Skip to main content

Full text of "Cirripedia"

See other formats


) k À 


ne j 
é | 1 1] 


Don ANTARCRQUE BELGE 


LE 


RS | RÉSULTATS 


VOYAGE DU S. Y: BELGIC/ 


EN 1807-1808-1899 “ 


SOUS LE CONRAD ENESUE DE. 


A. DE GERLACHE DE GOMERY " | 


RAPPORTS SCIENTIFIQUES 


PUBLIÉS AUX FRAIS DU GOUVERNEMENT BELGE, SOUS LA DIRECTION 
DE LA 


COMMISSION DE LA BELGICA 


ZOOLOGIE 
ro 


BP. P. C. HOEK 


a à 

595.3 | ie 

Il - \ 

JR : | eut  ANVERS 
cs is : IMPRIMERIE JE. BUSCHMANN. 

REMPART DE LA PORTE DU RHIN 
DA OO CNRC Re | Cu AR29 

} . % 1490 5 3 © L2 
de RS A 

en : | | 

| SRE 2 u Ë et Fe Sat RE 


SP EN «A 


EL + F3 re d Dr 
Land-Iso 
| 5 | 3 Von 


G. Budde-Lund. 


poden. 


Mit. Tafel V—VIT 


Enon PS M PAR: 


Armadillo longipes DES  - 10. Niambia brunnea n. sp. 


e: 5 guadrimaculatus n. sp. II. »  pallida n. sp. 
3 Ales rufescens n. sp. & 12. »  truncata BR 
re 4. 5e albescens n. Sp. 1 angusia n. Sp. à 
| À Nes »  pusillus n. sp. k 14. Philoscia hirsuta B.-L. 
4 kr rs Fe * cn formicarum n SP. 2 | 15. Ligia dilatata BR. 
3e 7. Porcellio seaber TATRE | s 16. Titana mirabilis n. sp. 
8. Metoponorthus pruinosus BR. LE 3 17. Tylos granulatus KRAUSS. 
73 dc _ Gerufa hürticornis n. Sp. + 


None ganz Südafrika waren bis jetzt im Danzes nur 32 Arten bekannt, unter welchen ein paar Kosmo- 
“4 _ politen, die auch in der Sammlung des Herrn SCHULTZE vorhanden sind; wenn hier nun aufer oben stehenden 
* 11 neuen Arten noch 4 neue Arten beschrieben Den, wird der Inhalt dieser Fauna ja nicht unbedeutend 
+ Den: Beschreïbung der neuen Arten füge ich weiïter eine Zusammenstellung aller Formen in einigen 


1 von Arten zu, wo die Untersuchungen Veranlassung einer Revision gegeben haben. 


Fam. Oniscidae. 

Gen. Armadillo. 

En In ,Revis. Crust. Isop. Terr“ p. 97 habe ich eine Zusammenstellung der zahlreichen (90) bis dahin 
nnten Arten dieser Gattung versucht, und habe die Arten in 7 Gruppen verteilt. 

_ Später habe ich keine besondere Gelegenheit gehabt weitere Untersuchungen der Arten dieser Gattung 


54 G. BUDDE-LUND, 54 


Die erwähnten 7 Gruppen haben sich alle als wohlgesründet erwiesen, wenn ich auch die Aufstellung 
in einer etwas geänderten Reïhenfolge jetzt ordnen muf. 
Die Arten der drei Sektionen I, V, VI haben einen Charakter, aus den Mandibeln geholt, gemein, 
Die innere Lade, Lacinia mobilis, der Mandibeln besteht bei allen Oniscen aus einem hinteren mehr oder weniger 
gespalteten Zahn, stark chitinisiert in der linken Mandibel, weniger chitinisiert, oft fast häutig in der rechten 
Mandibel, und vor dem Zahn findet sich ein groferer oder kleinerer Flicken mit kurzen steifen Haaren versehen, 
und trägt dieser Flicken bei allen untersuchten Arten zwei pinselfürmige Anhänge, Penicilli, in der linken, und 
nur einen Penicillus in der rechten Mandibel. Zwischen dem Flicken und der grofen unteren Borste stehen bei 
allen Arten der drei oben genannten Gruppen eine grôüiere Anzahl von Penicilli, während die Arten der Sektionen 
IL, II, IV, VII nur einen Penicillus hat. 
Der Charakter läfit sich so ausdrücken: 
a) Mandibularum lacinia interior penicillis liberis pluribus, 
Subgenus 1. Armadillo. Typus: À. officinalis Dum. (Sekt. I, B.-L. Rev. p. 97). 
. 2. Cubaris. Typus: C. murinus BR. (Sekt. VI, B.-L. Rev. p. 118). 
: 3. Pericephalus. Typus: P. Feae B.-L, (Sekt. V, B.-L. Rev. p. 117). 
aa) Mandibularum lacinia interior penicillo libero singulo. 
Subgenus 4. Diploexochus. Typus: D. echinatus BR. (Sekt. II, B.-L. Rev. p. 100). 
$ 5. Clomerulus. Typus: G. microps B.-L. (Sekt. III, B.-L. Rev, p. 115). 
; 6. Polyacanthus. Typus: P. aculeatus B.-L. (Sekt. IV, B.-L. Rev. p. 116). 
; 7. Bethalus. Typus: B. nigrinus B.-L. (Sekt. VII, B.-L. Rev. p. 127). 


Zu dem ersten Subgenus gehôren die 8 ersten in der ,Revision“ unter Sectio I aufgezählten Arten, indem die 
2 letzten Arten À. ausseli DOLLF. und À. orbicularis B.-L. wahrscheinlich dem Subgenus Diploexochus näher stehen. 

Das zweïte Subgenus, nach einigen von BRANDT der Gattung Cubaris eingereihten Arten benannt, hat 
denselben Inhalt wie in der ,Revision“, nämlich die Arten No. 36—75, wozu noch die eine Art, No. 70, Cubaris 
emumita, kommt, welche in die Sektion VII unrichtig gestellt wurde. 

Die 5 restlichen Subgenera haben ganz denselben Inhalt wie in der ,Revision“:; während die Subgenera 
3- 5. und 6. eïnen kleinen und gut begrenzten Inhalt haben, sind die zahlreichen Arten der 2 anderen 
Subgenera oft stark differierend, und werden diese, Subg. 4, Diploexochus, und Subg. 7, Bethalus, wahrscheinlich 
später in mehrere natürliche Gruppen geteilt werden kônnen. 

Alle hier behandelten südafrikanischen Armadillo-Arten môgen nach der in der ,Revision‘ gegebenen 
Aufstellung in das Subgenus Diploexochus gestellt werden. BRANDT hat diese Gattung, Consp. p. 30, nach 
eine amerikanischen Art, Dipl. echinatus BR, aufgestellt, und habe ich vorläufig diesen Namen beïbehalten. Von 


den BRANDTschen Cubaris-Arten gehüren jedoch 3 (C. limbata, C. flavescens und C. nigricans) hierher. 


Subgen. Diploexochus. 


Diploexochus quadrimaculatus n. sp. 
Taf, V, Fig. 1 —7. 


Superficies minutissime et densissime squamate punctata, subnitida. 

Oculi mediocres, ocelli numero c. 20. | 

Antennae graciles, longiores, dimidio corpore paulo breviores; scapi articulus 2. satis brevior 
quam articulus 4.; flagellum tertia parte brevius quam articulus 5. scapi, articulo priore altero 


paulo longiore. 


se Landisopoden. 55 


Epistoma margine superiore frontem satis superante, paulum reflexo, angulis externis rotundatis. Clypeus 


horizontalis, porrectus, planus, lobis lateralibus magnis, porrectis, rotundate triangulis. 


Truncus: Segmentum 1. margine laterali subtenui, altecincto, non sulcato, post fisso, lacinia interiore 
lata, subsemicirculari, multo breviore quam lacinia exteriore; margo posterior utrinque leviter incurvus, angulis 
lateralibus late rotundatis. Segmentum 2. pronoto majore, fere !/; dorsi longitudine explente; margo posterior 
utrinque levissime incurvus; epimerum infra ad basin crassius, dente parvo, retroverso instructum. Segmenta 


3. 4. 5. 6. 7. epimero infra duplicatura anteriore, leviore. 


Cauda: Segmentum 3. 4. 5. epimeris magnis, tetragonis, subrectangulis duplicatura inferiore brevi, oblique 
tetragona instructis; epimera segmenti 5. satis divergentia. Pleopodes primi paris in femina area operculari 
manifesta, transversa. 

Telsum vix vel paulo latius quam longius, in medio fortiter coarctatum; apex et basis subaeque longïi. 

Uropodum scapus quarta parte longior quam latior; exopoditum minutum, perangustum, gracile, triplo 
longius quam latius; endopoditum minutissimum, non longius quam latius. 

Color flavus, maculis quaternis fuscis ad marginem posteriorem trunci segmentorum positis. 

Long. 11—12 mm. Lat. 5,5 mm. 

Patria: Südwest-Afrika. Von dieser Art wurden 5 Exemplare bei Keetmanshoop im GroB-Namaland 


gesammelt. 


Diploexochus longipes n. sp. 


ae 
Taf. V, Fig. 8—11. 
Superficies minutissime et dense squamata, subopaca. 
Oculi mediocres; ocelli numero c. 20 vel 22. 
Antennae graciles, longiores, dimidio corpore paulo breviores; scapi articulus 2. paulo 
brevior quam articulus 4; flagelli articulus prior manifesto, fere duplo brevior quam 


AMbICUIUS 2, 


Epistoma margine superiore frontem in medio accurate, in lateribus paulum superante. Clypeus horizon- 


talis, porrectus, lobis lateralibus magnis, paulum oblonge-ovalibus. 


Truncus: Segmentum 1. margine laterali tenui, altecincto, non sulcato, post leviter fisso, 
lacinia interiore subadpressa, late rotundata, subsemicirculari, satis breviore quam lacinia exteriore; margo 
posterior utrinque levissime incurvus, subtransversus, angulis lateralibus late rotundatiss Segmentum 2. 
pronoto majore, {/; dorsi longitudine explente, epimeris integris. Segmenta 2.—7. duplicatura inferiore 
epimerorum nulla. 

Cauda: Segmenta 3. 4. 5. epimeris magnis, duplicatura inferiore nulla; epimera segmenti 5. post valde 
divergentia. Pleopodes primi paris in femina area operculari manifesta ? 

Telsum vix latius quam longius, paulum ante medium fortiter coarctatum, margine postico subrecto, 
angulis externis posticis subrectis. 


Uropodum scapus tertia parte vel plus longior quam latior; exopoditum minutum, lateri interiori scapi 


procul ab apice insertum; endopoditum breve, subovale, duplo longius quam latius, 


Color flavus, maculis fuscis in marginem posteriorem segmentorum evanescentibus. 
Long. ro mm. Lat. 5 mm. 


Patria: Südwest-Afrika. 2 Exemplare (g) wurden bei Okahandja im Süd-Herero-Land erbeutet. 


56 G. BUDDE-LUND, 


Diploexochus rufescens n. sp. 
Taf. V, Fig. 12—28. 

Superficies minutissime squamata, subopaca. 

Oculi magni, a margine laterali capitis paulum distantes: ocelli magni, numero C. 20—22. 

Antennae dimidio corpore paulo breviores (5/1); scapi articulus 2. vix brevior quam articulus 4.; 
flagellum duas partes scapi articuli 5. aequans, articulo priore altero tertia parte breviore. 

Epistoma margine superiore frontem in medio paulum, in lateribus nonnihil superante; linea marginalis 
verticalis crassa, utrinque ad marginem epistomatis producta. Clypeus lobis mediocribus, oblonge ovalibus. 

Truncus: Segmentum 1. margine laterali crassiore, altecincto, non sulcato, post minus profunde fisso, 
lacinia interiore multo minore quam lacinia exteriore; margo posterior utrinque leviter incurvus, angulis lateralibus 
late rotundatis. Segmentum 2. pronoto brevi, vix {5 dorsi explente ad latera paulo majore; margo posterior 
utrinque leviter incurvus; epimerum valde oblique fissum, lacinia interiore parva, ante adcreta. Segmenta poste- 
riora nulla duplicatura inferiore in epimeris. 

Cauda: Segmenta 3. 4. 5. epimeris oblique rectangulis, angulis posticis subrectis, processu inferiore nullo; 
epimera segmenti 5. lateribus interioribus subrectis, inter se divergentibus. 

Pleopodes primi paris in femina area operculari perparva. 

Telsum quarta parte latius quam longius, in medio fortiter coarctatum, parte apicali parte basali multo 
longiore, trapezoiïdali. 

Uropodes: Scapus satis longior quam latior, latere interiore leviter incurvo; exopoditum parvum, tamen 


nonnullis partibus longius quam latius, lateri interiori scapi supra procul ab apice insertum; endopoditum 


minutum, duplo longius quam latius. 
Unicolor, rufescente-brunneus. 
Long. 10—11 mm. Lat. 5—6 mm. 
Patria: Südwest-Afrika. Zahlreiche Exemplare dieser Art zusammen mit Exemplaren von Niambia brunnea 


wurden im Juni 1904 bei Kamaggas in Klein-Namaland gesammelt. 


Diploexochus albescens n. sp. 
MAPS 20 88: 

Superficies sublaevis, minutissime squamata, subnitida. 

Oculi majores, a margine laterali capitis paulum distantes; ocelli majores, numero c. 18. 

Antennae dimidio corpore nonnihil breviores (?/;); scapi articulus 2.vix brevior quamarticulus 4. 
flagellum quarta parte brevius quam articulus 5. scapi, articulo priore altero fere triplo breviore. 

Epistoma margine superiore frontem nonnihil superante, leviter reflexo; linea marginalis verticalis crassior, 
utrinque ad marginem superiorem epistomatis producta. Clypeus lobis brevibus, rotundatis. 

Truncus: Segmentum 1. margine laterali crasso, altecincto, ante non, post leviter per longitudinem 
sulcato, post minus profunde fisso, lacinia interiore multo minore quam lacinia exteriore; margo posterior 
utrinpue leviter incurvus, angulis lateralibus late rotundatis. Segmentum 2. pronoto brevi, in medio segmenti 
vix 1/0 dorsi explente ad latera paulo majore; margo posterior utrinque leviter incurvus; epimerum oblique 
fissum, lacinia interiore parva, acutiore. Segmenta 5. 6. 7. epimero duplicatura inferiore, leviore munito. 

Cauda: Segmenta 3. 4. 5. epimeris oblique rectangulis, angulis posticis subrectis, processu vel duplicatura 
inferiore fere nulla; epimera segmenti 5. lateribus interioribus leviter incurvis. 


Pleopodes primi paris in utroque sexu area operculari majore instructi. 


57 Landisopoden, 57 


Telsum ejusdem fere longitudinis atque latitudinis (74), in medio leviter coarctatum, parte apicali parte 
basali paululo longiore, subrecte tetragona. 

Uropodes: Scapus satis longior quam latior, latere interiore leviter incurvo; exopoditum minutissimum, 
lateri interiori scapi supra procul ab apice insertum; endopoditum minutum, duplo longius quam latius. 

Subunicolor, albidus vel e sordido albidus. 

Long 10 mm. Lat. s mm. 

Patria: Südwestafrika. Mehrere Exemplare wurden bei Port Nolloth im Klein-Namalande im April 1905 


gesammelt. 


Diploexochus pusillus n. sp. 
Taf. V, Fig. 39—43. 


Oculi minores; ocelli numero c. 14. 

Antennae breves, tertia corporis parte paulo longiores; scapi articulus 2. vix brevior quam arti- 
culus 4.; flagellum duas partes scapi articuli 5. aequans, articulo priore altero triplo breviore. 

Epistoma margine superiore frontem non superante. 

Truncus: Segmentum 1. margine laterali crasso, per longitudinem sulcato, post subaequaliter fisso. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris magnis, tetragonis; epimera segmenti 5. lateribus interioribus paulum 
convergentibus, 

Telsum breve, fere duplo latius quam longius, post medium leviter coarctatum, parte apicali brevissima. 

Uropodes: Scapus brevis, multo latior quam longior; exopoditum minutissimum, lateri interiori scapi 
procul ab apice insertum; endopoditum minutum, duplo longius quam latius. 

Unicolor, e rufo brunneus. 

Long 3,5 mm. Lat. 1,6 mm. 

Patria: Südafrika. In den ,Cape flats* bei Kapstadt wurden ein Exemplar dieser Art im Monat September 


1904 erbeutet. 


Diploexochus formicarum n. sp. 
Taf: V, Fig. 44—56. 


Caput leviter rugosum; segmentum r. trunci fortiter granulatum, in medio segmento ante granulis septem, 
quorum duobus mediis permagnis, post granulis in series duas transversas positis, serie posteriore granulorum 
minorum, granulis lateralibus majoribus; segmenta 2.—7. in partes binas divisa, anteriore parte squamata, sublaevi, 
posteriore parte seriebus duabus transversis granulorum praedita, granulis seriei anterioris magnis, granulis seriei 
posterioris parvis; caudae segmenta 3. 4. 5. serie transversa granulorum munita; telsum granulis 2 magnis, oblongis 
subbicarinatum. 

Oculi mediocres; ocelli numero c. 16 (?). 

Antennae crassiores et breviores, tertiam corporis partem paulum superantes; scapi articulus 2. multo 
longior quam articulus 4.; flagellum fere %/, articuli 5. scapi aequans, articulo priore altero triplo breviore. 

Epistoma margine superiore frontem multum superante. Clypeus lobis lateralibus parvis, rotundatis. 

Truncus: Segmentum 1. margine laterali tenui, paulum revoluto, non sulcato, post inaequaliter fisso, lacinia 
 interiore parva; margo posterior utrinque levissime incurvus. Segmentum 2. pronoto perbrevi, lineari; 
epimerum infra dente anteriore parvo. Segmenta sequentia epimeris latis, oblique subrectangulis. 

Cauda: Segmentum 1. trunci segmento septimo obtectum; segmenta 3. 4. 5. epimeris magnis, subrectangulis ; 


epimera segmenti 5. lateribus interioribus subparallelis. 


Jenaïische Denkschriften. XIV. 8 Schultze, Forschungsreise in Südafrika. IL. 


58 G. BUDDE-LUND, 58 


Telsum nonnihil latius quam longius, lateribus leviter incurvis, medio non coarctato. 

Uropodum scapus multo longior quam latior; exopoditum minutum, lateri interiori scapi procul ab apice 
insertum; endopoditum breve, ovale, duplo longius quam latius. 

Unicolor, e griseo albus. 

Long. 3,5 mm. Lat. 1,6 mm. 

Patria: Südafrika. Dr. L. SCHULTZE hat nur ein Exemplar aus den Eïerhôhlen der Ameise Myrmicaria 
baumi FOR. im November 1904 bei Kooa in der Kalahari erbeutet. 


Gen. Porcellio. 
Subgen. Porcellio. 
Porcellio scaber. 


Porcellio scaber Larr. — B.-L. Orust. Is. Terr. p. 129. 


Patria: Diese in der Umgebung von Capetown mehrmals gefundene weitverbreitete Art wurde vom 


Reïsenden auch von den ,Cape flats“ mitgebracht. 


Subgen. Metoponorthus. 
Metoponorthus pruinosus. 


Porcellio pruinosus Br., Consp., p. 19. 
Metoponorthus pruinosus B.-L., Crust. Is. Terr., p. 169. 


Patria: Ein Exemplar dieser Art wurde bei Steinkopf in Klein-Namaland und 2 Exemplare in den 


,Cape flats“ gesammelt. Diese kosmopolitische Art war auch früher bei Kapstadt gefunden. 


Subgen. Gerufa. 


Superficies minute granulata. 

Oculi majores; ocelli minuti, numero plus quam 20. 

Antennae longiores, dimidium corpus longitudine paululum superantes. 

Frons ante leviter marginata; lobi laterales deflexi, adpressi. 

Mandibularum lacinia interior penicillis duobus in mandibula dextra, penicillis tribus in mandibula sinistra. 

Maxillarum prioris paris lamina exterior dentibus 11 (5 [dens quintus minimus] + 6; dentes 1. 2.4.6. sub 
apicem fissi, dentes 2.5. integri); lamina interior spina posteriore brevi, penicillis ambobus longis, subaequalibus. 

Maxillipedum mala spina longiore et aculeis duobus posterioribus; margo superior articuli 2di (labialis) 
crinibus brevibus instructus. 

Trunci segmenti primi linea collaris marginalis utrinque in ramum lateralem ad angulos priores segmenti 
continuata. Margo posterior segmentorum priorum curvatus; in epimeris segmentorum 2.3.4. apud feminam linea 
suturalis manifesta adest. 

Caudae pleopodum exopodita nullis tracheis instructa. 

Telsum rotundate triangulum. 

Uropodum scapus latere exteriore profunde, ad basin triangule inciso. Exopoditum longius et crassius 


quam endopoditum. 


. 59 Landisopoden. 59 


Gerufa hirticornis n. sp. 


Taf. VI, Fig. 42—56. 


Superficies minute granulata, subnitida. 

Antennae dense hirsutae; scapi articulus 1. parvus, articulus 2. articulo 3. longitudine aequalis sed crassior, 
articulus 4. articulo 3. multo longior, articulus 5. articulis 3. et 4. unitis vix brevior; flagellum articulo 5. scapi 
manifesto brevius, articulus 1. plus duplo brevior quam articulus 2. 

Frons linea marginali tenui, in medio leviter producta; epistoma supra in medio leviter tumidum, infra 
linea elevata transversa subdeleta in medio leviter producta. 

Trunci segmenta 1. 2. 3. margine posteriore valde curvato, segmenta 4. 5. margine posteriore utrinque 
levissime incurvo, segmenta 6. 7. in medio leviter incurvo; anguli posteriores omnes late rotundati nisi in segmento 7. 
acutiores. Pori dorsales nonnihil a margine laterali positi, in segmentis 1. 2.3. paulum ante medium segmenti, 
in segmentis 4.5.6. sensim marginem posteriorem segmenti propius, in segmento 7. in ipso margine. 

Cauda corpore vix abrupte angustior, epimeris satis distantibus, brevioribus. 

Color e nigro brunneus, in capite et in trunco medio maculis parvis albidis marmoratus, etiam in trunci 
segmentis utrinque stria oblonga albida ad longitudinem ducta. 

Long. 6,5 mm. Lat. 2,7 mm. 

Patria: Südafrika. Wenige Exemplare und nur Weiïbchen waren in der Sammlung des EHerrn 


Dr. L. SCHULTZE vorhanden, sie waren in den ,Cape flats“ erbeutet. 


Gen. Niambia. 


Superficies setis, saepe clavatis, densius obtecta. 

Oculi minores; ocelli numero pauciores. 

Antennae breviores; flagellum 2-articulatum, articulo priore quam altero duplo aut triplo breviore. 

Frons ante obscure marginata, in lateribus in processus obtusos producta. 

Mandibularum lamina interior penicillis duobus in mandibula dextra, penicillis tribus in mandibula sinistra. 
Seta inferior radice brevi, basali, ramis numerosis apice setaceis instructa. 

Maxillarum prioris paris lamina exterior dentibus 4 (dens 2. ceteris minor) + 6 (dentes 1. 3. 4. 6. 
apicibus fissis, dentes 2. 5. integri, acuti, multo minores quam ceteri; dens 5. praesertim minimus); lamina 
interior post crinita, spina nulla, penicillis paulum inaequalibus, superiore breviore et paulo crassiore quam 
penicillo inferiore. 

Maxillipedum mala spina mediocri et aculeis 2 parvis posterioribus instructa. 

Trunci segmenti 1. linea collaris marginalis utrinque in ramum lateralem continuata. Segmentum 2. 
pronoto magno, fere tertiam partem dorsi longitudine aequante, intra angulos laterales desinente, nullo processu 
laterali. Margo posterior priorum segmentorum curvatus. 

Caudae pleopodum exopodita omnium parium tracheis incompletis instructa. 

Telsum breve, triangulum. 


Uropodum scapus teres, latere exteriore integro. 


8* 


60 G. BUDDE-LUND, 60 


Von den unten aufgestellten dieser Gattung angehôrigen 10 Aïrten sind 7 neue. Die erstbeschriebene . 
Art ist Niambia (Porcellio) truncata BRANDT‘), die ich mit einigen anderen Arten als eine kleine Gruppe oder 
Subgenus, Leptotrichus, von den restlichen Porcellio-Arten ausgeschieden habe; auch habe ich damals eine neue 
Art, Niambia (Leptotrichus) squamata beschrieben?). Während die von mir und zwar auch von anderen Ver- 
fassern später beschriebene Leptotrichus-Arten mit anderen Porcellio-Arten näher verwandt zu sein scheinen, 
habe ich von den zwei Arten N. truncata BR. und N. squamata ein neues Genus gebildet, und habe ich hier 
die von DOLLFUS beschriebene Niambia (Metoponorthus) capensis DOLLF. eingefügt *) 

Alle bis jetzt bekannten Arten dieser Gattung sind in Süd- und Südwestafrika zu Hause; am nächsten 
mit Niambia- verwandt scheinen einige in Südamerika vorkommende Arten der Gattung Philoscia zu sein, 
welche Arten ich als ein neues Genus, Balloniscus zusammengestellt habe “). 

Die Gattung kann scharf charakterisiert werden und steht ziemlich isoliert; die Arten dagegen sind 
gegenseitig sehr verwandt und nicht leicht zu unterscheiden, eine vergleichende genaue Untersuchung ist 
notwendig. 


Unten gebe ich eine Uebersicht aller bekannten Arten. 


a. Antennarum scapi articulus 4. vix longior quam articulus 3. (Species 1—6.) 


b. Caudae segmentum 5. epimeris mediocribus vel longis, telso non vel paulo brevioribus. (Species 1—3.) 


1. Niambia squamata. 
Gr MMS 
Leptotrichus squamatus B.-L., Crust. Isop. Terr., p 196. 


Superficies squamis vel setis minutissimis dense obtecta. 

Oculi mediocres, ocelli numero c. 16. | 

Antennae tertia corporis parte paulo longiores; scapi articuli 2. 3. 4. longitudine subaequales; flagelli arti- 
culus prior altero fere duplo brevior. 

Epistoma cum media fronte paulum productum, a fronte serie transversa squamarum minimarum discretum; 
processus frontales laterales minuti. . 

Trunci segmenta 1. 2. 3. angulis posticis rotundatis, segmentum 4. angulis posticis rectis, segmenta 5. 6. 7. 
angulis posticis acutis. 

Caudae segmenta 3. 4. 3. epimeris longis, acutioribus; epimera segmenti 3. telso non breviora. 

Telsum lateribus valde incurvis, ut medium triangulariter productum fiat, apice acutiore, supra medio excavato. 

Unicolor griseus. 

Long. 7,5 mm. Lat. 4,5 mm. 

Patria: Südafrika (Landana, Chinchoxo). 


9, Niambia truncata. 
Taf. VI Fig. 4—14. 


Porcellio truncatus Br. Consp., p. 19. 
Leptotrichus truncatus B.-L., Crust. Isop. Terr., p. 195. 


Superficies minute granulata et squamis vel setis minutissimis obtecta, omnes margines papillis vel setis 


minutissimis muniti. 


I) BRANDT, Consp., p. 19. 

2) B.-L., Crust. Is. Terr., p. 195. 

3) B.-L., Rev. Crust. Is. Terr., p. 37. 

4) B.-L., VOELTZKOW, Reise Ostafrika, Bd. II, p. 280. 


61 Landisopoden. 6 


Oculi minores; ocelli numero c. 10. 

Antennae tertia corporis parte vix longiores ; scapi articuli 2. 3. 4. longitudine subaequales; flagelli articulus 
prior altero duplo brevior. 

Epistoma cum media fronte subtriangulare paulum productum, a fronte linea elevata minus manifesta 
discretum; processus frontales laterales parvi, callositatem brevem fingentes. 

Trunci segmenta 1. 2. 3. 4. angulis posticis late rotundatis; segmentum 3. angulis subrectis; segmenta 
6. 7. angulis acutioribus. Epimera segmenti 2. 3. 4. in femina linea suturali discreta. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris mediocribus; epimera segmenti 5. telso paulo breviora. 

Telsum breve triangulum, lateribus late incurvis, apice acutiore, supra in medio impressum. 

Color e fusco vel e violaceo griseus, crebro albido maculatus vel irroratus, maxime maculis septem latera- 
libus albidis in trunci segmentis lineas longitudinales formantibus. 

Long. 10—11 mm. Lat. 4,5—5,2 mm. 

Patria: Südafrika. Bei Capetown und Simonstown (Mus. Berlin und Mus. Stockholm). Bei Port Elisabeth, 
15. Dezember 1808 (Dr. med. BRAUNS in Mus. Hamburg). Auch Dr. SCHULTZE hat diese Art in zahireichen 
Exemplaren von mehreren Lokalitäten in Südafrika, aus Steinkopf, Rooïbank (hinter der Walfischbai) und von 


den Cape flats, mitgebracht. 


3. Niambia brunnea n. sp. 
Tafn NT Fig. 15—25. 


Superficies minute granulata et squamis vel setis minutissimis densissime obtecta. 

Oculi majores, paulum oblongi; ocelli numero c. 16. 

Antennae tertia corporis parte paulo longiores ({/,); scapi articuli 2. 3. 4. longitudine subaequales vel 
articulus 4. paululo longior; flagelli articulus prior altero fere duplo brevior. 

Epistoma convexiusculum, a frontelinea manifesta in medio leviter procurva discretum; processus frontales par vi. 

Trunci segmenta 1. 2. 3. angulis posticis rotundatis, segmentum 4. angulis subrectis, segmenta 5. 6. 7. 
angulis acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris mediocribus; epimera segmenti 5. telso paulo breviora. 

Telsum breve triangulum, lateribus late incurvis, apice acuto, supra in medio leviter impressum. 

Unicolor, obscure brunneus. 

Long. o—11 mm. Lat. 4,5—5,5 mm. 

Patria: Südwestafrika. Bei Kamaggas und Steinkopf im Klein-Namaland wurden im Juli und August 


1904 viele Exemplare gesammelt. 
bb. Caudae segmentum 5. epimeris parvis, telso multo brevioribus. (Species 4—6)) 


4, Niambia pallida n. sp. 
Taf. VI, Fig. 26—28. 


Superficies dense et minutissime setigera. 

Oculi minores; ocelli numero c. 14. 

Antennae duo quintas corporis partes longitudine aequantes; scapi articuli 2. 3. 4. subaequales, articulus 4. 
forsitan tamen articulo 3. paululo longior. 


Epistoma leviter convexum, a fronte linea tenui in medio levissime procurva discretum; processus late- 
rales minuti. 


62 G. BUDDE-LUND, 62 


Trunci segmenta 1. 2. 3. angulis posticis late rotundatis, segmentum 4. angulis rotundate subrectis, bn 
5. 6. 7. angulis acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevibus, latioribus; epimera segmenti 5. telso satis breviora. 

Telsum medio late triangulo producto, supra excavato. 

Color e pallido griseus, ad latera albido-maculatus. 

Long. 8—10 mm. Lat. 3—4 mm. 

Patria: Südwestafrika. Sowohl im Klein-Namaland bei Steinkopf im Juli 1904 als im Grof-Namaland 
bei Kubub im April hat Dr. SCHULIZE viele Exemplare gesammelt, auch aus der Insel Posession, Mai 1903, 


hat er viele Exemplare mitgebracht. 


5. Niambia hirsuta n. sp. 
Da Ro 20 237. 


Superficies granulis minutissimis setigeris dense obtecta; in marginibus posterioribus omnium segmentorum 
papillae subclavatae brevissimae positae; margines laterales pilis longioribus muniti. | 

Oculi parvi, ocelli numero c. 10. 

Antennae tres septimas partes corporis longitudine aequantes, articuli 2. 3. 4. subaequales. 

Epistoma convexiusculum, a fronte linea tenui in medio leviter producta discretum, processus laterales 
frontales parvi. 

Trunci segmenta 1. 2. 3. angulis posticis late rotundatis, segmentum 4. angulis rotundate subrectis, 
segmenta 5. 6. 7. angulis acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevibus, latioribus; epimera segmenti 5. telso satis breviora. 

Telsum triangulum, lateribus leviter incurvis, apice supra in medio impresso. 

Unicolor, fuscus. 

Long. 7 mm. Lat. 3,5 mm. 

Patria: Südafrika. Bei Port Elisabeth, 15. Dezember 1898 (Dr. BRAUNS in Mus. Hamburg). 


6. Niambia modesta n. sp. 
Taf. VI, Fig. 32—34. 


Tota superficies papillis minutissimis subclavatis sparsius obtecta, in marginibus posticis segmentorum in 
seriem positis. 

Oculi minores, ocelli numero c. 0. 

Antennae tertiam corporis partem longitudine vix superantes; scapi articuli 2. 3. 4. subaequales; flagelli 
articulus prior altero duplo vel plus brevior. 

Epistoma supra cum fronte bulbose productum, a fronte linea squamarum minutarum in medio curvate 
producta discretum; processus frontales laterales parvi, obtusi. 

Trunci segmenta 1. 2. 3. angulis posticis late rotundatis, segmentum 4. angulis rotundate subrectis, paululum 
retroductis, segmenta 5. 6. 7. angulis acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevibus, latioribus; epimera segmenti 5. telso multo breviora. 

Telsum breviter triangulum, lateribus late incurvis, apice acuto supra in medio impresso. 

Color e pallido griseus, subunicolor. 

Long. 6 mm. Lat. 2,5 mm. 

Patria: Deutsch-Südwestafrika. Bei Grootfontein, 10. Januar 1905 (v. ERFFA in Mus. Berlin). 


63 Landisopoden. 63 


aa. Antennarum scapi articulus 4. manifesto longior quam articulus 3. 


Caudae segmentum 5. epimeris parvis, telso multo brevioribus (Species 7—10)) 


 Niambia angusta n. sp. 
TauVE Fig. 35-37: 


Superficies obsolete minute granulata et setis minimis et squamis minutissimis sparse obtecta; margines 
posteriores trunci et caudae serie in transversum papillarum minutissimarum muniti. 

Oculi minores; ocelli numero c. 12. 

Antennae dimidio corpore paulo breviores; scapi articulus 4. multo longior quam articulus 3.; flagelli 
articulus prior duplo vel plus brevior quam articulus 2. 

Epistoma convexiusculum, a fronte linea subrecta, in medio levissime procurva discretum; processus 
laterales parvi. 

Trunci segmenta 1.2. 3.4. angulis posticis late rotundatis, segmenta 5. 6. 7. acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevissimis; epimera segmenti 5. telso multo breviora. 

Telsum late triangulum, lateribus leviter incurvis, apice acutiore. 

Unicolor, obscure fuscus. 

Eong. 78 mm Eat 2,5 —3 mm. 


Patria: Südwestafrika. Bei Steinkopf im August viele Exemplare. 


8. Niambia pusilla n. sp. 
Taf. VI Fig. 38. 


Superficies dense et minute squamata. 

Oculi mediocres, ocelli numero c. 12. 

Antennae dimidio corpore nonnihil breviores; scapi articulus 4. satis longior quam articulus 3.; flagelli 
articulus prior plus duplo brevior quam articulus alter. 

Epistoma convexum, a fronte linea subrecta squamarum minutarum minus manifesta discretum; processus 
laterales frontales minimi. 

Trunci segmenta 1. 2.3.4. angulis posticis rotundatis, segmentum 5. angulis subrectis, segmenta 6. 7. acutioribus. 

Caudae segmenta 3.4.5. epimeris brevibus, subadpressis, acutioribus; segmenti 5. epimera telso multo breviora. 

Unicolor, albescente-flavus. 

Long. 3,5 mm. Lat. 1,2 mm. 


Patria: Simonstown. 


9. Niambia capensis. 
At, VIRE CE 

Metoponorthus capensis Dozrr., Mém. Soc. zool. Fr., T. VIII, p. 350. 
Niambia capensis B.-L., Rev. Cr. Is. Terr., p. 37. 

Superficies papillis minutis subclavatis sparse obtecta. 

Oculi mediocres, prominentes; ocelli numero c. 16. 

Antennae corpore dimidio paulo breviores; scapi articulus 4. multo longior quam articulus 3.; flagelli 
articulus 1. duplo brevior quam articulus 2. 

Trunci segmenta 1.2. 3.4. angulis posticis rotundatis; segmenta 5.6. angulis subrectis; segmentum 7. 
angulis acutioribus. 


Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevioribus, distantibus; epimera segmenti 5. telso multo breviora. 


64 G. BUDDE-LUND, 64 


Telsum late triangulum, lateribus late incurvis, apice acuto. 

Color flavus, maculis fuscis utrinque in series duas ad longitudinem condensatis ornatus. 

Long. 7(—8) mm. Lat. 3(—4) mm. 

Patria: Bei Capetown und bei Simonstown gefunden. (Coll. DOLLFUS, Mus. Stockholm, Mus. Berlin.) 


10. Niambia marginepapillosa n. sp. 
Taf. VI, Fig. 4r. 


Superficies papillis clavatis sparse obtecta; margines segmentorum trunci et caudae serie papillarum muniti. 

Oculi mediocres; ocelli numero c. 18. 

Antennae dimidio corpore paulo breviores; scapi articulus 4. multo longior quam articulus 3. 

Epistoma leviter convexum, inter antennulas transverse tumosum, a fronte linea manifestiore, subrecta 
discretum. 

Trunci segmenta 1. 2.3.4 angulis posticis late rotundatis; segmentum 5. angulis rotundate subrectis; 
segmenta 6.7. angulis acutioribus. 

Caudae segmenta 3. 4. 5. epimeris brevissimis, acutis, subadpressis; epimera segmenti 5. telso multo breviora. 

Telsum breve triangulum, lateribus late incurvis, apice obtusiore. 

Color e nigro fuscus, macula pallida in lateribus trunci segmentorum ornatus. 

Long. 5 mm. Lat. 2,2 mm. 

Patria: Simonstown. 

In oben stehende Beschreïibung der Arten ist ein Charakter nicht mit aufgenommen, weil er sich nur sehr 
schwierig wôrtlich ausdrücken läfit; es ist die Form des Aufenastes (Exopodit) des 1. Kaudalbeïnes; deshalb habe 
ich, insofern Material, und zwar von beiden (Geschlechtern, vorhanden war, denselben bei allen Arten auf 


Taf. IL, abgebildet, und hat es sich erwiesen, dal er bei den Arten verschieden gebildet ist. 


Gen. Philoscia. 
Subgen. Nahia. 
Nañhia hirsuta. 


Philoscia hirsuta B.-L., Deutsch. Südpol.-Exp., Bd. IX, Zool. I, p. 89, tab. III, fig. 42—52. 
Nahia hirsuta B.-L., Voszrzxow, Reise Ostafrika, Bd. II, p. 290. 


Patria: Von dieser Art, die schon unter der »Deutschen Südpolar-Expedition“ in mehreren Exemplaren 
in der Umgegend Capetowns gefunden wurde, hat Dr. L. SCHULTZE im September 1904 viele Exemplare in 
den ,Cape flats* erbeutet. 


Fam. Ligiidae. 


Gen. Ligia. 
Ligia dilatata. 


Ligia dilatata Br., Consp. p. 10. 
B.-L., Crust. Isop. Terr., p. 262. 


29 22 


Patria: Südwestafrika. Nur ein Exemplar war in Dr. SCHULTIZES Sammlung vorhanden, es war 
zusammen mit Sphaeroma-Arten im Juli 1903 in der Lüderitzbucht gefangen. Früher war diese Art auch nur 


in Südafrika am Kap vor vielen Jahren von den Herren KRAUSS und DREGE gefunden. 


65 Landisopoden. 65 


Gen. Titana nov. 
Oculi nulli. 
Flagellum antennarum brevissimum, 3-articulatum. 
Mala interior mandibulae dextrae penicillo unico, mandibulae sinistrae penicillis duobus. 
Mola mandibulae dextrae appendiculata. 
Palpus pedum maxillarium perbrevis, non longior quam mala; mala brevis, lata, supra aculeo singulo. 
Uropodum scapus subaequaliter fissus; exopoditum teres, paulo brevius quam endopoditum; endopoditum 


teres, apice articulo minimo et seta longa munito. 


Titana mirabilis n. sp. 
Tai. NIL, Fig. 1 —10. 


Oblonge ovata, convexiuscula, laevis. 

Antennae breves, tertiam corporis partem longitudine subaequantes; scapi articuli 2. et 3. sabaeque longi, sed 
articulus 2. crassior; articulus 4. paulo longior quam articulus 3, sed multo, fere tertia parte brevior quam arti- 
culus 5. Flagellum brevissimum, tertiam partem scapi articuli 5. longitudine vix superans; articuli sabaeque longi. 

Caput ante rotundatum, non lobatum; epistoma valde excavatum. 

Trunci segmenta 1.—7. epimeris angustis, valde retroductis, acutissimis. Margo posterior segmentorum 
1.—4. utrinque fortiter incurvus, margo posterior segmentorum 5.—7. in medio fortiter incurvus. 

Caudae segmenta 1. 2. brevia, 3. 4. 5. longa; omnia segmenta epimeris minutis, adpressis. 

Telsum paulo latius quam longius, in medio post rotundate productum. 

Uropodum scapus telsum non superans. 

Unicolor, albidus. 

once Earectr4nm. 

Patria: Südwestafrika. Bei Steinkopf im Klein-Namaland hat Dr. SCHULTZE im Monat Juli ein Exemplar 
gefunden. Er schreibt: ,Das Tier lebt in den Bauten von Hodotermes viator LATR.“ (im übrigen siehe Band I 
dieses Werkes, p. 441 ff). 

Dr. W.F. PURCELL hat vor einigen Jahren einen kleinen Isopoden, Phylloniscus braunsi, beschrieben; derselbe 
war in den Galerien eines Termiten, Hodotermes viator LATR., bei Willowmore und bei Matjesfontein in der Cape 
Colony gefunden fi. 

Dr. PURCELL gibt keine nähere Auskunît betreffs der Verwandtschaft oder der systematischen Stellung 
dieser Art unter den zahireichen Formen der Landispoden; wegen des gegebenen Namens kann man eine Ver- 
wandtschaft mit Oniscus vermuten. PURCELL hat jedoch in seiner Fig. 3 eine, zwar sehr leicht skizzierte, Abbildung 
des ersten Paares der Maxillen gegeben, und die Form dieses Mundteiïls scheint eine Verwandtschaft mit Titana 
anzudeuten. 

Aufer Phylloniseus braunsi PURCELL und der oben beschriebenen Tifana mirabilis kenne ich nur einen Isopoden, 
der bei den Termiten und auch in Afrika gefunden ist, und ich benutze die Gelegenheit, hier die Beschreibung 


dieses sonderbaren Tieres, das auch ein neues (renus und Art repräsentiert, Schôblia circularis, zu bringen. 


Schôblia Gen. nov. 
Oculi nulli. 


Antennae breves, percrassae; flagellum brevissimum, 3-articulatum. 


1) Transact. S. Afr. Phil. Soc., Vol. XIV, 1903, p. 409. 
Jenaïische Denkschriften. XIV. 9 Schultze, Forschungsreise in Südafrika, II. 


66 G. BUDDE-LUND, 66 


Mala interior mandibulae dextrae penicillo unico, mandibulae sinistrae penicillis duobus. 

Mola mandibulae sinistrae appendice gracillima, longa. 

Palpus pedum maxillarium longus, latus, obscure 2-articulatus; mala longa, angustissima, apice appendice 
magna terete. 

Uropodum scapus longus, integer; exopoditum longum, teres, multo longius quam endopoditum: endo- 


poditum parvum, prope basin scapi insertum, apice seta longa munito. 


Schôblia circularis n. sp. 


Taf. VIT, Fig. 11—21. 


Rotunda, subcircularis, subdeplanata. Trunci segmenta serie transversa granulorum majorum munita; 
segmenta 1.—4. granulis duodenis, octonis rotundis in medio segmento, binis in utroque latere oblongis; segmenta 
5.— 6. etiam granulis duodenis, senis rotundis in medio segmento, ternis in utroque latere oblongis; segmentum 7. 
granulis duobus rotundis in medio segmento, tribus in utroque latere oblongis. Caput serie posteriore transversa 
granulorum quinque rotundorum, minorum, et granulis duobus majoribus anterioribus. Caudae segmenta 1.—2. 
granulis ternis in medio segmento. 

Antennae breves, tertia corporis parte vix longiores; scapi articuli omnes deplanati; articuli 2. 3. 4. 
parvi, subaequelongi, articulus 5. amplus, praecedentibus unitis major. Flagellum minimum, quinta parte scapi 
articuli 5. vix longius et multis partibus ejusdem articuli angustius. 

Caput margine frontali bisinuato, in medio in processum parvum acutum, in lateribus in lobum parvum 
rotundatum producto. 

Trunci segmenta omnia epimeris validis, margine posteriore segmentorum 1.—4. utrinque levissime incurvo, 
segmentorum 5.—6. in medio leviter incurvo, segmenti 7. in medio profundissime incurvo, caudam amplectente. 

Caudae segmenta 5 priora subaequelonga; epimera segmenti 3. 4. 3. longa, angusta, subadpressa, retroducta, 
acutissima. 

Telsum triangulum, brevissimum, multis partibus latius quam longius, multo brevius quam epimeris 
segmenti 5. 

Uropodes longi, tertiam corporis partem longitudine superantes; scapus oblongus, fere quadruplo longior 
quam latior, teres. Exopoditum scapo nonnihil brevius, teres. Endopoditum fere triplo brevius quam exopoditum 
et multo gracilius, prope basin scapi insertum, et cum styla vel seta longa apicali apicem scapi subattingens. 

Unicolor, albus. 

Long. 2 mm. Lat. 2 mm. 

Patria: Ostafrika. Dr. FR. STUHLMANN, der 3 Exemplare am 9. Februar 1889 bei Quilimane erbeutet 
hat, schreïbt dabei: ,Aus einem Termitenbau, Termes monodon GERST., unter Schutt in einem losen, unregel- 
mäfBig-grofizelligen Bau“ (Mus. Berlin). 

Schôblia cireularis gehôrt auch der Familie der Ligien an, und wenn meine Vermutung richtig ist, daf 
Phylloniscus eine Ligia-Form ist, so gehôren die 3 bei den Termiten gefundenen Arten alle zu den Ligien, eine 
alte Landisopodfamilie von maritimen Ursprung, während die zahlreichen bei den Ameïsen lebenden Isopoden 
von den Gattungen Platyarthrus, Mica, Leptotrichus, Lucasius, alle zu der Familie der Oniscen gehôren, einer 
Familie, die ausschliefilich Landtiere enthält, und ebenso wie die Ameisen von viel jüngerer Abstammung als 
die Termiten zu sein scheinen, sind auch die Oniscen von späterem Ursprung als die Ligien. 

RACOVITZA hat durch eïne gründliche und genaue Behandlung von einem reichen Material in zwei 


Abhandlungen über Trichonisciden die Grundlage für die systematische Aufstellung und Verwandtschaft dieser 


67 Landisopoden. 67 


Tiere gegeben‘). Er hat die Gattungen der Familie Ligiüidae in zwei Subfamilien zusammengestellt (Ligiinae und 
Trichinoscinae). Ich kann dieser Aufstellung beitreten, indem die letzte Subfamilie alle die Arten enthält, die ich 


schon in meiner Gattung Trichoniscus zusammengestellt habe ?). 


Auch bin ich mit RACOVITZA darin eïinig, da meïne Aufstellung von 8 Subgenera innerhalb der 
Gattung Trichoniscus, wie von mir 1. c. gesagt, eine ganz vorläufige sein müsse. Es fehlte mir hinreichendes 
Untersuchungsmaterial, und auch die Beschreïbungen verschiedener Verfasser gaben keine Anhaltspunkte, um 


die essentiellen Charaktere für eine natürliche Klassifikation aufzufinden. 


Wenn aber RACOVITZA die Trichoniscinae in zwei Sektionen (Haplophthalmi und Trichonisci) teilt und 


diese als äquivalent aufstellt, so ist dies doch vielleicht nicht richtig. 


Erstens bemerke ich, daf, wenn RACOVITZA mir vorwirft, daf ich meine Subgenera der Gattung 
Trichoniscus auf dasselbe ,niveau hiérarchique“ gestellt habe, während er meint, daf sie ein verschiedenes 
Niveau einnehmen dürften, dies auf einem Mifverständnis beruht; ich spreche überhaupt nicht darüber und gebe 
nur eine vorläufige Gruppierung aller Arten, von welchen die meiïsten mir damals und noch jetzt unbekannt 
sind, weshalb ich über die nähere Verwandtschaît gar nicht urteilen konnte. — Weiter will ich sagen, daf man 
nach meiner Auffassung nirgendwo, wenn es sich um mehr als zwei Arten einer Gattung, um mehr als 
zwei Gattungen einer Familie dreht usw. von Aequivalenz sprechen kann; etwas anderes ist es, daf man 
immer versuchen wird, der natürlichen Entwicklung, diese wäre ideell oder materiell, näher und näher zu 
kommen. 

Eiïiner richtigeren Klassifikation etwas näher meine ich zu kommen, wenn man hier drei Gruppen 
annimmt, und aufer ,Haplophthalmi“ auch die ,Titanethides* aus der Gruppe der ,, Trichonisci“ ausscheïdet. 

Der Charakter, dem ich bei der systematischen Aufstellung die wesentlichste Bedeutung hier zuschreiïbe, 
ist aus den Mandibeln genommen. 

Während bei allen Ligien auf den beiden Mandibeln eine wohlentwickelte Molarfläche vorhanden ist, 
fehlt diese bei den Oniscen, die an Stelle der Molarfläche eine grôfiere oder kleinere Borste tragen. Betreffs 
der Form dieser Borste kann ich auf die Abbildungen derselben, die ich in meiner Beschreïbung von Isopoden 
von Madagaskar gegeben habe, hinweisen ?). 

Unter den Trichonisciden werden mehrere Formen gefunden, die auf einer der Mandibeln oder auf 
beiden eine Borste, ähnlich derjenigen der Oniscen, tragen. Dieses Verhältnis scheint mir eine nähere Ver- 
wandtschaft mit den Oniscen anzudeuten, als die restlichen Trichonisciden, denen eine solche Borste fehlt, 
darbieten. 


Die beiden oben beschriebenen Gattungen haben eine solche Borste. 


Ich werde hier eine Aufstellung diesem Charakter zufolge andeuten, und danach werde ich die Titanethes- 


ähnlichen Trichonisciden als eine dritte Gruppe ausscheiden. 


Gen. Titanethes. 


Mola mandibularum appendice munita. 


1) Arch. Zool. exp., S. 4, T. VII, p. 145; S. 4, T. IX, p. 244. 

2) B.-L., Deutsch. Südpol.-Exp. Bd. IX, Zool., I, p. 70. 

3) VOELTZKOW, Reise in Ostafrika in den Jahren 1903—1005, Stuttgart 1908, Bd. I, tab. 16, fig. 1—5 u. m. 
9* 
9* 


68 G. BUDDE-LUND, 


68 
a. Mola utriusque mandibulae appendice munita. 


Subgen. 1. Titanethes. 
Titanethes albus. 


Taf. VIL Fig. 22 —20. 


Titanethes albus (Kocx) Scmiônre, Specimen faunae subt., p. 31, tab. 4. 
; D. Cr IS TErr, D202 


Patria: Austria meridionalis. 


Subgen. 2. Schiôdtia. 
Schiôdtia alpicola. 
Tai. VIL Fig. 30 —36. 
Schiôdtia alpicola (Hezrer) B.-L., Deutsch. Südpolar-Exped., Bd. IX, p. 81, tab. 4, fig. 17. 
Patria: Austria. 


Besonders bemerkbar ist, da die ,Antennulae“ nur zweigliedrig zu sein scheinen. 


aa. Mola mandibulae dextrae appendice munita. 


b. Mandibula dextra penicillo unico, mandibula sinistra penicillis tribus. 


Subgen. 3. Alpioniscus. 
Alpioniscus dispersus. 


Trichoniscus dispersus Racov., Arch. Zool. exp., S. 4, T. VII, p. 152, tab. 10—11, fig. 1—40. 
Alpioniscus dispersus Racov., Arch. Zool. exp., $S. 4, T. IX, p. 870. 


Patria: Gallia meridionalis. 


Alpioniscus fragilis n. sp. 
Ta SEL Fis 37 30- 
Diese Art steht dem Alp. dispersus RACOV. sehr nahe; sie hat keine Augen, und die Mundteïle stimmen 


mit denen des Alp. dispersus ganz überein. Das einzige unbeschädigte Exemplar, das ich besitze, hat achtgliedrige 


Antennengeifel; die Truncalsegmente scheinen stärker nach der Quere reihenweïise granuliert; das Telsum hat 
die Mitte breit gerundet; Farbe eïinfarbig weiB; Länge 8 mm. 


Patria: Sardinia; Exemplare, in Grotten auf der Insel Sardinien von Herrn FORSYTH MAJOR gefunden, 
sind im Museum Berlin vorhanden. 


bb. Ambo mandibulae penicillis binis. 


Subgen. 4. Brackenridgia. 


Brackenridgia cavernarum. 
Brackenridgia cavernarum Uzricu, Tr. Amer. Micr. Soc., Vol. XXIII, p. 90. 


Patria: America borealis. 


69 Landisopoden. 


bbb. Mandibula dextra penicillo unico, mandibula sinistra penicillis duobus. 


ste Subgen. 5. Leucocyphoniscus. 


s | Leucocyphoniscus cristallinus. 


69 


Leucocyphoniscus cristallinus Carz, Neue Denkschr. Schweiz. Nat. Gesellsch., Bd. XLII, p. 151, tab. 2, fig. 53—55, 


tab. 3, fig. 66—68. 


Patria: Helvetia. 


Obs. Appendix molaris lateri inferiori molae insertus (sec. figuram apud CARL). 


Subgen. 6. Itea. 


Itea rosea. 


Itea rosea Kocux, Deutschl. Crust., 22, 16. 
Trichoniscus roseus B.-L., Crust. Is. Terr., p. 247. 


Patria: Europa. 
Ttea microps. 
Taf. VIL Fig. 40—43. 
Trichoniscus microps B.-L., Deutsch. Südpolar-Exped., Bd. IX, p. 83, tab. 4, fig. 18—20. 


Patria: Italia septentrionalis. 


Von dieser Art habe ich I. c. einige Abbildungen von Details gegeben, hier füge ich etliche hinzu. 


Das am meisten hervortretende Merkmal sind die kleinen, aber deutlichen Augen, die jedoch fast ohne 


Pigment sind. 


Zu diesem Subgenus gehôüren wahrscheinlich die von VERHOEFF (Zool. Anz., Bd. XX XIII, p. 129) unter 


dem Namen ,,Androniscus“* beschriebenen Trichoniscus-Arten. 


Subgen. 7. Titana. 
Titana mirabilis. 


(Vide supra.) 


Patria: Caput bonae spei. 


aaa. Mola mandibulae sinistrae appendice munita. 


Mandibulae penicillis binis. 


Subgen. 8 Schôüblia. 


Schôblia circularis. 
(Vide supra.) 


Patria: Africa orientalis. 


Subgen. 0. Sestoniscus. 
Sestoniscus cavernicola. 
Taf. VIT Fig. 44—47. 


Trichoniscus cavernicola B.-L. Crust. Is. Terr., p. 246. 


70 G. BUDDE-LUND, Landisopoden. 70 


Wie deutlich aus meinen Abbildungen der Mundteïle hervorgeht, kann diese Art mit keiner von den 
von Herrn RACOVITZA beschriebenen identisch sein. Die Zeichnungen sind vor Jahren gemacht, und besitze ich 


jetzt nur Rudimente eines einzigen Weïbchens. Besondess-bossesteben=rstes—rtrffcheDeneteehemtethise ana 


Die seinerzeïit untersuchten Exemplare gehôren der Sammlung des Herrn EUG. SIMONS zu und sind wahrscheinlich 


später in die Sammlung des Herrn ADR. DOLLFUSS übergegangen. 


Fam. Tylidae. 


Gen. Tylos. 


Ty los granulatus. 


Tylos granulatus Krauss, Südafr. Crust., p. 64, tab. 4, fig. 5. 
5) > B.-L., Crust. Isp. Terr., p. 275. 
Patria: Diese Art ist an mehreren Lokalitäten auf der Südwestküste Afrikas von Dr. SCHULTZE erbeutet 
worden: Bei Anichab nôrdlich von der Lüderitzbucht am 14. April 1903, in der Prince of Wales Bay im Mai 1903, 
in der Lüderitzbucht im Februar 1904. Früher war diese Art nur bei Kapstadt aufgefunden. 


Re #1 . 


Fig. 


Tafel V. 


_ Diploexochus quadrimaculatus B.-L. Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 155/. 


longipes B.-L. 


» 


22 


29 


» 


Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 1%/,. 


” Maxilla alterius paris. 50/;. 
ds Pars apicalis maxillipedis sinistri. €). 
2 Pleopus dexter primi paris, supinus. d. ?5/,. 


à Pleopodes dextri 1.—5. paris, supini. Q. 1?/. 
Uropus dexter, pronus. %5/, 
Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 155/,. 
Pars apicalis maxillipedis dextri. 1%5/,. 
Pleopus dexter primi paris, supinus. d.  ?5/, 
Uropus dexter, pronus. 4/. 


rufescens BD. Apex mandibulae sinistrae. Es 


Mandibulae dextrae lacinia interior. "/,. 

Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 1%5/,. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 155/,. 
Maxilla alterius paris. 5/,. 

Pars apicalis maxillipedis dextri. %/,. 

Pleopus sinister primi paris, supinus. d. ?#/,. 

Pleopus sinister secundi paris, supinus. 4. ?25/. 

Pleopodes omnium parium in situ, supini, 9. 12/. 

Pleopus sinister primi paris, supinus. ?. °°. 

Pleopus sinister secundi paris, supinus. . 0/2 

Pleopus sinister tertii paris, Supinus. 9. oe 

Pleopus sinister quarti paris, supinus. Q. 25/. 

Pleopus sinister quinti paris, supinus. q. ?5/.. 

Segmentum quintum caudae cum telso et uropodibus. 12}, 
Uropus sinister, pronus. 5/1. 

Uropus sinister, supinus. ?5/.. 

Caput a latere sinistro exhibitum. ?%5/.. 

Apex mandibulae dextrae. 75/. 

Mandibulae sinistrae lacinia interior. "/,. 

Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 155/. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 155), 
Maxilla alterius paris. °0/. 

Pars apicalis maxillipedis dextri. 75/.. 

Segmentum septimum trunci cum cauda, supinum. &. 12). 
Pleopodes dextri omnium parium, supini. 9. 12/,. 
Segmentum quintum caudae cum telso et uropodibus. 12/,. 


pusillus BL Apex mandibulae dextrae. 155/.. 


Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 250/. 
Pars apicalis maxillipedis dextri. 1%5/,. 

Segmentum quintum caudae cum telso et uropodibus. 594. 
Uropus sinister, pronus. "/.. 


formicarum B.-L. Caput a latere dextro exhibitum. ?5/. 


2) 


Caput a vertice exhibitum. ?5/,. 

Antenna dextra. 15/. 

Antennula sinistra. 125/,. 

Apex mandibulae dextrae. 125/, 

Seta inferior mandibulae dextrae. ?250/,. 

Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 250/,. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 250/,. 
Maxilla alterius paris. 155/,. 

Pars apicalis maxillipedis sinistrae. 259. 

Pleopus dexter primi paris, supinus. d. ‘5. 

Segmentum quintum caudae cum telso et uropodibus. %/,. 
Uropus dexter, pronus. 15/. 


CEE 


, + 
a U 


mn LA Er ç: 


ser 


Verlag von Gustav Fischer in Jena. | TN. Môller sc. Kopenhagen. 


D tie ‘ré 
L. Schultze Forschungsreisen, Bd.IL. Taf. V. 


[PCR 
: 1 NÉ ; 


PA 
1 


fe. 
Î tl 
} vs 
CC 
*: 
4 


LA 
mu 
be 


Fig. 


Tafel VI. 


Niambia squamata B.-L. Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. Len 


LE] 


LE 


LE] 


» 


,, 


LE] 
truncata BR. 


,° LE] 


29 39 


LE 2 


2) 


LE] 


pallida ES 


LE] 29 


hirsuta BL. 


5, 29 


modesta TE 


LE) LE 


angusta BAL 


22 2? 


pusilla BL. 
capensis DOLLF. Pleopus ejusdem paris, pronus. d. %/,. 


22 
marginepilos 


5 


Pleopus dexter primi paris, pronus. 4. %#/.. 
Segmentum 5. caudae cum telso, pronum. 12}. 
Antenna dextra: articuli 2, 3. 4. 25/. 
Antennula sinistra. %5/,. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 155/.. 
Caput, vertice supino. 12/, 
Trunci segmentum primum, pronum. {/,. 
Latus dextrum trunci segmenti secundi, pronum. $/,. 
Latus dextrum ejusdem segmenti, supinum. 5/. 
Segmentum 5. caudae cum telso et uropodibus. 12/. 
Pleopus sinister primi paris, pronus. &. 25/.. 
Pleopus ejusdem paris, supinus. &. 25/,. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. 9. 2%5/,. 
Antenna dextra. 25/,. 
Apex mandibulae dextrae. 10/, 
Apex mandibulae sinistrae. 10), 
Seta inferior mandibulae dextrae. 250/,. 
Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 150/,. 
Apex lacinae interioris maxillae prioris paris. 1%5/,. 
Pars apicalis maxillipedis sinistri, supina. 1 
Apex palpi maxillipedis sinistri, supinus. 
Pleopus sinister primi paris, pronus. d. %/,. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. 9. %/. 
Segmentum 5. caudae cum telso et uropodibus. 12/. 
Antenna dextra: articuli 2. 3. 4. 25. 
Pleopus dexter primi paris, pronus. 4. 2/,. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. 9. 25/. 
Antenna dextra. G. ?5/,. 
Trunci segmentum 7. cum cauda. & 12/,. 
Pleopus dexter primi paris, supinus. 9. %5/,. 
Antenna dextra. d. %. 
Pleopus dexter primi paris, pronus. &. ?%#/,. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. 9. ?%5/,. 
Trunci segmentum 7. cum cauda. &. 12}. 
Pleopus dexter primi paris, pronus. & %0/. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. 9. %/,. 
Pleopus ejusdem paris, pronus. &. °/,. 


Pleopus ejusdem paris, supinus. 9. %/,. 


a B.-L. Pleopus ejusdem paris, supinus. 9. 50/. 


Gerufa hirticornis B.-L. Antenna dextra. %/.. 


Antennula dextra. 15/, 

Apex mandibulae dextrae. 140/, 

Apex mandibulae sinistrae. 140/, 

Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris. 250, 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris. 250/.. 

Pars apicalis maxillipedis dextri, supina. 135/. 


Latus dextrum segmenti secundi trunci, pronum. ?%/,, pd. pori dorsales. 


pori laterales. 
Pes dexter primi paris. 9. 25}. 
Pes sinister septimi paris. 9. 25/. 
Pleopus dexter primi paris, supinus. 9. 50/. 
Pleopus dexter secundi paris, supinus. 9. 50/, 
Pleopus dexter quinti paris, supinus 9. 50/, 
Segmentum 5. caudae cum telso et uropodibus, pronum. ?%/,. 
Uropus sinister, supinus. 50/,. 


pl. 


1 


JEN, DENKSCHRIFTEN Bd. XW 


TN.Môller sc Kopenhagen. 


L' 
% DFE] 


fel VIL 


OV DANSE NE 


Tafel VIL 


Fig. 1—10. Titana mirabilis B.-L. 


Animal, pronus. 1?/. 

Caput, supinum. %/,. 

Antenna sinistra. 50), 

Antennula dextra. 550/,. 

Apex mandibulae dextrae, pronus. 350/.. 

Apex mandibulae sinistrae, supinus. 350}, 

Apex laciniae exterioris maxillae dextrae prioris paris, supinus.  550/,. 
Apex laciniae interioris maxillae dextrae prioris paris, supinus. 350}, 
Maxillipes dexter, supinus. 1%5/,. 

Uropus dexter, supinus. %/. ex: exopoditum, en: endopoditum. 


Fig. 11—21. Schôblia cireularis B.-L. 


Animal, pronus. ?20/,. 

Antenna dextra. ‘5/,. 

Apex mandibulae dextrae, pronus. 300/,. 

Apex mandibulae sinistrae, pronus. 250/,. 

Lacinia exterior maxillae sinistrae prioris paris, pronus. 200, 

Apex laciniae interioris maxillae sinistrae prioris paris, pronus. 200/,. 
Maxilla sinistra alterius paris. 155/,, 
Maxillipes dexter, supinus. / 

Apex maxillipedis "déktri, supinus. 200/,. 

Pes sinister primi paris. "/.. 

Uropus dexter, supinus. 50/. 


Fig. 22—209. Titanethes albus Kocx. 


Apex mandibulae dextrae, pronus. 50/;. 
Apex mandibulae sinistrae, pronus. 5%0/, 
Apex laciniae exterioris maxillae sinistrae prioris paris, supinus. 250/,. 


‘Apex laciniae interioris maxillae sinistrae prioris paris, pronus. 155/,. 


Apex maxillipedis sinistri, supinus. "/.. 

Endopoditum pleopodum primi paris, supinum. &. ?5/,. 
Endopoditum pleopodum secundi paris, supinum. 4. %5/. 
Uropus sinister, supinus. d. 12/. 


Fig. 30—36. Schicdtia alpicola HELLER. 


Antennula sinistra. 1%5/,. è 

Apex mandibulae dextrae, pronus. ‘5/1 

Apex mandibulae sinistrae, pronus. "5/,. 

Apex laciniae exterioris maxillae dextrae prioris paris, supinus. 1. 
Apex laciniae exterioris maxillae dextrae prioris paris, pronus. ?40/. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris, pronus. 150/. 

Uropus sinister, supinus. Q.. ?25/. 


ia) 


He 30: Alpioniscus fragilis n. sp. 


Endopoditum pleopodum primi paris, supinum. 4. 5/. ap: appendix masculinus. 
Endopoditum pleopodum secundi paris, supinum. d. 5%/. 


Uropus sinister, pronus. 4. ?%5/. 


Fig. 40—43. Itea microps B.-L. 


Flagellum antennae dextrae. 50/.. 

Apex maxillipedis sinistri. "5/,. 

Articuli 2. 3. 4. pedis septimi paris trunci. d. 5/. 
Uropus sinister, supinus. d. ?f/.. 


Fig. 4a—47. Sestoniscus cavernicola B.-L. 


Apex mandibulae dextrae, pronus. 280/,. 
Apex mandibulae sinistrae, pronus. ?%/. 
Apex laciniae exterioris maxillae prioris paris, pronus. 
Apex laciniae interioris maxillae prioris paris, pronus. ?52/.. 


co 


mn ae 


IN Müller sc. Kopenhagen.. 


ARE 2 
ol 
a 


4 


n 
Eu 


HU 
ALU 


ul 


pin 
Wu ee 
PEU