resa. Slockh. 1745. 8. Carls ron Linné Olàndische und gothlàndische Reise, übersetzt durch Joh. Chr, Dan. SCHREBER.
Haile. 1763. gr. 8. j
o8 oTopographi
14I. Ejusd. VVásipOia resa; af riksens slánders befal- ning Íórráttad. Stokh. 1:747. 8. Caris von. LiwNEÉ westgo!b;sche Reise, übers. durch JoA. Chr. Dan. ScHREEBER. Halle. 1765. gr.»
142. Ejusd. Skáuska resa, forráttad a. 1749. 3SzoAh. 1751. 8.
Car, LiNN4g1 Reisen durch das Kónigreieh Schwe- den, aus dem Schwed. übers. r. Tbeil. Zeipz. 4
756. 9.
143. Joseph AcknPr, Reise durch Schweden und Finn- land bis an die àussersten Cràánzen von Lapp- land. Aus d. Engl. von C^. WEYvLAND. Berin. 1905. 89. mit Kupf. u. Charten.
Magaz. merkwürd, Reisebeschr. Pand 26.
144. Pehr KarLMs Wiastgótha och Bahuslsndska resa. Stokh. 1746. $.
145. Carl HAnLEMAN Dagbok ófwer en ifran Stockholn: igenom atskilliga rikets landskaper giord resa
Stokh. 8. 1749. 1751.
146. Hans SrROwMs pbysiske och ókonomiske beskri- svelse ótwer Sóndmor. Soroe. 4. I. II. 1762. 1760.
147. Ol. RupB2ECk:1 fil Nora Samolad sive Lapponia illustrata : O/9f Rudbeck's Sonens Nora Samolad eller uplyste Lappland. Upsa/. 1701. 4.
148. Pehr HocsTnów Beskrifumg Gófwer Lapmarkerne. Stokh. 1747. 8.
12. JflUssLiae. 99 Pet HocsTrnOw's
beschnreibung des der Krone Schweden gehóren- den Lapplandes , nebst Arvid EnRENMALN's Reise
' durch Westnordland nach der Lappmark Aschle. Kopenhagen. 1749. 8.
149. 4. HENNING's Oekonomische Beobachtungen auf einer Reise durch Jütland. XKopenA. u. Leipz.
1788. 8.
150. C. LrgrEw Beskrivelse over. Finmarkens Lappen. Hafn. 1307.4.
Nachrichten von den Lappenm in Finmarken mit Aumerk. voa J. E. GUNNER. Leipzig. 1771. 8
151. J. ScuxrrER Lapponie descriptio. Francofurti. 1673. 1678. 4.
Dessen Lappmark. Frankf. u. Leipz. 1675. 4.
152. Pr. WEesER und M. H. Moun, Naturhistorische Reise durch einen Theil Schwedens. Gücztinger.
19o4. 3 iabb. 207 pagg. 8.
12. Russiae.
£53. Gerh. Friedr. MürLrR, Sammlung russischer Ge- schichte, Petersób. 8. n. ! "—-" X. 1732 —À 1766.
1:54. Johann Gottlieb GEoRGI, Geographisch-physicali- sche und naturhistorische Beschreibung des Rus- sischen Reichs, A&ünigoberg. 1797-1800. 3 Theile. 6 bànde, 8.
» €
o Topographt
Topographische Nachrichten von Liefíand und Estha
land, gesammelt und herausgegeben durch zug. JVih|MHvPEL. Riga. 9. I. 1774. M. 1777
Fil UO
Versech einer Naturgeschichte von Liefland , ent-
worfen von J. L. FiscHER,. Leipz. 8. 177598.
Demetr. KANTEMIR, Beschreibung der Moldau.
Frankf. wu. Leipz. 175 E. 8.
Histoire de la Moldavie et de la Valochie, avec
une dissertation sur l'état actuel de ces provinces;
par M. Canna. Paris. 1778. 12.
Fr. WWilh. yon TAusE, Historische und geogra-
phische Beschreibung des Kónigreichs Slavonien und des Herzogthums Syrmien , sowohl nach ihrer natürlichen Beschaífenheit , als auch. nach ihrer jetzigen Verfassung und neuer Einrichtung in kirchlichen , bürgerlichen und militairischen Dingen. Mit untermischten Nachrichten von den angránzenden Làndern und von den lilyriern, welche sich in denselben stark ausgebreitet ha- ben, aus eigener Beobachtung und im Lande selbst gemachten Wahrnehmungen entworien. Leipzig. 1777. 2 Voll. 8.
c, AB. TE S,
160. Der nord- und éOsiliche Theil von Ásicn, von
Phil. Joh. yon STRABLENBERG. StocKA. 1703. 4.
161. Joh Georg. GmrELIN's Reise nach Sibirien. gr. 8.
Gotüngen. Th. I-IV.. 1751. 1752. Gotüng. Samml. von Reisen. BD. 4-7;j
e. vus ia 101 i62. Voyage en Sibérie, fait. par ordre du Roi, par Mr. l'abbé Chappe d'AuTEROCHE , à Paris. T.T, IL nt768. er: A. 163. Antüidote ou examen du mauvais livre, intitulé: Voyage en Sibérie. à 2msterd. 1771. 8. 164. M. Erich. LAXMANN'S Sibirische. Eriefe , herausge- gehen von Zug. Ludw. ScHLOzER. GO/fing. 1769. 8. 165. Cnen. KP53;KECTUHIHHHEOBA onucanie a3eMauH Kaw- xamiku, Cn. Ilemep. 1754. 4- Steph, Krascheninnikof , history of Kamscbatka and the Kurilian islands G/oceszr. 1764. 4. Beschreibung | des Landes Kamtschatka , übers. von Jon. Con. KonHLER. Lemgo. 1766. gr. 4.
166. Georg. JVilh. STELLER's Beschreibung von dem Lande Kamtschatka. Frankf, 1774.
167. Pet. Sim. PALLAs, Reise durch verschiedene Pro- vinzen des russischen Reichs. — Pefersb. gr. 4. ]-MI. Th. 1771-1776.
Auszug daraus I-Ill. Th. Franzf. uud Leipz, 1776. 1777- |
168. Sam. Gott. GwELIN's Reise durch Russland zur Untersuchang der drey Naturreiche. Pefersb. gr. Á. Th.:1I-IH. 1771-1774.
DLI'MEAMIHA nymenrecmnie no Poccir. c» Hbwerrk. 1 1acm5, Cm. IFfemep. 1771. 4. c» durypana.
169. PbDIHKODA aHebsHbIS 3anMCKM, JrymientecmIbia o pasubrwb PocciücKuMb HpOBMHHLAIMb, 1769. 1770, Cm. Ilemepoó. 4. Nicol. RyTscuxow's Tagebuch über seine Reisen durch verschiedene Provinzen des russischen
102 Acta Societatum.
Reichs in den Jahren :769-1771. übers. durch Chr. Heinr. HasE. Riga. 1774.
170, AETTEXHHA AuHeeHbBta 3anuWckHM, mymerrecmibis no pasuberm» nposzuniaw» Pceciuckaro locyaapcrnisa Bb 1768-70, Cm. Ilemepó. 1771. 72. 2 vol. 4. c» dparypawa. Iwan LEPECHIN, Tagebuch der Reise durch ver- schiedene Provinzen. des russischen Reichs in den Jahren 1768 und 1:769; aus dem Russischen übers. von Chr. Heinr. HASE. .ltenburg. gr. 4. IH. Th. 1774. 1775.
17r Demerkungén ciner Reise im russischen Reiche im Jahre 1772, von Joh. Gott. GEORGI. Pe- tersb. B. T. IL. 1250. BT. s
172. Allgemeine Geschichte der neuesten Entdeckungen, welche yon verschiedenen Reisenden in Russland
und Persien gemacht worden. Berz. gr. 8. I. B. 1777.
23. Account of the Russian discoveries between Asia and Amerika, to which are added the conquest of Siberia and the history of the commerce bet- ween Russia and China, by J7i/. CoxE. Lond. 1780. 4. |
174. Corn. »an PguYvN, Reysen door den Levant en klein Asien, Scio, Rhodus , Cyprus , Aegyp-
ien, Syrien. en Palestina. De/f. fol. 1698. Travels into Muscovy etc. with Isbrants journey to China. Lond. 1757. 2 vol. fol.
175. Les observations de plusieurs singularités et. cho-
ses mémorables trouvées en Gréce , Ásie, Judée,
Egypte, Arabie, par Pierre BELON. à Paris.
1:233. 4.
c. dsiae. 103
176. Leonh. RAUWOLF , eingentliche Beschreibung der fais, so er in die Morgeniànder volibracht, PFrankf. 1582. 4. mit dem vierten Theile ver- mehrt. Zauwingen. 1583. 4.
177. Voyages en Europe, Asie et Afrique, par MeJ- chis. Tu£vENoT. à Paris. 1664. 4.
178. Voyages de Jean Bapt, TAVERNIER. à Paris. 1676. As IJ I3)
179. Relation, d'un voyage au Levant par Mr. Jos. Piton de TounwEFonRT. 4. à Paris. 1698. 1712. à udmsterd. T. .r..1L;. 127t.
Aus dem Franzós. übersetzt. NZrnberg. B. I-IIT.
1790: 17737:.92r. 8;
19o. À deseription. of the East, by Richard Pococxt. London. fol. 1743. T. I. II.
ARirhard PocockEg's Beschreibung des Morgenlan- des uud einiger anderer Lànuder, übers. durch Chrn. Érnst yon WiNpHEIM. Erlangen. gr. 4. [! -R -RLRA Th. [- lil. 17535. 172).
Neue verbesserte Ausgabe. ebend. 1771. 1772.
181. Frid. HASSELQUIST,iter palestinum aller resa til heliga landet, íórrattad ifran 1749 til 175». Stokh. 1757. 8.
Friedr. HassrLQUIST's Reise mach Palàstina, herausgegeben von €ao7/ LiNNZEUS, aus dem Schwed, übersetzt. ARos£ock. 1762. 8.
.
104
Q9. Topographz
182. Giov. ManriTI viaggi per lisole di Cipro, per la
183.
185.
190.
/
Soria e Polen. dal' auno 1760 all 1768. T. I - V. Torino. 1769. 8. In einem Auszuge aus dem ltalánischen über- setzt durch Crist. Heinr. MasrE. Zltenéurg. 1777. 9. Joh. Dav. MicnarLrs Fragen an eine Gesellschaft gelehrter Mánner, die auf Befehl des Konigs
von Dannemark nach Arabien reisen. Góf/fingen.
1763. 8.
|. Carsten NiEBUHR s Reisebeschreibung nach Arabien
und andern umliegenden Làndern. Kopenhagen.
hr.4. Th. L 1:774 I|. 1779.
C. NtEBUHR, icones rerum naturalium , quas in itinere orientali depingi curavit Forskal, Ha/f7. 1776.
Joh. Albr. yon MANDELSLOH heisen. ScAlesmwig, 1645. fol.
Adam OrrAnIiUt moscowitische und persianische
Reisebeschreibung. Schleswig. 1647. fol.
Journal d'un voyage en Perse, du jneyalor Cuan- pIN. London. 1686. fol.
Engelb. KAEMPFERI amcenitatam exoticarum po- litico-physico-medicarum Fasciculi 1- V. Lemgo. 1712. 4.
À voyage Met England to India in the year 1754s by Edw. lvEgs. Lond. 1773. gr. 4.
Eduard YwEs Reisen nach 1ndien und Persien im einer freyen Uebersetzung aus dem enslischen
E Ez
e. «d siae 105 Original geliefert , mit historisch-geograplischen Anmerkungen und Zusàtzen vermehrt von C.
JVih, Donw. Leipz. gr.8. Th. I. II. 1774. 1775,
i91. G. Eper. RuwPRH amboinische Rariteitenkamer, behelfende eene beskrvüng van allerhande zoo weeke als harde Schaalvissen , te weeten Krablers en Kreeften , en Diergelyke Zeedieren , als meede allerhande Harntjes en Shalpen 4 die men in de amboinsche Zee vind, daar benevens zomige Mi- neralen, Gesteenten , en sorten van Aerden, die in de amboinsche en zomige omlegende Ey- lauden gevonden worden. zímsterd. 1741. fol.
192. Franc. LEGUAT, Voyages etavenutures en deux iles désertes des Indes orientales , avec la relation des choses les plus remarquables qu'ils ont obser- vées dans l'ile Maurice, à Patavia , au Cap de Ponne-Éspérance, dans lile de Ste Héléne, et en autres endroits de leur route. Zozdoz, 1708.
9. DILE
i93. Voyage dans les mers de l'Inde, fait par ordre du Roi à loccasion du passage de Vénus sur le disque du soleil le 16 Juin 1761, et le 3 du méme mois 1769. par M. le Gzwrir. T. I. 1779. 8.
194. Voyage de Siam , par les PP. Jésuites. à Paris. 1686. 8.
Second voyage à 24msterd. 1789. 8.
195. De la LousERE du royaume de Siam. à Paris. Vol. I, II. 169r. 12,
ro06 9 Topographi
/ 196. Histoire civile et naturelle du royaume de Siam. Paris. 1771. 12.
Cap. 12. de arboribus et 13. de quadrupedibus ; germanice in berlin. Samml. 8. B. p. 137 - 167.
p. 254- 265. et p. 596 - 625.
197. Joh. dug. ran LiNSCBOTEN navigatio et itinera- rium in orienlalem indiam. Hag. 1599. fol.
198. Voyage de Francois PYRARD , contenant sa mavi- gation aux Indes orientales , Maldives , Molucques et en Bresil. à Paris. 1611. 8.
199. Begin ende voorigang vau de mnederlandse ostin- dische Compagnie, vervatiende de vornaemste reyzen eic. 4msterd. Vol. 1. 1L. 1646. 4.
200. Franc. VALENTYN Oud en nieuw Ostindien. 4m- sterdam en. Dordr. fol. D. 1- V. 1724. etc.
2or. Description générale historique, chronologique, politique et physique de la Chine, par le P. Ju BO dusHALDE. à Dore)lis354 fero fnb 203 Haye T. I-1V. 1736. 4. (deutsch. 1747-49. 4 vol. 4.)
»
202. Charpentier CossiGNY, Voyage au Bengale; suivi des notes critiques et politiques , d'observauons sur le voyage par SrAvowNiUvs. Paris, VI. Tom. I. 8.
Voyage à Canton , capriale de la province de ce nom, à la Chine, par Gorée , le Cap de Bonne- Yspérance. Paris. VIL. 8.
heise nach China und Bengalen. Nebst Betrach- tungen über die Sitten. und Gebráuche der Tinwohner der Süd- See - Inseln Berlin. i8or. S. Magazin merkw. Reis. Pand 22.
CoU we rPge 107
203. Pehr Osszck Dagbok óofwer en ostindisch resa med anmerkningar uti naturkuudigheten. Sfo£A, 125258:
Pet, Ossrck, Reise nach Ostindien und China nebst Oi. Coreens Reise. nach. Suraite und C. C. Ekeberg's Nachrichten von der Landwirthschaft der Chineser , a. d. Schwed, übers. von GEORGI. Rostock. 1765. gr. 8.
204. A voyage to China and the Fast-Indies transla- ted from the German by J. AR. FonsTER. ZLon- dons Ur«r. 8." 3. Voll.
205. Histoire naturelle, civile et politiane da Ton- quin, par M. l'abbé RicHARp. à Paris. 1777. 2; Vell... 8:
206. Ergelb. KamwrPrrR history of Japan, translated
into english, by J. C. ScHEUCHZER. London: POLL 773. fel
Engeib. KzMPrFER Geschichte und Beschreibung
von Japan, aus den Originalhandschriften des
Verf. herausgegeben von Donw. Zerngo. 4. B. I. II.
1779. 1779:
207. SEsTIN: , Voyage dans la Gréce asiatique , à la peninsule de Cyzique, à Brusse et à Nicée. Paris. 1789. 8.
208. Opusculi r. Descrizzione de littorale del Cazale
di Constantinopoli , e della coltura delle Vigne lungo le coste del medesimo.
2. Della coltara di varie cose geoponiche lungo le coste medesime.
108 o Topographz 3. Idea dei Jardini Turco-Bisaniini, e coltura dei vari fiori che si fa nei medesimi.
4. Della Caccia Turca, con una descrizione degli animali et degii uccelli, che si osservano annual- mente lungo il Canale di Constantinopoli. Fi-
renze. 1795. 12.
209. Zrchange LAwPrRTI Relation de la Colchide ou Mingrélie , traduite. de l'Itaben. Collect. de Voyages de Thevenot. Vol. T. p. 31-52.
210. Zlexander RUssrEL, The natural history of Aleppo, and parts adjacents. ZLondom. 1756. 266 pags. 4.
The second edition , revised , enlarged , and il- lustrated with notes by Paf. RussELL. ib. 1794. 4. Vol. I. 446 pagg. et XXIII. tab. aen. 5. Vol. 2. 43o pagg. et XXXIV. 5- 16 tab.
21i. De ]la RoouE, Vovage de Syrie et du Mont-Li- ban. Paris. 1722. 3 Tomes. 12.
212. Jerome DawnDINI, Voyage du Mont Liban , ira- dait de l'italien, Paris. 1685. 12. À voyage to Mount Libanus. Lord Orford's Collection of voyages. Vol. I. p. 831 - 873.
213. Henry Maundrell, À journey from Aleppo to Je- rusalem. Second edition. Oxford. 1707. 8.
214. E. $. SowNINrI, Reise nach Griechenland und der Türkei. Aus d. Franz. rait Anmerkungeu von Ch. WEYLAND. Berlin, 180r.
S. Magazim merkwürdiger neuer Reisebeschrei- bungen. Dand 24.
d. 4fricae. 109
GCUOATRICI.
215. Thom. SnaAw's Travels, or observations relating io several parts of Barbary and the Levant. Oxford. 1738. fol.
Supplement 17416.
The second edition , with great improvements. V | Zondon. 1557. 4.
Thom. Suaw , Reisen oder Ánmerkungen , ver- schiedeue Theile der Parbarey und der Levante betreffend ; aus d. Englischen übersetzt. Zeipzig. 1765. gr. 4.
216. Job. LupoLPui historia zthicpica. Frazcofurt. 1681. fol.
Ejusd. commentarius in historiam zthiopicam. Francof. 169r. fol.
217. Histoire naturelle du Senegal, par M. ApaNwsoN.
à, Paris, 1957. 4
Aus dem Franz. herausgegeben von JoA. Chr. Dan. SCHREBER. Leipzig. 1773.
Àus dem Franzósischen übersetzt mit Anmerkun- gen von Fr. H. JV ih. ManmrINI. Brandenburg und Zeipzig. 1774.
.218. DrwanET, nouvelle histoire de l'Afrique francaise. Paris. Vol. I. II. 1767.
219. Nouvelle relation del'Aífrique occideutale. à Paris. T. 1- V. 1758. 12.
110 Qo Topographi.
220. JY'ilh. BosMAN meauwkeurige Peschryvinge van de Guinese Goud- Tand- en Slavenkust. Utrec/ft. 1704. 4.
221. Voyage to Guinea , by JJ7JJ. Surrn. London. 1750.
422. Voyage to the coast in Africa, by JoAz LiNDsEY. London 1759. 4.
225. Histoire de Loagno, Kakongo et autres royaumes d'Afrique, par labbé PnRovanrT. Paris 1766. 12.
424. Prosper. ALPiN1 historia natural Aegypti Leid. 1735. 4.
225. Relation du voyage fait en Egypte en 1730, par Mr. GnaNGER. à Paris. 1745. 12. übers. im 3ten Bande der Gótting. Samml. yon
Reisen.
226. À Series of adventures !in tbe course of a voyage up tbe Red-sea jon ihe cossts of Arabia and Egypt, and of a rout through the desearts of Thebais hitherto unknown to the european tra- vellers in the y 777. m leurs. to a Lady, by Eyles àawim. London. 1780. gr. 4.
227. Description de l'Egvpte ou recueil des observa- tions et des recherches, qui ont été faites en
gypte pendant lexpéditüon de l'armée francoise.
JParis. fol. atl. (Góttrg. Anz. 1811. Jun. p. 934.)
238. F'ivant DENoN's Reise in Nieder- und Oberagyp- len; a. d. Franz. von Dieferich TIEDEMANN. Ber- lin. 1805. 8. mit 8. K. V. Magaz. von merk- würd. neuen Reis, vol. 25.
d. Mfricae. 111
229. Beschreibung des Vorgebürges der guten Hofi- nung , 8ezogen aus den Anmerkunzen des Herrn M. Peter KoLBEN s. Prankf. und Leipzig. 1745. 8.
23o. Journal historique du voyage fait au cap de Bou- ne-Espérance, par Mr. de /a CaILLE. à Paris. 1763. 12.
231, Nieuwe algemeene PBeschryving van de Cap de goede Hoop met Plaaten. .dms/erdam en Har- lingen. D. I. IT. 1777. 8.
aus dem Holiàndischen mit einigen. Anmerkun- gen des Uebersetzers St. I. li. Leipz. 8. 1779.
252. Nouvelle description du Cap de Bonne-Espérance, avec un journal historique d'un voyage de terre fait par ordre du gouverneur feu Mgnr. AR» TuLsacH dans lintérieur de l'Afrique par une caravane de quatre-vingt-cinq personnes sous le commandement du Capitaine M. Henri Hor. Amsterdam. 1778. 8.
333. James DRucE of Kinnaird.
Travels to discover the source of the Nile, in the years 1768-1773. London. 1790. 5 vol. 4.
Reisen in das Innere von Aírica, nach Abys- sinien, an die Quellen des Nils, mit nóthiger Abkürzung übersetzt von. £. JP. Cunw. Ainfein. 1791. 8.
Anhang zu J. Bruce Reisen, welcher Berich- tigungeu u. Zusátze aus der Naturgeschichte etc,
enthült, von J. F. GMELIN. ib. 1791. 7.
Anmerkungen zu J. Bruce Reisen v. Johann Friedrich BLuwMENBACH. vol. 5. p. 239-2394.
112 9 Jopohraphi Anmerkungen zu J. BnucESs Reisen von Th. Chr. Tychsen. ib. 293-360. Reisen nach Abyssinien ,. die Quellen des Nilszuü
entdecken. hm Auszuge von Sam. Suam. a. d. Engl ZE;/amgen. 1792. 2 Theile. 8.
254. 4ndreas SPARRMANN. Anaccount of a journey intro. Africa from the Cape of Good-Ilope. Philo- soph. Trans. vol. 69. p. 38-4».
Resa till Goda Hopps-Uden , sódra pol-Kretsen och omkring jerdkiotet, samt till Hottentott-och- Caffcr-landen , áren 1772-1776 Stockholm. 1783. 2. vol. 8.
Reise nach dem Vorgebirge der guten Hoffnung, den südlichen Polarlándern und uin die Welt , haupisüchlich aber in. den Làadern der Hotten- iotten u. Kaffern , frey übersetzt von Chr. Heinr: GROSKURD , mit einer Vorrede von G. FonsTER. Berlin. 1784. 8.
À voyage to the Cape of Good-Hope, towards the antarctic polar eircle , and roand. the world, but chiefly in to the country of the Hottentots and Caftres. London. 1785. 2 vol. 4.
555. PTFliam PATERSON , Anarative of four journeys into the couutry of the Hoitentots , aud QCaffra-
ria, in the years 1777 , 78 , 79. London. 1789 4. 5236. PF. le VAILLANT , Voyage dans intérieur. de l'Afri-
que, par le Cap de Bonne-Esperance , dans les
années 1780 - 1785. ;Paris. 1790. 2 Vol. 8.
Reise in das Innere von Aírika , von 1780 - 85.
Aus d. Franz, frankf. 1790. 2 Th. mit Kupf. 8.
d. Jfricae. d) ua IH
Second voyage dans l'intérieur de l'Afrique par le Cap de Bonne- Espérance , dans les années 1783- 1785. ib. an. 3. 3 Voll. 8. tabb. aen. 18. Neue Reise in Afrika von 1783 -— 1785 , aus dem Franz. von JoAL. Reinh. FoRsTER, mit Anm. Berlin. 1796. 2 Theile. 8. mit Kupfern.
S. auch Magazin von n. R. Vol.
237. Muwco-Pank , Voyage dans l'intérieur de l'Afri- que. 1797.-1798. trad. de l'Anglois. Harburg. 180o. 2 Voll. 8. avec 1 carte.
238. BAnnow's Reisen in das Iunere von Südafrica. 1797. 1798. Aus d. Engl. mit Anmerk, und einer Charte, Leipzig. 1801. 8.
239. HonNEMANN, Voyage dans l'Afrique septentrio- nale, depuis le Caire jusqu'à Mourzouk , suivi d'éclaircissemens par Rennell, trad. de l'Angl. et augment. de notes. Paris. 1803. 8.
240. P. $. LICcHTENSTEIN , Reise in das Innere von Africa. Berlin. 1910. 8.
Insularam fricee/ adjacentium.
341. RYE, an excursion. to the Peak of Teneriffe in, 1791. London. 1793. 4.
242. Richard BoorHBY, À brief discovery or description of the Island of Madagascar. ( 1644. )
Lord Oxford's Collection of voyages. Vol. 3. 9
114 9. Topographt
243. MonrssoT , Relation du voyage que Francois CAv- CEE à Íait à Madagascar, uisles adjacentes et coste d'Afrique. Relations véritables de VIsle de Madegascar. Paris. 1651. 4. p. 1 - 193.
244. Elienne de FLAcounT, Histoire de la grande isle Madagascar. Paris. 1601. 4. tabb. aen.
24b. Robert Dmv1s , Madagascer, or journal during fifteen years captivity in that Island. Zozdon.
1729. €. tabb. aen. 8.
246. (Bernardin de SA1wT-PirnnE), Voyage à l'sle de France, àlVisle de Bourbon, au Cap de Bonne-
Espérance eic. 2znsterdam. 1773. 2? Vol. $8.
247. J. G. M. Bory de Sr.-VrNcENT , Voyages dans les quatre principales iles des mers d'Afrique, Paris, XI. — 1804. 5 Voll. 8.
Fn Extrait V. MiLLIN , Magazin encycl. 1805. Mars. Tom. Il. p. 85- 123. les découvertes en histoire nat. n'y sont pas citées.
2/48. Esusprw. Essais sur les isles fortunées et l'an- tique Atlantide, ou précis de l'histoire générale de lArchipel des Canaries. Paris. 522 pagg. 4. avec figg. Chap. V. sur lhistoire naturelle des Canaries e particulierement sur celle de Téné- riffe.
2419. André Pierre LgpRU , Voyage aux iles de Téné- riffe, la Trinité , Saint- Thomas , Sainte- Croix et Porto-Ricco exécuté par ordre du Gouvernement francais , depuis le 3o Sept. 1796 jusqu'au 7
-
e. Americae 115
1 Juin 1797, ouvrage accompagné de notes et d'ad- ditions par M. Sonnini.
Tom. I. XLVII. 316.8. IL. 324. S. 8.1810. Gótting. Ànz. 1811. Jun. n. gr. p. 9o4 etc.
250. Driefe von der Insel Teneriffa, Brasilien , dem Vorgebürge der guten Hofínung und Ostindien; aus dem engl. der Misu. Kindersley. Leipzig. 1777.0:
251. Noticias de la historia general de islas de Canaria,
| par Doz Joseph de WViERA y CLAoJo. En Ma- dm. Mob. L-IIL. 1521.78.
252. Détail d'un voysge fait au Pic de Teyde connu plus généralement sous le nom de Pic de Tene- riffe, en r754. in Rozier Journal de physique 1779. Févr. S. 129.
e. AMERIGC K.
253. Jac. Theodorici de BRvy America, Jrancof. fol. T. I- XIV. 1590 - 1627.
254. Nieuwe Werelát, of beskrivinghe van Wesuündie, door J. de LaET. Leid. 1625. fol.
| 255. Recherches philosophiques sur les Américains, par ap de Pv aBenmom. DIL 1768. 8. Philosophische Untersuchungen über die Amerika- ner. Berlin. 1769. Th. I. II. 8.
256. Dissertation sur l'Amérique et les Américains, con- tre les recherches philosophiques de Mr. de
P * * par Dom. PERNETY. à Berlin. 1770. 8. CES
116 o Topographz 257. Défense des recherches philosophiques sur les Àmé- ricains, par. Mr.de P...à Berlin. 1770. 8.
258. Examen des Recherches philosophiques sur l'Améri- que et les Américains, par Dom. PERNETY ; à Berlin 'T. Y. II. 1771. 8.
259. De l'Amérique et des Américains par le Philoso- phela Douceur. à Ber/iz. 1771. 8.
260. Don Felix de AzARA, voyages dans l'Amérique mé- ridionale, publiés d'aprés les manuscrits de l'au- teur par C. A. WALCKENAER avec des notes par G. Cuvier et llhist. nat. des oiseaux du Para- guay par SoNNINI. Paris. 1809. 4 vol. 8. avec atlas 4 mai.
361. A voyage towards the Northpole undertaken by his Majesty's command 1773, by Const. Johm PnuiePs. London. 1774. gr. 4
Àus dem Fngl. übers. mit Zusátzen und Anmer- Luugen von Sam. ENGEL. Bern. 1777. gr. 4.
262. Hans EGEDE, gamle Grónlands nye perlustration. Kiobenh. 1729. 4. Vermehrt 1741. 4. Hans EG6EDE Beschreibung und Naturgeschichte von Grónland; übers. durch JoA. Georg Krü-
ziiz 1763. descript. ct hist. nat. du Grónland trad. en franc. 1765. 8. avec fig.
265. Friedr. ManTIN's Spitzbergische oder grónlándische Reisebeschreibung. Harnburg. 1675. 4.
264. Da». CRANZzEN's Historie von Gróuland. Barby. 8; Th. I. II. 1765-1770.
e. dmericae. Il17
265. À voyage to Hudson's bay in the years 1746 and
1747. by Henr. ELLis. London. 1748. 8.
Heinr, Ett1s Reise nach Hudsonsbay. Góftin- gen. 1750. 8.
Gottingisch. Samml. von Reisen. B. r.
266. En resa til Norra Amerika, pa kongl Swenska
267.
268.
269.
270.
Vetenskaps | acalemiens Befalning och Publici kostnad fórrátted af Peer KALM. Stock. 8. T. I-HI. 1753-1761.
Peter KALM's Reise nach dem nórdlichen Àme- rika. Góttingen, a. B. 1-3. 1754-1764.
Gótüing, Samml. von Reisen. B. 9-tr.
Relation du voyage de Port-Royal d'Acadie, par M.
DIEREVILLE, à Aouen. 1708. 12.
übers. in Gótting, Samml. von Reisen. DB. 3.
Histoire et description générale de la nonvelle
France, par le P. de CnaRLEvoix. à Paris. 4. T. I-III. 1744.
John , BARTRAM'S observations on the inbabitans
climate, soil, divers productions , animals ete, made in h!s travels from Penusilvania to Onon- dago, Oswego and the lake Ontario. Zozdon.
1751. 8.
Chr. LgrsTE , Beschreibung des brittischen Ame-
rica zur Ersparung der englischen Charten , nebst einer Specialcharte der meisten brittischen Colonien. 7/olfenbuttel, 1778. 8.
118 o0 Topographt
271. J. CARVER, travel through the interior parts of Northamerika in the years 1766-1768. London. 1779. gr. 8.
272. Travels through the midelle Settlements in North- america in the year 1759 and 1760, with ob- servàtions upon the state of the colonies, by
4he rever. Znder.BURNABY. London. 1775 gr. 8.
Reisen durch die mittlern Kolonien der Englán- der in Nordamerika , nebst Anmerkungen über den Zustand der Kolonien von M. ndr. BUR- NABY, aus dem Engl. übersetzt mit Anmerkun- gen und Zusátzen, (durch EsrrixcG) Hamburg. 1776. 8.
273. Description of Eastíflorida , by JV;J. Sronx, with a journal kept by Johz BamgTRAM. Zondon.Ed.
3. 1769. gr. 4.
274. The natural history of Carolina, Florida and the Bahama- islands, by Marc. CarEsEY. London. vol. I. II. 1721-1743. gr. fol.
Marc. CaTEsBY, Beschreibung von Carolina , Flo- rida und den Bahamainseln. Nürnberg. 1767. fol.
275. Lion. CHALWMER's account of the weather and de- scases of Soulhcarolina. Zozd. 1776. 8.
276. Migu. VENEGAS S. T. historia natural y civil de la California. Madri. Tom. I- III. 1757. 4. Natürliche und. bürgerliche Geschichte von Cali-
fornien. Lemgo. B. 1-3. 1769 - 7o. £.
277. Histoire générale des isles Anulles par du TERTARE. à Paris. 1654. 4.
e». dmericae :IQ
278. Voyages aux isles Antilles, par le P. LaBaT. à Paris, Tom.l1- VI. 1721. 12.
279. Hans STOANE' s Voyage to Jamzica , Madera, Bar- bados etc. Lozdon. 1707 -27. 2 Voll. fol.
28o. Patr. BRowNE, The civil and natural hisiory of Jamaica. London. 1756. fol.
28:1. Griffh HvcnrEs, The natural history of Barba- dos. London. 1750. fo].
282. Rich. Lrcow , Natural history of Barbados. Loz- don. 1657. fol.
283. Thibault de CHANVALLON, Voyage à la Martini- queo dams. 1263. pis, f
284. Essai sur lhistoire naturelle de l'isle de St. Do-
mingue avec les figures en taille- douce , ( par NricoLsoN). Paris. 1776. 8.
285. Considérations de l'état présent de la colonie frau-
coise de Saint-Domingue par M. H. Dr. Paris. 1777* 2 V oll. 8.
Betrachtung über den gegenwártigen Zustand der franzósischen Colonien von St. Domingo ; über- setzt von J. A. Engelbrecht. Hamburg. 1779. 2 Noll 8.
286. Nouvelles considérations sur Saint-Domingue. à Pa-
hi9. 1778.2. Voll. 8:
287. C. G. 4. OrprENponmnr's Geschichte der Mission der evangelischen Erüder auf den caraibischen Inseln S. Thomas, S. Croix , und S. Jean ; her-
ausgegeben durch J. Jac. BossART. Zarby. ian 3 Voll, 8
140 o Tepographi
488. Gonzalez Hernandez de OviEpo , historia gene-
| ral y natural de las indias islas y tierra ferma del mar Oceano. Toledo. 526. fol.
489. Franc. HrRNANDEZ de la naturaleca y virtudes de las arboles, plantas v animales de la nueva Espana en especial de la provineia de Mexico. Mexico. 1615. 4.
390. EyuspEM Nova plantarum , animalium et minera- lium regni mexicani historia. Aor. 1626. fol.
29r. Jo. Euseb. NvmEMnERGII Filosofia curiosa y te- soro de maraviglis de la naturaleca. Madrit. 1637; 2 Voll. 8.
292. EJUspEM historia nature maxime peregrine in. ]l XVI distincta. ziz/we»p. 1635. fol.
293. ^ni. de HgRRERA , descriptio Indiz occidentalis. Amstelod. Y622. fol.
294. Philip BALD4EUs, Description of the East- India, coasts of Malabar and Coromandel, as also of the isle of Ceylon.
CuvncHILL's Collection of Voyages. Vol. 3. p. 509 — 793.
295. SrRACHAN , Observations made in the islands of Ceylon. Philosoph. Transact. Vol. 23. n. 278. p. 1094-1096. n. 282. p. 1248-1250* 296. Jos. GUMILLA , El Orinoko illustrado e defendito. en Madrit. 1741 - 45. 2 Voll. 4. Histoire naturelle de la Hollaude équinoxiale, ou de Surinam, par le P. FrRMIN. zímsterd. 1765. 8.
497
e. "dmericae. 121
298. Description générale historique et géographique de la Colouie de *urinam. Znsterd. 1769. 2 Voll. 8.
Deutsch. Berlin. 1775. 2 Voll. 8.
4
299. Louis FEUILLÉE, Journal d'observations. physi- ques, mathématiqnes et botaniques , faites sur les cótes orientales. de l'Amérique méridionale et daus les Indes occidentales, depuis l'année 1707 jusqu'à 1712. Paris. 1714. 3 Voll. 4. Suite de Journal. 1715.
3oo. Pierre BARRERE , Essai sur lhistoire naturelle de
la France cquinoxiale. Paris. 174t. 12.
3or. EsuspEM , Nouvelle Relation ^de la France équi- noxiale, Paris, 1742. 12.
Deutsch in den Gót/ing. Samml. yon Reisen, B. 2.
502. Edw. BANCROFT , Án essay on the natural history of Gujaua in South- America. Zozdon. 1769. 8.
Naturgeschichte von Guiana. Frankf. u. Leipzig.
1769. 8.
3o3, BAzoN , Mémoires pour servir à l'histoire de Ca- yenne et de la Guyane francoise, dans lesquels on fait connoitre la nature du climat de cette contrée, les maladies qui attaquent les Euro- péens nouvellement 2rrivés, et celles qni ré- guent sur les blancs et les noirs; des observa- tions sur lhistoire naturelle du pays et sur la cnlture des terres. Paris. 1777. 78. 2 Voll. 8.
3o4. Joh. 4 GCosTA, historia natural de las Indias: Segilla, 1590. 4.
122 o0 Topographz
3o5. Pedro LozANO , descripcion chorographica del ter- reno , rios, arbores y animales de las provincias del gran Chaco. Cordub. 1753. 4.
306. de la CowDAM1iNE, Relation d'un voyage fait dans.
l'intérieur de l'Amérique méridionale depuis la mer duSud jusques à la Guyone. Paris. 1745. e. Deutsch in den Gó£tizg. Samrmn!. von Reisen. B. 2.
3o7. D. Jorgé JuaN y D. Antonio UrLo^ relation hi- storica del viage de la America méridional, Ma- drit. 1748. 4 Voll. 4.
3o8. 4nt. UrroA Notitias americanas , entre tinimen- tos physicos sobra la americana meridional, y la septentrional-oriental. Madrif. 1775. 4.
3og. Jean LEgRY , Vovage en la terre du Brésil, autre- ment dite Amérique. à /a Rochelle. 1578. 8.
310. Guil. PrsowIis de medicina Drasiliorum liber, et Geo. MancGRAAF de LrgpsTAT historia natura- lis Brasiliz. 2fmszelzed. 1648. fol.
311; Jo. de LaET, historia naturalis Brasilie. Lugd. 1648. fol.
312. Tnrzzirn, Relation du voyage de la mer du Sud aux cótes du Chili, du Pérou et du Brésil, Paris. 1716. 4.
TaEgzien's Reise nach. der Südsee. 1749. 8.
313. Thom. FALKNER , À description of Patagonia and the adjoining parts of South-America. Zozdon. 1774. 4
314. Dom. PeRNETTY, Journal historique d'un voyage
fait aux iles Malouines en 1763 eL 1764. Berlin. 1769. 2 Voll. 8.
e. "ddmericae. 125
315. Histoire d'un voyage aux iles Malouines. Paris. 1770. 2 Voll. 8.
316. MorrNA, Essai sur lhistoire naturelle du Chili, trad. de lialien, et enrichi. de notes par M, GnuvEL. Paris. 1789. 8.
fS TERRARUM AUSTRALIUM.
317 De BRossE, Histoire des navigations aux terres australes. Paris. 1756. 2 vol. 4. Hue referendi auctores jam commemorat. Z/, DarRYMPLE. p. 92. n. 9. Jon. HiAWKESWORTH. P. BI 7.0253. Georg et Reinhold FonsTER,
ibid, "
318. James CooxE, a voyage towards the southpole and round the world performed in H. M.Ships hesolubon and Aventure in the Years 1772-75. to which is added Capit. Fourneaux narration of ihe proceedings im ihe adventure during the se- paration of the ships. Zozdoz. 1777. 2 vol. 4.
Tagebuch von Capit. Koox's neuster Reise um die Welt in die sádliche Hemisphere in den Jah- ren 1772-75, nebst dem Tagebuche von Lieut. FounNEAUX Reise u. s. w. À. d. Engl mit E, D. EsELING's Geschichte der Entdeckungen in der Südsee und Geographie des fünften Welt» theils. 1 Th. Zeipzig. 1770. 8.
319. -4ndr. SPARRMANN , om den tilváxt och nytta, som Vetenskaperne i allmánhet, Sárdeles Natu-
124 o9 Topographi ral-Historien , redan runnit och ytterligare kun-
na vinna genom undersokningar 1 Sóder-hafvet. Stockholm. 1778. 8.
320. TRasrrn, Description or acccunt of the islands, lately discovered in the soutbsea, with some account of the country of Camtschatka. Londoz.
1777. 8.
321, SowNERAT, Vovage à la nouvelle Guinée, dans lequel on trouve la description des lieux , des observations physiques et morales, et des details relatfs à Vhistoire naturel'e dans le regne ani- xal et le regne végétal. o. 1776. 4.
Tieusch durch EBELING. 1777. 4.
322 FonnrsT, Voyage to new Guinea and the Molluc- cas from Balambangam during the years 1774-76. London. 1779. 4.
323 PuriLiP's, Voyage to Botany-Pay, etc. London, 1789. c. figg. 4. Deutsch in dem Magazin von neuen merkwürd. Reisen. Band,
324 John WuiTE , Jornal of a Voyage to new South- JVales with sixtyfive Plates of non. descript ani- mals, birds, lizards, serpents, etc.
London. 1790., 4.
Deutsch in dem Magazin von nm. m. R. Band.
345 George VANCOUVER , À Voyage of discovery to the north Pacific Ocean and round the world , in which the coast of northwest America, has been carefull examined and accurately surveyed , —
FK. Terrarum | australium. 135
performed in the years 1790 - 1795. London. 1798. 4.
Reisen nach den nórdlichen Theilen der Süd-See wührend der Jabre 1790 - 1795. Aus dem Engl. überseizt und mit Anmerkungen begleitet von Joh. Fr. JVillh. HgRs2sT. Berlin. 1799. 2 Voll. 8:
S. Magaz. vou merkw. n. Reisen. Band 18. r9.
326. James WILSON , ÁÀ missionary voyage to the sou- thren Pacifie Ocean performed in the years 1796 - 98. London. 1799. 4.
Missions Reise in das südliche stille Meer, un- ternommen in den Jahren 1796-98 mit dem Schiffe Duíf. Aus dem Engl. mit Anmerk. vou CANZLER. Berlin. 1800. 8.
S. Magaz. von merkw. n. Reisen. B. 721.
Nihil fere ad historiam naturalem attulit.
327. Eberh. Jug. VVillh. von ZIMMERMANN , Australien in Hinsicht der Erd- Menschen- und Producten- kunde, nebst einer allgemeinen Darstellung des grossen Oceans, gewóhnlich das Südmeer ge- nannt. Harburg. 1810. 1. D. 066 S. 8.
126 | E X. MUSEOGRAPHI,
1. De rebus naturalibus colligendis , praepa-
randis , conservandis.
1, Brief directions for the easie. making, and preserving collections of all natural curiosities for James PrETIVER. pag. 1. aert incisa. fol.
-—— — in operum ejus volumine secundo.
2. (Henry Louis Du HAMEL DU MoNCEAU.)
Avis pour le transport par mer des arbres, des plantes vivantes , des semences , et diverses autres curiosités d'histoire naturelle Paris. 1753. 2 de édit. pag. 9o. 12.
3. (Tuncor.)
Mémoire instruüctif sur la maniere de rassembler , de préparer, de conserver, et d'envoyer les di- verses curiosités d'histoire naturelle. Zy07. 1758. 8.
4. Joannes Gotthelf HERRMANN.
Dissertatio de odo cavendze corruptionis corpo- rum naturalium in Museis. Resp. Zo. Dar. REI- CHEL, Lipsiae. 1766. 4.
5. Iohn Reinhold YoRSTER.
Directions in what manner specimens of all Kinds may collected, preserved , et transported to distant countries ; printed with his catalogue of the ani- mals of North America; p. 25-43. London. 1771. 8.
Beschreibung au was Weise allerley Arten Natu- ralien gesammlet, aufbewahret, und nach ent-
10. JMuseographi. x37
legenen Làndern verschickt werden kónnen. Beilin. Samml. 4 B. p.458-469.
6. (Iohn CoaKley LzTTSsOM.) The noturalisUs and traveller's companion , contai- niug instructions 'for discovering and preserving objects of natural history. London. 1772. 8.
7. Johann lacob DossanT. Kurze Anweisung Naturalien zu sammlen. Barby. 1774. 8 i 774: 9
9. ANON.
Breves instruccoes aos correspondentes da Acade- mia das Sciencias de Lisboa, sobre as remessae dos productos e noticias pertencentes a' historia da natureza, para formar hum Museo nacional, Lisboa. 1781. 4.
9. Thomas DaAvIES. Some instructions for collecting and preserving the various productions of Plants, Animals, Minerals , Vegetables, Birds, Insects, and sub-
jects of natural history. pag. 15. 8
io. E. DoNovaw.
Instructions for collecting and preseving various Subjects of natural bistory ; as Animals , Birds, Repüles , Shells , Corals, Plants. etc.
London. 1794. 96. pag. 8. cum. 2 tabb.
11. Dr. Joh. Jacob RowER. Anleitung alle Arten natürlicher Kórper als Sáug- thiere, Vogel, Amphibien, Fische , Pflanzen u. s. w. zusammceln und auízubewahren; nach Donoyan's.
120 10. Museographu.
Instruction. mit vielen Abanderungen u. Zu- saizen frey bearbeitet.
Zürch. 1797. 255 pag. 8. c. tabb. a.
15. Karl Phil Christ. STgYN.
Handbuch des Zubereiiens und Aufbewahrens der Thiere aller Classen , welche für Naturalienka- binette bestimmt sind 5 enthaitend die Metboden des Bürgers NirkoLas , der Herren SCHAUMBURG und HoFFMANN.
Frankfurt. a. Main. 1802. 159 pag. 8. c. tbb. 2. aen.
Methode des Herrn Nofintendant ScHAUMBURG die Thiere verschiedener Classen auszustopfen und auízubewahren. 46 pgg.
9. lMusei instructio,
13. Dan. Guil. MoLLERo, Praside, Dissertatio de Technophysiotameis, Resp. Frid. Sig. WURFFBAIN. Altidorfii. 1704. 4. pag. 60.
14. Joh. Dan. DENSO Von Anulegung einer allgemeinen Kunst-und Natu- ralienkammer 5
in sein. Deitrag. zur Naturk. 6 St. p. 431-488.
15. Carolus LYINNZEUS. Disertatio : Instructio Musei rerum naturalium, Resp. Da». HurtTMAN Upsaliae. 1753. pag. 19. 4. ——- Amanit, Academ. vol. 3. p. 446-464.
16.
17.
18.
19.
20.
2I
10. IMuseographi. dao
MADONETTI.
Discours sur l'utilité des cabinets d'histoire natu- relle dans un Etat , et principalement en Russie, ( Pétersbourg ? ) 1766. plagg. 2i. 8.
Immanuel Karl Heinrich BORNER.
Von der AÀnlegung und Anordnuny eines ókono- mischen Naturalien - und KuNsSTKABINETS. in sein. Samml. aus der Naturgesch. 1 Th. p.
368-395.
ANON. Verhandelng over de Kabinetten van natuurlyke zeldzaamheden.
Geneeskund. Jaarboeken , 4 Deel, p. 105-125.
ÀNON. Handbuch bey AwonpNvNG und Unterhaltung mna- türlicher Kórper in Naturalienkabinetten, — Leip-
zig. 1794. 8. 372 pag. aen. 4.
lohann BECKMANN. Naturalien sammlangen. in sei. Beytr. zur Geschichte der Erfind. 2 Pand, p. 364-39r. —-—— Collections of natural curiosities. in his Hist. of inventions, vol. 2. p. 45-64.
Gottheif. FISCHER.
Sur l'utilité des collections publiques pour lins- truction en général, etsur l'influence de l'étude de la nature sur la culture de l'esprit en par- ticulier.
JMMoscou. 1805. 4-
130
22.
? Je
BD
24.
25.
qi. RON 7 * io. Atuscographi.
3. JMusea varia.
Pierre DoR&LE. Roolle des principaux cabinets curieux , qui se
voyent ez principales villes de l'Europe ; dans ses rareiés de Castres, p. 124-131.
Iohan Daniel MAJOR.
Unvorgreitiiches Bedenken von Runst and Naturalien-
Kammern in. America und. Asia, Vorstellung et- licher K&unst- und Naturalien- Kammern in Afri- ca, und an Grinzen Europz. Vorstellung et- licher Kunst- und Naturalien- Kammern in Italien, Impr. cum Valentini Museo Museorum. Vol. I. Frankfurt a. Main. 1704. 76 pagg. fol.
Michael Bernhard W ALENTINI
Verschiedene Kunst - und Naturalien-Kammern, welche entweder rar zu bekommen , oder gar nicht im Druck sind. Impr. cum ejus Museo Mu- seorum , Vol. 2. pag. Li6.
Joannes Christianus KUNDMANN.
Promtuariam rerum naturalium et artificialium Y ratislaviense.
Vratislapiae. 17260. 4. p. 1- 88, varia musea Vra- lislaviensia 5 pag. 99 - 364 , museum auctoris.
26. Caspar Frid. NEICKELIUS. ( EINKEL )
Museographia , oder Anleitung zum rechten Be- griff und nützlicher Anlegung der Museorum , oder Raritàten - Kammern , mit Zusátzen und dreyfachen Anhang vermehret von Jo. KANOLD.
Leipsig wu. Breslau. 1727. 4064 pagg. 4.
10. Museographi. 131 27. Franciscus Ernestus BRüCKMANN. Epistola itineraria 3» ( Centuriz. ) sistens me- morabilia Musei MhRitteriani.. JVolffenbuttelae. 1743. 4. pagg. 16. tabb. aen. 2. Epist. itineraria 5o memorabilia musei Lesseriani sistens. pasg. 10. tabb. aen. 2. 1735. Ep. it. 57, 58, 59, sistentes sciagraphiam musei Bruckmanni. pagg. 12 , 8 et 8. 1757. Rariora musei Ott. Joach. Auhalt, Ep. 10532, Gent. 2. p«:94 — ro». Thesaurus rerum naturalium Comitis Johannz So-. phis (de Hohenlohe). Epist. 49. p. 524 - 532. Museum Oloffianum. Epist. 66. p. 737 - 750. Cimeliotheca , Mus. antiqui. nec non nummo- phylacium regium Berolinense. Ep. 70. p. 873- $91. Museum Orpbanotrophii Halensis. Ep. 79. p. 1010- 1025. Museum Dresdense. Ep. 88. p. 1124 - 1136. De Museis Lipsiensibus, Ep. 14. Cent. 3. p. 144-187. Rariora Musei Brückmanniani. Ep. 5o. p. 575-581. Memorabilia Ratisbonensia. Ep. 6o. p. 795 — 818. (p. 818- 814. , rariora variorum museorum Ra- tisbonensium. J De Bibliothecis ac. Museis Noribergensibus. Ep. 63. P. 942 m 857. Bibliothece ac Musea Cobergensia. Ep. 65. p. 863- 868. |
LE
192 io. MMuseographi. De Museis Lycopolitanis. Ep. 69. p. 928 - 940. Rariora Musei Schmidtiani. Ep. 72. p. 964 - 966.
Memorabilia Vallis Salinarum, Ep. 73. p. 967-981. (Rariora Musei Ducalis Guelpherbytani in Salzdal.)
4. -ngliae.
28. Nehemiah GRrw.
Museum Regalis Societatis , or a catalogue and description of the natural and artificial rarities belonging 1o the Royal Society , and preserved at Gresham College. Zozndoz. 1681. fol. pags. 386. tabb. aen. 22. prater anatomen comparatam in-
iestinorum. 1 20. ÀÁNON.
The general contents of the British Museum. London. 1762. 9 edition. 210 pagg. r2.
Britisches Museum nebst der Beschreibung der Naturalien - und Antiquitáten - Cabinets des Rit- ters Hans SLOANE. Aus dem Engl. übersetzt. Berlin. 1764. 8.
3o. John and Andrew vAN Rmspyk.
^ Museum Britannicum , being an exhibition of a great variety of antiquities and natural curiosi- ties, belonging to the British Museum. Zozdoz.
1778. fol. pagg. 94. tabb. aen. 3o:
31. John 'TRADESCANT. Museum Tradescantianum , or a collection of rarities presenced at South - Lambeth neer Lon- don. London. 1656: 183 pagg. 8.
10. Museographi. 135
32. James PETIVER.
Musei Petiveriani centuria prima , rariora natu- r» continens, viz. animalia, fossilia , plantas, ex variis mundi plagis advecta , ordine digesta, et nominibus propriis signata,
Londini. 1695. 8. pagg. i5. tab. aen. r.
Centur. 2 et J. pag. 16 - 28. tab. aen. 1, 1698.
Centur. 4 et 5. pag. 33 - 4». 1695. 6 et 7. pag. 49 - 64. 8 65 - 8o. 1700. 9 et 1o. 81 - 93. 1703.
Omnes in Volumina tertio operum ejus.
35. Peiiveriana , seu naturze collectanea , domi foris-
34.
C |] *
36.
que auctori communicata. London. t - 3. 1716- 1717. fol. : Volumine secundo Operum ejus.
À campanion to the Museum , late Sir: zsZoz.
LEvER'S Part r. pagg. 53. tab. aen. 1. London. 1790. 4.
Musei Leveriani explicatio anglica et latina opera
et studio Georg. Sgaw. s. l. impr. Jac. PAR- KINSON. 1792. 4.
Robertus SIBBALD
Auctarium Muszi Palfouriani e Muszo Sibbal- diano, sive enumeralio et descriplio rerum ra- riorum , quas Rob. Sibbaldus Academiz Edin- burgene donavit.
Edinburgi. 1697. 8. 216 pagg..
124 10. M uscographi.
37.
38.
39.
40.
AP
5. Belaici foederati.
Description générale naturelle et historique des plus rares et des plus merveilleuses productions de la nature, qui se trouvent dans le riche depót du Prince d'Orange. par 44. VosMAER. Amsterdam. 1767. 4. etc.
Res curiose et exotico in ambulacro horti acade- mici Lugduno - Datavi conspicuz. V. Valentini Museum Museor. Pars 2. Append' p. 21725.
À Catalogue of all the cheifest varities in the pu- blik theater and Anatomie - hall of the Univer- sity of Leiden. Zeiden. 1683. 4.
À Catalogue of rarities , which is to be seen in the chamber of varities belonging to. the faurous
physik carden at Leyden. plag. 1. Ànno 1737. 4.
Catalogus rerum memorabiliam , qux iu "Theatro anatomico Academic , que Lugduni Batavorum floret, demonstrantur per Franciscum, Scnuvr. Lugd. Bat. 1726. pagg. 16. 4.
Catalogue de ce qu'on voit de plus remarquable dans la chambre de l'anatomie publique de l'uni- versité de la ville de Leyde, par Frangois ScRUYL. pags. 16. ib. 1755. 4.
A Catalogue of all the cheifest rarities in the pu- blick Anatomie - hall of the university of Ley- den, by Jo^n ÉYSENDRACH. pagg. 16. ibid. 1753. 4.
1o. Museographi. 135
42. Descript. de la chambre de raretez de la ville
d'Utrecht , par Nicol, CHEVALIER. Ufrechft. 1707. fol.
43. Levinus VINCENT, Wondertoncel der nature , zeopent in. eene Korte beschryvinge der hooíddeelen vande byzondere zeldsaamheden daar in begreepen.
Amsterdam. 1706. 4. pagg. 3o.
Het tweede deel, of vervolg vau het wondertoo-^. neel der natuur, ofte een korte besehryvinge zo van Dieren , als van Hoornen , Schuipen, enz. von de welke een zeer groote meenigte word bevat in de Kabinetten. van. Z. VINCENT. zm-
: (y eO. * sterdam. 1715. 4. pagg. 279. tabb. aen. 8.
Jzenchus tabnlarum , pinacothecarum , atque non- nullorum cimeliorum, in Gazyphylacio Zee ViNcENT ; latine et gallice. Haorlemi. 1719. 4. pagg. 52. tabb. aen. 9.
Rorte besehryving van den inhout der cabinetten begreepen in de rariteitkamer , of wwondertooneel der Natuur, van £L. VINGENT.
A. ibertus SERA.
Locupletissimi reram naturalium thesauri accu rala descriptio, et iconibus artificiosissimis ex- pressio , latine et gallice.
Tom. 1 — 4. ztmstelaedami, 1734 - 1765, fol.
45. Museum Gronovianum , sive index rerum natu- ralium et arte factarum qnas sibi comparavit L. T. GRoNoviUS. Lugd. 1778. 8.
126 ro. JMuseographi.
46. Catalogue systématique du Cabinet d'ornithologie et de la collection. de Quadrumanes de C. 7. TrEMMINCcE. Zmsterdam. 1807. 8. 270 pagg. Notes des oiseaux doubles etc. 34 pagg.
6. Galliae.
47. OEuvres de Burrow et de DAvBENTON concernant les objets du cabinet du Roi.
48. Adresses et projet de réglemens , présentés à l'as- semblée nationale par les Officiers du Jardin des plantes et du Cabinet d'histoire. naturelle.
Paris. 1790. pagg. 8o. 8.
49. Décret dela convention nationale , du t0 Juin 1793, relatif. à l'organisation du jardin national des plantes et du Cabinet d'histoire naturelle sous le nom du Muséum d'histoire naturelle. in-49. V.;.G. FiscHER JXNational- Museum zu Paris. Vol. t. p. 492 et sqq.
50. Áutre décret concernant l'agrandissement du Mu- séum , du 21 Frim. lan 3. V. G. FISCHER ib. p. 500. et sq.
51. Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris 5 von seinem ersien Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze geschildert , von — Goz/Ae/f. F1- SCHER.
Frankfurt a. Main. 1. B. 1802. 547 pagg. 89. 2 Band. 422 pags. mit 6 Kupfer und einem Plane.
10. Museographi. 197 52. Notice historique sur le Muséum d'histoire na- turelle par .4.. Z. JusstEU. X. Annales du Mus. dhist. nat. Tom. 1i. p. 1 - 14. depuis sa fondation jus- qu'en 1643.
Tom. 2. p. 1 - 16. depuis 1643 - 1683. Tom. 3. p. 1r- 17. —— 1682 - 1718. Tom. 4.p. r-19. —-— 1718- 173g. Tom. 6. p. 1- 20. —— 1739- 1760.
Tom.1i. p. 1- 41. —— 1700 - 1788.
53. Mémoire sur plasieurs morceaux d'histoire natu- relle, tirés du cabinet du Duc d'Or/éans , par Jean Etienne GUETTARD , Mém, del'Acad. des Sc. de Paris. 1753. p. 369 - 400.
54. Catalogue systématique et raisonné des curiosités de la nature et de l'art, qui composent le ca- binet de Mr. Davila.
Paris. 1767. 3 Voll. 8. c. tabb. aen.
7. Germaniae.
55, Kurzer Entwurf der Kónigl. Naturalienkammer zu Dresden. deutsch und franzósisch. Dresden u. Leipzig. 1755. 4. tabb. aem. 2.
56. Nachricht von dem Naturalien - und Kunstkabinet des Herzogs zu JVeimar; n Johann Sam. ScunóTER's Journal. 5 Band. p. 498-506. 6 band. p. 596 - 41:0.
158 10. Museographi.
57. Beschreibung des Hochfürstlichen | Nataralienkabi- nets in Meerspurg. Bregenz. 1796. 25 pagg. 8.
58. Ign. v. Bomnw , Iudex rerum nmaturalhlum musei Caesarei J'indobonensis. Viennae. 1778. P. t. 9.
59. Neue Einrichtung der K. K. Naturaliensammlung zu Wien, herauszegeben von 44. Srürz. Mit 5 geslochenen Grundrissen. JP ien. 1793. 8.
60. Goftorffische Kunstkammer, von 4d. Olearius. ' — Schleswig. 1674. 4. 8o pagg. 37 tabb. aen.
61. Fasciculus rariorum et aspectu dignorum vari ge- neris, qux collegit et. suis impensis zri ad vi- vum incidi curavit. Basilius BESLER. ( 1616.)
tabb. aen. 24.
Gazophylacium rerum naturalum — nunquam hactenus in lucem editarum , fidelis cum figuris neis ad vivum incisis reprasenlalio, opera Michaelis Ruperti DESLERI.
1642. Tabb. aen. 24.
—-—— Leipzig, 1733. fol. tabb. aen. 25.
' Rariora musei Besleriani, qus olim Basilius et Michael Rupertus Besleri collegerunt , zneisque tabulis ad vivum ine!isa evulgarunt, nunc com- mentariolo illustrata a JoAhanzze Henrico Locm- NERO, denuo luci publiez commisit Michael Fridericus Lochnerus. 1:716. fol.
112 pagg. tabb. aen. 4o; quarum 24 ezdem ac Basilii Besleri super dicte.
10. Museographi. 159
62. Museum Brackenhof/?rianum delineatum , a. Jof. Joch. BRACKENHOFFER. -rgertorati. 1677. 4.
— NWalentini Museum Museorum P. 2». append.
p. 69 - 8r.
Museum Zrackenhofferianum , das ist Eeschrei- bung aller sowobl natürlichér als kunsireicher Sachen, welche. sich in weyland Hru. Elie Prackenhoffers hinterlassenen. Kabinet be(inden.
Strassburg. 1683. 160 pagg. 8.
63. Beschreibung derer raren und auslándischen Sa- chen , so bey Hrn. Gottfried Nicorar zu Wit- tenberg befindlich von Christian VY ARLITZ. Valentini Museum Museorum P. 2. append
p. 981-95.
Museum curiosum auctum, oder neu verbesserte Beschreibung derer raren und auslàndischenSa- chen, so zu be(inden bey Hirn. Cristian Nr- COLAI.
JVittenberg. 4. plagg. 7. 64. Abrahamus V ATER.
Catalogus variorum exoticorum qua in Museo suo, brevi luce exponendo, possidet A. Vater.
JVittembergae. 1326. 4. 16 paeg. 65. Christian August. LANGGUTH. Eine kurze Beschreibung seiner naturhistorischen ,
ókonomischen , physischen und medicinischen Sammlung.
( JFittenberg. ) 1802. 18 pagg. 8.
140 10. Museographi.
66. Von einigen Seltenheiten in dem Kabinette— des Hrn. Erbprinzen zu Schwarzburg- Rudolstadt und des H. G. K. v. Brockenburg3 von J. Sm. SCHRÓTER.
S. den Naturforscher. 25 St. S. 157 - 69.
67. Naturalien - Kabinet in dem Minoriten - sogenann- ten Franciscener - Kloster zu Würzburg , ge- sammelt und geordnet von Bonayita BLANK. JVürzburg. 1795. 188 pagg. 8.
68. Verzeichniss der Naturalien meines Kabinets, be- sonders aus dem Thierreiche, wehrentheils in Weingeist , mit naturhistorischen Anmerkungen, Nachweisung des Systems und Anzeige der be- sten Abbildungen, von J. 44. Ephr. GOTZzE. Leipzig. 1792. 8. pagg. 8.
69. Johann Heinrich VLtNk.
Index Musei Linkiani , oder kurzes systematisches Verzeichniss der vornehmsten Stücke der Lin- kischen Naturaliensanmlung in Leipzig. Leipzig. 1783 - 1787. 3 Theile. 8.
7o. Museum Zeskeanum , auctore D. L. Gustap KAR- STEN.
*
Lipsiae. 1789. 2 Voll. 8f e. figs. colorat,
71. Museum Goffvaldianum , sive Catalogus rerum rariorum , collectarum a Christophero Gottwal- dio, et Joh. Christoph. Gottwaldio.
Gedano. 1714. plagg. 2;. 8.
2
HELNET:IZ/ZE
52. Muezi Eliae BERTRANDI conspectus, dans son Recuei] de traités sur l'histoire naturelle. p. 497-508.
ro. Museographi. 1 4t
73. Das Museum der Naturgeschichte Helvetiens in
Bern, oder Beschreibungen und Abbildungen
der merkwürdigsten Gegenstánde , die in den
naturhistorischen Sammlungen auf der Biblio-
iheks- Gallerie in. Bern enthalten sind, von Friedrich MEISNER.
Bern. 1807. No. 1. 2.
DI MLT7E,
74. Museo Cospiano , annesso a quello del famoso Ulisse Aldrovandi , e donato alla sua patria dall ill. Sig. Fernando CosrPri; descrizzione di Lorenzo LEGATI.
Bologna. 1677. fol. 532 pagg. c. figg. ligno in- cisis, 75. Museum Kircherianum , sive Maseum a P. Atha- nasio Airchero in Collegio Romano Societatis Jesu Jam pridem inceptum , nuper restitutum,
auctum , deseriptum , et iconibus illustratum a Philippo BONANNI.
Romae. 1709. fol. 522 pagg. tabb. aen. nume- rosissimse,
726. Enumeratio rerum naturalium , que in Museo Zannichelliano asservautur. Venetis, 1736. 4. 126 pagg-
77. Produzioni naturali che si ritrovano nel Musee Ginanni m Ravenna.
Luca. 1762. 259 pagg. 4. tabb. aen. 15.
Museographi.
RUSSIZ.
78. Musei Imperialis Petropolitani Vol. i. P. 1. qua
"
8o.
continentur res naturales ex regno animali. Petropoli. 1742. 755 pagg. 8.
Pars 2. qua continentur res maturales ex regno vegctabili. 1745. 636 pagg.
Pars 3. qua continentur res naturales ex regno minerali. 1745. 227 pagg.
Vol. 23. Pars i. qua continentur res artificiales. m / 1 y 1741. .212 pagg.
Pars 2. qua conünentur nummi anliqui. 1745. 794 pags. ;
Pars 3. qua continentur nummi recentiores. 1745, 477 po28
Essai sur la bibliothéque et le cabinet de curio- silés et d'histoire naturelle de l'Académie des Sciences de St. Pétersbourg. Petersbourgz. 1776. 254 pagg. 8.
79. Nachricht von den Naturaliensammlungen in St.
Petersburg. Aus J. Gli. GEonGr1's Beschreibung dieser Residenzstadt. S. Mag. für die Naturhi- storie aus der Phys. und Naturg. VII Band, A. St. S. 160- 7r.
Gotthelf FiscHER.
Muséum d'histoire naturelle de l'Université Im- périale de Moscou. Moscou. 1906. c. tabb. aen. 119 pagg. 4.
10. AMuseograph:. 143
Description des objets rares du Muséum de l'Uni- versité Imperiale de Moscou. Moscou. 1810. fol. c. tabb. aen. color.
Muséum - Dem:doff.
Jom. tr. Moscou. 1806. 275 pagg. 4. Catalogum Bibliothecz continet. Tom.
t2
— — — oo pagg. Mineralia et Petrificationes exponit.
Co
Tom. — — 1807. 33o pagg. Vegetabilium
et animalium collectionem continet,
S MN ISO i5
81. Laur. DALK. Diss. sistens Museum Adolpho-Fridericianum sea Museum principis Adolphi Friderici. — Upsaz. 17406. 4. LisNzsi Amen. Acad. T. 1. diss. 19.
82. Carolus LiNNzEUS.
Museum -4do/phi Friderici Regis : Hans Mjts 4do//$ Frideriks Naturalie Samling. Stockholm. 17494 fol. ma].
Museum Zudopicae Ulricae Regine Suecorum. Holm. 1:764. 8.
83. Carolus Petrus 'TRUNRERG. Museum naturalium. Academiz Upsaliensis. ( Dis-
seriationibus Academicis. ) Pars 1. Resp. Frid. Wilh. Radloíf. Upsaliz. 1787. 4. 2. Resp. Laur. Magn. Holmer. p. 19 - 32. 3. Resp. AÀnt, Gust. Ekeberg. p. 33 - 42,
144 10. Museographi. Pars 4. Resp. Petr. a Bjerkén. p. 45-58. tab. aem. r. 5. Resp. Ol. Gallén. p. 59 - 68.
6. Resp. Car. Gust. Schalén. p. 69 - 84. tab. üen, Y. 1785.
7. Resp. Joh. Branuzell. p. 85 - 94. 1789.
8. Resp. Car. Er. Rademine. p. 95 - 106.
9. Resp. Joh. Mart. Ekelund. p. 135-140. 1791. o. Resp. Har. Kugelberg. p. 141 - 164.
11. Resp. Joh. Petr. Sjóberg. p. 165-191. 1792. 12. Resp. Car. Alex. Lindblah. p. 93 - 102. 15. Resp. Nicol. Ferelius. p. 103 - 109.
14. Resp. Nicol. Mathesius. p. 111 - 120. 17935. 15. Resp. Magn. Hedrén. p. 121 - 129. 1794.
16. Resp. Sven Algurépn. p. 132 - 139.
7. Resp. Gabr. Sandsten. p. 140 - 153.
18. Resp. Car. Zetterstróüm. p. 157 - 161.
19. Resp. Sveno Eric. Albom. p. 165—172. 1796. 20. Resp. Carl Nordblad. p. 175 - 186. j 21. hesp. Joh. Berndison. p. 185 - 162. 1797. 22. Resp. Ge. Wahlenberg. pag. 208 - 226.
Appendix r. Resp. Jon. Lundelius. p. 111 - 120. 17015 2. Resp. Hans. Yman. p. 123 — 129. 3. Resp. Petr. Aspelin. p. 121 - 143.
v. 1794 4. Resp. Petr. Sundberg. p. 145— 150. 1796.
5. Resp. Eric. Gadelius. p. 103 - 108. 3
10. Museographi. | 145 84. Carolus LINN&US. Museum Tessinianum , opera Comitis Caroli Cus- tavi Tessin collectum , latine et. svethice. Holmiae. 1753. 123 pagg. fol. tabb. aen. 12.
35 Caialogus gencralis seu. Prodromus indicis specialio- ris rerum curiosarum , qu: inveniuntur in Pina- eotheca O/ai DROMELII.
Gothobursi, (1698) pagg. 2. 4.
DANI.
36 Museum Regium, seu Catalogus rerum tam matu- ralium , quam artificiaiium , quas in basilica bibliothecie Christiani V. Hafniz asservantur, descriptus ab O/igero TAcoz.Eo.
Hafnic. 1696. 201 pag. tab. aen. 37 .ífol. Ad histo-
riam naturalem spectat pars I, p. 1 — 40.
Auclarium rariorum, qua Museo Regio per trien- nium fíavore accesserunt, uberioribus illustrata
07. tabl./38 — 4r.
commeutariis. 1699. P2883. €
o Museum Regium, seu catalogus rerum tam. na'ura- lum, quam arüticialium , quz in basilica bib!io- thecz Friderici IV. Havniz asservantur, uberio- ribus commentariis illustra tus, aceuraite JoZiczue LAUERENTZEN. Harnice (1710) fo!.
Index alphabeticus deseriptionis Musei hecii rario- rum que tjavniz asservantur, secundum cuitionem uilimam et aucliorem, una cum quib*lam ana- leetis uM HE Hornice. 1626. fol pars. r.
plagg. 12X pars 2. plagg. 18.
146 1o. Museographi. 87. Thomas FUIREN. Rariora Musei Henrici Fuiren , qu: Academiae Re- gio Hafniensi legavit. Hafnic. 10665. 4. plagg. 37. 88. Georgius SEGFR.
Synopsis methodica rariorum tam naturalium quam artificialuum , que Hafnie servantur in. Musaeo Olai W oRMII.
Hafnic. 1653. 44 pagg. À. Olaus V ORM1US.
Museum W ormianum,, seu historia rerum rariorum; tam vaturalium , quam artificialium, quae Hafniz Danorum in zdibus Authoris servantur. Lugd. Bat. 1655. 389 pagg. fol. cum figg. ligno incisis.
$89. Museum Carlsonianum. 4 fasciculi. Ho/miae. 1789. 4. 9o. Peirus Gusta» LiNDROTH.
Museum naturalium Grillianum Goderforssiense in- stitutum anno 1783 et in catalogo redactum1 788. -Holmiae. 1788. 21 pagg. 4. maj.
XL OBSERVATIONUM COLLECTORES.
x. ARISTOTELIS et THEOPHRASTI , Historiz, latine, Z^eodoro GAzA et Petro ÁLCYONIO interprete; edidit Zznd./ CRATANDER. Basilec 1534 fol. Lugduni. 1552.8. 2. Jacobus PETIVER.
Opera historiam naturalem spectantia. Zondon 1764. 3 voll. fol.
11. Observationum Collectores. 147
3. Peter Simon PALLAs. Spicilegia Zoologica Berlin. 1767. sq. 4 maj. Miscellanea zoologica. Deutsch von BALDINGER. 4. Ioannes Anton. Scovor1. ÀÁnnus 1 — 5 historico- naturalis. Lipsice. 17609 — 1772. 8. Dissertationes ad scientiam. naturalem pertinentes. Praga. 1772. 8. 5. Johann Samuel ScmnROTER, Abhandlungen über verschiedene Gegenstánde der Naturgeschichte. Halle. r776. 77. 2 Theile. 8. 6. Lazaro SPALLANZANI. Opuscoli di fisica animale e vegetabile. Modena. 1776. 8. Opuscules de physique, animale et végétale, traduite par J. SEN EBIER. Genépe. 1777. 8. Fisica animale e vegetabile. V'enezia. 17825. 8. Dissertations relative to the natural history of ani- mals and végétables. London. 1754. 2 voll. 8. Deutsch. von Hebenstreit. Leips;g. 1789. 8.
7. Blasius MERREM. Vermischte Abhandlungen aus der Thiergeschichte Góttingen. 1781. 4. c. 7 tabb. Anatomiam muris domestici, falconis leucocephali
et caracteres aquila et falconis generis sistit, x o
148 /ir. Observationum
9. Qito Friedrich Mvurrrn's. Kleine Schriften aus. der xatur-historie herausgege- ben von F. A. E. GoEzEkE. tr. D.
Dessau. 1782. 8.
9. C. 5ttAW, the naturalist's miscellany containing accu- rale and elegant coloured figures of the most cu- rious and beautiful productions of nature, with descriptions in latin and english in the Linnean manner.
London. 1771 — 1799. 118 fasciculi
Etiam sub titulo: Z'earium naíurae, etc. io. Franz MVilibald ScaurDrm.
Sammlung physicalisch-ókonomischer Aufsátze, zur Aufnahme der Naturkunde und deren damit ver- - bundenen Wissenschaften in bóhmen.
Prag. 1795. 9. tabb. aen. 3.
1I. James Edward SMayTH.
Traits relating to natural history. London. 1795. 9. tabb. aen. 7.
12. Peter CAMPER ' S ; à
&leinere Schriften. die Arzneykunde u. fürnehmlich die Naturgeschichte betreffend. a. d. hollànd. v. S. F. M. MHERBELL. Leipzig. 1782 — 179o. 3 voll. 8.
Oeuvres de Pierre CAMPER qui ont pour objet l'his- ioire naturelle, la physiologie et l'anatomie com- parée, Paris. 1805. 3 voll. 8. avec figg. in fol.
Collectores. 1 49 13. Got/helf FiscHER s. Naturhistorische Fragmente. Frankfurt a. M. 1801. 1 vol. 4. c. 4. tabb. De Craniologia simiarum , respiratione piscium varia huc pertinentia continet, 14. Karl Asmund RAuUporepnur. Anatomisch-physiologische Abhandlungen. Berlin. mit 9 Kupfert. 1802. 249 pa22. 8.
15. Oeuvres de VicoQ-D'AzYR, recueillies et publiées avee des notes et un discours sur sa yie et ses ouvrages, par Jacq. L. MonEAU.
à Paris, 1905. 6 voll. 8. avec fige. in fol.
16. Joh. Fr. BLUMENRBACH'S.
Beytráge zur Naturgeschichte. Góttingen. 1790. 1. Th. 126 pag. 8.
Kleime Schriften. übersetzt. und. heravsgegeben von D. Joh. Godfr. GRUBER. Leipzig 1800. 8. m. 1 K. Abbildungen naturhistorischer Gegenrslànde Góf- tingen inde a 1796. in 8.
Observationes egregias, icones acuralas eta Deze-
mann nitide sculptas, exhibet. i7. Chr. Fr. LupwIG. Delectus opusculorum ad scientiam naturalem spe- ctantium, Z/psize. vol. 1. 560 pagg. 8. 7 tabb. 16. C. P. THUNBERG. Dissertationes acadeinice Upsalie habito. GCoet/ingae
(a PrRsooN collectz) vol. 1. 1793 8. c. 5 :abh. vol.
2. 1809. 5 tabb. vol. 5. 1801:, t2 tabb.
150 12. Znatomict.
. XII. ANATOMICI zr PHIYSIOLOGI,
1i. VoLcHER KOoYTER.
Diversorum animalium sceletorum explicationes. Norimbergae. fol. 1575 fol. ib 1595. Hall. Bibl. anat. 1. 234.
2. Cornel. xan Dvx osteologia , of granden van Diren. "Amstelod. 1680. 9. 20 continet sceleta,
5. Giov. GrRMANO, Breve e sustantiale trattato intorno alle figure anatomiche delli pià principali animali terrestri , aquatili e volatili, colla convenienza che hanno con il corpo umano. Napoli. 1725. fol. Hall. Bibl. anat. I. 354.
. M. A. SEVERINI.
e
Zootomia Democritea s. anatome totius animalium opificii, cura Volcameri. Norimbergae. 1645. 408 pagg. 4. sine indice. Pars quarta icones partium animalium continet.
. PERRAULT.
[ox]
Mémoires pour servir à l'histoire des animaux.
C est le troisieme volume des Mémoires de l'académie des sciences, (depuis 1666 jusqu'à 1699). Seorsim editum opus est: à la Haye 1731. 4. à Paris , 1733. à Amsterdam. 1736, 4. a Paris , 1671. ev 1676 fol. ma]. Znglice , vertente PITFIELD. Zondon. 1687. 4. Latine m VALENTINI Amphitheatro zoot, Germanice von J. S. HALLEN. 2 voll. 4. BerZiz v757.
et Physiologi. 15r
6. ÀNoN. OssgRVAT!10NES Amstelodlamenses) anatomicae selectiores Collegii privati Amstelodamensis , fig. aliq. illustratae. Amstelodamze. 1667. 12.
Onpnsculnm hoc rarissimum varias coutinet notas anatomicas de capite vitulino, equino, de cunicu- lo, bubuli hepate, cygno, cane, testudine, ardea, rana ,anate, carpione etc.
7. THoMAS WirLis.
Dean:ma brutorum , quz hominis vitalis et sensi- tiua est, Fxercitetiones duae. Oxoniae. 1672. f» Londini, 1672. 8. imstelodami. 1672. 12. 1774. 12. "Anglice vertente PonDAGE. London. 1683. fol, :
3. GERARD Bras'us. Miscellanea anatomica, 2£stelod. 1673. 8.
Observata anatomica practica in homine et brutis variis. Lugdani Batap. et Amstelod. 1674. 8. Anatome animalium terrestrium variorum, volati- lium, aquatilium , serpentum insectorum ovorum- que structuram naturalem proponens. Ji7:5e/o- darmi. 1681. 4.
9. Samuel! CoLrINs. System of anatomy treating the body of man , beasts, birds, fishs, insects and plants. 77 zhe Savoy. 1085. 2 voll. fol. c. m. figg. |
io. Jo. Jac. HARDERI. Apiarium observationibus medicis etexperimentis re- fcrtum, scholiis et iconibus illustratum. BasZeae. 1687. 4. recusum. 1736. Experimenta instituit. cum oleo tabaci et ejus effectus in animalia, e. g. in ciconias, serpentes etc.Caterum observationes anatomieas conscripsit
22 1:2. zEnaiomici.
i--
b
de serpentum, vitulint et leporini foetu , porcini vieri, de. intestinorum cervi, rupicaprae, aquilae, gallinarum, tardae, lacertae, talpae (ex Muratto) structura, de ductu hepatico triplici camis , et
glandulis pinealibus elc.
t1. BERN. VALENTIN. Amphitheatrum zootomicum s. historia animalium anatomica. Francofurti. 1720 fol. recus. 1742. Opus, dissertationibusaliorum recusis, conzestum.
4*2, ÀNTON. MoNRACA Roca.
-
'heatrum | anatomicum animalium, plantarum et aliorum corporum naturalium. Madrit. 1740. Operis hujus videndi opportunitatem adhuc quaero.
13. JoA. DAN. MEYER.
Angenehmer und nützlhcher Zeitvertreib mit. Deo- bachtung curioser Vorstellung allerhaud Thiere sowohl nach ihrer Gestalt als anch nach der aca- ratest dayon verfertigten Structur ihrer Scelete. Nürnberg. 1748 — 1756. 3. in fol.
14. ALEXANDER MoNno. ,
À treatise on comparative anatomy published by his son Ar. Mosno, with. considerable improvements and additions. Edinburgh. 1795. 8.
Traité d'anatomie comparée d'ALExANDRE MoNRO publié par son. fils Al. Monro, traduit de l'anglois par M. SvE, fils , à Paris. 1787. 8.
Versuch einer vergleichenden Anatomie, Gü/fizn- gen. 17906. 8.
et. Plgcsipiogj- | 155
15. EnAsu. DARWIN. iud Zoonomie on the laws of organic life. Deutsch vou
/ BRANDIS.
16. L. SPALLANZANI.
Opuscoli di fisica animale e vegetabile. 1odeza. 1776.
2 voll. 8. Deutsch von HzsENsTREIT. Leipzic. 1786. 8.
17. W. SurLLiE The ibd of natural history. — Edinburgh.
] o 7 69- 4. Bbilosoulite der Naturgeschichte. asl. Engl. mit Zusáizen lirn. Prof, LicnTENSTEIN's herausgzege- hen von E. A. W. Zimmermann. Berlin, 1791. 2 th. 8.
18. HíAUvCHECORNK.
Anatomie plhilosophieue et raisonnée.
Paris. IV (1795) 2 voll. 8.
i9. b. Hanwoop. À system of comparative anatomy and. physiology. System der vergleichenden Anatomie und Physio- logie. Aus d. engl. mit Anmerk, und Zusáàtzen v. E. R. W. WIEDEMANN. Zerlin. 1799. 4. m. K pi.
GroncE CUVIER.
Lecous d'anatomie comparée , recueillies et publiées sous ses yeux, par C. DuuEmniL. Paris. 1800. 8. Tom. I. Organes de mouvement.
Tom. If. Organes de sentiment. , Deutsch $ Noriesungen über verzleichende A nato-
154 12. "fnatomici.
mie etc. aus d. franzósischen mit Zusátzen von G. FiscHER. Braunschweig. Y. D. 1801. Orgaue der Bewegung 623 pagg. 2 B. 1802. Organe der Empfiudungen. 749 pagg. 8.
Publiées sous ses veux par G. L. DuvERNovy Pa- ris. Genet. 1805. 8.
Tom. III. Contenant la premiére partie des orga- nes de la digestion, de 558 pagg.
Tom. IV. la suite des organes dela digestion et ceux dela circulation , de la respiration et de la voix; de 539 pagg.
Tom. V. Les organes de la génération et ceux des secrétions excrémentielles ou des excrétions , de 368 pagg. et 52 pl. (Lpz. Litt. Z. 1806. N. 77. p. 1218).
Deutsch von MECKEL in vier Dànden. in 8. 4dnglice, vertente. . . ..
2I]. J. J. BLUMENBACH.
Handbuch der vergleichenden Anatomie. Gótlingen. Dietrich. 1804. 549 pagg. 8. tabb: aen. 8, Gotting. gel. Anz. 1804. Àug. N. 133. p. 132r. Jen. allg. Litt, Z. 1806. p. 105. etc. Kleine Schriften zur. vergleichenden Anatomie v. GnUuBER. Leipzig. b. Meissner. 1800. 8.
29. N. D. RrEGEL.
Philosophia animalium fasciculus I II. Zavpniae.
180oo. 8.
Fasciculus I de erinaceo, II. de inspiratione cuta- nea tractat.
et Physiologi. | 155
23. J. C. DELAMETHRIE.
Considerations.sur les étres organisés. Paris. an XIII. (1804) 2 voll. 8. Hartenkeil. Beil. (805. No. 65.
24. Jens VV'eibel NEERGARD.
Beg!ráge zur vergleichenden Anatomie, Thierarzney- kunde u. Naturgeschichte. | Gó//ingen. Dietrich. 1807. 8. XVI. 152. pagg. c. 2 tabb. aen.
Góotting. gel. Anz. 1806. N. 190. Nov. p. 1875. Lpz. Litt. Z. 1807. Mai N. 65. p. 1025.
55. C. DUMERIL.
Mémoires de Zoologie et d'anatomie comparée. à Paris. 1807. 8. Hic collecte fuerunt variz dssertationes in /757i- tuto gallico lecta. et seorsim edite in diario MEr- LINI, Magazin encyclopedique. etc. 26. J. B. P.-A. LAMARCK.
Philosophie zoologique ou exposition des considéra- rations relatives à l histoire naturelle des animaux 5 à la diversité de leur organisation et des facultés qu'ils en obtiennent etc. Paris. 1809. 2 voll. 8.
27. Alexandre de HUuUMBOLDT.
Recueil d'anatomie et de physiologie comparée. Paris. 1805. 3íasc.c figg. 4.
156.
ZOOGNOSIA PROPRIE SIC DICTA | CONTINET, jo
Examen animalium in universum; eorumque Classes , Ordines, Genera ,
et Species.
ZOOGNOSIX PROPRIE SIC DICTA.
M WD WU M AW IU P DP P P P DP aU aU P UP P
ZOOGNOSIJ/E
PROPRI/E SIC DICT E.
SECTIO PAIMA
De animalibus in universum.
(;APUT PRIMUM. Bibliographi.
ARISTOTELES. Histoire desanimaux d'Áristote avec des notes etc. par M. Canvs. Paris. 1783. 2 voll. 4.
CoNRADI GESNERI icones quadrupedum viviparorum item avium , et animalium aquatilium cum no- menclaturis singulorum in linguis diversis Europa. Tiguri. 1558. Edit. 2. ib. 1560. fol.
Urvssis ALDROVANDI Opera.
1o. JouNsTOoN Historia naturalis de animalibus Fraz cofurti. 1649 — 1655. in fol. et sub titulo sequenti.
H. Rvvscu ( Frid. fil.) Theatrum universale omnium animalium, 24znsferd. 1718. 2 voll. fol.
160 Zoognosiae
Le Clerc Comfíe de Burrow ; Histoire naturelle générale et particuliére,. Paris. 1749. 49 etfol. avec figg. |
Nonvelle édition, ovrvrage formant un cours | complet d'histoire naturelle , redigé. par C. S, 3 SoNNINI. Paris. Duíour. 8 ma]. avec figg. Huc
pertinent articuli sequentes :
Homme. (Buffon) 3 voll. | — — (Virey. histoire nat. du genre hum.) 2 voll. Animaux en général (Buffon)2 voll.
Singes (Buffon. Latreille) 2 voll.
Quadrupédes (Buffon. Sonnini) 13 voll.
Cétacés. (Lacépede. Sonnini) 1 vol.
Oiseaux, (Buffon. Sonnini) 28 voll.
AReptiles. (Daudin) 8 voll.
Poissons, (Lacépede, Sonnini) 13 voll.
Mollusques. (Montfort. 4 voll. Felix de oissy 5. et6 vol.)
Crustacés et Insecfes. (Laireille) 14 voll. Tables analytiques. (Sue.) 3 voll.
Editio Detereille. 1799. 12. cum figg. propter plurimos articulos et inprimis generum expositionem commendanda.
Discours généraux tom. III. Homme et quadrupedes (Castel) 7 voll. Oiseaux (Castel). 16 voll. Reptiles. (Sonnini et Latreille) 4 voll. Poissons. (Bloch. Castel) ro voll.
Proprie jbod2€6De. 0. "i£6H
Coquilles (Bosc) 5 voll.
E Crustacés (Bosc) 2 voll.
ONARE Insectes (Olivier. de Tiguy) t0 voll.
b V'ers. (Bosc) 3 voll.
Minéraux (Patrin) 5 voll,
Editio Didot. 1799. in 12. c. fizg. Matiéres générales. 24 voll. Quadrupédes. 14 voll.
Oiseaux. 18. voll. Reptiles, (Lacépéde.) 4 voll. Poissons (Lacépede.) 14 voll. Iohn HiLL an history of animals. London, 1752. fof.
BarssoN , Regne animal et la division de deux premi?rec
classes , lat. et gall, Paris. 1756. 4. Hall. Bibl. Anat. 1T. 317. (natus a. 1723. mortnus
1806. Vid. Necrol. fen. Allg. Litierat Z. Febr. 1807. Intelligzbl. p. 127)
George EDWwARD's, Gleanings of naturalhistory. Lozndos, 1758-64. 3. voll. 4.
C. LINNAEI, Fauna suecica. ed. ». Holm. 1761.8.
M.D.L.C.D. B. Dictionnaire. raisonné et universel dos
animaux ou le regne animal, d'aprés Linnaeus, Klein, Brisson. Paris. 1769. 4 voll. 4.
Th. PENNANT's british Zoology. London. 1768 - 1757. 4 voll. 4.
Icones sub codem titulo inde ab ann^ 1763.
CuvIER et LAcÉPEDE. La ménagerie da Muséum national d'histoire naturelle, ou les animaux peints d'apres nature sur vélin par ManÉCHAL , peintre du Mu-
LEN d
162 Zoognosia. séum , et gravés au jardin des plantes avec l'agré- ment de l'administration par M. Mrcrzz.
Paris. chez Miger , Dentu et Grandcher. inde a 1801. — (TX) fol.
Editio in 8. Paris. (XIT) 1804. 2 voll. i
G. SuAw , General Zoology. London. 1900. sqq. 4. c. figg. HrATHII. - Góit. gel. Anz. 1804. No. 122. p. 1214 et 1244- W. BiNcGLEY's Biographien der 'Thiere nach den engl.
.mitZusátzen v.J. A Brnck. Zeipzis. Baumgaàri- ner. 1 Th. 517 S. 2 Th. 346 S. 8. 3. 3468. 8.
Mera compilatio de animalium moribus Jen. Liit.
Zeit. 1807. Febr. No. 45. p. 358.
Fr. [1EDEMANN , Zoologie zu seinen Vorlesungen r. DB. allgem. Zoologie. Mensch u. Sáugthiere ZandsAut.
Weber. 1808. XVI. 6t0 pagg. 8.
Jen. Litt. Zeit. May. 1809. No 122.^p. 561. sqq.
De organorum modzific. 165
D a e QU GP aU AN a a a aU aU aW QE QU aU ARP NP a
CAPUT SECUNDUM.
4
De organorum animalium modificatione.
I.
ANIMALIA partibus sunt composita, qui sine analysi chemica cognosci possunt, qua functioni- bus gaudent propriis , et, in organismum conjun-
cte ,systema vite efformant.
2, Organismum in variis animalium gradibus sim- * pliciorem , vita et ejus effectus sequitur imper-
fectior.
3.
Organa ipsa in vlümis animalium gradibus. non solum simpliciora sed etiam szpissime conflata observantur, ita ut alterum alteri inserviat. Hic ita- que functiones vnius organi se se multiplicant.
Sic organa respiralionis molluscorum uteri functio-
nem gerunt,
Sic canalis intestinalis in. polypis omnium organo-
rum vicem supplere videtur. « * xXx
164 De organorum 4.
Hinc difficilis organorum animalium qualiscunque ordo. Omnia circulo coherent, omnia ab omnibus dependent. Systema respirationis sine vllo dubio primarium , relicto tamen digestionis exauiine, vix indagari, vix absolvi potest.
5.
Plurimi proposuerunt organorum seriem diuer- sam, natnra plus aus minus accommodatam. Sic Vico-d'Azxn, et alii qui eum secuti sunt, primum éxaminat Digestionem, tum Nutritionem, subsequen- übus Circulatione , fespiratione ,' Secretione , Ge- neratione , Irritabilitate et Sensibilitate.
V1cQ-d'AxYR Plan d'un Cours d Anatomie et de PES siologie. V. Oeuzres Tom. IV. p. ob et pi.127: hie quidem ordinem hunc quodammodo E apa enu- merans functiones scrie sequente 1. Áctio sensuum et nervorum. 2. Locomotio. 3. Digestio. 4. Rhespi-
ratio. 5. Circulatio. 6. Secretio. 7. Nutriuo. 8. Ge-
neratio.
Ali (ingeniosissimus KiELMEYER) organa anima- lium duplici considerant respectu :
i. eo, quod organa quidam conservationi vite
inserviant, materiem vitz necessariam pre-
parent , assimilent.
C Cat
animalium modificatione. 1
Canalis intestinalis. Systema lymphaticum, Systema circulationis. Pulmones. * Cerebrum et nervi,
Generationis orgaüa. 3. eo, quod alia organa vite materiem denuo consumant, ingenium s, vim vitalem dimit- tant,
Sensus. Organa motus. Organa vocis.
7. Quo quidem examinephysiologico hoc mihi com-
memorandum videtur, quod organa ipsa eorumque
effectus diversis explicanda sint momentis,
Cerebrum et nervi. — Sensus. Pulmones, — — — Vox. Organa generationis,
Organa eorumque functiones ad. quinque systc- mata referri possunt que rationem organismi faci- liorem reddere et repeuuonem demonstrationis evitare videntur. :
i, ad systema respirationis in alia omnia agens ,
in ommibus animalium classibus diversum ,
166 ^ ADeorganorum sanguinis circulationem et vocem efficiens , tandemque nutriuonem et absorptionem ab- solvens. x, ÀÁd systema reparationis , s. digestionis, nutri- tionis, secretionis et excretionis momenta
involvens preeipua.
J. Ad systema mervorum sensus externos et
internos modificans. 4. Àd systema motorium.
5. Tandemque ad systema generauonis s. repro-
ductionis.
LI
animalium modificatione. 167
6. Tabula synoptica I. Canalis intestinalis. 2. Secretio salivz., I. Digestionis. Doulcd i Cla 4. —— — chymi, 5. ——— chyli.
Excretio fecum, zd ATPERD SE.
p
Systematum Organorum 4I. Respirationis.
. Pulmo , cor , vasa. . Sanguinis circulatio. 3i V OE- Animalium. : 4. Calor animalis. 5 bentia et |
- Absorptio. ) Vasa absor-
Cs
. Nutritio.. Jiymphatica. iII. Motus. I. Ossa. 2, Musculi.
I. Cerebrum et nervi. IV. Sensationis. 3. Sensus externi, J
. —-— interni,
V. Reproductionis. A. Genitalia.
KrIELMEYER alio loco : sensibititatem, irritabilitatem, re- productionem , propulsionem ianquam fontes orga- nismi commendat. Vide Ejus: Aede über die Reihe der verschiedenen Organismen , die Gesetze u. Folge dieser V'erháltnisse. (Stuttgardt. 1793.)
DuMas systemata 1. sensitivum , 2. motorium , 3. calo- rificum , (vasa) 4. reparatorium , (intestina) 5. col-
: 68 De organorum
lectorium , (vasa Iymphatica) 6. reprodnetorium, (genitania) 7. fundament^le ( ossa ) felici ingenio admittit. V. Lbjus Principes de Physiologie. Pa- | ris, D eéterville. 1800-1803. 4 voll. 8. deuisch von
L. ^. KRaus, u. Dr. L. F. RickHanpD. 1857.
2 voil. 8.
MaupuvT ( Anatomie pathologique. Oeuvres de Vicg-d'AzyR. V. à la fin) sequentem propo- suit classificationem :
I. Actio cerebri, ; I. Functiones existentiz
pr &scnli necessaria.
2. Circulatio. ) 3, Respiratio.
I. Digestio., II. Functiones exis'entiz : 29, ÀÁctio sensuum, prolong ala necessarii, SO
3. Locomoriio.
III. Functiones existentiz]' 2. ( onceptio.
perpelui necessarig. 3. Evolutio. (Dévelop-
pement.)
| [ t. Coitus. |
IO.
Hec organorum systemata, in Zoognosia, tantum quoad Classinm animalium differentiam, examinan- £r, Observationes particulares ad historiam na- turalem particularem et Anatomiam comparatam
proprie sic dictam spectant,
———————
animalium modificatione. 169 r Organa digesiionis. DI.
Digestio est functio animalis, alimenta in corpus animale sucipiendi, et, ad nutriuonem partium et totius corporis, apta reddendi.
12.
Organa duplicia concurrunt ad hanc functionem gerendam , ea, quz cibum suscipiunt, elaborant, Os, pharynx, oesophagus, ventriculus, tractus intestinorum, anus, Illa deinde, quae liquida se- cernunt ad digestionem absolvendam. Glandulz sa- livales oris; cisophagi ; venuiculi. Hepar. Lien. Pancreas. |
15
)e
1n omnibushue nsque cognitis animalibus canalis
adest intestinalis. In ipsis infusoriis cum cute con-
fluere videtur. Est enim ductus sive utriculus duo-
bus orificiis vel vno tantum przditus. 14.
Unicum datur orificium et simplicissimum , et alimenta et excrementa per eandem intrant et exeunt aperturam , in infusoriis, polypis, in quibus- dam radiatis, in quibusdam annulaiis, (inprimis cyr- rhipedibus LaAmanck), in quibusdam tandem mol-
luscis.
170 Digestionis I). Canalis hic tubum s. ductim alimentarium cy- lindricum elformat in vermibus , insectis, arachnoi-
dis , crustaceis et annulatis ex parte. 16.
In aliis stomachus ab csophago et ductu intesu- nali per auctum quendam diametrum cognosci po- test. In molluscis quibusdam, in piscibus, in re- pulibus.
E 17.
/
Ventriculus adest (simplex vel multiplex) disun- ctus ab esophago atque ductu intesunali, in avibus cetaceis, quadrupedibus , homine. |
Nchem, GREW. Anatomia comparata ventriculi et in-
testinorum ; annexa Museo hegie societatis. Lond.
1681. fol. ' rccus. in. Mangetii Biblioth. T. P. II. p. 5:7. Bernh. Martin LuTHER Diss. de ventriculo humano et quorundam brutorum. resp. BRüHN Erfurt. 1225 7. Ger. Hieron. V ELsCH, Experimenta circa digestio-
nem quorandam animalium ; in Áppend. Heca- tost. Ll. observation. phys. medic.
BaTiGNE, Essai sur la digestion et les principales causes. de la vigueur et de la vie etc. Ber/in. 1768.
12. de digestione quorundam animalium habet.
Organ.a. 174
SPALANZANI opuscoli di fisica animale e vegetabile. in Modena. 1776. 8. vol. 1. Versuche über das Verdauungsgescháfte des Menschen u. verschie- dener "hierarten nebst Anm. llrn. SENEBIER'$ übersetzt v. D. C. F. MicHAELIS Levyzig. 1795. 44o pagg. 8. |
GRnrMAUD Mem. sur la nutrition, St. Peftersbourz. 1789. 4. Ueber die Nutritionskraft, ib. eod.
BruxENSACH u. DonwN über Nutritionskraft. St, Petersburg. 1789. 4.
SENNEBIER, Versuche über den Magensaft. Mün-
: chen. 1785. 8.
Jens. VF. NEERGARDT Vergleichende Anatomie u. Physiologie der Verdauungswerkzeuge der Sàáug- ihiere u. Vógel , durchaus nach eigener Zerglie- derung , mit einer Vorrede v. BLU wMENBACH. Ber- lin. 1806. 275. s.8. 6. Kpf. (Gótt. Anz. 18060. Sept. 152 St. p. 1513. Ergànzbl. z. Allg. Litt. Z. sept. 1806. No. 108. p. 245-247.)
18, Si canalis intestinalis duobus terminatur orifi- ciis , alterum (os) ad suscipiendum cibum , alterum
vero (anus) ad removenda excrementa destinatum
est. 10. Orificium, susceptioni nutrimenti accommoda-
tum , fere inomnibus animalibus , si Rhizostomatis. singulare genus exciperis, unicum , nec, ut in
172 | Digestionis
plantis, multiplex. Sed hoc os variis szpissime ad- ditamentis sustinetur extenditurque: labiis, dentibus, linguá, buccis, (bucciz fluentes , saccus buccales, salles, abajoues, Backentaschen) in mammalibus 5 rostro, linguá plus aut minus -extensili, majori glandularum saliyalium copiá in avibus; maxillis sepissime dentaus in reptilibus ; piscibus; palpis aut. brachiis longis, in variis molluscis ,annulatis; appa- ratu magno et mire composito, in crustaciis 5 arach-
noidis y insectis, etc.
20.
Oesophagi structura admodum conformis , glan- duloso-muscularis in mammalibus. In camelo ap- pendicem habet s. saccum membranaceum mobi- lem, pendentem in faucibus, bursam palatino-pha- ryngeam DBrvowsrws. glandulis repletam.
Ejusmodi saccus, sub lingua sese aperiens , in otide tarda, observatur. (Dovorass, Drocs) In aliis avibus, imprimis in granivoris (gallinaceis) saccus
Ls glandulo - membranaceus in collo cum «cesophago
coheret. (Ingluvies. gallice Jabot.)
X. HowTER Beytráge zur Oeconomie der Thiere.
In reptilibus, testadinibus v. c. , oesophagus acu- leis est horridus.
In piscibus quibusdam extensilis est.
Organa. 175 2I.
Ventriculus plerumque maxima est extensio inte- sinorum, form: ovalis, membranosus in plurimis anammiferis, orbicularis et magis musculosus in avibus. Ostia habet duo, in homine sursum, in animalibus anterius directa, ostium csophageum , cardiam , et ostium duodenale, p)lorum. Prope hoc, iunicz ventriculum efformantes, inprimis vascu- losa s. nervea , et intima s. villosa, plicam sistunt (valvulam pylori), in. qua fibrz/ circulares sphin- cterem constituunt,
H. P. LEVELING pylorus anatomice et physio- logice consideratus. 44rgentorat. 1794. 4.
Récus, in SaNpiFoRnTI Thesaur. Tom. lll.
22.
Swpissime restrictiones aut coarctationes ven- tviculum in plures cavitates s. ventriculos dividere videntur. Sic in Camelo duplex, in Bradypo trida- ctylo triplex, in Cetaceis vero et Risulcis quadruplex
app aret. .
174 Digestionis. 23.
Ín bisulcis ventriculorum dispositio hec est:
1, Primus ventriculus (Koi:e, rumen, aquaticulus, magnus venter, sallice, la panse, le double , Vherbier, ross. 3Xeayaok», pyGeu», mpe6ymuma. german. der Pansen ,) parte sinistra cardiz.se habet, fortibus fibris muscularibus externe ob- ductus, interne vero tunica villosa, quie, in- primis in adulüs ,foliosa et verrucosa appa- ret, vestitus. Fere semper rumen maximum
omnium eífformat cavum.
2. Secundus, (reticulum, receptaculum, pyxas», le reservoir, le bonnet, die Haube, der Netz- magen,) appendix est primi, sed structura diuersus, et ad csophagi dextram situs. Fibrz iusculares quidem adsunt sed debiliores. In- uümus vero paries, alueariorum apum ad instar, reuculatus. Magná comamunicat aperturá cum primo ventriculo , a reliquis vero valuulá dis- pescitur. :
3. Omasus , (Exwoz, Cenüpellio, xmuxka, aucumosoiá xeayaokb, Pseautier , l'euillet , der Psalter , das Duch , der Drüsenmagen , Valtenmagen ,) oppo-
situs est reticulo a tergo , et minor. Foliolis est
Organ a. 175 compositus duobus latioribus et angustioribus semper alternantibus , (numero 66). Directio- nem servant longitudinalem , si ventriculi , transversa!lem, sj corporis situm spectas, Pa- rietes foliorum scatent. glandulis innumeris , minimis , elevatis — milii granulis simillimis. Apertura ejus.cardiam spectat, angusta, et ita obliqua, ut alimenta eam przteréant , et in rumen intrent. Fibris etiam muscularibus instructus est omasus , ]ta ut sese constrin- gere possit. Nomen echzni a forma sua externa accepit.
4. Quartus ventriculus s. abomasus (AMMORiIS CbI-- "yr, rossice; la caillette , sallice; der Lab- magen , der Fettmagen, germanice ;) ab omaso valvulá semilunari distinctus , recto latere cardis situs, cseteris longior, interne plicis longitudinalibus repletus est "Terminus cjus, pylorus , prolongatione quadam in duodenum prominet,
24. Functio horem ventriculorum est rumiratio. Non omnia animalia ruminant, quz restrictore ejus— modi gaudent ventricelorum. Quibusdam euam,
simplici ventriculo przaitis ; rumiuat;o tribui potest.
176 Digestiónis J. C. Prvrn: Mervcologia siue de reminanrbus et
ruminatione, Basi 1675. et 1685. A. c. fig. Mis- cellan. Acad. Nat. Curios. Dec. 2. Á. 1. 1682.
p. 207. " Manget Bibl. To. II. P. 1. p. 496. D. Ludovici, De ruminatione humana bruiorum-
que. Act. Erud. Dec. r. A. 9 et 10. 1678 et 1679. p. 353.
Ackonp, Diss. de ruminatione humaná singulari quodam casu illustrata. Hall. 8.
. Yoh. Dan MErTzGrn, Untersuchung des Vagens und der Gedárme beym Rindvieh, in Vergleichbung mit dem menschlichen. V. Schriften. der Gescllsch.
naturforsch. Freunde. B. 4. S. 4^1. LES Fred. GrARE, an account of a ruminating m:n *
lately living at Bristol, Phil, Trans. Y. 1691." p. 525. :
E
22.
Transitus alimentorum hisce ventriculis viam ser-
vat sequentem. Alimenta per esophagum in ru-
men admodum cruda descendunt, succo gastrico imbuta, in reticulum revolvuntur, quod eadem gaudet functione, ea magis diluendi. Mic tamen magis in portiunculas s. bolos dividuntur. Nene, contractione reticuli, regurgitantur iterum cibi, per spertnram ruminis, in esophagum et os. Hzc re-
gurgitatio magis cum ructu quam cum vomitu com-
Orsgana. 177 paranda, Cibi remasticaii et salivá imbuti, denuo deglutiuntur et. statim, per canalem. muscularem ; psalterium petunt. Qua quidem secunda deglutitione üpertur:e ruminis et reticuli, alimentorüm press10ne, clauss videntur, Inter foliola psalterii alimenta per tempus stagnant, et tota ex parte commutantur , tandemque intrantia in omasum mutatio hz:c,succo gastrico acri, absolvitur, ita ut nunc cibi odorem plane alium et fere ingratum adsumant,
26.
In junioribus adhuc lactantibus quartus tantum ventriculus s. omasus efformatus et in usu est , re- liquis cavis parum disüncüs. Ruminato hac ztate nulla. Cum vero alium cibum sumere incipiunt , ceterz cavitates etiam sese evoluunt, extendunt,
et ruminatio descripta succedit. Auctores quidam de ruminatione,
Ioh. AEMILIANUS, Ferrarensis, historia naturalis dé ruminationibus et ruminatione. J/enet, 1684. 4.
Ioh. Fr. LAVE, de ruminatione animalium bisul- corum, respond. Wachsmuth. J7 ;ttebergae. 1707. 4*
Charles PRi1cE, a letter relating to the villi of the sto- mach of oxen, and ihe expansion of the cuticle ihrough the ductus alimentalis, V. Phil. (Trans, Y. 1329-585: 532.
12
178 Dipestionis : Pefer CAMPER , Lessen over de thanz zwervendé veesterfte. Leeuward. 1769. 8: de ventriculis ru- minantium habet. H. N1NKk , Lessen over de herkauwing der runde- ren en deres woedende Veeziekte. Botterd. 1770. 8. Vom Wiedersauen des Rindviehes und der Vieh- seuche mit Anmerk. Leipz. 1779. 8. L. I. M. DAUEENTON , Mém. sur le mécanisme de
- la rumination et sur le tempérament des bétes à laine; Mém. .de l'Acad. des Sc. de Paris. A 1763 Hist. p. 42. Mem. p. 589.
BounGELAT, de veniriculis animalium ruminan- € tium, praes, ovium ,
In Griselini Giornale d'Italia Tom. X...
Y, GinanD, Eposition des estomacs des ruminans et des phénomémes qui dérivent de leur action, Vid. Ei. Anatom. des an. domest, in fine primi: voluminis,
27.*
— .
Corpora sepissime offenduntur extranea in istis venitriculis, e. g. larvz cestri bovini , egagropilz , fibris vegetabilibus (Aethusz Mei etc.) compositz , convoluiiones pilosz, concretiones lapidee , Ze- zoar dicta.
Von den Haarballen welche sich bisweilen in den Magen der Thiere finden, "V. Neue Gesellsch. Erzühb. x, Fh. p.75.
Auctores de Bezoar lapidibus Vid. Reuss Repert. 1. 506. 507. ,
3. Modificationes formz horum ventriculorum natura
indicavitin Sue scrola, tajassu , in Lepore timido,
Organa. | 170 ceuniculo, Árctomye marmotta. In equi venuiculo divisio quedam in interno observatur pariete,
29.
Ventriculus avium magis est musculosus, qua- ternis magnis musculis , binis lateralibus , et bi- nis transversalibus instructus est. Differt inprimis a ventriculo mammalium divisione quadam in dua cava, in bulbum ventriculi , s. ventriculum succen- £uriatum , et in ventriculum proprie sic dicíum. Py- lorus et cardia valde sibi sunt approximau. Com- parari potest forsitan ingluvies, cum rumine mam- inalium , balbus , cum reticulo aut psalterio , ven- wiculus tandem proprie dictus, cum abomaso.
Iohann Georg SowMER, de singulari animalium vo- latilium. digestione, V. Misc M. Ac. Nat. Curios, Dec. 3. Ann. 5. et 6. 1697 et 1698. p. 582.
René Antoine Ferchault de REAvuMUR sur la diges- tion des oiseaux ;
1. Expériences sur]la maniére dont se fait la di- gestion dans les oiseaux qui vivent principale- ment de grains et d'herbes , et dont l'estomac est un gésier.
2. De la maniére dont elle se fait dans l'estomac des oiseaux de proie.
Mém. de l'Ac. des sc. dé Paris. A. 1752. hist. p. 49. mém. p. 266. et 46r. (Edit. in 8, A. 1752,
p. 72. mém, p. 395. et 7oI. x ox
180 Digestionis ? G. ConnRIDAnRI, Expériences pour prouver que léà oiseaux de proie nocturnes (Stryx passerina 5 Aluco) digérent les substances végétales; com- muniquées au Prof. Spallanzani. V. Mém de la
soc. médic. d'émulation. A. 5. p. 382.
Lazaro SPALLANZANI, Réponse à G. ConniDanr. ib. A. 255 P: 385. :] i AwoN. Esperienze intorno alla digestione d'alcuni animali (delle Calline et dell' Anatre)
Sagsi di Academia del Cimento: edit. 1667. p. 568. edit. 1691. p. 268. edit. 1761. p. 176. Memorie dell Academ. del Cimento , Raccolta 1. TanGIONI TozzkTTI. T. 9. P. 2. p. 593. Edit. MvscHENEROECK. 17321. P. 2. p. 186.
Ioh. Conrad PEYER, de ciconie ventre et affinitate quadam cum ruminantibus. V. Misc. Acad. Nat. Curios. Dec. 2. À. 2. 1683. p. 245.
Laurentius WrisTER, de glandulis copiosissimis in ingluavie Coccothrausiae observatis V. Acta
Acad. Nat Curios. vol. 1. p. 408.
Francois Darid HERISSANT , observation anatomi- que sur les organes de la digestion de loiseau appelé Coucou. V. Mém. de l'Acad. des sciences
V de Paris. A. 1752. Hist. p. 41 Mém. p, 417. Ed. in Oct. hist. p. 6o. Mém. p. 655. , 3o. i
Fieptilium ventriculus parum ab csophago est di-
sünctus, magisque membranosus, quam musculosus.
[|
Organsa. 181 In unico individuo huc usque cognito ; (Croco-
dilo gisanteo) muluplex.
51.
In piscibus ventriculus sepius est membranosus, |
in quibusdam vero vaide musculosus, forma ob- longa, interne sulcis longitudinalibus exaratus. Quidam genera (Gadus e. g. et alia) appendici- bus gaudent numerosissimis , appendicibus sic dic- üs pyloricis.
Observat. anatom. selecte collegii privat. anatom.
Amstelod. 4£nstelod. 1673. vol. 2dum rarissi- mum.
Emanuel KorwicG, Lupi piscis et Mugilis ventri- culi couformatio. V. Miscell. Acad. Nat. Curios. Dec. 9. A7 5. 1680. p. 208.
Peter CorLiNsoN , Some observations on the hard- ness of shells and on ihe food of the soal-fish. V. Phik dXrans , Y. 12445 p. 37.
1n quibusdam moliuscis, (in. Jfplysia e. g.) wes observantur ventriculi membranosi, quorum se- cundus aculeis dentatis munitus est.
P. BopnDAERT von den Theilen des thierischen Le- bens in-verschiedenon Tbhieren. Vid. Verhandel de Maatschap. te Haarlem, vol. 14. p. 457.
182 Digestionis
Ceterum Jolluscorum ventriculus est simplex et formam habet sphaeroideam. In Crustaceis et quibusdam Arachnoidis (Phalangiis) stomachus sceleto singulari osseo est extensus.
G. CuviER in variis dissertat. in. Annales du Mu-
séum eommunicatis.
G. FrscurR de Astaco fluviatili observationes ana- tomicz, Mascr. Mosquce comÜustum.
— Some observalious on the anatomy ofspiders in a letter to. the honourable Sir Joseph Danks, Mnscr. ineditum.
[rd
2»
o
Ventriculus aznulatorum, bhirudinis e. g. totum implet corpus; cyliudricus est , ut intestina, in in- sectis , in vermibus. Sunt quidam animalia, quo-. rum totum corpus non nisi ventriculum reprae- sentare videatur. |
34.
Intestina in carnivoris breviora sunt et cecum fere nullun datur , cum in herbivoris intestina sint maxima et cccum eximiz extensionis. Cocum in quibusdam gliribus s. palmigradis , Lepore ui- mido et cuniculo , eximium est et valvula spirali perductum, Rectum in canibus rugis transversa-
libus horridum.
Organ a. 1955
Herm. Stenr. Christ. ScHRADER , Diss. de digestione animalium carnivororum. Gocttizgae 1755. 4.
an.
In avibus intestina multo longiora sunt iis Mam- malium, Nullum datur discrimen inter tenuia vel crassa, Rectum perlongas habet appendices , cum ! cieco. duplici comparandas , tandemque sese exten- dit in saccum s. receptaculum (cloacam) 'urinz atque excreinentorum , glandulis ditissimum,
36.
De reptihum pisciumque intesünis pauca sunt commemoranda, nisi generalia hec, quod in reptilibus pedatis, in testudine, lacerta, rana, in- iestina sint magis tortuosa , imprimis in junioribus, ubi fere spiraliter sunt intorta, In. piscibus , prz- primis in Chondropterygiis intestinum rectum val- vulis spiralibus est undulatum. In reliquis anima- lium classibus, fere recta, «quali Ciametro, intestina procedunt.
: 37.
Cseterum canalis intestinalis examinari potest quoad texturam, differentiam ab aliis organis , aut respectu alimentorum aut liquidorum ibi confluen-
iium.
194* — | Digestzonis
Glandule salivales , in mammalibus ut in homi- ne; in avibus , carnivoris inprimis , propter cana- les excretorios largos, notandz. In quibusdam re- ptilibus apodibus ( serpentibus venenosis , Crotalo , JVaja , Colubri, glandule altius sit, sese in vesi- culam exonerant, et huic, dentes perforati loco ductuum excretoriorum, inserviunt, Glanduleejus- modi etiam in classibus sequentibus adsunt, situ ta- men diverse; in quibusdam Jol/uscis e. g. utwo- que latere csophagi - descendunt.
9.
Hepar,hic solummodo respectu digestionis, con- sideratur, etsi effectus ejus etiam arcte cohaerent cum circulatione et cum liquido propulso. Hepar fere in omnibus mammalibus adest, ln quibusdam avibus deficit in piscibus permagnum , sipissime eximie magnitudinis e. g. in Jtajs. In mollusczs cum ovario coheret, parenchyma molle constituens. In ultimis classibus ambiguum. — Nexus vasorum hepatis permagnus, x. vasorum sanguinem hepati demittentium , (vena portarum, arteria hepatica , ) 2. vasorum bilem praeparantium et excernentium 5
3. vasorum sanguinem reducentium, (venae hepa- P /
Organa. 185 ticae 4. vasorum absorbent'un , 5. vasorum in juniori statu circulationem saguinis sustinentium, (vena umbilicalis , ductus venosus zrantiü.)
1. B. BraANcHI historia hepatica. Gezez. 1725. 4. TE
F. 4. W ALTER, annotationes academic. Bero. 1786. 4.
W. SauwNDEns , Abhandl. über dieStructur, die Oecononie u. die Krankheiten der Leber. a. d. engl. Leipzig. 1795. 8.
TnanEW, von einigen Verschiedenheiten , welche an dem Menschen vor and mach seimer Geburt wahrgenommen werden. f. 74. e. (duct. venos. Arantii.)
NiEMEYER , de Commercio hepatis cum aliis vi- sceribus. etc, Gó/fiagae. 18 . . 4.
G. CuviER in anatomia varior. anumal, inprimis Moiluscorum.
40.
Vesicula s. cysts fellea non ubique adest ubi hepar. Deficit e. g. in equo. In elephaute in duode- no haeret. (Caxrzn) In mulüs piscibus et animali- bus ultimorum classium non offenditur. Functio ejus non secretio sed condensatio bilis. In Sepia intestinum: squamosum pro hepate, bursam pro vesica fellea, et awamentum aut liquidum pro
felle habetur (Moxno).
1:36 Digestionis
C. J. Worr de vesicule fellee humanz ductus- que cystici et choledochi superüciebus internis ; in Áct. Pefrop. 1779. P. I. II.
HERLIN, tentamina incisione vesicule fellecs canis et felis, ejusque exstirpabon» facia ; in. Roux Journ. de Médec. Tom. 27. p. 463. (Comment. Lips. Vol. 18. p. 206j.
Fel quorundam animalium inprimis avium et pi- Scium egregium offert colorem , sepie similli- mum. Auctor experimenta instituit cum felle
phoenicopteri rubri eic.
C. F. Worr, Descriptio vesicule fellez Zeridis, ejusque cum leonina et humana comparato. V. Ácia Acad. Pezropol, A. 1778. Mem. p. 254.
Guichard Joseph DuvERNEY , dans le 7on la vési- cule du fiel a plusieurs plis; cause de l'ardeur de cet animal. V. Mém. de lAcad. des Sc. de Paris: A. 1704. hist. p. 24. (éd in 8. eod. hist. p. 3o.)
A
Lienis s. splenis consensus inprimis cum ventri- culo considerandus. In hypochondrio sinistro , pe- ritonzeo incluso, fere in omnibus mammalibus o(fen-
E ditur. Magnitudo ejus differt quam maxime, major, e. g. in cane, fele , erinaceo , — mure ,—5sue. Cum abo-
maso sive cum quarto ventriculo cohzret imm rumi-
Organ a. 187 nantibus. Vasa ejus omnia ad venuiculum plerumque tendunt e. g. in equo et aliis. Lien, non cum ventri- culo, sed cum duodeno et intestinis coheret in reptilibus et piscibus. Yn. his quodammodo duplex, e. g. in squalo. Arteria linealis plerumque magna , sepius ambitum aortz squat, et ramulos suos non solum ad ventriculum sed et ad iugluyiem demitit, in avium quibusdam generibus, In ultimis vero ani- malium classibus nondum est demonstratum.
. Y. F. LozsTkEIN de liene. 4rgenrí. 1774. 4.
C. H. MrnR, diss. sistens anatomiam et physiolo- : con "ee SR giam lienis. Giessae. 1784. 4.
.4, Monzscur, Del vero e primario nso della milza nelluomo e tutti gli animali, in. Mi/ano. 1803.
256 pagg. 8.
Jdimotheus CrtAnxE, De lenis resectione in. caue vivo. Misc. Ácad. Nat. Cur. Dec. 1. A. Aet. 5: 1673. 74: p.: 203. | ;
Just. Frider. DiiLENIUS , de lienis exsectione iu * cane; vivo. ibid. Déc. 3:4 À. 7. 'et 9. 1699 et 1700. p. 280.
Ant. VALLISNIERI , de lieni cani exemto. Ephemerid. Acad. Nat. Curios. Cent. 3. et 4. p. 55.
Laurent. HxisrER , De cane, cui lienem exstir- pavi. ibid. Cent. 3. et 4. p. 468. Cent. 5.et 6. p. 233.
188 Digestionis
42.
Pancreas, glandula est conglomerata , acinis telá cellulosá conjunctis , composita , plerumque in cur- vatura duodeni sita; convenit structurá glandulis salivalibus et liquidum secernit saliv& similem , quod per ductum pazcreaticum s. YFirsungianum conducitur in cAoledochum , canalem communem e ductu cysüco et pancreatico orientem et in duo- denum sese aperientem. Multum variat pancreas situ et formá in variis animalibus sed et ibi adesse videtur, (aut glandule analoge) ubi nullum hepar. In aliis e. g. piscibus, canales exeretorii, hepaus ni- mirum et pancreatis, seorsim et s:spius plures, vel in ventriculum, vel in duodenum, vel in uwa- que,sese exonerant.
J. G. WinsuNG, figura. ductus cujusdam cum multiplicibus suis ramulis noviter in pancreate observau. Pata». 1642. fol.
43.
Liquida hec , bilis et succus pancreaticus, quam maxime sunt necessaria, ad mutationem chemicam alimentorum absolvendam et ad chylum preparan- Qum. Qua in metamorphosi , gas qualecunque , in statu sano, nec requiritur, nec evolvitur.
I. C. L. OCKEL, an àer secundum sanitatem adsit in primis viis. Za/ae. 1790. 8.
*o(Y j Orergana. 189 Experimentis ingeniose in hominibus et animali- bus institutis, quzstio negatur.
Hartenkeil med, chir. Zeit. 1794. 2 B. p. 20.
j 44.
Chylus intestinis, motu perista!'tico magis secer- nitur, certe parietibus intestinorüm magis appro- pinquatur, ubi ab ostiis innumeris vasorum lacteo- rum s. ]ymphaucorum absorbetur.
45.
Systema vasorum lacteorum s. lymphaticorum , et digestionis et respirationis functionem arcto vinculo conjungit, imo circulum claudit , quo am- bz sunt inelusz, Vasa h»c , non solum in mesen- terio repartita, sed ad omnes partes totus corpo- ris divisa, chylum, glandulis conglobatis (mesarai— cis) magis elaboratum , in receptaculo chyli (cz- sterná lumbali) colligunt. Inde lympha per ductum ihoracicum adscendit et in vená subsclayiá sinis- trá sanguini guttatim sese admiscet. |
Vasa absorbentia, lactea s, lymphatica unum sy- - ? . 1 3 .
stema vasornm constituunt. Omnia lIympham ve-
hunt, plus aut minus condensatam , solummodo
lemporis pastus lacti similiorem.
Casp. AsrLLIUS , de venis lacteis. Mediol, 1627. A. Lugd. Bata. 1640. 4.
n e 2 L] ^ 199 Digestionis Jo. SALZMANN, Diss. de ductu thoracico. 1711. f. Alb ab. HALLER , Observ. de düctu thoracico.
G. HEwsoN, experimental inquiries. P. IT. p. 64. with an appendix relating to the discovery of the lympbhatie system in birds, fishs and am- phibious animals. Zozdon. 1772. 8. Philosoph. 'rans. Vol. 58. p. 217. Naturforscher. vol. V. p. 188.
Histoire du systéme ]ymphatique dans les oiseaux, lettre addressée à G. HuNTER. V. Journal de Phy- sique. I. P. 297-302.
Histoire des vaisseaux lymphstiques dans les ani-
maux amphibies, addressée au méme. ib idem. p. 350-353.
Histoire des vaisseaux lymphatiques dans les pois- sons. ibidem p. 4oi-406.
Tnuouv£NEL, Mémoire chimique et médical sur les produits de la sauguification, qui a remporté le prix de l'Académie Imnériale de Pétersbourg pour launée. 1776. Petersbourg. 1777. £f.
DuvrRNoY de ductu thoracico Catopardi. 46.
Residuum, per vias cognitas, ejicitur. Partes a-
quos: etsalin? in renibus a sanguine sejungun-
Organ a. 191 tur, per canales proprios, ( uretheres ) in vesicam urinariam conducuntur, et per urethram amoventur.
7-
Jiae urinariae solummodo animalibus vertebris donatis, dicatz videntur, et in iis quam maxime differunt. tenes avium, in cavitaübus pelvis propriis, resideut. Éos vero hic, potius secretioni liquidi caleigeni, quam urinze, inservire, semper opi- natus sum. Vesica urinaria deest in Ornithorhyncho ei Echidna, in tota Classe avium , ubi cloaca uretheres in se recipit. In ranis duplex datur vesica urinaria, in reliquis repulibus , s&que ac in piscibus abest.
G. BrEupT, de fabrica et usu viscerum uropoé- ticorum. Zugd. Bat. 1744. 4.
Y. HALLERI diss. anat. Tom. III.
J. F. DnoYSsEN, diss. de renibus et capsulis re- nalibus. Gó/fingae. 1752. 4.
JV. RuTTY , Traité des parties, qui servent de passage à l'urine. Paris. 1745. 8.
4. ScHUMLANSKY , de strucutra renum. fgent. 1793. 4. recus. a Würtz. Zrgentorati. 1788. 8.
I. PAnsoN's, description of the human urinary bladder , and ihe paris belonging to it. Zozdoz
1742. 9. Deutsch 5 Nurnbers. 1299; 8.
P4
192
Digestionis
I. A. WkzEnR, Versuch auf die Bestandtheile des Harns bey den Kühen; "Vid. dessen Magaz. 2 'Th. p. 100.
RoUvELLE , Observ. super urina humanz, vaccina et equina inter se invicem comparatis 5 Vid. Roux journal de Médecine. etc. Tom. 4o. p. 451. et T. 46. p. 65. Comment. Zipis. vol. 23. p. 248.
Lrwrny, de urina vaccarum ; in Mém. de l'Acad. roy. à Paris. 1707. p. 41.
CazLL's chem. Arch. 2? Band. p. 33r.
F. Giese, Analyse chimique de l'urine des chats, Vid. Mém. de la Soc. Impér. des Natural. de Moscou. Tom. III.
In fetu observandus zrachus, adscendens e fundo vesic:? inter arterias umbilicales , et per umbili- cum exiens. . .. 1
I. NoR&EN, de mutatione luminum in vasis homi- nis nascentis, in specie de uracho. Gó/fingac. 1749. 4.
1. À. WmnIisPERG, descriptio anatomica embryo- mse GO'npae. 1704. 4. Eoo; 10 2L EET
OxrN, Anatomisch physiologische Untersuchung angestelit im Schweinsfoetus , Schweinsembryonen j und Hundsembryonen zur Lósung des Problems über das Nabelblischen.
V. OxzN u. KirszEn Beitráge zur vergleichenden Zoologie , Anat, u. Physiol. Barnberg. u. JY ürz- burg Y Hft. 1806. 122 psg. 4. Hartenkeil. Med. chir, Zeit. 1897. lan. p.33.
Organa. 195 48.
Digestionis et absorbtionis organis observatis, »hecessario sequuntur ea , qu: lympham istis orga- nis preparatam recipiunt, nutritioni, per meta- morphosin in pulmonibus aut organis analogis effi- ciendam, aptiorem reddunt , et in totum corpus distribuunt, et propellunt. Hac sunt circulationis et
respirationis organa.
2. Organa respirationis et circulationis.
G. FiscHER , Mémoire pour servir d'introduction à un ouvrage sur la respiration des animaux, contenant ]la bibliographie. —Paris. Drisonnier 1798. 8. et in MrrLIN , Magaz. encyclop. eod. deutsch , vou ScuERER. V. ejus Uebersetzung
von CAvALLo über die Luftarten. Leipzig. 1802. 8.
Continet omnes (numero 280.) auctores, qui tractarunt de respiratione :
A. Anumaalium in universum p. 7-15. B. Mammalium. a. hominis , p. 16-71. b. mammalium reliquorum, p. 71-72. C. Avium , p. 72-75. D. Animalium sanguine rubro et frigido. a. Reptilium. p. 76.
b. Piscium. ibidem.
13
194 Organa E. Animalium sine vertebris. a. Molluscorum. p. 84. b. Insectorum et Vermium p. 85-96,
49. .
In connubio aéris cum sanguine, scilicet in respi- ratione , residet vita. Respirationem immediatim et necessario sequitur circulatio. Systema circula- tionis, in se ipsum semper recurrens , ante adest in embryone, quam canalis intestinalis efformatus sit. Verum enim vero cum hoc systema in adulto lym- pham nuwientem, digestione przparatam, in se re- cipiat, in partes omnes propellat, itaque nutri- tioneni terminet, de digestonis funcuüone aniea
egimus. 5o?
Actio respiratonis primaria in eo nititur , quod vasa sanguifera exponantur medio, in quo anima- lia vivunt, mediatim in pulmonibus et organis , iss analogis, sügmatibus nimirum, immediatim vero in branchiis.
io :
Inde sequitur duplex organorum respirationis modus, alter, qui ultimos vascrum fines sistit involutos , vel substantiá spongiosá , ut in pulmo-
nibus proprie dictis , vel vesiculosá , ut in stigma-
respirationis et circulationis. ^ 195 übus, sive pulmonibus vesiculosis , alter, qui ulümas vasorum propagines immediatim exponit medio , quo animalia vivunt, ut in Dbranchiis. Hic animalibus aquaticis, ille animalibus terrestribus
proprius est. 52.
Puüulmones vocantur viscera, cavo thoracis inhz- renia ,fabricz mollis, spongiosze , vel vesiculosz vel spongioso-cellulosz. Sunt in duos lobos di- visi, ope membrane, quam ;nediastinum vocant,
REISSEISEN und SoEMMERRING , Preisschriften über -
die Structur, die Verrichtung , und den Gebrauch der Lungen. Berlin. 1908. 8.
Halleri Elementa phys. Tom. III. p. 159. Sóm- merring's Eingeweidlchre. pP. 179.
C. Fr. HILDEBRANDT , diss. de pulmonibus. Gót- üng. 1793. 4.
M. MaLPIGHII, Epistole dus de pulmonibus ad Borellum. 1661.
a BAnTHOLINO cum suo de pulmonibus libello recuse, Hafnie. 1663.
tum Zeidae. 1672. 12.
Decus. in Operibus MarPiGHir. — — in MANGETI Bibliotheca. Acon pulmonum VN. EusTACHIUM. Tab. XV. f. 1-G. — -—- meognitudine naturali. P. MASsCAGNI, vasa lymphatica corpor. h. iconographica sezis, 1787. Tab. XX. deutsch von Lunwrie.
* *
196 Organa Icon pulmonum iníantis a superficie posteriore.
Chr. Fr. Lupwi1c , Icones cavitatum tho- racis et abdominis a tergo apertarum. Lipsiae. 1789. fol.
55.
L:
Maximam vero et principem partem pulmonis substantie constituunt cellule, quz in corpore sano ita sunt distincte, ut spiritus, tenerrimo bronchiorum ramulo caute inflatus , particularem tantum regionem elevet, nec exinde in ipsas vi- cinas cellulas, nec in telam cellulosam, aéreis istis cellulis intertextam , penetret.
Ad lites intelligendas de exitu aéris ex bronchiis in telam cellulosam , hoc commemarandum. Quodsi animam urseris, ruptis aéreis cellulis et cum ambiente iela cellulosa coníusis, facile hanc ultro permeat; id accidit facilius , in tene- rioribus animalibus etc,
Adfirmant exitum aris ex bronchiis in lobulorum intervalla cellulosa : MarricnHii, WiwsLow, SAUVAGES, ESCHENBACH.'
Nezant ali: Wirris, MoncacNi , CowPrrR, BóuumrR, DovnGELAT, DLUMENBACH.
M Pulmones communicant cum cavo oris per ca- nalem, ex collo versns pectus excurrentem ,
membranosum, annulis semicircularibus cartila-
respirationis et circulationis. 197 gineis intextum , inferius duobus ramis, ad pul- monum lobos direetis, divisum, quorum ultime tandem propagines in vesiculas pulmonales. de- sinunt. Iniuum hujus canalis appellatur /arynzx, media pars, trachea, s. arteria aspera , ramifica- tiones vero , (bronchus dexter et sinister) bron-
chia nominantur. 55.
AÀ laryngis formatione mirifica dópendet vox. Loquela vero , que sonos articulatos efficit, in ore
formatur, ita, ut preter variam ejus aperturam, lngue et labiorum motus, nec non dentes , ad
diversas modulationes soni efficiendas concurrant.
Cartilagines laryngem efformantes, sunt: thyreo- idea, cricoidea , arytenoidee , Santoriniane , Wrisbergiang. Epiglottis.
Lisamenta. WREITBRECHT f. 8r. Musculiin eas agentes : hyothyreoideus, cricothy-
reoideus , thyreoarytenoidei , cricoarytznoidei
postici et laterales , arytenoidei obliqui et trans- versus,
Glandula thyreoidea.
FABRICIUS AB AQUAPENDENTE , de larynge, vocis instrumentis. Frazcof. 1614. fol.
198 Orrgana FrennEIN, de la formation de la voix de lhom- me; V. Mém. del'Ac. roy. des Sc. 1741. p. 409.
J. G. RuNGE, de voce ejusque organis. Lugd. Ba- lay. 1753. f.
I. M. BuscH , de mechanismo orgaui vocis hujus- que functione. Groeningae. 1770. &.
HarLLEn, element. phys. T. 3. p. 366. — — prime linez phys. ed. WRisBERG. not. 82. h6,
AÀér itaque atmosphericus, interno frigidior, in canalem descriptum ejusque ramificationes ten- dit, et pulmones distendit; sicuti vero tborax, ex me- chanismo suo, ingredienti aéri cedit, et pulmonibus expansis locum relinquit , ita idem quoque ite- rum contrahitur, et pulmones in expellendo aére juvat. Tenetur enim homo, cum reliquis anima- libus calidi sanguinis , ea necessitudine , ut aérem haustum non diu retineri possit. Evenit inde ea
' respirationis divisio , ut zuspirationem. praegressam sequatur aéris accepti explosio , sive exspiratio. Vires agentes mechanic» sunt: diaphragma, mus-
cul intercostales, serratus posticus superior, cum eorum adminiculis, vertebris, costis, sterno.
In inspiratione voluntaria s. violenta et musculi scaleni, mastoidei —trapezii, cervicales descen-
dentes, serrati superiores, levatores pectoris, coagunt,
respiralionis ci circulationis. 199 55.
Exspiratio sponte sequitur, adjutrice tamen ela- sticitate integumentorum abdominis, quae inspi- ratione, ope diaphragmatis, tendebantur. Gosts situm ejus consuetum repetunt, sicuti diaphrag- ma in prisünum redit statum. Sin. forüter exspi- ratur vi, naturá majori, etiam musculos abdo- ninales , triangulares sterni. quadratos lumborum, longissimos dorsi, agentes videbis. Exspirauüone aér iterum expellitur, qui quidem nunquam nec copiá, nec proprietate , aérem aequat inspiratum.
Modificationes expirationis violents , oscita- Lio , suspirium , singultus , sternutatio , tussis,— risus etc,
58.
In respiratione gas oxygenium sanguini accedit, hydrogenium vero et carbonium , e sanguine emissa , abeunt. Efficitur nimirum respiratione :
i. ut sanguis venosus dimittat hydrogenium " carbonatum et oxygenium in se recipiat .
Inde color ejus rubicundior.
z
^ -
2. ut volumen sanguinis augeatur ; - . &. utgas oxygenium atmospharz, partim a san-
guine yenoso absorbeatur, partim vero car-
* dix
200 Organa | — bonio sanguinis et mucilaginis pulmonum seas carbonicum producet, partüm tandem hydrogenio sanguinis venosi accesso, aquam gignat. Pars oxygenii , sine dubio , inmu- tata exit.
4. Ut caloricum, decomposito gase oxygenio gignitum, conjunctum restet ex parte cum oxygenio sanguini venoso accesso , ex parte in conjunctionem gasis carbonici abeat. Ter-
ta pars cum vaporibus ortis connubium init.
Varia in universum egregie huic thecri; respon- dent, etsi infitari nollem, premi eam hac- tenus difficultatibus quibusdam. Sic adhuc sub judice lis est , an et quomodo carbonaceum istud elementum et hydrogenium , in ipsis demum pulmonibus oxygenio ita nubi possit , ut gas carbonaceum et aqua, exin prodeant? BRUGNATELLI, Elementi di chimica. Tom. r1.
I20E. p. 129.
JI. Fr. GMELIN , de acidorum origine ex acre vi- tah adhuc dubio; in Comment. Soc. reg. sc. Góttingensis, T. XIIT.
Area pulmonum consideranda, a variis diversi- - mode indicata ;
KrrL 1,740 milliones cellularum in utroque lobo adsumit.
LiEBERKUHN 17,500 pedes quadratos superfi- ciei pulmonum attribuit.
Respirationis et. circulationis. 201 DLUMENBACH capacitatem ad. 60 uncias cubicas aeris redire. contendit, GoopnwywN; MENZIE; ÍNGENHOUSZ. Experimenta commemoranda , quibus constat, guam- diu animal, certam aéris cujusvis speciei quan- titatem, iterata respiratione, haurire possit , ante- quam lethalis illi cedat?
BLUMENBACH institutiones physiol. p. 115. $. 144. Medicinische Diblioth. vol. t. p. 174. 59. tab. 1. F. FoNTANa, Ueber das Athemhohlen über-
haupt, besonders über das Athmen künsii-
cher Luftarten. Journal de Physique. 1:783. Voigt's Magazin. 2 B. 3 St. p. 3o - 38.
Monozzo , Ueber die Verschluckung künstlicher Luftarten durch glühende Koblen. Vorcr, iid. py t79-
Versuche und Beobachtungen über die Ver- schluckung der gemeinen u., verschiedener kün- silicher Lufstarten. VoricoT,. ibid. 2 DB. 2 St.
P. 7-1 7*
G. ScuuEBLER, Diss. inaug. medica sistens expe- rimenta quadam influxum electricitatis in. san-
guinem et respirationem spectantia. T'bizg. 1810. 55 peg. 8.
Calor animalis. lo. LriNpsAY , Diss. de calore Edimb. 1732. 8.
Georg ManTINI, de similibus animalibus et animalium calore. 1740. 8.
203 Organa
4rn. DUNTZE, diss. experimenta colorem anima. lem spectantia. Lugd. Batav. 1754. 4.
Jo. .G. RagpERER, deanimalium calore, Gótt. 1758. 4.
lohn CAYERHILL, Experiments on ihe cause oí heat in living animals. London. 1777. 8. maj.
Jos. de PrENGIZ y, de calore animali. Viennz, 1773.8.
Zac. MacLunc , de calore. Edimburg. 1770. 8.
Patr. Tucup, Diss. de caloris animalium caussa. Edünb. 1/2795 9.
Dugud LESLIE, a philosophical inquiry in to the cause of animal heat. London. 1778. 8.
John HuNTER, of the heat of animals and vege- tables. Vid. Phil. Transactions. vol. 68. 1:778.
Adaci CRAWFORD, Experiments and observations on animal heat. London. 1778. 8.
Deutsch , in den Sammlungen zur Physick u. Na- turgeschichte. 2. B. 3 St. p. 33r.
Versuche über das Vermügen der Pílanzen u, Thiere Wárme zu erzeugen u. zu vernichten aus dem Engl mit einer eigenen Abhandl. über denselben Gegenstaud vermehrt, von Zor. CnrLL. Heimsi. 1748. 8.
Pet. Moscarr, Neue Beobaehtungen über das
Blut und über den Ursprung der thierischen
Wáàrme. 1780. 8.
Dell. Woid. ALBRECHT, Disquisitio theoriz Craw - fordianze de calore animali cum quarundam hy- pothesium examine, Gó///;g. 1787. K.
SEcuIN sur le calorique. An. de chim. 3. p. 148:
Aespirationis et circulationis. 203
LavorsrkR , Expérience sur la respiration des ani- maux , et sur le changement qui arrive à l'air en passant par leur poumon. V. Mém, del'Aca- dém. 1777. Paris. 1750. p. 105.
Color sanguinis.
F^id. Goít. YAcoBr, de. sanguinis colore, ZLip- siae. 1748. 4. e
lo. Theod. Pyr, diss. de rubedine sanguinis. Gryphisw. 1775. 4.
De igne sanguini prz chylo lacteque essentiali, ru- bedinis, caloris fermentationumque ejusdem
caussa, Peftrop. 1777. 4.
50-
Omnia animalia respirant, omnia egent pabulo vite , quod ex medio , in quo vivunt , extrahunt, absorbent, Ea, quibus natura organa respirauo- nis proprie dicta denegavit, copiam oxygenii, vi- 4? necessariam, per epidermidem sugunt.
Mira est cutis absorptio oxygenii, quz multo ex- cedit eam pulmonum, uii constat ex ingenio-
sissimis experimentis Clarissimi SPALLANZANI. Lazare SPALLANZANI, Mém. sur la respiration trad, en francais d'aprés son manuscrit inédit par Jean SENEBIER. (à Genóvre. 1803. 8. Letire
sur.la respiration en général p. 59-93.
I, Mém. de la respiration. de quelques testacées terrestres et limacons nus. p. 119-260.
.204 Organa CN
U. De la respiration des testacées aquatiques. p. 261-316. j|
il. Reflexions et expériences nouvelles sur les crustacées examinés jusqu'à présent et sur quel- ques autres animaux d'ordres difíérens. p.517- 373.
Hie magni interest mca, equilibrium aliud. (Vid. p. 14. $. 13. hujus operis) commonstrare inter vegetabilia €t animalia. 2ínimalia viva et mor- iua, eorumque partes, musculi, tendines, ce-
rum, adeps, sanguis, (bilis hujus operatio- nis incapax videtur) diversa proportione, oxvge- nium aéris aumosphzrici consumunt , quod p/azi-
iae iterum producunt , restituunt. 60.
Sanguis, qui in pulmonibus processui aéris ex- ponitur et commutatur, duplici in corpore mo- vetur circulo , minori, s. pulmonali, per arteriam et venam pulmonalem, et rnajori, s. aortico, per aortam, Centrum aut punctum conjunctionis hujus est cor, illius pulmo. Circulus aorticus et a corde exiens, etsi major, tamen secundarius est, et a pulmonali pendet.
61. :
Cor musculus est conicus, sacco membrana-
ceo, pericardio dicto , libere inclusus , quatuor
cavis, duobus inferioribus et majoribus , (rentri-
Respirationis et circulationis. 205 culi) duobusque superioribus et minoribus ,- (atris) inswuctus. ;ftria cordis, venas recipiunt. Datur itaque atrium venarum cavarum , s. ante- rius, s. dextrum, et atrium venarum pulmona- dium, s. posterius , s. sinistrum, quz? septo sunt divisa, in quo, in juniori animali, observatur foramen ovale. Quodvis atrium duo habet ostia, alterum superius et exterius, alterum inferius et interius, conjunctionem atrii cum ventriculis effciens, quod ostium venosum ventriculi vocant. F'entriculus pulmonalis , s. dexter , s. amterior paulo brevior est sinistro. Ostium. ejus venosum cum atrio dextro, arteriosum vero cum arteria pulmonali conjunctum est. J'entriculus aorticus , s. sinister , s. posterior, structurá cum pulmonali convenit, Ostium ejus venosum , inferius , con- junctionem init cum atrio sinistro. Ostum ejus arteriosum aort? initnum respicit,
Ceterum in structura cordis adhuc notanda: /ra- beculae carneae , musculi papillosi , et duplica- iure prope ostia cavorum , valvulas efformantes, Ostia arteriosa utriusque ventriculi vaZrulis semilu- naribus (cum nodulis ab ARANTIO dictis) celaudan- tur. Valvulas vero ostii venosi ventriculi pul-
monalis, £ricuspidales s. triglochines, et ventriculi aortici, zitrales appellant,
j DAS js MM 3 Vk ALT jM "rS ^ 206 Organa : 4
Vasa propria cordis, arteria coronaria dextra $inistra.
VIXEUSSENS, traité nouveau de la structure du cceur. Toulouse. 1715. 4.
De SENAC, traité de la structure du cour. édit. 2. de PonTAL. Paris. 1777. 2 voll. 4..
llALLER , Elem. phys. T., 1. pi 255i
De corporis humani fabrica. Tom. II. de cordis fabrica et motu.
Foramen oralé, in atrio venarum cavarum.
I1. G. R«aprnrER, de fotu perfecto. Argent. r750. in-opusc. T. 1. p. 95. f. 5. 6.
Worr in nov. comment Petrop. T. 2d. p. 3506.
MaAyvERn, DBluigefasse , t. 6. f. g.
Fossa oralis; LopER "tab. 117. f. 1. 7. Isthmus , HALLER ,:1cones fasc. 4. tab. 2. f. 8. G. LoDER. ib. 8.
Zaipula Eustachii ad ostium vena cave inferioris.
—
FH. Fr. LonsTEIN, Diss. de valvula Eustachii. Agrent. 1771. £4.
4. P. LrvELING, de valvula Eustachii et fora-
mine ovali. Anglipol. 1780. 4.
WorLr in nov. comment. Poefrop. T. 20.
HALLER, de valvula Eustachii in diss. anat. T. IT. p. 189.
BnazNDEL , de valvula Eustachii , in HALLERI Diss. anat, T. 2. p. 171. tab. 2-11.
et
[
Jespirationis et circulationis. 207 62.
Cireuitus sanguinis, a vi liquidi hujus organici ipsá, in naturam cordis et arteriarum irritabilem , pendet Advena sanguinis unda, cor et vasa irrita-
tur , ad systolen subeundam, et ad sanguinem, ista contractione , propellendum, JZiastole necessario systolen sequitur, uti quies aciionem, relaxatio?
contractionem fibrarum, etc.
Hic exploranda differentia arteriarum venarumque.
Hic varia adhuc disserenda restant, quibus re« solvendis auctores ansam praebent sequentes :
Z'on. HALLER, de motu cordis a stimulo nato; in Comuient. Soc. Scient, Gótüng. T. 1.
4«Inder. VWirsow's, Enquiry into the moving po- wers employed i the circulation. of ihe blood. AZLondon. 1774. 8.
P. D. lac, BEHRENDS , diss. qua demonstratur , cor nervis carere. Moguní. 1792. recusa in LuDpwi- 61i scriptor. nevrolog. minor. Tom. IV.
Ánt. ScanPaA, tabule nevrologicz ad illustrandam historiam cardiacorum nervorum. Zcz:. 179.. fol:
Sam. Chrisi. LUcz , quaedam observationes circa nervos arterias adeuntes et comitantes, F'razcof. ad Moenum 1810. c. tab.
von HALLER, de nervorum in arterias imperio. Gottingae. 1744. p"
(9
208 Organa 2v Gualí. VERSCHUIR , de arteriarum et venarum vi irritabili , ejusque in vasis excessu , et inde oriunda sanguinis directione abnormi, Groning.
1766. 4. Rich. DENN1SON , Diss. arterias omnes, et vena- rum partem, irritibilitate preditas esse Edimb.
^ 1775. 8.
Chr. KRAMP, de vi vitali arteriarum. Árgentor. 1765. 8.
A. WuyTT, physiological essays, containing an inquiry into the causes , which promote the circulation of the fluids in the very small ves- sels of animals. ed. 2. Edimb 1761. 12.
H. v. d. Boscu , über das -Muskelvermógen der Haargefássgen. Monast. 1786. 8.
LAzz. SPALLANZANI, dellazzione del cuore nme' vasi sanguini nuove osservazioni. 1768.
De' fenomeni della circolazione osservata nel giro universale de" vasi ; de moti del sangue indepen- dente dell'azione del cuore e del pulsare delle arterie. 1773.
Dissertationes ires, minus cognitae, seriem experi - mentornm subtilissimorum contient de phaeno- menis in ramulis vasorum extremis obviis. Nu- perrime gallice versa:
Expériences sur la circulation observée dans l'uni- versalité du systéme vasculawe , les phénoménes
Ld RUSSE
Respiratiomis et circulationis. 209
de la circulation, languissante, les mouvemens du sang indépendans de l'action du ccur, la pulsation des ariéres. Paris. 19800. 8.
In examiue /hymi non immemorabor , etsi novum equilibrii momentum inter fetum et adultum. —
nobis su2gerit.
MzTzcER,B:DLoo, VERHEYEN , PccLrn de thy- mo traclarunt; sed pr: ceteris commendandi
sunt:
"Alb. ab HALLER resp... 4ug. Lud. de Huco, Diss. de glandulis in genere et speciatim de Thymo.
Gottingz. 1746. 4. c. figuris.
Io. Georg. DuvERNOY , observationes eirca stru- cturam Thymi ; in Commentat. academ. Petro-
pol. Tom. VII. p. 203.
Samuel Christian Luczg , Anatomische Untersu- chungen der Thymus im Menschen vnd Thie- ren. Frankf. a. M. 18i1. 85 pagg. 4.
63.
Quoad extensionem s. diametrum hujus cir- culi datur adhuc alius et quidem major circulus , scilicet is nervorum, vasa comitantium et ambien- tium, Quoad concentrationem ejus, fines excur- rentes offendes, si, uti debes, systema !ym- phaticum tanquam znitium s. o5 considerare , finem vero , s. anum in secretionis organis quzrere
velis.
T
210 J'espiratio et. Circulatio 64. : Resumamus nunc respirationis organorum aber- raüones, in- variis animalium classibus obvias, iia ut. primum uiacheam cum pulmonibus; dein
cor examinemus.
À. In. mammalibus. 65.
Laryngis epiglottis musculum habet, ab osse hyoideo oriuntem , omnibus fere mammiferis proprium, excepüs vespertülionibus, quibus et epiglotus deficit. Margines glotüdis formantur ligamentis ihyreo-arytznoideis. In. quibusdam ad- sunt membranule s.,saccul vocem modifican- i105 5 v. c. membrana falciformis equi hinnitum causans, membranulae 1i: felibus ;, sonum eorum swepentem creanites, sacculi. laryngei simiarum ,* (in genere Jftelis, Sim. seniculo, et Beelzebut L., tympanum osseum. referentes,) sine dubio vo- cem acrem efficientes. In asini larynge cavum inest singulare , carülagini thyreoides impressum.
HALLER, de corporis humani pastium fabrica. Tom. Vil.
CuvirR , Lecon d'anatomie comparée. Tom. IV.
E
Mammalium. RIE
BivuMrNRACH, Handbuch der vereleichenden Ana- itomie. Abschnitt, XII... XIV; XV.
De sacculis simiarum laryngeis. Vide infra artic. de inis.
Joh. Georg GocKEL , de voce animalium. Miscell; Acad. Nat. Curios. Dee. a. A. 5. Append, p. 114.
Francois Darid WHrERissANT, Recherches sur les organes de la voix des quádrupédes ci de celles des oiseaux.
Mém. de lAcad. des Sc. de Paris. A. 1753. Hist: p. 107. Móm." B 279. Ed. in 8. À. 1753. Hist. p. 158. Mém. p. 419.
Leéliv VicQ-D'Azyn , Mémoire sur la structure des organes qui servent à la formation de la voix, . considérés dans lhomme et dans les différentes classes d'animaux et comparés entre eux,
Ibidem. A. 1779. H. p. ^ Mém. p. 178;
Joseph BALLANTUS et Cajetanus UrrTiNUS, de ] 2 quorundam animalium organo vocis.
Commentarii Dononienses. Tom. 6. C. p. 5o.
Peter CAMPER , Account of the organs of specch
of the Orang-Outang. Philos. Trans. Y. 1779. p- 139;
66.
Trachea et pulmones mammaliumi , si Ceta-
€eorum structuram eoruni densiorem ,non loba-
X *
212 Respiratio et. Circulatio , tam excipere velis , parum differunt ab humanis. Nam hic non est, quod loborum sectiones , nec in structuram eorum, nec in vasorum divisionem in- fluentes, enumerem. «ug. BROUSSONET , varie positiones circa respi- rationeii Monspel. 1778. 4. ;
Recuse in Lupwrioir delect. opusculorum ad scient. naturalem spectantium, Lipsic. 1790. 8.
p. 118.
Golthelf FiscHER , Abhandlung über das Athmen der Thiere. (Leipzig. 1797. Mazuscriptum ine- difum ; ) Bibliographia Parisüs impressa , (Vid. p. 193 Auj. Operis) non nisi sectionem primam hujus tractatus sistit.
6^
7- Cor potius situ , quam structura discrepat in mammalibus ab eo hominis. Verum enim vero in bisulcorum corde ossicula sunt notanda, quz prope ostüum aorticum jacent, quorumque uti- litas adhuc est exploranda. /'oramen ovale in pal- matis et Cetaceis adulüs rarius apertum obser- varunt recentiores , quam crediderint antiquiores. Glem. Iac. KEUCBEN , de ossiculis e cordibus ani-
malium. Grozingae. 1772. 4.
»ium. : SU
Bernhard ALBINUS, Excerpta ex dissertatione de cervo , corde glande plnmbea trajecto , mortui instar prostrato, et post tres borc quadrantes quatuor passuum millia aufugiente. j
Misc. Acad. Nat. Curios. Dec. 2. À. 5. 1686. p. 7.
Sunon Schulz, de catellis exsecto. corde viventibus. ibidem. Dec. 1. À. 3. 1672. p. 475.
John TEMPLER, an observation upon ihe motion
of the hearts of two urchins after being cut out,
Philos. Trans. Y. 1675. p. 6016.
Guichard Joseph DuvrERNEY , observation sur le ccur d'un hérisson qui n' avoit point de péricarde. Mém. de l'Acad. des Sciences de Paris. T. 2. p. C.
B. In vibus. 68.
Larynx in avibus duplex, superior et infc- rior, trachealis et bronchialis. Superior , foriá simpliciori, epiglottidem non habet, quz quidem fibris muscularibus conicis , rimam glottidis cin- genübus, suppleta videtur. Larynx inferior , ma- gno musculorum apparatu donatus , inprimis vo- ' ci avium extensissim:e inservit, quas et arteriá asperá medio discissa , adhuc perdurat. Musculi membranam tympaniformem tendunt , laxant,
nam ceterum nihil est, quod hoc in larynge pos-
214 Respiratio et. Circulatio ,
sit arctari, '"Frachea , annulis fere completis com- posita, in quibusdam generibus ( Z4rdea, v. c.) incurvationem singularem , corniculum venatorium zmulam, in cavo sterni singulari sitam , efformat,
Masculi laryugei inferiores s. externi Vrco-d'Azvn, omnibas avibus proprii , deprimendo laryngem et bronchos contrahendo, membranam ovalem .5. tympaniformem rélaxant, Quinque dantuc
musculi in quovis latere laryngis passerum.
AwoNYWw. sur les organes de la respiration dans les oiseaux. Vid. Mém. de l'Acad. des sciences de Pons Du I opo cf
Michele GYRARDI , saggio di osservazione anatomi- che intorno agli organi della respirazione degli uccelli. Y. Memorie di Verona. T. 2. P. 2. p: 732.
Vincenzo MALACARNE, Conferma delle osserva- zioni anatomiche intorno agli organi della re- spirazione degli uccelli; ibide;zm. T. 4. p. 18.
E
Iohzu. LATHAM , Essay on the traches or wind- pipes of various kinds of birds.
Trans. of the Linnean Society. vol. 4. p. 9o,
G. J. DuSznwkv, Observations sur l'endroit oà
se forme la voix du. cocq. Mém. de l'Acad. des Se. de Paris. Tom. 2». p. 7.
HrnissaNT, Mém. de l'Académie. 1753. p. 29o.
Féliv VicQ- D'AzYR. Vide 6. 54. p. 128. huj. operis.
Av»ium. 215
George CuvIER , sur les organes de la voix dans ' les oiseaux. Soc. philomatlique.. À. 1793. p. I15. Magas. encyclopédique. An. LV. To:a. 2.
ScuNEIDER, Leipziger Magazin. v. 1786 uud 1787. BrLocu , Bescháftigungen der Berlin. Gesellch. Tom. IV. p. 579. Schriften. T. III. p. 372.
Peter. CAMPER, Aaumerkingen over het gezang der Manneties Kikvorschen.
Verh. van het Gcaootsch, te Rotterdam. Deel. T Bl 245.
Pulmonum fabrica multum discrepat ab ea iÍmammalium. Sunt enim avium pulmones poro- siores, rubicundiores, cum vertebris concreti, et interstitia costarum implentes. Ambitu itaque minores , sed appendicibus, sive sacculis s. ve-
. . ta . U . uw A 7 . s sicis aéreis, extensione gaudent maximá. Vesicz hz in pectore a pleura, in abdomine a poritonaco
Pp / , formantur. In plerisque avibus et cum ossibus ca- vis cohaerent , ita ut aér usque in cellulas ca» pitis rostrique transeat. Diaphragma in avibus nullum.
Sacculis s. vesicis islis areis falso tribuerunt fi- br: musculares. Ex!ensio earum ab aere inspi-
3216 JAtespiratio et Circulatio rato , contractio vero a musculis abdominalibus pendet. Opiniones hac de re divisz : Casp. BAnTROoLIN , de diaphragmatis structura no- va, Paris. 1676. 8.]
M. GriRARDI. l c.
J. HluNTER , Observations on certain parts of the animal oconomy. London. 1786. 4. c. tbb. No. VI. j
P Philosoph. Trans. LXIV. P. 1. p. 297. BruwENBACH. l. c. et in Osteologia. p. 60.
De cer colorata, per pulmones in ossa. injectá. CAM- PERS Kleine Schrift, 1. B. x1 St. tab. 1 u 4.
Experimenta ingeniose instituta , de respiratione diversorum gasorum per ossa vivarum avium effecta. Vide ALnsEn's Beytrige 1 Hít. p. iro. WVROLICK.
70. Cor avium seque divisum ac in mammalibus , eo tamen differt , quod loco valvul:e tricuspida- lis ventriculi .dextri, alias. membranos:s, muscu- lus adsit triangularis, quai semper valde tensus observatur.
4l. LirTRE Poulets qui avoient des coeurs dissé- / qués. Mém. de l'Acad. de Sc. de Paris. A 1709. hist, p./26.. ed. 1u 891602. p. 52.
AReptilium. 217
Christia: MENTZEL , De tribus in uno ansere cor-
dibus. Misc. Ac. Nat. Curios. À. 9. et 10. 1678. et 1679. p. 267.
lean MrzRY , Observation sur le ecur de l'oiseau
royal.
Mém. de l'Acad. des Se. de Paris, T. 1. p. 430.
BLUMENBACH, Comment. soc. reg. Gótting. Tom, IX. p. 128. f. 2. Musculus triangularis cordis
Ardez.
Lad. CnHERNAK, de respiratione volucrum. Gro-
ningz. 1773. 4.
C. In. Reptilibus.
DT.
Reptilium larynx eo avium adhuc simplicior , non nisi dilatetionem — trachex sistere videtur. Rima glottidis parva, brevis, epiglotiide non tecta, cujus functionem — constrictores glotudis gerunt, ita eam constringentes, ut stylus s. in vivo s. in mortuo animali , difficillime immitti queat. ln ranis vesicae larynscae sonum vocis co-
axantem augent. Falso tribuitar ab O7. Bonnicnuro , Crocodilo , « epi- « glottis latissima et fere circularis tolasque fauces « claudens ». Crocodili Orenoci Larynx. Vid. v. Hu um 8oL DT Obs. Zool. IV nio, VI. VIL.
g c
7218 Respiratio et. Circulatio — . ARanarum larynx. WV 1cQ-D'AzyR. l.c. t. 12 f. 45. 46. Testudinum — — lpEM fig. Ai. 42. 44. Crotali horridi — 'Tysow's Anatomy of a rattle -
snake Phil. Traus. vol. XIII. n. pM »
Vesiculae laryngeae ranarum , CaAwPER's Kleine Schriften. 1. B. 1. St. p. 144. t. 3. f. 1-4.
Testudini marinae CorLiNs laryngem — denegavit, IL XLIX. p. 820. Nullum laryngis vestigium invenit VELSCH.
723.
Trachea reptilium plerumque brevis, in aliis iamen, ut in Crocodilis, longissima et tortuosa. Annuli carülaginei vel circulares vel semicircu- lares sunt, ita vero ut pars membranacea liberum offerat descensum csophago. Ramificationesbron- chiorum plerumque in hac classe cessant. 7es- tudinis wachea statim sub larynge in duos insi- gnes dividitur truncos, quorum «nus colli petit latus dextrum, alter sinistrum, Uterque sui late- ris thoracem ingreditur, mox ab introitu ante- quam pulmonum ipsum accedat, variis modis contortus. Notabilis inprimis circulus ille est , quem hic constituit , traductioni aortz:e miro mo- do inservientem. Circa eum enim, arteria haec,
quasi circa trochleam convolvitur. Tracheam hanc
Reptilium. ; 219 eonstituentes annuli integri omnes sunt," etam ubi pulmones ipsos transeunt.
BLaAsiUs, Ánat. Ànim. cap. XXXVI. p. r18 sq.
lab. XXX. fr. A..H? H., Gor et-tgachearia situ naturali,
JI. lingua cum parte trachez.
III. Aspera arteria cum pulmone ex uno latere, VI. Cor separatum,
75.
Pulmones reptilium vesiculosi s. cellulosi, ma- £na gaudent elasticitate , ita ut, libere hzrentes in pectore et sese extendentes in abdomen, dia- phragmate nullo, non facile collabantur, pectore adperto: Quod quidem maxima ex parte a con- strictoribus laryngis pendet, (Vide $. 7:). Sed pulmones, ipsi discissi, ne corruant , a vi eorum vitali derivat Bazxoxr. Cellulas istas vero, fibris muscularibus longitudinalibus et transversalibus esse instructas , irritamento artificiali facillime de- monstrari potest, In junioribus, in Jarvis, pul- monum loco, branchiae , (4ppendices fimbriatae SwawMERDAM.) adsunt, quarum structura analoga in aliis animalibus mox explicabitur.
SrEvERIN Zootom. p. 521. et in BrasII Amat. CoLLiss. t. II, c, XXXIX, p. 802,
.230 Respiratio et Circulatio Charles LEROY , sur les organes de la respiration de la tortue. Mém. des Savans étrangers. 1751.
ztppendices fimbriatae SwAMMERDAM , bibl. natu- re. p.922. ROSEL , Jab. 2. f. 18. LU
Bronchia esse foraminibus periusa, DUVERNEY , DLaAsIUS, et alii, contendunt.
74.
|
Cor plurimorum reptilium iricuspidale , et uni- loculare, sive uno ventriculo unoque atrio do- natum est. Ín zestudinibus marinis vero , duc auricule adsunt , septo divise , correspondentes duobus ventriculis. Convenit itaque per distribu- tionem cum mammalium corde, ejusmodi tamen proprietate, qui ventriculos inter se valvulá car- nosá , fere tubiformi, communicare, originem vero vasorum magnorum e solo dextro ventriculo
sumere sistat.
Hinc circuitus sanguinis, in istis animalibus , re- spiratione suppressa, non cessat. Sanguis sese movet per circulum aorticum solum.
Inde respiratio horum animalium minus regula- ris et magis lenta, inpiratione. longe distante ab exspiratione.
Hinc vita per longum temporis spatium sine respi- ratione existens.
Per 8 dies sub aquis raras vivas detinuit , BnowNE. Erreurs poplaires; Tom. III. p. 515.
Aeptilium. 221
Testudines caput linteo, ichthvocollà oblito, obvol- vit BAcriviUS , animal tamen per viginti et plures dies vivum mansit. (Opera omnia p. 460) Per dies integros chamaeleontem aerem reservare
viderunt Academici Porisini.
Testudines a. Clariss. Hrrw.ex urbe Uralensi Orez;- burg, Mosquam , ab illa 1515 Verstis distantem, cursu publico , mihi misse , bene involutz , et sine nutrimen!o per mensem et ultra, cistá in- cluse , vinculis omnibus solutis, hilare sese moverunt.
Inde dubia solvenda ,;, quomodo rane in intimis arborum aut saxorum locis, viva fuerunt re-
perta. Jean Mrny , pourquoi le foetus et la tortue vi- vent tréós-long.tems sais respirer. Mem:"de l'Acad; d. Se. de, -Patis. T. 5, p. 155. Te vol p. Towsow, de hHRespiratione amphibiorum. in ob- servationibus physiolog. de amphibiis. Gótüngse. 1794. 4-
C. G. WkrsTPHAL , de organis circulationis et re- spirationis reptilium. Z/a/ae. 1806. 28 pagg. 8. ANONYM. Observation sur la maniére de respi-
rer des grenouilles.
Société. Philomathique. A. 3. T. 3. p. 42.
G. J. DuvrnNEY, Description. du conr de la tortue, de la vipére, de la grenouille, des poissons , de la carpe.
222 Respiratio et/ Circulatio
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris A. 1699: Hist. p. 34. Mém. p. 227. ed in 8. hist. p. 39^; Mém. p. 285.
Jean Mgnv, Examen des faits observés par G. Ji DUvERNEY.
Criüque des deux descriptions que P. Buissiére à faites du ccur dela tortue de mer.
Description du ccur d'une grande tortue terres tre de l'Amérique, avec des réflexions sur celle de DuvERNEY Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1703. Mém. p. 345. 405. 437. 45r 457. ed in 8. p. 415. 490. 533. 551. 558;
Paul BUrIssiERE , Anatomical descripüon of the heart of land tortoises from America. Philosoph. 'Yràns. Y. 1710. p. 170.
G. F. DuvERNEY , Description du cour du Cro- rodile. Mém. de l'Académ. des Sc. de Paris;
1703. p. 39o. édit. in 8. p. 474.
Émanuel SwWE&pENRBORG , Oeconomia regni anima- lis in Transacüiones divise. Lozdini. 1740. 4. Cap. V. p. 210-216. de corde testudinis ma-
fing. 76. Natura piscibus pulmones denegavit, Hinc la-
rynx nullus, àec trachea, neque vox. Aér intrat
per o5; cum quo nares non amplius commu-
Piscium, 223 nicánt , et exit per aperturam branchialem. DBrànchiae, pulmonum loco, adparent. Sunt enim branchie organa respirauonis singularia , quz a quatuor ossiculis arcuatis , superne canaliculatis, formantur. Ab utroque latere gule , in cavitate propria, operculis sive membraná tecus; locan- tur. Árteria branchialis canalem sequitur semi-
* N cireularem , sese ramificans in membranulá fal- ciformi, qui? plumis aut pectinis ad instar est divisa. Quamlibet arteriam , et vena et nervus co- mitatur.
77*
Membrana ista falciformis nimirum duplice se- rie laminularum instructa est, qus juxta totam longitudinem setas ( plumas, dentes ) dispositas gestant, supra quas myriades vasorum sargui- Íerorum serpunt. lta ut videatur, naturam hac siructurá effecisse , quod maximam in minime spatio obtineant superficiem. vasa sanguifera.
G. FiscHER, Uiber die ausserordentlich feine Vertheilung der Blutgefásse in den Kiemen der Fische; in Ejus. Fragmenien, om. E. p. 213- 239.
79.
Omnes fere pisces foramina s. aperturas ad bran-
chias habent , aperturas branchíales sive. foramina
224 Respiratio et. Circulatio - branchialia. Unica apertura datur in. maxima pis- cium parte. Quinque utrinque foramina observan- tur, in piscibus carülagineis plurimis, quorum genus quoddam , Petromyzoy nimirum , septem
utrinque gerit.,
Apertura branchialis variat situ, figura , propor- iione, tegmine, qui quidem variatio , tanquam character externus, in generum distinctionem quam plurimum facit , et ibi etiam examinabitur.
M. A. SrvrnIN , de respiratione piscium diatriba. Neapoli. 1659. fol.
M. ZEFIDLER , Diss. de respiratione piscium. Jezae. 1656. 4.
Pierre Marie Auguste BRoUsSONET , Mémoire pour servir à lhistoire de la respiration des poissons. Mém. de l'Ac. des Sc. de Paris. 1785. p. 174. En Extrait au Journal de physique. Octbr. p. 289.
G. CARRADORI, esperienze ed osservazioni sulla respirazione dei pesci. in L. BRUGNATELLI An- nali di Chimia. e storia naturale. Tom. V. 1794 p. 53-59.
C. DuMERIL, Mémoire sur le méchanisme de la respiration des poissons.
Magasin encyclopédique. 1807 t. 5. p. 99. seor- sim impressa in Mémoires de Zoologie et d'anatomie comparée, Paris. 1807. 8.
79: Corpiscium, in cavitate singulari et triangu-
lari, ab abdomine membrana diaphana , scilicct
Piscium. 235 diaphragmate divisá, mox infra branchias situm ést. Sepe in sacculo ex subülissima membrana constante, quod pericardium est, locatur. In mulis piscibus form: est triquetre , vel pyra- midate , ante arctioris , pone oblique truncatz. Auriculam unicam tantum sed maximam habet, quie in superiori parte lateris sinistri cordi ad- heret. Ád insertionem. vero hujus atrii in cor, . due valvule adsunt, una superne, altera inferius. Ín inferiore sui parte auricula , receptaculum ve- narum complectitur , quod ad insertionem in auri-
culam quoque duas valvulas , semilunares habet,
4
Ventriculus ipse semper valde musculosus est.
DuvkRNEÉY , Observation sur la structure du cceur des poissons.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1699. p. 3oo. recusa in ARTZEDI., Philos. Ichthyol. ed. WALL- BAUM. p. 156-167.
4. Mosnao, a description of the heart, vessels and circulation of ihe blood in fishes.
V. the struct. and physiol. of fishes. Edimb. 17985. fol. maxim.
Recusa ibidezm p. 184-102.
Friedrich 'TYEDEMANN , Anatomie des Fischherzens. Landshut. Thoman. 1809. 4. c. A. tabb. Auctor examinavit corda generum piscium sequentium:
: Raje , Torpedinis, Squali, Acipenseris, Mure-
15
226 Respiratio et. Circulatio
ne , ÜUranoscopi, Trachini, Gadi , Gobii; Scorpenze, Zei, Pleuronectis , Chaetodontis, Scionz , Scombris ; Loricariz, Salmonis , Fistu- larie , Esocis, Mugilis, Cyprini. Cordis icones , PERRAULT , Essais de phys. IV. t. 19. DuvEnNEY , Oeuyres anatom., ll. t. 9, GouaN , hist. piscium. t. 4. f. 4. 5. Mono, Fhys. d. Fische. t. I. f. 1. 4. t. XVIII.
80.
Arteria ampla , cujus pars, cordi' proxima, sa- t€s angusta, duas valvulas sigmoideas conuünet; jx in cavitatem magnam sive ventrem , interne pluribus columnis carneis instwuctum, sese ex- tendens , sensim vero iterum coarctatur in formam coni; arteria hxc pulmonalis sive bianchialis ; (&vàov qàsfovevooóg , AÀRISTOTELIS3 ceyysi» cornow 9:c, RowpzrzTg1,) recto itinere. ad. branchias ten- dit, singule branchis s. semicirculo osseo utrin- que ramum impertit, qui vero paulo infra exor- tum in alios quatuor ramulos plerumque dividi- iur. Hi ramuli secundum longitudinem cujusque folii procurrentes , singuli tandem in tot dividuntur propagines, quot dantur laminule foliorum , iu quibus aut penitus evanescunt aui cum venis per
anastomosin conjunguntur. Singularis ille cum
Ld
Pise: 2275 "venis coitus nullibi tam evidens videtur esse ; quam in istis animalibus. Übi vens vero e bran- chiis recedunt mox confluunt in unum truncum C arterizformem, qui aorta dici meretur, et qui ,ad singulas corporis partes, recto wamite, de- vehit sanguinem vivificatum.
DuvEnNrY, lArNE, Mémoire sur la circulation du
sang des poissons qui-onut des ouies. Mém. de l'Acad. des Se; de Paris. 1701 retus. im] A&TEDI Philosoph. Ichthyologica ed WAL-
. YY*" er Qo? DAUM ? Pp. 16 ;-lOJ3.
e Q [ L]
hite vero omnibus perpensis organa adhuc. alia in piscibus contribuere, videntur ad. carbonium sanguinis diminuendum , et oxygenium augen- pete piscium permagno fieri, quotidic mihi ma- cis persuadeo,
823.
"esica aérea est folliculus membranaceus , ra- ro fibris muscularibus donatus , szpius rete va- sorum inirabili,, exiexno, sive interno; instructus , in abdomine, extra peritone?um, sub intestinis , in fossa vertebrali situs. Vel simplex est, vel du- plex ; vel triplex, vel varie forme. Canali sin-
2 ox*X
528 Ftespiratio et. Circulatio
gulari cum cesophago. cohaeret, breviori in vesicis simplicibus , longiori , ibi ubi vesica in plures fol- liculos est,divisa. Hsc vesica est repleta aére diverse nature. IAn quibusdam aér in ipsas cos-
ias Cavas, caulibus penne similes , (v. c. in JYava-
ga , Gado Callaria ? L. Gwzr.) penetrat. &
Varii hoc organon soli natatui inserviens credide- runt, inde nomen: /J'esicae natatoriae , .folli- culi natatorii. |
De vesica aérea, temporibus recentioribus, ingeniose traclarunt multi doctissimi viri, sed , quod mi- rum est, vera ejus uüilitas videtur adhuc in du- bio relicta.
IJ. .4. BORELLI.
| N
Gu. NEEDHAM, Disq. anatomic de formato foetu. Amstelod. 1668. 12. c. figg. p. 172-194.
F. REDI.
44. I. Comnjecture concerning the bladders of air, that are found in fishes , illustrated by R. Boyle.
Philos. Transact. vol X. 1765. p. 3ro.
J. Rav, Letter containing some consideration. on the conjecture about the swimming bladders in fishes.
Philos. Transact. vol. X. p. 34g. Lrskr' s Uebersetzung. 1 B. 1 Th. p. 85. 4. C. P. ERXLEBEN , Uiber den Nutzen der
Schwimmblase bey den Fischen; in Ejus: phys. chem, Abhandlungen. Zepzig. 1770. 8. p. 343-247.
Piscium. 229
Mich. Chr. HANow , Aumerkuugen über die Dla-
sen der Fische. Vide Ejus: Seltenheiten der Na-
tur u. Oeconomie , herausgegeb. v. T. D. Tiris. Leipz. 1755. 8. 1. B. XVIH. Abschn. p. 610.
4. MowRo, l. c. ed ScuNEi1DER1. VI Abschn. p. 27-33.
G. VrscuER , Versuch über die Schwimmblase der Fische. Leipzig. 1795. 8. c. figg.
Francis RrGnv BRoDpBELT , Account of some ob- servations and experimentis which he has made
on the gas contained in the air-bladder of the sword-fish.
Annals of medicine for the Year 1798 by 4ndrew DuscaN. vol. r. p. 393.
Schreiben des Dr. Fr. PRopbELT an Hnw. Dr. DuNcAN, über die Luft in der Schwimunblase des Schwerd(sches.
S. ScurgnEa's, Allg. Journ. d. Chemie. x B..2 Hít. 1798. WirkiNsoN , Uiber die Luttblasen der Fische. Ver- kündiger. 1804. 61. St. p. 485. 4l. »on HuwsoLpT, dans les Mém. de la Société
d'Arcueil. Tom, 2. p. 4o7.
Bior, Mémoire sur la nature de l'air contenu dans la vessie des poissons. ibidem. t. p. 263.
Pietro GCoNsrcLr1ARCHI , Memoria sull analisi dell aria contenuta nella vesica natatoria dei Pesci.
1809. 80 pagg. 8. Góotting. gel. Anz. 18:0. No. 13. et r4. p. 130.
i]
250 Respiratio et Circulatio F. DELanocHE, des observations sur ]la vessié aérienne des poissons. Annales du Muséum d'hist, n. Tom. XIV. p. 249 - G. CuvirR , Rapport sur le Mém de DzLAnocHE ibidem. GrorrRovy St. H:rraArpke, Des usages de la vessie
aérienue des poissons.
Annal. du Mus. Tom. XIIl. p. 460-4064.
Pulmonem sine vasis , rcprosentore folliculum acreum , contendit:
DarLiNGER , Uiber den Lnftsack der Fische 5 Vie de WIEDEMANN S Archiv für Zoologie u. Zooto- mie IV. B. 2 St. p. 160-171. Canaiem ejus cum iracheá esse comparandum,
Sonum, si quem edunt pisces muti, ut Cobifis Jossilis et alii, per explosionem aris, super- . ficie aqux hausti, ex ano, tanquam e tuba pro- pulsi. producunt. Quod quidem saepius, et me- cum multi, qui vasa piscaria vivis istis piscibus repleta ,. apud me contempleri voluerunt, in- primis instante tempestatis mutatione, observas
runt.
,
In 4dnimalhnbus sine vertebris. 32I
* * In jnimalibus sine vertebris. E. In Molluscis. F. In 4nnulatis. G. In Crustaccis. G2.
Tres has classes hic conjungere licet, quia respirationis modo , per branchias , inter se con- veniunt (4. Branchise Jolluscorum folia oblonga, vel duplicata , in sepiis nimirum, vel quadripli- cata efformant, ut in plerisque bivalvibus. In
his plerumque sub involucro aut pallio, et in
——— ÁN
(^) In rossicis harum classium , quz proposui dis- cipulis, nominibus , sizii terminatione signilicare vo- lui eundem respirationis modum. Vaunrko-oó6paasbtt, animalia similha Limacibus , ( Mollusca nimirum ; ) KOARUeo6pas3HbLit , Annulata ; Paxo-oó6paanbis , animalia Astacis. similia, Crustucea scilicet , respirant omnia branchiis. Qua de causa Arachnoidum — denomina- tionis lerminatio rossica est mutata, nàykKynOAOBHBUI quippe qui non per branchias sed per stigma!a sui seneris respirent. Non dubito fore plerosque qui huic rationi adsentiantur. Ceterum quan!um prosit discipu- lis, non potui non cognoscere plurium annorum prz- lectionibus. Nomina latina, gollica et germanica , Mo/7 dusca , Mollusques ,. JV'eichthiere ,| magis. oppositionis causa , (testaceis) , et contradictionis. arbitrio, quam felici ingenio fuisse electa , quis nescit,
LI
233 JKespiratio et. Circulatio latere pedis, si adest, locantur. Seriem folio- rum majorem componunt branchix in animalibus , in quibus, exterius site, cum pallio cohaerent. Branchige externae, per se ipsas, cum medio am- biente coeunt, branchiw vero Znternae, per ira- cheas cum aqua communicant. Traehearum du- plex datur species , altera branchialis , et respi- raàioni et fecum excretioni inserviens , altera vero, qui cun pallio conjuncta est, orificia ha- pet duo, quorum unum aquam suscipit, alterum vero, sepius longe lateque , iterum spargit. TinEsivS , Diss. de respiratione sepiz officinalis, Lipsiae. 19801. 4. c. 2 tab. aen.
PoLr, Testacea utriusque Sicilie corumque historia et anatome Par;nae. 1791. 1795. fol. Im Auszuge: in Mayer's Ánnalen, Tom. r.
in WIEDEMANN S Archiv. Tom. 1. p. 164. u. f,
G. CuviER , Lecons d'Anatomie comparée. Tom. IIl. et in. Monographiüs variis, infra commemo-
raudis. 84. In Annulatis branchie plerumque sunt exter-. ne, distantes et fere semper fimbriata. 85. 3n Crustaceis branchiz arcuate , et pectinifor-
Émes utrinque in sinubus costarum et sub tho-
In fnimalibus sine vertebris: 3233 racis clypeo s. loricá sunt locate. "Tot existunt. arcus, quot pedes; accedente tamen primo s. anteriore, cum palpis coherente, itaque par quin- tum constituente. Basi tantum, quz obtusa et Jata est , partemque inferiorem et exümam facit, branchie, pedunculis musculosis sterno appen- sis , adfhiguntur. Coherent et cum cruribus pedum, quórum musculi et crura et branchias movent, Superior earum ,pars, sensim mucronata , adscen- dit sub loricá, soluta et libera. Flec est forma branchiarum Ástacorum; in Cancris vero et aliis hujus classis generibus, plures pyramides sistunt, et in latere dorsi libere fluctuant. :
E ir Cor in his Classibus animalium musculosus
.
est, albiusculum , membraná, pericardio rimi- rum, inclusum , exterius plerumque leve, inte- rius fibris muscularibus , varie fasciculatis ,, do-
natum. Ventriculum habet unicum, plures vero auriculas. In quibusdam cor duplex, quovis latere unum datur. lu Jnnulatís extensionem .vasorum majorem et muscülosum siátere videtur.
Cor palpitans Crustaceorum , pericardio tenui
involuto, infra ventriculum , in imo dorso collo-
234 Respiratio et Circulatio
catur. Musculus coniens est, cujus cavitas Satis ampla, fibris sive columnis, pluribus , | robustis instruitur, Árteria branclualis, fastigio ejus sum- qo egressà, statim in duos ramos, qui versus branchias incedunt, finditur. Ven: cave trunci, descendens, alterque adscendens , e cordis tergo coeunt, ibidemque ejus auriculam mgrediuntur.
Cordis systole et diastole , prout in Zpsis sangui-
/ neis branchiatis, in piscibus nimirum, celeres sunt et fortes. WILLIS , de anima brutorum , cap. 3. t. 5. f. 5. 3. BLastUs , Anat. animal. cap. IV. p. 260 (ex Wir- Lis$10) figuram cordis pericardio inclusi, t. XLVIII. fig. 1. r. s. auricula cordis. Yy, branchiarum quarundam apices. RósEL's Ensectenbelust. ILI. Tb, tab. 58. f. 9. 1 1. tab. 59. f. 17,
Cor in quibusdam harum classium animalibus , a eapite ad caudam extensum , hinc inde inzqua- le, a primo ejus observatore, MALPIGHI, non pro unico corde fuit habitum, sed pro corculo- rum serie, e quorum uno in aliud , lenta suc- cessivaque contractione, in modum motus peri- staltici arteriarum , 'propellitur guttatim. humor.
|
albescens , qui cruoris vices tenet. 83. Respiratio istorum animalium plane arbitraria
videtur, nam s:iepissime per plures horas non re-
In Animalibus sinc vertebris. | .935 spirant. Fonctio hzc per tracheam branchialen inprimis efficitur, cirros vero, in fine wachearum locatos, et ductibus respiratoriis inservire, exa- mine microscopico facile patet. Ceterum mercu- rius in tracheas injectus, per'cirros desiillat.
89.
Cum sanguis in animalibus indicatis similis sit lymph:ze tenui, diaphanz,ea de causa ab anuüquio- ribus fuerunt appellata, animalia exsanguía, sanie alba , s. sanguine albo , donata. J£znulata vero ru-
bro gaudent sanguine.
H. In ztrachnoidis;
QO.
ZA rachnoidis vas est musculosum , systoles àtque diastoles capax , et organa respirationis ad stigma- ta sui generis sunt delata , qu: nomine rhigmatum s, thylacorum designare mallem. RKhigmata nimi- rum hec, hihylaci, quorum, in scorpione exem- pli gratia, quatuor in quovis abdominis latere adsunt, vesicis ovatis, interne follis multüs re- pletis, quai tot repraesentant pulmones vesiculo- sos, communicant. Quivis folliculus vasa sua,
arteriam et yenam habet, quorum ramuli in fo-
236 Respiralio e£. Circulatio liorum superficie serpere videntur. Pars inter vasa intermedia pro musculo habui, vasa comiiante
et inspirationi favente.
Tocyue. Significat proprie punctum impressum , quod ad puncta marginata insectorum , organis respirationis inservientia, optime valet, Ab illis etiam MaLPiGHuI primus hoc nomen desumsit, Cum vero aperture rachnoidorum potus ri- mam reprasentent , nomen rhigmatam a ro oyyuc , rima , fissura, proposui; ad cohesionem vero folliculi cum ista rimá indicaudam , nomen thylaet, a 9 Seiexog, folliculus ,| zagina siliquce multo preferendum mihi videtur.
G. FrscukR , observations on spiders. l.c. tab. 3.
G. €uvrER, Analyse des travaux de la Classe des Sciences mathématiques et physiques de l'Insti- tut pendant lannée 1810. 4. p. 44.
F. In Insectis,
De Organa respirauonis insectorum orificiis sunt demissa, ad latera corporis plerisque annulis abdominis insculpta , quibus nomen spiraculorum a functione, sugmatum vero a formá externa, fuit
inditum, Per hec stigmata, circumvalata circulo corneo prominente , cui musculares fibrillas, trans-
- verse positas , Mazrnuionmi tribuit, aér intrat in
L7
dnsectorurn. 254 iracheas eorumque fasciculos, propagines effor- mantes argenteas s. niveo-albas, et valde splen- dentes, qua vel, id quod rarius accidit, in ca- nalein generalem , a capite ad caudam vtroque latere oesophagi extensum, coeunt, siye prope canalem intestinalem et materiem spumosam eum tegentem, evanescunt. Cor illis nullum, nec vasa.
Iusecta nonnulla aquatica respirare per os,exspi- rare vero per anum, SWAMMERDAM opinatus est (p. 138) quam quidem observationem con- firmare nequeo.
Alia per partem s. anum respirare , id quod Farscu, LvosEgT ,MaRTINET, de epa et de plurimis scarabaeis aqguaticis contenderunt, non minus certum est. Nam bullula aéris ano s»piuscule adhaerens , nuin sit aér exspiratus , jam insecto emissus , an gas digestione evoluium , quis di- cet ?
Manc. Mar£PrGHr: , Dissertatio epistolica de bombyce Londini. 1669. 4. Gallice, 1686. 12. Recusa in BLasrif Anat. P. IV. c. ÍT. p. 309-2327. — — in VaLENTINI Amphitheatro Zoot. Sect. CXXX. p. 194-220. Charles EosNrT, RHecherches sur ]a respiration. des chenilles.
Mem. de Mathém. et de Physique. T. 5. p. 276. Philosoph. Trans. Y. 1743. p. 3oo.
Vm Respiratio I. Flor. Martinet , de respiratione insectorum Zzed. Bata».: 1753. 4. VAUCQUELIN, observations chimiques et physio-
logiques sür la respiratiod des insectes et des vers.
Annales de Ghimie. Tom. XII. i792.
Deutsch. Chymische und physiologische Beoba- chtungen über die Respiration. der Insectex und Würmer ; in GnEN's Journal d. Chy- mie. 1793. vol. 7.
VIEDEMANN , über das Athmen der Insecten und Würmer.
Gótt. Gel. Anzeig. 1799. n. TIT. p. r:1:2. F. Loth. Aug. SoRG ,| disquisitio physiolog. circá respirationem insectorum et vermiüm. Gó/rgae. Fr. HAUSMANN , Tentamen solütionis a Soc. Reg.
scient, Gotüngen. circa insectorum respiratio« nem propositz;a quaestionis. Goffingae.
UL in Fermibus s. Enthelminthis,
PL
Vermes s. Énthelminiha , (nam Classis hác re- sürictionibus rite factis, non nisi vermes intesti- nales comprehendit ) vivunt in animálium inte- sünis itaque in loco , ubi medium ambiens respi-
rationem, sensu vulgari, vix admittere videtur.
In Enthelminthis, etc. 239 Organa respirauonis eorum etiam parum sunt cognita, Foraminula tamen lateralia teniarum siue
dubio huic functioni dicata sunt. h. In Radíiatis.
i 03.
JJ
In fRadiats, etsi organon respirationis non minus obscurum sit, tubuli tamen observamus , sive wachezs aquiferse, quz huic functoni inser- vire videntur. In. quibusdam generibus ; in spa- tangis nimirum et aliis, foraminula teste? calca-
. ree , per quz tubuli isti exeunt, mira regulari- tate, petalorum ad instar, in imo dorso collo- cantur. In alis, in Ásteriis scilicet , sub radiis
serie continua offenduntur, L. In. Polypis.
04. lu ulümá animalium classe, in polypis inquau:, aique in infusoriis, ubi nulla organa conspiciun- tur disüncta , praeter canalis intestinalis, ille plovima organa supplere videtur. Totam vero epi- Mermidem animalis absorbere oxygenium atmos-
phxre cum. aquá mixte, analogia docet.
240 Jespirationis 95. Sequuntur in fine hujus articuli corollaria nou
"ula, qus veri notam secum ferre videntur:
1. Ànimalium frigidi sangüinis et oviparorum pul« mones, nisi inílati , valde exigui. ÁRISTOTELES, de usu part. III. c. 6.
2. Aérem et aquam, simul ducentia, velocius re« spirant. ARISTOTELES. ibidem.
Quod quidem contra observationés nostras pugnat. 3. Quo perí:ctior animalium respiratio , eo majus
est iis cor, quod quo majus iterum cum eorura voracilate ratione videtur esse rec!á.
Cor magnum, omnibus timidis commune.
PriwiUvs. XI. 7.
^ * 8$. | A * : e e . . : Cor avis octies et novies, piscis cor, equali pou-
dere superat. GIRTANNER's Chymie, p. 210: Hominis cor , ad piscis cordis proportionem —
546 :. 247.]
Pondus cordis Esocis ad Tineae cor, reliquis omnibus «qualibus 39m 5L 4. Quo perfectior animaliam respiratio, eo major in iis sanguinis quantitas est,
5. Ares extensissima respirationis organa habent, ei sanguinem calidiorem , rubicundioremque. .
6. Animalia ztate nondum advecta , majorem quan titatem aéris respirant , quam adulta.
Corollaria. 241
5. Quz acrem respirant animalia , eum per ean- dem viam demittunt , quà eundem acceperant 3 confluit in his itaque os c/ anus respirationis , sicuti. has partes cozfiuentes vidimus in dige- süonealiorum ; quae vero aquam cum aére im- pregnatam hauriunt , eam per aliam aperinram
demititunt..
8. Sanguis variis corporis regionibus diversus es!, alius in pectore , alius in hepate, alius in mu- seculis aliusque in. glandulis; sic et in variis animalibus colore , censistentiá , odore, tempe- raturà differt.
RoUELLE sanguinem bovis, equi, vacce , ovis , asini, hirci, chemice examinavit et producto obtinuit eadez? , varia tamen proportione.
9. Hepar cum organis respirationis rationem ser- ues . : i: vat inversam , quod, quo majus, eo simplicius videtur esse organon respirationis. Sic in omni-
bus animalibus branchiatus hepar maximum.
10. Modus respirationis itaque triplex, pulmona- lis , branchialis et trachealis , cujus vero mo- dificationes vari& , sequenti explicantur tabulá synopticà ;
16
242 Respirationts Corollar.
" / a. Spongiosos. 1. per pulmones
bh. vesiculosos.
C. arcuatas,
QUT UNE 1 d. foliatas. Respirationis /2, per branchias modus e. fimbriatas.
f. ramosas.
P s A : ^ 8. cum rimá , per rhig-
ma!a s. ibLalacos.
h. cum punctis mar-
3. per tracheas ginatis.
per sugmata.
|, aquiferas. s. per tu- bos simplices et liberos.
5 Organa motus.
06. Organa motus constituunt musculi, et, quibus sustinentur , ossa. Sf / Musculus pars est carnosa, cujus ope motus sensibilis producitur ; comporiturque fibris sive
fasciculis rubrorum aut albidorum filorum qui-
bus motus manifestus perüicitur.
Organa motus, 245
| 99. In omni musculo reperiuntur fibre longs, gra- ' viles, molles, cum quodam elatere , fere semper parallele, qus multa cellulosa tela cinuctz in la- certulos colliguntur. Püncto insertionis fibre ita albescunt et ita sibi sunt coadunati, ut exinde tendines fiant. Hi tendines liquido singulari , burszs Sic dictis mucosis, secreto, illinuntur, et lubridi
glabrique redduntur. Hane siructuram in homine ostenderunt :
LawrwHokck , Cowrrn, Muys, PnRocHasxra, HALLER, SOMMERAING 5
In aliis animalibus musculis rubescentibus :
BLasrus , BLuugNBACH, RuzsEL, CuvieR , Geor- FROY, VVIEDEMANN 5
In animalibus inferiorum classium mon sine sum- ma admiratione depiciam dederunt : SwaMMERDAM , LvoNET , Porr, Cuvizna,
PossEeLT , RAMDbOHR.
Bursas mucosas hominis descripserunt : FouncnoY in hist de l'Àcad. roy. des Sc. 1785. «4, Mowno , description of all the burse muco-
se of the human bofly. Edinb. 1788. fol.
Esuspzw , Icones et descriptiones mucosarum c. h. correctiores auctioresque edidit I. Ch.
RosENMBÀLLER. Lipsiae 1799. fol. Kx
244 Orzana motus.
GrRLiAcH , Diss. de b bursis tendinum mucosis in capite e! collo reperiuudis. Z'emberg. 1793. 4. c. figg.
Ch M. Kocn, Untersuchungen des matürlichen
Baues und der Krankheiten der Schleimbeu- tel. Nurnberg. 1795. 8.
SóuMERRING , Notiones super bursis mucosis generales; in ejus opere de musculis p. 72-78. 6. LXXXXV et sequent.
Eas Suniarurmn pinxit :
G. FrscHER, in Anatomia Lemurum., Tabulis secundi voluminis nondum editis.
eU. Museuli gaudent Zrriabilitate propria , stimulo » vel ipsis musculis, vel nervis , quos accipiunt , admoto , sese contrahendi et tremendi, quie proprietas mox vis vitalis , tonus , wis insita , vis innata, mox wis musculosa , vis musculi propria ,
s. irritabilitas Halleriana , fuit appellata.
Jon HALLER , de partibus corporis h. irritabilibus, in Commentar. Soc. Sc. Gotüng. T. II.
De isdem in Nov. Comment, Gott. T. IV. ZIMMERMANN , de irritabilitate. GoZing. 1741. 4.
Orpnan, Diss de irritabilitate, Hafniae. 1752. 4. HALLER in Operibus minoribus.
GavuriER, Diss. de irritabilitate. Hale 1795. 8.
ÜOrgana motus. 245 BrvMrNPACH , Instit. phys. ed. n. p. 255. $. 269. SOMMERRING, de musculis. p. 35. 6. XVH. WaissERG egregie disserit de tribus illis virium
animalium notissimis classibus, elastica , irrita-
bili et sensi? , 1n nota 111. ad HALLERI primas lineas physiolog. p. 220.
160.
Irritabilitatis gradus musculorum varius est, alii musculi a lenioribus , alii a vehementioribus tantum stimulis; admotis deducuntur.
SóMMERRING de musculis. p. 37. 6. XX.
IOI.
« Sed mirum et hic circulum existere organo- rum agentüum per se et in ala, experimenta Galvanica nobis docent. Misce experimentis par- tes circuli, vite lesione quasi interrupta , sup- pleri videntur, ita ut circu!us iste catenz galva- nic: et ejus effectus , vit:e imaginem, vitzeque reas ctionem iterum producant, ad minimum, reprz- sentent.
Moisii GALVANI, de viribus electricitatis in mo- tu musculari, commentarius. Bozeziae. 1791. 4-
Luigi BRUGNATELLI, Giornale fisico medico, lit- teras Eus. VALLI, Bassani CARMINATI et ez, VOLTA continet,
Deutsch von ZIoZA. MAYER. 1793. 8.
246 Ürgana motus.
Florianus, CALpANI, Riflessioni sopra alcuni punti ed esperienze sulla eletiricità animale.
Padopae. 1792. 8.
GazN, RxiL, LicHurENBER6, HrckreR, KrEL- MEYER ; in Journal de Physique. 1792. etc.
Edm. Joseph Scmmuck , DBeiuáge zur XKenntniss der thierischen Eiectricitat. MazAeim. 1792. 8.
Iprew , Gottinpg. Ànz. v. gelehrt, Sachen. 1794.
Euseb. VALLI Experiments on animal Electricity with their Application to Physiology and so- me pathological Observations. London. 1793. 8.
Lettre de Mr. des CrwxTTES à Mr. de Laur- TBRIE sur l'Éleciricué animale; in Journal de Physique. 1792.
FovschRov, la médecine éclairée par les sciences physiques. Tome. IV.
&iovachino CoRRADORI , Letlere sopra lElettri- cità animale. Fiorenze. 1705. 8.
C. C. CnrvE, Ecitráge zu Galvani's Versuchen, Frankfurt. 1793. 8.
Alex. MoNnRo , Experiments on the nervous sy- stem , with opium ,and ,meteliime subsiances. London. 1793. 4.
lpEM in Transactions of the royal Soc. of Edin- burgh. vol. 3. 1794.
Tiberius CAVALLO , Philosophical Transactions. 1793.
G. FiscHER ,. Uiber Galvanism , in BAUMANN'S Uiberseizung von CavALLo's Abhandlung über Electricitàt.
Organa motus. 247
Richard FowLkR , Experimenis and. Observations
relative to ihe in(luence discovered by M. Gal-
vani and commonly called animal electricity, Edinburgh. 1,93. 8.
AÁNoNYwvus, dell'aso e dell' Attività. dell'arco con- 2 daltore nelle contrazione dei Muscoli. Bologna, 1794. 8.
Christ. Henr. PrFArF, über die thierische Electri- ciiát und. Reitzbarkeit. Leipz. 1795. 8.
WVzLL's, Beobachtungen über den Einíluss , wel- cher bey den Galvanischen Versuchen die Mus- keln der Thiere zum Zusammenziehen reitzt. Philos. "rans. 1795. Hi. Voigts. N. Magaz. Tom. li. p. 87-91.
l|. v. HuMPortDT, Uiber die gereitzte Muskel und Nerveníaser. Beriiz. 1798. 2 Bde. 8.
Espériences sur le Galvanisme etc. traduit par JADELOT. Paris. 1799. 8.
GRAPPENGIESSER.
RrirTER's Schriften und Beytráge zum Galva- nismus.
SuE , histoire du Galvanisme. Paris. 1802. 4 vol. 8.
NvsrEN , Nouvelles expériences galvaniques. Pa- ris. 1803. 8.
Rapport de la Commission de l'Institut. national sur le Galvanisme. Paris. 4.
^
249 Organa motus. IO2.
Trritabilitas musculorum in quibusdam anima- lbus singularem adsumit proprietatem, qua mo- üs singularibus quibusdam musculis, ictum, ele- cirico: similem inferre possunt. Quse quidem pro- prietas in primis in piscibus fait. observata.
Pisces quinque hactenus innotuerunt, quibus inest ejusmodi proprietas singularis.
1. Raja Torpedo L. Brocs. Tab. CXXIT.
lohn MuwTrn. 1773. p. 48r. Philosoph. Tran- sact, vol. LXIIT. tab. XVIII.
EF. Gzorrnov. Mémoire sur lanatomie comparée des organes électriques de la rae forpille , du gymnote engourdissanf, et du Sire trembleur,
Annal du Mus. d'h. m. vol i. p. 392 -tab. XXVI.
2. Gymnotus electricus. Brocm. tab. CLVI. scintillas sparsit. GxorrnaoY. l. c.
3. Jrichiurus indicus.
De la CoxnAwmiNE Mém. de lAcad. des Scien- ces. 1745. p. 4606.
4. Silurus electricus.
jRoUSSoNET. Mém. de l'Acad. des Sc. 1782. Tab. XX.
Journal de physique 1785. Aoüt.
A!
Organa motus. 249 5. Tetrodon.
IP. PATERSON Àn account of a new electrical fish in Philosoph. Transact. Y. 1786. Tab. XH p. 382.
Auctores reliquos de piscibus istis electricis sub eorum articulis paulo infra invenies.
102.
De motus animalium modificatione, de gressu, natatu, volatu , hic non est quod disseram , cum capita hec pouus ad Physiologiam pertineant, Commendandi sunt certe quidam auctores, qui vitzte optima momenta ad investiganda et explicanda phenomena hec mechanico-physica impenderent.
AnrsTOTELIS liber de animalium incessu (mogsw)
grece apud Aldum 14905. c. aliis; latine Basi- lez. 1534. fol. ex versione Nicolai Alcyoni.
Nic LowicER: , Opuscula scil, Paraphrasis in Com- mentarium Aristotelis de animalium motione et incessu, Bonon. 1519. 4. et 7/enet. 1525. c. f.
Bernh. CR1PPA , in Aristotelis librum de anima- lium motu Ecphrasis. J^enef. 1566. 4.
Mich. FE»rursrr Annett. in Aristotelis librum de memoria, de motu animalium, ed. cum Simpli- €ii Comm. im Aristot. de anima. F'ezef.in zd.
Aldi et Asulani. ppt fol. grace.
Ge. FarRrCHUS ab Aqnapendente, Tract. de mota locali animalium, secundum totum. J/enet. 1616. 4.
250 Organa motus.
Cum tractatu. de actione. alarum , h. e. vo- latu, matatu et reptatu. JPafap. 1618 4. c. tabb. 19.
Exstat in Ejus Operibus. p. 333.
WICHELMANN, de motu animalium in genere, b] Regiom. 10645. :
Joan. Alphonsi BoRELLI , de motu animalium opus. Romae. 16980. 81. 2 voll. 4. c. tbb. Opus clas- sicum hoc prodiit et Zvgduni. 1685. et. 1711. in 4o denique. Hagae Comitum. 1745. 4. c. tab. aen. cui ad calcem accedit 7o. BERNoUrLLI , Disser- tationes de Motu Musculorum et de effervescen- tia et fermentatione. p. 1-45.
IpEM, de vi percussionis et motionibus naturali- bus a gravidate pendentibus sad illustrandum li- brum de motu animalium , cura Zohanzis BROEN. Lugduni. 1686. 4.
J. 4. DonrErLrtr, Philosophia de motu animalium ex unico principio statico deducta, moderante G. H. ScHMIDT. 1704. fol.
BanTHFEZ, sur les mouvemens progressifs des ani- maux. Mon/pellier. 4. deutseh von 5rRENGEL?
Joh. Christ. STURM, Fpistola 1-5 ad oA. Georg. Vor- KAMER de veritate propositionum in 7o. zilphonsi Borell Lib. I. de animalium motu subtilius demonstratarum. Misc. Acad. Nat. Cur. Dec. 2, A. 23. 2583. p. 3039 A. 3. 1684. App. $. 1525 A. 4. 1685. App, p. 1475 À. 5. 1686. App. p. 125. :
Orrgana motus. 5351
Jacques Benigne WiwsLow , Remarques et éclair- cissemens par l'anatomie coraparée sur plusieurs arücles de la secoude partüe du Wwaité de Bo- rcli, de motu animalium, imprimé à Rome. 1687.
Memoire I sur le mouvement de la respiration. Cnuar. VlI. Propos. LXXXI. jusquà la XC. Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. A. 1736* Mem. ps 65. ( eu.. 8. p.,32..)
Johann Esaias SYLBERSCHL AG , Von dem Fluge der
Vogel. Abschnitt I. Von den Werkzeugen des Fiusges.
Schriften der Berl. Gesellsch. Naturforsch. Freun- de B, 22 8S. ZI
Tilliam ÀRDERON , Ábstract of a letter , concer-
ning the perpendicular ascent of eels.
Philos. Transact. Y. 1747. p. 395. Emanuel W'giss, Mémoire sur 1e mouvement pro» gressif de quelques reptiles.
Acta helvetica. vol. 3. p. 373.
R. A4. F. de RrAUMUR , Du mouvement progres- sif et de quelques auires mouvemens de diverses especes de coquillages , orties eV étoiles de mrner.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. A. 1710. hist. p. 10. Mém. p. 439. (Ed. $. Hist. p. 13. Mém. p. 573.)
Observations sur le mouvement progressif de quel- ques Coquillages de mer, sur celui des Aéris- ions de mer et sur celui d'une espéce d'étoile.
252 Oreana motus. Ibidem. A. 1712. Hist. p. 13. Mém. p. r15: (Ed, 9 Hist p. 16. Mém. p. 148. 104.
Basin etfulcrum musculorum, sicuti et totius eorporis, constituunt ossa. Os vero describitur pars corporis durissima, exterior durior, maxime compacta , inflexilissima et insensilissima , constans lamellis multis exiguis quae denuo ex fibris ex- surgunt rigidis, debito situ, arctissime sibi mu- tuo adpositis.
ALBINI Annotationes academics. L. VII. c. 17.
44. ScARPA, de penitiori ossium structura com- mentarius. Lipsiae. 1799. 4.
Deutsch von Roosr. Zepzig. 1800. £.
Latine recusus cura LEvEILLÉ, Parisiis 904. 8. in Mémoires de Physiologie et de chirur- gie pratique par ScARPA.
Leopoldo 4. M. CaLDANI, Memorie sulla strut- tura delle ossa umana e bovine. ( 1795 ) Vide
Ejus: Memorie lette nell Academica di scienze,
lettere e arüi di Padova. 1804. 4. No. I.c. fig. nilidissimis.
105, Ossa omnia membrana obducuntur vasis atque nervis ditissima, quam periostium vocant, et quae
mutrioni ossium in primis inservit.
Orzana motus. 253 ALEINI, Icones ossium foetus f. 162. periostum ostis frontis internum. J. C. RENARD Uiber den Nutzen der Beinhaut, Leipzig. Scháffer. 1803. 8. 106.
Ossium fines teguntur substantia singulari, alba, semi-diaphana , glabra et perquam elastica , car- tlagine inquam, quse semper etiam membraná ista vasculosa est decorata, quae hic nomine perichondrii insignitur.
F. G. HaasE, de fabrica cartilaginum. — Lipsiae, 1767. 4. W. HuNTER in Philosoph. Transact No. 470. |
107;
Interna vero eorum pars repleta est substan- tia oleosa, medulla ossium, quae in primis in ossibus longis, cavis, et in diploé latorum depo- nitur. Ibique membrana tenuissima observatur similis. externae , quae, eadem de causa, perio- stium internum fuit appellata.
108,
AMedu/la ossium periostio interno secernitur et ab osse absorbetur, quod inde elastücitatem quan- dam, certe naturam tenaciorem acquirit.
J. GnüTzMAcHER , de ossium medulla Zipsiae. 1748. 4. v. HALLERI diss. anatom. Tom. VI.
254 Organa motus.
IOQ. Qnodsi ossa. corporis omnia, legitima et natu- rali serie, sibi mutuo sint unita, unio haec sub
sceleti nomine venit, Ossa in. naturali conjucuo-
ne hgamentis revincuntur. In conjunctione hae notanda sunt:
Y. Partes conjunctionis.
1. Ligamentum, s. membrana capsularis 5
3. Termini cartilaginei ipsorum ossium 5
3. Meniscus ,s. carülago interarticularis 5
4. Ligamenta interna, e. g. ligamentum rotun- dum acctabuli.
5. Glandule synoviales s. Haversiane,
6. Synoria ipsa.
II Modus conjunctionis ; c. sine motu distincto,
synarthrosis ,
I. Sufurae ossium craBii$
29. Gomphosis dentium 3
3. Symphvsis ossium pubis, iluim cum sacro;
8. Cum mota manifesto , DiartArosis.
1. Znphiarthrosis ,| ubi mobilitas minori. gradu observatur, e. g. Tarsi et carpi inter se, maalleoli cum talo53 costarum cum vertebris.
23. Rotalio , Zrochoides , articulatio semicircula- ris, e. g. Ailantis cum epistropheo, radii cum ulna.
3. Ginglymus , articulatio: per angulum s. recta, quiz non nisi flexionem aut extensionem per-
Organa motus. 255
mittit; e. g. iuter ossa femoris et libiam, inter humerum et antibrachium , inter digi-
' torum phalanges.
4. Arthrodia , cam motu manifesto, humeri v, c. et scapulz , ossium melacarpi et phalan-
gum digitorum. i
E tabula synopüica sequenti res clarior evadet $
profundo, Enarthro- 5i55 femoris in acetabu- lo.
cum mo!n mani-
superficiali, |.4r/Aro- festo , (Diarthro-Y |. P C dia3 humeri in sca- sis. ) ;
pula.
reciproco. Ginglymus;
ulng cum humero,
cum motu ob- Ossa carpi et tarsij,
rticulatio . 1 scuro, Syzarthro- )Jcumcossibus metacarpi
OQssium, : Sis. et metatarsi.
cum mo!u TOU] Ossa earpi et tar;
xu cr perceptiniii, An; inc Eu phiarthrosis.
356 Orzana moius.
. Exceptis tamen his modis articulationis ossinm in animalibus , in avibus in primis et in piscibus, observantur adbuc modi proprii generis, qua
suis locis commemorabuntur. IIO. Dividitur sceleton in. caput , truncum et. extre- initates.
III.
Caput cranio et ossibus faciei absolvitur. Cra- nium constituunt octo ossa: loco antico os frorn- &s,postico os occipitis, superiori , et laterali ossa duo parietalia, laterali et inferiori simul ossa duo £emporalia; anieriori sub osse frontis, os ethmoideum , inferiori os sphenoideum , quod, cum saepissime cum esse occipitis concrescat , cum illo tanquam unicum os, nomine ossis basi
aris, seu sphenobasilaris , ab aliis consideratur.
Processui cuivis petroso ossium temporum in- haerent ossicula ires auditus; utpote: mal- leus, incus, cum apophysi sua, ossiculo orbicula-
ri, s. Sylvii, proprium os non consttuente, et
stap €5.
Ossicula exigua , qui sepius inter suturas ossium cranii adsunt, £riquetra s. PV ormiana appellane
fur.
Orrgana motus. 257
112.
Faciem Anatomici in maxillam superiorem , ac inferiorem. dividunt : maxilla superior constat ossi- bus tredecim, scilicet: :z. ossibus binis maxil- laribus ; 2. binis nasalibus; 3. binis lacrymalibus ; 4. binis zugalibus ; 5. binis palatinis; 6. binis spon- giossis inferioribus; et 7. osse vomeris.
Maxilla inferior in adultis nonnisi unico osse componitur.
Hinc vero ,faciem , absolvunt ossa quatuordecim 5 inler qua sex sunt paria, duo imparia.
La. Maxillis binis lege naturali infiguntur dentes
triginta duo ; ea ratione, ut sexdecim in supe- riori, sexdecim in inferiori adsint maxilla. Ante-
riores quatuor cujusvis maxillae, medii, lati, primores s. Zncisores; bini eos in utroque latere excipientes, Janiarüi,s. canini dicuntur. Caninis posteriora versus adjunguntur utrinque zlares quinque, quorum duo ultimi quum sero plerum- que prodeant, dentes sapientiae etiam salutantur. I1Á4.
Jruncum constituunt spina dorsi, thorax, et
pelvis. Spina dorsi denuo constat vwertebris vi
ginti quatuor veris seu legitimis ; nimirum septem
1^5.
358 OÜrcana motns.
vertebris colli, duodecim wertebris dorsi, et quin- que vertebris spuris plerumque coalitis, ossis sacriet ossis coccygis nomine posticam partem pel- yis eonstituentibus; qua quidem de causa a qui-
busdam etiam adnumeraniur ossibus pelvis.
Pelvis componitur ossibus innominatis s. coxa- rum, quae ad meliorem hujus ossis intellectum ab anatomicis iterum in tres dividuntur partes. Pars lateralis nimirum et suprema pelveos nomine os- sium. ili notatur; infimam partem lateralem cons- situunt ossa ischiü, coxae, s. coxendicis. Partes vero àánteriores per synchondro-symphysin con- junctae , ossa pubis audiunt,
Ld uL T
llo.
Thorax consütuitur ex utroque latere costis duodecim, quarum septem supremae verae , quin- que inferiores spuriae vocantur, omnesque verte- bris duplici ratione adnectuntur; — anterius vero sterno , quod ex duabus constat partibus, et in ex- tremitate inferiori adnexam habet cartilasinem xyphoideam.
Sterni humani in duodecim ossicula divisi exemplum
. - J» 1 . . . unicum vidi , quod nunc, ni fallor, in Collectione- dilissima ccleberrimi B/umenbacA conservatur.
Oreana motus; 259 116. | Éxíiremitates quatuor sunt ; binae superiores ad latera thoracis, binae inferiores ex inferiori parte ossium innoniinatorum dependenies ; prio- res brachiorum, posteriores Jemurum et crurum eüam veniünt nomine. 117; E xtremitates superiores. distinguntur i
i. Àn humerum , ex scapula, et clavicula com- positum,
2. in. brachium.
3, in antibrachium , compositum. ex uli&a et radio.
4. in manum , divisam in carpum, metacar- pum et quinque digitos.
Ii9. Ad carpum xeferuntur ocío ossicula, ordine ab rFàdio ducto;
I. lNaviculare; 8. lunares J. cuneiform&; 4. pisforme; 5. multangulum majus; 6. mul- tangulum minus; 7j. magnum 5 9. unciforme.
Metacarpum. constituunt ossa quinque , et disitos, in universum quatuordecim; quorum pollici bi-
ma, reliquis vero digiüs quatuor, nimirum in- D A o*
b
260 Orcana motus. dici , medio , annulari ev auriculari tria. singilla- üm propria, et in totidem series , speciali no-
mine phalanges dictas, divisa sunt.
IIO; Zxtremitates inferiores constituunt: x. Ossa femoris. 2. Crura , divisa in tibiam , fibulam , ev pa- tellam. ^
3. Pes extremus , subdivisus in tarsum 5 meta-
tarsum et quinque disitos. I20.
Tarsum componunt ossa septem; nimirum ;. astragalus ; ^. calcaneums 3. os nayiculare 5 4. OsSi- cula iia cuneiformias 5. ossiculum | cuboideum. Metatarso quinque sunt ossa , disitis demum qua- tuordecim, simili serie ac. in anterioribus distri- buta. Occurrunt praeterea, vix non semper, inter os primum metatarsi, et pollicem ossicula bina sesa- moidea; quae subin et in manu, rarissime vero
inter femur et tibiam, reperiuntur. 12I.
Misce praemissis aberrationes sceleti anima- lium ab eo hominis tanto melius et brevius ex-
plicari possunt,
Orsana motus. 261
(5. À. Sceleton. Mammalium reliquorum. EN
Sceletorum | animalium icones
dederunt J/oicher KoYTER. Vide p. 150 huj. van Dyvx. operis, n. 1. 2. 12. E 1EYER.
Sceleta sculpa a Zippo d'LrAGNO , opus raris- simum. Vide G. Fischer's F'ragmente. Vol. 1. p. 18. et. 19.
Io. Fr. HERRMANN , Observationes et anecdota ex osteologia comparata. Zdrgent. 1792. 4. insunt quidam de Vampyro, de Urso mele, Talpa , de avibus, Falconibus nimirum, Colymibo, Trin- &a Vanello L. , de Rana et de Raja.
122.
Omnia ossa sceleti et plura in sceleto quadru-
pedum adsunt, etsi s»pius loco et formá diversa. Cetacea, nec pelvim nec extremitates posterio- res habent, et loco anteriorum analogon quoddam humeri et brachii vices gerit. . Modificaüones vero ossium , s. numero s. for- má, quie in generum distinctionem efficiunt , hic silentio prztereundze , quippe quze melius in ge- nerum dispositionem intrent. |
122. In cranio os apparet, quod subin maxillam su-
periorem multo prominentorem sistit, scilicet
os inlermaxillare , incisores, quedsi adsint, re-
262 Organa motus. cipiens. Adest in omnibus classibus animalium vertébris donatorum, inde a simia ludibunda ad mutum piscem usque. Homini vero hoc os de- ficere, nec ulla :etate ili proprium esse, dis» quisiiones multorum annorum, et in multis col- lectionibus repetite me edocuerunt.
Os intermazillare ,| BLUMENBACHII denominatio
omnibus ailis praferenda. Os incislpum HALLERI. Os maaillaire inféricur. V1TET.
'G. Fischer Uiber die verschiedene Form des Iun- iermaxilarknochens in verschiedenen — Thieren. Leipzig. Scháffer. 1800. 8. c. tabb aen.
Satura incisiva cranii hominis debilem sistit ana- logiam suiurze ossis intermaxillaris , quippe qua plaue aliam servet directionem,
Nemini accidit, ut ossa hec in homine observa- ret , nisi clarissimo AUTENRIETH, qui «di-: «stinctissima vidit ossa intermaxillaria in foetu «humano» ina dissertatione , quam auctori ipso debui, eujus vero, nune combusta , titulus mi- hi excidit.
WMirpEMANN, vorlàufige "Bemerkungen über das Zwischenkieferbein , in. Ejus Archiv für Zoolo- gie und Zootomie. Vol. I. p. 25-28 $. 6.— 9. — etiam de praseutia ossis intermaxillaris n heo- nine convictus esi.
Ürgana motus. , 263
4 124. * Aliud deinde os cranio in postica parte acce- dit in quadrupedibus quibusdam, inter ossa pa- rietalia et occipitale intercalatum , cum ossibus triqueuris nullo modo confundendum. Hoc os epa- ctale s. Góthianum , forme diverse, vel trans- versum , vel triangulare, in minoribus hujus ordinis animalibus, mejus, ia majoribus , minus , constans observavi, in palmigradis s. metatarsigra- dis, quorum maximam partem G/ires Lixsx1 con- sütuunt, » Os epactale , ab Erexroz , intercalatus propter situm, Os Gófhianum , a primo ejus ingeniosissuno obser- vatore in muribus, in quibus et MrnREM et MrvER id observarunt, ct a forma /ransrersum appellarunt,
Equidem vero, in omnibus fere metatarsigradià observavi et delineavi. Vide G. FiscHER, ob- servata quzdam de Osse epactali s. Góthiano , inservienüia prodromo Craniologis animalium. Mosquae. 19810. fol. c. tabb. aen, 3. E
125. Hinc maxilla et in universum ossa facialia se- se magis extendunt, et os occipitale magis de- scendit, ita ut ex harum partium longitudine et
directione varietates generis humani, variaque
264 Organa motus. animalium genera optüme cognosci queant. Qua | quidem de causa viri doctissimi variam propo- suerunt methodum, ad fabricam istam bene co- gnoscendam, Sic CawPznz, lineam facialem , DAv- BENTON neam occipitalem , tandemque Brv-
MENBACH zormam verticalem proposuerunt. 126.
Pzrzn Caurzn binas lineas rectas se invicem secantes ita ducit, ut horizontalis per meatum auditorium. externum et narium fundum permeat, altera vero, ut ossis frontis supra nasum promi- nentem partem tangat, et inde ad extremum usque limbum alveolarem superioris maxillae de- currat, Ex angulo, qui binarum istarum linearum concursu efficitur, zstumandum putavit vir egre- gius differentiam craniorum , tam in brutis animali- bus, quam in diversis generis humani nationibus. Cv vira hancce methodum emendavit, Fiscgen vero angulum occipitis addens ^et foramininis magni situm atque formam referens , eam claram , om- nes alios methodos conjungentem, et ad omnes varietates , ac minimas quidem notandas , valen-
tem reddidit.
Orcana motus. 265
P. CAMPER, Uiber die natürlichen | Unterschiede der Gesichtszüge. a. d. holláànd. übersetzt von SówmMERRiNG. Berlin. 1792. 4. |
J. F. BruMENBACH de generis humani varietate nativa, ed. tert. Go/fing. 1795. 8. p. 200. $. 59.
GC. CuvireR in methodo simiarum ; Vide infra
simias.
C. FiscHER in Prodromo craniologie eomparata &italo.. lab. [.
rv.
DavzsrxsTow alia est usus linea, a postico mar-
ine foraminis occlpitalis per mareinem iuferio- P P |
rem orbiue tacta, et comparativa alia horizon-
tali, inter condylos foraminis magni a margine uno
ad alterum decurrente, et priorem lineam decus-
sante. Hinc nomen Zineae occipitilalis, Angulus in-
ter lineas decussantes illi est nota craniorum dif-
ferentium.
DavzENTON , Mémoires sur les différences de là situation du grand trou oecipital dans l'homme et dans les animaux. Mémoires de l'Ac. roy. des Sciences. 1764. p. 568.
WizrDEkMANN's , Beschreibung verschiedener Thier- schádel. in Ejus Archiv für Zool. u. Zootom. vol. I. p. 22. 5. re .
366 Organa, motus. 128. ;
Celeberrimi Bruwrzwszacsm methodus, ut eanr propriis auctoris verbis tradam, in «eo consi- sit, quod «crania plura ossibus suis jugalibus versus eandem lineam horizontalem directis , junctim cum maxillis suis inferioribus eidem ta- bule una serie imposita retro a vertice intuamur. » *« lunc enim quidquid maxime ad gentilitium cra- niorum characterem confert, sitve mandibularum ; siye jugalium ossium direcuo, latitudo calvarie aut angustia, planities frontis aut tuberositas , uno obtutu tamque distincte ita oculos feriet , ut eum adspectum, non inepte, normam, verticalent appellare liceat».
BriuwENPBACH de generis hum. v. n. ed, c. sect. HT."p. 30$ Tab;
WIiEDEMANN 5 FiscnurR locis c. 120.
Q5sa jugalia, seu Zygomatica, seu ossa male, ex utroque latere faciei, in parte superiore sita sunt. Yorma eorum, in homine incequaliter quadran- gularis, ita variat , ut marmmiferis stpius arcum mox formam s, prcstraü v) , mox aliam aemulan- tem, representet. Qua de causa Pixzr, ingenio-
sissimus physiologus et miedicus parisiensis, im
Orsana motus. 267 hec osse basin methodi novi quadrupedum fun- davit, addito maxillae inferioris motu.
PrNEL, Recherches sur une nouvelle méthode "de classification. des quadrupedes , fondée sur la
$irncture méchanique des parties osseuscs qui servent à larticulatxon. de la machoire inférieure,
Vid. Actes de la Société d'hist. mat. de Paris, dom. IP. d. (Pon 1792. fol. p. 50-60.
139.
Mazxilla inferior longe discedit ab ea homi- nis. Facies inprimis ejus anterior, mentum ho- minis referens, sese ita diminuit, aut ita in- tlinat, ut angulus inde acnutissimus originem ca- piat. Et in adulto semper duplex et synchondrosi est unitum. Àdsunt quidem extremitates et rami ad- scendentes, adsunt proressus condyloidei et co- ronoidei, sed varia proportione et modulo,
15r.
Denies exigua quidem, sed durissima ossa , inu- meras admittunt varietates, qua suis locis in ca- pie de mammalium generibus sunt examinanda, Superficies coron exterior obducitur substantiá siugulari, encaustum vel crusta. adamantina dicta,
tenuis , candida , vitri ad. instar splendente,
268
Organa motus.
Jóh:z. HuNTER, ihe natural history of ihe hamen teeth , with the method of treating them. ZLoz- don. 1771 4. C. tbb. aen.
LI Natürliche Geschichte der Záhne , und. Beschrei- bung ihrer Kranlheiten, in zween Theilen. Mit Kupfern. Zeipzis. 1790. 8.
(Ios. Guich. DuvERNEY) Lettre contenant plusieurs nouvelles observations sur l'ostéologie. Paris. 1689. 4.
Io. Iac. KonER , de dentibus eorumque diversita- te. ergent. 1774. 4. C. fig. aen.
P. Marc. 4ug. MBRoUSSONET , comparaison entre les dents de l'homme et ceiles des quadrupedes. Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1777. p. 550.
Kil. STOoBAXUS de inauratione dentium quorumdam
animalium.
Act. literar. Suecix. vol. IIT. 8. 1753. p.85.
De dentium mutatione inprimis equi, Vide. TrNoN sur une méthode partüculiere d'étudier lanatomie.
Mém. de lInstitut nation. T. I. p. 558. | 1253.
Ín examine £runci mammalium varia notanda
veniunt. Constans numerus vertebrarum colli , sci-
licet septem adsunt in omnibus, in Giraffa uu
in Delphino , ubi coalite non misi apophysibus
Organa motus. 259
wansversis cognoscuntur ; excepto uno individuo, Bradypode nimirum tridactylo , ubi Cvvrzn, Hznn- xANN-et WiEDEMANN novem colli vertebras nu- merarunt, Relique vertebr:z dorsi numero et for- ma variant, sic dorsales a numero 12 ad 20, lumbares a 5 ad 9, alternant. Forma diversa inprimis ab apophysibus pendet.
Apophyses spinose quibusdam mammalibus per-
longe, £Élephantibus , .4ntilopibus in primis.
Inter ossa fossilia Volgze dantur apophyses exi-
mis longitudinis animalis nondum cogniti.
Tabulam comporativam numeri variabilis vertebra- rum mammalium exhibuit CuvirR Anat. com- ,parée. vol. 1. 3eme legon (deutsche Ausgabe v. G. Fischer. vol. I. p. 196-192.)
C1
159».
Thorax quidem etiam conum refert, sed sem- per longiorem magisque compressum. Imo ceri- natus observatur ihorax in quibusdam generibus, Formam sterni numero ossiculorum differentem, in primis vero in Zradypode singulari modo va- riantem vidit auctor.
154.
. Pelvis formá discedit quam maxime ab ea ho-
minis, sic ossa cjus innominata fere semper lon-
470 Organa/ motus. giora, et magis appropinquata observantur. Hinc Clarissimus Blumenbacle contendit, sensu quo-
dam nulli animali, nisi homini, pelvim esse tri- buendum. 1n 2Didelphidibus adsunt duo ossa in
Superiore parte symphyseos ossium pubis, bur- sam seu marsupium sustinentia , inde ossa marsu- pialia , eiiam cornua pelvis abdominalia dicta. Ce-
taceis nec pelvis est, nec analogon quoddam.
BrvMENBACH, Vergl Anatomie. p. 62; $. 37.
Bernh. Gotil, ScHREGERI , pelvis animantium bru- torum cum humana comparatio. Lipsiae 1787. 4;
J. H. F. AvTENRIETH et J. FiscHER , observatio nes de pelvi mammalium, Zubi:gae. 1798. 8.
icones pelvis Simiarum et Lemurum, Vid, Fi- scher Anat. der Maki. t. XX. XXI.
«— -— Didelphidum. V. Ej. Zoognosia. (ed. 1808. á-) tab, t.
135.
E xtremitates mammalium , potius nomine pécto- ralium ev abdominalium disignandz sunt. Pecto- : 1 H . . 3 2A VS e E d ib d UE rales sive anteriores in. quibusdam generibus de fectu. clavicularum, in aliis, in fossoriis nimitum;
. * * "* . . exiensione majori sese disungunt, In quibusdam Cetaceis non nisi analogon humeri et scapula-offen-
editur.
Orzana motus. 271 BruMENBACH l, c. p. 71. $. 42.
Jo. Gottl. XYiAAsE, comparatio clavicularum ani- mantium brutorum cum humanis. Lipsiae, 17066. 4.
VrcQ-d'Azvn , sur les clavicules et sur les os cla- viculaires,
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1785. p. 350.
Io. Bapt. Com. a Covoro , de metamorphosi duo- rum ossium pedis in quadrupedibus aliquot. Do- non. 1765. 4.
FovucrRoux,; Mém. de lAcad. des Sc. 1772. P. If. p. 520.
136.
Exiwemitates abdominales, seu inferiores, s.
posce, plerumque anterioribus sunt longiores 5
femur tamen brevius tibia, quz: sepissime cum
fibula concrescit, ita ut hec chordam tibize superius
paulo arcuatz representare videatur. In pinrimis
multungulaus fibula nulla. Cetaceis nullum pedum
posticorum analogon.
B. £n Avihus,
Pierre CAMPER , sur la structure des os dans les oiseaux , et de leurs diversités dans les différen« ies especes.
Mém. présentés à l'Académie, Tom. VII. p. 328-335. avec. 2 pl.
272. | Organa motus. 107:
Cranii ossa avium raro ita suturis distincta ob- servantur quam ea mammalium, plerumque con- creta sunt , aut harmonia tantum secreta. Sinus cranii multo extensiores ceteris, ita ut occipi- iales per parietales cum frontalibus, ique ite- rum cum cellulis rostri communicent. Áccedit os singulare, a forma quadratum dicium, conjun- gzens maxilam inferiorem cum cranio, Maxilla superior, non articulatione, sed elasticitate mo-
bilior esse videtur.
Craniolosiam, avium . iconographicam "Vide Jac. Theod. KLEIN stemmata avium. Lipsiae. 1759.
4. €. 40 tabb. aen.
HnRiISSANT sur les monvemens du bec des oiseaux.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Pari. 1749. p. 355. avec figg.
158.
Zruncus mobilitate colii sese distinguit, verte- bre colli a 12 ad 23 variantes, cum vero dorsa- les tota ex parte concrete et eque ac lusibilc: im- mobiles sint. Pelvis unico osse formatur dorsa- li, vertebras tegenü, apophysibus duabus abdo- minalibus incurvatis , nulla symphysi conjunctis ,
instructo. Thorax per structuram costarum peni-
Ürgana motus. $. 78
tus ossearum, et apophysi ossea hamata instru- ctarum firmior est et antice aut inferius magno sterno cristato clausus. Crista hec sternalis fere omnibus avibus communis. Struthio exceptionem singularem ab ista norma offert, quippe qui pel- vim anterius symphysi clausam, sternum vero non
cristatum gestet,
Pelvis szruthionis figüram optimam, Vide BLUMEN- BACHII Vergl. Anat. Tab. Il.
Totum ejus sceleton exhibetur a DaAuprN, Orni- thologie. Vol. r. Tab. |
Tabulam comparativam verlebrarum avium , vide Cuvirn Lecons d'anat. comparée. vol. r. (deut- $che Ausg. Y. G. FISCHER.) Yol. E. P: 203,
159.
Extremitates pectorales articulatione gaudent multo firmiore, intercedente osse fürculari , (far- cula , germ. Gabelknochen ; gall. lunette , fourchette; anglice, merry, thought,) quod claviculam rotundam et scapulam ensiformem sustinet , itaque vim ala- rum auget. Carpus et metacarpus non WT plicem seriem ossiculorum offerunt.
Forniam singularem ossium ale Pinguini (4Mpteno-
dytes demersc L.) icone illustravit egregia Bru- MENBACH. l, c. Tab. IJI.
18
2 4 Organa motus. 140.
Exiwemitates abdominales offerunt femur per- breve, tibiam plus aut minus longam , fibulá quz vel chordam format, vel tanquam crista appa- ret , sustensam, Tarsus plerumque longus, is qui sepius solus in pede avium disunctus, plumis abdominis. nou tectus; conspicitur. Metatarsus e contra brcvior simpliciorque. Arüculatio femoris cum tibia in Cícon&s, et forsitan. in quibusdam. generibus vicinis, proprietate gaudet singulari , ea nimirum, qui?» magno lisamentorum apparatu su- stensa, aculeo fibulie, cuim tibia coalitze , tanquam instrumento. quodam elastico clausa, pedem vel extensum, vel curyatum et retractum, firmiorem sistere possit. Id quod primus Duxwzrnir optime exposuit.
C. DunMERIL , sur une espéce d'articulation. à ressort. "Vid. Bulletin de la Soc. philomath.
No. 25.
Auszug einer Abhandlung über eine Art von Gelenk , wobei die Bewegung der Knochen vermóge einer Springfeder geschieht. in Wie- demann's Arhiv. vol. 2. p. 182-185.
Ürgana motus. 275
C. In Reptilibus.
IÁt.
In reptilibus, forma eorum externa, multum di-- versa, et LOST aberrationem indicare videtur. Intercedit magnum discrimen inter Reptilia pedata et apoda ; hiec pedibus carent, illa pedibus sunt instructa, sed sceleton eorum in variis ordinibus, nimirum Testudinum seu Gheloniorum, Lacerta- rum seu Sauriorum, tandemque Ranarum seu Da-
trachiorum, varie est modificatum,
143.
Capitis artüiculatio fere in omnibus est hori- zontalis, linea vertebrarum column: servata; et vel per unum, vel per duos, vel tandem per tres condylos (ut in serpentibus) efficitur. Arti- culatio maxillae inferioris ab omnibus . recedit in crocodilo , quippe qui. condylum maxilke supe- rioris in se, h. e. in cavitate condyloidea profun- da recipit. Plurina hujus classis animalia sunt edentata, Crocodili vero et Serpentes multis sunt donati dentibus.
Dentitionis singularem modum viderunt naturali- stz in Crocodilo, ubi modioium sive nucleum, seu dentem iu dente observarunt. Verum enim
TM X
226 |-— Organa moíus. etin animalibus aliis, inprimis ia piscibus ejus- . modi observatio locum habere potest, etsi non ita distincto. In ipsis dentibus humanis distin- ctissime' formatos vidi modiolos dentium inpri- mis molarium , et conserravi usque ad incean-
dium Mosque acerrimum.
De mobili serpentum masilla. superiori idem valet quod de avium maxille mobilitate. di-
ctum fuit,
In serpentibus dentes obveniunt non in maxilla inclusi , sed cum vesicis venenosis cohzrentes,
isque ductibus excretoriis inservientes.
Capitis Crotali horridi et Boae constrictoris iconem BrumENBACH exhibuit. Vide Ejus Abbild. nat. Geg. tab. 57. Boae cranium in Sebae Thesauro.
— Tom. II. |
145.
Cranii ossa cum maxillis conum formant, cujus apex osse intermaxillari, basis vero osse occi- pitis constituitur.
144. .
Numerus vertebrarum variat, ab 8 ad 3oo ( in Crotalis). In testudinibus omnes dorsales verte- bre inter se et; cum scuto dorsali concretae sunt, Ín Crocodilo quinque ultima vertebrze colli apo- physibus transversis ita inter se sunt intexi2 , ut
animal diffcilime collum ad latus movere possit.
Orsana motus. ! 277 Costgrum numerus et disposiuo etiam singularis. In fanis nulle cost: adsunt, ideoque nulla divisio admitütur vertebrarum, quarum in univer- sum octo numerantur, plerumque magnis apophy- sibus transversis donatarum. In Serpentibus omnes fere vertebrc sunt costis instruct? , exceptis cau-
dalibus.
Tabulam comparativam vertebrarum — reptilium., Vide G. Cuvirn Lecon d'Anat. comp. Tom. 1. G. Fischer's Ausgabe. T. I. p. 215.
145.
Thorax ex parte musculis clauditur in quibus- dam hujus classis generibus, nam Ztazae sternum habent, neque costas ; Z'estudines, costas quidem sistunt, sed sternum cum scuto abdominali coa- litum. Zacertís cose sunt et sterum; hoc vero »axima ex parte cartilagineum est, Crocodilt sternum offert. appendicem singularem , quam, cum/pelvi cohzrentem , sternum abdominale appel- Iazunt,
1 46.
Extremitas pectoralis, scapnlá et claviculá ab- solvitur. Scapula cristam non habet, et clavicula jn quovis latere , in Aanis nimirum , duplex est.
Drachium et antibrachium adsunt parum modi-
278 Organa molitus. ficata; exceptis testudinibus et ranis. In Ranis radius antibrachii solus adest, vestigio tamen sin- gulari ulne, in finibus radii tubulo duplici in- fundibiliformi expresso. In testudinibus radius incurvus est. Mich. TRo3A, Memoria sopra la struttura singo- lore della tibia et del cubito nelle Rane et nei
Rospi, in Ejus sperienze intorno alla rigenera- zione delle ossa. NapoZ. 1779. 8. p. 250. t. 7. 8.
147.
Pelvis formam in testdinibus habet singularem, ita ut quidem ossicula wia adsint, sed ratione inversa. Articulatione mobili cum vertebris cohz- ret, Etiam in Ranis ossa innominata sunt per-
longa. Femur paulo recedit ab eo aliorum, sed po- tius directione quam forma, nam szpius plus aut minus distincte binis locis est incurvatum. 'Tibiam et fibulam plerumque sejunctam cognosces , ex- ceptis ranis, quibus sola tibia, simili ratione adjumentum fibulz in se includens, sicuti in anti- brachio, radius ulnae vestigium. Quatuor adsunt ossicula metatarsi, quorum astragalus et calcaneus Ranarum valde elongati. Digitorum ossicula seu
phalanges numero et proportione differunt.
Orsana motus. 279
Ratio phalangum tabula expressa, Vide CuviER .Anatom. compar. ed G. Fischer. Tom. I. p. 479. quam, cum paucis exprimi poterit, hic repetam:
Pollex, Index. Medius. quart. quint.
Creeodilh . 1. c9. 3. 4d. 4. «:iaGeRP. neu 4 T Á- 5. "de Chamzleontis; . 2. o: 4. "x" Salamandre tua, LONE 3e 3. 3. Testudinis gig. . 2. 3 3. FE Testudinis lacustr. 2. d. 3: Ju T n Piana ONT QUE 2. 2. 9. pte
Testudinum et Lacertarum paries interna et ossa.
Giop. CALDESI osservazioni anatomiche intorno alle lartarughe. Firenze. 1687. 4.
KovTER. CHESELDEN.
MEYER.
Crocodili dM Neh. GnEW. Mus. R. Soc. Lond. 368r. fol. t. 4.
FAvuJas St. FoNp hist. nat. de la montagne de St, Pierre de Maestr. t. 24.
Ranaàrum partes internae et ossa , RósrgL et ScuNrE1- DER. Vide infra,
Serpentum partes interne et ossa, Vide MEYER , SEBA , cic.
280 Orgara motus, D. In Piscibus.
1 49.
Piscium eranium tuberculo infra foramen mag- uum sito cum vertebris articular. Forma atque structura ejus in plurimis simplex, in aliis vero ita complicata, ut ad octoginta ossicula sint expli- canda. In piscibus maxilla superior fere semper mobilis, szpius extensilis, Multi pisces sunt eden- tati, plurimi vero non solum dentes in maxillis, sed etiam in palato, et in faucibus gerunt. Denu- üonem singulari nature legi esse submissam, alio leco ostendi.
G. Frscurn , Anatomisch-Phisiologische Beobach- iungen über eine Hauptverschiedenheit der Sáug- ihier-und. Fischzáhne. !
]u WiEDEMANN'S Archiv. Vol. II. St. r. p. 151.
G. CuviER, observations sur les dents des poissons, lues à l'Institut.
En Extrait dans le Bulletin de 1a Société philom. n. 52. Uiber die Zàhne der Fische , in WriEDEMANN'S Archiv. 1lI[. 1r. p. 218-220. Vergleichende amatomische "Untersuchungen über die Zàhne.
Aus demselb Bulletin, N. 82. WiEDEMANN. l. C. P. 205-214.
Orgzana motus, 281
Etsi observationes hz» comparative sint, inpri- mis tamen ad dentitionem piscium spectaut.
Dentes formá valde diversi , in quibusdam ha- mati et duplici radice instructi ut in $qualis , quorum dentes szpissime fossiles inveniuntur et vulgari nomine G/ossopeirarum cogniti sunt,
Fabius CoLUMNA, de Glossopetris , in ScILL4E opere de corporibus lapidescentibus. Rozzae. 1752. 4. p. 75 — 84.
In aliis. dentes humanos zxmulantur, ut in Spar quibusdam speciebus. Ad has pertinet piscis fluviis inprimis rossicis proprius, a quibusdam fal- so ad Cyprini , ab aliis potiori jure ad Spari ge- nus relatas, nomine B»rpesy6» indigenis cogni- tus. Ossicula ista rotundata, (dentes molares hujus piscis , inprimis vero fossiles spari probatocephali) annulis gestant Rossi, vim illis singularem antispasmodicam et antirheumalicam tribuentes.
1 49.
Vertebrz piscium plerumque eo conveniunt quod
sint rotundate , apophysibus minoribus. Dorsales
sepius apophyses habent transversas, quibuscum
coste coherent, et qui in quibusdam gadis cau-
lium pennarum ad instar sunt excavate, Vertebre
caudales spinosis gaudent apophysibus superiori-
bus et inferioribus.
dabula comparativa vertebrarum piscium, Vide, J. CvuvIER Vergl. Anat, edente Fischer. Tom. 1.
p. 219.
282 Organa motus.
150. Piscis thorax, si cavum, quod cor includit, ita
nominare velles, brevis et conicus est absque cos- tis. Sin vero cavum costis inclusum atque confir- matum, thoracis nomine insigniendum sit, totum abdomen, ut in Serpentibus, illi adnumerandum est. Costae vel deficiunt, vel perbreves sunt, vel horizontalem, vel curvatum habent situm. In qui- busdam piscibus adest sternum articulotum, squa- mulis osseis compositum, quocum cost:e coherent; in Zeo nimirum , Uranoscopo , Clupea et aliis. Co- st observantur in quibusdam etiam, furcatae, ti- dentate, quadridentatae, imo. duplicatae. Io
Excepts vero costis et vertebris dantur etiam partes osseae, cum sceleto non cohaerentes, in solis musculis inclusae, motum muscularem , et inprimis eum pinnarum dirigentes ct confirmantes. Sic os furcatum plerisque piscibus commune in pectore haeret et musculos pinnarum thoracica- rum sustinet. Os pyriforme inde a JFormii tempo- ribus celeberrimum, orüculatione gaudet annular cum duobus ossiculis subcompressis, conicis, in musculis inclusis, et in primis motum pinnae ven-
iralis in. Chaectodontibus sustinet,
Orsgana motus. 2383
GEOFFROY St. HiLAIRE, sur los iurcuiare des poissons.
Vid. Annales du Mus. d'h. n. tu
O/ WonRM in Mus. Wormian. p. 270.
G. FiscHER , Brief an Hrn. Hofrath. und Professor BLUMENBACH, über den Zustand der vergleichen-
den Anatomie in Frankreich.
In Rzgir's Arcbiv für Physiologie. IV. D. 1 Hft. p. 68. sq.
Hocce singulare ossiculum unicum ex incendio Collectionis mex zoologice et anatomice li-
beravi.
BrLuMENnBACH'S Vergl. Ànat. p. 114. $. 79. 152.
Extremitates pectorales piscium constituunt pin- nae pectorales quae in quibusdam, scilicet in 77i- &la Scorpaena ct Exococto volitante ita longae sunt,
ut volatui inserviant.
G. Cuviza von dem Vorderghede der Fische. In s. Vergl Anatom. ed. G. Fischer. Vol. I. p.
Auct 412. 152. Pinnae ventrales extremitatibus posticis sunt analogae. Os annulare in quibusdam pelvis formam
aut imaginem aemulari videtur.
284 — Organa motus.
G. CUVIER , von dem hintern Ghede der Fische ; in s. Ánat. comp. d. von G. Fischer. Vol. I. p.
4989 — 495. E. In animalibus rértebris destitutis.
154.
Organa motus horum animalium potius muscu- lis sunt delata, Ea enim , quae iis sunt fulcra, non semper cum musculis cohaerent, certe cum ossi- bus, minus adhuc cum sceleto articulato , com- parari nequeunt. Os nimirum Sepiis datum, in dor- so inclusum, octopodibus abdicatum, machina ossea ventriculi Ástaci Üuviatilis, sceleton ventri- culi echinorum , Jaterna sic dicta Hippocratis, nec analogon quidem sceleti articulati et columnz ver- tebralis modificate, offerunt, Sunt quidem variae partes motum sustendentes, sic pallium atque con- chylium in Molluscis, crusta coriacea, sub-calca- rea in Crustaceis. In Insectis motus sunt quam maxime exiensi, ita ut plurimi, ut Lixwxvs et alii, locum illis adsignarent multo altüorem in serie animalium vertebris destitutorum.
Paucis hic solummodo indicatus multorum viro- rnm multorumque annorum indefessus labor.
Wide G. CvvirR, von den Organen der Bewc- gung in den Thieren ohne Wirbelbeine,
Organa sensationis. 285
Vergl. Auat. ed. G. Fischer. Vol. r. p. 496—570.
Lvoxzr, LEEUW ENHOEK, SWAMMERDAM, POo$SsELT ; RAuponR, locis catatis et adhuc citandis.
4. Organa sensationis.
Ürgana sensationis repraeseniantur per systema nervosum, quod quidem, etsi flos organisationis , ut verbis ingeniosissimi Krxrwzvra utar, quoad actionem internam,nondum cognitum est. Materiem vitae necessariam, spiritum vitalem, ut dicunt, hoc secernere atque iterum consumere certi sumus, etsi ratio hujus functionis nos fugiat, Nervi nobis tanquam adjumenta, involucra s. instrumenta sen- sationis adparent ideoque hoc respectu examinan- di sunt,
156.
Nervi sunt fila mollia , alba, medullosa , cum ce- rebri et spinae medulla conjuncta, arachnoide membrana et meninge media vestita.
gon.
Itaque et in hoc systemate organico circulus
est, cum catena galvanica comparandus, cujus
centrum cerebrum et medulla spinalis, cujus radii
586 Orsana sensationis. nervi, cujus vero peripheriam eorum anastomoses absolvunt et plexus ; imo sympathicus nervus solus
catenam optime claudit, 158.
Cerebrum superiorem partem. cranii occupat, in cavo ejus inclusum, ac in hemisphaeria duo ova- lia, dextrum et sinistrum direzitum. Constat sub- stantia duplici, subcineritia, substantia corticalis ,
et interiori alba, substantia medullaris dicta.
Locus hic non est omnes cerebri partes recensendi , uti corpus callosum, fornix, pedes hippocampi, psalterium , septum pellucidum , ventriculi ce- rebri, thalami nervorum opticorum , corpora Ssiriata, lubercnle , seu eminentie quadrigemi- ne, glandula pinealis , crura cerebri , medulla oblongata , cerebellum , medulla spinalis etc. nam methodus hodierna cerebrum dissecandi, cum situ partium harum , alia directione visa-
rum et nomen multarum mutabit. VicQ-D'Azvn, Traité d'Anatomie et de Physiologie,
avec des planches colorices. Paris. 1786. fol. ALrx. Mono, observations on the structure and
functions of the nervous system. Edinburgh. 1783. fol. deutsch. Leipzig. 1784. 4.
Three treatises on the Drain, the Eye. etc. Zez- don. 1797. 4. 7. Gotll. HAAsE, Cerebri nervorumque corporis humani anatome repetita. Lipsiae 1791. 8.
B $5 Mr S Pd Ürrgana sensaitonis. 283 P. Gott. WavrHER, Tabule nervorum thoracis et abdominis. Beroiizi 1783. forma alflantica, "nt, SCARPA , Tabule nevrologicz. c. F. L. FrscugsR , nervi lambales. Lipsiae. fol. S. Th. SóugzRnRING, Tabula bascos encephali etc, Fraucof. ad Moen. 1795. fol, de corporis humaui fabrica. Tomus 4. de cere- bro et de nervis. Trajecti ad Meenum. 1798. 8. Ioh. Chr. RgiL , Exercitationes anatomice fasci- culus primus de strüclura nervorum. Haijae, 1796. fol. maj. EsuspEM Arhiv für die Physiologie. inde à 1796. DtssELBEN und MrexzL's Untersuchungen über dem Dau des kleinen Cchirns in. Menschen und Thie- ren betrachtet. Ha//». 1906-1807.
Allgem. Litterat. Zeit. 1809. n. 81. p. 1286-1290. , 1810. n. 4T. P. 64r. —lia F. J. GarL et G. SruRnzuEIM, Recherches sur le sysieme nerveux en général et sur celui du. cer- veau en particulier, Mém. présenté à l'Insti- tut etc. Paris, Sehoell. 1809. 277. s. 4. c. tab. r. Aligem. Litt, Zeit, 1809. n. 8t. p. 128r. REeHMANN , Neue auatomische Ansicht des Gehirns hach den Gailischen Entdeckungen. Vid. Peter- burg. Monatschrift. 1805. Juni, p. 71-94.
Christ. Friedrich. LupwiG, Collectio scriptorum nevrologicorum minorum. Z;psiae. 1793 — 1794»
4 voll 4.
388 ^ Organa sensationts,
AnNEMANN, Versuche an lebendigen Thieren. 1 B. Versuche über die Regeneration der Nerven.
2 B. Versuche über das Gehirn und Rückenmark. Góltingen. 1787. 8. 159.
Omnes cerebri partes sunt geminz , ipss etiam partes, quie in medio posite, simplices viden- iur, cujus generis est medulla spinalis, quz accu- ratius explorata, ex duabus partibus symmetricis
est conflata.
SOXMERRING; de corporis hum. fabrica. Tom. IV. p. 37. €. XXII.
160.
Sic et neryi utriusque lateris similem servant incessum, et paria formant, qua ab anatomicis ad quadraginta et tria relata fuerunt.
Duodecim dantur paria nervorum cerebri, nimi- rum :
Par olfactorium.
Par optcum.
Par tertium, s. oculomotorium. Par quartum, s. patheticum. Par quintum , s. gustatorinm.
Par sextum, s. oculos abducens.
Par sepümum , s. faciale.
Orzana sensations. 289
Par octavum, s. auditorium.
Par nonum s. glosso-pharyngeum. Par decimum, s. vagum.
Par undecimum , s. accessorium,
Par duodecimum, s. linguale.
Jrisinta paria nervorum medullae 5 scilicet : Octo paria nervorum cervicis quorum primum par caput inter et primam vertebram, ultimum vero ultümam colli vertebram inter, et pri-
mam dorsi exit.
Duodecim paria nervorum dorsi , quorum quod- libet infra costam, abs qua nomen accipit , positum est, ergo primum par infra primam costain, duodecimum infra duodecimam co-
stam,
Quinque paria nervorum lumborum, ad lumbo- rum yertebras se habentia, ut nervi dorsi ad
costas,
Quinque paria nervorum ossis sacri, quorum quatuor foramina ossis sacri penetrant , quin- tum véro par extremo ossis sacri et primo OSSi COCCygis est interposituin,
19
-
za
.200 Organa sensationis.
lVervus sympathicus; qui quidem su: sponts est,
verum famen cum cerebri et spinz medullae
^E
nervis est corjunctus, SóuMzERRING. l. c. p. 125. 126. $. CXXVIIL IC 1.
Nervi, quod actionem attinet , dividi possunt: -
par olfactorium ;
SW MONURIUP I. solis organi par opticum ;
sensus dicatis. par auditorium
/ par tert;:um ; 2. solos muscu-| — quartum 5 Inu nervos , los et vasa ad-4 — sextum ;
euntes. xe nonum 3
— cervicale primum,
1. mixtos qui et
Reliqui
orsSana sensus
et musculos ai- onanes,
eunt,
153555
Fila nervorum inter se invicem coeunt et vel plexum , vel aliud genus counexionis, gangáon vocatum, constituunt. Ganzlia inveniuntur in poste- riore omnium spinae medulla nervorum radice,
antequam cum priore coit. Etsi varias super usu.
Organa sensationis. agk gangliorum propositze fuerunt sententié, genuinus
tamen eorum usus adhuc in obscuro latet.
L] HaasrE de ganglis nervorum. Zipsiae. 1772. £4. SCARPA, Annotationes academice. 1779. 8. YonwsTOoN, on the use ofganglions. London. 1774:
editio aucta. Ezershami. 1795. 8.
SowMERRING, l. c. Tom. IV. p. 145-153.
165. ^
Nervos esse conductores sensationis, nullis du-
biis patet. In cerebro vero, in quo nervi omnes
colliguntur, ex quo omnes oriuntur, sensorium
commune, vel aliis verbis, animi sedem quzren- E.
dum esse, necesse inde non sequitur, si inprimis
cerebrum tanquam organon secretionis, vel tan-
quam aceumulatorium , sicuti columnam Vorr in catena galvanica, considerare vellemus.
& Verum enim vero, peculiares quasdam ideas iü peculiaribus cerebri partibus servari , functiones quasdam animi in peculiaribus locis peragi; vel multiplicibus animi viribus peculiares in ce- rebro sedes esse, non omni veritatis specie ca- ret, huc enim consíans cerebri struetura no$ ducit. » SóMMERRING l. c. p. to4.
164. Nobis non est, ut de sensatione et de sensibus
interüiis commuentemur. Quedam yero de syste- » ox
a "
292 Organa sensationis. mats nervosi presentia et forma in aliis anima- libus exponere tandemque de sensibus externis , animalium pauca addere necesse judicamus.
165.
Eisi cerebri et nervorum effectus fere in omni- bus animalibus appareant, nervi tamen ipsi non ita clare in omnibus demonstrari possunt. Cere- brum in singulari cavo inclusum est in animalibus vertebris donatis, ita tamen, ut cavum reptilium ei piscium non tota ex parte repleatur. In omni- bus legem hane observavit sagacissimus SóuwmEn- AING , nervos, ratione habita cerebri, grassiores esse ijs hominis.
Venerandus SóMMERnR(NG bancce observationem pri- mnm in Zenure Mococco instituit et mihi de- lineationem suam cerebri ejas. humanissime com- muuicavit, quam sculptam conservat bibliopola Anatomie mese Lemurum, secundo volumini di- catam, vid. Ejus Diss. de basi encephali p. 17. DLUMENSBACH Specimen physol. compar. inter ani- mantia calidi et frigidi sanguinis. Vid. Comment. Soc. reg. GOtting. vol. VIII.
166.
Omnibus animalibus vertebris donatis propria cerebri hzc fuerunt notata : 1. Divisio cerebri in. duos lobos, in thalamos
nervorum opticorum, et in cerebellum.
| — Organa sensationis. 203 23. Venuiculi anteriores, ita ut ventriculus ter- tius et quartus, J. Presentia corporum striatorum cum eorum hemispheriis. 4. Commissura cerebri postica et anterior cum valvula cerebri. | 5. Glandula pinealis. 167.
Characterem distinctivum cerebri Clarissimus
CuvikER posuit: 1. Mammalium.
a. in presentia corporis callosi, commissurae anterioris, cornuum Ámmonis et pontis Va- roli.
b. in situ tuberculorum quadrigeminorum supra aquaeductum Sylvii, inter thalamos nervo-
ruim opticorum et cerebellum.
c. in defectu cavi thalamorum et in eorum situ intra cerebri lobos.
d. in striis mutuis griseis et albis corporum striatorum.
2. vium.
a. in pariete tenui radiato , ventriculos ante-
riores interno latere, claudente.
,;
294 Organa sensationis. 3. .44Amphibiorum. a. in situ thalamorum post cerebri lobos.
4. Piscium. i a. in nodulis nervorum olfactoriorum et in tu- berculis variis post cerebellum sius. 168.
Mes, Reptilia, Pisces communes quasdam. no-
ias habent, quibus a mammalibus se distin-
Suunt : |
a. nec corpus callosum, nec commissuram ;
b. tubercula plus aut minus numerosa , corpo- ribus quadrigeminis analoga, quae vero inter
corpora striata Jacent. c. cava in thalamis, extra lobos cerebri sitis.
d. defectum tuberculorum inter thalamos et ce- rebellum aeque ac ponus Varoli. 169.
Partes quaedam vibus atque Piscibus commu- nes sunt, quae in reliquis duabus classibus ver- iebris munitis non observantur:
a. situs thalamorum ub basi cerebri ;
b. numerus tuberculorum , plerumque quater-
norum, ante thalamos nervorum opticorum.
Mw
Orzana sensations. 20 170. 4 Piscibus tandem ev Amphibiis notae quaedam propriae sunt, in primis duabus classibus non obyiis ; nimirum : a. absenua arboris cerebell:, b. corpora perparva; striatis analoga.
Felir VicQ-d'Azvn , sur la structure du ceryeau des animaux avec celui de l'homme. Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1783. p. 468.
Alb. ab. HaALLER, de cerebro avium et piscium
in Fjus Operum anat. argument, minorum. Tom. IHf. p. 19f. (ed. Lausann. 1768. 4.)
Comment. Zipsiens. vol. 16. p. 431.
Over de Herseneu der Vozelen en WVisschen. Verhandl. van het Maaisch. te fiaarlein. Deel. To. 95 2:1 DE: 23B72. Ou 4.
lo. Godo/ír. EBEL , observata uevrologica ex ana-
tome comparata. Francofurti ad Fiadrum. 1788. 8.
SOMMERRING. l. c.
METZGER, specimen anatomiz comparate primi
paris nervorum.
In Ejus Opnsc. analom. et physiolog. Got. 1790. 8. p. 100.
MaLAcaARNE, Lncefaletomia di alcuni quadrupedi. Mant. 1795. 4.
G. Cuy1ER , Lecons d'adatomie comparée. Tom. II,
296 Orcanis sensationis.
4s
Sur les différences da cerveau , considérées dans tous les animaux à sang rouge. Bulletin de la.
Gop. philomat, A.,"3. "T. 52. n. 22. 17. Uiber die Verschiedenheit des Hirns bei allen rothblütigen Thieren. V. WiEDEMANN's Archiv. IT. 1. p. 180-193.
P. BoprparnT, Consideratio organorum vitalium in variis animalibus. in Comment. Soc. Harlem. .Tom. 14. p. 437. Comment. Zipsiens. vol. 20.
p. 209. BrLuMENBACH's Vergl. Anatomie. p. 291:-318.
" * 4 y Peter Paulus MoriNELLus , Cerebri lobo sinistro e ane vivo extracto, quid cani ipsi factum sit.
Commentarii Dononienses. T. 1. C. p. 13g.
9
* » e Mrwtrs, ob die Thiere denken , an der Selbsthei- lung eines kranken Hundes geprüft. V. WikDEMANN'S Archiv. vol. IV. 2. p. 175-177.
B. G. HrnENsTREIT, Schediasma de corporum animalium fabrica animarum facultalibus accom- modata. Lips. 1778. 8.
WENZEL, über die Seelen der Thiere. 8. [76 De iis, quae ordinibus variis mammalium pro-
pria sunt, quoad structuram cerebri, haec com-
ineinorarl possunt;
Orecana sensationis. 207
a. Lobus posticus cerebri adest in Zomine et
Simiis.Yn his appendix digitalis observatur,
in fossa singulari prope os petrosum sita, cujus usus nondum cognitus est,
b. In Carnivoris nates minores sunt testibus.
c. In Zsdem cerebrum per laminam osseam ,
&£entorium nimirum osseum, a cerebello est sejuncium.
Frid Ferd. DBRETsSCHNEIDER , resp. Toa. Bapt. Bow- ZrtLIO, Diss. sistens descriptionem tentorii cere- belli ossei quorundam animantium mammalium. Ienae, 1797. 17 pagg. 8.
Tentorium cercbellh osseuz, in generibus ursi, Jfelis , canis , mustelae fait observatum. In si- mia quadam , fele panisco GEOFF. (simia pa- nisco L.) losEePHr vidit.* Vide Ejus Anatom. der Sáugthiere. Deytr. zum 1n BD. p. 24. tab. 4. fig. t.
d. Iu metatarsigradis, (gliribus L.) nates pei- magnae, gyri vero cerebri parum distincti, e. In ungulatis magnitudo natum conjuncta est
cum mulüs et profundis gyris. | f. Cetacea. cerebrum perlatum habent, ratione longitudinis, nervos vero olfactorios nullos. sg. Non nisi homini et quadrimanis nervi sunt olfactorii , qui in quadrupedibus proprie di-
ctis per processus mamillares supplentur.
398 Orsgana sensationis. h. In herbivoris semper testes sunt. majores na» tibus; contrarium verg: in carnivoris obser-
»P
vatur,
i. Acervulus prope &landulam pinealem in ho- mine constans obyius, non nisi in óisulcis huc usque fuit recognitum.
SómwERnRING de lapillis vel prope vel intra glan-
dulam pincalem sitis. Moguzif, 1785. 8. acer- vulum bunc invenerunt :
in cervo Dama , SóuwEnnrING. l. c. p. 1o.
in oze capra, Malacarne l. c. p. 31.
* * 2
Ícones cerebri variorum animalium sequentes ex- hibuerunt auctores :
i. Mammaliurmn. Simiae troglodylis , 'TysoN fig. 13. 14. Papionis Maimon. BLuMENBACH de generis hum,
var»ndt ede set 5. L^ Enid
Canis, Cortrws l.'c. vol Il. t. 55. f. 1. EBEL, bus 1. he. y.
j
Felis , CorriNS. tab. 53. f. 2. EBEL. tab. i.f. 3.
Equi , VicQ-d'Azv& , Mém. de lAcad. 1783. t. 7. ERER. b Isi "
Opis. V1cQ-d'AzvB , xu 8. f. i. EBkLOES 8. 4
Boris, VicQ-d'Azva. tab. 8. f. 2. Ebel t. 1. f. 6. 9.
Suis. CorriNs. tab. 54. EDEL, tab, 1. f. 10.
Organa sensalionis. 299 3. 4dpium , ! Falconis,. Ebel. Tab, 1.f. 13. Siiss. In.dh; L 12. -dlcedinis , CoLLiNs. t. 49. f. t. Cor»i , VicQ-d'Azvn. Mém. 1755.. t. 10. f. 3. Fringillae caelebis. EBEL. tab. 2. f. 6. — — — cristatae , CoLriNs tab. 58. f. 3. Columbae , Corriws t. 58. f. 5. Perdicis , ID ib f. 8. Phasiani Galli foem. Vtco-d'Azyn. l. c. t. 9. f. Meleagris , CoLriws. t. 57. f. 5- 4. 5. Quis, 10. 1, 57. F..1..3. Scolopacum.Yn. t:54. 1. 06. 9. t.58. £L 2. nahm Lu; £500 f o :535 4 U 57. É 7. Xs DOS f. 5». LupwicG de cinerea cerebri substantia: Lipsi.1279. 4 £& 1. 2. 3. EBEL, & 2. f. |. 5. Reptilium. Testudinis, CALDpESI t. 2. f. 5. Ranarum , Lupwic , Vico-d'Azvn , EnEr. F'iperae, VicQ-l AzYR t. 10. f. 8. A. Piscium. CoLLiNS. t. 60. ad 7o. CauPER, Kleine Schriften. vol. IT. 2. St. t. 3. f. Jüe. 39. ScARPA de auditu etc. t. 1. f. T. NVico-Q AzYu 15 10. 4..4- 5. EBEL, 6201 20 3. 4.
500 Oregana sensationis.
172.
Nervis videtur inesse actio propria nec a cere- bro, nec a musculis vel partibus adjacentibus dependens, scilicet contractilitas seu vbratio fi-
brarum, quae facillime percipitur nervo abscisso.
E»erard HowE , the cronian lecture on the irrita- bility of nerfs.
Philos. Transactions. 1801. P. 1r. p. 1-22. tab. 1
Uiber die Reitzbarkeit der Nerven, in VorGT'S neuen Magaz. der Naturk. t. IV. rz. p. 166.
Clarissimus Home instituit experimenta in cu- niculis et equis, ad irritabilitatem demon- EA
. Strandam. Nervus equi abscissns sese E pol-
licis retraxit, et formam undulatam adsumsit.
Undulatio hzc novum offert documentum stru- cturz tubulose nervorum , uti mihi videtur, jam a viris sagacissimis REIL et SPALLANZANE observata.
G. Th. SóuMEnRING , Uiber. den Saft welcher aus den Nerven :' wieder eingesaugt wird , im gesun- den und kranken Zasiande des menschlichen Korpers , eine Preieschrift. Landshut, 1811.
207 pagg. 8.
Organa sensationis. 305
* * De cerebro et nerris in animalibus
sine werlebris, 173.
$
Articulus hic , ne nimium limites hujus seciio- nis transgrediar, paucis mihi recensendus est. Jn animalibus, quibus systema nervosum demon- strar| potest, plerumque annulo repraesentatur oesophagum cingente, saepissime tamen globulo uno vel pluribus cohaerente, e quibus ramuli nervorum egred!untur. Magis itaque conyenit cum medulla oblongata, quo nomine etiam in tabulis synopticis commemoratur. Mirum in modum me- dullam hauc in Molluscis, Annulatis, Crustaceis, Árachnoidis, Insectis, Vermibus variare, docent auctores infra notauü. Radiata systemate nervoso non carere; ingeniose detexit Clarissimus Six.
LvowNET Traité de la chenille qui ronge le bois de saule. Opus triginta annorum, miranda sagacitatis , industri; ingeniique, SwAMMERDAM. 1l. c.
PoLr l. c. SPALLANZANI.
G. CuvizR, Beschreibung des Nervensystems ia den Thieren ohne Wirbelbeine. in s. verglei-
Organa sensationis,
r]
chend. Anatom. deutsch von G. FrscHER. Ton; lI. p. 321 - 3oí.
Y] o v]
los. MaANGILI, de systemate: nerveo hirudinis ;
lumbrici terrestris, aliorumque vermium, ZTici- ni, 1795. 8 | Deutsch in R g1r's Archiv der Physiolog. vol. II. pag:
REDI, BIBIENA , BENING.
E E ^
SPIX, Mémoire ponr servir à l'histoire de l'Asté- rie rouge , Ásterias ruber L., de lActinie co- riacée Cuv. et de l'Alcyon exos.
Annal. du Maus. T, 13. p. 438-459. pl. XXXL XXXli. XXXIII. | I47.
Sensus sic dicti externi animalium, secundum formam sitiin organorum illis respondentibus, sae- pius differunt. Series horum organorum in qua- vis animalium classe secundum perfectionis gras | dum diversa, a variis auctoribus etiam varie indi- catur. Nos hic primum de tactu, deinde de gustu; qui non nisi modificaüo hujus esse videtur, de- inde de olfactu, de auditu, tandemque de visu
quaedan dicenda necesse judicaius.
Organon. tacíus. 303 a. Organon tactus.
175.
Organon tactus in homine per epidermidem effi- citur, in animalibus vero varie modificatur. Si manus et digiti soli tanquam organon tactus agnoscuntur, id non nisi. hominibus et quadrima- nis attribui potest Plurimis quadrupedibus et ipsis avibus, rostrum inservit organo tactus. Ele- phanti est. rostrum non solum organon tactus sed et manum supplens. Verum enim crines, pili et ipse sete subtilissimi videntur esse tactus condu- ctores, non solius temperature alternantis, sed etiam aliorum objectorum. Zystax variorum ani- malium e setis longis et fortibus formatus , omni jure tanquam organon sensilistimum consideratur, quippe qui fere omnes prapagines nervi infraorbi- talis in se recipiat. Est enim radix harum setarum ita comparata, ut non solum bulbus sed etiam. capsa quidam cartülaginea adsit, quz nervum , bulbum ambientem, recipit. Membranam, rostrum ornithorhynchi interne involventem , omnes fere ramulos secundi rami quinti paris. accipientem , sensilissimam esse et tactui inservire, nulli du-
bio oxbnoxium est.
504
Organa tactus. !
Mystacis radices in Cane Vulpe examinavi et de- lineavi, ubi inprimis communicationem per com- munican'em faciei regnantem vides intimam cum
aure et partibus vicinis. BLvMENBACH. Vergl Anat. p. 52r. u. f " * & WIEDEMANN, Bemerkung über das feinere Gefühl an einigen Theilen der Thiere. Gotting. gel. Anz. 1798. p. 210. VoicT's Neues Magazin l. p. 19. 20. Arsrn's Gótting gel. Anz. 1805. p. 603.
VnoLIK, over het Nut der Knevels bey viervoe- tige Dieren. Amsterd. 1800. 8. Belletin de la Soc. philom. n. 5o. Uiber den Nutzen der
Kuurrhaare bei gewissen Thieren.
S. WiErnEMANN's Archiv der Zool. IIL. 1. p. 217.
176.
In avibus membrana interius rostrum tegens, ab
omnibus ramis quinti paris nervos accipit, quz
nervorum muluütudo ad tactum hujus membranz
subtiliorem et sensiliorem necessario contribuere
deb
et.
BruxrNs2AcH. Vergl. Ànat. p. 224. $. 223. Tab. IV. c. f—o nervorum distributionem ad mem-
branam rostri in anate exhibet.
Orsgana tactus. 505 177.
In reptilibus nihil observatur quod cum organo tactus comparari possit, nisi discos lenticulares digitorum hyle et quarundam lacertarum Lin. tan- quam analogon ejus considerare velles. Pisces
mobilitate maxillarum , cirrisque szpissime lon-
gissimis objecta palpantur. 179.
. Omnibus vero animalibus reliquorum classium; seu tentacula, et quidem saepissime eximiae lon- gitudinis , ut Sepis, Octopodibus etc. seu pal- pi,seu antennae , seu tandem capilli tenuissimi", sicuti Cupieriae , ITydrae , et al. sunt , quibus ad
tangenda corpora vicina utuntur,
L£zHMANN, de sensibus externis animalium exsan- guium. Goetting. 1798. 4. p. 43.
IDEM de antennis insectorum Diss. I. II. Lond. 1799. 8.
* ^ ^
F. Jos. ScHELVER , Versuch einer Naturgeschichte der Sinneswerkzeuge bey den Insecten u. Wür-
mern. Góüftingen. 1798. 8, ao,
3o6 Organon gustus.
b. Onganon Gustus.
170.
Loquele, masticationi, deglutitioni, suctoni, inprimisque gustui sacra est Zngua, pars mollis , carnosa , in omnem sensum mobilissima; crganon gustus una cum pariete palati, nervis diussimo , constituere videtur, in quo, quz gustanda trituran- wir, itaque melius sentiuntur,
Daniels , de gustus organo. Gottinge 1780. 8.
1980.
Fabrica //nguae interna fibris componitur. mu- scularibus , que | amiciuntur tunica, productione epidermidis, reticuli subjecti hie loci inprimis crassi Malpighiani, tunicaque oris. In tunice dicte superficie superna, dorso lingue, inprimis vero apici , inarginibusque binis lateralibus inducte , corpuscula plurima conspiciuntur, verrucas refe- renüa, sub papillarum nervearum lingualium no-
mine nota.
18r.
Papillarum harum tres potissimum species dis- üngni solent, Qus primam consituunt maxime
sunt, et septem aut novem in parte linguze postica
a
Orsanon gustus. 307
circa foramen coecum disposite , pyramidales. s, conum inversum referentes, cernuntur. Quse ad alteram referuntur, fungiformes sunt; minores pri- oribus; et teneriores; mediam iuprimis dorsi lin- gus partem tenent; anteriora versus sensim de- crescunt. Terüam classem constituunt conoideae papillae; basis harum latior adheret lingue, apex sursum tendens cernitur tenuior; insi- dent inprimis, hz copiosissimz pre reliquis , parti solum anteriori lingue, et apici ubi infle-
xe nonnihil conspiciuntur.
182.
ZArteríae lingue copiose sunt; maxima, quz lingualis , seu ranina audit, enascitur ex carotide externa, ac in facie inferiori lingus ad apicem hujus usque excurrit. /Vervz oriuntur ex pari octa-. vo, nono, et quinto, motui, sensuique dicati lin- gue, alter ramus .et posticus , glossopharyngeus , alter medius , Aypoglossus dictus, terüus tandem
anterior, l/ngualis nomine cognitus est, 183. Lingua sustinetur osse singulari , Ayoideum di-
ctum , musculis propriis motum, quod quidem
* £€
3o8 | OÓrsanon gustus. forma atque swuctura in animalibus quam maxime variat.
FAsniciUs ab ÀQUAPENDENTE de larynge p. 276. CassERIUS de vocis organis.
Sam. Thom.SówwERRING , Abbildung d. mensch- lichen Organe des Geschmaks u. der Stimme. Frankf, a. M. 1806. sol. c. 4 fabb. aeneis.
184.
Ín quadrupedibus lingua fere tota ex parte hu- mana similis. In simis tamen longior et crassior evadit; in Jemuribus quibusdam dus papille ad- sunt majores prope foramen c«ccum stellam ra- diatam referentes ; in bisulcis, epithelio denso , papillis retrorsum versis donato, instructa est. Papi he vere sunt aculeate et reversae in Felibus, Civettis , F'espertilionibus quibusdam, et alis. In. Myrmecophagis ,| Echidna histrice lingua duplici musculorum genere formatur, alterum an-- nulare , anterius situm , et versus apicem semper decrescens, alterum cylindricum, quod interna parte musculorum sternohyoideorum prope sternum incipiens, ante os hyoideum linguae se inserit. In echidna hystrice usque ad apicem linguae decur-
runt,
Organon gustus. 309
6G. L. DuvERNOY , Anatomische Untersuchungen über die Bewegungen der Zunge bey einigen Thieren , vorzüglich aus der Classe der Sáugthiere und der Amphibien 5 in der Gesellschaft der
medicinischen Schule gelesen. Aus dem Bulletin . de la Soc. phil. n. 86.
in WIEDEMANN's Archiv. IV. 2. p. 229-237.
Icon lingue Simiae. Lupw16 , Menschen-species. t*
Lemuris (Loris ceylonici) FiscuEeR , Anat. d. Maki. vol. r. Tb. 24.
Pantherae. DAUBENTON. IX. 15. 2.
UG xb 3. E 3:
ui
Xynacis rn. ibi i. 97. f£. 2. X
. F'espertilionis cephalotis. PALL. Spicil. IIT. t. 2 f. 35 6.
185.
Avibus et reptilious lingua etsi minus mollis, neque vero minus mobilis, e contra quam maxime extensilis est. Forma ejus vel fibro- sa vel ciliata , vel furcata, cum in generum definitione saepius sit commemoranda, in spe- ciali generum examine erit exploranda,. In ser- pentibus lingua est elongata etin vagina singulari carnosa inclusa, qua aeque ac lingue propriis musculis donatur. In his classibus inprimis os hyoideum variat; sic in avibus quibusdam , arcu-
bus longis clasticis , musculis annularibus invo-
310 Organon gustus. lutis, inter aurei et oculum adscendenübus et prope fronüs os terminatis, instructus est, Iac. Chr. ScHurrrR , elementa ornithologica. Ratis- , $ bonae. 1774. 4. in tabulis iis adnexis. Mrnv, Mém. de lÀcad. des Sc. 1709. p. 95. WALLER hilosoph. Transact. Vol XXIX. ».P P P p. 509. Worr Bemerkungen über die Zunge des Grün- spechts und einiger mit ihr in Verbindung ste-
bender Theile.
VoicT's Magaz. f. d. neuest. Zustand d. Na- turg. 1900. Tom. 2. p. 468-474. m. r. k.
* * $
Icon linguz Boae. ELUMENBACH, Abbild. naturh. Gegensiande. iV. Hft. t. 37.
Os hyoideum serpentum form: singularis. Tysox Phil. Transactions. vol. Xlll]. p. 58 f. 5.
196. :
In piscium lingua papille non observantur etsi pars haec in vivo animali irritabilissima sit. In quibusdam, dentibus est horrida.
197.
In animalibus sine vertebris frustra quaeritur , lingua carnosa. Sunt quidem partes JMollusco- rum, quae linguae analogae recensentur. IÍn znse-
«torum vero ordinibus pars observaiur,: plus aut
Orsganon ol factus JII minus extensilis, quae omni jure etsi plerumque cornea aut tubulosa, cum lingua comparari po- test, cujus tamen explicatio ulterior ad sec- üonem , terminologiam horum animalium con-
ünentem , remittenda. c. Organon Olfactus.
198.
Olfactui dicatur nasus et inprimis tunica, qua cavitates ejus vestiuntur, mollis, spongiosa, ru- bicunda, periosteo firmiter undique adnata, ab anatomicis £umica pituitaria dicta. "Tunica haec gaudet nervis plurimis, odoratum perficientibus , vasis, folliculisque mucosis, mucum secernen- tibus.
Naso totum par nervorum cerebralium primum dicatam est, una cum ramis variis, a quinto
pari enatis.
4rteriae veniunt. ab arteria maxillari et caro- tide interna, 189. Membrana ista pituitaria sive olfactoria omni- bus, pulmonibus respirantibus , tributa videtur , exceplis tamen cetaceis ; et eo magis est extensa;
quo extensiores laminae spirales concharum,
312 Organon olfactus. quarum capacitas augetur muliüs accessoris ossis J frontalis , ethmoidei, sphoenoidei, et maxillae superioris, | à Ossa turbinata s. conchae , sunt laminz ossex vel simpliciter incurva , vel spiraliter intortze , vel tubulosz. Suprema dicuntur , seu. Morgagniana, vel media , quae cum osse ethmoideo sunt con- juncta. Zzferiora ad os maxillare pertinent :
Sinus marium augentur, sinubus frontalibus, cel-
lutis ethmoidalibus , sphoenoidalib. :* et maxilla- ribus.
DLuwENBACH prolusio de sinibus frontalibus. Gótlingae 1779. 4.
100.
Quo major hujus membranae capacitas, eo per- fecüor odoratus. Id quod vidimus in quibusdam mammiferis, iu carnivoris nimirum , in bisulcis, in multungulatis, ubi et conchae et sinus fronta- les eximiae sunt capacitatis. ln avibus et re- puülibus minores sunt conchae, inque reptilibus membranaceae. In piscibus quibusdam lamellae membranaceae sunt et parallelae , in aliis ; inprimis osseis, radiatae sunt, Pisces vero opti- me et sub undis iurbidis escam sentire jam ARISTOTELES cognovit
Ir. €hrist. RosgzNTHAL , Diss. de organo olfactus quorundam animalium. Je;ae; 1802. 4.25 pogg.
Orsanon olfactus. 313
Lamellarum facies in cauis venatici naso , facta sectione trausvers& et ad palatum perpendicu- lari. Casp. Bartholini specim. hist. anat. partium corp. hum. JZafniae. 1701. 4. p. 172. Tab. IIL.f. 6.
Crvirzn von den Organen des Geruchs; in s. Vergl. Anatom. Tom. ll. p. 673-725 ed. G. Fischer.
BLUMENPBACH von den Geruchswerkzeugen in S.
SCARPA. HaARWOOD. 191.
In Cetaceis narinae fistulis respiratoriis forman- tur, quibus aer respiratur et aqua per os hau- stum iterum ejicitur. Membrana canalem istum investiens , nullum continet nervum itaque olfactui inservire nequit. Canalem vero istum cohaerere cum sacculo, in fossa prope tubam Eustachia- nam intra aurem internam et cerebrum , locato , membrana tenui, pituitosa , nigrescenii, in qua rami nervorum quinti paris repunt, vestito, ibique olfactum residere, Clarissimus Cuvrizn opi- natus est. Valvula est clausus ille saccus , ita ut aeri quidem , neque aquae aditum concedat,
G. CuvirR Vergl. Anatom. Tom. II. p. 721-723.
Uiber die Nasenlócher und das Geruchsorgan der Cetaceen.
314 Organon olfactus;
Aus dem Magazin encyclopédique in VoigvUs N. Magaz. vol. 1r. p. 34.
VinEY, article Odorat dans le Dictionnaire de l'édition de Sonnini et de Déterville.
IC2.
Animalia sine vertebris, quae nares distinctas et visibiles non habent, facultate tamen" odores percipiendi non destituta videntur. Quaenam vere eorum pars , proprietate ista gaudet, res est ig- nota. Limacem vero odore casei attrahi, apes, vespas, formicas et al. odore mellis, sacchari, jpsiusque aquae inodorae longissime irritari et appellari, muscam carnariam, carne putrida, ipsa- .que stapelia variegata, odore simili carnis pu- trescentis gaudente adlici, plures observarunt.
105.
Olfactus videtur communis omnibus animalibus, diverso tamen gradu, secundum varias classes , secundum varia eorum genera. Analogus est gu- stui, cujus maximum. Rationem servat eandem cum gustu, quam gustus cum iactu.
| 104.
Organon olfactus inprimis medicis commen-
dandum est, ad citius in systema nervosum agen-
dum, Effectus principiorum odoriferorum vidimus
bh.
Orsanon auditus. 315 singulares , a quibus medicus ingeniosus Saepius sanandi facultatem derivare potest.
DEMOCRi(TUS vixit par tres dies ope odoris pa- nis recentis et calidi.
DiPPEL , celeberrimus chemicus, odore arsenic? moriuus est.
d. Organon Auditus. 165. Organon auditus constituit auris, motus tremulos aeris exciplens , eosque ad .ossicula auditus, ex- hinc vero per partes auris intimas omnes in cere- brum usque deducens.
G, FALLoPIUS in observat. anatom.
CassEnRIUS , de vocis auditus que organis, Ferrar. 1600. fol.
B. EusTACHiUs de auditus organo in opusc. anat.
G. F. DUvERNEY , Traité de l'organe de louie, Paris. 1683. 12. et Oeuvres anat. Tom. E. re- cusum. Norimbergae. 1684. 4. Leidae 17931. 12. in Bibl. Manget.
Anglice. London. 8. Phil. Trans. XII. p. 259.
Germanice. Berlin. vertente J. Al. MrscHEL 246. pag. 9 sine anno. (1732. Hall. bibl. an. 1. 625) Auctor hic Frazcisci prx:nomine erro- nee indicatur, cum opus à Guichardo Josepho conscriptum sit.
316 Orsganon auditus.
A.M; VALSALYA, Tract, de aure humana Bonon. eV FAEME : 1704. a.
Rh. ViEUSSENS , traité. de la. structure de l'oreille. Toulouse. 1714. 4.
J. F. CassEBoHM , deaure interna. Fr.cd Viadr. 1730. 4. de aure humana, I-VI. HALL. 1734. 4.
4. ab HALLER , Elément. physiolog. T. V. p. 186.
Andr. CoMPARETTI observationes, anatomice de aure interna comparata, Patav. 1789. 4.
À. ScanPA, Disquisitiones anatom. de auditu et
olfactu. ciu. 17989. fol deutsch. Nürnberg. 1800. 4.
Gótt. gel. Anz. 1790. Ian. N. 18. p. 177.
A. IMoNRO three treatises. , ..
Sam. Th. SóuwuEgRING , Abbildungen des mensch- lichen Hororgaus. 4£7ankf. a. M. 1900. fol. c. tabb. aen.
Neue Leipz. Litt. Zeit. 1806. N. 36. p. 561-565.
G. CuvixR, Vom Gehórorgane oder dem Ohre. s. Dessen Vergi. Anatom. v. G. Fischer. vol. 2. p. 491-574.
BruwmENBACH, Von den Gchórwerkzeugen. s. Dessen . Vergl. Anat. p. 360-380.
196. Ín homine ct in quadrupedibus auris dirimi
potest in tres regiones;
Organon auditus: Jig i. in externam, s. auriculam externam, mea- tum auditorium externum et membranam
tympani conünentem.,
2. in mediam, cavitatem tympani, ossicula
auditus, tubamque PEustachianam in se
includentem.
3. in labyrinthum s. aurem internam, partibus dictis a cochlea, vestibulo, canalibus se- micircularibus , meatu auditorio interno,
aqueductu Fallopii et aquaeductu Cotunni
compositam. ;
107-
Fabrica auris exierne componitnr cartilaginibus, membrana tenui, textuque celluloso, cui glan- dule multe sebaces inherent, obductis. J7ea- tus auditorius canalis est tum cartilagineus , tum (in homine adulto maximam partem) osseus, a trago et concha incipiens, introrsum et non- nihil antrorsum ílexus, ad membranam tympani- terminatus, Membrana hzc ovalis adnata est sulco annuli ossei extremitati meatus acusticl adpositi, cum osse petroso in unum sensim concrescentis,
Sejungit extremitatem jniernam meatus auditorik
à cayo tympani,
315 Organon auditus.
Ererard HoME , the cronian lecture on the strnc- ture and uses of the membrana tympani of the ear. V. Philosoph. Trans. 1800. p. 1-12.
Inprimis de auditu Elephantis et aliorum quo- rundam.
PBRUGNONE, anatomische Beobachtungen über den Ursprung des Trommelfells und der Membran der Pauckenhchle.
In den Mém, de lAcadém. des Sciences, litté- rature et beaux -arts de Iz. Tom. Vl. P. I —— IO.
108.
Cavum tympani insculptum est ossi petroso ; figura est irregulariter rotunda, ut longitudo pro- funditatem superet; cingitur anterius a membrana tympani, posterius in parte interiori ossis pe- irosi a septo osseo, cujus ope sejungitur a laby- rintho, seu intima auris regione, Septum hoc pertusum est binis foraminibus, ob figuram nomine fenestrae ovalis ev rotundae insignius.
Ossicula zz que in caza tympani consideranda veniunt, commemorata fuerunt $6. i11. p. 256. ab aliis guaf£uor adsumuntur , qui ossiculuzn orbi-
culare s. Sylrii tanqnam proprium considcrant. Os, £lsi non nisi apopbysis sit incudis.
Organon auditus. 519
Chorda tympani nervus est , qui chorde ad in- s'ar per medium faciei interne membranz tym- pani descendit , a. portione dura nerri auditorii enatus.
JTubae acusticae s. Éustachianae , quaevis ex aure sua ope semicanalis ossei ab extremitate antica iympani, ante promontorium enascitur; excur- rit tum antrorsum et simul introrsum , per hunc vero decursum sensim angustior fit ; et, perío- ralo osse petroso , terminatur apertura aspera iuequali in meatum partim cartilagineum, par- iium membranaceum , sub exortum angustum, per decursum sensim ampliorem , antrorsum, et introrsum excurvrentem , demum vero retro palatum molle prope alam externam processus pterygoidei orificio amplo, et obliquo in sca- pham abeuniem. Per tubam istam fauces cum aure communicant, Ipsa nunquam non patet, hine per eam liber transitus est aeri in tympa- num, humorum liber exitus ex tympano in
fauces. 1099:
In regione aaris intima , ob anfractus plures va- riosque; Jabyrinihus dicta , notentur x. vestibu- lum 2. canales semüicirculares , 3 cochlea.
1. F'estibulum cavum exhibet rotundum, in osse petroso retro tynipanum positum. Totum amicitur membrana molli nervea, et re-
pletur aqua, per canalem specialem ad-
520
Organon auditus. lata. In vesübulum aperiuntur fenestra ovalis, orificia quinque canalium trium semicircularium, meatusque nervorum ac
arteriarum, tandemque aquzductus vestibuli.
5. Canales semicirculares tres hzerent postror-
sum et superius in osse petroso. Compo- nuntur cortice osseo duro, circulum di- midium magnitudine .nonnihil superant, in medio angustiores quam in extremita- übus, interne vero cavi sunt. Vestiuutur interne periostio, ac pulpa nervea replen-
tur; utrisque latex aquosus interponitur.
3. Cochlea nomen a figura sortita fuit. Col-
locatur in osse peiroso anterius ante ca- nales semicirculares ea ratione, ut basis postrorsum, apex antrorsum et extrorsum spectet. Componitur gyris binis cavis co- chleideis, et axi ossea conoidea, in medio per canalem divisa, ac per totam longi-. tudinem, uti et in basi foraminulis plu- rimis exiguis pertusa. Et cochlea tota re- pletur aqua per canalem osseam adducta. Diswibuuntur preterea per cavum cochleze fibre nervez mollissim:, a pari nervorum
septimo orte.
i
Orscaron, auditus. / Jot ^ — D. CoruxsN:, de aqueductibus auris bumanz in- ternz. Neapol. 1761. 8. Ph. J. Msckrr, de labyrinthi auris contentis. -rgent 1777* pÀ-
Nervi esterni et interni auris veniunt maximam partem a pari septimo, ad excavationem pro- ficiscuntur , in parte interna et superiori OSS1$ petros: retro. labvrinthum sitam, quz meatus acustici inferni nomine venit. ac in ramos di- rimuntur binos, quoram minor portio dura,
major portio mollis adpellatur.
200.
-
Si quis virtutem cuivis parti auris tribuendam, ex presentia in omnibus animalibus, quz audiunt, aut certe organi auditus analogon quoddam gerunt, col- ligere vellet, portioni molli aut potius septo mer- voso Cotunni, ab ea formato, in quo omnes neryi auditorii propagines dirimuntur, quo facies. auris intern: et inprimis canales semicirculares obducuntur, primas dare deberet, Hoc septum enim observatur inde a homine usque ad Se- piam et Ástacum; quomodo vero animalia infe- riorum classium sonum percipiunt, non constat.
20I.
Meatus auditorius externus concha istructus
est in solis mammiferis , ubi e. g. in Vesperti- 21
322 Orcanon auditus.
lione aurito, in animali nondum locato, Fenec dicto, eximi: magnitudinis est, In quibusdam mammalibus aquaticis meatus auditorius exter- nus valvula diversse structure clausus est, e. g. in Sorice fodiente, Phoca et aliis. In Ornithor-
bhyncho tortuosus est. 6.
| Quibusdam mammalibus tympanum est osseum singulare , et ab osse temporis sejunctum , infe- rius liberam vel oblougam bursam referens os- seam , quie superius inter ossis Occipitis proces- sum mastoideum et os temporale est intercala- tum. Sic in Carnivoris, Gliribus plerisque , Bisul- cis quibusdam, Ossicula tympani tria adsunt, excepto ornithorhyncho, cui duo solum sunt tri-
à buta. Cetaceis os peirosum etiam liberum est, periostio tantummodo cum temporis osse conjun- ctum, In physetere concha adest sed arcus la- byrinthiformes deficere videntur.
Lapis manati est ejusmodi bulla ossea , non sem- per Manati sed sepius alius balenz.
Peter CAMPER , Over het gehoor van den Cache- lot, of Pot- Walvisch.
' Verhandl, van het Maatsch te Haarlem. Deel. 9 St, 3. Dl. 195.
Orsanon auditus, 323
Over de zit plaats. van het beenig gehoortnig , en over' an voornaam gedeelte vaa het zintuig zelve in de Wal-vischen.
Ibid. Deel. r7. St. 2. Bl. 157. In seinen kleinen Schriften. vol. r. 202.
In avibus concha cartilagmea externa nulla , exceptis strigibus quibusdam ubi ejus analogon , in ipso osse exaratum distincte cognoscitur, Capsa s. bulla tympani arcte cohzret cum ossi- bus cranü, exterius permagua membrana clausa. Parum est excavata, sed cellulis cranii, quibus- cum conjunctionem init, qux et eadem mem- brana sunt investitae , volumen ejus quam iaxime augetur. Ünicum tantum datur ossiculum tympa- ni, cylindricum , stapedem reprzesentans, per quod tympanum cum fenestra ovali conjungitur, Labyrinthus canales quosdam habet membrana- ceos, in os non insculptos, Concha duplici est instructa spira.
Feli V1cQ-d AzvR , De la structure de l'organe de louie des oiseaux , comparé avec celui de
lhomme, des quadrupédes, des reptiles et des poissons,
Mém. de l'Acad. des Sce. de Paris: 1779. Ist. : P. 5, Mém. P. 381.
524 Organon auditus. Aloysius GALVANI , de volatilium anre. Commentarii Bononiens, T. 6..C. p. 58. O. p. 420. G. CuvrER , lecous d'anat, comp;r. II. p. 464. deutsch . v. G. Fischer. Ii. p. 5oo u f. Bru- MENBACH , Vergl. Anstomie. p. 369.
204.
In reptilibus tympanum adbuc adest cum tuba ' Eustachiana, quam Gxorraov non vidit. Àmbo tamen et Salamandris et Serpentibus deficiunt. Meatus auditorius externus solis Crocodilis pro- prius est. Ceterum legem hanc servasse videtur natura, quod, quo magis amphibia sunt terrestria, tento tenuius externum inembranze tympani inte- guienitum sit, qvod iterum eo firinius atque cras- sius reperitur, quo magis amphlübia vitam suam in aqua degunt. Internain. vero aurem. magnam subiisse mutationem jàm ex eo patet, quod ve- sübulum et canales semicirculares adsint , concha vero deficiat Loco ejus videtur accessisse saccu- lus vestibuli membranaceus, aqua repletus, la- pidulumque continens calcareum, filis nerveis
cum sacculo isto cohizrentem.,
Elienne - Louis GEarrRoY , Mém. x. sur l'organe de l'ouie des reptiles et de quelques poissons, que lon doit rapporter aux reptiles.
P
Mém. de Mathém. et de phys. T. 2. p. 165,
Organon quditus. ^ 328
Gabrie! BRUNELLI, de reptilium organo auditus,
Commentarii Dononienses. T. 7. C. p. 24. o. p. 3or.
G. Cuvirn. Lecons d'avat. comp. ITI. 462. deut- sche Ausgabe von G. Fischer. lI. p. 499. u. folg.
BrLuMENBACH. Vergl. Anatom. p. 372. 395.6 :
In piscibus plurimis. né rudimentum quidem aperturce extern: aut meati auditorii externi adest et arcus labyrinthiformes in cranio superiori 'sunt exsculpti et nervis repleti. Abeunt in sacculum. qui medullam et ossicula, unum, duo vel tria continet, Canales igitur semicirculares sunt memc , branacei et membrana non tota ex parte. arcus istos in capite effossos implet. In Rajis et Squa-.-
lis tamen labyrinthus per cylindrum cum medio
ambiente coimnmunicat et apertura minima postice
rope capitis Suncturam cum nucha , exii. 3
Georg SEGNER , de piscium audit",
Mise, . Acad. Natur. Cur. Dec. 1i. Á. 4. et 5 1613. 14. p. 152»
CaAssERIUs l c.
Guichard Joseph du VERNMEY, observations sur louie des poissons,
Mém. de YAcad. d. Sc. de Paris. T. :. p. 280.
526 Orgaron auditus. i Jean 4ntoine Abbé Nortrer. Mémoire sur l'ouie des poissons et sur la transmission des sons
dans l'eau.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris À 1743. p. 199: Ed. 1mm 9. p. 2795 4*4 4 Jlilliam A&DERON , Extract of a letter concerning the hearing of fish. |
Philos. Trans. Y. 1748. vol. 45. n 486. p. 149. Hamb. Magaz. 5 b.
Iobus BASTERUS, de piscium auditu, in Operibus subsecivis. ( Harlemii. 1762.) Tom. 1. Recens. in Commentar. Lips. vol..8. 9- 11cetq5. Acta erudit. 1760. * ; ^ D. — Cótt gel. Anz. 1763. 1768. Schro!:er's Journ. 11. 528. Cobres Deliciz. r. 183. Richard DRockLEsPY , Upon the sounds and hearing of fishes. by I. lh. KLEIN. o Phil. Traus. vol. 45. n. 456. KrLsiN, Dass F:sehe weder stumm noeh taub sind. Abhbandl. der Danz. Naturi. Gesells 1. Th. Peter CAwmprEB , Verbandeling over het gchoor de d geschubde Visschen. WVerhandi. van het Xaatsch. te LHiaarlem. Deel. 7. St. 1. Bl. 79. | Kleine Schriften. Tom. 1. St. i.
Comment, Lips. vol. :ró. p. 581:
Orcanon auditus. 327
Mémoire sur l'organe de l'onie des poissons. Mém. de Math. et de Phys. présent. T. 6. p. 177.
F. Vico - d'AzvR. l. c. et in Schneider's Sanm- lungen. p. 17. 18.
John liuNTER , Account of the organ of hearing in. Fish. ; . Philos. Trans. Y. 1782. p. 379.
AOrLREUTER in Nov. Comment. petropol, T. X VIT.
.Mosno, Von dem Gehórwerkzengeu der Fische; in Ejus Physiol. der Fische. ed. Schneider. p. 53-72.
George CuvrkR , Lecous d'Anatom. comp. t. II.
. p. 454. sq. deutsche Ausgabe v. Fischer. 1I. p. 49o u. f.
DbLUMENBACH , Vergl. Anàtomie p. 375. 206.
In animalibus sine vertebris partes, organon auditus repraesentantes, difficillime demonsuari possunt. Ín sepiis nimirum annuli dantur duo cartilaginel, basin tentaculorum constiteentes , in quo-se habent sacculi, ossiculis, varios nervos recipientibus , repleti. Naturalistae hancce orga- nisationem cum labyrintho compararunt, In. Cru- |Staceis, in Ástacis scilicet, auditus organon primus invenit MixAsI, enjus observationes Scan-
PA confirmavit et exteudit. Tubuluin nimirum
5290 ) Organon auditus. ; sub antennis, nervum excipientem , membrana tensa clausam , massa pulposa et aqua repletum pro»tympano aut vestibulo habuerunt, In his ani- malibus igitur organon auditus, ad organon ta- ctus arüculatum, non ampblus in capite inclu- sum , descendit, Quaenam vero partes ergano au- ditus, reliquis animalium classibus inserviunt, quibus "natura sensum sonos percipiendi, non iota ex parte denegavit, huc usque nondum est
deiectum. Hoc in isüs tactu. confluere dici potest.
MonNo,in sepia
;. SCARPA.
CoMPARETTI. locis citatis. LEHMANN. * SCHELV ER.
^7
P. nf. MriNasr, Continuaz. delle dissertazioni sopra vari fatti meno ovyi della storia naturale. Nap. 1775. 8. f. 4. de cancro paguro.
Fohann Chiistian FABRICIUS, om hüre-redskaber- pe hos krebs og krabber. |
Skrivter des kiobenh. Selskab. Nye Saml, Deel. 2285 1027
George CuvtrER , Lecons d'anat, compar. Tom. II. p. 453. ete. deutsche Ausgabe v. Fischer, T. II.
p 498. BLuMENBACH, Vergl Anatom. p. 378. $59.
Organon visus. 329 : e. Organon visus.
207.
Organon visus oculus est, cujus ope radii lucis excipiuntur, franguntur, in focum adunan- tur, ac ratione hac objecta exierna in retina
depinguntur, imago vero depicta in encephalon
ulterius propagatur. 208.
Oculi in homine, ac animantibus plerisque an- ierius sub fronte cavo osseo, orbita dicta , insi-
dent. Circa oculum notentur :
1i. Partes ad oculum pertinentes conservationi ? E
hujus, motui, ac perfectioni famulantes:
a. Supercilia.
b. Palpebrae, cum suis cartilagineis tar- sis , et ciliis.
c. Glandula lacrymalis.
d. Caruncula lacrymalis,
e. Puncta lacrymalia, ductus lacrymales, et saccus lacrymalis.
* f. Musculi. 2. ÜOrganon visus, seu oculus proprie sic dictus,
aut bulbus oculi.
2230 Organon visus. 209.
Pulbus inhaeret in. parte superiori faciei cavo, - osseo, figura globosa est, et tunicis pluribus ac
humoribus tunicis inc/usis constat,
1. Tunica extima, dura ob suam firmitatem sclerotica dicitur. Ánterior ejus pars densa, robusta, insensilisque ob pellucidatem Suam cornea dicta fuit, quae tamen sui ge- neris est, nec a sclerotica producta. Àmbae teguntur a tunica adnata, membranae in- ternae palpebrarum productione.
2. Tunica altera chorozdea est, subjacet scle-
roticz? , eique vasorum interventu plurimo- rum adfgitur; facies interna speciali voce membrana fiuyschiana vocawr, quum Ruy- schius adsumserit , choroideam ex laminis binis esse compositain. Antrorsum ad initium usque corneae progreditur, ubi textu plurimo celluloso scleroticae sub forma limbi albi , orbiculus ciliaris dici, adhaerescit. Orbiculus hic discum rotundum includit , cujus facies (membrana) anterior, ob diversos quibus saudet colores, is audit; posterior facies a pigmento, quo inducta est nigro , uvez adpellatur. Lris medio est perforatus fora-
mine, quod pupa dicitur.
m
hd
Orsganon visus. 551
Ibi ubi cornea cum sclerotica et /orbiculus
ciliaris cuim choroidea se conjungunt , ca- nalis oritur Zon£anae.
- 9. Tunica tertia, et intima oculi , retina vo- catur, quae pro expansione pulpae ner- vorum opticorum habenda, vasisque plu-: rimis instructa est. Oritur loco posteriori a nervo optico ; et ad ligamenium ciliare usque antrorsum fertur eique adhaeret.
In centro fere ejus , ad quasdam lineas ab in- troitu nervi optüci distante, . exterius foramen observatur, 4mbo flavo. inclu- sum, cujus utilitas nondum est explorata.
'Tunica haec ipsa genuinum visus est organon. y 2n
Ex Aumnoribus oculi nonnisi ob fluiditatem suam
aquosus nomen hoc meretur, quuin secundus fir-
. mum, tertius molle corpus sit.
1. Alumor aqueus humor est fluidissimus , dia- phanus, inierstinum magnuui inter corueaum e: pupillam , (cameram anteriorem) uu et spatium triangulare parvum ab uvea ad lentem usque productum , (cameram poste-
riorem) expiens.
232. Organon »isus.
2, Lens crystallina a figura, et diaphaneitate sic dicta, firmum corpus est , g'aciato ge- tatinoso analogum , sed vere glaciatum lauelloso -fibrosum. Haeret anteriora ver- sus, pupillae directe opposita, in excavaiio- ne humoris vitrei sphaeroidea, lens cry- stallina ; humori vitreo ope tunicae hya- loideae, capsula lentis crystallinae dictae, a qua undique cingitur, esi adnexa. Lens in statu naturali diaphana est, in senibus nonnunquam [lavescens; in statu morboso
(in cataracta) opaca redditur.
3. Humor vitreus seu potius substantia vitrea aut corpus vitreum, corpus est molle, ro- tundum, diaphanum, faciem totam exca- vaiam reünae ad uveam fere, hinc maxi- mam oculi partem explens ; anterius foveo-
la donatur , cui lens. crystallina incumbit. 2iI.
Badii, ab innumeris punctis lucidis ad oculi corneam deducti, conos formant, quorum bases iu cornea sunt. lnnumeri igitur radii corneam transeunt, per hanc et humorem aqueum, in len-
iem ducuntur, et ita refracu in similibus- conis
Organon visus. 555
per corpus vitreum transeuntes, in retina pictam sistunt 1maginem.
1. P. LoBE, Diss. de oculo humano. Lugd Pa- lav. 1742. Vid. HarLrni Diss.-anat, T. 7. P. 2. p. 605.
P. CaueER, Diss. de quibusdam oculi partibus: Lugd. Bata». 17460. Vid. HaLLERI Diss. anat. Tom. 4 P* 261.
JI. G. ZiNN , Descriptio anatomica oculi humani, Gultingae. 1755. 4. curante H. À. WaISBERG Gotling. 1780. 4.
À. MoNnRO, three treatises on the brain, the Eye etc, London. 1797. 4. p- 73.
HALLER , Elementa physiol. Tom. V. p. 3o6.
SoMMERRING's Abbildungen des menschlichen Auges. Frankfurt a Main. 1801. fol. latine vertente I. Schreger, juniore, ibid. 1804. fol.
loan. Ludop. ÀNGELY , Comment. medica deoculo
- organisque lacrymalibus ratione etatis, sexus,
gentis et variorum animalium, ZEr/az;gae. 1803. 110 psg. 8.
V. Denkschristen der phys. medicinischen Societ. in Erl. (Fraukf, a tn, 1810. 4.) vol. 1.
Chr. Heinr. Theodor ScHREGER , junior, Versuch einer vergleichenden Anatomie des Auges und der Thránenorgane des Menschen u. der übri- gen Thierclassen,
Leipzig. 1810. 150 pgg. 8.
354 Organon visus. Anctor hoe iu opere laborem suum in Commen-.
tatione Angely expressum , recudit et auxit.
C. 4. Rvporrnr, Diss. oanatomica de oculi qui- busdam partibus, (defendente F. C. Rosenthal) Gryphize. 18o:. 8.
VUiber einige Theile des Auges , in dess. Anat.
phys. Abhandl. n. r. p. 1-3o.
ALBrRs, Bemerkungen über den Bau der Augen verschiedener Thiere. " | Denkschriiten der Kónigl. Acad. der Wissensch. zu München. 1808. N. 11. Tab. II. De oculis testudinis Myde , Gadi morrhuz , . ^ , LII Corybhaen:e equiselis. tractat cum egregiis figuris.
Li * * DBriuwxrNBACH, de oculis leucethiopum. Gottingae. - 1796. 4 | € * EJ
Thomas YXouwNG on ihe mechanism of the EYE.
Phil Trans. 18or. p. 23-88. c. tabb.
Mathematice et physice theorema absolvit , que- dam^»addens de nervis cilaribus , et partibus
oculi avium pisciumque. j s L3 [3 Cornea. MAUCBART , Diss. sistens Cornes oculi examen. Tubingae. 17492. 4. in HALLERI dissert, anat. Tom. 4.
Orsanon wisus. 559 £ris. : | " Feliz. FoNTANA^, Uiber die willkührliche Dewegung
der lris. Forenz. 1804.
In HanrtEs u. BRrrTER'S Journal d. auslandi- schen med. chirurg. Litteratar, 5. Bds. 2 St. N. lI. P: 11-68.
Lens.
RriL, Diss. de lentis crystallinz structura fibro- sa. (respond. Satüg) Halàe. 1794. 8.
Canalis Fontanae,
F. FowTANA, sur le venin de la vipére. tab. 7. s. 8-10. LopkR tab. 56. f. 18 (6).
Humores oculi. |
Richard CmBENEVIX, observations on the chemi-
cal nature of the humours of the Eye.
Philos. Trans. 1804. p. 195 - 199. deutsch von GEgHLEN Journ. iil. 394. Francois vAN MoNs Journ. de Chimie. XII. Tom. V. p. 16-23.
TuowsoN chimie animale. (systàme de Chimie Tom. IX) p. 258-2/1.
Antoni VAN. LEEUWENHOEK , Ondervindingen over het maoaksel vant humor crystallinus son van verscheyde dieren , vogelen , ende visschen , het draad-agtig wesen dat in 'toog voet komt, enz. tot Leyden. 1694. 4.
Limbus luteus seu foramen centrale retinae,
SoówmMERRING in den Goótting gel. Anzeis. 1795, Aug. N. 140, Comm. Soc. Reg.S. Gotting. T. XlilI.
336 Oreanon visus. Howzr in GaEN' s Annal. der Phys. T 3 55 ws
Jn
P: e p» Loprna taàB. 57. £4. 5. * * *
WzsEn, anatomiisch-physiologische Erklàrung. der Sinnesverrichtungen des Gesichts.
RkErL s Archiv f£ Physiol. vol. VI. p. 282. AÀ. Mammalium.
212.
Structura oculi hac in classe cum ea hominis ;
convenit. Ünica tamen excepiio datur , quae sin- gulari modo a lege generali cedit. Spalax nimirum, (Mus typhlus L.) ne vestigivm quidem rimae pal- pebrarum offert. Pellis e / contra suprà orbitam densissima est et multa adipe suffulta. Orbita ipsa adipe est repleta et bulbns oculi, remotis variis telae cellulosae et adipis straiüis, tanquam
punctum nigrum adparet.
: 2135 Dulbus ipse magnitudine , directione , situ variat, sed variatio haec potius particularis est et huic vel alteri speciei propria, quam generalis. Ma- enitudo tamen bulbi rationem inversam cum cor-
poris magnitudine servare videtur. Sic Elephant,
*
| AMommalium. 337 fihinoceroti , T'richecho, Getaceis, proportione cor- . poris habita, parvi sunt oculi ; familiae toarsiornm vero , Tarso "nimirum, et Macropodignihi (Galago Gíf) fere minimis inter quadrimana , maximi sunt
dau.
KiEsER de anamorphosi oculi Gótting. 1804. 4.
Ox£N'sund Krzsza's Deitráge zur vergleichenden Zootomie, Bamberg. 1906. 8. N. Hi.
LI
Joh. Gotil. WALTER, Gedanken über die Frage, eb der Mensch und die Thiere die aussern Ge-
geustande recht oder verkehrt sehen. .
Deutsche Abhandl, der Akad. zu Berlin. J. 1788. 1759: 9..3.
. LzvErmtÉ , Considérations philosophiques sur les animaux dépourvus de paupiéres et sur la maniere dout la nature à suppléé à ce déíaut de parties $i essentielles pour la perfection de lorgane de là vue.
Recueil. de. la Soc. de Santé de Paris. T. 23: p.267.
Francois Pourfour DU PETIT, Mémoire sur plu- sieurs découvertes faites dans les yeux de l'hom-
- à ; : i me, des animaux à quatre pieds, des oiseaux et
des poissons. Mém de l'Ac. des Sc. de Paris. À. 17256. h. p. 21. M. p. 69. ed in 8. p. 96.
22
339 Organon visus n
Mém. sur le cristallin. de loeil de l'homme, des animaux à quatre pieds , des oiseaux et des poissons.
dbidem. 1730. p. 4. ed. 8. p
Deutsch. in FnonigPs Bibl für die vergl. Anat. TJ. b. p. 2900.
De la capsule de erisiallin. Ibidem. 1730. p. 435. ed. 8. p. 622.
Iohann Gottíried ZiNN, de differentia fabrice oculi hamani et brutorum. Diss. I1. 2. Commentarii Gotiingenses. Tom. I. p. 4. p. 47.
Tom. IV. p. 247.
Philipp de la H1RE, Observation sur les yeux de cbat.
Mém. de l'Acad. &es Sc. Tom. 9. p. Orr. sur l'expérience des veux duchat plongé dans l'eau.
Ibidem. 1712. p. 94.
Yean MERY , Observation anatomique sur les yeux d'uue chate noyée.
Méum. de l'Acad. des Sc. T. ro. p. 656.
« . BipnLoo, de oculis et visu variorum anima- lum. Zugd. Baía». 1715. 4.
214.
Sclerotica et in mammalibus non aequalis est crastitudinis, postice u'micum crassior est; hanc
vero struciuraim) ju Imulauones oculi internas,
Mainmalíium. 339
ieprimis in mammalibus amphibiis, influere, Cl, BruwzwNsSACER ingeniose ostendit. BruwENBACH in phoca gróniandica. Comment. Soc. Reg. Gottingensis, vol. VIT. 1784. p. 46. Vergleichende Anatomie p. 384. t. VI, ÁLBERS in Trichecho HRosmaro.
Gott. gelehrt. Anz. 1803. p. 6or.
Qua quidem cum observatione mutationis cujus- dam interne oculi quorundam aniumalium inti- me cohzrere videtur organuisatio singularis. oculi Rhinocerotis asiatici ,, in quo choroidea annulum possidet muscularem , ligamentis quatuor cum sclerotica cobzrentem.
V. Leigh THoMAS, anatomical description of a mal RBhinoceros , in Philos. Transactions 180r. P. 1, p. LAg. t. d0.)0: 1,2. A
ar5.
4
Scleroidea distinctius in duas membranas di- rimi potest in plurimis, inprimis in Cetaceis, in quibus, uti in bisulcis membrana interna s. Ruy- schiana adhuc alio pigmento seu lamella flocco- sa obducta est, quam Academici Parisienses pri- mi in leone observarunt et turpetum appellarunt,
in hisalcorum oculis, diametro quasi aucto for-
* A
340 E Organon visus matis, omnes partes, e. g. canalis Fontanae , processus ciliaris ete multo distinctiores adparent.
. Salomo RgisEL, Uvez membrana in oculo bovino textura.
Miscell. Acad. nat. curios. Dec. 2. A. 6. 1687.
p. :18. Sronn et H. Fr. ELsussER , de pigmento oculi Ed nigro, deque tapeto. Tubingae, 1900. 8. 216.
Retuia magis fibrosa videtur esse, et foramen centrale SóuwurnaniwGir ià Oculis quadrimanorum
LI Li * — LJ - * et quorundam aliorum animalium fuit observatum.
Dissentionem auctorum de praesentia forami- nis centralis in animalibus Clarissimus * Scnnrcza (l c. p. 98) methodo inquirentis wibuit, Observanti reunam iride et lente crystallina nou remotis , limbus major ad- paret, sed pallidior, neque foramen; lente vero soluto, macula minor est, et coloris
dense flavi, medio vero punctum fuscum. AIT. Cartincula. lacrymalis omnibus hisce animalibus propria videtur, sed divisa, aut adpendice sim-,
plici aut duplici aucta, quarum singula ductu suo
^
vium. AAT excretorio gaudet. In. Lepore timido, cvniculo ; in Sciuro permagna est , in Mure vero e«mplubio eximiae miasnitudinis, accedente adhuc alia sic dicta glandula Han»pzs:i Puncta vero lacrymalia plurimis deficiunt, Elephanuü , verbi gratia, nec saccus lacrymalis , nec os unguis est.
BrznTiN in Mém. del'Acad. des Sc. 1766. p. z&i
»
et sq.
J. Ch. RosENMüLLER , Partium externarum oculi humani inprimis organorum laerymalium des- eripiüo anatomica iconibus iiiusirata,. Lipsiae.
. 1707. 4. 310;
Palpebra hic tertia adparet, Membrana nicti- fans seu perioplhthalmium dicta , qua homo caret. Haec palpebra interna in variis quadrupedibus , Felibus e. g., Élephante, in primis vero aquaticis, Phocis scilicet," valde est distincta et extensa.
TABARRANI in Atti di Siena. "Tom. Ill. p. 115. sq.
| B. -fvium.
219.
Oculus avium 1iualor est eo mammalium; ratio- ne capis. Formam sepius adsumit conicam ,
qua quidem a parte singulari hic noviter acces-
343 Organon visus.
sa, annulo nimirum osseo pendere videtur. Ínsunt enim scleroücz ibi, ubi sese conjungit cum cor- nea, squama ossec, in accipitribus, sirigibus et alis in annulum completum conjunctae , capaci- tatem orbitae osseae augentes , et bulbum exte-
rius magis firmantes, tegentes et defendentes.
4 VW. CoirER , Miscell. observat. antomic, chirurg.
p. 120.
Rawzy Philosoph. Transactions. XXXIII. p. 2233. Abrégé. VII. p. 435.
WannEN, Phil. Trans. XXXIV. p. 115. Abrége, VII. p. 437.
Em. KóN16 , Ephemerid. Acad. N. C. Dec. II. a. A4. observat. 34.
F. P. duPzTriT, Description anatomique de l'oeil du coq d'Inde. | Mém. de lAcad. des Sc. 1735. p. 123. ed. 8. p. 163. Description anatomique de l'oeil de l'espéce de hibou appellé u/u/a. ! Ibid. 1736. p. 121. ed. 8. p. 160. Deutsch in FnonrEP's Biblioth. vol, i. €. F. Du VxnNrY, Observation. anatomique sur les yeux de l'autruche. Ibid. Tom. 2. p. 65. et i18.
Pierce SuiTH , Observations on the structure of the eyes of birds.
A vium. 343 Phiiosophical Trausactious. 1795. P. IF. p. »63.
Uiber den knóchernen aus schuppeníürmigen
Bláttern. zusammengzesetzten Ring in'der Scle- rotica im Auge der Vózel.
VoicT's Neues Magazin. r. p. 45-47. BLuMENBACH, Comment. Gotting. Tom. IX. sectio-
nem iransversam hujus annuli strigis exhi-
buit.
s
Houwr, Philosoph "lrans. 17096. p. 9.
Deu!sch in RErz's Archiv |I. Bandes 2 Hít,
Th. YouwsG, Phil. Trans. 1801. P. I p. 8r.
ALBrns's Deytráge I Lift. p. 69.
G. FiscHER, sur l'oeil d'4gu/a. albicilla , mé- moire inédit. lu à la Société 1mpériale des Nat. de Moscou. en 1809.
220.
Sclerotica wibus. compouitur lamellis et antice multo crassior et purior est, postice vero tenuior
et inollior. 121.
[ris avium colore multo magis variat, quam in reliquis aninalibus Observationes tamen. ha- yum varietatum potius ad historiam naturalem
parücularem tendunt. Pupilla earum plerumque
344 Orgünon visus — -
Es est. Choroided nullo tapeto est obducta, 4mo in quibusdam avibus nociurnis, strigibus silicet, quaedam loca in fundo oculi tota ex parte pigmento denudata et albescentia offen- duntur. Uveae foramernfclausum observarunt Áca- demici Parisienses, et quidem membrana tenui dura atque pellucida. Jristoteles hanc. membra- nai) non nisi aquilae ossifragae propriam opina- tus est, quam hac de causa, ERG Oy SUO» , nubecu- lam super oculos gerentem, nominavit. Miranda fabrica interna oculi avium, quae radios lucis varia directione recipiunt et refrangunt, inprimis in parte nititur, quam .pecten plicatum , ( marsu- pium, le peigne, la bourse moire, den Fücher) adpellarunt. Pecten. hoc nerveum ex fibris ner- véis et vasis compositum, pigmento saepius den- siore obductum, in fundo reünae , prope introi- tum nervi optici, qui in. bulbum avium . magis compressum ad latus internum sese inserit, inci- pere, aut potus ex nervo ipso emanare videtur, oblique dividit corpus vitreum, anterius procedit, nunc in multas propagines tenuissimas di- visum , maxima ex parte ad corpus ciliare sui
lateris sese dividit; ramulos tamen quosdam
LU
! " sedium. | 348 ES ad alterum latus decurrentes distinctissimos vidi in oculo Aquilae albicillae, quem spiritu vini inmersum adperui. Hoc pecten inprimis in refractionem luminis agere ex hac suuctura elu-
Cescere videtur,
PrrrT. l. e. 1755. t. 6. exhibuit figuram pectinis Meleagridis gallopaponis , et Strigis ululae.
KiEsER l. c. pectinis iconem ex 2dqu//a ossifrage offert.
G. Fiscuzn l c. eam pectinis .4quilae albicillae.
G. CuviER lecons d'anat. comp. Vol. IT. p. 414. deutsche Ausgabe v. G. Fischer, Vol. Ii. p. 447.
BruwENBACH's Vergl Anatom. p. /07.
Dubia de pectinis vera natura et usu genuino adhuc solvenda restant.
Cuvier pecten analogum choroides dicit, qua- eum vero nou cohzret. Equidem et pecten hoc inprimis processus ejus ad corpus ciliare sese extendentes albicantes, vti retinam, vidi.
Estne Ííorsitan modificatio — singularis arteriz centralis quz alternantibus stratis, | nervosis et arteriosis ,'pecten producit, tandemque ra-
mulis variis ad corpus ciliare sese dividit ?
223.
In externa oculi facie alia consideranda veniunt,
quae jam antiquissimi animalium incisores, ( Of.
-
' 946 | Organon visus
Borrichius, Thomas | Bartholinus) | Dei. artificia cognoverunt admiranda. Membrana nimirum ni- citans, in avibus extensissima , musculis gaudet duobus, altero pyriformi s. pyramidali, altero quadrato, seu marsupiali, priori trochleam ten- dineam exhibente. Solus pyriformis sufficeret ad membranam nictitantem movendam sed simul iendiue suo circulari constringeret nervum opti- cum, nisi eodem tempore inu partes oppositas waheretur a quadrilaterali, cujus altera extre- mitas sub insertione rectorum scleroticae ad- haeret, altera nulli parti adnexa canalem ten- .dineum format, per quem pyriformis musculi . tendo transit. Apparatu hoc musculari membra- na haec subito magnaque vi supra oculum du- citur, Membranam hanc (pelliculam pellucidam FaiprRicr dHÍ) non solum integumento oculi tuto- ro sed imprimis peniculo corneam defricandi inservire, jam eo patet, quod glandula lacryma- lis ad istam ductum excretorium. demittat. suuni. Hinc frequens ille lusus membranae nictitantis accipitrun, aliarumque avium, tempore, qno nia
hil adest, quod timeant.
Reptilium. 347 j
JTHoMAs DARTHOLINUS, Descr. anatomica aquila saxatilis ( secundum O/ai BomRICHII dissectio- nem et observationem ) in. Ácus Hafniensibus.
NoL- 1." p... 6. VALENTINI Amphitheatrum Zootom. vol. 2. p.9. Dbrtasir Anatom. compar. c. IV. p. 126.
Jean. MRY, Observation sur deux muscles par-
ticuliers à la paupiere interne des oiseaux. Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris T. 1o. p. 60g.
PrriTl. c. 1736. pl. V. f. IV. musculi oculi szri- gis ululae.
G. FrcuEgR l. c. tab.... musculi membranz nicti- lantis oculi Zouilae albiciliae ; quo ia casu au- etor tendinem circularem , ante. locum ubi in irochleam tendineam quadrati intrat, divisum et adhuc tertio, musculo superiori nimirum pyri-
' formi , instructum vidit.
T Reptilium.
Bulbus oculi Reptilium sphaericus est, et pel- licula transparent, epidermidis productione, ob- ductus, quae inprimis tempore quo cutem po- nunt, mox albescit, mox caerulescit, diaphana ta- men semper restat. Sclerotica admodum est crassa,
etin quibusdam, testudinibus nimirum, annulus etiam
345 Organon visus
adest osseus, seu carülagineus, quem in oculo avium observavimus.
F. P. du PgTiT, Description anatomique des yeux de la grenouille et de la tortue.
Mémoires de l'Acad. des Sc. de Paris 1737. p. 142. ed in & p. 199. FmRoniEPSs Biblioth. der vergl, Anat. Tom. I.
G. CuvrER, Lecons d' Àuat. comp. Tom. Il.
BLUMENBACH Vergleichende Anatomie. p. 405. 029
Processus ciliares , in testudinibus parum exten- sj, in Serpentibus ^et Lacerüs deficiunt. dris euam horum animalium est colorezia, Lens eorum
erystallina globosa observatur.
D. Piscium.
Oculus piscium forma gaudet subglobosa, pa- 'rum depressa est; etsi musculis instructus sit quatuor, parum tamen mobilis videtur, et non nisi ratione directa radiis solis movetur, h. e. oculus piscis vivi, vario niodo moii, semper sequitur unicam direcüonem, nimirum eam lu- minis. Palpebris destitutus oculus, irritamento exter-
$0 nullo modo aíhcitur. | :
».
Piscium. ' 349
Cornea tenuis est et velamento tenui, pellu- cido, adhzrente, quod alii falso membran: ni- ctitantis nomine nuncupant, obtegitur. In Anable- pe Lp, (Cobiti anablepe L.) cornea divisa adpa- ret, cujus sectio superior major et nigra, infe- rior minor etargentea evadit, Altera .magnant et ovalem gerit pupillam, altera rotundam. Scle- rotica, tenuls est ac versus nervum opticum cras- sescit. lu duas dirimi potest laminas, et in qui- busdam piscibus fere ossea observatur. Etiam in piscibus testa aunularis- ossea sub sclerotica latet, membranz pergamentez crassitie. . Tunica choroidea intus. livet, extusque infusca est; di- sincte componitur tribus Jamellis, externa nimi- rum argentea, media vasculosa HALLERI, tertia tandem, et infima vera, membrana ve vscuianA., Ideoque Üveae tres observantur lamellze, quorum teria, scilicet interna, fuliginosa, campanula sic dicta arrzmr, pectinis avium analogon quoddam suggerit. Circa nervum opticum annulus observa- tur incompletus, inter choroideam et ied gc
nam Ruyschianam situm, qui nec musculus
est, id quod Hoxrzna contendit, nec glandulam
i
55o Ürganon visus '
refert, quod Clarissimus CuvirR opinatus est, sed potius basin sive fontem vasorum constituere
videtur, qu: membranam vasculosam producunt. 228.
Retina albida atque mucosa est, qux, corpore ciliari nullo, sese extendit usque ad uveam. Dividi potest cultro. anatomico in duas laminas. Rudimentum pectinis jam Harrznvs cognovit atque descripsit, Retina et in Anablepe simplex est.
2260.
In piscibus humor aqueus multo liquidior est, qui sine dubio ad refractionem luminis celeriorem conferre debet, etsi Harrzn contrarium conten- derit. Lens crystallina , ratione corporis vitrei , inagna dicenda, forma vero magis globosa est nuncupanda.,
230.
Quid quid auctores de decussatione nervorum opticorum dixerint, observatio tamen quodam sensu vera est, et in piscibus hausta videtur, In variis enim piscium generibus nervi optici di- stnctissime decussautur. Lis auctorum igitur. de decussatione nervorum opticorum mon in re ipsa,
sed in quibusdam djndividuis vertitur, qua ex-
mL m m, STER
Piscium. 351 eeptionem a regula offerunt, Numerus itaque major et constans individuorum nervis opticis
decussatis, regulam, minor exceptionem sup- peditabit. 4 " ^ Gcorg En WwARDS , Observatio óptica de visu piscium Philosophical Trans. vol. 53. p. 229. Comment, de rebus in bh. m. gestis. vol. 13. P. 671. Albert. sh HaArrtrR, Mémoire sur les yeux de quelques poissons. Mém. del'Acad. des Se de Paris. T. 10. p. 656 Sectio 1. de nervo optico tractat; de introitu. nervi optici. de retina. de corpore vitreo et vasis ejus. lente. crystallina. .
de tibus Choroidez laminis,
c e
uvea et corpore eiliari.
co "3 CO uu cM. £9 M9 e. 3»)
LJ [e 1]
cornea.
Extat et iu. Operib. minorib. Tom. JT. Recens. in Comment. de rebus. vol. 15. p. 76. 16 et 456. Alexander MowgRo, Von den Augen der Fische, in Ljus Physiolog. von Schneider. p. 75. cap. XI.
Peter CAMPER , Von dem Baue de Schenerven in einigen Fischen,
352 Organon wisus Ibidem p. 165. |
George CuvtEeR , Lecons d'Anat. eomp. vol. 2. p. 588. (lecon. -XII) deutsche Ausgabe v. G. Fi- scher. vol 9. p. A15. ui f.
Jl. F. byuMxNBACH, VVergleichende Anatomie, p. 494-
L4 ^" » € 4
Bernard Germain Etienne LACEPEDE , Mémoire sur lorgane de la vue du poisson appelé | Cobe/e Anableps , ou Gros-yeux de Cayenne. Soc. phi- lomathique. À. 1797. p. 57.
Mém. de lInst. Nat. de$ Sc. et Arts. T. II. Sciences mathém. et phys. p. 572
SE9A, Thesaurus. Tom. IH. tab. 34-
GUENELLON , AÀnatomie des Auges des Kabeljau's ; in BAyLE, Nouvelles de la republique des let- tres. 1686. Mars. p. 326.
Dr. AtnERS, Beobachtungen über das Auge des Kabeljau's , der kónigl Gesellschaft d. Wissensch. zu Gótüngen mitgetheilt,
S. Gótt, Anzeigen 1806. 6g stes St. p.
AM, Chrstph. HANoW , Von den Augen der Flun- der auf der linken Seite. in Ejus Seltenheiten der ,Natur, von Titius
Leipzig 1753-55. n. 9. Comment. de rebus. Vol. 9c
PrriT dans les Mém, de l'Acad. 1726 et :73o.
E & e
-— MOT DM
ET er ERUNT IRS
n INE NEN E RET m
Molluscorum. SEE
SóMMERRING ct NogTnuiG, Diss. dé decussatione nervor. opticorum , recus. in LUDWIGII script, nevrol. minor. T. F. p. 134 et sq.
Karl 4smund RWuporLPHr, Einige Bemerkungen über die Durchkreuzuug der Sehenerven. in WirpnEMANN's Archiv für Zoologie Tom. I. p. 156-162.
In Ejus Anatomisch-physiol. Abhandl N- II. p. 31-38.
E. Animalium sine vertebris. 59r.
Classium animalium, quz sceleton articulatum non habent, habitus, vitz genus ita est diver- sum , ut etiam multis eorum oculi tota ex parte dificiant, etfunctio oculi forsitan cum tactu sese commisceat, aut ab eo suppleatur. In AMolluscis, Crustaceis, rachnoidis et Insectis | observantur oculi, structurz diverse , quorum modificationem
paucis verbis indicabimus. 2232.
In AMolluscorum classe non nisi sepzs oculi sunt distincti. Organisatio eornm eo recedit ab aliis jam examinatis, quod cornea membrana sit rela-
xa neque tensa, humor aqueus deficiat, lris
25.
354 Organon visus.
gaudeat structura durjiore, iia ui eam aa sclero- tica productam diceres. Processus ciliares sunt disüncti. In gaswopodibus , limacibus nimirum et aliis , puncta quidem duo, ac minima,in tenta- culis collocantur , quibus tamen a variis aucto- ribus facultas videndi denegatur.
SWAMMERDAM , tab. 52. f. 5. t. IV. f. 7. 8.
LEHMANN.
locis citatis. n - SCHELVER.
SLEVOGT in VoicT's neuem Magazin. vol. VI, p. 466.
G. Cuvira l. c.deutsche Áusg. v. G. Fischer. vol. M. p. 399. NS
PLuMENBACH s Vergl. Àmat. p. 412.
255.
Et in Crustaceís oculi plerumque sunt petiolaü. Cornea eorum apparet gibba, ovalis , nigra, durior superius, inferiusque tenuior sensiliorque. Oculi enin Ástacorum e. g. superius taciti immobiles locum suum conservant, inferius vero etsi levi- ter irritati, statim. retrabuntur.
G. FiscHER de Asiaco fluviatili. Mnscr. c.
FVilian ANDRE, a microscopic description of the
eye of ihe zozocalus polyphemus Lin, or King
Crab.
Philos. Transacüons. Y. 1782. p. 44o-
Insectorurm. 555 234 Ín J4rachnoidis et in. Insectis duplicia oculorum genera adparent, attamen in utraque Classe valde ; NE :
diversa, Alterum genus oculorum simplices, mi- nores, alterum , majores et compositos exhibet. Ocul simplices sive stemmata eo convenire vi- "dentur, quod tanquam puncta elevata, splenden- tia, minima adpareant, Plures adsunt semper in Árachnoidis, tres plerumque , rarius duo, in In- sectis offenduntur. Oculi majores Arachnoidorum, aranearum scilicet , phalangiorum etc, globosi- sunt et cornea eorum iride cincta est colorata; Ínterne membrana observatur subfusca qua ocu- lum investitur et cum choroidea comparanda est, Similem membranam Cavoriw: in Cancro pagu- ro, SwAuuERnDAM in Cancro Bernhardo L. , Cunrsz
et CouprARETTI in lusectis observarunt,
235.
Omnia Ínsecta alata, nimirum orthoptera , he- miptera , hymenoptera , nevroptera et diptera com- positos gestant oculos, seu reuculatos seu po- lyedricos, quorum faciebus multiplicatis etiam capacitas videndi quam maxime augetur. Coleopte-
ra sive Éleutherata simplicibus sed magnis oculis 959
356 — Organa reproductionis gaudent , duriore cornea, quz epidermidis produ- ctio esse videtur, obtectis. Tactu, nec mobiles, nec irritabiles observantur. Oculi plerumque in Capite sunt locati , exceptis Arachnoidis, quibus caput cum thorace est conjunctum,
Hoox micrographia restaurata, t. XX. f. 3. t. XXI.
SwaMMrERDAM, tab. XX. f. 1 et 5.
Cuvirn, Mém. de la Soc. d'hist. de Paris. Tom. i.p dnb ok
CunisT, Geschichte -d. Insecten vom Bienengeschl. eic. p. 50.
ÁÀpaAMs , "nicroscopical essays. in 4?.,
BLvMENBACH , Vergl. Anatom. p. 409.
V. Organa reproductionis seu gene-
rationis.
250.
Ortus animalis doctrina quantis diffcultalibus prematur, quot sententiarum discordiis ansam prebuerit, quantoque hypothesium numero op- pressa sit, neminem latet. Hominem ex homine, animal ex aminali oriri, idque post cooperationem peculiariuin utriusque sexus organorum evenire res
est certissima. Explicatio vero hujus mirandi phz-
seu generationis. 354 *
nomenis completa adhuc desideratur, neque ad
Zoognosiam sed ad Physiologiám pertinet, Nos .
hic difficillimo labore defungimur , perscrutaturi ,
quomodo organa generationis in variis animalibus
sint comparata.
Clarissimus OxxEN nuper ingeniosam simpliciorem- que generationis theoriam proposuit, Vide Ejus librum: Die Zeugung. Bamberg u. JV'urzburg. 1805. 210./s. 8.
Gott. gelehrste Anz. 1806. 18 St. p. 169. 357.
Genitalia virorum ad duas classes referri pos- sunt, alteram exiernam , qua exterius in con- spectum venientes partes continet, alteram in- iernam, qui in cavo pelvis inclusas exponit.
Ad exiernam pertinent:
1. Z'estes cum involucro eorum , scilicet seroto, 2. Funiculi spermatict. 3. Penis, seu membrum virile. Sub internis intelliguntur : 1. Prostata. 2. F'esiculae seminales. J. Pars ductus deferentis.
P. de GRAAF, de virorum organis generationi in- servientibus; in Ejus Operibus, L. b. 1677. B.
358 Orzana reproductionis
Al. Mowno ((il.) de testibus et de semine in vas
riis animalibus. Edinburg. 1755. 8.
Recus. in Guil SMELLIE thes. med. Tom. II. p. 317-399.
Alb. ab HALLER; de viis seminis. Gottinga. 1749- 4. Elementa physiol. Tom. Vll. p. 410.
Y. G. RópERER , de genitalibus virorum, Got/in- gae 1758. 4.
NEUBAUER, de tunicis vaginalibus testium et fu- niculi spermatici; in Ejus oper. cura Hindereri.
L. TrnaRANEUS, de glandulis in universum et in specie de novis ad urethram virilem. Z. B.
1721. ^8. HaasrE, (fib) de glandulis Cowperianis. Zipsiae. 1802. 4. c. figg. egregiis.
Genitalia mulieruz dirimuntur euam in exter-
na et interna. ) Ad externa referuntur. 1. Labía pudendorum majora. 2. Clitoris. 3. Labia minora, seu Nymphae. Á. Orificium urethre.
5. Orificium vaginz uteri. Genitalia mulierum znterua constituunt;
1. J'agina.
2. ÜUterus cum ligamenus.
Mammalium; 359
3. Tubae Fallopianae.
4. Ovaria. ,
AR. de GRaAF, de mulierum orzanis generationi inservientibus. Lugduni Bafap. 1672. 8.
HarrEn, Element, physiol. Tom. VII. P. 2. p. 45.
WaLTER, Betrachtungen über die Geburtstheile des weiblichen Geschlechts. BerZn. 1770. 4.
HavrNscHILD, Diss. de musculosa uteri structu-
ra. Jenüe. r792. 4. rd
lo. Gotfífr. VW EgrssE , priside G. Aud. BoEFHMFER,
» de structura uteri. non musculosa, sed celluloso- vasculosa. J'ifembergae. 1784. 4.
G. AzzoGUiDI , observationes ad. uteri construntia- nem pertinentes ed. SANDIFORT, cum scriptis Palette. et Brugaoni. Z. 8. 1788. 8.
Deutsch. Heidelberg. 1791. 8.
Chr. H. RrskE; über die Structur der Gebármut- 2
ter. Berlin. 1793. 8. ;
I. F. HursR, de vaginze uteri structura rugosa nec non de bvmene. Goffingae. 1742. 4
lo. Guil. TorsEeRG, de varietate hymenum, Za/ae,
791. 4 A. Mammalium.
DiE Begattung und Zeugnng organische, Wesen, nach der Stuíenleiter der. belebten Natur. Gy- nàáologie. X. Bandchen. 1797. Ber/i. Oehmi;ke. 313. s. in 8. | :
T » * 360 Organa reproductionis Edmund KiNG and AHegnerus de GRAAF, some ob- servations concerning ihe organs of generation. Philosoph. Transact. Y. 1669. p. 1403.
Henri Alexandre TESssYER, Extrait d'un mémoire contenant des recherches sur la durée de la ge- station dans les femelles d'animaux.
Société philomatique. A. 7. p. 177. de Vacca,
Equa, Sue, Cunicalo.
Vide iníra. p. 365. 239.
/
| [577 Tesüculi aeque numero suni duo, et forme
ovalis. Sunt tamen et globosi et valde elongati. Locus scroti magis variat in inguine ante vel post pelvim. Si unquam in homine in scrotum descen- derunt testiculi , ibi restant. Inter mammalia dan- tur quz testculos in abdomine semper abscon- ditos gerunt, inprimis subterranea , et aquatica , testiconda dicta, aliüs vero annulus abdominalis restat apertus, ita ut testiculi ( tempere amoris ) liberi in scrotum. descendere tandemque iterum in abdomen sese rewahere possint; e.g. in Cri- ceto vulgari (Mure criceto L.) 240. /
| In mammalium quorundam testiculis , inprimis in cane, equo, ove , distinxerunt structuram inter-
nam singularem, densiorem, quam nomine corpo-
Mammafium. 361
ris Hrenwonr designarunt, Corpus hoc angustum, vitta simile, medio testiculi, ejusque arcu ad
epididymidem verso, decurrit,
In cane de GnRAAF de viror. org. gener. t. 5. f. 4. In cane , equo , sue , MoNno de testibus (Edinb.
1755. &) t UE f. 5: eb B. Tabl, 3.1.5
Corpus IDighmoria CuvrgR pro ligamento babetur, partes testiculi firmanti, vasa semimifera con- jungenti et ad epididymidem conducenti.
CuvirR Lecons d'Anat. comp. Vol. V. p. x8
BruwENBACH, Vergleichende Anatomie. p. 4323. 241.
Penis in omnibus animalibus sanguine calido praeditis , offenditur, in plurimis mammiferis sim- plex, in aliis furcatus est, e. g. in Rhinocerote et.in Didelphidibus. In Simiis aculeis coro- natus, in Leonibus glandulis rudibus obductus est. In Cavia aguti glans laminis duabus osseis est firmata. In Ornithorhyncho glans est divisa, in
Echidna vero quadruplex.
Penis suffuluus est osse cylindrico , canalicu- lato, in quadrimanis, planügradis , d'gitigradis , excepta hysna,in metatarsigradis, dactylopteris
(cheiropteris Cuv.) phocis , balaenis.
/
562 Organa reproductionis
Ossiculum penis. iconibus illastrarunt: Rrpr, de "viventibus intra viventia t. 20. MEYER. Scel. DAv- BENTON.
249.
Prostata in plurimis mammalibus cum ea ho- minis convenit structura, in multis form: lunz crescentis , e, g. in simiis , in aliis quam maxime extensa est, nimirum in felibus, in canibus, in hye- na. Duplex est, aut in duas partes divisa, in Lemuribus, Ruminantibus, et al. Quatuor, dus nimirum glandule in quovis urethre latere collo- cantur in Elephante, qux vero magis distant im
Solidungulatis. Deest in hirco et ove? 249,
F'esiculae seminales existunt in. quadrimanis, in coato, et erinaceo inter plantigrada , in gliribus , multungulatis, solidungulatis, dactylopteris, in Oxy-
siomo mihi (Trichecho manato L.) inter pinnipeda.
Desunt in reliquis plantigradis, in omnibus car- nivoris, omnibus pedimanis seu didelphidibus p: in. Bisulcis, Phocis, Cetaceis , Ornithorhyncho et Echidna. In aliis vesiculie accessorie obser-
vantur ut in plerisque gliribus et aliis.
Mammalium. 565
244. S3 "
Partes foeminecw in eo conveniunt , quod in om- nibus, excepto Ornithorhyncho, adsit clitoris , qua in primis in plerisque quadrimanis fungiformis ; ?t ita longa est, ut primo intuitu pro pene ha- beri posut. Üterus quadrupedum plerumque ma- gis musculosus est et forma ejus ad sequentes re-
ferri potest varietates :
Y, Simplex est, plerumque pyriformis aut ova- lis, sine appendice, (Uterus simplex) in qua- drimanis et aliis,
2. Simplex cum appendicibus incurvatis , (Üte-
- rus bicornis) in. Bisulcis , etc.
3. Duplex, cornua referens duo , quae imme- diatim cum vagina conjunguntur. (Uterus du- plex) in. Lepore et alis,
4. Duplex .cum anfractibus sinuosis ( Uterus
anfractuosus) , in. Didelphidibus.
PBlumenbach Vergl. Anatomie. p. 260. t. VII. Ute- rus Didelphidis Opossi.
245. In pedimanis seu didelphidibus plerisque organa generationis ferinea singulari gaudent. structura,
Embiyones in isto utero anfractuoso non tota ex
Y*Y
5045. Organa reproductionis
parte formari possunt, sed quasi per abortum ge- "perantur et in bursam abdominalem, Marsuptum dictum, recipiuutur, ubi fere semper mammis affixi lacte materno ad statum perfectum perve- niunt, Marsupium hoc ossiculis duobus singula- ribus pelvis, istis animalibus solis propriis , osse marsupialia dicta, extenditur et sustinetur. Marsu- pium proprio gaudet musculo, spÁinctere , aper- turam ejus constringente, et alio a crista pelvis oriente, et marginem ejus non solum aperiente , sed etiam ita deprimente , ut. embryones nascen- tes. facillimo negotio in bursam istam intrare pos- sint.
E. GEorrFRov . sur les animaüx à bourses. Vide
infra artic. pedimanorum.
BanTOoN , Facts , observations and conjectures , re- lative to the generation of the Opossum , in a letter to Mr. Roumce, PA/ladelphia. 19806. 8.
HoME, Philosoph. Transact. 1795. P. ILI. p. r.
DuvrnNoY, sur le muscle de la bourse des Di- delphes , dans le bulleiin. de la société philo- mathique. p...
in variis Didelphidibus loco bursie plica adest mammas paululum coníirmons ; e contra in ani- malibus, non pedunana dicendis, sed potius ad seclionem metatarsigradorum pertinentibus , e. g.
in Kanguru , Phalangero , Phascolomye, et Pe-
AMammalhum. | 505
ramele bursa, d:delphidibus analoga , observatur.
G. CuvireR de la bourse des didelphes. Vide Ejus Anatom. comparée. vol. Vi^pe 165.
x d E * Hic quidam auctores adhuc sunt indicandi qui de generatione animalium in universum tractarunt.
Frid. Morrrn, Diss. de animalibus ortis ex putre. Respond. ilENcE10. Prazcof. ad. Viadr. 1602. 4.
Fortunat. LicETUS , de spontaneo viventium ortu lib. IV. 7icetiae. 1618. fol.
Hieron. FAPRICIUS, ab Aquapend. Liber de for- matu foetu et de formatione ori et pulli Paar. 1625 fol.
et in Operibus ejus.
Eccard LgrcHNER , de generatione s. propagativa animalium , plantarum et mineralium multipli- catione.
Erfurt. 1649. 4.
Guil HARvZEUs , exercitationes de generatione ani- malum. Zondin. 651. 4.
Amstelod. 1651. 12. Ibidem. 1662. 12. Hagae Comitum, 1680. 12.
Cum praefat, B. S. Albini, acced. Opere de motu cordis, Zug. Bata». 1757. 4.
Et m Mangetii Biblioth. anatom.
Nathan. H1cuMon, history of the generation, exa- mining the opinions of different authors chiefly
366 Organa reproductionis
of K. Digby, and a description in plants and animals. Lond. 1651.
Anton, EvERaRDI, Novus et genuinus hominis brutique auimalis exortus. Medioburgi. 1661. 12.
Theod. AvDpES, Diss. epist. de generatione anima- lium contra Harveum. Amstelod. 1666. 12. In SrvrnRiNI Opus. anat. Francof. 1668. 4. MaNczETI Bibl. anatom.
Ioh. Crist. SrunM , Sciagraphia quzdam deducendi
alias uberius argumenti de plantarum animalium-
que generatione. zí//dorf. 1687, 4.
Ejusdem Diff de plantarum et animalium gene- ratione, Resp. BECKMANN. ibidem. 1697. 4.
Exstatin Ejusd. Physica eclectiva. ibidem. 1658. 4. Tom. II. p. 287. Phil. lac. HARTMANN , de generatione mineralium, vege'abilium et animalium in aére. .Regiomn: 1689, 4. Exstat quoque Fphemerid, Nat. Curios. Dec. II. an". npp. p. d | Christ. Frid. G4ARMANN , Oologia curiosa, ortum corp. natur. cx ovo demonstrans. Cygzeae. 1691. 4. Rec. Valentini Hist. liter. Acad. Nat. Cur. p. 150. lan. Pet. VucoPipawUs, Diss. de animalibus, quae spoute generantur. Hafniae. 1703. 4.
Joh. Frid. PFiov , Diss. de generstione animalium equivoca Respond. Giers. Luzd, Goih. 1706. 4.
AMammahum. | 365
Ld
-Rud. fac. CawERAnIUs, Diss. de generatione ho-: minis et animalium, hesp. Pfíeister. — Zubing. 1715. 4.
Ios Mar. Vipussr, Motivi di. dubitare intorno la generazione de^ viventi sensitivi secondo la
commune opinione de' moderni. in JZenez. 1717. 12. /
Acta Fruditor. 1718. n. 185.
Manget: Bibliotb. anatom.
Zint. VALLISNIERI , Istoria della generazione. 7/e- nzezia, 1722. 8. ct in. Operib. Act. Erud. suppl. Tom. IX. p. 156. Manget. Bibl. Anatom.
Pet. MassuET , Diss. de generatione ex animalculo in ovo, Lugd. Bat. 1729. 4.
Ot. Cas. BAnrcHwECHT , Diss. an. omne vivens ex ovo. Resp. Vandermonde Parisüs. 1733. 4.
Godofr. PLovcQUET , de corporum organisatorum generatione disquisitio, SZu/gard. 1779. 4. Nov. Act. Erud. 1750. p. 546.
( Alb. de Harrrn ) Réflexions sur le systéóme de la générauon de Burrow. Gezf (Paris) 1751. 12.
Excerpte ex praefatione germanica Halleri iu MALES . & Buflonii hist. nat.
Gott gel. Zeit. 1752. p. 181.
James PaARsoN , Philos. observations on the ana- logy between ihe propagation of animals and that of vegetables, London. 1752. 8.
368 Organa reproductionis Gott. gell. Anz. 1753. p. 518. Hall Bibl. bot.
II. 34:1. belgice: Over de voorstelling van dieren en gewassen. Haag. 1755. 8.
Giov. Mino, Diss. epistolare intorno la genera- zione degli animali e vegetabili con riflessioni sopra $l'involuppi. Bassan. 1753. 4.
Casp. Frid. WoiLrF, Theoria generationis. Hale 1559. 4.
Gott. gel. Ànz. 1760. p. 1226. Deutsch. Berlin. 1764. 8.
Editio nova et aucta. 7Za/ae. 1774. 8.
Carl. LiNNAEr , Diff. de generatione ambigena. Resp. Ramstrom. Upsa/. 1759.
Amoenit. acad. vol. VI. p. 1-16. Comment. Lips. Decad. IJ. suppl. p. 1.
BoNNET , Considérations sur les corps organisés , ou lon traite de leur origine. etc. .4msterd.
1762. 8.
Lazar SPALLANZANI, Saggio di osservazioni mi- croscopiche , concernenti il sistema della gene- razione di NEEDHAM et Brrrrow. Modena. 1765.
m NE Gott. gel. Auz. 1765. p. 1171.
Gallice. Nouvelles recherches sur les découvertes microscopiques etc. Paris. 2. voll. 8.
Deutsch , über die Künstliche Defruchtung der 'Thiere (aus. dem Journ. de Phys. 1783. sept.) in Lichtezberg's Magezin. 2. Band. 3 St.
p. 89. (Vide et $. 269.)
Mammalium. —— 363 Franc. | Garcia l'ERNANDEZ, Nuovo discurso de la generacion de las plantas, iusectos, hom- bres y animales, Madri. 1707. 4. adib. HaALLERI, Opera minor. Tom. II. P. 1. et lI. (Lausann. ed, 4) et locis citatis.
Comment. Lipsiens. Vol. XV. p. 527.
Fel. VicQ-d'Azvn , Quaestio an similis vegetantium et generantium generandi modus? Respond. Tessier.- Paris. 1775. 4.
Joh. Chr. No1GT , Gedanken über die Naturkráfte thierischer Kórper in. dem Zeugungsgeschátte , besonders der Dieneu. Cuzmnbach. 1778. 8. len. gel. Zeit. 1778. p. 692.
Joh. Fal. WiILLIUs , de ovariis etovis animalium, Ephem. Nat. Cur. vol. III. Observ. 83. Manget. Bibl. anatom. T. II. P. 2. p. 629.
RrnRkRiNG, über die Eyer , die sich in allen Thie- ren weiblichen Geschlechts (inden.
Philosoph. Trans. n. 81. LEskEN $ Uibersetzung. 1B. 2 Th..p4 16.
BurroN , de liquore seminali in viviparis anima- libus detecto , ejusque receptacu!o. Mém. de l'Acad. d. Se. de Paris. 1748. p. atr. Histoire natur. Tom. II. Comment. Lipsiens. vol. II. p. 597. LrruwrENHOEx' s Demerchuuzen über die Saanien-
iiergen, 24
370 Organa reproductionis . Philos. Trans. n. 142. et 152. Lesken's Uiber seizung. 1 B. 2 Th. p. 59.
M. F. LEpERMüLLER, Physicalische Deobachtun- tungen der Saamenthiergen. Nürzberg. Y756. 4. Pei. Ern. AscH , Diss. de natura spermatis obser- vat. microscopicis iudagata. Gü/fing. 1756. 4.
Vogel's neue medic. Bibl. 5. B. p. 558.
Ernst. Gott. vosr, Progr. I. II. de generatione hybrida. Zipsize. 1777. 4.
F. Ch. G. Iónc , Uiber das Gebárorgan des Men- schen u. der Siugthiere im schwangern u. nicht schwangern Zustande. Zeipzig. 1808. fol. Ien. allg. Litt. Num 26 1810. p. 2or.
OxzN, Anatom. phys. Unters. angestellt imSchweins- fótus , Schweinsembryonen zur Lósung des Pro- blems über das Nabelbiaschen. Vid. .OkrN u. KiEsER Beitr. zur vergl. Zool. Tom. :. No. r.
De regeneratione partium quidam auctores. ScALIGER , Animalium partes an renascantur ? de subtilit. Exerc. p. 632. GuETTARD, de regeneratione partium amputata- rum in animaii et. vegetabili regno. Mémoires. Tom. Il. praef. p. 58. Comment. Lips. Decad. IL. suppl p. 563. Ioh. .4ndr. MunRaYv, Progr. de redintegratione partium cochleis limacibuspue przcisarum. Got- ting. 1776. 4. recusa in Ljus Opusculis. Vol. l. p. 315.
Mammalium. 371 ARNEMANN. l. c.
BLUMENBACH de nisu formativo; (Uiber den Bil- dungstrieb. 5. Ausg. 1791. 8. Institut, phiysiol, ede», p. 459.
Distinguendze sunt idee , 2/5 plasticae antiquorum, Bildungskraft , mechanice efficientis , et nisus for« mativi BLUMENBACHII, Bidungstrieb , organice agentis. Sunt nimirum modificationes vitz , me- chanismus et organisatio nature.
L3 * *
F. P. Zweifel gegen die Entwickelungstheorie. ÀÁ. der franzoóf. Handschrift. von. G. FonsTER Gót- tingen. 1788. 8.
246.
Tubae l'allopianae conveniunt cum iis hominis , attamen observatori diligenti multe et variz distin- cüones sese offerunt, quce anatomis: comparate sunt conservande. Quod quidem etiam valet de ovariis, DruMeNnBACn fubas fallopianas in Simiis et Didelphidibus glomi ad instar involutas et funbrias
infundibiliformes observavit. »
B. vium.
! 247. Testiculi in avibus semper in abdomine inclusi, collocantur immediatim post pulmones, sub parte
*Y *
572 Organa reproductionis antica renum. Sinister fere semper dextro major est. Penis parvus est in plerisque non nisi papillam vasculosam sistit, inferiore parte cloace sitam. Quedam aves penem foramine non pertusum ha- bent, mirz tamen capacitatis. Multum vero discre- pat in variis avibus, Ad duas formas przcipuas referri possunt penis varietates, quarum exemplum Clarissimus Cvviza in discriptione penis struthio- nis et anatis sibi elegit et ad comparandas reliquas proposuit. Partes genitales avium femineas Cele- berrimus Druurssacu descriptione harum partium anaus illustravit.
G. CuvirR, Anatomie comparée. Vol V. p.
107. Sqq. BruxENBACH's Vergleichende Anatomie. p. Á6g.
ALDROVANDI Ornithologia. Tom. Il. p. 209 ( ed. 1657) de Graat. Tab. i8.
-uctores quidam de generatione apium.
Marcell. MarPrGHi, de formatione pulli in ove liber. London. 106606. 4. dein. 1672.
In Ejus Operibus. ed L. Pat. 1687. 4. p. 49- 84.
Jheod. ÀLDES, Observat, naturales in ovis facla.
f
-msterd, 1673. 12.
vium. 373
Gustag Casimir GAHnLrxEP , Notabilia quedam circa formationem pull gallinacei. Misecsll Acad. Natur. Curios. Dec. 2. À. 10. 1691. p. 13.
Paulus Baptista Barypr, de Delliniano problemate circa ovi cicatriculam et de ovo quodam mon- slroso,
Comment. PBononienses. T. 2. P. 1. C. p. 85. P. 2..O. p4 369.
Znt. Maitre-IEAN , Observat. sur la formation da poulet, ou les divers changemens qu'arrivent à mesure qu il est couvé, sont exactement ex- pliqués et représentés en figures. Paris 1722. 12.
De Belliniano problemate , seu de ovorum elixato- rum cicatricula.
Miscellanea Soc. Taurinensis. T. i. C. p. 3.
f. B. LÉvEILLÉ, extrait. d'un mémoire sur les membranes, qui enveloppent le poulet dans l'oeuf.
Société philomathique. A.. 7. p. 1:86.
Dissertation. physioloeique sur la nutrition des
foetus des mammiféeres et dans les oiseaux. Paris. aun VII. 8.
* ^ *
L
Iosephi Prosperi Z1NNANI , Delle uova e dei nidi degli uccelli collo loro imagini; n«sl cui fime aggiunte alcune osservazioni con una disserta- zione sopra varie specie di Cavalette, in J/eznc-
zia. 1737. fol. c. fizg.
374 Organa reproductionis
Jac. Th. KLEIN , Ova avium plurimarum ad na- tuaralem magnitudimem deiineata et genuinis co- loribus picta. Leipz. et Kónigsberg. 1706. 4. Gotüng. gel. Anzeig. 1766. p. 784. len. gel. Zeit. n. 57.
Allg. deutsche Bibl. 6. B. 2. St. p. 284.
Comment. Lipsiens. vol. 15. p. 97. 4d. Ludwig. WiRsiNG u. Fr. Chr. GüNTHER ,
Sammlung vou Nestern u. Eyern unterschiede- ner Vogel. Nürnberg. 1772-77. fol.
Aic. SrTENo , de ovo et pullo observationes.
Act. Hafniens. 1673. p. 8r. Manget. Bibl. Tom. 1I. P. II. p. 314.
249.
Ornithorhynchus et Echidna quoad partes ge- nitales externas magis cum avibus convenire vi- dentur, Unicum datur ovarium in avibus, sub vertebris collocatum , penitonzo involutum et af- fixum. Est enim adcumulatio ovorum varis mag- nitudinis. , quorum minora alba, majora flava ad- parent, Oviductus etiam simplex est, infundi- biliformis incipit et parum tortuosus in cloacam abit. Parietes ejus in quatuor dirimi possunt mem-
branas, quarum secunda fibris constat muscula-
d mphibiorum. 3-5
ribus longitudinalibus. Non nisi in struthione ru-
dimentum clitoridis observatur.
C. 4mphibiorum.
249.
In Reptiibus testiculi analogi observantur iis avium, semper in abdominis cavo inclusi sunt, aut renibus adfixi, aut prope eos siti, Spharica corpora éefformant in Salamandris. Epididymis glomum sistit vasorum deferentium semper flexu- osorum. Ín Ophidiis in papillas desinunt, quz perperam pro pene fuerunt habitz. Penis in testu- dinibus simplex, in lacertis ct serpentibus du-
lex est. Batrachii pene carent. P SB 250.
Clitoris, ei avium analoga, et hic offendi- tur, h. e. in Cheloniis, in reliquis deficere vi- detur. Duo adsunt ovaria, prolongatione continua peritonzi nexa, et quovis latere column spinali ad pelvim usque, adfixa; ideoque duo oviductus, membranosi vertebris peritonzo nexi. Infundibili- formes incipiunt, plerumque cylindrici , in bawa-
chis vero plerumque valde tortuosi sunt,
-
Ürzana reproauctionis
O1 1 [op
Richard. WALLER , Some observations made on the spawn of frogs and of the production of tod- poles therein.
Fhilos. Trans. Y. 169r. p. 523.
Rosinus LENTILIUS , Ranarum iu pisces curiosa Metamorphosis.
Fphemerid. Acad. Nat. Curios. Cent. 5: et 4. p. 386.
Flor(a4o CALDANI, Osservazione sopra la trasfor- mazione di uu insetto e sopra le idatdi delle
Ranocchie. Memorie di Verona, T. VII. p. 205.
Pierre DgMouns , Observation sur le crapaud mále
* accoucheur de la femelle.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. 1741. p.28, ed. in 8. p. 59.
Observation au sujet de deux animanx , dont le mále accouche la femelie. (Crapaud.)
- x c Er x Ibidem. T2 8. P. P et 13. ^ Joseph Franciscus lacQUIN , Lacerta vivipara ob- serva!io,
Nova acta helvetica. Vol. I. p. 33.
ANoNYM. Observation touching the bodies of sna- kes and vipers, as also of the brooding of sna- les and vipers.
Philos. Transactions. Y. 1665. p. 158.
"dmphibiorum. 377 2534
Metamorphosis Ranarum hac in classe omni attentione est digna. Pipe vero mutatio eo cu- riosior , quo inümior pullorum cum matre est ne- xus, In. Pipa nimirum omnia metamorphoseos momenta in cellulis dorsi accidere solent. Cel- lulae iste cum marsupio Didelphidum comparari possunt. Structurz singularis non sunt, sed plicis epidermidis formantur, Mas dorso feminze ova . adprimit. Ipsa foemina sese in ova dorso incum- bit, eaque in cellulas imprimit. Mas denique ibi ea fecundat, quas tibus mensibus peractis, exclu- duntur, et per metamorphoses cognitas trausfe-
runtur. Sibilla MERIAN prima bhanece observationem et quidem Surinami instituit. P. CauPrEn, Over de voortteeling. der america- nischen padden, of Pipz. Verhandl. van het Maatsch. te Haarlem. Deel. 6. St" t. BL 966. Rosinus LgNTILIUs, Dufo ex dorso pariens. Ephemerid. Acad. Nat. Cur. Cent. 3. et. 4. P. 393; Ejusd. ad I. F. BruxENnaCH Epistola de caudatis piparum gyrinis. Comment, Góüttingeus, Vol. IX. P. i. p. 129. PBruMENBaCH's Abbild. 4. St. N. 36.
C» M) co
Organa reproductionzs E. Piscium.
252.
In piscibus testiculi singularis sunt structurz , parum cum ea classium precedentium convenien- us, Duplex videtur esse hujus formz modificatio , altera piscium carülagineorum , altera piscium os- seorum, Penem duplicem piscibus cartilagineis tribuit LixsAzvs, Brocnm vero partes genitales ma- ris exterhas prorsus negat.
Marc. Elies. Briocn, Von den vermeinten dop- pelten Zeugungsgliedern der Rochen und Haye.
chriften der Berl. Gesellsch. der Naturforscher. Vol. VI. p. 377-393. tab. XI.
Georg YVilhelm SrELLER , de generatione piscium. Novi Comment. Acad. Petropol. Vol. IIT. p. 405. Thomas HanMER, Remarks on the very different accounts that have been given of the fecundity of fishes, with fresh observations on that sub- Ject. Philosoph. Transactions. Y. 1767. p. 280. Phil. CavorLiNr, Abhandlung über die Erzeu-
gung der Fische und Krebse. a. d. Italienisch.
mit Anmerkungen von. E. A. W. ZriMMER- NANN. 1792. 192. S. in 8. c. 3 tabb.
D.
Piscium. 370
Editio italica. Neapol. 1787-1789. 4.
Gótt. gelehrte Anz. 1792. n. I11. p. 1106. 253:
Ovaria eximi: sunt magnitudinis. Sacculum re- ferunt ovis &qualibus repletum , per totum abdo-
men latere intestinorum regnantem.
In AHajis, Squalis, Chimaeris ova non «equalis sunt magnitudinis. Majora etam flava sunt et prius quam cetera minora albaque in oviductum descen- dunt, Qua quidem fabrica cum avibus conveniunt. In quibusdam piscibus duo euam adsunt ovidu- ctus etsi perbreves , tamen distincti. In CAumaeris , Squalis, Rajis oviductus corpus glandulosum inclu- dit, quod materiem crust ovorum secernere vi- detur. Ova quadrangularia et cornea, filamentis longissimis instructa , sub. nomine murium mari-
norum, (Seemáuse, germanice ,) cognita sunt,
JY. G. TirEsiUs , über die sogenanten Seemáuse oder hornarügen Fischeyer. Leipzig. 1802. 4. tab. 4. 5. 254. Ova piscium estra corpus fecundantur. Sunt vero alii pisces vivipari, Ánguila nimirum ,
Gaswobranchus, Blennius, Siluruns Ascita, etc.
380 Organa reproductionis Isüs oviductus est simplex ,qui statim cum rima
communicat.
AnISTOTELES Rajam ad viviparos numerat pisces.
Rajam cum femina cohaerere, Pennant observavit , ilisque vulvam bifurcatam tribuit.
E. 24nimalium sine vertebris. 29/0. lu AMolluscis quadruplicem | generationis diiíle- yenüam statuit Ciarissimus CvviEn ;
1,Sexu sejuncto, cum coitu. Gasteropoda nimi-
rum, eorumque óuccinunt.
2. Sexu sejuncto sine coitu.
In cephalopodibus.
3. Sexu conjuncto, cui coitu reciproco. 1a
Limnace, et pluribus Guida 4. Sexu conjuncto, ipso individuo sese fecun- Ln 2E
dante, Hermaphrodismus compietus.
In acephalis.
In acephalis oviductus adest, sese cum ovariis
conjungens, quorum vices branchiae gerunt.
Molluscorum. 981
O&rN, über die Eyergánge des Muscheln, der Konigl. Acad. der. Wiss. zu. Gótting. vorgele, : Gott, Gel. Anz. 1806. Aug.
Partes genitales horum animalium muitum variare optime intelligi potest ex observationibus liiu- sissimi CuviER in Ejus Anat. compar. Vol. V. p. 164. et in variis ejusdem monographiis: Ceierum | adhuc auctores sequentes consulendi.
Jacob PnaAcH , de ovis ostreorum.
Miscell, Acad; Nat. Curios. Dec. 2. A. 8. 1689. p. 506.
Nicolaus WiTsEN , The description of certain shells found in the East-Indies. : Philos. Transact. Y. 1693.. p. 37o.
Aobert. WnuyrT, a description of the | matrix
or ovary of the buccinum ampulletum., Essays and Observat. physical and litterar. Vol. 5. p. 8.
Guichard Ios. Du VEknNEY , sur la génération des lunacons. ! Mém. de l'Académ. des sciences de Paris. 1708. p. 49; ed.8, pi ^58.
Denis DopART , Observaton sur les limacons her- maphrodites.
Mém. de l'Acad. des Sc. de Paris. T. 5». p. 337.
Jlohann Carl WILKE, Anmárking om Suüàackors -
n EL "C-e2! pesrnings satt.
Vetenskaps Academ. lHandl. A. 1761. p. 285.
282 Organa, reproductionis Anmerkung über die Paarungsart der Schne- cken. Schwedische | Academ. Abhandl. 1761. p. 587. : «dolph MoprER, Anmirkning om snáckors par- ning. Vetenskaps Academ. Handl. 1764. p. 47*
Anmerkung vom Paaren der Schnecken. Schwe- dische Abhandlung. 1764 p. 5o.
[can lacques d'Ortous de MarnaN, observation sur laigui'on du limacon dans laccouplement, Mém. de lAcad. des Sc. de Paris 1724. p. 34.
ed. 8. p. 49. Oito friedrich MürLER, Von den Pfeilen der Schnecken.
Schriften der Berliner Ges. Naturf. Freunde. B. v.-S. 394.
Iohann le Francq vàn BEgRkHEY , Brief over een hard geschaald ey van een Zee- hoorn.
"Verh. van het Genootsch. te Vlissingen. Decl. 3. Bl. 576.
Iosephus Theophilus KóLREUTER, Observationes anatomico - physiologicie Mytili Cygnei. LiNNzEI ovaria concernentes. Nova acta Acad. Petropol.
4: WL n. 109 et 236. 2360... Annulatorum organa generationis in annulo car-
noso, seu cingulo Liww*1, fascia Krxziwn, Par-
della Rxpn1, residere videntur. Inferior hujus annu-
Crustaceorum. 335
l]i pars plana est, et quovis latere tribus forami- nibus pertasa. (WicuuamwwN) Nocte presertim plu- viosa libenter coeunt, et ad auroram usque cohze- rent, Non complicantur in venere ut Serpentes, sed lateribus arcte conjunctis, mutuo adhzrescunt , spumosam quandam salivam inter coeundum emit- tentes, Dum coeunt precipue rubent. (ArpRovANnI!, Movrrtri.)
Ioh. Érnst W1CHMANN , Vom Gürtel des Regen- wurms. i
Beschàftig. der Berlin. "I:Gesellsch. naturforsch Freunde. Vol. IIf. n. XIV. p. 23r.
B. N. BERKENMEYER , Om 3glars fórókande.
Vetenskaps Academ. Nya Handl. 1784. p. 81. Uiber die Vermehrung des BruTicErLs.
Neue Schwed. Academ. Abhandlung. 1784. p. 8o. 255.
In Crustaceis organa generationis externa dupli- cia sunt. Vagin: duz cornes dantur, qui penes in vulvas foeminae conducunt. Vasa deferentia albissima, longissima, atque valde tortuosa sunt. Testiculi sex-lobau , et structure glanduloss esse videntur.
Ova foemin: sub cauda filamentis, pedibus cau-
dalibus et natatoriis adnexis, secum ferunt usque
394 Organa reproductionis
ad exclusionem. ÉExeunt ex duabus aperturis pro- pe pedes abdominis, et a pede ad pedem usque ad ultimum deferuntur, qui ovis repletus nunc an-
terioribus reliqua cedit, ita ut omnia sub cauda
locum linyeniant;
558.
SPALLANZANI coitum Astacorui negat, quemi quidem alii observarunt, Coeunt verno tempore, Pulli Iunio aut Iulio excluduntur ; atque per quas - tuordecim dies adhuc filamentis istis cohzrentes a matre circumferuntur. Astaci itaque inter ani- malia sine vertebris cum Didelphidibus altioris sectionis conveniunt. Tertio anno maturi sunt.
Lucas 4níonius PoRTiUs, de Cancri fluviatilis
partibus genitalibus. Miscell, Acad. Nat. Curios. Dec. 2. À. 6. 1687. v. 48.
259.
Et in Jfrachnoidis genitalia duplicia sed sita quam maxime diversa. Nam mari in papillis maxilla ribus insident In phalaugiis ad finem abdominis penis exit simplex.
Aranes in marsupio quodam griseo seu albe- scenü ova secum circumfíerunt usque ad eorum exclusionem.
Scorpiones vivipari sunt.
Insectorum. 585
Michael Bernhard "NALENTINI, Mira aranearum generatio.
Miscellan. Nat. Curiosor. Dec. 2. A. 8. 1689. p. !90.
Philipp. FRAUENDORFER de partu millepedarum, Jbid. Dec. 3. A. 3. 1695. et 1696. p. 3.
260.
Insectorum organa generauonis ex pene varie armato, canali spermatico communi, et duobus organorum paribus consistunt, quorum alterum cum testiculis, alterum cum vesiculis seminalibus comparari possunt, Partes hse tamen multum vya-
riant.,
Partes foemineze magis constantes oyiductum offerunt communem in vülvam sese aperiuntem. Oviductus variis gaudet appendiculis conicis , ova continentibus.
G. CuviER Ánatomie comparée. Tom. V. p. rgo.
BLUAXENDACH's Verjl Ana:om. p. 447 et 48r.
Antoni ron LEEUWENHOECK , Abstract of a letter, concerning generation by an inseci.
Philos. Trans. Y, 1685. p... 1120. 25
396 Orsgana reproductionis
lacinto CESTONE , A mew discovery of the origi- nal of fleas.
El
Philos. Transactions. Y. 1699. p. 42. Generatio insectorum absque coitu.
Iohann Peler ALBRECHT , De insectlorum ovis sine previa maris cum foemella conjunctione ni-
hilominus nonun quam foecundis.
Misc. Acad. Nat. Cur. Dec. 3. A. 9. et ro. 1701- 1705. p. 206.
Peter Simon VAULAS, Phalenarum biga, quarum alterius femina artubus prorsus destituta, nuda atque vermiformis, alterius. glabra quidem et impennis, altamen pedata est, uiriusque.vero , sine habito cum masculo commercio , foecunda ova parit.
Nova Acta Acad. Nat. Curios. T. 3. p. 43o.
Réné Antoine Ferchault pg REAUMUR , observation sur les insectes qui se mulüplient sans accou- plement, et par la seule fécondité de chaque indi- yidu,
Mém. de l'Acad. d. Sc. de Paris. 1741. p. 32. ed. 8. -p. 44. Iean BERNOULLI , Observations d'histoire naturel- le; (sur quelques chenilles.)
Mémoires de Berlin. i772. p. 24. a. 2D I. De Vermium iniestinalium partibus genitalibus
fere nihil constat, de eorum vero generatione et
JAadiatorum. 387
reprodaciioue varias proposuerunt hypotheses quae suo loco sunt examinanda.
Vide infra Classem EnheLmninthorum.
Claude PrRRAULT, Rapporti. qu'il a fait de deux choses remarquables, qu'il a observées, tou- chant les vers qui s'engendrent dans les inte- stins,
Mém,. de l'Acad. des Sc. de Paris. T. X. p. 550.
Sinon ScHULZ , Vermium in vivorum corporibus generatio singularis, in oculorum palpebris et aurium cavitatibus..
Miscell. Acad. Nat, Curios. Dec. 1r. A. 23. 1671. P: 49. 2562.
In radiatis que hermaphroditi esse videntur, series quinque corporum uvaformium observan- tur, qui ovarium "constituunt et ova rotunda et rübescentia gestant. De reliquis Classis ultime animalibus observationes anatomicz nulla dantur, que ad structuram harum parüum illustran- dam valere possint, etsi reproductio polyporum
per cymas aut germina szplus sz observata. 263. Cocollaria quedam generauonis hic notanda
restant:
288 - Organa reproductionis.
Plurima animalia maguo excitantur insünctu ad coitum exercendum. In quibusdam tempore amo- ris partes varie agunt, ad liquidum singulare va- ri& nature et variis locis seceruendum. !
Frederic CuvigR , Du rut. Annal du Museum.
Wol. IX. p. 118-130.
, / John. HuxTER , Ánimal oeconomy. m. ll.
264.
Periodi fixe plerumque in anüunalibus obser- vantur quibus coeunt. Sic e. g. Cervus , Decembri, Canis Fulpes ev Lupus , lannuario, Castor fiber coit autumno , parit lanuario ; Z/ves vernali tem- pore coeunt; Zsoces verno, Cyprini lunio depo- nunt ova, Ranae coeunt verno, sex ad decem die- bus egentes ad hance functionem absolvendam. Martio mense testudinum coitus incipit, Majoque terminatur. Ánimalia , quae longiori tempore egent,
ad maturitatem perveniendi, minus eiiam ferülia : | *
*
sunt. : 265. In insectis fere semper coitum mors adprime
Dr . . . . . sequitur, 1ta ut diutius conservari pessunt, conu.
non admisso.
Ápum coitus visus est nunquam, PLIXIU S.
Corollaria. 389
RravmuR hance observationem confirmavit et Manarpr inde conclusit, ova apum , ut apud pi- sces, post coitum , jam in celiulis deposita, fce-
cundari.
-
De generotione apum ^muliae observationes existunt , quae Huuuzrz, Scuinacu , Harronr, Lzuuawx, Nripnanr, Hrenorp, Wirurziur, Vocrzr, "UÜr:irgsronr, OszznmsEck, Lawcrn,
HUBER et alii instituerunt et collegerunt. 205.
Numerus ovorum a variis animalibus positorum
eüam multum differt5 v. c.
Áquaticae aves ovum ponunt 5 . . . IF. Colinmbag? c o AS cld4 35 0x QNI ES aei 1 dear SS a sv qua nU d ME Corvibvoc oS E a EET qd a TB. Pyrhulàe s) € e qo rue ys LP Hirundihes. SM IU uq. 0. PESO: Poditbs) QUEM EIL. uso REB Callinae , ovis sensim remotisad. . . 5o.
Crocodili plura quam. . . . . - . 100
Cyprini Gadi
etaliorum ad . . . 100,000.
390 Organa reproducttonis. : T 267.
Animalibus omnibus instinctus est mirandus cu- rae progeniturae , et Insectorum Classis inprimis innumerabilia exempla offert, qua sagacitate et constantia papilioues sibi eligunt certam plantam, qua praecisione quaevis species reliquorum ordi-
num sibi quaerit locum distinctum. 2368.
Collectis itaque observationibus de reprodu-
ctione animalium, differentiae hujus functionis ad
sequentes referri possunt:
Corollaria. 391
Polypi. / Gemmipara , Seu ger- f
"minipara per gemmas, Infusoria, ocrmima , 861 cy p1o35 I Radiata 2 Qraxdams
Sese producentia.
Crustacea. ;
matrem ex- clusis,
Mollusca. Pisces,
ÁNIMALIA, 4 Ovipara. Reptilia.
Aves.
d Radiata reliqua. Ovis extra Insecta.
treexclusis. HD Classium Sic dicta
Vm Animalia Ovis in ma-
vivipara.
Quadrupeda.
y . 2, » . V'ivipara, proprie (Cetacea. . dicta. . 6
Homo, 269.
De fecundatione animalium artificiali comme- morari potest, quod Marrrienr primus instituerit eiusmodi observationes, quae a SeArrazaAwir fue- runt repetitae et ad varia animalia adplicatae.
AcuanivS electricitatem, loco fornacis calorem,
205. Ürgana reproductioris. adhibuit ad ova gallinarum incubande,. De hybrido
. animalium coitu pauca huc usque fuerunt notata.
SPRENGER , in opusculis physico-mstbematicis de hybridis animalibus quaedam exhibet, Simiam cum caze coeuntem ; HALLER et EDLUMENBACH. Ca- nis aquatici , SPALLANZANI letiera scritia. al S. Prof. L. M. Caldani (saggi di Padova Tom. Ill. P. 1p. LXXKXIF.
Versuche über die Erzeugung. a d. franz. v. MicnHarLrs. Leipzig. 1786. 8.
Vide p. 368 hujus voluminis. Mustelee Martis cum Fele cato; PALLAS itinera.
Nicolas de Vskvokoasky , Observation d'un Chat-
Marte.
Mém. de la Soc. Imp. des Natur. de Moscou. Tom. I. p. 349. éd. seconde p.
E" A au di* QUU au uU au aU iP QU a P P aa Dit iU a a
CAPUT TERTIUM.
De animalium in classes divisione.
270,
Digestio animalium in Classes variis temporibus diverso successu fuit effecta. An1sToTELES jam ince- pit principia methodi exaranda. Prixivs eum secutus est. ALBERTUS Magnus, Ray, GzssxER, ÀÁLDROVAND, varia correxerunt atque addiderunt. Attamen feli- ciori ingenio vix quisquam rem in se suscepit quam LixwAzvs. (Quatuor ejus primae classes, cum caracteres eorum in organisatione nitantur , in aeternum erunt fixae. Aliter res se habet cum secunda divisiore sive animalium sine vertebris , cui characteribus nimis vagis et plerumque externis, solummodo duas classes adsignavit , alteram znsecta , alteram vero vermes exponentem, quaeque omnia reliqua animalia in se recipit quae
non insecta sunt.
27I. Nobis hic notitia systematum historica praeter-
mittenda videtur quippe quae commodiorem locum
394 "Animalium | divisio
sibi postulat ibi , ubi de meritis auctorum in ipsam dispositionem animalium influentbus , sermo est, in historia nimirum scienti: (Vide Prolegomena. 6. 29. p. 54 et sequ. hujus voluminis). Deinde quia mutationes auctorum magis classes singulas earum- que ordines tangunt, ideoque infra in classium
examine sunt commermnorand:e. 272.
LiwwAEvs sex stabilivit Classes animalium, ab interna structura indicatas , quae tabula sequenti; propriis suis verbis in editione XII sytematis
nature p. 19 hausta, optime cognosci possunt.
Ll
biloculari, biau- (Vivipara. Mammatia. - rito 5 Sanguine X calido, rubro. (Ovipara. pes. S 2s CERAM E bh Uniloculari, uni- (Pulmone arbitrario. zimiphicía. E: aurito 5 Sanguine - E: x bs .* . . E frigido , rubro. (Eranchiis externis. Pisces. iS Ld » "E - . . . . - Uniloculari, in(Antennatis. Insecta. » auritto. Sazie fri- gida, albida, [Tentaculatis. Fermes. - 275.
Rav,Krrrs,DavssewTON, Vrco-d'Azvn, KizzMEYER,
Cuvizg, Grorrnovy, Lawanck, Dunzgnn, multas
In Classes. 395
observationes proposuerunt, quz nunc accuratio- rem et forsan magis naturalem dispositionem ani- malium concedunt. Bnuissow regnum | animale in novem classes distribuit, Classes Linnaei conser- vanus, Cetacea , Pisces cartilagineos cx Pisces osseos táànquam classes singulares exponens. Crustacea vero primus ab Insects optime distiuxit, Hic Cuvizni et DuwznRinn tabulas esse exhibendas necesse judicamus. Cuvizn tabulam generalem se-
quentem. in Ànatomia comparata praeparavit.
396 Animalium divisio
mala.
L j
An
N Viripara; mam-
Sangu'n2 cali. |. mae... . . . 1. Mammalia, do, corde bi-
loculari. Ovipara; mammae Verte- nullae . . . . 2. fpes. bris j Sanguine fri- ( Pu/mones, saepe simul cum eido; corde | uniloculari. ( branchiis. . . 5. 4mphibia. Vasa sangui |Medulla spinalis nodosa ; . P fera. membra articulata nul- la: S o ES V CTHEE: Sine Medulla spinalis nodosa 5 verte- membra articu- bris lata. . . . .« . 7. Crustgced,
Med ulla spinalis nodosa ;
membra articu-
Vesa sangui lata, wes D. Inseefa:
fera nulia. ADT Medulla spinalis nulla ; nulla membra articu-
Medulla spinalis simplex; membra articulata nul- la. [] e o [] [] t] 4 Mollusca,
| lata. . . «.« « 9. Zoophyta.
/
"Annulata deinde sejunxit, quae infra comme-
morabuntur.
In Classes. 397 27d.
Constans DuwxniL, auctor zoologiae analyticae multarumque dissertationum progressibus sciene üz faventium, tabulam, cum ea Clarissimi CuvrER convenientem , exaravit, cum vero organisationis momenta quaedam evolvat, qus in altera ne- glecta sunt, hic eam repetendi non superfluum duximus. ÁxruALIA viventia, digerentia , sentientia
sese moventia lnstructa sunt:
mammis; vivipara. 1, ZMammalia, , |i
Iw plumis. ,. . 2, ves, verte-
sine mammis. bris
sine plumis, 3. Reptilia, QUE sine ininenibus; branchiis, . .. . 4. Pisces,
pore 9 ; csimplicibus, ......,...... 5, Molusca.
nervis, sine verle-
membris articulatis. 6. Crustacea, nodosis. bris
membris nullis. , 8 J/ermes,: pne nervis. , , . e . 7. Insecta,
aevi nec membris, nec nervis, 9. Zoophyta,
255. Clarissimus Laxanck methodum suam reeentio- rem in Philosophia Zoologica proposuit, et limi- tes scientie etiam hoc in opere quam maxime
extendit. Tredecim adsumit Classes quas in Ta-
bulis synopticis generalibus exposui.
398 "dnunaliwn divisto Vide Tabulam ejus animalium. verbotenus repeti- tam in Vol. I. huj. operis p. 8.
276. Nos hic, collectis observationibus capitis ante- - rioris, charactere divionis animalium faventes summatim, in tabulis sequentibus, repetamus, In- verso tramite ad simpliciores divisiones adscen- dere debemus, characteribus particularibus pri- inum electis, sequentibus generalioribus. Vide tabulas synopticas generales. Vol f. p. 4— 7. 277. j Generatio in sequentibus non commemoratur , quia hac functio potius ad omnia corpora organica conjungenda quam distribuenda valet, Verum qui- dem est, et a. Clarissimo Oxrw ingeniose dictum, omne vivum oriri] ex vivo, attamen Hanvazr ob- servatio, omne vivum ex ovo, sensu quodam optime defendi potest. Generationis et reproductionis lege tota natura existit et nectitur ; modificationes ejus vero innumerz dantur, etsi tres tantum per- cipimus. Ánimalia nimirum vidimus vivipara quae- dam, h. e. «vos foetus parientia eosque lacte, organis singularibus, mamm:e dictis, secreto, alen- ia. Alia ovipara sunt, alia denique per gemmas
- sese reproducunt, i
in Classes. 299 278.
Modus respirationis quadruplex est (p. 242) 1. per pulmones; 2. per branchias; 3. per tracheas; 4. per epidermidem. Modificauones ejus -vero duodecim observantur, ita ut Classes animalium respiratione
differentium inde deduci possint sequentes duo-
decim: bus IAS Ao $c MAMMALIA. spongio-
I. per "n Vig queer 2. AVES.
nes vesiculosos etsaccatos. 2. REPTILIA,
I. artuatas ;, . . . . . 4. PISCES. II. per'bran- [2. foliatas.. ......5. MOLLUSCA. chias 3. fimbriatas. . . «.. 6. ANNULATA. 4. ramosas. ..... 7. CRUSTACEA. Eu s I. cum rima , per z rhigmata seu thalacos. 8. ARACHNOIDA. i 2. cum punclis mar- e III. per tra- E cheas ginatis, per s77g- -—c Didaco. CM Cy ELA 9. INSECTA, 3. tubulares et aqui- feras. ;. * «v. «. £10. ENTHELMINTHA« t. RADIATA. IV. per epidermidem. ...... 12, POLYPI et
INFUSORIA.
00 Animalium dipgisto
M24,
270. * Circulationis organa non nis! quiuque tribus ad- mittunt, consequenter non nisi altiori divisioni in- servire possunt. À praesentia cordis atque vaso- rum, seu ab absenüa ejus, tandemque a stru- ciura cordis aut ejus analogi hae sectiones desu-
muntur. I. biloculare habent et I. MAMMALIA. sanguinem calidum. | 2, AVES. II. uniloculare et sangui- 3. REPTILIA. nem frigidum 5 | 4. PriscEs.
rias et venas. 6. ÀNNULATA. 7. CRUSTACEA.
IV. Arteriam pulsantem
cordis loco. . .
Con Hf. musculosum , M 5. MOLLUSCA, 1 8. ARACHNOIDA.,
9. INsECTA.
V. Nullum , nec vasa. i 1o. ENTRELMINTHA., 1I. RADIATA. 12. PoLvPr etiNrFU- SORIA.
280. AÀdhibitis nunc ceteris organis, animalium divi- siones semper majores existunt. Sic sezsationis or-
sana ires tantummodo offerunt sectiones.
Classes. 401
1. MAMMALIA:
/- 1l. Systemate nervoso . AVES.
.AEPTI LIA. sympathico.
2 duplici ; cerebrali c4. 3 l 4. PisCESs.
Ih Sy stemate nervoso 4 simplici ; S ympathi-. 3. MoLLUsca.
. NN r F ANIM. AT, IA € (9; ,oesophagum cin- 6 A NUT ATA:
genuie et sequente, 7: CRUSTACEA,
LT. Systemate üuervos 8. ÁRACHNOIDA,
radiato, sae pius 1n o-] INsECTA. mide iutermixto. THA. .RADIATA.
. PoLv Pr et IN-
FURORIA.
leculari cum epider- , LO, LE NTHELMIN-
281.
Organa motus tandem duas primarias sectioues
animalium offerunt :
/ M - 4 q
402 nunalium | divisio.
Vertebris dona- ta, seu sceleioj I. Spondy-( T. MAMMALIA. plus aut minus? Zoida. | M. Avzs.
completo — in- | IIT. REPTILIA.
structa, IV. PISCES.
ÀNIMA-
EIA. 5 V. MOLLUSCA.
V[. ANNULATA. VII. CRUSTACEA.
Veriebris aot : IA MASLCUNDUDE sceleto articula- V T. spon
t0 destituta, dylioida.
IX. INSECTA. X.ENTHELMINTHA, XL BADIATA;
PoLYvPr. X. INFUSORIA.
Hisce observationibus nititur. tabula. generalis animalium m. III p. 6. Voluminis primi exposita, quam nunc etiam in examine animalium parti-
culari prosequemur.
IL. MAMMALIA,
" P P QU QU QU ARP QU EP aU aU RUP GP aU a QU a a a
Z-'OFO GN OS LIB PROPRIE SIC DICTE.
SECTIO SECUNDA.
De Animalium | classibus.
CLASSIS PRIMA
AMMammalía.
CAPUT PRIMUM.
Aurtores de Mammalibus, «i
CoNnR. GrssNERI histori; animalium , L. r. de quadrupedibus viviparis. Dasilez. 1551. fol. Ur. ArpnRovaNDI de quadrupedibus digitaus vivi-
paris. L. III. Bonon. 1627. fol.
— — — De quadrupedibus solipedibus. ib 1616. Íol. |
406 "Tuclores — — — De quadrupedibus bisulcis. ib 1615. fol. — — — De Cetis. L. 1. ( in fine operis ejus de
piscibus). ib eod. fol.
To. Ravr, Synopsis animalium qae an perum. Lond. 1693. 8. LeCrERc de BurroN, hist. nat. des quadrupedes. , vide editiones p. 160 hujus voluminis,
Ad editiones BurroNr sequens anglica est addenda:
BurroN's natural history , containing a theory of the earth , a general history of man, of the brute creation. and of vegetables, minerals etc.
- translated from french and interspersed. with notes by J. $. BARR Esqr. to which is added by way of complete supplement a natural history of birds , reptiles , fishs, aud insects. London. Symonds. 1901. 8.
À. D. PnrssoN le régne auimal. V. p. 161r. edi- lio altera auctior latina Lugd Batar. 1762. 290. pagg. 8.
Thomas PENNANT's History of quadrupeds. Lond. 1781. 2. yol. 4.
— — -— Arctic Zoology. vol. tz. ibid 1784. 4.
british Zoology. Vide. p. 161. latine et germanice edente Munn. zugustae apud Haid.
Svnopsis of Quadruneds, Chester. 1771. 98. c. tabb. 31. |
J, Cn. DaNriEL von ScgnzBER, Sàáugethiere Ér/az-
gen. seit 1784. figg. 4. 55 Híte u. 8 Hfte Sup- lement.
de Mammalibus. 407
S. Chr. Por. ERXxLEBEN , systema mammalium Lipsiae 1777. 8.
E. A. W. v. ZIMMERMANN, geographische , Ge- schichte des Menschen u. der allgemein verbrei- leten vierfüssigen Thiere. Leipzig. 1778. 5 D. 8.
Goftl Conr. Chr. STonn , Prodromus methodi mam«4 malium. Tubingae. 1780. 43 pgg. 4.
|. BzRwick , ageneral history of quadrupeds , the fisur engraved on Wood. Newcastle upon tine. 1790. 8.
Dr. Gorprus, Vergleichende Naturbeschreibung der Saugthiere , mit einer Vorrede von Iirn. Prási- dent v. Schreber und 60 illum. Kupfertafeln aus dessen S&áugthierwerke. £r/angén. A4.
CAPUT SECUNDUM.
De Mammoalibus eorumque in Ordines
dipisione.
I.
Mammalia sunt animalia vivipara, YlVOS foetas parientia , eosque lacte organis pro-
prüus, znammae dictis producto , nutrientia.
Mamm: lactantes feminis omnibus , numero determinato pares, etiam maribus (excepto Equo) propriae sunt. Dantur pectorales , abdominales , inguinales , aut longitudinaliter hisce regionibus digest.
2.
Respirant pulmonibus spongiosis libere herentibus in pectore , corde biloculari , biaurito et sanguine rubro ac calido in- struuntur. Cerebrum Labent, medullam spi- nalem et nervos; motusque eorum sustinen- tur atque confirmantur sceleto períecto et articulato.
Organorum Mammalium uberiorem expositionem Vid. hujus voluminis pagg. 1609, 210, 261,.
293 etc.
-
De Mammalibus 409
[rd
2.
Terrestribus quatuor sunt pedes, aqua- ticis pinnze loco pedum; horum character esi corpus nudum et elongatum ; pinnze car- nose, cauda horizontaliter plana. Illorum character est corpus pdosum , saltem m ali-
qua sui parte et pedes quatuor.
3 4.
Pili flexiles, mollissimi, vario. gaudent co- lore , forma vero parum variant , plerumque enim tubulosi sunt, raro undulau , (Phocz, Moscho;) suleati (Elephanti) compressi annu- lauque. (Sciuris.)
D.
Pili rigidi setae. dicuntur , molliores vero et mgenio suo [flexi lane nomine salutantur, Seto óris, seu F'ibrissae, scopus mystacen formant , (Tigridi , Lepori et aliis). Pili cor- poris apicibus decussantibus, su£uras eftor- mant, qua iu dorso aut pedibus variorum animalium observantur.
LzrevwEeNHoEE, de fabrica pilorum, in secunda littera qui. c. Rob. WHookEg philos experim. Lond. 1726. 8. impressa est.
Philosophical Transactions n. 1 4o.
410 De Mamimalibus eorumque PasTER's Abh. von den Decken der Haut bey des Thieren, insbesondere von den Haaren.
Verhandel de Haarl. vol. 14.
Uibersetzung. p. 303. SARASSIN , Mém. de lAcad. des Scienc. de Paris 1727.
6.
Pili variorum animalium confricati. elecri- cas scintillas spargunt, e. g. pili felis, canis (in- primis terrarir) , muris, leporis et alior. Idem observatur in lana jam preparata seu crinibus revolutis etc.
WiINEKLER , de electricitate animalium. — Lipsiae 1770. 4. 4 4
PALLAs, Spicileg. Zoolog. T. XIV. p. 88.
E b 'li
Pilorum loco in quibusdam, (Erinaceis , Hy- siricibus , ) aculei; aculei explanati in squa- mas (Manibus), squamae coadunatz? in. scu- tum (Dasypodibus) cognoscuntur.
8.
Pedes fulcra sunt. vel motus instrumenta , pro assequendo pra dam aut expeditiori fuga in eviiando hostem. Anteriores paímis in struuntur, tanquam manus interdum adpa- rent, remoto et opponendo pollice, ( Homi-
in Ordines divisione, ATE
ni, Quadrimanis , Pedimanis). Posteriores auiem plantis mun:iuntur, ut validius prope- rarent, et hi vel pa/mati, digius membrana counexis, ut volarent aut natarent, vel fissz, digitis separatis, ut facilius currerent, aut talis innixi ,. ut. firmius persisterent,.— Digiti vel unguibus c :'omplanatis , subulatis aut arcu- atis munitr Sunt, aut ungulis tecti. Varice iste res optime valent ad ordines nostros con- ficiendos, 9.
Árma mammalium, preter ungues, et den- ies et cornua sunt, Dentium tria genera (p. 257. S 118.) apud mammalia |. offenduntur , primores compressi incisores, pro evellendo, rodeudo, conscindendo ; /Janiarii conici lon- eiores pro lacerando ; molares latiores pro conterendo , et hi obtusi phytiphagis, acu- tiores. carnivoris. Dentes optime definition generum inserviunt,
10.
Cornua capiti inserta sunt, vel so/da pe- rennia, ( Rhinoceroti) , vel ramosa aunua , primumque pilosa apiceque crescentia , (Cer- vis), vel cara, vaginantia, crescentia, ( Bo- bus, Capris, Ovibus), quibus adversarium Occursaut, penetrant, verberant.
412 De Mammalibus eorumque
Opus egregium Clarissimi GEorrnov St. THirraArinE de diversa cornuum structura nondum publice adparuit,
II;
Partium reliquarum externarum mentio et denominatio in sequentibus exponetur. Hic vero mammalium utilitatem paucis tangere debemus. Coluntur varia, inprimis Pecora, ob carnes , lac , corium, vellera , pinguedinem ; alia vero ad onera ferenda, Equus scilicet, Camelus, Elephas, Bos; etc. Pili equorum, cornu cervi, dentes, ossa, tendines, vesica, adhibentur ad gluten praeparandum. Intesti- na chordarum filaturo inserviunt. Sanguis tinctur:? utilis, sic ex eo rite tractato coeru- leum berolinense obtinetur. Ceterum sal am- moniacum , moschus , castoreum , cornu cer.
yl, lac etc. in medicina sunt in usu. 12.
Ordines mammalium, uti disi, optime ex pedum forma et structura diversa depromi pos- sunt. Verum enim cum pedes non semper tan- quam characteres distnctivi fuerint adhibiti , hic comparaüonis gratia methodos variorum
in Ordines divisione. AE e
auctorum summatim exhibebimus. Zoannes Rav systema suum anno 1607 exaravit. (1)
L]
Animalium viviparorum pilosa seu quadrupeda, sunt vel
Ungulata , eaque vel
Movoz1àe , i. e. Solhidipeda ; Equus , Asinus, Zebra, Za , V 0. Dbisulca, seu ungula bifida , qua vel, huminantia , Mrzovectorre , cornibus: Perpetuis , quorum tria sunt genera, 1 deciduis , Cervinum genus. Tergnz7l« , Seu quadrisulca , Rhinoceros, Hippo- potamus , etc.
Unguiculata , quae pede sunt vel:
Bifido , duobus duntaxat unguibus donato, Ca- melinum genus ; Multifido , z04067,85y, qua vel sunt
Digitis. indirisis, sibi invicem coh:zrentibus el communi cule tectis, eorum tantom extremis in margine pedis extantibus, et uuguibus, obtusis minutis; E/ephas.
Digitis aliousque separatis, et a se invicem divisis, quae vel
(1) Ad opus Clar. Episcopi WiLxiNs ornandum. Essay iowards a Real character , and a philosophical Lau- gage. London 16068. fol. Synopsin methodicam pau- blici juris fecit. 1695. Io. Rar, Essexiensis, mat.
1628 , obiit. 1705.
414 De Mammalibus eorumque Iliatvervra et ev Jowzouopqpt s Simiae
Unguibus angustioribus. Dentibus primoribus seu incisoribus in utraque maxilla, vel
Pluribus3 haec autem omnia vel carnivora et rapacia sunt, vel saltem insectivora, aut viclu promis- cuo ex insectis5 et vegetabilibus.
Majora j rostro. , breri, capile rotundiore. Felinum genus ! productiore. Genus caninum. Minora, corpore longo.gracili, cruribus bre- vibus , J'ermineum genus seu Mustelinurn.
Binis insignioribus , cüjus generis species omnes
phytüvore sunt, Leporinum genus. I2.
Qui Zoologiam tum temporis ad discipli- ni; praecepta | ALDROVANDI , GESSNERI perpendet , ingeni laudibus hujus mag- ni zoologi nihil obtrectabit;, Methodus ejus basin constituit omnium sequentium. E qua- drupedibus viviparis, pede mulufido, tanquam anomala consideravit, Echinum terrestrem , Tatu sive zdrmadillum. (/Dasypodem LL.) Mu- rem araneuin , Tamanduam ,. V'espertilionem et zi sive Ignaprum. Priora quinque rostro pro- duciiore cum genere canino aut vermineo convenientia dixit, etsi ipsum non fugeret
in Ordines divisione. 415
dentium forma et disprositione. ab iisdem differre, Tamanduam dentibus omnino carere, posteriora duo rostro breviori instructa esse, optime cognovit,
14.
LixuQEUs RAYUM sequituf; nam prima editio systematis nature 1:725 adparuit , ulti- ma seu duodecima ab ipso curata 1766. Multa correxit, plurima melius disposuit. Series animalium , quam proposuit, bac ta- bula synoptica facile cognoscitur. Editione x dentes solos tanquam characterem distri- butionis admittit, in editione duodecima ve- ro et pedes ad sectiones altiores formandas adhibuit.
Primores nu/E uiringue DnuUTA, y Primores zscisores 2.
p
CET RAAD d Laniarii o. GLIRES. 4. Unguicula- Primores izcisores £4. ta ;. Dentes. Laniarii [zF. PRIMATZS.TI. Primores conici 6, 2, t0. Laniarit I. lEnE. 32
Uneulata ; Primores superiores et Dentcs inferiores. DELLUGA. .6. Primores superiores nulli. PECORA. 5s
MAMMALIA.
aT E CECS - ' (Mutica. Dentes rari in paris CxTr.
416 De Mammalibus eorumque
12.
Genera, sub hisce ordinibus distributa, quadraginta, omnia mammalia illi. cognita continentia, adsumit, characteres generum ex tabula comparativa (p. 17 , voluminis 1.) jam cognita sunt. Tabula hec nomina generica repetit et exhibet simul numerum specierum, in editione XII, ultima nimirum LINNAEI et sequenti, GMELINI scilicet, descriptarum , ne mera repelitio videatur.
[
A — € MÀ M MÀ M —— —
1
3 Spec. : Au Ordo. Genus. Ld. Gmelini. ed X H. r. Homo. 2. 2. ; 5, Simia. 335 49. p " n 'T 59e À I. ParMATES 3. Lemur. 5.- 10, 4. Vespertidio. b. 23. 5: Elephas. I. I. 6. Trichechns 9». 5. : 7. Eradypus. 2 2. PIT. LRUTA. 8. Myrmeco- : phaga. 4. 5, 9. Manis. 2, 2.
10. Dasypus. 6. 19.
i Ordines divisione. 417
^ Spec. NE Ordo. Genus, d. XIL Ed. Gmelini.
II EU TUO IT Phoba: 3. IO. 12. Canis. . 9. 17. 13. Felis. 7. 14. 14. Viverra, 6. 27. 15, Mustela. PR rA. III. FERAE. PORTIPCBS. » f 17. Didelphis. 5. sab I2e 18. Talpa. e. MW I9. Sorex. 5 II, 20. Erinaceus.| 3. 6. 21. Hystrix. Á4- 4. 22. Lepus. 4. 15. IV. GLIAZS. 23. Castor. 3. 2. 24. Mus. 5I. 42. 25. Sciurus, IP 24. 26. Noctilio. I. 7 Arctomys. 4 Myoxus, 5 Dipus. 2 Hyrax. 27. Camelus 4. 7. 28. Moschus. od 6. 29. Cervus. 7: E NOPACORA 3o. Capra. - | t2. & 1r Camelop. 27 Antilope. 31. Ovis. j. : 32. Bos. 6. 0^ 6.
I Tapir.
; 33. Equus 3. 6. 34. Hippopota-
mus. Le I.
VI. BELLUAE.135. Sus. E. | 8
36.Rhinoceros.| :. 2.
MT
418 De Mammalibus eorumque
Gmelini. ||
| Genus.
37. Monodon. I. "VIL ij 58. Balaena. 6. Ves 39. Physeter. 4. 40. Desphinus. 4.
VII. | 40. 229. 447- Summa.
— —— — 'H— ———,I EE 16.
Multi conjunctionem | variorum generum vituperarunt, kLEgiN, DAUBENTON , e. g. et ali dubia excitarunt. et. quidem non inepte , de conjunctione hominis cum simiis et ve- spertilionibus, elephantis cum mane, tri- chechi cum myrmecophaga , et sic porro. Sed dummodo diutius. viveret Celeberrimus vir, ipse sine ullo dubio erroneos suc sy- stematis locos correxerit.
Linmzvs litteris Clarissimo de M. .. datis ita de ediuone XII systematis naturz loquitur: de nova editione systematis nondum cogitavi; sed habeo, et meo exemplari adscripsi bene multas nuper detectas animalium spe-
$1e$.» eic. !
uw Ordines divisione. | 419
Et in editione X jam ipse excusat conjun-^ ctionem hominis cum simiis , dicens : « Et certe si vera fatebor, qua historicus na-4 turalis ex scienti:& principiis, nullum cha- racterem hactenus eruere potui , unde ho-
mo a simia internoscatur.» 17. i
KLEIN systema suum 1751: exhibuit, pe- des tanquam characteres divisionis sibi eli- gens. Quisque facillime ibi lineamenta syste- matis RAYr cognoscet. Simplieiori sed. non feliciori conamine. rem absolvit. Quadrupe- da nimirum subdividuntur in ungulata, et
dizitata. 1. unà Equus. 2. duabus. Bos. Capra. Oris. Qer»us, T. ÜNGULATA; Porcus. ungulis , tribus. AAinoceros.
2: 4. quatuor. ZHiprpopotamus. 5. quinque. E/ephas.
420 De Mammalibus eorumque
1. duobus. Camelus. 4i. 2. tribus pede antico. Bradypus. Ta- mandua. 3. quatuor. Tau. Ca»ia. II. DrGtrATA; 4. quatuor pedibus anticis. Lepus, .$0- oie rex , Mustela , Canis , Felis, Ursus. digitis , caudatz. cauda perbrevi aut nulla. cauda longissima.
Satir u$ , SR cs
5. quinque, singulari modo conforma- tus. Luftra. Castor. Rosmarus. Pho- ca. Manatus.
18.
BnissoN 1756 systema mammalium con- didit, qui iterum. dentes. adhibet ad ordines formandos. Divisiones vero :nferiores quas sectiones et genera appellat vel a pedibus vel avariis partibus desumsit. Itaque incipit cum animalibus edentulis et ea, majori dentium numero donata , m finem posuit.
Tabula ejus synoptica quadrupedum secun- dum Ordines, Sectiones et Genera , sequen-
tibus est expressa. (QUADRUPEDA sunt :
Edentula,... Ono. 1.
j Corpore piloso. . . Myrmecophaga. 1. «. Sect. Lot ^Corpore squamoso. . . Z/olidotus. 2. . . Sect. LI. Deutata.
in Ordines divisione. 421
Dentibus molaribus tantum. .. Onpo Il. j Corpore piloso. — Tardigradus. 3. .fectio. Y. Corpore cataphracto . . CofapAractus. 4. Sectio. YI. Dentibus molaribus et caninis . . Onpo. III.
Duobus dentibus caninis maxille superiori affi- xis, longissimis , sursum recurvis 5 proboscide longissima flexibili.....E/ephas. 5.
' Duobus dentibus caninis maxill: superiori affixis , longissimis, deorsum incurvis ; proboscide nul- la. . Odobenus. 6.
Dentibus incisoribus :
In inferiore maxilla. tantam,
Sex .. . . Camelus. 7. Onpo. IV. ! Octo v. ORDQ.. V.
Cornibus simplicibus . . . Seczio, r.. Sursum versis
Femoribus anticis longioribus. . Giraf/a 8. Femoribus zequalibus.. . Hircus. 9. ,
Retrorsum versis. . zíries. IO. Ad latera versis. . Bos. rr. Cornibus ramosis. . . Cereis. 12. Secfio. TI.
Cornibus nullis. . . . Zragulus, 13. Sectio. III.
In utraque maxilla : :
422 De Mammalibus corumque
i
Pedibus solidungulis. . . Eguus. 14. OnDo. VI. Pedibus:bisuleis. ....—. . $us. 15. Onpo. VIT. Pedibus terungulatis antice et postice. .. A/izoceros. Onpo. VIII. Pedibus quaterungulatis antice, terungulatis pos- tice : dentibus incisoribus , Duobus supra, totidem infra . . . Hydrochae- FUSD QU VATEBDOU PX, Decem supra, totidem infra, .. Tapirus. 18... Onpo X. pu ; ; ) ; edibus quaterungulatis antice et postice. Zppo- potamus, 19. Onpo. XI. Pedibus unguiculatis : dentibus incisoribus.
Duobus supra, totidem infra. . . . Onpo. XII.
Caninis nullis :
Corpore aculeato. . . Hysírix. 20. Sectio T. Corpore aculeis destituto . . . . Sectio IK. Cauda plana, squamosa. .. . . Castor. 21. Cauda brevissima vel nulla: Aumculs longi. . . .- Lepus. 29. Auriculis brevibus vel nullis. Cuz iculus 23. Cauda longa, vestita pilis ita dispositis ut caudam planam efficiant. . . Sciurus. 24. Cauda longa, vestita pilis 1ta dispositis ut cau- dam rotundam efficiant. . . . Glis. 25. Cauda nuda, aut raris pilis obsita . . Mus. 26.
Caninis prosentibus :
Corpore aculeis destituto. . . . Musaraneus. 97. ; Sectio. 11I.
Corpore aeuleato. . . Erinaceus. 98. Sectio. IV Quatugr supra , totidemque infra. . Onpo. XIII.
Digitis omnibunsa se invicem separatis. . . i- y mia. 20 Sectio. 1. Digitis pedum anteriorum membrana , in alas ex- pansa, inter se connexis. Peropus. 3o. Sect. ll
i
in. Ordines divisione. 1233
^
Quatuor supra,sex infra . . . Onpo. XIV.
Digitis omnibus a se invicem separatis. . Pro- simia. 31. Sectio. I. Digitis pedum | anteriorum membrana, in alas expansa, inter se connexis. . . Jespertilio. | 3a. 4Seetios TT Sex supra, quatuor infra... PAoca 33. ORpo. XV. Sex supra , totidem infra . . . Onpo. XVi.
^ -Digitis a se invicem separatis i5 ceca T Digitis quotuor ante , quiuque postice. . , 7yae- na. o4. Digitis quinque ante , qualuor postice SE Ca- HIS. 232.
|
Digitis quinque ante, totidem postice : Pollice ab aliis digitis remoto. . . Mustela. 56.
] Pollice aliis. digitis proxifno , . Meles. 33. Pedibus ealeaueis incedentibus . . Ursus. 38.
| Unguibus lhamatis et retractilibus . . leis. 39.
Digitis membranis inter $e nexis . . ZLufra í .
- Sectio YI
Sex supra, octo infra . . Talpa. 41 . . ORDo. XVII. Decem supra , octo iufra. PAiIander. 42. ORDo XVIIL
lO.
Clavissimus PENNANT in Synopsi quadru- pedum 1:77: npvam mammalium methodum proposuit. Characteres prudenter in. pedibus Ravuw secutus, quaesivit. Quatuor itaque divi- siones mammalium sive ordines stabilivit , un- gulatorum nimirum, digitatorum, pinnato- rum et alatorum , quos in genera partitus est sequentia,
424 De Mammalibus eorumque
I. Ungulis solidis. whole hoofed.
I. UNGULATA.
Hoofed gua- drupeds. II. Ungulis fissis. cloyen hoofed.
w o» O op. o ou
. Equus,
Bos. Ovis. Capra.
». Giraffa, . Anülope: . Cervus. . Moschus. . Camelus.
Sus.
. Rhinoceros. , Hippotamus.
Tapirus.
Elephas.
in Ordines divisione.
I. 4nthropemorpha , fr HplvO d
tibus caninis, ab in- CiSIV1S separatis
Sexincisores cujus- libet maxillae.
II. cum largibus "
Carnipora. Rapa- cia.
I DIGITATAS TE, | Sine. dentibus
caninis, incifori-
bus binis maxillae
utriusque.
Herbipora. Frugi- gorda,
IV. Sine dentibus in-
i Simia,
. Lemur. Canis.
. Hyaena.
. Felis.
. Ursus.
. Meles. Didelphis. . Mustela. Lutra:
Cavia., Lepus. Castor.
. Hystrix.
. Marmotta. Sciurus. Dipus. .Mus,
. Sorex, Talpa. Erinaceus.
cisoribus. 36. Dradypus. Frugivora. Herbi-) 37. Dasypus: gorda. V. Sine dentibus. Hi . Manis. Insectigora. 39. Myrmecophaga.
Piscipora seu Herbirora.
3I. PINNATA. |
IV. ALATA. Vide C. G. von. M...
| Insectigora.,
Nachricht von
41. Phoca. 42. Manati.
fi Trichechus.
| 43. Vespertilio.
den ver-
schiedenen Methoden die vier(üssigen "Thiere zu
classific ren.
426 2. De Mammalibus eorumque
Naturforscher. 1. St. N. 16. S. 277. — 385 impri- mis ad expositionem systematis Pennantii tendit.
Gottfried REevGER 1n praefatione ad KrziNi: hist. quadrupedum. Seix, Geschichte d. zool. systeme.
20.
STOoRR inler recentiores nulo modo si- lentio praetereundus est quippe qui inpul- su antiquiorum etpropriae sanioris doctrinae tabulam exaraverit, quae paucis additis ad perfectiores referrenda , quaeque sine dubio eliam scrutatoribus naturae gallicis in con-
dendo systemate ante oculos fuit.
Mammalia, nimirum Classem primam, aciei calidorum , agminis rubrisanguium , rei- publicae animalium, regni organici, imperii naturae in tres phalanges divisit, scilicet Pedatorum, Pinnipedum et Pinnatorum.
T ^ j "d U » Onors. . AN - ;
CULATA. III. Murici.
À. PEDATA. Ordo. 1l. J S r O0. e UMENTA. " T JNGU- Cohors. 1I. UNGU j 1T. "PECORA.
LATA. ! HI. BerLrvAE.
in Ordines divisione.
Sectio. l.
Missus. I- NEA NUATI.
Sectio. II.
Sectio. III.
[. PnrI- "MATES.
Sectio. T.
Missus. Ii. EM A- NUATI.
ae Sec-
üo
M.
lu IM l
A.PEDATA ]. Uncvr-
Sectio 1I. CULATA.
II. RosoREs.
Jil. Muri&r.
Simia. Prosimia. Procebus.
m
|
427
Homo.
Tarsius. Lemur. Didelphis.
Phalanger.
Sorex. l'alpa. irinaceus, Meles. »ulo. M ellivora. Ur Sus. Nasua. Procyon. Canis. H yaena. Velis. M iverra. [ete Lutra. Hvstrix. Castor. Mus. Glis. Sciurus. Lagomys. Cds la.
di AM Lepus. Pradypus. Cataphra- ctus. Pholidotus. Myrmeco-
phaga.
428 De Mammalibus eorumque
Ordo I. Jumenta, Equus. Camelus. d Giraffa. Ordo II. ies j Pecora. - Anti ope. À. PzDATA. II. Ungulata. ecor eicit Cervus. Moschus. X 1S. Orto XH: H ydrochaerus. Rhinoceros. Belluae.
Elephas. Hippopotamus; Phoca. Rosmarus. Trichechus. Manatus. Delphinus. Diodon. Physeter. Balaena.
P. MAMMALIA PINNIPEDA. . .^. .
(C. MAMMALIA PINNATA. ..-. *- .
2I.
CuvrER et GEOorFFROY plurimas species examini strictiori sabmiserunt, genera multa firmiora constituerunt eaque in familias di- viserunt, utex sequentibus patebit. Hic met- hodum mammilium Clarissimi. CUviEnR, in anatomia comparata expositam, referremus. Characterem divisionis et a. pedibus et a dentibus simul 'desumsit.
I]. UNGUICULATA. MAMMALIA: | II. UÜNcULATA.
III... PINNATA.
in Ordines divisione. 429
in extremitate 1. DIMANA anteriore.
genera den-| in utraque ex- 2. QUADRUMANA, tium tria 5j tremitate,
pollex di- i; stinctus. A. Chiro- pollex pedis an- ptera., rz tici non distin- DB. Planti- » clus. 3. CanNI-] grada. | -« . p ora. € D. Pedi- Q - j mana, - LJ LJ AC Canini. o. 4. RosonEs. unum ge- nus den- primores et ca- tium àpD-Ynini O. 5, EDENTATA. sens. " incisores Oo. 6. TARDIGRADA.
plus quam duz
ungule |. . 7. PACHYDERMATA. Il. UNGULATA,J ÜUngule duse. 8. RUMiNANTIA.
Unica ungula. 9. SoL1DUNGULATA, quatuor pedes. 10, AMPHIBIA.
III. PiNNATA. pedes postici nuli'. . . x1. CkTACEA.
A30 De Mammaltbus eorumque 25
Systema Mammalium Clarissimi: BnLuMEN- BACHII meihodos variorum conjungit. In- pr'mis subdivisio fissipedum | et palmipedum in tres familias illi. propria est.
Ordo x. DiMANA. Fomo , duabus manibus.
2. QUvADRUMANA. Animalia quatuor manibus in- structa ; Sémiae, Papiones, Cer- copitheci et Lemures.
3. CuirnorrrnA, | Mammalia quorum pedes antici membranis , volatui inservien- tes, sunt obducta; K'esperti- liones.
F T- LJ . . . . LI |, FrssrPEDA sive |Mammalia digits liberis quatuor DicorrATA. extremitatum , secundum den- tes tribus familiis distincta.
A. Giinzs. Dentes similes 1süs murium ; Sciuri, Arctomyes, Caviae, Di-
podes, Lepores , lHystrix.
D. l'znak. j| Animalia carnivora proprie dicta, et quaedam alia genera den- tibus convenientia ; Érinaccus, Sorex, Talpa, Dedelphis, Vi- verra, Mustela, Ursus, Canis et Felis.
C. BavrA. Sine dentibus aut certe sine in- cisivis; Dradypus , Myrmecop-
phaga , Manis, Dasypus.
LO rm un
Ln 5. SOLIDUNGULA.
6. Brisvzca.
7. MurrUNGULA.
. 6. PArLMIPEDA.
À. Grrnazs. B. Fzaar.
C. BavzA.
9. CzrAczA.'
Ordises divisione. 431
iE ruus,
Aaimalia ruminantia , ungula di-- visa.
Ánimalia magna, informia cor- pore setis aut pilis raris te- cto, pede plerumque pluri- bus quam duo ungulis munito; Sues (nam proprie quatuor habent ungulas quovis pede) Tapirus, Elephas Rhinoce-
ros , Hippopotamus. Mammalia pedibus nmatatoriis ,
in tres familias divisa secun-
dum numerum dentium: Castor.
Phoca. Lutra.
Ornithorhynchus. 'Trichecus, Manatus. Hic transitum ad ul- timum ordinem parit.
Balaena, ete. quorum nexum naturalem cum reliquis mam- miferis optime perspexit Ray.
23.
Tabulam meam mammalium 1804 exhibui,
itaque ante systema Clarissimi DUMERIL ex-
432 De Mammalibus eorumque
ponenda esset, quc 1806 in Zoologia ana- lytica adparuit. Etsi hzc systemata multum inter se conveniant , tamen suum cuique ; DUMERILII primum exhibebo; id, insignis omnibus notis ingenu , illustrissimi. Comitis de LACEPEDE totum inseram ; — meum tan- demque sequar in explicandis generibus.
Etiam DuMERIL dentes adjutores divisionis sibi elegit, ita ut Ordines ejus, CuviEni1 Di-
vision], quam proxime accedant. '
435
PLSLORE.
L
F
ines d
Ord MAMMALIA.
Ln
: solis. [ . I. DIMANA. manibus separato, et pedibus. — 9. QuADRUMANA, 5s dil it ibus. x . . LI S [] distinctis ; pedibus sine unguibus. 3. PEDIMANA. . pollice , - . 2M. À ria ge- ^e Gun MN QM cr Pax ; RADA, tria g non. disün; Vgius 4. DIGITIGRADA ciu) cto, gressu : mem- (5 Aplenta. .— 7. 00 2. PDANTIOIRADAM unguicula- bri ta; den- E HO membrana alaeformi cinctis. . . . , , 6. CurRoPTERA. [ lmiaorum, .. —— 294 1 Sos s « * 7. RosoREs. ' defectus et-laüigriórüum. ^. 5599. s B. PDENTAGTAS incisivorum SUlorünb su e qe eS 9. TARDIGRADA. Wuübteenlen. oS ues oe Le M ras « I0, PACHYDERMATA. angulata ; s à üneulis dügbus, o 2 0. RE LL eben. Tum 6c8C Nui. c EIOUEUMINSBDN S unica. e e. . . L] . . t . e r] [i . t] s e. *. I1. SOLIDUNGULATA. nectopoda ; $quatuor, saepius unguculalis, —. 4 . 7. 2.1.7. ST2/ ADIEHERIA. pinnis duabus antrorsum , sine unguibus. (o6 Us cav TALSDEMR CEA.
^
454 De Mammalium divisione.
24.
Celeberrimus LACEPEDE tabulam metho- dicam avium et mammalium Instituto. g«lli- cO 1797 proposuit, Adnotationes egregias de methodo systema condendi, characteres eli- gendi atque per gradus adhibendi adjecit. Divisionum et subdivionum characteres a pedibus desumsit, ordinum vero notae a dentibus petiit.
LacrP£DE sur une nouvelle table méthodique des
animaux à mammnelles, Mémoires de l'Institut. Vol 3. Abhaudlungz über eine neue systematische Ta- belle der Sáugthiere; in WIEDEMANN'S Árchiv für Zoologie u. Zootomie Vol. 1l. St. 2. P. 15i — 21I, i , F. M. DaunIN repetiit tabulam hanc, indicatis
speciebus editionis Burro a LACEPEDE cu- ratae ( Paris. an X. chez Plassan. 56 pagg. 18).
25.
e
Verum enim cum haec tabula non ita co- gnita sit, uti meretur, cum varia genera au- ctore celeberrimo constituta, in oncre meo saepius commemoranda, solummodo hac in tabula siot consignata, hic cam cum chara-
Syst. Lacepede. ; 435
cteribus genericis ut inseram, necesse mihi videtur.
Tabula Celeberrimi LACEPEDE divisionum,
subdivisionum , ordinum et generum mam- malium.
DEVISIO PRINMA
Nec alae membranaceae nec pinnae.
QUADRUPEDA PROPRIE DICT 4.
SUBDIVISIO PRIMA.
Pedes quatuor formae manus. QuADRUMANA.
Onpo Pmnriwes. Dentes incisivi, lantarit et molares.
Dentes incisores cujusvis rhaxillae ]. mia. ries ; angulus facialis 65 graduum;
nec saeci buccales, nec cauda,
Simia satyrus.
Dentes incisores quatuor; angulus fa- 2. Cercopithecus.Qcialis 9o. graduum ; sacei buccales ;
cauda; nates callosae.
Cercopithecus nasica.
Dentes quatuor incisivi , angulus 3. Sapajou. faciaiis 6o graduum; sacci buccales
nulli ; cauda preheusilis ; nates pilosa,
Sapajou paniscus.
436 De Mammalium divisione.
4. Sagouin.
5, Aluatta.
6. Macaca.
3. Pongo.
8. Cynocephaius.,
E d
9. Lemur;
I0. dndri.
Li
Dentes incisores quatuor im quavis maxilla; angulus facialis 60 graduum; sacci buccales nuili; cauda non prehensilis ; nates pilosa.
Sasouin jacchus.
Dentes incisores ^n quavis maxilla quatuor; caput pyramidale ; sacci buccales nulli3 cauda prehensilis 5 nates pilos:e.
Aluata beelzebut.
maxilla, angulus, facialis 45 gra- duum; sacci buccales ; nates callosz.
Macaca inuus.
Quatuor dentes incisores in quavis. maxilla; angulus facialis 3ograduum; sacci buccalés ; cauda nulla ; nates callosae.
Pongso borneo.
Quatuor dentes incisores in quavis maxila ; angulus facialis 50 gra- duum ; sacci buccales; càuda ; na- tes callosz.
| Quatnor dentes incisores in. quavis
x Cynocephalus maimon.'
Dentes incisores quatuor superiores; sex inferiores antrorsum inclinati.
Lemur catta.
Dentes incisores ouaíuor superie- res; quatuor inferiores. antrorsum inclinati 5 0s acuminatum,
Indri niser. E
Syst. Lacepede. 437
Dentes ineisores quatuor superio-
dU ER res ; quatuor inferiores anirorsum SURAEDAN inclinati ; caput rotundum 5 os re- iusum,
Lori iardigradus.
Dentes incisores quatuor; duo in- I2. Macrotorsus. Y. feriores 5 tarsus longissimus.
Macrofarsus indicus.
A Dentes incisores superiores duo 5 IJ. Galago. RUNI: bag inferiores sex 5 tarsus longissimus. Galago senegalensis, SUBDIVISIO SECUNDA. Pedes postici manuformes. PrprIMANA. - QOnpo sECUNDUS. Dentes incisivi, laniarii ev molares. Dentes incisores superiores decem ; 1/4. Didelphis. ! ; : P ? octo inferiores, Didelphis opossum. j Dentes. incisores superiores octo 5 15. Dasvurus. ep . inferiores sex.
Dasyurus maculatus.
Dentes incisores superiores sex; inferiores duo; pedes postici binis
16. Coescoes. aut tribns digitis; ad unguem us- que conjuncts ; cauda squaniosa pre« hensitis.,
Coescocs amboinensis.
438 De Mammaliuni dirisione.
Dentes incisores superiores sex; miferiores duo; pedes postici binis aut tribus digitis , ad ungues usque conjunctis.
17, Phalanger.
PAalanger polans,.
On»o TrRrTIUs. Dentes incisivi et molares. Dentes incisores superiores octo aut decem ; inferiores duo antror- I8. Karguroo. sum inclinati 5. binis digitus inte- rioribus pedum posticorum ad un- gues usque conjunctis. Kanguroo g!gas.
Den!es incisores Superiores duo; I9, Aye-aye.
inferiores duo valde compressi. Aye - aye madagascariensis., SuspIVISIO TERTIA.
Planta pedis ita. articulata, ut animal eam incedendo in terram ponere possit.
PrANTIGRADA.
Oxpo QvAnTUS.
Dentes incisivi , lantarüi et molares.
Dentes incisóres sex utrinque 5 se- 430. Ursus. cundus incisorum inferiorum ceujus- vis lateris paulo retrorsum locatus.
Ursus arcítos.
Syst. Lacepede. 439
Dentes incisores in utraque maxil- la sex 5 secundus 1ucisorum infíe-
21. Coati. "iorum cujusvis lateris , paulo re- tvorsum locatus 5 nasus longns, mo- bilis,
Coati nasua.
Dentes incisores in utraque maxil- la sex 5 primus aut secundus in- feriorum incisorum cujusvis laierié paulo retrorsum locatus; cauda pre- hensilis.
mma mem,
22. Kinkajou.
Ainkajou caudirolpula.
Dentes incisores. utrinque sex ; se- cundus incisorum inferiorum cujus- vis lateris paalo retrorsum loca- tus ; lingua papillis duris horrida.
a3. Ichneumon.
Ichneumon pharaon.
Dentes incisores utrinque sex ae-
: d $s ales ; iarii br 3 Spi- 24. Érinaceus quales ; laniarii breves , corpus spi- , nis lectum.
Erinaceus europaeus.
Dentes incisores utrinque sex ae- 35. Tenrec. quales 5 laniarit. longissimi 5. corpus spiuis ibo
« Tenrec ecaudatus.
26. Dentes incisores u' rinque sex aut oclo inaequales ; primus inCiso- 36. Sorer. 4rum cujusvis lateris longissimus , | antrorsum porrectus 5 laniarii bre- vissumi; corpus pilis tectum.
Sorexr musaramnemus,
"
440 De Mammalium dirisione.
Deutes incisores utrinque sex aut ET in:quales ; secundus inciso- 27. Desman. rum inferiorum longissimus 3 la- | niarii brevissimi; corpus pilis te- ctum,
Desman meschatus.
Dentes incisores utrinque sex aut octo inaequales ; secundus cujusvis 28. Chrysochloris. 4 lateris longissimus 5 laniarii brevis- l simi ; cauda nulla , corpus pilis te- ctum,
Chrysochloris capensis.
^
Dentes incisores superiores sex, 1n- 29. Talpa.
feriores octo &quales 5 laniarii lon- gissimi.
Talpa cristata. SUBDIVISIO QUARTA, Digiti sine ungulis. Onpo QuiNTUSs. Dentes. incisivi , laniarü et molares. CanNIVORA,
Dentes incisores plures emarginati; 3o. Canis. ^ molares numerosi ; lingua non aspe- ra ; ungues non retracules.
Canis familiaris. Dentes incisores parvi et. zquales ; molares parum numerosi; lingua
papillis duris aspera 5 ungues reirá- ctiles.
Felis leo,
2DIVUFEIBL
Syst. Lacepede. ! HA.
32. F'ixrerra. que; lingua papillis aspera; un-
Molares quatuor aut quinque utrin- gues semi-retracules.
Firerra ciretta.
Incisivus secundus cujusvis lateris 33. Mustela. maxille inferioris paulo retrorsum locatus; pedes breves.
Mustela .zibelina. Onpo srzxrvs. Dentes incistvi et molares.
Rosonxzs.
Dentes incisores superiores duo, duplicati molares laminis vertica- libus conjuncti ; pedes antici posti- cis longiores; cauda.
34. Lepus.
Lepus timidus.
Dentes incisores superiores dupli- 5 ; cati dno; molares laminis vectica- 35. Pica. 2 IAE ; libus compositi; pedes postici fere zquales anticis; cauda nulla.
Pika alpinus.
36. Daman.
Den!es incisores duo incurvi et acuti 5 inferiores quatuor plani et dentati 5 nec clavicule nec cauda.
Hyrax capensis.
Dentes incisores utrinque duo; mo- 7. Can»ia. lares sulcati; nec clavicule , nec
cauda,
Cazia cobaya.
442 De Mammalium divisione.
38. .4guti. ] Dentes incisores utrinque duo ; cla-
vicule nulle; cauda. 4guti paca.
i Clavicule 3 cauda ovalis depressa et
39. Castor. squamosa,
Castor fiber.
Dentes incisores superiores duo non compressi; inferiores duo acu- tij; molares sulcati3; cauda com- pressa et squamosa.
4o. Ondatra.
Ondatra zibethicus.
Dentes incisores superiores duo non compressi; inferiores duo acuti; molares superiores decem 5 cauda villosa.
AY. ZIrctomys.
Zrctomys alpina.
non compressi ; inferiores duo acu- minati; molares sex superiorcs; sac- ci buccales ; cauda villosa.
42. Hamster.
Hamster nigricans.
Dentes incisores Super: ores duo non compressi 5 inieriores duo acumina- u5 molares sex superiores ; bucce, non saccato 5 cauda squamosa.
3. Mus.
m
me incisores superiores duo
Mus decumanus.
Dentes incisores superiores duo, non compressi, iníeriores duo acu- minati ; molares sulcati ; buccie non saccalz 5 cauda villosa.
Á4. dr»icola.
DAE on x amphibius,
Syst. Lacepede. A49
Dentes incisores superiores duo non
compressi; inferiores duo acumi- 45. Myoxus, d )
nati ; molares superiores sex ; buc-
ce non saccate 5 cauda villosa.
Myoxus glis.
( Dentes incisores superiores non : compressi; inferiores duo acumi- 46. Talpoides. ompressi; inferiore: nati ; molares superiores sex; nec sacci buccales, nec cauda.
dalpoides typhlis.
Dentes incisores superiores duo acu- minati; molares sex superiores 5
47. Dipus. buccze non saccate ; pedes postici multo longiores anterioribus 5 cauda villosa.
Dipus jerboa.
Dentes incisores duo superiores 5 E isciuhus. inferiores duo compressi; cauda den- se villosa, pilis longioribus utrin-
que, ut barba pennae, locatis ;
$3
Sciurus zulsaris. 49g. Hystrix, | Corpus spinis longis tectum. Hystrix cristata.
50. Coendou Corpus spinis tectum 5 cauda pre- j hensilis.
Coendou prehensilis,
A44 De Mammalium divistonc.
On»o SEPTIMUS, Dentes laniarit et molares.
Pedes anteriores posücis longiori- 51. Bradypus. bus; digiis ad ungues usquc con- junctis.
Bradypus didactylus. On»no ocrTAYUS. Dentes molares.
52. Dasypus. | Corpus testis cataphractum.
Dasypus noeemcinctus.
Os longissimum ; lingua longissima,
Lb] t 53. Orvycteropus. . 53. Orycterop tenuis; ungues plani.
Orycteropus capensis. Onpo mONUS.
Dentes. nulli.
54. Myrmecopha-$ Lingua longissima , tenuis , i ga. silis; corpus pilis tectum,
Myrmecophaga jubata.
Lingua longissima, tenuis et exten- silis , corpus aculeis tectum.
[1
b. Echidaa. Í ^
Echidna noegae Hollandiae.
Lingua longissima , tenuis, exten- 8 8 . à 56. Manis silis3 corpus squamis magnis te- cium.
Manis brachyura,
óyst; Escepedes vs 449. SUBDIVISIO QUINTA.
Digiti membrana densissima inclusi, aut. ungu- lae plures qaam duae, PACHYDERMATA,
Onpo DpECIMU:. Dentes. incisivi, laniarii, et molares. Dentes jineisores antrorsum por-
57. Sus. recli 5 os rostriforme 5 digiti inter- medii soli terram. tangentes.
Sus scrofa.
: 5 Os in proboscidem brevem sed 58. Tapirus. 1 P YERSO mobilem , terminatum.
Japirus americanus,
59. Hi ippo potamus.
;
tuor iníra incurvi3 iuferiores qua- iuor autrorsuin porrecti.
imer incisores superiores qua- Hippopotamus , amphibius, QOnpo vNDERIMUS.
Dentes incisores et molares. ,
Dentes duo longissimi maxillae su- 6o. Elephas. perioris ; proboscis mobilissima et flexilissuma.
Elephas asiaticus.
446 De Mammalium divisione.
ORnDpOo DnUODECIMUS.
Dentes molares.
Cornu maguum unum aut duo in 61. A/hinoceros. «€ nasoj ungulae duae magnae quovis pede.
Rhinoceros asiaticus.
SUBDIVISIO SEXTA. Ungulae duae. BisurcA aut RvMrINANTIA. OÓnpo pEzcCIMUS TERTIUS.
Dentes incisivi , laniarii et molares.
Dentes incisores inferiores quatuor 62. Carmelus.
aut sex.
Camelus bactrianus.
j Dentes incisores octo; laniarii lon-
)2. Moschus S etiim : lori 65 : gissimi maxillae superioris,
Moschus moschiferus.
Onpo DECIMUS QUARTUS.
Dentes incisores et molares.
Dentes incisores maxillae inferioris 64. Cervus. octo; cornua cretacea , annua, ra- mosa, marium; lacrymalia.
Cereus elaphus.
Prominentiae duae cranii, eoni- cae, permanentes , et corio dense piloso tectae.
65. Cameloparda- lis.
Camelopardalis africana.
Syst. Lacepede. 447
66. 4xtilope. Cornua permenentia, cylindrica, basi sursum directa.
-Antilope dorcas. Cornua persistentia , compressa ,
transversim — sulcata 5 lacrymalia nulla. !
67. Capra.
Capra aegagrus.
68. Ovpi:. cata , basi retrorsum et iníra di- recta, dein spiralia. Opis aries. Cornua persistentia, ad latus et 69. Bos. retrorsum directa, et deinde semi-
| Cornua persistentia, angulosa, sul-
circulo érecta, Bos taurus. SUBDIVISIO SEPIIMA. Ungula unica. SoniPEDES. SoLIDUNGULA. QnRpo DECIMUS QUINTUS. Dentes incisores, laniarii et molares.
70. Equus. | Dentes incisores sex utrinque:
4498 De Mammalium | divisione.
DIVISIO SECUN D A.
Alae membranaceae.
MAMMALIA ALAT A.
SUBDIVISIO PRIMA.
Pedes antici membranis , forma | alarum ,
|j
muniti.
CurIROPTERA. OÜnpno DbECIMUS SEXTUS.
Dentes incisivi, laniarit et. molares.
Antibrachium, brachium et digiti quatuor antici valde elongota ; den- tes incisores superiores duo aut qualuor; inferiores sex aut octo.
71. F"'espertilio.
Vesperülio auritus.
| Antibrachium, brachium, et qua- tuor digiti antici. valde elongata 5 dentes incisores superiores duo aut quatuor; inferiores quatuor.
72. ópectrurm. !
Spectrum rampirus.
Antibrachium , brachium , et qua- twor digiti antici. valde elongata ;
23. Rhinolophus. 4 dentes incisores superiores duo aut quatuor; inferiores quatuor; cri- stae in naso simile quid.
Rhinelophus ferrum equinum.
Systema. Lacepede, Uo vu SSMO Anübrachium , brachium , et qua- tuor digiti antici valde clongata ; 74. Phyllostomus. |. dentes incisores duo aut quatuor; laniarii apicioris approxuaati; mem- brana folii forma in naso.
Phyllostomus hastatus.
Digiti pedum. anticorum. cum po- slicis aequali fere longitudine, et unguibus uncinalis et. acutis mu- niti,
75. Galeopithecus.
Galeopithecus rufus. Oapo pECIMUS sEPTIMUS,
Dentes. laniarit et molares.
| Digiti pedum anteriorum qnatnor
260; NociHlü : 76; Noctilio. ralde elongati.
JVoctilio noreboracensis.
Á50 De mammalium divisione.
L4
DIVISIO TERTIA.
Pinnae.
MAMMALIA MARINA. :
SUBDIVISIO PRIM A. Pedes postici pinnae forma. EMEPÉTRÉS. LAC.
Onno DECIMUS OCTAYUS. Dentes incisores, laniarü ev molares.
77. Phoca. siens incisores sex superiores 5
quatuor inferiores.
Phoca jubata.
LI «s e .
Dentes incisores inferiores duo,
78. Trichechus. superiores nulli; laniarii superio- res magni ; inferiores nulli.
Zrichechus$ rosmarus.
€ Systema Lacepede. 49r Ünpo pECIMUS NONUSs. » Dentes laniariüi. et molares.
jLaniarii superiores duo, recti bre-
79. Dusgong. toe : M E | vesque 5 inferiores nulli.
Dugons indicus. Onno viGEstMUSs.
Dentes molares.
TR LM E, oer postict et cauda tota ex parte sub cute conjuncti.
Manatus aequatorialis,
SUBDIVISIO SECUNDA. Pedes postici nulli. CETACEA,
(npo vIGESIMUS PRIMUS. Dentes. laniarii.
Masille ambz serie deftium for-
SUE te CIR tinum munita 5 spiracula duo con-
e. 121uS. E . E
x Vaf juncta 5 oculi prope angulum orig siti.
Delphinus delphis.
Lougitudo capitis tertiae aut dimi- diz parti longitudinis | animalis equaus; maxilla superior larga, $2. Physeter. alia, sime dentibus aut dentibus minimis munita sub ginziva laten- tibus ; maxilla inferior anzusta , et denüubus inagnis et conicis armata,
Physeter rmicrops. **
A
452 De manimalium divisione,
Dens unus aut duo , longi , tecti ;
83. Menodon. | spiraliter. sulcati.
Monodon monoceios. Onrpo YvIGESIMUS SECUNDU $.
Dentes nulli.
Maxilla superior laminis coórnei£ 84. Balaena. munita 5 Spiracula duo in verüce capitis,
Balaena mysticetus,
26.
Quod: quidem systema illustrissimi Comitis de LACEPEDE omni logices arte et rei cogni- tione esse expositum, quis non videt, Numne vero semper naturz presse insistat, alia est quistio. Facilitas tamen magna, animalia determinandi inde oritur, quod sub-divisiones; aut ordines divisionum oppositarim,semper sibi. corresporideant, affirmando aut negando, e. g. 1 Nec alae nec pinnae ; 1 a/ae ; MI pinnae ; Ordines deinde a dentibus petiti in. quavis subdivisione ita sunt dispositi, ut et animalia collocanda essent, quz nondum cognita sunt. Quz in natura inveniuntur dentium diversitas
tes ad quatuor reduci possunt.
. 3. Dentes null.
Systema Fischeri. 452
2. Dentium genera omnia , incisores nimirum, laniarii ,molaresque.
3. Dentes laniarii et molares. 4. Dentes molares tantum.
Hi quatuor ordines sub paucis subdivisioni- bus omnes offenduntur , v. g. sub digitigradis; sub alius, tres, aut duo, et sub alius unus tantum ordo observatur.
27.
Que cum ita sint pauca in serie naturali mammalium desideranda videntur. Omnia e contra quz& in meo. systemate adprobanda et laudanda opinor, antecessoribus debeo , quce niutav1, forsitan vituperanda sunt.
Equidem ante omnia Mammalia in duas ma- gnas secliones sive sub-classes dirimo, alteram ea pedibus distinctis, quadrupeda nimirum continentem , alteram ea, pedibus distinctis destituta , scilicet. Cetacea sive ;4poda expo- nentem. Hanc tanquam Classem distinctam representarunt BnissoN , LAMETHRIE et alii,
28.
Quadrupeda sub duabus magnis divisionibus iterum collococantur;
"d
454 De Mammalium. divistone.
sub altera ea exponente, qu:e pedes habent liberos, nu//a membrana nexos , Fissi- peda dicta,
sub altera ea continente, quz? pedibus, mem- brana nexis, sunt instructa , scilicet INexipeda , quc JINVectopoda ( *) appel- lantur, si membrana ista natatui in- servit.
Sub JVexipedibus sive Plectopodibus omnia comprehenduniur quadrupeda, quc mem- branam qualeincunque , vel inter digitos ex- pansam, vel nter pedes extensam 5 vel pedes ^ota ex parte involventem , possident.
29.
Quadrupeda fissipeda distinctionem cogni- tam et naturalem unguiculatorum et ungula- iorum admittunt. Horum ordines a divisione unzularum, illorum divisiones a pollicis pro- sentia vel defectu desumuntur. Pollex distin-
"
(*) A vrzxroc, natans, natatilis, et zoósc, pedes. Deno- minationi Nec/opoduz ibi iu tabula generali (p. 15 Vo- luminis I), etiam. Pteropoda comprehendentium , melius igilur ea Plectopodum, a z4sxcog, nexilis , conjunctus , est substituenda.
Systema Fischeri. 455
ctus et reliquis digitis opponen/!us est in rzza- nuatis ; poliex deficit aut ita apnproximatus est reliquis ut illis non opponi possit, in einanua- ts. Manuata a presentia pollicis vel in. ex- tremitate duioridn) vel posteriori, vel :n uira- que dijudican'ur. Inde ordines bimanorum , pedimanorum quadrimanorumque.
Nota. F'isszpeda oppositione palmipedibus dicta, solum defectum membran: cujuscunque per pedem /zssum indicant. Nam equus so- lidungulus pede suo non diviso fissipedi
contradiceret. i
Manus adpellatur in historia naturali extremi- tas digitata, cujus pollex est distinctus et opponi potest ceteris digitis; inde nomen divisionis manuatorum et emanuatorum, in- dicantis animalia manibus instructa vel carentia.
Auctor hujus libri non quadrumana cum ante- cessoribus scribit, sed quadrimana, quia hoc etymologiz analogia aliorum vacabu- lorum suadet, v.g. longimana, septimana. Num vere in natura quadrimana existant, infra uberius exponetur.
3o.
Quadrupedum emanuatorum distinctio ab in- cessu eorum, qui etiam cum externis pedum,
456 . | De Mammakum divisione.
characteribus intime cohzret, pendet. Incessus quadrupedum nimirum peragitur vel toto pede, talo nimirum, metatarso ct digitis; ut in omni- bus manuatis et inter emanuata in plantigradis; vel metatarso; vel tandem digitis solis aut digitorum phalange ultima sive unguiculari. Sunt nimirum animalia qua, incedentia, to- iam ped's plóntam in terram ponunt , p/anti- grada dicia; sunt, quo non nisi dimidiam pórtem , metatarsum scilicet. adhibent, hec mihi me£atarsii (metatarsigrada) nuncupan- tur; sunt denique digitigerada, qus tantum- modo digitorum apice incedere solent.
Ordo AMetatarsiorum in anterioribus editioni- nibus Zoognosiz sub nomine palmigradorum, in his metatarsigradorum nomine fuit recen- situs, Verum enim amba denominationes fal- se sunt, altera, quia minus indicat, quam debet, nam palmam etiam plantigrada in ter- ram ponunt, altera, quia est vocabulum zne- 5071, sive duplicis originis, rem bene 'expri- mens, et nature quidem , nec grammatica conforme. Qua de causa hec animalia nomine JMetatarsiorum sive JMetatarsibema-
ium, a u&, gressus, sunt designanda, 3r.
Plectopoda pedes habent nexos membran ; vel volatui vel natatui inserviente, inde dus
Systema Fischert, 457
divisiones originem acceperunt , P£eropoda et Palmata, Membrana ista tanquam ala inser- viens, vel duplicaturam cutis sistit et ambas extremitates ita investit, ut non nisi digiti adpareant; vel inter digitos inprimis est. ex- pansa, hinc duo ordines fuerunt stabili , sci- licet podoptera et dactyloptera.
Dactyloptera, cum Cheiropteris Cuvt1£R, conve- niuut ; nomen ea de causa mutatum fuit, ut rei propius accederet.
Palimata iterum duos offerunt ordines , qui- bus membrana est, vel inter solos digitos expan- sa, Scilicet pa/m;pedis , vel digitos ad ungues usque involvens , Pinnipedis inquam. E tabulá sequenti divisiones hae clariores evadent.
- 4568 De Mammalium divisione, membrisan- 1. Bimana. i1c1s. distinctcd membris po- 3. Pedimana. licis membris 2. Quadrimana. UNGUIL. ; utrisque, ; CULAT S. » poilice talo. 5. Plantigrada. - non m tinc!io ;J metatarso., 4. Metatarsibemata. ; x gressu EE. D EUN mme . 6. Digitigrada. » tribus certe. /L Multungulata. - Y E UNGULATA; un-Jduabus, . 98. Bisulca. z gulis cz Huc 9. Solidungulata. - - Exc) H / , z pedibus nexis mem-( inter pedes ! brana volatui in- expansa. 10. Podoptera. servierte ; inter digitos Àm pnLpg.] PTEROPODA. expansa, II. Daciyloptera. CTO- PODA. inter digitos natatui inserviente; expansa. 12. Palmnipeda. PALMATÁÀ. digitos in- volvente. — 13. Pinnipeda.
323.
Huic. methodi , ita reprzesentatee , jure op- poni potest , quod animalia quzdam structurá eonvenientia, nimis$ distent ; quedam nimirum fissipeda analogam pr:ebent fabricam cum plectopodibus. Verum enim systema hoc ita in- genio relatum esse debet, ut observator, ex parte et altera, animalia sibi respondentia, sive
Systema Fischeri.
«hibebit in exponenda fissipedum structurá,
recurrenti in nexipedibus. Observator in me- dio cogitatur, animalia collocans vel fissipeda vel nexipeda, ad dexirum suum, vel ad suum
sinistrum.
FISSIPEDA.
[, UNGUICULAT A, À. Manuata. Bimana,
Quadximana,
Pedimana B. Eanuata.
Metatarsii.
amr
I.
Pteropoda
Paimata.,
2, | Pterotherium. Cynocephalus
[7v
4
Galeopithecus natator. Fr.
Dactyloptera,
Pteromys.
Memina,
Castor. Trogon- therium. Ondatra. Hydromys.
459 fissipeda , sive plectopoda , uno intuitu conside- ret. Tabula sequens, ex parte, ideam meam ex-
460 De Mammalium divisione.
FISSIPEDA.
| Bess EIS |
jPlantigrada, |; Echidna.
Digitigrada.
IIl. UNGULATA.
Maltungulata.
Diculca.
Solidungulata.
PLECTOPODA.
——— —, — ÉIÀ ÓÀ.
Paimata.
Ornithorhyn- chus.
Lutra.
Mygale.
Canis terre novae Phoca.
Hydro chaerus.
'Fricheehus.
Pla tystomus. Dystomus.
Ox ystomus.
Systema Fischeris '46t 33.
Sed?semper adhuc lacunae implendae re- stant, et inprimis Zchidna et Ornithorhyn- chus naturali seriei sese opponunt. Clarissi- mus GEorrROoY st HILAIRE ea, hac de causa, in ordinem singularem sub nomine monotré- mes (lege monotrymatum , a zgvuc, foramen et Lovos, solus) conjunxit, quia illis, sicut avibus, unicus est ex'tus uro et excre- mentorum. Sin autem haec animalia, tota ex parte destituta essent mammis, quas qui« dam observatores frustra quaesivisse conten- dunt , non ordinem novum , sed classem no- "yam inter mammalia et aves intermediam ,; constituerent,
Ad cognitionem systematum mammalium adde note sequentes:
Frrrx Vicq-dÀzrn tabulàm suam in folio pa- tenti 1774 exhibuit Parisis; quie tamen gene- ralis est et omnia corpora organica conside- rat. Titulus ejus est: Zable pour servir àlhiss toire anatomique et naturelle des corps vivans. Repetita est in Ezcyclopédie métho- dique. Syst. anat, des animaux, et jn ejus Operibus. Vide hujus voluminis paginam 164. Mammalia disposita sunt secundum
€or , ventriculum , dentes, — clayiculas,
De Mammalium divisione.
Observationes generales quidem, sed hic adhuc commendand: sunt Clarisrimi Scuzrvxn , Beitráge zur Begründuug eines zoologischen Systems; in WixpEMAxN's ÀArchiv. I. 1.136.— ir XL a. 148 — 1953. ab apertura oris, ejusque forma et structura notas divisionis desumsit.
Jacobi Theodori Krxiw, dispositio quadrupe- dum. Lipsiae. 1751. 4. euam. a BznzN in ger- manicum idioma fuit versum. Clastification der vierfüssigen Tiere. Lübeck. 1760. 8 c. tabb. Vid. p. 419 hujus voluminis, 6. 17.
Joh. Frid. BruwENBACH systema suum ($. 22. p. 43o huj. volum.) exhibuit in editione sepuma libri elementavii ejus. (vid p. 43. hui. vol.) idque indicavit: Z'erbessertes Sys- tem. der Sáugthiere ; in Vorer's neuem Ma-
sar. vol. lll. St; 4. p, 638.
G. FiscugR's Naturhistorische — Fragmente vol. 1. p. 92. et sq. ubi etiam de Systemate Clarissimi Pisxr (p.101) sermo est, quod in structura mechanica partium ossearum, articulaüoni | maxille inferioris inser- vientium , nititur.
lLL162n1 Prodromus mammalium , an pro-
dierit, nescio,
Ex mea quidem opinione, systema naturale sive mammalium , sive aliorum animalium ,
Systema, Fischeri. 463
serie continua repraesentari nequit. Circu- lis se se decussanüibus , adjutoribus radiis; ad structurae analogiam etsi remotissimam indicandam , res multo feliciori successu effici "potest. Organisado perfectisuma , completissima |. in centro praedominat , Aomo scilicet , circuli nunc recurrentes in- volvunt ordines illi proximos. Radii deni- que hujus centri prolongantur in alios circulos , ad structuram vel pedibus vel aliis partibus convenientem , referendam. Ejusmodi vero methodum ingenio quidem satisfacere, neque vero doctrinae inservire | posse, facile patet ex eo, quod sola de- lineatione, nec impressionis lege ejusmo- di concentratio systemaus exhiberi possit, Tabulam hujus exaraveram et aeri in- sculpseram, sed et hanc, cum aliis, incendio acerrimo Mosquaz oblato , perdidi.
QUADRUPEDUM
DIVISIO PRIMA.
JVec membranae, nec ale digitos aut pedes cingentes.
FISSIPED À. SUBDIVISIO PRIMA
Dis iti unguibus instructi.
$
UNGUICULAT A. TaisUS PRIMÁ Pollex distinctus et opponendus; MANUATA. Onpo PRIMUS.
Pollex extremitate anteriore distinctus
ei opponendus.
BIMANAXA.
Homo, species unica unici generis. I. Hono. Dentes primores (quatuor incisores approximati in utráque ellas laniariài solitari , longitudine
— x
u————————
Homo. 465
subzquales, primoribus molari- busque approximati ; 7olares quinque utrinque lati mar- £: nibus rotundatis. mentum prominulum.,
I.
Historia naturalis hominis sectionibus sequens libus examinari potest:
1, Homo comparandus est cum animalibus ; (exponendi nimirum sunt characteres , quibus ab animalibus differt.)
2. Homo comparandus est cum sua specie 5
( examen varietatis nativae; )
J3. Homo considerandus est in vitae periodis diversis.
4. Tamdemque quoad ejus facultates intellectus.
2.
Fontes 44nthropologiae.
Joh. Fr. BLUMENBACH de generis humani varie- tate nativa. GO/fingc. edit. prima. 1776, tertia, 1795. 8. c. figg.
deutsch, Viber die natürliche Verschiedenheit im Menschengeschlechte, v. Dr. loh. Gottfr. GRUNER. Leipzig. 1798. 89 m. Kupf.
Christ. Friedr. LUupwtc , Grundriss der Naturge- schichte der Menschenspecies. Zeipzig. 1796. mit 5 K,
3o
4606 Mammalia. Bimana.
Burrox, histoire naturelle de l'homme. ed. Sow wisf£; Vol, 18, 49/26: 81
deutsch. Naturgeschichte des Menschen frey über- selzt vou Friedrich Willhelm von UÜULMENSTEIN. I. Th. 1805. M. Th. 18o7. 8. Berlin. Pauli.
$. len. Allg. Litt. Z. 1805. No. 250. yp. 580. et 1812 Febr. p. 325. 326.
J.'J. VrnEv , Histoire. naturelle du. genre humain atec figures. 2 Voll. 8. Paris IX. editionem DurFoNI- SowNiINI duobus hisce voluminibus auxit.
Articulum de homine composuit in dict. dhist. natur. Paris. Deterville. Tom. XI. p. 99 — 35r.
Bunniw vom Menschen , deutsch von Dr. u. Prof. REuss — Jübingen. 1803. 2 Voll. 8.
Anatomice magis quam anthropolozice rem ira-
cavit, Cranium forma.
Joh. Fr. DruwENBACH, decades collectionis suae cra- niorum diversarum gentium. Góf/fingae. 1790. — 1795. 4? et in. Commentariis Góttng. Vol. XII.
Ed. SaAND1FORT , Crania variarum genüum in /Museo anatom. academ. refert. Lugd. Bataz. 1793. fol.
G. Y'1scneR , Craniologix comparatae prodromus. Mos- qua. 181r fol. c. tab.
JY. GonrrE, Natuurlyk en Scbilderkonstig Ontwerp der Menschkunde. t'zzisterdam. Andr. v. Damme 1704. 8. c. figg.
SóuMERRING , Ueber die Verschiedenheit der Knocheu nach den Nationen.
Homo. 467
S. Neues deutsches Museum. 7'es St. 1790 S. 715. De F'arietatibus homznis auctores;
John WNTER , de hominum varietatibus. Edinbur- $v6 1775. et in Thesauro medico Edinensi novo, Edemb. et Londini. 1785. Tom I. jm syn
HH. VALLERIUS et N. SrROM de varia humana forma externa. Upsalic. 1705. A.
John MiTCHEL, Philos. Transactions Vol. 49. n. 474. p- 102 — 15o.
P. L. MonEAU de Mau»EnTUIs.
J. KaANT, Von den verschiedenen Racen der Men- schen , in ENGEL's Philosoph für die Welt. 1772. 4. Ta.5;:t2Y, |
jerl. Monatschrift 1785, Nov. s. 590.
DrumENBACH. l. c. et Handbuch der Naturgesch. et Naturhist. Abbild. N. r.
Joh. AReinh. FoRsTER S et KLügELr's, Abbildungen merkhwürdiger VoOiker und Thiere. Hae. 1793. B. 52 Op.
GnossE , über die Menschenracen , im Magaz. für die Naturgesch. des Menschen. I. 2. s. 314. II. I./ Sw 180.
Peter CAMPER , Ueber den natürlichen Unterschied der Gesichtszüge in Menschen. verschiedener Ge- senden und verschiedenen Alters, nach des Verf, Tode herausgegeben von seinem S5ohne .driaz Gilles CAMPER, übersetzt von 5, 77. SÓMMERRING, Berli 7 :allice; Dissertation sur les va- Berlin. 1792. 4. gallice; Disserta ! riéctés maturelles qui caractérisent la pbhysio-
» *
468 Mammalia, Bimana,
zomie des hommes des différens climats et des différens áges ; trad. du hollandois, par. H. J. JANSEN. Paris. S. is
Cornel de P. (At) Recherches philosophiques sur les Américains pour servir à lhistoire de l'es- peéce humaine. Berlin. 1770. 12.
Chr. RoMMEL , Caucasicarum regionum et gentium straboniana descriptis. Ácced. excursiones non-
nulle de nomine caucasi , de metallis €aucasi eic. Lipsiae. Crusids. 1804. 8.
S. Th. SoumEnnRiNG, Uiber die kórperlicebe Ver- schiedenheit des Negers vom Europzer. Franke furt am Main. 1785. 8.
ACKERMANN , Uiber die Cretinen.
Jos. u. Karl. WENZEL. Uiber Cretinismus. Wien. 1802. 8.
BLUMENBACH; de oculi leucaethiopum etc. 1. c.
Y. De characteribus , quibus homo ab animalibus differt. 3. 1omo differt ab animalibus ,
1. situ erecto sive positione erecía;
»Os homini sublime dedit coelumque tueri ;» Ovipnius.
Positio erceta hominis pendet,
Homo, 469
a, ) a musculis cruris et tibi:e ,. inprimis soleis musculis , et ab insertione semi- membranosi et semitendinosi,
b.) a forma pelvis lata, et articulatione ossis femoris in acetabulo.
€.) a proportione extremitatum posti- carum et anteriorum.
d. ) ab articulatione ossis Occipitis cum vertebris colli.
Semimembranosus et semitendinosus muscu- lus in simiis paulo inferius sunt inserti , ita ut tibiam non plane extendere possint. Imo inaliis quadrupedibus , seimper sedenti- bus, hi musculi insertione fere dimidiam tibiae tegunt. Simiz itaque, eisi sepius pedibus posucis incedant , semper tameu in- clinatam servant directionem. — Figure , quie situm erectum simiarum inprimis Sunim satyri ostendunt , e. g. Trvsonir ;
EpwaAnnr, DausENTONIL , ÁLLAMANDI, nà-«
turi? conari? sunt depicta.
In aliis simiis pelvis fabrica inferius ita promi- net, ossa nunirum ischii ita protuberant; inprimis in iis quibus mates calios:z , ut femur nullo modo lineam rectam adsu-
inere possit cum columna vertebrali,
470 Mammalia. Biüinana.
Ridicule igitur et absurd: inde evadunt ides quorundam auctoruin, qui contrariunm con-
tenderent, RovssSrEAUv.
P. MoscaTr, delle corporee differenze essenziali che passano fra la struttura animale ed umana. in Milano. 1770. 8.
deutsch. Gttingen. 1771. 8.
James Burnet MoNn2opo , natural history of man. Edinburg. 1774. 8.
A4. ScHRAGE, Verhandeling over de Longteering ; in Genees - Natuur-en. Huishoud —- Kundige Jaar-
boeken, T. III. P. I. p. 32.
5. Formatione manuum binarum.
Proportio manuum , et totius extremitatis anterioris sive cum pedibus sive cum thorace conico , largo, comparare velles , non nisi homini tribui potest. Liberrimus usus ab ista
organisalione pendet, et manuum et totius membri.
Hinc Anrsrorzr:8 assertum , hominem so- lum vere habere manus , qne veroe manus $1ut, et quas alio loco, «organon organo- rum ,» appellat.
Homo. un
Joh. Gottfried de Maus de manu hominem
a brutis distinguente. ZLipsic. 1710. 4.
5: 3. Defectu ossis intermazillaris.
Linea facialis, situs. dentium cequaliter approximatorum, mentum prom'nulum, inci- soribus inferioribus erectis pendent a de- fectu hujus ossis , quod , s! adparet , statim istas partes mutatas, et magis prominentes sistit.
Nec Clarissimis CAMPzR , SóuugnnING , War- THER , DLuuENBACH , Lupwic, nec mihi, innumera fere crania omnis zetatis et collectiionum totius Éurop: examinanti, hoc os in homine videndi accidit.
PLuMENRACH. de gen. h. var. mat. p. 54. —- Ibi etiam de dissentione Svrvir et VEsALrI , hoe osse ejusque sulura excitata , sermo est.
G. FiscurR , Intermaxillarknochen 5 ct $. 125 hujus voluminis p. 26r.
Sunt, et quidem peritissimi observatores, qui suturam sic dictam incisivam , pro sutura ossis intermaxillaris habeant, | GórzE 5
AvcrHENRIETH; WiEDEMANN; Josreur. Verum
enim suturam hanc nullum sejungere oj ,
jam VxéaLiUS vid.t
472 Aammalia. Bimana. Ceterum foramen incisivum, prope dentes pri-
mores, non nisi debilem sisut iuiaginem, analogiae cujuscunque, fabrice animalium,
6.
4.) Normd cranü sive proportione crarii ad faciem et inde peudenti maxino ejus cerebro, inprimis ratione ad ner- vos habita.
SówMERRING V. S. 165. p. 292 huj. vo- luminis.
5. Loquelá. ( S. 55. p. 197- huj. vol. )
7^ | Ceterum quaedam partes animalibus sunt propria , qua in homiue non inveniuniur,
Omnia hoc sub sequentibus resumi pos-
sunt.
a, Hymen et menstruatio non solis homi- nibus sed etiam animalibus quibusdam sunt propria.
b. Septimus oculi musculus, suspensorius nimirum S, bulbosus, in hominibus non invenitur. '
€. Paniculus carnosus s. musculus subcu- taneus solis animalibus convenit,
Homo. 173
Gabr, 4nt, GaAvrrizR Recherches anatomi- ques sur le systéme cutané de lhomme, Paris. 1811. 39 pag. 4.
Auctor loco trium stratorum sex adsumit, inter corium nimirum et epidermidem , I. bourgeons sanguins ,cum villis Cavrk- SHANK comparandi ; 9. couche albide profonde ; | corpus reticulare — aliorum ; J. gemmules, rete mucosum sedem coloris prebens ; 4. couche albide superficielle , satum superficiale albidum. Ipsos ungues et ungulas pilis concretis esse composi- tos, id quod Gzorrnov jam antea, de cor- nibus animalium , observavit.
Gótt. Anz. 1811. 199. St. Dec. p. 1987.
d. Pancreas Aselli;
e. Corpus Highmori ;
f. Ductus hepatico - cystici
g. Membrana nictitans ;
h. Ligamentum cervicale, aut suspenso. rium coll: ; |
i, Membrana allantoidea;.
partes sunt qua non nisi in anima- libus inveniuntur.
BrvwENBACH. l.c.6. 14. p. 3i. ibi etiam morbi memorabiles , bomini proprii, commemorantur.
P. 57.
474 Mammalia. Bimana.
ceneris humani.
Il. De varietatibus E
8.
In genere humano non species sed vari- etatles observamus.
o.
Varietates a formatione cranii eta colore €utis desumuntur.
IO.
Color ab albo puro virginis Europaecx ad nigrum fuscum Aethiopissc senegambensis- iterum iterumque mutat multumque variat
Attamen ad quatuor vel quinque pracipuos reduci possunt colores;
1. Ad album , plurimis Europas proprium, qui ceterum genis gaudent rubescen- tibus, rarius certe in aliis obvenien- tibus.
2. Ad laveum , ut apud populos ZMon-
goli COS.
3. Ad rutilum , fere aeruginosum , (copper- colour, kuglorum , bronzé, Gallorum.) «&mericanis proprium.
H omo: 475
4. ad badium, ( tawny , Anglorum; basané Gal- lorum ) varietatem /Malaicam t:ngentem.
5. ad nigrum, .4ethiopibus proprium, IT.
De sede coloris in muco tenerrimo corium oblinens, vulgo rete Malpighianum dicium, hodie nullam est dubium. Verum enim. de causa mutationis coloris non aeque consen- Utur. Causa haec in abundantia elementi car- bonacei ponenda videtur, ex mente Claris- simi BLUMENBACH, (l. c. p. 125.) quod processu cutaneo cum hydrogenio segrega- tur et accessu oxygenis aeris atmosphaerici praecipitatur et ad reticulum Malpighianum deponitur.
Color aethiopibus non innatus est cute-
que destructo mutatur, Accessu demum aéris externi acquiritur.
Opiniones de coloris variw* hic breviter recen- sendae.
1, Climati v. c. plurimum tribuunt , Durrox hist. nat. Iw III 52»26.
Z:MMERMANN , geograph. Geschichte des Men-
schen. T. I. p. 77
476 Mammalia. Bimana.
Navuron , Journal de Physique. T. XVIII. Sept; 1791,
2, bili causam attribuit Petr. BAannznE, diss. sur
la cause physique de la couleur des negres. Perpignan. 1541. 12.
3. Sanguinem in cutis colore efficiendo defendit Th. Towss, Philosoph. Transacüons. T. X. p. 398.
4 Ferri in sanguine aetbiopum abundantiae ; tanspiratione acidi phosphorei in reuculo mucoso pracipitati , tribuit Kaxr, vid. Ex- GEL's Philosoph für die Welt. P. IL p. 15r.
Ceterum Opiniones variorum auctorum colle- gerunt:
B. S. Axsiuvs , de sede et causa coloris ae- thiopum. Zugd. Batav. 1737. 4.
'"Harrzz, Element. physiolog. T. V. p. 20.
Knaüxirz, Hamburg. Magazin. T. XIX. p. 379.
12.
Craniüi forma et angulus facialis optime dijudicatur ex linea faciali sive faciei norma.
Methodos varias crania hominis et animalium dijudicandi jam proposuimus $. 126. 127. 128. hujus voluminis p. 264 — 266. Confe- renda inprimis est tabula II voluminis primi zjethodos omnes conjungens et explicans,
Homo. 477 13.
Quibus praemissis , articulum hano ita ab- solvemus , vt primum varietates hominis na- tivas indicemus, deinde producta designe- mus, quae ex varietatum harum conjuncti- one oriri Solent, tandemque de forma ho- miais anomala quaedam addemus.
14.
L!si inmumerae varietates generis humani insensibili gradatione invicem quasi coníluant, principes tamen , secundum Clarissimum Br v- MENBACH, ad quinas referri possunt.
A. ad Caucasiam.
B. ad Mongolicam.
C. ad ethiopicam.
D. ad zZmericanam. et E. ad Malaicam.
Caucasiam ob causas mox enarrandas , pro primigenia habendam , primo loco posuit.
Hc utrinque in bina ab. invicem remotis- sima et diversissima extrema abiir, hinc nempe in 4Mongolicam , Mlinc 1n 24ethio- picam.
47 9 Mammalia. Dimana.
Medios vero inter istam primigeniam et hasce extremas varietates locos tenent reliquae binae :
4d mericana nempe inter Caucasiam et Mon- golicam.
Malaica inter eandem Caucasiam et Ae- thiopicam.
Aliorum auctorum opiniones de divisione ge- neris humani in varietates hic succincte ex- hibebimus.
x.) Axoxruus, (Journ. des savans. 1684. p. 133.) in quatuor dispescit stirpes: scil. x. universae Europae, sola Lapponia excep- ta, tum Ásiae australis, Africae borea- lis, et universae ÀÁmericae; 2. reliquae Africae ; 3. reliquae Ásiae cum insulis versus Vulturnum posius; 4. Lapponum. Cfr. e: Rob. de VAUGONDY fil. nouvel atas portatif. Paris. 1778. 4. t. 4. |
a. Lzrswirivus (apud Fzrrza ih otio IHano- verano. p. 159) nostri continentis hominum
| quatuor ordines statuit, I. Lapponum ni- mirum , et », Aethiopum; totidemque me-
dios ; 3, orientalem nempe alteram (Mon-
Horno. ! 479 &oliéam), 4. alteram occidentalem ( Enro- paeis similem. )
3. Lixwarzvs in editionibus systema naturae; homines in rz. Americanum rmübrum, 2». Europaeum album, 3. Asiacum luridum et Á&. Afrum nigrum dividit.
In Edit. Gwrzriwi, DBrvwrxsAcnm divisio fuit. adhibita,
4. Burronivs sex hominum varietates distin- xit: 1... Lapponicam sive polarem ; 2. Tata- ricam, 2. Asiae australis; 4. Europacam; 5. Aethiopicam ; 6. Àmericanam. | Cfr. Hxznpzn, Ideen zur Philosophie der
Geschichte der Menschheit. T. II. p. 4-68,
5. Davszwrow ( Encyclopédie | méthodique ) quatuor varietates a sola colorum: faciei va- rietate pendentes adsumsit; rz. alba; ». flava; 3. brunnea; 4. nigra.
6. Powsarr (a new collection of voyages. London. 1767. 8. T. IL. p. 273.) primus ad. formam genülitiam. craniorum attendit, stemmata eorum vero secundum colores
dividit in 1. album; 2. rubrum; ct 3. in
nigrum.
490
Mammalia. Bímana.
7. KANT quatuor varietatés recenset 5 r. cati-
didam Europae borealis; ». Americanoni cuprei coloris; 3. nigram Senegambiae; 4.
olivaceam Indicam,
Cf Esczr's Philosoph für die Welt. T. II. Berliner Monatsschrift. 1785. T. VI.
8. Jo. Hoxrzz (Disputat. de hominum varie-
tatibus. Edinb. 1775. p. 9.) septem varie- tates observavit, ettanquam normam propo- sul. nigrorum hominum, Aethiopum nem- pe, Papuorum etc. 2. subnigrorum Mauri- tianae et Capitis bons spei incolarum, 3. cupreorum , Indiae orientalis ; 4. rubrorum, Americanorum; 5. fuscorum, Tatarorum , Arabum, Persarum , Sinensiüum , etc. 6. sub- fuscorum, Éuropaeorum meridionalium, v. c. Hispanorum, etc. Turcarum , IHabessi- norum, tum et Samojedarum, Lapponum- que; 7. alborum , Europaeorum reliquo- rum, tum et Georgianorum , Mingreliorum
-
et Kabardinorum.
9. ZiuurznMAxNN, (Geograph. Geschichte des
Menschen u s. w. T. L) sub. quatuor va-
xietatibus omnes homines comprehensos
Homo,
AB l
vidit; r, Europz , 2. Asi: borealis et Ame-
ricae maxim: septentrionalis ; 3. Arabiae ,
Indiae et Archipelagi Indici; 4. Asiae Eu-
ronoto obversae, Sinae, Goreae, etc.
xo. Clariss. Vr&srY (1.
cies generis humani ab angulo faciei petitas
c.) duas admittit spe-
,
et cuilibet tres tribuit. varietates, à colore
designatas. Tabulá hac idea ejus patebit.
'
Species I. angulus fa- cialis 85-90*.: 2.
varietas P
-
34 Generis hu- mant, : 4t Species IH. angulus fa- 1. cial. 75-85». d varietas , 6.
Arabico-In- diana, Celtica
Caucasia,
alba, et
Sinensis. Calmucco - Mongolica. Lapponico- Gstiaca,
bruna.
* Americana aut Caraibaea,
cuprea.
Malaica aut In- diana.
fusca.
Nae Cat(ri. $'- Aethiopici, Hottentott,
nierescens. . » Papuant,
| |
NT
482 MAMMALIA. 1. D3imana;
Cfr. ad hüncce articulum ctiam ;
Benj. RusH , Uiber die schwarze Farbe der Neger i Trans. of the American phil. Soc. Vol. IV. B. XXXW.
Sam. Stanhope SMrrH , Versuch über die Ursa- chen der ungleichen Farbe u. Gestalt des Men- schengeschlechts , nebst einer Kritik der Abhandl. des Lord KaAtmrs über die ursprüngl. Verschic- denheit der Menschen. à. d. Engl. iit Ánmer- kungen. v. Fr. J1Aeod. KünwE. Braunschweig, Schrüder. 1790. 175. pagg. etc.
15. A. Füárietas Caucasia sive. Celtica,
Colore albo, genis rubentibus, capillo subfusco aut coloris caryophyllei, ca- pite subgloboso;
Facie ovali, rectiore, partibus ejus modi- ce distincüs, fronte planiore , naso an- gustiore, leviter incurvo, ore parvo.
Dentibus primoribus utriusque maxillz ad perpendiculum positis ;
Labiis (prcsertim inferiore) molliter expli- catis, mento pleno rotundato;
In universum ea vultus specie quam ex no- stratum de symmetrià judicio maxime venustam et formosam censemus.
Homo. 485
Characteres Clariss. BruuzwsáacH, Generis
hum. variet. nat, p. 289.
Cranium feminae Georgianae. Vide nostram
tabulam primam. Vol. I.
Brumrx2acH.l. c. t, 1. f. à. t. II. f£, 3. Decas cranior. illustr. IL t. 12. m t. 21. 29. Abbild. nat. Geg. t. 3 et 51.
Ad hance varietatem pertinent: Europaei, (exceptis Lapponibus et reliqua Finnica progenie) Sueci, Dani, Angjli, Germani, Galli, Poloni, Rossici , —
in regionibus meridionalibus color albus pau- lulum mutatur, ad flavum tendit, apud Graecos, Neapolitanos, Siculos, Corsos Sardinenses , Hispanos.
inter Asiae incolas, inde a 65 »o gradu , Ka- bardinski Tartarorum , Circassii circa mare caspicum , incolae provinciarum septen- irionalium , Mongoliae , Persiae, Natoliae, Armeniae , Georgiae, Mingreliae.
in insulis Asiaticis, GCeylanae, Guineae no- vae, quidam.
in África pauci, in montibus ad littus ma-
ris Mediterranei , versus montem Auantis ; 1 T^c
454
MAMMALIA. I. Bimana.
teste DnvcEe in media Africa homines albi, Europaeis similes inhabitant ; ( Aethiopes sola vero littora.)
Si color albus ad albedinem niveam accedit status. morbosus est, sicut apud accolas isthmi Panamae.
Vid. Pzvuzxzacn, de coloreleucaethiopum. c.
Hanc varietatem clarissimus Vrixzr, in duos subdividit ramos, 1. alterum , colore per- albo , capillis saepius albis, et vi musculari magna; maximam partem Europaearum na- tionum comprehendit; Cimbros nimirum , Scandinavios, Teutones, Celtos , Gothos , Saxones, Ánglos , Gallos , Italos, Graecos, Georgicos , Circassios.
2. Alterum magis coloratum , Vandales , Aly- ricos, Sarmaticos, '"lThracicos, Rossicos , Jurcas, Persanos, Arabicos, etc. amplec-
tentem.
16.
B. Farietas Mongolica.
x 4 Corpore givo,
capillo nigro nigridiore , recto et raro:
/ Homo. 485 capite quasi quadrato ; facie lata, simulque plana et depressa, pàrübus :deo minus distinctis $ed quasi confluentibus ; | glabella plana, latissima ; naso parvo, simo ; genis fere globosis, extrorsum eminentibus; palpebrarum apertura angusta lineari ;
mento prominulo. BruwrssAcH, gen. hum. var. nat. p. ?9t.
Complectitur haec varietas reliquae Asiae incolas (exceptis Malais extremae peninsu- lae Transgangetanae) tum Finnicos Euro- pae refrigeratae populos, Lappones etc. et ex Ámerica maxine boreali latissime dif- fusam Eskimotarum gentem inde a Beringii freto ad extcemam usque habitatam. Groen-
landiam.
Fcones craniorum hujus varietatis Clarissimus
BrvwEN2ACHÓ exhibuit sequentes :
Junsusae rangiferini; l. c. t. z. £i x. t. E. £: 5.
Decas cran. HM. t. 16.
f'ungusae sinensis s. Daurici ; Dec. UL. t. 23.
486 MAMMALIA, Ll. Bimana. Jacutae Dec. Il. t. 15. Calmucci; Dec. IL. t. 14 Infantis Buraett. Dec. TIL. t. iy
Feodoris loannidis , Avrüficis Calmncci effigies, Vid. Naturbistor. Abbild. Fasc. I. n. 5.
J. Eberh. YFiscnrn, conjecturae de gente et nomine Tatarum;inter Ejus quaestiones Pe- tropol. p. 46.
Sibirische Geschischte. Y. p. 28. 142.
Commercio vivunt pellium mustelarum vari-
arum, hermineae, putorii etc.
Nutrimentum eorum pisces siccati, "caro ursi, tarandi , panis ex farina et piscium ossi-
bus detritis praeparatus.
Oleum balaenarum et aqua baccis juniperi infusa eorum potus.
Vestimenta eorum hiberna, tarandorum coria;
aestaiis, avium pelles.
Feminae quaedam bujus varietatis nares et auriculas perforant , ibique ornamenta co- ralis (Bactiria mihi) s. lapidibus facta , fe-
runt,
Homo. 487
Calmucci nomadae vivunt carne equorum et camelorum , piscibusque sole siccatis. Po- tus eorum lac cum farina miliari fermen- tatum , illis Kumzs dictum. Divitiae equi.
V. BzaeuaANSN, Streifzige unter den Kalmuc- ken etc.
Tatari , quorum nomen erronee ad mongoli- cas gentes ab auctoribus translatum fuit per Kirgisas af&nesque populos cum Mon- golis eadem ratione confluunt qua hi per Thibetanos ad Indos, per Eskimotas ad Americanos, imo et quodaminodo per Phi- lippinos insulanos ad Malaicae varietatis homines transire dicuntur. DBrumuzmsacn ].
€. p.307.
17. €. Farietas 4ethiophica.
olore fusco ;
Capillo nigro et crispo ;
Capite angus!o a lateribus compresso; Fronte gibba, fornicata.
Ossibus jugalibus antrorsum prominen- tibus ;
498 — MAMMALIA. I. Bimana.
Oculis magis eminentibus; Naso crasso et cum mandibulis porrectis quasi confuso ; Limbo alveolari angustior, antrorsum elon- gato; Dentibus primoribus superioribus oblique prominentibus ; Labus (prosertim superiore) tumore i1m- pletis ; Mento retractiore. Muluü cruribus valgis. Brvwzxaacm. lc. p. 293. t. E. f. 3. x. 1L f£. 5. Cranium Zfcthiopissae Cuineensis. BLUMENBACK Dec. Il. t. 19. Abbild. t, 5. Aethiopis. Dec. I. v. 8. IE. t. 17 A ethiopis nco-nati. YII. t. 3o.
AÀd hanc varietatem reliqui, praeter boreales, Africani pertinent,
Genere vitae gaudent simplici viresque possi- dent musculares fortes.
Haec varietas, cum longissime inprimis co- lore distet a nostrate, a multis auctoribus pre singulari specie fuit. habita.
Homo. 489
Clarissimus Vrnzvy duos adsumsit stolones hu- jus varietatis, quam etiam speciem nomi-
navit,
T. plus aut minus niger, pelle crassa, sericea, pedibus valgis i angulo faciali 75 graduum. Incolae Africae equatorialis , Nigritiae, Gui- neae, Cafreriae, Congi , Angolae, Zangue- bariae , Terrae papuanae, et novae Gui-
neae.
]I. alteri stoloni colorolivescens est, ad ni- grum tendens. Exstenditur in Hottentotos , Namakesos, incolas fere totius continentis novae Hollandiae et terrarum adjacentium, Quir nimirum, et novae Caledoniae.
Populi hi stupidissimi sunt et bestiales , figu- rae ignobilis fereque triangularis et elonga- tae, ore prominente ad simiarum modulum,
nasoque simo,
H. GREGor1RE, De la littérature des Négres, ou recherches sur leurs facultés intellectuelles , leurs qualités morales et leur littérature. Paris.
XVI. 283. pgg. 8.
Uiber die Litteratur. der Neger oder Untersuchun- gen über ihre Geistesfáhigkeiten. a. dem fran- züsischen Tübingen. 1809. Vl. 216 pagg. 8.
490 MAMMALIA, I. Bimana:
Die Neger, eim Begtrag zur Staats u. Menschen- kunde, Berlin. 1809. XIL et 3o5 pogg. 8. Allgem. Litt. Zeit. 1811. n. 169. p. 393.
15. D. Zarietas z4mericana.
Colore cuprino ; capillo nigro , rigidiore , recto et raro ; fronte brevi ; oculis profundius locatis ; naso subsimo , attamen prominente ; facie in universum. lata quidem , malis emi- nentibus, sed non plana et depressa , ve- rum parübus ejus, si a latere specta- tur, magis elaboratis et quast profundius exsculptis ; frontis et verticis forma plu- rimis arte efficta,
BrumwrzwsacH gen. hum. var. nat. p. 294. et 3ro. t. IL. f. a. Abbild. n. C. t. 2. Cranii ducis Caribaei figura V. BruMzwaACE
Dec. L tab. 1o.
fundi 4mericae septenirionalis , ibid. iab. 9. feminae Caribeae. Dec. LL t. 20. Maec varietas reliquas, praeter Eskimotas,
Americae incolas in se conjungit.
E —
Homo, 491
Viris barbam negavere quidam , muliebribus alii purgationem menstruam , at perperam , uti BruwENBACH l c. aliorum documentis
demonstravit, 19. E. F'arietas Malaica.
Colore badio ; capillo nigro, molliore, cinciunato , den- so et ubere; capite modice angustato; fronte subtumida ; naso pleniore, latiusculo , quasi diffuso , apice crassiore, ore magno. mandibula superiore aliquantum promi- nente, attamen partibus faciei, a latere spectata , satis prosilientübus et ab invi- cem distinctis. BrvuwrzwsAcH gen. hum. var. nat p. 295. t. II. f. 4. Abbild. n. G. t. 4. Cranü Otaheitae icon ; BEuuxNsBAcu Dec. If.
tab. 4. Novo - Hollandi. Dec. Hl. tab. 27.
Concipit haec ulüma varietas maris pacifici
iusulanos , simul cnm Marianarum , Philip-
492 MAMMALIA, I. Zimana.
pinarum , Moluccarum, Sundaicarum insu-
larum et Malaccae peninsulae incolis.
Malaicam Clarissimus BruumrxBAcH eam appel- lavit, quod longe plerique hujus varietatis homines, praesertim qui. Indicas insulas Malaccae viciniores , tum et Sandwichias , Societatis, et Àmicorum incolunt, imo vero inde a Malambis Madagascariae usque ad Paschaüs insulae habitatores malaico 1idio-
qmiate utantur. 20.
Mira porro est constantia qua proles ex pa- rentibus diversi coloris natc , mediam et ex utroque parentali quasi mixtam corpo- ris tincturam prz se ferunt. Verum enim hy- bridi istiusmodi partus variis generationibus legem ita constantem servare videntur, ut nominibus propriis fuerint insigniü , quae. hisce breviter recensebinus.
21. .À. Hybridi partus primae generationis,
Ex Europaeis cum Aethiothipus nascuntur Mulati.
Homo. | 495
Ex Europaeis cum Indis mati, vocantur AMestisst. -
Ex Europaeis cum Ámericanis geniti itidem AMestiss audiunt, sive Mestindi, Metifi et Mameluckt.
Ex Aethiopibus cum Americanis. zambi , quos vero ali itidem Mulaios vocant, ali Lobos, ali Curibocas et Kabuglos. Hi omnes utriusque parentis gerunt vultum et
colorem, huncque minus subfuscum aut luteum , vixullo genamim rubore conspicuo; capilli Mulatis plerumque crispi , reliquis prolixi, omnibus tantum non semper nigri; -
oculorum irides autem fuscae.
Creoli male cum. Mulattis fuerunt confusi. An- gustiore sensu intelliguntur homines sub Creolorum nomine, qui quidem in Indiis sive occidentalibus sive orientalibus, sed a
parentibus Europaeis nau. 22. B. Secundae generationis.
Mulat inter se coeuntes Casquos generant,
Europozi cum Mulatis Zercerones, «uos
494 MAMMALIA. l. Bimana
vero ali Quarterones vocant , alii Mori-
scos imo et Mestissos.
His vultus ét coma ut Europaeis , cutis levis- sime ex subfusco tincta, sed genae rube- scentes. Feminis labia oris et pudenudi , violacea, masculis serotum nigricans.
Aethiopes cum Mulatis Gri/fos, alias quo- que Zambos de Mulata vocatos , item Cabros.
Europaei cum Mestissis Indis Castissos ge- nerant.
Ex Europaeis et Mestissis Ámericanis: ve- ro nati vocantur Quaterones , s. Qua- iraülvi, ab Mispanis quoque Castissi. Quatralvi , «por dezir que tienen quarta
parte de Yndio y tres de Espaiiol » GAn- ciLAsso , del origen de los Incas. p. 255. et sq.
Ex Americanis autem et iisdem Mestissis nascuntur quos 7'resaleos vocant.
Ex Americanis et Malatis nati itidem. pas- sim Mestissi adpellantur. :
Ex Europaeis et Zambis s. Lobis prioris
generationis nali passim iterum 7Mulatz
S d.cuntur.
RTT cR paced, Pe cina. m
Homo. | 492
Ex Americanis et iisdem Zambis s. Lobis Zambaigi.
—
Ipsorum vero Zamborum s. Loborum pro- lem Hispani contemptum Cholos vwoca- bant.
523
C. Tertiae generationis,
. Ex Europzis et Terceronibus genitos qui- dam Quaterones vocant , alii Ochavones sive Octavones , Hispani quoque z4ivinos. Íin his nullum amplius aethiopicae originis :
restare vestiginm asserunt acutissimi obser- vatores, v. c. AUBLET et al.
Ex Mulaus et Terceronibus natos, Salta- iras vocant. e Ex Europaus et Castissis Indis, | Postissos; Ex Europois et Quateronibus Ámericanis
secunde generationis Oc?aveones.
Ex Quateronibus et Mestissis Ámericanis primae generationis Coyotas.
Ex Gri/fis s. Zambis de Mulata cum Zam- bis primze generationis Giveros,
Ex Zambaigis et Mulaus Cambujos.
496 MAMMALIA. I. Bimandas
Sunt quidem qui in quartam usque generatio- nem hybridorum genealogiam extendant et ex Europaeis et Quateronibus tertiae gene- rationis natos Quinterones , hispanice Pu-
chuelas dici referant.
Testimonia nominum horum diligenter et ad- curate, more suo, a Clarissimo BruwEx- 2AcHII fuerunt allegata, (l.c. 142-149) a quo istam notitiam hausi.
24.
Forme anomale generis humani, sive co- loris , sive cutis, sive magnitudinis ad | histo- riam hominis naturalem non pertinent , cum fere omnes a morbosa corporis affectione pen- dere videantur.
1. coloris.
a. Leucaethiopia humana, ad cachexiam refe- renda, etiam in animalibus observanda. Brv-
MENBACH var. gen. hum. nat. p. 274. $. 78.sq.
b. Aibinos, Dondos, Africae, (cackerlack Indiae orientalis) denominatio est varieta- tis hujus affectionis, designans infantes albos, a rubris et nigris parentibus pro-
genitos.
Homo. 197
Leucaethiopibus (Cackerlacken) Amboinen- sibus et Ternatenfibus loquelam sibi- lantem et acutam tribuit suecus Korixe, qui hasce regiones inter 1644 et 1656 visitavit. Jeskrifning om en resa genom Asia, A fricay; och andra hedna | lánder.
Stockholm. 1734. p. 159.
€. J4ethiops maculatus. INógres - pies. Piebald - AVegroes, DruurwsacH.l.c. p. 150. $ 48. E:svsprm Naturhist. Abbildungen. 1. n. W. Bxa», Philosophic. Trans. XIX. p.75 GvnuirrA, Orinoco illustrada. I. 109.
Bvrrosw , Supplement. IV. ». p. 565.
d. Cretinismus. vid. AckERMANN; Wzmzxr. (p.
;69 huj. volumini s)
2. Cutis.
a. homo verrucis , spinarum ad instar, obdu- ctus. L'homme pore —épic ; Porcupine-man ; Stachel- Schweinmensch ; Krustenmann.) Philosophical "Transactions. i73r. n. 424.
POS IS. D. AI.
EpwAnr's, Glean. of nat. hist. Vol. F. t. 212.
23
498 MAMMALIA. l. Bzmana.
Áscawiv5, Journal encyclopédiqué. 1756, adam AE. P. 3. poxig.
Srzrzri6MAxXm, Seevogel. Torn. VII.
ManrINI Ánhang zu Burrox. Tom. VI. p. 222.
Berlin. Sammlungen. III. B. p. 266.
Tirzsius , Ausführliche Beschreibung und Abbildung der beyden sogenannten Sta- chelschweinmenschen. -ltenburg. 1902.
15 Dog. in fol. , mit 2 gemahlt. Tafeln.
s. Voigts N. Magaz. IV. B. S. 42». J. F. AusxwarizrE, über die ehglischen Stachels schweinmenschen.
Ibidem. 4 B. p. 587.
BrvursüBACH, über die dritte Generation dese selben. Ibidem. 3 B. p. 687. .9. Magnitudinis. a. Pumiliones. 1, Bebe, nanus Lunae-villae, mortuus est anno 1764. aetate »3 annorum. Longit. ejus fuit ?» pedum 9 pollicum. Natus vix rj li- brae fuit; calceolus ligneus (sabot) per
longum tempus lectulum ejus ; 0s ita pars
Homo. 409
!* vum fuit, ut mammam matris recipere ne- quiret; anno 6 aetauis suae longit. 15 poll. pond. 13 librarum. Sceleton ejus in Museo Parisiensi conservatur , in quo omnia ossa bene proportionata vidi.
2. Nanus trium pedum. Harrrn.
2. Nanus DBristoliensis, 175r, 7 anno aetatis suae , 19 libras ponderavit; decimo tertio tantum 132, vigoris decrepitudine.
4. Nanus, etiam 1751 Londini visus, lon- gitud. 2 ped. 5 pollice. et 57 librarum et dimidiae fuit, aetatis suae anno vigesi-
mo secundo.
5. Nanus duorum pedum; CanpAuvus de sub- tilitate p. 357.
6. Nauus 2: poliicum. Journal de médecine Tom. XII. p. 167.
7. Nanus 198 pollicum, Telliamed, T. II. p. 194.
b. Gigantes sic dicti.
Medium longitudinis hominis statuitur a llar- LERO inter 5 pedes , et quinque pedes t ad 4. pollices. Feminae proportione sem-
per minores.
06
MAMMALIA. l1. Bimana:
*
Dantur exempla, quae medium hoc multunt excedunt magnitudine , qua de causa etiam ab observatoribus fuerunt notata, e. g.
1. Finnonensis Lundensis , Parisiis 1735 visus; 6 pedum, 8 pollicum, 8 linearum;
2. Cajanus , Finnonensis, 8 pedum, 8 linea- rum longitudine fuit. :
5. Gili, Tirolensis, 8 pedes, » pollices, 8 lineas, habuit.
4. Miles borussicus, cum mensura 8 pedum, 6 pollicum , 8 linearum fuit aequatus.
5. Goliathes , 6 ulnarum uniusque palmae, me- tendo ulnam 19 pollicibus, proceritatis fuit eximiae, 9 pedum scilicet , quatuorque li- nearum.
6. Patagoni Ámericae meridionalis magnae sunt prolixitatis , itaque mirandum non est, si inter eos, homines longitudine majores , inveniuntur. Verum enim inde a MaAcArnmarNrI iemporibus, qui eos 9 ad 10 pedes longos vidit, observatores recentiores non nisi ho- mines constitutionis bonae 6 ad 7 pedes lon-
gitudine in iis detexerunt, Magrixi Nachtrag
zu Buxrzox. Vl. p. 242.
Homo. 5ox
7. Ceterum omni. tempore , uti hodierno , ossa insignia animalium fossilium , Elephantum nimirum , Rhinocerotum etc. gigantum ossa
fuisse habita, testimoniis romanis, e. g.
Suzroxip, constat.
IIl. Homo consideratus in vitae suae periodis
diversis. 25.
lIomo in diversis vitae periodis consideratus, objectum praebet doctrinis variis ad medici- nam pertinentibus. Ideoque haec sectio in hi- storia naturali est preetereunda, Sequentia tas men commemorari possunt, !
26.
Periodi hominis, ut omnium corporum ors ganicorum, observantur duae :
^
1. Altera scilicet increment et vigoris, vitae expansa. et abundantis ;
2. Altera vero decrementi et debilitatis, vitae convergentis et insufficientis.
Illa periodus est juventutis 'et reproductio- nis ; haec senectutis et desiructionis,
502 MAMMALIA. I. Bimana. - Quidam hominis ctatem in tres diviserunt stationes 5 1. Juventutis, sive temporis incrementi ; inde a partu usque ad ctatem adultam
JO annoruin.
2. Aetatis virilis, a 30 ad 60 annos.
5. Senectuüs; O60 annis peractis usque | ad. mortem. 28.
Ingenium hominis atque indoles physica et morals, si cum climatibus comparemus, quo- run est incola, videmus , septentrionalem magnam habere analogiam cum temperamen- to et moribus Juventulis ; voracem esse atque impatientem ,. bell:cosum , complexionis pul- chre, animi mobilis, generosi, sinceri etsic perro.
20»
Incoloe tropicorum similes sunt senibus; macilenti, lenti, timidi , constantes; consti- tutionis corporis aridz , fibrosze ; animi cir- cumspecti tristisque.
30.
Incole regionem intermediarum horum et
ilius indoles participare videntur.
Homo; 503 91.
Quodsi vero ejusmodi comparatio climatis eetate admittitur, dici potest incolas frigida- darum regionum reprassentare genus huma- num in juventute; illas temperatarum , in aetate virili, eas denique regionum calidarum in decrepitudine. UMP
IV. .Homo consideratus quoad facultates entellectus.
92.
Facultates intellectus hominis pertinent ad Psychologiam , quie , simul cum proprieta - tibus corporis physicis consideratze , scientize singulari obJectum probent, quam 24nthro- pologiam dixerunt. ;
. .Nec haee sectio ad nostram scopum perti- net. [Tic semper in lectionibus meis quedam dixi de facultatibus animi, num nimirum et quomodo pendeant a cerebro? Cum vero Cla- rissimi GArr systema quam maxime valeat ad hasce questiones solvendas , corollaria ejus recensui, qui quidem euam 1n arti- culo de sensationis organis (post $. 164 p.
391) commemorari possunt.
5o4 MAMMALIA. I. Bimana.
Iam medio seculi ultimi Academia Divionen- sis proposuit objectum premii quzstioni , determinandi experimentis, numne quaeque animi facultas pendeat a cerebro, et qui-
busnam locis resideat?
Metu ducti , animam reddendi subjectam ce- rebro , impedit sunt philosophi , quo minus
viam veram invenirent.
Res tamen nulli dubio obnoxia videtur, defe- ctum cerebri influere in manifestationem intellectus.
Facultates intellectus. esse gradatim dispo-
sitas, aeque ac organisationem,
Clarissimi GaArr principia ad hec reduci pos- sunt :
i. Facultates animi sive dispositiones esse innatas. ,
2. Cerebrum esse organon anime.
39. Cerebrum non simplex esse organon sed compositum variis organis, facultatibus variis intellectus dicatis.
4. Phenomena somni, vigiliarum , sonnam-
bulisini, visionum , inservire documento
organorum pluralitatis,
Jomo. / 565
5, Organa hec, superficie cerebri sese ma- nifestare, ideoque cranii, cerebri figu-
ram aemuli,
6, Physiologiam hanc cerebri non solum morbos mentis quosdam explicare, sed etiam ad Pathologiam cerebri, et ad hi-
storiam alterationum ejus ducere.
j. Quamvis animi facultatem in organo ce-
rebri proprio residere. (n. 3.)
8. Quodvis cerebri organon formam coni- cam aut pyramidalem imitari, enjus pars summa medullam oblongatam respicit, basis vero ad superficiem cerebri forman-
dam concurrit.
9. Dasin cujusvis organi, participem esse forme aut evolutionis cerebri, eiusque tu- berculi proportionati cranii,
40. Quodvis organon tanquam vim regentem considerandum esse, cui organa externa obediunt.
a1. Operationes anim:e non esse ita secre- tas, ne documentum, vi organi proportio-
natum , in cerebro relinquant,
506
MAMMALIA. Ll Bimana.
2. Organa hzc indicari posse ex praesen- tia tuberculorum, et cum ea, facultate una velaltera coexistente, vel a defectu
eorum, sive presentia cavi, indeque secuta facultatis privaüone.
Ad systema Garrrr Illustrandunm (exceptis citatis p. 287; hujus voluminis ) auctores sequentes sunt consulendi:
FRonRrEP, Darstellung der nenen auf Untersuchun- gen der Verrichtungen des Hirns gegründete Theorie der Physiognomik des Hrn. Dr, Garr in Wien. 3ie Auflage. M. Rupf. JZ'eimar. 1802. 8.
(WarrBHEÉm's, Moedicinalraths in Landshut) Kriti- sche Darstellung der Gallischen anatomisch - physiologischen Uatersuchungen des Gehirns, u. Schádelbaues. Zürch. 1802. 8.
ManTEN's Pr. Heinr. Etwas über die Phyeiogno- mick. Leipzig. 1802. 8.
FsuspEM Leichtfassliche Darstellung der Theorie des Gehirns u. Schàdelbaues in Briefform. Zeip- zig. Leo. 1805. fol.
Charles ViLLERS , Lettreà. George Cuvier, sur une nouvelle théorie du cerveau par le Dr. Garr, ce viscére considéré comme l'organe immédiat des facultés morales. à Me/z. Collignon. 1802. (X) 82 pag. 8. deutsch ; von GmunER in Jena, Dr. GaALL's Darstellung der Gehirns, JV;en u. €£cipzig Schiegg. eodem.
Homo. 507
Fr. Fos. Aw»nos PnrGA, Nove Clarissimi Gallii phvwsiognomiz brevis explicatio. Francof. ad Viadr. 1802. 4.
MzTzcrR, Uber den menschlichen. Kopf in au- thropologischer Ràcksicht. Kógsberg 1803. 8.
I. 4. BEnGK , Pemerkunzen und Zweifel über die Gehirn u. Schadeltheorie des Dr. GALL in Wien, Leipzig. Reim. 1803. 8.
Joh. Carb Friedr. LruNE', Entwickelung der Gal- lischen Theorie über des Gehirn vorzüglich be- irachtet als ein. Inbegriff unsrer intellectuellen n. moralischen Eigenschaften. Leipzig. 19805. 8. m. Kupf
M. H. Hacrponw, Beschreibung u. bildliche Dar- stellung der von Dr. Garr im Hirn entdeckten Orgaue. Leipzig. Gráfífe 18023. 8. mit einem in Gips modellirtem Schàdel.
WALTHER, Neue Darstellang aus der CGallischen Gehirn u. Schedellehre. Earziberg. 1804. 168. pagg. 8. (Gott. gel. Anzeig. 1804. St. 147. p. 1451.)
ACKERMANN, Beurtheilung u. Widerlegung der Gallischen Hirn-und Organenlehre.
Heidelberg. 1804. 8.
Beantwortung, berausgegebeu von seinen Schülern und von ihm selbst berichtigt. /277e. 1806. 8.
PBLoDE,
Exposition de la doctrine physiognomique. du Dr. Gall.. Paris. an. XII. 8.
Versio est gallica operis Clarissimi FRORLEP.
508 MAMMALIA. I. Bzmana.
Il. B. NacQUvART, Traié sur la nouvelle phy- siologie du cerveau. Paris. 1808. 8.
RrnManxN,l c.
Jenaische allgem. Litteraturzeitung. 1805. N. 7p 49-58.
GaLL et SrPunznrerIM. l. c.
STERNBERG'S Antwort auf die Vorwürfe, welche der G. R. Walther der so ausserst wichtigen Gall'schen Lehre macht; in dessen Litteratur. NWeL HH. &s 2.
Dr. MreRcxEL im Freymüthigen. ÁNALYsE d'un cours du Dr. GALL, ou Physiologie
et Anatomie du cerveau d'aprés son systéme, Paris. 1808. 9. LA
ORDO SECUNDUS.
Pollex distinctus et opponendus reliquis digi-
(s n utraque extremitate.
QUADRIMANA.
I,
Idea manus pendet , ut succincte repetam hoc, a pollice distincto et opponendo reliquis digitis, quem Graci etiam hac de causa, avzz- X59, digitum manui oppositum adpellarunt. Motus oppositionis hujus multum augetur in omnibus fere quadrimanis zuusculo adductore pollicis proprio. Proporto phalangum ctiam multo magis cum ea digitorum manus quam pedis, convenit , ut ex figuris comparativis tabule sene: prima, prim! voluminis, optime adparet , ita ut denominatio horum animalium, scilicet quadrimanorum , tanquam
terniunus
histori:e. naturalis , externum characterem animalis explicans, omni jure, defendi possit.
2.
Verum enim pes simiarum et omnium qua- drimanorum est pes, etin manum non est mnu-
510 MAMMALIA. ll. Quadrimana.
tatus; h. e. tarsus adest, nec carpus, ataque talus et astragulus sub eodenr angulo reci- piunt tibiam et fibulam , ut in. homine.
Res ita repraesentata dubio nulli est obnoxia. Überius de hac re tractavi in libro , cui ti- tulus : Naturhist. Fragmente. Vol. r. p. 94. sq. et descriptione Galagi s. Macropodis Demidovii in Actis Soc. phys. medic. mos-
quens. Vol. T. p. 58.
Holoz0y Graecorum, non indicat animalia su- per manus incedentia, sed omnia quz pede fisso s. digitato incedunt , ideoque non solas
simias, sed et canes, feles etc.
Incessus quadvimanorum est quidem planti- gradus, sed incertus et vacillans. Pes ple- rumque latere exteriore in terram colloca- tur, ut pedis plantam magis conservent. Mul- to melius scandent quadrimana , quam ince- dunt.
Quadrimana m tres dirimuntur familiae,
in Simias nimirum , Tarsios et .Lemures , qui continent genera sequentia:
Simia. 511
Simia, Callithrix. Atelés.
Dentes incisores/ Cercopithecus,
utrinque quatuor;j Cebus, I. Sümniae. Papio. Aluatta, | Tarsius, Dentes superiores ! ; uatuor inzauales. ropus. DUADRIMAKA. qu Ed Macropus : 2. darsü. | Indri, Dentes superiores Lemur.
quatuor per paria remoti. Loris. 3. Lemures.
1. Familia Simiarum.
Oe
Simi dentium numero et proportione pe- dum et digitorum a reliquis quadrimanis se- se distinguunt. Quatuor dentes in utraque maxilla adsunt incisores , laniarii. superiores plerumque illis adproximati ; molares obtusi, in quibusdam vero generibus etiam acumi- nati. Caput eorum rotundum est, sed os plus aut minus prominulum , neque an-
tbropomorphum. Artifices scpius similitudi-
512. | MAMMALIA. II. Quadrimana.
nem istam remotam et primo intuitu adpa- rentem , maturo vero examine disparentem ,
delineatione nimis auxerunt. 6.
Egregiá quidem gaudent memorià, ita ut per longum temporss spatium eorum, qui bene aut male eos tractaverint, sint memo- res. Verum enim defectus rationis aique lo- quelo eos quam maxime distantes ab. ho- mine Sistit.
m
7:9
Defectus loquelce in simiis a formatione laryngis et linguoc pendet. Larynx nimirum in- ferius non est clausus sed sacco membrana- ceo , inter cartilagines thyreoideam et crico- ideam expanso, dilatatus. Hic saccus ma- xunam partem aéris In se recipit, inde si- miarum vox, non nisi acuta et histulans, ad quam et rima glottidis , magis coarctata, confert. Lingua illis crassior multo minus est mobilis human.
Vide Organologiam. huj. voluminis
p. 2500/5765.
2i Simíid: 513 8.
Divisio simiarum in varia geüera Jam a multis auctoribus fuit tentata. Nomina vero scpius ita fuerunt mutata et inter se con- fusa , ut fcre semper auctor addendus sit ; ad nomen, cum re designata ; intelligendum. Ta- bula nostra quatuor familias exhibet, (p. 1:4. Vol. L) 1. Simias proprie dictas; unum ge- nus eodemque nomine continentem ; 2. Calli- ihriches, duobus generibus, Callithriche, ERXL. et Atele GEOFF. compositam ; 5. Cynocephalos, Cercopithecum EnXr., Jebum EnXr. Papi- onemque Enxr. Cuv. GEorr. ; tandemque 5.) Aluattas, unum genus ejusdem nominis ex- ponentem,
GmuECI cognoverunt simias antiquloris conti« nentis, quas nominibus sequentibus com- memorarunt: /I;25xoie dictis; Kvvoxtguotg ; K15-
Boic ; Kynow ; Xarvgoic; ex Kvvenolyoig. Vide ARIA srOTELEM, hist. an. II. 8. g. AztraNvu M, XVIÉ,
c. 8; Garzxouw. l 27. Hzsvcurvw; Srna- 5oNEM, XVI. p.53o. m. XVII; Driopontw Sicórva, libr. 3. Hxnoporvw. L 3. 4. 183.
Vide Ant. A. I. LicurEeNsrEIN , Comment, philolog. de Simiarum formis earumque
nominibus, IHfamburg. 1791. 98 pagg. 8.
514 MAMMALIA. II. Quadrimana.
IIzsmuzr simias uno nomine, — BR (kophim; 1 Reg. X. r1. 12.22) insigniverunt, quod antiquiores recentioresque commentatores ita explicarunt , ut simiam , s. z4ervevvze , evOgemouoeg«, pede unguiculato | mulüfido
intelligerent.
Inde Ázrnrorrcrs Cephus ; Priwivs , hist. nat. VIII. 19. «Iidem ex Aethiopia quos vocant Cephos, quorum pedes posteriores humanis et cruribus prioribus manibus fuere simi- les.» ev Soriwvs de Zethiopia; «lisdem ferme "temporibus (quibus Circenses exhi- buit Cesar dictator,) illinc exhibita mon- stra sunt, Cephos appellarunt , quorum pe- des posteriores crure et vestigio humanos artus mentiuntur , priores hominum menus referunt.» PrixiUs, exceptis cephis, et cer-
copithecos et sphingas nominat.
Pxznsawmis Kebi; Kippi; Kubbi; Mzwrxsxz Lexic. p. 3866. hodiernis , Mammun.
Bnurssow simias omnes sub tribus generibus descripsit , sub. sizniis nimirum, papione , et cercopitheco ; qua in re Clarissim. Bruwrn-
BACH eum secutus est.
2... Simia. 515
Secundum RaAx simiz dividuntur in caudá ca- rentes , quz& szmiae simpliciter dicuntur et caudatas , que cercopitheci appellantur. Quz prioris generis suni, anglice apes dicuntur,
quz posterioris mozeys, Syn.quadrup. p. 149.
Enxrz»EN primus simias 1n quinque genera divisit, in simias scilicet , sine caudá , Pa- piones, caudá brevi, Cercopithecos, caudá elongatá , natibus callosis ; Cebos, caudá prehensili, natibus pilosis ; Callithriches tan- dem, caudá elongatá, non prehensili , na- tibus tectis. |
Liwwzvs in systemate natur? unum genus constituit, szmiae , quod in simias caudatas et ecaudatas subdivisit. Scunzszn hunc ordi-
nem conservavit.
Quvizn et GEorrnov deinde genera exactiora et ab.angulo faciali desumta et firmata sta-
biliverunt , quz et basin generum nostrorum
constituunt. Sunt sequentia :
Y. Simia , (Orang.) satyrus, troglodytes. IL Callthrix. (Sapajou) Cebus et Callithrix.
Enxrzs. excepus simiis beelzebut et seniculus;
*ox
516 MAMMALIA. lf. Quadrimana.
Wl. Cercopithecus (Guenon Burrox) Roloway nimirum, diana, talapoin, petaurista , mo- na , rubra, nemus; sab:iea, cephus, aethiops; nasica,
IV. Pühecus (Macaque) , veter scilicet, sile-
nus , faunus , cynomolgus , sinica.
V. Cynocephalus,| (Magot.) , inuus, sphinx ,
hamadryas.
Vl. Papiío. (ÉEabouin) Maimon et mormon ;
Pongo. VII. Cebus (.4louatte.) beelzebut , et seniculus;
LaczerpkE octo exhibuit genera , Simize , Cer- copitheci ; Sapajou , Sagoin , Alouate, Ma- cacae, Pongo, Cynocephali, Vide hujus
voluminis pag. 4235.
AÀunpxzrrznr,Durrowm divisionem, secutus est. in opere suo splendidissimo jam citato, et Du- MÉRIL genera conservavit Clarissimorum
Cuvixn et Grorynov.
LATREILLE simiis proprie dictis nomen pethect proposuit , ipso tamen de eo dubitante id-
que improbante; ceterum et suo. utilissimo
cr—————
&
2. Sümnida. 517
labore eum antecessorum inprimis Quvirna
et Grorrnov magis confirmavit,
2, SIMIA. Os parum prominens; angulus facialis 65 gradum, Caput rotundum. Aperturo narium inferiores. ct pariete. tenui. se- parate, Nec burso bucceales , nec cauda; Decem molares cu- jusvis. maxillc. Simia LixwAxr, EnxrknExN, Scunnxpnzn. Dro wmgENnACH, Gsovrnov, Domni. Lacrkpzgpr,. Pihecus,
CuviEgn.. LaTRAEILLE. Li
O6earp ana , Rossor, Affe , German. Zpe , Anglor, Sin- ge, Oallor. Simia , ltalor.. Xia , Hispan. sunt
denominationes toti familie simiarum propri.
Nomen genericum Orazg àn omnibus | idiomatibus fa- cillime conservari cumque nomune specifico con- jungi potest,
Observ, Simice prie. ceteris. animalibus | intel- lectus vestigia offerunt. Caput earum est ro- tundum , et cerebrum admodum extensum, Facies plana. Frons nuda brevior quam ha- mini, Nasus depressus, vix prominens, Os a naso remotius quam in homine, margine hir-
LIU ) prominens,
518 MAMMALIA. Il. Quadrimana.
Mentum barbatum. Auriculae humanis similes , majores. Brachia longa, pollicibus breviori- bus. Corpus suberectum , undique vestitum , pis antice rarioribus, postice densioribus.
Pili inlacertis reversi versus cubitum.
Sacci in buccis nulli, at laryngei omnibus sine dubio , etsi Turrrivs eos in specie sua non observaverit.
Troglodytes. 1. S. corpore fusco; brachüs genu
non excedentibus ; capite superius plano.
Der braune Orang , oder der Orang-Schim- panse.
S. troglodytes L1iNN. GMELIN. p. 26. n. 24.
Der africanische WWaldmensch BLuUMENBACH Handb. p. 71. n. 2. Abb. n. h. Gegenst. t. Ir.
Orang chimpanzé , Pithecus troglodytes LA- TREILLE 36. p. 277.
Satyrus indicus , 'TurPi1 Observ. med. P. 284. t. XIV.
"^ . le Pongo, AUDEBERT , Fam. 1. Seo. IL LCE
Burrow et ERxXLEBEN speciem hanc et se- quentem in una descriptione conjunxerant, ille sub nomine Jocko et Porgo, hic sub
eo simiac satyri.
Hab. in Angola , Congo,
2. Simia. 5rg Satyrus. ». S, corpore rufo; brachiis ultra genu
descendenübus ; pollice utrinque ab-
breviato.
Der rothe Orang , oder der Orang-Outang.
Der ostindische JW'aldmensch. BLUMENBACH Abbild. n. h. Gegenst. t. 12. et 52.
L'orang roux, Pithecus satyrus, LATREIL- LE. 56. p. 276. r. et optima figura BUFF. SoNNINI. 35. p. 154. t. III.
$. satyrus , LINN. GMELIN. p. 26. n. r.
Tvsow's anatomy ofa pigmy. London. 1699. fol.
CaxPER, kort Beright wegens de Ontle- ding van verschiedene Orang-Utangs. 24m- sterdamn. 1778. 8.
Verbandeling over de Orang-Utang.i^. 1782. 4. deutsch3 von HERBEL. Dusseldorf. 1791. 4. Kleine schriften. B. II.
VosMAER , descr, de l'Orang-Outang. 2£zisf. 1778. Áá«
Tirresrus, Bemerkungen über deu Jocko oder Orang- Outang von Borneo, oder den ostindischen Waldteufel, (simia saty- rus). S. Naturhist. Früchte etc. (Petersb. 1813. 4.) s. 109-13o.
Le Jocko, AUDEBERT , Fam. ri. Sect. rz. fig. 2.
Habitat in insula Borneo, laa.
520
Lar.
varia.
MAMMALIA. II. Quadrimana.
3. S. corpore nigro , manibus longissimis, ad malleolos usque extensis , facie fusca , pilis griseis cincta.
Der schwarze Orang.
Orang noir, LATREILLE. 36. 276.
Le grand Gibbon. BUFFON. XIV. 92. t. 2. ed SoNNINI, t. 35. p. 197. $. longimana , ERXLEBEN. p. 9. n. 2.
SCHREBER, Sàáugth. I. 66. t. III. 1. fig. DUrr. The longarmed ape. PENNANT. Syn. quadr. 69. n. 66.
de gibbon , AupERBERT. Fam.2. Sect. 1. f. x.
S. lar , LiNN. GMEL. ccaudata , natibus cal-
vis, brachiis longitudine corporis.
Habitat 1n. India , Coromandela 5 mitis , se-
gnis, frigoris pluviaeque impatiens.
&. S. ex griseo fusca, scapulis et dorso ex nigro fuscis, facie. badia, pilis griseis cincta.
Der gefleckte Orang.
L'orang varié , Pilhecus varius , LATREILLE.
9b. ^p. 277. Le petit gibbon.BurroN. XIV. t. 3. Sox- NINI. 35. p. 207. t. 9:
ERXLEBEN et alii hanc speciem pro varie- tate antecedentis habuerunt..
Habitat in. India , (Malaca.)
3, Callithrix. 521 einerea, — 5. S. corpore cinereo, facie nigra.
Der graue Orang, CanmPER hancce speciem jamcognovit.
Le Gibbon cendré ou le wou-wou. PUFFON SONNINI t. 55. p. 207. t. x. fig. bona.
Moloch ,'AupERERT. Pam. 2. Sect... 1. f. 1. S. ecaudata , natibus calvis, brachiis fere
longitudine corporis , vellere griseo, laneo.
Habitat in insulis Sundensibus et Molluc-
censibus.
3. CaLLITHRIX. Caput planum; angulus fa- cie1 6o graduum;
"dperturae nasales laterales, pariete larga , divisa.
Duodecim dentes molares in quavis maxiliá.
Cauda longa pilosa.
Callithriv «X Cebus ERXLEPREN, Callithrix CuvIER, Sapajou et Sagouin LACEPEDE 5 Cercopithecus, DRISSON , BLU MENBACH, F1- SCHER.
Camaxy, rossice; Sapaschu et Sapajou, in reliquis idiomatibus hoc genus designari
potest, Observ. Burrow simias continentis novi, in duas [4
divisit familias, in Sapajous et Sagouins; in
P
532 "MAMMALIA. ll. Quadrimana.
hanc, simias caudá pilosá et inerti ; in illam, eas caudá longá prehensili, comprehendentem. Cuvizn , mulus characteribus, formá con- veniente capitis et corporis, genere vit2 si- uili ductus, has familias in unum genus , Callithrichis nimirum , conjunxit. Cauda pre- hensilis etiam non nisi iis propria videtur , quibus natura pollicem denegavit, et quas Gxorrnoy genere, fele dicto, optime definivit. Natura vim organo cuidam majorem attribue- re videwr, subtrahendo eam alterius et vice
versa. Ungues plerisque canaliculati , pollicum plani.
Omnes inter tropicos Àmericae meridionalis vi-
cüitant; et fere omnes Moschum redolent.
capucina, x. S. imberbis fusca, caudá hirsutà, pileo artubusque nigris.
Canaxyy cain ; der Sai; le sai,lesizge pleu- reur, musqué. JYeeper Penn.
S. capucina. L. GMEL. p. 57. n. 3o. cau- data imberbis fusca , caudà prehensili ? hir- suta, pileo artubusque nigris, natibus tectis.
Cebus capucinus , ERXLEB, syst. p. 48. n. A.
sciurea.
3. Callührix. 523
Sai BurroN. XV. p. 5r. t. 8. ed. SoxNr- NI 36. 1506. t. 67.
Der JVinselaffe Schreber's Sàugth. I. p. 120, t. XXIX.
FrscHER , Mus. de Moscou. I. p. 76. fig. cranii.
AUDEBERT. Fam. 5. Sect. ». f. 4.
Longitudo corporis 12-14 pollicum. "Variat colore fusco, nigro , griseo , et 7e sayou de BUFFON, etsi minor, tanquam varietas ad hanece speciem pertinere videtur.
Habitat m Brasilia et Surinamo, mitis , do- cilis, timidus, gregarius.
Plura individua hujus speciei viva vidi, et dissecui, caudam etiam corpore longiorem et pilosam , neque vero prehensilem ob- servavi.
3. S. cinerea et olivescens, nigro pun-
ctulata , pedibus ferrugineis.
Caiwmpm, rossice 5 Saimiri ; Sapajou aurore; Orange Monkey. Penn.
S. sciurea , LiNN. GMELIN, I. p. 38. n. 31. caudata unberbis , occipite. prominulo, unguibus quatuor plantarum subulatis , natibus tectis.
Saimiri, BUFFON. XV. p. 67. t. 51. ed Sox- NINI. tom. 36. p. 183.
ScHREBER. I. p. 121. t. XXX,
554
Midas,
MAMMALIA. lf. Quadrimana.
Cebus sciureus ,, ERXLEBEN , p. 5r. n. 8. AUDEBERT , Fam. 5. Sect. 2. fig. 5. Muséum de Moscou. L. p. 9r. n. rr.
Habitat 1n Brasilia et Guiania.,
4. C. imberbis, labio superiore fisso , auribus quadratis, pedibus croceis. Tawapume, rossice. Tamarin, great- eared
Monkey. Penn. Callithriv midas , ERXLEBEN , p. 62. n. 6. Simia. Midas , LINN. GMELIN. p. 41. n. 27. Le Tamarin , burrow. AOV 13. ed. SoN- NINI. t, 36. p. 203. ScHREBER , Sáugth. I, XXXVIL p. 152.
Audebert, ram. 6. Sect. 9. f. 5.
FrscHER , Mus. de Moscou , I. p. 55. n, 2.
Cauda corpore duplo longior , cylindrica , pilis brevioribus, nigris, tecta. Longitudo nostri individui 12 pollicum ; Daubenton itaque speciem nondum adultam, 7 poll.
examinavit,
Habitat in. calidioribus 4mericae australis.
Lacepede, 5. C. imberbis, niger, pedibus rufis;
&
auriculis rotundatis, vellere brevi- oribus, labio superiori indiviso.
Aaceneackoi cauaxy. Der Lacepedische Sa- paschu,
gracilis.
3. Callithrizx., 555
Le sajou de Lacepéde , FrscHER Muséum de Moscou. I. p. 51. n. rz. tab. I.
"Inter Callithriges fere minimus et. pulcher-
rimus; pelle dense nigra, pilis inprimis capitis longissimis. Pedes raro pilosi. Un- gues subuiati, exceptis pollicibus pedum posticorum , unguibus planis, Corporis lon- git. 9. pollicum,
Differt inprimis a. Mida et sciurea , fascicü- lis istis capitis, auriculis minoribus , ro- , , tundatis et labio non diviso. Cauda deni- que est cylindrica, pilis densissima , cor- pore paulo longior.
Hab. m zmerica meridionali
6. tota nigra , facie ferrugineá.
Un6kia Camna:ky ; der schlanke Sapaschu.
Lesapajou noir ou gréle, FiscHER, Mu- seum de Moscou, I. p. 79 n. 10. cum figura cranii; )
llanc speciem novam, vivam observavi, iü thyriotropheo ambulante Mosquz , et mor- tuam dissecui.
Sceleton ejus l. c. descripsi. Omnibus nu- meris differt a reliquis, ut ex anatomia ejus distinctissime ostendi,
Habitat in. «ámericw australi,
526
MAMMALIA. II. Quadrimana.
argentàáta. 7. C. imberbis , flavido- exalbida ; fa-
lI
cie rubra, cauda fuscescente.
Muxo, rossice; der Miko; le Miceo; fair Monkey. P. - $. argentata. LiNN. GMELIN. Í p. 41. n 47.
Callithrix argentata, ER&LEBEN Syst. p. 61. n. s.
le Mico. BurroN. XV. 18. ed. So&NiNr. 36, p. 225.
Mike. ScunREBER. T. t. XXXVI.
AUDEBERT. F. 6. Sect- 2. fig. 2.
Cercopithecus argentatus, Fischer, Muséum de Moscou. Il. p.65.n. 65; ubi sceleton ejus descriptum fuit.
Habitat ad Amazonum f[fluvium.
8. C. cinerea, ex nigro ,et fusco macu- lata, auribus villosis, patulis, cauda cylindrica, cinerea , nigro-maculata.
Yucmummu, rossice, der Uistiti , the striated
monkey. Penn.
Callithriv , PrrN1IUS , VIII. 54.
Callihriv Iacchus. ERXLEBEN. p. 56. n. ^.
ZL'ouistiti. BUrFON. XV. 14. ed. SoxNiNI. 56. p. 208.
AUDEBERT, Fam. 6. Sect. 2. fig. 4. $. Jacchus, L1NN. GMzEI. I. p. 39. n. 24. Pansow's Philos. Trans. Vol. 47. p. 146.
b 3. Cailührix. 5a7 Cercopithecus lacchus, FiscHER, Mus. de Moscou I. p. 56. n. 4.
VicQ-d'Azyn , Syst. anat. p. 120. secundum observationes DAUBENTONII.
Longitudo corporis 6-7. pollicum, caudze poll. 1i:. et ultra. Corpus pilis mollis- simis , cinereo , nigro et fusco transver- sim striatum. Manus pilis brevioribus. Ungues subulati , pollicum rotundati. Ob- servavi par horum animalium vivum, hic Mosque, et marem dissecui. Omnes au- ctores inde a Buffoni tempore, qui fe- minam vidit, huic animali fasciculi pilo- rum longissimi , a/bi, circa aures, tribuunt. Quod quidem de femina valet , neque ve- ro de mari, qui eos nigros habet. Hos fa- sciculos semper peragitant, ita ut circa
aures, motu eorum, semicirculum des- cribant.
Habitat in Brasilia , agilis, irrequieta , scan- dens more sciuri, caudá incurvatá,
leonina. — 9. C. ex olivaceo fuscescens ; facie atra,
ore albo, dorso suiis albo flave-
scentibus notato.
Aeoniumr , rossice5 Leoncito, le Leoncite.
HUMBOLDT, mémoire sur une nouvelle espéce de singe trouvée sur la pente orientale des
Andes. p. 27-31. in Recueil d'observ. zool. Tom. 1l. tab. V.
5238 . MAMMALIA. Il. Quadrimana.
Caput parvum , depressum, nigrescens. l'aà- cies antliropomorpha atra 5 macula — albo- cerulescens circa os et nares. Auriculae subtriangulares, distantes, ^ margine su- periore deflexo , magnz , aterrimz , pilosz; Corpus ex badio-olivaceum , pilis nigro- annulatis , in collo long iori Dorsum - maculis et striis albo-flavescentibus varie- satum; Cauda longitudine corporis , su- perne atra; inferne badià, apice incurva et incrassata. Manus et pedes aterrimi ; ünguibas subulatis , excepto pollice postico; ungue plano.
Longit. 7-8 pollicum : Habitat ad fluvios Putumayo et Caqueta, parte orientali Cordilerarum.
Species alie ; adhuc ad hoc genus pertinens ies, sunt ;
1o. Le .$apajou mnógre , C. maura3 ERXL. Durr. SowN. 36. p. 169. t. 65.
it. 7e Marikina , €. Rosalia; L.
12. le pinche, C. oedipus; L.
13. le Sapajou à téte blanche , €. leucos cephala. L. Burr. SowN. t. 73.
14. le Saki , C. pithecia, LL.
Species dübiz,
le sajyou , S. apella , L. lesapajyou cornu ; S; fatuellus L., S. trepida; quas varietates
C. capucinz opinor. S. morta , syrichta L. ihe antigua monkey , S. antiguensis Penn;
ÁÀ. «dteleus, 529
4: ATELEUS,. Caput rotundum, angulus fa-
cialis 60 graduum ;
zfperturae nasales laterales , pa- riete larga distinctae,
Cauda longa, prehenusilis,
Manus polhce destitutc.
teles , GEOoFFROY St .HiLAIRE , a redevog ,. 8$. ré2e02, perfectus , et e privativo 5 (noraen | itaque , manus imperfectas indicans , scribendum esset, .lelius, s. Jteleus, quam etymologiam seculi sumus.) Simia LINNAEIS; Cercopithecus , DarssoN, PLUMENBACH , V1scHER 5 Cebus ALIOR.
isamo , rossice 5 Quato BANCROFT , nomen gene- ricum profero ei Coaiía buffonii , quod e Quoata
factum est.
Dbserv. Extemitates non proporüonatae , tenues longae, máànus sine pollice, cauda corpore
longior, prehensilis.
Cauda prehensilis adpellatur cauda ; ^ quz ultimis suis vertebris , inferius pilis tota. ex parte de- stitulis, ita sese involvere potest , ut organo pro- prio, digiti ad instar, apprehendendi, cin- gendi inserviat. Animalia hzc , inprimis velocis-
sime scandendo, caudà prehensili utuntur.
«Pollicem manuum non totum dificere, sed adja- mentum ejus sive phalanges primas sub cute
54
530 MAMMALIA.]l. Quadrimana.
obtectas esse jam alio loco demonstravi. Fri- SCHER Fragmente. I. p. gr. $. 3. Satyro sese adpropinquant capitis formá, fronte
et ore prominulis. Occiput planam, pili ver-
sus frontem ducti.
Oculi magni , auriculte minimz , superius ro- tundate,
Nares latere aperte , pariete largá separata.
Corpus parvum, elongatum , inprimis regione abdominali resuictum.
Ungues ut in Callithrichibus facti.
Habitant iun f merica meridionali gregarii.
Vid. Grorrnovy. St. HirAiRE sur les singes à mains imparfaites , ou les Ateles.
dans les Annaies du Muséum. VII. p. 260. sq:
pentadactylus. 1. A. niger , palmis pentadactylis.
Kearnro-XaMek» ; der fünffingerige Quato ; le Chamek. Uitima phalanx pollicis palmarum est distincta, sed sine ungue. Habitat ad littora Peruviana , Bazcet. Paniscus. 2. À. niger, palmis tetradactylis. WMepuodn Ksaamio; der schwarze oder vierfin- gerige Quato; (leCoaita;) four fiugererd Quato.
Simia paniscus L. Gwrr. l1. 36. m. 14.
Cercopithecus panisc, BRISSON , BLUMENE.
Á. dteleus. 551
Cebus pan. ERXLEBEN. 46. n. 3.
le Coaita. Buffou. XV. r. ed. Sonnini 36. 136. t. 625.
SCcHREBER. T. 115. t. XXVI.
AUDEBERT. Fam. 5. sect. t. fig. 2.
4natom. VicQ-d'Azvn syst. p. 154-161 ex DAUBENTONII observationibus,
Habitat qn. Guiania , Brasilia, Peru, In ma- gnibus gregibus arbores inhabitat, raro in terra videtur. Salit ex arbore in arbo- rem ex cauda dependens , etiam pluri- bus inter se cauda concatenatis, Gesticu- latur, ramos, urinam , excrementa inji- cit in peregrinantes. Agilunus, sat mi- tis et. docilis.
Caudà omnia arripit , cibumque eadem ori admouet, dieiturque caudà piscari. Pa-
rit I-2. Meustruat., arachnoides. 3. A. fuscus , palmis tetradactylis. ByponM Hksamnio ; der braune Quato. l'Arachnoide. GEorFROY p. 9o. t. IX. Singe araignée, EpwaRD's Glanures. p.222. Existit in Collectione d'Ajuda prope Ulys- siponem. Beelzebuth. 4. A. supra niger, albidus infra, pal-
mis tetradacty lis:
Kaamo-Beeaaeóyur». Der Bectehun
532 MAMMALIA. Il. Quadrimana.
Le Deelzébut; Cercopithecus in pedibus an- ierioribus pollice carens, cauda inferius, versus apicem pilis desututa, BAtssoN ; rcgn.an. p. 21I. n.29. (ed. m 8. p. 150)
Cum bac $z»ia beelzebut LINN. non est con- fundenda, quippe quae àd .4/uamtas siwe
Cebos Cuvicr, pertinet, Polycomos. 5. A. comatus, palmis tetradactylis , caudá albá.
Full-buttom PENNANT.
le Camail Durrow. la guenon camail ed, SONNINI, t. 35.
Species adhuc dubia.
marginatus. 6. A. niger, margine faciei albo. Der geránderie Quato, L'atéle à face en- cadrée. | GrorrRoYy l. c. t. 13. p. 92. t. X. hancce
speciem Ulyssipone accepit a Clar. SrEBER.
5, CERCOPITHECUS. Caput planum. Angulus facici 60 graduum.
"d perturae narium infe« riores et pariete tenui separata.
Decem dentes molares cujusvis maxillc.
3. Cercopithecus. 532 Sacci buccales.
Cauda longa ; nates cal- losaze.
Cercopithecus CuviER, LAcEPEDE , ERXLEBEN ; BoppaERT; Cebus FISCHER.
FLeuonus. (la) Guenon, oder Meerkatze.
Observatio. Veteres simias cognitas in ecauda- tas et caudatas diviserunt , illas pitbecos adpellarunt , has vei Cebos, vel Cercopi- thecos , vel Cynocephalos nominarunt. Cum hisce taudaus omnibus facies sit plus aut minus canina, familiam creavi cynocepha- lorum , wia genera comprehendentium , Cer- copitheci scilicet, sive cynamolgi , Cebi s. Cynocephali proprie dicti , Papionisque.
Verum enim vero ne innovatüoni cuicunque favere , nec synonymiae diflicultates augere videar, subdivisionem familiarum hic prae- termittam et genera tria sequentia nomini- bus CuvirzR , optime electis, Cercopithect nimirum, Cynocephali (loco Cebi tabulae ge- neralis et particularis) et Papzonis exponam. Cebus in universum in terminologiam hodier-
nam non amplius intrare deberet; quippe-
P
254 MAMMALIA. ll. Quadrimana.
quo auctores nimis promiscue fuerunt usi. Minus adhuc valet ad Aluattas (Cebos Cuv.) designandas , animalia nimirum ve- teribus incognita.
Cercopithecorum anatomen instituerunt DaAv-
»ENTON, VicQ-d'Azvn, CuvirR, Fiscuzm.
Foetum Cercopitheci Burszow figurá conserva- vit. Suppl. VII. Pl. XXIV. p. 86. ed. Soz- NINI Tom. 36. p. £4. pl. LV.
Naso. 1. C. barbatus , fulvo-rufescens, facie
nigra , naso prolongato.
Karay. Kahau. Der Nasen-Guenon $ la gué-
non nasique.
Fred. van WunMs2 , Beschryving van de Ka- hau, ecn lang staartige aap.
Verhand. van het Bataviaasch Genootsch. Deel. 5. Bl. 545.
ÁrDEBERT, Fam. 4. Sect. 2. f. 1r. Simia barbata, rufa, facie nigra , naso longis- simo , barba brevi, contracta , acute
reflexa.
Cercopithecus nasica , LATREILLE , in Buff. Sonnini. 36. 283. /a guenon à long nez , BurrFoN-SoNNINI. 35. p. 294. 1. XXIX. XXX. figure nove, optima.
5. Cercopithecus. 555
Habitat in. ludia orientali. Consery. 1n Mu- $€0 parisiensi. "
Nemaeus. 2. C. ex albo , fulvo et nigro varius , facie rubra, pilis longioribus cin- cta, fascia frontis fusca, cauda alba.
Ayre; le Douc$; Conchinchina -.4pe Penn. S. ANemaeus. LiNN. GMEL. p. 52. n. 4o.
Cercopithecus Nemaeus , ERXLEBEN. syst. p. 42. n. 22.
le Douc. BUFFoN. XIV. t. 41. p. 298. ed. Sow- NINI t. 56. p. 65. PL LI. LII. fig. bona.
AUDEBERT. fam. 4. Sect. 1. f. 1. Statura bipedalis.
Habitat m. Conchinchina , Madagascaria ?
Entellus. .3. C. corpore obscure stramineo ,
palmis plantisque nigris, cauda elon- gata.
Enumeap», Entell. Nomen ab athlete hujus nominis (Virgil. Aeneis. lib. V.) desum- tum est.
DUurRESNE, sur une nouvelle espéce de sin- ge; (Simia Entellus) Sociét. philom. A. 1797. p. 45.
AvupERERT , Fam. 4. Sect. 2. f. 2.
BurrFoN-SoxNNINI. Tom. 36. p. 85. tab. LXT, figura bona.
Habitat in Beugalia. ( Museum Parisiense.)
€
536 Átys.
Patas.
Diana.
M 4MMALIA. I. Quadrimana.
4. C. imberbis, corpore albo, fron- te plano , caudá reliquis breviore.
Amzus?. dfÍys. Simia atys , caudata , imberbis , alba , fron- te plano., AupEBERT. Fam. 4. Sect. 2. f. 8,
L'atys. LATREILLE ; PurFoN-SONNINI. t. 36. 97. t. LVIII. fiz. bona.
Simiae candeutes toto corpore. PrINIUSs. YII. 21. SkBA Thes. t, LVIiI.
Cercopithecus senex, ÉRXLEBEN. p. 24. n. 3,
5. C. barbatus, supra ruber; infra ca- nus.
Iamas». Paías.
Cercopith. Patas ERXLEBEN. p. 24. n. 12,
Süunia rubra , caudata , barbata, buccis bar- batis, vertice dorso caudaque ex rufo san- guimmeis LiNN. GMEL. I. p. 34. n. 2.
Le patas. BUurroN. XVI. t. 25. 26. ed Sos- NINI. t. 36. p. x. pl. XXXVI.
Muséum de Moscou. n. 12. FIscHER I. p. 93.
Habitat in. Congo.
6. C. barbatus, barbá fastigiatá , albá, corpore supra fusco , inferius albo.
Aia&ao Diane. La Diane, Nudebert. Fam. 4. Seet. 2. f. 6.
5 Cercopühecus. 533
Le Roloway ou la Palatine BuFFON. Ped. SONNINI , t. 556. p. 46 et sq. tab. 46. 47, ultima nova et optiia,
Exrquima, s. Exquouima. MAREGRAVE,
l
Cercopithecus diana et roloivcay ERXLEBEN. Simia diana el roloway GMELIN,
Car! LiNNAEUS, Markattan Diana, Veten- skaps Akadem. Handl. A. 1754. p. 21o.
Die Meerkatze Diane, in den Schwedichen Abhandl. I. 1754. S. 213.
Habitat in Congo etc.
Species hic pertinentes sunt: C. Silenus et Vetulus Egxrcs. (/oucanderou); mona , L. aethiops, L. Engxr. (Mazgabey B.) faunus L. (Malbrouk, D.;)cephus L.(Moustac. B. ;) Ascanius AvDEsnERT. f. 4. 5. 2. fiz. 13. caudata , facie subcaerulea , naso albo 5 petaurista, L. Enxt. Scunsgs, (banc-néz. B.); nictitans, EnxLErR. L. Auprn. (^o- cheur, guenon à blanc nez proéminant), talapoin, Burro L. Enxt. ScunEs. Aun. ater, LATREILLE, (Maura L. Enxr, ScHREB. Guenon négre); sabea,L,Enx- LEB. AUDEB. (CaZitriche Duvrow.)
Species dubiae: C. comosus ad .4feleos,
Grorr. pertinere videtur; C. evnosurum
Sco». Liw. C. aethiopem esse , non du- bito.
533 MAMMALIA, Il. Quadrimana.
CYNOCEPHALUS. 6. Caput deplanatum , ore prominulo 45 graduum.
"dperturae narium inferiores, et pariete tenui sejunctae.
JDDecem dentes molares utrius- que maxilla.
Sacci buccales. Jates callossz.
Cauda waria. (nulla, brevis aut admodum longa.
Cynocephalus. Guvig& , GxorrRov; Macaca , LacxrrpE; Cercopithecus BaissoN ERXxLEBEN ;
Sinia LixwNAEU
Maxaxó, rossice, Z2akack germ. Macaque gallice. Plures dissecui cynocephalos, nemestrinam sci- licet, inuum, cynomolgum , sphingemque. Vi- di saccos buccales musculis esse instructos validissimis , alterum superiorem , alterum iuferiorem, Superior binis incipit initis a suturá ossis intermaxillaris et a margine ma- xilae inferioris , corpore suo totum sac- cum tegit et fundo ejus extremo desinit. Alter
sive iuferior in angulo maxillae inferioris inci-
6. Cynocephalus. 539
pit, anteriorem partem sacci obducit, tandem- que fibras quasdam musculares inferius di-
mittit, quae sese cum subcutaneo colli com-
miscere videntur. Saccum laryngeum plerumque duplicem, h. e
quovis cartilaginis thyreoideae latere vesicu- lam offendi, medio cohaerentem. Anatomiam horum animalium consignarunt ; DAv-
BENTON, VicQ-d'Azyn, Cuviza, F'iscuzn et al.
Inuus. — 1. C. corpore griseo-flavo , s. virides- centi ; inferius albescenti. Caudaelo-
co tuberculum.
Maeo; der Mago ; le Magot.
Der Hundskopf. ScRREBER. I. 71. 4. t. 5.
Le pithéque et le Magot BurroN. XIV. t. 7. 8. p. 109. ed. SoNNINI. tom. 35. 176. t. 4... 6. le magot, bs «p. 210. t. XE et XII. figure nove et bonz.
AUDEBERT. Fam. 1. Sect, J. fig. 1.
Simia sylvanus elinuus ERXLEBEN et L1xNN.
GMEL.
«, natatorius. C. membrana inter digitos posticos magis expansa, natatoria,
G. FiscHER Muséum de Moscou , I. p. 102. n. 17. 18. fig. cranii et pedis postici (p. 104) et musculorum ejus.
Ct
do ^ MAMMALIA. IE. Quadrimana. Sceleton , Vide F'isciER , Prodromus Craniol, t. IIT. Habitat. in. Arabia, India , Malabaria, Bu- charia? gvegaria. cynomolgus. 2. C. corpore cinereo, viridi mixto , inferius griseo; pilis verücis fasti- giatis, fronte proiminulo , facie ru- bescente rugosa ; cauda corporis lon- gitudiae,
Maxaxó, Der Makack, (die Meerkatze.) le Macaque.
Cercop. cynomoigus ERXLEB: p. 28. n. 7. imberbis , naribus bifidis elatis, cauda arcuata , natibus calvis.
S. cynomolsus. LINN. GwEL. L p. 31. n. 15.
SaHREBER. I. 91. n. 13. t.. 13.
Le Macaque BurFoN. XIV. 19o. t, 20. cd. SONNIEIS4 39. p. JoA. "LL XX XII et AXXIII.
ZL'aigrette. NupgsERT. Fam. 4. Sect. 2. f. J.
Quidam auctores. etiam. S. aygulam (l'ai- gretée ,. burFoN ) hie trahunt, et Dav- BENTON ipsam. sinicam meram. varictatem cynomolsi credit factitiam. , A;
Verum eaun res est facillime decideuda , si ad cranium cynomolgi, duplici cristáà instractom, attendere vellent. observatores;
sinicus.
6. Cynoccphalus; 54t
Vide G. FrschgR , Naturh. Fragmente. t. IE L HE S. smuca ns caret,
Habitat n. Guinea, Congo , Angola, Africa australi,
3. caudata imberbis , capillitio caput
obumbrante.
Le bonnet chinois BurroN. XIV. p. 224. tab. 3o. edit SoxNINr, tom. 36. p. 2. ubi eam cum Ma/brouc&. B. (S. Fauno L.) con;uinxit,
Der Hutaffe ScHREBER , I. 108. n. 25, t. 23. fig. Burrow.
Huc pertinet varietas, la guenzoz couron- née BurrFoN ed. SowmNiNi. 36. p. 235. t. XLI.
Ex mea quidem opinione, haec species non videtur esse non solum coníirmanda , sed simia aygula (l'aigrette de BurroN) potius ad hanc, tanquam varietas, referenda, quam ad Cynomolgum. Causam opinionis mez supra enunciavi.
Comparandum est cranium adultum Cyno- ceph. sinici (Fiscurn , Anat. d. Maki, tab. XVII.) et id junioris animalis, aygulz, (Museum de Moscou p. 97.) cum co Cyno- molgi, quz toto coelo diíferunt.
flabitat in. India. oriental, gregaxius,
542 MAMMALIA. lf. Quadrimana.
Nemestrina. 4. C. corpore e griseo-flavo aut fusco; inferius griseo aut albescenti ; facies livida. Cauda brevis.
Maüsonó. Der Maimon. Le Maimon.
5$. Nemestrina LiNN. 12. I. 35. 4. ed. GMEr. 12586, nis
Papio Nemestrina. ERXLEBEN. p. 20. n. £4.
Le Maimon. BurroN. XIV. p. 176. tab. 19. ed. SoxNiNi. tom. 35. p. 298. t. XXXI*
a. Le Singe à queue de Cochon. EDWARDS Glanures p. 8.
Der Schweinschwanz-4Affe. ScHREBER. ]. p« 79m 7. Kk 9, fig. Bw.
Le Maimon. ÀUDEBERT. Fam. 2. Sect. 1. f. 2.
b. Zar. le patas à queue courte. BUFFON. ed. SocNINI. tom. 36. p. 12. t. XXXVIII.
Vivum vidi et mortuum dissecui et pellem in Museo mosquensi exposui.
Habitat in. Sumatra, laponia, muitis doci- lisque. Rhesus. 5. C. corpore ex griseo viridis , hic illic rufescente , inferius griseo. Fa- cies rubra. Cauda brevis, intumida , prope basin profunde rugata.
Pecysó. Rhesus.
Simia rhesus AUDEBERT , Fam. 2. Sect. i. f. 1. Simia caudáà abbreviatà , basi rugosá
6. Cynocephalus. - DZ3 « genis: laevibus , natibus genitalibusque coccineis, a. Le Macague à queue courte. Burrow ed.
SONNINI, tom. 35. p. 312. t. XXXIV. et nova fignra ( Audebert) UOXXXV.
AUDEBERT animal hoc vivum delineavit, et pro varietate cynomolgi habuit. Multo ma-
gis cum &Nemestrina convenire mihi vi- detur.
Habitat , . -* 5 9 .
Hamadryas.6. C. cinereus, et olivescens, auri-
ribus comosis, pilis longis penden- tibus, facie rubra, naso nigro; cau-
da corporis longitudine.
Dlasmaapiacó. Hamadryas.
Kvyoxsqadoz, ARIST. hist. anim. II.- c. 13. Aelian. anim. II. 46 5 IV. 465 VI. 10;
VII. 19... X-: 39. Cynocephalus ,| PriNius , hist, n. VIII. 54. 5$. hamadryas. LINN.
ercopith. hamadryas ERXLEBEN , 29. 4. t.
The dogfíaced Monkey , PENNANT , Syn. p.
107. n. 2296 ArA. f. 31. dig. Edw. et Quadr. t. XXI. p. 179.
De graue Papian , ScHREBER I. S2. 9. t; 19, fig. Edw.
Huc pertinent :
544
Sphi nx.
MAMMALIA. Wl. Quadrimana.
Le Bàbouin à museau de chien. burFoN Sox- c 19. NINI,L 09, p. 2/5.
La Guenon imuseau alongé, ibid. p. 284. pl XXV. (ex PENNANT hist. quadr. 1. i87. t. XXIII.)
Le Singe Mico. ibid: p. 28:. pl; XXIY.
He species et sequens ore multo magis pronisnente , transitum faciünt ad papio- nes, quibus et vitz genere conveniunt.
Valde feroces, impudentes áique lascivi; difficulter domandi.
Jlabilat gregarius in calidissimis siae et Africae.
7. €. e flavo-viridescens, nigro - pün« ctatus , ore prominulo, auribus et ex« iremitatibus nigris, caudà (statu sano)
corporis longitudine.
JIlaeiauó. Der Parian. le babouin. the ba- boon. Sphinx, PLiNIUS h. n. VIII. 21. Sphingion. WIIK 29.
Onnia Sphina. I] INN. I. 29. ne 5. Papio sphina Erxleben. 15. m. r.
LLe papion , ou babouin proprement dit. Bure FON XÍWVip. 739.
Le grand papion. Burr. XIV, t. 13. ed. SoNNINI. 35. 222. t. XIV.
Detit papion, ib. t. AINA SoNN. t. XV:
P APIO.
6. Cynocephalus. 949
Le babouin, des bois. (S. porcaria LINN. ?) SoxwiN:I p. 237. tab. XVI.
Le babouin à longues jambes ib . 246 t. XVII. S. platypygos, ScHREBER Sáugth. 1.87. t. v.
Omnes hae figure non nisi varietates aeta- tis sphingis representare videntur.
Sphingem semicaudatum , ut auctores eum describunt et depingunt , esse animal cau- dà mutilatá, testem ocularem offero.
Vivum hoc animal variis locis vidi, sed hic Mosqux 1804 sphingem observavi caudá optime conformatà , corporis longitudine, ]ta ferox fuit, ut reliquas simias socies tatis morderet, et nec quisquam illi acce- dere auderet. llle tedio captivitatis et ca- iene pondere et retentione irritatus , cau- de apicem morsit, et spatio quinque die- rum plures articulos deglutitus est. Cu-- stos ejus timens, ne vulnus illi lethale cedat, truncaturam caudg resolvit, et in- stituit. Sic ex animali perfecto spatio quin— decim dierum , species sic dicta sezicau- data (le grand et le petit papion de Bur- FON) nac!a est.
Habitat 1n calidissimis .4/7ricae Indiaeque.
6. Os prominens 3o graduum; «perturae nasales inferiores , tenui pariete sejuncta.
Sacci in buccis.
35
546 —A MAMMALIA. Ik. Quadrimana.
JDecem dentes molares.
JNates callose 5 cauda brevis aut nulla.
Papio, ERXLEBEN,. CuviER, GroFFROY 5 Cynoce- phalus , LACEPEDE3 Simia, LINNAEI.
Manapuaó; Der Mandril ; le Choras, le Mandril, the Mantegar. | | Observ. Caput eorum in longum est tractum , et - dentibus validissimis instructum. Üngues om- nes sunt canaliculau, exceptis iis pollicum deplanatis. x Mormon, 1. P. brunus, facie rugosa, (in junio- re cyanea, in adulto rubra) natibus calvis , purpureis. 2a j Manapua$. Der Mandri.
Simia Mormon et Maimon , LiNN. GMEL 29. D. 36. et. 7.
Papio Mormon ei Maimon , ERXLEBEN. P. 17. n. "s P. 18. n. 3.
Simia Mormon , ALSTROEMER, Act, holmiens. 1766. p. 144. t. 3.
ScHREBER Sáàugthiere. IT. 65. t. VI. et. P. 74. t. VII. |
Le Mandril, Burrow. XIV. 154. t. r6. et 17. ed. SoNNINI. 25. 248. t. XVIII, XIX.
8. Lophotus. 547
: Le Choras. BurroN SoNwNwINI. ib. p. 254. t. XX.
Le Mandrill , AUDEBERT. Fam. 3. Sect. 2. f. t. Papio maimon et mormon sola ztate diffe-
runt.
]lüm vivum observavi et mortuum in Museo nostro conservavi farcitum 5 cya- neas habet rugas facic, cum hie, sive adultus, illas sanguinéas habeat.
Habitat in Africa , lascivus valde et fortis.
LoPHOTUs 8. Cranium sub-triangulare , non retrorsum sed sursum verso,
cristáà magná gaudente. ;4ngu- lus faceialis 30. graduum ?
&
Nec cauda, nec nates callosae.
Pongo. LAcxrzpz, Papio Cuviza, Gzor-
rüov, LarnzizLE ; Simia Wonws.
Observ. Equidem non possum non agnoscere causam hujus generis, quip- pe quod cranio magis Aluatte acce- dit, et cristá ab omnibus reliquis differt, Excepto hoc charactere , de- fectus caude et natium callosarum id
suadere videtur.
548 Wurmbii,
MAMMALIA. Il. Quadrimana.
1. Unica species et haec parum cóg- nita; corpore fusco , facie ex nigro- fulvo. Exwemitates anteriores ulua
malleolos extensa.
Frederik v. WunMB, Beschryving van de groote P'orneoosche Orang - Outang of de Ost-Indische Pongo.
Verbandel. van het Bataviasch Genootsch Deel. 2. Bl. 245.
AUDEBERT. fig. anat. pl. 2. f. 5. et 6. sce- leton et cranium.
Sceleton etsi parvum , tamen bene propor- tianatum, a BARABAND delineatum, BUFFON SoNNINI1. 35. p. 262. t. XXI.
e
Cranium magnitudine naturali ; FiscHER Naturh. Fragmente. ]. p. 207. $. 150. tab. III. et 1V.
Le Pongo, CuviER Tableau.
Pongo Borneo Lacepede. Tabl. (p. 436 huj. voluminis) GEorFFRov. Journal de phys. 1798. 1I. p. 342. verum locum illi pri- mus adsignavit.
Habitat in insula Borneo; quatuor pedum quinque pollicum magnitudine,
Nomini -Pogzgo, acceptionis ambigue , id Lophoti substitui, propter ejus cristam insignem capitis, à Aogwroóg , cristatus.
0o. -luatta. 549
ALUATTA. 9. Caput pyramidale.
«dperturae mnasales laterales et poriete larga separatze ;
Duodecim dentes molares, in quavis max1illá ; inferior ma- xilla altissima. -
Nec sacci in buccis , nec nates calv» , Cauda prehensilis.
Aluatta. LACEPEDE , FiscHER ;. Cebus , CUVIER j Cercopithecus , BR1SsoN , ERXLEBEN 3 Simia LINNAET.
Aayanm?», Zluatte , Z/ÁAlouatte.
Observ. His animalibus multi characteres pro- prii sunt, qui ea ab omnibus aliis distin- suunt.
1. cranium formá triangulari;
G. Fiscurg Nat. Fragm. Ll p. 203. $. 145 IL f£. iV:
»?. tympanum laryngeum osseum. P. Caurzn, Oeuvres. Vol. I, p. [D HLE:. in ed. Soxwiwr tom. 36. p. 124. t. LXI. v. Housorpr, Observ. Zool. fasc. I. Vid. huj. vol. p. 51e. $. 65. 3. inde dependens forma singularis maxillze inferioris et collum intumidum , barbatum. -
4. cauda prehensilis.
550 MAMMALIA, IT. Quadrimana.
nigra. 1. Á. niger, pedibus et parte caude
brunis. Jepuou Aajamó , Der schwarze Aluatte.
5$. beelzebul, caudata barbata nigra , cauda prehensili , extremo pedibusque brunneis. LiwwN. Gwmzr. I. 35. 12.
Cebus Belzebul, ERXLEB. p. A4. n. I. .Guariba , MaARcGRAVII Bras. p. 226. fig. bona.
L'ouarine. BvrFFoN. XV. 6. ed. SowwNiNI. 36. p. 104. t. LX. fig. nova, sed mala.
The preacher monkey, PENNANT. p. 122. n. 9r.
Der schwarze Brüllaffe , ScHREBER. IL. 122. 9i, 398.
Habitat 1n Brasilia et propinquis terris, gregarius. rufa. 2. À. barbata, rufa.
Kpacuoi Anyamó6, Der rothe Aluatte, l' Alou- atte rousse,
S. seniculus , L1NN. GmEL. caudata barbata rufa, cauda prehensilh. I. 36. n. 13. Cebus Seniculus. ÉRXLEB. p. 46. n. 2.
L'olouate , BurroN. hist. nat. XV. 5. ed. SoNNiINI tom.36. p. 115. t. XIX. figura optima.
AUDEPERT, Fam. 5. Sect. 1. f. 1.
9. zdluatta. | 551
K
Muséum de Moscou p. 117. n. OI.
Habitat in. Guiania, in sylvis ad fluvios. Transeuntes ex arboribus voce ingrata, rauca admodum. simul clamosa eminusque audienda salutat; vix, adspici se sinit, quin illico clamet,
. Nocturmus, Victitat Muse fructibus. Caro editur sapida.
Caraya d AZARA , novam et tertiam speciem bujus generis sistere videtur. 4nimaux
du Paragouay. II. 208 - 229. Lal
Ad cognitionem simiarum completiorem adi-
piscendam et auctores sequentes sunt con- sulendi.
Ioh. de MuRaLTO, Anatomia Simiz. Ephem. Cur. Dec. II. an. t. obs. 61. p. 150. Joh. RroLANt , Osteologia Simie s. ossium
hominis et simiz comparatio, edit. cum ejus Osteologia. Paris. 1614. 8.
4findr. MynnHEN, an Simia menstruat; Ephem. Nat. Cur. Dec. III. an. 9. et 10. observ. 217. p. 397.
Gabr. FALLOPIUS, Anatomia simis et ca- nis, MSC. in 4. pl. 17. in Bibl. Henr. Meibomii. Vid. Ejus Bibl. pars posterior. p. 49. et Blumenbach med. Bibl. : B. p. 372.
HuNavLD, sur quelques parties d'un singe;
in Mém. de lAÀcad. des Sc. de Paris.
553 . MaMnALIA. Il. Quadrimana.
1735. p. 516. c. f. Commerc, Noriberg. 1749. p. 21. €. fig.
JFilhelm YoskPH: , Anatomie der Sàáug- thiere, 1 B. Góttingen. 1787. 8. c. figg. et Nachtrag etc. gallice versum ex partea RicHE in Vico - d'Azyn , Syst. anat. p. 265-279.
Vico-d'Azvn , description anatomique des singes en général. Vid. Oeuvres , Vol. V. p- 295-318.
L3
2. Familia Tarsiorum.
Tarsis longissimis; quatuor dentibus inci- soribus adproximatis , dissimillimis ;. laniariis, incisoribus brevioribus in a/ferutráque ma- xillàá; unguibus planis, exceptis uno vel bi- nis pedum posticorum , verticalibus , pyra- -midalibus, subulatis, integris, non canali- culatis; articulis phalangum unguicularium discis rotundis obducus. Cauda longa, apice floccosa.
E. Grorrnor, Mémoire sur les rap-
ports naturels des Makis. ZLemur Liww. in Mirris Magasin encyclo-
pédique. Ll p. 20 sq.
10. Tarsius. | 553
G. Fiscuzn , Anatomie der Maki , u. der ihnen verwandten Thiere. Frankf.
a. M. 1804. in 4. c. 24 tbb. aeneis.
Observ. | Familia hzc , etsi caudata, tamen in- termedia , inter Szmiías et Lemures locanda. Forma cranii inprimis hoc suadet. Orbita, qua hisce anima- bbus maxima , pariete ossea, ut in Simiis, a fossá temporali est sejun- cta, cum in Lemuribus arcu osseo tantum repraesentetur, et in sequen- übus ordinibus tota ex parte dispa-
reat. Auriculae magnae, oculi magni indicare videntur, haec animalia esse nocturna. Victuin — eorum esse insecta, ex molaribus eorum valde
acuminatis, concludimus.
19. TAnsius. Dentes incisores quatuor inae- quales , intermedii externis lon- gitudine alternantibus.
Ungues secundi et tertii. digiti pedum posteriorum verticales.
Tarsius. DAUBENTON , STORR , GrorrFRoY , CuviEn , FiscnkEn 5 Macrofarsus , LACE- PEDE ; JDidelphis LiNNAE! , SCHREBER;
554
Pallasii.
lischeri.
MAMMALIA, lI. Quadrimana.
Lemur PALLAs, ERXLEDEN. /loaronoriü.
rossice ; Der Tarser, germanice ; le Tarsier,
gall.
1. T.'sulphureo-brunus , auriculis acu- minatis., |
Lemur specirum , PArras. Glir. p. 275. in nota.
B. S. Nav, Beschreibung des Tarsers. im Naturforscher, St. 25. n. I. Tab. I. figu- ra bona.
FisCcHER , Anatom. d. Maki, p. 36. 6. 28. n. I. Tarsius Pallasii 5 incisoribus obtu- sis , intermediis brevibus.
-—
Le tarsier de Pallas , ^. DESMAREST , tabl. meth. dans le Dist. d'hist. nat. vol. 24. p. 1o. n. 2.
2. T. badius, pedibus ex nigro fuscis,
auriculis rotundatis.
Tarsius fuscus s. fuscomanus , G. F1scHER, Lettre sur une nouvelle espéce de 'Tar-
sier. Mayence. 1902. 4. c. fig8.
G. FiscHER Anat. d. Maki. p. 37. 6$. 3o. n. 5. T. fuscomanus, incisoribus acutis, intermediis longis, latere exteriore depres- si$, cristá acutá obductis. ( marginatis ) Tab. IV. et V. animal et ejus |sceleton..
La Tarsier de Fischer, 4. DEsMAREST, l. €; p.-10, 15. 9. 3.
10. 4Zarsius. 555
Daubentonii. 3. T. gracilis , ex nigro cinereus,
auriculis rotundatis.
Le Tarsier , BurFoN. XIH. p. 87. t. 9. ed. SONNINI t. 32. p. 168. |
The wool jerboa , PENNANT, quadr. p. 298. n. 225.
Lemur Tarsier , ERXLEBEN , 7I. n. 6. caudá gracili nudá, apice subfloccosá , tibiis po- sticis nudis.
Didelphis macrotarsus , LiNN. GuEL. I. rog. n. I2. caudà gracili nudà apice subfloc- cosá , plantarum talis elongatis nudis un-
gue pollicari plano. Macrofarsus indicus , LACEPEDrF. l. c.
Tarsier de Daubenton, GEorrRov , DEswa- REST , ÁUDEBERT, p. 29. fig. tr. cauda- tus griseo-fuscescens , cauda basi apiceque
villosa.
Tarsius Daubentonii , G. FISCHER , Ánat. d. Maki, I. p. 37. 6$. 29. n. 2. incisoribus acutis intermediis rotundatis, longis.
Hzc animalia parum sunt cognita , ipsaque patria eorum est incerta, Species, quam des- cripsi,ex Madagascaria Insula dicta fuit. in- cisores ab antecessoribus supra et infra duo indicantur, idque pendet ab ore ita coarclato et acuminato , ut non nisi duo
. adpareant. Verum enim in osse inter- maxillari quatuor recipiuntur, qui nume-
516 MAMMALIA. Il. Quadrimana.
rus etiam de maxilla inferiori valet, etsi, propter seriem dentium non interruptam, non facile sit eraendus. Ceterum de hac re non disputabo , nam in maxilla supe- riori tantum, legem certam nobis offert os intermaxillare, dentium incisorum , si ejus sutura est distineta. In maxilla infe- riori, res arbitraria videtur , si laniarii ab incisoribus non distant , isque sunt breviores.
11. MaACROPUS. entes incisores superiores
duo , remoti;
inferiores sex , in. planum porrecti; mediis per pa- ria conjunctis ; uno tantum ungue verticali digiti secundi pedum po- sticorum, Macropus , FiscHER , 3 4axgoc, longus, et zae , pes,
Galago , GEOFFROY , LACEPEDE, AUDEBERT; FrscuER 5 Lemur Cuvier.
FEVaaaro, rossice, Galago, nomen sene- galense et in reliquis idiomatibus con-
servari potest.
Observ. Animalia haec magnam habent
similitudinem cum tarsiis , tarso lon-
Geoffroy.
^
11. dMaéropus. 957
gissimo, oculis et auriculis magnis; hac de causa ea in unam familiam
conjunxi.
ApamnsoN ea in Senegaiia primus obser- vavit, et GrorrRov iis verum locum systematis adsignavit. Rarissima sunt, et rarius adhuc in Collectionibus offenduntur. Duz tamen species op- üme sunt descript:e , ita ut ex lis co- gniuo reliquarum hauriri possit. Cau- da iis tota est pilosa et cylindrica. 1. M. ex griseo flavus , capite griseo, cauda fusca.
Galago Senegalensis, GEorFRoY , LAckEPE- Bk Ls | AUDEBERT l. 6. p. 27. f. 1. fig. nova.
BurroN-SoNNIN:, t. 233. p. 88. (ig. Gror-
FROY. ?
FiscHER , ÀÁnatom. d. Maki. I. p. 43. $. 32. Lemur Galago, Cuv t1EnR, Tableau, p. too. n. 6. Galago Geoffroy , FiscnueR in Comm. me-
dico phys. Mosquens. l. p. 57. Actis Soc. Imp. naturz curiosorum. Vol. I.
Macropus Geoffroy , Objets rares du Mus. de Moscou. l. p.
558
*
MAMMALIA. lf. Quadrimana.
Habitat in Senegalia, .ADANSON. Magnitu -
dine sciur:.
Demidovii. 2. M. totus ferrugineus, gulá nigre-
Cuvieri.
scente, auriculis magnis.
GC. FiscHER , sur une nouvelle espéce de Galago; in Mém. de la Soc. Imp. d. Natu- ral. l. p. tab. E. fig. primz edit. melior.
Galago Dermidorii, nova species quadrima- norum, observatis anatomicis | illustrata. V. Comment. Soc. physico-medice mos- |
quensis Vol. 1. p. 57-79.
Galago Deinidorien , | 6G. FiscHER , Descris püon des objets rares du Muséum de Moscou. fasc. r. fig. bona.
Magnitudine muris.
J. totus griseus, auriculis vellere bre-
vioribus. Galago Curzier 4 G. FiscHER, Mem. l. c. Description , Fasc. I. p. 6. n. 3. Le petit Galago , CUvIER , Tableau, p. 1or. Et hec species magnitudinem iuris non
excedit.
Species dubia.
Macropus 4dansonii FISCHER , species ma- gnitudinis felis, n. 1. l. c. temere stabi- lita videtur, quippe qux non nisi ex no- ta Celeb. ApaNwsoNIi coram Clariss. GEOFFROY communicata, cognita fuit.
12. dndri. 559 3. J'amilia Lemurum.
Familia tertia quadrimanorum , Lemures , police gaudent postico fortissimo, ungue plano. Secundus vero digitus abbreviatus ungueque arcuato, excavato, acuto munitus est. Os iis prominulum , sed. valde acumi- natum et tringulare, inde nomen galhcum vulgare , singes à museau de renards.
Dentes incisores in maxillà superiore IV, per paria remotu, in imferiori 1V aut VI, strictiores, oblique inclinati aut. in planum porrecti.
Orbitze magna ut in tarsus, et canalis lacrymalis extra orbitam.
Habitant in. Madagascar , insulà Fran- ciae , St. loannae.
Gzorrnov, surles raports des Makis.
Frscurn ; Anatomie der Maki.
12. INuDpni. Dentes incisores quatuor, in maxillà suporiori per paria re- moti ; !
in inferiori contigui , in pla- num porrecti, prominentes.
Indri, Soxwznarz, Gzorrnox, Lacz-,
PEDE, FiscueRn; Lemur, LiwNAEI
CuviIER.
56o MAMMALIA. If. Quadrimana. brevicaudatus. r. Ll. niger, caudá brevissimá, Indri , SONNERAT , Voyages. p. 142. t. 88. Indri brevicaudatus , GkorrRov. l. c. Indri niger, LACEPEDE , Tableau. Lemur ind, LiNNAEI OwEL. l 1i. p. 42. n. 9. AUDEBERT, Maki , pl. r. Burrow SoNN1NI. 55. p. 8r. t. VIT. FrscHER , Anat. d. Maki. I. p. 15. $. 12. n. r.
longicaudatus. 2». I. ex flavo rufescens , caudá lon- gissimá. Le Maki à bourres , Sonnerat,. ib. p. 142. t. 89.
Le Maki fau»e; Buffon, supplem. 7. t. 35. ed. SowNINI. 33. 85. t. 8.
Lemur laniger, LliNwN. GMrr. ]. 1. p.
44. n. IO.
FriscHER, Áuatom. d. M. I p. 16. m.
15. Lonis. Dentes incisores superiores qua- Zuor , intermediis remotis ;
inferiores 6, oblique adscen- dentes, prominentes ;
cauda nulla aut perbrevis,
Loris, GzorrRox, LaczrrpzE, Frscurn;
Lemur , LissArzri, Cuvien; Z'ardi-
159. Loris. —. 56r
gradus, BopnpArznT; Sunia, Krriw;
Bnissos.
Observ. lec animalia , gracilem eorum adspectum , abdomini longo, infe- rius inprimis constricto, debent, qui? longitudo pendet a majori nu- mero vertebrarum lumbalium , qua- rum novem adsunt. Agiles sunt et optime scandent, etsi quidam aucto- res ea lenta et tardigrada adpel- larent. Caput rotundum habent , ore valde acuminato, Oculi magni, obli- qui. Auricule subnudz, breves, urce-
olatae , intus bifoliatz.
Mammae quatuor , quarum duae in fine ectoris duae initio abdominis,
P P Pariunt 1-2, quos secum, mammis
adfixos , ferunt.
Nutimentum eorum, fructus, passim
insecta, Pauia eorum, Zengalia, Zey-
lonia.
Tres species optime distingui possunt, quarum duae ecaudatae, tertia vero
caudata.
36
562 MAMMALIA. II. Quadrimana.
a. Lorides ecaudati. gracilis. 1. L. ex flavo-ferrugineus , ore recto;
tenui, inferius concavo.
Loris gracilis , GEoFFRov , CuvrER , LAck- PEDE. '- Loris. BurFoN. XIII. p. 210. t. 2o. ed. Sow- NINT. 33. po39 bu NA Adnimalculum cynocephalum tardigradum di- ctum , SEBA , thesaur. 1. p. 55. t. 55. £ 1. 2. figuris optimis. Lemur tardigradus , ERXLEBEN , p. 63. gen. 7j. Sp. i. ScHREBER , l. p. 134. mn. t. t. 38. AUDEBERT. f. 9. p. 24. L. gracilis, ecau- datus, griseo rufescens capite magno, pe- dibus gracilibus. FiscHER , Anat. d. Maki, I. p. 26. y. 23. n. 10. ceylonicus. 2. L. fuscus , ore obtusiore, reflexo , inferius convexo. G. FrscHER , Lettre sur une nouvelle espé- ce de Loris. Mayence. 1804. 4. c. figg. EjsuspEM Anat. d. Maki. I. 28. n. rt. tab. VIT. VIII.
Cercopithecus ceylonicus, SEBA , Thesaurus, I. 75. t. XLVII.
Figuram optimam feminz cum iuniori la- ctaute hujus speciei offert: Descript. des
14. Lemur. 563
objets rares du Muséum de Moscou. I. t./ IH. b. Lorides caudatti. bengalensis. 3. L. ferrugineus , lineá dorsali fuscá, Fn Cucang , oder der bengalische Loris. Loris bengalensis , FISCHER , Anat. d. Maki, I Jo. n. 15.
Le paresseux pentadactyle du Bengale; 4. VosMAER Descript, à -dmsterdam. 1770. 4. p.198. t. VL
Loris tardigradus. GEoFFROY , AUDEBERT. f. r. ecaudatus, subferrugineus , linea dor- sali brunuea.
BurroN SoNNINI. tom. 33. p. 62. t. VI.
Tardigradus Cucang, BopnDpAERT Elench, 67. n. 2.
14. LEMUR, Dentes incisores superiores IV, per paria remoti, CM. 4 . 2 3 » e inferiores VI , in planum por- recti. Cauda longa, pilosa. Lemur, LiNNAEr, GEorrnov , CuvrER, LACEPEDE , SCHREBER, DLUMENBACH, F1- SCHER 5 Prosimia , BRissoN , SToRR , Bone DAERT j Cebus, KLEIN. Zles54pÓ Cesacmiag. I. 163. Maxu, Maki,
Observ. Lemures mites sunt, fructibus
victitant et cum Callitrichibus gene- *» *
564
Catta,
MAMMALIA. II. Quadrimana.
re vite et habitu generali quam ma- xime convenlunt. Verum enim ca- put magis oblongum, cranium mi- nus rotundum et os valde prominu- lum et acuminatum est, Auricule minores. Pedes postici anticis lon- giores. Character vero disünctivus ; inventuque facilimus in pollice et indice pedum posücorum est que- rendus. Mic abbreviatus , debilis est, ungue cahaliculato, et subulato in-
svuctus. llle fortissimus, ungueque plano munitus est. In Loridibus ab-
breviatio indicis ad disproportionem abit, Ab hac pollicis et indicis stru-
cturá, facultas scandendi pendet sum-
ma. Plures, nescio an omnes, os
in pene elongatum, gracile gerunt.
Mamm: axillares et pectorales.
Habitant in insulis Madagascar, S. Ioan-
nae, Franciae,
1. L. griseus nigrescenti-maculatus,
caudá albo nigroque annulata.,
Moxoxo. Cesacm. Y. 168. Der Mococce.
Mongoz.
14. Lemur. 565
LeMococco , Buffon. XIII. p. 175. t. 22. ed, SONNINY. k 233, p.223
Lemur Catta. KERXLEBEN. p. 68. n. 4. L. GMEL. 45. n. 4.
ScHREBER, Saugthiere, I. 242. t. XLI.
HERRMANN , Naturforscher. XV. p. 159. |
ihe ring-tail Maucauco ,|, PENNANT , Syn. quadr. p. 157. m. 1060.
AUDEDBERT, Maki, Pl. 4.
GrEorrRovy , Menagérie du Mus. livrais. VII.
figure egregie.
FiscHER. Anat. d. Maki, I. p. 17. t. XIII: XIV. XV. sceleton , cranium, pedes. VrcQ- d'AzvR, p. 161—177 , ex Daubentonii et propriis observationibus anatomiam exhi- bet. Craniologiam dedit WIEDEMANN ,
Archiv; LIL 42 E.
o. L. griseus , caudá unicolore.
Monryc»e. CesacmiaHomr. Ll 165,
Le mongous, BurroN. XIII. 174. t. 26. ed. SONNINI, t. p.
The woolly Maucauco , PENNANT , Synops p «139. n. 105.
ScuREBER's Sáugthiere 5. I. p. 132. t. XXXIX. B.
Zemur Mongoz. LiNN. Gmrr. I. 42.n. 2.
Warcn, Naturforscher. VIIL p. 20. t. r. fig. mala.
566
fulvus.
varius.
MAMMALIA, lI. Quadrimana.
G. FiscHER Anat. d. Maki. I, p. 19. $. 16. n2.
ZAnatom, VicQ-d'Azyn , 177-180. ad Dauben- tonii observata.
Variat pedibus albis et fulvis, facieque di- versim colorata. F'iscHER octo commemo- rat varietates hujus speciei l. c. Dormit in arboribus, phytphagus. Salax , ludi- bundus, mitis, tener. Vox porcelli.
3. L. cauda, bicolore , superius fusca,
inferius grisea.
BurroN, suppl. VILE. p. :1o. t. 33.
Le maki fauve, Grorrnoy , Ménagerie. VII.
FiscHER , Ánat. d. Maki, I. 21. 6$. 17. n. 5. 4. L. pilis colli auribus longioribus.
L. Macaco L. GwEL. caudatus niger , colla- ri barbato. I. 45. n. 3. ERXLEBEN. 67. n. 5.
Bapu, Cenacmianosz. I. 66.
Der Pari. ScHREBER. l1. 142. t. XL.
Le Fari, .BurFow, XIII. 174. t. 27. Maki pie, ed. SowNIN1, t. 33. p. 36.
Fiscurn , Anat. d. Maki. I. 21. 6. 18. n. 6.
the ruffed Maucauco , PENNANT , syn. quadr. p. 158. n. 107.
14. Lemur. 567 PEIUS V1co-d'AzYn. p. 180-184. (Dau-
benton.) Species adhuc distincte :
5. albifrons. GrorrRov, AUDEBERT, F1i- SCHER , SoNNINI. p. 54.
6. griseus. GrForr. ÀAvD. FR.Zemur murinus ,
7. pusillus, GEorr. AvupER. SoNN. p. 5i. FiscHrR, p. 24. Rat de Madagascar, Bvr- * FoN. Supl 5. t. 20.
8. ruíus. AuDpEB. SoNNiNr. ibid. p. 56.
Rerisio generis Zemuris ad systema naturae LÓiNNAEI GMELINI et ERXLEBENII.
I. tardigradus. V. Loris gracilis, Cuv.
Io. Indri
9. laniger : Vide 7ndri. . c o
2. Mongoz; Vide Lem. Mongoz. L.
3. Macaco; — — varius, Fr. 4. Catta — — Catta. L.
7. murinus, — — griseus. Gff. 8. bicolor. — — albifrons. GÍff.
5. volans. Vide Galeopithecum.,
6. Potto, BosuaNN. (Sonmimi. 33. p. 87.) est species dubia.
968
MAMMALIA. TI. Quadrimana.
* Fla»us , ERXLEB. p. 5. /he yellow Mau- cauco , PENNANT Syn. quadr. p. 138. n. 108. t. 16. f. 2. Der Maki mit dem YV'ik- Kkelschwanze ,| SCHREBER. 1. 145. n. 6. t4». (fig. Penn.) buccis crassis , tumi- dis, pedibus brevibus , po/licibus non re- zotis, non est species Lemuris.
9 Tarsier , ERXLEBR. V. Tarsium Dauben- tonii,
MPSCUIDUAPSIPSNA SEINE MIPPSIPMPSESSIPAPMIN MUN UPS SENFPNINPSEGNSPNININS RSS UN ISPs
ORDO TERTIUS.
Pollex (sine ungue) £antum in extremitate
posticá distinctus et opponendus. PEDIMANA.
l.
Omnia pedimana sunt didelphides aut dy- delphyes, sive animalia duplices matrices gerentia; (a óvo , duo, et OÓsAgvg, matrix,) verum enim non omnes didelphides, hoc sensu sumti, sunt pedimana. Mic itaque sy- stema vim inferre videtur nature, consti- tuens ordinem pedimanorum, qui tamen non omnia animalia ejusdem structure ample.
i
ctitur. 2.
Omnia animalia duplici utero gaudentia , sive bursá marsupiali instructa , ordinem na- turalem constituere videntur, qui si functio precipua, generationis nimirum, tanquam character divisionis adhibetur, ab omnibus reliquis optime distinctus est. Qu:c. quidem animalia per abortum sive semifoetus pa-
570 MAMMALIA. IIT. Pedimana.
riunt, coecos , nudos, qui statim in marsu- pium intrant, sese mammis adfigunt, et lacte. matris nutriuntur, donec maturi fiant. Huc pertinent, Didelphides, Phalangeri, Da- syurt , Perameles , JTY'ombatus , | Phascolomys, Kangurus. Quidam et in ZEchinopode mihi , ( Echidna Cuv.) ossa marsupialia invenisse contendunt , etsi álrs characteribus quam re- motUssime a. Didelphidibus distent. Didelphi- des sine bursá pullos in dorso secum ferunt. Respiciens ad formam pedis Cheiromyos Cuv. et hoc genus, Dasyuris vicinum , hic loca- re cogor,
3.
Iam inde et imprimis vito genere patere videtur, alium esse characterem organisatio- nis, alium vero eum, qui in animalium di- visionem optime adhiberi potest. Genus vite horum animalium, eoque intime cohzrens pedum structurá, multum. differt. Quadam sunt scansores, caudá prehensili, pollice remoto et opponendo instructi ,' Didelphides scilicet , et Phalangeri. Hi potius in arbori- bus quam in terrá vivunt. Alu. semper in terrá restant , lente incedentes, ut Dasyurus, Perameles; alii vero sunt fossores, ut Pha- scolumys, VVombatus; ali denique saltant
II. Pedimana. 571
potius quam incedant, pedibus disproportio- natis, ut hangurus. |.
Omnes habitant in Nová Hollandiá, etsi plures etiam in. aliis regionibus sint frequen- tes, Victitant sacchar!i culmis, radicibus , fru- ctibus, ovis, gallinarum sanguine. Quidam et insectophagi et carcinophagi esse videntur.
Er
Hoc animalia in. nostro. systemate in duos ordines esse divisa , serie vero continuá esse conjuncta , omn: jure defendi potest. Verum enim vero ne genera disjuncta videantur, qui natura conjunxit, eorum conjunctionem hic tabulà synopticá exprimam , ita. ut. tran- situs a pedimanis ad. metatarsibemata eo cla- rius evadat.
incisores. *?. Didelphis. Cauda pre-
pollice remo-| hensiiis. incisores. 5 Phalanger. to, PEDIMA- NA. incisores. 2 Dasyurus.
Cauda iners.
incisores. $ Cheiromys.
a
Cauda ab- pollice ad- | breviaia. proximato METATARSI- P incisores. 77. Perarneles.
DiIDELPHIDES.
E]
incisores, 2. Phascolomys.
2
incisores. 5 JP'ombatus.
BEMATA. Cauda elon-
gata. incisores. $ K'argurus.
5723 MAMMALIA. III. Pedimana.
Nota. Dentium incisorum indicationem per
fracturam -?, facillime esse ita intelligen-
82 dam spero, ut numerus superior, nu- merum dentium incisorum superiorum ;
inferior, eum inferiorum denotet.
Cheiromys Cuv. animal est incerta sedis ; pedibus cum pedimanis , habitu cum da- syuris convenit , etsi bursam non habeat, Quzdam species Didelphidum etiam mar- supio carent, neque vero ullus eas ab hoc genere removebit,
6. Note bibliographice, exceptis iis, quc jam in. S. 245 p. 565. de pedimanorum genera- à1one commemoravimus , sunt sequentes :
'* E. Gzorrnor, Dissertation. sur les animaux à bourse , (Didelphis L.) lue à VInsiutut. etc.
Voy. Magasin encyclopédique. Tom. IIL p. 445. (imprimé séparément in 8^.)
EsvspEem , Mémoire sur les espéces du genre Dasyure. Vid, Annal. du Muséum. T. III. p. 353-363, Soc. philom. N. 8r. Wiedemann's Archiv. IV. ». p. 199.
^.
IIT. Pedumnana. 573
P. $. Parras, Observatio circa Myrmeco- phagam africanam, et Didelphidis novam speciem e litteris CAupznr excerpts et illu- strata.
V. Acta Ácad. Petropol. À. 1777. P. ». M. p. 223. Didelphis brachisura descripta ; ibidirA, 1980: Dots) ipi: 935.
Tvsos, Descriptio anatomica marsupialis ; in Philos. Trans. 1699. N. 239.
Martin Vorxrs, Observation et description de l'animal appellé Opossum.
Mem. de lAcad. des Sc. de Paris. 17406. hist. p. 38. ed. 8. hist. p. 55.
Fr. van. WunMs , De Philander beschreben; in Verhandel. van het bataviaasch Genootsch. Deel. 4. Bl. 525. !
JFiliam Yowzs, Asiaük Researches. Vol, 4. p. 135.
CanristE, Philosoph. "Transact. :r800 Pu p. 98.
Nachricht von einem neuen in Neuholland von dem englischen Reisenden Herrn Bass
entdeckten Vierfüsser. (Wombatus.)
574 MAMMALIA. IIT. Pedimana. Soc. philomath. N. 7». WirpzwmANN's Archiv. IV. s. p. 139. Dvuvrznwovy, Anatomische Bemerkungen über zwey Weibchen des Maniku ( Didelphis vireiniana.) V. Bulletin. de la Soc. Philom. N. 81. Wiz- DEMANNS Archiv, IV. 9». p. 20». Opus magnum et egregium , Clarissimi Gror- *Rox quod figuris quibusdam , ab auctore mihi humanissime communicatis , cognitum
habeo, desiderio magno expectamus.
15. DipELPHIS. Dentes incisores superiores decem, £nferiores octo ; intermediis duobus bre- vissimis.
Cauda nuda , longa, gra- cilis atque prehensilis.
Didelphis LiwwArzr , Enxrirzsrw , Cv- vIER, Grzorrnov Lacr»zpr.
Asyympoóxa, rossice; Jeutelthier, germanice.
Observ. Animalia haec vocem porcelli aemulantur eamque felium, si manu
tractantur levi.
15. Didelphis. 575 Orsana nutritionis.
Didelphides omnia reliqua animalia dentium numero superant. Possident nimirum , exceptis incisoribus jam indicatis , septem molares quovis la- tere , qui ex parte acuminati , ex par-
te vero obtusi sunt.
Orszana motus.
Pollice postico sejuncto .Simüs sunt similes , etsi characterem proprium habeant, nec cum Simiis, nec cum Lemuribus convenientem. Pollex ca- ret nimirum ungue, et fere angulo recto ab indice distat. Ungues reli- qui sunt canaliculati et acuminat.
Cauda prehensilis animalia hzc scan-
denua sistit. Orsana generationis.
Scrotum maris solum adparet, et qui- dem tenuissime pediculatum, pene in ano incluso. Glans ejus duplex est , aut divisa. T'esticuli magui , for-
ma vero secundum species diversa.
576 MAMMALIA. IIl. Pedimana.
Clitoris eüam est duplex aut divisa. Urethra atque vaginà in unum .con-
junctze sunt canalem.
Mammarum dispositio atque numerus multo constantior esse videtur, quam auctores eum describunt. Qua de causa optimum characterem esse, ad species definiendas, opinor.
* Didelphides, vero* marsupio in—.
structae, ad foetus recipiendos.
marsupialis. :. D. Caudá longitudine corporis , pilis lanuginosis , longioribus inter- mixtis; mammis octo.
Asyynripo6ka c» xonieabKoMÉ. Cenacmr.. Í:
gen 18. sp. 1. p. 346.
Le sarigue , BurroN. X. 279. t. 45. 46.
Didelphis marsupialis et cancrivora L. GMEL. Enxr. D. carcinophaga , Boppazmr. I. VB e ;
Philander amboinensis, atro-spadiceus in dor- so, in ventré exalbido-cincreo-flavicans., maculis supra oculis obscure fuscis. BR1s- SON , Quadr. p. 2or. |
Philander maximus orientalis. SEBA , T. 64. LAE
ScHREAER. III. 536. t. CXLV.
15. Didelphis. — | 577
BLuMENBACH, DBeob. eines lebendigen Beu-
telthiers, D. marsupialis. in VorcT's Neuem Magaz. III. 4. p. 685.
-natom. NX 1cQ-d'Azvn , Systéme. p. 192 - 228. n. i. ex Tyson, Flandrin, Dau- benton et propriis observationibus. et in ejus Operibus. Tom. V. p. 319-544.
Sceleti figura in editione Zoognosiz. t, I.
Habitat 1 Cayenna , et Surinam 5 major om-
nibus , magnitudine nimirum felis cati,
Opossum. 2. D. caudá corpore breviore, supra fulva, infra exalbida , mammis 8. OrnoccyM». Cesacmian. I. 349.
Opossum. BurFFoN. X. 279. ed. SowNiNI, vol. 38. p. 1-59. t. 1. mala.
ScHREBER. IIl. 537. t. CXLVI. A. B, SEBA. 1. p. 56. 6:36. 1. 3. 3. GEOFFROY , opus ineditum. fig. egregia. Abundat in irsginia , Louisiana , Mexico;
Brasilia ; Peru,
yirginiana, ^3. D. caudá corporis longitudine ; pilis longissimis , mammis. . .. PrENNANT. Quadr. p. 204. n. 144. t. 21. f. 1,
GEorFRoY , Opus ineditum. tab. egvegis,
$7
578 MAMMALIA. lI. Pedimana. :
"m Didelphides plicá instruct, mam- mas adumbrante. murina. 4. D. caudá corpore longiore, mam- mis abdominalibus nonis. Maimeo6paaxasa , Ce6acnian , I. 351.
Düllphis murina , L1iNN. GMEL.. ]. 107. n. ERXLEPEN , p. 9o. n. 5.
SEBA; 1, 48- t. 31. f. 1. 2.
La Marmose, BurroN , X. p. 335. t. 52. mas; t. 53. femina; ed SoNNwiNr. 28. p. 65-72.
the murine Opossum , PENNANT Syn. quadr. p. 207. n. 145.
-Anatom. V1cQ-d' Azyn , Systeme p. 228-225. secundum Daubenton.
Habitat im z4merica australi.
Magnuitudo ratti, Auriculae magne, nitide nude. Oculorum orbite nigra.
carppeits, 5. D. caudá corporis fere longitudine, auricule parva mou mamme
abdominales quatuor. Kaionoaunr, Cesacmian. I. 350 ; Cayopollin, BurFoN. X. 350 t. 55. ed Sox- NINI, 28. p. 75-77. Didelphis cayopoillin , dorsigera , philander ; LiNN. GuEL. SCHREBER , llI. 544. t. 148. 150. Mexican Opossum ,, PENNANT Syn. quadr. p. 208. n. 1406.
15... Didelphis. 579 GrEorrRoY, Opus ineditum , tab. perpul-
chra. natom, Nt1cQ-d'Azym , Syst. p. 235-248 ;
ex Daubentonii | datis.
JVota. 1. — Didelphis memina, Gzorrov, Lutra memina BopnpAznT, ex mea quidem Opinione novum genus constituere debet, membraná natatoriá ad ne-
ctopoda pertinens,
Rerisio generis Didelphidis LINN. GMELIN. I. p. 105.
1. et. 7. Marsupialis et cancrivora, unam speciem denotat. 2. Philander, ) aliam, quam sub nomine
5. dorsigera CAYOPLLIN , descriptam 6. Cayopollin. vidisti,
3. Opossum. distincte sunt species ;
4. murind.
8. brachyura PALLASII, caudá abbreviatá crassàáà, quidquid auctoritas celeberrimi viri valeat, mihi species dubia, et contra analogiam generis pugnare videtur.
9. Orientalis ; Vide Sipalum. (le PAa/anger. Burrow.) ;
10. Bruni Vid. Kangurum. II. gigantea
12. Macrofarsus , Vide Tarsium. &s*
58o MAMMALIA, III. Pedimana.
Nota. 2. Le micouré premier ou micouré pro- prement dit de d'AzanA (Quadrupedes du Paraguay 1. p. 244-274) est Didelphis irginiana PENNANT 5; 2. le micouré second, ou micouré laineux , b. p. 275-283 , vi- detur esse JDide/phis cayopollin ; 3. Mi- couré troisiéme ,. mnicouré à. queue gros- se ib. p. 284.289. videtur esse species nova, JDidelphis crassicaudata. DksMA- AEST Dict. d'hist. nat. V. 24. 4. Micou-. ré quaàiriéme ou rnicouré à queue longue, ib p. 290-294, Didelphis murina L. 5. Micouré cinquiéze , )u zicouré à queue courte; (Angouya, vulgo, rattum desi- gnans) ib. p. 295-303. quandam analo- giam prebet cum JDidelphide brachyura PALLASIIj.6. Micouré sixiéme, micouré nain, Didelphis pusilla DEsMAREST ]. c. nova habetur species, 7 pollicum longi- tudine , cauda 3$ poll., tenuis , denuda-- ig, prehensilisque. Sed cum ;zuriza (exce- piá caudá corpore QUERIOC) multum con- venire videtur.
16. Sipalus. 581 16. SiPALUS. Dentes incisores sex, inferio- res duo; Pedes postici binis aut trinis digitis ad unguem usque conjuncti. '
Cauda squamosa , prehensilis,
S/palus mihi, a o/ze2o2, deformis, pro- pter pedem posticum phalangibus concretis quodammodo deformem, Phalanger , GarronuM nomen est gallicum, neque latinum. Coescoes LA- CEPEDE, est nomen javense varietatis hujus generis. Didelphis , LixwAEr. Enxrzsrw.
Observ. Sipalus est animal scandens, quod pollice remoto , caudá prehen- sili, marsupio optime conyenit cum Didelphidibus , denübus vero Kan- suris accedit. Ventriculus ejus totus in sinistro heret. lHepar quinquedi- visum ; vesicula fellea magna, pyri- formis aut fusiformis. Coecum mag-
num et longum.
582 MAMMALIA. TII. Pedimana.
Habitat in regionibus meridionalibus et orientalibus continentis antiqui , in
Java, inque JVova Hollandia.
orientalis. 1. S. corpore ex rufo, et flavo varie-
gato cauda corpore longiore.
AMó6ouHckaas. CenacmiaHoBr. T. 355, le Pha- langer, | Le phalanger, BurrFow. XIII. p. 92. t. 10. 1]. ed SoNNINI. 31. 3o2.
Didelphis orientalis , L1NN. GMEL. tz. 108.
Oo. ParrAs. misc. zool. p. 59.
ScHREBER , Sáugthiere, III. 550. t. 152.
ERxLEBEN. p. 79. n. 3. D. digitis duobus intermediis plantarum. coadunatis.
The surinam opossum. PENNANT , Syn, quadr. p. 209. n. i48. Magnitudine Cati. Editur in Amboina , quamvis foeteat. Mamma 4, iot etiam puli.
e. Coescoes , varietas albida, habitans in
. Japa.
p. fusca , varietas alia, a Cook ex XNoza -
Hollandia allata.
Le Phalanger solant , Yidelphis volans, Cvv. a nature $crutatoribus | gallicis hic locatur, secandum nostra principia , pro- pter prolongationem pellis inter pedes ex- pansam , uti in Galeopitheco , Pteromye, ad ordiaem Podopteroruz pertinet.
&
17. Dasyurus. 583 17. DAsvuRus. .Dentes primores superiores
octo, inferiores sex.
Cauda. longa hirsuta.
Dasyurus Gzozrnoy St. Wirarng ; Me- moire sur les espéces du genre Da- syure; Vide Ann. d. Muséum. IIl p. 353-3623. a «ce, pilosus, et óver cauda. LAczeepz. J'iverra, SuaAw.
Observ. Dentes canini utriusque maxil- lx; duo; molares quatuordecim, quo- rum 6 sunt acuminati et 8 coronati. Organa generationis , ossa marsupia- lia, bursa feminz inguinalis , glans maris divisa, cum organisatione di- -
delphidum conveniunt,
Ditferunt ab his tamen genere vitz ; semper in terra vivunt, non scan- dent ,caudá inerti , pilis longis tectá et pedum posticorum pollicis rudi- mento: impediti.
Os eorum magis est prominulum eo Di- delphidum, nasi ossa minora, Auri-
cule breves pilos.
584
MA FTU II. Pedimana.
Habitu cum Viverris. conveniunt. Habitant in IVova Jlollandia.
Species cognite sunt sequentes :
maculatus. 1x. D. brunus albo-maculatus , caudá
Maugei.
corpore fere longitudine, apice floc-
cosá, aeque maculatàá.
Lc Dasyure à longue queue. GEorrRoY. I. C. n. ES
Spotted Martin , PurriPP's Travels. p. 2706. fig. mala, characteribus neglectis.
'iverra maculata. SHAw Zool. I. p. 433.
Dasyurus macrourus. PERON , Voyage. t. XXXHI. fig. egregia.
Longitudo hujus species. pedis et dimidi: est, cauda fere aeque longa. Color pellis jucundus , uti Luire , maculis diversz magnitudinis -adornatus 5 abdomen album; caput ex. rufo-fuscum , tergo clarius. Pe-
des anteriores flavescentes.
3. D. lividus., albo-maculatus , cauda
concolore.:
Dasyure Maugé , GEOrFFRoY. l. c. n. 2.
Maucf hancce speciem , itinere circa glo- bum a Celeb. BaunIN directo, primus detexit.
17. Dasyurus. . 585
viverrinus, 3. D. niger albo-maculatus , caudá concolore. | Dasyure viverrin , GEorrRoY. l. c. n. 3. $potted opossum , PRIILIPP's. p. 147. Japoa Tafa, Iohn WniTE, t. 285. Dasyure facheté, CuvIER, tableau , p. 125. Didelphis maculata , TuRTON Syst. natur, Didelphis viverrina , SnAw , I. p. 49r. tab. IIT.
Dasyure tacheté, DrEswAREST Dict. d'hist. nat. vol. 24. p. 19.
T afa. 4. D. Totus fuscus.
Dasyure Tafa. GEOoFFROY. l.c. n. 4. Le pelage brun , non tacheté,]la queue de la méme couleur.
lIohn WniTE p. 287.
WnuriTE et Ssaw hoc animal varietatem viverrini habent. GEorFRov eam tanquam novam speciem consideravit , expectans
tamen observationes eam confirmantes. penicillatus. 5. D. cinereus , non maculatus , cau- dá nigrá. | Dasyure à pinceau, G&orrnRoy. ]. c. n.. 5. Didelphis penicillata , SRBAW , p. 502. t. 113;
Eris non dubia, sed dubii generis. Lon- ^ gitudo ejus octo pollicum 5 caput rotan- dius , frons magis elevata, Auriculg ma-
£ne , nudiores quam in congeneribus
BER" Ma MA LEA: TII Pedimuma.
Corpus pilis densis, lanuginosis tectum , griseo-cinereis et. ventre albis. Cauda se- tosa nigra, Si animal hoc in hypochon- driis membranam fert expansam , uti Cla- rissimus SHAW nos certiores facit , ne- ccssario ad podoptera mihi referendum vi- detur. minimus, 6. D. rufus, non maculatus, caudá concolore. Dasyure nain , GEorrRov. l. c. n. 6. Le
pelage roux non tacheté, la quelle de la méme couleur.
Parvum animal quatuor pollicum longitudi- ne. Cauda pilis brevibus est munita. Ca- put conicum. Auricule breves, large et roiundatze. Pollex longior.
1:9. CuEIROMYS, Denies incisores duo valde compressi, aeque largi ac alti;
Molares superiores quatuor, inferiores ires. Pollex distans , ungue plano. Cauda longa, hirsuta. Cheiromys, Cuvixzn; a zs; manus, et uve, mus , nomen formam dentium et pedum conjungens. Seiurus , Art-
ORUM,
18. Cheiromys. 587 madagascariensis. 1. C. caudá longá hirsutissimá ,
mammis inguinalibus duabus.
Chceiromys madagascariensis , CuvrER , Ta- bleau , GEorrRov , Decade philos. n. 28.
S$ciurus rnadagascariensis ; LINN. GMEL., r. 152. 29.
-ye-aye, SONNERAT , Voyages aux Indes orient. t. 2. p. 137.: Ézncyclop. method. 29; 34
Dictionnaire d'hist, natur. Tom. 2. article aye-aye. Figura hie, pollice postico un- gueacuto, representata.,
. Magnitudine 14-15. pollicam ab oris apice ad auum, caudae longitado 1:5 pollices aequat. Caputsciuri; dentes adproximati rostrum psittaci aemulantes , inferiores superioribus fortiores 5 auricule magna nude. Clavienle. Cauda longa, pilosissi- ma, pendens, Pilis setosis fuscis est te- clum, animal nocturnum , fossorium. Digiti pedum anteriorum longi quartus longissimus , 4 pollices longus medius ires habet pollices, index et minimus duos, articulis ultimis binis, tenuibus, . pilis denudatis , unguibus canaliculatis.
Animal incertz sedis, circulos nostros tur- bans. Cauda et unguis planus , si pere planus est , id Callitrichibus , pitheciae , et leucocephalae , e quibus D&sMAREST . no-
588 MAMMALIA. llII. Pedimana.
vum genus , Pitheciae nomine , formavit, a quibus vero iterum distat, dentium numero, qui constantes in Simiis obser- vantur. Hisce et mammis inguinalibus aeque sese adpropinquat Dasyuris , inpri- mis pedibus et quodammodo habitu. Ulte- rioritaque cognitio atque autoptica exigi- tur ad. locum verum in systemate illi
adsignandum. |
FINIS SECUNDI VOLUMINIS.
SUP NES AIUP PUPPI BISWPSAPUP PUPPES INPS POP PN NEENMNÉPIaaA eq smagvi
INDEX RERUM ALPHABETICUS HUJUS VOLUMINIS.
Nota. Index bibliographicus in fine operis
est exspectandus.
Abomasus. 175.| mio. 12. eorum divi- Academiarum acta Vid. Sio. 294. Societ. Annulus carnosus lum- Acta Societatum. 62.| bricr: 393. Aethiopica hominis va- Anuulatorum — organa rietas. 487. gencrat. 382. Aethiops maculatus. 497. Anorganologia. 6. Affe. | 517, | Anorgicus ,(anorgiscA) A ffinitas. ^. verbum perperam Aguti. A42.| abbreviatum. 6. Aigrette. 540. | 4v2oenouooge. A14 Albinos. 496. | Anthropologia. 503. Alouatte.. 549. 55o.|Antilope 447- Aluatta, - 436. | -4pe. 517. ALUATTA. 549. the longarmed. | 520. caraya, 551. | Aperture branchiales. 2253. nigra, 559. | Apoda. 453. | rufa. 55o. | Aquzeductus— Cotun- lvini, 495 nii. 337.1398. Amphiarthrosis. 255 Fallopii. pg. Angouya. 58o.| Arachnoidorum gene- ANIMALIA. 5. definit. ratio. 584. LiNN. et alior. 9. Arctomys. 442. quie his opponuntur Articulationis ossium
Xo. 11]. aucloris opi-
tabula synoptic. 255. T
590
Index
singularis tibiz in Bos. avibus. , 974. | Bourse noire , oculi. Arvicola. 442. | Bradypus. Atcle à face encadrée. 552. | DBrauchie. ATELEUS. 529. annulatorum. arachnoides. T5 3T. crustaceorum., Beelzebuth. Ile molluscorum. marginatus. 532. piscium. Paniscus. 53o. | Brüllaffe. pentadactylus. — j|Bruta (corpora) polycomos. 555. | Bulbus oculi. Atys. 536. Auciores varii de hist. Cackerlacken. n. 21. sq. vide Z/u-. |CaiHette. lum articuli; et n CALLiTHR1X. fine operis Jzdicem . antiguensis. | bibliographicum. árgentata. Auditus organon. 315. capucina. Avium. 32X/[-.. gracilis. hominis. 316. | ]acchus. mammalium. 324. Lacepede. piscium. 25. leonina. reptilium. 324.| ^ leucocephala. Auris, organon audi- maura. ; tus. 315. Midas. Ayc-Aye. - 438. 587. morta. Oedipus. Baboon. 544. Pithecia. Babouin à longues jam- . Rosalia. bes, Uy, sciurea. des bois. — |. Syrichta. Balana. 452 trepida. Bardella lumbrici. 382. | Camai. Bebe , pumilio. 498. | Cambuji. Beelzebul.. . 550. | Camelopardalis. pilis. 188. | Camelus. B1MANA. 464. |Canalis Fontana. Blanc-nez. 537. intestinalis, Bonnet, (le) ventricu- Canis lus. 174. | Capra Bonnet chinois. 541. | Caraya.
Carpus,
Caruncula lacrymalis. :
Casqui.
Castissi.
Castor.
Caucasjia variet, hom.
Cauda prehensilis.
Cavia,
Cavum tympani.
Cayopollin.
Cebus beelzebul. Erxl. cinereus.
Celtica variet. hom.
.Centipellio
Cercopithecus.
CrncorPITHECUS. Aethiops. Ascanius , ater. ÁAtys. cephus. ceylonicus. comosus, sp. dub. cynomolgus. cynosurus,
dub.
Diana. Entellus. Faunus. Hamadryas. Mona. Naso. Aictitans. Nemzus. Patas. "Sabaea , Senex. Silenus. Vetulus.
CEREBRUM. ejus icones.
Sp.
Index 591 259. ejus. partes gemi-
340. nz. 288. 493 Amphibiorum. — 294. 494 Animalium sine
442 vertebris. 3o1. 482. Avium. 293. 5258 Mammalium. : —- 44t. Piscium. 204. 518. | Cervus, 446. 578. | Cetacea. 453. 550. | Chameck. Sat. 534. | CaEIRoMYs. 556. 482 madagascariensis, 587. 174. | Cheiroptera. 457. 435. | Choras. 547. 533.| Chorda tympani. 319. 557.| Choroidea. oculi. 33o. — |Chrysochloris. 440. — |Chylus. xs 189. 556.^ Cingulum lumbrici. 385. 537.| Cireuitus sanguinis. 297. 562. | Circulatio. 193. 537. | Coaita., 529. 531. 540. | Coati,: 439
Cobitis anableps. (ocu-
537.| lus.) 34g. 536.| Cochlea auris. — 517. 320. 535. | Coendou. 443. 37.|Coescoes. 437. 58r. 58». 543. | Conchinchina- Ape. 555. 556. | Con. 204. 534. Animalium siae 537. vertebris. 233. 555. Ávium. 216. 536 Mammalium. 2p2, 5375. Piscium. 224. 556. Reptilium. 220. 557 tabula — synoptica — animal. secundum 286. ejus strucluram. 4oo. 298. | Cornea divisa. 349.
92
Cornua pelvis abdomi- nalia. 270. Corpora naturalia. 1. eorum divisio. 5. Corpus vitreum oculi. 332.
Index
Diane. 536, Diana. 56. Diarthrosis, 255. Diastole. 207. Didelphis, generation. 363.
Coyota. 495. eorum tabula sy- Creoli, 492. nopt. 57 Cretinismus. 497.| DrpELPRHIs. 437.570. sj Critici hist. nat. 51. brachyura. 579 Crustaceorum genera- Bruni. — tio. 383. cancrivora. "5767 570.
Cucang. 563. carcinopbhaga, 576.
CYNOCEPHALUSs. , 436. 538. cayopollin. 578. cynomolgus. 5 40. crassicaudata, 580, Hamadryas. 549. dorsigera. 578. Inuus. 539. gigantea. 979. Nemestrina. 542 Macrotarsus. 579.555. Rhesus. — marsupialis. 574. Sinicus. 541. Meniina. 579. Sphinx. 544. murina. 578.
Cystis. feliea. 185. Opossum, 529,
) orientalis. 579,
Dactyloptera. 457. penicillata, - 585,
Daman. 441. philander. 578.
Dasypus. 444- pusilla. 580.
Dasyure. virginiana. 373 Nain. 585. viverrina. 585.
Dasvunvs. 435. | Digestionis organa, 169. maculatus. 584. | Digitigrada, 456, Maugei. — (|Dipus. 443. minimus, 586. | Divisio animalium Linn,344. penicillatus. 585. | Dondos. 496. Tafa. — '|Douc. 535. viverrinus, — |Drüsenmagen, 174.
Decussatio nervorum Dugong. 451.
opticorum. 350. | Zvzyàc. 413.
Delphinus. 451.
Dentes. j 567. | Echidna. 374 44M. eorum modioli,. . 276. | Echinopus. | 570, piscium. 280.|Electricitas — animalis
Desman., 440.| innata, 248,
Index 295 Elementa hist. uat. 45. | Galvanismus. 245. Flephas. 445. | Ganglion. 290 EMANUATA. 455. | GENERATIO. 356. Lncomia hist. nat. 36. Arachnoidorum. — 384. Fntelle. 525 Avium. 371. Equus. 447- Crustaceorum. 383, Erinaceus. 439. Insectorum. 385, Exocoetus volitans. 285. Mammalium. 359. Fxquima. 557 Radiatorum. 387. Exquouima. — Piscium. 578. Exspiratio. 198. Reptilium. 375. Extremitates. 259 Tabula synoptica. 371. Vermium. 386. Facies, ejusque ossa. — 257. | Genitalia. 357. eam metiendi me- Mammalium. sq. 359. thodus. 264. | Genus. 20. Fdcher, (oculi). 344. | Gibbon le cendré. 520. Faltenmagen. 174. le grand, D21. Familia Lemurum., 559. le petit. sd Simiarum. 511. | Gigantes. 499. Tarsiorum. 555. | Cinglimus. 255 Fascia lumbrici. 3627 Gireri. 495. Felis. 440. | Glandula salivales, 184 Poucsrdovaliqaun | 308 MS iffi. 494. Fettmagen. 175. | Guariba. 450. FissIPEDA. 454. | Guenon. 533. Foramen centrale reti- couronnée, 5 At. na. a long nez. 534. Foramina branchialia. 223. à museau alongé. 544. Fossilia. 6. négre. 537. Fourchette. (os furcul. Gustus. 3o6. avium). 273. | Gymnotus electricus. 248. Full-buttorn. 532; Hamster. 442. Gabelknochen. 275.| Haube. (Ventricul.) — 174. Galago. 437. 556. | Hepar. 184. Geoffroy. 557. | Hippopotamus. 445. le peut. 558. | Histeriz natur.objectum. r. du Senegal. 557. | Historia Zoognosia. 2I. Galeopithecus. 449. | Hocheur. 557. Galli principia cerebri. 504.
38
ludex
594 Honuo. 464. character. proprii. 468. varietates ejus. — 474. zthiopica. 497. americana. ^ 449o. caucasia. 492. malaica. 49t. mongolica. ^ 484. not bibliographi- ca. 465. periodis diversis. 5or. quoad facultates intellectus. 503. Humor vitreus oculi. — 232. Hutaffe. 541. Hystrix. 443. Ichneumon. 439. lerboa , the woolly. | 555. Individuum. Á. 19. Indri. 435. INnnI. 559. brevicaudatus. 560. longicaudatus. — niger. e Insectorum generatio. 385. respiratio. 23206. Inspiratio. 199. locko. 519. Irritabilitas. 244. Kahau. 534. Kanguroo. 4239. ' Kangurus. 570. K»8osg. 513. K5noc' xs Kinkajou. 439. Kota. 174-* K ophimn. 514. Krustenmann. 497-
Kwveuoaroc- 513. Kvvoxsqoaog. 513.543. Labmagen. 175. Labyrinthus auris. SI". Lapis manati. 312. Larynx. 197. avium. 2 13. mammalium. 210. reptilium. 217. Laterna Hippocratis. | 284. LEMUR. 426. 563. albifrons. 567. Catta, 564. flavus. 568. fulvus. 566. Galago. 557. griseus. 567. Indri. 560. laniger. — Macaco. 566. Mongoz. 565. murinus. 567 pusillus. — rufus. 567. Spectrum, 554. varius. 566. Lens crystallina. 2925. Leoncite. 327. Lepus. A41. Leuczthiopia. 4906. LEgxicoGRAPHI hist, nat. 53. Lien. 186. Limbus luteus. 33 Linea facialis. 264. normalis. occipitalis. 265. Lingua. 506. Avium. 309. Piscium. 310.
Index 595 Quadrupedum. ^ 308. Lacepede. 455. Reptilium. 309. Liunzi. 415. LiwNo&Us, ejus divis. Pennant. 425 animal. 394. Ray. 412. LoPnorvs. sy circulis decussan- Wurmnibii. 548. ;, tibus reprzsen- Lonrs. 437. 560. 562. | tandi. 462. bengalensis. 563 | Manatus. A51, ceylonicus. 562. | Mandril. 546. gracilis. — ]Mangabey. $37. tardigradus. 563. | Manis. 444. Lumbrici partes geni- MANUATA. 455. tales. 385. | Marus. x Lunette (os furculare), 273. | Marikina. 528, Marmose. 578, Macaco. 436. | Marsupialia ossa, 270. Macaque. 540. | Marsupium oculi. 344. aZ queue courte, 543. Maueauco the ring-tail. 565, Macnorus. 516. the wpoolly. — Adansonii. 558 the ruffed. 566, Cuvierii. LI ihe yellotp. 568, Demidovii. — ]|Maxilla inferior. 267. Geoffroy. 557, | Meatus auditorius. 217, Macrotarsus. 555. 457. | Meduila ossium. 253. Mago. 539. | Meer&atze. 533. Magot. — | Membrana uictitans, 341. Maimon. 542. avium. 346, ldaki à bourres 560. pituitaria. — 31r. Jfaure.. — Ruyschiana. 33o, Malbrouck. 5D. tympani. — 3r7, Mamelucki. 493. 3 Merry-thought, (os fur- MAMMALIA,eorum au- culare). 273. ctores. 406. [ Mestindi. 493. eorumque ordines, Mestissi. 492. Blumenbachi. 430. | Metacarpus. 259. Brisson. 420.| Metamorphosis rana-. Cuvier. 428. rum. S yp Dumeril. 433.| Methodus — observandi Fischer. |(cK453.] | eorpoya. 17. Geoffroy. 429. | Metifi. 495. Klein. 410. | Mico. 26.
2e. yy cime S
396 Index Micouré. 580. eorum paria. 288. Midas. 524. decussatio. 950. Miko. 526. proportio ad ce- Mineraltia. 5. rebrum. 292. Muypvxazovta. 413. contractilitas. 300. Mococco. 564. | Netzmagen. 174. Modioli dentium , in Nexipeda. 454. Crocodilo. 275. | Nexus scientiarum phy- in homine $ 276. sicarum. a. in piscibus ; — |Noctilio. 44g- Moloch. 521. | Norma verticalis blu- Mongolica var. hom. 584. menb., 266. Mongous. 465. Mozkey , the dog.faced. 445. | Ocharvones. 495. Ihe preacher. 550. | Octaegones. -— the stiriated. 526. | Oculi petiolati Crustac. 354. Monodon. 452. Arachnoidorum. 355. Movoyyie. — 413. | Oesophagus. 172. Monotremes. 461. Olfactus. 9 1I. Monotrymata. zu Cetaceorum , etc. 3rr. Morissi. 494. | Omasus. 174. Moschus. 440. Ondatra. 442. Motus organa. 342.| Opossum. 579. animaliuni, 249. | Orang. y Moustac. 537. chimpanzé. 518. Mulatti. 492. gef leckte. 520. Mus. 42. graue. 5201. Muscali. 243. outang. 519. Mustela. 441. rothe — Myrmecophaga. A44- schwarze. 520. Myoxus. A443. | Orang. noir. 520. Mystax. 409. roux. 519. varie. 520. Nani. j 499. | Organa. j Nasen- Guenoz. 4934. eorum modificatio. 163. Nasus , organon Oolfa- secundum Aucio- € tu. SY. rem. 165. Neégeres-pies , 497. Dumas. 168. Nervi. 285. Kielmeyer. — 165. conductores sen- Mauduyt. ton sationum. 291. Vicq-d'Azyr. 164.
Indes 597
circulationis., 193. | Pan MI PEDA. 457. digestionis. 169., Palpebra teriia aui- generationis, 356.| malium. 34r. gustus. 506. | Pancreas. 198. motus. 242. 204. 40o2.| Panse (la) 174. olfactus. 311. | Pansen (der) —— reproductionis, — 356.| Pappille. nervezx lin- respirationis, 193.| gua. 3o6. sensationis, 285. | PAPIO. 547. 9495. tactus. 3o7. Maimon. 5406. visus. 329. "ERU i Ornithorhynchus, 374. Nemestrina. 547. Oryctognosia. 18. Sphinx. 544. Orycteropus. 444. | Papion. Os annulare piscium. 283. le grand. 544 communicans ayi- le pctit.
um. 272. epactale. 263. furcatum piscium, 28».
furculare avium. 273. Goóthianum. 263. hyoideum. 3o7. intermaxillare. 261.
pyriforme piscium, 5825. quadratum avium. 272.
Ossa. 352; coricha. 312. ]u3alia. 266. marsup'alia, 270. turbinata. 312. Woruniana. 256. zvgomatiea, 266.
Ouanderou. 557.
Ouarine. 550
Ouisiiti. 526.
Ovis. Ns 147-
Ovorum numerus va-
rius. 389.
Palatine. 39)
PALMATA. 457.
Paresseux pentadacty- le. EN | Partes. fluide . et soli-
568.
da corporis. 15. Patagoni. 500. Patas. 536.
Patas à queue courte. 545. Pavian 544. der graue. 543. Pecten plicatum oculi. 344.
PEDIMANA. 569.
eorum generatio. 365. Peigne. (oculi.) 344. Pellicula pellucida. — 346. Pelvis. 278. Penis varior. animal. 536r. Pericardium. 204. : Periophthalmium, 341. Periostium. 252. Phanomenologia. 2« Phalanger. 438. 570. 58r.
volant. 582. Phascolomys. 570. Phoca. 450 Phyllostomus. 449» l'ivseter. A91.
598 Index | Phytognosia. 19. | Raja. Torpedo. 248; Pika A41. | Rat de Madagascar. — 567. Piebald- Negroes; 497. | Receptaculum. 174. Pinche. 598. | Regeneratio. 370. PiINNIPEDA. 457.! Regna natura. 6. Pithéque. 539. | Reproductio. 356. JI.95xoc. 513, | Respiratio. 393. PLANTIGRADA, 456. quoad divisionem J3IAcrvovv xa. 414- animal. 399. PLECTOPODA. A54. ,Enthelmintliorum. 238. Polyporum : respiratio. 239 Insectorum. 236. Iozvoy:n, 413. 310. Polyporum. 239. Porgo. 456. 518. 547. Radiatorum. t o Porcupine - znan. 497. | Reticulum. 174. Postissi. 495. Retina. 540. Potto , 567. | Rhigmata , organa res- Producta vulcanica. 1.| pirationis. 035. Prosimia. 563. | Rhinoceros. 4406. Prostata mammalium. 362. | Rhinolophus. 448. Provincie regui orga- Roloway. 537. nici, 14. | Rumen. 174. Psychologia. 5o3.| Ruminantium ventri- P:t5tROoPODA. 457. culi. 170 DPuchuelas. 496. Ruminatio, 175. Pulmones. 195.| Ruyschiana — membr.
Avium. 215.| oculi. 320.
Mammaiium, 2E.
Reptilium. 219. | SJagouin. 436. Pumiliones. 498. | .5a7. 523. Pupilla. 33o. 1 Sazmiri — 523.
Sayou. 528. QUADRIMANA. 508. | $a&i. NE
eoram tabula sy- Saltatras. 498.
noptica. 511. | Sanguis. 204. Quaterones. Á94. | Sapayou. 435. Quato. 529 noir ou gréle. 555. Quatralxi. 494 à téte blanche. 520« Quinterones. 496. cornu. —
&
Radiatorum generatio. 387. respiratio. 239.
Z'arvpoc. 213. Sceleton mammalium. 256:.
Scelet, ÀÁvium. om. Maimon, ( mor- Reptilium. 2785; mon.) 1546. Piscium. 280. Maura. 537. Divisio ejus. 260. Midas. 524
Schwein - schyy»anz-Af- Mona. 537.
Je. 542. Mormon. ( Mai-
Sciurus. 443. mon). 546. madagascariensis, 587.. Morta. 525.
Sclerotica oculi. 33o. Nemaeus, 39.
Sensationis organa in Nemestrina. 542.
divis. animal. AOT. nictitans. 237.
Sensus externi. 302. Oedipus. 5258.
Silurus electricus. 248. Paniscus. 530.
SiMIA. 435. 518. Patas. (rubra.) 5306. Aethiops. 539. Petaurista. 597. antiguensis. 5258. Pithecia. 528. Apedia. — platypygos. 545. Apella. 529. Porearia. — argentala, 526. Rhesus. 542. Ascanius. 537. Roloway., (Diana.) 557.
- Atys. 536. Rosalia. : 529. Aygula. 5/0. rubra. (Patas.) ^ 536. Beelzebut. 550. Sabaea. 537. capucina. 522. Satyrus. 519. Cephus. i 87) sciurea. 522. cinerea. - seniculus. 550. £omosus. — Silenus. (vetulus.) 537. cynocephalus. 521. sinica. 5AT» Cynomolzus. 540, Sphinx. 544. cynosurus. 537 Sylvanus. 539. Diana. (Roloway) — Syrichta. 528. Entellus. 335: Talapoin. 37s fatuellus. 529. trepida. 528. Faunus. 537. Troglodytes. 518. Hamadryas. 543. varia. 520. Iacchus. 526. Veter. (Vetulus) 537. Iunus. 539. JÉFurmbii. 548. Lar. 520.1 Simi: veterum. 515. leonina. 527.| Singe pleureur. 522. leucocephala. 5258. musqué. Le
à queue de cochon, —
600
Sinu
8 narium,
SIPALUS.
orientalis.
Societatum Acta:
Academiz ameri-
canz. Boicz,
Berolinens. Curiosor. nat. Petropolit. Suecana.
Basileensis. Berolinensis. Dononiensis. Danica. Edinensis. Erlangensis. Gedanensis. Gottingensis. Hallensis. Hanoviensis Harlemensis. Havniensis. lenensis. Lausaunz. Londinensis.
Moguntin. Erfort. Monspcliensis.
Mosquensis. Neapolitana. Palatinz.
^ Parisinz.
Philadelph.
Roterodamens.
Senensis. "Taurinensis. Tigurensis. Veronensis, Vlissingensis.,
Ulyssiponens.
"Upsaliensis.
Index
Sometologia. I.
QI? 581. | 5orex. 439. 382. |Spalax typhlus. 336. 62. | Species , qua sit? 20. Spectrum. 449. 8o. | Sphingion. 544. 73. | Splen. 186. 70. | Sfachelschwein-Mensch. 497. 69. | Stemmata , ocul. spec. 555. 77. | Stigmata. 236. 79.|Succus pancreaticus. 188. 75. |Sus. 445. 79. | Synarthrosis. 375; 75. | Systematici hist. n. 49- 8o. | 5ystole. 207. 64. 7í.| Tabula synoptica or- REN gan. ut 76. | T'actus. 3o3. 74. | Tafa. 585. — |Talapoin. 536. 65. | Talpa. 440. 8o. | Talpoides. 443. 73. | Tamarin. 425. 75. | Tapirus. 445. 64.| Tardigradus cucang. 503. 74. | Tarsier. 555. 568. 69. | TARs1vs. 553. 555. 78. Daubentoni. 555, 77. Fischeri. 554. 72 Fuscomanus. — 66. fuscus. — 8o. Pallasii. — 66. | Tarsus. 260 76. Tenrec. 439. 76. | Tercerones. 493. 75, | Testiculi. 360. 3571. L [Teoezqie. 413. 65. | Tetrodon. 249. 77. | Thorax. 258 7.0*
- Index
Thylacus ,. folliculus respirat. Scorpion. Tibie artic. singul. in
235.
6or Vermium generato. 385. respiratio. 258.
Vesica aérea piscium, 227.
Ciconia. 274 fellea. 185. Topozraphi. 8r.| Vesicula seminales. — 362. Trachea Mammalium, 2r1:.| Vespertiiio. 448.
Reptilium. 218. | Vestibulum auris. 319.
Tusectorum. 236.| Vi urinariz. 19r.
aquiferz. 239. | Vibrissz. 409. T'resalvi. 494. | Visus. 329. Trichechus. 450. Animal. sine vert. 355. JTrichiurus indicus. — 248. Ávium. 541. Trigla scorpzna., 283. Mammalium., 556. Truncus. 257. Piscium. 548. Tuba acustica. 319. Reptilium. 547-
Eustachiana. — |Vitze acuones et effe-
Fallopiana. 371 ctus. 15. Turpethum oculi. 339. | Viverra. A41. Tympanum. 317
VValdmensch, der afri- Uranologia. p. canische. 518. Ursus. 438. der ostindische, | — Uteri forma diversa. 363. | JY'eeper. 323. Uvea. 33o. | JF insel- Affe. 525, Wormiana ossa. 256.
Jari. 656. | Wou-wou. 521. Ventriculus. 170.
Annulatorum. 182. | Xia. 517.
Avium. 179.
Bisulcorum. 174. | Zambuisi. 495.
Molluscorum. 181. | Zambi. á94-
Piscium. — | Zoognosia. 18.
Reptilium. 180.
Ruminantium. 17
602
Index.
1]. INDEX NOMINUM ROSSICORUM.
ÁAayamr. .. KpacHo: "epHoi.
Amu3a3b.
BeeAaneó6yrms, Bapu. Taa?ro.
TaMagapiacrb, lenBHoHv.
Asyynirpoó6xa.
Cb KOIBHG/bKOMPb
QldHa. 07 AoA2roHoriue Ayr».
EunnieAb.
JReAyAOKb. .. JA CHIOBOM.,
Karay. Ksanro.
Beearte6ynrr.
6ypon. Rnwxxna. Koaieo6pas3nmbia. JAeMy p.
AeOHHHMIIPs JAaMOnsla.
Maro. MannMwoHst. MaxkakKb. ManBapuab. Mokoko. JdJonrycb. Mako.
O6esriHa. OrnoccyMb.
ITaàBiaHb, ITarnra3r. IIayky-noao6nbra.
Pako-o6pasanbia. Py6emnr. Pykasr. Pecya3».
Can. CaunMupy. Canaky. Tux. JAacerneACKOZn.
'TaMmapun*b. 'Tpemnynina.
Vaumnko-0o6pa3Hbut.
XaMeKEb,
CORRIGENDA ET ADDENDA.
(7^
pag. —
4. lin. ult. adde: con- Jerva umbilicata , fi- lamentis reticulatis , ceutro- adfixa.
io. addenda. Peter Cam- per Oratio; A. Lid- beck et E. Lageriof Diss. ; Modeer ; Fi- scher Untersch. Vi- de /nd. bibliogr.
:r, post Oettinger adde Medicus phys. Arbei-
ten.
II. lin. 9 a fine p. 135-:
158.
8 — loco Pultncy 7..
Pulteney.
17. penult. ioc 7 (oa.
19. l. ro. florum, lege (lo- rum cet íÍructuum.
22. adde Link Betracht. et Frey: Vid. Zzd. bibl. 36. post 4. adde Ejus de iontibüs Alterti Magni,
NV. Ind. bibi.
46. l. 4a fine papoauprM ]. HapOAHBIX».
47. Millin. alia ed. Lausan- ne 1796. 2 voll.12. ed. 3, Paris. 1802. 8. c. figg.
49. Dumeril, Traité dücutsch von einer Geseuschaít Gelehr- ten, (Erfurt)
Zool. anai. deutsch v. Froriep. 5o. 9. oftZ. of.
pag.
51. post r9 adde vol. 2. Glires , Pecora, Bel- ]uae , Cete.
ed. gallica. par Van- derstegen de Putte. à Bruxelles. 1793. 8.
55. 8. verti /. vertit
61. 62. ad Diaria adde: DBorkhausen, Weigel, Gmelin , Meyer, Ni- cholson, Flórke. Vid. Ind, bibl.
C6. Adde Colleg. anatom. Amstelod. ( Vide p. 15i. n. 6.)
68. n. 28. pars zoologica germanice versa in ITiedeman's árchir.
71. ultim. 1808. /. 1807.
902. adde Thunberg Resa; Tilesius Früchte 1813. vid. Zzd. bibi.
Parkinson 1797 , Mac- kensie 180r uihil fe- re ad hist. nat. con- tinent.
no. ro. Pérouse, Bo- lanice "magis favet quam Zoologia.
85. 2. recueilles 7. recueil- lies. Hispaniae. Adde Cavanilles.
n. 19. italice. Parma. 1783. 2 voll. 8.
96. Siciliae s adde Bartel's briefe..— Spallanzani
Viaggi.
604
paz. 96. Islandiae ; Adde Olsf-
sen ei Povelsen ; Ola- vius; Mohr ; Landt. p9. L 1. ef 7, pa.
6. Skànska 7. Skanska.
16. Eahuslándska 7. P.o- huslandska.
7. ifràn.
19. ats killiga Z. átskil- liga.
100. Aussire. zddde. Falk, G üldenstedt, Hablizl, Marschall de Bieber- stein. Steven.
102. post. n. 175. Olivier,
Voyage.
a. 204P G.Staunton. Vid. Ind. bibi.
n. 207. nihil fere ad historiam naturalem continet. 267b Marsden. Ind. bibi.
n. 210. deutsch. Gmoelin. | Isert's Guinea; lanicum.
18. ifran.
1097. 4
Vid. 108. von
110. iter bo-
III. n.2232. Bruce im Avs- zuge von Zimmer- mann.
112. Adde Mémoires sur
l'Egypte.
Poiret Voyages.
lohn Barrow Account Vid. 4nd. bibi.
116. 4dmericae. Adde Schept, Castiglieni, Bartram, qui Potanico impri- mis intersunt. |.
Corrigenda
pag. PDrowne. P. À. Éu-
phrasen. B. S. Dar-
. lon Pensylv. 1799. 119. 3. Stoane 7, Sloane. I22. zrmericae meridion.
adde: Mears Kinnen., G. Tolis. 123. Molina n. 316 deutsch
von Dranudis. Terrae austr. adde Pe- ron. post n. 12. adde Osi- ander et Sómmer- ring. 132., 17. ^ der 74 des. 155. 16. Mellm 7. Millin. 161. Buffon ed. anglica Barr, vid. p. 406. — 16. 317. /. 513.
— 251. adde ed. A. I. he- tzi Lips. 1800. 8. ante Girard adde Cha- bert Organes de [a
dig. 1797. 8.
4 a fine, coterum /,
ceterum, 19. genere telis
deleatur.
I3. cer 7. cerà.
23. a fine folliis 7. fo- liis.
42. 9. tbalaces 7. thylacos.
7. 9. spongiossis 7. spon- giosis.
17. occipititalis 7. occi- pitalis.
20. ierry, thought 7. merry -thought.
4- distincto 7. distin- cta.
2102].
et .dddenda.
pag.
285. 4. catalis 7. cilatis.
287. 19 Sturzheim 7. Spurz- heim.
— 22. 5. l1. pagg.
293. post d. adde e. appen- dicem digitatam in Sinis.
297. 21. natum /, natium.
503. ultima. obnoxium.
314. &- 192. adde Dumé- ril, sur lorgane de
l'Odorat.
361. q. semimifera 47. se- minifera.
379. post $.253. adde Hel- wing von muribus marinis.
381. 1o. ostreorum 7. ostre- aruiag,
387. penult. Cocollaria 7. corollaria.
395. 6. exaranda /. exa-
randi. *
oxbnoxium /. | 470.
605 pag. l 398. 6. divionis 7. divisio- nis. 399. 17. thalacos. 7. thyla- COS.
405. 3. prima. 7. secunda, 413. 8. Zuge. L. Ava.
415. 2. disprositione. /. dis-
positione, 1o. Monbodo 7, Mon- boddo.
513. 1r. Callithriches 7.
Callitriches ( propter etymol. Zoi£, Quy oc.) 1 1. Callithriges 7.. Cal-
litriches.
515.
522. 7. Callithrigis 7. Cal- litrichis.
525. 4. Callitriges 7. Cal- litriches.
55o. 12. Callitrichibus.
548. 13. parvum 4, parvi diametri.
— ultimá , capitis 7. cra- nii.
J.":NITUTT
9088 00993 9547