Skip to main content

Full text of "Oratio de arte interpretandi grammatices et critices fundamentis innixa primario philologi officio [microform]"

See other formats


>'       >■  ^    -v---:  ■•*;■    .-ivv;^  •■■-    .     ''^i-.^:^'}:.yL.:^..,-    -.y'^ 

'".  '  ^rt"  ■-.'"■•  ,       .    ■'■  '   ,      ■    '    *■■';-•">':.■»  —  . ■^,'^* 


<Z^ 


/> 


O 


-' , '■  r" '.  ■'■'  '{ «     ,  .1'.      .  ■ ''i'    "^*  -*:'^'"  "■     ■' 
V^. /;■:'■''  ■. '  '-:■'■",   ■■  '         ■    .''■ 


')'r  ■?"*:      *'■•  ■^/  i' ■;','■■:    V^-VN.*-    .      ;         ■    ■     .      ■.■ 


m. 


fe: 


ft- 


■""'-■■■=  ■■  ■'■.,     :         ■■■^ '•■  ■:■.-■.,=-:  .-SriV^.^^irfVv::;^^ 


-    :     -.  ■  ,.N*  V-  .v,;^   ■^r-:.;ww«:,^ 
V    :  -    •^'■'  '■'/f'Ji:'iK^--^': 

■_     ■  .  ».  ..^     *•*    -A^     •       •£-.'■ 

•    -■'  ■■■  ■'.,-4^j^;4  ?.■-.■':.•■■■■*> 


\\  ■  ~ 
■t'-  •■■ 


"■^r/v    ■/i-'ii^--S';«"'  ■•■ 

■■'■■-  "■T"'..    .v-,Y,.. 

■■-.■■,■•         .    >?V,Ki. 

'        ■ ...  "  t-  ' '.    ->  ■ 

^  ..^■.V{'^,:'v-<SS 

.., -:■■■,.   ,     .;■.>->■  r^fi: 

.        '' .        ■  ■'..'  ''-.    .  ^'-      '(* -■ 


.fr    ■;■■  ■-  -i  .-^<> 

•\.  ,■  ■'-.:-V:-^v^^ 

.r  ■:.  :^'- ::/a^'=§; 

■■       .     ■;•■;■■;;•.■„■.». 


■y:  ^•S.:'f: 

■  *  ',.  .:*V 

■  •■■    .  >»'    <.-«C 


y"/'..<'--    ,  • 


r*''3 


■■--^-.:  <...■■»••■  ■ 

0m  ■ ' 

Vr--  .^•^,.^  -.■  ■ 


^--If/ 


?{?v  .:>  r ; 
►..-7. ;  .-.   ' 


^^•vv  ■  -  - 


'.  ■  .  ■  ■  ■  \  ■  -   '   ■    ■■■ '"  ■  ■■  ■^'■■^'^'< 

'       ■  ,     .  ..:      -■■-^  -    ^■•-^'s.'  i  •^?^^' 

..         •■   .     ■<r-       '■     ■         ••     ;       ■■      ■>.    ;  V'»-^,- 

■.  -/   ■  ...  •'     *.  .,       1  ■  ■*-■;:  f:- 

•■.,■.  -.;   -     •      '•..•-.     ■     :■■,.-'•-'.?'■*:: 

i.      *  /       .'.-'■..    ,     '■'^'  ■*■■■.,*:, \^'^-c. 

■     ~-  ■"   ■   !■•■     ■.^  .-T.-   ;    ■,-■■:■■.■<■'    ■'t^. 

'■^'  .■'■.■-  '■'■■•,/' '^^'■^^^iVAi 

■    '■■.■::';•-  U-f^V"/^ 

'-■'■■"  ■\^:  \-r-' :..  S;,,.i;:-..m, 

'  ■       ;  .'  ■*     -.■     </'  ',:-■'       ■'■  'SS:-  ■■  .-■^ 

.        ■•-  ■     '       ■:        -■l.-/rV,.    ■:    ^•..■■^.^m^ 

"   ■  ,•;•-...  ,  :-.:">:;-;V..'R  ;;•;:-■  ■^^■■'•^^ 

■■     -.•   ■     ■' '■     ''■■^.-■.  ■■/■''' ■\'-'''~:.:,'. '^^'k 

■:■■.■-:'.:. ^:','>^:;;-*?f?#^ 

■  :-       '■-    -■.■■-■'.:      ■  -  :;•■>. -vri^^f^   , 


■  .   ■  .■     .-^.-^--.^    •  .  ^..-■■^-^•'•^■^^.'•^■v 

■'■■"•■'•  ■    %   ';rf&^'^'^^'S'^: 

'     ■       '   :  ■-     .1?     ■  ■•    ,■!•",. -I-   .;•.-<.".  .J'.-»'!    .' 

-^-; ■.•■■-•-,,.'•,•■><:■■,    '■■i '«••'.•■  .  ,,  -  i        *   ■ :       ■•■,  ■-.f:--^ ': '.■■■\-'^,'r,V,i-*^-'-*^'       .;<.,:■.-- 

■>--,«.-'*;;•:.    ■-'-    ;'^..-..     .v.^---  ■■    '^..  .■.-*■.■  '.   ..;  ,   .j.  ■■•■,■■;■'■      ■;:•<*■.■•'  -.."  ■. 
.>g:^S.;;i?^i>vf  %.r.:,,. v,i:.,;..  ;■  ^-?-.. .^  A^r:<,i;^^-^.v^-^::;^>; ;;■■£/ 


•■H^':'y; 


^^1^.:   ■^- 


ORi  T I 0 


DB 


ARTE  INTERPRETANDI  GRAMMATICES  ET  CRI- 

TICES  FUNDAMENTIS  INNIXA  PRIMARIO 

PHILOLOGI  OFFICIO. 


LiBRAny 

OFTHE 


0  R  A  T I  d'~ "' '■^"~'"-'  t.s 


I)B 


ARTE  INTERPRETANDI  GRAMMATICES  ET 

CRITICES   FUNDAMENTIS  INNIXA  PRI- 

MARIO  PHILOLOGI   OFFICIO, 


/ 


QUAH   UABUIT 


CAROIUS  GABRIEl  COBET^ 

A.  D.  XX  JUNII,  A.  MDCCCXLVI, 

QUL'H   IN 

AGADEMIA  LUGDUNO-BATAVA 

LITERIRVH   HCmiflORlIM   ET  PHILOSOPHUE  THEORETICAE  PROFESSIOflBli 
EXTRA0RDIK4RIAH 

SOLEHXI    RITC    AVSPICABKTCB. 


LUGDUNI-BATAVORUM , 
APDD  H.  W.  HAZENBERG  et  SOCIOS. 


MDCCCXLVII. 


£A    TYrOCKirnEO    U.    It.    DE    CRECK. 


■f-ff-i  '■  '^  " )-'- 


AcA.D£MIA£   LCGDUHO-BATAVAE   CURATORES   VIRI    ILLUS- 
TRISSIMI, 

QDI   HIS  AB   ACTIS    ES,    VIR     CONSDLTISSIME , 

ACADEMIAE    RECTOR   MAGNIFICE ,  • 

ARTIDM  ET  DISCIPLINARUM  PROFESSORES  VIRI  CLARISSIMI, 

QUI    lURI    DICDNDO    £T    CIVITATI    REGENDAE    PRAEESTIS, 
VIRI   INTEGERRIMI, 

DIVINORUM    ORACDLORDM  INTERPRETES    PLUEIMUM    VEHE- 
EANDI ,  , 

ARTIUM   ET  DISCIPLINAROM  DOCTORES    ERUDITlSSIMI , 

HDIDS  ACADEMIAE  ALDMNI,    COMMILITONES   OPTATISSIMI, 

CDIDSCDNQUE    LOCI   ET    OEDINIS    HIC    ADESTIS    AUDITORES 
HUMANISSIMI, 


Saepe  mihi  aniinum  subiit  cogitatio,  quid  es- 
set  cur  literarum  aatiquarum  splendor,  qui  apud 
maiores  nostros  tam  clarus  fulgebat,  hac  qua 
vivimus  aetate  nescio  quomodo  laborare  et  de- 
ficere  videatur:  cur  literarum  studia  tanto  ohm 
omnium  amore,  cura,  ardore  exculta,  ut  qui  in 

1 


'n\m 


republica  et  in  severioribus  disciplinis  principes 
essent  hac  quoque  literarum  laude  spectari  vel- 
lent,  nunc  apnd  horum  plerosque  iacere  coepe- 
rint  ac  prope  dixerim  contemni.  Saepissime  quum 
peregre  abessem  cum  eruditis  Italis  vel  aliis  quibus- 
dam,  quos  discendi  amor  aut  fortuna  eodem  addu- 
xerat,  de  studiorum  ratione  sermones  conferens  non 
sine  moerore  et  indignatione  sensi  quam  alte  ista 
labes  animos  multorum  insederit.  Non  aeque 
omnium  me  movebat  auctoritas.  Multorum  le- 
vitatem  nil  praeter  sua  adinirantium  facile  erat 
contemnere.  Erant  qui  nullius  disciplinae  gnari 
et  de  omnibus  tamen  suaviter  ad  imperitos  au- 
ditores  disserere  soliti  eundem  morem  alio  trans- 
ferrent  et  quae  ipsi  nescirent,  ab  aliis  sciri  posse 
aut  disci  debere  negarent.  Sed  supererant  alii 
acuti  sane  homines  et  ingeniosi,  quales  Italia 
quamquam  tristi  olim  servitute  oppressa  et  quod 
etiam  peius  est  gravi  veterno  torpens  complures 
proferre  non  desiit,  qiii  avitam  patriae  gloriam, 
literacum  antiquarum  studia,  vilipenderent  tam- 
quam  rem  minutam  et  exilem,  nec  satis  dignam 
sumraorum  virorum  persona,  a  quibus  sua  cnius- 
que  patria  maiorem  humanitatem  felicitatemque 
merito  exspectaret.  Elegantium  hominum  ea  studia 
dictitabant  esse,  otio  affluentium :  vitam  humanam 
nunc  graviora  postulare  ac  severiora:  optandum 
esse  illud   quidem,    ut  qui  in  maioribus  excel- 


^iif ■■¥-',.  ^\     ■■ 


lerent,  etiam  his  veluti  omamentis  suam  quisque 
scientiam  condecorarent  et  amoeniorem  facerent: 
sed  rem  esse  immensi  operis  neque  in  hac  vitae 
brevitate  rerumque  addiscendarum  prope  iufinita 
copia  eiusdem  hominis  esse  utramque  laudem 
coniungere.  Praeterea  multos,  quos  literis  vide- 
ant  dare  operam  inque  iis*  vitam  terere  sibi  non 
videri  id  assecutos,  quod  reliquis  polliceri  sole- 
ant:  plerosque  in  minutiis  futilibusque  quisquihis 
haerere,  quas  pro  rebus  quantivis  pretii  et  aliis 
et  sibimet  •  ipsis  venditent.  Non  satis  apparere, 
imo  vero  in  nonnuliis  plane  deesse  videri  illum 
animi  ingeniique  cultum,  quem  iure  ilhus  doc-* 
trinae  fructum  exspectaveris,  quae  prae  caeteris 
omnibus  pulchri  verique  sensum  in  hominum 
animis  excitare,  excitatumque  alere  et  corroba- 
rare  posse  dicatur:  contra  in  eorum  commentariis 
nativam  antiquorum  simplicitatem  pulchramque 
cogitandi  loquendique  serenitatem  tamquam  nube 
obscurari  obruique  indigesta  rerum,  saepe  etiam 
verborum ,  abundantia ,  quae  studiosi  lectoris 
animum  fatiget  lassumque  et  obtusum  relin- 
quat. 

Hisce  ac  talibus  voculis  et  querelis  pro  tem- 
pore  proque  cuiusque  ingenio  reponere  aliquid 
non  erat  admodum  difi&cile.  Namque  inique  om* 
nibus  obiiciuntur,  quae  imperite  et  inepte  com- 
miltuntur  a  paucis.     Latissime  patet  Philologiae 


campus:  quaecumque  ubique  terrarum  exstant  an- 
tiquioris  aevi  et  humanitatis  raonumenta,  sive  lite- 
ris  cxarata,  scriptores,  inscriptiones,  numi,  sive 
illiterata,  quales  sunt  artium  reliquiae  picturae, 
sculpturae,  architecturae  et  similium,  ea  omnia 
philologis  tractanda  et  exploranda  sunt  ut  ex  ii» 
antiquorum  populorum  historiam,  vitam,  artes, 
literas  ita  cognoscant,  ut  quo  pacto  nostra  hu- 
manitas  inde  orta  sit,  quid  illis  acceptum  refe- 
ratur,  quidqua  de  causa  differat  ostendere  possint. 
In  hunc  igitur  campum  involat  undique  quilibet, 
carpens  sibi  partem  quamcunque,  in  qua  illus- 
tranda  explicandaque  operae  pretium  sibi  factu- 
rus  videatur.  Mirandumne  est  plures  semper 
ab  eruditione  vel  iudicio  non  satis  paratos  dare 
sese  ridicule  et  rei  praeclarae  labem  adspergere. 
Odiosum  est  nec  multum  prodesse  mihi  videtur 
alienos  errores  de  industria  proferre  et  severe 
acerbeque  notare,  quum  liceat  meliora  sequi  suo- 
que  exemplo  quid  rectum  videatur  ostendere. 
Itaque  nunc  ad  docendas  literas  Illustrium  huius 
Academiae  Curatorum  sufFragiis  et  augusti  Regis 
decreto  ipse  vocatus  studiorum  meorum  veluti 
rationes  quasdam  mihi  reddendas  esse  arbitror, 
ratus  maiores  nostros  instituisse,  ut  is,  cui  do- 
cendi  provinciam  demandassent,  in  auspicandi 
muneiis  solemnitate  orationem  haberet  non 
adeo  ut  reconditum  aliquod  argtimentum   docte 


■enuclearet  neque  etiam  ut  dicendi  suavitate  et 
elegantia  audientium  animos  demulceret,  quam 
ut  paiam  coram  hac  summorum  virorum  corona 
^periret  quam  viam  ac  rationem  studiorum  ad 
eum  diem  secutus  postea  in  erudienda  iuventute 
esset  secuturus.  Circumspexi  igitur  dicendi  mate- 
riam,  in  qua  explicanda  quid  mihi  in  Philolo- 
gicis  studiis  prx)bandum  quid  non  videretnr 
candide  exponerem  et  dicam:  de  arte  interpre" 
tandi  Grammatices  et  Critices  fundamentis  in' 
nixa  primario  philologi  officio:  de  quo  argu- 
mento  quae  perspicue,  ut  potero,  et  breviter 
disputaturus  sum  attentis,  quaeso,  et  benevolis 
auribus  animisque  accipite. 

Grammatica  scientia,  cui  inniti  omnem  sanam 
interprefationem  constat  inter  omnes,  versatur  in 
cognitione  vocabulorum,  quibus  populi  ahcuius 
lingua  constat.  Eorum  naturam  et  antiquissimam 
originem  rimatur,  formas  et  siguificandi  potes- 
tates,  compositionem  constructionemque  pro  va- 
riis  temporibus  et  locis  variam  assiduo  lectionis 
et  meditationis  usu  notat  et  explorat.  Et  inqui- 
rere  quidem  in  alicuius  linguae  primam  origi- 
nem  cognationemque  cum  primaevo  hominum 
sermone  indagare  ut  per  varios  gradus  aliae  sint 
propagatae  ex  ahis  atque  sic  ad  communem  omnium 
stirpemcogitandoadscendere,  tumsingulorum  ver- 
borum  origines  scrutari  primitivamque  ct  nativam 


6 


cuiusque  notationem  e  tenuissimis  Testigiis  inge- 
niosa  divinatione  eruere,  id  vero  et  periucundum 
est  et  intiignem  habere  potest  utilitatem.  Sed  pe- 
riculosae  plenura  esse  opus  aleae  ostendunt  ple- 
rique  omnes,  qui  ad  hanc  aetatem  incredibili  in- 
dustria  et  acumine  in  hoc  genere  elaborarunt. 
Sophistica  ostentatio  et  futiles  bariolationes  an- 
tiquiorum ,  qui  nullo  stabili  fiindamento  nixi 
quidquid  feraci  ingenio  occurrebat  temere  ar- 
reptum  pro  certis  ponebant  neque  inter  sese 
umquam  neque  sibimet  ipsis  consentientes  infa- 
mem  dudum  hauc  operam  prudentioribus  et  certa 
quaerentibus  reddiderunt;  et  profecto  incredibile 
dictu  est,  quam  putidas  et  insanad  derivationes 
isti  protulerint,  qui,  ut  lepide  aliquis  et  vere 
dixit,  in  Etymologia  vocalium  nullam ,  consonan- 
tium  perexiguam  rationem  habendam  esse  credi- 
disse  videntur.  Ista  opinionum  commenta  dies 
delevit  deletura  similia  omnia,  quae  non  ratio- 
num  momentis  certaque  analogia  nitantur.  Nempe 
huic  uni,  analogiam  dico  constanti  scriptorum 
U8u  confirmatam.  suus  semper  constabit  usus  et 
pretium:  huic  danda  est  opera,  ut  immensas 
Graecae  linguae  copias  fideli  memoria  retinere 
et  ordine  explicatas  contemplan  possimus,  huic 
recte  superstruitur  linguae  aedificium,  quod  no- 
vas  semper  et  reconSitas  divitias  reserantibus 
cxproraet.   Non  spernimus  ncque  parvi  pendiraus 


ps^*^a'^-;t,««^ 


eonim  Jabores,  qui  nostra  pracsertim  mcmoria  e 
remotis  Indiac  recessibus  novas  vias  ad  retcgenda 
humani  sermonis  primordia  aperuerunt:  laeli  gra- 
tique  felicis  sollertiae  suavissimas  primitias  acce- 
pimus  nec  vana  spe  plura  in  diem  et  certiora 
erutum  iri  exspectamus.  Sed  Grararaatico  vete- 
res  interpretanti  haec  prima  cura  est,  ut  quod 
adest  cognoscat  et  linguae  superstitis  monumenta 
perscrutans  cuiusque  vocabuH  formam  et  sensuni 
ab  ipsis  veteribus  discat.  Sunt  quibus  hoc  stu- 
dium  leve  totumque  in  minutioribus  haerere  vi- 
deatur.  Quam  vellem  harum  rainutiarura  accu- 
ratam  cognitionem  afferrent  omnes,  qui  toti  in 
altioribus  non  verba  magis  quam  res  et  notio- 
nes  sectantnr.  Quorum  opinio  quum  late  ser- 
pere  coeperit  raultorumque  aniraos  ita  invaserit, 
ut  cum  minore  labore  plura  ac  praestantiora 
cxtemplo  discere  postulent  huic  errori  strenue 
obviam  est  eundum.  Quemadmodura  enira  nihil  est 
insulsius  et  magis  puerile,  quam  in  dictionis  no- 
tis  et  formulis  colligendis  aetatera  conterere,  sic 
illorum  retundenda  levitas  est,  qui  repudiata  vel 
negligenter  percepta  Grararaatica  ratione  scripto- 
rum  sententiara  veluti  hariolando  rapere  se  posse 
arbitrantur.  Quidquid  raente  aut  ipsi  percipi- 
raus,  aut  accipimus  perceptura  ab  aliis,  id  verbis 
deniura  illigatum  intelligi  potest:  ita  ut  quidquid 
audimus  •  vel    legimus    a    vcrborum,   quae   sunt 


9 


cogitatorum  efl&gies  et  imago,  intelligentia  pen- 
deat.     Non  est  autem   nimis  difi&cile  aequalium 
populorum  linguas  mente  et  memoria  complecti: 
nam  orationis  forma  stabilis  est,  de  sensu  singulo- 
rum  veluti  pacto  constat  inter  omnes.   A  paucis 
inde  seculis  cultiorem  linguam  et  scriptores,  qui 
quidem  legi  merentur,  habent  illi  populi,  qui  nunc 
reliquos  in  orbe  terrarum   cultu    et  humanitate 
antecellunt.     Quam   diversa   est  antiquarum  lin- 
guarum  ratio !  Per  annos  plus  quam  bis  millenos 
sermo    Graecus   apud  cultissimas  gentes  in  usu 
fuit    secutusque    est ,    ut    solent  hominum    lin- 
guae ,    varios   casus  et    vicissitudines ,    quas   illi 
experti  sunt,    in  quorum  ore  et  animis  vivebat. 
Quae  communi  nomine  nunc  Graeca  liogua  ap- 
pellari  solet  et   propterea   a  plerisque   pro    una 
eademque  haberi,   longa  constat  linguarum  serie, 
pro    varia   aetate   et  patria  et  ingenio  eorura,  a 
quibus    usurpabatur,    diversissimariim.     Quanto 
antiquae  stirpes,  unde  populi  in  libera    Graecia 
orti  sunt,  indole  et  moribus  discrepabant,  tan- 
tum  est  in  oratione  discrimen.     Si  quis  (ut  hoc 
utar)  Dorici  sermonis  reliquias  ad  antiquam  lin- 
guam  Jonicam    et  Atticara  spectare  volet,   apud 
aliam  nationem  se  credet  esse:  adco  sunt  dissirai- 
lia  orania:  ingenium  gentis,  instituta,  cogitandi 
ratio,    materies,    forma.     Dores  graves  ac   tar- 
di,    patrii    moris  tenacissimi,    reliquorum    om- 


nium  incuriosi  primum,  deinde,  uti  fit  cre- 
scente  potestate,  superbi  contemtores,  pauco- 
rum  Terborum ,  toti  rebus  strenue  gerendis 
intenti  IJacundiam  elegantiamque  dicendi,  levitatis 
scilicet  indicium,  truces  adspernabantur.  lonescon- 
traacuti,  mobiles,  novatores,  garruli,  ita  sese  pri- 
raos  omnium  hominum  esse  postulantes,  ut  quae 
ubique  essent  pulchra  apud  sese  pulchriora  exsta- 
rent.  Ingenitum  hoc  elegantiae  studium  instituta 
incendebant:  apud  ingeniosum  populum  audiendi- 
que  cupidissiraum  non  erat  alia  laus  maior  quam 
eleganter  ornateque  dicendi:  facundiae  patebant 
omnia.  Dorum  igitur  aspra  et  incomta  oratio 
rudem  horridamque  antiquitatem  tota  referens 
militiam  durosque  labores  spirare  videtur.  Apud 
Atticos  laetus  summorum  ingeniorum  proventus 
patrium  sermonem  ad  illud  evexit  fastigium,  ut 
nihil  umquam  viderit  humanum  genus,  quod  ad 
illam  copiam,  nitorem,  magnificentiam  cura  ele- 
ganti  siraplicitate  et  sobrietate  coniunctam  possit 
comparari.  In  ea  tamen  re  Graeci  veteres  con- 
spirant  omnes  ut  naturam  sequantur  et  cuius- 
cunque  sint  originis  sui  sinf ,  adeo  ut  quid- 
quid  faciant  aut  loquantur  ex  ingenio  gentis 
sponte  natum  agnoscas.  Atque  haec  est  prima 
Graeci  sermonis  aetas ,  in  qua  a  primordiis  ad 
amissam  libertatem  lingua  vivebat,  nil  in  sese 
admittens  nisi  quod  sanum  incorruptumque  cs- 


t 


■■.  .''';■■  '■•'■i' 


10 


set.  Supervenere  ca  tempora,  quum  fractis  ser- 
Titute  animis  nitor  ilie  pristinus  paulatim  couta- 
minaretur.  Simul  fines  quibus  olim  continebatur 
late  proferri  coepti  sunt:  primum  Macedonum 
arma  cum  imperio  suo  Graecae  linguae  usum 
extendebant.  Asiatici  omnes,  Aegyptii,  nil  nisi 
Graece:  deinde  ex  quo  victor  Romauus  Graece 
didicerat,  in  toto  Romano  orbe  elegantiores  om- 
nes  Gracca  patrio  sermoni  anteferre:  Graece  sci- 
re,  Graece  loqui,  Graece  scribere  praecipua  laus 
habebatur.  Hinc  periit  antiqui  sermonis  since- 
ritas  omnibus  ita  uti  fit  ex  sui  sermonis  usu  ac 
ratione  aliquid  alienum  et  sordidum  admiscenti- 
bus.  Natus  est  sermo  omnibus  communis  et  fcre 
plebeius  sine  colore  nec  vigore,  quem  ad  anti- 
quiorem  illum  comparatum  recte  mortuum  dixe- 
ris.  In  Graeciae  incolis  languescebant  spiritus. 
Advolarunt  tamquam  in  vacuum  campum  pere- 
grini  imitatores,  qui  arreptas  undique  veteris  ser- 
monis  reliquias  ingenti  labore  et  studio  tamquam 
in  musivo  opere  tesserulas  componentes  in  summo 
orationis  omatu  scilicet  et  magnifico  apparatu 
inopes  incedebantet  ieiuni:  maximus  prodiit  scrip- 
torum  numerus,  dum  docti  indoctique  passim 
ad  componenda  sua  vel  aliena  ruebant  ncque 
amplius  natura  sed  eruditio  incendebat  studia. 
Oritur  confusio  ingens,  aliis  ad  nobilem  maio^im 
simplicitatem  et  incorruptam  scrmonis  screnitatem 


,;  '•>: 


11 


propius  accodentibus  et  antiquitatis  colorem  arte 
feliciter  reddentibus,  aliis  ad  aequalium  et  civium 
plebeiam  humilitatem  aut  ineptum  inflatae  oratio- 
nis  tumorem  delabentibus.  Regnare  coepit  imi- 
tatio  languida,  plerumque  insulsa,  nec  fere  ultra 
Tcrba  dicendique  formulas  procedens  et  consuta 
e  pannis,  quos  veteribus  scriptoribus  impudenter 
et  inepte  sublegebant:  hoc  malum  in  diem  glis- 
cere:  qui  docte  scribere  volebant  obsoletorum 
verborum  cadavera,  ut  ita  dicam,  efibdiebant,  aut 
procudebant  nova  ad  omnem  analogiae  formam 
deficiente  pulchri  sensu  elegantiaeque  temere 
efficta:  hinc  paulatim  quid  bene  Graecum  esset 
quid  non  esset  vulgo  dubitari  et  ignorari  coep- 
tum  est  nec  doctissimi  quique  hanc  labera  effu- 
giebant:  morosa  nonnullorum  severitas  indoctam 
reliquorum  temeritatem  non  tantum  non  coerce- 
bat,  sed  faciebat  audaciorem;  nam  qui  acriter 
cum  soloecismis  bella  gerebant  magistelli  cum 
suis  ineptiis  contemnebantur;  deficientibus  sanio- 
ribus  criticis  ad  inanes  quaestiunculas  et  futilis- 
simas  controversias  Grammatica  ars  delapsa  est. 
Interea  crescebat  barbaries ,  artes  et  literae  in  com- 
muniomnium  senio  et  veterno  moriebantur.  Tandem 
succubuit  Graecia,  profugerunt  pauci  cum  reli- 
quiis  saniorum  temporum  in  Italiam,  ubi  rena- 
tis  Literarum  studiis  humanitas  e  tenebris  lon- 
goquc  somno  rodiit  in  lucem  vitamquc. 


:y-  fjm'j-^:;;-^ 


12 


Tum  vero  ardore  incredibili  quaecumque  literarum 
monumenta  hominum  incuria  et  barbaries  non- 
dum  deleverant  ab  interitu  vindicare  et  ad  cultum 
fructumque   vitae   adhibere  omnibus,   qui  supra 
vulgus   sapere  vellent,   et   laus   summa   erat  et 
oblectamentum.    Ardentissimo  studio  eruditi  om- 
nes  in  omnis  generis  sci-iptoribus,  poetis,  histo- 
ricis,   philosophis,    oratoribus,  sophistis,    rheto- 
ribus    cuiuscumque   aetatis   et    pretii   promiscue 
helluabantur,  ex  indigesta  difFusae  lectionis  far- 
ragine  omnem  humanae  cognitionis  modum  mente 
se  complexuros  sperantes:  cuius  doctrinae  ut  do- 
cumenta  exstarent  multi   collectam  undiq^ue  ex- 
plicationis  et   annotationis  materiem  sine  iudicio 
nec    delectu    effundebant.      Simul   pleiorumque 
animos  invasit    ea   insania,     ut    quidquid    esset 
antiquum  id  pulcherrimum  simul  et  elegantissi- 
mum  esse  pro  certo  poncrent,  pernicioso  errore 
praestantissima  quaeque  cum  futilissimis  aut  etiam 
perineptis    eodem   loco   pretioque    habentes,    ex 
qua  superstitione  dici  non  potest  quam  absurdae 
opiniones    ad   hunc  diem  philologiae  inhaereant. 
Maxime  nascentera  Graramaticen  haec  labes  infe- 
cit,  quum  commixta  omnia  essent  atque  confusa 
et  temeraria   correctorum    levitas  nihil   non  sibi 
in  corrupta    exemplaria  licitum   putaret.     Quid- 
vis  pro  quovis  poni  posse  aut  reponendura  esse 
£acile8  credebant  formaequc  verborum  et  signifi- 


--1  r»     n  ft 


r\\: 


15 


cationes  non  latione  et  usa  sed  pro  cuiusque  ar- 
bitrio  et  peritia  constituebantur.  Longa  dies  in 
multis  abstersit  primos  errores  et  saniora  docuit, 
sed  nimis  multi  antiquum  obtinent  et  inutili 
eruditionis  copia  obruere  ingenium  et  hebetare 
quam  severo  delectu  acuere  et  polire  malunt, 
operose  explicantes  quae  nemo  nesciat,  et  quae 
obscura  sunt  aut  corrupta,  dum  aliena  multa 
congerunt,  magis  etiam  obscurantes.  Pervertitur 
mens  et  occaecatur  formarum  varietate  notio- 
numque  nullo  vinculo  inter  se  aptarura  multitu- 
dine,  unde  novae  semper  existunt  discentibus 
difficultates,  qui  quidquid  iuvenes  magno  labore 
ita  didicerunt  ut  ubique  ex  aliorum  auctoritate 
pependerint  ac  nihil  fecerint  suum ,  ubi  ad  vi- 
rilem  aetatem  pervenerunt  sine  magno  dolore  nec 
desiderio  elabi  sibi  et  effluere  patiuntur. 

Huic  igitur  malo  quo  tandem  pacto  meden- 
dum?  Nempe  ea  ingredienda  via  est,  quam  prin- 
cipes  in  Literis  viri  in  hac  nostra  Academia  primi 
aperuerunt,  quam  Vos  mihi,  viri  clarissimi,  digni 
eorum  discipuli  et  successores  primi  monstras- 
tis:  cum  accurata  sanioris  Grammatices  scientia 
criticam  facultatem  coniungere  atque  hanc  ex  illa 
elicere,  alere,  corroborare  et  in  diem  augere,  et 
unicum  ponere  verae  et  solidae  eruditionis  fun- 
damentum  ut  antiquitatis  studia  ad  sanae  rationis 
simplicitatem   revocentur.     Intelligendi  interpre- 


■  ■^^ 


14 


tandique  usum  in  quotidiana  vita  et  hominum 
celebritate  optime  sibi  quisque  comparat.  Quid- 
quid  homines  loquimur,  nisi  forte  quis  ioco  aut 
dolo  interdum  de  industria  quaerit  ambiguitatem, 
unum  habet  sensum,  ut  prorsus  eadem  cogitatio 
ab  loquente  transeat  ad  audientem:  atque  hoc 
est  intelligere  ut  quod  cogitavit  ahquis,  idem 
nos  audientes  vel  legentes  cogitemus.  Itaque  ne- 
cesse  est,  ut  verbis  omuibus  certa  insit  ac  de- 
finita  vis,  de  qua  ita  inter  omnes  constet,  ut 
nulla  audienfi  vel  optio  possit  esse  vel  dubitatio. 
Quid  est  igitur  cur  in  antiquis  scriptoribus  inter- 
pretandis  non  idem  valere  credamus?  quid  est 
cur  interpretatio  quum  simplex  esse  deberet,  ut 
omnibus  de  iisdem  eadem  statim  cogitatio  nasce- 
retur,  tam  vaga  sit  et  fluxa,  ut  novi  semper  in- 
terpretes  prodeant  aliter  explicantes  quod  erat 
sexcenties  explicitum  ab  aliis.  Est  operae  pre-  , 
tium  videre  quo  supercilio  ii,  qui  olim  et  sibimet 
ipsis  et  aequalibus  praeclare  rem  gessisse  visi  es- 
sent,  contemnantur  ab  recentioribus,  quibus  deinde 
subnati  alii  spretis  prioribus  omnibus  soli  rem 
acu  tetigisse  vulgo  videbuntur  donec  alii  suc- 
crescent  etiam  acutiores.  Uuius  mali  variae  causae 
sunt,  quarum  nunc  praecipuas  commemorabo. 
Et  prima  quidem  est  ea  scriptorum  confusio,  quae 
qualis  sit  et  unde  orta  explicuimus.  Solent  multi 
promiscue  omnes  aut  legere  aut  ad  interpretan- 


WW^':.f-  ■'"  '■'' 


15 


clum  quocl  iii  manibus  est  adhibere.  Sic  praeclaris- 
simus  quisque  antiquorum  cum  recentiorum  in- 
fantia  et  stupore  componitur.  Est  aliquid  inter 
Homerum  et  magistellos,  qui  Romae  et  Constan- 
tinopoli,  poesi  dudum  extincta,  Graecos  hexa- 
metros  pangerent.  Est  aliquid  inter  Platonem  aut 
Demosthenem  et  inanes  sophistas  et  rhetores  nu- 
gas  putide  deblaterantes.  Saepe  eos,  qui  labente 
ac  propemodum  extincta  Graecitate  vixerunt, 
aut  alius  linguae  usui  innutriti  Graece  balbutire 
didicerunt,  metiri  solent  nonnulli  et  explicare  e 
praeclaris  summorum  apud  antiquos  Graecos  in- 
geniorum  monumentis.  Mirandumne  est  ex  ea 
ratione  et  formas  verborum  instabiles  videri  et  si- 
gnificandi  potestates  tam  varias  fieri  et  ambiguas 
ut  e  magna  copia  significationum  arripere  liceat 
unicuique  quod  in  rem  suam  vertere  possit.  Hinc 
non  unam,  sed  duplicem,  sed  etiam  triplicem 
sententiam  idem  locus  continere  posse  putatur. 
Spes  est  (vel  metus  potius)  fore  ut  quarta  etiam 
et  quinta  aliquando  ab  erudito  interprete  exco- 
gitetur  ac  docte  adstruatur.  Hoccine  vero  est 
intelligere  aliquid?  Itane  inter  nos  coUoqui, 
itane  scribere  homines  solemus? 

Emergendum  ex  hac  caligine  ita  est,  ut  unum- 
quemque  scriptorem  ex  se  spectare  mature  as- 
suefiamus  ut  quae  sit  apud  quemque  constans 
orationis  forma,  quae  vis  singulis  vocabulis  di- 


'■     ■     .  ",  '      .'    '     '        ■'■_'■■'•'""  '\  ;,    ^'■■::    -■;;  .'■•  A'-:'f:.r^v'''F''-''^'i'  ■• 

16  •  ■  ■  :.M 

cendique  formulis  subiecta,  longa  familiaritate 
et  usu  veluti  ex  ore  loquentis  discamus.  Sic 
demum  uascuntur  notiones  clarae  certaeque,  ut 
sibi  quisque  credere  tuto  possit  neque  ab  aliorum 
sensu  iudicioque  totus  pendeat.  Nam  trepidabit 
scmper  et  in  interpretando  dubius  haerebit,  cui  ad 
alterius  auctoritatem  confugiendum  est  et  quod 
praesens  hora  postulat  e  Commentario  aliquo  vel 
Lexico  corradendum.  Itaque  Lexica  abiicere  et 
sibi  sufficere  mature  docendus  est  quicumque 
iustam  certamque  antiquae  linguae  scientiam 
quaerit:  ita  vero  quae  antea  Taga  et  infinita  te- 
mere  volitare  videbantur,  stabilia  fieri  et  con- 
sistere  videbit,  dispellentur  istae  nubes,  quae 
menti  quo  minus  verum  clare  cerneret  officiebant 
et  ex  tenebricoso  itinere  emersus  in  lucem  firmo 
gradu,  quo  tendebat,   recta  perget  ire. 

At  novas  tenebras  veterum  monumentorum  in- 
terpreti  offundere  videtur,  quod  Antiquitas  sive 
vita  antiquorum  populorum  magnam  partem 
ignota  est  et  plurima  suut  in  hominum  sermone 
explicanda  ex  notitia  et  fere  dixerim  adspectu  et 
contemplatione  earum  rerum,  quae  loquentibus 
in  manibus  semper  vel  ob  oculos  essent.  Faten- 
dum  est  multa  esse  eius  generis,  quae  nemo  sibi 
umquam  ita  animo  informare  et  fingere  possit, 
quin  periculum  sit  ne  nimium  quantunl  et  for- 
tasse  ridiculum  in  modum  a  vero  aberret:  plura 


17 


sunt  qnae  ancipiti  coniectura  rimamur:  sed  ple- 
raque  laetamur  sic  esse  comparata  ut,  quum 
quacumque  aetate  apud  quemlibet  populum  cer- 
tum  naturae  ductum  et  analogiam  sequantur 
ex  assidua  veterum  lectioue  coniuncta  cum  dili- 
genti  aequaliura  et  rerum  et  hominum  observa- 
tione .  recte  cognosci  aestimarique  etiamnunc 
possint.  Praeterea  ingens  superest  antiquariae 
supellectilis  copia,  unde  vita  populorum  veterum 
potest  cerni  oculis  et  manibus  tractari  habentque 
ea  omnia  insignem  utilitatem  cum  suavissima  vo- 
luptate  coniunctam.  luvat  meminisse,  quum  mihi 
in  pristina  Romani  imperii  sede  priscae  antiquita- 
tis  monumenla  contemplanti  et  praeteritorum 
saeculorum  seriem  animo  revolventi  venerationem 
et  sacrum  quemdam  horrorem  incuterent  Sed 
non  est  philologorum  in  iis  contemplandis  cog- 
noscendisque  totos  esse.  Erutas  e  terrae  gremio 
antiquitatis  reliquias  explorare,  aestimare  et  ad 
communem  utilitatem  et  notitiam  proferre  ar- 
chaeologis  datum  est  et  numismaticis  et  peritis 
artificibus,  quorum  Iabori|)us  laeti  gratique  in  rem 
nostram ,  id  est  scriptorum  intelligentiam ,  uti- 
mur.  Nam  veterum  vitam  publicam  privatamque, 
rem  civilem  et  militarem,  religiones,  mores  ex 
ipsorum  scriptis  cognoscere  iucundissima  pars  est 
studii  philologici:  in  quo  nonnihil  adiuvamur 
ab  ipsis  veteribus ,  qui  suos  sibi  babuerunt  anti- 

2 


18 


quarios ,  diligentia  plerosque  magis  quam  acumine 
iudicii   commendatos    et   cura  cautione  adhiben- 
dos.     Gravi   autem  errore  factum  est,  ut  multi 
hoc  antiquitatis  cognoscendae  studium  ab  lectione 
ct  interpretatione  scriptorum  seiungerent  et  verba 
scilicet  prae  rebus,  uti  aiunt,  contemnentes  toti 
sint  in   instauranda   oculisque  subiicienda    ima- 
gine    antiquitatis ,    satis   materiei   superesse   rati 
unde  collapsum  ingenti  ruina  aedificium   totum 
denuo  exsurgat.     Frustra.   Namque    etiamsi  col- 
lecta  undique  materie   arreptoque  sine  ullo  de- 
lectu    quidquid    alicunde     porrigatur    componi 
aliquid    ab    acuto    et    industrio   homine    possit, 
quod  iu  umbra  viventibus   haud    absurdum    vi- 
deatur,    tamen    pleraque   omnia   iis,    qui  rebus 
gerendis    intenti    in   hominum    luce   et    celebri- 
tate    versantur,    lusus   iocusque   est,    ut   Phor- 
mio   Hannibali    de  imperatoris  officio  et  tota  re 
militari    disputare  videatur.     Utinam  tandem  ea 
omnibus   ratio  placeat,   ut  quae  sciri  nequeant, 
desinant   sibi  reperisse  videri.    In  contemtum  se- 
que  et  sua  studia  adduxere,  qui  nihil  sibi  ignotum 
nihil  obscurum  esse  postulantes  ineptire  malunt 
quam  ignorantiam  fateri.     Ab  eorum  errore  sic 
cavendum  nobis  censeo,    ut   tacere   quam  nihil 
dicere  antiquius   habeamus  abiectoque  quidquid 
sonet   vitium,  quod  sanum  et  solidum  sit  solum 
retineamus,  ac  nesciamus  multa  potius  aliquando 


"^;': 


19 


fortasse  reperienda  quam  veris  et  certis  falsa  et 
inepta  miscendo  committamus,  ut  omnia  pariter 
levia  ac  vilia  fiant. 

Alius  est  interpretantibus  scopulus  multorum 
naufragiis  infamis,  cui  ne  impingamur  eo  magis 
cavendum  est,  quia  placidis  latere  solet  sub 
aquis:  eos  locos  dico,  qui  ipsius  scriptoris  vitio 
recte  intelligi  et  explicari  non  possunt. 

Accidit  hoc  raro  in  antiquis,  passim  in  recen- 
tioribus  Graeculis,  ut  dum  nimium  orationis 
splendori  et  magnificentiae  tribuant,  de  senten- 
tia  rainus  laborent  ac  verba  numerosa  et  modu- 
lata  fundentes  parum  aut  nihil  "ab  avium  cantu 
differant.  Habent  hoc  Lyrici  poetae  interdum  et 
Tragici  in  mehcis  chororum  carminibus,  ut  in 
tanto  furore  et  aestu  poetico  iis  excidat  subinde 
aliquid,  quod  mens  sedata  et  composita  nequeat 
perspicere.  Longe  diversa  est  Graeculorum  re- 
centiorum  ratio,  qui  ingenii  inopiam  et  frigus 
vocabulis  sonoris  et  aures  implentibus  conipen- 
sare  conantur  connectentes  inter  se  antiquiorum 
lacinias  et  veteris  linguae  rehquias,  anima  sen- 
suque  carentes,  inanes  species  sine  pondere.  Haec 
qui  magno  nisu  et  eruditionis  copias  explicando 
severi  ac  tristes  enarrant  videant  ne  similes  sint 
^  iis,  qui  in  strepitosa  compotationis  hilaritate  soli 
non  incalescunt  et  ex  facetiis  ac  iocis  nescio  quem 
abstrusum  et  reconditum  sensum  expiscantur.  Sa- 


20 


pere  aliqiiando  audendum  est,  et  queniadmodum 
hoc  magnis  poetis  condonamus  lubenter,  qui  vel 
in  hoc  ipso  dithyrambicae  dictionis  ornatu  verbis- 
que  sonoris  ita  afficiunt  animos,  ut  eodem  impetu 
rapiamur  audientes,  sic  cum  contemtu  abiiciendi 
isti  sunt,  qui  inani  verborum  strepitu  incautos 
et  imperitos  fallere  possunt,  prudentes  et  anti- 
quorum  gnaros  non  possunt^  ad  hoc  solum  uti- 
les,  ut  tristi  documento  constet  posteris  ex  quo 
fastigio  ad  quam  abiectam  futilitatem  populus 
unus  omnium  ingeniosissimus  amissa  libertate 
moribusque  in  omnem  spurcitiem  corruptis  delabi 
potuerit. 

Venio  nunc  ad  Philologiae  partem  longe  diffi- 
cillimam  simul  et  praeclarissimam ,  cui  quia  spu- 
ria  a  genuinis,  sana  et  sincera  a  vitiosis  et  cor- 
ruptis  iudicando  discernit  nomen  Critica  est. 
Variae  semper  de  hac  sive  arte  sive  facultate 
fuerunt  hominum  opiniones.  In  qua  aliis  omnis 
liberalis  doctrinae  fastigium  positura  esse  videba- 
tur,  hanc  alii  aut  ut  rem  levem  et  in  minutiis 
haerentem  contemnebant  aut  tamquam  nulli  rei 
parcentem  certamque  et  venerabilem  antiquitatis 
auctoritatem  temere  et  insane  convellentem  odio 
et  ira  persequebantur.  Equidem  nunc  apud  ple- 
rosque  duas  potissimum  video  valere  opiniones, 
inanem  utramque,  uti  opinor.  Sunt  quibus  cri- 
tica   ars  videatur  ingeniosus  et  perdifficilis  acu- 


•'W^:¥£^r^'- 


21 


torum  hominum  lusus,  utilissimus  ille  quidem 
ad  excitandum  alendumque  pulchri  sensum  acuen- 
dumque  iudicium,  sed  lusus  tamen,  unde  nihil 
quod  manifestum  sit  et  duraturum  prodeat,  sed 
speciosa  tantum,  acute  subtiliterque  excogitata, 
quae  fortasse  aliquando  locum  cedent  aliis,  si 
qua  mox  acutius  etiam  subtiliusque  de  iisdem 
reperta  proferantur.  Aliis  contra  singularis  quae- 
dam  videtur  ac  rara  ingenii  felicitas,  qua  veluti 
divinitus  impedita  expediantur,  obscura  et  ab- 
strusa  clara  luce  illustrentur:  hanc  autem  sol- 
lertiam  in  perpaucos  cadere  nec  quemquam  fieri 
Criticum  sed  nasci  ut  poetam:  nolle  igitur  ope- 
ram  perdere  in  re,  quam  assequi  desperent:  sa- 
tis  esse  sibi,  si  quae  edi  solent,  probabiliter 
intelligant:  nil  ultra  quaerere.  Utinam  hoc  sine 
pericuio  ab  hominibus  modestis  et  industriis  fieri 
posset !  Nunc  innumerabiles  suscipi  solent  erro- 
res  et  propagari,  qui  antiquitatis  cognitionem  ita 
depravarunt,  ut  ad  exstinguendam  sanam  ratio- 
nem  quam  ad  confirmandam  subinde  aptior 
existimari  possit.  Ingens  etiamnunc  superest  lo- 
corum  numerus,  quorum  nulla  nisi  stolida  erit 
interpretatio ,  donec  vera  et  emendata  lectio  ali- 
cunde  proferetur.  In  his  utcumque  expediendis 
mature  iudiciumcorrumpitur,quodab  ineunteado- 
lescentia  assuefiunt  homines  contortis  ridiculisque 
explicationibus  et  mirari  quidquam  desinuotj  quod 


22 


docti  alicuius  rel  libri  vel  hominis  auctoritate 
constare  arbitrantur:  unde  mox  nullonegotio  con- 
coquunt  omnia,  quia  quid  sit  aliquid  intelligere 
numquam  intellexeruftt.  Operae  pretium  mihi 
facturus  videor  si  indicavero  paucis ,  quae  sit  fides 
et  auctoritas  librorum,  in  quorum  scriptura  se- 
curi  plerique  acquiescunt.  Ab  antiquissima  me- 
moria  per  librariorum  manus  propagati  iam  olim  * 
erroribus  istorum,  indoctorum  hominum  et  aliud 
agentium ,  depravati  ferebantur.  Passim  apud  Ve- 
teres  de  codicum  vitiis  et  corruptelis  querelae 
leguntur.  De  lihris  Latinis,  scribit  ad  Quintum 
fratrem  Cicero ,  quo  me  vertam  neicio ,  ita 
mendosi  et  scribuntur  et  veneunt.  Exstat 
epistolae  Theophrasti  ad  Eudemum  fragmentum 
de  loco  quodam  corrupto  in  libro  Aristotelis, 
communis  magistri,  cuius  emendatam  scripturam 
ex  meliore  Theophrasti  codice  Eudemus  cognos- 
cere  cupiebat.  Aliquanto  deteriores  esse  eos  li- 
bros,  qui  ad  nos  perdurarunt,  facile  intelligitur. 
Nullum  umquam  vidi  codicem,  qui  sinemultiplici 
emendatione  legi  intelligique  posset.  Vel  anti- 
quissimus  et  optimus  quisque  saepe  turpissimis 
erroribus,  quorum  nunc  tironem  paulo  diligen- 
tiorem  puderet,  inquinatus  est.  Primum  vitiosa 
recentiorum  Graecorum  pronuntiatio  millenos  fun- 
dere  solet  errores:  tum  homunciones  antiqui  ser- 
monis  parum  periti,  nacti  vetustos  libros  in  qui- 


23 


bus  literae  omnes  non  diremtis  singulis  vocabulis 
eodem  tenore  continuabantur,  ridiculum  in  modum 
similcs  literarum  formas  confundunt,  coniungenda 
distrahunt,  disiungunt  contrahenda:  sicubi  liber 
lacuna  hiabat  aut  explebant  de  suo  aut  dissimulato 
hiatu  funditus  pessumdabant  sententiam:  ubi  liteia- 
rum  ductus  evanidi  oculorum  aciem  praesertim 
indoctorum  fallebant,  locum  ad  suum  arbitrium 
id  est  temere  refingebant.  Peius  etiam  erat,  ubi 
intricati  tachygrapborum  nexus,  siglae,  scrjlimdi 
compendia  et  vocabula  decurtata  describentiBus 
negotia  facessebant.  Nondum  tamen  his  finibus 
contineturmalum,  quod  monumentorum  veterum, 
deleta  et  depravata  genuina  scriptura,  fidem  ele- 
vavit.  Mature  prodierunt  correctores  Graeci, 
acutuli  homines,  qui  quidquid  non  satis  recte 
procedere  videbatur  pro  sua  peritia  expediebant 
scilicet  tanta  levitate,  ut  erasae  vel  quomodo- 
cumquc  deletae  veteri  lectioni  suas  coniecturas 
substituerent.  Bonum  factum,  quod  bene  multi 
supersunt  libri  vetusti ,  interpolationibus  istis 
antiquiores,  unde  fraus  apparet  et  ipsa  scriptoris 
manus  ex  genuinis  antiquae  scripturae  reliquiis 
certa  correctione  potest  restitui :  sed  aliorum 
multorum,  quorum  non  nisi  recentiores  codices 
nunc  exstant,  iniquior  est  conditio,  nam  inter- 
polatos  esse  satis  constat,  antiquam  scripturam 
in  plerisquc  locis  non  nisi  ancipiti  coniectura  et 


.  >  ^'  ■- 


24 


incerta  divinatione  possumus  expiscari.   Praeterea 
lectores  docti  indoctique  passim  in  librorum  mar- 
ginibus  adleverunt  aliquid  explicationis ,  si  quod 
antiquum  vel  rarius  vocabulum  vel  antiqua  dia- 
lectus   vel    nomen   propiium    occurreret:    vel  si 
quid  ad  sententiam  explicandam  aut  supplendam 
sibi  monendum  videretur:  vel  iudicium  suum  ad- 
scripserunt,    ubi    videbatur    aliquid    laudandum 
aut  carpendum:   quae  omnia    adscripta  primum 
aut  superscripta   tandem   irrepserunt  in  textum, 
expulsis  saepe  genuinis  succedentia,  saepe  in  alie- 
num  locum  inserta  sensumque  turbantia.    Super- 
venere,  reperta  arte  typographica ,  primi  edito- 
res,  docti  sane  homines  ut  pro  illis  temporibus 
et  diligentes,  sed  destituti  ea  accuratiore  doctrina 
qua  nunc  post  indefessa  trium  saeculorum  studia 
gaudemus.    Hi  quemcumque  primum  codicem  e 
situ  et  squalore  protractum  vili  pretio   emerant 
propere  edere,   post  editionem  scriptum  librum 
utpote  nullius  iam  pretii  abiiceresolebant,  id  quod 
Aldos   quoque  factitasse  Venetiis  comperi.    Hinc 
saepe  ex  uno  omnium  deterrimo  codice  Graecus 
scriptor  maculis  et  mendis  obsitus  primum  pro- 
diit  in  lucem:  has  editiones  alii  crebro  cum  ipsis 
vitiis   repetierunt,    alii   qui   correctiones   tentare 
voluerunt   audendum    aliquid   in   re   conclaraata 
arbitrati  demendo  addendo  et  quovis  modo  inter- 
polando  fidem  librorum  dubiam  reddiderunt.   His 


25 


tamen  utcumque  corruptis  et  temere  correctis 
tota  linguae  et  antiquitatis  scientia  superstructa 
est:  unde  intelligi  facile  potest  quantae  inepliae 
in  Grammaticam  artem  primum,  deinde  in  His- 
toriam  et  Antiquitates  e  depravata  scriptura  in- 
vectae  sint.  Indubitata  et  certa  esse  quaecumque 
alicubi  legerentur  putantes,  nihil  in  verborura 
forma,  sensu,  compositione  tam  firmum  crede- 
bant,  quin,  si  unus  et  alter  locus  alicunde  af- 
ferretur,  cum  diversissimis  misceri  confundique 
posse  in  animum  inducerent  et  annotationibus 
perlongis  et  perdoctis  evincerent.  Eriantem  mul- 
titudinem,  quae  semper  inanem  auctorilatem  se- 
qui  quam  dubitandi  salubritatem  adhibere  ma- 
luit,  iam  olim  ad  meliorem  mentem  revocare  conati 
sunt  viri  egregii,  quorum  princeps  in  hac  ipsa 
Academia ,  Josephus  Scaliger ,  videtur  mihi 
paene  perfecti  critici  imaginem  referre.  Nempe 
hi  sanam  rationem  secuti,  comparata  sibi  accu- 
rata  hnguae  scientia,  explorata  singulorum  aucto- 
ritate  perspectoque  penitus  cuiusque  scriptoris 
ingenio  et  consuetudine ,  fraudes  hbrariorum  et 
corruptelas  manifestis  indiciis  deprehendebant , 
quae  spuria  et  supposita  essent  certis  notis  a 
genuinis  discernebant ,  aegris  ac  depravatis  sive 
ex  antiquis  membranis  sive  ex  ingenio  pristinam 
formam  reslituebant.  Horum  exemplum  iogens 
doctorum  hominum  numerus  omni  tempore  imi- 


26 


tatus  est,  in  quibus  nimis  multos  fuisse  dolendum 
est,  qui  huic  officio  impares  aut  rem  praeclaram 
ad  suam  tenuitatcm  contraherent  aut  mobihs  in- 
genii  velocitatem  nullo  rationis  freno  coercentes 
sine  ullo  fructu  omnia  tumultu  et  turbis  imple- 
rent.  Illi  nil  nisi  variantium  leetionum  acervos 
undique  sedulo  corradunt,  onerantes  cuiusque 
generis  scriptores  molesto  inutilique  apparatu, 
quo  saepe  nihil  est  ad  exstinguendum  ingenium 
magis  idoneum,  in  minutissimis  quibusque  loquaces 
putidaque  diligentia  verbosos  commentarios  et 
nuLem  exemplorum,  quae  nemo  desideret,  consar- 
cinantes.  Hinc  fit  ut  nimis  multi  ab  arte  critica 
abhorreant,  quam  ita  comparatam  esse  putant, 
ut  numquam  ex  hac  quisquiliarum  supellectile 
emergere  possit.  At  longe  secus  est.  Constare 
coepit  inter  multos  maiorem  partem  istius  far- 
ragihis  discrepantium  lectionum  abiiciendam  esse 
et  standum  auctoritate  paucorum  librorum,  in- 
terdum  unius,  unde  reliquos  fluxisse  exploratis 
omnibus  et  iuter  se  comparatis  compertum  sit. 
Haud  ita  magna  copia  est  antiquarum  membra- 
narum,  quae  paucis  ante  renatas  literas  saeculis 
solae  servabant  eos  «criptores,  quos  nunc  habe- 
mus  superstites.  Excitatis  denuo  hominum  stu- 
diis  magna  ex  iis  apographorum  frequentia  pas- 
sim  facta  est;  ita  crevit  quidem  codicum  nume- 
ru8   sed  sine  ullo  emendandae  lectionis  subsidio: 


27 


contra  novi  semper  errores  ex  librariorum  stupore 
et  Graeculorum  temere  corrigentium  libidine  pri- 
stinis  erroribus  addebantur.  Haec  omnia  diu  eru- 
diti  editores  undique  collecta  tamquam  in  horrea 
recondebant,  unde  expromeret  sibi  quisque  quod 
ad  eruendam  genuinam  lectionem  facere  vide- 
retur.  Frustra:  nam  deletis  ut  plurimum  antiquae 
scripturae  vestigiis  supererant  dormitantium  libra- 
riorum  hallucinationes  unde  nil  quidquam  bonae 
frugis  extundi,  sed  levibus  correctiunculis  ansa 
dari  soleret.  Tandem  patrum  maxime  nostrorum 
memoria  intellectum  est  ex  antiquioribus  et  lim- 
pidioribus  fontibus  unice  esse  hauriendum,  con- 
stititque  admodum  pauca  esse,  quibus  fides  sa- 
tis  tuto  haberi  posset.  Reperti  sunt  nonnullorum 
scriptorum  codices  archetypi,  exquibus  reliqui  om- 
nes,  qui  ubique  feruntur,  sunt  propagati:  nec  vana 
spe  auguramur  fore,  ut  aliquando  aut  unus  aut 
perpauci  Codices  Mss.  unicuique  scriptori  omne 
lectionis  et  emendationis  fundamentum  sint  suppe- 
ditaturi. 

lis,  qui  comportanda  sedulo  materia  Critici 
oJBficio  sese  satis  recte  fungi  arbitrantur  oppositi  illi 
sunt,  qui  spreta  vetustorum  librorum  auctoritate 
sed  feraci  ingenio  confisi  sana  pariter  et  vitiosa 
subito  natis  coniecturis  sollicitant,  tanta  facilitate 
semper  aliquid  novi  parientes  ut  eadem  variis  simul 
modis  refingant,   mox    alia  etiam  atque  alia  af- 


28 


ferant,  subinde  crepantes  nil  yerius  neque  elegan- 

tius  repeiiri  posse.    Horum  desultoria  levitas,  ut 

fieri   solet,  efFecit  ut  alii  in  contraria  omnia  cur- 

rerent,  qui  illam  petulantiam  indignati,  actum  esse 

de  veteribus  libris  clamitant,  ni  tantae  temeritati 

obviam  eatur:  nihil  omnino  tangendum  vel  mo- 

vendum  contra  membranarum  fidem  et  auctori- 

tatera  imperiosi  contendunt.  Omnia  sibi  satis  in~ 

telligere  et  defendere    posse    videntur:    nihil  est 

adeo  absurdum  quin  expromant  alicunde  unum 

et  alterura  locum  similem ,  unde  vulgatam  scrip- 

twvAm  ferri  posse  et  tolerabilem,  ut  aiunt,  sen- 

tentiara    continere     demonstrant    sciHcet.      Inter 

utrosque  media  via  incedendum  esse  iis,  qui  vete- 

rum  monumentorum  boni  interpretes  esse  velint, 

apertura  est.  Pariter  errant,  qui  iucorrupta  teraere 

tentant  et  qui  explicant  depravata.    Sanior  Grara- 

matica    oranes  sponte  ducit  ad  Criticam,   neque 

natura  cuiquam  illam  facultatera  negavit  nisi  cui 

negavit  omnino  iudicium:  ad  hanc  raature  ita  infor- 

mandi  sunt  iuvenes,  ut  in  cognoscenda  antiquitate 

non  cura  libris  sibi  agendura  sed  cum  hominibus 

intelligant:  multi  enim  scripta  Veterura  taraquam 

oracula  quaedam  vel  Sibyllina  folia  contemplan- 

tur,  ubi  abstrusa  sint  omnia  et  peregrina  nec  ad 

morem  modumque  nostrum  metienda.    Imo  vero 

homines  semper    et  ubique   sunt   homines:   non 

coeli  temperies,  non  reip.  forraa,  leges,  instituta, 


29 


mores,  religiones  tantum  umquam  efficient  dis- 
crimen,  ut  homo  hominem  penitus  cognoscere 
non  possit.  Animo  et  cogitatione  una  vivendum 
colloquendumque  cum  iis  est,  quos  intelhgere 
et  imitari  studeas.  Contrahenda  cum  singulis 
assidua  lectione  notitia  est  et  familiaritas ,  ut 
veluti  loquentes  audias  et  praesens  praesentes 
intuearis.  Ita  perspicitur  cuiusque  ingenium  et 
indoles,  ita  homines  nosse  discimus  et  sapere, 
quod  non  tantum  recte  scribendi  sed  etiam  scripta 
recte  intelligendi  fons  est  et  principium.  Ita  de- 
mum  quid  dicere  vel  cogitare  aliquis  non  potue- 
rit,  quid  contra  e  more  suo  ac  natura  debuerit 
e  vestigiis  depravatorum  librorum  certa  cor- 
rectione  potest  restitui.  Ita  demum  apparet  aliud 
esse  incertas  coniecturas  proiicere,  aliud  manifes- 
tas  emendationes  reperire.  0  quoties  indignatus 
languidas  interpolationes ,  quae  summorum  jn- 
^eniorum  reliquias  deturpant  exclamaveris:  hoc- 
cine  ergo  Homerum  aut  Aristophanem  aut  Pla- 
tonem  aut  Demosthenem  ita  dicere  potuisse  in 
animum  homines  induxerunt!  Apparet  numquam 
cognovisse,  quem  tam*  dissimilem  sui  credant  esse 
posse,  ut  qui  in  ahis  nil  moHatur  inepte,  in 
aliis  turpiter  hallucinetur.  At  humani  nihil  ne- 
que  ab  sese  neque  ab  ullo  alio  homine  ahenum 
esse  putaudum  respondent:  errare  et  labi  hu- 
manum  esse  et  dormitare  interdum  etiam  prae- 


30 


stantissimum    quemque.     Quasi   vero  inde  quos- 

libet  errores  in  quemlibet  cadere  posse  sequere- 

tur!    Eorum  valere  debet  in  his  sensus  et  iudi- 

cium,  qui  natura  et  indole  et  longa  consuetudine 

iis,  quos  interpretantur  et  emendant,  facti  sunt 

similiores.     Non   omnium  animi   capere  possunt 

summorum    virorum    et    capitalium    ingeniorum 

praestantiam  atque  hic  est  unus  omnium  prae— 

clarissimus  Literarum  fructus,  ut  a  magnis  viris, 

quibuscum  diu  una  vixeris,  trahas  aliquid,  quo 

animus  ad  eandem  altitudinem  et  spiritus  eriga- 

tur.  Fructus  ille  ne  nonnullorum  abusu  cuiquam 

illorum  pereat,  qui  in  hac  vita  non  nummos  ante 

omnia,  non  honores,  non  gaudia  quaerunt,  sed 

cultu    ingenii    ad    veiam    virtutem     et    humani- 

tatem  enituntur,  omni  ope  et  studio  cavendum. 

*  .     .  .       f 

Nam  quemadmodum  unusquisque,   cui  viri   ah- 

cuius    praeclari    fehx    ingenium    virtutesque   ac 

merita  in  quotidianae  vitae  usu  e  propinqub  spec- 

tare  et  cognoscere  contigit,  mehorem  se  quotidie 

sentit  fieri  et  cultiorem,  sic  qui  cum  praeclaris- 

simo  quoque  Veterum,  quorum  monumentis  hanc, 

qua  fruimur,   humanitatem  fundatam   nixamque 

esse  constat,  eam  quam  diximus  notitiam  et  fa- 

miliaritatem  contraxerit,  si  quid  esset  in  se  sor- 

didum    vel    abiectum    paulatim    sentit    abstergi, 

alique  et  confirmari  una  cum   morum  et  ingeuii 

elegantia    ardentem   eum    veritatis    et    aequitatis 


^%V\W^  ■      ■'^ "" 


31 


amorem  generosumque  dignitatis'  suae  et  lil^er- 
tatis  sensum,  quibus  humano  generi  ad  perfec- 
tam  A-irtutem  et  felicitatem  propius  semper  acce- 
dere  a  Deo  Optiino  Maximo  datum  est. 


Graviter  mihi  commovetur  animus,  quum  Vos 
alloquor,  Illustrissimi  huius  4cademiae  Curato- 
res,  viri  aetate  et  meritis  venerabiles,  honoribus 
et  auctoritate  amplissimi,  quorum  suffragiis  pro- 
batus  et  augusto  Regi  commendatus  hanc  do- 
cendi  provinciam  adeptus  sum,  qua  nihil  mihi 
vel  honorificentius  vel  exoptatius  poterat  con- 
tingere. 

Quas  umquara  Vobis  dignas  agam  gratias,  quod 
ea  de  me  studiisque  meis  sperare  in  animum  in- 
duxistis,  ut  hos  iuvenes  ad  omnem  solidae  eru- 
ditionis  et  verae  humanitatis  laudem  informandos 
meae  potissimum  curae  ac  fidei  committere  vo- 
lueritis. 

Hanc  ego  Vestram  spem  et  fiduciam  ne  fallam, 
si  quid  est  in  me  ingenii  industriaeque,  omni  ope 
intentisque  viribus  omnibus  strenue  enitar.  At  vel 
sic  tamen  vereor  ne  multa  in  me  sitis  desidera- 
turi,  quae  ne  per[ietuo  desint  maturior  aetas  et 
assidua  exercitatio,  spero,  efficient.  Sed  quid- 
quid  desiderabitis  gratum  erga  Principem  ani- 
mum,  summam  in  Vobis  colendis  ct  observandis 


32 


reverentiam,  ardentem  literarum  amorem  studi- 
umque  de  hac  Academia ,  de  his  iuvenibus  optime 
merendi  desiderabitis  numquam. 


Quid  mihi  animi  esse  censeatis,  viri  clarissimi, 
quos  ante  hos  paucos  annos  discipulus  suspicere 
et  revcreri  solitus  nunc  dulci  collegarum  nomine 
possum  salutare. 

Neque  tamen  propterea  aut  Vos  mutati  aut 
ipse  mihi  non  idem  qui  antea  videor  esse.  Nam 
numquam  mihi  morosi  aut  severi  magislri  fuistis, 
sed  ea  semper  vestra  fuit  erga  me  benevolentia 
et  benignitas,  ut  multis  prope  in  amici  loco 
essem.  Itaque  hoc  erat  in  votis,  quod  nunc  in 
maxima  felicitalis  meae  parte  pono,  ut  in  hac 
Academia,  id  est  Vobiscum,  vivere  mihi  daretur. 
Nempe  ita  mihi  maxime  et  vita  suavis  et  studio- 
rum  fructus  uberes  fore  videbantur,  si  vivere 
possem  Tecum,  optime  Bake,  quem  quanti  fa- 
ciam,  quanta  pietate  et  caritate  prosequar,  uti- 
nam  ita  dicere  valerem ,  ut  Tu  de  me  meritus  es 
et  sentit  in  pectore  animus.  Non  est  meae  mo- 
destiae  Tuas  laudes  praedicare  sed  iuvat  palam 
hic  profiteri  posse,  gratulari  me  mihi,  qui  talem 
amicum,  taleni  studiorum  ducem  et  moderatorem 
habuerim:habuerim  vero — imo  habeam  et  utinam 
diu  sim  habiturus!    nam    nunc  cummaxime  ad 


35 


.  Tuam  niihi  amicitiam,  doctrinam,  prudentiam, 
humanitatem  erit  confugiendum  ut  vita  mihi  et 
studia  ad  Tuum  exemplum  componantur  et  ita 
demum  profecisse  me  intelligam  quo  magis  me 
Tibi  et  probatum  et  acceptum  et  similem  sen- 
tiam  fieri. 

Tecum,  pracstantissime  Peerlkamp,  qui  cx  quo 
adolescens  ab  ore  Tuo  pcndebam ,  mihi  optime 
velle  studiaque  mea  incendere  et  adiuvare  num- 
quam  desiisti.  Bene  me  nosti  animumque  erga 
Te  meum  et  facile  credes  candide  sancteque  pol- 
licenti,  qualem  olim  discipulum  habueris  ,  talem 
me  nunc  Tibi  fore  collegam. 

Tecum,  carissime  Geel,  qui  me  ut  pater  filium 
semper  carissimum  habuisti;  et  recte  fecisti:  nam 
hunc  ego  amorem  Tuum  mereor,  qui  Te,  ut  pa- 
trem  filius,  diligo  ct  veneror,  duraque  vivam, 
diligam  et  venerabor.  Numquam  cx  aniirio  meo 
delebitur  suavissima  illorum  temporum  memo- 
ria  quum  artis  criticae  iuvenilia  quaedam  peri- 
cula  ad  Te  iudicem  afForrem,  quum  Tu  trepidanti 
animos  adderes,  dubitantem  confirmares,  erran- 
tem  leniter  et  facete ,  ut  soles ,  admonercs  ac  i-e- 
traheres.  Hoc  tum,  probe  memini,  ouftcptXoloyttif 
appellare  solebas.  Carentem  patria  ac  subinde 
e  desiderio  animi  pendentem  nil  iucundius  et 
efiicacius  reficiebat  et  recreabat ,  quam  Tuae  epis- 
tolae  lepidae  illae  ct  hilares  ct  doctae  prudenti- 

O 


34 


busque  consiliis  refe  rtae,  quae  mihi  amissam 
patriam  civiumque  virtutem  et  sanam  eruditionem 
reddebant.  0  utinam  Tibi  pro  talibus  meritis  ita 
semper  laeta  omnia  ac  prospera  eveniant,  ut  Tibi 
gratus  animus  meus  apprecatur. 

Tecum,  vir  egregie  van  Assen,  qui  severiorem 
disciplinam  cum  literarum  amoenitate  feliciter 
coniungens ,  amicitia  Tua ,  qua  glorior ,  vitam 
mihi  et  studia  suavissimo  elegantiae  sensu  imbu- 
isti  et  mature  consiliis  exemploque  Tuo  vete- 
rum  sapientiam  et  humanitatem  in  vitae  fructuni 
cultumque  vertere  docuisti.  Erga  Te  et  erga 
Vos  omnes,  collegae  coniunctissimi ,  idem  mihi 
nunc,  qui  olim  fuit,  est  animus,  ut  merita  Ve- 
stra ,  eruditionem  et  doctrinam  plurimi  faciani 
mihique  in  exemplum  propouam.  Recipite  me, 
quaeso,  in  Vestram  amicitiam,  aut  olim  conci- 
liatam,  si  merebor,  servate  et  confirraate.  Mihi 
candorem  meum  et  modestiam  non  verbis  nune 
polliceri,  sed  factis  postea  praestare  in  animo 
est. 

Vos  denique  laetus  compello,  omatissimi  iu- 
venes ,  spes  Academiae  et  patriae ,  studiorum 
commilitones  iucundissimi.  Aperui  vobis  quam 
viam  in  colendis  literis  simus  ingressuri ,  id 
imice  docendo  quaerentes,  ut  ne  semper  docen- 
di  essetis.  Eo  iam  estis  gradu  actatis  et  stu- 
diorum   ut   non   amplius    securi    aliorum    aucto- 


35 


ritatein    scqui,    sed   ipsi    reruni    fundamenta   et 
principia    explorare    debeatis    et    vobismet    ipsis 
credere    nori    in   magistri    alicuius   verba    iurare. 
Ardua    res   est,    fateor,    et   magni  labons.    Sed 
qnis  umquam    in    Hollandia  nostra   laudis  cupi- 
du8  detrectavit    laborem?    Si    bene    vos    novi, 
nemo  est  vestrum,  cui  inertia  ct  segnities  indus- 
tria  et  labore  sit  potioi'.    Sunt  fortasse  quos  rei 
difficultas  absterreat:  sed  assiduitate  et  diligentia 
ctiam    gravissima    quaeque    levia    fiunt,    et   ubi 
abquantum  constanti    animo  processeris   difficul- 
talem  opcris  suavitas  compensat  superatquc.  Stu- 
diorum    me    ducem   habebitis   et    comitem ,    qni 
longi  itineris   partem  prior  emensus  nunc  sociis 
et  amicis  viam  commodiorem,  saepe  compendia- 
riam ,  monstrare  possim.    Nec  tristera   me   magi- 
strum    habebitis   sed    amicum    prope   aequalem, 
quippe  qui  mihi  etiamnunc  videar  unus  de  vobis 
esse.     Non   parcam  operae,    ut  vobis  studiisque 
vestris  prosim  et  quo  ipse  totus  ardeo  literarum 
amore,  eodem  vos  omnes  incendam ,  non  tantum 
qui  in  his  literis  vitae  tabernacula  ponere  decre- 
vistis  sed   vos  etiam  quibus  inde  ad   alias  disci- 
plinas  aditus  panditur:    nam  est  mihi    hoc    per- 
suasum ,    neminem    ad  quamcumque  disciplinam 
accedere  paratiorem,  quam   qui  ingenium  afferat 
literarum  studiis  ita  politum,    ut  mature  verum 
quaerere  et  certis  indiciis  agnoscere  didicerit. 


36 


Agite  igitur,  generosi  adolescentes,  incumbite 
in  ea  humanitatis  studia,  quibus  maiores  nostri 
solidiorem  sibi  gloriam  quam  divitiarum  splen- 
dore  et  terrore  armorum  comparaverunt.  Hanc 
ne  nostra  ignavia  sinamus  perire,  sed  laude 
uostra  confirmatam  auctamque  posteris  tradamus ! 


DIXI. 


INNOTITIONES. 


Pag.  6.  Mncredibile  dictu  est  quam  putidas  et 
insanas  derivationes  protulerint).  Morbus  ille,  qui 
diu  inultumque  eliam  in  patria  noslra  grassatus 
est ,  quamquam  multum  de  pristina  violentia  remi- 
sit,  tamen  nondum  desiit  saevire.  Nemo  nunc  qui- 
dem  sine  risu  legat  quae  ex  antiquiorum  commenta- 
riis  excerpsit  Eustathius  p.  1384,  58.  Trapwvoparat  $1 
«710  T>5s  TTOJeius  6  TiOGiq  ,  0)5  $oy.£i  "KcikcuoTq  y  <?£«  xr,v  (JTzep- 
j^jiaTtxTyV  yypoTrjTa^  U)q  xal  6  ap(7Y]V  «7:6  Tou  «p^etv  xal  6 
viog  «TTo  Tou  uetv.  $i6  x.ai  z6  omeiv  ivzevB^ev  auTor;  e^o- 
xet  ^rapa^yec^at  otovet  t6  ^ta  TYJq  otttj;  uetv^  oBev  6  uto'5. 
Sepulta  dudum  ista  credas  et  omnes  iam  resipuisse. 
Multum  abest.  Non  moror  quidem  homunciones 
complusculos ,  qui  in  istis  sibi  placent  ac  sperant 
hinc  aliquando  se  primaevam  humani  generis  lin- 
guam  et  vocabula,  quibus  primi  homines  usi  sint, 
reperturos,  nam  video  eos  non  magis  nocere  Literis 
quam  prodesse ,  sed  dolet  Lobeckium ,  Germano- 
nim  qui  has  Literas  colunt  longe  doctissimum,  in 
Technologia  verborum  Graecorum ,  quam  ante 
hos  paucos  menses  edidit,  scribere  poluisse  p.  4L 
«Oripw  et  oTzutw  fortasse  paronyma  sunt  ab  oTn} 
hoc  est   ab   ea  corporis  parte  unde  scorti   nomen 


58 


j3opj3o|307r>?."  Actum  est  de  saniore  grammalic» ,  sl 
ista  probabunlur.  Quin  etiam  islud  ^op^poTiYi  non 
est  Graecum ,  quamquam  ita  visum  est  Eustalhio , 
parum  idoneo  iudici  pag.  862,  45  et  1329,  33. 
ubi  legitur :  TO[J.a  t6  outms  «TroTrTUOV  ov5oy  leyQeiri  av 
xal  ^op^opou  'oTtTn  j  or.sp  xara  TraXatov  i^opiav  avv^elq  6 
^apvylwaaoi  'iTrTiwvai^  jSopjSopoTryjv  ujSpire  yuva.ix(x  xiva. 
Analogia  Graeci  sermouis  istam  formam  eo  sensu  re- 
spuit  et  Euslalhium  ut  sexcenlies  alibi  vitiosi  codices 
deceperunt.  Qui  cum  Hesychio  v.  jSopjSopwTiw.  aXajjphv , 
^p^opco  iiifepeq ,  conferel  Suidam  in  pLvaayyh  et  /BojO- 
|3opo7riv  xyjirov  nullo  negotio  restituet  Hipponacti  suum : 
PopjSojSWTrov  x^TTOv ,  quo  convicio  homo  acer  spurcam 
meretricem  inseclabatur. 

Fugit  hoc  fragmentum  diligentiam  Schneidewini 
et  Meinekii. 

p.  10.  Qui  doole  scrihere  volehant  obsoletorum 
verborum  cadavera  ejfodiebant)  Legat  mihi  ad  haec 
aut  relegat  aliquis  Luciani  Lexiphanem ,  quem  p. 
342  ita  increpat :  ^jjtw  "Kpoq  ipLavtav  OTraS^ev  Ta  to- 
aaOra  >uxx.oc  auveXs^w  y.ai  iv  oTzoara  XP^^  '^*'  °^°^  ^°^' 
xay.leiaa<;  eJx^i  (Leg.  ey^eic)  tocoutov  effp.ov  aTo'7rwv  y.ai 
^tarpopwv  6vo[txix(iiV  ^  cbv  Ta  fxev  auTOi;  eVotVjffai; ,  t  a  ^  e 
xaTopwpi»y|j.eva  TToS^ev  «va<J7rwv  xaT«  xo  ia^i- 
^Tov 

'OXoto  BvYixdiV  e)cXeywv  xiq  avpL(fopa.i;. 

Imo  vero  isti  ovopiaxoBiipai  saepe  ne  intelligebant  qui- 
dem  veteres  yldyjaaq^  quibus  suam  orationem  tamquam 
gemmis  dislinguere  studebanl.  Lucianus  p.  348.  xo  pie'- 
yi^ov  ixiiapxdvei<;  oxi  ov  npoxepov  Ta?  (Jtavotac  twv  Xci^cwv 
Ttpo-napeaKtvaausvoq   eTieixa   y.axay.oa[ieTc  xoic   pr,[iaai   y.ai 


39 


Toii  ovdptafftv  aXX'  xji/  ttou  p^ixa.  ey.(j)vlov  evpYJi  h  alroq 
T{ka.odiix.ewq  olin^riq  elvca  Y.aXhv  toutco  ^yjieri;  ^idvoiav  itfap- 
[xonai  y.al  ^riiiiav  rjy^  ocv  ^h  'Kapapdariq  ahxo  TTot  xav 
Tw  'keyo[i.iv(^  iiyj^'  avayx,aTov  (fort.  pirj^ev  oineiov)  ^  ^  olov 
npddYiv  Tov  Bx>pjx)Mv:a  ov§'  eiSdig  o  xi  arjiiaivei  ocTiippii^aq 
oiidev  iooioxa  tw  uTTOxetfisvco  .  xai  ol  fxev  i$ioixai  Tzdvxeq 
ixe^Tteaav  ut:6  tou  ^evou  i{kr\yivxeq  xd  wxa  ^  ct  vienai- 
§e-opivoi  §'  ii:'  ap.<foxipoiq  xat  aoi  xal  xoTq  eTraivouatv 
iyeXbiv.  Facete  Demonax ,  de  quo  Lucianus  p.  385  haec 
referl:  xai  p.Yiv  JtaxetVMV  xaTayeXctv  j^^tou  twv  ev  xaTq 
opiTkiaiq  Ttdw  dpy^aioiq  xai  ^evoiq  6v6p.a(7t  ;^pw//evwv .  evi 
yoijv  iprjiXYiBivxi  utt'  auTou  loyov  xivd  xai  uTrepaTTtxws 
d-KOxpiBivxi '  eyw  [xiv  ae ,  e^pYi  ^  w  eTarpe ,  vuv  YipdtXYiaa , 
cru  §i  p.01  0);  eir'  ' kyau.ip.vovoq  dizox.pivYj.  Sirailis  lepor 
est  in  re  simili  ipsius  Luciani  p.  344.  YjpLdq  xovq  vuv 
TrposopLtXouvTas  xaTaXtTiwv  itpo  y^Ddoiv  ixutv  Yjplv  Siake- 
yexat.  Idem  malum  Romanos  et  Latinam  linguam 
vexavit.  Augustus,  auctore  Suelonio  cap.  86,  ge- 
nus  eloquendi  secutus  est  elegans  et  temperatum  , 
vitatis  —  reconditorum  verborum ,  ut  ipse  dicit , 
foetoribus.  Idem  Tiberio  non  parcebat  exoletas  in- 
terdum  et  reconditas  voces  aucupanti.  Favorinus 
apud  Gellium  I.  10  adolescentem  veterum  verborum 
cupidissimum  et  plerasque  voces  nimis  priscas  et 
ignotissimas  in  quotidianis  sermonibus  expro- 
tnentem  hisce  increpat :  »  Tu  proinde  quasi  cum  ma- 
tre  Euandri  nunc  Joquare  sermone  abhinc  muUis 
annis  iam  desilo  uteris ,  quod  scire  atque  intelli- 
gere  neminem  vis  quae  dicas."  Sed  legendus  totus 
locus  est,  cui  addendus  alter  lib.  XI.  cap.  7. 
Pag.  11.  aut  procudebant  nova   ad  omnem  ana- 


40 


logiae  formam  dejiciente  pulchri  seiisu  eleganU- 
aeque  ismere  ejfficla)  Solet  utrumque  vitium  in 
Graeco  sermone  eorumdem  homimim  esse  et  vocum 
obsolelarum  aucupium  et  in  novis  inepte  fingcndis 
aut  componendis  xaxofyjXia.  Apparet  in  Lexiphane 
Lucianeo ,  qui  simul  ex  anliquissimis  Alticorum  poe- 
tis  prisca  verba  et  locutiones  excerpebat,  simul  de 
suo  stulte  v^rba  fingebat  aut  usitatis  ac  tritis  inusi- 
tatam  et  inauditam  significandi  potestalem  tribue- 
bat  lanta  stoliditate,  quantam  vix  credas  in  homi- 
nes  nalos  in  media  Graecia  cadere  poluisse,  nisi 
plurimis  undique  exemplis  satis  constaret.  PJurima 
de  genere  hoc  docte  ac  diligenter  collegit  Alhe- 
naeus  lib.  IIL  p.  97  sqq.  in  his  eliam  antiquorum 
vitia  sermonis,  inter  quos  et  Sophoclem  mireris 
esse,  cui  imprudenti  excidit  io-juxc,  vr,6;  pro  ancora 
in  hoc  senario: 

Na'jTai  (J'  iiJ.Yifivaavxo  vr;o;  iaydSoL. 

Componenti  inter  se  utrumque  scriptorem  facile 
apparebit  lectitatum  esse  Luciano  locum  Athenaei , 
ut  qui  bene  multa  inde  in  rem  suam  verterit,  etiam 
Sophocleam  iayddoi.  pag.  341  uxjTzep  exiq  —  ev.jofdq 
"zivaLi  au.(ft<roiioui  >cat  i(jyci.$a.q  ai$r,pdq  d(f>eli  xai  vauai- 
TO^as  avaj^aiTt^oi  toO  Spo^ou  ro  p66iov.  Ineptum  gx- 
Topag  sumsit  ab  Lycophrone ,  quem  acerbe  sed  merito 
perstringit  p.  350^  KaQdTzep  6  Awata^^a  /SwfjLOi  dv  eV;  xat 
■h  Toy  AvMfpovog  'Ale^dvSpa  xai  eX  Tii;  eri  toutuv  t>3V 
(fmr,v  y.ay.oSaip.ovig-epoq.  Versus  Lycophronis  laudatus 
a  Casaubono  ad  Alhenaeum  p.  195   est : 

Uewvii  oSrjvzaq  eKXOpag  TzlYipLixvpiSoi. 

Sumsit  aulera  ab  Athenaeo  Lucianus  t6v  dymrov 


41 


Q)aivoXy]v  quod  significat  scilicel  tov  xotvov  x.a.i  ousJeTtw 

ev  XP"?  yevoaevoVj  deinde  tas  jSXauTai;  Ta^  a^0|i>jT0U5, 

ubi  scribit  pag.  335.  Xa(3&>v  aj(^fiin^cx.  i^Tia.  evriTfiia  y.od 

dcpopriTo,  xjmSTniiaTa.  k^i(f'jY,(ja  e^avzcv.  Tum  aTroXou/xevo^ 

pro  eo ,  ^M^  lavat  aut  lavaturus  est,  occurril  apud 

ulrumque:  aTroXoufxevo?  sTretyo^at  est  apud  Alhenaeum , 

et  mox :    TTjjoTepov  avvrpi^Y^oyLsB-ov ,  erteiS'  outwi;  aTioXou- 

fiedov:    hinc  apud    Lucianum  p.  323.  faiprii  §e  peTa 

xaciJLaTov  «TToXouuevos ,    et  p.   328.    e?Ta  ffuvTpjSevTe?  — 

i^r,einev.  Quod  legifur  apud  Athenaeum  ottto;  ydp  eVi' 

(loi  xd.pijpq  melius   servatum  est   apud  Lucianum   p. 

335.  TTU^o^fjievo?  oT£  6  s-paTrjyo;  otitos  ert  (scilicet  voca- 

bulum  ab  wizxai  derivalum  est).  Ta  xaupLaTa  de /ri- 

goribus  apud  utrumque  est  et  d^iKoq  r,p.ipay  id  esl  ea 

§1  r,<i  Ta  §ixaginpta  ov  auvdyzTai,  et  axa'0apTo;  yuv>7^  nempe 

r,q  eT:eayrip.iva   r,v    zd  yvvaxv.ei.a.    Porlenlosa    alia   sunt 

apud  allerulrum  ,    veluti  t6  deiTivov  r,v  dno    avp.cfopG>v 

pro    avp.^ol(i)V   Lucian.  p.    329.   Xdfava  VT:ep<X)vri   pro 

UTrep  TYJg  yf,q   Tzefv/.ixa  opposita  Torig  uTroyetoi?^    dloyoq 

Y]p£pa  j  in  qua  tacent  causarum  palroni ,    et  dXoyiav 

emTa^TTctv  pro  silentium  imponere  p.   341  et   xaTou- 

peiaBai  pro  secundo  vento  uti ,  quum   sit  lotio  cofi- 

spergi.  Notatur  a  veleribus  crilicis  ista  x.aKo^rikia  in 

multis ,  praesertim  poelis ,  qui  xaTa^yXwTTa  poemata 

faciebant ,    ut  in   Euphorione ,    qui    lasonem   ineple 

vauayov  dixit,  significans  tov  dyovxa  tt/V  vavv  etdraco- 

nem,   qui  Hesperidum  horlum  custodiebat ,  jcrfnovpa^ ^ 

teste  HelJadio  apud  Photium  p.  532  Bekk.    Sed  pal- 

mam  stoliditatis   in  hoc  genere   caeleris    praeripuit 

Dionysius,  Syracusarum  tyrannus,  quem  conslat  plu- 

rima  huiusmodi  in  Tragoediis  posuisse:  in  his  p.ivav- 


42 


^pov  appeliavit  virginem,  oti  f/svej  tw  aivSpaj  ^aldv- 
Ttov  iaculum,  oTt  dvxiov  ^exTleTixi ^  ^iv^Tnpia  latibula 
murium,  oTt  Toui;  p-ug  Tnpei  y  axiitapvov  lanam,  oTt  ojts- 
Tiei  Touig  ocpvaq ,  ipui)Xr,v  paenulam ,  oiov  oksBpov  oixjav 
Twv  ipidiv  j  deniiiue  pistillum,  nempe  tov  tw;  Qutas 
rpi^iaj  magnifice  nuncupavit  Ovigyp^.  vid.  Athen.  III. 
p.  98.  et  excerpta  Helladii  1.  1.  qui  haud  illepide  sub- 
iungit :  eixdTMs  &pa  t>5s  Toiv  TotdUTwy  «xpoacjewi;  T(x<;  la- 
To^iaq  pLoXkov  fipeiTo  ^Piko^evoq. 

Rectissime  Augustus  ap.  Sueton.  86.  cacozelos  et 
antiquarios  ut  diverso  genere  vitiosos  pari  fasti- 
dio  sprevit.  At  y.aM^rjhav  istam  evilare  hominibus 
emunctae  naris  erat  facillimum^  contra  a  verbis  ve- 
teribus  et  obsoletis  abslinere  Graeci  nec  poterant  nec 
volebant,  quippe  qui  ex  assidua  veterum  lectione 
omnem  hnguae ,  qua  in  loquendo  el  scribendo  ule- 
rentur,  cognitionera  petebant.  Exemplo  esl  ipse  Lu- 
cianus,  qui  quum  Lexiphanis  ineptias  exagitat  p. 
348  utitur  hisce :  piaXt^a  ^e  Xa'pt(Ti  xat  aa^pyjveia  Bve  — 
xal  6  ivCj>oq  de  xat  yi  [leyalavy^ia  xal  y]  xaxoriB^eia  nai  to 
jSpevSTJSdS-at  Y.al  lapvyyO^eiv  dneg-o).  Atqui  istud  /3pev- 
S-uso-^-ai  et  lapvyyi^eiv  ex  prisco  Atticorum  sermone 
sumsit;  ulrumque  est  apud  Arislophanem ,  quem 
Plato  sequitur  et  Demoslbenes:  hinc  doctis  innotue- 
runt  et  crebro  usu  frequentata  sunt:  reliqua  Grae- 
corum  muUitudo ,  (quos  solenl  illo  tempore  l$i(inag 
appellare,  opposilos  Tor?  7re7rai(Jeupiivoi;  ^  qui  veterem 
linguam  callebant,  el  vocabula  iis  usurpata  et  ab 
anliquo  sermone  aliena  i^twTixa')  ista  ne  intelligebat 
quidem.  Itaque  hoc  homines  docti  nec  sibi  neque 
aliis    vilio    verlebant ,    modo    ne    nimis    prisca    et 


43 


casca  essenf.  Longinus  apud  Walzium  in  Rhelt. 
Gr.  Tom.  IX.  p.  560.  TreyuXa^o  de  tOL<;  Xiav  dpy^xmg 
)tat  ^evoiq  Twv  6vo(iocX(iiV  xaxafjitaivgiv  to  C7wpta  t>7S 
}v£i^£W5.  Is  vero  pulcherrime  et  oplime  scribere 
putabatur,  qui  linguam  veterum  Allicorum,  quam 
multo  studio  ex  eorum  libris  didicerat ,  commode 
poterat  imitari.  Audi  suadentem  Lucianum  p.  347. 
e"Tzep  aa  e^£ke\.c,  wg  OLkfi^ihc,  iT:a.ivei<7^txt  eTii  "Xoyoiq 
—  ccp^dyievoi;  d-ao  twv  dpig-oiv  TiotyjTwv  a.vot.yvouq  pixiBi 
671»  xovq  pr,xopa.q  y.a.1  T>5  exetvwv  foiv^  (jvvx pac^felq  eTit 
xd  Qovy.v^L^ov  v.a.1  IlXa^TMVo;  ev  xat,ocj)  [tixi^L  TioXkd. 
v.a.i  XYi  xoXj?  xwpcofj^ta  ■x.ol  xri  aepm  xpayut^ioc  iyye- 
yvyLvaapiivog.  itapd  y  d'p  toutwv  aTiavTwv  Ta 
)ia'XXtr«  a' 7rav3"t(7ap.evoi;  eaYi  xi^  ev  loyoiQ. 
Haec  ipsa  quae  scribo,  ait  Lucianus  ad  veteres 
philosophos,  qui  ex  Orco  redieranl  p.  575,  TraS-ev 
«XXoS^ev  yj  TTap'  u^wv  7.a|3(i)v  xat  xaTa  x},v  piilLXxav  dnav- 
S-t(7a'^vo;  £7rt^eixvu/xat  Tor?  dvBpoi-KQii;  ot  (J'  eTTotvoiiat 
y,al  yvapi^ovijiv  exa^ov  xo  ocv^og  oBev  ym.  nap'  otou  'Aal 
ouwg  dve\e^dp.r,v  Y.aj.  }.o'ycf)  fxev  ey.e  i^rikov<7L  xriq  dvBolo- 
yiaq  x6  (?'  aXyjS^eg  ufiai;  xat  T(5v  AetpKuva  tov  v^ixepov ,  ol 
xoiavx  ei^»3v5>/xaT£  7rotxt7.a  xai  7:oXu£t(J)3  Ta?  jSaiptii;  e"  Tt^ 
aVaXfi^aaS^at'  t'  auTa  £7rt's-atTo  xat  dvaiiki^aj.  yt.ai  dpu.6aou. 
WS  fji>3  a'7ra'(?etv  Qdxepov  Bxxipov.  Verum  nihil  ex  hoc 
laborioso  artificio  nasci  polerat ,  quod  non  langui- 
dum  et  aegrum  esset  et  fastidium  pareret  tw  (juvetS-t- 
apiivw  ,  ut  scribit  Longinus  p.  561,  Tciov  evpv^uiw  Kai 
dTzoxexopvevnivoiV  y.al  (^poyyvkdiV  dnoSiyea^aL  "koytiiv  Y.aL 
T£T|5tpipi£Vfi)  Ta  wTa  7rp6;  Trjv  c7uv6e(Jtv  tcSv  T£  cje/jtvcliiv  xai 
dpxoLLUv.  Satias  capit  animum  ubi  eos  vides  simpli- 
ccm    ac    tritam    senlentiam    loquaci   ornamentorum 


u 


oslenlalione  obriiere  et  longas  Irahere  periodos,  irt 
flosculos  alicunde  decerptos  omnes  tamquam  in  co- 
rona  nectere  possint.  Vultis  exemplum.  Scriptor 
nescio  quis  in  Walzii  Rhelt.  Gr.  IX.  p.  570,  qui 
olim  Apsinis  nunc  Longini  nomen  ementitur  (ut  de- 
monstrahit  propediem  vir  cl.  Bakius) ,  disserens  de 
memoria  haec  scribit :  yj  yocp  y.pdat^  xriq  ^Myjr,q  (xuufxe- 
Tj0O5  oucra  y.cu  §iy.cua  Y.a.ia.  xrtV  (xp{jiovia.v  twv  (Juvapieoav  xat 
oiov  XYipoq  wpyaTfxevo;  euTrXa^oi;  f/ev-  xai  evacytayoi;  }ia.l  /lyj 
Gy.lyipQq  fiyjfJ'  dvxhu-Koq  firi^'  dTepapLVoq  pLn^'  aZ  fjiaXaxds 
Te  xai  S^iappiav  wg  cvyy^^eTaBai  roiig  tuttous  xat  e<^tT>5Xoui; 
yeveff^ai  aufiTriTrTovTwv  TciSv  y^apaxTinpwv  xai  r&v  ypa^ud- 
TMV  avalap.^aivsi  xaBdnep  iy.p.ayeiov  xai  ^iarvKOVTai 
pa^iwq  UTTO  Twv  ipavTa(7fza'Twv  xopvsvopLevoq  Te  xat 
ypafo^evoq  ivapyeaiv  oi(7Tcep  yai  vsoy^apdxrotq  arjpietoiq 
rviq  i-KttrriH-riq  ,  ^t  alia  multa  huiusmodi.  Nil  nisi  repert- 
(jpiara  suiit  sive  nugae  canorae,  in  quibus  est ,  ut  scri- 
bit  alicubi  Patrum  elegantissimus  Synesius,  vou  fxev 
ahyu^oq  'ke^eoiq  §'  empi^pia.  at  quanta  elocutionis  or- 
namenta  sedulo  ex  Platone  potissimum  collecta ,  quae 
copia  ,  quae  magnificenlia  verborum!  Peius  etiam  est 
in  Poelis,  qui  saepe  nil  nisi  Homeri  le^eiq  lepide 
componunt,  ut  ille  ait ,  ui  tesserulas  omnes  Endo 
pavimento  et  emblemate  vermtculato :  quod  indigne 
ferens  Pollianus  in  Epigramraate,  simul  Callimachi 
et  aliorum  y.ayo^rikiav  subsannans ,  suaviler  ita  canit, 
Anthol.  Pal.  U.  p.  358. 

T0U5  xuyXiovq  TOUTOU5  T0U5  avrocp  eizeira  "keyovraq 
MiCTW^,  lctiTioSvraq  aXkorptdiV  imoiv. 

Kat  Sid  rovr    iXeyoiq  Txpoaiyui  TrXeov  ovSev  eyui  ydp 
IlapS-evibu  y.Xe'7rTetv  xj  7ra'Xi  KaAXifJuz';^ou. 


45 


etJceXo?^  ix.  TroTafxwv    p^Xwpa    ■/^tliS ovia. 
ol  $'  ouTw;  Tov  'Op.ripov  <xvai§(x)g  loimSvxovaiv 
&re  ypd(f£iv  r,BYi'  M>7viv  «ei^e  6ea. 
Pag.  11.   Qui  acriler  cum  soloecismis  bella  gere- 
hant  magistelli  cum  suis  ineptiis  contemnebanlur) 
Postquam  sinceritas   sermonis   Graeci   ea ,   qiia  dixi- 
mus,  labe  inquinata  est  et  doctiores  omnes  linguae 
cognitionem  ex  libris  non  ex  vila  haurire  coeperunt , 
nata  est  odiosa  consuetudo  carpendi  sermouis  vitia , 
requirendique ,  qua  veteris  scriptoris  auctoritale  vo- 
eabulum,  de  quo  ambigebatur ,  nilerelur.  Cui  igno- 
tus  est  Athenaei  jteirouxetTos  ^  de  quo  scribit  I.  pag.  1. 
ouTos  6  avYip  vopiov  tJye  fxyj^evo;  diioTpoiyeiv   zplv  elvieLV ' 
xetrat  ri  ob  xelxat)  oiov  ei  xeTxat  Sapa  eTzi  toG  "z^ng  iplpag 
fiopiov  xai  el  6  fiiB^vaog  e7r'  av^poi  et  similia ,  quae  pas- 
sim  apud  Athenaeum  leguntur.  Multa  quae  huc  faci- 
unt  dabunt  PoIIux  et  morosus  censor  verborum  Phry- 
nichus.  Apposite  K.  Lehrs  in  Quaeslt.  Epicis  p.  10, 
locum  Philostrati  attulit   e  Vit.  Sophist.    p.  578  ix,- 
yuXou  S'  avzov  (Philagrum)  prip.a7og  u>g  iv  opy^  &ia(pv- 
ywToq   Xa|3ofxevos  6  'AfxyutXr??  —  T:ap(X    xivi  x(x>v  eW.oyi- 
fiwv  tout'  e'pr]xat;    e(pr].    Kai  oq'  Trapa  (^tldypco.    Sed 
instar  omnium  est  Luciani  Wev$o(joci)tTri<;  h  lolotKirrig , 
unde  simul  apparet  quibus  sordibus  vulgus  Graeco- 
rum  patrium  sermonem  iam  tum  corruperit,   simul 
quam    indocti    et   inepti   fuerint   isli    magistri ,    qui 
ceteros  castigare  et  reprehendere  solerent:  vide  om- 
nino    Lehrsii    locum    supra   laudatum.    Post   multos 
putidissimos   errores,    in    quibus  nil   mali  suspicalus 
fuerat,  ait  p.  556.  au  d'  ov$ev  eiT:ai;  5iv  acvBpoinoi  cjo- 


46 


loui^ovTEi;  liyovciv  y  unde  conieclura  fieri  polest  deiis 
soloecismis ,  quos  isle  in  reliquis  arguere  solerel.  Ri- 
demus  nunc  hominem  ,  qui  vwt  touto  ^oxer  potuerit  di- 
cere  p.  567.  ridemus  pleraque  atia ,  verum  res  est  tam 
anceps  et  lubrica  bene  Graecescribere,  ut  nemo  um- 
quam  nec  recentiorum ,  nec  velerum ,  qui  antiquio- 
rem  sermonem  Atticum  imitari  voluerit,  satis  sibi 
ab  ridiculis  et  pudendis  erroribus  potuerit  cavere. 
Omitto  recentiores  et  aequales  nostros,  qui  carmina 
Graeca  pangunt  quae  neque  Graeca  sunt  neque 
carmina.  At  Lucianus  ipse  quae  in  Soloecista  repre- 
hendit  vitia  dicendi ,  saepe  alibi  commisisse  depre- 
henditur.  Quin  etiam  in  illo  ipso  Dialogo  et  Lucia- 
nus  et  Socrates,  quem  celebrat ,  dum  castigant 
alios,  ipsi  in  nonnullis  graviler  labunlur:  Tt;  yap  «v 
aTzov.^iBziYi  aoi ,  ait  Socrates  p.  561.  atqui,  o  bone, 
a7roxpi5>5vai  pro  «Troxpn/atT^at  non  magis  Atticum  est 
quam   Trxvixa  pro  ttots^,  quod  tu  reprehendis.    Idem 

p.    570.     «TTDCli^OVTOe  ^E   TtVO^  Jiat    'Zt^vn^ti.    eiTrovTo?  eTTt 

ToiJ  xpkovy  jSsXTtov^  ecpYi^  xal  evrau^a  {j.ri  dxnx^eiv 
zaTapo)p.evov.  Imo  vero  optime  ille ,  quisquis  fuit , 
nam  Attici  a  xe^riy.a  et  e^xa  formarunl  Ts^vrj^oa  et 
e^^w  y  non  ut  multi  Grammatici  et  Socrates  opina- 
bantur,  TeSv^^ofiai.  Rem  conficiunt  Poelarum  loci, 
quibus  solis  in  huiusmodi  re  fidendum,  ut  Aristo- 
phanis  in  Acharnensibus  v.  325  Ed    Dind. 

w?  ze9vri^(t}v  hQi  vvvt.   —  «Jyf^Ofjuzjo'  Ufxar?  iydi). 
confer  in  eadem  fabula    vs.  590.  Vesp.  654.   Nub. 
1436  cum  Elmsleio  ad  Acharn.  p.  56.  Aeschylus  in 
Agamemnone  vs.  1279. 

ou  (lYjv  aTtfxoi'  y'  h.  Btdv  TeS»5(^ofzev.         -•^ 


47 


Aristoph.   Lysistr.  vs.  634. 

et  alibi.  Lucianus  ipse  erravit  p.  559.  y.ot.i  y.Y,v  ei 
zavx'  ayvoYiOoyjsv  oit^ev  yvwaoiieBa  TtiSv  eauTwv.  Turpis- 
simus  soloecismus  in  eauTwv  latuit  niagistellum ,  at 
Lucianum  aiius,  minus  forlasse  turpis ,  at  soloecismus 
tamen ,  quum  a.yvor,ao]i.a\.  tantum  non  ayvoriat^  vele- 
res  dixerint.  Recte  Socrales  p.  569  casligat  qui  |7.£- 
XeTy'(j&i  pro  weXeTwouat  dicebat:  recte  ipse  p.  564 
§10)^0(1X1  usurpavit  ex  more  Alticorum  pro  (Jtwlw^  at 
in  his  et  similibus  omnibus  et  Lucianus  et  reliqui 
ad  unum  omnes ,  qui  ex  hbris  Attice  didicerunt , 
passim  imprudenles  aequalium  morem  sequuntur  et 
Atticorum  auctoritalem  deserunt. 

Pag.  20.  cum  coiifemtu  abiioiendi  isli  sunt ,  qui 
inani  verborum  strepitu  incautos  et  imperi/os 
fallere  possunt).  Proferam  unum,  ex  quo  de  celeris 
coniectura  fieri  poterit.  Exstat  apud  Athenaeum  XIIL 
p.  597  sqq.  carmen  elegiacum  Hermesianactis,  in 
quo  enumerat  veleres  Poelas  et  Philosophos,  qui 
amoris  vim  senserunt.  In  eo  carmine  legimus  vs. 
69  sqq. 

"AvSpa  Se  Toy  KvQipnB^ev  (xve.9pifpav:o  riB-r,vai 
Bd-ityov  y.ai  XwToO  TTiroTaTov  zaixir,v 

Mou<Tat5  TTanyeu^evTa  ^lo^svov  ,  oia  rivay^Beh 
u>pvyri  TayT>!s  y^Be  (Jia  TTToXewg 

ytyvtaaxet?  atovaa  (xiyav  'koBov  ,  ov  Tetkazeiriq 
avxoiq  iirikeioig  QmaO^  utto  7rjooyo'vot?. 
Quis  haec   inlelhgit?    Nemo  hercle.  Omnium  mi- 
nime  qui  interpretari  conantur.  Audi  Hermannum  in 
Opuscul.   IV  p.  249  » 7:ae(J5U^£'vTa  significat  castii^a- 


48 


/um :  respicit  euim  poela  poenam ,  qua  affectus  a 
Dionysio  fueril  Philo^enus:  unde  ille  uvayPeiq,  ve- 
hemenier  commotus ,  wpuy^  ^  magno  cum  eiulatu 
per  urbem  Colophonem  transiit  in  patriam  Cylhera." 
Haec  ne  ipsi  quidem  Hermesianacti  affirmanti  cre- 
deremus,  nec  sine  risu  nunc,  opinor,  si  modo  etiam- 
lum  serio  scripsit ,  Hermannus  ipse  releget,  adeo  ri- 
diculus  est  Philoxenus  ululans  (nam  hoc  est  copue- 
afiai  el  wpuy»?,  non  eiulare)  ex  lautumiis  per  Colo- 
phonem  in  palriam  revertens.  Ultima  varie  expli- 
cantur:  alii  putant  sensum  esse:  ^amorem,  quem 
Philoxenus  primogenitis  ovium  foetibus ,  sive  ag- 
nis  Galateae,  inesse  finxit'^  aliis  poela  dicere  vi- 
delur  P hiloxenum  Gatateae  desiderium  vel  ipsis 
agnis  incussisse.  ov$ev  vyiiq.  Ecquis  aulem  aliquan) 
sententiam  exsculpere  potest  ex  his  vs.  79  sqq. 

Oi/^e  ^ev  ov§'  onoaoi  (jxlYipov  ^iov  exT>5(javT0 
av3"pw7roi)V  ,  (ncoliriv  fxaio/jievot  ao(firpf , 

0'yc  a.h%r)  Trept  mxpa  'koym  ia<f(y^axo  fxijTig 
xai  Stivri  iivBm  y.yj$oi;  eypva'  dperin , 

Ci)$'  o:  Seivov  ef^odxoq  a7rerpe^|/avT0  x.v$oiu.6v  . 
<:faiv6y.evov  y  Seivov  §'  riXBov  itf  riVioypv. 
In  versu  lertio  Hermannus  p.  250.  corrigit  au>3 
et  sensum  opinatur  esse  hunc:  *(/uos  anhe/ans 
cura  disputando  de  rebus  amoris  macilentos  red- 
didit^^  eu  vr?  tov  'Epfx^v^  o  Ti  \eyeiq  d'  ou  fjtav0a'v&). 
Nam  si  vel  maxime  aux?  ixYJziq  pos?et  esse  anhelans 
cura  et  afiyyeaBai  Ttva  aliquem  macerare  et  Trept 
Tttxpa  Xoyuv  disputando  de  rebus  amoris ,  ut  nunc 
non  potest ,  vel  sic  tamen  ex  versibus  quinto  et  sexto 
ulcumque  obscuris  ct  atris  satis  apparet  nondum  hic 


49 


de  amore ,  quem  eliam  philosophi  senserint,  dicere 
poetam.  In  quarlo  versu ,  si  Hermanno  credis ,  ni- 
hil  est  quod  quemquam  morari  possit.  Ruhnkenius 
xri^oq  correxerat  comparato  versu  Theognidis  : 
xU(^iVtiv  apezYjv  'toiq  avi/uiatv  eya.  quem  duriter  et 
inique  increpans  Hermannus:  »hic  quoque  verha 
ille  comparavtt  de  mente  consilioque  scriptorum 
securus ,"  quibus  igitur  primum  acute  perspectis 
Hermannus  comperit  sensum  esse  hunc:  curam  in 
dicendo  suam  ponens  exsangues  reddidit  sophis- 
tas  gravis  virtus.  Paene  succenseas  viro  acutissi- 
mo,  qui  tam  levia  ipse  proiiciens  subinde  Valcke- 
naerios ,  Ruhnkenios ,  Porsonos  cavillari  audet  et 
rodere,  quos  me   dius  fidius 

^w/jHiasTat'  Tig  [lacHov  ri  /ixt^jjffeTat. 
neque  horum  quisquam  umquam  in  animum  in- 
duxisset  fjLu^av  y.r}^o<;  ex^iv  vel  apud  Hermesianactem 
esse  posse  curam  in  dicendo  ponere ,  aut  TpuecxS^ai 
■Ktpi  TTaaav  XaXijjv  Graecum  esse,  aut  aTtotpeTzea^ca 
esse  propulsare,  aut  ^fiavo/izevot  ^etvov  $'  ^l^ov  hf 
Yryioypv y  quod  barbarum  est  et  versum  pessumdat, 
poetae  obtrudere,  aut  aTTOTaaaoaevov  vertere  distri- 
buentem,  quae  omnia  Hermaimus  eadem  pag.  250 
confidenter  affirmat.  Dabitur  ergo  mihi  hoc,  nihil 
dum  sani  ex  istis  extundi  potuisse.  Quid  multa  ?  To- 
tum  carmen  atra  verborum  et  sententiarum  caHgiue 
involutum  est  nec  quisquam  sese  umquam  ex  hi» 
aculeis  et  laqueis  poterit  expedire.  Esto:  pars  ali- 
qua  culpae  est  in  hbrarios  conferenda,  qui  multum 
et  graviter  peccaverunt  in  multis,  quum  coecutirent 
iu  omuibus ,  multos  adeo  versus  ita  pessumdederunt , 

4 


50 


ut  nulla  spes  salutis  supersit ,  quos  tameii  multi  te- 
merariis  coniecluris  vexant.  vide  vs.  18.  38.  42  sq. 
54  sq.  59  sq.  66.  98.  Multa  iam  palmariis  emenda- 
tionibus  resfituerunt  Heringa,  Ruhnkenius,  Porsonus. 
Pauca  alia  etiamnunc  possunt  erui ,  veluti  in  vs.  27 

sqq- 

AuTo?  ^'  oi)Xog  doiSoq ,  ov  iyt,  Aioq  ahoc  fvkdaaei^ 

f,8v^ov  7ravT6)v  8a.ijxovix  y.oxiao-Kokm) , 
XeTTTyiV  (J*  £15  'IQaxyjv  a.vetz(vfzo  Beio<;  'Oy.ripoc, 
u)^f,aiv  mvvzYJq  eivexa,  n>)veXo7:»j?. 
haec  nunc  sensu    vacua   sunt,  quem  partim  recipi- 
ent  si  legeris: 

f,§ei  Tov  'Kdvxdnv  $aiy.ova  fiovaonokaiv. 
Homerus  quoque  cognovit  omnium  poetarum  deum, 
Amorem.  Sed  in  plerisque  aliis  opera  luditur:  viti- 
um  est  ipsius  poetae,  qui  aut  infelici    audacia  mul- 
ta  in  palrio  sermone  novavit,  quae  nemo  intelligere 
nedum  mirari  possit ,   aut   verba   modulata  ac    repe- 
Tiaixaxa    fundit ,    parum   in    argumento  ioculari   ac 
levi  de  singulorum  sententia  sollicitus.  Idem  videmus 
in  nonnullis  poetis    aetatis  nostrae,    qui  toti  verbo- 
rum    luminibus    collucent ,    quorum    sententiam    ne 
ipsi    quidem    satis    certo     perspiciunt    sed    obscuro 
quodam  sensu  suspicantur,  quo   si   quis  careat  me- 
lius  ab  eorum  leclione   et  interpretatione  abstinebit. 
Huc    refero  apud  Hermesianactem    istud  8v  ex  Aiig 
edaa  (puldaaei,  quod   quid   tandem  sibi  velit    nemo 
pro    certo    dical.     Eiusdem   generis  est   usus    verbi 
g-Olea^ai  vs.  2  Qpfiaaav  (rak<x(JLevoq.'  M9cipr,v  et  52  g-ek- 
Xo/i.ev>?v    mTlaiq    aiJL(ji.iya   Aea/Swtfftv,    ubi    Hermamius 
censet  significare   fi.exane[ii:oiduYiv ,   ad  quam   mul/a 


m 


rmserit  carmina  Anacreon :  Schneidewinus :  in 
pompa  incedens  multis  circumfusa  puellis.  Haec 
adeo  exquisitiora  appellanlur.  Exquisitissimum  igi- 
tur  esl  vs.  2.  sTrXsuffev  Sl  ■ko.xov  xai  ocnzi^ia  yjjipov 
et  vs.  5.  \iuivy\  S'  im  (j.tx.iip6u  aiJxeT  'Peuua  $iey.  [itya.- 
Xwv  pvoixivy]  $ovocx.(ov.  Recurrit  istud  pvea^cu  vs.  77. 
Tiepl  Tta.vcot.  $tX»}Tav  'VYi[ixa:a.  zat  7ra<jav  pvofxevov 
).aXt>7v.  quo  loco  nihil  aliud  fert  sententia  quam  Sia- 
rpi^ovxa ,  amvSd^ovxa.  At  quae  est  ista  libido  ac  te- 
meritas  novandi?  Humile  istud  ac  plebeium  >aXt>3v 
frustra  defendit  Riihnkenius,  nam  non  significat 
S-w/^uXtav  ^  ut  ille  putat ,  sed  ykGxjaav  y  $i(xXtx.xov  el 
respicitur  grande  opus  Philetae,  quo  antiquorum 
Poetarum  yldioaac,  explicuerat.  Comicus  apud  Athen. 
IX.  p.  383. 

ikzysv  a^a  pTnpiaxa 

xoiav6\  a  fxa  xr,v  yrjv   ovSk   eig  woucrev  av. 
fxiVuXXa,  fioipaq,    ${t:xvx  ,    ojSeXou?^  &^e  pn 

Twv  Tov  ^iXriXd  "kaa^dvovxa  j3t|3Xt'«v 

«TJtOTrerv  exarov  Ti'  $waxai  Twv  prjfxdxov. ' 
Deinde  nihil  est  perplexius  istis  vs.  25  sq. 

—  iraffa?  81  Xo/wv  aveypd'^axo  ^i^lovg 

iSfxvwv  ex  TTpMTy)?  ■naiSoq  dvepyoaevoc. 
Quid  est  vs.  28  elg  'ISaxrjv  aveTeiveTo  'O/xrjpo^?  con- 
tendit  in  Ithacam ,  respondent.  At  quis  ferat  ita 
loquentem?  quid  vs.  32  "KoiXiN  diz  evpeinq  Xet7ro'jui£vo5 
•naxpi$oq  ?  debet  esse  remotus ,  sed  quo  iure  qui  in 
loco  procul  a  patria  dissito  vivit  dici  potuit  Xet^Tiea^at 
«TTo  xriq  TtaxpiSoq  ?  Decepisse  eum  videntur  loci ,  qualis 
est  Homericus  II.  I.  444  sq.  Similiter  alibi  plura  oc- 
currunt  tam  inaudita  quam  illicita,  veiuli  vs.  35  sq. 


52 


MipiV£p(uto?  $k  Tov   y;$\jv  ,  oq  eupeTO  iroXXov  avaTXa^ 

i^j(^ov    xai  piaXaxou  Ttveufi*  aVo  "Kevra.u.eTpov. 

Formis  evpslv  et  eupic^ai  ^  quae  dum  vivebat  lingua 

Graeca  plurimum  significalione  discrepabant,  promi- 

scue  utitur  Hermesianax.    Pessime  dicitur:  M.i[ivepi>.o(; 

eupsTo    Tov    TrevTa^fxeTpoy    5"tX°^'     Peius   etiam    vs.    67. 

et(To'3te  Tot  da.i[i.(tiv  y  "Ehptni^ri ,  evper    oXe^pov. 
quod  absurdum  est.     Praeterea  etVojte  requirit  con- 
iunctivum  ,  quod  Graeci  illius  aetatis  plerique  omnes 
ignorabant.    evpiaB^at   recurrit   vs.    87,    ubi  babemus 
Pythagoram  )toy.(|/a  yewp.ezpiYiq  d)p6p.evov  et  vs.  93,  ubi 
Socrates  Aspasiam  deperire  narralur,  obde  Tt  Texfiap 
Eupe    Xoyo)   TcoXXa?    ehpoiievoq    SioSovc,.     Deinde    tioXXov 
dva.x'/.d.i  apparet  e-A  twv  rjvp.(fpa.l^ouiv(i>v  significare  de- 
bere  viullo  labore  ac  studio ,  quod  non  licuisse  ita 
dici  facile  vincam.     Ex  reiiquis  nemo  se   exlricabit. 
TTveu/i/a  To  TrevTa/ixeTpou  legebat  Lennepius.    Quid  pro- 
dest?    Praeterea  vide   quam    scabrosa   sit    verborum 
compositio ,    quam   dura    traiectio    in   primo  versu , 
ut  nitentem  et  anhelantem   videre   videaris,   qui    la- 
boriosos   elegos   non  canit ,    sed   struit  et   componit 
TroAXov  a.va.rldq.    Alia  pauca  ostendisse  sufficiet :  eao- 
fitXerv  Ttva'  pro  p.vda^ou  vs.  51   ex  Vulgari  aequalium 
sermone  videtur  sumsisse.    ^ot'Ta  T.emm  l^a.[i.ov  vs.  53 
et  KoXwvov  Xet^TrouCT   ri^ev  vs.  58  minus  bene  dixit  pro 
XtTccov  et  XtTCouffa  ut  solent  veteres  et  postulat  rei  na- 
tura,  namque  -nde  KoXwvov  XetTiwv  significat  eum  can- 
tasse,  quum  se  daret  in  viam.    Euripides  vs.  62  di- 
citur    [ucso<i  xTaffS^ai  ■Kcitsaq   dp.<fi   yuvatxaq ,    at    [uooq 
xTaaS^at  est  p.iaeia^at  non  pxaelv  quod  sententia  po- 
stulat.    Eundem  canit  vs.  63  sq.  nocturnas  non  de- 


55 


posuisse  curas ,  (quod  et  ipsum  satis  ambiguum  est) 
VTZo  (jtLokioio  TUTrevTa  Toloy  ^  quod  vix  credas  a  Graeco 
poela ,  quamquam  Alexandro  aequali ,  scribi  po- 
tuisse.  Tantane  igilur  Homeri  et  Homericae  linguae 
oblivio  omnium  occupaverat  animos  etiam  in  ipsa 
lonia !  Sed  satis  ex  his  apparere  arbitror,  quod  vo- 
lebam  oslendere.  Cavendum  igitur;  ne  islorum 
futili  auctoritate  in  constituenda  Graecae  linguae 
antiquae  cognitione,  in  interpretandis  aut  emendan- 
dis  antiquorum  monumentis  decipiamur.  Delegi 
Hermesianactem  j>otissimum ,  quum  plerique  omnes 
receutiores  iisdem  laborent  malis,  propter  Ruhnkenii 
auctoritatem  scribentis  in  Epist.  Crit.  II.  p.  283  se 
captum  eximia  carminis  pulnhritudtne  —  quo  in 
tanto  veterum  Elegiarum  iactura  vix  quicquam 
praestantius  habemus.  Ruhnkenium  iuvenem  tam 
magnifice  de  eo  sensisse  non  est  quod  miremur.  Erat 
tum  saeculum  in  huiusmodi  scriptoribus  celebrandis 
el .  ornandis  multam  eruditionem  expromere.  Sed 
iuvenilia  in  illo  ea  studia  fuerunt,  quem  maturiore 
aetate  satis  constat  antiquos  et  qui  ad  antiqiiorum 
sanitatem  proxime  accedebant  unice  probasse  et  di- 
lexisse. 

Pag.  22.  Ab  antiquissima  memoria  per  libra- 
riorum  manus  propagati  iam  olim  erroribus  isto- 
rum,  indoctorum  hominum  et  aliud  agentium  de- 
pravati  ferebantur.  Passim  apud  veteres  de  co- 
dicum  vitiis  et  corrupte/is  querelae  leguntur). 
Luculentissimum  in  hac  re  testimonium  habemus 
Philemonis  apud  Porphyrium  in  Quaestt.  Homericis 
Vin.  quem  locum ,  quia  liber  paucis  est  ad  manum 


54 


operae  pretium  est  adscribere  hic  illic  paulo  emen-^ 
datiorem.  'Ev  zoig  $iX>jfjiovos  av^nix.xoi<;  nefi  'HpodoTeiov 
$iop^(i)^azoi  6  ypa^^ATMOi  ^iaXeyd/ixevos  Tzeipdzax  ■Kai 
'Ofxripixa  Tiva  aafrivti^eiv .  ov§ev  $e  xeXpov  y.ai  tov  'Hpd- 
^OTOV  ^JiXotJvTi'  aoi  xr,v  iidaav  xoxj  dvSpoq  dvaypac^pai 
fwTTjCTiv.  frtai  yap  oxi  iv  xf)  TrpciTyj  'Hpd^JoTog  twv  i^opMV 
ivepi  Kpoiaov  xov  Ai^(?oi!  Tiolld  xe  ahka  Siei7.ex.xai  y.ai  ^rj 
xai  oTi  deoae^e^axoi  xe  yevoixo  xai  SiaizpeTwq  xip.rtaeie 
xa  'EXXyjvua  piavTeia  Ta  ev  Ael(foiq  j  xd.  ev  ©KjSat?^  to 
Tou  " Ap-noivoq  ^  x6  xov  ' ApLCf>iapdov ,  toutwv  p.hj  Sri  dXXoiq 
SiXla  7i£fx (^ai  Soipa.  dveBiqx.e  Se  xiva  x.ai  ev  Bpayy^i- 
^rioi  Tvjcrt  MiXy)(Ttojv  (I.  29)  xai  yeypaizxai  $r} 
y.axd  Tzdvxa  aTiXdiii;  Ta  dvxiypa(fa  TO  TJjg  apBpov  avv 
Tw  twTa  iaoSvvafj.ovv  tw  TaTs.  (Nenipe  scribebatur 
THCI  omisso  twTa  adscriplo  ut  saepissime  in  papyris 
Herculanensibus)  ov§iva  ye  fxriv  'EXXyjvwv  u7ro/:jie?vat  5>5- 
XuxdS^  Ta?  Bpayy^iS aq  dv  eiTzelv.  'HpoSoxov  Se 
fxaXXov  ov  exepoiv  yuXa^lau^at  ^  dxpi^rt  xe  ovxa  izepi  xd 
lv6p.axa  xat  7ta'vu  eTTtetxwi;  gjpovTt^txdv.  touto  dr,  Bepa- 
Treuwv  Tts  (Alexander  Cotyaensis ,  ut  mox  apparebit , 
quod  nescio  quomodo  fugit  Lehrsium  in  Quaestt. 
Epicis)  ou;^  'Hpo^drou  (fnaiv  dp.dpxYip.a  yeyovevai^  p.dl- 
Xov  ^e  Tov  ypa(fia  <^r\ai  § tapiapxetv  Ttapep.- 
|3aXdvTa  To  twTa.  TToXXa  ^e  ^epeff^ai  p.iy^pi 
vvv  dfi.apxrip.axa  xaxd  xriv  'Hpo^dTou  avy- 
ypa(f)ifiv  xai  ^xt  xhv  SovxvS  i$ov  x.ai  OtXt^g-ou 
xai  Twv  ^XXoJV  al^toXdywv  avyy paficov.  xi  $i- 
ovy^i  xai  xd  itoirtp.ax a  ay^e$ ov  ava' TrXew  7ra'v- 
Ta  Tuyj^a'vet  dfxapxriadxwv  y  pa(fix.G)V  yiai 
Twv  aXXwv  "KapaBtop^oifidxoiV  i: dvv  dypoi- 
>ta)v.  x«i  ha  p.r,  TrepatTepw  Tts  -Kpoi^avmv  fivo;^X>7  Sitptv- 


m 


v&>//6Vo;  xai  ev  Totg  avxtypoifOK;  epiasitjiev»])tu««; 
^fjiapTYiiiivaq  ypcx.faq  e^eg^i  ffoi  azoTisiv  zat  Twy 
'O|uiyj|!itK0i)y  xadi' 

o§t'  e'ne£  ex  TroXewv  TTitrupas  cJuvayet/seTat  iTrTrou? 

Xaoajo'pov  xaS'  6§6v. 
ivTav^x  ydp  Tzpoq  olSkv  dvayKOLQV  iypocfn  did  tou 
y.  vw^pov  ouv  t6  <7/!(*aivojyievov  Jiai  afo^pa  u7r«»twyov  i:po(J- 
TriTTTetv  ebixe.  t6  (?e  ^'«•''P-'^  '^°'^  7  ypd^eiv  'Opt.r/ptx6v  Trapa 
(fort.  7ra'vu)  t>7  XpriOii  )tai  T&i  Xoyw  TtavTi  avva^ov  im- 
etxoi);.  t6  yap  (jvvaeipeTai  p.dXkov  TtpoaeyGic,  aYip.aiyei 
To  auva'yetv  xai  avvappLo^eiv  x.ai  ev  ockloig' 

avv  ^'  weipev  tpiaiTiv 
avmyaye  tous  ittttou?.  6  ^'e  jSeXTtrog  ^Api<rocf>ecvr;g  Y.iv.uvo 
t6   ev  Tar?  TtapaTTOZaniaiq   {if.cicyai<;)  leyop.evov' 

QpdaKOiv  xiq  y.axoc  xvp.a  piDatvav   fpTx    v-naXv^ei 

iy6vq  oq  xe  fdyr,at  Avxdovoq  dpyixa  §Y)p.6v 
detKvvaiv  w;  r^p.apxnu.ivov  vnoleimno  i/.  xri;  ■Ka\axic, 
ypap.p.aTty.riq.  ov  ydp  y^ph  t6  oq  xe  fdyrjaiv  dy.oveiv 
iaq  dp9pov  U7roTaxTix6y  ptaXXov  S'e  avT*  imppriaaxo;  ttxo- 
etX>5^9ai  t6  C05  [h  ptaXXov  avvSeaptov  ahvJySrr.  addila- 
mentum  recentioris  Gfammalici]  Srikovxai  ydp  Xva 
cfdyri  —  5x1  p.€v  ouv  twv  TraXattSv  j3tj3Xt'&jy  eTrt 
t6  y^etpov  xex.ivrix at  ri  ypacjiYi  (fY]alv  avBi;  Stx 
TrXetovwv  e^rifJet^i^ety  inavdyMiiev  ^'  ini  xov  'Hpo^oxov  y.ai 
t6v  (JtopS^oJTrjv  t6v  KoTuasa  'Ali^avSpov.  x^iov  ydp  6 
dvhp  ypdjevj  {dvri  xov)  xriat  MtXyiai'&)v  X^P''  "^^^ 
mxA.  T>!?  M  t  X  yj  ?;  t^w  V  uTro/.ctalvyj?  (imo  vnay.ovoaivfi;) 
e^oiSrev  y^oipriq  yi  yriq.  y.xl  iyoi  §i  (s^r,aiv  imt^6p.riV 
ouTCj;  eyttv  xd.  xriq  yacs^ri; ,  xbi  (?'  dv^pa  xri;  dy.pt^vq 
awiaeoig  ixeB^avpidxetv ,  (eir*)  ivxvy^wv  xotg  'Hpoooxeiotg 
(tvxoti    eneai    xai    ycv6(jievo<g    eTri    TsXet    xfiq    AlyvnxtaKriq 


56 


QiSkov ,   >5Tts  sr'  devxipa  t»5   Ta|ei  evpiaxM  Ttochv  x,ari 
T>iv  atTiaTixyjv  TCTwaiv  et7:a/Ta  tov  'Hpo^ozov  ave'3">53cev 
etg    B  p  a y  X ''<^ ""5    '^'^^   Mt>  y](7i'&)v    (II.   150.)  ouxe'Ti 
ovv    (ii[t.r,v  tx^dp-ZYjpLa.  efvat  ypaffiuov  j  'Iwvixov  (Je  fxoc^lov 
t(Jt'(upia.   TToXXa  y(ip  ouTOt  Toiv  6vo^'twv  ■/aipovai  B-nkvxthq 
Ixmipovxtq.     Vides   quam   corrupti   olim    fuerint  libri 
veleres,    quam  audacler  et  imperite  a  correctoribus 
nterpolati,  vides  nascentis    critices   levitatem,    nam 
levissima  esse  faleberis  quae  Arislophanes  et  Alexan- 
der  et  Philemon  in  Homero  et  Herodoto  conati  sunt. 
Fefeliit  Alexandrum  forma  'QpayyBai,  quam  perpe- 
ram   habuit   pro   patronymica.     Imo    vero  soloecum 
est    quod    nunc    legitur     apud    Herodolum   I.  158. 
7re/:i^|/avTes  cov  Iq   zovq   ^payyjidaii   BeoTzpoizovc,  ^  ubi  satis 
apparet  olim  i?  Bpay^^t^^as  scriptum  fuisse.   Coniectu- 
ram  Aristophanis  in  Iliad.   Y.   127  optime  refutavit 
Aristarchus,  Philemonis  in  Iliad.  O.  680  Porphyrius. 
Omnium  facillime  olim  in  nominibus  propriis  erra- 
batur.    In  Aristophanis  Thesmoph.   161  sq. 
"IjSuxos  t>cuvo(;  •Ko.vaxpiuiV  6  Triioq 
■KahtMOii  y  oiTzep  ocpp.oviav  eyy^aaVj 
ilurpo<f6pouv  xe  xal  (JtexXcSvT*  'lojvtxo)?. 
ferebatur    in    antiquissimis    codicibus    vitiosa    lectio 
jcap^atdig^   quam  Aristophanes   emendavit,    ut  constat 
ex  aureo  scholio:   xfzXxarog:    ev  mois   'A^ato'?   ypoc- 
yeTat  xat  T<i  7TaXatdTe|0a  avxiypafa  ovxoiq   elyev.    'Apt- 
g-o(j>ocvY}q   $'   e^iv    6    pier aypd<^aq    'AXxaTos.    7:ept    yocp 
Tzakaichv  ertv  6  "kQyoq  o  d'  'kyaioq   veoixepoq.    Optime. 
Similiter  in  Pindari  Olymp.  XI.  55  corrupte  scriptum 
erat    olim:    Ttept    Se    izoc^aii    "Aliv    ptev    oy     ev 
%a^ap<h  $ieKpivt.  veram  lectionem 'AXnv  feliciter 


57 


reperit  Aristodemiis.    Scholiasles:  'Apig-o^riixoq  ypd(fei 

dvxi  TO'j  "Aliv  "AXrtv.  outw  yocp  tov  nepi  zr,v  *OXupi- 

'Kia.v   Tomv   xa.leiaB'tx.1    xat  tov  Aia  e|  eTTtS^sTou  "AXTtov. 

[lYjSe  loyov  ejeiv  v/y  uu*  auTou  apxi  T:eT:op6ripi.ivriy  *HXiv 

tejoav  xai  xaBapdv  Tioiiiaaij    aXkd  [jLr,^'e  lepov  elvai  Aiog 

ev   "HliSi   dlX   ev  Tliari.   aTr&axtaS^ai  Se  T/V   Iiruav    rrjg 

'Ohjfimaq  T<x.$ioui;  e^.  verissirne  omnia.  Vide  nunc  ad 

utrumque  locum  quae   inepte    obloquilur   Didymus, 

unde  apparet  non  novam  esse  consuetudinem  absur- 

da  utcumque   expediendi.    De  omni  hac   quaeslione 

legendus  est  Lehrsius  de  Aristarcho  p.  365  sqq.  qui 

utihssima  multa  collegit ,  non  ita  tamen  ut  rem  con- 

ficeret ,    quod   non  est  unius   hominis    neque    unius 

aetatis.     Ostendit    viam,    praeiit:    sequemur.     Multa 

idem  de  Latinis  codicibus  et  criticis:  quantivis  pretii 

est  locus  Quinctihani  IX.  4.  39  quem  attulit  p.  374. 

»  Quaedam  in  velerihus  libris  reperta  mulare  im- 

periti  solenl  et  dum  librariorum  insectari  volunt 

inscitiam    suam    con/itentur'^     ad    haec     Lehrsius: 

»Tam  severe  iudicant  de  coniectantibus."    Non  ma- 

gis    severe    quam    vere    iudicasse    Quinclilianum    de 

Romauorum  grammaticis  temere  et  indocte  plerum- 

que  conieclantibus  ostendunt  pharimi    loci    Grelliani : 

sufficiet  inspexisse   I.  7,  V.  4.    Lehrsii   copiis  nunc 

quidem    hoc    tantum    addam ,    fuisse    qui    suos   ipsi 

libros   inemendatos    prae    festinatione    relinquerent. 

Diogenes  Laertius,  X.  27  (Chrysippus)  "KoXkdyiic,  ■zabxd 

yeypaoe  xai  dSiopBuTa   etXxe  tw  eneiyeoB^ai  ^  qui   locus 

et  ipse  dSiopBazoq  est  ac   nemo,   opinor,  admonitus 

dubitabit  pro  etXxe  reponere  eraxe. 

Pag.  22.  Exstat  epislolae  Theophrasti  ad  Eude- 


58 


mum  fragmenium).  Apud  Simplicium  in  commen- 
tario  sexlo  ad  Physica  Aristotelis  p.  216.  eXpYixai  §1 
xat  Trpotepov  oTt  Ta  pi.ev  Tiivxz  jSt/SXta  Ta  Ttjso  toutoi/ 
ipuffixa  xaXouo-t  ^  Ta  ^*  evTsu^ev  Tpta  Trept  xivyjciews .  oi5T&) 
yap  xai  'Avdpovixo^  iv  tw  TptTc»)  jStjSXtco  TcJov  'AptroTe^Aoui; 
Trept  xtvy/cyecoig  cS^iaTa^TTeTat ,  {xa.pTupciuvxog  Trept  xwv  ixpdiXMV 
xal  S£0(f[.oc<^ov  ,  ypa^avxoc,  EucJxjfJt.oi»  Ttept'  Ttvos  auTW  ToSv 
§iy\p.apxYipAvuv  dvxiyfdfMV  y.ax<x  x6  mpLTzxov  |3tj3Xtov . 
UTrep  wv,  fTiaivy  eTzi^silaq  JteXeucov  pte  ypd- 
t^  ai  xai  aTTos-etXat  ix  x  wv  ^vaixutv  ijxoi  iyra 
QV  ^uvirjiii  h  pLtxpciv  Tt  TiavTeXriis  ^X^''  "^^ 
dvd  p.i(Jov  xov  oTrep  rjpepLsTv  >taXco  toov  axt- 
v-^xoiv  iiovoVy  ivavxiov  ykp  rjpepLia  xivnaet 
&(^e  g-ipYi(Ti<;  av  eTxj  tov  d^exTtstoO.  wg-e  Tiai  xa 
7rep.7rTOV  |3t|3Xiov  6  @e6(fpag-o<;   iy.  xu>v  ^ufftxciJv  vopiti^et. 

Pag.  22.  Homuncioves  anliqui  sermonis  parum 
periti  nacti  vetustos  libros  in  quibus  literae  om- 
nes  non  diremtis  singulis  vocabutis  eodem  ienore 
continuabaniur ,  ridiculum  in  modum  similes  liie- 
rarum  formas  confundunt ,  coniutigenda  dislra- 
hunt^  disiungunt  contrahenda).  Mirum  non  est 
recentiores  Graeculos  in  iis  graviter  errare,  quum 
constet  ipsos  veteres  saepius  in  ea  re  titubasse.  Tur- 
pis  error  est  Athenaei  XI.  p.  500,  ubi  de  voce 
oxuoioi;  disserens  ex  Ephoro  haec  a£fert:  e^xaXeiTo  ^e 
jtai  b^epyoM^ ac,  6  Aa7te8 ai(iwioq  (JKV(pog,  &q  yncTiv 
*E*opo?  ev  T^  oxTcaxatiJexa^T)!  Xeywv  outwi;'  AaxecJatpio- 
vtot  avTi  0i'j3pwvo?  Aepxvliiav  enea^av  eiq  ttjv  'Amav 
ccxovovxeq  oTt  :ra'vTa  Tzpcxxxeiv  ei(hBaaLv  oi  Tiepi  xy,v  'Kaiav 
|3a'p|3apot  pieT'  a7ra'T>ji;  v,ai  §okov.  AioTzep  AepxuXtcJ^av 
^neii^av  r;y.i^a  voui^ovxeq  i^aT:axri^mea^ai.  y,v  ydp  ovSkv 


59 


£v  TtS  tpoiTW  Aaxwvixov  o{k?'  «ttXouv  Ixwv  a^Xa  ttoXu  x6 
Tzavovfiyov  xa(  t6  dnpioi^eq.  Sio  y.ai  2xu(j>ov  auTov  ot 
Aa,yt£$ai.ix6vwi  ■npoariyopevov.  Perspexil  Porsonus  nou 
CRY$ON  sed  CICT^ON  in  codice,  quem  legebat 
Athenaeus,  scriplum  fuisse.  Xenophon  in  Hellen. 
III.  1.  8.  AepxuXiiJas  Scp^wv  ag«x£To  er.i  t6  g-pazevfxa, 
tkvrp  (Joxwv  ervat  iKxla  fxwji^avyjtijcos.  x.ai  inex.a^keito  §e 
^iGvwoq.  Sed  quis  vel  sine  Xenophonle  polerat 
dubitare '.  Quoties  dcinde  ab  hbrariis  K  el  IC  l"uc- 
rint  confusa  vide  apud  Porsonum  et  Dobraeum  in 
huius  Aristophanicis  p.  241  ,  et  Bastium.  ad  Gre- 
gor.  Corinth.  p.  244  sqq.  ubi  videbis  slupidam  li- 
brariorum  genlem  xTaaS^ai  et  'laTaaBai  ^  ttXszt^?  et 
TileTaTOij  apiaxoc,  el  a.pTf.Toq,  ey.  el  etg  temere  confundere. 
At  in  ilhs  fortasse  veniae  locus  esl ,  nuHus  in  his,  ubi 
pro  A.d.x.'jivec, ,  Arc7«7:o5_,  ■x.eY.i^rikevpivoi  eos  scripsisse 
vides:  "kaiaaveq, ,  ajtwTro?,  et  x.eiai^r}A£VfjLtvoi ^  quod 
nunc  legitur  apud  Hesychium  inler  y.eiaB-ai  et  x£t(jop.ai. 
Nihil  est  adeo  absurdum ,  (juin  ab  dormitanle  Hbrario 
literarum  formas  confundenle  ac  vocabul»  perperam 
dirimente  scribi  possit.  Hinc  multa  possimt  simplici 
ac  manifesta  emendatione  restilui,  quae  per  multa 
saecula  foede  corrupta  explicari  nisi  slolide  non 
potuerunt.  luvat  unura  et  alterum  exemplum  afTerre 
ex  iis,  quae  nuper  reperta  sunt  aut  adhuc  latuerunt. 
Solon  apud  Diog.  Laert.  I.  60. 

y(.ai  iieza-KoiYiaov  dyviaq  xaSi^  5>§e  ^'  deiSe. 

Optimi ,    quos  vidi ,   codices :  aiyvaa  xa^ri.     Berg- 

kius  in  Poet.  Lyr.  p.  331  veram  lectionem  Aiyvag-d$ri 

restiluit  ex  Suida:  iy.aleixo  Se  xai  Aiyvag-d^rig  Snx  t6 

tfAfxeXes   xat  riSv.    Diog.    Laert.    VIII.    20.    cxaXet  $e 


60 


(Pylhagoras)  to  vov^erecv  izeXapydv.  Hemsterhusius  in 
annotalioiie  MS.  »L.  iisdaprdcv  quomodo  scribeudum 
puto  etiam  in  lamblicho  de  V.  P.  s.  197."  Simul 
reddendiim  erat  TrefJa^oTaaeiig  .\ristoxeno,  in  loco  quem 
bis  lamblichus  descripsit.  §  lOl.  et  231.  ras  iizavop- 
^waeiq  T£  7(.ai  vovBsrriCeK; ^  ac,  $in  v:eSapr da eiq  lv.d.- 
Xouv  ey.eivoi  p.exd  ■KoXkfic,  ei>(priu.iaq  oiovTo  $eiv  yevhBai. 
ubi  vulgo  legitur  'nai.^apxdceiq.  In  Anaxilae  fra- 
gmento  lepidissimo  ap.  Alhen.  Xlll.  558.  vs.  12  sqq. 
sensu  carebant  haec: 

01  ^tvcoTryj  (J'  av  (jvvovreq  oiiy^  vSpoc  avveiai  vvv  • 
ypavg  p.ev  avvfi ,  "napa-nefviice  §\  ri  TvdBaiva  Txknaiov 
wg  Ta  TToXXa'  y    eial  ravzrn.     'Ert  Scvikdaiov  yi.aY.6v. 
Dubilabitiie    ali(]uis  scribere  cum  Dobraeo: 

6l>c-'  dTzaXkayeiai  TauTJj?  srt  ^nCkdacov  xax.6v. 
Praeclare  nuper  Meinekius  in  fragmento  Hippo- 
nactis:  pLYi^e  pioi  p.v  laletv  Ae/SefJtVjv  ia-/d§'  ex. 
K.aixavSw§ov  emendavit  p.oipivXkeiv.  vide  Babrium  Lach- 
raanni  p.  115  sq.  Est  operae  pretium  videre  qui- 
bus  modis  eruditi  homines  istos  locos,  antequam 
emendati  essent,  fuerint  interpretati.  Adiiciam  alia 
pauca,  ubi  vera  lectio  ante  pedes  est  simili  hbrario- 
rum  stupore  adhuc  foede  corrupta.  Sophista  incer- 
lus,  qui  Dorice  scripsit  in  Galei  Opusculis  p.  728. 
OUT&)  fiavBdvopLeq  zd  6vvp.axa  3tat  tw?  §i$aax,dk(>)g  oijKc 
ocaei.  Imo  vero :  ovx.  t§p.ei.  Diodorus  comicus  apud 
Athen.  VI.  239. 

Tov  'HpaxXea  Ti/jtcJoffa  kap.T:pu>q  ri  TrdXti; 
ev  aTTaejt  xotq  (?>3pt.ots  Bvaiag  mtovp.evYi  ^ 
elg  Tas  Qvatag  xavzaq  ■Kapaaixovq  tw  S"ec«) 
ou7:oI)to9'  aTrexXyjfwffev  ovde  Tzapeka^ev 


61 


iiq  ravra  Toy;  xvyovzag  aXkoc.  jtaTsXeyev' 
ex  TCriv  TToXiTwv  §(i>$eK  av^.aq,,  i-Kt^ekrJ)^ 
i)ile^a[ihn  tou?  exv  §Mvar(hv  ytyovoxaq,^ 
'iypvraq  ohaiag ,  xaXfi)?  (SsjSiMJtoTa?. 
Nulli  eranl  Athenis  ^vvd^ai.  vera  lectio  lalet  in  le- 
ctione  codicis,  olim  depravata.in  rel  quis  apographis, 
dva^wv  j  nam  poeta  dederat:  $v  dg-wv.  Ne  levissima 
quidem  lectionis  discrepantia  in  loco  corrupto  sine 
periculo  negligi  et  coulemni  potest.  Dabo  unum 
exemphim  sed  luculentum.  Eusebius  in  Stobaei  Flo- 
rilegio  X.  31.  t6  otxovo^eiv  Ta  Ttapzovza  cxvipog  izfavooii. 
TQ  §e  (iTi^'  oXws  eQlXetv  eg  Tt  (male  editur  eVt)  twv 
^eauxoiv  y^peeaB^ai  ouiJeTroTe  Toiv  xTJjS^e^vTwv^  jta- 
Ta^e^ouXwfxevoy  de  ewuxov  twv  ypriixdxoiv  es"'  Tyj  3CT>j(Tet. 
Spreta  est  lectio  codicis  c«)Taiv  pro  twv.  Sola  tamen 
servat  antiquae  scriplurae  manifesla  vestigia ,  quae 
est :  oi)  Seamxecti  Tciiv  xtjjSevtwv.  Saepissime ,  quod 
etiam  magis  pusillum  videtur,  accentus  perperam 
positus,  pessumdedit  sententiam.  Multi  sunt  qui  ac- 
centuum  rationem  in  Graeco  sermone  nesciunt  ac 
proinde  vilipendunt.  Al  nemo  potest  in  Graecis  literis 
multum  proficere,  qui  accentus  non  probe  calleal. 
Caecutire  et  titubare  necesse  erit  semper  in  etymo- 
logia,  in  analogia ,  in  quantitate  syllabarum  cogno- 
scenda,  quisquis  nescit  accenlus,  cerfissimos  harum 
omnium  rerum  indices.  Vide  Porsonum  ad  IVLedeam 
vs.  1.  In  re  critica  quem  usum  habeant  paucis  exem- 
plis  ostendam.  Epicharmus  aut  saltem  poeta  Doricus 
antiquior  apud  Diog.  Laert.  III.   16. 

0«Ufia5-6v  ouiJev  ap.e  TailQ'  ouTW  Xeyetv 
xat  dv$dveiv  avxotaiv  auTovs  xat  c^ojterv 


62 


xa).W5  Tzefvxev.  xai  yip  «  xuwv  Jtuvi 
xaXXtg-ov  effxev  ^aivgTat  xai  jSou^  /3ot_, 
ovos  (J*  ovti)  xaOsXt^ov,  u?  (S'!  6>jv  uf. 
a/^te   in    primo    versii    Ahrensio    debetur,    exlrema 
correxi  ex  codd.  in  his  igilur  xaXws  TreyOxev  ineptum 
est,  quia  xa)a)s  Tregjvxfvai  et  yeyovh/ai  ad  nobilitatem 
geueris,  non  ad  formae  praestantiam  refertur:  scri- 
bendum  erat  xaXw?  Treipuxev.  Idem  poeta  ibid.  III.  10. 
«t  ttot'  dpiBiJLaii  Tts  Tcepiaaov  y  cd  $e  Xrj?  tov  apxiov 
T:oxQip.ev  "kfi  ^x(pov  ri  xat  riv  v-nocpypvdav  la^tv. 
Laborantibus  ultiniis  simplicissima  correctione  sub- 
yeniri  potest  scribendo :   Tav  hizapyoiadv  XajSeM/.     Py- 
thagoras  iubet  apud  Diog.  Laert.  VIII.  33.  xa9a|0£iietv 
aTTo  Te  TiiinSoiiq   xai   Xs^^ou^    xai   fitaVfiaTo^   ■Kavzoi^    ubi 
Xexo;  de  concubitu  accipiunt.    Non  cadit  ea   insania 
in  virum   prudentissimum  ,  qui  ipse  e  dilecta  uxore 
plures   liberos   susceperat.     Legendum :    "ksyoT^q.    Sic 
superstitiosi  apud   Theophrastum    Cap.  XVII  nolunt 
out'  STrt  veytpav ,  ouV  eTrt  Xe^w  eXferv.     Longe  maiores 
etiam  turbas  dedil  accentus  mutatus  in  Athenaeo  V. 
p.    203.    ei^e(pav(t)3rrjaav    <J'    iv    T&)    aycivt    xai    ^efdvou; 
y^pvaciq  e"xo(Tt.    IlToXeaaros  $'  6  TrpwTOi;  xai  Bepevixr)   st- 
xo(Tt    Tpifftv    e^'    apfxa'T&)V    y_pv(7(i>v    y.ai    Tspilvemv   ev 
' A(i)S(i)VYj.  et  mox  iterum:   6  ^e   fikocSe^^foi   Ylzolepiaioq 
vioq   auTWV   e   xoat    ypuaatq    $vai   p.kv   i(p'    dpuacx^av 
y^pv(J(hv ,  eTTt  ^e  xksvcov  s^aTzriyei  p-ia ,  Tzevza-moyeaimvxe ^ 
xerpamyeaiv    e|.     Dispellet    tenebras    utriusque    loci 
acutus  in  penultima  vocis  etxort.   Slatuis  ex  aupo  Pto- 
•  lemaeum  et  coniugem  etfilium  Alexandrini  donarunt. 
Addam    unum    locum  e  Luciano  in  Contemplantibus 
p.  510.    "kya.pai  K^w^ou?.  yewtxws  xat  «uTou^^  to  i3eX- 


G3 


TJS"rj,  y.al  •zaq  v.t(foiXaq  aTTOTEfive   v.ct}.  dvaaxo'ktn:it^e ,    &>$ 
ei$&aiv  (Sv^pcoTiot  ovtss.  ubi  nemo  dubitabit  ■kou'  «utous 
scribere,  qui  quidem  locum  recte  intellexerit     Nunc 
video   et  ab  aliis,  Struvio    et  lacobsio,  hanc  emen- 
dationem  esse  occupatam  et  inepte  reiectam  a  Fritz- 
schio  in  Quaestt.    Lucianeis.  p.   133,  qui  nec  intel- 
lexit   eum  locum    et   interpretationem   attuht  ex   eo 
genere,  quo  iudicii  acumen  obtundi  et  perverti  sa- 
nam   rationem    contendimus.     Nempe   Charon    simul 
insolescentem  audiverat  Croesum  et  acceperat   eum 
brevi    debere    akovza.   sTzi    t>5v   Tzvpdv    utto    tou    Kupou 
avajjSijvat.    Simul   ferocientem   vidit  Cyrum ,    quum 
audit  de  Tomyride,   quae  Tr;v  xefaXriV  amte^oijaoi.  tou 
Kupoy  eq  day,6v  e/jtjSaXer  viXTopYi  a'iu.aToq.  Tum  vidit  fastum 
Polycratis,  et  certior  fit  a  Mercurio  oti  y.ai  ovToq  — 
avacxoXoTrtffSTjffeTat   aBliog    ejtTrecwv   Tfjq   ev^aiy.oviag    ev 
dy.apei    y^povov.    )tai    TauTa    ydp  ^    ait    Mercurius ,    Trjq 
KXwSoug  e7D7xou«7a.     Exsultans  igitur  gaudio  Charon , 
ut  qui  futuras  superborum  hominum  poenas  et  cru- 
ciatus  iam  sibi  adspicere  videatur,  exclamat:  aya[xai 
KlwBovq.  yevvuodg  KaV   auTou?  (Croesum)  Jtat  aVoTefxve 
xdq  Tiefaldq  (de  Cyro  cogilat)  jtat  dvaa-KoXoTCi^e  (Poly- 
cratem).  Vide  nunc  quid  Fritzschius  afiferat:  «Quidni 
vero   sic  sumas :    Euge ,    Clotho ,    strenue    et  ipsos 
(non  minus  quam  alios  privatos  homines) ,  optima^ 
tum  capiiibus  priva,  tum  palo  sujffige,  ut  homines 
se  natos  scianty     Sic  igitur   absurda   absurde  ex- 
plicantur.     At    Graecum    non    est ,    dixerit    aliquis , 
a7roTe'|:xvetv  Ttva  xriv  jte^aXrjv.  paratum  habet  hoc,  quo 
omnis    sanior   Grammatica    pervertitur:    «Nihil    fere 
vulgatius  quam  privandi  voeabula  in  Graeco   ser- 


64 


mone  duplicem  acciisatiTum  adsciscere."  Nempe  ila 
solent:  quae  paucis  quibusdam  ac  certis  propria  sunt 
ad  aliena  omnia  audacter  trahunt,  quemadmodum 
hic  quod  verum  est  in  dcpcupeTaBai  perperam  ad  «tto- 
Tepvetv  transfertur  et  tantum  abest  ut  nihil  eo  usu 
sit  vulgatius,  ut  numquam  ab  ullo  Graeco  scriptore 
ita  sit  usurpatum ,  neque  etiam  per  naturam  rei  et 
vocabuli  vel  ab  recentissimis  Graeculis  usurpari  po- 
tuerit. 

De  accentibus  satis  diximus.    Addemus  pauca   de 
inlerpunctione.    In  antiquioribus  libris  fere  nulla  est, 
ut  pendeat  omnis  ab  arbitrio  eorum,  qui  recentiora 
fecerunt   apographa :    hinc   multi   errores  nati    sunt 
nullo  negotio  corrigendi  ab  eo,  qui  sciat  librariorum 
negligentia  penes  sese  esse  huius  rei  iudicium.    Gra- 
vissimi  sunt  in  iis  locis ,  ubi  verba  sunt  inter   coUo- 
quentes    personas    distribuenda,     ut    in    scenicorum 
poetarum  carminibus.    Exemplo  esse  potest  Timocles 
apud  Athenaeum  VI.  224  qui  putatur  scripsisse: 
omoijv  xeXeuet?  vvv  pie  Tzdvxa.  ^dXkov  >j 
Ta  Trpoffovxa  fpac^eiv.    Tlacvv  ye  §.pda(ti  zovzo  aoi. 
qua  scriptura  violatur  sermo  Graecus,  nam  quid  est 
7ra'vu  ^pxv,  et  quid  sibi  vult  istud  ye?  et  periit  acu- 
men  totius  loci.    Scribendum  erat : 

ouxouv  y.ekevei(;  vvv  fxe  7ra'vTa  ua.}lov  ri 
xd.  •npoaavxa  (f>pdl^eiv;  B.  7:a'vu  ye.  A.  ^pdaM  touto' aot. 
ac   tum  incipit  mera  mendacia  de  Dcmosthenis  bel- 
lica  virtute  dicere.    In  fragmento  Eubuli  apud  Athen. 
XI.  467  haec  nunc  leguntur  sensu  vacua: 
Miau)  )ta'xirov  ypap.pia.rixw  exTro)^'  aet'. 
aTap  oiq  ofxotov  oiipiOi  utos  w^eTO 


m 


v't      cj^wv  fiockiov,  Tw  ^e  TToXXa  yiyverca 
Sfjuoia. 
lege: 

ey^av  (fHaXiou  Tw^e.    B.  TzoXkd  yiyverai 
Sixoia. 
In  Arislophauis  Vespis  vs.  20  sqq. 
ov$£v  apa  ypifov  ^iaipepet  meoovupios. 
TTwg  (Jij^  TzpoaepeT  Tt?  Torat  ffUfjLTroTai?  \syoiV  j 
oTt  TauTov  ev  y>5  t'  a7re|3a).£v  xav  oupova) 
xav  T>5  QaXaTTyj  BYipiov  Triv  aaizi^a ; 
sermonis  vitium  ttws   ^tj^  oTt  —  advertere  criticos 
debuerat ;  quid  multa  ?  mihi  Aristophanes  non  aliter 
quam  sic  scribere  potuisse  videtur: 

oi^yev  apa  ypvfoxt  $ia(fipei  KlewwuiOi. 
B.  r:obg  ^jj;  A.  Tzporevsi  Ttg  Torcxt  «xuptTioTats  "Xeym' 
Tt'  TaUTov  ev  y^  t'  afre|3aXev  xTe. 
quibus  interprete  non  opus  est.  TrpoTetvetv  in  ea  re  est 
proprium,  et  griphus  nunc  habet  formam  veteribus 
usitatam.    Egregie  huc  facit  Athenaeus  X.  453,  ubi 
profert  griphos  antiquos :  Tt'  7ra'vTe5  oux  eni^dpLevoi  di^d' 
(jKOfiev ;  y.ai'   xi  TauTov  oufJa/xou  Y.ai  izavzayov ;  xai  TZpoq 
TOUTOts*  Tt'  TauTov  ev  oupavw  y.ai  eiii  yn<;  xai  ev  0aXaTT>7; 
Alia  est  antiquorum  librariorum  negligentia,  quam 
si   probe  animadverteris   multis    locis    lucem   aflFerre 
possis.  Exemplum  facilius  ostendet  quod  volo:  apud 
Athenaeum  XV.  p.  698  legitur  in  unico  codice  Mar- 
ciano:    ev   ^e    tw   ^eitzipu»   NtdjSw    izpoenzwv  "hjyfvovy^ov 
oX\Loi   3caxo(Jat'fitd V  iprjtJt  ^uj^vouj^os   yi\t-Tv  oiy^e- 
Tat  efr'  eTrt^epei"   %ai  TrdSs  U7rep|3a5  tov  'hj-/yovyov  oXyi^i- 
Tat   erT*   eTrtyepet   y.ai  ekaSeq.  ev  ^e  roiq  e^rji;  xte. 
Priora  sic  sunt  legenda:  TrpoetTrwv  Xu^vov^  of/jtoi  xa)to- 

5 


66 


§a.ia',iVy  (prtolv,  6  y.V)(yoi;  rjfuv  oiy^eTai  ^  quod  evincit 
loci  sentenlia  et  recepit  Bergkius:  reliqua  sic: 
B.  xccl  i:u>Q  u7:ep|3a?  xov  Iv/yovyxiv  ekaBi  ot ; 
expunctis  quae  librarius  lemere  repetiit  ex  superio- 
ribus:  oXy^e-zai  tXz  imfipsi  xat^  quae  noluit  ipse  ex- 
pungere  ne  codicis  elegantia  minueretur.  Idem  in- 
terdum  errores  suos  indicat  puncto  superscripto  iis 
literis,  quas  expungi  volebat.  Nimis  diu  latuit  gra- 
vissimum  vitium  in  fragmento  Ararotis  apud  Athen. 
VI.  p.  237. 

ou/t  ^(jQ*  o7r&)?  oujt  ei  Tzapdaixoq ,  <fCkra.xe  ^ 
6  §'  'la-)(pnayQi;  6  §iaxpifav  ae  Tuy/avei. 
non   diarps(p'))v   sed    diarpiifuiv    legilur    in    codice    et 
librarius  dare  voluerat  oSi  zpifav.     Plura  de  genere 
hoc  dabo  alias.  —  Decepit  iterum  Athenaeum  codi- 
cis   sui   scriptura  Vlt.    326  in    versu  Archestrati  sic 
scripto : 
KAINEAPOTMErAAOYTATAliniA  iv  Qipei  ^voii 
xpaviov. 
ubi   legit   aliud    agens:    y.al   veapy  pnyaclou    raxiXuma 
pro   T*   auXuTTta.     Alia  exempla  reperiri    possunt   in 
variis  lectionibus,  quas   Critici   Alexandrini  ex  anti- 
quis  Homeri  codicibus  servaverunt. 

Pag.  23.  Stcubi  liber  lacuna  hiabat  aut  exple- 
bant  de  suo  aut  dissimulato  hiatu  funditus  pes- 
sumdabant  sententiam:  uhi  literarum  ductus  eva- 
nidi  oculorum  aciem  praesertim  indoctorum  falle- 
hant ,  loGum  ad  suum  arhitrium  id  est  temere  rejin- 
gebant).  Non  est  aliud  malum  scriptoribus  ^isis  per- 
niciosius,  nec  periculum  interprelibus  gravius  quam 
utrumque   hoc,    ut  exciderint  nonnulla  sine  quibus 


67 


sentenlia  constare  iion  possit,  quo  facto  aliena  ab- 
surde  coaluerunt ,  aut  pro  iis,  quae  scripserunt  ipsi 
veteres ,  nunc  inepta  recentiorum  supplementa  legau- 
tur.  Neque  hi  loci  neque  illi  nunc  a  quoquam  recte 
intelligi  possunt.  ludicio  et  sanae  menti  vis  inferenda 
est  ut  aliquem  sensum  extundas  ex  iis  verbis,  quae 
nuUum  continent.  Hinc  multi  istiusmodi  locis  utcum- 
que  explicandis  assuefacti  paulatim  discuut  senten- 
i\amde  suo  scriptoribus  largiri ,  non  ex  eorum  verbis 
recte  intellectis  conficere.  Isli  hiatus  et  lacunae  du- 
plici  fere  modo  oriri  solent.  Aut  in  antiquissimis 
libris  membranam  tineae  perroserant,  aul  macula 
vel  mador  aliquot  vocabula  vel  versus  hauserant, 
aut  alius  casus  aliquam  sententiae  partem  absumserat: 
qui  haec  deinde  describebant  librarii  priraum  relin- 
quebant  aliquid  spatii,  si  forte  alicunde  suppleri 
possent  quae  exciderant :  tandem  alii ,  hac  spe  ab- 
iecta,  quae  supererant  eodem  tenore  quasi  nihil  dees- 
sel  perscribebant.  Audi  veterem  librarium  haec  can- 
dide  confitentem  in  Plutarchi  codice  Regio  Paris. 
1671  saeculi  XIII ,  cuius  verba  attulit  Dubnerus 
nuper  in  pracfatione  ad  Plularchi  Moralia:  to  y^upiov 
TouTO  a(ja.fi^oi,rw  er'  <?'«  to  T:o71aypu  §ia(p9apevrcx.  xa. 
Twv  TTaXotwv  avxiypoc^av  (ih  dvvaaQai  dw^etv  xriv  a\jvi- 
j^eiov  Tou  Xdyou.  y.ai  eldov  eytb  ■Kalaidv  jStBXov^  ev  yJ 
TToXXaj^ou  ^ia'Xei(ifJ.axa  riV  w^  (iyi  Svv/iBivxoq  tou  ypacfov- 
xog  ebpetv  xx  "keinovxa  eXTztaavxog  S'  «jws  eiiprjasiv  al- 
"kayov.  evxav^a  pievxoi  lux.xa.  avviyeiav  iypdcpYi  xa  dixXei- 
TTOVTa  Tw  fxyjxsTt  eXTTttJa?  ervoi  Ta  XetTTovTa  tbpt^mta^ai. 
tout"  outo  Toivuv  yjpri  voeiv  xaJi  n:avxayx>ij  xoij  j3tj3Xiou 
a/S^a  Tts  TotauTxj  aadfeia  ehpiaKexai.  haud  vidi  magis. 


68 


habemus  confitenlem  se  quae  tn  antiquo  codice  vi' 
derat   lacunts    hiantia    continuata    oratione  per- 
scripsisse,  quia  nulla  spes  supererat  fore  ut  aliunde 
supplerenlur.  At  nihil  mali  tamen  sibi  facere  videban- 
tur  stupidi  homines,  quum  mullos  locos  sic  in  per- 
peluum    pessumdarent.     £x    his  locis    alii   ita    sunt 
comparati ,  ut  attentum  lectorem  fallere  non  possint , 
alii  sine  melioribus  libris  semper  nos  decipient.    Pro- 
ferara  exempla  utriusque  generis,  quae  adhuc  latue- 
runt.     In    Xenophontis  Helleiiicis   IH.   2.   27.   edit. 
Dind.   legimus:  Ayjoufjtev»!?  $t  t>5?   X^f*?  '*'"'  ovdYjq  Tf,q 
rpaTiai;  Tztpl    KuXXwrjv    jSouXojytevot    oi    TOpi  Eevwcv    t6v 
leyousvov   p.e(JtfjivM  aTrofjteTpyjffaaS^at   t6  Trapa  Tou  7raT|:6; 
apyvpiov    §i'    avzoiiv    Tpoay^wpi^aai    xoTq     Aaxe^atptovtoi? 
e>tT:e(To'vT6S    e|    otxtas    ^ifn   eyovzeq    afayiq    Tzoiovm    xat 
allovi;  xe  rivaq  aTroxTeivouat  xat  ofxotov  Ttva  &paav$am. 
Arena  sine  calce.    In  optimo  codice,  quem  Venetiis 
excussi ,  haec  ita  scripta  sunt :  |3oi»Xottevot  ot  Trept  Sevtav 
To  XeydpLevov   fzeeJtfjivtf)    avaiiexprtaaaB^ai  xapyvpiov  TroXXwv 
Traaa  IveTikriaBr}    r)   ^paxid.   avamipaBivxez  8i   xaec,  twv 
'HAeiwv   xat  Trept'   Ttva  (JuveXSdvTei;    otxtav   exTreCTovTes  Te 
e|  auTyj;  a(faya.q  Tzoiovai  xtI.  vides  lacinias  loci  misere 
habiti.     Apparet    ex    sequentibus   multa    desiderari: 
librarii    ut    apud    Plutarchum   xaTa    avveyeiav    ^pa- 
^av    xd   (JtaXetTTovTa    et    omnia   sine    uUo   lacunarum 
indicio  temere  continuarunt.    Aliud  exemplum  dabit 
Lucianus  in  suavissimo  libro  de  historia  conscribenda 
p    43.  aefjivuvdfjtevot  fjuzXtra  e'Trt  Tar?  emypafoii;  ^  y.al  yap 
av  xat  auTat  TrayyeXotot.  Toi3  Seivoq  IlapQotwv  vtx&Ju  to- 
adde.  xat  avHap^i^oq  npwxov ,  ^evxepov  ^  w?  'Axdi^oq 
^'yjXovdTt  (haec  additicia  videnlur).  d}lo<;  d^eioxepaa 


69 


itfltpa  TToXu  {aviyJUiV  yap)  'AnaYixpiou  SaXayacffcw;  Hap- 
Gsvixdi.  oitS'  0)5  iv  yeXwTt  7101)50 aerS^ai  xat  eTrtaxwipat  Tstj 
irojStas  ouTW  xaXag  oiiffa^  dlla  Toi3  y^prmp.ov  evtxa. 
Vix  credas  haec  ila  ad  hunc  dicm  sine  uUa  lacunuc 
suspicione  legi ,  saltem  edi ,  potuisse.  Acutius  celeris 
vidit  Graecus  aliquis ,  qui  in  optimo  codice  Mar- 
ciano  post  AYipyirpiov  ^aXayaacjeus  HapBcViiia.  annota- 
,vit:  eXXetTret  Tt.  Quis  dubitet?  Quem  non  pudeat 
potius  id  non  dudum  vidisse?  Sed  alia  sunt  ubi 
fraus  tam  bene  latet  ut  deprehendi  numquam  sine 
ope  antiquorum  librorum  possit.  Quis  suspicelur 
partem  sententiae  periisse  in  hoG  loco  Xenophonlis 
Hellen.  I.  1.  35.  '^Ayts  5'  ejt  t:^;  AexeXeta?  t^wv  TiXora 
TroXXa  atTou  elq  Heipaia  xaTaSeovTa  ov^ev  ocfeloq  eyrj 
efvai  TOU5  i^ieT*  avxoH  ttoXuv  ii^Yi  'fjpitJov  'A9>jvatou;  etpyeiv 
T>5s  yw;  et  /x>j  Ttg  a/TJ<7oi  xat  oS^ev  6  x.azd  Bdlaxzav 
Gixog  (foixa.  xpdxiTov  xe  ehai  Kleapypv  xov  'Fap.(f>iou 
Ttpo^evov  ovxa  Bu^avTiMV  Trsu^f/at  eii;  KaX^^ri^Jova  Te  xai 
Bu^avTtov.  Veram  leclionem  servavit  optimus  codex 
Marcianus: — (jixo^  ifoixd.  ev  $e  A.ay.ed aip.ovi  yt.a' 
Xov  i^o^e  ToTs  TeXefft  Kpa'Ttr<iv  Te  tov  *Apig-ou.i~ 
vou;  xat  KXeap^^ov  Tov  'Pap.(^:ov  izp^evov  ovxa  BufavTiwv 
Tzili^ai  xTe.  ubi  simul  vides  quam  callide  Graeci  ^ 
postquam  excideranl  verba  ev  ^e  Aaxe§a{p.ovi  xalov 
£$o^e  xoig  TeXeat^  reliqua  audaci  correctione  ita  re- 
finxerint,  ut  sentenlia  constaret.  Fecerunt  id  inter- 
dum  tam  scite,  ut  vel  levissima  corruptelae  vesligia 
in  perpetuum  obliterarenlur,  alibi  contra  tam  inepte  , 
ul  neminem  qui  has  eorum  artes  semel  perspexerit 
possiut  ludificari  et  hoc  sallem  cerlum  sit ,  non  ge- 
»uina  veteris  scriploris  verba  nos  legere  sed  lemera- 


70 


rias  correctorum  in  loco  depravato  et  mutilo  ihter- 
polationes.  Aflferam  unum  et  alterum  locum  ubi  iis 
argumentis,  quae  grammatica  scienlia  el  sensus  cri- 
ticus  sive  sana  ratio  altulerant  etiam  pervetusti  co- 
dicis  auctoritas  accedit.  Apud  Plularchum  in  Pauli 
Aemilii  vita  p.  259  legimus :  etxoat  ^ev  avTOf^pxovq 
oky.ocS(xq  ly^tipwaaTo.  xocq  S'  aXkai;  aixov  yejxowja^  xa- 
xiSvasv.  ix.pdxr,a£  <Je  xal  7revTxipt>ia  xiaaapa  y.ai  [idyriv 
imliuYiaev  x6  $evxepov  ev  vi  Toiv  uTraTMtoiiv  'O^iXiov  «Tre- 
xpovaaxo  xat  ^ia^oiievov  xaxa  xoc^;  'EXifZiag.  quam  sinl 
haec  absurda  et  male  Graeca  quisque  videt.  At 
vidi  Florentiae  antiquissimum  Plularchi  codicem, 
saeculo  decimo  pulcherrime  in  membranis  scriptum, 
in  quo  hunc  locum  deprehendi  mullis  lacunis  hian- 
tem,  quas  terlio  fere  post  saeculo  Graeculus  ali- 
quis  pro  sua  sapienlia  expleverat  in  hunc  modum: 
i^sip^Gocxo.  xug  ^'   clXkocg  aixov   yzixovaag 

ttuTtOvaev.      fxQar^ae     de     xul     TrfrTTJCOta      XEOCOCpOC       "/.OLl 

fidxny  i7coXitJi,tiavj  Tov  $\  ^evxepov  iv  |  twv  OrcaTtxwv  o§-t7.t- 
ov  omz/.povQaxo  %ai  pia^oixsvov  Y.axa  to?  iki\uag.  Quid 
Plularchus  scripserit  sciri  nunc  non  amplius  potest; 
acquiescendum  si  sciamus  eum  tam  absurda  non  scrip- 
sisse.  Eundem  credimus  in  vita  Timoleontis  p.  242  de- 
disse  haec :  —  x\iyy\  epyov  ev:e§ei%axo  xov  2ixeAta;  oliytii 
efXTcpoff^ev  TUjoawov  —  ^taTrXyixTtf ojxevov  ev  piacj)  to^s  «f * 
wpas  epya^op.evoii  yvvaioiq ,  xdq  Se  p.ovaovpyo\)c,  ev  xaiq 
wSaii  §i§daxovxa  y.ai  -nepi  6eaxpuu>v  aap.dxm  epO^siv  anou- 
dd^ovxa  TipQq  eyMva;  Tiepi  p.e}.ovc,  dp[j.ovia(;.  Apparet  ex 
eodem  codice  in  uitima  parte  haec  tantum  esse  ipsius 
Plutarchi:   xag  ds  iiovaovpyovg   sv  aig 


71 


(STtGM^oiCpMta  irpog  exsjvag  mpi  iiilovg  «p/Jt.oviag. 
quae  nemo  restituet ,  sed  satius  est  mullo  aliquid  nos 
nescire  quam  a  Graeculo  decipi  et  linguae  Graecae  sin- 
cerilatem  contaminari.  Luculentum  exemplum  licen- 
tiae ,  quam  sibi  in  locis  hiulcis  aut  corruptis  sumebant 
Graeculi,  mihi  nuper  oblatum  est  in  fabula  Babriana, 
quae  recens  ex  Athoo  codice  prodiit,  (quamquam 
islum  librum  magnam  partem  a  monachis  esse  iuter- 
polalum  et  perpauca  continere,  quae  ab  ipso  Babrio 
profecta  sunt,  alias  ostendere  conabor).  Poela  ipse 
scripserat  in  fabula  82.  vs.  8. 

XaiTyjv  (?'  fpieXXs  zrfi  stiriv  xaTato^wetv. 
monachus  aliquis  in  vetiisto  libro  longo  usu  aul  situ 

delrilo  reperit  XAITHNAEMEAAETHN 

reliqua   oculorum  aciem  fallebant. 

itaque  inde  pulcherrimum  choliambum  eruit  et  sup- 
plevit  hunc: 

KCX.-/.Y1V  ^£  iislirYjv  £7:'  etJL£  TJ75  6(?oy  rpi^-i. 
Quid  inlerpretibus  futurum  fuisset,  ni  vera  leclio 
apud  Suidam  servata  exstitisset?  Similia  tamenmulta 
aeque  licenter  interpolala  et  corrupta  quum  in  aliis 
multis  tum  maxime  in  Tragicis  poelis  expedire  ni- 
timur  et  medicinam  facimus  mortuis,  ubi  forlasse 
nec  vola  nec  vestigium  superest  antiquae  scriplu- 
rae,  quam  casu  deletam  recentiores  Graeci,  ut 
quisque  commodissime  poterat,  ita  suis  inventis 
el  additamentis  audacissime  restituerunt  scilicet. 
Praeter  eos  locos,  ubi  velustas  quaedam  arrosit, 
quae  postea  infeliciter  sarta  sunt,  alii  sunt  quam 
plurimi  ubi  describentium  socordia  alias  res  agentium 


72 


effecit ,  ut  aliqua  pars  senteniiae  nobis  periret.  Sae- 

pissime    hoc  factum  est  ubi  idem  vocabulum  in   vi- 

cinia  recurrebat   aut  similis  vocabuli  terminatio  vel 

forma ,  quo  hallucinantis  hominis  aberrabant  oculi , 

unde    intermedia   omnia   intercidebant.      Incredibile 

dictuest,  quot  locos  ea  calamitas  afflixerit.  Yae  mi- 

seris  interpretibus ,  qui  istos  aliis  claros  et  perspicuos 

reddere    conantur.      Plutarchus    de    virtute    morali 

p.  445.  b.    scribit:   vuv  $k  ffewypotruvy)  pey  iTaf,  ob  xa 

TTo^yiTtxov    wUTZsp    txjwm    6pi(j.[icc  xai  Trpaov  6   Xoytdfxos 

Ylvioy^eT  xat   iitray^sipt^ezou  izepi  zaq  ini^vitiag  j^pwfxevos 

UTreotovTt  xat   $e-/piiivrjd  tw   Xoyttjpw    yiai    xpaToiJvTt   t»3V 

CTTtSupttav  j  iynpdxeiav  §e  oitK  alvnoig  acyei  oii^e  T:eiB'oixevrpf 

«XXa    TCkayiav    Y.ca    avxixeivovaav  ^    oiov   U7:6  TrXyjyyjg  xai 

j^aXtvou    xaxa^ia^opisyoq    xai    dvax,poijav    dyGiVOc,    6)v    iv 

eauTb)  xat   dopujSou  pLe^og.   ita    hunc    locum    conslituit 

Wyttenbachius ,     qui    adscripsit :    «vulgo   mendose: 

uiretxovTi.    iyKpdxeia    Se  eri    x-ai   ^e;(op.evcf)   xu)  Xoytffpt&i 

xai  xpaxoiJvxi  xrjv  eTrtQu/xtav.    ayet  dk  oux    dXvviaq  ov$e 

Tia^oyhw.    Ceterum   tw   loyi(7p.u>   mutandum   videtur 

in  Tov  j^aXtvo'v."    Quo  quis  est  doctior   et  subtiliore 

ingenio  eo  plura  et  exquisitiora  de  hoc  loco  poterit 

commentari :  at  nenu)  poterit  umquam  recte  aut  ex- 

plicare   aut    emendare.     Vera    lectio   servata   est  in 

optimo  codice  Marciano:    j^pwpievos  uTretitovTt  jtat  $e- 

j^opivo)  xo  p.ixpiov  xai   xo  evay^ripLov  eiiovaiwq. 

6  $e   iyKpaxY}^   dyei    pev   eppwptevtf)  tw  Xoytdpi&i 

xai  xpaxovvxi  xhv  eTrt^upwav^  otyet  ^e   ouat   aXuTrws  ou(Je 

m^oyLsvnv  y.xe.    Sine  meliore  libro  igitur  in  eo  loco 

et  aliis  sexcentis   operam  ludimus  ac   vulnera    cu- 

rando  maiora  facimus.    Is  solus  sapit  qui  ab  huius-' 


73 


cemodi   locis  abstinet   manum,    ne  sibi   corrumpat 
iudicium   in  aliis,    ubi  veri   reperiendi  spes  affulget 
laelior.     Satis  est  si  perspicias  aliquid  inlercidisse , 
cuius  interdum  etiam  sensum  probabiliter  conieclan- 
do  reperire  possis:  non  ullra  pergendum.    Quis  non 
sentiat  hiulca   esse  haec   ab   lamblicho   in  vita  Py- 
thagorae  ex  anliquiore   scriptore   Graeco  descripta. 
J  366.  XP°^^  aevTotys  ix^epov  'kpiaa.v  ex  TcJiv  Aeuxavwv 
«7w3"£VTa  ^id.  Tivwv  levwv  a(^nyma.a^a.i  xri^  Qjpknq,  Tipo; 
ov  d(fvdaBai  Aio^apov  tov  'AffTOv^tov  ^  ov  iiapa^ey^BijvM 
dia  xr.v  andviv   twv   ev  tw   (Jur>7,"aTt  dv^ptLv    iiepl   ^v 
'HjsaxXeiav   KXetvtav    v.ai    OtXoXaov    xtI.      Editores    nil 
mali  suspicati  putaverunt  significare  ultima :    Hera- 
cleae  autem  superstites  tum  adhuc  erant   Clinias 
et   Philolaus:  vides  quid  de  suo   largiautur.     Sup- 
plendum  est   ex  praeslantissimo    codice,  quem    FIo- 
rentiae  excussi:  —  dvdpm.  ovxoq   §£   eiq   xriv   'EX- 
"kdSa   eTTaveXS-tbv   ^ieiJwjte   xa.c,  X\.\)^ ayopeiovq 
^divdq.     frjXtaTai;     $1     ypdfei     yevitjB^ai     twv 
dvSp&v   T:epl  fjiev  'Hpa'xXetav  ■x.ze.  quae  nova  sunt  et 
magni  pretii,  ex  Arisloxeno,  opinor,  excerpta.  Ocu- 
lus  librarii   a  priore   dvSpwv  ad  posterius   aberravit. 
Eodem  modo   pessumdatus  est  locus  et  ipse  Arislo- 
xeni,  nisi  faJlor,  §  207.  xaQokm  §e  i:oMikaxdzY}v  eivax 
rr,v  Twv  Tipoa^fepop.ivwv  TtooLikiav  ^  in  quibus  nemo  hae- 
sit.     Codex  optimus  dedit:    xa3"6Xoii   ^e    TiotxiXcoTaTov 
efvat    t6    «v^pwTTtvov    yivoq    y.axd    xb   TwveTTt- 
S^w/uitwv    TtXyj^o?.     ar]^eiov    §e    evapyeq    elvai 
T>/V  TtSv   TTjJoayepouevwv   TTotxtXtav,    ubi   recurrens   elvai 
peperit  errorem.    Addam  lertium   exemplum  ex   eo- 
dem  §  30.  itleiovcq  ri  §vjyp.ioi  xotq  "koyoiq  eveayi^ridctv. 


74 


aXka  6/xou  auv  irotat  xal  yuveu^lv  o/xaxoETov  i$p\ja«iJ£VOi 
—  7TapsfA£ivav.  Supplendum  e  Laurentiano  codice: 
ina-/s^nefjav  atpeS' evTei;  auxot  xaTa  xpa' tos  ou- 
Tfiji;  wre  ouxeTi  oTxa^e  dcnig-Yjoav  d}X  6/xou. 
Hic  quoque  oculi  describenlis  aberrarunt  ad  similem 
formam  ai:igy](Jav,  qui  error  quam  facile  commit- 
tatur  norunt  omnes  qui  codices  ipsi  descripserunt. 
Neque  adeo  receutiorum  in  eo  genere  diligenlia 
longe  superat  librarios  veteres,  quorum  stuporem  et 
inscitiam  solent  insectari.  Documento  esse  potest  locus 
Charitonis  p.  104  ubi  Dorvillius  edidit :  «7:1^1  y.al  KaX- 
"Xipporiv  &ye.  oiq  ^e  aoi  7rpora'<J(7&)  ptyj  axoudav  fji^Te  yave- 
pd)$.  Bil(Mi  ydp  ae  tial  Tieiaai  x,ai  laBelv.  tvBxjq  ovv  «va' 
xXyjTixov  ac,  tw  ^aaikei  evy^aipodv  w^  t6  KaXXtppoyjs  0/3pap,a 
Qvpocaaq.  quem  locum  nemini  suaserim  ut  restituere 
conetur.  Codex  unicus  haec  habet:  $vo  di  aot  Trpo- 
ra'(j(Ta).  —  eu3^;5  ouv  avaxXrjTixov  xrjq  Biopaq  avv- 
S-ripia  $ie$6^v]  y.al  itdvxeq  ave'rpeyov.  Ba- 
(TtXeus  ^'e  av>;pT>3/xevos  TaT?  eX7:t<Ttv  eiarr 
Xauvev  elq  za  ^xaikeia  yaipm  wg  t6  xa'XXtrov  Q^papLa 
BYipdaaq.  praeterviderunt  unum  versum  et  reliqua 
quia  intelligere  non  poterant  nec  legere  recle  po- 
tuerunt.  Addam,  quia  lepidum  est,  alterum  exem- 
plum  negligenliae  in  eodem  codice.  p.  115  legimus: 
xaTeXajSov  Se  Ty;v  ^paxixv  CTtt  tw  tiozap.w  v.a}.  Trpoupii- 
^ovTes  Tor;  opvtS^oyuXa^tv  woXou3-ouv.  Dorvillius  post- 
quam  docte  illustravit  ratiouem  et  usum  twv  opvi^o- 
a)uXa'x(av  in  castris  Persicis  subiungit :  »  Quod  st  nec 
ita  oputBofvkaKeq  placeani ,  posses  omaBofvla^i  ^  qui 
noH  in  re  miliiari  et  contendere  parum  abire  in- 
vicenii  si  literis  maiusculis  scribantur  omaQoffxika^vi 


75 


p/  opi9og5uXa|'iv,  fofte  id  aliis  placuerity  quibus 
volupe  est  potius  auctores ,  ut  vocant ,  emendare 
quam  explicare ,  sane  inslituto  ad  bonos  auctores 
iniuriosissimo  et  ad  ingenia  iuvenum  studiosorum 
corrumpenda  praesentissimoJ'^  Quam  vellem  prae- 
slantissimum  quemque  iuveiium  nostrorum  sic  cor- 
rumpi  ut  iueptum  opvi^ogjuXaltv  patienter  ferre  non 
possit.  Horum  si  quis  forte  dubitet,  sciat  in  unico 
codice  Charitonis  liquido  scriptum  esse  oTrKrSogjuXal^iv. 
Pag.  23.  Peius  eliam  erat  ubi  intricati  tachu- 
graphorum  nexus ,  siglae,  scribendi  compendia 
et  vocabula  decurtata  describentibus  negotia  fa- 
cessebant).  Est  mihi  animus  de  tolo  hoc  genere  ahas 
copiose  exponendi :  nunc  ne  tetigissem  quidem  nisi 
casu  quodam  mihi  essent  ad  manum  excerpta  ex 
optimo  codice  Laurentiano,  quo  continetur  vita  Py- 
Ihagorae  ab  lambhcho  ex  antiquioribus  scriptoribus 
Arisloxeno ,  Nicomacho ,  aliis  contexta :  ex  eo  igitur 
hbro  luculenta  aUquot  exempla  huius  rei  expromam. 
Legitur  nunc  apud  lamblichum  §  27.  Ilvda.y6paq 
avveztkeaz  ^viv  Trspi  tcI5v   oupavtwv  sr.iTriyiriV   xal  —  aTTo- 

^ei^eaiv  —  (xpiQin^xuali  Kai  ygwfxexpDtars  Sitkaaev.    Co- 

a 
dex,  unde  reliqui  omnes  fluxerunt:    SiO,  id  est  $d- 

la^ev,  constanti  usu  tachygraphorum.  §  72.  T:pQaixazxe 

aiaiZYiV   7revTa£T>5   dmTzeipdiiJievoq   rrw?  eyjtpaTws   ey^ovaiv  ^ 

quod  Graecum  non  est.     Sed  male  expleverunt  le- 

clionem  archetypi  codicis:  nux;  lyxpx    id  est   iyy.pa- 
xetaq.  paulo  post :  iv  $yi  tcI)  xP^^^  toutco  Ta  oev  iy.oc^ou 

xjTca.pyovxa  TOUTertv  aX  olaiai  exotvouvTO.  Cod.  ixa  quod 
legendum  erat  l/.«s-w.  simul  abiice  putidum  additamen- 


76 


tum  Tourercv  al  ovaiai.  In  §  113.  Kiesslingius  e  suo 
codice  supplementum  atltilit,    in  quo  legitur:   Tiepi- 

Ttaumov  Ti  n^Xoq  x.ai  y.cx.za.g-alruav.  Codex:  TTTravTtxw; 
i.  e.  ■Ksi:avxu6v.  In  §  247.  evioi  S^e  tov  TrejOt  rrjq  aXvyov 
xai  xrjq  daufifxerpiaq  i^eimvza  touto  7:a5erv  ^e^av. 
Cod.  aXo  i.  e.  dloyiaq.  Multo  turpius  esl  quod  legi- 
lur  5  258.  eTT^^yev  hepoq  irpoCTTrotoOpievo?  ^ev  e^^yjTaxevat 
Ta  TMV  nu3-a'/opetwv  dnoppnza ,  TrepiTrXaxetg  ^e  xai 
yeypa(^(iiq  e|  wv  paO^r'  auToiii;  xfpieXXe  ^taj3a'XXetv.  Quam 
sit    absurdum   islud    7iept7rXaxe4   miror    ne   Rusterum 

quidem  sensisse.  Scriplum  est  in  codice  TrTrXax  cum 
compendio  syllabae  co;,  igilur  TreTrXaxw;  scriptum 
esl.  Sed  arripiunt  librarii  temere,  quidquid  primum 
venit  in  menlem,  ul  in  §  264  quum  ob  oculos  ha- 

berent:  yeveaS-at  (faai  zavxw  zriv  7t  xaTa  touto^  quum 

nescirent  -napoituav  ila  scribi ,  sine  mora  de  suo  7ro'Xiv 

dederunt.   Iii  §  46.  u7ToXap/3a'vetv  axjTovi  eipvj  ^erv  xotv/jv 

7rapaxaTa9>5xy]v  e)^etv  T/iv  Tiaxpida  Tzapd  tov  Vilin^ovq  T&iv 

TXoXiTwv.  ^eiv  ouv  TauT/]v  ^totxerv  outui;  w;   piiT/.ovai  tw 

TTt^rtv  Tiapa^oai^ov   xoig  e|'  auTwv  7roierv.     Grave  vilium 

^        ^  ov 
lalet  in  ultimis.    Codex   w^  pte^XX    quod  ex  constanti 

usu  ponitur  in  participiis,  unde  apparet  non  aliter 
quam  pieXXoixJav  expleri  posse.  Vide  quid  in  J  50 
designaverint :  (wre  Trjv  X'''P'''  "^^i  dizoSoaewq  euep- 
yeaiaq  Trpooyjxetv  auTori;  efri  "(Jtxat^wg  •oix.ovoi/.eiv.  Quum 
expedire  non  possent  dno^o^  temere  expleverunt:  at 
vero  nulla  est  optio  in  his  aut  dubitatio:  dizoSo  hoc 
loco  est  a^ro^oQetV/is  ^  quod  solum  ex  omnibus  formis, 
quae  ab  dnodoB  incipiunt,   huic  loco  ac  sententiae 


77 


convenit:  alibi  aliter  poterat  expleri,  at  numqiiam 
Tocabula  ita  decurtantur  ut  duplici  modo  recte  ex- 
pleri  possint.  Terum  nihil  inlelligentibus  omnia  sunt 
periculi  plena.  Paulo  ante  in  optimo  libro  recte 
scriptum  est :  efTrev  ^  oti  xr,v  TrdXtv  ayTcSv  oi-x.eTtj^ai  (rup.- 
^i^mev  ^  ws  Xeyouciv^  'Hpa^iovq  ots  zaq  jSoO;  $ia  t>7S 
'iTaXtas  ijla.vvev  U7to  Aaxtvou  fX£V  a'(?tx7;0evTO5  _,  KpoTwva 
^e  jBoyjS^ouvTa  x9ic,  viditoi;  Trapa  Ty;v  ayvotav  —  $ia(f6ei- 
pavToq  xtI.  Credasne  ad  hunc  diem  edi:  'HpaxXe'a^ 
nempe  compendium  syllabae  ovq,  quodparum  differt 
a  figura  literae  a  suprascriptae ,  nihil  differt  Graece 
nescientibus.  (cf.  Bast.  Comm.  Palaeogr.  p.  777.)  Eo- 
rum  inscitia  quo  usque  possit  progredi  ostendit  quod 
legitur  in  $  70.  —  yiXtav  —  a^vS^pwTTwv  Trpo;  dllinXovq^ 
7ro)viTG5v  fjtev  $iix  vofAtpto'T>]Tos  ityiovi;,  hepofv^XfAiv  $e  $ia 
(DVQiokoyiac,  opOrig.    Scriptum  est  in  archetypo  codice 

0 

T' 

solemni  compendio  $iavo(up.o  unde  primus  edilor 
imperite  dedit  <Jtavo/xtpiTTo ,  pro  quo  suadet  ut  ^iave- 
vopLeTo  legatur!  Librarii  Graeci  aliorum  codicum  pro 
sua  sapientia  legerunt  Siavoiu^oxaza.  Tandem  Kus- 
terus  ex  %  229  emendatam  lectionem  reslituit.  Locis 
autem  ex  hac  inscitia  corruptis  videas  multos  sine 
suspicione  sic  uli,  ut  quae  cerla  sinl  infringant  et 
contra  etiam  ac  linguae  ratio  et  constans  reliquo- 
rum  usus  poslulant  interdum  a  quihusdam  poni 
doceant.  Non  mirer  equidem  si  ex  lamblicho  quo- 
que  ostendere  velit  aliquis  formam  tov  'ATroXXw  nou 
Atticis  esse  propriam  idque  in  certis  formulis,  sed 
eandem  etiamaliis  placuisse,  in  his  lamblicho,  apud 
qucm  saepiasime  occurrat,  veluti  in  §  52,  53.   tov 


78 


'ATroXXw  xal  tov  epara.  —  eirayyeAaaS-flu  tw  'AiroXXw 

■ —  TTjDwotav   TitmdaBai  tov  'Atto^XXm.    §  91.  d}X  avTov 

?VTW5  Tov  'AttoXXw.    Verum  in  omnibus  his  Jocis  scri- 

w 
ptum  est  in  Cod.  d-KoKky   adhaerente  interdum  ulti- 

mae  literae  X  ea  lineola,  quae  omissum  esse  aliquid 

iudicat.  Similiter  tou  a.-i:6Kkj  tw  aTrdXX  scribi  solet. 
Eodem  modo  ortus  est  ridiculus  error  in  loco  Lon- 
gini  in  Walzii  Rhett.  Gr.  IX.  p.  583.  xtver  iXeov  — 
'Ojxripo!;  em  xrjq  'kvSpQy.diyriq' 

■nai  X6v  ev  'Apyet  eoutja  ii^oq  aXXrjs  i(;-og  laouvoiq. 
y.ai  xd  l^Yic,  «.Tavxa  xa  utto  toG  exTos  tipriniva  tov 
eXeov  Tov  t>5s  ' kvS poixdyrf^  xivii.  optime  Finckhius  vir 
perspicax  resliluit  utjo  tou  'ExTopos.  sed  quid  facias 
librario,  qui  quum  in  eo  loco  ob  oculos  haberet 
scripturam  hanc,  quae  in  optimo  Cod.  Regio  exstat, 

1)710  Tou   exT  potuerit  exTo'e  scribere.    Nihil  autem  mi- 
randum  in   iis,  qui  potuerunt   serio  scribere  in  Me- 
nandro  rhetore   apud  Walz.  ibid  p.  251.    'Atto^XXwv 
XeyeTat  —  JTu^wva  xat  TxjXe^wvTa  dSekrfohq  xTefvat  toFi; 
jSeXetftv.  unde  in   Walzii   indice  occurrit   Telephon, 
Pythoms    frater    p.   655   ocyus    eximendus,    nam 
vera  leclio  e  codice  Regio  mihi  reperta  esl:  IIuSTova 
xaTetXrj<pora  AeXyou?.    Conlrario  errore  p.  250  legitur: 
t^ta  AeX^or  |3a(?£'f  et  Moucwv:  unde  nemo,  spero,  AeXoior 
credet  esse  Graecum.    Codex:    idicc  $t  foi^l^ei  Mou- 
(jwv.    Idem  rhetor  palriam  celebrans  scribit  p.  313. 
Tts  ydp  'l^npiai  Tzapaxvjoxv  »?,  Tiajsa  AwToyoyous  dtfiuo- 
fitvoq  oux  «v  Ipidi;  TTpoTtuwJetev ;  codex  nil  boni  attu?- 
lit.    Sed  quid  codicibus  opus  est,    ut  restituamus  yi 
2tipr,(ji    ntpnvyjcLv?    Huiusmodi   tamen    homunciones 


79 


eos  libros  descripserunt ,  a  quibus  nuncne  latum  qui- 
dem  unguem  discedere  homines  quidam  docti  iubent. 
Neque  tantum  obscuriores  scriptores,  quorum  rari 
tantum  codices  a  paucis  legebanlur,  tam  turpiter 
inquinati  circumferuntur ,  nam  animadvertat  mihi 
ahquis,  quae  turpissima  vitia  sermonis  nimium  pa-> 
tienler  ferantur  in  his  Aristophanis  versibus  Av, 
417.  sqq. 

opa  zi  xipSoq  evBd$'  a^tov  povijg 
oTCf)  TOTroi3e  /uioi  i^uvwv 
xpazetv  ocv  yi   tov  e;^6jOov  r) 
(piloiaiv    tiXpeleTv    e-j^eiv; 
quid?   vincere  hostem  potuitne  ab  illo  dici  v.paztTv 
zov  ly^BpoVj  aut  amicos  iuvare  xoiq   tfiXoiq  ^Xfe- 
"keiv?  Deinde  pro  Jj  ■x.poi.teiv  twv  eydpu>v  h  roiiq  filovQ 
oi^fieleTv  h'cebitne  omittere  alterulrum  articulum  et  7} 
ita  traiicere,   ut  legatur:  xpazeTv  y)  twv  e-/BpuiV  yi  (fiXovq 
^(feleTv?    Qui  haec  inducere   in   animum   potest  iu 
quacumque  alia  re  utilius  quam  in  Graecis  scriptoribus 
interpretandis  studium   et  operam  suam   collocabit. 
Quid  igitur?  in  huiusmodi  locis  licet  esse  ingeniosis, 
at  parum  aul  nihil  prodesl.   Metuendum  enim  est  ne 
omnia  antiquae  scripturae  indicia  et  vestigia  prorsus 
sint  delela ,  itaque  in  his  omnibus  criticorum  optimus 
est  (quod  de  medicis  dixit  aliquis  apud  Stobaeum 
Floril.  CII.  9)  6  ia  Swaxa  v.ai  Ta  d$itvaxa  8vvd.p.evo<; 
$iayiyv(ii(Ty.eiv. 

Pag.  23.  Bonum  factum ,  quod  bene  multi  su- 
persunt  libri  vetusti.,  interpolationibus  istis  anti' 
qmores,  vnde  fraus  apparet  et  ipsa  scriptoris  mu' 
vus  e  genuinis  antlquae  scripturae  reliquiis  certa 


80 


correcttone  potest  restitui).  Non  arbitror  manifestius 
id  apparere  posse  quam  ex  hoc  loco  Plularchi  de 
audiendis  poetis  p.  20.  D.  «t  ^e  twv  7toiy;Twv  uTrevov- 
TKOcretg  Ttpix;  «utou?  dtnavafipovaai  Ty;v  tt^s-iv  oux  ew<Jiv 
icrxypdv  poTtriv  yevh^ai  irpo?  to  jSXaTTTOv.  'Otcou  jyiev 
ouv  auTor?  t6  TiS^lvai  (Juveyyus  ex^aver^  Troter  Ta?  avTi- 
"Xoyiaq  $ei  t&>  j3e),Ttbvt  cruvriyopeiv '  axTTrep  ev  TouTots  *  — ' 
—  Tt'  ^^Ta  $ei  ae  y.d^veiv  ^  Y.azBaveiv 
afjtetvov.  ouiJeti;  xa'fjiaTos  eu<Te|3erv  Seous. 
id  est,  si  iuterpretibus  credendum: 

A.  Quid  ergof  numquam  te  mori  expedit  Dtis? 

B.  Praestatf  nec  ullus  est  labor  colere  Deos. 
quae  quam  aliena  sint  vides.  Vera  scriptura  •el  ipsa 
manus  Euripidis,  cuius  ex  Palamede  locus  est,  ita 
latet  in  antiquissimis  codicibus,  ut  manifesta  corre- 
ctione  erui  possit.  Scilicet  optimus  et  pervetustus 
liber,  qui  Venetiis  inter  codices  Bessarioneos  serva- 
lur,  hanc  mihi  dedit  lectionem;  '• 

Tt'  §ri-za  ovaiv  dei  ae  xaTQavoufievov. 
ubi  pro  OTCIN  lege  0YE1N^   quod  puncto   el   li- 
neola  discrepat,  et   Euripideum   habebis   senarium, 
qualis  ab  illo  scriptus  et  a  Plularcho  iandatus  est: 

Tt'  ^yJTa  fiuetv  $eT  ae  xaTSavoufxevov  ,• 
resjwndet  Palamedes: 

dfieivov.  oi)$elq  y.dtmzo<;  eu  aifietv  Oeovg. 
in  his  demum :  t6  TiS^evai  avveyyvq  ix.cpavelg  ixoiei  zaq 
ovTtXoytai; _,  et  polest  aliquis  tw  |3eXTt'ovi  avvriyopelv. 
Spectemus  nunc  ad  hanc  lucem  librariorum  et  cri- 
ticastrorum  socordiam  et  temeritatem.  Videbimus  in 
leclionibus  reliquorum  codicum  emendatae  scripturae 
Testigia   magis  magisque   obliterari,    donec   tandem 


81 


prorsus  perierinl,  et  actutn  de  illo  loco  fuissel  si 
quemadmodum  in  tot  aliis,  recentiorum  apogra- 
phorum  fide  et  auctoritate  slandum  esset.  Gli- 
scentem  labem  possumus  oculis  subiicere.  Codices 
et  ediliones  haec  dederunt: 

ti  Sfixa.  ouai  §ti  ae  7iaxQavov[xsvw 
xi  Sijz'  ovai  $eC  ce  TiazQavovusvov 
Ti  Sma  oixji  §el  ae  TiaTBaveiv 
Ti  ^TJxa  ov  $ei  ae  v.axQaveXv 
xi  Srjza  ^ei  ae  ■x.axBaMtTv 
XI  $rixa  ovai  Sei  ae  ■Ko.^Lveiv  y.ax6avov[ievov 
XI  ^YiXa  Sei  ae  Kdfiveiv  v.axBavo\)[isuov 
XI  dHxa  Sei  ae  xdijLveiv  ycaxdavtiv. 
Fraus  nunc,  quod  dicebam,  apparet.    Librarius  ali- 
quis   olim  e   vetuslissimo    libro   male   pro   TIAHTA- 
0TEINAE1CE  aliud  agens  dedit  xi  $fixa  ovaiv  ^ei  ae, 
turpi  errore ,  sed  perito  medico  facile  sanabili.    Qui 
proxime  secuti  sunt  nil  nisi  drix*  et  ovai  peccaverunt, 
quae  non  tam  levia  sunt  ac   videntur:   namque  sic 
iam  mullum  a  vera  scriptura  aberravimus;  supervenit 
corrector  aliquis,  qui  se  recle  facturum  putavit,  si  ista 
ad  grammaticam  rationem  conformaret  scribendo :  ti' 
—  $ei  ae   xaxQ aveiv    pro  ■KaxQavovuevov.    Aliam  ra- 
tionem   iniit   criticaster  alius,    qui  aliquid   excidisse 
ratus  audacter  de  suo  xa/xveiv  infersit.  Uterque  reliqui- 
as  veleris  scripturae  ad  suam  correctionem  accommo- 
davit,  unde  nataesunthae  lectionesaeque  corruptae: 
xi  $9}xa  §ei  ae  v(,axQaveiv 
xi  SHxa  $ei  ae  xdcy.veiv  xaxQavou/jievov. 
denique  ex  utraque  hac  conflata  est  quae  Wytten- 
bachio  placuit: 

6 


82 


Ti  dma  $ti  ae  xa/izvetv^  xaxdaveiv  'K\umv. 
unde  quam  infeliciter  aiiquid  sani  exsculpere  conati 
sint  homiues  docti  videbis  apud  eos  qui  Euripidis 
fragmenta  collegerunt.  In  huiusmodi  calamitate  siue 
ope  librorum  nulla  spes  salutis  est,  at  hoc  tamen 
valet  iudicium  et  longa  cum  veteribus  consuetudo, 
ut  subesse  in  his  fraudem  sentire  et  perspicere  pos- 
sis ,  et  quum  ipsa  scriptoris  manus  erui  nequeat , 
at  senlenlia  tamen  eorum,  quae  perierunt,  certa 
conieclura  possit  excogitari,  ut  in  hoc  ipso  loco 
Grotius  ostendit,  qui  quum  corrigeret:     . 

A.  Tt'  $tL  ^eous  (Je'/3etv  ae  xaT0avoupevov ; 

B.  «fxeivov  xxi. 

recte  cogitando  proxime  accessit  ad  id  ipsum,  quod 
Euripides  et  Plutarchus  habuerant  in  animo.  Cf. 
Valckenaerium  ad  Phoen.  vs.  1331.  ■?'.    . 

Pag.  23.    Sed  aliorum  multorum ,   quorum  non 
nisi    recentiores   codices    nunc   exstant ,    imquior 
est  conditio,  nam  interpolatos  esse  consiat,  anti- 
quam  scripturam  in  plerisque  locis  non  nisi  an- 
cipiti  coniectura  et  incerta   divinatione  possumus 
expiscari.)   Si  quis  huius  rei  documenta  et  exempla 
a  me  peteret,  ante  reliquos  omnes  Lysiae  orationes 
proferrem ,  quae   quum  in  pessimis  et  recentissimis 
libris   ad  nos  pervenerint    non    simplici    calamitate 
affectae  sunt.    Nam  quum  librariorum  socordia  pas- 
sim  contaminatae  circumferreutur  iam  olim  videntur 
multi  temerariis  interpolationibus  laborantem  sentcn- 
tiam  magis  magisque  pessumdedisse.     Deinde  quum 
vel   sic    tamen  multi  loci  intricati  superessent,    qui 
omuem    interpretationem   respuerent    nec  sine  vio- 


83 


leutiore  tnedicina  sanari  posse  viderentur,  exortus  est 
Graeciiliis  aliquis,  qui  denuo  audacter  quidquid  li- 
buerat  vulgatis  lectionibus  substituit,  nil  veritus  re- 
secare  si  quid  otiosum  putaret,  addere  de  suo  quid- 
quid  coromode  addi  posse  existimaret  et  quocumque 
modo  propagatam  e  vetustioribus  libris  scripturam 
vel  sic  salis  male  habitam  novis  erroribus  depravare. 
Scripturam  sic  ex  huius  arbitrio  constitutam  quum 
in  Laurentiano  codice  invenisset  Bekkerus  haud  cuu- 
ctanter,  quasi  si  integriorem  Lysiam  reperisset,  recepit 
in  textum  ne  in  audacissimis  quidem  Graeculi  con- 
iecturis  fraudem  suspicatus-  Arguitur  autem  facile  ia 
coniecluris,  qualis  illa  est  p.  114  (275  Bekk.)  eTia- 
^riTitp  UfjLu;  eS^os  eg-tv  eva  twv  Iuvovtwv  aei  (Graecitas 
postulat:  eva  ad  Twv  Iuvovtwv)  xaxw^  Xeyeiv  jcoi  7:0»^ 
eTOt^av  cyd)  upv  {jLYiviaoi  Tipog  uftas  ooJTOuq  xpe^ta^e. 
Lysias  non  magis  fjDjvtff&j  usurpare  potuit  quam  xwffe- 
Tot^  ut  hoc  utar,  vei  yokuiQziq  vel  Y.oiiaatxca.  Fece- 
runt  hoc  Graeculi  recentiores,  qui  multum  sibi  pla- 
cebant  quum  verbis  suis  antiquissima  Homeri  verba 
miscerent ,  quemadmodum  fecit  historicus  ille  apud 
Lucianum  in  suavissimo  libro  de  historia  conscrihen- 
da,  Tom.  11.  p.  22.  ekih^s  fiev  yi  finj^jxuYi  y  to  TeTxos 
^e  TTBffov  yLsyalai  i§o\mr,atv.  —  'E^euaa  fziv  Sti\  oStm 
Tot?  oTrXots  Ttepiea/uiapayerTO  y.a.i  orojSoc  rtv  xat  xovaj3os 
«TravTa  Ta  exer.  y(.cu'  6  g-pom^oi  iiiepninpt^£)^  u  TpoTrta 
fjuzXtg-a  izpoaaydyoi  izpoq  to  Ter^^o?.  verum  neque  Ly- 
sias  neque  Atticorum  quisquam  eo  morbo  laboravit. 
Peccavit  crilicaster  qui  quum  vulgatam  lectionem 
/jiyivuab)  videret  stare  non  posse  ingeniosus  sibi  visus 
est  quum  fXYiviaa  reponeret:  veram  lectionem  in  fjn^- 


84 


vu<7&)  lalentem  eruit  Marklandus:  ^r,  avvda  (^imi),  ul 
paulo  ante:  ow  61$'  o  xt  ^yiptiwS^riaoiixat  p.>3  ^uvwv  ufxrv^ 
ubi  scribendum  est  de  more  Atticorum  o  xi  x,ai  ^yjmw- 
Br^aoiiou.  Ostendam  primum  unum  et  alterum  locum, 
unde  fraus  correctorum  antiquiorum  pateat,  deinde 
illius  interpolationes  arguam,  qui  Bekkerum  et  alios 
decepit.  In  oratione  uTrep  tou  d$vvocTov  pag.  168  (412 
Bekk.)  legitur:  ^ii  yacp  Qv$h  aklo  fjtot  So^ei  Tzapa- 
aKSvdaat  xdv^g  fj.oi  tov  xtv^uvov  outo?  rj  $i(X  fQovov.  — 
ei  iiev  ydp  ■/^pTnndzoiv  ivey.a ,  av-M^^avzv. ,  et  ^'  ws  iyP^ 
saurov  p.e  TipLapeizai ,  ^ev^exai.  ^iix  ydp  rriv  ■Kovnpiav 
avxov  (scrib.  txjv  auTou)  ouTe  yiXw  ouV  eyPptb  TrwTroTe 
ey^pY}aocp.Yiv  avrui.  quae  quam  absurda  sint  nihil  atti- 
net  ostendere.  Solemni  errore  confusa  sunt  in  hoc 
loco,  ut  passim  alibi,  ou  et  et,  ou^J*  et  et  $'  et  facile 
Tincam  scripsisse  oratorem :  ou  p.ev  ydp  yprip.d-zwv  evexa 
(XuxoyavTer  ov$'  w?  eyBpcn/  eavzov  |xe  Tti^twperTat.  Sid  ydp 
T»5V  7rov»j|3tav  Trjv  auTou  xTe.  ubi  quum  semel  et  |u.ev  et  et 
de  scriptum  esset  suspicatus  aliquis  alteram  apodosin 
requiri  infeliciter  (|/eu^eTat  inseruit,  haud  secus  atque 
xdp.veiv  modo  vidimus  Euripidi  obtrusum.  Gravius 
multo  affectus  est  locus  in  oratioue  xaTa  ^iloivog 
p.  188.  (462  Bekk.)  outos  toivuv  ou;^  ottwi;  wyeXjjdat 
zirjv  Tzokiv  Iv  TotouTO)  xatp&i  xat  TotauTyj  x.aTag-daei  $ie- 
vo-n^ri  dXk'  oTzoiq  Tt  y.ep$aivot  «716  twv  vneiepoxv  avp.Cfop(hv 
TzapeaxevdaaTo ,  in  quo  hoc,  opinor,  manifeslum  est 
ovy  oTTCn)?  e  more  Attico  pro  non  iantum  non  posi- 
tum  fefellisse  hominem,  praesertim  quum  ^elmai 
noto  errore  pro  ^(fikr,ae  scriptum  esset,  unde  liquido 
apparet  verbum  Sisuori^n  eidem  temeritati  deberi, 
qua  superiora   depravata  esse  comperimus.    Yidetur 


85 


mihi  homo  lacunam  explere  yoluisse,  nam  prima 
tantum  et  ultima  sana  esse  video.  Quid  si  sic  sup- 
pleatur:  outos  toivuv  ovy^  oTzoig  wyeX/jae  tjiv  ttoXiv  ev 
TOtouTCf)  KMpU)  jcai  ocTiopia.  TotauTr?  ^taTara^av  aXka.  ytm 
nepSaiveiv  ocko  twv  yfxeTspwv  fsv[t.<fopG>v  "napecmevdcjaro. 
Facile  nunc  apparebit  labes,  quam  alter  locus  eius- 
dem  orationis  contraxit  p.  189  (465  Bekk.).  ei  /Jiev 
Tt5  ypoupiov  Tt  TrpoucJwxev  ri  vaojv  y\  ^paroT^eSov  —  Tar? 
ea^dzai<;  av  ^xjpitat?  e^ripitoyTO,  outo?  Se  T:poSovg  oknv 
xr.v  "Kokiv  ou^  oTTtk)?  zifiapYi^TnfJeTai  i:apa(jx,evd^exai.  Sen- 
tisne  aliquid  deesse?  Excidit:  dlld  x,ai  jSouXeuetv 
TrapaffxeuafeTat,  aut  aliud  quid  in  eandem  sententiam. 
Sequitur  mox :  xaiTot  ^tx.ai'&)?  y'  av  ort?  fovepu^q  wcnep 
OUT05  TrpoucJ^Mxe  Ty,v  eXevB-epiav  oii  Trept  tou  jSouXeuetv  aXXo; 
Trepi  Tou  Sovleveiv  xal  zrj<;  pieyt'r>]?  dmpiai  exxXriatdl^erai , 
ubi  corrector,  cuius  lectiones  in  codice  Laurenliano 
exstant,  ejcxX)9ffta'(^otTo  rescripsit ,  ut  saltem  grammalica 
ratio  GOnstaret.  Mihi  verum  videtur :  ^t'xaio;  y'  ov 
^v  —  dyuviXeaBai.  Locutio  ou;^  oTroJS  —  dHd  xai, 
qua  iion  est  alia  apud  Lysiam  frequentior,  iterum 
ab  librariis  male  habila  est  in  oratione  KaTa  Nmo- 
yuxyov  p.  186  (456  Bekk.)  dTX  ovy^  ottws  upirv  twv 
auTOU  Tt  e7re(?&)xev  dXkd  twv  ufxeTe'p&)V  TroXXa  u<pr/prjTat , 
ubi  Graece  scribendum  est:  eTreiJ&^xev  dlld  xat  twv. 
In  oratione  xaT*  *Ayopa'Tou  legitur:  p.  134  (325  B.) 
$et  yap  avzhv  dTzoSet^ai  &)?  ou  xaTefjtyjvuue  twv  dvdpwv 
TOUT&)V  ovS'  aiziog  avzoTg  eVt  Tou  J&ava^TOU  oTrep  ovk  ov 
Svvatzo  ovSemxe  dmdet^ai.  Inconcinna  haec  sunt  nec 
Lysia  salis  digna ,  sed  bis  ab  interpolatore  depravata  : 
orrep  oux  ov  ^uvatTo  de  suo  dedit  corrector  Lauren- 
tianus  pro  xov  Svvairo.  his  igitur  primum  abiectis  ita 


86 


legerim:  xai  yap  6{  ov  naxefjirjuvoe  twv  a.v$^v  — 
QcofdixoM  oux  av  (JuvaiToJ  ou^eTOTe  aTroiS^er^at.  Sic  appa- 
ret  quid  peccaverit  correclor  velus,  qui  quum  xat' 
non  satis  appareret  audacter  ^e^  yap  autov  aTCot^eri^at 
infersit.  Aliud  exemplum  mihi  videre  videor  in  loco 
pessime  habito  p.  112  (270.  B.)  Trp&JTov  fzev  ouv  tva 
fx>}  Ttc  \)[um  xdYjx  8ri  jSoyjS-wv  ol^  i^rindpxme  itpofixmv 
ltop{ayixai  t>5s  afiapxiaq  etTra'Tw  Tt's  u^wv  utt*  ipiov  xaxwi; 
oxwoev  h  TieTTOvSev.  Dicam  quid  venerit  in  menlem: 
scripsisse  suspicor  oratorem :  tva  (x^  xiq  u/xwv  oiq  efx)- 
fuxpxrpie  Tpoffa^v  T:opiar\xai  rijs  a:(x.apTiai;  etnaxe  xiq  xte. 
fuit,  qui  aliquid  deesse  putaret;  adscripsit  igilur 
Ta;^a  3r}  |3o»i9cov  itfortasse  jSorj^oiv"  nempe  addendum 
vel  restituendum ,  quod  nunc  male  invectum  est  in 
orationem.  Ancipites  istiusmodi  coniecturas  fateor 
esse:  certiora  sunt  quae  de  nova  interpolatione  e 
Laurentiano  codice  ostendam.  Quam  temere  is  li- 
ber)  cuius  auctoritas  Bekkero  et  aliis  imposuit,  a 
Graeculo  sit  interpolatus  non  possum  melius  arguere, 
quam  si  unam  aliquam  orationem  totam  percurrero. 
Delegi  primam  xat'  'AXxi/3ta'(Jou  ^  ex  qua  satis  super- 
que  quod  mihi  propositum  est  probari  posse  arbi- 
tror.  Pag.  140  (340  B.)  r>yovp.ax  8\  &  Sv^peq  ^txarat', 
oXo)  Tw  vo^cj)  jxovov  auTOv  Twv  TroXiTwv  ^o^ov  efvat.  d(^pa- 
xeiai  /xev  oTt  xaTaXeyei?  6  izaxrjp  oux  eTre^yjXS^e  (leB''  ufzojv 
^•paTOTre^euopievwv.  Corrector  locum  corruptum  sic  in- 
terpolavit :  oTt  ou  xaTeXeyrj ,  yemoxa^iov  8e  oxi  oux  eTre- 
^^y^B^t  (Jte9*  u/ji65v  ^paxoTiedui  p.6voq,  quae  quum  nec 
verEj^^sint  nec  bene  Graeca  neque  sensum  conti- 
neant  eum,  quem  Graeculus  putabat,  miror  a  Bek- 
kero  sine  suspicione  recepta  esse.    Quanto  felicius  e 


87 


reliquiis  veleris  scripturae  corruplae  et  mutiJae  eruit 
Bakius  haec:  di^poLxetaq  (xev  ort  zaTaXeye«5  oii  ■Kap'^v, 
Xt7roTa|t'ou  ^'  Sti  oii'/,  e|:^X5e  fJieS*  ujuiwy  ^pateu- 
oiiivav.  Magis  etiam  miror  p.  140  (341  B.)  quum 
vulgata  lectio  esset:  oixJeTrcoTroTe  onhrtTjaavzsq  tTTTreu- 
aavTei;  3i  probari  Bekkero  potuisse  infelicem  eius- 
dem  horainis  correctionem  efiTzmi  Se  ovxec,  quod  paene 
ridiculum  est.  p.  141  (343  B.)  pro  xat  6'tc  p.kv  Ttaiq 
^v  ouTTw  drjhx;  w  ouoro';  tis  erat  corrector  perperam 
xat'  inserto  legit  tzoxc,  w  -Kax  outtw  ^rXnq  r;v ,  quod  au- 
rem  oflFendit.  Melius  potuerat:  T:aX<i  &v.  ibid.  ouxouv 
^'eivoVj  w  avSpei;  §iY.a(^ai ,  toutou^  jyiev  ouToog  eirru^^eri; 
ervat  oir*  e-neiSav  e^apiapzavovTeq  "krjf^thm  $ia  to  auTcov 
ylvos  aui^ea^aij  rinaq  Si^  ei  e$M<^uy(f,aap.ev  dix  tou? 
o\>xw,  axav.xovvxag  nriSeva  «v  SvvaaS^ai  Tzapa.  xCrv  roXe- 
jjtiwv  ei^atTwaff^at  |!i»j(J*  «v  Tac  Toiv  Ttpoyovuv  dpsxdg^ 
correxit  fir)de  $id  xdg^  in  quo  Sid  verum  esse  potest, 
fin$i  alienum  est,  quemadmodum  ov  in  y.r,diva  ocv 
$\)va(J^ai.  Pagw  142  (344.  B.)  ttoXu  ^aXXov  auTor?  ■npoa- 
>5xei  Twv  XtTTOvTwv  xr,v  xd^iv  7(.axr,yopeiv  ri  vizep  twv 
ToiouTwv  a7roXoyer(TS"at  ^  correxit  uTrep  toutwv  et  vim 
senlentiae  fregit.  melius  XetTtovTwv  scripsisset.  ibid.  av 
firi  dvio^ei^aatv  —  w?  erpateuaaTo  ev  Tor?  oTiXtTat;  ri  w- 
iTTTreuetv  ^eSoMixaanivoq ,  admodum  infeliciter  adiecit 
desuo  ig-iVy  ac  praetervidit  simplicissimam  correctio- 
nem:  iTTTreuet.  Paulo  posl:  edv  $e  [xndev  'iyovxzq  SUomv 
xeXeuMiTtv  «utw  opyi^ea^ai ,  [x.ep.vr,aBai  yjpri  jtTe.  quum 
in  codd.  ferretur  lectio  aijxoi  opyil^eaBat  correxit: 
«UTOt  opyi^ea^ey  [letxv^Bai  $e  xpri.  Facilius  credam 
Dobraeo  dixisse  Lysiam :  xeXeuwotv  auTor?  yapi^eaSfai. 
Pag.   142  (345.  B.)    outo?  ydp  Tcaiq  ixev  wv  Trap'  'Ap- 


88 


yeSinitoi  Tw  yXafxwvt  —  itoXXwv  opdnnuv  eu  fiev  utto  -zut 
«uT^aTt  xaTa)cet'|[jievo5.  In  his  aliquid  audendum  ralus 
non  magis  audacter  quam  infeliciter  rescripsit:  ttoX- 

XwV    Op&ivTWV    VUXTOS    TS    UTTO    TW     aUTW   OlXJ7ttaTl   XaTaJCfit- 

pevo^^  quae  quam  sint  inepta  non  melius  sentiri  po- 
test  quam  si  apposueris  veram  scripturam  partim  ab 
Reiskio  pulchra  et  fehcissima  coniectiira  restitutam. 
Scihcet  in  ETIMEN  lalere  vidit  emvev.  Reliqua  ad- 
huc  misere  laborant  et  ineptis  correctiunculis  vexata 
sunt.  Quod  Graeculo  in  mentem  venit:  utto  tw  auTw 
otxyj/xaTt  non  magis  absurdum  est  quam  utto  tw  auTw 
S-p«/xaTtj  (^p(ii(j.cx.xeT y  eTpLO.Tt  j  ifiaTto)  quae  coniecerunt 
critici  recentiores.  Sardi  venales:  quis  enim  potest 
sine  risu  ob  oculos  sibi  ponere  Alcibiadem  et  Arche- 
demum  potantes  utio  to)  auTw  l/xaTKi)  xaTaxet|utevou{  ? 
Nova  quidem  haec  est  corapotatio  in  slragulis.  Quae- 
rere  igitur  pergendum  quid  in  istis  uTroTMtauTo/^iaTt 
lateat.  Porro  p.  143  (346.  B.)  quum  in  libris  recte 
scriptum  esset:  ov  fxaXXov  eiJet  xocj/iitwTaTov  efvat  tcov 
iToXtTciiv  —  OUT05  hipovg  ujSpi^i^etv  ■Keipac^a.i ,  nescio  qua 
de  causa  outo^  in  6  ^e'  mutavil.  Peius  etiam  p.  143. 
(346  B.)  TioXXorov  (xipoq  twv  ei^^wv  twv  eauT&i  ■Kpomo- 
xoVTUv  resecuit  verba  twv  etiJwv  nulla  alia  de  causa , 
nisi  quod  non  intelligebat.  Acule  Marklandus  twv 
ovet^wv  scribendum  esse  vidit,  at  non  perfecit  emenda- 
tionem:  nempe  corrigendum  praeterea  erat  TrpoaovTojv 
pro  7rpo(jr]x&vTtfi)V^  ut  apud  Lemosthenem  pro  Coroua 
p,  314.  ou  yocp  oa  av  8e%a.ip.i  'upoGOv:'  .ala-/^pa  toutw 
yuu  6vti$y\,  it«'vt'  or|:ji.at  §eiv  tuyiepGic,  "Uyeiv.  et  saepius 
alibi.  Hae  igitur  omnes  eiusdem  sunt  in  una  ora- 
tione  T:apa$iopB(h<7ei(;:  similes  e  reliquis  nullo  negolio 


89 


colligi  poterunt,  ex  quibus  pauca  deiibabo.  In 
oratione  vizep  TtSv  ' ApiTOfccvovg  y^pYiiiaTOiv  pag.  154. 
(375.  B.)  Tou  iiiJeXipoii  tou  oaoTzazpiov  aTtojtei^vas  Tiap' 
ahxta  xezzapdx.ovTa  jxvas  eiTTWv  xaxe-/^pTnaazo ,  lemere 
scripsit  Xa|3wv  quum  ej^wv^  opiuor,  unice  sit  verum. 
Pag.  186  (457  B.)  viiaq  $e  xoaovxovq  ovxaq  v.ai  r,§oun- 
jxevous  uTTo  TouTou  i^mriaovaiv  cos  ov  y^pn  Siky]v  Tzap 
avxov  "kap.^dvtiv y  rescripsit  i^nxovaiv,  quod  male  recepit 
Bekkerus ,  nam  contrarium  est  sententiae ,  quae  re  • 
quirit  futurum ;  scribendum  erat :  i^r^xrtcsovai  TzetBeiv 
W5  01»  j^pj?  xTe.  quae  perfamiliaris  Atticis  iocutio  est. 
fieri  potest  ut  ZHTHCOYCinEIGEIN  librarios  fe- 
fellerit :  at  cerliora  de  genere  hoc  arbitror  haecce  p. 
125  (302  B.)  t:ov  y.dX^xov  av  riV  (dele  av)  d.v$pl  dpyovxi 
r?  0pa(7u/3ouXou  OuXrjv  xaTeiXyj^JOTo^  tot*  e7rt^et'i^a(T3-at 
Tfiv  avxov  avvovaiav ;  ubi  AYTOYEYNOIAN  unice  ve- 
rum  esse  arbitror,  ut  p.  149  (365  B.)  i-Ke^ei^axo  xriv 
evvoiav  et  alibi.  Salis  certum  credo  etiam  hoc  p.  155. 
(378  B.)  Iti  dk  (j>aivovxai  ov§ev  TTWTTOTe  ^ieve^^S-evTeg  ^ 
5)r'  eti6<;  xai  7re>£  twv  y^pr\p.dx(iiv  xavxd  yvrjdvai  htavd 
ft£v  iv^d^e  Tw  uter  exdxepov  xaxaXnzeiv  xd  $'  dXka  Tzap' 
avxolqeyieiv.  asyndeton  huic  loco  non  convenit,  unde 
olim  arbitror  scriptum  fuisse:  rNONAlKAITAMEN 
(yvoivat  xat  Ta  j:x£v)  et  fortasse  ayeiv  pro  eyeiv:  sequi- 
tur:  i^yoi3vTO  ^e  jcat  Ta  ejcer  ojxws  atfiaiv  eivai  taa  (oanep 
xal  xd  evB^d$e,  imo  vero:  ouotMi;  a(fiiaiv  EINAICA 
(efvai  ad) ,  quod  Atticuin  est  pro  .C7ci5a.  ut  in  fra- 
gmento  Euripidis  apud  Valcken.  Diatr.  p.  214. 

euffyijxa  xal  ad  xod  xaxeafpayiapieva. 
Eodem  modo  <to5v  feliciter  Lysiae  reddidit    corrector 
codicis  C.  p.  160   (391.   B.)  ew?  x6  <^paxvKe§ov  <j&)v 


90 


^v  pro  vulgata  codicum  scriptura  oo5ov.  Quamquam 
enim  saepe,  ut  ostendi,  lapsus  est,  non  tamen  ei 
uulla  laus  est  tribuenda:  imo  saepius  et  is  et  alii  cor- 
rectores  Graeci  ingeniosissime  nonnulla  restituerimt 
neque  umquam  sollerlia  et  ingenium  Graecos  ho- 
mines  prorsus  defecit.  Vidi  equidem  in  Marciano 
codice,  quo  scripta  quaedam  Plutarchi  Moralia  conli* 
nentur,  correctiones  complusculas  acutissime  a  Graeco 
lectore  repertas.  In  eo  tantum  culpandus  homo  est 
quod  ubique  veteres  lecliones  quantum  potuit  erasit , 
ut  suas  coniecturas  non  omnes  aeque  bonas  substi- 
tueret,  quae  res  in  bona  parte  codicum  recentiorum 
criticos  transversos  agere  assolet.  Eosdem  tamen 
correctores  et  entiquiores  et  recentiores  in  iisdem 
libris,  quos  tam  hcenter  emendare  solebant,  plura 
fugerunt,  quae  per  errorem  barbare  aul  soloece 
scripta  facili  negotio  Graeca  fieri  poterant.  Non- 
nullos  miraturos  arbitror  si  dixero  in  plerisque  libris 
Graecis  mulla  adhuc  legi  manifeslo  corrupta ,  quibus 
graviter  peccatur  in  eas  ipsas  linguae  Graecae  leges 
de  quibus  inler  omnes  dudum  constare  omnes  arbi- 
trantur.  Multa  barbare,  plurima  soloece  dicta  vel  in 
Atticis  scriptonbus  editores  aequo  animo  ferunt.  Sa- 
tis  superque  est  in  uno  Lysia  unde  hoc  evincam. 
Primum  igitur  ea  arguam,  quae  barbare  nunc  scripta 
sunt,  deinde  alia  complura  addam  quae  neque  ra- 
tio  neque  usus  Altici  sermonis  umquam  lulerunt,  id 
est  ea,  quae  Attici  vel  omnino  Grteci  veteres  nec 
dixerunt  umquam  nec  dicere  poluerunt,  ac  lamen 
per  novas  semper  editiones  propagantur  et  tamquam 
beue  Graeca  auctoritatem  et  fidem  etiam  apud  Gram- 


dt 


maticos  paratam  invenire  solent.  In  Lysiae  oratione 
x«T*  'EpyoxMovg  p.  180.  (440  B.)  iiieiSYi  Taxtr*  sve- 
TreTrXyjvTo  xat  twv  ufxsT/pMV  dTzeXocvaav  ad  hunc  diem 
sine  suspicione  legitur.  At  barbarum  est  iveiiiT^li^vTd , 
quia  mnlYinai  non  magis  potuit  Graece  dici  quam 
'nimiiicUj  uthoc  utar.  scribe:  eveirXyjvTo^  ut  solebant 
Lysiae  aequales  in  Attica  loqui.  Aristophanes  in  Ve- 
spis  1304.  sq. 

evdvq  yip  ux;  evsTrXxjTo  TroXXcSv  jcaya^wv 

evfikctx' j  emiipxa. 

et  alibi  passim.    Barbarum  est   p.  100.  (235  B  )   ei 

Tiveg  y^a.ye(ja.y.evoi  ezvyov  «XXwXmv   xaTeal^avTe?   Tas 

nefaldi;  pro  xaTa'|avTes  _,  ubi  librarii  in   raedia   bar- 

barie  nati  sordes  aequalium ,  qui  KaxeayBeig  el  ipsum 

adeo  xaTea'ff(7&)  usurpabant,  Lysiae  affricuerunt.  Hinc 

paulo  ante  iidem  scripserunt:    a}la  mXkd  l^piaiJLivog 

xat  xaTeayets  tw  xeyoXyjv,  ubi  corrector  codicis  Lau- 

rentiani   xaTayei'5  correxit  quum  xaTeayoo^   debuisset. 

Idem  saepe  i^Yifiaoiiai  et  similia  menda  correxit ,  quam- 

quam  interdum  linguae  magis  quam  senlentiae  con- 

sulens   reposuit   probam   et   Atlicam    formam   in  — 

ouaat  vel  — fofxat^    ubi   sententia   aliam   requirebal. 

Vid.  p.  139.  (337.  B.).    Barbarum  est  p.  136.  (329. 

B.)  xai  wij)Xrj(J£V  vplv  (ivpiaq  Spax^dq,  pro  wipXev.  hoc 

quoque   ex  abiectissima  Graecitate  inveclum ,  quum 

'^ei^aj  ri^a,  yindpTmc,  (likh^ricrcc ,  eppsvaa,  quin  etiam 

■^PYKTa  et  quid  non  huius  generis  in  usu  essent.    Hu- 

iusmodi  turpe  mendum  adhuc   Aristophanis  versum 

commaculat  in  Lysistr.  553. 

KaT*  evxi^jri  xexavov  -zepmov  roiq  dv$pac(7i  y,ai  poT:ah(jp.ovq. 
barbarum  est  ivri^ai  pro  evTexefv:    veram   lectionem 


feliciter  eruit  amicus  quidam   meus:   h^d^ri.     Apud 
Lysiam    eadem    forma    bXflev   iterum   depravata  fuit 
p.  159  (389  B.)  in  wyeiXev,  ubi  corrector  bene  emeh- 
davit:  oxt  ToaaiJxa  wyXe  ^(pyjpiaTa.  Vocabulum  xaxa 
in  Arislophane  admonet  me  loci  Lysiaci ,  in  quo  la- 
tere  videtur  p.  185  (454.  B.)    xat  toutois  6  tepoTuXos 
TrgjOtTpej^ei  Xeywv   cbc*  euffe'j3etav    aXX'   oux  euTe'Xetav   ove- 
ypa^e.    Marklandus  xal  ii:i  toutoii;  corrigebat:    equi- 
dem  agnoscam  Attice  loquentem  si  correxeris:    xa9* 
6    tepajuXo^    Tzspnpixei    Xsywv.     Ridiculum    vitium    est 
p.   136  (329  B.)  e7reTu;^e'Tr7v  auTw  ^a^i^ovri^    namque 
est  aliquid  inter  eTOTu^erv  et  TOjOtTU^^erv  ^  quod  repo- 
nendum.     Minus    turpia   at  non   minus  vitiosa  stmt 
baec:  eXeetvou?  pro  eXetvous  p.  182  (447.  B.)  quod  ex 
Homero  etiam   alio  male  inveclum   est,  ut  ostendit 
Porsonus  in  praefat.  ad  Hecubam  p.  ^'n.  (IX  Scb.) 
6hyap)(^iav  y.a6i^dveiv  pro    }<.adi(^dvai   p.   180  (441.  B.) 
qua    sola    forma   probati    scriplores   utuntur,    quum 
t^iwTat  recentiores  xaS^trav  et  xa^iravetv   dicere  sole- 
rent ,  vid.  Lucianum  in  Soloecista  Tom.  IIL  p.  571. 
Neque  w(xvue   pro  wpu  a  Lysia  poni   potuit  p.   154 
(376.  B.)    quia   recenlior  hic  usus   est,    quo  opLvvoi 
(Jetxvuw  et  similia  frequenlari  coeperunt ,  neque  'Axa- 
Srifiiav  pro  'Axa^^r/pietav  ^  quae  sola  forma  Graeca  est, 
p.  150  (366  B.)  neque  «Tro^et^atev  p.  146  (355.  B.) 
aut  TeXeuT^ffatev  p.   133   (324.  B.)  quum  Attici  con- 
slanter  dmSel^eiav  ^   TeXeuTr/ffeiav   et   similia   dixerint, 
neque  eXyit^o|x>jv  p.  160  (391.  B.)  quod  Homericum 
est  pro  eXy^i^dfxrjv.  frequens  hic  error  est,  quum  nemo 
tamen  Xrfigini  aut  Irji^ripiov  scriplurus  esset.   Ferri  non 
debebat  p.  114   (275.  B.)  viliosum  7:o5s'7oixai  quum 


93 


codices  unice  probatam  veteribus  forrram  Tro^tro/itai 
dedissent,  neque  w\jr^a.v  —  l^za  p.  180  (441.  B.) 
pro  a^etv.  Eadem  opera  tollere  poteris  turpem  ma- 
culam  e  p.  132  (319.  B.)  (ri/xoXdyouv  napi^eiv  etq  "riiv 
|3ouX^,  imo  vero  iiafidc^etv.  Saepius  iiapocyetv  eig  tov 
^:^ttov  et  similia  apud  Lysiam-dccurrunt,  etiam  in  hac 
ipsa  oratione  p.  132  (321.  B.).  Soloecum  est  p.  160 
(390.  B.)  el  tovzovq  fxev  atfvjxt,  'h(uv  $'  ou  y^apteia^e. 
quantillum  erat  reponere  veram  formam  dfehe.  Cre- 
damusne  ab  Attico  scribi  potuisse  p.  149  (362.  B.) 
SiTzavxa  TrXetovos  yj  "zaldvrov  reTipLYivzai  pro  reripLVTat^ 
aut  imnka  S'  «Tiefatvovro  p.  154  (378.  B.)  pro  dm- 
faivero.  Aequo  animo  tulit  haec  Bekkerus,  qui  ta- 
meu  recte  emendaverat  rd  retyYi  'x.areaxdfY]  pro  xare- 
axdfnaav  p.  133  (321.  B.).  Alia  muita  quae  Graeca 
non  sunt  nedum  Attica  adhuc  praeterviderunt  Edi- 
tores ,  veluti :  auTov  —  ovy^  otot  re  eiaiv  ene^eTSetv  pro 
avru>  p.  188  (463.  B.)  ra  pieyt^a  Tepi  rriv  ■Karpi$a 
YiSixmw  p.  189  (464.  B.)  ubi  praestat  Ttepi'  expun- 
gere  quam  iipidprYixsv  scribere.  dyaBw  n  Ttpdlat  rrj 
TToXet  p.  134  (324.  B.)  pro  rr,v  Tzohv.  'Ort  male  pro 
oTi  positum  est  p.  152  (371.  B.)  ubi  legendum;  ort 
ouv  Totayra  TzoKkd  yeyevYirat  —  eix.6<;  Ufxa?  xrt.  Contra  oTt 
pro  oTe  irrepsit  p.  113  (272.  B.)  y.ai  ravra  ^'  ort, 
"Kpoq  Tous  TeXeyTatou^  tkeyev  ovq  toeaOe  d-Kor/yekeiv  YipXv: 
lege:  ore — eXeyeT*  ovx  &ea9e  xre.  Excidit  praeposi- 
tio  p.  154  (377.  B.)  (pxikaxaq  y.are^,aap.ev  rrj  dxia^ 
adde  ev.  male  omittitur  articulus  p.  152  (372.  B.) 
0UT&)  ^etvyj  avufopd  yeyivYirai.  imo  vero :  yj  avp.(fopd. 
Contra  pro  ot'  w  ev  rYi  Yiltxia  p.  153  (373.  B.)  Grae- 
ce  ev  :7?.ixia  erat  dicendum.    Male  traiectus  articulus 


94 


est  p.  132  (321.  B.)  dnexpvi  »  t^  ^vX^  finvuati  ^ 
yeyevyj/iieM?  pro  ri  ev  x^  |3ouX>5  yeyevrinivYi  expuncto  fi-n- 
vuat^.  Haec  omnia  Titiosa  esse  facile  erat  in  quocum- 
que  probato  scriptore  animadvertere ,  quanto  magis 
in  Attico,  cui  non  licebat  latum  unguem  discedere 
ab  ea  consuetudine  loqueudi,  quae  apud  aequales 
frequenti  omnium  usu  adeo  iuvaluerat,  ut  non  sine 
affectatae  et  putidae  orationis  vitio  aliquid  a  quo- 
quam  novari  possel.  Florentissima  aetate  sermonis 
Attici,  quum  .omnes  recte  loquereAtur,  forma  et 
compositio  verborum  erat  stabilis,  omnium  maxime 
in  iis  scriptis  quae  popularium  vitam  et  mores  et 
ingenium  referre  debebant.  Eo  magis  offendunt  igi- 
tur  quae  in  his  a  perpetuo  usu  ac  ratione  populi 
Atheniensis  abhorrent  eoque  mauifeslius  iudidem 
quae  sola.vera  possunt  esse  repetuntur;  haud  secus 
atque  uuusquisque  nostrum  in  vernaculo  sermone 
aut  alia  aequalium  lingua,  qnam  percaileat,  recte 
dicla  ab  iis  quae  vitiose  dicuntur  facile  distinguit. 
Lubet  ita  percurrere  Lysiam,  ut  diligeuti  observa- 
tione  linguae  Atticae  vitia  quaedam ,  quae  coustanti 
oranium  Attice  loqueutium  usui  repugnant,  exima- 
mus.  Non  soleut  Attici  xaxcvooumi;  dicere  ut  legitur 
p.  182  (447  B.)  neque  euvoouvTes  ■h^tv  ut  p.  131. 
(316.  B.)  sed  xaxo'vw  ovres  et  euvot  ovTe^.  Quod  legi- 
tur  p.  154  (376  B.)  o  ^"6  fxeytrov  rex^yjptov.  Aijfioqyccp 
XT6.  ita  erit  Atticum  si  x6  $i  scripseris.  Idem  vitium 
passim  tollendum  est.  Ou  y.o^Giq  'kBwcuov  ovxa,  p.  135 
(326  B.)  uemo  Atticorum  umquam  dixit,  sed  xaBa- 
pCdq.  Oiix  ifaaav  sTrtTpe^l^ai  p.  131  (317.  B.)  et  134 
(324.  B.)  longe  aliud  est  quam  imxpi<p£iVj  quod  ora- 


95 


tor  debebat  dicere  et  dixit.  BouXeuEiv  irspi  ifjMv  p>  188 
(460.  B.)  quid  sit  Athenienses  nesciunt,  quibus  vTzkp 
Yifim  solemne  est  dicere.  Neque  fipm  eip:^vriv  totav- 
TTjVj  ^v  r]p.uq  ^pyut  nadaiTeq  lyvwptev  p.  131  (316.  B.) 
sed  oiav  dicebant,  ueque  iveipda^tv  §e  tw  ute'e  ov$e 
$£xa  zcD^ccuza  enazipdd  aTto6av6vTO<;  p.  156  (381.  B.) 
sed  ixdiepO(;y  nec  'Lxexfctm  $e  x(b  ©oXXoO  eXeyeto  e?v« 
ttXsov  y}  7revT)5xovTa  TaXavTuv  ibid.  sed  TaXovra.  Num- 
quam  quis  e^  auTuv  Sv  exervos  enpaxzev  in  Atlica  di- 
xisset  pro  e^  wv  p.  154  (374.  B.)  ueque  Ai6$oipoi 
ouTos  airoT|3e'7reiv  eTteipaxo  p.  113  (272.  B.)  pro  ouTOfft', 
quodyitium  in  nostris  libris  frequentissimum  est,  ubi 
sermo  est  de  eo,  quem  orator  oculis  vel  digito  desi- 
gnat,  in  qua  re  articulus  omitlitur  et  necessarium 
est  ovxofjiy  quod  librarii  ut  sexcenties  servarunt,  sio 
saepiuscule  male  abiecerunt.  Facillimus  error  erat 
in  his  locis:  p.  134  (326.  B.)  e^riv  'Ayopdxcjd  toutw  et 
p.  133  (323.  B.)  eTtecrxyiTTTev  efioi  xac  Atovuciw  toutw, 
ubi  TOYTi^I  legendum  erat  toutwi^,  sed  alibi  etiam 
eodem  modo  peccatur,  veluti  p.  133  (323.  B.)  Trept 
'Ayopdxov  TouTou  iXeyev  OTt  arTto?  nv  tou  S^ava^Tou.  pro 
TOUTOui'  ^eyev  oTt  arTioi;  auT&i  xtI.  et  p.  96  (227.  B.) 
E/[i7ro^wv  e^ot  yeyiuYixai  2t)iMV  outo§  pro  ouTo<Jt'  et  multis 
aliis  locis.  Contra  ouToai'  nonnumquam  inepte  de 
absente  occurrit,  ut  p.  135  (326.  B.)  ouTodt  ouv  pro 
ouTos.  Leve  videbitur  vitium,  quod  resedit  in  p.  134 
(326.  B.)  et  exei'vot?  eTietB^ou  v.ai  YiSrelriaag  et  p.  151 
(369.  B.)  av  $'  epLoi  TreiSTjCT^e  ovx,  eXa'TTM  aTr'  auTwv 
vp.eiq  oiXfiehi^dea^e  (mehus  Attice  wijJeXweffQe)  ^  tamen 
non  leviter  eo  peccatur  in  loquendi  usum ,  quo  re- 
quiritur  eircBou  et  Tr(19/7(7@e.     Tanta   est  in  his  formis 


^ 


96 


penniscendis  librariorum  spcordia ,  ut  ne  in  PoSti$ 
quidem,  unde  pleraque  talia  certo  discimus,  salvae 
evaserint  nisi  ubi  metrum  errantes  retrahebat.  Recte 
aXk'  eav  toutw  tzBti  in  fine  senarii  servatum  esl  in 
Aristophanis  Equitibus  vs.  962.  Dind.  Sed  adhuc 
legitur  sav  neiBYi  /  e[ioi  in  Ran.  1134  et  1229.  Re- 
cte:  Jiv  ^e  fji>3  mQyjfj^s  Av.  1086.  perperam:  r;v  ouv 
e/xoj  Tret^a^g  Eccles.  229  et  239.  TayTa  i'  Jjv  TsQva^e 
fjidi  et  in  Thesmoph.  1167.  «v  ^e  [j.y}  TzeiBTiij^i  pt. 
Recte  metrura  mdofjLsvo^  servavit  Nub.  860  sq.  Av. 
1012.  Plut.  1083.  male  adhuc  7rei5o'fi£vos  scribitur 
in  Vesp.  749.  7ret3"o|xevov  in  Av.  5  et  7.  Contra  ctti- 
5^yiv  conciunitati  sententiae  pariter  et  metro  adver- 
satur  in  Ranis  vs.  1376  ubi  repone  tetrametrum 
lambicum: 

—  eyw  fjitv  ovo    &v  ei  xiq 

tkeye  [xoi  twv  e7«Tu;^wTe«)v 
eTZstBofxYiv  aXX  u>6nrpf  av  auTov  auTa  yyipeiv. 
e7ri5ofx>]v  —  ov  quod  nunc  legitur  ne  significat  quidem 
jidem  hahuissem ,  quod  postulat  sententia ;  7r(5e'(75a( 
semper  est  morem  gerere.  Gravissime  autem  pec- 
catur  iu  Alticorum  consuetudinem  p.  494.  B.  ei^ 
toiJto  [Lccviac,  Tf\hy.ovxoc,  a)V  a(pi^atai  6)^e  xTe.  Risissent 
Attici  ita  loquentem,  qui  non  aliter  quam  elg  touto 
(TOffouTo)  [laviag  D^Beiv ,  iiy.eiv  el  d<f)t7da^ai  dicebant. 
Scriplum  est  in  antiquioribus  editionibus  a^traTo^ 
in  quo  dfixexo  latebat.  Nimis  patienter  ferimus  p.  470 
B.  TToXXa  av  sIlyi  leyeiv  quum  passim  occurrat  tritis- 
sima  Atticorum  locutio:  izoli)  ov  Ipyov  eHri  It/eiv.  et 
xat  yap  av  xat  Seivov  siri  p.  182  (447.  B.)  bis  §  12 
et  16  quum  constanler   dixerint  Attici:    xat  ydp  $-h 


97 


^eim  oat  e"}]  ^  neque  enlm  ulla  est  in  vocabulis  tam 
frequenti  usu  compositis  traiiciendi  licentia,  quemad- 
modum  neque  in  vernaculo  sermone.  Peccatur  alibi 
in  Tocabulorum  formam,  qualis  Atheniensibus  Lysiae 
aequalibus  in  usu  fuit:  neque  enim  avi^^axra  pro  ava- 
X&wa  illis  usurpabatur,  neque  rivxi^Sku  pro  ^VTe|3o>ei 
p.  471.  B.  neque  TrXeov  J?  TrevTwovra  p.  156  (381.  B.) 
aut  TrXewv  Jj  yifhx^^  P-  *^  (451.  B.)  et  saepe  alibi, 
quum  iu  his  loculionibus  TrXeFv  ih  Atticis  fuerit  so- 
lemne.  Obliterata  est  alia  loquendi  ratio  Atticis  pro- 
pria  p.  132  (320.  B.)  aKka.  [uv  ^x?  olx  S(jloi(x  ye  aoi 
}ial  exeivots  Imipye ,  ubi  ojxota  ydp  scribendum  est.  Li- 
brarii  autem  scribendi  compendio  decepli  ydp  et  ye 
sexceuties  confUndunt :  statim  sequitur  irpaiTov  [uv  ye 
'ABrtVMOi  rfsa.v.  Miror  quid  credant  istud  ye  tali  loco 
sibi  velle.  ydp  scribendum  esse  palam  est.  Yerum 
nulla  alia  in  re  frequentius  peccari  puto  quam  in 
usu  particulae  &v j  quam  video  passim  aut  absurde 
omissam  esse  aut  alieno  loco  insertam  aut  inepte  loco 
suo  motam.  Omittere  possim  eos  locos,  ubi  critici 
ipsi  peccaverunt,  ut  p.  134  (325  B.)  ubi  Marklan- 
dus  scribi  voluit:  Se^iotec,  [j.io  xaralvBecri  ocv  6  ^■nMg, 
quem  soloecismiim  Bekkerus  recepit.  Codices  nos 
fallunt  his  locis  p.  138  (335.  B.)  et  fxev  ouv  ouro^  /xev 
ev  «ret  riit£i<i  $'  ev  Hupaui  rifjLev  dy[6v  ziva  "Xoyov  avx^ 
al  awBijxaij  ubi  av  sine  controversia  excidit,  neque 
alibi  quam  post  efxov  stare  potest.  Similiter  p.  155 
(378.  B.)  et  ©rovTat  TroXXa  yevcuS^at  Ntxo^uw  6/xoXoy>j- 
ffetav  xi  Ko'v&)Vos  efvat  TrXetova,  quod  votum  est:  uii- 
nam  concedant  ^  ni  elv  addatur.  P.  179  (440.  B.) 
iHyMi  $'  iycaye  TravTo?   v}im<;  oftoXoywai    falsum   est , 

7 


namque  orator  navxai  ov  ufuxc  volebat  dicere.  Duplex 
TitiuRi  commaculat  locum  p.  142  (345.  B;)  ou^ev  otv 
^a  Twv  ^parriyoMj  ov$e  yap  ti)(ov  otou  rjyoiJvxo.   i.  e. 
neque  enim  habebant  cui  imperabant;  quod  requi- 
rit  sententia:  neque  enim  haberent ,  cui  imperarent , 
Graece  est  ov  yap  Scv  elyov  otou  riyoivxo  vel  i^jojaoivro. 
Saepius  corrector  Laurentianus  ov  desiderari  sensit 
et   de   suo  adiecit,    sed  interdum  alieno    loco  e.  g. 
p.  158  (386.  B.)  —  uTTo  Twv  fvhxm^  ot  apt^a  Sia- 
yvotev  'nipi  a(f&v  «utwv  otzoToI  Ttves  eiaat.  recte  vidit  Sca 
excidisse,  sed  inale  post  ^tayvoiev  inseruit.    Certus  est 
in    plerisque   particulae    locus:    in    huiusmodi    loco 
subiicienda    neoessario   est   adverbio  et  fieri  potest 
ut  antiqua  scriptura  APICTA  id  est  cJptr    «v  fefel- 
lerit  describentes.    Idem  vitium  passim  corrigendum 
est.     Alibi   non    «v  excidit   in   talibus  sed    futurum 
reponendum  est:  nam  alienum   quidem  est  ab  ora- 
loris  sententia  p.  132  (321.  B.)  ou  yap  olfiai  ae  t^ap' 
vov  yevia^ai,   a  evavTtbv   'AQrivatwv  andvxoiv   eiioirjpaq, 
sed  yzurflza^ai  dixit.   Eodem  modo  p.  130  (315.  B.) 
jou^Ovrei  —  ^«'Xtra  — ■  xa  i:pdy[iaxa  w^  «iiTOt    ^/3ou- 
7.0VT0  xaxacnoaaSm  mulandum  est  in  xaxa^aeaQai  el 
p.  134  (326.  B.)  pro  [leya  xi  wou  $tai:pd^aa5fai  lege 
Siatzpd^ea^ai.      Contra     vocula    (zv    expungenda    est 
in  bis  locis:  p.  189  (^4.  B.)  su  yf^et  «utov  xa  $eovxa 
av  Tioiriaovxa  p.  136  (331.   B.)   f/ey«  Te>i|:x>5ptov  iaq  oux 
av  «TT^xTetve  ^pvvixov.   p.   144  (352.  B.)  eoi^  ocv  e$o-' 
iupLdaByiaav.    P.    189    (464.   B.)   ov  ydp  av  ^inmv  — 
cT^^n   vofjtos.    p.  186   (457.    B.)   y_pri  xoivw  SxjTiep  av 
xovxovi  opdxe   'Kpo%\t.tti(;  ach^ovxaq  xovi  (piXou;   ovxa   xat 
vyidi  Touc  ix^povi;   xtpL(tipuaBM.    nbi  fortasse  praestat 


99 


eEy  in  Sin  mutare.    Male  traiectum  est  hi»  locis:   p. 

127  (807.  B.)  anccvxa.  yip  rxvxx  axpt^ws  av  fjtaJ&oVTe? 
:?^(ov  TMi  WJimtpov  'Ayopctxov    xouTout   y.axoe\iri(j>tl^oiaBs. 
imo  vero  «xptjSws  itaQwxeq  H^iov  &v.  et  p.  131  (317. 
B.)  nalinpa^av  &v  et  pyj  vn    'Ayopdxov  xovxoui  a7rc5- 
XovTo.    nam   Atticum   est   xav  l7rpa|av  in  tali  com- 
positione   verborum.      Praeter   ista    sermonis    vitia, 
quae  facile  deprehenduntur ,   alia  sunt  quae  paulo 
difficilius  argui  possunt,  at  possunt  tamen:  quale  est 
quod  tegitur  p.  151  (368.  B.)  ei  (th  ewpaxo  fjdo^oiievx 
T)5  troXet  Ta  vno  'xavxttsv  Sripzvopsva  iTuyyv<s>p.riv  av  tXyopsv. 
abhorret  enim  a  consuetudine  populi  Attici  opda^at 
diotfe  pro  ^aivea^at  et  recipienda  erat  optima  lectio 
codieisr  itapdxt.    Quod  legitur  p.  120  (292.  B.)  aTro- 
XTOwww  ftiv  yotp  ecv^pdnovi  Tiept   oy<Jevo5  j^youvTO 
'kapi^vm  ^k  'f^iipjx.xa  -Rt^  TroXXoy  effotouvro^  similiter 
discedit   ab  usitato  more  .loquendi  Atticorum,    qui 
numquam  aliter  quam  irap'  oikJbv  j^yeHjS-ai  dixerunt. 
Yitiosiun  est  p.  Ib9  (464.  B.)  ^avhv  ydp  ep.oiye  ^oxe? 
shfM  el  ii  wv  jiAev  ij^  ^jjwtpTwe  pLri^eTzoxe  xipLUipnBriaexat , 
el   &v  ^e   fi^Xet  eu  7rot6t~v  r,$r)   xexip.r,aexai.   xexipimexM 
fflgnificat  TSTtfAvpievog  erat  ^  quod  alienum  ab  hoc  loco 
Qtf ,  ubi  requiritur  Tipi>^(7eTai  ^  quae  forma  Attica  est 
jtfo  communi  Ttpj^iTaeTat :  neque  enim  wyeXrjS-y^CTopiat, 
i^xitaxn^iiKrofuu  ac  similes  formae  longiores  Atticis  in 
usu   sunl   nisi   ubi  futurum  in  media   forma   habet 
aliam  significandi   potestatem  frequenti  usu  confir- 
mataB)»  PHiet^rea  -^  ripLdpxnxe  nimis  languidum  et 
flulnneptum  esl  et  interpretamentum  n^n  hic  quoque 
ut  aliia  in  locis  irrepsit  prb  Attico  7ra'>.at  ripdpxnytsv. 
A.Uo«  deui^ue  locos  vitiosa  et  inepta  verborum  com- 


100 


positio  depraTat.  Quis  credet  haec  recte  dicta  ease:  . 
p.  127  (307.  B.).  Avaav^poi  elkev  5xt  ou  irepi  TroXtxeias 
Vfuv  ^g^at  aXkoc  Tzepl  aoiTYipiaq  6  "koyog  el  [iyi  TioiKaaiQ*  ■ 
a  Sripap.ivYi<;  )tgXeuoi.  Corrige  soloecismum  ila  ut 
scribas:  —  7rot:^<7e9'  &  0.  xeXevei.  ac  vide  quanta 
vis  nunc  yerbis  accesserit.  Non  tantum  Atticus  ser- 
mo ,  sed  quaecumque  lingua  respuit  compositionem 
yerborum,  qualis  haec  est  p.  126  (307.  B.)  eyiyv^' 
(TxeTe  yap  oxt  Tiept  ^ouXeia?  v.al  ekev^epiac,  ev  ht£iVYi  T^ 
r)fdpa  exxXwtafeTe  pro  imperfecto  i^exlriGux^ere ,  nec 
multo  sanior  ea  est,  quae  legitur  p.  136  (331.  B.) 
ouTW  plvxoi  —  vp.(av  Kaxafpovet  wre  oiix  tov  'A^rivatoi 
xtft  eSixai^e  xat  €'|exX)7ffta^e  pro  xar£fp6vet.  Quis  non 
offendat  in  his  p.  150  (367.  B.)  ouxouv  aia-^pav  ei —  Tofs 
/uiev  «XXois  'EXXyjatv  opyi^otaBe  ei  xtg  Aaxe^at/iovtous  ufxwv 
Trept  TrXetovos  TrotcrTotj  vpieTg  $'  avxoi  fxvrtaea^e  nt^oxepov 
Ttpoq  ix.sivov<;  h  T:p6i;  ufxas  auTous  «ytaxetfxevot  ^  quum  tam 
liquido  conslel  6pyi^ea6e  esse  ab  oratore  dictum.  Nec 
min.:.-  falsum  est  p.  128  (311.  B.)  ou;^  ll^eTe  X/yeiv 
oTt  Ta  UTri  TcSv  xptd.-x.ovxa  izpo^axxopLeva  eiioieTxe  ^  imo 
Troter  .  JViuIto  turpiuj  etiam  vitium  est  p.  161  (393. 
B.)  'r.i'."t.civ  Tourwv  evexa  iipoBvpLot  eafitv  eiq  .v[xdi  eiSoxeg 
oxt  -^Kjprip^xj.  u£v  ri[uv  oux  6^17  Tro&ev  exTtffo/iev  «uTot  Sk 
T:p6BvfjLoi  ovTcs  ets  vfidg  oc^iovfiev  eupiaxeaBat  x«'/»>'.,  "bi 
cumulantur  soloecismi.  Scribendum:  oux  i^tv  oird&ev 
ixTtffM/xev  —  a|toi  ea/utev  evpiax.eaBat  X^f^'  Finem  fa- 
ciam  in  manifesto  soloecismo ,  qui  nimis  diu  depra- 
vavit  locum  p.  100  (236.  B.)  e/BouXopjv  **  «v  e^eXveU 
/xoi  Trap*  vyXv  xat  ex  tuv  ^Xtuv  €i:ij$u^at  xrjv  tovtou 
Ttovripuiv  fv«  eni^na^e  Sri  iroXu  «v  itx.tti6xepcv  mjxoi 
jcepl  6ca/ciTov  rjyonv^txo  h  ixipovq  vnep  {"nepi)  t^  itaxpiSoi 


101 


tli  xtWuvov  xaBiOJ.  Nempe  scrlbendum  esl  fv'  rt-nig-aa^e 
ex  constanti  usu  Graecorum,  quem  recte  cogitando 
semper  secuti  sunt,  quo  post  i^vkonriu  &>>  ^  v^mv , 
eOsj  S/fEkov  el  similia,  particula  Ivx  in  pedestn  ora- 
tione  et  praeterea  o)?^  oTTwg  apud  poetas  indicativum 
habent.  Fidem  faciat  ipse  Lysias  p.  101  (238.  B.) 
i^vXoiiYiv  S'  av  ^yj  acTtokx^^fetv  avrov  xpixYiv  AtoviicTtbts , 
Tv*  uixiv  (fxvepog  iyivero  e^ot  ^tyjXXaypivos  et  p.  98. 
(230.  B.}.  6|3«u^o/xyiv  S^  ocv^  b)  ^ovhn,  2t//wva  zhv  axjvriv 
yvdtyiriv  iixbi  ij(eiv  Iv  «[jLforepav  Y)\mv  dnov^javreq  tcxXyiB-yj 
paSibiq  eyvtaxe  xa.  Sixaia.  Quid  interest  inter  i^Quk6p.Y!V 
av  — tv'  eyvoixe  et  e^o\ik6p.Y\v  acv  — iv'  m-^xoBe?  Ni- 
hil  omnino.  Vide  nunc  quid  designaverint  librarii 
aut  temerarii  correctores  in  Luciani  Dialogo  Mortu- 
orum  VL  Tom.  I.  p.  348.  elSevxi  ixpw  7ro'Te  xat 
TsSvyjl^erat  tcSv  yepouxdiv  ey.x<roq  Iva  fiYi  pzTyjv  ov  evtous 
'i^epocmvov.  Expunge  quantocyus  importunum  ov^ 
quo  Graecitas  pessumdatur.  In  loco  Philodemi  Trept 
xaxtwv  in  Volum.  Herculan.  T.  IIL  Part.  II.  Col. 
XXIII  legitur: 

xal  Ttpoi  Tou?  (Tuyxa9>7/jievous  Bavftocl^ov 

za  itai  TrpoffxaXoufievos  eiq  xoi 

voXoyiav  yo|3er(T0at  xat  xaXd 

•/iTa  fa<jy,eiv  ampa  Ttazafat 

vea6'  iauTo)  xai  Siayekdaav 

T05*  6p3"a)s  fiou  xarafpoveii 

T/ikvKOvroi  wv ,  Kai  yocp  xh 

TOCEMATTOTKAI .  EOCQ$E .  ON 
'        EI.AIKAIMHrE NEMAT 

TONTHETASACOI. 
Neapolitani  utcumque  literarum  numerum  suppleve- 


102 


runt.  Sciiptum  fuit  olim :  xat  vioq  cii^eXoy  ehai  xai  fxij 
yipm  Xv  i^auTov  vnira^d  aoi.  Non  possum  quin  obiler 
elegantem  eiusdem  Philodemi  locum  restituam ,  ibid. 
Col.  XXII.  ubi  scribit  eXpwtaq  solere  ftyj  ^ikGiq  ovond- 
^uv  aXXa  <^ou$poi  6  xalog  iiai  Avataq  6  ao(fog  xai  prifucc* 
a/xytjPoXa  Tt5lvat  XP^^°^>  riSvv,  a<felij ,  yswatov,  AN 
....  ON  xai  T^apemStuivuaBai 

MENftCCO^AnPOCAnTEIN. 

flCACnACIAKAI  .... 

.  .  XfilCOKPATH.KAinP  . 

.  .  TCEKTfiNAPXAl  .  .  CI  .  .  , 

nOAYOMENOYCEAOKIM .... 
ubi  Neapolitani  yewaioVj  avantov.  dederunt.  Lege 
avSpeiaVj  ex  Platonis  Gorgia  petitum.  In  ceteris  sup- 
pleverunt:  TrpoaairTeiv  $e  evkoyax;  u>g  kaTzaaia  xat  Trj 
a^oxot)  1ttiyt.pavf\q  xat  TrpaTtrDU^  ex  tuv  apxatuv  etvat 
Ttohjdivvpiovq  e$OMp.aaev.  id  est,  ut  ipsi  interpretantur: 
et  oslendit  ea  verba  sapientiae  plena  esse  et  se 
considerate  adaptare  ut  Aspasiae  et  uxori  quon- 
dam  Soerates:  et  primores  veterum  esse  multino- 
mines  existimat,  Tu  vero  seribe :  i:poadi:xetu  S'  exi- 
pto^  &)5  'ka-Kaala  v.ai  'layofxdyto  SMxpaTyjs.  (respicil 
Flatonis  Menexenum  et  Oeconomicum  Xenophontis) 
ytai  Ttpoq  Tovs  ex  Twv  apyaxp&itGiV  d-KolvopLevovi ,  i$ox.i- 
ua^ov  —  cetera  perierunt.  \-_    "- 

Pag.  27.  Reperti  sunt  nonnullorum  scriptorum 
codices  archeiypiy  ex  quibus  reliqui  omneSf  qui 
uhique  feruntur  i  svnt  propagati.)  Hunc  locum  de 
industria  expjicare  ut  utilissimum  futurom  erit  sie 
in  diem  fit  hodie  facilius.  Mihi  quoque  in  animo  est 
«liquando  quae  in  ea  quaestione  mihi  explorata  et 


105 


comperla  sunt ,  prolatis  in  unoquoque  scriptore  nui'- 
nifeslis  indiciis  et  documentis  cum  philologis  com- 
raunicare.  Habent  sua  fata  libelli.  Eorum  scripto- 
rum  qui  aelatem  tulerunt  alii  integri  et  incolumes 
in  yetustis  codicibus  nobis  servati  sunt:  alii  ex  pessi- 
mis  ac  recentissimis  apographis  aegri  ac  mutili  in 
manus  nostras  veuerunt.  Nounulli  in  uno  antiquo 
libro  communem  stragem  evaserunt:  qui  liber  ubi 
semel  in  Italiam  pervenit  renovatis  literarum  studiis 
magnam  apographorum  frequentiam  genuit,  quorum 
nulla  est  habenda  ratio  donec  communis  omnium 
fons  supererit,  unde  omne  certum  lectionis  et  emen- 
lationis  fundamentum  est  petendum.  Satis  mihi  con- 
stat  Aeschyli  et  Sophodis  fabulas,  quas  habemus, 
in  unico  codice,  qui  uunc  in  Laurentiana  Biblio- 
thfeca  servatur,  ad  nos  perveuisse :  ex  quo  vetustissimo 
libro,  decimo  fere  post  Christum  saeculo  pulcherriroe 
in  membrauis  scripto,  profluxit  quidquid  codicum 
MSS.  ubique  invenitur,  unde  magno  lab^rc  et  dili- 
gentia  acervos  variarum  lectionum  cumularunt  utri- 
usque  Poetae  editores.  Frustra  igitur  in  manifesta 
corruptela  miram  ac  prorsus  singularem  omnium 
veterum  memhranarum  conspirationem  alii  stupent,. 
alii  antestantur  et  emendare  volentibus  obiiciimt.  At, 
dixerit  aliquis,  unde  igitur  tanta  scripturae  discre- 
pantia?  Nempe  nata  est  iis  modis,  quos  diximus, 
ex  describentium  socordia  vel  correctorum  interpo- 
latione.  Nam  quae  ratio  est,  quaeso,  istarum  lectio- 
num,  quae  e  diversis  apographis  diversae  afferuntur? 
Plerasque  incuria  fudit  et  inscitia  vel  stupor  paene 
incredibilis  eorum,  qui  quae  non  intelligebant  cum 


104 


magno  taedio  describebant  dormitantes:  quale  illud 
est  alicubi  apud  Athenaeum,  ubi  in  Archetypo  co- 
dice  scriptum  est  vfisq  xe^  quod  quum  monachus 
aliquis  in  Italia  describerel  pro  quinque  et  viginti 
deceptus  vetere  consuetudiue  legit  xvpu ,  cuius  no- 
minis  compendium  est  tu  tritissimum.  Reliqua  pars 
discrepantis  scripturae  debelur  correctoribus,  de  quo- 
rum  temeritate  satis  diximus.  Possim  hoc  in  Sophocle 
et  Aeschylo  ostendere,  qui  tandem  aliquando  ista 
turba  et  farragine  yariantium  lectionum,  unde  nihil 
boni  erui  potest,  liberandi  erunt,  simulatque  de  le- 
ctionibus  archetypi  codicis  ubique  certa  fide  con- 
stabit.  Ostendam  brevi  in  Athenaeo ,  qui  et  ipse  in 
uno  codice  servatus  est,  quem  adhuc  habemus, 
circa  undecimum  saeculum  nitidissime  in  membranis 
scriptum,  nunc  Marcianae  Bibliolhecae  &yak\M.  Re> 
liquos  omnes  Athenaei  codices  ex  hoc  uno  libro  flu- 
xisse  dudum  liquido  constat.  Quid  est  igitur,  cur 
male  seduli  futilium  apographorum  vitia  notemus  et 
criticos  inducamus  in  errorem ,  qui  in  Athenaeo 
emendando  saepius  nubem  pro  lunone  amplectuntur. 
Quid,  si  ostendero  Epitomen  quae  ferlur  Athenaei 
ex  hoc  ipso  Marciano  codice  ante  Eustathii  tempora 
ab  aliquo  Graeculo  ita  confectam  esse,  ut  locos 
gravius  corruptos  ad  unum  omnes  omitteret,  levius 
afiectos  ut  commodissime  potuit  ex  ingenio  restitue- 
ret:  quae  res  tam  manifesta  est,  ut  neminem  Graece 
scientem  et  in  arle  critica  non  plane  hospitem,  cui 
antiquum  librum  Marcianum  videre  et  excutere  contige- 
rit,  diu  possit  latere.  Istius  hominis  correctiones ,  quae 
adhuc  vetustissimi  codicis  auctoritatem  habuerunt. 


105 


saepe  in  minulioribus  quibusdam  satis  bonae  sunt, 
saepius  leves  ac  temerariae,  subinde  prorsus  ineptae, 
ut  p.  694.  b.  OTTffre  ta  xoiva  xai  iiaatv  6cva.y7ioua  tsXos 
X«j3otev.  TyjvixauTa  ydp  rt^Yi  T(5v  aofdv  ix.ag-ov  ^r,v 
Ttva  x«X>3V  eiq  idaov  Yi^tovv  -Kpofipeiv.  Soloecum  est 
Ta  Jtotva  xekoq  lafx^vovaiv.  Scriplum  est  in  archelypo; 
zeXoq  Xa'j3ot£v.  Taura  ydp  kzI.  in  quo  latel;  teXos  }.d^oi. 
evTauiSa  ydp.  Auctor  Epitomes  qui  TauTa  non  con- 
coquebat  temere  TyjvtxauTa  dedit  de  suo.  Itaque  nunc 
nulla  superest  in  Athenaeo  lectionis  discrepanlia , 
et  abiicienda  sunt  quaecumque  adhuc  onerant  li- 
brum  ex  codicibus  nullius  omnino  pretii  inutiiiter 
collecta.  Equidem  Blarcianum  codicem  sic  excussi, 
ut  de  eius  scriptura  ubique  conslet  et  confirmabitur 
eorum  senlentia ,  qui  plurima  in  illo  libro  compa- 
rando  aut  male  omissa  aut  negligenter  admodum 
lecta  esse  exislimarunt.  Vix  credas  in  loco  Xenarchi 
p.  693.  C.  ubi  nunc  legilur: 

W5  UTTO  Tt  wg-dl^eiv  ye  xauTos  apypfj^i. 

rt  xdya^ov  SatpLovoq 

(Tuveaeiae  p.'  ex,T:o^eii7a  ^taO.y?  ■KavceT.cJoq. 

in  codice  liquido  scriptum  esse:  W(7£:;7i0Ttvu?-a^£tv- 
ysxocijxoaixpypiiai  Y}xoqor.Qoij  daiixovoa  (TJVsatas/JLsaxpa- 
TO(7£XTO9eiaa :  unde  legendum: 

Y}  xdyaQov  (ydp)  $aipjovoc,  avvheLoe  p£ 
ecKpaxoq  ex.T:o^ei(Ta  (^idXri  TravTeXws. 
Ea  est  autem  ratio  illius  codicis,  ut  ex  antiquissimo 
libro  in  quo  vocabula  omnia  unciahbus  literis  scripta 
eodem  tenore  continuata   erant   ab  librario  oronium 
rerum  ignarissimo  sit  descriptus.  Eadem  pagina  693  a. 


108 


quum  ob  oculos  haberet  homo  stupidu»:  £AN£- 
rflAIAPPAraOYAENMONHCEmEieieAPPflN, 
prorsus  iiihil  ex  his  inlelligens  scripsit:  eocvsyu^iap- 
pocyw  ou^sv  ^ovYja  st  TretSse  Qappuv.  hinc  in  apogra- 
phis  legilur :  iav  cyol)  $iappaytt>  ovSh  fJiovrjs  ei  TreiiSei 
dappuiv.  unde  Canterus  Trt^t^  Piersonus  ouf^ev  p.'  ov)7ffet 
restiluerunt.  Paulo  post  pro :  ITACINAKPATOT- 
MENOCONFETMA  scripsit:  ua.aivav.paxoC^zvoa.ov 

"^zu^La.  Auctor  Epitomes,  infelix  coniector:  ompccTou 
[xipoi;.  yeufxa  rescripsit.  Verum  vidit  Yalckenaerius: 
ax,pdxov  p.kv  oaov  •^vjpa.  Et  sic  per  omnes  Athenaei 
libros  ingens  ubique  est  locorum  nuraerus  incredibili 
socordia  depravatorum ,  qui  manifestis  emendationi- 
bus  restituti  sunt  aut  restituentur ,  ubi  semel  con- 
slabit  de  genuinis  autiquae  scripturae  reliquiis,  quas 
unicus  codex  servavit.  In  hac  ipsa  pagina  693  c. 
nimis  inepte  adhuc  legimus: 

exTrirj  (Jewa^  Trpiv  dya^ov  (Jat/xovos  TrpcSxov  XajServ. 
Codex:   exTOTrtyj^ejtaa.    lege:  ex7re7r>i(Jwa5.  p.  694  b. 
7ra'vT£S  /utev  f,$ov.  ou   /xijv  dXXac  yc  xaToi  Ttva   Trcpto^ov 
€3c  ^ta^yo;^:^^.    Scribe :    ou  p.r,v  apwt  ye  dcXkoc  xaTa'  xtI. 
Pag.  694  c.  pro: 

IIXouTou  [imip   'Ohip.TtCav  dtiSfn 

^■np.riXpa  ^efavrifopoii;  ev  &paii 

ai  Te  Trar  Atoi;,  Yiepaecfovri , 

faxpexov ,  eu  8e  xdvS'  diifimtov  TroXtv. 

scripsit :     7rXouToujx>jT£poXu|UL7«avet(Jw(J>jjui>3Tpa?-£5-g- 

(pavYjfopoia —  (pEpasfpovT}  —  xav^afxfezov  TtoXtv,  unde 

sallem   <^epaefcvri   recipiendum :  contra   barbarum  est 

Ayip/Tpov  quod  Herraannus  repon^at  deceptus  «b 


107 


recentioribiis  GraecuHs ,  qui  ex  sua  barbarie  ^  ^nixifirpix 
passim  invexerunt.  Quo  melius  conslet  de  ratione 
huius  codicis  et  iis,  quae  de  Epitome  diximus,  ap- 
ponam  integrum  scolion  quartum  eodem  plane  mo- 
do,  quo  in  codice  legitur: 

•      vlBevvaa  opyyjg-a^po 

fxicaaonaSl  vu|jt,<pat(yye 

Xaatatc  i  unavsns  [xa  la 

£VfpocCvat(j'  zaia^'  aot 

^at(7aot^£X£;(apyj/x£VO(7. 
Graeculus  ex  iis  haec  excerpsit:  t&>  nav  apxa.$i(x.c,  jxs- 
8i'iiv  ■nCkttifva.i.  op-XYi^^-a  ^poyLie  it«)  Tuav  e7r'  iixoui;  ebapo- 
avvcui;  tMq$'  txoi6cag  aei$e  xep^aprjwevo?  ^  omissis  quae 
expedire  non  potuit,  ceteris  utcumque  correctis.  Iti 
extremis  latet  Sirroypocipia.  ex  antiqua  correclione  orta : 

AOIJAI 
AOIAAIC,  unde  rescripserim : 

.    -,i  ytkdatutii,  S>  Xidv y  iiC  ifxatq 

evci>poavvaiq  dov^a  y.ey^aprip.ivoq. 

Ut  appareat  quam  parum  adhnc  constet  de  lectione 
huius  hbri,  adiiciam  pulcherrimum  scolion  e  p.  695  a. 
ubi  codex  haec  dedit: 

c  ^£  xapxtvoor 
w^'  ifY]  yaXktrov  ofiv 
la^oiv  syQvv  ^vj  tov  i 
ra.tpov  ivijlv  v.at[Lh  av.o\i 
acppovetv. 
stuporem  hominis,  qui  effiugere  potuil  ex  liis  hlehs: 


108 


XAAAITON0$INAABfiN:  xo^>lnovofiv  ^a^Iivi 
Totum  scolion  sic  constituerim : 

6  ^e  Kap>t,m(;  5)$'  efa  (xa)  X*^<?  ^^  ^'^  Xaj3o&v 
evBvv  y^ph  tov  eToTpov  ejfx^  xat  /x>j  cxoXta  fpovav. 

nisi  praestat:   er/ixsv.    Incredibile  dictu  est  quam   li- 

center  nos  recenliores  librarii  in  multis  ludificentur. 

In  fragmento  Hipponactis  p.  698  c.  est  in  archetypo 

codice : 

[LOTJaa.   /xot  £ypu|X£^ovTi 

adza  T37V  i:ovxo-/a.pv 

^^iv  T>jv  £vya?-pt/uia 

yaxpa^oc  £cr9t£i  ou  xora  ,  , 

X0(7ll0V    SVVef     07t«(7    ^Y} 

(pidt  Kay.ov  oitov  oXrjTat. 
ex  apographis  prodiit:  evpv[xiSovu  aSti ,  evpv[t£$ovzM 
Sia.  Musurus  temere  mutavit  in  principe  edilione  in: 
'^Aipvp.iSovx'  aSoic,.  Tandem  e  Venetis  membranis  pro- 
tulil  Schweighauserus:  ehpv}j.e$ovxi  a$ea,  unde  Do- 
braeus  verum  reperit:  YAipvp.e$ovzui$ea.  In  lertio 
versu  ad  hunc  diem  pessime  legitur  ex  interpolatioue 
Musuri :  ^r,(fi$i  xax>5  xaxov.    Scribe : 

evuif    oTkW^  'i^r,(fiSi  xaxo;  xaxcv  oFtov  oXerTai 

SriuoaiY}. 
Merito    celebratur    palmaria    Casauboni    emendatio, 
p.  699.  c. 

^eivog.    Mtp.vippiov  $'  et?  I^Tros  ax|5ov  mv. 
quum  vuigo  ederelur:  Sei  ae  i^oaa  xpoviwv.  Vide  nunc 
lectionem  unici  codicis: 

iiCf  ar^aQo 

xXfitoffXaatat  fpevsa  vjXa 


109 


crove^o  nonpt^o^  (xp)(^ou 
«vyjv*  c  (^'  dvYjpnpoyo 

V«V6l^W<7    SXVSOTJJTOa 

ad  ^vjoiatvoixikdv^ecvoa 
fxt|xvep/xou^ei(7£7roaa 

X/30VtWV. 

Addam  allerum  exemplum  non   miuus   luculentum. 
p.  301  d.  in  loco  Archestrali  legitur  in  codice: 
y.al  Xz^Kx.vXa^zlvoayc 

XOVYiTtaXOV 

Yalckenaerius  et  Hemsterhusius  rem  acu  tetigerunt 
scribendo:  ■ko.i  le^ia.v  Xa|3e^  Moay^e,  tov  )77raToy  et 
manifestum  est  in  velusto  codice,  quem  slupor  ho- 
minis  sequebalur,  scriptum  fuisse:  KAIAEBIANAA- 
BEMOCXETONHnATON.  vide  nunc  quid  apogra- 
pha  habeant:  lcc^iv  w^  xat  tov  yj-Kazov.  Graeculus, 
qui  Epitomen  fecit,  de  more  omittens  quae  expedire 
non  poterat  dedit:  7.a.^tTv  Toy  i^TraTov.  Schweighau- 
serus  ex  codice  Veneto  protulit:  o<7;^eTov  5?7raTov.  Ea- 
dem  negligentia  omnes  fere  codicis  lecliones  indi- 
cantur.  Accidit  autem  plerumque  ut  primi  Editores 
inciderint  in  deteriora  apographa,  quorum  arcbetypi 
codices  adhuc  exstabant;  his  repertis  abiiciendae 
erant  illorum  lectiones,  quas  vitiosas  esse  apparuit, 
sed  nemiuem  video,  qui  hoc  faciat.  Ostendam  primum 
alio  exemplo,  quo  pacto  nasci  soleanl  tstae  variantes 
lectiones,  quas  nullius  omnino  pretii  esse  contendo. 
Est  in  Laurentiana  Bibliotheca  codex  lamblichi,  opti- 
mae  notae,  ex  quo  eliam  supra  quaedam  protuli: 
reKqui  omnes  lamblichi  codices  ex  hoc   uno  fluxe- 


110 


runt,  sed  ita  ut  novi  semper  errores  novaeque  la» 
cunae  orerentur  ut  quo  sit  recentior  codex  aliquis 
eo  sit  deterior.  Adhibiti  adhuc  sunt  tres  Codices 
a  tribus  editoribus.  Franequeranus  ab  Arcerio,  qui 
primam  fecit  lamblichi  editionem ,  Parisinus  a  Ku- 
stero,  qui  secundam,  Cizensis  a  Rieslingio,  qui 
lertiam.  Est  autem  codex  Arcerii  futilissimus  et  pes- 
simus  liber  laciinis  mendisque  scatens,  aliquanto 
melior  Parisinus,  quem  longe  superat  bonitate  Ci- 
zensis,  qui  ipse  adeo  multo  deterior  est  Florentino, 
unde  cum  reliquis  omnibus  est  propagatus.  Nulla 
igitur  supererit  in  illo  scriptore  lectionis  varietas, 
postquam  de  lectionibus  Laurentiaui  libri  constabit. 
Mireris  quot  vitia  ac  menda  vel  praestantissimum 
apographum  contineat.  Lacunas  aliquot  et  compen- 
dia  imperite  lecta  supra  iam  indicavi.  Nil  vetat  alia 
quaedam  hic  proferre,  unde  liqueat  communem  le- 
ctionis  foutem  esse  librum  Florentinum.  Facillime 
apparet  e  vocabulis  decurtatis,  quae  male  expleve- 

runt,  ut  in  §  114.  l^avK^diievoi  xe  ti5s  jcoi  vuyekiai 
■KoXiv  xai  Kocpov  $i  dHoipiuv  (XTinXXdaaovro  daiidxoiv. 
apographa  habent  xQiw(iiX£kiai  ^  si  Musis  piacet,  pro 

xokriq  viay^elsiaq.  §  14.  Tipofn  j  ubi  legeruut  TrpoywTots 

V 

pro  Tzpofi^xov.    §  16.    evfri^     {ehfri^oftaxa)    legerunt 

elfri^maxov.  J  42.  oitjytrfjiv  xriv  xav  {xavxra)  dederunt 

xavxriv.     Sic    J   48.    eDytfoxaq   —   «wtitv    pro   eiXrjfo 

( — oxa)  —  onjxw.  §  61.  Trjperv  pro  XYip  (xnpriaaij.^GS. 

ftff 
jSovW/xevov  pro  |3ouXo     (|3ouXdfi£^a) .    %    72.   ytXo/iaStas 

fl 

pro  ^tXofia    (fikoiJMQeMi)   solemui   errore.  $  83.   &m 


111 

Xdywv  pro  avev  Xo    (Xoyou).  §  91.  izperx^ixov  —  aofui' 

r  ^  , 

xdxov  pro  TrpeujSi»  —  cofw  (7r]0£(7|3uTy]s  —  aoywTaro;). 

S   94.    «xpaTwecos   pro    dxptxxri    (axpaTjjTw?).    §   179. 
«Trsjpous  ^£V  Ij^ov  pro  "e    (^X^O*    S  ^^*    ^o/o''   outJeva 
7r6i>3(Ta|:iev&)V    twv    ttoXXwv   pro   710    (TcoXmv)    et   similia 
passim.     Alios  errores  fudit  describentium   alias   res 
agentium  socordia,  ubi  in  archelypo  est  vera  leclio, 
ut  5  18.  oiiTe  «xouCTacr^at  twv  xaS'*  eauTov  barbare,  pro 
oJxoudpia.  5  36.  £K  Tou  u^JaTos  pro  exTo'?.  J  ^l.  (J£(ivord- 
Twv  pro  aeiivuiJLdcTav.  J  123.  Toiv  eVi  t>5s  y.vin^Y)i  yivo- 
yhm   pro   Tor?   ^VToiiOiai.    ^  236.    cjuyxaTa^ervai  et?   t6 
ToiouTOV  pro  o-uyxaS-ervat.  ^  194.  ouTtos  ^ufTxaTa^^eToi  — 
Trpos  T«s  yiXtas^  vera  lectio  latet  in  scriplura  codicis 
^utruyxaTaS-eTot^  nempe  (Jufferuyxa^^eToi  scribendum  in- 
telliget  qui  coutulerit  Hemsterhusii  notam  ad  Thom. 
Magislr.  p.  815.    Quid  est  igitur  magis  fulile  et  mi- 
nus  profuturum  literis,    quam  reliquorum  codicum 
el  editionum  scripturis  sedulo  colleclis  lectores  ob- 
lundere  et  etiam  interdum  fallere.  Subirascor  aliquo- 
ties  ubi  video  scriptores  Graecos  tumultuaria  opera 
edi  ab  nonnullis,  quibus  tantum  abest  ul  Critica  sit 
7roXX>;i;  neipai;  xslevzcuov  e7riyew»jua,   ut  conlra  veluli 
tirocinium    videatur   esse,    in   quo   prima  lilerarum 
elementa  addiscant.    Hi  igitur  nil  nisi  variantes  le- 
ctiones  e  recentissimis  apographis  aut  veteribus  edi- 
iionibus  corradunt,   optimas   lectiones  et  palmarias 
emendationes  a  summis  criticis  repertas  et  probatas 
fastidiose  reiiciunt,    »vulgatam  proham   esse'^    tam 
confidenter  quam  imperite  pronuntiantes,  simul  quid- 
quid  ab  ipsis  vel  in  reccntissimis  et  pessimae  nolae 


112 


apographis  sit  repertum  expulsis  veris  lectionibiis 
cupide  recipientes.  Sunt  qui  dif&cillimum  quemque 
primum  arripiant,  veteres  sordes  sedulo  revoceut  et 
subitarias  editiones  tamquam  ova  irrita  pariaiit  ap- 
paratu  aliquo  critico  oneratas,  in  quo  locis  obscuris 
ac  depravalis  non  tantum  nihil  novae  opis  afferant, 
sed  contendant  etiam  nihil  magnopere  in  iis  inesse, 
quo  quls  iure  offendi  possit.  Yidi  qui  in  Aeschyli 
Eumenidibus  versum  727  sq. 

CTU  Toi  Tia^ata?  Saiyiovaq  xaraf^vuaq 
oivw  i:apim:acTr,<Taq  dp^^aiaq  ^ea'?. 
sprela  criticorum  auctoritate  ab  omni  labe  immunem 
esse  conlenderet  et  facile  explicari  posse.  Reperta 
nunc  in  codice  Vaticano  (Schol.  ad  Eurip.  Alcesl. 
vs.  12)  vera  lectio  diavoiidg  declarat  quales  sint  iu- 
dices.  De  Aeschylo  alias  dicemus.  Malo  prius  Lu- 
ciano  succurrere,  qui  haud  ita  pridem  ad  codicum 
quorumdam  fidem  exactus  tam  male  habitus  prodiit 
ut  plura  nova  vulnera  ei  inflicta  quam  velera  sauata 
credara.  lacobittius  enim,  qui  hanc  suscepit  provin- 
ciara ,  quum  non  satis  in  Graecis  literis  esset  versa- 
tus  ut  probas  lectiones  a  depravatis  distinguere 
posset ,  alias  recepit,  improbavit  alias,  ut  casus  et 
fortuna  ferebant  modo  optimas  codicum  lectiones 
iucogitanter  spernens,  modo  pessimas  imperile  pro- 
bans,  ut  saepe  suspiceris  eum  non  magis  quam  li- 
brarios  quosdam  veteres  intellexisse  quid  scriberet. 
Quum  ipse  in  Italia  codices  ahquot  Luciani  non 
sine  fruclu  excusserim  utar  hac  occasione,  ut  in 
aliquo  Luciani  libro  ostendam  quantum  in  illo  scri- 
ptore  agendum  supersit  et  quam  levem  et  tumultua- 


115 


r\an  ^perain  post  Hemsterhaskim  recdiiiores  qtQdam 
■critioi  in  eo  expoliendo  posuerint.  Percurram  Lu- 
-ciani  librum  mpi^ "Kapaakoij.  Tom.  II.  p.  836.  (IIL 
^b  96.  lacobitzir) ,.  cuit^  aliquot  Iocqs  tractabo, 
4{uos  la^obitziiis  deprayayit  et  alios  quosdam ,  qui 
«X  codicibtis  Mareianis  aut  de  coniectura  jrest^ui 
possuut^'  §  :I.  dedit  lacobitz.  fxmteJ^coiK  pro  jtieTa^oais. 
pes^ime:  nam  secMbarbarorum  haec  forma  est,  vete- 
ribus  inaudita.  ibid.  dcuB'^  axouo>]  est  iterum  atidies^ 
Lucianus  dixit  alias:  elaav^ig.  et  mox:  ^t'  avro  touto 
prQ  .«yta  Toirro.  Paulo  post  Trpoorra»  y^Xta^  Graecum 
jaon  est,  quemadmodum  neque  irpefwrotquod  temere 
substituit  Dijiddrfius ;  tum  pro  et  >cat  —  e7rtypa'^|j.ev 
«oribendum  erai Vmypa^ofiev  ut  '^t^tim:  et  syxarake- 
^otiev.  deinde  recte  Coddi  eftt  xoOzo  ■mpeuTUvtiafihoi^ 
male  Editores  gTrt  tputo),  paulo  pofit  pro:  Tta^^V  ,ya'f 
img-aaai.  IL^^y  navv  ;|*6V  ouv..  legerim:  Twcvrias  yaip. 
§  4.  xi/yn  ss-tv^  wgeyri)  ^ta/xvjj|xoveu&*  ffoyou' Tivo?  aJtouffas, 
OTirwfia  ex  xaToXyJtj/ewv  :<JvyyeyvpLvaayismv  izpoq  rt  rekoq 
euxp>irov  Twv  ev  tm  |3iw.  Facete  homioem  titentem 
facit  vulgatissima  definitione  Stoicorum.  Scholiastes 
ad  Dionysium  Thracem  in  Bekkeri  Anecd.  Gr.  I. 
.p«  649.  ot  piv  'ETrutoupetoi  oi^Tws  opt^ovToi  rhv  xi-jfyvf/' 
xij(yri  ej-t  p.i^o$oq  evepyovoa  x&  ■^ita  xo  dvpL^ipov.  —  ot 
^e  2Ttdt>tot  Xeyouat-  XByyi^6^l,<jv^n(Jifii.  e»  xaTaX>3<|*ewv  e/x- 
Tietpta  avyyeyvpLvavptivfiiv  Tti^q^xi  Te'Xos  euxf  J7rov  twv  ev  Tw 
|3t'w.  hinc  in  J  7  pro  gux/o>irov  tw  |3t'«  reponendum  erat: 
vTwv  ev  tw  |3«f).  Pro  opS-ws  ex&Vdu  ye  eliioi/xoq  outws  a7re/:.<.vn- 
fiwevam;,  est  in  optimo  MarcianO :  opS-oS^  emvos  ye  efiTev 
owtos  ov  xt  ajif |Aw9p.oveuff«€ ,    Unde  ,  Videtur  repoaeu- 

dum:  exetv^  re  efirev^   6r«s  nv-,  ou  ts  afrejtxvjifjioveufftti;. 

8 


114 


• —  f^t  dh  xaSr'  ixo^v  nTg  tw<  xixvfli  uSeai»  efapfi6- 
^mxeg  trpf  itapaanixYiv  j  el  owa9a  axoTniixsv  xai  6  nepl 
ait^q  "Xoyog  dWa  |ui>j  xaBxtrep  ai  Tmvnpal  yyrpat  Sia- 
xpciu<Jjxev«t  pm  aa-rpov  oTtafQiypmai..  Yetua  yulnus  male 
CKratum'estf  boni  Codd.  omittunt  txXli^ixt^  et  ane- 
(fBiyytavTax  dedemnl.  Legamus  i^tur:  oci«t!pi  «uTrk 
"hiyoqy  xaBdmp  ai  ^jvaaipcd  yfvrpcu  SuxxpoAvtai  fxri  aa- 
S^pov  UTro^iyyovTat :  aa^pov  reperit  (jiasaubonus,  at  la- 
cobltz  non  putabat  magui  referre :  «■KofBiyysaB^at  a 
tali  Te  alienum  ««t  et  ft>j  Jsic  usurpatum  habet  indi- 
cativum.  —  Tsyyrp/,  e-itep  eiTi^axai.  Frustra  Oodd.  ^itep 
obtulerunt.  J  6.  ai  p.hu  yap  twv  ttK)mi  xaxal-n^tic,  xai 
■hpipac,  xai  vuxTa^  xcd- psinvaq  xai  l^taxnohc,  TtoKkdxtq  aavy- 
yxilivbi/^i  phomai  vki  ^pjaq,^^  .areoKkuvxai  itapa  toTs 
^ektYi\0oiq  alxiywUj  ai  $6  xov^-Kapaaixov  xaxaltn^eu; 
ei  p^Yi  i(.9L3r'  ripiipaveiev  ev  yup.vaa^  OTtoXkxiaiV  ob  p.6vov 
«f/JWtt  xiyif-HiyiiYtV' (Bla  «Mti^  flwtov- TiM>  ^^j^WVwv.  Godd, 
omnes :  aitoXlvat.Vi  u»ipaimi :  ent.  jlarcianus  ■  Opilime : 
yypivaert^a*  Legenduat^  *^p9ret:  yj^^k  xw  T:apaS(toUd 
fiY)  xa^'  Y)i).ipav '  ih  '  e:ii'y\jf).vo^ta  i^QhjdWi-  d^toyk^iaw 
est  inf^Iix  coniectiira  Schnnederi ,"  quam  incogitanter 
reoepit  iadobit»  nfc  multo  tnelius^-Bindorfius:  «'ttoX- 
^iJiafCJtv.  quum  >^^sem«I  at  (?&  W^^^«|^(jA?(^  essel  scrir 
)3tm7ipro  yi^M^,  add^t  (^ticfuis  ^ditCHtne  yaTAXv^f/.et^ 
A^tii  -tfiodo  ^i*»r»t|  llx^yWSxXj^.tj««os  -^ahyyeyvfjLidap.i- 
'vvis^  ii^iv  ^  'ne^paaiSH.Kr}:  ^-■^»-  -^  H^Sfsffi  'pty  ^  — -r  ^itd' 
oSfo^.  nibil  prodest  Boidot^asiiim :  :«u  ^>»  o5t«?.  Bi- 
cer«  potuk:  ©&  iJVjto,  J  S^idtXX*  ilxelvo  otr«a? ;  xal  ^ov 
%.t V  ^*Ciitot  ■  ySwflrfbv  (iiH)9f!^^'Xffi^ 'Ttapaatxn^i'  Martaanus: 
d.'MB^tiq.  Scribc^'  d\l'tmqmi'(^--*'^a'^ 
^ddita  ^  de  more  cKplicatio  notissimae  ellipseos : 


115 


exstvo  (Txo7r«j  cuius  dimidiam  partem  relinuit  laco- 
bitz,  totam  Dindorfius  restituit  non  correcto:  aTTo- 
^wq.    Prorsus  idem    vitium   resedit   in   sequentibus: 

d}X  ixeivo  (TxdTra  fxrj  Trpog  iviouq  twv  ytXo7o'(p&)v  }^°^X^ 
<7ot  TTspt  ToO  xiT.ovq  V  f  ubi  expunge  iKSivo  (DtoTret.  ^  10. 
7r«|oa  (?e  TrXjjS-CiKTt  xpacTzel^M  xxL  apparet  ex  sequenti- 
bus:  Ttdliv  yap  ac^iov  a.va.[U[Lvrta^ca  z&v  iTzGiV ,  exci- 
disse  intermedia  verba  Homeri: 

AatTU|y«5ves  S"  d.va  (JwpiaT*  ixKovixl^mxM  doiSov 

■ij(ievoi  e^eiYiq. 
neque  ullo  modo  potuit  Lucianus  omittere  id  ipsum 
quod  facetissimum  erat  et  quamobrem  locura  Homeri 
attulerat,  nerape  mentionem  TciSv  ^atTUfiov&av ,  quo 
nomine  Parasitos  Homerus  dixerit.  Similiter  in  sqq. 
verba  Homeri  interciderunt :  ovSk  yap  olov  ts  dxoveiv 
auToJv  p.Y}  ■Kolldx.v;  Xeyofievwv.  (?aiTUfi<)ves  y.aBYii>.evoi  e^eiric, 
xai  Tzapa.  §e  TrXi^&xxt  xpdm^My  ubi  turpe  mendum 
amicus  meus  vidit  et  sanavit  sic:  ou^ev  yap  ohv 
dxoveiv  auT&av  7roXXa'xt5  Xeyofxeviyv.  Res  manifesta  est: 
postquam  vitiose  ovSs.  yap  uav  re  erat  scriptum,  ad- 
didit  sciolus  p.ri.  Lucianus  de  more  imitatur  Atticos, 
qui  non  aliter  solent.  Aristophanes  in  Avib.  vs.  966. 

dXk^  ov$sv  oiov  er'  dxjovGM  twv  eTroiiv. 
Demosthenes  in  Midiana  p.  529.  ov^ev  yap  oTov  a'xouctv 
auTou  Toi3  vdfxou.  Paulo  ante  edidit  lacobitz.  ov§e  tc3 
Tu;^dvTt  dvSpi  T:epireBeiy.£  toutous  tous  loyovg  dlla  tw 
tJOQ)(aTa'TCi)  T&iv  oXmv^  imperite  reiecta  vera  lectione: 
'EXXyjVMV.  §  11.  —  ouTw  fjuz^oti;  av.  eyayz  offxat  xtI.  Grae- 
citas  postulat :  eyw  ydp.  —  6  §e  'Emxoufseto?  ou^e  0a- 
xepov.  vel  sine  Codd.  'ETrixoupo?  corrigendum  fuisset, 
nunc  oblatum  editores  spreverunt.  —  TreTrtreuxws  y^n 


116 


atlloi^;  TOLvra.  tx^iv  aiiemv  r?  exsi,  imo  vero:  fxYi  av  £k- 
Xms  ut  significare  possit:  non  in  meliore  haec  con- 
ditione  esse  posse  quam  sunt.  —  xriq  lytpictq  am- 
ttXewv  ohaSe  pro  ex  vel  «7:6  Ttjq  Ix^piaq,  quod  uter- 
que  probavit,  Graecum  non  est.    At  longe  turpissi- 
mum   est   quod  praelerviderunt   vitium  in    §  12.  et 
lih  ovv  om  ex"  °^X   ^^^^S  rMai  ob   ^■naexai  a}X  ol^e 
^rjffetat.    Legendum  esse:   ouj^  ononq  iiSiaq  ^Tnaexai  et 
ouy  0710)5  'Valere  non  taritum  non,  si  quis  forte  ne- 
scivisset  vel  ex  hoc   ipso  Luciani   libro    discere  po- 
tuisset.    §  42.    'laoxpaTyis  ou/   ottms  elq   TrdXefzov  e(^>5X3e 
•jTOTe  oD^  oh8'  eizl  $iy.a^piov  aVe/3>].    Simililer  in  sqq. 
xat  'Y7rept'(Jy)i;  [xev  xai  .Aintovpyoi;  ou^'  e^iilBov  akX  ov$k 
oXwi;  eTo).fx>i(7av  fxtxpov  e|&)  7Tapax£ii{/at  Twv  7ruXa)V  recte 
vidit    amicus   esse   reponendum:    olx    o-noiq   e^^l^ov 
aXk'  ou(J'  eToXfiyiffav  xTe.  —  ei  yap  ej^et  xo  (^ayeiv   i:ap 
eauToy  TroXXa'  Tot^   w  TM-/id$Yij  tw  toioutw  jStM  Trapa- 
xoXou^erv    avdyKi].    ferri    non    potest   Tot   in    apodosi. 
Optime  Marcianus:  7roXXa  «To^ra^  unde  optimos  libros 
secutus  locum   sic  constituerim :  7r&Js  ou;^  riSmq^  e"ye 
eyei  t6  (fayelv  7r ap'  eauT0i3;  —  'Oti  7roXXa  aT07ra  xTe.  — 
Tw  fxev  avyya  xexTrjfxevcf)  «xw?  touto  Tiapeyei:  veram  le- 
ctionem  habet  Marcianus:    vTzdpy(ei.  —  oux  av  ao(foq 
yivoiTO   ovde  e<pi7ivoixo.    recte    idem   liber:   eptxotTO.  — 
Xevw  ^»3  temere  receptum  pro  Xe'y&)  ^'e'^,  quod  solemne 
est.   —  T&)  f/ev   ouv    'E^rtxoupo)  izdvxa  i^ufij3at'veiv    etxds. 
Scribe:  7r«'vTa  TauTa.  —  ouTe  dpyvpia  u7rep  S>v  dnol- 
"XvpLevfjiV  .dyBea^eiYj.  necessarium  est  quod  dedit  Mar- 
cianus:    a^roXofxevfwv.    §   13.  7ra'ffr5s  ydp  rixvnq  dvdyKfi 
Tzpoadyeiv  pid^aiv ,  7ro'vov ^  gjt^ov j  "Kkyr/dq.    Frustra 
optimi  Codd.  dederunt:  tipodysiv ,  praecedere.  I^unc 


117 


Terlunt:  omnis  ars  necessarto  adhibet  disciplinam  ^. . 
laborem ,  metum ,  plagas.  Mirum  ni  sit  aliqua  ca- 
sus  enallage.  —  xic,  yocp  «tto  Seimou  Trore  «TryjXS-s 
xXaioiv  wffTcep  rivdt;  Iv.  twv  di$ci(jx.(xX(tiv  o^M^ev.  Codices 
tamen  Si§a.mt.(xktmv  dederant.  Error  natus  est  ex 
scriptura  Sidaax.a. :  mor  Marcianus  recte  et?  za  ^i^a- 
ay.aleiaj  vulgo  abest  articulus.  —  ^yj  Soze.  lacobitz. 
saltem  vidit  iir)  ^wTe  esse  scribendum,  at  recipere 
ausus  non  est.  Dindorfius  festinans ,  opinor ,  foedum 
soloecismum  servavit.  —  x6  Tipdy^a  Jtai  evTt/xov  xal 
ev  Ttftwpia  pi£ya  (faivezai,  scribe:  xat  ev  ziu.ri  y.al 
ev  Tt/xwpta.  §  14.  0  8e  'Kapd.aizoq  ohy^  hepov  ue'v  Tt 
(?tcri)cet  aKka.  To  «UTO  if.ai  epyov  eg-lv  auToy  xat  ou  evexa 
ytyveTot.  Manifesta  lacuna  sic  explenda  videtur:  ovy^ 
exepov  piiv  xi  [TipaTTet^  exepov  Se]  $i(M,ei.  tum  lege: 
xal  xo  oi)  Evex.a  yiyvexai.  15  x.al  piYiV  Ixeiva.  ye ,  scribe  : 
eyjdvo  j  nam  refertur  ad  rem  unam.  —  eopxaq  diaxe- 
"XoTj^Tiy  Graecum  est:  emTeXoiJat.  §  16.  Lege:  —  vo- 
ffouvTsSj  TauT>3V  (?£  Ty;v  Te'xv>3V  7roXu7ro(Tt'ats  xai  T^oluaixiaiq 
evfpaivopLevovi;  eg-i  fxav^dveiv ,  cuius  lectionis  funda- 
raentum  est  in  Marciano  codice:  «uttjV  ^e  t/jv  Te';^v>jv 
— •  exxfpaivopivQM  [tav^dveiv.  §  17.  auTyj  §e  ouTtai;  Ig-tv 
aya^r]  —  w^e  vT^dpy^ei  y,ai  [irj^ev  eypvxi  ottXov  ■^pfia^ai 
ahxri.  lege:  Trape^^et  rt.ai  Tw  fx>j^e'v  XTe.  nam  vTzdpyei 
pro  el^ert  dici  non  polest.  §  19,  xaTa  2&)xpa'T)7.  me- 
lius  Marcianus:  xaTa  tov  2Mxpa'Tyjv.  §  22.  TroTaTKss  §e 
ouTos  6  (fCkoq^  deleto  articulo  restitues  sententiam. 
§  25.  v.ai  (iriv  pinxopd  xe.  Scrib.  ye.  —  otov  XPW^  *™~ 
faivr,  xr;v  7rapa<7tTtx>7V.  Propius  vero  Marcianus:  aTro- 
faivei,  nam  scribendum  est  aTroyat^vet^. — avTt  toutou  oq 
«p.  Graece  dicendum :  avTt  touo?  eif/t.  §  26.  (pipe^k  — 


118 


<j)c67rwu!v.  Graeci  semper  <fips  Sin  dicunt,  sed  expulit 
lacobitz.  optimam  lectionem.  —  jtotv^  et  xar'  iSiav  non 
solent  componi  sed  i6i(x.  §  27.  o/xotws  $e  xac  Tr?v  ^ii- 
XoCToyiav  xata  T«  auTa  xat  WCTauTWi;  ijpxjaav ,  hiptM,  xtI. 
Marcianus  ou  xaTa  Ta  auTa'.  recte:  lum  lege  e-/px>sa.v 
{ppGi^ev).  §  27.  f«av  f«v  yap  twv  ^iXotfoyiav  efvat  Xeyou- 
(Jiv^  auToi  ^e  auTas  TTotoiJdt  iioXXa'?.  quis  non  sentiat 
ahxw  scribendum,  quod  me  amicus  monuit,  qui  ea- 
dem  opera  ridiculam  corruptelam  exemit  ex  sqq. 
§  28.  TToXXai  ^v  yap  ov  Svvavzai  elvai  {<fiko<io(piai) 
£7rei(J>37iep  y)  (filofjofia  fiia.  acute  perspexit  Lucianum 
scripsisse:  eiieiSmsp  xoi  ri  aofia  ^ia.  §  28.  xat  [mv 
xat  Tas  fxev  aXkai  Tex"'^?  £'  J^a''  Tt  xaTa  xavzac,  davix- 
(fKjivov  ein  Kal  TiapekBoi  Tt5  avyyvw^n^;  d^uiiaaq  euet  [liaat 
Te  SoMvai  xat  al  xaToXyivpeis  auTwv  oux  eialv  dtJ^xai^Kzo)- 
xoi,  Ttpoa§ev.xeoq  dv  eXn,  <fCkoao(fiav  §e  xi^  dvay-Kaiav 
dvdaypixo  p.n  iiiav  ehai.  Documento  hic  locus  esse 
polest  et  temeritatis  Graeculorum  in  corrigendo  el 
stuporis  in  describendo.  Lege:  xav  Tzapel^oi  xiq  ex- 
puncto  futili  additamento:  izpoaSexxeoi  dv  eiyj^  quod 
ia  codice  unde  princeps  editio  fluxit  optime  aberat. 
Reliqua  a  Dindorfio  infeliciter  tentata  persanavit 
Marcianus,  in  quo  reperi:  Tt'5  dv  Tiai  dvday^oixo ^  quod 
Alticum  est  et  Luciano  frequens,  ut  in  §  51.  Tt'?  dv 
Kai  dpiiXknaaixo  et  alibi.  §  31.  xal  ctu  ytyvwaxtuv  utto- 
xp['vy3  iyvotiv  y.du.e ,  imo  vero :  av  eu  ytyvoxTxwv  — 
dyvoeiv  x:poc,  e/ie.  Luciano  indignum  est  uTroxptvyj  pro 
TipoaiiQin'  —  eupoti;  etTrerv  pro  e-)(piq  novum  et  inaudi- 
tum.  —  oux'  Tou?  ^auXou;  a'XX'  wv  eyw  ^oxw  tou?  dpt- 
C-ou?  xai  oug  i^xtra  otet.  Marcianus  recte  u)q  e^yw  (Jox&i 
et  av  oiei.  praeterea  non  potuit  Luciauus  aliter  quam 


MISSING 
PAGE(S) 


123 


6t:6x£  yxp  fioi  avveiY}  o  i:anYip  o  aoq  tpdiyt^  eavxov  aitei- 
xaaev.   Codd.  verissime  auwjet,   quod  apparet  vel  ex 
aoristo  dneuaaen.    Nam  si  dixisset:   quoties  mecum 
paler  tuus  rem  habuit,  dmiKal^e  subiicere  debuisset 
et  semel  Penelopen  per  vim  compressit  ApoIIo.  §.  3. 
d.pi<reTov  YipiBri   p-oi.    non    aliter   quam   e^Yipe^r)   potest 
Graece  dici.    §  4.  ola^a.   ouv^  w  xskvov  ,   o  xi  yapiaYi. 
japiaopMi  est  barbarum,    quidquid   dicit  lacobitzius 
locos  a  se  ipso  corruptos  afferens.    Lucianus  scripsit: 
ohB'  oxtVy  S>  xex,vov  y  o  xi  yapiaaiy  quod  loquendi  ge- 
nus  librarii  ignorabant.  —  Tzpoq^axxe ,   &  -Kdxep ,   iva 
riimi  ftev  u$u>p.ev.  'Att.  xavxa  Tiotei  jtat  npoaiBi  piQt  xat 
<j>iko(j>povo\J  j  T:axipa  de  opa  fxyj  xaXeffy;?  y.e  dXkov  axouov- 
Tos.    Non  potuit  infelicius.    Lege:    Tipo^axxe  ^   w  -Kd- 
xep.  'Ait.  Yifieiq  fxev  el^Cii^v  xaijxa  Kal  Tzpoai^i  —  TraTepa 
(Je  /xyj  xakeaYjq  fie  dnovovxoq  ye  xivoq.    Sic  optimi  codi- 
ces  nisi  quod  opa  eieci  a  magistellis  adscriptum.    In 
Dialogo  XXIIL    ^   I.   xi  dv  Xeyotpiev;    opLo/xriTpibus ,    w 
Aiovvae  j   ddekfovq  elvai  ^EpwTa   y.al   '^pp.afp6§ixov  iial 
JlpiaT:ov  dvopjoioxdxovg  ovxag  xdg  [iopfdg.    Imperite  re- 
pudiata  est  optima  lectio:    xi  dv  "Myoinev  opio^rixpiov^; 
—  dSelfovq  ovxac,  —  dvop.oioxdxovq  eivai   xxe.  —  o  $e 
Bijlvq  )iai  riiuavSpoc,  xai  dp-fi^Xoq  xhv  oi|/iv.  [ovx  dv  Sia- 
npivaiq  eix'  e^yij3o's  i^iv  eixe  Jtat  TrapS^evos]^  vel  asynde- 
tou  arguit  esse  interpretamentum  receutius  verborum 
«fxyt]3oXo5  T>3V  ot|/tv.  —  6  (Je  xat  TTepa  tou  evnpenovq  dv- 
dpiKoq  [6  IIpiaTros]  y  nomen   serius  additum.    §  2.  ye- 
Tjoiov  ydp   xi  aoi  §vnyriao\i.ai  -Kptiiriv  iv  A.au.^dna   yevo- 
fjievos.  i™o  yevopLZvov.  §  2.  toutou  p.ev  evexa  xai  eni  ae 
dvj  w  "Atio^oVj  dydyoi  xriV  Tteipav.   Recte  Codd.  tou- 
Tou  fjiev  ouv.  deinde  omittuut  «v.    Lege:  xdv  ei:i  akj 


124 


w  'AttoXXov  et   mox:    xaXos  yap   xai   au «s    xwvo 

vrjtpovTa  Irt  erot  t3v  Hpixnov  eiiiy^eipYJaai.    Plurima  alia 
alias  daturus  sum,  nunc  paucissima  ex  reliquis  deli- 
babo.     Foedissimum  omnium  est  in   Timone   §   46; 
tou  tou  Tzpoax.akovp.cci  ae  xpav^aToq  eiq  "Apeiov  Tidyov.  — 
xa«  pyjy  av  ye  pxKpav  ivn^paS-dvnq  (fovov  xayia  7:po<xxe- 
xXrjffyj    jute.  quod  non  minus  turpe  est  quam  si  La- 
tine  dicas:    iu  me  mox  caeetisaccusaberis.    Et  ta- 
men   lacobitzius   cum   Dindorfio  codicum  lectionem 
TrpoxexXr/ffoiutat  habebant  ante  oculos:  praeterea  lege: 
ert  ^pa^vvYjq.  In  Somnio  s.  Gallo.  §  20.  orav  6  Kpoiaoq 
TreptTeTtXpLevos  Ta   TTTepa   yeXuTa   Trapej^y?   IlepfTais   ava" 
/Satvwv  eTTi  t6  TrGp  rj   Atovyo^toig  xaTa^wjrj?  t>55  Tupavvt'^os 
ev  KopivS^w  ypaii.pjx.xiTriC,  jSXeTryjTat.    Novum  est  et  inau- 
ditum  apud   Graecos:  -h  tvpawlt;  y.ateSv ,  neque  Lu- 
cianus  inusitata  et  mira   venatur.    In  re  frequentis- 
sima  proprium  est  ac  perpetuum:  ri  zvpawig  xaTeXu3">7. 
adhibe  nunc  lectionem  antiquam:  xaTaXuS^eti;  rrjg  tu- 
pavWt^ch;  ac  nullo  negotio  Luciano  reddes  suum:  xa- 
TaXu^etirr!?.    Praeterviderunt  olim  in  xaTaXu3^et<x  com- 
pendiolum,  quo  syllaba  nq  significatur,    deinde  xa- 
TaXu3e£(7  abiit  in   xaTa(?u3eis,    unde    criticaster  istud 
■KaraSvdYiq  efifinxit.    Nempe  sic  potissimum  nata  est 
ista  farrago  variantium  scripturarum ,  quam  fortasse 
nimis  diu  aequis  animis   tulimus,   semper  sperantes 
aliquid  boni   ex  his  sordibus  et  quisquiliis  extricari 
posse.    Equidem   sic  censeo;  nam  nihil   vetat  quid 
sentiam  libere  dicere :  in  codicibus  antiquis  ac  bonae 
notae  nthil  esse  aut  videri  posse  tam  tenue  ac  leve 
quod  sine  periculo  aut  damno  negligi  abiicique  pos- 
sit:  contra  in  receutioribus  apographis  eorum  qui- 


125 


•dem  scriptoruin,  qui  in  vetustioribus  libris  exsteut, 
perpauca  tantum  esse  quae  cum  aliquo  fructa  ad 
constituendam  emendandamque  orationem  possint 
adhiberi  adeeque  excerpi  et  edi  mereantur.  Necesse 
est  ut  unaquaeque  lectio  vel  emendatio  certo  ac 
stabili  veteris  monumenti  fundamento  nitatur :  at  ubi 
hoc  semel  firmiter  substratum  est  rehquas  futiHum 
librorum  ineptias,  quae  nihil  prodesse  possunt,  sed 
onerant  nostros  libros ,  leclores  peritos  et  acutos 
obtundunt  et  enecant ,  imperitos  et  simpliciores 
ludificantur  et  angunt,  omnes  abiiciendas  censeo. 
Quicumque  in  codicibus  legendis  multum  versatus 
€St,  si  quem  codicem  vel  obiter  inspexit,  sexcentas 
lectiones  vitiosas  ex  eo  prodituras  certa  coniectura 
praecipere  poterit.  Suut  quae  in  omnibus  pariter 
Codd.  peccari  soleant:  sic  nullus  superest  Graecus 
liber  in  quo  non  saepius  inepte  confusa  sint  haec: 
«t — e^  ei  —  i,  Yt  —  etf  rt  —  i,  o  —  &)^  oi  —  v:  in  quo 
non  perperam  consonantes  bis  scribi  soleant,  ubi 
semel  erant  scribendae  et  contra ,  ut  ia  ovdev  /uioe 
^Dikei  aut  ippi(jLivoq,  Xr5fxa  et  similibus:  in  quo  nou 
permisceantur  ^ocleiv  —  la^iv  ,  xaTixBeivoa  —  xaBeLvat 
(JVli^olov  —  cTUfi|3ouXov ,  ■Kapoc  —  irep'j  Trpog  —  izpo 
et  sexcenta  alia:  deinde  quidquid  compendiis  aut 
sighs  scribitur:  verbo  denique  quidquid  somnolen- 
tum  homuncionem  cum  taedio  quae  non  intelligit 
depingentem  potius  quam  describentem  fallere  possit. 
Haec  omnia  criticos  in  numerato  habere  oportet,  at 
siugulis  locis  ista  appendere  non  modo  inutile  esse 
contendo,  sed  multum  critices  studio  nocuisse  et 
aocere  satis  apud  me  constat.  Scilicet  hinc  plerique 


126 


nesciunt  sui  esse  arbitrii  et  iudicii  statuere,  quae  lectio 
invifis  libris  et  librariis  omnibus  emendata  ac  vera, 
quae  manifesto  falsa  et  inepta  sit.  Non  ab  librariis 
Graece  discendum,  sed  ab  ipsis  Graecis,  ubi  de  sin- 
cerilate  lectionis  nulla  est  apud  idoneos  iudices  con- 
troversia,  maxime  a  poetis  ubi  ne  syllaba  quidem 
elabi  potuit,  in  plerisque  etiam  mensura  cuiusque 
syllabae  certa  est.  Quid?  xcxS-dpKx;^  ul  hoc  utar, 
Graecumne  credemus  esse?  iuxBdpeioi;  postulat  analo- 
gia ,  confirmat  poetarum  auctoritas,  cui  accedit  He- 
Todiani  testimonium.  Quid  facias  igitur  si  in  yi.a^dpioq 
iltbrt  omnes  conspiranf  ut  apud  Lucianum  D.  D. 
V.  %  4.  xaB^dpiot;  ydp  xat  po^oSdy.xvkoq  xai  emra/^evMS 
opiyei  To  ix-napia.  Nempe  certus  coniecturae  repones 
xaS-apeio?  _,  eoque  magis  quia  vel  in  locis  poetarum 
librarii  antiquum  obtinent,  ut  apud  Eubulum  Athen. 
VII.  311. 

fjiy?  TtoXvTeXwq  dlla  xix^apeioiq  o  u  av  Yi. 
in  unico  codice  et  apographis  scriptum  est  x,aBapiwq. 
€onlra  ij.eyd7.eioq  et  (ieyaleioiq ,  quae  eandem  analo- 
giam  sequuntur,  non  solent  depravari,  ut  p.  302.  f. 
■ort?  0}^(iivri7i  '^awq  TovTovq  fxeyaleiaq  xaiq  xaxtr'  «Tro- 
"Xovixivaiq.  Corrigenda  supersunl  apud  Athenaeum 
haec:  p.  661.  f. 

Jman^aiveaB^ ,  idv 
Y}  axevaata  xaBdpeioq  ri  xal  ■noiy.iXrj. 
p.  550.  a.  Tzolldyuq  §e  riveq  xal  v.aBdpeiov  axoXou5«TXov 
T:poa9i$6aaiv  ^  ubi  codex  et  editiones  vitiose  xaBdpioq 
et  xaBdpiav.  p.  74.  d.  ri  avxYJ  —  :%y£piwv  tou  xa3apetou 
^iov  xoiq  dvBptiiizoiq  eyhexo ,  ubi  archetypus  codex 
xa^aptou  dedit,  quod  recte  emendavit  Epitomes  au- 


127 


clor.  Pep  omnes  Athenaei  libros  et  et  t  absurde  con- 
fundi  solent.  Id  vitium  editores  passim  emendarunt, 
saepe  praeterviderunt.  Correxerunt  ubique  'Ettixou- 
pioqy  ' Apig-dpy^ioq  y  ' Apig-ofscvioq  ^  Znvo^oziog  et  alia  hu- 
iusmodi ,  quae  sfexcenties  recurrunt :  praeterviderunt, 
ut  unum  sffieram  de  multis,  Meyalliov  p.vpov  ab  in- 
ventore  Megallo  dictum.  p.  691.  a.  tw  MeyaXXtw 
fxvpw  —  jnupot?  'MeyoXXiotfft  eroiipt'  aXei(perai  j  et  alibi  sae- 
pe.  Alio  corruptelae  genere  appellatur  hoc  unguen- 
tum  MeTaXXetov  pupov  ab  Hesychio,  qui  addit  versum 
Aristophanis : 

MeTaTre'pt7rou  vuv  TauTa  OTZOTjBri  vm  pLvpoVj  eupyjpia  MeTa'XXou. 
legendum:  Meya^XXetov  et  Meya^XXou.  Paulo  ante  legi- 
tur  apud  Athenaeum  p.  690.  d.  in  fragmento  Phe- 
recratis:  -: 

xaTieXevov  ky-^iaa^ai  v&v  fwpov 
j3p6vS-tov_,  iva  ToTq  iovaiv  eyj^lyj. 
Codex  Venetus:  etaioufftv.    Lege: 

^psvBeiov^  ha  roiq  elmovaiv  eyjc^. 
B.equiremusne  in  his  codicura,  id  est  futilium  libra- 
riorum,  auctoritatem  quos  uusquam  non  turpiter  se 
dare  videmus,  quosque  omnis  errorum  generis  ma- 
nifestos  tenemus?  Frustra  igitur  critici  appellabimur. 
Hi  nobis  Socratis  accusatorem  ex  Meleto  fecerunt 
MeXiTov ,  oleum  (eXatov)  pro  misericordia  (eXeov) ,  pue- 
rulos  (■nai^ia)  nominaut  pro  campis  (7re^i'a).  Opusne 
est  aliquo  librario  auctore,  ut  in  Luciani  Timone 
5  14  pro  Tzai^orpi^  Dindorfianum  "KeSoTpvli  verum  esse 
credamus?  Imo  vero  nostri  est  ubique  iudicii  ex  re- 
liquiis  veteris  lectionis  corruptae  iis  modis,  quos 
probe  tenemus,   emendatam  scripluram  eruere,  ad 


m 


quam    accurata   sermonis    et    literarum   Graecarum 

coguitio  diicunt.     Novimus  «t  et  e  confundi,   novi- 

mus  interpretationes  suprascribi  solere ;  itaque  ex  his 

verbis  apud  Galenum  (Vid.  Valcken.  Diatr.  p.  214. 

et  Bergk.  in  Poet.  Lyr.  Gr.  p.  223).    'Aeiov   ^k  xa» 

o'i$£   (nempe   oi  i:alaioi  exaXouv   t6   acTw/jia)    xaB^ocnep 

xal   Hiv^apoq'     Xfix^ax    «i   <?'    6|ufA7repa{    aX    xoij    atidov 

xhi^aitq,  nullo  negotio  ipsam  Galeni  et  Pindari  ma- 

num   eruemus:   aitToii  legendum   pro  al  ai  tou  ante 

pedes  est,  reliqua  sic  constituenda : 

,  A       ,     .  „  ,  ■ 

Xpucxetat  ^'  vmp  aiezoZ  atiSov  KyjXrj^a/es. 

Eundem  locum  attulit  Pausanias  ap.  Bergk.  1. 1.  sic : 

Xpuffetai  5'  e|'  uTOptoou  ati$ov  Yc/ikY^Swtq^ 

ubi  vides  temerariam  correctionem :  YIIEPAIETOY 
abierat  in  uTcepcoou^  deinde  aliquis  e|  addidit.  Novimus 
Tiapd  et  Trept'  propter  compendii  similitudinem  ubique 
temere  confundi.  Feremusne  igitur  apud  Charitonem 
p.  139.  wij)3>7  KaXXippoyj  piev  eTTt  j^pu(jy)XaTou  )cXtv»)s  ava- 
TUiixivri  —  ^axpiaq  $t  auT>5  'ntpixa^p.tvoq  pro  Trapaxa- 
3r'pievoi;?  non  dubitabit  facile  qui  sciat  quid  intersit. 
Estne  opus  codicibus  ut  in  Luciani  Somnio  s.  Gallo 
in  primis  verbis :  dXkx  ai,  w  xdxig-t  a^XexTpuwv ,  6 
Zevq  avxoq  Inizpt^titv ,  mendum  deprehendamus  ?  Qui 
cum  Graecis  diu  vixit  bene  novit  eos  in  tali  re  non 
aliter  quam  w  xdxi^^  dltxxpvavoiv  dicere  solere.  Ita- 
que  si ,  quod  sana  ralio  et  usus  et  experientia  evin- 
cunt,  non  peues  hallucinantes  librarios,  sed  penes 
criticos  est  harum  omnium  rerum  iudicium,  quid  nil 
profuturis  quisquiliis  praeclaros  scriptores  onerare 
et  impedire  pergemus?  quid  lectiones  depravatas  et 


129 


ineptas  emendatis  ac  veris  potiores  et  inani  quadam 
auctoritatis  specie  commendatiores  putabimus?  Sunt 
qui  propterea  dubiteut  quia  periculose  omnibus  do- 
ctis  indoctisque  passim  et  qui  critici  sint  et  qui  non 
sint  id  credi  committique  arbitrantur.  Quasi  vero 
non  nunc  quoque  nonnulli  iura  negent  sibi  nata, 
et  quidvis  sibi  in  constituendo  ut  in  interpretando 
quocumque  scriptore  licere  existiment.  Tragicorum 
ante  omnes  vicem  doleas,  qui  aut  ad  leges  quasdam 
metricas,  de  quibus  nondum  satis  liquido  constat, 
audacter  et  per  vim  refinguntur,  ut  olim  miseri 
Procrustae  hospites ,  aut  vexantur  interpretationibus 
non  ex  poetae  verbis  ingenioque  petitis  sed  in  Edi- 
torum  cerebro  natis,  ad  quas  deinde  singulorum 
locorum  lectio  accommodatur.  Itaque  hoc ,  quid- 
quid  est  periculi ,  averlent  critici  prudentiores  et  li- 
berati  erimus  millenis  librariorum  hallucinationibus 
et  monstris  verborum,  quae  nunc  locis  integris  aut 
dudum  persanatis  tamquam  sordes  quaedam  adhae- 
rent.  Tum  demum  apparebit  quam  pauci  sint  co- 
dices,  quibus  cum  fructu  uti  possimus,  apparebit 
quam  paucae  sint  variae  lectiones ,  quae  quidem 
sint  hoc  nomine  dignae,  nempe  in  quibus  verioris 
non  sit  cuiusvis  facilis  optio  sed  anceps  saepe  et 
ambigua  divinatio  interiore  notitia  Graeci  sermonis 
et  diuturna  lectione  scriptoris  ad  quem  pertineat  ali- 
quando  dirimenda.  Variae  lectiones  quae  merito 
dici  debeant,  quam  antiquae  sint,  unde  ortae  ple- 
raeque,  non  potest  mehus  intelligi  et  spectari  quam 
ex  aureis  reliquiis,  quas  ex  commentariis  in  Iliadem 
et  Odysseam  Aristarchi  et  aliorum  habemus.    Haec 

9 


130 


nimis  diu  neglecta  nuper  Bekkero  in  Homero  eden- 
do  egregium  usum  praestiterunt ,  at  multum  abesl 
ut  omnia  exhauserit.  luvat  nunc  formam  barbaram 
ex  Homero  eximere,  quae  adhuc  commaculat  Odys- 
seam  T.  299. 

«Tap  xdq  TrevTS  viaq  wocuoTtpapeiovq 
AtyuTTTCf)  eTreXafffje  fipoiv  aveptog  Te  y.al  ufJwp. 
KuavoTrptOjoeto;  enim  aeque  barbarum  est  atque  "nXn- 
aioy(i>peioi; f  TToXucopeto^ ,  a3^ava'TetO(g  et  similia.  Bonum 
factum  quod  Herodianus  veram  lectionem  servavit 
in  Etymol.  Magno  v,  Tzpwpa^  avv  tw  i  —  imi^Yi  eu- 
pmai  y.ocToc  Sui^aaw ,  0)5  Tiapa  T<3  'Kovntri'  xvavo- 
Ttpwipovq.  xai  Tzapa.  ^iyimiSr)'  ■tf.vavoTZpwipav  (fort. 
xuavoTipuiipdv).  —  6  Sk  'HjOM(Jiav6s  ^ia  rng  et  StfBoyyov 
ypd<fet.  Nihil  verius:  non  est  alia  forma  Graecis  in 
usu  praeler  itpwpa  et  composita  in  —  Tipcopogj  ut  in 
notissimo  Empedocleo :  avSpoycvrt  ^ovnpwpa  (Souyev:^ 
avSpmpojtpa.  hoc  librarii  Graeci  paulo  recentiores  ad 
unum  omnes  nesciunt ,  quibus  solemne  est  Tzpdipa 
scribere:  antiquiores  Tzpmpa  et  -KcdXiTipmpoc,  recte  scri- 
bunt.  Homero  quoque  reddendum  saepius  est  xuavo- 
Tzpddpoio  (nisi  illic  quoque  olim  xvavoTtpmipav  fuil  scri- 
ptum)  in  frequenti  axpoTeXeuTiw  •  veos  v.vavoTCp^poto. 
Item  Odyss.  M.  230.  eti;  ^'  Xnpia  vwo;  ejSatvov  Updliprriq 
corrigendum  Txpwpnq.  De  Homeri  lectionibus  antiquis 
partim  e  Grammaticis  partim  e  uovis  codicibus  illi 
reddendis  alias  de  industria  agam.  Redibo  ad  Lucia- 
num  ut  ex  eo  ostendam  quas  varias  lectioues  multo 
melius  abiici  censeam  quam  magna  diligentia  conquiri 
et  lectoribus  apponi.  In  Somnio  sive  Gallo  haec 
prostat  futilis  et  inutilis  lectionis  discrepantia.  §.  1. 


131 


yEywvo;  av«/3o^(Ja?)    libri   aliquot:    yeyovw?   et  ytymw. 

yoZv)  y     ow.     iiiixparipav)  fxtavuTspav.    yiv   yovv)  riyoiJv. 

y.pYn:T^a.)  Y.p-m:i§a  ,  y.pn:i$x,  xpn:t$a.   XtfAcoTTy??)  Xtuo^TTetg. 

dveypoixevoq)  aveyvipdfxevo?.    §  2.    'Hpa'y.Xeii;)  ripaKkeq.    av- 

S-jo«7rtvco;)  av^jowmxo);   quod  imperite   probarunt  edi- 

tores,    quasi    umquam   aliter    quam    avS-pwTr/vw? 

liyeiv,  ^ialiyeaS^ai  Graeci  dixerint.  elalriaev)  ilixluGev. 

oiiofftivot;  bpuv)  vuwv.    aveyvMxevai  Ta  'Owj^pou  TTOt^^piaTa) 

eTTsyvwxevat.  'Ay^ikH(oq)dyjHi(ii.   (priyoq  iv  A&xJwvyj  auTO- 

(pwvoq  ip.avzeuaaTo  optima  lectio,   quam  pervetus  Mar- 

cianus  codex  confirmat.  Pessime  receperunt  lacobitz. 

et  Dindorfins  ineptam  duorum  codicum  scripturam: 

Aco^wvy;   auTwpiMvo?    epiavTeTJCTaTo.      |3o(5v    y.pea    fiuxoi/xeva 

rifiiefBa  TzepimT^ap^iva  zoTq   o^slotq  pessime  probatum 

ab  alroque  editore ,    quum    i^poTTTa  xal  ef^cx  vulgo 

legeretur.     Absurde   de    assatis    carnibus    eipeffS-at   et 

eijj^a    dici    palam    est:    vulgata    lectio    orta   est   ex 

if^oc 
TiiLio-nza,    nam   recentiores   Graeculi  quid   esse  otttos 

et   j^atoTTTo;   erant   docendi:    itaque    magistelli    'cfBd 

adscripserunt.     ofioSiaizoq   ii^Tv)  ri^v.     zinv    dv^poimvnv 

ywvTjv)  av9pwTr)jv7]V  gjwvyyV,    dvQp(i)i:(tiv   ycovrjv.    perperam 

receptum.    T^g  npoq  vpLdq  6[iO(f)(>iviaq)  rilt-aq.  J  3.  aXex- 

rpuwv)  aXXexTpuoov,    eX  Ttvt  ^irjyoifxriv)  ei   Tt  incogitanler 

probatura.    TiapaSo^oxaxov  ffot  "koyov   eu  of^'  oTt   Xeyu^ 

pro  Xeyw  affertur  "koyov.   non  poluit  aliud  quam  epco 

in    tali   re    dici.    7:ept   Ufxci5v)  j^fjccov.     ixpedipdczo)  uycapaTo 

del)  alei.     (xviayoi)  dviay^ot.     TreptjSaXovTa)  7reptjSaXXo'vTa. 

gtt'  auTou?)  eTri  auTous.    dfei^y])  d(j>inBr!.  dvzl  Tou  xpdvovq 

Codd.  a'vTt  Tou  y.6pvBoq  et  eTi  THq  •/.opvBoq ,  quod  edi- 

tores  male  receperunt ,  quum  dvTi  tt??  y.6pvBoq  debuis- 


132 


sent.  $id  TouTo)  ^iazovro.  eneiSocv  aiaBnaS^t  dva.xiWovxa 
Tov  fikm.  Pessimum  est  et  abiectissimae  Graecitatis 
quod  ex  noimullis  libris  receperunt  lacobitz.  et  Din- 
dorfius:  dvelevaofievov  pro  dvazeklovxa.  Latet  tamen 
in  illo  vera  lectio  dviavxa,  nam  solent  Graeculi  ubi- 
cumque  verbum  eliu  aut  composita  apud  Atticos  vel 
Atticistas  occurrunt  eXeuffo/uiat  adscribere ,  quae  forma 
futuri ,  antiquissimis  lonum  j)oetis  usurpata ,  abiit  in 
desuetudinem  proque  ea  ei(u  Attici  dixerunt,  donec 
recentiores  ad  eXsuffo/uiat  ^  quod  ex  analogia  tantum  iis 
notum  erat,  redire  coeperunt.  In  sequentibus  habe- 
mus:  xid^Viy  Trei^ava,  yLelriaaq^  dvekle^aq,  "Kapavevo^ 
yiixhaiy  ejStwTeuda^  dTzekavja  (pro  a'7ro^e7.«uxa)  ^  l^^XP^ 
(pro  fxeXij^po;)  _,  oi^oxa  (eidoxa)  ,  d(fei7iexo  ^  dkexzpiovi  ^ 
eni  (e7ret)_,  d^poainv^  nspi  uXyjatw  (Txapix  ■nlovatu))  ^  Tzlev- 
pirriV ,  dydnva  {axCiva),  ^oy^eiov ,  dnopv^aq,  vTxo^eiveiv 
(vT:o$en:veiv),  pro  yXuapouvTwv  yXiapouvTwv  et  milleua 
talia  in  unoquoque  libro,  quae  doclo  lectori  fasti- 
dium  creant  et  nauseam ,  indoctum  dubium  faciunt 
et  decipiunt.  Neve  credat  aliquis  ista  monstra  ver- 
borum  propterea  diligenter  colligenda  el  fovenda  es- 
se,  quia  saepe  ex  his  ipsis  corruptelam  subesse  con- 
ficimus  et  via  ad  genuinam  scripturam  aperitur.  Ad 
locos  depravatos  deprehendendos  ac  restituendos 
non  tali  auxilio  egemus  sed  necesse  est  antiquis- 
simas  corruptorum  verborum  reliquias  habere,  quas 
deinde  ad  eam  rationem,  quam  sana  mens  monstrat 
et  sermonis  Graeci  accurata  et  certa  cognitio,  con- 
formamus  ex  iis  regulis,  quas  diligenti  observatione 
errorum,  in  quos  librarii  perpeluo  incidunt,  certas 
ac   stabiles   constituimus.     Novimus  u  et  t  perpetuo 


133 


confundi:  quid  attinet  e  recentiore  libro  xt'«fAo<;,  dls- 
xrputiv ,  fhapuv  enotare  ?  Novimus  et  —  i  —  n  ubique 
temere  permisceri:  num  prodest  scire  Tiei^oa/d ,  itoipa- 
vsvopiuivM  j  eryetxeTo ,  Tckevpkmv  vitiose  in  aliquot  libris 
legi?  estne  utile  fieknaaq  et  dvDle^ocq  apposita  videre 
ad  [itklTnaaq  et  dveke^aq?  Quis  serio  credet?  Quam 
sint  nihili  faciendae  istae  scripturae  omnium  optime 
certa  et  evidens  analogia  declarat.  Colloquitur  in 
Luciani  Somnio  cum  gallo  gallinaceo  sutor  MtxuXXoi;. 
vitiosam  esse  hanc  formam  eviucit  analogia ,  qua  duce 
sine  ullo  erroris  periculo  ubique  MtxuXos  est  repo- 
nendum,  ut  QpaaxiXog,  AepxuXo?:  oontra  ac  solet  libra- 
riorum  natio,  quae  &pd(jvkloq  et  AepxuXXog  dare  amat 
et  in  Luciano  constanter  MiJtuXXos  dedit.  Analogiam, 
quam  sequuntur  AiayQ.O(;y  ^eiSvlog,  TlpaviXoi;,  alia 
multa,  poetarum  auctoritas  ubique  confirmat. 

u>$i  Si  yrj(7t  2w(Tta;  7tp;  AepxuXov  _, 
est  in  Aristophanis  Vesp.  78.  nihil  tamen  frequentius 
quam  AepxuXXos  et  AepxuXXt'(Jas  in  libris  nostris.  Ae'p- 
xv71ov  AuToxXeous  habemus  in  Aeschinis  orat.  de  F. 
L.  p.  165.  AepxuXXov  p.  147.  AepxuXXou  p.  51.  codi- 
ces  Bekkero  dederunt  Aepx.vlov ,  Aepicvlov ,  at  sprevit 
bonam  lectionem  quam  abiectis  codicum  sordibus 
dudum  receptam  oportuit.  Nostrum  MtxuXo?  dactylus 
est  apud  Callimachum.  Fefellerunt  librarios  et  cri- 
ticos  UTTOxoptrtta^  quae  longe  diversam  analogiara  se- 
quuntur,  qualia  sunt  Ba'3T;XXo5^  'ApiTvXkoq,  AiuXkoq, 
aivvXkoqy  quae  blanditiae  sunt  pro  BaBvKkrJz,  'Api- 
g-oxkHi,  Atoy.kfiq,  'Eevox.krjq ,  itaque  'EpfiuXog  manifesto 
vitiosum  est  pro  'EpfxuXXo?.  ab  his  fiunt  nomina  mu- 
hebria    in    — vkla ,    Kpkvkka ,    SfvuXXa,    'AptruXXa: 


154 


contra  @ig-vAig  a  ©sru^os,  'HSiikri  ab  'HSvlo^;  et  i^u- 
stica  Phidyle.  Quid  indoctorum  scribarum  opinio- 
nes  sciscilemur  in  iis  quae  certo  scimus  ipsi?  Quo 
magis  appareat  quam  vilia  sint  et  contemnenda  ple- 
raque  quae  ex  quibusdam  codicibus  expromuntur, 
afferam  exemplum  ex  alio  scriptore.  In  Dionysii 
Habcarnassensis  Prooemio  Antiquitalis  Romanae  le- 
gitur  §  2.  'H  [ih  yap  {' Aaavpioiv)  dpyYi  izakMa.  ziq 
ovaa.  xai  eiq  T0U5  /xuS^hcous  avayo[t.ivYi  y^povovg  okiyov  xivoq 
iy.pdirTpz  zr^c,  'Aaiaq  pdpovq.  ri  §k  Myj^JixJ?  xo^eXouaa 
TJ5V  'AaavpMV  xai  p.ei^ova  §vva<^iiav  ( irept|3aXo/xevyi ) 
•^povov  ov  (TtoXuv)  ■Ka-ziayp/  aXX*  1.7:1  t)5s  TeTapTyji;  xaTe- 
?.u37i  yevea?.  ne'|3ffai  ^e  01  M.yiSovc,  y.a-zaytiiviaa.^uvot  •:r,q 
jxev  'Aaiaq  okiyov  $eiv  T:dar\c,  Te)euTwvTeg  ixpdTr,aaVy 
iTTip^etprjCTavTeg  Se  xat  Tor?  (EvpaTtaioLc)  sBveaiv  ov  ToXkd 
(v-nriydyovxo) ,  (ypovov)  Te  ov  ttoXXw  TiXetova  diaxoaiciiv 
(e'Twv)  (e/xeivav)  e;rt  xrjq  dpyjhc,.  Locus  sanus  est  et 
integer:  nihil  esl  neque  in  senlentiis  neque  in  sin- 
gulis  verbis,  quod  non  sit  reclum  et  bene  Graecum 
aut  discrepet  ab  ingenio  et  more  Diouysii  vel  aequa- 
lium.  Deinde  certa  est  singulorum  aucloritas:  quan- 
tivis  pretii  codicem ,  quem  in  Chisiana  Bibliotheca 
Romae  vidi  saeeuli  fere  XI  in  membranis  nilidissime 
scriptum,  habemus  omnium  auctorem  ac  testem  ido- 
neum.  Itaque  quid  attinebat  ex  ahis  apographis  et 
vetustis  editionibus  has  nugas  criticis  apponere:  dav- 
ptwv  —  i:epi^a}lo[x.ivr]  —  iroXXuv  —  eupwTratoii;  — ^  eTzn- 
ydyovzo ,  eniydyovxo  —  yjpovtiiV  xe  ov  TroXXw  TrXewv  Sia- 
xoCTiwv  efjteivav,  in  quo  Graeculi  fraudem  agnoscis 
manifestam ,  qui  quum  aequales  yjpivoi.  pro  eryi  usur- 
pare  solerent   et   semel  yjpdym  pro  yjp^ov  scripsisset 


135 


reliqua  ad  hanc  scripturam  accommodans  superva- 
cuum   eTwv    delevit   et   TtXtiov    scripsit.  —  i-itiy^tvav. 
Pervelim  igitur  Ritschelius,  vir  acutus,  qui  plurimos 
versavit    et  ipse  codices   et   autiquos  et  futiles,   in 
nova  editione  istas   dapes,  quas  nobis  in  specimine 
apposuit,  omnes  de  coena  removeat,  insipidas  omnes 
et  nocituras  etiam   nonnullas,   ac  primus  auctorem 
Graecum  uobis  edat  apparatu  vere  crilico  ornatum , 
quo  iudicium  acui  et  exerceri  possit  et  iuvenes  ge- 
nerosae  indolis   ad  sanam   criticam   excitentur,  viri 
docti  qui  nunc  istam  farraginem,  qua  facile  carent, 
negligunt  et   contemnunt,    subesse   in   his  praeclara 
subsidia  intelligant   quibus   quae  inepta  sint  atque 
absurda  ad  sanae  mentis  simplicitatem  et  veritatem 
haud  fallaci  iudicio   possint  reduci.     Quibus  modis 
peccare  soleant  librarii  veteres  non  in  singulis  scri- 
ptoribus,    quos  non  eo  consilio  legimus,    est  anno- 
tandum,    sed    quemadmodum    tirones   habent   unde 
prima  Literarum  elementa  discant  sic  futuris  criticis 
certa  emendandi  fundamenta  ex  palaeographia  pa- 
randa  sunt,  quibus  si  usus  et  exercitatio  in  legendo 
ac  relegendo  optimo  quoque  veterum  accesserit  non 
desiderabunt    librariorum   sordes   ut   manifesta  vitia 
manifestis  emendationibus  tollant.    Quicumque  Bastii 
scripta  novit  non  iisdem  quibus  vulgus  eruditorum 
oculis   codicum   scripturas    et   criticorum   sententias 
spectare  solet.    At  Bastius  certas  regulas  et  praecla- 
ras  observationes  nescio  quo  iudicii  errore  in  futilis- 
simis  scriptoribus  expromere  consueverat.    Non  minus 
vera  ac  certa   summi   critici,  imprimis  Angh,  quos 
passim  agnoscas  in  codicibus  legendis  esse  multum 


136 


versatos,  in  optimis  scriptoribus  dare  solent.  Optimis 
rebus,  quae  huc  faciunt,  abundant  scripta  Bentleii, 
Dawesii,  Porsoni ,  Elmsleii ,  Dobraei,  unde  non  tantum 
locis  corruptis  clara  lux  affulget  sed  paulatim  addi- 
scitur  ars  quaedam,  qua  yerum  cernere  et  eruere 
et  ipse  possis.  »In  hac  parte  (ut  scribit  verissime 
Valckenaerius  in  Diatribe  p.  277.)  Mathematicos 
inuiamur."  Plus  proderit  extremum  illud  aureae 
Diatribes  caput  multum  legisse  et  quidquid  scripse- 
runt  Valckenaerius ,  quo  nemo  plura  felicius  emen- 
davit ,  Hemsterhusius ,  Ruhnkenius  aliique  his  si- 
miles,  qui  duratura  repererunt,  quam  in  putidis 
librariorum  erroribus  aetatem  conterere.  Mature  igi- 
tur,  optimi  iuvenes  qui  Literis  datis  operam,  nam 
vobis  potissimum  haec  scribo,  discite  criticis  subsi- 
diis  recte  uti,  in  quibus  adhuc  sunt  TroXXa  juev  ecrS-Xa 
^pyjxeva  izhx^a  dh  <faijXa.  Cavete  ne  vobis  librarii 
aut  criticastri  imponant:  discite  mihi  Graece  ab  Grae- 
cis,  quos  assidua  lectione  et  veluti  colloquio  penitus 
cognoscite:  imitamini  principes  criticos  et  animad- 
vertite  quid  olim  repertum  a  Scaligeris  et  Stephanis 
et  Casaubonis  aetatem  tulerit  ac  vivat,  quocum  com- 
ponite  ahas  ahorum  coniecturas,  quae  brevi  mortuae 
sunt  et  abiectae:  contra  eandem  sanitatem  in  scri- 
ptis  celebrium  criticorum,  qui  deinceps  pauci  sem- 
per  floruerunt,  agnoscite  eandemque,  si  quid  mox 
et  ipsi  correcturi  estis,  ante  omnia  quaerite.  Menan- 
dro  credite: 

TToXu  xptTxxw  ig^iv  ev  xaXws  (leiiaByiiKivai 
Y}  iroXXa  yauXws  'Kepi^e^lYJaB^ai  •Kpdyp.azx. 
quod  quam  sit  verum  nimis  multi  hodie  ostendunt, 


137 


qui  de  plurimis  rebus  desultorie  aliquid  conscribil- 
lantes  nihil  proferunt  quod  vivere  possit,  quae  res 
criticos  ante  omnes  dedecet,  quorum  quum  sit  vera 
a  falsis  certis  indiciis  distinguere,  non  probabilia 
tantum  quaerere  et  verbis  ornare,  iure  ab  illis  y.xrr 
fjMza  ecjoei' eispectantur,  non  ciycovt(i[Jiata  eq  to  Tiapav- 
rix.a  dxovav. 

Pag.  29.  Indignafus  languidas  interpolationes  ^ 
quae  summorum  ingeniorum  reliquias  deturpant). 
Solebant  Graeci  inler  legendum,  si  quid  sibi  in  re- 
bus  aut  verbis  explicandum  videretur,  in  codicum 
marginibus  aut  supra  versus  annotare:  interdum  etiam 
si  quid  magnopere  probarent  aut  improbarent,  sen- 
tentiam  suam  verbo  adscribebant.  Qui  supervene- 
runt  librarii  haec  omnia  in  mediam  orationem  scri- 
ptoris,  ad  quem  annotata  essent,  invexerunt,  unde 
facile  inteliigitur  quam  ridicula  et  inepta  dixisse 
veteres  videri  debeant  iis,  qui  has  fraudes  non 
sentiant.  Horum  multi  tautam  scilicet  codicum  ve- 
tustorum  auctoritatem  et  fidem  nimis  venerantes 
malunt  quasvis  ineptias  temere  interpretando  lenire 
quam  expungere  quae  aliena  esse  et  additicia  appa- 
reat.  Ut  animos  addam  iuvenibus,  quibus  periculum 
est  ne  in  huiusmodi  additamentis  haereant  et  iudi- 
cium  sibi  corrumpant,  complura  afiferam  huius  rei 
exempla,  unde  mature  similes  fraudes  deprehendere 
et  arguere  discant.  In  Lysiae  oratione  uTiep  tou 
d$MvdxQV  p.  168.  R.  quum  legeretur:  Y.aj.  yap  otixat 
Sdv  y  w  ^ovkn ,  Ta  tou  a(i)^aToq  ^VT^yrnyia-za  xoic,  xrtq 
'lifvyiriq  eTriTyitJ^eu/xaffiv  ida^ai ,  admiratus  pulchram  ac 
veram  sententiam  aliquis,  fortasse  et  ipse  deformior, 


138 


adscripsit:  xaXco^!  unde  nunc  apud  Lysiam  legilur: 

—  xoii  zfi<;  ^'yx*'^  e7rtT>j(?eufiia(Jiv  iacaSrou  xaXws^  quam- 
quam  neque  xaku>q  sententiae  convenit  neque  in  ex- 
tremum  locum  poterat  reiici.  Apud  AlciphronemEpist. 
III.  7.  parasitus  scribit:  6la  yap  oia  tta.cyzi  xa.  $ix.aia 

'kaKK.onlovzoi  eipydaavTo  ^e  a)}.bi;  aXXo3"ev  TrepiTTa  ■niveiv 
xai  TiXetbva  yi  xaxa  t6  xutoi;  ffjg  yai^^phc,  iaBieiv  avay- 
xd^ovxeq.  Nempe  in  antiquiore  codice  haec  aiiquan- 
do  sic  scripta  fuerunt : 

oia  yap  Ol  nda^^ti,  xa  oitnua 
XaxxoTrXoi/Toi  eipyddavxo  /xe 
aXkoq  dTloS^ev  x.xL 
indignabundus    monachus    olim    adscripsit:    merito 
plectitur,  deinde  librarius  aliqnis  id  Alciphronis  esse 
ratus  recepit ,    simul  oi  mutans  in   oia.    In  Euripidis 
Andromache  vs.  240.  sq. 

*Av^p.  oux  au  (jtwTryj  KuTrpi^oi;  akyriaeic,  Trept/ 
'EX.  Ti'  §' ;  oh  yvvai^l  xavxa  izptjixa  Tzavxaypv ; 
adscriptum   est  ad  finem   secuudi  versus  in   vetusto 
Marciano  codice:    vai.    quod  ridiculum  additamen- 
tum  ex  aliis  Codd.   Dindorfius  ita  recepit  ut  Andro- 
machae  daret  sic : 
vat'. 

xaXwi;  ye  y^pwixivaiaiv ,  et  $e  yiri  ov  xald. 
nos  bellissimum  responsum  sciolo  reddemus.  In  Pla- 
tonis  Rep.  VI.  p.  504.  e.  ov  yekoiov  e-ni  pLev  aXXoig 
ajuitxpou  a|t'ots  Trav  Troierv  (juvTetvoptevoui;  ottws  oTt  axpt- 
^e^axa  xat  Y-a^apdiXaxa  e^et^  twv  $e  pieyt'5-(uv  fx>3  pte- 
yt'rai;  d^iovv  ehai  xai  xdq  dy.pi^eia4;  xai  imka  ^  e(pr]. 
[d^iov  xo  SiavQYiixa.]  extrema  verba  sine  controversia 
sunt  lectoris  alicuius  dictum  Socratis  impense   mi- 


159 


rantis.    Vide   nunc   mihi   quid   acciderit  in  luliani 
Orat.  VIII.  p.  246,  ubi  agit  lulianus  de  Pericle  quem 
cives  praeceptoris    Anaxagorae    consuetudine   absli- 
nere  coegissent :  ocTX  efepev  wg  ocvhp  eiKppav  tyiV  ayvoi- 
av   (melius   codex   Marcianus    optima^  notae:    aXX' 
e^(j)p&)V  a)v  a.vrip  efepe   vr,v   avoiav)    twlV  avxov   ttoXitwv 
iyxpazidq  Kal  T^paaq.  Kal  yap  T^  7raTjit(3't  KaBaTiep  uyjTjC/t 
^ixatw?  ^ev  ou  y^aleTZtaQ  $'  o/xu?  eypitaY)  T:p6g  vr.v  uvvou- 
aiav  auToiv  efxetv  weTo  yjpvvai ,  xavza  j  iaq  eiyjoq^  "koyi^o- 
{levoq '   [axouetv  ^e  y^ph  twv  e^YJq  ws  Toil  neptxXeou^  av- 
Tou].  ip/il  Tiokig  piv  ert  Jcat  Tzazplq  6  x6(jp.og  xxL    Satis 
est  in  haec  digitum  intendere.    Nec  minus,  opinor, 
in  illa  apud  Demosthenem,  quibus  ut  ad  hunc  diem 
parceretur  nimia  veterum  membranarum  reverentia 
videtur  eJBFecisse,  in  Philipp.  III.  p.  122.  Ttg  rjv  ttoQ* 
Yi  Sidvoia  Twv  TOTe  'Afiyjvatwv  twv  TauTa  TiotouvTwv  yj  Tt' 
xo  d^iwna-  ey,£ivoi  ZeXetT/jv  Ttva  "ApBp.iov ,  Sovkov  jSaai- 
"kidiq ,     \ri  ydp  ZeXeta    er»    Tyj?  'k.aiac\    ozi   Toi   ^eaTOTrj 
(Jtaxovwv  y^pvaiov  rtyayev  eiq  IleXoTrowv/aov  —  iyPp^  «w- 
Ttriv  dviypa<]^av.    Quo  anirao  credas  Athenienses,  tou^ 
Ttdaav  Bdkaaaav   y.ai  yr\v  ia^axov  xrj  auToov  xokpiri   xa- 
xavayytdaavxaq  yevia^ax  (Thucyd.  II.  41.),  in  quorum 
urbem   ingens  undique   peregrinorum  numerus  con- 
fluere  solebat,  ista  audituros  fuisse,  quae  ne  rustica 
quidem  plebecula  omnium  rerum  ignara  in  hac  sen- 
tentia  multum   desiderasset  ?    Is  ipse   qui  adscripsit 
non  aliunde  quam  ex  hoc  ipso  loco  confecisse  vide- 
tur,  ubi  terrarum  Zelea  sita  esset.    Eiusdem  generis 
est   quod  legitur  in  Philippica   I.  p.  54.   ufxwv  §'  oi 
|UL€V  Tiepuajxeq  (xexd  Aa)te^atpt,ovtcov  ipaat  Ot^XtTrTiov  Tcpdx- 
xetv    Trjv   0>3jSatMV   ^(.axdkvaiv ot   §e  koyovq  ■nkdx-r 


140 


Tovtes  exaros  ireptepj^o/JieS-a.  eyw  i'  oi(ioa  /utev^  w  av^aeq 
'AS-yjvaroi^  vrj  Tou?  S^eou;  exe^vov  ;uie3T>eiv  fzev  to)  ^eyi^et 
Twv  7re7rpay|xev&)v  xat  noXXa   ToiawTa  dvetpoTroXerv  ev  t:^ 
yvd)}tri  —  ou  fjievTot  ye  [t.a.  At"  outo)  izpoaupeiaS^ai  ■npexT' 
Tetv  &&re  T0U5  avo)7ToT«Tous  twv  Trap*  ri{uv  eiSevai  u  [lek- 
Xet  TTOterv  ex.eivog.  [avoyjToVaTot  ydp  eiaiv  ol  XoyoTiotouvre^] 
Nemo  nostrum  tam  ineptum  additamentum  in  quo- 
vis  oratore  vernaculo  patienter  ferre  posset.    Neque 
aliter   in   eadem   oratione   p.  53  sq.     twv  g-pazYiym 
exaros    Sh   >'«'    "^pk    y-pivezai    Tzap'    Ij^uv   Tzepl   BaveczoVy 
Tzpoq    §e   Toui;    eyBpovq   ov^elq   ouiJ"  a7ra|'   auToiv  aywvt- 
^eaS^at  Trept  Qavdzov  ToX[j.a  aXlix  tov  twv  dvS paTzo^iTurv 
)cai  XwTru^S^UTWv  6a'vaTov  juiaXXov  alpouvrai   tou  Tzpoawov- 
To?.   [tiaMvpyov  uev  ydp  eVt  x.pi^evx'   dvioBa^jeiv ,   g-pa- 
Tvjyou   Se   p.ay(6psjov   Tioiq  7roXe|uitot?.]    isto   additamento 
et  contumelia  fit  auditoribus  et  concitatae  orationis 
vehementia  frangitur.  At  levia  fere  ista  sunt  ad  haec, 
quae  in  oratione  pro  Corona  adhuc  feruntur  p.  239. 
a'xoueTe  w?  aajri)C,  §r}koi  Y.a}.  S^LOU^ezoj.   ev  x^n  npoi  liJidi 
eTrtroXy?  Trpos  toui;  eavzov  avpLudy^ovq  oTf  TauT*   eyo)  Tre- 
TToiVjjta  aicovTMV  Twv  'AS/jvajwv  xat  XuTToupievuv  wr'  elTrep 
eu  yjOoverTe^  w  Qn^aToi  jcai  ©STTaXot'^  toutou;  ptev  e^/^^povq 
u7roX>3(|;ea3e  ^    ipioi  §e  TrtreuaeTe.    [ov  TOUTOtg    Toig  prip.arji 
ypd^aq  TauTa  Se  ^ovXopLevoq  ^etxvuvat.]  ubi  mireris  cui- 
quam  hominum  in  mentem  venire  potuisse  tam   in- 
sulsam    observantiunculam    adscribere,    nisi    cogites 
quantus    veternus    et    senium    diu    Constantinopoli 
omnium    ingenia   et  animos    oppresserit.     Non    fuit 
Demosthene  in  ea  re  Aeschines  fortunatior,    qui  de 
Falsa  Legat.  p.  31.  pulatur  dixisse:  6  ^e  ov^kv  eyuiv 
drzpaxov  p.ipoq  xov  (joi/xaTo;  ou(3"  o^sv  xhv  ywvrjv  i:poiexai 


141 


6  ^iiiaioq  eTTixaXou/xevoigJ  ^vay^epaivei  xal  xaraTixuei  Suipo- 
$Oiu'aq.  Redolent  haec  magistelli  alicuius  eruditio- 
nem,  quae  quam  sit  ab  hoc  loco  ahena  et  unde 
petita  hi  loci  ostendent:  ipse  Aeschines  in  Ctesiph. 
p.  90.  uTToXafjLjSaveTS  opdv  e-nl  toH  jS^fxaTos  'Api^ei^riv  — 
Tov  rovq  (fiopovg  rd^avra  roTg  'E).Xyj(jtv^  oii  reT.evvnaavroi 
raq  Bvyaripaq  e^e'<Jwx£V  6  (Jij/xoi;.  Demosth.  in  Aristo- 
cfatem  p.  690.  tote  /utev  yap  tw  xvpico  twv  fopuv  yevo- 
piivw  ra^ai  'Apig-ei^v  ovSepna  Spa-^^ifi  TrXetw  Ta  itnacp- 
ypvra  eyivero  ^  aXka.  xai  relevrmavr  avrov  eBa^ev  rj 
T:6Xig.  necesse  enim  est  ut  simul  adiiciatur  aliquid  de 
paupertate  integerrimi  hominis,  postquam  Athenas 
esset  reversus:  tum  ista  6  ^iKaioq  eT^ixalov^voq  ad  hos 
auditol"es  dici  non  potuerunt :  prorsus  idem  in  ahum 
locum  Aeschinis  male  invectum  est  in  Ctesiph.  p. 
80.  ubi  adhuc  pessime  legitur:  'Api^eiSriq  [6  ^Uatoq 
eraxaXoupievos]  6  rr,v  dvo(ioiav  e-/m  eTrwvufxiav  AxjfjtodSevet. 
In  eadem  Oratione  p.  33.  ToiJTo  §'  ap'  ttv  dy^ovn  [xat 
XuTTJ?]  TouTCf) ,  nemo  qui  vim  vocabuli  dy/pvri  novit  ac 
sentit  insulso  interpretamento  parcet.  Mirum  quod 
tamdiu  in  Platonis  Gorgiae  initio  simile  vitium  latere 
potuit  in  his :  dXK  rj  t6  Xeyo^evov  xaTOTriv  eoprriq  ijx.opLevj 
\)iai  ure/JoufA£v]  — •  Kai  y.d\a  y  d^eiaq  eoprrjq.  Quis 
umquam  trito  proverbio  inutilem  et  putidam  expli- 
cationem  addit  ?  Idem  valet  in  locum  incerti  aucto> 
ris,  qui  scripsit  Axiochum  p.  729.  ^ta  TravTog  ^e  e^oq 
iclv  auTW  ^wveiv  ro  'Emyapfieiov  a  $e  xeip  rav 
Xeipa  vi^et  [$6q  Tt  Kai  Xa/3e  Tt] ,  ubi  frustra  co- 
nantur  islud  additamentum  in  numeros  Trochaicos 
cogere.    In  Platonis  Protagora  p.  311.  a.  dXX  r&)/xev. 


142 


xai  eyw  erTTOV    nmoi ,   ayaBi ,   iyietae  M{jl£v.    Trpw  ydp 
i^iv.    Sic  libri  veteres:  in  recentiore   uno  et   altero 
fjiyjTrM    wyaS-e'  correclum    est.     Scribendum :    ix-mfoy' 
wycxBi.  [iy(.eiae  rwfiev]  Trpw  ydp  eg-iv.  in  MHni}rflrA0E 
alterum  [iT  omissum  est,    hinc   fima  dytxBi   ortum. 
Attici  autem  in   frequentissima  ellipsi ,  quam  sciolus 
inepte  explevit,  non  aliter  quam  ptjjTr&jye  dicere  solent. 
Vide  Aristophanem  in  Equitt.  1098.  Nub.  196  et  267. 
Melius  servata  est  in  Phaedro  p.  242.  a.  e'yM  tov  tto- 
rafiau   rovzovi  ^ia^dq  aT^ipyonai.  —  uJiTrwy'^  w  2a)xpa- 
Te?^    Trptv   dv   to  x.aviia  T:api)3ri.     Haec    omnia    satis 
certa  sunt :  certiora  efiam  ea  ,  ubi  scioli  in  explican- 
do  loco  erraverunt,  ut  in  Platonis  Apologia  p.  20.  c. 
o)  2&oxpaTes,  To  ffov  u  ert  Trpayfxa;    TrdSev  al  dia^dkai 
coi   aiiTai  yeyovadiv  ^   ou   yap   ^yjTrou    aov  y'   ovSev  tmv 
aXXwv  TreptTTOTepov  TnpayfxaTevopIvov  erreiTa  TociauT»?  fvpLn 
Te   xai  "koyoq    yiyovev   [ei  p.in   Tt   eTrpaTTSs   dllohv  ri   ot 
rcolloi].    Sciolus  enim    non    animadvertit   ovSiv   non 
Hvdiv  scriptum  esse  neque  eyeveT*  dv  sed  yeyovev  ^  at- 
que  adeo  sensum  esse  hunc:   yj  yeyovvXa  f:np-Yi  ov  yi- 
yovev  dvev  Toi3   'npayp.areveaB^ai  Tt  ae  twv  «XXwv  TreptT- 
rorepov.   nunc  igitur  duae    sententiae   quae   adversis 
frontibus  concurrunt  in  verbis  Platonis  inclusae  sunt. 
Poetas  quoque  eadem  labes  affecit  solebantque   sci- 
oli  aut  metricas  interpolationes  addere,  ut  in  Homero, 
aut  vetustiora   interpretamenta   per  vim  metrica   fa- 
cere,    aut   etiam   interdum   casu  quodam   adscripta 
explicatio  cum  numeris  versuum  conveniebat,  quod 
accidit  in  Sophoclis  Aiace  vs.  167.  sqq. 

dTX  ore  yap  ^ri  t6  ctov  op.p.'  d^e^pav 

"narayovGiv  dre  TrT/jvwv  dyikai. 


143 


yiiyav  alyumov  ^'  vmSeiaavrei; 

Zdx     OCV   l^aifmc,   [d  aii  q,avtiij<;] 

■  ■  oiyYi  TZT-n^uav  ajtjivoi. 

Manifestum  est  Sophoclem  ipsum  non  potuisse  ad- 
dere:  et  au  «favsiriiy  quod  quum  casu  esset  anapae- 
sticum  basi ,  quae  paroemiacum  de  more  praecede- 
bat ,  adhaesit  et  splendidum  locum  turpi  macula 
inquinavit.  Miseret  etiam  Aristophanis ,  quem  maie 
mulcarunt  in  his  yersibus  Avium  179.  sq. 

A.  ovy^  ohzog  ovv  SinmvTiv  opvi^m  tioKoc,; 

B.  noXoi;  xiva  rpoTzov ;  A.  wffTrep  el  leyoigy  roi^og. 

[oTi  Se  TToXetTai  tovto  Titxl  Siipy^erai 

aTzavxa  Siix  rovxo  ye  xcd.eizai  vvv  ttoXo;.] 

W  ^'  oh<.i(3r\xe  xovxo  ■x.al  cppdc^r^Q^  ai:a^ 

ex  Toy  TToXou  toOtou  yevi^aexai  tioXk;. 

In  secundo  versu  scripsi :  w(T7rep  et  "kiyoig  pro :  SyjTzcp 

ehoi  xiqy  quod  nihili  est.  Cf.  vs.  282.  Versus  tertius 

et  quartus,   qni  absurdi  sunt  et  peccant  in   sinceri- 

tatem  Attici  sermonis  numerorumque,  qualibus  Ari- 

stopbanes  uti  solet ,  suavitatem ,  orti  sunt  ex  huius- 

modi  scholio :  oxt  §e  TtoleTxai  xal  Sdpyexai  Snavxa  ^i 

avxov  xalelxai  -nokoq ,  quae  elymologia  digna  est  eo- 

rum  ingenio,   qui  taHa  amabant  et  ubique  sibi  re- 

perire  videbantur.    Magno  labore  postea  ea  verba  in 

versus  senarios  redacta  sunt ,  in  quibus  et  ^ia  xovxo 

supervacuum  est  non   minus  quam   vvv ,   et   prorsus 

ineptum  istud  ye  ^  quod  apparet  ttjoo;  x6  xeyrivog  xov 

pv^fLov  esse  adiectum:  deinde  vides  quam  belle  ipse 

TToXos  dicatur  ^iipx^^^'^''  a-aavxa  ^  quod  contra  est  et 

creditur.     Praeterea    daclylus   in    tertia    sede    stare 

non  potest  nisi  aut  totus  in  eodem  vocabulo  conti- 


144 


netur,  ut  in  his  versibus  Aristophanis : 

Av.  122.  wffTTep  maipa.v  eyxazax.}xv^vai  fxaXS-axyjv. 
Vesp.  846.  a'y'  eTiaci  a'pj^o|xevos  emxpiij/w  Ttva. 
aut  prima  dactyli  syllaba  est  in  caesura,  ut  in  his: 
Av.  14.   6  mvawiKoXriq  ^ikoxpdTnt;  (likayyokCia/ 
Vesp.  850*    eyo)  ^'  aAoxt^eiv  eStoyLrjv  ro  •/oiplov. 
Eandem  legem  sequitur   tribrachys  in  eadem  sede: 
similiter  in  sede  quinta  ponuntur  dactylus  et  tribra- 
chys  apud  Comicos,  tribrachys  apud  Tragicos,  apud 
quos  dactylus  in  tertia   sede   fere  semper  ita  collo- 
catur,    ut   prima  syllaba.in   caesura    sit,    rarissime 
idque  fere  in  nomine  proprio   ut  totus  eadem  voce 
contineatur.    His  igitur   omnibus   fraudem    tenemus 
manifestam  et  Aristophanem  putido  additamento  li- 
berare  potuimus.    Eidem  etiam  alibi  simili  modo  est 
succurrendum.    Feliciter  eiusdem  generis  labem  ami- 
cus  quidam  meus  deprehendit  in  his  versibus  Vespa» 
rum  260.  sqq. 

ovtc  eaB^  o-Kfjiq  ovy  Yiiiepwv  xexxdpm  xo  TrXerrov 
vSoip  dvayKamq  'iyei  tov  S^eov  Trotwot* 
e7rei*t  yoiJv  Toratv  'kvy^yoiq  ouTott  pixyjTe?. 
[^tXer  S*  oxav  toOt*  ^  Tiom.v  ueTov  fiaXtra.] 
sic  edidit  Dindorfius:    in  optimo  codice   Ravennate 
scriptum  est  sine  metro :    ^tXeF  ^'   oTav  rt  xovxi  Tzoieiv 
6  Zeus  ysTOV  ^aXtra.    Est  autem   additamentum  pri- 
mum   prorsus   supervacuum   atque   adeo  languidum 
et  ineptum  deinde  non  satis  Graecum,  neque  enim 
TToter  ueTw  pro   Troter  v8(^p  recte    dicitur  neque  iroter 
u^wp  omisso  6  Zeus  vel  6  ^eoc,  dici  solet,  neque  otov 
tout'  yi  pro  TouTo  yevnxai  bene  habet  et  Attico  poeta 
dignum  est :  denique  fiak^a  aut  pro  w§  to  ttoXu  po- 


145 


situm  est,  quod  novum,  aut  cum  fOxt  coniungendum 
quod  plane  ab  hoc  loco  alienum  est.  AHbi  ista  ad- 
ditamenta  in  locum  antiquae  scripturae  casu  quodam 
olim  deletae  successerunt ,  ut  iu  Avium  vs.  395  sqq. 

6  KepafiWKOi  ^i^exou  vco. 

$in}J.6aitt.  yap  ha.  xa^fGi^v 

(friaoi>.tit  Tipoi  Tous  ^pazriyovq 

fxaj^ofXEVO)  xoTq  TToXepoKJtv 

dizoS^avsTv  iv  'OpveaTq. 
quorum   secundus   insanabili    morbo    laborat,    nam 
^yittOTta  Taywvat^  quod  metrum  postulat,  pro  8r\^o(ji<x. 
dici  non  potest.    Statuendum  igitur  est  periisse  vete- 
rem  scripturam,  lacunam  deinde  utcumque  expletam 
esse    ab   eo,    qui  non   satis  Attice  sciret.     Omnino 
aliqua  calamitas  videtur  olim  hanc  partem  pulcher- 
rimae  fabulae  afflixisse.    Multa  sunt  in  vicinia,  quae 
teterrimis  modis  inquinata  sunt,  ut  rarae  superesse 
videantur  genuinae  lectionis  reliquiae,  quas  postea 
Grammatici  sarcire  et  supplere  conati  sunt  nec  metro 
satis  consulentes  nec  sermoni  Attico.  Diximus  supra  de 
versibus  417—420.  Non  multo  saniores  sunt  hi  423  sqq. 
ca  tauxa,  Tzdvxa  xcd 
xo  x^Se  xai  xo  x.eTae  xoi 
x6  $evpo  7rpoa|3t|3a  "kiym. 
apparet  ex  scholio  quamvis  corrupto  dixisse  Poetam 
To  xsTffe  xat  To  SeHJpo  pro  vulgata  locutione:  to  x^St 
xai  TO  vzTaey  nunc  utrumque  x^$e  et  SeZpo  pessime 
copulatur.   TrpoajStjSa  est  fere  idem  quod  Ttelaei.  ita* 
que  potuit  scribere: 

To  xerae  xat  to  ^eii|30  xoi 

TravTO)?  oe  itpoa^^x  "keym, 

10 


146 


aut  simile  quid:  quod  nunc  legitur  absurdum  est. 
Nee  miuus  vitiosa  sunt  quae  leguntur  vs.  386,  sqq. 
403  sqq.  415.  Coustat  aulem  antiquissimos  codices, 
qui  Alexandriam  tamquam  in  portum  jjervenerunf , 
et  ipsos  iam  male  habitos  fuisse  et  lacunis  hiasse. 
In  hac  ipsa  fabula  vs.  1342  superest  in  scholiis  me- 
moria  lacunae,  quatn  Aristophanes  Byzantinus  sup- 
pleverit :  fxezoc  toutov  evo;  T^X'^^  ^ipovai  xiveq  ^ucXeimJia 
xal  'Apii^o(p(xvovq  Ti^kinpaiia  oi5tm5  • 

epft)  §'  eyti)  xi  Twv  ev  opvmv  vofioiV. 
Adscribam  locum,  quia  facere  potest  ad  liberandum 
poetam  simillima  interpolatione : 

Oux  ertv  ovdkv  rov  Tiirea^ai  ykvxvrepov. 
[epd)  (5"  eywye  twv  ev  opvimv  vo/uiwv] 
6pvi^ou.av(t)  yap  y.ai  TziropLat  y.ai  ^vkoixai 
oixeiv  neB'  ufiwv  xam^vpLOi  Twv  v6p.m. 
ubi  quis  non  sentit  expungendum  importunum   ver- 
sum,  quem  Grammalicus  addidisse  narratur?   Com- 
ponendus  nunc  cum  iis  est  locus  iu  Thesmoph.  vs. 
674  sqq. 

(fCkai  yx/vat^ec,,  ^vyytveiq  tou/aou  rp^mv , 
[oTt  /xev  fikoq  eipi*  vpuv  im^rjXoq  raiq  yvaS^ots.] 
yuvaixofxavft)  ydp  izpo^evw  5*  iifjtwv  aet'. 
apparet  versum  secundum,  in  quo  dura  est  verbo- 
rum  compositio,  insuaves  numeri,  supervacuum  jttev, 
sentCTilia  ab   hoc  loco  aliena,  quum  recte  legatur 
in  sqq. 

Tt'  ^*  i^iv  y  w  -nat-  'KaTSa  ydp  a    eixos  xaXerv^ 
eaq  av  ouTu  raq  yvaBovq  f^tXaq  ?X>7S. 
esse  expungendum ,  quo  facto  concinnitas  loci  resti- 
tuitur.   Memorabilis  etiam  est  annotatio  antiqui  gram- 


147 

inalici  ad  Vesparum  vs.  1272.  'HXiaJwjso?.  Mexa  tov 
TiX^^v  Tov  ■»  ylaxzoTioiuv  et?  xa  mpveT  thiovd*  exarote" 

ehi  xomt  ii:xa  Syovxtq  ^iy^diq. xa.  (Je  TdtauTa 

TToXXaxts  tlizov  6x1  vi:ola[ji^dv(»i  iv  xoii;  -k poixoiq 
dvxiy pdfOK;  f^apivxa  oxi  /xev  xoaavxa  nv  xov  dpt- 
Bixov  yvm^vai  ov  [i.r]v  xiva:  item  alia  sed  corrupta  et 
itiutila,  quam  in  codice  Veneto  legi  sic  scriptam: 
^Cpecps  xbv  "Xoyov  pitxix  xoOxo  (JtaXetpi^a  rtX&>''  'ayaVaTov 
efvat  TMV  TrXetrwv  ^e  eupov  iv$exa:  —  aXXwg:  dpiyvttixov 

■y 

TOUTOU  ydp  d^elfoq  dpijpd$y\q  Y.xi   et  alia :    (pipexat  ^t 

evo;   xai  xpixov  ouo  [  aovTzpiiiTzxei.    xov   ^e  exdyitaev  exvi- 

tjsv  d^rikov  ^t  Tioxtpov  xrii  xaTli^pa   y.xl.    Facile  est  ad 
intelligendum  veram  esse  illius  rationem,  qui  unde- 
cim    versus   desiderari   scribit :   stropha  nunc   habet 
versus  undeviginti ,  antistropha  octo.    Probe  animad- 
vertendum  quod  in  primo  scholio  legitur:   etcjt  Tojrot 
fiTTTa  ej^ovTe?   r'yfA«S  *«'   aXo^yws^    wv   ex   Tcpoy^ei- 
pov    fxev   eupefv    tov    Xoyov    oux    «rtv,    nempe 
alibi  conieclando  facile   excogitabant  quid  excidis- 
set,  hoc  loco  quid  ohm  scriptum  fuerit  non  pote- 
rant  ex   Ttpoy^tipov   reperire:    deinde   gravissimum  est 
quod  subiungit  se  alibi  saepe  monuisse  noimulla  in 
primis  codicibus,  i.  e.  in  antiquissimis ,  quibus  gram- 
matici   Alexandrini  usi  sint,    fuisse   corrupta:    cuius 
rei  nusquam  exstant  alia  apud  Aristophanem  indicia, 
quo  cautiores  nos  esse  oportet  in  his  ubi  ea  leguntur, 
quae  Aristophane  et  Atticis  indigna   esse  satis   con- 
stat.    Aliud  ineptae  interpolationis  exemplum  habe- 
mus  in  Aeschinis   oratione   in   Ctesiphontem  p.  77. 
ey»  TTapjX^wv  •  d^i:ikavpyovai  xives  xrjv  uoXiv  [avaTeTjtxjs- 


148 


xcfCTi   Ttve;    T«    zXwp.aTa    tou    ^'r/pu]  ^    u7roT^T//>jTat    Ta 
veiJpoc  Twv  7rpayfAa'Twv  j   xTs.  ain:elovpy£iv   est   Ta  xX){- 
p.aTa  Tciov  «piTieXwv  dvaxiixveiv  ^  vites  putare,  palmites 
luxuriantes  resecare ,    satis  recte  igitur  habet  ista 
iaterpretatio ,  sed  ab  nullo  alio  minus  quam  ab  ipso 
Aeschine  addi  potuit.    Apparet  ex  alio  eiusdem  ora- 
tionis  loco  quam  manifesta  recentissimae  manus  ad- 
ditamenta  patienter  ferre  potuerinl  lectores,   p.  73. 
TTpwTos  fxev    [oiiTo;  g-paxriy6q\   Qpaav^xfkoq  6  KoXuTTeus 
—  Ae(t)^(X[xag  6  ' ky^apvehc,  ou/  :^ttov  Ayj/:jto(T3"evoui;  Xsyetv 
dx)vd.!xevoq    aXX'    eiioiye    xal    r,$im  y    [pinxap   Kal    outo;] 
"^ Kpyi§-f\u.oc,  0  ^rikr,^    v.ai  SvvaToq  elizelv  xai  Tzolld  xextv- 
(?uveu3c&l)(g  ev  TroXiTeta  ^ta  ©yijSatous^    [$Y]pLay(^y6q\    *Api- 
roywv  6  'Afyivteui;  — ^   [p)7Ttap]    Ilupav^po;  6  'AvaipXurtos 
xT£.    Ne  Reiskius  quidem  ista  omnia  aliena  ob  ora- 
toris   persona  et   illis  auditoribus   esse  sensit:   uunc 
Dobraeus  et  Bekkerus  expunxerunt.    In  ultimis  reci- 
cipienda  erat  lectio  Hvppav^poq,  nam  vulgata  nimis 
ridicula  est.    Addam  aha  pauca  ex  Isocrate:  in  ora- 
tione  Trepi  avTt^S^wjew;  p.  446.  B.  legilur:  Tt;  yap  oux 
oBe  K6pY,vpav  ptev   ev   eTrtxatpoTa^TW    [nai  xa').Xtra]    xet- 
fjievYjV  Twv  Trept  IIeXo7rovvr!(7ov.  qui  ad  verba  ev  imxaa- 
poTa'TCf)  adscripsit  xa').Xtra  vim  eorum   non  intellexit 
et  eflfecit  ut  Isocrates  nihil  diceret.    Non  satis  Atti- 
cum  est  quod  legitur  p.  471.  aTravTeg  TotauTats  e'x/5wv- 
TO   raiq   $tavoiaiif    oTatJTrep  e^^   «/^X^'»    ^f^oav    eypvrei. 
Expungendum   est   exovTe;  addituro  ab  eo,   qui   ne- 
seiebat  ab  Graecis  dici  aliquera  vovv,  fpevaqj  ^idvoiM 
^aaij  quemadmodum  «JovTas,  TKaymoij  itxepa  (fwjou 
aliquem  dicebant.     In   eadem  oratione.  p.  440.  in 
verbis:  a».«  tout'  eyAoa^ei  [x«J  tout'  iTrpaTTw}  07*ws 


140 


^7i$e^{<x.  Twv  7ro)£fr)V  a.hzhv  fojSriCreTat  satia  apparel  de- 
lendum  esse  additamentum ,  quo  i(fi}^oai<fti  explica- 
batur,  quod  positum  est  eodem  modo ,  quo  apud 
Menandrum  laudalura  ab  Harpocrat.  v.  yiXoaooerv : 
(fikoco^d  3e  xoiJB^y  ottws 
xaTaTTjsai^gTat'  (<Toi)  tov  yd^ov. 
Aliud  genus  interpolationis  hinc  orlum  est ,  quod 
scioli  singulis  vocabulis  intellectu  difficilioribus  expli- 
candi  gratia  addebant  faciliora  ex  communi  aequa- 
lium  sermone  petita:  quae  primum  superscripla  aut 
in  margine  adscripta  deinde  antiquae  et  verae  le- 
ctionis  locum  occuparunt  aut  addita  fere  copula  km 
cum  ea  inepte  coniungunlur,  ut  in  his  verbis  Euse- 
bii  apud  Stobaeum  Floril.  I.  85  (lom.  I.  p.  50  Gaisf.) 
epw>]V  [xai  £7rtST;|:is'otpu]  Kal  ruyynxvonu  {lovvm  twv  xa- 
Xwv.  Est  autem  ipxv  in  Dialeclo  lonica  prorsus  idem 
atque  imBviieiv  in  communi  recentiorum  sermone,  un- 
de  sentimus  eTrtS-uaot^i  olim  adscriptum  esse  ad  os- 
tendendam  vocabuli  significationem:  praeterea  aliquis 
emSu/jieotftt  dedit  ut  lonici  coloris  esset,  de  qua  ipsa 
forma  nondum  mihi  salis  constat  et  suspicor  quem- 
admodum  Attici  non  alia  forma  quam  quae  exeat  in 
— otVjv  et  — wrjv  uti  solebant,  sic  ne  lonibus  quidem 
—  orat  vel  — e^oipit  in  usu  fuisse,  ut  numquam  formis 
in  — doi}u  vel  — wftt  sunt  usi.  Proferam  nunc  non- 
nullos  locos,  ubi  vera  lectio  felici  casu  aliunde  re- 
stituta  est.    Scribebatur  in  Homeri  lliad.  <P.  455. 

reuTO  ^'  oy   d^ifozepoiv   a7roxd(|/etv   oi/aTa  y^cckx.&. 
donec  vera  lectio   dTcole^eiiev    prodiit   ex    Aristonici 
nota  excerpta  ex   Commentariis  Arislarchi:    ri  $n:'Xii 
•T»  —  xaTaxpvirixw?   d-nole^iu.ev  dvxi  tou   «Trojto'- 


150 


(peev.    Compone  cum  his  locum   Hesychii  qui  tix^ 

'ApiTapyov  Xe^as  grandi  Lexico  inseruerat:  dmhlei.- 
\^eiiivM  ocTzoKsipaiJ.ivov.  aTroXeXscl^eifjtivou  xoc  xalac.  Fere- 
batur  in  Sophoclis  Trachiniis  vs.  11.  sqq. 

yoiwv  ivapyrii;  Taupoi,  aXkox    alolog 

§pa.v.m  'ekiv.zoc,,  aXXot'  «v^psita   tuttw 

^ouitpavoi. 
Sophocleae  dictionis  splendorem  servavit  nobis  Strabo 
X.  2.  qui  attulit  ex  eodem  loco: 

^|sa'x(M«  iliY.xoq^  aXXor'  a.v§pu(ji  xuiej 

fioVTZpUtpOi. 

Sentisne  quid  inter  hanc  dicendi  magnificentiam  in- 
tersit  et  vulgatam  scripturam ,  quae  in  unico  Codice 
fertur,  unde  integra  fabula  ad  nos  pervenit?  Vidi 
tamen ,  qui  doctissimis  annolalionibus  obruit  Trachi- 
nias  et  haec  Strabonis  interpreiamenta  statuit  esse. 
IlouXu/xa^^W*?  v6ov  ov  Sv^aoyM ,  conlra  saepius  xov  ovra 
«TroCTjSevvuatv.  Legitur  apud  Erotianum  in  Lexico 
Hippocratico  v.  iy.'Xa'nr,a£rai:  dcvcl  xov  ey.y)M<frmrai  xoj. 
eKyewT^inaexat  y  ioc,  v.ai  'Apii^ofacvrtc,  iv  TripvxecSri' 
^pioi;  oiiv  eyd)  ^pozwv  ocKavxaq  exlaTzrivai. 
atzaE,  eiprixai  xai  ■nap'  rip.&v  l^rtyrtxai  ftovuv.  Nullum 
superest  nunc  apud  Hippocralem  vesligium  huius 
vocabuH,  quod  semel  in  huius  scriptis  exstare  et  ab 
se  solo  explicatum  esse  Grammaticus  refert.  Bonum 
factum,  quod  locus  superest,  in  quo  nimis  diu 
scioli  explicatio  antiquam  lectionem  expulit,  quae 
nou  est  tam  recondita  ac  putavit  Erotianus.  Legitur 
in  libro  Tzepi  cfvaioc,  Tzai^wv  Tom.  I.  p.  246.  Foesii: 
tl  ydp  xiq  IBekei  wa  exoutv  yj  xai  TT^etova  oxac,  exXe- 
7tj'ffi7T«t    (optimus  ac    pervetus   codex   Marcianus: 


151 


exXeirKT^TjffSTot)    biioSdvM  ahnTopujiv  eire  dvalv  rj  xal 
TrXwocxt   y,a.l  lKd^r]i;   riu.ipr]q  dito  rriq  ^euxepriq  ap^diuvoi 
idyjpi  T»55  uraTW?  ^  e)tXet|/et  xd  wov  u^oipewv  xat  xata- 
yvuMV  ffxoTrcSv  eup>7(Jet  ej^ovta  t:ocvzx  xaTa  tov  efidv  "koyov. 
In  eo  igitur  loco  antiquitus  scriptum  fuit:  ei  y«'jO  tis 
e^eXet  &)«  —  oxws  exXaTryjffeTai  uTroS^ervat  aXexTopwrtv 
stTe  ^uorv  w   y,a.i   Tileioci.     Nempe   verbum    XeKeiv   et 
composita  habebant  aoristum  XaTtijvat:  itaque  tritis- 
simum   exXeTreiv    habebat    eJcXaTT^vat    et   exXaTrweaS^at. 
Graeci  recentiores  utebantur  forma  XeTrt^^etv  et  ixle- 
ixti^etv,  unde  apud  Hesychium  pro  Xa7rJ5vat,  XamaS-^^vat 
corrige  sodes  XeTrtffS^vat:  hinc  ad  IjtXaTrj^aeTat  adscri- 
ptum   est  eatXeTrtdS-weTat^   quod   postea   in  genuinae 
iectionis  locum  irrepsit.    In  fragmento  Aristophanis , 
quod  attuht  Erotianus,    perridiculum  vitium  adhuc 
phiiologos  decepit.    Scripserat  Poeta  pro  cpinpLaig  ouv 
iydi  nihil  aliud  quam  (pinii   ouv  eyw,   quod  quum  in 
Codd.  scribi   soleat  sic:    ij))7pi'Vjv  et  (")   sit  tritissi- 
naum  compendium  syllabae  —  aig,  beavit  nos  libra- 
rius  aliquis  bellissima    lectione :    y/j^aii;.     Saepius  sic 
erratum  est:  in  versu  Phoenissarum  1371. 
0)  TX>5fxov  otov  •zipp.ov  y  'Yoxd^r)  ^  /3iou 
legitur  in  Fiorentino  codice  apud  Valckenaer.  Tep- 
ftoviaid  6y.d'^r],  unde  pellucet   veteris  libri  scriptura: 
xipp.ovC'oy.d<rn  pro:   xipp.ov' \oy.d(^r\.    Sic  quum  (')  et 
pro   apostropho   ponatur  et  pro  syllaba  — eq  legilur 
adhuc  in  Erotiani  Prooeraio  p.   14.    Frauz.  ipifpovuiq 
eiSoxei    dvSpeq    eTzauvvaaBai  oxe   xiq   iipoxepoq    ■/jxkemivrt 
pro  dvSp    aTrafiuvaaS^at  ex  notissirao  loco  Homeri  II. 
£).  369.     Omnino  plurima  huius  generis  reperiri  ac 
reslitui  poterunt,  imprimis  ex  antiquis  Grammaticis, 


152 


quorum  assidua  lectione  nihil  est  ad  crisin  exercen- 
dam  fructuosius.  »  Unus  Hesychius  scienter  peri- 
teque  traclatus  si  non  plures  certe  nieliores  va- 
riantes  suppeditabit  quam  omnes  omnium  biblio- 
thecarum  veteres  membranae^'  verissimum  estRuhn- 
kenii  iudicium  (in  Praefat.  ad  Hesych.  II.  p.  IX.) 
quod  novis  semper  documentis  confirmatur.  Feliciter 
ad  AeschyH  Sept.  adv.  Theb.  vs.  146  sq. 

CTu  t'  S)  AaToylveia  xovpx 

To^ov  eu  TTWxai^ou. 
adhibuit   Dindorfius  Hesychium :    evxvxd^ov ,    euTUxov 
'ijt  j  ixoi^ov.     Felicissime   idem  in   Thes.  L.  G.  voce 
xaTaTrXtacjofxat  cum  Aristophanis  fragmento: 
■n  fJ-riV  «Jws  <JU  y.azaTzlriyTndTn  tw  XP^* 
B.  t6  xa.xa-niXrjyrjaYi  xovzo  Tiapa  TtSv  prixopwv. 
composuit  locum  hunc  Hesychii:  xaTaTrXyiyxu^tret :  xo 
^riu.a  ■KaxaTiXriyiJ.a  'kiyovci.  xo  ovv  x,axa3rjaat  [xsxdyovxei 
exno  xuiv  xuXto^evwv  -/.ai  xolq   "Koal   xaxaxpeypvxoiv  ouTtas 

aaal  }(.axay.paxn6ei .  (Sic  unicus  codex.)  feHcissime  vi- 
dit  utrobique  xaTaTrXiyyjaet  esse  corrigendum ,  at  mul- 
tum  aberravit  ab  significalione  verbi  KaxaiO.iaaeaOca 
neque  adeo  interpretationem  Hesychii  recte  consli- 
tuere  poluit.  Adhibita  altera  glossa  v.  Tikiypia:  firi[iay 
auo  Twv  xuXto|ix£Vt«)V  y.ai  TraXaidvTWV  OTav  iiapa^dvxeq  xoTq 
ay.eleai  xaxeyfi^aiv^  (ubi  lege  Trept/SavTes  ^  unde  TreptjSa- 
^>3v  in  eadem  re  dicitur ,  et  omnia  erunt  perspicua) 
sic  scribendum  est :  y.axaT:ltyrjaet :  y.axax,paxr}BTn<yr].  xo 
|3^wa  yocp  TO.iyp.a  liyovai.  x6  ovv  xaTaxpaTiJffai  [xexd- 
yovxeq  ocno  x&v  xvXiouivav  y.ai  xoiq  Tioai  v.axeyovxwv 
ouTws  (j)a(Ttv.  Verbum  est  de  palaestra :  ubi  quemad- 
modum   xaTaxXiuaxt^Teiv  est   vincere  adversarium   ea 


^wiwip^s»'"""'"^' '"' 


153 


arle ,  quae  x7I[ia^  dicilur ,  sic  to  TrXtyptaTt  zaray.paTelv 
dicebatur  xazaKkiaaeaQai.  In  extremo  fragmenlo  Ari- 
stophanis  adhuc  stohde  legitur: 

orjix'^  w  Spaaviiaye  j 
Tt's  toOto  twv  ^uvyjyopwv  ympvexai. 
nam  senex ,  qui  fihum  irridet  verbis  novis  et  miris 
utentem,  ipse  inepte  utitur  dithyrambico  verbo  yyj- 
pveaB-ai.  Facile  erat  ex  corrupta  lectione  zepiexai  et 
repeiezai  eruere  tritissimum  in  vita  communi  voca- 
bulum  Tepaxexierai.  Sed  redeo  ad  eos  locos,  quibus 
additamenta  male  adhaeserunt:  est  autem  telerrimum 
corruptelae  genus,  ubi  istae  annotationes  poslquam 
male  in  textum  irrepserunt  postea  ab  aliis  librariis 
aut  ipsa  depravata  sunt  aut  ea  verba  ad  quae  per- 
tinebant.  Itaque  in  iis  duplex  est  fraus  ac  nisi 
utramque  argueris  nihil  egeris.  Exemplo  sit  locus 
Lysiae  in  orat.  xa-ra  ^ioyehovoq  p.  473  B.  oux  ava- 
Xwffa?  TrevTe  yw.  u.xoai  iivdq  ex  T:evza7U(jy^ikim  Spay^iiwv 
To  [Ji'ev  r/pj.(jv  auTwv  Tt^yjtrt  toutoii;  leloyia^at.  in  eo 
loco  lacuna  est,  ut  ostendit  res  ipsa  et  t6  fxev  cui 
nihil  respondet :  legendum  arbitror :  t6  /izev  Yjpnav 
auTw  zOriaiy  (t6  6k)  toutoi?  XeXoytrat.  notus  est  usus 
verbi  TtS-evat  in  ea  re.  Compone  nunc  cum  his  alium 
locum  p.  474.  (fdaKm  $voTv  Seovaaq  TievTr/JtovTa  [xvag 
—  avp.^a'keaB'ai  t6  fipnav  toutwv  roiq  optfavoTi;  ovai 
XeXoytj-ai.  absurdum  est  in  his  participium  cvai.  quid 
multa?  Lalere  in  eo  arbitror  riOnaiy  cui  apposita 
fuerit  interpretalio :  XeAoytrai.  Plura  in  paucis  ver- 
sibus  reperiunlur  in  fabula  Babriana  recens  reperta 
XCV.  59  sqq. 

ekci fov  $e  <fpi^  iT.iaye  vwTa  ym  ^-/fi^f.aq. 


154 


cu  fXEV  $io>xsiq  Ttavray^ov  y£  y.ai  ^uyw. 
aXX'^  w  piyyjua,  vuv  pigv  o\)-j(l  yiaipr^tii  ^ 
yjv  [loi  TZpoaiT^rig  v.ai  Tt  ypv^ai  xolpLmriq. 
ocXkoiq  aXMTTSJci^e  Tolq  aTieipriZQiq  ^ 
aklovq  Se  ^aikeiq,  VTzepiBi^e  xai  Trotet. 
m  his  boni  poetae  versus  pulcherrimi  intermixti  sunt 
desipientium   monachorum   ineptiis.    Dudum  intelle- 
ctum  est  ab  Dubnero  additicium  esse  versum  tertiuro. 
Conficlum  arbitror  ab  eo ,  qui  haeserit  in  «kld  ^  quo 
inchoari  sententiam  mirabatur.    In  quarto,   qui  pul- 
cherrimus  est,    corrigendum:  ovn  ■)(^aipTn<7eii;  y  nam  sic 
solent  in  tali  re  veteres.     Quintus  est  suppositicius , 
quod  vel   ex  metro   apparere  potest,    nam   qui  illos 
chohambicos  versus  opinantur  in  duos  spondeos  sa- 
tis  recte  exire  posse  decepti  sunt  locis  corruptis  vel , 
ut  in  Babrio  Athoo,    manifesto  spuriis;   satis   enim 
mirari   non  possum,    quo  pacto  viros  doctos  latere 
potuerit  maiorem  parlem  eorum ,   quae  ex  novo  co- 
dice  prodierunt,    ab  Graeculis  magislellis  aut  raona- 
chis  esse  suppositam.    Ostendunt  hoc  dicendi  foedis- 
sima  vitia ,  quae  abiectissimam  arguunt  Graecitatem: 
vitia  metrica ,   quae  partim  Lachmannum   et  amicos 
fugerunt,  partim  per  vim  subiata  sunt:  ineptiae  quam 
plurimae  et  indicia  quaedam ,  unde  Christianos   au- 
ctores  agnoscas.  Qui  cum  islis  componet  genuinas  Ba- 
brii  rehquias,    et  aliunde  collectas  et  in  his  subinde 
pellucenles,  suavissima  etvere  lonica  oratione  nume- 
rose  et  nitide  compositas,  facili  negotio  comperiet  non 
tantum  epimythia  ahsurda  esse  et  imperite  scripta , 
de  qua  re  constat  inter  omnes,  sed  longe  maximam 


155 


partem  reliquorum  scriptam  esse  ab  iisdem ,  qui  tam 
bella  cpimythia  condiderunt.  Animus  est  brevi  de  in- 
dustria  singula  persequi.  Nunc  proferam  pauca  quae- 
dam  vitia  sermonis  et  metri,  ne  cui  calumniari  vide- 
ar:  in  fabula  43  haec  leguntur  male  Graeca:  vs.  1. 
ekafoq   v.epa.<rn<i  —  WTio  To    x/xijjjix.    4.    'hmciabm  sveTKX. 
yrikr^g  Kai  mSwv.    praeterea   iuepte   copulantur  x*'^*' 
x«t  TToJes.  5.  eni   ToTq  §e   xipaaiv  ^   anapaestus  est   in 
secunda  sede:  —  ayav  xaloi  pra  }(.d}li(;-oi:  tum  male 
opponuntur   Hvtci^^yi    et  riv^ei   pro  r,ij-)[Y.aev.    8.   o^ov 
aayrivaii;  pro  cum!  —  evpivog  pro  evpu;.   14.  i-Kri^ov^rpf 
pro  eT:ria-/yv6im/.    Notavi  tanlum  turpiora.    In  fabula 
44  absurdum   est:    avXka^eXv   ec^zdpexiwa    et   o^oy   pro 
&i>.a.  in  sequenti  vs.  2.  eicjyjXayve  pro  eiarikaaev  et  ov- 
rpov  Toiv  aouyjTwv.  4.  xdyiov  pro  T^porepov.  5.  y.epov)(^oi;. 
7.  e^aTle  3-aXXov  pro  -Kpov^aXke.  8.  too;  ^'  i^iaq  d(prjx.e 
fiaKpd  h[j.o)xxeiv  y  ubi  prima  in  i^iaq   producitur  uon 
magis  foede  quam  xdg  Se  y'  iSiaq  corrigitur  a  Bek- 
kero,  quasi    ullus  hic   locus   sit    particulis   Si  ye  — 
aywe  pro  eXaasv  idque  pro  eia^  quod  postulat  natura 
rei  et  oppositum  ejSaXXe,  vitiosissimum  est,  tum  pror- 
sus   ridiculum    (xaTtpd  XifAWTTeev  ^  dictum   scilicet,    ut 
^ay.pix  yCkdeiV  y  oi(xdi^eiv ,  oxoxv^eiv  apud  Atticos.  9.  6iq 
$'   YiBptaat   violat  metrum,    f,Bpial^e   sermonis  vitium 
esl.  —  peius  etiam :  xe^v(i)aaq ,  quum  ne  TeS^vw^  qui- 
dem  pro   TeSi^eo)?  bene  Graece  dici  possit:   TeS^ve&icxa 
autem  uon  memini  me  legere   pro  xeBrvrixvXa.   10  sq. 
opwv    aj3o(Tx»7T6JV   'Ave^i^axov   SpvitMva    noaaiv    ^peuvwv. 
quam  inepte!  Tzoaaiv  epevvdv  Theocrilo  sublectum  est. 
12.  6  $'  aiTzokoq  yekdaaci  rik^sv  eiq  ohovq  salis   absur- 
dum  esl:  yekotoi  dedil  Lachmannus,  quasi  idem  esset 


156 


quod  xarayeXaro?:  nec  bene  habet  eig  otxows  pro  tmx- 
Bt.  13.  atywv  epYJiioi  diclum  ut  (pCXm  eprjuoq  bellissi- 
mutn  esl.  15.  wv  auxo;  elyev  ex  izpriixrii.  alrog  nihil 
addit  senlentiae:  ex  i^pdiXYig ,  si  lubet,  accipe  pro: 
el  apyviq.  Metrica  vilia  graviora ,  quae  editores  fe- 
fellerunt,  haec  sunt :  fab.  75,  2.  iidvxm  leyavxwv 
{iri  ^e'<Jt^i_,  (7&)3rl<j»7.  mediam  in  ^e^^i^i  corripi  praeter 
certam  analogiam  evincunt  carmina  Homeri,  ubi  $ci- 
^tSt  semper  est  dactylus.  in  fab.  27,  3.  xiig  S'  av 
"keyovarii  6>q  xaxy;v  y(pip\.v  Ttveis^  senarium  habesprocho- 
liambo,  nam  Ttvctv^  exTtvetv^  aTroTtvctv  penultimam 
corripiunt.  in  fab.  35,  2.  xev-ovaa  §*  auTor^  €<^iv  oiiy. 
lari  ^r,xr}p  convellit  quod  Lachmannus  p.  XIV  asse- 
verat  ^quotiens  autem  versus  in  disyllabon  voca- 
bulum  exit^  Babrium  a  spondeo  abstinuisse  certum. 
est"  namque  Xaoq  producit  primam,  praeterquam 
apud  Alhenienses,  et  Babriusipse  lonice  scripsit.  Per 
vim  aulem  Babrio  obtrusum  est.  57,  6.  'ApajStwv^  quod 
Graecum  non  est,  pro  'Ap«|3&)v.  69,  I.  Xa(Jto'iTouv  pro 
Saa-omvv.  vs.  2.  e$i^nx'  pro  e^Ojixev.  42,  5.  e^ipi^e  pro 
e^ippiflie  et  vs.  ultimo :  oi;  ov^e  izoiav  i]k6m  fi  eyivtt/jyjov ^ 
quod  non  minus  absurdum  est  quam  lectio  codicis. 
73,  I.  e;^et  vXayyrw  pro  elye.  75,  3.  w<y'  «Tej^wjs  pro  «Te- 
yvfiii,  quod  et  ipsum  barbarum  est  pro  axzyyoq.  7. 
quum  legeretur  in  codice :  oux  ef aTraTcii)  de  yyjaiv  ou(^' 
ive^pevdi  reposuit  Lachmannus:  oux  e^apoi  ae  j  cprfliv, 
ov^'  evsSpsvaoij  turpissime  pro  anapaesto  spondeum 
inferens,  nam  deipoiy  a^pa  habet  futurum  depdij  dpta 
producta  prima  et  insuper  verbo  e^a(psiv  sensum  tri- 
buens,  quem  neque  habuit  umquam  nec  poluit  ha- 
bere.    Satius   erat  ab   Graecis  scriptoribus  ahslinere 


157 


manum  quam  tam  proterve  iis   illudere.    Itaque  si 
qurs  credere  potest : 

«V  ^ot  7r|50(TeX3>!5  xai  ri  ypu|ai  ToXwrjaYiq 
choliambum  esse,  fruatur  quod  amet.   In  yersu  sexto 
postuiat  Graecitas  ut  scribatur: 

aXAous  a'Xw7reJufe  zovq  diieipYixovg. 
nam  aXameKil^eiy  rivd  est  vulpinis  artibus  aliquem 
circumvenire ,  aXco7te)«'^eiv  mvi  alicui  vulpinas  falla- 
cias  ostentare  sive  ut  oblectes,  sive  ut  moneas  ne 
credulus  capiatur.  Genuinum  esse  hunc  versum  vel 
forma  lonica  ostendit  a-KiipnTo^.  At  spurius  est  sine 
controversia  versus  ultimus,  cuius  causa  locum  attu- 
li:  ut  nunc  legitur  nihil  significat,  namque  VTzeptBt- 
^etv  ^aat^keig  ab  hoc  loco  alienissimum  est.  Satis  cer- 
tum  esse  opinor  scriptum  fuisse  aliquando: 
aXXovq  $e  ^aatleiq  alpixtl^e  xal  TTOiet. 
quod  quum  solemni  errore  in  ipixi^e  abiisset  acutu- 
lus  aliquis  restituit  inzepeBtl^e.  Non  tantum  atpeTi^e 
recentiorum  est,  sed  etiam  jSadi^eii;  pro  ^aailiat;  ve- 
teribus  ignotum,  quo  turpius  est  quod  restituit 
Lachmannus  vs.  78. 

^aailii  (?e  fr^i  xov  ^uxov  xaxagintjetv 
pro  lectione  codicis  ^aatlea.   Nempe  ^aatlea  correpta 
ultima  Graeculi  dicebant,  qui  nesciebant  anapaestum 
in  secunda   sede   contra   artem   esse,   ^aatkri  nemo 
umquam  dixit.  Atpex/fetv^  quod  recentioribus  frequens 
est  ut  y(a!xpexi^etv  j  similiter  in  Yjpe^t^e  abiit  in  fabula 
61,5,   quae  tota  est  ex  ineptissimis. 
f/et  xwyiyoq  e^  opovg  xlivyjyyjaas, 
^et  ^e  yptTreus  xvpxov  i;^3t5uv  TrWffas^ 
x«t'  7TW?  auv»j|3oX>?ff«v  ot  $v   «'XArjXotg. 


458 


5.  B~npav  (^'  6  ypiTzexjc,  r}p£Ti^ev  dypeiriv 
xd  t'  elyov  c?vTe(?&)xav.  efTa  ttiv  3i^p)i/ 
iiixei^ov  dei,  deiTrux  $'  elyov  -hSm  ^ 
eoiq  zig  avToTq  eltzev'  dXkx  xal  toutwv 
To  y^pncov  e^o^kene  rfi  avvYi^e^oc ^ 
10.  ■Ecckiv  (3"  ex.a<;-oq  a  "Kplv  el-/e  ^Yifriffei. 
non  opus  est  ostendere  quam  multa  insint  male  Grae* 
ca  et   a  veterum  more    aliena.     Vitia  metrica    duo 
insunt   vs.  7.   est  senarius,   nam  in  lonica  dialecto, 
cuius  vestigia  apparent  in  dypevnv ,  xd  xe ,  ^priv ,  cre- 
licus  est  Y,Si(>i.  vs.  10.  exit  iu  duos  spondeos:  prae- 
lerea  ne  mica  quidem  salis  inest,  ne  sensus  quidem 
Dqui  prudenti  vitam  consilio  moneat.^^    Num  pute- 
mus  meliorem  esse  poetam  qui  isla  contexuit  quam 
qui  haec:  22,  14. 

fdoiiei  (J*  6  piv^oq  xoOxo  -nSaiv  dvSrpdiitoti' 
eXeeivoq  5rt?  sk  yvvaixaq  epLTTrrrTEJ. 
(ubi  versus  qui  sequitur  est  $ixxoypafia  versus   13  f 
pessime  corruptus  ab  Lachmanno)  aut  haec,  23,  9. 
evTsu^ev  rifxdq  tout'  eoixe  ytvwdxeiv* 
a^vXov  evyjnv  xoiq  ^eoXai  ixh  mp.ireiv 
h.  xriq  Tzpoq  &pav  ex.(popoviiivr}q  XutTtk. 
aut  24,  9. 

y^aipovai  to^^oi  twv  wep^lrj  xovfosv 
k(f  oiq  ayav  p.tXXovaa>  ovj(i  faipYiaeiv . 
ac  simiha  passim ,    quae  spuria   esee  omnes  intelle* 
xerunt.   Niliilo  meliora  neque  poeta  Graeco  digniora 
esse  pleraque  alia  criticus  nunc  nullo  negotio  argue- 
re  poterit. 

Satis  haec  tos  acuent,  optimi  iuvenes,  qui  in  Li- 


ifilgitimimw^^'^^ 


159 


terarum  sludiis  toti»eslis,  ne  facile  aut  diu  his  frau- 
dibus  ac  fallaciis  decipiamini.  Quidquid  scripsi,  vo- 
bis  anle  omnia  scripsi.  Nunc  iam  incipite  quae  ve- 
ra ,  quae  cerf  a ,  quae  pulchra  sint  ab  aliis  omnibus 
recte  cogitando  ac  naturam  ducem  et  sanam  ratio- 
nem  sequendo  distinguere:  ingenitam  singuhs  homi- 
nibus  sanam  mentem  et  iudicandi  facultatem  doctrina 
corroborate:  eorum  levitatem,  qui  quae  vix  gu- 
staverint  de  iis  statim  libros  scnbere  aggrediuntur 
sic  contemnite ,  ut  ipsi  diu  multumque  in  iisdem 
semper  rebus  ac  studiis  versati  tandem  longo  usu 
certa  et  ra  avzoc  del  izepl  tc5v  auTtSv  proferatis.  Sic 
demum  prosunt  Literae,  nec  tantum  aequalibus  vera 
sed  omnibus  ubique  qui  veram  humauitatem  quae- 
runt  cecinit  Euripides: 

og-iq  viog  tov  Mouffwv  afisXs? 
•    Tov  T£  TrapeX^ovT'  aTrdXwXe  y^pwov 
xai  Tov  /JtiXXovTa  T£3"vyjx£V. 


INDEX    SCRIPTORUM 

QUORUM    LOCI    irc    ANNOTATIONIBUS    TRACTANTUR. 


Aeschincs.  133.  140.  141.  147.  148. 

Aeschylus.  112.  152. 

Alciphron.   138. 

Anaxilas.  60. 

Araros.  66. 

Arislophanes.  65.  127.   150.  152.   153. 

Fespae.  (21.sqq.)  65.  (264)  144.  (749)  96.  (1272) 
147. 

Aves.  (5,  7.)  96.  (181.  sqq.)  143.  (386.  sqq.  403. 
sqq.  415.)  146.  (395.  sqq.  423.  sqq.)  145.  (417. 
sqq.)  79.  (1342.)  146. 

Lysistrata.   (553.)  91. 

T/iesmophoriazusae.  (162.)  56.  (575.)  146.  (1167.) 
96. 

Ranae.  (1134,  1229.)  96.  (1376.)  96. 

Ecclesiazusae.  (229,  239.)  96. 
Aristoxenus.  60.  73. 
Athenaeus.  58.  60.  61.  62.  64.    65.   66.   105.  sqq. 

126.  sq. 
Babrius.  71.   153.  sqq. 
Charilon.  74.  75.  128. 


162 

Demoslhenes.   139.  140. 

Diodorus  Comicus.  60. 

Diogenes  Laertius.  57.  59.  60.  62. 

Ephorus.  58. 

Epicharmus.  61.  62.  141. 

Erotianus.  150.  151. 

Eubulus.  64.  126. 

Euripides.  80.  138. 

Eusebius  Stobaei.  61.  149. 

Hermesianax.  47.  sqq. 

Herodotus.  54.  55.  56. 

Hesychius.  127.  151.   152. 

Hippocrates.  150. 

Hipponax.  38.  60.  108. 

Homerus.  55.   120.  130.  149. 

lambhchus  de  V.  P.  60.  73.  74.  75.  sqq.  110.  sqq. 

Incertus  auctor  Axiochi.  141. 

Incertus  sophista  Doricus.  60. 

Isocrates.  148.  149. 

lulianus.  139. 

Longinus.  78. 

Lucianus.   38.  39.  63.  68.  69.  101.  113.  sqq.    126. 

127.  128.  131.  sq. 
.Lysias.  83.  sqq.  137.   153. 
Menander  Comicus.   126.  149. 
Menander  Rhetor.  78. 
Pherecrates.  127. 
Philemon  Grammalicus.  54.  sqq. 
Philodemus.  102. 
Pindarus.  56.   128. 
Plato.  138.  141.  142. 


165 

Plularchus.  70.  71.  72.  80. 

Solon.  59. 

Sophocles.  40.  143.  150. 

Stobaeus.  61.  149. 

Timocles.  64. 

Xenarchus  105. 

Xenophon.  68.  69.