>' >■ ^ -v---: ■•*;■ .-ivv;^ •■■- . ''^i-.^:^'}:.yL.:^..,- -.y'^
'". ' ^rt" ■-.'"■• , . ■'■ ' , ■ ' *■■';-•">':.■» — . ■^,'^*
<Z^
/>
O
-' , '■ r" '. ■'■' '{ « , .1'. . ■ ''i' "^* -*:'^'" "■ ■'
V^. /;■:'■'' ■. ' '-:■'■", ■■ ' ■ .''■
')'r ■?"*: *'■• ■^/ i' ■;','■■: V^-VN.*- . ; ■ ■ . ■.■
m.
fe:
ft-
■""'-■■■= ■■ ■'■., : ■■■^ '•■ ■:■.-■.,=-: .-SriV^.^^irfVv::;^^
- : -. ■ ,.N* V- .v,;^ ■^r-:.;ww«:,^
V : - •^'■' '■'/f'Ji:'iK^--^':
■_ ■ . ». ..^ *•* -A^ • •£-.'■
• -■' ■■■ ■'.,-4^j^;4 ?.■-.■':.•■■■■*>
\\ ■ ~
■t'- •■■
"■^r/v ■/i-'ii^--S';«"' ■•■
■■'■■- "■T"'.. .v-,Y,..
■■-.■■,■• . >?V,Ki.
' ■ ... " t- ' '. -> ■
^ ..^■.V{'^,:'v-<SS
.., -:■■■,. , .;■.>->■ r^fi:
. '' . ■ ■'..' ''-. . ^'- '(* -■
.fr ■;■■ ■- -i .-^<>
•\. ,■ ■'-.:-V:-^v^^
.r ■:. :^'- ::/a^'=§;
■■ . ■;•■;■■;;•.■„■.».
■y: ^•S.:'f:
■ * ',. .:*V
■ •■■ . >»' <.-«C
y"/'..<'-- , •
r*''3
■■--^-.: <...■■»••■ ■
0m ■ '
Vr-- .^•^,.^ -.■ ■
^--If/
?{?v .:> r ;
►..-7. ; .-. '
^^•vv ■ - -
'. ■ . ■ ■ ■ \ ■ - ' ■ ■■■ '" ■ ■■ ■^'■■^'^'<
' ■ , . ..: -■■-^ - ^■•-^'s.' i •^?^^'
.. •■ . ■<r- '■ ■ •• ; ■■ ■>. ; V'»-^,-
■. -/ ■ ... •' *. ., 1 ■ ■*-■;: f:-
•■.,■. -.; - • '•..•-. ■ :■■,.-'•-'.?'■*::
i. * / .'.-'■.. , '■'^' ■*■■■.,*:, \^'^-c.
■ ~- ■" ■ !■•■ ■.^ .-T.- ; ■,-■■:■■.■<■' ■'t^.
'■^' .■'■.■- '■'■■•,/' '^^'■^^^iVAi
■ '■■.■::';•- U-f^V"/^
'-■'■■" ■\^: \-r-' :.. S;,,.i;:-..m,
' ■ ; .' ■* -.■ </' ',:-■' ■'■ 'SS:- ■■ .-■^
. ■•- ■ ' ■: -■l.-/rV,. ■: ^•..■■^.^m^
" ■ ,•;•-... , :-.:">:;-;V..'R ;;•;:-■ ■^^■■'•^^
■■ -.• ■ ■' '■ ''■■^.-■. ■■/■''' ■\'-'''~:.:,'. '^^'k
■:■■.■-:'.:. ^:','>^:;;-*?f?#^
■ :- '■- -■.■■-■'.: ■ - :;•■>. -vri^^f^ ,
■ . ■ .■ .-^.-^--.^ • . ^..-■■^-^•'•^■^^.'•^■v
■'■■"•■'• ■ % ';rf&^'^'^^'S'^:
' ■ ' : ■- .1? ■ ■• ,■!•",. -I- .;•.-<.". .J'.-»'! .'
-^-; ■.•■■-•-,,.'•,•■><:■■, '■■i '«••'.•■ . ,, - i * ■ : ■•■, ■-.f:--^ ': '.■■■\-'^,'r,V,i-*^-'-*^' .;<.,:■.--
■>--,«.-'*;;•:. ■-'- ;'^..-.. .v.^--- ■■ '^.. .■.-*■.■ '. ..; , .j. ■■•■,■■;■'■ ■;:•<*■.■•' -.." ■.
.>g:^S.;;i?^i>vf %.r.:,,. v,i:.,;.. ;■ ^-?-.. .^ A^r:<,i;^^-^.v^-^::;^>; ;;■■£/
•■H^':'y;
^^1^.: ■^-
ORi T I 0
DB
ARTE INTERPRETANDI GRAMMATICES ET CRI-
TICES FUNDAMENTIS INNIXA PRIMARIO
PHILOLOGI OFFICIO.
LiBRAny
OFTHE
0 R A T I d'~ "' '■^"~'"-' t.s
I)B
ARTE INTERPRETANDI GRAMMATICES ET
CRITICES FUNDAMENTIS INNIXA PRI-
MARIO PHILOLOGI OFFICIO,
/
QUAH UABUIT
CAROIUS GABRIEl COBET^
A. D. XX JUNII, A. MDCCCXLVI,
QUL'H IN
AGADEMIA LUGDUNO-BATAVA
LITERIRVH HCmiflORlIM ET PHILOSOPHUE THEORETICAE PROFESSIOflBli
EXTRA0RDIK4RIAH
SOLEHXI RITC AVSPICABKTCB.
LUGDUNI-BATAVORUM ,
APDD H. W. HAZENBERG et SOCIOS.
MDCCCXLVII.
£A TYrOCKirnEO U. It. DE CRECK.
■f-ff-i '■ '^ " )-'-
AcA.D£MIA£ LCGDUHO-BATAVAE CURATORES VIRI ILLUS-
TRISSIMI,
QDI HIS AB ACTIS ES, VIR CONSDLTISSIME ,
ACADEMIAE RECTOR MAGNIFICE , •
ARTIDM ET DISCIPLINARUM PROFESSORES VIRI CLARISSIMI,
QUI lURI DICDNDO £T CIVITATI REGENDAE PRAEESTIS,
VIRI INTEGERRIMI,
DIVINORUM ORACDLORDM INTERPRETES PLUEIMUM VEHE-
EANDI , ,
ARTIUM ET DISCIPLINAROM DOCTORES ERUDITlSSIMI ,
HDIDS ACADEMIAE ALDMNI, COMMILITONES OPTATISSIMI,
CDIDSCDNQUE LOCI ET OEDINIS HIC ADESTIS AUDITORES
HUMANISSIMI,
Saepe mihi aniinum subiit cogitatio, quid es-
set cur literarum aatiquarum splendor, qui apud
maiores nostros tam clarus fulgebat, hac qua
vivimus aetate nescio quomodo laborare et de-
ficere videatur: cur literarum studia tanto ohm
omnium amore, cura, ardore exculta, ut qui in
1
'n\m
republica et in severioribus disciplinis principes
essent hac quoque literarum laude spectari vel-
lent, nunc apnd horum plerosque iacere coepe-
rint ac prope dixerim contemni. Saepissime quum
peregre abessem cum eruditis Italis vel aliis quibus-
dam, quos discendi amor aut fortuna eodem addu-
xerat, de studiorum ratione sermones conferens non
sine moerore et indignatione sensi quam alte ista
labes animos multorum insederit. Non aeque
omnium me movebat auctoritas. Multorum le-
vitatem nil praeter sua adinirantium facile erat
contemnere. Erant qui nullius disciplinae gnari
et de omnibus tamen suaviter ad imperitos au-
ditores disserere soliti eundem morem alio trans-
ferrent et quae ipsi nescirent, ab aliis sciri posse
aut disci debere negarent. Sed supererant alii
acuti sane homines et ingeniosi, quales Italia
quamquam tristi olim servitute oppressa et quod
etiam peius est gravi veterno torpens complures
proferre non desiit, qiii avitam patriae gloriam,
literacum antiquarum studia, vilipenderent tam-
quam rem minutam et exilem, nec satis dignam
sumraorum virorum persona, a quibus sua cnius-
que patria maiorem humanitatem felicitatemque
merito exspectaret. Elegantium hominum ea studia
dictitabant esse, otio affluentium : vitam humanam
nunc graviora postulare ac severiora: optandum
esse illud quidem, ut qui in maioribus excel-
^iif ■■¥-',. ^\ ■■
lerent, etiam his veluti omamentis suam quisque
scientiam condecorarent et amoeniorem facerent:
sed rem esse immensi operis neque in hac vitae
brevitate rerumque addiscendarum prope iufinita
copia eiusdem hominis esse utramque laudem
coniungere. Praeterea multos, quos literis vide-
ant dare operam inque iis* vitam terere sibi non
videri id assecutos, quod reliquis polliceri sole-
ant: plerosque in minutiis futilibusque quisquihis
haerere, quas pro rebus quantivis pretii et aliis
et sibimet • ipsis venditent. Non satis apparere,
imo vero in nonnuliis plane deesse videri illum
animi ingeniique cultum, quem iure ilhus doc-*
trinae fructum exspectaveris, quae prae caeteris
omnibus pulchri verique sensum in hominum
animis excitare, excitatumque alere et corroba-
rare posse dicatur: contra in eorum commentariis
nativam antiquorum simplicitatem pulchramque
cogitandi loquendique serenitatem tamquam nube
obscurari obruique indigesta rerum, saepe etiam
verborum , abundantia , quae studiosi lectoris
animum fatiget lassumque et obtusum relin-
quat.
Hisce ac talibus voculis et querelis pro tem-
pore proque cuiusque ingenio reponere aliquid
non erat admodum difi&cile. Namque inique om*
nibus obiiciuntur, quae imperite et inepte com-
miltuntur a paucis. Latissime patet Philologiae
campus: quaecumque ubique terrarum exstant an-
tiquioris aevi et humanitatis raonumenta, sive lite-
ris cxarata, scriptores, inscriptiones, numi, sive
illiterata, quales sunt artium reliquiae picturae,
sculpturae, architecturae et similium, ea omnia
philologis tractanda et exploranda sunt ut ex ii»
antiquorum populorum historiam, vitam, artes,
literas ita cognoscant, ut quo pacto nostra hu-
manitas inde orta sit, quid illis acceptum refe-
ratur, quidqua de causa differat ostendere possint.
In hunc igitur campum involat undique quilibet,
carpens sibi partem quamcunque, in qua illus-
tranda explicandaque operae pretium sibi factu-
rus videatur. Mirandumne est plures semper
ab eruditione vel iudicio non satis paratos dare
sese ridicule et rei praeclarae labem adspergere.
Odiosum est nec multum prodesse mihi videtur
alienos errores de industria proferre et severe
acerbeque notare, quum liceat meliora sequi suo-
que exemplo quid rectum videatur ostendere.
Itaque nunc ad docendas literas Illustrium huius
Academiae Curatorum sufFragiis et augusti Regis
decreto ipse vocatus studiorum meorum veluti
rationes quasdam mihi reddendas esse arbitror,
ratus maiores nostros instituisse, ut is, cui do-
cendi provinciam demandassent, in auspicandi
muneiis solemnitate orationem haberet non
adeo ut reconditum aliquod argtimentum docte
■enuclearet neque etiam ut dicendi suavitate et
elegantia audientium animos demulceret, quam
ut paiam coram hac summorum virorum corona
^periret quam viam ac rationem studiorum ad
eum diem secutus postea in erudienda iuventute
esset secuturus. Circumspexi igitur dicendi mate-
riam, in qua explicanda quid mihi in Philolo-
gicis studiis prx)bandum quid non videretnr
candide exponerem et dicam: de arte interpre"
tandi Grammatices et Critices fundamentis in'
nixa primario philologi officio: de quo argu-
mento quae perspicue, ut potero, et breviter
disputaturus sum attentis, quaeso, et benevolis
auribus animisque accipite.
Grammatica scientia, cui inniti omnem sanam
interprefationem constat inter omnes, versatur in
cognitione vocabulorum, quibus populi ahcuius
lingua constat. Eorum naturam et antiquissimam
originem rimatur, formas et siguificandi potes-
tates, compositionem constructionemque pro va-
riis temporibus et locis variam assiduo lectionis
et meditationis usu notat et explorat. Et inqui-
rere quidem in alicuius linguae primam origi-
nem cognationemque cum primaevo hominum
sermone indagare ut per varios gradus aliae sint
propagatae ex ahis atque sic ad communem omnium
stirpemcogitandoadscendere, tumsingulorum ver-
borum origines scrutari primitivamque ct nativam
6
cuiusque notationem e tenuissimis Testigiis inge-
niosa divinatione eruere, id vero et periucundum
est et intiignem habere potest utilitatem. Sed pe-
riculosae plenura esse opus aleae ostendunt ple-
rique omnes, qui ad hanc aetatem incredibili in-
dustria et acumine in hoc genere elaborarunt.
Sophistica ostentatio et futiles bariolationes an-
tiquiorum , qui nullo stabili fiindamento nixi
quidquid feraci ingenio occurrebat temere ar-
reptum pro certis ponebant neque inter sese
umquam neque sibimet ipsis consentientes infa-
mem dudum hauc operam prudentioribus et certa
quaerentibus reddiderunt; et profecto incredibile
dictu est, quam putidas et insanad derivationes
isti protulerint, qui, ut lepide aliquis et vere
dixit, in Etymologia vocalium nullam , consonan-
tium perexiguam rationem habendam esse credi-
disse videntur. Ista opinionum commenta dies
delevit deletura similia omnia, quae non ratio-
num momentis certaque analogia nitantur. Nempe
huic uni, analogiam dico constanti scriptorum
U8u confirmatam. suus semper constabit usus et
pretium: huic danda est opera, ut immensas
Graecae linguae copias fideli memoria retinere
et ordine explicatas contemplan possimus, huic
recte superstruitur linguae aedificium, quod no-
vas semper et reconSitas divitias reserantibus
cxproraet. Non spernimus ncque parvi pendiraus
ps^*^a'^-;t,««^
eonim Jabores, qui nostra pracsertim mcmoria e
remotis Indiac recessibus novas vias ad retcgenda
humani sermonis primordia aperuerunt: laeli gra-
tique felicis sollertiae suavissimas primitias acce-
pimus nec vana spe plura in diem et certiora
erutum iri exspectamus. Sed Grararaatico vete-
res interpretanti haec prima cura est, ut quod
adest cognoscat et linguae superstitis monumenta
perscrutans cuiusque vocabuH formam et sensuni
ab ipsis veteribus discat. Sunt quibus hoc stu-
dium leve totumque in minutioribus haerere vi-
deatur. Quam vellem harum rainutiarura accu-
ratam cognitionem afferrent omnes, qui toti in
altioribus non verba magis quam res et notio-
nes sectantnr. Quorum opinio quum late ser-
pere coeperit raultorumque aniraos ita invaserit,
ut cum minore labore plura ac praestantiora
cxtemplo discere postulent huic errori strenue
obviam est eundum. Quemadmodura enira nihil est
insulsius et magis puerile, quam in dictionis no-
tis et formulis colligendis aetatera conterere, sic
illorum retundenda levitas est, qui repudiata vel
negligenter percepta Grararaatica ratione scripto-
rum sententiara veluti hariolando rapere se posse
arbitrantur. Quidquid raente aut ipsi percipi-
raus, aut accipimus perceptura ab aliis, id verbis
deniura illigatum intelligi potest: ita ut quidquid
audimus • vel legimus a vcrborum, quae sunt
9
cogitatorum efl&gies et imago, intelligentia pen-
deat. Non est autem nimis difi&cile aequalium
populorum linguas mente et memoria complecti:
nam orationis forma stabilis est, de sensu singulo-
rum veluti pacto constat inter omnes. A paucis
inde seculis cultiorem linguam et scriptores, qui
quidem legi merentur, habent illi populi, qui nunc
reliquos in orbe terrarum cultu et humanitate
antecellunt. Quam diversa est antiquarum lin-
guarum ratio ! Per annos plus quam bis millenos
sermo Graecus apud cultissimas gentes in usu
fuit secutusque est , ut solent hominum lin-
guae , varios casus et vicissitudines , quas illi
experti sunt, in quorum ore et animis vivebat.
Quae communi nomine nunc Graeca liogua ap-
pellari solet et propterea a plerisque pro una
eademque haberi, longa constat linguarum serie,
pro varia aetate et patria et ingenio eorura, a
quibus usurpabatur, diversissimariim. Quanto
antiquae stirpes, unde populi in libera Graecia
orti sunt, indole et moribus discrepabant, tan-
tum est in oratione discrimen. Si quis (ut hoc
utar) Dorici sermonis reliquias ad antiquam lin-
guam Jonicam et Atticara spectare volet, apud
aliam nationem se credet esse: adco sunt dissirai-
lia orania: ingenium gentis, instituta, cogitandi
ratio, materies, forma. Dores graves ac tar-
di, patrii moris tenacissimi, reliquorum om-
nium incuriosi primum, deinde, uti fit cre-
scente potestate, superbi contemtores, pauco-
rum Terborum , toti rebus strenue gerendis
intenti IJacundiam elegantiamque dicendi, levitatis
scilicet indicium, truces adspernabantur. lonescon-
traacuti, mobiles, novatores, garruli, ita sese pri-
raos omnium hominum esse postulantes, ut quae
ubique essent pulchra apud sese pulchriora exsta-
rent. Ingenitum hoc elegantiae studium instituta
incendebant: apud ingeniosum populum audiendi-
que cupidissiraum non erat alia laus maior quam
eleganter ornateque dicendi: facundiae patebant
omnia. Dorum igitur aspra et incomta oratio
rudem horridamque antiquitatem tota referens
militiam durosque labores spirare videtur. Apud
Atticos laetus summorum ingeniorum proventus
patrium sermonem ad illud evexit fastigium, ut
nihil umquam viderit humanum genus, quod ad
illam copiam, nitorem, magnificentiam cura ele-
ganti siraplicitate et sobrietate coniunctam possit
comparari. In ea tamen re Graeci veteres con-
spirant omnes ut naturam sequantur et cuius-
cunque sint originis sui sinf , adeo ut quid-
quid faciant aut loquantur ex ingenio gentis
sponte natum agnoscas. Atque haec est prima
Graeci sermonis aetas , in qua a primordiis ad
amissam libertatem lingua vivebat, nil in sese
admittens nisi quod sanum incorruptumque cs-
t
■■. .''';■■ '■•'■i'
10
set. Supervenere ca tempora, quum fractis ser-
Titute animis nitor ilie pristinus paulatim couta-
minaretur. Simul fines quibus olim continebatur
late proferri coepti sunt: primum Macedonum
arma cum imperio suo Graecae linguae usum
extendebant. Asiatici omnes, Aegyptii, nil nisi
Graece: deinde ex quo victor Romauus Graece
didicerat, in toto Romano orbe elegantiores om-
nes Gracca patrio sermoni anteferre: Graece sci-
re, Graece loqui, Graece scribere praecipua laus
habebatur. Hinc periit antiqui sermonis since-
ritas omnibus ita uti fit ex sui sermonis usu ac
ratione aliquid alienum et sordidum admiscenti-
bus. Natus est sermo omnibus communis et fcre
plebeius sine colore nec vigore, quem ad anti-
quiorem illum comparatum recte mortuum dixe-
ris. In Graeciae incolis languescebant spiritus.
Advolarunt tamquam in vacuum campum pere-
grini imitatores, qui arreptas undique veteris ser-
monis reliquias ingenti labore et studio tamquam
in musivo opere tesserulas componentes in summo
orationis omatu scilicet et magnifico apparatu
inopes incedebantet ieiuni: maximus prodiit scrip-
torum numerus, dum docti indoctique passim
ad componenda sua vel aliena ruebant ncque
amplius natura sed eruditio incendebat studia.
Oritur confusio ingens, aliis ad nobilem maio^im
simplicitatem et incorruptam scrmonis screnitatem
,; '•>:
11
propius accodentibus et antiquitatis colorem arte
feliciter reddentibus, aliis ad aequalium et civium
plebeiam humilitatem aut ineptum inflatae oratio-
nis tumorem delabentibus. Regnare coepit imi-
tatio languida, plerumque insulsa, nec fere ultra
Tcrba dicendique formulas procedens et consuta
e pannis, quos veteribus scriptoribus impudenter
et inepte sublegebant: hoc malum in diem glis-
cere: qui docte scribere volebant obsoletorum
verborum cadavera, ut ita dicam, efibdiebant, aut
procudebant nova ad omnem analogiae formam
deficiente pulchri sensu elegantiaeque temere
efficta: hinc paulatim quid bene Graecum esset
quid non esset vulgo dubitari et ignorari coep-
tum est nec doctissimi quique hanc labera effu-
giebant: morosa nonnullorum severitas indoctam
reliquorum temeritatem non tantum non coerce-
bat, sed faciebat audaciorem; nam qui acriter
cum soloecismis bella gerebant magistelli cum
suis ineptiis contemnebantur; deficientibus sanio-
ribus criticis ad inanes quaestiunculas et futilis-
simas controversias Grammatica ars delapsa est.
Interea crescebat barbaries , artes et literae in com-
muniomnium senio et veterno moriebantur. Tandem
succubuit Graecia, profugerunt pauci cum reli-
quiis saniorum temporum in Italiam, ubi rena-
tis Literarum studiis humanitas e tenebris lon-
goquc somno rodiit in lucem vitamquc.
:y- fjm'j-^:;;-^
12
Tum vero ardore incredibili quaecumque literarum
monumenta hominum incuria et barbaries non-
dum deleverant ab interitu vindicare et ad cultum
fructumque vitae adhibere omnibus, qui supra
vulgus sapere vellent, et laus summa erat et
oblectamentum. Ardentissimo studio eruditi om-
nes in omnis generis sci-iptoribus, poetis, histo-
ricis, philosophis, oratoribus, sophistis, rheto-
ribus cuiuscumque aetatis et pretii promiscue
helluabantur, ex indigesta difFusae lectionis far-
ragine omnem humanae cognitionis modum mente
se complexuros sperantes: cuius doctrinae ut do-
cumenta exstarent multi collectam undiq^ue ex-
plicationis et annotationis materiem sine iudicio
nec delectu effundebant. Simul pleiorumque
animos invasit ea insania, ut quidquid esset
antiquum id pulcherrimum simul et elegantissi-
mum esse pro certo poncrent, pernicioso errore
praestantissima quaeque cum futilissimis aut etiam
perineptis eodem loco pretioque habentes, ex
qua superstitione dici non potest quam absurdae
opiniones ad hunc diem philologiae inhaereant.
Maxime nascentera Graramaticen haec labes infe-
cit, quum commixta omnia essent atque confusa
et temeraria correctorum levitas nihil non sibi
in corrupta exemplaria licitum putaret. Quid-
vis pro quovis poni posse aut reponendura esse
£acile8 credebant formaequc verborum et signifi-
--1 r» n ft
r\\:
15
cationes non latione et usa sed pro cuiusque ar-
bitrio et peritia constituebantur. Longa dies in
multis abstersit primos errores et saniora docuit,
sed nimis multi antiquum obtinent et inutili
eruditionis copia obruere ingenium et hebetare
quam severo delectu acuere et polire malunt,
operose explicantes quae nemo nesciat, et quae
obscura sunt aut corrupta, dum aliena multa
congerunt, magis etiam obscurantes. Pervertitur
mens et occaecatur formarum varietate notio-
numque nullo vinculo inter se aptarura multitu-
dine, unde novae semper existunt discentibus
difficultates, qui quidquid iuvenes magno labore
ita didicerunt ut ubique ex aliorum auctoritate
pependerint ac nihil fecerint suum , ubi ad vi-
rilem aetatem pervenerunt sine magno dolore nec
desiderio elabi sibi et effluere patiuntur.
Huic igitur malo quo tandem pacto meden-
dum? Nempe ea ingredienda via est, quam prin-
cipes in Literis viri in hac nostra Academia primi
aperuerunt, quam Vos mihi, viri clarissimi, digni
eorum discipuli et successores primi monstras-
tis: cum accurata sanioris Grammatices scientia
criticam facultatem coniungere atque hanc ex illa
elicere, alere, corroborare et in diem augere, et
unicum ponere verae et solidae eruditionis fun-
damentum ut antiquitatis studia ad sanae rationis
simplicitatem revocentur. Intelligendi interpre-
■ ■^^
14
tandique usum in quotidiana vita et hominum
celebritate optime sibi quisque comparat. Quid-
quid homines loquimur, nisi forte quis ioco aut
dolo interdum de industria quaerit ambiguitatem,
unum habet sensum, ut prorsus eadem cogitatio
ab loquente transeat ad audientem: atque hoc
est intelligere ut quod cogitavit ahquis, idem
nos audientes vel legentes cogitemus. Itaque ne-
cesse est, ut verbis omuibus certa insit ac de-
finita vis, de qua ita inter omnes constet, ut
nulla audienfi vel optio possit esse vel dubitatio.
Quid est igitur cur in antiquis scriptoribus inter-
pretandis non idem valere credamus? quid est
cur interpretatio quum simplex esse deberet, ut
omnibus de iisdem eadem statim cogitatio nasce-
retur, tam vaga sit et fluxa, ut novi semper in-
terpretes prodeant aliter explicantes quod erat
sexcenties explicitum ab aliis. Est operae pre- ,
tium videre quo supercilio ii, qui olim et sibimet
ipsis et aequalibus praeclare rem gessisse visi es-
sent, contemnantur ab recentioribus, quibus deinde
subnati alii spretis prioribus omnibus soli rem
acu tetigisse vulgo videbuntur donec alii suc-
crescent etiam acutiores. Uuius mali variae causae
sunt, quarum nunc praecipuas commemorabo.
Et prima quidem est ea scriptorum confusio, quae
qualis sit et unde orta explicuimus. Solent multi
promiscue omnes aut legere aut ad interpretan-
WW^':.f- ■'" '■''
15
clum quocl iii manibus est adhibere. Sic praeclaris-
simus quisque antiquorum cum recentiorum in-
fantia et stupore componitur. Est aliquid inter
Homerum et magistellos, qui Romae et Constan-
tinopoli, poesi dudum extincta, Graecos hexa-
metros pangerent. Est aliquid inter Platonem aut
Demosthenem et inanes sophistas et rhetores nu-
gas putide deblaterantes. Saepe eos, qui labente
ac propemodum extincta Graecitate vixerunt,
aut alius linguae usui innutriti Graece balbutire
didicerunt, metiri solent nonnulli et explicare e
praeclaris summorum apud antiquos Graecos in-
geniorum monumentis. Mirandumne est ex ea
ratione et formas verborum instabiles videri et si-
gnificandi potestates tam varias fieri et ambiguas
ut e magna copia significationum arripere liceat
unicuique quod in rem suam vertere possit. Hinc
non unam, sed duplicem, sed etiam triplicem
sententiam idem locus continere posse putatur.
Spes est (vel metus potius) fore ut quarta etiam
et quinta aliquando ab erudito interprete exco-
gitetur ac docte adstruatur. Hoccine vero est
intelligere aliquid? Itane inter nos coUoqui,
itane scribere homines solemus?
Emergendum ex hac caligine ita est, ut unum-
quemque scriptorem ex se spectare mature as-
suefiamus ut quae sit apud quemque constans
orationis forma, quae vis singulis vocabulis di-
'■ ■ . ", ' .' ' ' ■'■_'■■'•'"" '\ ;, ^'■■:: -■;; .'■• A'-:'f:.r^v'''F''-''^'i' ■•
16 • ■ ■ :.M
cendique formulis subiecta, longa familiaritate
et usu veluti ex ore loquentis discamus. Sic
demum uascuntur notiones clarae certaeque, ut
sibi quisque credere tuto possit neque ab aliorum
sensu iudicioque totus pendeat. Nam trepidabit
scmper et in interpretando dubius haerebit, cui ad
alterius auctoritatem confugiendum est et quod
praesens hora postulat e Commentario aliquo vel
Lexico corradendum. Itaque Lexica abiicere et
sibi sufficere mature docendus est quicumque
iustam certamque antiquae linguae scientiam
quaerit: ita vero quae antea Taga et infinita te-
mere volitare videbantur, stabilia fieri et con-
sistere videbit, dispellentur istae nubes, quae
menti quo minus verum clare cerneret officiebant
et ex tenebricoso itinere emersus in lucem firmo
gradu, quo tendebat, recta perget ire.
At novas tenebras veterum monumentorum in-
terpreti offundere videtur, quod Antiquitas sive
vita antiquorum populorum magnam partem
ignota est et plurima suut in hominum sermone
explicanda ex notitia et fere dixerim adspectu et
contemplatione earum rerum, quae loquentibus
in manibus semper vel ob oculos essent. Faten-
dum est multa esse eius generis, quae nemo sibi
umquam ita animo informare et fingere possit,
quin periculum sit ne nimium quantunl et for-
tasse ridiculum in modum a vero aberret: plura
17
sunt qnae ancipiti coniectura rimamur: sed ple-
raque laetamur sic esse comparata ut, quum
quacumque aetate apud quemlibet populum cer-
tum naturae ductum et analogiam sequantur
ex assidua veterum lectioue coniuncta cum dili-
genti aequaliura et rerum et hominum observa-
tione . recte cognosci aestimarique etiamnunc
possint. Praeterea ingens superest antiquariae
supellectilis copia, unde vita populorum veterum
potest cerni oculis et manibus tractari habentque
ea omnia insignem utilitatem cum suavissima vo-
luptate coniunctam. luvat meminisse, quum mihi
in pristina Romani imperii sede priscae antiquita-
tis monumenla contemplanti et praeteritorum
saeculorum seriem animo revolventi venerationem
et sacrum quemdam horrorem incuterent Sed
non est philologorum in iis contemplandis cog-
noscendisque totos esse. Erutas e terrae gremio
antiquitatis reliquias explorare, aestimare et ad
communem utilitatem et notitiam proferre ar-
chaeologis datum est et numismaticis et peritis
artificibus, quorum Iabori|)us laeti gratique in rem
nostram , id est scriptorum intelligentiam , uti-
mur. Nam veterum vitam publicam privatamque,
rem civilem et militarem, religiones, mores ex
ipsorum scriptis cognoscere iucundissima pars est
studii philologici: in quo nonnihil adiuvamur
ab ipsis veteribus , qui suos sibi babuerunt anti-
2
18
quarios , diligentia plerosque magis quam acumine
iudicii commendatos et cura cautione adhiben-
dos. Gravi autem errore factum est, ut multi
hoc antiquitatis cognoscendae studium ab lectione
ct interpretatione scriptorum seiungerent et verba
scilicet prae rebus, uti aiunt, contemnentes toti
sint in instauranda oculisque subiicienda ima-
gine antiquitatis , satis materiei superesse rati
unde collapsum ingenti ruina aedificium totum
denuo exsurgat. Frustra. Namque etiamsi col-
lecta undique materie arreptoque sine ullo de-
lectu quidquid alicunde porrigatur componi
aliquid ab acuto et industrio homine possit,
quod iu umbra viventibus haud absurdum vi-
deatur, tamen pleraque omnia iis, qui rebus
gerendis intenti in hominum luce et celebri-
tate versantur, lusus iocusque est, ut Phor-
mio Hannibali de imperatoris officio et tota re
militari disputare videatur. Utinam tandem ea
omnibus ratio placeat, ut quae sciri nequeant,
desinant sibi reperisse videri. In contemtum se-
que et sua studia adduxere, qui nihil sibi ignotum
nihil obscurum esse postulantes ineptire malunt
quam ignorantiam fateri. Ab eorum errore sic
cavendum nobis censeo, ut tacere quam nihil
dicere antiquius habeamus abiectoque quidquid
sonet vitium, quod sanum et solidum sit solum
retineamus, ac nesciamus multa potius aliquando
"^;':
19
fortasse reperienda quam veris et certis falsa et
inepta miscendo committamus, ut omnia pariter
levia ac vilia fiant.
Alius est interpretantibus scopulus multorum
naufragiis infamis, cui ne impingamur eo magis
cavendum est, quia placidis latere solet sub
aquis: eos locos dico, qui ipsius scriptoris vitio
recte intelligi et explicari non possunt.
Accidit hoc raro in antiquis, passim in recen-
tioribus Graeculis, ut dum nimium orationis
splendori et magnificentiae tribuant, de senten-
tia rainus laborent ac verba numerosa et modu-
lata fundentes parum aut nihil "ab avium cantu
differant. Habent hoc Lyrici poetae interdum et
Tragici in mehcis chororum carminibus, ut in
tanto furore et aestu poetico iis excidat subinde
aliquid, quod mens sedata et composita nequeat
perspicere. Longe diversa est Graeculorum re-
centiorum ratio, qui ingenii inopiam et frigus
vocabulis sonoris et aures implentibus conipen-
sare conantur connectentes inter se antiquiorum
lacinias et veteris linguae rehquias, anima sen-
suque carentes, inanes species sine pondere. Haec
qui magno nisu et eruditionis copias explicando
severi ac tristes enarrant videant ne similes sint
^ iis, qui in strepitosa compotationis hilaritate soli
non incalescunt et ex facetiis ac iocis nescio quem
abstrusum et reconditum sensum expiscantur. Sa-
20
pere aliqiiando audendum est, et queniadmodum
hoc magnis poetis condonamus lubenter, qui vel
in hoc ipso dithyrambicae dictionis ornatu verbis-
que sonoris ita afficiunt animos, ut eodem impetu
rapiamur audientes, sic cum contemtu abiiciendi
isti sunt, qui inani verborum strepitu incautos
et imperitos fallere possunt, prudentes et anti-
quorum gnaros non possunt^ ad hoc solum uti-
les, ut tristi documento constet posteris ex quo
fastigio ad quam abiectam futilitatem populus
unus omnium ingeniosissimus amissa libertate
moribusque in omnem spurcitiem corruptis delabi
potuerit.
Venio nunc ad Philologiae partem longe diffi-
cillimam simul et praeclarissimam , cui quia spu-
ria a genuinis, sana et sincera a vitiosis et cor-
ruptis iudicando discernit nomen Critica est.
Variae semper de hac sive arte sive facultate
fuerunt hominum opiniones. In qua aliis omnis
liberalis doctrinae fastigium positura esse videba-
tur, hanc alii aut ut rem levem et in minutiis
haerentem contemnebant aut tamquam nulli rei
parcentem certamque et venerabilem antiquitatis
auctoritatem temere et insane convellentem odio
et ira persequebantur. Equidem nunc apud ple-
rosque duas potissimum video valere opiniones,
inanem utramque, uti opinor. Sunt quibus cri-
tica ars videatur ingeniosus et perdifficilis acu-
•'W^:¥£^r^'-
21
torum hominum lusus, utilissimus ille quidem
ad excitandum alendumque pulchri sensum acuen-
dumque iudicium, sed lusus tamen, unde nihil
quod manifestum sit et duraturum prodeat, sed
speciosa tantum, acute subtiliterque excogitata,
quae fortasse aliquando locum cedent aliis, si
qua mox acutius etiam subtiliusque de iisdem
reperta proferantur. Aliis contra singularis quae-
dam videtur ac rara ingenii felicitas, qua veluti
divinitus impedita expediantur, obscura et ab-
strusa clara luce illustrentur: hanc autem sol-
lertiam in perpaucos cadere nec quemquam fieri
Criticum sed nasci ut poetam: nolle igitur ope-
ram perdere in re, quam assequi desperent: sa-
tis esse sibi, si quae edi solent, probabiliter
intelligant: nil ultra quaerere. Utinam hoc sine
pericuio ab hominibus modestis et industriis fieri
posset ! Nunc innumerabiles suscipi solent erro-
res et propagari, qui antiquitatis cognitionem ita
depravarunt, ut ad exstinguendam sanam ratio-
nem quam ad confirmandam subinde aptior
existimari possit. Ingens etiamnunc superest lo-
corum numerus, quorum nulla nisi stolida erit
interpretatio , donec vera et emendata lectio ali-
cunde proferetur. In his utcumque expediendis
mature iudiciumcorrumpitur,quodab ineunteado-
lescentia assuefiunt homines contortis ridiculisque
explicationibus et mirari quidquam desinuotj quod
22
docti alicuius rel libri vel hominis auctoritate
constare arbitrantur: unde mox nullonegotio con-
coquunt omnia, quia quid sit aliquid intelligere
numquam intellexeruftt. Operae pretium mihi
facturus videor si indicavero paucis , quae sit fides
et auctoritas librorum, in quorum scriptura se-
curi plerique acquiescunt. Ab antiquissima me-
moria per librariorum manus propagati iam olim *
erroribus istorum, indoctorum hominum et aliud
agentium , depravati ferebantur. Passim apud Ve-
teres de codicum vitiis et corruptelis querelae
leguntur. De lihris Latinis, scribit ad Quintum
fratrem Cicero , quo me vertam neicio , ita
mendosi et scribuntur et veneunt. Exstat
epistolae Theophrasti ad Eudemum fragmentum
de loco quodam corrupto in libro Aristotelis,
communis magistri, cuius emendatam scripturam
ex meliore Theophrasti codice Eudemus cognos-
cere cupiebat. Aliquanto deteriores esse eos li-
bros, qui ad nos perdurarunt, facile intelligitur.
Nullum umquam vidi codicem, qui sinemultiplici
emendatione legi intelligique posset. Vel anti-
quissimus et optimus quisque saepe turpissimis
erroribus, quorum nunc tironem paulo diligen-
tiorem puderet, inquinatus est. Primum vitiosa
recentiorum Graecorum pronuntiatio millenos fun-
dere solet errores: tum homunciones antiqui ser-
monis parum periti, nacti vetustos libros in qui-
23
bus literae omnes non diremtis singulis vocabulis
eodem tenore continuabantur, ridiculum in modum
similcs literarum formas confundunt, coniungenda
distrahunt, disiungunt contrahenda: sicubi liber
lacuna hiabat aut explebant de suo aut dissimulato
hiatu funditus pessumdabant sententiam: ubi liteia-
rum ductus evanidi oculorum aciem praesertim
indoctorum fallebant, locum ad suum arbitrium
id est temere refingebant. Peius etiam erat, ubi
intricati tachygrapborum nexus, siglae, scrjlimdi
compendia et vocabula decurtata describentiBus
negotia facessebant. Nondum tamen his finibus
contineturmalum, quod monumentorum veterum,
deleta et depravata genuina scriptura, fidem ele-
vavit. Mature prodierunt correctores Graeci,
acutuli homines, qui quidquid non satis recte
procedere videbatur pro sua peritia expediebant
scilicet tanta levitate, ut erasae vel quomodo-
cumquc deletae veteri lectioni suas coniecturas
substituerent. Bonum factum, quod bene multi
supersunt libri vetusti , interpolationibus istis
antiquiores, unde fraus apparet et ipsa scriptoris
manus ex genuinis antiquae scripturae reliquiis
certa correctione potest restitui : sed aliorum
multorum, quorum non nisi recentiores codices
nunc exstant, iniquior est conditio, nam inter-
polatos esse satis constat, antiquam scripturam
in plerisquc locis non nisi ancipiti coniectura et
. > ^' ■-
24
incerta divinatione possumus expiscari. Praeterea
lectores docti indoctique passim in librorum mar-
ginibus adleverunt aliquid explicationis , si quod
antiquum vel rarius vocabulum vel antiqua dia-
lectus vel nomen propiium occurreret: vel si
quid ad sententiam explicandam aut supplendam
sibi monendum videretur: vel iudicium suum ad-
scripserunt, ubi videbatur aliquid laudandum
aut carpendum: quae omnia adscripta primum
aut superscripta tandem irrepserunt in textum,
expulsis saepe genuinis succedentia, saepe in alie-
num locum inserta sensumque turbantia. Super-
venere, reperta arte typographica , primi edito-
res, docti sane homines ut pro illis temporibus
et diligentes, sed destituti ea accuratiore doctrina
qua nunc post indefessa trium saeculorum studia
gaudemus. Hi quemcumque primum codicem e
situ et squalore protractum vili pretio emerant
propere edere, post editionem scriptum librum
utpote nullius iam pretii abiiceresolebant, id quod
Aldos quoque factitasse Venetiis comperi. Hinc
saepe ex uno omnium deterrimo codice Graecus
scriptor maculis et mendis obsitus primum pro-
diit in lucem: has editiones alii crebro cum ipsis
vitiis repetierunt, alii qui correctiones tentare
voluerunt audendum aliquid in re conclaraata
arbitrati demendo addendo et quovis modo inter-
polando fidem librorum dubiam reddiderunt. His
25
tamen utcumque corruptis et temere correctis
tota linguae et antiquitatis scientia superstructa
est: unde intelligi facile potest quantae inepliae
in Grammaticam artem primum, deinde in His-
toriam et Antiquitates e depravata scriptura in-
vectae sint. Indubitata et certa esse quaecumque
alicubi legerentur putantes, nihil in verborura
forma, sensu, compositione tam firmum crede-
bant, quin, si unus et alter locus alicunde af-
ferretur, cum diversissimis misceri confundique
posse in animum inducerent et annotationibus
perlongis et perdoctis evincerent. Eriantem mul-
titudinem, quae semper inanem auctorilatem se-
qui quam dubitandi salubritatem adhibere ma-
luit, iam olim ad meliorem mentem revocare conati
sunt viri egregii, quorum princeps in hac ipsa
Academia , Josephus Scaliger , videtur mihi
paene perfecti critici imaginem referre. Nempe
hi sanam rationem secuti, comparata sibi accu-
rata hnguae scientia, explorata singulorum aucto-
ritate perspectoque penitus cuiusque scriptoris
ingenio et consuetudine , fraudes hbrariorum et
corruptelas manifestis indiciis deprehendebant ,
quae spuria et supposita essent certis notis a
genuinis discernebant , aegris ac depravatis sive
ex antiquis membranis sive ex ingenio pristinam
formam reslituebant. Horum exemplum iogens
doctorum hominum numerus omni tempore imi-
26
tatus est, in quibus nimis multos fuisse dolendum
est, qui huic officio impares aut rem praeclaram
ad suam tenuitatcm contraherent aut mobihs in-
genii velocitatem nullo rationis freno coercentes
sine ullo fructu omnia tumultu et turbis imple-
rent. Illi nil nisi variantium leetionum acervos
undique sedulo corradunt, onerantes cuiusque
generis scriptores molesto inutilique apparatu,
quo saepe nihil est ad exstinguendum ingenium
magis idoneum, in minutissimis quibusque loquaces
putidaque diligentia verbosos commentarios et
nuLem exemplorum, quae nemo desideret, consar-
cinantes. Hinc fit ut nimis multi ab arte critica
abhorreant, quam ita comparatam esse putant,
ut numquam ex hac quisquiliarum supellectile
emergere possit. At longe secus est. Constare
coepit inter multos maiorem partem istius far-
ragihis discrepantium lectionum abiiciendam esse
et standum auctoritate paucorum librorum, in-
terdum unius, unde reliquos fluxisse exploratis
omnibus et iuter se comparatis compertum sit.
Haud ita magna copia est antiquarum membra-
narum, quae paucis ante renatas literas saeculis
solae servabant eos «criptores, quos nunc habe-
mus superstites. Excitatis denuo hominum stu-
diis magna ex iis apographorum frequentia pas-
sim facta est; ita crevit quidem codicum nume-
ru8 sed sine ullo emendandae lectionis subsidio:
27
contra novi semper errores ex librariorum stupore
et Graeculorum temere corrigentium libidine pri-
stinis erroribus addebantur. Haec omnia diu eru-
diti editores undique collecta tamquam in horrea
recondebant, unde expromeret sibi quisque quod
ad eruendam genuinam lectionem facere vide-
retur. Frustra: nam deletis ut plurimum antiquae
scripturae vestigiis supererant dormitantium libra-
riorum hallucinationes unde nil quidquam bonae
frugis extundi, sed levibus correctiunculis ansa
dari soleret. Tandem patrum maxime nostrorum
memoria intellectum est ex antiquioribus et lim-
pidioribus fontibus unice esse hauriendum, con-
stititque admodum pauca esse, quibus fides sa-
tis tuto haberi posset. Reperti sunt nonnullorum
scriptorum codices archetypi, exquibus reliqui om-
nes, qui ubique feruntur, sunt propagati: nec vana
spe auguramur fore, ut aliquando aut unus aut
perpauci Codices Mss. unicuique scriptori omne
lectionis et emendationis fundamentum sint suppe-
ditaturi.
lis, qui comportanda sedulo materia Critici
oJBficio sese satis recte fungi arbitrantur oppositi illi
sunt, qui spreta vetustorum librorum auctoritate
sed feraci ingenio confisi sana pariter et vitiosa
subito natis coniecturis sollicitant, tanta facilitate
semper aliquid novi parientes ut eadem variis simul
modis refingant, mox alia etiam atque alia af-
28
ferant, subinde crepantes nil yerius neque elegan-
tius repeiiri posse. Horum desultoria levitas, ut
fieri solet, efFecit ut alii in contraria omnia cur-
rerent, qui illam petulantiam indignati, actum esse
de veteribus libris clamitant, ni tantae temeritati
obviam eatur: nihil omnino tangendum vel mo-
vendum contra membranarum fidem et auctori-
tatera imperiosi contendunt. Omnia sibi satis in~
telligere et defendere posse videntur: nihil est
adeo absurdum quin expromant alicunde unum
et alterura locum similem , unde vulgatam scrip-
twvAm ferri posse et tolerabilem, ut aiunt, sen-
tentiara continere demonstrant sciHcet. Inter
utrosque media via incedendum esse iis, qui vete-
rum monumentorum boni interpretes esse velint,
apertura est. Pariter errant, qui iucorrupta teraere
tentant et qui explicant depravata. Sanior Grara-
matica oranes sponte ducit ad Criticam, neque
natura cuiquam illam facultatera negavit nisi cui
negavit omnino iudicium: ad hanc raature ita infor-
mandi sunt iuvenes, ut in cognoscenda antiquitate
non cura libris sibi agendura sed cum hominibus
intelligant: multi enim scripta Veterura taraquam
oracula quaedam vel Sibyllina folia contemplan-
tur, ubi abstrusa sint omnia et peregrina nec ad
morem modumque nostrum metienda. Imo vero
homines semper et ubique sunt homines: non
coeli temperies, non reip. forraa, leges, instituta,
29
mores, religiones tantum umquam efficient dis-
crimen, ut homo hominem penitus cognoscere
non possit. Animo et cogitatione una vivendum
colloquendumque cum iis est, quos intelhgere
et imitari studeas. Contrahenda cum singulis
assidua lectione notitia est et familiaritas , ut
veluti loquentes audias et praesens praesentes
intuearis. Ita perspicitur cuiusque ingenium et
indoles, ita homines nosse discimus et sapere,
quod non tantum recte scribendi sed etiam scripta
recte intelligendi fons est et principium. Ita de-
mum quid dicere vel cogitare aliquis non potue-
rit, quid contra e more suo ac natura debuerit
e vestigiis depravatorum librorum certa cor-
rectione potest restitui. Ita demum apparet aliud
esse incertas coniecturas proiicere, aliud manifes-
tas emendationes reperire. 0 quoties indignatus
languidas interpolationes , quae summorum jn-
^eniorum reliquias deturpant exclamaveris: hoc-
cine ergo Homerum aut Aristophanem aut Pla-
tonem aut Demosthenem ita dicere potuisse in
animum homines induxerunt! Apparet numquam
cognovisse, quem tam* dissimilem sui credant esse
posse, ut qui in ahis nil moHatur inepte, in
aliis turpiter hallucinetur. At humani nihil ne-
que ab sese neque ab ullo alio homine ahenum
esse putaudum respondent: errare et labi hu-
manum esse et dormitare interdum etiam prae-
30
stantissimum quemque. Quasi vero inde quos-
libet errores in quemlibet cadere posse sequere-
tur! Eorum valere debet in his sensus et iudi-
cium, qui natura et indole et longa consuetudine
iis, quos interpretantur et emendant, facti sunt
similiores. Non omnium animi capere possunt
summorum virorum et capitalium ingeniorum
praestantiam atque hic est unus omnium prae—
clarissimus Literarum fructus, ut a magnis viris,
quibuscum diu una vixeris, trahas aliquid, quo
animus ad eandem altitudinem et spiritus eriga-
tur. Fructus ille ne nonnullorum abusu cuiquam
illorum pereat, qui in hac vita non nummos ante
omnia, non honores, non gaudia quaerunt, sed
cultu ingenii ad veiam virtutem et humani-
tatem enituntur, omni ope et studio cavendum.
* . . . f
Nam quemadmodum unusquisque, cui viri ah-
cuius praeclari fehx ingenium virtutesque ac
merita in quotidianae vitae usu e propinqub spec-
tare et cognoscere contigit, mehorem se quotidie
sentit fieri et cultiorem, sic qui cum praeclaris-
simo quoque Veterum, quorum monumentis hanc,
qua fruimur, humanitatem fundatam nixamque
esse constat, eam quam diximus notitiam et fa-
miliaritatem contraxerit, si quid esset in se sor-
didum vel abiectum paulatim sentit abstergi,
alique et confirmari una cum morum et ingeuii
elegantia ardentem eum veritatis et aequitatis
^%V\W^ ■ ■'^ ""
31
amorem generosumque dignitatis' suae et lil^er-
tatis sensum, quibus humano generi ad perfec-
tam A-irtutem et felicitatem propius semper acce-
dere a Deo Optiino Maximo datum est.
Graviter mihi commovetur animus, quum Vos
alloquor, Illustrissimi huius 4cademiae Curato-
res, viri aetate et meritis venerabiles, honoribus
et auctoritate amplissimi, quorum suffragiis pro-
batus et augusto Regi commendatus hanc do-
cendi provinciam adeptus sum, qua nihil mihi
vel honorificentius vel exoptatius poterat con-
tingere.
Quas umquara Vobis dignas agam gratias, quod
ea de me studiisque meis sperare in animum in-
duxistis, ut hos iuvenes ad omnem solidae eru-
ditionis et verae humanitatis laudem informandos
meae potissimum curae ac fidei committere vo-
lueritis.
Hanc ego Vestram spem et fiduciam ne fallam,
si quid est in me ingenii industriaeque, omni ope
intentisque viribus omnibus strenue enitar. At vel
sic tamen vereor ne multa in me sitis desidera-
turi, quae ne per[ietuo desint maturior aetas et
assidua exercitatio, spero, efficient. Sed quid-
quid desiderabitis gratum erga Principem ani-
mum, summam in Vobis colendis ct observandis
32
reverentiam, ardentem literarum amorem studi-
umque de hac Academia , de his iuvenibus optime
merendi desiderabitis numquam.
Quid mihi animi esse censeatis, viri clarissimi,
quos ante hos paucos annos discipulus suspicere
et revcreri solitus nunc dulci collegarum nomine
possum salutare.
Neque tamen propterea aut Vos mutati aut
ipse mihi non idem qui antea videor esse. Nam
numquam mihi morosi aut severi magislri fuistis,
sed ea semper vestra fuit erga me benevolentia
et benignitas, ut multis prope in amici loco
essem. Itaque hoc erat in votis, quod nunc in
maxima felicitalis meae parte pono, ut in hac
Academia, id est Vobiscum, vivere mihi daretur.
Nempe ita mihi maxime et vita suavis et studio-
rum fructus uberes fore videbantur, si vivere
possem Tecum, optime Bake, quem quanti fa-
ciam, quanta pietate et caritate prosequar, uti-
nam ita dicere valerem , ut Tu de me meritus es
et sentit in pectore animus. Non est meae mo-
destiae Tuas laudes praedicare sed iuvat palam
hic profiteri posse, gratulari me mihi, qui talem
amicum, taleni studiorum ducem et moderatorem
habuerim:habuerim vero — imo habeam et utinam
diu sim habiturus! nam nunc cummaxime ad
35
. Tuam niihi amicitiam, doctrinam, prudentiam,
humanitatem erit confugiendum ut vita mihi et
studia ad Tuum exemplum componantur et ita
demum profecisse me intelligam quo magis me
Tibi et probatum et acceptum et similem sen-
tiam fieri.
Tecum, pracstantissime Peerlkamp, qui cx quo
adolescens ab ore Tuo pcndebam , mihi optime
velle studiaque mea incendere et adiuvare num-
quam desiisti. Bene me nosti animumque erga
Te meum et facile credes candide sancteque pol-
licenti, qualem olim discipulum habueris , talem
me nunc Tibi fore collegam.
Tecum, carissime Geel, qui me ut pater filium
semper carissimum habuisti; et recte fecisti: nam
hunc ego amorem Tuum mereor, qui Te, ut pa-
trem filius, diligo ct veneror, duraque vivam,
diligam et venerabor. Numquam cx aniirio meo
delebitur suavissima illorum temporum memo-
ria quum artis criticae iuvenilia quaedam peri-
cula ad Te iudicem afForrem, quum Tu trepidanti
animos adderes, dubitantem confirmares, erran-
tem leniter et facete , ut soles , admonercs ac i-e-
traheres. Hoc tum, probe memini, ouftcptXoloyttif
appellare solebas. Carentem patria ac subinde
e desiderio animi pendentem nil iucundius et
efiicacius reficiebat et recreabat , quam Tuae epis-
tolae lepidae illae ct hilares ct doctae prudenti-
O
34
busque consiliis refe rtae, quae mihi amissam
patriam civiumque virtutem et sanam eruditionem
reddebant. 0 utinam Tibi pro talibus meritis ita
semper laeta omnia ac prospera eveniant, ut Tibi
gratus animus meus apprecatur.
Tecum, vir egregie van Assen, qui severiorem
disciplinam cum literarum amoenitate feliciter
coniungens , amicitia Tua , qua glorior , vitam
mihi et studia suavissimo elegantiae sensu imbu-
isti et mature consiliis exemploque Tuo vete-
rum sapientiam et humanitatem in vitae fructuni
cultumque vertere docuisti. Erga Te et erga
Vos omnes, collegae coniunctissimi , idem mihi
nunc, qui olim fuit, est animus, ut merita Ve-
stra , eruditionem et doctrinam plurimi faciani
mihique in exemplum propouam. Recipite me,
quaeso, in Vestram amicitiam, aut olim conci-
liatam, si merebor, servate et confirraate. Mihi
candorem meum et modestiam non verbis nune
polliceri, sed factis postea praestare in animo
est.
Vos denique laetus compello, omatissimi iu-
venes , spes Academiae et patriae , studiorum
commilitones iucundissimi. Aperui vobis quam
viam in colendis literis simus ingressuri , id
imice docendo quaerentes, ut ne semper docen-
di essetis. Eo iam estis gradu actatis et stu-
diorum ut non amplius securi aliorum aucto-
35
ritatein scqui, sed ipsi reruni fundamenta et
principia explorare debeatis et vobismet ipsis
credere nori in magistri alicuius verba iurare.
Ardua res est, fateor, et magni labons. Sed
qnis umquam in Hollandia nostra laudis cupi-
du8 detrectavit laborem? Si bene vos novi,
nemo est vestrum, cui inertia ct segnities indus-
tria et labore sit potioi'. Sunt fortasse quos rei
difficultas absterreat: sed assiduitate et diligentia
ctiam gravissima quaeque levia fiunt, et ubi
abquantum constanti animo processeris difficul-
talem opcris suavitas compensat superatquc. Stu-
diorum me ducem habebitis et comitem , qni
longi itineris partem prior emensus nunc sociis
et amicis viam commodiorem, saepe compendia-
riam , monstrare possim. Nec tristera me magi-
strum habebitis sed amicum prope aequalem,
quippe qui mihi etiamnunc videar unus de vobis
esse. Non parcam operae, ut vobis studiisque
vestris prosim et quo ipse totus ardeo literarum
amore, eodem vos omnes incendam , non tantum
qui in his literis vitae tabernacula ponere decre-
vistis sed vos etiam quibus inde ad alias disci-
plinas aditus panditur: nam est mihi hoc per-
suasum , neminem ad quamcumque disciplinam
accedere paratiorem, quam qui ingenium afferat
literarum studiis ita politum, ut mature verum
quaerere et certis indiciis agnoscere didicerit.
36
Agite igitur, generosi adolescentes, incumbite
in ea humanitatis studia, quibus maiores nostri
solidiorem sibi gloriam quam divitiarum splen-
dore et terrore armorum comparaverunt. Hanc
ne nostra ignavia sinamus perire, sed laude
uostra confirmatam auctamque posteris tradamus !
DIXI.
INNOTITIONES.
Pag. 6. Mncredibile dictu est quam putidas et
insanas derivationes protulerint). Morbus ille, qui
diu inultumque eliam in patria noslra grassatus
est , quamquam multum de pristina violentia remi-
sit, tamen nondum desiit saevire. Nemo nunc qui-
dem sine risu legat quae ex antiquiorum commenta-
riis excerpsit Eustathius p. 1384, 58. Trapwvoparat $1
«710 T>5s TTOJeius 6 TiOGiq , 0)5 $oy.£i "KcikcuoTq y <?£« xr,v (JTzep-
j^jiaTtxTyV yypoTrjTa^ U)q xal 6 ap(7Y]V «7:6 Tou «p^etv xal 6
viog «TTo Tou uetv. $i6 x.ai z6 omeiv ivzevB^ev auTor; e^o-
xet ^rapa^yec^at otovet t6 ^ta TYJq otttj; uetv^ oBev 6 uto'5.
Sepulta dudum ista credas et omnes iam resipuisse.
Multum abest. Non moror quidem homunciones
complusculos , qui in istis sibi placent ac sperant
hinc aliquando se primaevam humani generis lin-
guam et vocabula, quibus primi homines usi sint,
reperturos, nam video eos non magis nocere Literis
quam prodesse , sed dolet Lobeckium , Germano-
nim qui has Literas colunt longe doctissimum, in
Technologia verborum Graecorum , quam ante
hos paucos menses edidit, scribere poluisse p. 4L
«Oripw et oTzutw fortasse paronyma sunt ab oTn}
hoc est ab ea corporis parte unde scorti nomen
58
j3opj3o|307r>?." Actum est de saniore grammalic» , sl
ista probabunlur. Quin etiam islud ^op^poTiYi non
est Graecum , quamquam ita visum est Eustalhio ,
parum idoneo iudici pag. 862, 45 et 1329, 33.
ubi legitur : TO[J.a t6 outms «TroTrTUOV ov5oy leyQeiri av
xal ^op^opou 'oTtTn j or.sp xara TraXatov i^opiav avv^elq 6
^apvylwaaoi 'iTrTiwvai^ jSopjSopoTryjv ujSpire yuva.ix(x xiva.
Analogia Graeci sermouis istam formam eo sensu re-
spuit et Euslalhium ut sexcenlies alibi vitiosi codices
deceperunt. Qui cum Hesychio v. jSopjSopwTiw. aXajjphv ,
^p^opco iiifepeq , conferel Suidam in pLvaayyh et /BojO-
|3opo7riv xyjirov nullo negotio restituet Hipponacti suum :
PopjSojSWTrov x^TTOv , quo convicio homo acer spurcam
meretricem inseclabatur.
Fugit hoc fragmentum diligentiam Schneidewini
et Meinekii.
p. 10. Qui doole scrihere volehant obsoletorum
verborum cadavera ejfodiebant) Legat mihi ad haec
aut relegat aliquis Luciani Lexiphanem , quem p.
342 ita increpat : ^jjtw "Kpoq ipLavtav OTraS^ev Ta to-
aaOra >uxx.oc auveXs^w y.ai iv oTzoara XP^^ '^*' °^°^ ^°^'
xay.leiaa<; eJx^i (Leg. ey^eic) tocoutov effp.ov aTo'7rwv y.ai
^tarpopwv 6vo[txix(iiV ^ cbv Ta fxev auTOi; eVotVjffai; , t a ^ e
xaTopwpi»y|j.eva TToS^ev «va<J7rwv xaT« xo ia^i-
^Tov
'OXoto BvYixdiV e)cXeywv xiq avpL(fopa.i;.
Imo vero isti ovopiaxoBiipai saepe ne intelligebant qui-
dem veteres yldyjaaq^ quibus suam orationem tamquam
gemmis dislinguere studebanl. Lucianus p. 348. xo pie'-
yi^ov ixiiapxdvei<; oxi ov npoxepov Ta? (Jtavotac twv Xci^cwv
Ttpo-napeaKtvaausvoq eTieixa y.axay.oa[ieTc xoic pr,[iaai y.ai
39
Toii ovdptafftv aXX' xji/ ttou p^ixa. ey.(j)vlov evpYJi h alroq
T{ka.odiix.ewq olin^riq elvca Y.aXhv toutco ^yjieri; ^idvoiav itfap-
[xonai y.al ^riiiiav rjy^ ocv ^h 'Kapapdariq ahxo TTot xav
Tw 'keyo[i.iv(^ iiyj^' avayx,aTov (fort. pirj^ev oineiov) ^ ^ olov
npddYiv Tov Bx>pjx)Mv:a ov§' eiSdig o xi arjiiaivei ocTiippii^aq
oiidev iooioxa tw uTTOxetfisvco . xai ol fxev i$ioixai Tzdvxeq
ixe^Tteaav ut:6 tou ^evou i{kr\yivxeq xd wxa ^ ct vienai-
§e-opivoi §' ii:' ap.<foxipoiq xat aoi xal xoTq eTraivouatv
iyeXbiv. Facete Demonax , de quo Lucianus p. 385 haec
referl: xai p.Yiv JtaxetVMV xaTayeXctv j^^tou twv ev xaTq
opiTkiaiq Ttdw dpy^aioiq xai ^evoiq 6v6p.a(7t ;^pw//evwv . evi
yoijv iprjiXYiBivxi utt' auTou loyov xivd xai uTrepaTTtxws
d-KOxpiBivxi ' eyw [xiv ae , e^pYi ^ w eTarpe , vuv YipdtXYiaa ,
cru §i p.01 0); eir' ' kyau.ip.vovoq dizox.pivYj. Sirailis lepor
est in re simili ipsius Luciani p. 344. YjpLdq xovq vuv
TrposopLtXouvTas xaTaXtTiwv itpo y^Ddoiv ixutv Yjplv Siake-
yexat. Idem malum Romanos et Latinam linguam
vexavit. Augustus, auctore Suelonio cap. 86, ge-
nus eloquendi secutus est elegans et temperatum ,
vitatis — reconditorum verborum , ut ipse dicit ,
foetoribus. Idem Tiberio non parcebat exoletas in-
terdum et reconditas voces aucupanti. Favorinus
apud Gellium I. 10 adolescentem veterum verborum
cupidissimum et plerasque voces nimis priscas et
ignotissimas in quotidianis sermonibus expro-
tnentem hisce increpat : » Tu proinde quasi cum ma-
tre Euandri nunc Joquare sermone abhinc muUis
annis iam desilo uteris , quod scire atque intelli-
gere neminem vis quae dicas." Sed legendus totus
locus est, cui addendus alter lib. XI. cap. 7.
Pag. 11. aut procudebant nova ad omnem ana-
40
logiae formam dejiciente pulchri seiisu eleganU-
aeque ismere ejfficla) Solet utrumque vitium in
Graeco sermone eorumdem homimim esse et vocum
obsolelarum aucupium et in novis inepte fingcndis
aut componendis xaxofyjXia. Apparet in Lexiphane
Lucianeo , qui simul ex anliquissimis Alticorum poe-
tis prisca verba et locutiones excerpebat, simul de
suo stulte v^rba fingebat aut usitatis ac tritis inusi-
tatam et inauditam significandi potestalem tribue-
bat lanta stoliditate, quantam vix credas in homi-
nes nalos in media Graecia cadere poluisse, nisi
plurimis undique exemplis satis constaret. PJurima
de genere hoc docte ac diligenter collegit Alhe-
naeus lib. IIL p. 97 sqq. in his eliam antiquorum
vitia sermonis, inter quos et Sophoclem mireris
esse, cui imprudenti excidit io-juxc, vr,6; pro ancora
in hoc senario:
Na'jTai (J' iiJ.Yifivaavxo vr;o; iaydSoL.
Componenti inter se utrumque scriptorem facile
apparebit lectitatum esse Luciano locum Athenaei ,
ut qui bene multa inde in rem suam verterit, etiam
Sophocleam iayddoi. pag. 341 uxjTzep exiq — ev.jofdq
"zivaLi au.(ft<roiioui >cat i(jyci.$a.q ai$r,pdq d(f>eli xai vauai-
TO^as avaj^aiTt^oi toO Spo^ou ro p66iov. Ineptum gx-
Topag sumsit ab Lycophrone , quem acerbe sed merito
perstringit p. 350^ KaQdTzep 6 Awata^^a /SwfjLOi dv eV; xat
■h Toy AvMfpovog 'Ale^dvSpa xai eX Tii; eri toutuv t>3V
(fmr,v y.ay.oSaip.ovig-epoq. Versus Lycophronis laudatus
a Casaubono ad Alhenaeum p. 195 est :
Uewvii oSrjvzaq eKXOpag TzlYipLixvpiSoi.
Sumsit aulera ab Athenaeo Lucianus t6v dymrov
41
Q)aivoXy]v quod significat scilicel tov xotvov x.a.i ousJeTtw
ev XP"? yevoaevoVj deinde tas jSXauTai; Ta^ a^0|i>jT0U5,
ubi scribit pag. 335. Xa(3&>v aj(^fiin^cx. i^Tia. evriTfiia y.od
dcpopriTo, xjmSTniiaTa. k^i(f'jY,(ja e^avzcv. Tum aTroXou/xevo^
pro eo , ^M^ lavat aut lavaturus est, occurril apud
ulrumque: aTroXoufxevo? sTretyo^at est apud Alhenaeum ,
et mox : TTjjoTepov avvrpi^Y^oyLsB-ov , erteiS' outwi; aTioXou-
fiedov: hinc apud Lucianum p. 323. faiprii §e peTa
xaciJLaTov «TToXouuevos , et p. 328. e?Ta ffuvTpjSevTe? —
i^r,einev. Quod legifur apud Athenaeum ottto; ydp eVi'
(loi xd.pijpq melius servatum est apud Lucianum p.
335. TTU^o^fjievo? oT£ 6 s-paTrjyo; otitos ert (scilicet voca-
bulum ab wizxai derivalum est). Ta xaupLaTa de /ri-
goribus apud utrumque est et d^iKoq r,p.ipay id esl ea
§1 r,<i Ta §ixaginpta ov auvdyzTai, et axa'0apTo; yuv>7^ nempe
r,q eT:eayrip.iva r,v zd yvvaxv.ei.a. Porlenlosa alia sunt
apud allerulrum , veluti t6 deiTivov r,v dno avp.cfopG>v
pro avp.^ol(i)V Lucian. p. 329. Xdfava VT:ep<X)vri pro
UTrep TYJg yf,q Tzefv/.ixa opposita Torig uTroyetoi?^ dloyoq
Y]p£pa j in qua tacent causarum palroni , et dXoyiav
emTa^TTctv pro silentium imponere p. 341 et xaTou-
peiaBai pro secundo vento uti , quum sit lotio cofi-
spergi. Notatur a veleribus crilicis ista x.aKo^rikia in
multis , praesertim poelis , qui xaTa^yXwTTa poemata
faciebant , ut in Euphorione , qui lasonem ineple
vauayov dixit, significans tov dyovxa tt/V vavv etdraco-
nem, qui Hesperidum horlum custodiebat , jcrfnovpa^ ^
teste HelJadio apud Photium p. 532 Bekk. Sed pal-
mam stoliditatis in hoc genere caeleris praeripuit
Dionysius, Syracusarum tyrannus, quem conslat plu-
rima huiusmodi in Tragoediis posuisse: in his p.ivav-
42
^pov appeliavit virginem, oti f/svej tw aivSpaj ^aldv-
Ttov iaculum, oTt dvxiov ^exTleTixi ^ ^iv^Tnpia latibula
murium, oTt Toui; p-ug Tnpei y axiitapvov lanam, oTt ojts-
Tiei Touig ocpvaq , ipui)Xr,v paenulam , oiov oksBpov oixjav
Twv ipidiv j deniiiue pistillum, nempe tov tw; Qutas
rpi^iaj magnifice nuncupavit Ovigyp^. vid. Athen. III.
p. 98. et excerpta Helladii 1. 1. qui haud illepide sub-
iungit : eixdTMs &pa t>5s Toiv TotdUTwy «xpoacjewi; T(x<; la-
To^iaq pLoXkov fipeiTo ^Piko^evoq.
Rectissime Augustus ap. Sueton. 86. cacozelos et
antiquarios ut diverso genere vitiosos pari fasti-
dio sprevit. At y.aM^rjhav istam evilare hominibus
emunctae naris erat facillimum^ contra a verbis ve-
teribus et obsoletis abslinere Graeci nec poterant nec
volebant, quippe qui ex assidua veterum lectione
omnem hnguae , qua in loquendo el scribendo ule-
rentur, cognitionera petebant. Exemplo esl ipse Lu-
cianus, qui quum Lexiphanis ineptias exagitat p.
348 utitur hisce : piaXt^a ^e Xa'pt(Ti xat aa^pyjveia Bve —
xal 6 ivCj>oq de xat yi [leyalavy^ia xal y] xaxoriB^eia nai to
jSpevSTJSdS-at Y.al lapvyyO^eiv dneg-o). Atqui istud /3pev-
S-uso-^-ai et lapvyyi^eiv ex prisco Atticorum sermone
sumsit; ulrumque est apud Arislophanem , quem
Plato sequitur et Demoslbenes: hinc doctis innotue-
runt et crebro usu frequentata sunt: reliqua Grae-
corum muUitudo , (quos solenl illo tempore l$i(inag
appellare, opposilos Tor? 7re7rai(Jeupiivoi; ^ qui veterem
linguam callebant, el vocabula iis usurpata et ab
anliquo sermone aliena i^twTixa') ista ne intelligebat
quidem. Itaque hoc homines docti nec sibi neque
aliis vilio verlebant , modo ne nimis prisca et
43
casca essenf. Longinus apud Walzium in Rhelt.
Gr. Tom. IX. p. 560. TreyuXa^o de tOL<; Xiav dpy^xmg
)tat ^evoiq Twv 6vo(iocX(iiV xaxafjitaivgiv to C7wpta t>7S
}v£i^£W5. Is vero pulcherrime et oplime scribere
putabatur, qui linguam veterum Allicorum, quam
multo studio ex eorum libris didicerat , commode
poterat imitari. Audi suadentem Lucianum p. 347.
e"Tzep aa e^£ke\.c, wg OLkfi^ihc, iT:a.ivei<7^txt eTii "Xoyoiq
— ccp^dyievoi; d-ao twv dpig-oiv TiotyjTwv a.vot.yvouq pixiBi
671» xovq pr,xopa.q y.a.1 T>5 exetvwv foiv^ (jvvx pac^felq eTit
xd Qovy.v^L^ov v.a.1 IlXa^TMVo; ev xat,ocj) [tixi^L TioXkd.
v.a.i XYi xoXj? xwpcofj^ta ■x.ol xri aepm xpayut^ioc iyye-
yvyLvaapiivog. itapd y d'p toutwv aTiavTwv Ta
)ia'XXtr« a' 7rav3"t(7ap.evoi; eaYi xi^ ev loyoiQ.
Haec ipsa quae scribo, ait Lucianus ad veteres
philosophos, qui ex Orco redieranl p. 575, TraS-ev
«XXoS^ev yj TTap' u^wv 7.a|3(i)v xat xaTa x},v piilLXxav dnav-
S-t(7a'^vo; £7rt^eixvu/xat Tor? dvBpoi-KQii; ot (J' eTTotvoiiat
y,al yvapi^ovijiv exa^ov xo ocv^og oBev ym. nap' otou 'Aal
ouwg dve\e^dp.r,v Y.aj. }.o'ycf) fxev ey.e i^rikov<7L xriq dvBolo-
yiaq x6 (?' aXyjS^eg ufiai; xat T(5v AetpKuva tov v^ixepov , ol
xoiavx ei^»3v5>/xaT£ 7rotxt7.a xai 7:oXu£t(J)3 Ta? jSaiptii; e" Tt^
aVaXfi^aaS^at' t' auTa £7rt's-atTo xat dvaiiki^aj. yt.ai dpu.6aou.
WS fji>3 a'7ra'(?etv Qdxepov Bxxipov. Verum nihil ex hoc
laborioso artificio nasci polerat , quod non langui-
dum et aegrum esset et fastidium pareret tw (juvetS-t-
apiivw , ut scribit Longinus p. 561, Tciov evpv^uiw Kai
dTzoxexopvevnivoiV y.al (^poyyvkdiV dnoSiyea^aL "koytiiv Y.aL
T£T|5tpipi£Vfi) Ta wTa 7rp6; Trjv c7uv6e(Jtv tcSv T£ cje/jtvcliiv xai
dpxoLLUv. Satias capit animum ubi eos vides simpli-
ccm ac tritam senlentiam loquaci ornamentorum
u
oslenlalione obriiere et longas Irahere periodos, irt
flosculos alicunde decerptos omnes tamquam in co-
rona nectere possint. Vultis exemplum. Scriptor
nescio quis in Walzii Rhelt. Gr. IX. p. 570, qui
olim Apsinis nunc Longini nomen ementitur (ut de-
monstrahit propediem vir cl. Bakius) , disserens de
memoria haec scribit : yj yocp y.pdat^ xriq ^Myjr,q (xuufxe-
Tj0O5 oucra y.cu §iy.cua Y.a.ia. xrtV (xp{jiovia.v twv (Juvapieoav xat
oiov XYipoq wpyaTfxevo; euTrXa^oi; f/ev- xai evacytayoi; }ia.l /lyj
Gy.lyipQq fiyjfJ' dvxhu-Koq firi^' dTepapLVoq pLn^' aZ fjiaXaxds
Te xai S^iappiav wg cvyy^^eTaBai roiig tuttous xat e<^tT>5Xoui;
yeveff^ai aufiTriTrTovTwv TciSv y^apaxTinpwv xai r&v ypa^ud-
TMV avalap.^aivsi xaBdnep iy.p.ayeiov xai ^iarvKOVTai
pa^iwq UTTO Twv ipavTa(7fza'Twv xopvsvopLevoq Te xat
ypafo^evoq ivapyeaiv oi(7Tcep yai vsoy^apdxrotq arjpietoiq
rviq i-KttrriH-riq , ^t alia multa huiusmodi. Nil nisi repert-
(jpiara suiit sive nugae canorae, in quibus est , ut scri-
bit alicubi Patrum elegantissimus Synesius, vou fxev
ahyu^oq 'ke^eoiq §' empi^pia. at quanta elocutionis or-
namenta sedulo ex Platone potissimum collecta , quae
copia , quae magnificenlia verborum! Peius etiam est
in Poelis, qui saepe nil nisi Homeri le^eiq lepide
componunt, ut ille ait , ui tesserulas omnes Endo
pavimento et emblemate vermtculato : quod indigne
ferens Pollianus in Epigramraate, simul Callimachi
et aliorum y.ayo^rikiav subsannans , suaviler ita canit,
Anthol. Pal. U. p. 358.
T0U5 xuyXiovq TOUTOU5 T0U5 avrocp eizeira "keyovraq
MiCTW^, lctiTioSvraq aXkorptdiV imoiv.
Kat Sid rovr iXeyoiq Txpoaiyui TrXeov ovSev eyui ydp
IlapS-evibu y.Xe'7rTetv xj 7ra'Xi KaAXifJuz';^ou.
45
etJceXo?^ ix. TroTafxwv p^Xwpa ■/^tliS ovia.
ol $' ouTw; Tov 'Op.ripov <xvai§(x)g loimSvxovaiv
&re ypd(f£iv r,BYi' M>7viv «ei^e 6ea.
Pag. 11. Qui acriler cum soloecismis bella gere-
hant magistelli cum suis ineptiis contemnebanlur)
Postquam sinceritas sermonis Graeci ea , qiia dixi-
mus, labe inquinata est et doctiores omnes linguae
cognitionem ex libris non ex vila haurire coeperunt ,
nata est odiosa consuetudo carpendi sermouis vitia ,
requirendique , qua veteris scriptoris auctoritale vo-
eabulum, de quo ambigebatur , nilerelur. Cui igno-
tus est Athenaei jteirouxetTos ^ de quo scribit I. pag. 1.
ouTos 6 avYip vopiov tJye fxyj^evo; diioTpoiyeiv zplv elvieLV '
xetrat ri ob xelxat) oiov ei xeTxat Sapa eTzi toG "z^ng iplpag
fiopiov xai el 6 fiiB^vaog e7r' av^poi et similia , quae pas-
sim apud Athenaeum leguntur. Multa quae huc faci-
unt dabunt PoIIux et morosus censor verborum Phry-
nichus. Apposite K. Lehrs in Quaeslt. Epicis p. 10,
locum Philostrati attulit e Vit. Sophist. p. 578 ix,-
yuXou S' avzov (Philagrum) prip.a7og u>g iv opy^ &ia(pv-
ywToq Xa|3ofxevos 6 'AfxyutXr?? — T:ap(X xivi x(x>v eW.oyi-
fiwv tout' e'pr]xat; e(pr]. Kai oq' Trapa (^tldypco. Sed
instar omnium est Luciani Wev$o(joci)tTri<; h lolotKirrig ,
unde simul apparet quibus sordibus vulgus Graeco-
rum patrium sermonem iam tum corruperit, simul
quam indocti et inepti fuerint isli magistri , qui
ceteros castigare et reprehendere solerent: vide om-
nino Lehrsii locum supra laudatum. Post multos
putidissimos errores, in quibus nil mali suspicalus
fuerat, ait p. 556. au d' ov$ev eiT:ai; 5iv acvBpoinoi cjo-
46
loui^ovTEi; liyovciv y unde conieclura fieri polest deiis
soloecismis , quos isle in reliquis arguere solerel. Ri-
demus nunc hominem , qui vwt touto ^oxer potuerit di-
cere p. 567. ridemus pleraque atia , verum res est tam
anceps et lubrica bene Graecescribere, ut nemo um-
quam nec recentiorum , nec velerum , qui antiquio-
rem sermonem Atticum imitari voluerit, satis sibi
ab ridiculis et pudendis erroribus potuerit cavere.
Omitto recentiores et aequales nostros, qui carmina
Graeca pangunt quae neque Graeca sunt neque
carmina. At Lucianus ipse quae in Soloecista repre-
hendit vitia dicendi , saepe alibi commisisse depre-
henditur. Quin etiam in illo ipso Dialogo et Lucia-
nus et Socrates, quem celebrat , dum castigant
alios, ipsi in nonnullis graviler labunlur: Tt; yap «v
aTzov.^iBziYi aoi , ait Socrates p. 561. atqui, o bone,
a7roxpi5>5vai pro «Troxpn/atT^at non magis Atticum est
quam Trxvixa pro ttots^, quod tu reprehendis. Idem
p. 570. «TTDCli^OVTOe ^E TtVO^ Jiat 'Zt^vn^ti. eiTrovTo? eTTt
ToiJ xpkovy jSsXTtov^ ecpYi^ xal evrau^a {j.ri dxnx^eiv
zaTapo)p.evov. Imo vero optime ille , quisquis fuit ,
nam Attici a xe^riy.a et e^xa formarunl Ts^vrj^oa et
e^^w y non ut multi Grammatici et Socrates opina-
bantur, TeSv^^ofiai. Rem conficiunt Poelarum loci,
quibus solis in huiusmodi re fidendum, ut Aristo-
phanis in Acharnensibus v. 325 Ed Dind.
w? ze9vri^(t}v hQi vvvt. — «Jyf^Ofjuzjo' Ufxar? iydi).
confer in eadem fabula vs. 590. Vesp. 654. Nub.
1436 cum Elmsleio ad Acharn. p. 56. Aeschylus in
Agamemnone vs. 1279.
ou (lYjv aTtfxoi' y' h. Btdv TeS»5(^ofzev. -•^
47
Aristoph. Lysistr. vs. 634.
et alibi. Lucianus ipse erravit p. 559. y.ot.i y.Y,v ei
zavx' ayvoYiOoyjsv oit^ev yvwaoiieBa TtiSv eauTwv. Turpis-
simus soloecismus in eauTwv latuit niagistellum , at
Lucianum aiius, minus forlasse turpis , at soloecismus
tamen , quum a.yvor,ao]i.a\. tantum non ayvoriat^ vele-
res dixerint. Recte Socrales p. 569 casligat qui |7.£-
XeTy'(j&i pro weXeTwouat dicebat: recte ipse p. 564
§10)^0(1X1 usurpavit ex more Alticorum pro (Jtwlw^ at
in his et similibus omnibus et Lucianus et reliqui
ad unum omnes , qui ex hbris Attice didicerunt ,
passim imprudenles aequalium morem sequuntur et
Atticorum auctoritalem deserunt.
Pag. 20. cum coiifemtu abiioiendi isli sunt , qui
inani verborum strepitu incautos et imperi/os
fallere possunt). Proferam unum, ex quo de celeris
coniectura fieri poterit. Exstat apud Athenaeum XIIL
p. 597 sqq. carmen elegiacum Hermesianactis, in
quo enumerat veleres Poelas et Philosophos, qui
amoris vim senserunt. In eo carmine legimus vs.
69 sqq.
"AvSpa Se Toy KvQipnB^ev (xve.9pifpav:o riB-r,vai
Bd-ityov y.ai XwToO TTiroTaTov zaixir,v
Mou<Tat5 TTanyeu^evTa ^lo^svov , oia rivay^Beh
u>pvyri TayT>!s y^Be (Jia TTToXewg
ytyvtaaxet? atovaa (xiyav 'koBov , ov Tetkazeiriq
avxoiq iirikeioig QmaO^ utto 7rjooyo'vot?.
Quis haec inlelhgit? Nemo hercle. Omnium mi-
nime qui interpretari conantur. Audi Hermannum in
Opuscul. IV p. 249 » 7:ae(J5U^£'vTa significat castii^a-
48
/um : respicit euim poela poenam , qua affectus a
Dionysio fueril Philo^enus: unde ille uvayPeiq, ve-
hemenier commotus , wpuy^ ^ magno cum eiulatu
per urbem Colophonem transiit in patriam Cylhera."
Haec ne ipsi quidem Hermesianacti affirmanti cre-
deremus, nec sine risu nunc, opinor, si modo etiam-
lum serio scripsit , Hermannus ipse releget, adeo ri-
diculus est Philoxenus ululans (nam hoc est copue-
afiai el wpuy»?, non eiulare) ex lautumiis per Colo-
phonem in palriam revertens. Ultima varie expli-
cantur: alii putant sensum esse: ^amorem, quem
Philoxenus primogenitis ovium foetibus , sive ag-
nis Galateae, inesse finxit'^ aliis poela dicere vi-
delur P hiloxenum Gatateae desiderium vel ipsis
agnis incussisse. ov$ev vyiiq. Ecquis aulem aliquan)
sententiam exsculpere potest ex his vs. 79 sqq.
Oi/^e ^ev ov§' onoaoi (jxlYipov ^iov exT>5(javT0
av3"pw7roi)V , (ncoliriv fxaio/jievot ao(firpf ,
0'yc a.h%r) Trept mxpa 'koym ia<f(y^axo fxijTig
xai Stivri iivBm y.yj$oi; eypva' dperin ,
Ci)$' o: Seivov ef^odxoq a7rerpe^|/avT0 x.v$oiu.6v .
<:faiv6y.evov y Seivov §' riXBov itf riVioypv.
In versu lertio Hermannus p. 250. corrigit au>3
et sensum opinatur esse hunc: *(/uos anhe/ans
cura disputando de rebus amoris macilentos red-
didit^^ eu vr? tov 'Epfx^v^ o Ti \eyeiq d' ou fjtav0a'v&).
Nam si vel maxime aux? ixYJziq pos?et esse anhelans
cura et afiyyeaBai Ttva aliquem macerare et Trept
Tttxpa Xoyuv disputando de rebus amoris , ut nunc
non potest , vel sic tamen ex versibus quinto et sexto
ulcumque obscuris ct atris satis apparet nondum hic
49
de amore , quem eliam philosophi senserint, dicere
poetam. In quarlo versu , si Hermanno credis , ni-
hil est quod quemquam morari possit. Ruhnkenius
xri^oq correxerat comparato versu Theognidis :
xU(^iVtiv apezYjv 'toiq avi/uiatv eya. quem duriter et
inique increpans Hermannus: »hic quoque verha
ille comparavtt de mente consilioque scriptorum
securus ," quibus igitur primum acute perspectis
Hermannus comperit sensum esse hunc: curam in
dicendo suam ponens exsangues reddidit sophis-
tas gravis virtus. Paene succenseas viro acutissi-
mo, qui tam levia ipse proiiciens subinde Valcke-
naerios , Ruhnkenios , Porsonos cavillari audet et
rodere, quos me dius fidius
^w/jHiasTat' Tig [lacHov ri /ixt^jjffeTat.
neque horum quisquam umquam in animum in-
duxisset fjLu^av y.r}^o<; ex^iv vel apud Hermesianactem
esse posse curam in dicendo ponere , aut TpuecxS^ai
■Ktpi TTaaav XaXijjv Graecum esse, aut aTtotpeTzea^ca
esse propulsare, aut ^fiavo/izevot ^etvov $' ^l^ov hf
Yryioypv y quod barbarum est et versum pessumdat,
poetae obtrudere, aut aTTOTaaaoaevov vertere distri-
buentem, quae omnia Hermaimus eadem pag. 250
confidenter affirmat. Dabitur ergo mihi hoc, nihil
dum sani ex istis extundi potuisse. Quid multa ? To-
tum carmen atra verborum et sententiarum caHgiue
involutum est nec quisquam sese umquam ex hi»
aculeis et laqueis poterit expedire. Esto: pars ali-
qua culpae est in hbrarios conferenda, qui multum
et graviter peccaverunt in multis, quum coecutirent
iu omuibus , multos adeo versus ita pessumdederunt ,
4
50
ut nulla spes salutis supersit , quos tameii multi te-
merariis coniecluris vexant. vide vs. 18. 38. 42 sq.
54 sq. 59 sq. 66. 98. Multa iam palmariis emenda-
tionibus resfituerunt Heringa, Ruhnkenius, Porsonus.
Pauca alia etiamnunc possunt erui , veluti in vs. 27
sqq-
AuTo? ^' oi)Xog doiSoq , ov iyt, Aioq ahoc fvkdaaei^
f,8v^ov 7ravT6)v 8a.ijxovix y.oxiao-Kokm) ,
XeTTTyiV (J* £15 'IQaxyjv a.vetz(vfzo Beio<; 'Oy.ripoc,
u)^f,aiv mvvzYJq eivexa, n>)veXo7:»j?.
haec nunc sensu vacua sunt, quem partim recipi-
ent si legeris:
f,§ei Tov 'Kdvxdnv $aiy.ova fiovaonokaiv.
Homerus quoque cognovit omnium poetarum deum,
Amorem. Sed in plerisque aliis opera luditur: viti-
um est ipsius poetae, qui aut infelici audacia mul-
ta in palrio sermone novavit, quae nemo intelligere
nedum mirari possit , aut verba modulata ac repe-
Tiaixaxa fundit , parum in argumento ioculari ac
levi de singulorum sententia sollicitus. Idem videmus
in nonnullis poetis aetatis nostrae, qui toti verbo-
rum luminibus collucent , quorum sententiam ne
ipsi quidem satis certo perspiciunt sed obscuro
quodam sensu suspicantur, quo si quis careat me-
lius ab eorum leclione et interpretatione abstinebit.
Huc refero apud Hermesianactem istud 8v ex Aiig
edaa (puldaaei, quod quid tandem sibi velit nemo
pro certo dical. Eiusdem generis est usus verbi
g-Olea^ai vs. 2 Qpfiaaav (rak<x(JLevoq.' M9cipr,v et 52 g-ek-
Xo/i.ev>?v mTlaiq aiJL(ji.iya Aea/Swtfftv, ubi Hermamius
censet significare fi.exane[ii:oiduYiv , ad quam mul/a
m
rmserit carmina Anacreon : Schneidewinus : in
pompa incedens multis circumfusa puellis. Haec
adeo exquisitiora appellanlur. Exquisitissimum igi-
tur esl vs. 2. sTrXsuffev Sl ■ko.xov xai ocnzi^ia yjjipov
et vs. 5. \iuivy\ S' im (j.tx.iip6u aiJxeT 'Peuua $iey. [itya.-
Xwv pvoixivy] $ovocx.(ov. Recurrit istud pvea^cu vs. 77.
Tiepl Tta.vcot. $tX»}Tav 'VYi[ixa:a. zat 7ra<jav pvofxevov
).aXt>7v. quo loco nihil aliud fert sententia quam Sia-
rpi^ovxa , amvSd^ovxa. At quae est ista libido ac te-
meritas novandi? Humile istud ac plebeium >aXt>3v
frustra defendit Riihnkenius, nam non significat
S-w/^uXtav ^ ut ille putat , sed ykGxjaav y $i(xXtx.xov el
respicitur grande opus Philetae, quo antiquorum
Poetarum yldioaac, explicuerat. Comicus apud Athen.
IX. p. 383.
ikzysv a^a pTnpiaxa
xoiav6\ a fxa xr,v yrjv ovSk eig woucrev av.
fxiVuXXa, fioipaq, ${t:xvx , ojSeXou?^ &^e pn
Twv Tov ^iXriXd "kaa^dvovxa j3t|3Xt'«v
«TJtOTrerv exarov Ti' $waxai Twv prjfxdxov. '
Deinde nihil est perplexius istis vs. 25 sq.
— iraffa? 81 Xo/wv aveypd'^axo ^i^lovg
iSfxvwv ex TTpMTy)? ■naiSoq dvepyoaevoc.
Quid est vs. 28 elg 'ISaxrjv aveTeiveTo 'O/xrjpo^? con-
tendit in Ithacam , respondent. At quis ferat ita
loquentem? quid vs. 32 "KoiXiN diz evpeinq Xet7ro'jui£vo5
•naxpi$oq ? debet esse remotus , sed quo iure qui in
loco procul a patria dissito vivit dici potuit Xet^Tiea^at
«TTo xriq TtaxpiSoq ? Decepisse eum videntur loci , qualis
est Homericus II. I. 444 sq. Similiter alibi plura oc-
currunt tam inaudita quam illicita, veiuli vs. 35 sq.
52
MipiV£p(uto? $k Tov y;$\jv , oq eupeTO iroXXov avaTXa^
i^j(^ov xai piaXaxou Ttveufi* aVo "Kevra.u.eTpov.
Formis evpslv et eupic^ai ^ quae dum vivebat lingua
Graeca plurimum significalione discrepabant, promi-
scue utitur Hermesianax. Pessime dicitur: M.i[ivepi>.o(;
eupsTo Tov TrevTa^fxeTpoy 5"tX°^' Peius etiam vs. 67.
et(To'3te Tot da.i[i.(tiv y "Ehptni^ri , evper oXe^pov.
quod absurdum est. Praeterea etVojte requirit con-
iunctivum , quod Graeci illius aetatis plerique omnes
ignorabant. evpiaB^at recurrit vs. 87, ubi babemus
Pythagoram )toy.(|/a yewp.ezpiYiq d)p6p.evov et vs. 93, ubi
Socrates Aspasiam deperire narralur, obde Tt Texfiap
Eupe Xoyo) TcoXXa? ehpoiievoq SioSovc,. Deinde tioXXov
dva.x'/.d.i apparet e-A twv rjvp.(fpa.l^ouiv(i>v significare de-
bere viullo labore ac studio , quod non licuisse ita
dici facile vincam. Ex reiiquis nemo se exlricabit.
TTveu/i/a To TrevTa/ixeTpou legebat Lennepius. Quid pro-
dest? Praeterea vide quam scabrosa sit verborum
compositio , quam dura traiectio in primo versu ,
ut nitentem et anhelantem videre videaris, qui la-
boriosos elegos non canit , sed struit et componit
TroAXov a.va.rldq. Alia pauca ostendisse sufficiet : eao-
fitXerv Ttva' pro p.vda^ou vs. 51 ex Vulgari aequalium
sermone videtur sumsisse. ^ot'Ta T.emm l^a.[i.ov vs. 53
et KoXwvov Xet^TrouCT ri^ev vs. 58 minus bene dixit pro
XtTccov et XtTCouffa ut solent veteres et postulat rei na-
tura, namque -nde KoXwvov XetTiwv significat eum can-
tasse, quum se daret in viam. Euripides vs. 62 di-
citur [ucso<i xTaffS^ai ■Kcitsaq dp.<fi yuvatxaq , at [uooq
xTaaS^at est p.iaeia^at non pxaelv quod sententia po-
stulat. Eundem canit vs. 63 sq. nocturnas non de-
55
posuisse curas , (quod et ipsum satis ambiguum est)
VTZo (jtLokioio TUTrevTa Toloy ^ quod vix credas a Graeco
poela , quamquam Alexandro aequali , scribi po-
tuisse. Tantane igilur Homeri et Homericae linguae
oblivio omnium occupaverat animos etiam in ipsa
lonia ! Sed satis ex his apparere arbitror, quod vo-
lebam oslendere. Cavendum igitur; ne islorum
futili auctoritate in constituenda Graecae linguae
antiquae cognitione, in interpretandis aut emendan-
dis antiquorum monumentis decipiamur. Delegi
Hermesianactem j>otissimum , quum plerique omnes
receutiores iisdem laborent malis, propter Ruhnkenii
auctoritatem scribentis in Epist. Crit. II. p. 283 se
captum eximia carminis pulnhritudtne — quo in
tanto veterum Elegiarum iactura vix quicquam
praestantius habemus. Ruhnkenium iuvenem tam
magnifice de eo sensisse non est quod miremur. Erat
tum saeculum in huiusmodi scriptoribus celebrandis
el . ornandis multam eruditionem expromere. Sed
iuvenilia in illo ea studia fuerunt, quem maturiore
aetate satis constat antiquos et qui ad antiqiiorum
sanitatem proxime accedebant unice probasse et di-
lexisse.
Pag. 22. Ab antiquissima memoria per libra-
riorum manus propagati iam olim erroribus isto-
rum, indoctorum hominum et aliud agentium de-
pravati ferebantur. Passim apud veteres de co-
dicum vitiis et corrupte/is querelae leguntur).
Luculentissimum in hac re testimonium habemus
Philemonis apud Porphyrium in Quaestt. Homericis
Vin. quem locum , quia liber paucis est ad manum
54
operae pretium est adscribere hic illic paulo emen-^
datiorem. 'Ev zoig $iX>jfjiovos av^nix.xoi<; nefi 'HpodoTeiov
$iop^(i)^azoi 6 ypa^^ATMOi ^iaXeyd/ixevos Tzeipdzax ■Kai
'Ofxripixa Tiva aafrivti^eiv . ov§ev $e xeXpov y.ai tov 'Hpd-
^OTOV ^JiXotJvTi' aoi xr,v iidaav xoxj dvSpoq dvaypac^pai
fwTTjCTiv. frtai yap oxi iv xf) TrpciTyj 'Hpd^JoTog twv i^opMV
ivepi Kpoiaov xov Ai^(?oi! Tiolld xe ahka Siei7.ex.xai y.ai ^rj
xai oTi deoae^e^axoi xe yevoixo xai SiaizpeTwq xip.rtaeie
xa 'EXXyjvua piavTeia Ta ev Ael(foiq j xd. ev ©KjSat?^ to
Tou " Ap-noivoq ^ x6 xov ' ApLCf>iapdov , toutwv p.hj Sri dXXoiq
SiXla 7i£fx (^ai Soipa. dveBiqx.e Se xiva x.ai ev Bpayy^i-
^rioi Tvjcrt MiXy)(Ttojv (I. 29) xai yeypaizxai $r}
y.axd Tzdvxa aTiXdiii; Ta dvxiypa(fa TO TJjg apBpov avv
Tw twTa iaoSvvafj.ovv tw TaTs. (Nenipe scribebatur
THCI omisso twTa adscriplo ut saepissime in papyris
Herculanensibus) ov§iva ye fxriv 'EXXyjvwv u7ro/:jie?vat 5>5-
XuxdS^ Ta? Bpayy^iS aq dv eiTzelv. 'HpoSoxov Se
fxaXXov ov exepoiv yuXa^lau^at ^ dxpi^rt xe ovxa izepi xd
lv6p.axa xat 7ta'vu eTTtetxwi; gjpovTt^txdv. touto dr, Bepa-
Treuwv Tts (Alexander Cotyaensis , ut mox apparebit ,
quod nescio quomodo fugit Lehrsium in Quaestt.
Epicis) ou;^ 'Hpo^drou (fnaiv dp.dpxYip.a yeyovevai^ p.dl-
Xov ^e Tov ypa(fia <^r\ai § tapiapxetv Ttapep.-
|3aXdvTa To twTa. TToXXa ^e ^epeff^ai p.iy^pi
vvv dfi.apxrip.axa xaxd xriv 'Hpo^dTou avy-
ypa(f)ifiv xai ^xt xhv SovxvS i$ov x.ai OtXt^g-ou
xai Twv ^XXoJV al^toXdywv avyy paficov. xi $i-
ovy^i xai xd itoirtp.ax a ay^e$ ov ava' TrXew 7ra'v-
Ta Tuyj^a'vet dfxapxriadxwv y pa(fix.G)V yiai
Twv aXXwv "KapaBtop^oifidxoiV i: dvv dypoi-
>ta)v. x«i ha p.r, TrepatTepw Tts -Kpoi^avmv fivo;^X>7 Sitptv-
m
v&>//6Vo; xai ev Totg avxtypoifOK; epiasitjiev»])tu««;
^fjiapTYiiiivaq ypcx.faq e^eg^i ffoi azoTisiv zat Twy
'O|uiyj|!itK0i)y xadi'
o§t' e'ne£ ex TroXewv TTitrupas cJuvayet/seTat iTrTrou?
Xaoajo'pov xaS' 6§6v.
ivTav^x ydp Tzpoq olSkv dvayKOLQV iypocfn did tou
y. vw^pov ouv t6 <7/!(*aivojyievov Jiai afo^pa u7r«»twyov i:po(J-
TriTTTetv ebixe. t6 (?e ^'«•''P-'^ '^°'^ 7 ypd^eiv 'Opt.r/ptx6v Trapa
(fort. 7ra'vu) t>7 XpriOii )tai T&i Xoyw TtavTi avva^ov im-
etxoi);. t6 yap (jvvaeipeTai p.dXkov TtpoaeyGic, aYip.aiyei
To auva'yetv xai avvappLo^eiv x.ai ev ockloig'
avv ^' weipev tpiaiTiv
avmyaye tous ittttou?. 6 ^'e jSeXTtrog ^Api<rocf>ecvr;g Y.iv.uvo
t6 ev Tar? TtapaTTOZaniaiq {if.cicyai<;) leyop.evov'
QpdaKOiv xiq y.axoc xvp.a piDatvav fpTx v-naXv^ei
iy6vq oq xe fdyr,at Avxdovoq dpyixa §Y)p.6v
detKvvaiv w; r^p.apxnu.ivov vnoleimno i/. xri; ■Ka\axic,
ypap.p.aTty.riq. ov ydp y^ph t6 oq xe fdyrjaiv dy.oveiv
iaq dp9pov U7roTaxTix6y ptaXXov S'e avT* imppriaaxo; ttxo-
etX>5^9ai t6 C05 [h ptaXXov avvSeaptov ahvJySrr. addila-
mentum recentioris Gfammalici] Srikovxai ydp Xva
cfdyri — 5x1 p.€v ouv twv TraXattSv j3tj3Xt'&jy eTrt
t6 y^etpov xex.ivrix at ri ypacjiYi (fY]alv avBi; Stx
TrXetovwv e^rifJet^i^ety inavdyMiiev ^' ini xov 'Hpo^oxov y.ai
t6v (JtopS^oJTrjv t6v KoTuasa 'Ali^avSpov. x^iov ydp 6
dvhp ypdjevj {dvri xov) xriat MtXyiai'&)v X^P'' "^^^
mxA. T>!? M t X yj ?; t^w V uTro/.ctalvyj? (imo vnay.ovoaivfi;)
e^oiSrev y^oipriq yi yriq. y.xl iyoi §i (s^r,aiv imt^6p.riV
ouTCj; eyttv xd. xriq yacs^ri; , xbi (?' dv^pa xri; dy.pt^vq
awiaeoig ixeB^avpidxetv , (eir*) ivxvy^wv xotg 'Hpoooxeiotg
(tvxoti eneai xai ycv6(jievo<g eTri TsXet xfiq AlyvnxtaKriq
56
QiSkov , >5Tts sr' devxipa t»5 Ta|ei evpiaxM Ttochv x,ari
T>iv atTiaTixyjv TCTwaiv et7:a/Ta tov 'Hpo^ozov ave'3">53cev
etg B p a y X ''<^ ""5 '^'^^ Mt> y](7i'&)v (II. 150.) ouxe'Ti
ovv (ii[t.r,v tx^dp-ZYjpLa. efvat ypaffiuov j 'Iwvixov (Je fxoc^lov
t(Jt'(upia. TToXXa y(ip ouTOt Toiv 6vo^'twv ■/aipovai B-nkvxthq
Ixmipovxtq. Vides quam corrupti olim fuerint libri
veleres, quam audacler et imperite a correctoribus
nterpolati, vides nascentis critices levitatem, nam
levissima esse faleberis quae Arislophanes et Alexan-
der et Philemon in Homero et Herodoto conati sunt.
Fefeliit Alexandrum forma 'QpayyBai, quam perpe-
ram habuit pro patronymica. Imo vero soloecum
est quod nunc legitur apud Herodolum I. 158.
7re/:i^|/avTes cov Iq zovq ^payyjidaii BeoTzpoizovc, ^ ubi satis
apparet olim i? Bpay^^t^^as scriptum fuisse. Coniectu-
ram Aristophanis in Iliad. Y. 127 optime refutavit
Aristarchus, Philemonis in Iliad. O. 680 Porphyrius.
Omnium facillime olim in nominibus propriis erra-
batur. In Aristophanis Thesmoph. 161 sq.
"IjSuxos t>cuvo(; •Ko.vaxpiuiV 6 Triioq
■KahtMOii y oiTzep ocpp.oviav eyy^aaVj
ilurpo<f6pouv xe xal (JtexXcSvT* 'lojvtxo)?.
ferebatur in antiquissimis codicibus vitiosa lectio
jcap^atdig^ quam Aristophanes emendavit, ut constat
ex aureo scholio: xfzXxarog: ev mois 'A^ato'? ypoc-
yeTat xat T<i 7TaXatdTe|0a avxiypafa ovxoiq elyev. 'Apt-
g-o(j>ocvY}q $' e^iv 6 pier aypd<^aq 'AXxaTos. 7:ept yocp
Tzakaichv ertv 6 "kQyoq o d' 'kyaioq veoixepoq. Optime.
Similiter in Pindari Olymp. XI. 55 corrupte scriptum
erat olim: Ttept Se izoc^aii "Aliv ptev oy ev
%a^ap<h $ieKpivt. veram lectionem 'AXnv feliciter
57
reperit Aristodemiis. Scholiasles: 'Apig-o^riixoq ypd(fei
dvxi TO'j "Aliv "AXrtv. outw yocp tov nepi zr,v *OXupi-
'Kia.v Tomv xa.leiaB'tx.1 xat tov Aia e| eTTtS^sTou "AXTtov.
[lYjSe loyov ejeiv v/y uu* auTou apxi T:eT:op6ripi.ivriy *HXiv
tejoav xai xaBapdv Tioiiiaaij aXkd [jLr,^'e lepov elvai Aiog
ev "HliSi dlX ev Tliari. aTr&axtaS^ai Se T/V Iiruav rrjg
'Ohjfimaq T<x.$ioui; e^. verissirne omnia. Vide nunc ad
utrumque locum quae inepte obloquilur Didymus,
unde apparet non novam esse consuetudinem absur-
da utcumque expediendi. De omni hac quaeslione
legendus est Lehrsius de Aristarcho p. 365 sqq. qui
utihssima multa collegit , non ita tamen ut rem con-
ficeret , quod non est unius hominis neque unius
aetatis. Ostendit viam, praeiit: sequemur. Multa
idem de Latinis codicibus et criticis: quantivis pretii
est locus Quinctihani IX. 4. 39 quem attulit p. 374.
» Quaedam in velerihus libris reperta mulare im-
periti solenl et dum librariorum insectari volunt
inscitiam suam con/itentur'^ ad haec Lehrsius:
»Tam severe iudicant de coniectantibus." Non ma-
gis severe quam vere iudicasse Quinclilianum de
Romauorum grammaticis temere et indocte plerum-
que conieclantibus ostendunt pharimi loci Grelliani :
sufficiet inspexisse I. 7, V. 4. Lehrsii copiis nunc
quidem hoc tantum addam , fuisse qui suos ipsi
libros inemendatos prae festinatione relinquerent.
Diogenes Laertius, X. 27 (Chrysippus) "KoXkdyiic, ■zabxd
yeypaoe xai dSiopBuTa etXxe tw eneiyeoB^ai ^ qui locus
et ipse dSiopBazoq est ac nemo, opinor, admonitus
dubitabit pro etXxe reponere eraxe.
Pag. 22. Exstat epislolae Theophrasti ad Eude-
58
mum fragmenium). Apud Simplicium in commen-
tario sexlo ad Physica Aristotelis p. 216. eXpYixai §1
xat Trpotepov oTt Ta pi.ev Tiivxz jSt/SXta Ta Ttjso toutoi/
ipuffixa xaXouo-t ^ Ta ^* evTsu^ev Tpta Trept xivyjciews . oi5T&)
yap xai 'Avdpovixo^ iv tw TptTc») jStjSXtco TcJov 'AptroTe^Aoui;
Trept xtvy/cyecoig cS^iaTa^TTeTat , {xa.pTupciuvxog Trept xwv ixpdiXMV
xal S£0(f[.oc<^ov , ypa^avxoc, EucJxjfJt.oi» Ttept' Ttvos auTW ToSv
§iy\p.apxYipAvuv dvxiyfdfMV y.ax<x x6 mpLTzxov |3tj3Xtov .
UTrep wv, fTiaivy eTzi^silaq JteXeucov pte ypd-
t^ ai xai aTTos-etXat ix x wv ^vaixutv ijxoi iyra
QV ^uvirjiii h pLtxpciv Tt TiavTeXriis ^X^'' "^^
dvd p.i(Jov xov oTrep rjpepLsTv >taXco toov axt-
v-^xoiv iiovoVy ivavxiov ykp rjpepLia xivnaet
&(^e g-ipYi(Ti<; av eTxj tov d^exTtstoO. wg-e Tiai xa
7rep.7rTOV |3t|3Xiov 6 @e6(fpag-o<; iy. xu>v ^ufftxciJv vopiti^et.
Pag. 22. Homuncioves anliqui sermonis parum
periti nacti vetustos libros in quibus literae om-
nes non diremtis singulis vocabutis eodem ienore
continuabaniur , ridiculum in modum similes liie-
rarum formas confundunt , coniutigenda dislra-
hunt^ disiungunt contrahenda). Mirum non est
recentiores Graeculos in iis graviter errare, quum
constet ipsos veteres saepius in ea re titubasse. Tur-
pis error est Athenaei XI. p. 500, ubi de voce
oxuoioi; disserens ex Ephoro haec a£fert: e^xaXeiTo ^e
jtai b^epyoM^ ac, 6 Aa7te8 ai(iwioq (JKV(pog, &q yncTiv
*E*opo? ev T^ oxTcaxatiJexa^T)! Xeywv outwi;' AaxecJatpio-
vtot avTi 0i'j3pwvo? Aepxvliiav enea^av eiq ttjv 'Amav
ccxovovxeq oTt :ra'vTa Tzpcxxxeiv ei(hBaaLv oi Tiepi xy,v 'Kaiav
|3a'p|3apot pieT' a7ra'T>ji; v,ai §okov. AioTzep AepxuXtcJ^av
^neii^av r;y.i^a voui^ovxeq i^aT:axri^mea^ai. y,v ydp ovSkv
59
£v TtS tpoiTW Aaxwvixov o{k?' «ttXouv Ixwv a^Xa ttoXu x6
Tzavovfiyov xa( t6 dnpioi^eq. Sio y.ai 2xu(j>ov auTov ot
Aa,yt£$ai.ix6vwi ■npoariyopevov. Perspexil Porsonus nou
CRY$ON sed CICT^ON in codice, quem legebat
Athenaeus, scriplum fuisse. Xenophon in Hellen.
III. 1. 8. AepxuXiiJas Scp^wv ag«x£To er.i t6 g-pazevfxa,
tkvrp (Joxwv ervat iKxla fxwji^avyjtijcos. x.ai inex.a^keito §e
^iGvwoq. Sed quis vel sine Xenophonle polerat
dubitare '. Quoties dcinde ab hbrariis K el IC l"uc-
rint confusa vide apud Porsonum et Dobraeum in
huius Aristophanicis p. 241 , et Bastium. ad Gre-
gor. Corinth. p. 244 sqq. ubi videbis slupidam li-
brariorum genlem xTaaS^ai et 'laTaaBai ^ ttXszt^? et
TileTaTOij apiaxoc, el a.pTf.Toq, ey. el etg temere confundere.
At in ilhs fortasse veniae locus esl , nuHus in his, ubi
pro A.d.x.'jivec, , Arc7«7:o5_, ■x.eY.i^rikevpivoi eos scripsisse
vides: "kaiaaveq, , ajtwTro?, et x.eiai^r}A£VfjLtvoi ^ quod
nunc legitur apud Hesychium inler y.eiaB-ai et x£t(jop.ai.
Nihil est adeo absurdum , (juin ab dormitanle Hbrario
literarum formas confundenle ac vocabul» perperam
dirimente scribi possit. Hinc multa possimt simplici
ac manifesta emendatione restilui, quae per multa
saecula foede corrupta explicari nisi slolide non
potuerunt. luvat unura et alterum exemplum afTerre
ex iis, quae nuper reperta sunt aut adhuc latuerunt.
Solon apud Diog. Laert. I. 60.
y(.ai iieza-KoiYiaov dyviaq xaSi^ 5>§e ^' deiSe.
Optimi , quos vidi , codices : aiyvaa xa^ri. Berg-
kius in Poet. Lyr. p. 331 veram lectionem Aiyvag-d$ri
restiluit ex Suida: iy.aleixo Se xai Aiyvag-d^rig Snx t6
tfAfxeXes xat riSv. Diog. Laert. VIII. 20. cxaXet $e
60
(Pylhagoras) to vov^erecv izeXapydv. Hemsterhusius in
annotalioiie MS. »L. iisdaprdcv quomodo scribeudum
puto etiam in lamblicho de V. P. s. 197." Simul
reddendiim erat TrefJa^oTaaeiig .\ristoxeno, in loco quem
bis lamblichus descripsit. § lOl. et 231. ras iizavop-
^waeiq T£ 7(.ai vovBsrriCeK; ^ ac, $in v:eSapr da eiq lv.d.-
Xouv ey.eivoi p.exd ■KoXkfic, ei>(priu.iaq oiovTo $eiv yevhBai.
ubi vulgo legitur 'nai.^apxdceiq. In Anaxilae fra-
gmento lepidissimo ap. Alhen. Xlll. 558. vs. 12 sqq.
sensu carebant haec:
01 ^tvcoTryj (J' av (jvvovreq oiiy^ vSpoc avveiai vvv •
ypavg p.ev avvfi , "napa-nefviice §\ ri TvdBaiva Txknaiov
wg Ta TToXXa' y eial ravzrn. 'Ert Scvikdaiov yi.aY.6v.
Dubilabitiie ali(]uis scribere cum Dobraeo:
6l>c-' dTzaXkayeiai TauTJj? srt ^nCkdacov xax.6v.
Praeclare nuper Meinekius in fragmento Hippo-
nactis: pLYi^e pioi p.v laletv Ae/SefJtVjv ia-/d§' ex.
K.aixavSw§ov emendavit p.oipivXkeiv. vide Babrium Lach-
raanni p. 115 sq. Est operae pretium videre qui-
bus modis eruditi homines istos locos, antequam
emendati essent, fuerint interpretati. Adiiciam alia
pauca, ubi vera lectio ante pedes est simili hbrario-
rum stupore adhuc foede corrupta. Sophista incer-
lus, qui Dorice scripsit in Galei Opusculis p. 728.
OUT&) fiavBdvopLeq zd 6vvp.axa 3tat tw? §i$aax,dk(>)g oijKc
ocaei. Imo vero : ovx. t§p.ei. Diodorus comicus apud
Athen. VI. 239.
Tov 'HpaxXea Ti/jtcJoffa kap.T:pu>q ri TrdXti;
ev aTTaejt xotq (?>3pt.ots Bvaiag mtovp.evYi ^
elg Tas Qvatag xavzaq ■Kapaaixovq tw S"ec«)
ou7:oI)to9' aTrexXyjfwffev ovde Tzapeka^ev
61
iiq ravra Toy; xvyovzag aXkoc. jtaTsXeyev'
ex TCriv TToXiTwv §(i>$eK av^.aq,, i-Kt^ekrJ)^
i)ile^a[ihn tou? exv §Mvar(hv ytyovoxaq,^
'iypvraq ohaiag , xaXfi)? (SsjSiMJtoTa?.
Nulli eranl Athenis ^vvd^ai. vera lectio lalet in le-
ctione codicis, olim depravata.in rel quis apographis,
dva^wv j nam poeta dederat: $v dg-wv. Ne levissima
quidem lectionis discrepantia in loco corrupto sine
periculo negligi et coulemni potest. Dabo unum
exemphim sed luculentum. Eusebius in Stobaei Flo-
rilegio X. 31. t6 otxovo^eiv Ta Ttapzovza cxvipog izfavooii.
TQ §e (iTi^' oXws eQlXetv eg Tt (male editur eVt) twv
^eauxoiv y^peeaB^ai ouiJeTroTe Toiv xTJjS^e^vTwv^ jta-
Ta^e^ouXwfxevoy de ewuxov twv ypriixdxoiv es"' Tyj 3CT>j(Tet.
Spreta est lectio codicis c«)Taiv pro twv. Sola tamen
servat antiquae scriplurae manifesla vestigia , quae
est : oi) Seamxecti Tciiv xtjjSevtwv. Saepissime , quod
etiam magis pusillum videtur, accentus perperam
positus, pessumdedit sententiam. Multi sunt qui ac-
centuum rationem in Graeco sermone nesciunt ac
proinde vilipendunt. Al nemo potest in Graecis literis
multum proficere, qui accentus non probe calleal.
Caecutire et titubare necesse erit semper in etymo-
logia, in analogia , in quantitate syllabarum cogno-
scenda, quisquis nescit accenlus, cerfissimos harum
omnium rerum indices. Vide Porsonum ad IVLedeam
vs. 1. In re critica quem usum habeant paucis exem-
plis ostendam. Epicharmus aut saltem poeta Doricus
antiquior apud Diog. Laert. III. 16.
0«Ufia5-6v ouiJev ap.e TailQ' ouTW Xeyetv
xat dv$dveiv avxotaiv auTovs xat c^ojterv
62
xa).W5 Tzefvxev. xai yip « xuwv Jtuvi
xaXXtg-ov effxev ^aivgTat xai jSou^ /3ot_,
ovos (J* ovti) xaOsXt^ov, u? (S'! 6>jv uf.
a/^te in primo versii Ahrensio debetur, exlrema
correxi ex codd. in his igilur xaXws TreyOxev ineptum
est, quia xa)a)s Tregjvxfvai et yeyovh/ai ad nobilitatem
geueris, non ad formae praestantiam refertur: scri-
bendum erat xaXw? Treipuxev. Idem poeta ibid. III. 10.
«t ttot' dpiBiJLaii Tts Tcepiaaov y cd $e Xrj? tov apxiov
T:oxQip.ev "kfi ^x(pov ri xat riv v-nocpypvdav la^tv.
Laborantibus ultiniis simplicissima correctione sub-
yeniri potest scribendo : Tav hizapyoiadv XajSeM/. Py-
thagoras iubet apud Diog. Laert. VIII. 33. xa9a|0£iietv
aTTo Te TiiinSoiiq xai Xs^^ou^ xai fitaVfiaTo^ ■Kavzoi^ ubi
Xexo; de concubitu accipiunt. Non cadit ea insania
in virum prudentissimum , qui ipse e dilecta uxore
plures liberos susceperat. Legendum : "ksyoT^q. Sic
superstitiosi apud Theophrastum Cap. XVII nolunt
out' STrt veytpav , ouV eTrt Xe^w eXferv. Longe maiores
etiam turbas dedil accentus mutatus in Athenaeo V.
p. 203. ei^e(pav(t)3rrjaav <J' iv T&) aycivt xai ^efdvou;
y^pvaciq e"xo(Tt. IlToXeaaros $' 6 TrpwTOi; xai Bepevixr) st-
xo(Tt Tpifftv e^' apfxa'T&)V y_pv(7(i>v y.ai Tspilvemv ev
' A(i)S(i)VYj. et mox iterum: 6 ^e fikocSe^^foi Ylzolepiaioq
vioq auTWV e xoat ypuaatq $vai p.kv i(p' dpuacx^av
y^pv(J(hv , eTTt ^e xksvcov s^aTzriyei p-ia , Tzevza-moyeaimvxe ^
xerpamyeaiv e|. Dispellet tenebras utriusque loci
acutus in penultima vocis etxort. Slatuis ex aupo Pto-
• lemaeum et coniugem etfilium Alexandrini donarunt.
Addam unum locum e Luciano in Contemplantibus
p. 510. "kya.pai K^w^ou?. yewtxws xat «uTou^^ to i3eX-
G3
TJS"rj, y.al •zaq v.t(foiXaq aTTOTEfive v.ct}. dvaaxo'ktn:it^e , &>$
ei$&aiv (Sv^pcoTiot ovtss. ubi nemo dubitabit ■kou' «utous
scribere, qui quidem locum recte intellexerit Nunc
video et ab aliis, Struvio et lacobsio, hanc emen-
dationem esse occupatam et inepte reiectam a Fritz-
schio in Quaestt. Lucianeis. p. 133, qui nec intel-
lexit eum locum et interpretationem attuht ex eo
genere, quo iudicii acumen obtundi et perverti sa-
nam rationem contendimus. Nempe Charon simul
insolescentem audiverat Croesum et acceperat eum
brevi debere akovza. sTzi t>5v Tzvpdv utto tou Kupou
avajjSijvat. Simul ferocientem vidit Cyrum , quum
audit de Tomyride, quae Tr;v xefaXriV amte^oijaoi. tou
Kupoy eq day,6v e/jtjSaXer viXTopYi a'iu.aToq. Tum vidit fastum
Polycratis, et certior fit a Mercurio oti y.ai ovToq —
avacxoXoTrtffSTjffeTat aBliog ejtTrecwv Tfjq ev^aiy.oviag ev
dy.apei y^povov. )tai TauTa ydp ^ ait Mercurius , Trjq
KXwSoug e7D7xou«7a. Exsultans igitur gaudio Charon ,
ut qui futuras superborum hominum poenas et cru-
ciatus iam sibi adspicere videatur, exclamat: aya[xai
KlwBovq. yevvuodg KaV auTou? (Croesum) Jtat aVoTefxve
xdq Tiefaldq (de Cyro cogilat) jtat dvaa-KoXoTCi^e (Poly-
cratem). Vide nunc quid Fritzschius afiferat: «Quidni
vero sic sumas : Euge , Clotho , strenue et ipsos
(non minus quam alios privatos homines) , optima^
tum capiiibus priva, tum palo sujffige, ut homines
se natos scianty Sic igitur absurda absurde ex-
plicantur. At Graecum non est , dixerit aliquis ,
a7roTe'|:xvetv Ttva xriv jte^aXrjv. paratum habet hoc, quo
omnis sanior Grammatica pervertitur: «Nihil fere
vulgatius quam privandi voeabula in Graeco ser-
64
mone duplicem acciisatiTum adsciscere." Nempe ila
solent: quae paucis quibusdam ac certis propria sunt
ad aliena omnia audacter trahunt, quemadmodum
hic quod verum est in dcpcupeTaBai perperam ad «tto-
Tepvetv transfertur et tantum abest ut nihil eo usu
sit vulgatius, ut numquam ab ullo Graeco scriptore
ita sit usurpatum , neque etiam per naturam rei et
vocabuli vel ab recentissimis Graeculis usurpari po-
tuerit.
De accentibus satis diximus. Addemus pauca de
inlerpunctione. In antiquioribus libris fere nulla est,
ut pendeat omnis ab arbitrio eorum, qui recentiora
fecerunt apographa : hinc multi errores nati sunt
nullo negotio corrigendi ab eo, qui sciat librariorum
negligentia penes sese esse huius rei iudicium. Gra-
vissimi sunt in iis locis , ubi verba sunt inter coUo-
quentes personas distribuenda, ut in scenicorum
poetarum carminibus. Exemplo esse potest Timocles
apud Athenaeum VI. 224 qui putatur scripsisse:
omoijv xeXeuet? vvv pie Tzdvxa. ^dXkov >j
Ta Trpoffovxa fpac^eiv. Tlacvv ye §.pda(ti zovzo aoi.
qua scriptura violatur sermo Graecus, nam quid est
7ra'vu ^pxv, et quid sibi vult istud ye? et periit acu-
men totius loci. Scribendum erat :
ouxouv y.ekevei(; vvv fxe 7ra'vTa ua.}lov ri
xd. •npoaavxa (f>pdl^eiv; B. 7:a'vu ye. A. ^pdaM touto' aot.
ac tum incipit mera mendacia de Dcmosthenis bel-
lica virtute dicere. In fragmento Eubuli apud Athen.
XI. 467 haec nunc leguntur sensu vacua:
Miau) )ta'xirov ypap.pia.rixw exTro)^' aet'.
aTap oiq ofxotov oiipiOi utos w^eTO
m
v't cj^wv fiockiov, Tw ^e TToXXa yiyverca
Sfjuoia.
lege:
ey^av (fHaXiou Tw^e. B. TzoXkd yiyverai
Sixoia.
In Arislophauis Vespis vs. 20 sqq.
ov$£v apa ypifov ^iaipepet meoovupios.
TTwg (Jij^ TzpoaepeT Tt? Torat ffUfjLTroTai? \syoiV j
oTt TauTov ev y>5 t' a7re|3a).£v xav oupova)
xav T>5 QaXaTTyj BYipiov Triv aaizi^a ;
sermonis vitium ttws ^tj^ oTt — advertere criticos
debuerat ; quid multa ? mihi Aristophanes non aliter
quam sic scribere potuisse videtur:
oi^yev apa ypvfoxt $ia(fipei KlewwuiOi.
B. r:obg ^jj; A. Tzporevsi Ttg Torcxt «xuptTioTats "Xeym'
Tt' TaUTov ev y^ t' afre|3aXev xTe.
quibus interprete non opus est. TrpoTetvetv in ea re est
proprium, et griphus nunc habet formam veteribus
usitatam. Egregie huc facit Athenaeus X. 453, ubi
profert griphos antiquos : Tt' 7ra'vTe5 oux eni^dpLevoi di^d'
(jKOfiev ; y.ai' xi TauTov oufJa/xou Y.ai izavzayov ; xai TZpoq
TOUTOts* Tt' TauTov ev oupavw y.ai eiii yn<; xai ev 0aXaTT>7;
Alia est antiquorum librariorum negligentia, quam
si probe animadverteris multis locis lucem aflFerre
possis. Exemplum facilius ostendet quod volo: apud
Athenaeum XV. p. 698 legitur in unico codice Mar-
ciano: ev ^e tw ^eitzipu» NtdjSw izpoenzwv "hjyfvovy^ov
oX\Loi 3caxo(Jat'fitd V iprjtJt ^uj^vouj^os yi\t-Tv oiy^e-
Tat efr' eTrt^epei" %ai TrdSs U7rep|3a5 tov 'hj-/yovyov oXyi^i-
Tat erT* eTrtyepet y.ai ekaSeq. ev ^e roiq e^rji; xte.
Priora sic sunt legenda: TrpoetTrwv Xu^vov^ of/jtoi xa)to-
5
66
§a.ia',iVy (prtolv, 6 y.V)(yoi; rjfuv oiy^eTai ^ quod evincit
loci sentenlia et recepit Bergkius: reliqua sic:
B. xccl i:u>Q u7:ep|3a? xov Iv/yovyxiv ekaBi ot ;
expunctis quae librarius lemere repetiit ex superio-
ribus: oXy^e-zai tXz imfipsi xat^ quae noluit ipse ex-
pungere ne codicis elegantia minueretur. Idem in-
terdum errores suos indicat puncto superscripto iis
literis, quas expungi volebat. Nimis diu latuit gra-
vissimum vitium in fragmento Ararotis apud Athen.
VI. p. 237.
ou/t ^(jQ* o7r&)? oujt ei Tzapdaixoq , <fCkra.xe ^
6 §' 'la-)(pnayQi; 6 §iaxpifav ae Tuy/avei.
non diarps(p'))v sed diarpiifuiv legilur in codice et
librarius dare voluerat oSi zpifav. Plura de genere
hoc dabo alias. — Decepit iterum Athenaeum codi-
cis sui scriptura Vlt. 326 in versu Archestrati sic
scripto :
KAINEAPOTMErAAOYTATAliniA iv Qipei ^voii
xpaviov.
ubi legit aliud agens: y.al veapy pnyaclou raxiXuma
pro T* auXuTTta. Alia exempla reperiri possunt in
variis lectionibus, quas Critici Alexandrini ex anti-
quis Homeri codicibus servaverunt.
Pag. 23. Stcubi liber lacuna hiabat aut exple-
bant de suo aut dissimulato hiatu funditus pes-
sumdabant sententiam: uhi literarum ductus eva-
nidi oculorum aciem praesertim indoctorum falle-
hant , loGum ad suum arhitrium id est temere rejin-
gebant). Non est aliud malum scriptoribus ^isis per-
niciosius, nec periculum interprelibus gravius quam
utrumque hoc, ut exciderint nonnulla sine quibus
67
sentenlia constare iion possit, quo facto aliena ab-
surde coaluerunt , aut pro iis, quae scripserunt ipsi
veteres , nunc inepta recentiorum supplementa legau-
tur. Neque hi loci neque illi nunc a quoquam recte
intelligi possunt. ludicio et sanae menti vis inferenda
est ut aliquem sensum extundas ex iis verbis, quae
nuUum continent. Hinc multi istiusmodi locis utcum-
que explicandis assuefacti paulatim discuut senten-
i\amde suo scriptoribus largiri , non ex eorum verbis
recte intellectis conficere. Isli hiatus et lacunae du-
plici fere modo oriri solent. Aut in antiquissimis
libris membranam tineae perroserant, aul macula
vel mador aliquot vocabula vel versus hauserant,
aut alius casus aliquam sententiae partem absumserat:
qui haec deinde describebant librarii priraum relin-
quebant aliquid spatii, si forte alicunde suppleri
possent quae exciderant : tandem alii , hac spe ab-
iecta, quae supererant eodem tenore quasi nihil dees-
sel perscribebant. Audi veterem librarium haec can-
dide confitentem in Plutarchi codice Regio Paris.
1671 saeculi XIII , cuius verba attulit Dubnerus
nuper in pracfatione ad Plularchi Moralia: to y^upiov
TouTO a(ja.fi^oi,rw er' <?'« to T:o71aypu §ia(p9apevrcx. xa.
Twv TTaXotwv avxiypoc^av (ih dvvaaQai dw^etv xriv a\jvi-
j^eiov Tou Xdyou. y.ai eldov eytb ■Kalaidv jStBXov^ ev yJ
TToXXaj^ou ^ia'Xei(ifJ.axa riV w^ (iyi Svv/iBivxoq tou ypacfov-
xog ebpetv xx "keinovxa eXTztaavxog S' «jws eiiprjasiv al-
"kayov. evxav^a pievxoi lux.xa. avviyeiav iypdcpYi xa dixXei-
TTOVTa Tw fxyjxsTt eXTTttJa? ervoi Ta XetTTovTa tbpt^mta^ai.
tout" outo Toivuv yjpri voeiv xaJi n:avxayx>ij xoij j3tj3Xiou
a/S^a Tts TotauTxj aadfeia ehpiaKexai. haud vidi magis.
68
habemus confitenlem se quae tn antiquo codice vi'
derat lacunts hiantia continuata oratione per-
scripsisse, quia nulla spes supererat fore ut aliunde
supplerenlur. At nihil mali tamen sibi facere videban-
tur stupidi homines, quum mullos locos sic in per-
peluum pessumdarent. £x his locis alii ita sunt
comparati , ut attentum lectorem fallere non possint ,
alii sine melioribus libris semper nos decipient. Pro-
ferara exempla utriusque generis, quae adhuc latue-
runt. In Xenophontis Helleiiicis IH. 2. 27. edit.
Dind. legimus: Ayjoufjtev»!? $t t>5? X^f*? '*'"' ovdYjq Tf,q
rpaTiai; Tztpl KuXXwrjv jSouXojytevot oi TOpi Eevwcv t6v
leyousvov p.e(JtfjivM aTrofjteTpyjffaaS^at t6 Trapa Tou 7raT|:6;
apyvpiov §i' avzoiiv Tpoay^wpi^aai xoTq Aaxe^atptovtoi?
e>tT:e(To'vT6S e| otxtas ^ifn eyovzeq afayiq Tzoiovm xat
allovi; xe rivaq aTroxTeivouat xat ofxotov Ttva &paav$am.
Arena sine calce. In optimo codice, quem Venetiis
excussi , haec ita scripta sunt : |3oi»Xottevot ot Trept Sevtav
To XeydpLevov fzeeJtfjivtf) avaiiexprtaaaB^ai xapyvpiov TroXXwv
Traaa IveTikriaBr} r) ^paxid. avamipaBivxez 8i xaec, twv
'HAeiwv xat Trept' Ttva (JuveXSdvTei; otxtav exTreCTovTes Te
e| auTyj; a(faya.q Tzoiovai xtI. vides lacinias loci misere
habiti. Apparet ex sequentibus multa desiderari:
librarii ut apud Plutarchum xaTa avveyeiav ^pa-
^av xd (JtaXetTTovTa et omnia sine uUo lacunarum
indicio temere continuarunt. Aliud exemplum dabit
Lucianus in suavissimo libro de historia conscribenda
p 43. aefjivuvdfjtevot fjuzXtra e'Trt Tar? emypafoii; ^ y.al yap
av xat auTat TrayyeXotot. Toi3 Seivoq IlapQotwv vtx&Ju to-
adde. xat avHap^i^oq npwxov , ^evxepov ^ w? 'Axdi^oq
^'yjXovdTt (haec additicia videnlur). d}lo<; d^eioxepaa
69
itfltpa TToXu {aviyJUiV yap) 'AnaYixpiou SaXayacffcw; Hap-
Gsvixdi. oitS' 0)5 iv yeXwTt 7101)50 aerS^ai xat eTrtaxwipat Tstj
irojStas ouTW xaXag oiiffa^ dlla Toi3 y^prmp.ov evtxa.
Vix credas haec ila ad hunc dicm sine uUa lacunuc
suspicione legi , saltem edi , potuisse. Acutius celeris
vidit Graecus aliquis , qui in optimo codice Mar-
ciano post AYipyirpiov ^aXayaacjeus HapBcViiia. annota-
,vit: eXXetTret Tt. Quis dubitet? Quem non pudeat
potius id non dudum vidisse? Sed alia sunt ubi
fraus tam bene latet ut deprehendi numquam sine
ope antiquorum librorum possit. Quis suspicelur
partem sententiae periisse in hoG loco Xenophonlis
Hellen. I. 1. 35. '^Ayts 5' ejt t:^; AexeXeta? t^wv TiXora
TroXXa atTou elq Heipaia xaTaSeovTa ov^ev ocfeloq eyrj
efvai TOU5 i^ieT* avxoH ttoXuv ii^Yi 'fjpitJov 'A9>jvatou; etpyeiv
T>5s yw; et /x>j Ttg a/TJ<7oi xat oS^ev 6 x.azd Bdlaxzav
Gixog (foixa. xpdxiTov xe ehai Kleapypv xov 'Fap.(f>iou
Ttpo^evov ovxa Bu^avTiMV Trsu^f/at eii; KaX^^ri^Jova Te xai
Bu^avTtov. Veram leclionem servavit optimus codex
Marcianus: — (jixo^ ifoixd. ev $e A.ay.ed aip.ovi yt.a'
Xov i^o^e ToTs TeXefft Kpa'Ttr<iv Te tov *Apig-ou.i~
vou; xat KXeap^^ov Tov 'Pap.(^:ov izp^evov ovxa BufavTiwv
Tzili^ai xTe. ubi simul vides quam callide Graeci ^
postquam excideranl verba ev ^e Aaxe§a{p.ovi xalov
£$o^e xoig TeXeat^ reliqua audaci correctione ita re-
finxerint, ut sentenlia constaret. Fecerunt id inter-
dum tam scite, ut vel levissima corruptelae vesligia
in perpetuum obliterarenlur, alibi contra tam inepte ,
ul neminem qui has eorum artes semel perspexerit
possiut ludificari et hoc sallem cerlum sit , non ge-
»uina veteris scriploris verba nos legere sed lemera-
70
rias correctorum in loco depravato et mutilo ihter-
polationes. Aflferam unum et alterum locum ubi iis
argumentis, quae grammatica scienlia el sensus cri-
ticus sive sana ratio altulerant etiam pervetusti co-
dicis auctoritas accedit. Apud Plularchum in Pauli
Aemilii vita p. 259 legimus : etxoat ^ev avTOf^pxovq
oky.ocS(xq ly^tipwaaTo. xocq S' aXkai; aixov yejxowja^ xa-
xiSvasv. ix.pdxr,a£ <Je xal 7revTxipt>ia xiaaapa y.ai [idyriv
imliuYiaev x6 $evxepov ev vi Toiv uTraTMtoiiv 'O^iXiov «Tre-
xpovaaxo xat ^ia^oiievov xaxa xoc^; 'EXifZiag. quam sinl
haec absurda et male Graeca quisque videt. At
vidi Florentiae antiquissimum Plularchi codicem,
saeculo decimo pulcherrime in membranis scriptum,
in quo hunc locum deprehendi mullis lacunis hian-
tem, quas terlio fere post saeculo Graeculus ali-
quis pro sua sapienlia expleverat in hunc modum:
i^sip^Gocxo. xug ^' clXkocg aixov yzixovaag
ttuTtOvaev. fxQar^ae de xul TrfrTTJCOta XEOCOCpOC "/.OLl
fidxny i7coXitJi,tiavj Tov $\ ^evxepov iv | twv OrcaTtxwv o§-t7.t-
ov omz/.povQaxo %ai pia^oixsvov Y.axa to? iki\uag. Quid
Plularchus scripserit sciri nunc non amplius potest;
acquiescendum si sciamus eum tam absurda non scrip-
sisse. Eundem credimus in vita Timoleontis p. 242 de-
disse haec : — x\iyy\ epyov ev:e§ei%axo xov 2ixeAta; oliytii
efXTcpoff^ev TUjoawov — ^taTrXyixTtf ojxevov ev piacj) to^s «f *
wpas epya^op.evoii yvvaioiq , xdq Se p.ovaovpyo\)c, ev xaiq
wSaii §i§daxovxa y.ai -nepi 6eaxpuu>v aap.dxm epO^siv anou-
dd^ovxa TipQq eyMva; Tiepi p.e}.ovc, dp[j.ovia(;. Apparet ex
eodem codice in uitima parte haec tantum esse ipsius
Plutarchi: xag ds iiovaovpyovg sv aig
71
(STtGM^oiCpMta irpog exsjvag mpi iiilovg «p/Jt.oviag.
quae nemo restituet , sed satius est mullo aliquid nos
nescire quam a Graeculo decipi et linguae Graecae sin-
cerilatem contaminari. Luculentum exemplum licen-
tiae , quam sibi in locis hiulcis aut corruptis sumebant
Graeculi, mihi nuper oblatum est in fabula Babriana,
quae recens ex Athoo codice prodiit, (quamquam
islum librum magnam partem a monachis esse iuter-
polalum et perpauca continere, quae ab ipso Babrio
profecta sunt, alias ostendere conabor). Poela ipse
scripserat in fabula 82. vs. 8.
XaiTyjv (?' fpieXXs zrfi stiriv xaTato^wetv.
monachus aliquis in vetiisto libro longo usu aul situ
delrilo reperit XAITHNAEMEAAETHN
reliqua oculorum aciem fallebant.
itaque inde pulcherrimum choliambum eruit et sup-
plevit hunc:
KCX.-/.Y1V ^£ iislirYjv £7:' etJL£ TJ75 6(?oy rpi^-i.
Quid inlerpretibus futurum fuisset, ni vera leclio
apud Suidam servata exstitisset? Similia tamenmulta
aeque licenter interpolala et corrupta quum in aliis
multis tum maxime in Tragicis poelis expedire ni-
timur et medicinam facimus mortuis, ubi forlasse
nec vola nec vestigium superest antiquae scriplu-
rae, quam casu deletam recentiores Graeci, ut
quisque commodissime poterat, ita suis inventis
el additamentis audacissime restituerunt scilicet.
Praeter eos locos, ubi velustas quaedam arrosit,
quae postea infeliciter sarta sunt, alii sunt quam
plurimi ubi describentium socordia alias res agentium
72
effecit , ut aliqua pars senteniiae nobis periret. Sae-
pissime hoc factum est ubi idem vocabulum in vi-
cinia recurrebat aut similis vocabuli terminatio vel
forma , quo hallucinantis hominis aberrabant oculi ,
unde intermedia omnia intercidebant. Incredibile
dictuest, quot locos ea calamitas afflixerit. Yae mi-
seris interpretibus , qui istos aliis claros et perspicuos
reddere conantur. Plutarchus de virtute morali
p. 445. b. scribit: vuv $k ffewypotruvy) pey iTaf, ob xa
TTo^yiTtxov wUTZsp txjwm 6pi(j.[icc xai Trpaov 6 Xoytdfxos
Ylvioy^eT xat iitray^sipt^ezou izepi zaq ini^vitiag j^pwfxevos
UTreotovTt xat $e-/piiivrjd tw Xoyttjpw yiai xpaToiJvTt t»3V
CTTtSupttav j iynpdxeiav §e oitK alvnoig acyei oii^e T:eiB'oixevrpf
«XXa TCkayiav Y.ca avxixeivovaav ^ oiov U7:6 TrXyjyyjg xai
j^aXtvou xaxa^ia^opisyoq xai dvax,poijav dyGiVOc, 6)v iv
eauTb) xat dopujSou pLe^og. ita hunc locum conslituit
Wyttenbachius , qui adscripsit : «vulgo mendose:
uiretxovTi. iyKpdxeia Se eri x-ai ^e;(op.evcf) xu) Xoytffpt&i
xai xpaxoiJvxi xrjv eTrtQu/xtav. ayet dk oux dXvviaq ov$e
Tia^oyhw. Ceterum tw loyi(7p.u> mutandum videtur
in Tov j^aXtvo'v." Quo quis est doctior et subtiliore
ingenio eo plura et exquisitiora de hoc loco poterit
commentari : at nenu) poterit umquam recte aut ex-
plicare aut emendare. Vera lectio servata est in
optimo codice Marciano: j^pwpievos uTretitovTt jtat $e-
j^opivo) xo p.ixpiov xai xo evay^ripLov eiiovaiwq.
6 $e iyKpaxY}^ dyei pev eppwptevtf) tw Xoytdpi&i
xai xpaxovvxi xhv eTrt^upwav^ otyet ^e ouat aXuTrws ou(Je
m^oyLsvnv y.xe. Sine meliore libro igitur in eo loco
et aliis sexcentis operam ludimus ac vulnera cu-
rando maiora facimus. Is solus sapit qui ab huius-'
73
cemodi locis abstinet manum, ne sibi corrumpat
iudicium in aliis, ubi veri reperiendi spes affulget
laelior. Satis est si perspicias aliquid inlercidisse ,
cuius interdum etiam sensum probabiliter conieclan-
do reperire possis: non ullra pergendum. Quis non
sentiat hiulca esse haec ab lamblicho in vita Py-
thagorae ex anliquiore scriptore Graeco descripta.
J 366. XP°^^ aevTotys ix^epov 'kpiaa.v ex TcJiv Aeuxavwv
«7w3"£VTa ^id. Tivwv levwv a(^nyma.a^a.i xri^ Qjpknq, Tipo;
ov d(fvdaBai Aio^apov tov 'AffTOv^tov ^ ov iiapa^ey^BijvM
dia xr.v andviv twv ev tw (Jur>7,"aTt dv^ptLv iiepl ^v
'HjsaxXeiav KXetvtav v.ai OtXoXaov xtI. Editores nil
mali suspicati putaverunt significare ultima : Hera-
cleae autem superstites tum adhuc erant Clinias
et Philolaus: vides quid de suo largiautur. Sup-
plendum est ex praeslantissimo codice, quem FIo-
rentiae excussi: — dvdpm. ovxoq §£ eiq xriv 'EX-
"kdSa eTTaveXS-tbv ^ieiJwjte xa.c, X\.\)^ ayopeiovq
^divdq. frjXtaTai; $1 ypdfei yevitjB^ai twv
dvSp&v T:epl fjiev 'Hpa'xXetav ■x.ze. quae nova sunt et
magni pretii, ex Arisloxeno, opinor, excerpta. Ocu-
lus librarii a priore dvSpwv ad posterius aberravit.
Eodem modo pessumdatus est locus et ipse Arislo-
xeni, nisi faJlor, § 207. xaQokm §e i:oMikaxdzY}v eivax
rr,v Twv Tipoa^fepop.ivwv TtooLikiav ^ in quibus nemo hae-
sit. Codex optimus dedit: xa3"6Xoii ^e TiotxiXcoTaTov
efvat t6 «v^pwTTtvov yivoq y.axd xb TwveTTt-
S^w/uitwv TtXyj^o?. ar]^eiov §e evapyeq elvai
T>/V TtSv TTjJoayepouevwv TTotxtXtav, ubi recurrens elvai
peperit errorem. Addam lertium exemplum ex eo-
dem § 30. itleiovcq ri §vjyp.ioi xotq "koyoiq eveayi^ridctv.
74
aXka 6/xou auv irotat xal yuveu^lv o/xaxoETov i$p\ja«iJ£VOi
— 7TapsfA£ivav. Supplendum e Laurentiano codice:
ina-/s^nefjav atpeS' evTei; auxot xaTa xpa' tos ou-
Tfiji; wre ouxeTi oTxa^e dcnig-Yjoav d}X 6/xou.
Hic quoque oculi describenlis aberrarunt ad similem
formam ai:igy](Jav, qui error quam facile commit-
tatur norunt omnes qui codices ipsi descripserunt.
Neque adeo receutiorum in eo genere diligenlia
longe superat librarios veteres, quorum stuporem et
inscitiam solent insectari. Documento esse potest locus
Charitonis p. 104 ubi Dorvillius edidit : «7:1^1 y.al KaX-
"Xipporiv &ye. oiq ^e aoi 7rpora'<J(7&) ptyj axoudav fji^Te yave-
pd)$. Bil(Mi ydp ae tial Tieiaai x,ai laBelv. tvBxjq ovv «va'
xXyjTixov ac, tw ^aaikei evy^aipodv w^ t6 KaXXtppoyjs 0/3pap,a
Qvpocaaq. quem locum nemini suaserim ut restituere
conetur. Codex unicus haec habet: $vo di aot Trpo-
ra'(j(Ta). — eu3^;5 ouv avaxXrjTixov xrjq Biopaq avv-
S-ripia $ie$6^v] y.al itdvxeq ave'rpeyov. Ba-
(TtXeus ^'e av>;pT>3/xevos TaT? eX7:t<Ttv eiarr
Xauvev elq za ^xaikeia yaipm wg t6 xa'XXtrov Q^papLa
BYipdaaq. praeterviderunt unum versum et reliqua
quia intelligere non poterant nec legere recle po-
tuerunt. Addam, quia lepidum est, alterum exem-
plum negligenliae in eodem codice. p. 115 legimus:
xaTeXajSov Se Ty;v ^paxixv CTtt tw tiozap.w v.a}. Trpoupii-
^ovTes Tor; opvtS^oyuXa^tv woXou3-ouv. Dorvillius post-
quam docte illustravit ratiouem et usum twv opvi^o-
a)uXa'x(av in castris Persicis subiungit : » Quod st nec
ita oputBofvkaKeq placeani , posses omaBofvla^i ^ qui
noH in re miliiari et contendere parum abire in-
vicenii si literis maiusculis scribantur omaQoffxika^vi
75
p/ opi9og5uXa|'iv, fofte id aliis placuerity quibus
volupe est potius auctores , ut vocant , emendare
quam explicare , sane inslituto ad bonos auctores
iniuriosissimo et ad ingenia iuvenum studiosorum
corrumpenda praesentissimoJ'^ Quam vellem prae-
slantissimum quemque iuveiium nostrorum sic cor-
rumpi ut iueptum opvi^ogjuXaltv patienter ferre non
possit. Horum si quis forte dubitet, sciat in unico
codice Charitonis liquido scriptum esse oTrKrSogjuXal^iv.
Pag. 23. Peius eliam erat ubi intricati tachu-
graphorum nexus , siglae, scribendi compendia
et vocabula decurtata describentibus negotia fa-
cessebant). Est mihi animus de tolo hoc genere ahas
copiose exponendi : nunc ne tetigissem quidem nisi
casu quodam mihi essent ad manum excerpta ex
optimo codice Laurentiano, quo continetur vita Py-
Ihagorae ab lambhcho ex antiquioribus scriptoribus
Arisloxeno , Nicomacho , aliis contexta : ex eo igitur
hbro luculenta aUquot exempla huius rei expromam.
Legitur nunc apud lamblichum § 27. Ilvda.y6paq
avveztkeaz ^viv Trspi tcI5v oupavtwv sr.iTriyiriV xal — aTTo-
^ei^eaiv — (xpiQin^xuali Kai ygwfxexpDtars Sitkaaev. Co-
a
dex, unde reliqui omnes fluxerunt: SiO, id est $d-
la^ev, constanti usu tachygraphorum. § 72. T:pQaixazxe
aiaiZYiV 7revTa£T>5 dmTzeipdiiJievoq rrw? eyjtpaTws ey^ovaiv ^
quod Graecum non est. Sed male expleverunt le-
clionem archetypi codicis: nux; lyxpx id est iyy.pa-
xetaq. paulo post : iv $yi tcI) xP^^^ toutco Ta oev iy.oc^ou
xjTca.pyovxa TOUTertv aX olaiai exotvouvTO. Cod. ixa quod
legendum erat l/.«s-w. simul abiice putidum additamen-
76
tum Tourercv al ovaiai. In § 113. Kiesslingius e suo
codice supplementum atltilit, in quo legitur: Tiepi-
Ttaumov Ti n^Xoq x.ai y.cx.za.g-alruav. Codex: TTTravTtxw;
i. e. ■Ksi:avxu6v. In § 247. evioi S^e tov TrejOt rrjq aXvyov
xai xrjq daufifxerpiaq i^eimvza touto 7:a5erv ^e^av.
Cod. aXo i. e. dloyiaq. Multo turpius esl quod legi-
lur 5 258. eTT^^yev hepoq irpoCTTrotoOpievo? ^ev e^^yjTaxevat
Ta TMV nu3-a'/opetwv dnoppnza , TrepiTrXaxetg ^e xai
yeypa(^(iiq e| wv paO^r' auToiii; xfpieXXe ^taj3a'XXetv. Quam
sit absurdum islud 7iept7rXaxe4 miror ne Rusterum
quidem sensisse. Scriplum est in codice TrTrXax cum
compendio syllabae co;, igilur TreTrXaxw; scriptum
esl. Sed arripiunt librarii temere, quidquid primum
venit in menlem, ul in § 264 quum ob oculos ha-
berent: yeveaS-at (faai zavxw zriv 7t xaTa touto^ quum
nescirent -napoituav ila scribi , sine mora de suo 7ro'Xiv
dederunt. Iii § 46. u7ToXap/3a'vetv axjTovi eipvj ^erv xotv/jv
7rapaxaTa9>5xy]v e)^etv T/iv Tiaxpida Tzapd tov Vilin^ovq T&iv
TXoXiTwv. ^eiv ouv TauT/]v ^totxerv outui; w; piiT/.ovai tw
TTt^rtv Tiapa^oai^ov xoig e|' auTwv 7roierv. Grave vilium
^ ^ ov
lalet in ultimis. Codex w^ pte^XX quod ex constanti
usu ponitur in participiis, unde apparet non aliter
quam pieXXoixJav expleri posse. Vide quid in J 50
designaverint : (wre Trjv X'''P''' "^^i dizoSoaewq euep-
yeaiaq Trpooyjxetv auTori; efri "(Jtxat^wg •oix.ovoi/.eiv. Quum
expedire non possent dno^o^ temere expleverunt: at
vero nulla est optio in his aut dubitatio: dizoSo hoc
loco est a^ro^oQetV/is ^ quod solum ex omnibus formis,
quae ab dnodoB incipiunt, huic loco ac sententiae
77
convenit: alibi aliter poterat expleri, at numqiiam
Tocabula ita decurtantur ut duplici modo recte ex-
pleri possint. Terum nihil inlelligentibus omnia sunt
periculi plena. Paulo ante in optimo libro recte
scriptum est : efTrev ^ oti xr,v TrdXtv ayTcSv oi-x.eTtj^ai (rup.-
^i^mev ^ ws Xeyouciv^ 'Hpa^iovq ots zaq jSoO; $ia t>7S
'iTaXtas ijla.vvev U7to Aaxtvou fX£V a'(?tx7;0evTO5 _, KpoTwva
^e jBoyjS^ouvTa x9ic, viditoi; Trapa Ty;v ayvotav — $ia(f6ei-
pavToq xtI. Credasne ad hunc diem edi: 'HpaxXe'a^
nempe compendium syllabae ovq, quodparum differt
a figura literae a suprascriptae , nihil differt Graece
nescientibus. (cf. Bast. Comm. Palaeogr. p. 777.) Eo-
rum inscitia quo usque possit progredi ostendit quod
legitur in $ 70. — yiXtav — a^vS^pwTTwv Trpo; dllinXovq^
7ro)viTG5v fjtev $iix vofAtpto'T>]Tos ityiovi;, hepofv^XfAiv $e $ia
(DVQiokoyiac, opOrig. Scriptum est in archetypo codice
0
T'
solemni compendio $iavo(up.o unde primus edilor
imperite dedit <Jtavo/xtpiTTo , pro quo suadet ut ^iave-
vopLeTo legatur! Librarii Graeci aliorum codicum pro
sua sapientia legerunt Siavoiu^oxaza. Tandem Kus-
terus ex % 229 emendatam lectionem reslituit. Locis
autem ex hac inscitia corruptis videas multos sine
suspicione sic uli, ut quae cerla sinl infringant et
contra etiam ac linguae ratio et constans reliquo-
rum usus poslulant interdum a quihusdam poni
doceant. Non mirer equidem si ex lamblicho quo-
que ostendere velit aliquis formam tov 'ATroXXw nou
Atticis esse propriam idque in certis formulis, sed
eandem etiamaliis placuisse, in his lamblicho, apud
qucm saepiasime occurrat, veluti in § 52, 53. tov
78
'ATroXXw xal tov epara. — eirayyeAaaS-flu tw 'AiroXXw
■ — TTjDwotav TitmdaBai tov 'Atto^XXm. § 91. d}X avTov
?VTW5 Tov 'AttoXXw. Verum in omnibus his Jocis scri-
w
ptum est in Cod. d-KoKky adhaerente interdum ulti-
mae literae X ea lineola, quae omissum esse aliquid
iudicat. Similiter tou a.-i:6Kkj tw aTrdXX scribi solet.
Eodem modo ortus est ridiculus error in loco Lon-
gini in Walzii Rhett. Gr. IX. p. 583. xtver iXeov —
'Ojxripo!; em xrjq 'kvSpQy.diyriq'
■nai X6v ev 'Apyet eoutja ii^oq aXXrjs i(;-og laouvoiq.
y.ai xd l^Yic, «.Tavxa xa utto toG exTos tipriniva tov
eXeov Tov t>5s ' kvS poixdyrf^ xivii. optime Finckhius vir
perspicax resliluit utjo tou 'ExTopos. sed quid facias
librario, qui quum in eo loco ob oculos haberet
scripturam hanc, quae in optimo Cod. Regio exstat,
1)710 Tou exT potuerit exTo'e scribere. Nihil autem mi-
randum in iis, qui potuerunt serio scribere in Me-
nandro rhetore apud Walz. ibid p. 251. 'Atto^XXwv
XeyeTat — JTu^wva xat TxjXe^wvTa dSekrfohq xTefvat toFi;
jSeXetftv. unde in Walzii indice occurrit Telephon,
Pythoms frater p. 655 ocyus eximendus, nam
vera leclio e codice Regio mihi reperta esl: IIuSTova
xaTetXrj<pora AeXyou?. Conlrario errore p. 250 legitur:
t^ta AeX^or |3a(?£'f et Moucwv: unde nemo, spero, AeXoior
credet esse Graecum. Codex: idicc $t foi^l^ei Mou-
(jwv. Idem rhetor palriam celebrans scribit p. 313.
Tts ydp 'l^npiai Tzapaxvjoxv »?, Tiajsa AwToyoyous dtfiuo-
fitvoq oux «v Ipidi; TTpoTtuwJetev ; codex nil boni attu?-
lit. Sed quid codicibus opus est, ut restituamus yi
2tipr,(ji ntpnvyjcLv? Huiusmodi tamen homunciones
79
eos libros descripserunt , a quibus nuncne latum qui-
dem unguem discedere homines quidam docti iubent.
Neque tantum obscuriores scriptores, quorum rari
tantum codices a paucis legebanlur, tam turpiter
inquinati circumferuntur , nam animadvertat mihi
ahquis, quae turpissima vitia sermonis nimium pa->
tienler ferantur in his Aristophanis versibus Av,
417. sqq.
opa zi xipSoq evBd$' a^tov povijg
oTCf) TOTroi3e /uioi i^uvwv
xpazetv ocv yi tov e;^6jOov r)
(piloiaiv tiXpeleTv e-j^eiv;
quid? vincere hostem potuitne ab illo dici v.paztTv
zov ly^BpoVj aut amicos iuvare xoiq tfiXoiq ^Xfe-
"keiv? Deinde pro Jj ■x.poi.teiv twv eydpu>v h roiiq filovQ
oi^fieleTv h'cebitne omittere alterulrum articulum et 7}
ita traiicere, ut legatur: xpazeTv y) twv e-/BpuiV yi (fiXovq
^(feleTv? Qui haec inducere in animum potest iu
quacumque alia re utilius quam in Graecis scriptoribus
interpretandis studium et operam suam collocabit.
Quid igitur? in huiusmodi locis licet esse ingeniosis,
at parum aul nihil prodesl. Metuendum enim est ne
omnia antiquae scripturae indicia et vestigia prorsus
sint delela , itaque in his omnibus criticorum optimus
est (quod de medicis dixit aliquis apud Stobaeum
Floril. CII. 9) 6 ia Swaxa v.ai Ta d$itvaxa 8vvd.p.evo<;
$iayiyv(ii(Ty.eiv.
Pag. 23. Bonum factum , quod bene multi su-
persunt libri vetusti., interpolationibus istis anti'
qmores, vnde fraus apparet et ipsa scriptoris mu'
vus e genuinis antlquae scripturae reliquiis certa
80
correcttone potest restitui). Non arbitror manifestius
id apparere posse quam ex hoc loco Plularchi de
audiendis poetis p. 20. D. «t ^e twv 7toiy;Twv uTrevov-
TKOcretg Ttpix; «utou? dtnavafipovaai Ty;v tt^s-iv oux ew<Jiv
icrxypdv poTtriv yevh^ai irpo? to jSXaTTTOv. 'Otcou jyiev
ouv auTor? t6 TiS^lvai (Juveyyus ex^aver^ Troter Ta? avTi-
"Xoyiaq $ei t&> j3e),Ttbvt cruvriyopeiv ' axTTrep ev TouTots * — '
— Tt' ^^Ta $ei ae y.d^veiv ^ Y.azBaveiv
afjtetvov. ouiJeti; xa'fjiaTos eu<Te|3erv Seous.
id est, si iuterpretibus credendum:
A. Quid ergof numquam te mori expedit Dtis?
B. Praestatf nec ullus est labor colere Deos.
quae quam aliena sint vides. Vera scriptura •el ipsa
manus Euripidis, cuius ex Palamede locus est, ita
latet in antiquissimis codicibus, ut manifesta corre-
ctione erui possit. Scilicet optimus et pervetustus
liber, qui Venetiis inter codices Bessarioneos serva-
lur, hanc mihi dedit lectionem; '•
Tt' §ri-za ovaiv dei ae xaTQavoufievov.
ubi pro OTCIN lege 0YE1N^ quod puncto el li-
neola discrepat, et Euripideum habebis senarium,
qualis ab illo scriptus et a Plularcho iandatus est:
Tt' ^yJTa fiuetv $eT ae xaTSavoufxevov ,•
resjwndet Palamedes:
dfieivov. oi)$elq y.dtmzo<; eu aifietv Oeovg.
in his demum : t6 TiS^evai avveyyvq ix.cpavelg ixoiei zaq
ovTtXoytai; _, et polest aliquis tw |3eXTt'ovi avvriyopelv.
Spectemus nunc ad hanc lucem librariorum et cri-
ticastrorum socordiam et temeritatem. Videbimus in
leclionibus reliquorum codicum emendatae scripturae
Testigia magis magisque obliterari, donec tandem
81
prorsus perierinl, et actutn de illo loco fuissel si
quemadmodum in tot aliis, recentiorum apogra-
phorum fide et auctoritate slandum esset. Gli-
scentem labem possumus oculis subiicere. Codices
et ediliones haec dederunt:
ti Sfixa. ouai §ti ae 7iaxQavov[xsvw
xi Sijz' ovai $eC ce TiazQavovusvov
Ti Sma oixji §el ae TiaTBaveiv
Ti ^TJxa ov $ei ae v.axQaveXv
xi Srjza ^ei ae ■x.axBaMtTv
XI $rixa ovai Sei ae ■Ko.^Lveiv y.ax6avov[ievov
XI ^YiXa Sei ae Kdfiveiv v.axBavo\)[isuov
XI dHxa Sei ae xdijLveiv ycaxdavtiv.
Fraus nunc, quod dicebam, apparet. Librarius ali-
quis olim e vetuslissimo libro male pro TIAHTA-
0TEINAE1CE aliud agens dedit xi $fixa ovaiv ^ei ae,
turpi errore , sed perito medico facile sanabili. Qui
proxime secuti sunt nil nisi drix* et ovai peccaverunt,
quae non tam levia sunt ac videntur: namque sic
iam mullum a vera scriptura aberravimus; supervenit
corrector aliquis, qui se recle facturum putavit, si ista
ad grammaticam rationem conformaret scribendo : ti'
— $ei ae xaxQ aveiv pro ■KaxQavovuevov. Aliam ra-
tionem iniit criticaster alius, qui aliquid excidisse
ratus audacter de suo xa/xveiv infersit. Uterque reliqui-
as veleris scripturae ad suam correctionem accommo-
davit, unde nataesunthae lectionesaeque corruptae:
xi $9}xa §ei ae v(,axQaveiv
xi SHxa $ei ae xdcy.veiv xaxQavou/jievov.
denique ex utraque hac conflata est quae Wytten-
bachio placuit:
6
82
Ti dma $ti ae xa/izvetv^ xaxdaveiv 'K\umv.
unde quam infeliciter aiiquid sani exsculpere conati
sint homiues docti videbis apud eos qui Euripidis
fragmenta collegerunt. In huiusmodi calamitate siue
ope librorum nulla spes salutis est, at hoc tamen
valet iudicium et longa cum veteribus consuetudo,
ut subesse in his fraudem sentire et perspicere pos-
sis , et quum ipsa scriptoris manus erui nequeat ,
at senlenlia tamen eorum, quae perierunt, certa
conieclura possit excogitari, ut in hoc ipso loco
Grotius ostendit, qui quum corrigeret: .
A. Tt' $tL ^eous (Je'/3etv ae xaT0avoupevov ;
B. «fxeivov xxi.
recte cogitando proxime accessit ad id ipsum, quod
Euripides et Plutarchus habuerant in animo. Cf.
Valckenaerium ad Phoen. vs. 1331. ■?'. .
Pag. 23. Sed aliorum multorum , quorum non
nisi recentiores codices nunc exstant , imquior
est conditio, nam interpolatos esse consiat, anti-
quam scripturam in plerisque locis non nisi an-
cipiti coniectura et incerta divinatione possumus
expiscari.) Si quis huius rei documenta et exempla
a me peteret, ante reliquos omnes Lysiae orationes
proferrem , quae quum in pessimis et recentissimis
libris ad nos pervenerint non simplici calamitate
affectae sunt. Nam quum librariorum socordia pas-
sim contaminatae circumferreutur iam olim videntur
multi temerariis interpolationibus laborantem sentcn-
tiam magis magisque pessumdedisse. Deinde quum
vel sic tamen multi loci intricati superessent, qui
omuem interpretationem respuerent nec sine vio-
83
leutiore tnedicina sanari posse viderentur, exortus est
Graeciiliis aliquis, qui denuo audacter quidquid li-
buerat vulgatis lectionibus substituit, nil veritus re-
secare si quid otiosum putaret, addere de suo quid-
quid coromode addi posse existimaret et quocumque
modo propagatam e vetustioribus libris scripturam
vel sic salis male habitam novis erroribus depravare.
Scripturam sic ex huius arbitrio constitutam quum
in Laurentiano codice invenisset Bekkerus haud cuu-
ctanter, quasi si integriorem Lysiam reperisset, recepit
in textum ne in audacissimis quidem Graeculi con-
iecturis fraudem suspicatus- Arguitur autem facile ia
coniecluris, qualis illa est p. 114 (275 Bekk.) eTia-
^riTitp UfjLu; eS^os eg-tv eva twv Iuvovtwv aei (Graecitas
postulat: eva ad Twv Iuvovtwv) xaxw^ Xeyeiv jcoi 7:0»^
eTOt^av cyd) upv {jLYiviaoi Tipog uftas ooJTOuq xpe^ta^e.
Lysias non magis fjDjvtff&j usurpare potuit quam xwffe-
Tot^ ut hoc utar, vei yokuiQziq vel Y.oiiaatxca. Fece-
runt hoc Graeculi recentiores, qui multum sibi pla-
cebant quum verbis suis antiquissima Homeri verba
miscerent , quemadmodum fecit historicus ille apud
Lucianum in suavissimo libro de historia conscrihen-
da, Tom. 11. p. 22. ekih^s fiev yi finj^jxuYi y to TeTxos
^e TTBffov yLsyalai i§o\mr,atv. — 'E^euaa fziv Sti\ oStm
Tot? oTrXots Ttepiea/uiapayerTO y.a.i orojSoc rtv xat xovaj3os
«TravTa Ta exer. y(.cu' 6 g-pom^oi iiiepninpt^£)^ u TpoTrta
fjuzXtg-a izpoaaydyoi izpoq to Ter^^o?. verum neque Ly-
sias neque Atticorum quisquam eo morbo laboravit.
Peccavit crilicaster qui quum vulgatam lectionem
/jiyivuab) videret stare non posse ingeniosus sibi visus
est quum fXYiviaa reponeret: veram lectionem in fjn^-
84
vu<7&) lalentem eruit Marklandus: ^r, avvda (^imi), ul
paulo ante: ow 61$' o xt ^yiptiwS^riaoiixat p.>3 ^uvwv ufxrv^
ubi scribendum est de more Atticorum o xi x,ai ^yjmw-
Br^aoiiou. Ostendam primum unum et alterum locum,
unde fraus correctorum antiquiorum pateat, deinde
illius interpolationes arguam, qui Bekkerum et alios
decepit. In oratione uTrep tou d$vvocTov pag. 168 (412
Bekk.) legitur: ^ii yacp Qv$h aklo fjtot So^ei Tzapa-
aKSvdaat xdv^g fj.oi tov xtv^uvov outo? rj $i(X fQovov. —
ei iiev ydp ■/^pTnndzoiv ivey.a , av-M^^avzv. , et ^' ws iyP^
saurov p.e TipLapeizai , ^ev^exai. ^iix ydp rriv ■Kovnpiav
avxov (scrib. txjv auTou) ouTe yiXw ouV eyPptb TrwTroTe
ey^pY}aocp.Yiv avrui. quae quam absurda sint nihil atti-
net ostendere. Solemni errore confusa sunt in hoc
loco, ut passim alibi, ou et et, ou^J* et et $' et facile
Tincam scripsisse oratorem : ou p.ev ydp yprip.d-zwv evexa
(XuxoyavTer ov$' w? eyBpcn/ eavzov |xe Tti^twperTat. Sid ydp
T»5V 7rov»j|3tav Trjv auTou xTe. ubi quum semel et |u.ev et et
de scriptum esset suspicatus aliquis alteram apodosin
requiri infeliciter (|/eu^eTat inseruit, haud secus atque
xdp.veiv modo vidimus Euripidi obtrusum. Gravius
multo affectus est locus in oratioue xaTa ^iloivog
p. 188. (462 Bekk.) outos toivuv ou;^ ottwi; wyeXjjdat
zirjv Tzokiv Iv TotouTO) xatp&i xat TotauTyj x.aTag-daei $ie-
vo-n^ri dXk' oTzoiq Tt y.ep$aivot «716 twv vneiepoxv avp.Cfop(hv
TzapeaxevdaaTo , in quo hoc, opinor, manifeslum est
ovy oTTCn)? e more Attico pro non iantum non posi-
tum fefellisse hominem, praesertim quum ^elmai
noto errore pro ^(fikr,ae scriptum esset, unde liquido
apparet verbum Sisuori^n eidem temeritati deberi,
qua superiora depravata esse comperimus. Yidetur
85
mihi homo lacunam explere yoluisse, nam prima
tantum et ultima sana esse video. Quid si sic sup-
pleatur: outos toivuv ovy^ oTzoig wyeX/jae tjiv ttoXiv ev
TOtouTCf) KMpU) jcai ocTiopia. TotauTr? ^taTara^av aXka. ytm
nepSaiveiv ocko twv yfxeTspwv fsv[t.<fopG>v "napecmevdcjaro.
Facile nunc apparebit labes, quam alter locus eius-
dem orationis contraxit p. 189 (465 Bekk.). ei /Jiev
Tt5 ypoupiov Tt TrpoucJwxev ri vaojv y\ ^paroT^eSov — Tar?
ea^dzai<; av ^xjpitat? e^ripitoyTO, outo? Se T:poSovg oknv
xr.v "Kokiv ou^ oTTtk)? zifiapYi^TnfJeTai i:apa(jx,evd^exai. Sen-
tisne aliquid deesse? Excidit: dlld x,ai jSouXeuetv
TrapaffxeuafeTat, aut aliud quid in eandem sententiam.
Sequitur mox : xaiTot ^tx.ai'&)? y' av ort? fovepu^q wcnep
OUT05 TrpoucJ^Mxe Ty,v eXevB-epiav oii Trept tou jSouXeuetv aXXo;
Trepi Tou Sovleveiv xal zrj<; pieyt'r>]? dmpiai exxXriatdl^erai ,
ubi corrector, cuius lectiones in codice Laurenliano
exstant, ejcxX)9ffta'(^otTo rescripsit , ut saltem grammalica
ratio GOnstaret. Mihi verum videtur : ^t'xaio; y' ov
^v — dyuviXeaBai. Locutio ou;^ oTroJS — dHd xai,
qua iion est alia apud Lysiam frequentior, iterum
ab librariis male habila est in oratione KaTa Nmo-
yuxyov p. 186 (456 Bekk.) dTX ovy^ ottws upirv twv
auTOU Tt e7re(?&)xev dXkd twv ufxeTe'p&)V TroXXa u<pr/prjTat ,
ubi Graece scribendum est: eTreiJ&^xev dlld xat twv.
In oratione xaT* *Ayopa'Tou legitur: p. 134 (325 B.)
$et yap avzhv dTzoSet^ai &)? ou xaTefjtyjvuue twv dvdpwv
TOUT&)V ovS' aiziog avzoTg eVt Tou J&ava^TOU oTrep ovk ov
Svvatzo ovSemxe dmdet^ai. Inconcinna haec sunt nec
Lysia salis digna , sed bis ab interpolatore depravata :
orrep oux ov ^uvatTo de suo dedit corrector Lauren-
tianus pro xov Svvairo. his igitur primum abiectis ita
86
legerim: xai yap 6{ ov naxefjirjuvoe twv a.v$^v —
QcofdixoM oux av (JuvaiToJ ou^eTOTe aTroiS^er^at. Sic appa-
ret quid peccaverit correclor velus, qui quum xat'
non satis appareret audacter ^e^ yap autov aTCot^eri^at
infersit. Aliud exemplum mihi videre videor in loco
pessime habito p. 112 (270. B.) Trp&JTov fzev ouv tva
fx>} Ttc \)[um xdYjx 8ri jSoyjS-wv ol^ i^rindpxme itpofixmv
ltop{ayixai t>5s afiapxiaq etTra'Tw Tt's u^wv utt* ipiov xaxwi;
oxwoev h TieTTOvSev. Dicam quid venerit in menlem:
scripsisse suspicor oratorem : tva (x^ xiq u/xwv oiq efx)-
fuxpxrpie Tpoffa^v T:opiar\xai rijs a:(x.apTiai; etnaxe xiq xte.
fuit, qui aliquid deesse putaret; adscripsit igilur
Ta;^a 3r} |3o»i9cov itfortasse jSorj^oiv" nempe addendum
vel restituendum , quod nunc male invectum est in
orationem. Ancipites istiusmodi coniecturas fateor
esse: certiora sunt quae de nova interpolatione e
Laurentiano codice ostendam. Quam temere is li-
ber) cuius auctoritas Bekkero et aliis imposuit, a
Graeculo sit interpolatus non possum melius arguere,
quam si unam aliquam orationem totam percurrero.
Delegi primam xat' 'AXxi/3ta'(Jou ^ ex qua satis super-
que quod mihi propositum est probari posse arbi-
tror. Pag. 140 (340 B.) r>yovp.ax 8\ & Sv^peq ^txarat',
oXo) Tw vo^cj) jxovov auTOv Twv TroXiTwv ^o^ov efvat. d(^pa-
xeiai /xev oTt xaTaXeyei? 6 izaxrjp oux eTre^yjXS^e (leB'' ufzojv
^•paTOTre^euopievwv. Corrector locum corruptum sic in-
terpolavit : oTt ou xaTeXeyrj , yemoxa^iov 8e oxi oux eTre-
^^y^B^t (Jte9* u/ji65v ^paxoTiedui p.6voq, quae quum nec
verEj^^sint nec bene Graeca neque sensum conti-
neant eum, quem Graeculus putabat, miror a Bek-
kero sine suspicione recepta esse. Quanto felicius e
87
reliquiis veleris scripturae corruplae et mutiJae eruit
Bakius haec: di^poLxetaq (xev ort zaTaXeye«5 oii ■Kap'^v,
Xt7roTa|t'ou ^' Sti oii'/, e|:^X5e fJieS* ujuiwy ^pateu-
oiiivav. Magis etiam miror p. 140 (341 B.) quum
vulgata lectio esset: oixJeTrcoTroTe onhrtTjaavzsq tTTTreu-
aavTei; 3i probari Bekkero potuisse infelicem eius-
dem horainis correctionem efiTzmi Se ovxec, quod paene
ridiculum est. p. 141 (343 B.) pro xat 6'tc p.kv Ttaiq
^v ouTTw drjhx; w ouoro'; tis erat corrector perperam
xat' inserto legit tzoxc, w -Kax outtw ^rXnq r;v , quod au-
rem oflFendit. Melius potuerat: T:aX<i &v. ibid. ouxouv
^'eivoVj w avSpei; §iY.a(^ai , toutou^ jyiev ouToog eirru^^eri;
ervat oir* e-neiSav e^apiapzavovTeq "krjf^thm $ia to auTcov
ylvos aui^ea^aij rinaq Si^ ei e$M<^uy(f,aap.ev dix tou?
o\>xw, axav.xovvxag nriSeva «v SvvaaS^ai Tzapa. xCrv roXe-
jjtiwv ei^atTwaff^at |!i»j(J* «v Tac Toiv Ttpoyovuv dpsxdg^
correxit fir)de $id xdg^ in quo Sid verum esse potest,
fin$i alienum est, quemadmodum ov in y.r,diva ocv
$\)va(J^ai. Pagw 142 (344. B.) ttoXu ^aXXov auTor? ■npoa-
>5xei Twv XtTTOvTwv xr,v xd^iv 7(.axr,yopeiv ri vizep twv
ToiouTwv a7roXoyer(TS"at ^ correxit uTrep toutwv et vim
senlentiae fregit. melius XetTtovTwv scripsisset. ibid. av
firi dvio^ei^aatv — w? erpateuaaTo ev Tor? oTiXtTat; ri w-
iTTTreuetv ^eSoMixaanivoq , admodum infeliciter adiecit
desuo ig-iVy ac praetervidit simplicissimam correctio-
nem: iTTTreuet. Paulo posl: edv $e [xndev 'iyovxzq SUomv
xeXeuMiTtv «utw opyi^ea^ai , [x.ep.vr,aBai yjpri jtTe. quum
in codd. ferretur lectio aijxoi opyil^eaBat correxit:
«UTOt opyi^ea^ey [letxv^Bai $e xpri. Facilius credam
Dobraeo dixisse Lysiam : xeXeuwotv auTor? yapi^eaSfai.
Pag. 142 (345. B.) outo? ydp Tcaiq ixev wv Trap' 'Ap-
88
yeSinitoi Tw yXafxwvt — itoXXwv opdnnuv eu fiev utto -zut
«uT^aTt xaTa)cet'|[jievo5. In his aliquid audendum ralus
non magis audacter quam infeliciter rescripsit: ttoX-
XwV Op&ivTWV VUXTOS TS UTTO TW aUTW OlXJ7ttaTl XaTaJCfit-
pevo^^ quae quam sint inepta non melius sentiri po-
test quam si apposueris veram scripturam partim ab
Reiskio pulchra et fehcissima coniectiira restitutam.
Scihcet in ETIMEN lalere vidit emvev. Reliqua ad-
huc misere laborant et ineptis correctiunculis vexata
sunt. Quod Graeculo in mentem venit: utto tw auTw
otxyj/xaTt non magis absurdum est quam utto tw auTw
S-p«/xaTtj (^p(ii(j.cx.xeT y eTpLO.Tt j ifiaTto) quae coniecerunt
critici recentiores. Sardi venales: quis enim potest
sine risu ob oculos sibi ponere Alcibiadem et Arche-
demum potantes utio to) auTw l/xaTKi) xaTaxet|utevou{ ?
Nova quidem haec est corapotatio in slragulis. Quae-
rere igitur pergendum quid in istis uTroTMtauTo/^iaTt
lateat. Porro p. 143 (346. B.) quum in libris recte
scriptum esset: ov fxaXXov eiJet xocj/iitwTaTov efvat tcov
iToXtTciiv — OUT05 hipovg ujSpi^i^etv ■Keipac^a.i , nescio qua
de causa outo^ in 6 ^e' mutavil. Peius etiam p. 143.
(346 B.) TioXXorov (xipoq twv ei^^wv twv eauT&i ■Kpomo-
xoVTUv resecuit verba twv etiJwv nulla alia de causa ,
nisi quod non intelligebat. Acule Marklandus twv
ovet^wv scribendum esse vidit, at non perfecit emenda-
tionem: nempe corrigendum praeterea erat TrpoaovTojv
pro 7rpo(jr]x&vTtfi)V^ ut apud Lemosthenem pro Coroua
p, 314. ou yocp oa av 8e%a.ip.i 'upoGOv:' .ala-/^pa toutw
yuu 6vti$y\, it«'vt' or|:ji.at §eiv tuyiepGic, "Uyeiv. et saepius
alibi. Hae igitur omnes eiusdem sunt in una ora-
tione T:apa$iopB(h<7ei(;: similes e reliquis nullo negolio
89
colligi poterunt, ex quibus pauca deiibabo. In
oratione vizep TtSv ' ApiTOfccvovg y^pYiiiaTOiv pag. 154.
(375. B.) Tou iiiJeXipoii tou oaoTzazpiov aTtojtei^vas Tiap'
ahxta xezzapdx.ovTa jxvas eiTTWv xaxe-/^pTnaazo , lemere
scripsit Xa|3wv quum ej^wv^ opiuor, unice sit verum.
Pag. 186 (457 B.) viiaq $e xoaovxovq ovxaq v.ai r,§oun-
jxevous uTTo TouTou i^mriaovaiv cos ov y^pn Siky]v Tzap
avxov "kap.^dvtiv y rescripsit i^nxovaiv, quod male recepit
Bekkerus , nam contrarium est sententiae , quae re •
quirit futurum ; scribendum erat : i^r^xrtcsovai TzetBeiv
W5 01» j^pj? xTe. quae perfamiliaris Atticis iocutio est.
fieri potest ut ZHTHCOYCinEIGEIN librarios fe-
fellerit : at cerliora de genere hoc arbitror haecce p.
125 (302 B.) t:ov y.dX^xov av riV (dele av) d.v$pl dpyovxi
r? 0pa(7u/3ouXou OuXrjv xaTeiXyj^JOTo^ tot* e7rt^et'i^a(T3-at
Tfiv avxov avvovaiav ; ubi AYTOYEYNOIAN unice ve-
rum esse arbitror, ut p. 149 (365 B.) i-Ke^ei^axo xriv
evvoiav et alibi. Salis certum credo etiam hoc p. 155.
(378 B.) Iti dk (j>aivovxai ov§ev TTWTTOTe ^ieve^^S-evTeg ^
5)r' eti6<; xai 7re>£ twv y^pr\p.dx(iiv xavxd yvrjdvai htavd
ft£v iv^d^e Tw uter exdxepov xaxaXnzeiv xd $' dXka Tzap'
avxolqeyieiv. asyndeton huic loco non convenit, unde
olim arbitror scriptum fuisse: rNONAlKAITAMEN
(yvoivat xat Ta j:x£v) et fortasse ayeiv pro eyeiv: sequi-
tur: i^yoi3vTO ^e jcat Ta ejcer ojxws atfiaiv eivai taa (oanep
xal xd evB^d$e, imo vero: ouotMi; a(fiiaiv EINAICA
(efvai ad) , quod Atticuin est pro .C7ci5a. ut in fra-
gmento Euripidis apud Valcken. Diatr. p. 214.
euffyijxa xal ad xod xaxeafpayiapieva.
Eodem modo <to5v feliciter Lysiae reddidit corrector
codicis C. p. 160 (391. B.) ew? x6 <^paxvKe§ov <j&)v
90
^v pro vulgata codicum scriptura oo5ov. Quamquam
enim saepe, ut ostendi, lapsus est, non tamen ei
uulla laus est tribuenda: imo saepius et is et alii cor-
rectores Graeci ingeniosissime nonnulla restituerimt
neque umquam sollerlia et ingenium Graecos ho-
mines prorsus defecit. Vidi equidem in Marciano
codice, quo scripta quaedam Plutarchi Moralia conli*
nentur, correctiones complusculas acutissime a Graeco
lectore repertas. In eo tantum culpandus homo est
quod ubique veteres lecliones quantum potuit erasit ,
ut suas coniecturas non omnes aeque bonas substi-
tueret, quae res in bona parte codicum recentiorum
criticos transversos agere assolet. Eosdem tamen
correctores et entiquiores et recentiores in iisdem
libris, quos tam hcenter emendare solebant, plura
fugerunt, quae per errorem barbare aul soloece
scripta facili negotio Graeca fieri poterant. Non-
nullos miraturos arbitror si dixero in plerisque libris
Graecis mulla adhuc legi manifeslo corrupta , quibus
graviter peccatur in eas ipsas linguae Graecae leges
de quibus inler omnes dudum constare omnes arbi-
trantur. Multa barbare, plurima soloece dicta vel in
Atticis scriptonbus editores aequo animo ferunt. Sa-
tis superque est in uno Lysia unde hoc evincam.
Primum igitur ea arguam, quae barbare nunc scripta
sunt, deinde alia complura addam quae neque ra-
tio neque usus Altici sermonis umquam lulerunt, id
est ea, quae Attici vel omnino Grteci veteres nec
dixerunt umquam nec dicere poluerunt, ac lamen
per novas semper editiones propagantur et tamquam
beue Graeca auctoritatem et fidem etiam apud Gram-
dt
maticos paratam invenire solent. In Lysiae oratione
x«T* 'EpyoxMovg p. 180. (440 B.) iiieiSYi Taxtr* sve-
TreTrXyjvTo xat twv ufxsT/pMV dTzeXocvaav ad hunc diem
sine suspicione legitur. At barbarum est iveiiiT^li^vTd ,
quia mnlYinai non magis potuit Graece dici quam
'nimiiicUj uthoc utar. scribe: eveirXyjvTo^ ut solebant
Lysiae aequales in Attica loqui. Aristophanes in Ve-
spis 1304. sq.
evdvq yip ux; evsTrXxjTo TroXXcSv jcaya^wv
evfikctx' j emiipxa.
et alibi passim. Barbarum est p. 100. (235 B ) ei
Tiveg y^a.ye(ja.y.evoi ezvyov «XXwXmv xaTeal^avTe? Tas
nefaldi; pro xaTa'|avTes _, ubi librarii in raedia bar-
barie nati sordes aequalium , qui KaxeayBeig el ipsum
adeo xaTea'ff(7&) usurpabant, Lysiae affricuerunt. Hinc
paulo ante iidem scripserunt: a}la mXkd l^piaiJLivog
xat xaTeayets tw xeyoXyjv, ubi corrector codicis Lau-
rentiani xaTayei'5 correxit quum xaTeayoo^ debuisset.
Idem saepe i^Yifiaoiiai et similia menda correxit , quam-
quam interdum linguae magis quam senlentiae con-
sulens reposuit probam et Atlicam formam in —
ouaat vel — fofxat^ ubi sententia aliam requirebal.
Vid. p. 139. (337. B.). Barbarum est p. 136. (329.
B.) xai wij)Xrj(J£V vplv (ivpiaq Spax^dq, pro wipXev. hoc
quoque ex abiectissima Graecitate inveclum , quum
'^ei^aj ri^a, yindpTmc, (likh^ricrcc , eppsvaa, quin etiam
■^PYKTa et quid non huius generis in usu essent. Hu-
iusmodi turpe mendum adhuc Aristophanis versum
commaculat in Lysistr. 553.
KaT* evxi^jri xexavov -zepmov roiq dv$pac(7i y,ai poT:ah(jp.ovq.
barbarum est ivri^ai pro evTexefv: veram lectionem
feliciter eruit amicus quidam meus: h^d^ri. Apud
Lysiam eadem forma bXflev iterum depravata fuit
p. 159 (389 B.) in wyeiXev, ubi corrector bene emeh-
davit: oxt ToaaiJxa wyXe ^(pyjpiaTa. Vocabulum xaxa
in Arislophane admonet me loci Lysiaci , in quo la-
tere videtur p. 185 (454. B.) xat toutois 6 tepoTuXos
TrgjOtTpej^ei Xeywv cbc* euffe'j3etav aXX' oux euTe'Xetav ove-
ypa^e. Marklandus xal ii:i toutoii; corrigebat: equi-
dem agnoscam Attice loquentem si correxeris: xa9*
6 tepajuXo^ Tzspnpixei Xsywv. Ridiculum vitium est
p. 136 (329 B.) e7reTu;^e'Tr7v auTw ^a^i^ovri^ namque
est aliquid inter eTOTu^erv et TOjOtTU^^erv ^ quod repo-
nendum. Minus turpia at non minus vitiosa stmt
baec: eXeetvou? pro eXetvous p. 182 (447. B.) quod ex
Homero etiam alio male inveclum est, ut ostendit
Porsonus in praefat. ad Hecubam p. ^'n. (IX Scb.)
6hyap)(^iav y.a6i^dveiv pro }<.adi(^dvai p. 180 (441. B.)
qua sola forma probati scriplores utuntur, quum
t^iwTat recentiores xaS^trav et xa^iravetv dicere sole-
rent , vid. Lucianum in Soloecista Tom. IIL p. 571.
Neque w(xvue pro wpu a Lysia poni potuit p. 154
(376. B.) quia recenlior hic usus est, quo opLvvoi
(Jetxvuw et similia frequenlari coeperunt , neque 'Axa-
Srifiiav pro 'Axa^^r/pietav ^ quae sola forma Graeca est,
p. 150 (366 B.) neque «Tro^et^atev p. 146 (355. B.)
aut TeXeuT^ffatev p. 133 (324. B.) quum Attici con-
slanter dmSel^eiav ^ TeXeuTr/ffeiav et similia dixerint,
neque eXyit^o|x>jv p. 160 (391. B.) quod Homericum
est pro eXy^i^dfxrjv. frequens hic error est, quum nemo
tamen Xrfigini aut Irji^ripiov scriplurus esset. Ferri non
debebat p. 114 (275. B.) viliosum 7:o5s'7oixai quum
93
codices unice probatam veteribus forrram Tro^tro/itai
dedissent, neque w\jr^a.v — l^za p. 180 (441. B.)
pro a^etv. Eadem opera tollere poteris turpem ma-
culam e p. 132 (319. B.) (ri/xoXdyouv napi^eiv etq "riiv
|3ouX^, imo vero iiafidc^etv. Saepius iiapocyetv eig tov
^:^ttov et similia apud Lysiam-dccurrunt, etiam in hac
ipsa oratione p. 132 (321. B.). Soloecum est p. 160
(390. B.) el tovzovq fxev atfvjxt, 'h(uv $' ou y^apteia^e.
quantillum erat reponere veram formam dfehe. Cre-
damusne ab Attico scribi potuisse p. 149 (362. B.)
SiTzavxa TrXetovos yj "zaldvrov reTipLYivzai pro reripLVTat^
aut imnka S' «Tiefatvovro p. 154 (378. B.) pro dm-
faivero. Aequo animo tulit haec Bekkerus, qui ta-
meu recte emendaverat rd retyYi 'x.areaxdfY] pro xare-
axdfnaav p. 133 (321. B.). Alia muita quae Graeca
non sunt nedum Attica adhuc praeterviderunt Edi-
tores , veluti : auTov — ovy^ otot re eiaiv ene^eTSetv pro
avru> p. 188 (463. B.) ra pieyt^a Tepi rriv ■Karpi$a
YiSixmw p. 189 (464. B.) ubi praestat Ttepi' expun-
gere quam iipidprYixsv scribere. dyaBw n Ttpdlat rrj
TToXet p. 134 (324. B.) pro rr,v Tzohv. 'Ort male pro
oTi positum est p. 152 (371. B.) ubi legendum; ort
ouv Totayra TzoKkd yeyevYirat — eix.6<; Ufxa? xrt. Contra oTt
pro oTe irrepsit p. 113 (272. B.) y.ai ravra ^' ort,
"Kpoq Tous TeXeyTatou^ tkeyev ovq toeaOe d-Kor/yekeiv YipXv:
lege: ore — eXeyeT* ovx &ea9e xre. Excidit praeposi-
tio p. 154 (377. B.) (pxikaxaq y.are^,aap.ev rrj dxia^
adde ev. male omittitur articulus p. 152 (372. B.)
0UT&) ^etvyj avufopd yeyivYirai. imo vero : yj avp.(fopd.
Contra pro ot' w ev rYi Yiltxia p. 153 (373. B.) Grae-
ce ev :7?.ixia erat dicendum. Male traiectus articulus
94
est p. 132 (321. B.) dnexpvi » t^ ^vX^ finvuati ^
yeyevyj/iieM? pro ri ev x^ |3ouX>5 yeyevrinivYi expuncto fi-n-
vuat^. Haec omnia Titiosa esse facile erat in quocum-
que probato scriptore animadvertere , quanto magis
in Attico, cui non licebat latum unguem discedere
ab ea consuetudine loqueudi, quae apud aequales
frequenti omnium usu adeo iuvaluerat, ut non sine
affectatae et putidae orationis vitio aliquid a quo-
quam novari possel. Florentissima aetate sermonis
Attici, quum .omnes recte loquereAtur, forma et
compositio verborum erat stabilis, omnium maxime
in iis scriptis quae popularium vitam et mores et
ingenium referre debebant. Eo magis offendunt igi-
tur quae in his a perpetuo usu ac ratione populi
Atheniensis abhorrent eoque mauifeslius iudidem
quae sola.vera possunt esse repetuntur; haud secus
atque uuusquisque nostrum in vernaculo sermone
aut alia aequalium lingua, qnam percaileat, recte
dicla ab iis quae vitiose dicuntur facile distinguit.
Lubet ita percurrere Lysiam, ut diligeuti observa-
tione linguae Atticae vitia quaedam , quae coustanti
oranium Attice loqueutium usui repugnant, exima-
mus. Non soleut Attici xaxcvooumi; dicere ut legitur
p. 182 (447 B.) neque euvoouvTes ■h^tv ut p. 131.
(316. B.) sed xaxo'vw ovres et euvot ovTe^. Quod legi-
tur p. 154 (376 B.) o ^"6 fxeytrov rex^yjptov. Aijfioqyccp
XT6. ita erit Atticum si x6 $i scripseris. Idem vitium
passim tollendum est. Ou y.o^Giq 'kBwcuov ovxa, p. 135
(326 B.) uemo Atticorum umquam dixit, sed xaBa-
pCdq. Oiix ifaaav sTrtTpe^l^ai p. 131 (317. B.) et 134
(324. B.) longe aliud est quam imxpi<p£iVj quod ora-
95
tor debebat dicere et dixit. BouXeuEiv irspi ifjMv p> 188
(460. B.) quid sit Athenienses nesciunt, quibus vTzkp
Yifim solemne est dicere. Neque fipm eip:^vriv totav-
TTjVj ^v r]p.uq ^pyut nadaiTeq lyvwptev p. 131 (316. B.)
sed oiav dicebant, ueque iveipda^tv §e tw ute'e ov$e
$£xa zcD^ccuza enazipdd aTto6av6vTO<; p. 156 (381. B.)
sed ixdiepO(;y nec 'Lxexfctm $e x(b ©oXXoO eXeyeto e?v«
ttXsov y} 7revT)5xovTa TaXavTuv ibid. sed TaXovra. Num-
quam quis e^ auTuv Sv exervos enpaxzev in Atlica di-
xisset pro e^ wv p. 154 (374. B.) ueque Ai6$oipoi
ouTos airoT|3e'7reiv eTteipaxo p. 113 (272. B.) pro ouTOfft',
quodyitium in nostris libris frequentissimum est, ubi
sermo est de eo, quem orator oculis vel digito desi-
gnat, in qua re articulus omitlitur et necessarium
est ovxofjiy quod librarii ut sexcenties servarunt, sio
saepiuscule male abiecerunt. Facillimus error erat
in his locis: p. 134 (326. B.) e^riv 'Ayopdxcjd toutw et
p. 133 (323. B.) eTtecrxyiTTTev efioi xac Atovuciw toutw,
ubi TOYTi^I legendum erat toutwi^, sed alibi etiam
eodem modo peccatur, veluti p. 133 (323. B.) Trept
'Ayopdxov TouTou iXeyev OTt arTto? nv tou S^ava^Tou. pro
TOUTOui' ^eyev oTt arTioi; auT&i xtI. et p. 96 (227. B.)
E/[i7ro^wv e^ot yeyiuYixai 2t)iMV outo§ pro ouTo<Jt' et multis
aliis locis. Contra ouToai' nonnumquam inepte de
absente occurrit, ut p. 135 (326. B.) ouTodt ouv pro
ouTos. Leve videbitur vitium, quod resedit in p. 134
(326. B.) et exei'vot? eTietB^ou v.ai YiSrelriaag et p. 151
(369. B.) av $' epLoi TreiSTjCT^e ovx, eXa'TTM aTr' auTwv
vp.eiq oiXfiehi^dea^e (mehus Attice wijJeXweffQe) ^ tamen
non leviter eo peccatur in loquendi usum , quo re-
quiritur eircBou et Tr(19/7(7@e. Tanta est in his formis
^
96
penniscendis librariorum spcordia , ut ne in PoSti$
quidem, unde pleraque talia certo discimus, salvae
evaserint nisi ubi metrum errantes retrahebat. Recte
aXk' eav toutw tzBti in fine senarii servatum esl in
Aristophanis Equitibus vs. 962. Dind. Sed adhuc
legitur sav neiBYi / e[ioi in Ran. 1134 et 1229. Re-
cte: Jiv ^e fji>3 mQyjfj^s Av. 1086. perperam: r;v ouv
e/xoj Tret^a^g Eccles. 229 et 239. TayTa i' Jjv TsQva^e
fjidi et in Thesmoph. 1167. «v ^e [j.y} TzeiBTiij^i pt.
Recte metrura mdofjLsvo^ servavit Nub. 860 sq. Av.
1012. Plut. 1083. male adhuc 7rei5o'fi£vos scribitur
in Vesp. 749. 7ret3"o|xevov in Av. 5 et 7. Contra ctti-
5^yiv conciunitati sententiae pariter et metro adver-
satur in Ranis vs. 1376 ubi repone tetrametrum
lambicum:
— eyw fjitv ovo &v ei xiq
tkeye [xoi twv e7«Tu;^wTe«)v
eTZstBofxYiv aXX u>6nrpf av auTov auTa yyipeiv.
e7ri5ofx>]v — ov quod nunc legitur ne significat quidem
jidem hahuissem , quod postulat sententia ; 7r(5e'(75a(
semper est morem gerere. Gravissime autem pec-
catur iu Alticorum consuetudinem p. 494. B. ei^
toiJto [Lccviac, Tf\hy.ovxoc, a)V a(pi^atai 6)^e xTe. Risissent
Attici ita loquentem, qui non aliter quam elg touto
(TOffouTo) [laviag D^Beiv , iiy.eiv el d<f)t7da^ai dicebant.
Scriplum est in antiquioribus editionibus a^traTo^
in quo dfixexo latebat. Nimis patienter ferimus p. 470
B. TToXXa av sIlyi leyeiv quum passim occurrat tritis-
sima Atticorum locutio: izoli) ov Ipyov eHri It/eiv. et
xat yap av xat Seivov siri p. 182 (447. B.) bis § 12
et 16 quum constanler dixerint Attici: xat ydp $-h
97
^eim oat e"}] ^ neque enlm ulla est in vocabulis tam
frequenti usu compositis traiiciendi licentia, quemad-
modum neque in vernaculo sermone. Peccatur alibi
in Tocabulorum formam, qualis Atheniensibus Lysiae
aequalibus in usu fuit: neque enim avi^^axra pro ava-
X&wa illis usurpabatur, neque rivxi^Sku pro ^VTe|3o>ei
p. 471. B. neque TrXeov J? TrevTwovra p. 156 (381. B.)
aut TrXewv Jj yifhx^^ P- *^ (451. B.) et saepe alibi,
quum iu his loculionibus TrXeFv ih Atticis fuerit so-
lemne. Obliterata est alia loquendi ratio Atticis pro-
pria p. 132 (320. B.) aKka. [uv ^x? olx S(jloi(x ye aoi
}ial exeivots Imipye , ubi ojxota ydp scribendum est. Li-
brarii autem scribendi compendio decepli ydp et ye
sexceuties confUndunt : statim sequitur irpaiTov [uv ye
'ABrtVMOi rfsa.v. Miror quid credant istud ye tali loco
sibi velle. ydp scribendum esse palam est. Yerum
nulla alia in re frequentius peccari puto quam in
usu particulae &v j quam video passim aut absurde
omissam esse aut alieno loco insertam aut inepte loco
suo motam. Omittere possim eos locos, ubi critici
ipsi peccaverunt, ut p. 134 (325 B.) ubi Marklan-
dus scribi voluit: Se^iotec, [j.io xaralvBecri ocv 6 ^■nMg,
quem soloecismiim Bekkerus recepit. Codices nos
fallunt his locis p. 138 (335. B.) et fxev ouv ouro^ /xev
ev «ret riit£i<i $' ev Hupaui rifjLev dy[6v ziva "Xoyov avx^
al awBijxaij ubi av sine controversia excidit, neque
alibi quam post efxov stare potest. Similiter p. 155
(378. B.) et ©rovTat TroXXa yevcuS^at Ntxo^uw 6/xoXoy>j-
ffetav xi Ko'v&)Vos efvat TrXetova, quod votum est: uii-
nam concedant ^ ni elv addatur. P. 179 (440. B.)
iHyMi $' iycaye TravTo? v}im<; oftoXoywai falsum est ,
7
namque orator navxai ov ufuxc volebat dicere. Duplex
TitiuRi commaculat locum p. 142 (345. B;) ou^ev otv
^a Twv ^parriyoMj ov$e yap ti)(ov otou rjyoiJvxo. i. e.
neque enim habebant cui imperabant; quod requi-
rit sententia: neque enim haberent , cui imperarent ,
Graece est ov yap Scv elyov otou riyoivxo vel i^jojaoivro.
Saepius corrector Laurentianus ov desiderari sensit
et de suo adiecit, sed interdum alieno loco e. g.
p. 158 (386. B.) — uTTo Twv fvhxm^ ot apt^a Sia-
yvotev 'nipi a(f&v «utwv otzoToI Ttves eiaat. recte vidit Sca
excidisse, sed inale post ^tayvoiev inseruit. Certus est
in plerisque particulae locus: in huiusmodi loco
subiicienda neoessario est adverbio et fieri potest
ut antiqua scriptura APICTA id est cJptr «v fefel-
lerit describentes. Idem vitium passim corrigendum
est. Alibi non «v excidit in talibus sed futurum
reponendum est: nam alienum quidem est ab ora-
loris sententia p. 132 (321. B.) ou yap olfiai ae t^ap'
vov yevia^ai, a evavTtbv 'AQrivatwv andvxoiv eiioirjpaq,
sed yzurflza^ai dixit. Eodem modo p. 130 (315. B.)
jou^Ovrei — ^«'Xtra — ■ xa i:pdy[iaxa w^ «iiTOt ^/3ou-
7.0VT0 xaxacnoaaSm mulandum est in xaxa^aeaQai el
p. 134 (326. B.) pro [leya xi wou $tai:pd^aa5fai lege
Siatzpd^ea^ai. Contra vocula (zv expungenda est
in bis locis: p. 189 (^4. B.) su yf^et «utov xa $eovxa
av Tioiriaovxa p. 136 (331. B.) f/ey« Te>i|:x>5ptov iaq oux
av «TT^xTetve ^pvvixov. p. 144 (352. B.) eoi^ ocv e$o-'
iupLdaByiaav. P. 189 (464. B.) ov ydp av ^inmv —
cT^^n vofjtos. p. 186 (457. B.) y_pri xoivw SxjTiep av
xovxovi opdxe 'Kpo%\t.tti(; ach^ovxaq xovi (piXou; ovxa xat
vyidi Touc ix^povi; xtpL(tipuaBM. nbi fortasse praestat
99
eEy in Sin mutare. Male traiectum est hi» locis: p.
127 (807. B.) anccvxa. yip rxvxx axpt^ws av fjtaJ&oVTe?
:?^(ov TMi WJimtpov 'Ayopctxov xouTout y.axoe\iri(j>tl^oiaBs.
imo vero «xptjSws itaQwxeq H^iov &v. et p. 131 (317.
B.) nalinpa^av &v et pyj vn 'Ayopdxov xovxoui a7rc5-
XovTo. nam Atticum est xav l7rpa|av in tali com-
positione verborum. Praeter ista sermonis vitia,
quae facile deprehenduntur , alia sunt quae paulo
difficilius argui possunt, at possunt tamen: quale est
quod tegitur p. 151 (368. B.) ei (th ewpaxo fjdo^oiievx
T)5 troXet Ta vno 'xavxttsv Sripzvopsva iTuyyv<s>p.riv av tXyopsv.
abhorret enim a consuetudine populi Attici opda^at
diotfe pro ^aivea^at et recipienda erat optima lectio
codieisr itapdxt. Quod legitur p. 120 (292. B.) aTro-
XTOwww ftiv yotp ecv^pdnovi Tiept oy<Jevo5 j^youvTO
'kapi^vm ^k 'f^iipjx.xa -Rt^ TroXXoy effotouvro^ similiter
discedit ab usitato more .loquendi Atticorum, qui
numquam aliter quam irap' oikJbv j^yeHjS-ai dixerunt.
Yitiosiun est p. Ib9 (464. B.) ^avhv ydp ep.oiye ^oxe?
shfM el ii wv jiAev ij^ ^jjwtpTwe pLri^eTzoxe xipLUipnBriaexat ,
el &v ^e fi^Xet eu 7rot6t~v r,$r) xexip.r,aexai. xexipimexM
fflgnificat TSTtfAvpievog erat ^ quod alienum ab hoc loco
Qtf , ubi requiritur Tipi>^(7eTai ^ quae forma Attica est
jtfo communi Ttpj^iTaeTat : neque enim wyeXrjS-y^CTopiat,
i^xitaxn^iiKrofuu ac similes formae longiores Atticis in
usu sunl nisi ubi futurum in media forma habet
aliam significandi potestatem frequenti usu confir-
mataB)» PHiet^rea -^ ripLdpxnxe nimis languidum et
flulnneptum esl et interpretamentum n^n hic quoque
ut aliia in locis irrepsit prb Attico 7ra'>.at ripdpxnytsv.
A.Uo« deui^ue locos vitiosa et inepta verborum com-
100
positio depraTat. Quis credet haec recte dicta ease: .
p. 127 (307. B.). Avaav^poi elkev 5xt ou irepi TroXtxeias
Vfuv ^g^at aXkoc Tzepl aoiTYipiaq 6 "koyog el [iyi TioiKaaiQ* ■
a Sripap.ivYi<; )tgXeuoi. Corrige soloecismum ila ut
scribas: — 7rot:^<7e9' & 0. xeXevei. ac vide quanta
vis nunc yerbis accesserit. Non tantum Atticus ser-
mo , sed quaecumque lingua respuit compositionem
yerborum, qualis haec est p. 126 (307. B.) eyiyv^'
(TxeTe yap oxt Tiept ^ouXeia? v.al ekev^epiac, ev ht£iVYi T^
r)fdpa exxXwtafeTe pro imperfecto i^exlriGux^ere , nec
multo sanior ea est, quae legitur p. 136 (331. B.)
ouTW plvxoi — vp.(av Kaxafpovet wre oiix tov 'A^rivatoi
xtft eSixai^e xat €'|exX)7ffta^e pro xar£fp6vet. Quis non
offendat in his p. 150 (367. B.) ouxouv aia-^pav ei — Tofs
/uiev «XXois 'EXXyjatv opyi^otaBe ei xtg Aaxe^at/iovtous ufxwv
Trept TrXetovos TrotcrTotj vpieTg $' avxoi fxvrtaea^e nt^oxepov
Ttpoq ix.sivov<; h T:p6i; ufxas auTous «ytaxetfxevot ^ quum tam
liquido conslel 6pyi^ea6e esse ab oratore dictum. Nec
min.:.- falsum est p. 128 (311. B.) ou;^ ll^eTe X/yeiv
oTt Ta UTri TcSv xptd.-x.ovxa izpo^axxopLeva eiioieTxe ^ imo
Troter . JViuIto turpiuj etiam vitium est p. 161 (393.
B.) 'r.i'."t.civ Tourwv evexa iipoBvpLot eafitv eiq .v[xdi eiSoxeg
oxt -^Kjprip^xj. u£v ri[uv oux 6^17 Tro&ev exTtffo/iev «uTot Sk
T:p6BvfjLoi ovTcs ets vfidg oc^iovfiev eupiaxeaBat x«'/»>'., "bi
cumulantur soloecismi. Scribendum: oux i^tv oird&ev
ixTtffM/xev — a|toi ea/utev evpiax.eaBat X^f^' Finem fa-
ciam in manifesto soloecismo , qui nimis diu depra-
vavit locum p. 100 (236. B.) e/BouXopjv ** «v e^eXveU
/xoi Trap* vyXv xat ex tuv ^Xtuv €i:ij$u^at xrjv tovtou
Ttovripuiv fv« eni^na^e Sri iroXu «v itx.tti6xepcv mjxoi
jcepl 6ca/ciTov rjyonv^txo h ixipovq vnep {"nepi) t^ itaxpiSoi
101
tli xtWuvov xaBiOJ. Nempe scrlbendum esl fv' rt-nig-aa^e
ex constanti usu Graecorum, quem recte cogitando
semper secuti sunt, quo post i^vkonriu &>> ^ v^mv ,
eOsj S/fEkov el similia, particula Ivx in pedestn ora-
tione et praeterea o)?^ oTTwg apud poetas indicativum
habent. Fidem faciat ipse Lysias p. 101 (238. B.)
i^vXoiiYiv S' av ^yj acTtokx^^fetv avrov xpixYiv AtoviicTtbts ,
Tv* uixiv (fxvepog iyivero e^ot ^tyjXXaypivos et p. 98.
(230. B.}. 6|3«u^o/xyiv S^ ocv^ b) ^ovhn, 2t//wva zhv axjvriv
yvdtyiriv iixbi ij(eiv Iv «[jLforepav Y)\mv dnov^javreq tcxXyiB-yj
paSibiq eyvtaxe xa. Sixaia. Quid interest inter i^Quk6p.Y!V
av — tv' eyvoixe et e^o\ik6p.Y\v acv — iv' m-^xoBe? Ni-
hil omnino. Vide nunc quid designaverint librarii
aut temerarii correctores in Luciani Dialogo Mortu-
orum VL Tom. I. p. 348. elSevxi ixpw 7ro'Te xat
TsSvyjl^erat tcSv yepouxdiv ey.x<roq Iva fiYi pzTyjv ov evtous
'i^epocmvov. Expunge quantocyus importunum ov^
quo Graecitas pessumdatur. In loco Philodemi Trept
xaxtwv in Volum. Herculan. T. IIL Part. II. Col.
XXIII legitur:
xal Ttpoi Tou? (Tuyxa9>7/jievous Bavftocl^ov
za itai TrpoffxaXoufievos eiq xoi
voXoyiav yo|3er(T0at xat xaXd
•/iTa fa<jy,eiv ampa Ttazafat
vea6' iauTo) xai Siayekdaav
T05* 6p3"a)s fiou xarafpoveii
T/ikvKOvroi wv , Kai yocp xh
TOCEMATTOTKAI . EOCQ$E . ON
' EI.AIKAIMHrE NEMAT
TONTHETASACOI.
Neapolitani utcumque literarum numerum suppleve-
102
runt. Sciiptum fuit olim : xat vioq cii^eXoy ehai xai fxij
yipm Xv i^auTov vnira^d aoi. Non possum quin obiler
elegantem eiusdem Philodemi locum restituam , ibid.
Col. XXII. ubi scribit eXpwtaq solere ftyj ^ikGiq ovond-
^uv aXXa <^ou$poi 6 xalog iiai Avataq 6 ao(fog xai prifucc*
a/xytjPoXa Tt5lvat XP^^°^> riSvv, a<felij , yswatov, AN
.... ON xai T^apemStuivuaBai
MENftCCO^AnPOCAnTEIN.
flCACnACIAKAI ....
. . XfilCOKPATH.KAinP .
. . TCEKTfiNAPXAl . . CI . . ,
nOAYOMENOYCEAOKIM ....
ubi Neapolitani yewaioVj avantov. dederunt. Lege
avSpeiaVj ex Platonis Gorgia petitum. In ceteris sup-
pleverunt: TrpoaairTeiv $e evkoyax; u>g kaTzaaia xat Trj
a^oxot) 1ttiyt.pavf\q xat TrpaTtrDU^ ex tuv apxatuv etvat
Ttohjdivvpiovq e$OMp.aaev. id est, ut ipsi interpretantur:
et oslendit ea verba sapientiae plena esse et se
considerate adaptare ut Aspasiae et uxori quon-
dam Soerates: et primores veterum esse multino-
mines existimat, Tu vero seribe : i:poadi:xetu S' exi-
pto^ &)5 'ka-Kaala v.ai 'layofxdyto SMxpaTyjs. (respicil
Flatonis Menexenum et Oeconomicum Xenophontis)
ytai Ttpoq Tovs ex Twv apyaxp&itGiV d-KolvopLevovi , i$ox.i-
ua^ov — cetera perierunt. \-_ "-
Pag. 27. Reperti sunt nonnullorum scriptorum
codices archeiypiy ex quibus reliqui omneSf qui
uhique feruntur i svnt propagati.) Hunc locum de
industria expjicare ut utilissimum futurom erit sie
in diem fit hodie facilius. Mihi quoque in animo est
«liquando quae in ea quaestione mihi explorata et
105
comperla sunt , prolatis in unoquoque scriptore nui'-
nifeslis indiciis et documentis cum philologis com-
raunicare. Habent sua fata libelli. Eorum scripto-
rum qui aelatem tulerunt alii integri et incolumes
in yetustis codicibus nobis servati sunt: alii ex pessi-
mis ac recentissimis apographis aegri ac mutili in
manus nostras veuerunt. Nounulli in uno antiquo
libro communem stragem evaserunt: qui liber ubi
semel in Italiam pervenit renovatis literarum studiis
magnam apographorum frequentiam genuit, quorum
nulla est habenda ratio donec communis omnium
fons supererit, unde omne certum lectionis et emen-
lationis fundamentum est petendum. Satis mihi con-
stat Aeschyli et Sophodis fabulas, quas habemus,
in unico codice, qui uunc in Laurentiana Biblio-
thfeca servatur, ad nos perveuisse : ex quo vetustissimo
libro, decimo fere post Christum saeculo pulcherriroe
in membrauis scripto, profluxit quidquid codicum
MSS. ubique invenitur, unde magno lab^rc et dili-
gentia acervos variarum lectionum cumularunt utri-
usque Poetae editores. Frustra igitur in manifesta
corruptela miram ac prorsus singularem omnium
veterum memhranarum conspirationem alii stupent,.
alii antestantur et emendare volentibus obiiciimt. At,
dixerit aliquis, unde igitur tanta scripturae discre-
pantia? Nempe nata est iis modis, quos diximus,
ex describentium socordia vel correctorum interpo-
latione. Nam quae ratio est, quaeso, istarum lectio-
num, quae e diversis apographis diversae afferuntur?
Plerasque incuria fudit et inscitia vel stupor paene
incredibilis eorum, qui quae non intelligebant cum
104
magno taedio describebant dormitantes: quale illud
est alicubi apud Athenaeum, ubi in Archetypo co-
dice scriptum est vfisq xe^ quod quum monachus
aliquis in Italia describerel pro quinque et viginti
deceptus vetere consuetudiue legit xvpu , cuius no-
minis compendium est tu tritissimum. Reliqua pars
discrepantis scripturae debelur correctoribus, de quo-
rum temeritate satis diximus. Possim hoc in Sophocle
et Aeschylo ostendere, qui tandem aliquando ista
turba et farragine yariantium lectionum, unde nihil
boni erui potest, liberandi erunt, simulatque de le-
ctionibus archetypi codicis ubique certa fide con-
stabit. Ostendam brevi in Athenaeo , qui et ipse in
uno codice servatus est, quem adhuc habemus,
circa undecimum saeculum nitidissime in membranis
scriptum, nunc Marcianae Bibliolhecae &yak\M. Re>
liquos omnes Athenaei codices ex hoc uno libro flu-
xisse dudum liquido constat. Quid est igitur, cur
male seduli futilium apographorum vitia notemus et
criticos inducamus in errorem , qui in Athenaeo
emendando saepius nubem pro lunone amplectuntur.
Quid, si ostendero Epitomen quae ferlur Athenaei
ex hoc ipso Marciano codice ante Eustathii tempora
ab aliquo Graeculo ita confectam esse, ut locos
gravius corruptos ad unum omnes omitteret, levius
afiectos ut commodissime potuit ex ingenio restitue-
ret: quae res tam manifesta est, ut neminem Graece
scientem et in arle critica non plane hospitem, cui
antiquum librum Marcianum videre et excutere contige-
rit, diu possit latere. Istius hominis correctiones , quae
adhuc vetustissimi codicis auctoritatem habuerunt.
105
saepe in minulioribus quibusdam satis bonae sunt,
saepius leves ac temerariae, subinde prorsus ineptae,
ut p. 694. b. OTTffre ta xoiva xai iiaatv 6cva.y7ioua tsXos
X«j3otev. TyjvixauTa ydp rt^Yi T(5v aofdv ix.ag-ov ^r,v
Ttva x«X>3V eiq idaov Yi^tovv -Kpofipeiv. Soloecum est
Ta Jtotva xekoq lafx^vovaiv. Scriplum est in archelypo;
zeXoq Xa'j3ot£v. Taura ydp kzI. in quo latel; teXos }.d^oi.
evTauiSa ydp. Auctor Epitomes qui TauTa non con-
coquebat temere TyjvtxauTa dedit de suo. Itaque nunc
nulla superest in Athenaeo lectionis discrepanlia ,
et abiicienda sunt quaecumque adhuc onerant li-
brum ex codicibus nullius omnino pretii inutiiiter
collecta. Equidem Blarcianum codicem sic excussi,
ut de eius scriptura ubique conslet et confirmabitur
eorum senlentia , qui plurima in illo libro compa-
rando aut male omissa aut negligenter admodum
lecta esse exislimarunt. Vix credas in loco Xenarchi
p. 693. C. ubi nunc legilur:
W5 UTTO Tt wg-dl^eiv ye xauTos apypfj^i.
rt xdya^ov SatpLovoq
(Tuveaeiae p.' ex,T:o^eii7a ^taO.y? ■KavceT.cJoq.
in codice liquido scriptum esse: W(7£:;7i0Ttvu?-a^£tv-
ysxocijxoaixpypiiai Y}xoqor.Qoij daiixovoa (TJVsatas/JLsaxpa-
TO(7£XTO9eiaa : unde legendum:
Y} xdyaQov (ydp) $aipjovoc, avvheLoe p£
ecKpaxoq ex.T:o^ei(Ta (^idXri TravTeXws.
Ea est autem ratio illius codicis, ut ex antiquissimo
libro in quo vocabula omnia unciahbus literis scripta
eodem tenore continuata erant ab librario oronium
rerum ignarissimo sit descriptus. Eadem pagina 693 a.
108
quum ob oculos haberet homo stupidu»: £AN£-
rflAIAPPAraOYAENMONHCEmEieieAPPflN,
prorsus iiihil ex his inlelligens scripsit: eocvsyu^iap-
pocyw ou^sv ^ovYja st TretSse Qappuv. hinc in apogra-
phis legilur : iav cyol) $iappaytt> ovSh fJiovrjs ei TreiiSei
dappuiv. unde Canterus Trt^t^ Piersonus ouf^ev p.' ov)7ffet
restiluerunt. Paulo post pro : ITACINAKPATOT-
MENOCONFETMA scripsit: ua.aivav.paxoC^zvoa.ov
"^zu^La. Auctor Epitomes, infelix coniector: ompccTou
[xipoi;. yeufxa rescripsit. Verum vidit Yalckenaerius:
ax,pdxov p.kv oaov •^vjpa. Et sic per omnes Athenaei
libros ingens ubique est locorum nuraerus incredibili
socordia depravatorum , qui manifestis emendationi-
bus restituti sunt aut restituentur , ubi semel con-
slabit de genuinis autiquae scripturae reliquiis, quas
unicus codex servavit. In hac ipsa pagina 693 c.
nimis inepte adhuc legimus:
exTrirj (Jewa^ Trpiv dya^ov (Jat/xovos TrpcSxov XajServ.
Codex: exTOTrtyj^ejtaa. lege: ex7re7r>i(Jwa5. p. 694 b.
7ra'vT£S /utev f,$ov. ou /xijv dXXac yc xaToi Ttva Trcpto^ov
€3c ^ta^yo;^:^^. Scribe : ou p.r,v apwt ye dcXkoc xaTa' xtI.
Pag. 694 c. pro:
IIXouTou [imip 'Ohip.TtCav dtiSfn
^■np.riXpa ^efavrifopoii; ev &paii
ai Te Trar Atoi;, Yiepaecfovri ,
faxpexov , eu 8e xdvS' diifimtov TroXtv.
scripsit : 7rXouToujx>jT£poXu|UL7«avet(Jw(J>jjui>3Tpa?-£5-g-
(pavYjfopoia — (pEpasfpovT} — xav^afxfezov TtoXtv, unde
sallem <^epaefcvri recipiendum : contra barbarum est
Ayip/Tpov quod Herraannus repon^at deceptus «b
107
recentioribiis GraecuHs , qui ex sua barbarie ^ ^nixifirpix
passim invexerunt. Quo melius conslet de ratione
huius codicis et iis, quae de Epitome diximus, ap-
ponam integrum scolion quartum eodem plane mo-
do, quo in codice legitur:
• vlBevvaa opyyjg-a^po
fxicaaonaSl vu|jt,<pat(yye
Xaatatc i unavsns [xa la
£VfpocCvat(j' zaia^' aot
^at(7aot^£X£;(apyj/x£VO(7.
Graeculus ex iis haec excerpsit: t&> nav apxa.$i(x.c, jxs-
8i'iiv ■nCkttifva.i. op-XYi^^-a ^poyLie it«) Tuav e7r' iixoui; ebapo-
avvcui; tMq$' txoi6cag aei$e xep^aprjwevo? ^ omissis quae
expedire non potuit, ceteris utcumque correctis. Iti
extremis latet Sirroypocipia. ex antiqua correclione orta :
AOIJAI
AOIAAIC, unde rescripserim :
. -,i ytkdatutii, S> Xidv y iiC ifxatq
evci>poavvaiq dov^a y.ey^aprip.ivoq.
Ut appareat quam parum adhnc constet de lectione
huius hbri, adiiciam pulcherrimum scolion e p. 695 a.
ubi codex haec dedit:
c ^£ xapxtvoor
w^' ifY] yaXktrov ofiv
la^oiv syQvv ^vj tov i
ra.tpov ivijlv v.at[Lh av.o\i
acppovetv.
stuporem hominis, qui effiugere potuil ex liis hlehs:
108
XAAAITON0$INAABfiN: xo^>lnovofiv ^a^Iivi
Totum scolion sic constituerim :
6 ^e Kap>t,m(; 5)$' efa (xa) X*^<? ^^ ^'^ Xaj3o&v
evBvv y^ph tov eToTpov ejfx^ xat /x>j cxoXta fpovav.
nisi praestat: er/ixsv. Incredibile dictu est quam li-
center nos recenliores librarii in multis ludificentur.
In fragmento Hipponactis p. 698 c. est in archetypo
codice :
[LOTJaa. /xot £ypu|X£^ovTi
adza T37V i:ovxo-/a.pv
^^iv T>jv £vya?-pt/uia
yaxpa^oc £cr9t£i ou xora , ,
X0(7ll0V SVVef 07t«(7 ^Y}
(pidt Kay.ov oitov oXrjTat.
ex apographis prodiit: evpv[xiSovu aSti , evpv[t£$ovzM
Sia. Musurus temere mutavit in principe edilione in:
'^Aipvp.iSovx' aSoic,. Tandem e Venetis membranis pro-
tulil Schweighauserus: ehpv}j.e$ovxi a$ea, unde Do-
braeus verum reperit: YAipvp.e$ovzui$ea. In lertio
versu ad hunc diem pessime legitur ex interpolatioue
Musuri : ^r,(fi$i xax>5 xaxov. Scribe :
evuif oTkW^ 'i^r,(fiSi xaxo; xaxcv oFtov oXerTai
SriuoaiY}.
Merito celebratur palmaria Casauboni emendatio,
p. 699. c.
^eivog. Mtp.vippiov $' et? I^Tros ax|5ov mv.
quum vuigo ederelur: Sei ae i^oaa xpoviwv. Vide nunc
lectionem unici codicis:
iiCf ar^aQo
xXfitoffXaatat fpevsa vjXa
109
crove^o nonpt^o^ (xp)(^ou
«vyjv* c (^' dvYjpnpoyo
V«V6l^W<7 SXVSOTJJTOa
ad ^vjoiatvoixikdv^ecvoa
fxt|xvep/xou^ei(7£7roaa
X/30VtWV.
Addam allerum exemplum non miuus luculentum.
p. 301 d. in loco Archestrali legitur in codice:
y.al Xz^Kx.vXa^zlvoayc
XOVYiTtaXOV
Yalckenaerius et Hemsterhusius rem acu tetigerunt
scribendo: ■ko.i le^ia.v Xa|3e^ Moay^e, tov )77raToy et
manifestum est in velusto codice, quem slupor ho-
minis sequebalur, scriptum fuisse: KAIAEBIANAA-
BEMOCXETONHnATON. vide nunc quid apogra-
pha habeant: lcc^iv w^ xat tov yj-Kazov. Graeculus,
qui Epitomen fecit, de more omittens quae expedire
non poterat dedit: 7.a.^tTv Toy i^TraTov. Schweighau-
serus ex codice Veneto protulit: o<7;^eTov 5?7raTov. Ea-
dem negligentia omnes fere codicis lecliones indi-
cantur. Accidit autem plerumque ut primi Editores
inciderint in deteriora apographa, quorum arcbetypi
codices adhuc exstabant; his repertis abiiciendae
erant illorum lectiones, quas vitiosas esse apparuit,
sed nemiuem video, qui hoc faciat. Ostendam primum
alio exemplo, quo pacto nasci soleanl tstae variantes
lectiones, quas nullius omnino pretii esse contendo.
Est in Laurentiana Bibliotheca codex lamblichi, opti-
mae notae, ex quo eliam supra quaedam protuli:
reKqui omnes lamblichi codices ex hoc uno fluxe-
110
runt, sed ita ut novi semper errores novaeque la»
cunae orerentur ut quo sit recentior codex aliquis
eo sit deterior. Adhibiti adhuc sunt tres Codices
a tribus editoribus. Franequeranus ab Arcerio, qui
primam fecit lamblichi editionem , Parisinus a Ku-
stero, qui secundam, Cizensis a Rieslingio, qui
lertiam. Est autem codex Arcerii futilissimus et pes-
simus liber laciinis mendisque scatens, aliquanto
melior Parisinus, quem longe superat bonitate Ci-
zensis, qui ipse adeo multo deterior est Florentino,
unde cum reliquis omnibus est propagatus. Nulla
igitur supererit in illo scriptore lectionis varietas,
postquam de lectionibus Laurentiaui libri constabit.
Mireris quot vitia ac menda vel praestantissimum
apographum contineat. Lacunas aliquot et compen-
dia imperite lecta supra iam indicavi. Nil vetat alia
quaedam hic proferre, unde liqueat communem le-
ctionis foutem esse librum Florentinum. Facillime
apparet e vocabulis decurtatis, quae male expleve-
runt, ut in § 114. l^avK^diievoi xe ti5s jcoi vuyekiai
■KoXiv xai Kocpov $i dHoipiuv (XTinXXdaaovro daiidxoiv.
apographa habent xQiw(iiX£kiai ^ si Musis piacet, pro
xokriq viay^elsiaq. § 14. Tipofn j ubi legeruut TrpoywTots
V
pro Tzpofi^xov. § 16. evfri^ {ehfri^oftaxa) legerunt
elfri^maxov. J 42. oitjytrfjiv xriv xav {xavxra) dederunt
xavxriv. Sic J 48. eDytfoxaq — «wtitv pro eiXrjfo
( — oxa) — onjxw. § 61. Trjperv pro XYip (xnpriaaij.^GS.
ftff
jSovW/xevov pro |3ouXo (|3ouXdfi£^a) . % 72. ytXo/iaStas
fl
pro ^tXofia (fikoiJMQeMi) solemui errore. $ 83. &m
111
Xdywv pro avev Xo (Xoyou). § 91. izperx^ixov — aofui'
r ^ ,
xdxov pro TrpeujSi» — cofw (7r]0£(7|3uTy]s — aoywTaro;).
S 94. «xpaTwecos pro dxptxxri (axpaTjjTw?). § 179.
«Trsjpous ^£V Ij^ov pro "e (^X^O* S ^^* ^o/o'' outJeva
7r6i>3(Ta|:iev&)V twv ttoXXwv pro 710 (TcoXmv) et similia
passim. Alios errores fudit describentium alias res
agentium socordia, ubi in archelypo est vera leclio,
ut 5 18. oiiTe «xouCTacr^at twv xaS'* eauTov barbare, pro
oJxoudpia. 5 36. £K Tou u^JaTos pro exTo'?. J ^l. (J£(ivord-
Twv pro aeiivuiJLdcTav. J 123. Toiv eVi t>5s y.vin^Y)i yivo-
yhm pro Tor? ^VToiiOiai. ^ 236. cjuyxaTa^ervai et? t6
ToiouTOV pro o-uyxaS-ervat. ^ 194. ouTtos ^ufTxaTa^^eToi —
Trpos T«s yiXtas^ vera lectio latet in scriplura codicis
^utruyxaTaS-eTot^ nempe (Jufferuyxa^^eToi scribendum in-
telliget qui coutulerit Hemsterhusii notam ad Thom.
Magislr. p. 815. Quid est igitur magis fulile et mi-
nus profuturum literis, quam reliquorum codicum
el editionum scripturis sedulo colleclis lectores ob-
lundere et etiam interdum fallere. Subirascor aliquo-
ties ubi video scriptores Graecos tumultuaria opera
edi ab nonnullis, quibus tantum abest ul Critica sit
7roXX>;i; neipai; xslevzcuov e7riyew»jua, ut conlra veluli
tirocinium videatur esse, in quo prima lilerarum
elementa addiscant. Hi igitur nil nisi variantes le-
ctiones e recentissimis apographis aut veteribus edi-
iionibus corradunt, optimas lectiones et palmarias
emendationes a summis criticis repertas et probatas
fastidiose reiiciunt, »vulgatam proham esse'^ tam
confidenter quam imperite pronuntiantes, simul quid-
quid ab ipsis vel in reccntissimis et pessimae nolae
112
apographis sit repertum expulsis veris lectionibiis
cupide recipientes. Sunt qui dif&cillimum quemque
primum arripiant, veteres sordes sedulo revoceut et
subitarias editiones tamquam ova irrita pariaiit ap-
paratu aliquo critico oneratas, in quo locis obscuris
ac depravalis non tantum nihil novae opis afferant,
sed contendant etiam nihil magnopere in iis inesse,
quo quls iure offendi possit. Yidi qui in Aeschyli
Eumenidibus versum 727 sq.
CTU Toi Tia^ata? Saiyiovaq xaraf^vuaq
oivw i:apim:acTr,<Taq dp^^aiaq ^ea'?.
sprela criticorum auctoritate ab omni labe immunem
esse conlenderet et facile explicari posse. Reperta
nunc in codice Vaticano (Schol. ad Eurip. Alcesl.
vs. 12) vera lectio diavoiidg declarat quales sint iu-
dices. De Aeschylo alias dicemus. Malo prius Lu-
ciano succurrere, qui haud ita pridem ad codicum
quorumdam fidem exactus tam male habitus prodiit
ut plura nova vulnera ei inflicta quam velera sauata
credara. lacobittius enim, qui hanc suscepit provin-
ciara , quum non satis in Graecis literis esset versa-
tus ut probas lectiones a depravatis distinguere
posset , alias recepit, improbavit alias, ut casus et
fortuna ferebant modo optimas codicum lectiones
iucogitanter spernens, modo pessimas imperile pro-
bans, ut saepe suspiceris eum non magis quam li-
brarios quosdam veteres intellexisse quid scriberet.
Quum ipse in Italia codices ahquot Luciani non
sine fruclu excusserim utar hac occasione, ut in
aliquo Luciani libro ostendam quantum in illo scri-
ptore agendum supersit et quam levem et tumultua-
115
r\an ^perain post Hemsterhaskim recdiiiores qtQdam
■critioi in eo expoliendo posuerint. Percurram Lu-
-ciani librum mpi^ "Kapaakoij. Tom. II. p. 836. (IIL
^b 96. lacobitzir) ,. cuit^ aliquot Iocqs tractabo,
4{uos la^obitziiis deprayayit et alios quosdam , qui
«X codicibtis Mareianis aut de coniectura jrest^ui
possuut^' § :I. dedit lacobitz. fxmteJ^coiK pro jtieTa^oais.
pes^ime: nam secMbarbarorum haec forma est, vete-
ribus inaudita. ibid. dcuB'^ axouo>] est iterum atidies^
Lucianus dixit alias: elaav^ig. et mox: ^t' avro touto
prQ .«yta Toirro. Paulo post Trpoorra» y^Xta^ Graecum
jaon est, quemadmodum neque irpefwrotquod temere
substituit Dijiddrfius ; tum pro et >cat — e7rtypa'^|j.ev
«oribendum erai Vmypa^ofiev ut '^t^tim: et syxarake-
^otiev. deinde recte Coddi eftt xoOzo ■mpeuTUvtiafihoi^
male Editores gTrt tputo), paulo pofit pro: Tta^^V ,ya'f
img-aaai. IL^^y navv ;|*6V ouv.. legerim: Twcvrias yaip.
§ 4. xi/yn ss-tv^ wgeyri) ^ta/xvjj|xoveu&* ffoyou' Tivo? aJtouffas,
OTirwfia ex xaToXyJtj/ewv :<JvyyeyvpLvaayismv izpoq rt rekoq
euxp>irov Twv ev tm |3iw. Facete homioem titentem
facit vulgatissima definitione Stoicorum. Scholiastes
ad Dionysium Thracem in Bekkeri Anecd. Gr. I.
.p« 649. ot piv 'ETrutoupetoi oi^Tws opt^ovToi rhv xi-jfyvf/'
xij(yri ej-t p.i^o$oq evepyovoa x& ■^ita xo dvpL^ipov. — ot
^e 2Ttdt>tot Xeyouat- XByyi^6^l,<jv^n(Jifii. e» xaTaX>3<|*ewv e/x-
Tietpta avyyeyvpLvavptivfiiv Tti^q^xi Te'Xos euxf J7rov twv ev Tw
|3t'w. hinc in J 7 pro gux/o>irov tw |3t'« reponendum erat:
vTwv ev tw |3«f). Pro opS-ws ex&Vdu ye eliioi/xoq outws a7re/:.<.vn-
fiwevam;, est in optimo MarcianO : opS-oS^ emvos ye efiTev
owtos ov xt ajif |Aw9p.oveuff«€ , Unde , Videtur repoaeu-
dum: exetv^ re efirev^ 6r«s nv-, ou ts afrejtxvjifjioveufftti;.
8
114
• — f^t dh xaSr' ixo^v nTg tw< xixvfli uSeai» efapfi6-
^mxeg trpf itapaanixYiv j el owa9a axoTniixsv xai 6 nepl
ait^q "Xoyog dWa |ui>j xaBxtrep ai Tmvnpal yyrpat Sia-
xpciu<Jjxev«t pm aa-rpov oTtafQiypmai.. Yetua yulnus male
CKratum'estf boni Codd. omittunt txXli^ixt^ et ane-
(fBiyytavTax dedemnl. Legamus i^tur: oci«t!pi «uTrk
"hiyoqy xaBdmp ai ^jvaaipcd yfvrpcu SuxxpoAvtai fxri aa-
S^pov UTro^iyyovTat : aa^pov reperit (jiasaubonus, at la-
cobltz non putabat magui referre : «■KofBiyysaB^at a
tali Te alienum ««t et ft>j Jsic usurpatum habet indi-
cativum. — Tsyyrp/, e-itep eiTi^axai. Frustra Oodd. ^itep
obtulerunt. J 6. ai p.hu yap twv ttK)mi xaxal-n^tic, xai
■hpipac, xai vuxTa^ xcd- psinvaq xai l^taxnohc, TtoKkdxtq aavy-
yxilivbi/^i phomai vki ^pjaq,^^ .areoKkuvxai itapa toTs
^ektYi\0oiq alxiywUj ai $6 xov^-Kapaaixov xaxaltn^eu;
ei p^Yi i(.9L3r' ripiipaveiev ev yup.vaa^ OTtoXkxiaiV ob p.6vov
«f/JWtt xiyif-HiyiiYtV' (Bla «Mti^ flwtov- TiM> ^^j^WVwv. Godd,
omnes : aitoXlvat.Vi u»ipaimi : ent. jlarcianus ■ Opilime :
yypivaert^a* Legenduat^ *^p9ret: yj^^k xw T:apaS(toUd
fiY) xa^' Y)i).ipav ' ih ' e:ii'y\jf).vo^ta i^QhjdWi- d^toyk^iaw
est inf^Iix coniectiira Schnnederi ," quam incogitanter
reoepit iadobit» nfc multo tnelius^-Bindorfius: «'ttoX-
^iJiafCJtv. quum >^^sem«I at (?& W^^^«|^(jA?(^ essel scrir
)3tm7ipro yi^M^, add^t (^ticfuis ^ditCHtne yaTAXv^f/.et^
A^tii -tfiodo ^i*»r»t| llx^yWSxXj^.tj««os -^ahyyeyvfjLidap.i-
'vvis^ ii^iv ^ 'ne^paaiSH.Kr}: ^-■^»- -^ H^Sfsffi 'pty ^ — -r ^itd'
oSfo^. nibil prodest Boidot^asiiim : :«u ^>» o5t«?. Bi-
cer« potuk: ©& iJVjto, J S^idtXX* ilxelvo otr«a? ; xal ^ov
%.t V ^*Ciitot ■ ySwflrfbv (iiH)9f!^^'Xffi^ 'Ttapaatxn^i' Martaanus:
d.'MB^tiq. Scribc^' d\l'tmqmi'(^--*'^a'^
^ddita ^ de more cKplicatio notissimae ellipseos :
115
exstvo (Txo7r«j cuius dimidiam partem relinuit laco-
bitz, totam Dindorfius restituit non correcto: aTTo-
^wq. Prorsus idem vitium resedit in sequentibus:
d}X ixeivo (TxdTra fxrj Trpog iviouq twv ytXo7o'(p&)v }^°^X^
<7ot TTspt ToO xiT.ovq V f ubi expunge iKSivo (DtoTret. ^ 10.
7r«|oa (?e TrXjjS-CiKTt xpacTzel^M xxL apparet ex sequenti-
bus: Ttdliv yap ac^iov a.va.[U[Lvrta^ca z&v iTzGiV , exci-
disse intermedia verba Homeri:
AatTU|y«5ves S" d.va (JwpiaT* ixKovixl^mxM doiSov
■ij(ievoi e^eiYiq.
neque ullo modo potuit Lucianus omittere id ipsum
quod facetissimum erat et quamobrem locura Homeri
attulerat, nerape mentionem TciSv ^atTUfiov&av , quo
nomine Parasitos Homerus dixerit. Similiter in sqq.
verba Homeri interciderunt : ovSk yap olov ts dxoveiv
auToJv p.Y} ■Kolldx.v; Xeyofievwv. (?aiTUfi<)ves y.aBYii>.evoi e^eiric,
xai Tzapa. §e TrXi^&xxt xpdm^My ubi turpe mendum
amicus meus vidit et sanavit sic: ou^ev yap ohv
dxoveiv auT&av 7roXXa'xt5 Xeyofxeviyv. Res manifesta est:
postquam vitiose ovSs. yap uav re erat scriptum, ad-
didit sciolus p.ri. Lucianus de more imitatur Atticos,
qui non aliter solent. Aristophanes in Avib. vs. 966.
dXk^ ov$sv oiov er' dxjovGM twv eTroiiv.
Demosthenes in Midiana p. 529. ov^ev yap oTov a'xouctv
auTou Toi3 vdfxou. Paulo ante edidit lacobitz. ov§e tc3
Tu;^dvTt dvSpi T:epireBeiy.£ toutous tous loyovg dlla tw
tJOQ)(aTa'TCi) T&iv oXmv^ imperite reiecta vera lectione:
'EXXyjVMV. § 11. — ouTw fjuz^oti; av. eyayz offxat xtI. Grae-
citas postulat : eyw ydp. — 6 §e 'Emxoufseto? ou^e 0a-
xepov. vel sine Codd. 'ETrixoupo? corrigendum fuisset,
nunc oblatum editores spreverunt. — TreTrtreuxws y^n
116
atlloi^; TOLvra. tx^iv aiiemv r? exsi, imo vero: fxYi av £k-
Xms ut significare possit: non in meliore haec con-
ditione esse posse quam sunt. — xriq lytpictq am-
ttXewv ohaSe pro ex vel «7:6 Ttjq Ix^piaq, quod uter-
que probavit, Graecum non est. At longe turpissi-
mum est quod praelerviderunt vitium in § 12. et
lih ovv om ex" °^X ^^^^S rMai ob ^■naexai a}X ol^e
^rjffetat. Legendum esse: ouj^ ononq iiSiaq ^Tnaexai et
ouy 0710)5 'Valere non taritum non, si quis forte ne-
scivisset vel ex hoc ipso Luciani libro discere po-
tuisset. § 42. 'laoxpaTyis ou/ ottms elq TrdXefzov e(^>5X3e
•jTOTe oD^ oh8' eizl $iy.a^piov aVe/3>]. Simililer in sqq.
xat 'Y7rept'(Jy)i; [xev xai .Aintovpyoi; ou^' e^iilBov akX ov$k
oXwi; eTo).fx>i(7av fxtxpov e|&) 7Tapax£ii{/at Twv 7ruXa)V recte
vidit amicus esse reponendum: olx o-noiq e^^l^ov
aXk' ou(J' eToXfiyiffav xTe. — ei yap ej^et xo (^ayeiv i:ap
eauToy TroXXa' Tot^ w TM-/id$Yij tw toioutw jStM Trapa-
xoXou^erv avdyKi]. ferri non potest Tot in apodosi.
Optime Marcianus: 7roXXa «To^ra^ unde optimos libros
secutus locum sic constituerim : 7r&Js ou;^ riSmq^ e"ye
eyei t6 (fayelv 7r ap' eauT0i3; — 'Oti 7roXXa aT07ra xTe. —
Tw fxev avyya xexTrjfxevcf) «xw? touto Tiapeyei: veram le-
ctionem habet Marcianus: vTzdpy(ei. — oux av ao(foq
yivoiTO ovde e<pi7ivoixo. recte idem liber: eptxotTO. —
Xevw ^»3 temere receptum pro Xe'y&) ^'e'^, quod solemne
est. — T&) f/ev ouv 'E^rtxoupo) izdvxa i^ufij3at'veiv etxds.
Scribe: 7r«'vTa TauTa. — ouTe dpyvpia u7rep S>v dnol-
"XvpLevfjiV .dyBea^eiYj. necessarium est quod dedit Mar-
cianus: a^roXofxevfwv. § 13. 7ra'ffr5s ydp rixvnq dvdyKfi
Tzpoadyeiv pid^aiv , 7ro'vov ^ gjt^ov j "Kkyr/dq. Frustra
optimi Codd. dederunt: tipodysiv , praecedere. I^unc
117
Terlunt: omnis ars necessarto adhibet disciplinam ^. .
laborem , metum , plagas. Mirum ni sit aliqua ca-
sus enallage. — xic, yocp «tto Seimou Trore «TryjXS-s
xXaioiv wffTcep rivdt; Iv. twv di$ci(jx.(xX(tiv o^M^ev. Codices
tamen Si§a.mt.(xktmv dederant. Error natus est ex
scriptura Sidaax.a. : mor Marcianus recte et? za ^i^a-
ay.aleiaj vulgo abest articulus. — ^yj Soze. lacobitz.
saltem vidit iir) ^wTe esse scribendum, at recipere
ausus non est. Dindorfius festinans , opinor , foedum
soloecismum servavit. — x6 Tipdy^a Jtai evTt/xov xal
ev Ttftwpia pi£ya (faivezai, scribe: xat ev ziu.ri y.al
ev Tt/xwpta. § 14. 0 8e 'Kapd.aizoq ohy^ hepov ue'v Tt
(?tcri)cet aKka. To «UTO if.ai epyov eg-lv auToy xat ou evexa
ytyveTot. Manifesta lacuna sic explenda videtur: ovy^
exepov piiv xi [TipaTTet^ exepov Se] $i(M,ei. tum lege:
xal xo oi) Evex.a yiyvexai. 15 x.al piYiV Ixeiva. ye , scribe :
eyjdvo j nam refertur ad rem unam. — eopxaq diaxe-
"XoTj^Tiy Graecum est: emTeXoiJat. § 16. Lege: — vo-
ffouvTsSj TauT>3V (?£ Ty;v Te'xv>3V 7roXu7ro(Tt'ats xai T^oluaixiaiq
evfpaivopLevovi; eg-i fxav^dveiv , cuius lectionis funda-
raentum est in Marciano codice: «uttjV ^e t/jv Te';^v>jv
— • exxfpaivopivQM [tav^dveiv. § 17. auTyj §e ouTtai; Ig-tv
aya^r] — w^e vT^dpy^ei y,ai [irj^ev eypvxi ottXov ■^pfia^ai
ahxri. lege: Trape^^et rt.ai Tw fx>j^e'v XTe. nam vTzdpyei
pro el^ert dici non polest. § 19, xaTa 2&)xpa'T)7. me-
lius Marcianus: xaTa tov 2Mxpa'Tyjv. § 22. TroTaTKss §e
ouTos 6 (fCkoq^ deleto articulo restitues sententiam.
§ 25. v.ai (iriv pinxopd xe. Scrib. ye. — otov XPW^ *™~
faivr, xr;v 7rapa<7tTtx>7V. Propius vero Marcianus: aTro-
faivei, nam scribendum est aTroyat^vet^. — avTt toutou oq
«p. Graece dicendum : avTt touo? eif/t. § 26. (pipe^k —
118
<j)c67rwu!v. Graeci semper <fips Sin dicunt, sed expulit
lacobitz. optimam lectionem. — jtotv^ et xar' iSiav non
solent componi sed i6i(x. § 27. o/xotws $e xac Tr?v ^ii-
XoCToyiav xata T« auTa xat WCTauTWi; ijpxjaav , hiptM, xtI.
Marcianus ou xaTa Ta auTa'. recte: lum lege e-/px>sa.v
{ppGi^ev). § 27. f«av f«v yap twv ^iXotfoyiav efvat Xeyou-
(Jiv^ auToi ^e auTas TTotoiJdt iioXXa'?. quis non sentiat
ahxw scribendum, quod me amicus monuit, qui ea-
dem opera ridiculam corruptelam exemit ex sqq.
§ 28. TToXXai ^v yap ov Svvavzai elvai {<fiko<io(piai)
£7rei(J>37iep y) (filofjofia fiia. acute perspexit Lucianum
scripsisse: eiieiSmsp xoi ri aofia ^ia. § 28. xat [mv
xat Tas fxev aXkai Tex"'^? £' J^a'' Tt xaTa xavzac, davix-
(fKjivov ein Kal TiapekBoi Tt5 avyyvw^n^; d^uiiaaq euet [liaat
Te SoMvai xat al xaToXyivpeis auTwv oux eialv dtJ^xai^Kzo)-
xoi, Ttpoa§ev.xeoq dv eXn, <fCkoao(fiav §e xi^ dvay-Kaiav
dvdaypixo p.n iiiav ehai. Documento hic locus esse
polest et temeritatis Graeculorum in corrigendo el
stuporis in describendo. Lege: xav Tzapel^oi xiq ex-
puncto futili additamento: izpoaSexxeoi dv eiyj^ quod
ia codice unde princeps editio fluxit optime aberat.
Reliqua a Dindorfio infeliciter tentata persanavit
Marcianus, in quo reperi: Tt'5 dv Tiai dvday^oixo ^ quod
Alticum est et Luciano frequens, ut in § 51. Tt'? dv
Kai dpiiXknaaixo et alibi. § 31. xal ctu ytyvwaxtuv utto-
xp['vy3 iyvotiv y.du.e , imo vero : av eu ytyvoxTxwv —
dyvoeiv x:poc, e/ie. Luciano indignum est uTroxptvyj pro
TipoaiiQin' — eupoti; etTrerv pro e-)(piq novum et inaudi-
tum. — oux' Tou? ^auXou; a'XX' wv eyw ^oxw tou? dpt-
C-ou? xai oug i^xtra otet. Marcianus recte u)q e^yw (Jox&i
et av oiei. praeterea non potuit Luciauus aliter quam
MISSING
PAGE(S)
123
6t:6x£ yxp fioi avveiY} o i:anYip o aoq tpdiyt^ eavxov aitei-
xaaev. Codd. verissime auwjet, quod apparet vel ex
aoristo dneuaaen. Nam si dixisset: quoties mecum
paler tuus rem habuit, dmiKal^e subiicere debuisset
et semel Penelopen per vim compressit ApoIIo. §. 3.
d.pi<reTov YipiBri p-oi. non aliter quam e^Yipe^r) potest
Graece dici. § 4. ola^a. ouv^ w xskvov , o xi yapiaYi.
japiaopMi est barbarum, quidquid dicit lacobitzius
locos a se ipso corruptos afferens. Lucianus scripsit:
ohB' oxtVy S> xex,vov y o xi yapiaaiy quod loquendi ge-
nus librarii ignorabant. — Tzpoq^axxe , & -Kdxep , iva
riimi ftev u$u>p.ev. 'Att. xavxa Tiotei jtat npoaiBi piQt xat
<j>iko(j>povo\J j T:axipa de opa fxyj xaXeffy;? y.e dXkov axouov-
Tos. Non potuit infelicius. Lege: Tipo^axxe ^ w -Kd-
xep. 'Ait. Yifieiq fxev el^Cii^v xaijxa Kal Tzpoai^i — TraTepa
(Je /xyj xakeaYjq fie dnovovxoq ye xivoq. Sic optimi codi-
ces nisi quod opa eieci a magistellis adscriptum. In
Dialogo XXIIL ^ I. xi dv Xeyotpiev; opLo/xriTpibus , w
Aiovvae j ddekfovq elvai ^EpwTa y.al '^pp.afp6§ixov iial
JlpiaT:ov dvopjoioxdxovg ovxag xdg [iopfdg. Imperite re-
pudiata est optima lectio: xi dv "Myoinev opio^rixpiov^;
— dSelfovq ovxac, — dvop.oioxdxovq eivai xxe. — o $e
Bijlvq )iai riiuavSpoc, xai dp-fi^Xoq xhv oi|/iv. [ovx dv Sia-
npivaiq eix' e^yij3o's i^iv eixe Jtat TrapS^evos]^ vel asynde-
tou arguit esse interpretamentum receutius verborum
«fxyt]3oXo5 T>3V ot|/tv. — 6 (Je xat TTepa tou evnpenovq dv-
dpiKoq [6 IIpiaTros] y nomen serius additum. § 2. ye-
Tjoiov ydp xi aoi §vnyriao\i.ai -Kptiiriv iv A.au.^dna yevo-
fjievos. i™o yevopLZvov. § 2. toutou p.ev evexa xai eni ae
dvj w "Atio^oVj dydyoi xriV Tteipav. Recte Codd. tou-
Tou fjiev ouv. deinde omittuut «v. Lege: xdv ei:i akj
124
w 'AttoXXov et mox: xaXos yap xai au «s xwvo
vrjtpovTa Irt erot t3v Hpixnov eiiiy^eipYJaai. Plurima alia
alias daturus sum, nunc paucissima ex reliquis deli-
babo. Foedissimum omnium est in Timone § 46;
tou tou Tzpoax.akovp.cci ae xpav^aToq eiq "Apeiov Tidyov. —
xa« pyjy av ye pxKpav ivn^paS-dvnq (fovov xayia 7:po<xxe-
xXrjffyj jute. quod non minus turpe est quam si La-
tine dicas: iu me mox caeetisaccusaberis. Et ta-
men lacobitzius cum Dindorfio codicum lectionem
TrpoxexXr/ffoiutat habebant ante oculos: praeterea lege:
ert ^pa^vvYjq. In Somnio s. Gallo. § 20. orav 6 Kpoiaoq
TreptTeTtXpLevos Ta TTTepa yeXuTa Trapej^y? IlepfTais ava"
/Satvwv eTTi t6 TrGp rj Atovyo^toig xaTa^wjrj? t>55 Tupavvt'^os
ev KopivS^w ypaii.pjx.xiTriC, jSXeTryjTat. Novum est et inau-
ditum apud Graecos: -h tvpawlt; y.ateSv , neque Lu-
cianus inusitata et mira venatur. In re frequentis-
sima proprium est ac perpetuum: ri zvpawig xaTeXu3">7.
adhibe nunc lectionem antiquam: xaTaXuS^eti; rrjg tu-
pavWt^ch; ac nullo negotio Luciano reddes suum: xa-
TaXu^etirr!?. Praeterviderunt olim in xaTaXu3^et<x com-
pendiolum, quo syllaba nq significatur, deinde xa-
TaXu3e£(7 abiit in xaTa(?u3eis, unde criticaster istud
■KaraSvdYiq efifinxit. Nempe sic potissimum nata est
ista farrago variantium scripturarum , quam fortasse
nimis diu aequis animis tulimus, semper sperantes
aliquid boni ex his sordibus et quisquiliis extricari
posse. Equidem sic censeo; nam nihil vetat quid
sentiam libere dicere : in codicibus antiquis ac bonae
notae nthil esse aut videri posse tam tenue ac leve
quod sine periculo aut damno negligi abiicique pos-
sit: contra in receutioribus apographis eorum qui-
125
•dem scriptoruin, qui in vetustioribus libris exsteut,
perpauca tantum esse quae cum aliquo fructa ad
constituendam emendandamque orationem possint
adhiberi adeeque excerpi et edi mereantur. Necesse
est ut unaquaeque lectio vel emendatio certo ac
stabili veteris monumenti fundamento nitatur : at ubi
hoc semel firmiter substratum est rehquas futiHum
librorum ineptias, quae nihil prodesse possunt, sed
onerant nostros libros , leclores peritos et acutos
obtundunt et enecant , imperitos et simpliciores
ludificantur et angunt, omnes abiiciendas censeo.
Quicumque in codicibus legendis multum versatus
€St, si quem codicem vel obiter inspexit, sexcentas
lectiones vitiosas ex eo prodituras certa coniectura
praecipere poterit. Suut quae in omnibus pariter
Codd. peccari soleant: sic nullus superest Graecus
liber in quo non saepius inepte confusa sint haec:
«t — e^ ei — i, Yt — etf rt — i, o — &)^ oi — v: in quo
non perperam consonantes bis scribi soleant, ubi
semel erant scribendae et contra , ut ia ovdev /uioe
^Dikei aut ippi(jLivoq, Xr5fxa et similibus: in quo nou
permisceantur ^ocleiv — la^iv , xaTixBeivoa — xaBeLvat
(JVli^olov — cTUfi|3ouXov , ■Kapoc — irep'j Trpog — izpo
et sexcenta alia: deinde quidquid compendiis aut
sighs scribitur: verbo denique quidquid somnolen-
tum homuncionem cum taedio quae non intelligit
depingentem potius quam describentem fallere possit.
Haec omnia criticos in numerato habere oportet, at
siugulis locis ista appendere non modo inutile esse
contendo, sed multum critices studio nocuisse et
aocere satis apud me constat. Scilicet hinc plerique
126
nesciunt sui esse arbitrii et iudicii statuere, quae lectio
invifis libris et librariis omnibus emendata ac vera,
quae manifesto falsa et inepta sit. Non ab librariis
Graece discendum, sed ab ipsis Graecis, ubi de sin-
cerilate lectionis nulla est apud idoneos iudices con-
troversia, maxime a poetis ubi ne syllaba quidem
elabi potuit, in plerisque etiam mensura cuiusque
syllabae certa est. Quid? xcxS-dpKx;^ ul hoc utar,
Graecumne credemus esse? iuxBdpeioi; postulat analo-
gia , confirmat poetarum auctoritas, cui accedit He-
Todiani testimonium. Quid facias igitur si in yi.a^dpioq
iltbrt omnes conspiranf ut apud Lucianum D. D.
V. % 4. xaB^dpiot; ydp xat po^oSdy.xvkoq xai emra/^evMS
opiyei To ix-napia. Nempe certus coniecturae repones
xaS-apeio? _, eoque magis quia vel in locis poetarum
librarii antiquum obtinent, ut apud Eubulum Athen.
VII. 311.
fjiy? TtoXvTeXwq dlla xix^apeioiq o u av Yi.
in unico codice et apographis scriptum est x,aBapiwq.
€onlra ij.eyd7.eioq et (ieyaleioiq , quae eandem analo-
giam sequuntur, non solent depravari, ut p. 302. f.
■ort? 0}^(iivri7i '^awq TovTovq fxeyaleiaq xaiq xaxtr' «Tro-
"Xovixivaiq. Corrigenda supersunl apud Athenaeum
haec: p. 661. f.
Jman^aiveaB^ , idv
Y} axevaata xaBdpeioq ri xal ■noiy.iXrj.
p. 550. a. Tzolldyuq §e riveq xal v.aBdpeiov axoXou5«TXov
T:poa9i$6aaiv ^ ubi codex et editiones vitiose xaBdpioq
et xaBdpiav. p. 74. d. ri avxYJ — :%y£piwv tou xa3apetou
^iov xoiq dvBptiiizoiq eyhexo , ubi archetypus codex
xa^aptou dedit, quod recte emendavit Epitomes au-
127
clor. Pep omnes Athenaei libros et et t absurde con-
fundi solent. Id vitium editores passim emendarunt,
saepe praeterviderunt. Correxerunt ubique 'Ettixou-
pioqy ' Apig-dpy^ioq y ' Apig-ofscvioq ^ Znvo^oziog et alia hu-
iusmodi , quae sfexcenties recurrunt : praeterviderunt,
ut unum sffieram de multis, Meyalliov p.vpov ab in-
ventore Megallo dictum. p. 691. a. tw MeyaXXtw
fxvpw — jnupot? 'MeyoXXiotfft eroiipt' aXei(perai j et alibi sae-
pe. Alio corruptelae genere appellatur hoc unguen-
tum MeTaXXetov pupov ab Hesychio, qui addit versum
Aristophanis :
MeTaTre'pt7rou vuv TauTa OTZOTjBri vm pLvpoVj eupyjpia MeTa'XXou.
legendum: Meya^XXetov et Meya^XXou. Paulo ante legi-
tur apud Athenaeum p. 690. d. in fragmento Phe-
recratis: -:
xaTieXevov ky-^iaa^ai v&v fwpov
j3p6vS-tov_, iva ToTq iovaiv eyj^lyj.
Codex Venetus: etaioufftv. Lege:
^psvBeiov^ ha roiq elmovaiv eyjc^.
B.equiremusne in his codicura, id est futilium libra-
riorum, auctoritatem quos uusquam non turpiter se
dare videmus, quosque omnis errorum generis ma-
nifestos tenemus? Frustra igitur critici appellabimur.
Hi nobis Socratis accusatorem ex Meleto fecerunt
MeXiTov , oleum (eXatov) pro misericordia (eXeov) , pue-
rulos (■nai^ia) nominaut pro campis (7re^i'a). Opusne
est aliquo librario auctore, ut in Luciani Timone
5 14 pro Tzai^orpi^ Dindorfianum "KeSoTpvli verum esse
credamus? Imo vero nostri est ubique iudicii ex re-
liquiis veteris lectionis corruptae iis modis, quos
probe tenemus, emendatam scripluram eruere, ad
m
quam accurata sermonis et literarum Graecarum
coguitio diicunt. Novimus «t et e confundi, novi-
mus interpretationes suprascribi solere ; itaque ex his
verbis apud Galenum (Vid. Valcken. Diatr. p. 214.
et Bergk. in Poet. Lyr. Gr. p. 223). 'Aeiov ^k xa»
o'i$£ (nempe oi i:alaioi exaXouv t6 acTw/jia) xaB^ocnep
xal Hiv^apoq' Xfix^ax «i <?' 6|ufA7repa{ aX xoij atidov
xhi^aitq, nullo negotio ipsam Galeni et Pindari ma-
num eruemus: aitToii legendum pro al ai tou ante
pedes est, reliqua sic constituenda :
, A , . „ , ■
Xpucxetat ^' vmp aiezoZ atiSov KyjXrj^a/es.
Eundem locum attulit Pausanias ap. Bergk. 1. 1. sic :
Xpuffetai 5' e|' uTOptoou ati$ov Yc/ikY^Swtq^
ubi vides temerariam correctionem : YIIEPAIETOY
abierat in uTcepcoou^ deinde aliquis e| addidit. Novimus
Tiapd et Trept' propter compendii similitudinem ubique
temere confundi. Feremusne igitur apud Charitonem
p. 139. wij)3>7 KaXXippoyj piev eTTt j^pu(jy)XaTou )cXtv»)s ava-
TUiixivri — ^axpiaq $t auT>5 'ntpixa^p.tvoq pro Trapaxa-
3r'pievoi;? non dubitabit facile qui sciat quid intersit.
Estne opus codicibus ut in Luciani Somnio s. Gallo
in primis verbis : dXkx ai, w xdxig-t a^XexTpuwv , 6
Zevq avxoq Inizpt^titv , mendum deprehendamus ? Qui
cum Graecis diu vixit bene novit eos in tali re non
aliter quam w xdxi^^ dltxxpvavoiv dicere solere. Ita-
que si , quod sana ralio et usus et experientia evin-
cunt, non peues hallucinantes librarios, sed penes
criticos est harum omnium rerum iudicium, quid nil
profuturis quisquiliis praeclaros scriptores onerare
et impedire pergemus? quid lectiones depravatas et
129
ineptas emendatis ac veris potiores et inani quadam
auctoritatis specie commendatiores putabimus? Sunt
qui propterea dubiteut quia periculose omnibus do-
ctis indoctisque passim et qui critici sint et qui non
sint id credi committique arbitrantur. Quasi vero
non nunc quoque nonnulli iura negent sibi nata,
et quidvis sibi in constituendo ut in interpretando
quocumque scriptore licere existiment. Tragicorum
ante omnes vicem doleas, qui aut ad leges quasdam
metricas, de quibus nondum satis liquido constat,
audacter et per vim refinguntur, ut olim miseri
Procrustae hospites , aut vexantur interpretationibus
non ex poetae verbis ingenioque petitis sed in Edi-
torum cerebro natis, ad quas deinde singulorum
locorum lectio accommodatur. Itaque hoc , quid-
quid est periculi , averlent critici prudentiores et li-
berati erimus millenis librariorum hallucinationibus
et monstris verborum, quae nunc locis integris aut
dudum persanatis tamquam sordes quaedam adhae-
rent. Tum demum apparebit quam pauci sint co-
dices, quibus cum fructu uti possimus, apparebit
quam paucae sint variae lectiones , quae quidem
sint hoc nomine dignae, nempe in quibus verioris
non sit cuiusvis facilis optio sed anceps saepe et
ambigua divinatio interiore notitia Graeci sermonis
et diuturna lectione scriptoris ad quem pertineat ali-
quando dirimenda. Variae lectiones quae merito
dici debeant, quam antiquae sint, unde ortae ple-
raeque, non potest mehus intelligi et spectari quam
ex aureis reliquiis, quas ex commentariis in Iliadem
et Odysseam Aristarchi et aliorum habemus. Haec
9
130
nimis diu neglecta nuper Bekkero in Homero eden-
do egregium usum praestiterunt , at multum abesl
ut omnia exhauserit. luvat nunc formam barbaram
ex Homero eximere, quae adhuc commaculat Odys-
seam T. 299.
«Tap xdq TrevTS viaq wocuoTtpapeiovq
AtyuTTTCf) eTreXafffje fipoiv aveptog Te y.al ufJwp.
KuavoTrptOjoeto; enim aeque barbarum est atque "nXn-
aioy(i>peioi; f TToXucopeto^ , a3^ava'TetO(g et similia. Bonum
factum quod Herodianus veram lectionem servavit
in Etymol. Magno v, Tzpwpa^ avv tw i — imi^Yi eu-
pmai y.ocToc Sui^aaw , 0)5 Tiapa T<3 'Kovntri' xvavo-
Ttpwipovq. xai Tzapa. ^iyimiSr)' ■tf.vavoTZpwipav (fort.
xuavoTipuiipdv). — 6 Sk 'HjOM(Jiav6s ^ia rng et StfBoyyov
ypd<fet. Nihil verius: non est alia forma Graecis in
usu praeler itpwpa et composita in — Tipcopogj ut in
notissimo Empedocleo : avSpoycvrt ^ovnpwpa (Souyev:^
avSpmpojtpa. hoc librarii Graeci paulo recentiores ad
unum omnes nesciunt , quibus solemne est Tzpdipa
scribere: antiquiores Tzpmpa et -KcdXiTipmpoc, recte scri-
bunt. Homero quoque reddendum saepius est xuavo-
Tzpddpoio (nisi illic quoque olim xvavoTtpmipav fuil scri-
ptum) in frequenti axpoTeXeuTiw • veos v.vavoTCp^poto.
Item Odyss. M. 230. eti; ^' Xnpia vwo; ejSatvov Updliprriq
corrigendum Txpwpnq. De Homeri lectionibus antiquis
partim e Grammaticis partim e uovis codicibus illi
reddendis alias de industria agam. Redibo ad Lucia-
num ut ex eo ostendam quas varias lectioues multo
melius abiici censeam quam magna diligentia conquiri
et lectoribus apponi. In Somnio sive Gallo haec
prostat futilis et inutilis lectionis discrepantia. §. 1.
131
yEywvo; av«/3o^(Ja?) libri aliquot: yeyovw? et ytymw.
yoZv) y ow. iiiixparipav) fxtavuTspav. yiv yovv) riyoiJv.
y.pYn:T^a.) Y.p-m:i§a , y.pn:i$x, xpn:t$a. XtfAcoTTy??) Xtuo^TTetg.
dveypoixevoq) aveyvipdfxevo?. § 2. 'Hpa'y.Xeii;) ripaKkeq. av-
S-jo«7rtvco;) av^jowmxo); quod imperite probarunt edi-
tores, quasi umquam aliter quam avS-pwTr/vw?
liyeiv, ^ialiyeaS^ai Graeci dixerint. elalriaev) ilixluGev.
oiiofftivot; bpuv) vuwv. aveyvMxevai Ta 'Owj^pou TTOt^^piaTa)
eTTsyvwxevat. 'Ay^ikH(oq)dyjHi(ii. (priyoq iv A&xJwvyj auTO-
(pwvoq ip.avzeuaaTo optima lectio, quam pervetus Mar-
cianus codex confirmat. Pessime receperunt lacobitz.
et Dindorfins ineptam duorum codicum scripturam:
Aco^wvy; auTwpiMvo? epiavTeTJCTaTo. |3o(5v y.pea fiuxoi/xeva
rifiiefBa TzepimT^ap^iva zoTq o^slotq pessime probatum
ab alroque editore , quum i^poTTTa xal ef^cx vulgo
legeretur. Absurde de assatis carnibus eipeffS-at et
eijj^a dici palam est: vulgata lectio orta est ex
if^oc
TiiLio-nza, nam recentiores Graeculi quid esse otttos
et j^atoTTTo; erant docendi: itaque magistelli 'cfBd
adscripserunt. ofioSiaizoq ii^Tv) ri^v. zinv dv^poimvnv
ywvTjv) av9pwTr)jv7]V gjwvyyV, dvQp(i)i:(tiv ycovrjv. perperam
receptum. T^g npoq vpLdq 6[iO(f)(>iviaq) rilt-aq. J 3. aXex-
rpuwv) aXXexTpuoov, eX Ttvt ^irjyoifxriv) ei Tt incogitanler
probatura. TiapaSo^oxaxov ffot "koyov eu of^' oTt Xeyu^
pro Xeyw affertur "koyov. non poluit aliud quam epco
in tali re dici. 7:ept Ufxci5v) j^fjccov. ixpedipdczo) uycapaTo
del) alei. (xviayoi) dviay^ot. TreptjSaXovTa) 7reptjSaXXo'vTa.
gtt' auTou?) eTri auTous. dfei^y]) d(j>inBr!. dvzl Tou xpdvovq
Codd. a'vTt Tou y.6pvBoq et eTi THq •/.opvBoq , quod edi-
tores male receperunt , quum dvTi tt?? y.6pvBoq debuis-
132
sent. $id TouTo) ^iazovro. eneiSocv aiaBnaS^t dva.xiWovxa
Tov fikm. Pessimum est et abiectissimae Graecitatis
quod ex noimullis libris receperunt lacobitz. et Din-
dorfius: dvelevaofievov pro dvazeklovxa. Latet tamen
in illo vera lectio dviavxa, nam solent Graeculi ubi-
cumque verbum eliu aut composita apud Atticos vel
Atticistas occurrunt eXeuffo/uiat adscribere , quae forma
futuri , antiquissimis lonum j)oetis usurpata , abiit in
desuetudinem proque ea ei(u Attici dixerunt, donec
recentiores ad eXsuffo/uiat ^ quod ex analogia tantum iis
notum erat, redire coeperunt. In sequentibus habe-
mus: xid^Viy Trei^ava, yLelriaaq^ dvekle^aq, "Kapavevo^
yiixhaiy ejStwTeuda^ dTzekavja (pro a'7ro^e7.«uxa) ^ l^^XP^
(pro fxeXij^po;) _, oi^oxa (eidoxa) , d(fei7iexo ^ dkexzpiovi ^
eni (e7ret)_, d^poainv^ nspi uXyjatw (Txapix ■nlovatu)) ^ Tzlev-
pirriV , dydnva {axCiva), ^oy^eiov , dnopv^aq, vTxo^eiveiv
(vT:o$en:veiv), pro yXuapouvTwv yXiapouvTwv et milleua
talia in unoquoque libro, quae doclo lectori fasti-
dium creant et nauseam , indoctum dubium faciunt
et decipiunt. Neve credat aliquis ista monstra ver-
borum propterea diligenter colligenda el fovenda es-
se, quia saepe ex his ipsis corruptelam subesse con-
ficimus et via ad genuinam scripturam aperitur. Ad
locos depravatos deprehendendos ac restituendos
non tali auxilio egemus sed necesse est antiquis-
simas corruptorum verborum reliquias habere, quas
deinde ad eam rationem, quam sana mens monstrat
et sermonis Graeci accurata et certa cognitio, con-
formamus ex iis regulis, quas diligenti observatione
errorum, in quos librarii perpeluo incidunt, certas
ac stabiles constituimus. Novimus u et t perpetuo
133
confundi: quid attinet e recentiore libro xt'«fAo<;, dls-
xrputiv , fhapuv enotare ? Novimus et — i — n ubique
temere permisceri: num prodest scire Tiei^oa/d , itoipa-
vsvopiuivM j eryetxeTo , Tckevpkmv vitiose in aliquot libris
legi? estne utile fieknaaq et dvDle^ocq apposita videre
ad [itklTnaaq et dveke^aq? Quis serio credet? Quam
sint nihili faciendae istae scripturae omnium optime
certa et evidens analogia declarat. Colloquitur in
Luciani Somnio cum gallo gallinaceo sutor MtxuXXoi;.
vitiosam esse hanc formam eviucit analogia , qua duce
sine ullo erroris periculo ubique MtxuXos est repo-
nendum, ut QpaaxiXog, AepxuXo?: oontra ac solet libra-
riorum natio, quae &pd(jvkloq et AepxuXXog dare amat
et in Luciano constanter MiJtuXXos dedit. Analogiam,
quam sequuntur AiayQ.O(;y ^eiSvlog, TlpaviXoi;, alia
multa, poetarum auctoritas ubique confirmat.
u>$i Si yrj(7t 2w(Tta; 7tp; AepxuXov _,
est in Aristophanis Vesp. 78. nihil tamen frequentius
quam AepxuXXos et AepxuXXt'(Jas in libris nostris. Ae'p-
xv71ov AuToxXeous habemus in Aeschinis orat. de F.
L. p. 165. AepxuXXov p. 147. AepxuXXou p. 51. codi-
ces Bekkero dederunt Aepx.vlov , Aepicvlov , at sprevit
bonam lectionem quam abiectis codicum sordibus
dudum receptam oportuit. Nostrum MtxuXo? dactylus
est apud Callimachum. Fefellerunt librarios et cri-
ticos UTTOxoptrtta^ quae longe diversam analogiara se-
quuntur, qualia sunt Ba'3T;XXo5^ 'ApiTvXkoq, AiuXkoq,
aivvXkoqy quae blanditiae sunt pro BaBvKkrJz, 'Api-
g-oxkHi, Atoy.kfiq, 'Eevox.krjq , itaque 'EpfiuXog manifesto
vitiosum est pro 'EpfxuXXo?. ab his fiunt nomina mu-
hebria in — vkla , Kpkvkka , SfvuXXa, 'AptruXXa:
154
contra @ig-vAig a ©sru^os, 'HSiikri ab 'HSvlo^; et i^u-
stica Phidyle. Quid indoctorum scribarum opinio-
nes sciscilemur in iis quae certo scimus ipsi? Quo
magis appareat quam vilia sint et contemnenda ple-
raque quae ex quibusdam codicibus expromuntur,
afferam exemplum ex alio scriptore. In Dionysii
Habcarnassensis Prooemio Antiquitalis Romanae le-
gitur § 2. 'H [ih yap {' Aaavpioiv) dpyYi izakMa. ziq
ovaa. xai eiq T0U5 /xuS^hcous avayo[t.ivYi y^povovg okiyov xivoq
iy.pdirTpz zr^c, 'Aaiaq pdpovq. ri §k Myj^JixJ? xo^eXouaa
TJ5V 'AaavpMV xai p.ei^ova §vva<^iiav ( irept|3aXo/xevyi )
•^povov ov (TtoXuv) ■Ka-ziayp/ aXX* 1.7:1 t)5s TeTapTyji; xaTe-
?.u37i yevea?. ne'|3ffai ^e 01 M.yiSovc, y.a-zaytiiviaa.^uvot •:r,q
jxev 'Aaiaq okiyov $eiv T:dar\c, Te)euTwvTeg ixpdTr,aaVy
iTTip^etprjCTavTeg Se xat Tor? (EvpaTtaioLc) sBveaiv ov ToXkd
(v-nriydyovxo) , (ypovov) Te ov ttoXXw TiXetova diaxoaiciiv
(e'Twv) (e/xeivav) e;rt xrjq dpyjhc,. Locus sanus est et
integer: nihil esl neque in senlentiis neque in sin-
gulis verbis, quod non sit reclum et bene Graecum
aut discrepet ab ingenio et more Diouysii vel aequa-
lium. Deinde certa est singulorum aucloritas: quan-
tivis pretii codicem , quem in Chisiana Bibliotheca
Romae vidi saeeuli fere XI in membranis nilidissime
scriptum, habemus omnium auctorem ac testem ido-
neum. Itaque quid attinebat ex ahis apographis et
vetustis editionibus has nugas criticis apponere: dav-
ptwv — i:epi^a}lo[x.ivr] — iroXXuv — eupwTratoii; — ^ eTzn-
ydyovzo , eniydyovxo — yjpovtiiV xe ov TroXXw TrXewv Sia-
xoCTiwv efjteivav, in quo Graeculi fraudem agnoscis
manifestam , qui quum aequales yjpivoi. pro eryi usur-
pare solerent et semel yjpdym pro yjp^ov scripsisset
135
reliqua ad hanc scripturam accommodans superva-
cuum eTwv delevit et TtXtiov scripsit. — i-itiy^tvav.
Pervelim igitur Ritschelius, vir acutus, qui plurimos
versavit et ipse codices et autiquos et futiles, in
nova editione istas dapes, quas nobis in specimine
apposuit, omnes de coena removeat, insipidas omnes
et nocituras etiam nonnullas, ac primus auctorem
Graecum uobis edat apparatu vere crilico ornatum ,
quo iudicium acui et exerceri possit et iuvenes ge-
nerosae indolis ad sanam criticam excitentur, viri
docti qui nunc istam farraginem, qua facile carent,
negligunt et contemnunt, subesse in his praeclara
subsidia intelligant quibus quae inepta sint atque
absurda ad sanae mentis simplicitatem et veritatem
haud fallaci iudicio possint reduci. Quibus modis
peccare soleant librarii veteres non in singulis scri-
ptoribus, quos non eo consilio legimus, est anno-
tandum, sed quemadmodum tirones habent unde
prima Literarum elementa discant sic futuris criticis
certa emendandi fundamenta ex palaeographia pa-
randa sunt, quibus si usus et exercitatio in legendo
ac relegendo optimo quoque veterum accesserit non
desiderabunt librariorum sordes ut manifesta vitia
manifestis emendationibus tollant. Quicumque Bastii
scripta novit non iisdem quibus vulgus eruditorum
oculis codicum scripturas et criticorum sententias
spectare solet. At Bastius certas regulas et praecla-
ras observationes nescio quo iudicii errore in futilis-
simis scriptoribus expromere consueverat. Non minus
vera ac certa summi critici, imprimis Angh, quos
passim agnoscas in codicibus legendis esse multum
136
versatos, in optimis scriptoribus dare solent. Optimis
rebus, quae huc faciunt, abundant scripta Bentleii,
Dawesii, Porsoni , Elmsleii , Dobraei, unde non tantum
locis corruptis clara lux affulget sed paulatim addi-
scitur ars quaedam, qua yerum cernere et eruere
et ipse possis. »In hac parte (ut scribit verissime
Valckenaerius in Diatribe p. 277.) Mathematicos
inuiamur." Plus proderit extremum illud aureae
Diatribes caput multum legisse et quidquid scripse-
runt Valckenaerius , quo nemo plura felicius emen-
davit , Hemsterhusius , Ruhnkenius aliique his si-
miles, qui duratura repererunt, quam in putidis
librariorum erroribus aetatem conterere. Mature igi-
tur, optimi iuvenes qui Literis datis operam, nam
vobis potissimum haec scribo, discite criticis subsi-
diis recte uti, in quibus adhuc sunt TroXXa juev ecrS-Xa
^pyjxeva izhx^a dh <faijXa. Cavete ne vobis librarii
aut criticastri imponant: discite mihi Graece ab Grae-
cis, quos assidua lectione et veluti colloquio penitus
cognoscite: imitamini principes criticos et animad-
vertite quid olim repertum a Scaligeris et Stephanis
et Casaubonis aetatem tulerit ac vivat, quocum com-
ponite ahas ahorum coniecturas, quae brevi mortuae
sunt et abiectae: contra eandem sanitatem in scri-
ptis celebrium criticorum, qui deinceps pauci sem-
per floruerunt, agnoscite eandemque, si quid mox
et ipsi correcturi estis, ante omnia quaerite. Menan-
dro credite:
TToXu xptTxxw ig^iv ev xaXws (leiiaByiiKivai
Y} iroXXa yauXws 'Kepi^e^lYJaB^ai •Kpdyp.azx.
quod quam sit verum nimis multi hodie ostendunt,
137
qui de plurimis rebus desultorie aliquid conscribil-
lantes nihil proferunt quod vivere possit, quae res
criticos ante omnes dedecet, quorum quum sit vera
a falsis certis indiciis distinguere, non probabilia
tantum quaerere et verbis ornare, iure ab illis y.xrr
fjMza ecjoei' eispectantur, non ciycovt(i[Jiata eq to Tiapav-
rix.a dxovav.
Pag. 29. Indignafus languidas interpolationes ^
quae summorum ingeniorum reliquias deturpant).
Solebant Graeci inler legendum, si quid sibi in re-
bus aut verbis explicandum videretur, in codicum
marginibus aut supra versus annotare: interdum etiam
si quid magnopere probarent aut improbarent, sen-
tentiam suam verbo adscribebant. Qui supervene-
runt librarii haec omnia in mediam orationem scri-
ptoris, ad quem annotata essent, invexerunt, unde
facile inteliigitur quam ridicula et inepta dixisse
veteres videri debeant iis, qui has fraudes non
sentiant. Horum multi tautam scilicet codicum ve-
tustorum auctoritatem et fidem nimis venerantes
malunt quasvis ineptias temere interpretando lenire
quam expungere quae aliena esse et additicia appa-
reat. Ut animos addam iuvenibus, quibus periculum
est ne in huiusmodi additamentis haereant et iudi-
cium sibi corrumpant, complura afiferam huius rei
exempla, unde mature similes fraudes deprehendere
et arguere discant. In Lysiae oratione uTiep tou
d$MvdxQV p. 168. R. quum legeretur: Y.aj. yap otixat
Sdv y w ^ovkn , Ta tou a(i)^aToq ^VT^yrnyia-za xoic, xrtq
'lifvyiriq eTriTyitJ^eu/xaffiv ida^ai , admiratus pulchram ac
veram sententiam aliquis, fortasse et ipse deformior,
138
adscripsit: xaXco^! unde nunc apud Lysiam legilur:
— xoii zfi<; ^'yx*'^ e7rtT>j(?eufiia(Jiv iacaSrou xaXws^ quam-
quam neque xaku>q sententiae convenit neque in ex-
tremum locum poterat reiici. Apud AlciphronemEpist.
III. 7. parasitus scribit: 6la yap oia tta.cyzi xa. $ix.aia
'kaKK.onlovzoi eipydaavTo ^e a)}.bi; aXXo3"ev TrepiTTa ■niveiv
xai TiXetbva yi xaxa t6 xutoi; ffjg yai^^phc, iaBieiv avay-
xd^ovxeq. Nempe in antiquiore codice haec aiiquan-
do sic scripta fuerunt :
oia yap Ol nda^^ti, xa oitnua
XaxxoTrXoi/Toi eipyddavxo /xe
aXkoq dTloS^ev x.xL
indignabundus monachus olim adscripsit: merito
plectitur, deinde librarius aliqnis id Alciphronis esse
ratus recepit , simul oi mutans in oia. In Euripidis
Andromache vs. 240. sq.
*Av^p. oux au (jtwTryj KuTrpi^oi; akyriaeic, Trept/
'EX. Ti' §' ; oh yvvai^l xavxa izptjixa Tzavxaypv ;
adscriptum est ad finem secuudi versus in vetusto
Marciano codice: vai. quod ridiculum additamen-
tum ex aliis Codd. Dindorfius ita recepit ut Andro-
machae daret sic :
vat'.
xaXwi; ye y^pwixivaiaiv , et $e yiri ov xald.
nos bellissimum responsum sciolo reddemus. In Pla-
tonis Rep. VI. p. 504. e. ov yekoiov e-ni pLev aXXoig
ajuitxpou a|t'ots Trav Troierv (juvTetvoptevoui; ottws oTt axpt-
^e^axa xat Y-a^apdiXaxa e^et^ twv $e pieyt'5-(uv fx>3 pte-
yt'rai; d^iovv ehai xai xdq dy.pi^eia4; xai imka ^ e(pr].
[d^iov xo SiavQYiixa.] extrema verba sine controversia
sunt lectoris alicuius dictum Socratis impense mi-
159
rantis. Vide nunc mihi quid acciderit in luliani
Orat. VIII. p. 246, ubi agit lulianus de Pericle quem
cives praeceptoris Anaxagorae consuetudine absli-
nere coegissent : ocTX efepev wg ocvhp eiKppav tyiV ayvoi-
av (melius codex Marcianus optima^ notae: aXX'
e^(j)p&)V a)v a.vrip efepe vr,v avoiav) twlV avxov ttoXitwv
iyxpazidq Kal T^paaq. Kal yap T^ 7raTjit(3't KaBaTiep uyjTjC/t
^ixatw? ^ev ou y^aleTZtaQ $' o/xu? eypitaY) T:p6g vr.v uvvou-
aiav auToiv efxetv weTo yjpvvai , xavza j iaq eiyjoq^ "koyi^o-
{levoq ' [axouetv ^e y^ph twv e^YJq ws Toil neptxXeou^ av-
Tou]. ip/il Tiokig piv ert Jcat Tzazplq 6 x6(jp.og xxL Satis
est in haec digitum intendere. Nec minus, opinor,
in illa apud Demosthenem, quibus ut ad hunc diem
parceretur nimia veterum membranarum reverentia
videtur eJBFecisse, in Philipp. III. p. 122. Ttg rjv ttoQ*
Yi Sidvoia Twv TOTe 'Afiyjvatwv twv TauTa TiotouvTwv yj Tt'
xo d^iwna- ey,£ivoi ZeXetT/jv Ttva "ApBp.iov , Sovkov jSaai-
"kidiq , \ri ydp ZeXeta er» Tyj? 'k.aiac\ ozi Toi ^eaTOTrj
(Jtaxovwv y^pvaiov rtyayev eiq IleXoTrowv/aov — iyPp^ «w-
Ttriv dviypa<]^av. Quo anirao credas Athenienses, tou^
Ttdaav Bdkaaaav y.ai yr\v ia^axov xrj auToov xokpiri xa-
xavayytdaavxaq yevia^ax (Thucyd. II. 41.), in quorum
urbem ingens undique peregrinorum numerus con-
fluere solebat, ista audituros fuisse, quae ne rustica
quidem plebecula omnium rerum ignara in hac sen-
tentia multum desiderasset ? Is ipse qui adscripsit
non aliunde quam ex hoc ipso loco confecisse vide-
tur, ubi terrarum Zelea sita esset. Eiusdem generis
est quod legitur in Philippica I. p. 54. ufxwv §' oi
|UL€V Tiepuajxeq (xexd Aa)te^atpt,ovtcov ipaat Ot^XtTrTiov Tcpdx-
xetv Trjv 0>3jSatMV ^(.axdkvaiv ot §e koyovq ■nkdx-r
140
Tovtes exaros ireptepj^o/JieS-a. eyw i' oi(ioa /utev^ w av^aeq
'AS-yjvaroi^ vrj Tou? S^eou; exe^vov ;uie3T>eiv fzev to) ^eyi^et
Twv 7re7rpay|xev&)v xat noXXa ToiawTa dvetpoTroXerv ev t:^
yvd)}tri — ou fjievTot ye [t.a. At" outo) izpoaupeiaS^ai ■npexT'
Tetv &&re T0U5 avo)7ToT«Tous twv Trap* ri{uv eiSevai u [lek-
Xet TTOterv ex.eivog. [avoyjToVaTot ydp eiaiv ol XoyoTiotouvre^]
Nemo nostrum tam ineptum additamentum in quo-
vis oratore vernaculo patienter ferre posset. Neque
aliter in eadem oratione p. 53 sq. twv g-pazYiym
exaros Sh >'«' "^pk y-pivezai Tzap' Ij^uv Tzepl BaveczoVy
Tzpoq §e Toui; eyBpovq ov^elq ouiJ" a7ra|' auToiv aywvt-
^eaS^at Trept Qavdzov ToX[j.a aXlix tov twv dvS paTzo^iTurv
)cai XwTru^S^UTWv 6a'vaTov juiaXXov alpouvrai tou Tzpoawov-
To?. [tiaMvpyov uev ydp eVt x.pi^evx' dvioBa^jeiv , g-pa-
Tvjyou Se p.ay(6psjov Tioiq 7roXe|uitot?.] isto additamento
et contumelia fit auditoribus et concitatae orationis
vehementia frangitur. At levia fere ista sunt ad haec,
quae in oratione pro Corona adhuc feruntur p. 239.
a'xoueTe w? aajri)C, §r}koi Y.a}. S^LOU^ezoj. ev x^n npoi liJidi
eTrtroXy? Trpos toui; eavzov avpLudy^ovq oTf TauT* eyo) Tre-
TToiVjjta aicovTMV Twv 'AS/jvajwv xat XuTToupievuv wr' elTrep
eu yjOoverTe^ w Qn^aToi jcai ©STTaXot'^ toutou; ptev e^/^^povq
u7roX>3(|;ea3e ^ ipioi §e TrtreuaeTe. [ov TOUTOtg Toig prip.arji
ypd^aq TauTa Se ^ovXopLevoq ^etxvuvat.] ubi mireris cui-
quam hominum in mentem venire potuisse tam in-
sulsam observantiunculam adscribere, nisi cogites
quantus veternus et senium diu Constantinopoli
omnium ingenia et animos oppresserit. Non fuit
Demosthene in ea re Aeschines fortunatior, qui de
Falsa Legat. p. 31. pulatur dixisse: 6 ^e ov^kv eyuiv
drzpaxov p.ipoq xov (joi/xaTo; ou(3" o^sv xhv ywvrjv i:poiexai
141
6 ^iiiaioq eTTixaXou/xevoigJ ^vay^epaivei xal xaraTixuei Suipo-
$Oiu'aq. Redolent haec magistelli alicuius eruditio-
nem, quae quam sit ab hoc loco ahena et unde
petita hi loci ostendent: ipse Aeschines in Ctesiph.
p. 90. uTToXafjLjSaveTS opdv e-nl toH jS^fxaTos 'Api^ei^riv —
Tov rovq (fiopovg rd^avra roTg 'E).Xyj(jtv^ oii reT.evvnaavroi
raq Bvyaripaq e^e'<Jwx£V 6 (Jij/xoi;. Demosth. in Aristo-
cfatem p. 690. tote /utev yap tw xvpico twv fopuv yevo-
piivw ra^ai 'Apig-ei^v ovSepna Spa-^^ifi TrXetw Ta itnacp-
ypvra eyivero ^ aXka. xai relevrmavr avrov eBa^ev rj
T:6Xig. necesse enim est ut simul adiiciatur aliquid de
paupertate integerrimi hominis, postquam Athenas
esset reversus: tum ista 6 ^iKaioq eT^ixalov^voq ad hos
auditol"es dici non potuerunt : prorsus idem in ahum
locum Aeschinis male invectum est in Ctesiph. p.
80. ubi adhuc pessime legitur: 'Api^eiSriq [6 ^Uatoq
eraxaXoupievos] 6 rr,v dvo(ioiav e-/m eTrwvufxiav AxjfjtodSevet.
In eadem Oratione p. 33. ToiJTo §' ap' ttv dy^ovn [xat
XuTTJ?] TouTCf) , nemo qui vim vocabuli dy/pvri novit ac
sentit insulso interpretamento parcet. Mirum quod
tamdiu in Platonis Gorgiae initio simile vitium latere
potuit in his : dXK rj t6 Xeyo^evov xaTOTriv eoprriq ijx.opLevj
\)iai ure/JoufA£v] — • Kai y.d\a y d^eiaq eoprrjq. Quis
umquam trito proverbio inutilem et putidam expli-
cationem addit ? Idem valet in locum incerti aucto>
ris, qui scripsit Axiochum p. 729. ^ta TravTog ^e e^oq
iclv auTW ^wveiv ro 'Emyapfieiov a $e xeip rav
Xeipa vi^et [$6q Tt Kai Xa/3e Tt] , ubi frustra co-
nantur islud additamentum in numeros Trochaicos
cogere. In Platonis Protagora p. 311. a. dXX r&)/xev.
142
xai eyw erTTOV nmoi , ayaBi , iyietae M{jl£v. Trpw ydp
i^iv. Sic libri veteres: in recentiore uno et altero
fjiyjTrM wyaS-e' correclum est. Scribendum : ix-mfoy'
wycxBi. [iy(.eiae rwfiev] Trpw ydp eg-iv. in MHni}rflrA0E
alterum [iT omissum est, hinc fima dytxBi ortum.
Attici autem in frequentissima ellipsi , quam sciolus
inepte explevit, non aliter quam ptjjTr&jye dicere solent.
Vide Aristophanem in Equitt. 1098. Nub. 196 et 267.
Melius servata est in Phaedro p. 242. a. e'yM tov tto-
rafiau rovzovi ^ia^dq aT^ipyonai. — uJiTrwy'^ w 2a)xpa-
Te?^ Trptv dv to x.aviia T:api)3ri. Haec omnia satis
certa sunt : certiora efiam ea , ubi scioli in explican-
do loco erraverunt, ut in Platonis Apologia p. 20. c.
o) 2&oxpaTes, To ffov u ert Trpayfxa; TrdSev al dia^dkai
coi aiiTai yeyovadiv ^ ou yap ^yjTrou aov y' ovSev tmv
aXXwv TreptTTOTepov TnpayfxaTevopIvov erreiTa TociauT»? fvpLn
Te xai "koyoq yiyovev [ei p.in Tt eTrpaTTSs dllohv ri ot
rcolloi]. Sciolus enim non animadvertit ovSiv non
Hvdiv scriptum esse neque eyeveT* dv sed yeyovev ^ at-
que adeo sensum esse hunc: yj yeyovvXa f:np-Yi ov yi-
yovev dvev Toi3 'npayp.areveaB^ai Tt ae twv «XXwv TreptT-
rorepov. nunc igitur duae sententiae quae adversis
frontibus concurrunt in verbis Platonis inclusae sunt.
Poetas quoque eadem labes affecit solebantque sci-
oli aut metricas interpolationes addere, ut in Homero,
aut vetustiora interpretamenta per vim metrica fa-
cere, aut etiam interdum casu quodam adscripta
explicatio cum numeris versuum conveniebat, quod
accidit in Sophoclis Aiace vs. 167. sqq.
dTX ore yap ^ri t6 ctov op.p.' d^e^pav
"narayovGiv dre TrT/jvwv dyikai.
143
yiiyav alyumov ^' vmSeiaavrei;
Zdx OCV l^aifmc, [d aii q,avtiij<;]
■ ■ oiyYi TZT-n^uav ajtjivoi.
Manifestum est Sophoclem ipsum non potuisse ad-
dere: et au «favsiriiy quod quum casu esset anapae-
sticum basi , quae paroemiacum de more praecede-
bat , adhaesit et splendidum locum turpi macula
inquinavit. Miseret etiam Aristophanis , quem maie
mulcarunt in his yersibus Avium 179. sq.
A. ovy^ ohzog ovv SinmvTiv opvi^m tioKoc,;
B. noXoi; xiva rpoTzov ; A. wffTrep el leyoigy roi^og.
[oTi Se TToXetTai tovto Titxl Siipy^erai
aTzavxa Siix rovxo ye xcd.eizai vvv ttoXo;.]
W ^' oh<.i(3r\xe xovxo ■x.al cppdc^r^Q^ ai:a^
ex Toy TToXou toOtou yevi^aexai tioXk;.
In secundo versu scripsi : w(T7rep et "kiyoig pro : SyjTzcp
ehoi xiqy quod nihili est. Cf. vs. 282. Versus tertius
et quartus, qni absurdi sunt et peccant in sinceri-
tatem Attici sermonis numerorumque, qualibus Ari-
stopbanes uti solet , suavitatem , orti sunt ex huius-
modi scholio : oxt §e TtoleTxai xal Sdpyexai Snavxa ^i
avxov xalelxai -nokoq , quae elymologia digna est eo-
rum ingenio, qui taHa amabant et ubique sibi re-
perire videbantur. Magno labore postea ea verba in
versus senarios redacta sunt , in quibus et ^ia xovxo
supervacuum est non minus quam vvv , et prorsus
ineptum istud ye ^ quod apparet ttjoo; x6 xeyrivog xov
pv^fLov esse adiectum: deinde vides quam belle ipse
TToXos dicatur ^iipx^^^'^'' a-aavxa ^ quod contra est et
creditur. Praeterea daclylus in tertia sede stare
non potest nisi aut totus in eodem vocabulo conti-
144
netur, ut in his versibus Aristophanis :
Av. 122. wffTTep maipa.v eyxazax.}xv^vai fxaXS-axyjv.
Vesp. 846. a'y' eTiaci a'pj^o|xevos emxpiij/w Ttva.
aut prima dactyli syllaba est in caesura, ut in his:
Av. 14. 6 mvawiKoXriq ^ikoxpdTnt; (likayyokCia/
Vesp. 850* eyo) ^' aAoxt^eiv eStoyLrjv ro •/oiplov.
Eandem legem sequitur tribrachys in eadem sede:
similiter in sede quinta ponuntur dactylus et tribra-
chys apud Comicos, tribrachys apud Tragicos, apud
quos dactylus in tertia sede fere semper ita collo-
catur, ut prima syllaba.in caesura sit, rarissime
idque fere in nomine proprio ut totus eadem voce
contineatur. His igitur omnibus fraudem tenemus
manifestam et Aristophanem putido additamento li-
berare potuimus. Eidem etiam alibi simili modo est
succurrendum. Feliciter eiusdem generis labem ami-
cus quidam meus deprehendit in his versibus Vespa»
rum 260. sqq.
ovtc eaB^ o-Kfjiq ovy Yiiiepwv xexxdpm xo TrXerrov
vSoip dvayKamq 'iyei tov S^eov Trotwot*
e7rei*t yoiJv Toratv 'kvy^yoiq ouTott pixyjTe?.
[^tXer S* oxav toOt* ^ Tiom.v ueTov fiaXtra.]
sic edidit Dindorfius: in optimo codice Ravennate
scriptum est sine metro : ^tXeF ^' oTav rt xovxi Tzoieiv
6 Zeus ysTOV ^aXtra. Est autem additamentum pri-
mum prorsus supervacuum atque adeo languidum
et ineptum deinde non satis Graecum, neque enim
TToter ueTw pro Troter v8(^p recte dicitur neque iroter
u^wp omisso 6 Zeus vel 6 ^eoc, dici solet, neque otov
tout' yi pro TouTo yevnxai bene habet et Attico poeta
dignum est : denique fiak^a aut pro w§ to ttoXu po-
145
situm est, quod novum, aut cum fOxt coniungendum
quod plane ab hoc loco alienum est. AHbi ista ad-
ditamenta in locum antiquae scripturae casu quodam
olim deletae successerunt , ut iu Avium vs. 395 sqq.
6 KepafiWKOi ^i^exou vco.
$in}J.6aitt. yap ha. xa^fGi^v
(friaoi>.tit Tipoi Tous ^pazriyovq
fxaj^ofXEVO) xoTq TToXepoKJtv
dizoS^avsTv iv 'OpveaTq.
quorum secundus insanabili morbo laborat, nam
^yittOTta Taywvat^ quod metrum postulat, pro 8r\^o(ji<x.
dici non potest. Statuendum igitur est periisse vete-
rem scripturam, lacunam deinde utcumque expletam
esse ab eo, qui non satis Attice sciret. Omnino
aliqua calamitas videtur olim hanc partem pulcher-
rimae fabulae afflixisse. Multa sunt in vicinia, quae
teterrimis modis inquinata sunt, ut rarae superesse
videantur genuinae lectionis reliquiae, quas postea
Grammatici sarcire et supplere conati sunt nec metro
satis consulentes nec sermoni Attico. Diximus supra de
versibus 417—420. Non multo saniores sunt hi 423 sqq.
ca tauxa, Tzdvxa xcd
xo x^Se xai xo x.eTae xoi
x6 $evpo 7rpoa|3t|3a "kiym.
apparet ex scholio quamvis corrupto dixisse Poetam
To xsTffe xat To SeHJpo pro vulgata locutione: to x^St
xai TO vzTaey nunc utrumque x^$e et SeZpo pessime
copulatur. TrpoajStjSa est fere idem quod Ttelaei. ita*
que potuit scribere:
To xerae xat to ^eii|30 xoi
TravTO)? oe itpoa^^x "keym,
10
146
aut simile quid: quod nunc legitur absurdum est.
Nee miuus vitiosa sunt quae leguntur vs. 386, sqq.
403 sqq. 415. Coustat aulem antiquissimos codices,
qui Alexandriam tamquam in portum jjervenerunf ,
et ipsos iam male habitos fuisse et lacunis hiasse.
In hac ipsa fabula vs. 1342 superest in scholiis me-
moria lacunae, quatn Aristophanes Byzantinus sup-
pleverit : fxezoc toutov evo; T^X'^^ ^ipovai xiveq ^ucXeimJia
xal 'Apii^o(p(xvovq Ti^kinpaiia oi5tm5 •
epft) §' eyti) xi Twv ev opvmv vofioiV.
Adscribam locum, quia facere potest ad liberandum
poetam simillima interpolatione :
Oux ertv ovdkv rov Tiirea^ai ykvxvrepov.
[epd) (5" eywye twv ev opvimv vo/uiwv]
6pvi^ou.av(t) yap y.ai TziropLat y.ai ^vkoixai
oixeiv neB' ufiwv xam^vpLOi Twv v6p.m.
ubi quis non sentit expungendum importunum ver-
sum, quem Grammalicus addidisse narratur? Com-
ponendus nunc cum iis est locus iu Thesmoph. vs.
674 sqq.
(fCkai yx/vat^ec,, ^vyytveiq tou/aou rp^mv ,
[oTt /xev fikoq eipi* vpuv im^rjXoq raiq yvaS^ots.]
yuvaixofxavft) ydp izpo^evw 5* iifjtwv aet'.
apparet versum secundum, in quo dura est verbo-
rum compositio, insuaves numeri, supervacuum jttev,
sentCTilia ab hoc loco aliena, quum recte legatur
in sqq.
Tt' ^* i^iv y w -nat- 'KaTSa ydp a eixos xaXerv^
eaq av ouTu raq yvaBovq f^tXaq ?X>7S.
esse expungendum , quo facto concinnitas loci resti-
tuitur. Memorabilis etiam est annotatio antiqui gram-
147
inalici ad Vesparum vs. 1272. 'HXiaJwjso?. Mexa tov
TiX^^v Tov ■» ylaxzoTioiuv et? xa mpveT thiovd* exarote"
ehi xomt ii:xa Syovxtq ^iy^diq. xa. (Je TdtauTa
TToXXaxts tlizov 6x1 vi:ola[ji^dv(»i iv xoii; -k poixoiq
dvxiy pdfOK; f^apivxa oxi /xev xoaavxa nv xov dpt-
Bixov yvm^vai ov [i.r]v xiva: item alia sed corrupta et
itiutila, quam in codice Veneto legi sic scriptam:
^Cpecps xbv "Xoyov pitxix xoOxo (JtaXetpi^a rtX&>'' 'ayaVaTov
efvat TMV TrXetrwv ^e eupov iv$exa: — aXXwg: dpiyvttixov
■y
TOUTOU ydp d^elfoq dpijpd$y\q Y.xi et alia : (pipexat ^t
evo; xai xpixov ouo [ aovTzpiiiTzxei. xov ^e exdyitaev exvi-
tjsv d^rikov ^t Tioxtpov xrii xaTli^pa y.xl. Facile est ad
intelligendum veram esse illius rationem, qui unde-
cim versus desiderari scribit : stropha nunc habet
versus undeviginti , antistropha octo. Probe animad-
vertendum quod in primo scholio legitur: etcjt Tojrot
fiTTTa ej^ovTe? r'yfA«S *«' aXo^yws^ wv ex Tcpoy^ei-
pov fxev eupefv tov Xoyov oux «rtv, nempe
alibi conieclando facile excogitabant quid excidis-
set, hoc loco quid ohm scriptum fuerit non pote-
rant ex Ttpoy^tipov reperire: deinde gravissimum est
quod subiungit se alibi saepe monuisse noimulla in
primis codicibus, i. e. in antiquissimis , quibus gram-
matici Alexandrini usi sint, fuisse corrupta: cuius
rei nusquam exstant alia apud Aristophanem indicia,
quo cautiores nos esse oportet in his ubi ea leguntur,
quae Aristophane et Atticis indigna esse satis con-
stat. Aliud ineptae interpolationis exemplum habe-
mus in Aeschinis oratione in Ctesiphontem p. 77.
ey» TTapjX^wv • d^i:ikavpyovai xives xrjv uoXiv [avaTeTjtxjs-
148
xcfCTi Ttve; T« zXwp.aTa tou ^'r/pu] ^ u7roT^T//>jTat Ta
veiJpoc Twv 7rpayfAa'Twv j xTs. ain:elovpy£iv est Ta xX){-
p.aTa Tciov «piTieXwv dvaxiixveiv ^ vites putare, palmites
luxuriantes resecare , satis recte igitur habet ista
iaterpretatio , sed ab nullo alio minus quam ab ipso
Aeschine addi potuit. Apparet ex alio eiusdem ora-
tionis loco quam manifesta recentissimae manus ad-
ditamenta patienter ferre potuerinl lectores, p. 73.
TTpwTos fxev [oiiTo; g-paxriy6q\ Qpaav^xfkoq 6 KoXuTTeus
— Ae(t)^(X[xag 6 ' ky^apvehc, ou/ :^ttov Ayj/:jto(T3"evoui; Xsyetv
dx)vd.!xevoq aXX' eiioiye xal r,$im y [pinxap Kal outo;]
"^ Kpyi§-f\u.oc, 0 ^rikr,^ v.ai SvvaToq elizelv xai Tzolld xextv-
(?uveu3c&l)(g ev TroXiTeta ^ta ©yijSatous^ [$Y]pLay(^y6q\ *Api-
roywv 6 'Afyivteui; — ^ [p)7Ttap] Ilupav^po; 6 'AvaipXurtos
xT£. Ne Reiskius quidem ista omnia aliena ob ora-
toris persona et illis auditoribus esse sensit: uunc
Dobraeus et Bekkerus expunxerunt. In ultimis reci-
cipienda erat lectio Hvppav^poq, nam vulgata nimis
ridicula est. Addam aha pauca ex Isocrate: in ora-
tione Trepi avTt^S^wjew; p. 446. B. legilur: Tt; yap oux
oBe K6pY,vpav ptev ev eTrtxatpoTa^TW [nai xa').Xtra] xet-
fjievYjV Twv Trept IIeXo7rovvr!(7ov. qui ad verba ev imxaa-
poTa'TCf) adscripsit xa').Xtra vim eorum non intellexit
et eflfecit ut Isocrates nihil diceret. Non satis Atti-
cum est quod legitur p. 471. aTravTeg TotauTats e'x/5wv-
TO raiq $tavoiaiif oTatJTrep e^^ «/^X^'» ^f^oav eypvrei.
Expungendum est exovTe; addituro ab eo, qui ne-
seiebat ab Graecis dici aliquera vovv, fpevaqj ^idvoiM
^aaij quemadmodum «JovTas, TKaymoij itxepa (fwjou
aliquem dicebant. In eadem oratione. p. 440. in
verbis: a».« tout' eyAoa^ei [x«J tout' iTrpaTTw} 07*ws
140
^7i$e^{<x. Twv 7ro)£fr)V a.hzhv fojSriCreTat satia apparel de-
lendum esse additamentum , quo i(fi}^oai<fti explica-
batur, quod positum est eodem modo , quo apud
Menandrum laudalura ab Harpocrat. v. yiXoaooerv :
(fikoco^d 3e xoiJB^y ottws
xaTaTTjsai^gTat' (<Toi) tov yd^ov.
Aliud genus interpolationis hinc orlum est , quod
scioli singulis vocabulis intellectu difficilioribus expli-
candi gratia addebant faciliora ex communi aequa-
lium sermone petita: quae primum superscripla aut
in margine adscripta deinde antiquae et verae le-
ctionis locum occuparunt aut addita fere copula km
cum ea inepte coniungunlur, ut in his verbis Euse-
bii apud Stobaeum Floril. I. 85 (lom. I. p. 50 Gaisf.)
epw>]V [xai £7rtST;|:is'otpu] Kal ruyynxvonu {lovvm twv xa-
Xwv. Est autem ipxv in Dialeclo lonica prorsus idem
atque imBviieiv in communi recentiorum sermone, un-
de sentimus eTrtS-uaot^i olim adscriptum esse ad os-
tendendam vocabuli significationem: praeterea aliquis
emSu/jieotftt dedit ut lonici coloris esset, de qua ipsa
forma nondum mihi salis constat et suspicor quem-
admodum Attici non alia forma quam quae exeat in
— otVjv et — wrjv uti solebant, sic ne lonibus quidem
— orat vel — e^oipit in usu fuisse, ut numquam formis
in — doi}u vel — wftt sunt usi. Proferam nunc non-
nullos locos, ubi vera lectio felici casu aliunde re-
stituta est. Scribebatur in Homeri lliad. <P. 455.
reuTO ^' oy d^ifozepoiv a7roxd(|/etv oi/aTa y^cckx.&.
donec vera lectio dTcole^eiiev prodiit ex Aristonici
nota excerpta ex Commentariis Arislarchi: ri $n:'Xii
•T» — xaTaxpvirixw? d-nole^iu.ev dvxi tou «Trojto'-
150
(peev. Compone cum his locum Hesychii qui tix^
'ApiTapyov Xe^as grandi Lexico inseruerat: dmhlei.-
\^eiiivM ocTzoKsipaiJ.ivov. aTroXeXscl^eifjtivou xoc xalac. Fere-
batur in Sophoclis Trachiniis vs. 11. sqq.
yoiwv ivapyrii; Taupoi, aXkox alolog
§pa.v.m 'ekiv.zoc,, aXXot' «v^psita tuttw
^ouitpavoi.
Sophocleae dictionis splendorem servavit nobis Strabo
X. 2. qui attulit ex eodem loco:
^|sa'x(M« iliY.xoq^ aXXor' a.v§pu(ji xuiej
fioVTZpUtpOi.
Sentisne quid inter hanc dicendi magnificentiam in-
tersit et vulgatam scripturam , quae in unico Codice
fertur, unde integra fabula ad nos pervenit? Vidi
tamen , qui doctissimis annolalionibus obruit Trachi-
nias et haec Strabonis interpreiamenta statuit esse.
IlouXu/xa^^W*? v6ov ov Sv^aoyM , conlra saepius xov ovra
«TroCTjSevvuatv. Legitur apud Erotianum in Lexico
Hippocratico v. iy.'Xa'nr,a£rai: dcvcl xov ey.y)M<frmrai xoj.
eKyewT^inaexat y ioc, v.ai 'Apii^ofacvrtc, iv TripvxecSri'
^pioi; oiiv eyd) ^pozwv ocKavxaq exlaTzrivai.
atzaE, eiprixai xai ■nap' rip.&v l^rtyrtxai ftovuv. Nullum
superest nunc apud Hippocralem vesligium huius
vocabuH, quod semel in huius scriptis exstare et ab
se solo explicatum esse Grammaticus refert. Bonum
factum, quod locus superest, in quo nimis diu
scioli explicatio antiquam lectionem expulit, quae
nou est tam recondita ac putavit Erotianus. Legitur
in libro Tzepi cfvaioc, Tzai^wv Tom. I. p. 246. Foesii:
tl ydp xiq IBekei wa exoutv yj xai TT^etova oxac, exXe-
7tj'ffi7T«t (optimus ac pervetus codex Marcianus:
151
exXeirKT^TjffSTot) biioSdvM ahnTopujiv eire dvalv rj xal
TrXwocxt y,a.l lKd^r]i; riu.ipr]q dito rriq ^euxepriq ap^diuvoi
idyjpi T»55 uraTW? ^ e)tXet|/et xd wov u^oipewv xat xata-
yvuMV ffxoTrcSv eup>7(Jet ej^ovta t:ocvzx xaTa tov efidv "koyov.
In eo igitur loco antiquitus scriptum fuit: ei y«'jO tis
e^eXet &)« — oxws exXaTryjffeTai uTroS^ervat aXexTopwrtv
stTe ^uorv w y,a.i Tileioci. Nempe verbum XeKeiv et
composita habebant aoristum XaTtijvat: itaque tritis-
simum exXeTreiv habebat eJcXaTT^vat et exXaTrweaS^at.
Graeci recentiores utebantur forma XeTrt^^etv et ixle-
ixti^etv, unde apud Hesychium pro Xa7rJ5vat, XamaS-^^vat
corrige sodes XeTrtffS^vat: hinc ad IjtXaTrj^aeTat adscri-
ptum est eatXeTrtdS-weTat^ quod postea in genuinae
iectionis locum irrepsit. In fragmento Aristophanis ,
quod attuht Erotianus, perridiculum vitium adhuc
phiiologos decepit. Scripserat Poeta pro cpinpLaig ouv
iydi nihil aliud quam (pinii ouv eyw, quod quum in
Codd. scribi soleat sic: ij))7pi'Vjv et (") sit tritissi-
naum compendium syllabae — aig, beavit nos libra-
rius aliquis bellissima lectione : y/j^aii;. Saepius sic
erratum est: in versu Phoenissarum 1371.
0) TX>5fxov otov •zipp.ov y 'Yoxd^r) ^ /3iou
legitur in Fiorentino codice apud Valckenaer. Tep-
ftoviaid 6y.d'^r], unde pellucet veteris libri scriptura:
xipp.ovC'oy.d<rn pro: xipp.ov' \oy.d(^r\. Sic quum (') et
pro apostropho ponatur et pro syllaba — eq legilur
adhuc in Erotiani Prooeraio p. 14. Frauz. ipifpovuiq
eiSoxei dvSpeq eTzauvvaaBai oxe xiq iipoxepoq ■/jxkemivrt
pro dvSp aTrafiuvaaS^at ex notissirao loco Homeri II.
£). 369. Omnino plurima huius generis reperiri ac
reslitui poterunt, imprimis ex antiquis Grammaticis,
152
quorum assidua lectione nihil est ad crisin exercen-
dam fructuosius. » Unus Hesychius scienter peri-
teque traclatus si non plures certe nieliores va-
riantes suppeditabit quam omnes omnium biblio-
thecarum veteres membranae^' verissimum estRuhn-
kenii iudicium (in Praefat. ad Hesych. II. p. IX.)
quod novis semper documentis confirmatur. Feliciter
ad AeschyH Sept. adv. Theb. vs. 146 sq.
CTu t' S) AaToylveia xovpx
To^ov eu TTWxai^ou.
adhibuit Dindorfius Hesychium : evxvxd^ov , euTUxov
'ijt j ixoi^ov. Felicissime idem in Thes. L. G. voce
xaTaTrXtacjofxat cum Aristophanis fragmento:
■n fJ-riV «Jws <JU y.azaTzlriyTndTn tw XP^*
B. t6 xa.xa-niXrjyrjaYi xovzo Tiapa TtSv prixopwv.
composuit locum hunc Hesychii: xaTaTrXyiyxu^tret : xo
^riu.a ■KaxaTiXriyiJ.a 'kiyovci. xo ovv x,axa3rjaat [xsxdyovxei
exno xuiv xuXto^evwv -/.ai xolq "Koal xaxaxpeypvxoiv ouTtas
aaal }(.axay.paxn6ei . (Sic unicus codex.) feHcissime vi-
dit utrobique xaTaTrXiyyjaet esse corrigendum , at mul-
tum aberravit ab significalione verbi KaxaiO.iaaeaOca
neque adeo interpretationem Hesychii recte consli-
tuere poluit. Adhibita altera glossa v. Tikiypia: firi[iay
auo Twv xuXto|ix£Vt«)V y.ai TraXaidvTWV OTav iiapa^dvxeq xoTq
ay.eleai xaxeyfi^aiv^ (ubi lege Trept/SavTes ^ unde TreptjSa-
^>3v in eadem re dicitur , et omnia erunt perspicua)
sic scribendum est : y.axaT:ltyrjaet : y.axax,paxr}BTn<yr]. xo
|3^wa yocp TO.iyp.a liyovai. x6 ovv xaTaxpaTiJffai [xexd-
yovxeq ocno x&v xvXiouivav y.ai xoiq Tioai v.axeyovxwv
ouTws (j)a(Ttv. Verbum est de palaestra : ubi quemad-
modum xaTaxXiuaxt^Teiv est vincere adversarium ea
^wiwip^s»'"""'"^' '"'
153
arle , quae x7I[ia^ dicilur , sic to TrXtyptaTt zaray.paTelv
dicebatur xazaKkiaaeaQai. In extremo fragmenlo Ari-
stophanis adhuc stohde legitur:
orjix'^ w Spaaviiaye j
Tt's toOto twv ^uvyjyopwv ympvexai.
nam senex , qui fihum irridet verbis novis et miris
utentem, ipse inepte utitur dithyrambico verbo yyj-
pveaB-ai. Facile erat ex corrupta lectione zepiexai et
repeiezai eruere tritissimum in vita communi voca-
bulum Tepaxexierai. Sed redeo ad eos locos, quibus
additamenta male adhaeserunt: est autem telerrimum
corruptelae genus, ubi istae annotationes poslquam
male in textum irrepserunt postea ab aliis librariis
aut ipsa depravata sunt aut ea verba ad quae per-
tinebant. Itaque in iis duplex est fraus ac nisi
utramque argueris nihil egeris. Exemplo sit locus
Lysiae in orat. xa-ra ^ioyehovoq p. 473 B. oux ava-
Xwffa? TrevTe yw. u.xoai iivdq ex T:evza7U(jy^ikim Spay^iiwv
To [Ji'ev r/pj.(jv auTwv Tt^yjtrt toutoii; leloyia^at. in eo
loco lacuna est, ut ostendit res ipsa et t6 fxev cui
nihil respondet : legendum arbitror : t6 /izev Yjpnav
auTw zOriaiy (t6 6k) toutoi? XeXoytrat. notus est usus
verbi TtS-evat in ea re. Compone nunc cum his alium
locum p. 474. (fdaKm $voTv Seovaaq TievTr/JtovTa [xvag
— avp.^a'keaB'ai t6 fipnav toutwv roiq optfavoTi; ovai
XeXoytj-ai. absurdum est in his participium cvai. quid
multa? Lalere in eo arbitror riOnaiy cui apposita
fuerit interpretalio : XeAoytrai. Plura in paucis ver-
sibus reperiunlur in fabula Babriana recens reperta
XCV. 59 sqq.
ekci fov $e <fpi^ iT.iaye vwTa ym ^-/fi^f.aq.
154
cu fXEV $io>xsiq Ttavray^ov y£ y.ai ^uyw.
aXX'^ w piyyjua, vuv pigv o\)-j(l yiaipr^tii ^
yjv [loi TZpoaiT^rig v.ai Tt ypv^ai xolpLmriq.
ocXkoiq aXMTTSJci^e Tolq aTieipriZQiq ^
aklovq Se ^aikeiq, VTzepiBi^e xai Trotet.
m his boni poetae versus pulcherrimi intermixti sunt
desipientium monachorum ineptiis. Dudum intelle-
ctum est ab Dubnero additicium esse versum tertiuro.
Conficlum arbitror ab eo , qui haeserit in «kld ^ quo
inchoari sententiam mirabatur. In quarto, qui pul-
cherrimus est, corrigendum: ovn ■)(^aipTn<7eii; y nam sic
solent in tali re veteres. Quintus est suppositicius ,
quod vel ex metro apparere potest, nam qui illos
chohambicos versus opinantur in duos spondeos sa-
tis recte exire posse decepti sunt locis corruptis vel ,
ut in Babrio Athoo, manifesto spuriis; satis enim
mirari non possum, quo pacto viros doctos latere
potuerit maiorem parlem eorum , quae ex novo co-
dice prodierunt, ab Graeculis magislellis aut raona-
chis esse suppositam. Ostendunt hoc dicendi foedis-
sima vitia , quae abiectissimam arguunt Graecitatem:
vitia metrica , quae partim Lachmannum et amicos
fugerunt, partim per vim subiata sunt: ineptiae quam
plurimae et indicia quaedam , unde Christianos au-
ctores agnoscas. Qui cum islis componet genuinas Ba-
brii rehquias, et aliunde collectas et in his subinde
pellucenles, suavissima etvere lonica oratione nume-
rose et nitide compositas, facili negotio comperiet non
tantum epimythia ahsurda esse et imperite scripta ,
de qua re constat inter omnes, sed longe maximam
155
partem reliquorum scriptam esse ab iisdem , qui tam
bella cpimythia condiderunt. Animus est brevi de in-
dustria singula persequi. Nunc proferam pauca quae-
dam vitia sermonis et metri, ne cui calumniari vide-
ar: in fabula 43 haec leguntur male Graeca: vs. 1.
ekafoq v.epa.<rn<i — WTio To x/xijjjix. 4. 'hmciabm sveTKX.
yrikr^g Kai mSwv. praeterea iuepte copulantur x*'^*'
x«t TToJes. 5. eni ToTq §e xipaaiv ^ anapaestus est in
secunda sede: — ayav xaloi pra }(.d}li(;-oi: tum male
opponuntur Hvtci^^yi et riv^ei pro r,ij-)[Y.aev. 8. o^ov
aayrivaii; pro cum! — evpivog pro evpu;. 14. i-Kri^ov^rpf
pro eT:ria-/yv6im/. Notavi tanlum turpiora. In fabula
44 absurdum est: avXka^eXv ec^zdpexiwa et o^oy pro
&i>.a. in sequenti vs. 2. eicjyjXayve pro eiarikaaev et ov-
rpov Toiv aouyjTwv. 4. xdyiov pro T^porepov. 5. y.epov)(^oi;.
7. e^aTle 3-aXXov pro -Kpov^aXke. 8. too; ^' i^iaq d(prjx.e
fiaKpd h[j.o)xxeiv y ubi prima in i^iaq producitur uon
magis foede quam xdg Se y' iSiaq corrigitur a Bek-
kero, quasi ullus hic locus sit particulis Si ye —
aywe pro eXaasv idque pro eia^ quod postulat natura
rei et oppositum ejSaXXe, vitiosissimum est, tum pror-
sus ridiculum (xaTtpd XifAWTTeev ^ dictum scilicet, ut
^ay.pix yCkdeiV y oi(xdi^eiv , oxoxv^eiv apud Atticos. 9. 6iq
$' YiBptaat violat metrum, f,Bpial^e sermonis vitium
esl. — peius etiam : xe^v(i)aaq , quum ne TeS^vw^ qui-
dem pro TeSi^eo)? bene Graece dici possit: TeS^ve&icxa
autem uon memini me legere pro xeBrvrixvXa. 10 sq.
opwv aj3o(Tx»7T6JV 'Ave^i^axov SpvitMva noaaiv ^peuvwv.
quam inepte! Tzoaaiv epevvdv Theocrilo sublectum est.
12. 6 $' aiTzokoq yekdaaci rik^sv eiq ohovq salis absur-
dum esl: yekotoi dedil Lachmannus, quasi idem esset
156
quod xarayeXaro?: nec bene habet eig otxows pro tmx-
Bt. 13. atywv epYJiioi diclum ut (pCXm eprjuoq bellissi-
mutn esl. 15. wv auxo; elyev ex izpriixrii. alrog nihil
addit senlentiae: ex i^pdiXYig , si lubet, accipe pro:
el apyviq. Metrica vilia graviora , quae editores fe-
fellerunt, haec sunt : fab. 75, 2. iidvxm leyavxwv
{iri ^e'<Jt^i_, (7&)3rl<j»7. mediam in ^e^^i^i corripi praeter
certam analogiam evincunt carmina Homeri, ubi $ci-
^tSt semper est dactylus. in fab. 27, 3. xiig S' av
"keyovarii 6>q xaxy;v y(pip\.v Ttveis^ senarium habesprocho-
liambo, nam Ttvctv^ exTtvetv^ aTroTtvctv penultimam
corripiunt. in fab. 35, 2. xev-ovaa §* auTor^ €<^iv oiiy.
lari ^r,xr}p convellit quod Lachmannus p. XIV asse-
verat ^quotiens autem versus in disyllabon voca-
bulum exit^ Babrium a spondeo abstinuisse certum.
est" namque Xaoq producit primam, praeterquam
apud Alhenienses, et Babriusipse lonice scripsit. Per
vim aulem Babrio obtrusum est. 57, 6. 'ApajStwv^ quod
Graecum non est, pro 'Ap«|3&)v. 69, I. Xa(Jto'iTouv pro
Saa-omvv. vs. 2. e$i^nx' pro e^Ojixev. 42, 5. e^ipi^e pro
e^ippiflie et vs. ultimo : oi; ov^e izoiav i]k6m fi eyivtt/jyjov ^
quod non minus absurdum est quam lectio codicis.
73, I. e;^et vXayyrw pro elye. 75, 3. w<y' «Tej^wjs pro «Te-
yvfiii, quod et ipsum barbarum est pro axzyyoq. 7.
quum legeretur in codice : oux ef aTraTcii) de yyjaiv ou(^'
ive^pevdi reposuit Lachmannus: oux e^apoi ae j cprfliv,
ov^' evsSpsvaoij turpissime pro anapaesto spondeum
inferens, nam deipoiy a^pa habet futurum depdij dpta
producta prima et insuper verbo e^a(psiv sensum tri-
buens, quem neque habuit umquam nec poluit ha-
bere. Satius erat ab Graecis scriptoribus ahslinere
157
manum quam tam proterve iis illudere. Itaque si
qurs credere potest :
«V ^ot 7r|50(TeX3>!5 xai ri ypu|ai ToXwrjaYiq
choliambum esse, fruatur quod amet. In yersu sexto
postuiat Graecitas ut scribatur:
aXAous a'Xw7reJufe zovq diieipYixovg.
nam aXameKil^eiy rivd est vulpinis artibus aliquem
circumvenire , aXco7te)«'^eiv mvi alicui vulpinas falla-
cias ostentare sive ut oblectes, sive ut moneas ne
credulus capiatur. Genuinum esse hunc versum vel
forma lonica ostendit a-KiipnTo^. At spurius est sine
controversia versus ultimus, cuius causa locum attu-
li: ut nunc legitur nihil significat, namque VTzeptBt-
^etv ^aat^keig ab hoc loco alienissimum est. Satis cer-
tum esse opinor scriptum fuisse aliquando:
aXXovq $e ^aatleiq alpixtl^e xal TTOiet.
quod quum solemni errore in ipixi^e abiisset acutu-
lus aliquis restituit inzepeBtl^e. Non tantum atpeTi^e
recentiorum est, sed etiam jSadi^eii; pro ^aailiat; ve-
teribus ignotum, quo turpius est quod restituit
Lachmannus vs. 78.
^aailii (?e fr^i xov ^uxov xaxagintjetv
pro lectione codicis ^aatlea. Nempe ^aatlea correpta
ultima Graeculi dicebant, qui nesciebant anapaestum
in secunda sede contra artem esse, ^aatkri nemo
umquam dixit. Atpex/fetv^ quod recentioribus frequens
est ut y(a!xpexi^etv j similiter in Yjpe^t^e abiit in fabula
61,5, quae tota est ex ineptissimis.
f/et xwyiyoq e^ opovg xlivyjyyjaas,
^et ^e yptTreus xvpxov i;^3t5uv TrWffas^
x«t' 7TW? auv»j|3oX>?ff«v ot $v «'XArjXotg.
458
5. B~npav (^' 6 ypiTzexjc, r}p£Ti^ev dypeiriv
xd t' elyov c?vTe(?&)xav. efTa ttiv 3i^p)i/
iiixei^ov dei, deiTrux $' elyov -hSm ^
eoiq zig avToTq eltzev' dXkx xal toutwv
To y^pncov e^o^kene rfi avvYi^e^oc ^
10. ■Ecckiv (3" ex.a<;-oq a "Kplv el-/e ^Yifriffei.
non opus est ostendere quam multa insint male Grae*
ca et a veterum more aliena. Vitia metrica duo
insunt vs. 7. est senarius, nam in lonica dialecto,
cuius vestigia apparent in dypevnv , xd xe , ^priv , cre-
licus est Y,Si(>i. vs. 10. exit iu duos spondeos: prae-
lerea ne mica quidem salis inest, ne sensus quidem
Dqui prudenti vitam consilio moneat.^^ Num pute-
mus meliorem esse poetam qui isla contexuit quam
qui haec: 22, 14.
fdoiiei (J* 6 piv^oq xoOxo -nSaiv dvSrpdiitoti'
eXeeivoq 5rt? sk yvvaixaq epLTTrrrTEJ.
(ubi versus qui sequitur est $ixxoypafia versus 13 f
pessime corruptus ab Lachmanno) aut haec, 23, 9.
evTsu^ev rifxdq tout' eoixe ytvwdxeiv*
a^vXov evyjnv xoiq ^eoXai ixh mp.ireiv
h. xriq Tzpoq &pav ex.(popoviiivr}q XutTtk.
aut 24, 9.
y^aipovai to^^oi twv wep^lrj xovfosv
k(f oiq ayav p.tXXovaa> ovj(i faipYiaeiv .
ac simiha passim , quae spuria esee omnes intelle*
xerunt. Niliilo meliora neque poeta Graeco digniora
esse pleraque alia criticus nunc nullo negotio argue-
re poterit.
Satis haec tos acuent, optimi iuvenes, qui in Li-
ifilgitimimw^^'^^
159
terarum sludiis toti»eslis, ne facile aut diu his frau-
dibus ac fallaciis decipiamini. Quidquid scripsi, vo-
bis anle omnia scripsi. Nunc iam incipite quae ve-
ra , quae cerf a , quae pulchra sint ab aliis omnibus
recte cogitando ac naturam ducem et sanam ratio-
nem sequendo distinguere: ingenitam singuhs homi-
nibus sanam mentem et iudicandi facultatem doctrina
corroborate: eorum levitatem, qui quae vix gu-
staverint de iis statim libros scnbere aggrediuntur
sic contemnite , ut ipsi diu multumque in iisdem
semper rebus ac studiis versati tandem longo usu
certa et ra avzoc del izepl tc5v auTtSv proferatis. Sic
demum prosunt Literae, nec tantum aequalibus vera
sed omnibus ubique qui veram humauitatem quae-
runt cecinit Euripides:
og-iq viog tov Mouffwv afisXs?
• Tov T£ TrapeX^ovT' aTrdXwXe y^pwov
xai Tov /JtiXXovTa T£3"vyjx£V.
INDEX SCRIPTORUM
QUORUM LOCI irc ANNOTATIONIBUS TRACTANTUR.
Aeschincs. 133. 140. 141. 147. 148.
Aeschylus. 112. 152.
Alciphron. 138.
Anaxilas. 60.
Araros. 66.
Arislophanes. 65. 127. 150. 152. 153.
Fespae. (21.sqq.) 65. (264) 144. (749) 96. (1272)
147.
Aves. (5, 7.) 96. (181. sqq.) 143. (386. sqq. 403.
sqq. 415.) 146. (395. sqq. 423. sqq.) 145. (417.
sqq.) 79. (1342.) 146.
Lysistrata. (553.) 91.
T/iesmophoriazusae. (162.) 56. (575.) 146. (1167.)
96.
Ranae. (1134, 1229.) 96. (1376.) 96.
Ecclesiazusae. (229, 239.) 96.
Aristoxenus. 60. 73.
Athenaeus. 58. 60. 61. 62. 64. 65. 66. 105. sqq.
126. sq.
Babrius. 71. 153. sqq.
Charilon. 74. 75. 128.
162
Demoslhenes. 139. 140.
Diodorus Comicus. 60.
Diogenes Laertius. 57. 59. 60. 62.
Ephorus. 58.
Epicharmus. 61. 62. 141.
Erotianus. 150. 151.
Eubulus. 64. 126.
Euripides. 80. 138.
Eusebius Stobaei. 61. 149.
Hermesianax. 47. sqq.
Herodotus. 54. 55. 56.
Hesychius. 127. 151. 152.
Hippocrates. 150.
Hipponax. 38. 60. 108.
Homerus. 55. 120. 130. 149.
lambhchus de V. P. 60. 73. 74. 75. sqq. 110. sqq.
Incertus auctor Axiochi. 141.
Incertus sophista Doricus. 60.
Isocrates. 148. 149.
lulianus. 139.
Longinus. 78.
Lucianus. 38. 39. 63. 68. 69. 101. 113. sqq. 126.
127. 128. 131. sq.
.Lysias. 83. sqq. 137. 153.
Menander Comicus. 126. 149.
Menander Rhetor. 78.
Pherecrates. 127.
Philemon Grammalicus. 54. sqq.
Philodemus. 102.
Pindarus. 56. 128.
Plato. 138. 141. 142.
165
Plularchus. 70. 71. 72. 80.
Solon. 59.
Sophocles. 40. 143. 150.
Stobaeus. 61. 149.
Timocles. 64.
Xenarchus 105.
Xenophon. 68. 69.