'.-■■ .■'^^
. V- •jRr-. •;.■- ■..-
■- , .4;i' ^'•■^ ^' -?.■- ii.
■ * r--"- ■■ *■ - ■
•^. ■;■■■'
«</i
^^
■*.-':-*^-'—^- ■..«<•.■'■■•.- ■•. ^■•-^«■••-^•^■^■■^---'•- •'■%■•''*"•*■''■■; J!?'
*^%; 'W ' ■ :' -- i. ' ^ ■■ '^'{^^^-^^ ^'. ^'^' '■'■ .'.*'-■ ■-; Ci"
■ T "v - '. - '
"->■**.'* ^-^fc.'*' ■ .' - ■'
n-..i.w',^i.'»i<!fvj."' ■*^> ■
^*l .. ■ ■^■.■':r:f
*^^''>~".""'^-*'t'^.'.v'^- ■■'■':
ix.^''. ■: ■-» •'•---.
5^-
'-''i^^i^A-' '■■■■■'
■' V- r .' r- , :--^ •■.
■■•J> ■-:' ■ ■ ,' . ■ ' • ■
•,V; .. ^ ^,. -^' _;.
• '.\ "' .V- ,.' t^' ' -' '
■ • -i^ ■
.■^'i'i'r''
,■<-
'/«.'^; ■*; -'■■*:-•
:■' •■ ^" • ■- - .
, ■V. ■.•-i«.
r w^-,'«:j!H>.,Ar.'- :■"•
'■'e ~ .y '•^.-'-
^"^'..•^^•■A^
^^^i^^:-.^.:;' -'■■ ^^
."^ . ,^jh^ : -■■-: jj,'"^ .... ;i ..",■■■
■ i^S:l^--S-' ■ ■ ri ■■■>•■,■ . ' ■
■■?.^;?t??-^;.. ' . -,- ^?' ■ •■ ■ • '
,«.-:'■ ■
.«-<%.-■-" ...
^M#l^;^'') ;•■ • - .^' ^■•-■:,^^ - ^:;^^'^-
»■••■--•.*!*■■;£..-•„..'■■-:...■'■ ■■ ~' .■ ■'-■■■. -■>■>.' ■
•. •■-i.^r ;«-:^V' :•::: - ...■■-' •'•.' :-^' t,/^. 1 :•,.
■v^i;.:V' '.^••■-f^ ■.::•-■.- .,V^..iv^'v
■ "■-'■■ •wi'#«. ■■. "•:''vt f.vt. -«■''-■,, :'••.!••"..■•■ ■
- ■'..:;::t*u!; ■;;:.■. ■■,^.-l{:':.i^v^':-.^r.::--:y}-<
.*'.>■•■:>
; • .■ * ■'^ '. .
•■"^'^■.'.vi^, ....._., .
■ ■■.■-^■i>^;' ■■ •■''-■* Ci?^^,';V.V A^.;-v,.r-;
■^^ ■;: ■ . .^ •' ^ '■■■■^^<^^'^-^-'>':--iJ.ii..r':^
"|||l;^SS^IlSi,;.. .
•^>-;V-<^,.
i • "• : i:: ■
. ;■',■??■':■■
"■■■ ■(!^}:'
""< * ■■
■N , ■ . T .V > .y
•■'/■••••^■V^
^v-:
''':^
'■^
-I
•-'4,J
^^•^
^■i:i<
•^
■■'A
■:«- .-^.■;
» ••■;
1 V ■A-- .■•■
•' O; ..■ . .^
fci;.
.■-(■
M
?^'>>"y^"H?»\*;;.i?^.yr^v;, ■'.;-:■- • ■•■^■^ij^*^-;;'^. ;.
INDEX
LECTIONVM
QVAE
AVSPICIIS REGIS AVGVSTISSIMI
GVILELMI
IMPERATORIS GERMANICI
VNIVERSITATE LITTERARIA
FRIDERICA GVILELMA
PER SEMESTRE AESTIWM
A D. XVI M. APRILIS VSQVE AD D. XV M. AVGVSTI A. MDCCCLXXXV
HABEBVNTVR.
BEROLINI
FORMIS ACADEMICIS
• (G. vogt).
'^^ •'-
'-■ - ■■•'■■■ -^'~-Jii'''^
mDEX
LECTIGNVM
QVAB
AVSPICIIS REGIS AVGVSTISSIMI
GVILELMI
IMPBRATORIS OBRUANICI
VNIVERSITATE LITTERARIA
FRIDERICA GVILELMA
PER SEMESTRE AESTIWM
A D. XVI M. APRILIS VSQVE AD D. XV M. AVGV8TI A. MDCCCLXXXV K^
HABBBVNTVB.
'■ • ■ '''^^''^ M'-:' ■'■'''■■■' . .■■■•./'''
■ ■ \ /^- ^,''i"'-': :' -•:"•..,
BEROLINI :^ci:.:§:^';:^J$.-'^:-:":';^^
FORMI8 ACADBMICI8
(O. vogt).
''i iiMfMfaM<iiT'i''iii"iagfJll»rfliriiii r J ..-
VNIVER8ITATIS LITTERARIAE
FRIDERIOAE GVILELMAE
RECTOR ET SENATVS.
D.
'e Ti^eocriti versibus nonnullis disputaturi sumus, non quo magna aut insignia
afferre possimus, sed ut data occasione doctos adulescentes, quibus haec prooemia
dicata esse volumus, ad gustandas poetae Syracusani veneres vocemus iisque va-
riam horum studiorum utilitatem philologis non contemnendam et voce et exemplo
commendemus.
I Dicemus autem primum de idyllio decimo quarto, cui Kvvicxag Ipcus ^
&VWVIX01; inscribitur, rectius fortasse in Ambrosiano codice 222 (k) mera nomina
interlocutorum AtVxivas . ©uwvtxos praefixa sunt: quorum Aeschines, auctor rei, ex-
positis popularem in modum suis cum Cynisca amica discordiis natis carmini rarae
iucunditatis laudem vindicat, Thyonichus cum consilia, quibus amicum sublevare
studet, ad Ptolemaei Philadelphi laudes convertit, poetae necessitudinem r^um
Alexandrinorum aut ortam aut orientem prodit. Huius igitur coUoquii initium,
de quo solo agemus, vulgo sic adornatum interque colloquentium personas divi-
sum edi solet.
AIXXINHS.
Xai'j5Eiv noXKai tov avdpa QvwviXoV'
0r8NIXO2.
aWa Totavra
AiVxtva.
AIZXINH2.
015 x^ovtos.
0TONIXO2.
Xpovio^i t[ H TOi 70 juiEXi]jLia;
%-;^; l;^ S;^fiS??p!i^
10
AISXINHS.
0T9NIXO2;.
TaiJT' apa Xstttos,
Xu5 jxvffTa^ Ttokvg ovTog, dvaTaTJoi 6\ xtxtvyoi.
toioutos Trpwav T15 d^MiTO IlvS^ayopixTd^,
wxpog xaioiTTod^ijToj, 'A^-tjvows d' ec^aT' •^juev.
IJpaTO /m^V Xai TTJVOg, SjUtV d^OXEt^ OWTCO aXEU/3W.
AI2XINH2.
Trarff^ets wyaSr' exwv eju^ d' o* x^-P^^^"'"'- Kuwo-xa
v^piaSsi' Xaaw $£ juavEi'5 ttoxo, 3-^i| ava niaaov.
0T9NIXO2.
TotouTos ju^v a'Et Tu ^iX' Aiaxiva, davxd o^uSj
TraW sB-iXwv xoto xaipov ofiwg d' Er^rov, ti' to xotvo'v.
Prima sic interpretantur, Aeschinem, illa calamitate oppressum, Thyonichum ami-
cum ad se arcessivisse, ut consilia cum eo sua communicaret ; advenientem, post
datam et redditam salutem, increpare verbis u5s xpoi^toSj quod non citius ad vocan-
tem advolasset; cui Thyonichum admirabundam interrogationem xpo^tos; regerere,
dein quid ille se vellet sciscitari. In quibus sunt quae non satis apte inter se
aut cum coUoquentium personis conciliari possint. Nam primum, quo maxime duci
■ interpretes videntur, vituperatio quae est in verbis uJs xpoviog poterat illa quidem
admirantis responso xpovios; reiici, ut Aristophanes in Ecclesiazusis (764) Chremetis
verbis uls «vo^tjtos ^trB-' dpa alterum cum admiratione ovo'i)tos; respondentem facit; sed
vituperatio ipsa non decebat Aeschinem, quippe qui amicum ut volunt ad se vo-
casset; deinde quoniam plus quam exiguum intervallum credibile non est inter
Aeschinis vocationem et adventum Thyonichi intercessisse, ne sic quidem Aeschi-
nem quantumvis morae impatientem Thyonichum illis verbis excipere par fuit, si
quidem retinemus vim nominis qua vulgo poni solet, velut apud Lucianum in Ti-
mone c. 55 (i p. 406, 15 Bekkeri) Timo Thrasyclem philosophum advenientem con-
spicatus Tt' TouTo; exclamat naTtai, xpo^^os W^^ 0poo-uxX»]s, aut in Odyssea 17, 111
de Nestore Telemachus IvduxE^ujs ait ju' si^iXEt, u!o-£t' te TtaTr^p kov vTa eXS-o^vto xpowov
viov aWoS-ev, ut mittamus talia quale hoc est de Euripidis Electra, quam Orestes
compellat (1304) w avyyovi fxoi, x/^cvtav a' iaidwv twv awv euStjs ^iXTpwv aTipofxai, multa-
que in eadem fabula et in ahis. Quodsi ab hoc usu nominis profecti, relicto ser-
monis ordine, quaerimus, utri illorum magis conveniant verba wg xpovto^) Thyonicho
ea reddere non dubitabimus; quippe Aeschines narrat ipse (v. 44 sq.) se duos
prope menses ab hominum consuetudine secretum degisse ; et Thyonichus se eum
interea non vidisse iis significat quae de Aeschinis aspeotu iocatur (v. 3. 4 Toirr'
dpa XeTTTog, X"» fivaTa^ noXvg outos). Qui quod addit cavillabundus (v, 5 sqq.), Pytha-
goricum quendam nuper similiter affectum ad se venisse mendicantem, ipsa com-
paratio subindicat, non Thybnichum arcessitum ad Aeschinem sed Aeschinem inter-
misso temporis spatio inexspectatum invisere ad Thyonichum*). Itaque Thyonicho
verbis wg xP^^^°i adscriptis ad eam normam initium colloquii describimus.
AI2X1NHS.
Xot^Etv TToXXa Tov avipa 0uwvtxoy.
0TQNIXO2.
2 AtVxiv(j. tog xpo^vtos.
AI2XINH2.
aWa Totaura
XPoviog.
0T9NIXO2.
Tt ii TOt To ju^Xrjjwt;
Ergo Aeschines adveniens, ut decebat, Thyonichum salvere iubet, ut in Aristo-
phanis Avibus (v. 1581) dii a love missi Peithetaero quem quaerebant salutem im-
pertiunt adventantes, tov avipa xfltjO"»' ol B-boi xeX.£uo|U£v TpEig ovtes ij/utsrg. Nam quod
G. Hermanno, vulgari interpretatione probata, quia tov avdpa nomini praemitteretur,
Aeschines videbatur Thyonichum a se exspectatum salutare, neque in avdpa hoc
inest quod saepe praemitti nominibus solet, neque in articulo, quoniam Aeschines,
etiam adveniens, praesentem appellat eum quem invisere volebat**). Immo credi-
bile non est Theocritum si Thyonichum volebat vocatum ad Aeschinem ire non
Thyonicho primam tribuisse salutem: nunc Aeschini tribuit. Cui ad se visenti et
salutanti postquam Thyonichus salutem reddidit, adiicit, convenienter in eo quem
tam diu non vidisset, cJ; xpovtog. Ita in idyllio decimo quinto cum Gorgo ad Praxi-
noam venisset eamque a ianua quaereret ivdoi Ilpa^ivoa; haec ipsa intus respondit
TopyoT 4)t'Xo, wg XP<^^V^ ivdoT, 3-oiiju' ort xot vuv »;v3-£5. Nam xP°^y ^i XP^V notum est
non secus ac xP°^^°ii "'S XPovtog de longiore temporis intervallo poni, velut w xpcw
<j)av£ts de Oreste dicit Electra in Euripidis tragoedia (578) et locasta in Phoenissis
(305) Iw Tsiivov XP°^V ^°^ ofjifxa nvpiaig iv dfxipaig npoasiiov. Qui vero Gorgonem quo-
que exspectatam a Praxinoa venisse volunt, eorum sententia nec aliis huius idyllii
locis probari potest et proximis verbis 3-avfx' oVt xoi vuv ^vS-es redarguitur; quae
verba coniuncta, ut sunt, cum illis wg XP°^V Praxinoae mentem aperiunt: tam diu
*) Hunc errorem de veniente ad Aeschinem Thyonicho iam interpres Graecus
praeivit, in CTTO&iTst: Sxjuiviyjiv 8t rifoc kTai^ov w^otioito? avrw Btn yj^ofov et ad v. 2 ti
Si TOt ro ixiXatxcc: 6 Sviiovfj^og' oi8a Hayjo ort ppabiujf r,xui' rt bf. 0*01 ^ <pooi'ri<:. Editorum
unus Meinekins eam quam defendimus distinctionem adhibuit, 'praeeunte Bergkio,' ut ait
in adnotatione. Qui quoniam nec ipse rationes exposuit neque eum quisquam posteriorum
secutns est, fortasse non inepte videbimur hanc rem accuratius exsecuti esse.
**) Hermannus (opp. v 95) rov avhoa ita interpretatur eccum quem exspectabam
Tkyonichum: qui minus licebat Aeschini venienti dicere ecce quem volebam Thyonichum?
Ut ex ista interpretatione nihil ef&ci appareat, etiamsi vera esset.
te non vidi, vix ut iam sperare liceret, te umquam venturam'; hoc enim sibi vo-
lunt illa 'miraculum est, te etiam nunc (h. e. atich nur jetzt) venisse.' Verbis iJ$
Xpoviog ei cui unice accommodata sunt Thyonicho vindicatis Aeschini relinquitur
responsum xpoytog; quo ille affirmat, esse ita ut amicus cum admiratione dixit:
quasi illi dicenti 'quam diu te non vidi' respondeat 'sane diu'; id quoque apte nec
praeter consuetudinem , velut in £)uripidis Electra (505) postquam Electra cum
commiseratione dixit naripa tov liidv, cv ttot' bv x-po^^ tx^v d.v6vy\T s^pe\pd^ aol tb xat
ToTg aoTg <f)i'X.ots senex hoc confirmans respondet avovrjTa. Sed hoc xp^^wog, tristi vultu
elatum, quo tamquam totam interiecti temporis miseriam Aeschines complectitur,
Thyonicho indicium facit, non sine graviore causa Aeschinem inexspectatum post
longinquum tempus ad se invisere; itaque rogat ti di rot to jLtiXrjjua h. e. 'quid vero
tibi curae est aut quae causa istius tristitiae?' Cui Aeschines Trpdaffofxeg cvx cJs
Xwa-Ta Qvuivixe. Haec omnia, modo recte et ad poetae consilium accipiantur, egre-
gia sunt et egregii poetae manum produnt, qui paucis lineis nuUisque XrjKuSroK; ad-
hibitis pingat quos vult xt/^^wTjJpas et legentis ob oculos ponat.
Sed Thyonichus tristitiae nubem pellere de fronte amici cupiens iocari in-
cipit et cavillari horridiorem Aeschinis aspectum.
Taur* apa "KsitTdc,,
X^ iivaTa^ 7roXu5 0UT05, ouoraXiot i\ xtxtvfot.
5 Totoijro5 npwav Ttg a<J)ix£To IIu^^ayoptxTa^s,
WXP09 xavt)To'(JijT05, 'AB^rivaTog d' £</)aT* ijjuci',
TjpaTO*) /u£v xat Trjvoq, ejuiv doxtr, o'ttco dXevpw.
At Aeschines parum ad iocorum hilaritatem compositus, se Cyniscae passum esse
cootumeliam non sine furore quodam iracundiae fatetur.
8 TTaiaiuc, wyd^' txwv ifxk d' d x«pi£3"ffa Kuvi'ffxa
v^piadif \aaw de fiaveig noxa, ^pi^ dva fxiaaov.
Tum Thyonichus:
10 ToiovTog fxkv dsi Tv <l»(\' AtVxtva, davxS- o^vg,
7ra'vr' iB-ikwv xaTa xaipov ofiwg d' eiTiov ti to xotvov.
His versibus diutius immorandum est: multis enim eonmi interpretatio impedita
est diificultatibus. Scripti sunt fere in libris ut supra posuimus: nam quod Am-
brosianus aliique boni libri davxa- habent, levis error, qui idem paulo post v. 27
*) Scboliasta Ambrosianus baec adnotavit ad v. 7. 'Enol, <pr^Tt, hoMw ot( iv tw X<-
(xuTTitv rjoctTo xai int^vyai citToC a}.iv^ov, o&tv xcu w%^ot T19 >}i/. Quae Ziegterus (^rrupit
locupletando ri^aro Hcti \ixtivog, y)yovv\ iirt^vtJLii. Intelligimus 't)^oeTo id est iirt^vfjui genere
dicendi scboliastis familiarissimo. Quo eodem usus ad id. xv 76 uy' w 8ti>M tC did^tv ad-
notavit ay' w StiXalcc (out^ov nai arC xat wS^et wart Tt tiTiX^ilv, boc est '/Sia^ov xai w^ti
w. (T. ti.' bis enim xoh wStt wrrt xtX explicatur Qtd^ov. Sed Ztfeglerus inde e£fecit poetae-
que dedit dy w^tt xat tv Bid^tv , quae illum interpretem nnn legisse, legisse autem ea
quae in libris tradita sunt, manifestum videtur.
in eadem voce recurrit, pridem certa correctione sublatus est. Sed haec verba
ipsa, droxS o^us» Jravr* e^ihjov xara xeupov, quo consilio quave mente dicantur, non
sine causa ambigunt interpretes. Nam primum davxS. o^vi h. e. 'aliquantulum ve-
hemens' quo iure appellari putatur is quem vehementissimum ac paene ira perdi-
tum fuisse et ipsa verba quae hanc animadversionem Thyonichi moverunt et in-
sequens narratio tota patefacit. Neque magis quod idem dicitur jtdvT' e^ikwv k. k.,
quibus verbis hominem modestum tempori cedentem significari credas, aut cmn illis
verbis, quibus hoc tamquam compar adnecti videtur, aut omnino cum Aeschinis
natura qualis est in hoc carmine conspirat. Itaque fuerunt qui, quo haec sententia
in contrarium verteretur, xot' axaipov vel napd xaipov restituendum coniicerent: quo-
rum tamen neutri aut oratio aut mutandi facilitas favet*). Quare Meinekius, quam-
quam recepit a se propositum Trapd xaipov, in commentario xara xaipov fortasse sic
interpretandum scribit 'omnia tibi ad libitum, pro ut tibi ipsi xaiptov videtur, cedere
volens', sententia non inepta; quam paene eandem Ribbeckius xara xalpov scribendo
expressit; sed hoc quod 'ad amussim' esse voluit, non videtur dicendi usu firmari
posse. Ad Meinekii interpretationem Hillerus accessit eamque pluribus omavit:
infinitivum ad e^ihvv audiri, ut in idyllio xv v. 147 wpa ofiu>s x£i$ olxov; nec dati-
vum pronominis ad xara xaipov (hoc esse xaipiov) requiri necessario. De infinitivo,
quamquam illud exemplum dissimile videtur, non laboramus, quoniam vel in illa
oratione fortasse ne desideratur quidem infinitivus; xard xaipov autem adiecto da-
tivo quid significet ex Theocriti id. xxv 66 ov// i* oxvoj ttoti x^^^i zKdn^avs fiv^ov
tVyra, jix»j rt oi ov xard xaipov snog TrpoTtjuuSTjVatro et ex his Herodoti verbis (1, 30)
B-Eijae^uiEvov ii niv rd ndvra xal axeipdfievov twg ot xaro xaipov ^v, eiptro 6 KpoZrog perspi-
cuum fit, sine pronomine in eandem vim inteUigi posse quae nascitur ex dativo
licebit addubitare. Sed ut hoc fieri potuisse largiamur, tamen iam has sententias
duas ' aliquantulum acer', 'omnia tibi ad libitum cedere volens' commode se ex-
cipere nec Meinekius credidit neque Hillerus interpretando probavit; qui quod ur-
banitatem quandam dicendi quae minus dicit quam sentit agnoscit in priore, refra-
gatur altera, quae similem urbanitatem non habet. Quam ob rem non 'aliquan-
tulum acer' sed 'nimis es acer, omnia volens tibi ad libitum cedere' dici oportuit.
Quo minus autem hae sententiae inter se concinunt, eo magis redit dubitatio, quam
vera sit ista interpretatio rm xaipov. Apparet interpretes, ea via quam adhuc in-
gressi sunt, multa temptando nihil quod ab omni parte satisfaciat peperisse. Cnius
rei causa posita videtur in eo quod ad unum omnes ad haec verba roioifros nh dei
Tv epitheton unum et alterum addi existimarunt quo quasi quod insit in prono-
mine explicetur definitius: quo modo Sophochs Philocteta loquitur (1271) rotovros
ijff^a Toig Xoyoto-t x^^e M*'" ^* ''<'l* ExXEare;, iriaTog, dryipog Xd^pa; et Rhesus (411)
*) In Pindari Pyth. 10, 4 ti xo^n-icu Trcc^d xat^v est in libris; interpres Graecus
non videtur nisi Hctrd xat^v scriptaram novisse; unde item xor' dxatgov effecerunt, parnm
at nobis videtur probabiliter.
TotouTo; ei/bu xauroj, euS^eiav Xoyoo» rifjivwv xiXevS-ov, kov iiirXm^ Tei^niK* dvi^p, Sed Theo-
critum quominus eodem nunc dicendi genere usum esse statuamus, retinet, quod
nec illa verba ajroya. o^v';, 7ra'vT' sS-e^wv x. x. satis ad hoc consilium facta esse vidi-
mus et quod artius inter se iungi apparet has sententias Totoifro; /m^f de\ tv ^i\*
Aiaxiva et 0/UC05 i' bTtfov ri to kuivov h. e. 'talis tu quidem semper es, mi Aeschine'
(ut vix quaeri oporteat quid acciderit), ^tamen dicas quid sit novi.' Et est et haec
ratio vulgaris admodum sententias per fxiv et ojuwg ii particulas concinnandi, quam
cum Theocritus habet in idyllio xv 72 ovx £«■' epv fiiv, ofxwg d^ i^Xa.^^nai, tum So-
phocles in Electra 459 oTfxai fikv ovv, oTfxai ti xaxEtVcj^ fiiXov Trifnpai Toid' avrr] dvjTrpo-
ffOTrr' ovsipara, ofxwg d' d^e\<^Yi aoi 3-' vnovpyy\70v rade ejuoi t' dpwyd. Euripides quoque
in his versibus Electrae artificiosius complicata oratione (898)
HA. alayvvo^ax fiiv, ^ovkofx.ai i' BiTreiv ofxwg
OP. Tt' X/3%ft; ^i^ov wg <p6^ov y E^cuS-fv {i.
HA. vexpovg v^piX^tv, fXT] fxi T15 <^3r6vw ^dkr].
nam cogitatione haec iunguntur, atVxu^ojuot ju^v vExpoiJs ujSpf^etVj fxr] fxi ric, ^^6vw Pa'X*i,
j3oij\ojuat d' eiwEiv ofxwg. Quodsi hoc modo Theocriti oratio recte explicatur, conse-
quitur, ut ad Totovrog pronomen, quod ipsum spectat ad superiora, nihil requiratur
adiectum, illa autem verba davxa ogug, ;ra'vT' l^iXwv xard Kaipov, quae sic soluta quasi
continuandi pronominis causa addita ad idoneam sententiam revocari non poterant,
in unam orationem coUigere liceat : quo facto sensus oritiu' et per se probabilis et
huic sermoni vel maxime consentaneus , d<ruxa d§u$ Tra^vr' l^-iXwv xara xat/3o'v h. e.
'aegre vehemens est qui omnia vult sicut opportunitas fert'. Nam retinet primum
xard xaipov suam vim propriam et davxa quod etiam alibi adiectivis praemittitur
(quod genus Theophrastus in historia plantarum ^vXKov dax^dl^ TrepiKexapayfxivov rjcrux^
appellat, plane ut ijpE^jua ab eadem significatione adiectivis additum est, ifpe^jua yvwpifxa,
■^pifxa ^spfxov, similia in sermone Aristotelis) nunc cum o^vg coniunctum non tam
'aliquantulum acrem' quam sensu paululum variato designat eum qui aegre, non fa-
cile, vehemens sit aut iracundus. Ad participium autem subiecti loco positum ne
quis articulum vel pronomen indefinitum desideret satis sit memorasse quae So-
phoclis interpretes ad Electrae v. 697 orav ^e rtg ^-euJv |3X.a;rT»), duvatr' av ov$' av icrxtJcov
<l)vyeTv adnotartmt, quamquam haec et similia criticorum arbitratu e graecitate ex-
pelluntur. Haec vero sententia universa, qua qui se suaque vota ad temporis ra-
tionem componat non facile iracundiae teneri iudicatur, non illa ad Aeschinem re-
lata sed tamen Aeschinis admonendi causa ex rov evavriov proposita, quoniam is,
ut Thyonicho videbatur, illi praecepto normam contrariam sequi solebat, media
inter illas sententias duas propius cohaerentes quasi proverbii instar interiecta, et
aptissimum locum obtinet et vere Thyonichi urbanitatem refert. Itaque ut mens
poetae perspicua fiat hoc modo orationem distingui oportot.
TOiouros /u^v dsl rv 4>i'X' AiVxivaj davxS o^vg
Trdvr' iB^iXwv xara xaipov, ofxwg d' eiTrov ri ro xaivov.
■ "«;: ^y^**;Fr;?^i^*5^^'^^!^pw?f ? - ?f-. •: ■.',-
W-:.
Illud addimus, quoniam Toiovrog jnav est in bonis libris, Ambrosiano (k) et Mediceo
(p), hoc exemplum prave particulae positae indicio esse posse, quam facili errore
apud hunc poetam niv et jixav voculae inter se permutentur. Itaque auctores simus
editoribus et illi praecipue viro egregio quem rumor est Theocriti carmina instru-
mento critico aucta propediem editurum, ut in hoc idyllio v. 57
Axax''^^ ^* ^' ovrcioj apa toi doxsi war' dTroiafieiv xtX,
etiam praeter libros fxkv restituant, tam aptum huic orationi modo recte distinctae
quam juav quod vulgatur alienum est. Et in idyllio xv 131 olim rectius ut puta-
mus fj^v legebatur quam nunc vel ex Ambrosiano codice paucisque aliis fxav repo-
situm est rursus prava adhibita interpunctione.
vvv juev KvTrpig l)(piaa tov avra^ j^aipgrco avSpa,
otioS-ev d' o/uig5 viv ojua dpojt^ d^poai l^w
olff^llZt; TTOTl XUJUOTO,
quo eodem modo et Euripides in Electra loquitur (782) vvv juev nap' ij/xrv XP^ ^~^^-
arCov^ 6JU101 S^oi^vr; ytvia^ai . . kwoi $' l^avaaTavTsg 'Kix^i ^"^^ ^t Theocritus ipse in idyl-
lio undetrigesimo
35 at d^ TouTO (^iprjv ovejuoiffiv ImTponr^c,,
h 3TJjLt<j5 de Xey*)5 'tI juie doijuoV EvoxX.r]5;'
vuv juev xijTTt TO XP^<^^^ Ffl^* £k'£X£>' ai3-£v
jSanjv xot <Pv\aKov vexucov ?reda KepjSe/sov,
To'xa d' oud^ xoXeuvTo^ Itt' ouXetats Svpaig
40 TrpojuoXoijizt xe n-ouo-ojuevos X'^^^'*' ^oS^w
cuius loci nativam venustatem veremur ne non recte perceperint qui aut hiare ora-
tionem ante vw fAv aut traiecto versuum ordine poetae subveniendum sibi persua-
serunt. Et sunt alia quibus paulo cupidius poetae Dorico Doricam adscribere par-
ticulam videntur: quae non persequimur.
II Idyllium duodecimum, cui 'Air»]? inscribitur, ex amatoriis carminibus,
quo amator puerum ex intervallo reducem compellat beatus, ab hoc exordio incipit.
HXuS-eg w (J>iXe xoupe, TpiTri avv vvxTi xot rjoi"
rjXuS^es, 01 6\ no^evvTsg Iv rifiaTi yrjpocrxowiv*).
oaaov eap x^^^t^^^^^i oaov jurjXov j3poj3v'Xoto
rjdtov, oo-<rov ot5 ffc^eTeprjs XacrtooTepr] apvo5,
5 oaaov TrapB^svucr} 7rpo<pipBi Tpiydfioio ywatxo'5,
oaaov lka<\)poTiprj fioaxov velSpos, oaaov drjiwv
avfindvTwv "KLyv^wvoc, doiioTdrri «■eTerjvtov,
Toaaov Bfi' ev(\)prjvag av (J)avet5, o-xteprjv i' vno i^rfyov
9 r]eXi'ot) ^pvyovToc, o$oiiropoi lipafxov (jos Tts.
*) Sic interpungimus, quo magis perspicua fiat oppositio, quam poeta voluit.
2
10
Totum initium carminis adscripsimus non sine causa, quamquam omissis aliis quae
interprete indigeant non disseremus nisi de versibus octavo et nono: de quibus
Hauptius dixit (opp. n 78) et adnotavit, fuisse qui haec non recte intelligerent.
Nimis vellemus addidisset, qui non recte intellexissent aut quo modo haec intelli-
gerentur recte: nam non facilis diiudicatio est, et interpretes, quos quidem vidimus,
plerique tacent, qui vero rem perstringunt, velut ex superioribus Wartonus, Theoph.
Kiesslingius, Briggsius, ex recentioribus Fritzschius et Hillerus omnes eandem sen-
tentiam sequuntur, quam Wartoni verbis reddere liceat: ego ad te, o puer, prope-
rabam, stcut viator aliquia sole torrente properat sub umbrosam fagum: nisi quod
Fritzschius insuper IdpafjiBv recepit, quod Meinekius in Ambrosiano codice (k) legi
testatus est; ac perquam incommode accidit quod Zieglerus, qui in suis editionibus,
duabus certe, tdpafxov edidit, non expresse de primarii codicis scriptura rettulit:
verum tamen recte videmur eius silentio fidem habere; quodsi fallimur opinione,
fortasse disputatio ipsa probabit poetam quidem non tdpansv sed Idpafxov scripsisse.
Sed Hauptius Theocriti versu usus est, ut artificiosius structam comparationem
quae est in CatuUi carmine LXiv v. 238 haec mandata prius constanti mente tenen-
tem Thesea ceu pulsae ventorum flamine nubes aerium nivei montis liquere cacumen
ad poetarum Alexandrinorum exemplum conformatam probaret; addiditque similia
de poetis Romanis, Horatii C. iv 4, 42 pulcher fugatis ille dies Latio tenebris qui
priinus alma risit adorea, dims per urbes Afer ut Italas ceu flamma per taedas vel
eurus per SicuUis equitavit undas', Propertii 3, 14, 13 de virgine Spartana gyrum
pulsat equis, niveum latus ense revincit, virgineumque cavo protegit aere caput, qualis
Amazonidum nudatis bellica mammis Thermodontiacis turba, lavatur, aquis, et modo
Taygeti, crines adspersa pruina, sectatur patrios per iuga longa canes. Retinet enim
Hauptius haec verba sic ut a Lachmanno distincta sunt, quo interprete Spartana virgo
lavari dicitur ut Amazones lavantur in Thermodonte. Sed Lachmanni rationes quam
verae sint, non iniuria addubitatum videtur: nam neutrum satis placet, neque quod
Spartana virgo sic nude lavari dicitur, neque quod lavari non ut Amazones in
Thermodonte sed ut bellica nudatis mammis Amazonidum turba lavatur. Nos dum
quaerimus cur hoc modo potissimum Amazones signare Propertius voluerit, in eam
opinionem incurrimus, ut puellam quae latus ense revinciat et caput aere protegat
cum bellica Amazonidum turba comparari putemus; quo modo solent poetae Ama-
zonum exemplo uti, Propertius ipse 4, 3, 43 felix Hippolyte, inquit Arethusa, nuda
tulit arma papilla et texit galea barbara molle caput, Vergilius Aen. xi 659 sqq. de
Camillae comitibus quales Threiciae cum flumina Thermodontis pulsant et pictis bel-
lantur Amazones armis, Ovidius Heroid. 21, 118 sq. Hoc si probabiliter statuimus,
lavatur ad solam turbam refertur videturque Propertius eo verbo accolas fluminis
Thermodontis significare velle, ut oratio hoc fere modo expHcanda sit: 'latus ense
revincit et protegit aere caput, qualis (est) bellica Amazonum turba quae aquis
Thermodontiacis lavatur.' Sed hoc utut est (neque enim fidenter iudicamus), tu-
11
tius in hac quaestione ab huius usu exempli abstinebimus. Sed in Propertii locum
summittere licet Ovidium, cuius haec sunt in arte amatoria 1, 359 mens erit apta
capi ium cum laetissima rerum ut seges in pingui luxuriabit humo. Nam luxuria'
bit, quod verbum est primariae sententiae, locum habet in comparatione quae suo
verbo caret: verbum ipsum, quod de anima translate (cf. art. 2, 437), de segete
proprie dicitur, poeta comparationis causa selegit, eoque nomine, praeter colloca-
tionem, non dissimilia sunt talia, Lucretii (3, 1043) de £picuro qui genus huma-
num ingenio superavit et omnes restinxit siellas exortus ut aetherius sol, nisi qui forte
omnes stellas coniungi velit (cf Ovid. her. xvn (18) 72) et artificiosam illam collo-
catidnem vindicare Lucretio; Ovidii metam. 6, 636 nec mora, traxit Ityn, veluti
Gangetica cervae lactentem fetum per silvas tigris opacas; Catulli carm. 11, 21 nec
meum respectet ut ante amorem qui illius culpa cecidit velut prati ultimi Jlos prae-
tereunte postquam tactus aratro est. Nam verba translata restinxit, traxit, cecidit ob
praeparandam comparationem posita sunt, ut idem verbum in enuntiato compara-
tivo audiatur. Et his quidem exemplis maxime declaratur quod volumus sola col-
locatione verbi hoc contineri quod Hauptius ab Alexandrinorum poetarum imita-
tione repetendum putavit.
Ad istam igitur rationem si versus Theocritei a quibus haec disputatio
profecta est compositi sunt, necesse est interpretemur cum vulgo, Toffaov tfi' £v4>pri-
va? av (J)avEi5, xat edpafiov, wg oioinopog Ttg >jXioi) <\)pvyovTog a-Kupdv vtto <f)ijyov (rpix^O'
ita enim sane mira videri illa collocatio verbi possit, sed ut simul intelligatur, vim
omnem comparationis in sola currendi notione positam. Neque tam hoc offendi-
mus quam quod poeta, si hoc voluerat, non saltem addiderit, quod abesse vix po-
tuisse existimes, 'in aspectum tuum', vel 'in complexum tuum cucurri'; ille vero
tantum 'cucurri' dicit 'ut viator sub umbram currit.' Nam interpretes cum ita sen-
sum reddunt sdpajuov Trpog ai vel properavi at te, nimirum de suo addunt, ne plane
manca sit sententia, quod a poetae oratione abest. Quo magis mirere, eos hac
explicatione acquievisse et ne quaesivisse quidem quid sit quod poeta illa aKupav
vTto <^rp>ov TJXici» 4>pvyovTog tantum ad viatorem pertinere voluerit neque ea ad infor-
mandum amatoris animum converterit, cum praesertim post illud grande exordium
gravius quiddam et amplius exspectaveris quam ieiunum illud cucurri sive dis placet
cucurri ad te. Et properatio quo depingeretur non unum paratum erat, ardore solis et
umbra fagi in promptu erat uti ut voluptas amatoris recepto puero ex ardenti de-
siderio feUcis extoUeretur simili: id quod et rei natura evincit et exempla docent,
qualis vel illa est comparatio qua Clytaemnestra Aeschylea, p^r simulationem Ula
quidem, Agamemnonis reditum prosequitur (v. 930 sqq.) /:iC>J5 y^P marfi (^vXka^
txET* Ig dofiovg axiav vTrepTeivaaa anpiov yvvo^. xai aaH fxoKovTog dcujbtaTmv saTiav, ^oK-
TTog ixh Iv XEt/jicovt «rrjjuaivEtg juoXcov xrX. Atque hanc esse mentem Theocriti vetus
interpres Graecus existimavit, qui haec adnotat, noviciis enarratoribus neglecta:
V. 8 Toaaov jue ^j^pavag: irpog ttJv uTre/sjSoXrjv Trjg dta^opac, dTridwxev' tari yap toioutov
2*
12
offoy Tode diai^ipUi Toacnkov nai av <J)OV£ts Ijul rfo^pava^' wars [Bipafxov]*^ aKupav uVo <|>a-'
yo'v: l7ratv^o-at av T15 sx t% 7rapa|SoX% tov 7ro«]T»)'v i:apa^aK\ti yap tw ix\v zroS^cf to xaufxo,
T/j de Trapoucritt Toi! epvofiivov <^rfyov xaTaaxial^ovaav. Quae cum vere esse exposita arbi-
tremur, iam sic rationem concludimus, currendi notionem omnino ad puerum non re-
ferri, neque festinationis causa viatoris exemplum ascitum esse, sed hanc esse sum-
mam comparationis sententiam, roaaov efx' eiK^pryvag av (/^ovei';, anLEpdv $' vtto <j)riyov T^eXiov
<PpvyovTog tdpafxov: quae est integra oratio sic ut per se sola constare potuerit non
adiecto simili ; velut apud Pindarum Nem. 3, 20 ei $' swv xaXos spiwv r' ioixora fiop^a
dvopiaic, vmprdTaic, ini^a naXt; 'ApiaTOi^dvevg, ovKin Tvpoaw dfidTav oXo xiovwv V7r)p 'Hpo-
xXeos TTEpov svfxapi(; translata est oratio nuUa addita comparatione. Sed accedenti-
bus verbis cJg o^oinopoc, n; cum ex metaphora fiat eiWv, ut Aristoteles docet (rhet.
3, 4), tum audacia si qua est metaphorae, patefacta eius origine, mitigatur. Ut
enim viator urente sole ad umbram fagi properare dicitur, ita amator ducta ab
illo oratione semet ob desiderati pueri reditum sole ardente sub umbrosam fagum
cucurrisse profitetur. Quo genere comparationis haud ita raro poetae Graeci
utuntur, e quibus pauca seligimus exempla. Aeschylus in Choephoris (493)
Trar^ES yap avdpi xXTjdovej awTi^pioi
S^avovTi, (^eWoi d' tos**) ayovat Sixrvov
Tov Ex ^vB^ov xXwaTTJpa awl^ovreg \ivov,
idem in Agamemnone (1132)
xot fxrjv 0 XP^o^F^s ouxe't' ex xaKvfifidTwv
EffTOt itSopxwc, vioydfiov vvfx^ri^; Sixr\v,
\afX7rpog d' soixev TjXtou Trpos o^vToXag
nviwv iaa^Eiv, wars xvfxaroi; dix>]v
xXu^Eiv Trpog axrag Tovie TrrjfxaTo^ 7to\v fXEil^ov,
quae non uno sed triplici exemplo eius formae quam dicimus insignia sunt; quibus
addas ex eadem fabula 1270 ourot ivaoiXw ^dfivov wg opvn; <J)o]3uj. Pindari talia sunt:
Pyth. 1, 90 ErTrep Tt <J)tX.erg oxoav oderov otet xXveiv, fxrj xafxve Xiav daTrdvaig, i^iEi S' waitep
xo^epvdTac, dvr^p lariov dvEfxoev; et Pyth. 11, 39, de se dicente poeta, tj jue Ttg dvEfxo^
E^w ttXoov eSoXev cyg ot' oxotov EivaX.t'ov. Atque his eandem speciem prae se ferens
succedat versus Theocriti 3, 54 item ab interpretibus non ut oportebat explicatus,
xeto-EUjuat d\ Tteawv xat Tot Xuxoi w$i fi edovTaf wg fxih, Toi ..y\vxv tovto xoTa ^pox^oio
yivoiTo. In his exemphs omnibus manifestum est id quod de comparata re proprie
dicitur translatum esse figurata oratione in eam quae comparatione illustratur:
filii dicuntur rete sustinere, id quod proprie cadit in subera, homo liberalis vela
*) Ziegleras post ujote interstitio relicto nonnulla omisit quae legi in codice non
potuerint: a<}di<limus ut sententia significaretur et oratio aliquo modo continuaretur eB^aixov.
*•) Eadem comparatione usus Pindarus (Pyth. 2, 80) «y8«7rT«(rro? ttixt, inquit, <ptX-
■'.■.i\»', > v;--^\5!";'-';v'-.., ■••■'■•.".< ■'■'■,' ;r • ■■■■•■.
13
yentis dare iubetur, quod gnbernatoris est: ita amator Theocriteus dicitur urente
sole sub umbram arboris properasse, quod proprium est viatoris. Cum hoc autem
comparationis genere nihil communionis est versibus CatuUi aut Horatii, quos cum
Theocrito composuit Hauptius, in quibus nihil figuratae orationis habetur sed com-
ponuntur comparandi causa plenae sententiae duae: dirus Afer per urbes Italas
equitavit ceu fiamma per taedas vel eurus per undas (equitat); mandata Thesea li-
quere ceu nuhes moniis cacumen (linquunt). Atque in his quidem memorabilis est
iste positus verbi a summa sententia in mediam comparationem traiecti quae ipsa
verbum non habet: apud Theocritum series orationis mira videri poterat interpre-
tanti tipajJLOv de, cJg oiomopog Ttg i^Xiov <J)puyovTo$ vtto axupav <prfyov (rpixH), in nostra
ratione, cum summae sententiae quae est axiBpdv d' ■uno <priyov ijXiou <ppvyovTog lipa-
fxov addantur verba cJg cdoiTTopo^ ng (h. e. ne quis verbum desideret 'instar viato-
ris' sive oSoiTTopov dixriv), hic ordo verborum oioiTrdpog IdpafjLov wg ti$ non magis me-
morabilis videri dcbet quam in idyUio vn quod legitur (v. 76) evte x'"'*" "'S '"*$*)
xttTETaxETo ixaxpov v^' Aijuov aut in idyUio xvn 107 ov fidv dxpsiog ye iofjLU) evl movi.
Xpwo5 fjivpndxwv oT£ ^rXovTos a£( xexvrai \icrytovrwv. Itaque veremur ne Hauptius
versus Theocritei rationem non recte aestimaverit, ac nobis quidem non fit credi-
bUe iUam orationis formam artificii quiddam Alexandrini referre aut CatuUum et
Horatium in suis versibus poetarum Alexandrinorum artem secutos.
Verum genus ipsum orationis comparativae quod Theocriti versui vindica-
vimus, quamquam a CatuUi carmine alienum videtur, scriptoribus Romanis non
inusitatum fuisse muUa exempla monstrant; velut, ut paucis utamiu- imprimis aper-
tis, Horatius Sat. 2, 5, 82 cum Tiresiam ita praecipientem facit Ulixi
sic tibi Penelope frugi est: quae si semel uno
de sene gustarit tecum partita lucellum,
ut canis a corio numquam absterrebitur uncto,**)
aut Tacitus cum dicit in dialogo c. 36 magna eloquentia sicut fiamma materia ali-
tur et motihus excitatur et urendo clarescit, aut Quintilianus inst. or. 1, 2, 14 non
enim vox illa praeceptoris ut cena minus pluribus suffidt, sed ut sol universis idem
lucis calorisque largitur, apparet sententias figurate efierri addita comparatione
*) Sophocles quoque MaV»)^ uxret tk; postposita wg particula ut saepe.
**) Ad idem genus referendum est fortasse quod Ovidius scribit (am. 2, 19, 26)
pinguis amor nimiumque patens in taedia nobis vertitur et stomacho dulcis ut esca nocet. Quae
is certe non intellexit qui ita interpunxit et stomacho, dulcis ut esca, nocet: unde inepta
oritur sententia; nam non amorem stomacho nocere sed amorem ut dulcem escam sto-
macho nocere voluit poeta, neque solum nocet ad amorem refertur sed totum boc ut dulcis
esca stomacho nocet transfertur in amorem qui taedio sit. Translate nocet quod de dulci
esca proprie dicitur in eodem carmine v. 35 positum est, quidlibet eveniat, nocet indulgentia
nobis, h. e. taedio est: idem in tertia Heroidum epistula 116 pugna nocet, citharae noxque
venusque iuvant.
* ••-. *;-
fy-xm.
14
quae originem metaphorae aperiat. Quae qui recte perpenderit et huius dictionis
naturam penitus perspexerit, dabit fortasse in his Senecae versibus de dormiente
post perpetratam caedem Hercule (1088) nec adhuc omnes expulit aestua sed ut in-
genti vexata noto servat longoa unda tumultus et iam vento ceesante tumet non esse
quod partem orationis qua comparatio perficeretur memoriae vitio interiisse argua-
mus. Sic enim qui cum Withofio statuit Fr. Leo cum haec supplementa orationis
mutilae proponeret tumet [aic prisUna adhuc quatit ira virum], addi iussit quibus
videmur carere posse, si quidem illud dicendi genus agnoscimus quo quod proprie
de imda noto vexata dicitur per metaphoram convertatur in Herculem, hoc eo fa-
cilius quia comparatio praeparata iam erat verbis nec adhuc omnes expulit aestuSy
cum aestus proprie sint maris. Non minus integra et pari ratione exphcanda arbi-
tramur haec de Claudiani Raptu Proserpinae (2, 209 sqq.)
ille velut stabuli decus armentique iuvencam
cum leo possedit nudataque viscera fodit
unguibus et rabiem totos exegit in armos,
stat turpis crassa sanie nodosque iubarum
excutit et viles pastorum despicit iras;
quae leepius eodem quo Senecae editor desiderio ductus imperfecta esse ratus post
Ille V. 209 talem versum addendum coniecit ille [tamen fervens ira non frangitur
alta Mente] velut (cf. Ritschelii Act. i p. 357). Sed haec verba stat turpis crassa
sanie . . et viles pastorum despicit iras, quae proprie sane de leone dicta sunt, simul
transferuntur in Plutonem qui rapta Proserpina stare et despicere dearum auxilio
advolantium iras et inanes impetus dicitur. Quae si recte interpretamur, intelli-
gitur utroque loco supplementa ipsa quae docti homines proposuerunt a poetarum
sensu abludere, altero etiam locus, ubi hiare oratio creditur, isti rationi adversatur.
Quo magis cavendum est ne additamentis inutilibus aut pravis de poetarum arte
detrahamus. In qua re ne quis nos nimium audaciae Senecae aut Claudiano attri-
buere insimulet, extremum sit Vergilii exemplum, qui cum (Aen. 9, 337) Nisi furio-
sam caedis cupiditatem simili illustrat,
impastus ceu plena leo per ovilia turbans
(suadet enim vesana fames) manditque trahitque
molle pecus mutumque metu, fremit ore cruento,
singula verba proprie leonem significant, nec tamen quicquam mente addendum
est, quod interpretes voluerunt, neque de defectu cogitandum, sed sic est inter-
pretandum, ut quae de leone eadem intelligantur de Niso, Nisus ceu leo im-
pastus mandit trahitque; sic enim demum recte adnectentur insequentia Nec minor
Eurgali caedes.
III Aliud quoddam genus orationis comparativae priusquam finem dispu-
tandi faciamus paucis perstringere animus est, cuius explicandi causam petimus
€x versibus nono et decimo idyllii decimi septimi quod Ptolemaei Philadelphi lau-
15
dibus dicatum est. Sed ab initio carminis incipiendum est. Itaque Theocritus,
ut huius laudationis luculentius sit prooemium, ab his versibus orditur.
'Ex Aiog dpx^^lJ^effS-a xai 1$ Aia XifyeTe Motaai
dS^avcLTwv Tov apiaTOv Im^v ^dwjuev doiiatg,
dvipwv d' av IlToXejixaibs evt TtpwToiat Xeyia^u)
' 4 xal ?ru/iOT0tg xai [liaaoc,' 6 ydp -npo^ipiaTaTo^; dvipm.
De tribus verbis primis cum in vno^iatt idyllii memoretur 'ApaTefa yJxprjTot etVjSoXff,
de hoc principio waVTa TeS^puXij/xevo, ut paene taedeat de eo verba facere, quamquam,
ut verum fateamur, nos longe dissentimus ab iis qui scholiastae testimonio con-
fisi pro certo afGrmant, Theocritum hoc introitu usum esse Aratei carminis me-
morem quod ab iisdem verbis incipiat, Praeter enim haec tria verba ix Aiog dpxw-
fxsffS^a utrobique sane conspicuo loco collocata reliqua quae cum his verbis con-
iuncta sunt in utroque carmine non tenui discrimine discedunt. Etenim Aratus
quidem iure sk Aiog dpxwnea^-a praefatur, quoniam, quod cum argumento carminis
coniunctum est, hymno lovem prosequitur, cui mortales cum alia vitae commoda
accepta tulerint tum signa caelestia operum rusticorum horas indicantia, de quibus
cum maxime acturus est poeta, v. 8 Xiyei d' (o Zeug) oTe de^ial wpai xal <^vrd yvpwaai xot
anipjJiaTa ndvTa ^oKia^at. auTos ydp Tads «nfjuaT* ev aopavC^ eo-TTjpigev. Theocritus autem
nihil de love praedicaturus est hoc carmine, sed hoc dicit, cum optimum immor-
talium celebrare carmine velimus, a love incipiendum et in love desinendum esse;
neque hoc tam lovis causa dicit quam propter Ptolemaeum, quem insequens sen-
tentia ut mortalium optimum principio et in fine celebrari iubet. Itaque verba qui-
dem eadem sunt sed sententia diversa, neque ex Atog dpx^o^at hic et illic idem
significat; ut verendum sit, si haec Arati causa a Theocrito initio carminis posita
esse volumus, ne nimium tribuamus fortuito consensui verborum quae nihil habent
quod peculiare sit ac non a multis ante dictum*). Sed de Aratea etffjSoXrJ, in quam
nos paene inviti incurrimus, quidquid ab hominibus doctis iudicatur, Theocritum
intelligimus has sententias duas quibus exordium idyllii ornavit, quamquam ora-
*) Ut Hesiodus ait theog. 47 hiVTSoov ccvts Zfjva, ^swv nnTsa' i^Ss x«i dvSouiv dayji-
\xsvai Cr \j\xvs\itTt -yscet Aijyova-t t aotOYjg, oa-a-ov <psoTaTO<; STTt <7s(tjv xoaTst re fxtytTTog. tfia-
darus Nem. 2 in. o^svnsg xai 'Ofxrj^tSat ^anrMv sTttuov raTro?^' doiBot a^y^ovrat, A«09 sx
TT^ootfxtov. ibid. 5, 25 a« §g n^wTtTTov fxsv vixvr,Tav Aiog d^ofxsvai Tsixvdv QsTiv. lon Chius
(apud Athenaeum xi p. 463) a-irsrBovTsg S' dyvws 'H^«x?>£« t' *A?j<m»)V*i ts, U§oh>Ji, Hs^tsi-
oai9 t' sx Aioff d^ofxsvot ntvuiixsv. Sed quia vulgo haec tantum tria verba Ix Atog doyjt)-
ixsTBa tamquam Theocrito cum Arato communia laudantur, paene verendum est ne ne-
glecta utriusque poetae oratione ab hoc errore mentis inducamur. Sic ad id. xv, 8 TcevS'
0 Tca^a^og r^fo? postquam Meinekius 'Sophoclem Oed. Tyr. 1329 raS' rtv 'knoXKwv' ad-
scripsit, omnes deinceps Theocriti interpretes eodem exemplo utuntur; quod ubi evolveris
totamque orationem inspexeris apparet diversum esse: 'AttoT^mv TaS' ^v, 'Ano^KK-xv, (pt>.ot,
o xaxa xaxa tsXiuv sfxa Ta8 sixd naSsa; et Sophoclis quidem interpretum nemo dubitavit
quin verba sic iungerentur 'A5ro'X?>wi' r,v 6 Tuh xaxd tsKmv.
. ,<K7. ^'^''ST^J^l^T^iV^ifv^^^^ir^T^^
16
tione solutas composuit, comparationis vinculo contineri voluisse, ut mentem qui-
dem poetae hoc modo recte interpretari videamur: 'sicut a love incipiendum et in
love desinendum est, si optimum immortalium celebrare carmine volumus, ita mor-
talium optimus si laudandus est, Ptolemaeum in primis et postremis laudari oportet/
Quae si est sententia poetae, ut putamus, non probandum est quod novissimi editores
Theocriti levi unius codicis indicio abusi v. 4 aXKwv posuerunt, pro eo quod con-
sensu librorum firmatum adhuc vulgabatur avdpwv; nam quamvis illa notissima sit
dicendi ratio, o ydp 7rpo<^epiaTaTog aXXujv, qua Theocritus in Berenica (o ydp <pupwTaTog
uXKwv') et CaUimachus h. Del. 156 (<|)iXo|Etvcura'TJ3 aXkwv) multique inde ab Homericis
carminibus usi sunt, tamen hoc loco non sola librorum memoria sed sententiae
ratio et contrariorum pondus alterum tuetur, 6 ydp Trpo^^epia-TaTo^ dvipwv.
Subsequitur alterum sententiarum par, item quadam comparationis vel op-
positionis ratione coniunctum, quo ex illa universa sententia iam suum Theocritus
profitetur propositum.
5 rjpcoEg TOi npoa^Bv d^' ■^{xi^iwv lyivovTO
pi^avTsg xaX.a epya ffo<J)u>v invprjaav aciiwv
avTdp eyw nToX.E/xarov ImaTafxsvog xaXa eiTrHv
ujuvrjVatjLi'* vjivoi ds >ia\ dSravaTwv yipa.<; clvtwv,
Heroes prisci suos nacti sunt vates: ego vero Ptolemaeum hymno celebrabo, quo
nihil est etiam immortalibus gratius.
Pedetemptim et quasi per gradus quosdam progrediens poeta tertium prooe-
mii xcSXov subiicit quo iam propius ad ipsam rem accedit.
I(Jav e; Tiohj&ev&pov dvrip vXaTOfio^ sKS^wv
10 TranTami napEovTo^ adriv noS^sv ap^BTai tpryao.
tL npwTov xoTaXE^^u), imi ndpa fxvpia httsiv
oifft ^£01 Tov apiffTov ETijurjcrav ^aaLKrjwv.
ex naTipwv oios juev etjv TtKtaai fiirya spyov
Aaytidag IlToXEfiaros, ote <ppsa\v lynaTcL^oiTO
15 j3auX.av, av oux aKXog dvrip OkO(; tb vor\aax.
Primorum versuum sententiam interpres Graecus explicuit: wansp si^ rrjv *Idrjv tjJv
noKvievipov vKoTOfiog iKSrwv spyov noKKm npoxeifiivov axonsi no^tv a/s^ETai, ouro) ir\ ndyw
dnopw no^tv npoc, vfxvov sia^dXKw. Hoc enim voluisse Theocritum manifestum est,
qui, sicut in prima (et altera) huius prooemii particula sententiam comparativam
nulla comparationis formula vinxit, sic nunc simile per se solum ponit, dein addit
sententiam, cui simile inserviat. Quod genus et nunc scite orationi adhibuit Theo-
«ritus et eodem iterum usus est in idyllio xiv.
juao-Taxa ioTaa Tixvoiaiv vnwpo^ioiai X£^^<^v
40 axpoppov Taxiva niTSTai )3iov aKKo^ dysipsiv
wxvTspa juaXoxas a7ro ii<Ppaxog tipafxs Trj'va
i3^ di' dfx<pi3vpw xai &ixK{$o^ a nodtc, ayov.
''.' \' '■ V'','';..'^ ■.T'-: '-'..■■■■■
17
Kam pridem emendatione certa restitutum est ioTaa quod erat d' out in libris, sed
illud etiam scholiastes legit qui orationis formam hoc modo circumscribit: ovx ovtu)
T15 x^^^"^*" ^P^^PV^ dovaa ToT; vso<ra-oig Taxi(»}g naKiv vmaTpexpiv enl to iripav xofxiaat, 005
exfivTj XiJrovaa tov dit^pov iia. rcov Srvpwv wxeTo. Tertium addimus eiusdem formae com-
parativae exemplum ex idyllio xiii depromptum.
62 vs^pov (^jB^ey^afiivag rig ev ovpsaiv tvfxo<l>a.yoi \tg
Ig ruVag saTTevaBV IroijuioTOTav em iaTTa'
HpaxX.eTj5 Toioure; ev aTpiTTTotaiv dxdvS-at^
TTalda TToS^wv deiovTjTOi ttoXvv d' eneXdn^aye x^wpov.
Haec enim Ambrosiani codicis scriptura est quam interpres Graecus confirmat cum
haec adnotat ad v. 62 ve^pw ^^ey^afiiva^' ow rjpTrjTai [aXKd'] xaS' kavro*). itaaa<j)r}vi'
ffTEOV 6\ ovTW VEJSpou (^S-ey^afjiivrjg \iwv Tt; xar' opo; r)V3T]/i£V05 xaTaXtnxov Tijv tvvrjv o^iw^
av Inttpdfxoi Trpog tijv jSopaV eneiyofievog' toiovt^ djj tw Bvfx^ xal 'HpaxKrjg TOTt avax^^^h
mpv^ti TKjv uXrjv tov TXav dva^r(Twv. Qui vero illis vulgo praemitti solet versus (61)
in ceteris libris traditus
61 wc, i onoT rjvyivetog anonpoB^t X15 eaaxovaag
eum interpolationis nota insignem Zieglerus merito seclusit; neque enim cum pro-
ximo versu vejSpou xtX apte in unam orationem iungi potest et consilium addendi
apertum est; reliqua verba quod Zieglerus maxime scholiasta duce in hanc for-
mam redegit,
62 ve^pov (^S-ey^ajuevas T15 ev ovpeat Xt5 effoxouffa;
£| evvag arreTjaat xev kTotfiOTaTav eni iatTa'
ToTog x^JP^^^^JS ■'"o'' ^" aTpiTTTotatv xt\,
non negamus probabilem et poeta haud indignam orationem esse, sed neque hunc
ordinem 'B.paxXirjg TotovTog neque vero aoristum E<r7rei)o-£v in afferendo simiU iure vitu-
perari concedimus; versum autem 62 illa forma certe non legit, qui versum 61 suo
marte adiicere animum induxit; denique interpretem Graecum, qui paulo liberius,
ut solet, sententiam poetae circumscribit, credibile non est, alia legisse quam quae
in codice Ambrosiano scripta sunt. Ex huius libri scriptura Madvigius quoque
profectus comparativam tamen particulam restitui iussit hac forma (Adv. i 295)
ve^pov i^^rey^afxivag 6' wg [ev] ovpeatv wfjLo<pdyog X15 (hoc enim eum voluisse credimus,
quamquam ev delere casu oblitus est); cui in ea re assentimur quod praeterea
nihil movendum in hac oratione censuit, quod vero comparationem non addita par-
ticula stare posse negat et diversa esse quae ex idyllio xiv Zieglerus attulerat,
nobis non persuasit; immo ita censemus et illa recte comparata esse et melius
etiam haec quae nos nimc disceptamus ex idyUio xvn comparari potuisse. Qui
enim haec tria exempla in summa re mirifice inter se conspirantia cum cura re-
*) Zieglerus edidit ovk r)^TriTat xct^' iavTo, quae aut non intelligimus aut distingai
oportet Qt inter se opposita; maluimus etiam aXka addere.
3
.■■7^ . -i./^^ir^^^j
18
cognoverlt, eum putamus dubitaturum de nullo. Neque desunt simllia apud allos
poetas, velut Aeschyli verba in Agamemnone (309) c|o5 t' akH^d t eyx^ag rav-np
xuTBi dcxpaTarovvT* av, ov ^l\wy Trpoatvviitoig. xoc twv ciXovtwv tcai xpaTi^advTwv iixt
<|>3-oyya5 dxovBiv eoti av}x<^opa.c, di7rX»J$ (cf. ibid. 930 sqq. quibus verbis supra p. 11 usi
sumus), aut quae Pindarus Nem. 4, 82 o xpvaoc, k\l/dfievog avydg idei^ev dndaac,, v\ivoc,
dl TuJv dyoL^wv kpyiidrwv ^aciKevaiv iaoiaifxova T£iJX£t <J)cyTO, ad eundem modum compa-
rationem formatam habent, ne dicamus nobilissimum carminis Olympicl prlmi inl-
tium; et Pindarus, cui hoc genus valde familiare fuit, plerumque artificiosius per-
polivit, ut tamen in magna varietate eandem orationis formam saepe agnoscas.
Sed omissis aliis, etiam Theocriteis, quae huc referre liceat, illis tribus exemplis
quarto loco adiiciendum putamus, quamvis aliquld proprli habeat, hoc quod in eo-
dem idyllio decimo septimo legitur.
'Apyeia xvdvo^pv, av \ao<pdvov AiojuifdEO
fiiayofxiva Tud^i Tsxeg KaXvdwviw dvdpi,
55 dWd 0ET15 jSoSxikoXttos dxovnaTuv 'AxtX^a
Aiaxida IIri\yli, al d' aixfx»]Ta IlToXejuarE
aixfiyiTa TlroXifiLaiw dpi^rjKoi; BspEvCxa.
In versu 54 KaXvSwviw dvdpi scrlpsimus coniectura usl Ed. Hilleri, qul quod vul-
gatur AiojurjdEa . . KaXvdwvicv dvdpa quas dubitationes aflferret recte perspexlt; quod
restituendum proposuit Tvdr,L . . KdKvdwviw dvipi cum rei accommodatum est tum
subtili aequabilitate orationis adiuvatur quam poeta his tribus sententiis studiose
sectatus est. De consillo Theocriti quod his verslbus exsecutus sit, non possumus
praeterire opinationem quandam quam loannes Gustavus Droysenus, vir immortalis
memoriae, in libro celeberrimo cui 'historiam hellenismr inscripsit vol.m, 1 p. 324 n.
exposuit. Achillem enim et Diomedem ob dlversitatem ingenil Inter se opponi
ratus Theocritum putavit etiam Ptolemaeo, qui Ipse cum Achillis "^luclda natura'
conferretur, oppositum voluisse eiusdem aetatis principem, Dlomedis moribus qui
similis fuisset: quem nomine appellare, quia ultro quls dlceretur quivis intelligens
lector cognovisset, supersedisse, fulsse autem Antigonum Demetrii filium. Haec
quae alii probarunt nobis eo genere dlvinandl parta videntur quo Droysenus, ut
erat homo imprlmis ingeniosus, In hac penurla testimoniorum non Ita raro usus
est, ut etiam carminibus huius aetatis quae cum rerum memoria coniuncta essent,
nonnumquam opinando affingeret quae inesse cuperet, saepeque Us tum maxlme
interpretando noceret, cum artem eorum adluvare aut a crimine absurdl levare sibl
videretur. Velut hoc loco incredibile videtur, prudentem poetam adeo ratione ex-
cidlsse ut cum eo quem unice extollere cupiebat Ptolemaeo alterum eiusdem aetatis
principem, illi qul natura et moribus oppositus esset, comparari vellet; quod si
tamen volult Theocrltus, tacendo efiecit, nemo ut hanc miram eius voluntatem
augurari posset. Nos divinandi arte procul habita, dum verba interpretamur, Ita
existlmamus, Theocritum, ut Ptolemaei Philadelphi hoc patre et hac matre geniti
^
'••-Vr
19
Batales insigni quadazn laude impertiret, clarissima quae heroum aetas tulit aut
Homerica carmina noverunt fortis ingenii exempla duo proposuisse, quibus pari
ordine et aequabUi oratione tertius adnecteretur Ptolemaeus, ut ille hoc modo non
minus clarus quam Achilles et Diomedes nec minus claris quam illi parentibus
natus imprimis bellica laude iis compar diceretur; ita enim poeta in reliqua ora-
tionis concinnitate \ao(^6vov Atofxijdea, dxovTurrdv 'Axi^^Oj aixfJiyjTa.v IlToXEjueuby compo-
suit. Quod vero ratio qua illa tria nomina coniungi intelligimus nulla voce indi-
catur sed ex ipsis comparatis nominibus necesse est perspiciatur, hac parte puta-
mus hoc exemplum tribus quae ante disceptavimus accedere, discedere autem ab
iis maxime eo quod Achilles, Diomedes exempla sunt, non similia, qualia illi loci
habent. Atque hoc genus idem poeta, quo saepius iam per hanc disputationem
usi sumus, praeivit, Pindarus, velut cum ita dicit Nem. 9, 39 Xiyirai fxdv Exropi fih
xkiog dvS^rjffat. X)iafxdv$pov xeujuajiv dyxo^j iSoJSTJxpTjjavoiffi d"' dfjL<\)' dxTaZ; 'EKuipov, evS"' 'Apiag
TTopov avS-pwTTOi xoXloiai, dliopKev Traidi TcruT' 'AyrjJiddfjiCfv (J^eyyog ev aXixio. Trpwra, quae sic
interpretantur 'ut Hectori ad Scamandrum gloria floruit, sic Chromio ad Helorum
iam in prima adulescentia', et Pyth. 1, 76 dpionai ndp /u^v 2aXajurvo5 'AS-avouov x*/"^
fxiaS^oVi Iv 'LndpTa i' Ipiw npo Ki^oupwvog juaxetv, rauri Mrjdeioi xa'juov dyxvkoTo^oi, napa
i\ Tov twdpov dnTav 'ifxipa Ttaiisffatv vfivov Aeivojueveojg TeXeaatg; 'quae nihil sibi volunt
aliud' (Schneidewini verba sunt p. 192) 'quam praestantissimas Atheniensium et
Spartanorum victorias de barbaris reportatas aequari pugna Himerensi; et ut Athe-
nis et Spartae nihil acceptius sit auditu quam victorias illas, sic nihil iucundius
Dinomenidis quam Himerensem victoriam laudibus celebrari.' Quibus fortasse adiici
licet Aeschyli de Choephoris v. 928 ejuoXe juev dixa UpiafxCdaL^ XP°^Vi jSopudixos ;rotva'*
ejuoXe d' e; do'juov tov 'Ayajue'juvovo5 dtn-Xoug Xlwv, diwXous "Aprj^, certius autem iis adiim-
gimus Propertii versus (2, 1, 37) quibus Maecenatem appellat, bellaque resque tui
memorarem Caeaarig, et tu Caesare sub magno cura tecunda fores, ubi significatis
Caesaris rebus illustrioribus, ita pergit:
te mea musa illis semper contexeret armis,
et sumpta et posita pace fidele caput.
37 Theseus infernis, superis testatur Achilles,
hic Ixioniden, ille Menoetiaden,
ac speramus fore, hoc dicendi genere, quod poetarum artem imprimis decet, plenius
perspecto, ut desinant critici haec integerrima verba (v. 37. 38) et hoc poeta maxime
digna, quia exempla allata comparationis vinculo carent, in corruptelae aut inter-
polationis crimen rapere. Illud addimus de versuTheocriteo, aXXo particulam (v.55),
quae maxime Droysenum a vera ratione abduxit, ne quis in gravioris oppositionis
vim accipiat ab hoc loco alienam, ut saepe ju^v particulae respondere, ita nunc sine
/u^v non aliter positam quam vel apud Pindarum Nem. 2, 20 Ttapd fxh vipifxidovrt Ilap-
vaff^ riffffapag e^ diB^Xwv vixog hcofxi^av, dXKa Kopiv3-iwv vno ^wtwv Iv IffXov IleXowoj nru-
Xats oxTo) ffT£^a'vot5 tfxtx^ev ^dij, Ittto d' ey Nejue'^, aut at in Propertii versu 3, 11, 62
:*y>^w^
20
CurUut expletis atatuit monumenta lacunis, at Deciua misso proelia rupit equo, et
saepius apud Tibullum.
Tandem e diverticulis revertimur ad versus Theocriti, e quibus egressi
8umus. Qui quod ita scribit
Idav £5 TtokviEvipov dvrjp uXaTo/nog sKBrwv
7ra7rrai'yet, Trapsovrog adrjv, no^ev ap^sTOi epyov.
Ti npwTov xaraAi^co, tTtei Ttupa fivpia Hittiv xtX,
non iam mirabimur quod simile quo utitur seorsum positum nuUa particula com-
parativa cum summa sententia coniungitur, verum illud forsitan non iniuria mirum
alicui videatur, quod ne ex altera quidem parte summa sententia simili adnectatur
vel illo modo quo interpres Graecus orationem circumscribit ovtco dij xayu) aTtopS
ito^tv tla^aXkw vel ut in idyllio xni 'H/5axXE»j5 Toicrljro^;, sed non sine hiatu orationis
ex comparatione lignicidae Idaei continuo transiliatur ad dubitantis poetae interro-
gationem ti' jrpwTov xaraXE^w, cuius praeparandae ac declarandae causa comparatio
instituta est. In qua conformatione orationis quamquam nos aliquid duritiei per-
sentiscere videmur, tamen iidem hoc ferendum esse censemus neque ex ea re sola
suspicionem de vitio capere licere: nisi forte aliunde argumentum accedat, quo
probabile reddi possit, poetae orationem hac parte integram non esse servatam.
Quod quale sit ut patefiat, accuratius quam ab interpretibus fieri solet, verba Ix
TtaTipwv V. 13 expendenda sunt: quae non ea vi posita videntur, qua in idyllio XXIV,
106 EupuTo; ex naTipwv \uyaKaic, a<f)veio$ dpovpaig, vel in idyllio XVI, 33 a^x^jv ex naripwv
7tevir\v axTijjuova xXatcov (cf. id. xxn, 170); neque enim satis apte Ptolemaeus Lagides
a patribus acceptam habere dicatur virtutem quam ipsi propriam et ingenitam vel
maxime declarare voluit poeta verbis 0^05 [xkv Itjv TtKiaax \t^a Ipryov ote ^ptalv eyxaTa-
SroiTo j3ouXav av oi)x aWo^ a'vijp oTo^ Te vo^o-at*). Itaque ex Ttaripwv non de Lagidae
sed de Philadelphi patribus interpretabimur, commodius haud dubie, cum praeser-
tim haec verba duo complectantur ex naripwv 0^05 ju^ er/v Aayeidos nToX.epiro5 (v. 13)
et oia d' ev 7rtyvTa«rt 7reptxX.etTa Bepmxa (v. 34). Quamquam vel sic aliquid dubita-
tionis haeret in forma partitiva ex naripwv h. e. 'e numero parentum' (cf. id. xxv,
117), quia Theocritus de pluribus quam de patre et matre Philadelphi dicturus
non est. Inter vetustiores interpretes fuerunt qui haec ita redderent 'ut a maio-
ribus ordiar\ non inepte ad sensum, sed ut orationi non satisfieret. Sed perpen-
sis omnibus dum hac potissimum via nos expedire difficultate conamur, probabile
visum est, haec verba Ix naTipwv ab insequenti oratione segregata responsum con-
•) Certe nobis diversa ratio videtur sententiae Pindaricae (Pyth. 8, 45) tp\ja to
yevvcuov intir^tntt ix irctri^ttiv nctia-w y.vjixa, et quae huic similia sunt; neque Odysseae ver-
sns (2, 272) «i S»i to« a-oO nccT^og ivirrcutTcti fxtvog ^u, oto? i>tt7vof srjv TtXta-at t^ov re tnof
Tt, oJ Toi en-««3' aX/ij 0B09 ta-Ttrai, ex quibus Theocriti oratio colorem dnxit, illum sensum
firmare poterunt.
. - •■ u>._.y::.T;*^; .^t ■ ^ ',;■■;,, .
21
tinere ad superiorem interrogationem de initio capiendo relatum: quo modo so-
lent poetae sibi interrogantibus respondere ipsi, cum alii, de quibus in prooemio
a. MDCCCLXXXII dizimus, tum Theocritus ipse id. xxn, 25 Karropog ^ Trpwrov TIo\vi(v-
XE05 aLpl^o\i dsidHv; dfi^pcTipw u/iVEwv HoXvdsvxia npwTov dsiiw (cf. id. XVI, 13 sq.). Sed
hoc responsum cum ad sensum illius interrogationis, non ad eius formam recte
referatur, hoc indicio usi, ut simul illi offensioni occurramus quae ex transitu facto
a comparatione ad primariam sententiam nasci videbatur, librariorum culpa versum
detritum suspicamur, quo recuperato et hiatus ille orationis quem diximus supplea-
tur et interrogationis formam responso convenientem nanciscamur, velut hoc exemplo
"liav eg TroXvisvdpov drqp vkaronog eXS-wv
10 TtamalvH^ TrapeovTog odijv, TvoS^ev ap^eTai epyov.
[toTos TtaTTTaivw xdyw noB^ev ap^oficu ujlivou,]
11 Ti' npwTOV xaToXe^w; lm\ ndpa fivpia eiTreTv
oTffi 3"eot Tov apuTTov erijLi>]o-av fiaaiKriwv.
Ix iraTepwv. oToc, fikv Irjv TeXiaai fiiya Ipryov
14 Aayeiiag IlToXeiuaros.
In quo ne quis dubitet ex naTepwv est 'a, parentibus' quod ut sensu poscitur ita usu
comprobatur. Duplicis autem interrogationis quam addendo effecimus, 7ro'S-Ev ap^o-
fiai. vfivov, Tt TtpwTov xaTaXe^^co, exemplum esto Theocriteum 2, 64 viiv dij fiovvrf eoura
7ro'3"Ev Tov eptoTa iaxp6aw\ ex Tfvog ap^cujbiai; Ti's juoi xaxov ayaye touto; et hoc Propertii
1, 18, 5 unde tuos primum repetam, mea Cynihia, fastus'? quod mihi das fiendi, Cyn-
ihia, principium?
Diximus, quid nobis verisimile visum sit, quamquam nihil firmius conten-
dimus. Si nos deceperit coniectura, gratum facient interpretes dubitationem quae
nos irretiverit accuratius interpretando eximentes. Interim nos non poenitebit,
si tamen contigerit, ad poetici sermonis naturam rectius aestimandam nonnihil
contulisse.
Scr. m. Dec. a. MDCCCLXXXIV.
4
r. *- ■■ ^r :-:
^«
;J/J>^
itiii
■-■-^sV^^l
.-■:':.V:-:^
. . '^ .'t^ - -■-
• .■ •■ -r :
'■-■•--3b'-;
■ '■>■-■;,
*■ "v^i^.
'■«■..'.■•V?'-;
^ "«s^^t::
::;#^^
; •;'•--• ■,.
■.*. -■.*'.
. i^r
• ■»»• -■.-
'''>Mi: '^
■y . y ■f^'^
, .-. -«'
'«'■■■
■y_*ji
, . ■■■".. ".r '•'... i. • -i- -. A ■. ...